SPOTLIGHT

from VAN Management 110 (April 2021)

VAN

VEILIGHEID E-VANS

SPANNING IS NERGENS VOOR NODIG

Het is nog te vroeg om te spreken over een doorbraak in de verkoop van elektrische bestelwagens, maar het aanbod groeit gestaag. Een aantal potentiële klanten heeft echter nog twijfels, over het rijbereik bijvoorbeeld, of de TCO. Maar ook vragen over hoe veilig rijden met zo’n ‘hoogspanningscabine op wielen’ eigenlijk is, komen regelmatig naar boven.

Arnaud Henckaerts – arnaud.henckaerts@transportmedia.be

Het rijden met een elektrische bestelwagen vraagt wat gewenning en zelfbeheersing, en vooral ook extra aandacht voor zwakke weggebruikers.

Over de technische veiligheid van de voertuigen zelf kunnen we bondig zijn: door de strenge regelgeving doen ze het even goed als thermische modellen. De batterij en alle hoogspanningselementen worden goed afgeschermd en gemonitord om ervoor te zorgen er bij normaal gebruik geen gevaar is op elektrische schokken of brand. Maar hoe zit het met het rijden zelf, het opladen en onderhoud/herstellingen, al dan niet na een ongeval?

AANGEPAST RIJGEDRAG

Het rijden met een elektrisch aangedreven voertuig verschilt in principe niet veel van het rijden met een voertuig met verbrandingsmotor dat uitgerust is met een automaat. Toch zijn er enkele verschillen waarvan de bestuurder zich bewust moet zijn. Dat bevestigde ook Rony De Laet, trainer en adviseur bij Drivolution tijdens onze Best of Van Xperience: “Ten eerste is er de stillere werking van een elektrisch voertuig, waardoor mensen instinctief wat sneller kunnen gaan rijden. Ze beleven de snelheid immers anders. Ten tweede is er het lagere zwaartepunt, omdat de batterij onderin zit. Dat is prettig in de bochten, maar het zorgt ervoor dat sommige bestuurders de limieten van de fysica kunnen gaan opzoeken. Een derde aspect is de krachtige motor van elektrische wagens, die ook vanuit stilstand fors accelereren, waardoor bestuurders impulsief rijgedrag moeten vermijden.” Of hoe de positieve eigenschappen van elektrische auto’s in de ‘verkeerde handen’ kunnen leiden tot gevaarlijke situaties.

Ook de recuperatie van energie tijdens het afremmen, met een ‘one pedal driving’-effect vraagt gewenning. Niet alleen omdat het voertuig sterk afremt wanneer het ‘gaspedaal’ gelost wordt, maar ook omdat dat effect minder speelt of zelfs helemaal afwezig is wanneer de batterij volledig opgeladen is, en er dus geen consistente motorrem is in alle omstandigheden. Bij het rijden in een stedelijke omgeving is het bovendien opletten voor gedragingen van zwakke weggebruikers die zich niet altijd bewust zijn van

Uit veiligheidsoverwegingen bestaat het hoogspanningsnet van een elektrisch voertuig uit oranje kabels.

Bestuurders moeten impulsief rijgedrag vermijden.

een stil elektrisch voertuig in hun nabijheid. AVAS, of Acoustic Vehicle Alerting System’, een geluidssignaal dat elektrische voertuigen aan lage snelheden verspreiden om hun omgeving te waarschuwen, helpt om dat tegen te gaan, maar dat houdt er vanaf een snelheid van 20 à 30 km per uur mee op.

BEWUSTMAKING

Een ander gebruikersrisico bij elektrische voertuigen is het zonder stroom vallen omdat het rijbereik, dat meestal beperkter is bij elektrische dan thermische voertuigen, niet in het oog gehouden wordt. Op een ongelukkige plaats kan dat een risico vormen. Pechverhelpers zoals Touring spelen in op dit nieuwe risico door een aantal interventiewagens uit te rusten met laadinfrastructuur, zodat elektrische voertuigen met een lege batterij snel hun weg kunnen vervolgen naar de dichtstbijzijnde laadpaal.

Voor wie nog nooit elektrisch gereden heeft, is een rijopleiding of op zijn minst een bewustmaking van de specifieke rijeigenschappen dus nuttig. Dat bevestigt ook Denzel De Geyter, die Mercedes EQ Brand Manager is bij Mercedes-Benz dealergroep Hedin Automotive. “Een aangepaste afleveringsprocedure voor eVans is belangrijk. Voor onze klanten is het meestal niet de eerste Mercedes-Benz Van die ze in ontvangst nemen, waardoor we kunnen verder bouwen op heel wat gekende basisinformatie waarover ze beschikken. Bij een elektrische bestelwagens focussen wij dan ook op andere zaken zoals laadkabels, werken met een laadpas, de verschillende rijmodi en recuperatieniveaus en zoveel meer. Bestuurders bewustmaken is belangrijk.”

LADEN

Eens je weet hoe een laadpaal en de bijhorende laadpas of app werkt, is opladen zelf net als het rijden eenvoudig. Strenge technische vereisten voor zowel laadpalen als de laadpoort van het voertuig zelf zorgt er bovendien voor dat het laden veilig is. Zelfs in de regen, moest daar nog twijfel over bestaan. Het risico op brand tijdens het laden, een vrees die versterkt wordt door verzekeringsmaatschappijen die soms strengen eisen opleggen in hun brandverzekeringspolissen, is bij sommigen ook een angst. Maar volgens Bart Massin, Vice President van de Belgische afdeling van de Europese branche-organisatie voor elektromobiliteit Avere, blijkt dat risico verwaarloosbaar: “In de Verenigde Staten, China en Noorwegen, waar al meer elektrisch voertuigen rijden, tonen studies aan dat er geen verhoogd risico op brand is. Als er toch brand is, is het brandverloop anders – lithiumbatterijen zijn moeilijk te blussen - maar er is geen hoger risico op brand dan bij voertuigen met een verbrandingsmotor.”

Ook bij de laadinfrastructuur zelf zijn er volgens Massin, die naast zijn rol bij Avere Belgium ook oprichter is van plaatsings- en adviesbureau voor laadinfrastructuur Stroohm, weinig risico’s: “Wanneer de elektrische installatie conform is, is er zelfs via een standaard stopcontact zo goed als geen risico. Het laden van een elektrische auto via een stopcontact verbruikt niet meer stroom als een wasmachine. Je neemt dat vermogen dan wel af over een langere tijd, waardoor warmte kan ontstaan. Maar een elektrische installatie die in orde is, kan daarmee overweg. En een elektrische auto zal ook nooit meer stroom vragen dan een installatie kan leveren.”

Laadpalen bieden volgens Massin even veel veiligheid als een stopcontact in een goede elektrische installatie, maar wel meer comfort. Worden er meerdere laadpalen geplaatst, dan moet wel het volledige plaatje bekeken worden. “Je moet de elektriciteitsbehoefte van de volledige site bekijken, en zien of het net op die plek zoveel elektriciteit kan leveren. Sommige sites zijn door hun ligging en bestaande elektriciteitsvoorziening niet geschikt, en dan kan het zelfs zijn dat een bedrijf dat zijn wagenpark wil elektrificeren moet verhuizen. Een laadplein moet ook intelligent zijn, anders krijg je heel hoge pieken. Power sharing, waarbij de elektriciteitsvraag van verschillende verbruikers juist verdeeld wordt, en load balancing, waarbij het beschikbare vermogen dynamisch verdeeld wordt over het laadplein.” Die intelligente infrastructuur zorgt ook voor een stabiele energievoorziening, die ook van belang is voor de algemene veiligheid.

ONGEVAL EN HERSTELLINGEN

Waar veiligheid van groot belang is, is in werkplaatsen. In principe is er minder onderhoud nodig aan elektrische voertuigen – geen oliewissels, minder slijtage aan de remblokken – maar omdat ze minder vaak binnen komen, zijn een visuele inspectie, systeemchecks en updates eens zo belangrijk. En specifiek voor de hoogspanningsinstallatie van elektrische voertuigen, zijn extra veiligheidsmaatregelen nodig. Om daarvoor te zorgen, is personeel van professionele werkplaatsen verplicht om specifieke

opleidingen te volgen, aldus Hans Blomme, Training Coördinator Heavy Duty bij Educam. “Er zijn drie certificatieniveaus: HEV1, HEV2 en HEV3. HEV1, nodig voor voertuigen met een spanning vanaf 60V, draait vooral om sensibilisering, herkennen wat de gevaren zijn. HEV 2 is bedoeld voor personeel dat het voertuig spanningsvrij moet maken om het zo vrij te geven voor ‘gewone’ werkzaamheden. HEV3 is dan weer specifiek voor personeel dat aan de hoogspanningsinstallatie werkt, met alle gevaren van dien, en dus ook met specifieke tools.”

Elektrische voertuigen zijn net als hun tegenhangers met verbrandingsmotor ontwikkeld met het oog op crashveiligheid, maar bij elektrische voertuigen kunnen de gevolgen van een ongeval pas na verloop van tijd hun effect hebben. Officiële EuroNCAP crashtestresultaten van elektrische bestelwagens zijn er nog niet, maar van personenwagens wel, de Volkswagen ID.3 bijvoorbeeld, die zijn MEB-onderstel en aandrijflijn onder andere zal delen de toekomstige ID.Buzz. Die ID.3 haalde een maximumscore van 5 sterren en liet geen problemen optekenen met de elektrische installatie. Maar bij een zware klap zijn beschadigingen aan het hoogspanningssysteem of in de batterij mogelijk. “In dat geval bestaan er veiligheidsprocedures van de constructeur,” aldus Blomme. “Bijvoorbeeld een volledige systeemcheck wanneer de airbags in werking getreden zijn, of een quarantaineperiode omdat de kans op zelfontbranding bestaat bij interne beschadigingen in de batterij, iets waar bijvoorbeeld ook sleepdiensten rekening mee moeten houden.”

Om gebruikers en hulpdiensten bij te staan bij eventuele problemen, voorzien sommige merken extra hulp. “In al onze MercedesBenz eVans hangt er een QR code in de binnenzijde van de bestuurdersdeur. Bij het scannen kom je op een uitgebreide specifieke pagina terecht van je voertuig met alle info omtrent voorzieningen om de hoogspanningsinstallatie van het voertuig uit te uitschakelen,” aldus Denzel De Geyter. Maar enkele uitzonderlijke situaties te na gesproken, zijn elektrische bestelwagens dus niet per se onveiliger. Zoals met alles wat nieuw is, vergen ze enkel wat inzicht en aanpassingsvermogen.

Alle bestelwagens van Mercedes-Benz zijn uitgerust met een QR-code die leidt naar een veiligheidskaart, met voor de eVans ook info over het uitschakelen van de hoogspanning.

Na een zware klap is het uitkijken voor schade aan het hoogspanningssysteem en de batterij

IN QUARANTAINE!

Bouwer van prefabgarages Betonal heeft in samenspraak met D’Ieteren Immo, de vastgoedtak van de invoerder van onder andere VW Commercial Vehicles, een ‘quarantaine box’ ontwikkeld. Die voldoet aan alle eisen voor het veilig stallen van elektrische voertuigen die een potentieel gevaar vormen na een ongeval of technisch probleem en de impact op aanpalende voertuigen of gebouwen te beperken bij een eventuele brand. De quarantaine box biedt zelfs de mogelijkheid om het voertuig volledig in water onder te dompelen – de enige manier om een brand in lithiumcellen enigszins te beheersen. Het mikt daarmee vooral op herstellers in stedelijke omgevingen, waar niet genoeg plaats is om een voertuigen te stallen met een ruime veiligheidsperimeter rondom.

Faire évoluer la mobilité : Mobiliteit verbeteren: on a tous à y gagner. daar kunnen we alleen maar

Nous savons à quel point la mobilité est cruciale dans le développement de votre bij winnen. business. Et nous savons à quel point Touring, en tant qu’acteur de premier rang, a un grand rôle à jouer dans la mobilité de demain. Une mobilité bénéfi que à Wij weten hoe cruciaal mobiliteit wel is voor de ontwikkeling van uw business. l’effi cacité de votre entreprise et donc à votre succès. Wij weten ook dat Touring, als één van de grote spelers, een hoofdrol te vervullen C’est pourquoi nous travaillons déjà à de nouvelles solutions et réfl échissons à l’avenir. Touring est maintenant là aussi pour donner un coup de boost à votre hee in de ontwikkeling van de mobiliteit van morgen. Een mobiliteit die de effi ciëntie en dus ook het succes van uw bedrijf verhoogt. voiture électrique et vous permettre de continuer votre route jusqu’à une borne Precies daarom werken wij nu al aan nieuwe oplossingen voor de toekomst. de chargement. Car aujourd’hui comme demain, votre mobilité est notre priorité. Zo depanneert Touring nu ook uw elektrische auto. Dankzij een kleine boost rijdt u gerust verder naar een oplaadpunt. Want uw mobiliteit is onze prioriteit nummer één. Vous voulez en savoir plus ? Vandaag én morgen.

Contactez-nous au 02 233 24 53 ou via tbs@touring.be