Trajectum 12/13 #10

Page 1

TRAJECTUM

#10

| 12 03 2013 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

interview masoud banbersta beeldreportage rugbydames in de prijzen onderzoek lex van teeffelen de x-factor van goede doelen coverstory

Feest

het leed de wereld uit


redactioneel

EXCELLEREN Synoniemen van excelleren: schitteren, uitblinken, zich onderscheiden. Studenten met ambitie krijgen binnen de hogeschool mogelijkheden om allerlei extra’s te doen. Extra’s die het goed doen op hun cv of het makkelijker maken om door te stromen naar wetenschappelijk onderwijs. Eigenlijk best vreemd, dat je een uitzondering bent, wanneer je je wel wilt onderscheiden. Ieder mens zit anders in elkaar, maar toch… Buitenlandse studenten die hier komen studeren, verbazen zich dan ook vaak over de houding van

28

de Nederlandse student. In dit nummer van Trajectum staat een interview met Masoud Banbersta. Hij vluchtte in 2003 vanuit Iran en kwam in Nederland terecht. In anderhalf jaar tijd sprak hij vloeiend Nederlands, studeerde aan de Hogeschool Utrecht, deed daarna een master aan de VU en kreeg tijdens zijn studie een baan als docent. Ook hij verbaasde zich over de houding van zijn medestudenten. Zijn drijfveer is: hetzelfde bereiken als wat hij in Iran had kunnen bereiken. Dat doet hij door hard te werken, kennis te vergaren en die kennis wil hij inzetten om iets terug te geven aan de maatschappij. Ik moest aan Masoud denken, toen ik recent een gastcollege gaf aan zo’n zestig eerstejaars. Slechts één student had zich goed voorbereid op de opdracht die ze hadden gekregen ter voorbereiding op dit college. En ook het luidruchtig door mijn college heen praten van een aantal studenten, getuigde niet van veel betrokkenheid. Er valt nog veel te leren, zowel in gedrag als in excelleren. Janny Ruardy Hoofdredacteur

Waar veel dames bij een potje rugby het hazenpad kiezen, staan de ruige vrouwen van RUS juist te popelen. En dat loont, want ze zijn Beste Sportploeg 2012 geworden. Van tackles tot tactiek in beeld.


inhoud

12 24

08 Volgens Rutten 09 COLUMN Alumnus Sjoerd Arends 10 Panel @HUrinoir vs. #HUkriebels 32 Check! WĂŠg met de banken

34

Een heftig leven, van vluchteling tot HU-docent. De droom: ooit terugkeren naar een vrij Iran.

ONDERZOEK // Bedrijfsovername Loont het om het bedrijf van je ouders (of de buurman) over te nemen? Ja, zegt lector Lex van Teeffelen.

18

04 De maand van de passie

Interview // Masoud Banbersta

coverstory // Goededoelenfeestjes Ben je egoĂŻstisch als je al feestend doneert aan War Child, Livebuild of Serious Request?

ONDERWIJS // Tussenjaar Een no go met het leenstelsel? Neen! roepen drie HU-studenten. De ervaring is onbetaalbaar.

37 Like! Het oneindigheidsteken 38 DRIVE Herma Klaassen 43 Prikkie! Naast de Markt: 4 sterren

CULTUUR // Tweetakt

40

Spaanse huisjes op de Neude, festivalstagiaire Sterre van Wijk heeft zin! iedere dag vers // trajectum.hu.nl // twitter.com/trajectum // facebook.com/trajectum //


De maand van de passie ve rlo ot Tr aj ec tu m or de vo s 2 ka ar tje Pa ss io n. s äu th at M M ai l na ar hu .n l aj tr ec tu m @

4

TRAJECTUM#10 12032013

169 keer wordt deze maand in Nederland en Vlaanderen de Matthäus of de Johannes Passion van Johann Sebastian Bach uitgevoerd. Want 31 maart en 1 april is het Pasen en dan gedenken we…..uh… uh… Ja, waar staat Pasen ook alweer voor? Behalve dan voor een fijne vrije dag, een bezoekje aan de meubelboulevard en een zak cappuccino-crunch-eitjes. In een mini-mini-notendop: de opstanding van Jezus uit de dood, voorafgegaan door het lijdens- en sterfverhaal van Jezus

(Goede Vrijdag). Dit is natuurlijk gesneden koek voor de studenten van het Utrechts Studenten Koor en Orkest. Zij voeren op 21 maart voor de tweede keer (eerste keer: zie foto!) de Matthäus Passion uit in de Jacobikerk in Utrecht. Het werk van Bach blijkt voor volle kerken te zorgen. Veel gehoorde uitspraak: ‘Ik ben niet gelovig, behalve als ik naar de Matthäus ga’. Een kerk vol heidenen. Jezus zou zich omdraaien in zijn graf, als hij niet was opgestaan. // TS


12032013 TRAJECTUM#10

5


update

@YOOOCS: 1e & 2de jaar moesten soort van zwaar zijn zodat je in de 3de en 4de kon relaxen. Ik merk er helemaal niks van! #HBO #HU #Schoolisabitch

Biertje? 18 jaar De leeftijdsgrens voor het gebruik van alcohol gaat omhoog van 16 naar 18 jaar. Daar zijn studentenverenigingen niet blij mee, maar ze protesteren niet langer, want ze snappen wel waar dit vandaan komt. Aldus preses Jan van ’t Westende van de Landelijke Kamer van Vereni-

gingen. Erg veel last zullen de verenigingen niet hebben van de nieuwe norm. Ze hebben gekeken hoeveel leden jonger zijn dan 18 jaar. Dat zijn er niet zoveel en daarbij komt, dat de meeste leden binnen een paar maanden 18 worden. // HOP

SSH Utrecht weg Studentenhuisvester SSH sluit de komende zomer haar kantoor in De Uithof. Huurcontracten ondertekenen en dergelijke kunnen straks alleen nog op afspraak of digitaal. Het gros van de studenten dat bij de SSH in De Uithof aanklopt, komt een huurcontract ondertekenen.

‘Dat kan straks digitaal en daarmee vervalt de belangrijkste bestaansgrond van deze vestiging’, zegt SSH-woordvoerster Annemiek van Vondel. De hoofdvestiging aan de Plompetorengracht blijft bestaan, maar heeft geen baliefunctie. // GR

Seats2meet

Sportprijzen

Seats2meet (S2M) wil een vestiging in De Uithof openen. Die komt in het Matthias van Geunsgebouw van het UMC Utrecht aan de Bolognelaan 2. S2M stelt aan zzp’ers en anderen gratis werkplekken ter beschikking. Het UMC Utrecht wil in De Uithof een dergelijke werk- annex ontmoetingsplek, zodat studenten en ondernemers elkaar kunnen ontmoeten. // GR

Sportende studenten hebben veel prijzen weggekaapt bij de uitreiking van de Utrechtse Sportprijzen 2012. Sportploeg van het jaar werd dames 1 van Rugbyende Utrechtse Studenten (RUG). De studentenroeiverenigingen Orca en Triton ontvingen de titel sportclub van het jaar. Sportvrouw van het jaar werd hockeyster Caia van Maasakker, student aan de Universiteit Utrecht. Hockeyer Roderick Weusthof, alumnus van de UU, werd gekozen tot sportman van het jaar. // GR

6

TRAJECTUM#10 12032013

FF Bellen

met Andrew Ho Andrew Ho (20), derdejaars student communicatiemanagement, ontwikkelde tijdens zijn minor de Drankspellen Catalogus, een iPhone-app met handleidingen van inmiddels zo’n zestig drankspellen. Ben je zelf zo’n drankspelletjesfanaat? ‘Ja enorm, ik speel ze regelmatig met vrienden. Mijn favorieten zijn Buzzen, het GTST-spel en Lingo. Normaal is een programma als Lingo natuurlijk ontzettend suf, maar als je het combineert met een drankspel is het hilarisch.’ Hoe ben je op het idee voor de app gekomen? ‘Tijdens mijn minor moest ik leren programmeren. Omdat ik zelf nogal een Apple-fanaat ben, wilde ik een iOS-app ontwikkelen die zowel leuk als handig is. Samen met mijn vriendin heb ik toen het concept voor de Drankspellen Catalogus bedacht.’ Slaat de app aan? ‘Ja en nee. Hij is inmiddels duizend keer gedownload en mijn vrienden zijn er enthousiast over. Maar in de Playstore van Android is een vergelijkbare app al meer dan honderdduizend keer gedownload, dus dan valt het wat tegen.’

Bevalt het ontwikkelen van apps? ‘Het is leuk en leerzaam om te doen. Inmiddels zijn er zo’n zestig spellen in de app geïntegreerd, maar ik blijf er aan werken. Daarnaast wil ik ook andere apps gaan ontwikkelen. Op dit moment werk ik aan een Sierd De Vos soundboard, met quotes van de Sport1-commentator. Maar het is een tijdrovend klusje. Aan de Drankspellen Catalogus ben ik toch zo’n veertig uur bezig geweest. De app levert me niks op, dus rijk word ik er niet van. Maar de ervaring is mooi meegenomen.’ Draag je op deze manier niet bij aan overmatig drankgebruik? ‘Jazeker, maar dat is toch goed, haha. Nee hoor, je kunt de app natuurlijk ook gebruiken zonder alcohol.’// BvdV


Happen voor het goede doel Het goede-doelenrestaurant Happietaria is neergestreken in Sportcafé De Dreef, Schooneggendreef 20 in Utrecht. Het tijdelijk restaurant wordt gerund door studenten en de opbrengst gaat dit jaar naar de verbetering van de arbeidsomstandigheden van vrouwen in de visverwerking in Togo, een land in westelijk Afrika. Het restaurant is nog tot 20 maart geopend. Reserveren kan op www.happietaria-utrecht. nl. // GR

10.700

studenten verliest het hoger onderwijs als de basisbeurs wordt afgeschaft, heeft het Centraal Planbureau becijferd. Het hbo trekt in de berekeningen bijna tweeduizend eerstejaars minder. In totaal zal het aantal hbo-studenten na vier jaar met 7.700 afnemen, in het universitair onderwijs gaat het om drieduizend studenten. // HOP

Actie

Trajectum geeft we g: zes ex van De k emplaren racht van m otivatie – de weg n Ontdek aar je ide ale loopb aan. Wat moti veert jou? Weet je d wordt gem at? En ho otiveerd? e ontdek Nuttig om je waardo betere ke te weten, or je uzes make want daa n voor je motivatie rdoor kun studie en kun je je e je je werk. M igen moti et De kra Handig vo vatiepatro ch or medew t van on in kaart erkers én Hebben? brengen. studenten Mail traje . ctum@hu motivatie .nl o.v.v. A , plus je a ctie: De kr dres. acht van

12032013 TRAJECTUM#10

7


volgens rutten Als het aan de geme

Redacteur Gerard Rutten blikt terug op het nieuws

ente Utrecht ligt, ve rhuizen de nieuw kabinet en is De Uithof naar het invoering van die terrein voor de Archimedeslaan 16 beurzen op korte ter mijn niet te verwac . Het pand daar is hten. Maar duidelijk in ge bru ik als lijke huisvesting. He tijdeis dat er met LL L he t een en ander sta t is een elegante op at te gebeuren. Zw lossing nadat buurtbewoners va aargewicht Rinnooy Kan wordt n de Van Lieflandlaa ingezet om ideeën n protesteerden tegen de vestiging op dit gebied uit te werken. En om te van de 234 studente voorkomen dat je ncontainers op onder de voet wordt hun trapveldje. Oo gelopen, kan je als k op andere locati instelling maar be es , zo als de Europalaan en Cartesiusw ter je zaakjes op orde hebben. De aa eg, wordt gewerkt nval is tenslotte de aan kortstondige oplossingen voor beste verdediging de studentenwoning . nood. Nuttig allemaal, maar niet vo Oo k studenten hebben ldoende om het pro een zaak waarvoor bleem structureel te tackelen. Daarv ze op oorlogspad kunnen: het be oor moeten onder houd van de basisb meer de praktijken van huisjesmelkers eurs , dat verva ng en aangepakt worden. gaat worden door een leenstelsel, als Gemeenten hadden weinig mogelijk he t ka aan het bin et heden daartoe, kla ligt. Maar is er een agden zij. Maar meerderheid voor daar kunnen zij zic te vinden in Eerste Kamer? Dit h binnenkort niet me alles is een direct er achter verschuigevolg van de aflen. Minister Blok schaffing van de ge gaat de huisvestin hate langstudeerbo gs we t aanscherpen: verhuurders die he ete voor studenten. Die werd onde t te bont maken kri r aanvoering van stu jgen een boete aa hun broek van 20.00 dentengroeperinn gen ISO en LSVb uit 0 euro en de geme eindelijk aan de ka ente kan uiteindelijk panden onteige nt gezet. Maar aan dit front is het verdach nen. De jacht is ge t stil. Geen luidruch opend. tige demonstraties op het Malieve ld. Want ook de stu Ook de HU zet de de nte n zijn verde eld : aanval in basisbeurs versus leenstelsel. Ondertu Leven Lang Lere en wel op het gebied van ssen staat he t ‘on afh ankelijk’ comité On n (LLL) met het aanbod derwijs Orakels op deeltijdopleidinge van dat het ‘gepolariseerde en n, masters en korte vastgeroeste’ deba cursussen. De hogeschool gaat de t wil doorbreken. Er moet een einde aa degens kruisen me n deze loopgraven t commerciële aanbieders zoals de LO oorlog komen via ‘dialoog’. Maar of de I en NCOI. De vraag da t zoden aan de dij is of het verstandig is dat de HU nu k zet? Onderwijl we rkt minister Bussema inzet op LLL. Voorm ker gestaag door aa alig staatssecretaris Zijlstra kondigd n het wetsvoorstel dat kome e vorig jaar plotse nde zomer klaar mo lin g aa n om deeltijd opleidinge et zijn. de n niet meer te beko stigen en alleen nog een beperkt aa ntal beurzen besch ikbaar te stellen. Die kunnen studente n dan bij zowel de bekostigde als commerciële aanb ieders verzilveren. Inmiddels is er een

spaceboxen van

8

TRAJECTUM#10 12032013


column

Doen L. drukt een lege chipszak in elkaar en werpt die routineus in de prullenbak naast de bank. Haar ogen blijven op de televisie gericht. Ze is gehypnotiseerd door de uitspraken van Snooki uit Jersey Shore. Je weet wel: dat bruingeschilderde varken dat bekend werd door heel vaak ‘seks’, ‘klootzak’ en ‘proost’ te schreeuwen tegen andere bruingeschilderde varkens. L. blijft de rest van de aflevering vrijwel stil zitten. Bij uitzondering trekt ze zuchtend haar fleece deken recht. Een geheel terechte houding, vindt ze zelf. Ze heeft haar werk gedaan: twee sollicitatiebrieven verstuurd op één dag. Het moet niet gekker worden. En er zijn toch geen vacatures meer waar L. als onervaren, net afgestudeerde op kan reageren. De vraag is schaars. Ze is slachtoffer van de economische crisis. Althans, zo ziet L. dat. En niet geheel onterecht. De werkloosheid onder net afgestudeerden is een groter probleem dan cijfers laten zien. 130.000 jongeren zoeken een baan, meldde de NOS in februari. Na de publicatie van dat soort cijfers hoor je mensen al snel roepen: ‘Oooh, dan is 85 procent nog aan het werk’. Maar zo simpel is dat niet. Jongeren die bij gebrek aan werk langer doorstuderen, drie avonden in de week achter de bar staan of als half werkloos zzp’er actief zijn, worden doorgaans niet meegeteld. Maar die zijn wel aan het overleven. Dat wil overigens niet zeggen dat die mensen een slechte toekomst tegemoet gaan. Onlangs vroeg een vriend aan mij of ik wilde helpen met een persbericht over zijn nieuwe bedrijfje. Hij stond maanden achter een Amsterdamse tap en besloot meer te doen met zijn tijd. Nu handelt hij succesvol in e-tickets voor vliegreizen. Andere generatiegenoten die niet aan de bak komen, verkopen losse artikelen, foto’s, noem maar op. Werkloos zijn maakt iets los bij net afgestudeerden. ‘Er is geen werk? Dan maak ik mijn eigen werk wel’. We zijn tenslotte de werkgevers van de toekomst. Laten we beginnen met werk geven aan onszelf. Laten we het in ieder geval proberen. Dat zou Luiwammes ook moeten doen. Het moet frustrerend zijn om continu te zien dat Snooki wel aan het werk is.

Sjoerd Arends Alumnus journalistiek

12032013 TRAJECTUM#10

9


het panel Iedere maand buigen vier van de acht panelleden zich over een actuele kwestie.

Panelleden Lucas van Gils, vicevoorzitter van de CMR en student pedagogiek // Leonie van der Velden, voorzitter van studentenunie VIDIUS // Ellen Schepens, student medische hulpverlening, lid van de opleidingscommissie, heeft haar eigen Afrika-project Medical3T // Farbod Moghaddam, cabaretier en student journalistiek // Arno Wilkens, docent crossmedia aan de faculteit Natuur en Techniek // Elly de Bruijn, lector beroepsonderwijs aan de faculteit Educatie // Ad Franzen, docent statistiek aan de faculteit Communicatie en Journalistiek // Klaas Mulder, docent leren en werken in de wijk, faculteit Maatschappij en Recht

Studenten klagen geregeld over de HU via sociale media. Onlangs werd zelfs het Twitter-account @HUrinoir in het leven geroepen, om lekker te zeiken. In de strijd tegen deze negatieve benadering startte de medezeggenschapsraad #HUkriebels op Twitter en Facebook. Heeft de HU een positieve, digitale buzz nodig?

10

TRAJECTUM#10 12032013

Leonie van der Velden (voorzitter van studentenunie VIDIUS)

‘Ik houd altijd van een positief tegengeluid. Er zijn al te veel mensen die zeuren via Facebook en Twitter. Ik hoef niet te lezen dat iemand zijn trein te laat is. Maar hoe leuk de positieve insteek ook is, er zijn al veel positiviteitsgoeroes actief online. Als je gaat Twitteren en Facebooken, zorg dat je berichten origineel zijn. #HUkriebels is klein en herkenbaar. Dat kan het origineel maken en onderscheiden van andere positieve acties. Zorg dat mensen denken hé, die uitspraak van een docent heb ik vaker gehoord. Negatieve accounts, zoals @HUrinoir, vind ik een beetje naar. Als er problemen zijn, doe er dan iets aan. Ga met mensen praten die het probleem kunnen oplossen. Als een zeuraccount alleen studentvolgers heeft met hetzelfde probleem, ontstaat er een vicieuze cirkel. Een centraal Twitter-account over Hogeschool Utrecht, waar alle soorten informatie worden gepost, kan een oplossing zijn. Maar bedenk wel: wat wil je ermee? Zeg je alleen: kijk eens waar wij mee bezig zijn!? Dan is het geen vervanging voor positieve accounts en zeuraccounts.’


Arno Wilkens (docent crossmedia aan de faculteit Natuur en Techniek)

Ellen Schepens (tweedejaars medische hulpverlening, lid van de opleidingscommissie)

Farbod Moghaddam (cabaretier en student journalistiek)

‘Op zich vind ik positieve aandacht prima, maar er verschijnen te veel Twitter-accounts rond de HU. De hogeschool zou vol aan de slag moeten met hun centrale account, voor zowel positieve als negatieve informatie. Ik kan me voorstellen dat de hogeschool Twitter eng vindt, omdat er geen totale controle op de content is. Maar de informatiestrategie moet passen bij de manier waarop Twitter werkt. Geef het woord aan de community, laat studenten en docenten dingen roepen en doe er wat mee. Op de faculteit Natuur en Techniek hebben we een social wall in het leven geroepen. Dat is een projectie van een soort Twitterfountain, gebaseerd op bepaalde hashtags. Studenten en docenten gebruiken de hashtags om projecten aan elkaar te laten zien en om problemen te melden, zodat bijvoorbeeld ICT kan laten weten wat er met het probleem gebeurt. Mensen voelen zich gehoord door Twitter. Een scholier bezocht een open dag, zag de hashtag en vroeg later om extra informatie over meeloopdagen bij de HU. De hogeschool reageerde niet. De scholier twitterde dat, waarna het in onze projectie verscheen. Toen ik dat zag, nam ik contact met hem op en losten we het samen op.’

‘Er mag ook wel eens getwitterd worden dat dingen goed gaan. Er wordt heel vaak geklaagd, maar weinig mensen komen met concrete problemen en oplossingen. En als er iets goed gaat, dan wordt het nooit naar buiten gebracht. Neem bijvoorbeeld de verhuizing van faculteiten. De algemene informatie daarover is heel vaag en onduidelijk. Studenten geven allerlei negatieve reacties, zoals ‘dat gaat nooit passen’. Wij van de opleidingscommissie hebben best invloed op dat soort problemen, maar dan moeten we dat wel laten weten. Als mensen die positieve kant niet horen, klagen ze alleen maar.’ Facebook en Twitter zijn goede media om dat soort informatie te verstrekken. Het is algemeen bekend dat mensen geen nieuwsbrieven meer lezen. Die zijn niet van deze tijd. En de HU ziet Sharepoint als informatieverstrekker, maar dat is een doorn in het oog voor veel studenten. De HU loopt een beetje achter op dit gebied. Eigenlijk zou alles via een centraal Twitteraccount gecommuniceerd moeten worden. Ook de positieve berichten. Dan is alle informatie over de hogeschool veel gemakkelijker te vinden en blijft die ook beter hangen.’

‘Leuk geprobeerd, maar ik ben bang dat het gebakken lucht is. Mensen krijgen alleen een goed beeld van de HU als die begint bij de kern: werkzaamheden goed uitvoeren. Als dat gebeurt, is een Facebook-account en een Twitter-hashtag helemaal niet nodig. Neem nou de inschrijving van studenten. Ik probeerde mij meerdere malen in te schrijven voor een vak dat al vol zat. Dat vind ik belachelijk. Iedereen moet de kans krijgen om een bepaald vak te volgen. Nu gaan de inschrijvingen om 12 uur ’s nachts open en geldt de regel ‘vol is vol’. Als je om 12 uur ‘s nachts toevallig geen internetverbinding hebt, moet je een hele periode wachten voor je het opnieuw kan proberen. Ik snap wel dat mensen behoefte hebben aan een positief tegengeluid. Er wordt een hoop geklaagd op Twitter. Maar studenten staan niet te popelen om te zeiken, daar hebben ze een reden voor. De behoefte aan een account als @HUrinoir laat zien dat er iets goed mis is op deze school. Zelf gebruik ik Twitter niet meer, omdat ik al die korte berichten in een korte tijd te stressvol vind. En toen ik nog wel twitterde, schreef ik zelden over de HU. Ik ben niet zo’n klager. Althans, niet online.’ // SJOERD ARENDS

12032013 TRAJECTUM#10

11


Masoud Banbersta

mocht als Iraanse vluchteling nauwelijks werken in Nederland, terwijl hij vol ambities

zat. Hij woonde gedwongen in asielzoekerscentra,

werd in 2005 bijna uitgezet. Met een masterdiploma op zak en een baan als docent aan de HU, probeert hij inmiddels zijn dromen waar te maken. ‘Ik wil op zijn minst bereiken wat ik daar had kunnen bereiken.’

12

/ / S joe r d A r ends

TRAJECTUM#1 15012013 TRAJECTUM#10 12032013


interview


In

Iran was Banbersta openlijk kritisch tegenover het regime. Als docent Engels besprak hij religieuze en politieke onderwerpen met zijn leerlingen en hielp hij mee met het organiseren van anti-overheidsdemonstraties. In 2003 werd hij verraden. Banbersta vluchtte voor zijn veiligheid naar Nederland. De Iraanse overheid probeert critici de mond te snoeren met moorden en martelpraktijken. Die gok wilde Banbersta niet nemen. In Nederland verbleef hij in verschillende asielzoekerscentra en werd bijna teruggestuurd, nadat zijn eerste asielaanvraag werd afgewezen. In 2005 belandde hij in het beruchte uitzetcentrum op Schiphol-Oost en zat opgesloten toen er brand uitbrak. Elf mensen kwamen om. Na de brand werd zijn zaak opnieuw beoordeeld en in 2006 kreeg hij een verblijfsvergunning. Tegenwoordig kan Banbersta zich officieel Nederlander noemen, in 2012 werd hij genaturaliseerd. Over zijn leven als vluchteling praat Banbersta niet graag meer. Hij is bezig met de toekomst. Vooral op het gebied van onderwijs timmert hij hard aan de weg. Na een studie Integrated Communication Management (ICM) aan Hogeschool Utrecht rondde hij in februari dit jaar zijn master Marketing af aan de Vrije Universiteit. Nu geeft hij marketinglessen op de faculteit Communicatie en Journalistiek. Ondanks jouw benarde situatie heb je twee studies gedaan en een baan gekregen. Waar komt dat doorzettingsvermogen vandaan? ‘In Nederland heb ik heel veel te compenseren. Ik heb het gevoel dat er een gat in mijn leven zit, een gat dat ik goed moet bedekken. In de periode dat ik vluchtte en asiel aanvroeg, bereikten oud-klasgenoten in Iran bepaalde posities. Eén werd professor, bijvoorbeeld. Ik ben niet jaloers, maar ik zie wel wat ik heb opgegeven door weg te gaan uit Iran. Ik wil op zijn minst bereiken wat ik daar had kunnen bereiken. Daarnaast ben ik altijd ambitieus geweest. Tijdens de studie in mijn geboorteland heb

14

TRAJECTUM#10 12032013

ik altijd bijbanen gehad, zoals verkoper en docent. In de laatste jaren vóór mijn vertrek was ik bezig met de oprichting van een computerinstituut, samen met een vriend. Die gedrevenheid heb ik van mijn vader. Die is ook altijd bezig. Hij is na zijn pensioen van Teheran naar het noorden van Iran verhuisd. Hij zag dat een aantal familieleden werkloos was en startte een plantage om werk te creëren. Ik heb van hem geleerd om actief en bezig te blijven.’ Voel je je in Nederland vrij om actief te zijn? ‘Toen ik nog geen verblijfsvergunning had niet. Ik zat in een asielzoekerscentrum en mocht niet reizen. Het voelde als een grote gevangenis. Daarnaast mocht ik maar twaalf weken per jaar werken. Dat is erg vervelend. Werk bepaalt voor een groot deel je identiteit. Nu is die situatie veranderd en voel ik mij vrij. Ik kan bepalen wie ik wil zijn, wat ik wil doen en ik kan hier alles zeggen wat ik denk. Dat is niet te vergelijken met Iran. Daar kun je niet eens grapje over de leider maken. Het was een enorme opluchting toen ik mijn verblijfsvergunning kreeg. Ik kon gaan solliciteren en de Nederlandse dream achterna. Alle ambitie die ik van nature bezit, is jarenlang onderdrukt. Die barstte los. Ik ging met volle kracht verder met mijn studie ICM, kreeg verschillende bijbaantjes en ging lesgeven.’ Je bent vooral actief in het onderwijs. Zowel als student en docent. Wat zijn je drijfveren? ‘Ik vind leren in het algemeen belangrijk. Ik wil constant up-to-date blijven. Als ik een krant lees, doe ik dat meestal niet ter ontspanning. Dat vind ik tijdverspilling. Ik kijk waar ik relevante informatie kan vinden om mijn kennis te vergroten. Of het nu om marketing, psychologie, technologie of politiek gaat.’ Waarin verschilt het onderwijs in Iran met dat in Nederland? ‘Wij kregen heel veel theorie in Iran, maar deden weinig praktijkervaring op. Hier maken we in een les marketingcommunicatie een marketingcommunicatieplan. Elk blok kiezen we een product en zetten dit hypothetisch in de markt met studenten. In Iran doe je dat niet. Dat wordt gezien als tijdver➤ spilling, want theorie heeft voorrang boven



Advertentie.indd trajectum 130307.indd1 2

3-3-2013 22:03:44 07-03-13 14:10

(advertentie)


de praktijk. Je moet een brein hebben dat heel veel kan onthouden en analyseren. Voor mijn gevoel wordt er in Nederland op hbo-opleidingen minder aandacht besteed aan academische vaardigheden en inhoud. Hier moet het vooral leuk zijn. Opleidingen hebben vaak sexy namen. Dat is op zich niet erg. Je mag onderwijs marketen om een relevante doelgroep te bereiken, maar het gaat uiteindelijk om de inhoud. We hebben een combinatie van sterke academische vaardigheden en praktijkgerichte inhoud nodig. We moeten kijken welke mensen we nodig hebben op de arbeidsmarkt. In de IT is bijvoorbeeld veel werkgelegenheid, maar Nederlandse studenten krijgen soms te horen: ‘We nemen toch een Indiër, want jij beheerst niet alle programma’s.’ Dat moet niet kunnen. In Iran hebben studenten een hele andere mentaliteit nodig dan in Nederland. Alleen de beste van de besten mochten daar in mijn tijd studeren. Ik moest een moeilijke toelatingstoets doen. Mensen met een 9 moesten zich zorgen maken of er niet te veel mensen met een 9,1 waren. Hier kun je vrijwel alles studeren en je krijgt nog studiefinanciering ook. Bij het Nederlands Talen Instituut (NTI) krijg je zelfs een iPad cadeau, als je een hbo-opleiding volgt.’ Is dat het enige verschil? ‘Nee, ook de sfeer is hier veel informeler. Daar moest ik aan wennen. Ik mocht mijn leraar bij zijn voornaam noemen. Toen ik aan Hogeschool Utrecht studeerde, zat ik eens in een lokaal waar een student zijn been op tafel had liggen, terwijl onze docent binnenkwam. Is dat een gebrek aan respect of luiheid, vroeg ik me af? Dat vind ik nog steeds onbegrijpelijk. Maar die informele sfeer heeft ook pluspunten: docenten zijn hier meer servicegericht. Je kunt langskomen als je iets niet snapt en je kunt een discussie aangaan over de stof en je cijfers.’ Voel jij je thuis in Nederland? ‘Hoe langer ik hier ben, hoe meer ik me thuis voel. En hoe beter ik de taal leer, hoe gemakkelijker ik mij kan uitdrukken. Ik voel me een Iraans-Nederlander. Maar ik voel me

Hoe ziet die toekomst eruit? ‘Ik wil me nuttig maken voor de maatschappij en invloed uitoefenen. De laatste twee jaar heb ik werkweken van 70 uur gemaakt, doordat ik m’n master moest afmaken en ik ook al les gaf. Ik ben meestal bezig met dingen die langetermijneffecten hebben. Ik kan twee jaar lang een druk leven hebben met weinig tijd voor mezelf. Maar als ik weet: dit levert twee jaar later iets op wat ik wil, dan ga ik er honderd procent voor. Het zit in mijn natuur.’

Masoud Banbersta • Teheran 1981 • Pre-University Mathematics, Teheran 1999-2000 • BSc Azad University of Rasht, Iran, English Literature,2000 2003 (niet afgerond) • Vlucht naar Nederland 2003 • Overleeft Schipholbrand 2005 • Studie Integrated Communication Management, Hogeschool Utrecht 2010 • Master Marketing, Vrije Universiteit Amsterdam 2013 • Docent Marketing, Hogeschool Utrecht,vanaf 2011 • Genaturaliseerd 2012

overal snel thuis. Ik kan net zo gemakkelijk in Afrika wonen. Als er maar mensen zijn.’

Wat wil je voor nuttigs bijdragen? ‘Ik zie mijn baan als een bijdrage aan de maatschappij. Het is meer dan een baan. Ik help honderden mensen de arbeidsmarkt op. Daarom heb ik ervoor gekozen om les te geven. Misschien ga ik later de gemeentepolitiek in. Daarnaast blijf ik bij de Iraanse politiek betrokken, vanuit de oppositie. Dat heb ik de laatste twee jaar te weinig gedaan.’ In welke rol? ‘Als docent moet je voortdurend op de hoogte zijn van je vak en de maatschappelijke actualiteit. En marketing, waarin ik een master haalde, gaat over het verspreiden van producten/diensten. Steve Jobs gebruikte marketing om zijn Apple-producten te verspreiden. Naast die producten vraag ik mij af: hoe verspreid je democratie? Daar kun je marketing voor gebruiken. Dat gebeurt al. Kijk bijvoorbeeld naar Obama: dat is een merk. Er praten weinig mensen over zijn beleid. Het gaat vooral over zijn laatste golfwedstrijd met Tiger Woods. Ik wil met mijn marketingkennis wel spindokter worden van de president van het toekomstige, vrije Iran.’ \\

Keer je ooit terug naar Iran? ‘De wil is er nog wel, maar die wordt elke dag kleiner. Een derde van mijn leven heb ik in Nederland doorgebracht en dat deel wordt natuurlijk alleen maar groter. Ik heb een Nederlandse vriendin en een dochter. Ik kan niet zomaar zeggen:”Iran is vrij voor mij, let’s go!” Dit is het land van mijn gezin. Hier wil ik aan onze toekomst bouwen.’ 12032013 TRAJECTUM#10

17


18

feest

TRAJECTUM#10 12032013


het leed de wereld uit > 12032013 TRAJECTUM#10

19


De wereld verbeteren doe je tegenwoordig al feestend, want de goede doelen zoeken je daar op. Bekende namen als Serious Request maar ook studentinitiatieven als de Ragweek en het Utrechtse Livebuild doen er slim aan mee. Maar ben je dan niet heel erg egoïstisch?

m .h u. nl / O p tr aj ec tu w e st uen ag vr ge fli pt ef ne an er ge de nt en : w ed e go t he n jij aa do el ?

20

TRAJECTUM#10 12032013

// T I R Z A H S C H N A T E R

Je bent op een festival, je voelt je lekker. Je danst wat, je bent met vrienden, je dagelijkse sores mijlenver weg. En dan staat daar die toffe caravan van een kleinschalig goed doel. Met mensen die op jou lijken. Jong, hip, fris. En ze vragen: heb je zin om bij te dragen aan de bouw van een school in Kameroen? Je mag zelf weten hoeveel en je krijgt bovendien een hervulbaar waterflesje, zodat je geen peperduur water hoeft te kopen. Natuurlijk geef je dan wat! Sterker nog, je blijft ook even hangen bij de caravan. Misschien wordt er een plaatje gedraaid, vintage kleding verkocht, en kun je er een (fair trade) koffietje kopen. We zijn lichtjaren verwijderd van oma in haar regenjas met de collectebus, van de saaie kraampjes in de bibliotheek, de reclames op tv met zielige kindertjes. Goede doelen die zich niet via social media en events profileren kunnen het wel shaken. Het is LiveAid to the max geworden (dank u, Bob Geldof!) met als jaarlijks hoogtepunt de massahysterie rondom Serious Request. Is dat erg? Staan we dan nog écht stil bij de hongerende kindjes met een vlieg in hun ooghoek, bij de vrouwen die kilometers moeten lopen naar een waterput, bij de mannen die onder levensgevaarlijke omstandigheden in mijnen werken om mineralen te halen voor onze hippe telefoontjes? Of deden we dat sowieso al niet echt en is het dus te gek dat goede doelen hip zijn geworden, net als duurzaamheid en tweedehandskleding. Je bereikt immers hetzelfde resultaat! Lekker ludiek De miljardenbusiness van goede doelen (want ja, dat is het, Nederlanders geven jaarlijks 4,7 miljard euro) staat voor een aan-

tal grote uitdagingen om de kieskeurige, jonge gever te verleiden. Serious Request is een van de meest geslaagde voorbeelden. Het Rode Kruis, niet bepaald het meest hippe ‘merk’, verbindt zich jaarlijks aan de jonge radiozender 3FM en zamelt een bak geld in voor een stille ramp (moeders, baby’s, landmijnen, zelfs diarree wordt niet geschuwd). Resultaat: heel het land in actie, gezellige kerstsfeer, artiesten die geplugd worden. Een typische win-winsituatie. Een stuk minder bekende actie is de Ragweek, één van de meest studentikoze goede-doelen-events. Het wordt jaarlijks in maart gehouden in Maastricht, Nijmegen en Utrecht. Studie- en studentenverenigingen worden aangemoedigd een week lang acties te organiseren, liefst lekker ludiek met pannenkoekeneetwedstrijden en dienstenveilingen (je kamer schoonmaken, band plakken). Dit jaar gaat de opbrengst naar Stichting Move (sporten met kinderen uit achterstandswijken) en Make-A-Wish (die wensen vervullen van kinderen met een levensbedreigende ziekte). Twee leden van het Ragweekbestuur, Imke Kalisvaart (22, vierdejaars rechten) en Freanne Batavier (22, derdejaars rechten), hebben emmers vol motivatie. Ook zij hebben de feestjesstrategie goed begrepen en een aantal mooie events in petto: bandjesavond Ragstock om de week mee te openen, Ragcafé Hofman waar dagelijks een pintje te pakken valt voor het goede doel en een mega-eindfeest in de Woo. Maar de nadruk van de Ragweek ligt vooral op de acties van de verenigingen zelf. ‘Het gaat niet om de goede doelen, de meeste studenten weten niet eens wat de goede doelen zijn. Het gaat om de saamhorigheid’, aldus voorzitter Imke.


Do It Yourself Utrechter Joris van Rest (27) richtte vijf jaar geleden zijn eigen goede-doelenorganisatie

De Oxfam Novib stand op Lowlands 2012 // Foto: Diederik van der Laan

Foto: Diederik van der Laan

Feelgoodbroodje En daarmee raakt Imke een belangrijk punt: alles in goede-doelenland draait tegenwoordig om samenzijn, verbinding maken, nieuwe ervaringen opdoen en eigen initiatief. Emotie en beleving zijn hierin de basisingrediënten, zo voorspellen trendwatchers Fons van Rooij en Mascha Buiting in hun glazen bol. In hun boek Whats New? Goede doelen op weg naar 2015, constateren ze bovendien dat donateurs graag een actieve band willen met een goed doel, maar niet gebonden willen zijn. De tijd van eeuwige trouw is voorbij. Ook de cijfers lijken dit te staven: giften uit reguliere donaties nemen af en opbrengsten vanuit gezamenlijke acties nemen juist toe. Goede doelen moeten dus steeds nieuwe, aansprekende manieren verzinnen om mensen aan zich te binden. Ze moeten potentiële donateurs op plekken opzoeken waar ze graag komen (feestjes!) en ze niet vragen om direct geld te geven (want dat is lastig). Mensen dragen bij door een sms te sturen of een petitie te tekenen via Facebook, waar ze hun actie met de hele vriendengroep delen. Amnesty International bijvoorbeeld organiseerde in januari 4 weeks for freedom, waarin werd gevraagd een sticker op je mond te plakken en die te posten op hun wall, met als doel aandacht te vragen voor een politiek gevangene. En Oxfam Novib is met een grote stand altijd aanwezig op Lowlands. Als je daar je ontbijtje afrekent, koop je meteen een goed gevoel, want je steunt immers direct het goede doel.

Serious Request donateurs in Enschede in 2012 // Foto: Lourens Huizinga 12032013 TRAJECTUM#10

21


op: Livebuild. Een paar jaar daarvoor stond hij nog voor het stadhuis als donateurwerver. Hij probeerde voorbijgangers te porren voor een goed doel waar hij ideologisch gezien weliswaar achter stond, maar waarvan hij geen idee had hoe de geldstroom daadwerkelijk liep; zijn baantje liep immers via een tussenbureau. ‘Dat voelde niet goed, ik had het idee dat ik niet helemaal eerlijk kon zijn naar mensen en respecteerde het ook snel als ze nee zeiden.’ Na deze frustratie brainstormde hij verder met gelijkgestemden en werd Livebuild geboren. ‘Live’ staat voor transparantie, ‘build’ voor bouwen. Ze zamelen projectvoor-project geld in voor gemeenschappen in Kameroen, alleen op het gebied van onderwijs of water, en hebben in het land zelf een coördinator zitten. Via festivals en andere evenementen betrekken ze donateurs en vrijwilligers, waarbij de grondgedachte is: doe waar je goed in bent. Kunstenaars maakten bijvoorbeeld tijdens het event 24uur Livebuild kunstwerken die voor 10 euro per stuk werden verkocht in een tijdelijke kunstwinkel, een ruimte in Hoog Catharijne waar Livebuild kosteloos gebruik van kon maken. HKU-studenten maakten tijdens hetzelfde event filmpjes, die via de Livebuild-site en Facebook werden verspreid. Co-creatie in zijn zuiverste vorm. Joris gelooft dat het goede doel authenticiteit uitstraalt door de kunstenaars en HKUers precies te laten doen wat zij zelf willen. En juist daarom willen mensen echt bijdragen in tijd of in geld, verwacht Joris. Heel anders dan bij zijn pogingen als goedbedoelende donateurwerver op straat. Ook dit verhaal van Livebuild wordt door trendwatchers Van Rooij en Buiting als een belangrijke trend gezien. Zij zien dat grote goede-doelen-organisaties steeds vaker worden gewantrouwd, omdat niet duidelijk is waar het geld heengaat. Kleinere projecten dichter bij huis, die wel heel duidelijk laten zien waar je euro blijft, gaan het volgens hen steeds beter doen. Grappig is dat bijvoorbeeld grotere organisaties ook steeds vaker op dit ‘kleinschaligheidsge-

22

TRAJECTUM#10 12032013

voel’ inspelen. Bijvoorbeeld de 1%-club, een grote online community waarbij je als lid zelf mag bepalen hoeveel geld je aan welk project geeft of waarbij je ook 1% van je tijd kunt geven door Oegandese kettingen te verkopen of een pedagogisch beleidsplan te schrijven voor een weeshuis in Cambodja - als je skills meer in die hoek liggen. Egoïsme-altruïsme Blijft de vraag staan: als jouw bijdrage aan het goede doel vooral in je straatje moet passen, leuk moet zijn, soms zelfs een feestje - in hoeverre gaat het dan nog om het ideaal? ‘Heel erg’, zegt Joris van Livebuild, ‘want je houdt het zo dicht mogelijk bij jezelf. Je bereikt als goed doel op straat misschien meer mensen die allemaal een klein beetje geld geven, maar zoek je ze in een wereld waarin ze zich thuis voelen, dan is er ruimte voor een echt gesprek, voor een echte investering, in tijd of geld. Je krijgt er als gever letterlijk iets voor terug wat je associeert met dat goede doel: een ervaring, een leuke conversatie, een kunstwerk.’ René Bekkers, bijzonder hoogleraar sociale aspecten van prosociaal gedrag aan de VU, vraagt zich dan wel af: ‘Als er altijd iets voor jou in moet zitten, draait het dan nog om de bezorgdheid van de wereld?’ Tegelijk bagatelliseert hij dit ook. ‘Mensen boven de 55 geven met name uit schuldgevoel en ook niet uit pure bezorgdheid. Voor hen moet geven wat kosten, het moet een offer zijn. En dat levert ook weer een goed gevoel op.’ En zo raken we aan het vage gebied rondom egoïsme en altruïsme: in hoeverre kan een mens altruïstisch, echt onbaatzuchtig, zijn? Niet, in ongeveer 95% van de gevallen van het geefgedrag, schat de hoogleraar. ‘Dat wordt gemotiveerd doordat je bijvoorbeeld gevraagd wordt, doordat je een slachtoffer persoonlijk kent, omdat je sociale druk voelt of omdat het gewoon ‘goed voelt’, zoals 60% van de jongeren in een onderzoek naar hun geefgedrag vindt dat


Livebuild op het Shoeless festival in 2012 // Foto: Lize Kraan

het doen van een donatie zou moeten opleveren. Of altruïsme helemaal niet bestaat, kan Bekkers niet zeggen. ‘Waarschijnlijk niet, maar er heeft nog niemand een overtuigend experiment gedaan dat het niet bestaat.’ Hij voegt eraan toe: ‘Als je alleen maar een goed gevoel wilt, is het eten van een stuk chocola wellicht een stuk goedkoper. En bovendien is het uiterste doel van onze soort, namelijk overleven, in zekere zin gebaat bij altruïsme. Dus zelfs zuiver altruïsme levert iets op.’ 24 uur in de cel Maar het kan nog een stapje verder dan een ‘goed gevoel krijgen’, bewijst een aankomend event in Leeuwarden, genaamd Gecellig. Tachtig mensen laten zich eind april 24 uur lang opsluiten in een tweeper-

soonscel in een oude gevangenis (die nu wordt gebruikt als cultureel centrum). Om de drie uur krijgen zij een iPad in handen waarop ze hun netwerk vragen hun privileges (ontbijt, sigaret, kop koffie) voor hen te betalen. Dat geld gaat naar slachtoffers van huiselijk geweld. Wat voor een tussenvorm van altruïsme en egoïsme is het, als geven aan het goede doel je letterlijk een ervaring oplevert die lijkt op de ervaring van een slachtoffer voor wie je geld inzamelt? ‘Het gaat erom de ervaring van opgeslotenheid en afhankelijkheid van de buitenwereld, die normaal een ver-van-je-bed-show is, van dichtbij mee te maken,’ aldus initiator Elke Verwoerd (25), afgestudeerd in businessmanagement. ‘Er hebben zich nu 54 mensen opgegeven met allerlei motieven, bijvoorbeeld een ambulancemedewerker die vaak met gevallen van huiselijk geweld te maken

krijgt en hiermee wil zeggen: ik leef met je mee.’ Tijdens de 24 uur worden op het buitenplein bij de gevangenis lezingen en optredens gegeven, maar bezoekers mogen niet bij de cellen komen. ‘Het is geen aapjes kijken. Af en toe komen er filmbeelden en foto’s naar buiten, maar dat is het. We willen er wel zoveel mogelijk mensen bij betrekken en ja, daar horen ook entertainment en bandjes bij. Mensen houden nou eenmaal niet van alléén maar slecht nieuws.’ Hoogleraar René Bekkers: ‘Een vreemde ontwikkeling. Het lijkt een beetje op sportieve acties als Alpe d’HuZes, waarbij je minimaal zes keer de Alpe d’Huez op moet fietsen. Het is iets heftigs om mee voor de dag te komen. Of misschien dat 24 uur in de cel een nieuwe vorm is van die oude behoefte aan opoffering?’ \\

12032013 TRAJECTUM#10

23


onderzoek

Opvolger

voor goed lopend familiebedrijf! Ook nog goed voor de economie, zegt lector/ onderzoeker Lex van Teeffelen.

Lex van Teeffelen is in veel opzichten een schoolvoorbeeld van een onderzoeker zoals die goed in het hoger beroepsonderwijs past. Iemand die een maatschappelijk probleem signaleert, dat oppakt en goed analyseert. Iemand die niet blijft hangen in de analyse maar ook oplossingen aandraagt en zelfs ontwikkelt. Iemand die de koppeling met het onderwijs maakt. En dan weet hij ook nog eens behoorlijk wat publiciteit te genereren rondom zijn onderzoek. Zodat probleem én oplossing op ‘de maatschappelijke agenda’ staan. Van Teeffelen is lector bedrijfsoverdracht en innovatie. Dat zal veel mensen niet zo aantrekkelijk in de oren klinken. Want bedrijfsoverdrachten, dat klinkt al gauw als iets ingewikkelds met veel geld en zo. Niet iets reëels voor een student. Dan ligt starten als zzp-er en langzaam verder bouwen aan een eigen bedrijf meer voor de hand. Zou je denken. Maar daar denkt Van Teeffelen dus anders over. Heel anders. Ten eerste: ‘Het gaat hier om een groot maatschappelijk probleem. Echt enorm groot,’ zo benadrukt hij. Er zijn namelijk ontzettend veel bedrijven in het midden- en kleinbedrijf die stopgezet worden omdat er geen opvolger te vinden is, blijkt uit onderzoek dat zijn lectoraat samen met de Kamer van Koophandel Nederland uitvoerde. Door het opheffen van gezonde bedrijven (20.000 per jaar) en mislukte bedrijfsoverdrachten (jaarlijks zo’n 10.000) verdwijnen ieder jaar 80.000 banen. Dat betekent een omzetderving die oploopt tot 4 miljard euro. En dus zou het de moeite waard zijn als de overheid aandacht besteedde aan dit probleem. Maar dat doen ze niet, terwijl het al zeker tien jaar bekend is. Van Teeffelen: ‘In 2003 begonnen we met het eerste lectoraat binnen de faculteit Economie en Management. Op dat moment lag er een rapport van de Europese Commissie, waarin gecon-

24

TRAJECTUM#1 15012013

Trajectum beschrijft iedere maand op deze plaats (opvallend) onderzoek aan Hogeschool Utrecht.


gezocht: stateerd werd dat er weinig was geregeld voor bedrijfsovernames. En dat is nog steeds zo. Iedereen denkt dat de markt het wel regelt, maar zo werkt het dus niet.’ Door naar de oplossingen. Wat er moet gebeuren, is volgens Van Teeffelen duidelijk. En daarbij haalt de lector flink uit naar alle aandacht voor starters. Die is naar zijn idee buiten alle proporties. ‘Een bedrijf starten blijkt vaak niet meer dan een bijbaantje. 90 procent van de starters blijft een eenpitter, slechts 3 procent ontwikkelt zich tot een bestendige groei. Dat is heel weinig. Ondertussen hebben we allerlei incubators, techstart-centers en financieringsmogelijkheden voor die starters ingericht. Voor bedrijfsovername is nauwelijks iets geregeld. Terwijl bedrijfsovernemers met wat begeleiding een vliegende start kunnen maken.’ Met zijn onderzoek laat hij zien wat het profiel is van een overnemer, vergeleken met een starter. Zodat iedereen met een e-scan eenvoudig kan testen of een bedrijfsovername iets is voor hem of haar. Vaak weet hij de publiciteit te bereiken met zijn onderzoek. ‘Ik maak vaak drie versies: één voor de wetenschappelijke journals, één voor de vakbladen en een publieksversie. Die zet ik alle drie uit’, zo verklaart hij

overheid doet al wat en verder moet de markt het werk doen. Een antwoord dat tien jaar geleden ook al werd gegeven… Toch is Van Teeffelen licht optimistisch: ‘Langzamerhand komt er meer aandacht voor bedrijfsovernames. Ze moeten ook wel, als je ziet hoe groot de problemen zijn.’ Het liefst zag hij dat de ondernemer die zijn bedrijf wil laten overnemen goede begeleiding krijgt. Waarbij het belangrijkste is dat die ondernemer anders naar zijn bedrijf leert kijken. ‘Hij moet bedenken wat een potentiele koper met zijn bedrijf kan. Misschien is het product dat hij verkoopt niet zo interessant, maar wel het pand en de locatie of juist het personeel. Dat vraagt een mentale voorbereiding. Wat niet heel moeilijk te leren is, hoor. In een paar uurtjes heb je dat zo’n ondernemer wel bijgebracht.’

bouwd, moeten studenten binnen die minor leren toepassen.’ En: ‘We doen het voor het echie.’ Wat betekent dat deelnemende studenten al een bedrijf op het oog hebben dat ze willen overnemen. Ook komen verkopende ondernemers en franchiseformules hun bedrijf pitchen en de studentovernemers mogen hun plannen pitchen in een financieringsmarathon.’ Van Teefelen: ‘Gaat de overname door, dan begeleiden we de overnemer nog een jaar. Een uniek programma in Nederland.’ Met als resultaat dat ondernemende studenten met startersplannen al snel uitroepen: ‘Waarom heb ik daar niet eerder aan gedacht?’ Waarmee een stukje van de bedrijfsovernameproblematiek is opgelost. En een groot maatschappelijk probleem een stukje kleiner is geworden. \\ M a r c J anssen

Maar goed, dan moeten die paar uurtjes begeleiding er wel zijn. Een goed programma is daarbij noodzakelijk, misschien wel verzorgd door een onderwijsinstelling als de HU, meent Van Teeffelen. ‘De hogeschool wil zich profileren als kennisinstelling. Wij kunnen ondernemers groepsgewijs benaderen, precies zoals zij het willen, omdat 1-op1 advies al gauw te duur is. Maar dan moe-

Aandacht voor starters buiten alle proporties zijn succes in de publiciteit. Zijn meest recente onderzoek leidde vooral eind vorig jaar tot veel media-aandacht en ook tot vragen in de Tweede Kamer: twee VVD-leden vroegen aan minister Kamps om meer aandacht voor bedrijfsovernames. Maar de minister wuifde het tamelijk makkelijk weg: de

ten we als HU uit een ander vaatje tappen en dit flink opschalen.’ Zelf wendt hij al zijn kennis ook aan in het onderwijs, vooral in de door zijn lectoraat ontwikkelde minor over bedrijfsovernames. Probleemanalyse en oplossingen komen daar samen: ‘Alle kennis die ik heb opge-

12032013 TRAJECTUM#10

25


TRAJECTUM

#10

| 12 03 2013 |

m.hu www.trajectu

ool Utrecht voor Hogesch .nl | magazine

UD BANBERSTA INTERVIEW MASO DE PRIJZEN IN ES AM YD RUGB BEELDREPORTAGE N TEEFFELEN VA X LE K OE RZ DE ON COVERSTORY EN EL DO E GOED DE X-FACTOR VAN

Trajectum een maandblad? Ja, maar Trajectum is nog veel meer. Volg ons online en

Feest

het leed de w

je hebt altijd het nieuwste nieuws, verser dan vers, 24/7 ereld uit 3/7/13 3:07 PM

trajectum10.indd

1

Lees Trajectum Magazine // Surf trajectum.hu.nl // Download Trajectum

app //

Abonneer

trajectum.hu.nl/nieuwsbrief

// Volg twitter.com/ trajectum // Like facebook.com/trajectum


Geen woorden, maar daden

column

Eind jaren tachtig introduceerden Van Kooten en De Bie in hun satirische tv-programma Keek op de Week de wetenschapper dr. Clavan. Geregeld werd hij in het programma als ‘autoriteit’ om een mening gevraagd over iets wat op in het nieuws was. Met veel omhaal van woorden kwam zijn verhaal er steeds op neer dat hij ook niet wist hoe het precies zat en dat hij de interviewer niet meer kon vertellen dan deze zelf al wist. Wat opvalt is dat veel (semi-)wetenschappers als hedendaagse Clavans weinig schroom hebben om generaliserende uitspraken te doen op basis van vaak zeer gespecialiseerde kennis. Geregeld worden significante resultaten in een specifieke setting (meestal een laboratorium) of bij een specifieke groep (vaak studenten) als relevant beschouwd voor de oplossing van diverse complexe maatschappelijke problemen. Op basis van dit soort claims en adviezen is het lastig te begrijpen dat nog zoveel mensen met overgewicht rondlopen, dat we iedere ochtend in de file staan en dat nog steeds veel mensen ongelukkig zijn. ‘Je moet er geweest zijn om er over te kunnen oordelen’ of ‘je had erbij moeten zijn’: uitspraken die suggereren dat je oordeel over iets afhankelijk is van je kennis over de situatie. Sterker: om mee te kunnen praten moet je onderdeel van de situatie zijn geweest. Niet toevallig misschien dat trainers van topclubs vaak voormalige profvoetballers zijn: Frank de Boer, Dick Advocaat en Ronald Koeman. Zonder ervaring in het veld is het lastig te weten waar je over praat, laat staan dat je enige autoriteit hebt. Sociaalpsycholoog Kurt Lewin stelde in 1946 al dat wetenschappelijke kennis het beste tot stand komt door het verenigen van de inspanningen van de academicus (de wetenschap) en de professional (de praktijk). Dus niet alleen vanaf de zijlijn observeren, meten en interpreteren, maar ook actief participeren in de dagelijkse realiteit. Ondervinding is de beste leermeester. In plaats vanaf de zijlijn als deskundoloog hard te roepen hoe het allemaal wèl (of juist niet) moet, zou het mooi zijn wanneer meer (top)wetenschappers meevoetballen op het modderige speelveld van de praktijk. Wetenschappers die het aandurven uit hun comfortzone te stappen en zich voor een lange periode te committeren aan de praktijk en daarmee bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen voor de opbrengsten van hun onderzoek voor de maatschappij. Of zoals sommige voetbalfans zeggen: geen woorden maar daden.

Reint Jan Renes Lector crossmediale communicatie in het publieke domein

12032013 TRAJECTUM#10

27


team spirit Wat? Het Utrechtse Rugbyteam RUS2 tegen Obelix Wanneer? Zondag 3 maart op Sportcomplex Galecop te Nieuwegein Waarom? Tijdens het Utrechtse sportgala namen de dames van RUS1 de prijs voor ‘beste sportploeg van 2012’ in ontvangst.

// Bart van der Vaart

28

TRAJECTUM#10 12032013


Rugby: is dat niet die sport voor nietsontziende, bikkelharde kerels? De vrouwen van Rugbyende Utrechtse Studenten (RUS) bewijzen het

➤

tegendeel. Hoewel: nietsontziend en hard blijft het. 12032013 TRAJECTUM#10

29


Het thuisduel van RUS tegen het Nijmeegse Obelix wordt geplaagd door blessures. Een aantal speelsters uit het eerste team valt in

Het gaat er bij vlagen hard aan toe. Toch valt het blessureleed mee. Hoog in het vaandel bij rugby staan sportiviteit en respect voor de tegenstander. In de trainingen is veel aandacht voor techniek en het ontwijken van tackles

De Nijmeegse studenten bieden flink tegenstand, maar aan RUS2 is de zege: 29-26

30

TRAJECTUM#10 12032013


Door de overwinning staat RUS2 op de zesde plaats in de competitie

12032013 TRAJECTUM#10

31


check!

Maandelijks checkt Trajectum een actuele kwestie bij een deskundige van binnen de HU. Deze aflevering: docent / onderzoeker Frans Boumans over kredietverstrekking van banken

Tegenbeweging gevraagd Banken zijn tegenwoordig zeer terughoudend met kredietverstrekking aan bedrijven. En dat zet een rem op de toch al haperende economie, menen ondernemers. Hoe zit dat, vroegen we aan Frans Boumans, docent financiering, onderzoeker bij het kenniscentrum Innovatie & Business en 25 jaar werkzaam geweest bij diverse banken.

dan worden de activa, de uitstaande schulden, minder en gaat het eigen vermogen in percentage omhoog.’

Waarom zijn banken weinig scheutig met geldleningen aan kleinere bedrijven? ‘Sinds de kredietcrisis zijn de eisen aan het eigen vermogen van de banken toegenomen. Voor de crisis had de bank genoeg aan 8 procent eigen vermogen. Dat is weinig, een gewoon bedrijf moet over 30 tot 35 procent beschikken. Door de crisis is dat vermogen verder geslonken. Vervolgens verordonneerden de centrale banken dat het eigen vermogen minimaal 12 procent dient te zijn. Banken kunnen het eigen vermogen verhogen door aandelen uit te geven of door winst te maken. Beide lukt niet als gevolg van de crisis. Dan blijft er maar één manier over en dat is minder krediet geven. Want

Moet er niet juist tijdens de economische crisis veel worden geïnvesteerd om de economie op te peppen? ‘De slimme ondernemers zullen nu investeren want dan zijn ze er als de eerste bij als de economie aantrekt. De goede bedrijven beschikken over voldoende geld, want zij hebben meteen toen de crisis uitbrak flink bezuinigd. Terwijl minder alerte ondernemers daarmee hebben gewacht tot het water aan de lippen stond. Zij hebben hun reserves allemaal moeten aanspreken om te overleven.’

32

TRAJECTUM#10 12032013

Dus schadelijk voor de economie? ‘Ja, want daardoor kunnen bedrijven weinig investeren en moeilijker produceren. Ze groeien minder waardoor de economie in een neerwaartse spiraal terecht komt.’

Als banken risico’s bij kredietverlening willen mijden, dan zijn vooral innovatieve bedrijven de dupe.

‘Ondernemers kunnen niet van banken verlangen dat ze krediet verschaffen om nieuwe dingen uit te proberen. Ze lopen daarmee grote risico’s omdat het de vraag is of de innovatie succesvol zal worden. Ik vind: innovatie moet je uit eigen vermogen betalen.’ Moeten banken niet veel meer onder controle komen te staan? ‘Toezicht door de Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten alleen is niet voldoende. Ook meer wetgeving en controle biedt geen soelaas. Er moet een soort tegenbeweging komen als alternatief voor banken. Denk daarbij aan crowdfunding, waarbij particulieren investeren in een onderneming of project. Verder zie je de ouderwetse coöperaties ontstaan. Daarin verzamelen zich een aantal investeerders die kredieten gaan verschaffen. Die is net als de Rabobank vroeger regionaal georganiseerd. Iedereen kent elkaar en dat wekt vertrouwen. Dat vertrouwen in de banken zijn we een beetje kwijt.’ / / Gerard rutten


Het Schooltje voor Journalistiekje

column

Bijna dertig jaar geleden kwam ik er voor het eerst, toen nog aan de Ravellaan te Utrecht. Een blokkendoos met nog geen vierhonderd studenten. Ik was een tiener met meer dromen dan angsten, die had besloten dat hij oorlogsverslaggever in LatijnsAmerika wilde worden. Het was de tijd dat er net vier Nederlandse journalisten in El Salvador waren vermoord, wat ik blijkbaar geen afschrikwekkend voorbeeld vond. Ik bezocht de open dag en was verkocht. Vier jaar studeerde ik op de School voor Journalistiek, tussen 1986 en 1990. Ik voerde heftige discussies over de dingen waar je in die tijd heftige discussies over voerde. Ik was verliefd op het mooiste meisje van de school. En ik leerde veel over journalistiek, van tamelijk beroerde tot waanzinnig goede docenten. Met dank aan school liep ik een zomerstage bij mijn favoriete tijdschrift, Nieuwe Revu; en met dank aan mijn eigen werk en een hoofdredacteur die het in me zag, mocht ik ervoor blijven schrijven. Na vijf jaar kwam ik terug als docent. Niet veel later verhuisden we naar De Uithof, als onderdeel van de Hogeschool van Utrecht (die zich weer wat later na een briljante ingeving die ongetwijfeld vorstelijk werd betaald, omdoopte tot, ja, ja, daar komt-ie: Hogeschool Utrecht). Voortaan woonden we binnen de faculteit Communicatie en Journalistiek samen met Satan: de communicatieprofessionals. Of, zoals we ze in de goeie ouwe tijd noemden: voorlichters-en-andere-betaalde-leugenaars. Ergens in die tijd – niet de gouwe ouwe maar de brave nieuwe – moet het zijn gebeurd. Op al het briefpapier verscheen een HU-logo. Financiële administraties, technische helpdesks en roosteraars kwamen op gepaste afstand te zitten en raakten lastig te bereiken. Pauzes tussen lessen werden afgeschaft omdat het niet langer efficiënt werd gevonden als een lokaal een kwartier leeg stond. En ik leerde nieuwe woorden als ‘studentgerichtheid’, ‘activiteiten uitrollen’, en ‘naar boven escaleren’. De school werd een fabriek. Een filiaal waar iets met journalistiek werd gedaan van een filiaal dat iets met communicatie deed van een filiaal dat iets met onderwijs had. Maar op mijn flexibele werkplek is er nog steeds het rotsvaste gevoel dat ik thuis ben. Mijn school is geen blokkendoos of labyrint. Ze leeft ook niet louter voort als herinnering. Het Schooltje voor Journalistiekje bestaat zolang er met liefde wordt lesgegeven en van journalistiek wordt gedroomd. Er is sinds die open dag veel veranderd. En toch ook weer helemaal niets.

Remko van Broekhoven docent journalistiek

12032013 TRAJECTUM#10

33


onderwijs

Een jaartje chillen op witte stranden, reizen langst de mooiste plekken op aarde of hard werken: een gap year werd steeds populairder. Maar door de dreiging van een leenstelsel durven weinigen nog te kiezen voor een tussenjaar. Ten onrechte, blijkt uit verhalen van HU-studenten.

Wie in 2014 aan een studie begint, krijgt waarschijnlijk te maken met het sociaal leenstelsel. Althans: als het aan de regering ligt. Die hebben de plannen voor het leenstelsel in het regeerakkoord opgenomen. Maar zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer moet nog met de plannen akkoord gaan. En zeker in de Eerste Kamer is er nog geen meerderheid te vinden voor de plannen. Toch maken de kabinetsvoornemens het ineens een stuk riskanter om na de middelbare school nog even aan een gap year te beginnen. Want wie in de zomer van 2013, vanaf de middelbare school begint aan zo’n tussenjaar, ruilt de relatief comfortabele basisbeurs mogelijk in voor een fikse lening die na de studie moet worden terugbetaald – weliswaar naar financiële draagkracht, maar toch. Het maakt een leuk gap year tot een wel erg duur geintje. Door de discussie over het leenstelsel durfden afgelopen jaar al minder aanstaande studenten te beginnen aan een tussenjaar. Nog maar 2,6 % van de eerstejaarsstudenten heeft gereisd, ontdekte projectleider Margje Geurts van Nuffic, de organisatie voor internationalisering in het hoger onderwijs. Terwijl er in de jaren daarvoor een stijgende lijn te zien was, is die trend nu weer gekeerd. En dat is jammer. Want er is veel te zeggen voor een tussenjaar.

Minder Uitval

‘Studenten die een tussenjaar hebben genomen, vallen minder snel uit in het eerste jaar van hun studie,’ vertelt Geurts. ‘Ze zijn zekerder over hun keuze, omdat ze de tijd hebben genomen, een jaartje ouder zijn en in hun tussenjaar zelfstandiger zijn geworden.’ Dat blijkt uit onderzoek onder 134.000 studenten die in 2011 aan een studie begonnen. ‘25 procent van de hbo’ers, die na een tussenjaar aan hun studie begon, viel

34

TRAJECTUM#1 15012013

Iedere maand brengt Trajectum verhalen over het onderwijs. Over docenten en studenten, slimme onderwijsvormen en ambitieuze doelstellingen. Ditmaal: Schitterend gap year, dreigend leenstelsel


Mind the gap uit,’ legt Geurts uit. ‘Dat lijkt veel, maar van de directe doorstromers was dat 31 procent.’ De bevindingen uit het onderzoek komen terug in de individuele verhalen van HUstudenten Nathalie, Anne en Merel. Het woord ‘zelfstandigheid’ komt vaak voor als het over hun gap year gaat. Allemaal hebben ze op hun eigen manier wat aan hun tussenjaar gehad. ‘Je bent een stuk verder weg van je ouders dan wanneer je gewoon op kamers gaat,’ zegt Nathalie Vastenholt (22), nu tweedejaars aardrijkskunde aan de lerarenopleiding. Na haar CIOS-opleiding liep ze eerst een half jaar stage in een psychiatrische kliniek op Curaçao. ‘Hier werkte ik met kinderen met een verstandelijke en lichamelijke beperking. Ik gaf les aan groepen kinderen. Dat paste bij mijn vorige studie en de studie die ik daarna wou gaan doen. Zo’n tussenjaar kan ik iedereen aanraden. Ik maakte een inbraak en een auto-ongeluk mee en was op mijzelf aangewezen. Ik ben echt een ander mens geworden.’ Een heel goede keuze, volgens Geurts. Vooral omdat Nathalie ook koos om te gaan werken en niet alleen te reizen. Want uit het eerder genoemde onderzoek blijkt ook dat het wel uitmaakt wat je doet in je tussenjaar: ‘Hbo-studenten hebben veel aan een jaartje werken, terwijl wo’ers beter kunnen gaan reizen.’

Ik had geen idee wat ik wou studeren na mijn havo. Ik had de tijd nodig om een goede keuze te maken.’ De vrienden die ze in Brisbane, München en Parijs maakte, zijn haar nog meer waard dan het niveau van haar Engels, Duits en Frans. Merel gaat zelfs zo ver dat ze stelt haar gap year ook te hebben gekozen als ze daardoor met een leenstelsel te maken had gekregen. ‘Zo’n reis kost toch al geld. Wel of geen stufi zoals die er nu is, het levert veel meer op dan het je kost.’

voor geen goud

En ook Anne Roorda (22), derdejaars medische hulpverlening, had het niet willen missen. Voor geen goud, of beter nog: voor geen studiebeurs. Door zijn werk in een kindertehuis en een opvangcentrum voor wilde katten in Bloemfontein, Zuid-Afrika, kwam hij er achter dat hij mensen helpen veel leuker vond dan gedacht. ‘Ik wou altijd architect worden, maar dit gaf zo’n voldoening.’ Niet alleen zijn ideeën over zijn studie veranderde in het jaar dat hij in Zuid-Afrika doorbracht. ‘Wat ik zo normaal vond in Nederland, is helemaal niet zo normaal. Hier hebben we verkeerslichten, maar in ZuidAfrika regelde het verkeer zichzelf, geen probleem. En je kan best slapen in een kamer vol cheeta’s, tijgers en een paar honden! Mijn kijk op de wereld veranderde daar.’ \\ J ulie B rummel

Talenjaar

Maar Merel Bakker (19), eerstejaars international communication & media, weerspreekt die algemene bevinding met haar eigen ervaring. Een jaar lang reisde ze rond in een ‘talenjaar’, waarbij ze in Brisbane, Parijs en München taallessen volgde, maar vooral veel plezier maakte. ‘Ik feestte meer dan dat ik in de schoolbanken zat, maar ik ben heel anders aan mijn studie begonnen.

12032013 15012013 TRAJECTUM#10 TRAJECTUM#1

35


STUDENTEN, LET OP! Punten niet gehaald? Scriptie nog niet af? Met Personal Studycoaching van Instituut Maltha kom je er wel! Ook voor struikelvakken als Statistiek & de Bètavakken kun je op ons rekenen. Schrijf je nu in via

www.instituutmaltha.nl Of kom langs op de

Van Asch van Wijckskade 24.

geld terug!?

CheCk sNel je teruggAve met de BelAstiNgAssisteNt

Nu iN je Appstore! zoekwoord: BelAstiNgAssisteNt

Babel talen Taalcursussen voor studenten en medewerkers van de Hogeschool Utrecht open dag zaterdag 6 april 10:00 - 14:00 www.babel.nl

• cursussen met open inschrijving voor 12 talen • (individuele) taaltrainingen op maat • communicatietrainingen UNIVERSITY COLLEGE CAMPUS UTRECHT

(advertentie)


LIKE!

Trajectum volgt trends, hypes en andere rariteiten. Ditmaal: INFINITY, geliked door Trajectum-stagiaire Shanna ter Haar

infinity Hoe oneindig is oneindigheid? Filosofen vragen het zich al sinds 400 v.C. af. In India werd er ooit zelfs onderscheid gemaakt tussen ‘asaṃkhyāta’ (ontelbaar, niet te becijferen) en ‘ananta’ (eindeloos, grenzeloos). In 2013 is oneindig in ieder geval hotter dan hot, te zien aan talloze tatoeages van het ‘infinity-teken’ en sieraden met het achtje op z’n kant, dat officieel een lemniscaat heet. Een modestatement of een uiting van filosofie? Een vervanging van het christelijke kruisje? In ieder geval een vorm van geloof, of dat nou in mode of in filosofie is. // S tH

s leuks Ook iet t Laat he gespot? n! e t ctie we de reda u.nl h @ chnater tirzah.s

12032013 TRAJECTUM#10

37


DRIVE

Wat bezielt deze HU-er?

Herma Klaassen

(32)

Deeltijdstudent lerarenopleiding Engels // Debuterend schrijfster // Ierlandofiel // LARP-er

Schreef haar eerste boek Vampires of the New World Order op haar zeventiende, maar brengt het nu eindelijk zelf uit. Twilight en Vampire Diaries-fans opgelet.

‘Een muurschildering die ik zelf heb gemaakt. Met je eigen voorstellingsvermogen kun je zoveel voor elkaar krijgen. ‘

‘Roleplaying is voor mij expressie’

He rm a’s bo ek is te ko op vi a bo ek sc ou t.n l

38

TRAJECTUM#10 12032013


‘De eerste keer dat ik de zee zag - en wat voor eentje was bij de kliffen van Moher in Ierland.’ ‘In mijn boek staat een heel stuk van hoe ik een van de hoofdpersonen, Akasha, zelf gespeeld heb.’

Ierse whiskey

‘Op mijn twintigste werd Nederland me te klein, ik werd au pair in Ierland. maar dat werd geen succes. Maar het was wél liefde op het eerste gezicht met het land. Eenmaal thuis na twee maanden, zittend op de bank met een goed glas Ierse whiskey, wilde ik meteen terug. Gelukkig kon ik snel een baan krijgen bij Xerox in Dublin, ik woonde in een hostel. De taal en het land passen bij mij. Ik heb wel eens gehoord dat ze in Ierland hele snelwegen omleggen omdat ze de elven niet willen storen.’ Roleplaying

‘Ieren zijn echte verhalenvertellers, het is een land vol mystiek met oude natuurreligies zoals wicca (een vorm van hekserij, red). Al vanaf mijn zeventiende doe ik aan roleplaying. Het begon in een jongerencentrum bij mij in de buurt, één avond in de maand van acht tot twaalf uur. Mijn rol is gebaseerd op Vampire: The Masquerade en speelt zich af in de World of Darkness, een wereld met allerlei vampierclans waarin het draait om de good guys en de bad guys. Er is altijd een out-of-character-room, maar achter die deuren bén je die rol en is er geen script, wel een spelleider. Roleplaying is voor mij een vorm van expressie waarin ik kan spelen met allerlei karaktereigenschappen en emoties. Zo kan ik ongegeneerd chanteren of heel bevallig op een tafel liggen. Een van mijn favoriete karakters,

‘Leuk dat vampierboeken en –series zoals Vampire Diaries zo populair zijn en dat mensen er nu meer voor open staan.’

Akasha, komt uit de clan van Toreadors, heel expressieve en kunstzinnige figuren. Dat flamboyante past bij mij. Met je eigen voorstellingsvermogen kun je zoveel voor elkaar krijgen. Ik geef nu creative writing workshops op basisscholen, mooi om te zien hoe je daarmee de fantasie van kinderen aanspreekt.’ Schrijversvloek

‘In die twee minder geslaagde maanden dat ik au pair was, heb ik de eerste versie van mijn boek geschreven. Maar dat is kennelijk de schrijversvloek: ik bleef er constant aan schaven en het was nooit goed. Ik ben blij dat het nu klaar is. Het verhaal is iets volwassener dan de Vampire Diaries of Twilight boeken, en gaat over twee karakters (één ervan is Akasha) van meer dan vierhonderd jaar oud die elkaars grote liefde zijn. Het wordt een trilogie heb ik besloten, ik ben al bezig met deel twee.’ // T I R Z A H S C H N A T E R

‘Dit is het symbool van de Toreador-clan, waartoe Akasha behoort.’ 12032013 TRAJECTUM#10

39


Tweetal op tweetakt

Zet muzikanten Roos (van Beef) en Torre (van De Staat) samen en je krijgt: mooie ontroerende liedjes, te beluisteren op festival Tweetakt (22 maart-7 april). Deze en nog vier andere toptips van HU-studente en festivalstagiaire Sterre van Wijk (24).

foto: I AM KAT

Vr ijk aa rt je wi nn en ? Zi e pa gi na 42

40

TRAJECTUM#10 12032013

Wat? Tweetakt, festival voor theater, muziek en cabaret Wanneer? 22 maart t/m 7 april Waar? Stadsschouwburg, Theater Kikker, Akademietheater, Het Huis, De Paardenkathedraal, De Reuzenhal en het festivalcentrum op de Neude waar je alle info kunt vinden, je kaartjes kunt kopen, lekker kunt borrelen en/of eten en waar dagelijks voorstellingen, muziek en andere leuke activiteiten zijn. Leuk! In de grote muziekcaseta treden dit jaar onder anderen op: Faberyayo, Sticks & Moon, Mozes and the Firstborn, Daily Bread, De Kift, Ronnie Flex, The Don’t Touch My Croque-Monsieurs, Krause, Soul Sister Dance Revolution, Maison du Malheur en Tessa Rose Jackson. Niet zelden braken bands door na Tweetakt! Ook leuk! Extra aandacht voor cabaret dit jaar, met: RenÊ van Meurs, Samir Fighil, Daniel Arends, Stefan Pop en Henry van Loon Meer info en kaarten bestellen: www.tweetakt.nl


cultuur

Muziek I // De Tweede Speeldoos Torre Florim en Roos Rebergen ‘Tja, wat kan ik zeggen: de leadzanger van De Staat samen met de stem van Roosbeef. Het spreekt bijna voor zich dat het geweldig gaat worden. 17 acteurs met een verstandelijke beperking zijn gevraagd hun verhalen aan hen te vertellen, daar hebben zij liedjes van gemaakt. Ik verwacht dat het klein en ontroerend wordt en heel mooi.’ Stadsschouwburg, 1 april, 16 uur Neude // Horror, Anneke Sluiters Homecooking, Phi Nguyen ‘Het festivalterrein op de Neude wordt omgetoverd in een Spaans dorpje met traditionele ‘casetas’, dat zijn gestreepte huisjes, speciaal beschilderd voor Tweetakt en overgebracht uit Sevilla. Omdat mijn ouders in Spanje wonen en ik de taal goed ken, mocht ik mee om te vertalen. Op de Neude kun je lekker hangen, churros eten, Japanse pizza’s maken. Vorig jaar sprak ik er elke dag met mijn werkgroepje af, heerlijk. Er staan op de Neude ook twee theatervoorstellingen uit eigen keuken, van de jonge makers Anneke Sluiters en Phi Nguyen, waar ik me erg op verheug. De ene is supereng en de andere met karaoke!’ Horror, 22 mrt t/m 7 april, festivalcentrum, diverse tijden // Homecooking, 22 mrt t/m 7 april, festivalcentrum, diverse tijden Muziek II // Fresku & de nieuwe generatie Marien Dorleijn & de nieuwe generatie ‘We hebben rapper Fresku en Moss-frontzanger Marien Dorleijn gevraagd om twee van onze muziekavonden te programmeren, de een in de categorie hiphop, de ander in de poprockhoek. Van tevoren mochten jongeren tot 18 jaar die muziek kunnen maken zich opgeven, en uit hun inzendingen hebben de twee gastprogrammeurs een keuze gemaakt. En natuurlijk treden ze zelf ook op!’ Fresku, 29 maart, Theater Kikker, 20 uur. Marien, 31 maart, Theater Kikker, 19.30 uur theater // Het Filiaal Het geheim van Q ‘Een voorstelling over opvoeding en truttigheid, in een toekomstige wereld waarin niets meer mag: niet rennen, niet in bomen klimmen, geen vuurtje stoken. Een belangrijk en interessant onderwerp voor mij. De setting is raar: een stad van bakstenen en twee mensen die zelf spelen, maar ook handpoppen om hebben die de rollen overnemen. Toch zie ik kinderen er helemaal in meegaan, terwijl ze soms letterlijk naar een hand in een buis aan het kijken zijn.’ Stadsschouwburg, 6 april, 16.30 uur Locatietheater // Ondiep moet je horen Soundtrackcity, HKU ‘Een locatiewandeling in samenwerking met studenten van de HKU en kinderen uit groep zeven van de Ondiepse basisschool De Boemerang. De kinderen hebben studenten door de wijk begeleid en verteld wat ze horen, wat ze opvalt, waar ze bang voor zijn. Een blaffende hond, een hek dat piept. Die geluiden hebben de studenten opgenomen en krijg je tijdens de wandeling middels een mp3-speler te horen. Een bijzondere manier om eens in de huid van een kind te kruipen in de wijk die hij kent.’ Startpunt Het Huis, 23 maart t/m 7 april, diverse tijden // T I R Z A H S C H N A T E R


WINACTIE! 2 x 2 Hong The Show @ Stadsschouwburg Utrecht*

WO 13 T/M ZO 17 MAART Toneel Mogadishu De Utrechtse Spelen 20.00 (zondag 16.00) – Stadsschouwburg DO 14 EN VR 15 MAART Dans Truus Bronkhorst Icoon uit de Nederlandse danswereld 20.30 – Theater Kikker WO 20 T/M ZO 24 MAART Festival HAFF Holland Animation Film Festival – Diverse locaties Utrecht VR 22 EN ZA 23 MAART Cabaret Leon van der Zanden De Rebel 20.30 – Werftheater WO 27 MAART Lunchlezing Framing Food met gratis broodjes 13.00 – Universiteitsbibliotheek, De Uithof V.A. DO 28 MAART Film Toegetakeld door de liefde

Over een schrijver met een writersblock – Filmtheater ‘t Hoogt ZA 30 MAART Dansmuziek Chicha Libre Feestmuziek uit Peru door New Yorkse muzikanten 21.00 – RASA ZA 30 MAART Feest Superstijl Jij bepaalt wat de DJ draait! 23.00 – Tivoli WO 3 APRIL Popmuziek Pollination@Parnassos LIVE! muzikaal proeflokaal 20.30 – Parnassos VR 5 APRIL Museum Sterrenkijkavonden Verruim je blik, neem een kijkje in het heelal 20.00 - Sonnenborgh museum & sterrenwacht

42

TRAJECTUM#10 12032013

AMERFOORT WO 13 MAART Theater Liefde Levenslang Linda van

1 5 mrt Het Nachtspoor Altijd al willen dansen tussen de treinen in Het Spoorwegmuseum? Dan is Het Nachtspoor je kans. Jonge Utrechtse muzikanten, dj’s en kunstenaars verzorgen een mix van interactieve ervaringen, nachttheater, installaties, performances, beats en visuele projecties. Ofwel: een vet festival op een gave locatie. Met perrons als podia en sporen die ontsporen…

2 x 2 De Tweede Speeldoos @ Stadsschouwburg Utrecht *

De ‘lead singers’ van De Staat en Roosbeef bundelen hun krachten in dit project waarin ze liedjes schreven geïnspireerd door ontroerende, herkenbare of grappige verhalen van acteurs met een verstandelijke beperking. Hartverwarmende en goudeerlijke liedjes op 1 april, onderdeel van Tweetakt.

AGENDA

22 mrt Vorst – Forest ‘Deze voorstelling moet je gezien hebben. Eigenlijk moet je niet verder lezen, je verspilt je tijd: boek een ticket.’ Aldus een recensent over dit stuk en we zijn het er mee eens: de openingsvoorstelling van Tweetakt is een ‘op-het-puntje-van-je-stoel ervaring’. Over twee vrienden die voor elkaar door het vuur gaan, ook al is dat soms erg dom. Maar wel mooi. Of tenminste erg grappig.

DESIGN UNDOG

22 mrt t/m 7 apr BOB (34) MOTION GRAPHIC DESIGNER Tweetakt Hou je van theater, muziek, dans, cabaret en games? Dan is Tweetakt jouw festival! Naast THEATER internationale theaterFESTIVAL MUZIEK CABARET producties is er het festival22 MAART TM 7 APRIL 2013 UTRECHT centrumWWW.TWEETAKT.NL op de Neude, met minidisco in een levensgroot hamsterrad en karaoke in de Aziatische Nachtclub. Ook het muziekprogramma is niet mis met o.a. Freksu en Faberyayo. Zie ook de toptips voor Tweetakt op pagina 40.

Win kaarten voor dit dansspektakel op 2 april. ‘Martial Arts meets Urban Dance’ met finalisten uit ‘So you think you can dance’, ‘Holland’s got talent’ en ‘The ultimate dance battle’. Een mengsel van kungfu, percussie, hippe moves en breaks.

Evenement in het kader van de Vrede van Utrecht

i.s.m.

* Winnen? Check Sapsite.nl/winacties of Trajectum.hu.nl/cultuur

Dyck en Renée Fokker 20.15 – Theater De Flint DO 14 MAART Dans Salsa aan de Eem Dansavond 21.30 – Eemland 100, A’foort VR 15 MAART Theater De bezetenen Toneelgroep Maastricht 20.30 – Theater De Lieve Vrouw Muziek Qeaux Qeaux Joans + Sofie Letitre 20.30 – Podium De Kelder VR 22 MAART Muziek The Kik + De sp aties 20.30 – Podium De Kelder ZA 23 MAART Theater Opgeruimd… staat netjes? Theatergroep Punt 20.30 – Tejaterthuis VR 29 MAART Cabaret Spijtig, spijtig, spijtig Wim Helsen 20.15 – Theater de Flint


PRIKKIE!

Waar kun je het beste eten voor minder dan 40 euro? Julie Brummel, derdejaars journalistiek, onderzoekt iedere

maand een Utrechtse eetgelegenheid. dien hotspot in de Utrechtse horeca.

Restaurant Naast de markt // Waar in Utrecht Drieharingenstraat 27 // Openingstijden 12.00 tot 22.00 uur // Gezelschap Vriendin Eline // vrijdagavond // Van 18.00 tot 19.30 uur // Sterren? hhhhi Binnenkomst: Een mooi, hip en al lekker gevuld restaurant. De tafeltjes staan dicht bij elkaar en er is een grote bar. Sfeer: Gezellig, een écht restaurant. Veel kaarsjes en frutsels die een huiselijke sfeer geven. Muziek: Ja, als achtergrond. Tafeltje: We zitten aan een klein, zwart tafeltje aan de muur. Er zijn ook grotere en ronde tafels. Allemaal even netjes gedekt. Servies: Onze hoofdgerechten worden op witte, diepe borden geserveerd. Menu: We moeten uit een kaart vol met lekkere hoofdgerechten, pasta’s en pizza’s kiezen. Moeilijk! De keuken is mediterraan. Veel vis en originele pizza’s. Biologisch? Dat is niet duidelijk, maar dat alles vers en erg lekker is, staat vast. Duur van de bestelling: Erg snel. Binnen tien minuten zijn onze hoofdgerechten er. Het restaurant zit inmiddels vol en nieuwe gasten staan aan de bar te wachten. Bediening: Erg vriendelijk! Voorgerecht: Brood met wat olie, zout en peper (gratis!) Hoofdgerecht: Heilbotfilet met venkelrisotto, pan grannata, zeekraal en een sauce vierge met garnaaltjes. Voor vriendin Eline de truffelrisotto 
met gepofte groene asperges, paddenstoelen, rucola en parmezaan. Allebei heerlijk! Dessert: Geen Drankje: Twee rode wijntjes en water. Presentatie: Mooi opgemaakte borden. Toilet: Met haar blauwe tegeltjes heeft dit deel van de zaak de meest mediterrane uitstraling. Het is er schoon en fris. Andere gasten: Families, vrienden, stelletjes, collega’s: van alles wat. Moeilijk/makkelijk onder de 40 euro? Let een beetje op je drankjes, dan is het geen probleem onder de veertig euro te blijven. Als je een pizza of pasta neemt, is het helemaal a piece of cake. Eindoordeel? Een toprestaurant! Het enige dat afdeed aan de avond was de snelle bediening en de wachtende gasten, waardoor we ons een beetje opgejaagd voelden.

12032013 TRAJECTUM#10

43


PRIKBORD

HU

Symposium ‘waarde(n) vol werk’

Serviceberichten, speciaal voor mede­w erkers en studenten van de hogeschool. Ook een bericht, oproep, mededeling, uitnodiging of boodschap? Mail Trajectum@hu.nl o.v.v. servicebericht. Eerstvolgende Trajectum verschijnt 9 april. Deadline in te leveren servicebericht uiterlijk 1 april.

Jeugdzorgwerkers komen vaak ethische dilemma’s tegen in hun werk. Het symposium is gericht op het herkennen en bespreekbaar maken van deze dilemma’s en wat er nodig is om goed met deze vraagstukken om te gaan. Na een inleidende lezing laat het Toetstheater een voorbeeld zien uit de praktijk. Dit symposium is bestemd voor medewerkers, studenten en docenten in de jeugdzorg. Datum: maandag 22 april / Tijd: 12.30-16.30 uur / Plaats: Faculteit Maatschappij & Recht / Toegang: gratis / Aanmelden: HU-site > evenementen

HR DEVELOPMENT

Diversiteitcompetentie

HR (stafdienst P&O) organiseert in 2013 tweemaal de training Diversiteitcompetentie. Deze eendaagse training richt zich op samenwerken met mensen die anders zijn dan jijzelf. Je leert meerwaarde te halen uit verschillen als leeftijd, cultuur en geslacht, om effectief met je team én studenten samen te kunnen werken. Medewerkers worden getraind door hiervoor opgeleide HU-collega’s. Naast theoretische achtergronden kijk je naar geslaagde en minder geslaagde praktijksituaties uit eigen ervaring. Daarbij krijg je ook kijk op je eigen houding, kennis en vaardigheden in het omgaan met verschillen. Data: dinsdag 9 of donderdag 11 april / Locatie: FCJ / Kosten: geen / N.B. alleen doorgang bij voldoende inschrijvingen / Aanmelden: hrd@hu.nl o.v.v. de gewenste trainingsdatum

44

TRAJECTUM#10 12032013

Training RGW

De RGW-cyclus is een planningscyclus die ertoe bijdraagt dat leidinggevenden en medewerkers voortdurend in contact zijn met elkaar over ontwikkeling en resultaten. De training is voornamelijk bedoeld voor startende leidinggevenden. Na het volgen van deze training weet je hoe RGW werkt en leg je verbinding tussen RGW en HR3P. Datum: donderdag 18 april / Tijd: 09.00 uur - 16.00 uur /
Locatie: definitieve locatie volgt /
Doorgang van training o.v.v. voldoende inschrijvingen / Inschrijven via hrd@hu.nl

PARNASSOS

FG

Regelmatig kun je in de bar van Parnassos luisteren naar livemuziek. Van singer-songwriter tot jazz en van electro tot wereldmuziek, maar steeds orgineel en ‘up-close’ in de intieme bar van Parnassos: Pollination@ Parnassos LIVE!: elke eerste woensdag van de maand; PROFsessie U Jazz: elke laatste woensdag van de maand en Wessie Sessie (wereldmuziek/ jazz): elke tweede woensdag van de maand. Meer info: www.parnassos.nl

Medewerkers van de faculteit Gezondheidszorg kunnen weer een stoelmassage aanvragen. Een stoelmassage bestaat uit een drukpuntenmassage van maximaal vijftien minuten. De massage wordt ‘droog’ gegeven, dat wil zeggen: zonder olie en door de kleding heen. De stoelmassages worden verzorgd door Rosanne Bruin. Zij is beschikbaar op maandag en dinsdag tussen 10.00 en 13.00 uur. Houd het invulschema in de gaten voor de actuele dagen en tijden. Opgeven via de intranetsite voor medewerkers FG. Heb je vragen of opmerkingen over de stoelmassages, neem dan contact op met Anne van Dijk: 088 481 5287 of anne.vandijk@hu.nl.

Parnassos LIVE

advertentie

HR DEVELOPMENT

Stoelmassages


YOUNG INSPIRATION

INTERFYSIEK

Out of touch met de leefwereld van je doelgroep? In deze workshop duik je in de wereld van studenten. Je maakt kennis met hun belevingswereld, in theorie maar ook volgens studenten zelf. In de workshop leer je hoe je studenten met het huidige onderwijsaanbod kunt bereiken, motiveren en raken. Hoe krijg je de student in beweging, welke werkvormen spreken hen aan? Welke communicatiemiddelen en media zet je daarvoor in? Er wordt ook in gesprek gegaan met studenten. Zij weten immers het beste wat hen boeit en bindt. Datum: 5 april / Tijd: 10.00-16.00 uur / Kosten: 150,- exclusief BTW / Locatie: Oudenoord 700 / Inschrijven: marjolein@younginspiration.nl

Heb je fysieke klachten? En belemmert dit je in je studie of privé? Kom ervaren hoe het is om deze klachten voorgoed op te lossen. De Utrechtse praktijk Interfysiek houdt open dag voor onder andere studenten met RSI, rug-, nek- en schouderklachten. Tijdens de open dag is er gelegenheid om een gratis workshop Pijnvrij Bewegen te volgen. Hierin kunnen bezoekers ervaren hoe het is om zonder klachten door het leven te gaan. Er wordt bovendien uitgebreid aandacht besteed aan het goed inrichten van een werkplek en de individuele verschillen die daarbij van groot belang kunnen zijn. Datum: 23 maart / Meer info en aanmelden: www.interfysiek.nl of 030-7070366

Workshop: duik in de wereld van studenten

Open dag RSI, nek- en schouderklachten

ISIS Lezing van Stichting I.S.I.S. over ‘De innerlijke strijd in de Bhagavad-Gîtâ Overwinning door Yoga’. 19 maart, 20.00 uur in De Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht. Toegang vrij. www. stichtingisis.org

Trajectum, het redactioneel onafhankelijke magazine van Hogeschool Utrecht, verschijnt elke 2e dinsdag van de maand, behalve in de vakanties. Redactie-adres

KLINIEK CONTACTLENZEN Heb of wil je contactlenzen? Bij de HU-kliniek contactlenzen krijg je een deskundige aanmeting en controle voor alle soorten en korting op de aanschaf. Bel naar: 088 – 481 5777

Bezoekadres: Padualaan 99, kamer 3S.140, Utrecht Postadres: Postbus 8611,3503 RP Utrecht Tel: (088) 481 66 90 E-mail: trajectum@hu.nl www.trajectum.hu.nl twitter.com/trajectum facebook.com/trajectum Redactie Janny Ruardy

SNEL HEES OF EEN SCHORRE STEM? Moeilijk verstaanbaar of alles twee keer moeten zeggen? Meld je dan aan voor een gratis logopedieonderzoek, -advies of -behandeling in de opleidingskliniek logopedie. Bel naar: 088 – 4815 777

(hoofdredacteur, (088) 481 66 92, janny.ruardy@hu.nl) Marc Janssen (eindredacteur, (088) 481 66 93, marc.janssen@hu.nl) Gerard Rutten (redacteur, (088) 481 66 94, gerard.rutten@hu.nl) Tirzah Schnater (redacteur, (088) 481 66 95, tirzah.schnater@hu.nl) Sjoerd Arends (redactur) Maarten Nauw

Gratis lezingen

Tijdens de lezingen delen kunstenaars, wetenschappers, ontwerpers, curators en HKU-studenten hun inspiraties, ervaringen, werk en overdenkingen. Op 20 maart zijn er studentenpresentaties, een week later spreekt Anke Bangma over hedendaagse kunst in het Tropenmuseum. Data: woensdagen tot en met 17 april / Tijd: zaal open 16.00 uur, aanvang 16.30 uur / Locatie: HKU Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving, Ina Boudier-Bakkerlaan 50 / Toegang: gratis

FCJ

Train je collega

Van dinsdag 9 tot en met donderdag 11 april staat het evenement Train je Collega op de FCJ gepland met als doel om je kennis met collega’s te delen. Er wordt gedacht aan workshops van maximaal een uur. Doe mee als trainer of als deelnemer. Ook medewerkers van andere faculteiten kunnen aanhaken bij dit project. Aanmelden via SharePoint / Meer info: goofvandewinkel@hu.nl of 088-4813501

KLINIEK OOGZORG Vermoeide ogen bij beeldschermwerk? Maak gebruik van de HU regeling & HU faciliteiten: GRATIS oogonderzoek & beeldschermbril via de kliniek van Oogzorg op De Uithof. Voor een afspraak, bel: 088 – 4815 777

(webredacteur, (088) 481 66 96 maarten.nauw@hu.nl) Nettie Peters (redactie-assistent, (088) 481 66 90 nettie.peters@hu.nl) Shanna ter Haar (stagiair, (088) 481 67 30) Bart van der Vaart (stagiair, (088) 481 67 30) Columnisten Sjoerd Arends, Remko van Broekhoven, Reint Jan Renes Fotograaf Kees Rutten

RODE KRUIS UTRECHT MIDDEN Stem mee! Het project Eerste Hulp bij Administratie (EHBA) maakt jacht op de Kroonappel van het Oranjefonds. Kijk op www.kroonappels.nl en stem op EHBA van het Rode Kruis Utrecht Midden!

Vormgeving Joyce Vanhommerig Advertenties Bureau van Vliet zandvoort@bureauvanvliet.com, tel: 023 - 571 47 45 fax: 023 - 571 76 80 Abonnementen e 35,– per jaargang Druk BDU, Barneveld Redactieraad Sjoerd Arends, Sebastiaan Hameleers, Ad van Liempt, Maarten

TRAATJES

HKU

van der Linde, Patricia Veldhuis, Hendrien van de Weert © Trajectum Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.

12032013 TRAJECTUM#10

45


(advertentie)


volgende editie vanaf 9 april

agressie op het werk

Zijn studenten voldoende gewapend tegen

agressie van patiĂŤnten en cliĂŤnten als ze de arbeidsmarkt op gaan?

En verder Onderwijs Breed geschouderde bachelors

Cultuur De Vrede van Utrecht

Maand van de rokjes (hoera!)

+ natuurlijk onderzoek // student style // eten voor een prikkie // de vaste columnisten //etc 12032013 TRAJECTUM#10

47


19, tweedejaars journalistiek

Omschrijf je stijl? ‘Mijn stijl is net als mijn persoonlijkheid, het wisselt tussen lief en gedurfd. Dat zie je ook terug in mijn kapsel. Zangeres Cassie is mijn modevoorbeeld, verder raak ik regelmatig geïnspireerd door wat mensen dragen op straat, bij het uitgaan of gewoon in de trein. Ik shop vooral bij H&M en Zara.’ // Überlelijk ‘Crocs en UGGs, ook al heb ik zelf een paar UGGs. Die draag ik alleen als het echt niet anders kan, bij winterweer bijvoorbeeld. Te bloot over straat gaan vind ik niet mooi. Of mensen die iets dragen puur omdat het ‘in’ is. Je ziet dat ze zich er niet gemakkelijk bij voelen en dat maakt het lelijk.’ // Muziek? ‘Vooral R&B en met name Beyoncé. Verder luister ik gewoon naar de radio. Als ik iets maar vaak genoeg hoor, vind ik het uiteindelijk wel leuk.’ // Laatste concert/feest? ‘Met nieuwjaar, een feest in The Sand in Amsterdam. Ik ben heel druk met school, heb helaas niet zo veel tijd voor feesten en concerten.’ // Boek? ‘Als ik er tijd voor heb, lees ik graag. Op mijn boekenplank staat nu Eline Vere van Louis Couperus, dat is de eerstvolgende die ik ga lezen.’ // Krant? ‘Vooral via de app van Nu.nl blijf ik op de hoogte. Ik zoek pas iets in de krant als het voor mijn opleiding moet. Dan kom ik meestal uit bij De Volkskrant.’ // Nummer 1 bookmark? ‘Mijn online leven is eigenlijk heel saai. Twitter staat meestal aan, ook al tweet ik zelf weinig. Mijn studentenmail check ik misschien wel het vaakst.’ // Wat wil je later worden? ‘Fotojournalist bij Hollandse Hoogte. Maar pin me daar niet op vast, het is nog zo ver weg. Ik zie wel hoe het loopt.’ // maart e n nauw

Meer Student Style? Check trajectum.hu.nl/dossier/studentstyle

student style Senta Bemelman


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.