Oranje Boven Voorjaar 2020

LENTE-EDITIE 2020

DE VLUCHT VAN HARRY EN MEGHAN: HET COMPLETE OVERZICHT ● MAASTRICHT KLEURT ORANJE 2 BELGISCHE KONINGSDOCHTER EINDELIJK ERKEND ● MÁXIMA ZEGT HET MET BLOEMENJURKJES

PASEN VIER JE

MET M&M’S

®

PROBEER NU M&M’S PAASEITJES! ®

©Mars Nederland B.V. 2020

OP=OP

Oranje feestje?

www.oetker.nl

Oranje, verrassend fris van smaak en heerlijk luchtig. Dr. Oetker Kwarktaart Sinaasappel past perfect bij elk feestelijk, Nederlands thema. En helemaal fijn: de kwarktaart is eenvoudig en snel in de koelkast te bereiden.

Extra feestelijk maken? Decoreer de taart met toefjes slagroom en versier deze met Dr. Oetker Nederland Mix.

JE VRAAGT JE SOMS AF HOE JE KINDEREN ÉCHT NOG KUNT VERRASSEN. NOU, DE OPLOSSING IS SIMPEL EN STAAT IN HET KOELVAK: POFFERTJES VAN JAN! ZORG DAT J, JE ZE ALTIJD IN HUIS HEBT, WANT ZIJ BLI IEDEREEN BLIJ. OOK PAPA EN MAMA...

DEZE MAAND

12

18

Oranjes in de sneeuw

Herrie aan het Belgische hof

29

60

58

Modekoningin Máxima zegt het met bloemenprintjes 8 Royaal Journaal 24 7 vragen over troonopvolgers 36 Van harte: Prins Floris 41 Koninklijke hobby 44 Koninklijk eten met Marina 48 Stamboom Oranjes 51 De 'Megxit' in woord en beeld: het vertrek van Harry en Meghan van het hof 60 De Koning en ik 65 Column Jeroen Snel 78 Koninklijke bibliotheek 88 Koninklijke puzzel 93 Strip Willem en Max

82

Hier wordt Koningsdag gevierd: Maastricht 6

OR ANJ E BOVE N

Terug in de tijd: staatsbezoek Indonesië

Koninklijk licht in Doesburg: museum Lalique

68

Rumoer in royaltyland

Geachte lezer, Het is rumoerig in royaltyland. Zowel het Britse als het Belgische vorstenhuis zijn in de ban van schandalen. In Groot-Brittannië zijn het prins Harry en zijn vrouw Meghan, de hertog en hertogin van Sussex die zich hebben losgemaakt van de ketens van het protocol en een eigen koers gaan varen.

Speciaal voor Oranje Boven zette de in London woonachtige Arnoud Breitbarth, jarenlang correspondent voor een van de grootste kranten van Nederland, de twist in het Britse koninklijk huis op een rijtje. Een ding is duidelijk Koningin Elizabeth is ‘not amused’ met de stappen van haar rebelse kleinzoon.

In België is het oud-Koning Albert die voor herrie zorgt. Na maanden dralen heeft hij toegegeven dat Delphine Boëll zijn dochter is. Albert kon weinig mgez mg e et. anders, een DNA test had hem onomstotelijk klemgezet. orrd op de Oranje Boven dook in de kwestie en geeft antwoord nP aola ao la iin n vraag wat de rol van Alberts echtgenote koningin Paola dit drama is? ment a ls e en Gelukkig oogt onze koninklijke familie op dit moment als een baken van stabiliteit en rust. We waren er bij toen prinses Beatrix een bezoek bracht aan Saba en St. Eustatius. Modekoningin Máxima duikt in de e bloemetjesjurken van de royals, en we blikken terug ug op het vorige staatsbezoek aan Indonesië, toen met Be Beatrix eat atri rix ri en Claus in de hoofdrol.

Genieten kunt u ook van de nieuwste wintersportbeelden van het koninklijk gezin.

Het is een heerlijk stel, blijkt uit de foto’s.

Ik wens u veel leesplezier.

Jan-Kees Emmer

O RAN JE BOVEN

7

DENNIS VAN JOHOR TROTS OP BABY

Koning bezoekt vakschool Tijdens een bezoek aan de Zadkine Vakschool Schoonhoven heeft koning Willem-Alexander leren planeren. Hij sloeg met een klein hamertje een stuk zilver zodat er hoogglans ontstaat. De koning was te gast ter ere van het 125-jarige bestaan van de school.

Naast dat Willem-Alexander de handen uit de mouwen stak, kreeg hij ook een lezing over de jarenlange relatie van het koningshuis met de school. De Zadkine Vakschool is in de vorige eeuw met steun van de koninginnen Emma en Wilhelmina opgericht.

Prinses Aminah van Johor en haar echtgenoot Dato’ Dennis Verbaas uit Lisse zijn de trotse ouders geworden van een kindje. Dat is te zien op foto’s van de ‘cukur jambul’ ceremonie.

In het koninklijk paleis in Johor Bahru knipten familieleden tijdens de ‘majlis berandam surai’ om beurten een stukje haar af bij de zuigeling terwijl Dennis het kind stevig in zijn armen hield. De plechtigheid is een Maleisische traditie. en reden voor een familie om bijeen te komen. Ook sultan Ibrahim en kroonprins Ismail waren aanwezig.

PRINS MAURITS BAALT VAN AFSCHAFFING DIENSTPLICHT Prins Maurits, de oudste zoon van prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven, vindt het jammer dat de dienstplicht in Nederland is afgeschaft. Dat zij hij in de talkshow Jinek. ,,Als je kijkt naar vroeger en nu, gaf het ons wel discipline en doorzettingsvermogen. Dat zijn vaardigheden die ik anders niet had meegekregen.” De prins zat tijdens zijn militaire dienstplicht bij de Marine en vervult momenteel de functie van kapitein ter zee bij de Koninklijke Marine Reserve.

8

OR ANJ E BOVE N

KONINGIN BAKT CUPCAKES MET SCOUTS Koningin Máxima heeft aan scouts laten zien dat ze een echte keukenprinses is. Ze bakte samen met tientallen welpen, kinderen van 7 tot 11 jaar, cupcakes. Samen wogen ze alle ingrediënten af, klopten het beslag en versierden ze de baksels. De koningin bracht een bezoek haar Scouting Nederland om 100 jaar welpen in te luiden. Het hele jaar door zijn er feestelijke activiteiten gepland voor de kinderen en de vrijwilligers van Scouting.

Prins Constantijn is enthousiast over het Circuit Prins Constantijn is blij met de renovatie van Circuit Zandvoort. Op Twitter schreef hij over de renovatie en postte hij een filmpje waarin een indruk wordt gegeven van de werkzaamheden en vorderingen. ,,Als het in China mogelijk is in tien dagen een ziekenhuis te bouwen, dan kan in Nederland in enkele maanden een racetrack worden gebouwd voor de Formule 1. We kunnen het!”, schreef hij bij het filmpje.

Gehoorapparaat voor koningin Met haar 93 jaar is de Britse koningin Elizabeth niet de jongste. Hoewel ze nog energiek voor de dag komt en veel aanwezig is bij officiële gelegenheden, merkt ook zij dat ze een dagje ouder wordt. Onlangs werd ze voor het eerst gezien met een gehoorapparaat. Haar man prins Philip, die 98 jaar oud is, heeft ook een gehoorapparaat..

O RAN JE BOVEN

9

William en Kate houden het op drie

Royals herdenken slachtoffers in Auschwitz Royals uit heel Europa kwamen eind januari bij elkaar bij de Auschwitz-herdenking in Polen. Op die dag was het precies 75 jaar geleden dat het concentratiekamp is bevrijd. Ons koningspaar was aanwezig, maar ook de Belgische koning Filip en zijn vrouw Mathilde, e kroonprinses Victoria van Zweden en de Noorse kroonprins Haakon.

Lang gingen er geruchten rond dat Kate weer zwanger zou zijn en ze in 2020 haar vierde kindje zou krijgen. Kate zei eerder dat elke keer als ze een klein baby’tje ziet, het toch weer begint te kriebelen. In gesprek met een royaltyfan zei de hertogin onlangs dat de kans echt klein is dat er nog een vierde kindje komt. ,,Ik denk niet dat William nog meer kinderen wil�, zei Kate.

De fan zal teleurgesteld zijn, want zij stuurt de hertogin na iedere geboorte een kaartje.

DE METAMORFOSE VAN DE KONING GAAT VERDER Zagen we vorig jaar voor het eerst een baard bij koning derobe Willem-Alexander, het lijkt erop dat nu ook zijn garderobe eklede eraan moet geloven! De anders in het donker geklede ant en vorst verscheen tijdens werkbezoeken aan Brabant Noord-Holland aan het begin van dit jaar in een andere winterjas die nu eens niet veilig donkerblauw off zwart apend' van kleur was. Gehuld in zijn nieuwe jas en 'gewapend' haarse met een lach trotseerde Willem-Alexander de schaarse winterse buitjes die in februari vielen.

ORA OR RA R A NJE N JJE E B OV VE VEN EN E N O RAN BOVEN

11 11

KO NINKL IJ KE FAMIL IE ' THUIS' IN LE CH

EEN ZOEN VOOR PAPPA WILLEM-ALEXANDER Als de dikke zoen voor pappa koning Willem-Alexander tijdens de fotosessie in het winterse Lech een ding duidelijk maakte, is het wel dit: het is dikke mik tussen de Koning en zijn dochter, kroonprinses Amalia. De prinses voelt zich steeds vrijer voor de camera’s en ‘leverde’ als geen andere de beelden waar royalty minnend Nederland ieder jaar weer naar hunkert.

A

ilweer sinds 1959 viert de koninklijke ifamilie vakantie in Lech. Dit jaar waren inaast de Koning en zijn gezin, ook prinses Beatrix, prins Constantijn,

12

ORANJ E BOVE N

prinses Laurentien en hun kinderen Eloise, Leonore en Claus-Casimir aanwezig.

De vaste pleisterplaats is Gasthof Post van de familie Moosbrugger. De band met de

Gasthof Post in Lech is sinds jaar en dag waar de Oranjes logeren.

Kijk onze koningin eens rutschen.

Fotobijschrift.

eigenaren van dit traditioneel Oostenrijkse Hotel is inmiddels zo hecht dat de Moosbruggers ook aanschuiven bij belangrijke familiegelegenheden van de Oranjes. De families zijn voor eeuwig met elkaar verbonden omdat het Florian Moosbrugger was die in het gezelschap was van prins Friso toen deze zijn fatale skiongeluk kreeg in 2012.

Het is juist die hechte band met de Moosbruggers dat de koninklijke familie er voor kiest om Lech niet te mijden sinds het dramatische ongeval met Friso. Lech is een

soort ‘tweede huis’ waar men zich op het gemak voelt, en waar men zorgeloos vakantie viert.

Zeker omdat er met de Nederlandse media een afspraak is gemaakt om niet te fotograferen tijdens de vakantie.

Heerlijk samen ontspannen in de sneeuw.

O RAN JE BOVEN

13

Na het fotomoment kunnen de Koning en de koningin ongestoord genieten.

Op voorwaarde dat de Oranjes gedurende de vakantieweek met rust gelaten worden door de media, is er jaarlijks aan het begin van de vakantie een fotomoment. Dit is de laatste jaren uitgegroeid tot een spektakel waar tientallen fotografen en cameramensen op een witte alpenweide bijeengedreven worden om in een minuut of twintig verse plaatjes te schieten.

Hoofdrol Toch wordt het fotomoment nooit afgezaagd. En dan vooral door input van de jeugdige generatie Oranjes. Was het vorig jaar graaf Claus-Casimir die met een geslaagde fotobom spontaniteit wist in te brengen, dit jaar was de hoofdrol en De zusjes sam . to fo de op

Claus-Casimir (in de gele sweater) is een van de weinige heren in het gezelschap.

Hij vermaakt zich prima met zijn zus en nichtjes.

14

ORANJ E BOVE N

voor prinses Amalia, die tegen het einde van de sessie haar vader kaapte en zorgde voor een intiem familie inkijkje.

Terwijl de Oranjes al op weg waren naar de skihelling, riep Amalia haar vader terug en kwam er een onderonsje op gang dat aangeeft dat de Koning bij tijd en wijle naar de pijpen van zijn dochter danst. Het ging in eerste instantie niet van harte, want Willem-Alexander wilde dóór. Maar Amalia voelde aan dat de fotografen iets moois op het spoor waren. En dus pakte ze haar vader stevig beet, omhelsde hem terwijl de camera’s klikten. Als klap op de vuurpijl gaf ze hem vervolgens een dikke zoen, en keken Koning en dochter elkaar diep in de ogen. Het toetje van een geslaagde fotosessie in de sneeuw. De vakantie kon beginnen.

Bedreven suiz en de O

ranjes van de piste af .

Oorbellen

Het adelaarsoog van onze Josine Droogendijk, die de Oranje Boven-rubriek Modekoningin Maxima verzorgt, ontgaat niets! Het viel Josine op dat prinses Amalia voor het eerst tijdens een publiek optreden, oorstekers droeg. ,,Een keer eerder heb ik gezien dat Amalia oorbellen droeg, maar dat waren clipoorbellen tijdens een verblijf in Sevilla. Er was nog een verschil overigens: die bijeenkomst was niet publiek."

O RAN JE BOVEN

15

leKkere & gezoNde vIsgerEchten, In eeN ogeNblik op tafEl.

heB je Al eeN b Gewor Pen oP liK on NieuwE verPak zE kiNg?

Tonijntaco’s met vrienden? Zalmsalade voor de hele familie?

CreĂŤer in een handomdraai uiteenlopende visgerechten van over de hele wereld, gewoon gezellig thuis met onze heerlijke vis in blik. Hoe verruim jij je blik vanavond?

Voor inspirerende recepten, kijk hier: www.princes.eu Een gevarieerde, evenwichtige voeding en gezonde levensstijl zijn belangrijk. Princes Tonijn & Zalm zijn (van nature) eiwitrijk.

Eiwitten dragen bij tot een groei van de spiermassa.

© 2020 MMJ, “Chaudfontaine” is a registered trademark of MMJ.

Zo nd

Perfect op smaak er ca lor ieë n

Nieuw!

Modekoningin M

MAXIMA

door Josine Droogendijk

Royals zetten de bloemetjes buiten Met de lente in aantocht komen ook de fleurige bloemenprints weer in de winkels te hangen. Daarom in deze Oranje Boven een overzicht van koninklijke flower power.

18

ORANJ E BOVE N

B

loemen heb je in alle kleuren, vormen en maten, en daarom is het ook niet zo vreemd dat modeontwerpers zich graag laten inspireren door al het moois wat de natuur ons biedt. Wandel op een vrije dag maar eens door een modemuseum of modewinkel heen, en de kans is groot dat u zich omringd voelt door geweven, geprinte en geborduurde bloemen. Heel uiteenlopende bloemen welteverstaan, want qua kleur, dosering, techniek en symboliek is er heel veel mogelijk.

Dat blijkt ook wel als we gaan kijken naar de gebloemde outfits van koningin Máxima en haar 'collega’s'. Hoewel ze stuk voor stuk zijn voorzien van een heerlijke touch flowerpower, zijn de verschillen nog altijd groter dan de overeenkomsten. Kijk maar eens naar de begeleidende foto's.

De ene jurk knalt van de pagina af, terwijl de andere juist een ingetogen en subtiel totaalplaatje oplevert. En dat brengt ons meteen bij een interessante vraag, want wat is nu de perfecte bloemenprint voor een royal? Een eenduidig antwoord op deze vraag blijkt er niet te zijn, maar één ding is zeker: een nationale bloem scoort altijd.

Of je nou in eigen land bent, of juist ver daarbuiten. Door een jurk met een specifieke bloem te dragen, betuig je immers respect en laat je tegelijkertijd zien dat je goed voorbereid bent.

De plaatsing van de print kan een bloemetjesjurk maken of breken. Bij koningin Mathilde gaat alle aandacht uit naar de zoom van haar rok, het breedste gedeelte van het totaalplaatje. Bij Máxima zien we het tegenovergestelde.

O RAN JE BOVEN

19

Modekoningin MAXIMA XIMA Hertogin Catherine in n de japon n ueen mett van Alexander McQueen cussen. goudkleurige hibiscussen.

Zo oogstte hertogin Catherine e veel lof toen zij tijdens een bezoekk aan Maleisië een witte avondjurk droeg n. U raadt met geborduurde hibiscussen. vast wel waarom: de hibiscuss is de d. nationale bloem van het land.

Oeps, foutje Naast dessins met een nationale nale bloem, doen felgekleurde bloemenprints het ook goed aan ers opvallen in het hof. Een royal moet immers urlijk beter met de menigte, en dat lukt natuurlijk een fuchsia bloemenjurk dan met een zwart mantische rozen of mantelpak. Een print met romantische arnaast ook heel een stoere bloemenzee is daarnaast eft niet altijd een tijdloos. Maar pas op: dat hoeft ertogin Catherine voordeel te zijn. Zo werden hertogin aar) in exact en de hertogin van Kent (86 jaar) ot. En door de dezelfde bloemetjesjurk gespot. styling met sneakers en een kekke cocktailhoed,, aatstgenoemde oogde het totaalplaatje van laatstgenoemde zelfs een stuk jonger. Oeps.

Stelregel Omdat bloemen heuse blikvangers angers zijn, adenken over de moeten de royals wel goed nadenken n print. Zo valt dosering en plaatsing van een ngere postuur koningin Letizia door haar tengere ssin, terwijl een compleet weg in een grof dessin, bloemenprint bij slim gebruikk ook juist in je de Máxima slanker voordeel kan werken. Zo oogde n witte japon dan ooit toen zij in Berlijn een emenzee rond haar droeg met een kleurrijke bloemenzee et moment spelen taille. Bij de lentetrend van het aktische redenen symbolische, tactische en praktische dus een belangrijke rol, maar de hoofdrol is en blijft gelukkig weggelegd voorr de schoonheid Bepaalde gelegenheden van de bloemen zelf. smeken bijna om een Oftewel: echte flowerpower. gebloemde outfit. Een bezoek aan de Keukenhof bijvoorbeeld.

Als je als prinses een oemennaam hebt, dan mag je daar bloemennaam tuurlijk ook flink mee uitpakken. natuurlijk er zien we prinses Margriet in een Hier antelpak met felblauwe mantelpak argrieten, een ontwerp van margrieten, dy van den Krommenacker.

Addy

20

ORA NJ E BOVE N

Jan Taminiau liet zich tijdens het ontwerpen van de bloemenjurk inspireren door het behang van de Japanse Zaal in Huis ten Bosch. Interessant, want in de Japanse beeldtaal gaat er veel symboliek schuil achter flora en fauna. Zo staat bamboe symbool voor wijsheid en levenskracht, terwijl kersenbloemen naar de maand april verwijzen. De gelegenheid waarop de jurk werd gedragen, laat zich daarom ook wel raden: de verjaardag van koning Willem-Alexander.

Bloemenprints kunnen een romantisch plaatje opleveren, maar koningin Letizia heeft inog veel middels bewezen dat er nog meer mogelijkheden zijn. Wat raalt een kracht en elegantie straalt hier vanaf. Dit mag je met recht flowerpower ow noemen!

Jurken met n bloemenprint zijn en over het algemeen tijdloos en klassiek. Maar of dat altijd een voordeel is, is maar de vraag.

Zo verschenen hertogin Catherine (37 jaar) en de hertogin van Kent (86 jaar) in exact hetzelfde ontwerp van Erdem. Oeps. Foutje, bedankt!

De Noorse kroonprinses Mette-Marit kunnen we inmiddels in lange bloemetjesjurken met verfijnde en gestileerde prints uittekenen.

Leuk detail: de matchende bloemen in het blonde haar.

O RAN JE BOVEN

21

NIEUW

EASY VEGGIE

Verkrijgbaar in 3 heerlijke smaken Easy Veggie zit boordevol groenten en natuurlijk aardappel. Je maakt het heel gemakkelijk klaar en kunt er eindeloos mee variĂŤren! In de varianten Sweet Potato, Falafel en Roasted Corn. Je vindt ze in het diepvriesschap.

Kijk voor variatietips op aviko.nl

HERTOG JAN 0.0 EEN 0.0 OM VAN TE GENIETEN Hertog Jan 0.0 is ontstaan uit dezelfde liefde voor bier als onze andere bieren. Gebrouwen met geselecteerde hoppen en dezelfde graansoorten als Hertog Jan Pilsener. Met natuurzuiver water en ons eigen Hertog Jan-gist. Verdraaid lekker ĂŠn alcoholvrij dankzij een speciaal brouwproces.

Vragen over troonopvolgers

Christian TOEKOMSTIG TROONOPVOLGER DENEMARKEN Langzamerhand dient zich een nieuwe generatie troonopvolgers aan bij de Europese vorstenhuizen.

Oranje Boven stelt deze jonge tieners voor in de vorm van 7 vragen.

Dit keer de beurt aan prins Christian van Denemarken.

1 24

Wat weten we van prins Christian?

Laten we meteen maar even iets rechtzetten: Christian (14) is niet als eerste aan de beurt wanneer zijn grootmoeder koningin Margrethe overlijdt. Dat is zijn vader kroonprins Frederik. Maar net als bijvoorbeeld prinses Amalia

ORANJ E BOVE N

wordt ook hij met zachte hand voorbereid op de troon.

2

3

Gebeurt dat net als bij de Oranjes in de luwte, of is hij wat meer zichtbaar?

Het privéleven van het Deense kroonprinselijk gezin wordt in het algemeen goed afgeschermd. Maar kroonprinses Mary fotografeert haar kinderen regelmatig, zowel thuis als op vakantie. Die foto's worden dan verspreid via social media. Daarnaast heeft Christian met het gezin al uitstapjes gemaakt naar Groenland en de Faeroer, waar zijn oma ook de scepter zwaait.

Hij heeft toch ook al een officieel optreden achter de rug?

Christian opende als peuter in 2008 samen met zijn opa prins-gemaal Henrik het nieuwe olifantenhuis van de dierentuin van

Het voltallige kroonprinselijke gezin v.l.n.r.: kroonprins Frederik, prins Christian, prins Vincent, prinses Isabella , kroonprinses Mary en prinses Josephine.

Kopenhagen. Het prinsje mocht op de knop drukken en kon daarna de olifanten – een geschenk van het Thaise koningspaar – bewonderen.

4 5

Klopt het dat zijn naam bij zijn geboorte al vaststond?

Ja. Het Deense koningshuis kent wanneer het om toekomstige koningen gaat maar twee smaken: Frederik en Christian. Die namen worden om beurten gebruikt. Toen kroonprinses Mary op 15 oktober 2005 het leven schonk aan een zoon, wist iedereen wat zijn naam zou zijn.

Bij zijn troonsbestijging wordt hij Christian XI. De prins heeft er al een optreden opzitten met prinses Amalia?

Christian en de Prinses van Oranje hebben de Zweedse kroonprinses Victoria als peettante. Bij het huwelijk van Victoria in 2010 was hij bruidsjonker en Amalia samen met

Met prinses Amalia heeft prins Christian er al een optreden opzitten.

de onder anderen Ingrid Alexandra van Noorwegen bruidsmeisje.

6 7

Waar gaat Christian naar school?

De afgelopen drie maanden ging Christian naar de LemaniaVerbier International School in Zwitserland, samen met zijn broer en zussen.

Wat zijn de liefhebberijen van de prins?

Christian heeft zelf aangegeven te houden van skiën en hardlopen. Zo heeft hij al deelgenomen aan de Royal Run, de loopwedstrijd die sinds 2018 wordt gehouden. Bij het bezoek aan Groenland liet Christian zien ook op het voetbalveld goed uit de voeten te kunnen.

O RAN JE BOVEN

25

member: DEA9EC80-3676446C-9C51-4C71 4E924D47 F9F1A1C8-71874E6DA279-5B6D46BD DCC3

Signature numérique de member: DEA9EC80-3676-446C -9C51-4C714E924D47 F9F1A1C8-7187-4E6D A279-5B6D46BDDCC3 Date : 2020.02.03 16:22:15 +01'00'

Nieuw. Andrélon Klei Fris & Zuiver.

Verfrissende verzorging voor vette haaraanzet en droge punten.

L I E F D ES AF FAI R E AC HT ER VOLGT BE LGISCHE OUD-KO NING (85 )

BUITENECHTELIJKE DOCHTER (EINDELIJK) ERKEND Na ruim een halve eeuw is het hoge woord eruit: Delphine is zijn dochter. De Belgische oud koning Albert houdt er tijdens zijn huwelijk decennialang een ‘tweede gezin’ op na. Totdat hij en Paola besluiten hun huwelijk een tweede kans te geven. Albert neemt afscheid van zijn minnares en buitenechtelijke dochter en kijkt letterlijk niet meer achterom. Toch is het verleden hem altijd blijven achtervolgen….

O RAN JE BOVEN

29

Albert, Paola en de kleine prins Filip in 1961.

Albert en Paola zijn nog altijd bij elkaar.

D

e Belgische koning en diens ‘liefdesbaby’.

De affaire houdt onze zuiderburen al decennialang bezig. Wat zijn de feiten? Waarom heeft het zo lang geduurd voordat Albert wilde toegeven dat hij een buitenechtelijke dochter heeft, terwijl iedereen dat al jaren weet? En… hoe heeft deze netelige kwestie zo kunnen ontstaan?

Het is 1966. In België zit Boudewijn op de troon. Zijn broer Albert is 32 jaar en dan al zeven jaar getrouwd met de Italiaanse donna Paola Ruffo di Calabria. Het stel heeft drie kinderen: Filip, Astrid en Laurent. Van een gelukkig en stabiel gezinsleven is in die jaren echter geen sprake. Paola voelt zich eenzaam aan het hof en in haar huwelijk. Het was ,,een triest en moeilijk huwelijksleven”, zegt Albert later over deze periode.

In de zomer van 1966 reist de prins naar

Barones Sybille de Selys Longchamps.

DNA liegt niet: Delphine lijkt sprekend op haar vader.

30

ORA NJ E BOVE N

Griekenland waar hij de 25-jarige barones Sybille de Selys Longchamps ontmoet, zij is de echtgenote van de schatrijke industrieel Jacques Boël. Voor de Belgische televisiecamera herinnert Sybille zich jaren later: ,,Ik voelde meteen dat we elkaar niet onverschillig lieten. Maar er was geen enkele reden waarom het zou kunnen slagen. We waren beiden getrouwd." Later dat jaar volgt een tweede ontmoeting, waarna Albert en Sybille zich in een even hartstochtelijke als verboden affaire storten.

Alle geheimzinnigheid Volgens Sybille is Albert niet gelukkig met Paola: ,,Ze was ontzettend moeilijk. Paola was niet gelukkig en stelde hem constant op de proef. Ze tierde als een echte Italiaanse en hij leed daaronder, vooral voor de kinderen.”

Prins Laurent en echtgenote Claire.

Koning Boudewijn wil dat zijn broer de relatie beëindigt en dreigt diens toelage stop te zetten.

Maar Albert trekt zich daar niets van aan. Zijn buitenechtelijke avontuur blijft uiteindelijk niet zonder gevolgen. Sybille wordt zwanger. ,,Ik dacht dat ik geen kinderen kon krijgen en dat we geen voorzorgen hoefden te nemen", zegt ze tegen documentairemaker Eric Goens. Over Alberts reactie op het babynieuws: ,,Hij vond het geen ramp".

steeds opnieuw samen verder te gaan. In het begin speelt fysieke aantrekking wel een rol, maar met de tijd zijn wederzijds respect en achting voor elkaar van fundamenteel belang.

Zoals ieder koppel hebben de koning en ikzelf heel gelukkige maar ook moeilijke momenten gekend. Bij ons heeft de liefde het laatste woord gehad. Nu zeggen we tegen elkaar dat we voor elkaar gemaakt waren."

In februari 1968 bevalt Sybille van dochter Delphine. Vanaf dat moment houdt prins Albert er een tweede gezin op na. Sybille: ,,Albert is niet echt een vaderlijke figuur maar hij was heel lief voor haar. Hij zei dat hij een heel ander gevoel had dan bij zijn eigen kinderen. Hij zei het eigenlijk duidelijker dan dat." Pas vele jaren later wordt Sybille alle geheimzinnigheid beu.

Een jaar na de definitieve relatiebreuk vertelt Sybille aan de inmiddels zeventienjarige Delphine dat Albert haar echte vader is.

Delphine voelt zich bedrogen. Ze krijgt psychische problemen en anorexia.

Te zware wissel De barones overweegt met haar prins te breken en België te verlaten. Maar dat kan Albert niet verdragen. Hij belooft voor Sybille te kiezen.

Van broer Boudewijn krijgt Albert uiteindelijk toerstemming om van Paola te scheiden, maar uiteindelijk is het Sybille die besluit dat een scheiding een te zware wissel zal trekken op haar toekomst met Albert. Prompt verbreekt zij de relatie, maar Albert blijft haar opzoeken.

De relatie komt echter tot een eind als Albert en Paola in 1984 hun 25-jarig huwelijksjubileum aankondigen. Tijdens een interview naar aanleiding van haar 65ste verjaardag zegt Paola jaren later: ,,Ik denk dat een huwelijk standhoudt als er een wil aanwezig blijft om

Onomstotelijk bewijs

Als Albert dat hoort, brengt hij een bezoek aan Delphine. Ze houden contact en schrijven brieven. In 1993 overlijdt koning Boudewijn en gaat de troon naar Albert. Nog altijd stuurt Albert met kerst en voor haar verjaardag p cadeaus naar Delphine. Maar dat stopt abrupt als journalisten het bestaan van zijn buitenechtelijke dochter in 1999 wereldkundig maken.

Als Delphine hem daarna belt, zegt Albert: ,,Ik wil niets meer horen over deze hele geschiedenis. Trouwens je bent mijn dochter niet”, waarna hij de verbinding verbreekt.

Documentairemaker Eric Goens.

O RAN JE BOVEN

31

Ook zij Juan Carlos en diens Vlaamse liefdesbaby

Koning Boudewijn (l) en koningin Fabiola.

Delphine, die als kunstenares haar brood verdient, laat zich niet afschepen. ,,Ik ben niet uit op geld of een titel, maar ik wil dat mijn vader toegeeft dat ik besta en dat ik zijn dochter ben." Het ‘vaderschap’ wordt voor haar een principekwestie en dat blijft het, vooral als Albert in 2013 afstand doet van de troon en niet langer onschendbaar is. DNA-onderzoek heeft dan al aangetoond dat Jacques Boël niet haar biologische vader is. Delphine wil dat Albert eveneens DNA afstaat. Lange tijd weigert hij, totdat de rechter hem daar in 2019 op straffe van een dwangsom toe dwingt. De oud koning weigert daarna maandenlang de uitkomst van het DNA-onderzoek openbaar te maken.

Eind vorig jaar oordeelt de rechter dat Albert uitsluitsel moet geven.

Een diepe liefde In januari kiest Albert eieren voor zijn geld.

Albert laat via zijn advocaat weten dat hij de biologische vader is van Delphine. Waarom de koning zich jarenlang met hand en tand heeft verzet tegen de erkenning van zijn dochter?

Volgens royalty-watchers was dat vooral om Paola te ontzien; de oud koningin zou met deze affaire grote moeite hebben gehad. Daarom had Albert de kwestie het liefst al jaren geleden achter zich gelaten. Tijdens een kersttoespraak voor de Belgische televisie zei hij daar ooit over: ,,De koningin en ikzelf hebben teruggedacht aan zeer gelukkige periodes, maar ook aan de crisis die we dertig jaar geleden hebben doorgemaakt. Samen hebben wij - al heel lang geleden - die moeilijkheden overwonnen en hebben wij een diepe liefde en verbondenheid hervonden."

Als er één koning is die de naam Don Juan verdient, dan is dat wel de Spaanse (oud-) koning Juan Carlos. Zijn huwelijk met Sofia is in de eerste jaren redelijk gelukkig, maar dat wil niet zeggen dat Juan Carlos in die tijd monogaam is. Zo zou hij intiem zijn geweest met de Vlaamse Lilliane Sartiau, die in 1967 bevalt van een dochter, Ingrid.

Als de dochter van Lilliane Sartiau in 2015 een vaderschapstest aanvraagt, beroept de koning zich op zijn onschendbaarheid.

Ingrid: ,,Ik ben emotioneel uitgeput, mijn huwelijk is gestrand, mijn twee kinderen hebben onder de heisa geleden. Het enige dat ik wil, is mijn vader ontmoeten, hem in de ogen kijken. Ieder kind heeft het recht zijn afstamming te kennen.”

In de loop der jaren zou de koning duizenden vrouwen hebben gehad. In 2012 belandt de dan 74-jarige Juan Carlos opnieuw in een netelige situatie als hij tijdens een olifantenjacht in Botswana zijn heup breekt.

De oude vos blijkt zijn haren te hebben verloren, maar niet zijn streken. Juan Carlos is namelijk in gezelschap van zijn 46-jarige maîtresse, Corinna zu SaynWittgenstein.

Sofia schijnt al jaren gescheiden van haar Juan te leven.

Het samenzijn is slechts schone schijn.

32

ORANJ E BOVE N

bedrogen hun koningin: Zweedse Carl Gustaf wil affaire vergeten Tien jaar geleden loopt het imago van het Zweedse koningshuis een enorme deuk op. Vooral dat van koning Carl Gustaf. Een journalist onthult dat de koning deelneemt aan ‘jacuzzifeestjes’ met naakte modellen.

Ook wordt bekend dat Carl Gustaf eind jaren negentig gedurende een jaar er een minnares op nahield: Camilla Henemark, een Zweeds-Nigeriaanse zangeres/model. Pikant detail: koningin Silvia is al die tijd op de hoogte van de affaire.

Carl Gustaf en Silvia kijken vooruit.

Niemand wordt gelukkig van de verboden relatie. Minnares Camilla vertelt later: ,,Het was aanhoudend feest met veel geld en champagne, maar aan het einde werd ik afstandelijk en dronk aanhoudend. Ik zakte dieper en dieper weg in een depressie.”

Carl Gustaf wil de romance liever vergeten: ,,Ik heb erover gepraat met de koningin en mijn kinderen. Dat wat gebeurd is, was lang geleden. Daarom willen de koningin en ik dit hoofdstuk nu afsluiten en vooruitkijken.”

‘Deugniet’ Bernhards laatste liefdesbiecht Hij is charmant en charismatisch, maar zeker niet monogaam. Bernhard trouwt in 1937 met prinses Juliana, maar al tijdens de oorlog heeft hij volgens historicus Cees Fasseur affaires met lady Ann Orr en Penelope Aitkin. Juliana verblijft op dat moment in Canada.

Het vreemdgaan wordt niet veroorzaakt door hun gescheiden levens, maar door Bernhards libido. Immers, ook na de oorlog blijft hij Juliana bedriegen. Zo heeft de prins

later, onder anderen, een liefdesrelatie met Française Hélène Grinda. Er zijn talloze verhalen over buitenechtelijke kinderen, het zijn er in elk geval twee: Française Alexia en de Amerikaanse Alicia.

In een interview aan de Volkskrant dat na zijn overlijden wordt gepubliceerd, bevestigt Bernhard: ,,Ik heb zes dochters”. Ook zegt hij: ,,Als het beeld is dat ik zo nu en dan een deugniet was, dan gun ik dat de mensen.

Maar ik zou het erg vinden als ze denken: hij deugde niet.”

Staatsieportret

De schalkse Hélène Grinda.

O RAN JE BOVEN

33

BEST FOR YOUR FRIEND TRIOCOLOR 100% NATUURLIJKE KAUWSTICKS Best for your Friend maakt goede premium diervoeding, voor een betaalbare prijs, beschikbaar voor de supermarktklant. De Triocolor kauwsticks zijn 100% natuurlijk, gemaakt van zuiver runderhuid en gewikkeld in gedroogde kip. Ze bevatten geen kleur-, geur of smaakstoffen.

/bEsTfOrYoUrFrIeNd • wWw.bEsTfOrYoUrFrIeNd.nL

36

ORA NJ E BOVE N

VA N H A RT E

gefeliciteerd

10 APRIL 1975

Prins Floris Prins Floris viert op 10 april zijn 45ste verjaardag. Later dit jaar heeft Floris Frederik Martijn van Vollenhoven, zoals hij voluit heet, opnieuw een heugelijke gebeurtenis te vieren…

Floris is de jongste zoon van prinses Margriet en mr. Pieter en de prins die het minst in de schijnwerpers staat. Over Maurits, Bernhard en Pieter-Christiaan horen we meer dan over prins Floris. Anders dan bijvoorbeeld broer Bernhard, heeft Floris geen grote onroerendgoedportefeuille of een Formule 1-circuit in Zandvoort. Floris is partner bij investeringsmaatschappij Strong Root Capital en daarnaast bestuurslid van Stichting het zeilschip Eendracht en de Richard Krajicek Foundation.

Peuken rapen Toch is de prins geen grijze muis. Eind vorig jaar werd bekend dat hij elektronische (dance-)muziek maakt. Floris heeft op muziekwebsite SoundCloud een account onder 'Floris van Oranje'. Ook tijdens zijn school- en studiejaren bleef Floris’ aanwezigheid niet onopgemerkt. Ter gelegenheid van het negentigjarig bestaan van het Christelijk Lyceum in Apeldoorn onthulde Floris dat indertijd een deurruit op school aan diggelen ging doordat hij een tas naar een vriendje gooide en miste: ,,Dat was niet zo handig.” Ook werd hij eens de klas uitgestuurd: ,,Voor straf moest ik peuken rapen op het schoolplein.”

Later ging de prins Nederlands recht studeren in Leiden. Het was daar waar hij op een feestje Aimée Söhngen leerde kennen.

Tij Tijdens een wintersportvakantie in Oostenrijk vroeg de pr prins zijn Aimée ten huwelijk. Op 20 oktober 2005 g gaven ze elkaar het jawoord in het stadhuis van Naarden. In o oktober 2020 zijn ze de trotse ouders van dochters M Magali (2007), Eliane (2009) en zoon Willem Jan (2013) e en alweer vijftien jaar getrouwd. Opnieuw reden voor ffeest, want Floris en Aimée vieren dus hun kristallen h huwelijksjubileum.

Floris en Aimée vieren in oktober hun kristallen huwelijk.

O RAN JE BOVEN

37

HEBBEDINGEN VAN ORANJE Een koningshuisfan kan op de website royalwebshop.eu zijn hart ophalen. Er zijn honderden artikelen te koop met foto’s van de Nederlandse royals, maar ook van koningin Elizabeth, de rest van de Britse familie en royals ver buiten Europa.

Oranje Boven zet de leukste artikelen op een rij.

Britser kan bijna niet Wat is er nou Britser dan een kopje thee met een koekje?

Met dit theeblik kan een echte ‘high tea’ bijna niet meer verpest worden want een oude en jonge koningin Elizabeth kijken mee vanaf de koffietafel. In dit theeblik zitten veertig zakjes English Breakfast Tea.

Familiemok

In de ochtend koffie drinken uit een mok met je favoriete royal erop. Dat is nog eens lekker wakker worden.

Op de website zijn meerdere varianten te koop, met onder anderen Willem-Alexander en Máxima op de mok en ook onze prinsessen Amalia, Alexia en Ariane zie je terug.

Wie ook op een mok siert is Catherine, hertogin van Cambridge, samen met haar gezin: William, prins George, prinses Charlotte en de kleine prins Louis staan er stralend op.

Terugbladeren Afgelopen zomer poseerde het koninklijke gezin voor een fotoshoot bij Huis ten Bosch. De prinsessen Amalia, Alexia en Ariane zagen er prachtig uit en ook Máxima en Willem-Alexander stonden stralend op de foto’s. Meer dan twintig foto’s van die middag zijn gebundeld in een fotomagazine. Verkrijgbaar via royalwebshop.eu

38

ORA NJ E BOVE N

Koning van Thailand, Rama X

Kroningsboekje van ver

Bordje goud koninklijk Het is nog niet zo lang geleden dat prins Harry in het huwelijksbootje stapte met zijn Amerikaanse vriendin Meghan Markle. Toch lijkt het jaren geleden, want in de tussentijd is er veel gebeurd.

De twee zijn niet alleen ouders geworden van zoontje Archie, maar hebben ook het Britse koningshuis op z’n kop gezet met hun wens te emigreren naar Canada.

Het kiekje op dit bordje is gemaakt ter ere van de bruiloft van Harry en Meghan, op 19 mei 2018.

Wie meer houdt van de koninklijke families ver weg van onze landsgrens kan ook mooie spulletjes vinden in de webwinkel.

Zoals dit fotomagazine van n de kroningsceremoniën van Rama X. Hij werd in 2019 gekroond, bijna drie jaar na de dood van zijn vader. Hoewel hij niet populair is in zijn nkele land, heeft hij toch voor enkele grote veranderingen gezorgd. De koning heeft 5 zoons, en de jongste is voorlopig geoogd troonopvolger. Bovendien had zijn zus Sirindhorn desgewenst koningin kunnen worden.

Op de koelkast Tussen alle magneten die gekocht zijn op vakanties kunnen nu ook fotomagneten op de koelkast hangen. Op deze set van vier zijn de foto’s gedrukt van koning Willem-Alexander en Máxima, de drie prinsesjes bij Villa Eikenhorst in 2018, het koningspaar bij een galadiner in het Koninklijk Paleis in Amsterdam en Harry en Meghan in de koets op hun trouwdag.

Koning aan de fiets Aan de fiets- of autosleutel of als hanger aan de tas.

Deze sleutelhangers staan overal leuk. De set van drie sleutelhangers sleu bevat foto’s van de leden van onze koninklijke konink familie. De drie prinsessen zijn te zien in twee hang hangers en de foto van koning Willem-Alexander en zijn vrouw Máxima zit in de derde.

O RAN JE BOVEN

39

THE MÜH YOU CAN’T

RESIST OOK VERKRIJGBAAR IN DE SMAKEN:

Y Y R R RR E E B B W A W R A T SSTR PISTACHIO-CO CONUT -COCON UT

DE PASSIE

,,Eens een scout, altijd een scout", vindt koning Carl Gustaf.

SCOUTING

Carl XVI Gustaf Vorsten zijn ook gewoon mensen en ieder mens wordt met talent geboren.

Elke editie duiken we in de onbekende talenten en hobby’s van Europese royals.

Dit keer de hobby van de Zweedse koning Carl XVI Gustav.

Al tijdens zijn jeugd was Carl Gustaf actief bij de scouting. In 1955 - toen was hij negen jaar oud - werd hij voor het eerst lid van een vereniging. Een jaar later voerde hij een van zijn eerste officiële taken uit als kroonprins door aanwezig te zijn op een kamp waar meerdere verenigingen bij elkaar kwamen.

Ere-voorzitter

Ook de afgelopen jaren bezoekt de 73-jarige regelmatig grote scoutingkampen. Zo gaat hij als ere-voorzitter van de World Scout Foundation naar de World Jamboree, die eens in de vier jaar in steeds een ander land wordt georganiseerd. ,,Wat erg mooi is aan scouting is dat scouts van over de hele wereld dezelfde visies en normen en waarden hebben”, zegt de koning tegen World Organization of the Scout Movement.

Al die scoutingervaring heeft de koning veel gebracht, zegt hij zelf tegen de scoutingorganisatie. ,,Ik heb als scout gezien hoe belangrijk het is voor jonge mannen en vrouwen om leiderschapskwaliteiten te ontwikkelingen en die positief inzetten.”

Aan ooit stoppen met scouting moet de koning niet denken. ,,Eens een scout, altijd een scout.”

Vanaf zijn negende jaar is koning Carl Gustaf lid van de scouting.

O RAN JE BOVEN

41

T S J I R L O O K M DA’S E O BL N I P N E OI YAKI, PAKS

20 m

in.

2 per

s.

MET KIP TERI

VERS IN HET VRIESVAK

INGREDIËNTEN

BEREIDING

VARIATIETIP:

• 1 zak Bonduelle bloemkoolrijst

• Verhit in een wok 1 el olie. Bak de kipblokjes in

VERVANG DE KIPFILET DOOR BIEFSTUK OF ZALMFILET.

(vers in het vriesvak, 400g) • 2 el olie • 150g kipfilet, in blokjes

4 min. goudbruin. Voeg het witte deel van de paksoi toe en bak in 4 min. knapperig gaar.

• Verhit in een hapjespan de rest van de olie.

• 1 paksoi, in repen

Voeg de rijst toe en bak 6 min. al omscheppend.

• 75 ml teriyaki woksaus

Voeg het groene paksoiblad en de woksaus toe

• 50g ongezouten pinda’s

aan de kip en verwarm 1 min. mee.

• Schep de rijst op 2 borden. Verdeel er de kip teriyaki met de paksoi over en bestrooi met de pinda’s.

Per persoon: 515 kcal, 29 g eiwit, 30 g vet waarvan 5 g verzadigd, 28 g koolhydraten, 9 g vezels, 2,6 g zout en 300 g (bereide) groente

De verrassende groente van vandaag

T E H KIP

10

TA

%P 100 LA

AARDIG NT

A R DIG

NIET LANGER 0 % PLA

N

MORELIFE LESSMEAT Maak ook het verschil met het lekkerste plantaardige vlees.

KONINKLIJK

ETEN

Marina Numan schreef het kookboek ‘Het Wereld Dieet’. De culinair journaliste laat in deze editie haar licht schijnen over alle zoetigheid die je op het paleis tegen kunt komen.

Zoals een vegan citroentaartje met... eetbare bloemen.

KO NI N GIN WIL HEL MINA WA S GE K O P ZOE TIGHE ID

KONINKLIJK FRIS CITROENTAARTJE Slagroom, suiker, karamel, glazuur, bloem en eieren zijn als vanouds de ingrediënten voor heerlijke taartjes. Koningin Wilhelmina hield ook van zoete lekkernijen. Zo verwenden zij en hertog Hendrik van Mecklenburg-Schwerin hun bruiloftsgasten op een reusachtige huwelijkstaart, op 7 februari 1901.

Wat zal ze van dit feestelijke citroentaartje gevonden hebben met een heerlijke bodem van noten en rozijnen, gevuld met een romige crème van citroen, cashewnoten en agavesiroop?

Versierd met de onbespoten, eetbare bloemen uit de eigen tuin.

44

ORANJ E BOVE N

Vegan citroentaartje

Tiramisucappuccino

Het boodschappenlijstje Voor de bodem - 100 gram amandelmeel - 80 gram dadels - 20 gram geraspte kokos - 2 eetlepels rozijnen - Geraspte schil van ½ citroen - 1 eetlepel kokosolie

- 60 ml. kokosolie, gesmolten - 1 blikje kokosmelk 400 gram - 120 ml. citroen- of limoensap - Geraspte schil van ½ citroen - 2 eetlepels agavesiroop of ahornsiroop

Voor de vulling - 190 gram cashewnoten, 12 uur geweekt

Garnering onbespoten, eetbare bloemen

Bereiding voor 4 kleine taartjes of 1 springvorm ca. 20 cm: • Meng voor de bodem alle ingrediënten door elkaar in een blender, totdat het een samenhangend deeg is. Vet de vormpjes in met kokosolie. Of bekleed de grote springvorm met bakpapier. Druk het deeg goed in de vorm. Zet de vormpjes minimaal 1 uur in de koelkast.

• Gooi het weekwater weg van de cashewnoten en laat goed uitlekken. Mix de overige ingrediënten in de mixer tot een crème.

Vul de bodems gelijkmatig met de citroencrèmevulling en zet het minimaal 8 uur in de koelkast. Als je de taartjes sneller klaar wilt maken, dan zet je de vormpjes 1 uur in de vriezer.

Garneer met de bloemblaadjes en geniet.

Het boodschappenlijstje

- 200 ml haver- of sojamelk - 1 theelepel cacaopoeder - Snufje kaneel - 2 theelepels cacaopoeder

- Snufje vanillepoeder - 2 theelepels agavesiroop - 100 ml. vers gezette, hete koffie

Bereidingswijze: • Doe de havermelk samen met de vanille en agavesiroop in het opschuimapparaat voor cappuccino. Maak van de melk een luchtig geheel. Meng de kaneel en de cacaopoeder door de koffie. Schenk de melk in een groot glas en giet er voorzichtig de hete koffie op voor het wolkeneffect. Heerlijk genieten bij het bloementaartje.

Tip:

Eetbare bloemen kun je tegenwoordig in winkels en groothandels krijgen, maar natuurlijk ook onbespoten uit je eigen tuin. De roodgekleurde Afrikaantjes hebben een frisse citroenachtige smaak. Perfect voor het citroentaartje en een lust voor het oog.

O RAN JE BOVEN

45

THE SMOOTHEST TASTE Geen 18, geen alcohol.

Je chili wordt blij met

erbij!

CHILI SIN CARNE MET RIJST Hoofdgerecht

Ingrediënten - 1 zak HAK Chili sin Carne Schotel - 225 gr rijst - 125 ml zure room of crème fraîche - 250 gr champignons, in plakjes - 2 bosuien - Bosje koriander - ½ zak tortilla chips Bereiding Kook de rijst gaar. Bak de champignons in een pan met een beetje olie of boter.

Voeg de zak Chili sin Carne Schotel toe en verwarm mee. Hak de bosui in ringetjes en voeg toe aan de pan. Hak de koriander fijn. Serveer de rijst met de Chili sin Carne, wat tortilla chips, een schep zure room en eventueel wat extra bosui.

Eet smakelijk!

3

pers

20 min

435g

groenten

DE FAM I L I E VAN

ORANJE = Leden van het Koninklijk Huis

Willem-Alexander Máxima 27 april 1967 17 mei 1971 wonen in Paleis Huis ten Bosch, Den Haag

Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013

Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen

Laurentien Constantijn 25 mei 1966 11 oktober 1969 wonen in Den Haag

48

ORA NJ E BOVE N

Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004

Beatrix Claus 31 januari 1938 6 september 1926 woont in † 6 oktober 2002 kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche

Catharina-Amalia 7 december 2003

Alexia 26 juni 2005

L Luana 26 maart 2005

Z i Zaria 18 juni 2006

Eloise 8 juni 2002

Claus-Casimir 21 maart 2004

Ariane 10 april 2007

Leonore 3 juni 2006

Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004 Margriet Pieter 19 januari 1943 30 april 1939 wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn

Felicia 31 mei 2005

Lucas 26 oktober 2002

Anna 15 april 2001

Benjamin 12 maart 2008

Samuel 25 mei 2004

Isabella 14 mei 2002

Pieter 19 november 2008

Emma 28 november 2006

Eliane 5 juli 2009

Magali 9 oktober 2007

Willem Jan 1 juli 2013

Christina 18 februari 1947 † 16 augustus 2019

Maurits Marilène 17 april 1968 4 februari 1970 wonen in Amsterdam

Bernhard Annette 25 december 1969 18 april 1972 wonen in Amsterdam

Pieter-Christiaan Anita 22 maart 1972 27 oktober 1969 wonen in Wassenaar

Foto's: Hollandse Hoogte, RVD

Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Doorn

Floris Aimée 10 april 1975 18 oktober 1977 wonen in Voorschoten

O RAN JE BOVEN

49

REPORTAGE

door Arnoud Breitbarth

EIGENZI N N I G PAAR Z E T B RI T S KO N I N G S H U I S O P Z'N KO P

WORDEN HARRY & MEGHAN STRAKS SCHNABBELKONING EN -KONINGIN? Het Verenigd Koninkrijk is in rep en roer als op 8 januari dit jaar de hertog en hertogin van Sussex laten weten een stap terug te willen zetten.

Het is de bevestiging van wat kenners van het Britse koningshuis al maanden aan zien komen: de breuk tussen het huis van Windsor en Harry en Meghan is niet meer te repareren.

H

et rommelt al lang achter de gesloten paleispoorten. Meghan kon niet goed aarden en wilde, samen met Harry, het koninklijk huis moderniseren. Daarbij kijken de twee met interesse naar het Nederlandse model, waar bijvoorbeeld prins Constantijn en prinses Laurentien, maar ook wijlen prins Friso en prinses Mabel, carrières

hebben naast hun koninklijke verplichtingen.

Maandenlange gesprekken met de koninklijke familie leverden niets op, tot frustratie van Harry en Meghan.

Daar kwamen de onophoudelijke – grotendeels verzonnen – artikelen in de boulevardpers en de misselijkmakende beledigingen op sociale media bij.

O RAN JE BOVEN

51

Harry vecht voor de privacy van zijn vrouw en zoontje Archie (links).

Geen wonder dat het stel de koninklijke lier aan de wilgen hangt: ,,We zoeken een progressieve rol”, schrijft het echtpaar.

De timing komt voor koningin Elizabeth als een volslagen verrassing. Zij had nog de hoop om eerst binnenskamers tot een oplossing te komen en dat als voldongen feit te presenteren aan de buitenwacht. Maar Meghan en Harry zijn ongeduldig en forceren een breuk, de conservatieve hofhouding van Buckingham Palace is met stomheid geslagen.

carrière én lid zijn van het koningshuis gaat in het Verenigd Koninkrijk niet samen.

Harry en Meghan gebruiken vanaf dit voorjaar hun koninklijke titels niet meer en betalen een kleine €2,9 miljoen terug aan de Britse overheid: het bedrag dat werd gestoken in de verbouwing van Frogmore Cottage. In dit riante optrekje vlakbij Windsor Castle, het lievelingspaleis van Elizabeth, willen Harry en Meghans de helft van hun tijd doorbrengen.

Aandacht

Na tien dagen intensieve vergaderingen met de rest van de koninklijke familie is er een compromis: de twee krijgen de vrijheid die ze verlangen, maar kunnen koningin Elizabeth niet meer vertegenwoordigen. Een commerciële

De rest van het jaar zijn Harry en Meghan in Noord-Amerika: in Canada en de VS verwacht het stel meer tijd en aandacht te kunnen geven aan hun zoontje Archie, die begin mei 1 jaar wordt.

4 augustus 1981 Meghan Markle wordt geboren in Los Angeles.

23 juni 2011 – Meghan breekt door als Rachel Zane in de serie Suits.

15 september 1984 Harry wordt geboren in Londen.

31 augustus 1997 Prinses Diana sterft op 36-jarige leeftijd in Parijs aan de gevolgen van een auto-ongeluk. Harry is dan 12 jaar oud.

52

ORANJ E BOVE N

10 september 2011 Meghan trouwt met Trevor Engelson, de acteur van wie ze twee jaar later scheidt.

Begin juni 2016 Na een blind date slaat de vonk over tussen Meghan en Harry.

Meghan en Harry willen geen prominente royals meer zijn.

Koningin Elizabeth heeft geleerd van het verleden: koning Edward VIII en zijn vrouw Wallis Simpson werden door Elizabeths moeder hardhandig uit de familie gezet na Edwards abdicatie. Het contact met Edward was minimaal. De pijn die dat aan alle kanten veroorzaakte, wil de koningin nu voorkomen omdat ze erg gesteld is op Harry.

In een buitengewone persoonlijke verklaring maakt Elizabeth dan ook duidelijk dat hij en zijn vrouw erbij blijven horen: ,,Ik ben er bijzonder trots op dat Meghan zo snel één van de familie is geworden.”

De grote vraag is hoe Harry en Meghan hun geld gaan verdienen. Ze zeggen financieel zelfstandig te willen zijn en geen inkomsten meer uit de staatsruif te zullen ontvangen.

De Britse tabloids meten alles rondom Meghan breed uit.

31 oktober 2016 De Britse tabloid Sunday Express schrijft dat Harry helemaal ondersteboven is van Meghan.

Zij plaatst op die dag een foto van twee knuffelende bananen op haar Instagram.

met het lastigvallen en beledigen van zijn vriendin en haar intimi.

moeder heeft diepe sporen nagelaten.

In 2014 zocht hij professionele hulp.

17 april 2017 In een podcast vertelt Harry openhartig over zijn geestelijke gezondheid. De dood van zijn

20 mei 2017 Meghan en Harry gaan naar de bruiloft van Pippa Middleton.

8 november 2016 Harry verklaart dat hij een relatie heeft met Meghan en vraagt iedereen op social media te stoppen

O RAN JE BOVEN

53

Koningin Elizabeth heeft nog geprobeerd het vertrek van Harry en Meghan af te wenden.

Dat is redelijk makkelijk gezegd, aangezien dat maar 5% van hun inkomen betreft. De overige 95% ontvangen ze van Harry’s vader, prins Charles.

Die krijgt zijn inkomen uit het hertogdom Cornwall met vastgoed en landerijen die Catherine en Meghan. onder zijn beheer vallen. Dat is formeel privébezit van de troonopvolger, maar moet volgens kritische volgers van de monarchie als staatseigendommen worden beschouwd.

19 mei 2018 Meghan en Harry trouwen.

6 mei 2019 Archie wordt geboren.

10 februari 2019 De Mail on Sunday publiceert delen van ghan een brief die Meghan 8 in augustus 2018 aan haar vader heeft geschreven.

Juni 2019 Harry start verschillende

54

ORA NJ E BOVE EN

Britse royaltykenners houden een scherp oog op Harry en Meghan: worden ze schnabbelkoning en -koningin door straks een flink slaatje te slaan uit hun status? De twee gaven recent acte de présence op een conferentie van de Amerikaanse bank J.P. Morgan in Miami, waar Harry uitgebreid over het belang van geestelijke gezondheid sprak.

Geruchten dat het paar daar ruim een half miljoen euro voor kreeg worden door kringen binnen de hofhouding naar het rijk der fabelen verwezen. ,,Ze blijven zich inzetten voor de goede doelen die ze steunen”, zegt een woordvoerder. ,,Hun precieze rol binnen het koningshuis wordt de komende maanden duidelijk.”

procedures tegen de BBC over hun berichtgeving.

De BBC biedt excuses aan.

1 oktober okto 2019 Megha Meghan spant een rechts rechtszaak aan tegen de Da Daily Mail en de Mail o on Sunday.

4 oktober 2019 Harry start juridische procedures tegen tabloids The Sun en Daily Mirror over het afluisteren van voicemailberichten.

20 oktober 2019 Meghan vertelt tijdens een tv-

COLUMN

In Diana’s schaduw waarschuwt Harry

H

et is september 2016, ik fiets door Londen na audities voor een van mijn musicals. Opeens schiet een donkere Audi voor me langs, Palace Avenue uit, waardoor ik hard remmen moet. De chauffeur: prins Harry, met naast hem een dame met donker haar en een grote zonnebril op.

gaat. Maar zelf ziet Harry dat niet. Pas als hij in de dertig is, blijkt dat zijn trauma nog lang niet is verwerkt. Harry gaat in therapie en beseft dan pas hoe groot de impact op hem is van het verlies van zijn moeder. Wanneer het met Meghan serieus wordt, neemt Harry zich voor: wat mijn moeder overkwam, mag niet nog een keer gebeuren.

Het zou best Meghan Markle geweest De Britse tabloids doen echter alles om kunnen zijn. De twee waren in die periode informatie over de vriendin van Harry te heimelijk aan het daten. Maar als Harry iets krijgen. Iedereen in Meghans omgeving wordt heeft geleerd in zijn leven, is het benaderd: familie, vrienden, dat zijn privacy hem heilig is. oud-collega’s en voormalig klasDat werd een aantal jaar genoten – vaak wordt er met grote Arnoud Breitbarth is daarvoor duidelijk, toen ik in sommen geld gezwaaid. De druk componist en schrijver Bodo’s Schloss belandde: een wordt Meghan te veel als haar van musicals en woont bar die, toen het net opende vader brieven aan de pers lekt. sinds 2010 in Londen. in 2012, de rich and famous Hij werkte jarenlang als aantrok. Destijds was Harry een financieel verslaggever en Als dochter van een zwarte correspondent Verenigd graag geziene gast daar. Terwijl moeder en blanke vader, Koninkrijk & Ierland. we nog een dessert wilden verschijnen er berichten met arnoudb.com. bestellen, moesten wij en andere een racistische ondertoon. Harry gasten onze tafels afstaan: een wordt bedreigd vanuit rechtdeel van het etablissement werd extremistische hoek: neonazi’s ontruimd zodat Harry en zijn vrienden daar noemen de prins een ‘verrader van zijn ras’ die konden zitten. Als goedmakertje kregen we een vermoord moet worden. Dat gaat de twee niet koninklijke cocktail aan de bar. in de koude kleren zitten, en ze vechten terug: het stel neemt juridische stappen.

De buitenwereld ziet in die tijd een prins die soms een flinke uitglijder maakt. Hij blowt en Maar de druk blijft groot, en Harry en Meghan drinkt, feest poedelnaakt in Las Vegas en draagt besluiten hun eigen weg te kiezen. De koningin een nazi-uniform op een feestje. Hij biedt probeert hun vertrek nog te remmen. Maar ze meermalen zijn excuses er voor aan en de zetten door. Ondertussen brengt het stel zoveel Britten vergeven hem keer op keer. Ze zijn niet mogelijk buiten de spotlights, in Canada, door. vergeten dat hij op 12-jarige leeftijd zijn moeder Om aan te sterken voor de volgende slag met verloor. Logisch dat hij soms over de schreef de Britse pers.

interview dat de kritiek in de media, de verwachtingen van het koningshuis haar zwaar vallen.

15 november 2019 In Canada reflecteren Meghan en Harry met zoontje Archie op hun rol aan het hof.

8 januari 2020 Harry en Meghan kondigen aan geen prominente leden van het koningshuis te willen zijn.

13 januari 2020 Koningin Elizabeth geeft een ongebruikelijke persoonlijke verklaring uit waarin ze haar kleinzoon en zijn gezin ondersteunt.

18 januari 2020 Na lang overleg tussen de leden van het koninklijk huis is er een akkoord over de rol van Harry en Meghan. Vanaf dit voorjaar zullen ze de kroon niet langer vertegenwoordigen.

O RAN JE BOVEN

55

VOOR DE ECHTE DROPLIEFHEBBER

Hoe komen ze drop?

ONZE NIEUWE LATTE MACCHIATO NU MEER SCHUIM DAN OOIT

ER OP UIT

door Caroline Vlietstra

MAASTRICHT KLEURT ORANJE De Oranjes vieren dit jaar Koningsdag in Maastricht. De Limburgse hoofdstad is er klaar voor. Zes Maastrichtse vlaaibakkers lanceerden zelfs een speciale koningsvlaai: met appel en abrikozen. Mocht u ook een bezoekje willen brengen aan de enige stad die in het Wilhelmus wordt genoemd, dan geven we graag enkele tips voor een onvergetelijk dagje uit.

Mooiste boekhandel ter wereld Een must voor wie ‘Mestreech’ bezoekt: een wandeling door de 700 jaar oude Dominicanenkerk. Sinds het najaar van 2006 vind je hier de bijzondere boekhandel Dominicanen, gevestigd in de kerk. Het Britse dagblad The Guardian heeft de boekhandel uitgeroepen tot ‘The fairest bookshop of the world, a bookshop made in heaven’.

Hier vind je niet alleen een breed scala aan boeken en muziek, maar ook koffieliefhebbers komen aan hun trekken. Op het voormalige priesterkoor van de Dominicanenkerk kun je terecht voor een overheerlijke cappuccino, verzorgd door Blanche Dael Coffeelovers (dé Maastrichtse Stadsbranderij). libris.nl/dominicanen

Hier wandelen de Koning en zijn familie op 27 april De start van de wandelroute die koning Willem-Alexander m-Alexander en zijn familie in Maastricht afleggen, is om 11 uur op de Sint Servaasbrug die loopt over de Maas. Via deze oudste nog bestaande brug van het land uit 1249 lopen zij langs het beeld de Mestreechter Geis, over Het Bat naar De Graanmarkt in de historische binnenstad. Vervolgens gaat de familie via het Stadspark naar het Onze Lieve Vrouweplein om de wandeling te beëindigen op het Vrijthof. In totaal duurt de wandeling, die 1 kilometer lang is, 2,5 uur. Alle details over aanstaande Koningsdag vind u op koningsdag2020.bezoekmaastricht.nl

58

ORA NJ E BOVE N

Gezellig tussen de locals Het Jekerkwartier, kleinschalig en levendig, is populair bij de locals. Hier laat historisch Maastricht zich van z’n beste kant zien, maar ook jonge ondernemers zijn er gevestigd.

Begin de dag met een wandeling naar de Sint Pieterstraat en geniet van een koffie met vlaai op een van de terrasjes.

Energie opgedaan? Wandel dan richting de oude, middeleeuwse vestingwerken, beklim de trap en ontdek Maastricht vanuit de hoogte.

Loop vervolgens van de stadsomwalling naar de Koestraat voor de lunch en een mooi (instagrammable) kiekje. De straat is eigenlijk één lang terras met Zuid-Limburgse als internationale restaurants.

Lumière

Hip en happening

Even geen bereik, geen geluid en geen licht. Duik zo’n 30 meter onder de grond en maak een tocht door de grotten van de Sint Pietersberg. Het gangenstelsel is ontstaan door de winning van mergel als bouwsteen.

Op deze manier is in de loop der eeuwen een labyrint ontstaan met meer dan 20.000 gangen. In de grotten zijn nog sporen terug te vinden van de vroegere 'blokbrekers'. Veel generaties hebben opschriften en tekeningen op de mergel achter gelaten. De gids neemt je mee op ontdekkingstocht. Let op, de temperatuur in de grotten is ongeveer 10 graden Celsius. Een jas of trui is echt geen overbodige luxe. exploremaastricht.nl

Foto's: Ruben van Vliet, Marleen Annema, Marcel van Kammen en Marc de Fotograaf

Affd Afdalen in de donkere geschiedenis

Maastricht heeft een romantisch haventje: ’t Bassin. Hier bevinden zich verschillende restaurants en de nieuwe cinema Lumière.

Het interieur is ontworpen door Dorine de Vos, vooral bekend door de inrichting van Hotel New York in Rotterdam. Lumière is hip en dé plek voor de bijzondere film, met wel 8000 voorstellingen per jaar.

In de monumentale elektriciteitscentrale van de oude Sphinxfabrieken kun je dagelijks vanaf 11:00 uur terecht voor een heerlijke lunch of een uitgebreid diner in het restaurant/ café. Is het mooi weer? Geniet van de zon op het zonovergoten terras aan het water. lumiere.nl.

Zoet souvenir r

Vrijthof

De trots van de stad Het grootste en bekendste plein van Maastricht is het prachtige Vrijthof. Dit bijzondere plein staat bekend als decor voor de zomerconcerten van André Rieu, het eetfestijn Preuvenemint en het kerstevenement Magisch Maastricht.

Maar de meeste tijd van het jaar is het Vrijthof een heerlijk plein om overheen te wandelen.

Rondom het plein staan verschillende historische gebouwen die nog herinneren aan de tijd dat Maastricht een religieus centrum en een militaire vesting was. Denk aan de Sint Servaaskerk, Sint Janskerk, het Spaans Gouvernement, de Hoofdwacht en het Generaalshuis. Aan de andere kant van het Vrijthof bevinden zich gezellige terrasjes die het hele jaar door druk bezocht worden.

Wie een bezoek aan Maastricht brengt brengt, verlaat de stad natuurlijk niet zonder zijn tanden te hebben gezet in een heerlijk groot stuk vlaai. En zoals de Maastrichtenaren dat zelf doen, eet je zo’n stuk Limburgs gebak uit het vuistje. In de Bisschopsmolen, in het Jekerkwartier, is sinds 2005 een ambachtelijke bakker gevestigd. Hij bakt van het oergraan Kollenberger Spelt de smakelijkste en gezondste brood- en gebaksoorten. Zelfs wielrenner Tom Dumoulin is groot fan!

Koop een stuk vlaai, strijk neer op het muurtje van de watermolen en eet, net als de Maastrichtenaren, het zoete souvenir uit de hand. bisschopsmolen.nl

O RAN JE BOVEN

59

de ORANJES en IK door Johannes DalhuÄłsen

Op het vliegveld Halim Perdanakusuma van Jakarta stond er voor het koninklijk paar een erewacht plaats. Minister van Buitenlandse Zaken Retno Marsudi begroette het hoge bezoek uit Nederland. De bewindsvrouw was van 2012 tot 2014 Indonesisch ambassadeur in Nederland.

60

ORANJ E BOVE N

W I LLE M-ALE XAN D E R EN M Á X I M A BE ZO C HT E N K LE U R R I J K I N D O N ES I Ë

DE BAND MET OUDE KOLONIE VERBETEREN Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brachten dit voorjaar een staatsbezoek aan Indonesië. Het koningspaar deed dit op uitnodiging van de Indonesische president Joko Widodo.

Het was het eerste staatsbezoek aan de voormalige Nederlandse kolonie sinds dat van toenmalig koningin Beatrix in 1995.

Koning Willem-Alexander, toen nog prins, vergezelde zijn moeder, koningin Beatrix, en prins Claus. Tussen alle succesvol verlopen staatsbezoeken van Beatrix was haar bezoek aan Indonesië er een met een scherp randje. De Indonesiërs waren gepikeerd over het besluit van de Nederlandse regering om het bezoek uit te stellen tot na de viering van de 50-jarige onafhankelijkheid van de archipel, die bijna drie eeuwen aan Nederland heeft behoord. Uit wraak kreeg Beatrix een allesbehalve vriendelijke ontvangst. Zo moest ze bij verschillende programmaonderdelen lang wachten op de toenmalige president Soeharto of hij kwam helemaal niet opdagen…

Tijdens het verplaatsen naar de verschillende locaties bleken er vaak te weinig auto’s beschikbaar voor de meereizende Nederlandse pers. Het

Koning Willem-Alexander en koningin Maxima werden verwelkomd met een rozenkrans.

journaille moest dan een plekje zoeken in de achterbak van een politie pick-up of legertruck. Een minder comfortabele manier van reizen voor fotografen en cameramannen, waarbij vooral de apparatuur het zwaar te verduren had.

Koloniaal verleden In 1971 bracht koningin Juliana een officieel bezoek aan Indonesië, dat evenals het bezoek van dochter Beatrix “niet geruisloos” verliep. Het koloniale verleden bleek tijdens deze bezoeken nog te vers in het geheugen te liggen. Voor koning Willem-Alexander en Máxima was het de uitdaging om dit spanningsveld te doorbreken. Ruim 75 jaar na de onafhankelijkheid van het prachtige Indonesië staat het koloniale verleden op dit moment in Nederland volop in de belangstelling.

Het staatsbezoek van dit voorjaar stond in het teken van samenwerking, onder andere op het gebied van landbouw, gezondheid, kustbescherming en watertechnologie.

Koning Willem-Alexander en zijn delegatie kunnen met hun kennis op het gebied van kustbescherming en watertechnologie een nieuwe brug slaan tussen Nederland en Indonesië.

In Balikpapan (1995) adopteerden koningin Beatrix, prins Claus en prins Willem-Alexander een orang-oetang.

O RAN JE BOVEN

61

VOOR GEZICHT, LICHAAM EN HANDEN

GOED GEBIT, GOED LEVEN Ontdek hoe je gebitsproblemen bij je hond herkent en voorkomt

Elke hondenbezitter ziet zijn hond graag gelukkig, blij en gezond. Er is toch niets beters dan je hond te zien met een kwispelende staart en zo’n prachtige grijns? Heel veel honden hebben echter gebitsproblemen, veel vaker dan baasjes denken. Maar liefst 4 van de 5 honden ouder dan 3 jaar heeft er last van, terwijl 90% van de hondenbezitters dit niet door heeft.

Het probleem begint wanneer bacteriën en voedselresten aan het tandoppervlak een kleverige laag vormen. Dit is tandplak dat in 24 uur omgezet kan worden in tandsteen.

De bacteriën in tandplak en tandsteen vallen het tandvlees aan, met als gevolg tandvleesaandoeningen en uiteindelijk zelfs het uitvallen van tanden.

Het goede nieuws is dat je dit alles kunt voorkomen door regelmatige gebitscontroles bij de dierenarts en een gezonde dagelijkse gebitsroutine, bestaande uit tandenpoetsen met speciale hondentandpasta in combinatie met PEDIGREE® DentaStix™.

HOE MERK JE DAT JE HOND LAST HEEFT? Signalen van gebitsproblemen: • Je hond kauwt met meer moeite dan voorheen of maar aan één kant.

• Hij speelt minder graag en vindt het niet fijn als je in de buurt van zijn bek komt. Dit kan betekenen dat hij pijn heeft.

• Hij heeft een stinkende adem. Dat hoort niet en is bijna altijd een teken van tandvleesaandoeningen.

• Hij heeft last van bloedend tandvlees. Ga dan altijd naar de dierenarts.

Net als het baasje heeft een hond een goede dagelijkse gebitsverzorging nodig. Begin hier op tijd mee. Een paar handige tips: • • • •

Poets de tanden van je hond, het liefst elke dag en met speciale hondentandpasta.

Controleer de tanden van je hond regelmatig en let op een slechte adem en bloedend tandvlees.

Laat zijn gebit 2 keer per jaar controleren door de dierenarts.

Geef dagelijks kauwsnacks die de opbouw van tandsteen kunnen verminderen zoals PEDIGREE® DentaStix™.

Het is wetenschappelijk bewezen dat PEDIGREE® DentaStix™ de opbouw van tandsteen tot 80% kan verminderen. Daarnaast bevatten ze geen toegevoegde suikers en minder dan 1,5% vet. PEDIGREE® DentaStix™ helpt het gebit van jouw hond schoon, gezond en sterk te houden, zodat hij vrolijk kan blijven spelen.

©Mars Nederland B.V. 2020

WAT KUN JE DOEN?

Haribo Mixen,

voor als je niet kan kiezen...

Koop een Haribo

actieverpakking

en maak kans* op 1 van de 10.000

toffe prijzen!

*Kijk op haribofun.com voor de actievoorwaarden.

Interview met Beatrix ROYALTY KENNER aan het

woord JEROEN SNEL Royaltydeskundige Jeroen Snel volgt de Europese vorstenhuizen op de voet. In zijn column in Oranje Boven schrijft de Blauw Bloed-presentator over zijn belevenissen in het voetspoor van de Europese royals.

Het was al jaren een stille droom van me: een interview met prinses Beatrix. Na haar aftreden in 2013 heb ik bij de Rijksvoorlichtingsdienst wel eens een verzoek ingediend, maar daarbij werd mij meteen verteld dat het zinloos was. Beatrix geeft geen interviews. Omdat ik zo’n beetje alle andere Oranjes wél voor de camera heb gehad, was dit echt een langgekoesterde wens.

Prinses Beatrix danst met kinderen tijdens haar bezoek aan de naschoolse opvang Daughters of the King.

O RAN JE BOVEN

65

De prinses krijgt een warm welkom bij de Mega D Youth Foundation, een naschoolse opvang op Sint Eustatius.

T

ioen onlangs werd aangekondigd dat wachten we op de aankomst van het kleine ide prinses naar Saba en Sint Eustatius propellervliegtuig met daarin de prinses. Maar izou reizen om als omdat het heel erg regent, kan beschermvrouwe een aantal het vliegtuig niet van natuurprojecten te bezoeken, Sint Maarten vertrekken. Er is een deed ik toch opnieuw een kans dat het hele bezoek aan Bij gebrek poging. Ik merk altijd dat ze heel Saba niet doorgaat. Wat zou dat aan een erg in haar sas is op de eilanden voor mijn interview betekenen? van ons koninkrijk, dus wie Gelukkig neemt de regen af en binnenlocatie weet? horen we dat ook op is het nog maar Sint Maarten de luchthaven weer de vraag of De reactie van de RVD was dan opengaat en de prinses alsnog ook hoopvol. ,,We gaan kijken kan vertrekken. het interview wat mogelijk is”, werd gemeld. doorgaat.

Echt geweldig natuurlijk! Omdat Even later zien we haar, gehuld ook andere media verslag van in een poncho, het vliegtuigje deze reis zouden doen, zou ik uitstappen. En als ze een uur later niet de enige zijn, maar dat vond een natuurwandeling maakt en ik niet erg. Eenmaal op het Caraïbische Saba is een nieuw wandelpad opent, kan de poncho het direct spannend. Op de kleine luchthaven zelfs uit. Gewapend met haar nordic walkingstokken gaat ze de natuur in. Ik had haar er in Nederland wel eens mee gezien, maar hier ziet het er een beetje grappig uit. Wandelen met een soort skistokken op het inmiddels zonnige Saba. Uiteraard begrijp ik dat dit haar houvast en stabiliteit geeft. En ondanks haar leeftijd van 82 lijkt onze oud-vorstin nog heel vitaal.

Als ze aan het eind van deze dag terug naar het vliegveld moet, besluit ze opnieuw te gaan lopen. De mensen in haar gevolg, sommigen ook al op leeftijd, lijken het een minder goed Beatrix voor de camera en de microfoon.

66

ORANJ E BOVE N

COLUMN Vrolijk weerzien op Saba.

De prinses heeft alle aandacht.

idee te vinden maar Beatrix is al uit de auto gestapt en begint aan de wandeling. De anderen moeten volgen.

'Oma' met vijftig kinderen De volgende dag op Sint Eustatius zal het gebeuren: mijn interview met de prinses. Maar opnieuw lijkt regen roet in het eten te gooien.

Als Beatrix een project voor naschoolse opvang bezoekt barst het noodweer los. Gelukkig zijn we op dat moment binnen. Omdat het zelfs een beetje koud lijkt te worden, moedigt de prinses de kinderen aan te gaan springen en ze geeft zelf het voorbeeld! Een grappig gezicht: Beatrix als een soort oma met vijftig kinderen om haar heen die samen een minuut lang op en neer gaan om warm te worden.

Als het iets droger lijkt te worden stel ik me toch alvast buiten op. En op het moment dat Beatrix aankomt en uit de auto stapt, is het alleen nog een beetje motregen dat er valt. Ze loopt stralend op me af. ,,We begonnen met regen en we eindigen met regen!” Met de prinses in haar poncho voor me kan ik mijn vragen stellen. Het is gelukt! Een interview met mijn oud-koningin.

Of ik ooit nog zo’n kans krijg, weet ik niet maar ik hoop haar, zoals ze zelf ooit beloofd heeft, nog regelmatig te zien.

Het bezoek aan het eiland loopt ten einde. Het laatste onderdeel is een openluchtvoorstelling.

Mij is verteld dat ik, net voordat de voorstelling begint, prinses Beatrix een paar vragen kan stellen. De bedoeling is dat ik me moet opstellen op de plek waar ze straks uit de auto zal stappen. Maar opnieuw begint het te hozen.

Bij gebrek aan een binnenlocatie is het nog maar de vraag of het interview doorgaat. Ze zal me echt niet in de stromende regen te woord willen staan.

Bloemen bij aankomst op Sint Eustatius.

O RAN JE BOVEN

67

door Jeroen van der Weijden

HOE NU VERDER NA DE DOOD VAN ARI BEHN?

TRAGIEK TREFT NOORSE ROYALS De Noorse koninklijke familie krijgt klap na klap te verwerken.

De ernstige ziekte van kroonprinses Mette-Marit, de slechte gezondheidstoestand en ziekenhuisopname van koning Harald begin dit jaar én de tragische dood van Ari Behn, de voormalig echtgenoot van prinses Märtha Louise, laten hun sporen na. De hechte familie begon het nieuwe jaar in diepe rouw, maar probeert zich te herpakken.

D

e zelfgekozen dood van Ari Behn op Eerste Kerstdag schokte heel Noorwegen en niet in de laatste plaats de koninklijke familie. Want hoewel de 47-jarige schrijver en documentairemaker na zijn scheiding van prinses Märtha Louise, die haar titel van prinses niet meer bij haar werk gebruikte, bleef hij bij de royals zeer geliefd.

over de vader van drie van onze lieve kleinkinderen.” Märtha Louise koestert ook mooie herinneringen aan haar ex-man en hoewel beide levens niet meer verenigbaar waren, hebben ze tot zijn dood altijd van elkaar gehouden. In een open brief aan hem beschreef ze haar pijn. ,,Je wordt gemist, Ari. En ik ben verdrietig dat je nooit echt hebt begrepen hoe geliefd je was. Ik hoop dat wij die overblijven Dat bleek ook wel goed kunnen zijn in uit de woorden van het prijzen van elkaar ,,Degenen die koning Harald: en het zeggen van achterblijven ,,Soms is het leven de mooie woorden moeten leven. niet te verdragen. tegen elkaar.”

Voor sommigen Märtha Louise en Ari Armer-zonder wordt het zo donker kregen drie dochters: degene van wie dat niets helpt. Zelfs Maud (16), de ze hielden." niet de liefde van hun 14-jarige Leah en geliefden. Sommigen Emma (11). De oudere zien geen andere zus van kroonprins manier dan het leven Haakon (46) heeft te verlaten. Degenen die achterblijven, op haar eigen verzoek verleden jaar moeten leven. Armer - zonder degene haar koninklijke titel laten schrappen. van wie ze hielden. We worden sterk Haar staatstoelage van €500.000 beïnvloed door de dood van Ari. Er is troost in alle goede herinneringen en Ari Behn. mooie woorden die zijn overgebracht

68

ORANJ E BOVE N

REGERENDE

Koningshuizen 19

Märtha Louise, haar toenmalige echtgenoot Ari Behn en Mette Marit in betere tijden

was in 2002 al stopgezet om meer vrijheid voor zichzelf te creëren. ,,Ik kon zo mijn eigen bedrijf beginnen”, vertelde ze. ,,Ik ben de eerste in de familie die de titel en het staatsgeld heeft opgegeven.”

Prikkelbaar De hoogsensitieve Märtha Louise heeft zich nooit erg prettig gevoeld in haar rol als prinses. ,,Ik vertrouwde anderen niet meer, ik wist niet meer naar wie ik moest luisteren omdat er veel negatieve dingen over me werden geschreven”, bekende ze in een interview in de Russische Marie Claire. ,,Natuurlijk heb ik ook

het geweldige leven van een prinses geleefd.

Maar in mijn kindertijd… Leeftijdgenoten leken in balans, maar ik was erg prikkelbaar, klom in bomen, vocht met jongens en reed op een fiets. Ik klom hoger dat wie dan ook en viel natuurlijk ook geregeld. Dan kwam ik weer thuis met een kapotte lip en een blauw oog. Ik heb verbazingwekkende avonturen beleefd. Ik haatte netjes geklede jongens met perfecte kapsels en meisjes met goede manieren.

Misschien omdat ik er zelf altijd representatief uit moest zien en me netjes moest gedragen.

Dat paste helemaal niet bij wie ik echt was.”

O RAN JE BOVEN

69

GENIET VAN DE RIJKE SMA AK

Met trots voor u gebrouwen Geen 18, geen alcohol

REGERENDE

Koningshuizen

De rouwende dochters, ex-vrouw en ex-schoonvader, koning Harald.

In 2017 opende Märtha Louise een spiritueel centrum dat zich richt op zelfontwikkeling en nu is ze betrokken bij verschillende startups en schrijft ze boeken. In de Amerikaanse zelfverklaarde spirituele gids Durek Verret (45) vond ze opnieuw liefde.

In tegenstelling tot Ari Behn destijds, hebben de Noren deze controversiële sjamaan niet in hun harten gesloten. Vergaande ontboezemingen over zijn seksleven met de prinses een paar maanden geleden, maakten de tongen los.

Veel kwalijker echter vond men zijn uitspraken over kanker. Volgens hem een ,,zelfgekozen ziekte die laat zien dat iemand niet meer wil leven.” Dat viel ook bij kroonprins Haakon en zijn door ernstige longfibrose getroffen vrouw Mette-Marit verkeerd. Zij kijken anders aan tegen ‘zelfgekozen ziekten’. ,,Mijn uitgangspunt is dat wij deze (levens)vragen heel anders benaderen”, reageerde Haakon. ,,Ik vertrouw eerder op onderzoek naar gezondheid en het Noorse gezondheidszorgsysteem.”

Daarom neemt ze nog maar weinig deel aan het openbare leven. Ze weigert echter weg te kwijnen en toont zo nu en dan foto’s op sociale media die optimisme uitstralen. Maar we zien ook een prinses bij wie de ziekte duidelijk z’n sporen nalaat.

En dan maken de Noorse royals zich ook zorgen om de steeds slechter wordende gezondheid van koning Harald. De 83-jarige vorst werd begin januari in het ziekenhuis opgenomen omdat hij last had van duizeligheid. Veel Noren gunnen hun koning en zijn vrouw, koningin Sonja, een rustige oude dag, maar zelf wil hij daar niets van weten. Anders dan in Nederland kent Noorwegen niet de traditie dat het staatshoofd op zekere leeftijd aftreedt om plaats te maken voor een jongere generatie, zoals onze voormalige koningin Beatrix dat in 2013 deed. Koning Harald heeft verschillende keren aangegeven in het harnas te willen sterven.

In het harnas sterven In oktober 2018 werd bekend gemaakt dat bij Mette-Marit een zeldzame en ernstige longziekte is vastgesteld. Ze probeert te leven met de ongeneesbare aandoening die het longweefsel agressief aantast, met vermoeidheid, ademhalingsproblemen en energietekort tot gevolg.

Haakon en Mette Marit hebben het niet gemakkelijk door de ziekte van Mette-Marit.

O RAN JE BOVEN

71

TOMATO

FRITO MEER SMAAK AAN JE FAVO’S

Kies bewust...

Kies voor eieren van Natuurfarm de Boed

Sm

a a k vol

Verkrijgbaar in verpakking van

Gezond

6

• Vrije uitloop-eieren • Smaakvol ei • Mooie gele dooier • 2 sterren Beter Leven Keurmerk

Di

erv

r iendel

Verkrijgbaar in verpakking van

ij k

6

• Vrije uitloop-eieren • Rijk aan onverzadigde Omega 3 vetzuren • Smaakvol ei en mooie gele dooier • 2 sterren Beter Leven Keurmerk

kijk voor meer informatie op

www.gulikerenroodbol.nl

PRINSEN & PRINSESJES

Groeien als koninklijke kool!

Het is haast niet bij te benen hoe snel de jongste generatie royals de lucht in schiet. Terwijl de een in het openbaar nog met een opblaas-flamingo mag spelen, wordt een ander zoetjes aan steeds verder ingevoerd in het serieuzere werk.

Oranje Boven heeft weer een overzicht van de koninklijke kinderen, die razendsnel groot worden.

De Spaanse koning Felipe en zijn dochter, prinses Sofia, zijn aanwezig bij het tiende jubileum van de ‘Princess of Girona Stichting’ in Barcelona. De twee hebben zo te zien een goede verstandhouding.

Prinses Mako (l) is het eerste kind en de oudste dochter van prins Akishino en prinses Kiko. Ze is het oudste kleinkind van keizer Akihito en keizerin Michiko van Japan.

Prinses Kako (r) is het tweede kind en de jongste dochter van prins Akishino en prinses Kiko.

De 16-jarige ige anse Marokkaanse ns kroonprins Moulay Ell Hassan verschijntt eel traditioneel gekleed bij de uitvaart van Jacques Chirac.

74

ORA NJ E BOVE N

Prinses Charlotte draagt een roze opblaasflamingo tijd tijdens een kerkdienst in Sandringham Norfolk. Volgens aan aanwezige fotografen kreeg ze het even da daarvoor cadeau van vr de vrouw in de rolstoel.

He Het gebaar werd door Cha Charlotte beloond met ee een royale knuffel.

tijdens t prima naar hun zin Monaco hebben he n va s en e ue èn cq Ja arl Ch en Gabriella ling van prinses insjesdag. De twee pr he isc sk ga ne de Mo feestje van! overal samen een prins Albert maken

Wat een rijkdom, zo’n achterbank vol kindertjes. Louis, Charlotte en George gaan met hun ouders Catherine en William naar een feestje van oma, koningin Elizabeth.

Pierre Cashiraghi (de zoon van prinses Caroline) en ano zijn oudste zoon Stefano aar kijken geamuseerd naar e de festiviteiten in de straten van Monaco.

Maar het kusje van an e Pierres echtgenote o Beatrice Borromeo aan hun jongste zoon Francesco valt niet bepaald in goede aarde….

O RAN JE BOVEN

75

Een klein beetje natuur,

om je weer meer mens te voelen

KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK

VORSTELIJK lezen & kijken

Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke wereld van monarchen, adel en politiek, selecteert Oranje Boven een aantal ‘royale’ boeken, biografieën en naslagwerken.

Seks in Laken Léopold l en Leopold ll

Het geheim van de stoere prinses

Einddoel Witte Huis

Rosalie Sophia is een prinses. Haar leven is anders dan dat van andere kinderen, want elke dag wordt zij met het koninklijke vliegtuig naar school gebracht. In het vliegtuig verwisselt zij haar mooie prinsessenjurk voor een spijkerbroek. Bijna niemand mag weten dat Rosalie Sophia een prinses is en alle kinderen in haar klas noemen haar gewoon Roos. De school moet noodgedwongen verhuizen naar een grijs, betonnen gebouw. Rosalie bedenkt een plan om haar school te redden, maar blijft haar ware identiteit nog wel geheim?

Amerika gaat voor het einde van dit jaar naar de stembus in verband met de presidentsverkiezingen, maar hoe gaan die precies in zijn werk? Wie komen in aanmerking om zich kandidaat te stellen, hoe worden campagnes gefinancierd en hoe zit het nu met de kiesmannen die uiteindelijk de keuze voor een president maken?

Auteur Koen Petersen breidde zijn eerdere uitgave (Einddoel Witte Huis – Hoe de Amerikanen hun president kiezen, 2012) uit met de ontwikkelingen sinds Donald Trump in 2016 de strijd om de stemmen won.

Anna Woltz ISBN: 9789025877583

Koen Petersen ISBN: 9789463480727

78

ORANJ E BOVE N

Editie 2020

Leopold l, de eerste Koning van België, was een jaar getrouwd met Charlotte, de kroonprinses van Groot-Brittannië. De twee zouden een liefdevolle relatie hebben gehad. De zoon van Leopold, Leopold ll, was anders dan zijn vader en kon geen genoeg krijgen van het vrouwelijk schoon.

Hij gebruikte zijn geld om zijn grillen te bevredigen en verwaarloosde zijn vrouw.

De lezer maakt kennis met de vriendinnen, vrouwen en minnaressen van de koningen en komen erachter wat er allemaal tussen de koninklijke lakens gebeurde.

Alain Leclercq ISBN: 9782390093183

Bernhard

Een verborgen geschiedenis

De tweede vrouw Auteur Gill Paul is bekend om haar historische romans. Het boek 'De tweede vrouw’ is een deels op feiten gebaseerde roman die het verhaal van twee vrouwen, gescheiden door de tijd, vertelt.

Het eerste deel gaat over de vijftienjarige Mary Kirk die in 1911 op een zomerkamp Wallis Warfield ontmoet.

Hun vriendschap weet gebroken harten, lange afstanden en de restricties van het Britse koningshuis te overleven.

Vervolgens springt het verhaal 86 jaar vooruit, naar 1997. De vakantie van een vrouw wordt tragisch onderbroken als de auto voor hen crasht. Het blijkt het voertuig te zijn waarin prinses Diana zat. De vrouw kan het ongeluk niet loslaten en gaat op onderzoek uit. Ze ontdekt een connectie met Wallis, en zoekt naar de waarheid achter de crash.

Gill Paul ISBN: 9789400509597

Prins Bernhard is zijn hele leven bezig geweest zijn imago op te poetsen. Als klein jongetje werd hij gepest, maar op latere leeftijd wist hij zichzelf op een andere manier neer te zetten.

Schrijfster Annejet van der Zijl bestudeerde de jeugd van de Duitse graaf en schetst het milieu waarin Bernhard opgroeide, de scholen waarop hij zat en de vriendschappen die hij sloot. En dan blijkt dat maar weinig van wat de man van koningin Juliana vertelde over zijn jeugd blijkt te kloppen. Zo waren zijn ouders wel degelijk nazi-sympathisanten, groeide hij niet op in een rijk gezin en ook was hij geen adjunct-directeur bij IG Farben.

Annejet van der Zijl ISBN: 9789021421643

Een verborgen geschiedenis Anders kijken naar Nederlands-Indië

Aan de hand van foto’s neemt Indiëkenner Thom Hoffman de lezer mee op een reis door de tijd. Het boek ‘Een verborgen verleden’

is het resultaat van 20 jaar onderzoek in de schatkamers van Nederlandse musea en erfgoedinstellingen over de voormalige kolonie. Foto’s laten zien hoe het was voor Indonesiërs om deel uit te maken van Nederland. Het blijkt dat het droombeeld niet altijd correspondeert met de werkelijkheid. De foto’s dateren tussen 1840 en 1949 en laten geleidelijk zien hoe de bevolking steeds meer strijdt voor gelijkheid en vrijheid.

Thom Hoffman ISBN: 9789462583443

O RAN JE BOVEN

79

, VeRrAS MEt FaJITA S Wrap met kip en groenten 4 PORTIES / BEREIDINGSTIJD: 20 MIN 250 g kipfilet, in stukjes 8 champignons, in stukjes 1 kleine courgette, in blokjes 1 rode paprika, in reepjes 1 ui, gesnipperd olie om te bakken Santa Maria Fajita Seasoning Mix Om er bij te serveren Santa Maria Tortilla Original Medium Santa Maria Dip Mix Guacamole 2 avocado’s 100 ml zure room Santa Maria Chunky Wrap Salsa Mild Bak de groenten kort in olie in een hete pan en zet apart. Bak de kip goudbruin in olie, voeg de groenten toe en zet het vuur zachter. Voeg de Fajita Seasoning mix toe en roer goed door.

Verwarm de zachte tortilla’s volgens de instructies op de verpakking. Bereid de guacamole volgens de instructies op het zakje. Vul de wraps met het groente-vleesmengsel en top af met de guacamole en salsa.

Tip Vul met meer groenten en laat de kip achterwege voor een voedzaam vegetarisch alternatief.

Met de Tex Mex-keuken kan je eindeloos variëren. Of je nu druk bent of juist alle tijd hebt om te koken, voor iedere dag van de week is er een heerlijk gerecht. Heb je niet veel tijd om te koken en wil je wel graag een lekkere verse maaltijd op tafel zetten? Maak dan fajita’s met kip en groenten geserveerd met een salsa en guacamole.

Meer Tex Mex-recepten op www.santamariaworld.nl

100% HEERLIJK

0% ALCOHOL

HEINEKEN 0.0 NOW YOU CAN

PALEIZEN & MUSEA

L ALI QUE M US E UM

KONINKLIJK LICHT IN DOESBURG In het Lalique Museum in de historische Hanzestad Doesburg zijn tijdens de tentoonstelling Koninklijk Licht bijzondere koninklijke privé-eigendommen te bewonderen. De objecten, waaronder een speciaal huwelijksgeschenk voor Juliana en Bernhard en een kroonluchter, zijn in opdracht ontworpen door René Lalique.

De Da Vinci van de juwelen- en glaskunst’, zo wordt René Lalique (1860- 1945) ook wel genoemd. De werken van de Franse meester uit de art nouveau- en artdecoperiode, zijn vervuld van symboliek en geheime details.

Lalique kon toveren met licht.

Hij vond het belichten van glas belangrijk om de glans, reflectie en innerlijke schittering goed tot

82

ORANJ E BOVE N

uiting te brengen. Zijn woorden: ,,Licht in glas is als een kloppend hart in een lichaam.” Noodzakelijk voor die belichting is een goede lichtbron maar, zo vond hij, liefst niet zichtbaar om maar niet de aandacht van het kunstwerk af te leiden. Lalique maakte René Jules Lalique.

Prinses Juliana raakte ook in de ban van Lalique.

daarom glaskunstwerken waarbij hij het object in of op een verlichte sokkel plaatste waardoor het kunstwerk van binnenuit werd verlicht.

Luxe warenhuizen Tegenwoordig wordt deze techniek vaker toegepast, maar in die tijd was dat zeker niet het geval. De kunstenaar werd al snel beroemd door zijn glas- en lichtkunstwerken. Bekende luxe warenhuizen, parfumeur François Coty, maar ook kerken toonden interesse in Lalique’s werk. Hij ontwierp glazen kerkinterieurs, maar ook de interieurs van grote, luxe oceaanstomers waaronder de meest bekende, de Normandië uit 1934. Lalique leverde circa 90 ton glas aan ontwerpen die volledig van binnenuit verlicht waren. Hierdoor kreeg Normandië de bijnaam ‘het lichtschip’. Ook de adel, de hogere bourgeoisie en konings- en keizerhuizen zoals die in Japan, Zweden en Engeland waren geïnteresseerd in het werk van de lichtkunstenaar.

Het koninklijk paar moest wel even geduld hebben want, koninklijk of niet, de prinses moest net als ieder ander op haar beurt wachten.

Uiteindelijk kwam de kroonluchter, samen met vier schaallampen - genaamd Villeneuve - aan de voet van de trap in de hal te hangen. Zowel de kroonluchter als het huwelijkscadeau, de glazen tafelornamenten, zijn voorzien van symbolen die naar het huwelijk tussen Juliana en Bernhard en naar Nederland verwijzen: tulpen en bloemenslingers.

De tentoonstelling ‘Koninklijk Licht, Koninklijke geschenken en lichtontwerpen van René Lalique’ is nog tot en met 20 juni 2020 te zien. musee-lalique.nl.

Ontwerpen voor Juliana Ook onze eigen prinses Juliana raakte in de ban van het werk van de kunstzinnige Fransman. Dit naar aanleiding van een glazen tafelornament, geschonken door het Corps Diplomatique, ter gelegenheid van haar huwelijk met prins Bernhard in 1937.

Omdat Juliana en Bernhard na hun huwelijk niet in Paleis Soestdijk wilden wonen, werd voor het pasgetrouwde stel het woongedeelte gemoderniseerd. De hal in het paleis moest uiteraard van licht worden voorzien en voor dit ontwerp vroeg Juliana lichtkunstenaar René Lalique. Voor de hal ontwierp hij de kroonluchter met de naam Copenhaque.

Glazen tafelornament Tulpen.

O RAN JE BOVEN

83

BLOEDEND TANDVLEES TIJDENS HET POETSEN?

TIJD VOOR PARODONTAX

EFFECTIEVER DAN EEN GEWONE TANDPASTA IN HET VERWIJDEREN VAN TANDPLAK, DE VOORNAAMSTE OORZAAK VAN BLOEDEND TANDVLEES*

* bij 2x per dag poetsen, na 6 maanden.

Medisch hulpmiddel, lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.

GlaxoSmithKline Consumer Healthcare B.V. CHNL/CHPAD/0004/19 KOAG-KAG: 309-0419-1653

Koninklijke

puzzels

© www.puzzelpro.nl

Woordzoeker

D A C IJ M A R G R E T H E P G

I G T O N T V A N G E N E A N

S R E K N F L E R R E E L R I

A O K L K G J U T E T V A A D

B O N S O T R O C T T T G D I

E T A K N O G E A A T E N E E

L M B I I I F N S I S N I X H

L E L A N O T S G A R I G P C

A E I I K E T R B E O B I O S

L S P C R Y I U E R V A L S R

A T P I IJ B R H M B I K I I E

G E E L K A K R M A L E E T D

E R E E E N L O A G R A V I N

J D R F O N D S S H S Y E E O

A A L J P A L E I S S I B E N

De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt.

Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze af. De overgebleven letters vormen, achter elkaar gelezen, de oplossing.

ADEL ALBERT ARUBA BANKET BEVEILIGING BIRGITTA CONGRES

EMMA EXPOSITIE FELICIA FONDS GALA GELOOFSBRIEVEN GRAVIN

GROOTMEESTER HARRY HERTOGIN ISABELLA ISLA JONKHEER KABINET

KATE KONINKRIJK LINTJE LIPPE LUCAS MARGRETHE MARY

ONDERSCHEIDING VORST ONTVANGEN PALEIS PARADE PEETTANTE PIETER VLAG

Oplossing quiz december 2019:

keizernaruhito

Stuur de goede oplossing in vóór 30 mei 2020 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel

88

ORANJ E BOVE N

Oplossing winterpuzzel 2019: Koningsdag in Maastricht

Sudoku



2

1

1

2 1 4 9 8 7 3

6 5 2 2 9 4 1 3 6 4 2 8 7 9 1 7 1 2 8 4 9 6 8 3 7 2



5 4 2 4

2

9 3 1

6 9 3

1 8 6

9 7

8

1

7 2 4

6 9 3 4

6 1

7 5

Op reis met de Princess St. Maarten

10X WINACTIE TOPSERIE BAUHAUS Duitse serie Bauhaus is een pakkend liefdesverhaal én een meeslepend drama over de beroemde architectuurschool. In 1919, kort na de Eerste Wereldoorlog, hoort kunststudente Dörte Helm een toespraak van Walter Gropius. Hij is de oprichter van Bauhaus, een school met revolutionaire ideeën over kunst en cultuur. Dörte sluit zich direct aan bij de opwindende beweging en krijgt al snel een relatie met haar leermeester.

Maar in Duitsland zorgt de inflatie tegelijk voor armoe, honger en de opkomst van extreme bewegingen die ook Bauhaus bedreigen. lumiereseries.com

Winnen!

Oranje Boven geeft tien vouchercodes weg waarmee je deze topserie gratis kunt bekijken. Stuur uw oplossing van de woordzoeker in op oranje-boven.nl/ koninklijkepuzzel om kans te maken.

De St. Maarten van Princess Traveller is een super lichtgewicht koffer met een trendy design in de kleur antraciet. Door het lichte gewicht van de koffer kunt u meer gratis kilo’s aan bagage meenemen.

De koffer is vervaardigd uit ABS met shark skin, dit helpt beschadigingen aan uw koffer te voorkomen. Afmeting: (HxBXD van de medium koffer is: 63 x 41 x 23 cm). princesstraveller.com..

1X

Winnen!

Oranje Boven mag een koffer verloten onder de goede inzenders van de Woordzoeker.

Wat moet u doen?

Ga voor de oplossing naar: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel

O RAN JE BOVEN

89

VOLGENDE KEER IN

Koningsdag in feestelijk Maastricht!

OONDE ONTTR OMARMT HARRY US GAMES INVICT

xima: Modekoning Má

ROYALE N E L L I R B E N N O Z 92

ORANJ E BOVE N

Margriet, de Canadese prinses, viert de bevrijding in haar geboorteland

Oranje Boven kalender

Oranje Boven Het grootste GRATIS onafhankelijke royaltymagazine van Nederland!

Gratis meenemen bij alle supermarkten van Dirk van den Broek, en Dirck III-slijterijen.

10 april:

Prinses Ariane wordt 12 jaar.

Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie Trusted Media Publishers.

16 april:

Prinses Margriet heropent Maritiem Instituut Willem Barentsz op Terschelling.

17 mei:

Koningin Máxima 49 jaar.

2 juni:

Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima gaan op staatsbezoek naar Duitsland.

27 april:

Koning Willem-Alexander blaast 53 kaarsjes uit.

Colofon

26 juni:

Prinses Alexia 15 jaar.

Medewerkers Tanja Brouwer, Mathieu Slee, Arnoud Breitbarth, Vanessa Bontje Fotografie RVD/Jeroen van der Meyde, Hans Jacobs, PPE, Johannes Dalhuijsen, Hollandse Hoogte, (o.a Frank van Beek, AP Photo etc.).

Trusted Media Publishers BV Redactie Trusted Media Donauweg 10 1043 AJ Amsterdam Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. Niet alle in de advertenties genoemde producten zijn verkrijgbaar in de hier bovengenoemde winkels.

De v o Oran lgende je Bo ve versc hijnt n in

JUNI

O RAN JE BOVEN

93

SPA REINE ®

Tijdloos puur.

SPA® REINE is een natuurlijk mineraalwater afkomstig van Spa, dat zich in een van de grootste beschermde natuurgebieden van Europa bevindt.

We doen er al meer dan 130 jaar alles aan om dit gebied zo intact en puur mogelijk te houden. Zo garanderen wij de zuiverheid van onze mineraalwaters.

Sijpelend door deze ongerepte ondergrond verkrijgt het water van SPA® haar unieke puurheid.

Geniet nu van de puurheid van onze waters.

Recyclen?

Natuurlijk!

door een stylist

WIN met L’OR

jouw koffieplek make-over t.w.v. €7.500,-

Met de verrassend rijke smaken van L’OR, maak je nu kans op jouw koffieplek make-over t.w.v. €7.500,door een vtwonen stylist.

Bij aankoop van 1 actieverpakking. Zie actievoorwaarden op lorespresso.nl/vtwonen, loopt t/m 31 mei 2020.

100% gerecycled plastic*

Fuze Tea is een drank op basis van getrokken thee en vruchtensap uit concentraat, (met kruidenextract), met suikers en zoetstof. Š 2020 FUZE TEA is a registered trademark of DP Beverages. * behalve dop en etiket.

IJsthee.

Maar natuurlijk wel van ĂŠchte thee.