Trajectum 10/11 #3 by Trajectum

NR 03 | 30.09.2010 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

ACHTERGROND WERKGEVERS HEBBEN BEHOEFTE AAN MENSEN MET PIT INTERVIEW HOOGLERAAR BAS HARING OVER ZIN EN ONZIN VAN KENNIS ACHTERGROND LIEVER EEN MASTERSTUDENT JOURNALISTIEK

Erasmus School of Law

MAS TER. Spot on! Nieuwe masters: Erasmus School of Law

kijk op: www.frg.eur.nl/master

Aansprakelijkheid en verzekering + stage! Arbeidsrecht + stage! Bedrijfsrecht Commercial Law Criminologie Financieel recht Fiscaal recht Recht in de multiculturele samenleving International and European Public Law Privaatrecht Recht van de gezondheidszorg Staats- en bestuursrecht Strafrecht Togamaster + stage!

E R A S M U S S C H O O L O F L AW ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM

(advertentie)

INTER VIEW

‘Als je een masterstudie zou kiezen omdat je daarmee een goede baan denkt te krijgen, maar waar je geen reet aan vindt, ben je je toekomst aan het vergooien!’, vindt filosoof Bas Haring.

ADVIES

Je wilt een master gaan doen. Maar welke? Die keuze kan behoorlijk wat stress opleveren. Ga af op je intuïtie, adviseert keuzedeskundige Renske Roet.

ACHTERGROND

Er lijkt een wildgroei te zijn aan studies die wel erg veel op elkaar lijken. Zo kun je op zeker twaalf plekken in Nederland journalist worden. ‘Of wij hbo-afgestudeerden uit de markt concurreren? Dat denk ik niet.’

CULTUUR

The Van Jets treden 22 oktober op in Ekko. Trajectum geeft voor dat concert kaartjes weg en één gelukkige winnaar gaat bovendien naar Ekko in een spiksplinternieuw paar Converse Star Player sneakers. Heel leuk, maar… wie zijn die Van Jets nou eigenlijk?

REDACTIONEEL

In deze special, die verschijnt in achttien hogeschool- en universiteitsbladen tegelijk, lees je alles over masters.

Zuur Een master volgen is voor 80 procent van de universitaire studenten vanzelfsprekend na het halen van hun bachelor. Je gaat in feite door op het pad dat je al ingeslagen was en zonder die master is je papiertje een stuk minder waard. Afgestudeerde hbo’ers met een masterambitie moeten vaak nog een hobbel nemen in de vorm van een premaster, alvorens ze kunnen doorstromen naar een universiteit. De hbo-masters die de hogescholen aanbieden worden maar voor een klein gedeelte bekostigd en daarmee voor velen onbetaalbaar. Voor de journalistiekmaster die in februari 2011 in Utrecht van start gaat, leg je al gauw zo’n 30.000 euro neer in 2½ jaar. Wat is een master waard op de arbeidsmarkt en waar hebben werkgevers behoefte aan? In de masterspecial in dit nummer, speciaal gemaakt voor studenten met masteraspiraties, wordt antwoord gegeven op die vragen. Wil je het meeste verdienen en snel een baan, dan is tandheelkunde de meest aangewezen studie, blijkt uit cijfers. Voor het hbo geven de masters advanced nursing, leren en innoveren, hbo lerarenopleidingen en voort gezette kunstopleidingen goede arbeidsmarktperspectieven. De overheid stimuleert doorstuderen, leven lang leren, want dat is belangrijk voor onze kenniseconomie. Geleerden roepen al jaren dat Nederland achterop dreigt te raken wereldwijd, als we niet meer investeren in innovatie en kennis. Wel zuur als je bedenkt, dat studenten die na afstuderen een tweede bachelor of master willen volgen en daarmee een bijdrage leveren aan die kenniseconomie, daar flink voor in de buidel moeten gaan tasten. Door nieuwe wetgeving loopt het collegegeld voor een tweede bachelor op tot wel 7000 euro. Een master kan nog veel verder oplopen. Onderwijsinstellingen hebben verzuimd om studenten goede informatie te geven over de wetswijziging en komen van een koude kermis thuis. Volgens ISO en LSvB gaat het hierbij maar om een paar duizend studenten. Dus de besparing zal niet van deze groep komen. Wel dupeert de overheid studenten met ambitie die we in dit land hard nodig hebben. Janny Ruardy hoofdredacteur

24/7

Het fotodagboek van Nienke KnoesterPost, student tolk Nederlandse Gebarentaal. Samen met klasgenote Anne Smeets vertolkt ze tijdens het Nederlands Film Festival de kinderfilm IEP! naar gebarentaal.

30092010 TRAJECTUM 03

Wetenschap citeert hbo vaker

Hogescholen worden steeds beter in wetenschap. Artikelen worden vaker geciteerd en komen in belangrijkere tijdschriften terecht. Om zicht te krijgen op het succes van een wetenschappelijke publicatie, worden citaten geturfd: hoeveel keer wordt een artikel aangehaald door andere wetenschappers? En daaruit blijkt dat Nederlandse hogescholen het lang niet slecht doen. Het wereldgemiddelde

staat per definitie op 1. Hogescholen bleven daar enkele jaren geleden nog ruim onder: 0,77. Maar nu staat de teller op 1,21, terwijl de Universiteit van Tilburg volgens de jongste statistieken slechts 0,95 haalt. Samen scoren de universiteiten 1,33. Toch zal het nog wel even duren voordat hogescholen werkelijk mee gaan tellen in de wetenschap. Samen publiceren ze zo’n 150 artikelen per jaar, waarvan een deel samen met universitaire onderzoekers is geschreven. Ter vergelijking, de universiteiten en academische ziekenhuizen publiceerden vorig jaar meer dan 25.000 artikelen. Sinds 2001 stellen hbo-instellingen lectoren aan om wetenschap een plaats te geven in het hoger beroepsonderwijs. Het zijn er intussen bijna vijfhonderd. (HOP)

SUPERLECTOR HU-lector Stijn Verhagen is donderdag 23 september verkozen tot Lector van het Jaar 2010. De jury noemde hem ‘een beetje eigenwijs en creatief in de rol van lector’. Daarnaast vindt de jury ‘het vermogen van deze lector om letterlijk honderden studenten inhoudelijk aan het werk te zetten in praktijkgestuurd onderzoek bewonderenswaardig’. De initiatiefnemers van de verkiezing zijn de hoger onderwijswebsite ScienceGuide en studentenorganisatie ISO. Jurylid en ISO-vertegenwoordiger Guy Hendricks zegt dat de ontknoping een gespannen moment was en dat Verhagen ‘heel enthousiast en trots’ reageerde. Verhagen nam het in de finale van de verkiezing op tegen vier andere genomineerden: Rineke

TRAJECTUM 03 30092010

Smilde (Hanze Hogeschool), Bert Kalkman (Driestar Educatie Gouda), Frits Oosterveld (Saxion Hogescholen) en Frans de Vijlder (Hogeschool Arnhem en Nijmegen). Verhagen is sinds 2007 lector Participatie en Maatschappelijke Ontwikkeling bij het Kenniscentrum Sociale Innovatie. Hij houdt zich bezig met actuele sociale vraagstukken zoals integratie, radicalisme en probleemjongeren. Eerder was hij lid van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling, een adviesorgaan van de regering over sociale verhoudingen in Nederland. (SvdH)

Universiteit: gekraakt pand is onveilig

Kraakster Judith in het voormalig gebouw van Diergeneeskunde

ONDERWIJS DOOR VOETBAL De faculteit Educatie participeert in het leercentrum Playing for Succes van FC Utrecht. Hier krijgen kinderen met een leerachterstand extra scholing. Het leercentrum bevindt zich in het stadion Galgenwaard. Het lesprogramma is gerelateerd aan voetbal. Zo schrijven kinderen wedstrijdverslagen en berekenen ze het aantal toeschouwers. Daardoor moeten de taal-, reken- en computervaardigheden van de kinderen verbeteren. De sportieve omgeving stimuleert en leidt ertoe dat zij leren leuk gaan vinden. Twee docenten van de faculteit Educatie ontwikkelen lesmateriaal. Het Utrechtse leercentrum opent in januari 2011 de deuren voor dertig leerlingen uit groep 7 en 8 van basisscholen uit Kanaleneiland en Tuindorp. In een later stadium kunnen ook scholieren uit klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs er terecht. Uiteindelijk moet het centrum plaats bieden aan tweehonderd leerlingen. Playing for Success startte in 1997 met drie leercentra in Engeland. Inmiddels bestaan daar meer dan 160 van dergelijke initiatieven en is het overgewaaid naar Nederland. Hier bestaan of zijn plannen voor zeven centra die gelieerd zijn met voetbalclubs zoals FC Zwolle en PSV. De HU en FC Utrecht tekenden in januari een partnerovereenkomst waarbij is afgesproken dat de twee organisaties de komende jaren op diverse fronten intensief gaan samenwerken. (GR)

F OTO : T I R Z A H S C H N AT E R

De krakers van het universiteitspand in De Uithof moeten vanwege hun eigen veiligheid zo snel mogelijk vertrekken.

Op zonneenergie naar Antartica Oud HU-student Wilco van Rooijen gaat in een duurzame auto gemaakt door studenten van de faculteit Natuur en Techniek een reis maken op Antarctica. Elf studenten van de FNT ontwikkelen en bouwen het voertuig dat rijdt op zonneenergie. Wanneer de auto klaar is, legt van Rooijen samen met Fokke van Velzen de tocht van 2300 kilometer af naar de Zuidpool. Met dit project willen ze jongeren bewuster maken van duurzame energie. In december gaat Van Rooijen al de eerste testritten maken op het ijs. Dan moet de basis van het voertuig af zijn. Om alles op tijd af te krijgen, maken de studenten flink wat uren per week.

In een brief aan de krakers, die sinds zondag 26 september in het voormalige gebouw van Diergeneeskunde aan de Marburglaan zitten, wijst de universiteit ze op gevaren als asbest, legionella en slechte brandveiligheid. ‘Het pand is niet voor niets dichtgespijkerd’, zegt universitair woordvoerder Ludo Koks. ‘Er gaat absoluut geen medewerker van ons het gebouw in zonder aan allerlei voorschriften te voldoen, zo onveilig is het. Dat wil ik echt benadrukken.’

Krakerswoordvoerder Judith gelooft dat de universiteit zich oprecht zorgen maakt, maar de instelling onderschat de manier waarop de krakers bezig zijn, laat ze weten. De krakers lieten een bevriende brandweervrouw kijken naar de brandveiligheid. Zij constateerde geen gevaar, aldus Judith. Wel moeten de bewoners de nooduitgangen vrij houden en rookmelders ophangen. Water moet uit jerrycans getapt worden, want de kranen zijn afgesloten. Koks geeft aan dat de krakers de gezondheidsrisico’s enorm onderschatten. ‘Het is zeer onverstandig dat ze blijven zitten. De situatie kan niet lang meer zo duren. Als ze niet gaan, zullen we een kort geding aanspannen, gewoon vanwege hun veiligheid. (TS)

Faculteit op de schop De organisatiestructuur van de faculteit Natuur en Techniek gaat veranderen. De laag van clustermanagers verdwijnt. Momenteel bestaat de FNT uit een zestal clusters van opleidingen met daarnaast aparte onderdelen voor het Kenniscentrum, de masters en contractonderwijs. De nieuwe structuur voorziet in vier instituten waar het onderwijs en onderzoek inhoudelijk is verweven, zo stelt faculteitsdirecteur André Henken voor in de notitie FNT 2.0. Daarnaast komen er gemeenschappelijke programma’s (bijvoorbeeld internationalisering) voor de instituten. Deze operatie moet ertoe leiden dat de schotten tussen de verschillende onderdelen verdwijnen en er een betere verbinding komt tussen onderzoek en onderwijs. Ook ontstaat een heldere en betere overlegstructuur. De huidige organisatie van de

FNT wijkt af van de andere faculteiten en loopt met de nieuwe structuur in de pas. In het nieuwe plaatje is er geen ruimte meer voor clustermanagers. Daarvoor in de plaats komen instituutsdirecteuren en programmamanagers. De bestaande dertien hogere managementfuncties worden gereduceerd tot tien. Twee of drie managers dienen naar een andere functie om te zien. Het aantal teamleiders zal toenemen, wat perspectief biedt voor docenten met leidinggevende ambities. Directeur Henken heeft de afgelopen periode diverse presentaties gegeven en discussies in de faculteit gevoerd. De faculteitsraad heeft geen instemmingsrecht gezien de minimale personele gevolgen, maar zal wel om advies worden gevraagd. De plannen worden 12 oktober in de raad besproken. Eind 2011 moet de nieuwe organisatie klaar zijn. (GR)

vier euro minder Studenten met een bijbaantje gaan er volgend jaar vier euro per maand op achteruit. In 2010 kregen studenten met een bijbaan er vier euro bij en nu moeten ze datzelfde bedrag weer inleveren, blijkt uit een berekening van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Ze zijn terug op het niveau van 2009. De rekenaars keken naar de koopkracht van een student die een basisbeurs heeft en per jaar vijfduizend euro bijverdient. Zijn salaris zal in 2011 vermoedelijk zes euro per maand stijgen en zijn zorgtoeslag gaat met acht euro omhoog. De studiefinanciering blijft hetzelfde. Maar daar staan kosten tegenover. De maandelijkse premie voor de ziektekostenverzekering gaat negen euro omhoog en de inflatie snoept nog eens negen euro per maand op. Onder de streep staat dus een koopkrachtdaling van vier euro per maand, oftewel 0,6 procent. (HOP)

30092010 TRAJECTUM 03

7000 Euro collegegeld Afgestudeerden die een tweede opleiding volgen (de zogenaamde stapelaars) gaan fors meer collegegeld betalen. DOOR GERARD RUTTEN

Door nieuwe regelgeving, die in januari 2011 ingaat, worden tweede bachelor/masteropleidingen niet meer door het Rijk bekostigd. De instellingen krijgen dus geen subsidie meer voor degenen die al een bachelor diploma hebben en nog eens een dergelijke studie gaan doen. Dit geldt ook voor studenten met een mastertitel op zak, die voor een tweede master gaan. Het gevolg is dat de hogescholen en universiteiten deze stapelaars een kostendekkend collegegeld in rekening moeten brengen: het instellingscollegegeld, doorgaans een slordige 7000 euro, met uitschieters naar tienduizenden euro. Het duurder maken van het stapelen van opleidingen treft vooral de faculteit Educatie. Uitzondering op de regel vormen de studenten die vóór 1991 een diploma behaalden. En degenen die zich laten omscholen in de sectoren gezondheidszorg en onderwijs (mits zij in deze gebieden niet al eerder een diploma hebben behaald). Dus een afgestudeerde elektrotechnicus kan tegen het gewone collegegeld-

TRAJECTUM 03 30092010

tarief van 1672 euro een bachelor tot leraar Engels gaan volgen. Maar een gediplomeerd verpleger die fysiotherapeut wil worden betaalt het hoge tarief – want hij of zij is al afgestudeerd in de gezondheidszorg. Maatschappelijke ladder Dat het stapelen financieel onaantrekkelijk zou worden, was voor Dick de Wolff, faculteitsdirecteur Educatie, geen verrassing. Maar dat de sectoren gezondheidszorg en onderwijs niet volledig zijn uitgezonderd, verbaast hem zeer. Er is immers een structureel tekort aan verpleegkundigen en leraren. Daarbij heeft het onderwijs traditiegetrouw een emancipatorische functie, betoogt hij. Veel mensen uit lagere sociale milieus bestijgen de maatschappelijke ladder door via deeltijdstudies graden en bevoegdheden te halen. ‘Wat in de praktijk veel voorkomt’, legt hij uit, ‘is dat mensen met een bevoegdheid voor de pabo in een later stadium de tweedegraads lerarenopleiding gaan doen omdat ze in het

voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs les willen geven. Die groep moet straks het instellingscollegegeld gaan betalen. Het gevolg is dat het dadelijk niet meer mogelijk is om zonder grote investeringen binnen de sector door te stromen. Dat is jammer want daardoor raak je een deel van je potentieel kwijt.’ En dat geldt ook voor de masters aan de faculteit Educatie, waar het overgrote deel van de stapelaars studeren. Zij zijn veelal ontstaan vanuit de vroegere MO-B-studies en leiden op tot een eerstegraads bevoegdheid. Deze driejarige deeltijdopleidingen worden gevolgd door mensen uit de praktijk die een stap willen maken in hun loopbaan. Bijvoorbeeld de docent geschiedenis die er wiskunde bij wil gaan doen. Hij of zij zal fors in de buidel moeten tasten. Speciaal onderwijs De master special education needs (SEN) wordt zwaar getroffen. Van de 2400 studenten volgden er zo’n 500 eerder een master. De Wolff: ‘Veel van deze studenten hebben al een onderwijsbevoegdheid en willen zich specialiseren voor het speciaal onderwijs. De kinderen op de scholen kampen met allerlei soorten beperkingen. Dus in de onderwijsteams is behoefte om een diversiteit aan expertise in huis te hebben.’ Leergierige docenten zullen in toenemende mate een beroep doen op de werkgever om het

bedrag bij te passen. ‘Maar’, stelt De Wolff, ‘als ze de potjes nu aanspreken zijn ze voor zo’n 1700 euro per persoon klaar. Als dat 7000 euro wordt is zo’n potje gauw leeg.’ Ook kunnen individuele leraren aanspraak maken op de zogenoemde lerarenbeurs maar die vergoeding is een eenmalig bedrag van 3.500 euro en dekt bij lange na niet het hoge collegegeld. Overgangsregeling Om de pijn te verzachten heeft de HU – net als veel andere hogescholen – een overgangsregeling getroffen. Stapelaars betalen dit studiejaar het normale collegegeld en de instelling past het verschil uit eigen middelen bij. Zodoende kan een deel van hen in gunstige financiële condities afstuderen. Degenen die de studie dan nog niet hebben afgerond moeten er rekening mee te houden dat ze vanaf het studiejaar 2011/2012 het instellingscollegegeld moeten neertellen. De Wolff kan niet voorzien in hoeverre aspirant-studenten afhaken of zittende studenten het bijltje er bij neergooien. ‘Als alle 500 stapelaars in een keer met de studie stoppen, heb ik een probleem’, zegt hij. ‘Op dit moment is het aantal aanmeldingen substantieel lager dan voorgaande jaren. Wij denken dat een fors aantal potentiële stapelaars heeft afgezien van de studie. Maar 1 oktober krijgen we duidelijkheid omdat we dan over de definitieve cijfers beschikken.’

KRANENWOUD Utrecht zal weten dat er gebouwd wordt rond CS. De komende jaren staan er vijf joekels van hijskranen in het stationsgebied. Aannemer Heijmans is 23 september begonnen met de opbouw van de eerste, in bouwput Vredenburg. Aan de binnenstadskant alleen al komen vier kranen te staan. Deze zijn gigantisch hoog en staan dicht bij elkaar.

P O S TCO D E Jarenlang was het advies de postcode in een fietsframe te laten graveren. Het bleek geen probaat middel en wordt daarom nu afgeraden door het Centrum Fietsdiefstal. In plaats daarvan komt volgend jaar de wettelijke verplichting dat alle nieuwe fietsen van een uniek nummer worden voorzien. Met dat registratienummer is een fiets naar de eigenaar te herleiden.

HERBOUW DOM Steeds meer instellingen en particulieren raken enthousiast over een eventuele herbouw van het middenschip van de Dom. Deze lente werd het plan gepresenteerd om op historische wijze het stuk kerk dat door een orkaan in 1674 werd verwoest, terug te brengen. In stilte gaat de stichting verder met de voorbereidingen.

PERRON Treinreizigers op Utrecht Centraal krijgen komende maanden te maken met gevaarlijke situaties bij het in- en uitstappen. Als gevolg van werkzaamheden zijn sommige perrons de helft smaller. Wie ongeschonden de stationshal wil bereiken, moet zijn tas stevig vasthouden om niet achter andere reizigers te blijven haken. Met een koffer op wieltjes of een kinderwagen is die missie bij voorbaat gedoemd te mislukken. Ook ouderen hebben het moeilijk.

Ad Franzen is docent op de HU

KRAAKVERBOD In de regio Utrecht zal krachtens het kraakverbod, dat op 1 oktober ingaat, worden optreden tegen krakers. Dat hebben de korpsbeheerder, politie en justitie in de regio afgesproken. Wel zullen de gepastheid en de beschikbare capaciteit van politie en justitie worden meegewogen in de beslissing om in te grijpen.

COLUMN

UTRECHT NIEUWS

Operatie Accreditatie In mijn mailbox trof ik het volgende enge bericht: ‘Op maandag 27 en dinsdag 28 september vindt de externe audit plaats van de bacheloropleidingen van het Instituut voor Communicatie. Gedurende die twee dagen komt een auditteam, bestaande uit vijf personen de FCJ bezoeken en praten met studenten, docenten en management over diverse aspecten van de opleidingen.’ Dit bericht zal vele collega’s in de stress doen schieten. Als het fout gaat, dan krijgen we een waarschuwing en in het ergste geval gaat de tent dicht. Al maandenlang wordt er keihard in stilte gewerkt aan de ontvangst van het auditteam: het linoleum is gepoetst, een nieuwe personeelskamer is ingericht en er is weer veel over de opleiding op papier gezet. Eind juli konden we al een beetje in de sfeer komen, doordat we het Managementreview 2010 in ons postvak aantroffen, een ‘spannend’ boekje met gelikte foto’s van ons gebouw, onze studenten en ons personeel en uitgebreide teksten met een hoog ‘kijk ons eens’-gehalte. Het is belangrijk dat het Auditteam op 27 en 28 september met de juiste docenten en studenten praat. Geen azijnpissers, zeurkousen en klompenboeren, maar positivo’s die de geweldige kanten van onze opleidingen goed onder woorden kunnen brengen. Alle kasten, waar eventuele lijken uit kunnen vallen, dienen gesloten te blijven. De mensen van zo’n Auditteam zullen beseffen dat we proberen ons beste beentje voor te zetten en dat we graag alleen dit beste beentje laten zien. We zullen voldoende begeleiders mee moeten sturen, die voorkomen dat het Auditteam ongewenste hoeken van het gebouw betreedt of verkeerde personen aanspreekt. Het lijkt op een delegatie op reis naar een Oostblokland die zich niet vrijelijk door het land mag bewegen, uit angst dat de delegatie verkeerde indrukken opdoet. Het personeel dat met het Auditteam mag praten is zorgvuldig geselecteerd en geïnstrueerd. Jokken mag niet, maar het is verstandig om selectief te zijn in wat je spontaan vertelt. Veel personeelsleden kunnen verbeterpunten verzinnen voor onze opleidingen; het is beter dat zij dit niet doen, waar het Auditteam bij is. Allemaal weten we, dat het om window dressing gaat, maar we ondergaan het graag om het keurmerk GIJ ZIJT GOEDGEKEURD in ontvangst te mogen nemen. Aan het eind van deze spannende dagen geeft het Auditteam haar oordeel en als dat positief uitpakt, dan hebben we ons Onderwijsbewijs tot januari 2018 verlengd. Ik ga er nu al vast een borrel op pakken!

AD FRANZEN

30092010 TRAJECTUM 03

• Zondag 26 september • Triton Lustrumwedstrijden • Loenen aan de Vecht 8

TRAJECTUM 03 30092010

HETM

MOMENT 30092010 TRAJECTUM 03

MEESTERLIJK ONDERWIJS Masters van Hogeschool Utrecht brengen de carrière en de persoonlijke ontwikkeling van professionals naar een hoger plan. Er zijn ruim dertig masters: Doorstuderen voor leraar voortgezet onderwijs eerste graad? UÊÊ >ÃÌiÀÊ Õ ÌÃ]Ê }i Ã]Ê À> Ã]Ê iìÀ > `Ã]Ê-«>> Ã]Ê >ÌÕÕÀ Õ ì]Ê7 Ã Õ ì]Ê } iÊ vÊ >À`À Ã Õ ì Of een van de andere masteropleidingen in het educatieve veld? UÊÊ >ÃÌiÀÊ Ûi ÃÌÕ` iÃÉ iÀ>>ÀÊ iìÀ > `ÃiÊ iL>Ài Ì>> UÊÊ >ÃÌiÀÊ-«iV > Ê `ÕV>Ì > Ê ii`ÃÊ Õ` Ì ivÊ}i > ` V>«Ìi I UÊÊ >ÃÌiÀÊ-«iV > Ê `ÕV>Ì > Ê ii`ÃÊ

Õ V>Ì ivÊ}i > ` V>«Ìi I UÊÊ >ÃÌiÀÊ-«iV > Ê `ÕV>Ì > Ê ii`ÃÊ- ®IÊ iÀ>>ÀÊÃ«iV >> Ê `iÀÜ Ã UÊ >ÃÌiÀÊ*i`>} } i UÊ >ÃÌiÀÊ > >}i i ÌÊ vÊ `ÕV>Ì UÊ >ÃÌiÀÊ iÀi Êi Ê ÛiÀi

Overige masters UÊÊ >ÃÌiÀÊ ÕÀ > ÃÌ i UÊÊ >ÃÌiÀÊ vÊ ÕÃ iÃÃÊ-ÌÕ` iÃÊ -®Ê Ê Û>Ì Ê Ê ÕÀ «i> Ê ÕÃ iÃÃ UÊ >ÃÌiÀÊ VV Õ Ì }Êi Ê Õ` Ì } UÊ >ÃÌiÀÊ vÊ,i> Ê ÃÌ>Ìi UÊ >ÃÌiÀÊ*À iVÌ > >}i i Ì UÊ >ÃÌiÀÊ >V ÌÞÊ > >}i i Ì UÊ >ÃÌiÀÊ vÊ v À >Ì VÃ UÊ >ÃÌiÀÊ vÊ } iiÀ } UÊÊ >ÃÌiÀÊ ÌiÀ >Ì > Ê Õ V>Ì Ê Management UÊ >ÃÌiÀÊ< À}ÌÀ> iVÌÊ" ÌÜiÀ« UÊ >ÃÌiÀÊ ÞÃ Ì iÀ>« i UÊ >ÃÌiÀÊ* ÞÃ V > Ê ÃÃ ÃÌ> Ì UÊÊ >ÃÌiÀÊ `Û> Vi`Ê ÕÀÃ }Ê*À>VÌ Vi UÊÊ >ÃÌiÀÊ vÊ1ÀL> Ê> `Ê Ài>Ê iÛi « i Ì

IÊÊ"« i ` }Ã« >>ÌÃi Ê \Ê ÃÌiÀ`> ]Ê À i ]Ê i Ê >>}]Ê iÌ V i ]Ê ÃV iì]Ê >Ài Ê À }i ®]Ê >>ÃÌÀ V Ì]Ê6 ÃÃ }i ]Ê, ÌÌiÀ`> ]Ê1ÌÀiV Ì]Ê<Ü i Leven lang leren i ÃÊ ÃÊÃÌii`ÃÊ ÊLiÜi} }Êi ÊLÀi `ÌÊâ V ÊÃ i ÊÕ Ì°Ê iÊ >>ÌÃV >«« ÊÜ À`ÌÊ> Ã >>ÀÊV « iÝiÀ°Ê iÊLiÀ i«Ã«À> Ì Ê iivÌÊ ÊÌ i i i ìÊ >ÌiÊLi ivÌiÊ>> Ê«À viÃÃ > ÃÊ` iÊLiÃV i Ê ÛiÀÊ>VÌÕi iÊ v À >Ì i]Ê` iÊ ÌÜ i }i Ê Õ i ÊL Õì Êi ÊÜ i ÊL Ûi Ê iÀi °Ê iÊ >ÃÌiÀ « i ` }i ÊÛ> Ê }iÃV Ê1ÌÀiV ÌÊ 1®ÊLÀi }i ÊìÊV>ÀÀ mÀiÊ i ÊìÊ«iÀÃ iÊ ÌÜ i }ÊÛ> ÊìâiÊ«À viÃÃ > ÃÊ >>ÀÊii Ê }iÀÊ« > °Ê<iÊ}>> ÊÛiÀìÀÊÜ>>ÀÊL>Ã ÃÊLiÀ i«Ã « i ` }i Ê vÊL>V i À « i ` }i Êâ Ê}il ` }`Êi Êâ Ê ÊLi` i `ÊÛ ÀÊ«À viÃÃ > ÃÊ` i]Ê >Êii Ê>> Ì> Ê >Ài Ê Ê iÌÊÜiÀ Ûi `]Ê Õ Ê i ÃÊÜ i ÊÛiÀLÀiì Êi ÊÛiÀ` i«i °Ê" Êii ÊÃÌiÛ }iÊL>Ã ÃÊÌiÊ i}}i ÊÛ ÀÊÛiÀìÀiÊ}À i Ê vÊ Ê` iÊ}iÜi ÃÌiÊV>ÀÀ mÀiÃÜ ÌV ÊÌiÊ > i °Ê Ê }iÃV Ê1ÌÀiV ÌÊ > Ê iÌ°Ê7> ÌÊiÀÊÛ> ÌÊ }Ê}i i}ÊÌiÊ iÀi ° WWW.MASTERS.HU.NL

ER VALT NOG GENOEG TE LEREN

FC_190x235_Trajectum.indd 1

(advertentie)

21-09-10 09:31

Natuurlijk heb je geen zin om na je studie en 651 tevergeefse sollicitatiebrieven fulltime vakkenvuller te worden. Dus denk je na over je loopbaan. Ga je een master doen, en vooral welke? Met welke studie kom je zeker aan de bak? Moet je misschien verder doorstuderen voor nog betere kansen? In deze masterspecial lees je er (van)alles over.

Deze uitgave verschijnt in achttien hogeschool- en universiteitsbladen tegelijk. Want niet alleen jij denkt na over je toekomstige baan, dat doen al die honderdduizenden andere studenten in het hoger onderwijs ook. En dat zijn straks allemaal jouw concurrenten op de arbeidsmarkt. Het is daarom goed om je te verdiepen in je toekomstige opleiding. De ene studie is de andere niet, ook al dragen ze soms dezelfde naam. Dat blijkt wel uit het artikel over de vele hbo- en wo-opleidingen journalistiek. Ze zijn net anders en bedienen daarmee ook een net andere arbeidsmarkt. Maar misschien moet je je er niet te druk over maken.

Volg je enthousiasme, volg je hart. Het is namelijk nogal moeilijk te zeggen welke master de beste baankans heeft. En recruiters kijken verder dan je papiertje. Sowieso weet je niet hoe jouw leven verloopt en welke studie van nut kan zijn. Zoals filosoof Bas Haring in deze uitgave zegt: â&#x20AC;&#x2DC;Barak Obama heeft ook geen master Presidentschap van Amerika gevolgd.â&#x20AC;&#x2122;

30092010 TRAJECTUM 03

Je hebt een papiertje en je studiefinanciering is op: tijd voor de arbeidsmarkt! Of doorgaan voor een master? ‘Je wilt toch je hersens aan de gang houden.’

DOOR RIES AGTERBERG

Doorstuderen voor een ‘Ik was nog niet klaar met studeren.’ En dus deed Eefke ter Sluis (24) na haar master accountancy aan de Universiteit van Tilburg nog een master finance aan dezelfde universiteit. Deze zomer rondde ze die tweede master af. Het heeft haar goed gedaan: Eefke kon direct beginnen bij het prestigieuze bureau PricewaterhouseCoopers.

nieuwe wetgeving voortaan voor je tweede studie een fiks hoger bedrag aan collegegeld kwijt (zie kader). Maar als die investering je helpt aan een veel betere baan, kan het in deze tijden van economische crisis toch verleidelijk zijn om je studietijd op te rekken.

Esmee Meijs (23) rondde deze zomer haar hbo-bachelor journalistiek af. ‘Het liefst wil ik meteen aan de slag als journalist. Maar tot nu toe is het niet gelukt een vaste baan te vinden. En als dat zo blijft, ga ik volgend

Overigens zijn de cijfers van afgestudeerden op de arbeidsmarkt niet extreem slecht. Studenten uit het hoger onderwijs die een jaar voor de crisis zijn afgestudeerd, kwamen nog redelijk snel aan de bak. Dat blijkt uit schoolverlatersonderzoek van het Research Centrum voor Onderwijs en Arbeid (ROA), mede gebaseerd op de WO-monitor 2009 van de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Binnen een jaar na afstuderen na een wo-master heeft 96 procent een baan. Niet al die banen zijn overigens ‘op niveau’ en in het ‘vakgebied’. Van de studenten met een academische achtergrond werkt 40 procent onder hun niveau (meestal hbo-niveau). En 45 procent heeft een baan in een ander vakgebied dan de studie.

AAN DE BAK

Een extra jaartje volwassen worden kan geen kwaad jaar verder studeren. Je wilt toch je hersens aan de gang houden. Ik ben me gaan oriënteren op een vervolgmaster. Ik wil me dan meer inhoudelijk verdiepen. Bijvoorbeeld politicologie of geschiedenis en maatschappij in Rotterdam. Het is een behoorlijke investering, maar ik hoop zo wel mijn kans op de arbeidsmarkt te vergroten.’ Het lijkt inderdaad een mooie manier om je positie op de arbeidsmarkt te verbeteren: een extra jaar studeren. Of het nu gaat om een tweede universitaire master of een master na je hbo-bachelor: het is wel een kostbare aangelegenheid. Behalve dat je studiefinanciering op is, ben je door de

TRAJECTUM 03 30092010

Bij hbo-afgestudeerden zijn de cijfers ver gelijkbaar: 83 procent van degenen die de arbeidsmarkt opgaan vindt een baan en maar liefst 80 procent daarvan in het eigen vakgebied. Ruim twintig procent gaat een vervolgmaster volgen, op de universiteit of op een hbo. Op de universiteit moeten hbo-bachelors eerst een premaster doen alvorens ze worden toegelaten op de masteropleiding. Deze extra studie kost daarmee zeker twee jaar.

Gezien de grote investeringen in tijd en geld die de extra studie kost, is het belangrijk om te weten of het de kansen op werk daadwerkelijk vergroot. Maar helaas. Hoewel er jaarlijks vele arbeidsmarktonderzoeken worden gedaan, is dit nog niet onderzocht. Uit het rapport De masterjaren tellen van de Onderwijsinspectie (uit 2007) weten we wel dat werkgevers tevreden zijn over de kennis en vaardigheden van starters die een master hebben gevolgd. Veelal krijgen de starters intern een extra opleiding om de bedrijfscultuur beter te leren kennen. Ook het grootste deel van de studenten zelf (60 procent) vindt de opleiding voldoende basis bieden om de arbeidsmarkt op te gaan. Daar staat twintig procent tegenover die het als zwaar onvoldoende beoordeelt. Opvallend daarbij is dat 64 procent van de studenten de masteropleiding niet veeleisend vindt. Zo’n 40 procent noemt het zelfs veel te makkelijk. JAARTJE VOLWASSEN WORDEN

Dat gaat dus over de ‘gewone’ master. Extra studietijd – in de vorm van een tweede master, of een na een hbo-bachelor – is dus niet per se noodzakelijk volgens de werkgevers. Maar het kan je wel een stuk sterker maken in de strijd om de banen. In hetzelfde onderzoek klagen werkgevers namelijk dat afgestudeerden erg jong zijn en ze zouden teveel een houding hebben van ‘we zien wel’. Bedrijven zoeken starters die ‘een behoorlijke mate van volwassenheid hebben’. Die functioneren beter op de arbeidsplek en weten zelf beter wat ze willen. Een extra jaartje (of twee) volwassen worden kan dus geen kwaad.

BAAN Dat was ook de reden dat Marieke Bergsma (27) koos voor een extra studie. ‘Ik was 21 toen ik klaar was met mijn opleiding hbo communicatie in Leeuwarden. Ik was nog niet toe aan een ‘serieuze’ baan.’ Marieke werkte een jaar als assistent in een winkel en vertrok vervolgens voor een aantal maanden naar Equador. Daar besloot ze verder te studeren. Het werd de master sociologie van kunst en cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. ‘Ik heb van jongs af aan al een passie voor kunst en cultuur. Communicatiewetenschap was eigenlijk niet mijn ding. Ik had de studie gekozen omdat hij vrij breed was en er veel kunst en cultuur in zit.’

Nieuwe wet, hogere kosten Heb jij al een bachelor en een master afgerond en wil je doorstuderen? Dat kan wel, maar vanaf september dit jaar moet je dan heel wat dieper in de buidel tasten dan voorheen. De overheid betaalt voortaan nog maar één bachelor en één master per student. Voor die studie draag jij als student het wettelijke (normale) collegegeld bij. Voor een tweede studie zou de kostprijs betaald moeten worden. Dat kan oplopen tot 19.000 euro collegegeld. De studentenvakbonden zijn hier tegen, maar hun verzet is gestrand. Wat ze wel hebben bereikt is: studenten die hun master nog niet hebben afgerond mogen tegen het wettelijke collegegeld aan een tweede studie beginnen.

INHOUDELIJKE SPECIALISATIE

Bacheloropleidingen krijgen steeds meer een bredere en algemenere opzet. Een (extra) masteropleiding zorgt voor een (extra) inhoudelijke specialisatie. Werkgevers willen volgens het onderzoek van de Onderwijsinspectie een stevige, vakgerichte opleiding die voldoende ruimte biedt voor inhoudelijke specialisatie en zo het analytisch vermogen van de studenten ontwikkelt. ‘Belangrijk is dat je door een masterkeuze kunt aangeven waar je inhoudelijke interesse naar uitgaat’, legt Kim Teeselink van het werving- en selectiebureau Ebbinge & Company uit. ‘Bedrijven kijken naar het cijferniveau. Je hebt gekozen voor verdieping en men verwacht daar dan ook resultaat te zien.’ Een master na de hbo-bachelor, een tweede master of een speciale tweejarige master zijn volgens haar alleen belangrijk als ze inhoudelijk wat toevoegen. Het valt Marieke ‘wel wat tegen wat je op de arbeidsmarkt aan zo’n mastertitel hebt’. Ze werkt sinds haar afstuderen noodgedwongen onder haar niveau en in een andere sector. ‘Ik hoop dat ik snel een baan vind waar ik me helemaal in kan vinden.’ HUISWERKCONTROLE

Bedrijven kijken niet alleen naar je opleiding, maar ook naar wat je naast je studie hebt gedaan. Een stage bijvoorbeeld, werkervaring, reizen naar het buitenland en nevenactiviteiten bij een vereniging. Dat stimuleert de sociale en organisatorische vaardigheden. ‘Voor bedrijven is deze ervaring minstens zo belangrijk als goed studeren’, constateert Teeselink. Helaas staan al die ‘extra’s’ door de huidige bama-structuur

en het strengere regime om tijdig af te studeren onder druk. De ontwikkeling van vaardigheden komt ook binnen de opleidingen in het gedrang, signaleren de werkgevers. Bedrijven zien met lede ogen aan dat universiteiten en hogescholen een steeds schoolser karakter krijgen met bijvoorbeeld aanwezigheidsplicht en ‘huiswerkcontrole’. Volgens de werkgevers heeft dit op den duur een averechts effect als het gaat om het stimuleren van competenties als zelfstandig werken. Het zijn juist dit soort vaardigheden waar werkgevers naar zoeken in nieuw personeel.

‘Het valt me tegen wat je op de arbeidsmarkt aan zo’n titel hebt’ Met nevenactiviteiten zit het op de cv van Emiel van Dongen (26) wel goed. Toch koos ook hij ervoor om na zijn universitaire master rechten nog een tweede master te volgen: journalistiek in Amsterdam. ‘Tijdens mijn studie rechten werd me geleidelijk duidelijk dat liever journalist wil worden dan jurist. Met deze master hoop ik een baan te vinden die beter bij mij past. Wie weet helpt het dat ik ook al een meestertitel heb.’ De kans dat het nieuwe Haagse beleid de doorstudeerders afschrikt is wel groot. Van Dongen twijfelt eraan of hij dezelfde keuze had gemaakt wanneer de tweede master hem erg veel meer had gekost. ‘Dan had ik die beker waarschijnlijk aan mij voorbij laten gaan.’

30092010 TRAJECTUM 03

Promising m Wil je precies weten met welke master je het makkelijkste een baan vindt? Stop dan maar met lezen. Dat is namelijk niet zo eentwee-drie te vertellen. ‘Het is lastig om een link te leggen tussen individuele masters en de kans op een baan’, legt Petra Pieck van de Vereniging van Universiteiten (VSNU) uit. ‘Veel masters worden door een kleine groep studenten gevolgd en hebben te weinig massa om goed te kunnen weergeven wat de kans op een baan is.’

‘Bèta’s zijn erg gewild en niet alleen binnen hun eigen sector, ze kunnen bijvoorbeeld ook aan de slag bij een bank’

Over het arbeidsmarktperspectief dat verschillende studierichtingen opleveren is meer bekend. In onderzoek naar onderwijs en de arbeidsmarkt dat in opdracht van VSNU wordt gedaan (WO-monitor) wordt uitgegaan van wetenschapsgebieden en sectoren waarin opleidingen en banen ingedeeld worden. ‘Binnen het wetenschappelijk onderwijs springen ‘natuur’ en ‘gezondheid’ er uit als het om de kans op een baan gaat. Dat valt deels te verklaren door het geringere aantal studenten dat een bètastudie volgt. De situatie voor de medische opleidingen is wat anders. Daar is de relatie tussen opleiding en arbeidsmarkt heel duidelijk. Je wordt echt voorbereid op je beroep’, vertelt Pieck. RECESSIE

Het Research Centrum voor Onderwijs en Arbeid (ROA) doet onderzoek naar de aansluiting tussen opleiding en arbeidsmarkt over de hele breedte van het onderwijs. Zo laat het rapport Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2009 zien dat vooral hbo-studenten in de beroepsgerichte sectoren onderwijs en gezondheidszorg snel werk vinden (respectievelijk 3 en 2

TRAJECTUM 03 30092010

Met welke masteropleiding zit je straks gebakken op de arbeidsmarkt? Goede vraag. Een echt duidelijk antwoord is niet te geven. D O O R E M MA VA N L A A R

masters procent is werkeloos). Het rapport baseert zich mede op de WO-monitor, en dus zien we ook hier dat in de sectoren gezondheidszorg en natuurwetenschappen sprake van de beste aansluiting met de arbeidsmarkt (beide 2 procent werkeloos). ‘De werkloosheid is momenteel onder afgestudeerden van de technische en economische opleidingen hoog omdat daar de recessie het hardst heeft toegeslagen. Zeker wat technici betreft zal dit weer snel veranderen als de economie aantrekt’, meent Christoph Meng, projectmanager bij het ROA. RECRUITERS

Dat laatste lijkt al het geval. Recruiters merken dat ze technici juist heel gemakkelijk kunnen plaatsen, zoals Caroline Termaat, werkzaam bij HAN employment het werving- en selectiebureau van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. ‘Ik vind het lastig

Prognose Goede vooruitzichten: Afgestudeerde hbo’ers in de sectoren onderwijs, paramedisch en economie. Afgestudeerde academici uit de medische hoek, met name tandheelkunde, farmacie en medische biologie. Minder fijne vooruitzichten: Afgestudeerden van hbo bouwkunde en hbo informatica. Matige arbeidsperspectieven verwacht voor wo-afgestudeerden techniek, economie en recht met uitzondering van werktuigbouwkunde en accountancy & belastingen. (Bron: ROA)

iets te zeggen over de baankans na specifieke masters. Het systeem speelt nog niet zo lang en werkgevers vragen er niet specifiek naar. Wel zien we dat bepaalde studierichtingen een betere kans op het vinden van een baan geven dan andere opleidingen. Met bedrijfskunde en commerciële opleidingen vinden net-afgestudeerden makkelijk een baan. En ook techniek is een goede achtergrond om mensen te plaatsen. Dat ligt moeilijker bij sport, gezondheid en management en facility management. Ook na psychologie en pedagogiek is niet altijd makkelijk een baan te vinden, terwijl met accountancy het vinden van een baan geen probleem is.’ TOTAALPLAATJE

Young Executive Recruitment (YER) is gespecialiseerd in werving en selectie van talentvolle, afgestudeerde bachelors en masters. ‘Wij werken met wo’ers en mikken dan echt op de top’, vertelt Cathelijn Kloeze, consultant bij YER. ‘We krijgen net name vragen binnen voor functies bij technische bedrijven en binnen de advocatuur. Ik merk dat het vinden van een baan geen probleem is met een bèta-opleiding. Bèta’s zijn erg gewild en niet alleen binnen hun eigen sector, ze kunnen bijvoorbeeld ook aan de slag bij een bank. Ook een specialisme binnen de economie, bijvoorbeeld econometrie of bedrijfskunde in combinatie met een goede stage is een prima basis. Wel gaat het in alle gevallen om het totaalplaatje. Een goede master is belangrijk, maar ook je persoonlijkheid, je cijfers en of je een nevenactiviteit hebt gedaan is belangrijk. Al met al denk ik dat exacte en specialistische masters het beste uitzicht op een baan geven.’

Baankans Beste baankans volgens de snelverge lijker op studiekeuze123.nl: 1. Tandheelkunde (met relatief hoog startsalaris!) 2. Technische aardwetenschappen 3. Fiscale economie 4. Maritieme techniek 5. Optometrie 6. Econometrie en operationele research 7. Fiscaal recht 8. Leraaropleiding gebarentaal 9. Bedrijfswiskunde en informatica 10. Humanistiek (In deze vergelijking, gebaseerd op de WO-monitor, is niet alleen de baankans maar zijn ook andere criteria meegeno men, zoals zoektijd, of de gevonden baan op niveau is en het bruto startsala ris.) In de Keuzegids Hoger Onderwijs Mas ters 2010, uitgebracht door het Hoger Onderwijs Persbureau, worden de baan kansen specifiek voor masters gegeven. In deze volgorde: 1. hbo advanced nursing 2. wo farmacie 3. hbo leren en innoveren 4. wo accountancy 5. wo gezondheidswetenschappen 6. wo theologie & levensbeschouwing 7. wo medische masters 8. hbo lerarenopleidingen 9. hbo voortgezette kunstopleidingen

30092010 TRAJECTUM 03

INTERVIEW

Niet te veel 16

TRAJECTUM 03 30092010

INTERVIEW

Filosoof Bas Haring is de ambassadeur voor een nieuwsgierige levenshouding. De vraag of iets nuttig is, is van latere zorg. ‘Barack Obama heeft toch ook geen master Presidentschap van Amerika gevolgd?’

l nutsdenken

DOOR PETER BREEDVELD

30092010 TRAJECTUM 03

WIE IS BAS HARING? Sebastiaan (Bas) Haring (De Bilt, 23 april 1968) behaalde in 1988 zijn propedeuse natuurkunde aan de Universiteit van Utrecht en studeerde in 1992 af in de wijsbegeerte (afstudeerrichting kunstmatige intelligentie). Promoveerde in 1997 in het vak cognitieve kunstmatige intelligentie. Sinds januari 2006 is Haring bijzonder hoogleraar Publiek Begrip van Wetenschap aan de Universiteit Leiden.

‘Wetenschap heeft een steeds grotere impact op onze levens en wordt tegelijkertijd steeds ontoegankelijker’ Bij moeilijke kwesties: vraag het filosoof Bas Haring. Hij kan op een frisse manier de meest ingewikkelde dingen uitleggen. En geeft vaak een ander antwoord dan je verwacht. Voor veel studenten ís het een moeilijke kwestie: welke master te kiezen. Dus vragen we Haring om advies. Moet je een masteropleiding volgen waarmee een goede baan is gegarandeerd of is je persoonlijke vorming belangrijker? ‘Daarmee impliceer je dat er een tegenstelling zou zijn tussen wat goed is voor je persoonlijke vorming en je toekomst’, antwoordt Haring. ‘Maar die is er niet, want beiden hangen samen. Als je een masterstudie zou kiezen omdat je daarmee een goede baan denkt te krijgen, maar waar je geen reet aan vindt, ben je je toekomst aan het vergooien!’

TRAJECTUM 03 30092010

Maar die toekomst vergooi je toch ook als je een masterstudie kiest die je leuk vindt, maar waarmee je volkomen kansloos bent op de arbeidsmarkt? ‘Dat risico moet je nemen’, zegt Haring beslist. ‘Trouwens, voor mijn baan ben ik toch ook niet specifiek opgeleid? En Barack Obama heeft toch ook geen master Presidentschap van Amerika gevolgd? Eigenlijk is medicijnen het enige vakgebied dat ik zo snel kan bedenken, dat opleidt voor een specifiek vak. Verder komen mensen vanuit allerlei studierichtingen op de gekste plaatsen, waar ze van tevoren nooit aan hebben gedacht. Ik zou het dus heel stom vinden om een master te kiezen waarvan je van tevoren denkt te weten een bepaalde baan te krijgen, maar waar je geen plezier in hebt.’

Haring schreef verschillende boeken waarin hij wetenschap inzichtelijk maakt voor een breed publiek. Zijn boek Kaas en de Evolu tietheorie werd in 2002 bekroond met de Gouden Uil voor de jeugdliteratuur en de Eureka!-prijs voor populair-wetenschappelijke literatuur. In 2003 verscheen De IJzeren Wil, in 2007 Voor een Echt Succesvol Leven en in 2009, in het kader van de Maand van de Filosofie, Het Aquarium van Walter Huijsmans. In november verschijnt Vallende Kwartjes, een bloemlezing van korte verhalen waarin moeilijke wetenschappelijke kwesties – DNA-technologie, kwantummechanica – in één keer duidelijk worden.

NIEUWSGIERIGE LEVENSHOUDING Bas Haring is de ambassadeur voor een nieuwsgierige levenshouding. Als bijzonder hoogleraar Publiek Begrip van Wetenschap aan de Universiteit Leiden gaat hij voortdurend de boer op om wetenschap aan de man te brengen. ‘Eigenlijk is het vreemd dat niet elke universiteit een leerstoel heeft zoals die van mij’, zegt Haring. ‘Een leerstoel waarmee de groeiende kloof tussen wetenschap en publiek wordt overbrugd. Want wetenschap heeft een steeds grotere impact op onze levens en tegelijkertijd wordt ze steeds specialistischer en dus ontoegankelijk voor buitenstaanders. Ook wordt iedereen geacht een oordeel te hebben over zaken waar hij totaal geen verstand van heeft, bijvoorbeeld over genetisch gemodificeerd voedsel, waar zo ontzettend veel onzin over wordt beweerd. Daarom is het goed dat universiteiten iemand aanstellen die ingewikkelde materie inzichtelijk maakt, zodat Jan en alleman die in één keer kunnen begrijpen.’

Creatieve master Bas Haring is initiator van de master opleiding media technology aan de Universiteit Leiden. De universiteit werkt in deze tweejarige master samen met de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. Harings studenten leren om hun creativiteit in te zetten om wetenschappelijke vraagstukken op te lossen. Haring: ‘Stel bijvoorbeeld dat je wilt weten wat de visstand in een gebied honderdvijftig jaar geleden was. Toen werd die nog niet bijgehouden. Een creatieve benadering is om dat te bepalen aan de hand van de menukaarten van visrestaurants uit die tijd, omdat de prijs van vis een goede indicator is van het aanbod op dat moment. Wie dit soort oplossingen kan verzinnen, mag zich uiteindelijk autonoom wetenschapper noemen.’

LINKSE HOBBY’S Dat is steeds meer nodig, want de wetenschap zit in de verdediging, merkt Haring. Universiteiten kunnen de maatschappij niet altijd duidelijk maken dat haar belasting centen goed worden besteed. Het nut van kankeronderzoek begrijpt iedereen wel, maar de vertaling van spijkerschrifttabletten of de inventarisatie van aanwijzende voornaamwoorden in het bijbelboek Genesis lopen tegenwoordig al snel het risico als ‘linkse hobby’ te worden wegbezuinigd. N U T T E LO O S O N D E R ZO E K Er bestaat sowieso niet zoiets als nutteloos onderzoek, vindt de filosoof. Althans, je kunt moeilijk beoordelen wat het nut zal zijn van onderzoek dat nu plaatsvindt. ‘Er was bijvoorbeeld een groep biologen die het leuk vond hele dagen in weilanden door te brengen om door verrekijkers naar trekvogels te turen. Die zaten van hun hobby hun werk te maken, zou je kunnen zeggen. Alleen bleken hun onderzoeksresultaten later van cruciaal belang bij de bestrijding van de vogelgriep die door trekvogels werd verspreid.’

Als je alleen maar onderzoek toestaat waarvan het nut bij voorbaat vaststaat, stopt alle vooruitgang, meent Haring. ‘De gloeilamp zou niet zijn uitgevonden en de computer zou ons leven niet hebben verrijkt.’ Die overwegingen leiden Haring naar de volgende paradox: ‘Nutteloos onderzoek is noodzákelijk onderzoek!’ Vandaar ook zijn advies voor de kiezende masterstudent: je eigen nieuwsgierigheid is het belangrijkste. Helaas wordt die nieuwsgierigheid te weinig in de Nederlandse opvoeding gestimuleerd, vindt Haring. In tegenstelling tot de ons omringende landen. ‘Het zou goed zijn als kinderen van jongs af aan leren nadenken, nieuwsgierig leren zijn. Ik stond eens ergens op een school voor een klas van kinderen van een jaar of tien, die kregen al filosofielessen. Daar was een jongetje bij, en toen hem een vraag werd gesteld, zei hij dat hij daar even over moest nadenken, want hij was niet zo snel als zijn klasgenoten. Dat vond ik zó ongelofelijk wijs, dát is de juiste houding.’

30092010 TRAJECTUM 03

Wil je een master gaan doen? Eentje die meer gericht is op onderzoek of op beleid? Die keuze kan behoorlijk wat stress opleveren. Ga af op je intuïtie, adviseert keuzedeskundige Renske Roet. DOOR WELMOED VISSER

WEG MET DIE VOOR EN TEGEN LIJSTJES Stel, je wilt volgend jaar aan een master beginnen. Dan kun je natuurlijk gewoon een vervolgstudie gaan die aansluit bij je huidige studie. Tachtig procent van de universitaire studenten doet dat. En de meesten van hen zijn prima tevreden met hun keuze. Maar misschien ben je toch niet helemaal blij met je studie, heb je ontdekt dat je talent ergens anders ligt; of lijkt het je leuk

Evelien Loeters is net aan

een master begonnen. Ze heeft gekozen voor sociologie van mondialisering en diversiteit. ‘Ik wilde een sociologische master gaan doen en geen onderzoeksmaster.’ Evelien heeft het afgelopen jaar wel getwijfeld over haar masterkeuze en op het laatste moment gekozen. ‘Als het niks voor me is, doe ik volgend jaar nog wel een master’, vertelt ze. Over de voorlichting is ze slecht te spreken: ‘Ik ben wel naar een voorlichtingsdag geweest, maar daar had ik niet zo veel aan. Je moet alles zelf uitvogelen, helemaal als je naar een andere universiteit wil.’ En hoe bevalt het na een week? ‘Het is zwaarder dan ik had gedacht. Ik moet echt nog zien of dit de juiste keuze is.’

TRAJECTUM 03 30092010

om in een andere stad te gaan studeren; of misschien zelfs in een ander land. Dan moet je opnieuw kiezen. En kiezen geeft vaak stress. Hoe je die keuzestress het best te lijf kunt gaan, weet trainer Renske Roet van trainingsbureau Jobtraining.nl. Ze geeft de workshop Succesvol beslissen. ‘Vaak zie je dat mensen te lang in een beslissing blijven hangen. Ze blijven maar argumenten tegen elkaar afwegen en lijstjes maken. Dat werkt verlammend. Ze komen er dan helemaal niet meer uit.’ Hoe moet het dan wel? Roet stelde een vijf-stappenplan op voor het maken van een goede beslissing: 1) Informeer je uitgebreid. In het geval van een masterkeuze: bezoek universiteiten en hogescholen, bel met mensen die al een bepaalde master doen, vergelijk verschillende opties. 2) Bedenk uit welke serieuze opties je gaat kiezen. Dat vermindert het aantal mogelijkheden waarover je hoeft te denken. 3) Geef jezelf een deadline. Prik een dag waarop je het moet weten. 4) Denk er tot die tijd niet bewust over na, dus géén lijstjes maken met voors en tegens, niet eindeloos argumenten herhalen in je hoofd. 5) Laat je intuïtie spreken op de dag dat je het moet weten.

Fiaz Malik & Dennis Disveld, derdejaars economie

studenten, weten al lang welke master ze volgend jaar gaan doen: finance. ‘Ik wil gaan werken in de beleggingswereld. Dan is dit gewoon de beste optie’, vertelt Fiaz. ‘De wiskunde wordt wel moeilijk, denk ik, maar ik ga het gewoon proberen.’ ‘We beleggen al jaren voor de hobby’, vertelt zijn vriend Dennis. Ook voor hem is de masterkeuze een uitgemaakte zaak: finance wordt het. ‘Dat sprak me vanaf het begin aan.’

Waarom moet je juist geen lijstjes maken? Roet: ‘Uit onderzoek blijkt dat je de beste beslissing neemt als je je onbewuste aan het werk zet.’ Een aantal keuzeonderzoeken is gedaan door de onderzoeksgroep van psycholoog Ap Dijksterhuis (destijds Universiteit van Amsterdam, nu Radboud Universiteit Nijmegen), bij wie Roet is afgestudeerd. Dijksterhuis liet proefpersonen bijvoorbeeld kiezen uit vijf appartementen. Roet: ‘Net als een studiekeuze, is de keuze voor een appartement een complexe keuze, waarbij je de voor- en tegenargumenten niet in één oogopslag kunt overzien.’

‘Om een goede keuze te maken, is het niet erg als je niet alles weet’

Mariska Stam

Eén van de vijf appartementen was duidelijk de beste, eentje was de slechtste en drie zaten ertussenin. De proefpersonen werden in drie groepen ingedeeld: de eerste groep moest meteen beslissen, de tweede groep moest een lijstje maken met voor- en tegenargumenten en de derde groep moest na de presentatie van de appartementen sommen oplossen, zodat ze er niet bewust over zouden nadenken, maar hun brein wel de tijd kreeg om de informatie over de appartementen te verwerken. De eerste groep, die

Ruth van den Akker,

researchmaster letterkunde, heeft niet getwijfeld. ‘Tijdens mijn bachelor Engels kwam ik er achter dat ik onderzoek leuk vind. Ik wil graag wetenschapper worden. Dan is dit de beste keuze.’ Ruth moest nog wel een motivatiebrief schrijven en een cijferlijst overleggen. Maar gelukkig werd ze aangenomen. ‘Bij deze master krijg je veel ruimte voor je eigen inbreng. Postkolonialisme in de literatuur vind ik een interessant onderwerp, dus ik ga proberen mijn master in die richting in te vullen.’

Voor werd tijdens de onderzoeksstage van haar bachelor gezondheidswetenschappen duidelijk welke master ze moest doen: de onderzoeksmaster life style and chronic disorders. Dat het een tweejarige master was, was voor haar een belangrijk argument. ‘Een éénjarige master bood voor mij te weinig verdieping. Dan heb je nauwelijks tijd voor een onderzoeksstage. Nu heb ik zo’n tien maanden stage gelopen.’ Mariska heeft niet overwogen om naar een andere universiteit gegaan, omdat ze tevreden was met het programma zoals dat op de VU werd aangeboden. ‘Gezondheidswetenschappen aan de VU is goed in onderzoek. Voor beleid kun je beter naar Rotterdam.’ Ze heeft de master net afgesloten en is nu al aangenomen voor een promotieonderzoek bij het VUmc, waar ze onderzoek gaat doen naar de gevolgen van slechthorendheid. ‘Bij mijn sollicitatie merkte ik dat ik een streepje voor had, omdat ik tijdens mijn master al redelijk veel onderzoekservaring had opgedaan.’

lijstjes had moeten maken, bleek de slechtste appartementen te kiezen, de laatste groep de beste. Beperkte capaciteit De verklaring ligt volgens Roet er in dat de eerste groep vooral het bewuste deel van zijn hersenen heeft aangesproken, terwijl de laatste groep de kans kreeg om de informatie te verwerken met het veel grotere, onbewuste deel van de hersenen. Roet: ‘Als je keuzes maakt met alleen je bewuste, zoals de groep die de lijstjes moest maken, dan

beperk je jezelf gigantisch: het bewuste deel van onze hersenen kan zo’n veertig bits informatie per seconde aan, terwijl onze totale hersencapaciteit op elf miljoen bits ligt.’ (Ter vergelijking: de verwerking van een letter door de computer kost 7 bits, red.) Nog een argument om geen lijstjes te maken: de voors en tegens zijn vaak onvergelijkbaar, terwijl lijstjes de suggestie wekken dat je ze wel tegen elkaar kunt wegstrepen. Roet: ‘Voor sommige mensen is de stad waar ze gaan studeren heel belangrijk, anderen maakt het niet uit waar ze wonen, ze vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat er veel praktijkervaring in een studieprogramma zit. Als je intuïtief beslist, kan je brein die afweging beter maken dan wanneer je bewust met lijstjes aan de slag gaat.’ Slechte kiezers Maximizers zijn mensen die bij hun keuze per se geen fouten willen maken, ze blijven maar informatie verzamelen en opties vergelijken, tot ze er uiteindelijk in vastlopen en helemaal niet meer weten wat ze moeten kiezen. ‘Om een goede keuze te maken, is het niet erg als je niet alles weet’, vertelt Roet. ‘Alles willen weten is een veel voorkomende valkuil. Continu ergens over nadenken, tast de kracht van je oordeel aan.’

30092010 TRAJECTUM 03

I L LU S T R AT I E M E R L I J N D R A A I S M A

‘H 22

TRAJECTUM 03 30092010

‘Er is dringend behoefte aan journalisten met een universitaire achtergrond’

oe val ik op tussen 440 andere sollicitanten?’ Het artikel met die kop in het aprilnummer van het journalistenvakblad Villamedia was informatief bedoeld. Maar tussen de regels door klonk paniek. Komen er niet veel te veel journalistiek opleidingen? In 1966 zou men bij die vraag vreemd hebben opgekeken. De oprichting van de Utrechtse School voor de Journalistiek (SvdJ) was een revolutionaire daad. De beroepsgroep zwoer nog in meerderheid bij de toen uit het leven gegrepen stelregel van Haagse Postjournalist Arend Jan Heerma van Voss: de enige goede journalisten zijn gesjeesde studenten. Lange tijd bleef de SvdJ een roepende in de woestijn, maar inmiddels telt Nederland vergelijkbare scholen in Tilburg, Zwolle en Ede, hbo-opleidingen in Amsterdam en bij Inholland, en universitaire masters aan nu al zes univer siteiten. En hun aantal blijft groeien. NUMERUS FIXUS

Directeur Wiel Schmetz van de Tilburgse journalistiekopleding bond dit voorjaar in Villamedia de kat de bel aan. Het loopt de spuigaten uit, was zijn reactie op het nieuws dat de Saxion Hogeschool Enschede ging starten

met een hbo-bachelor media, informatie en communicatie, waar ook journalisten zullen worden opgeleid. ‘De vier erkende journalistiekopleidingen hebben een numerus fixus om te voorkomen dat de markt overstroomd wordt. Hoe kan het dan dat een nieuwe opleiding die maatregel gewoon kan omzeilen?’ Voorzitter Huub Elzerman van de Nederlandse Vereniging van Journalisten viel Schmetz bij. Hij riep de overheid op minder scheutig te zijn met het geven van groen licht aan nieuwe opleidingen. WE TENSCHAPPELIJKE INSLAG

Toen het college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen hoogleraar Jo Bardoel vroeg om een verkenning uit te voeren naar de haalbaarheid van een master journalistiek in Nijmegen, had hij aanvankelijk ook zijn bedenkingen. ‘Er zijn toch al genoeg opleidingen journalistiek? Maar aan de andere kant: dat geldt voor zoveel studies. Daar kwam bij dat het gros van de opleidingen, met name die in het hbo, in hoofdzaak gericht zijn op het aanleren van het ambacht. Wij mikken meer op wat in de Angelsaksische wereld journalism studies wordt genoemd, zeg maar de wetenschappelijke bestudering van de journalistiek. Het wordt hoog

tijd dat dat vak ook in Nederland tot ontwikkeling komt.’ Bardoel ontkent niet dat sommige Nijmeegse afgestudeerden in de journalistiek terecht zullen komen. ‘Maar dat spoort volledig met mijn visie dat er, zeker bij de kwaliteitsmedia, dringend behoefte is aan journalisten met een universitaire achtergrond. Ik zeg dat al twintig jaar en de noodzaak wordt alleen maar groter. In de communicatie en in de voorlichting duiken steeds meer academici op. Om hen als journalist op niveau partij te kunnen bieden, is een hbo-opleiding die vooral is gericht op praktische vaardigheden, onvoldoende. Het is niet voor niets dat NRC en de Volkskrant, maar ook de NOS, het liefst academici in dienst nemen, zelfs al hebben ze geen journalistieke opleiding.’ PRAK TIJKSTAGE

Behalve in Nijmegen staat ook in de Rotterdamse master media en journalistiek de wetenschappelijke bestudering van de journalistiek centraal staat. Die twee opleidingen kennen dan ook geen praktijkstage. De éénjarige masters van Leiden en de Vrije Universiteit wel, zij combineren een wetenschappelijke inslag met praktijkgerichtheid. Amsterdam en Groningen afficheren zich uitgesproken als beroeps-

30092010 TRAJECTUM 03

‘Een pas afgestudeerde hbo’er heeft nu eenmaal niet de intellectuele bagage van een academicus’ opleiding tot journalist. Beide masters duren anderhalf jaar, inclusief een praktijkstage van drie maanden. ‘Wij bieden studenten een klassieke opleiding tot journalist’, zegt Peter Vasterman van de Amsterdamse master journalistiek en media. ‘Van de zestig banen die minister Plasterk voor jonge journalisten beschikbaar heeft gesteld, zijn er dit voorjaar tien naar afgestudeerden van ons gegaan. Dat zegt, denk ik, voldoende.’

Bardoel: ‘Maar dat is volgens mij geen probleem, want ik heb niet de indruk dat veel hboafgestudeerden een plaats bij een landelijk dagblad ambiëren, integendeel, ik hoor docenten in het hbo regelmatig klagen dat veel van hun studenten een voorkeur hebben voor televisie en dan het liefst voor programma’s als RTL Boulevard. Nou, daar zullen ze weinig last hebben van masterstudenten.’

CONCURRENTIE?

Opmerkelijk genoeg maakt ook directeur Schmetz van de Tilburgse opleiding zich niet al te druk over concurrentie vanuit de universiteiten. ‘Onze afgestudeerden liggen nog steeds goed in de markt, zeker hier in de regio. Het is niet voor niets dat de Plasterkbanen hier in Brabant bijna allemaal naar oud-studenten van ons zijn gegaan. Maar ik zie ook wel dat het werkveld in toenemende mate behoefte krijgt aan universitair geschoolde journalisten. Daar heb ik ook alle begrip voor, want een pas afgestudeerde hbo’er heeft nu eenmaal niet de intellectuele bagage van een academicus. Zo lang de universitaire masters maar duidelijk zichtbaar maken wat zij te bieden hebben, en dat doen ze voor zover ik kan nagaan heel redelijk, heb ik geen problemen met hun aanwezigheid.’

ALLE BEGRIP

Dat de universitaire opleidingen in een behoefte voorzien, blijkt uit het gemak waarmee afgestudeerden van deze beroepsgerichte masters aan de slag komen in journalistieke functies. Maar worden er in Nederland niet te veel journalisten opgeleid en zorgen de masters niet voor oneigenlijke concurrentie? ‘Of wij hbo-afgestudeerden uit de markt concurreren? Nou nee, dat denk ik niet’, zegt opleidingscoördinator Bernadette Kester van de Rotterdamse master media en journalistiek. ‘Ik zie eerder een tweedeling ontstaan: de landelijke media gaan voor academici, terwijl afgestudeerden van de hbo journalistiekopleidingen vooral in de regio en bij de tv en de tijdschriften terecht komen.’

TRAJECTUM 03 30092010

‘Als ik nu 18 was, zou ik weer dezelfde route kiezen’ Wie: Sytse Wilman (29) Wat: redacteur bij Kidsweek Junior en 7Days Route: Eerst studie Nederlands (wo), daarna universitaire master journalistiek

‘Ik ben in 2000 in Groningen Nederlands gaan studeren, vooral omdat ik al van jongs af aan interesse had in taal en schrijven. In 2005 ben ik afgestudeerd en ja, toen was er de vraag: wat nu? In de lerarenopleiding had ik niet zo veel trek en journalistiek leek me interessant. Vandaar dat ik heb gesolliciteerd bij de master Journalistiek in Groningen. Ik vond die opleiding vooral heel nuttig, omdat je je goed bewust wordt van wat journalistiek eigenlijk inhoudt. Het is niet alleen stukjes schrijven, het is ook tegen een deadline werken en wildvreemde mensen bellen of op straat aanspreken. In het begin had ik daar moeite mee, maar je leert je snel over die angst heen te zetten. Ik heb stage gelopen bij Trouw, eerst op de nieuwsdienst en later op de kunstredactie. Ondanks het feit dat ik pas kort op de opleiding zat, had ik weinig moeite om daar mijn draai te vinden. Behalve

dat ik er veel kon schrijven, vond ik het ook heel leerzaam om in de praktijk mee te maken hoe een redactie werkt. In Groningen was daar nooit veel aandacht aan besteed, maar bij Trouw besefte ik dat je in de vergadering echt in staat moet zijn om je idee te verkopen, als je ergens over wilt schrijven. Als ik nu 18 was, zou ik weer dezelfde route kiezen. Ik heb gemerkt dat het in de journalistiek een groot voordeel is dat je op een academisch niveau hebt leren denken en in staat bent om snel dingen op te pikken. Dat schrijven van een stukje komt vanzelf wel. Ik heb tijdens mijn studie Nederlands bijvoorbeeld geleerd hoe een goed onderzoeksrapport in elkaar zit en dat is in het werk dat ik nu doe een groot voordeel. Aangevuld met een master waarin je de kneepjes van het vak leert, is dit wat mij betreft de ideale voorbereiding op een leven als schrijvend journalist.’

‘Journalistiek is een vak dat in je poriën moet zitten’ M eer le ze n ove r m a sters? K ijk voo r het do ssier op traje c tum.hu .nl

De School voor Journalistiek of een studie geschiedenis als vooropleiding voor aanstaande journalisten? De media zal het een zorg wezen. ‘Waar het om gaat, is initiatief en ambitie. Talent komt er altijd.’ ‘Eigenlijk kijk ik niet echt naar de opleiding van mensen die bij ons een stage willen komen lopen’, zegt Japke Bouma, stagecoördinator van NRC Media. ‘Cruciaal is voor mij een goede algemene ontwikkeling, een brede belangstelling en de brandende ambitie om te schrijven, mits die ook zichtbaar is in wat mensen al geschreven hebben, stukjes, blogs, maakt niet uit wat. Journalistiek is een vak dat in je poriën moet zitten.’ Bouma wordt bijgevallen door verslaggever Frans Bosman van het Parool. ‘Echt talent komt er altijd. Onlangs meldde zich een afgestudeerde jurist bij ons met een fabuleuze algemene ontwikkeling. Maar veel geschreven had hij niet. Ik heb hem het Handboek voor de journalist meegegeven en gezegd: kom maar terug als je het uit hebt. Die jongen heeft hier een geweldige stage gelopen.’ Ook voor RTL Nieuws is een journalistieke opleiding geen must zegt stagecoördinator Suzanne Aalders. ‘Praktische dingen, zoals het schrijven van een bericht en het monteren van een item, leer je bij ons in drie maanden. Veel belangrijker is dat je

een vlotte pen en journalistieke feeling hebt, maar dat is volgens mij niet iets wat je ergens kunt leren.’ Gevraagd naar de meest geschikte journalistieke vooropleiding, zetten de landelijke media zonder uitzondering de universiteit op één. Bosman: ‘Afgestudeerde academici met een master Journalistiek zijn ouder en rijper en staan steviger in hun schoenen dan de meeste hbo’ers.’ Bouma: ‘Je merkt dat ze vaak net wat slimmer zijn in het bedenken van invalshoeken voor verhalen en dat ze meer initiatief nemen om zelf dingen uit te zoeken.’ Dat studenten met een universitaire master journalistiek het ambacht niet zouden beheersen, is volgens de zegslieden een fabeltje. ‘In het begin waren de masters inderdaad nogal theoretisch en academisch’, erkent Bosman, ‘maar tegenwoordig leren studenten er ook het journalistieke handwerk.’ Het is vooral het gebrek aan ware passie van veel hbo’ers dat journalisten stoort. ‘Ik krijg steeds meer de indruk dat de hbo-opleidingen journalistiek de nieuwe pabo’s beginnen te worden’, zegt Bosman. ‘Als je nog niet weet wat je wilt, ga je maar journalistiek studeren. Ik maak regelmatig mee dat een student na afloop van de stage zegt: ach, ik weet nog niet of ik wel journalist wil worden. Dat is bij academici ondenkbaar.’ Alex van Schagen van de Amsterdamse lokale zender AT5 heeft an-

dere ervaringen. ‘Misschien dat het aan het medium ligt, maar ik merk juist dat de hbo-studenten die bij ons stage komen lopen, enorm gemotiveerd zijn. Ze willen er alles voor doen om bij de tv te kunnen werken.’ Hij merkt wel een groot verschil tussen studenten van de SvdJ en van ‘al die mediaopleidingen die tegenwoordig als paddenstoelen uit de grond springen’. ‘Die laatste zijn vooral op entertainment gericht.’

Colofon Deze masterspecial is een uitgave van de Kring van Hoofdredacteuren, waarin de hoofdredacteuren van alle Nederlandse hoger onderwijsbladen verenigd zijn. Deze special verschijnt in de volgende bladen: Ad Valvas [Vrije Universiteit] Cursor [Technische Universiteit Eindhoven] Folia [Universiteit van Amsterdam]

Kennelijk is er een groot verschil tussen de landelijke en de regionale pers, want ook bij het Eindhovens Dagblad staat de School voor Journalistiek in hoog aanzien. ‘Mensen met een universitaire opleiding komen vaak binnen met grootse idealen en dan is het even slikken als je naar een raadsvergadering in Reusel wordt gestuurd en daar een stukje van 350 woorden over moet schrijven.’ In plaats van de interne opleiding voor academici heeft het Eindhovens Dagblad nu een overeenkomst met de opleiding in Tilburg die inhoudt dat jaarlijks dertig studenten een plek op de redactie krijgen. Over hun opleiding heeft Bouwmans geen klagen. ‘Zij hebben de basisvaardigheden onder de knie en beschikken over de discipline om snel een stukje te tikken. Bovendien zijn ze uitstekend thuis in het gebruik van nieuwe media. Dat wil niet zeggen dat wat meer intellectuele bagage niet nuttig kan zijn.’

hskwin’ [Hogeschool Windesheim] Havana [Hogeschool van Amsterdam] Observant [Maastricht University] Univers [Universiteit van Tilburg] EM [Erasmus Universiteit Rotterdam] UK [Rijksuniversiteit Groningen] Resource [Wageningen UR] UT Nieuws [Universiteit Twente] HanzeMag [Hanzehogeschool Groningen] Punt [Avans Hogeschool] Sensor [Hogeschool Arnhem Nijmegen] H/Link [De Haagse Hogeschool] Trajectum [Hogeschool Utrecht] Sax [Saxion Hogescholen] DUB [Universiteit Utrecht] Eindredactie: Mieke Fiers

30092010 TRAJECTUM 03

Hogeschool Utrecht

Master zorgtra ject ontwerp| facu lteit Gezondheidsz org / voor hulpverle ners in staf- en beleid sfuncties / 2 jaar in deeltijd / 1 dag in de w eek 6 uur college / 14 uur zelfstudie per week

telt 31 masters, vooral op gebied van educatie. Trajectum sprak drie HU-masterstudenten. Wat drijft ze? D O O R G E R A R D R U T T E N E N T I R Z A H S C H N AT E R

Wie? Suzanne van Lint (22) uit Utrecht Wat? Master zorgtraject ontwerp

Wat ik vooral uit deze master haal, is dat je leert en brug te zijn tussen theorie en praktijk. We gebruiken literatuuronderzoek, maar de implementatie van een zorgtraject in de

Tussen wetenschap en werkv Een master (aan de HU) Een master is een opleiding die volgt na de bachelorstudie. Sinds de invoering van het bachelor-mastersysteem mogen hogescholen masters verzorgen. Het Rijk subsidieert in het hbo slechts een beperkt deel hiervan: alleen die opleidingen die een maatschappelijk belang dienen (zoals onderwijs en gezondheidszorg) krijgen bekostiging. Studenten betalen hier het reguliere collegegeld. Hogeschool Utrecht telt in totaal 31 masteropleidingen, waarvan er 16 zijn bekostigd. De overige niet-bekostigde masters dienen zichzelf te bedruipen en daarvoor wordt dan ook een hoog collegegeld gevraagd. Verreweg het grootste aantal masters bevindt zich bij de faculteit Educatie: 16 masters (waarvan 14 bekostigd). De

TRAJECTUM 03 30092010

faculteit Gezondheidszorg heeft er 5 (2 bekostigd), Economie & Management 4 en de faculteiten Communicatie & Journalistiek alsmede Natuur & Techniek 3. De faculteit Maatschappij & Recht kent geen masters. De HU heeft als uitgangspunt dat alle afgestudeerden een vervolgstudie kunnen volgen. Dan kan aan een van de eigen masters of bij bijvoorbeeld de Universiteit Utrecht. Om bij de universiteit toegelaten te worden moeten studenten in veel gevallen een extra traject volgen. Dat kan een pre-master zijn aan de HU (bijvoorbeeld tijdens de minor) of bij de universiteit. De duur van deze schakelprogramma’s varieert van een half tot één jaar. De hbo-masters worden vooral gevolgd door professionals uit het werkveld die eerder een bachelor hebben gehaald.

‘Ik ben namelijk de enige uit mijn groep die meteen na de studie hbo verpleegkunde is doorgegaan met deze master. Mijn medemasterstudenten zijn gemiddeld boven de 35 en hebben al veel ervaring in de zorg. Maar ik had het gevoel nog niet klaar te zijn, ik wilde me meer verdiepen in de management- en beleidskant. Deze master stoomt me klaar voor het vak van zorgprofessional: iemand die vernieuwing in de zorgsector brengt, met name in de ketenzorg. Dat wil zeggen: alle stappen die een patiënt doorloopt in zijn behandeling. Van de huisarts, via de orthopeed bijvoorbeeld voor een nieuwe heup, naar het ziekenhuis voor de operatie. Ik werk als verpleegkundige op de orthopedieafdeling in de Maartenskliniek in Woerden. Daar kon ik na mijn afstudeeropdracht een baan voor 24 uur krijgen. Een dag in de week volg ik colleges op de faculteit gezondheidszorg van de HU, de rest is zelfstudie.

praktijk krijgt evenveel aandacht. Er wordt rekening gehouden met het hele veld: het soort organisatie, het beleid, de cultuur, de financiële situatie, etcetera. Je leert daarnaast communicatie- en adviesvaardigheden om het traject te begeleiden. In het tweede studiejaar – waar ik nu in zit – maak je een zorgtraject ontwerp voor je eigen werkpraktijk. In mijn geval onderzoek ik de toegevoegde waarde van een joint care systeem, waarbij mensen een bepaalde knieoperatie allemaal tegelijk ondergaan, zodat ze met elkaar kunnen revalideren en elkaar kunnen ondersteunen. Ik had ook kunnen kiezen voor verplegingswetenschap aan de universiteit, maar ik heb niet de ambitie onderzoeker te worden. Daarvoor wil ik te graag ook verpleegkundige zijn. Juist dan zijn alledaagse problemen te signaleren en de beste oplossingen te vinden. Over tien jaar sta ik nog steeds in directe verbinding met de patiënt, en ben ik daarnaast volop bezig met het organiseren van kwaliteitszorg.’

Wie? Mieke Berkhout (37) uit Jisp (Noord-Holland) Wat? Master special education needs

Het grootste en laatste onderdeel van de master bestaat uit educational research in je eigen praktijk. Ik werk op een kleine school in Jisp met 120 leerlingen. Daar heb ik onderzoek gedaan naar effectieve leertijd, met als basisvraag op welke wijze de school leeropbreng sten kan vergroten. In interviews met collega’s heb ik gevraagd wat voor hen de belangrijkste tijdverspillers zijn. In mijn aanbevelingen staat onder andere dat als de bel om 8.25 in plaats van 8.30 uur zou gaan, dit tien minuten extra leertijd oplevert.

‘Na vijftien jaar in het basisonderwijs kreeg ik behoefte aan meer kennis, vooral over gedragsproblematiek bij kinderen. Steeds meer kinderen met gedragsproblemen blijven tegenwoordig in het reguliere onderwijs. Ik merkte in mijn klas dat ik daar niet voldoende bekwaam op kon reageren. Zo had ik een kind met autisme dat meer structuur behoefde. Samen met een school voor speciaal onderwijs heb ik toen een systeem van lesmandjes gemaakt dat goed werkte.

Vorig jaar heb ik de master afgerond en nu ben ik naast leraar basisonderwijs ook gedragsspecialist. Ik had gehoopt in de praktijkervaring op te doen, maar tot nu toe is daar binnen de stichting waar mijn basisschool bij aangesloten geen ruimte voor. Ik merk dat dit vak nog in de kinderschoenen staat. Toch geeft het feit dat ik de master heb gedaan me mogelijkheden om me te ontwikkelen, en over vijf jaar hoop ik als gedragsspecialist te werken.’

vloer

Wat ik van deze master heb geleerd, is naar zo’n kind te kijken vanuit ecologisch perspectief in plaats van medisch perspectief. Geen stempel drukken, maar zijn hele omgeving in kaart brengen: ouders, vriendjes, thuissituatie. Daarna bepaal je samen met de ouders hoe je het kind benadert en welke – vooral positieve – punten je gebruikt voor een goede ontwikkeling. Dat geeft houvast.

ucation Master special ed faculteit / needs (deeltijd) aren, ler or Educatie / vo nama en ren to coördina die ijs rw de on t he in gers n op ele ikk zich willen ontw met n ge rlin lee gebied van efho be ijs rw de on e special op ijd ten / 2 jaar in deelt aties door verschillende loc het land

Wie? Fokko Hooijer (30) uit Garnwerd (Groningen) Wat? Master of education aardrijkskunde

‘Tot afgelopen augustus reed ik iedere week naar Utrecht met twee mensen die ook uit het noorden kwamen. De HU biedt samen met Tilburg de mogelijkheid om je eerstegraads docentschap te behalen. Ik maakte in 2005 de omslag van softwareontwikkelaar naar leraar aardrijkskunde omdat ik socialer werk wilde doen. Het mooie aan aardrijkskunde, is dat je het in elk vak tegenkomt: vulkanisme, gesteentes, dan heb je het over natuurkunde. Milieu, dan gaat het over biologie. Mondialisering en culturen, dan pak je geschiedenis en maatschappijleer mee. In Leeuwarden behaalde ik eerst mijn tweedegraads bevoegdheid, daarna in Utrecht de eerstegraads. Tegelijk ging ik lesgeven op het Parcival College in Groningen. Meteen al in de hoogste klassen, pittig gecombineerd met de wekelijkse trip naar Utrecht, maar ontzettend leuk. Die hogere groepen spreken me aan omdat deze kinderen niet meer slaafs doen wat jij wilt, ze denken zelf na. De master bestond onder andere uit verdiepende vakken, bodemkunde, veldwerk en een profielwerkstuk. Het was afwisselend en inspirerend. Soms had ik het idee dat in de lesvormen de slag naar master niet helemaal gemaakt werd, maar na een brief naar de opleidingscommissie verbeterde dat.

Wat ik er uit heb gehaald is hoe je volgens vaste stappenplannen denkvaardigheden kunt aanleren. Nu gebruik ik tijdens mijn lessen geplastificeerde vellen met uitleg over de les, die de leerlingen er steeds even bij kunnen pakken. Die uitleg geeft leerlingen een handvat hoe ze informatie kunnen structureren, en ondertussen werken ze meteen aan hun denkvaardigheid. Tijdens de master heb ik mij specifiek verdiept in de Ardennen die langzaam stijgen niemand weet echt waardoor. Het enige wat ik nog doe met ICT is dat ik de ICT-coördinator van de school ben. Over vijf jaar sta ik nog voor de klas. Ik heb mijn droombaan gevonden.’

Master of ed ucation aardrijkskund e| faculteit Educatie / voor tweedegraa ds bevoegde leerkracht en die hun eerstegraads willen halen / 3 jaar in deeltijd / 1 lesdag of -avond in de week / 16 uur zelfstudie per w eek

30092010 TRAJECTUM 03

Master of Science in Management > > > > > >

International Business, General, Marketing & Financial Management 16-months intensive program Active student life on campus An extensive alumni network worldwide Strong combination of study and corporate life Focus on personal development

start may & september

Visit our next information session in November or participate in one of our other activities. Check our website: www.nyenrode.nl/MSc Next to a high qualified Master Degree, Nyenrode offers you a lifetime experience which will bring you further in your future career!

Upgrade jezelf door voor één van de dertien rechtenmasters te kiezen

Criminal Law and Criminology

aan de Rijksuniversiteit Groningen. We bieden een aantal masters aan

European Law European Law School

die uniek zijn in Nederland. Een master aan de faculteit rechtsgeleerdheid staat voor verbreding en verdieping. Niet alleen van je studie, maar ook van je persoonlijke ontwikkeling. Na je master kun je verschillende functies bekleden bij bedrijven, overheden, financiële en maatschappelijke instellingen. Ambitie om in de toekomst te werken aan de Amsterdamse Zuidas? Ook dan is Groningen het juiste adres. We hebben een overeenkomst met een

Fiscaal recht Functionaliteit van het recht Internationaal en Europees recht International and Comparative Private Law International Economic and Business Law International Law and the Law of International Organizations Nederlands recht

aantal gerenommeerde kantoren in dit gebied, waardoor je tijdens je master meteen de kennis in praktijk kunt brengen.

Notarieel recht Recht en bestuur

Kom op 25 november sfeer proeven en vind de master die bij je past. Kijk op www.masteryourtalent.nl voor meer informatie.

58* :7B$GYB [ B7UDMHFWXP LQGG

Recht en ICT

(advertentie)

COLUMN

André is vijfdejaars student journalistiek

Gebrek aan liefde

Er staan twee potjes op mijn vensterbank. Eentje met enkel een lief kaartje. Eentje met een vetplant ofzo. Ik heb er ook geen verstand van. Die vetplant heeft in ieder geval weinig water nodig. De pot met het kaartje was iets gevoeliger voor gebrek aan water. Vooral chronisch. Ik ben er gewoon niet goed in. Planten. Verplichtingen. En dieren. Om de een of andere reden had ik dit weekend twintig eters over de vloer. Om de een of andere reden hadden ze een goudvis mee. Marnix. Met een kom. Steentjes. En een takkie groen. Diner voorbij. Iedereen gaat. ‘Hey, wie neemt die goudvis mee?!’ En toen niks. Ja. Een paar eikels die aan het lachen waren. Deur dicht. Sta je daar met je goudvis. Gelukkig een van de weinige beesten waar ik niet allergisch voor ben. Al werd ik wel wakker met een snotneus. Dat zal de herfst zijn. Marnix en ik hebben dus een wat moeizame start. Inmiddels heb ik Bwizzer, Feestboek en Marktkraam al vol gespammed om van hem af te komen. Hij negeert mij nu ook volledig. Vooral zijn probleem. Ik ben degene die het voer uitdeelt. Gratis af te halen: goudvis met kom etc. Ik vond hem achtergelaten en moederziel alleen in mijn keuken. Ik doe er verder niks mee. Kom hem vooral vandaag ophalen. Vooral vandaag. Hij heeft dringend voer nodig. Wat zit er bij? Nou. Vooral wat er op de foto staat. Goudvis, kom (kan ook recht staan), steentjes, takkie groen, water. En een trauma door een gebrek aan liefde van mijn kant. Hij heet trouwens Marnix. Maar ik denk dat hij wel open staat voor een andere naam. Gelukkig voor Marnix had ik snel succes. Vanavond komt iemand hem ophalen. Een meisje met een groot hart. Groter dan dat van mij. Ik hoop wel dat de kom dan nog rechtop staat. Het takkie groen nog groen is en Marnix niet op zijn rug ligt. Ik ga mijn vetplant water geven.

ANDRÉ WESTSTRATE

30092010 TRAJECTUM 03

Master’s Open Day Saturday 9 October • Arts & Culture • Behavioural & Political Sciences • Business & Economics • Computer Sciences • Health & Life Sciences • Law

Excellent master’s and postgraduate programmes with a strong international dimension! www.maastrichtuniversity.nl/mastersopenday

Dicht bij huis een leuke (bij)baan in de kinderopvang? Bij Ludens kun je direct aan de slag

ludens.nl/vacatures

(advertentie)

Raymond Rutting (47) Fotograaf Oprichter stichting The Art of News

Hij mocht kiezen van zijn vader: rijlessen of een camera. Raymond Rutting koos het laatste en werd fotograaf. Selfmade. De wereldberoemde foto van het naakte, rennende meisje in Vietnam die hij in een documentaire had gezien stond op zijn netvlies. Dat soort foto’s wilde hij maken. Een nieuwsfoto moet beroeren, zowel de mening beïnvloeden als mooi zijn om naar te kijken. Zoals zijn foto uit 1995 van de watersnood in Nederland: mensen op een dijk, ze geven zandzakken aan elkaar door. Die saamhorigheid. De verenigde kracht tegen het water. Vergelijkbaar heftige taferelen heeft Raymond Rutting in 25 jaar gezien. Irak, Afghanistan, India, Afrika. Hij wist meestal emotioneel op afstand te blijven. Tot in Congo. Daar hoorde

hij verhalen van mishandelde, verkrachte vrouwen, zo vreselijk dat de verslaggever met wie hij op reis was kotsend naar buiten liep. Het was een keerpunt. Het moment om wat terug te doen in plaats van zeker te weten dat degene die hij op de foto zette na twee weken dood zou zijn. Hij richtte de stichting The Art of News op en veilde zijn foto’s. De opbrengst ging naar een nieuw opvanghuis voor de vrouwen in Congo. En toen hij terugging, wist hij niet wat hij zag. Een koeienstal had plaatsgemaakt voor een echt gebouw, met een ziekenhuisje erbij. En de vrouwen, zo dankbaar. In Nederland houdt hij lezingen met zijn stichting. Om te vertellen over zijn bewogen leven als fotograaf, over zijn goede doelen. Maar ook om te laten zien dat fotojournalistiek een uniek vak is dat door niemand anders kan worden gedaan dan door, het moge duidelijk zijn: de fotojournalist. Raymond Rutting houdt altijd zijn linkeroog open als hij fotografeert. Voor de veiligheid, maar ook omdat je nooit weet wat er buiten je lensopening gebeurt. Nog tot 10 okt is de tentoonstelling met portretten die Raymond Rutting maakte in Afrika te zien is in FEM-gebouw. Meer weten: www.raymondrutting. com of www.theartofnews.nl

Meer dan fotograaf

D O O R T I R Z A H S C H N AT E R

30092010 TRAJECTUM 03

KIES JE MASTER! OVEM TING 24 N H IC L R O O MASTERV ENTE.NL W T .U R E T MAS

â&#x20AC;&#x153;In mijn Leidse master ontwikkelde ik politiek-bestuurlijk gevoel.â&#x20AC;?

BER 2010

e, d Buijss Roelan t, deed n a consult eiden. ter in L s a m n zij

Ook je master doen in Leiden? Kom naar de Mastermaand november Kijk voor het programma en data op

mastersinleiden.nl

Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

OPEN DAG MASTER

GESCHIEDENIS, CULTUUR EN MEDIA LAAT JE LICHT SCHIJNEN OP EEN (RESEARCH) MASTER

30 november 17.00 - 21.00

Q Cultural Economics & Cultural Entrepreneurship Q Sociology of Culture, Media and the Arts Q Geschiedenis van Nederland in een Mondiale Context Q Kunst- en Cultuurwetenschappen Q ..........

N! O T O SP TER MASR YOU ITION AMB

Meer weten?

eur.nl/master/opendag

(5 B06 B7UDMHFWXPB [ LQGG

fhk.eur.nl

(advertentie)

magazine van Hogeschool Utrecht, verschijnt elke twee weken, behalve in de vakanties. De volgende Trajectum verschijnt donderdag 28 oktober, uiterste inzenddatum service-berichten en traatjes: donderdag 6 oktober voor 10.00 uur. Redactie-adres Bezoekadres: Padualaan 99, kamer 3S.140, Utrecht Postadres: Postbus 8611,3503 RP Utrecht Tel: (030) 258 66 90 e-mail: trajectum@hu.nl Website: www.trajectum.hu.nl Redactie

AGEND

i.s.m.

Trajectum, het redactioneel onafhankelijke

Janny Ruardy (hoofdredacteur, 258 66 92) Joyce Vanhommerig (eindredacteur, 258 66 93) Gerard Rutten (redacteur, 258 66 94) Tirzah Schnater (redacteur, 258 66 95) Maarten Nauw (webredacteur, 258 66 96) Nettie Peters (redactie-assistent, 258 66 90) Svea van den Hoek (stagiair, 258 67 30) Medewerkers Ad Franzen, André Weststrate, Ype Driessen Fotograaf Kees Rutten Ontwerp Ontwerpwerk, Den Haag Opmaak Karel Oosting Advertenties Bureau van Vliet zandvoort@bureauvanvliet.com, tel: 023 - 571 47 45 fax: 023 - 571 76 80 Abonnementen € 32,50 per jaargang (of deel daarvan). Overmaken op giro 578565 van Hogeschool Utrecht, o.v.v. postadres en abonnement Trajectum Druk BDU, Barneveld Redactieraad Chris van der Heijden, Ad van Liempt, Ruud Koolen Trajectum is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau © Trajectum Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.

V R 1 O K TO B E R Theater We will rock you Show met 25 van de grootste hits van Queen 20.00 - Beatrixtheater Z A 2 O K TO B E R Theater Wrakstukken BO!NK 20.30 Theater Kikker Muziek Gare du Nord Jazz 21.30 - Tivoli ZO 3 O K TO B E R Muziek Ali Reza Ghorbani & Ensemble Wereldmuziek 15.00 - RASA Wild Palms + Kensington Postpunk 20.30 - Ekko D I 5 O K B TO B E R Dans Retouch Postmodern ballet 20.00 - Stadsschouwburg WArd waRD Vlaamse choreografe Van den Broek ontving in 2009 een Zwaan voor beste dansproductie. 20.30 - Theater Kikker

W O 6 O K TO B E R Theater Garage d’Or Theatercollectief Familie Flöz 20.00 - Stadsschouwburg Mars Landing Andrea Bozic Frascati Producties 20.30 - Theater Kikker D O 7 O K TO B E R Muziek Thus: Owls + Support Expe rimentele popmuziek 20.30 Ekko Dans Union Salsa party Tropische sferen met heel veel salsa 21.30 - Grand Cafe Maria V R 8 O K TO B E R Muziek Nils Fischer’s Timbazo + Molote’s All Cuban Band Wereldmuziek 20.00 - RASA Z A 9 O K TO B E R Muziek Rumor 62 Festival voor avontuurlijke muziek 22.00 SJU Jazzpodium In een ander licht Stef Bos 20.00 - Stadsschouwburg Dance Diep in de Groef De leukste indie van vandaag, gisteren en morgen 23.00 - Ekko ZO 10 O K TO B E R Muziek Adriana Miki Jazz 12.30 Stadsschouwburg Dans Fuensanta la Moneta Flamenco 15.00 - RASA

AMERSFOORT V R 1 - 3 O K TO B E R Amersfoort Plugt Uit weekend 21.30 - diverse locaties in de binnenstad V R 8 O K TO B E R Cabaret Terug bij af Richard Groenendijk 20.30 - De Flint Muziek The Ploctones met saxofonist Yuri Honing Jazz 20.00 - De Kelder

Dans Oorsprong Het Internationaal Danstheater 20.15 - De Flint Z A 9 O K TO B E R Muziek Happy 90’s met de Party Animals Happy hardcore en de vetste 90’s classics 22.00 - De Kelder ZO 10 O K TO B E R Theater Sherlock Holmes: De Hond van de Baskervilles Het Thriller Theater 20.15 - De Flint

30092010 TRAJECTUM 03

Michael Verschaeve (drums)

Johannes Verschaeve (zang/gitaar)

Eens in de zoveel tijd staat een nieuwe lichting Belgische bands te trappelen om ons land te veroveren. Ze komen nooit alleen. Nu maken Balthazar, Amatorski, The Black Box Revelation, Broken Glass Heroes en The Van Jets hun opwachting aan onze zuidgrens. En Utrecht ontkomt niet aan dit offensiefâ&#x20AC;Ś

Frederik Tampere (bas)

The 34

TRAJECTUM 03 30092010

Va D O O R J OYC E VA N H O M M E R I G

WINNEN!

Wil jij The Van Jets live zien? Trajectum verloot 5 x 2 kaartjes voor het concert op 22 oktober in Ekko en 5 x de Converse Mixtape II CD (met onder andere The Van Jets, DeWolff, Bettie Serveert, Vive La Fete en The Black Box Revelation). EĂŠn winnaar krijgt een paar Converse Star Player sneakers naar keuze. Kijk voor de prijsvraag op trajectum.hu.nl!

CULTUUR

Wolfgang Vanwymeersch (gitaar)

The Van Jets treden 22 oktober op in Ekko. Trajectum geeft voor dat concert kaartjes weg, de nieuwste Converse Mixtape met daar op The Van Jets en één gelukkige winnaar gaat bovendien naar Ekko in een spiksplinternieuw paar Converse Star Player sneakers. Heel leuk, maar… wie zijn die Van Jets nou eigenlijk? In hun thuisland België hoef je die vraag niet meer te stellen. Het viertal uit Oostende is daar inmiddels uitgegroeid tot een van de topacts en speelt festival na festival plat. Met hun Brits klinkende glam/garagerock wonnen ze al in 2004 Humo’s Rock Rally, de belangrijkste prijs voor beginnende bands in België, drie jaar later brachten ze het debuutalbum Electric Soldiers uit. Maar met het eerder dit jaar verschenen tweede album Cat Fit Fiury! belanden The Van Jets pas echt in een stroomversnelling. Hun single The Future breekt alle records. Ze zijn recent genomineerd voor een MTV Award waarbij ze het opnemen tegen Nederlandse nomenies Waylon en Caro Emerald. The Van Jets hebben hun zinnen op Nederland gezet en maken zich klaar voor een eerste clubtoernee, die deze maand Utrecht aandoet.

Bestaat sinds 2004

in toom. Johannes heeft als front-

Klinkt als ‘Stooges versus Bowie.’

man een paradoxaal effect, zijn dub-

Grootste helden ‘TC Matic, David

belzinnigheid en onbereikbaarheid

Bowie, The Clash, Brian Eno.’

stoot soms af, maar spreekt daar-

Meest rock 'n roll dat jullie ooit is

door tot de verbeelding.’

overkomen ‘Na een concert in Ber-

Wij gaan Nederland veroveren om-

lijn gingen we met de band even een

dat ‘We de nadruk leggen op songs

kijkje nemen in een underground

en ook live erg overtuigen, een sym-

afterclub annex seksbar. Tof om

biose van schoonheid en geweld.

eens te zien, tot de polizei binnen-

We zijn van niets of niemand bang,

viel voor een soort drugrazzia. We

onze messen en tongen (belangrijk

hadden wel iets bij, maar gelukkig

in verbaal Nederland) staan scherp

waren ze op zoek naar straffer spul

en de aarde ruikt fris.’

en hadden ze snel door dat we geen

De grootste misvatting over Belgen

vaste klanten waren.’

is ‘Dat ze veel chocolade eten: we

Kleedkamereis(en) ‘Een zetel en een

eten héél veel chocolade. Ook dat

spiegel en wat fruit.’

we bescheiden zijn: dat valt best

Dit krijgen we graag naar het po-

wel mee.’

dium geslingerd ‘Zorgvuldig ineen-

Over 5 jaar ‘Touren The Van Jets

gestoken kunstwerkjes en kleine

met hun vierde plaat door China en

instrumentjes. Nationale vlaggen

India, en kunnen jullie het gewoon

zijn ook altijd wel handig.’

allemaal volgen op skype.’

Welk bandlid heeft de meeste fans

Liefdesbrieven naar www.thevan-

‘Eigenlijk weten we dat niet echt.

jets.be

Iedereen heeft zo zijn schare. Wolf heeft veel mannelijke fans die zijn gitaarkunsten aanbidden. Sowieso valt elke vrouw al voor hem. Mich is veruit de sympathiekste, hij onderhoudt het best de contacten met fans en heeft er dan ook veel. Fre scoort goed bij de oudere zussen en houdt de agressieve broers van fans

Jets 30092010 TRAJECTUM 03

Where innovation starts

Zonne-energie tanken aan de pomp? Explore your mind, be THE INNOVATOR. Wil jij de wereld van morgen verbeteren? Ben jij een INNOVATOR met ideeën over een schoner milieu, de auto van de toekomst, een digitale doorbraak of hét middel tegen een epidemie?

Kom dan naar één van onze masteravonden op: > 8 november 2010 > 28 februari 2011 > 9 mei 2011

Beste Nederlandse universiteit (Times Higher Educ ation ranking 2010 Beste technische ) universiteit van Nederland (Keuzegids Hoger Onderwijs 2009)

Meld je aan op www.tue.nl/masterdag

Master your talent Ontmoet de masteropleidingen van de Rijksuniversiteit Groningen 16–25 november 2010 www.rug.nl/masteryourtalent

(advertentie)

Via www.invalwerk.nl werk je op de tijden die jou uitkomen. Naschoolse opvang of een kinderdagverblijf, de keuze is aan jou. En het verdient nog goed ook!

ISIS Lezing Stichting I.S.I.S. over reïncarnatie en karma: Los je eigen problemen op. Bouw je eigen leven(s). 12 oktober, 20.00 uur. De Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht. www.stichtingisis.org

OVERBLIJFMEDEWERKER Www.wordoverblijfmedewerker.nl op een basisschool in jouw buurt. Tussen de middag help je met eten en spelen. Kijk op onze site voor meer informatie of bel 030 – 244 48 99.

MAATJE GEZOCHT!

TRAATJES

Kanaleneiland: Sportieve vrijwilligster gezocht voor Yasmine (18jr, lichamelijke handicap). Samen zwemmen (dinsdag 17.30 - 19.00 uur) of samen sporten (woensdag 16.00 - 17.00 uur). Zaterdag kan ook. Tel. 030 – 263 29 50, www.handjehelpenregioutrecht.nl

Traatjes zijn advertenties die zowel in Trajectum als op www. trajectum.hu.nl staan. Ze zijn maximaal 30 woorden en kosten 10 euro. Meer informatie en aanmelden: nettie.peters@hu.nl.

In de rubriek FAQ geven studentendecanen Marianne Hamel, Frans Meeuwsen en Jaap van Weenen antwoord op veel gestelde vragen van studenten. Heb jij vragen? Dan kun je bij jouw eigen decaan terecht voor informatie, advies en hulp over en bij je studie. Maar ook bij bijzondere persoonlijke omstandigheden en financiële en materiële vragen. De studentendecanen hebben een onafhankelijke positie en gaan uit van de belangen van de student. Kijk op de studentendecanen-site op Sharepoint voor meer informatie.

In de vorige uitgave van Trajectum las ik in deze rubriek dat je je elke maand van het studiejaar uit kunt schrijven. Nu ga ik in november ‘onder het mes’ voor een operatie aan mijn kaak. De herstelperiode wordt geschat op 6 tot 8 weken. Is het dan verstandig om blok 2 uit te schrijven? Ik neem aan dat ik me, als ik in het ziekenhuis gelegen heb, toch wel weer in kan schrijven in januari of februari. Of niet?

Wat vervelend dat je binnenkort naar het ziekenhuis moet. Ik hoop in ieder geval dat je herstel voorspoedig zal zijn. Leuk trouwens dat je onze column leest. Het klopt inderdaad dat het veel gemakkelijker geworden is om uit te schrijven. Opnieuw inschrijven is echter niet gemakkelijker geworden. Daarbij maakt het geen verschil om welke reden je uitgeschreven hebt. Zelfs als iemand zich in een opwelling afmeldt via Studielink, dan lukt het niet om dat terug te draaien. Hou er dus ernstig rekening mee dat je waarschijnlijk pas per september weer in kunt schrijven. Per faculteit, of zelfs per opleiding binnen een faculteit, kan dat wel verschillen. Informeer dus eerst bij het STudentenInformatiePunt (STIP), de onderwijsbalie of het studentendecanaat hoe dit voor jouw opleiding zit. Uit het moment waarop de operatie plaats zal vinden maak ik op dat je blok één nog volledig mee kunt maken. Blok 2 zul je echter grotendeels missen. Informeer bij je studieloopbaanbegeleider in hoeverre je in de problemen komt met de aansluiting van de onderwijsmodules in blok 3 op de modules van blok 1. Starten er in blok 3 weer nieuwe modules? Of wordt er uitsluitend onderwijs gegeven dat aansluit op hetgeen je in de eerste helft van het jaar gehad hebt? Dat kun je meewegen bij het besluit om je al of niet uit te schrijven. Ongeacht of je wel of niet uitschrijft, bestaat de kans dat je door je operatie langer over je studie gaat doen. Daarvoor zijn voorzieningen getroffen door de overheid. De Dienst Uitvoering Onderwijszaken (DUO), voorheen IBG, biedt de mogelijkheid om 12 maanden extra studiefinanciering aan te vragen. Belangrijk is echter wel dat je nu reeds contact op neemt met het studentendecanaat. De decaan moet namelijk die aanvraag ook ondertekenen. En daarmee aangeven dat de studievertraging ook daadwerkelijk een gevolg is van de genoemde medische omstandigheid. De kans dat een decaan dit kan verklaren is het grootst, als reeds bij aanvang van de ziekte, of voorafgaand aan een operatie, een melding is gedaan.

DECAAN

WERKEN WANNEER JIJ WILT?!

Jaap van Weenen

T IP : Uitschrijv en? Eerst ov erleg!

30092010 TRAJECTUM 03

PRIKBORD

INTERNATIONAL OFFICE

Serviceberichten, speciaal voor medewerkers en studenten van de hogeschool. Ook een bericht, oproep, mededeling, uitnodiging of boodschap? Mail Trajectum@hu.nl o.v.v. ‘servicebericht’.

Eerstvolgende trajectum verschijnt 28 oktober. Deadline in te leveren servicebericht uiterlijk 6 oktober vóór 10 uur.

Wil weg Dag

Utrechtse-Bruglezing

Geïnteresseerd in studie- of stagemogelijkheden in het buitenland? Een paar maanden in een compleet nieuwe omgeving doorbrengen tussen studenten uit verschillende landen, een andere cultuur op snuiven? Kom dan naar de Wil Weg Dag. Bezoek de informatiemarkt en laat je voorlichten tijdens de presentaties. Je kan informatie en hulp krijgen op het gebied van studeren, stage lopen en het verkrijgen van internationale beurzen zowel tijdens als na je studie. Datum: dinsdag 12 oktober / Tijd: 11.00 - 14.00 uur / Locatie: centrale hal faculteit Maatschappij & Recht / Programma en info: www.io.hu.nl.

De Utrechtse Brug was tot vorig jaar een netwerkorganisatie (gemeente Utrecht, HU, UU, ROC) voor iedereen die zich in de regio Utrecht bezig houdt met het bevorderen van culturele diversiteit in het (hoger) onderwijs en het vergroten van het studiesucces van allochtone studenten. Op het eindsymposium van de Utrechtse Brug is het idee voor een jaarlijkse lezing gelanceerd. De eerste lezing is getiteld Kennis: brug tussen culturen en wordt gegeven door schrijver en wetenschapper Fouad Laroui. Studenten, docenten, decanen en iedereen, die betrokken is bij de toegankelijkheid van het hoger onderwijs is welkom om de lezing, met borrel na, bij te wonen. Datum: donderdag 28 oktober / Tijd: 15.00 - 17.30 uur (inloop vanaf 14.30 uur)/Locatie: Oudenoord 700 / Toegang gratis/Aanmelden: www.samenleving@utrecht.nl

Meedenken?

hoe Wil jij meedenken over mgevor rdt jouw opleiding wo r de ove eën ide jij geven? Heb it? ulte fac w jou bij iten facilite je graag Heb jij een mening die Stel je effectief in wilt zetten? egdez me de r kandidaat voo ber tem sep 6 Van ap. gensch tot en met 15 oktober kun voor je je verkiesbaar stellen com of en rad verschillende . missies op Kijk vanaf 6 september l of er u.n n.h www.verkiezinge ulteit /fac ing eid opl voor jouw r voo k Oo . zijn en ats nog pla er eerstejaarsstudenten / Me schap. info: www.medezeggen hu.nl

• Een goede rijopleiding volg je maar één keer in je leven! • Al meer dan 39 jaar toonaangevend, innovatief en betrouwbaar! • Wij hebben als één van de weinige rijscholen het Bovag 3-sterren kwaliteitslabel!

www.bruinsma.net 030-2510864 De grootste verkeersschool van Midden-Nederland

TRAJECTUM 03 30092010

GEMEENTE UTRECHT/HU

Studentmediation Studentmediators bemiddelen bij conflicten tussen studenten onderling. Deze conflicten kunnen in een groep spelen of tussen twee studenten. De conflicten kunnen gaan over samenwerking, meeliften, botsende karakters enzovoorts. De studentmediator heeft een neutrale rol. Hij of zij begeleidt de betrokkenen in het zoeken naar oplossingen voor hun samenwerkingsproblemen of conflicten. Studentmediators bemiddelen in principe niet op de faculteit waar zij studeren. Aanmelden voor studentmediation: mediation@hu.nl

P&O

P&O/CMR

Wijziging arbeidsvoorwaarden Op initiatief van de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) en in samenspraak met P&O is besloten de fiscale uitruilmogelijkheid van reiskilometers ten behoeve van het werk (woon-werk en dienstreizen) voor HU-medewerkers in te voeren. Als je besluit hieraan deel te nemen wordt de fiscale ruimte, die eventueel overblijft na toepassing van de salderingsregeling, uitgeruild tegen (een deel van) de bruto eindejaarsuitkering. Dit resulteert in een hogere netto eindejaarsuitkering. Op de personeelsinfo-site vind je een toelichting met voorbeeldberekeningen, het aanmeldformulier (vóór vrijdag 22 oktober bij de salarisadministratie van je faculteit indienen) en een afmeldformulier. De dienst P&O van je faculteit zorgt dat ook medewerkers, die ziek of met lang verlof zijn, over deze regeling worden geïnformeerd. Kijk voor meer informatie op www.personeelsinfo.hu.nl

Collectieve arbeidsovereenkomst De CAO partijen hebben besloten de huidige cao te verlengen tot 1 februari 2012. In de tussenliggende periode worden afspraken gemaakt over modernisering van de cao. Onderdeel van het huidige akkoord is onder andere een structurele salarisverhoging van 0,4% per 1 januari 2011 en een eenmalige uitkering van € 460,- bruto bij een volledig dienstverband (bij deeltijd pro rata) in oktober 2011. Deze uitkering is pensioengevend en geldt voor iedere werknemer, die op 1 oktober 2011 in dienst is van de hogeschool. Nieuwe onkostenregeling Op 1 oktober 2010 treedt een nieuwe onkostenregeling voor werknemers in werking. Op 29 september wordt de nieuwe regeling met uitleg en een overzicht van de wijzigingen geplaatst op de personeelsinfo-site: www.personeelsinfo.hu.nl

Vervroegd opnemen spaarloon Wanneer je in de jaren 2006 tot en met 2009 hebt deelgenomen aan de spaarloonregeling kun je het saldo vervroegd laten uitbetalen. Je kunt als rekeninghouder zelf bepalen of je het geld op de spaarloonrekening laat staan of dat je het naar een vrije rekening overboekt. Het geld wordt dus niet automatisch overgeboekt naar de rekening die aan de spaarloonrekening is gekoppeld. Wil je het spaarloonsaldo vervroegd laten deblokkeren, vul dan het speciale deblokkeringsformulier in, dat je vindt op: www.fortisbank. nl

WMO-WERKPLAATS UTRECHT/HU

Conferentie

Wat betekent de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) voor professionals in zorg en welzijn? Dit is de centrale vraag van de conferentie Wijs werken met de Wmo. Na de invoering van deze wet is de rol van de sociale professional behoorlijk veranderd. Belangrijk hierbij is vanuit welk perspectief de burger wordt benaderd. De conferentie wordt georganiseerd door de Wmowerkplaats Utrecht en is bedoeld voor professionals die werken bij zorgen welzijnsorganisaties, Wmo-consulenten en beleidsmedewerkers van gemeenten, vertegenwoordigers van cliëntenen maatschappelijke organisaties, docenten en studenten. Op deze conferentie staan twee kernthema’s centraal: Werken vanuit een perspectief van actief burgerschap en de veranderende rol van professionals in zorg en welzijn. Naast sprekers zijn er ook een aantal workshops te volgen. Datum: vrijdag 1 oktober / Tijd: 13.00 - 16.30 uur / Locatie: Uithof, Heidelberglaan 7 / Toegang: gratis / Meer info: www.wmowerkplaats utrecht.nl

IPSU

OLYMPOS

PinQ Kring

Golf voor beginners

Elke maand organiseert homojongerengroep PinQ een kring voor jongeren tussen de 20 en de 30 jaar rond thema’s als geloof, coming-out, studeren, toekomst, emancipatie, de ‘scene’, dating en nog veel meer. Start: maandag 25 oktober, 20.00 uur, Grave van Solmstraaat 4. Vervolg: 26 november en 20 december, 17 januari 2011, 14 februari en 14 maart. Meer info, ook over andere programma-onderdelen van het IPSU Interkerkelijk Studentenpastoraat: www.ipsu.nl/programma.htm

In de week van 11 oktober gaat de korte vierweekse cursus golf van start bij Olympos. De instructiecursus is bestemd voor de beginnende golfer. In deze vierweekse cursus maak je kennis met het slaan (korte en lange slagen), chippen, spelen uit de bunker en het putten. Data: woensdag 13, 20, 27 oktober en 3 november / Tijd: 14.30 – 16.00 uur / Tarief: studenten € 39,60; medewerkers € 64,70 / Opgave en meer info: 030 - 253 44 71.

PARNASSOS

Bios

Bios Parnassos heeft een nieuw filmprogramma. Het is een afwisselend programma met arthouse films, blockbusters, animatie en een klassieker. Een greep uit de titels: The Hurt Locker, Yo, También, Kick-Ass en The Fantastic mr. Fox. Nog geen lid? Voor € 5,- koop je een pasje aan de balie in de Salon op De Uithof, waarvoor je een jaar lang films kunt kijken. Meer info: www.parnassos.nl

TR AJ EC TU M

Help: keuzes

Keuzevak zus, mino r zo, studiereis hier, bestuursfun ctie daar. Als student heb je keuze te over om je toekomst zo rooskleurig mogelijk te maken. Althans, zo lijkt het, maar er zit ook een andere kant aan. Die keuzeovervloed kan ook overdaad zijn en heel veel str ess en angst opleveren. Trajectum zoekt studenten die het mo eilijk hebben of hadden met all e mogelijkheden die ze krijge n en hier (anoniem) over wi llen vertellen. Mail naar de redac tie: tirzah.schnater@h u.nl of bel 030 – 258 66 95

Squash voor beginners Tijdens de korte vierweekse cursus squash leer je de basistechnieken als forehand, backhand, service return; daarnaast krijg je tactische kennis en leer je de spelregels. Je dient wel je eigen racket mee te nemen. Data: maandag 11, 18, 25 oktober en 1 november / Tijd: 18.45 – 19.45 uur of 19.45 -20.45 uur / Tarief: studenten € 31,90; medewerkers € 52,10 / Opgave en meer info: www.olympos.nl of 030 - 253 44 71.

Maszaal Lijkt het je leuk om samen met anderen een uurtje een swingende en effectieve work-out te doen? Wil je samen met je studiegenoten werken aan een fitter lichaam? Onder begeleiding van een docent komen alle spieren aan bod en zal ook je conditie geprikkeld worden. Deze les heeft een zeer toegankelijk niveau. Maszaal is daarom met name geschikt voor de beginnende sporter, maar biedt zeker genoeg uitdaging voor de meer ervaren sporter. Plezier, ontspanning en bewegen staan centraal tijdens deze work-outs. Data: maandag, dinsdag en woensdag / Tijd: 16.00 – 17.00 uur / Locatie: Sportcentrum Olympos / Kosten: € 3,-per keer bij de sportdesk te betalen. Het is aan te raden sportschoenen mee te nemen / Meer info: www.olympos. nl of 030 - 253 44 71

BREAKING GROUND

Zoekt vrijwilligers Breaking Ground is hét platform voor Europese studentenfilm. Zij programmeert films van filmen kunstacademiestudenten en organiseert evenementen, masterclasses en workshops voor haar internationale doelgroep. Haar doel: filmstudenten een kans bieden hun werk te vertonen en elkaar en de gevestigde filmwereld te ontmoeten. Om het team jong en levendig te houden, gaat Breaking Ground vanaf nu elk jaar op zoek naar een nieuwe leiding (een artistiek leider en een zakelijk leider) op vrijwillige basis, die aangestuurd wordt door de adviesraad en het bestuur. De functies zijn goed te combineren met andere parttime werkzaamheden en hoeven niet uitgevoerd te worden op vaste momenten in de week. Meer info: www.breakingground. eu/jobs

30092010 TRAJECTUM 03

24/7 Ik ben Nienke Knoester-Post (27) en zit in het laatste jaar voor de opleiding tot tolk Nederlandse Gebarentaal. Samen met mijn klasgenote Anne Smeets vertolk ik bij het Nederlands Film Festival de kinderfilm IEP! naar gebarentaal.

WOENSDAG Samen met mijn man een wandeling maken op het strand. Even genieten van een heerlijke avond na een dag werken.

DINSDAG Thuis aan het oefenen voor de tv. De film telkens weer herhalen, herhalen, herhalen en tegelijkertijd gebaren. Straks zal het er goed uitzien, maar voor nu is het even hard werken.

DONDERDAG Met Anne aan het oefene n op school. Onze vertalingen bijschaven zodat het steeds mooier wordt. En met het smartboard is het wat mak kelijker oefenen dan met de tv.

ZATERDAG Even wat me-time. Met een lekkere pot thee en een goed boek heerlijk wegkruipen op de bank. Zo, hier krijgen ze me voorlopig even niet af.

VRIJDAG Studio Christiaan Plug van de dat hij NGT. Held van de dag, om en bij het geweldig heeft geholp dvd (wij branden van filmpjes op h). nisc tech zo niet zijn

Ook een keer in deze rubriek? Geef je op via tirzah.schnater@hu.nl

MAANDAG Samen met Anne de film bespreken. Ver talingen doornemen en bepaalde gebaren overnemen zodat we dezelfde gebruiken (anders snappen de kinderen er straks niet veel vanâ&#x20AC;Ś).

ZONDAG Een eigen huishouden betekent helaas ook een flinke lijst huisho udelijke klussen die gedaan mo eten wordenâ&#x20AC;Ś