Trajectum 11/12 #03

Page 1

debat

interview

greatest hits

Gispen langs de meetlat

Mebius Kramer vertrekt

De Top 5 van Eefje de Visser

NR03 | 29.09.2011 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

K I . B.V


Vanaf 3 november

in- en uitchecken

BOOGIE WOOGIE

KOMT NU NAAR JE TOE! www.boogiewoogie-amersfoort.nl

De Boogie Woogie Roadshow staat binnenkort bij jou in de buurt

R.E.C 20953

ALTIJD

EIGEN WONING OF APPARTEMENT?

ERSFOORT ROADSHOW AMber zaterdag 1 okto13.00 uur van 11.00 tot waar we Kijk op de sitemet a.s. zaterdag caradevan staan Boogie Woogie

MAAK KANS OP EEN STEDENTRIP NAAR HET SWINGENDE BARCELONA! OVERAL DICHTBIJ

HARTJE AMERSFOORT

VLAKBIJ STATION

LEKKER SHOPPEN

Kom langs op locatie of scan de QR-code en maak direct een afspraak

Ontdek wanneer we bij jou in de buurt staan voor een gratis hyptheekcheck of maandlastenvergelijking. facebook.com/boogiewoogieamersfoort

Vanaf 3 november verdwijnt de strippenkaart en moet je altijd in- en uitchecken.

STUDENTEN, LET OP! Punten niet gehaald? Scriptie nog niet af? Met Personal Studycoaching van Instituut Maltha kom je er wel! Ook voor struikelvakken als Statistiek & de Bètavakken kun je op ons rekenen. Schrijf je nu in via

www.instituutmaltha.nl Of kom langs op de

Als je buiten je vrij-reizen periode reist, reis je op saldo (gereduceerd tarief).

Van Asch van Wijckskade 24.

(advertentie)


kort Na Prinsjedag: bonussen en lenen

10

de stelling Studievoorlichting moet beter

12

interview Mebius Kramer, ex-huisfilosoof

16

achtergrond Studenten boven het maaiveld

18

debat Gispen langs de meetlat

22

coverstory De BV Ikke: grenzeloos goed?

30

REDACTIONEEL

COMMISSIE-GISPEN

06

Ik en de rest ‘Ik ben goed. Niemand hoeft mij daarom te vertellen wat ik moet doen’. Werkgevers klagen over jongeren die, net afgestudeerd, hun bedrijf binnenkomen alsof ze al ceo zijn. Vol zelfoverschatting en narcistisch, want tegenspraak en tegenslag hebben ze niet gehad. Meer over deze prinsen en prinsessen kun je lezen vanaf pagina 22. Ik heb altijd geleerd dat een mens een product is van z’n opvoeding. Daarover zijn al vele boeken volgeschreven en meld ik niets nieuws. Kinderen in onze samenleving worden geen strobreed in de weg gelegd. Ouders stellen alles in het werk om het beste voor hun kind te bewerkstelligen en eisen dat ook op. Op de basisschool van mijn zoon wordt een vmbo-advies niet in dank afgenomen. Zo’n advies heeft bij mijn weten al twee keer tot een rechtszaak tegen de school geleid. Gelukkig hebben de ouders deze zaak verloren. Maar de ‘eishouding’ en ‘recht hebben op’ krijgen onze prinsen en prinsessen al met de paplepel ingegoten. En nu wordt er geklaagd. Geklaagd over gedrag waarvan we zelf het voorbeeld zijn. In deze doorgeschoten samenleving kom je alleen voor je eigen recht op. Nee, je hebt er zelfs recht op. Maar dat een ander dat ook eist, dat is een gotspe! Janny Ruardy

cultuur Eefje de Visser: haar grootste hits

29092011 TRAJECTUM 03

3


Fot o: Ted va n d e n Bergh

Duurzaam dak

Op zo’n 500 vierkante meter staan proefopstellingen opgesteld van zonnepanelen, -boilers en een windturbine. Studenten, docenten en lectoren voeren samen met bedrijven onderzoeken uit. Zij meten en analyseren de werking van de proefinstallaties. De opgewekte energie vloeit naar het reguliere elektriciteitsnet. Momenteel kunnen hier zes huishoudens van stroom worden voorzien. De proeftuin vormt een onderdeel van het Duurzame Dakenplan van de provincie, dat vijf projecten moet gaan bevatten. De opening op het dak werd verricht door Teun Bokhoven (voorzitter van de Duurzame

FF BELLEN

Gezellig maar ook presteren

4

TRAJECTUM 03 29092011

Energie Koepel), Remco van Lunteren (gedeputeerde van de provincie Utrecht) en Huib de Jong (collegelid van de HU). De Duurzame Energie Proeftuin is een van de projecten van het duurzaamheidsprogramma De Omslag van de HU. (GR) Zie ook pag. 33: projectleider Joost Jongen

PEACE PLEASE F oto: Seth C ar nill

Op het dak van HUlocatie Oudenoord 700 is 23 september de Duurzame Energie Proeftuin geopend.

Het aantal eerstejaars dat lid wordt van een studentenvere­ niging groeit dit jaar landelijk met twee procent. Even bellen met Willemijn Stout (23), bestuurslid van de Federatie Utrechtse Gezelligheidsvere­ nigingen (FUG). Hoe zit het met het aantal aanmeldingen in Utrecht? ‘Tijdens de UIT (Utrechtse introductie; red.) hebben eerstejaars kennisgemaakt met de verenigingen en konden ze zich inschrijven. Dat is redelijk goed verlopen. Sommige verenigingen zaten vol: zij hadden meer aanmeldingen dan er plek was. Ik denk dat het in totaal minimaal gelijk is gebleven; zeker niet minder.’ Je zou verwachten dat de

Onder het oog van serene witte engelen werd op de Internationale Dag van de Vrede (21 september) op Utrecht CS de MasterPeace vredescampagne gelanceerd. Een paar honderd mensen zong in een flashmob het nummer ‘Something inside so strong’. De HU draagt ook bij aan het vredesinitiatief met stages en studentenprojecten. (TS)

langstudeerboete studenten afschrikt om lid te worden. Want avond aan avond bier drinken in de sociëteit is niet bevorderlijk voor de studie. ‘Bij de studentenverenigingen is veel sociale controle en dat bevordert de studieresultaten. Bij de jaarclubs en in verenigingshuizen wordt in de gaten gehouden wie wel en wie geen tentamens en studiepunten halen. Goed presteren naast het studenten­leven bij de verenigingen is belangrijk.’

Jij bent lid van de christelijke studentenvereniging SSR NU en studeert technische bedrijfskunde aan de HU. Hoe zit het met jouw studieresultaten? ‘Dat gaat goed. Ik zit in het vierde jaar en ga afstuderen.’ Klopt het dat relatief weinig hbo’ers lid zijn in vergelijking met studenten van de universiteit? ‘Het aandeel hogeschoolstudenten wordt steeds hoger. Bij sommige verenigingen is het half-half. Het punt is dat hbostudenten redelijk jong zijn als ze aan de opleiding beginnen. Je ziet vaak dat ze in het tweede jaar lid worden van een vereniging terwijl studenten van de universiteit die stap in het eerste jaar nemen.’ (GR)


Elsevier: HU hekkensluiter De HU is in het jaarlijkse onderzoek van Elsevier naar ‘beste hogescholen’ afgezakt naar de laagste plaats. Dat meldt het weekblad in de hoger-onderwijspecial, die donderdag 29 september verschijnt. Op de één na laatste plek prijkt de Hogeschool van Amsterdam en derde van onder is Inholland. De beste grote

hbo-instelling is Hogeschool Zeeland, gevolgd door Avans en Hogeschool Zuyd. De ranking van Elsevier is gebaseerd op de Nationale Studenten Enquête waarin studenten oordelen geven over onder meer docenten, computers en de communicatie. Het blad turfde per hogeschool hoeveel opleidingen boven het landelijk gemiddelde scoren. Alleen instellingen met twintig of meer studies staan vermeld.

5000

Meer op www.trajectum.hu.nl

NRC Handelsblad, 27 september 2011

FILMPJE

KORT

Studenten van Fontys Hogescholen mogen hun docenten een rapportcijfer geven.

van in totaal 15 hogescholen. Vorig jaar belandde de hogeschool in de laagste regionen: de één na laatste plek. Dat de HU nu als hekkensluiter te boek staat, wil nog niet zeggen dat de waardering voor alle opleidingen onder de maat is. De Utrechtse studie chemie bijvoorbeeld staat landelijk op nummer 1 in de Elsevier-lijst. (GR)

Halbe Zijlstra vraagt het hbo niet langer vriendelijk om veranderingen, maar dicteert de gewenste koers.

euro kunnen ambitieuze studenten die een bedrijf willen starten, krijgen van incubator UtrechtInc. Althans: een voucher met dat bedrag mogen zij daar besteden aan bedrijfsruimte en begeleiding. Dan moeten ze wel met een uitgewerkt en innovatief idee op de proppen komen.

Alle docenten minimaal een 7

Van de 36 onderzochte opleidingen bij de HU bleken er vier bovengemiddeld gewaardeerd; dat is 11 procent. Een miniem verschil met de 12 procent van de Hogeschool van Amsterdam, terwijl Inholland 16 procent telt. Ter vergelijking: bij koploper Zeeland scoort 85 procent van de opleidingen boven het maaiveld. In 2009 was de HU in de Elsevier-lijst nog een matige middenmoter met een tiende plaats

Ze moeten voortaan minimaal een 7 scoren. ‘Bij Fontys Hogescholen worden heel goede bewegingen gemaakt’, zei staatssecretaris Zijlstra. Hij prijst het hogeschoolbestuur en geeft hoog op van de prestatieafspraken die de hogeschool met zichzelf maakt. ‘Geen goed idee’, zegt Ben Hoogenboom van de Algemene Onderwijsbond. ‘Wat managers en studenten ervan denken, is wel belangrijk, maar het laatste woord zou aan de docenten moeten zijn.’ (HOP)

And….. cut!

Studenten journalistiek deden mee aan THE 48 HOUR FILM PROJECT, een samenwerking met het Nederlands Film Festival. Ze moesten met één personage, één voorwerp en één zin binnen 48 uur een film maken. Op de site het resultaat van zesdejaars Ivo Buigues Nieuwenhuizen: Terug naar Oenemeloen. (Tipje van de sluier: het genre was fantasy. Het voorwerp: een bril)

. p k o tum Kij ajec tr w. u.nl h ww 29092011 TRAJECTUM 03

5


Na Prinsjesdag

Studenten kritisch

Het beste nieuws over de onderwijsbegroting: er wordt niet bezuinigd. Wel komt er minder geld per student.

De eerste reacties op de onderwijsbegroting voor 2012 zijn kritisch. Het kabinet ‘probeert de schijn op te houden’ en zal haar torenhoge ambities niet waar kunnen maken, klinkt het.

Nieuw: prestatiebonus Staatssecretaris Zijlstra verdeelt zeven procent van het budget voor hoger onderwijs onder instellingen die hun ambities waarmaken. Onderwijs wordt vooralsnog ontzien bij de bezuinigingen. In ruil daarvoor moeten instellingen en studenten wel topprestaties leveren. Hogescholen en universiteiten spreken straks onderwijsdoelen af met het ministerie. Wie deze doelen haalt, krijgt meer geld dan instellingen die daar niet in slagen. Staatssecretaris Zijlstra had deze ‘prestatiebonus’ al aangekondigd in zijn strategische agenda. Het kabinet stelt overigens geen extra geld ter beschikking. Het reserveert zeven procent van het reguliere onderwijsbudget. Een bedrag van 80 miljoen euro in 2012, oplopend naar 260 miljoen in 2015, gaat naar instellingen die hun prestatieafspraken met het ministerie nakomen. Daar bovenop kunnen ze geld krijgen uit een pot van 50 miljoen euro als ze er – in lijn met het advies van de commissie-Veerman – in slagen om zich goed te profileren en hun onderwijsaanbod zinvol af te stemmen met andere universiteiten of hogescholen. Ook de studenten zelf worden door het kabinet aangezet om het beste uit zichzelf te halen, al

6

TRAJECTUM 03 29092011

gaat dat met negatieve prikkels. ‘Om een ambitieuze studiecultuur te ondersteunen’, heet het in de begroting, krijgen masterstudenten vanaf 2012 geen basisbeurs meer, betalen langstudeerders een hoger collegegeld en wordt het gebruik van de ov-chipkaart beperkt. Het gemiddelde bedrag dat OCW per student uitgeeft, daalt wel: in het hbo van 6100 in 2012 naar 5900 euro per student in 2013 en in het wo van 6000 naar 5600 euro. Dankzij een hogere private bijdrage via de langstudeerboete blijft het totale bedrag per hbo-student gelijk, raamt het kabinet. Maar het erkent dat dit bij de universiteiten niet gaat lukken: die leveren volgens de begroting in 2013 200 euro per student in. (HOP)

Het Interstedelijk Studenten Overleg wil ‘een eerlijk verhaal’. In de miljoenennota worden ‘luchtkastelen’ gebouwd, al is het maar omdat de uitgaven aan hoger onderwijs geen gelijke tred houden met de toename van het aantal studenten. ‘Als we een meer stabiele economie willen realiseren is een koerswijziging een must’, stelt voorzitter Sebastiaan Hameleers.

oplossing voor het stijgende aantal studenten’, aldus voorzitter Pascal ten Have. ‘Het wordt hoger onderwijs van studenten voor studenten.’ Volgens de Algemene Onderwijsbond probeert het kabinet in de begroting ‘de schijn nog op te houden’. De bond stelt dat het onderwijs helemaal niet met rust wordt gelaten: de langstudeerboete is immers gewoon ingevoerd. Er moet meer worden geïnvesteerd in kennis om de toekomst van Nederland veilig te stellen. Op vormen van prestatiebeloning zit niemand te wachten, aldus de AOb. (HOP)

Ook de Landelijke Studenten Vakbond is weinig enthousiast. ‘Het komt erop neer dat de studenten van nu gaan betalen voor de studenten van de toekomst. Bijdragen voor huidige studenten worden verlaagd als

Meer schulden Studenten moeten in de toekomst meer schulden maken om te kunnen studeren. Dat voorspelde premier Mark Rutte tijdens de algemene beschouwingen. Het huidige kabinet schaft de basisbeurs voor masterstudenten af en vervangt die door een leenstelsel. Misschien dat zo’n leenstelsel later voor het hele hoger onderwijs wordt ingevoerd, zei de ministerpresident in de Tweede Kamer. Hij kruiste de degens met Arie Slob van de ChristenUnie, die

zich zorgen maakt over de hoge studieleningen. We moeten het studenten niet te makkelijk maken zichzelf in de schulden te steken, stelde hij. Samen met Jolande Sap van GroenLinks diende hij een motie in. Zou het kabinet de schuldenproblematiek onder studenten in kaart willen brengen? Maar daar voelt de premier weinig voor. De eventuele schuldenproblematiek onder studenten wil hij niet associëren met de invoering van een leenstelsel, al is het maar omdat studenten hun leningen naar verwachting zullen aflossen zodra ze een goed salaris verdienen: ‘Lenen is, mits verantwoord, op zichzelf niet slecht.’


Toch zou die indeling een verstandige keuze kunnen zijn. De journalist moet steeds vaker ook even een fotootje te maken. En de hedendaagse communicatieprofessional ook moet een video kunnen embedden. Beroepsmatig hoort het allemaal bij elkaar. En dan is dit een prettig handboek. Waarbij de beginner als in een handleiding alle stapjes kan doorlopen terwijl de ervaren media-gebruiker op zoek kan gaan naar minder bekende settings, add-ons en features. En die angst dat de boel achterhaald is? Natuurlijk heeft een docent crossmedia daar een oplossing voor: op www. handboeknieuwemedia.nl staan sinds het verschijnen van het boek al 10 updates. Marc Janssen Handboek Nieuwe Media, Kluwer, € 29,95

Sjoerd Arends is vijfdejaars journalistiek

RECENSIE

Piet Bakker heeft lef. De HU-lector crossmediale kwaliteitsjournalistiek schreef samen met UvA-docent Tom Bakker een 250 pagina’s tellend handboek over nieuwe media. Een boek dat een digitale wereld vastlegt die binnen de kortste keren achterhaald kan zijn. Denk maar aan Orkut, Altavista, Myspace, Google Buzz of Digg. Wie kent of gebruikt ze nog? Apple, Google en Facebook zijn niet vanzelfsprekend de winnaars van morgen. Want nieuwe media komen snel, maar kunnen soms nog sneller verdwijnen. Toch is het geen overbodig boek. Bakker en Bakker verdrinken niet in ellenlange bespiegelingen over nieuwe bedrijfsstrategieën of complete cultural shifts door sociale media. ‘We zijn geen social mediaevangelisten,’ melden ze zelf . Ze kiezen ze voor een praktische benadering. In twaalf hoofdstukken beschrijven ze de eigenschappen en mogelijke toepassingen van nieuwe media, uiteenlopend van usual suspects als Google en LinkedIn tot kleinere en nieuwere trendsetters als Prezi en Instapaper. Zelfs onverwachte fremdkörper als fotografie en audio komen aan bod. Zo leer je en passant nog wat over sluitertijd, diafragma en voicerecorders. Niet echt het eerste waar je aan denkt als het gaat over nieuwe media.

Verwend?

COLUMN

Nieuwe media op papier

Godverdegodverdegodver, daar gaat hij. Hij stuitert. Ik hoor niks breken. Dat is een goed teken. Ik sta met opluchting te kijken. Het geluid van je smartphone in combinatie met een stoeptegel gaat door merg en been. Vooral omdat je weet dat, als hij in honderd stukken breekt, je met een kloterige 3310 rondloopt. ‘Verwend ’, hoor ik achter mijn rug. ‘Is dat nu waar je je druk om maakt? Je bent jong, werkt nauwelijks en loopt met een apparaat rond dat je nog niet eens hebt afbetaald. In mijn tijd schreven we brieven naar elkaar, werkten we hard voor de postzegels! Met onze handen! Bij -20 graden Celsius!’ Ik kijk om en zie de vorige generatie. Die overdrijft weer eens. Ik schreeuw terug. ‘Wat verwacht je dan? Dat we ons hele leven hard werken en niet genieten van de rijkdom die voor onze voeten ligt? We zijn jong. We moeten genieten!’ Dit soort discussies kent elke jongere. Ga voor de grap eens googelen op ‘verwende generatie’. Gewoon willekeurig. Je komt de meest beschamende uitspraken tegen. ‘Het duurste cadeau dat ik gekregen heb ooit als kind op mijn verjaardag waren een paar rolschaatsen, ze kostten 35 gulden’, schrijft ene Carla Wijnmaalen op het Liberale Media-blog. ‘Maar wat was je er blij mee.’ En chips en limonade kreeg ze alleen in het weekend. Jeetje, wat een Spartaans bestaan. Je vindt genoeg van dit soort klaagzangen om een boek van te binden. Maar ik verbaas me. Want alle discussies en opiniestukken die ik lees, missen het belangrijkste aspect: perspectief. Het maakt niet uit dat we een hoge standaard hebben, als we maar het idee hebben dat we naar ‘iets’ beters toegaan of een bepaalde standaard vasthouden. Begin dit jaar publiceerde de Volkskrant een interview met Dominique Reynié, een Franse professor die wereldwijd onderzocht wat jongeren van de toekomst verwachten. Wat bleek: Jongeren in de opkomende economieën, zoals China en Brazilië, hebben een stuk meer vertrouwen in de toekomst dan Europese jongeren. Die zijn vooral bang dat ze moeten opdraaien voor de kosten die vergrijzing en crises met zich meebrengen. Carla mocht dus inderdaad blij zijn met haar goedkope rolschaatsen. Die dosis economisch toekomstperspectief zorgt nu eenmaal voor een gezondere toekomstvisie dan een smartphone in je broekzak. Send from my iPhone

Sjoerd Arends

29092011 TRAJECTUM 03

7


• vrijdag 23 september, 23.16 uur • VJ op de Dom, party op het Domplein • videokunst en beats van Boemklatsch 8

TRAJECTUM 03 29092011

het moment


moment 29092011 TRAJECTUM 03

9


In De Stelling geven betrokkenen en deskundigen hun mening en analyse bij een actuele kwestie. Naast De Stelling is er ruimte voor ingezonden brieven. Mail je bijdrage naar marc.janssen@hu.nl

DE STELLING

Weg met de glossy voorlichtingsfolders

In glossy folders zouden hogescholen en universiteiten alleen informatie geven die hen goed uitkomt. Studentenorganisaties willen daarom dat aankomende studenten objectievere voorlichting krijgen met een ‘studiebijsluiter’. Informatie moet toegankelijk zijn en niet ‘weggestopt op een site als studiekeuze123’. Rijst de vraag: Worden studenten echt zo slecht voorgelicht? D o o r G e r d a v a n ‘ t Sp i j k e r

Marja Zuiderwijk coördinator van het Centrum Studiekeuze: ‘Op zich ben ik voor objectieve criteria in een folder, maar ik denk dat het wat genuanceerder ligt. Voor je studiekeuze op alleen een brochure afgaan, dat is niet handig. Studenten doen dat ook niet. Je koopt ook geen huis op basis van een folder. De brochures van onderwijsinstellingen zijn ook niet één groot verkooppraatje. Ze maken gebruik van kleur, foto’s en quotes. Maar zijn ze daardoor minder objectief? Ze zijn kort en oppervlakkig, maar vertekenen het beeld niet. De informatie staat in de studiekeuzegids en op internet. Vergeet niet, de studiekiezer is ook verantwoordelijk. Wij adviseren studenten altijd om zelf een beeld te vormen van de studie. Bekijk van tevoren roosters en een boekenlijst. Zo krijg je al snel een indruk van de inhoud en of die bij je past.

10

TRAJECTUM 03 29092011

Het zou goed zijn als studies in hun folders ook op zouden schrijven wat valkuilen zijn. Bij de economische faculteit moet je goed zijn in wiskunde. Als je dat van tevoren weet, kun je bij jezelf te rade gaan of de studie bij je past. In de praktijk laten studenten zich bij hun keuze niet alleen leiden door objectieve criteria. Wil je graag op kamers of juist niet? Hoe ver is het reizen? Dat kan net zo belangrijk zijn in het keuzeproces als bijvoorbeeld de arbeidsperspectieven.’

Rigard van Klooster (22) topsportstudent, vierdejaars management, economie en recht: ‘Ik heb eerst product design en engineering gestudeerd. Ik ben toen naar open dagen geweest en heb studietesten gedaan. Maar tijdens de studie merkte ik dat het toch niet bij me paste. Ik vond het ontwerpen niet leuk. Ik heb een middag testen gedaan bij het Centrum Studiekeuze en daar met wat mensen gepraat. Toen heb ik voor deze studie gekozen. En hier zit ik helemaal op mijn plek.’

Daan Damsteeg (20) vierdejaars technische bedrijfskunde: ‘Ik heb indertijd wat op internet gezocht en in het HU-informatieboek gelezen. Ik woon in Asperen en wilde niet te ver van huis studeren. Dus eigenlijk waren alleen de HU en Avans voor mij in beeld. Avans bood deze opleiding niet aan. Dus werd het Utrecht. En de studie komt wel overeen met wat ik had gedacht.’

Tom Dousma programmamanager van de Stichting Studiekeuze123: ‘Er is een spanning tussen volledige, onafhankelijke informatie aanbieden en jezelf als onderwijsinstelling presenteren bij de aankomende student. Je moet nou eenmaal de aandacht trekken. Het is onze taak om volledige en onafhankelijke informatie aan te bieden. Wij zijn neutraal. Bij ons kun je vinden hoe studenten hun opleiding beoordelen, maar ook de beschikbaarheid van kamers in een stad. Wij bieden de informatie aan en de kiezer maakt zijn eigen ranking. Wij vinden onze onafhankelijke positie belangrijk en daar past het niet bij dat je jezelf agressief gaat promoten. Wij gaan niet zelf naar de scholieren toe, maar benaderen decanen. Zij bestellen veel materiaal bij ons, dus de scholieren weten van ons bestaan. Ook zien wij een constante toename van gebruikers van onze site, www.studiekeuze 123.nl. Wij hebben gemiddeld per maand zo’n 40 tot 50.000 unieke bezoekers. Dat is niet weinig. Ik zou dus niet zeggen dat onze site weggestopt zit of dat mensen ons niet kunnen vinden. De keuzegids is trouwens ook volledig op onze informatie gebaseerd. De informatie die wij verzamelen is bekend bij een groter publiek.’

Stefan van Noort (22) derdejaars businessmanagement: ‘Ik kom van het mbo en wilde een studie waar de theorie met de praktijk gecombineerd werd. Ik ben hier op een open dag en een meeloopdag geweest en ik moet zeggen dat de voorlichting klopt. Ik loop nu drie dagen stage en de studie bevalt me prima.’

o n d e r r e d a C t i e v a n M AR C JANSSEN


26.09.2011 | Nina Bassant

Talent

‘Nina je houdt de riem verkeerd vast’ con­ stateerde mijn roeimentor al snel. Oeps, kan gebeuren toch? Ik voelde de kleine teleurstelling al hangen. Talent moet je ontwikkelen, een foutje in het begin is echt geen probleem, toch? En toen, gingen we varen.. 5 keer bleef mijn riem hangen in het water waardoor we moesten stoppen en ik kon al die slagen moeilijk bijhouden. Misschien is geen talent hebben ook wel een talent?

OPBLOG

Nina Bassant is eerstejaars lerarenopleiding geschiedenis en blogt op trajectum.hu.nl/blogs

POLL Docenten een 7? Docenten op Fontys Hogescholen moeten minstens een 7 als rapportcijfer krijgen van studenten. Goed idee?

@ReinBastiaanse Het lijkt wel een show van Jochem Meijer! #ADHD #College #HU

Geef je mening op www.trajectum.hu.nl

@BrandPaul Vandaag een lange dag @ #HU. Is een keer wat anders dan iedere keer zo’n halve dag.

@nkk_o Heb er moeite mee vandaag.. #trein #HU #moe

Uitslag vorige poll: Voor alle lessen een aanwezigheidsplicht: goed idee? 100 90 80

@mvanklaveren Zullen de meisjes die op de vleugel van de #HUA spelen het heel erg vinden als ik tussendoor probeer te studeren?

70 60 50

@BrandPaul Ik ga echt een keer turven hoe vaak deze lerares ‘uhh’ zegt. Niet normaal! #HU

40 30 20

@svenahrens Onderzoek over communicatie van de #HU: “Onder de deelnemers verloten we 10 keer een USB-klompje van 2 GB!” Jeej! :D

@geraldinevdv Voor het eerst in ruim 4 jaar een LEKKER broodje van de Sodexo@HU_Utrecht FEM... Zouden ze het dan eindelijk leren? Volg ons op twitter.com/trajectum

10 0

17%

4%

78% Nee, ik ben geen kleuter

Ooit ben ik tussen een reclamebord komen te zitten in SnowWorld en daar moest ik tussenuit geholpen worden door een skileraar. Het kwartje viel gelukkig snel na dit genânte voorval, skiën was ook al niet mijn talent. Maar om op het roeien terug te komen… Natuurlijk heb ik geleerd van alle stomme ‘talenthoopsituaties’ in het verleden, maar het gevoel van hoop kwam toch weer opborrelen. Zeker toen ik in de boot zat, voelde ik een soort drive: dit gaat mijn sport worden!

#HU

Ja, maar dan moeten de colleges wel boeiend zijn

Vorige week maandag was het zover, ik ging voor het eerst in mijn leven echt roeien. Bij alle nieuwe sporten hoop ik altijd dat mijn verborgen talent eindelijk naar boven komt. Eigenlijk bij alles wat ik doe hoop ik stiekem, diep van binnen dat ik er talent voor heb. Helaas liepen mijn pianolessen al uit op een disaster, na 2 jaar kon ik alleen nog maar ‘Mieke heeft een lammetje spelen’ en toen mijn juf in groep 5 zei dat ik niet meer mee mocht zingen omdat het nogal hard en vals was geloofde ik ook niet meer in mijn zang­ talent.

Ja, anders kom ik mijn bed niet uit

29092011 TRAJECTUM 03

11


De agenda van Mebius Kramer is na 38 jaar leeg.

De ex-docent, ex-faculteitsdirecteur en ex-beleidsmedewerker van het college van bestuur heeft op 24 september afscheid genomen van de enige werkgever die hij in zijn leven heeft gehad. ‘Er werken hier weinig gekken, maar als je de verhalen mag geloven, zijn het er vele.’ 12

TRAJECTUM 03 29092011

interview

Ex-huisf


interview

filosoof

D o o r J a nn y R u a r d y

29092011 TRAJECTUM 03

13


Friese boerenzoon Mebius Kramer (1950) start in 1973 na cum laude te zijn afgestudeerd in de theoretische fysica aan de Universiteit Utrecht zijn carrière als docent wis- en natuurkunde aan de lerarenopleiding van de Stichting Opleiding Leraren, een verre voorloper van de HU. Promoveren is op dat moment ook een optie, maar hij kiest voor het docentschap, dat zestien jaar gaat duren. In de jaren daarna bekleedt Mebius Kramer vele functies: docent, bouwcoördinator, faculteitsdirecteur, strategisch beleids­ medewerker voor het college van bestuur. In 2010, als hij aan het einde van zijn loopbaan zit, uit hij de wens om zijn carrière ook te eindigen als docent. Dat wordt gehonoreerd. In het collegejaar 2010-2011 gaat hij aan de slag als docent wis- en natuurkunde bij de faculteit Natuur en Techniek. Z’n vakgebied heeft hij altijd bijgehouden. ‘Ik los in een verloren uurtje altijd wiskundige puzzeltjes op, ik houd van abstractie en modelmatig werken.’

14

TRAJECTUM 03 29092011

Hiermee is de cirkel rond. ‘Het was hard werken, maar het was alsof ik een oude jas van de kapstok pakte, die nog prima paste. De schoolmeester in mij is nooit gestorven.’ Zijn motivatie om ook als docent te eindigen, formuleert hij zo: ‘Ik wilde laten zien dat de kloof tussen bureaucratie, overhead en werkvloer overbrugbaar is. Mensen mopperen vaak op beleid of andersom. Dat raakte me. Daarom vertelde ik op Oudenoord wat er zo leuk was aan de klas en in de docentenkamer over de goede kanten op Oudenoord.’ Dat hij deze kloof niet in z’n eentje kan overbruggen, realiseert hij zich terdege: De hogeschool moet mensen zoeken die dat ook kunnen en wanneer ze die kloof in stand houden moet je ze ter verantwoording roepen, meent hij. ‘Er werken hier weinig gekken, maar als je de verhalen mag geloven, zijn het er velen.’ Wat is het recept om 38 jaar plezier in je werk te houden bij één en dezelfde werkgever? ‘Niet al te pretentieus en uitgesproken zijn over wat de hogeschool moet doen. Ik wil niet te confronterend zijn, dat past niet bij me. Daarom heb ik het ook zo lang met plezier volgehouden. En ik heb veel functies gehad. Voor mij was het fijn dat de hogeschool zo groot is en dat zo weinig mensen bewegen, want dat gaf mij meer beweegruimte.’

Wat laat je na? ‘Ik heb mensen opgeleid, een aantal van hen is onder mijn begeleiding fysica gaan studeren of is zelfs gepromoveerd. Een rode draad in mijn carrière is de verhouding tussen leraar en leerling. Die leerling lijkt trouwens drukker doordat iedereen de hele dag online is, maar dat laagje is flinterdun. Studenten van nu hebben nog steeds dezelfde onzekerheden als veertig jaar geleden. Verder heb ik de bouw van de faculteit Communicatie en Journalistiek geleid, dat is iets tastbaars en materieels. Het is nog steeds een beetje mijn gebouw. En ik heb een leidende rol gehad in een aantal strategische programma’s. Onderwerpen die ertoe doen, maar wel zo’n acht jaar duren voordat ze goed gaan werken binnen een organisatie.’ Volgens collega’s ben je een visionair en heb je een sterk analytisch vermogen, kun je zaken als geen ander doorgronden en duiden en heeft het college van bestuur daar vaak zijn voordeel mee kunnen doen. ‘Er is een lied van Jaques Brel, les Bourgeois, dat gaat over een arrogant figuur, die nogal overtuigd is van z’n eigen kunnen. Daar heb ik het niet zo op. Kijk, de exacte kant van bèta is meer dan moeilijke dingetjes kennen, het is een manier van kijken en daarin ligt mijn waarde. Ik heb veel meer moeite met associatief denken.


Is er aan Mebius Kramer een goede wetenschapper verloren gegaan? ‘Vast, maar de vooruitzichten waren na mijn studie niet denderend. Op de lerarenopleiding was toen veel aandacht voor vakkennis. Ik heb nooit spijt gehad van deze stap.’ Heb je hier voldoende intellectuele uitdaging gehad? ‘Tja, op een universiteit heb je dat meer, dat heb ik inderdaad wel eens gemist. Maar wat ik erger vind, is dat de hogeschool niet goed past op het hoger onderwijs. Er wordt te veel afgestemd op werkgevers in plaats van op de beroepsgroepen. Als hbo-instelling hoor je gezagvolle opvattingen te hebben, zeg maar ‘academische vrijheid’. De HU moet oppassen voor inflatie op dit gebied.’ Op welke periode kijk je met genoegen terug? ‘Op mijn periode als ‘bouwpastoor’ van het gebouw van de faculteit Communicatie en Journalistiek. Ik kreeg daarbij het vertrouwen van het college, had te maken met veel verschillende disciplines en gebruikers die het onmogelijke wilden. Het lastige volk van journalisten in opleiding vond het een schande dat ze naar De Uithof moest. In zo’n proces van voorbereiden tot bouwen zit veel dynamiek, je moet het daarbij vooral in de voorbereiding goed doen. Dat vond ik boeiend. Net als de School voor Com­ municatiesystemen, thans Academie voor digitale communicatiesystemen, waarvan ik de founding father ben.

Pornotegeltjes? Mebius Kramer, ‘bouwpastoor van de FES’, is zelf ook tastbaar aanwezig in het door hem neergezette gebouw. Wie op de derde etage een van de toiletten binnenloopt, ziet de ‘HUhuisfilosoof’ lurkend aan zijn pijp via een foto op een tegeltje toekijken, terwijl jij je behoefte doet. Destijds leidden enkele van deze fototegeltjes die op elk toilet aanwezig zijn tot ophef. Het zou pornografisch zijn. ’Uiteindelijk bleek dat een storm in een glas water’, vindt Kramer zelf.

Waar ik ook trots op ben, is dat ik door gehaaid opereren in 2000 de hogeschool kon laten besluiten één studievolgsysteem in te voeren (een jaar later werd dat Osiris - red.). Voor de goede zaak heb ik toen manipulerend gehandeld, geheime bijeenkomsten belegd in de stad, gedoseerd dingen laten uitlekken, haha. Daardoor lukte het me uiteindelijk om het systeem in te laten voeren.’ Ik neem aan dat het niet alle jaren koek en ei is geweest? ‘Ik ben geheel vastgelopen bij de ontwikkeling en implementatie van het softwareprogramma PeopleSoft, waarmee de personele administratie moest worden gevoerd. Het project mislukte volkomen, doordat het iedereen naar de zin gemaakt moest worden. Daardoor werden er geen keuzes gemaakt en grenzen gesteld. Nou, dat pappen en nathouden leidt tot onbeheersbare processen en miljoenenverliezen. Mislukkingen heb ik me altijd persoonlijk aangetrokken. Ik heb een aantal keren mogen pionieren en soms gaat het mis. Ik moest ook erg wennen aan het nieuwe college van bestuur. Ik was echt een representant van het vorige college van bestuur, met voorzitter Henk de Greef. Maar het is tussen mij en Geri (Geri Bonhof, huidige voorzitter - red.) allemaal goed gekomen, hoor!’

Wat is er goed gekomen? ‘Ik vind dat dit college het goed doet en ik geloof in het Utrechtse model. Leiding moet helpen, anders is leiding zinloos. Dat doet het college goed. Voor faculteitsdirecteuren ligt er wel een opdracht. Willen ze filiaalchef zijn of gezagvol leiding geven aan onderwijs en onderzoek. Dan ga je meer naar een decaanfunctie zoals bij universiteiten het geval is. En hoe gaat het verder met Mebius Kramer? Tja, is het erg om achter de geraniums te zitten? Ik ga eerst maar eens twee maanden onderduiken. Ik heb nog een enorm bedrijfseconomisch archief liggen van het boerenbedrijf waar ik vandaan kom, het beslaat bijna de hele twintigste eeuw. Misschien huil ik na mijn afscheidsfeestje wel op de Neude uit, omdat het nu allemaal afgelopen is. Ik weet het allemaal niet, het zal wel goed komen’

‘Voor de goede zaak heb ik dingen laten uitlekken.’

29092011 TRAJECTUM 03

15


Meer contacturen en dialoog, minder management en hiërarchie. Dat adviseerde de commissie-Gispen in juni over het onderwijs op de HU. En nu? Een debat met een student, docenten en een instituutsdirecteur. ‘Eindelijk wordt gezegd wat we al weten, maar waar we het nooit over hebben.’

L a n gs Door Gerard Rutten

16

TRAJECTUM 03 29092011


Bij de aftrap van het gesprek krijgen de panelleden een meerkeuzevraag voorgelegd. Het rapport Gispen is a) schokkend b) bevat niets nieuws c) schiet te ver door.

Student Sebastiaan Hameleers: ‘Ik vind het schokkend dat wij als onderwijsinstelling een rapport nodig hebben om ons erop te wijzen dat de focus op onderwijs moet liggen.’

Alle deelnemers zijn opmerkelijk eens­ gezind: het rapport bevat niets nieuws. ‘Ik herken het allemaal wel’, zegt docent Cees Braas. ‘Om me heen hoor ik vaak: eindelijk wordt gezegd wat we allemaal al weten, maar waar we het nooit over hebben.’ ‘Er staan zaken in die bij de mensen al lang bekend zijn’, oppert docent en commissielid Else de Haan. ‘Maar ik vond het tijdens de rondgang door de hogeschool schokkend om te merken dat er vaak geen actie op wordt ondernomen.’

Stelling 1 HET RAPPORT MAG NIET IN EEN BUREAULA VERDWIJNEN

‘Of het in een bureaula verdwijnt, hangt van ons zelf af’, stelt instituutsdirecteur Do Blankestijn. ‘Elke medewerker moet kijken of er elementen in zitten waar hij of zij individueel iets aan kan doen en daar samen met anderen de schouders onder zetten. Anders verval je in een gevoel van machteloosheid

en daar kom je geen meter verder mee.’ De Haan valt hem bij. ‘Het is een heel complexe materie en alles hangt met elkaar samen. Er is niet één simpele oplossing en we moeten ook niet doen alsof die er is. Maar je moet samen met je team beginnen op de plek waar je invloed uit kan oefenen.’ René Versteegh, docent en MR-voorzitter: ‘Mijn idee is: concretiseer het, met een aanpak op maat. Als bij de ene opleiding het probleem zit bij de grote aantallen studenten per docent, pak dat dan aan. Als bij een andere nooit met studenten wordt gecommuniceerd over de cijfers, spreek dan af om na elk blok met hun om de tafel te gaan zitten. Zo maak je het concreet en hou je het dicht bij jezelf.’

de meetlat COMMISSIE-GISPEN

29092011 TRAJECTUM 03

17

>


Else de Haan Docent logopedie bij de faculteit Gezondheidszorg, Docent van het Jaar 2009 en lid van de commissie-Gispen

Stelling 2 AANBEVELINGEN WORDEN METEEN OPGEPIKT

Volgens Braas is iedereen ervan doordrongen dat de hogeschool ermee aan de slag moet. Hij pleit ervoor om het te bespreken in de opleidingen en instituten. ‘Maar daar heb ik bij de faculteit Economie en Management nog niet veel van gemerkt’, merkt hij op. ‘Voor mij is het niet zo duidelijk met welke club ik dit zou moeten bespreken.’ Op andere faculteiten wordt er meer werk van gemaakt. ‘Onze opleidingsmanager heeft in de teamvergadering voorgesteld dat iedereen het rapport leest en dat het tijdens een volgende bijeenkomst met elkaar wordt besproken’, stelt De Haan. ‘Het rapport kan een uitnodiging zijn om met het team en de leidinggevende het gesprek aan te gaan over onderwijs. Wat vinden wij ervan? Wat zou je anders willen? Dergelijke gesprekken worden niet vaak genoeg gevoerd, ook niet tussen docenten onderling.’ Blankestijn signaleert dat het rapport van Gispen leeft onder de docenten. ‘Ik ga met grote groepen om de tafel zitten en voer het gesprek hierover. Hoe gaan we hiermee om? Wat willen we veranderen? Spreek je je collega’s hierop aan? Dat is voor mij de dialoog.’ De Haan: ‘Ik heb het idee dat het rapport door opleidingen en faculteiten als een soort meetlat wordt gebruikt. Ze bekijken in hoeverre het betrekking heeft op hun situatie. Soms is de reactie dan: het gaat niet over ons. Het is zo dat niet alle elementen uit het rapport betrekking hebben op alle organisatieonderdelen. Maar delen eruit zullen iedereen raken. Het vergt moed om dat te erkennen.’

18

TRAJECTUM 03 29092011

Do Blankestijn Directeur Institute for engineering and design van de faculteit Natuur en Techniek en mede-initiatiefnemer van DoTalks, een jaarlijks evenement dat de HU-community wil inspireren

Dat het rapport bij het ene onderdeel niet en bij het andere verschillend wordt opgepikt, roept de vraag op of er vanuit centraal niveau richtlijnen moeten komen. ‘Ik zie dat het college van bestuur niet de regie gaat voeren en afwacht wat voor initiatieven er van onderop komen’, vertelt Braas. Maar zoals Gispen ook al signaleert: de HU kent een top-down bestuursmodel waarbij docenten en studenten niet gewend zijn om mee te denken. ‘Dus ontstaat nu de ongewone situatie dat we allemaal zelf stappen moeten zetten’, zegt hij. ‘Net als een autoritaire vader die opeens aan zijn zoontje vraagt: wat vind jij er nou van?’ ‘Ik herken de neiging om de visie van hogerop af te wachten’, reageert De Haan. ‘Maar dat schiet niet op. Het heeft meer zin om met je team te bekijken waar je invloed op kan uitoefenen en wat daarvoor nodig is.’ Zowel Versteegh als Hameleers denken dat het rapport bij studenten nauwelijks leeft. ‘Het probleem bij deze instelling’, meent Hameleers, ‘is dat er te weinig binding bestaat tussen student en opleiding. Dat komt ook terug in het rapport en daar ligt een grote taak.’

Stelling 3 HET ONDERWIJS STIMULEERT STUDENTEN TE WEINIG

‘Op dit moment is er een sfeer die demotiveert in plaats van stimuleert’, stelt Hameleers. ‘Toen ik met mijn studie begon had ik een passie voor het vak integrale veiligheidskunde. Maar ja, dan kom je in een collegezaal waarvan de helft van de studenten niet goed weet voor welk vak ze hebben gekozen. Dat leidt tot een giftig mengsel van

Sebastiaan Hameleers Vierdejaars student integrale veiligheidskunde en voorzitter van het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO)

slecht gemotiveerde studenten en docenten en zorgt voor een desastreuse, neerwaartse spiraal. Die moet worden doorbroken.’ Het blijft even stil op de vraag of de gesprekspartners dit zwartgallige beeld herkennen. Braas wil het uiteindelijk nuanceren. ‘Ik denk dat dit van tijd tot tijd klopt. Maar wij docenten zouden ervoor moeten zorgen dat in elk blok één of twee vakken zitten waarvan de studenten denken: hier doe ik het voor. Dat houdt hen aan de gang. Vaak zijn dat juist de praktijkgerichte vakken waarmee we elementen van de werkelijkheid binnenhalen.’ Van verschillende kanten wordt de vrijblijvendheid van de studie gehekeld. Hameleers vindt dat studenten binnen het onderwijs meer hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Zij moeten hun mening niet alleen achteraf in enquêtes geven maar iets me­ teen bij de docenten aankaarten, als daar aanleiding toe is.. ‘Ik zou geen genoegen nemen met een paar uur college per week.’ Blankestijn: ‘Een van de grootste waarden van dit rapport is dat kwaliteit van het onderwijs ontstaat in interactie tussen docent en student. Als een docent van een student eist dat hij op tijd verslagen inlevert dan mag de student verwachten dat de docent op tijd de cijfers bekend maakt.’ Hameleers: ‘Een opleiding mag van studenten verwachten dat zij zich volledig inzetten en daar harde eisen aan stellen, bijvoorbeeld 60 studiepunten halen in het eerste jaar. Maar dan moet er ook iets wezenlijks tegenover staan, bijvoorbeeld minimaal 36 uur studiebelasting per week, voor elke student excellente studiebegeleiding en nog belangrijker: inspirerend onderwijs.’


René Versteegh Docent agogiek bij de faculteit Gezondheidszorg en voorzitter van de centrale medezeggenschapsraad

Blankestijn: ‘Toen ik in 1985 het onderwijs in stapte, kon ik enthousiast voor de klas vertellen over de inhoud van mijn vak. Nu zijn docenten coach en begeleider van het onderwijsleerproces. Veel mensen, zeker bij ons in de technische hoek, zijn zoekende in hun nieuwe rol. Dan word je onzeker en voorzichtig.’ Studenten hebben meer moeite om lange teksten te lezen. Om de aandacht vast te houden moet alles kort en voorzien van visueel spektakel. Docenten worden geacht dat ze op MTV-achtige manier lesgeven. ‘Studenten veranderen zo snel dat docenten het nauwelijks kunnen bijhouden’, oppert Braas. ‘Ik heb soms het gevoel dat ik een productiemedewerker ben die almaar les staat te geven en een te hijgerig bestaan leid om alle ontwikkelingen bij te houden. En dan moet ik ook nog met collega’s overleggen over de nieuwste ontwikkelingen van het vak. Sorry, dat gaat mooi niet lukken.’ Versteegh: ‘Ik hoor dit vaker van mensen en dan vraag ik me af waarom ze hier nog blijven werken. Het gaat erom: hoe houd je docenten bij de tijd, hoe houd je ze inspirerend en geef je ze energie?’ Braas: ‘Ons werk kost veel energie en levert vaak te weinig op.’ Versteegh: ‘En daarvan zegt Gispen nu juist: dat is de dood in de pot.’

Commissie-Gispen

COMMISSIE-GISPEN

Cees Braas Docent communicatieve vaardigheden bij de faculteit Economie en Management en lid van de fractie AbvaKabo in de centrale medezeggenschapsraad (CMR)

De Hogeschool Utrecht scoort sinds jaren matig tot slecht in de enquêtes over de studenttevredenheid. In de rankings van onder meer Elsevier en Keuzegids Hoger Onderwijs bungelt de HU in de onderste regionen. Dit was aanleiding voor het college van bestuur om een speciale commissie in te stellen die de redenen van deze teleurstellende uitslagen onderzocht. De commissie bestond uit twee docenten, een student, een alumnus en als voorzitter Willem Hendrik Gispen, oud-rector magnificus van de Universiteit Utrecht. De commissie bezocht elf opleidingen en voerde gesprekken met studenten, docenten en leidinggevenden. Dit resulteerde in juni in het rapport ‘Focus op onderwijs.’ Een greep uit de bevindingen: • Veel studenten vinden het onderwijs onvoldoende stimulerend. Studenten en docenten willen meer contacturen. Aan de andere kant zijn er klachten over het gedrag van studenten zoals het ‘meeliften’ tijdens projecten. • Gemeenschappelijke propedeuses leiden tot massaliteit en te weinig verdieping. • De studieloopbaanbegeleiding (SLB) wordt verschillend ingevuld. Sommige docenten willen die rol niet of hebben er geen tijd voor, met als gevolg: onvrede onder studenten. • De HU heeft te veel ambities en moet keuzes maken. De plan-

nen zijn te hoog gegrepen en gaan ten koste van het aanpakken van het bacheloronderwijs. • De hogeschool heeft een ‘topdown bestuursmodel’ waardoor studenten en docenten niet echt meedenken. Door ‘hang naar centralisatie’ dreigt het managen belangrijker te worden dan het onderwijs. • Bij sommige opleidingen bestaat een gevoel van onveiligheid waardoor medewerkers en studenten niet hun mening durven te geven. Enkele aanbevelingen: • Slank waar mogelijk het mana­ gement af en verleg de nadruk van hiërarchie naar dialoog. • Maak keuzes in de speerpunten van beleid en voer dat beleid gefaseerd in. • Breng eerst het onderwijs op orde en ga dan pas verder met internationalisering en onderzoek. Vergroot het aantal con­ tact­uren waar dat gewenst is. • Stimuleer carrièremogelijk­ heden van vakkundige en excellente docenten. Spreek docenten aan die slecht functioneren en verbind hier consequenties aan. • Als de studieloopbaanbegeleiding niet werkt, zoek dan naar alternatieven zoals een spreekuur. • Heroverweeg de gemeenschappelijke propedeuse. Geef studenten van een bepaalde opleiding zoveel mogelijk les van docenten van die opleiding.

29092011 TRAJECTUM 03

19


Boven Het Siriusproject biedt ruimte aan excellente studenten. Zo moeten gemotiveerde studenten en geïnspireerde docenten het hoger onderwijs uit de sfeer van de zesjescultuur trekken. ‘Hierdoor gaan we allemaal harder lopen.’

Door Marc Janssen

20

TRAJECTUM 03 29092011

Neem Marc van den Munckhof: hij studeert in het buitenland, doet een internationale stage, haalt tijdens zijn bestuursjaar als voorzitter van tennisvereniging De Uithof voor zijn scriptie een 8,5 en volgt tegelijkertijd een traject Leiderschap bij Studium Generale. ‘Ambitieus’ noemt hij zichzelf en ‘managen is mij op het lijf geschreven.’ Wat doe je met zo’n student? Laat je hem ten onder gaan in de mainstream van de zesjes­ cultuur? Of probeer je deze 23-jarige student international business and management iets extra’s te bieden? Nog een voorbeeld: Danielle Vossebeld is docent en projectleider van Team Antarctica. Binnen dat team bouwen negen HU-studenten uit verschillende studierichtingen een voertuig op zonne-energie voor een Antarctica-expeditie. Vorig jaar ging het eerste team van start. Vossebeld: ‘Dat team werkte zo

het hard en zo gedreven. Daarvan krijg je zelf ook energie. En dan ga je niet om vijf uur naar huis als zij nog enthousiast doorwerken. Wij moeten studenten uitdagen, maar zij ook ons. Dan gaan we beiden harder lopen.’ Wat doe je met zo’n gemotiveerd team en zo’n enthousiast projectleider? Leuke eenmalige actie en daarna weer over tot de bureaucratische orde van de dag?

Eigenlijk is het heel eenvoudig voor een hogeschool: faciliteer dit soort initiatieven. Bied de gedreven student iets extra’s in het onderwijsprogramma. De student blijft zo gemotiveerd en de docent krijgt nieuwe inspiratie. Noem het een honours-programma, topclass, masterclass, summercourse, excellentietraject, academieteam, all stars of gewoon een extra project. De naam doet er eigenlijk niet toe, als het aanbod er maar is.


doen aan een project voor de beste tien procent, terwijl je opleidt voor beroepen die zich juist richten op de kwetsbaren in de samenleving?

De personen op de foto komen niet in het artikel voor.

maaiveld Maar wat zo simpel lijkt, heeft pas sinds januari 2010 officieel vorm gekregen. Toen startte de HU haar eigen versie van het landelijke Siriusprogramma dat excellentie in het hoger onderwijs moet bevorderen. ‘De invulling van een landelijke trend’, noemt algemeen projectcoördinator Hilleke van der Reijden dat begin. In eerdere jaren had het hoger onderwijs nauwelijks belangstelling voor de uitblinkers. ‘Er was altijd veel energie gestopt in studenten die dreigden de opleiding niet te halen. Maar toen kwam de roep om aandacht voor de beste 10 procent.’ In de tussentijd was er wel ruimte ontstaan voor ‘excellente tracés’ binnen de HU. Zo waren er al langer de Academische lerarenopleiding, topclasses Economie en Gezondheidszorg en een honoursprogramma Natuur en Techniek. Iedereen

Wat doe je met zo’n student? Laat je hem ten onder gaan in de mainstream van de zesjescultuur?

koos zijn eigen aanpak. En eigenlijk volgt het Utrechtse Siriusprogramma nog steeds die benadering: zes faculteiten ontwikkelen op diverse manieren excellente tracés. Bestaande programma’s zijn erop aangesloten, nieuwe programma’s kiezen voor eigen selectiecriteria en vullen het uiteenlopend in: van individuele trajecten via projectgroepen en master­classes tot complete routes. ‘Het is de kracht van deze typisch Utrechtse benadering: openheid, flexibiliteit en veel ruimte voor eigen initiatief,’ meent Van der Reijden. ‘Al loop je tegelijkertijd het risico dat het voor studenten een doolhof wordt.’ Niet iedere faculteit dook ove­r igens met evenveel ent­ housiasme bovenop het Sirius­ programma. Zo ontstond bij de faculteit Maatschappij en Rechten (FMR) een flinke discussie: waarom zou een opleiding mee-

Inmiddels lijkt de vraag of je excellente tracés moet bieden, wel beantwoord. Nu draait het om de vraag: hoe dan? En ook dat antwoord is grotendeels al vastgelegd in de uiteenlopende facultaire initiatieven, de beoordelingsprocedure en het ‘sterrensysteem’: excellentie bestaat uit de ‘sterpunten’ innovatie, vakkennis, leiderschap, gedrevenheid en internationale gerichtheid. Het Siriusprogramma is klaar om verder uitgerold te worden. Met als ‘next step’: wat hebben de studenten eraan? Want het mag dan mooi uitdagend en inspirerend zijn voor docenten en studenten, uiteindelijk wil je al dat extra werk beloond zien worden met een voorsprong op de arbeidsmarkt. En daar ligt nog wel werk. Van der Reijden: ‘Het werkveld is nu al aanwezig in beoordelingscommissies. Maar ook op landelijk niveau moeten nog stappen worden gezet.’ Van den Munckhof maakt nu al mee dat hij wordt uitgenodigd door headhunters, dankzij het excellente traject dat hij heeft gevolgd. ‘Natuurlijk moet het Siriusproject een nog breder draagvlak krijgen’, meent hij en wijst direct op de mogelijkheden van LinkedIn en andere sociale netwerken. Van der Reijden weet al van excellente studenten die zich op die manier hebben georganiseerd. Wat natuurlijk helemaal past bij deze uitblinkers. Die vinden hun eigen weg. Zoals Van den Munckhof zegt: ‘Ik heb mijn eigen individuele tocht door het Siriusproject kunnen maken. En de HU faciliteerde mij daarbij.’ Meer weten? Kijk op www.sirius.hu.nl

29092011 TRAJECTUM 03

21


DE BV

22

TRAJECTUM 03 29092011

I


IK Wie geboren is na 1986 hoort bij De Grenzeloze Generatie

en is een verwende, über-individualistische prins of prinses.

Maar deze generatie is ook mondig, ambitieus en ondernemend. Nu moeten ‘de grenzelozen’ aan het werk. Als dat maar goed gaat...

D o o r T i r z a h S c h n at e r

( 1 9 7 9 , P r a g m at i s c h e g e n e r at i e )

29092011 TRAJECTUM 03

23


D

e twintigers van nu zijn opgegroeid met 9/11, de moord op Pim Fortuyn, globalisering en oneindige digitale mogelijkheden. Groot geworden in een tijd waarin de ‘jeugdcultuur’ definitief mainstream is in plaats van subcultuur. Verzorgd door ouders die liever hun vriend zijn dan hun opvoeder, in een omgeving waar ‘alles’ kan en mag. Deze generatie zoekt nu naar kwaliteit van leven. Resultaat: een jongere die denkt dat de wereld om hem draait. Deze über-individualistische prinsen en prinsessen komen zo lang­zamerhand de arbeids-

24

TRAJECTUM 03 29092011

markt op. En dat gaat niet onopgemerkt. Want werkgevers zijn niet gewend dat de jongste bediende al noten op zijn zang heeft. Frits Spangenberg (1948, protestgeneratie), bedenker van het begrip ‘Grenzeloze generatie’en directeur van onderzoeksbureau Motivaction deed onderzoek naar deze generatie en schrijft daarover in het boek De Grenzeloze Generatie en de onstuitbare opmars van de B.V. Ik. Hij legt de kloof tussen werkgevers en werknemers uit: ‘Werkgevers zijn over het algemeen veertigers en vijftigers. In hun werk is altijd zeer belangrijk geweest: doe wat je gezegd wordt. Maak eerst je werk af. Zulke opvattingen zitten

in het DNA van de organi­ saties waarvoor ze al lange tijd werken. En daar komt nu de jongere generatie binnen. Ambitieuze jongeren, ondernemend, oplossingsgericht, breed inzetbaar. Maar ook: kritisch terwijl ze soms hun eigen werk niet af hebben. Minder gedisciplineerd, met hoge verwachtingen over zelf­ ontplooiing. Jonge werk­ nemers die willen weten hoeveel hun collega’s verdienen en verwachten dat al die informatie transparant is. Terwijl zij denken: dat is privé en gaat je niks aan. Die mentaliteitsafstand is lastig.’


Wat ook meespeelt is een moeilijke overgang van studie naar werk: studenten zitten gemiddeld tot hun 23e op school voordat ze een serieuze baan krijgen. Ze hebben vooral competentiegericht onderwijs gehad, namelijk welke kennis en vaardigheden ze moeten opdoen om dat beroep uit te oefenen. Spangenberg: ‘De jongste generatie heeft een heel andere kijk op werk. Hun vaders en grootvaders waren krullenjongen of jongste bediende en werkten zich omhoog. Tegenwoordig kan dat bijna niet meer. Opleiding en werk liggen veel verder uit elkaar. Dat werkt vervreemdend. Competentie­ gericht leren tegenover leren luisteren naar wat de baas zegt, dat wringt.’

kr u l l e n j o ng e n De potentiële leidinggevende van de Grenzeloze generatie behoort zelf tot de babyboomers, verloren generatie of de pragmatische generatie. Generatiesocioloog Hans Becker ontwikkelde duidelijke criteria voor die indeling. Zo komt iemand tussen de 56 en 67 jaar uit de Protestgeneratie, ofwel babyboomgeneratie. Geboren net na de Tweede Wereldoorlog, hoeven zij voor het eerst niet meer vanzelfsprekend hetzelfde beroep te kiezen als vader of (huis-)moeder. In 1968 zorgt een deel van deze generatie voor

We hebben jonge mensen hard nodig om ons bedrijf draaiende te houden. Vooral straks met de pensioengolf.

Ik wil iets te zeggen hebben, als nieuwkomer, niet de rotklusjes doen of gezien worden als ‘dat jonge meisje’. Bonnie Dekkers (22), tweedejaars bedrijfscommunicatie

een protestgolf die leidt tot een nieuwe levensstijl met kernwoorden als solidariteit, emancipatie, duurzaamheid en werken aan een betere samenleving. Deze mensen zijn kritischer en mondiger dan hun ouders en ze eisen medezeggenschap. De verzorgingsstaat wordt geleidelijk uitgebouwd. Tegenwoordig bezetten veel babyboomers van toen leidinggevende posities. Een deel van hen gaat bijna met pensioen en daarvoor gaat de jongere generatie financieel opdraaien.

>

Eric Drent (57), sr. communicatiemanager Philips

29092011 TRAJECTUM 03

25


‘Ik hoop niet dat ik straks in pak naar mijn werk moet, dat hoeft voor mij niet zo nodig.’ Stef van Wijchen (18) eerstejaars communicatie & media design

Een leidinggevende onder de 56 maar boven de 41, is van de Verloren generatie. Deze generatie zit op de meeste leidinggevende plekken en zijn het meest invloedrijk in bedrijfsleven en politiek. Tegen hun babyboombroeders en -zusters hebben ze het nooit echt opgenomen, maar de geboden vrijheid en individualiteit heeft deze generatie uitgebouwd met zaken als samenwonen in plaats

‘Het blijft een werkomgeving, daar moet je met je kleding rekening mee houden.’ Dorothe Alferink (42) recruitment en marketing arbeidsmarkt Rabobank

van trouwen en allerlei opleidingsmogelijkheden. Toen zij studeerden ging het economisch slecht, de vrije seksuele moraal werd in de kiem gesmoord vanwege aids, drugs waren niet meer geestverruimend maar verslavend, de Koude Oorlog woedde voort en De Bom leek niet onmogelijk. Kortom: somberheid is deze generatie niet vreemd. Een baan tussen de 26 en 41 jaar zit de Pragmatische generatie. De kinderen van de protestgeneratie krijgen het label ‘patatgeneratie’: ze krijgen alle mogelijkheden en kansen van de wereld in een tijd dat het economisch zeer goed gaat in Nederland. Ondertussen zappen ze van ervaring naar ervaring, met ‘ontplooiing’ als motto. Fundamentele keuzes worden uitgesteld en tegelijk willen ze wel álles: een goed betaalde baan én veel vrijheid.

pain in the ass Maar waar zit nu de pijn voor de nieuwkomer op de arbeidsmarkt of voor de werkgever met de veeleisende werknemer? Met elk van deze drie generaties kan een goldmember van de Grenzeloze generatie het aan de stok krijgen. De ‘grenzeloze’ schijnt veelal ongevraagd kritiek te uiten tijdens een vergadering. Of hij verwacht niet dat je in een eerste baan begint met ‘gewoon’ meelopen waarna pas later de eigen projecten volgen. En dus zien bazen een nieuwkomer op de werkvloer regelmatig als pain in the ass. Maar naast al het onbegrip voegt een ‘grenzeloze jongere’ ook heel wat toe aan organisaties beschrijft Spangenberg in zijn boek over de Grenzeloze generatie. Hij adviseert toekomstige werkgevers dan ook de kracht van deze jongeren te benutten: ‘Niet vaak stond de jongste generatie zo ondernemend in het leven. Benut de positieve en transformerende

‘Starters kunnen rekenen op een verantwoordelijke baan, wij verwachten wel dat zij die verantwoordelijkheid ook nemen.’ Anoesjka Aspeslagh (universiteit, klas van 1996) Koninklijke Ahold N.V.

26

TRAJECTUM 03 29092011

‘Als ik afgestudeerd ben heb ik een diploma, maar ben nog onervaren. Die ervaring wil ik bij mijn eerste baan opdoen. Als een spons.’ Andrea Mikus (23) vierdejaars sociaal pedagogische hulpverlening

kracht van de BV Ik. Deze biedt in een tijd van vergrijzing en ontgroening een goede uitgangspositie voor de ontwikkeling van een innovatieve en bruisende economie.’ Een groeiend aantal werkgevers probeert die positieve kanten van de Grenzeloze generatie te benutten. Onder de noemer Het Nieuwe Werken bieden ze flexibele werktijden, prestatiegerichte afspraken en ruimte voor ondernemerschap. Precies wat de BV Ik graag wil.


Ook de grenzeloze generatie zelf kan wat leren van de generaties voor hem. Levenservaring is bijvoorbeeld iets wat alle oudere generaties gewoonweg meer hebben dan jongeren. En leidinggevenden zijn (meestal) niet voor niets op die positie terecht gekomen. Daar kan een nieuwe werknemer zijn voordeel mee doen. Door interesse te tonen, te willen leren en door duidelijkheid te vragen over verwachtingen ontstaan heldere rollen. Zodat grenzelozen, pragmatici, verlorenen en babyboomers prima kunnen samenwerken.

‘Ik wil later gewoon van negen tot vijf werken. Dat is toch heel normaal?’ Mari Carmen Rivera (18) eerstejaars international business and languages

Trajectum is nog lang niet uitgediscussieerd over de Grenzeloze Generatie. Wil je ook meepraten als docent, leerling of werkgever? Meld je dan aan bij tirzah. schnater@hu.nl.

29092011 TRAJECTUM 03

27


Nu op www.trajectum.hu.nl

Susanne Nijssen (19) tweedejaars International Communication & Media

f atie n r e Alt lassy c

een nieuw seizoen

STUDENT STYLE

Omschrijf je stijl? ‘Pfoe, lastig. Alternatief classy? Ik ga veel naar tweedehandskledingwinkeltjes. De kringloop, Episode, maar ook gewoon H&M en Monki. Ik kleed me een beetje naar de muziek waar ik naar luister. Mijn hoedje is in ieder geval duidelijk indie.’ Wat vind je echt überlelijk? ‘Nep preppy. Van die jongens die wel zo'n Ralph Lauren polo hebben, met opstaand kraagje, maar er toch van die baggy broeken en sneakers onder dragen. Ga er helemaal voor of doe het niet, denk ik dan.’ Wat is most played op je mp3­ speler? ‘Bombay Bicycle Club en Florence and the Machine.’ Laatste concert/feest? ‘Source Festival. Als ik het geld ervoor had gehad, was ik ook naar Lowlands en Into The Great Wide Open gegaan.’ Meer cultureels? ‘Ik ben naar de Parade geweest. En m'n moeder neemt me af en toe mee naar een musical. De laatste musical die ik zag was Evita.’ Hyves of Facebook? ‘Facebook.’ Internet of tv? ‘Internet.’ Nummer 1 bookmark? ‘Facebook. En Etsy.com. Nee ik heb nog niets besteld, ik heb de site pas net ontdekt, maar ik ga dat zeker doen.’ Krant? ‘Alleen de gratis kranten.’ Wat wil je later worden? ‘Ik wil bij een reclamebureau werken. Concepten bedenken.’

De Smaak van de HU

D o o r M a a r t e n N a u w e n M i r a V i nk

Voor meer Student Style, nieuws, winacties, polls, filmpjes en tips ga je naar www.trajectum.hu.nl


AGENDA

i.s.m.

ACTIES 3 x 2 kaarten Afrikaaps @ Stadsschouwburg Utrecht * De beste dichters, rappers, zangers en jazzmuzikanten uit Zuid-Afrika samen met de Nederlandse DEF P (Osdorp Posse) en Akwasi Ansah (Zwart Licht). 3 x 2 kaarten Internationale Liszt Nacht @ Vredenburg Leeuwenbergh * Drie Prijswinnaars van het Liszt Concours spelen 23 oktober de mooiste en spectaculairste muziek van Franz Liszt. 3 x 2 kaarten Spinvis @ Museum Podium Speelklok * Spinvis gaat 10 november samen optreden met de Photoplayer, een semi-zelfspelend muziekinstrument wat behoort tot de collectie van Museum Speelklok. * WINNEN? Check Sapsite.nl/winacties of Trajectum.hu.nl/cultuur

5 t / m 9 okt o b e r THEATER 4.48 Psychosis ‘Een waanzinmonoloog van een zelfmoordenares’ oftewel volgens de Volkskrant één van de beste voorstellingen op Oerol dit jaar. Je wordt meegevoerd op een indringende, poëtische en vaak humoristische reis door de menselijke geest. Inktzwart en bikkelhard maar ook een pleidooi voor de kracht van de liefde. Gelukkig maar. Te zien op locatie NUtrecht, Cartesiusweg 90.

15 o ktober KLASSIEK Liszt Concours & USConcert Liszt geldt als een van de grootste pianovirtuozen aller tijden. En dus is er ook een concours met zijn naam om jonge virtuozen te laten schitteren. In Vredenburg Leidsche Rijn kun je zien hoe prijswinnaars van het Liszt Concours samen met de studenten van het Utrechtsch Studenten Concert de twee pianoconcerten van Liszt spelen. Met 50% studentenkorting!

D ON DERD A G 2 9 - 9 Uitgaan Wildgroei Electro 23.00 – EKKO VRIJDA G 3 0 - 9 Festival Nederlands Film Festival Laatste dag! – Diverse locaties ZAT ERDA G 1 - 1 0 Dans Couple-Like #2 DOX ism Het Lab 20.30 – Stadsschouwburg Utrecht ZON DA G 2 - 1 0 Festival Culturele Zondag Voor de Wind – diverse locaties GRATIS D INSD A G 4 / WOENSDA G 5 - 1 0 Theater Avondland Sadettin Kirmiziyüz 21.00 – Theater Kikker VRIJDA G 7 - 1 0 Uitgaan Club RASA Asere, met GRATIS salsa workshop 19.30 – RASA

VRIJ D AG 7 / Z ATERD AG 8-10 Cabaret Thijs van Domburg Van Nare Mensen en de Dingen die Kapot Gaan 20.30 – Parnassos M AAND AG 10-10 Popmuziek KANE No Surrender, part II 20.15 – Vredenburg Leidsche Rijn DINS D AG 11-10 Lezing Het leven van Dickens Studium Generale 20.00 – Academie­ gebouw GRATIS VRIJ D AG 14-10 Theater De Vloek van Woestewolf Het Filiaal try-out 19.30 – Stadsschouwburg Utrecht

t/m 8 januar i 2 0 1 2 MUSEUMACTIVITEIT Baas gezocht Droom je van je eigen imperium? Ga dan naar ‘Baas gezocht’ in het Geldmuseum. Ontdek hier of je het in je hebt om ondernemer te worden en raak geïnspireerd door verhalen van succesvolle ondernemers. Ook de zakelijke kant komt aan bod zoals het schrijven van een ondernemingsplan en het verwerven van startkapitaal. Aan het werk dus!

A MERSFOORT D ON DER D AG 29 - 9 Theater Weer met Henk Nilgün Yerli 20.30 – De Flint VRIJ D AG 30-9 Theater Buren Over overlast van beneden, boven of naaste buren 20.30 – Tejaterthuis Muziek #Vindikleuker Dansavond met je eigen platen 22.00 – De Kelder ZATER DA G 1-10 Theater Danton en de Franse revolutie Ab Gietelink & Theater Nomade 20.30 – De Flint Z ON D AG 2-10 Dans De Dansers Tetris Acrobatische dans 14.30 – ICOONtheater

29092011 TRAJECTUM 03

29


EEFJE DE VISSER SPEEL T: 14 o

CULTUUR

ktober in T ivoli de Helling . Uitverkocht ! Meer optr edens vind je op eefjede visser.com

Eefjes Ze raakt een groeiend publiek met haar zachte stem, rake teksten en mooie gitaarspel. Maar wat raakt zangeres Eefje de Visser zelf? Ze vertelt over haar vijf favoriete liedjes.

F oto: liek e romeij n

En daarmee ook over haarzelf.

D o o r T i r z a h S c h n at e r

30

TRAJECTUM 03 29092011


Fot o: s a n d er verm eer

CULTUUR

greatest hits* The Beatles

Crowded house

Fiona Apple

Laura Marling

Deus

Martha my dear

Four seasons in one day

Fast as you can

Ghosts

‘Omdat het mooi en melodieus is, met dat prachtige pianosolootje als variatie op de zangmelodie. Mijn vader draaide het vroeger in de auto. Mijn ouders zijn gescheiden en eens in de paar weken haalde hij ons op voor een weekend bij hem. Het besef dat dit een geniaal liedje is kwam pas later, op mijn dertiende. Dat moest een beetje groeien. Sowieso beleefde ik muziek en zingen altijd vanuit gevoel, en nog steeds. Schrijven ging toen nog vanuit intuïtie. Ik begreep niet waar ik mee bezig was. Ik kon ook geen noten lezen en wist niet eens wat een e-mineur was.’

‘Weer in die auto, van Moordrecht naar Boskoop. Mijn vader zette dan bij bij het weggaan het album Woodface op, en altijd kwam op een bepaald moment Four seasons in one day langs. Nog heel lang heb ik het liedje geassocieerd met dat gevoel van in de auto zitten. Ultieme nostalgie uit de jaren negentig.’

‘Ook mijn moeder is een enorme muziekliefhebber, met een wat excentriekere smaak dan mijn vader. Ze hebben ooit nog samen in een bandje gezeten. Zij is Fiona Apple’s grootste fan en ik kom daar vlak na. Ik stond vaak voor MTV te springen als er een clip van haar voorbij kwam en ik heb al haar cd’s. Fast as you can vind ik vooral mooi vanwege het ratelende in de zanglijn, heel vrij en associatief. Dat is ook heel belangrijk in mijn eigen muziek. Dat ratelende herken ik ook terug in mijn liedje Hartslag.’

‘Lekker folkie en tradi­ tioneel. Laura Marling maakt vreemde keuzes qua teksten en melodieën. Ze heeft schijt aan alle muziekregels en kan bijvoorbeeld een zin tien keer herhalen. Volgens mij gaat Ghosts over twee geliefden die troost zoeken bij elkaar na een verbroken relatie met anderen. Iedereen schrijft op zijn eigen manier en dat is het beste. Ik heb wel eens geprobeerd meer ‘volgens de regels’, meer gestructureerd te schrijven, maar kwam dan maar niet met een goede tekst. Omdat het niet bij me paste. Gelukkig heb ik dat nu los gelaten.’

7 days 7 weeks ‘Dit kan ik achter elkaar opzetten op de fiets. En ik zit vaak op de fiets kan ik vertellen. Het is alsof hij naast je zingt, zo dichtbij. En de muziek gaat mooi open in het refrein. Tom Barman heeft het geschreven voor zijn zus. Ik heb wel eens een liedje geschreven voor een vriendin die naar Schotland emigreerde. Moeilijk om het dan niet zoetsappig te maken. Daar is dEUS met dit nummer in geslaagd.’

* 5 vette nummers die de lijst niet haalden maar die absoluut niet ongenoemd mogen blijven: 1. Feist, My moon my man (Eefje: ‘Mijn anthem’) 2. Alanis Morissette, Hand in my pocket (‘Legendarisch’). 3. Phoenix, Listomania (‘Krijg ik enorm veel energie van’). 4. Moloko, The time is now (‘Dansen!’). 5. Fink, Trouble’s what you’re in (‘Gewoon heel erg goed’).

29092011 TRAJECTUM 03

31


kelijke magazine van de Hogeschool Utrecht, verschijnt elke twee weken, behalve in de vakanties. De volgende Trajectum verschijnt donderdag 27 oktober, uiterste inzenddatum service-berichten en traatjes: 19 oktober. Redactie-adres Bezoekadres: Padualaan 99,

Moeilijk verstaanbaar of alles twee keer moeten zeggen? Meld je dan aan voor een gratis logopedie­ onderzoek, -advies of -behandeling in de opleidingskliniek logopedie. Bel naar: 088 – 4815.777

kamer 3S.140, Utrecht Postadres: Postbus 8611,3503 RP Utrecht Tel: (088) 481 66 90 E-mail: trajectum@hu.nl Website: www.trajectum.hu.nl Redactie Janny Ruardy (hoofdredacteur, (088) 481 66 92) Marc Janssen (eindredacteur, (088) 481 66 93) Gerard Rutten

ISIS

(redacteur, (088) 481 66 94)

Lezing: scheppingsverhalen in de wereldreligies esoterisch verklaard. Ontdek het verhaal achter uw ontstaan. 4 oktober, 20.00 uur. De Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht. Toegang vrij. www.stichtingisis.org

Tirzah Schnater (redacteur, (088) 481 66 95) Maarten Nauw (webredacteur, (088) 481 66 96) Nettie Peters (redactie-assistent, (088) 481 66 90) Mira Vink (stagaire, (088) 481 67 30) Gerda van ‘t Spijker (stagaire, (088) 481 67 96) Medewerkers

BUIKDANS MET 40% KORTING

Ad Franzen, Sjoerd Arends,

Zin om te bewegen? Kom buikdansen! Een moderne buikdansles voor je wekelijkse dosis sport en kunst. Studenten krijgen 40% korting. Proefles mogelijk. www.arya.nu, 06-14246491

Ype Driessen Fotograaf Kees Rutten Ontwerp Ontwerpwerk, Den Haag Opmaak Karel Oosting Advertenties Bureau van Vliet

GRATIS GEBITSCREENING

zandvoort@bureauvanvliet.com, tel: 023 - 571 47 45

TRAATJES

Ad Franzen

Trajectum, het redactioneel onafhan-

Op 3 oktober start de succesvolle loopbaantraining voor afstudeerders en afgestudeerden. Wil jij je persoonlijke ondernemerschap ontwikkelen en grip krijgen op je toekomst? Kijk op www.werkaanonderwijs.nl voor meer info

SNEL HEES OF EEN SCHORRE STEM?

Ad Franzen is docent op de HU

Sinds het onderzoek naar de fraude met hbo-diploma’s zijn hogescholen behoorlijk in de stress geraakt. InHolland is gestraft met 20 tot 30 procent minder aanmeldingen en andere hogescholen zijn als de dood dat hen hetzelfde overkomt. Ook bij de HU zijn krachtige maatregelen genomen ter voorkoming van het InHolland-virus. Een hogeschoolbreed project genaamd ‘Van Cijfer Tot Diploma’ is uitgerold om ‘de onderwijslogistiek nog meer te stroomlijnen en taken en verantwoordelijkheden op de juiste plek te leggen. Dit om op de juiste manier aan de Wet op het Hoger onderwijs (WHW) te voldoen en studenten betrouwbare diploma’s uit te kunnen reiken’. Er was binnen mijn faculteit naar mijn weten niets mis met de cijferverwerking. Vandaar dat het project op mij overkomt als een ‘breed-spectrum antibioticum’ dat alle mogelijke kiemen van het InHolland-virus preventief en radicaal moet doden. Docenten krijgen het er druk mee en een gouden tijd voor examencommissies (EC’s) zal aanbreken. Wie ooit in zo’n commissie had gewild, krijgt nu de kans: door het extra werk zal de bemanning verdubbelen. Als een docent bijvoorbeeld vergeet om een cijfer in te voeren, dan is voortaan goedkeuring van de EC nodig om het cijfer alsnog geregistreerd te krijgen. En op het onderwijsbureau mogen nog maar drie van de vijftien medewerkers cijfers invoeren. Als de EC de invoer heeft goedgekeurd. Vorige week kwam ik met een cijferlijst van een langstudeerder bij het onderwijsbureau. Daarop moest de verkeerde ‘0.9’ code worden gewijzigd in de juiste ‘0.7’ code. Voorheen deed een medewerker dat direct en was in 20 seconden klaar. Nu moet ik de cijferlijst inleveren en een verslag bijvoegen, waarin ik vermeld wat er veranderd moet worden. Daarna gaat het ‘geval’ naar de EC, die het binnen vijf werkdagen accordeert. Vervolgens gaat het naar het onderwijsbureau waar de codewijziging binnen vijf werkdagen door één van de drie ‘gepromoveerde’ medewerkers zal worden uitgevoerd. Ik voelde me als het kind in de commercial met de verloren paarse krokodil. Bij de balie van een zwembad moeten eerst formulieren worden ingevuld. Kind en moeder moeten de volgende dag terugkomen. ‘Ja maar hij staat daar!’

LOOPBAANTRAINING

COLUMN

Paarse krokodil

Laat in 15 minuten gratis röntgenfoto’s ter waarde van 100 euro op je eigen USB-stick zetten. Gratis voorlopige diagnose en een mogelijke vervolgafspraak bij de kliniek mondhygiëne. Bel naar: 088 – 481 5777

fax: 023 - 571 76 80 Abonnementen € 35,– per jaargang (of deel daarvan) Druk BDU, Barneveld Redactieraad Chris van der Heijden, Ad van Liempt, Maarten van der Linde, Patricia Veldhuis, Hendrien van de Weert Trajectum is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau © Trajectum Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.

32

TRAJECTUM 03 29092011


Joost Jongen (41) Docent hogere installatietechniek Projectleider daktuin voor duurzame energie, Oudenoord 700

Ondanks alle gratis wind en zon is het grote probleem met duurzame energie dat er nog nooit iemand een manier heeft gevonden om het echt goedkoop te produceren. Joost Jongen zou best die uitvinder willen zijn. ‘Als ik in mijn tuin een onuitputtelijke bron van energie vond, werkte ik niet. Dat willen we allemaal wel.’ Maar hij ziet ook dat duurzame energie niet om geld en rekensommen moet gaan. Nodig is een andere manier van denken. Zijn studenten vertelt hij over wat hoogleraar duurzame energie (en welbekend astronaut) Wubbo Ockels zegt: het moet leuk zijn manieren te vinden om stroom op te wekken, los van wat het kost. Joost maakt graag de vergelijking met een moestuin. ‘Het is toch veel leuker om je eigen komkommers te kweken, al zijn ze kleiner en kosten ze in de winkel waarschijnlijk minder. Die komkommers zijn van jou. Daarvan weet je precies hoe ze er zijn gekomen.’

Een van zijn favoriete duurzame energie-opwekkers is de zonnecollector. Daarvan staat een groot exemplaar op het dak van de faculteit. ‘De zon staat erop, het water wordt warm. Dat is het, simpel maar een prachtige techniek.’ Ook thuis is Joost behoorlijk fanatiek in duurzaamheid. Spaarlampen uiteraard, zuinig rijden (en vaak de trein nemen), afval scheiden, zoveel mogelijk naar de kringloop als het nog gebruikt kan worden. ‘Ik houd niet van verspilling, ben ook erg van restjes eten bewaren.’ Thuis zijn ze met z’n vijven en Joost is trots dat ze nog niet één volle kliko aan afval per week bij de weg zetten. Tijdens een practicum, dat Joost geeft, bouwen studenten hun eigen zonneboiler. ‘Ze rollen dat ding dan naar buiten en doen er allerlei tests mee.’ Een van die zonneboilers staat sinds kort in Joosts tuin in Den Bosch, nu nog onder een zeil. Maar het is de bedoeling dat hij thuis op zijn eigen dak zijn eigen duurzame energietuin gaat maken. ‘Ik weet dat het duur wordt, maar ik ga het wél doen’.

D o o r T i r z a h S c h n at e r

29092011 TRAJECTUM 03

33


Ook een bericht, oproep, mededeling, uitnodiging of boodschap? Mail Trajectum@hu.nl o.v.v. ‘servicebericht’. Eerstvolgende trajectum verschijnt 27 oktober. Deadline in te leveren servicebericht uiterlijk 19 oktober.

PRIKBORD

Serviceberichten, speciaal voor mede­werkers en studenten van de hogeschool.

INTERNATIONAL OFFICE

STUDIUM GENERALE HU

HU

Wil Weg Dag

De ideale HU op FCJ

Geïnteresseerd in studie- of stagemogelijkheden in het buitenland? Een paar maanden in een compleet nieuwe omgeving doorbrengen, tussen studenten uit verschillende landen en een andere cultuur opsnuiven? Kom dan naar de Wil Weg Dag, georganiseerd door het International Office. Bezoek de informatiemarkt en laat je voorlichten tijdens de presentaties. Je kan informatie krijgen (en verder geholpen worden) op het gebied van studeren, stage lopen en het verkrijgen van internationale beurzen zowel tijdens als na je studie aan de HU. Datum: dinsdag 11 oktober / Tijd: 11.00 – 14.00 uur / Locatie: FMR centrale hal / Meer info: www.io.hu.nl > Going-Away Fair

Hoe ziet een ideale hogeschool er volgens studenten en het College van Bestuur uit? Wat moet er nog aan het onderwijs, de onderwijsorganisatie en het onderzoek dat op de HU gedaan wordt, verbeteren? Welke prioriteiten moeten we daarvoor stellen, op welke termijn zijn veranderingen mogelijk en welke rol spelen bijvoorbeeld externe rankings in het beleid van de HU en haar opleidingen? Over al deze zaken en meer gaan studenten van FCJ en het College van Bestuur met elkaar in gesprek tijdens een sessie van de Ideale HU. Datum: 12 oktober / Tijd: 18.00 – 21.00 uur / Locatie: FCJ / Meer info en aanmelden voor medewerkers: studiumgenerale@hu.nl

Voorronde landelijke rekenwedstrijd

HU/CARPE

Conferentie op HU HU

Debat- en dialoog­ trainingen Hogeschool Utrecht werkt in allerlei zaken samen met Debat. nl. De komende maanden organiseren zij debat- en dialoogtrainingen voor hbo-docenten. Alles weten over hoe je studenten effectief leert communiceren in debat en dialoog? Ga dan naar de www.debat.nl

IPSU

Zin in je leven

• Een goede rijopleiding volg je maar één keer in je leven! • Al meer dan 40 jaar toonaangevend, innovatief en betrouwbaar! • Wij hebben als één van de weinige rijscholen het Bovag 3-sterren kwaliteitslabel!

www.bruinsma.nl 030-2510864 De grootste verkeersschool van Midden-Nederland

34

TRAJECTUM 03 29092011

Hoe sta je in jouw leven? Wat zijn je doelen? In een iets gewijzigde vorm gaat de cursus Zin in je leven door. Wie nog wil aansluiten is welkom. Als je zin hebt kun je eerst komen eten bij Spek & Bonen. Dat begint om 18.00 uur. Datum: donderdag 29 september / Tijd: 19.30 uur / Locatie: Grave van Solmsstraat 4 / Opgeven: Jasja Nottelman, studentenpredikante, eug@nottelman.net of 06 343 99 461

Van 2 tot en met vrijdag 4 november wordt de HU bevolkt met onderzoekers en onderwijsmanagers uit verschillende Europese landen. Op deze dagen vindt de Europese netwerkconferentie plaats van het door de HU geïnitieerde Consortium on Applied Research and Professional Education, CARPE. In themasessies maken de partners in het consortium kennis met elkaars onderzoek en onderwijs en worden afspraken gemaakt over inhoudelijke samenwerking in de toekomst. Het achterliggende doel is om gezamenlijk een succesvol beroep te doen op Europese fondsen. Op donderdag 3 november wordt het consortium ook formeel een feit. Dan wordt een samenwerkingsovereenkomst getekend en de statuten waarmee de vereniging CARPE, met Utrecht als zetel, wordt opgericht. Meer informatie: www.carpe­ network.org en carpe@hu.nl

Op 25 november 2011 vindt in Zwolle de finale plaats van de 8e editie van het Bartjens Rekendictee. Speciaal hiervoor organiseert de HU een voorronde voor alle HU-studenten en HU-medewerkers. Drie plekken in de landelijke finale zijn gereserveerd voor de drie beste rekenaars op de HU. Bij de voorronde zijn er drie categorieën: Pabo, overige HUstudenten en HU-medewerkers. Per categorie is er een plaats in de finale. Om mee te doen aan de HU-voorronde is opgeven noodzakelijk. Datum: maandag 10 oktober / Tijd: 11.30-12.45 uur / Locatie: HU Faculteit Educatie, Padualaan 97, lokaal 2.018 / Meer informatie en aanmelden via een mail vanaf je HU-account naar clustersecretariaatIA@hu.nl o.v.v. voornaam, achternaam, categorie (Pabo-student / andere student / medewerker).

STUDIUM GENERALE

Een dier om op te vreten De eerste animal cops zijn aangesteld, terwijl we tegelijk ook nog steeds de plofkip kennen die te dik is om te staan. Op zijn minst zijn we dus inconsequent te noemen in onze houding naar dieren. Sommige dieren verzorgen en aaien we, terwijl andere dieren zijn verworden van levende wezens tot productie-eenheden. Is de enige remedie voor dit alles het halveren van onze vleesconsumptie? Hoe weten we wanneer een dier een goed leven heeft en gelukkig is? De geschiedenis en de filosofie van het denken over mens en dier kunnen helpen onze houding te bepalen voor de toekomst. Meer informatie: www.sg.uu.nl/ programma / Datum: donderdag 13 oktober / Tijd 14.30-17.30 uur en 20.15-22.30 uur / Locatie: Geertekerk


HUURTEAM UTRECHT

Spreekuur Uithof

NSK

Audities NSK 2012 Het NSK is een projectkoor van 36 deelnemers dat ieder najaar opnieuw wordt samengesteld uit talentvolle amateurzangers uit de Nederlandse studentenwereld. In een intensieve repetitieperiode van drie weekenden en een week werken zij samen aan een ambitieus programma waarmee ze op tournee gaan door heel Nederland met als spetterende afsluiting het slotconcert in het Concertgebouw te Amsterdam. In oktober van dit jaar vinden weer audities plaats. Het NSK wil je tijdens de auditie graag iets aanbieden. Daarom wordt er voor aanvang van de audities een workshop gegeven waar je vrijblijvend aan mee kan doen. Je kunt het zien als een soort opwarmertje, kennismaking met de zangcoach en dirigent en manier van werken. Data audities Utrecht: 19 oktober en 2 november / Meer info: www.nskk.nl of Cécile Beemster, tel. 06 456 82 291

30 films voor e5,– Elke donderdag een film in de Boothzaal van de Universiteits­ bibliotheek. Soms is er op woensdag een extra film. Een pasje voor een heel jaar (gerekend vanaf de aanschaf­datum) kost e5,–. Je kunt dan ongeveer 30 films zien. Als je lid bent mag je vier keer gratis een introducé meenemen (of een keer vier introducés). Lid worden van Bios Parnassos is mogelijk bij de cursusadministratie (geopend maandag tot en met donderdag tussen 15.00 en 19.00 uur). Neem een pasfoto mee. Meer info op www.parnassos.nl of via de nieuwsbrief van Bios Parnassos.

HU

Gezocht: studentassistent Het Kenniscentrum voor Technologie & Innovatie van de HU is op zoek naar een student-assistent voor 1 à 2 dagen per week. Als student-assistent ben je verantwoordelijkheid voor administratieve, financiële en organisatorische werkzaamheden. Een geschikte kandidaat dient analytisch, secuur, zelfstandig, flexibel, initiatiefrijk en enthousiast te zijn. HBO werk- en denkniveau en een goede kennis van MS-Office, in het bijzonder Excel, is daarbij vereist. Affiniteit met financiën is een pre. Wij bieden een afwisselende parttime functie in een interessante, plezierige werkomgeving en een salaris van € 12,51 bruto per uur op basis van een nulurencontract. Interesse? Stuur een motivatiebrief met curriculum vitae vóór maandag 10 oktober 2011 naar: tineke.malherbe-dupont@hu.nl, of bel: 088 481 88 60 voor meer informatie.

Q:

Hallo decaan, op de middelbare school had ik ook een decaan. Die helpt je bij het kiezen van een studie. Als blijkt dat ik hier een verkeerde keuze gemaakt heb, dan kan ik toch naar het Centrum Studiekeuze? Waarvoor kan ik dan eigenlijk nog bij jou terecht?

A:

Je hebt inderdaad gelijk dat studentendecanen op de HU maar beperkt te maken hebben met studenten die een verkeerde studiekeuze gemaakt hebben. Hooguit heb je een gesprek met een decaan over je twijfels en de consequenties van stoppen. Voor verder onderzoek naar andere studies kan het Centrum Studiekeuze je prima verder helpen. Decanen zijn vooral gespecialiseerd in ‘studeren met hindernissen’. Loop je de kans dat je door bijzondere omstandigheden, waaronder ziekte, studievertraging oploopt? Dan is het verstandig om contact op te nemen met de decaan. Hij of zij kan dan, samen met jou, kijken of de studievertraging te beperken valt. Heb je baat bij psychologische hulp? Dan kan de studentendecaan je verwijzen naar Bureau Studentenpsychologen, een laagdrempelige voorziening voor HU-studenten. Ook helpen we bij het aanvragen van voorzieningen als je studieproblemen ondervindt door een functiebeperking, zoals dyslexie of motorische beperking. Voorzieningen zijn dan bijvoorbeeld extra tentamentijd, een vergroot afgedrukt opgavenblad of het gebruik van een laptop bij een tentamen. Ook bij het missen van een tentamen door ziekte of familieomstandigheden kun je, via de decaan, bij de examencommissie vragen om een extra kans. Een studentendecaan weet ook veel over wet- en regelgeving die te maken heeft met je studie. Wat zijn de consequenties als je studievertraging oploopt voor je studiefinanciering? Wanneer word je langstudeerder? Wat zijn de gevolgen? Is iemand die een tweede studie doet altijd een stapelaar? Welke consequenties heeft dat? Wat kun je doen als je het niet eens bent met een beslissing van een docent, opleiding of examencommissie? Waar moet je zijn als je een klacht hebt? Wat je met een studentendecaan bespreekt, is vertrouwelijk. Dat blijft dus tussen ons. Voor vragen over de dagelijkse gang van zaken in je studie is er je studieloopbaanbegeleider (SLB’er). Zodra er studievertraging kan of gaat ontstaan door bijzondere omstandigheden, ga je naar de studentendecaan. Voor specialistische hulp kan hij of zij je zo nodig doorverwijzen naar de juiste instantie.

DECAAN

Kamerbewoners die denken dat hun huur te hoog is of die te maken hebben met achterstallig onderhoud, kunnen het huurteam inschakelen. Zij doet een woningopname en kijkt wat de huurprijs volgens de wet- en regelgeving maximaal mag zijn. Ook wordt gekeken naar het onderhoud en naar het huurcontract. Vaak blijken hier onwettige bepalingen in opgenomen te zijn over bijvoorbeeld de huurperiode, het opzeggen van de huur en het toegang geven van de huisbaas aan de woning en kamer. Er wordt advies uitgebracht en de kamerbewoners worden geholpen bij de uitvoering van het advies. Het Huurteam Utrecht werkt onafhankelijk. Spreekuur: dinsdag, woensdag en donderdag / Tijd: 13.00 - 17.00 uur / Locatie: de Uithof, Heidelberglaan 11/ Gratis / Aanmelden: www.huurteam-utrecht.nl

PARNASSOS

In de rubriek FAQ geven studentendecanen Marianne Hamel, Frans Meeuwsen en Jaap van Weenen antwoord op veel gestelde vragen van studenten. Heb jij vragen? Dan kun je bij jouw eigen decaan terecht voor informatie, advies en hulp over en bij je studie. Maar ook bij bijzondere persoonlijke omstandigheden en financiële en materiële vragen. De studentendecanen hebben een onafhankelijke positie en gaan uit van de belangen van de student. Kijk op de studentendecanen-site op Sharepoint voor meer informatie.

Jaap van Weenen T IP : https:// intrane sharep t. oint.hu .nl/HUD info/stu / dentvo o rz ieninge Pages/ Studen n/ tendeca nen. aspx

29092011 TRAJECTUM 03

35


24/7 Ik ben Femke Westerneng en werk voor Studium Generale Hogeschool Utrecht. Daarnaast ben ik projectleider van de medezeggenschapsverkiezingen die in november plaatsvinden. Een intensief project waarin ik samen met een boel andere HU-ers werk.

MAANDAG Tot 2 oktober kunnen studenten en medew erkers zich kandidaat stellen. In deze periode schake len we onze ‘talentscout’ in voor de campagne ‘Spot de Medezeggenschapper’. Hier leg t mijn collega Niki Duk ker, coach bestuurlijke participat ie, uit waar ze op mo et letten.

WOENSDAG Drie huidige medezeggenschappers helpen mee met spotten, dit keer bij de HU Amersfoort.

DINSDAG n Een middagje spotte tijdens met de ‘talentscout’ rse sve ker t me les een . eerstejaars studenten

DONDERDAG Werken voor Studium Generale brengt leuke activiteiten met zich mee. Zo zit ik deze donderdag bij de HU College Tour met als gast Kay van de Linde, ex-spindoctor van o.a. Pim Fortuyn en Rita Verdonk. ZATERDAG r een van voo Tijd nd. eke We eden, mijn favoriete bezigh koken voor vrienden. Heerlijk!

ZONDAG Niets lekkerder dan je zondagochtend starten met een vitamineboost… verse smoothies. Meer weten? Kijk op www.verkiezingen.hu.nl

Ook een keer in deze rubriek? Geef je op via tirzah.schnater@hu.nl

VRIJDAG We kijken naar het aan tal mensen dat zich kan didaat heeft gesteld. We zijn aardig op dreef maar we zijn er nog niet!


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.