WINTEREDITIE 2018
Beatrix 80 BE F W EE AA ST RN EL U IJK M M ER
1 Koekjes-Stempel
GRATIS
*
IN UW 825G POT
Ontdek alle recepten op
.com *Zolang de voorraad strekt. Alleen beschikbaar in 825 g.
Altijd vers op het juiste moment!
Met Mona Crème Brûlée pudding
DEZE MAAND
34
11
De Oranjes leven mee met Sint-Maarten
Beatrix 80 De strijd van prinses Mabel
29
Peter Stuyvesant Bal
7 vragen aan de hofmaarschalk
6
OR ANJ E BOVE N
74
68
8 18 22 34 40 44 48 50 54 61 68 78 82 87 88 93
Royaal Journaal De kanjers van de Koning Modekoningin MĂĄxima De Oranjes en ik Van Harte: prinses Margriet Koninklijk eten met Marina Stamboom van de Oranjes De generatie van Beatrix ErOpUit: ItaliĂŤ De Uitblinkerslunch Peter Stuyvesant Bal Koninklijke Bibliotheek Prinsjes en Prinsesjes Royalty Quiz Koninklijke puzzel Strip Willem & Max
64
Column Jeroen Snel Blauw Bloed
Van Harte Prinses Geachte lezer, Op de redactie waren we het er snel over eens: dit nummer van Oranje Boven staat in het teken van prinses Beatrix die op 31 januari tachtig jaar wordt. Daarom ook tal van reportages over de transformatie van de voormalige vorstin van Moeder des Vaderlands naar oma, moeder, vriendin en een rolmodel voor haar generatie. Nog ieder jaar staat ze op de latten in het Oostenrijkse Lech. Ze is daarmee het voorbeeld voor senior Nederland: sporten is goed voor lijf en leden. Voor Beatrix heeft alles een betekenis. Daarom zijn we er trots op dat het Hans Jacobs is gelukt om in New York in gesprek te gaan met prinses Mabel over haar werkzaamheden voor Girls not Brides, een organisatie die opkomt voor jonge meisjes. Het interview is des te betekenisvoller omdat Mabel, weduwe van prins Johan Friso, ooit oogappel van prins Claus was en een hechte band met haar schoonmoeder heeft. Koning Willem-Alexander toonde zich zeer betrokken bij de verwoestingen op Sint-Maarten na de orkaan Irma. Hij heeft het niet van een vreemde. Want zijn moeder was er in 1999 al bijna even snel bij om de bevolking te steunen nadat Lenny over het eiland raasde. Onze fotograaf Johannes Dalhuijsen legde het destijds vast en poetste de beelden weer op. Het levert een schitterend tijdsbeeld op. Ik wens u veel leesplezier, Jan-Kees Emmer
O RAN JE BOVEN
7
Dennis ontmoet bevolking Johor
Prinses Laurentien in de Efteling Prinses Laurentien was in de Efteling aanwezig bij de première van de musical Sprookjessprokkelaar. Laurentien schreef samen met Paul van Loon het kinderboek waarop de musical is gebaseerd. In Sprookjessprokkelaar gaat Sterre op zoek naar de sprookjesbibliotheek. Laurentien en Paul, ook bekend van de boeken over Dolfje Weerwolfje en De Griezelbus, schreven het boek in 2014.
Dennis Verbaas uit Lisse is door zijn schoonvader sultan Ibrahim voorgesteld aan de hele bevolking van de Maleisische deelstaat. Dat gebeurde tijdens de jaarlijkse rondrit door het vorstendom, een tocht van 800 kilometer. Die werd afgelegd in een knusse, speciaal voor de koninklijke familie gemaakte Morgan 3 Wheelers, dat zijn auto's met slechts drie wielen. Dennis zat aan het stuur met zijn stralende echtgenote prinses Aminah naast zich.
Herrie aan Roemeens hof
Terwijl het parlement overweegt de Roemeense koninklijke familie een officiële status te geven, gaan de nazaten van de 96-jarige koning Mihai (links op de foto) aan zijn sterfbed rollebollend over straat. Spil in dit gevecht om de macht in de familie zijn de kroonprinses Margareta en haar algemeen verachte man prins Radu. Zij proberen kleinzoon prins Nicholas (rechts) buiten de familie te houden.
Máxima op het wereldtoneel el Koningin Máxima eiste namens Nederland een hoofdrol drol op tijdens e Koningin, die de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. De nio Gutteres als speciaal afgezant van de secretaris-generaal António (hier samen met Máxima op de foto) zich inzet voor een betere esident Obama positie van vrouwen, sprak onder andere met oud-president n de huidige en Ivanka Trump, dochter en vertegenwoordiger van president van de VS, Donald Trump.
8
OR A NJ E BOVE N
ROYAL WEDDING: HARRY EN MEGHAN GEVEN ELKAAR IN VOORJAAR 2018 HET JAWOORD Prins Harry en zijn vriendin, Suits-actrice Meghan Markle gaan in het voorjaar van 2018 trouwen. Dat maakte Buckingham Palace via Twitter bekend. Het paar speelde al enige tijd geen verstoppertje meer. De prins greep afgelopen najaar de door hem geïnitieerde Invictus Games, voor gewonde veteranen, aan om zich voor het eerst officieel in het openbaar met zijn geliefde te vertonen. Hand in hand zat het stel op de tribune om de spelen te volgen.
SCHOOLFEESTJE ALEXIA VERPEST DOOR DRANKORGELS Het eerste schoolfeestje van prinses Alexia op het Sorghvlietgymnasium in Den Haag is overschaduwd doordat een aantal stoere tweedeklassers stomdronken op het feest verscheen, en later zelfs onwel werd. Toen alle tieners door hun ouders tegen 22 uur weer werden opgehaald, stonden er twee ambulances voor de deur van de school. De magen van de jongens werden leeggepompt en een van de jongens was er zo slecht aan toe dat hij nog een nachtje in het ziekenhuis moest blijven. Al met al een niet zo’n leuk eerste feestje voor de prinses en haar vriendinnen.
Prins Carlos zet traditie voort Prins Carlos de Bourbon de Parme heeft als hertog van Parma en Piacenza zijn dochters Italiaanse titels verleend. Oudste dochter prinses Luisa Irene (5) mag zich voortaan ook markiezin van Castell’Arquato noemen, prinses Cecilia (4) kreeg de titel gravin van Berceto. Carlos en zijn vrouw prinses Annemarie, die in Den Haag wonen, gaan jaarlijks naar Parma om de banden met het hertogdom sterk te houden. Ook zamelen de prins en zijn familie geld in voor de hulpbehoevenden in dit arme deel van Italië.
O RAN JE BOVEN
9
Onze nieuwe jam Met verbeterde receptuur voor een intense fruitsmaak
Niets meer aan toevoegen, gewoon zelf proeven.
hero.nl
EEN GREEP UIT HET FOTOALBUM VAN DE JARIGE PRINSES
Beatrix 80 Beatrix wordt op 31 januari 2018 tachtig jaar. De prinses kan terugkijken op een rijk leven. Oranje Boven deed een greep uit het fotoalbum van deze toegewijde vorstin, die nu vooral het grootmoederschap als belangrijkste staatszaak ziet.
Knuffelen met hondje Dushi in de tuin van het paleis, september 1999.
O RAN JE BOVEN
11
De prinses is in 1979 duidelijk klaar voor haar transitie tot Koningin.
Ondanks haar zwakke knieën staat prinses Beatrix nog regelmatig op de latten.
Het is niet dat prinses Beatrix geen officiële verplichtingen meer heeft. Bijna iedere week staat er nog wel een activiteit in de officiële agenda. Met haar verschijningen in het land helpt ze zoon en schoondochter met dat wat prins Claus ooit zijn kernactiviteit noemde: het doorknippen van linten.
Cultuur Maar niets is betekenisloos in de wereld van de prinses. In overleg met haar hofhouding kiest ze activiteiten die bij haar passen en die haar hart gestolen hebben. Dus dat betekent veel kunst en cultuur. Maar ook toont ze nog regelmatig betrokkenheid bij Jantje Beton van wie ze al
12
ORA NJ E BOVE N
sinds jaar en dag beschermvrouwe is. Onttrokken aan het oog van het publiek zijn de activiteiten die Beatrix écht belangrijk vindt. Als oma van acht kleinkinderen heeft ze de handen vol aan het bijhouden van de sociale agenda van haar zeven kleindochters en die ene kleinzoon, Casimir, de zoon van prins Constantijn en prinses Laurentien. Net als bijna iedere grootouder, volgt ze het wel en wee van de kleinkinderen beter dan die van de kinderen. Immers, die redden zich wel. Verder maakt de prinses van haar herwonnen vrijheid gebruik om langere periodes van de winter in Lech te verblijven waar ze ondanks de zwakke knieën nog steeds op de latten staat.
, bij Nelson Mandela In 1996 op bezoek . ka fri -A t van Zuid destijds presiden
Hotel Post in Lech voelt als familie. Beatrix komt er al decennia lang en ze kent Lech en het skigebied op haar duimpje. De band met het dorp is alleen maar verstevigd na het noodlottige ski-ongeval van prins Johan Friso in 2012.
Tavarnelle In de zomer vermaakt de prinses zich ehuis vooral in haar huis in Tavarnelle. Het familiehuis in Toscane tussen de wijngaarden van de beroemde wijnhuis Antonori, is een duiventil van gasten. Nu ze tijd voor zichzelf heeft is het een komen en gaan van vrienden en familie. Bijpraten, mijmeren en genieten van het fraaie Toscaanse weer en het heerlijke eten. Met af en toe een uitstapje naar de culturele schatten van Toscane. Beatrix werd in haar vroege jeugd gevormd
1980: Beatrix legt de eed af en is officieel Koningin der Nederlanden.
In 1988 hu ldigde Bea trix Oranje Europees dat kampioen werd.
door haar verblijf in Canada. Ze was daar na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog beland in het kielzog van haar moeder. Ze miste weliswaar vader prins Bernhard, omdat deze in Engeland tegen de Duitsers vocht, maar het gaf haar aan de andere kant de unieke mogelijkheid om buiten het zicht van het hof zo ‘gewoon mogelijk op te groeien’.
O RAN JE BOVEN
13
Prinses Beatrix aan de slag voor NL Doet.
et Trotse oma m in s je nt ei kl de Lech.
Gewoon is de kroonprinses van Nederland natuurlijk nooit geweest en daar was Beatrix zich al vroeg van bewust. Helemaal in de jaren vijftig toen er problemen ontstonden rond haar moeder en vader waarbij moeder Juliana zich in de armen dreef van de gebedsgenezeres Greet Hofmans. Beatrix koos de zijde van haar vader en joeg samen met hem Hofmans het paleis uit. Daar moet het voornemen van de jonge prinses zijn ontstaan om, als zij eenmaal staatshoofd zou zijn, een voorbeeldig bewind te voeren. Perfect, zonder drama en altijd met een betekenis. En zo heeft het Koninkrijk der Nederlanden de vorstin ook leren kennen. Op een rimpeling begin deze eeuw na toen
De actieve prinses staat, net als haar moeder dat deed, nog op hoge leeftijd op de lange latten.
Prinses Beatrix (1982) in het Londense stadhuis Guildhall tijdens een banket dat werd aangeboden door de burgemeester.
14
ORANJ E BOVE N
nichtje Margarita onder invloed van een verkeerde partner, de zogenaamde baron dr. Edwin de Roy van Zuydewijn, halve waarheden en valse geruchten over de koninklijke familie verspreidde, tekent haar regering zich als een rimpelloze periode waarin het staatshoofd een stevige positie in ons bestel veiligstelde.
Zelfopoering Hoe Beatrix dat deed? Door hard te werken. En met grote zelfopoffering zich ten dienste van het land te stellen. Zelfs op momenten dat het privÊ tegenzat. Bijvoorbeeld tijdens het lange ziekbed van prins Claus of na het ongeluk van prins Johan Friso, zorgde Beatrix ervoor dat ze er stond
wanneer dat nodig was. Haar rol als vorstin ging altijd voor. Totdat ze vijf jaar geleden het stokje aan haar zoon overgaf. Het was de eerste keer in ruim dertig jaar dat Beatrix voor zichzelf koos. Ten tijde van de abdicatie waren er naasten die zorgen hadden over de wijze waarop de prinses haar leven na het koningschap zou invullen. Zou het niet te leeg zijn? Had deze vrouw, die altijd honderd procent vorstin was, het wel in zich om een nieuwe invulling aan haar bestaan te geven? Inmiddels kennen we het antwoord. Met haar aftreden werd de Moeder des Vaderlands weer gewoon moeder. Een warme, betrokken, kwieke vrouw die midden in het leven staat en daar met volle teugen van geniet.
Moeder des Vaderlands geniet als moeder en oma
Wat een gelukkig stel! Een stralende prinses Beatrix en prins Claus in 1988.
Prinses Beatrix in 2006 met kleinkinderen gravin Luana en gravin Zaria.
O RAN JE BOVEN
15
W U IE N
Kant en klaar feestje voor de woensdagmiddag
Klaar in
2 min.
Nieuw: Kant & Klaar Cupcakemix van Blue Band! Met Kant & Klaar Cupcakemix van Blue Band bak je in een handomdraai de lekkerste cupcakes. Blue Band Kant & Klaar kan je meteen gebruiken, het enige dat je nodig hebt zijn vormpjes en leuke versiersels! Verkrijgbaar in de varianten classic of met chocolade.
ROZE =
Kokosbrood broodbeleg vind je in het zoete broodbelegschap van jouw supermarkt.
18
ORANJ E BOVE N
FOTOGR AAF E RWIN OL AF M AAK T U NI E KE FOTO S E R I E VA N M ÁXIM A E N HAAR DO C HT E R S
DE KANJERS VAN WILLEM-ALEXANDER Er zijn tienduizenden beelden van koningin Máxima in omloop en die zijn veelal geposeerd. Weinig foto's zijn zo goed als deze portretten gemaakt door de getalenteerde en vermaarde fotograaf Erwin Olaf.
H
et was een cadeautje van Máxima voor de vijftigste verjaardag van haar man. Een serie portretten van de vier vrouwen van koning Willem-Alexander gefotografeerd door de wereldberoemde fotograaf Erwin Olaf. Máxima, Amalia, Alexia en Ariane, de Koningin samen met de drie prinsessen. Ieder zo in beeld gebracht dat iedereen die het ziet alleen maar kan constateren: dit zijn vier kanjers van Oranje.
Het was niet de eerste keer dat Máxima voor de lens van Olaf verscheen. Ter gelegenheid van haar veertigste verjaardag werd ze al eens eerder op de gevoelige plaat vastgelegd. Die beelden laten een andere Máxima zien. Olaf tekende destijds met zijn camera een beeld van een vrouw die op dat moment vrijer in het leven stond dan nu, omdat haar man nog geen staatshoofd was. Het is dan ook een meer schalkse Máxima. Lichtvoetiger, maar niet minder mooi dan de huidige beelden.
Máxima en dochters als een leeuwin en haar welpen
Olaf slaagt erin de vrouwen van de Koning zo te fotograferen dat hij ons in feite een venster op hun ziel verschaft. En wat we zien leidt maar tot een conclusie: de Koningin en n haar dochters staan krachtig in het leven ima en kunnen de wereld aan. Olaf zet Máxima neer als een leeuwin en haar dochters als iept, de welpen. Wie zich in de beelden verdiept, ziet in de Koningin een vrouw die al hett een kt. en ander in het leven heeft meegemaakt. d. De lijnen zijn scherper, de blik doorleefd. eld De dochters daarentegen kijken de wereld onverschrokken tegemoet met een blik die uitstraalt: kom maar op, we kunnen niett wachten!
Fotograaf Erwin Olaf
O RA R RAN A N JE E B BOVEN O VEN VE EN EN
19 19
Máxima en Willem-Alexander laten zich bij gelegenheid graag in beeld brengen door fotografen van naam. De eerste keer was in 2003 toen ze voor het blad Vanity Fair poseerden voor de beroemde Peruaanse fotograaf Mario Testino. Hij schoot iconische beelden van het paar, beiden met slechts een zwarte trui aan, die de hele wereld overgingen. Het paar schaart zich daarmee onder de groten der aarden. Zo liet Koningin Elizabeth van Groot-Brittannië zich in 2106 naar aanleiding van haar regeringsjubilieum fotograferen door de beroemde Annie Leibovitz. Deze beelden hielpen Vanity Fair wereldwijd aan een recordoplage. Erwin Olaf ondergaat de aandacht voor zijn foto's gelaten. Hij laat het werk voor zich spreken en wil verder niet over de totstandkoming spreken. ,,Ik ben trots”, verklaart hij in het AD. ,,Maar verder heb ik afgesproken dat ik er niet over praat.” Dat hoeft ook niet. De beelden zeggen genoeg.
Prinses Amalia
Prinses Alexia
Ter gelegenheid van haar veertigste verjaardag poseeerde, toen nog prinses, Máxima in 2011 ook al voor Erwin Olaf.
Prinses Ariane O RAN JE BOVEN
21
Modekoningin
MAXIMA
door Josine DroogendÄłk
De kledingstÄłl van prinses Beatrix De kledingstijl van prinses Beatrix is even onveranderlijk als haar stormbestendige kapsel. De rechte schouderlijn, bijzondere mouwen en opstaande kragen zijn niet meer uit haar garderobe weg te denken. Toch is de kleding van de prinses niet saai. Integendeel, achter de mantelpakjes en avondjurken schuilen mooie verhalen over ambacht en de zoektocht naar een koninklijk silhouet. 22
ORA NJ E BOVE N
De prinses laat haar japonnen soms vermaken tot dagkleding. Deze jurk droeg ze tijdens de troonrede van 2008.
De prinses, in 2015, naast conservator Ronni Baer (rechts) tijdens de rondleiding in Boston door het Museum of Fine Arts. De japon uit 2008 is nu een mantelpak.
E
n kijkje nemen in de garderobe van prinses Beatrix: wie wil dat nou niet? Door de jaren heen heeft de prinses honderden ensembles op maat laten maken. Het zal ongetwijfeld indrukwekkend zijn om al deze kleding gerangschikt op kleur bij elkaar te zien. Helaas blijven de deuren van Kasteel Drakensteyn voor ons hermetisch gesloten, maar dankzij alle foto’s die de afgelopen decennia zijn gemaakt, krijgen we toch een indruk van al het moois dat voor de prinses gemaakt is. omt Een groot gedeelte van Beatrix’ kleding komt uit het atelier van Theresia Vreugdenhil (1967 – 2006). De Amsterdamse couturierr ijks kwam tot de jaren negentig vrijwel wekelijks en op het paleis voor pas-sessies en heeft een et grote rol gespeeld bij het ontstaan van het overbekende Beatrix-silhouet. Kort na de eeuwwisseling ging de gezondheid van Theresia Vreugdenhil echter achteruit Prinses Beatrix is heel consistent en dat zien ien g. Meer we ook terug in de kleuren van de kleding. dan vijftig procent van haar garderobe is (donker) wbaarheid en blauw. Een koninklijke kleur, die betrouwbaarheid stabiliteit uitstraalt.
ORA O RA R RAN AN NJJE NJE JE B BOVEN O VE VE VEN EN N
23 23
Modekoningin MAXIMA
Koningin Juliana met haar geliefde hondje Sarah op het Lange Voorhout in 1977. De prachtige, witte mantel werd later een inspiratiebron voor dochter Beatrix.
Prinses Beatrix droeg tijdens de bijzetting van koningin Juliana in 2004 de vermaakte mantel van haar moeder.
en dus moest Beatrix op zoek naar een nieuwe couturier. Haar oog viel op Sheila de Vries. De precisie en mooie stoffen van de ontwerpster sloten precies aan bij haar wensen. Het is dus niet zo verwonderlijk dat juist De Vries inmiddels is uitgegroeid tot één van Beatrix’ vaste couturiers. Maar er zijn meer namen die een grote rol spelen bij de uiterlijkheden van de prinses. Véronique van Groeningen, die bij Theresia Vreugdenhil al voor Beatrix had gewerkt, maakt bijvoorbeeld ook kleding voor de prinses. De mantelpakjes en avondjurken met bijzondere mouwen en ruches komen vaak uit haar atelier. En wat dacht u van Emy Bloemheuvel? De kamenierster van de prinses is verantwoordelijk voor het onderhoud van Dankzij haar voorkeur voor delicate stoffen die geborduurd zijn met kralen en pailletten, wegen de avondjurken van prinses Beatrix soms 4 of 5 kilo. ,,Niet te tillen”, verzuchtte Vreugdenhil eens.
24
ORA NJ E BOVE N
Prinses Beatrix heeft een zwak voor mooie stoffen. Tijdens staatsbezoeken kreeg ze aardig wat lappen zijde cadeau. 'Staatsbezoekstofjes' noemde Theresia Vreugdenhil ze. Doordat die stoffen lang niet altijd recht van draad waren, was het vaak een uitdaging om ze te verwerken tot een kledingstuk.
alle kleding en is ook vaak aanwezig bij de pas-sessies op Kasteel Drakensteyn. Haar rol mag zeker niet onderschat worden. Uiteindelijk heeft Beatrix haar koninklijke silhouet te danken aan haar eigen speciďŹ eke gevoel voor vorm, stijl en de keuze van stoffen. Maar zonder de intensieve samenwerking met Bloemheuvel, Van Groeningen en De Vries zou haar koninklijke garderobe er toch heel anders hebben uitgezien. Als koningin droeg Beatrix geen kroon, wel een hoed. Door de jaren heen heeft ze ruim 1100 verschillende hoofddeksels gedragen. De randloze toque is momenteel favoriet.
Achter de kleding van prinses Beatrix schuilen mooie verhalen over ambacht en geduld. De kraag en manchetten van dit rode ensemble bewijzen dat. Couturier VĂŠronique van Groeningen heeft voor de volants honderden witte bloemen met rode stiksels geknipt uit een kanten stof van modehuis Valentino.
O RAN JE BOVEN
25
Perfecte match
Nieuw: wasmiddel met bijbehorende wasverzachter
l e m a Kar t u o Z e e Z
Vla
r wo daa
rd je blij van.
Smaakt altijd zoals bij de Italiaan.
NIEUW Met Ristorante van Dr. Oetker haal je de echte pizzeria in huis. De krokante dunne bodem, rijkelijk belegd met zorgvuldig geselecteerde ingrediĂŤnten maken Dr. Oetker Ristorante onweerstaanbaar.
www.oetker.nl
Ristorante, smaakt altijd zoals bij de Italiaan.
INTERVIEW
door Hans Jacobs
O R ANJ E BOVEN – MABE L IN NE W YO RK
,,De strijd van prinses Mabel” Het is lastig om een rustig plekje te vinden in New York, waar prinses Mabel bijna twee weken lang druk in de weer was om de strijd tegen kindhuwelijken onder de aandacht te brengen. ,,Het zijn lange dagen en er is veel werk”, zegt de prinses wanneer er eindelijk een hoekje is gevonden in het gebouw van de Ford Foundation, waar Mabel en haar koepelorganisatie 'Girls Not Brides' net een vrolijke bijeenkomst hebben gehouden om de eerste successen te
vieren. Een van de sprekers was Malala Yousafzai, de gevierde jonge Pakistaanse Nobelprijswinnares. Ze bedankte tijdens een korte gespreksronde Mabel ,,voor alles wat ze doet om op de hele wereld meisjes te helpen." Jaarlijks trouwen wereldwijd vijftien miljoen
O RAN JE BOVEN
29
meisjes vóór hun achttiende verjaardag. ,,Ik heb tijdens mijn reizen zoveel meisjes ontmoet die op hun elfde of twaalfde al getrouwd waren. Hun huwelijksdag is de dag waarop ze van school worden gehaald. Ze krijgen vaak hun eerste baby terwijl ze zelf nog kind zijn. Voor zulke meisjes is er geen gelukkige toekomst." Mabel wil aan die praktijk een einde maken. ,,Toen we acht jaar geleden met dit werk begonnen zei iedereen dat het nooit zou lukken, maar als je nu de vooruitgang ziet!” Haar ogen lichten op. ,,Je moet tegen mij ook niet zeggen dat iets niet kan”, voegt ze er met een glimlach aan toe. ,,We hebben momentum gecreëerd en krijgen van steeds meer landen steun”, vertelt ze.
Een spontane ontmoeting tussen prinses Mabel en Hans Jacobs in New York.
30 30
O RA NJJ E B ORA ORANJ BOVE OV VE EN
Eerder op de dag was ze bij een discussiebijeenkomst waarbij drie Afrikaanse presidenten aanwezig waren. Een mijlpaal in de strijd die gekenmerkt wordt door kleine stapjes. ,,Om grote veranderingen tot stand te brengen zijn grote golven nodig, maar grote golven bestaan uit vele, kleine druppels”, citeert ze aartsbisschop Desmond Tutu. ,,Het was de eerste keer dat drie mannelijke, Afrikaanse presidenten een uur lang bij een discussie over dit onderwerp aanwezig waren." ,,De presidenten benadrukten dat goed onderwijs voor meisjes essentieel is om een einde te maken aan het gebruik dat zij op jonge leeftijd moeten trouwen", aldus een opgetogen Mabel. ,,De veranderingen moeten van twee kanten komen. Van de presidenten en
Je moet tegen mij niet zeggen dat iets niet kan
INTERVIEW
Prinses Mabel en Malala (midden) omringd door hoogwaardigheidsbekleders. Uiterst rechts: Kristalina Georgieva, president van de Wereldbank.
de regering, die onder meer voor wetgeving moeten zorgen, en van onderop: leraren, dorpsoudsten, gezinshoofden die uiteindelijk besluiten of een meisje volgende week trouwt of nog een paar jaar op school blijft.”, legt de prinses uit.
de bijeenkomst bevestigd. ,,Het loopt in de miljarden. Een argument waar vaak eerder naar wordt geluisterd dan emotionele of morele redenen", aldus Georgieva, die met haar rapport weer een belangrijke troef heeft gegeven aan Girls Not Brides.
Moedersterfte
Ze is gedreven. ,,Je hebt iemand nodig die blijft aandringen, die niet loslaat en op charmante maar indringende wijze het onderwerp onder de aandacht brengt”, zegt een Canadese diplomaat, die veel met Mabel heeft samengewerkt. ,,Zoveel mensen zeiden dat het beëindigen van kindhuwelijken onmogelijk is. Het geeft mij veel energie en hoop wanneer ik zie dat we door samen te werken wel zeker een verandering kunnen maken", bekent de prinses zelf.
,,Bij Girls Not Brides zijn nu meer dan achthonderd organisaties aangesloten, Dat zijn er al weer tweehonderd meer dan twee jaar geleden toen de Verenigde Naties het beëindigen van kindhuwelijken onderdeel maakte van de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen. De lidstaten beloofden die doelen voor 2030 te bereiken. Kindhuwelijken hebben een directe link met maar liefst acht van de zeventien doelen. ,,Er zijn overal raakvlakken. Een kind dat op jonge leeftijd trouwt, loopt een groter risico met HIV geïnfecteerd te raken of het slachtoffer te worden van moedersterfte of huislijk geweld. Ze mist ook de kans op onderwijs en op ontwikkeling”, benadrukt Mabel het belang voor een meisje.
Jonge meisjes missen hun kans op onderwijs en ontwikkeling
,,Maar het is niet alleen schadelijk voor die meisjes. De Wereldbank heeft een onderzoek gedaan en uitgerekend dat de economische schade voor landen waar het gebruik veel voorkomt enorm is. Dat is een argument waar veel regeringen gevoelig voor zijn”, weet de prinses. Wereldbankpresident Kristalina Georgieva heeft dat op
De agenda is vol, vertelt Mabel ook. Niet alleen in New York, waar de jaarlijkse Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de unieke kans biedt om in korte tijd tientalllen staatshoofden, regeringsleiders, ministers en beleidsmakers te treffen. Mabel holt en vliegt van de ene vergadering naar het andere diner, panel en forum, waarbij ze ook het pad kruist van haar schoonzus, de eveneens kort in New York aanwezige koningin Máxima. Praten, lobbyen, netwerken, ideeën uitwisselen, daar gaat het om. ,,Het werk is nog lang niet klaar”, zegt prinses Mabel even snel, terwijl ze al weer op haar volgende gesprekspartner afstapt.
O RAN JE BOVEN
31
Edet droog en Edet vochtig toiletpapier. Voor een fris en schoon gevoel.
www.edet.nl
ADVERTORIAL
Schakel over naar LED Voor elke gelegenheid het juiste licht Ongeacht of je de perfecte sfeer wilt creëren in je woonruimte, je interieur wilt vervolmaken of gewoon energie wilt besparen: voor elke situatie is er een juiste LED-lamp. Ontdek in dit artikel alle LED voordelen en lichtoplossingen. Waarom kiezen voor LED? LED-lampen produceren voor elke gelegenheid de juiste lichtkwaliteit. Van romantisch licht voor een gezellige avond tot helder licht voor het verlichten van blikvangers in je huis. LEDlicht knippert niet en heeft een hoge kleurweergaveindex, en dat zorgt ervoor dat voorwerpen in hun echte, natuurlijke kleuren worden getoond. Bovendien is een LED-lamp tot wel 80% energiezuiniger dan een traditionele gloeilamp. LEDClassic: Even mooi als een gloeilamp Wil je de vertrouwde klassieke look van nostalgische verlichting met de voordelen van moderne LED-lampen? Dat kan met de klassieke, energiezuinige filament LED-lampen van Philips. Deze klassieke Philips lampen mogen gezien worden. De LEDgloeidraad geeft licht met de kleur en gloed van nostalgische gloeilampen en creëert een mooie sfeer in huis.
WarmGlow ‘Hoe meer je dimt, hoe warmer het licht’ Breng een warme sfeer in huis met Philips WarmGlow. Met de dimfunctie kan je het licht geleidelijk dimmen tot de warme tinten van traditionele lampen. Tot nu toe was dit gezellige en warme licht enkel realiseerbaar met halogeen of gloeilampen. Nu heb je het perfecte alternatief wanneer je een gezellig gedimd lichteffect wilt en toch energie wilt besparen. Dezelfde lamp, maar beter Overstappen op LED hoeft helemaal niet
moeilijk te zijn. Daarom hoef je slechts je bestaande lamp te vervangen door een LED-lamp en de voordelen ervan te ervaren. Philips LED-lampen zijn in verscheidene vormen en formaten verkrijgbaar, dus er is altijd een lamp die past bij je behoeften.
de ORANJES en IK door Johannes Dalhuijsen
34
ORANJ E BOVE N
19 9
9
ORANJES LEVEN MEE MET STORMSLACHTOFFERS
BEATRIX SCHIET TE HULP NA ORKAAN LENNY Koning Willem-Alexander was er snel bij toen afgelopen september orkaan Irma over Sint-Maarten was geraasd. Maar zijn moeder, prinses Beatrix was in 1999 sneller. Die had het geluk om al voor een bezoek op Curaçao te zijn toen orkaan Lenny toesloeg. Er is weinig wat de eilanden in het Caribisch gebied en Nederland bindt. Behalve dan de geldkraan waar de eilanden van afhankelijk zijn en natuurlijk het Koninklijk Huis. De overzeese gebieden dragen onze koninklijke familie een warm hart toe. En die warmte is wederzijds. Dat was in november 1999 duidelijk te merken toen Beatrix en Claus de schade kwamen opnemen nadat orkaan Lenny had huisgehouden. Ik was in de bevoorrechte positie om de Koningin in het kielzog te
volgen. Dat had Beatrix zo uitgekiend, want sprak ze: ,,Het gaat niet om mij, laat met uw beelden de mensen in Nederland zien wat deze orkaan heeft aangericht.� De eilanden Saba, St. Eustatius en in het bijzonder Sint-Maarten werden getroffen door een nietsontziende orkaan. De orkaan Lenny zorgde in twee dagen tijd voor dood en vernietiging. In 48 uur viel er een slordige 370 mm aan regen. Negen mensen vonden daarbij de dood. Een paar dagen na de storm, op 22 november 1999 brachten koningin Beatrix en prins Claus een bezoek aan het getroffen gebied. Met haar aanwezigheid probeerde de koningin de bevolking een hart onder de riem te steken en met eigen ogen te zien met welk een verwoestende
O RAN JE BOVEN
35
de ORANJES en IK
Koning Willem-Alexander laat zich informeren door leden van het Korps Mariniers.
De schade op Sint-Maarten na de orkaan Irma is enorm. De Nederlandse hulp kwam snel op gang.
Koning Willem-Alexander wordt verwelkomd op Sint-Maarten. De Koning toont grote interesse en wil meteen aan de slag.
kracht de orkaan had huisgehouden. Recent bracht koning Willem-Alexander een bezoek aan Sint-Maarten nadat de orkaan Irma daar overheen was getrokken. Zijn moeder werd op een deels gehavend vliegveld en in de hoofdstad St. Philipsburg opgewacht door demonstranten die hun beklag deden over de lakse houding van de lokale overheid. Orkanen zullen de eilanden
36
ORA NJ E BOVE N
blijven teisteren en vernielingen blijven aanrichten. Het kan jaren goed gaan, maar opeens zit er weer een monster-orkaan tussen. Bij de woningbouw en het opzetten van de infrastructuur moet men hier rekening mee houden. Schade en slachtoffers zijn nooit te voorkomen maar kunnen wel worden beperkt.
Koningin Beatrix gaat geen hindernis uit de weg. Met kaplaarzen aan stapt ze de ravage van het eiland op.
Koningin Beatrix laat zich informeren over de schade in de winkelstraat.
Terwijl ze zich laten bijpraten door de plaatselijke autoriteiten van Sint-Maarten, is de afschuw op de gezichten van koningin Beatrix en prins Claus af te lezen.
Koningin Beatrix sprak met slachtoffers op Sint-Maarten en toonde zich aangeslagen, net als haar zoon enkele maanden geleden. De lokale overheid leert traag. Schooltjes van 'bordkarton' verdwenen compleet van de aardbodem, net als bij de laatste orkaan. Daar kan geen Koning of Koningin iets aan doen. Medeleven betuigen gelukkig wel.
Prins Claus, die voor het laatst aan de zijde van zijn vrouw de West bezocht, heeft een opbeurend woord voor een vader met zijn kind.
O RAN JE BOVEN
37
Pak uit met de
Zeg ‘t lekkerder met
VA N H A RT E
gefeliciteerd
19
JANUARI 1943
75 jaar Prinses Margriet
Dat prinses Margriet op 19 januari 2017 al weer 75 wordt, valt niet af te zien aan haar werktempo. De prinses is als erevoorzitter van het Nederlandse Rode Kruis nog met flinke regelmaat betrokken bij activiteiten van het Rode Kruis, dat sinds 1966 onlosmakkelijk met haar verbonden is. Destijds begon ze als helpster eerste klasse, later werd ze vice-voorzitter van het Rode Kruis en had ze ook enkele internationale functies. Haar aandacht ging daarbij vooral uit naar slachtoffers van natuurrampen. Daarom werd in 2013 het Prinses Margriet Fonds opgericht dat zich sterk maakt voor een betere voorbereiding van mensen op natuurrampen. Als derde dochter van koningin Juliana en prins Bernhard kwam Margriet ter wereld in het Canadese Ottawa waar Juliana haar toevlucht had gezocht toen Nederland werd overweldigd door de Duitse bezetter. In overleg met de Canadese autoriteiten werden er maatregelen getroffen waardoor de prinses, hoewel op Canadees grondgebied, toch officieel in Nederland werd geboren. Dit maakt dat de Canadezen altijd met een speciale blik naar ‘hun’ prinses zijn blijven kijken. Ook Margriet heeft een bijzondere band met Canada. Daarbij richt haar aandacht zich vooral op de veteranen die ons land hielpen bevrijden. Iedere vijf jaar gaat zij daarom samen met haar man naar Canada om stil te staan bij de enorme offers die het land heeft gebracht om Nederland van de bezetter te bevrijden. Daarnaast is de prinses in het dagelijks leven vooral echtgenote, moeder van een geweldig stel kinderen en oma van elf kleinkinderen. De prinses is een ware inspiratiebron voor haar omging. Niet voor niets noemt prof. mr. Pieter van Vollenhoven haar liefkozend ‘vlam’ als hij zich in gezelschap veilig waant.. Familiefoto van prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven ter gelegenheid van hun 50-jarig huwelijk.
40
ORA NJ E BOVE N
O RAN JE BOVEN
41
KONINKLIJK
ETEN
In het bestseller kookboek ‘Het Wereld Dieet’ van Marina Numan zijn de voedselgroepen overzichtelijk onderverdeeld in de Groene Krul = zeer gezond, Het Rode Kruis = vermijden, De Genotswolk = met mate in het weekend en als het feest is. Simpel maar doeltreffend om je leefstijl, gezondheid én gewicht op peil te houden..
ORANJE BOVEN-CULINAIR EXPERT MARINA NUMAN:
,,EENVOUD IS HET KENMERK VAN HET WARE GENOT” Ter gelegenheid van haar 60e verjaardag op 31 januari 1998 liet koningin Beatrix slechts drie gangen opdienen: een cocktail van zeevruchten, gevulde parelhoenborst en koffiemousse met maple syrup. Echt dol op toetjes is de prinses niet maar de Weense Sachertorte is daarop een uitzondering. Speciaal voor onze prinses én mijn moeder die op 21 december ook 80 jaar wordt: deze heerlijke chocoladetaart met een knipoog naar Sacher.
Chocoladetaart “Eighty Orange”
44 44
ORANJ E BOVE N
Het boodschappenlijstje - 140 gram roomboter - 110 gram poedersuiker - 6 eigeel, 6 eiwit - 100 gram rietsuiker - 1 eetlepel geraspte sinaasappelschil - 2 eetlepels Stroh-rum - 130 gram chocolade puur - 100 gram zelfrijzend bakmeel
- 40 gram amandelmeel - halve pot sinaasappeljam - boter en meel voor de springvorm 24 cm Chocoladeglazuur - 200 gram rietsuiker - 125 ml. water - 150 gram pure chocolade
Het recept Bereidingswijze voor acht smulpapen: • Verwarm de oven voor. Beleg de bodem van de springvorm met bakpapier en vet het in met boter. Bestuif met meel. • Klop eiwitten met 100 gr. rietsuiker en een snufje zout stijf met de mixer. Doe de eiwitten in een kom. Mix boter en poedersuiker tot crème. Voeg dooiers toe. Dan rum en sinaasappelschil. Klop tot een geheel. Smelt de chocolade op laag vuur. Voeg het bij het dooiermengsel. Meng met een spatel het geklopte eiwit erdoor. Meel en amandelmeel luchtig met een metalen lepel erdoor spatelen. Giet het deeg gelijkmatig in de vorm. Zet het een uur in de oven bij 170 graden. • Laat 15 min. uitdampen en keer de vorm om. Maak de rand zover open dat je de bodem kunt verwijderen. Sluit de ring van de bakvorm om het baksel. De onderkant is egaler voor het glazuur en daarom gebruik je 'm als bovenkant. Laat afkoelen. • Verwarm de sinaasappeljam. Snijd de taart in twee lagen. Verdeel een deel van de jam op de bodem en leg de andere helft erop. Voor glazuren bestrijk je ook de boven- en zijkant met de overige jam.
Spruitjes met sinaasappel Het boodschappenlijstje
- 300 gram spruitjes, schoongemaakt en gehalveerd - sap van 1 sinaasappel - 1 eetlepel fijngeraspte schil
van de biologische sinaasappel - stukje sinaasappel zonder vlies - 1 theelepel kokosolie
Bereidingswijze voor 4 personen: Volgens koningin Máxima genieten haar kinderen ook van spruitjes. Door de korte bereidingstijd van les choux de Bruxelles, blijft deze groente beetgaar en heeft een heerlijke smaak door de sinaasappel. Zo vindt bijna iedereen spruitjes lekker. Als bijgerecht op een feestelijk gedekte tafel! • Stoom of kook de spruitjes maximaal 10 minuten in een bodempje water zonder zout. Giet de spruitjes af en meng ze met het sap, de rasp en de kokosolie. Garneer met de sinaasappelstukjes.
Tip: Chocoladeglazuur
• Kook voor het glazuur de suiker en het water gedurende 6 minuten. Laat afkoelen. Laat de chocolade op een zacht vuurtje smelten en voeg toe aan de suikersiroop. Giet het lauwe glazuur in één keer vanuit het midden op de taart en laat uitlopen. Helemaal af laten koelen alvorens aan te snijden.
O RAN JE BOVEN
45
De oliebol uit de oven!
Koopmans Ovie bollen!
Dit zijn heerlijke oliebollen uit de oven. K rokant van buiten, luchtig van binnen en net zo lekker. Voor al le liefhebbers van oliebollen die liever geen friteuse gebruiken . Je bakt de oviebollen eenvou dig in de oven met een muffinvo rm.
Kijk op koopmans.com voor recepten, baktips en bakfilms. /KoopmansBakken Volg ons ook op:
Dan ben je thuis.
DE FAM I L I E VAN
ORANJE = Leden van het Koninklijk Huis
Willem-Alexander Máxima 27 april 1967 17 mei 1971 wonen nóg in Huize Eikenhorst, Wassenaar
Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013
Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen
Laurentien Constantijn 25 mei 1966 11 oktober 1969 wonen in Den Haag
48
ORANJ E BOVE N
Beatrix 31 januari 1938 woont op kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche
Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004
Claus 6 september 1926 † 6 oktober 2002
Catharina-Amalia 7 december 2003
Alexia 26 juni 2005
Luana 26 maart 2005
Zaria 18 juni 2006
Eloise 8 juni 2002
Claus-Casimir 21 maart 2004
Ariane 10 april 2007
Leonore 3 juni 2006
Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004 Margriet Pieter 19 januari 1943 30 april 1939 wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn
Felicia 31 mei 2005
Lucas 26 oktober 2002
Anna 15 april 2001
Benjamin 12 maart 2008
Samuel 25 mei 2004
Isabella 14 mei 2002
Pieter 19 november 2008
Emma 28 november 2006
Eliane 5 juli 2009
Magali 9 oktober 2007
Willem Jan 1 juli 2013
Christina 18 februari 1947 Gescheiden in 1996 woont in Londen
Maurits Marilène 17 april 1968 4 februari 1970 wonen in Amsterdam
Bernhard Annette 25 december 1969 18 april 1972 wonen in Amsterdam
Pieter-Christiaan Anita 22 maart 1972 27 oktober 1969 wonen in Noordwijk
Foto's: Hollandse Hoogte, RVD
Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Wassenaar
Floris Aimée 10 april 1975 18 oktober 1977 wonen in Wassenaar
O RAN JE BOVEN
49
REGERENDE
Koningshuizen
Prinses Beatrix geflankeerd door haar Spaanse leeftijdsgenoot Juan Carlos en zijn vrouw Sofia.
Ook het Noorsekoningsechtpaar is de tachtig inmiddels gepasseerd.
Prinses Beatrix met koningin Elizabeth van Groot-Brittannië.
50
ORANJ E BOVE N
Destijds koningin Beatrix met koningin Margrethe en prins Henrik van Denemarken, 2011.
door Hans Jacobs
GENERATIEGENOTEN VAN EX-VORSTIN IN
OPGEGROEID MET BEATRIX Ze zien elkaar weinig maar bij rouw en trouw weten ze elkaar altijd te vinden. De band tussen de generatiegenoten van prinses Beatrix is hecht. Sommigen zijn met pensioen, anderen zoals koningin Elizabeth van Groot-Brittannië en koning Harald van Noorwegen, zitten tot de laatste snik in het zadel.
N
iet te veel stilstaan bij verjaardagen, het leven gaat door, zei koningin Beatrix vijf jaar geleden. Dat ze 75 jaar werd, daar moest niet te lang bij stil worden gestaan zei ze met een stalen gezicht tegen de media die meegereisd waren voor haar staatsbezoek aan Brunei en Singapore. De verjaardag zou op de gebruikelijke manier worden gevierd, zo voegde ze eraan toe. Drie dagen later bestelde Beatrix een televisieploeg bij haar thuis om het aftreden bekend te maken. Niks gewone verjaardag. Zo'n drama valt niet te verwachten rond de tachtigste verjaardag van prinses Beatrix. Ze heeft de belofte die ze bij de aankondiging van de troonswisseling deed, gestand gedaan: ,,Gesterkt voel ik mij door de gedachte dat het plaatsmaken voor mijn opvolger niet betekent dat ik afscheid neem van ú. Ik hoop dat ik velen van u nog dikwijls kan ontmoeten.” De prinses neemt nog altijd actief deel aan het openbare leven, en tijdens de openstelling van paleis Noordeinde in de zomer wezen medewerkers steevast op de
stoel waarop Beatrix op maandagen regelmatig plaatsneemt tijdens het wekelijks, koninklijk werkoverleg. Prinses Beatrix is niet de enige die dit jaar tachtig wordt. De Spaanse koning-emeritus Juan Carlos gaat haar begin januari voor en in november volgt koningin Sofia. Vorig jaar vierden de Belgische koningin Paola en het Noorse koningspaar Harald en Sonja hun tachtigste verjaardag en ook de Bulgaarse koning Simeon II bereikte de mijlpaal. Koningin Margrethe (dit jaar 78) zit er niet ver vanaf, koning-emeritus Albert II (nu 83) is er royaal overheen. In Buckingham Palace halen ze hun schouders op voor al die 'jonkies': koningin Elizabeth is inmiddels 91 jaar, haar man prins Philip 96. Ze worden oud in koninklijke families, dat mag gezegd worden. Beatrix is nu vijf jaar met pensioen terwijl haar een jaar oudere Noorse collega Harald van geen ophouden weet. Juan Carlos had ook nog wel door willen gaan, maar met zijn broze gezondheid en snel afbladderend imago, koos hij in 2014 voor
O RAN JE BOVEN
51
W U IE N
Hazelnootpasta van Blue Band, die moet je geproefd hebben. Biologisch geteelde hazelnoten
50% minder verzadigd vet
Nieuw. Blue Band biologische hazelnootpasta is voor 100% afkomstig van gecontroleerde biologische landbouw. De hazelnootpasta met koolzaad- en zonnebloemolie bevat 50% minder verzadigde vetten in vergelijking met andere hazelnootpasta’s in Nederland.*
* 3,5 gram hoger in totaal vet.
REGERENDE
Koningshuizen
Beatrix met, toen nog koning, Albert van België.
aftreden in de hoop daarmee de Spaanse monarchie te redden. Juan Carlos heeft nog maar weinig officiële publieke optredens, anders dan zijn vrouw Sofia. Die behield, net als Beatrix, de door haar gesteunde goede doelen als werkterrein en ook ondersteunt ze koning Felipe en koningin Letizia regelmatig. De Belgische koning Albert zwaaide enkele maanden later af dan Beatrix. Hij had ook een andere reden. Beatrix vond dat het tijd was om de scepter in handen te geven van een jongere generatie. Albert
motiveerde zijn troonsafstand met zijn slechte gezondheid en algemene vermoeidheid. Hij had nooit verwacht op de troon te zullen komen en vond het na twintig jaar wel welletjes. Het was tijd om met koningin Paola weer van het leven te gaan genieten.
Op feestjes klitten de hoge royals samen in een hoekje
Dat de familieverhoudingen op zijn zachtst gezegd niet helemaal jofel zijn en het pensioen minder royaal is dan gehoopt, spelen ook een rol bij de afwezigheid van het koningspaar.
Voor de Noorse koning Harald was zijn tachtigste verjaardag vorig jaar geen reden om het voorbeeld van goede vriendin Beatrix te volgen. Een koning blijft op de troon tot hij zijn laatste adem uitblaast, is de opvatting van Harald. Een mening die wordt gedeeld door koningin Elizabeth en koningin Margrethe.
Met de Zweedse koning Gustav en zijn vrouw Silvia (links).
De Noorse koning gaf zichzelf wel een ontsnappingsroute. Als het echt niet meer ging, dan vertrouwde hij erop dat zijn vrouw en kinderen dat zouden zeggen. Hij weet dat kroonprins Haakon klaar is om de troon over te nemen.
O RAN JE BOVEN
53
ER OP UIT
door Caroline Vlietstra
PRACHTIG TOSCANE KLEURT ORANJE In het kleine Toscaanse stadje Tavarnelle Val di Pesa, een van de vier Chianti Classico-stadjes, geniet prinses Beatrix van haar welverdiende rust. Tavarnelle - wat letterlijk ‘herberg’ betekent - ligt tussen de Italiaanse wijnvelden en olijfgaarden. Beatrix is sinds 1988 zelfs ereburger van het dorpje. Het vakantiehuis draagt de naam ‘Rocco dei Draconi’, Italiaans voor Drakensteyn. Tavernelle Val di Pesa is omgeven door prachtige plekken die allemaal een bezoekje meer dan waard zijn. Hier wat tips mocht u besluiten om, net als onze prinses, naar de laars af te reizen.
Badia a Passignano Op nog geen 10 km afstand van Tavarnelle en 30 km ten zuiden van Florence, ligt het prachtige klooster Badia a Passignano waar Het laatste avondmaal van Domenico Ghirlandaio, een van de leraren van Michelangelo, na jaren restauratiewerk eindelijk weer te zien is. Het klooster, gebouwd in 1049 door Giovanni Gualberto, heeft een rijke geschiedenis. De abdij is vaak verwoest, maar telkens opnieuw opgebouwd. De monniken hadden het ook niet makkelijk; Napoleon verdreef ze in 1810, maar na zijn heerschappij in 1818 keerden ze terug. Helaas was dit voor korte duur. In 1866 werd het klooster namelijk privé-eigendom van graaf Maurizio Dzieduszycki en weer konden de monniken hun koffers pakken. Meer dan 100 jaar later, in 1986, werd het klooster pas weer teruggegeven aan de monnikenorde van Vallombrosa.
Het klooster Badia a Passignano.
Het laatste avondmaal van Domenico Ghirlandaio
54
ORA NJ E BOVE N
De prachtige Chiantistreek met imponerende wijngaarden.
Chianti-wijnstreekroute De Chiantistreek staat bekend om zijn heerlijke wijnen. Ben je in deze Toscaanse streek, dan kun je natuurlijk niet naar huis terugkeren zonder de wijnroute ontdekt én de wijn geproefd te hebben. Ciao Tutti heeft een nieuwe route uitgezet: de Ciao Tutti Route. Met deze wijnroute ontdekt u de lekkerste wijnen, de mooiste cantina’s en de prachtigste landschappen in dit wereldberoemde wijngebied. De route brengt je naar mooie dorpjes met onderweg volop gelegenheid om te proeven bij imponerende wijnkastelen en enoteca’s (wijnwinkels). In totaal is de route ruim 200 kilometer en onderverdeeld in drie etappes. De eerste etappe voert van Florence naar Panzano (circa 40 kilometer), de tweede etappe leidt je van Panzano naar Pievasciata (circa 90 kilometer) en de derde etappe gaat via Castellina in Chianti naar San Casciano in Val di Pesa (circa 80 kilometer). Het boekje is te bestellen via www.ciaotutti.nl
De karakteristieke Dom van Florence.
Een dagje kunst in Florence
Palazzo degli Uffizi
Iets meer dan een half uurtje rijden van Tavarnelle ligt Florence, de hoofdstad van de regio Toscane. Florence is de bakermat van de Renaissance en daarmee een van de bekendste cultuursteden van Europa. Voor een dagje cultuur snuiven gaat u naar het Palazzo degli Uffizi, een paleis waarin een van de oudste en belangrijkste kunstmusea ter wereld is gevestigd. Hier hangen schilderijen uit de periode van de 13e tot 18e eeuw. Hoogtepunten zijn de beroemde Madonna van Giotto, de Slag van San Romano van Paolo Uccello, het dubbelportret van Piero della Francesca, Federico da Montefeltro en de Geboorte van Venus van Botticelli. Daarnaast hangen er ook drie werken van Leonardo da Vinci, één van Michelangelo, een paar van Raffaello en velen van Tiziano. www.uffizi.it Geboorte van Venus van Botticelli.
O RAN JE BOVEN
55
De favoriete slager van prinses Beatrix Als onze prinses in Toscane is dan haalt ze haar worsten, salami, en andere vleeswaren bij slager Antica Macelleria Falorni aan het grote plein in Greve. De winkel hangt stampvol met worsten en vlees. U kijkt uw ogen uit. Bij deze bijzondere traiteur is het overigens ook mogelijk een hapje te eten op het terras. Trek een nummertje bij de kassa, zoek verschillende hapjes uit voor een broodje of vleesplankje en uw bestelling wordt aan uw tafel geserveerd. Uiteraard samen met een wijntje uit de Chianti! ni.it www.falorni.it Salami
San Donato in Poggio San Donato in Poggio is beslist een van de mooiste kleine plekjes in de omgeving van het vakantiehuis van de Oranjes. Het dorpje heeft zijn klassieke, middeleeuwse schoonheid behouden en de ligging is prachtig: op een heuveltop. Alleen al de weg naar San Donato in Poggio is een feestje. Deze leidt door met wijngaarden omzoomde heuvels, olijfboomgaarden en traditioneel Toscaanse boerderijen. Of u nou vanuit Greve of vanuit Barberino komt, tijdens uw trip naar San Donato in Poggio vindt u genoeg gelegenheid om even de auto aan de kant te zetten voor een fotomomentje.
56
ORANJ E BOVE N
De winkel van slager Antica Macelleria Falorni.
Van boven!
Chianti is het hart van Toscane. Wie eenmaal in deze Italiaanse streek is geweest, komt gegarandeerd terug want Chianti smaakt gewoon naar meer. Wilt u optimaal van deze streek genieten? Bekijk de streek dan eens vanuit een luchtballon.
Chianti Ballooning neemt u mee de lucht in zodat u de wijnvelden, kastelen, kerken en mooie dorpjes vanuit een heel ander perspectief kunt zien. Geen goedkoop uitje, maar wel een ervaring om nooit te vergeten. www.chiantiballooning.com
O RAN JE BOVEN
57
ni eu w
Lekker intens, intens lekker.
Gebrand op hogere temperatuur voor een extra intense smaak.
En dan is er koffie Lekkere koffie
Ook verkrijgbaar in Extra Intens
Probeer nu onze lekkere muesli’s! t proef je! dagr an en, en r uu p 100% en or 10 0 % vo lk
0 % on no di ge to ev oe gi ng en
DE PRIJS
Uitblinkers schuiven aan voor de lunch Eervoller kan het bijna niet. Koning Willem-Alexander en koningin Mรกxima ontvangen twee keer per jaar op Paleis Noordeinde een select gezelschap Nederlanders voor wat is gaan heten: de uitblinkerslunch.
Eva Jinek
Emotie
Ook dit keer werd er aangezeten door een gemengd gezelschap van bekende en minder bekende uitblinkers. Eva Jinek zat glimmend aan tafel omdat ze vlak voor de lunch de Zilveren Televizierring had ontvangen.
De zanger Lee Towers, hield het zelfs een moment niet droog. Dat hij nu juist was uitgenodigd, kon de Lee Towers Rotterdammer, die volgens zijn paspoort gewoon Leen Huijzer heet, niet bevatten. Verder schoven onder andere aan documentairemaker Frans Bromet en politiewoordvoerder Ellie Lust. Uit de sportwereld was schaatser en wereldkampioen sprint Kai Verbij een van de gasten. De 27 genodigden hebben onlangs een prijs of
andere onderscheiding gekregen voor hun prestaties in uiteenlopende sectoren, zoals kunst en cultuur, media en journalistiek, wetenschap, zorg, sport en bedrijfsleven. Het koningspaar wil met de lunch hun waardering uitspreken voor deze mensen.
Geanimeerd
Ondanks dat de Koning juist op de vrijdag van de lunch zeer druk was met het ontvangen van betrokkenen bij de kabinetsformatie, namen hij en Mรกxima alle tijd voor de genodigden. Aan tafel ontsponnen zich geanimeerde Kai Verbij gesprekken. Zo legde reisonderneemster Elske Doets, zakenvrouw van het Jaar 2017, uit wat de beste plekken zijn in de Verenigde Staten om naar toe te reizen. Zowel de Koning als de Koningin luisterden met belangstelling.
O RAN JE BOVEN
61
Het ziet er zĂł lekker uit, dat hij er alles aan doet om bij zijn eten te komen... Maak van elke maaltijd een onweerstaanbare beleving met FELIXÂŽ Elke Dag Feest!
De handdruk ROYALTY KENNER aan het
woord JEROEN SNEL Royaltydeskundige Jeroen Snel volgt de Europese vorstenhuizen op de voet. In zijn column in Oranje Boven schrijft de Blauw Bloedpresentator over zijn belevenissen in het voetspoor van de Europese royals.
64
ORANJ E BOVE N
Met een iets verhoogde hartslag en zweet in mijn handen geef ik haar voor de eerste keer een hand. Een spannend en bijzonder moment omdat ze al zo’n lange tijd onze Koningin is: Beatrix. Het is maart 2006 en ik doe verslag van het staatsbezoek aan Argentinië. Sinds die eerste handdruk vraag ik me af of ik haar beter kan leren kennen. En of het ooit meer wordt dan alleen een handdruk...
van Beatrix J
e hoopt toch een keer op een persoonlijk gesprekje of in ieder geval een blijk van herkenning en waardering. Een paar jaar later is het zover. Het is inmiddels november 2011. We reizen de Koningin achterna in het Caribisch gebied. In no-time bezoekt ze de vijf eilanden die bij ons koninkrijk horen. Aan het eind van deze tour spreken we haar op Sint-Maarten. Ik vraag haar hoe de inwoners daar en de mensen in Nederland meer met elkaar verbonden kunnen zijn. Prinses Beatrix zegt dat wij daar als media een belangrijke rol in hebben. ,,Ik hoop dat door uw programma meer mensen interesse krijgen voor deze eilanden”, zegt ze. Ze voegt daaraan toe dat ze mijn beelden van het bezoek graag zou willen zien en of ik haar een dvd wil
COLUMN
sturen. Natuurlijk wil ik dat! Het heeft even geduurd maar vijf jaar na die eerste handdruk heeft koningin Beatrix mij blijkbaar geaccepteerd. Natuurlijk je bent journalist, je moet en wilt onafhankelijk berichten maar als de hoofdpersoon van je televisieprogramma een blijk van waardering geeft, is dat toch heel leuk. De laatste keer dat ik d'r spreek is daags voor zij op televisie haar aftreden aankondigt. Het is januari 2013. We zijn in Singapore. Tijdens het persgesprek aan het eind van het, wat later blijkt haar laatste, staatsbezoek stel ik een vraag over de komende verjaardag. Ik wil weten of Koninginnedag dat jaar extra bijzonder wordt omdat ze haar 75ste verjaardag viert. ,,Nee hoor, het wordt een Koninginnedag als altijd”, verzekert ze me. Een leugentje om bestwil, zal ik maar zeggen. Dit was haar moment. Het enige in haar loopbaan dat Beatrix helemaal zelf kan beslissen. Want voor al het andere is onze minister-president steeds verantwoordelijk. Die verjaardag en dat aftreden is al weer vijf jaar geleden. Nu wordt prinses Beatrix 80. Af en toe zien we elkaar. Want ze legt nog steeds werkbezoeken af. Maar spreken doe ik haar niet meer. De staatsbezoeken en de bijbehorende persgesprekken worden nu door koning Willem-Alexander en koningin Máxima afgelegd. Dat zijn gesprekken die we zelfs voor televisie kunnen opnemen. Een verschil met Beatrix omdat je bij haar alleen aantekeningen mocht maken. Dat had ook wel wat. Het was wat intiemer. Doordat ze altijd met een zachte stem sprak moest je vlak bij gaan staan om haar goed te kunnen horen. Wie weet komt het er een keer van, want ik zou heel graag nog één keer met haar willen spreken. Een interview houden, met camera, waarin ik vragen stel over haar jaren als koningin. Die kans is klein maar heel soms komen dromen uit.
Leuk als de hoofdpersoon van je programma een blijk van waardering geeft
Koningin Beatrix wordt, in 2006, verwelkomd door de Argentijnse president Kirchner.
O RAN JE BOVEN
65
NIEUW HANDIGE MINI PACKS
De lekkerste bonen van Nederland zijn nu ook verkrijgbaar in handige mini blikjes. Zo voeg je makkelijk meer groente toe aan iedere maaltijd. Zoals bijvoorbeeld rode kidneybonen aan deze heerlijke wrap met avocado. Kijk voor dit lekkere recept op www.bonduelle.nl
Heeft u ook een vraag aan Jeroen Snel? Alle vragen over het koningshuis kunt u sturen naar: jeroensnel@oranjebovenmagazine.nl
ROYALTY KENNER aan het
woord Waarom gaat prinses Beatrix altijd naar Lech op wintersport? De Oranjes houden van vaste patronen. Waarom zou je iets veranderen als het goed bevalt? In Lech verblijft Beatrix altijd in een chalet naast het beroemde hotel Gasthof Post. Ze heeft er alle luxe en privacy. En ook de mensen in het dorp kijken na al die jaren niet meer raar op als ze op de lange latten staat. Want ondanks haar leeftijd skiet ze nog steeds gracieus de piste af.
Rijdt prinses Beatrix nog steeds auto? Ik denk het niet, hoewel ze het nog wel zou kunnen. Want paardrijden en skiën doet ze ook nog steeds. Toch is het nu gewoon praktisch om de hofauto met chauffeur te gebruiken. Als ze ergens naar toegaat zit ze lekker achterin met haar beveiliger voorin, naast de chauffeur. Zo hoeft ze niet na te denken over de route of files. Heel vroeger, nog voordat ze koningin was, reed Beatrix graag in haar Volvo Amazon.
Hoe vaak werkt prinses Beatrix? Gemiddeld legt ze één werkbezoek per week af. Voorlopig blijven we haar nog wel even zien, zoals ze ook zelf al eerder zei. Je ziet dat haar afspraken heel erg te maken hebben met dingen die ze echt leuk vindt. Dus veel kunst en cultuur zoals een modern ballet of een klassiek concert.
Hoe vindt prinses Beatrix het om oma te zijn? Ze is een hele trotse oma. Natuurlijk is ieder kleinkind haar even lief. En als ze gevraagd wordt op te passen dan vindt ze dat het allerleukste. De kleinkinderen komen ieder jaar trouw langs in de vakantievilla in Tavarnelle, Italië. Ook voor deze oma zijn de kleinkinderen haar grootste rijkdom.
O RAN JE BOVEN
67
2017: Ondernemer Hans Duijf met de zangeressen 'Pasta Divas', die het bal dit jaar vocaal kwamen opluisteren.
NAF-voorzitter Jan Joosten met zijn vrouw Brunhilde Vergouwen. ,,De NAF is bevoorrecht met de prinses en haar man."
2006: Het paar opent traditiegetrouw het bal met de eerste dans.
EE V N ER G LE RE D EP EN U VA IT N HE H T ET R I BA JK L E
Elske Doets, Zakenvrouw van het Jaar 2017, met (vlnr.) Karel van Oosterom, ambassadeur bij de Verenigde Naties, Dolph Hogewoning, consul-generaal in New York, en Henne Schuwer, ambassadeur te Washington.
68
ORANJ E BOVE N
PET ER STUY VES AN T B AL E E RT B ET R O K K EN B ES C H ER M PA A R
APPLAUS VOOR MARGRIET EN PIETER Met een oorverdoverend applaus eerden de aanwezigen van het 36e Peter Stuyvesant Bal in New York prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven. Het paar had zojuist per video de zaal van het chique Plaza Hotel toegesproken en nogmaals benadrukt hoe belangrijk het werk van Netherlands America Foundation (NAF) is.
E
in zo was het paar toch nog in het ihoofd en hart van de ruim driehonderd ibalgasten die bijeen waren gekomen om geld in te zamelen voor de Fullbright studiebeurzen die de NAF al sinds jaar en dag beschikbaar stelt aan getalenteerde Nederlandse en Amerikaanse studenten met als doel dat de banden tussen Nederland en Amerika sterk blijven. De prinses en haar man zijn beschermers van de NAF en zijn zo vaak als kan aanwezig om het chique bal een extra impuls te geven en hun betrokkenheid te onderstrepen. Dit keer zou de dertigste keer zijn dat het paar zou aanschuiven. Het kwam er echter niet van. Daags voor het bal werd bekend dat professor Van Vollenhoven acuut moest worden geopereerd omdat de huidkanker, waar hij al jaren aan lijdt, opspeelde.
Een blik in het verleden van het bal levert een keur van schitterende beelden op die de betrokkenheid van het paar en hun kinderen onderstrepen. Gelukkig kon Jan Joosten, voorzitter van de NAF, aan de bal-gangers meedelen dat de ingreep voorspoedig was verlopen en de professor het goed maakt. ,,Dat neemt echter niet weg dat we het paar ontzettend missen op een avond als deze”, vertelt Joosten later. ,,De betrokkenheid van het paar bij de NAF gaat verder dan een keer per jaar hier in New York aanschuiven. Het paar is een actief klankbord voor ons als bestuur en dat koesteren we. Hopelijk zijn ze er dan ook volgend jaar weer bij.” De NAF mag buiten de steun van de prinses en haar man ook rekenen op de goedkeuring van
2009: Prins Maurits en prinses Mariléne op de dansvloer. Pieter van Vollenhoven en prinses Margriet kijken toe. Het Plaza Hotel in New York, waar het Peter Stuyvesant Bal werd georganiseerd. O RAN JE BOVEN
69
NEW
Het nieuwe keukenpapier met vellen op maat van de hand, voor minder verspilling!
Compact formaat, voordeliger !
=
In 2009: Vijf prinsessen, vier prinsen en een professor. Ter gelegenheid van 400 jaar betrekkingen tussen Nederland en New York kwam het hele gezin naar het bal.
de Nederlandse overheid. Zo schoven traditiegetrouw de Nederlandse ambassadeur in Washington Henne Schuwer en zijn vrouw Lena aan. Ook onze ambassadeur bij de VN, Karel van Oosterom en zijn vrouw Anna, en consul-generaal in New York Dolph Hogewoning en Anne-Marth ontbraken evenmin. Schuwer: ,,Een initiatief als dit waarbij de banden tussen de Nederland en de Verenigde Staten worden aangehaald en onderstreept is ongekend belangrijk voor de betrekkingen.”
2008: Pieter van Vollenhoven met Jan-Kees Emmer van Oranje Boven.
Gerard van Leersum. Doets vertelde over haar Young Lady Business Academy, een initiatief om meer jonge vrouwen het zakenleven in te lokken. ,,Het is geweldig om te zien dat we net een tweede lichting hebben gevormd. Opnieuw getalenteerde jonge vrouwen die het ver gaan schoppen.” Trots kon de reisonderneemster ook melden dat voormalig euro-commissaris Neelie Kroes en oud-minister Annemarie Jorritsma de jonge vrouwen een gastcollege gaan geven.
Voetjes van de vloer bij Nederlands feestje in New York
Aan de hoofdtafel zaten ook de Zakenvrouw van het Jaar Elske Doets en haar man Margriet laat zich graag vastleggen door een tekenaar op het bal.
Het allereerste bal werd ooit georganiseerd door Johanes van de Pol. ,,Ik kreeg vierduizend dollar om het op te zetten. En kijk wat er nu van geworden is”, glundert Van de Pol, inmiddels ver in de zeventig, maar ieder jaar van de partij. ,,We hebben gewoon geluk gehad met de steun van prinses Margriet en professor van Vollenhoven.”, zegt hij, om vervolgens op iets zachtere toon te fluisteren dat het bal voor de koninklijke familie ook weleens voor andere doeleinden werd gebruikt. ,,In de tijd dat de prinsen nog op zoek waren naar een huwbare echtgenote was het een prima gelegenheid om buiten het zicht van de Nederlandse blikken ontmoetingen te arrangeren…”
O RAN JE BOVEN
71
GEURBOOSTER
12 WEKEN
TOT WEL ONWEERSTAANBARE
FRISHEID*
251888/01/16
* bij bewaring in de kast
Perfecte pasvorm Anti-lekrandjes Snel absorberende kern Omdat je je net als Madi zeker wilt voelen als je ongesteld bent, wat je ook doet.
Vragen aan de Hofhouding
Sjoert Klein Schiphorst HOFMAARSCHALK Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hoeven voor ontvangsten en diners niet zelf te koken of het tafelzilver te poetsen. Ze hebben daar personeel voor dat onder leiding van hofmaarschalk Sjoert Klein Schiphorst staat.
1
74
Wat doet de hofmaarschalk? Zonder Sjoert Klein Schiphorst (1963) komt er in het paleis nog geen zachtgekookt eitje op de keurig gedekte tafel en is het kussen van de buitenlandse gast niet opgeschud. De hofmaarschalk voert die taken niet persoonlijk uit, daarvoor zijn de lakeien, maar hij is wel verantwoordelijk. ,,Een soort huisvrouw", zo omschreef één van zijn illustere voorgangers zijn taak, maar er komt meer bij kijken dan diners voorbereiden en zorgen dat ontvangsten tot in de puntjes verzorgd zijn.
ORA NJ E BOVE N
2 3
Wat komt er nog meer bij kijken? De koninklijke familie heeft bijna elke dag bezoek. Van ministerpresident tot een 'uitblinker' die komt lunchen. En al die gasten moeten worden verwelkomd, van een natje en droogje worden voorzien en in het geval van staatsgasten, ook logies krijgen. Hoe lang is hij al aan het werk? Veel functies aan het hof rouleren. Maar de hofmaarschalk is, net als overigens de stalmeester, een blijvertje. Sjoert Klein Schiphorst is sinds november 2008 in dienst.
Bij een staatsbanket zit hij op grote afstand van de Koning, maar de hofmaarschalk moet wel oogcontact kunnen blijven houden.
4
5
Komt de hofmaarschalk uit het leger? Adel en leger waren in voorgaande eeuwen hofleveranciers voor de belangrijkste functies aan het hof. Sjoert Klein Schiphorst komt niet uit het leger maar uit het hotelwezen. Voordat hij tien jaar geleden door koningin Beatrix en (toen nog) prins Willem-Alexander werd binnengehaald, was hij directeur van het exclusieve hotel en sterrenrestaurant op landgoed Duin & Kruidberg. Werkt de hofmaarschalk alleen in Nederland? Nee. De hofmaarschalk is wereldwijd actief en neemt bijvoorbeeld ook deel aan het verkenningswerk voor staatsbezoeken.
6 7
Wanneer zien we hem? Zoals bij zoveel taken aan het hof, is het zaak voor de hofmaarschalk onzichtbaar te zijn, maar tegelijkertijd toch alles te zien. Bij een staatsbanket zit hij op grote afstand van de Koning, maar hij kan wel oogcontact houden. Is al het eten geschikt voor een staatsbanket? De hofmaarschalk heeft het niet makkelijk want bij een staatsbanket moet overal rekening mee worden gehouden. Water in plaats van wijn voor islamitische gasten, alternatieven voor mensen met allergieĂŤn of vegetariĂŤrs. Groenten en vlees moeten makkelijk op te scheppen zijn.
O RAN JE BOVEN
75
Puur water verdient puur fruit.
Proef nu ĂŠĂŠn van de verrassende smaken.
KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK
VORSTELIJK lezen & kijken
Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke wereld van monarchen, adel en politiek selecteert Oranje Boven een aantal royale boeken, biografieën en naslagwerken.
Koning WillemAlexander
Vrouwen van Oranje
Modekoning Máxima
Een historisch overzicht van vijf generaties powervrouwen: de Nederlandse vorstinnen Emma, Wilhelmina, Juliana, Beatrix en Máxima. In circa zestig portretten van Emma, Wilhelmina, Juliana, Beatrix en Máxima wordt het verhaal verteld van vijf krachtige vrouwen, die de moderne geschiedenis van ons land mede hebben vormgegeven. Het boek toont de vrouwen tijdens hun ambt, maar gunt ons ook een kijkje in het privéleven van de Oranjes. Emma poseerde voor Jan Toorop, Thérèse Schwartze portretteerde Wilhelmina.
Koningin Máxima heeft jaarlijks meer dan honderd publieke afspraken in haar agenda staan en wordt daarbij nauwkeurig gevolgd door de pers in binnen- en buitenland. Naast de nodige aandacht voor de inhoud van het koninklijke bezoek, wordt ook de kleding van Máxima elke keer onder de loep genomen. Wie is de ontwerper? Waarom draagt ze juist deze combinatie? Welke sieraden draagt ze erbij? In Modekoningin Máxima neemt Josine Droogendijk een kijkje in de garderobe van onze Koningin..
Museum Jan van Cunen ISBN: 9789462621534
78
ORA NJ E BOVE N
Josine Droogendijk ISBN: 9789045316239
Van puber tot staatshoofd. In dit boek wordt in een notendop het leven van koning Willem-Alexander geschetst door een goed ingevoerde auteur. Bekende en onbekende anekdotes geven een treffend beeld van onze huidige monarch. Justine Marcella - hoofdredacteur van het blad Vorsten - stelde dit kroonjuweel van Willem-Alexander samen en doet persoonlijk verslag van koninklijke hoogte- en dieptepunten. Justine Marcella ISBN: 9789085165460
Beatrix
Dwars door alle weerstand heen
Nog lang en gelukkig Nog lang en gelukkig is een voorleesboek voor volwassenen die de weg een beetje kwijt zijn. Laurentien van Oranje en Jeroen Smit praten met leiders over hun dilemma's en vragen daarbij kinderen om eerlijk advies. Hun intuïtieve, heldere wijsheid helpt volwassenen anders te denken. Dat geldt zeker voor Thomas, die er in een spannend voorleesverhaal achter komt waarom hij veel beter naar zijn zoon Giel moet luisteren. Interviews met onder anderen Ben van Beurden (Shell), Paul Polman (Unilever), Ahmed Aboutaleb (Rotterdam), Europees commissaris Frans Timmermans, Marc Bolland (Marks & Spencer), Wiebe Draijer (Rabobank) en Neelie Kroes (StartupDelta). Laurentien van Oranje Jeroen Smit ISBN: 9789044630572
Niets liet Beatrix aan het toeval over in de eerste twintig jaar dat zij koningin was. 'Géén affaires', was haar streven. Ze was vlijtig, neutraal en zorgvuldiger dan haar moeder. Haar enige zorg was het land, haar ego kwam op de tweede plaats. Totdat in 2002 de jaren van verdriet en zorg aanbraken. Een golf van populisme overspoelde het land en leidde tot de eerste politieke moord in haar regeerperiode. Prins Claus overleed. Haar nichtje Margarita bracht het koninklijk huis in diskrediet. In 2004 overleden haar beide ouders en onthulde prins Bernhard postuum het bestaan van twee buitenechtelijke dochters...
Prins Charles Tegendraads, spiritueel, hartstochtelijk: in de verrassende biografie Prins Charles laat Sally Bedell Smith de ware Charles zien. Ze beschrijft onomwonden de vele liefdesaffaires en laat de lezer kennismaken met Charles' intellectuele passies, zijn activiteiten als ondernemer en zijn spirituele zoektocht. Sally Bedell Smith ISBN: 9789046822289
O RAN JE BOVEN
79
Afigem, sinds 1074.
Meet ttrrots M ots vvo ot oorr u geeb brro ouw uwen - Geeen 18 18, ge geen en n alc lcoh oh o hol ol
Dat kan alleen maar Unox zijn
Zo lekker is de winter
Het winterseizoen is begonnen en daar hoort natuurlijk lekker Hollands eten met de echte Unox Gelderse rookworst bij! Al sinds 1937 maken we rookworst volgens origineel recept. Onze unieke kruiding geeft de rookworst een heerlijke smaak. Zo blijft de Unox rookworst de allerlekkerste bij de Hollandse maaltijd!
PRINSEN & PRINSESJES
Kinderen en kleinkinderen: steunpilaren van Beatrix Prinses Beatrix heeft haar gezin altijd gekoesterd. Haar zoons Willem-Alexander, Constantijn en Friso waren, naast echtgenoot prins Claus, de pilaren onder haar geluk. En sinds de abdicatie heeft prinses Beatrix ook alle tijd voor haar kleinkinderen. Zelden spreekt zij in interviews over het prinsje en de prinsesjes, maar toch zei ze ooit over het oma-zijn: ,,Ik had nooit gedacht dat het zo leuk zou zijn. Het is echt enig!"
Op 8 juni 2002 werd prinses Beatrix oma. Het waren zoon prins Constantijn en prinses Laurentien die hun eerste kind, dochter EloĂŻse, rechts, kregen. Later volgden Claus-Casimir (2004) op links en Leonore (2006) in het midden. Niet lang na de geboorte van EloĂŻse komt prins Claus, op 6 oktober 2002, te overlijden.
82
ORA NJ E BOVE N
Met de dochters van Johan Friso en Mabel Luana (2005) op de foto links en de pasgeboren Zaria (2006) rechts- heeft de prinses, die door haar kleinkinderen liefkozend 'amma' wordt genoemd, grote pret.
Op gezinsvaka ntie met de voltallige fa milie in het Oostenrij kse Lech. De rijkdom van het hebben van acht kleinkinderen (v an links naar rech ts boven: Zaria, Leonore, Luana en Claus-Casimir, onder: Eloïse, Amalia, Alexia en Ariane) koes tert de prinses. ,,Geluk kig vinden mijn schoondo chters het belangrijk dat hun kinderen hu n grootmoeder le ren kennen en mee maken. Ze gunnen me veel tijd met de kinderen. Ec ht heel leuk, want ik m ag ook wel eens oppassen ."
Prinses Beatrix is een trotse moeder van een mannengezin. Haar gezin is op deze foto helemaal compleet. Hier zie je nog veel gezinsgeluk, iets waar de prinses zichtbaar dankbaar voor was.
Na de geboortes a van Amalia, Alexia en Ariane, toonde Beatrix telkens in n een advertentie in de Staatscourant haar blijdschap. Zij liet optekenen:: ,,Met vreugde kondig ik u hierbijj aan dat mijn zoon Willemn Alexander en mijn schoondochter Máxima gisteren de ouders zijn n geworden van een n dochter. Ik deel in hun grote geluk en dankbaarheid. Beatrix.”
O RAN RA N JE B BOVEN OVEN
83
NI
W U E
RAZENDSNEL DOOR EN DOOR SCHOON
GESCHIKT VOOR WASPROGRAMMA’S VANAF 30 MINUTEN
krokante ontbijtgranen Bolletje heeft nu ook ovengebakken krokante ontbijtgranen. Lekker natuurlijk, boordevol granen, noten, pitten en stukjes fruit. Voor iedereen die er, net als onze bakkers, lekker veel zin in heeft vandaag!
Stel van de eerste letters van de antwoorden op de 13 vragen één woord samen. Heel veel puzzelplezier!
1. Gemeente waar Oranjes in grafkelder worden bijgezet? 2. Dochter van prins Constantijn en prinses Laurentien? 3. Tweede naam van de Zweedse Koning? 4. Fonds nauw verbonden aan het koningshuis? 5. Verdrag in 1579 tegen de Spanjaarden? 6. Huidige woonpaleis prinses Beatrix? 7.
Prins Philip is hertog van ......... ?
8. Afrikaans land onlangs door koningin Máxima bezocht? 9. Achternaam huidige hofmaarschalk van de Koning? 10. Ministers zijn verantwoordelijk. De Koning is ............ ? 11. Troonopvolgster in België? 12. Belangrijkste politieke orgaan in Nederland? 13. Vrouw erfprins Alois van Liechtenstein? 1
2
3
4
5
6
7
8
9
WIN: Dagje in de Hanzestad Zutphen Wie meedoet met de Royalty quiz maakt kans op een prachtig arrangement (koffie met gebak, stadswandeling, lunch en rondvaart) in Zutphen.
De Pelikaan, waar u wordt ontvangen met een kopje thee en Hollandia Achterhoekse Theebeschuit. Kijk voor meer informatie op www.hollandia-authentic.nl en www.inzutphen.nl
De Hanzestad Zutphen kent een mooie, historische binnenstad. Het heeft bijzondere winkeltjes en fluiterbootjes over De Berkel. Startpunt van de wandeling is het unieke koffiewinkeltje
Winnen!
Oranje Boven verloot 5x 2 arrangementen voor Zutphen. Stuur de oplossing van de quiz in via www.oranje-boven.nl/ quiz om mee te dingen.
10
11
12
13
5 X2
A R RA N GEMENTE N
Oplossing vorig nummer:
Prinses Amalia
Stuur uw oplossing voor 1 maart 2018 naar de redactie van Oranje Boven. Adres: Donauweg 10, 1043 AJ, Amsterdam. Of stuur in via: www.oranje-boven.nl/quiz
O RAN JE BOVEN
87
Koninklijke
puzzels
© www.puzzelpro.nl
Woordzoeker
N X P S O L R A C N A U J S U
I I I E R O Y A L T Y L E C H
G R E H T A L O A P N L A O Z
N T T T E T A B U R A E F A R
I A E E S I G O S U J L R O N
N E R B S N O O R D E I N D E
O B H A Y A E E T V A D S L S
K S K Z I I N T E R L N O A K
IJ E R I H T U R H E E I S E A
L T O L I U A R I C S H A P S
E N O E L N S D A E E S C I F
W E N A C D I N E R P I U L A
U G S I U N E D E W Z P L E A
H E E T G R I M A L D I I F R
D R A H N R E B A N K E T L G
De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze door. De overgebleven letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing. ANITA ARUBA BANKET BEATRIX BERNHARD CLAUS DINER
ELIZABETH ELOISE FELIPE GRAAF GRIMALDI HERTOG HOFLEVERANCIER
HUWELIJK JUAN CARLOS KONINGIN KROON LAURENTIEN LECH LIECHTENSTEIN
LIPPE LUCAS NOORDEINDE PAOLA PIETER REGENTES REUSS
RONDLEIDING ROYALTY SAKSEN SALUUT TESSY TIARA ZARIA
ZWEDEN
Stuur de goede oplossing in vóór 1 maart 2018 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel
Oplossing puzzel september:
Wilhelmus van Nassouwe
88
ORANJ E BOVE N
Sudoku
SUBUR BIA TH EAT ERGRO EP
8X
2 KAAR TEN
LU N CH – B Van Steven O W O F U LY SS ES Berkoff
FOTO: C L AUDIA KAMERG ORODSK I, DRUK WE RK: DRU KKE R I J R AV ENS BERG
Liefde, lust en haat
EE NZ A M E B E G E E RT E
Lot van Lu nteren Stefan Ro
Regie
kebrand Olivier Die Thomas en penhorst Marie zijn jong en wanhopig op e of op zijn zoek. Naar liefde minst een beetje warmte. Twintig jaar later en duizenden verwijten verder leven ze in een hels huwelijk. Eenzame begeerte is een rauw acteursduel over liefde, lust en haat. Toptalenten Lot van Lunteren en Stefan Rokebrand spelen de hoofdrollen in de broeierige voorstelling van Theatergroep Suburbia die van 23 november t/m 27 januari door het land toert. www.theatergroepsuburbia.nl
Winnen!
Onder de lezers van Oranje Boven verloten we 8x 2 kaarten van Eenzame Begeerte. Stuur de oplossing van de woordzoeker in via www.oranje-boven.nl/woordzoeker
Zó chique wilt u vast wel gezien worden... Dit prachtige horloge van zeer hoge kwaliteit werkt automatisch. Het sieraad beschikt over dag-datummaandaanduiding, is waterresistent tot 5 bar (5atm/50M). De lederen band heeft een roségoud-plated vlinderklapsluiting. De TT Automatic wordt geleverd in een chique houten kist en heeft 1 jaar garantie. Speciaal voor lezers van Oranje Boven is dit horloge met speciale korting verkrijgbaar. Voor meer informatie en bestellingen gaat u naar www.style-tonytetro.nl
1X
Winnen!
Oranje Boven verloot 1 exemplaar van dit superchique TT Automatic Horloge. Meedingen? Stuur de oplossing van de woordzoeker in via: woordzoeker www.oranje-boven.nl/woordzoeker
O RAN JE BOVEN
89
Bedank je familie en vrienden deze winterdagen met de luxe geschenkverpakking van merci Finest Selection assorti. Een cadeau met 8 overheerlijke chocoladespecialiteiten waarvan ze extra lang kunnen genieten!
Haal de warmte in huis met
Winter glow
Buiten is het bitterkoud. De snijdende wind jaagt mensen diep hun jassen in. Gelukkig is er Pickwick Winter glow, die de smaak van thee met de rijke smaak van specerijen combineert.
VOLGENDE KEER IN
Regerende Vorstenhuizen:
WERELD KIJKT NAAR DE WINDSORS
s van de e ti n a k a v rt o p rs De winte ostenrijk: O in ie il m fa e jk koninkli
ECH L N I T E R P W U E SNE 92
ORANJ E BOVE N
Koninklijke Quiz De bijzondere portretten van kunstenaar Ad van den Boom
De volg ende Oranje B oven verschij nt in
het voor jaar
Oranje Boven kalender
Colofon Oranje Boven Het grootste gratis onafhankelijke royaltymagazine van Nederland! Gratis meenemen bij alle supermarkten van Dirk van den Broek, Dekamarkt en Dirck III-slijterijen.
25 december: Kersttoespraak van koning Willem-Alexander
5 januari:
Koning Juan Carlos van Spanje viert zijn tachtigste verjaardag.
23 januari:
Prinses Caroline van Monaco wordt 61 jaar.
31 januari
prinses Beatrix wordt 80 jaar.
9-25 februari:
Olympische Winterspelen in Pyeongchang.
14 februari:
Vorst Hans Adam II van Liechtenstein viert zijn 73e verjaardag.
23 februari:
Kroonprins Nahurito van Japan wordt 58 jaar.
10 maart:
Prins Edward Graaf van Wessex wordt 54.
nou mam gefeliciteerd je mag de kaarsjes uitblazen!
een...twee...drie... wacht eens even...
100! kaarsjes!! zie ik er zo oud uit dan?
Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie Trusted Media Publishers FotograďŹ e RVD/Jeroen van der Meyde, Johannes Dalhuijsen, Robin Utrecht, PPE Agency, Hollandse Hoogte (o.a.Leo Vogelzang, Anneke Janssen, AP Photo, Evert van Moort, Jaco Klamer, Michiel Wijnbergh Trusted Media Publishers BV t.a.v. de redactie Donauweg 10 1043 AP Amsterdam Oranje Boven wordt verspreid via: 120 Dirk van den Broek-supermarkten 85 DekaMarkt supermarkten 40 Dirck III-slijterijen Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. Niet alle in de advertenties genoemde producten zijn verkrijgbaar in de hier bovengenoemde winkels.
tel die kaarsjes dan ook!
sorry...
O RAN JE BOVEN
93
Onze frites: óók heerlijk uit oven én Airfryer! Supe
r kro
kant
Yellow Dress Ret Nieuwendamme 1023 BX Amsterd +31 (0)20 632 02 www.yellowdres projectnumber client description product last adjustment
krak!designer
projectmanager
175ºC
ca
. 3,5 min
200ºC
200ºC
ca
. 18 m i n
ca
. 1 8 min
GREAT FROM THE OVEN & AIRFRYER
scale print software fonts
used colours
C
M
-
Coated PMS
printprocess
In het vriesvak
OFFSET
DR OF
LETTER PRESS
SIL SC
IMPORTANT When Pantone c matched with th
et m e s i a Mayon le en ro mige l o v n e e smaak
Echt r e k k e l ekker L
echt
zaansemayonaise.nl
W U IE
N
NU MET UNIEKE VERSSLUITING
LEKKER LANG VERS!