Berichten van Moeder de Gans Uitgave van het KinderBoekenHuis Winsum
Jaargang 18 - no. 1 - Mei 2016
VERHUIZING kINDERbOEKENhUIS MET MAN EN MACHT IN KORTE TIJD GESLAAGD!
In dit nummer: Verbouw met haken en ogen 21 mei Het programma van onze opening Adieu vertrouwd, lief, oud gemeentehuis De klus is geklaard Donkere aula, nu licht KinderBoekenHuis Cor Einstein Berlijnse muur in Romke’s loods Antiquarische collectie eindelijk te zien
VERBOUW MET HAKEN EN OGEN H
et wordt een feestdag voor heel Winsum als op zaterdag 21 mei het KinderBoekenHuis de deuren opent aan het Kerkpad 2 in Obergum. Daarbij wordt vooral de jeugd betrokken. Leerlingen van de openbare basisschool De Tiggeldobbe maken op vrijdag 20 mei op school hapjes voor de openingsreceptie. Deze scholieren zijn ook verantwoordelijk voor de leuke lampen die in het nieuwe gebouw worden opgehangen.
Het is het bestuur van de Stichting Kinderboek Cultuurbezit een groot genoegen u uit te nodigen voor de opening van het KinderBoekenHuis aan het Kerkpad 2 in Winsum op zaterdag 21 mei 2016.
Onder leiding van kunstenaar Volken de Vlas uit Groningen hebben zij onderdelen vervaardigd voor zes lampen. Deze zijn allemaal gemaakt van oude, kapotte kinderboeken, die niet meer te repareren of te verkopen zijn.
Programma: 14:00 uur Ontvangst in de Nicolaaskerk (naast het KinderBoekenHuis) 14:30 uur Aanvang minisymposium 16:00 uur Officiële opening van het KinderBoekenHuis met aansluitend receptie.
Maria Koijck maakte de metalen versieringen op de gevels. De grote tekening op de zuidgevel van het pand is ontworpen door Volken de Vlas en een collega. En dan is het eindelijk zover! Burgemeester Rinus Michels van de gemeente Winsum opent om 16:00 uur het nieuwe KinderBoekenHuis. Dat de bouw niet van een leien dakje zou lopen was te verwachten. De oriëntatie begon al in 2013. Er werden veel plannen gemaakt en tekeningen bekeken, waarbij ook de vrijwilligers werden betrokken. Zij moeten er tenslotte werken.
Graag vernemen wij of u dit openingsfeest met ons wilt vieren. U kunt zich telefonisch (0595-443663) of per mail (info@kinderboekcultuurbezit) aanmelden. Graag tot de 21ste mei.
In 2014 werden gesprekken gevoerd met het gerenommeerde architectenbureau De Zwarte Hond in Groningen. Opdracht: de in het dorp als bekend staande gebouw ‘De aula’ moest een onderkomen worden voor een museum en bibliotheek met landelijke uitstraling.
Bestuur Stichting Kinderboek Cultuurbezit
ongetwijfeld het zwaarst, want de vele duizenden boeken moeten ‘goed georganiseerd’ in de kasten worden opgeborgen.
Op 12 maart 2014 besloot de gemeenteraad van Winsum de voormalige aula te verkopen aan de Stichting Kinderboek Cultuurbezit voor het symbolische bedrag van 1 euro. Toen konden eindelijk de werkzaamheden beginnen.
Het stille Kerkpad leeft op. Na de opening zal op een van de mooiste plekjes van Winsum/Obergum, op zo’n vijftig meter afstand van de fraaie, eeuwenoude kerk, wat leven in de brouwerij komen.
Halverwege de verbouw kwam er een kink in de kabel. De vloer, die al helemaal was gestort, bleek het enorme gewicht van de vele duizenden boeken niet te kunnen dragen. De bouw lag daarop enkele maanden stil en er moest een nieuwe vloer komen. Toen dat euvel was verholpen ging het snel. Op dinsdag 12 april 2016 konden enkele vrijwilligers met de schoonmaak beginnen. Donderdag 14 april arriveerden de boeken van de zolder in het oude gebouw. Sprookjes-, verhalen-, school-, liederen- en prentenboeken, bijbels, naslagwerken, gedichten enz. Het spits was eraf! De week erop volgde de rest: collectie/uitleen en verkoopboeken. De laatste loodjes wegen 3
ADIEU VERTROUWD, LIEF, OUD GEMEENTEHUIS Z
o’n dertig jaar was het vroegere gemeentehuis het onderkomen van het Kinderboekenmuseum. Met pijn in het hart nemen de vrijwilligers afscheid van het mooie oude pand aan het knusse, gezellige Dorpsplein in Winsum. Maar het moest gewoon. Vooral voor de slecht ter been zijnde, invalide en oudere bezoekers van het pand was het gewoon geen doen om al die trappen op te komen. Want juist zij zijn het, de 50 plussers, die ons geregeld bezochten. Onze grootste doelgroep. Bovendien voldoet het gebouw niet meer aan de eisen, die aan bibliotheken/musea worden gesteld. De vrijwilligers konden er mee leven. Want het oude gemeentehuis/annex politiebureau op zich is al een museum. De politiecellen achterin het gebouw spraken zeer tot de verbeelding. Kinderen gaven aan die ‘swiebertjecellen’ de voorkeur boven de boeken. En dan die zolder met z’n vele kleine aparte hokjes, de kelder (wel wat nat af en toe) en het lieve carillonnetje in de toren, dat ieder half uur z’n wijsje tingelde. Bij de eerste mooie lentedag waren de vele terrasjes op het plein vol en konden wij onze dozen met verkoopboeken buiten zetten. Het oranje spaarvarken was vaak goed gevuld.
Het verhuizen verliep in een goede sfeer.
Het doet een beetje pijn om dat alles achter te laten. Maar het kon niet meer. Toch bedankt lief, oud, krakkemikkig gebouw voor al die jaren werkplezier. Het was af en toe behelpen, maar we zullen het best gaan missen!
Het verlaten van het oude gemeentehuis uit1907.
De bijna lege zolder. De antiquarische boeken in de vitrine blijven nog even “logeren”.
Naast boeken verhuizen de scouts ook de glazen vitrinekasten. 4
BERLIJNSE MUUR IN ROMKE’S LOODS H
et busje stond klaar, de vrijwilligers in de starthouding, de van De Spar geleende karretjes vol boeken in slagorde van vertrek. En toen vertikten de deuren van het gehuurde busje het om dicht te gaan. Er was veel regen voorspeld, dus was het noodzaak om zo snel mogelijk 5000 boeken over te brengen naar de aan de andere kant van Winsum gelegen loods van Romke’s verbouw- en onderhoudsbedrijf. Deze boeken zijn bestemd voor de 100 minibiebjes, die na de verhuizing door het KinderBoekenHuis cadeau worden gedaan aan vele instanties als horeca, scholen, blijf-van-mijnlijfhuizen, B&B’s, asielzoekerscentra, campings, voedselbanken enz. Het betreft hier overtollige boeken, die niet mee verhuizen naar het nieuwe onderkomen, dat veel kleiner is dan het oude ‘gemeentehuis’. Toen de autodeuren er weer zin in hadden kon de operatie, met bijna een uur vertraging, beginnen. De weergoden waren ons gunstig gezind. De zon scheen zelfs volop en na dozen inpakken, inladen, rijden, uitladen, terugrijden, een ritueel, dat zo’n vijf keer werd herhaald, was er in de loods van Romke een soort Berlijnse Muur ontstaan van ruim 200 dozen vol kinderboeken. Om 1 uur zat iedereen uitgeput en nat van zweet aan de lunch, het busje was teruggebracht, De Spar had z’n karretjes weer en de regen kwam met bakken uit de lucht. Toen mocht het!
Duizenden boeken inladen.
Berlijnse muur in Romke’s loods.
ONS MINIBIEBJE Dit is ‘m dan: ons minibiebje. Het is een ‘afgietsel’ van ons nieuwe KinderBoekenHuis. Het houten huisje dat, gevuld met zo’n veertig boeken, aan verschillende instanties cadeau wordt gedaan, geeft in openstaande vorm precies weer hoe ons nieuwe onderkomen eruitziet. Het is zwaar, zeker gevuld met boeken, maar het is nu ook weer niet de bedoeling dat men het als tas meeneemt. In de loods van Romke’s verbouw- en onderhoudsbedrijf wachten de 5000 boeken op hun huisje. Om daarna naar een vaste bestemming door te reizen.
De mini-biebjes worden gevuld met veertig boeken en cadeau gedaan aan verschillende instanties.
5
DONKERE AULA NU LICHT KINDERBOEKENHUIS W
elkom nieuw pand aan het Kerkpad 2 in Obergum (Winsums tweelingdorp). De metamorfose van de oude aula bij de Obergumer kerk is compleet. Niets, maar dan ook echt niets, herinnert nog aan de oude kleuterschool, later sombere, donkere aula. Het is nu een licht, helder gebouw met veel glas, veel wit en ruime werkruimtes. Het Pieterpad loopt erlangs, waardoor een terrasje op het lieve, lommerrijke, stille pleintje, met uitzicht op de eeuwenoude kerk op z’n plaats is. “Even een kopje koffie, thee of iets fris voor we verderlopen en ja, als we er toch zijn kunnen we net zo goed een ogenblikje binnen neuzen in het fraaie, nieuwe KinderBoekenHuis.” De vrijwilligers hebben hard gewerkt om het toonbaar te maken. Een deel van de boeken hebben ze zelf overgebracht. De afstand tussen oud en nieuw is tenslotte maar zo’n 500 meter. De collectie/uitleen en verkoopboeken is door een verhuisbedrijf vervoerd. Ruim 20.000 boeken! Er moet nog veel werk worden verzet, alles moet uiteraard op alfabetische en overzichtelijke volgorde op de planken worden gezet. Maar als op 21 mei de officiële opening plaatsheeft, hopen we alles op z’n plek te hebben. Dan ook kunnen er weer afspraken worden gemaakt voor lezingen en rondleidingen en kunnen er weer boeken worden uitgeleend en verkocht. Want dat is er de laatste weken bij ingeschoten en moesten we mensen teleurstellen.
De boeken-glijbaan van Cor (voorgrond).
COR EINSTEIN Hoe krijg je honderden boeken van de zolder (hoog in het oude gemeentehuis, met steile trappen naar beneden) naar de begane grond? Collega Cor had een idee. Onze kelder stond, vooral in de herfst en winter, geregeld onder water. Grondwater! Greetje had daarover de gemeente gebeld, want er staat daar een massa boeken in het vocht! Er werden planken geleverd met zijstukken, zodat we niet in het water hoefden te staan om boeken te zoeken. Deze planken had de gemeente Winsum nooit opgehaald. Ze werden goud waard bij de verhuizing! De zolder moest opgeruimd en de boeken verhuisden in (mandarijnen)dozen van de Albert Heijn naar de begane grond (een steile trap plus twee gewone trappen). Dat gaat moeilijk lopend met zware dozen boeken. Cor kwam met het idee de planken uit de kelder als soort glijbaan te gebruiken op de traptreden. Daarover konden de dozen naar beneden. In slagorde stonden vrijwilligers op de verschillende treden klaar om de dozen op te vangen. Het liep als een trein! In een mum van tijd waren, dankzij hulpvaardige collega’s, de boeken beneden. We vergeten even de splinters...!
Een trotse directrice Greetje Nijburg bij de nieuwe boekenkasten.
6
DE KLUS IS GEKLAARD B
egeleid door gezang van vele koren (Korendag in Winsum!) ging de slotdag van de grote verhuisweek in. Op zaterdag 23 april stond opnieuw een ploeg vermoeide, maar nog steeds opgewekte, vrijwilligers klaar om de handen uit de mouwen te steken. Deze keer kregen ze hulp van 15 leden van scoutinggroep Vinchem uit Winsum. En toen ging het pas echt snel.
zitten, opeten. Onze benedenburen van dorpshuis De Tijd hadden hun deuren voor ons opengezet. We hebben nog bijna een maand de tijd om in het nieuwe gebouw de puntjes op de i te zetten voor de officiële opening op 21 mei. Want er wachten nog heel veel dozen vol boeken en ‘los slingerend spul’, die op hun nieuwe plekkie moeten worden gezet.
Hard werken maakt hongerig. De lunch wordt geserveerd.
Bestuursvoorzitter Jan Kiewiet liep nog een keer door het oude gebouw. Om half vier zaterdagmiddag 23 april 2016 sloot hij voorgoed de deur. ’s Avonds meldde collega Herma op Facebook: DE KLUS IS GEKLAARD!
’s Middags om drie uur was het oude gebouw ontmanteld. Niets herinnerde nog aan de glorie van weleer. Een puinhoop was het! Toen ook hadden in een paar dagen tijd bijna alle 30.000 boeken het oude gemeentehuis verlaten. Bijna, want onze antiquarische collectie moet nog even blijven ‘logeren’. Eerst moet in het nieuwe onderkomen de klimaat beheersende kast goed zijn geïnstalleerd. Maar alle boekenkasten zijn inmiddels weer grotendeels gevuld. Het liep allemaal als een trein. De vrijwilligers hadden zich opgesplitst in een groep oud gebouw (rollende kasten inpakken en via een lift op het platte dak de vrachtwagen in) en de groep nieuw gebouw (rollende kasten uitladen en zo snel mogelijk weer de kasten in). Blauwe plekken, schrammen, even ontploffen, twee gewonde scouts (een kreeg een boekenkast op haar voet, een ander haalde zijn hand open en kreeg drie hechtingen), uitputtingsverschijnselen: Risico van het vak! De sfeer bleef gezellig. Het weer hield zich fantastisch, de koren zongen overal in Winsum uit volle borst en de plaatselijke snackbar voorzag ons omstreeks het middaguur (velen waren toen al vanaf half zeven in touw) gratis van broodjes, kroketten, frikadellen en ander lekkers. Dat konden we op de enige, nog ‘normale’ plek in het gebouw waar we fatsoenlijk konden
Onze voorzitter Jan Kiewiet sluit de deur van het nieuwe KinderBoekenHuis af na de geslaagde verhuizing. 7
Flower Design Winsum Hoofdstraat winsum 24 9951 AB Winsum T: 0595 44 3620 www.flowerdesign-winsum.nl info@flowerdesign-winsum.nl
ANTIQUARISCHE COLLECTIE EINDELIJK TE ZIEN O
nze antiquarische boeken krijgen in het nieuwe gebouw een chic onderkomen. De collectie, allemaal exemplaren van voor 1900, krijgen eindelijk de zorg die ze verdienen. Een klimaat beheersende kast! De boeken, die in het oude gebouw achter slot en grendel lagen, worden nu zichtbaar voor het publiek. Dan kan iedereen zien wat voor zeldzame exemplaren we hebben. Boeken, waar de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag, die toch bekend staat als de meest uitgebreide in Nederland, ons om benijdt. Door deze nieuwe behandeling kan het KinderBoekenhuis eindelijk zijn hele collectie ‘in kaart’ brengen, zodat ook belangstellenden kunnen zien, wat er zoal voor moois in onze kast staat. Dat is nog een hele klus, want het betreft hier toch al gauw vele honderden boeken. De Stichting Kinderboek Cultuurbezit is blij met deze waardevolle kast voor een waardevolle collectie!
Uit: sprookjes van Moeder de Gans van Charles Perrault.
8
De verhuizing via het dak van het oude gemeentehuis met een bouwlift in volle gang.
Foto’s: Koos Boertjens
www.deprint.nl info@deprint.nl Telefoon: 0595 444 916 Hoofdstraat Obergum 20, 9951 AH Winsum Openingstijden dinsdag t/m donderdag van 9.00 - 18.00 uur vrijdag van 9.00 - 20.00 uur zaterdag van 9.00 - 16.00 uur
9
Dankzij onderstaande bedrijven, overheden en fondsen komt het KinderBoekenHuis tot stand:
spar Gijzen Winsum
Prins Bernhard Cultuurfonds J.B. Scholtenfonds Gemeente Winsum Levende dorpen provincie Groningen Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) Fonds Rabobank Noordenveld West-Groningen Stichting Cultureel Erfgoed Noordwest-Groningen Virol Scheemda Berend Nieuwenhuis Verhuismanagement Ingenieursbureau Wiertsema & Partners BV, Tolbert Ingenieursbureau Witteveen+Bos, Heerenveen Stichting Moeder de Gans, fonds Toos Zuurveen QNH Consultants, Groningen Eska Graphic Board, Sappemeer Wierda-Stichting, Winsum Groningen Seaports
SCHENKING Ook heeft u de mogelijkheid ons boeken te schenken. U gaat wellicht verhuizen of opruimen en u wilt dat uw boeken een goede bestemming krijgen. Dan kunt u er zeker van zijn dat wij zorgvuldig met uw schenking om zullen gaan. Bent u zelf niet in de gelegenheid ze bij ons te brengen, dan kunt u contact opnemen met één van onze contactadressen. Deze zijn te vinden in Almelo, Amsterdam, Antwerpen (België), Assen, Deventer, Hellendoorn, Leek, Leeuwarden, Mook, Nieuwegein, Oostburg, Roden, Schagen, Utrecht, Velp (Gld.), Velp (N.B.). Adressen en telefoonnummers zijn bij ons op te vragen. Wij kunnen u helpen te bemiddelen en samen zorgen we dan dat de boeken in Winsum komen.
HET VOLGENDE NUMMER Het eerstvolgende nummer van Moeder de Gans verschijnt in augustus 2016. Kopij voor de nieuwe editie kunt u t.a.v. de redactie aanleveren tot uiterlijk 1 augustus a.s. op e-mail: info@kinderboekcultuurbezit.nl Uitgave van het KinderBoekenHuis Winsum, verschijnt drie maal per jaar.
Openingstijden Dinsdag t/m vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur
Bijdrage voor donateurs € 20,- per jaar op rekening (IBAN): NL68ABNA0467316430. BIC ABNANL2A
Redactie Jan Kiewiet, Bouwina Hellinga, Kleny de Jonge-Bimolt, Greetje Nijburg en Ubel Smid.
KinderBoekenHuis Winsum, Kerkpad 2, Winsum (Gr.) Tel. 0595 - 44 36 63 of 06-50296855
Opmaak: Ubel Smid Vormgeving -
E-mail: info@kinderboekcultuurbezit.nl Website: www.kinderboekcultuurbezit.nl
Druk:
DEPRINT, Winsum -
www.ubelsmid.nl www.deprint.nl
directie vervoer
“Visser chauffeursdienst is meer dan rijden alleen”
chauffeursdiensten
Mobiel: 06 - 200 85 852
privé chauffeur
www.visserchauffeursdienst.nl
Romke’s Verbouw- en onderhoudsbedrijf Lombok 4 9951 SC Winsum Tel.: 0595 492 163 Mobiel 06 - 232 49 120