รายงานการวิจัยฉบับ มบูรณ์
การพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง วัดกา นิ ธุ์ DEVELOPMENT OF LOCAL PRODUCT INNOVATION, KARASIN PROVINCE
ผู้วิจัย ร งศา ตราจารย์ ดร. ศักดิ์ชาย ิกขา ม าวิทยาลัยม า ารคาม ร่วมกับ ้าง ุ้น ่วนจากัด โฟร์เ
ดีไซน์ เซ็นเต ร์
งานวิจัยนี้เป็น ่วน นึ่งข งโครงการยกระดับไ มและ OTOP ู่นคร ม่ นไ มก้าวไกล ู่ ากล กิจกรรม การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง วัดกา ินธุ์ โดย านักงานพัฒนาชุมชนจัง วัดกา ินธุ์ ประจาปีงบประมาณ 2562
ก
กิตติกรรมประกาศ งาน ิจัย นี้ ดาเนิน การโดยค ามร่ มมื ระ ่าง ้าง ุ้น ่ นจากัด โฟร์เ ดีไ ซน์ เซ็น เต ร์ (4S DESIGN CENTER) กับ ูนย์ ิจั ย ทาง ิล ปกรรม า ตร์เพื่ การพัฒ นา (ARDC) คณะ ิล ปกรรม า ตร์ ม า ิทยาลั ยม า ารคาม ภายใต้ โ ครงการยกระดับ ไ มและ OTOP ู ่น คร ม่ นไ ม ก้า ไกล ู ่ ากล กิจ กรรมที่ 4.2 กิจ กรรมย่ ยการ ิจ ัย และพัฒ นาน ัต กรรมผลิต ภัณ ฑ์ช ุม ชน ตาม นัง ื ัญ ญาเลขที ่ 16/2562 ลงนามเมื่ ัน ที่ 1 ิง าคม พ. . 2562 กับ านักงานพัฒนาการจัง ัดกา ินธุ์ ผู้ นับ นุน งบประมาณในการดาเนิน งาน มีก ลุ่ม เป้า มายเป็น ผู้ผ ลิต ผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชนในเขตพื้น ที่จัง ัด กา ิน ธุ์ จาน น 18 ราย ระยะเ ลา 90 ัน ตั้งแต่ ันที่ 1 ิง าคม – 30 ตุลาคม พ. . 2562 ในการนี้ ได้ดาเนินงาน าเร็จลุล่ งบรรลุตาม ัตถุประ งค์ ข งโครงการทุกประการแล้ ผู้ ิจัย ใคร่ข ข บคุณผู้มี ่ นเกี่ย ข้ ง ดังนี้ ข ข บคุ ณ านั กงานพั ฒ นาชุมชนจั ง ั ดกา ิ นธุ์ และจัง ัด กา ิ น ธุ์ ผู้ นับ นุ น งบประมาณประจาปี 2562 เพื่ การดาเนินงานในครั้งนี้ จน าเร็จลุล่ งด้ ยดี ข ข บคุณ ม า ิท ยาลัย ม า ารคาม โดยคณะ ิล ปกรรม า ตร์ ที ่ นับ นุน คณะทางานที่ปรึก าในการดาเนินงานครั้งนี้ ข ข บคุ ณ เครื ข่ า ยค ามร่ มมื ทั้ ง คณาจารย์ จ ากม า ิ ท ยาลั ย ม า ารคาม ม า ิทยาลัย ข นแก่น และจาก ถานประก บการภาคเ กชน ที่ร่ มใ ้คาปรึก าแนะนา เป็น ิทยากร และเป็นแ ล่ง ึก าดูงาน และ ุด ท้า ยข ข บคุณ ผู้ป ระก บการ OTOP จากจัง ัด กา ิน ธุ์ ทั้ง 18 ราย ที่ใ ้ ค ามร่ มมื ในการดาเนินกิจกรรมการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนร่ มกันตล ดโครงการ
ข
บทคัดย่อ งาน ิจัย การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ในครั้งนี้ เป็นการ ิจัยและพัฒนา (Research and Development) ถิติ ที่ใ ช้ใ นการ ิจั ย คื ถิติเชิง บรรยาย (Descriptive Statistics) และ ถิติ ้า ง ิง (Inferential Statistics) ซึ่งมีกลุ่มตั ย่างเป็นผู้ประก บการ OTOP ในเขตพื้นที่จัง ัดกา ินธุ์ ที่ได้จากการ ุ่มกลุ่มตั ย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จาน น 18 กลุ่ม มี ัตถุประ งค์ในการ ิจัย 3 ประการ คื 1) เพื่ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัด กา ิ น ธุ์ 2) เพื่ ึก ากระบ นการถ่ายท ดค ามรู้ที่นา ู่ การพัฒ นาน ัตกรรมผลิ ตภัณฑ์ชุมชน จัง ัด กา ินธุ์ และ 3) เพื่ กแบบและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ใ ้ ักยภาพการผลิต ที่ ูงขึ้น และ ินค้ามีรูปแบบที่ค าม ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาด ผลการ ิจัยพบ ่า ผู้ประก บการทั้ง 18 ราย มีปัญ า และค ามต้ งการที่แตกต่างกัน ร มทั้งมี ักยภาพในการผลิต การบริ าร รูปแบบผลิตภัณฑ์ รายได้ กลุ่มลูกค้าเป้า มายที่แตกต่างกัน แม้จะเป็นผู้ผลิต ินค้าในกลุ่มเดีย กัน จากการทดล งใช้กระบ นการ ถ่ายท ดค ามรู้ที่นา ู่การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ 3 ขั้นต น คื การจัดกิจกรรม ถ่ายท ดค ามรู้ เชิงปฏิบัติการ การจัดกิจกรรม ึก าดูงานในแ ล่ง ึก าดูงานที่เ มาะ ม และการจัดใ ้ ค ามรู้ แ ละระดมค ามคิ ด าเพื่ ค้ น าข้ รุ ป ในการพั ฒ นาน ั ต กรรมผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนเป็ น รายกรณี ณ ถานประก บการ ามารถขับเคลื่ นใ ้เกิดการเรียนรู้และเกิดการพัฒนาได้ ่ นการ กแบบและพัฒนา น ัตกรรมผลิ ตภัณฑ์ชุมชนจั ง ัดกา ิน ธุ์ ามารถ รุปได้ ่า การพัฒนาน ัตกรรมผลิ ตภัณฑ์ชุมชน มี 4 รูปแบบ คื น ัตกรรมด้านเครื่ งทุ่นแรง นับ นุนการผลิต น ัตกรรมด้านการผลิต น ัตกรรมด้านการแปรรูป ผลิตภัณฑ์ า าร เครื่ งดื่ม และข งใช้ และ ุดท้าย คื น ัตกรรมด้านการ กแบบ ซึ่งมีผลการประเมินจาก ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ โดยผู้ทรงคุณ ุฒิด้านการตลาด/ด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ พบ ่า ค่าคะแนนผลิตภัณฑ์ที่ ได้รับ จากการพัฒนา 18 ผลิตภัณฑ์/กลุ่ม มีระดับค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก (ค่าเฉลี่ยระ ่าง 4.57 – 5.00) กิ จ กรรมทด บตลาด โดยเก็ บ ข้ มู ล โดยใช้ แ บบ บถามกลุ่ ม ผู้ บ ริ โ ภค จ าน น 100 คน พบ ่ า ผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการพัฒนา 18 ผลิตภัณฑ์/กลุ่ม มีระดับค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก (ค่าเฉลี่ยระ ่าง 4.50 – 5.00) จาน น 15 ผลิตภัณฑ์ และมีระดับค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดี (ค่าเฉลี่ยระ ่าง 3.50 – 4.49) จาน น 3 ผลิต ภัณ ฑ์ น กจากนั้น ลัง การพัฒ นาน ัต กรรมผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชน ได้ ป ระเมิน ผลลัพ ธ์ก าร ดาเนิ น งานจากกลุ่ ม ตั ย่ า งในงาน ิ จั ย จาน น 18 ราย พบ ่า ผู้ประก บการมีค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก (ค่าเฉลี่ย 4.83) จาแนกเป็นรายข้ พบ ่า ค ามพึงพ ใจใน ันดับที่ 1 คื ค ามพึงพ ใจในภาพร มข ง การพัฒนา ค ามพึงพ ใจการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และค ามพึงพ ใจการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ ยู่ในระดับ ดี มาก (ค่าเฉลี่ย 5.00)
ค
ารบัญ น้า กิตติกรรมประกา บทคัดย่อ ารบัญ ารบัญภาพ ารบัญตาราง บทที่ 1 บทนา 1.1 ค ามเป็นมาและค าม าคัญข งปัญ า 1.2 ัตถุประ งค์ 1.3 กร บแน คิดในการ ิจัยและพัฒนา 1.4 ข บเขตในการ ิจัย 1.5 ิธีดาเนินการ ิจัย 1.6 นิยาม ัพท์เฉพาะ บทที่ 2 ทบท น รรณกรรม 2.1 ผลิตภัณฑ์ชุมชน 2.2 นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน 2.3 ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชนและการแข่งขัน 2.4 การขับเคลื่ นผลิตภัณฑ์ชุมชนจาก น่ ยงานที่เกี่ย ข้ ง 2.5 การพัฒนาเชิงน ัตกรรม 2.6 การ กแบบและพัฒนา 2.7 เ ก ารงาน ิจัยที่เกี่ย ข้ ง บทที่ 3 การ ึก าและ ิเคราะ ์ ักยภาพของกลุ่มเป้า มาย 3.1 การจัดทาแผนปฏิบัติการ (Action Plan) 3.2 การ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ บทที่ 4 การออกแบบและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน 4.1 การ ร้างค ามเข้าใจกับผู้ผลิต ผู้ประก บการ OTOP 4.2 กิจกรรมการเรียนรู้น ก ถานที่ 4.3 ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ใ ้คาปรึก าแนะนาการผลิตและการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ บทที่ 5 การประเมินผลการพัฒนา 5.1 การ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ 5.2 การทด บตลาด (Market Test) 5.3 การประเมินผลลัพธ์จากผู้ประก บการ
ก ข ค จ ฑ 1 1 3 3 4 5 5 7 7 9 12 14 15 17 19 28 28 33 91 91 94 97 187 187 207 232
ง
ารบัญ (ต่อ) น้า บทที่ 6 รุปผล อภิปรายผล และข้อเ นอแนะ 6.1 การ รุปผลการวิจัย 6.2 การอภิปรายผลการวิจัย 6.3 ข้อเ นอแนะในการวิจัย เอก ารอ้างอิง ภาคผนวก ภาคผนวก ก ข้อเ นอด้านเทคนิค ภาคผนวก ข นัง ือราชการและเอก ารที่เกี่ยวข้อง ภาคผนวก ค ผลงานการออกแบบและพัฒนาโลโก้ และบรรจุภัณฑ์ รือแท็ก ฉลาก ินค้า ติ๊กเกอร์ ริบบิ้น
235 235 242 246 247 252 253 274 280
จ
ารบัญภาพ ภาพที่
น้า 1.1 กรอบแน คิดในการดาเนินการ ิจัย 1.2 กรอบแน คิดในการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน 3.1 ประชุมคณะทางานเพื่อจัดทาแผนปฏิบัติการ (Action Plan) 3.2 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูลฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพทอผ้าไ มแพร าบ้านโพน 3.3 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มผ้าไ มมัด มี่ 3.4 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง 3.5 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3 3.6 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ 3.7 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบั 3.8 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง 3.9 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบั 3.10 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ 3.11 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มถ่านอัดแท่งโนน ูง 3.12 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มชุมชนท่องเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้านเ มา 3.13 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อ ัต ์บ้านนาจารย์ 3.14 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ ิ า กิจชุมชนปลูกข้า เ นีย เขา งตาบล นองผือ 3.15 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มเก ตรอินทรีย์ ชา นา บ้านนอก 3.16 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ ิ า กิจชุมชนข้า งอกฮางกล้อง
3 4 29 34 38 41 44 47 49 52 55 58 59 63 67 69 71 73
ฉ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 3.17 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บองแม่ม า 3.18 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มปลาร้าบองแม่บุญร่ ม 3.19 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนา ยกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กรณ์การเก ตรก้า แ น จากัด 4.1 การบรรยายใ ้ค ามรู้ ค ามเข้าใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับค ามต้องการ ของตลาด 4.2 กิจกรรมกลุ่มย่อย การ างแผนและนาเ นอแน คิดในการพัฒนาน ัตกรรม ผลิตภัณฑ์ชุมชน 4.3 ผู้ประกอบการที่เข้าร่ มกิจกรรมในการ ิจัย 4.4 ึก าดูงาน ณ แม่ าปลาร้าบอง จัง ัดร้อยเอ็ด 4.5 ึก าดูงาน ณ กิจการลุงบุญมี อาเภอรา ีไ ล จัง ัด รี ะเก 4.6 ึก าดูงาน ณ ตะเกียงดา Bamboo Charcoal Shampoo อาเภอคาเขื่อนแก้ จัง ัดยโ ธร 4.7 ึก าดูงาน ณ จัก านไทเลย บ้านกลาง ตาบล นอง ญ้าปล้อง อาเภอ ัง ะพุง จัง ัดเลย 4.8 ึก าดูงาน ณ นรินทร์ทิพย์ (ป้า ึ) อาเภอ นอง ูง จัง ัดมุกดา าร 4.9 การใ ้คาปรึก าแนะนา แน คิดในการออกแบบ (Concept Design) ผ้ า ซิ่ น แพร าและผ้าคลุมไ ล่แพร า 4.10 ลายผ้ า ซิ่ น แพร าและผ้าคลุมไ ล่แพร าย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ออกแบบ และพัฒนาใ ม่ 4.11 การใ ้คาปรึก าแนะนา เทคนิคการ ร้าง รรค์น ัตกรรมใ ม่ในการทอและ ร้าง ลายผ้ า ซิ่ น แพร าและผ้าคลุมไ ล่แพร า 4.12 การถ่ายทอดค ามรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติจากครั่ง 4.13 การถ่ายทอดค ามรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติจากคราม 4.14 การถ่ายทอดค ามรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการทอผ้าซิ่นแพร าลายล่ ง (ขิด) 4.15 น ัตกรรมการทอและการ ร้าง รรค์ลายผ้า: ผ้าซิ่นไ มแพร า ( ีธรรมชาติ ครั่ง คราม) 4.16 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้า กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพทอผ้าไ มแพร าบ้านโพน 4.17 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าไ ม 4.18 การออกแบบชุดแต่งกายบุรุ และ ตรีจากผ้าไ มแพร าย้อม ีธรรมชาติ แบรนด์ (Brand) : ิลป์แพร า Silp Praewa
75 78 80 92 92 92 94 95 95 96 96 98 98 99 99 100 100 100 101 101 102
ช
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 4.19 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) ผ้าซิ่นมัด มี่ ( มี่ร่าย) 4.20 การใ ้คาปรึก าแนะนา ร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) ลายผ้ า ซิ่ น มั ด มี่ ( มี่ ร่ า ย) 4.21 การใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ยวกับการมัด มี่ร่าย จากตารางกราฟลายผ้ า ที่ ออกแบบ 4.22 ลายผ้าซิ่น มี่ร่ายและผ้าคลุมไ ล่ มี่ร่ายย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง) ออกแบบ และพัฒนาใ ม่ 4.23 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการค้น มี่ ( มี่ร่าย) เตรียมเ ้นในการทอผ้า ที่พัฒนาใ ม่ 4.24 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการมัด มี่ ( มี่ร่าย) ลายผ้าที่พัฒนาใ ม่ 4.25 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติ เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นคูณ 4.26 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการทอผ้าซิ่น มี่ร่ายคั่นขิด ซึ่งเป็นนวัตกรรมในการทอผ้า ร้างลวดลายรูปแบบใ ม่ของกลุ่มผ้าไ มมัด มี่ 4.27 นวัตกรรมในการทอและ ร้าง รรค์ลายผ้า: ผ้าซิ่นมัด มี่คั่นขิด ลายปลาลาปาว ย้อม ีธรรมชาติ เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน 4.28 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มผ้าไ มมัด มี่ 4.29 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าขาวม้าและผ้า มัด มี่ 4.30 การออกแบบชุดแฟชั่น ตรีจากผ้าทอพื้นเมือง แบรนด์ (Brand) : ไพรัช Pairat 4.31 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 02 4.32 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 02 4.33 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) และร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) ร่มผ้าพื้นเมือง 4.34 ลายแพรวาประยุกต์เพื่อใช้ในงานซิล กรีนผ้าผลิตร่ม ออกแบบและพัฒนาใ ม่ 4.35 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการพิมพ์ลายบนผ้าผลิตร่มแพรวาประยุกต์ 4.36 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึ กปฏิบัติการผลิตโครง ร้างร่มจากไม้ 4.37 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการเคลือบผ้าผลิตร่ม 4.38 นวัตกรรมการออกแบบ การพิมพ์ลายและการผลิตร่ม : ร่มไม้ลายผ้าแพรวา 4.39 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง 4.40 การใ ค้ าปรึก าแนะนา แนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) ผ้าพันคอ (มัดย้อม)
102 103 103 104 105 105 106 106 107 107 108 108 109 110 110 111 112 112 113 114 114 115
ซ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 4.41 การใ ้คาปรึก าแนะนา ร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) ผ้าพันคอ (มัดย้อม) 4.42 ลาย ร้าง รรค์เพื่อใช้มัดย้อมด้วยเทคนิคชิโบริ ออกแบบและพัฒนาใ ม่ 4.43 การใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ยวกับเทคนิคมัดย้อม การย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ และดินแดง 4.44 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการย้อม ีธรรมชาติ และการใช้ดินแดงเป็น าร ช่วยติด ี 4.45 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการ ร้าง รรค์ลายเพื่อใช้มัดย้อมด้วย เทคนิคชิโบริ 4.46 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการย้อม ีธรรมชาติและทดลองใช้ดินแดง ในการช่วยติด ี 4.47 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการมัดย้อมลายปลาเพื่อใ ้เป็นอัตลัก ณ์ ผืนผ้าของกลุ่ม 4.48 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึ กปฏิบัติการตัดเย็บและแปรรูปเป็นของที่ระลึก 4.49 นวัตกรรมการ ร้าง รรค์เทคนิคมัดย้อมและการ ร้าง รรค์ลาย : ผ้าพันคอ (มัดย้อม) ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ ดินแดง 4.50 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3 4.51 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอมือ ย้อม ีธรรมชาติ 4.52 การออกแบบชุดแต่งกายบุรุ และ ตรีจากผ้าทอมือย้อม ีธรรมชาติ แบรนด์ (Brand) : ดงน้อย 4.53 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 02 4.54 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 02 4.55 การใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ยวกับการออกแบบลายผ้ า และการ ร้ า งนวั ต กรรม 4.56 ลายขิดวงเดือน 4.57 ลาย มี่ ร้อยดอกค้อ 4.58 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการ “ ืบ ูก” เพื่อใช้ทอเทคนิคเก็บขิด ผ มมัด มี่ 4.59 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการทอเก็บขิดผ มมัด มี่ตามลายผ้า ที่ออกแบบใ ม่ 4.60 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการออกแบบและตัดเย็บกระเป๋าผ้า แบบต่างๆ 4.61 นวัตกรรมการออกแบบลาย การพัฒนาเทคนิคการทอ : ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อยวงเดือน
115 116 116 117 118 118 119 120 121 121 122 122 123 123 124 125 125 126 127 128 128
ฌ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 4.62 นวัตกรรมการ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ 4.63 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้ามัด มี่ทอมือ 4.64 การออกแบบชุดแฟชั่น ตรี “ชุดเดร ” จากผ้ามัด มี่ทอมือ แบรนด์ (Brand) : ไทญ้อ ทอผ้า 4.65 นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 03 4.66 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการออกแบบและพัฒนาผ้าพื้นลายขัด ใ ้เกิดนวัตกรรม 4.67 ลายขิดดอกบัว 4.68 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติก ารย้อม ีธรรมชาติเ ้นฝ้าย โดยใช้ พืชในท้องถิ่น 4.69 การทดลองย้อม ีธรรมชาติเ ็ดตะปู้ เปลือก ว้า และประดู่ เพื่อค้น า ูตรเฉพาะในการย้อม 4.70 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการค้น ูก ืบ ูก เพื่อ ร้างเทคนิคการทอ ลายใ ม่ 4.71 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการทอ เก็บขิด เพื่อ ร้างเทคนิคการทอ ลายใ ม่ 4.72 การออกแบบและการถ่ายทอดความรู้ในการฝึกทัก ะในการแปรรูปผ้า (ชุดเอี๊ยม) 4.73 นวัตกรรมในการย้อม ีธรรมชาติ เทคนิคการทอ : ผ้าลายขัดผ มผ านการจก ลายดอกบัว ย้อม ีธรรมชาติจากเ ็ดตะปู้ เปลือก ว้า ประดู่ า รับการแปรรูป 4.74 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบัว 4.75 การออกแบบชุดเครื่องแต่งกายบุรุ และ ตรีจากผ้าทอมือ แบรนด์ (Brand) : ทอรัตน์ 4.76 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการ ร้างนวัตกรรมงานจัก าน (Concept Design) 4.77 ร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) ผลิตภัณฑ์ใ ม่ (โคมไฟ) 4.78 การใ ้คาแนะนาด้านการผลิตโคมไฟต้นแบบ 4.79 การใ ้คาปรึก าแนะนากระบวนการผลิต และตกแต่งผลิตภัณฑ์ใ ม่ 4.80 การนวัตกรรมงานจัก านไม้ไผ่ลายขิด : โคมไฟแบบแขวนและแบบตั้งโต๊ะ 4.81 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มจัก านไม้ไผ่ลายขิด 4.82 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องเ ลาเ ้นตอก 4.83 นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องเ ลาเ ้นตอก 4.84 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึ กปฏิบัติการย้อม ีธรรมชาติเ ้นกก
129 129 130 131 132 133 134 135 135 136 137 137 138 139 140 140 141 141 142 142 143 144 145
ญ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 4.85 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการเทคนิคการ านขึ้นรูปทรงกระเป๋า โดยใช้ แบบพิมพ์ 4.86 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการ านเฟอร์นิเจอร์ 4.87 น ัตกรรมงาน านย้อม ีธรรมชาติ : กระเป๋าเ ้นกก าน ลับเ ้นย้อม ีฝักคูณ และเพกา 4.88 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบั 4.89 การใ ้คาปรึก าแนะนา แน คิดในการ ร้างน ัตกรรมงานจัก าน (Concept Design) 4.90 ร่างแบบแน คิดในการออกแบบ (Sketch Design) กระเป๋า 4.91 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการตัดเย็บด้ ยมือเพื่อประกอบกับงานจัก าน 4.92 การใ ้คาปรึก าแนะนาและติดตามคุณภาพการผลิตกระเป๋าต้นแบบ 4.93 น ัตกรรมจัก านไม้ไผ่ : กระเป๋าเป้จัก านร่ มกับผ้าทอพื้นเมือง 4.94 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ 4.95 Perspective น ัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องผ่าเ ้นตอกไม้ไผ่และ าย 4.96 น ัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องผ่าเ ้นตอกไม้ไผ่และ าย 4.97 การออกแบบและจัดทาเตาเผาถ่านขนาดเล็กต้นแบบ 4.98 การออกแบบและจัดทา ้องปฏิบัติการผลิต บู่ชาร์โคล ตามมาตรฐาน 4.99 การทาบล็อก บู่ชาร์โคล ด้ ยพิมพ์ยางซิลิโคลน 4.100 การถ่ายทอดค ามรู้การผลิต บู่ชาร์โคล 4.101 บู่ผงถ่าน ูตรผงถ่าน และ ูตรผงถ่าน ครับผ มเ ้นใยตะไคร้ อม 4.102 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มถ่านอัดแท่งโนน ูง 4.103 ผลิตภัณฑ์ใ ม่ บู่ผงถ่าน แบรนด์ ( Brand) : นิ า ชาร์โคล Nisa Charcoal 4.104 การระดมค ามคิด ในการออกแบบ (Concept Design) ผลิตภัณฑ์ของที่ ระลึ ก 4.105 การใ ้คาปรึก าแนะนา ร่างแบบแน คิดในการออกแบบ (Sketch Design) ผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก 4.106 การถ่ายทอดค ามรู้ ในการฝึกปฏิบัติการ ล่อเรซิน่ เพื่อผลิตของที่ระลึก 4.107 การติดตามใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการผลิตในเชิงพาณิชย์ 4.108 น ัตกรรมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก : พ งกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) 4.109 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มชุมชนท่องเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้านเ มา 4.110 ผู้เชี่ย ชาญด้านเทคโนโลยีอา ารใ ้คาปรึก าแนะนาการผลิตและการจัดการ ระบบโรงงาน
146 146 147 147 148 149 149 150 150 151 152 152 154 154 155 155 156 156 157 158 158 159 160 160 161 162
ฎ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 4.111 การใ ้คาปรึก าแนะนาในการทดลองผลิต มูทุบทรงเครื่องและ มูเค็ม ทรงเครื่อง 4.112 การใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ยวกับการบรรจุภัณฑ์ และวางแผนการตลาด 4.113 นวัตกรรมการแปรรูปอา าร : มูทุบทรงเครื่อง มูเค็มทรงเครื่อง 4.114 ่วนประกอบในการผลิต : มูเค็มทรงเครื่อง มูทุบทรงเครื่อง 4.115 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อ ัตว์บ้านนาจารย์ 4.116 ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีอา ารใ ้คาปรึก าแนะนาด้าน ูตรอา าร การผลิต และการควบคุมคุณภาพ 4.117 การใ ้คาปรึก าแนะนากระบวนการผลิต ขนาดบรรจุ ฉลาก ินค้า และการจัด จา น่าย 4.118 นวัตกรรมการแปรรูปข้าว : น้าจมูกข้าวกล้อง 5 ร ชาติ ได้แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบอรี่ และข้าวก่า 4.119 ่วนประกอบในการผลิต : น้าจมูกข้าวกล้อง 4.120 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้าวิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ 4.121 การใ ้คาปรึก าแนะนากระบวนการผลิต การใช้เทคโนโลยีการผลิตที่เกี่ยวข้อง 4.122 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์จากข้าว 4.123 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการผลิตและควบคุมคุณภาพ 4.124 นวัตกรรมการแปรรูปข้าว : ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม 4.125 ่วนประกอบในการผลิต : ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม 4.126 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มเก ตรอินทรีย์ ชาวนา บ้านนอก 4.127 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการวางแผนพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ม่และ ร้าง นวัตกรรมแปรรูปข้าว 4.128 การใ ้คาปรึก าแนะนาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว โดยผู้เชี่ยวชาญ ด้านเทคโนโลยีอา าร 4.129 การใ ้คาปรึก าแนะนาและฝึกปฏิบัติการผลิต บู่ข้าวไรซ์เบอรี่ 4.130 ่วนประกอบในการผลิต : บู่ข้าวไรซ์เบอรี่ 4.131 การใ ้คาปรึก าแนะนาและฝึกปฏิบัติการผลิตเกรียบจากข้าวกล้อง ด้วย ูตรต่าง ๆ 4.132 นวัตกรรมการแปรรูปข้าว : ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ 4.133 ่วนประกอบในการผลิต : ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ 4.134 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มวิ า กิจชุมชนข้าวงอกฮางกล้อง 4.135 การถ่ายทอดความรู้ ในการฝึกปฏิบัติการแปรรูปปลาร้า : ปลาร้าน้าพริกเผา 4.136 การถ่ายทอดความรู้ ในการฝึกปฏิบัติการแปรรูปปลาร้า : คั่วกลิ้งปลาย่าง
163 163 164 164 165 166 166 167 167 167 169 170 170 171 171 171 172 173 173 173 174 174 175 175 176 177
ฏ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 4.137 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านมาตรฐานการผลิต 4.138 น ัตกรรมการแปรรูปปลาร้า : ปลาร้าน้าพริกเผา คั่ กลิ้งปลาย่าง 4.139 ่ นประกอบในการผลิต : ปลาร้าน้าพริกเผา คั่ กลิ้งปลาย่าง 4.140 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บองแม่ม า 4.141 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการแปรรูปปลาร้า : ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย 4.142 การใ ้คาปรึก าแนะนาในการฝึกปฏิบัติการแปรรูปปลาร้า : ปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 4.143 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านมาตรฐานการผลิตและคุณภาพอา าร 4.144 น ัตกรรมการแปรรูปปลาร้า : ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 4.145 ่ นประกอบในการผลิต : ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 4.146 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มปลาร้าบองแม่บุญร่ ม 4.147 การถ่ายทอดค ามรู้ ในการฝึกปฏิบัติการผลิตทาร์ตมัลเบอรี่ 4.148 การถ่ายทอดค ามรู้ ในการฝึกปฏิบัติการผลิตขนมปังกรอบมัลเบอรี่ 4.149 การใ ้คาปรึ ก าแนะนาการเตรียม ถานประกอบการเพื่อเตรียมขอรับการ ตร จรับรองมาตรฐาน 4.150 น ัตกรรมการแปรรูปผล ม่อน : ทาร์ตมัลเบอรี่ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่ 4.151 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้า 5.1 ตั อย่างภาพกิจกรรมการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ 5.2 ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) 5.3 ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน) 5.4 ร่ม (ด้ามไม้) ลายเอกลัก ณ์ผ้าแพร า 5.5 ผ้าพันคอ (มัดย้อม) ย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ ดินแดง 5.6 ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อย งเดือน ( า รับการแปรรูป) 5.7 ผ้าลายขัดผ มขิดดอกบั ลายนัตตะบุ ย์ ย้อม ีธรรมชาติ เ ็ด เปลือก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) 5.8 โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ 5.9 กระเป๋า ย้อม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) 5.10 กระเป๋าเป้จัก านร่ มกับผ้าทอพื้นเมือง 5.11 บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล 5.12 พ งกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) 5.13 มูทุบทรงเครื่อง มูเค็มทรงเครื่อง
177 178 178 178 180 181 181 182 182 182 183 184 184 185 185 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200
ฐ
ารบัญภาพ (ต่อ) ภาพที่
น้า 5.14 น้าจมูกข้า กล้อง 5 ร ชาติ ได้แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบอรี่ และข้า ก่า 5.15 ผงจมูกข้า น้านมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม 5.16 ข้า เกรียบ ไดโนไรซ์ 5.17 ปลาร้าน้าพริกเผา คั่ กลิ้งปลาย่าง 5.18 ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 5.19 ทาร์ตมัลเบอรี่ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่ 5.20 ตั อย่างภาพกิจกรรม “ทด อบตลาด” (Market Test) 5.21 ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) 5.22 ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน) 5.23 ร่ม (ด้ามไม้) ลายเอกลัก ณ์ผ้าแพร า 5.24 ผ้าพันคอ (มัดย้อม) ย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ ดินแดง 5.25 ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อย งเดือน ( า รับการแปรรูป) 5.26 ผ้าลายขัดผ มขิดดอกบั ลายนัตตะบุ ย์ ย้อม ีธรรมชาติ เ ็ด เปลือก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) 5.27 โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ 5.28 กระเป๋า ย้อม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) 5.29 กระเป๋าเป้จัก านร่ มกับผ้าทอพื้นเมือง 5.30 บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล 5.31 พ งกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) 5.32 มูทุบทรงเครื่อง มูเค็มทรงเครื่อง 5.33 น้าจมูกข้า กล้อง 5 ร ชาติ ได้แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบอรี่ และข้า ก่า 5.34 ผงจมูกข้า น้านมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม 5.35 ข้า เกรียบ ไดโนไรซ์ 5.36 ปลาร้าน้าพริกเผา คั่ กลิ้งปลาย่าง 5.37 ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 5.38 ทาร์ตมัลเบอรี่ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่ 5.39 การจัดกิจกรรมแ ดงและจา น่าย ินค้าแก่กลุ่มเป้า มาย 6.1 กระบ นการถ่ายทอดค ามรู้ ู่การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน
201 202 203 204 205 206 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 244
ฑ
ารบัญตาราง ตารางที่
น้า 3.1 แผนปฏิบัติการ (Action Plan) 3.2 แผนการลงพื้นที่ของที่ปรึก าในงาน ิจัยเพื่อ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูลกลุ่มเป้า มาย 4.1 ผลการประเมินค ามพึงพอใจของผู้ประกอบการในการเข้าร่ มกิจกรรมอบรมเชิง ปฏิบัติการ 5.1 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) 5.2 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน) 5.3 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ร่ม (ด้ามไม้) ลายเอกลัก ณ์ผ้าแพร า 5.4 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าพันคอ (มัดย้อม) ย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ ดินแดง 5.5 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อย งเดือน 5.6 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าลายขัดผ มขิดดอกบั ลายนัตตะบุ ย์ ย้อม ีธรรมชาติ เ ็ด เปลือก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) 5.7 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ 5.8 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ กระเป๋า ย้อม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) 5.9 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ กระเป๋าเป้จัก านร่ มกับผ้าทอพื้นเมือง 5.10 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล 5.11 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ พ งกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) 5.12 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ มูทุบทรงเครื่อง มูเค็มทรงเครื่อง 5.13 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ น้าจมูกข้า กล้อง 5.14 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผงจมูกข้า น้านมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม 5.15 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ข้า เกรียบ ไดโนไรซ์ 5.16 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ปลาร้าน้าพริกเผา คั่ กลิ้งปลาย่าง 5.17 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 5.18 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ทาร์ตมัลเบอรี่ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่ 5.19 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) 5.20 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ผ้าซิ่น มัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน) 5.21 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ร่ม (ด้ามไม้) ลายเอกลัก ณ์ผ้าแพร า 5.22 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ผ้าพันคอ (มัดย้อม) ย้อม ีธรรมชาติจาก เปลือกไม้ ดินแดง 5.23 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อย งเดือน
29 30 93 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 214 215 216 217 218
ฒ
ารบัญตาราง ตารางที่
น้า 5.24 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ผ้าลายขัดผ มขิดดอกบัว ลายนัตตะบุศย์ ย้อม ีธรรมชาติ เ ็ด เปลือก ว้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) 5.25 ผลการทด อบตลาด (Market Test) โคมไฟแบบแขวนและแบบตั้งโต๊ะ 5.26 ผลการทด อบตลาด (Market Test) กระเป๋า ย้อม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) 5.27 ผลการทด อบตลาด (Market Test) กระเป๋าเป้จัก านร่วมกับผ้าทอพื้นเมือง 5.28 ผลการทด อบตลาด (Market Test) บู่ผงถ่าน นิศา ชาร์โคล 5.29 ผลการทด อบตลาด (Market Test) พวงกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) 5.30 ผลการทด อบตลาด (Market Test) มูทุบทรงเครื่อง มูเค็มทรงเครื่อง 5.31 ผลการทด อบตลาด (Market Test) น้าจมูกข้าวกล้อง 5.32 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม 5.33 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ 5.34 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ปลาร้าน้าพริกเผา คั่วกลิ้งปลาย่าง 5.35 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า 5.36 ผลการทด อบตลาด (Market Test) ทาร์ตมัลเบอรี่ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่ 5.37 ผลการประเมินผลลัพธ์จากผู้ประกอบการ
219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 233
บทที่ 1 บทนำ 1.1 ควำมเป็นมำและควำม ำคัญของปัญ ำ ในรอบ ลายปีที่ผ่านมาร มถึงยุคปัจจุบันคือ ปี พ. . 2562 ภาครัฐได้มีแน นโยบายในการที่จะ เ ริม ร้างค ามเข้มแข็งและยั่งยืน ใ ้กับ เ ร ฐกิจภายในประเท โดยเฉพาะในระดับพื้นที่เพื่อลดค าม เ ลื ่อ มล้้ า ทาง ั ง คม ขยายโอกา ใ ้ แ ก่ ป ระชาชน ยกระดั บ คุ ณ ภาพชี ิ ต ที่ ดี ขึ้ น ่ ง เ ริ ม ใ ้ กั บ ผู้ ผ ลิ ต ผู้ประกอบการ SMEs และเก ตรกรมีโอกา ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และ ร้างอาชีพใ ม่ ร้างรายได้ อันจะ น้าไป ู่ค ามเข้มแข็งของเ ร ฐกิจภายในประเท และ ามารถแข่งขันกับนานาประเท ได้อย่างยั่งยืน โดยในปี พ. . 2561 กรมการพัฒนาชุมชน กระทร งม าดไทย (2561: 65) ได้จัดท้าแผนปฏิบัติ ราชการกรมการพัฒนาชุมชน ประจ้าปี พ. . 2561 เพื่อขับเคลื่อนยุทธ า ตร์กรมการพัฒนาชุมชนใ ้บรรลุ ิ ัยทั น์ “เ ร ฐกิจฐานรากมั่นคงและชุมชนพึ่งตนเองได้ ภายในปี 2564” โดยเขียนไ ้ในข้อ กระบ นงาน ที่ 3 เรื่อ ง การยกระดับ ผู้ผ ลิต ผู้ป ระกอบการ ู่ค ามเป็นมือ อาชีพ ่า การขับ เคลื่อ นค รประกอบด้ ย โครงการต่าง ๆ เช่น โครงการพัฒนาผู้ประกอบการรุ่นใ ม่ การเ ริม ร้างจิต ้านึกการเป็นผู้ประกอบการที่ดี การเพิ่มประ ิทธิภาพผู้ผลิต ผู้ประกอบการแบบมืออาชีพด้านการบริ ารจัดการ ด้านการออกแบบ/รูปแบบ/ บรรจุภัณฑ์ ด้านการตลาด ด้านการจัดท้าแผนธุรกิจ ด้านการเข้าถึงแ ล่งทุน ด้านการ ร้างน ัตกรรม และด้าน การพัฒนากลุ่มอาชีพใ ม่ ใน ่ นของการ ร้างน ัตกรรม กฤตยา ังข์เก ม และคณะ (2560: ออนไลน์) เคยกล่า ไ ้ใน งาน ิ จั ย น ั ต กรรมก็ เ กิ ด ขึ้ น ได้ ใ น ิ า กิ จ ชุ ม ชน: กรณี ึ ก า ิ า กิ จ ชุ ม ชนในภาคใต้ ่ า น ั ต กรรม (Innovation) โดยทั่ ไป มายถึง “การเปลี่ยนแปลง ู่ ิ่งใ ม่ รือ การปรับปรุงจาก ิ่งเดิม ที่เกิดจากการน้าา ค ามรู้ ค ามคิดริเริ่ม ร้าง รรค์ ไปพัฒนาใ ้เกิดคุณค่าต่อลูกค้า องค์กร และ ังคม” รือ มายถึง “การท้า ิ่งใ ม่ที่ดีก ่าเดิม ” น ัตกรรมเป็ นค้าที่คุ้น ู ลาย ๆ ท่าน เนื่องจากถูกบรรจุอยู่ในยุทธ า ตร์ ลั กและ นโยบายของรัฐ บาล จึงเ ็นถึงการกระตุ้น ใ ้ภ าคการผลิตต่าง ๆ น้าน ัตกรรมเข้ามาปรับใช้ เพื่อผลักดัน ค ามเจริญเติบ โตทางเ ร ฐกิจ และเป็น ค าม ังที่จะท้าใ ้ประเท ไทย ามารถก้า ผ่านกับดักรายได้ ปานกลาง นอกจากนั้น ในกระทร งการอุดม ึก า ิทยา า ตร์ ิจัยและน ัตกรรม ซึ่งเป็น น่ ยงานใ ม่ และมี ่ นในการขับเคลื่อนน ัตกรรมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน โดย อัจฉรา ง ์แ งจันทร์ (2562: ออนไลน์) รองปลัดกระทร งการอุดม ึก า ิทยา า ตร์ ิจัยและน ัตกรรม ได้กล่า ไ ้ ่า การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ ตรงกับค ามต้องการของตลาด ค รมีกรอบแน ทางในการพัฒนา 4 มิติ อันได้แก่ ผู้ประกอบการรุ่นใ ม่ (New entrepreneurs) น ั ต กรรมและเทคโนโลยี (Innovation & Technology) อั ต ลั ก ณ์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ (Product identity) และช่องทางการตลาด (Marketing channels) เพื่อมุ่ง ู่เป้า มาย โดยแบ่งกลุ่มการ ต่อยอดท้าผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มีน ัตกรรม ดังนี้ ผลิตภัณฑ์ต้นแบบกลุ่มที่ 1 จะใช้เทคโนโลยีน ัตกรรมในการ แก้ไขปัญ า ท้าผลิตภัณฑ์ ใ ้มีค ามโดดเด่นและน่า นใจ และ ร้างช่องทางการตลาดเพื่อท้าใ ้ขาย ินค้า ได้มากขึ้น ผลิตภัณฑ์ต้นแบบกลุ่มที่ 2 ร้าง รรค์ผลิตภัณฑ์ที่ยังไม่มีน ัตกรรม ใ ้มีน ัตกรรมและการออกแบบ เกิดเป็นผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่ ามารถตอบโจทย์กลุ่มผู้บริโภคได้
2 ในการนี้ จัง ัดกา ินธุ์ โดย ้านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ (2562: TOR) ได้ก้า นด จุดเน้นทางยุทธ า ตร์ Positioning ด้านการพัฒนาไ มไทย ู่ ากล และพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ใ ้มี คุณภาพ โดยเฉพาะ “ผ้าไ มแพร า” ที่เป็น ัตลัก ณ์ข งจัง ัดกา ินธุ์ ซึง่ มีค าม ิจิตรงดงาม ล้้าค่า ย่างยิ่ง ถื เป็น ินค้าที่บ่งชี้ทางภูมิ า ตร์ (GI) จากค ามเชื่ ิถีชุมชน ใน ดีตผ้าไ มเป็นข ง ูงค่ามีราคา ก ่าจะผลิต ผ้าไ มได้แต่ละผืนต้ งใช้ระยะเ ลานาน เนื่ งจากเป็นงานผ้าถื เป็นฝีมื โดยแท้ข งผู้ผลิต ทั้งนี้ จากการ ิเคราะ ์ SWOT พบ ่า ในการพัฒนาผ้าไ มแพร าข งจัง ัดกา ินธุ์ 1) ยังขาดการ ่งเ ริม นับ นุน การผลิตเ ้นไ มที่มีคุณภาพ ท้าใ ้ต้ ง ั่งซื้ เ ้นไ มจากภายน กเข้ามาใช้ภายในจัง ัด 2) ขาดการ ่งเ ริม การปลูก ม่ นเลี้ย งไ มที่เ ป็น ต้น น้้า 3) การแปรรูป ผ้า ไ มแพร ายัง ไม่ต บ น งค ามต้ งการตลาด 4) ผ้าไ มแพร ามีราคาค่ นข้าง ูง และ 5) ตลาดผ้าไ มแพร า ยู่ในกลุ่มยังไม่ก ้างข าง จากปัญ าที่เกิดขึ้น จัง ัดกา ินธุ์ ได้มีการด้าเนินงานพัฒนาผ้าไ มแพร า ย่างเป็นระบบ เริ่มต้นจากการปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม ที่มีคุณภาพ ถื เป็นกิจกรรมต้นน้้าที่ ้าคัญ ผลจากการ ้าร จข้ มูล เมื่ เดื นกันยายน 2560 พบ ่า จัง ัด กา ินธุ์ มีเก ตรกรผู้ปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม จ้าน น 536 รายมีพื้นที่ปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม 5,118 ไร่ และมี ผู้ผ ลิต ผู้ประก บการไ มและ OTOP ที่ขึ้นทะเบียนจ้าน น 1,858 กลุ่ม/ราย มี 2,730 ผลิตภัณฑ์ มาชิก 24,825 คน มีย ดจ้า น่าย OTOP 3,171,583,552 ล้านบาท ที่ ามารถ ร้างงาน ร้าง าชีพและเ ริม ร้าง ค ามเข้มแข็งใ ้เก ตรกรผู้ปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม ผู้ผลิต ผู้ประก บการผ้าไ มและ OTOP การเลี้ยง ม่ นไ ม การ า เ ้นไ ม การพัฒนาเ ้นไ มใ ้ได้มาตรฐาน การย้ ม ีไ ม การ นับ นุนปัจจัยการผลิต และการ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเพื่ เพิ่มมูลค่า จัง ัดกา ินธุ์ถื เป็น ค ามจ้าเป็นที่จะต้ งมีการพัฒนาและยกระดับ ไ มและOTOP ใ ้มี ลาก ลาย และขยายฐานกลุ่มลูกค้าใ ้มีมากยิ่งขึ้น ร มถึงการยกระดับน ัตกรรมการ ผลิตที่มีคุณภาพ การ ่งเ ริม มูบ้าน OTOP เพื่ การท่ งเที่ย ดังนั้น ในการพัฒนาใ ้ได้มาตรฐานการย้ ม ีไ ม การ นับ นุนปัจจัยการผลิต และการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ชุมชน เพื่ เพิ่มมูลค่า จัง ัดกา ินธุ์เ ็น ่า มีค ามจ้าเป็นที่จะต้ งมีการพัฒนาและยกระดับไ ม และ OTOP ใ ้มีค าม ลาก ลายและขยายฐานกลุ่มลูกค้าใ ้มีมากยิ่งขึ้น ร มถึงการยกระดับน ัตกรรมการ ผลิตไ มที่มีคุณภาพ การ ่งเ ริม มู่บ้าน OTOP เพื่ การท่ งเที่ย การเ ริม ร้างค ามเข้มแข็งแก่กลุ่มผู้ผลิต ผู้ประก บการ ผ้าไ ม ( ้านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดกา ินธุ์. 2562: TOR) คณะผู้ ิจัยจาก ูนย์ ิจัยทาง ิลปกรรม า ตร์เพื่ การพัฒนา (ARDC) าขา ิชา การ กแบบ และพัฒ นาผลิต ภัณ ฑ์ ภาค ิช าทั น ิล ป์ คณะ ิล ปกรรม า ตร์ ม า ิท ยาลัยม า ารคาม ได้ร่ มกับ ้า ง ุ้น ่ นจ้ากัด โฟร์เ ดีไซน์ เซ็นเต ร์ เ ็น ่า กิจกรรมการ ิจัยและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ภายใต้โครงการยกระดับไ มและ OTOP ู่นคร ม่ นไ ม ก้า ไกล ู่ ากล ข งจัง ัดกา ินธุ์ ซึ่งด้าเนินการ โดย ้านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ เป็นงาน ิจัยที่ก่ ใ ้เกิดประโยชน์ต่ ชุมชนแบบครบ งจร ามารถ ่งเ ริมใ ้เกิดค ามเข้มแข็งในกลุ่มผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนได้ในระยะยา ีกทั้งมีค าม ดคล้ งกับ ภารกิจการใ ้บริการ ิชาการแก่ชุมชนข งม า ิทยาลัยม า ารคาม กระทร งการ ุดม ึก า ิทยา า ตร์ ิจัยและน ัตกรรม จึงได้รับด้าเนินการ ิจัยเพื่ พัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนในครั้งนี้
3 1.2 วัตถุประสงค์ 1. เพื่ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ 2. เพื่ ึก ากระบ นการถ่ายท ดค ามรู้ที่น้า ู่การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ 3. เพื่ กแบบและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ ใ ้ ักยภาพการผลิตที่ ูงขึ้น และ ินค้ามีรูปแบบที่ค าม ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาด 1.3 กรอบแนวคิดในกำรวิจัยและพัฒนำ ในการ ิจัยครั้งนี้ ผู้ ิจัยก้า นดกร บแน คิดในการด้าเนินงานไ ้ 2 ่ น ดังนี้
1. การจัดประชุมคณะท้างาน c เพื่ จัดท้าแผนปฏิบัติการ (Action Plan) 2. ประ านงาน กลุ่มตั ย่าง/กลุ่มเป้า มาย
3. ลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ ักยภาพ
4.จัด WORKSHOP - ชี้แจงโครงการ ิจัย - ใ ้ค ามรู้ - แน ทาง ร้าง น ัตกรรม - ร่างแบบผลิตภัณฑ์ - ร่างแบบบรรจุภัณฑ์ ฉลาก ินค้า และ ตรา ินค้า 7. รุปผลการ ิจัย
5. ลงพื้นที่ใ ้ค้าปรึก าแนะน้า กระบ นการผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้ มีคุณภาพมาตรฐาน แน ทางการจัดท้าผลิตภัณฑ์ ใ ม่ / ร้าง/ทดล ง ร มทั้ง การจัด ึก าดูงานเพื่ ร้าง แน คิดในการพัฒนาน ัตกรรม 6. ลงพื้นที่ใ ้ค้าปรึก าแนะน้า และติดตามการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ต้นแบบ ร้างน ัตกรรมในการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ชุมชน กแบบและ พัฒนาตรา ินค้า และ ื่น ๆ ที่ นับ นุนการ ่งเ ริม การตลาด
ภำพที่ 1.1 กร บแน คิดในการด้าเนินการ ิจัย
4
ภูมิปัญญำในกำรผลิต ผลิตภัณฑ์ชุมชน
1. ั ดุในการผลิต 2. กระบ นการผลิต 3. เทคโนโลยีการผลิต 4. รูปแบบผลิตภัณฑ์ 5. ฉลาก บรรจุภัณฑ์ 6. การตลาด
ต้นน้ำ INPUT
ควำมเข็มแข็งของ ผู้ประกอบกำร ควำมต้องกำรของ ผู้บริโภค สอดคล้องกับ กำรตลำด กระบวนกำรพัฒนำ นวัตกรรม กลำงน้ำ PROCESS
นวัตกรรม ผลิตภัณฑ์ชุมชน
1. ั ดุในการผลิต 2. กระบ นการผลิต 3. เทคโนโลยีการผลิต 4. รูปแบบผลิตภัณฑ์ 5. ฉลาก บรรจุภัณฑ์ 6. การตลาด
ปลำยน้ำ OUTPUT
ภำพที่ 1.2 กร บแน คิดในการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน 1.4 ขอบเขตในกำรวิจัย การ ิจัยครั้งนี้ เป็นการ ิจัยและพัฒนา (Research and Development) ถิติที่ใช้ในการ ิจัย คื ถิติเชิงบรรยาย (Descriptive Statistics) และ ถิติ ้าง ิง ( Inferential Statistics) ซึ่งมีข บเขตการ ิจัย ดังนี้ ขอบเขตด้ำนพื้นที่ พื้นที่ในการ ิจัยครั้งนี้ คื จัง ัดกา ินธุ์ ซึ่งแบ่งเขตพื้นที่ทางปกคร ง กเป็น 18 ้าเภ ขอบเขตด้ำนตัวแปรในกำรวิจัย ตัวแปรต้น ได้แก่ ักยภาพข งผู้ประก บการ OTOP ในเขตพื้นทีจ่ ัง ัดกา ินธุ์ ตัวแปรตำม ได้แก่ การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ขอบเขตด้ำนประชำกรและกลุ่มตัวอย่ำง ประชำกร มายถึง ผู้ประก บการ OTOP ในเขตพื้นที่จัง ัดกา ินธุ์ จ้าน น 23,330 ราย/กลุ่ม ( ้าง ิงจาก : ผลการลงทะเบียนคัด รรโ ท ปไทยเพื่ ยกระดับ 4-5 ดา , 17 พฤ ภาคม 2562) กลุ่ ม ตั ว อย่ ำ ง มายถึ ง ผู้ ป ระก บการ OTOP ซึ่ ง ได้ จ ากการ ุ่ ม แบบเจาะจง (Purposive Sampling) จาก ้าเภ ต่าง ๆ ในเขตพื้นทีจ่ ัง ัดกา ินธุ์ จ้าน น 18 ราย/กลุ่ม
5 1.5 วิธีดำเนินกำรวิจัย การด้าเนินการ ิจัยในครั้งนี้ ผู้ ิจัยก้า นดขั้นตอนการด้าเนินงานออกเป็น 8 ขั้นตอน ดังนี้ 1) จัดท้าแผนการพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ 2) ประ านงานด้าเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มาย 3) จัดผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูลของกลุ่มเป้า มาย ค้น า ภาพปัญ า จุดอ่อน จุดแข็ง ของผลิตภัณฑ์ ค ามต้องการด้านการตลาด เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ 4) จัดกิจกรรม ร้างค ามเข้าใจกับผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP เพื่อใ ้เกิดค ามรู้ ค ามเข้าใจ ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับค ามต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเท รืออื่น ๆ ใ ้แก่กลุ่ม ตั อย่าง จ้าน น 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ ร มทั้งด้าเนินออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเป้า มายใ ้เกิดน ัตกรรมและ งาน ิจัยเกี่ย กับผลิตภัณฑ์เป้า มาย โดยมีทีม ิทยากรที่เชี่ย ชาญ 5) ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ใ ้ค้าปรึก าแนะน้า ด้านการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้มีอัตลัก ณ์ และมีรูปแบบที่ทัน มัยตรงกับค ามต้องการตลาด การพั ฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ การพัฒนากระบ นการผลิต การพัฒนาน ัตกรรม การออกแบบและพัฒนาโลโก้ (Logo) รือตรา ัญลัก ณ์ ินค้า และอื่นๆ ที่เกี่ย ข้องกับ การ ่งเ ริมการตลาด 6) จัดกิจกรรมประเมินผลผลการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน และอื่น ๆ ที่เกี่ย ข้อง 7) รุปผลการด้าเนินงาน จัดท้ารายงานการ ิจัยฉบับ มบูรณ์ 1.6 นิยำมศัพท์เฉพำะ ผลิตภัณฑ์ มายถึง ัตถุ ิ่งของ เครื่องใช้ที่เกิดจากการ ร้าง รรค์ของมนุ ย์ โดยผู้ ร้าง รรค์มี ัตถุประ งค์ในการ ร้างเพื่อตอบ นองค ามต้องการอย่างใด อย่าง นึ่ง รือ ลายอย่างร่ มกัน เช่น ร่างกาย จิตใจ อารมณ์ ค ามเชื่อ เป็นต้น ผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชน มายถึง ัต ถุ ิ่ง ของ เครื่อ งใช้ที่เ กิด จากการ ร้า ง รรค์ของคนในชุม ชน โดยผู้ ร้าง รรค์มี ัตถุประ งค์ในการ ร้าง รรค์เพื่อ ร้างงาน ร้างรายได้ ใ ้กับตนเอง กลุ่ม รือชุมชน ่ นใ ญ่มักเป็นงานที่มาจากภูมิปัญญาดั้งเดิม การต่อยอดภูมิปัญญา การประยุกต์ และบาง ่ นอาจเกิดจาก การเรียนรู้ ิทยาการใ ม่ ๆ ในการ ร้าง รรค์เพื่อใ ้ อดคล้องกับค ามค ามต้องการของผู้บริโภคและตลาด นวัตกรรม มายถึง การกระท้าอย่างใดอย่าง นึ่งของมนุ ย์ที่ ะท้อนใ ้เ ็นถึ งการ ร้างแน คิด การประดิ ฐ์ของ รือ ิธีการใ ม่น ัตกรรม ผู้ประกอบกำร มายถึง เจ้าของกิจการ รือผู้ที่คิดริเริ่มจัดตั้งธุรกิจขึ้นมาเป็นของตนเอง มีการ างแผนการด้าเนิน งาน และด้า เนิน ธุร กิจ ทุก ด้า นด้ ยตนเอง โดยมองเ ็น โอกา ทางธุร กิจ และยอมรับ ค ามเ ี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ตลอดเ ลา เพื่อมุ่ง ังผลก้าไรที่เกิดจากผลการด้าเนินงานของธุรกิจตนเอง สิน ค้ำ OTOP มายถึง ผลิตภัณฑ์ที่แ ดงถึงภูมิปัญญาไทย ที่ผู้ผ ลิต ผู้ประกอบการน้า ินค้า มา ลงทะเบีย นเป็น ผู้ผ ลิต ผู้ป ระกอบการ OTOP และผ่านการตร จ อบจากคณะกรรมการลงทะเบีย น โดย ้านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัด มำตรฐำน OTOP มายถึง ระดับ OTOP ระดับดา ตามเกณฑ์มาตรฐานผลิตภัณฑ์ ร มทั้งการ รับรองมาตรฐาน รือราง ัลต่าง ๆ ที่ได้รับ
6 กำรพั ฒ นำศั ก ยภำพ มายถึ ง การเพิ่ ม ขี ด ค าม ามารถ ู ง ุ ดที่ เ ป็ น ไปได้ ต ามแน ทางของ ยุทธ า ตร์ OTOP ซึ่งเป็น การน้าเอาภูมิปัญ ญาท้องถิ่นและค ามรู้ค าม ามารถที่มีภ ายในกลุ่ม OTOP มาบูรณาการใ ้เกิดประโยชน์อย่างมีกระบ นการ เพื่อการเพิ่ม ักยภาพในการด้าเนินธุรกิจผลิตภัณฑ์ชุมชน ผู้เชี่ยวชำญ มายถึง บุคคลผู้ที่มีค ามรู้ ค ามเชี่ย ชาญ ประ บการณ์ในทาง ิลปะ ิทยา า ตร์ การฝีมือ การค้า การรับรองมาตรฐาน รือการงานที่ท้า ซึ่งค ามเ ็นของผู้เชี่ย ชาญจะเป็นการใ ้ค้าชี้แนะ แนะน้าปรึก าใน า ตร์ที่มีค ามเชี่ย ชาญ รือมีประ บการณ์ในแง่ของ ิชาการ รือการฝึกทัก ะก็ได้
บทที่ 2 ทบทวนวรรณกรรม ในการ ิจัย การพัฒ นาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ ครั้งนี้ ผู้ ิจัยได้ ึก าเ ก าร งาน ิจัยที่เกี่ย ข้ งในประเด็นต่าง ๆ เพื่ ประก บการ ึก า ิจัยในครั้งนี้ ซึ่งมีประเด็น าคัญ 7 ประการ ดังนี้ 1) ผลิตภัณฑ์ชุมชน 2) นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน 3) ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชนและการแข่งขัน 4) การขับเคลื่ นข งผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชน 5) การพัฒนาเชิงน ัตกรรม 6) การ กแบบและพัฒนา 7) งาน ิจัยที่เกี่ย ข้ ง 2.1 ผลิตภัณฑ์ชุมชน คา ่า “ผลิตภัณฑ์ (Product)” มีนัก ิชาการและบุคคล าคัญใน งการ ิชาการได้ใ ้ค าม มาย แง่คิดมุมม งที่เป็นประโยชน์ไ ้ ลายท่าน ดังนี้ Kotler (1997: 92) ได้ใ ้ค าม มายไ ้ ่า ิ่งใด ๆ ที่นาเ น เพื่ ต บ น งค ามจาเป็น รื ค าม ต้ งการข งตลาดใ ้ได้รับค ามพึงพ ใจ ดังนั้นผลิตภัณฑ์ (Product) จึงมีค าม มายคร บคลุมทั้ง ินค้าที่ จับ ต้ งได้และจับต้ งไม่ได้ เช่น คุณภาพข งผลิตภัณฑ์ รูปแบบบรรจุภัณฑ์ กลิ่น ี ราคา ตรา ินค้า เป็นต้น ผลิตภัณฑ์ไม่ได้ มายถึงตั ินค้าเพียง ย่างเดีย แต่เป็นกระบ นการทางค ามคิด ร มถึงการบริการ การดูแล การ นุ รัก ์ทรั พยากรธรรมชาติและ ิ่ งแ ดล้ ม การรัก าภูมิปัญญาไทย การท่ งเที่ย ิล ป ัฒ นธรรม ประเพณี การต่ ย ดภูมิปัญญาท้ งถิ่น การแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่ ใ ้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ มีจุดเด่น จุดขายที่รู้จักกันแพร่ ลายไปทั่ ประเท และทั่ โลก ( านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดพิจิตร. 2559) ิริ รรณ เ รีรั ตน์ และคณะ (2546: 434) ได้ใ ้ค าม มายไ ้ ่า ิ่งใด ิ่ ง นึ่งที่ทางกิจการได้ นาเ น ขายแก่ตลาด เพื่ ต บ น งต่ ค ามต้ งการข งลูกค้า ต้ ง ร้างคุณค่าใ ้เกิดขึ้น โดยผลิตภัณฑ์ ที่เ น ขายต้ งมีคุณประโยชน์ ลักและต้ งเป็นผลิตภัณฑ์ที่ลูกค้าคาด ัง รื เกินค ามคาด ัง ร มถึง การนาเ น ผลิตภัณฑ์ที่มี ักยภาพเพื่ ค าม ามารถทางการแข่งขันใน นาคต ไม่ ่าจะเป็นค าม ะด ก ค ามร ดเร็ การใ ้ค ามเ ็น และการใ ้คาปรึก าเป็นต้น การบริการต้ งมีคุณภาพเช่นเดีย กับผลิตภัณฑ์ แต่ คุ ณ ภาพข งการบริ ก ารจะต้ งมาจาก ลาย ๆ ปั จ จั ย ประก บกั น ทั้ ง ค ามรู้ ค าม ามารถ และ ประ บการณ์ข งพนักงาน ค ามทัน มัยข ง ุปกรณ์ ค ามร ดเร็ ค ามต่ เนื่ งข งขั้นต น การ ่งม บ บริการ ค าม ยงามข ง าคาร ถานที่ ร มทั้ง ัธยา ัยไมตรีข งพนักงาน ยุ พ า รรณ รรณ าณิ ช ย์ (2548: 29) ได้ ใ ้ ค าม มายไ ้ ่ า การพิ จ ารณาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ใ นการ ใ ้บริการ ต้ งพิจารณาถึงข บเขตข งการบริการ คุณภาพข งการบริการ ระดับชั้นข งการบริการ ตรา ินค้า ายการบริการ การรับประกัน และการบริการ ลังการขาย จะต้ งคร บคลุมไปถึงเครื ข่ายที่ก ้าง เช่น ังคม
8 ภายในอาคารเล็ ก ๆ อาคารเดีย ไปจนกระทั่งจุ ดที่ใ ญ่ ที่ ุ ดของประเท รื อร้า นอา ารขนาดเล็ กไป จนกระทั่ง ้องอา ารของโรงแรมระดับ ี่ดา ธีร กิติ น รั ตน ณ อยุ ธ ยา (2552: 77) ได้ใ ้ ค าม มายไ ้ ่า เป็นข้อเ นอทั้ง มดของผู้ ขายที่ ามารถใ ้ ป ระโยชน์ รื อคุณค่าแก่ ลู กค้า โดยผลิ ตภั ณฑ์แบ่งออกได้เป็ น 5 ระดับ ตามองค์ ป ระกอบของ ผลิตภัณฑ์บริการ ได้แก่ ผลประโยชน์ ลัก ผลิตภัณฑ์ที่คาด ัง ผลิตภัณฑ์เ ริม และผลิตภัณฑ์ที่เป็นไปได้ ซึ ่ง ในองค์ ป ระกอบของแต่ ล ะผลิ ต ภั ณ ฑ์ ดั ง กล่ า ามารถที่ จ ะน าไปใช้ ใ นการบริ ารจั ด การใ ้ ป ระ บ ค าม าเร็จตามเป้า มาย จากข้อมูลดังกล่า ามารถ รุปได้ ่า ผลิตภัณฑ์ (Product) มายถึง ิ่งที่ไม่ใช่ ินค้า าเร็จรูป เพียงอย่างเดีย เพราะในทางการตลาดจะมีค าม มายค่อนข้างก ้าง เนื่องจากลูกค้าไม่ได้ต้องการที่จะซื้อ ินค้าเพียงอย่างเดีย แต่ลูกค้าจ่ายเงินไปก็เพื่อซื้อผลประโยชน์และคุณค่าที่เฉพาะเจาะจงจาก ินค้า รือ บริการนั้น ๆ ที่ผู้ขายเ นอใ ้แก่ลูกค้า ่ นคา ่า “ผลิต ภัณ ฑ์ชุมชน (Local Product)” มี น่ ยงานที่เกี่ย ข้องกับการพัฒ นาและ ่งเ ริมผลิตภัณฑ์ชุมชนได้ใ ้ค าม มายแง่คิดมุมมองไ ้ ดังนี้ านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดพิจิตร (2560: ออนไลน์) ได้ใ ้ค าม มายผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ่าเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีกาเนิดมาจากชุมชน โดยภูมิปัญญาชา บ้านที่แ ดงใ ้เ ็นถึงรากฐานทาง ัฒนธรรม ิถี ชี ิตค ามเป็นอยู่ของคนในชุมชนนั้น ๆ เป็นแน คิดที่ต้องการใ ้ประชาชนประกอบธุรกิจที่ ามารถ ร้าง รายได้เพิ่มใ ้แก่ประชาชนในชุมชน รือการ ร้าง ักยภาพที่มีอยู่ภายในชุมชนใ ้เกิดประโยชน์ทางเ ร ฐกิจ โดยชุมชนต้องปรับเปลี่ยนตนเอง ยกระดับจากฐานะผู้ผลิต ินค้าขึ้นมาเ มือนเป็นบริ ัทย่อย ๆ ครบ งจร ทั้งการบริ ารจัดการดูแลระบบการเงินและระบบบัญชีค บคุมการผลิตใ ้ได้มาตรฐาน ออกแบบบรรจุภัณฑ์ใ ้ มีค ามทัน มัย มีค ามคล่องตั ในการติดต่อตลาดได้ด้ ยตั เองได้ แต่ใน ถานการณ์ปัจจุบัน ินค้าจากชุมชน ไม่ ามารถ ู้กับคุณภาพ ินค้าที่เป็นของกลุ่ม SMEs ได้ และพบ ่า ินค้าชุมชนมีข้อจากัดที่ยังไม่ ามารถพัฒนา ินค้า ินค้าใ ้ตรงกับค ามต้องการของลูกค้า ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีอานาจการซื้อทั้งในเมืองและต่างชาตื นอกจากนี้ ชุมชนยังขาดค าม ามารถในการบริ ารจัดการและไม่ผ่านมาตรฐาน ินค้าที่โครงการตั้งตามขั้น ของระดับดา จากข้อจากัดดังกล่า ตั เลขของการเติบโตของการจา น่าย ินค้าจึงตกอยู่ในกลุ่ม SMEs เป็น ่ นใ ญ่ที่มี ักยภาพในการพัฒ นาเท่าทันตลาดมากก ่า ินค้าที่ชา บ้านผลิตเป็น ินค้าพื้ นถิ่นใช้ในภูมิ ปัญญาชา บ้าน ขาดโอกา ในการเรียนรู้ใ ้เท่าทันตลาดภายนอก จึงเป็นอุป รรคที่ าคัญที่จะพัฒนากระบ นเรียนรู้ปรับตั ใ ้ ทันกับค ามต้องการของลูกค้าที่มีเรื่องร นิยม รูปแบบ คุณภาพเข้ามาเกี่ย ข้องอย่าง ลีกเลี่ยงไม่ได้ จึงเป็น โอกา ที่กลุ่มที่มี ักยภาพอื่นเข้ามาทดแทน ินค้าชุมชน คา ่า “ผลิตภัณฑ์ชุมชน” ที่ผ่านมามักถูกเรียก ่า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ รือผลิตภัณฑ์ OTOP ในระยะเริ่มต้นผลิตภัณฑ์ที่มีกาเนิดมาจากชุมชนโดยภูมิปัญญาชา บ้านที่แ ดงใ ้เ ็นถึงรากฐานทาง ัฒนธรรม ิถีชี ิตค ามเป็นอยู่ของคนในชุมชนนั้น ๆ ซึ่งเป็นแน คิดที่ต้องการใ ้ประชาชนประกอบธุรกิจที่ ามารถ ร้าง รายได้เพิ่มใ ้แก่ประชาชนในชุมชน รือการ ร้าง ักยภาพที่มีอยู่ภายในชุมชนใ ้ เกิดประโยชน์ทางเ ร ฐกิจ โดยชุมชนต้องปรับเปลี่ย นตนเอง ยกระดับจากฐานะผู้ผลิต ินค้าขึ้นมา ู่ระบบธุรกิจชุมชนแบบครบ งจร ทั้งการบริ ารจัดการกลุ่ม มาชิกการดูแลระบบการเงิน และการจัดการระบบบัญชี การค บคุมระบบการผลิต ต่อมาเมื่อมีการขับเคลื่อนจาก ลาย น่ ยงาน ได้มีการพัฒนาระบบมาตรฐานการผลิต การออกแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่
9 มีการ ร้าง รรค์น ัตกรรมในด้านต่าง ๆ ร มทั้งออกแบบบรรจุภัณฑ์ใ ้มีค ามทัน มัย และมีการขับเคลื่อน กลไกทางการตลาด ทั้งการจา น่ายตรง จา น่ายในตลาดออนไลน์ 2.2 นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน ในการพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ ไ ด้ผ ลและเป็น ที่ ย อมรั บของทุก ฝ่ าย คื อ การพั ฒ นาแบบมี ่ นร่ ม นับตั้งแต่ต้นน้า กลางน้า จนถึงปลายน้า ดังนั้นในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน ซึ่งเป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ ชุมชนเป็ น ต้น น้ าในการผลิ ต ภาครั ฐ จึ งค รมี การจั ดกิ จกรรมต่า ง ๆ ในการพั ฒ นาที่ชุ ม ชนได้มี โ อกา คิ ด ตัด ินใจ ลงมือปฏิบัติ และประเมิน ผลการดาเนินงานร่ มกับภาครัฐ เพื่อใ ้เกิดการขับเคลื่อนการพัฒนา ที่ทุกฝ่ายยอมรับ ค าม มายของการพัฒ นาแบบมี ่ นร่ ม (Participation Development) เป็น การพัฒ นา ที ่ป ระชาชนมี ่ นร่ มในกระบ นการพัฒ นา ตั้ งแต่เ ริ่ มต้ นจน ิ้ น ุ ด กระบ นการ คื อ การมี ่ นร่ มใน การ ึก าชุมชนเพื่อค้น าปัญ าและ ิเคราะ ์ปัญ าค ามต้องการของชุมชน โดยการพัฒนานั้นต้องตรงกับ ค ามต้องการ อดคล้อง และเ มาะ มกับ ิถีชี ิต รือ ัฒนธรรมของคนในชุมชน ชุมชนจึงจะเกิดการร่ มมือ ด้ ยค าม มัครใจและประ บค าม าเร็จ เฉลีย บุรีภักดี และคณะ (2545: 115) ได้มีค ามเ ็น ่า การพัฒนา แบบมี ่ นร่ มที่พบโดยทั่ ไปมี 3 รูปแบบ ดังนี้ 1) การมีส่วนร่วมแบบชายขอบ (Marginal Participation) เป็นการมี ่ นร่ มที่เกิดจาก ค าม ัมพันธ์เชิงอานาจไม่เท่าเทียมกัน กล่า คือ มีฝ่าย นึ่งรู้ ึกด้อยอานาจก ่า มีทรัพยากร รือค ามรู้ ด้อยก ่าอีกฝ่าย นึ่ง เป็นต้น 2) การมีส่วนร่วมแบบบางส่วน (Partial Participation) เป็นการมี ่ นร่ มที่เกิดจากการ กา นดนโยบายของรัฐ โดยที่ไม่รู้ค ามต้องการของประชาชน ดังนั้น การมี ่ นร่ มจึงเป็นเพียงประชาชน ได้ร่ มแ ดงค ามคิดเ ็นในการดาเนินกิจกรรมบาง ่ นบางเรื่องเท่านั้น 3) การมีส่วนร่วมแบบสมบูรณ์ (Full Participation) เป็นการมี ่ นร่ มในทุกขั้นตอน ของการพัฒ นาด้ ยค ามเท่ าเที ย มกัน ของทุก ฝ่ าย จัด เป็น การมี ่ นร่ มในการพั ฒ นาอย่ างแท้จ ริง ของ ประชาชนตามแน ค ามคิดและ ลักการพัฒนาชุมชน เมื่อนามาใช้ในการเรียนรู้จะ นับ นุนและ ่งเ ริมใ ้ กระบ นการเรียนรู้ร่ มกันของชุมชนดาเนินไปอย่างมีประ ิทธิภาพ ปัจจัยพื้นฐานที่ส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ด้วยการได้ปฏิบัติจริง ในกระบ นการเรีย นรู้ด้ ยการได้ป ฏิบัติจ ริง แบบมี ่ นร่ มมีปัจจัย พื้นฐานที่ทาใ ้เกิด การ ่งเ ริมซึ่งกันและกัน ระ ่างคุณภาพของการเรียนรู้และค ามร ดเร็ ของการเรียนรู้ ดังต่อไปนี้ (ท ี ักดิ์ นพเก ร. 2545: 92) 1) การ ะท้อนประ บการณ์ของผู้ร่ มเรียนรู้ 2) การมีเ ลาเพียงพอ า รับกระบ นการเรียนรู้ 3) การนาประเด็นที่ต้องรีบดาเนินการมาเรียนรู้ 4) การที่ผู้เรียน ามารถมองเ ็นผลลัพธ์ของการเรียนรู้ที่จะเกิดขึ้น 5) การที่ผู้เรียนยอมใ ้มีการเปลี่ยนแปลงและค ามเ ี่ยงเกิดขึ้นอย่าง มเ ตุ มผล 6) การกระตุ้นผู้เรียนและ นับ นุนการปรึก า ารือกันระ ่างผู้เรียน
10 7) ผู้เรียน ามารถตั้งคาถามถึง มมุติฐานของการปฏิบัติได้ 8) ผู้เ รีย นได้รับ การป้อ นข้อ มูล และค ามเ ็น ย้อ นกลับ จากผลของการแก้ไ ขปัญ า จากผู้ เรียนรู้ร่ มกันและคนอื่น ๆ 9) กระบ นการเรียนรู้ต้องไม่พึ่งพาแต่ผู้เชี่ย ชาญเพียงอย่างเดีย เพราะจะทาใ ้ผู้เรียน อ่อนแอ ขาดค ามเชื่อมั่นในตนเอง 10) การดาเนินงานร่ มกันในแน ราบคือมีค ามเท่าเทียมกัน ซึ่งจะเ ริม ร้างการเรียนรู้ ร่ มกันได้มากยิ่งขึ้น 11) การที่ผู้เรียนรู้จัก าร จตนเองและปัญ าที่เกี่ย ข้องอย่างเป็นระบบ 12) การใ ้ผู้เรียน ามารถทางานกับปัญ าและบริบทที่ไม่คุ้นเคยได้ เพราะจะ ่งเ ริมใ ้ ผู้เรียนปรับตั เปลี่ยนแปลงจากประ บการณ์เดิมได้ง่ายขึ้น เกิดแน คิดใ ม่ได้ง่ายขึ้น 13) การเรี ย นรู้เกิดขึ้นจากองค์ประกอบของกระบ นการเรียนรู้เชิงประ บการณ์ทั้ง 4 ประการอย่างครบถ้ น คือ องค์ประ บการณ์ องค์ ะท้อน องค์ รุป ลักการพื้นฐานและองค์ประยุกต์ ลักการ รือทดลองปฏิบัติจาก ลักการ ในปั จ จุ บั น รั ฐ บาลได้ มี ก ารมอบ มายใ ้ น่ ยงานในภาครั ฐ ที่ มี ่ นเกี่ ย ข้ อ งในการพั ฒ นา ผลิตภัณฑ์ชุมชน โดยทุก น่ ยงานจะมีค ามรับผิดชอบและการ ่งเ ริมที่แตกต่างกันออกไป แต่การดาเนินงาน ของ น่ ยงานเ ล่านี้จะต้องทางานภายใต้โครงการและนโยบายเดีย กันของรัฐบาล ซึ่งมีจุดประ งค์ที่จะ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนในแต่ละด้าน ได้แก่ ด้านการอบรมใ ้ค ามรู้ด้านการพัฒนามาตรฐานผลิตภัณฑ์ ชุมชน ด้านการยกระดับบรรจุภัณฑ์ ด้านการจัด รรช่องทางการจัดจา น่าย และด้านการ นับ นุน ินเชื่อต้นทุนต่า ซึ่งมีผู้ ่ นเกี่ย ข้องต่าง ๆ ได้ใ ้ข้อมูลไ ้ ดังนี้ ดรุ ณ แ งฉาย (2560: ออนไลน์ ) ได้กล่ า ่า รัฐบาลได้มีการพัฒ นาโครงการกิจกรรม ่ งเ ริม ผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ในปัจจุบันกรมท่าอากา ยานมีแผนที่จะพัฒนาท่าอากา ยานอย่างต่อเนื่อง ภายใต้ นโยบายของรัฐบาลเรื่องการเน้นการ ่งเ ริมการเชื่อมโยงเครือข่ายคมนาคมของประเท เพื่อใ ้ผู้ประกอบการ ที่เข้าร่ มโครงการกิจ กรรม ่ งเ ริ มผลิ ตภัณฑ์ชุม ชน (OTOP) ามารถใช้พื้นที่จา น่าย ิ นค้ าและร่ มท า กิจกรรมต่าง ๆ ในโครงการ ซึ่งจะก่อใ ้เกิดรายได้แก่ชุมชนและท้องถิ่นเป็นการ ร้างเครือข่ายที่ดีร่ มกัน ระ ่างรัฐบาลกับชุมชนท้องถิ่นโดยจะ ่งผลที่ดีต่อประเท ด้านเ ร ฐกิจต่อไป พิ ิฐ รัง ฤ ฎ์ ุฒิกุล (2560: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า านักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุต า กรรม พร้อมใ ้ค ามร่ มมือด้าน ิชาการมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) อย่างเต็มที่ เพื่อเป็นการ ่งเ ริมการ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ตามนโยบายของรัฐบาลใ ้คุณภาพของผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นที่ยอมรับแก่ ผู้บริโภคทั้งในประเท และต่างประเท ร มถึงมีนโยบายที่จะขยายธุรกิจไปยังเครือข่ ายกลุ่มประเท กัมพูชา ลา พม่า และเ ียดนาม CLMV และ AEC (Asean Economics Community) ต่อไป ภานุ ัฒน์ ตริยางกูร (2560: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า กรม ่งเ ริมอุต า กรรมได้ใ ้ค ามร่ มมือ ในโครงการ ่งเ ริมผลิตภัณฑ์ชุมชน ซึง่ จะ ่งผลประโยชน์ต่อผลิตภัณฑ์ในเชิงบ ก 3 ด้าน ได้แก่ 1) ผลิตภัณฑ์จะมีคุณภาพที่ดีและมีน ัตกรรม 2) ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพและได้มาตรฐาน 3) ผลิตภัณฑ์มีตลาดรองรับ
11 โดยกรม ่งเ ริม อุต า กรรมจะมุ่ง เน้น ไปที่ก ารพัฒ นาผลิต ภัณ ฑ์แ ละบรรจุภัณ ฑ์ ร มไปถึง การคัดเลือกผลิตภัณฑ์ที่มี ักยภาพที่ ามารถเข้าร่ มโครงการต่อไปในอนาคต ท ิโรจน์ ทรงกาพล (2560: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า บริ ัทไทย มายล์แอร์เ ย์ จากัด ได้ใ ้ค าม ร่ มมือในโครงการ ่งเ ริมผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) โดยมุ่งเน้นที่จะเผยแพร่และประชา ัมพันธ์ผลิตภัณฑ์ ชุมชน (OTOP) ผ่านช่องทาง ื่อต่าง ๆ ของไทย มายล์ ตลอดจนการ นับ นุนใ ้ผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) มีช่องทางการจัดจา น่ายเพิ่มขึ้น ร มถึงการร่ มมือกับ น่ ยงานอื่น ๆ เพื่อจัดกิจกรรม ่งเ ริมทางการตลาด ใ ้แก่ผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ่งเ ริมภาพลัก ณ์ของของผลิตภัณฑ์ชุมชนธุรกิจและ น่ ยงานต่าง ๆ ที่อยู่ ภายใต้โครงการนี้อีกด้ ย มงคล ลีล าธรรม (2560: ออนไลน์) ได้ก ล่า ไ ้ ่า ธนาคารพัฒ นา ิ า กิจ ขนาดกลางและ ขนาดย่อมแ ่งประเท ไทย (SME Development Bank) เข้าร่ มโครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) เพื่อมุ่งเน้นใ ้ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ย และธุรกิจที่เกี่ย เนื่องในชุมชนท้องถิ่นและภูมภาค เช่น ธุรกิจแ ล่ง ท่องเที่ย ในชุมชนท้องถิ่น รือภูมิภาค ธุรกิจที่พักร้านอา ารในชุมชนท้องถิ่น รือภูมิภาค เป็นต้น ตลอดจน การ นับ นุนเงินเพื่อการลงทุนแฟรนไชน์ ร้างทางเลือกใ ้คนรุ่นใ ม่กลับบ้านเกิด เพื่อ ร้างธุรกิจของตนเอง ในชุมชนท้องถิ่น ซึ่งจะ ่งผลต่อเ ร ฐกิจในทางที่ดี เนื่องจากก่อใ ้เกิดการ ร้างงาน ร้างอาชีพ ร้างรายได้ เข้า ู่ชุมชนท้องถิ่นและภูมิภาคอย่างก ้างข างตามนโยบายพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ของรัฐบาล หลักการและแนวทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ เกี่ย กับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ มีนัก ิชาการ ลายท่านได้ใ ้ ลักการและแน คิดที่น่า นใจไ ้ ดังนี้ McCarthy & Pereault,Jr (1991: ออนไลน์) เคยกล่า ไ ้ ่า การพัฒนาผลิตภัณฑ์ คือ ผลิตภัณฑ์ที่ ใช้ า รับกิจการอาจจะเป็นผลิตภัณฑ์ ินค้าและบริการที่มีแน คิดใ ม่ๆ รือมีการเปลี่ยนแปลงบางอย่าง ในผลิตภัณฑ์ ิ น ค้า รื อที่มีอยู่ แล้ เกิดการเปลี่ยนแปลงผลิ ตภัณฑ์ ิ นค้าจะต้องมีผลใ ้ ผู้บริโ ภค รือลูกค้า เพื่อใ ้เกิดค ามพึงพอใจในตั ผลิตภัณฑ์ ินค้าใ ้มากที่ ุด กล่า คือ ค รมีค ามพึงพอใจมากก ่าการบริโภค ผลิตภัณฑ์ ินค้าชนิดเดิม รืออาจจะเป็นผลิตภัณฑ์เดิมที่นาเ นอในตลาดใ ม่ๆ ซึ่งปัจจุบัน ภาพทางการตลาด มีการแข่งขัน กัน อย่ างรุน แรงมากขึ้น ตลอดจนมีค ามก้า น้าของเทคโนโลยีเป็นไปอย่างร ดเร็ ทาใ ้ มี ผลิตภัณฑ์ ินค้าใ ม่ๆ ในตลาดจาน นมากที่เกิดขึ้นอย่างร ดเร็ และไปเร็ ดังนั้น จึง ่งผลใ ้ งจรชี ิตของ ผลิตภัณฑ์ ินค้า ั้นลง ผลิตภัณฑ์ ินค้าที่ออก ู่ตลาดใ ม่จะอยู่รอดได้ในตลาด จึงต้องเป็นผลิตภัณฑ์ ินค้าที่มี ค ามใ ม่และค ามแตกต่าง ซึ่งเป็น าระ าคัญของผลิตภัณฑ์ที่ อดคล้องกับค ามต้องการของผู้บริโภค รือ ลูกค้าเท่านั้น ประ งค์ ประณีตพลกรัง (2547: อ้างจาก McCarthy & Pereault,Jr. 1991. ออนไลน์) ได้แ ดง แน คิดไ ้ ่า การพัฒนาผลิตภัณฑ์เป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ม่ รือปรับปรุงผลิตภัณฑ์เดิม เพื่อเพิ่มมูลค่า การแข่งขันเพื่อใ ้ผลิตภัณฑ์มีค ามแตกต่างจากคู่แข่งขันอาจจาแนกผลิตภัณฑ์ใ ม่ (New Product) ซึ่งอาจมี การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใน 3 ลัก ณะ คือ 1) ผลิตภัณฑ์น ัตกรรมใ ม่ (Innovative Product) มายถึง ผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่ยังไม่มีผู้ใดนาเ นอ ในตลาดมาก่อน รือเป็นแน คิดใ ม่ที่ผู้บริโภคอาจยังคาดไม่ถึง
12 2) ผลิ ตภัณฑ์ป รั บ ปรุ งใ ม่โ ดยการปรับเปลี่ ยนดัดแปลง (Replacement Product of Modify Product) มายถึง เป็นผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่พัฒนาเปลี่ยนแปลงปรับปรุงมาจากผลิตภัณฑ์เดิมที่ ขายอยู่แล้ ใน ตลาด ทาใ ้ ามารถตอบ นองค ามต้องการ และ ร้างค ามพึงพอใจแก่ผู้บริโภคได้มากขึ้น 3) ผลิตภัณฑ์ลอกเลียนแบบ รือการลอกเลียนแบบผลิตภัณฑ์ (ImitativeorMe – too -Product) มายถึง ผลิตภัณฑ์ใ ม่ า รับกิจการ แต่ไม่ใ ม่ในท้องตลาด เกิดจากการที่กิจการเ ็น ่า เป็นผลิตภัณฑ์ ินค้า รือบริการที่ได้รับการยอมรับและเป็นที่นิยมของผู้บริโภค รือลูกค้าเป็น ลัก ทาใ ้กิจการมีโอกา ทากาไร ูง จึงเ นอผลิตภัณฑ์ ินค้าและบริการเพื่อเข้า ู่ท้องตลาด โดยมี ่ นแบ่งทางการตลาดขององค์กร รือบริ ัท จากข้อมูลดังกล่า ามารถ รุปได้ ่า นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน คือ การที่ รัฐบาลมีนโยบายมาช่ ย นับ นุน ่งเ ริมและผลักดั นผลิตภัณฑ์ชุมชนในทุกด้าน ได้แก่ ด้านการอบรมใ ้ ค ามรู้ด้านการพัฒนามาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน ด้านการยกระดับบรรจุภัณฑ์ ด้านการจัด รรช่องทางการจัด จา น่าย และด้านการ นับ นุนเงินลงทุนโดยอา ัยการปฏิบัติงานของ น่ ยงานที่มี ่ นเกี่ย ข้องและ ามารถ ่งเ ริมใ ้ชุมชนได้มี ักยภาพในทุกด้านที่กล่า มา ่งผลใ ้ชุมชน ามารถผลิต ินค้าที่มีในชุมชนใช้ทรัพยากร ในชุมชนอย่างคุ้มค่าและมีค ามคิด ร้าง รรค์ที่จะ ร้างผลิตภัณฑ์ใ ม่ๆ ออก ู่ตลาดได้ต่อไปในอนาคต 2.3 ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชนและการแข่งขัน จิน ตะนา ง ์ ิภู ณะ และคณะ (2554: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชนและ การแข่งขันจะ อดคล้องกับการพัฒนาช่องทางจัดจา น่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ผ่านทางช่องทางการขาย ต่างๆ ร มถึงระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิก ์กรณี ึก าผลิตภัณฑ์จากเกล็ดปลากลุ่มแม่บ้านเก ตรกรเขารูป ช้าง (บ้านบางดาน) ตาบลเขารูปช้าง อาเภอเมือง งขลา จัง ัด งขลา โดยกรณี ึก าที่เป็นการ ึก าปัญ า และค ามเป็นไปได้ในการนาเอาระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิก ์มาใช้โดย ิเคราะ ์จาก ่ นผ มทางการตลาด และ ึก าจุดแข็ง จุ ดอ่อน โอกา อุป รรค (SWOT) ของกลุ่มพบ ่า จาเป็นต้องเพิ่ม ักยภาพใน ่ นของ ่ นผ มทางการตลาด ทางด้านผลิตภัณฑ์ ด้านราคา ด้านช่องทางการจัดจา น่าย ด้านการ ่ งเ ริมทาง การตลาด ด้านบุคคล ด้านกายภาพ และด้านกระบ นการ เพื่อใ ้ ิน ค้า รือผลิตภัณฑ์มีคุณภาพ ร มถึง การบริการที่ดีแล้ จึงค่อยเพิ่มช่องการทางจัดจา น่ายจะทาใ ้ ินค้า รือผลิตภัณฑ์ชุมชนมีค ามน่าเชื่อถือแก่ กลุ่มผู้บ ริโ ภค โดยมุ่งเน้นตลาด ลักคือ กลุ่มผู้บริโ ภคที่ชื่นชอบใน ินค้าทามือ (Hand Made Products) ทั้งภายในและภายนอกประเท ซึ่งผู้บริโภคจะคานึงถึงคุณค่าจากผลิตภัณฑ์เป็น ลัก ร มถึงภูมิปัญญาที่ผู้ผลิต ได้ใ ่เข้าไปในตั ผลิตภัณฑ์ ดังนั้น การแข่งขันของผลิตภัณฑ์ชุมชนจึงอยู่ที่ค ามโดดเด่นของผลิตภัณฑ์ด้าน ภูมิปัญญา ค ามคิด ร้าง รรค์ และการมีน ัตกรรม อัญชัญ จงเจริญ (2554: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชนและการแข่งขันผู้บริโภคจะ คานึ งถึงมาตรฐานการจั ดการธุร กิจ ร้านจ า น่าย ิ นค้า รือผลิ ตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) จัง ัดระนองเป็น การ ึก าพฤติกรรมการเลือกซื้อ ผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) พบ ่า ผู้ผลิตเน้นการพัฒนาที่ตั ินค้าเป็น ลัก ทางด้านการผลิต การ ึก า นใจเรื่องของ ่ นประ มการตลาด มีการบริ ารจัดการด้านการผลิต โดยมี ผลิตภัณฑ์ที่มีลัก ณะที่คล้ายกันเกือบทุกร้าน คือ เม็ดมะม่ ง ิมพานต์ กะปิ และอา ารทะเลแ ้ง จุดเด่นของ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ อ ยู่ ที่ ค าม ดใ ม่ แ ละค าม ะอาดของผลิ ต ภั ณ ฑ์ และกระบ นการผลิ ต ที่ ผู้ ป ระกอบการ ร้ า นจา น่าย ินค้าเป็นผู้ดาเนินการเองทั้ง มด ตั้งแต่การคัดเลือก ัตถุดิบ กระบ นการผลิต การบรรจุภัณฑ์ และการออก างจา น่าย ด้านราคา ผู้ประกอบการมีการตั้งราคา ินค้าที่มีค ามเ มาะ ม ด้านการจัดจา น่าย
13 ร้านจา น่าย ินค้า ะอาด มีการจัด าง ินค้าได้อย่างเ มาะ ม และ ะด กในการเลือกซื้อ ินค้าของลูกค้า ด้านการ ่งเ ริมการตลาด ผู้ประกอบการใ ้ค ามเป็นกันเองกับลูกค้า มีการ ื่อ ารแนะนาผลิตภัณฑ์ใ ้แก่ ลูกค้าได้เป็นอย่างดี เนื่องจากผู้ประกอบการเป็นผู้ขาย ินค้า น้าร้านด้ ยตนเอง ดังนั้น ตลาดของผลิตภัณฑ์ ชุมชนจึ งเป็ น กลุ่ มผู้ บ ริ โ ภคที่ นใจในทรั พยากรท้ องถิ่นของจัง ัดระนองทั้ง ในประเท และต่า งประเท เนื่องจาก ินค้า รือผลิตภัณฑ์ชุมชนที่ผลิตขึ้นมาล้ นผ่านมาจากกระบ นการผลิตอย่างพิถีพิถันของภูมิปัญญา ของคนในท้องถิ่น ผู้ บ ริ โ ภคจึ งใ ้ ค าม นใจกั บผลิ ตภัณฑ์ชุมชนที่เป็น ของกิน โดยกลุ่ ม ผู้ บริโ ภค ลั ก คื อ นักท่องเที่ย ที่ซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อไปรับประทานเองและนักท่องเที่ย ที่ซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อนากลับไปฝากครอบครั รัตน์กมณ รัตนเ ร ฐ์กุล (2555: ออนไลน์) เคยกล่า ไ ้ ่า ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชนและการแข่งขัน ผู้ผลิตต้องใช้กระบ นการจัดการภูมิปัญญามาช่ ย ่งเ ริมใ ้ มุนไพรค ามงาม ร้างธุรกิจชุมชน ซึ่งมีเป้า มาย ตลาดกลุ่มผู้บริโภคในภาคกลาง โดยมีการจัดการ 7 ด้าน คือ ด้านการจัดการการผลิต ด้านการจัดการการเงิน ด้านการจัดการบุคลากร ด้านอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้และอาคาร ถานที่ และจากการดาเนินงานมีปัญ า และอุป รรคเกิดขึ้น ได้แก่ ราคา ัตถุดิบผันผ น ัตถุดิบไม่เพียงพอต่อค ามต้องการ บุคลากรเข้าออกบ่อย ัตถุดิบที่ปลูกไม่มีคุณภาพ ขาดอุปกรณ์เทคโนโลยี ผู้บริโภคติดยึดยี่ ้อ ินค้าของต่างประเท การกระจาย ผลิตภัณฑ์ ู่ลูกค้ายังไม่ก ้างข าง จึงจัดทายุทธ า ตร์ 4 แน ทาง ได้แก่ 1) การ ืบ านภูมิปัญญา มุนไพรค ามงามด้ ยภูมิปัญญาไทยและเครือข่ายภูมิปัญญาทั้งใน และนอกชุมชน 2) การพัฒนาคุณภาพและปริมาณการผลิตตามค ามต้องการของตลาด 3) การเพิ่มขีดค าม ามารถด้านการตลาดพัฒนาขีดค าม ามารถด้านการตลาดในเชิงธุรกิจ 4) การเพิ่มประ ิทธิภาพการจัดการธุรกิจ มุนไพรค ามงามในชุมชนดาเนินการใ ้เป็นธุรกิจ ของชุมชนทุกภาค ่ นในชุมชนมี ่ นร่ ม โดยกา นดกลไกและ ิธีการขับเคลื่อนโดยการจัดโครง ร้างการจัดการเป็นธุรกิจของชุมชน ร้าง ค่านิยม ร มงามอย่างไทยด้ ยภูมิปัญญาไทย ประเมินค ามก้า น้าและค าม าเร็จของธุรกิจเป็นรูปธรรม และปรับปรุงพัฒนาใ ้มีค ามต่อเนื่อง ลั ก มี งามมี รี และคณะ (2552: ออนไลน์ ) ึก าเรื่ องการ ึ ก าการตลาด ิ น ค้า OTOP ู่ แน ทางการพัฒนากลยุทธ์การตลาด ินค้า OTOP ในเขตอาเภอเมือง จัง ัดนคร รรค์ เพื่อ ากลุ่มตลาด และ ิเคราะ ์การแข่งขัน พบ ่ากลุ่ม OTOP มีเงินทุนน้อย ชุมชนท้องถิ่นจึงมีการคิดค้นและประดิ ฐ์ ินค้า ขึ้นมา โดยอา ัยทรัพยากรที่โดดเด่นในท้องถิ่นร มกับภูมิปัญญา ซึ่งมีค ามยากง่ายและระยะเ ลาในการผลิต แตกต่างกันในแต่ละท้องถิ่น แต่ ่ นใ ญ่แล้ ินค้า OTOP จะเป็นผลิตภัณฑ์ที่ทาด้ ยมือ ่งผลใ ้ต้องกา นด ราคา ูง แต่การแข่งขันยั งมีน้อยและเติบ โตได้ยาก เนื่องจากปัญ าและอุป รรคที่ ผู้ผลิ ตบางรายได้รับการ นับ นุนจาก น่ ยงานของรัฐ จึงได้มีเอก ารเผยแพร่ มีเ ็บไซต์ ทาใ ้มีลูกค้า ั่งซื้อ ินค้าได้โดยตรง แต่ ขาดแคลนแรงงานบุคลากร ไม่มีค ามรู้ รือค าม ามารถในการผลิต ินค้าเท่าที่ค ร อีกทั้งค ามไม่เข้มแข็ง ของกลุ่มชุมชน ขาดค ามรู้ด้านการบริ ารจัดการ ขาดระบบในองค์กรทาใ ้บุคลากร รือแรงงานที่มีอยู่ในกลุ่ม ทยอยลาออกจากกลุ่มเพื่อไป าอาชีพอื่นทา ่ นแน ทางการพัฒนากลยุทธ์การตลาด พบ ่า มีการ างแผน ดาเนิ น งานด้ านการจั ดการรายเดื อน ั ตถุ ดิบ ที่ใ ช้ใ นการผลิ ต ิ น ค้า ค รเป็ นผลผลิ ตทางการเก ตร รื อ ทรัพยากรธรรมชาติ เนื่องจากผู้บริโภคในปัจจุบันใ ้ค าม าคัญกับ ัตถุดิบทางธรรมชาติที่ไม่เจือปน ารเคมี
14 ใ ้ค าม าคัญกับการ างแผนการตลาด โดยเน้นด้านผลิตภัณฑ์เป็นอันดับแรก ด้านการประชา ัมพันธ์และ โฆ ณา เพื่อต้องการใ ้ลูกค้าเข้าใจในผลิตภัณฑ์และเกิดค ามต้องการผลิตภัณฑ์โดยผ่าน ื่อต่างๆ แต่ในการ ประชา ัมพันธ์ ่งผลใ ้มีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น ผู้ผลิตจึงไม่ได้ใ ้ค าม าคัญในด้านนี้มาก ด้านการจัดการช่องทาง การจัดจา น่ายกระจาย ินค้าใ ้ครอบคลุมพื้นที่กลุ่มเป้า มาย โดยจา น่ายผลิตภัณฑ์ในช่องทางต่างๆ การจัด ใ ้มีผู้แทนจา น่ายอิ ระในลัก ณะผู้ค้า ่งแบบเลือก รรเพียง 1 ราย ใ ้เป็นผู้กระจาย ินค้าในแต่ละจัง ัด พิ ิฐ รัง ฤ ฎ์ ุฒิกุล (2560: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า รัฐบาลได้มีนโยบายผลักดันผลิตภัณฑ์ชุมชน ใ ้เป็น ินค้าในระดับ ากล โดยมอบ มายใ ้ านักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุต า กรรมพัฒนาชุมชนในด้าน ด้าน ิชาการมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) เพื่อเป็นการ ่งเ ริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ตาม นโยบายของรัฐบาล ใ ้คุณภาพของผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นที่ยอมรับแก่ผู้บริโภคทั้งในประเท และต่างประเท ร มถึงมีนโยบายผลักดันใ ้มีผู้ ประกอบการที่จะขยายธุรกิจ เกี่ย กับผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้มีการ ่งออกไปยัง เครือข่ายกลุ่มประเท กัมพูชา ลา พม่า และเ ียดนาม CLMV และ AEC (Asean Economics Community) ซึ่งเป็นตลาดใ ม่ที่ ามารถทากาไรใ ้คนในชุมชนได้อย่างก ้างข างในอนาคต จากข้อค ามดังกล่า ามารถ รุปได้ ่า ตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชน คือ กลุ่มผู้บริโภคที่ชื่นชอบในงาน ฝีมือ เนื่องจากผลิตภัณฑ์ชุมชน ่ นใ ญ่เป็นงานฝีมือ (Hand Made Products) ซึ่งมีผู้บริโภคที่ นใจใน ินค้า เ ล่านี้ทั้งในและนอกประเท ซึ่งก็คือ นักท่องเที่ย รือพ่อค้าคนกลางต่างชาติ ่ นการแข่งขันผลิตภัณฑ์ ชุมชนจะมีการแข่งขันกัน ลักๆ คือ ค ามแตกต่างของผลิตภัณฑ์ ร มถึง ัตถุดิบและภูมิปัญญาที่ใช้ในการผลิตด้ ย แต่ถ้า ากมีการ นับ นุนจากรัฐบาล การแข่งขันของผลิตภัณฑ์ก็จะน้อยลง และจะเป็นการ าตลาดที่ าม ร่ มกันเป็น ่ นมาก ซึ่งก็คือ ตลาดที่อยู่ภายนอกประเท 2.4 การขับเคลื่อนผลิตภัณฑ์ชุมชนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง กรมพัฒนาชุมชน (2562: ออนไลน์) ได้มีการ ่งเ ริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ระดับ 1-3 ดา กลุ่มปรับตั ู่การพัฒนา (กลุ่ม D) กลุ่มผลิตภัณฑ์ในการท่องเที่ย รือท่องเที่ย OTOP และน ัต ิถี เกิ ด การรั บ รู้ เ ป็ น ที่ รู้ จั ก จากบุ ค คลภายนอกและ ามารถจ า น่ า ยได้ ใ นแ ล่ ง ท่ อ งเที่ ย ภายในจั ง ั ด มี กลุ่มเป้า มาย คือ ผู้ผลิตผู้ประกอบการ OTOP กลุ่มปรับตั ู่การพัฒนา (Quadrant D) และเครือข่าย ินค้า OTOP ระดับจัง ัด ภายในประเท ดาเนินการจา น่ายค บคู่ไปกับตลาดประชารัฐคนไทยยิ้มได้ ซึ่งในปัจจุบัน พบ ่า ผลิตภัณฑ์เ ล่านี้มีโอกา ที่จะถูกคัดเลือกไปขายในระดับจัง ัด รือระดับประเท น้อยยังคงจา น่าย ภายในชุมชุนเป็น ลัก รือค ามต้องการของ Trade บางแ ่งเท่านั้น ยอดจา น่ายของผลิตภัณฑ์ชุมชนอยู่ใน ระดับที่น้อย ่งผลใ ้รายได้ของคนในชุมชนไม่เพียงพอต่อการดารงชีพ เ ร ฐกิจรากฐานชะลอตั ไม่แข็งแรง ในปัจจุบันจึงได้มีการจัดโครงการ OTOP เคลื่อนที่ (OTOP Mobile) โดยมีจุดประ งค์ 3 ประการ ได้แก่ 1) เพื่อเผยแพร่ประชา ัมพันธ์ ร้างการรับรู้ภายนอกชุมชน 2) เพื่อ ร้างโอกา ในการจา น่ายผลิตภัณฑ์ผ่าน ช่องทางการตลาดนอกชุมชัน และ 3) เพื่อเพิ่มทัก ะและประ บการณ์ใ ้แก่ผู้ผลิต ินค้า OTOP ในการบริ าร จัดการผลิตภัณฑ์และการตลาด กรมพัฒนาชุมชน (2562: ออนไลน์) ในข่า ไทยรัฐออนไลน์ เมื่อ ันที่ 19 เม.ย. 2562 ั ข้อข่า กรมการพัฒนาชุมชน ยกระดับ ินค้า OTOP ู่มาตรฐาน มผช. นุนท่องเที่ย ชุมชน ใ ้ข่า ่า กรมการพัฒนา ชุมชน ได้ขอค ามร่ มมือใ ้กระทร งอุต า กรรมดาเนินการต่อยอด โดยนาผลิตภัณฑ์ OTOP กลุ่มปรับตั ู่ การพัฒนา (กลุ่ม D) ที่ได้รับการพัฒนาจากกรมการพัฒนาชุมชน เข้า ู่การรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน
15 (มผช.) ซึ่งขณะนี้ อยู่ระ ่างดาเนินการออกใบขอรับการตร จประเมินคุณภาพเบื้องต้น (มผช.ป) โดย กรมการ พัฒนาชุมชน จะเป็น ผู้ร บร มรายงานผลการทด อบผลิตภัณฑ์ ร มทั้ง ่งเอก ารประกอบการยื่นคาขอ ที่ถูกต้อง ครบถ้ น ใ ้ านักงานอุต า กรรมจัง ัด ดาเนินการพิจารณาออกใบรับคาขอ มผช.ป. และเพื่อใ ้ เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน ทั้ง อง น่ ยงานได้เ ็นชอบร่ มกันในการทางานที่ใกล้ชิดทั้ง ใน ่ นกลางและในระดับ พื้นที่ โดย านักงานอุต า กรรมจัง ัด และ านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัด จะขับเคลื่อนเพื่อใ ้ผลิตภัณฑ์ OTOP กลุ่มปรับตั ู่การพัฒนา ได้รับการรับรอง มผช. ต่อไป เพื่อใ ้ อดรับกับนโยบายของรัฐบาลที่มุ่งมั่น ยกระดับพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้มี ักยภาพ เป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค ร มทั้งเป็นการเชื่อมโยงใ ้ผลิตภัณฑ์ ชุมชนของไทยไป ู่ตลาดที่ก ้างมากขึ้นทั้งในและต่างประเท พ ุ โล ารชุน ปลัดกระทร งอุต า กรรม (2561: ออนไลน์) กล่า ถึง การขับเคลื่อนและพัฒนา ด้านการมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนในยุคดิจิทัล ่า กระทร งอุต า กรรม โดย มอ. ได้ถ่ายโอนงานการรับรอง มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้ านักงานอุต า กรรมทั้ง 76 จัง ัด ดาเนินการเป็น น่ ยรับรองมาตรฐาน ผลิตภัณฑ์ชุมชนระดับจัง ัด และ มอ. ได้ปรับปรุง ลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ ชุมชน ตามแผนยกระดับการบริการภาครัฐ ระยะที่ 2 ตาม พ.ร.บ.การอาน ยค าม ะด กในการพิจารณา อนุญาตของทางราชการ พ. . 2558 ปรับปรุงคู่มือประชาชน: การรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน โดยลด ระยะเ ลาในการดาเนินการจาก 73 ันทาการ เป็น 49 ันทาการ ซึ่งจากผลการดาเนินงานที่ผ่านมาในปี 2561 พบ ่า ยังมีปัญ าอุป รรคในการปฏิบัติงานที่เกิดจาก าเ ตุปัจจัยต่างๆ ที่ต้องนามาทบท น ิเคราะ ์ และแก้ ไ ขปั ญ าร่ มกั น ประกอบกั บ มอ. มี แ ผนการน าเทคโนโลยี าร นเท มาใช้ ป รั บ ปรุ ง พั ฒ นา กระบ นการทางาน เพื่อปรับตั เข้า ู่ยุครัฐบาลดิจิทัล ตามนโยบาย THAILAND 4.0 มอ. จึงได้จัดการ ัมมนา เพื่อเตรียมค ามพร้อมบุคลากรที่ดาเนินงานด้านมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนจาก านักงานอุต า กรรมจัง ัด ( อจ.) ทั่ ประเท ขึ้น จากข้อมูลของ น่ ยงานที่เกี่ย ข้องกับการ ่งเ ริมและพัฒนาโดยตรง ได้แ ดงใ ้เ ็นถึงแน ทาง ในการดาเนินงานภาครัฐที่มีการขับเคลื่อนทั้งด้านการยกระดับ การพัฒนา และการปรับตั ตามกระแ ค าม เปลี่ยนแปลงของโลก 2.5 การพัฒนาเชิงนวัตกรรม คา ่า “นวัตกรรม” ได้ถูกนามาใช้อย่างแพร่ ลายในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เป็นการค้น าแน ทาง ิ ธี ก ารกระท าใ ม่ เ พื่ อ ใ ้ เ กิ ด ค ามเปลี่ ย นแปลงในการด าเนิ น งาน เช่ น น ั ต กรรมการผลิ ต น ั ต กรรม กระบ นการ น ัตกรรมการออกแบบ ร มทั้งน ัตกรรมเทคโนโลยีที่เกี่ย ข้อง ซึ่งมี น่ ยงานที่เกี่ย ข้องได้ใ ้ ค ามคิดเ ็นไ ้ ดังนี้ ปั ท มา เธี ย ร ิ ิ ฎ์ กุ ล (2560: ออนไลน์ ) ซึ ่ ง ท า น้ า ที ่ เ ลขานุ ก าร คณะกรรมการ พั ฒ นาการเ ร ฐกิจและ ังคมแ ่งชาติได้ กล่า ไ ้ ่า “น ัตกรรม (Innovation)” มีราก ัพท์มาจากคา ่า Innovare ในภา าละตินแปล ่า “ทา ิ่งใ ม่ขึ้นมา” ภาพยุโรปซึ่งเป็นต้นกาเนิดของแน คิดเรื่อง “ระบบ น ัต กรรมแ ่ งชาติ ” ได้ ใ ้ คานิ ย าม ่า “น ั ตกรรมคื อ การปรับ ใช้ ผ ลิ ตภั ณฑ์ ใ ม่ กระบ นการผลิ ต ใ ม่ การตลาด รือรูปแบบองค์กรใ ม่ที่ก่อใ ้เกิดผลลัพธ์เชิงมูลค่าในแง่ของผลประโยชน์ด้านการเงิน ชี ิตค าม เป็นอยู่ที่ดีและค ามมีป ระ ิทธิภาพ เป็นต้น (อ้างจาก European Parliament Research Service, 2016) นอกจากนั้นยังกล่า ไ ้ ่า านักงานน ัตกรรมแ ่งชาติ ( นช.) ได้ใ ้นิยาม ่า น ัตกรรม คือ ผลลัพธ์ของการ เชื่อมโยงของทรัพยากรมนุ ย์ ทุนทางการเงินและโครง ร้างพื้นฐาน ร มถึงการ ิจัยและพัฒนาเพื่อก่อใ ้เกิด
16 “ระบบนิเ น ัตกรรม” และกล่า ถึงกรอบแน คิดระบบน ัตกรรมแ ่งชาติ ่า “ระบบน ัตกรรมแ ่งชาติ ” (National Innovation System รือ NIS) คือ “ค ามเชื่อมโยงระ ่างผู้มี ่ นเกี่ย ข้องในการ ร้าง รรค์ น ัตกรรมเป็นกลไก าคัญที่นาไป ู่การปรับปรุงประ ิทธิภาพด้านเทคโนโลยี” โดยค ามก้า น้าทางน ัตกรรม และทางเทคนิคเป็นผลมาจากค าม ัมพันธ์ที่ซับซ้อนระ ่างผู้ที่มี ่ นเกี่ย ข้องที่ทา น้าที่ผลิต แจกจ่ายและ ปรับใช้ค ามรู้อย่าง ลาก ลายทั้งในรูปแบบของค ามร่ มมือ กิจกรรม และการไ ลเ ียนขององค์ค ามรู้และ เทคโนโลยี (อ้างจาก OECD, National Innovation System, 1997) ทั้งนี้ได้ รุป ่า านัก งานน ัตกรรม แ ่งชาติ ( นช.) มีการปรับ ใช้กรอบแน คิดระบบน ัตกรรมของ Stefan Kuhlmann และ Erik Arnold เพื่อ อธิบายระบบน ัตกรรมในบริบทของไทยที่ผู้เกี่ย ข้องและ ถาบันต่าง ๆ มีบทบาทเชื่อมโยงกันในการ พัฒนาแพร่กระจายและใช้เทคโนโลยี โดยจะปฏิ ัมพันธ์กันในลัก ณะเครือข่าย มีองค์ประกอบ ลัก ได้แก่ ผู้ที่มี ่ นเกี่ย ข้อง (Actors) เครือข่าย (Network) ถาบัน (Institutions) และเทคโนโลยี (Technology) ร มทั้งได้แบ่งน ัตกรรมที่ ร้างมูลค่าทางเ ร ฐกิจออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ (1) น ัตกรรมด้านผลิตภัณฑ์และ บริการ (2) น ัตกรรมด้านกระบ นการ (3) น ัตกรรมด้านเทคโนโลยี และ (4) น ัตกรรมด้าน ังคม กรม ่งเ ริมอุต า กรรม (2559: ออนไลน์) ได้กล่า ไ ้ ่า น ัตกรรมเป็นการ ร้าง รรค์ ิ่งใ ม่ ขึ้น มา โดยอา ัย ค าม ามารถและการประยุ กต์ใ ช้ค ามรู้ เช่ น การนาค ามคิ ด ร้ าง รรค์ ทัก ะ และ ประ บการณ์ทางเทคโนโลยี รือการจัดการมาพัฒนาและผลิต ินค้าใ ม่ รือกระบ นการผลิตใ ม่ รือ บริการใ ม่ ซึ่งตอบ นองค ามต้องการของกลุ่มลูกค้าเป้า มาย รือตลาด น ัตกรรมในเชิงเ ร ฐ า ตร์ คือ การนาแน ค ามคิดใ ม่ รือการใช้ประโยชน์จาก ิ่งที่มีอยู่แล้ มาใช้ประโยชน์ในรูปแบบใ ม่ทางเ ร ฐกิจ เพื่อทาใ ้เกิดค ามแตกต่างจากคนอื่น โดยอา ัยการเปลี่ยนแปลง ต่างๆ (Change) ที่เกิดขึ้นรอบตั ใ ้กลายมาเป็นโอกา (Opportunity) และถ่ายทอดไป ู่แน ค ามคิดใ ม่ ที่ทาใ ้ เกิดประโยชน์ ต่อ ังคม รื อการน าเทคโนโลยีต่าง ๆ มาก่อใ ้ เกิดคุณค่าและมูล ค่า รือทาใ ้ เกิด ของใ ม่และมีประโยชน์ การพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ รือนวัตกรรมเพื่อตอบ นองความต้องการของลูกค้า เมื่อชุมชนมีกลุ่มคนที่มีค ามคิด ร้าง รรค์และการคิดเชิงน ัตกรรม ร มถึงมีการทางานร่ มกัน เป็นกลุ่มแล้ การที่จะ ามารถคิดค้น รือพัฒนาผลิตภัณฑ์ และบริการใ ม่ๆ เพื่อตอบ นองค ามต้องการของ ลูกค้า รือนักท่องเทีย่ ได้นั้น ประกอบด้ ย 3 ่ น คือ ( ิมา ุข ่าง. 2016: ออนไลน์) ่วนที่ 1 ร้างคุณค่ากับผู้ใช้งาน (User Desirability) การพั ฒ นาน ั ต กรรมขึ้ น มานั้ น จะต้ อ งค านึ ง ถึ ง คุ ณ ค่ า ที่ จ ะเกิ ด ประโยชน์ ต่ อ ผู้ ใ ช้ ง าน รื อ กลุ่มเป้า มายที่มีค ามต้องการใช้ประโยชน์จาก ินค้า รือผลิตภัณฑ์ของเรา ซึ่งต้องเริ่มจากการ ังเกต การฟัง รือการไป มบทบาทนั้นของผู้ใช้ ่า เขาต้องการอะไร เขามีปัญ าอะไร และมีค ามต้องการอย่างไร เพื่อใ ้ ามารถพัฒ นา ร้ าง รรค์เป็ น น ัต กรรมที่ตรงต่อค ามต้อ งการของผู้ ใช้งาน รือ กลุ่ มเป้า มายได้ ซึ่งจะ เกี่ย ข้องกับการ ิจัยพัฒนาการคิดและออกแบบ รือการตลาด เป็นต้น ่วนที่ 2 ขยายผล ร้างมูลค่าทางธุรกิจได้ (Business Viability) การพัฒนาน ัตกรรมจะต้องนาผลจากการพัฒนามาใช้ ร้างมูลค่า รือผลตอบแทน ู่ชุมชน รือ ผู้ประกอบการธุรกิจชุมชนได้ ซึ่งขึ้นอยู่กับ ิ่งที่จะพัฒนา ่า ต้องการตอบโจทย์กลุ่มเป้า มายอย่างไร และไปใน
17 ทิ ทางใด กล่า คือ การที่ชุมชนเน้น พัฒนา ัฒนธรรมท้องถิ่นร่ มกับทรัพยากรที่มี เพื่อผลิต ินค้าออกมา ตอบ นองนักท่องเที่ย ซึ่งจะเกี่ย ข้องกับกิจกรรมการพัฒนาและ ่งเ ริมทางการตลาด ส่วนที่ 3 ามารถเป็นไปได้ทางเทคนิค (Technical Feasibility) น ัตกรรมบางอย่างมีเ ลาชี ิต ร มถึงเทคโนโลยี ากไม่คาน ณเ ลาใ ้เ มาะ ม เมื่อพัฒนา ออกมาเ ร็จแล้ ระยะเ ลาผ่านไปอาจจะเป็นของที่ล้า มัย เช่น ระบบโทร ัพท์บ้านที่ทัน มัยขึ้น แต่ประชากร ่ นใ ญ่นิยมใช้โทร ัพท์มือถือมากก ่าโทร ัพท์บ้าน ดังนั้นการไปพัฒนาระบบโทร ัพท์บ้านอาจจะไม่ตอบ ค ามต้องการของผู้ใช้งานโทร ัพท์มือถือ รือในปัจจุบันคนมักมีการติดต่อ ื่อ ารกันผ่านทางโซเชีย ลมีเดีย เช่น เฟ บุ้ค (Facebook) ไลน์ (Line) อิน ตราแกรม (Instragram) และท ิตเตอร์ (Twitter) ร มระบบต่าง ๆ ที่ติดต่อ ื่อ ารได้ฟรีทางอินเตอร์เน็ต เป็นต้น ซึ่งจะเกี่ย ข้องกับการประดิ ฐ์และการผลิตการ ิจัยและพัฒนา ร มถึง ิ กรรมในชุมชนในการ ิเคราะ ์ค ามเป็นไปได้ทางเทคนิคด้ ย 2.6 การออกแบบและพัฒนา ทานอง จันทิมา (2537: 2-3) เคยใ ้คาจากัดค ามไ ้ ่า การออกแบบ มายถึง การใช้ค ามคิดใน การเลือกใช้ ั ดุ เพื่อ ร้าง รรค์งาน ิลปะใ ้มี น้าที่ใช้ อยตามค ามต้องการ ทั้งในด้านอัตถประโยชน์และ ค ามงามในรูปร่างลัก ณะตลอดทั้งรูปทรง ทั้งนี้ได้แบ่ง ลักเกณฑ์ที่ค รยึดถือในงานออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ดี ออกเป็น 7 ประการ คือ น้าที่ของการนาไปใช้ อย การประ ยัด ค ามคงทน ั ดุ โครง ร้ าง ค ามงาม และ ลัก ณะเฉพาะอย่าง โดยนักออกแบบ ่ นมากถือ ่า ธรรมชาติเป็นครูคนแรกที่มีแม่บทของต้นแบบ ไม่ ่าพืช ัต ์ แมลง ตลอดจน ิ่งของที่ได้จากธรรมชาติ แต่การนามาใช้ไม่ได้นามาใช้โดยตรง แต่นักออกแบบได้นามา แก้ไขใ ้เ มาะ ม และ มาโนช กงกะนันน์ (2549: 46) ได้กล่า ถึง การ ร้างงานออกแบบ ใน นัง ือ ิลปะ การออกแบบ ่ า นั ก ออกแบบแต่ ล ะคนอาจมี แ รงบั น ดาลใจแตกต่ า งกั น ทั้ ง นี้ ขึ้ น กั บ ประ บการณ์ แ ละ จินตนาการ แรงบันดาลใจเป็นพลังอันเร้นลับ และมีคุณค่าม า าล อาจเกิดขึ้นจาก 3 ทาง คือ จากตั เรา โดย ผ่านทาง มอง เรียก ่า จินตนาการ อี กทางจากภายนอกคือ การรับรู้จากธรรมชาติและ ิ่งแ ดล้อม และทาง ุดท้ายคือ จาก ังคมและ ัฒนธรรม มุมมองและแน คิดของทั้ง 3 ท่านที่เขียนไ ้ต่างช่ งปี แ ดงใ ้เ ็น ่า กระบ นการคิดในงานออกแบบอาจมีที่มาจาก ลาย ิธีการ แต่ นึ่งใน ิธีการเ ล่านั้นที่ได้รับการยอมรับมาโดย ตลอด คือ การเ าะแ ง า ิ่งดลใจใ ม่ๆ เพื่อมาประยุกต์ใช้ในงานออกแบบเพื่อ ร้างทางเลือกใ ้กับผู้บริโภค ที่ ลาก ลาย ซึ่งต้อง าจุดร่ มที่พอดี ธีระชัย ุข ด (2544: 39) ได้แบ่งคุณ มบัติในการออกแบบ ออกเป็น 2 ลัก ณะ คือ ลักษณะที่ 1 เป็นคุณสมบัติในด้านวิชาชีพ โดยกล่า ่า ผู้ออกแบบจะต้องไม่เพียงแต่มีค ามคิด ร้าง รรค์เท่านั้น แต่ค รมีประ บการณ์ รือค ามชานาญในด้านอื่น ๆ ด้ ย เช่น จิตรกร ิ กร ช่างเครื่องกล นักประดิ ฐ์ ุ่นจาลอง นักขายของ พ่อค้า และค รมีค ามรู้ด้านกราฟิก ชนิดของ ั ดุ กรรม ิธีการผลิต และยัง ต้องเป็นนักค้นค ้า ิจัย นัก ถิติด้ ย การทางานต้องทาเป็นทีมและมีการประชุมระดมค ามคิดกัน ลักษณะที่ 2 เป็นคุณสมบัติประจาตัว โดยกล่า ่า เป็นลัก ณะเฉพาะที่อาจเกิดจากลัก ณะนิ ัย ที่มีมาช้านาน รือบางอย่างเกิดจากการฝึกฝนที่เป็นระบบ ซึ่งเกิดจากการเรียนรู้และฝึกฝนประ บการณ์ คุณ มบัติดังกล่า อาจประกอบด้ ย การเป็นนักคิดนักประดิ ฐ์ การมีร นิยมด้าน ิลปะ การเป็นคนช่าง ังเกต การชอบ ึก า าค ามรู้ และการเป็นคนมีเ ตุผล เป็นต้น
18 ธีร กิติ น รัต น ณ อยุธ ยา ได้แ บ่งคุณ มบัติของผู้ ทา น้า ที่ในการพัฒ นา ผลิ ต ภัณ ฑ์ใ ม่ ่า มี 2 ลัก ณะ คือ ลักษณะที่ 1 มีป ระ บการณ์ทางานที่ ลาก ลายมากก ่า นึ่งด้ าน เช่น การตลาด การผลิ ต การเงิน รือการบัญชี เป็นต้น ลักษณะที่ 2 มีนิ ัยกล้าเ ี่ยง และ ามารถที่จะทาทุกอย่างใ ้ ินค้าออก ู่ตลาดใ ้ได้ จากค าม มายและขอบข่ายของงานออกแบบ ตลอดจนคุณ มบัติของผู้ที่จะมาทา น้าที่ออกแบบ ผลิ ตภัณฑ์ ถือเป็ น ปั จ จั ย เบื้ องต้น ที่ค รมีการทาค ามเข้าใจก่อนที่จะดาเนินการออกแบบ า รับในงาน ออกแบบผลิตภัณฑ์ ผู้ทา น้าที่ไม่อาจออกแบบโดยไม่ใช้ ลักการและทฤ ฎีเข้ามาเกี่ย ข้อง นึ่งใน ลักการ และทฤ ฎีที่ าคัญ ก็คือ การใช้กระบ นการทางานที่มีค ามถูกต้องและเ มาะ ม า รับในกระบ นการ ออกแบบผลิตภัณฑ์ มีนัก ิชาการ ลายท่านได้เคยเ นอแนะแน ทางในการดาเนินการไ ้ ลายทฤ ฎี ทั้งนี้ พร นอง ง ์ ิง ์ทอง (2550: 17) เคยกล่า ไ ้ ่า คา ่า กระบ นการ มายถึง ่ นย่อยๆ ที่นามาเรียงกัน ่ นคา ่า ิธี มายถึง แบบ รือ นทางที่จะทา ดังนั้น ากพิจารณาค าม มายของคา ่า กระบ นการ จึง น่าจะ มายถึง ิธีที่จะทาโดยลาดับ รือขั้นตอนทางานที่มีลาดับก่อน- ลัง ที่ใช้แปลงเ ตุปัจจัยกลุ่ม นึ่ง ใ ้ กลายเป็นผลปัจจัยอีกกลุ่ม นึ่ง า รับคา ่า กระบ นการออกแบบผลิตภัณฑ์ น ลน้อย บุญ ง ์ (2539: 133) เคยกล่า ไ ้ ่า กระบ นการออกแบบผลิตภัณฑ์เป็นระบบเป็น ิธีที่ช่ ยลดค ามผิดพลาดในการทางานและมี ค ามเ มาะ มกับการแก้ปัญ าในงานออกแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ โดยเฉพาะปัญ าที่มีข้อมูลเป็นปริมาณมากเป็ น โจทย์ที่ต้องการผู้ ร่ มงานจากต่าง าขาและเป็นงานที่ต้องการค ามคิดริเริ่ม ร้าง รรค์ในระดับ ูง ดังนั้น เพื่อใ ้การ างขั้นตอนการทางานการออกแบบจาเป็นต้องค้น า รือคัดเลือกกระบ นการทางการออกแบบที่มี ค ามเ มาะ มลัก ณะงานและปัจจัยที่เกี่ย ข้อง การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ถือเป็นกระบ นการ นึ่งในการ ร้างค ามเปลี่ยนแปลงใ ้กับ ผลิตภัณฑ์ โดยคาด ัง ่าผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการออกแบบและพัฒนามีค าม อดคล้องกับค ามต้องการของ ตลาด โดนใจผู้บริโภค ทาใ ้ ินค้าติดตลาดเป็นที่นิยมของลูกค้า ซึ่งกรณีดังกล่า มีนัก ิชาการใ ้แง่คิดมุมมอง ไ ้ดังนี้ รรณพรรธน์ ริมผดี (2554: ออนไลน์) ได้ใ ้ค าม มาย ่า การพัฒนาผลิตภัณฑ์ คือ การปรับปรุง และพัฒนาผลิตภัณฑ์ด้านรูปแบบด้านบรรจุภัณฑ์ด้านคุณภาพผลิตภัณฑ์ เพื่อการเพิ่มมูลค่าใ ้มีโอกา ทาง การตลาดมากขึ้น โดยการนาภูมิปัญญาท้องถิ่นและเทคโนโลยีที่เ มาะ มมาประยุกต์ใช้ในการปรับปรุงและ พัฒ นาผลิ ตภัณฑ์ป ระกอบด้ ย 1) การพัฒ นาคุณภาพผลิ ตภัณฑ์ 2) การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ 3) การพัฒ นา รูปแบบผลิตภัณฑ์ ได้แก่ ด้านรูปแบบ ด้านบรรจุภัณฑ์ ด้านคุณภาพผลิตภัณฑ์ ด้านภูมิปัญญา ซึ่งการออกแบบ และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนทาใ ้เกิดมูลค่าเพิ่ม (Value Adding) ของผลิตภัณณ์ 4) การพัฒนาลัก ณะ ของผลิตภัณฑ์ 5) การพัฒนาด้านภูมิปัญญา 6) การพัฒนาเรื่องรา ของผลิตภัณฑ์ ารุ ณี ุ น ทรเจริ ญ นนท์ (2559: ออนไลน์ ) ได้ ก ล่ า ถึ ง แน คิ ด ในการออกแบบและพั ฒ นา ผลิตภัณฑ์ ่า ผู้บริโภคทุกคนที่อยู่ใน ังคมย่อมจะได้รับอิทธิพลทาง ภาพแ ดล้อมด้ ยกันทุกคน ซึ่งอิทธิพลทาง ภาพแ ดล้อมเ ล่านี้ ประกอบไปด้ ย อิทธิพลทางเ ร ฐกิจ ประชากร ัฒนธรรม ชั้น ังคม กลุ่มอ้างอิง ครอบครั แบบการดารงชี ิตและบุคลิกภาพ อิทธิพลเ ล่านี้ต่างก็มีผลกระทบต่อพฤติกรรมผู้บริโภคทั้ง ิ้น นักการตลาดจึงต้อง ึก าและทาค ามเข้าใจถึงอิทธิพลดังกล่า การทาใ ้ผู้บริโภคจาน นมากทุกคนถูกใจ
19 ผลิตภัณฑ์เ มือนกันได้ในเป็นค ามจริง คือ ผู้บริโภคมักมีร นิยมคล้ายกัน จัดเป็นกลุ่มได้ แม้ แต่ละคนในฐานะ ปัจเจกชนมีค ามเป็น เอกลั ก ณ์เฉพาะตั ก็ตาม แต่กลุ่ มคนที่มีพื้นฐาน รืออยู่ในบริบทใกล้ เคียงกัน มักมี แน โน้มของร นิยม รือค ามชอบใกล้เคียงกัน เมื่อเข้าใจผู้บริโภคแล้ จึงจะพิจารณาโอกา ต่าง ๆ ที่จะ ร้าง มูลค่าเพิ่ม เพื่อใ ้ตรงกับค ามต้องการและร นิยมของผู้บริโภค จุดนี้เป็น ิ่ง าคัญ มิได้ มายค าม ่าจะต้อง ถามผู้บริโภคตรง ๆ ่า ต้องกาใ ้ออกแบบผลิตภัณฑ์ รือบริการอย่างไร แต่ มายถึง การนาค ามต้องการและ ทั นคติของผู้บริโภคที่ าร จมาได้แปลงเป็นการออกแบบใน ่ นต่าง ๆ อย่างแยบยล จากข้อมูลที่ได้จากการค้น ค ้าข้างต้น ามารถ รุปได้ ่า จุดเริ่มต้นของการออกแบบและพัฒนา คือ การนาค ามต้องการและทั นคติของผู้บริโภคที่ าร จมาได้แปลงเป็นการออกแบบใน ่ นต่าง ๆ ซึ่งในการ พัฒ นาผลิ ต ภั ณฑ์ จะเป็ น การปรั บ ปรุ ง และพัฒ นาผลิ ตภั ณ ฑ์ ด้ านรู ปแบบ ด้า นบรรจุภั ณ ฑ์ ด้ านคุ ณภาพ ผลิตภัณฑ์ เพื่อการเพิ่มมูลค่าใ ้มีโอกา ทางการตลาดมากขึ้น โดยการนาภูมิปัญญาท้องถิ่นและเทคโนโลยีที่ เ มาะ มมาประยุกต์ใช้ า รับการ ร้างงานออกแบบ นักออกแบบแต่ละคนอาจมีแรงบันดาลใจแตกต่างกัน ทั้งนี้ขึ้นกับประ บการณ์และจินตนาการ แรงบันดาลใจเป็นพลังอันเร้นลับและมีคุณค่าม า าล 2.7 เอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง จากการ ึก าค้นค ้างาน ิจัย ที่เกี่ย ข้องเพื่อนามาใช้ในการพัฒนาต่อยอดประยุต์ใช้และเป็น แน ทางในการดาเนินการ ิจัย ผู้ ิจัยแบ่งกลุ่มงาน ิจัยออกเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้ 2.7.1 งานวิจัยที่ใช้ในการพัฒนาต่อยอด ักดิ์ชาย ิกขา (2553: บทคัดย่อ) ได้เคย ิจัยเรื่อง การ ึก ากระบ นการถ่ายทอดค ามรู้ ทางการออกแบบผลิตภัณฑ์ ที่เ มาะ มกับกลุ่มอาชีพ ในภาคอี าน โดยมี ัตถุประ งค์ในการ ิจัย 3 ประการ คือ 1) เพื่อ ึก าพฤติกรรมในการเรียนรู้เพื่อพัฒนาอาชีพของกลุ่มอาชีพในท้องถิ่นภาคอี าน 2) เพื่อ ึก าและ ทดลองใช้เทคนิค ิธีการตามกระบ นการถ่ายทอดค ามรู้ทางการออกแบบกับกลุ่มอาชีพต่างๆ ในภาคอี าน 3) เพื่อ รุปผลการประยุกต์ใช้กระบ นการที่มีค ามเ มาะ มกับการถ่ายทอดค ามรู้ ทางการออกแบบใ ้กับ กลุ่มอาชีพในภาคอี าน การ ิจัยนี้เป็น การ ิจัยเชิงคุณภาพ โดยผู้ ิจัยเลือกกลุ่มตั อย่างแบบเจาะจงจากกลุ่ม อาชีพที่ผลิตงาน ัตถกรรมในท้องถิ่น ซึ่งมีลัก ณะของการผลิตผลิตภัณฑ์แตกต่างกัน ทาเลที่ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่ ต่างกัน โดยเลือกพื้นที่ ึก าทดลองและจัดเก็บข้อมูลจาก 4 กลุ่มอาชีพ ผลจากการ ิจัย พบ ่า การเรียนรู้เพื่อ พัฒนาอาชีพของกลุ่มอาชีพในท้องถิ่นภาคอี านที่ผ่านมา เป็นการเรียนรู้ที่เกิดจากการต่อยอดภูมิปัญญาใน ท้องถิ่น การได้รับ การ นับ นุน ด้า นค ามรู้และทัก ะจาก น่ ยงานภาครัฐ และการแลกเปลี่ย นเรียนรู้ ระ ่างกลุ่ม า รับการ ึก าและทดลองใช้เทคนิค ิธีการถ่ายทอดค ามรู้ทางการออกแบบกับกลุ่มอาชีพ ต่าง ๆ ในภาคอี าน พบ ่า ต้องอา ัย อา ัยเทคนิค ิธีการถ่ายทอดค ามรู้ 4 ประการ คือ การบรรยาย การ าธิต การฝึ กปฏิบัติ และการอภิป ราย ซึ่งในทุกขั้นตอนเน้นกิจกรรมการมี ่ นร่ ม โดย ่งเ ริมใ ้ มี กระบ นการกระตุ้น การคิดและการแ ดงออก จากการ รุปกระบ นการในขั้นตอน ุ ดท้าย ผู้ ิจัย พบ ่า กระบ นการถ่ า ยทอดค ามรู้ ท างการออกแบบผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ เ มาะ มกั บ กลุ่ ม อาชี พ ในภาคอี าน ค ร ประกอบด้ ย 6 ขั้นตอน ลัก ตามลาดับ ดังนี้ 1) การบรรยายค ามรู้ทั่ ไปที่เกี่ย ข้องกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 2) การฝึกทัก ะในการ าดเ ้น 3) การบรรยายค ามรู้ทางการตลาด 4) การฝึกปฏิบัติการออกแบบ 5) การ ผลิตต้นแบบและการประเมินแบบมี ่ นร่ ม 6) การทดลองตลาดและประเมินแบบมี ่ นร่ ม
20 ักดิ์ชาย ิกขา (2554: บทคัดย่ ) ได้ ิจัยเรื่ ง การ กแบบและการพัฒนาเตา บไม้ไผ่ ที่เ มาะ มกับงาน ัตถกรรม โดยมี ัตถุประ งค์ ในการ ิจัยไ ้ 3 ประการ คื 1) เพื่ ึก าข้ มูลการ บไม้ไผ่ ข งไทย ทั้งที่เป็นการ บรมค ัน และการ บไ น้าการใช้พืช มุนไพรเพื่ ึก าจุดเด่น จุดด้ ยข งแต่ละ ิธีการ 2) เพื่ ทดล งพัฒนารูปแบบเตา บ และกรรม ิธีการ บที่ ามารถป้ งกันม ดและแมลงได้ 3) เพื่ ิเคราะ ์ ผลการทดล ง และนาผลงานเผยแพร่กับกลุ่มผู้ผลิตงาน ัตถกรรมไม้ไผ่ โดย ิจัยได้ลงพื้นที่เก็บข้ มูล ภาพ ปัจจุบันและปัญ าในการ บไม้ไผ่ ในพื้นที่ 10 จัง ัด คื กาญจนบุรี ปราจีน บุรี นครนายก น งบั ลาภู ุบลราชธานี เลย นครพนม มุกดา าร กา ินธุ์ ยโ ธร และได้ ึก าจากเ ก าร งาน ิจัยที่เกี่ย ข้ ง ทั้งนี้ได้ จาแนก ิธีการที่พบ กเป็น 2 ลัก ณะ และแยกเป็นกรณี ึก าที่แตกต่างกัน คื การ บรมค ัน า รับงาน จัก าน พบกรณี ึก าที่มีค ามแตกต่างกัน 9 กรณี และการ บรมค ัน า รับงานเฟ ร์นิเจ ร์ พบกรณี ึก า ที่มีค ามแตกต่างกัน 6 กรณี น กจากนั้น ยังได้ ึก ากรรม ิธีการป้ งกันม ดและแมลง ื่นๆ และการใช้เตา ในงาน บ ื่นๆ ที่คาด ่าจะเป็นประโยชน์ต่ การพัฒนาเตา บรมค ัน ีก 5 กรณี ลังจากนั้นได้นาข้ มูลมา ิเคราะ ์ รูปแบบข งเตา บและคุณภาพในการ บในลัก ณะต่างๆ เพื่ ึก าเปรียบเทียบคุณภาพข ง การ บในรูปแบบที่แตกต่างกัน ซึ่ง รุปผลแยก กเป็น 5 ประเด็น ลัก คื ั ดุในการก่ ร้างเตา บรม กรรม ิธีในการก่ ร้าง การ กแบบเตา กรรม ิธีในการ บรมค ัน และประโยชน์ที่ได้รับจากการใช้เตา บรม ค ัน ลังได้ข้ รุป ผู้ ิจัยได้จัดประชุมระดมค ามคิดผู้ประก บการและผู้มี ่ นเกี่ย ข้ ง จาน น 12 ราย รุปประเด็น าคัญได้ 3 ประการ คื 1) ด้านเชื้ เพลิงในการเผาไ ม้ ค รเน้นค ามประ ยัดในการเผาไ ม้ ั ดุในการนามาเป็นเชื้ เพลิง ค รเป็น ั ดุ าได้ในท้ งถิ่นและค รเป็น ั ดุเ ลื ใช้ กรรม ิธีการเผาและ ั ดุ เชื้ เพลิง ต้ งไม่ก่ ใ ้เ กิด ัน ตราย รื มลพิ ต่ ผู้ใ ช้ง านและบุค คล ื่น ๆ ที่ ยู่ใ นพื้น ที่ 2) ด้า นรูป แบบ เตา บรมค ัน ค รมีขนาดที่ ามารบรรจุลาไม้ไผ่ ได้ในขนาดค ามยา ไม่ต่าก ่า 2 เมตร มีช่ งทางบรรจุไม้ไผ่ ช่ งทางเติมเชื้ เพลิง และช่ งทางระบายค ัน 3) ด้าน ั ดุก่ ร้างเตา ค รเป็น ั ดุที่ าซื้ ได้ในท้ งถิ่น มีค ามคงทนต่ การใช้งาน และเน้ น ค ามประ ยัด ข้ มูล ที่ได้จากการ ึก าทั้ง มด ผู้ ิจัยได้นามาเป็น ข้ กา นดเบื้ งต้นในการทดล ง กแบบและ ร้างเตา บรมค ันต้นแบบ จาน น 4 เตา บ โดยเตา บ มายเลข 4 เป็นเตา บรมค ันที่ได้รับการทด บแล้ ่า มีค ามเ มาะ มกับการนามาใช้ในกระบ นการผลิต งาน ั ตถกรรมไม้ไผ่ ทั้งงานจั ก านและงานเฟ ร์นิเจ ร์ ในการทด บการป้ งกันม ดและแมลงกัดแทะ พบ ่า ในช่ งระยะเ ลา 6 เดื น ไม่พบการกัดแทะข งม ดและแมลง ดคล้ งกับเกณฑ์ที่กา นด ักดิ์ชาย ิกขา ประทับใจ ิกขา และเ ก ันต์ รี ันต์ (2555: บทคัดย่ ) ได้ ึก า ิจัย เรื ่ ง การ ึก า ัตลัก ณ์ท้ งถิ่นเพื่ ร้าง รรค์ล ายผ้ าแถบลุ่ มน้าโขง : กรณี ึก าบ้านกุ่ม ตาบล ้ ยไผ่ าเภ โขงเจียม จัง ัด ุบลราชธานี ซึ่งมี ัตถุประ งค์การ ิจัย 2 ประการ คื การ ึก า ัตลัก ณ์ท้ งถิ่นแถบ ลุ่มน้าโขง เพื่ นามาใช้ในงาน ร้างล ดลายบนผืนผ้า และการพัฒนาลายผ้าท มื แบบร่ ม มัยที่มีคุณค่า ต่ ัฒ นธรรมท้ งถิ่น รุป ผลการ ิจ ัย ได้ 2 ประการ คื 1) ด้าน ัตลัก ณ์ท้ งถิ่นแถบลุ่มน้าโขงกับการ นามาใช้ในงาน ร้า งล ดลายบนผืน ผ้า พบ ่า ัต ลัก ณ์ท้ งถิ่น แถบลุ่ม น้าโขง าจจาแนกได้ 2 ลัก ณะ คื (1) ัตลัก ณ์ในภาพร มข งลุ่มน้าโขง เช่น ค ามเชื่ เกี่ย กับพญานาค ลัก ณะค าม ุดม มบูรณ์ที่มี ยู่ ตามธรรมชาติ เช่น โขด ิน เกาะแก่ง าดทราย พืช พรรณ ายพันธุ์ข ง ัต ์น้า ุปกรณ์ประมง เป็นต้น (2) ัตลัก ณ์เฉพาะพื้นที่ข งลุ่มน้าโขง เช่น ูปแต้มใน ุทยานผาแต้ม เ าเฉลียง บั้งไฟพญานาค เป็นต้น ดังนั้น ในการนา ัตลัก ณ์มาใช้ในงาน กแบบล ดลายบนผืนผ้า าจเกิดขึ้นได้ทั้งใน งลัก ณะ ทั้งนี้เ กณฑ์
21 ในการเลือกต้อ งพิจ ารณาจาก ลายองค์ป ระกอบ เช่น ค ามยาก-ง่าย ในการนามาออกแบบและผลิตเป็น ผลิตภัณฑ์ ค าม อดคล้องกับค ามต้องการของผู้บริโภค และรูปแบบของผลิตภัณฑ์ า รับในการ ิจัยครั้งนี้ ผู้ ิจัยได้เลือกกรรม ิธีการผลิตล ดลายบนผืนผ้าโดยใช้ ิธีการมัดย้อม ซึ่งเป็นกรรม ิธีที่กลุ่มผู้ผลิตกาลังใ ้ ค าม นใจและอยู่ในช่ งของการพัฒนา 2) การพัฒนาลายผ้าทอมือแบบร่ ม มัยที่มีคุณค่าต่อ ัฒนธรรมท้องถิ่น พบ ่า การพัฒนาลายผ้าโดยใช้เทคนิคการมัดย้อม มีข้อจากัดในการเลือกลายอัตลัก ณ์ท้องถิ่น ซึ่งรูปแบบ ของการใช้เ ทคนิค มัด ย้อ มต้องใช้ภ าพ รือ ลายเ ้น ที่ไ ม่มีรายละเอีย ดซับ ซ้อนมาก ในการนี้ ข้อ รุป ของ รูปแบบที่ง่ายต่อการผลิต คือ การใช้ลายผ้าที่มาจากปลาลุ่มน้าโขง บั้งไฟพญานาค และคลื่นน้า โดยเลือกจัด าง ตาแ น่งบนผ้าพันคอและผ้าคลุมไ ล่ ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ในกลุ่มที่ อดคล้องกับค ามต้องการของนักท่องเที่ย ซึ่งเป็นลูกค้า ลักของชุมชน ักดิ์ชาย ิกขา ประทับใจ ิกขา และธันยมัย เจียรกุล (2558: บทคัดย่อ ) ได้ ิจัยเรื่อง การพัฒนางาน ัตถกรรมไม้ไผ่ในภาคอี าน มี ัตถุประ งค์ในการ ิจัยไ ้ 4 ประการ คือ 1) ึก าปัจจัยที่มี อิท ธิพ ลต่อ การพัฒ นางาน ัต ถกรรมไม้ไ ผ่ ใช้เ ป็น ข้อ มูล ในการออกแบบและพัฒ นางาน ัต ถกรรมไม้ไ ผ่ ในภาคอี าน 2) ึก าพฤติกรรมของผู้บริโภค และปัจจัยที่ ่งผลต่อการตัด ินใจซื้อ ินค้า ัตถกรรมไม้ไผ่ ในภาคอี าน 3) ออกแบบและพัฒนาเตาอบไม้ไผ่ที่เ มาะ มกับงาน ัตถกรรม 4) กา นดแน ทางในการ ออกแบบและพัฒนางาน ัตถกรรมไม้ไผ่ในภาคอี าน การ ิจัยนี้ เป็นการ ิจัยและพัฒนา (Research and Development) ผู้ ิจัยได้กา นดประชากร เป็นผู้บริโภคและผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่ในภาคอี าน โดยกลุ ่ม ตั อย่า งเป็น ผู้บริโภคจากเขตพื้นที่อาเภอเมือง ในภาคอี าน 7 จัง ัด และบุค คลใน น่ ยงานที่เกี่ย ข้อ ง ร มทั้งกลุ่มผู้ผลิตงาน ัตถกรรมไม้ไผ่ ในเขตพื้นที่ภาคอี าน จาน น 10 จัง ัด า รับกลุ่มตั อย่าง ในการ ทดลองการใช้เตาอบรมค ัน เป็ น กลุ่ มผู้ ผ ลิ ต จาน น 2 กลุ่ มอาชีพ ซึ่งได้จากการ ุ่ มตั อย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ิธีการ ิจัยได้จาแนกการ ิจัยออกเป็น 3 โครงการ ิจัยย่อย แต่ละโครงการ ิจัยมีการ ดาเนินการพร้อมกันทั้ง 3 โครงการ ลังการดาเนินการนาผลการ ิจัยมาทดลองใช้กับกลุ่มอาชีพ อีก 1 กลุ่ม อาชีพ เพื่อกา นดเป็นแน ทางในการออกแบบและพัฒนางาน ัตถกรรมไม้ไผ่ในภาคอี านตาม ัตถุประ งค์ การ ิจัย ผลการ ิจัย พบ ่า ผู้บริโภคมีพฤติกรรมการซื้อของผู้ซื้อ ินค้า ัตถกรรมไม้ไผ่มากก ่า 1 ครั้งต่อปี มาชิกในครอบครั ที่เป็นผู้ใช้ ินค้าคือ แม่ นอกจากนั้น ผู้ที่แนะนาใ ้ผู้ซื้อซื้อ ินค้า ัตถกรรมไม้ไผ่มักจะเป็น คนในครอบครั ปัจจัยทางการตลาดที่มีผลต่อการตัด ินใจซื้อ ินค้า ัตถกรรมไม้ไผ่ พบ ่า ใ ้ค าม าคัญกับ ปัจจัย ่ นประ มทางการตลาด รือ 4 P’s คือ Product, Price, Place และ Promotion ตามลาดับ า รับ ปั จ จั ย ิ่ ง แ ดล้ อ มที่มี ผ ลต่ อการตั ด ิ น ใจซื้อ พบ ่า ปั จจั ย ที่มี ผ ลมากที่ ุ ด คือ มี ค ามเป็ นเอกลั ก ณ์ข อง ัฒ นธรรมไทย รองลงมาคือ เป็ น ค่านิ ย มของ ั งคมไทย และผลิ ตภัณ ฑ์ช่ ย ร้างการยอมรับ ในกลุ่ ม เมื่ อ พิจารณาโดยร มของปัจจัยต่างๆ ทั้งปัจจัยด้านการตลาด และปัจจัย ิ่งแ ดล้อม ที่มีผลต่อการตัด ินใจซื้อ ินค้า ั ตถกรรมไม้ไผ่ นั้น พบ ่า ปั จจั ยที่มีผ ลต่อการตัด ินใจซื้อ ินค้า ัตถกรรมไม้ไผ่มากที่ ุ ดคือ ค ามมี เอกลัก ณ์ของค ามเป็นไทย (Mean = 3.52) รองลงมาคือ คุณภาพของผลิตภัณฑ์ (Mean = 3.34) และค าม เ มาะ มของราคาผลิตภัณฑ์ และค่านิยมในการใช้ ินค้าไทย (Mean = 3.32) า รับการ ึก าปัจจัยที่มี อิทธิพลต่อการพัฒนางาน ัตถกรรมไม้ไผ่ในภาคอี าน ผู้ ิจัยได้พิจารณาจากปัจจัยที่เกี่ย ข้อง 3 ่ น ซึ่งพบ ่า ่ นของภูมิปัญญาท้องถิ่น ผู้ผ ลิต ่ นใ ญ่นิย มพัฒ นางานจากภูมิปัญ ญาดั้ง เดิม เช่น การใช้ภูมิปัญ ญา ท้อ งถิ่น ในการอบรมค ัน (ร้อ ยละ 60.61) 2) ่ นปัจจัยในด้านต่าง ๆ ที่เกิดจากการ ่งเ ริมผลิตภัณฑ์
22 OTOP ในปีพ. . 2544-2551 พบ ่า ภา ะเ ร ฐกิจมีผลกระทบต่องาน ัตถกรรมไม้ไผ่อยู่ในระดับมาก ที่ ุด (ร้อ ยละ 57.58) นโยบายภาครัฐ มีผ ลกระทบต่อ งาน ัตถกรรมไม้ไผ่อยู่ใ นระดับมากที่ ุด (ร้อยละ 57.58) การใ ้ค ามช่ ยเ ลือของ ่ นราชการ ่ นใ ญ่ใ ้ค ามช่ ยเ ลือด้านการอบรมใ ้ค ามรู้ (ร้อยละ 51.52) ิ่งที่ ่ นราชการใ ้ค ามช่ ยเ ลือนั้นตรงกับค ามต้องการ (ร้อยละ 48.48) และ ามารถนามา ประยุก ต์ใ ช้ได้ม าก (ร้อยละ 45.45) ผู้ผ ลิต ่ นใ ญ่ต้องการใ ้ ่ นราชการช่ ยเ ลือในด้านการ นับ นุน งบประมาณ (ร้อยละ 66.67) ภาพแ ดล้อมในการทางานมีผลต่อการพัฒนางานไม้ไผ่ (ร้อยละ 66.67) ากมี การพัฒ นา ั ดุทดแทนผู้ผลิต ่ นใ ญ่เ ็น ่าไม่เ มาะ ม (ร้อ ยละ 87.88) ผู ้ผ ลิต ่ นใ ญ่ เ ็น ่าผู้ซื้อมี ค่านิยมในการใช้ผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่เนื่องจากเป็น ั ดุธรรมชาติ (ร้อยละ 100.00) และใน ่ นของการ ิเคราะ ์ รูปแบบการพัฒนางาน ัตถกรรมไม้ ไผ่ในภาคอี าน พบ ่า ผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่มีทั้งจุดเด่น จุดด้อย จุดเด่นเ ็น ่า เป็น ั ดุธรรมชาติ (ร้อยละ 60.61) จุดด้อยที่เ ็น ่า มีปัญ ามอด รา (ร้อยละ 81.82) และข้อเ นอแนะ แน ทางพัฒ นางาน ัต ถกรรมไม้ไ ผ่ใ นภาคอี าน ผู้ผ ลิต ่ นใ ญ่ เ ็น ่า ค ร ึก า า ิธีการแก้ไขปัญ า มอด รา (ร้อ ยละ 51.52) จากข้อมูลที่ได้จากการ ึก าทั้ง มด ผู้ ิจัยได้นามาเป็นข้อกา นดเบื้องต้น ในการ ทดลองออกแบบและ ร้างเตาอบรมค ันต้นแบบ จาน น 4 เตาอบ โดยเตาอบ มายเลข 4 เป็นเตาอบรมค ัน ที่ได้รับการทด อบแล้ ่า มีค ามเ มาะ ม ประทับใจ ุ รรณธาดา และคณะ (2560: บทคัดย่อ) ได้ ิจัยการ ึก ากระบ นการผลิต ผ้าทอพื้นเมืองเพื่อออกแบบเครื่องทุ่นแรงในการผลิต : กรณี ึก าเครื่องค้น ูก กล่า ไ ้ ่า การค้น ูกเป็น นึ่ง ในขั้นตอนของการเตรียมเ ้นไ ม/ฝ้ายก่อนนาไปใช้เป็นเ ้นยืนในขั้นตอนการทอผ้าพื้นเมือง การค้น ูกถือเป็น ิธีการที่ยุ่งยากและค่อนข้างเปลืองแรงในการทางาน โดยผู้ทา น้าที่ค้น ูกจะต้องคาน ณค ามยา ของเ ้น ไ ม/ฝ้ายจากค ามยา ของผืนผ้าที่จะทอแต่ละครั้ง อุปกรณ์ที่ใช้เรียก ่า “โฮงค้น ูก รือ ลักเฝือ ” ดังนั้น การพัฒนาเครื่องทุ่นแรงมาช่ ยในขั้นตอนนี้ จะทาใ ้ได้ค ามเที่ยงตรงในการคาน ณมากขึ้น ร ดเร็ ยิ่งขึ้น และที่ าคัญ ประ ยัดแรงงาน ลดเ ลาและต้น ทุน การผลิต ผลการ ิจัยและพัฒ นาพบ ่า เครื่อ งค้น ูก ที่ พัฒ นาใ ม่ เป็นการเปลี่ยน ิธีการทางานเดินคล้องเ ้นไ มแบบซ้าย-ข า มาเป็นการกดปุ่มใ ้เครื่อง ัดระยะ ค ามยา แทน ในการทางานเพียงแต่นา ลอด/โบก/อัก ที่จะค้น ูกมา างตามตาแ น่ง แล้ โยงเ ้นไ ม/ฝ้าย อดผ่านช่องบังคับเ ้น แล้ นามาพันไ ้กับ ลักที่ติดกับกงล้อก็จะ ามารถเริ่มใช้งานได้ การทางานของเครื่อง ใช้ ลักการ มุนของกงล้อแทนการโยงเ ้นไ ม/ฝ้ายแบบโยงซ้าย-ข า โดยกา นดใ ้กงล้อ มุนและตั้งค่า เท่ากับค ามยา ของการโยงซ้าย-ข า เช่น ปกติต้องการระยะค ามยา ในการโยงแต่ละครั้ง ใ ้ยา ทั้ง มด 20 เมตร ก็จะกา นดไ ้ที่ 20 เมตร และ ยุดคล้องขาไจ 1 ครั้ง ก็จะตั้งค่า 20 เมตรทุกรอบการ มุนและ ยุด 1 ครั้ง แล้ กดปุ่มใ ้เครื่อง มุ่นใ ม่ ทาแบบนี้ไปเรื่อย ๆ ผลการ ิจัยครั้งนี้ พบ ่า ทาใ ้ประ ยัดเ ลา ประ ยัด แรงงาน และช่ ยลดต้นทุนในการผลิตได้ดี ทั้งนี้ จากผลการประเมินค ามเ มาะ มกับการนามาใช้ในชุมชน พบ ่า ยังมีข้อจากัดที่ค รปรับปรุงแก้ไข 2 ประการ คือ 1) ต้นทุนการผลิตที่ค่อนข้าง ูง 2) ระบบการใช้งาน ค่อนข้างมีค ามซับซ้อนไม่เ มาะกับการเรียนรู้ของช่ างทอพื้นบ้าน ซึ่งค รมีการนามา ิจัยและพัฒนาต่อยอด เพื่อใ ้เกิดการใช้งานได้จริงในชุมชน ประทับใจ ุ รรณธาดา และคณะ. (2560: บทนา) ึก า ิจัยเรื่อ ง การพัฒนาผลิตภัณฑ์ จากกกและเตย นาม ย้อม ีธรรมชาติ ได้กล่า ไ ้ ่า การทอเ ื่อ เป็นงาน ัตถกรรมพื้นบ้านที่มีอยู่ทั่ ไปใน ทุกภูมิภาคของไทย แต่มีจะมีการทอมากที่ ุด คือ ภาคอี านของไทย ั ดุดั้งเดิมที่ใช้ในการทอของคนอี าน ก็คือ กก ผือ ไ ล เตย นาม และ าย ต่อมาเมื่อมีการพัฒนา ินค้าประเภท ทอเ ื่อ เกิดขึ้น จึงมีการคิดค้นใช้
23 ั ดุอื่น เพิ่มเติมขึ้น ได้แก่ ผั กตบช า ธูป ฤา ี กระจูด และอื่นๆ งานทอเ ื่ อ คนอี านเรียก ่า “ต่า าด” นับตั้งแต่ มัยโบราณมา เ ื่อ รือ าดของคนอี านเป็นการผลิตเพื่อใช้กันเองภายในบ้านเรือน ากมีมาก ก็นามาถ าย ัดเพื่อใช้ในกิจกรรมของ ัด บาง ่ นก็ฝากญาติมิตร รือแลกเปลี่ยน ินค้า รูปแบบของเ ื่อ/ าด อี านมักเป็นผืนเดีย แต่อาจมี ลายขนาด จัดเก็บโดยการม้ น ไม่นิยมย้อม ี ต่อมาเมื่อมีการพัฒนาเป็นอาชีพ มีการซื้อขายเกิดขึ้น จึงมีการย้อม ีเคมีเกิดขึ้น และพัฒนาเป็นเ ื่อพับแบบ 3 พับ พัฒนาเป็นเบาะรองนั่ง และ ิ น ค้ า อื่ น ๆ ในยุ ค ปั จ จุ บั น ผู้ บ ริ โ ภคใน ิ ถี ั ง คมเมื อ งได้ ใ ้ ค าม าคั ญ กั บ การใช้ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ เ ป็ น มิ ต รกั บ ิ่งแ ดล้อมมากขึ้น การย้อม ีธรรมชาติเป็นอีก นึ่งแน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ อดคล้องกับค าม ต้องการของผู้บริโภค ที่ผ่านมาการย้อม ีธ รรมชาติเ ้นใยพืช ประเภท กก ผือ ไ ล ผักตบช า เตย นาม มีผู ้ทดลองค้น าเทคนิ คการย้ อ มจาก ั ดุธ รรมชาติม านานนั บปี แต่ ่ นใ ญ่มั กประ บปั ญ าการติ ด ี เนื่องจากผิ นอกของพืชเ ล่านี้มีค ามมันและลื่น ยากต่อการติด ี ในงาน ิจัยนี้จึงเป็นอีก นึ่งแน ทางในการ พัฒนาต่อยอดการย้อม ีธรรมชาติเ ้นใยพืช ักดิ์ชาย ิกขา และประทับใจ ุ รรณธาดา (2562: บทคัดย่อ) ได้ทา ิจัยเรื่อง การพัฒนา และยกระดับ ิน ค้า นึ่ง ตาบล นึ่ง ผลิต ภัณ ฑ์ด้า น ิท ยา า ตร์เ ทคโนโลยี และน ัต กรรม : กรณ๊ ึก า กลุ่ม ผลิต ภัณ ฑ์จัก าน าย บ้า นทับ ทิม ยาม 07 เลขที่ 209 มู่ที่ 15 ตาบลบัก ดอง อาเภอขุน าญ จัง ัด รี ะเก ซึ่งในงาน ิจัยได้มีการพัฒนาน ัตกรรมเครื่องทุ่นแรง คือ เครื่องเ ลาเ ้นตอกกลม าย ไม้ไผ่ และ ั ดุอื่น ๆ เป็นเครื่องทุ่นแรงที่เ มาะ า รับใช้ในการเ ลาเ ้นตอกใ ้กลมในขนาดต่าง ๆ โดยใช้ ลักการ ทางานแบบดึงเ ้นตอกที่ต้องการเ ลาผ่านรูขนาดต่าง ๆ ที่มีแผ่นรูขนาดต่าง ๆ ใ ้เลือก แผ่นรูผลิตจากแผ่น แตนเล คุณภาพดีเจาะรู แผ่น แตนเล เจาะรูจะเป็นตั ขูดผิ เ ้ นตอกใ ้กลมและมีขนาดเล็ กลง อัตรา ค ามเร็ ในการทางาน 30 ินาทีต่อค ามยา 6 เมตร ในการดาเนินการ ิจัย ได้จัดใ ้มีการ ่งมอบเครื่องทุ่นแรง าธิตการใช้เครื่องทุ่นแรง ทดลองฝึกปฏิบัติการใช้เครื่องทุ่นแรง จัดใ ้มีการทดลองใช้งานไม่น้อยก ่า 15 ัน และใ ้มีการประเมิน การใช้เครื่องทุ่น แรง โดยใช้แบบ อบถาม ผลจากการแจกแบบประเมินกับผู้ใช้งาน เครื่องทุ่นแรง ซึ่งเป็น มาชิกกลุ่มผู้ผลิตจาน น 24 คน มีค่าเฉลี่ยค ามพึงพอใจในระดับ ดีมาก คือ 4.98 ถือ ่า เครื่องทุ่นแรงทั้ง องเครื่องมีค ามเ มาะ มกับการใช้งาน และ ามารถลดระยะเ ลาในการผลิตได้ ทาใ ้ผล งานมีคุณภาพดียิ่งขึ้น ได้เ ้นตอกที่มีขนาด ม่าเ มอเ มาะกับการใช้งาน รุปผลจากงาน ิจัยที่ใช้ในการพัฒนาต่อยอด เป็นงาน ิจัยที่ได้คัดเลือกจากการ ึก าลั ก ณะ ของผลิตภัณฑ์เดิม ปัญ า และค ามต้องการของผู้ประกอบการเป้า มาย ซึ่งเป็นกลุ่มตั อย่างในงาน ิจัย โดยงาน ิจัยนี้ จะเป็นการ ิจัยต่อยอดจากงาน ิจัยเดิมในบาง ่ น 2.7.2 งานวิจัยที่ใช้เป็นแนวทางในการวิจัย บุญฑ รรณ ิง อน และคณะ (2557: 102-119) ทา ิจัยเรื่อง แน ทางการยกระดับภูมิ ปัญญาท้องถิ่น ด้ ยน ัตกรรมผลิตภัณฑ์เชิง ร้าง รรค์ เพื่อเพิ่ม มูล ค่ากิจการ ิ า กิจขนาดย่อ ม อาเภอ ้างฉัตร จัง ัดลาปาง มี ัตถุประ งค์ เพื่อ ึก าบริบทการดาเนินงานของ ิ า กิจขนาดย่อมและแน ทาง การยกระดับ ภูมิปั ญญาท้องถิ่น ด้ ยน ัตกรรมผลิตภัณฑ์เชิง ร้าง รรค์ เพื่อเพิ่มมูล ค่า ิ า กิจขนาดย่อม อาเภอ ้างฉัต ร จัง ัด ลาปาง เป็น การ ิจัย เชิง ปฏิบัติการแบบมี ่ นร่ มเครื่องมือ ิจัย คือ การ าร จ การ ัมภา ณ์เชิงลึก การ ังเกตการณ์ การจัดการเ ทีเ นา การประชุมแบบมี ่ นร่ มของชุมชน และ การ ิเคราะ ์เนื้อ าแบบมี ่ นร่ ม กลุ่มตั อย่างคือ ผู้ประกอบการและ มาชิก ิ า กิจขนาดย่ อมที่ใ ้ ค ามร่ มมือ จาน น 26 แ ่งจาก 46 แ ่ง ภายใน 7 ตาบลของอาเภอ ้างฉัตร ผลการ ิจัยพบ ่า ่ นใ ญ่ มีลัก ณะการจัดตั้ง 3 รูปแบบ คือ (1) มาชิกต่อยอดมาจากธุรกิจครอบครั และมีป ระ บการณ์มาก่อน
24 (2) จัดตั้งกิจ การโดยนโยบายรั ฐบาลใ ้มีการร มกลุ่มเพื่ ข รับการ นับ นุนงบประมาณ และ (3) จัดตั้ง กิจการขึ้นมาตามค ามต้ งการข ง มาชิก เพื่ แก้ไขปัญ าเ ร ฐกิจคร บครั และชุมชน ่ นการผลิตยัง ยู ในลัก ณะเดิม ๆ รื ผลิตตามคา ั่งซื้ ข งลูกค้าและ า ัยภูมิปัญญาท้ งถิ่นแบบดั้งเดิมด้ ยการประยุกต์ใช้ กับเทคโนโลยีที่เ มาะ ม แต่ยังขาดการพัฒนาด้าน งค์ค ามรู้แบบ งค์ร ม แน ทางการยกระดับภูมิปัญญา ท้ งถิ่นด้ ยน ัตกรรมผลิตภัณฑ์เชิง ร้าง รรค์พบ ่า เน้นการเรียนรู้จากธุรกิจ ื่นที่ประ บค าม าเร็จผ่านการ นาค ามเชื่ า นา ัฒนธรรม รูปแบบการดาเนินชี ิต และพิธีกรรมต่าง ๆ ด้ ยการ กแบบรูปลัก ณ์ใ ม่ ๆ บนผลิตภัณฑ์ รื ตานานและเรื่ งรา ข งผลิตภัณฑ์ เน้นการ ร้างค ามแตกต่างบนบรรจุภัณฑ์ รื ตรา ินค้า เพื่ ร้าง ัตลัก ณ์เฉพาะ นิตยา รรณกิตร (2558:63-85) ได้ทา ิจัยเรื่ ง ภูมิปัญญา“ผ้าไ มแพร าผู้ไทบ้านโพน”: พล ัตและการปรับตั โดยเน้นการ ึก ากระบ นการท ผ้าไ มแพร าข งกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทในชุมชนโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ ในฐานะกิจกรรมทางเ ร ฐกิจที่ าคัญข งชุมชน การ ึก าเน้นมิติเรื่ ง พล ัต และพัฒนาการข งภูมิปัญญาด้านการท ผ้า ร มทั้งบทบาทและ ถานภาพข งชุมชนกับการจัดการธุรกิจ ชุมชนแบบพึ่งตนเ งข งชา ผู้ไท บ้านโพน ในปัจจุบันผลการ ิจัยพบ ่า ใน ดีตกระบ นการท ผ้าไ มแพร า ข งชา ผู้ ไทบ้านโพนมีลัก ณะเป็ นระบบภูมิปัญญาที่ ะ ม งค์ค ามรู้และประ บการณ์เ กี่ย กับ ิถีชี ิต มากก ่าการผลิตเพื่ ประโยชน์ในเชิงธุรกิจ ผ้าไ มแพร าจึงเปรียบเ มื นมรดกทาง ัฒนธรรมที่ ะท้ นถึง จิต ิญญาณข งกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทมาตั้งแต่บรรพชน ต่ มาเมื่ ัฒนธรรมดังกล่า ถูกนาไปเชื่ มโยงกับระบบ เ ร ฐกิจ ่งผลใ ้บทบาทข งผ้าไ มแพร าในฐานะภูมิปัญญาดั้งเดิมข งชุมชนเริ่มเปลี่ยนแปลงไปกลายเป็น บทบาทในฐานะผลิตภัณฑ์ที่ ามารถเปลี่ยนคุณภาพชี ิตข งคนในชุมชนใ ้ดีขึ้น ชุมชนจึงเกิดการปรับตั ต่ การเปลี่ยนแปลงในลัก ณะข งการพัฒนาและยกระดับกระบ นการท ผ้าใ ้เป็นธุรกิจในครั เรื นและร มตั กันเป็นธุรกิจชุมชน ่งผลใ ้การท ผ้าแบบดั้งเดิมที่เน้นการใช้ประโยชน์ใน ิถีชี ิตและ ัฒนธรรมกลายมาเป็น การท ผ้าในเชิงพาณิชย์ กระบ นการเปลี่ยนแปลงดังกล่า ะท้ นถึง ิธีการเรียนรู้และการปรับตั ข งชุมชน เพื่ ใ ้ ดคล้ งกับ ถานการณ์จากภายน กชุมชนด้ ยการนาภูมิปัญญาดั้งเดิมข งชุมชนมาผ มผ านและ ประยุกต์ใ ้เกิดประโยชน์ในการประก บ าชีพและการดารงชี ิต การร มกลุ่มในการท ผ้าไ มแพร า ่งผลใ ้ เกิด งค์กรชุมชนที่ช่ ย ร้างค าม มานฉันท์ข งคนในชุมชนและทาใ ้ชุมชนมีค ามเข้มแข็งธุรกิจชุมชนด้าน การท ผ้า น กจากมีบทบาทต่ ค ามเข้มแข็งข งชุมชนแล้ ยัง ามารถพัฒนา ักยภาพข งค นในชุมชน ด้านต่าง ๆ ทั้งทางตรงและทาง ้ ม นับเป็นพื้นฐานที่ดีในการร งรับการพัฒนา ักยภาพข งชุมชนในด้าน ื่น น กจากนี้ การท ผ้า ยังเปิดโ กา ใ ้คนในชุม ชนได้มี ่ นร่ มในกิจกรรมลัก ณะ ื่น ที่ ัม พันธ์กัน เช่น กลุ่มโ ม เตย์ กลุ่มตัดเย็บเ ื้ ผ้า กลุ่มปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม เป็นต้น ลัก ณะดังกล่า ะท้ นใ ้เ ็น ่า ชุมชน บ้านโพนเป็นชุมชนที่ ามารถนาภูมิปัญญาดั้งเดิมมาพัฒนาและปรับใช้เพื่ ใ ้เกิดช่ งทางเลื กในการประก บ าชีพ ย่างเ มาะ มกับการเปลี่ยนแปลงข ง ังคม โดยไม่ทาลาย ัฒนธรรมดั้งเดิม การท ผ้าไ มแพร าข ง ชา ผู้ ไ ทบ้ า นโพนจึ ง เป็ น ิ่ ง เชื่ มต่ านึ ก ทาง ั ฒ นธรรมข งชุ ม ชนจาก ดี ต ู่ ปั จ จุ บั น และเป็ น ปั จ จั ย ชี้ ค าม าเร็จ โดยเฉพาะการ ร้างชุมชนใ ้เข้มแข็งและพึ่งตนเ งได้ ย่างยั่งยืน ธนกร ิ ริ ุ คั น ธา (2559: 90–106) ท า ิ จั ย เรื่ ง การพั ฒ นา ั ก ยภาพและการจั ด การ น ัตกรรมภูมิปัญญาเชิง ร้าง รรค์ โดยการมี ่ นร่ มข งกลุ่ม ิ า กิจชุมชน าเภ เมื งปาน จัง ัดลาปาง โดยมี ัตถุประ งค์ เพื่ ึก า ักยภาพและปัจจัยที่ ่งผลต่ การพัฒนา ักยภาพ ิ า กิจชุมชนและ าแน ทางการจัดการน ัตกรรมภูมิปัญญาเชิง ร้าง รรค์โดยการมี ่ นร่ มข งกลุ่ม ิ า กิจชุมชน ประชากรที่ใช้ใน
25 การ ิจัย ได้แก่ ผู้นากลุ่ม ิ า กิจชุมชนในเขตอาเภอเมืองปาน คัดเลือกกลุ่มตั อย่างใช้ ิธีการเลือกแบบเจาะจง ได้แก่ กลุ่ม ิ า กิจชุมชนที่มีผลการดาเนินงานต่อเนื่องไม่น้อยก ่า 2 ปีขึ้นไป ผลการ ิจัยพบ ่า ักยภาพที่โดด เด่น ซึ่งเป็นปัจจัยที่ ่งผลต่อการพัฒนา ักยภาพ ิ า กิจชุมชน คือ การนาภูมิปัญญาท้องถิ่นมาผลิต ินค้า รือ บริการ โดยมีการแลกเปลี่ยนค ามรู้และประ บการณ์ของคนในชุมชน ร มทั้งการได้รับ ่งเ ริมจากภาครัฐใน การอบรมเพื่อยกระดับค าม ามารถด้านค ามรู้ในการดาเนินงาน ิ า กิจชุมชน ด้านแน ทางการจัดการ น ัตกรรมภูมิปัญญาเชิง ร้าง รรค์โดยการมี ่ นร่ มของกลุ่ม ิ า กิจชุมชนจะ ามารถกระทาได้โดยผู้นากลุ่ม ต้อง ร้างค ามภาคภูมิใจในผลการดาเนินงานของกลุ่มที่ก่อใ ้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและชุมชนเพราะ าก ชุมชนได้รับประโยชน์จากการได้ร่ มกันทางานกลุ่ม ิ า กิจชุมชนจะเข้ามามี ่ นร่ มในการจัดการกลุ่มโดย กลุ่ มต้องแ ดงค ามรั บ ผิ ดชอบต่อลู กค้าต่อ าธารณะและมีการ างเป้า มายและทิ ทางการพัฒ นากลุ่ ม ิ า กิจชุมชนด้ ยการต่อยอดภูมิปัญญาบนพื้นฐานทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชนร มทั้งการปรับใช้ เทคโนโลยีใน กระบ นการผลิต จุรี รรณ จั น พลา และคณะ (2559: 82-98) ได้ดาเนินการ ิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบ ผลิตภัณฑ์ผ้าทอไทยทรงดา เพื่อ ร้างมูล ค่าเพิ่มตามแน ทางเ ร ฐกิจ ร้าง รรค์ โดยมี ัตถุประ งค์เพื่อ 1) ึก าการ ร้า งเอกลัก ณ์แ ละการ ื่อ ค าม มายของล ดลายผ้า ไทยทรงดาในอาเภอบางเลนและ อาเภอกาแพงแ น จั ง ัดนครปฐม 2) ึก าและ ัง เคราะ ์แ น คิด การ ร้า งมูล ค่า เพิ่ม ของผลิ ต ภัณ ฑ์ ผ้าทอไทยทรงดา 3) พัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์จากผ้าทอไทยทรงดาตามแน คิดเ ร ฐกิจ ร้าง รรค์ และ 4) ทด อบแน คิดผลิตภัณฑ์จากผ้าทอไทยทรงดาที่ได้พัฒนาขึ้น ผลการ ิจัยพบ ่า ผ้าทอและเครื่องแต่งกาย ของชา ไทยทรงดาถือเป็นเอกลัก ณ์เฉพาะของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยทรงดา ที่มีเอกลัก ณ์ในการใช้ผ้า ีดาใน การนุ่ง ่ม ทั้งในชี ิตประจา ันและในการประกอบพิธีกรรม จนเป็นเอกลัก ณ์ที่โดดเด่นของชา ไทยทรงดา โดยชา ไทยทรงดานิยมใช้ผ้าพื้น ีดาทอขึ้นอย่างง่าย ๆ มี ี ันและล ดลายบ้าง ซึ่งจากการ ึก าล ดลายผ้า ไทยทรงดาพบ ่า ล ดลายต่าง ๆ ามารถแบ่งได้ 3 ประเภท คือ ลายพืช ลาย ัต ์ และลายผ มอื่น ๆ ใน ่ น ของการ ื่อค าม มายในการใช้ ีในการทอผ้าและประดับตกแต่งของชา ไทยทรงดาแต่ละ ีมีค าม มาย แตกต่างกัน โดยเฉพาะ ีครามเข้ม รือ ีดาซึ่งเป็น ี ลักของผืนผ้าและการใช้งานของชา ไทยทรงดา โดย ื่อ ค าม มาย ่า เกิดจากการเก็บกดที่ต้องพลัดพรากจากบ้านเกิดเมืองนอนมาเป็นชนกลุ่ มน้อยในประเท ไทย 2) การออกแบบเกี่ย กับ ผลิ ตภัณฑ์จ ากผ้ าทอไทยทรงดานั้น อันดับแรกผู้ ออกแบบต้องคานึงถึง ลั กการ ออกแบบโดยทั่ ไปที่ าคัญ คือ ประโยชน์ใช้ อย อีก ่ น นึ่งที่มีค าม าคัญที่นักออกแบบจะต้องคานึงถึง คือ การคงเอกลั ก ณ์และการ ื่ อค าม มายของล ดลาย และ ี ันต่าง ๆ ตามค ามเชื่อของชา ไทยทรงดา เนื่องจากลายผ้าไทยทรงดามีลายต่าง ๆ ไม่มาก และมีการใช้ ี ันที่จากัด การออกแบบผลิตภัณฑ์จากผ้าทอ ไทยทรงดาจึงต้องมีค ามระมัดระ ังเป็นพิเ โดยเฉพาะในเรื่องของการคงเอกลัก ณ์ของชา ไทยทรงดาและ ค ามแตกต่างของ ัฒนธรรมค ามเชื่อของแต่ละพื้นที่ทมี่ ีค ามแตกต่างกัน 3) การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์จาก ผ้าทอไทยทรงดา 4 ชนิด คือ มอนอิงกล่อง กระดา ทิชชู กระเป๋า ตรี และเ ื้อผ้า ตามผลการ ึก าค าม ต้องการผลิตภัณฑ์ผ้าทอไทยทรงดาของกลุ่มลูกค้าเป้า มายใน 5 พื้นที่ ซึ่งพบ ่า กลุ่มลูกค้าเป้า มายมีค าม ต้องการผลิตภัณฑ์จากผ้าทอไทยทรงดา ูง ุดได้แก่ มอนอิง กล่องกระดา ทิชชู่ กระเป๋า ตรีเ ื้อ และกางเกง ตามลาดับ ญาณิ า โกมล ิริโชค (2560: 1480–1494) ได้ทา ิจัยเรื่อง การพัฒนาผลิตภัณฑ์ ิ่งทอ จากผ้าทอกะเ รี่ยงเพื่อ ร้างเอกลัก ณ์ของอาเภอดอยเต่า จัง ัดเชียงใ ม่ โดยนาเ นอและตีพิมพ์เผยแพร่
26 ในประชุม ิชาการนเร ร ิจัย ครั้งที่ 13 ิจัยและน ัตกรรมขับเคลื่ นเ ร ฐกิจและ ังคม โดยมี ัตถุประ งค์ เพื่ ึก าและพัฒนาต้นแบบผลิตภัณฑ์ ิ่งท จากผ้าท กะเ รี่ยงเพื่ ใ ้เป็นเ กลัก ณ์ข ง าเภ ด ยเต่า จัง ัดเชียงใ ม่ และเพื่ ถ่ายท ด งค์ค ามรู้ที่ได้จากงาน ิจัยใ ้แก่ชุมชนผ้าท กะเ รี่ยง าเภ ด ยเต่า จัง ัดเชียงใ ม่ รุปผลการ ิจัย ่า กลุ่มตั ย่างต้ งการรูปแบบข ง ินค้าที่เป็น ินค้าจาก าเภ ด ยเต่า จัง ัดเชียงใ ม่ จึงร่ มกันกับทางผู้ดาเนินงาน ิจัยในการนา“เต่า”มาใช้ในการ กแบบผลิตภัณฑ์ในครั้งนี้ เพื่ ใ ้ผู้บริโภคจดจาได้ง่าย ีกทั้งยังเป็น ัญลัก ณ์ข งค าม ุดม มบูรณ์และค ามมี ายุยืน รูปแบบข ง ผลิตภัณฑ์ที่ต้ งการ คื ผ้าที่ใช้บนโต๊ะ า าร ผ้าม่าน และตุ๊กตาเต่า ดังนั้น ผู้ดาเนินงาน ิจัยจึงได้ทาการ กแบบและผลิตต้นแบบข ง ินค้า 3 รูปแบบตามที่ต้ งการ ุภาภรณ์ เชียงใ ม่ และ ถาพร มงคล รี ั ดิ์ (2560: 1255 – 1265) ได้ ิจัยเรื่ ง การพัฒนา ิ า กจิชุมชนกลุ่มผ้าไ มแพร า กรณี ึก ากลุ่มท ผ้าไ มแพร า ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ โดยมี ัตถุประ งค์ เพื่ ึก า ภาพปัญ าการบริ ารจัดการ ปัจจัยที่ นับ นุนการพัฒนาร มทั้งแน ทางและ โ กา ในการพัฒนา ิ า กิจผา้ไ มแพร าบ้านโพน โดย ึก าจากกลุ่มผู้ใ ้ข้ มูล ลักแบบเฉพาะเจาะจง ร มจาน น 15 คน โดย ิธีการ ัมภา ณ์เชิงลึกและการ นทนากลุ่ม ผลการ ึก าพบ ่า กลุ่มท ผา้ไ มแพร า บ้านโพน จัดตั้งขึ้นเมื่ ปี พ. . 2520 ได้รับการ ่งเ ริมและ นับ นุนจากโครงการ ูนย์ ิลปาชีพใน มเด็จ พระนางเจ้า ิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ ในช่ งข งการ ิจัยมี มาชิกจาน น 840 คน โดยมีปัจจัยที่ นับ นุนการ พัฒนา ได้แก่ ด้านคณะกรรมการและ มาชิกกลุ่มที่มีค ามรับผิดช บต่ น้าที่มีทัก ะและค ามชานาญในการ ท ผ้า ด้านการดาเนินงานและการจัดการกลุ่มที่มีการกา นดกฎระเบียบ ข้ บังคับต่าง ๆ ไ ้เป็นระบบชัดเจน ด้านการเรียนรู้และการมี ่ นร่ มในการ างแผนและแก้ไขปัญ าที่เกิดขึ้นในการดาเนินงานด้านเครื ข่ายทั้งใน และต่างจัง ัด และด้านการได้รับการ ่งเ ริมและ นั บ นุนจาก น่ ยงานที่เ กี่ย ข้ งทั้งภาครัฐและเ กชน แต่ ย่างไรก็ตาม ใน ่ นข งการ ึก า ภาพปัญ า พบ ่ า กลุ่มประ บปัญ าในการพั ฒ นาและต่ ย ด ผลิต ภั ณฑ์้ไม่ ามารถต บ น ง ค ามต้ งการข งผู้ บริ โภคเท่าที่ค ร ขาดค ามรู้ค าม ามารถเกี่ย กั บ ช่ งทางการตลาดผ่าน ื่ ิเล็กทร นิก ์ ร มทั้งปัญ าต้นทุน ัตถุดิบที่ ูง ซึ่งแน ทางและโ กา ในการพัฒนา ใ ้ ก ลุ่ มประ บค าม าเร็ จ ย่ างยั่ งยื น คื เน้ นการลดต้นทุ นการผลิ ต ซึ่ งถื ่า เป็น ปัจจั ย าคัญในการ ดาเนินงาน รื การ ร้างเ กลัก ณ์ข งกลุ่มเพื่ ดึงดูดนักท่ งเที่ย การประ านงานที่ดีกับเครื ข่ายและ น่ ยงานที่เกี่ย ข้ ง ร มทั้งการเพิ่มทัก ะในการใ ้บริการด้าน ื่น ๆ น กเ นื จากทัก ะด้านการผลิต เพื่ ร งรับนักท่ งเที่ย ที่ ลาก ลายจากการเปิดการค้าเ รี าเซียน ทั้งงนี้ ผ้าไ มแพร า ถื ่าเป็นกลุ่มเป้า มาย ลัก นึ่งใน 60 รายการข งกลุ่ม ินค้ าชุมชนระดับ premium ย่าง ินค้า GI รื ิ่งบ่งชี้ ทางภูมิ า ตร์ ที่ต บ น งนโยบายข งรัฐบาลในการขับเคลื่ นประเท ู่ไทยแลนด์ 4.0 เพื่ ร งรับกับ ภา ะเ ร ฐกิจและ ังคมที่เปลี่ยนแปลงไป าจกล่า ได้ ่า ิ า กิจชุมชนเป็นรากฐานในการ ร้างค ามเข้มแข็งใ ้แก่ชุมชนและ พัฒนาเ ร ฐกิจข ง ประเท โดยเป็นจุดเริ่มต้นในการขับเคลื่ นไป ู่การเป็นประเท ที่มั่งคั่งมั่นคงและยัง่ ยืน รุปผลจากการ ึก าและร บร มงาน ิจัยที่เกี่ย ข้ งใช้เป็นแน ทางในการ ิจัย พบ ่า 1) ปัจจัยที่ ่งผลต่ การพัฒนา ักยภาพข งผู้ประก บการในชุมชน คื การนาภูมิปัญญาท้ งถิ่น มาผลิต ินค้า รื บริการ โดยมีการแลกเปลี่ยนค ามรู้และประ บการณ์ข งคนในชุมชน ร มทั้งการได้รับ ่งเ ริมจากภาครัฐในการ บรมเพื่ ยกระดับค าม ามารถด้านค ามรู้ในการดาเนินงาน ิ า กิจชุมชน ด้าน แน ทางการจัดการน ัตกรรมภูมิปัญญาเชิง ร้าง รรค์โดยการมี ่ นร่ ม
27 2) การออกแบบเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์จากผ้าทอพื้นเมืองนั้น อันดับแรก ผู้ออกแบบต้องคานึงถึง คือ ประโยชน์ใช้ อย การคงเอกลัก ณ์และการ ื่อความ มายของลวดลาย และ ี ันต่าง ๆ ตามความเชื่อ 3) การพั ฒ นาด้า นองค์ ค วามรู้ แ บบองค์ ร วมและแนวทางการยกระดั บภู มิ ปั ญญาท้ อ งถิ่ น ด้ ว ย นวัตกรรมผลิตภัณฑ์เชิง ร้าง รรค์ ควรเน้นการเรียนรู้จากธุรกิจอื่นที่ประ บความ าเร็จ เน้นการออกแบบ รูปลัก ณ์ใ ม่ ๆ บนผลิตภัณฑ์ รือตานานและเรื่องราวของผลิตภัณฑ์ เน้นการ ร้างความแตกต่างบนบรรจุภัณฑ์ รือตรา ินค้าเพื่อ ร้างอัตลัก ณ์เฉพาะ 4) แนวทางการจัดการนวัตกรรมภูมิปัญญาเชิง ร้าง รรค์แบบมี ่วนร่วมของกลุ่มวิ า กิจชุมชนจะ ามารถกระทาอย่างได้ผล เมื่อผู้นากลุ่ม ามารถต้อง ร้างความภาคภูมิใจในผลการดาเนินงานที่ก่อใ ้เกิด ประโยชน์ต่อตนเอง ต่อกลุ่ม และชุมชน
บทที่ 3 การศึกษาและวิเคราะห์ศักยภาพของกลุ่มเป้าหมาย จาก ัตถุประ งค์การ ิจัยทั้ง 3 ประการ คื 1) เพื่ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการ ข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ 2) เพื่ ยกระดับน ัตกรรมการผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัด กา ินธุ์ 3) เพื่ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ใ ้ ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาด และกลุ่มผู้บริโภคเป้า มาย ในบทที่ 3 นี้ เป็นการดาเนินงาน ิจัยใน ่ นข ง ัตถุประ งค์การ ิจัยข้ ที่ 1 คื การ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ ซึ่ง ยู่ใน ขั้นต นการดาเนินงาน 3 ขั้นต น ดังนี้ ขั้นที่ 1 จัดทาแผนการพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ ขั้นที่ 2 ประ านงานดาเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มาย ขั้น ที่ 3 จั ด ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ ึก าข้ มูล ข งกลุ่ มเป้า มาย ิเคราะ ์ SWOT ค้น า ภาพปัญ า จุด ่ น จุดแข็งข งผลิตภัณฑ์ ค ามต้ งการด้านการตลาด และ ักยภาพการผลิต เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ซึ่งมีผลการดาเนินการ ึก า ักยภาพชุมชน ดังนี้ 3.1 การจัดทาแผนปฏิบัติการ (Action Plan) 3.1.1 การจัด ประชุม ชี้แ จงและระดมค ามคิด การดาเนิน งานตามแผนปฏิบ ัติก าร (Action Plan) ณ ้ ง FA 106 คณะ ิล ปกรรม า ตร์ ม า ิท ยาลัย ม า ารคาม ได้กา นดระยะเ ลาทางาน เพื่ ใ ้เป็นไปตามขั้นต นการ ิจัย ดังนี้
29
ภาพที่ 3.1 ประชุมคณะทางานเพื่อจัดทาแผนปฏิบัติการ (Action Plan) ตารางที่ 3.1 แผนปฏิบัติการ (Action Plan) การดาเนินงาน ระยะเวลาการดาเนินงาน 90 วัน(เผื่อเวลาในการแก้ไข 15 วัน) ที่ กิจกรรม 1-15 16-30 31-45 46-60 61-75 หมายเหตุ 1. การจัดประชุมชี้แจงและระดม ค ามคิดการดาเนินงานตาม แผนปฏิบัติการ (Action Plan) ทั้ง มด และประ านงาน ดาเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มาย 2. ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูลของกลุ่มเป้า มาย ิเคราะ ์ SWOT ค้น า ภาพ ปัญ า จุดอ่อน จุดแข็งของ ผลิตภัณฑ์ ค ามต้องการด้าน การตลาด และ ักยภาพการผลิต 3. จัด WORKSHOP 3 ัน 2 คืน เพื่อ ร้างค ามเข้าใจ ใ ้ค ามรู้ ค ามเข้าใจในการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับค าม ต้องการของตลาดทั้งในและ ต่างประเท รืออื่น ๆ ใ ้แก่ กลุ่มตั อย่าง จาน น 18 ราย 4. ออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ เน้นการ ชุมชนเป้า มายใ ้เกิดน ัตกรรม ออกแบบ และงาน ิจัยเกี่ย กับผลิตภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ และ เป้า มาย ค้น าค าม เ มาะ ม
30 ตารางที่ 3.1 แผนปฏิบัติการ (Action Plan) (ต่ ) การดาเนินงาน ระยะเวลาการดาเนินงาน 90 วัน(เผื่อเวลาในการแก้ไข 15 วัน) ที่ กิจกรรม 1-15 16-30 31-45 46-60 61-75 มายเ ตุ 5. ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ใ ้คาปรึก า เน้นการผลิตงาน แนะนากระบ นการผลิต ต้นแบบ การ ผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน ร้างน ัตกรรม และใ ้คาปรึก าแนะนาการ จัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ /ทดล ง/ ตร จ ิเคราะ ์ น ัตกรรม 6. กแบบบรรจุภัณฑ์ และ LOGO งานเพิ่มเติมใ ้ รื แท็ก พร้ มจัดพิมพ์ า รับ ผู้ประก บการ ผลิตภัณฑ์เป้า มาย เพื่ นับ นุและ ่งเ ริมการขาย 7. จัดประเมินผลิตภัณฑ์และ งานเพิ่มเติมใ ้ น ัตกรรม และจัดกิจกรรมแ ดง ผู้ประก บการ และจา น่าย ินค้าแก่ลุ่มเป้า มาย เพื่ นับ นุและ เพื่ ประชา ัมพันธ์และ ่งเ ริม ่งเ ริมการขาย ช่ งทางการตลาดข งผลิตภัณฑ์ 8. - จัดทารายงานการ ิจัยฉบับ การปรับปรุง มบูรณ์ แก้ไข 3.1.2 ประ านงานดาเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มาย ประ านงานดาเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มายและได้จัดแผนงานในการใ ้ผู้เชี่ย ชาญลง พื้น ที่ ึ ก า ิ เคราะ ์ ข้ มู ล ข งกลุ่ ม เป้ า มาย ิ เคราะ ์ SWOT ค้น า ภาพปั ญ า จุด ่ นจุด แข็ งข ง ผลิตภัณฑ์ ค ามต้ งการด้านการตลาด และ ักยภาพการผลิ ต เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับ ผลิตภัณฑ์ รายละเ ียดตามตารางที่ 3.2 ดังนี้ ตารางที่ 3.2 แผนการลงพื้นที่ข งที่ปรึก าในงาน ิจัยเพื่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลกลุ่มเป้า มาย วันที่ ลาดับที่ ชื่อกลุ่มผู้ประกอบการ ชื่อผู้เชี่ยวชาญ 1 .ค. 62 1. กรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไ มแพรวาบ้านโพน ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน Tel. 081-9679527 าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง โทร ัพท์ 083-3383956 Tel. 093-5371929 2 .ค. 62 2. กลุ่มปลาร้าบองแม่บุญร่วม ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 32 มู่ที่ 8 บ้านมิตร น งเรื ง ตาบลกุดโดน Tel. 081-9679527 าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง โทร ัพท์ 095-2481560 Tel. 093-5371929
31 ตารางที่ 3.2 แผนการลงพื้นที่ข งที่ปรึก าในงาน ิจัยเพื่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลกลุ่มเป้า มาย (ต่ ) วันที่ ลาดับที่ ชื่อกลุ่มผู้ประกอบการ ชื่อผู้เชี่ยวชาญ 3. กลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบัว ร .ดร. ักดิ์ชาย ิกขา เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั Tel. 081-7900290 ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 095-1683269 4. กลุ่มวิ า กิจชุมชนข้าวงอกฮางกล้อง นายเ ก ันต์ รี ันต์ เลขที่ 122 มู่ ที่ 1 บ้ า นจาน ต าบลโนนนาจาน Tel. 081-7090876 าเภ นาคู จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 099-7032169 3 .ค. 62 5. กลุ่มผ้าไ มมัด มี่ ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านคาไ ตาบล น งกุง รี Tel. 081-9679527 าเภ น งกุง รี จัง ัดกา ินธุ์ น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง โทร ัพท์ 088-3371721 Tel. 093-5371929 6. กลุ่มถ่านอัดแท่งโนน ูง ร .ดร. ักดิ์ชาย ิกขา เลขที่ 222 มู่ ที่ 8 บ้ า นโนน ู ง ต าบลโนน ู ง Tel. 081-7900290 าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 094-0409615 7. กลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบัว นายเ ก ันต์ รี ันต์ เลขที่ 182 มู่ ที่ 9 บ้ า น น งบั ต าบลเจ้ า ท่ า Tel. 081-7090876 าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 087-4037888 4 .ค. 62 8. กรณ์การเก ตรก้าวแ น จากัด ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 116 มู่ ที่ 5 บ้ า น น งริ นั ง ต าบลล า Tel. 081-9679527 น งแ น าเภ น งกรุง รี จัง ัดกา ิ นธุ์ น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง โทร ัพท์ 064-2747116 Tel. 093-5371929 9. กลุ่มชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านเ มา ร .ดร. ักดิ์ชาย ิกขา เลขที่ 106 มู่ ที่ 7 บ้ า นเ มา ต าบล น งแปน Tel. 081-7900290 าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 098-1052445, 062-1957668 10. วิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ นายเ ก ันต์ รี ันต์ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ตาบล น งผื Tel. 081-7090876 าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-9874111 5 .ค. 62 11. กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 79 มู่ 8 บ้ า นกุ ด คร ง ต าบลด นจาน Tel. 081-9679527 าเภ ด นจาน จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 063-1124939
32 ตารางที่ 3.2 แผนการลงพื้นที่ข งที่ปรึก าในงาน ิจัยเพื่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลกลุ่มเป้า มาย (ต่ ) วันที่ ลาดับที่ ชื่อกลุ่มผู้ประกอบการ ชื่อผู้เชี่ยวชาญ 12. กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง ร .ดร. ักดิ์ชาย ิกขา เลขที่ 86 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง Tel. 081-7900290 าเภ กุฉินารายณ์ จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-7190400 13. กลุ่มเก ตรอินทรีย์ชาวนา บ้านนอก นายเ ก ันต์ รี ันต์ เลขที่ 262 มู่ ที่ 9 บ้ า นท่ า งาม ต าบล ุ่ ม เม่ า Tel. 081-7090876 าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 086-2256229, 087-4436007 7 .ค. 62 14. กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา าลาประจาบ้าน มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน Tel. 081-9679527 าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง โทร ัพท์ 098-8427578 Tel. 093-5371929 15. กลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ ร .ดร. ักดิ์ชาย ิกขา เลขที่ 42/2 มู่ที่ 16 บ้าน น งตากไ Tel. 081-7900290 ต าบล งเปลื ย าเภ เขา ง จั ง ั ด กา ิ น ธุ์ โทร ัพท์ 085-7558253 9 .ค. 62 16. กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่วบองแม่ม า ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 2 มู่ที่ 4 บ้านยาง ุ้ม ตาบลยาง ุ้ม าเภ Tel. 081-9679527 ท่าคันโท จัง ัดกา ินธุ์ น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง โทร ัพท์ 082-2015049 Tel. 093-5371929 17. กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อ ัตว์บ้านนาจารย์ นายธนากร จันทะด ง เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บาลตาบลนาจารย์ Tel. 096-4567638 าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 087-2158459, 080-0332622 12 .ค. 62 18. กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3 ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้ ยโพธิ์ Tel. 081-9679527 าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ นายธนากร จันทะด ง โทร ัพท์ 065-0359602, 096-7636690 Tel. 096-4567638 น. . ิริยาภรณ์ ุขแ ง Tel. 093-5371929
33 3.2 การ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ จัดผู้ เชี่ย ชาญลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย ิเคราะ ์ SWOT ค้น า ภาพ ปัญ า จุด ่ น จุดแข็งข งผลิตภัณฑ์ ค ามต้ งการด้านการตลาด และ ักยภาพการผลิต เพื่ ใช้ในการ าง แผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ามารถ รุปผลการ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการข ง ผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ จาแนกเป็นรายกลุ่ม ดังนี้ 3.2.1 กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพท ผ้าไ มแพร าบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 083-3383956 ID Line: 083-3383956 Facebook: กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพท ผ้าไ มแพร าบ้านโพน มาชิกกลุ่ม จาน น 197 คน เครื ข่ายร่ ม จาน น 811 คน 4 าเภ ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็นแน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ผ้าและเครื่ งแต่งกาย ผ้าไ มแพร า ื่น ๆ เช่น ผ้าไ มมัด มี่, เ ื้ ภูไท ราคา 1,000 บาทขึ้นไป ช่ งทางการขาย ลัก งาน OTOP, กบูธขาย ินค้า, มี ูนย์จา น่าย ินค้า กลุ่มลูกค้า ลัก น่ ยงานราชการ และลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดื น 50 ผืน ย ดขายเฉลี่ย/ปี 10,000,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ มผช. 79-9/14 (ก ), คัด รร OTOP 5 ดา ชื่ แบรนด์ ิลป์แพร า Silp Praewa โลแกน รรค์ ิลป์งามล้าค่า ิจิตรตระการตาแพร าบ้านโพน ตรา ินค้า (โลโก้)
โลโก้ ใช้รูปจั่ แบบดั้งเดิม ตั นัง ื ใช้คา ่า ิลป์แพร า (พิมพ์เรียงติดกัน)
ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
ถุงกระดา
34 Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
แพรวา เป็นผ้าที่มี ลายๆ ลาย อยู่ในผืนผ้าเดีย กัน มีค ามงามล้าค่า ิจิตรพิ ดาร ก ่าผ้าไ มอื่นๆ จนขึ้นชื่อ ่า “ราชินีแ ่งไ ม” มักทอด้ ย ิธีการเก็บขิดและจก (ขิด เป็น ิธีการ ร้างล ดลายโดยใช้ไม้เก็บขิด ซึ่งเป็นแผ่นไม้บางๆ ก ้างประมาณ 3 นิ้ ยา ประมาณ 2 อก อดงัด ด้ า ยเ ้ น ยื น เป็ น การเก็ บ ลายจากเขา ใช้ กระ ยพุ่งด้ายเ ้นพุ่ง ่ นจก ใช้มือ) ิธีการดังกล่า ชา บ้านโพนได้ ืบทอด รรค์ ิลป์ผ่านการบ่มเพาะเรื่องรา ค ามรู้ ึก ขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงาม มาจากบรรพบุ รุ ชา ผู้ ไ ทยใ ้ เ ป็ น ล ดลายเรขาคณิ ต ที่ แ ดงถึ ง ค ามมานะ พยายามในการทอผ้าอย่างมีเอกลัก ณ์ ใช้คลุมไ ล่ รือ ่มเฉียงไ ล่ในโอกา พิเ เช่น เท กาลงานบุญประเพณี รืองาน าคัญๆ
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ผ้าไ มแพร า
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย...........เกาะ จก..................................... ั ดุที่ใช้ ............ไ มจุล รัง 8 (2,900)..................... เ ้นยืน...ไ มจุล รัง 8... เ ้นพุ่ง...ไ มจุล รัง 8......... ใช้เ ลาในการผลิต .....2.......เดือน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.. 2,900 (ไ ม 1 kg.) บาท/ผืน ราคาขาย ...เริ่มต้นที่ 25,000.................. บาท/ผืน อื่นๆ.... ผ้าตัดชุด... น้าผ้าก ้าง 72 cm. (ผ้าลาย 2 m. ผ้าพื้น 3 m.) เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................ อื่นๆ ................................................................ เทคนิค/ลาย...........เกาะ จก..................................... ั ดุที่ใช้ ............ไ มจุล รัง 8 (2,900)..................... เ ้นยืน...ไ มจุล รัง 8... เ ้นพุ่ง...ไ มจุล รัง 8......... ใช้เ ลาในการผลิต .....1.......เดือน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.. ........... บาท/ผืน ราคาขาย ...เริ่มต้นที่ 19,000.................. บาท/ผืน อื่นๆ.... ผ้าคลุมไ ล่ ... น้าผ้าก ้าง 50 cm. ผ้า ไบ ... น้าผ้าก ้าง 30 cm. ยา 2.30-2.50 m.
ผ้าไ มแพร า
35 ข้ มูลจ กก ร ิเคร ์ SWOT เพื่ ึก กยภ พข งกลุ่มแล ค มต้ งก ร ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุด แข็ง: ล ดล ยที่เป็นเ กลก ณ์ จุดด้ ย/จุด ่ น: ต้นทุน, ก รผลิตใช้เ ล น น โ ก : เป็นที่รู้จก ย่ งก ้ งข ง มี ล ย น่ ยง น นบ นุน ปัญ ุป รรค: ไม่มี ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) เพิ่มผลิตภณฑ์ใ ม่ 2) ท ผ้ นุ่ม ผ้ ม 3) ผ้ ซิ่น ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) เ ้นไ ม (ไ มจุล รง 8) 2) ฟืม 24 ลบ น้ ก ้ ง 1 เมตร 3 น อยากไป ึก าดูงาน กลนคร, มุกด ร ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) ก รย้ มคร ม เรื่องอะไร? แน ทางการพัฒนา ผ้ ซิ่นแพร (ล ยขิด+จก) ีธรรมช ติ+คร ม ผลิตภัณฑ์
ภาพที่ 3.2 กิจกรรมก รลงพื้นที่ ึก ิเคร ์ข้ มูล เพื่ ใช้ในก ร งแผนก รพฒน ยกร ดบผลิตภณฑ์ ณ กรณ์ ูนย์ ิลป ชีพท ผ้ ไ มแพร บ้ นโพน 3.2.2 กลุ่ ม ผ้ า ไ มมั ด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้ นค ไ ต บล น งกุง รี เภ น งกุ ง รี จง ดก ิน ธุ์ โทร พท์ 088-3371721 ม ชิก กลุ่ม จ น น 20 คน ท จริง จง 4 คน เครื ข่ ยร่ ม จ น น 1 แ ่ง ( มู่ 8) ข้ มูลจ กก รลงพื้นที่ ึก ิเคร ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้ ม ย โดยก รร ดมค มคิดเพื่ เป็นแน ท งในก รพฒน ผลิตภณฑ์แล ก ร ่งเ ริมก รข ย
36 ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ผ้าและเครื่องแต่งกาย ผ้าไ มมัด มี่ อื่นๆ เช่น ผ้าขาวม้า, ผ้า ไบ, ผ้าลายดอกพิกุล, ผ้าพื้นเรียบ ช่องทางการขาย ลัก ขาย ่งใ ้พ่อค้าแม่ค้า, Facebook กลุ่มลูกค้า ลัก บุคคลทั่วไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 10 ผืน ยอดขายเฉลี่ย/ปี 100,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ OTOP อยู่ระ ว่างต่อ ชื่อแบรนด์ ไพรัช Pairat โลแกน ืบต่อทอ มี่ ผ้าเนื้อดี มีคุณค่า ตรา ินค้า (โลโก้) ใช้ตัว นัง ือ ไพรัช ฉลาก/บรรจุภัณฑ์ ถุงกระดา ขนาด กว้าง 35 cm. X ูง 25 cm. (ขยายข้าง 8 cm.) ฉลาก ขนาด กว้าง 5 cm. X ยาว 10 cm. ใช้ ีโทนชมพู
Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ภูมิปัญญาดั้งเดิมของบรรพบุรุ ปลูก ม่อนเลี้ยงไ ม มัยก่อนทอผ้าเป็นผ้าพื้นไม่ มีลวดลาย ต่อมาลูก ลานได้พัฒนาผ้ าใ ้มีลวดลายด้วยการมัด มี่ ซึ่งเป็นเทคนิค การทอผ้าอย่าง นึ่งที่มีการ ร้างลวดลายก่อนที่จะทาการย้อม ี การมัดและย้อม ลาย ามารถทาได้ทั้งเ ้นยืน (เ ้นทางเครือ) และเ ้นพุ่ง (เ ้นทางต่า ซึง่ ผ้ามัด มี่ ของกลุ่มผ้าไ มมัด มี่ บ้านคาไฮ จะทอด้วยความประณีตทุกขั้นตอน เพราะใ ่ใจ ทุกกระบวนการผลิต ผ้าทุกผืนจึงมีความ วยงาม ทอแน่น เนื้อผ้านุ่ม วมใ ่ บาย คงทน ดู แ ลรั ก าง่า ย ปั จจุ บั น ได้ มี ก ารพั ฒ นาประยุก ต์ ล ายมั ด มี่ ใ ้ เป็ น ลาย เอกลัก ณ์ของกลุ่ม เพื่อเพิ่มพูนรายได้ใ ้กับครอบครัวและชุมชน
37 ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ผ้าซิน่
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย....มัด มี่ ลายกลีบมะเฟือง.................... วั ดุที่ใช้ .........ด้ายซีกวง เบอร์ 20........................... เ ้นยืน...โทเร น้า 1... เ ้นพุ่ง...ด้ายซีกวง เบอร์ 20 ใช้เวลาในการผลิต ......1.........วัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......150............ บาท/ผืน ราคาขาย .......500.............. บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
ผ้าเมตร
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย ผ้าเ ยียบ 13 เขา (ตะกรอ) ลายดอกพิกุล วั ดุที่ใช้ ........โทเร น้า 1........................................... เ ้นยืน....โทเร น้า 1.... เ ้นพุ่ง...โทเร น้า 1............. ใช้เวลาในการผลิต .....1…… เมตร/วัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย................... บาท/ผืน ราคาขาย .....250................ บาท/เมตร อื่นๆ ..........................................................................
ผ้า ไบ
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย..........ขิด ............................................... วั ดุที่ใช้ ..........โทเร น้า 1....................................... เ ้นยืน.....โทเร น้า 1.. เ ้นพุ่ง.....โทเร น้า 1....... ใช้เวลาในการผลิต ...............วัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย................... บาท/ผืน ราคาขาย ........400............. บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
38 เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ...เปลือกประดู่ ..... เทคนิค/ลาย..........ผ้าพื้น.......................................... ั ดุที่ใช้ ...........ซีก ง เบอร์ 20................................ เ ้นยืน..ซีก ง เบอร์ 20.. เ ้นพุ่ง...ซีก ง เบอร์ 20.... ใช้เ ลาในการผลิต ............... ัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย................... บาท/ผืน ราคาขาย ......400............... บาท/ผืน ผ้าคลุมไ ล่ ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ กึ า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ีไม่ตก จุดด้อย/จุดอ่อน: ขาดกาลังการผลิต โอกา : มี น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ปัญ าอุป รรค: ขาดเครื่องมืออุปกรณ์ ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) เพิ่มผลิตภัณฑ์ใ ม่ ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ม้อย้อม ( แตนเล ) 1 ใบ 2) ลักเฝือ (เครื่องค้น ูก)/ ลาปั่น ลอด 3) เ ้นไ ม เ ้นด้ายประดิ ฐ์ และด้ายโทเร (ตรานกยูง ไม่เอาตราเ ือ) 47) ฟืม 2 ดาง (28) ประมาณ มื่นก ่าบาท อยากไป ึก าดูงาน ที่ไ นก็ได้ ไปด้ ยกัน กลนคร, มุกดา าร ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) ล ดลายมัด มี่ใ ม่ ( มี่ร่าย) เรื่องอะไร? 2) ย้อม ีธรรมชาติ แน ทางการพัฒนา ผ้าซิ่นไ มมัด มี่ ( มี่ร่าย) ยังทาไม่เคยทา ทาไม่เป็น ผลิตภัณฑ์ ย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกประดู่ มีมากในท้องถิ่น)
ภาพที่ 3.3 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มผ้าไ มมัด มี่
39 3.2.3 กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้านกุดคร ง ตาบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง ัดกา ิน ธุ์ โทร ัพท์ 063-1124939 ID Line: 063-1124939 Facebook: Nutdanai Phansamret มาชิกกลุ่ม จาน น 9 คน ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ผ้าและเครื่ งแต่งกาย/ ิ่งข งเครื่ งใช้ ร่มผ้าพื้นเมื ง ื่นๆ เช่น กระเป๋า ย่าม ปล ก ม น เ ื้ ภูไท ราคา 250 บาท ช่องทางการขาย ลัก Facebook, แม่ค้าพ่ ค้า กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 200 ด้าม ยอดขายเฉลี่ย/ปี 50,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ ไม่มี ชื่อแบรนด์ กาเต้นก้ น Katenkon โลแกน ใต้แผ่นฟ้า แพร าร่มเย็น ตรา ินค้า (โลโก้) ใช้โลโก้เดิม (การ์ตูน ม ลา) ตัดคา ่า ผ้าแปรรูป ก
ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
ติ๊กเก ร์ ถุงแก้ ยา ใ ่ร่ม ริบบิ้น า รับเย็บติด ายรัดร่ม Story “กาเต้นก้อน” มาจากลายโปงลาง, ลายลา เรื่องราวความเป็นมา ร่มผู้ไทย ได้แรงบันดาลใจมาจากลายผ้าแพร า ซึ่งเป็นผ้าที่มีค ามงดงามล้าค่า ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ ิจิตรพิ ดารก ่าผ้าไ ม ื่นๆ จนขึ้นชื่ ่า “ราชินีแ ่งไ ม” เป็นผ้าเ กลัก ณ์ผู้ (โดนใจลูกค้า) ไทยที่รู้จักกันดี ย่างแพร่ ลาย นามาประยุกต์ใช้ทาร่มเพื่ บ่งบ กค ามเป็นผู้ไทย กา ินธุ์
40 ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ร่มผ้าพื้นเมื ง
กระเป๋า
ีเคมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. ื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ......ผ้าโทเร พิมพ์ลาย โครงร่ม าเร็จรูป เทคนิค/ลาย........แพร า........................................... ใช้เ ลาในการผลิต ......10.........ด้าม/ นั ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......120............ บาท/ด้าม ราคาขาย .......250.............. บาท/ด้าม ื่นๆ .......................................................................... ีเคมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. ื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ............ไ มผ มฝ้าย.................................. เทคนิค/ลาย...............มัด มี่.................................... ใช้เ ลาในการผลิต .......5.........ใบ/ ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......100............ บาท/ใบ ราคาขาย .......300.............. บาท/ใบ ื่นๆ ..........................................................................
ข้ มูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่ ึก า ักยภาพข งกลุ่มและค ามต้ งการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ล ดลายที่เป็นเ กลัก ณ์แพร ากา นิ ธุ์ จุดด้ ย/จุด ่ น: ไม่กันน้า, ไม่แข็งแรง โ กา : มีกลุ่มเดีย ที่ทา, ไม่ซ้าใคร ปัญ า ุป รรค: ตลาดยังไม่ก ้าง ขายได้เฉพาะในตั จัง ดั ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) คุณภาพร่มในการใช้งาน 2) ตลาด ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) เครื่ งปั้มค ามร้ น (ปั้มโลโก้) 2) โครงร่ม (ไม้) 3) เครื่ งกลึงไม้ (ทาโครงร่มจากไม้) 4) เครื่ งมื และ ุปกรณ์ตัดเย็บผ้า 5) ด้ายเย็บผ้า (ทุก ี) อยากไป ึก าดูงาน กลนคร, มุกดา าร ที่ไ น? อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ 1) การทากระดา (ทาร่ม) เรื่องอะไร? 2) การ กรีนลายแพร า แน ทางการพั ฒ นา ร่มกระดา ลายแพร า ผลิตภัณฑ์
41
ภาพที่ 3.4 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดคร ง 3.2.4 กลุ่ม ทอผ้า พื้น เมือ งบ้ า นดงน้อ ย มู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้า นดงน้ ย ตาบล ้ ยโพธิ์ าเภ เมื ง จัง ัด กา ิน ธุ ์ โทร ัพ ท์ 065-0359602, 096-7636690 ID Line: 096-7636690 Facebook: ผ้ามัดย้ ม ีธรรมชาติบ้านดงน้ ย มาชิกกลุ่ม จาน น 34 คน เครื ข่ายร่ ม จาน น 6 แ ่ง (เยา ชน, รร.ผู้ ูง ายุ) ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ผ้าและเครื่ งแต่งกาย ผ้ามัดย้ ม ( ีธรรมชาติ) ื่นๆ เช่น ผ้ามัด มี่/ไ มมัด มี่ ( ีธรรมชาติ), เ ื้ มัดย้ ม ( ีธรรมชาติ), ผ้าแพร า ราคา เริ่มต้น 150 บาท ช่องทางการขาย ลัก Facebook, Line, จัดบูธ กลุ่มลูกค้า ลัก น่ ยงานราชการ, กลุ่มลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 180 ผืน ยอดขายเฉลี่ย/ปี 300,000 – 400,000 บาท มาตรฐานที่ได้รับ 4 ดา ชื่อแบรนด์ ดงน้ ย โลแกน ผ้าย้ มดิน มกลิ่นธรรมชาติ ตรา ินค้า (โลโก้) ปรับปรุงจากโลโก้เดิม
42 ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
กล่องใ า รับใ ่ผ้าพันคอ กระดา คาดผ้าพันคอ ติ๊กเกอร์ ( งกลม เ ้นผ่า ูนย์กลาง 3 cm.)
Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่าสนใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
การทาผ้ามัดย้อมนั้นถือ ่า เป็นการทาล ดลายผ้า ิลปะที่มีรูปแบบแตกต่างกันไป ไม่ ซ้าใครและเป็ น ผลงานที่ มี ชิ้น เดี ย ในโลก ผ้ า มัด ย้อ ม “ดงน้อ ย” เป็ นผ้ า ที่ ค านึ ง ถึ ง ค ามปลอดภั ย ของคนใช้ เป็ น ค ามภาคภู มิ ใ จของคนท า ผลิ ต จาก กระบ นการย้อม ีธรรมชาติที่ได้จากเปลือกไม้ในท้องถิ่นและดินแดง ซึ่งเป็นมิตร ต่อ ิ่งแ ดล้อม
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ผ้าคลุมไ ล่
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ...ดินแดง................ อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ....เรย่อน (ซีก ง) ทางเครือ (เ ้นยืน) เบอร์ 30 ทางต่า (เ ้นพุ่ง) เบอร์ 20 เทคนิค/ลาย....มัดย้อม ลายดอกแก้ ........................ ใช้เ ลาในการผลิต ......6.........ผืน/ ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย......110............. บาท/ผืน ราคาขาย ผ้าพันคอ 150, ผ้าคลุมไ ล่ 250 บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
ผ้าคลุมไ ล่
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ...ดินแดง................ อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ....เรย่อน (ซีก ง) ทางเครือ (เ ้นยืน) เบอร์ 30 ทางต่า (เ ้นพุ่ง) เบอร์ 20 เทคนิค/ลาย....มัดย้อม ลายดา ล้อมเพชร................. ใช้เ ลาในการผลิต ......6.........ผืน/ ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย......110............. บาท/ผืน ราคาขาย ผ้าพันคอ 150, ผ้าคลุมไ ล่ 250 บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
43
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ดิน, โคลน จุดด้อย/จุดอ่อน: ีตก โอกา : ค ามเป็น ีธรรมชาติ ปัญ าอุป รรค: ข้อจากัดลายมัดย้อม, ตลาด/แ ล่งจา น่ายไม่แน่นอน ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) พัฒนาลายมัดย้อม 2) พัฒนาการตลาด 3) พัฒนามาตรฐานของ ี ( ีตก) ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ชุดเตาแก๊ 2 ชุด 2) ม้อต้มย้อมผ้า ( ม้อก๋ ยเตี๋ย ) 3 ใบ 3) เครื่องค้น ูก 4) อุปกรณ์ค้น มี่มอเตอร์ (ก ้าง 80 ยา 100 เมตร) 5) แพ็คเก็ต ุ้มม้ นผ้า 6) ถุงแก้ แพ็คผ้ามีกา ติด ขนาด 6 X 11-12 นิ้ และ 4 X 11-12 นิ้ 7) โต๊ะ น้าขา ใช้พับผ้า 3 ตั 8) ภาชนะใ ่ ั ดุในการย้อม (กาละมัง ีดา 5 อัน) 9) ด้ายเรย่อน เบอร์ 20, 30 10) ฟืม 4 ตะกรอ น้าเมตร (ฝ้าย) ลายลูกแก้ /ลูก าย 1 อัน 11) บล็อกลายมัดย้อมที่เป็นมาตรฐาน อยากไป ึก าดูงาน จัง ัด กลนคร ถึงมุกดา าร ที่ไ น? อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ การแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้า เรื่องอะไร? 1) การแปรรูปตัดเย็บผ้า (กระเป๋า, ของชาร่ ย) 2) การแปรรูป ดินแดงผ มถ่านเพื่อดับกลิ่ น, ประดับ เ ดินแดงที่ ใช้แล้ ามารถพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ใ ม่ได้ รือไม่? แน ทางการพั ฒ นา อบรมย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกไม้ ดินแดง) ผลิตภัณฑ์ แปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้า (กระเป๋า, ของชาร่ ยที่เป็นงานทามือ) เทคนิคมัดย้อม
44
ภาพที่ 3.5 กิจกรรมการลงพื้นที่ กึ า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านดงน้ ย มู่ 3 3.2.5 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ าลาประจาบ้าน มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 098-8427578 ID Line: 098-8427578 ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิ เคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ผ้าและเครื่ งแต่งกาย ผ้าฝ้ายมัด มี่ ื่นๆ เช่น ผ้าขา ม้า, ผ้าคลุมไ ล่, ผ้าพันค , เ ื้ าเร็จรูป, กระเป๋า ราคา 500 บาท ช่องทางการขาย ลัก Line กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้าทั่ ไป, ข้าราชการ กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 200 ผืน ยอดขายเฉลี่ย/ปี 200,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ มีเฉพาะผ้าฝ้ายมัด มี่, OTOP 3 ดา ชื่อแบรนด์ ไทญ้ ท ผ้า โลแกน เ กลัก ณ์ไทญ้ ร้ ยด กค้ ช่ กระโดน ตรา ินค้า (โลโก้) ใช้โลโก้เดิม
45 ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่าสนใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ผ้าไทญ้อ เป็นผ้าของกลุ่มไทญ้อที่ใช้วัตถุดิบธรรมชาติ และวิธีการทอได้มาจากปู่ย่า ตาทวด ืบทอดกันมายาวนาน จากเดิมผ้าไทญ้อจะมีเพียง ีดาและ ีแดงเท่ านั้น แต่ปัจจุบันได้พัฒนาเรื่องการย้อม ีเพิ่มมากขึ้น โดยนารากไม้ชนิดต่างๆ และดิน โคลนธรรมชาติมาเป็นวัตถุดิบ า รับย้อม ี จึงทาใ ้ผ้าไทญ้อมี ี ลาก ลายเพิ่ม มากขึ้น ินค้าที่ทาจา น่ายมากที่ ุดของผ้าไทญ้อ คือ ผ้าพันคอ เพราะเนื้อผ้ามี ความนุ่มและ ามารถปักลายลงบนเนื้อผ้าเพิ่มความ วยงามได้อีก
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................... อื่นๆ ................................................................. วั ดุที่ใช้ ...........ซีกวง............................................... เทคนิค/ลาย........ผ้าพื้น........................................... ใช้เวลาในการผลิต ...............วัน/ตัว ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย......600............. บาท/ตัว ราคาขาย ....700-800................. บาท/ตัว อื่นๆ .......................................................................... เ ื้อ าเร็จรูป
ผ้าซิ่น
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................... อื่นๆ ................................................................. วั ดุที่ใช้ ...........ซีกวง............................................... เทคนิค/ลาย....มัด มี่............................................... ใช้เวลาในการผลิต ......1........วัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย........200........... บาท/ผืน ราคาขาย ........600............. บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
46 เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................... อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ......ซีก ง (เ ผ้า) ..................................... เทคนิค/ลาย...............มัด มี่ ลาย ร้อยดอกค้อเล็ก... ใช้เ ลาในการผลิต .......2........ ัน/ใบ ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย....250............... บาท/ใบ ราคาขาย ........300............. บาท/ใบ อื่นๆ .......................................................................... กระเป๋า
กระเป๋า
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................... อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ......ซีก ง (เ ผ้า) ..................................... เทคนิค/ลาย...มัด มี่ ลาย ร้อยดอกค้อ ช่อกระโดน ใช้เ ลาในการผลิต .....4-5..........ใบ/ ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.....50.............. บาท/ใบ ราคาขาย ........100............. บาท/ใบ อื่นๆ ..........................................................................
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ล ดลายที่เป็นเอกลัก ณ์ ร้อยดอกค้อ ช่อกระโดน จุดด้อย/จุดอ่อน: ต้นทุน, การผลิตใช้เ ลานาน โอกา : มี น่ ยงาน นับ นุน ปัญ าอุป รรค: ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) อยากแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้า ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ฝ้ายซีก ง 20/2 (100 กิโลกรัม) 2) ไ ม รัง 8 (50 กิโลกรัม) อยากไป ึก าดูงาน อาเภอชนบท จัง ัดขอนแก่น ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การทาไ ม เรื่องอะไร? แน ทางการพัฒนา 1) พัฒนาเทคนิคการทอ ผลิตภัณฑ์ 2) พัฒนาการตัดเย็บ แปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้า (กระเป๋า)
47
ภาพที่ 3.6 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านนาค้ 3.2.6 กลุ่มทอผ้า พื้น ลายขัด บ้านนิค ม นองบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั ตาบล น ง ีบุต ร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัด กา ิน ธุ์ โทร ัพ ท์ 095-1683269, 083-4956319, 086-3144573 ID Line: 083-4956319 Facebook: Angkana luesphon ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ผ้าและเครื่ งแต่งกาย ผ้าฝ้าย ื่นๆ เช่น ผ้าท จากด้ายประดิ ฐ์, ผ้าขา ม้า, ผ้าพันค , ผ้าแปรรูป ราคา เมตรละ 300-400 บาท ช่องทางการขาย ลัก Facebook กลุ่มลูกค้า ลัก พ่ ค้าแม่ค้า, ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 60 เมตร/เดื น ยอดขายเฉลี่ย/ปี 60,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ OTOP 3 ดา ชื่อแบรนด์ ท รัตน์ Tho Rutn โลแกน ผ้าท ี ด งดงามลายขัด ตรา ินค้า (โลโก้) ท รัตน์ ฉลาก/บรรจุภัณฑ์ มี (ระบุ) ถุงกระดา ีน้าตาล
48 Story ทอรัตน์ ผ้าทอมือ ืบ านงานทอมือจากรุ่น ู่รุ่นมีการปรับมาตรฐานยกระดับฝีมือ เรื่องราวความเป็นมา มาโดยลาดับ ามารถทอผ้าได้ ลาก ลายทั้งด้ายประดิ ฐ์และฝ้าย ผลิตภัณฑ์ จึง ที่น่าสนใจของผลิตภัณฑ์ มั่นใจได้ทั้งคุณภาพและฝีมือ (โดนใจลูกค้า) ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. วั ดุที่ใช้ .............ด้ายไ มประดิ ฐ์........................... เทคนิค/ลาย.......................................................... ใช้เวลาในการผลิต ........1.......วัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย............40...... บาท/ผืน ราคาขาย .............100........ บาท/ผืน อื่นๆ .......................................................................... ผ้าขาวม้า
ผ้าพันคอ
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. วั ดุที่ใช้ .............ด้าย ังเคราะ ์.............................. เทคนิค/ลาย......................................................... ใช้เวลาในการผลิต .........1......วัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย........25........... บาท/ผืน ราคาขาย ........100............. บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
เ ื้อ าเร็จรูป
ี เคมี ธรรมชาติ (ระบุ) ตัว เ ื้ อ เปลื อ ก ประดู่.................. อื่นๆ ................................................................. วั ดุที่ใช้ .............ด้าย และฝ้าย................................ เทคนิค/ลาย...............ขิด........................................... ใช้เวลาในการผลิต ...............วัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......500............ บาท/ผืน ราคาขาย ......1200-1500............... บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
49 ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ผ้าทอลายขิดมีค ามประณีต, มาชิกอยู่ใน ัยทางาน+ ัย คุณแม่ จุดด้อย/จุดอ่อน: ผลิตไม่ทันตามค ามต้องการ, ขาดทัก ะการผลิตล ดลาย โอกา : มี น่ ยงาน นับ นุน ปัญ าอุป รรค: ไม่ ามารถเข้าได้ทุกงาน, ขาดประ บการณ์ ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) พัฒนาฝีมือ (ตัดเย็บ) 2) พัฒนาการย้อม ีธรรมชาติ 3) พัฒนาการออกแบบผลิตภัณฑ์ ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ุ่น (ครึ่งตั , เต็มตั ) 2) เ ้นฝ้าย 3) ตู้โช ์ 4) ฟืม ขนาด 40 เซนติเมตร (ทาผ้าพันคอ) 5) ฟืมทอผ้า น้า 1 เมตร 6) อยากเรียนรู้การตัดเย็บ อยากไป ึก าดูงาน แล้ แต่จะจัดไป (มุกดา าร) ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การตัดเย็บ เรื่องอะไร? 2) การออกแบบลายผ้า 3) การย้อมผ้า แน ทางการพัฒนา - ย้อม ีธรรมชาติ ผลิตภัณฑ์ - การมัดย้อม - พัฒนาผ้าฝ้าย - ต้องการเครื่องมือ
ภาพที่ 3.7 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบั
50 3.2.7 กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง เลขที่ 86 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง าเภ กุฉินารายณ์ จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-7190400 ID Line: 092-7190400 Facebook: ไม้ไผ่ธรรมดา ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
่งิ ข งเครื่ งใช้ เครื่ งจัก าน เช่น ตะกร้าลายขิด (ไม้ไผ่), กระติบข้า (ก่ งข้า เ นีย ), ม ยนึ่งข้า เ นีย , ผลิตภัณฑ์จัก านไม้ไผ่ทุกชนิด ราคา 4,500 บาท (แล้ แต่ขนาด) ช่องทางการขาย ลัก Facebook กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 200 ัน ยอดขายเฉลี่ย/ปี 200,000 บาท มาตรฐานที่ได้รับ OTOP 5 ดา ชื่อแบรนด์ กลุ่มจัก านไม้ไผ่บ้าน น ง ้าง าน ิลป์ จัก านไม้ไผ่ลายขิด โลแกน ไม้ไผ่ธรรมดา ิจิตรตระการตาลายขิด ตรา ินค้า (โลโก้) มี (ระบุ) รูปผลิตภัณฑ์ ไม้ไผ่ลายขิด ฉลาก/บรรจุภัณฑ์ Story าน ิลป์ จัก านไม้ไผ่ลายขิด ได้ ร้าง รรค์ผลิตภัณฑ์เครื่ งจัก านไม้ไผ่ที่มีค าม เรื่องราวความเป็นมา ประณีต มียกด กลายขัดชิด ลายขิดด กจัน ลายขิดข ลายขิดตาแม และลาย ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ เรขาคณิตผ มผ านกัน ย่าง ลับซับซ้ น เน้นค ามเรียบร้ ยและแข็งแรง ใช้ต ก (โดนใจลูกค้า) เ ้นเล็ก านละเ ียด โดยใช้ไม้ไผ่ที่เกิดตามภูเขาและลา ้ ยเชิงเขา เช่น ไม้ไผ่ไร่ มาจักต ก รมค ัน และย้ ม ีธรรมชาติ ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
กระเตาะ
ีเคมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. ื่นๆ ..............1................................................ ั ดุที่ใช้ .................ไผ่ไร.........เ น้ ด กแบน........... เทคนิค/ลาย..................ขิด....................................... ใช้เ ลาในการผลิต .......7....... ัน/ ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย..........400........ บาท/ ัน ราคาขาย ......6,000.............. บาท/ ัน ื่นๆ ..........................................................................
51
ม ยนึ่งข้า เ นีย
ลายขิด
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ .................................................................... เทคนิค/ลาย................3 นอม.................................... ใช้เ ลาในการผลิต ......1......... ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.........100.......... บาท/อัน ราคาขาย ......120-200............... บาท/อัน อื่นๆ .......................................................................... เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ ............ไผ่ไร่ เ ้นดอกกลม.......................... เทคนิค/ลาย..............ขิด........................................... ใช้เ ลาในการผลิต ......45......... ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.........-.......... บาท/อัน ราคาขาย ..........15,000........... บาท/อัน อื่นๆ ..........................................................................
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: มีฝีมือการผลิตที่โดดเด่น, ไม่มีคู่แข่งทางการตลาดในกลุ่ม เดีย กัน จุดด้อย/จุดอ่อน: ขาดผู้ ืบทอด เนื่องจากชิ้นงานประณีต, มาชิก ูงอายุ ่ นใ ญ่ผลิตแต่ ดนึ่งข้า โอกา : น่ ยงาน นับ นุน ปัญ าอุป รรค: การตลาด ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) พัฒนารูปแบบ ินค้า ผลิตง่ายในเชิงพาณิชย์ 2) เครื่องมือในการผลิต ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) อุปกรณ์เครื่องใช้เกี่ย กับการจักตอก (ไม้ไผ่+ าย) 2) ายชนิดเครือ (เถา ์)/เ ้น าย 3) เครื่องจักตอก เ ลาตอก 4) ีย้อม แล็คเกอร์ อยากไป ึก าดูงาน กลุ่มที่มีฝีมือยอดเยี่ยมที่ ุดในประเท ไทย ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ อดคล้องกับตลาด เรื่องอะไร? 2) การใช้เครื่องมือทุ่นแรง แน ทางการพัฒนา 1) ผลิตภัณฑ์ใ ม่ ผลิตภัณฑ์ 2) น ัตกรรมเครื่องมือในการผลิต
52
ภาพที่ 3.8 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า เิ คราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มจัก านบ้าน น ง ้าง 3.2.8 กลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบัว เลขที่ 182 มู่ที่ 9 บ้าน น งบั ตาบลเจ้าท่า าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 087-4037888 ID Line: aoddy0811 Facebook: Adul Nammultree ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ิ่งข งเครื่ งใช้, ข งฝาก ข งที่ระลึก เ ื่ กก ื่นๆ เช่น ม น ิง มู่ลี่ ายแขน ต่าง ู กร บภาพ ฯลฯ ราคา 350 บาท ช่องทางการขาย ลัก Facebook, line กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 50 ผืน ยอดขายเฉลี่ย/ปี 50,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ ยังไม่ได้รับมาตรฐาน OTOP, KBO ชื่อแบรนด์ ปัททา ปัททา กก น งบั โลแกน ร้าง รรค์ข งใช้ เ ้นใยจากท้ งทุ่ง ตรา ินค้า (โลโก้) กแบบใ ้ ตั นัง ื ไดโนเ าร์ ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
- ฉลาก ินค้า - ถุงยา ใ ่เ ื่ - ถุงใ ่ ม น
53 Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่าสนใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
กก ไ ล ผือ พืชท้องถิ่นที่มีมากมายทั้งในชุมชนและ นองดูน ( นองน้า มู่บ้าน) เดิมทีชา บ้านนามาทอเป็นเ ื่อแบบง่ายๆ ไม่มีล ดลายเพื่อใช้ในครั เรือน ต่อมา ได้พัฒนาทอเป็นล ดลายไดโนเ าร์ ช้าง อัก รคาข ัญ และอื่นๆ ด้ ยเทคนิคการ เก็บขิดด้ ยมือ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาค าม ามารถพิเ ของ มาชิกที่ต้องใช้ค าม เพียรในการเก็บขิด ทาใ ้การทอมีค ามประณีต ละเอียด แน่น และลายชัดก ่า การทอด้ ยฟืมขิด าเร็จ
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย............................................................... ั ดุที่ใช้ ..............กก................................................ เ ้นยืน......................... เ ้นพุ่ง................................. ใช้เ ลาในการผลิต .....1.......... ัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......200............ บาท/ผืน ราคาขาย ......350............... บาท/ผืน เ ื่อกก เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย............................................................... ั ดุที่ใช้ ................................................................... เ ้นยืน......................... เ ้นพุ่ง................................. ใช้เ ลาในการผลิต .......1........ ัน/ใบ ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......150............ บาท/ใบ ราคาขาย ........350............. บาท/ใบ มอน เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ....กาไลกก............ อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย............................................................... ั ดุที่ใช้ ................................................................... เ ้นยืน......................... เ ้นพุ่ง................................. ใช้เ ลาในการผลิต ......1......... ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......40............ บาท/อัน ราคาขาย ........79............. บาท/อัน ายแขน
54 เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย............................................................... ั ดุที่ใช้ .............กก.................................................. เ ้นยืน......................... เ ้นพุ่ง................................. ใช้เ ลาในการผลิต ............... ัน/ผืน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......200............ บาท/ผืน ราคาขาย .......440.............. บาท/ผืน อื่นๆ ..........................................................................
มู่ลี่
กรอบภาพ
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) .....กรอบรูป............ อื่นๆ ................................................................. เทคนิค/ลาย............................................................... ั ดุที่ใช้ ................................................................... เ ้นยืน......................... เ ้นพุ่ง................................. ใช้เ ลาในการผลิต .......1........ ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.....250.............. บาท/อัน ราคาขาย ......400............... บาท/อัน อื่นๆ ..........................................................................
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลักษณะของผลิตภัณฑ์ จุ ดเด่ น /จุ ด แข็ง : ล ดลายที่ เ ป็น เอกลั ก ณ์ (ไดโนเ าร์) , มี ค าม ามั ค คี เข้มแข็ง จุดด้อย/จุดอ่อน: ผลิตช้าไม่ทันต่องานออเดอร์, แรงงานขาดค ามต่อเนื่อง โอกา : มี น่ ยงาน นับ นุน, มีตลาดออนไลน์ มีลูกค้าประจา ปัญ าอุป รรค: กาลังผลิตไม่พอ, ขาดเครื่องทุ่นแรง สิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) แปรรูปผลิตภัณฑ์ 2) บรรจุภัณฑ์ 3) โลโก้
55 ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ัตถุดิบ เช่น เ ้นกก 2) ใย ังเคราะ ์ 3) ีย้ มกก ระบุ ีน้าตาล 4) ลูกปัดไม้ เพื่ ตกแต่งเครื่ งประดับ อยากไป ึก าดูงาน บ้านแพง จัง ัดม า ารคาม ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) แปรรูป 2) การตลาด เรื่องอะไร? 3) การพัฒนาผลิตภัณฑ์ แน ทางการพัฒนา 1) ย้ ม ีธรรมชาติ ผลิตภัณฑ์ 2) การแปรรูปเป็นข งใช้ ข งตกแต่งบ้าน 3) การเรียนรู้ทัก ะการ าน
ภาพที่ 3.9 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มท เ ื่ กกและแปรรูปกกบ้าน น งบั 3.2.9 กลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ เลขที่ 42/2 มู่ที่ 16 บ้าน น งตากไ ตาบล งเปลื ย าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 085-7558253 ID Line: 085-7558253 Facebook: Tonglo Phonkla ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้ า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
่งิ ข งเครื่ งใช้ ตะกร้าผ บท ง ื่นๆ เช่น กระติบข้า มี ลายขนาด ราคา 350 บาท ช่องทางการขาย ลัก Line, มารับถึงที่ผลิต กลุ่มลูกค้า ลัก แม่ค้าพ่ ค้า, ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 30 ัน ยอดขายเฉลี่ย/ปี 150,000 บาท
56 มาตรฐานที่ได้รับ ชื่อแบรนด์ สโลแกน ตราสินค้า (โลโก้) ฉลาก/บรรจุภัณฑ์ Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่าสนใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ไม่มี ไผ่ไร่ทอง ไผ่เนื้อดี ีทองคา เลิ ล้าจัก าน ออกแบบใ ้ แท็ก งาน ัตถกรรมไม้ไผ่ เป็นค ามภาคภูมิใจของคนอี านที่ได้ ืบทอดเป็นมรดกทาง ัฒนธรรม ถือ ่าเป็น ต้นทุนทางปัญญา ทาใ ้คนอี านมีผลิตภัณฑ์ที่ ามารถผลิต ขึ้นใช้เอง และผลิตเพื่อการจา น่ายเป็นรายได้ในครั เรือน ซึ่ง ไผ่ไร่ทอง ได้นา ไม้ไผ่ไร่ ัตถุดิบที่ าได้ง่ายในท้องถิ่น มาพัฒนา ร้าง รรค์โดยช่างฝีมือที่มีค าม ชานาญงานไม้ไผ่ ใ ้เป็น ิ่งของเครื่องใช้ที่มีล ดลายการ านเป็นเอกลัก ณ์
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ตะกร้าผอบทอง ลูกเล็ก น้า 4-6
ตะกร้าผอบทอง ลูกกลาง น้า 8-10
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ .....ไม้ไผ่ไร่ าย ฐานตะกร้า ตุติบ.......... เทคนิค/ลาย........ ัน..........ข้างในลาย3 เกี้ย .......... ใช้เ ลาในการผลิต ..........1..... ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย..........200......... บาท/อัน ราคาขาย .....350................ บาท/อัน เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ .....ไม้ไผ่ไร่ าย ฐานตะกร้า ตุติบ........... เทคนิค/ลาย..... ัน ข้างในลาย3 เกี้ย ..................... ใช้เ ลาในการผลิต .......1........ ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.........2500......... บาท/อัน ราคาขาย ......400............... บาท/อัน เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ .....ไม้ไผ่ไร่ าย ฐานตะกร้า ตุติบ.......... เทคนิค/ลาย.......... ัน ช้างในลาย 3 เกี้ย ............. ใช้เ ลาในการผลิต ............... ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.................. บาท/อัน ราคาขาย .......350............. บาท/อัน
ตะกร้าผอบทอง แบบไม่มีฝา น้า 10-12
57
กระติบ
เี คมี ธรรมชาติ (ระบุ) ............................. อื่นๆ ................................................................. ั ดุที่ใช้ .....ไม้ไผ่ไร่ าย ฐานตะกร้า ตุติบ.......... เทคนิค/ลาย.......2 และ 3 ข้างกระแต ข้างในลาย 3 ใช้เ ลาในการผลิต .........1...... ัน/อัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.........100.......... บาท/อัน ราคาขาย ..........180........... บาท/อัน อื่นๆ ..........................................................................
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: มีไม้ไผ่ในธรรมชาติเพียงพอ, มี มาชิกมากก ่า 50 คน จุดด้อย/จุดอ่อน: รูปแบบผลิตภัณฑ์, ล ดลาย, ขาดเครื่องมืออุปกรณ์ในการ ผลิต, กลุ่มไม่มีชื่อเ ียง โอกา : มี น่ ยงาน นับ นุน ปัญ าอุป รรค: ขาดตลาด, พ่อค้าคนกลางกดราคา ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ผลิตภัณฑ์รูปแบบใ ม่ๆ 2) เครื่องมือ อุปกรณ์ ในการผลิต, เครื่องเ ลาและจักเ ้นตอก ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) งบประมาณไม่พอ 2) ีย้อมไม้ แล็คเกอร์เงา 3) เครื่องเ ลา เครื่องจักตอก 4) เลื่อยตัดไม้ 5) าย 6) ไม้ไผ่ไร่ อยากไป ึก าดูงาน ลา ที่ไ น? อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ 1) รูปทรงใ ม่ เรื่องอะไร? 2) แบบตั ลาย 3) การตลาด แน ทางการพั ฒ นา 1) ออกแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ ผลิตภัณฑ์ 2) เครื่องทุ่นแรง
58
ภาพที่ 3.10 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ 3.2.10 กลุ่มถ่านอัดแท่งโนน ูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์โทร ัพท์ 094-0409615 ID Line: 094-0409615 Facebook ชยุต รีกิตติลาภ ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก ราคา ช่องทางการขาย ลัก กลุ่มลูกค้า ลัก กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน ยอดขายเฉลี่ย/ปี มาตรฐานที่ได้รับ ชื่อแบรนด์ โลแกน ตรา ินค้า (โลโก้) ฉลาก/บรรจุภัณฑ์ Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ถ่าน ัดแท่ง กิโลกรัมละ 8 บาท ร้านขายปลีกทั่ ไป, รับตาม เด ร์ ร้าน มูกระทะ, ร้านขายปิ้งย่าง 25 ตัน / เดื น 240,000 บาท / ปี ไม่มี นิ า ชาร์โคล Nisa Charcoal ธรรมชาติบาบัด ขจัดกลิ่นกาย บายผิ ตั นัง ื ติ๊กเก ร์ กล่ ง เ ผงจากที่ ช า บ้า นเผาที่เ ลื ใช้ จึง น ามาคิ ด จากโครงการพระราชด าริ ใน พระบาท มเด็จพระปรมินทรม าภูมิพล ดุลยเดช ราชกาลที่ 9 จึงนามาคิดที่จะ ผลิตถ่านจากข งที่เ ลื ใช้ใน มู่บ้าน ถ่านไม้ไผ่ (Bamboo Charcoal) เป็นถ่านที่ได้จากการเผาไ ม้ใน ุณ ภูมิ ูงก ่า 1,000 ง าเซลเซีย มีค ามบริ ุทธิ์ข งธาตุคาร์บ น ูง จึงมีคุณ มบัติเด่นช่ ย ดูดซับกลิ่น ค าม ับชื้น และขับ ารเคมีตามผิ นัง ผิ นังจึง ะ าด ปรา จาก ิ
59 ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ถ่านอัดแท่ง
ั ดุที่ใช้ ............ถ่านไม้ร ม................................. ใช้เ ลาในการผลิต ......1......... ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย................... บาท ราคาขาย ....30-100................. บาท บดลงถาดลอง ผ มแป้งมัน + น้า +ถ่าน บดละเอี ย ด อั ด เป็ น แท่ ง ตากแดดธรรมดา 3 ั น ตู้อบ3-4 ัน
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: าถ่านในพื้นที่ได้ง่าย, มีอาคาร ถานที่ชัดเจน จุดด้อย/จุดอ่อน: ยังไม่ได้มาตรฐาน การรับรอง, ขาดฉลาก และบรรจุภัณฑ์, ขาดการแปรรูป โอกา : มี น่ ยงานรัฐใ ้การ นับ นุน ปัญ าอุป รรค: ขาดอุปกรณ์ เช่น ตู้อบ, ขาดการตลาด ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) เป็นเครื่อง าอางฟอก น้า 2) บู่ 3) แชมพู ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ้องอบผลิตภัณฑ์ 2) ตะแกรงใ ่ถ่านตอนอบ 3) รถเข็น 4) กระ อบใ ่ถ่าน อยากไป ึก าดูงาน แ ล่งแปรรูปผลิตภัณฑ์จากถ่าน ที่ไ น? อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ 1) การตลาดออนไลน์ เรื่องอะไร? 2) เทคนิคการขาย แน ทางการพั ฒ นา การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากถ่าน ผลิตภัณฑ์
ภาพที่ 3.11 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มถ่านอัดแท่งโนน ูง
60 3.2.11 กลุ่ม ชุม ชนท่อ งเที่ย วเชิง วัฒ นธรรมบ้า นเ มา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้านเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ิน ธุ์ โ ทร ัพ ท์ 098-1052445, 062-1957668, 093-9625055 ID Line: jyft5055 Facebook: มู่บ้านท่ งเที่ย เชิง ัฒนธรรมเ มา ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
่งิ ข งเครื่ งใช้, ข งฝาก ข งที่ระลึก ธุง เช่น ธุง าย ธุงพ ง ต่าง ู ปิ่นปักผม พัด เข็มกลัด กระเป๋าผ้า ร่ม โคมไฟ และผลิตภัณฑ์เครื่ งประดับธุง ื่นๆ ราคา เริ่มต้น 50 บาท ถึง 2,000 บาท ช่องทางการขาย ลัก Facebook, line กลุ่มลูกค้า ลัก กลุ่ม น่ ยงานราชการ, ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 1,000 ชิ้น/เดื น ยอดขายเฉลี่ย/ปี 100,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ ไม่มี ชื่อแบรนด์ โลแกน ตรา ินค้า (โลโก้) ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
ธุงมงคล เ มายาคู เมื งฟ้าแดด งยาง ดินแดนแ ่งทะเลธุง ธุง, พระธาตุ, เ มา
- ต้ งการกล่ ง ธุงขนาดเล็ก ขนาดใ ญ่ Story ชุมชนเ มา มีโบราณ ถาน มัยท าร ดี รา พุทธ ต รร ที่ 13-15 เป็นที่เคารพ เรื่องราวความเป็นมา นับถื ข งชุมชน คื พระธาตุยาคู เดิมเรียก ่า “พระธาตุใ ญ่” เพื่ เป็น ิริมงคล ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ ชา บ้านจะนาธุงใยแมงมุมไป ักการะ จึงมีแน คิดจัดตั้งชุมชน ิ า กิจเกี่ย กับธุง (โดนใจลูกค้า) เพื่ นาไป ักการะพระธาตุยาคูและจา น่ายเป็นข งฝากข งที่ระลึก เพื่ ืบท ด และ ืบ านการใช้ธุงจากรากฐานการนามาใช้ในทาง า นา ธุงใย ธุงใยมุม ธุงใยแมงมุม เป็นธุงชนิด นึ่งทาด้ ยเ ้นฝ้ายย้ ม ีและไม้ไผ่ โดย เ ลาไม้ไผ่เป็นซี่เล็กๆ ไข ้กากบาทกัน แล้ ใช้เ ้นฝ้าย ีพัน านกันเป็นรูป ี่เ ลี่ยม จัตุรั รื กเ ลี่ยม จาก ูนย์กลาง กมาเรื่ ยๆ เป็นแถบ ี ลั บกันเป็นชั้นๆ ขนาดข งธุงจะใ ญ่ เล็ก ต่างกัน แล้ นาธุงมาต่ กันเป็นผืนยา ทิ้งชาย ้ ย ใ ้ แก ่งปลิ ไปตามลม
61 Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่าสนใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
คนอี านนิยมทาธุงถ ายเป็นเครื่องบูชา เชื่อ ่า ธุง เป็น ัญลัก ณ์ ่า มีการทาบุญ เป็นการบอกกล่า บ ง ร งเทพยดา เชื่อ ่า ธุง เป็นเครื่อง มายชัยชนะ เมื่อเ ลามีการจัดงานบุญ พญามารจะไม่มา รบก น เชื่อ ่า ธุง ใช้ป้องกันมารผจญ รือ ิ่งไม่ดี ิ่งที่มองไม่เ ็น ิญญาณต่างๆ ที่จะมา รบก นงานบุญ ากเ ็นธุงแล้ จะถอยออกไป เชื่อ ่า ถ้ายกธุงขึ้นแล้ จะชนะมาร พญามาร จะไม่มาเข้าใกล้ มารมาผจญเมื่อ เ ลาจัดงาน (เมาเ ล้า มีเรื่องมีรา ) เชื่อ ่า การถ ายธุง เป็นการ ร้างบุญกุ ล เมื่อถ ายธุงแล้ จะได้บุญ จะได้เกาะ ชายผ้าธุงขึ้น รรค์ และอุทิ กุ ลผลบุญใ ้กับผู้ที่ล่ งลับไปแล้ เช่ือ ่า ทานธุงในชาตินี้เพื่ออานิ ง ์ในชาติ น้า เชื่อ ่า ถ ายธุงช่ ง งกรานต์ จะได้บุญ ได้ค ามร่มเย็นเป็น ุข (ค ามเชื่อเกี่ย กับธุงเป็นค ามเชื่อ ่ นบุคคล อาจไม่เ มือนกัน)
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม ั ดุที่ใช้ ไ มพรม ฝ้าย/ด้าย ีต่างๆ ใช้เ ลาในการผลิต ......1......... ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย..........30......... บาท ราคาขาย ......50-100............... บาท อื่นๆ .......................................................................... ปิ่นปักผม ั ดุที่ใช้ ไ มพรม ฝ้าย/ด้าย ีต่างๆ ใช้เ ลาในการผลิต ......1......... ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย..........30......... บาท ราคาขาย .......50-120.............. บาท อื่นๆ .......................................................................... ต่าง ู
กล่องธุง
ั ดุที่ใช้ ไ มพรม ฝ้าย/ด้าย ีต่างๆ ใช้เ ลาในการผลิต .....1.......... ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.....60.............. บาท ราคาขาย .......100.............. บาท อื่นๆ ..........................................................................
62 ั ดุที่ใช้ ไ มพรม ฝ้าย/ด้าย ีต่างๆ ใช้เ ลาในการผลิต .....1.......... ัน ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย.......30............ บาท ราคาขาย .....50-99................ บาท อื่นๆ .......................................................................... พัด
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง : ธุงมีเอกลัก ณ์เฉพาะตั , กลุ่มมีค ามแข็งแรง ามัคคี, มีการจัดการที่ดี จุด ด้อ ย/จุด อ่อ น: ขาดเครื่อ งมือ อุป กรณ์ก ารผลิต , ขาดตลาดรองรับ , ขาดรูปแบบผลิตภัณฑ์ที่ อดคล้องกับยุค มัย โอกา : มี น่ ยงาน นับ นุน ปัญ าอุป รรค: ค ามคงทน แข็งแรง คงทนของ ี, การพันกันของธุง ยุ่ ง เ ยิงขณะใช้งาน ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) บรรจุภัณฑ์ 2) โลโก้ 3) คุณภาพผลิตภัณฑ์ ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ลา า รับปั่น ลอดด้าย 2) เครื่องเ ลาไม้ไผ่ และมีด 3) เลื่อยตัดไม้ไผ่ (ไฟฟ้า) 4) ั ดุผลิต (ด้าย, ผ้าลดโลกร้อนลาย 2, ไ มพรม, ไ มประดิ ฐ์, ลูกปัด) อยากไป ึก าดูงาน กลนคร, มุกดา าร ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ เรื่องอะไร? 2) กระบ นการผลิตและจา น่าย ินค้า 3) ตลาด
63 แนวทางการพัฒนา ผลิตภัณฑ์
1) เครื่ งทุ่นแรง เช่น เครื่ งผ่าและเครื่ งเ ลา ี่เ ลี่ยม, เครื่ งเ ลากลม, เครื่ งกลึง / เครื่ งเจาะ/ ุปกรณ์ทาลูกยืด, ลาไฟฟ้า ใช้ า รับปั่นด้าย /กร ด้าย เครื่ งกร ด้ายใช้เ ิร์นจักร กา ินธุ์ 2) กแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ ประเภท ข งฝากข งที่ระลึก/เครื่ งประดับ
ภาพที่ 3.12 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มชุมชนท่ งเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้านเ มา 3.2.12 กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อ ั ตว์บ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บาลตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 087-2158459, 080-0332622 ID Line: 080-0332622 Facebook: กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้ ัต ์บ้านนาจารย์ มาชิกกลุ่ม จาน น 20 คน ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
า าร มูทุบ บไฟธรรมชาติ ื่นๆ เช่น เนื้ ทุบ บไฟธรรมชาติ, มูเค็มไร้มัน, ปลาร้าบ ง มุนไพร, นัง มู กร บไร้มัน ราคา ขนาดเล็ก 60 ขนาดใ ญ่ 120 ช่องทางการขาย ลัก ่งร้านค้า, ขายปลีก กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้าทั่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 500 กล่ ง ยอดขายเฉลี่ย/ปี 1,500,000 บาท / ปี มาตรฐานที่ได้รับ ย., มผช., GMP ชื่อแบรนด์ นาจารย์ โลแกน ไร้มัน กร บ ร่ ย ตรา ินค้า (โลโก้) ใช้โลโก้เดิม
64 ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ประวัติการแปรรูปเนื้อ ัตว์บ้านนาจารย์ เดิมกลุ่มแปรรูปเนื้อ ัตว์โดยนางอัจฉรา เดชพรรณนา อดีตกานันตาบลนาจารย์ ได้ ่งเ ริมกลุ่มทอผ้าและกลุ่มเลี้ยง ุกร ซึ่งเป็นการประกอบอาชีพของชุมชน ด้วย ราคา ุกรตกต่า จึงคิดพลิกวิกฤตใ ้เป็นโอกา โดยการ ันมาใช้ภูมิปัญญาในการ ทาเนื้อแดดเดียวที่ ามารถเก็บไว้รับประทานนานๆ จึงได้ประ านกับ านักงาน เร่งรัดพัฒนาชนบทเพื่อ ่งเ ริมอาชีพโครงการพระราชดาริฯ จานวน 23,000 บาท ในการจั ดอบรม ลัก ูตรการแปรรูปเนื้อ ั ตว์ มี มาชิกเข้าร่วมจานวน 30 คน กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อ ัตว์จึงเกิดขึ้นมาเมื่อวันที่ 11 ตุลาคม 2544 ซึ่งปัจจุบัน นางอัจฉรา เดชพรรณนา เป็นประธานกลุ่ม ถานที่ตั้งอยู่ที่ตลาด ดเทศบาลนา จารย์ โดยทางเทศบาลได้ ใ ้ ค วามอนุ เ คราะ ์ จั ด ตั้ ง อาคาร เป็ น จุ ด ผลิ ต และ จา น่าย ินค้า OTOP ของตาบลนาจารย์ การพัฒนาผลิตภัณฑ์เนื้อ ัตว์ มัยก่อน การถนอมอา ารมักจะทากินแบบง่ายๆ โดยการแล่เนื้อใ ้มีความยาวประมาณ 5-6 นิ้ว และมีความ นาประมาณ 1 เซนติเมตร นามาปรุงร และ มักใ ้เข้าที่ จากนั้น นาไปผึ่งแดดและตากใ ้แ ้ง ามารถเก็บไว้รับประทานได้นาน แต่มั กจะมีปัญ า และอุป รรคในการรับประทาน เพราะเนื้อที่นามารับประทานนั้นมีความแข็งและ เ นียวมาก ด้วยนวัตกรรมยุคใ ม่และการเข้ามามีบทบาทของ ่วนราชการ ทาใ ้ ได้มีการเรียนรู้ที่จะทาอา ารใ ้เกิดความอร่อย นุ่ม และน่ารับประทานมากยิ่งขึ้น โดยใช้ก ระบวนการในการนาเนื้อมาทุ บ เพื่อใ ้ เกิ ดความอ่อนนุ่ม และเข้ าถึ ง ร ชาติของอา ารมากยิ่งขึ้น จึงทาใ ้เป็นที่นิยมของผู้บริโภคมาจนทุกวันนี้
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
มูทุบ
ว่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. มูเนื้อแดง 80% 2. เกลือ 5% 3 ซีอิ้วขาว 5% 4. น้าตาลทรายขาว 10% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใ ่วัตถุกันเ ีย (No Preservatives) วิธีการเก็บรัก า ควรเก็บไว้ในที่เย็น มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ 46-2-01860-6-0001 มผช. เลขที่ 97/2553 น้า นัก ุทธิ .....80..... กรัม ราคา ......60.... บาท
65
มูทุบ
มูเค็มไร้มัน
นัง มูกรอบ
ว่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. มูเนื้อแดง 80% 2. เกลือ 5% 3 ซีอิ้วขาว 5% 4. น้าตาลทรายขาว 10% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใ ่วัตถุกันเ ีย (No Preservatives) วิธีการเก็บรัก า ควรเก็บไว้ในที่เย็น มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ 46-2-01860-6-0001 มผช. เลขที่ 97/2553 น้า นัก ุทธิ .....160.... กรัม ราคา .....120..... บาท ว่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. มู ามชั้น 80% 2. เกลือ 6% 3 ซีอิ้วขาว 4% 4. น้าตาลทรายขาว 10% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใ ่วัตถุกันเ ีย (No Preservatives) วิธีการเก็บรัก า ควรเก็บไว้ในที่เย็น มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ 46-2-01860-6-0006 มผช. เลขที่ 85/2546 น้า นัก ุทธิ .....200.... กรัม ราคา ....120....... บาท ว่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. นัง มู ามชั้น 95% 2. น้าปลา 1% 3 ซีอิ้วขาว 2.5% 4. น้าตาลทรายขาว 1% 5. เกลือ 0.5% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใ ่วัตถุกันเ ีย (No Preservatives) วิธีการเก็บรัก า ควรเก็บไว้ในที่เย็น มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ 46-2-01860-6-0007 มผช. เลขที่ 132/2546 น้า นัก ุทธิ .....100..... กรัม ราคา ......60..... บาท
66 ่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. ปลาร้า ุก 30.86% 2. มแดงป่น 30.86% 3. กระเทียมป่น 30.86% 4. พริกป่น 2.47% 5. งาป่น 1.54% 6. ข่าป่น 2.47% 7. ใบมะกรูด 0.93% ไม่เจื ี (No Colors) ไม่ใ ่ ัตถุกันเ ีย (No Preservatives) ิธีการเก็บรัก า ค รเก็บไ ้ในที่เย็น มาตรฐานรับรอง ย. เลขที่ 46-2-01860-6-0004 มผช. เลขที่ น้า นัก ุทธิ .....400.... กรัม ราคา ......50....... บาท น้า นัก ุทธิ .....90.... กรัม ราคา ........15...... บาท
ปลาร้าบ ง มุนไพร ข้ มูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่ ึก า ักยภาพข งกลุ่มและค ามต้ งการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: บด้ ยเตาถ่าน ไฟธรรมชาติ มีกลิ่น มธรรมชาติ จุดด้ ย/จุด ่ น: มาชิกขาดไปทากิจกรรมข งตนเ ง เช่น ทาไร่ทานา เมื่ มี เด ร์มักจะประ บปัญ าการผลิต ทาได้น้ ย โ กา : มีแ ล่งจา น่ายชัดเจน เช่น กา ินธุ์พลาซ่า เ ๋แ นมเนื ง ตลาด เท บาลเมื งกา ินธุ์ ฯลฯ ปัญ า ุป รรค: กาลังการผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ขยายตั ินค้า (ผลิตภัณฑ์ใ ม่) 2) บรรจุภัณฑ์ แบบเปิดฝากระป๋ ง ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) เครื่ งทุบ เนื้ มู ามารถเคลื่ นย้ายได้ ะด ก เผื่ นาไปโช ์ตามงาน แ ดง ินค้า 2) เครื่ ง ไลด์เนื้ 3) เครื่ งแช่แข็ง อยากไป ึก าดูงาน จัง ัดร้ ยเ ็ด ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) น้าพริกแจ่ บ ง มูทุบ เรื่องอะไร? แน ทางการพัฒนา 1) คั่ กลิ้ง มูทุบ/ มูเค็ม ผลิตภัณฑ์ 2) บรรจุภัณฑ์
67
ภาพที่ 3.13 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้ ัต ์บ้านนาจารย์ 3.2.13 วิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ตาบล น งผื าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-9874111 ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มู ลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก ราคา ช่องทางการขาย ลัก กลุ่มลูกค้า ลัก กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน ยอดขายเฉลี่ย/ปี มาตรฐานที่ได้รับ ชื่อแบรนด์ โลแกน ตรา ินค้า (โลโก้) ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
า าร ข้า เ นีย เขา ง (ขายเมล็ดพันธุ์ มะลิ 105) Line, เครื ข่าย, ร้านขายปลีก ร้านขายปลีก 5,720,000 บาท/ปี GAP เมล็ดพันธุ์ข้า เขา ง แซบเผิ้ง มีคุณค่าทาง า าร
เขา ง
68 Story จาก ิ่ ง บ่ ง ชี้ ทางภูมิ า ตร์เ ป็ นแ ล่ ง ที่ มีดิ นและ ภาพอากา เป็ นเลิ เ มาะ เรื่องรา ค ามเป็นมา า รับการปลูกข้า พันธุ์ดี คุณภาพเยี่ยม มีค ามอ่อน อม นุ่ม อุดมด้ ยคุณค่า ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ ทางอา ารที่ดีต่อ ุขภาพ การประก ดติดอันดับ 2 ของประเท ปี 2562 ติดระดับ (โดนใจลูกค้า) 1-3 ระดับจัง ดั ประเภทข้า มีคุณภาพ ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
เมล็ดพันธุ์ข้า เขา ง
เมล็ดพันธุ์ข้า เขา ง มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ ..... GAP............ ค บคุมโดย กรมการข้า และกรม ่งเ ริมการเก ตร น้า นัก ุทธิ .............. กรัม ราคา ......... 500................ บาท ัน เดือน ปีที่ผลิต/บรรจุ MFG : .................................... ัน มดอายุ EXP : .................................... อื่นๆ ..........ข้า มะลิ 650 บาท................................
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: คุณภาพดีเป็นที่ยอมรับ มีมาตรฐาน, กลุ่มมีค ามเข้มแข็งใน การทางาน จุดด้อย/จุดอ่อน: ขาดการตลาด, ขาดแรงงานภาคการเก ตร โอกา : แ ล่งงานภาครัฐใ ้การ นับ นุน ปัญ าอุป รรค: ฤดูกาล, แ ล่งน้า อยู่ ่างเขตชลประทาน ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ……………………………………………………………… 2) ……………………………………………………………… ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) เครื่องคัดแยกเมล็ดพันธุ์ข้า 2) บรรจุภัณฑ์ (กระ อบใ ่ข้า ) อยากไป ึก าดูงาน รี ะเก ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้า เรื่องอะไร? แน ทางการพัฒนา น้าจมูกข้า กล้อง ผลิตภัณฑ์
69
ภาพที่ 3.14 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ ิ า กิจชุมชนปลูกข้า เ นีย เขา งตาบล น งผื 3.2.14 กลุ ่ม เก ตรอิน ทรีย ์ช าวนาบ้า นนอก เลขที ่ 262 มู ่ที่ 9 บ้า นท่า งาม ตาบล ุ่ม เม่า าเภ ยางตลาด จัง ัด กา ิน ธุ ์ 46120 Tel. 086-2256229, 087-4436007 ID Line: BAI6229 Facebook: ชา นา บ้านน ก ชา นาข งพระราชา ท งใบ ไชย ิง ์ เพจ: ชา นา บ้านน ก ข้า ธรรมชาติ เพื่ ุขภาพ ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
า าร ข้า ปล ด ารพิ ื่นๆ เช่น ข้า กล้ งน้านม มมะลิ 105 ข้า กล้ งไรซ์เบ รี่ ข้า กล้ งข้า เ นีย ดา ผงจมูกข้า กล้ ง น้า ้ม ายชู มักจากข้า เ นีย ดา ราคา กิโลกรัมละ 80 บาท ช่องทางการขาย ลัก Facebook กลุ่มลูกค้า ลัก กลุ่มคนรัก ุขภาพ กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 200-300 กิโลกรัม/เดื น ยอดขายเฉลี่ย/ปี 150,000 -200,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ มาตรฐาน ินทรีย์ EU, USDA, มกท. ชื่อแบรนด์ ชา นา บ้านน ก โลแกน ปลูกด้ ยใจ ใ ้ด้ ยรัก – ขายข้า ทาด้ ยใจ ใ ้ด้ ยรัก – ข้า แปรรูป
70 ตรา ินค้า (โลโก้) ฉลาก/บรรจุภัณฑ์ Story เรื่ งรา ค ามเป็นมา ที่น่า นใจข งผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ปรับปรุงจากโลโก้เดิม ซ งฟร ย ติ๊กเก ร์ จมูกข้า น้านมเขีย กา ินธุ์ เป็น ่ นที่ ุดม มบูรณ์ด้ ยคุณค่าทาง า ารที่ ุด ข งเมล็ดข้า มี ิตามินและแร่ธาตุที่ใ ้คุณแก่ร่างกาย โดยเฉพาะโปรตีน ธาตุ เ ล็ก ิตามินบีร ม และใย า าร โ เมก้า 3 6 9 มีประโยชน์ต่ การพัฒนา ม ง ข งคนทุกเพ ทุก ัย
ข้ มูลผลิตภัณฑ์เดิม
ข้า กล้ งปล ด ารพิ
ข้า น้านมเขีย กา ินธุ์ มาตรฐานรับร ง ย. เลขที่ ................ EU. เลขที่ ................. USDA. เลขที่ ................. มผช. เลขที่ ................. ื่นๆ ระบุ/เลขที่ ........ มกท. เลขที่ .................. ค บคุมโดย กรมการข้า และกรม ่งเ ริมการเก ตร น้า นัก ุทธิ ............. กรัม ราคา ................. บาท
ข้ มูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่ ึก า ักยภาพข งกลุ่มและค ามต้ งการ ลัก ณะข งผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ปล ด ารพิ , มีมาตรฐาน จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดการตลาด, ขาดแรงงาน โ กา : ภาครัฐใ ้การ นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ฤดูกาล, แ ล่งน้า ิ่งที่ต้ งการพัฒนา 1) ผงจมูกข้า ที่แพ็คเป็นซ ง า รับชง 1 แก้ 2) บรรจุภัณฑ์ผงจมูกข้า ที่แพ็คเป็นซ ง 3) เ ช า างจากผลจมูกข้า 4) พัฒนาผงจมูกข้า ผ มธัญพืช ่งิ ที่ต้ งการ นับ นุน 1) เครื่ งบดแ ้งขนาดกลางที่มีประ ิทธิภาพการบดที่ใช้เ ลาน้ ย 2) ซ งบรรจุผงจมูกข้า 3) เครื่ งบรรจุผงจมูกข้า 4) เครื่ ง บ คั่ จมูกข้า ยากไป ึก าดูงาน านาจเจริญ, รี ะเก , ุรินทร์ ที่ไ น? ยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การทาผงจมูกข้า ใ ้เก็บรัก าไ ้ได้นาน ยืด ายุการเก็บรัก า เรื่ ง ะไร? 2) การทาจมูกข้า ผ มธัญพืชต่างๆ ูตรการผ ม 3) การ บ รื การคั่ จมูกข้า ใน ุณ ภูมิที่พ เ มาะ
71 แนวทางการพัฒนา ผลิตภัณฑ์
ผงจมูกข้ น้ นม
ภาพที่ 3.15 กิจกรรมก รลงพื้นที่ ึก ิเคร ์ข้ มูล เพื่ ใช้ในก ร งแผนก รพฒน ยกร ดบผลิตภณฑ์ ณ กลุ่มเก ตร ินทรีย์ ช น บ้ นน ก 3.2.15 วิ า กิจ ชุม ชนข้า วงอกฮางกล้อ ง เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้ นจ น ต บลโนนน จ น เภ น คู จง ดก ิ น ธุ์ Tel. 099-7032169 ID Line: 099-7032169 Facebook ข้ กล้ ง งง ก เก ตรบ้ นจ น ข้ มูลจ กก รลงพื้นที่ ึก ิเคร ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้ ม ย โดยก รร ดมค มคิดเพื่ เป็น แน ท งในก รพฒน ผลิตภณฑ์แล ก ร ่งเ ริมก รข ย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ร ข้ ง ก งกล้ ง ื่นๆ เช่น ข้ ไรซ์เบ รี่ ข้ กล้ งม ลิ 105 ข้ ก่ เ นีย ข้ รข ม ลิ 105 ราคา กิโลกรมล 60 บ ท ช่องทางการขาย ลัก โรงพย บ ลเข ง กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้ ท่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 500 กิโลกรม ยอดขายเฉลี่ย/ปี 300,000 บ ท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ GAP, OTOP 5 ด ชื่อแบรนด์ ไดโนไรซ์ โลแกน เปี่ยมคุณค่ ดีต่ ุขภ พ ตรา ินค้า (โลโก้) ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
72 Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
จากผื น ดิ น ที่ อุ ด ม มบู ร ณ์ ด้ ยแร่ ธ าตุ ายธารลา าภู เ ขาไฟยุ ค โบราณผ่ า น กระบ นการเพาะงอกที่ ค บคุ ม คุ ณ ภาพทุ ก ขั้ น ตอน ท าใ ้ มี ารอา ารที่ มี ประโยชน์ต่อ ุขภาพ เช่นทอริชานอล กรดฟอรุลิก กรดแกรบมาแอมิโพบิ ทริก (CABA) มีประโยชน์ต่อการช่ ยบารุงระบบประ าทตาพิการต่อต้านมะเร็ง คล้าย ค าม ิตกกัง ลช่ ยในการขับ ารต่างๆและกระตุ้นฮอร์โมนการเจริญเติบโตข้า นาดูไดโนโรพ์จึงดีต่อ ุขภาพที่ต้องบอกต่อ
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
ข้า งอกฮางกล้อง
ข้า ไรซ์เบอรี่
คาแนะนา ............................................................................ มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ .......GAP.......... ควบคุมโดย ................................... น้า นัก ุทธิ ......1........ กรัม ราคา ..........60............... บาท วัน เดือน ปีที่ผลิต/บรรจุ MFG : .................................... วัน มดอายุ EXP : ...............................อื่นๆ ...............
คาแนะนา ............................................................................ มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ .......GAP.......... ควบคุมโดย ................................... น้า นัก ุทธิ ......1........ กรัม ราคา ...........70.............. บาท วัน เดือน ปีที่ผลิต/บรรจุ MFG : ....................................
ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: อา ารเพื่อ ุขภาพ, มีแ ล่งดินที่อุดม มบูรณ์ด้ ยแร่ธาตุ, ผลิตแบบโบราณจากนาดา จุดด้อย/จุดอ่อน: าตลาดยาก, บรรจุภัณฑ์ยังไม่ทัน มัย โอกา : ามารถแปรรูปได้ ลาก ลาย, ทีมงานมีค ามพร้อมต่อการพัฒนา ปัญ าอุป รรค: ขาดเทคนิคในการผลิตขั้น ูง ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) แปรรูปข้า
73 ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) เครื่ ง ด ุญญ ก 2) ถุงบรรจุภณฑ์ 1 กิโลกรม แล ครึ่งกิโลกรม 3) เครื่ งบดแป้ง ย่ งล เ ียด อยากไป ึก าดูงาน ไปที่ไ นก็ได้ที่เกี่ย กบก รท ข้ ที่ไ น? อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) แปรรูปข้ ใ ้เป็นซีเรี่ย เรื่องอะไร? 2) ท ขนมต่ งๆ ที่เก็บไ ้ได้น น ไม่เป็นขนมเปียก แน ทางการพัฒนา 1) แปรรูปข้ (ข้ เกรียบ) ไดโนไรซ์ ผลิตภัณฑ์ 2) แปรรูปข้ ( บู่ข้ กล้ ง) ไดโนไรซ์
ภาพที่ 3.16 กิจกรรมก รลงพื้นที่ ึก ิเคร ์ข้ มูล เพื่ ใช้ในก ร งแผนก รพฒน ยกร ดบผลิตภณฑ์ ณ ิ กิจชุมชนข้ ง ก งกล้ ง 3.2.16 กลุ่ม ผลิต ภัณ ฑ์ OTOP แจ่ บองแม่ม า เลขที่ 2 มู่ที่ 4 บ้ นย ง ุ้ม ต บลย ง ุ้ ม เภ ท่ คนโท จง ดก ินธุ์ Tel. 082-2015049 ID Line: 082-2015049 Facebook ร ตรี น มช ลี ม ชิกกลุ่ม จ น น 6 คน ข้ มูลจ กก รลงพื้นที่ ึก ิเคร ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้ ม ย โดยก รร ดมค มคิดเพื่ เป็น แน ท งในก รพฒน ผลิตภณฑ์แล ก ร ่งเ ริมก รข ย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
ร แจ่ บ ง มุนไพรแม่ม ปล ร้ ทรงเครื่ ง ราคา กร ปุกเล็ก 10 บ ท, กร ปุกใ ญ่ 50 บ ท ช่องทางการขาย ลัก Facebook, ต ม เด ร์ กลุ่มลูกค้า ลัก ลูกค้ ท่ ไป กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 200 กิโลกรม/เดื น ยอดขายเฉลี่ย/ปี
74 มาตรฐานที่ได้รับ ชื่อแบรนด์ โลแกน ตรา ินค้า (โลโก้)
ยังไม่มี แจ่วบองแม่ม า ร เด็ด เผ็ดอร่อย
ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ปลาร้าเป็นการถนอมปลาโดยการ มัก ใ ้คุณค่าด้าน ารอา ารประเภทโปรตีน ไขมั น เกลื อ แร่ ค่ อ นข้ า ง ู ง ามารถน าไปปรุ ง อา ารได้ ลายชนิ ด ตั้งแต่ น้าพริก ลน ทอด นึ่ง เผา แล้วแต่ขนาดของปลาร้ า เพื่อใ ้ผู้บริโภคลิ้มร ความอร่อยของปลาร้าเมนูใ ม่ แม่ม า จึงได้พัฒนา ูตร ปลาร้าน้าพริกเผา และ คั่วกลิ้งปลาย่าง ความอร่อยที่ลงตัว
ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม ่วนประกอบ าคัญโดยประมาณ
1. เนื้อปลาร้า 60% 2. เครื่อง มุนไพร 40% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใช้วัตถุกันเ ีย (No Preservatives) มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ ................. น้า นัก ุทธิ ...7.5..... กรัม ราคา .......10..... บาท น้า นัก ุทธิ .....40..... กรัม ราคา ......50...... บาท
แจ่วบอง
75 ข้ มูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่ ึก า ักยภาพข งกลุ่มและค ามต้ งการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ใช้ปลานิลจากลาน้าปา ซึ่งเป็นเขื่ นเก็บน้าจัง ัดกา ินธุ์ จุ ด ด้ ย/จุ ด ่ น: กลุ่ ม ยั ง ไม่ เ ข้ ม แข็ ง การตลาดยั ง ไม่ ชั ด เจน ขาดแ ล่ ง จา น่ายที่แน่น น ่ นใ ญ่ทาตามคา ั่งซื้ โ กา : น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ถื ่าเป็นโ กา ที่ดีมากๆ ในการพัฒนา คุณภาพผลิตภัณฑ์ ปัญ า ุป รรค: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์ช่ ยในการผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ยากพัฒนาด้านบรรจุภัณฑ์ 2) มาตรฐานรับร ง 3) โลโก้ และบรรจุภัณฑ์ ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) ุปกรณ์การผลิต + ภาชนะที่ใช้ในการประก บ 2) บรรจุภัณฑ์/ถุงพลา ติก 3) เครื่ งปั้มบรรจุภัณฑ์แบบเปิด ะด ก 4) เครื่ งปั่น 5) เครื่ ง บ อยากไป ึก าดูงาน แม่ าปลาร้าบ ง จัง ัดร้ ยเ ็ด ที่ไ น? อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ 1) การจัดเก็บ เรื่องอะไร? 2) การทาผลิตภัณฑ์เพิ่ม (ต่ ย ด) แน ทางการพั ฒ นา 1) พัฒนากระบ นการผลิต และบรรจุภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ 2) พัฒนาผลิตภัณฑ์เพิ่ม (ต่ ย ด)
ภาพที่ 3.17 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บ งแม่ม า
76 3.2.17 กลุ่ม ปลาร้า บองแม่บ ุญ ร่ว ม เลขที่ 32 มู่ที่ 8 บ้า นมิต ร น งเรื ง ตาบลกุด โดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 095-2481560 ID Line: 095-2481560 Facebook: ปลาร้าบ ง มุนไพร by แม่บุญร่ ม ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก ราคา ช่องทางการขาย ลัก กลุ่มลูกค้า ลัก กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน ยอดขายเฉลี่ย/ปี มาตรฐานที่ได้รับ ชื่อแบรนด์ โลแกน ตรา ินค้า (โลโก้)
า าร ปลาร้าบ ง มุนไพร ุก กระปุกเล็ก 30 บาท, กระปุกใ ญ่ 100 บาท Facebook, ร้านขายปลีก, ตาม เด ร์ ลูกค้าทั่ ไป 100 กิโลกรัม/เดื น 100,000 บาท/ปี ยังไม่ได้ข ย. แม่บุญร่ ม เล ค่า ปลาร้า มุนไพร รูปถ่ายแม่บุญร่ ม (กราฟิก)
ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
ฉลาก ขนาด 4.5 cm. X 8 cm. โทน ีเขีย คล้ายแบบเดิม บรรจุภัณฑ์ ยากได้แบบเดิม (มี ู ิ้ ) ใ ่โลโก้ พช. 4S มม . OTOP และ ก น.
Story เรื่องราวความเป็นมา ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ (โดนใจลูกค้า)
ปลาร้าเป็นการถน มปลาโดยการ มัก ใ ้คุณค่าด้าน าร า ารประเภทโปรตีน ไขมั น เกลื แร่ ค่ นข้ า ง ู ง ามารถน าไปปรุ ง า ารได้ ลายชนิ ด ตั้งแต่ น้ าพริก ลน ท ด นึ่ง เผา แล้ แต่ขนาดข งปลาร้ า ซึ่ง แม่บุญร่ ม ได้ พัฒนา ูตรจนลงตั เป็น ปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า และ ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว เพื่ ใ ้ผู้บริโภคลิ้มร ค าม ร่ ยแบบไร้กัง ลเรื่ งไขมัน
77 ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม ่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. เนื้อปลานิล 60% 2. เครื่อง มุนไพร 40% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใช้ ัตถุกันเ ีย (No Preservatives) มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ ................. ยังไม่มี อยู่ในระ ่างดาเนินการ น้า นัก ุทธิ .....150..... กรัม ราคา ......35..... บาท น้า นัก ุทธิ .....500... กรัม ราคา ......100.... บาท
แจ่ บอง ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ุก ะอาด มุนไพร ดเ มอ จุดด้อย/จุดอ่อน: การตลาดยังไม่ชัดเจน ขาดแ ล่งจา น่ายที่แน่นอน ่ นใ ญ่ทาตามคา ั่งซื้อ โอกา : น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ถือ ่าเป็นโอกา ที่ดีมากๆ ในการพัฒนา คุณภาพผลิตภัณฑ์ ปัญ าอุป รรค: ขาดเครื่องมืออุปกรณ์ช่ ยในการผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) อยากมีเครื่องบรรจุภัณฑ์ที่ได้มาตรฐาน 2) อยากพัฒนาผลิตภัณฑ์เป็นแบบอบแ ้ง 3) อยากได้รับการรับรอง ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) เครื่องปั่น เพื่อใช้ในการปั่นเครื่องเท 2) เครื่องผ มอา าร 3) มีค ามต้องการเตาอบที่มีขนาดเ มาะ มกับการดาเนินงาน อยากไป ึก าดูงาน แม่ าปลาร้า จัง ัดร้อยเอ็ด ที่ไ น?
78 อยากเรียนรู้เกี่ยวกับ เรื่องอะไร? แนวทางการพัฒนา ผลิตภัณฑ์
1) การ บแ ้งข งปลาร้าบ ง มุนไพร 2) คั่ กลิ้ง 3) ปลาร้าน้าพริกเผา 1) พัฒนากระบ นการผลิต และบรรจุภัณฑ์ 2) พัฒนาผลิตภัณฑ์เพิ่ม (ต่ ย ด)
ภาพที่ 3.18 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูล ฯ เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กลุ่มปลาร้าบ งแม่บุญร่ ม 3.2.18 กรณ์การเก ตรก้าวแ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้าน น งริ นัง ตาบลลา น ง แ น าเภ น งกรุง รี จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 064-2747116, 089-6913384 ID Line: 089-6913384 Facebook: ธารรดา ไร่ พุ ท ธา มาชิ ก กลุ่ ม จ าน น 32 คน เครื ข่ า ยร่ ม จ าน น 103 ราย 9 ต าบล ข้ มูลจากการลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย โดยการระดมค ามคิดเพื่ เป็น แน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการ ่งเ ริมการขาย ประเภท ินค้า ผลิตภัณฑ์ ลัก
นิ ค้าทางการเก ตร แยม/น้า ม่ นเข้มข้น ื่นๆ เช่น แปรรูปกล้ ย-ฉาบ, แปรรูปฟักท ง-ฉาบ, แปรรูป ม่ นไ ม-แยม น้า ม่ นเข้มข้น ชาใบ ม่ น, ผักกินใบ, ผักกินผล-กระเจี๊ยบ เขีย บแ ้ง, ผลไม้-มะม่ ง แยม/น้า/ก น ราคา 20 – 100 บาท ช่องทางการขาย ลัก ขายเ ง, ขาย นไลน์ กลุ่มลูกค้า ลัก คนในชุมชน กาลังผลิตเฉลี่ย/เดือน 2,500 กิโลกรัม/เดื น ยอดขายเฉลี่ย/ปี 750,000 บาท/ปี มาตรฐานที่ได้รับ GAP ใบรับร งการปฏิบัติทางการเก ตรที่ดี า รับการผลิต.................................. ชื่อแบรนด์ น้ งแ น โลแกน ปรา จาก ารเคมี ุขภาพดีทั้งคนกิน คนทา
79 ตรา ินค้า (โลโก้)
ปรับปรุงโลโก้เดิม
ฉลาก/บรรจุภัณฑ์
น้า ม่อนเข้มข้น ใช้ฉลาก ินค้าแบบ งกลม เ ้นผ่า ูนย์กลาง 3 cm. ซองชา ม่อน ใช้ฉลาก ินค้าแบบ ี่เ ลี่ยม ขนาด 7 cm. X 9 cm. Story กรณ์การเก ตรก้า แ น จากัด เน้นทาการเก ตรด้ ย ลักธรรมชาติ บนพื้นที่ เรื่องราวความเป็นมา การเก ตรที่ไม่มี ารพิ ตกค้าง ได้รับการรับรองการปฏิบัติทางการเก ตรที่ดี ที่น่า นใจของผลิตภัณฑ์ า รับการผลิต เพื่อ ุขภาพดีทั้งคนกิน คนทา (โดนใจลูกค้า) ข้อมูลผลิตภัณฑ์เดิม
แยม / น้า ม่อนเข้มข้น
แยม / น้า ม่อนเข้มข้น
ว่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. ลูก ม่อน 75% 2. น้าตาล 15% 3. เพคติน (Pectin) 4% 4. กรดมะนา 6% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใช้ ัตถุกันเ ีย (No Preservatives) มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ ...GAP.............. น้า นัก ุทธิ .............. กรัม ราคา ......................... บาท ว่ นประกอบ าคัญโดยประมาณ 1. ลูก ม่อน 100% ไม่เจือ ี (No Colors) ไม่ใช้ ัตถุกันเ ีย (No Preservatives) มาตรฐานรับรอง อย. เลขที่ ................ มผช. เลขที่ ................. อื่นๆ ระบุ/เลขที่ ....GAP............. น้า นัก ุทธิ .............. กรัม ราคา ..........35............... บาท
80 ข้อมูลจากการ ิเคราะ ์ SWOT เพื่อ ึก า ักยภาพของกลุ่มและค ามต้องการ ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: อินทรีย์ ปรา จาก ารเคมี จุดด้อย/จุดอ่อน: ขาดเครื่องมืออุปกรณ์ ยังใช้แบบครั เรือน โอกา : เป็นตั อย่างต้นแบบแปรรูป ม่อนใ ้กับชุมชน ปัญ าอุป รรค: ักยภาพในการเพิ่มพื้นที่ผลผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ผลิตภัณฑ์ใ ม่จาก ม่อน 2) บรรจุภัณฑ์ 3) ยกระดับ เพิ่มผลผลิต ิ่งที่ต้องการ นับ นุน 1) อุปกรณ์แปรรูป เช่น ม้อทองเ ลือง 2) ตู้แช่ 3) บรรจุภัณฑ์แบบซองและข ด 4) ตะกร้าใ ่ผัก (แล็ค) 5) รถเข็น 6) กล่องเก็บผล ด 7) พลา ติกใ อยากไป ึก าดูงาน ? แ ล่งแปรรูปทางการเก ตร ที่ไ น? กิจการลุงบุญมี อาเภอรา ีไ ล จัง ัด รี ะเก อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ 1) แปรรูปผัก/ผลไม้ ( ม่อน) เรื่องอะไร? 2) เก ตรอินทรีย์ครบ งจร แน ทางการพั ฒ นา 1) แปรรูป ม่อน ผลิตภัณฑ์ 2) บรรจุภัณฑ์ธรรมชาติ
ภาพที่ 3.19 กิจกรรมการลงพื้นที่ ึก า เิ คราะ ์ข้อมูล ฯ เพื่อใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ ณ กรณ์การเก ตรก้า แ น จากัด
81 รุปผลการ ิเคราะ ์ SWOT และประเด็นค ามต้องการ จากการลงพื้นที่ ึก าข้ มูลใน ถานประก บการข้างต้น ามารถ รุปประเด็น าคัญได้เป็นราย ถานประก บการ ดังนี้ กรณี ึก าที่ 1 กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพทอผ้าไ มแพร าบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ดั กา ินธุ์ โทร ัพท์ 083-3383956
ผ้าไ มแพร า
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุด แข็ง: ล ดลายที่เป็นเ กลัก ณ์ จุดด้ ย/จุด ่ น: ต้นทุน, การผลิตใช้เ ลานาน โ กา : เป็นที่รู้จัก ย่างก ้างข าง, มี ลาย น่ ยงานใ ้การ นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ไม่มี ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) เพิ่มผลิตภัณฑ์ใ ม่ 2) ทาผ้านุ่ม 3) ผ้าซิ่น อยากไป ึก าดูงานที่ กลนคร, มุกดา าร อยากเรียนรู้เกี่ย กับ การย้ มครั่ง คราม แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ผ้าซิ่นแพร า (ลายขิด+จก) ีธรรมชาติ+คราม
กรณี ึก าที่ 2 กลุ่มผ้าไ มมัด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านคาไ ตาบล น งกุง รี าเภ น งกุง รี จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 088-3371721
ผ้าซิน่
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ีไม่ตก จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดกาลังการผลิต โ กา : มี น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ปัญ า ุป รรค: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์ ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) เพิ่มผลิตภัณฑ์ใ ม่ อยากไป ึก าดูงานที่ กลนคร, มุกดา าร อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) ล ดลายมัด มี่ใ ม่ ( มี่ร่าย) 2) ย้ ม ีธรรมชาติ แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ผ้าซิ่นไ มมัด มี่ ( มี่ร่าย) ยังทาไม่เคยทา ทาไม่เป็น ย้ ม ีธรรมชาติ (เปลื กประดู่ มีมากในท้ งถิ่น)
82 กรณี ึก าที่ 3 กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้านกุดคร ง ตาบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 063-1124939 ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ล ดลายที่เป็นเ กลัก ณ์แพร า กา ินธุ์ จุดด้ ย/จุด ่ น: ไม่กันน้า, ไม่แข็งแรง โ กา : มีกลุ่มเดีย ที่ทา, ไม่ซ้าใคร ปัญ า ุป รรค: ตลาดยังไม่ก ้าง ขายได้เฉพาะใน ตั จัง ัด ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) คุณภาพร่มในการใช้งาน 2) ตลาด อยากไป ึก าดูงานที่ กลนคร, มุกดา าร อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การทากระดา (ทาร่ม) 2) การ กรีนลายแพร า แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ร่มกระดา ลายแพร า
ร่มผ้าพื้นเมื ง กรณี ึก าที่ 4 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้ ยโพธิ์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 065-0359602
ผ้าพันค (มัดย้ ม)
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ดินแดง, โคลน จุดด้ ย/จุด ่ น: ีตก โ กา : ค ามเป็น ีธรรมชาติ ปัญ า ุป รรค: ข้ จากัดลายมัดย้ ม, ตลาด/แ ล่ง จา น่ายไม่แน่น น ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) พัฒนาลายมัดย้ ม 2) พัฒนาการตลาด 3) พัฒนามาตรฐานข ง ี ( ีตก) อยากไป ึก าดูงานที่ กลนคร, มุกดา าร อยากเรียนรู้เกี่ย กับ การแปรรูปตัดเย็บผ้า (กระเป๋า, ข งชาร่ ย) 2) พัฒนาเ ดินแดงที่ใช้แล้ แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ บรมย้ ม ีธรรมชาติ , แปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้า, เทคนิคมัดย้ ม
83 กรณี ึก าที่ 5 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 098-8427578
ผ้าซิ่นมัด มี่ (ลาย ร้ ยด กค้ ช่ กระโดน)
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ล ดลายมัด มี่มีเ กลัก ณ์ จุดด้ ย/จุด ่ น: ตลาด ราคา โ กา : มี น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ปัญ า ุป รรค: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์ ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้า อยากไป ึก าดูงานที่ าเภ ชนบท จัง ัดข นแก่น อยากเรียนรู้เกี่ย กับ การแปรรูปตัดเย็บผ้า (กระเป๋า, ข งชาร่ ย) แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ บรมย้ ม ีธรรมชาติ, แปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้า
กรณี ึก าที่ 6 กลุ่มทอผ้า พื้น ลายขัดบ้านนิคม นองบั เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 095-1683269, 083-4956319, 086-3144573
เ ื้ าเร็จรูป
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุ ด เด่ น /จุ ด แข็ ง : ผ้ า ท ลายขิ ด มี ค ามประณี ต , มาชิก ยู่ใน ัยทางาน+ ัยคุณแม่ จุ ด ด้ ย/จุ ด ่ น: ผลิ ต ไม่ ทั น ตามค ามต้ งการ, ขาดทัก ะการผลิตล ดลาย โ กา : มี น่ ยงาน นับ นุน ปั ญ า ุ ป รรค: ไม่ ามารถเข้ า ได้ ทุ ก งาน, ขาด ประ บการณ์ ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) พัฒนาฝีมื (ตัดเย็บ) 2) พัฒนาการย้ ม ีธรรมชาติ 3) พัฒนาการ กแบบแฟชั่น อยากไป ึก าดูงานที่ มุกดา าร อยากเรี ย นรู้ เ กี่ ย กั บ 1) การตั ด เย็ บ 2) การ กแบบลายผ้า 3) การย้ มผ้า แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ย้ ม ีธรรมชาติ พัฒนาผ้าฝ้าย ต้ งการเครื่ งมื
84 กรณี ึก าที่ 7 กลุ่มจั ก านบ้าน นอง ้า ง เลขที่ 86 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง าเภ กุฉินารายณ์ จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-7190400
จัก านลายขิด
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุ ด เด่ น /จุ ด แข็ ง : มี ฝี มื การผลิ ต ที่ โ ดดเด่ น , ไม่ มี คู่แข่งทางการตลาดในกลุ่มเดีย กัน จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดผู้ ื บท ด เนื่ งจากชิ้นงาน ประณีต, มาชิก ูง ายุ ่ นใ ญ่ผลิต ดนึ่งข้า โ กา : น่ ยงาน นับ นุน ปัญ า ุป รรค: การตลาด ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) พัฒนารูปแบบ ินค้า ผลิ ต ง่ายในเชิงพาณิชย์ 2) เครื่ งมื ในการผลิต อยากไป ึก าดูงานที่ กลุ่มที่มีฝีมื ย ดเยี่ยมที่ ุด ในประเท ไทย อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การ กแบบผลิตภัณฑ์ที่ ดคล้ งกับตลาด 2) การใช้เครื่ งมื ทุ่นแรง แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) ผลิตภัณฑ์ใ ม่ 2) น ัตกรรมเครื่ งมื ในการผลิต
กรณี ึก าที่ 8 กลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบั เลขที่ 182 มู่ที่ 9 บ้าน น งบั ตาบลเจ้าท่า าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 087-4037888
เ ื่ กก (ลายไดโนเ าร์)
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ล ดลายที่เป็นเ กลัก ณ์ (ไดโนเ าร์), มีค าม ามัคคีเข้มแข็ง จุดด้ ย/จุด ่ น: ผลิตช้าไม่ทันต่ งาน เด ร์, แรงงานขาดค ามต่ เนื่ ง โ กา : มี น่ ยงาน นับ นุน, มีตลาด นไลน์ มี ลูกค้าประจา ปัญ า ุป รรค: กาลังผลิตไม่พ , ขาดเครื่ งทุ่นแรง ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) แปรรูปผลิตภัณฑ์ 2) บรรจุภัณฑ์ 3) โลโก้ อยากไป กึ าดูงานที่ บ้านแพง จัง ัดม า ารคาม อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) แปรรูป 2) การตลาด 3) การพัฒนาผลิตภัณฑ์ แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) ย้ ม ีธรรมชาติ 2) การแปรรูป 3) ทัก ะการ าน
85 กรณีศึกษาที่ 9 กลุ่มจักสานไม้ไผ่ไ ร่ เลขที่ 42/2 มู่ที่ 16 บ้าน น งตากไ ตาบล งเปลื ย าเภ เขาวง จัง วัดกา ินธุ์ โทรศัพท์ 085-7558253
ตะกร้าผ บท ง
ลักษณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: มีไม้ไผ่ในธรรมชาติเพียงพ , มี มาชิกมากกว่า 50 คน จุดด้ ย/จุด ่ น: รูปแบบผลิตภัณฑ์, ลวดลาย, ขาด เครื่ งมื ุปกรณ์ในการผลิต, กลุ่มไม่มีชื่ เ ียง โ กา : มี น่วยงาน นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ขาดตลาด, พ่ ค้าคนกลางกดราคา สิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ผลิตภัณฑ์รูปแบบใ ม่ๆ 2) เครื่ งมื ุปกรณ์ผลิต, เครื่ งเ ลาและจักเ น้ ต ก อยากไปศึกษาดูงานที่ ลาว อยากเรียนรู้เกี่ยวกับ 1) รูปทรงใ ม่ 2) แบบตัวลาย 3) การตลาด แนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) กแบบ ผลิตภัณฑ์ใ ม่ 2) เครื่ งทุ่นแรง
กรณีศึกษาที่ 10 กลุ่มถ่านอัดแท่งโนนสูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ โทรศัพท์ 094-0409615
ถ่าน ัดแท่ง
ลักษณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: าถ่านในพื้นที่ได้ง่าย, มี าคาร ถานที่ชัดเจน จุดด้ ย/จุด ่ น: ยังไม่ได้มาตรฐาน การรับร ง, ขาดฉลาก และบรรจุภัณฑ์, ขาดการแปรรูป โ กา : มี น่วยงานรัฐใ ้การ นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ขาด ุปกรณ์ ตู้ บ, ขาดการตลาด สิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) เป็นเครื่ ง า างฟ ก น้า 2) บู่ 3) แชมพู อยากไปศึกษาดูงานที่ แ ล่งแปรรูปผลิตภัณฑ์จากถ่าน อยากเรียนรู้เกี่ยวกับ 1) การตลาด นไลน์ 2) เทคนิคการขาย แนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) การแปรรูป ผลิตภัณฑ์จากถ่าน
86 กรณีศึกษาที่ 11 กลุ่มชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านเสมา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้านเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 098-1052445, 062-1957668
ผลิตภัณฑ์จาก ัตลัก ณ์ธุง
ลักษณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ธุงมีเ กลัก ณ์เฉพาะตั , กลุ่มมี ค ามแข็งแรง ามัคคี, มีการจัดการที่ดี จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์การผลิต, ขาดตลาดร งรับ, ขาดรูปแบบผลิตภัณฑ์ที่ ดคล้ งกับยุค มัย โ กา : มี น่ ยงาน นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ค ามคงทน แข็งแรง คงทนข ง ี, การพันกันข งธุง ยุ่งเยิงขณะใช้งาน สิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) บรรจุภัณฑ์ 2) โลโก้ 3) คุณภาพผลิตภัณฑ์ อยากไปศึกษาดูงานที่ กลนคร, มุกดา าร อยากเรียนรู้เกี่ยวกับ 1) การพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ 2) กระบ นการผลิตและจา น่าย ินค้า 3) ตลาด แนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) เครื่ งทุ่นแรง 2) กแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่
กรณีศึกษาที่ 12 กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อสัตว์บ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บาลตาบล นาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 087-2158459
มูทุบ ปลาร้าบ ง
ลักษณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: บด้ ยเตาถ่าน ไฟธรรมชาติ มี กลิ่น มธรรมชาติ จุดด้ ย/จุด ่ น: มาชิกขาดไปทากิจกรรมข ง ตนเ ง เช่น ทาไร่ทานา โ กา : มีแ ล่งจา น่ายชัดเจน ปัญ า ุป รรค: กาลังการผลิต สิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) บรรจุภัณฑ์ 2) โลโก้ 3) คุณภาพผลิตภัณฑ์ อยากไปศึกษาดูงานที่ กลนคร, มุกดา าร อยากเรียนรู้เกี่ยวกับ 1) การพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ 2) กระบ นการผลิตและจา น่าย ินค้า 3) ตลาด แนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) เครื่ งทุ่นแรง 2) กแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่
87 กรณี ึก าที่ 13 ิ า กิจ ชุมชนปลูกข้า เ นีย เขา งตาบล นองผือ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ตาบล น งผื าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-9874111
เมล็ดพันธุ์ข้า เขา ง
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: คุณภาพดีเป็นที่ย มรับ มี มาตรฐาน, กลุ่มมีค ามเข้มแข็งในการทางาน จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดการตลาด, ขาดแรงงาน โ กา : แ ล่งงานภาครัฐใ ้การ นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ฤดูกาล, แ ล่งน้า ยู่ ่างเขต ชลประทาน ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) บรรจุภัณฑ์ 2) โลโก้ 3) คุณภาพผลิตภัณฑ์ อยากไป ึก าดูงานที่ รี ะเก อยากเรียนรู้เกี่ย กับ แปรรูปข้า แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ น้าจมูกข้า กล้ ง
กรณี ึก าที่ 14 กลุ่มเก ตรอินทรีย์ ชา นา บ้านนอก เลขที่ 262 มู่ที่ 9 บ้านท่างาม ตาบล ุ่ม เม่า าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 086-2256229
ข้า น้านมเขีย กา ินธุ์
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ปล ด ารพิ , มีมาตรฐาน จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดการตลาด, ขาดแรงงาน โ กา : ภาครัฐใ ้การ นับ นุน ปัญ า ุป รรค: ฤดูกาล, แ ล่งน้า ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ผงจมูกข้า ที่แพ็คเป็นซ ง า รับชง 1 แก้ 2) บรรจุภัณฑ์ผงจมูกข้า ที่แพ็ค เป็นซ ง 3) เ ช า างจากผลจมูกข้า 4) พัฒนาผงจมูกข้า ผ มธัญพืช อยากไป ึก าดูงานที่ านาจเจริญ, รี ะเก , ุรินทร์ อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การยืด ายุการเก็บรัก า 2) ูตรการผ ม 3) การ บ รื การคั่ จมูกข้า แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ผงจมูกข้า น้านม
88 กรณี ึก าที่ 15 กลุ่มข้า กล้องงอกบ้านจาน เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้านจาน ตาบลโนนนาจารย์ าเภ นาคู จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 099-7032169
ข้า กล้ งปล ด ารพิ
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: า ารเพื่ ุขภาพ, มีแ ล่งดินที่ ุดม มบูรณ์ด้ ยแร่ธาตุ, ผลิตแบบโบราณ จุดด้ ย/จุด ่ น: าตลาดยาก, บรรจุภัณฑ์ โ กา : ามารถแปรรูปได้ ลาก ลาย, ทีมงานมี ค ามพร้ มต่ การพัฒนา ปัญ า ุป รรค: ขาดเทคนิคในการผลิตขั้น ูง ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ถุงบรรจุภัณฑ์ที่มีฉลากในถุง ไม่ต้ งติด ติ๊กเก ร์ อยากไป ึก าดูงานที่ ไปที่ไ นก็ได้เกี่ย กับการทาข้า อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) แปรรูปข้า ใ ้เป็นซีเรี่ย 2) ทาขนมต่างๆ ที่เก็บไ ้ได้นาน ไม่เป็นขนมเปียก แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์
กรณี ึก าที่ 16 กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บองแม่ม า เลขที่ 2 มู่ที่ 4 บ้านยาง ุ้ม ตาบล ยาง ุ้ม าเภ ท่าคันโท จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 082-2015049
แจ่ บ ง
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ใช้ปลานิลจากลาน้าปา ซึ่งเป็น เขื่ นเก็บน้าจัง ัดกา ินธุ์ จุดด้ ย/จุด ่ น: กลุ่มยังไม่เข้มแข็ง การตลาดยังไม่ ชัดเจน ขาดแ ล่งจา น่ายที่แน่น น โ กา : น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ถื ่าเป็นโ กา ที่ดี ในการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ ปัญ า ุป รรค: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์ช่ ยในการผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ยากพัฒนาด้านบรรจุภัณฑ์ 2) ยากพัฒนาโลโก้ ฉลาก อยากไป ึก าดูงานที่ แม่ าปลาร้าบ ง ร้ ยเ ็ด อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การจัดเก็บ 2) การทาผลิตภัณฑ์เพิ่ม (ต่ ย ด) แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) พัฒนากระบ นการผลิต และบรรจุภัณฑ์ 2) พัฒนาผลิตภัณฑ์เพิ่ม (ต่ ย ด)
89 กรณี ึก าที่ 17 กลุ่มปลาร้าบองแม่บุญร่ ม เลขที่ 32 มู่ที่ 8 บ้านมิตร น งเรื ง ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 095-2481560
แจ่ บ ง
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ุก ะ าด มุนไพร ดเ ม จุดด้ ย/จุด ่ น: การตลาดยังไม่ชัดเจน ขาดแ ล่ง จา น่ายที่แน่น น ่ นใ ญ่ทาตามคา ั่งซื้ โ กา : น่ ยงาน นับ นุน (พช.) ถื เป็นโ กา ที่ ดีในการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ ปัญ า ุป รรค: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์ช่ ยการผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ยากพัฒนาบรรจุภัณฑ์ 2) ยากพัฒนาผลิตภัณฑ์เป็นแบบ บแ ้ง อยากไป ึก าดูงานที่ แม่ าปลาร้าบ ง ร้ ยเ ็ด อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) การ บแ ้งข งปลาร้าบ ง มุนไพร 2) คั่ กลิ้ง 3) ปลาร้าน้าพริกเผา แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) พัฒนากระบ นการผลิต และบรรจุภัณฑ์ 2) พัฒนาผลิตภัณฑ์เพิ่ม (ต่ ย ด)
กรณี ึก าที่ 18 กรณ์การเก ตรก้า แ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้าน น งริ นัง ตาบล ลา น งแ น าเภ น งกรุง รี จัง ดั กา ินธุ์ โทร ัพท์ 064-2747116
แยม / น้า ม่ นเข้มข้น
ลัก ณะของผลิตภัณฑ์ จุดเด่น/จุดแข็ง: ินทรีย์ ปรา จาก ารเคมี จุดด้ ย/จุด ่ น: ขาดเครื่ งมื ุปกรณ์ โ กา : เป็นตั ย่างต้นแบบแปรรูป ม่ นใ ้กับชุมชน ปัญ า ุป รรค: ักยภาพในการเพิ่มพื้นที่ผลผลิต ิ่งที่ต้องการพัฒนา 1) ผลิตภัณฑ์ใ ม่จาก ม่ น 2) บรรจุภัณฑ์ 3) ยกระดับ เพิ่มผลผลิต อยากไป ึก าดูงานที่ แ ล่งแปรรูปทางการเก ตร อยากเรียนรู้เกี่ย กับ 1) แปรรูปผัก/ผลไม้ ( ม่ น) 2) เก ตร ินทรีย์ครบ งจร แน ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 1) แปรรูป ม่ น 2) บรรจุภัณฑ์ธรรมชาติ
90 รุปผลการ ึก าและ ิเคราะ ์ ักยภาพของกลุ่มเป้า มาย จากข้อมูลที่ได้ในการลงพื้นที่จัดเก็บข้อมูลโดย ิธีการ ัมภา ณ์เชิงลึกและการประชุมระดมค ามคิด พบ ่า ผู้ป ระกอบการทั้ง 18 ราย มีปัญ า และค ามต้องการที่แตกต่างกัน ร มทั้งมี ักยภาพในการผลิต การบริ าร รูปแบบผลิตภัณฑ์ รายได้ กลุ่ มลูกค้าเป้า มายที่แตกต่างกัน แม้ ่าจะเป็นผู้ผ ลิต ินค้าในกลุ่ ม เดีย กัน ดังนั้น การ างแผนในการพัฒ นาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ย่อมแตกต่างกัน ดังนั้น ค รมีการเริ่มต้นที่ การ ร้างค ามรู้ร่ มกันก่อน เพื่อใ ้เข้าใจแน ทางและทิ ทางในการพัฒนาที่ อดคล้องกับค ามต้องการ ของตลาด ลั ง จากนั้ น จึ ง ค้ น าค ามคิ ด ร มยอดในการพั ฒ นาร่ มกั น ใน า รั บ การ ร้ า งค ามรู้ ผู้ประกอบการมีค ามเ ็นร่ มกัน ่า ค รมีกิจกรรม ึก าดูงานในแ ล่งที่มีการพัฒนาจนประ บผล าเร็จ โดยแ ล่ง ึก าดูงานนั้นต้องมีระบบการผลิตและรูปแบบ ินค้าที่ใกล้เคียงกันกับผู้ ึก าดูงาน ภาย ลังจาก การ ึก าดูงานจึงมีการจัดอบรมใ ้ค ามรู้และระดมค ามคิด าข้อ รุปในการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ ชุมชนต่อไป
บทที่ 4 การ กแบบและพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จาก ัตถุประ งค์การ ิจัยทั้ง 3 ประการ คื 1) เพื่ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการ ข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ 2) เพื่ ยกระดับน ัตกรรมการผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัด กา ินธุ์ 3) เพื่ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ใ ้ ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาด และกลุ่มผู้บริโภคเป้า มาย ในบทที่ 4 นี้ เป็นการดาเนินงาน ิจัยใน ่ นข ง ัตถุประ งค์การ ิจัยข้ ที่ 2 เพื่ ยกระดับน ัตกรรมการผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ และข้ ที่ 3 เพื่ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ใ ้ ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาดและกลุ่มผู้บริโภคเป้า มาย า รับการดาเนินงานในบทนี้ มี 3 ขั้นต น ดังนี้ ขั้นที่ 1 การ ร้างความเข้าใจกับผู้ผลิต ผู้ประก บการ OTOP โดยจัดกิจกรรม ร้างค าม เข้าใจกับผู้ผลิต ผู้ประก บการ OTOP เพื่ ใ ้เกิดค ามรู้ ค ามเข้าใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับค าม ต้ งการข งตลาดทั้งในและต่างประเท รื ื่น ๆ ใ ้แก่กลุ่ม ตั ย่าง จาน น 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ ร มทั้ง ด าเนิ น กแบบและพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนเป้ า มายใ ้ เ กิ ด น ั ต กรรมและงาน ิ จั ย เกี่ ย กั บ ผลิ ตภั ณ ฑ์ เป้า มาย โดยมีทีม ิทยากรที่เชี่ย ชาญ ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้น ก ถานที่ โดยจัด ึก าดูงานตามลัก ณะข งผลิตภัณฑ์ ขั้นที่ 3 ผู้เชี่ยวชาญลงพื้นที่ใ ้คาปรึก าแนะนาการผลิตและการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ ด้านการ กแบบและพัฒ นาผลิตภัณฑ์ใ ้มี ัตลัก ณ์และมีรูปแบบที่ทัน มัยตรงกับ ค ามต้ งการตลาด การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ การพัฒนากระบ นการผลิต การพัฒนาน ัตกรรม การ กแบบและพัฒนาโลโก้/ ตรา ินค้า และ ื่นๆ ที่ ่งเ ริมการตลาด ซึง่ มีรายละเ ียดในการดาเนินงานโดย รุป ดังนี้ 4.1 การ ร้างความเข้าใจกับผู้ผลิต ผู้ประก บการ OTOP เพื่ ใ ้เกิดค ามรู้ ค ามเข้าใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ใ ้ตรงกับค ามต้ งการข งตลาดทั้งในและ ต่างประเท รื ื่นๆ ตามค ามเ มาะ ม โดยมีผู้ประก บการ/กลุ่มตั ย่างในงาน ิจัยเข้าร่ มกิจกรรม จาน น 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ มี ทีม ิทยากรที่เชี่ย ชาญทั้งด้านการ กแบบ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ การตลาด และนิ ิตระดับปริญญาตรี าขา ิชาการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ คณะ ิลปรรม า ตร์ ม า ิทยาลัย ม า ารคาม ร่ มใ ้ค ามรู้และ ร้างค ามเข้าใจ โดยจัด บรมเชิงปฏิบัติการ “ต่ ย ดความรู้ ู่งานวิจัย และพั ฒ นานวั ต กรรมผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชน จั ง วั ด กา ิ น ธุ์ ” ในระ ่ า ง ั น ที่ 16-18 ิ ง าคม 2562 ณ โรงแรมชาร์ ล ง บูทรีค าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ จาน น 3 ัน 2 คืน เป็นการชี้แจงโครงการ/กิจกรรม ิจัย ร้างค ามรู้ค ามเข้าใจในเรื่ งเกี่ย กับแน โน้มและทิ ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ ดคล้ งกับตลาด พฤติก รรมผู้บ ริโ ภคและการพัฒ นา ิน ค้า ยุค 4.0 กลยุท ธ์ท างการตลาดและตลาด นไลน์ การ ร้า ง แบรนด์ ิน ค้า การ กแบบตรา ิน ค้า โลแกน และฉลาก ิน ค้า การกา นดตาแ น่ง ินค้าและกา นด ่ นแบ่ง ทางการตลาด การยกระดับ มาตรฐานและคุณ ภาพผลิต ภัณ ฑ์ การ ร้า งน ัต กรรมเพื่ พัฒ นา ผลิต ภัณ ฑ์ช ุม ชน และการจัด ท า Mood board ใ ้กับผู้ ประก บการ OTOP น กจากนี้ ได้ แ บ่ง กลุ ่ม ย่ ย กเป็น 4 กลุ่ม ประก บด้ ย กลุ่มที่ 1 ประเภท า าร กลุ่มที่ 2 ประเภทข้า แปรรูป กลุ่มที่ 3 ประเภทผ้า
92 และกลุ่มที่ 4 ประเภทของใช้ ของที่ระลึก เพื่อใ ้ผู้ประกอบการได้มี ่ว นร่วมระดมความคิดในการทา Mood board การร่างแบบผลิตภัณฑ์ การวางแผนและนาเ นอแนวคิดนวัตกรรมเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์
ภาพที่ 4.1 การบรรยายใ ้ความรู้ ความเข้าใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับความต้องการของตลาด
ภาพที่ 4.2 กิจกรรมกลุ่มย่อย การวางแผนและนาเ นอแนวคิดในการพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน
ภาพที่ 4.3 ผู้ประกอบการที่เข้าร่วมกิจกรรมในการวิจัย
93 ผลการประเมินความพึงพ ใจข งผู้ประก บการ ผลการประเมิน ความพึงพ ใจในการจัด บรมเชิงปฏิบัติการ “ต่ ย ดความรู้ ู่งานวิจัยและ พัฒนานวัตกรรมผลิต ภัณ ฑ์ชุมชน จัง วัดกา ิน ธุ์” ระ ว่างวันที่ 16-18 ิง าคม 2562 ณ โรงแรม ชาร์ ล ง บูทรีค าเภ เมื ง จัง วัดกา ินธุ์ จานวน 3 วัน 2 คืน มีผู้เข้า บรม จานวน 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ รวมจานวนทั้ง ิ้น 51 คน ต บแบบ บถาม จานวน 47 คน คิดเป็นร้ ยละ 92.16 ผลการประเมินความ พึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก (X̅ = 4.73) การประเมิ น ความพึ ง พ ใจในครั้ ง นี้ ได้ แ บ่ ง ระดั บ และเกณฑ์ ก ารใ ้ ค ะแนนเพื่ ใช้ ใ นการ เปรียบเทียบ ดังนี้ พ ใจมากที่ ุด ใ ้ 5 คะแนน พ ใจมาก ใ ้ 4 คะแนน พ ใจปานกลาง ใ ้ 3 คะแนน พ ใจน้ ย ใ ้ 2 คะแนน พ ใจน้ ยมาก ใ ้ 1 คะแนน ตารางที่ 4.1 ผลการประเมินความพึงพ ใจข งผู้ประก บการในการเข้าร่วมกิจกรรม บรมเชิงปฏิบัติการ รายการประเมิน
ระดับความพึงพ ใจ 5 4 3 2 1 30 17 0 0 0
1. ข้ มูลที่ได้รับ ามารถนาไปใช้ ประโยชน์/ตรงตามความต้ งการ 2. ทัก ะ ความรู้ ความ ามารถ 32 ข งผู้ใ ้คาแนะนา 3. มารยาทและความตั้งใจ และ 36 เ าใจใ ่ในการใ ้บริการข งผู้ใ ้ คาแนะนา 4. ความเ มาะ มข ง ถานที่ 35 เ ก าร เครื่ งมื วั ดุ ุปกรณ์ 5. โดยภาพรวม 39 รวม 172
รวม 47
ค่าเฉลี่ย แปล SD ̅ ความ 𝐗 4.64 0.29 ดีมาก
15
0
0
0
47
4.68
0.30 ดีมาก
11
0
0
0
47
4.77
0.33 ดีมาก
12
0
0
0
47
4.74
0.32 ดีมาก
8 63
0 0
0 0
0 0
47 235
4.83 4.73
0.36 ดีมาก 0.32 ดีมาก
จากตารางประเมินความพึงพ ใจข งผู้ประก บการในการเข้าร่วมกิจกรรม บรมเชิงปฏิบัติการ ข้ า งต้ น พบว่ า โดยภาพรวมผู้ ป ระก บการมี ค วามพึ ง พ ใจในระดั บ ดี ม าก (ค่ า เฉลี่ ย ̅X 4.73) ่ ว นใน รายละเ ีย ดข้ ย่ ย พบว่า ประเด็น ที่ผู้ ป ระก บการพึงพ ใจมากที่ ุ ด คื ภาพรวมข งการจัดกิจกรรม (ค่าเฉลี่ ย ̅X 4.83) ร งลงมา คื มารยาทและความตั้งใจและเ าใจใ ่ ในการใ ้ บริการข งผู้ใ ้ คาแนะนา (ค่าเฉลี่ย X̅ 4.77)
94 4.2 กิจกรรมการเรียนรู้นอก ถานที่ ลังการจัดกิจกรรม ร้างค ามเข้าใจกับผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP เพื่อใ ้เกิดค ามรู้ ค าม เข้าใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับค ามต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเท รืออื่น ๆ ใ ้แก่กลุ่ม ตั อย่ าง จ าน น 18 ราย/ผลิตภั ณฑ์ ร มทั้ง ดาเนินออกแบบและพัฒ นาผลิ ตภัณฑ์ชุมชนเป้า มายใ ้เกิด น ัตกรรมและงาน ิจัยเกี่ย กับผลิตภัณฑ์เป้า มาย โดยทีม ิทยากรที่เชี่ย ชาญแล้ ได้มีการจัดกิจกรรม ึก า ดูงานตามลัก ณะของผลิตภัณฑ์ เพื่อเพิ่มเติมค ามรู้ด้านการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ ซึ่งได้มี การคัดเลือก แ ล่ง ึก าดูงาน โดยใช้เกณฑ์ในการคัดเลือกแ ล่ง ึก าดูงาน 4 ประการ คือ 1) แ ล่ง ึก าดูงานมีระบบการผลิตที่ได้มาตรฐาน โดยผ่านการรับรองมาตรฐานที่เชื่อถือได้ 2) แ ล่ง ึก าดูงานประ บผล าเร็จด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ มีชื่อเ ียงเป็นที่ยอมรับใน งการ 3) แ ล่ง ึก าดูงานอยู่ในเขตพื้นที่ภูมิภาคเดีย กัน และ ามารถเป็นเครือข่ายในการพัฒนา ร่ มกันได้ในอนาคต 4) แ ล่ง ึก าดูงานมีรูปแบบ ินค้าที่ใกล้เคียง รือตรงกับผู้ประกอบการที่จะ ึก าดูงาน ในการนี้ ได้คัด เลื อกแ ล่ ง ึก าดูงานจ าน น 5 แ ่ ง โดยได้จั ดแบ่ งผู้ ประกอบการที่ เข้ า ร่ ม โครงการในงาน ิจัยทั้ง 18 ราย ลงพื้นที่ ึก าดูงานในแ ล่ง ึก าดูงานที่ นใจและตรงกับ ลัก ณะของธุรกิจ ผลิตภัณฑ์ของตนเอง ซึ่งแ ล่ง ึก าดูงานทั้ง 5 แ ่ง ประกอบด้ ย 4.2.1 ถานที่ ึก าดูงาน: แม่ าปลาร้าบอง อาเภอเมือง จัง ัดร้อยเอ็ด ผู้ประกอบการที่ ึก าดูงาน จาน น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่ม ิ า กิจชุมชนบ้านนาจารย์ 2) ผลิตภัณฑ์ OTOP แม่ม า และ 3) กลุ่มปลาร้าบองแม่บุญร่ ม ตามภาพที่ 4.4
ภาพที่ 4.4 ึก าดูงาน ณ แม่ าปลาร้าบอง จัง ัดร้อยเอ็ด ผลจากการ ึก าดูงาน พบ ่า นอกจากได้ ึก าดูงานผลิตภั ณฑ์เดิมของ ถานประกอบการแม่ าปลาร้าบอง จัง ัดร้อยเอ็ดแล้ ยังได้ร่ มฝึกภาคปฏิบัติและทดลองการผลิตปลาร้าน้าพริกเผา (ผลิตภัณฑ์ ใ ม่) ผลิตปลาร้าคั่ กลิ้ง การทาปลาร้าผง ผู้ประกอบการที่ร่ ม ึก าดูงานได้มีการแลกเปลี่ยนค ามคิดเ ็น ร่ มกัน ทุกกลุ่มใ ้ค าม นใจ ูตรปลาร้าคั่ กลิ้ง ซึ่งจะนา ิธีการดังกล่า ไปทดลองเพื่อ ร้าง ูตรอา ารเฉพาะ ของตนเอง
95 4.2.2 สถานที่ศึกษาดูงาน: กิจการลุงบุญมี อาเภอรา ีไ ล จัง ัด รี ะเก ผู้ประกอบการที่ ึก าดูงาน จาน น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) ิ า กิจชุมชนปลูกข้า เ นีย เขา ง ตาบล นองผือ 2) กลุ่มข้า เก ตรอินทรีย์ ชา นา บ้านนอก 3) กลุ่ม ิ า กิจชุมชนข้า งอกฮางกล้อง และ 4) กรณ์การเก ตรก้า แ น จากัด ตามภาพที่ 4.5
ภาพที่ 4.5 ึก าดูงาน ณ กิจการลุงบุญมี อาเภอรา ีไ ล จัง ัด รี ะเก ผลจากการ ึก าดูงาน พบ ่า แ ล่ง ึก าดูงานได้จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และนาเ นอ ผลิต ภัณ ฑ์แ ปรรูป จากข้า ของตนเอง ซึ่ง เป็น ิน ค้า น ัต กรรม เช่น ข้า ผงชงพร้อ มดื่ม น้านมจมูก ข้า ข้า บรรจุถุงแบบต่าง ๆ น้านมข้า แบบเม็ด และอื่น ๆ นอกจากนั้นยังได้ชมรูปแบบการจัดอาคาร ถานที่ ้องผลิต การค บคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์จากข้า และอื่น ๆ ซึ่งผู้ประกอบการที่เข้าเยี่ยมชมได้ทั้งค ามรู้และ แน คิดในการนามาพัฒนาผลิตภัณฑ์และกิจการของตนเอง 4.2.3 สถานที่ศึกษาดูงาน: ตะเกียงดาว Bamboo Charcoal Shampoo อาเภอคาเขื่อนแก้ จัง ดั ยโ ธร ผู้ประกอบการที่ ึก าดูงาน จาน น 1 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มผลิตถ่านอัดแท่ง ตามภาพที่ 4.6
ภาพที่ 4.6 ึก าดูงาน ณ ตะเกียงดา Bamboo Charcoal Shampoo อาเภอคาเขื่อนแก้ จัง ัดยโ ธร
96 ผลจากการ ึก าดูงาน พบ ่า แ ล่ง ึก าดูงานได้จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การ ร้างเตาเผา ถ่านไฟ ูงอุณ ภูมิ 1,000 อง าเซลเซีย และนาเ นอผลิตภัณฑ์ จากผงถ่าน เช่น ยา ระผม บู่ พร้อมการ าธิตและจัดใ ้มีการฝึกภาคปฏิบัติ ในการ ึก าดูงานครั้งนี้ ผู้ประกอบได้รับค ามรู้เกี่ย กับ ิธีการ ร้างเตาเผา ิธีการบดผงถ่าน ิธีการผลิตยา ระผม และ บู่ ซึ่งจะได้นาค ามรู้และ ูตรในการผลิตไปประยุกต์ใช้ต่อไป 4.2.4 สถานที่ศึกษาดูงาน: จักสานไทเลย ตาบล นอง ญ้าปล้อง อาเภอ ัง ะพุง จัง ัดเลย ผู้ประกอบการที่ ึก าดูงาน จาน น 2 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง และ 2) กลุ่ม จัก านไผ่ไร่ทอง บ้าน นองตากไ ตามภาพที่ 4.7
ภาพที่ 4.7 ึก าดูงาน ณ จัก านไทเลย บ้านกลาง ตาบล นอง ญ้าปล้อง อาเภอ ัง ะพุง จัง ัดเลย ผลจากการ ึก าดูงาน พบ ่า แ ล่ง ึก าดูงานได้จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และนาเ นอ ผลิตภัณฑ์จัก านไม้ไผ่รมค ัน ลักจากนั้นได้ าธิต ิธีการอบรมค ันเ ้น ตอกไม้ไผ่ก่อน าน การกลึงไม้เพื่อ ผลิตชิ้น ่ นประกอบ ิธีการ านขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ด้ ยลาย านใ ม่ๆ และเทคนิคพิเ ผู้ประกอบการได้รับ ค ามรู้ในทุกขั้นตอน และเกิดแน คิดในการนามาปรับปรุงพัฒนาผลิตภัณฑ์ของตนเอง 4.2.5 สถานที่ ศึ ก ษาดู ง าน : นริ น ทร์ ทิ พ ย์ (ป้ า วึ ) อ าเภอ นอง ู ง จั ง ั ด มุ ก ดา าร ผู้ประกอบการที่ ึก าดูงาน จาน น 7 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่ม กรณ์แพร าบ้านโพน 2) กลุ่มผ้าไ ม มัด มี่ 3) กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง 4) กลุ่มทอผ้าบ้านดงน้อย 5) กลุ่มผ้าฝ้ายมัด มี่บ้านนาค้อ 6) กลุ่ม ตรี ทอผ้าบ้าน นองอีบุตร 7) กลุ่มแม่บ้านผลิตธุงตุเ มา ตามภาพที่ 4.8
ภาพที่ 4.8 ึก าดูงาน ณ นรินทร์ทิพย์ (ป้า ึ) อาเภอ นอง ูง จัง ัดมุกดา าร
97 ผลการ ึก าดูงาน พบ ่า แ ล่ง ึก าดูงานได้บรรยายใ ้ค ามรู้เกี่ย กับ ิธีการดาเนินธุรกิจ ผ้าท มื ในยุคปัจจุบัน การ ร้างย ดขาย การ ร้า งแบรนด์ และการขายผ้าท มื นไลน์ ลังจากนั้น ได้จัด ใ ้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่ มกันระ ่างผู้ประก บการเจ้าข ง ถานที่และคณะผู้เยี่ยมชม การนาเ น ผลิตภัณฑ์ การจัดใ ้เยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ผ้า โบราณ การ าธิตการผลิตผ้าย้ มคราม ทั้งนี้ ผู้ประก บการได้รับ ค ามรู้คร บคลุมทุกด้าน มี ลายประเด็นที่ ามารถนามาพัฒนาต่ ย ดผลิตภัณฑ์ผ้าข งตนเ งได้ ลังการ ึก าดูงานในภาพร ม พบ ่า ผู้ประก บการได้แน คิด มุมม ง ร มทั้งเครื ข่ายในการ พัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ที่แตกต่างกัน เช่น ผู้ประก บการเกี่ย กับปลาร้าได้แน ทางในการ ร้าง ูต ร า าร ใ ม่ ผู้ ป ระก บการเกี่ ย กั บ ข้ า ได้ แ น ทางในการพั ฒ นาข้ า ผงใ ้ มี คุ ณ ภาพและมาตรฐานยิ่ ง ขึ้ น ผู้ ป ระก บการเกี่ย กั บ ผ้ าได้เทคนิ คด้านการตลาด และการย้ มผ้ าคราม ผู้ ประก บการเกี่ย กับถ่านได้ แน ทางในการเลื กผลิตภัณฑ์ใ ม่ ก ู่ตลาด ผู้ประก บการเกี่ย กับงานจัก านได้ลาย านใ ม่ๆ ในการ าน และได้เทคนิคการรมค ันเ ้นต ก เป็นต้น 4.3 ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ใ ้คาปรึก าแนะนาการผลิตและการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในขั้นต นนี้ เป็นการจัดทีมผู้เชี่ย ชาญเฉพาะทางลงพื้นที่ใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการ กแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้มี ัตลัก ณ์และมีรูปแบบทีท่ ัน มัยตรงกับค ามต้ งการตลาด การพัฒนากระบ นการ ผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐานและใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ การ ร้างน ัตกรรม ในการผลิต การ กแบบและพัฒนาโลโก้/ตรา ินค้า และ ื่นๆ ที่ ่งเ ริมการตลาด ซึ่งมีรายละเ ียด ดังนี้ 4.3.1 กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพทอผ้าไ มแพร าบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 083-3383956 ผลิตภัณฑ์เดิม: ผ้าไ มแพร า (ผ้าตัดชุด) ผู ้ ิจ ัย ได้ล งพื้น ที่ ใ ้ป รึก าแนะนา ณ กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพ ท ผ้ าไ มแพร าบ้านโพน เพื่ ดาเนินการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนใ ้เกิดน ัตกรรมฯ โดยใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ย กับ แน คิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็ นการนาเ น ข้ มูล และผลการ ิเคราะ ์ ข้ มูล ซึ่งนาไป ู่การ กา นดแน คิดในการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิดน ัตกรรมฯ รุปได้ดังนี้ 1) กแบบและ างล ดลายผ้ารูปแบบใ ม่ เพื่ ลดเ ลาการท โดย กแบบล ดลาย และรูปแบบผ้าไ มแพร าจากที่เคยท ผ้า า รับตัดชุด เป็นผ้าซิ่นแพร า เนื่ งจากกลุ่มไม่เคยท เป็นผ้าซิ่น 2) การย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) 3) การแก้ปัญ าด้าน ลังผ้าแพร า ใน ่ นที่ไม่ได้ใช้งาน มีช่ งข งการข้า มช่ งที่ยา (คืบ) ทาใ ้เกิดการเกาะเกี่ย เ ลาใช้งาน และใ ้คาปรึก าแนะน าเกี่ย กับ ร่า งแบบแน คิด ในการออกแบบ (Sketch Design) โดย ดาเนินการ กแบบลายผ้าซิ่นแพร า และผ้าคลุมไ ล่ รุปได้ดังนี้ 1) แรงบันดาลใจในการ กแบบล ดลายผ้า ได้มาจากล ดลายผ้าแซ่ โบราณข งผู้ไทย โดยนาเ าลายพันม า นาคชู น ิง ์น้ ย พานด กไม้ มาประยุกต์จัดรูปแบบล ดลายใ ม่ 2) ใช้ ีธรรมชาติ จากครั่งและครามในการท
98
ภาพที่ 4.9 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) ผ้ า ซิ่ น แพรวาและผ้าคลุมไ ล่แพรวา
ภาพที่ 4.10 ลายผ้ า ซิ่ น แพรวาและผ้าคลุมไ ล่แพรวาย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ออกแบบและพัฒนาใ ม่
99 การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จากการ ึก าพบ ่า กลุ่มมีค ามต้องการที่จะเรียนรู้การทอผ้าซิ่นเพิ่มเติม และเรียนรู้เกี่ย กับการ ย้อม ีธรรมชาติ (ครั่ง และคราม) ในครั้งนี้ มีการพัฒนาดังนี้ 1) พัฒนารูปแบบผ้าไ มแพร า จากที่เคยทอผ้า า รับตัดชุด ล ดลายเต็มผืน เป็น ผ้าซิ่น แพร า โดยออกแบบและ างล ดลายผ้าใ ม่ เพื่อลดเ ลาการทอ 2) พัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติจากครั่ง คราม 3) พัฒนาเทคนิคการทอผ้าไ มแพร าลายล่ ง (ขิด) เพื่อแก้ปัญ าด้าน ลังผ้า และการ ซับผ้ากา ซึ่งเทคนิคดั้งเดิมเ ้นยืนพิเ ทาใ ้เกิดล ดลายผ้าทางด้าน ลังใน ่ นที่ไม่ได้ใช้งาน มีช่ งของการ ข้ามช่องที่ ยา (คืบ) ทาใ ้เกิดการเกาะเกี่ย เ ลาใช้งาน และแก้ปัญ าการซับผ้ากา ( า รับลูกค้าที่ไม่ ต้องการซับผ้ากา ด้าน ลังเ ลาใช้งาน เนื่องจากร้อน) จึงพัฒนาเทคนิคการทอผ้าแบบลายลูกแก้ มาผ มกับ เทคนิคดั้งเดิมของพื้นที่ ทาใ ้เกิดล ดลายผ้าเพียงด้านเดีย คือ ด้าน น้าของผืนผ้า แต่ด้าน ลังของผืนผ้าจะ มีลัก ณะกลมกลืนกับพื้นผ้า 4) ออกแบบและพัฒนาชุดแฟชั่นบุรุ และ ตรีจากผ้าไ มย้อม ีธรรมชาติที่ผลิตในกลุ่ม
ภาพที่ 4.11 การใ ้คาปรึก าแนะนา เทคนิคการ ร้าง รรค์น ัตกรรมใ ม่ในการทอและ ร้างลาย ผ้ า ซิ่ น แพร าและผ้าคลุมไ ล่แพร า
ภาพที่ 4.12 การถ่ายทอดค ามรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติจากครั่ง
100
ภาพที่ 4.13 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติจากคราม
ภาพที่ 4.14 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการทอผ้าซิ่นแพรวาลายล่วง (ขิด) เป็นการใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ยวกับเทคนิคการทอผ้าซิ่นแพรวาแบบลายลูกแก้วผ มกับเทคนิค ดั้งเดิมของพื้นที่ ลายล่วง (ขิด) เพื่อแก้ปัญ าด้าน ลังผ้าและการซับผ้ากาว ซึ่งเป็นนวัตกรรมในการทอผ้า รูปแบบใ ม่
ภาพที่ 4.15 นวัตกรรมการทอและการ ร้าง รรค์ลายผ้า: ผ้าซิ่นไ มแพรวา ( ีธรรมชาติ ครั่ง คราม)
101
แบรนด์ (Brand) ิลป์แพร า Silp Praewa โลแกน (Slogan) : รรค์ ิลป์งามล้าค่า ิจิตรตระการตาแพร าบ้านโพน ภาพที่ 4.16 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้า กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพทอผ้าไ มแพร าบ้านโพน เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) แพรวา เป็นผ้าที่มี ลายๆ ลาย อยู่ในผืนผ้าเดีย กัน มีค ามงามล้าค่า ิจิตรพิ ดารก ่าผ้าไ มอื่นๆ จนขึ้นชื่อ ่า “ราชินีแห่งไหม” มักทอด้ ย ิธีการเก็บขิดและจก (ขิด เป็น ิธีการ ร้างล ดลายโดยใช้ไม้เก็บขิด ซึ่งเป็นแผ่นไม้บางๆ ก ้างประมาณ 3 นิ้ ยา ประมาณ 2 อก อดงัดด้ายเ ้นยืน เป็นการเก็บลายจากเขา ใช้ กระ ยพุ่งด้ายเ ้นพุ่ง ่ นจก ใช้มือ) ิธีการดังกล่า ชา บ้านโพนได้ ื บทอด รรค์ ิลป์ผ่านการบ่มเพาะ เรื่องรา ค ามรู้ ึก ขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามมาจากบรรพบุรุ ชา ผู้ไทยใ ้เป็นล ดลายเรขาคณิตที่ แ ดงถึงค ามมานะพยายามในการทอผ้าอย่างมีเอกลัก ณ์ ใช้คลุมไ ล่ รือ ่มเฉียงไ ล่ในโอกา พิเ เช่น เท กาลงานบุญประเพณี รืองาน าคัญๆ การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปจากผ้า โดยการออกแบบชุดเครื่องแต่งกายบุรุ และ ตรีจากผ้าไ มแพร าย้อม ีธรรมชาติที่ผลิตในกลุ่ม เพื่อ ร้าง รรค์ผลิตภัณฑ์ใ ม่ออก ู่ตลาด โดยเน้นชุดที่ เป็นทางการ า รับการ มใ ่ออกงาน าคัญ
ภาพที่ 4.17 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าไ ม
102
ภาพที่ 4.18 ก ร กแบบชุดแต่งก ยบุรุ แล ตรีจ กผ้ ไ มแพร ย้ ม ีธรรมช ติ แบรนด์ (Brand) : ิลป์แพร Silp Praewa 4.3.2 กลุ่ ม ผ้ า ไหมมั ด หมี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้ นค ไ ต บล น งกุ ง รี เภ น งกุ ง รี จง ดก ินธุ์ Tel. 088-3371721 ผลิตภัณฑ์เดิม: ผ้ ซิ่นมด มี่ ผ้ ข ม้ ผ้ เมตร ผ้ ไบ (เคมี) ผู้ ิจ ยได้ล งพื้น ที่ใ ้ป รึก แน น ณ กลุ่มผ้ ไ มมด มี่ เพื่ ด เนินก ร กแบบแล พฒน ผลิตภณฑ์ชุมชนใ ้เกิดน ตกรรม โดยใ ้ค ปรึก แน น เกี่ย กบ แนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) เป็นก รน เ น ข้ มูลแล ผลก ร ิเคร ์ข้ มูล ซึ่งน ไป ู่ก รก นดแน คิดในก ร กแบบแล พฒน ผลิตภณฑ์ชุมชนใ ้เกิดน ตกรรม รุปได้ดงนี้ 1) กแบบแล งล ดล ยผ้ รูปแบบใ ม่ จ กที่เคยท ผ้ ซิ่นมด มี่ ( มี่ร ด) เป็น ผ้ ซิ่น มด มี่ ( มี่ร่ ย) เนื่ งจ กกลุ่มไม่เคยท ผ้ ซิ่นรูปแบบนี้ม ก่ น 2) ก รย้ ม ีธรรมช ติ (เปลื กกุง ก บก ม เกลื แก่นคูณ) แล ใ ้ ค ปรึ ก แน น เกี่ย กบ ร่า งแบบแนวคิด ในการออกแบบ (Sketch Design) โดย ด เนินก ร กแบบล ยผ้ ซิ่นมด มี่ รุปได้ดงนี้ 1) แรงบนด ลใจในก ร กแบบล ดล ยผ้ ซิ่น ม จ กปล ในเขื่ นล ป แล ย้ ม ี ธรรมช ติจ กเปลื กข งต้นกุง ต้นไม้ในท้ งถิ่น ซึ่งมีชื่ พ้ งกบชื่ เภ น งกุง รี น ม เป็น ีย้ ม ลก 2) ใช้ ีธ รรมช ติ จ กเปลื กกุง ต้นไม้ในท้ งถิ่น ซึ่งมีชื่ พ้ งกบชื่ เภ น งกุง รี น ม เป็น ีย้ ม ลก แล ก บก ม เกลื แก่นคูณ เป็น ีปร ก บในก รท
ภาพที่ 4.19 ก รใ ้ค ปรึก แน น แน คิดในก ร กแบบ (Concept Design) ผ้ ซิ่นมด มี่ ( มี่ร่ ย)
103 า รับการใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ย กับร่างแบบแน คิดในการออกแบบ (Sketch Design) ผู้ ิจัยได้ การนาเ นอข้อมูลและผลการ ิเคราะ ์ข้อมูล ซึ่งนาไป ู่การออกแบบลายผ้าซิ่น มี่ร่าย โดยได้แรงบันดาลใจ ในการออกแบบล ดลายผ้าซิ่นมาจากปลาในเขื่อนลาปา และย้อม ีธรรมชาติ จากเปลือกของต้นกุง ต้นไม้ใน ท้องถิ่น ซึ่งมีชื่อพ้องกับชื่ออาเภอ นองกุง รี นามาเป็น ีย้อม ลัก กะบก มะเกลือ แก่นคูณ เป็น ีประกอบ และ มีการใช้มอร์แดนท์ ( ารช่ ยติด ี) มาใช้ทา ีต่างๆ ใน ั มัด มี่ ใ ้เกิดค ามร่ ม มัยเ มาะกับการใช้งานของ ลูกค้าที่ชื่นชอบการใช้ผลิตภัณฑ์ ีธรรมชาติ
ภาพที่ 4.20 การใ ้คาปรึก าแนะนา ร่างแบบแน คิดในการออกแบบ (Sketch Design) ลายผ้ า ซิ่ น มั ด มี่ ( มี่ ร่ า ย) ทั้งนี้ในการลงพื้นที่ ณ กลุ่มผ้าไ มมัด มี่ ได้ใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ย กับการมัด มี่จากตาราง กราฟลายผ้ า ซิ่ น มี่ ร่ า ยและผ้าคลุมไ ล่ เพื่อการผลิต รุปได้ดังนี้ 1) เทคนิคการค้น ั มี่เพื่อการทอแบบ มี่ร่าย จากดั้งเดิมที่ กลุ่มทอได้เฉพาะเทคนิคการ มัด มีร่ ด 2) ใช้เทคนิคการทอแบบผ มผ าน 2 เทคนิค คือ การนาเอาเทคนิคการทอ มี่คั่นและ เทคนิคการทอขิดมาผ มผ านในผืนผ้า
ภาพที่ 4.21 การใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ย กับการมัด มี่ร่าย จากตารางกราฟลายผ้ า ที่ อ อกแบบ
104
ลายผ้าซิ่น มีร่ ่าย
ลายผ้าคลุมไ ล่ มีร่ ่าย
ภาพที่ 4.22 ลายผ้าซิ่น มี่ร่ายและผ้าคลุมไ ล่ มี่ร่ายย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง) ออกแบบและพัฒนาใ ม่ การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จากข้อมูลพบว่า กลุ่มไม่เชี่ยวชาญการทอผ้าซิ่นแบบ มี่ร่าย จึงมีความต้องการเรียนรู้เกี่ยวกับการ ทอ มี่ร่ายและเรียนรู้การย้อม ีธรรมชาติ ในครั้งนี้ มีการพัฒนาดังนี้ 1) พัฒนาเทคนิคการค้น ัว มี่เพื่อการทอแบบ มี่ร่าย จากดั้งเดิมที่กลุ่มทอได้เฉพาะเทคนิค การมัด มี่รวด 2) พัฒนาเทคนิคการย้อม ี การมัด มี่ ีธรรมชาติ โดยอบรมเชิงปฏิบัติการค้น มี่ มัด มี่ เก็บขิด และย้อม ีธ รรมชาติ โดยใช้เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นคูณ โดยนาเปลือกจากต้นกุง ต้นไม้ที่มี ชื่อพ้องกับชื่ออาเภอ นองกุงศรีมาเป็น ีย้อม ลัก ในการย้อมและมีการใช้มอร์แดนท์ ( ารช่วยติด ี) มาใช้ ในการทา ีต่าง ๆ ใน ัวมัด มี่ รวมทั้งการนาเอาเทคนิคของการทอ มี่คั่นและการทอเทคนิคขิดมาผ มผ าน ในผืนผ้า ใ ้เกิดความร่วม มัยเ มาะกับการใช้งานของลูกค้าที่ชื่นชอบการใช้ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ
105 3) การพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงเพื่อลดเวลาในการค้นเ ้นทางเครือ รวมทั้งต้นทุนในการผลิต เป็น “เครื่องค้น ูก” ซึ่งมีการ ่งมอบ าธิต และทดลองใช้แล้ว ได้ผลในระดับดีมาก 4) ออกแบบและพัฒนาชุดแฟชั่น ตรีจากผ้าทอพื้นเมืองที่ผลิตจานวนมากในกลุ่ม
ภาพที่ 4.23 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการค้น มี่ ( มี่ร่าย) เตรียมเ ้นในการทอผ้าที่พัฒนาใ ม่
ภาพที่ 4.24 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการมัด มี่ ( มี่ร่าย) ลายผ้าที่พัฒนาใ ม่ กิจกรรมการย้อม ีธรรมชาติ เป็นการฝึกปฏิบัติการย้อม ีธรรมชาติ (เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นคูณ ) า รับเตรียมเ ้น ในการทอผ้าที่พัฒนาใ ม่
106
ภาพที่ 4.25 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติ เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นคูณ
ภาพที่ 4.26 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการพัฒนาเทคนิคการทอผ้าซิ่น มี่ร่ายคั่นขิด ซึ่งเป็นนวัตกรรมในการทอผ้า ร้างลวดลายรูปแบบใ ม่ของกลุ่มผ้าไ มมัด มี่
107
ภาพที่ 4.27 นวัตกรรมในการทอและ ร้าง รรค์ลายผ้า: ผ้าซิ่นมัด มี่คั่นขิด ลายปลาลาปาว ย้อม ีธรรมชาติ เปลือกกุง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน
แบรนด์ (Brand) : ไพรัช Pairat โลแกน (Slogan) : ืบต่อทอ มี่ ผ้าเนื้อดี มีคุณค่า ภาพที่ 4.28 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มผ้าไ มมัด มี่ เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) จากภูมิปัญญาดั้งเดิมของบรรพบุรุ ปลูก ม่อนเลี้ยงไ ม ที่เคยทอผ้าเป็นผ้าพื้นไม่มีลวดลาย ต่อมา ลูก ลานได้พัฒนาผ้าใ ้มีลวดลายด้วยการมัด มี่ ซึ่งเป็นเทคนิคการทอผ้าอย่าง นึ่งที่มีการ ร้างลวดลายก่อนที่ จะทาการย้อม ี การมัดและย้อมลาย ามารถทาได้ทั้งเ ้นยืน (เ ้นทางเครือ) และเ ้น พุ่ง (เ ้นทางต่า ซึ่ง ผ้ามัด มี่ของกลุ่มผ้าไหมมัดหมี่ บ้านคาไฮ จะทอด้วยความประณีตทุกขั้นตอน เพราะใ ่ใจทุกกระบวนการผลิต ผ้าทุกผืนจึงมีความ วยงาม ทอแน่น เนื้อผ้านุ่ม วมใ ่ บาย คงทน ดูแลรัก า
108 ในปัจจุบันได้พัฒนาเป็นผ้าเอกลัก ณ์ที่ ยงาม คือ “ผ้าซิ่นหมี่ร่ายคั่น ขิด ลายปลาลาปาว” ย้อ ม ีธ รรมชาติ โดยใช้เ ปลือ กกุง ต้น ไม้ใ นท้อ งถิ่น ซึ่ง มี ชื่อ พ้อ งกับ ชื่อ อาเภอ นองกุง รี นามาเป็น ี ย้ อ ม ลักและมีการใช้มอร์แดนท์ ( ารช่ ยติด ี) มาใช้ในการทา ีต่างๆ ใน ั มัด มี่ ร มถึง กะบก มะเกลือ แก่นขนุน เป็นการนาเอาเทคนิคของการทอ มี่คั่นและการทอเทคนิคขิดมาผ มผ านในผืนผ้า ใ ้เกิดค าม ร่ ม มัยเ มาะกับการใช้งานของลูกค้าที่ชื่นชอบการใช้ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณ ฑ์แปรรูปจากผ้า โดยการออกแบบชุดแฟชั่น ตรีจากผ้าทอ พื้นเมือง (ผ้าขา ม้า และผ้ามัด มี่) ที่ผลิตจาน นมากในกลุ่ม เป็นการประยุกต์ใช้ผ้าใ ้เ มาะกับยุค มัย เพื่อ ร้าง รรค์ผลิตภัณฑ์ใ ม่ออก ู่ตลาด โดยเน้นชุดเป็นลาลอง เ มาะกับการ มใ ่เพื่อการท่องเที่ย ใน ัน บายๆ
ภาพที่ 4.29 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าขา ม้าและผ้ามัด มี่
ภาพที่ 4.30 การออกแบบชุดแฟชั่น ตรีจากผ้าทอพื้นเมือง แบรนด์ (Brand) : ไพรัช Pairat การพัฒนานวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้นหูก เป็นการพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงเพื่อลดเ ลาในการค้นเ ้นทางเครือ ร มทั้งต้นทุนในการผลิต เป็น “เครื่องค้นหูก” ซึ่งมีการ ่งมอบ าธิต และทดลองใช้แล้ ได้ผลในระดับดีมาก
109 า รับ เครื่องค้น ูกนี้ เป็น การพั ฒนาต่อยอดงาน ิจัยของ ประทับใจ ุ รรณธาดา และคณะ (2560: บทคัดย่อ) ซึ่งได้ ิจัย การ ึก ากระบ นการผลิตผ้าทอพื้นเมือง เพื่อออกแบบและพัฒ นาอุปกรณ์ ทุ่นแรงในการผลิต : กรณี ึก าเครื่องค้น ูก โดยกล่า ไ ้ ่า การค้น ูกเป็น นึ่งในขั้นตอนของการเตรียมเ ้น ไ ม/ฝ้าย ก่อนนาไปใช้เ ป็น เ ้น ยืน ในขั้น ตอนการทอผ้า พื้น เมือ ง การค้น ูก ถือ เป็น ิธ ีก ารที่ยุ่ง ยากและ ค่อนข้างเปลืองแรงในการทางาน โดยผู้ทา น้าที่ค้น ูกจะต้องคาน ณค ามยา ของเ ้นไ ม/ฝ้ายจากค าม ยา ของผืนผ้าที่จะทอแต่ละครั้ง อุปกรณ์ที่ใช้เรียก ่า “โฮงค้น ูก รือ ลักเฝือ” ดังนั้น การพัฒนาอุปกรณ์ ทุ่นแรงมาช่ ยในขั้นตอนนี้ จะทาใ ้ได้ค ามเที่ยงตรงในการคาน ณมากขึ้น ร ดเร็ ยิ่งขึ้น และที่ าคัญประ ยัด แรงงานและต้นทุนการผลิต ผลการ ิจัยและพัฒนาพบ ่า เครื่องค้น ูกที่พัฒนาใ ม่ เป็นการเปลี่ยน ิธีการ ทางานเดินคล้องเ ้นไ มแบซ้าย-ข า ซึ่งในการ ิจัยเครื่องค้น ูก PJ 02 นี้ เป็นการพัฒนาเพื่อใ ้ อดคล้องกับช่างทอผ้าผู้ทา น้าที่ค้น ูก เป็นการออกแบบเพื่อแก้ปัญ าค ามเคยชินกับเครื่องค้น ูกแบบเดิม า รับผู้ ูงอายุที่ไม่ ะด กต่อการเรียนรู้ เทคโนโลยีที่ซับซ้อน โดยปรับปรุง ิธีการทางานค้น ูกจากต้องเดิน น ลายรอบในระยะตั้งแต่ 2 – 5 เมตร เป็น ยืนทางานอยู่กับที่เพียงใช้เท้าเ ยียบปุ่มเป็นจัง ะก็ ามารถค้น ูกได้เร็ ก ่าเดิม โดยไม่ต้องเมื่อยล้าจากการ เดินนับร้อยรอบ
ภาพที่ 4.31 Perspective น ัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 02
110
ด้าน ลัง เครื่ งค้น ูก PJ 02
การ ่งม บเครื่ งค้น ูก
ภาพที่ 4.32 Perspective นวัตกรรม ุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่ งค้น ูก PJ 02 4.3.3 กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้านกุดคร ง ตาบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 063-1124939 ผลิตภัณฑ์เดิม: ร่ม (ผ้าแพรวา) ผู้วิจัย ได้ล งพื้น ที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มแปรรูป ผ้า บ้านกุดคร ง เพื่ ดาเนินการ กแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนใ ้ เกิดนวัตกรรมฯ โดยแนะนาเกี่ยวกับแนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) ใช้การนาเ น ข้ มูลและผลการวิเคราะ ์ข้ มูล ซึ่งนาไป ู่การกา นดแนวคิดในการ กแบบและ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิดนวัตกรรมฯ รุปได้ดังนี้ 1) การ ร้างลวดลายผ้าในการผลิตร่มใ ้มเี กลัก ณ์ ผ้าแพรวากา ินธุ์ 2) การพัฒนาโครง ร้างร่มใ ้เ มาะ ม ดคล้ งกับลัก ณะข งร่ม น กจากนั้ น ยั งใ ้ คาปรึ ก าแนะนาเกี่ยวกับ การร่า งแบบแนวคิด ในการออกแบบ (Sketch Design) และพัฒนาร่มผ้าพื้นเมื ง รุปได้ดังนี้ 1) ใ ้ค วามรู ้ท างด้า นการ กแบบและพัฒ นาลายผ้า โดยนาเ กลัก ณ์ผ ้า แพรวามา ประยุกต์ใช้ 2) การ กแบบพัฒนาลายร่ม (แพรวา) รูปแบบใ ม่ โดยนาลายผ้า (แพรวา) มา กแบบใ ม่ เพื่ ใ ้เ มาะ มกับการนาไปใช้กับร่ม
ภาพที่ 4.33 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการ กแบบ (Concept Design) และร่างแบบแนวคิดในการ กแบบ (Sketch Design) ร่มผ้าพื้นเมื ง
111
ภาพที่ 4.34 ลายแพร าประยุกต์เพื่อใช้ในงานซิล กรีนผ้าผลิตร่ม ออกแบบและพัฒนาใ ม่ การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จากการ ึก า พบ ่า ผลิตภัณฑ์เดิมใช้ผ้าพิมพ์ลายแพร าในการตัดเย็บเป็นร่มร่ มกับร่ม าเร็จ ใน การพัฒนาจึงมุ่งเน้นใ ้กลุ่ม ามารถผลิต ่ นประกอบต่าง ๆ ได้ด้ ยตั เองแบบครบ งจร ซึ่งในครั้งนี้ มีการ พัฒนาดังนี้ 1) พัฒนาเทคนิคการพิมพ์ลายผ้า โดยแนะนาการ ร้างลายผ้าเอกลัก ณ์ พร้อมออกแบบลาย แพร าประยุกต์ใ ม่เพิ่มเติม จาน น 4 ลาย ใช้เทคนิคการพิมพ์ลายบนผืนผ้า เลือกใช้ผ้าที่เ มาะ มกับการใช้ ในงานผลิตร่มและการพิมพ์ 2) การพัฒนาโครงร่มจากการซื้อร่มโล ะ าเร็จรูป เป็นการผลิตโครง ร้างร่มจากไม้ เป็นร่ม 8 ซี่ที่ ามารถยึดติดและกางได้ง่าย ะด กต่อการผลิต ซึ่งมีรายละเอียดในการผลิต ดังนี้
112 การออกแบบลายแพรวาและการถ่ายทอดความรู้ด้านการพิมพ์ผ้า เป็นการอบรมเชิงปฏิบัติการพิมพ์ลายลงบนผืนผ้าทอ ิธีการ กรีนลงบนผืนผ้าก่อนนาไปตัดเย็บ เป็นร่ม โดยมีการทดลองน้ายาในการเคลือบผ้าทาร่มด้ ยน้ายาเคลือบแบบต่างๆ
ภาพที่ 4.35 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการพิมพ์ลายบนผ้าผลิตร่มแพร าประยุกต์ กิจกรรมแนะนาการผลิตโครงสร้างร่มจากไม้ โดย ึก าจากร่มตั อย่างแบบต่าง ๆ การเลือกรูปแบบที่เ มาะ ม และมีค ามเป็นไปได้ในการ ผลิตเชิงพาณิชย์
ภาพที่ 4.36 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการผลิตโครง ร้างร่มจากไม้
113 การทดลองการพิมพ์ การเคลือบ เป็นการทดลองเทคนิคการพิมพ์ลาย ปรับปรุงกระบวนการพิมพ์ กรีน จัดทาแท่นจับบล็อก กรีน ใ ้ ะดวกในการพิมพ์จานวนมาก อบรมเชิงปฏิบัติการเคลือบผ้าผลิตร่ม การใช้ยางไม้ เคลือบผ้าใ ้ ามารถ กันน้าได้ กันฝนได้ ติดตามคุณภาพการประกอบชิ้นงาน
ภาพที่ 4.37 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการเคลือบผ้าผลิตร่ม
114
ภาพที่ 4.38 นวัตกรรมการ กแบบ การพิมพ์ลายและการผลิตร่ม : ร่มไม้ลายผ้าแพรวา
แบรนด์ (Brand) : กาเต้นก้ น Katenkon โลแกน (Slogan) : ใต้แผ่นฟ้า แพรวาร่มเย็น ภาพที่ 4.39 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดคร ง เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดคร ง ผู้ผลิตร่มภายใต้แบรนด์ “กาเต้นก้อน” ซึง่ มาจากลายโปงลาง, ลายลา ผลิตภัณฑ์ “ร่มผู้ไทย” ได้แรงบันดาลใจมาจากลายผ้าแพรวา ซึ่งเป็นผ้าที่มีความงดงามล้าค่าวิจิตรพิ ดาร กว่าผ้าไ ม ื่นๆ จนขึ้นชื่ ว่า “ราชินีแ ่งไ ม” เป็นผ้าเ กลัก ณ์ผู้ไทยที่รู้จักกันดี ย่างแพร่ ลาย ลวดลายบน ผืนผ้ามีความงดงาม วิจิตร ได้ถูกนามาประยุกต์เป็น ่วน นึ่งในการผลิตร่มเพื่ บ่งบ กความเป็นผู้ไทยกา ินธุ์ ลวดลายที่นามาใช้ มีทั้งแบบลายดั้งเดิมและลายประยุกต์ ถูก ร้าง รรค์ด้วยเทคนิคการพิมพ์ และการจัดวาง ลายที่ลงตัว ร่มผู้ไทยจึงเป็นร่มที่งาม ย่างมีคุณค่าเ มาะกับการใช้งานในทุกโ กา
115 4.3.4 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย หมู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้วยโพธิ์ าเภ เมื ง จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 065-0359602, 096-7636690 ผลิตภัณฑ์เดิม: ผ้าพันค (มัดย้ ม) ผู้วิจัย ได้ล งพื้น ที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านดงน้ ย มู่ 3 เพื่ ดาเนินการ กแบบและพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด นวั ต กรรมฯ โดยแนะน าเกี่ ย วกั บ แนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) โดยการระดมแนวคิดเพื่ ใช้ในการ กแบบและพัฒนาผ้ามัดย้ ม ใช้การนาเ น ข้ มูล และผลการวิเคราะ ์ข้ มูล ซึ่งนาไป ู่การกา นดแนวคิดในการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิด นวัตกรรมฯ รุปได้ดังนี้ 1) การ ร้าง รรค์ลวดลายผ้าคลุมไ ล่ โดยพัฒนาเทคนิคในการมัดย้ มใ ม่ 2) การย้ ม ีธรรมชาติจากเปลื กไม้และดินแดง ด้วย ูตรที่คิดค้นใ ม่ 3) การแปรรูปผลิตภัณฑ์ใ ม่ (กระเป๋า ข งที่ระลึก ข งชาร่วย) ทั้ง นี้ ผู้ วิจั ย ได้ ใ ้ คาปรึ ก าแนะนาเกี่ย วกั บ การร่า งแบบแนวคิด ในการออกแบบ (Sketch Design) และพัฒ นาผ้ามัดย้ ม โดยได้แรงบันดาลใจมาจากไดโนเ าร์ จากปลาในแ ล่งน้าธรรมชาติข ง ชุมชน ซึ่งเป็นเ กลัก ณ์ข งจัง วัดกา ินธุ์และชุมชน
ภาพที่ 4.40 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการ กแบบ (Concept Design) ผ้าพันค (มัดย้ ม)
ภาพที่ 4.41 การใ ้คาปรึก าแนะนา ร่างแบบแนวคิดในการ กแบบ (Sketch Design) ผ้าพันค (มัดย้ ม)
116
ภาพที่ 4.42 ลาย ร้าง รรค์เพื่อใช้มัดย้อมด้วยเทคนิคชิโบริ ออกแบบและพัฒนาใ ม่ นอกจากนั้น ทีม งานผู้วิจัย ยังได้ ใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ย วกับ เทคนิคมัดย้อมรูป แบบต่างๆ ( ี ธรรมชาติ) โดยเฉพาะการย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้และดินแดง ซึ่งพบว่า 1) กลุ่มประ บปัญ าเรื่อง ีซีด อาจมาจากกระบวนการย้อม ีธรรมชาติไม่ถูกวิธีการ 2) ควรจัดอบรมเชิงปฏิบัติการย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ต่าง ๆ ในท้องถิ่น และดินแดง เพื่อแก้ปัญ าเรื่อง ีซีด 3) ควรนาเทคนิคชิโบริมาใช้ในการ ร้าง รรค์ลวดลายผ้ามัดย้อมเพิ่มเติมจากเทคนิคการ ร้าง รรค์ลวดลายผ้ามัด ย้อมแบบ นีบที่กลุ่มทาอยู่เดิม
ภาพที่ 4.43 การใ ค้ าปรึก าแนะนาเกี่ยวกับเทคนิคมัดย้อม การย้อม ีธรรมชาติจากเปลือกไม้และดินแดง
117 การ ร้าง รรค์น ัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จากการ ึก าพบ ่า กลุ่ มเชี่ย ชาญการ ร้างล ดลายบนผืนผ้าด้ ยเทคนิคการมัดย้อมโดยใช้ เทคนิคการ นีบผืนผ้าด้ ยแบบพิมพ์ไม้และ ั ดุต่าง ๆ เพื่อ ร้างล ดลายใ ้มีรูปแบบ (Pattern) ซ้า ๆ และ ปัญ าเดิม คือ การย้อมผ้าแล้ มี ีซีด ซึ่งในครั้งนี้ ได้มีการพัฒนาดังนี้ 1) พัฒนากระบ นการมัดย้อม จากเดิมที่ใช้เทคนิคการ นีบผืนผ้าด้ ยแบบพิมพ์ไม้และ ั ดุ ต่าง ๆ เพื่อ ร้างล ดลาย โดยนามาประยุกต์เข้า กับ เทคนิคมัด ย้อ มแบบชิโ บริ ซึ่ง เป็น เทคนิคใ ม่ ทาใ ้ไ ด้ ล ดลายที่มีค ามเป็นอิ ระ ามารถ ร้าง รรค์ ลายมัดย้อมที่เป็นเอกลัก ณ์เฉพาะตั ได้ 2) พัฒ นาการใช้ดิน แดงที่เป็น ัต ถุดิบในพื้นที่มาเป็น ารช่ ยติด ี (มอร์ แดนท์) ในการ ย้อม ีจาก ั ดุธรรมชาติ 3) พัฒ นาทัก ะการออกแบบและการตัดเย็บ แปรรูป โดยจัดอบรมเชิง ปฏิบัติการเพื่อ ออกแบบแปรรูปกระเป๋า ของชาร่ ย ของที่ระลึก 4) การพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงเพื่อลดเ ลาในการค้นเ ้นทางเครือ ร มทั้งต้นทุนในการผลิต เป็น “เครื่องค้น ูก” ซึ่งมีการ ่งมอบ าธิต และทดลองใช้แล้ ได้ผลในระดับดีมาก 5) ออกแบบและพัฒนาชุดแฟชั่นบุรุ และ ตรีจากผ้าไ มย้อม ีธรรมชาติที่ผลิตในกลุ่ม ซึ่งมีรายละเอียดในการพัฒนาดังนี้ การ ึก าแน ทางในการพัฒนาและ ร้าง รรค์น ัตกรรม
ภาพที่ 4.44 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการย้อม ีธรรมชาติ และการใช้ดินแดงเป็น ารช่ ยติด ี
118
ภาพที่ 4.45 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบั ติการสร้างสรรค์ลายเพื่อใช้มัดย้อมด้วยเทคนิคชิโบริ การถ่ายทอดความรู้การย้อม ีธรรมชาติและค้น า ูตรใ ม่ในการย้อม เป็นการอบรมเชิงปฏิบัติการและการทดลองการพัฒนาย้อมสีธรรมชาติโดยใช้ดินแดงที่เป็น วัตถุดิบในพื้นที่มาเป็นสารช่วยติดสี
ภาพที่ 4.46 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการย้อมสีธรรมชาติและทดลองใช้ดินแดงในการช่วยติดสี
119
ภาพที่ 4.47 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการมัดย้อมลายปลาเพื่อให้เป็นอัตลักษณ์ผืนผ้าของกลุ่ม
120 การฝึกปฏิบัติการแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม เป็นการฝึกปฏิบัติการออกแบบ เพื่อแปรรูปตัดเย็บกระเป๋า ของที่ระลึก/ของชาร่วย ตามขั้นตอน ดังนี้ 1) ฝึกการออกแบบผลิตภัณฑ์ของชาร่วย และกระเป๋าถือสตรี 2) ฝึกออกแบบและตัด Pattern ตามแบบที่ออกแบบไว้ 3) ฝึกตัดผ้าตามแบบ โดยแยกชิ้นส่วนต่าง ๆ ตามแบบ แนะนาวิธีเย็บด้วยมือ และวิธีการ ประกอบส่วน รวมทั้งวิธีการตกแต่ง 4) ประเมินผลงานการผลิตงานต้นแบบ ประกอบด้วย พวงกุญแจ กระเป๋าใส่เศษตังค์ และที่ใส่แก้ว
ภาพที่ 4.48 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึ กปฏิบัติการตัดเย็บและแปรรูปเป็นของที่ระลึก
121
ภาพที่ 4.49 นวัตกรรมการ ร้าง รรค์เทคนิคมัดย้อมและการ ร้าง รรค์ลาย : ผ้าพันคอ (มัดย้อม) ีธรรมชาติจากเปลือกไม้ ดินแดง
แบรนด์ (Brand) : ดงน้อย โลแกน (Slogan) : ผ้าย้อมดิน อมกลิ่นธรรมชาติ ภาพที่ 4.50 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3
122 เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) การทาผ้ามัดย้อมนั้นถือ ่า เป็นการทาล ดลายผ้า ิลปะที่มีรูปแบบแตกต่างกันไปไม่ซ้าใครและเป็น ผลงานที่ มี ชิ้ น เดี ย ในโลก ผ้ า มัด ย้ อ ม “ดงน้ อ ย” เป็น ผ้ า ที่ค านึ ง ถึง ค ามปลอดภั ย ของคนใช้ เป็น ค าม ภาคภูมิใจของคน ร้าง รรค์ค ามงาม ผลิตจากกระบ นการย้อม ีธรรมชาติที่ได้จากเปลือกไม้ในท้องถิ่นและ ดินแดง ซึ่งเป็นมิตรต่อ ิ่งแ ดล้อม การออกแบบชุดเครื่องแต่งกายบุรุษและสตรี การออกแบบชุดเครื่องแต่งกายบุรุ และ ตรี จากผ้ามัดย้อมและผ้าที่ผลิตโดยกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้าน ดงน้อย โดยดาเนินการดังนี้ 1) กา นดแน คิดในการออกแบบและกา นดรูปแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ 2) ออกแบบ และตัดเย็บตามตามแบบ
ภาพที่ 4.51 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้าทอมือย้อม ีธรรมชาติ
ภาพที่ 4.52 การออกแบบชุดแต่งกายบุรุ และ ตรีจากผ้าทอมือย้อม ีธรรมชาติ แบรนด์ (Brand) : ดงน้อย
123 การพัฒนานวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้นหูก เป็นการพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงเพื่อลดเวลาในการค้นเ ้นทางเครือ รวมทั้งต้นทุนในการผลิ ต เป็น “เครื่องค้นหูก” ซึ่งมีการ ่งมอบ าธิต และทดลองใช้แล้ว ได้ผลในระดับดีมาก
ภาพที่ 4.53 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 02
ด้าน ลัง เครื่องค้น ูก PJ 02
การ ่งมอบเครื่องค้น ูก
ภาพที่ 4.54 Perspective นวัตกรรมอุปกรณ์ทนุ่ แรง : เครื่องค้น ูก PJ 02
124 4.3.5 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้ านนาค้อ าลาประจาบ้าน มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 098-8427578 ผลิตภัณฑ์เดิม: ผ้าซิ่นมัด มี่ (เคมี) ผู้ ิจัยได้ลงพื้น ที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านนาค้ เพื่ ดาเนินการ กแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนใ ้ เกิดน ัตกรรมฯ โดยแนะนาเกี่ย กับแนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นการระดมแน คิดเพื่ ใช้ในการ กแบบ ใช้การนาเ น ข้ มูลและผลการ ิเคราะ ์ข้ มูล ซึ่ง นาไป ู่การกา นดแน คิดในการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิดน ัตกรรมฯ รุปได้ดังนี้ 1) การ ร้าง รรค์ล ดลายผ้า ค ร กแบบการท ผ้าแบบผ มผ านเทคนิค เพื่ ใ ้เกิด งานผ้ารูปแบบใ ม่ า รับการแปรรูป โดยการนาลายผ้าขิด งเดื น (ไทญ้ ) ผ มผ านกับ มี่ ร้ ยด กค้ (ลาย มี่เ กลัก ณ์กลุ่ม) 2) การแปรรูปผลิตภัณฑ์ใ ม่ (กระเป๋า) ทั้ง นี้ ผู้ ิจั ย ได้ ใ ้ คาปรึ ก าแนะนาเกี่ย กั บ การร่า งแบบแนวคิด ในการออกแบบ (Sketch Design) และลงตารางกราฟลายผ้าขิด งเดื นผ มมัด มี่ ร้ ยด กค้ ซึ่งเป็นน ัตกรรมในการพัฒ นา ลายใ ม่ โดยพัฒนาเทคนิคการท ผ้า งรูปแบบมาผ มผ านกัน คื จากดั้งเดิมที่ถนัดเทคนิคการท แบบ มัด มี่ นามาผ มผ านกับเทคนิคขิด ลาย งเดื นที่เป็นรูปแบบเ กลัก ณ์ข งไทญ้ (พัฒนาเทคนิคและการ ผลิตผ้าเ กลัก ณ์)
ภาพที่ 4.55 การใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ย กับการ กแบบลายผ้ า และการ ร้ า งน ั ต กรรม
125
ภาพที่ 4.56 ลายขิดวงเดือน
ภาพที่ 4.57 ลาย มี่ ร้อยดอกค้อ
126 การ ร้าง รรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จากการ ึก าข้อมูลพบ ่า กลุ่ม มีค ามเชี่ย ชายในการทอผ้าซิ่นมัด มี่ย้อม ีเคมี ลายที่นิยมคือ ลาย ร้อยดอกค้อ ช่อ ดอก มาก มีค ามต้อ งการในการแปรรูปกระเป๋า เ ื้อผ้าเครื่อ งแต่ง กาย ในครั้งนี้ มีการพัฒนา ดังนี้ 1) พัฒ นาเทคนิค การทอ องรูป แบบมาผ มผ านใ ้เ กิด งานผ้า รูป แบบใ ม่ เพื่อ ใ ้ เ มาะ า รับการแปรรูปเป็นเ ื้อผ้าเครื่องแต่งกายและ ิ่งของเครื่องใช้ ซึ่งจากทัก ะฝีมือในการทอผ้าแบบ ดั้ง เดิม ที่ถ นัด เทคนิค การทอผ้า มัด มี่ ได้มีก ารพัฒ นาโดยนามาผ มผ านกับ เทคนิค ขิด ที่เ ป็น รูป แบบ เอกลัก ณ์ของไทญ้อ โดยการเลือกเอาเทคนิคขิดลาย งเดือน ซึ่ง มีลัก ณะของการเก็บ ลายและการค้น เ ้นยืนแตกต่างจากเทคนิคการทอขิดแบบทั่ ไป นามาผ มกับการทอคั่นด้ ยลายมัด มี่ (ลาย มี่ ร้อยดอก ค้อ) ทาใ ้เกิดมิติของล ดลายแบบร่ ม มัย เป็นการพัฒนาเทคนิคการทอแบบใ ม่เพื่อใ ้เป็นผ้าเอกลัก ณ์ ไทญ้อบ้านนาค้อ 2) พัฒ นาทัก ะการออกแบบและการตัด เย็บ แปรรูป โดยจัดอบรมเชิง ปฏิบัติการเพื่อ ออกแบบแปรรูปกระเป๋า ด้ ยเทคนิคการตัดเย็บกระเป๋าแบบใช้เทคนิคร่ มทั้งเทคนิคเย็บจักรและเย็บมือ ซึ่งมีรายละเอียดในการพัฒนาดังนี้ การถ่ายทอดความรู้ วิธีการ ืบ ูกเพื่อใช้ทอเทคนิคเก็บขิดผ มมัด มี่
ภาพที่ 4.58 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการ “ ืบ ูก” เพื่อใช้ทอเทคนิคเก็บขิดผ มมัด มี่
127 การถ่ายทอดความรู้และปฏิบัติการฝึกเทคนิคเก็บขิดผ มมัด มี่
ภาพที่ 4.59 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการทอเก็บขิดผ มมัด มี่ตามลายผ้าที่ออกแบบใ ม่ การฝึกปฏิบัติการแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือ เป็นการฝึกปฏิบัติการออกแบบ เพื่อแปรรูปตัดเย็บกระเป๋า ตามขั้นตอน ดังนี้ 1) ฝึกการออกแบบผลิตภัณฑ์กระเป๋าถือ ตรี 2) ฝึกออกแบบและตัด Pattern ตามแบบที่ออกแบบไว้ 3) ฝึกตัดผ้าตามแบบ โดยแยกชิ้น ่วนต่างๆ ตามแบบ แนะนาวิธีเย็บด้วยมือ การประกอบ ว่ น และการตกแต่งกระเป๋า 4) ประเมินผลงานการผลิตกระเป๋าต้นแบบ
128
ภาพที่ 4.60 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการออกแบบและตัดเย็บกระเป๋าผ้าแบบต่างๆ
ภาพที่ 4.61 นวัตกรรมการออกแบบลาย การพัฒนาเทคนิคการทอ : ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อยวงเดือน
129
แบรนด์ (Brand) : ไทญ้อ ทอผ้า Tai Yo Weave โลแกน (Slogan) : เอกลัก ณ์ไทญ้อ ร้อยดอกค้อ ช่อกระโดน ภาพที่ 4.62 น ัตกรรมการ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) ภูมิปัญญาดังเดิมของชา ไทญ้อจะนิยมทอผ้า ีดา-แดง ผ้าไทญ้อ ใช้ ัตถุดิบธรรมชาติ ืบทอด งานฝีมือทอผ้าพื้นเมืองจากปู่ย่า ตาท ดมายา นาน ต่อมายุค มัยเปลี่ยนไปมีการปรับตั ใ ้ อดคล้องกับ ยุค มัยมีการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีเพิ่มมากขึ้น โดยนารากไม้ชนิดต่างๆ และดินโคลนจากธรรมชาติมาเป็น ัตถุดิบในการย้อม ี ่งผลใ ้ผ้าไทญ้อมี ี ลาก ลายมากขึ้น ินค้าที่ถูกผลิตจา น่ายมากที่ ุดของผ้าไทญ้อ คือ ผ้าพันคอ เพราะเนื้อผ้ามีค ามนุ่มและ ามารถปักลายลงบนเนื้อผ้าเพื่อเพิ่มค าม ยงามได้ดี ปัจจุบันได้มีการต่อยอดภูมิปัญญาพัฒนาเทคนิค การทอแบบพิเ เพื่อใ ้เป็น ผ้าเอกลัก ณ์ของ ชา ไทญ้อบ้านนาค้อ คือ “ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้อย งเดือน” ที่มีมิติของล ดลายแบบร่ ม มัย ยงาม ามารถทอได้ ลาก ีต ามค ามต้อ งการของลูก ค้า เ มาะ า รับ การแปรรูป เป็น เ ื้อ ผ้า เครื่อ งแต่งกาย ร มทั้งของใช้ต่างๆ การออกแบบชุดเสื้อผ้าสตรี การออกแบบชุดเครื่องแต่งกาย ตรี จากผ้ามัด มี่ลาย ยโดยผ้าทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มีการ ดาเนินการดังนี้
1) กา นดแน คิดในการออกแบบและกา นดรูปแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ 2) ออกแบบ และตัดเย็บตามตามแบบ
ภาพที่ 4.63 การใ ้คาปรึก าแนะนาด้านการออกแบบแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผ้ามัด มี่ทอมือ
130
ภาพที่ 4.64 การออกแบบชุดแฟชั่น ตรี “ชุดเดร ” จากผ้ามัด มี่ทอมือ แบรนด์ (Brand) : ไทญ้อ ทอผ้า กิจกรรมการพัฒนานวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้นหูก เป็น การพัฒ นาอุปกรณ์ทุ่น แรงเพื่อลดเ ลาในการค้น เ ้น ทางเครือ ร มทั้งต้นทุนในการผลิต เป็น “เครื่องค้นหูก” ซึ่งมีการ ่งมอบ าธิต และทดลองใช้แล้ ได้ผลในระดับดีมาก า รับ เครื่องค้น ูกนี้ เป็น การพัฒนาต่อยอดงาน ิจัยของ ประทับใจ ุ รรณธาดา และคณะ (2560: บทคัดย่อ) ซึ่งได้ ิจัย การ ึก ากระบ นการผลิตผ้าทอพื้นเมืองเพื่อออกแบบเครื่องทุ่นแรงในการผลิต : กรณี ึก าเครื่องค้น ูก โดยกล่า ไ ้ ่า เครื่องค้น การค้น ูกเป็น นึ่งในขั้นตอนของการเตรียมเ ้นไ ม/ฝ้าย ก่อนนาไปใช้เป็นเ ้นยืนในขั้นตอนการทอผ้าพื้นเมือง การค้น ูกถือเป็น ิธีการที่ยุ่งยากและค่อนข้างเปลืองแรง ในการทางาน โดยผู้ทา น้าที่ค้น ูกจะต้องคาน ณค ามยา ของเ ้นไ ม/ฝ้ายจากค ามยา ของผืนผ้าที่จะทอ แต่ละครั้ง อุปกรณ์ที่ใช้เรียก ่า “โฮงค้น ูก รือ ลักเฝือ” ดังนั้น การพัฒนาเครื่องทุ่นแรงมาช่ ยในขั้นตอนนี้ จะทาใ ้ได้ค ามเที่ย งตรงในการคาน ณมากขึ้น ร ดเร็ ยิ่งขึ้น และที่ าคัญประ ยัดแรงงานและต้นทุน การผลิต ผลการ ิจัยและพัฒนาพบ ่า เครื่องค้น ูกที่พัฒนาใ ม่ เป็นการเปลี่ยน ิธีการทางานเดินคล้องเ ้น ไ มแบบซ้าย-ข า มาเป็นการกดปุ่มใ ้เครื่อง ัดระยะค ามยา แทน ในการทางานเพียงแต่นา ลอด/โบก/อัก ที่จะมาค้น ูกมา างตามตาแ น่ง แล้ โยงเ ้นไ ม/ฝ้าย อดผ่านช่องบังคับเ ้นแล้ มาพันไ ้กับ ลักที่ติด กับกงล้อก็จะ ามารถเริ่มใช้งานได้ การทางานของเครื่องใช้ ลักการ มุนของกงล้อแทนการโยงเ ้นไ ม/ฝ้าย แบบโยงซ้าย-ข า โดยกา นดใ ้กงล้อ มุนและตั้งค่าเท่ากับค ามยา ของการโยงซ้าย-ข า ซึ่งในการ ิจัยเครื่องค้น ูก PJ 03 นี้ เป็นการพัฒนาเพื่อใ ้ อดคล้องกับช่างทอผ้าผู้ทา น้าที่ค้น ูก ที่ ามารถจะเรียนรู้เทคโนโลยีใ ม่ๆ ได้ โดยออกแบบใ ้ประ ยัดพื้นที่ ย่อ ่ นโฮงค้น ูก รือ ลักเฟือที่มี ค ามยา ลายเมตรใ ้มาอยู่ในรูปของกล่อง ี่เ ลี่ยมที่มีเ ้นรอบกล่องเท่ากับค ามยา 1 เมตร ช่างค้น ูก ามารถตั้งค ามยา ของเ ้ นที่จะค้นได้ตาม ะด กโดยไม่จากัดค ามยา ระยะค ามยา จะแ ดงบนจอ ดิจิตอลในระดับ ายตา เมื่อเครื่อง ยุดใ ้ใช้มือคล้องเ ้นด้าย/ฝ้าย/ไ มที่ขาไจ และ ลักต่างๆ เช่นเดีย กับ ิธีการค้น ูกแบบเดิม จากนั้นก็เดินเครื่องต่อเพียงกดปุ่มเดินเครื่องล้อก็จะ มุนกลับทาง ิธีการทาแบซ้าๆ ใน
131 แบบเดิมไปเรื่ อยๆ จนได้ป ริมาณที่ต้องการจึงถอดเ ้ นออกด้วยวิธีง่ายๆ เครื่องค้น ู กแบบนี้ ผู้ ใช้อาจต้อง ปรับตัว ปรับวิธีการนิด น่อย ากคล่องแล้วจะใช้งานได้ ะดวกและรวดเร็วมาก
Perspective
Side view
การ ่งมอบเครื่องค้น ูก
ภาพที่ 4.65 นวัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องค้น ูก PJ 03
132 4.3.6 กลุ่มทอผ้า พื้น ลายขัด บ้านนิค มหนองบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบัว ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้วยผึ้ง จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 083-4956319, 086-3144573 ผลิตภัณฑ์เดิม: ผ้าพื้น (เคมี) ผู้วิจัยได้ลงพื้นที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มท ผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม น งบัว เพื่ ดาเนินการ กแบบและพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด นวั ต กรรมฯ โดยแนะน าเกี่ ย วกั บ แนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นการระดมแนวคิดเพื่ ใช้ในการ กแบบและพัฒนาผ้าเมตรเพื่ การแปรรูป ใช้การ นาเ น ข้ มูลและผลการวิเคราะ ์ข้ มูล ซึ่งนาไป ู่การกา นดแนวคิดในการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนใ ้เกิดนวัตกรรมฯ รุปได้ดังนี้ 1) ควรมีการ กแบบการท ผ้า แบบผ มผ านเทคนิค เพื่ ใ ้เกิด งานผ้า รูป แบบใ ม่ า รับการแปรรูป 2) ควรปรับรูปแบบการใช้ ีในการท ผ้า น กจากนั้น ผู้วิจัยได้ใ ้คาปรึก าแนะนาเกี่ยวกับการร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) ลวดลายผ้า และลงตารางกราฟลายผ้ า า รั บ การแปรรู ป เป็นการ กแบบลายรูปแบบใ ม่ โดยการ กแบบการท ผ้าแบบผ มผ านเทคนิค โดยการนาลายผ้ า ขาวม้ า (ตาไม่ เ ท่ า กั น ) ผ มผ านกับ เทคนิคขิด (ด กบัว) และย้ ม ีธรรมชาติจากเ ็ดตะปู้ เปลื ก ว้า
ภาพที่ 4.66 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการ กแบบและพัฒนาผ้าพื้นลายขัดใ ้เกิดนวัตกรรม
133
ภาพที่ 4.67 ลายขิดดอกบั การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จากการ ึก าพบ ่า กลุ่ม ทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบั ผืนผ้าที่มีการผลิตและจา น่ายมาก ที่ ุด คือ ผ้า ีพื้น และผ้าลายขัดจากด้ายโทเร ในการพัฒนาได้มีการพัฒนาแบบครบ งจรตั้งแต่ต้นน้า จนถึง ปลายน้า คือ การแปรรูปเป็นเ ื้อผ้าเครื่องแต่งกาย ซึ่งมีการดาเนินการพัฒนา ดังนี้ 1) พัฒ นา ั ดุและการผลิต ผ้า เอกลัก ณ์ โดยใ ้คาแนะนาการเลือ กใช้ ั ดุใ นการทอ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนากระบ นการย้อม ีธรรมชาติจาก ั ดุในท้องถิ่น เช่น เ ็ดตะปู้ เปลือก ้า ประดู่ โดยเฉพาะการย้อ ม ีธ รรมชาติจ าก “เ ็ด ตะปู้” ถือ เป็น การค้นพบที่ าคัญ เพราะเป็น ั ดุที่มีใ น ท้องถิ่นและใ ้ ี ยงามมาก 2) พัฒ นาเทคนิ คการทอ โดยใช้ เทคนิคการทอแบบผ มผ านระ ่า งเทคนิค การทอ ผ้าลายขัด (ผ้าขา ม้า) โดยการ างเทคนิคการทอพื้นใ ้มีรูปแบบที่เป็นเอกลัก ณ์เฉพาะ ผ มผ านกับเทคนิค การจกลายดอกบั ที่พ้องกับชื่อของ มู่บ้านนิคม นองบั เป็นการยกระดับผืนผ้าใ ้มีคุณค่าและราคา ูงขึ้น 3) พัฒ นาทั ก ะการออกแบบและการตั ด เย็ บแปรรู ป โดยจัด อบรมเชิ งปฏิบั ติ การเพื่ อ ออกแบบและตัดเย็บชุดเ ื้อผ้าเครื่องแต่งกายแฟชั่นที่มีค ามทัน มัย 4) ออกแบบและพัฒนาชุดแฟชั่นบุรุ และ ตรีจากผ้าทอมือที่ผลิตในกลุ่ม
134 การถ่ายทอดความรู้การย้อม ีธรรมชาติเ ้นฝ้าย
ภาพที่ 4.68 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการย้อม ีธรรมชาติเ ้นฝ้าย โดยใช้พืชในท้องถิ่น การทดลองและค้น า ูตรในการย้อม ีธรรมชาติ ใ ้คาปรึก าแนะนาการเลือกใช้วั ดุในการทอ จัดอบรมเชิง ปฏิบัติการเพื่อพัฒ นากระบวนการ ย้อม ีธ รรมชาติจ ากวั ดุในท้องถิ่น เช่น เ ็ดตะปู้ เปลือก ว้า ประดู่ โดยเฉพาะการย้อม ีธ รรมชาติจาก “เ ็ดตะปู้” ถือเป็นการค้นพบที่ าคัญ เพราะเป็นวั ดุที่มีในท้องถิ่นและใ ้ ี วยมาก
135
ภาพที่ 4.69 การทดลองย้อม ีธรรมชาติเ ็ดตะปู้ เปลือก ว้า และประดู่ เพื่อค้น า ูตรเฉพาะในการย้อม การถ่ายทอดความรู้ “การค้น ูก ืบ ูก” เพื่อ ร้างเทคนิคการทอลายใ ม่
การค้น ูก
การ ืบ ูก
ภาพที่ 4.70 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการค้น ูก ืบ ูก เพื่อ ร้างเทคนิคการทอลายใ ม่
136 การถ่ายทอดความรู้ “การทอ เก็บขิด” เพื่อ ร้างเทคนิคการทอลายใ ม่
ภาพที่ 4.71 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการทอ เก็บขิด เพื่อ ร้างเทคนิคการทอลายใ ม่ การออกแบบและฝึกทัก ะในการแปรรูปผ้า ประเภท เ ื้อผ้าเครื่องแต่งกาย โดยใ ้คาปรึก าแนะนาออกแบบและฝึกปฏิบัติการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ “ชุดเอี๊ยม” 1) ใ ้คาแนะนาแนวคิดในการออกแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ ที่เป็นแนวเ ื้อผ้า วมใ ่ 2) ออกแบบชุด า รับวัยรุ่น เป็นลัก ณะเอี๊ยม 3) อนตัดผ้าตามแบบ ฝึกปฏิบัติวิธีตัดผ้ามีเผื่อเย็บ และตัดตามแบบ 4) ฝึกตัดเย็บตามแบบและประกอบชิ้น ่วน
137
ภาพที่ 4.72 การออกแบบและการถ่ายทอดความรู้ในการฝึกทัก ะในการแปรรูปผ้า (ชุดเอี๊ยม)
ภาพที่ 4.73 นวัตกรรมในการย้อม ีธรรมชาติ เทคนิคการทอ : ผ้าลายขัดผ มผ านการจก ลายดอกบัว ย้อม ีธรรมชาติจากเ ็ดตะปู้ เปลือก ว้า ประดู่ า รับการแปรรูป
138
แบรนด์ (Brand) : ทอรัตน์ Tho Rutn โลแกน (Slogan) : ผ้าทอ ี ด งดงามลายขัด ภาพที่ 4.74 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบั เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) กลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม นองบั รือ อังคณาผ้าทอมือ ผู้ผลิตและจา น่ายผ้าทอมือภายใต้ แบรนด์ “ทอรัตน์” เป็นกลุ่มที่ ืบ านงานผ้าทอมือในชุมชน ่งต่องานฝีมือจากรุ่น ู่รุ่น มีการปรับมาตรฐาน และยกระดับฝีมือมาโดยลาดับ มี ักยภาพที่ ามารถทอผ้าได้ ลาก ลายทั้งด้ายประดิ ฐ์และฝ้าย ผลิตภัณฑ์ มาชิกมีทั้งคนรุ่นใ ม่และภูมิปัญญาดั้งเดิม ผลงาน ิ่งทอจึงมีค าม ลาก ลาย ทั้งในรูปแบบผืนผ้าและการ แปรรูปชุดแฟชั่นที่ ยงาม ผลิตภัณฑ์จากผ้าของ “ทอรัตน์” จึงมั่นใจได้ทั้งคุณภาพและฝีมือ ในปัจจุบัน ได้พัฒ นากระบ นการย้อม ีธ รรมชาติจาก ั ดุใ นท้องถิ่น เช่น เปลือก ้า ประดู่ และ ั ดุธรรมชาติที่ค้นพบใ ม่ คือ การย้อม ีจากเ ็ดตะปู้ ที่ใ ้โทน ี ยงาม นอกจากนั้นยัง พัฒนาเทคนิค การทอแบบผ มผ านเทคนิคการทอผ้าลายขัด (ผ้าขา ม้า) โดยการ างเทคนิคการทอพื้นใ ้มีรูปแบบที่เป็น เอกลัก ณ์เฉพาะ ผ มผ านกับเทคนิคการจกลายดอกบั จึงเกิดค ามงดงามที่มากด้ ยคุณค่า การออกแบบชุดเครื่องแต่งกายบุรุษและสตรีจากผ้าทอมือ การออกแบบชุดเครื่องแต่งกาย ตรี จากผ้ามัด มี่ลาย ยโดยผ้าทอผ้าพื้นเมือง กลุ่ม “ทอรัตน์” มี การดาเนินการดังนี้ 1) กา นดแน คิดในการออกแบบและกา นดรูปแบบชุดแฟชั่น 2) ออกแบบ และตัดเย็บตามตามแบบ
139
ภาพที่ 4.75 การ กแบบชุดเครื่ งแต่งกายบุรุ และ ตรีจากผ้าท มื แบรนด์ (Brand) : ท รัตน์ 4.3.7 กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง เลขที่ 86 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง าเภ กุฉินารายณ์ จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 092-7190400 ผลิตภัณฑ์เดิม: กระติบข้า ม ยนึ่งข้า เ นีย ผู้ ิจัยได้ลงพื้นที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มจัก านบ้าน น ง ้าง เพื่ ดาเนินการ กแบบและ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิดน ัตกรรมฯ โดยแนะนาเกี่ย กับแนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) เป็นการระดมแน คิดเพื่ ใช้ในการ กแบบและพัฒนากระบ นการผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน ใ ้คาปรึก าแนะนาการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ ดังนี้ 1) การ กแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่ ดคล้ งกับประโยชน์ใช้ ยข งคนใน ิถี ังคมปัจจุบัน 2) การใช้ ั ดุในท้ งถิ่น ร่ มกับงาน าน โดยการ ารูปแบบที่มีค ามกลมกลืน ร มถึง รูปแบบที่มีค าม ยงามตามลัก ณะข ง ั ดุนั้น 3) การพัฒนา ุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่ งเ ลาเ ้นต กกลม การ ร้าง รรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา การ ึก าข้ มูลพบ ่า ประธานกลุ่มเป็นบุคคลที่มีชื่ เ ียงในระดับประเท ด้านงานจัก านข งใช้ ลายขิดโดยใช้เ ้นต กกลมเล็ก มาชิก ่ นใ ญ่เป็นผู้ ูง ายุเชี่ย ชาญด้านการ านม ยนึ่งข้า เ นีย และ กระติบข้า น กจากนั้ น ยังพบ ่า มีเยา ชนในพื้นที่มาเรียนรู้งานฝีมื จัก านลายขิด กับประธานกลุ่ ม เป็น ประจา จนถื เป็นแ ล่งเรียนรู้ในพื้นที่ ในการพัฒ นาครั้งนี้ ได้เน้นการ ึก าค ามต้ งการข งตลาดเพื่ มาใช้ ในการพัฒนารูปแบบ ินค้าเพื่ ใ ้เกิดการ ร้างรายได้ กับกลุ่ม มาชิก โดยปรับรูปแบบ ินค้า ปรับรูปแบบ การ าน และเพิ่มเติมเทคนิคการผลิตใ ม่ที่จะ ร้างมูลค่าเพิ่ม ดังนี้ 1) การ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ม่ เป็น “โคมไฟ” แบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ โดย พัฒนาการใช้ลาย านเป็นใช้ลาย านเ กลัก ณ์ คื ลายขิดเ ้นต กเล็ก ร่ มกับการ านโดยใช้เ ้นต กแบนที่ ผลิตและจัก านง่ายขึ้น 2) การเพิ่มเทคนิคการรมค ันผลิตภัณฑ์บาง ่ นเพื่ ร้างค ามงามบนพื้นผิ งานจัก าน
140 3) การพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงเพื่อ ร้างมาตรฐานการผลิตเ ้นตอก ลดเวลาและต้นทุนในการ ผลิต เป็น “เครื่องเหลาตอกกลม” ซึ่งมีการ ่งมอบ าธิต และทดลองใช้แล้ว ได้ผลในระดับดีมาก
นายประ ิทธิ์ อุทรัก ์/ประธานกลุ่ม
มอบ นัง ือจากงานวิจัย การอบรมควันไม้ไผ่
ภาพที่ 4.76 การใ ้คาปรึก าแนะนา แนวคิดในการ ร้างนวัตกรรมงานจัก าน (Concept Design)
ภาพที่ 4.77 ร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) ผลิตภัณฑ์ใ ม่ (โคมไฟ)
141
ภาพที่ 4.78 การให้คาแนะนาด้านการผลิตโคมไฟต้นแบบ
ภาพที่ 4.79 การให้คาปรึกษาแนะนากระบวนการผลิต และตกแต่งผลิตภัณฑ์ใหม่
142
ภาพที่ 4.80 การน ัตกรรมงานจัก านไม้ไผ่ลายขิด : โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ
แบรนด์ ( Brand) : าน ิลป์ จัก านไม้ไผ่ลายขิด โลแกน (Slogan) : ไม้ไผ่ธรรมดา ิจิตรตระการตาลายขิด ภาพที่ 4.81 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มจัก านไม้ไผ่ลายขิด เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) “สานศิล ป์ ” จั ก านไม้ ไผ่ ล ายขิด เป็นกลุ่ ม ร้า ง รรค์ ผ ลิ ตภั ณฑ์เครื่องจัก านไม้ไผ่ ที่ มีค าม ประณีต ยงาม เป็นงานจัก านขั้น ูงที่ต้องใช้ทัก ะฝีมือมาก โดยมีการยกดอกลายขัดชิด ลายขิดดอกจัน ลายขิดขอ ลายขิดตาแม และลายเรขาคณิตผ มผ านกันอย่าง ลับซับซ้อน เน้นค ามเรียบร้อยและแข็งแรง ใช้ตอกเ ้นเล็ก านละเอียด โดยใช้ไม้ไผ่ไร่ที่เกิดตามภูเขาและลา ้ ยเชิงเขา มาจักตอก รมค ัน เป็น ีจาก ธรรมชาติ ในปัจจุบันได้ ร้าง รรค์ เป็นผลิตภัณฑ์ร่ ม มัย ประเภท โคมไฟ โมบาย เพื่อใ ้เ มาะกับงาน ตกแต่งใน ิถี ังคมปัจจุบัน เพิ่มทางเลือกใ ้ผู้บริโภค เป็นน ัตกรรมผ มผ านระ ่างการใช้เ ้นตอกเล็กแบบ ดั้งเดิมร่ มกับการ านเ ้นตอกแบนที่ านได้ง่าย ก่อเกิดเป็นผลิตภัณฑ์ใ ม่ในราคาที่ อดคล้องกับเ ร ฐกิจ
143 การออกแบบและพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงในการผลิตเส้นตอก เป็ นการพัฒ นาต่อยอดจากงาน ิจัยของ ักดิ์ชาย ิ กขา และประทับใจ ุ รรณธาดา (2562: บทคัดย่อ) ได้ทา ิจันเรื่อง การพัฒนาและยกระดับ ินค้า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ด้าน ิทยา า ตร์เทคโนโลยี และน ัตกรรม : กรณ๊ ึก า กลุ่มผลิตภัณฑ์จัก าน าย บ้านทับทิม ยาม 07เลขที่ 209 มู่ที่ 15 ตาบล บักดอง อาเภอขุน าญ จัง ัด รี ะเก ซึ่งในงาน ิจัยได้มีการพัฒนาน ัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง คือ เครื่อง เ ลาเ ้นตอกกลม าย ไม้ไผ่ และ ั ดุอื่น ๆ เป็นอุปกรณ์ทุ่นแรงที่เ มาะ า รับใช้ในการเ ลาเ ้นตอกใ ้ กลมในขนาดต่าง ๆ โดยใช้ ลักการทางานแบบดึงเ ้นตอกที่ต้องการเ ลาผ่านรูขนาดต่าง ๆ ที่มีแผ่นรูขนาด ต่าง ๆ ใ ้เลือกตามต้องการ แผ่นรูผลิตจากแผ่น แตนเล คุณภาพดีเจาะรู แผ่น แตนเล เจาะรูจะเป็นตั ขูด ผิ เ ้นตอกใ ้กลมและมีขนาดเล็กลง อัตราค ามเร็ ในการทางาน 30 ินาทีต่อค ามยา 6 เมตร ในการ ดาเนินการ ิจัยได้จัดใ ้มีการ ่งมอบเครื่องทุ่นแรง าธิตการใช้และทดลองฝึกปฏิบัติการใช้เครื่องทุ่นแรง จัดใ ้ มีการทดลองใช้งานไม่น้อยก ่า 15 ัน และใ ้มีการประเมินการใช้ งานเครื่องทุ่นแรง โดยใช้แบบ อบถาม ผลจากการแจกแบบประเมินกับผู้ใช้งานเครื่องทุ่นแรง ซึ่งเป็น มาชิกกลุ่มผู้ผลิต จาน น 24 คน มีค่าเฉลี่ยค าม พึงพอใจในระดับ ดีมาก คือ 4.98 ถือ ่า เครื่องทุ่นแรงทั้ง องเครื่องมีค ามเ มาะ มกับการใช้งาน และ ามารถลดระยะเ ลาในการผลิตได้ ทาใ ้ผลงานมีคุณภาพดียิ่งขึ้น ได้เ ้นตอกที่มีขนาด ม่าเ มอเ มาะกับการ ใช้งาน ซึ่ ง ในการพั ฒ นาน ั ต กรรมในครั้ ง นี้ ได้ มี ก ารพั ฒ นาต่ อ ยอดจากงาน ิ จั ย ที่ ผ่ า นมาโดย มี ก าร ปรับเปลี่ยนรูปแบบของ งล้อใ ม่ที่มีขนาดและมีค ามคงทนมากขึ้น ปรับขนาดการเ ลาเ ้นตอกใ ้เล็กลงใ ้มี ขนาดเท่าเ ้นด้ายที่ผู้ผลิตมีค ามต้องการที่จะใช้ในงาน านลายขิด และปรับรูปแบบ ิทช์ปิด-เปิดไฟใ ้ง่ายต่อ การใช้งานและมีค ามปลอดภัยมากขึ้น
ภาพที่ 4.82 Perspective น ัตกรรมอุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่องเ ลาเ ้นตอก
144
ภาพที่ 4.83 น ัตกรรม ุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่ งเ ลาเ ้นต ก 4.3.8 กลุม่ ทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบัว เลขที่ 182 มู่ที่ 9 บ้าน น งบั ตาบลเจ้าท่า าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 087-4037888 ผลิตภัณฑ์เดิม: เ ื่ กก ผู ้ ิจ ัย ได้ล งพื ้น ที่ ใ ้ค าปรึก าแนะนา ณ กลุ ่ม ท เ ื ่ กกและแปรรูป กกบ้า น น งบั เพื ่ ดาเนิ น การ กแบบและพั ฒ นาผลิ ต ภัณ ฑ์ ชุม ชนใ ้ เ กิ ดน ั ตกรรมฯ โดยแนะนาเกี่ย กับ แนวคิด ในการ ออกแบบ (Concept Design) เป็นการระดมแน คิดเพื่ ใช้ในการ กแบบและพัฒนากระบ นการผลิต ผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน ใ ้คาปรึก าแนะนาการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ ดังนี้ 1) การพัฒนาเทคนิคการ านขึ้นรูปทรง เป็นการเพิ่มเทคนิคการผลิตจากเดิมใช้เทคนิคการท เ ื่ กกเปลี่ยนเป็นการ านกระเป๋า และ ิ่งข งเครื่ งใช้ โดยเชิญ ิทยากรผู้มีประ บการณ์ คื นางราตรี คาแก้ ประธานกลุ่ม ัตกรรมท เ ื่ กก จากบ้านแดง าเภ ตระการพืชผล จัง ัด ุบลราชธานี และทีมงานมาช่ ยท ดท ดค ามรู้ นทั ก ะ ในการ าน เน้นการ านขึ้นรูป 2 เทคนิค คื การ านขึ้นรูปทรงแบบระนาบแน พื้นเรียบ และการ านขึ้น รูปทรงแบบใช้บล็ กกา นดบังคับรูปทรง โดยกา นดการ บรมจาน น 3 ัน 2) การพัฒนาเทคนิคการย้ ม ีธรรมชาติ เป็ น การประยุ กต์ ใช้งาน ิ จัย “การย้ ม ี ธ รรมชาติ จากกก และเตย นาม” ข งผู้ ช่ ย า ตราจารย์ ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา ในการนามาต่ ย ดเทคนิคการย้ ม ีธรรชาติ
145 การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา การ ึก าพบ ่า กลุ่ มมีค ามเชี่ย ชาญด้านงานทอเ ื่ อ ลาก ลายล ดลาย เช่น ลายถักเปีย ลายขิด ลายไดโนเ าร์ และอื่น ๆ แต่ยั งขาดค ามเชี่ย ชาญในการตัดเย็บแปรรูป และการ านขึ้นรูปทรง า รับการพัฒนาได้เน้นการเพิ่มทัก ะในการผลิตงาน านและเปลี่ยนจากการย้อม ีเคมีเป็นย้อม ีธรรมชาติ รุปผลการพัฒนาได้ดังนี้ 1) พัฒ นาคุณภาพ ั ดุ โดยจัด อบรมเชิงปฏิบัติการ การย้อม ีธ รรมชาติเ ้น กกและผือ จากพืชในท้องถิ่น เช่น ฝักคูณ เปลือกเพกา รือเปลือก มากลิ้นฟ้า ใบมะยม และอื่น ๆ 2) พัฒนาการ านขึ้นรู ปทรงผลิตภัณฑ์ โดยอบรมเชิงปฏิบัติการเทคนิคการ านขึ้นรูปทรง กระเป๋า โดยใช้แบบพิมพ์ เป็นกระเป๋าแบบต่าง ๆ เช่น กระเป๋า ะพาย กระเป๋าถือ และอื่น ๆ ร้าง รรค์ค ามงาม ด้ ยการ างลายในการทอ ลับ ีที่ได้จากการย้อม ีธรรมชาติ ระยะเ ลาอบรม 3 ัน
เ ้นกกย้อม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ)
เ ้นกกย้อม ีธรรมชาติ (ลิ้นฟ้า)
ภาพที่ 4.84 การถ่ายทอดค ามรู้ในการฝึกปฏิบัติการย้อม ีธรรมชาติเ ้นกก
146
ภาพที่ 4.85 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการเทคนิคการ านขึ้นรูปทรงกระเป๋า โดยใช้แบบพิมพ์ นอกจากนั้น ทีมผู้วิจัยยังใ ้คาปรึก าแนะนาเทคนิคการ านขึ้นรูปงานเฟอร์นิเจอร์ ด้วยวิธีการ การพันเ น้ าน การ าน ุ้ม การดึงเ ้น และการ านขึ้นลาย โดยใช้โครง ร้างเป็น วาย
ภาพที่ 4.86 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึก ปฏิบัติการ านเฟอร์นิเจอร์
147
ภาพที่ 4.87 น ัตกรรมงาน านย้อม ีธรรมชาติ : กระเป๋าเ ้นกก าน ลับเ ้นย้อม ีฝักคูณและเพกา
แบรนด์ ( Brand) : ปัททา กก นองบั โลแกน (Slogan) : ร้าง รรค์ของใช้ เ ้นใยจากท้องทุ่ง ภาพที่ 4.88 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบั เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) กก ไ ล ผือ พืชท้องถิ่นที่มีมากมายทั้งในชุมชนและ นองดูนของ มู่บ้าน ( นองน้าประจา มู่บ้าน) ภูมิปัญญาดั้งเดิมของกลุ่มเป็นการทอเ ื่อกกแบบไม่มีล ดลายเพื่อใช้ในครั เรือน ต่อมาได้พัฒนาการทอเ ื่อ เป็นล ดลายไดโนเ าร์ ช้าง อัก รคาข ัญ และอื่นๆ ด้ ยเทคนิคการเก็บขิดด้ ยมือ เป็นงานทอเ ื่อที่มีค าม ประณีต ละเอียด แน่น และลายชัด ยงาม ในปั จ จุ บั น ได้ ย กระดั บ งานฝี ฝี มื อ และเพิ่ ม ทางเลื อ กใ ้ กั บ ผู้ ชื่ น ชอบผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ เ ป็ น มิ ต รกั บ ิ่งแ ดล้อม จากงานทอเป็น งาน าน โดย านเป็นกระเป๋าในรูปแบบต่าง ๆ ร มทั้งงาน านเฟอร์นิเจอร์ พร้อ มทั้ง พัฒ นาเป็น งาน านกกย้อ ม ีธ รรมชาติจ ากพืช ในท้อ งถิ่น ด้ ยเทคนิค การย้อ ม ูต รเฉพาะ จาก ผลงาน ิจัยของ ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา
148 4.3.9 กลุ่ ม จั ก านไม้ ไ ผ่ไ ร่ มู่ที่ 16 บ้าน น งตากไ ต าบล งเปลื ย าเภ เขา ง จัง ั ด กา ินธุ์ Tel. 085-7558253 ผลิตภัณฑ์เดิม: ตะกร้า และผ บ ผู้ ิจัยได้ลงพื้นที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ เพื่ ดาเนินการ กแบบและพัฒนา ผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชนใ ้เ กิด น ัต กรรมฯ โดยแนะนาเกี่ย กับ แนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็น การระดมแน คิดเพื่ ใช้ในการ กแบบและพัฒนากระบ นการผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน ใ ้คาปรึก าแนะนาการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ ดังนี้ 1) ค ร กแบบและพั ฒ นารูป แบบผลิต ภัณ ฑ์ใ ม่ โดยใช้ ั ดุป ระเภทผ้าร่ มกับ งาน จัก านไม้ไผ่ไร่ เป็นผลิตภัณฑ์ประเภท กระเป๋า โดยใช้การ บรมปฏิบัติการตัดเย็บตกแต่งกระเป๋า แบบเย็บมื ในประเด็นต่าง ๆ ดังนี้ - กแบบ Pattern กระเป๋า เพื่ นาไปทาการเย็บมื (Handmade) - การตัดผ้าตามแบบ และการใช้ ั ดุ ื่นๆ ร่ มในการผลิต เช่น ผ้า ซับใน - การประก บกระเป๋า โดยนาชิ้นงานแต่ละ ่ นประก บกับเครื่ งจัก าน 2) ค รใช้ ั ดุ ื่นร่ มในรูปแบบที่มีค ามกลมกลืน ร มถึงรูปแบบที่มีค าม ยงามตาม ลัก ณะ ั ดุนั้น ๆ เช่น ลูกปัดไม้ นังแท้ 3) ค ร ร้าง รรค์ค ามงามและป้ งกันการขึ้นรา ด้ ยเทคนิคการรมค ันเ ้นต กก่ นนามา าน การ ร้าง รรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา การ ึก าพบ ่า กลุ่มจัก านจากไม้ไผ่ไร่ ผลิตภัณฑ์ ลัก คื ตะกร้า และผ บ ผลิตภัณฑ์ร ง คื กระติบข้า ม ยนึ่งข้า เ นีย โดยจัดจา น่ายในพื้นที่และจา น่ายตามงานม กรรม ินค้าที่ น่ ยงานภาครัฐ จัดแ ดง ในภาพร มข งผลิตภัณฑ์ คื ผลิตภัณฑ์ยังขาดค าม ลาก ลาย ยังไม่ ดคล้ งกับพฤติกรรมการใช้ งานข งคนใน ิถี ังคมใ ม่ ค่าต บแทนในการผลิตค่ นข้างน้ ย า รับการพัฒนาได้ดาเนินการดังนี้ 1) กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่ ดคล้ งกับตลาด โดยเลื ก กแบบและผลิต “กระเป๋า จัก านร่ มกับ ผ้า ท พื ้น เมื ง” ใช้ภ ูม ิป ัญ ญาในงานจัก านเดิม เป็น พื ้น ฐานในการต่ ย ด พัฒนาการ ร้างลายใ ม่ รูปทรงใ ม่ ลังจากนั้นจึงผลิตกระเป๋าผ้าท มื มาร่ มกับงานจัก าน เลื กรูปแบบ ผ้า ลายผ้า และ ีผ้าใ ้ ดคล้ งกับงานจัก าน เป็นรูปแบบกระเป๋าที่มีค าม ลาก ลาย 2) พัฒนาเทคนิคการรมค ันเ ้นต ก เป็น การ ร้างมูล ค่าเพิ่มใ ้ผลิตภัณฑ์ ซึ่งมีเทคนิค การรมค ัน 2 เทคนิค คื การรมเ ้นต กก่ น าน และการรมค ันผลิตภัณฑ์ ลังงาน าน ทาใ ้ผลิตภัณฑ์มี ค ามงดงาม ล ดลายเด่นชัดยิ่งขึ้น เป็นการ ร้างมูลค่าเพิ่มใ ้ ินค้า 3) พัฒนากระบ นการผลิต โดย กแบบและพัฒนา ุปกรณ์ทุ่นแรง “เครื่องผ่าเ ้นตอก ไม้ไผ่และ วาย” ซึ่งมีการ ่งม บ าธิต และทดล งใช้แล้ ได้ผลในระดับดีมาก
ภาพที่ 4.89 การใ ้คาปรึก าแนะนา แน คิดในการ ร้างน ัตกรรมงานจัก าน (Concept Design)
149
ภาพที่ 4.90 ร่างแบบแนวคิดในการออกแบบ (Sketch Design) กระเป๋า
ภาพที่ 4.91 การถ่ายทอดความรู้ในการฝึกปฏิบัติการตัดเย็บด้วยมือเพื่อประกอบกับงานจักสาน
150
ภาพที่ 4.92 การใ ้คาปรึก าแนะนาและติดตามคุณภาพการผลิตกระเป๋าต้นแบบ
ภาพที่ 4.93 นวัตกรรมจัก านไม้ไผ่ : กระเป๋าเป้จัก านร่วมกับผ้าทอพื้นเมือง
151
แบรนด์ ( Brand) : ไผ่ไร่ทอง โลแกน (Slogan) : ไผ่เนื้อดี ีทองคา เลิ ล้าจัก าน ภาพที่ 4.94 การ ร้างแบรนด์ใ ้กับ ินค้ากลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) งาน ัต ถกรรมไม้ไ ผ่ เป็น ค ามภาคภูมิใจของคนอี านที่ได้ ืบทอดเป็นมรดกทาง ัฒ นธรรม ถือ ่า เป็น ต้นทุนทางปัญญา ทาใ ้คนอี านมีผลิตภัณฑ์ที่ ามารถผลิตขึ้นใช้เอง และผลิตเพื่อการจา น่ายเป็น รายได้ใ นครั เรือ น ซึ่ง ไผ่ไ ร่ท อง ได้นาไม้ไ ผ่ไ ร่ ัต ถุดิบ ที่ าได้ง่า ยในท้อ งถิ่น มาพัฒ นา ร้า ง รรค์โ ดย ช่างฝีมือที่มีค ามชานาญงานไม้ไผ่ ใ ้เป็น ิ่งของเครื่องใช้ที่มีค าม อดคล้องกับ ิถี ังคมปัจจุบัน การออกแบบและพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงในการผ่าเ ้นตอกไม้ไผ่และ วาย เป็ นการพัฒ นาต่อยอดจากงาน ิจัยของ ักดิ์ชาย ิ กขา และประทับใจ ุ รรณธาดา (2562: บทคัดย่อ) ได้ทา ิจันเรื่อง การพัฒนาและยกระดับ ินค้า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ด้าน ิทยา า ตร์เทคโนโลยี และน ัตกรรม : กรณ๊ ึก า กลุ่มผลิตภัณฑ์จัก าน าย บ้านทับทิม ยาม 07เลขที่ 209 มู่ที่ 15 ตาบล บักดอง อาเภอขุน าญ จัง ัด รี ะเก ซึ่งในงาน ิจัยได้มีการพัฒนาน ัตกรรมเครื่องทุ่นแรง คือ เครื่องผ่า รือจักเ ้น มี ลักการและแนวคิดการออกแบบและพัฒนาจากการ ึก า ิธีการจักเ ้น ายออกเป็นเ ้นๆ เพื่อนาไปใช้ในการจัก าน ทั้งนี้ ากเป็น ายน้านิยมจักออกเป็น 4 เ ้น รือ 8 เ ้นตามขนาดที่ต้องการ ใช้งาน ากเป็น าย าง นูนิยมจักออกเป็น 2 เ ้น า รับช่างจัก านแล้ การจักเ ้น ายเป็นขั้นตอน ที่ค่อนข้างยุ่งยากมากก ่าการจักเ ้นตอกไม้ไผ่ เนื่องจากเ ้น ายมีค ามยา มากและมีค ามอ่อนตั ูง ดังนั้น ในการออกแบบเครื่องจักเ ้น าย รือผ่าเ ้น ายในงาน ิจัยที่ผ่านมา ได้ ิเคราะ ์ลัก ณะของการทางาน ออกเป็น 3 ่ น คือ 1) ่ นดึงเ ้น าย 2) ่ นผ่าเ ้น ายที่ ามารถปรับระยะการผ่าได้ ลายขนาด ค าม นา และ 3) ่ นของการจับและประคองเ ้น ายใ ้ตรง ผลการ ิจัยได้มีการออกแบบและผลิต เครื่องจัก รือผ่าเ ้น ายที่ประเมินแล้ ่า ง่ายต่อการใช้งานและ ามารถลดเ ลาในการผลิตได้จริง า รับในงาน ิจัยครั้งนี้ ได้มีการนาผลงาน ิจัยข้างต้นมาพัฒนาต่อยอดเป็น “เครื่องผ่าเ ้นตอก ไม้ไผ่และ าย” มี ิธีการใช้งานโดยกด ิท ซ์ไฟฟ้าใ ้เครื่องทางาน จากนั้นใ ้นาเ ้น าย รือเ ้นไม้ไผ่ ที่ต้องการผ่า อดเข้าไประ ่างล้อ มุน (ในงาน ิจัย นี้ มีก ารปรับเปลี่ยน ั ดุ งล้อ ใ ม่ที่คุณภาพดีขึ้น ) งล้อ จะบีบและดึงเ ้น ิ่งเข้า าใบมีดและผ่าครึ่ง ิธีการนี้จะทาใ ้ได้งานที่เร็ โดยไม่ต้องใช้มีดจักเป็นเ ้น
152 ซึ่ง เครื่ งผ่าเ ้นไม้ไผ่และ วายนี้ จะมีข้ ผิดพลาดในการผ่าน้ ยมาก ได้เ ้นไม้ไผ่ รื วายที่มีความ นา ม่าเ ม ช่วยลดแรงงาน ประ ยัดเวลา และช่วย ร้างมาตรฐานการผลิตใ ้ ูงขึ้น
ภาพที่ 4.95 Perspective นวัตกรรม ุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่ งผ่าเ ้นต กไม้ไผ่และ วาย
ภาพที่ 4.96 นวัตกรรม ุปกรณ์ทุ่นแรง : เครื่ งผ่าเ ้นต กไม้ไผ่และ วาย 4.3.10 กลุ่มถ่านอัดแท่งโนนสูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 094-0409615 ผลิตภัณฑ์เดิม: ถ่าน ัดแท่ง ผู้วิจัย ได้ล งพื้น ที่ ใ ้คาปรึก าแนะนา ณ กลุ่มถ่าน ัดแท่งโนน ูง เพื่ ดาเนินการ กแบบและ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิดนวัตกรรมฯ โดยแนะนาเกี่ยวกับแนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) เป็นการระดมแนวคิดเพื่ ใช้ในการ กแบบและพัฒนากระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน ใ ้คาปรึก าแนะนาการจัดทาผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่างๆ ดังนี้
153 1) ออกแบบและจัดทำเตำเผำถ่ำนต้นแบบ และกำรทด อบคุณภำพเตำ โดยเตำเผำต้องมี ขนำดเล็กกะทัดรัด ประ ยัดพลังงำน และต้องเผำใ ้ได้อุณ ภูมิที่ 800-1,000 อง ำ จึงจะเกิดกำรเผำไ ม้ ที่ มบูรณ์ ำมำรถนำมำใช้ในกำรผลิตผงถ่ำนคุณภำพดีได้ 2) ออกแบบและใ ้กำร นับ นุนกำรจัดทำ ้องปฏิบัติกำร “ผลิต บู่ชำร์โคล” จำกผงถ่ำน ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ใ ม่ เพื่อรองรับกำรตร จ อบเพื่อยื่นขอรับรองมำตรฐำนกำรผลิต 3) ออกแบบและจั ด ทำบล็ อ ก “ บู่ช ำร์โ คล” โดยทำพิ มพ์ บู่ด้ ยยำงซิ ลิ โ คลน เพื่อ ใ ้ แม่พิมพ์ ำมำรถเก็บรำยละเอียดโลโก้ได้ดี ใช้ ิธึทำพิมพ์แยก 2 ชิ้น เพื่อค ำม ะด ก พร้อมกับใช้ปูนปลำ เตอร์ ล่อประกบแบบพิมพ์ รือที่เรียก ่ำ “พิมพ์ครอบ” เพื่อป้องกันแม่พิมพ์บิดตั 4) จัดอบรมถ่ำยทอดค ำมรู้กำรผลิต บู่ชำร์โคล เพื่อใ ้เป็นน ัตกรรมใ ม่ในกำรผลิต บู่ ประกอบด้ ย บู่+ชำร์โคล บู่+ชำร์โคล+เ ้นใยพืช ที่ช่ ยขัดผิ โดยใ ้ค ำมรู้เกี่ย กับ กระบ นกำรผลิต กำรใช้แม่พิมพ์ กำรผ ม บู่ ูตรต่ำงๆ กำรเก็บรัก ำอุปกรณ์และแม่พิมพ์ การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา กำร ึก ำข้อมูลพบ ่ำ เป็นกลุ่มผู้ผลิตถ่ำนอัดแท่ง โดยใช้ถ่ำนไม้จำกไม้ ลำยชนิด ทั้งที่เผำขึ้นเอง และรับ ซื้อ จำกชุมชน นำมำบดร มกัน เป็น ผงและนำเข้ำ เครื่องอัด เป็นแท่ง ผ มกับกำ ตัดออกเป็นท่อ น เพื่อ บรรจุถุง จำ น่ำยถุงละ 40 บำท มีคุณ มบัติดี กำรเผำไ ม้ช้ำ ใ ้เชื้อเพลิงได้นำนก ่ำถ่ำนที่ใช้ทั่ ไป ปัญ ำที่พบ คือ ปัญ ำด้ำนกำรตลำด ผู้ประกอบกำรมีค ำมต้องกำรปรับเปลี่ยนรูปแบบ ินค้ำ รือผลิตภัณฑ์ จำกถ่ำนอัดแท่ง ใ ้ อดคล้องกับค ำมต้องกำรของตลำดและเป็น ินค้ำที่ได้มำตรฐำนเพื่อขอรับรองมำตรฐำน รุปผลกำรพัฒนำได้ดังนี้ 1) น ัตกรรมกำรออกแบบและพัฒนำเตำเผำถ่ำนขนำดเล็ก อุณ ภูมิ ูง ำมำรถเผำถ่ำนได้ 1,000 อง ำ เ มำะ ำ รับงำนผลิตผงถ่ำนไม้ไผ่คุณภำพดี พร้อมออกแบบ ้องปฏิบัติกำรผลิตผลิตภัณฑ์ 2) พัฒนำผลิตภัณฑ์ใ ม่ “ บู่ชำร์โคล (นิ ำ ชำร์โคล) ูตรผงถ่ำน และ ูตรผงถ่ำน ครับ ผ มเ ้นใยตะไคร้ อม เป็น บู่ที่ผ่ำนกำรทดลองใช้จนมั่นใจได้ทั้งคุณภำพและค ำมปลอดภัย จึงเป็น นึ่งใน ผลิตภัณฑ์ที่ ำมำรถขยำยตลำดได้ 3) กำรออกแบบรูป แบบ บู่ แบบเทพิมพ์ที่มีเอกลัก ณ์เฉพำะ โดยแ ดงโลโก้นูนต่ำบน เนื้อ บู่ กำรออกแบบกล่องบรรจุภัณฑ์ แบบพรีเมี่ยม ยงำม แ ดงรำยละเอียดชัดเจน
154
Perspective เตำเผำถ่ำนขนำดเล็ก
เตำเผำถ่ำนขนำดเล็กต้นแบบ
ภาพที่ 4.97 กำรออกแบบและจัดทำเตำเผำถ่ำนขนำดเล็กต้นแบบ
ภาพที่ 4.98 กำรออกแบบและจัดทำ ้องปฏิบัติกำรผลิต บู่ชำร์โคล ตำมมำตรฐำน
155
ภาพที่ 4.99 กำรทำบล็อกสบู่ชำร์โคล ด้วยพิมพ์ยำงซิลิโคลน
ภาพที่ 4.100 กำรถ่ำยทอดควำมรู้กำรผลิตสบู่ชำร์โคล
156
ภาพที่ 4.101 บู่ผงถ่ำน ูตรผงถ่ำน และ ูตรผงถ่ำน ครับผ มเ ้นใยตะไคร้ อม
แบรนด์ ( Brand) : นิศำ ชำร์โคล Nisa Charcoal โลแกน (Slogan) : ธรรมชำติบำบัด ขจัดกลิ่นกำย บำยผิว ภาพที่ 4.102 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำกลุ่มถ่ำนอัดแท่งโนน ูง เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) ผงถ่ำนไม้ไผ่ (Bamboo Charcoal) เป็นผงถ่ำนที่ได้จำกกำรเผำไ ม้ในอุณ ภูมิ ูงกว่ำ 1,000 องศำ เซลเซีย ที่นำมำบดละเอียด ซึ่งเป็นผงที่มีควำมบริ ุทธิ์ของธำตุคำร์บอน ูงมำก เมื่อนำมำใช้ในกำรผลิต บู่ จึง ทำใ ้ บู่จำกผงถ่ำนไม้ไผ่มีคุณ มบัติโดดเด่น มีคุณ มบัติดับกลิ่น ขับ ำรเคมีตำมผิว นัง ผิว นังจึง ะอำด ปรำศจำก ิว
157
ภาพที่ 4.103 ผลิตภัณฑ์ใ ม่ บู่ผงถ่ำน แบรนด์ ( Brand) : นิ ำ ชำร์โคล Nisa Charcoal 4.3.11 กลุ่มชุมชนท่องเที่ยวเชิง วัฒ นธรรมบ้า นเสมา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้ำ นเ มำ ตำบล น งแปน ำเภ กมลำไ ย จัง ัดกำ ินธุ์ Tel. 098-1052445, 062-1957668 ผลิตภัณฑ์เดิม: ธุงใยแมงมุม ผู ้ ิจ ัย ได้ล งพื ้น ที ่ ใ ้ค ำปรึก ำแนะน ำ ณ กลุ่ ม ชุมชนท่ งเที่ย เชิ ง ัฒ นธรรมบ้ำนเ มำ เพื ่ ดำเนิ น กำร กแบบและพั ฒ นำผลิ ต ภัณ ฑ์ ชุม ชนใ ้ เ กิ ดน ั ตกรรมฯ โดยแนะนำเกี่ย กับ แนวคิด ในการ ออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรระดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบและพัฒนำกระบ นกำรผลิต ผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรจัดทำผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่ำงๆ ดังนี้ 1) กำร กแบบและกำรจัดทำแบบพิมพ์ ลังกำร กแบบผลิตภัณฑ์ชุดเครื่ งประดับ เป็นกำรจัดทำแบบพิมพ์ ำ รับงำนต้นแบบ โดยใช้ ิธี ปั้นต้นแบบด้ ยดินน้ำมัน กำรทำพิมพ์ด้ ย ั ดุซิลิโคลน และปูนปลำ เต ร์ กำร ล่ ต้นแบบ กมำด้ ย ั ดุที่เป็นเรซิ่นใ 2) กำรถ่ำ ยท ดค ำมรู้ใ ้ผู ้ป ระก บกำร โดยจัด บรมปฏิบัติกำรทำผลิ ตภัณฑ์ธุง ต้ น แบบ โ ดยใช้ เ รซิ ่ น ใ ในกำร ล่ ขึ ้ น รู ป ทรง กำรขั ด ตกแต่ ง ต้ น แบบใ ้ มี ค ำมเงำงำม กำรร้ ย เครื่ งประดับเพิ่มเติมด้ ยลูกปัด ลำก ี เช่น ต่ำง ู ร้ ยข้ มื พ งกุญแจ และ ื่น ๆ 3) กำรติดตำมใ ้คำแนะนำปรึก ำกำรผลิตเพื่ กำรจำ น่ำย นวัตกรรมในการสร้างสรรค์และรายละเอียดการผลิต กำร ึก ำพบ ่ำ เป็นกลุ่มผู้ผลิตธุงใยแมงมุมที่ ร้ำงชื่ เ ียงใ ้กับจัง ัดกำ ินธุ์ ผลิตภัณฑ์ที่ผลิต ประก บด้ ย ธุง ำ รับกำรแข นตกแต่งรูปแบบต่ำง ๆ ปิ่นปักผมใยแมงมุม เข็มกลัดใยแมงมุม และ ื่น ๆ ปัญ ำที่พบ คื ผลิตภัณฑ์ขำดค ำมคงทน ชำรุดง่ำย ขำดประโยชน์ใช้ ยที่เ มำะ มกับ ิถี ังคมเมื ง ไม่ ะด กต่ กำรเป็นข งฝำก ข งที่ระลึก ซึ่งในกำรพัฒนำในครั้งนี้ มีกำรดำเนินกำรพัฒนำดังนี้ 1) พัฒนำกระบ นกำรผลิตข งฝำกข งที่ระลึก แก้ปัญ ำ ินค้ำขำดค ำมคงทน กำรจัดเก็บ (ธุงพัน กัน ยุ่งเ ยิง) และไม่เ มำะ ำ รับ กำรพกพำ โดยใช้เทคนิคกำร ล่ เรซิ่นเคลื บธุงใยแมงมุม ปรับ ขนำดธุงใ ้เล็กจิ๋ ใช้แบบพิมพ์ซิลิโคลนรูปทรงต่ำง ๆ และเลื กใช้เรซิ่นใ ชนิดพิเ ล่ เป็นผลึกใ บรรจุธุง ใยแมงมุมรูปแบบต่ำง ๆ ไ ้ด้ำนใน เพื่ นำมำใช้ประก บเป็นผลิตภัณฑ์ 2) กแบบผลิตภัณฑ์ข งที่ระลึกจำกผลึกใ ธุงใยแมงมุม เป็นข งที่ระลึกรูปแบบต่ำง ๆ เช่น ชุด เครื่ งประดับ ชุดพ งกุ ญแจข งที่ ระลึ ก โคมไฟใยแมงมุ ม พร้ มบรรจุ ภัณฑ์ แ ดงเรื่ งรำ และ ค ำม มำยข งธุง
158
ภาพที่ 4.104 กำรระดมควำมคิด ในกำรออกแบบ (Concept Design) ผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก
ภาพที่ 4.105 กำรให้คำปรึกษำแนะนำ ร่ำงแบบแนวคิดในกำรออกแบบ (Sketch Design) ผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก
159
ภาพที่ 4.106 กำรถ่ำยทอดควำมรู้ ในกำรฝึกปฏิบัติกำรหล่อเรซิ่นเพื่อผลิตของที่ระลึก
160
ภาพที่ 4.107 กำรติดตำมให้คำปรึกษำแนะนำด้ำนกำรผลิตในเชิงพำณิชย์
ภาพที่ 4.108 นวัตกรรมกำรพัฒนำผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก : พวงกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น)
161
แบรนด์ ( Brand) : ธุงมงคล เ มำยำคู โลแกน (Slogan) : เมืองฟ้ำแดด งยำง ดินแดนแ ่งทะเลธุง ภาพที่ 4.109 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำกลุ่มชุมชนท่องเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้ำนเ มำ เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) ชุมชนเสมา มีโบรำณ ถำน มัยท ำร ดี รำ พุทธ ต รร ที่ 13-15 เป็นที่เคำรพนับถือของชุมชน คือ พระธำตุยำคู เดิมเรียก ่ำ “พระธำตุใ ญ่” เพื่อเป็น ิริมงคลชำ บ้ำนจะนำธุงใยแมงมุมไป ักกำระ จึงมี แน คิดจัดตั้งชุมชน ิ ำ กิจเกี่ย กับธุง เพื่อนำไป ักกำระพระธำตุยำคูและจำ น่ำยเป็นของฝำกของที่ระลึก เพื่อ ืบทอดและ ืบ ำนกำรใช้ธุงจำกรำกฐำนกำรนำมำใช้ในทำง ำ นำ ธุงใย ธุงใยมุม ธุงใยแมงมุม เป็นธุงชนิด นึ่งทำด้ ยเ ้นฝ้ำยย้อม ีและไม้ไผ่ โดยเ ลำไม้ไผ่เป็นซี่ เล็กๆ ไข ้กำกบำทกัน แล้ ใช้เ ้นฝ้ำย ีพัน ำนกันเป็นรูป ี่เ ลี่ยมจัตุรั รือ กเ ลี่ยม จำก ูนย์กลำงออกมำ เรื่อยๆ เป็นแถบ ี ลับกันเป็นชั้นๆ ขนำดของธุงจะใ ญ่ เล็ก ต่ำงกัน แล้ นำธุงมำต่อกันเป็นผืนยำ ทิ้งชำย ้อย ใ ้แก ่งปลิ ไปตำมลม คนอีสานนิยมทาธุงถวายเป็นเครื่องบูชา เชื่อ ่ำ ธุง เป็น ัญลัก ณ์ ่ำ มีกำรทำบุญ เป็นกำรบอกกล่ำ บ ง ร งเทพยดำ เชื่อ ่ำ ธุง เป็น เครื่อง มำยชัยชนะ เมื่อเ ลำมีกำรจัดงำนบุญ พญำมำรจะไม่มำรบก น เชื่อ ่ำ ธุง ใช้ป้องกันมำรผจญ รือ ิ่งไม่ดี ิ่งที่มองไม่เ ็น ิญญำณต่ำงๆ ที่จะมำรบก นงำนบุญ ำกเ ็นธุงแล้ จะถอยออกไป เชื่อ ่ำ ถ้ำยกธุงขึ้นแล้ จะชนะมำร พญำมำร จะไม่มำเข้ำใกล้ มำรมำผจญเมื่อเ ลำจัดงำน (เมำ เ ล้ำ มีเรื่องมีรำ ) เชื่อ ่ำ กำรถ ำยธุง เป็นกำร ร้ำงบุญกุ ล เมื่อถ ำยธุงแล้ จะได้บุญ จะได้เกำะชำยผ้ำธุงขึ้น รรค์ และอุทิ กุ ลผลบุญใ ้กับผู้ที่ล่ งลับไปแล้ เช่ือ ่ำ ทำนธุงในชำตินี้เพื่ออำนิ ง ์ในชำติ น้ำ เชื่อ ่ำ ถ ำยธุงช่ ง งกรำนต์ จะได้บุญ ได้ค ำมร่มเย็นเป็น ุข
162 ในกำรพัฒนำครั้งนี้ เป็ น กำร ร้ ำง รรค์รูปแบบผลิตภัณฑ์ธุง ในรูปแบบผลิ ตภัณฑ์ข งที่ระลึ ก ประเภทพ งกุญแจ ด้ ยเทคนิคเครื บใ ทำใ ้มีทั้งค ำม มำยในค ำมเชื่ ค ำมงำม และประโยชน์ใช้ ย 4.3.12 กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อ ัตว์ บ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บำลตำบลนำจำรย์ ำเภ เมื ง จัง ัดกำ ินธุ์ Tel. 087-2158459, 080-0332622 ผลิตภัณฑ์เดิม: มูเค็ม มูทุบ แจ่ บ ง ผู้ ิจัยได้ลงพื้นที่ใ ้คำปรึก ำแนะนำ ณ กลุ่มแม่บ้ำนแปรรูปเนื้ ัต ์บ้ำนนำจำรย์ เพื่ ดำเนินกำร กแบบและพั ฒ นำผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด น ั ต กรรมฯ โดยแนะน ำเกี่ ย กั บ แนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรระดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบและพัฒนำกระบ นกำรผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้ มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรจัดทำผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่ำงๆ ดังนี้ 1) ใ ้คำปรึก ำแนะนำกระบ นกำรผลิต กำรข มำตรฐำนรับร งกำรผลิตภัณฑ์ ำ ำร โดยผู้เชี่ย ชำญด้ำนเทคโนโลยี ำ ำร 2) ใ ้คำแนะนำปรึก ำกำรทดล ง ูตร ำ ำรเพื่ ร้ำงผลิตภัณฑ์ใ ม่ มูทุบทรงเครื่ ง และ มูเค็มทรงเครื่ ง 3) ใ ้คำแนะนำปรึก ำและ นับ นุนกำร กแบบและพัฒนำฉลำก ินค้ำ บรรจุภัณฑ์ ระบบใ ม่ที่ ำมำรถยืด ำยุ และถน ม ำ ำร
ภาพที่ 4.110 ผู้เชี่ย ชำญด้ำนเทคโนโลยี ำ ำรใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรผลิตและกำรจัดกำรระบบโรงงำน การ ร้าง รรค์นวัตกรรม และรายละเอียดการพัฒนา จำกผลิต ภัณ ฑ์เ ดิม ที ่ม ีค ำม ร่ ย จนมีล ูก ค้ำ ติด ตำมเป็น ขำประจ ำมำกมำย ในกำรพัฒ นำ ผลิตภัณฑ์เชิงน ัตกรรมในครั้งนี้ ได้ดำเนินกำรดังนี้ 1) พัฒนำกระบ นกำรผลิตและ ู ตร ำ ำรรูปแบบใ ม่ เป็น ูตร มูเค็มทรงเครื่ อง และ มูทุบทรงเครื่อง เป็นกำร mix and match ผลิตภัณฑ์เด่นข งกลุ่ม ค ำม ร่ ยยกกำลัง ง ูตรแรก เป็นกำรใช้ มูเค็มที่เป็น ่ นฉีกขำดจำก มูทุบเป็นแผ่น ซึ่งมีจำน นมำกมำใช้ร่ มกับปลำร้ำคั่ ุกด้ ย ูตร และ ่ นผ มที่ผ่ำนกำรทดล งแล้ ูตรที่ งเป็นกำรใช้ มูทุบมำเป็น ่ นประก บ ลักร่ มกับปลำร้ำคั่ ุก ได้ร ชำติที่นุ่มน ล น่ำรับประทำน
163 2) พัฒนำระบบกำรบรรจุ ด้วยกำรบรรจุที่ ำมำรถจัดเก็บได้ยำวนำนขึ้น โดยใช้กระป๋อง บรรจุแบบ 2 ชั้น ชั้นใน ุดเป็นแบบฝำปั๊มโล ะด้วยเครื่องปั๊มฝำที่ทัน มัย ซึ่ง ะดวกต่อกำรเปิด ฝำชั้นที่ อง เป็นฝำพลำ ติกที่ปิดทับด้ำนนอกอีกชั้น มี ลำก ลำยขนำดและรูปแบบ
ภาพที่ 4.111 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำในกำรทดลองผลิต มูทุบทรงเครื่องและ มูเค็มทรงเครื่อง
ภาพที่ 4.112 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำเกี่ยวกับกำรบรรจุภัณฑ์ และวำงแผนกำรตลำด
164
ภาพที่ 4.113 นวัตกรรมกำรแปรรูปอำ ำร : มูทุบทรงเครื่อง มูเค็มทรงเครื่อง หมูทุบทรงเครื่อง ่วนประกอบ ำคัญโดยประมำณ 1. มูทุบ 80% 2. ปลำร้ำ 5% 3. อมเจียว 5% 4. กระเทียมเจียว 10% 5. พริกป่น 5% 6. ใบมะกรูด 10% หมูเค็มทรงเครื่อง ่วนประกอบ ำคัญโดยประมำณ 1. มูเค็ม 80% 2. ปลำร้ำ 5% 3. อมเจียว 5% 4. กระเทียมเจียว 10% 5. พริกป่น 5% 6. ใบมะกรูด 10% ภาพที่ 4.114 ่วนประกอบในกำรผลิต : มูเค็มทรงเครื่อง มูทุบทรงเครื่อง
165
แบรนด์ ( Brand) : นำจำรย์ โลแกน (Slogan) : ทำมำนำน เชี่ย ชำญค ำม ร่ ย ภาพที่ 4.115 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำกลุ่มแม่บ้ำนแปรรูปเนื้ ัต บ์ ้ำนนำจำรย์ เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) มูเค็มทรงเครื่ ง และ มูทุบทรงเครื่ ง นำจำรย์ เป็นกำร mix and match ผลิตภัณฑ์เด่นข ง กลุ่มที่ผลิตมำนำนเกื บ 20 ปี จนได้รับกำรรับร งมำตรฐำน ย. ปัจจุบันผลิตภัณฑ์เกื บทุกรำยกำรได้รับ กำรรับร งมำตรฐำน 5 ดำ เช่น มูทุบ มูเค็ม และแจ่ บ ง ในกำรพัฒนำ มูเค็มทรงเครื่ ง และ มูทุบ ทรงเครื่ ง นำจำรย์ เป็นกำรพัฒนำ ูตรจนได้ ัด ่ นที่ลงตั เป็นค ำม ร่ ยยกกำลัง ง 4.3.13 วิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้ำน น งผื ตำบล น งผื ำเภ เขำ ง จัง ัดกำ ินธุ์ Tel. 092-9874111 ผลิตภัณฑ์เดิม: เมล็ดพันธุ์ข้ำ ผู้ ิจัยได้ลงพื้นที่ใ ้คำปรึก ำแนะนำ ณ ิ ำ กิจชุมชนปลูกข้ำ เ นีย เขำ งตำบล น งผื เพื่ ดำเนิ น กำร กแบบและพั ฒ นำผลิ ต ภัณ ฑ์ ชุม ชนใ ้ เ กิ ดน ั ตกรรมฯ โดยแนะนำเกี่ย กับ แนวคิด ในการ ออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรระดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบและพัฒนำกระบ นกำรผลิต ผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรจัดทำผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่ำงๆ ดังนี้ 1) ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรแปรรูปผลิตภัณฑ์จำกข้ำ ผู้เชี่ย ชำญด้ำนเทคโนโลยี ำ ำร 2) ใ ้คำแนะนำปรึ ก ำกำรทดล ง ูตรกำรแปรรูปน้ำจมูกข้ำ ด้ำน ่ นผ ม ร ชำติ คุณค่ำทำง ำ ำร และกระบ นกำรผลิต 3) ใ ้คำแนะนำปรึก ำและ นับ นุนกำร กแบบและพัฒนำฉลำก ินค้ำ บรรจุภัณฑ์ ที่ได้มำตรฐำน มีรำยละเ ียดครบถ้ น และมีค ำม ลำก ลำยตำมรูปแบบข งผลิตภัณฑ์ การ ร้าง รรค์นวัตกรรม และรายละเอียดการพัฒนา กำร ึก ำพบ ่ำ เป็น กลุ่มจำ น่ำยพันธุ์ข้ำ คุณภำพดี และเป็นผู้ผ ลิตปุ๋ยใ ่ ข้ำ ด้ ย ูตรที่กลุ่ม คิดค้นแล้ ่ำคุณภำพดี ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจำ น่ำย ำมำรถจำ น่ำยได้เฉพำะช่ งฤดูทำนำ น กฤดูกำลจะเกิด กำร ่ำงงำน ดังนั้น กลุ่มผู้ป ระก บกำรจึงต้ งกำร ำชีพที่เกี่ย ข้ งกับข้ำ ที่ ำมำรถผลิตและจำ น่ำยได้ ย่ำงต่ เนื่ ง เป็นประโยชน์ต่ ุขภำพ ำ รับผู้บริโภค ซึ่งมีกำรพัฒนำดังนี้ 1) พั ฒนำผลิ ตภั ณฑ์ ใ ม่ เป็ นผลิ ตภั ณฑ์ น้ ำจมู กข้ ำ 5 ร ได้ แก่ Original ใบเตย ขนุ น มัลเบ รี่ และข้ำ ก่ำ ด้ ย ูตรเครื่ งดื่มที่ผ่ำนกำรคิดค้นและทดล งจนได้ ูตรที่ลงตั เป็นทำงเลื ก ำ รับ
166 ผู้บริโภคที่มีค ำมชื่นชอบในร ชำติที่แตกต่ำงกัน ำมำรถดื่มได้ทุกเพ ทุก ัย โดยเฉพำะเด็ก ผู้ ูงอำยุ และ ผู้ป่ ยที่ไม่ ำมำรถทำนอำ ำรปกติได้ 2) บรรจุภัณฑ์ ฉลำก ินค้ำ โลโก้ ลำก ีที่ใ ้ข้อมูล ่ นประกอบครบถ้ น ผู้บริโ ภค ำมำรถจดจำร เครื่องดื่มที่ชื่นชอบได้จำก ีฉลำก ินค้ำทั้ง 5 ชนิด
ภาพที่ 4.116 ผู้เชี่ย ชำญด้ำนเทคโนโลยีอำ ำรใ ้คำปรึก ำแนะนำด้ำน ูตรอำ ำร กำรผลิต และกำรค บคุมคุณภำพ
ภาพที่ 4.117 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำกระบ นกำรผลิต ขนำดบรรจุ ฉลำก ินค้ำ และกำรจัดจำ น่ำย
167
ภาพที่ 4.118 นวัตกรรมกำรแปรรูปข้ำว : น้ำจมูกข้ำวกล้อง 5 ร ชำติ ได้แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบอรี่ และข้ำวก่ำ น้าจมูกข้าวกล้องเขาวง ่วนประกอบ ำคัญ 1. ข้ำวกล้อง 90% 2. น้ำตำลทรำยแดง 5% 3. เกลือ 1% 4. แต่ง ีปรุงร (ธรรมชำติ) 4% ประกอบด้วยร ต่ำง ๆ ตำมที่ต้องกำร เช่น ร ใบเตย ร Original ร ข้ำวก่ำ ร ขนุน รือ ร มัลเบอรี่ ภาพที่ 4.119 ่วนประกอบในกำรผลิต : น้ำจมูกข้ำวกล้อง
แบรนด์ ( Brand) : เขำวง โลแกน (Slogan) : แซบเผิ้ง มีคุณค่ำทำงอำ ำร ภาพที่ 4.120 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำวิ ำ กิจชุมชนปลูกข้ำวเ นียวเขำวงตำบล นองผือ
168 เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) จำก ิ่งบ่งชี้ทำงภูมิ ำ ตร์เป็นแ ล่งที่มีดินและ ภำพ ำกำ เป็นเลิ เ มำะ ำ รับกำรปลูกข้ำ พันธุ์ดี คุณภำพเยี่ยม มีค ำม ่ น ม นุ่ม ุดมด้ ยคุณค่ำทำง ำ ำรที่ดีต่ ุขภำพ กำรประก ดติด ันดับ 2 ข งประเท ปี 2562 ติดระดับ 1-3 ระดับจัง ัด ประเภทข้ำ มีคุณภำพ ผลิตภัณฑ์ จำกข้ำคุณภำพดีได้ถูก กำรคิดค้ น ู ตรเพื่ ใ ้ ทุกคนได้รั บ ประทำนได้ใ นทุก ัย ทุก โ กำ เป็น ผลิ ตภัณฑ์น้ำจมู กข้ำ 5 ร ได้ แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบ รี่ และข้ำ ก่ำ 4.3.14 กลุ่มเกษตรอิน ทรี ย์ ชาวนา บ้า นนอก เลขที่ 262 มู่ที่ 9 บ้ำนท่ำงำม ตำบล ุ่มเม่ำ ำเภ ยำงตลำด จัง ัดกำ ินธุ์ Tel. 086-2256229, 087-4436007 ผลิตภัณฑ์เดิม: ข้ำ กล้ ง ข้ำ ไรซ์เบ รี่ ผู้ ิจัย ได้ล งพื้น ที่ ใ ้คำปรึก ำแนะนำ ณ กลุ่มเก ตร ินทรีย์ ชำ นำ บ้ำนน ก เพื่ ดำเนินกำร กแบบและพั ฒ นำผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด น ั ต กรรมฯ โดยแนะน ำเกี่ ย กั บ แนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรระดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบและพัฒนำกระบ นกำรผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้ มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรจัดทำผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่ำงๆ ดังนี้ 1) ใ ้คำปรึก ำแนะนำกระบ นกำรผลิต กำรใช้เทคโนโลยี กำรผลิตที่เกี่ย ข้ ง กำรค บคุม คุณภำพ และกำรข มำตรฐำนรับร ง โดยผู้เชี่ย ชำญด้ำน ำ ำร คณะเทคโนโลยี ม ำ ิทยำลัยม ำ ำรคำม 2) ใ ้คำปรึก ำแนะนำด้ำนกำรบรรจุภัณฑ์ผ ลิตภัณฑ์จำกข้ำ ทั้งข้ำ ผงชงพร้ มดื่ม ข้ำ ถุง และ ื่น ๆ โดยจำแนกบรรจุภัณ ฑ์ ลำก ลำยชนิด เพื่ ำน ยค ำม ะด กแก่ผู้บ ริโ ภคในทุก ัย ทุกโ กำ พร้ มกำร กแบบโลโก้ และฉลำก ินค้ำ 3) กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำและติดตำมคุณภำพกำรผลิต นวัตกรรมในการสร้างสรรค์และรายละเอียดการผลิต จำกกำร ึก ำพบ ่ำ กลุ่ม เก ตร ินทรีย์ ชำ นำ บ้ำนน ก เป็นกลุ่มผู้ผ ลิต และจำ น่ำยข้ำ เพื่ ุขภำพ มีผลิตภัณฑ์ข้ำ บรรจุถุง ลำยชนิด ลำยรูปแบบ มีข้ำ ผงชงพร้ มดื่ม ซึ่งต้ งมีกำรปรับปรุง พัฒนำเพิ่มเติม ในครั้งนี้ ได้มีกำรพัฒนำดังนี้ 1) พัฒ นำผลิ ตภัณฑ์ ประเภทข้ำ ผง ลำก ลำยรูปแบบ จำกเดิมที่ ข้ำ ผงยังมี ค ำม ละเ ีย ดไม่เ พีย งพ ชงไม่ค่ ยละลำยและขำด ่ นผ มที่ใ ้คุณ ค่ำ ทำง ำ ำร โดยเฉพำะขำดโปรตีน (กรด ะมิโน) ซึ่งมีมำกในพืชตระกูลถั่ ในกำรพัฒนำได้มีกำรคิดค้น ูตรในกำรผ ม กำรเลื ก ั ดุในกลุ่มธัญพืช จนได้ ูตร ำ ำรข้ำ ผงธัญพืช ชงพร้ มดื่มที่มีคุณภำพดี มีคุณประโยชน์ มีร ชำติดีและละลำยน้ำได้ดียิ่งขึ้น 2) พัฒนำข้ำ ซ งบรรจุข้ำ ใ ้ ำมำรถรัก ำค ำม ดเขีย ข งข้ำ เนื่ งจำกเป็นข้ำ ที่เก็บเกี่ย ก่ นข้ำ ุก ทำใ ้ได้ข้ำ ที่มีค ำมนุ่ม และมีคุณค่ำทำง ำ ำร ร มทั้งพัฒนำซ งบรรจุข้ำ ผงจมูก ข้ำ น้ำนมผ มธัญพืช ชงพร้ มดื่มในรูป แบบซ งเล็กชงต่ ครั้ง และซ งบรรจุขนำดใ ญ่ที่ชงได้ ลำยครั้ง ลำยขนำด 3) กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำและติดตำมคุณภำพกำรผลิต นวัตกรรมในการสร้างสรรค์และรายละเอียดการผลิต จำกกำร ึก ำพบ ่ำ กลุ่ม เก ตร ินทรีย์ ชำ นำ บ้ำนน ก เป็นกลุ่มผู้ผ ลิต และจำ น่ำยข้ำ เพื่ ุขภำพ มีผลิตภัณฑ์ข้ำ บรรจุถุง ลำยชนิด ลำยรูปแบบ มีข้ำ ผงชงพร้ มดื่ม ซึ่งต้ งมีกำรปรับปรุง พัฒนำเพิ่มเติม ในครั้งนี้ได้มีกำรพัฒนำ ดังนี้
169 1) พัฒนำผลิตภัณฑ์ ประเภทข้ำ ผง ลำก ลำยรูปแบบ จำกเดิมที่ ข้ำ ผงยังมี ค ำม ละเอียดไม่เพียงพอ ชงไม่ค่อยละลำยและขำด ่ นผ มที่ใ ้คุณค่ำทำงอำ ำร โดยเฉพำะขำดโปรตีน (กรดอะมิโน) ซึ่งมีมำกในพืชตระกูลถั่ ในกำรพัฒนำได้มี กำรคิดค้น ูตรในกำรผ ม กำรเลือก ั ดุในกลุ่มธัญพืช จนได้ ูตร อำ ำรข้ำ ผงธัญพืช ชงพร้อมดื่มที่มีคุณภำพดี มีคุณประโยชน์ มีร ชำติดีและละลำยน้ำได้ดียิ่งขึ้น 2) พัฒนำข้ำ ซองบรรจุข้ำ ใ ้ ำมำรถรัก ำค ำม ดเขีย ของข้ำ เนื่องจำกเป็นข้ำ ที่ เก็บเกี่ย ก่อนข้ำ ุก ทำใ ้ได้ข้ำ ที่มีค ำมนุ่ม และมีคุณค่ำทำงอำ ำร ร มทั้งพัฒนำซองบรรจุข้ำ ผงจมูกข้ำ น้ำนมผ มธัญ พืช ชงพร้อ มดื่ม ในรูป แบบซองเล็ก ชงต่อ ครั้ง และซองบรรจุข นำดใ ญ่ที่ช งได้ ลำยครั้ง ลำยขนำด นวัตกรรมในการสร้างสรรค์และรายละเอียดการผลิต จำกกำร ึก ำพบ ่ำ กลุ่มเก ตรอินทรีย์ ชำ นำ บ้ำนนอก เป็นกลุ่มผู้ผลิตและจำ น่ำยข้ำ เพื่อ ุขภำพ มีผลิตภัณฑ์ข้ำ บรรจุถุง ลำยชนิด ลำยรูปแบบ มีข้ำ ผงชงพร้อมดื่ม ซึ่งต้องมีกำรปรับปรุงพัฒนำ เพิ่มเติม ในครั้งนี้ ได้มีกำรพัฒนำดังนี้ 1) พัฒ นำผลิ ตภัณฑ์ ประเภทข้ำ ผง ลำก ลำยรูปแบบ จำกเดิมที่ ข้ำ ผงยังมี ค ำม ละเอียดไม่เพียงพอ ชงไม่ค่อยละลำยและขำด ่ นผ มที่ใ ้คุณค่ำทำงอำ ำร โดยเฉพำะขำดโปรตีน (กรดอะมิโน) ซึ่งมีมำกในพืชตระกูลถั่ ในกำรพัฒนำได้มี กำรคิดค้น ูตรในกำรผ ม กำรเลือก ั ดุในกลุ่มธัญพืช จนได้ ูตร อำ ำรข้ำ ผงธัญพืช ชงพร้อมดื่มที่มีคุณภำพดี มีคุณประโยชน์ มีร ชำติดีและละลำยน้ำได้ดียิ่งขึ้น 2) พัฒนำข้ำ ซองบรรจุข้ำ ใ ้ ำมำรถรัก ำค ำม ดเขีย ของข้ำ เนื่องจำกเป็นข้ำ ที่เก็บ เกี่ย ก่อนข้ำ ุก ทำใ ้ได้ข้ำ ที่มีค ำมนุ่ม และมีคุณค่ำทำงอำ ำร ร มทั้งพัฒ นำซองบรรจุข้ำ ผง จมูก ข้ำ น้ำนมผ มธัญ พืช ชงพร้อ มดื่ม ในรูป แบบซองเล็ก ชงต่อ ครั้ง และซองบรรจุข นำดใ ญ่ที่ช งได้ ลำยครั้ง ลำยขนำด
ภาพที่ 4.121 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำกระบ นกำรผลิต กำรใช้เทคโนโลยีกำรผลิตที่เกี่ย ข้อง
170
ภาพที่ 4.122 กำรให้คำปรึกษำแนะนำด้ำนกำรบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์จำกข้ำว
ภาพที่ 4.123 กำรให้คำปรึกษำแนะนำด้ำนกำรผลิตและควบคุมคุณภำพ
171
ภาพที่ 4.124 นวัตกรรมกำรแปรรูปข้ำว : ผงจมูกข้ำวน้ำนมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม ผงจมูกข้าวน้านมผสมธัญพืชพร้อมชงดื่ม ่วนประกอบ ำคัญ 1. จมูกข้ำวกล้องน้ำนมเขียวมะลิ 105 80% 2. ธัญพืช 20%
ภาพที่ 4.125 ่วนประกอบในกำรผลิต : ผงจมูกข้ำวน้ำนมผ มธัญพืชพร้อมชงดื่ม
แบรนด์ ( Brand) : ชำวนำ บ้ำนนอก โลแกน (Slogan) : ทำด้วยใจ ใ ้ด้วยรัก ภาพที่ 4.126 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำกลุ่มเก ตรอินทรีย์ ชำวนำ บ้ำนนอก
172 เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) จมูกข้ำ น้ำนมเขีย กำ ินธุ์ เป็น ่ นที่ ุดม มบูรณ์ด้ ยคุณค่ำทำง ำ ำรที่ ุดข งเมล็ดข้ำ มี ิตำมินแล แร่ธำตุที่ใ ้คุณแก่ร่ำงกำย โดยเฉพำ โปรตีน ธำตุเ ล็ก ิตำมินบีร ม แล ใย ำ ำร โ เมก้ำ 3 6 9 ผลิตเป็นข้ำ ผงจมูกข้ำ น้ำนมผ มธญพืช พร้ มชงดื่ม มี ่ นปร มข งโปรตีน (กรด มิโน) ซึ่งมีมำก ในพืชตร กูล ถ่ ข้ำ ผงจมูกข้ำ น้ำนมผ มธญพืช พร้ มชงดื่ม จึงมีปร โยชน์ต่ กำรพฒนำ ม งข งคน ทุกเพ ทุก ย 4.3.15 กลุ่มวิ า กิจชุมชนข้าวงอกฮางกล้อง เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้ำนจำน ตำบลโนนนำจำน ำเภ นำคู จง ดกำ ินธุ์ Tel. 099-7032169 ผลิตภัณฑ์เดิม: ข้ำ กล้ ง ข้ำ ไรซ์เบ รี่ ผู้ ิจยได้ล งพื้น ที่ ใ ้คำปรึก ำแน นำ ณ กลุ่ม ิ ำ กิจชุมชนข้ำ ง ก ำงกล้ ง เพื่ ดำเนินกำร กแบบแล พฒนำผลิ ต ภณฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด น ตกรรม โดยแน น ำเกี่ ย กบแนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรร ดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบแล พฒนำกร บ นกำรผลิตผลิตภณฑ์ใ ้ มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแน นำกำรจดทำผลิตภณฑ์ใ ม่ ในปร เด็นต่ำงๆ ดงนี้ 1) ใ ้คำปรึก ำแน นำด้ำนกำร ำงแผนกำรพฒนำผลิตภณฑ์ใ ม่แล ร้ำงน ตกรรม 2) ใ ้คำปรึก ำแน นำกำรผลิต กำรใช้เทคโนโลยีกำรผลิต โดยผู้เชี่ย ชำญด้ำนเทคโนโลยี ำ ำร 3) ถ่ำยท ดค ำมรู้ด้ำนกำรแปรรูปผลิตภณฑ์จำกข้ำ โดยจดฝึก บรมปฏิบติกำรผลิต บู่ แล ข้ำ เกรียบจำกข้ำ กล้ ง การ ร้าง รรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จำกผู้ผลิตข้ำ ง ก ำงกล้ งที่มีชื่ เ ียง เป็นข้ำ เพื่ ุขภำพ จำกแ ล่งปลูกข้ำ คุณภำพดี บนผืนดิน ที่ เ มำ ำ รบกำรเพำ ปลู ก ได้ ย กร ดบผลิ ต ภณฑ์ เ ป็ น ผลิ ต ภณฑ์ แ ปรรู ป จำกข้ ำ ที่ ทุ ก คน ำมำรถ รบปร ทำนเป็นข งคบเคี้ย ได้ทุกเ ลำแล โ กำ โดยมีรำยล เ ียดในกำรพฒนำ ดงนี้ 1) พฒนำผลิ ต ภณฑ์ป ร เภทขบเคี้ ย “ข้ ำ เกรี ยบแผ่ น เล็ ก ” ด กต่ กำร ยิบ จบ รบปร ทำน เป็นข้ำ เกรียบที่พฒนำมำจำก ูตรข้ำ โป่งโบรำณ โดยเพิ่ม ดุ ่ นปร ก บในกำรผลิตใ ้มี ค ำม ร่ ย มีคุณค่ำทำง ำ ำร แล เป็น ำ ำรที่ทำได้ง่ำยก่ นรบปร ทำน เช่น ปิ้ง ย่ำง บ 2) พฒนำบรรจุ ภ ณฑ์ โดยบรรจุ ข้ำ เกรี ยบ ไดโนไรซ์ ใน 2 รู ปแบบ คื บรรจุ กล่ ง ยงำมแบบฝำเกลีย แล บรรจุซ งฟร ยซิปที่ ด กต่ กำรพกพำ เ มำ ำ รบเป็นข งฝำก ข งที่ร ลึก ำ รบคนรก ุขภำพ
ภาพที่ 4.127 กำรใ ค้ ำปรึก ำแน นำด้ำนกำร ำงแผนพฒนำผลิตภณฑ์ใ ม่แล ร้ำงน ตกรรมแปรรูปข้ำ
173
ภาพที่ 4.128 กำรใ ค้ ำปรึก ำแนะนำกำรแปรรูปผลิตภัณฑ์จำกข้ำว โดยผู้เชี่ยวชำญด้ำนเทคโนโลยีอำ ำร
ภาพที่ 4.129 กำรใ ค้ ำปรึก ำแนะนำและฝึกปฏิบัติกำรผลิต บู่ข้ำวไรซ์เบอรี่ สบู่ข้าวไรซ์เบอรี่ ่วนประกอบ ำคัญ 1. ผงข้ำวไรซ์เบอรี่ 40 % 2. ทำนำคำ 12.5% 3. ว่ำน ำงจระเข้ 12.5% 4. ขมิ้น 12.5% 5. น้ำผึ้ง 12.5% 6. กลีเซอรีน Soap Bar 10% ภาพที่ 4.130 ่วนประกอบในกำรผลิต : บู่ข้ำวไรซ์เบอรี่
174
ภาพที่ 4.131 กำรใ ค้ ำปรึก ำแนะนำและฝึกปฏิบัติกำรผลิตเกรียบจำกข้ำวกล้องด้วย ูตรต่ำง ๆ
ภาพที่ 4.132 นวัตกรรมกำรแปรรูปข้ำว : ข้ำวเกรียบ ไดโนไรซ์
175 ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ ่วนปร ก บ ำคญ 1. ผงข้ำวกล้ ง 65% 2. ก ทิ 7% 3. น้ำตำลปิ๊บ 7% 4. น้ำตำลทรำยแดง 10% 5. งำ 5% 6. เกลื 2% 7. แต่งกลิ่น (ธรรมชำติ) ใบเตย 4% ภาพที่ 4.133 ่วนปร ก บในกำรผลิต : ข้ำวเกรียบ ไดโนไรซ์
แบรนด์ ( Brand) : ไดโนไรซ์ โลแกน (Slogan) : เปี่ยมคุณค่ำ ดีต่ ุขภำพ ภาพที่ 4.134 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กบ ินค้ำกลุ่มวิ ำ กิจชุมชนข้ำวง ก ำงกล้ ง เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) จำกผืนดินที่ ุดม มบูรณ์ด้วยแร่ธำตุ ำยธำรลำวำภูเขำไฟยุคโบรำณ ข้ำวพนธุ์ดีได้เจริญง กงำม ผ่ำนกร บวนกำรเพำ ง กที่ควบคุมคุณภำพทุกข้นต น ข้ำวจำกผื นดิน ธำรลำวำภูเขำไฟ จึง ุดมไปด้ว ย ำร ำ ำรที่มีปร โยชน์ต่ ุขภำพ ข้ำวเกรียบเก ตร ินทรีย์ ไดโนโรซ์ ลำก ลำยร จึงมีควำมกร บ ร่ ย แล ดีต่ ุขภำพที่ต้ งบ กต่ 4.3.16 กลุ่ มผลิ ต ภัณ ฑ์ OTOP แจ่ วบองแม่ม หา เลขที่ 2 มู่ที่ 4 บ้ำนยำง ุ้ม ตำบลยำง ุ้ ม ำเภ ท่ำคนโท จง วดกำ ินธุ์ Tel. 082-2015049, 082-2015049 ผลิตภัณฑ์เดิม: แจ่วบ ง ผู้วิจยได้ลงพื้นที่ใ ้คำปรึก ำแน นำ ณ กลุ่มผลิตภณฑ์ OTOP แจ่วบ งแม่ม ำ เพื่ ดำเนินกำร กแบบแล พฒนำผลิ ต ภณฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด นวตกรรม โดยแน น ำเกี่ ย วกบแนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรร ดมแนวคิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบแล พฒนำกร บวนกำรผลิตผลิตภณฑ์ใ ้ มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแน นำกำรจดทำผลิตภณฑ์ใ ม่ ในปร เด็นต่ำงๆ ดงนี้
176 1) ถ่ำยทอดค ำมรู้และทดลอง ูตรอำ ำรจำกปลำร้ำ โดยมี ิทยำกรที่มีประ บกำรณ์ ร่ มใ ้ คำปรึ ก ำแนะน ำ คือ นำงจั นทร์ ถ ำ พูลเพิ่ม เจ้ำของกิจกำรแม่ ำปลำร้ำบอง อำเภอเมือง จัง ัด ร้อยเอ็ด 2) ใ ้คำปรึก ำแนะนำด้ำนกำรรัก ำมำตรฐำนคุณภำพ ร ชำติ ค ำม ะอำด กำรใช้ เทคโนโลยีกำรผลิต และกำรปรับปรุง ถำนที่แ ล่งผลิตเพื่อขอกำรรับรองมำตรฐำนกำรผลิต โดยผู้เชี่ย ชำญ ด้ำนเทคโนโลยีอำ ำร การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จำกกำร ึก ำพบ ่ำ กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บองแม่ม ำ เป็นกลุ่มที่มีค ำม ำมำรถในกำรผลิต อำ ำรแปรรูปจำกปลำ ในครั้งนี้ ได้พัฒนำเมนูอำ ำร ูตรใ ม่ ดังนี้ 1) พัฒนำกระบ นกำรผลิตโดยเลือกปลำร้ำจำกชนิดของปลำที่เ มำะ มกับกำรผลิต คือ ปลำร้ำจำกปลำช่อน ปลำตะเพียน ปลำนิล เลือกพริก อม กระเทียมจำกแ ล่งผลิตที่มีคุณภำพ เชื่อถือได้ ปรับปรุง ถำนที่ผลิต เครื่องมืออุปกรณ์ใ ้ได้มำตรฐำน ะอำด ปลอดภัย 2) พัฒนำ ูตรอำ ำรจำกปลำร้ำ โดยเลือก ูตรเฉพำะคือ ปลำร้ำน้ำพริกเผำ และ ูตรคั่ กลิ้ง ปลำย่ำ ง ซึ่ง มีก ำรทดลอง ูต ร ปรับ ร และ ่ นผ ม ร มทั้ง ทดลองผลิต เพื่อ กำรจำ น่ำ ย จนมั่น ใจได้ ทั้งคุณภำพและค ำมอร่อย 3) พัฒ นำกำรบรรจุภัณ ฑ์ ฉลำก ิน ค้ำ ที่ใ ้ร ำยละเอีย ดครบถ้ น และโลโก้ที่ง่ำ ยแก่ กำรจดจำ เป็นกำร ร้ำงค ำมเชื่อมั่นใ ้ผู้บริโภค
ภาพที่ 4.135 กำรถ่ำยทอดค ำมรู้ ในกำรฝึกปฏิบัติกำรแปรรูปปลำร้ำ : ปลำร้ำน้ำพริกเผำ
177
ภาพที่ 4.136 กำรถ่ำยทอดควำมรู้ ในกำรฝึกปฏิบัติกำรแปรรูปปลำร้ำ : คั่วกลิ้งปลำย่ำง
ภาพที่ 4.137 กำรให้คำปรึกษำแนะนำด้ำนมำตรฐำนกำรผลิต
178
ปลำร้ำน้ำพริกเผำ
คั่วกลิ้งปลำย่ำง
ภาพที่ 4.138 นวัตกรรมกำรแปรรูปปลำร้ำ : ปลำร้ำน้ำพริกเผำ คั่วกลิ้งปลำย่ำง ปลาร้าน้าพริกเผา ่วนประกอบโดยประมำณ 1. เนื้อปลำร้ำ 33% 2. อม ัวใ ญ่ 20% 3. พริกแดงใ ญ่ 10% 4. พริกขี้ นูแ ้ง 7% 5. กระเทียม 20% 6. มะขำมเปียก 7% 7. น้ำตำล เกลือ 3%
คั่วกลิ้งปลาย่าง ่วนประกอบโดยประมำณ 1. เนื้อปลำร้ำ 25% 2. อม ัวใ ญ่ 6% 3. พริกแดงใ ญ่ 25% 4. พริกขี้ นูแ ้ง 25% 5. กระเทียม 4% 6. ปลำย่ำง 15%
ภาพที่ 4.139 ่วนประกอบในกำรผลิต : ปลำร้ำน้ำพริกเผำ คั่วกลิ้งปลำย่ำง
แบรนด์ ( Brand) : แม่ม ำ โลแกน (Slogan) : ร เด็ด เผ็ดอร่อย ภาพที่ 4.140 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำกลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่วบองแม่ม ำ
179 เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) ปลำร้ำเป็นกำรถน ม ำ ำรประเภทปลำโดยกรรม ิธีกำร มัก เป็นภูมิปัญญำชำ บ้ำนที่ ืบท ด กันมำยำ นำน เป็น ำ ำรคู่บ้ำนข งคน ี ำน ปลำร้ำ ใ ้คุณค่ำด้ำน ำร ำ ำรประเภทโปรตีน ไขมัน เกลื แร่ ค่ นข้ำง ูง ำมำรถนำไปปรุง ำ ำรได้ ลำยชนิดตั้งแต่ น้ำพริก ลน ท ด นึ่ง เผำ ในกำรนี้ เพื่ ใ ้ผู้บริโภค ได้ลิ้มร ค ำม ร่ ยข งปลำร้ำเมนูใ ม่ จำกที่เคยผลิตแจ่ บ งปลำร้ำ ุก แม่ม ำผู้เชี่ย ชำญ ำ ำรประเภท ปลำได้พัฒนำ ำ ำรปลำร้ำ ูตรใ ม่ คื ปลำร้ำน้ำพริกเผำ และ คั่ กลิ้งปลำย่ำง ที่ทุกคนรับประทำนแล้ ต้ ง ติดใจในร ค ำม ร่ ย คุณค่ำทำง ำ ำร เป็นค ำม ร่ ยที่ลงตั 4.3.17 กลุ่มปลาร้ า บองแม่บุญ ร่ วม มู่ที่ 8 บ้ำนมิตร น งเรื ง ต ำบลกุดโดน ำเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกำ ินธุ์ Tel. 095-2481560 ผลิตภัณฑ์เดิม: ปลำร้ำบ ง ผู้ ิจัยได้ลงพื้นที่ใ ้คำปรึก ำแนะนำ ณ กลุ่มปลำร้ำบ งแม่บุญร่ ม เพื่ ดำเนินกำร กแบบและ พัฒนำผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้เกิดน ัตกรรมฯ โดยแนะนำเกี่ย กับแนวคิดในการออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรระดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบและพัฒนำกระบ นกำรผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรจัดทำผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่ำงๆ ดังนี้ 1) ถ่ำยท ดค ำมรู้และทดล ง ูตร ำ ำรจำกปลำร้ำ โดยมี ิทยำกรที่มีประ บกำรณ์ ร่ มใ ้ คำปรึ ก ำแนะน ำ คื นำงจั นทร์ ถ ำ พูลเพิ่ม เจ้ำข งกิจกำรแม่ ำปลำร้ำบ ง ำเภ เมื ง จัง ัด ร้ ยเ ็ด 2) ใ ้คำปรึก ำแนะนำด้ำนกำรรัก ำมำตรฐำนคุณภำพ ร ชำติ ค ำม ะ ำด กำรใช้ เทคโนโลยีกำรผลิต และกำรปรับปรุง ถำนที่แ ล่งผลิตเพื่ ข กำรรับร งมำตรฐำนกำรผลิต โดยผู้เชี่ย ชำญ ด้ำนเทคโนโลยี ำ ำร การสร้างสรรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา จำกกำร ึก ำพบ ่ำ กลุ่มปลำร้ำบ งแม่บุญร่ ม เป็นกลุ่มที่มีค ำม ำมำรถในกำรผลิต ำ ำร แปรรูปจำกปลำ ในครั้งนี้ ได้พัฒนำเมนู ำ ำร ูตรใ ม่ ดังนี้ 1) พัฒนำกระบ นกำรผลิตโดยเลื กปลำร้ำจำกชนิดข งปลำที่เ มำะ มกับกำรผลิต คื ปลำร้ำจำกปลำช่ น ปลำตะเพียน ปลำนิล เลื กพริก ม กระเทียมจำกแ ล่งผลิตที่มีคุณภำพ เชื่ ถื ได้ ปรับปรุง ถำนที่ผลิต เครื่ งมื ุปกรณ์ใ ้ได้มำตรฐำน ะ ำด ปล ดภัย 2) พัฒนำ ูตร ำ ำรจำกปลำร้ำ โดยเลื ก ูตรเฉพำะคื ปลำร้ำคั่ กลิ้ง มูเจีย ำ รับ ผู้บริโภคทั่ ไป และปลำร้ำคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่ำ ำ รับผู้บริโภคที่มีปัญ ำด้ำนไขมัน ซึ่งมีกำรทดล ง ูตร ปรับร และ ่ นผ ม ร มทั้งทดล งผลิตเพื่ กำรจำ น่ำย จนมั่นใจได้ทั้งคุณภำพและค ำม ร่ ย 3) พัฒ นำกำรบรรจุภัณ ฑ์ ฉลำก ินค้ำที่ใ ้รำยละเ ียดครบถ้ น และโลโก้ที่ง่ำยแก่กำร จดจำ ด้ ยรูปลัก ณ์ “แม่บุญร่ ม” เป็นกำร ร้ำงค ำมเชื่ มั่นและมั่นใจใ ้กับผู้บริโภค
180
ภาพที่ 4.141 กำรถ่ำยทอดควำมรู้ ในกำรฝึกปฏิบัติกำรแปรรูปปลำร้ำ : ปลำร้ำคั่วกลิ้งหมูเจียว
181
ภาพที่ 4.142 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำในกำรฝึกปฏิบัติกำรแปรรูปปลำร้ำ : ปลำร้ำคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่ำ
ภาพที่ 4.143 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำด้ำนมำตรฐำนกำรผลิตและคุณภำพอำ ำร
182
ภาพที่ 4.144 นวัตกรรมกำรแปรรูปปลำร้ำ : ปลำร้ำคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลำร้ำคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่ำ ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว ่วนประกอบโดยประมำณ 1. เนื้อปลำร้ำ 40% 2. มูเจียว 30% 3. เครื่อง มุนไพร 30%
ปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า ่วนประกอบโดยประมำณ 1. เนื้อปลำร้ำ 60% 2. เครื่อง มุนไพร 40%
ภาพที่ 4.145 ่วนประกอบในกำรผลิต : ปลำร้ำคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลำร้ำคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่ำ
แบรนด์ ( Brand) : แม่บุญร่วม โลแกน (Slogan) : เลอค่ำ ปลำร้ำ มุนไพร ภาพที่ 4.146 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำกลุ่มปลำร้ำบองแม่บุญร่วม เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) ปลำร้ำเป็นกำรถนอมปลำโดยกำร มัก ใ ้คุณค่ำด้ำน ำรอำ ำรประเภทโปรตีน ไขมัน เกลือแร่ ค่อนข้ำง ูง ำมำรถนำไปปรุงอำ ำรได้ ลำยชนิด ตั้งแต่ น้ำพริก ลน ทอด นึ่ง เผำ แล้วแต่ขนำดของปลำร้ ำ เพื่อใ ้ผู้บริโภคลิ้มร ควำมอร่อยของปลำร้ำเมนูใ ม่ แม่บุญร่วม จึงได้พัฒนำ ูตร ปลำร้ำคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่ำ ำ รับผู้บริโภคได้ลิ้มร ควำมอร่อยแบบไร้กังวลเรื่องไขมัน และ ปลำร้ำคั่วกลิ้ง มูเจียว ควำมอร่อยที่ลงตัว
183 4.3.18 กรณ์การเก ตรก้าวแ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้ำน น งริ นัง ตำบลลำ น ง แ น ำเภ น งกรุง รี จัง ัดกำ ินธุ์ Tel. 064-2747116 ผลิตภัณฑ์เดิม: ผล ม่ น ผู้ ิจัยได้ลงพื้นที่ ใ ้คำปรึก ำแนะนำ ณ กลุ่ม กรณ์กำรเก ตรก้ำ แ น จำกัด เพื่ ดำเนินกำร กแบบและพั ฒ นำผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนใ ้ เ กิ ด น ั ต กรรมฯ โดยแนะน ำเกี่ ย กั บ แนวคิด ในการออกแบบ (Concept Design) เป็นกำรระดมแน คิดเพื่ ใช้ในกำร กแบบและพัฒนำกระบ นกำรผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้ มีคุณภำพมำตรฐำน ใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรจัดทำผลิตภัณฑ์ใ ม่ ในประเด็นต่ำงๆ ดังนี้ 1) กำรถ่ำยท ดค ำมรู้และฝึกปฏิบัติกำร ทดล งพัฒนำ ูตรขนมมัล เบ รี่ (ผล ม่ น) โดย ิทยำกรผู้เชี่ย ชำญด้ำน ำ ำร: เจ้ำข งกิจกำรเบเก รี่ 3 พ. ำเภ เมื ง จัง ัดม ำ ำรคำม 2) กำรใ ้ คำปรึ ก ำแนะนำกำรเตรียม ถำนประก บกำร เพื่ เตรียมข รับกำรตร จ รับร งมำตรฐำน การ ร้าง รรค์นวัตกรรมและรายละเอียดการพัฒนา กำรพัฒนำเน้น ำ ำรเพื่ ุขภำพ ที่ ำมำรถรับประทำนเป็น ำ ำร ่ำงคู่กับเครื่ งดื่มเพื่ ุขภำพ เป็น กำรค้น ำ ูตร ำ ำร ่ำง จำกพืชตั้งต้นที่มีในท้ งถิ่น เช่น ลูก ม่ น ลูกกระเจี๊ยบ รื ื่นๆ ได้มีกำร ทดล ง ำ ำร ลำย ูตร โดย ูตรที่เ มำะ มคื ขนมปังกร บมัลเบ รี่ และทำร์ตมัลเบ รี่ ซึ่งเป็น ำ ำรที่ ยู่ใน กระแ นิยม เ มำะ ำ รับเป็น ำ ำร ่ำงขบเคี้ย คู่เครื่ งดื่ม
ภาพที่ 4.147 กำรถ่ำยท ดค ำมรู้ ในกำรฝึกปฏิบัติกำรผลิตทำร์ตมัลเบ รี่
184
ภาพที่ 4.148 กำรถ่ำยทอดควำมรู้ ในกำรฝึกปฏิบัติกำรผลิตขนมปังกรอบมัลเบอรี่
ภาพที่ 4.149 กำรใ ้คำปรึก ำแนะนำกำรเตรียม ถำนประกอบกำร เพื่อเตรียมขอรับกำรตรวจรับรองมำตรฐำน
185
ทำร์ตมัลเบอรี่
ขนมปังกรอบมัลเบอรี่
ภาพที่ 4.150 นวัตกรรมกำรแปรรูปผล ม่อน : ทำร์ตมัลเบอรี่ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่
แบรนด์ ( Brand) : น้องแ น โลแกน (Slogan) : ร ชำติดี มีคุณประโยชน์ ภาพที่ 4.151 กำร ร้ำงแบรนด์ใ ้กับ ินค้ำ เรื่องราวผลิตภัณฑ์ (STORY) กรณ์กำรเก ตรก้ำวแ น จำกัด เป็นกลุ่มคนในชุมชนที่ทำกำรเก ตรด้วย ลักธรรมชำติ กำรใช้ ภูมิปัญญำดั้งเดิม เน้นกำรปลูกพืชผักปลอด ำรพิ มีควำม ลำก ลำยด้ำนพืชผัก วนครัว บนพื้นที่กำรเก ตร ที่ไม่มี ำรพิ ตกค้ำง ได้รับกำรรับรองกำรปฏิบัติทำงกำรเก ตรที่ดี ำ รับกำรผลิต เพื่อ ุขภำพดีทั้งคนกิน คนทำ ในกำรพัฒนำผลิตภัณฑ์ครั้งนี้ ได้คิดค้น ูตรอำ ำรว่ำงที่อร่อยและดีต่อ ุขภำพ คือ ขนมปังกรอบมัลเบอรี่ และทำร์ตมัลเบอรี่ ที่ทุกคนได้ลิ้มร แล้วต้องติดใจ
186 สรุปผลการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ จำกกำรลงพื้น ที่ใ น ถำนประกอบกำร ซึ่ง เป็น กลุ่ม ตัว อย่ำ งในงำนวิจัย ทั้ง 18 แ ่ง พบว่ำ กำรดำเนิน กำรวิจ ัย และพัฒ นำที่ใ ช้ขั้น ตอนกำรพัฒ นำที่แ ตกต่ำ งกัน โดยยึด ปัญ ำ ควำมต้อ งกำร และ ศัก ยภำพของกลุ่ม ที่แ ตกต่ำ งกั น เป็น ข้อพิจ ำรณำในกำรวำงแผนงำนกำรพัฒ นำเป็นเฉพำะรำย ่ง ผลใ ้ กำรพัฒนำผลิตภัณฑ์ใ ม่และกำร ร้ำงนวัตกรรมในกำรพัฒ นำได้ผ ลเป็นที่พึงพอใจทุกกลุ่ม ซึ่งในขั้นตอน ต่อไป จะเป็นกำร ่งเ ริมด้ำนกำรออกแบบโลโก้ ฉลำก ินค้ำ และบรรจุภัณฑ์ รวมทั้งกำรติดตำมประเมินผล กำรผลิตเพื่อกำรจำ น่ำย กำรจัดกิจกรรม ่งเ ริมกำรขำยในลำดับต่อไป
บทที่ 5 การประเมินผลการพัฒนา จาก ัตถุประ งค์การ ิจัยทั้ง 3 ประการ คื 1) เพื่ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ าและค ามต้ งการ ข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ 2) เพื่ ึก ากระบ นการถ่ายท ดค ามรู้ที่นา ู่การพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ และ 3) เพื่ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ ใ ้ ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาดและกลุ่มผู้บริโภคเป้า มาย ซึ่งบทที่ 5 นี้ เป็นการดาเนินงาน ิจัย ใน ่ นข ง ัต ถุ ป ระ งค์ การ ิจั ย ข้ ที่ 3 เพื่ กแบบและพั ฒ นาผลิ ต ภัณ ฑ์ ชุม ชน จั ง ั ดกา ิ น ธุ์ ใ ้ ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาดและกลุ่มผู้บริโภคเป้า มาย ขั้นต นนี้เป็นการประเมินผลการพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ดังนี้ 1) กิจกรรมการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ โดยผู้ทรงคุณ ุฒิด้านการตลาด/ด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ 2) กิจกรรมการทด บตลาด (Market Test) โดยกลุ่มผู้บริโภคเป้า มาย 3) การประเมินผลลัพธ์จากผู้ประก บการ ซี่งมีรายละเ ียดตามลาดับ ดังนี้ 5.1 การวิพากษ์ผลิตภัณฑ์ การด าเนิ น การจั ด กิ จ กรรม ิ พ าก ์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ โดยผู้ ทรงคุณ ุ ฒิ ด้ านการตลาด/ด้ านการพั ฒนา ผลิตภัณฑ์ เพื่ ประโยชน์ต่ กลุ่ ม เป้ า มายทั้ ง 18 กลุ่ ม ในการพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ต่ ไป โดยดาเนิ น การ ใน ั น ที่ 3 ตุ ล าคม 2562 ณ ูนย์การค้า เ ริมไทย ค มเพล็กซ์ าเภ เมื ง จัง ัดม า ารคาม แบ่งระดับ ค ามพึงพ ใจและเกณฑ์การใ ้คะแนนเพื่ ใช้ในการเปรียบเทียบ ดังนี้ พ ใจมากที่ ุด = 5 คะแนน พ ใจมาก = 4 คะแนน พ ใจปานกลาง = 3 คะแนน พ ใจน้ ย = 2 คะแนน พ ใจน้ ยที่ ุด = 1 คะแนน
188
ภาพที่ 5.1 ตัวอย่างภาพกิจกรรมการวิพากษ์ผลิตภัณฑ์
189 5.1.1 กรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไ มแพรวาบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 083-3383956
ภาพที่ 5.2 ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ตารางที่ 5.1 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) รายการประเมิน 1. ค ามประณีต ยงาม 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (12,000 บาท) 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม รวม
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 2 4 4 26
4 4 4 4 4 4 4 28
5.00 5.00 5.00 5.00 4.5 5.00 5.00 4.93
0.45 0.45 0.45 0.45 0.27 0.45 0.45 0.41
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
0 0 0 0 2 0 0 2
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ผลิตภัณฑ์ใ ม่ ามารถปรับราคาใ ้ ูงขึ้นได้ เนื่ งจากมี การพัฒนาเทคนิคในการผลิตใ ม่ มีล ดลายที่ ยงามมากขึ้น
190 5.1.2 กลุ่ ม ผ้ า ไ มมั ด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้ านค าไ ต าบล น งกุง รี าเภ น งกุ ง รี จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 088-3371721
ภาพที่ 5.3 ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้ ม ีธรรมชาติ (เปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่นขนุน) ตารางที่ 5.2 ผลการ ิพาก ์ผ ลิตภัณฑ์ ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้ ม ีธรรมชาติ (เปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่นขนุน) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 2 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 4 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 4 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 2 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (1,500 บาท) 2 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 2 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 2 รวม 18
2 0 0 2 2 2 2 10
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.50 5.00 5.00 4.50 4.50 4.50 4.50 4.64
0.27 0.45 0.45 0.27 0.27 0.27 0.27 0.29
ดี ดีมาก ดีมาก ดี ดี ดี ดี ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่น ๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ค รเน้นการนาเ น เรื่ งรา ผลิตภัณฑ์ (Story ) ซึ่งมี การเขียนเรื่ งรา ไ ้ดีมากแล้ การแปรรูปที่เ มาะ มค รพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ประเภทเ ื้ ผ้า เครื่ งแต่งกาย ่ นราคา ามารถปรับราคาใ ้ ูงขึ้นได้ เมื่ ิเคราะ ์ถึง ัตถุดิบ ขั้นต นการผลิต และเทคนิคพิเ ในการผลิต
191 5.1.3 กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้านกุดคร ง ตาบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง ดั กา ินธุ์ โทร ัพท์ 063-1124939
ภาพที่ 5.4 ร่ม (ด้ามไม้) ลายเ กลัก ณ์ผ้าแพร า ตารางที่ 5.3 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ร่ม (ด้ามไม้) ลายเ กลัก ณ์ผ้าแพร า รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 2 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 4 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 2 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 4 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (500 บาท) 2 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 4 รวม 22
2 0 2 0 2 0 0 6
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.50 5.00 4.50 5.00 4.50 5.00 5.00 4.79
0.27 0.45 0.27 0.45 0.27 0.45 0.45 0.34
ดี ดีมาก ดี ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่น ๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : การพัฒนามีเ กลัก ณ์ดีมาก ใน นาคต ามารถพัฒนา ต่ ย ดได้ ีก เช่น การปรับเปลี่ยน ั ดุผ้า ที่ใช้ทาร่มใ ้ ลาก ลาย ใช้ ี กรีน ลาก ี ใช้ ีพิมพ์ผ้าเชื้ น้ามัน โดยปรับบล็ ก กรีนเป็นเชื้ น้ามันจะทาใ ้ ีคงทนยิ่งขึ้น
192 5.1.4 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้ ยโพธิ์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 065-0359602, 096-7636690
ภาพที่ 5.5 ผ้าพันค (มัดย้ ม) ย้ ม ีธรรมชาติจากเปลื กไม้ ดินแดง ตารางที่ 5.4 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าพันค (มัดย้ ม) ย้ ม ีธรรมชาติจากเปลื กไม้ ดินแดง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 2 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 4 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 4 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 2 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (300 บาท) 2 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 4 รวม 22
2 0 0 2 2 0 0 6
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.50 5.00 5.00 4.50 4.50 5.00 5.00 4.79
0.27 0.45 0.45 0.27 0.27 0.45 0.45 0.34
ดี ดีมาก ดีมาก ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่น ๆ เกี่ยวกับผลิตภัณ ฑ์ : เป็น การพัฒนาล ดลายบนผืน ผ้า และพัฒ นาเทคนิค การมัดย้ มที่ดีมาก ทั้งนี้ ใน นาคต าก ามารถพัฒนาต่ ย ดด้านการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ ื่น ๆ ประเภท ข งฝากข งที่ร ะลึ กได้ ีก ลาก ลายชนิ ด โดยเฉพาะการผลิตเพื่ จา น่ายในเท กาลต่าง ๆ ่ นราคา ามารถปรับราคาใ ้ ูงขึ้น ีกได้ เพื่ ค ามเ มาะกับเทคนิค ิธีการใ ม่ที่ได้รับการพัฒนา
193 5.1.5 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ าลาประจาบ้าน มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 098-8427578
ภาพที่ 5.6 ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้ ย งเดื น ( า รับการแปรรูป) ตารางที่ 5.5 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้ ย งเดื น รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 4 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 2 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 2 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 2 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (1,200 บาท) 2 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 2 รวม 18
0 2 2 2 2 0 2 10
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
5.00 4.50 4.50 4.50 4.50 5.00 4.50 4.64
0.45 0.27 0.27 0.27 0.27 0.45 0.27 0.29
ดีมาก ดี ดี ดี ดี ดีมาก ดี ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ผลิต ภัณฑ์ใ ม่มีค ามโดดเด่น ด้านล ดลายบนผืน ผ้า และมีค าม มายในเชิงพื้น ที่ ในการจา น่ายผู้ขายค รเน้นการบ กเล่าเรื่ งรา (Story) ในการพัฒ นา ต่ ย ดค ร ร้างค าม ลาก ลายด้านการใ ้ ี และค รมีการขับเคลื่ นแปรรูปเ ื้ ผ้า กระเป๋า เพื่ ร้าง มูลค่าเพิ่ม
194 5.1.6 กลุ่มทอผ้า พื้น ลายขัด บ้า นนิค ม นองบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 095-1683269, 083-4956319, 086-3144573
ภาพที่ 5.7 ผ้าลายขัดผ มขิดด กบั ลายนัตตะบุ ย์ ย้ ม ีธรรมชาติ เ ็ด เปลื ก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) ตารางที่ 5.6 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผ้า ลายขัด ผ มขิด ด กบั ลายนัตตะบุ ย์ ย้ ม ีธ รรมชาติ เ ็ด เปลื ก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 4 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 2 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 2 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 2 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (400 บาท) 2 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 4 รวม 20
0 2 2 2 2 0 0 8
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
5.00 4.50 4.50 4.50 4.50 5.00 5.00 4.57
0.45 0.27 0.27 0.27 0.27 0.45 0.45 0.31
ดีมาก ดี ดี ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่น ๆ เกี่ยวกับผลิตภัณ ฑ์ : ผื นผ้าที่พัฒ นาใ ม่ มีค ามโดดเด่นด้านการท การ กแบบลาย และเนื้ ผ้าที่แน่น เ มาะ า รับการพัฒนาต่ ย ดเข้า ู่ผลิตภัณฑ์ประเภทเค ะภัณฑ์ า รับ งานประดับตกแต่งภายใน ่ นราคา ามารถปรับใ ้ ูงขึ้นก ่าที่ตั้งไ ้ได้เพราะผ้ามีคุณภาพดีมาก
195 5.1.7 กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง เลขที่ 86 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง าเภ กุฉินารายณ์ จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-7190400
ภาพที่ 5.8 โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ ตารางที่ 5.7 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 2 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 2 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 4 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 4 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (500 บาท) 4 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 2 รวม 22
2 2 0 0 0 0 2 6
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.50 4.50 5.00 5.00 5.00 5.00 4.50 4.79
0.27 0.27 0.45 0.45 0.45 0.45 0.27 0.34
ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ผลิตภัณฑ์ใ ม่ได้มีการปรับรูปแบบเ ้นต กที่ใช้ในการ ทาใ ้ลดเ ลาในการผลิต ลดต้นทุนในการผลิต ทั้งนี้ ในการพัฒนาต่ ย ดค รมีการ กแบบเพิ่มเติมใ ้มี ค าม ลาก ลาย โดยใช้ ลักการในการผลิตที่ได้รับการพัฒนา
196 5.1.8 กลุ่มทอเ ่อื กกและแปรรูปกกบ้าน นองบัว เลขที่ 182 มู่ที่ 9 บ้าน น งบั ตาบลเจ้าท่า าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา นิ ธุ์ โทร ัพท์ 087-4037888
ภาพที่ 5.9 กระเป๋า ย้ ม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) ตารางที่ 5.8 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ กระเป๋า ย้ ม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 2 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 2 3. ค ามเ มาะ มด้าน ั ดุที่ใช้ในการผลิต 4 4. ค ามเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 4 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (500 บาท) 4 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 2 รวม 22
2 2 0 0 0 0 2 6
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.50 4.50 5.00 5.00 5.00 5.00 4.50 4.79
0.27 0.27 0.45 0.45 0.45 0.45 0.27 0.34
ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ผลิตภัณฑ์ใ ม่เป็นการพัฒนาที่เน้นค ามเป็นธรรมชาติ มีการพัฒ นาเฉด ีใ ้มีค าม ลาก ลายจากการย้ ม ีธ รรมชาติ ามารถพัฒ นาต่ ย ดเพิ่มเติมได้ โดย กแบบกระเป๋าใ ้มีรูปแบบที่ ลาก ลายมากขึ้น
197 5.1.9 กลุ่ ม จั ก สานไม้ ไ ผ่ ไ ร่ มู่ ที่ 16 บ้ าน น งตากไ ต าบล งเปลื ย าเภ เขาวง จัง วั ด กา นิ ธุ์ Tel. 085-7558253
ภาพที่ 5.10 กระเป๋าเป้จัก านร่วมกับผ้าท พื้นเมื ง ตารางที่ 5.9 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ กระเป๋าเป้จัก านร่วมกับผ้าท พื้นเมื ง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ความประณีต วยงาม 0 2. ความโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 0 3. ความเ มาะ มด้านวั ดุที่ใช้ในการผลิต 4 4. ความเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 2 5. ความเ มาะ มด้านราคา (800-1,200 บาท) 2 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 16
4 4 0 2 2 0 0 12
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.00 4.00 5.00 4.50 4.50 5.00 5.00 4.57
0.45 0.45 0.45 0.27 0.27 0.45 0.45 0.28
ดี ดี ดีมาก ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : เป็นผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่มีการปรับเปลี่ยนด้านการ กแบบ ในการพัฒนาต่ ย ดผู้ผลิต าจพัฒนาด้านวั ดุตกแต่งจะทาใ ้ ินค้ามีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น
198 5.1.10 กลุ่มถ่านอัดแท่งโนนสูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง ดั กา ินธุ์ Tel. 094-0409615
ภาพที่ 5.11 บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล ตารางที่ 5.10 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามเ มาะ มด้านขนาดต่ การใช้งาน 4 2. ค ามน่า นใจด้านคุณ มบัติ 4 3. ค ามเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 2 ินค้า 4. ค ามเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 2 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (35 บาท) 4 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 4 รวม 24
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 2
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
5.00 5.00 4.50
0.45 0.45 0.27
ดีมาก ดีมาก ดี
2 0 0 0 4
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
4.50 5.00 5.00 5.00 4.86
0.27 0.45 0.45 0.45 0.37
ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่น ๆ เกี่ยวกับ ผลิตภัณ ฑ์ : บู่คุณภาพดี า รับแน ทางในการพัฒ นาต่ ย ด ค รพั ฒ นาเพื่ การข รั บ ร งมาตรฐานการผลิ ต ซึ่ง จะเป็นช่ งทางการตลาดที่ ามารถจ า น่ าย ู่ ตลาด ต่างประเท น กจากนั้น าจต่ ย ดพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์ใ ้มีค าม ลาก ลายรูปแบบมากขึ้น
199 5.1.11 กลุ่ม ชุมชนท่อ งเที่ย วเชิง วัฒนธรรมบ้า นเสมา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้า นเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 098-1052445, 062-1957668
ภาพที่ 5.12 พวงกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) ตารางที่ 5.11 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ พวงกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ความประณีต วยงาม 2 2. ความโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 4 3. ความเ มาะ มด้านวั ดุที่ใช้ในการผลิต 2 4. ความเ มาะ มด้านประโยชน์ใช้ ย 2 5. ความเ มาะ มด้านราคา (90 บาท) 4 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 22
2 0 2 2 0 0 0 6
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
4 4 4 4 4 4 4 28
4.50 5.00 4.50 4.50 5.00 5.00 5.00 4.79
0.27 0.45 0.27 0.27 0.45 0.45 0.45 0.34
ดี ดีมาก ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ในการเพิ่มคุณภาพการผลิต าจต้ งเน้นที่ การขัดผิว ผลิตภัณฑ์จากเรซิ่น ใ ้ใ ขึ้น และใ ้ความ าคัญกับวั ดุที่นามาใช้ร่ว มใ ้มีความ ลาก ลายและดูดี ทั้งนี้ ใน นาคตควรมีการพัฒนาต่ ย ดด้านรูปแบบใ ้มีความ ลาก ลายมากขึ้น
200 5.1.12 กลุ่มแม่บ้านแปรรู ปเนื้อสัตว์ บ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บาลตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 087-2158459, 080-0332622
ภาพที่ 5.13 มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง ตารางที่ 5.12 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 4 2. ค าม ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 4 3. ค ามเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 4 ินค้า 4. ค ามเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 4 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (50 บาท) 4 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 4 รวม 28
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
5.00 5.00 5.00
0.45 0.45 0.45
ดีมาก ดีมาก ดีมาก
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
5.00 5.00 5.00 5.00 5.00
0.45 0.45 0.45 0.45 0.45
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ใน นาคตค รมีการพัฒนาต่ ย ดด้านร ชาติเพิ่มเติม เพื่ ร้างค าม ลาก ลาย
201 5.1.13 วิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ตาบล น งผื าเภ เขาวง จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 092-9874111
ภาพที่ 5.14 น้าจมูกข้าวกล้ ง 5 ร ชาติ ได้แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบ รี่ และข้าวก่า ตารางที่ 5.13 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ น้าจมูกข้าวกล้ ง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 4 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 2 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 4 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 2 5. ความเ มาะ มด้านราคา (5 บาท) 2 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 22
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 2 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
5.00 4.50 5.00
0.45 0.27 0.45
ดีมาก ดี ดีมาก
2 2 0 0 6
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
4.50 4.50 5.00 5.00 4.79
0.27 0.27 0.45 0.45 0.34
ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ในลาดับต่ ไป ควรต่ ย ดการพัฒนาด้านการข รับร ง มาตรฐาน ( ย.) ต่ ไป
202 5.1.14 กลุ่ม เกษตรอิ น ทรี ย์ ชาวนา บ้า นนอก เลขที่ 262 มู่ที่ 9 บ้านท่า งาม ตาบล ุ่มเม่ า าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 086-2256229, 087-4436007
ภาพที่ 5.15 ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้ มชงดื่ม ตารางที่ 5.14 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้ มชงดื่ม รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 4 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 2 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 4 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 2 5. ความเ มาะ มด้านราคา (15, 450 บาท) 2 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 22
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 2 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
5.00 4.50 5.00
0.45 0.27 0.45
ดีมาก ดี ดีมาก
2 2 0 0 6
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
4.50 4.50 5.00 5.00 4.79
0.27 0.27 0.45 0.45 0.34
ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้ อ เสนอแนะอื่ น ๆ เกี่ ย วกั บ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ : ในล าดั บ ต่ ไป ควรต่ ย ดพั ฒ นาเพื่ ข รั บ ร ง มาตรฐาน เพิ่มเติมช่ งทางการขายใ ้มากขึ้น
203 5.1.15 กลุ่มวิ า กิจชุมชนข้าวงอกฮางกล้อง เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้านจาน ตาบลโนนนาจาน าเภ นาคู จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 099-7032169
ภาพที่ 5.16 ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ ตารางที่ 5.15 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 4 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 4 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 2 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 2 5. ความเ มาะ มด้านราคา (35 บาท) 4 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 24
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 2
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
5.00 5.00 4.50
0.45 0.45 0.27
ดีมาก ดีมาก ดี
2 0 0 0 4
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
4.50 5.00 5.00 5.00 4.86
0.27 0.45 0.45 0.45 0.37
ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ในลาดับต่ ไป ควรต่ ย ดพัฒนาด้านการข รับมาตรฐาน ย. ต่ ไป
204 5.1.16 กลุ่ ม ผลิ ต ภัณ ฑ์ OTOP แจ่ วบองแม่ ม า เลขที่ 2 มู่ ที่ 4 บ้า นยาง ุ้ ม ต าบลยาง ุ้ ม าเภ ท่าคันโท จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 082-2015049
ภาพที่ 5.17 ปลาร้าน้าพริกเผา คั่วกลิ้งปลาย่าง ตารางที่ 5.16 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ปลาร้าน้าพริกเผา คั่วกลิ้งปลาย่าง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 2 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 2 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 4 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 2 5. ความเ มาะ มด้านราคา (35, 50, 100 บาท) 4 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 22
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
2 2 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
4.50 4.50 5.00
0.27 0.27 0.45
ดี ดี ดีมาก
2 0 0 0 6
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
4.50 5.00 5.00 5.00 4.79
0.27 0.45 0.45 0.45 0.34
ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ในลาดับต่ ไป ควรต่ ย ดพัฒนาด้านการข รับมาตรฐาน ย. ต่ ไป
205 5.1.17 กลุ่ม ปลาร้ า บองแม่ บุญร่ วม มู่ที่ 8 บ้ านมิตร น งเรื ง ต าบลกุดโดน าเภ ้ วยเม็ก จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 095-2481560
ภาพที่ 5.18 ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า ตารางที่ 5.17 ผลการวิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 4 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 4 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 2 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 4 5. ความเ มาะ มด้านราคา (35, 50, 100 บาท) 4 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ความพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพรวม 4 รวม 26
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 2
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
5.00 5.00 4.50
0.45 0.45 0.27
ดีมาก ดีมาก ดี
0 0 0 0 2
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
5.00 5.00 5.00 5.00 4.93
0.45 0.45 0.45 0.45 0.41
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเสนอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ : ในลาดับต่ ไป ควรต่ ย ดพัฒนาด้านการข รับมาตรฐาน เพื่ ขยายช่ งทางการขายต่ ไป เพิ่มเติมร ชาติใ ้มีความ ลาก ลายมากขึ้น
206 5.1.18 กรณ์ก ารเก ตรก้า วแ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้า น น งริ นัง ตาบล ลา น งแ น าเภ น งกรุง รี จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 064-2747116
ทาร์ตมัลเบ รี่
ขนมปังกร บมัลเบ รี่
ภาพที่ 5.19 ทาร์ตมัลเบ รี่ ขนมปังกร บมัลเบ รี่ ตารางที่ 5.18 ผลการ ิพาก ์ผลิตภัณฑ์ ทาร์ตมัลเบ รี่ ขนมปังกร บมัลเบ รี่ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 2 2. ค าม ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 4 3. ค ามเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 4 ินค้า 4. ค ามเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 2 5. ค ามเ มาะ มด้านราคา (10 บาท) 4 6. ค ามเป็นไปได้ทางการตลาด 4 7. ค ามพึงพ ใจที่มีต่ ผลิตภัณฑ์โดยภาพร ม 4 รวม 24
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
2 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
4 4 4
4.50 5.00 5.00
0.27 0.45 0.45
ดี ดีมาก ดีมาก
2 0 0 0 4
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
4 4 4 4 28
4.50 5.00 5.00 5.00 4.98
0.27 0.45 0.45 0.45 0.44
ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
ข้อเ นอแนะอื่นๆ เกี่ยวกับผลิตภัณ ฑ์ : ในล าดับต่ ไป ค รต่ ย ดพัฒ นาด้านการข รับ ร ง มาตรฐาน ( ย.) เพื่ การขยายช่ งทางด้านตลาดใน นาคต
207 รุ ป ผลการ ิ พ าก ์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ โดยผู้ ทรงคุ ณ ุ ฒิ ด้ านการตลาด/ด้ านการพั ฒนาผลิ ตภั ณฑ์ เพื่ ประโยชน์ต่ กลุ่มเป้า มายทั้ง 18 กลุ่ม พบ ่า ผู้ทรงคุณ ุฒิด้านการตลาด/ด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ใ ้ค่า คะแนนผลิต ภัณ ฑ์ที่ได้รับ การพั ฒ นาใ ม่ ทั้ง 18 ผลิต ภัณฑ์/กลุ่ม ระดับ ค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับดีมาก ค่าเฉลี่ย (X̅) คื มีค่าคะแนนระ ่าง 4.57 – 5.00 โดยผลิตภัณฑ์ที่มีระดับค ามพึงพ ใจ ันดับที่ 1 คื มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง ผลิตโดยกลุ่ม ิ า กิจชุมชนบ้านนาจารย์ เลขที่ 89 มู่ที่ 2 เท บาลตาบล นาจารย์ ตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ ระดับค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับดีมาก ค่าเฉลี่ย (X̅) เท่ากับ 5.00 ัน ดับ ที่ 2 คื ขนมปังกร บมัล เบ รี่ และทาร์ตมัล เบ รี่ ผลิตโดยกลุ่ม กรณ์การเก ตร ก้า แ น เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้ าน น งริ นัง ตาบลล า น งแ น าเภ น งกุง รี จัง ัดกา ิ นธุ์ ค่าเฉลี่ย (X̅) เท่ากับ 4.98 ันดับที่ 3 ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ผลิตโดยกลุ่ม กรณ์ แพร าบ้านโพน เลขที่ 132 มู่ 1 ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ และคั่ กลิ้ง มูเจีย และ คั่ กลิ้ง มุนไพรไขมันต่า ผลิตโดย กลุ่มปลาร้าบ งแม่บุญร่ ม มู่ที่ 8 ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ ค่าเฉลี่ย (X̅) เท่ากับ 4.93 ่ น ันดับ ุดท้าย คื ผ้าลายขัดผ มขิดด กบั ลายนัตตะบุ ย์ ผลิตโดยกลุ่ม ท ผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม น งบั เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัด กา ินธุ์ และ กระเป๋าเป้ ผลิตโดยกลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ มู่ที่ 16 บ้าน น งตากไ ตาบล งเปลื ย าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ ค่าเฉลี่ย (X̅) เท่ากับ 4. 57 จากค่าคะแนนดังกล่า ถื เป็นค่าคะแนนค ามพึงพ ใจภาพร ม ในระดับดีมาก 5.2 การทดสอบตลาด (Market Test) จากการ ึ ก าข้ มูล ที่ เ ขี ย นโดย Marketeer ในเ บไซต์ท างการตลาดกล่ า ไ ้ ่า แม้ ่ า งาน การตลาดจะต้ ง ร้ า ง รรค์ ิ่ ง ใ ม่ ที่ แ ตกต่ า งไปจากเดิ ม และร ดเร็ ก ่ า คู่ แ ข่ ง ขั น ยู่ เ ม แต่ ก็ ไ ม่ ไ ด้ มายค าม ่า ค รจะรีบเร่งลัดขั้นต น ย่างบุ่มบ่า มผลีผลาม ตั ย่างเช่น ในกระบ นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ใ ม่ ตามมาตรฐานจะดาเนินการเป็นขั้นเป็นต นโดยในขั้นเกื บ ุดท้ายแม้ ่าผลิตภัณฑ์ใ ม่จะ าเร็จมาถึงขั้น พร้ มจา น่ายแล้ ก็ยังต้ งมีขั้นต นที่ าคัญก่ นที่จะเริ่มเปิดตั รื างจา น่ายผลิตภัณฑ์ใ ม่ ย่างเป็น ทางการ เรียก ่าขั้น “การทด บตลาด” ซึ่งมี 2 แน ทาง ลักก็คื ทด บแบบ S กับแบบ T โดยผู้เขียนย่ มา จากคา ่า “Simulation การจาล ง” กับ “Trial การทดล ง” ดังนี้ (Marketeer. Market Testing – ขัน้ ต น ที่ า้ มข้าม; http://marketeer.co.th/archives/97200) 1) S1-Simulated Test Marketing ทาโดยการใช้กลุ่มตั ย่าง 30-40 ราย โดยเริ่มจาก การ ัมภา ณ์พฤติกรรมการซื้ ผลิตภัณฑ์ เช่น ตราที่ใช้ ตราที่ชื่นช บ ราคาและค ามถี่บ่ ยในการซื้ ฯลฯ จากนั้นใ ้กลุ่มตั ย่างดู ิ่งพิมพ์โฆ ณา รื TVC ที่เราเตรียมไ ้ข ง ลาย ๆ ตรา ซึ่ง นึ่งในนั้นมีโฆ ณา ผลิตภัณฑ์ใ ม่ข งเรา ยู่ด้ ย จากนั้นใ ้เงินจาน น นึ่งแก่กลุ่มตั ย่างเพื่ ใ ้ไปซื้ ผลิตภัณฑ์ประเภทนี้ในร้าน ที่เรากา นด ที่เราได้นาผลิตภัณฑ์ใ ม่ข งเราไป างจา น่ายไ ้ จากนั้นนัด มายเชิญกลุ่มตั ย่างกลับมา เพื่ มั ภา ณ์ ข ใ ้ ภิปรายเ ตุผลข งการตัด ินใจซื้ /ไม่ซื้ และแต่ละ งค์ประก บข ง ่ นผ มการตลาด ข งผลิตภัณฑ์ใ ม่ข งเรา 2) S2-Consumer Panel ทาโดยการใช้กลุ่มตั ย่างที่ตกลงจะทดล งใช้ผลิตภัณฑ์ใ ม่ ข งเรา ย่างต่ เนื่ ง แล้ ใ ้ ัมภา ณ์ถึงค ามคิดเ ็นและค ามตั้งใจซื้ ใช้จริงข งพ กเขา 3) T-Test Marketing คื การทดล งการตลาด มายถึง การทดล ง ่ นผ ม การตลาดจริง างจา น่ายในตลาดจริง แต่จากัด ข บเขตในการทดล ง โดย าจจะเลื กพื้น ที่ นึ่ง ที่เรา ประเมิน แล้ ่า เป็น ตั แทนภาพใ ญ่ รื ตลาดทั้ง มดข งผลิต ภัณ ฑ์ใ ม่ข งเราได้ เพื่ างตลาด
208 ผลิตภัณฑ์ใ ม่เข้า ู่ตลาดจริงๆ จัดโปรโมชั่นจริง เช่น เลือกทดลองการตลาดในเขตเมือง โดยลงโฆ ณา ทั้ง นัง ือพิมพ์ท้องถิ่น ป้ายโฆ ณา จัดโปรโมชั่นจริง และแน่นอนมีผลิตภัณฑ์ รือใ ้บริการจริง เพื่อเก็บ ข้อมูลและประเมินพฤติกรรมการรับผลิตภัณฑ์ใ ม่ของตลาดและปฏิกิริยาของคู่แข่งขันในตลาดนั้นด้ ย นอกจากนี้ การทดลองการตลาด (Test Marketing) ยังมีแน ทางอื่น ๆ ในการจากัดขอบเขต การทดลอง เช่น 1) Geographical Area จากัดพื้นที่ภูมิ า ตร์ด้ ย ิธีการอื่นนอกเ นือจากที่กล่า ข้างต้น เช่น เลือกเพียงบางพื้นที่ (แต่อาจจะกระจาย ลายพื้นที่) รือแบ่งตามทีมขาย (บางทีมขายมีผลิตภัณฑ์ใ ม่ ไปจา น่ายด้ ย) 2) Dealer Display Rooms จากัด ช่อ งทาง รือ เจาะจงเลือ กเพีย งบางร้า นจา น่า ย บางตั แทน รือบางโช ์รูมเท่านั้น ที่บริ ัทจะนาผลิตภัณฑ์ไป างจา น่ายไ ้ 3) Trade Show – ทดลองการตลาดในงานแ ดง ินค้า งานกิจกรรม รืออีเ นต์ 4) Speculative Sales ทดลองขายกับลูกค้าจริง โดยใช้คู่มือ/เครื่องมือ/Sales Kits เช่น แผ่นพับ โบร์ชั ร์ ใบเ นอราคา ฯลฯ เพื่อเ นอขายแก่ลูกค้าจริง โดย ัตถุประ งค์ ลักไม่ใช่เพื่อ ร้างยอดขาย แต่เพื่อเก็บข้อมูลค าม นใจ การซักถาม รือการตอบ นองของลูกค้า ซึ่งในงาน ิ จั ย นี้ ผู้ ิจั ย ได้ เลื อกใช้ก ารทด อบตลาด โดยใช้ ิ ธี Trade Show เป็น การทดลอง การตลาดในงานแ ดง ินค้า งานกิจกรรม รืออีเ นท์ (Event) ณ ูนย์การค้าเ ริมไทย พลาซ่า ใช้เ ลาใน การจัดเก็บข้อมูล 3 ัน การ ร้างเครื่องมือทด อบตลาด รือ ร้างแบบ อบถาม า รับการตอบ นองค ามต้องการและ ร้างค ามพึงพอใจใ ้แก่กลุ่มลูกค้าเป้า มาย ่ นประ ม การตลาดประกอบด้ ยทุก ิ่งทุกอย่างที่กิจการใช้ เพื่อใ ้มีอิทธิพลโน้มน้า ค ามต้องการผลิตภัณฑ์ของกิจการ เรี ย ก ่ า ่ นประ มการตลาด (Marketing Mix) ซึ่ ง แบ่ ง ออกเป็ น 4 กลุ่ ม รื อ 4 Ps ได้ แ ก่ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ (Product) ราคา (Price) การจัดจา น่าย (Place) และการ ่งเ ริมการตลาด (Promotion) 1) ด้านผลิตภัณฑ์ (Product) เป็น ิ่งซึ่ง นองค ามจาเป็นและค ามต้องการของมนุ ย์ได้ คือ ิ่งที่ผู้ขายต้องมอบใ ้แก่ลูกค้าและลูกค้าได้รับผลประโยชน์และคุณค่าของผลิตภัณฑ์นั้นๆ โดยทั่ ไปแล้ ผลิตภัณฑ์แบ่งเป็น 2ลัก ณะคือ ผลิตภัณฑ์ที่อาจจับต้องได้และผลิตภัณฑ์ที่จับต้องไม่ได้ 2) ด้านราคา (Price) มายถึง คุณค่าผลิตภัณฑ์ในรูปตั เงินลูกค้าจะเปรียบเทียบระ ่าง คุณค่า (Value) ของบริการกับราคา (Price) ของบริการนั้น ถ้าคุณค่า ูงก ่าราคาลูกค้าจะตัด ินใจซื้อ ดังนั้น การกา นดราคาการใ ้บริการค รมีค ามเ มาะ มกับระดับการใ ้บริการชัดเจน และง่ายต่อการจาแนกระดับ บริการที่ต่างกัน 3) ด้ า นช่ อ งทางการจั ด จ า น่ า ย (Place) เป็ น กิ จ กรรมที่ เ กี่ ย ข้ อ งกั บ บรรยากา ิ่งแ ดล้อมในการนาเ นอบริการใ ้แก่ลูกค้า ซึ่งมีผลต่อการรับรู้ของลูกค้าในคุณค่าและคุณประโยชน์ของ บริ ก ารที่ น าเ นอ ซึ่ ง จะต้ อ งพิ จ ารณาในด้ า นท าเลที่ ตั้ ง (Location) และช่ อ งทางในการนาเ นอบริ ก าร (Channels) 4) ด้ า น ่ ง เ ริ ม การตลาด (Promotion) เป็ น เครื่ อ งมื อ นึ่ ง ที่ มี ค าม าคั ญ ในการ ติดต่อ ื่อ ารใ ้ผู้ใช้บริการ โดยมี ัตถุประ งค์ที่แจ้งข่า าร รือชักจูงใ ้เกิดทั นคติและพฤติกรรม การใช้ บริการและเป็นกุญแจ าคัญของการตลาด าย ัมพันธ์ ทั้งนี้ ในการ ร้ างเครื่ องมือทด อบตลาด รือ ร้างแบบ อบถาม นอกจากจะนา ่ นประ ม การตลาด (Marketing Mix) มาเป็นข้อมูลในการพิจารณาแล้ ยังมีนักการตลาดใ ้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อ
209 การนามา ร้างเป็นแบบ อบถามเพื่อการทด อบตลาดในประเด็นต่างๆ ดังนี้ (Tantawan-tar. การพัฒนา ผลิตภัณฑ์อา าร; https://my.dek-d.com/tantawan-tar/writer/viewlongc) ปัจจัยในการทดสอบตลาด 1) ราคา ต้องดู ่าราคาขายที่ผู้บริโภคยอมรับนั้นเป็นเท่าไร 2) การ ่งเ ริมการขาย 3) การโฆ ณา ่าที่เราใช้ ารถดึงดูดผู้บริโภคแค่ไ น 4) ิ่งจูงใจใ ้ผู้บริโภคซื้อผลิตภัณฑ์ 5) ช่องทางการจัดจา น่าย 6) บรรจุภัณฑ์ วางแผนการทดสอบตลาด 1) กา นด ัตถุประ งค์ 2) เลือกแ ล่งทด อบ เป็นตั แทนที่ดีของกลุ่มเป้า มาย 3) ระยะเ ลาในการทด อบขึ้นอยู่กับช่ งเ ลาในการซื้อซ้า ภาพของคู่แข่ง ค่าใช้จ่ายใน การทด อบตลาดถ้านานมากค่าใช้จ่ายก็มาก การศึกษาประเด็นคาถามเพื่อการประเมินผลิตภัณฑ์ในกิจกรรมทดสอบตลาด ในการนี้ ที่ปรึก าได้ ึก าข้อมูลจากงาน ิจัยที่เกี่ย ข้องมาเป็นเกณฑ์ในการพิจารณา ดังนี้ ุฒิ ชัย ิถาทานั ง ทา ิจั ยเรื่ อง การพัฒนาเกณฑ์มาตรฐานผลิตภัณ ฑ์เ ครื่ องจักสานเพื่อการ ส่งออก ใน าร าร ิจัยและพัฒนา ไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ (ปีที่ 10 ฉบับที่ 2 เดือนพฤ ภาคม – เดือน ิง าคม พ. . 2558) ได้ ร้างเครื่องมือ า รับการประเมินผลิตภัณฑ์ในประเด็นต่าง ๆ ดังนี้ 1) เอกลัก ณ์ค ามเป็นภูมิปัญญา/แ ดงค ามเป็นไทย 2) ค ามคงไ ้ ิลป ัตถกรรม/ค ามเป็น ิลปะไทย 3) ลัก ณะทั่ ไป/รูปแบบ/คุณ มบัติ/รูปทรง/ขนาด 4) การผลิต/การผ มผ าน/ค ามเ มาะ ม 5) ั ดุ 6) ประโยชน์ใช้ อย/การใช้งาน 7) ค าม ยงาม 8) รูปลัก ณ์การออกแบบค ามโดดเด่น/ค ามแตกต่าง/แ ดงค ามมี คุณค่า 9) คุณภาพ/ทนทาน แข็งแรง/ไม่ทาลาย ิ่งแ ดล้อม 10) ค ามประณีต 11) ี/ ล ดลาย/การตกแต่ง ี 12) ตอบ นองค ามต้องการ/ผู้ใช้งาน/ผู้บริโภค/ราคา / ต้นทุน ชมจันทร์ ดา เดือน ทา ิจัยเรื่อง การพัฒนาและออกแบบผลิตภัณฑ์กระเป๋า ตรีจากผ้าทอโบราณ บ้านผาทั่ง จัง ัดอุทัยธานี ตีพิมพ์ใน าร าร ิชาการ ิลปะ ถาปัตยกรรม า ตร์ม า ิทยาลัยนเร ร (ปีที่ 6 ฉบับที่ 1 มกราคม – มิถุนายน2558) โดยได้ าร จ ความพึงพอใจในรูปแบบและลวดลายผลิตภัณฑ์กระเป๋า สตรี ของผู้ที่ นใจผลิตภัณฑ์ โดยได้แบ่งค ามพึงพอใจออกเป็น 2 ่ น ดังนี้
210 ่ นที่ 1 : ค ามพึงพอใจต่อรูปแบบผลิตภัณฑ์กระเป๋า ตรี ประกอบด้ ย 1) ด้านรูปแบบผลิตภัณฑ์กระเป๋า ตรี (Style) 2) ด้านค าม ยงาม (Aesthetic) 3) ด้านการใช้ ี (Color) 4) ั ดุที่ใช้ผลิตผลิตภัณฑ์กระเป๋า ตรี (Material) 5) ด้านประโยชน์ใช้ อย (funchion) ่ นที่ 2 : ค ามพึงพอใจต่อล ดลายผลิตภัณฑ์กระเป๋า ตรี ประกอบด้ ย 1) ค าม ยงาม 2) การใช้ ี 3) การจัดองค์ประกอบของลาย 4) ค ามเ มาะ มกับรูปแบบผลิตภัณฑ์กระเป่า ตรี ปพน ี ย์ ุ ท ธิ ป ระ ิ ท ธิ์ นั ก ิ ช าการอิ ระต าแ น่ ง รอง า ตราจารย์ เคยเขี ย นใน นั ง ื อ ประกอบการเรียนของม า ิทยาลัย ุโขทัยธรรมาธิราชใน น่ ยที่ 8 การทด อบและการประเมินคุณภาพ อา าร โดยแบ่งการประเมินการประเมินคุณภาพอา าร ออกเป็น 4 ประเด็น คือ 1) ลัก ณะที่ปรากฏ ลัก ณะที่ปรากฏซึ่งเป็นคุณลัก ณะทางประ าท ัมผั ของอา ารที่ าคัญที่ ุด คือ ีของอา าร นอกจากนั้นได้แก่ ขนาดและรูปร่าง ผิ น้าของอา าร ค ามใ และ ภาพการมี ฟองในเนื้อของอา าร 1.1) ีของอา าร เกิดจากการที่คลื่นแ งตกกระทบอา ารและ ะท้อนมาเข้าตาของ มนุ ย์ในช่ ง ค ามยา คลื่น 400 ถึง 800 นาโนเมตร อา ารแต่ละชนิดจะมี ี ันเฉพาะ เนื่องจากการมีเม็ด ี (pigment) ที่ใ ้ ีต่างๆ กันออกไป เช่น ในเนื้อ ัต ์นั้น เนื้อ ั ค รมี ี แดงจัด เนื้อค ายค รมี ีแดงคล้า เนื้อ มู ค ร มี ีชมพูและเนื้อไก่ค รมี ีขา แกมเ ลือง ่ นในผักผลไม้นั้น มะเขือเท มะละกอ แตงโม ค รมี ีแดง ในขณะที่ฟักทอง ขนุน ทุเรียน ค รมี ีเ ลือง 1.2) ขนาดและรูปร่ าง ขนาดของอา ารจัดเป็นปริมาณเปรียบเทียบของชิ้น รือ อนุภาคอา าร เมื่อ เปรียบเทียบกับชิ้น รืออนุภาคอื่นๆ ในอา ารประเภทเดีย กัน ่ นรูปร่างของอา ารบอก ลัก ณะรูปทรง ของชิ้น รืออนุภาคอา าร เช่น แบน ทรงกลม รูปเ ลี่ยม และอื่นๆ เป็นต้น อา ารแต่ละชนิด มีขนาดและ รูปร่างไม่เ มือนกัน 1.3) ผิ น้าของอา าร อา ารแต่ละชนิดจะมีลัก ณะผิ น้าแตกต่างกันออกไป คุณลัก ณะ ผิ น้าของอา าร ได้แก่ ค ามเป็นมัน ค ามขุ่นมั ค าม ยาบ รือละเอียดของผิ น้า ภาพ การเปียก- แ ้ง ค ามนิ่ม-แข็ง ตลอดจนค ามกรอบและกระด้าง เป็นต้น 1.4) ค ามใ เป็นคุณลัก ณะอันพึงประ งค์ของอา ารที่เป็นของแข็งและของเ ล บางชนิด เช่น ุ้น รือเครื่องดื่มโดยทั่ ไป เป็นต้น 1.5) ภาพการเป็ นฟองในเนื้อของอา าร เป็นคุณลั ก ณะของเครื่องดื่มที่มีก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่ง ากมีปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์มากจะมีฟองมาก 2) กลิ่น กลิ่นนับเป็นคุณลัก ณะเฉพาะของอา ารซึ่งมนุ ย์ ามารถรับรู้ได้เมื่อโมเลกุลที่ทา ใ ้เกิดกลิ่นใน อา าร (aromatics) ผ่านเข้าไปในจมูกและ ัมผั กับระบบรับกลิ่น (olfactory system) กลิ่น
211 ของอา าร เป็นคุณลัก ณะเฉพาะตั ของอา าร เมื่อนาอา าร ลายชนิดมาผ ม รือประกอบขึ้นเป็นอา าร ชนิดใ ม่ จะทาใ ้เกิดกลิ่นที่แตกต่างไปจากเดิมได้ ค ามแรงของกลิ่นอา ารขึ้นอยู่กับปริมาณ ารใ ้กลิ่นที่ ลุดจากเนื้อของอา าร ซึ่งจะอยู่ภายใต้อิทธิพลของอุณ ภูมิและธรรมชาติของ ารที่ใ ้กลิ่นแต่ละชนิด ารที่ ใ ้กลิ่น ลายชนิดจะ ลุดจากชิ้นอา าร ด้ ยอิทธิพลจากการทางานของเอนไซม์ ทาใ ้เกิด ารใ ้กลิ่นและ าร ใ ้กลิ่น ลุดออกมา ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อผิ น้าชิ้นอา ารถูกตัดใ ม่ๆ เช่น อมและกระเทียม เป็นต้น 3) เนื้อ ัมผั เนื้อ ัมผั ของอา ารแต่ละชนิดแตกต่างกันออกไป คุณลัก ณะด้านเนื้อ ัมผั ของอา ารที่รับรู้ ในปาก เช่น ค ามบาง ค าม นา ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นในปากที่แ ดงถึงค ามเ นีย ค ามแน่น ค ามนุ่ม 4) กลิ่นร ของอา าร เกิดจากองค์ประกอบต่อไปนี้ 4.1) ารใ ้กลิ่น (aromatics) เมื่อเข้า ู่ปากแล้ แยกตั จากอา าร 4.2) ารใ ้ร (tastes) อันได้แก่ ารที่ทาใ ้เกิดร เค็ม (salty) ร าน (sweet) ร เปรี้ย (sour) และร ขม (bitter) การเกิดร ต่างๆ ดังกล่า เกิดได้เมื่อ ารที่ทาใ ้เกิดร ละลายในปาก 4.3) ารที่ทาใ ้เกิดการตอบ นองอื่น ๆ อั นได้แก่ ทาใ ้เกิดค ามรู้ ึกเผ็ด (spice heat) เย็น (cooling) ฝาด (astringen) แ บ (bite) และร โล ะ (metallic flavor) นอกจากคุ ณ ลั ก ณะที่ ป รากฏ กลิ่ น เนื้ อ ั ม ผั และกลิ่ น ร ซึ่ ง ถื อ เป็ น คุ ณ ลั ก ณะเชิ ง ประ าท ัมผั ที่ าคัญของอา ารแล้ ยังมีองค์ประกอบอีกอย่าง นึ่งแต่ถือ ่ามีค าม าคัญรองลงไป และมัก ไม่คานึงมากนักในระบบการประเมิน คุณภาพด้ ยประ าท ัมผั องค์ประกอบดังกล่า คือ เ ียง ( noise) ซึ่งเกิดขึ้น เมื่อตร จ อบอา าร เช่น เ ียงที่เกิดขึ้นเมื่อบีบ รือทาใ ้อา ารทอดกรอบ เช่น มันฝรั่งทอดกรอบ (potato chip) แตกออก เป็นต้น จากตั อย่างการกา นดประเด็นในการนามาตั้งคาถามข้างต้น เป็นการตั้งคาถามที่มุ่งเน้นการ ประเมินค ามพึงพอใจเกี่ย กับผลิตภัณฑ์ ซึ่งเป็นตั อย่างจากผลิตภัณฑ์ 3 ประเภท คือ ประเภทงานจัก าน ผลิตภัณฑ์ประเภทผ้าแปรรูป และผลิตภัณฑ์ประเภทอา าร ที่มีรายละเอียดในการประเมินแตกต่างกัน ดังนั้น ในการจัดเก็บข้อมูล ในรายละเอียดดังกล่า ค รนามาเป็นข้อคาถามในแบบ ัมภา ณ์แบบปลายเปิด การดาเนินการทดสอบตลาด (Market Test) ในการเก็บ ข้อมูลภาค นาม (Field Research) เป็นการเก็บร บร มจากข้อเท็จจริงและข้อมูล ต่างๆ ที่ได้จากการ ัมภา ณ์ โดยผู้ ิจัย นิ ิต และผู้ประกอบการจาน น 18 ราย ที่ได้รับการถ่ายทอดค ามรู้ เกี่ย กับการเก็บข้อมูลอย่างถูกต้อง การ ึก าครั้งนี้ ผู้ ิจัยใช้ระเบียบ ิธีการ ิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research Methods) ิธี ิทยาที่ใช้ในการ ึก าคือ การ ัมภา ณ์แบบเจาะลึก (In-depth Interview) ซึ่งใช้ ัมภา ณ์รายบุคคล (Focus Individual Interview) ตามแน ทาง ัมภา ณ์ (Interview Guide Line) โดยกรอบการ ัมภา ณ์ เป็นแน คาถามแบบปลายเปิด (Open Question) ได้กา นดแน คาถามแบบก ้างๆ เพื่อเป็นประเด็นในการ นทนา ามารถที่จะแตกประเด็นย่อยระ ่างที่มีการ ัมภา ณ์ตามค ามเ มาะ มได้ และระเบียบ ิธีการ ิจัย เชิงปริ มาณ (Quantitative Research Methods) เป็น ิธีค้น าค ามรู้และค ามจริง โดยเน้นที่ข้อมูล เชิง ตั เลข การ ิจัย เชิงปริมาณจะพยายามออกแบบ ิธีการ ิจัยใ ้ มีการค บคุมตั แปรที่ ึก าต้องจัดเต รียม เครื่องมือร บร มข้อมูลใ ้มีคุณภาพ จัดกระทา ถานการณ์ที่เกี่ย ข้องใ ้เป็นมาตรฐานและใช้ ิธีการทาง ถิติ ช่ ย ิเคราะ ์และประม ลข้อ รุปเพื่อใ ้เกิดค ามคลาดเคลื่อน (Error) น้อยที่ ุด
212 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย เครื่องมือที่ใช้ในการ ิจัย ครั้งนี้ เป็นแบบ อบถามที่ได้ ร้างขึ้นโดย ึก าจากเอก ารและงาน ิจัย ที่เกี่ย ข้องและได้แบ่งเนื้อ าออกเป็น 3 ่ น มีรายละเอียดดังนี้ ่วนที่ 1 เป็นแบบ อบถามเกี่ย กับข้อมูล ่ นตั ของผู้ตอบแบบ อบถาม ประกอบไปด้ ย เพ อายุ อาชีพ โดยมีลัก ณะคาถามเป็นคาถามแบบเลือกตอบ ่วนที่ 2 เป็นแบบ อบถามเกี่ย กับค ามคิดเ ็นต่อ ินค้าตั อย่างของผู้ปนะกอบการโดยใช้ ่ นประ มการตลาด 4 โดยจะใช้มาตรา ่ นตามมาตร ัด Likert Scale ซึ่งแบ่งมาตรา ัดระดับค ามพึงพอใจ ออกเป็น 5 ระดับ คือ มากที่ ุด มาก ปานกลาง น้อย และน้อยที่ ุด ่วนที่ 3 เป็น แบบปลายเปิด เพื่อใ ้ ผู้ ตอบแ ดงค ามคิดเ ็ น/ข้อเ นอแนะต่างๆ เพื่อ นามาใช้ในการปรับปรุงและพัฒนา การวิเคราะ ์ข้อมูล า รับ ิธีการ ิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research Methods) ขั้นตอนการ ิเคราะ ์ข้อมูล ผู้ ิจั ย ได้บั น ทึกบท ั มภา ณ์ล งบนแบบ อบถาม (In-depth Interview) เพื่อ แบ่ง ม ด มู่ข้อ มูล โดยการ กา นดร ั ข้อมูล ลั กออกเป็น ั ข้อ 4 ั ข้อในขอบเขตของ ่ นประ มทางการตลาด 4Ps ดังนี้ ิ นค้า (Product) ราคา (Price) ถานที่ (Place) และ การ ่งเ ริมการตลาด (Promotion) โดยนาเ นอข้อมูลด้ ย ิธีการเขียนบรรยาย า รับ ิธี ิธีการ ิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research Methods) ผู้ร บร มแบบ อบถาม ใช้การ ิเคราะ ์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรม SPSS (Statistical Package for the Social Science for Windows) ซึ่งเป็นโปรแกรมที่มีประ ิทธิภาพ ูง ในการ ิเคราะ ์ข้อมูลทาง ถิติ และการจัดการข้อมูลต่างๆ ผู้ใช้โปรแกรม ามารถ ิเคราะ ์ข้อมูลโดยใช้ ถิติประเภทต่างๆ และแ ดงผลการ ิเคราะ ์ข้อมูลออกมาในรูปของตาราง ใช้ ลักการทาง ถิต คือ ค่าเฉลี่ย (Mean) เพื่อแ ดงค ามเ ็นโดยภาพร มของข้อมูล ก่อนทา รุปประเด็น ปัญ า อุป รรคในการบริ าร ่ นประ มทางการของแต่ละกิจการ การดาเนินการจัดกิจกรรม “ทด อบตลาด (Market Test)” เพื่อประโยชน์ต่อกลุ่มเป้า มาย ทั้ง 18 กลุ่ม ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต่อไป โดยดาเนินการในระ ่าง ันที่ 1-3 ตุลาคม 2562 ณ ูนย์การค้า เ ริมไทย คอมเพล็กซ์ อาเภอเมือง จัง ัดม า ารคาม แบ่งระดับค ามพึงพอใจและเกณฑ์การใ ้คะแนน เพื่อใช้ในการเปรียบเทียบ ดังนี้ พอใจมากที่ ุด = 5 คะแนน พอใจมาก = 4 คะแนน พอใจปานกลาง = 3 คะแนน พอใจน้อย = 2 คะแนน พอใจน้อยที่ ุด = 1 คะแนน า รั บ เกณฑ์ ใ นการแปลผลคะแนนของแบบ อบถามเกี่ ย กั บ ค ามพึ ง พอใจของผู้ ต อบ แบบ อบถาม ผู้ ิจัยกา นดเกณฑ์ที่ใช้ในการแปลค่าคะแนน ดังนี้ 1.00 – 1.49 มายถึง น้อยที่ ุด 1.50 – 2.49 มายถึง น้อย 2.50 – 3.49 มายถึง ปานกลาง 3.50 – 4.49 มายถึง ดี 4.50 – 5.00 มายถึง ดีมาก
213
ภาพที่ 5.20 ตัวอย่างภาพกิจกรรม “ทดสอบตลาด” (Market Test)
214 ซึ่งในการจัดเก็บข้ มูลทด บตลาด (Market Test) ในครั้งนี้ ได้ดาเนินการร่ มกันระ ่าง ผู้ ิจัย นิ ิต าขา ิชาการ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชั้นปีที่ 2 คณะ ิลปกรรม า ตร์ ม า ิทยาลัยม า ารคาม และผู้ประก บการ ซึ่งเป็นผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ทีใช้ในการทด บตลาด โดยมีกลุ่มเป้า มายคื ผู้บริโภคที่เป็น ลูกค้า ูนย์การค้า เ ริมไทย ค มเพล็กซ์ าเภ เมื ง จัง ัดม า ารคาม ดาเนินการในระ ่าง ันที่ 1-3 ตุล าคม 2562 ในงานกิจ กรรมจัด แ ดงและจัด จ า น่า ย ิน ค้า “ ิน โ โ ท ป กา ิน ธุ ์ ” ก า นด กลุ่มเป้า มายในการจัดเก็บข้ มูลไม่น้ ยก ่า 100 รายต่ ผลิตภัณฑ์ ในการนี้ พบ ่า ผู้ต บแบบ บถาม เป็น ญิงจาน นร้ ยละ 80 เป็นชายจาน นร้ ยละ 20 ประก บ าชีพรับราชการจาน นร้ ยละ 60 าชีพ พนักงานเ กชน/ผู้ประก บการจาน นร้ ยละ 30 และ ื่น ๆ เช่น นิ ิต นัก ึก า แม่บ้าน จาน นร้ ยละ 10 า รับ ผลการจัดเก็บ ข้ มูล ทด บตลาดในประเด็นต่าง ๆ เกี่ย กับผลิตภัณฑ์ จาแนกตามรายกลุ่ม 18 กลุ่ม ดังนี้ 5.2.1 กรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไ มแพรวาบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 083-3383956
ภาพที่ 5.21 ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ตารางที่ 5.19 ผลการทด บตลาด (Market Test) ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 81 17 2 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 83 15 2 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 76 21 3 4. ประโยชน์ใช้ ย 82 18 0 5. ราคา (12,000 บาท) 43 46 10 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 72 20 8 7. โดยภาพร ม 74 24 2 รวม 511 161 27
ข้อเ นอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0 0 1
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.79 4.81 4.73 4.82 4.30 4.64 4.72 4.69
0.35 0.36 0.33 0.36 0.23 0.30 0.32 0.44
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
215 5.2.2 กลุ่ ม ผ้ า ไ มมั ด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้ านค าไ ต าบล น งกุง รี าเภ น งกุ ง รี จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 088-3371721
ภาพที่ 5.22 ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้ ม ีธรรมชาติ (เปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่นขนุน) ตารางที่ 5.20 ผลการทด บตลาด (Market Test) ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปา ย้ ม ีธรรมชาติ (เปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่นขนุน) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 72 25 3 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 38 59 3 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 70 30 1 4. ประโยชน์ใช้ ย 69 29 2 5. ราคา (1,300 บาท) 69 28 3 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 57 40 3 7. โดยภาพร ม 75 23 2 รวม 410 224 16
ข้อเ นอแนะ ยงามมากค่ะ มีคุณค่า ย้ ม ีธรรมชาติปรา จาก ารเคมี
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.69 4.35 4.70 4.67 4.66 4.54 4.73 4.62
0.31 0.27 0.31 0.30 0.30 0.27 0.32 0.29
ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
216 5.2.3 กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้านกุดคร ง ตาบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง ดั กา ินธุ์ โทร ัพท์ 063-1124939
ภาพที่ 5.23 ร่ม (ด้ามไม้) ลายเ กลัก ณ์ผ้าแพร า ตารางที่ 5.21 ผลการทด บตลาด (Market Test) ร่ม (ด้ามไม้) ลายเ กลัก ณ์ผ้าแพร า รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 60 36 4 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 74 22 4 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 46 42 12 4. ประโยชน์ใช้ ย 52 48 0 5. ราคา (400 บาท) 55 43 2 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 44 49 7 7. โดยภาพร ม 60 40 0 รวม 391 280 29
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.56 4.70 4.34 4.52 4.53 4.37 4.60 4.52
0.27 0.32 0.22 0.27 0.27 0.24 0.28 0.26
ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก
217 5.2.4 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย มู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้ ยโพธิ์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 065-0359602, 096-7636690
ภาพที่ 5.24 ผ้าพันค (มัดย้ ม) ย้ ม ีธรรมชาติจากเปลื กไม้ ดินแดง ตารางที่ 5.22 ผลการทด บตลาด (Market Test) ผ้าพันค (มัดย้ ม) ย้ ม ีธรรมชาติจากเปลื กไม้ ดินแดง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 50 50 0 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 63 35 2 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 68 32 0 4. ประโยชน์ใช้ ย 53 44 3 5. ราคา (300 บาท) 57 39 4 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 65 35 0 7. โดยภาพร ม 65 32 3 รวม 421 267 12
ข้อเ นอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.50 4.61 4.68 4.50 4.53 4.65 4.62 4.58
0.27 0.28 0.30 0.26 0.26 0.29 0.29 0.28
ดี ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
218 5.2.5 กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ าลาประจาบ้าน มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 098-8427578
ภาพที่ 5.25 ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้ ย งเดื น ( า รับการแปรรูป) ตารางที่ 5.23 ผลการทด บตลาด (Market Test) ผ้าขิดผ มมัด มี่ ลาย ร้ ย งเดื น รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 75 24 1 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 68 28 4 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 42 53 5 4. ประโยชน์ใช้ ย 48 49 3 5. ราคา (500 บาท) 45 40 15 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 38 58 4 7. โดยภาพร ม 46 49 5 รวม 362 301 37
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.74 4.64 4.37 4.45 4.30 4.34 4.41 4.46
0.32 0.29 0.25 0.26 0.22 0.27 0.25 0.44
ดีมาก ดีมาก ดี ดี ดี ดี ดี ดี
219 5.2.6 กลุ่มทอผ้า พื้น ลายขัด บ้า นนิค ม นองบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 095-1683269, 083-4956319, 086-3144573
ภาพที่ 5.26 ผ้าลายขัดผ มขิดด กบั ลายนัตตะบุ ย์ ย้ ม ีธรรมชาติ เ ็ด เปลื ก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) ตารางที่ 5.24 ผลการทด บตลาด (Market Test) ผ้า ลายขัด ผ มขิด ด กบั ลายนัต ตะบุ ย์ ย้ ม ี ธรรมชาติ เ ็ด เปลื ก ้า ประดู่ ( า รับการแปรรูป) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 56 42 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 40 58 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 76 24 4. ประโยชน์ใช้ ย 78 22 5. ราคา (400 บาท) 80 20 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 80 20 7. โดยภาพร ม 84 16 รวม 494 202
ข้อเ นอแนะ –ไม่มี-
2 2 0 0 0 0 0 4
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.54 4.38 4.76 4.78 4.80 4.80 4.84 4.70
0.27 0.27 0.33 0.34 0.35 0.35 0.36 0.31
ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
220 5.2.7 กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง เลขที่ 86 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง าเภ กุฉินารายณ์ จัง ัดกา ินธุ์ โทร ัพท์ 092-7190400
ภาพที่ 5.27 โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ ตารางที่ 5.25 ผลการทด บตลาด (Market Test) โคมไฟแบบแข นและแบบตั้งโต๊ะ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 66 33 1 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 49 46 5 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 60 36 4 4. ประโยชน์ใช้ ย 52 43 5 5. ราคา (300-500 บาท) 44 49 7 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 47 49 4 7. โดยภาพร ม 42 55 3 รวม 360 311 29
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
ข้อเ นอแนะ ค รมีการ ่งเ ริมการคิดค้นน ัตกรรมด้านการผลิตใ ้ได้ปริมาณที่มากขึ้น
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.65 4.44 4.56 4.47 4.37 4.43 4.39 4.47
0.29 0.25 0.27 0.25 0.24 0.26 0.26 0.26
ดีมาก ดี ดีมาก ดี ดี ดี ดี ดี
221 5.2.8 กลุ่มทอเ ่อื กกและแปรรูปกกบ้าน นองบัว เลขที่ 182 มู่ที่ 9 บ้าน น งบั ตาบลเจ้าท่า าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา นิ ธุ์ โทร ัพท์ 087-4037888
ภาพที่ 5.28 กระเป๋า ย้ ม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) ตารางที่ 5.26 ผลการทด บตลาด (Market Test) กระเป๋า ย้ ม ีธรรมชาติ (ฝักคูณ เพกา) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ค ามประณีต ยงาม 69 28 3 2. ค ามโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 45 50 5 3. ั ดุที่ใช้มีค ามเ มาะ มกับการผลิต 66 32 2 4. ประโยชน์ใช้ ย 72 26 2 5. ราคา (500 บาท) 42 52 6 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 62 36 2 7. โดยภาพร ม 73 25 2 รวม 429 249 22
ข้อเ นอแนะ ค รเพิ่มขนาดใ ้มีค ามแตกต่างกัน เพื่ เพิ่มทางเลื กข งลูกค้า
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.66 4.40 4.64 4.70 4.36 4.60 4.71 4.58
0.30 0.25 0.29 0.31 0.25 0.28 0.31 0.28
ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
222 5.2.9 กลุ่ ม จั ก สานไม้ ไ ผ่ ไ ร่ มู่ ที่ 16 บ้ าน น งตากไ ต าบล งเปลื ย าเภ เขาวง จัง วั ด กา นิ ธุ์ Tel. 085-7558253
ภาพที่ 5.29 กระเป๋าเป้จัก านร่วมกับผ้าท พื้นเมื ง ตารางที่ 5.27 ผลการทด บตลาด (Market Test) กระเป๋าเป้จัก านร่วมกับผ้าท พื้นเมื ง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ความประณีต วยงาม 68 29 3 2. ความโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 51 45 4 3. วั ดุที่ใช้มีความเ มาะ มกับการผลิต 54 45 1 4. ประโยชน์ใช้ ย 56 43 1 5. ราคา (S 800, M 1,000, L 1,200 บาท) 40 52 8 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 60 36 4 7. โดยภาพรวม 62 37 1 รวม 391 287 22
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.65 4.47 4.53 4.55 4.32 4.56 4.61 4.53
0.29 0.26 0.27 0.27 0.24 0.27 0.28 0.27
ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
223 5.2.10 กลุ่มถ่านอัดแท่งโนนสูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง ดั กา ินธุ์ Tel. 094-0409615
ภาพที่ 5.30 บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล ตารางที่ 5.28 ผลการทด บตลาด (Market Test) บู่ผงถ่าน นิ า ชาร์โคล รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. มีขนาดเ มาะ มต่ การใช้งาน 44 54 2 2. มีคุณ มบัติน่า นใจ 36 60 4 3. ตรา ินค้าและชื่ ตรา ินค้ามีลกั ณะที่ 36 59 5 จดจาได้ง่าย 4. บรรจุภณ ั ฑ์ ามารถนาเ น ข้ มูล 46 49 5 ผลิตภัณฑ์ครบถ้ นและชัดเจน 5. ราคา (40 บาท) 43 51 6 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 34 62 4 7. โดยภาพร ม 35 64 1 รวม 274 399 27
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.42 4.32 4.31
0.27 0.27 0.26
ดี ดี ดี
0
0
100
4.41
0.25
ดี
0 0 0 0
0 0 0 0
100 100 100 700
4.37 4.30 4.34 4.35
0.25 0.27 0.29 0.26
ดี ดี ดี ดี
224 5.2.11 กลุ่ม ชุมชนท่อ งเที่ย วเชิง วัฒนธรรมบ้า นเสมา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้า นเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 098-1052445, 062-1957668
ภาพที่ 5.31 พวงกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) ตารางที่ 5.29 ผลการทด บตลาด (Market Test) พวงกุญแจธุงมงคล (เรซิ่น) รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ความประณีต วยงาม 46 51 3 2. ความโดดเด่น น่า นใจ/มีเ กลัก ณ์ 63 36 1 3. วั ดุที่ใช้มีความเ มาะ มกับการผลิต 52 43 5 4. ประโยชน์ใช้ ย 50 46 4 5. ราคา (90 บาท) 56 44 0 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 56 42 2 7. โดยภาพรวม 60 40 0 รวม 383 302 15
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
100 100 100 100 100 100 100 700
4.43 4.62 4.47 4.46 4.56 4.54 4.60 4.53
0.26 0.29 0.25 0.26 0.28 0.27 0.28 0.27
ดี ดีมาก ดี ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
225 5.2.12 กลุ่มแม่บ้านแปรรู ปเนื้อสัตว์ บ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บาลตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 087-2158459, 080-0332622
ภาพที่ 5.32 มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง ตารางที่ 5.30 ผลการทด บตลาด (Market Test) มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 70 30 2. ค าม ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 66 34 3. ตรา ินค้าและชื่ ตรา ินค้ามีลกั ณะที่ 76 24 จดจาได้ง่าย 4. บรรจุภณ ั ฑ์ ามารถนาเ น ข้ มูล 66 34 ผลิตภัณฑ์ครบถ้ นและชัดเจน 5. ราคา (35, 50 บาท) 70 30 6. ค ามเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 70 30 7. โดยภาพร ม 72 28 รวม 490 210
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.70 4.66 4.76
0.31 0.30 0.33
ดีมาก ดีมาก ดีมาก
0
0
0
100
4.66
0.30
ดีมาก
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
100 100 100 700
4.70 4.70 4.72 4.70
0.31 0.31 0.31 0.31
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
226 5.2.13 วิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ตาบล น งผื าเภ เขาวง จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 092-9874111
ภาพที่ 5.33 น้าจมูกข้าวกล้ ง 5 ร ชาติ ได้แก่ Original ใบเตย ขนุน มัลเบ รี่ และข้าวก่า ตารางที่ 5.31 ผลการทด บตลาด (Market Test) น้าจมูกข้าวกล้ ง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 59 38 3 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 46 49 5 3. ตรา ินค้าและชื่ ตรา ินค้ามีลกั ณะที่ 71 26 3 จดจาได้ง่าย 4. บรรจุภณ ั ฑ์ ามารถนาเ น ข้ มูล 56 42 2 ผลิตภัณฑ์ครบถ้วนและชัดเจน 5. ราคา (5 บาท) 75 20 5 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 51 44 5 7. โดยภาพรวม 58 40 2 รวม 416 259 25
ข้อเ นอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.56 4.41 4.68
0.27 0.25 0.31
ดีมาก ดี ดีมาก
0
0
100
4.54
0.27
ดีมาก
0 0 0 0
0 0 0 0
100 100 100 700
4.70 4.46 4.56 4.56
0.32 0.25 0.27 0.27
ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก
227 5.2.14 กลุ่ม เกษตรอิ น ทรี ย์ ชาวนา บ้า นนอก เลขที่ 262 มู่ที่ 9 บ้านท่า งาม ตาบล ุ่มเม่ า าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 086-2256229, 087-4436007
ภาพที่ 5.34 ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้ มชงดื่ม ตารางที่ 5.32 ผลการทด บตลาด (Market Test) ผงจมูกข้าวน้านมผ มธัญพืชพร้ มชงดื่ม รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 58 36 6 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 48 50 2 3. ตรา ินค้าและชื่ ตรา ินค้ามีลกั ณะที่ 53 45 2 จดจาได้ง่าย 4. บรรจุภณ ั ฑ์ ามารถนาเ น ข้ มูล 57 39 4 ผลิตภัณฑ์ครบถ้วนและชัดเจน 5. ราคา (450 บาท) 45 51 4 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 60 40 0 7. โดยภาพรวม 60 40 0 รวม 381 301 18
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.52 4.46 4.51
0.26 0.26 0.27
ดีมาก ดี ดีมาก
0
0
100
4.53
0.26
ดีมาก
0 0 0 0
0 0 0 0
100 100 100 700
4.41 4.60 4.60 4.52
0.26 0.28 0.28 0.27
ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก
228 5.2.15 กลุ่มวิ า กิจชุมชนข้าวงอกฮางกล้อง เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้านจาน ตาบลโนนนาจาน าเภ นาคู จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 099-7032169
ภาพที่ 5.35 ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ ตารางที่ 5.33 ผลการทด บตลาด (Market Test) ข้าวเกรียบ ไดโนไรซ์ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 55 45 0 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 60 36 4 3. ตรา ินค้าและชื่ ตรา ินค้ามีลกั ณะที่ 58 38 4 จดจาได้ง่าย 4. บรรจุภณ ั ฑ์ ามารถนาเ น ข้ มูล 58 38 4 ผลิตภัณฑ์ครบถ้วนและชัดเจน 5. ราคา (กระปุกละ 35 บาท,ซ ง 15 บาท) 64 32 4 6. ความเป็นไปได้ทางการตลาด 60 40 0 7. โดยภาพรวม 62 38 0 รวม 417 267 16
ข้อเ นอแนะ ควรเพิ่มร ชาติต่างๆ เพื่ จะได้ลูกค้ากลุ่มต่างๆ เพิ่มขึ้น
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.55 4.56 4.54
0.28 0.27 0.27
ดีมาก ดีมาก ดีมาก
0
0
100
4.54
0.27
ดีมาก
0 0 0 0
0 0 0 0
100 100 100 700
4.60 4.60 4.62 4.57
0.28 0.28 0.29 0.27
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
229 5.2.16 กลุ่ ม ผลิ ต ภัณ ฑ์ OTOP แจ่ วบองแม่ ม า เลขที่ 2 มู่ ที่ 4 บ้า นยาง ุ้ ม ต าบลยาง ุ้ ม าเภ ท่าคันโท จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 082-2015049
ภาพที่ 5.36 ปลาร้าน้าพริกเผา คั่วกลิ้งปลาย่าง ตารางที่ 5.34 ผลการทด บตลาด (Market Test) ปลาร้าน้าพริกเผา คั่วกลิ้งปลาย่าง รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 70 30 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 44 54 3. ตรา ินค้าและชื่ ตรา ินค้ามีลกั ณะที่ 52 48 จดจาได้ง่าย 4. บรรจุภณ ั ฑ์ ามารถนาเ น ข้ มูล 50 48 ผลิตภัณฑ์ครบถ้วนและชัดเจน 5. ราคา (35, 50, 100 บาท) 57 43 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 52 48 7. โดยภาพรวม 55 45 รวม 380 316
ข้อเ นอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 2 0
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.70 4.42 4.52
0.31 0.27 0.27
ดีมาก ดี ดีมาก
2
0
0
100
4.48
0.26
ดี
0 0 0 4
0 0 0 0
0 0 0 0
100 100 100 700
4.57 4.52 4.55 4.54
0.28 0.27 0.28 0.27
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
230 5.2.17 กลุ่ม ปลาร้ า บองแม่ บุญร่ วม มู่ที่ 8 บ้ านมิตร น งเรื ง ต าบลกุดโดน าเภ ้ วยเม็ก จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 095-2481560
ภาพที่ 5.37 ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า ตารางที่ 5.35 ผลการทด บตลาด (Market Test) ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว และปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 54 46 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 52 48 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 43 53 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 46 52 5. ความเ มาะ มด้านราคา (35, 50, 100) 53 47 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 56 44 7. โดยภาพรวม 55 45 รวม 359 335
ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 4
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.54 4.52 4.39
0.28 0.27 0.26
ดีมาก ดีมาก ดี
2 0 0 0 6
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
100 100 100 100 700
4.43 4.53 4.56 4.55 4.50
0.27 0.27 0.28 0.28 0.27
ดี ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
231 5.2.18 กรณ์ก ารเก ตรก้า วแ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้ า น น งริว นัง ตาบล ลา น งแ น าเภ น งกรุงศรี จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 064-2747116
ทาร์ตมัลเบ รี่
ขนมปังกร บมัลเบ รี่
ภาพที่ 5.38 ทาร์ตมัลเบ รี่ ขนมปังกร บมัลเบ รี่ ตารางที่ 5.36 ผลการทด บตลาด (Market Test) ทาร์ตมัลเบ รี่ ขนมปังกร บมัลเบ รี่ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 1
1. ร ชาติ 56 44 2. ความ ะ าด ปล ดภัย น่าเชื่ ถื 53 47 3. ความเ มาะ มด้านตรา ินค้าและชื่ ตรา 62 38 ินค้า 4. ความเ มาะ มด้านบรรจุภณ ั ฑ์ 47 53 5. ความเ มาะ มด้านราคา (35 บาท) 60 40 6. ความเป็นไปได้ในการผลิตเพื่ จา น่าย 45 55 7. โดยภาพรวม 58 42 รวม 381 319
ข้อเ นอแนะ –ไม่มี-
รวม
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗
SD
แปล ความ
0 0 0
0 0 0
0 0 0
100 100 100
4.56 4.53 4.62
0.28 0.27 0.29
ดีมาก ดีมาก ดีมาก
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
100 100 100 100 700
4.47 4.60 4.45 4.58 4.54
0.27 0.28 0.28 0.28 0.28
ดี ดีมาก ดี ดีมาก ดีมาก
232 รุปผลการทด บตลาด (Market Test) โดยใช้เกณฑ์ในการการแปลผลคะแนนจากแบบ บถาม ผู้บริโภคเกี่ยวกับความพึงพ ใจ พบว่า กลุ่มผู้บริโภค จานวน 100 คน เ ็นว่า ผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการพัฒนาใ ม่ ทั้ง 18 ผลิตภัณฑ์/กลุ่ม ผลิตภัณฑ์ใ ม่ มีระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับดีมาก โดยค่าเฉลี่ย ( ̅X ) ระ ว่าง 4.50 – 5.00 จานวน 15ผลิตภัณฑ์ และมีระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับดี โดยค่าเฉลี่ย ( ̅X ) ระ ว่าง 3.50 – 4.49 จานวน 3 ผลิตภัณฑ์ โดยผลิตภัณฑ์ที่มีระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับดีมาก ันดับ 1 คื มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง ผลิตโดยกลุ่มวิ า กิจ ชุมชนบ้า นนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เทศบาลตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง วัดกา ินธุ์ และผ้าลายขัดผ มขิดด กบัว ลายนัตตะบุศย์ ผลิตโดยกลุ่มท ผ้าพื้นลายขัด บ้านนิคม น งบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบัว ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้วยผึ้ง จัง วัดกา ินธุ์ ระดับ ความพึงพ ใจ ยู่ในระดับดีมาก ค่าเฉลี่ย (̅̅̅X ) เท่ากับ 4.70 ันดับที่ 2 คื ผ้าซิ่นไ มแพรวา ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ผลิตโดยกลุ่ม กรณ์แพรวาบ้านโพน เลขที่ 132 มู่ 1 ตาบลโพน าเภ คาม่วง จัง วัดกา ินธุ์ ันดับ 3 คื ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปาว ย้ ม ีธรรมชาติ (เปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่นขนุน) ผลิตโดยกลุ่มผ้าไ มมัด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านคาไ ตาบล น งกุงศรี าเภ น งกุงศรี จัง วัดกา ินธุ์ ่ว น ัน ดับ ุดท้าย คื บู่ผ งถ่าน “นิศ า ชาร์โ คล ผลิต โดยกลุ่มถ่า น ัด แท่งโนน ูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้า นโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ ระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับดี ค่าเฉลี่ย (̅̅̅X ) เท่ากับ 4.35 5.3 การประเมินผลลัพธ์จากผู้ประกอบการ ลั ง การพั ฒ นานวั ตกรรมผลิ ตภั ณฑ์ ชุม ชน ผู้ วิ จัย ได้ จัด กิจ กรรมแ ดงและจ า น่า ย ิน ค้า แก่ กลุ่มเป้า มาย เพื่ ประชา ัมพันธ์และ ่งเ ริมช่ งทางการตลาดข งผลิต ภัณ ฑ์ โครงการยกระดับ ไ ม และ OTOP ู่น คร ม่ นไ มก้า วไกล ู่ ากล กิ จ กรรมย่ ย: การวิ จั ย และพั ฒ นานวั ต กรรมผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชน ในชื่ งาน “ ิ น โน โ ท ป กา ิ น ธุ์ ” ระ ว่ า งวั น ที่ 1 -3 ตุ ล าคม 2562 ณ ศูน ย์การค้าเ ริม ไทย ค มเพล็ กซ์ าเภ เมื ง จัง วัดม า ารคาม จานวน 3 วัน มีผู้เข้าร่วมจัดแ ดงและจา น่ า ย ิ น ค้ า จานวน 18 ราย/ผลิ ต ภั ณ ฑ์
233
ภาพที่ 5.39 การจัดกิจกรรมแ ดงและจา น่าย ินค้าแก่กลุ่มเป้า มาย ในการนี ้ ผู ้ ว ิ จ ั ย ได้ ป ระเมิ น ผลลั พ ธ์ ก ารดาเนิ น งานจากกลุ ่ ม ตั ว อย่ า งในงานวิ จั ย ซึ่ ง เป็ น ผู้ ป ระกอบการที่ เ ข้ า ร่ ว มกิ จ กรรมงานวิ จั ย จานวน 18 ราย คิ ด เป็ น ร้ อ ยละ 100 โดยเครื่ อ งมื อ ที่ ใ ช้ ก าร จั ด เก็ บ ข้ อ มู ล คื อ แบบ อบถาม แบบตรวจ อบรายการ (Check List) การประเมินผลลัพธ์ในครั้งนี้ ได้แบ่งระดับและเกณฑ์การใ ้คะแนนเพื่อใช้ในการเปรียบเทียบ ดังนี้ พอใจมากที่ ุด = 5 คะแนน พอใจมาก = 4 คะแนน พอใจปานกลาง = 3 คะแนน พอใจน้อย = 2 คะแนน พอใจน้อยที่ ุด = 1 คะแนน า รั บ เกณฑ์ ใ นการแปลผลคะแนนของแบบ อบถามเกี่ ย วกั บ ความพึ ง พอใจของผู้ ต อบ แบบ อบถาม ผู้วิจัยกา นดเกณฑ์ที่ใช้ในการแปลค่าคะแนน ดังนี้ 1.00 – 1.49 มายถึง น้อยที่ ุด 1.50 – 2.49 มายถึง น้อย 2.50 – 3.49 มายถึง ปานกลาง 3.50 – 4.49 มายถึง ดี 4.50 – 5.00 มายถึง ดีมาก ตารางที่ 5.37 ผลการประเมินผลลัพธ์จากผู้ประกอบการ รายการประเมิน
ระดับความพึงพอใจ 5 4 3 2 14 4 0 0 18 0 0 0 9 9 0 0 15 3 0 0
1. การปรับปรุงประ ิทธิภาพการผลิต 2. การพัฒนาผลิตภัณฑ์ 3. การ ร้างแบรนด์ 4. การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ ฉลาก ินค้า โลโก้ 5. การพัฒนามาตรฐาน 13 5 6. การพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ 18 0 7. โดยภาพรวม 18 0 รวม 105 21 ข้อเสนอแนะ –ไม่มี-
0 0 0 0
0 0 0 0
1 0 0 0 0 0 0 0 0
18 18 18 18
ค่าเฉลี่ย ̅ 𝐗 4.78 5.00 4.50 4.83
0.34 0.45 0.27 0.36
แปล ความ ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
18 18 18 235
4.72 5.00 5.00 4.83
0.32 0.45 0.45 0.36
ดีมาก ดีมาก ดีมาก ดีมาก
รวม
SD
234 สรุปผลจากตารางข้างต้น พบว่า ผู้ประกอบการมี ความพึงพอใจ อยู่ในระดับดีมาก มีค่าเฉลี่ย (X̅ ) เท่ากับ 4.83 เมื่อจาแนกเป็นรายข้อพบว่ า ความพึงพอใจในอั นดับที่ 1 คือ ความพึงพอใจในภาพรวมของ การพัฒนา ความพึงพอใจการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และความพึงพอใจการพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ ค่าเฉลี่ย (X̅ ) 5.00 อยู่ในระดับดีมาก อันดับที่ 2 คือ การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ ฉลากสินค้า โลโก้ ค่าเฉลี่ย (X̅ ) เท่ากับ 4.83 อยู่ในระดับ ดีม าก อัน ดับ ที่ 3 คือ การปรับ ปรุง ประสิท ธิภ าพการผลิต ค่า เฉลี่ย ( X̅ ) เท่า กับ 4.78 อยู่ใ น ระดับดีมาก ส่วนอันดับสุดท้าย คือ การสร้างแบรนด์ ค่าเฉลี่ย (X̅ ) เท่ากับ 4.50 อยู่ในระดับดีมาก
บทที่ 6 สรุปผล อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ 6.1 การสรุปผลการวิจัย จาก ัตถุประ งค์การ ิจัย 3 ประการ คื 1) เพื่ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพข งผู้ประก บการผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ 2) เพื่ ึก ากระบ นการถ่ายท ดค ามรู้ที่นา ู่ การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัดกา ินธุ์ และ 3) เพื่ กแบบและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ใ ้ ักยภาพการผลิตที่ ูงขึ้น และ ินค้ามีรูปแบบที่ค าม ดคล้ งกับค ามต้ งการ ข งตลาด ามารถ รุปผลการ ิจัยได้ ดังนี้ วัตถุประสงค์การวิจัยข้อที่ 1 ผลการ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพข ง ผู้ป ระก บการผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชนจัง ัด กา ิน ธุ์ โดยลงพื้น ที่เก็บ ข้ มูล ด้ ย ิธีก าร ัม ภา ณ์เ ชิงลึก และ การประชุม ระดมค ามคิด พบ ่า ผู้ป ระก บการทั้ง 18 ราย มีปัญ า และค ามต้ งการที่แ ตกต่า งกัน ร มทั้งมี ักยภาพในการผลิต การบริ าร รูปแบบผลิตภัณฑ์ รายได้ กลุ่มลูกค้าเป้า มายที่แตกต่างกัน แม้ ่าจะ เป็นผู้ผลิต ินค้าในกลุ่มเดีย กัน ในการนี้ ากแบ่งประเภทผลิตภัณฑ์ตามแน ทางและ ลักเกณฑ์การคัด รร ุดย ด นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ไทย ปี พ. . 2562 (OTOP Product Champion : OPC) แบ่ง กเป็น 5 กลุ่ มประเภทผลิ ตภั ณ ฑ์ (กรมการพัฒ นาชุ ม ชน, คู่ มื แน ทางและ ลั ก เกณฑ์คั ด รร : นไลน์) เพื่ ประก บการ ิเคราะ ์ข้ มูล ซึ่ง ามารถจาแนกตามประเภทผลิตภัณฑ์และผลิตภัณฑ์ ที่เข้าร่ มกิจกรรม ในงาน ิจัย ดังนี้ ประเภทที่ 1 า าร มีผู้ประก บการเข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัย 7 กลุ่ม ประก บด้ ย 1) กลุ่ม ปลาร้า บ งแม่บุญ ร่ ม ผลิต ภัณฑ์เดิม คื แจ่ บ ง 2) กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บ งแม่ม า ผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ดิ ม คื แจ่ บ ง 3) กลุ่ ม แม่ บ้ า นแปรรู ป เนื้ ั ต ์ บ้ า นนาจารย์ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ดิ ม คื มู ทุ บ 4) ิ า กิจชุมชนปลูกข้า เ นีย เขา งตาบล น งผื ผลิตภัณฑ์เดิม คื เมล็ดพันธุ์ข้า 5) กลุ่มเก ตร ินทรีย์ ชา นา บ้านน ก ผลิตภัณฑ์เดิม คื ข้า บรรจุถุง 6) กลุ่ม ิ า กิจชุมชนข้า ง ก างกล้ ง ผลิตภัณฑ์เดิม คื ข้า บรรจุถุง และ 7) กรณ์การเก ตรก้า แ น จากัด ผลิตภัณฑ์เดิม คื พืชผัก นครั ประเภทที่ 2 เครื่ งดื่ม (ไม่มีผู้ประก บการเข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัย) ประเภทที่ 3 ผ้ า เครื่ งแต่งกาย มีผู้ ประก บการเข้า ร่ มกิ จกรรมในงาน ิจัย 5 กลุ่ ม ประก บด้ ย 1) กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพท ผ้าไ มแพร าบ้านโพน ผลิตภัณฑ์เดิม คื ผ้าไ มแพร า 2) กลุ่มท ผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม น งบั ผลิตภัณฑ์เดิม คื ผ้า ีพื้นจากเ ้นด้ายประดิ ฐ์ย้ ม ีเคมีจากโรงงาน 3) กลุ่ม ผ้าไ มมัด มี่ ผลิตภัณฑ์เดิม คื ผ้าไ มมัด มี่ 4) กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านนาค้ ผ้าฝ้ายมัด มี่ย้ ม ีเคมี 5) กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านดงน้ ย มู่ 3 ผลิตภัณฑ์เดิม คื ผ้าฝ้ายมัดย้ ม ีธรรมชาติ ประเภทที ่ 4 ข งใช้/ ข งตกแต่ง /ข งที่ร ะลึก มีผู ้ป ระก บการเข้า ร่ มกิจ กรรมใน งาน ิจัย 6 กลุ่ม ประก บด้ ย 1) กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดคร ง ผลิตภัณฑ์เดิม คื ร่มผ้า 2) กลุ่มท เ ื่ กกและ แปรรูปกกบ้าน น งบั ผลิตภัณฑ์เดิม คื เ ื่ กก 3) กลุ่มชุมชนท่ งเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้านเ มา ผลิตภัณฑ์เดิม คื ธุง 4) กลุ่มจัก านบ้าน น ง ้าง ผลิตภัณฑ์เดิม คื จัก านไม้ไผ่ลายขิด ม ยนึ่งข้า เ นีย กระติบข้า
236 5) กลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ ผลิตภัณฑ์เดิม คื จัก านกระติบข้า ม ยนึ่งข้า และผ บ 6) กลุ่มถ่าน ัดแท่งโนน ูง ผลิตภัณฑ์เดิม คื ถ่าน ัดแท่ง า รับการ ุงต้ม ประเภทที่ 5 มุนไพรที่ไม่ใช่ า าร (ไม่มีผู้ประก บการเข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัย) จากการ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพกลุ่มเป็นรายกรณี ามารถ รุป ได้ ่า การ างแผนการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ ชุมชนในแต่ละกลุ่มค รมีค ามแตกต่างกัน ดังนั้น ค รมีการ เริ่ มต้นที่การ ร้างค ามรู้ร่ มกัน ก่ นเพื่ ใ ้เข้าใจแน ทางและทิ ทางในการพัฒนาที่ ดคล้ งกับค าม ต้ งการข งตลาด ลั ง จากนั้ น จึ งค้น าค ามคิ ดร มย ดในการพั ฒ นาร่ มกัน า รั บการ ร้ างค ามรู้ ผู้ประก บการมีค ามเ ็นร่ มกัน ่า ค รมีกิจกรรม ึก าดูงานในแ ล่งที่มีก ารพัฒนาจนประ บผล าเร็จ โดยแ ล่ง ึก าดูงานนั้น ต้ งมีร ะบบการผลิตและรูปแบบ ิน ค้าที่ใกล้เคียงกัน กับผู้ ึก าดูงาน ลังการ ดูงานแล้ จึงมีการจัด บรมใ ้ค ามรู้และระดมค ามคิด เพื่ ค้น าข้ รุปแน ทางและ ิธีการในการพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นรายกรณี ณ ถานประก บการ วัตถุประสงค์การวิจัยข้อที่ 2 ผลการใ ้ค ามรู้และการกา นดแน ทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ พบ ่า แน ทางในการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ที่ผู้ ิจัยได้ทดล งในงาน ิจัย ครั้งนี้ ประก บด้ ย 3 ขั้นต น คื ขั้นตอนที่ 1 จัดกิจกรรมถ่ายท ดค ามรู้เชิงปฏิบัติการ ในประเด็น ลัก 4 ประเด็นคื 1) แน โน้มและทิ ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ ดคล้ งกับตลาด 2) ผู้บริโภค และการตลาด : พฤติกรรมผู้บริโภคและการพัฒนา ินค้า ยุค 4.0 กลยุทธ์ ทางการตลาดและตลาด นไลน์ การกา นดตาแ น่ง ินค้าและกา นด ่ นแบ่งทางการตลาด 3) การ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์และปัจจัย ื่นที่เกี่ย ข้ ง : การจัดทา Mood board การร่างแบบผลิตภัณฑ์ การ ร้างแบรนด์ ินค้า การ กแบบตรา ินค้า โลแกนและฉลาก ินค้า และ แน ทางในการการยกระดับมาตรฐานและคุณภาพผลิตภัณฑ์ 4) การ ร้างน ัตกรรมเพื่ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน ซึ่ง ผลการประเมิน ค ามพึง พ ใจในจัด กิจ กรรมถ่า ยท ดค ามรู้เ ชิง ปฏิบัติก าร ั ข้ “ต่ ย ดค ามรู้ ู่ งาน ิจัยและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จัง ัด กา ิน ธุ์ ” ระ ่า ง ัน ที่ 16-18 ิง าคม 2562 ณ โรงแรมชาร์ล ง บูทรีค าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ จาน น 3 ัน 2 คืน โดยมีผู้เข้า บรม จาน น 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ ร มจาน นทั้ง ิ้น 51 คน มีผู้ต บแบบ บถาม จาน น 47 คน คิดเป็นร้ ยละ 92.16 พบ ่า ผลการประเมินค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับดีมาก (X̅ = 4.73) ขั้น ตอนที่ 2 การจัดกิจกรรม ึก าดูงานในแ ล่ง ึก าดูงานในแ ล่งที่มีการพัฒ นาจน ประ บผล าเร็จ ซึ่งมีการผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีรูปแบบใกล้เคียงกัน ขั้ น ตอนที่ 3 การจั ด ใ ้ ค ามรู้ แ ละระดมค ามคิ ด าเพื่ ค้ น าข้ รุ ป ในการพั ฒ นา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นรายกรณี ณ ถานประก บการ ผลการด าเนิ น งานตามขั้ น ต นที่ ก า นดทั้ ง 3 ขั้ น ต น พบ ่ า ล าดั บ ขั้ น ต นดั ง กล่ า ามารถขั บ เคลื่ นใ ้ เกิ ด การเรี ย นรู้ ได้ โดยผู้ เ ข้า ร่ มกิ จ กรรม ามารถ าข้ รุป แน ทางในการพั ฒ นา ผลิตภัณฑ์ข งตนเ งได้ชัดเจน ตั้งแต่ต้นน้า กลางน้า และปลายน้า เกิดค ามกระตื รื ร้นในการพัฒนา และ ามารถผลิต ินค้าใ ม่ ก ู่ตลาดได้ ดังผลการประเมินค ามพึงพ ใจแนบท้ายงาน ิจัย
237 วัต ถุป ระสงค์ก ารวิจั ยข้ อที่ 3 ผลการ กแบบและพัฒ นานวัตกรรมผลิ ตภัณฑ์ ชุมชนจัง วั ด กา ิน ธุ์ใ ้ศัก ยภาพการผลิต ที่ ูงขึ้น และ ิน ค้ามีรูป แบบที่ค วาม ดคล้ งกับ ความต้ งการข งตลาด พบว่า ในการ กแบบและพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนในครั้งนี้ มีการพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จาแนกได้ 4 รูปแบบ ดังนี้ 1) นวัตกรรมด้าน ุปกรณ์ทุ่นแรง นับ นุนการผลิ ต พบว่า มีการพัฒนา ุปกรณ์ทุ่นแรง จานวน 5 เครื่ ง คื เครื่ งค้น ูก (2 แบบ) เครื่ งเ ลาต กกลม เครื่ งผ่าเ ้นต ก และเตาเผาถ่านไฟ ูง ขนาดเล็ก เครื่ งค้น ูก ถื เป็น ุปกรณ์ทุ่นแรงที่เป็นประโยชน์ต่ การเตรียมเ ้นด้าย รื เ ้นไ ม รื เ ้นฝ้าย า รับ การนามาท เป็นเ ้น ในแนวตั้ง รื เ ้นทางเครื จากเดิมที่ใช้ ลักเฝื ในการค้น ูก ต้ งใช้เวลา 1-2 วัน ตามศักยภาพข งช่างค้น ูก ่วนเครื่ งที่พัฒนาใ ม่ใช้เวลาไม่เกิน 2-3 ชั่วโมง ตามศักยภาพข ง ช่างค้น ูก การ กแบบและพัฒนาเครื่ งค้น ูกนี้ เป็นการพัฒนาต่ ย ดงานวิจัย โดยได้พัฒนาเครื่ งค้น ูก 2 แบบ คื เครื่ งค้น ูก PJ 02 และ เครื่ งค้น ูก PJ 03 ทั้ง 2 เครื่ ง มีวิธีการทางานที่แตกต่างกันและ เ มาะ า รับผู้ใช้งานที่มีศักยภาพแตกต่างกัน ช่วยลดต้นทุนในการผลิตด้านเวลา ลดแรงงาน และลด าการ เมื่ ยล้าจากการทางาน ่วนเครื่ งเ ลาต กกลม และเครื่ งผ่าเ ้นต กเป็น ุปกรณ์ทุ่นแรง า รับผู้ผลิตงาน ัตถกรรมจากไม้ไผ่และ วาย จากการเ ลาและการผ่าไม้ไผ่และ วายที่ใช้มีด รื ฝากระป๋ งเจาะรู เพื่ ขูดผิว เป็ น การ กแบบและพัฒ นาเครื่ งมื ในการเ ลาและผ่ า โดยใช้ วิธี ดเ ้ น วาย รื ไม้ไ ผ่ ผ่ าเข้ าไปใน ตัว เครื่ ง วงล้ ที่ขับ เคลื่ นด้ว ยม เต ร์ ไ ฟฟ้า จะทา น้า ที่ดึง เ ้น ไม้ไ ผ่ รื วายเพื่ เ ลากลม รื ผ่า ในขนาดที่กา นด เครื่ งเ ลาต กกลมและเครื่ งผ่าเ ้นต กจะช่วยทาใ ้ทางานได้เร็วขึ้น จากการเ ลาด้วย วิธีเดิมในความยาว 6 เมตร ต้ งใช้เวลา 5-30 นาที ตามศักยภาพข งผู้จัก าน เครื่ งเ ลาต กกลม และ เครื่ งผ่าเ ้นต กจะช่วยเ ลา รื ผ่าด้วยเวลาไม่เกิน 1 นาที ได้คุณภาพงานที่มากกว่า เร็วกว่า ุดท้าย คื เตาเผาถ่านไฟ ูงขนาดเล็ก เ มาะ า รับงานเผาถ่านไม้ไผ่ที่ต้ งใช้ ุณ ภูมิตั้งแต่ 800 – 1,000 งศาเซลเซีย ด้วยขนาดถังที่พ ดีเ มาะกับการผลิตถ่านไม้ไผ่เพื่ นามาบดเป็นผง เพื่ ใช้ในการนาไปใช้เป็น ่วนผ มผลิต ผงถ่า นแปรรูป ต่า ง ๆ า รับ ุป กรณ์ทุ่น แรง จานวน 5 เครื่ ง ผู้วิจัย ได้ผ ลิต เป็น งานต้น แบบและผ่า น การทดล งใช้งานจริง จนได้ผลเป้นที่พึงพ ใจแล้ว จึงได้ผลิตใ ้กลุ่มตัว ย่างที่มีความต้ งการในการใช้งาน รวมทั้ง มด 7 เครื่ ง ประก บด้วย 1.1) เครื่ งค้น ูก รุ่น PJ 02 ่งม บกลุ่มผ้าไ มมัด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านคาไ ตาบล น งกุงศรี าเภ น งกุงศรี จัง วัดกา ินธุ์ และกลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านดงน้ ย มู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้วยโพธิ์ าเภ เมื ง จัง วัดกา ินธุ์ รวมจานวน 2 เครื่ ง 1.2) เครื่ งค้น ูก รุ่น PJ 03 ่งม บกลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านนาค้ มู่ที่ 5 บ้านนา ค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้วยเม็ก จัง วัดกา ินธุ์ รวมจานวน 1 เครื่ ง 1.3) เครื่ งเ ลาต กกลม ่งม บกลุ่มจัก านบ้าน น ง ้าง เลขที่ 3 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ตาบล น ง ้าง าเภ กุฉินารายณ์ จัง วัดกา ินธุ์ และกลุ่มชุมชนท่ งเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านเ มา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้านเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จัง วัดกา ินธุ์ รวมจานวน 2 เครื่ ง 1.4) เครื่ งผ่าเ ้นต ก ่งม บกลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ เลขที่ 42/2 มู่ที่ 16 บ้าน น ง ตากไ ตาบล งเปลื ย าเภ เขาวง จัง วัดกา ินธุ์
238 1.5) เตาเผาถ่านไฟ ูงขนาดเล็ก ่งม บกลุ่มถ่าน ัดแท่งโนน ูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ 2) น ัตกรรมด้านการผลิต พบ ่า มีการพัฒนาเทคนิคการ ร้าง รรค์ลายผ้าด้ ยเทคนิค การท พัฒนาการผลิตข งใช้ ข งที่ระลึก ร มจาน น 8 กลุ่ม คื (1) กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพท ผ้าไ มแพร าบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ พัฒนาผ้าซิ่นไ มแพร าย้ ม ีธ รรมชาติ ครั่ง คราม ด้ ยเทคนิค การท ผ้า ไ มแพร าลายล่ ง (ขิด ) เพื่ แก้ปัญ าด้า น ลังผ้า โดยเทคนิคดั้งเดิมเ ้นยืนพิเ ทาใ ้เกิด ล ดลายผ้าทางด้าน ลังใน ่ นที่ไม่ได้ใช้งาน มีช่ งข งการข้ามช่ งที่ ยา (คืบ) ทาใ ้เกิดการเกาะเกี่ย เ ลา ใช้งาน และแก้ปัญ าการซับผ้ากา า รับลูกค้าที่ไม่ต้ งการซับผ้ากา ด้าน ลังเ ลาใช้งาน ทาใ ้ มใ ่ บาย และไม่ร้ นขณะ มใ ่ ในการพัฒนาเทคนิคการท ผ้าใช้การท แบบท ผ้าลายลูกแก้ ผ มกับเทคนิคดั้งเดิม ทาใ ้เกิดล ดลายผ้าเพียงด้านเดีย (2) กลุ่มผ้าไ มมัด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านคาไ ตาบล น งกุง รี าเภ น งกุง รี จัง ัดกา ินธุ์ พัฒนาล ดลายและรูปแบบผ้าซิ่นมัด มี่ จากที่เคยท ผ้าซิ่นมัด มี่ ( มี่ร ด) เป็น ผ้าซิ่น มัด มี่ ( มี่ร่าย) เนื่ งจากกลุ่มไม่เคยท ผ้าซิ่นรูปแบบนี้มาก่ น โดย กแบบและ างล ดลายผ้าใ ม่ และ พัฒนาการย้ ม ีธรรมชาติจากเปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่นคูณ น กจากนั้นยังมีการพัฒนาการใช้ม ร์ แดนท์ ( ารช่ ยติด ี) มาใช้ในการทา ีต่าง ๆ ใน ั มัด มี่ ร มทั้งการนาเ าเทคนิคข งการท มี่คั่นและ การท เทคนิคขิดมาผ มผ านในผืนผ้าใ ้เกิดค ามร่ ม มัย (3) กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านดงน้ ย มู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ตาบล ้ ย โพธิ์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ พัฒนากระบ นการมัดย้ ม จากเดิมที่ใช้เทคนิคการ นีบ ผืนผ้าด้ ยแบบ พิมพ์ไม้และ ั ดุต่าง ๆ เพื่ ร้างล ดลาย โดยนามาประยุกต์เข้ากับเทคนิคมัดย้ มแบบชิโบริ ซึ่งเป็นเทคนิคใ ม่ ทาใ ้ได้ล ดลายที่มีค ามเป็น ิ ระ ามารถ ร้า ง รรค์ ลายมัด ย้ มที่เป็นเ กลัก ณ์เฉพาะตั ได้ มีการ พัฒนาการใช้ดินแดงที่เป็น ัตถุดิบในพื้นที่มาเป็น ารช่ ยติด ี (ม ร์ แดนท์) ในการย้ ม ีจาก ั ดุธรรมชาติ น กจากนั้นยังพัฒนาทัก ะการ กแบบและการตัดเย็บแปรรูป โดยจัด บรมเชิงปฏิบัติการเพื่ กแบบ แปรรูปกระเป๋า ข งชาร่ ย ข งที่ระลึก (4) กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านนาค้ มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ พัฒ นาเทคนิค การท งรูป แบบมาผ มผ านใ ้เ กิด งานผ้า รูป แบบใ ม่ เ พื่ ใ ้เ มาะ า รับการแปรรูปเป็นเ ื้ ผ้าเครื่ งแต่งกายและ ิ่งข งเครื่ งใช้ ซึ่งจากทัก ะฝีมื ในการท ผ้าแบบดั้งเดิม ที่ถนัดเทคนิคการท ผ้า มัด มี่ ได้มีการพัฒ นาโดยนามาผ มผ านกับเทคนิคขิดที่เป็นรูปแบบเ กลัก ณ์ ข งไทญ้ โดยการเลื กเ าเทคนิค ขิด ลาย งเดื น ซึ่ง มีล ัก ณะข งการเก็บ ลายและการค้น เ ้น ยืน แตกต่างจากเทคนิคการท ขิดแบบทั่ ไป นามาผ มกับการท คั่นด้ ยลายมัด มี่ (ลาย มี่ ร้ ยด กค้ ) ทา ใ ้เกิดมิติข งล ดลายแบบร่ ม มัย เป็นการพัฒนาเทคนิคการท แบบใ ม่เพื่ ใ ้เป็น ผ้าเ กลัก ณ์ไทญ้ บ้านนาค้ น กจากนั้นยังพัฒนาทัก ะการ กแบบและการตัดเย็บแปรรูป โดยจัด บรมเชิงปฏิบัติการเพื่ กแบบแปรรูปกระเป๋า ด้ ยเทคนิคการตัดเย็บกระเป๋าแบบใช้เทคนิคร่ มทั้งเทคนิคเย็บจักรและเย็บมื (5) กลุ่ ม แปรรู ป ผ้ า บ้ า นกุ ด คร ง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้ า นกุ ด คร ง ต าบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง ัดกา ิน ธุ์ พัฒ นาเทคนิคการพิมพ์ล ายผ้า โดยแนะนาการ ร้างลายผ้าเ กลัก ณ์
239 พร้ ม กแบบลายแพร าประยุกต์ใ ม่เพิ่มเติม จาน น 4 ลาย ใช้เทคนิคการพิมพ์ลายบนผืนผ้า เลื กใช้ ผ้าที่เ มาะ มกับการใช้ในงานผลิตร่มและการพิมพ์ น กจากนั้นยังมีการพัฒนาโครงร่มจากการซื้ ร่มโล ะ าเร็จรูป เป็นการผลิตโครง ร้างร่มจากไม้ เป็นร่ม 8 ซี่ที่ ามารถยึดติดและกางได้ง่าย ะด กต่ การผลิต (6) กลุ่มท ผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม น งบั เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบั ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ ยผึ้ง จัง ัดกา ินธุ์ พัฒนา ั ดุและการผลิตผ้าเ กลัก ณ์ โดยใ ้คาแนะนาการเลื กใช้ ั ดุในการท จัด บรมเชิงปฏิบัติการเพื่ พัฒนากระบ นการย้ ม ีธรรมชาติจาก ั ดุในท้ งถิ่น เช่น เ ็ดตะปู้ เปลื ก ้า ประดู่ โดยเฉพาะการย้ ม ีธ รรมชาติจาก “เ ็ดตะปู้” ถื เป็นการค้นพบที่ าคัญ เพราะเป็น ั ดุที่มีในท้ งถิ่น และใ ้ ี ยงามมาก พัฒนาเทคนิคการท โดยใช้เทคนิคการท แบบผ มผ านระ ่าง เทคนิค การท ผ้า ลายขัด (ผ้า ขา ม้า ) โดยการ างเทคนิคการท พื้นใ ้มีรูปแบบที่เป็นเ กลั ก ณ์เฉพาะ ผ มผ านกับเทคนิคการจกลายด กบั ที่พ้ งกับชื่ ข ง มู่บ้านนิคม น งบั เป็นการยกระดับผืนผ้าใ ้มี ราคา ูงขึ้น งดงามมากขึ้น น กจากนั้นยังมีการพัฒนาทัก ะการ กแบบและการตัดเย็บแปรรูป โดยจัด บรม เชิงปฏิบัติการเพื่ กแบบและตัดเย็บชุดเ ื้ ผ้าเครื่ งแต่งกายแฟชั่นที่มีค ามทัน มัย (7) กลุ่มชุมชนท่ งเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้านเ มา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้านเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ พัฒนากระบ นการผลิตข งฝากข งที่ระลึก แก้ปัญ า ินค้าขาด ค ามคงทน การจัดเก็บ (ธุงพันกันยุ่งเ ยิง) และไม่เ มาะ า รับการพกพา โดยใช้เทคนิคการ ล่ เรซิ่นเคลื บ ธุงใยแมงมุม ปรับ ขนาดธุงใ ้เล็ก จิ๋ ใช้แ บบพิมพ์ซิลิโ คลนรูปทรงต่า ง ๆ และเลื กใช้เรซิ่นใ ชนิด พิเ ล่ เป็นผลึกใ บรรจุธุงใยแมงมุมรูปแบบต่าง ๆ ไ ้ด้านใน เพื่ นามาใช้ประก บเป็นผลิตภัณฑ์ (8) กลุ่มท เ ื่ กกและแปรรูปกกบ้าน น งบั มู่ที่ 9 บ้าน น งบั ตาบลเจ้าท่า าเภ กมลาไ ย จัง ัดกา ินธุ์ พัฒนาคุณภาพ ั ดุ โดยจัด บรมเชิงปฏิบัติการ การย้ ม ีธรรมชาติเ ้นกก และผื จากพืชในท้ งถิ่น เช่น ฝักคูณ เปลื กเพกา รื มากลิ้นฟ้า ใบมะยม และ ื่น ๆ พัฒนาการ านขึ้น รูปทรงผลิตภัณฑ์ โดย บรมเชิงปฏิบัติการ เทคนิคการ านขึ้นรูปทรงกระเป๋า โดยใช้แบบพิมพ์ เป็นกระเป๋าแบบต่าง ๆ เช่น กระเป๋า ะพาย กระเป๋าถื และ ื่น ๆ ร้าง รรค์ค ามงามด้ ยการ างลายในการท ลับ ีที่ได้จากการ ย้ ม ีธรรมชาติ น กจากนั้นยังพบ ่า ผลการทด บคุณภาพข งผ้าย้ ม ีธรรมชาติ ตามมาตรฐาน ม ก. 121 โดย านักงาน ุต า กรรม ิ่งท กระทร ง ุต า กรรม า รับกลุ่มที่ได้รับการพัฒ นาเทคนิคการ ย้ ม ีธ รรมชาติใ ม่ จาน น 4 กลุ่ม ประก บด้ ย กลุ่มท ผ้า ไ มมัด มี่ กลุ่มท ผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคม น งบั กลุ่มท ผ้าพื้นเมื งบ้านดงน้ ย กรณ์ ูนย์ ิลปาชีพท ผ้าไ มแพร าบ้านโพน โดย รุปในภาพร ม พบ ่า ผลการทด บในด้านค ามคงทนต่ แ ง มีค่าคะแนนเปลี่ยน ีจากเดิม ในระดับ 3 – 4 ด้านค าม คงทนต่ การซัก มีค่าคะแนนเปลี่ยน ีจ ากเดิม ในระดับ 3 – 4 การแปลค่า คื 3 เท่ากับ ีเปลี่ยนแปลง พ ังเกตได้ และ 4 เท่ากับ ีเปลี่ยนแปลงเล็กน้ ย ถื ่า ยู่ในเกณฑ์ที่ดี ามารถผลิตเพื่ การจา น่ายได้ 3) น ัตกรรมด้านการแปรรูปผลิตภัณฑ์ า าร เครื่ งดื่ม และข งใช้ พบ ่า มีการพัฒนา ขั้นต นการผลิต า าร จาน น 8 กลุ่ม คื (1) กลุ่มปลาร้าบ งแม่บุญร่ ม เลขที่ 32 มู่ที่ 8 บ้านมิตร น งเรื ง ตาบลกุดโดน าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ ผลิตภัณฑ์ปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และปลาร้าคั่ กลิ้ง มุนไพร ไขมันต่า
240 (2) กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่ บ งแม่ม า เลขที่ 2 มู่ที่ 4 บ้านยาง ุ้ม ตาบลยาง ุ้ม าเภ ท่าคันโท จัง ัดกา ินธุ์ ปลาร้าน้าพริกเผา คั่ กลิ้งปลาย่าง (3) กลุ่ม แม่บ้า นแปรรูป เนื้ ัต ์บ้านนาจารย์ เลขที่ 89 มู่ที่ 2 เท บาลตาบล นาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ ผลิตภัณฑ์ มูเค็มทรงเครื่ ง มูทุบทรงเครื่ ง (4) กลุ่มเก ตร ินทรีย์ชา นา บ้านน ก เลขที่ 262 มู่ที่ 9 บ้านท่างาม ตาบล ุ่มเม่า าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ ผลิตภัณฑ์ผงจมูกข้า น้านมผ มธัญพืชพร้ มชงดื่ม (5) ิ า กิจ ชุม ชนปลูก ข้า เ นีย เขา งตาบล น งผื เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ตาบล น งผื าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ ผลิตภัณฑ์น้าจมูกข้า กล้ ง (6) กรณ์ก ารเก ตรก้า แ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้า น น งริ นัง ตาบลลา น งแ น าเภ น งกรุง รี จัง ัดกา ินธุ์ ผลิตภัณฑ์ทาร์ตมัลเบ รี่ ขนมปังกร บมัลเบ รี่ (7) กลุ่ม ิ า กิจ ชุม ชนข้า ง ก างกล้ ง เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้า นจาน ตาบล โนนนาจาน าเภ นาคู จัง ัดกา ินธุ์ ผลิตภัณฑ์ข้า เกรียบ ไดโนไรซ์ (8) กลุ่มถ่าน ัดแท่งโนน ูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ 4) น ัตกรรมด้านการ กแบบ เป็นการ ร้าง รรค์รูปแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ๆ เข้า ู่ตลาด ซึ่งในงาน ิจัยนี้ ได้ กแบบลายผ้าใ ม่ที่มีเ กลัก ณ์ จาน น 5 ลาย า รับกลุ่มผู้ผลิตผ้าท มื ทั้ง มด ที่เข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัย กแบบลายแพร าประยุกต์เพื่ ใช้ในการพิมพ์บนผ้า า รับ ผลิตร่มใ ้กลุ่ม แปรรู ป ผ้ าบ้ านกุดคร ง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้ านกุดคร ง ตาบลด นจาน าเภ ด นจาน จัง ัดกา ิ นธุ์ จาน น 4 ลาย กแบบงานจัก านร่ ม มัยใ ้ กลุ่ มผู้ผ ลิ ตงานจัก านไม้ไผ่ ที่เข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัย จาน น 2 ชุด กแบบข งที่ระลึกจากธุง า รับ กลุ่มชุมชนท่ งเที่ย เชิง ัฒนธรรมบ้านเ มา เลขที่ 106 มู่ที ่ 7 บ้ านเ มา ตาบล น งแปน าเภ กมลาไ ย จั ง ัดกา ิ นธุ์ จาน น 1 ชุด น กจากนั้นยังได้ กแบบโลโก้ ฉลาก ินค้า และบรรจุภัณฑ์ า รับผู้เข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัยทั้ง 18 กลุ่ม ในการนี้ เพื่ ใ ้ ินค้ามีรูปแบบที่ค าม ดคล้ งกับค ามต้ งการข งตลาด ผู้ ิจัยได้จัดกิจกรรม ประเมินผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการ กแบบและพัฒนาใน 2 ่ น ดังนี้ ส่ ว นที่ 1 กิ จ กรรม ิ พ าก ์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ โดยผู้ ทรงคุ ณ ุ ฒิ ด้ านการตลาด/ด้ านการพั ฒนา ผลิตภัณฑ์ เพื่ ประโยชน์ต่ กลุ่ ม เป้ า มายทั้ ง 18 กลุ่ ม พบ ่ า ผู้ ท รงคุ ณ ุ ฒิ ด้านการตลาด/ด้านการพัฒนา ผลิต ภัณ ฑ์ ใ ้ค่า คะแนนผลิตภัณ ฑ์ที่ไ ด้รับ การพัฒ นาใ ม่ ทั้ง 18 ผลิต ภัณ ฑ์/ กลุ่ม ระดับ ค ามพึง พ ใจ ยู่ใ นระดับ ดีม าก ค่า เฉลี่ย ( ̅X) คื มีค่า คะแนนระ ่า ง 4.57 – 5.00 โดยผลิต ภัณ ฑ์ที่มีร ะดับ ค าม พึงพ ใจ ัน ดับ ที่ 1 คื มูทุบ ทรงเครื่ ง มูเ ค็ม ทรงเครื่ ง ผลิตโดยกลุ่ม ิ า กิจ ชุม ชนบ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เท บาลตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ ระดับค ามพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก ค่าเฉลี่ย ( X̅) เท่ากับ 5.00 ันดับที่ 2 คื ขนมปังกร บมัลเบ รี่ และทาร์ตมัล เบ รี่ ผลิตโดยกลุ่ม กรณ์การเก ตรก้า แ น เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้าน น งริ นัง ตาบลลา น งแ น าเภ น งกุง รี จัง ัดกา ิน ธุ์ ค่าเฉลี่ย (X̅) เท่ากับ 4.98 ันดับที่ 3 ผ้าซิ่นไ มแพร า ย้ ม ีธ รรมชาติ (ครั่ง คราม) ผลิต โดยกลุ่ม กรณ์แพร าบ้านโพน เลขที่ 132 มู่ 1 ตาบลโพน าเภ คาม่ ง จัง ัดกา ินธุ์ และคั่ กลิ้ง มูเ จีย และ คั่ กลิ ้ง มุน ไพรไขมัน ต่า ผลิต โดย กลุ่ม ปลาร้า บ งแม่บุญ ร่ ม มู่ที่ 8 ตาบลกุด โดน
241 าเภ ้ว ยเม็ก จัง วัดกา ินธุ์ ค่าเฉลี่ย (̅X) เท่ากับ 4.93 ่วน ันดับ ุดท้าย คื ผ้าลายขัดผ มขิดด กบัว ลายนัต ตะบุศ ย์ ผลิต โดยกลุ่ม ท ผ้า พื้น ลายขัด บ้า นนิค ม น งบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้า นนิค ม น งบัว ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้วยผึ้ง จัง วัดกา ินธุ์ และ กระเป๋าเป้ ผลิตโดยกลุ่มจัก านไม้ไผ่ไร่ มู่ที่ 16 บ้า น น งตากไ ตาบล งเปลื ย าเภ เขาวง จัง วัด กา ิน ธุ์ ค่า เฉลี่ย ( ̅X) เท่า กับ 4. 57 จากค่า คะแนนดังกล่าว ถื เป็นค่าคะแนนความพึงพ ใจภาพรวมในระดับ ดีมาก ส่วนที่ 2 กิจกรรมทด บตลาด (Market Test) โดยจัดงานแ ดงและจา น่าย ินค้าแก่ กลุ่มเป้ า มาย เพื่ ประชา ัมพันธ์และ ่งเ ริมช่ งทางการตลาดข งผลิตภัณฑ์ ในชื่ งาน “ ินโน โ ท ป กา ิ น ธุ์ ” ระ ว่ า งวั น ที่ 1 -3 ตุ ล าคม 2562 ณ ศูนย์การค้าเ ริมไทย ค มเพล็กซ์ าเภ เมื ง จัง วัด ม า ารคาม จานวน 3 วัน เก็บข้ มูลโดยใช้แบบ บถามกลุ่มผู้บริโภค จานวน 100 คน พบว่า ผลิตภัณฑ์ ที่ไ ด้รับ การพัฒ นาใ ม่ ทั้ง 18 ผลิต ภัณ ฑ์/ กลุ่ม ผลิต ภัณ ฑ์ใ ม่มี ร ะดับ ความพึง พ ใจ ยู่ใ นระดับ ดีม าก โดยค่าเฉลี่ย ( ̅X ) ระ ว่าง 4.50 – 5.00 จานวน 15 ผลิตภัณฑ์ และมีระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดี โดยค่า เฉลี่ย ( ̅X ) ระ ว่า ง 3.50 – 4.49 จานวน 3 ผลิตภัณ ฑ์ โดยผลิต ภัณ ฑ์ที่มี ร ะดับ ความพึง พ ใจ ยู่ใ นระดับ ดีมาก ันดับ 1 คื มูทุบทรงเครื่ ง มูเค็มทรงเครื่ ง ผลิตโดยกลุ่มวิ า กิจชุมชนบ้านนาจารย์ เลขที่ 227 มู่ที่ 2 เทศบาลตาบลนาจารย์ าเภ เมื ง จัง วัดกา ิน ธุ์ และผ้าลายขัด ผ มขิดด กบัว ลายนัต ตะบุศ ย์ ผลิต โดยกลุ่ม ท ผ้า พื้น ลายขัด บ้า นนิค ม น งบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้า นนิคม น งบัว ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้ว ยผึ้ง จัง วัดกา ินธุ์ ระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก ค่าเฉลี่ย ( ̅̅̅ X) เท่ากับ 4.70 ันดับที่ 2 คื ผ้าซิ่นไ มแพรวา ย้ ม ีธรรมชาติ (ครั่ง คราม) ผลิตโดยกลุ่ม กรณ์แพรวา บ้านโพน เลขที่ 132 มู่ 1 ตาบลโพน าเภ คาม่วง จัง วัดกา ินธุ์ ันดับ 3 คื ผ้าซิ่นมัด มี่ผ มขิด ลายปลาลาปาว ย้ ม ีธ รรมชาติ (เปลื กกุง กะบก มะเกลื แก่น ขนุน ) ผลิต โดยกลุ่ม ผ้า ไ มมัด มี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านคาไ ตาบล น งกุงศรี าเภ น งกุงศรี จัง วัดกา ินธุ์ ่ว น ันดับ ุดท้าย คื บู่ผ งถ่าน “นิศา ชาร์โคล ผลิตโดยกลุ่มถ่าน ัดแท่งโนน ูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ตาบลโนน ูง าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ ระดับความพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดี ค่าเฉลี่ย (̅̅̅ X ) เท่ากับ 4.35 ในการนี้ ลัง การพัฒ นานวัต กรรมผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชน ได้ป ระเมิน ผลลัพ ธ์ก ารดาเนิน งานจาก กลุ่มตัว ย่างในงานวิจัย ซึ่งเป็นผู้ป ระก บการที่เข้าร่ว มกิจกรรมงานวิจัยจานวน 18 ราย คิดเป็น ร้ ยละ 100 โดยเครื ่ งมื ที่ใ ช้ก ารจัด เก็บ ข้ มูล คื แบบ บถาม แบบตรวจ บรายการ ( Check List) พบว่า ผู้ประก บการมีความพึงพ ใจ ยู่ในระดับ ดีมาก มีค่าเฉลี่ย (X̅ ) เท่ากับ 4.83 เมื่ จาแนกเป็นรายข้ พบว่า ความพึงพ ใจใน ันดับที่ 1 คื ความพึงพ ใจในภาพรวมข งการพัฒนา ความพึงพ ใจการพัฒนา ผลิต ภัณ ฑ์ และความพึง พ ใจการพัฒ นานวัต กรรมผลิต ภัณ ฑ์ ค่า เฉลี่ย ( X̅ ) 5.00 ยู่ใ นระดับ ดีม าก ัน ดับ ที่ 2 คื การพัฒ นาบรรจุภัณฑ์ ฉลาก ิน ค้า โลโก้ ค่า เฉลี่ย ( X̅ ) เท่า กับ 4.83 ยู่ใ นระดับ ดีม าก ัน ดับ ที่ 3 คื การปรั บ ปรุงประ ิ ท ธิภ าพการผลิ ต ค่า เฉลี่ ย ( X̅ ) เท่ากับ 4.78 ยู่ใ นระดับ ดีม าก ่ ว น ันดับ ุดท้าย คื การ ร้างแบรนด์ ค่าเฉลี่ย (X̅ ) เท่ากับ 4.50 ยู่ในระดับ ดีมาก
242 6.2 การอภิปรายผลการวิจัย จากการ ิจัยในครั้งนี้ พบ ่า มีประเด็นที่น่า นใจดังนี้ 6.2.1 ภาพปัจจุบัน ปัญ า ความต้องการ และศักยภาพของผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์ชุมชน จากผลการ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพข งผู้ประก บการ ผลิตภัณฑ์ชุมชนจัง ัดกา ิน ธุ์ โดยลงพื้นที่เก็บข้ มูล ด้ ย ิธีการ ั มภา ณ์เชิงลึกและการประชุมระดม ค ามคิด พบ ่า ผู้ประก บการทั้ง 18 ราย มีปัญ า และค ามต้ งการที่แตกต่างกัน ร มทั้งมี ักยภาพในการผลิต การบริ าร รูป แบบผลิตภัณฑ์ รายได้ กลุ่ มลูกค้าเป้า มายที่แตกต่างกัน แม้ ่าจะเป็นผู้ผ ลิต ิ นค้าในกลุ่ ม เดีย กัน เช่น กลุ่ มท ผ้ าพื้น เมื ง จั ง ัดกา ิ นธุ์ ที่เข้าร่ มกิจกรรมในงาน ิจัย จาน น 5 กลุ่ม มีค าม ต้ งการที่แตกต่างกันด้านค ามต้ งการเทคโนโลยีในการผลิต มีกลุ่มท ผ้า จาน น 3 กลุ่ม ที่ต้ งการ ุปกรณ์ ทุ่นแรงประเภท เครื่ งค้น ูก ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่คิดค้นขึ้นใ ม่ ่ น ีก 2 กลุ่ม ไม่มีค ามต้ งการเครื่ งค้น ูก แต่ต้ งการการพัฒนาลายผ้าใ ม่ๆ และต้ งการเรียนรู้เทคนิคการย้ ม ีธรรมชาติที่เป็นน ัตกรรม น กจากนั้น ยังพบ ่า กลุ่มผู้ผ ลิต ปลาร้าแปรรูป ที่เข้าร่ มกิจ กรรมในงาน ิจัย มีค ามต้ งการในการแปรรูปปลาร้า ที่ แตกต่างกัน คื การแปรรูปปลาร้าคั่ กลิ้ง มูเจีย และ คั่ กลิ้ง มุนไพรไขมันต่า ่ น ีกกลุ่มต้ งการผลิต ปลาร้าคั่ กลิ้งปลาย่าง และปลาร้าน้าพริกเผา ในทาน งเดีย กันกลุ่มผู้ผลิตข้า บรรจุถุงที่เข้าร่ มกิจกรรม งาน ิจัยจาน น 2 กลุ่ม พบ ่า กลุ่มแรก มีค ามต้ งการผลิตข้า ผงจมูกข้า น้านมผ มธัญพืชพร้ มชงดื่ม ่ น ีกกลุ่มต้ งการแปรรูป ผลิตภัณฑ์จากข้า เป็นข้า เกรียบ ไดโนไรท์ ซึ่งค ามแตกต่างเ ล่ านี้ าจ ื บ เนื่ งมาจากปัจจัยที่เกี่ย ข้ ง เช่น ักยภาพ ค ามพร้ ม ต้นทุนทางภูมิปัญญา เครื่ งมื ุปกรณ์ในการผลิต แรงงาน และเป้า มายทางการตลาดที่แตกต่างกัน แต่ ย่างไรก็ตาม น กจากค ามต้ งการในการพัฒนา ที ่แ ตกต่ างกั น ทั้ ง 18 กลุ่ ม ยั ง มีค ามเ มื นกั นใน ลายประเด็ น เช่ น ค ามต้ งการในการพั ฒ นาด้ า น น ัตกรรม ค ามต้ งการด้านปัจจัย นับ นุนการผลิต ค ามต้ งการด้านค ามรู้ใ ม่ๆ ที่ ดคล้ งกับค าม เปลี่ยนแปลง ค ามต้ งการ ร้าง รรค์ผลิตภัณฑ์ใ ้เป็นเ กลัก ณ์ข งชุมชน และค ามต้ งการด้านการตลาด การ ่งเ ริมการตลาด เป็นต้น ซึ่ง ดคล้ งกับแน คิดข ง ัญชรา พุทธิกาญจนกุล และคณะ. (2558: 77) ที่เคยกล่า ไ ้ ่า ผู้ผลิต ินค้า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) ซึ่งเป็น ินค้าเชิง ัฒนธรรมไม่ าจ ลีกเลี่ยง ผลกระทบที่ ืบเนื่ งจากการเปิดเ รีได้เนื่ งจาก ถานการณ์แข่งขันทางธุรกิจที่รุนแรงในปัจจุบัน ประเท ต่าง ๆ ล้ น ันมาใ ้ค าม าคัญกับการเพิ่ม ักยภาพข งชุมชนและใช้จุดแข็งข งชุมชนด้าน ัฒนธรรม ิถีชี ิตและ ภูมิปัญญา เพื่ เชื่ มโยง ู่ภ าคการผลิตและบริการในการ ร้าง ัญลั ก ณ์และขยายโ กา ทางการตลาด ซึ่ง ่งผลใ ้ผู้ประก บการเกิดการปรับตั รับการแข่งขันที่เข้มข้นขึ้นและเกิดต้นทุนในการปรับตั ซึ่งถื เป็น โ กา ทางธุรกิจข ง ินค้า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ที่ต้ งเร่งพัฒนา ินค้าทั้งด้านคุณภาพและมาตรฐานระดั บ ากล เพื่ ร้างค ามเชื่ ถื ต่ ผู้ บริโภค โดยผ มผ าน ัฒนธรรมภูมิปัญญากั บเทคโนโลยี น ัตกรรม และ พัฒนารูปแบบ การนาเ น ค ามโดดเด่นข ง ินค้าใ ้เกิดการรับรู้ต่ ผู้บริโภค ดังนั้น ในการพัฒนาบนค ามต้ งการที่แตกต่างกัน และมีค ามต้ งการที่เ มื นกันในบาง ประเด็น การพัฒนาจึงต้ งมีการ ึก าผู้ประก บการที่ จะพัฒนาเป็นรายกรณี โดยเริ่มต้นที่การ ึก า ภาพ ปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้ งการ และ ักยภาพก่ นการพัฒนา ดังที่ ุดถน ม ตันเจริญ (2561: 156) เคยกล่า ไ ้ ่า ใน ภา การณ์ปัจจุบัน ผู้ประก บการภายในประเท มี ยู่ ลายระดับ ทั้งที่เป็นผู้ประก บการขนาดใ ญ่ ขนาดกลาง และขนาดย่ ม ร่ มถึงผู้ผลิตในชุ มชน ผู้ประก บการ บางราย ามารถผลิต ินค้าเพื่ ่ง กได้
243 แต่ยังมีผู้ประก บการจาน นมาก ที่เป็นผู้ประก บการขนาดย่ มและผู้ผลิตในชุมชน ที่ต้ งการการพัฒนา และการ ่งเ ริมเพื่ ยกระดับผลิตภัณฑ์ใ ้เป็นที่ย มรับ 6.2.2 การให้ความรู้และกาหนดแนวทางก่อนการพัฒนา การใ ้ค ามรู้และการกา นดแน ทางในการพัฒ นาผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชนจัง ัด กา ิน ธุ์ ในครั้งนี้ ผู้ ิจัยได้กา นดขั้นต นในการดาเนินงาน กเป็น 3 ขั้นต น ดังนี้ ขั้น ที่ 1 จัด กิจ กรรมถ่า ยท ดค ามรู้เ ชิง ปฏิบัติก าร (Work shop) ในประเด็น ลัก 4 ประเด็น คื 1) แน โน้มและทิ ทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ ดคล้ งกับตลาด 2) ผู้บริโภค และการตลาด : พฤติกรรมผู้บริโภคและการพัฒนา ินค้า ยุค 4.0 กลยุทธ์ ทางการตลาดและตลาด นไลน์ การกา นดตาแ น่ง ินค้าและกา นด ่ นแบ่งทางการตลาด 3) การ กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์และปัจจัย ื่นที่เกี่ย ข้ ง : การจัดทา Mood board การร่างแบบผลิตภัณฑ์ การ ร้างแบรนด์ ินค้า การ กแบบตรา ินค้า โลแกนและฉลาก ินค้า และ แน ทางในการการยกระดับมาตรฐานและคุณภาพผลิตภัณฑ์ 4) การ ร้างน ัตกรรมเพื่ พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน ขั้ น ที่ 2 จั ด กิ จ กรรม ึ ก าดู ง านใน ถานประก บการเ มาะ มที่ มี ลั ก ณะการผลิ ต ผลิตภัณฑ์ที่ใกล้เคียงกันและมีการพัฒนาจนประ บผล าเร็จ ซึ่งเป็นแ ล่งที่ผู้ ึก าดูงานมีค าม นใจ ขั้นที่ 3 จัดกิจกรรมถ่ายท ดค ามรู้และระดมค ามคิด าเพื่ ค้น าข้ รุปในการพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นรายกรณี ณ ถานประก บการ จากผลการดาเนินงานตามขั้นต นที่ผู้ ิจัยได้ กแบบกิจกรรมทั้ง 3 ขั้นต น พบ ่า ลาดับขั้นต น ดังกล่า ามารถขับเคลื่ นใ ้เกิดการเรียนรู้ได้ โดยผู้เข้าร่ มกิจกรรม ามารถ าข้ รุปแน ทางในการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ข งตนเ งได้ชัดเจน ตั้งแต่ต้นน้า กลางน้า และปลายน้า เกิดค ามกระตื รื ร้นในการพัฒนา และ ามารถผลิต ินค้าใ ม่ ก ู่ตลาดได้ ดังผลการประเมินค ามพึงพ ใจข งผู้ประก บการ ซึ่งมีค ามพึงพ ใจ ในระดับ ดีมาก โดยมีค่าเฉลี่ย (X̅ ) เท่ากับ 4.83 เมื่ จาแนกเป็นรายข้ พบ ่า ค ามพึงพ ใจใน ันดับที่ 1 คื ค ามพึงพ ใจในภาพร มข งการพัฒนา ค ามพึงพ ใจการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และค ามพึงพ ใจการพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ ค่าเฉลี่ย (X̅ ) 5.00 ยู่ในระดับ ดีมาก ทั้ ง นี้ ามารถแ ดงค ามเชื่ มโยงข งกระบ นการถ่ า ยท ดค ามรู้ ู่ ก ารพั ฒ นา น ั ต กรรม ผลิตภัณฑ์ชุมชนได้ ดังนี้
244 การ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้องการ และ ักยภาพการ ผลิต 1. ถ่ายทอดค ามรู้เชิงปฏิบัติการ (Work shop)
2. ึก าดูงาน ใน ถานประกอบการที่เ มาะ ม
3. ถ่ายทอดค ามรู้และระดมค ามคิด า เพื่อค้น าข้อ รุปในการพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นรายกรณี ณ ถานประกอบการ
การพัฒนาน ัตกรรมตามข้อตกลงร่ มกัน ภาพที่ 6.1 กระบ นการถ่ายทอดค ามรู้ ู่การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน การออกแบบกิจกรรมในการถ่ายทอดค ามรู้แบบมุ่งเป้า เพื่อใ ้เกิดการพัฒนาน ัตกรรม ผลิตภัณฑ์ชุม ชนร่ มกัน อดคล้อ งกับ แน คิด ของ ชุติมัน ต์ ะ อง (2558: บทคัด ย่อ ) ซึ่ง เคยกล่า ถึง ค ามรู้ด้านการจัดการและการตลาดยุคใ ม่ เพื่อเพิ่ม ักยภาพใ ้ ูงขึ้น ่า แน ทางเข้า ู่มาตรฐานผลิตภัณฑ์ ต้องมีค ามคิด ร้าง รรค์นาภูมิปัญญาทรัพยากรท้องถิ่น และน ัตกรรมมาบูรณาการมีแน ทาง 6 ขั้นตอน คือ (1) การเข้ารับการอบรมเพิ่มค ามรู้ (2) การออกแบบผลิตภัณฑ์/บรรจุภัณฑ์อย่างต่อเนื่อง (3) การผลิต ผลิตภัณฑ์ซ้าในปริมาณและคุณภาพใกล้เคียง (4) การ ร้างผลิตภัณฑ์ที่มีเอกลัก ณ์ (5) ามารถจา น่ายได้ อย่างถา ร และ (6) ร้างตรา ินค้า โดยผ่านการมี ่ นร่ มของเครือข่าย เพื่อเพิ่มขีดค าม ามารถในการ แข่งขัน 6.2.3 การพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ในงาน ิจัยครั้งนี้ ผู้ ิจัยได้ดาเนินการ ิจัยและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน โดยจาแนก น ัตกรรมที่พัฒนาออกเป็น 4 ประเภท คือ 1) น ัตกรรมด้านเครื่องทุ่นแรง นับ นุน การผลิต 2) น ัตกรรม ด้านการผลิต 3) น ัตกรรมด้านการแปรรูปผลิตภัณฑ์อา าร เครื่องดื่ม และของใช้ และ 4) น ัตกรรมด้านการ ออกแบบ ซึ่ง อดคล้อ งกับ คากล่า ของ ธัน ยมัย เจีย รกุล (2557: บทคัด ย่อ ) ที่เ คยเขีย นไ ้ใ นงาน ิจัย เมื่อปี พ. . 2557 ่า แน ทางในการเตรียมค ามพร้อมของผู้ประกอบการ OTOP ู่การร มตั ของ AEC ตามกรอบ ASEAN SMEs นั้น ต้องเกิดจากค ามร่ มมือทั้งภาครัฐและเอกชนที่มีค ามจริงใจในการร่ มมือกัน อย่างบูรณาการ เพื่อช่ ยพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยค รเริ่มพัฒนาจากการ ร้างแรงบันดาลใจ และค ามมุ่งมั่น ตั้งใจของผู้ประกอบการเอง ร มทั้งเน้นด้านการ ร้างเครือข่าย เพื่อการแลกเปลี่ยนและแบ่งปันข้อมูลข่า าร ระ ่างกัน ในด้านการบริ ารจัดการต้องมีการพัฒนาฝีมือแรงงาน ร มถึงทัก ะ ด้านภา าร มทั้งใ ้ค ามรู้
245 ด้านต่าง ๆ ของอาเซียน ่ นด้านการตลาดค ร ร้างน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ใ ม่ที่ ร้างคุณค่าใ ้กับผู้บริโภค พัฒนารูปแบบของบรรจุภัณฑ์พัฒนาผลิตภัณฑ์ใ ้ได้รับการรับรองมาตรฐาน พร้อมทั้ง ากลุ่มตลาดเป้า มาย และช่องทางการตลาดในการกระจาย ินค้าใ ้ครอบคลุมกลุ่มเป้า มายในต้นทุนที่ต่าที่ ุด า รับด้านการผลิต ค รใ ้มีการนาเทคโนโลยีมาช่ ยในการผลิต ซึ่งในการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ผู้ ิจัยได้ใช้ ิธีเก็บข้อมูลเบื้ องต้น โดยการ ึก า ภาพปัจจุบัน ปัญ า ค ามต้องการ และ ักยภาพการผลิต เป็นรายกรณี จากนั้นจึงนามา ิเคราะ ์ข้อมูล ังเคราะ ์ข้อมูลเพื่อค้น าปัญ าและแน ทางในการพัฒนาที่แท้จริง จากนั้นจึงเริ่มกระบ นการกระบ นการ ถ่ายทอดค ามรู้ ู่การพัฒนาน ัตกรรมผลิ ตภัณฑ์ชุมชน ผลจากการถ่ายทอดค ามรู้และจัดระดมค ามคิด ตลอดจนแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู้ ร่ มกั น ท าใ ้ เ กิ ด การพั ฒ นาน ั ต กรรมผลิ ต ภั ณ ฑ์ ชุ ม ชนที่ แ ตกต่ า งกั น เช่ น น ัตกรรมด้านอุปกรณ์ทุ่นแรง นับ นุนการผลิต มีการพัฒนาเครื่องทุ่นแรงเกี่ย กับการผลิตผ้าทอมือ จาน น 2 เครื่อง คือ เครื่องค้น ูก PJ 02 และเครื่องค้น ูก PJ 03 การพัฒนาอุปกรณ์ทุ่นแรงเกี่ย กับการผลิตงาน จัก าน จาน น 2 เครื่อง คือ เครื่องเ ลาเ ้นตอกกลม และเครื่องผ่าเ ้นตอกไม้ไผ่ รือ าย และ ุดท้าย คือ การพัฒนาเตาเผาถ่านไฟ ูง จาน น 1 เครื่อง น ัตกรรมด้านการผลิต มีการพัฒนากระบ นการผลิต จาน น 8 รายการ ่ นใ ญ่เป็นการพัฒนาเทคนิคการย้อม ีธรรมชาติ เทคนิคการทอผ้าแบบใช้ร่ ม ลายเทคนิคใน ผ้า ผืนเดีย กัน และมีการออกแบบล ดลายผ้าลายเอกลัก ณ์เฉพาะถิ่น ่ นที่เ ลือจะเป็นการพัฒนาเทคนิค การผลิตใ ม่ ๆ ที่ผู้ผลิตยังไม่เคยทามาก่อนแต่ยังคงเน้น ค ามเป็นเอกลัก ณ์เฉพาะถิ่น โดยนาภูมิปัญญาและ ัฒนธรรมมาเป็นจุดเด่น จุดขายใ ้กับผลิตภัณฑ์ที่ ร้าง รรค์ใ ม่ ่ นน ัตกรรมด้านการแปรรูปผลิตภัณฑ์ อา าร เครื่องดื่ม และของใช้ จาน น 8 กลุ่ม เป็นการพัฒนาน ัตกรรมโดยต่อยอดจากภูมิปัญญาดั้งเดิม โดย อา าร เครื่องดื่ม ของใช้เน้นเรื่องของ ุขภาพเป็น าคัญ และ ุดท้าย คือ น ัตกรรมด้านการออกแบบ เป็นการ ร้าง รรค์รูปแบบผลิตภัณฑ์ใ ม่ ๆ เข้า ู่ตลาด ซึ่งในงาน ิจัยนี้ ได้ออกแบบลายผ้า ลายจัก าน ลายแพร า ประยุกต์เพื่อใช้ในการพิมพ์ร่ม ร มทั้งการออกแบบรูปทรงผลิตภัณฑ์ใ ม่ จาน นไม่น้อยก ่า 12 รายการ ซึ่งใน การพัฒ นาน ัต กรรมผลิต ภัณ ฑ์ชุม ชนในครั้ง นี้ ได้ก่อ ใ ้เ กิด จุด เริ่ม ต้น ของการพัฒ นาต่อ ยอดในอนาคต ซึ่ง อดคล้องกับแน คิดของ มรกต กาแพงเพชร (2557: บทคัดย่อ) ทีเ่ คยกล่า ไ ้ ่า น ัตกรรมในปัจจุบันไม่ได้ มีค ามซับซ้อนยุ่งยากอย่างที่ผู้ประกอบ SMEs การจินตนาการไ ้ เพราะน ัตกรรมเป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการ ามารถเข้าถึงได้ และมี น่ ยงานภาครัฐ ภาคการ ึก าและ ถาบันการเงินอีกมากมายที่พร้อมใ ้การ ่งเ ริม นับ นุนช่ ยเ ลือ ขอเพียงผู้ประกอบการปรับเปลี่ยน ิธีคิด ไม่ ยุดนิ่งในการแ ง าข้อมูล และโอกา ทาง ธุรกิจ โดยอา ัยข้อมูลที่มาจากการ อบถามพูดคุยกับลูกค้าถึงค ามคาด ังและค ามพึงพอใจของลูกค้าที่มี ต่อเรา โดยเปรียบเทียบกับคู่แข่งที่อยู่ในใจของลูกค้า ผู้ประกอบการ SMEs ามารถเริ่มต้นด้ ย ร้าง ินค้า น ั ต กรรมด้ ยก้ า เล็ ก ๆ จากการปรั บ ปรุ ง ิ น ค้ า ที่ มี อ ยู่ ใ ้ ดี ขึ้ น ด้ ย ิ ธี คิ ด ที่ แ ตกต่ า ง ร้ า ง รรค์ ต าม กระบ นการ ร้าง ินค้า น ัตกรรมที่จะต้องพัฒนาแน คิดของ ินค้าน ัตกรรมใ ้ตรงกับค ามต้องการของ ลูกค้า พัฒนา ินค้าจนกระทั่ง ามารถครองใจลูกค้าได้เป็นอย่างดี เมื่อผู้ประกอบการ SMEs เกิดการเรียนรู้ ในการ ร้าง ินค้าน ัตกรรมแล้ ก็จะ ามารถผลิต ิ นค้าน ัตกรรมอื่น ๆ ออกมา ู่ตลาดได้อีก จน ามารถ ขับเคลื่อนธุรกิจของตนใ ้มีค าม ามารถในการแข่งขันซึ่งจะเป็นการ ร้างมูลค่าใ ้กับระบบเ ร ฐกิจ
246 6.3 ข้อเสนอแนะในการวิจัย 6.3.1 ข้อเสนอแนะในการนาผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์ 1) ผลงาน ิจัยนี้ ามารถนาไปประยุกต์ใช้ได้ทั้งขั้นตอนการดาเนินงานพัฒนาผลิตภัณฑ์ และ ิธีการพัฒนาผลิตภัณฑ์เป็นรายกรณี 2) ผลงาน ิจัยนี้ ามารถนาไปใช้เป็นกรณี ึก าในการนาภูมิปัญญา ทุนทาง ัฒนธรรม มาใช้ในการ ร้าง รรค์ ผลิตภัณฑ์ชุมชนใ ้มีเอกลัก ณ์ มีน ัตกรรม และมีค าม อดคล้องกับค ามต้องการ ของตลาดได้ 6.3.2 ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งต่อไป 1) งาน ิจัยนี้ ามารถเป็นแน ทางในการ ิจัยในเชิงพื้นที่ได้ เนื่องจากในแต่ละพื้นที่ย่อมมี ปัญ า ค ามต้องการ และ ักยภาพในการผลิตที่แตกต่างกัน ดังนั้น การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ย่อมมีค าม แตกต่างกัน 2) งาน ิจัยนี้ ามารถ ิจัยต่อยอดน ัตกรรมได้ใน ลายรายการ โดยเฉพาะงาน ิจัยต่อยอด น ัตกรรมเครื่องทุ่นแรงในการผลิต และงาน ิจัยต่อยอดเทคนิคในการผลิตต่าง ๆ
เอก ารอ้างอิง กรมพัฒนาชุมชน. (2561). แผนปฏิบัติราชการกรมการพัฒนาชุมชน ประจาปี พ. . 2561. ( นไลน์). จาก http://plan.cdd.go.th/wp-content/uploads/sites/97/2018/05/. ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. กรมพัฒนาชุมชน. (2562). การขับเคลื่อนของผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชน. ( นไลน์). จาก https://www.cdd.go.th/wp-ontent/uploads/sites/110/2019/05/190527135218OTOP-Mobile27052019110305.pdf. ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. กรมพัฒนาชุมชน. (2562). กรมการพัฒนาชุมชน ยกระดับ ินค้า OTOP ู่มาตรฐาน มผช. นุนท่องเที่ย ชุมชน. ( นไลน์). จาก https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1548100. ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. กรมการพัฒนาชุมชน. (2562). คู่มือแน ทางและ ลักเกณฑ์คัด รร. ( นไลน์). จาก http://singburi.cdd.go.th/wp- content/uploads/sites/65/2019/06/. ืบค้นเมื่ 5 ตุลาคม 2562. กรมพัฒนาชุมชน. านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดกา ินธุ์. (2562). TOR โครงการยกระดับไ มและ OTOP นคร ม่อนไ มก้า ไกล ู่ ากล กิจกรรมการ ิจัยและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน. จัง ัดกา ินธุ์. เ ก าร ัด าเนา. กรม ่งเ ริม ุต า กรรม. (2559). การพัฒนาน ัตกรรม. ( นไลน์). จาก: http://innovation.dip.go.th/innovation/?page_id=1088. (Thai) ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. กฤตยา ังข์เก ม. (2560). งาน ิจัย น ัตกรรมก็เกิดขึ้นได้ใน ิ า กิจชุมชน : กรณี กึ า ิ า กิจชุมชน ในภาคใต้. ( นไลน์). จาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/Southern/ReasearchPaper/.pdf. ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. จินตะนา ง ์ ิภู ณะ และคณะ. (2554). การพัฒนาช่องทางจัดจา น่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ด้ ยระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิก ์ กรณี ึก าผลิตภัณฑ์จากเกล็ดปลา กลุ่มแม่บ้านเก ตรกร เขารูปช้าง (บ้านบางดาน) ตาบลเขารูปช้าง อาเภอเมือง งขลา จัง ัด งขลา. ม า ิทยาลัย ราชภัฏ งขลา. เ ร ฐ า ตร์ธุรกิจ, ิทยาการจัดการ จุรี รรณ จันพลา และคณะ. (2559). การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ผ้าทอไทยทรงดาเพื่อ ร้างมูลค่าเพิ่ม ตามแน ทางเ ร ฐกิจ ร้าง รรค์. Veridian E-Journal, Silpakorn University. ฉบับภา าไทย าขามนุ ย า ตร์ ังคม า ตร์ และ ิลปะ 9(2) พฤ ภาคม– ิง าคม 2559: 82-98. เฉลีย บุรีภักดี และคณะ. (2545). การ ิจัยชุมชน. กรุงเทพม านคร: านักมาตรฐานการ ึก า ทบ งม า ิทยาลัย. ชุติมันต์ ะ ง. (2558). แน ทางการเข้า ู่มาตรฐานผลิตภัณฑ์เชิง ร้าง รรค์ด้ ยกระบ นการมี ่ นร่ ม ของเครือข่ายผู้ประกอบการ OTOP จัง ัดแม่ฮ่อง อน. ( นไลน์). จาก http://annualconference.ku.ac.th/cd53/12_016_O100.pdf. ืบค้นเมื่ 5 ตุลาคม 2562.
248 ชมจันทร์ ดา เดื น. (2558). การพัฒนาและออกแบบผลิตภัณฑ์กระเป๋า ตรีจากผ้าทอโบราณบ้านผาทั่ง จัง ัดอุทัยธานี. าร าร ิชาการ ิลปะ ถาปัตยกรรม า ตร์ม า ิทยาลัยนเร ร. 6(1) มกราคม– มิถุนายน 2558. ญาณิ า โกมล ิริโชค. (2560). การพัฒนาผลิตภัณฑ์ ิ่งทอจากผ้าทอกะเ รี่ยง เพื่อ ร้างเอกลัก ณ์ของ อาเภอดอยเต่า จัง ัดเชียงใ ม่. าร ารการประชุม ิชาการ นเร ร ิจัย ครั้งที่ 13: ิจัยและ น ัตกรรมขับเคลื่ นเ ร ฐกิจและ ังคม. กลุ่มผลงาน ิจัยทาง ิลปะและผลงาน ร้าง รรค์. ม า ิทยาลัยนเร ร. เมื่ ันที่ 21 กรกฎาคม 2560: 1480 – 1494. ดรุณ แ งฉาย. (2560). นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. ( นไลน์). จาก https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_646093. (Thai). ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. ท ี ักดิ์ นพเก ร. (2545). ิทยากรกระบ นการกับ ิกฤตเก ตรกร. พิมพ์ครั้งที่ 2. พิ ณุโลก: ถาบันพัฒนา ี่แยก ินโดจีน. ท ิโรจน์ ทรงกาพล. (2560). นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. ( นไลน์). จาก https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_646093. ืบค้นเมื่ 20 กันยายน 2562. ทาน ง จันทิมา. 2537. การออกแบบ. กรุงเทพม านคร: ไทย ัฒนาพานิช. ธนกร ิริ ุคันธา. (2559). การพัฒนา ักยภาพและการจัดการน ัตกรรมภูมิปัญญาเชิง ร้าง รรค์ โดยการมี ่ นร่ มของกลุ่ม ิ า กิจชุมชน อาเภอเมืองปาน จัง ัดลาปาง. าร าร บัณฑิต ึก า. ม า ิทยาลัยราชภัฏ น ุนันทา. กรุงเทพม านคร: 90 – 106. ธันยมัย เจียรกุล. (2557). ปัญ าและแน ทางการปรับตั ของ OTOP เพื่อพร้อมรับการเปิด AEC. าร ารนักบริ าร/ Executive Journal. 34(1) มกราคม-มิถุนายน 2557: 177 – 191. ธีรกิติ น รัตน ณ ยุธยา. (2552). การตลาดบริการแน คิดและกลยุทธ์. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: จุ าลงกรณ์ม า ิทยาลัย. ธีรกิติ น รัตน ณ ยุธยา. (2552). ผลิตภัณฑ์ใ ม่ การตลาดและการพัฒนา. กรุงเทพม านคร: ูนย์ นัง ื แ ่งจุ าลงกรณ์ม า ิทยาลัย. ธีระชัย ุข ด. (2544). การออกแบบผลิตภัณฑ์อุต า กรรม. กรุเทพม านคร: โ เดียน โตร์. นิตยา รรณกิตร. (2558). ภูมิปัญญา “ผ้าไ มแพร าผู้ไทบ้านโพน”: พล ัตและการปรับตั . าร าร ไทย ึก า 10(2) ิง าคม 2557 - มกราคม 2558: 63 -85. น ลน้ ย บุญ ง ์. 2539. ลักการออกแบบ. กรุงเทพม านคร: จุ าลงกรณ์ม า ิทยาลัย. บุญฑ รรณ ิง น และคณะ. (2557). แน ทางการยกระดับภูมิปัญญาท้องถิ่นด้ ยน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ เชิง ร้าง รรค์ เพื่อเพิ่มมูลค่ากิจการ ิ า กิจขนาดย่อม อาเภอ ้างฉัตร จัง ัดลาปาง. าร าร ิทยาการจัดการ ม า ิทยาลัยราชภัฎเชียงราย. 9(1) มกราคม – มิถุนายน 2557: 102-119. ปัทมา เธียร ิ ิ ฎ์ กุล. (2560): ้างจาก European Parliament Research Service, 2016. ั ข้อ การบรรยาย น ัตกรรมนา ู่อนาคตประเท ไทย. การประชุมประจาปี 2560 ข ง ช. ันจันทร์ที่ 3 กรกฎาคม 2560. จาก http://www.nesdb.go.th/article_attach/article_file_20170703123404.pdf.
249 ปพน ีณ์ ุทธิประ ิทธิ์. (2560). การทด อบและการประเมินคุณภาพอา ารด้ ย ิธีการทางประ าท ัมผั . นัง ือประกอบการเรียนของม า ิทยาลัย ุโขทัยธรรมาธิราช. น่ ยที่ 8 การทด อบ และการประเมินคุณภาพอา าร. านักพิมพ์แ ่งม า ิทยาลัย ุโขทัยธรรมาธิราช, 2559 (8), 21-24. ประทับใจ ุ รรณธาดา และคณะ. (2560). การ ึก ากระบ นการผลิตผ้าทอพื้นเมืองเพื่อออกแบบ เครื่องทุ่นแรงในการผลิต: กรณี ึก าเครื่องค้น ูก. รายงานการ ิจัยฉบับ มบูรณ์. คณะ ิลปกรรม า ตร์ ม า ิทยาลัยม า ารคาม. ม า ารคาม: เอก ารอัด าเนา. ประทับใจ ุ รรณธาดา และคณะ. (2560). การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากกกและเตย นาม ย้อม ีธรรมชาติ รายงานการ ิจัยฉบับ มบูรณ์. คณะ ิลปกรรม า ตร์ ม า ิทยาลัยม า ารคาม. ม า ารคาม: เอก ารอัด าเนา. ประ งค์ ประณีตพลกรัง. (2547). การบริ ารการผลิตและการปฏิบัติการ. กรุงเทพฯ: ธนธัชการพิมพ์. พิ ิฐ รัง ฤ ฎ์ ุฒิกุล. (2560). นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. (ออนไลน์). จาก https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_646093, (Thai). ืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2562. พร นอง ง ์ ิง ์ทอง. (2550). การออกแบบและพัฒนาแฟชั่นและมัณฑน ิลป์. กรุงเทพม านคร: ิ คอม เซ็นเตอร์. พ ุ โล ารชุน. (2561). การขับเคลื่อนและพัฒนาด้านการมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนในยุคดิจิทัล. (ออนไลน์). จาก https://www.tisi.go.th/news/details/115/. ืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2562. ภานุ ัฒน์ ตริยางกูร . (2560). นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. (ออนไลน์). จาก https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_646093, (Thai). ืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2562. มงคล ลีลาธรรม. (2560). นโยบายภาครัฐกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. (ออนไลน์). จาก https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_646093. ืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2562. มรกต กาแพงเพชร. (2557). ผู้ประกอบการ SMEs กับการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่น ู่ ินค้าน ัตกรรม. าร าร ธุรกิจปริทั น์ 6(1) มกราคม - มิถุนายน 2557: 219-227. มาโนช กงกะนันทน์. (2549). ิลปะการออกแบบ. นนทบุรี: เอ-บุ๊ค ดิ ทริบิ ชั่น. ยุพา รรณ รรณ าณิชย์. (2548). การตลาดบริการ. กรุงเทพฯ: านักพิมพ์เก ตร า ตร์. รัตน์กมณ รัตนเ ร ฐ์กุล. (2555). รูปแบบการจัดการภูมิปัญญา มุนไพรค ามงามเพื่อเ ริม ร้างธุรกิจ ชุมชน. ิทยานิพนธ์ปริญญาดุ ฎีบัณฑิต. ม า ิทยาลัยม า ารคาม, าขา ัฒนธรรม า ตร์. ลัก มี งามมี รี และคณะ. (2552). การ ึก าการตลาด ินค้า OTOP ู่แน ทางการพัฒนากลยุทธ์ การตลาด ินค้า OTOP ในเขตอาเภอเมือง จ.นคร รรค์. ม า ิทยาลัยราชภัฏนคร รรค์, คณะ ิทยาการจัดการ. ุฒิชัย ิถาทานัง. (2558). การพัฒนาเกณฑ์มาตรฐานผลิตภัณฑ์เครื่องจัก านเพื่อการ ่งออก. าร าร ิจัยและพัฒนา ไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์. 10(2) พฤ ภาคม– ิง าคม 2558. รรณพรรธน์ ริมผดี. (2554). อ้างถึงใน พรรณิภา ชา คาและคณะ. การพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเพื่อ เข้า ู่ตลาดธุรกิจโรงแรม จัง ัดเชียงราย. (ออนไลน์). าร าร ิทยาลัยดุ ิตธานี. 12(1) มกราคม–เม ายน 2561: 179.
250 ารุณี ุนทรเจริญนนท์. (2559). อ้างถึงใน อมรรัตน์ ปัญจมาพร และธีระ ัฒน์ จันทึก. การ ิเคราะ ์ งค์ประก บปัจจัยข งค ามต้ งการบ้านจัด รรแบบประ ยัดพลังงาน. (ออนไลน์). Veridian E- Journal, Silpakorn University. ฉบับภา าไทย าขามนุ ย า ตร์ ังคม า ตร์ และ ิลปะ. 9(3) กันยายน–ธัน าคม 2559: 51. ักดิ์ชาย ิกขา. (2553). การ ึก ากระบ นการถ่ายท ดค ามรู้ทางการ กแบบผลิตภัณฑ์ ที่เ มาะ ม กับกลุ่ม าชีพในภาค ี าน. รายงานการ ิจัยฉบับ มบูรณ์. ม า ิทยาลัยอุบลราชธานี. อุบลราชธานี: โรงพิมพ์ม า ิทยาลัยอุบลราชธานี. ักดิ์ชาย ิกขา ประทับใจ ิกขา และเ ก ันต์ รี ันต์ . (2555). การ ึก า ัตลัก ณ์ท้ งถิ่น เพื่ ร้าง รรค์ลายผ้าแถบลุ่มน้าโขง: กรณี ึก าบ้านกุ่ม ตาบล ้ ยไผ่ าเภ โขงเจียม จัง ัด ุบลราชธานี. การประชุมทาง ิชาการระดับชาติ “ม า ิทยาลัยราชภัฏนครปฐม ครั้งที่ 5 การ ิจัยเพื่อการพัฒนาท้องถิ่นอย่างยั่งยืน กับการก้า ู่ประชาคมอาเซียน” ันที่ 18-19 กรกฎาคม 2555. ักดิ์ชาย ิกขา (2554). การ กแบบและการพัฒนาเตา บไม้ไผ่ที่เ มาะ มกับงาน ัตถกรรม. รายงาน การ ิจัยฉบับ มบูรณ์. ม า ิทยาลัยอุบลราชธานี. อุบลราชธานี: โรงพิมพ์ม า ิทยาลัย อุบลราชธานี. ักดิ์ชาย ิกขา, ประทับใจ ิกขา และธันยมัย เจียรกุล. (2558). การพัฒนางาน ัตถกรรมไม้ไผ่ในภาค ี าน. อุบลราชธานี: าร าร ิชาการ ิลปะ ถาปัตยกรรม า ตร์ ม า ิทยาลัยนเร ร. 6(1) มกราคม -มิถุนายน 2558: 109-119. ักดิ์ชาย ิกขา และประทับใจ ุ รรณธาดา. (2562). งาน ิจัย การพัฒนาและยกระดับ ินค้า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ด้าน ิทยา า ตร์เทคโนโลยี และน ัตกรรม: กรณ๊ ึก า กลุ่มผลิตภัณฑ์จัก าน าย บ้านทับทิม ยาม 07เลขที่ 209 มู่ที่ 15 ตาบลบักด ง าเภ ขุน าญ จัง ัด รี ะเก . ทุน านักงานปลัดกระทร งการอุดม ึก า ิทยา า ตร์ ิจัยและน ัตกรรม. คณะ ิลปกรรม า ตร์ ม า ิทยาลัยม า ารคาม: เอก ารอัด าเนา. ิริ รรณ เ รีรัตน์. (2546). การบริ ารการตลาดยุคใ ม่. กรุงเทพฯ: เพชรจรั แ งธุรกิจ. ุดถนอม ตันเจริญ. (2561). แน ทางการพัฒนาคุณภาพ ินค้า OTOP ข ง ิ า กิจชุมชน าเภ เมื ง จัง ัด มุทร งคราม. าร ารม า ิทยาลัยราชภัฏลาปาง. 7(2) กรกฎาคม–ธัน าคม 2561: 155-166. ุภาภรณ์ เชียงใ ม่ และ ถาพร มงคล รี ั ดิ์. (2560). การพัฒนา ิ า กจิชุมชนกลุ่มผ้าไ มแพร า กรณี ึก ากลุ่มท ผ้าไ มแพร า ตาบลโพน าเภ คาม่ งจัง ัดกา ินุ. ธ์ การประชุม ิชาการระดับชาติด้านการบริ ารกิจการ าธารณะ ครั้งที่ 4 (The 4th National Conference on Public Affairs Management) “การบริ ารกิจการ าธารณะภายใต้ประเท ไทย 4.0” (Public Affairs Management Under Thailand 4.0). ิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น ม า ิทยาลัยขอนแก่น. เมื่อ ันที่ 4 ิง าคม 2560: 1255–1265. านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดพิจิตร. (2560). OTOP คื ะไร. (ออนไลน์). จาก http://phichit.cdd.go.th/services/otop-. ืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2562.
251 อัจฉรา ง ์แ งจันทร์. (2562). โครงการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน า รับผู้ประกอบการรุ่นใ ม่ (IGNITE PLUS). กระทร งการอุดม ึก า ิทยา า ตร์ ิจัยและน ัตกรรม. จาก https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/75104/-bussme-bus-. ืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2562. อัญชัญ จงเจริญ. (2554). ูนย์การ ึก า ิจัยด้าน ุขภาพ การท่องเที่ย และการโรงแรม และที่พานัก ระยะยา ิทยาเขตระนอง ม า ิทยาลัยราชภัฏ น ุนันทา พัฒนารูปแบบ และมาตรฐาน การจัดการธุรกิจร้านจา น่าย ินค้า OTOP และของฝากชุมชน จัง ัดระนอง. งาน ิจัยทาง ิชาการ. ม า ิทยาลัยราชภัฏ น ุนันทา, ูนย์การ ึก า ิจัยด้าน ุขภาพ การท่องเที่ย และ การโรงแรม และที่พานักระยะยา ิทยาเขตระนอง. อัญชรา พุทธิกาญจนกุล และคณะ. (2558). แน ทางการพัฒนาการดาเนินงานงาน นิ ค้า ินค้า นึ่งตาบล นึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) เพื่อรองรับประชาคมเ ร ฐกิจอาเซียน (AEC) ของผู้ประกอบการ ในเขตอาเภอ างดง จัง ัดเชียงใ ม. าร าร ิชาการการตลาดและการจัดการ ม า ิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี. 2(1) มกราคม - มิถุนายน 2558: 75-85. Marketeer. Market Testing. ขัน้ ตอนที่ า้ มข้าม. จาก http://marketeer.co.th/archives/97200. ืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2562. Mccathy & Pereault, Jr. (1991). Basic Marketing. New York : Mc Graw-Hill Kotler, P. (1997). Marketing management: analysis, planning implementation and control. (9th ed.). New Jersey: Asimmon&Schuster. Tantawan-tar. การพัฒนาผลิตภัณฑ์อา าร. จาก https://my.dek-d.com/tantawan-tar/writer/viewlongc. ืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2562.
ภาคผนวก
253
ภาคผนวก ก ข้อเสนอด้านเทคนิค
254
ข้อเ นอด้านเทคนิค โครงการยกระดับไ มและ OTOP ู่นคร ม่อนไ ม ก้าวไกล ู่ ากล กิจกรรม การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน 1. ลักการและเ ตุผล ตามที่ รั ฐ บาลมี น โยบายเ ริ ม ร้ า งค ามเข้ ม แข็ ง และยั่ ง ยื น ใ ้ กั บ เ ร ฐกิ จ ภายในประเท ในระดับ พื้ น ที่เ พื่ ลดค ามเลื่ มล้้ าทาง ั งคม ขยายโ กา ใ ้ แก่ป ระชาชน ยกระดั บคุณ ภาพชี ิต ที่ดีขึ้ น เพื่ ่งเ ริมใ ้กับผู้ผลิต ผู้ประก บการ SMEsและเก ตรกร ได้มี โ กา ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และ ร้าง าชีพใ ม่ ร้างรายได้ ันจะน้าไป ู่ค ามเข้มแข็งข งเ ร ฐกิจ ภายในประเท และ ามารถแข่งขันกับนานา ประเท ได้ ย่างยั่งยืน ในการนี้ จัง ัดกา ินธุ์ ได้ก้า นดจุดเน้นทางยุทธ า ตร์ Positioning ด้านการพัฒนาไ มไทย ู่ ากล และพั ฒ นาผลิ ต ภัณ ฑ์ชุ มชน (OTOP) ใ ้ มีคุ ณภาพ มี ผ้ า ไ มแพร า ที่เ ป็น ัต ลั ก ณ์ ข งจั ง ั ด ที่มีค าม ิจิตรงดงาม ล้้าค่า ย่างยิ่งและเป็น ินค้าที่บ่งชี้ทางภูมิ า ตร์ (GI) จากค ามเชื่ ิถีชุมชน ใน ดีต ผ้าไ มเป็นข ง ูงค่ามีราคา ก ่าจะผลิตผ้าไ มได้แต่ละผืนต้ งใช้ระยะเ ลานาน เนื่ งจากเป็นงานฝีมื โดยแท้ จากการ ิเคราะ ์ SWOT ในการพัฒนาผ้าไ มแพร าข งจัง ัดกา ินธุ์ พบ ่า 1) ยังขาดการ ่งเ ริม นับ นุน การผลิตเ ้นไ มที่มีคุณภาพท้าใ ้ต้ ง ั่งซื้ เ ้นไ มจากภายน กเข้ามาใช้ภายในจัง ัด 2) ขาดการ ่งเ ริม การปลูก ม่ นเลี้ย งไ มที่เ ป็น ต้น น้้า 3) การแปรรูป ผ้า ไ มแพร ายั ง ไม่ต บ น งค ามต้ งการตลาด 4) ผ้าไ มแพร ามีราคาค่ นข้าง ูง และ 5) ตลาดผ้าไ มแพร า ยู่ในกลุ่มยังไม่ก ้างข าง จากปัญ าที่เกิดขึ้น จัง ัดกา ินธุ์จึงได้มีการด้าเนินงานพัฒนาผ้าไ มแพร า ย่างเป็นระบบ โดยเริ่มต้นจากการปลูก ม่ น เลี้ยงไ มที่มีคุณภาพ เป็นกิจกรรมต้นน้้า ที่ ้าคัญ จัง ัดกา ินธุ์มีเก ตรกรผู้ปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม จ้าน น 536 ราย มีพื้นที่ปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม 5,118 ไร่และมีผู้ผลิต ผู้ประก บการไ มและ OTOP ที่ขึ้นทะเบียน จ้าน น 1,858 กลุ่ม/ราย มี 2,730 ผลิตภัณฑ์ มาชิก 24,825 คน มีย ดจ้า น่าย OTOP 3,171,583,552 ล้า นบาท (ข้ มูล ณ กัน ยายน 2560) ที่ ามารถ ร้า งงาน ร้า ง าชีพ และเ ริม ร้า งค ามเข้ม แข็ง ใ ้ เก ตรกรผู้ปลูก ม่ นเลี้ยงไ ม ผู้ผลิต ผู้ประก บการ ผ้าไ ม และOTOPการเลี้ยง ม่ นไ ม การ า เ ้นไ ม การพัฒนาเ ้นไ มใ ้ได้มาตรฐาน การย้ ม ีไ ม การ นับ นุน ปัจจัยการผลิต และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน เพื่ เพิ่มมูลค่า จึงมีค ามจ้าเป็นต้ งมีการพัฒนาและยกระดับไ มและOTOP ใ ้มี ลาก ลาย และขยายฐาน กลุ่ม ลูก ค้า ใ ้มีม ากยิ่ง ขึ้น ร มถึง การยกระดับ น ัต กรรมการผลิต ไ มที่มีคุณ ภาพ การ ่ง เ ริม มู่ บ้า น OTOP เพื่ การท่ งเที่ย ดังนั้น ในการพัฒ นาเ ้นไ มใ ้ได้ มาตรฐาน การย้ ม ีไ มการ นับ นุน ปัจจัยการผลิต และ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเพื่ เพิ่มมูลค่า จัง ัดกา ินธุ์จึง เ ็น ่า จัง ัดกา ินธุ์มีค ามจ้าเป็น ที่จะต้ งมี การพัฒนาและยกระดับไ มและOTOP ใ ้มีค าม ลาก ลายและขยายฐานกลุ่มลูกค้าใ ้มีมากยิ่งขึ้น ร มถึง การยกระดับน ัตกรรมการผลิตไ มที่มีคุณภาพ การ ่งเ ริม มู่บ้านOTOP เพื่ การท่ งเที่ย การเ ริม ร้าง ค ามเข้มแข็งแก่กลุ่มผู้ผลิต ผู้ประก บการผ้าไ ม ้าง ุ้น ่ นจ้ากัด โฟร์เ ดีไซน์เซ็นเต ร์ ทะเบียนนิติบุคคลเลขที่ 0333560001690 เป็นนิติ บุคคลที่มีคุณ มบัติในการยื่นข้ เ น ครบถ้ น มีประ บการณ์มีผลงานและประ บการณ์ด้านการจัดกิจกรรม การ ิจัย และพัฒ นาน ัต กรรมผลิตภัณฑ์ชุมชนตามที่ก้า นด ร มทั้งมีเครื ข่ายการท้างาน/คณะท้า งาน
255 ที ่ม ีคุ ณ ภาพและมี ป ระ บการณ์ ู ง คร บคลุ ม เนื้ งานตามที่ ก้ า นดในข บเขตการจ้ า งงาน (Term of Reference: TOR) โครงการยกระดับไ มและ OTOP ู่นคร ม่ นไ มก้า ไกล ู่ ากล กิจกรรมการ ิจัยและพัฒนา น ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน มีค ามมั่นใจ ่า ามารถที่จะด้าเนินงานนี้ได้ ย่างมีคุณภาพและแล้ เ ร็จก่ น เ ลาที่ก้า นด จึงมีค ามประ งค์ที่จะยื่นข้ เ น และเ น ราคาเพื่ รับจ้างในการด้าเนินงานในครั้งนี้ 2. วัตถุประ งค์ในการดาเนินงาน 2.1 เพื่ 2.2 เพื่ 2.3 เพื่ 2.4 เพื่
พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนโดยกระบ นการ ิจัยและน ัตกรรม ่งเ ริมการยกระดับน ัตกรรมพัฒนาคุณภาพ การ กแบบไ มและOTOP ร้างงาน ร้าง าชีพ ร้างรายได้ ใ ้กับประชาชนในพื้นที่ใ ้มากขึ้น เ ริม ร้างโ กา และเพิ่มช่ งทางการตลาดแก่ผู้ผลิตผู้ประก บการไ มและ OTOP
3. คุณ มบัติของ “ ้าง ุ้น ่วนจากัด โฟร์เอ ดีไซน์เซ็นเตอร์ ” ผู้ยื่นข้อเ นอ 1. มีค าม ามารถตามกฎ มาย 2. ไม่เป็นบุคคลล้มละลาย 3. ไม่ ยู่ระ ่างเลิกกิจการ 4. ไม่เป็นบุคคลซึ่ง ยู่ระ ่างถูกระงับการยื่นข้ เ น รื ท้า ัญญากับ น่ ยงานข งรัฐไ ้ชั่ ครา เนื่ งจากเป็นผู้ที่ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินผลการปฏิบัติงานข งผู้ประก บการตามระเบียบที่รัฐมนตรี ่าการ กระทร งการคลังก้า นดตามที่ประกา เผยแพร่ในระบบเครื ข่าย าร นเท ข งกรมบัญชีกลาง 5. ไม่เป็นบุคคลซึ่งถูกระบุ ชื่ ไ ้ในบัญชีรายชื่ ผู้ทิ้งงานและได้แจ้งเ ียนชื่ ใ ้เป็นผู้ทิ้งงานข ง น่ ยงานข งรัฐในระบบเครื ข่าย าร นเท ข งกรมบัญชีกลาง ซึ่งร มถึงนิติบุคคลที่ผู้ทิ้งงานเป็น ุ้น ่ น ผู้ จั ด การ กรรมการผู้ จั ด การ ผู้ บ ริ าร ผู้ มี ้ า นาจในการด้ า เนิ น งานใ นกิ จ การข งนิ ติ บุ ค คลนั้ น ด้ ย 6. มีคุณ มบัติและไม่มีลัก ณะต้ ง ้ามตามที่คณะกรรมการนโยบายการจัดซื้ จัดจ้างและการ บริ ารพั ดุภาครัฐก้า นดในราชกิจจานุเบก า 7. เป็นนิติบุคคลผู้มี าชีพรับจ้างงานที่ประก ดราคา ิเล็กทร นิก ์ดังกล่า 8. ไม่เป็ น ผู้ มีผ ลประโยชน์ ร่ มกันกับ ผู้ ยื่นข้ เ น ราคาราย ื่นที่เข้ายื่นข้ เ น ใ ้ แก่จัง ั ด กา ินธุ์ ณ ันประกา ประก ดราคา ิเล็กทร นิก ์ รื ไม่เป็นผู้กระท้าการ ันเป็นการขัดข างการแข่งขัน ราคา ย่างเป็นธรรม ในการประก ดราคา ิเล็กทร นิก ์ครั้งนี้ 9. ไม่เป็นผู้ได้รับเ ก ิทธิ์ รื ค ามคุ้ มกัน ซึ่ง าจปฏิเ ธไม่ย มขึ้น าลไทย เ ้นแต่ รัฐบาลข งผู้ ยื่นข้ เ น ได้มีค้า ั่งใ ้ ละเ ก ิทธิ์และค ามคุ้มกันเช่น ่านั้น 10. ลงทะเบี ย นในระบบจั ด ซื้ จั ด จ้ า งภาครั ฐ ด้ ย ิ เ ล็ ก ทร นิ ก ์ (Electronic Government Procurement: e - GP) ข งกรมบัญชีกลาง 11.ผู้ ยื่ น ข้ เ น ต้ งเป็ น นิ ติบุ คคลที่มีผ ลงานและประ บการณ์ด้านการจัด กิจกรรมประเภท เดี ย กั น รื ที่ เกี่ ย ข้ งใกล้ เคี ย งกั บ ข้ ก้ า นดการ ่ าจ้ างนี้ และมี งเงิ นตาม ั ญญาในฉบั บไม่ ต่้ าก ่ า 700,000 บาท (เจ็ดแ นบาทถ้วน) โดยต้ งมี นัง ื รับร งผลงาน รื ้าเนา ัญญาจาก น่ ยงานราชการ รื บริ ัทเ กชนที่น่าเชื่ ถื ตาม งเงินแนบมาด้ ย
256 4. กลุ่มเป้า มาย ผลิตภัณฑ์ชุมชนข งจัง ัดกา ินธุ์ จ้าน น 18 ผลิตภัณฑ์ ตามเ ก ารประก บแนบท้าย 5. ขอบเขตการดาเนินงาน 5.1 จัดท้าแผนปฏิบัติการ (Action Plan) ในการด้าเนินโครงการทั้ง มด โดยก้า นดระยะเ ลา ท้างานเป็นราย ัปดา ์และเป้า ัมฤทธิ์ผลในแต่ละช่ งเ ลาด้าเนินการตามแผนที่ตั้งไ ้ 5.1.1 จัดท้าแผนการพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ กลุ่มเป้า มายตามบัญชีแนบท้าย TOR 5.1.2 จัดท้าแผนการประ านงานด้าเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มายและผู้จัดจ้างโดยก้า นด เป็นระยะเ ลาตั้งแต่ ันลงนามใน ัญญาจนถึง ัน ิ้น ุดระยะเ ลาด้าเนินโครงการ 5.2 มีเจ้า น้าที่ผู้เชี่ย ชาญที่มี งค์ค ามรู้ ุฒิการ ึก าที่เกี่ย ข้ งและประ บการณ์การจัดท้า ผลิตภัณฑ์ใ ม่ เพื่ ด้าเนินการเป็นที่ปรึก าโครงการ กแบบ ลัก ูตร ิจัยและพัฒนาน ัตกรรม ผลิตภัณฑ์ชุมชน ถ่ายท ด งค์ค ามรู้ ตาราง 1 เจ้า น้าที่ผู้เชี่ย ชาญที่มี งค์ค ามรู้ จานวน 17 คน ดังนี้ ที่ คุณ มบัติ จานวนตามเกณฑ์ขั้นต่า ระดับปริญญาเ ก าขาที่เกี่ย ข้ ง 4 คน และมีประ บการณ์ ต้าแ น่งทาง ิชาการ ดังนี้ - ร ง า ตราจารย์ จ้าน น 1 คน - ผู้ช่ ย า ตราจารย์ จ้าน น 5 คน ระดับปริญญาโท าขาที่เกี่ย ข้ งและมี 5 คน ประ บการณ์ ระดับปริญญาตรี าขาที่เกี่ย ข้ งและมี 2 คน ประ บการณ์ไม่น้ ยก ่า 5 ปี รม 11
จานวนที่เ นอ 7 คน
5 คน 4 คน 16
มายเ ตุ น กจากผู้เชี่ย ชาญที่มี งค์ค ามรู้ ุฒิการ ึก าที่เกี่ย ข้ งและประ บการณ์การจัดท้าผลิตภัณฑ์ ใ ม่ตามระบุในข้ เ น แล้ ยังมีผู้มีประ บการณ์เฉพาะทางด้านการ ิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี า าร จาก คณะเทคโนโลยี ม า ิทยาลัยม า ารคาม ม า ิทยาลัยข นแก่น ิทยาลัย าชี ะ ึก าจัง ัดม า ารคาม และผู้ประก บการทางด้าน า ารที่ประ บผล ้าเร็จที่เชิญเข้าร่ มกิจกรรมในครั้งนี้ด้ ย ทั้งนี้ ได้ก้า นดผู้ รับผิ ดช บแยกตามผลิ ตภัณฑ์เป้า มาย พร้ มประ ัติและ ุฒิ การ ึก าตาม เ ก ารประก บแนบท้าย 5.3 กแบบแน คิดกิจกรรมและแผนการด้าเนินงานกิจกรรมใ ้ชัดเจนคร บคลุมรายละเ ียด ข งการด้าเนินงานทั้ง มดเป็นรูปธรรมและปฏิบัติได้จริง เพื่ ใ ้การด้าเนินงานกิจกรรมเป็นไป ย่างมีประ ิทธิภาพ
257 5.4 ใ ้ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ ึก า ิเคราะ ์ข้ มูลข งกลุ่มเป้า มาย ค้น า ภาพปัญ า จุด ่ น จุดแข็งข งผลิตภัณฑ์ ค ามต้ งการด้านการตลาด เพื่ ใช้ในการ างแผนการพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ 5.5 ร้ างค ามเข้าใจ กับ ผู้ ผ ลิ ต ผู้ ประก บการ OTOP เกิดค ามรู้ ค ามเข้าใจในการพัฒ นา ผลิตภัณฑ์ใ ้ ตรงกับ ค ามต้ งการข งตลาดทั้งในและต่างประเท รื ื่น ๆ ตามค ามเ มาะ ม ใ ้แก่ กลุ่มเป้า มายที่เข้าร่ มโครงการ จ้าน น 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ โดยมีทีม ิทยากรที่เชี่ย ชาญด้านการตลาดร่ ม ใ ้ค ามรู้และ ร้างค ามเข้าใจ 5.6 ด้าเนิน กแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเป้า มายใ ้เกิดน ัตกรรมและงาน ิจัยเกี่ย กับ ผลิตภัณฑ์เป้า มาย ย่างน้ ยผลิตภัณฑ์ละ 1 น ัตกรรม ที่ ามารถใช้ได้จริง โดยลงพื้นที่เป้า มายจ้าน น ไม่น้ ยก ่า 3 ครั้งต่ ผลิตภัณฑ์ พร้ มจัดท้าแบบรายงานการลงพื้นที่ในแต่ละครั้ง 5.7 ใ ้ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ใ ้ค้าปรึก า แนะน้ากระบ นการผลิตผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน และใ ้ค้าปรึก าแนะน้าการจัดท้าผลิตภัณฑ์ใ ม่ จ้าน นไม่น้ ยก ่า 3 ครั้งต่ ผลิตภัณฑ์ ากผลิตภัณฑ์ใดมี การพัฒนาด้านคุณภาพ ั ดุในการท ค รมีการน้าผลิตภัณฑ์เข้าตร จ ิเคราะ ์คุณภาพข งเ ้นใยผ้าเพื่ ตร จ ิเคราะ ์คุณ มบัติทางกายภาพ 5.8 กแบบบรรจุภัณฑ์ และ LOGO รื แท็ก ้า รับผลิตภัณฑ์เป้า มาย จ้าน น 1 แบบ ต่ 1 ผลิตภัณฑ์ พร้ มด้ ยรายละเ ีย ดชิ้นงาน กแบบ ามารถน้าไปผลิตได้จริง ยกเ ้นบางผลิตภัณฑ์ ไม่ต้ งมีบรรจุภัณฑ์ 5.9 นั บ นุ น ั ดุ ต้ น แบบ ้ า รั บ ใช้ ผลิ ต ต้ น แบบผลิ ต ภั ณ ฑ์ ตามรายการผลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ละ การ กแบบที่มี ัตลัก ณ์ และรูป แบบทัน มัยตรงกับค ามต้ งการตลาด พร้ มจัดท้าผลิตภัณฑ์ต้นแบบ (ผลิตภัณฑ์ใ ม่) จ้าน น 18 ผลิตภัณฑ์ และม บใ ้กลุ่มเป้า มายไม่น้ ยก ่า 2 ชิ้นต่ ผลิตภัณฑ์ 5.10 นับ นุนปัจจัยการผลิตใ ้กลุ่มเป้า มายในรูปแบบ ั ดุต่าง ๆ ้า รับผลิต ินค้าเป้า มาย ย่างน้ ยผลิตภัณฑ์ละ 60,000 บาท ( ก มื่นบาทถ้ น) 5.11 นับ นุนบรรจุภัณฑ์กลุ่มเป้า มายที่ได้รับการ กแบบ (ยกเ ้นบางผลิตภัณฑ์ที่ไม่จ้าเป็นต้ งมี บรรจุภัณฑ์ จะ นับ นุนแท็ก รื ติ๊กเก ร์ในจ้าน นที่เ มาะ มและเพียงพ ) ย่างน้ ยผลิตภัณฑ์ละ 1,000 ชิ้น 5.12 จั ดกิจ กรรมแ ดงและจ้ า น่าย ิ นค้าแก่ กลุ่ มเป้า มาย เพื่ ประชา ั มพันธ์และ ่ งเ ริ ม ช่ งทางการตลาดข งผลิตภัณฑ์ จ้าน น 1 ครั้ง ไม่น้ ยก ่า 3 ัน ในพื้นที่เ กชน รื ถานที่ ราชการในเขต จัง ัดกา ินธุ์ รื จัง ัดใกล้เคียง 5.12.1 รายละเอียดการดาเนินการ การก่ ร้างจัดเตรียม ถานที่การจัดงานใ ้แล้ เ ร็จ ก่ น ัน แรกข งก้า นด ัน จั ดงานภายใน 1 ัน และรื้ ถ นใ ้ แล้ เ ร็จ ลั ง จัดงานภายใน 1 ัน โดยมี รายละเ ียดการด้าเนินการดังนี้ 1) จัด า ถานที่จัดงานแ ดงน ัตกรรมข งผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการพัฒนาในพื้นที่ ที่เ มาะ ม ขนาดพื้นที่ไม่น้ ยก ่า 200 ตารางเมตร 2) กแบบ/จัด า และจัดท้าซุ้มประตูทางเข้า - ก พร้ มตกแต่งใ ้เป็นไปตาม แน คิด (Concept) และรูปแบบการจัดงาน (Theme) จ้าน น 1 จุด 3) กแบบ จั ด ถานที่ ก ารจั ด งาน และจั ด าบู ธ จ้ า น่ า ย ิ น ค้ า ภายในงาน ขนาดไม่น้ ยก ่า 2.5 x2.5 เมตร พร้ มการตกแต่งใ ้ ดคล้ งกับ แน คิด (Concept) และรูปแบบการจัดงาน (Theme) ไม่น้ ยก ่า 20 บูธ โดยมีรายละเ ียดดังนี้
258 (3.1) จัด า ั ดุอุปกรณ์ ้า รับแบ่งแน เขตของแต่ละร้านใ ้ชัดเจน (3.2) จัดท้าป้ายชื่อร้านค้าทุกร้านค้าใ ้เ ็นชัดเจน (3.3) จัด าบูธและติดตั้งบูธ ขนาด 2.5x2.5 เมตร ครบชุด ประกอบด้ ย โต๊ะ เก้าอี้ ปลั๊กไฟ ลอดฟลูออเรนเซน ป้ายชื่อร้าน ถังขยะ จ้าน น 20 บูธ ( ากอุปกรณ์เชื่อมต่อระบบไฟฟ้า รือ ลอดไฟช้ารุดใ ้ผู้รับจ้างด้าเนินการเปลี่ยนใ ้โดยเร็ ที่ ุด) (3.4) ออกแบบและจั ด นิ ท รร การกระบ นการพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ตั้ ง แต่ เ ริ่ ม ต้ น โครงการจน ิ้น ุดโครงการ ใ ้มีค ามน่า นใจและใ ้ อดคล้องกับแน คิด (Concept) และรูปแบบการจัดงาน (Theme) (3.5) ติ ดตั้ง ระบบไฟฟ้ า ่ อ ง ่ างทั้ง ในบริเ ณงานและบริเ ณโดยรอบ ถานที่ (3.6) ติดตั้งระบบเครื่องเ ียงที่มีคุณภาพ ามารถใช้งานได้เป็นอย่างดี (3.7) จัดเตรียม ถานที่บริเ ณเ ที และด้าน น้าเ ที ดังนี้ - จัดเ ทีใ ้มีฐานที่แข็งแรงและปลอดภัย มีบันใดขึ้น-ลง ทั้งด้านซ้ายและ ด้านข าของเ ที ขนาดค าม ูง ัดจากพื้นไม่น้อยก ่า 1 เมตร ก ้างไม่น้อยก ่า 4 เมตร ยา ไม่น้อยก ่า 6 เมตร ปูพรมพื้นเ ที พร้อมออกแบบและจัดท้าฉาก ลังเ ทีใ ้ ยงาม และมีขนาดที่เ มาะ มกับขนาดของเ ที โดยฉากเ ทีใ ้มีชื่องาน ระยะเ ลาการจัดงาน โลโก้ น่ ยงานผู้จัดงาน รือตามที่ผู้ ่าจ้างก้า นดเพิ่มเติม ทั้งนี้ ฉากเ ทีต้องออกแบบและน้าเ นอใ ้ผู้ ่าจ้างใ ้ค ามเ ็นชอบก่อนก้า นด ันจัดงาน ันแรกไม่น้อยก ่า 2 ัน - บนเ ทีและด้าน น้าเ ทีจัดใ ้มีระบบแ ง ี เ ียง ที่มีคุณภาพ ยงาม และเ มาะ ม - ใน ัน พิธีเปิดงานใ ้ ผู้ รับจ้างจัดเตรียม ชุดรับแขก ประกอบด้ ยโซฟา ขนาดนั่งได้ 4 คน จ้าน น 1 ตั และนั่งได้ 2 คน จ้าน น 2 ตั จัดเตรียมโต๊ะ ้า รับ างแก้ น้้าบริเ ณที่จัด าง โซฟามีขนาดค าม ูงที่เ มาะ ม จ้าน น 3 ตั - ใน ันพิธีเปิดงานใ ้ผู้รับจ้างจัดเตรียมเก้ าอี้ที่คลุมด้ ยผ้า ีขา ะอาด ไม่ น้อยก ่า 50 ตั โดยใ ้จัด างบริเ ณ น้าเ ทีใ ้ ยงาม - ใน ันพิธีเปิดงานใ ้ผู้รับจ้างจัด าพนักงานต้อนรับ แต่งกาย ยงาม ุภาพ และเ มาะ ม ไม่น้อยก ่า 2 คน - ใ ้ผู้รับจ้างจัด างเก้าอี้บริเ ณ น้าเ ที จ้าน น 20 ตั ทุก ัน 5.11.2 งานประชาสัมพันธ์ 1) จั ดท้ า ป้ ายไ นิ ล ประชา ั ม พัน ธ์ โครงไม้ ขนาด 1.2x2.4 เมตร ไม่ น้อ ยก ่ า 10 ป้าย โดยติดตั้งและรื้อถอนตามจุดที่เจ้า น้าที่เจ้าของพื้นที่อนุญาตก่อน ันเริ่มงานไม่น้อยก ่า 3 ันและ ภาย ลังการเ ร็จ ิ้นงานไม่เกิน 2 ัน 2) จัด ารถติดเครื่องกระจายเ ียง ้า รับการโฆ ณาประชา ัมพันธ์ พร้อมติดป้าย ประชา ัมพันธ์งานบนรถ และจัดท้า ปอร์ตประชา ัมพันธ์เชิญช น ไม่น้อยก ่า 2 คัน ( ิ่งไปพร้อมกัน) เพื่อ ิ่ง ประชา ัมพันธ์ ก่อน ันจัดงาน ไม่น้อยก ่า 3 ัน และระ ่าง ้ งระยะเ ลาการจัดงาน 3 ัน ันละ 2 รอบ ดังนี้ - รอบที่ 1 ตั้งแต่เ ลา 07.30 น. ถึง 09.00 น. - รอบที่ 2 ตั้งแต่เ ลา 16.30 น. ถึง 18.00 น.
259 3) รถประชา ัมพันธ์จะต้ ง ิ่งตามเ ้นทางถนนภายในเมื งทุกเ ้นทาง รื ตาม เ ้นที่ทางผู้ ่าจ้างพิจารณาเ ็น มค ร พร้ มบันทึกภาพน้า ่งผู้ ่าจ้างเพื่ เป็น ลักฐานประก บการ ่งม บงาน 4) ประชา ัมพันธ์ผ่านโซเชียลมีเดีย 5.12.3 การจัดพิธีเปิดงานและกิจกรรมตลอด 3 วัน 1) ผู้รับจ้างเ น แน คิดการจัดกิจกรรมพิธีเปิดงานกิจกรรมการแ ดงบนเ ทีที่มี ค ามแปลกใ ม่ และมีค ามเ มาะ ม โดยใ ้ ดคล้ งกับแน คิด (Concept) รูปแบบ (Theme) ข งการจัด งานโดยเ น รายละเ ียดรูปแบบการแ ดง ขั้นต น พิธีการใ ้ผู้ ่าจ้างเ ็นช บ 2) จัด าพิธีกรในพิธีเปิดงาน ที่มีบุคลิกภาพดี แต่งกาย ุภ าพและเ มาะ มกับ การจัดงาน มีค าม ามารถ กเ ียงในการ ื่ ารชัดเจน 3) จัด าพิธีกร ภาค นาม ย่างน้ ย 2 คน ที่มีบุคลิกภาพดี แต่งกาย ุภาพและ เ มาะ มกั บ การจั ด งาน มี ค าม ามารถ กเ ี ย งในการ ื่ ารภา าไทยชั ด เจน ประจ้ า เ ที ก ลาง จ้าน น 2 ช่ งเ ลา ช่ งเ ลาที่ 1 ระ ่างเ ลา 11.00 – 12.00 น. และช่ งเ ลาที่ 2 ระ ่างเ ลา 17.0018.00 น. ทุก ัน 4) ผู้รับจ้างต้ งจัดใ ้มีการแ ดงเพื่ ดึงดูดค าม นใจจากประชาชนทั่ ไป ในช่ ง เ ลาที่เ มาะ มทุก ันในช่ ง ันที่จัดกิจกรรม 5) ผู้ รั บ จ้ างต้ งจัดเตรียมข งที่ระลึ ก ้า รับประธานในพิธีเปิด จ้าน น 1 ชิ้น โดยต้ งน้าเ น ใ ้ผู้ ่าจ้างใ ้ค ามเ ็นช บก่ น 6) ผู้รับจ้างต้ งจัดใ ้มีข งที่ระลึก จ้าน นไม่น้ ยก ่า 50 ชิ้น 7) จั ด า า าร ่ า งและเครื่ งดื่ ม ที่ ถู ก ุ ข นามั ย และจั ด เตรี ย มชุ ด แก้ น้้า ที่ ยงามเป็นพิเ ไม่น้ ยก ่า 5 ชุด และจัดเตรียมชุดแก้ น้้าที่เ มาะ ม ้า รับแขกผู้มีเกียรติ ื่ ม ลชน ที่เ ข้ าร่ มในพิ ธี เปิ ดงาน ไม่ น้ ยก ่ า 40 ชุ ด จั ดเตรีย มโต๊ ะ ั ดุ ุป กรณ์ เพื่ ้า น ยค าม ะด กในการ ด้าเนินการดังกล่า พร้ มจัด าพนักงานเ ิร์ฟที่แต่งกาย ุภาพ เรียบร้ ย จ้าน นไม่น้ ยก ่า 3 คน 8) กแบบและจัดท้าเ ก าร ้ า รับแจกผู้ ื่ ข่า และประชา ัมพันธ์ ขนาด กระดา เ 4 พิมพ์ 4 ี ไม่น้ ยก ่า 100 แผ่น 9) จัดเตรียมโพเดียม จ้าน น 2 ชุด ประดับตกแต่งด้ ยด กไม้ รื ด้ ย ิ่งข ง ื่น ๆ ใ ้ ยงาม 10) จัดเตรียม ั ดุ ุปกรณ์ โต๊ะ เก้า ี้ใ ้เพียงพ ้า รับลงทะเบียนใน ันพิธีเปิด 5.12.4 งานการบริหารจัดการและอื่น ๆ 1) จัดใ ้มีเจ้า น้าที่จัดเก็บและร บร มย ดจ้า น่าย ินค้าทุกร้าน เ ลา 20.00 น. แล้ น้า ่ง ้านักงานพัฒนาชุมชนจัง ัดกา ินธุ์ ทั้ง 3 ัน 2) จัดใ ้มีเ รยามรัก าค ามปล ดภัยทรัพย์ ินตล ดการจัดงาน 3 ัน กลางคืน จ้าน น 2 คน กลาง ัน จ้าน น 1 คน โดยใ ้เฝ้าระ ั งเ ตุที่จะก่ ใ ้เกิดค ามเ ีย ายกับ ิ่งข งข งร้านค้าที่ มาร่ มจัดแ ดงและจ้า น่ายใน ้ งระยะเ ลาการจัดงาน 3) จั ด ใ ้ มี เ จ้ า น้ าที่ รั ก าค าม ะ าด จ้ าน น 3 ั นๆ ละไม่น้ ยก ่ า 1 คน 4) จัด าช่างภาพที่มีประ บการณ์ พร้ ม ุปกรณ์การบันทึกภาพเคลื่ นไ และ ภาพนิ่ ง ย่ างน้ ย 1 คนพร้ มประม ลภาพบรรยากา ในการจัด งาน บัน ทึกลงในแผ่ น CD โดยจ้าแนก กเป็น แผ่น CD ภาพนิ่ง 3 ัน และแผ่น CD ้า รับ ีดีโ 3 ัน แล้ น้า ่งผู้ ่าจ้าง
260 5) เมื่ เ ร็จ ิ้นการจัดงาน ผู้รับจ้างต้ งรื้ ถ น ิ่งก่ ร้าง และท้าความ ะ าด บริเวณที่มีการจัดงาน รวมถึงบริเวณโดยร บที่มีขยะ รื ิ่งปฏิกูล ันเกิดจากการจัดงาน 5.13 รับผิดช บค่าใช้จ่ายในการขนย้าย ินค้า การเดินทาง ้า รับกลุ่มเป้า มาย ค่า า าร ค่าที่พัก ค่าพา นะไป-กลับ ตล ดจนค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการด้าเนินงาน รวมถึงค่าใช้จ่าย ื่นๆ ที่จ้าเป็น 5.14 จัดท้ารายงาน รุปการด้าเนินงาน ประเมินผลการด้าเนินงาน และปรับเนื้ าใ ้เป็นรูปแบบ งานวิจัย จ้านวนไม่น้ ยกว่า 3 เล่ม 5.15 จัดท้าเ ก ารเผยแพร่ ขนาด A4 จัดพิมพ์ 4 ี แ ดงภาพถ่ายโฆ ณา ินค้า/ผลิตภัณฑ์ใ ม่ นวัตกรรมในการ ร้าง รรค์ และรายละเ ียดในการผลิต โดย ่งใ ้ค ณะกรรมการฯ ตรวจ บก่ นจัดพิมพ์ จ้านวนในการพิมพ์ไม่น้ ยกว่า 30 เล่ม 6. ระยะเวลาดาเนินการ 75 วัน 7. สถานที่ดาเนินการ ถานที่เ กชน/พื้นที่กลุ่มเป้า มาย 8. งวดการส่งมอบ ก้า นดระยะเวลาการรายงานผลการด้าเนินงาน และการ ่งม บงาน แบ่งเป็น 3 งวด ดังนี้ 8.1 งวดงานที่ 1 ด้าเนินงานตามข้ 5.1 – 5.5 ่งรายงานผลการด้าเนินงานเบื้ งต้น (Inception Report) ตามข้ ก้า นดภายใน 30 วัน นับถัดจากวันลงนามใน ัญญา 8.2 งวดงานที่ 2 ด้าเนินงานตามข้ 5.6 – 5.11 และ ่งรายงานผลการด้าเนินงานรายละเ ียด ตามที่ก้า นดภายใน 60 วัน นับถัดจากวันลงนามใน ัญญาจ้าง 8.3 งวดงานที่ 3 ด้าเนินงานตามข้ 5.1 – 5.15 และจัด ่งรายงานฉบับ มบูรณ์ (Final Report) รายละเ ียดตามที่ก้า นดภายใน 75 วัน นับถัดจากวันลงนามใน ัญญาจ้าง โดยมีเนื้ งานรายงาน รุปผลการ ด้าเนินงานตั้งแต่เริ่มต้นจน ิ้น ุดการด้าเนินกิจกรรมโครงการ 9. การขอเบิกจ่ายเงิน (ตามงวดงาน) โดยจะข เบิกจ่ายเงิน (ตามงวดงาน) จากจัง วัดกา ินธุ์ เป็นรายงวด รวม 3 งวด ดังนี้ งวดที่ 1 จ่ายร้อยละ 40 ข งวงเงินตาม ัญญา เมื่ ผู้รับจ้างได้ด้าเนินการตามข้ 5.1-5.5 และ คณะกรรมการตรวจรับพั ดุได้ตรวจรับเรียบร้ ยแล้วภายในเวลา 7 วัน ลังลงนามใน ัญญา งวดที่ 2 จ่ายร้อยละ 40 ข งวงเงินตาม ัญญา เมื่ ผู้รับจ้างได้ด้าเนินการตามข้ 5.6-5.11 และ คณะกรรมการตรวจรับพั ดุได้ตรวจรับเรียบร้ ยแล้ว งวดที่ 3 จ่ายร้อยละ 20 ข งวงเงินตาม ัญญา เมื่ ผู้รับจ้างได้ด้าเนินการตามข้ 5.12-5.15 และ คณะกรรมการตรวจรับพั ดุได้ตรวจรับเรียบร้ ยแล้ว 10. แผนปฏิบัติการ (Action Plan) ในการด้าเนินโครงการทั้ง มด โดยก้า นดระยะเวลา ท้างานเป็นราย ัปดา ์และเป้า ัมฤทธิผลใน แต่ละช่วงเวลาด้าเนินการตามแผนที่ตั้งไว้
261 ตาราง 2 แผนปฏิบัติการ (Action Plan) ตลอดโครงการ ระยะเ ลา 75 ัน (ต่อ) การดาเนินงาน ระยะเวลาการดาเนินงาน 75 วัน ที่ กิจกรรม 1-15 16-30 31-45 45-60 60-75 มายเ ตุ ใ ้แล้ เ ร็จภายใน 1 การจัดประชุมชี้แจงและระดม 7 ัน ลังลงนามใน ค ามคิดการด้าเนินงานตาม ัญญา แผนปฏิบัติการ (Action Plan) ทั้ง มด และประ านงาน ด้าเนินการร่ มกับกลุ่มเป้า มาย ใ ้แล้ เ ร็จภายใน 2 ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ ึก า 10 ัน ลังลงนาม ิเคราะ ์ข้อมูลของกลุ่มเป้า มาย ใน ัญญา ิเคราะ ์ SWOT ค้น า ภาพ และ รุปข้อมูล ปัญ า จุดอ่อน จุดแข็งของ เบื้องต้นเพื่อจัด ผลิตภัณฑ์ ค ามต้องการด้าน WORKSHOP การตลาด และ ักยภาพการผลิต ( ่งงวดงานที่ 1) 3 จัด WORKSHOP 3 ัน 2 คืน เพื่อ ร้างค ามเข้าใจ ใ ้ค ามรู้ ค ามเข้าใจในการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ใ ้ตรงกับค าม ต้องการของตลาดทั้งในและ ต่างประเท รืออื่น ๆ ใ ้แก่ กลุ่มเป้า มายที่เข้าร่ มโครงการ จ้าน น 18 ราย/ผลิตภัณฑ์ โดยมี ทีม ิทยากรการตลาด การ ออกแบบ และน ัตกรรม 4 ออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ชุมชนเป้า มายใ ้เกิดน ัตกรรม และงาน ิจัยเกี่ย กับผลิตภัณฑ์ เป้า มาย อย่างน้อยผลิตภัณฑ์ละ 1 น ัตกรรม 5 ผู้เชี่ย ชาญลงพื้นที่ใ ้ค้าปรึก า แนะน้ากระบ นการผลิต ผลิตภัณฑ์ใ ้มีคุณภาพมาตรฐาน และใ ้ค้าปรึก าแนะน้าการ จัดท้าผลิตภัณฑ์ใ ม่ จ้าน นไม่
ใ ้แล้ เ ร็จภายใน 20 ัน ลังลงนาม ใน ัญญา มุ่งเป้า : - ชี้แจงโครงการ - ใ ้ค ามรู้ - รุปน ัตกรรม - ออกแบบ ผลิตภัณฑ์ - ออกแบบบรรจุ ภัณฑ์ ฉลาก ินค้า ใ ้แล้ เ ร็จภายใน 30 ัน ลังลงนาม ใน ัญญา
ใ ้แล้ เ ร็จภายใน 45 ัน ลังลงนาม ใน ัญญา ( นับ นุนปัจจัยการ ผลิตอย่างน้อย
262 ตาราง 2 แผนปฏิบัติการ (Action Plan) ตล ดโครงการ ระยะเวลา 75 วัน (ต่ ) การดาเนินงาน ระยะเวลาการดาเนินงาน 75 วัน ที่ กิจกรรม 1-15 16-30 31-45 45-60 60-75 มายเ ตุ ผลิตภัณฑ์ละ น้ ยกว่า 3 ครัง้ ต่ ผลิตภัณฑ์ 60,000 บาท รวมทั้ง ร้าง/ทดล ง/ตรวจ ( ก มื่นบาทถ้วน) วิเคราะ ์ นวัตกรรม ย่างน้ ย ผลิตภัณฑ์ละ 1 นวัตกรรม ใ ้แล้วเ ร็จภายใน 6 กแบบบรรจุภัณฑ์ และ LOGO 60 วัน ลังลงนาม รื แท็ก พร้ มจัดพิมพ์ ้า รับ ใน ัญญา ผลิตภัณฑ์เป้า มาย จ้านวน 1 แบบ ต่ 1 ผลิตภัณฑ์ พร้ มด้วย รายละเ ียดชิ้นงาน กแบบ ( ่งงวดงานที่ 2) ามารถน้าไปผลิตได้จริง ใ ้แล้วเ ร็จภายใน 7 จัดประชุม ประเมินผลิตภัณฑ์ 65 วัน ลังลงนาม และนวัตกรรม ระ ว่าง ใน ัญญา กลุ่มเป้า มายที่เข้าร่วมโครงการ จ้านวน 18 ราย ผู้เชี่ยวชาญ และ ผู้มี ่วนเกี่ยวข้ งเพื่ ปรับปรุง แก้ไข ใ ้แล้วเ ร็จภายใน 8 จัดกิจกรรมแ ดงและจ้า น่าย 70 วัน ลังลงนาม ินค้าแก่กลุ่มเป้า มาย เพื่ ใน ัญญา ประชา ัมพันธ์และ ่งเ ริม ช่ งทางการตลาดข งผลิตภัณฑ์ จ้านวน 1 ครั้ง ไม่น้ ยกว่า 3 วัน ในพื้นที่เ กชน รื ถานที่ ราชการในเขตุจัง วัดกา ินธุ์ รื จัง วัดใกล้เคียง ใ ้แล้วเ ร็จภายใน 9 รุปผลการด้าเนินงาน 75 วัน ลังลงนาม - จัดท้ารายงาน รุปการ ใน ัญญา ด้าเนินงาน ประเมินผลการ ด้าเนินงาน และปรับเนื้ าใ ้ เป็นรูปแบบงานวิจัย จ้านวนไม่ น้ ยกว่า 3 เล่ม - จัดท้าเ ก ารเผยแพร่ ขนาด A4 จัดพิมพ์ 4 ี แ ดงภาพถ่าย
263 ตาราง 2 แผนปฏิบัติการ (Action Plan) ตลอดโครงการ ระยะเ ลา 75 ัน (ต่อ) การดาเนินงาน ระยะเวลาการดาเนินงาน 75 วัน ที่ กิจกรรม 1-15 16-30 31-45 45-60 60-75 มายเ ตุ โฆ ณา ินค้า/ผลิตภัณฑ์ใ ม่ ( ่งงวดงานที่ 3) น ัตกรรมในการ ร้าง รรค์ และ รายละเอียดในการผลิต โดย ่งใ ้ คณะกรรมการฯ ตร จ อบก่อน จัดพิมพ์ จ้าน นในการพิมพ์ไม่ น้อยก ่า 30 เล่ม 11. โครง ร้างการบริ ารโครงการ/กิจกรรม ้า รับ น่ ยงานที่รับผิดชอบในการด้าเนินงานครั้งนี้ คือ ้าง ุ้น ่ นจ้ากัด โฟร์เอ ดีไซน์เซ็นเตอร์ (4S DESIGNCENTER) ผู้จัดการ นายเ ก ันต์ รี ันต์ ตั้งอยู่ที่ บ้านเลขที่ 21 มู่ 3 ต้าบล นองไผ่ อ้าเภอเมือง จั ง ั ด รี ะเก มายเลขโทร ั พ ท์ 081-7090876 มายเลขแฟกซ์ 043 – 754384 E-mail: seksanubu@hotmail.com โดยมีคณะท้างานด้าเนินงานในโครงการฯ จ้าน นมากก ่า 16 คน จ้าแนกเป็น ดังนี้ 1) ั น้าโครงการฯ จ้าน น 1 คน 2) คณะท้างานด้านการตลาด จ้าน น 2 คน 3) คณะท้างานด้านการ ิจัยและพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน จ้าน น 10 คน 4) คณะท้างานด้านประชา มั พันธ์ และ ่งเ ริมการตลาด จ้าน น 2 คน 5) คณะท้างานด้านจัดกิจกรรมแ ดงและจ้า น่าย ินค้า (ร่ มกันทุกฝ่าย) 6) ฝ่ายเลขานุการ จ้าน น 1 คน เพื่อใ ้การด้าเนินโครงการเป็นไปอย่างมีประ ิทธิภาพ ทีมงานที่ปรึก าได้ างแผนงานได้จัดท้าผัง โครง ร้างการบริ ารงานโครงการ ดังนี้
264 รศ.ดร. ศักดิ์ชาย ิกขา ั น้าคณะท้างาน นายเ ก นั ต์ ศรี ันต์ รอง ั น้าคณะท้างาน
ผ . ดร. ชุติมา เรืองอุตมานันท์ ัว น้าคณะทางาน ด้านการตลาด ผ .ดร. รัตนโชติ เทียนมงคล
นาง า ิริยาภรณ์ ุขแ ง (เลขานุการ)
ร .ดร. ักดิ์ชาย ิกขา ัว น้าคณะทางาน ด้านการ ิจัยและพัฒนาน ัตกรรม ผลิตภัณฑ์ชุมชน
ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา ัว น้าคณะทางาน ประชา มั พันธ์ และ ่งเ ริมการตลาด
ผ .ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา ผ .ดร. อาคม เ งี่ยม ิบูล ผ . ดร. ุฒิพง ์ โรจน์เข ม รี ดร. ประ ิทธิ์ พ งบุตร นาง า รัญญา ภักดี ุ รรณ นายเ ก ันต์ รี ันต์ นายปรีชา น ลนิ่ม นายอภิเช ฐ์ ตีคลี นางนภ ร ิกขา นายธนากร จันทะด ง
ด้านจัดกิจกรรมแ ดง และจา น่าย ินค้า นายเ ก ันต์ รี ันต์ นายธนากร จันทะด ง
การออกแบบและพัฒนาบรรจุภณ ั ฑ์ นายอนุรัก ์ โคตรชมภู นายธน ัฒน์ ฝอยจันทร์
เครือข่ายผู้เชี่ยวชาญภายนอก เช่น นายธน ัฒน์ ฝอยจันทร์ 1) เจ้าของกิจการ “แม่ าปลาร้าบอง” จัง ัดร้อยเอ็ด 2) ผ .ดร. ปริยาภรณ์ อิ รานุ ฒ ั น์ 3) ดร. อั ิน อมร ิน อาจารย์ประจ้าคณะเทคโนโลยี ม า ิทยาลัยม า ารคาม 4) นางนภ ร ิกขา คณะเทคโนโลยี ม า ิทยาลัย ขอนแก่น
ภาพที่ 1 โครง ร้างการบริ ารงานโครงการ
265 ตาราง รุปค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ คณะทางาน/ที่ปรึก าเชิงลึก จาก ้าง ุ้น ่ นจากัด โฟร์เอ ดีไซน์เซ็นเตอร์ ระดับปริญญาเอก จาน น 7 คน ที่ 1.
2.
ชื่อ- กุล ร . ดร. ักดิ์ชาย ิกขา ุฒิการ ึก า ปริญญาเอก าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ ตาแ น่งทาง ิชาการ รอง า ตราจารย์
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์
ค ามเชี่ย ชาญ - การ ิจัยเชิงคุณภาพด้านการพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน - การออกแบบแฟชั่น ิ่งทอ การย้อม ีธรรมชาติ และล ดลาย บนผืนผ้า - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ ฉลาก ินค้า และบรรจุภัณฑ์ - การเขียน นัง ือและต้าราด้าน ัฒนธรรมท้องถิ่น - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 13-35 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 21 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 20 เรื่อง (ระดับ นานาชาติ 3 เรื่อง และระดับชาติ 17 เรื่อง) 3) นัง ือ จ้าน น 21 เรื่อง 4) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 66 โครงการ 5) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ (ด้าน ิลป ัฒนธรรม) จ้าน น 28 โครงการ 6) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 49 โครงการ 7) ผลงานด้านงานออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่โดดเด่น จ้าน น 8 ผลงาน ผ . ดร. อาคม เ งี่ยม ิบูล ค ามเชี่ย ชาญ ุฒิการ ึก า - การ ิจัยพัฒนา ั ดุท้องถิ่นและกระบ นการผลิตเพื่อการ พัฒนาผลิตภัณฑ์ ปริญญาเอก าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ - การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน - งานแม่พิมพ์ และผลิตภัณฑ์จากโล ะกัดกรด (Etching) ตาแ น่งทาง ิชาการ - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ผู้ช่ ย า ตราจารย์ ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 36-41 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 9 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 16 เรื่อง
266 ที่
3.
4.
ชื่อ- กุล
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ 3) งาน ร้าง รรค์ จ้าน น 5 เรื่อง 4) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 5 โครงการ 5) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ ผ . ดร. ุฒิพง ์ โรจน์เข ม รี ค ามเชี่ย ชาญ ุฒิการ ึก า - การ ิจัยพัฒนา ั ดุท้องถิ่นและกระบ นการผลิตเพื่อการ พัฒนาผลิตภัณฑ์ ปริญญาเอก าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ - การพัฒนาน ัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน - การออกแบบผลิตภัณฑ์จากเ ั ดุเ ลือใช้ ตาแ น่งทาง ิชาการ - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ ฉลาก ินค้า และบรรจุภัณฑ์ ผู้ช่ ย า ตราจารย์ - งานแม่พิมพ์ และผลิตภัณฑ์จากโล ะกัดกรด (Etching) - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 42-48 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 12 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 15 เรื่อง 3) งาน ร้าง รรค์ จ้าน น 15 เรื่อง 4) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ 5) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ ผ . ดร. ประทับใจ ุ รรณธาดา ุฒิการ ึก า ปริญญาเอก าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ ตาแ น่งทาง ิชาการ ผู้ช่ ย า ตราจารย์
ค ามเชี่ย ชาญ - การ ิจัยเชิงคุณภาพด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน, - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน, ผลิตภัณฑ์จัก าน เ ้นใยพืช, ิ่งทอ การย้อม ีธรรมชาติ และล ดลายบนผืนผ้า - การออกแบบงานกราฟิก ตรา ัญลัก ณ์ ฉลาก ินค้า และ บรรจุภัณฑ์ - การถ่ายภาพ และเขียน นัง ือด้าน ัฒนธรรมท้องถิ่น - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 49-68 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 19 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 11 เรื่อง (ระดับ นานาชาติ 1 เรื่อง และระดับชาติ 10 เรื่อง)
267 ที่
ชื่อ- กุล
5.
ผ . ดร. ชุติมา เรืองอุตมานันท์ ุฒิการ ึก า ปริญญาเอก บริ ารธุรกิจดุ ฎีบัณฑิต าขาการตลาด DBA in Marketing, GPA 3.78 ตาแ น่งทาง ิชาการ ผู้ช่ ย า ตราจารย์
6.
ผ . ดร. รัตนโชติ เทียนมงคล ุฒิการ ึก า ปริญญาเอก Ph.D. (Communication Design)
ตาแ น่งทาง ิชาการ ผู้ช่ ย า ตราจารย์
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ 3) นัง ือ จ้าน น 10 เรื่อง 4) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 65 โครงการ 5) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ (ด้าน ิลป ัฒนธรรม) จ้าน น 28 โครงการ 6) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 45 โครงการ 7) ผลงานด้านงานออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่โดดเด่น จ้าน น 4 ผลงาน ค ามเชี่ย ชาญ - การตลาดผลิตภัณฑ์ชุมชน - การตลาดธุรกิจแฟชั่น - การตลาดธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิก ์ - การตลาดเพื่อ ่งเ ริมและพัฒนา ักยภาพการประกอบธุรกิจ - การพัฒนากลยุทธ์ทางการตลาด - การ ิเคราะ ์ ถานประกอบการและการพัฒนา ินค้าเข้า ู่ ตลาดยุคใ ม่ - การจัดท้า Market Survey, Market Test - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 69-75 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 14 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 6 เรื่อง 3) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ 4) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและ พัฒนาผลิตภัณฑ์ จ้าน น 23 โครงการ ค ามเชี่ย ชาญ - การเลือกใช้ ั ดุในการออกแบบและพัฒนาบรรจุภัณฑ์ - การออกแบบกราฟิกตามทิ ทางยุคโลกาภิ ัฒน์ - การพัฒนาแน คิดเชิงน ัตกรรม ้า รับ ื่อดิจิทัล - การผลิต ื่ออินโฟกราฟิก - การ ราง รรค ื่อโฆ ณา - Graphic Design: Information Graphic (Infographics), Symbology, Signage and WayFinding Systems, Corporate Identity Design, Digital Design, Multimedia, Experimental
268 ที่
7.
ชื่อ- กุล
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ Design, Typography and Packaging Design - New Media Industry: Foresight Theory, System Theory, Cybernetics, Marketing Research (Include: consumer behaviour, stakeholder, advertising and brand management), Portfolio in Design Management, Creative and Media Innovation - Research Area 1: Information Design, Human-Centred Design (HCD & UCD), Human - Computer Interaction (HCI), Ergonomics in Visual Design, Human Factor, Usability Design and Semiotics Thinking - Research Area 2: Communication Design in Community/Organization Development, Co- design, Democratic Design, Participatory and Collaborative Designs, Pragmatic Paradigm and Mixed-Methods ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 76-88 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งานวิจัย จ้านวน 18 เรื่อง 2) บทความทางวิชาการ/บทความวิจัย จ้านวน 30 เรื่อง (ระดับ นานาชาติ 22 เรื่อง และระดับชาติ 8 เรื่อง) ได้รับรางวัลทาง วิชาการ จ้านวน 3 เรื่อง 3) งานโครงการที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้านวน 18 โครงการ 4) วิทยากรถ่ายทอดความรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้านวน 25 โครงการ ดร. ประ ิทธิ์ พ งบุตร ค ามเชี่ย ชาญ ุฒิการ ึก า - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ ฉลาก ินค้า และบรรจุภัณฑ์ ปริญญาเอก าขาวิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ - วิทยากรถ่ายทอดความรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ ตาแ น่งทาง ิชาการ รายละเอียดตามเอก าร น้า 89-91 โดยมีผลงาน ดังนี้ -ไม่ม-ี 1) งานวิจัย จ้านวน 2 เรื่อง 2) งานโครงการที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้านวน 5 โครงการ 3) วิทยากรถ่ายทอดความรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้านวน 16 โครงการ
269 ตาราง รุปค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ คณะทางาน/ที่ปรึก าเชิงลึก จาก ้าง ุ้น ่ นจากัด โฟร์เอ ดีไซน์เซ็นเตอร์ ระดับปริญญาโท จาน น 5 คน ที่ 1.
2.
ชื่อ- กุล นายเ ก ันต์ รี ันต์ ุฒิการ ึก า ปริญญาโท าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์
ค ามเชี่ย ชาญ - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์น ัตกรรม - การออกแบบผลิ ตภั ณฑ์ ั ตถกรรมจากพื ชเ ้ นใย (กก ไ ล ผื อ คล้า ไม้ไผ่ าย เตย นาม ผักตบช า ฯลฯ) - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (เฟอร์นิเจอร์ ิ่งของ เครื่องใช้ ของประดับตกแต่งภายในอาคาร และของที่ระลึก) - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ และบรรจุภัณฑ์ - การออกแบบกราฟิกด้ ยโปรแกรมคอมพิ เตอร์ - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 92-100 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 3 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 1 เรื่อง (ระดับชาติ) 3) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 49 โครงการ 4) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ และอื่นๆ จ้าน น 21 โครงการ นายปรีชา น ลนิ่ม ค ามเชี่ย ชาญ มี ค ามเชี่ ย ชาญด้ า น ิ ล ปะจิ ต รกรรม ิ ล ปะประติ ม ากรรม ุฒิการ ึก า ก้าลัง ึก าต่อระดับปริญญาเอก ิลปะไทย ิลปะ ื่อประ ม ิลปะ มัยใ ม่ และ ิลปะร่ ม มัย น้ามาประยุกต์ใช้กับ าขาการ ิจัยทาง ิลปกรรม - การออกแบบผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผา/เซรามิก า ตร์ - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์น ัตกรรม ปริญญาโท - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน าขา ิชาจิตรกรรม - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ตาแ น่งทาง ิชาการ ประ บการณ์ -ไม่ม-ี รายละเอียดตามเอก าร น้า 101-104 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 2 เรื่อง 2) การแ ดงผลงานและการ ึก าดูงาน ิจัย จ้าน น 26 เรื่อง 3) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 6 โครงการ 4) เกียรติประ ัติ จ้าน น 7 ราง ัล
270 ที่ 3.
ชื่อ- กุล นายอภิเช ฐ์ ตีคลี ุฒิการ ึก า ก้าลัง ึก าต่อระดับปริญญาเอก าขาการ ิจัยและ ร้าง รรค์ ทาง ิลปกรรม า ตร์ ปริญญาโท าขาการ ิจัยทาง ิลปกรรม า ตร์ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่มี
4.
น. . รัญญา ภักดี ุ รรณ ุฒิการ ึก า ปริญญาโท าขา ิชา ื่อ ิลปะและการ ออกแบบ ื่อ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ ค ามเชี่ย ชาญ ด้านโปรแกรม 3D Studio Max, AutoCAD, Sketch Up, Adobe Ultra, Claymation Studio, Adobe Photoshop, Adobe Illustrator ด้าน ิชาการ ิจัย ึก า ิลป ัฒนธรรมเพื่อการออกแบบพัฒนา ผลิตภัณฑ์ ออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาและเครื่อง เคลือบดินเผา ออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องเรือน ออกแบบตกแต่งภายในอาคารออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ ของที่ระลึก ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 105-109 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 9 เรื่อง 2) บทค ามทาง ิชาการ/บทค าม ิจัย จ้าน น 1 เรื่อง 3) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 10 โครงการ 4) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ ค ามเชี่ย ชาญ ื่อ ิลปะและการออกแบบ ื่อ การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน การออกแบบและพัฒนา ิ่งทอและแฟชั่น การย้อม ีธรรมชาติ การออกแบบล ดลายผ้าทอมือ - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ ฉลาก ินค้า และบรรจุภัณฑ์ - การออกแบบกราฟิกด้ ยโปรแกรมคอมพิ เตอร์ - ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้/ที่ปรึก า ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 110-114 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ิจัย จ้าน น 1 เรื่อง 2) งาน ร้าง รรค์ จ้าน น 7 ผลงาน 3) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ 4) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 9 โครงการ
271 ที่ 5.
ชื่อ- กุล นายอนุรัก ์ โคตรชมพู ุฒิการ ึก า ปริญญาโท าขา ิชาทั น ิลป์ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ ค ามเชี่ย ชาญ - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ และบรรจุภัณฑ์ - การออกแบบกราฟิกด้ ยโปรแกรมคอมพิ เตอร์ 3D Studio Max, AutoCAD, Sketch Up, Adobe Ultra, Claymation Studio, Adobe Photoshop, Adobe Illustrator ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 115-116 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งาน ร้าง รรค์ จ้าน น 8 เรื่อง 2) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 4 โครงการ
ตาราง รุปค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ คณะทางาน/ที่ปรึก าเชิงลึก จาก ้าง ุ้น ่ นจากัด โฟร์เอ ดีไซน์เซ็นเตอร์ ระดับปริญญาตรี และปริญญาโท จาน น 4 คน ที่ 1.
ชื่อ- กุล นายธน ัฒน์ ฝอยจันทร์ ุฒิการ ึก า ปริญญาโท าขา ิชาทั น ลิ ป์และการออกแบบ ปริญญาตรี าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ ค ามเชี่ย ชาญ - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน - การออกแบบผลิตภัณฑ์โดยอา ัยอัตลัก ณ์ท้องถิ่น - การออกแบบผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก - ออกแบบกราฟลายผ้า - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ ฉลาก และบรรจุภัณฑ์ - ามารถใช้งานโปรแกรม Adobe Illustrator, Adobe Photoshop, Adobe After effects, Adobe Premiere, Adobe Flash, Microsoft Office, Maya, Scala Designer, Google Sketch Up ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 117-121 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 36 โครงการ 2) ผลงานค ามภาคภูมิใจ จ้าน น 2 ราง ัล
272 ที่ 2.
ชื่อ- กุล นายธนกร จันทะด ง ุฒิการ ึก า ก้าลัง ึก าระดับปริญญาโท าขา ิชาการ ิจัยและ ร้าง รรค์ ิลปกรรม า ตร์ ปริญญาตรี าขา ิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
3.
นางนภ ร ิกขา ุฒิการ ึก า ปริญญาตรี บริ ารธุรกิจบัณฑิต; การบัญชี ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ ค ามเชี่ย ชาญ - การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน - การออกแบบแฟชั่ น ิ่ ง ทอ และทอผ้ า ทอพื้ น เมื อ ง เช่ น เก็บขิด ยกดอก มัด มี่ มัดย้อม - การย้อม ีธรรมชาติ - ออกแบบกราฟลายผ้า - การเย็บ/ปักมือ - การออกแบบตรา ัญลัก ณ์ และบรรจุภัณฑ์ - ามารถใช้งานโปรแกรม Microsoft Office, Adobe Illustrator, Adobe Photoshop, Autodesk AutoCAD, Autodesk 3D MAX ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 122-126 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 14 โครงการ 2) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 15 โครงการ 3) ผลงานค ามภาคภูมิใจ จ้าน น 2 ผลงาน ค ามเชี่ย ชาญ - ระบบบริ ารจัดการฐานข้อมูล (Management Information System) - การ ิเคราะ ์ข้อมูลทาง ถิติ - การเขียนโปรแกรมคอมพิ เตอร์ (Programming) - การออกแบบโดยใช้โปรแกรมคอมพิ เตอร์ - เคยเป็นเจ้าของกิจการร้านอา าร ต้นจ้าปี - อาจารย์ อนแปรรูปตัดเย็บเ ื้อผ้า เครื่องแต่งกาย กระเป๋า (เย็บจักร ปักมือ) ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 127-128 โดยมีผลงาน ดังนี้ 1) งานโครงการที่เกี่ย ข้องกับการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 4 โครงการ 2) ิทยากรถ่ายทอดค ามรู้ด้านการออกแบบและพัฒนา ผลิตภัณฑ์ จ้าน น 3 โครงการ
273 ที่ 4.
ชื่อ- กุล นาง า ิริยาภรณ์ ุขแ ง ุฒิการ ึก า ปริญญาตรี าขาการจัดการ ตาแ น่งทาง ิชาการ -ไม่ม-ี
ค ามเชี่ย ชาญ/ประ บการณ์ ค ามเชี่ย ชาญ - ามารถใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ต่างๆ ได้ เช่น Microsoft Office (Microsoft Word, Microsoft Excel, Microsoft power point), Internet, Outlook ประ บการณ์ รายละเอียดตามเอก าร น้า 131
12. การออกแบบแน คิดกิจกรรมและแผนการดาเนินงานกิจกรรม ในการด้าเนินงานแบ่งออกเป็น 2 ่วน ลัก คือ ่ นที่ 1 กิจกรรม : การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ชุมชน ่ นที่ 2 กิจกรรม : การแ ดงและจ้า น่าย ินค้า
274
ภาคผนวก ข นัง ือราชการและเอก ารที่เกี่ยวข้อง
275
นัง ือขอความร่วมมือทางวิชาการ จาก จก. โฟร์เอ ดีไซน์เซนเตอร์
276
นัง ือขอความอนุเคราะ ์บุคลากร และความร่วมมือทางวิชาการ จาก จก. โฟร์เอ ดีไซน์เซนเตอร์
277
ผลการทด บคุณภาพผ้าย้ ม ีธรรมชาติที่พัฒนาใ ม่ ตามมาตรฐาน ม ก. 121 กลุ่มท ผ้าพื้นลายขัด เลขที่ 98 มูท่ ี่ 5 ตาบล น ง ีบุตร าเภ ้วยผึ้ง จัง วัดกา ินธุ์
278
ผลการทด บคุณภาพผ้าย้ ม ีธรรมชาติที่พัฒนาใ ม่ ตามมาตรฐาน ม ก. 121 กลุ่มท ผ้าไ มมัด มี่ เลขที่ 21 มู่ที่ 11 ตาบล น งกุงศรี าเภ น งกุงศรี จัง วัดกา ินธุ์
279
การแปรค่าจากผลการทดสอบคุณภาพผ้าย้อมสีธรรมชาติ ตามมาตรฐาน มอก. 121
280
ภาคผนวก ค ผลงานการออกแบบและพัฒนา โลโก้ และบรรจุภัณฑ์ รือแท็ก ฉลาก ินค้า ติ๊กเกอร์ ริบบิ้น
281
1
กรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไ มแพรวาบ้านโพน เลขที่ 173/1 มู่ 5 บ้านโพน ต้าบลโพน ้าเภ ค้าม่วง จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 083-3383956
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแขวน (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
282
ถุงกระดาษ ขนาด 35.5 X 28 X 11 cm.
ริบบิ้น ขนาด กว้าง 2.5 cm.
283
2
กลุ่มผ้าไหมมัดหมี่ เลขที่ 21 มู่ 11 บ้านค้าไ ต้าบล น งกุง รี ้าเภ น งกุง รี จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 088-3371721
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแข น (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
284
ถุงกระดาษ ขนาด 35.5 X 28 X 11 cm.
ริบบิ้น ริบบิ้น ขนาด กว้าง 2.5 cm.
285
3
กลุ่มแปรรูปผ้าบ้านกุดครอง เลขที่ 79 มู่ 8 บ้านกุดคร ง ต้าบลด นจาน ้าเภ ด นจาน จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 063-1124939
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแขวน (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
286
ติ๊กเกอร์ ขนาด 5.5 X 15 cm.
ริบบิ้น ้า รับเย็บติด ายรัดร่ม ขนาดกว้าง 1.5 cm.
287
4
กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านดงน้อย หมู่ 3 เลขที่ 60 มู่ 3 บ้านดงน้ ย ต้าบล ้ ยโพธิ์ ้าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 065-0359602, 096-7636690
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
แผ่นคาดผ้า ขนาด 8 X 30 cm.
ติ๊กเก ร์ เ ้นผ่า ูนย์กลาง 4 cm.
ริบบิ้น ขนาด ก ้าง 2.5 cm.
288
5
กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านนาค้อ าลาประจ้าบ้าน มู่ที่ 5 บ้านนาค้ ต้าบลกุดโดน ้าเภ ้ ยเม็ก จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 098-8427578
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแข น (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
289
ถุงกระดาษ ขนาด 35.5 X 28 X 11 cm.
ริบบิ้น ขนาด กว้าง 2.5 cm.
290
6
กลุ่มทอผ้าพื้นลายขัดบ้านนิคมหนองบัว เลขที่ 98 มู่ที่ 5 บ้านนิคม น งบัว ต้าบล น ง ีบุตร ้าเภ ้วยผึ้ง จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 095-1683269, 095-1683269, 083-4956319, 086-3144573
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแขวน (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
291
ถุงกระดาษ ขนาด 35.5 X 28 X 11 cm.
ริบบิ้น ขนาด กว้าง 2.5 cm.
292
7
กลุ่มจัก านบ้าน นอง ้าง เลขที่ 3 มู่ที่ 3 บ้าน น ง ระพัง ต้าบล น ง ้าง ้าเภ กุฉินารายณ์ จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 092-7190400
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแขวน (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
293
8
กลุ่มทอเ ื่อกกและแปรรูปกกบ้าน นองบัว มู่ที่ 9 บ้าน น งบัว ต้าบลเจ้าท่า ้าเภ กมลาไ ย จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 087-4037888
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแขวน (แท็ก) ขนาด 5.5 X 9.5 cm.
ริบบิ้น ขนาด กว้าง 2.5 cm.
294
9
กลุ่มจักสานไม้ไผ่ไร่ มู่ที่ 16 บ้าน น งตากไ ต้าบล งเปลื ย ้าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 085-7558253
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ป้ายแข น (แท็ก) เ ้นผ่า ูนย์กลาง 7 cm.
295
10
กลุ่มถ่านอัดแท่งโนนสูง เลขที่ 222 มู่ที่ 8 บ้านโนน ูง ต้าบลโนน ูง ้าเภ ยางตลาด จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 094-0409615
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
296
สติ๊กเกอร์ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 cm.
297
กล่องสบู่ กว้าง 5.3 cm X ยาว 8.6 cm x สูง 2.3 cm
กล่องสบู่ กว้าง 5.3 cm X ยาว 8.6 cm x สูง 2.3 cm
298
11
กลุ่มชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านเสมา เลขที่ 106 มู่ที่ 7 บ้านเ มา ต้าบล น งแปน ้าเภ กมลาไ ย จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 098-1052445, 062-1957668
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ติ๊กเก ร์ ขนาด 4 cm.
299
กล่อง ขนาด 33 cm. x 25 cm. x 10 cm.
300
12
กลุ่มแม่บ้านแปรรูปเนื้อสัตว์บ้านนาจารย์ เลขที่ 89 มู่ที่ 2 เท บาลต้าบลนาจารย์ ้าเภ เมื ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 087-2158459, 080-0332622
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
กระปุกฝาปั้ม ขนาด 8.5x9 cm.
กระปุกฝาเกลีย ( ีขา ) ขนาด 6.5x8 cm.
301
ติ๊กเกอร์ (ติดฝากระปุก) เ ้นผ่าศูนย์กลาง 4 cm.
ติ๊กเกอร์ฉลาก ินค้า ( มูทุบทรงเครื่อง) ขนาด 4.5 X 9 cm.
ติ๊กเกอร์ฉลาก ินค้า ( มูเค็มทรงเครื่อง) ขนาด 4.5 X 9 cm.
302
13
วิ า กิจชุมชนปลูกข้าวเ นียวเขาวงตาบล นองผือ เลขที่ 91/1 มู่ที่ 1 บ้าน น งผื ต้าบล น งผื ้าเภ เขา ง จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 092-9874111
Sketch design
ข ดพลา ติก ขนาด 4.5x11 cm.
ติ๊กเก ร์ (น้้าจมูกข้า กล้ ง) เขา ง ขนุน ขนาดเ ้นผ่า ูนย์กลาง 2.5 cm.
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ติ๊กเก ร์ (น้้าจมูกข้า กล้ ง) เขา ง Original ขนาดเ ้นผ่า ูนย์กลาง 2.5 cm.
ติ๊กเก ร์ (น้้าจมูกข้า กล้ ง) เขา ง ใบเตย ขนาดเ ้นผ่า ูนย์กลาง 2.5 cm.
ติ๊กเก ร์ (น้้าจมูกข้า กล้ ง) เขา ง มัลเบอรี่ ขนาด เ ้นผ่า ูนย์กลาง 2.5 cm.
ติ๊กเก ร์ (น้้าจมูกข้า ก่้า) เขา ง Original ขนาดเ ้นผ่า ูนย์กลาง 2.5 cm.
303
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (น้้าจมูกข้าวกล้อง) เขาวง Original ขนาด 2.5 cm. x 6.5 cm.
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (น้้าจมูกข้าวกล้อง) เขาวง ใบเตย ขนาด 2.5 cm. x 6.5 cm.
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (น้้าจมูกข้าวกล้อง) เขาวง ขนุน ขนาด 2.5 cm. x 6.5 cm.
304
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (น้้าจมูกข้าวกล้อง) เขาวง มัลเบอรี่ ขนาด 2.5 cm. x 6.5 cm.
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (น้้าจมูกข้าวก่้า) เขาวง Original ขนาด 2.5 cm. x 6.5 cm.
305
14
กลุ่มเกษตรอินทรีย์ชาวนาบ้านนอก เลขที่ 262 มู่ที่ 9 บ้านท่างาม ต้าบล ุ่มเม่า ้าเภ ยางตลาด จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 086-2256229, 087-4436007
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้) เดิม
แบบซ ง ขนาดบรรจุ 20 g (ผงจมูกข้า น้้านม)
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ติ๊กเก ร์ เ ้นผ่า ูนย์กลาง 5 cm.
แบบซ ง ขนาดบรรจุ 200 g (ผงจมูกข้า น้้านม)
306
แบบซอง ขนาดบรรจุ 250 g (ข้าว)
แบบซอง ขนาดบรรจุ 500 g (ข้าว)
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์ Original) แบบซอง 2x8.5 cm ขนาดบรรจุ 20 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมไรซ์เบอรี่ Original) แบบซอง 2x8.5 cm ขนาดบรรจุ 20 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์ ธัญพืช) แบบซอง 2x8.5 cm ขนาดบรรจุ 20 g
307
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมไรซ์เบอรี่ ธัญพืช) แบบซอง 2x8.5 cm ขนาดบรรจุ 20 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์ + ไรซ์เบอรี่ ธัญพืช) แบบซอง 2x8.5 cm ขนาดบรรจุ 20 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์ Original) แบบซอง 5x9 cm ขนาดบรรจุ 200 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมไรซ์เบอรี่ Original) แบบซอง 5x9 cm ขนาดบรรจุ 200 g
308
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์ ธัญพืช) แบบซอง 5x9 cm ขนาดบรรจุ 200 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมไรซ์เบอรี่ ธัญพืช) แบบซอง 5x9 cm ขนาดบรรจุ 200 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ผงจมูกข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์ ไรซ์เบอรี่ ธัญพืช) แบบซอง 5x9 cm ขนาดบรรจุ 200 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์)
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ข้าวน้้านมไรซ์เบอรี่)
309 แบบซอง 6.5x8.5 ขนาดบรรจุ 250 g
แบบซอง 6.5x8.5 ขนาดบรรจุ 250 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ข้าวน้้านมเขียวกาฬสินธุ์) แบบซอง 9x9 cm ขนาดบรรจุ 500 g
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ข้าวน้้านมไรซ์เบอรี่) แบบซอง 9x9 cm ขนาดบรรจุ 500 g
310
15
กลุ่มวิ า กิจชุมชนข้าวงอกฮางกล้อง เลขที่ 122 มู่ที่ 1 บ้านจาน ต้าบลโนนนาจารย์ ้าเภ นาคู จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 099-7032169
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ติ๊กเก ร์ ขนาดเ ้นผ่า ูนย์กลาง 2.5 cm.
311
ไดโนไรซ์ (ว่าน างจระเข้) - กล่อง บู่ 5.1 cm X ยาว 5.1 cm x ูง 2.1 cm-02
ไดโนไรซ์ (Original) - กล่อง บู่ 5.1 cm X ยาว 5.1 cm x ูง 2.1 cm-01
312
ไดโนไรซ์ (มะนาว) - กล่องสบู่ 5.1 cm X ยาว 5.1 cm x สูง 2.1 cm-03
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ข้าวเกรียบ ใบเตย) ขนาด 8 cm. X 9 cm.
313
16
กลุ่มผลิตภัณฑ์ OTOP แจ่วบองแม่มหา เลขที่ 2 มู่ที่ 4 บ้านยาง ุ้ม ต้าบลท่าคันโท ้าเภ ท่าคันโท จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 082-2015049, 082-2015049
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
กระปุกเล็ก
กระปุกกลาง
กระปุกใ ญ่
314
สติ๊กเกอร์ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 5 cm.
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (ปลาร้าน้้าพริกเผา) ขนาด 4.5 X 9 cm. และขนาด 5.5 X 11 cm
สติ๊กเกอร์ฉลากสินค้า (คั่วกลิ้งปลาย่าง) ขนาด 4.5 X 9 cm. และขนาด 5.5 X 11 cm
315
17
กลุ่มปลาร้าบองแม่บุญร่วม มู่ที่ 8 บ้านมิตร น งเรื ง ต้าบลกุดโดน ้าเภ ้วยเม็ก จัง วัดกา ินธุ์ Tel. 095-2481560
Sketch design
กระปุกเล็ก
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
กระปุกใ ญ่
316
ติ๊กเกอร์ฉลาก ินค้า (ปลาร้าคั่วกลิ้ง มุนไพร ไขมันต่้า) ขนาด 4 X 7 cm.
ติ๊กเกอร์ฉลาก ินค้า (ปลาร้าคั่วกลิ้ง มูเจียว) ขนาด 4 X 7 cm.
317
18
กรณ์การเก ตรก้าวแ น จากัด เลขที่ 116 มู่ที่ 5 บ้าน น งริ นัง ต้าบลล้า น งแ น ้าเภ น งกรุง รี จัง ัดกา ินธุ์ Tel. 064-2747116
Sketch design
ตรา ัญลัก ณ์ (โลโก้)
ซ งฟร ย น้าใ ลังทึบ ขนาด 14X20 cm.
318
กล่องขนม แบบ 4 ช่อง น้าใ ขนาด 11.5X11.5 cm.
ติ๊กเกอร์ฉลาก ินค้า (ขนมปังกรอบมัลเบอรี่) ขนาด 5 X 7.5 cm.
ติ๊กเกอร์แบบแถบคาดกล่อง (ทาร์ตมัลเบอรี่) ขนาดกว้าง 1.5 cm