De spil van de AVN
incubatietijd maximaal dertig
fers (IAS), ontving Leon de
voor de AVN. “Doordat we
Leon Widdershoven (65), secretaris en oud-voorzitter van de AVN, heeft in april de Prof. Job de Ruiterprijs in ontvangst
jaar was, nu weten we dat het
Prof. Job de Ruiterprijs als
officieel niet vertegenwoordigd
genomen als eerbetoon voor zijn jarenlange inzet voor asbestslachtoffers. Een principestrijd die dertig jaar geleden begon
ook veertig tot vijftig jaar kan
dank voor zijn onaflaatbare
zijn in het IAS, kunnen we
bij de ziekte van zijn vader. “Een mooie waardering voor het werk”, aldus een nog altijd strijdvaardige Widdershoven.
zijn. Men verwacht de piek in
inzet voor asbestslachtoffers
commentaar geven en andere
2020 en hoopt dat het daarna
(zie foto). “Een mooie waarde-
partijen op het matje roepen.
omlaag gaat.”
ring voor het werk”, aldus de
Dat is nodig, want bepaalde
oud-preses, die in zijn werk-
dingen zijn nog niet goed
Door Sven Poels
Bij het opstellen van het testament
die in hetzelfde schuitje zaten.”
zei de notaris dat we er werk van Het is al heel wat jaren geleden, maar
moesten maken. En dus namen we
Uiteindelijk werd de zaak toch
Prof. Job de Ruiterprijs
zame leven architect was. “Ik
geregeld, zoals de kwestie
als Leon verhaalt over de fatale ziekte
een advocaat in de arm en stelden
geschikt op 300.000 gulden, waar-
En dus blijft het werk van Leon
had het niet verwacht, omdat
van de pleurale plaques of de
van zijn vader en de daaropvolgende
we zijn oude werkgever aansprakelijk.
van een deel naar wetenschappelijk
en zijn collega’s helaas nog
de prijs in het verleden altijd
verjaring.” Leon eindigt het
juridische lijdensweg, wordt het hem
Drie weken erna, op 1 juli 1987, is mijn
onderzoek van asbestslachtoffers
van levensbelang. Om dat te
werd uitgereikt aan doktoren
gesprek met de memorabele
soms te veel. “Het was een ongelijke,
vader na een vreselijke doodsstrijd
ging. “Bovendien is er een protocol
onderstrepen werd de AVN-
of mensen binnen de weten-
woorden van oud-minister en
afschuwelijke strijd”, concludeert hij
gestorven.”
opgemaakt waarin staat dat alle
spil onlangs in het zonnetje
schap.”
erelid Els Borst: “We zijn de
mensen die ziek zijn geworden bij
gezet. Op maandag 16 april,
Juridisch gevecht
DSM financieel en materieel onder-
tijdens het symposium van
Leon blijft zich, zolang de ge-
toe te voegen: “En dat blijven
het Instituut Asbestslachtof-
zondheid het toelaat, inzetten
we voorlopig nog wel even.”
met tranen in de ogen. “Het grijpt me nog steeds.”
Agenda 2018 Bestuursvergaderingen 22 augustus 29 september 31 oktober 28 november
6 oktober 8 december
luis in de pels.” Om er zelf aan
Colofon
Leon, zijn moeder Mia en zusje Lilian,
steund zullen worden.” Voorheen
konden toen nog niet bevroeden
k ritische dorpsgenoten maakten
verteld moet worden. Keer op keer,
dat het juridisch gevecht een bijna
daarop een draai van 180 graden.
Asbestslachtoffers
hoeveel pijn het ook doet. Het schetst
dertien jaar durende hel zou w orden,
“Tijdens het proces werd mijn moeder
Vereniging Nederland (AVN)
namelijk niet alleen de geschiedenis
vol met manipulatie. “DSM (in die
scheef aangekeken, want veel buurt
van Leon, maar ook de huidige en
bewoners werkten voor DSM. Maar
toekomstige situatie van vele anderen
toen het allemaal achter de rug was
CCMO akkoord met onderzoek immuuntherapie met dendritische cellen
die te maken hebben (gehad) met
kwam er waardering uit het dorp.”
De afgelopen 2 jaren hebben de longartsen van het Erasmus Medisch Centrum tijdens onze ledenbijeenkomsten
www.asbestslachtoffer.nl
gewag gemaakt van een uitbreiding van het onderzoek naar de toepassing van immuuntherapie met dendriti-
NL30INGB0008486204
boosheid en verdriet. En van voor-
Breder perspectief
zichtige hoop.
Het gezin Widdershoven heeft de
Inhoud: pag. 2 Bijeenkomst 16 juni 2018 - pag. 3 BOEK: 'De langste adem is niet lang genoeg' - pag. 4 Oorkonde Parelproject pag. 4 AVN actief op sociale media - pag. 5 De spil van de AVN - pag. 6 CCMO akkoord
Infobijeenkomsten
Toch is het een (lijdens)verhaal dat
asbest. Een situatie van onmacht,
Nieuwsbrief Asbestslachtoffers Vereniging Nederland | juli ‘18
IJsstraat 5 6114 RM SUSTEREN 06 – 512 874 16
sche cellen bij mesothelioompatiënten.
Voorwoord
De Asbestslachtoffers
persoonlijke misère van begin af
Ondanks de positieve resultaten in de eerste fase
Na een gezamenlijke ondersteunende brief
Vereniging Nederland
Voor u ligt de 2e nieuwsbrief van dit jaar. U vindt hierin
onderzoek. Sterker, zij hebben de asbestproductie ver-
DSM
aan in een breder perspectief gezet.
van dit onderzoek, wachtten wij al enige tijd met
in december 2017 van de AVN en het NFK
is aangesloten bij de
o.m. een impressie van onze informatiebijeenkomst van
plaatst naar Derde Wereldlanden waar de arme bevolking
Voor Leon begon het allemaal in
In 1987 richtte moeder Mia (1930-
spanning op het van start gaan van het vervolg-
(Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten
Nederlandse Federatie
16 juni jl. Tijdens de bijeenkomst werd het eerste exem
nu te maken heeft met de schadelijke effecten van asbest.
1986, op de dag dat vader Wil
2017) de Stichting Asbestslachtoffers
onderzoek. We waren eind 2017 dan ook zeer
organisaties), waarin o.m. werd verwezen naar
van Kankerpatiënten
plaar van het boek De langste adem is niet lang genoeg
Ademloos biedt op deze aspecten schurende impressies.
afscheid nam bij DSM, de Dutch
Nederland op, als steun- en advies-
teleurgesteld om te vernemen dat e.e.a. vertra-
toepassing van de therapie bij andere tumor-
organisaties en wordt
van Peet Adams uitgereikt aan Lilian Widdershoven. En
In het najaar zal de documentaire te zien zijn bij de NPO;
State Mines. Bij het Geleense stik
punt voor lotgenoten. In 1995 werd
ging opliep door extra vragen van de Centrale
soorten en toepassingen in het buitenland,
mede gesubsidieerd door
daarna volgde de Nederlandse première van de docu
via onze website houden wij u op de hoogte van de
stofbindingsbedrijf was Widdershoven
Leon voorzitter van de patiënten-
Commissie Mensgebonden onderzoek (CCMO).
bereikte ons in mei jl. het bericht dat het CCMO
KWF Kankerbestrijding
mentaire Ademloos van de Belgische documentaire
uitzending.
senior 35 jaar onderhoudstechnicus
Leon Widdershoven
geweest; eerst als ‘normale’ bankwerker en vervolgens als leermeester. Uitgerekend op de dag dat hij de deur van de Staatsmijnen voor de laatste keer achter zich dichttrok, voelde hij zich niet lekker. “Hij had
“Het was een on gelijke, afschuwelijke strijd.”
vuurrode wangen, daarna ging het
alsnog haar instemming heeft gegeven aan
vereniging die in 1997 verder ging
makers Daniel Lambo en Maarten Schmidt. Sinds mei van dit jaar is het bestuur een vrijwilligster rijker
onder de naam Asbestslachtoffers
Mesothelioom is een ernstige ziekte met een
Vereniging Nederland (AVN). Inmid-
korte overleving. Na de eerste lijn chemotherapie,
dels draait hij al twintig jaar geregeld
die maar kortdurend werkt, is er voor patiënten in
In de hoop dat de nieuwe behandeling in de
polidiensten; eerst zestien jaar in het
feite geen therapie voorhanden en zijn zij aange-
verdere toekomst voor veel mesothelioom
Druk:
van hun echtgenoten aangeboden zwijggeld weigerden
Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis
wezen op behandeling in het kader van onder-
patiënten baat zal hebben, wensen wij de be
Schrijen-Lippertz,
en een jarenlange juridische strijd aangingen tegen de
Ik wens u een heel prettige zomer met hopelijk heerlijk
in Amsterdam en de laatste jaren
zoeken. Natuurlijk erkennen wij het belang van
handelaars van het EMC heel veel succes met
Heerlerweg 157,
grote industrie die hun echtgenoten tientallen jaren on
weer en veel gezelligheid!
in het Erasmus Medisch Centrum
een zorgvuldige weging van nieuwe onderzoeken
het onderzoek.
6367 AD Voerendaal
beschermd met asbest had laten werken.
door het CCMO.
het vervolgonderzoek.
Opmaak en vormgeving: Claudia Ritzen
Twee onderwerpen met als raakvlak de indrukwekkende
in de persoon van Ineke van de Boom. Wij zijn hier erg blij
opstelling van weduwen die het door de oud-werkgever
mee en verwelkomen Ineke van harte.
steeds slechter. In december werd
tijd de machtigste werkgever van
te R otterdam. In 2012 legde hij de
hij o pgenomen in het ziekenhuis”,
Limburg, red.) wilde niks doen en zei
voorzittershamer neer om vervolgens
Het resultaat van deze strijd is tweeledig. Bedrijven als
Jan Verschoor
memoreert Leon.
dat asbest geen kwaad kon.” In de
de rol van adviseur en secretaris op
DSM tonen sinds jaar en dag gelukkig hun maatschap-
Voorzitter Asbestslachtoffers
vele rechtszittingen die volgden werd
zich te nemen. “In het begin dachten
pelijke verantwoordelijkheid door de aansprakelijkheid te
Vereniging Nederland
In mei 1987 werd geconstateerd dat
echter het tegendeel bewezen. Leon,
we dat de AVN na een reeks van
Wil een ernstige longziekte had als
geëmotioneerd: “Er werd ons een kof-
jaren wel overbodig zou zijn”, vertelt
gevolg van blootstelling aan asbest
fer met geld aangeboden en toen we
Leon, die ook nog altijd betrokken is
De artikelen in deze Nieuwsbrief vindt u ook terug op onze webpagina:
– de term mesothelioom kwam later
die weigerden volgde nog een dikke
bij tal van werkgroepen aangaande
www.asbestslachtoffer.nl/nieuws
pas. “Bij DSM had mijn vader onder
envelop. Maar het ging ons nooit om
medicijn- en protocolontwikkeling.
andere met asbestkoorden gewerkt.
het geld. We wilden mensen helpen
“ Wetenschappers meenden dat de
Mededeling
aanvaarden en in voorkomende gevallen voor schadevergoedingen te zorgen. In Ademloos komt naar voren dat de schatrijke familie Emsens (eigenaren van Eternit) echter stil blijft bij de oproep om een deel van hun enorme vermogen aan te wenden voor sanering van asbest en medisch
Bijeenkomst met indrukwekkende primeurs
het spoor kwam nadat hij in contact
asbestverbod nog altijd toekomst-
trad met de Belgische Vereniging
muziek. ‘Asbestose is de grootste
De tweede informatiebijeenkomst van dit jaar, op zaterdagmiddag 16 juni in het Mediapark te Hilversum, stond in het teken
voor Asbestslachtoffers, kondigde
beroepsziekte wereldwijd’, obser-
van twee premières. Schrijver/journalist Peet Adams presenteerde zijn nieuwste boek De langste adem is niet lang genoeg
het aan met de termen ‘onuitwis-
veert Lambo tegen het einde van de
en tevens vond de eerste Nederlandse vertoning plaats van de Belgische documentaire Ademloos.
baar’ en ‘aangrijpend’. “Het laat
indrukwekkende film. En ondanks
de schrijnende praktijk zien van de
dappere tegenkrachten als Ademloos
continuerende asbestproductie.”
zal dat helaas ook nog wel een tijd
Door Sven Poels
zo blijven. Voor de bijeenkomst hadden zich
De makers Daniel Lambo en
37 belangstellenden aangemeld,
Maarten Schmidt tonen dat aan
Mondiaal en hedendaags
wat weinig is vergeleken met
aan de hand van multinational
Tijdens de aftiteling kwamen de
voorgaande edities. “Het zal de
Eternit. Lambo groeide op in het
filmmakers met applaus de zaal
tijd van het jaar wel zijn”, meende
Vlaamse Kapelle-op-den-Bos, pal
binnen. De twee beantwoordden
voorzitter Jan Verschoor tijdens
naast een fabriek van de asbest
vragen van het publiek, dat blijkens
zijn openingswoord. “Mensen van
producent. Het halve dorp verdiende
de reacties erg onder de indruk was.
onze generatie (zestigplussers,
er het levensonderhoud, onder wie
Op de vraag wat het persoonlijk met
red.) zijn nu dikwijls met de
Lambo’s vader die er uiteindelijk de
hem had gedaan, antwoordde Lambo
caravan op vakantie.”
hoogste prijs voor betaalde. De vak-
Lilian Widdershoven
Daniel Lambo en Maarten Schmidt
– die overigens zelf ook een zomer
bondsman overleed aan de gevol-
in de asbestfabriek in Kapelle-op-
Moore, die achteraf een spion bleek
De aanwezigen díe er waren,
gen van de asbestblootstelling, net
den-Bos werkte: “Het is mijn meest
te zijn. “Het laat zien hoe crimineel de
konden er in zaal twee van Beeld
als vele andere collega-arbeiders.
persoonlijke productie. We moesten
branche is en hoe ver ze willen gaan”,
diep gaan en het was heel emoti-
aldus Lambo. Producent Schmidt tot
oneel, maar we filmden toch door
slot over Eternit: “Het bedrijf heeft de
en G eluid eens goed voor gaan
Peet Adams
“Ademloos laat de schrijnende praktijk zien van de continuerende asbestproductie.”
zitten. De middag begon met
Bedrijfsmisdaad
de presentatie van Peet Adams’
Een dure les voor elk concern, zou
omdat het zo belangrijk is. Het is een
keuze gemaakt, maar neemt geen
je denken. Maar niet voor Eternit.
mondiaal en hedendaags verhaal; de
enkele verantwoordelijkheid. Dat vind
Ondanks dat asbest in 1998 ver
film bewijst dat.”
ik verschrikkelijk.”
Wat het ook bewijst, is dat de tenta-
Ademloos zal in het najaar op EO/
kels van de asbestindustrie ver reiken.
IKON te zien zijn.
nieuwste werk De langste adem is
niet lang genoeg, een remake van het in 2005 verschenen De langste
adem. Hierin beschrijft hij, op verzoek van de Asbestslachtoffers Vereniging
“Het is een eerlijk boek waaruit blijkt dat het bewustzijn aangaande asbest in Nederland best mag worden aangescherpt.”
multinational in het Indiase Kymore nog jaren door met de levens bedreigende werkzaamheden.
Nederland, de (huidige) asbestpro
Onder meer daardoor vervier
blematiek in Nederland.
Eerlijk boek
bannen werd in België, ging de
bloemen bedankt voor de tijd dat
werk, waar hij bijna een jaar voor had
voudigde de asbestconsumptie in
ze haar man had afgestaan.
uitgetrokken, als ‘een actueel beeld
het Aziatische land de afgelopen
van de strijd aan het asbestfront’.
twee decennia. Tot op de dag
“Peet is er uitstekend in geslaagd
BOEK
‘De langste adem is niet lang genoeg’
Lambo een paar keer benaderd door ‘collega-documentairemaker’ Rob
Peet Adams
om de geschiedenis van de familie
Lilian, dochter van de vorig jaar
“Iets waar de samenleving nog te
van vandaag w orden er op grote
In 2004 verscheen het boek De langste
Widdershoven (zie artikel elders
overleden AVN-oprichtster Mia
vaak de blik van afwendt. Bovendien
schaal goedkope asbestdaken
adem van de hand van journalist
in deze nieuwsbrief, red.) voor het
Widdershoven, kreeg vervolgens
is het een postuum eerbetoon aan
geproduceerd en verkocht en zijn
Peet Adams.
voetlicht te brengen”, vond Verschoor.
ook een bos bloemen én het eerste
Mia Widdershoven, wiens strijd ik van
er gigantische open asbeststort-
“Ook andere onderwerpen, waar
exemplaar van het boek, als ‘erken-
begin af aan heb gevolgd als journa-
plaatsen, waarmee duizenden
onder de verhalen van deskundige
ning van de importantie van de strijd
list.” Over de doelstelling zei hij: “Ik
Jan Warning en asbestslachtoffers
van het gezin (zie foto)’. Lilian noemde
hoop dat het politici wakker schudt,
Sjef Jongen en Jan Lamers, heeft hij
het “een eerbetoon aan mijn moeder
voortreffelijk verwoord. Het is een eer-
en een hart onder de riem voor ande-
lijk boek waaruit blijkt dat het bewust-
ren. Je moet jezelf trouw blijven en
zijn aangaande asbest in Nederland
niet opgeven.”
best mag worden aangescherpt. Daar
Tijdens het maken van de film werd
Bestuur AVN ontvangt oorkonde Parelproject
AVN actief op sociale media Sinds dit voorjaar is
Ons bestuur ontving 15 maart jl. een
staat, worden jaarlijks enkele projecten
Het beschreef de maar liefst dertien
oorkonde van het Parelproject van
in het zonnetje gezet.
(kinder)levens in gevaar worden
jaar durende juridische strijd van Mia
ZonMw voor haar inspanningen om
gebracht. In de documentaire noemt
Widdershoven tegen DSM, het con-
meer onderzoek naar Immunotherapie
Deze Parelprojecten hebben bijzonder
dat de overheid hierdoor meer be-
de B rits-Indische advocaat Tublu
cern waar haar man tientallen jaren
tegen asbestkanker te stimuleren.
vernieuwende resultaten die zich lenen
Wilt u als eerste op de hoogte
trokkenheid toont.”
Mukherjee de praktijken van Eternit
met toewijding had gewerkt maar
voor landelijke invoering, of zijn tot stand
zijn van nieuws, volg ons dan!
dan ook ‘niets minder dan een
dat op geen enkele manier thuis
bedrijfsmisdaad’.
gaf toen hij in 1987 overleed aan de
‘Onuitwisbaar en aangrijpend’
Alle leden ontvangen het nieuwe ZonMw subsidieert via haar tiental-
gekomen via uitstekende samenwer-
langste adem is niet lang genoeg.
len programma’s veel verschillende
king, of hebben extra oog voor aspecten
projecten op het gebied van onderzoek
als diversiteit, patiëntgerichtheid of inno-
en implementatie. Het is de ambitie dat
vatie. Met het uitreiken van een Parel aan
(excl. verzendkosten) verk rijg-
de resultaten hiervan uiteindelijk een
deze projecten wil ZonMw deze extra
willen we Peet hartelijk voor danken.”
Daarop ging Adams achter het
komst was gereserveerd voor de
We zien dat de rechtszaak tegen
Om deze woorden te bekrachtigen
spreekgestoelte staan. Hij hield het
Belgische documentaire Ademloos,
het bedrijf gewonnen wordt, maar
Op verzoek van de AVN actualiseer-
ontving de auteur uit handen van
kort, want zo zei hij aan het eind:
winnaar van de publieksprijs van
tegelijkertijd is er nog genoeg reden
de Peet het boek en voegde diverse
baar via ons secretariaat:
bijdrage leveren aan een betere prak-
inspanningen van projectleiders en hun
de preses een wijnpakket, en ook
“Ik ben een schrijver, geen spreker.”
het Turnhoutse filmfestival MOOOV.
tot zorg. Omdat de economische
actuele thema’s rond de asbestpro-
secretariaat@asbestslachtoffer.nl.
tijk in preventie en zorg. Om duidelijker
teams belonen, en anderen inspireren
zijn vrouw werd middels een bosje
Hij karakteriseerde zijn emotionele
Voorzitter Verschoor, die de film op
belangen groot zijn, is een mondiaal
blematiek toe.
zichtbaar te maken waar ZonMw voor
om het beste uit hun projecten te halen.
Voor niet-leden is het voor € 20,-
ging Nederland ook actief op Facebook en Twitter.
boek dat nu als titel draagt De
gevolgen van mesothelioom.
Het tweede gedeelte van de bijeen-
Asbestslachtoffers Vereni-