2015 2016ko jardueren txostena by Udalsarea 21

Argitalpena: 2017ko otsaila Ihobe, Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoa Urkixo Zumarkalea, 36, 6. solairua -48011 Bilbo Tel.: 94 423 07 43 www.ihobe.eus

Argitaratzailea: Udalsarea 21 Edukiak: dokumentu honen egilea Udalsarea 21eko Idazkaritza Teknikoa da.

Edukia 1. SARRERA .................................................................................. 2 2. PLANGINTZA-ZIKLO BATEN AMAIERA ...................................... 3 2.1. SAREA INDARTZEA ................................................................... 6 2.2. EZAGUTZAREN KUDEAKETA ...................................................... 7 2.3. UDAL KUDEAKETAREN HOBEKUNTZA .......................................... 8 2.4. EMAITZAK ETA AITORTZA, PROIEKZIO PUBLIKOA ETA GARDENTASUNA 8 2.5. LANKIDETZA PUBLIKO-PUBLIKOA ETA PUBLIKO-PRIBATUA ........... 9 2.6. SAREAREN PROIEKZIO PUBLIKOA ETA OSPEA, ERANTZUNKIDETASUNA ETA EUSKAL GIZARTEA JASANGARRITASUNAREN BALIOETAN HEZTEA ... 9 3. 2015/2016KO JARDUEREN TXOSTENA ................................... 10 3.1 LANKIDETZA-EKINTZA ......................................................... 10 3.2 TRESNA BERRIAK ................................................................ 24 3.3 EKITALDI AZPIMARRAGARRIAK ............................................. 29 3.4 ARGITALPENAK ................................................................... 34 ERANSKINA ................................................................................... 37

1. SARRERA Dokumentu honek Udalsarea 21 - Jasangarritasunerako Udalerrien Euskal Sareak 2015 eta 2016 urteetan gauzatutako jarduera nagusia laburbiltzen du. Horrez gain, definitu den azken kudeaketa-planaren ebaluazioa ere jasotzen du, eta baita horren emaitzen adierazleen bilakaera ere. 2015eko abenduaren 31n, Udalsarea 21en erregulazio-esparruaren indarraldia bukatu zen, hots, “Euskal Autonomia Erkidegoko tokiko jasangarritasunaren aldeko konpromisoa; Udalsarea 21 sendotzea” erregulazio-esparruaren indarraldia. Udalsareak 203 udalerri biltzen ditu, eta horiekin batera Eusko Jaurlaritzako Ingurumen eta Lurralde Politika Saila –Ingurumen Sailburuordetza, Garraio Sailburuordetza, URA Uraren Euskal Agentzia eta Ihobe, azken hau horren Idazkaritza Tekniko gisa- eta Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila.

Ikuspegia:

“Udalsarea 21 udalerri konprometituak biltzen dituen Sare bat da; udalerri horiek ingurumena eta bizi-kalitatea hobetzearen alde lan egiten dute elkarrekin, eta topaguneak, metodologia eta baliabideak konpartitzen dituzte. Sarearen eta beraren kideen jarduerek inpaktu sozial nabaria dute euskal gizartean, eta aitortza lortzen dute beren kalitateagatik eta emaitzengatik, bai estatuaren alorrean eta bai Europaren alorrean”.

2016ko apirilaren 27an, Batzorde Exekutiboak erregulazio-esparru berria onartu zuen: “Euskal Autonomia Erkidegoko tokiko jasangarritasunaren aldeko konpromisoa berritzeko akordioa: Udalsarea 21, Jasangarritasunerako Udalerrien Euskal Sarea”. Horrenbestez, jardueren txosten honek barne hartzen duen garaian, sarearen egitura eta kudeaketan egon diren gertaera garrantzitsuenak hauexek izan dira: sarearen erregulazio-esparrua berritzea, plangintza-ziklo bat ixtea, eta 2020rako Plan Estrategiko berria lantzeko prozesu partehartzailea abiatzea. Bukatzeko, tokiko jasangarritasunari buruzko politikak inspiratzen dituen erreferentziazko dokumentua aipatu behar da, “EUSKAL ADIERAZPENA: Europako hiri eta herrientzako bide-orri berria, udalerri produktibo, jasangarri eta erresilienteak sortuz, bizitzeko egokia den Europa inklusibo batentzat”.

2. PLANGINTZA-ZIKLO BATEN AMAIERA Atal honetan, sarearen jardunak plangintza-zikloaren amaierari 2015 eta 2016ean egindako ekarpenaren berri ematen dugu, bi urratsetan:  Helburu estrategikoen betetze mailaren ebaluazioa.  Aginte-koadro integralaren emaitzen adierazleen ebaluazioa. Helburuen balorazio globalak garai honetan egindakoa, lortutako emaitzak eta egiteko falta dena hartzen ditu oinarritzat. Balorazioa ondorengo tauletan islatzen da:

Betetze maila

Joera

Helburu operatiboak 2010-2016

2.H.O. EZAGUTZAREN KUDEAKETAN ETA PRESTAKUNTZA TEKNIKOAN sakontzea; eta beharrei egokitutako balio erantsi handiko ZERBITZU eta BALIABIDE konpartituak eskaintzea.

 

3.H.O. Tokik Agenda A21en (TA21) GIZA BALIABIDEAK eta BARNE PROZESUAK indartzea, udalen aldetik; Ekintza PLANAK aldizka BERRIKUSTEA; eta BALIABIDE EKONOMIKOAK eskuratzea plan horiek GAUZATZEKO.



1.H.O. Sarea indartzea, bere KIDE guztien KONPROMISOA ETA INPLIKAZIOA eta sareko lana dinamizatuz eta bultzatuz.

5.H.O. Sareak eta bere kideek EAEko ERAGILE publiko, sozial eta ekonomikoekin duten LANKIDETZA sustatzea; eta KANPO LANKIDETZA estatu eta Europa mailan bultzatzea.

 

6.H.O. Sarearen PROIEKZIO PUBLIKOA eta ospea bultzatzea, eta baita euskal gizarte osoaren ERANTZUNKIDETASUNA eta jasangarritasunaren balioei lotutako HEZKUNTZA ere bultzatzea.



4.H.O. Prozesuen heldutasuna eta KALITATEAREN hobekuntza iraunkorra bultzatzea, EMAITZAK lortzea eta horiek AITORTZEA.

1.Taula. Helburu Operatiboen betetze maila

EMAITZEN ADIERAZLEAK

Balio objektiboa 2014/15

Balio erreala 2015

Balio erreala 2016

300

381

274

200

203

n/a

200.000

207.109

241.655

>=7

7,69

% 90 US21en jarduna bikaina edo ona izan da

% 60-70

% 81

% 71

150

Joera

001.- Sarea indartzea 1.- Udalsarea 21en parte-hartzea Tokiko eta udalez gaindiko administrazioetatik mobilizatutako erakunde kopurua 2.- Sarearen kideak Udalerri kopurua Beste administrazio publiko batzuen kopurua 3.- Hedabideetan izandako posizionamendua Webguneak izandako bisitak

4.- Udalsarea 21ek lortutako gogobetetasuna Udalsarea 21eko kideek sareari begira adierazitako gogobetetasun maila (0-10) 002.- Ezagutzaren kudeaketa 5.- Lantalde tematikoen jarduna Parte hartu duten udalerrien eta udalez gaindiko erakundeen % / Kideen osoko kopurua

6.- Jardunaldi Teknikoek izandako parte-hartzea Parte hartu duten udalerrien eta udalez gaindiko erakundeen kopurua 7.- Konpartitutako metodologiak Udalsarea 21en argitalpen metodologikoak edo bestelako euskarrien bidez plazaratutakoak

003.- Udal kudeaketaren hobekuntza 8.- Tokiko jasangarritasunaren alorrean diharduen pertsonala, Tokiko Administrazioaren baitan Bere zeregin nagusien artean â&#x20AC;&#x201C;edo zeregin nagusitzat- TA21en bultzada eta kudeaketa asignatuta dituen teknikari bat duten udalerrien %.

% 70

% 76

% 80

9.- TEParen jarraipena Mugi 21en bitartez Tokiko Ekintza Planen jarraipena egiten duten udalerrien kopurua

100

10.- Berrikusitako Ekintza Planak Berrikusitako TEPen kopuru metatua, guztira

004.- Emaitzak eta aitortza. Proiekzio publikoa eta gardentasuna 11.- Jardunbide egokiak identifikatzea eta hedatzea Tokiko jasangarritasunaren alorrean urtean identifikatutako eta hedatutako jardunbide egokien kopurua

12.- Sarearen proiekzioa Udalsarea 21 hedatzen duten estatuko edo nazioarteko ekimenak (webguneak, aurkezpenak, jasotako sariak, eta abar.)

005.- Lankidetza publiko-publikoa eta publiko-pribatua 13.- Lankidetza publiko-publikoa Sailen, instituzioen eta bestelako erakunde publikoen arteko lankidetzen 20 16 kopurua 14.- Lankidetza publiko-pribatua Lankidetza publiko-pribatua duten proiektuen kopurua (Berringurumena, 3 3 europar proiektuak,â&#x20AC;Ś) 006.- Erantzunkidetasuna eta herritarren sentsibilizazioa 15.- Sareak Europako sentsibilizazio-kanpainetan izandako parte-hartzea Herritarrak sentsibilizatzeko kanpainetan (Mugikortasun Jasangarriaren Europar Astea, 100 58 Hondakinen Prebentziorako Europar Astea) parte hartu duten udalerrien kopurua 16.- Eskola Agenda 21 prozesua duten udalerriak Udalerri eta ikastetxe kopurua Parte hartu duten ikasleak EA21-TA21 koordinazioa % 50etik gora duten udalerrien %

125/460 (-)

117/447 225.812

116/449 229.134

% 50

% 53

2. Taula. 2015-2016ko emaitzen adierazleen panela

Jarraian, Sarean planteatutako helburuak 2015-2016 garaian lortzen lagundu duten jarduera nagusiak azpimarratzen dira: 2.1. SAREA INDARTZEA Batzorde Exekutiboak sarearen erregulazio-esparru berria onartu zuen 2016ko apirilaren 27an egindako bileran. 2020 urtea horizontetzat hartuta, esparruak izenburu hau du: “Euskal Autonomia Erkidegoko tokiko jasangarritasunaren aldeko konpromisoa berritzeko akordioa: Udalsarea 21, Jasangarritasunerako Udalerrien Euskal Sarea”. Kideen konpromisoa berritzeaz gain, azpimarratzekoa da Araba eta Bizkaiko Foru Aldundiak eta Energiaren Euskal Erakundea – EEE- sareari atxiki zaizkiola, tokiko entitateek historikoki egindako eskariari erantzunez.

Udalsarea 21en rola indartu da, udalerriz gaindiko politika publikoen kontraste-talde gisa; horrekin batera, tokiko entitateek politika horien aplikazioan duten funtsezko rola ere indartu da. Garai honetan, parte-hartze aktiboa izan dugu ekimen hauetan: 

Klima Aldaketaren aurkako Euskal Estrategia, KLIMA 2050.



Euskadiko 2020rako Erosketa eta Kontratazio Publiko Berdearen Programa.



Lurraldearen Antolamendurako Gidalerroak Berrikusteko Prozesua.



Donostialdeako Paisaia Plana .



Elikadura Osasungarrirako Plana.



Zientzia eta Teknologia Plana: ekosistemak eta hiri-habitata aukera-nitxoa.



Euskadiko 2030erako Biodibertsitate Estrategia.



Bilbo Metropolitarreko Lurralde Plan Partziala.



Garapen Jasangarriaren Helburuetarako Hurbilpena.

Sarea kudeatzeko organoen jarduerarekin jarraitu dugu, Batzorde Exekutiboaren bilera bat eta Batzorde Teknikoen 5 bilera egin dira, eta 8 lantalde tematiko baino gehiago abiatu dira. Arduradun politiko eta teknikoen arteko topaketarako kanalak eta/edo espazioak bilatzeko beharra antzematen da. www.udalsarea21.net webguneak 225.000 bisita baino gehiago izan ditu urtean, eta, hortaz, sarearen dinamismoa bistaratzeko plataforma nagusia da, eta baita sarearen komunikabide nagusia ere. Garai horretan, udal informazioa liburutegi birtualean jartzeko ahaleginak egin dira eta 10 buletin digital argitaratu dira, argitalpen batzuk laburbiltzen dituzten beste euskarri grafiko batzuekin batera (Prezi: EAEko tokiko Jasangarritasunaren V. Txostena, bideoak, eta abar).

2.2. EZAGUTZAREN KUDEAKETA

Jasangarritasunarekin zerikusia duten udal teknikariek osatzen duten lantaldeek garapen mardula izan dute: sareko kideen % 81ek baino gehiagok parte hartu du talderen batean. Talde horietan jorratutako gaiak honako hauek izan dira: 

Etxebizitza eta saltokietako hondakinak



Erosketa eta Kontratazio Publiko Berdea



Merkantzien hiri-banaketa



Biodibertsitatea



Lurraldearen Antolamendurako Gidalerroen Berrazterketa



Compact of Mayors (Alkateen Ituna): Klima Aldaketa moteltzea eta hari egokitzea



Eskualdeak



Hiriburuak

Lanerako metodologia eta tresna batzuk sortu dira eta argitalpenetan jaso (ikus tresna eta argitalpenen atala). Lan jardunaldi tekniko espezifiko batzuk egin dira Berringurumena proiektuak, tak21 sistema eta tokiko jasangarritasunaren adierazleak azaltzeko, eta baita bi jardunaldi tekniko ere, bata klimaaldaketari toki mailan egokitzeari buruzkoa, eta bestea COP 21en aurretik, tokiko entitateek klimaaldaketaren aurako borrokari egiten dioten ekarpena aitortzeko. HAEErekin batera, zerbitzu ekosistemikoei, lurzoru kutsatuei eta Natura 2000 Sareari buruzko prestakuntza garatu da. Katalunia eta Nafarroako Xarxa eta NELs jasangarritasunerako udal sareekiko lankidetza berraktibatu da, eta baita beste sare autonomiko batzuekin ere, sinergiak eta puntu konpartituak bilatzeko. Indartu egin da ICLEIrekin dugun lankidetza historikoa.

2.3. UDAL KUDEAKETAREN HOBEKUNTZA Tokiko Agenda A21en Ebaluazio eta Jarraipenaren 8. Programa gauzatu da, mugi 21en bitartez; bertan, 80 udalerrik baino gehiagok parte hartu dute euren Tokiko Ekintza Planen ebaluazioan, tokiko jasangarritasunaren adierazleen kalkuluan eta BEGen inbentarioan. 30k proiektuk aztertu dute osasunean duten eragina, osasun eta hiri-garapen jasangarriaren tresnaren bitartez. 82k udalerrik Tokiko Ekintza Plan berriak dituzte, Udalsarea 21en gida metodologikoaren arabera berrikusita. Udalsarea 21eko udalerrien % 80k tokiko jasangarritasun teknikaria dute, dela udalerrikoa dela eskualdekoa. Beste udal teknikari batzuen parte-hartzea areagotu da. Eusko Jaurlaritzaren eta Foru Aldundien diru-laguntzetarako agindu batzuek Tokiko Agenda 21en prozesuetan txertatu dute euren sostengua. 2020ko Zientzia eta Teknologia Planaren baitan, ekosistemen aukera-nitxo gisa, tokiko entitateei rol garrantzitsua ematen dieten lehentasun batzuk ezarri dira, hala nola hiri-leheneratzea, klimaaldaketa eta zerbitzu ekosistemikoak. Naturbideak proiektua sostengatu da: “naturan oinarritutako irtenbideak ingurune urbano eta periurbanoetako ekosistemak leheneratzeko eta biziberritzeko”. Bi proiektu bultzatu dira hiri-habitataren aukera-nitxoan, Durangoko udalak gidatuta: “inguratzaile termikoaren hobekuntza, energia berriztagarrien ezarpena eta herritarren parte-hartzea auzo mailan integratzen dituen hiri-leheneratze eta –biziberritzea. BIM/GIS teknologiaren aplikazioa hiri-birgaikuntza eta –leheneratzearen azterketarako. Eta Debegesa “Diseinu, kudeaketa eta finantziazio eredu berria, antzina erabilera industriala izandako eraikin eta lokalen balioa berreskuratzeko, oso energia gutxi behar duten erakinak lortzera zuzendutako eraikuntza-irtenbide berriak aplikatuz. Klimatek proiektuen deialdiaren bitartez, eta Donostia aztertu beharreko kasutzat hartuta, Gida metodologiko hau prestatu da horren identifikazio eta mapaketarako: “Irtenbide Naturalak Klima Aldaketari egokitzeko, toki mailan, Euskal Autonomia Erkidegoan”. 2.4. EMAITZAK ETA AITORTZA, PROIEKZIO PUBLIKOA ETA GARDENTASUNA TA21en kalitatea tak21 programaren bidez publikoki aitortzeko sistemak bidea ematen du euskal Tokiko Agenda 21 baten kalitate globala determinatzeko, haren 5 ardatz nagusiak (estrategia, operatibotasuna, zeharkakotasuna, parte-hartzea eta jasangarritasuna) ebaluatzearen bitartez. Oraingoan, Udalerri Jasangarriaren saria puntuazio global onena lortu duen udalerriari eman zaio; horrekin batera, aipamen bereziak eman zaizkie ardatz bakoitzean puntuazio handiena izan duten udalerriei. EAEko Tokiko Jasangarritasunaren Behatokiak EAEko Tokiko Jasangarritasunaren V. Txostena argitaratu du 2016an. Bertan jasotzen dira udalen jasangarritasun-politiken bilakaera, joerak, erronkak eta etorkizunari begira dauden aukerak. Horrekin batera, jasangarritasun-prozesu azpimarragarriak izan dituzten 10 udalerriren adibideak agertzen dira. Nazio Batuen Erakundearen Garapenerako Taldeak aitortu du, “Garapen Jasangarrirako 2030erako Agendari Zeharkako izaera ematea. Erreferentziazko Gida Nazio Batuen herrialdeetako taldeentzat” izeneko gidan, Tokiko Agenda 21 ekimena Euskadiko herri eta hirietan modu zabalean ezartzeko Udalsarea 21ek erakutsi duen gaitasuna; horri lotuta, azpimarratu ere egin ditu tresna

horrek ekonomia, gizarte eta ingurumen mailan dakartzan onurak. Zehazki, sare horren esperientzia “Politiken koherentzia bertikala lortzea (Agenda glokalizatzea)” izeneko arloan kokatu du, beraren baitan lortutako instituzioarteko lankidetzari esker. ICLEIren iritziz, Udalsarea 21 adibide on bat da alderdi hauetan: sarean lan egiteko gaitasuna, administrazioaren maila desberdinen arteko koordinazioa, eta politika publikoak ebaluatzeko eredu ona izatea. Udalsarea 21ek presentzia izan du zenbait foro eta ekimenetan, hala nola: “Nazio Batuen Erakundearen Etxebizitzari eta Hiri Garapen Jasangarriari buruzko Konferentzia, UN-Habitat III”. Hirien Foroa: Ongizate eta Jasangarritasunerako Hiri Espazioak (Madril), Parisko Klimari buruzko Munduko Goi Bilera COP21 (Paris) eta Ingurumenaren Batzar Nazionala - CONAMA 2016 (Madril).

2.5. LANKIDETZA PUBLIKO-PUBLIKOA ETA PUBLIKO-PRIBATUA

Koordinazioa izan dugu EAEko beste administrazio eta erakunde batzuekin. Ildo horretatik, klimaaldaketa txertatu da, aldagai bezala, Bilbo Metropolitarreko LPPean. Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentzia, lankidetza publiko-publikoaren adibide gisa; euskal administrazioaren hiru mailak proiektu komun batean inplikatuta: Eusko Jaurlaritza, hiru Foru Aldundiak eta lurralde historikoetako hiru hiriburuak. Zenbait erakunderekin lan egin da europar proiektutan parte hartzeko; zehazki, EEErekin lan egin da Energia Adimendunaren Europar Programarako (IEE). Laguntzarako eskariak jaso dira europar proiektuei buruzko proposamenak garatzeko. Berrikuntzak egin dira tokiko mailatik, Berringurumenaren bidez garatutako 21 proiektu gauzatuz, alor hauetan: biodibertsitatea, klima-aldaketa eta ekonomia zirkularra. Bai Klimatek deialdiak eta bai 2020rako ZTBPetik ondorioztatutako programek beste administrazio eta eragile batzuekin lan egiteko aukera eskaini dute, eta baita zentro teknologikoekin ere lan egiteko aukera.

2.6. SAREAREN PROIEKZIO PUBLIKOA ETA OSPEA, ERANTZUNKIDETASUNA ETA EUSKAL GIZARTEA JASANGARRITASUNAREN BALIOETAN HEZTEA Webgunearen eta sare sozialen jarduerarekin batera, sarearen eta bere kideen komunikazioekintzak egin dira prentsako publirreportajeen eta irrati-saioen bidez. Ohikoa denez, sareak presentzia izan du bai Mugikortasun Jasangarriaren Europar Astean eta bai Hondakinen Prebentzioaren Europar Asetan. Dena dela, euskal tokiko entitateek ekimen horietan duten parte-hartzea gero eta txikiagoa da. Tokiko Agenda 21en eta Eskola Agenda 21en arteko koordinazio maila % 50aren inguruan mantendu da. Ikasleek proposatutako ekintzak aztertu dira, eta ondorioztatu da udalek neurri handiagoan onartzen dituztela klima-aldaketarekin eta hondakinekin zerikusia dutenak.

Herritarren parte-hartzeari dagokionez, kanal aktiboenak mahai sektorialen bidez bultzatzen direnak izaten dira. Jasangarritasun-prozesuen berrazterketa baliagarria da herritarren partehartze prozesuei eragiteko.

3. 2015/2016KO JARDUEREN TXOSTENA Atal hau bloke hauen bidez egituratzen da: 3.1 Lankidetza-ekintza: beste administrazio eta erakunde batzuekin koordinatuta/lankidetzan gauzatutako ekintzak deskribatzen dira. 3.2 Lan-eremuak: landutako eremu tematiko nagusien fitxa tematiko deskribatzaileak bildu ditugu, eta baita proiektu berritzaileak toki mailan sustatzeko programak –Berringurumenaazken bi edizioetan sostengatu dituen proiektuen eta horien emaitzen deskribapena ere. 3.3 Tresna berriak: garai honetan definitutako eta landutako tresna nagusiak deskribatzen dira. 3.4 Ekitaldi azpimarragarriak: 2015 eta 2016an gauzatutako ekitaldi edo ekimen nagusiak deskribatzen dira. 3.5 Argitalpenak: garai honetan plazaratutako argitalpenen zerrenda eta deskribapen laburra eskaintzen dira.

3.1 LANKIDETZA-EKINTZA Jarraian, beste eragile batzuekin batera garatutako proiektu nagusiak azaltzen dira: Erakundea/Instituzioa

Lankidetza Eremua/Lanak

Eusko Jaurlaritza – Ingurumen Biodibertsitateari buruzko Lantaldea / Hondakinei buruzko Sailburuordetza Lantaldea / Estrategien eta programaren kontrastea. Eusko Jaurlaritza – Garraio Sailburuordetza Eusko Jaurlaritza - URA Agentzia Eusko Jaurlaritza – Administrazio eta Lurralde Plangintza Sailburuordetza Eusko Jaurlaritza – Etxebizitza Sailburuordetza Eusko Jaurlaritza – Lehendakaritza

Merkantzien Hiri Banaketarako Lantaldea. Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleen Sistema Berria. Ibilguen mantenurako hitzarmenen sustapena. LAGen berrikuspena. Paisaia-planak. Hiri-habitata deritzan aukera-nitxoan inplikatutako eragileen arteko lan bateratua. GJHen hedakuntza. Nazioarteko ekitaldiekin lotutako kanpo-ekintzaren koordinazioa.

Erakundea/Instituzioa

Lankidetza Eremua/Lanak Osasun eta hirigintzari buruzko ikastaroa: HAEE

Eusko Jaurlaritza â&#x20AC;&#x201C; Osasun Saila

Tresna abiatzeko eta erabiltzeko laguntza-zerbitzua. Osasun publikoaren eta udal osasunaren alorreko pertsonalaren prestakuntza. Osasunaren ikuspegia berrikuntza-proiektuetan Berringurumena 2015 eta 2016.

txertatzea.

EUSTAT/ UDALMAP

Tokiko Jasangarritasun Adierazleen Sistema Berria.

HAEE

Gai hauei buruzko ikastaroak diseinatzea eta garatzea: Lurzoru Kutsatuak, Osasuna, Zerbitzu Ekosistemikoak, Natura 2000 Sarea, eta abar. Data4action proiektua.

EEE

Informazio trukea. Zerbitzu Ekosistemikoen Ikastaroa: HAEE

Unesco Katedra

Zerbitzu ekosistemikoen eskualdetan pilotatuta.

Unesco Etxea

GJHen hedakuntza Hondakinei eta biodibertsitateari buruzko lantaldeak. Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentzia. Deustuko Unibertsitatearen Dokumentua.

AFA

metodologia,

tokiko

mailan,

Bilbo Metropolitarreko udalerrien urrakortasuna, LPP. BFA

Hondakinei eta biodibertsitateari buruzko lantaldeak. Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentziaren antolaketa. Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleen Sistema Berria. Tokiko agenden prozesuen ebaluazio eta jarraipena, Gipuzkoan.

GFA

Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentzia. Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleen Sistema Berria.

Ingurugelak Tecnalia LEE Xarxa Sareen sarea

Tokiko Agenda 21 eta Eskola Agenda 21 ekimenak koordinatzea. Gazteriaren foroaren antolaketa (ICLEI). Ekoberrikuntza proiektuak: Naturbideak eta Klimatek. Merkantzien Hiri Banaketarako Lantaldea. Data4action U21en Plan Estrategikoa Estatuko beste eskualde batzuetako jasangarritasun-sareen arteko lankidetza aktibatzea.

Erakundea/Instituzioa MAGRAMA Conama Fundazioa ICLEI

Lankidetza Eremua/Lanak 2015 eta 2016ko Mugikortasunaren Europar Astea EAEn koordinatzea, tokiko entitateentzat eta beste instituzio batzuentzat. Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentzia. CONAMA 2016ko ponentziak. Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentziaren antolaketa. â&#x20AC;&#x153;Euskal Adierazpena: bide-orri berriaâ&#x20AC;? dokumentua sustatzea. U21en Plan Estrategikoa .

Taula 3. Beste erakunde eta administrazio batzuekin izandako lankidetzaren laburpena

3.2 LAN-EREMUAK Jarraian, Berringurumena - tokiko berrikuntza sustatzeko programaren fitxa deskribatzaileak erakusten dira. Lanak 2015 eta 2016 urteetan garatu dira, alor hauetan: biodibertsitatea, klima-aldaketa, mugikortasuna eta hondakinak.

Irudia 1. Lan-eremuak

Alor tematikoa:

BERRINGURUMENA Abiapuntuko egoera Berrikuntza toki mailan bultzatzeko xedez, 2008 urtean programa honen lehenengo edizioa abiatu zen. Tokiko jarduera berritzaileak Europaren eremuan bilatu ondoren, horrelako jarduerak abiatu zitzaketen udalak identifikatu ziren. Harrezkero, deialdiek ideia-lehiaketen formaturantz eboluzionatu dute, lehentasunezko jarduera-eremuetan. Guztira, 44 proiektu berritzaile gauzatu dira Udalsarea 21eko hainbat udalerri eta eskualdetan, besteak beste arlo hauetan: airearen kalitatea, biodibertsitatea, klima-aldaketa, eraikuntza eta birgaikuntza jasangarria eta ekonomia zirkularra. Helburu orokorra Berrikuntza toki mailan bultzatzea, ingurumen-inpaktuak murriztea ahalbidetzen duten berrikuntza- eta erakusketaproiektuen bitartez. Helburu operatiboak 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Tokiko ekintza udalerriz gaindiko administrazioen politiken bide beretik eramatea. Lehenengo aldiz –gutxienez EAEn- inplementatzen diren jarduerei laguntza ekonomiko eta teknikoa ematea, baldin eta haien inplementaziora zuzendutako egokitzapena konplexua izan badaiteke. Ingurumen-alderdi garrantzitsuetan eragin positiboa duten jardueren bideragarritasun tekniko eta ekonomikoa bistaratzea, emaitza positiborik izanez gero haien inplementazioa sustatzeko administraziotik beretik. Lankidetza publiko-pribatua sustatzea. Osasuna aldagai gisa txertatzea proiektuetan. Esperientzia arrakastatsuak transferitzea.. 2015/2016an garatutako ekimenak

2015:  Elgoibar: Elgoibarko zerbitzuen sektoreko hondakinen birziklatze-tasa handitzeko datuak jasotzea, aztertzea eta horren inguruko hezkuntza pertsonalizatua ematea.  Amurrio: Ekologia industrialeko eredu bat diseinatzeko eta definitzeko proiektua, Amurrioko udalerriari zuzenduta.  Legazpi: Oinezko eta txirrindularientzako jarduera berritzaileak eta/edo kostu txikikoak sortzeko gida.  Aiarako koadrila: Nerbioi Goieneko Elikadura Kontseilua: elikadura-eredu propio bat ezartzea.  Deba: Debako hiri-biodibertsitatearen estrategia diseinatzea eta natura-ondareari teknologiaren erabileraren bidez balioa ematea.  Balmaseda: Birgaitze jasangarrirako proposamena: etxebizitzak modu jasangarrian birgaitzeko kasu praktikoa.  Getxo: Aparatu elektriko eta elektroniken hondakinak arduraz kudeatzeko estrategiak Getxon ezartzeari buruzko erakustaldi-proiektua.  Tolosa: Tolosako Alde Zaharreko bizikleta-gordelekua, teilatu berdearekin.  Donostia-San Sebastián: "Auzo Osasungarria 2030" proiektu pilotua.  Debegesa: Debabarreneko energia berriztagarrien potentzialaren azterketa.  Vitoria-Gasteiz: Jundiz industrialdean hondatutako guneak material bioegonkortuekin eta kultibo energetikoekin leheneratzea.

2016:  Leza: Udalerriko kirol eremuen sarbide eta energia-kontsumoaren kontrola, txartel pertsonalen bitartez.  Udaltalde 21 Nerbioi Ibaizabal: Energiaren Eskualdeko Behatokia.  Galdakao: Asiako liztorrak (Vespa velutina) kudeatzeko eta kontrolatzeko ekimenak.  Durango: Faktore berdea: berrikuntza-proiektua eta erakustaldia hirigune publikoak klima aldaketara egokitzeko.  Vitoria-Gasteiz: MapClimUrb proiektua: Hiriko Klimaren Mapa udal plangintzarako.  Zarautz: Ingurabide berde-urdina sortzea.  Donostia-San Sebastián: Donostia 2016: klima-aldaketarekin konprometitutako kultura.  Amurrio: Amurrio EKOiztu 2016: industrialdeetako hondakinen gaikako bilketa hobetzea.  Oñati: Konpostatze deszentralizatuaren eta zentralizatuaren ereduen bideragarritasun-plana.  Donemiliaga-San Millán: Bio-hondakinak eta inausketa-hondakinak ingurumen, gizarte eta ekonomiaren onerako balorizatzeko proiektua. Emaitzak eta adierazleak Bi deialdietatik, 11 proiektu garatu dira klima-aldaketaren alorrean, 4 proiektu biodibertsitatearen alorrean, 5 ekonomia zirkularraren inguruan eta bat osasunaren alorrean. 2015 eta 2016ko deialdietan finantzatutako proiektuen fitxa deskribatzaileak erantsi dizkiogu dokumentuari; horrekin batera, saihestutako ingurumen-inpaktu nagusiak zein diren ere aipatzen da. Finantziazioaren osoko zenbatekoa 300.000 € dira. Proiektu guztietan, osasun publikoan izandako eragina aztertu da. Sarean eskura daitezkeen entregagarri teknikoak   

Jardunbide egokiak Udalsarea 21en webgunean. Proiektuak gauzatzeko erabilitako metodoen infografiak. Esperientzien transferentzia sarearen foro teknikoetan. Detektatutako sinergiak

Jardunbide egokiak identifikatzeaz gain, beste udalerri batzuetan errepikatu ahal izateko oso erabilgarria den metodo bat sortzen da proiektuaren garapenerako. Toki mailatik politika sektorialei egiten zaien ekarpena bistaratzea. Lotura KLIMA 2050 helburuak eta udal jardunaren ildoak. Hondakinen Prebentzio eta Kudeaketaren 2020rako Planaren helburuak, hiri-hondakinen alorreko jardun-ildoak. 2030rako Biodibertsitate Estrategiaren Helburuak, udal jardunaren ildoak.

Alor tematikoa:

BIODIBERTSITATEA Abiapuntuko egoera Udalerrietako Tokiko Ekintza Planek neurri desberdinean txertatzen dute biodibertsitate aldagaia euren ataletan: ingurune naturala, paisaia, Natura 2000 Sarea, eta abar. Bada udalerri aktibo multzo bat, Eusko Jaurlaritzarekin, Foru Aldundiekin eta URArekin batera espezie inbaditzaileen gaia landu duena. Biodibertsitateari buruzko Estrategia bat izan arte, eta, zehazki, espezie inbaditzaileei buruzko estrategia bat izan arte, lantaldea udal eskumenen alorrean soilik aritzen da, hau da, lorezaintzaren alorrean. Helburu orokorra Tokiko ekintza biodibertsitatearen alorrean bultzatzea; zenbait kontzeptu txertatzea, hala nola ekosistemen zerbitzuak. Helburu operatiboak 1. 2. 3.

Lorezaintza jasangarrirako jarraibide eta irizpideak ezartzea, besteak beste landare inbaditzaileen ordezkapena kontuan hartzen duena. Zerbitzu ekosistemikoen kontzeptua udalerriekin lantzearen bideragarritasuna aztertzea, udal hobekuntzarako tresna gisa. Euskadiko 2030erako Biodibertsitate Estrategia prestatzeko lanean parte hartzea. 2015/2016ean garatutako ekimenak

Lorezaintza jasangarria:  Lorezaintza Jasangarriaren Eskuliburuaren kontrastea: landare alternatiboak, hiri-berdeguneen diseinua, eta abar.  Zerbitzuen kontrataziorako pleguen eta kudeaketa-eredu batzuen azterketa.

Toki mailako kontrastea Euskadiko 2030erako Biodibertsitate Estrategiarako  Lan-saioa US21en 48. Batzorde Teknikoan.  Parte-hartze orokorreko saioak, udal pertsonalarekin partehartzearekin.

“Zerbitzu ekosistemikoak” talde pilotua Unesco Katedra – UPV/EHUk gidatutako lantaldea, Euskadiko ekosistemen zerbitzuak ebaluatzeko proiektuaren baitan.  

Pilotatze-lana Aiara, Debabarrena eta Nerbioi Ibaizabal eskualdeetan. Laneko bilera bateratuak; eskuragarri dagoen tokiko informazioa eskatzea, batez ere Foru Aldundiei eta Eusko Jaurlaritzako sailei. Konklusio nagusiak lantze fasean daude. Konplexua da hain handia den adierazle kopuru horren informazioa tokiko eskalatik lortzea. Orokorrean, udalek informazio gehiago dute kultur zerbitzuei buruz hornidura eta erregulazio zerbitzuei buruz baino. Tresna erabilgarri bat da, udal plangintza berrikusi edo lantzearen aurreko diagnositikoaren zatian integratzen bada.

Emaitzak eta adierazleak  



Aiarako Koadrilak oinarrizko informazio guztia bildu du elikadura-eredu propio bat ezartzeko. Adierazle integratuak eta sinplifikatuak zerbitzu bakoitzerako erabiltzeko proposamena: hornidura, erregulazioa eta kultura, udalerriz gaindiko administrazioen konpentsazio-neurri gisa (udalkutxa, dirulaguntzei buruzko aginduak, eta abar). Adierazleak organo estatistiko aginpidedunen operazio estatistiko gisa integratzeko proposamena. Sarean eskura daitezkeen entregagarri teknikoak

  

Udalsarea 21en 20. Koadernoa. Lorezaintza Jasangarriaren Eskuliburua (argitaratzeko bidean). Lantaldeen akta eta aurkezpenak. HAEE Ikastaroa: Natura 2000 Sarea

Detektatutako sinergiak Lorezaintzaren kontzeptu teknikoak txertatzea Erosketa eta Kontratazio Publiko Berdearen Eskuliburuan. Hiri Antolamenduaren Plan Orokorren berrikuspena aukera ona izan daiteke ekosistemek eskaintzen dizkiguten zerbitzuen kontzeptua txertatzeko. Natura 2000 Sarearen balioa erakustea, Naturan Oinarritutako Irtenbideak (NOI) eta azpiegitura berdea Europako 2020rako Biodibertsitate Estrategian eta beraren laguntzazko tresnetan lehenetsitako ekintza-ardatz gisa. Lotura Euskadiko 2030erako Biodibertsitate Estrategia eta US21en jardun-ildoak. Zerbitzu ekosistemikoen adierazleak toki mailan integratzea, operazio estatistiko gisa.

Alor tematikoa:

KLIMA-ALDAKETA Abiapuntuko egoera Gero eta neurri handiagoan, eskualde eta udalerriek espazio bat errebindikatzen dute klima-aldaketari tokiko eskalatik aurre egiteko, hau da, nahi dute euren borondatea kontuan hartu dadila helburu horretara zuzendutako ahaleginak batzerakoan. 2015eko abenduan Parisen egindako COP-21 bultzada handia izan zen eskualdeen eta tokiko gobernuen klimaekintza bistaratzeko eta aitortzeko. Tokiko Agenda 21en baitan abiatutako EAEko tokiko jasangarritasun-politikek bidea ematen diete euskal udalerriei nazioarteko klima-ekimenetan parte hartzeko. Helburu orokorra Klima-ekintza Euskadiko tokiko eskalan bultzatzea, Udalsarea 21en esparruan, nazioarteko politiken eta Eusko Jaurlaritzaren politiken ildotik, instituzioarteko lankidetzaren bitartez. Helburu operatiboak     

Klima-aldaketarako egokitzapena ezinbesteko alternatibatzat hartzea, klima-aldaketa moteltzeari lotuta, tokiko klima-ekintzaren ikuspegi integrala sustatzeko. Udalsarea 21ek klima-aldaketaren alorrean 10 urtez metatutako esperientziari errentagarritasuna ateratzea. Udal multzo bat mobilizatzea nazioarteko klima-ekimenen batean parte hartzeko. Parte-hartzaileen ondoan egotea eta prozesuan laguntzeko tresnak garatzea. Euskadi nazioartean posizionatzea klima-aldaketaren alorreko erreferente gisa. 2015/2016an garatutako ekimenak

Toki mailako Kontraste Taldea KLIMA 2050 - Euskal Estrategiarako  Bai hiriburuek eta bai tokiko entitate multzo txiki batek parte hartu zuten.  Tokiko entitateek gauzatu behar dituzten jarduera nagusiak aztertzea, eta baita horiek abiatzearekin lotutako beharrak ere aztertzea. “Compact of Mayors” (alkateen ituna) Talde Pilotua  Klima-aldaketaren inguruko ekimen, informazio-plataforma eta nazioarteko estandar aurreratuenen azterketa.  Klima-aldaketaren inguruko “Compact of Mayors” Lantaldea abiatzea, ikuspegi integralarekin, hau da, klima aldaketa moteltzeko eta hari egokitzeko ekimenak bilduta.  Sareak Klima-aldaketaren inguruan aurretik egindako lanaren balioa erakustea.  Harreman eta lan sistematikoa ICLEIren Europako eta munduko Idazkaritzarekin, prozesu osoan zehar. KLIMA 2050 Estrategia aurkezteko eta “Compliant” udalerriak aitortzeko ekitaldia  Jardunaldi tekniko-politikoa, azaroaren 25ean Donostiako Kursaalen eginda, Eusko Jaurlaritza, 3 Foru Aldundi eta ICLEIko ordezkarien presentziarekin. Tokiko ekarpenaren kalkulua Sareko udalen 200 BEG Inbentario kalkulatu dira.

Emaitzak eta adierazleak  

   

“Compact of Mayors” ekimenari atxikitzeko gida. BEGen Inbentarioak kalkulatzeko tresnak, hainbat ekimeni erantzuteko balidatuta: Compact of Mayors, EJEPak, Magramaren Erregistroa. Tresnen hobekuntza hondakinen kudeaketa eta mugikortasunaren alorretan. KLIMATEK: Naturan oinarritutako irtenbideak abiatzeko EAEk duen potentzialaren mapa, klima-aldaketari udal mailan egokitzeko neurri gisa. Aztertutako kasua: Donostia. Udal urrakortasunaren azterketa. Klima-arriskuen mapa. Egokitzapenaren eremuan Euskadira ekar daitezkeen jardunbide egokien identifikazioa. Sarean eskura daitezkeen entregagarri teknikoak Detektatutako sinergiak

Alkateen Itunari atxikitako udalerriek –ekimen horren Euskadiko koordinatzailea EEE da- Udalsarea 21en tresnak erabiltzen dituzte euren BEGen emisioez informatzeko. EJEPen baitan abiatutako ekimenak lagungarriak izan daitezke Compact of Mayorsen betekizunak betetzeko. Ekimenak Global Covenant of Mayors berrian biltzeak aukera eskaintzen du toki mailan modu koordinatuan lan egiteko, klima-aldaketa moteltzeko eta berari egokitzeko zereginean. Icleik interesa azaldu du neurri txikiko euskal udalen klima-ekintzagatik. Hiri Antolamendurako Plan Orokorren berrikuspena aukera ona eskaintzen ari da klima-aldaketa bertan aldagai gisa txertatzeko. Lotura TA21en berrikuspena, klima-aldaketari egokitzeko lana txertatuz. KLIMA 2050en helburuak eta US21en jardun-ildoak.

Alor tematikoa:

MUGIKORTASUN JASANGARRIA Abiapuntuko egoera Azken hamarkada honetan, Euskadiko udalerri eta eskualde ugarik Mugikortasun Jasangarriko Udal Planak definitu eta gauzatu dituzte, horietako asko euren Tokiko Agenda 21en garapenaren baitan landuta. Hori gertatu da mugikortasuna landu beharreko arlo garrantzitsutzat hartu delako. Hala eta guztiz ere, plan horietako gehienek ez dute kontuan hartu merkantzien hiri-banaketa, ez diagnostikoan eta ezta neurrien definizioan ere. Horregatik, hori euskal udalerriek aztertzeko eta garatzeko duten alderdi bat da oraindik ere. Garraioaren etorkizunari buruzko 2020rako Liburu Zuriak aurreikusten duenez, ibilgailu eraginkorragoak eta erregai garbiagoak izateak hauxe eskatuko du: “errekuntza tradizionaleko” ibilgailuen erdiak kentzea hiriguneetatik 2030 urterako, lehenengo fase gisa, eta horrelako ibilgailuak hirietatik erabat kentzea 2050 urterako. Helburu orokorra Euskal udalerriei tresna egokiak ematea motorizatu gabeko mugikortasuna bultzatu ahal izateko euren eremuetan.

Helburu operatiboak -

Mugikortasun jasangarriko planak lantzeko gidalerroak osatzea, merkantzien hiri-banaketa ere txertatuz. Jarduera berritzaile eta merkeak identifikatzea oinezkoen eta/edo txirrindularien mugikortasuna sustatzeko. Gizartea sentsibilizatzeko lanean modu aktiboan parte hartzea, “Mugikortasun Jasangarriaren Europar Astea” ekimenaren bitartez. 2015/2016an garatutako ekimenak

“Merkantzien hiri-banaketa” Lantaldea Diziplina anitzeko lantaldea, parte-hartzaile hauek dituena: Euskadiko Garraio Behatokia - OTEUS, Logistikako Euskal Erakundea, jasangarritasunaren alorreko pertsonal teknikoa, Udaltzaingoa eta mugikortasunaren kudeatzaileak.  Jarraibideak ezarri dira merkantzien hiri-banaketa eraginkortasunez eta jasangarritasunez kudeatzeko, jarraibide horiek udal errealitateen askotarikotasunari egokituz.  Inplementatu daitekeen neurri multzo bat identifikatu da, alor hauetan: erregulazioa, azpiegituretara zuzendutako inbertsioa, IKTen ezarpena, eta zirkulazio eta banaketaren kudeaketa. 2015 eta 2016 Mugikortasun Jasangarriaren Europar Astean parte hartzea  Mugikortasun Jasangarriaren Europar Kanpainako materialak landu eta egokitu dira.  Ekimenak sustatu eta hedatu dira Euskadiko eragileen artean. Emaitzak eta adierazleak   



Bisita tekniko-politikoa: merkantzien hiri-banaketa. Donostiako alde zaharreko esperientzia. “Pertsona guztientzako kaleak” ekimena aurkezteko jardunaldia, 2016ko irailaren 30ean, zenbait kasu praktiko bisitatuz. Eusko Jaurlaritzak eta 45 euskal udalerrik jarduerak antolatu dituzte 2016ko mugikortasun jasangarriaren astearen inguruan, lema honekin: “Gure ekonomiari aurrera egiten laguntzen dion mugikortasuna aukeratu”. Euskadiko 40 udalerrik baino gehiagok jarduerak antolatu zituzten 2015eko mugikortasun jasangarriaren astearen inguruan, lema honekin: “Aukera ezazu. Alda ezazu. Konbina ezazu zure mugikortasuna”.

Sarean eskura daitezkeen entregagarri teknikoak -

Udalsarea21en 19. Koadernoa: â&#x20AC;&#x153;Merkantzien hiri-banaketa: kudeaketa eraginkorrago eta jasangarrirago baterantz. Denontzako Kaleak. Oinezko eta txirrindulariei zuzendutako hobetze-jarduketa berritzaileak edota kostu txikikoak egiteko gida. Detektatutako sinergiak

Mugikortasun jasangarriak eragin nabaria du 2020rako planteatuta dauden sei ingurumen-erronketatik hirutan: energia eta klima-aldaketa; osasuna eta ingurumena; lurralde lehiakorra eta baliabideen eraginkortasuna. Lotura -

2020rako IV. Ingurumen Esparru Programa. Klima-aldaketa moteltzeko neurrien ezarpena; emisioen murrizketa. Bizi-kalitatearen hobekuntza: mugikortasun-ohitura osasungarriagoen sustapena, airearen kalitatearen hobekuntza eta bizikidetza-guneen hobekuntza.

Alor tematikoa:

HONDAKINAK Abiapuntuko egoera Baliabideen urritasuna errealitate bat dela ikusteak protagonismo nabaria ematen dio ekonomia zirkularrari gidalerro eta politika publikoetan. Produktuen balio-bizitza luzatzea, erabilitako substantzien arriskugarritasuna murriztea edo sortutako hondakinei bizi berri bat ematea funtsezko alderdiak dira jasangarritasunaren paradigma berrian, batez ere hondakinen gaiari dagokienez. Tokiko entitateek funtsezko rola jokatzen dute hiri-hondakinen kudeaketan, zeren haien eskuetan baitago hondakinen kudeaketa eta bilketaren eskumena. Hondakinen inguruko sentikortasuna eta –hortaz- horien prebentziora eta kudeaketa hobera zuzendutako ekintzak nabarmen areagotu dira azken urteotan, dela biztanleen artean dela –oro har- administrazioan. Alor horretan, azken urteotan azpimarratzekoak dira horri lotuta abiatu diren tokiko ekimen ugariak, gai hauen inguruan: etxeko eta komunitateko konpostajea, materia organikoaren gaikako bilketa, hondakinak biltzeko eredu berriak, berrerabil daitezkeen hondakinetarako edukiontziak, berrerabil daitezkeen ontziak elikagaien saltokietan berriz erabiltzeko ekimenak, bigarren eskuko merkatuak, eta abar. Euskadin badugu udal ordenantzako eredu bat, aukeran dauden kudeaketa-ereduetara egokitu daitekeena. Helburu orokorra Etxeko eta saltokietako hondakinen alorrean, korronte hauek dira sortzen diren hondakin guztien bi herenak: biohondakinak, papera/kartoia eta ontziak. Helburua da hiri-hondakinen sorrera orokorra % 10 murriztea 2020rako, hau da, biztanle bakoitzeko 492 Kg-tik 433 Kg-ra pasatzea. Beste alde batetik, 2020 baino lehen, birzikla daitezkeen hiri-hondakinen % 50 berrerabilerarako edo birziklatzeprozesuetarako prestatu beharko da eta horretara zuzendu. Helburu operatiboak

Hurbileko konpostajea ezartzeko jarraibide teknikoak adostea Euskal Autonomia Erkidegoan, aukeran dauden esperientziak oinarritzat hartuta. Horren azken helburua da pertsonen osasuna babestea eta lurzoru, landaretza, animalia eta pertsonen kutsadura prebenitzea. Hondakinen kudeaketaren kostu errealak estaltzera iristen diren tasak ezartzen laguntzea udalerriei, horretara zuzendutako tresnak emanez. EEHen prebentzio, sorrera eta kudeaketa arautzen duten ordenantzak garatzen laguntzea udalei. 2015/2016an garatutako ekimenak

  

Tasen tresna kontrastatzeko lantaldea, ingurumen eta ogasunaren alorreko udal pertsonal teknikoarekin. Konpostaje komunitarioan gauzatutako esperientzien azterketa, funtzionamendu egokia bermatzen duten jarraibide teknikoak ezartzeko xedez. Hondakinen Prebentziorako Europar Astearen sustapen eta hedakuntza. Emaitzak eta adierazleak



Lemoiz eta Adunak euren ordenantzak onartu dituzte, ereduarekin bat etorrita, Durangoko Merinaldearen Amankomunazkogarekin batera. Zallako udalerriak eraikuntza eta eraispeneko hondakinen atala onartu du. Basauri tasen tresna pilotatzen ari da, zerga-ordenantza berrian kontuan hartzeari begira.



Hamar tokiko erakundek baino gehiagok proiektuak aurkeztu zituzten Hondakinen Prebentziorako Europar Astean. Sarean eskura daitezkeen entregagarri teknikoak

  

Etxeko eta saltokietako hondakinak biltzeko zerbitzuari dagozkion tasak diseinatzeko tresna. (Idazkaritza Teknikoari eskatu dakioke zuzenean). Hurbileko konpostajerako instalazioen araubide juridikoa ezartzen duen Agindu Teknikoaren Zirriborroa. (Idazkaritza Teknikoari eskatu dakioke zuzenean). Hondakinen gaia landu duten Batzorde Teknikoen akta. Detektatutako sinergiak

Erosketa eta kontratazio publiko berdearen irizpideak tokiko entitateen obra publikoan txertatzea funtsezko alderdi bat da eraikuntza eta eraispeneko hondakinen korronterako. Obra txikietako hondakinen kudeaketan aurrera egiteak hobetu egingo lituzke kontrolatu gabeko isurketak. Bio-hondakinen gaikako bilketak eta sailkapenak eragin erabakigarria izan beharko lukete prebentzioaren helburu horren lorpenean. Lotura Hondakinen Prebentzio eta Kudeaketaren 2020rako Planaren Helburuak, hiri-hondakinen jarduera-ildoak. Erosketa eta Kontratazio Publiko Berdearen 2020rako Programa.

3.3 TRESNA BERRIAK Garai honetan, zenbait tresna diseinatu eta kontrastatu dira udalei euren jasangarritasun-prozesuetan laguntzeko, eta eremu sektorialetan ere bai.

eMUGI21 Tokiko Agenda 21en prozesuen kudeaketa eta jarraipena errazten dituen emugi21 aplikazio informatikoa online tresna izatera pasatu da 2016an. Tresnaren ingurune berriari esker, informazioaren transferentzia arinago egingo da eta hobeto ustiatu ahal izango da, eta, hortaz, tokiko entitateek udalerriz gaindiko politikei egiten dieten ekarpena azkar aztertzen duen plataforma bat izango da. Tresna honek integratzen ditu ebaluazio- eta jarraipen-programetan parte hartu duten sarekideen Tokiko Ekintza Planen datu historikoak eta informazio guztia, eta baita Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleak ere. Horregatik, Udalsarea 21en Idazkaritza Teknikoarentzat oso erabilgarria da datu horietaz baliatzea balio erantsi handiko informazioak eskuratzeko. Informazio horiek EAEko Tokiko Jasangarritasunaren Behatokian jasotzen dira, eta Tokiko Jasangarritasunari buruzko txostenak egiteko balio dute. emugi21 Tokiko Ekintza Planen urteko kudeaketa-prozesuan erabiltzeak hauxe ahalbidetzen die tresna hau erabiltzen duten entitateei: 

Udalerrien jasangarritasunari buruzko informazio guztia zentralizatzea.



Tokiko Ekintza Planen informazioaren kudeaketa arintzea eta erraztea.



Tokiko Ekintza Planen ezarpen maila ebaluatzea.



Udal adierazleen sistemen kudeaketa arintzea, horien inguruko informazioa eskatzeko eta haien kalkulua egiteko prozesuari dagokionez.



Tokiko Ekintza Planetan jasotako ekintzak urtero programatzea.



Jasangarritasun-prozesuei buruzko informazioa eskura izatea, publikoari komunikatzeari begira.

2. Ilustrazioa. eMugi21 tresnaren pantaila

Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleen Sistema berria 2016an berrikusi egin da EAEko tokiko jasangarritasunaren adierazleen sistema. Berrikuspen horren bidez, sistema udalerri eta eskualdeen beharretara egokitu da, bai tokiko jasangarritasunaren kudeaketari dagokionez eta bai jasangarritasun-politikak EAEn abiatzeari dagokionez. Horretarako, ingurumen, gizarte eta ekonomiaren alorretako alderdiak neurtzen ditu sakonago, gobernantzari buruzko adierazleak gehitu ditu, eta kalkulatzeari begira garrantzia galdu duten zenbait adierazle kendu ditu. Sistema berriak lan-esparru komun bat ezartzen du EAEko udalerri guztientzat, funtsezko adierazle multzo bat oinarritzat hartuta. Aldi berean, malgutasun nahikoa du beharrizan espezifikoei erantzun ahal izateko. Hala, adierazle-sistemak neurrira diseinatzea ahalbidetzen du, hainbat adierazle osagarri erabiliz.

EAEko udalerri guztiek TJAS berbera erabiltzeak bidea ematen du emaitzak agregatzeko eta horien udalerriz gaindiko irakurketa egiteko. Lan horretaz EAEko Tokiko Jasangarritasunaren Behatokia arduratzen da. Izan ere, erakunde horrek toki mailan sortutako datuak kontzentratzen ditu eta prozesatu egiten ditu, EAEko

Tokiko Jasangarritasunaren Txostenak prestatzeko eta udalerrik eta eskualdeek Euskadiko jasangarritasunpolitikei egiten dieten ekarpena kuantifikatzeko. TJAS berria 24 alor tematikotan egituratzen da, lau bloketan banatuta: ingurumen-alderdiak, alderdi sozialak, alderdi ekonomikoak eta gobernantza. Sailkapen horrek EAEko Tokiko Agenda 21en zeharkakotasuna azpimarratzen du, eta adierazten du, halaber, mota askotako informazioak neurtu eta eskaini nahi dituela udalerrien egoera ezagutzeko.

INGURUMEN-ALDERDIAK

ALDERDI SOZIALAK

Lurraldea eta planeamendua

Osasuna

Biodibertsitatea eta ingurune naturala

Ongizate eta gizarteinklusioa

ALDERDI EKONOMIKOAK

GOBERNANTZA

Lan-merkatua

Udal administrazioaren ingurumen-kudeaketa

Garapen ekonomikoa

Mugikortasuna eta garraioa

Kultura

Sentsibilizazioa eta komunikazioa

Lurzoruak

Euskara

Herritarren parte-hartzea

Ura

Hezkuntza

Koordinazioa

Energia

Berdintasuna

Gardentasuna

Hondakinak

Demografia

Etxebizitza

Klima-aldaketa eta inpaktu globala Udalekoak ez diren erakundeen ingurumenkudeaketa 3. Ilustrazioa. Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleen Sistema berria

3.Ilustrazioan â&#x20AC;&#x201C;Tokiko Jasangarritasunaren Adierazleen Sistema Berria- agertzen diren alor tematiko guztiek adierazleak dituzte euren neurketarako, bi kasutan izan ezik: berdintasuna eta kultura. Berdintasunaren kasuan, bere adierazleak kuantifikatutako aldagai batzuetan sexuaren arabera egindako desagregazioan daude; kultura, berriz, beste balio batzuen bidez neurtzen da inplizituki. Sistema berriaren oinarria da kalkulu komunerako adierazle multzo bat ezartzea -50 oinarrizko adierazle biltzen dituen multzo bat-. Horrek ahalbidetzen du, gainera, gai espezifiko batzuetan xehetasun handiagoa lortzea, 150 adierazle osagarri baino gehiago eskainiz.

Udalerriko eta udaleko BEG tresnen eguneraketa Berotegi-efektuko gasen emisioak kalkulatzeko tresnen eguneraketa bi mailatan egin da: udala eta udalerria.

1. Udaleko BEGak kalkulatzeko tresna:  Indarrean edo prestatze bidean dauden ekimen batzuetara egokitu da, hala nola:



cCR Erregistroa: Registry

ISO 14064

Karbono-aztarnaren espainiar erregistroa, konpentsazioa eta xurgatzeproiektuak.

Karbono-aztarnaren eta BEGen emisioen murrizketaren etorkizuneko euskal erregistroaren adierazpena

Carbonn

Climate

Eta ekimen batzuen beharrei erantzuten die: “ad hoc txostenak egiten ditu”.

2. Udalerriko BEGak kalkulatzeko tresna:  Hobetu egin da garraioaren, hondakinen eta etxebizitzetako eta zerbitzuetako Petrolio Gas Likidotuen kalkuluaren metodologia.  Indarren edo prestatze bidean dauden ekimen batzuetara egokitu da, hala nola: o

cCR Erregistroa: Registry

Compact of mayors

Covenant of mayors

GPC Protokoloa (Global Protocol for

Carbonn

Climate

Community-Scale GHG Emissions)  Eta ekimen batzuen beharrei erantzuten die: “ad hoc txostenak sortzen ditu”.

Etxebizitza eta saltokietako hondakinen tasak kalkulatzeko tresna Hondakinen lantaldearen eskariz, tokiko erakundeek kobratzen dituzten tasen sakabanaketa erakusten duen azterketa bat egin zen. Udalei tasa modu homogeneoagoan ezartzen laguntzeko, kontuan hartuta tasaren helburua izan behar dela zerbitzuaren kostu erreala estaltzea eta proposatutako tasaren zenbatekoa justifikatzea, tresna hauek sortu dira: ď&#x192;ź Tasak kalkulatzeko tresna (Excel), erabilerarako gidarekin.

ď&#x192;ź Txosten ekonomiko-finantzarioaren eredua. Kalkulua egiteko metodologiak sekuentzia hau erabiltzen du:

4. Ilustrazioa. Kalkulurako metodologia

3.4 EKITALDI AZPIMARRAGARRIAK 2015/02/23 Udalsarea 21ek Euskadiko Jasangarriaren 2014ko saria eman du

Udalerri

Durangoko udalerriak sari nagusia lortu baino lehen, bere borondatez onartu du, beste 40 udalerrirekin eta entitate batekin batera, bere tokiko agendaren kalitate maila aztertua izatea Udalsarea 21ek sortutako “Tokiko Agenda kalitatea Tak21” ebaluazio-sistemaren bitartez. Tresna horrek erakusten du Tokiko Agenda 21en prozesuak kalitate eta hobekuntza etengaberako eredu bilakatu direla udalentzat. Izan ere, tresna txertatzearen bidez, helburuen araberako kudeaketa publikoaren kultura bat sortu da, gauzatutako ekintzak urtero ebaluatzearen bidez eta Tokiko Ekintza Planak aldizka berrikustearen bidez. TAK21 ebaluazio-sistemak bost faktore hartzen ditu kontuan (estrategikoa, zeharkakoa, parte-hartze publikoa, operatiba eta jasangarritasunaren adierazleak) behin betiko kalifikazio bat eman ahal izateko. Tak21 sistemaren faktore estrategikoak baloratzen ditu, beste alderdi batzuen artean, tokiko ekintza planaren izaera integrala, eta tokiko agenda beste tokiko politika batzuen ildo beretik joatea. Zeharkakotasun faktorea: honek kontuan hartzen ditu jasangarritasun-politiken aplikazioaren bultzada eta inplikazio teknikoa udalaren sail guztietan, adibidez. Parte-hartze publikoa: faktore honek aztertzen du ea herritarren parte-hartzerako mekanismo aktiborik ote dagoen; aztertu ere lortutako dinamismo maila eta parte-hartzearen neurria eta ordezkagaitasuna aztertzen ditu. Faktore operatiboak tokiko ekintza planaren formulazioa baloratzen du: kalitatezkoa, bideragarria eta egokia izatea, haren betearazpen maila eta Aalborgeko konpromisoei egiten dien ekarpena, beste alderdi batzuen artean. Bukatzeko, tokiko jasangarritasunaren faktoreak ebaluatzen du zer neurritan lortzen diren emaitza kuantitatiboak ingurumen, gizarte eta ekonomiaren alorreko kalitatearen hobekuntzan. Udalsarea21eko udalerrien artean, Durango izan zen baloraziorik handiena lortu zuena faktore multzo horretan. Aitortza beste udalerri hauei era heldu zaie: Abanto Zierbena, Aduna, Agurain, Alegria-Dulantzi, Amurrio, Andoain, Asparrena, Astigarraga, Azpeitia, Balmaseda, Barrika, Barrundia, Beasain, Berango, Elburgo, San Millán, Donostia -San Sebastián, Ermua, Errenteria, Gamiz-Fika, Gordexola, Hernani, Irun, Iruraiz-Gauna, Legazpi, Legutio, Lemoiz, Loiu, Mungia, Ordizia, Santurtzi, Sopela, Sopuerta, Urduliz, Uribeko Kostako Zerbitzu Mankomunitatea, Urretxu, Zumarraga. Horiek, gainera, hobekuntza-sisteman ere parte hartu dute.

Udalerri jasangarrienari emandako sariaz gain, aipamen berezi hauek eman ziren: Tolosa “Aipamen Berezia jasangarritasun-politikak udalerrian aplikatzera zuzendutako egitura eta barneantolaketagatik”.

Vitoria-Gasteiz “Aipamen Berezia jasangarritasun-politikek udalerrian izandako plangintza eta betearazpenagatik”

Maruri-Jatabe “Aipamen berezia ingurumen-, gizarte- eta ekonomia-hobekuntzak udalerrian izandako emaitzengatik”

Durango Aipamen bikoitza jaso zuen: “Aipamen Berezia parte-hartze publikoa eta gardentasuna sustatzeagatik; eta Aipamen Berezia jasangarritasun-politikak udalerrian aplikatzean azaldutako ikuspegi estrategiko integralagatik eta lidergoagatik”.

2015/11/25 Klima-aldaketaren aurkako Euskal Estrategia, KLIMA 2050. Gure herri eta hirietako ekintzaestrategia

Klimaren inguruko ekintzak toki mailan eta planeta osoan sustatzeko xedez, Nazio Batuen Erakundeak, bere Mandatari Berezi Michael Bloombergen bidez, Compact of Mayors (Alkateen Ituna) ekimena aurkeztu zuen 2014an. Proiektu global bat da, hirien sare batzuek -C40, ICLEI eta Tokiko Hiri eta Gobernuen Batasunak (THGB)- gidatua, UN-HABITATen sostenguarekin, helburu hauek dituena: BEGen emisioak murriztea, klimaaldaketaren ondorioen aurreko urrakortasuna murriztea eta udalerrien erresilientzia handitzea.

«Compact of Mayors ekimenak klima-aldaketa moteltzeko eta berari egokitzeko konpromisoak hartzen dituzten tokiko gobernuak biltzen ditu; gobernu horiek, gainera, beren aurrerapenei eta helburuen lorpenari buruzko informazio zehatz, koherente eta publikoa ematen dute, aitortutako eta legitimatutako plataformen bitartez, esperientzien trukea bideratzeko xedez”.

Amurrio, Areatza, Balmaseda, Bilbo, Donostia/San Sebastián, Durango, Errenteria, Legazpi, Tolosa eta Vitoria-Gasteiz, Udalsarea 21 – Jasangarritasunerako Udalerrien Euskal Sareko partaideak, Compliant helburuak Europan bete zituzten lehenengo udalerrien artean egon ziren. Udalerri horiek aitortza jaso dute klima-aldaketaren aurkako borrokarekin hartutako konpromiso garbiagatik eta tokiko jasangarritasun-politiketan integratzeagatik. Horregatik, Klimari buruzko Munduko Goi Bileran (COP 21) aurkeztu zen carbonn® Climate Registry Report 2015 txostenean sartu ziren.

2016/04/27-29 Europako Herri eta Hiri Jasangarrien 8. Konferentzia. “Ekintza eraldatzailea. Europarentzako potentziala”

“Ekintza Eraldatzailea: Europarentzako potentziala” lemapean egindako europar foro honetan eztabaidagai egon ziren hiri eta herriek aurrez aurre dituzten erronkak, euren biztanleentzat jasangarritasun maila handiagoak lortzeari dagokionez.

Konferentzia, zenbakitan:  4 konferentzia egun: 7 osoko bilkura, 4 osoko bilkuren azpiko bilera, 11 saio tematiko, 9 tailer mugikor 3 lurralde historikoetan, eta askotariko gizarte-ekitaldiak.  40 herrialdetako 800 pertsonak baino gehiagok parte hartu zuten, Gazteen Euskal Foro bat barne sartuta.  hashtag bat, Twitterren trending topic izan zena, sareetan 2.000 mezu baino gehiago izanik: #Basque2016.  Mundu osoko 50 alkate inguru Mayors Session saioan egon ziren.  Erreferentziazko dokumentu berri bat onartu zen tokiko jasangarritasunerako: Euskal Adierazpena. Bizitzeko egokia den Europa inklusibora iristeko bide-orri berri bat, 15 jarraibide ezartzen dituena.

2016/10/26 Udalsarea 21en 50. Batzorde Teknikoa

Udalsarea 21ek bere Batzorde Teknikoaren 50. Bilera egin zuen, gutxi gorabehera 70 udal arduradunekin, Bizkaiko Foru Aldundiaren egoitzan. Orain dela gutxi sarera itzuli den erakunde horrek jasangarritasuna bere lurraldean bultzatzera zuzendutako ekimen eta tresna nagusiak aurkeztu zituen. Horrez gain, bertaratutako erakundeek euren ekimenak eta abian dituzten proiektuak konpartitu zituzten, eta Sarearen berezko gai batzuk jorratu zituzten, hala nola Udalsarea 21en Plan Estrategiko berriaren lanketa eta udal jardunbide egoki batzuen hasiera. Orobat, aukera aprobetxatu zen Euskadiko 2030rako Biodibertsitate Estrategia eta Erosketa eta Kontratazio Publiko Berdearen 2020rako Programa aurkezteko, Eusko Jaurlaritzak biak onartu baitzituen 2016 urtean.

5. Ilustrazioa. Batzorde Teknikoaren 50. Bilerara bertaratutakoak

3.5 ARGITALPENAK Argitalpena

Deskribapena Euskadiko ekarpena.

udalerriek

Aalborgeko

konpromisoei

egindako

2007az geroztik, Udalsarea 21ek aztertu izan du euskal udalerriek Aalborgeko Konpromisoei egin dieten ekarpena, gauzatutako jardueren urteko ebaluazioaren bitartez. Urte hauetan, 150 udalerri inguruk parte hartu dute prozesu honetan.

EAEko tokiko jasangarritasun-politiken inpaktu ekonomikoa. EAEko tokiko jasangarritasunaren kudeaketatik ondorioztatzen den inpaktu ekonomikoaren ebaluazioari buruzko azterlana:  Tokiko entitateak jasangarritasunean zuzenean gastatzen duen euro bakoitzeko, beste 1,1 € sortzen dira beste eragile batzuen bitartez (zeharkako gastua).  Tokiko entitateek gastatzen duten euro bakoitzeko, ekonomian 2,3 € sortzen dira guztira.  Lan-merkatuari dagokionez, 17 lanpostu sortzen dira inbertitzen den milioi bakoitzeko.  Erretornu fiskalaren ikuspuntutik, hori % 51 da.

Argitalpena

Deskribapena Denontzako Kaleak. Oinezko eta txirrindulariei zuzendutako hobetze-jarduketa berritzaileak edota kostu txikikoak egiteko gida Gida honek espazio publikoa berreskuratzeari buruzko gogoeta bultzatu nahi du. Izenburuak berak ematen du gidak jasotzen duenaren argibidea, kaleen eta espazio publikoaren erabilera lehengoratu nahi baita: hamarkada askoan, zirkulaziora eta aparkalekura zuzendu dira kaleak eta espazio publikoak, eta funtzio bakarreko erabilera hori aldatu nahi da eta pertsona guztientzako gune bihurtu nahi dira, motordun ibilgailua duten edo ez, adingabeak edo adinez nagusiak diren, modu autonomoan mugitzeko baldintza fisikoak dituzten edo ez nahiz pedalei eragiteko gai diren edo ez kontuan hartu gabe.

Euskal Adierazpena: bide-orri berria Europako hiri eta herrientzat 2016ko apirilaren 27an, Europako Hiri eta Herri Jasangarrien 8. Konferentziaren baitan, Euskal Adierazpena aurkeztu zen, hau da, esparru-dokumentu bat, helburutzat hartzen duena europar gizartea eraldatzea, gizarte, ekonomia eta ingurumenaren arloetan bizi duen errealitateaz jabetu dadin eta horren ardura hartu dezan.

Aukera berri bat denontzat: 2030 Agenda eta Garapen Jasangarriaren helburuak Euskadin 2030 Agenda garapenaren nazioarteko agenda berria da, Nazio Batuen Erakundearen baitan 2015eko irailean onartua. Agenda honek giza garapen jasangarriaren alde planeta osoan borrokatzeko tresna izan nahi du. Beraren zutabe nagusiak hauexek dira: pobrezia desagerraraztea, urrakortasun eta desberdintasunak murriztea, eta jasangarritasuna sustatzea. â&#x20AC;&#x153;Gure mundua eraldatzen: 2030 Agenda garapen jasangarrirakoâ&#x20AC;? izenburupean, NBEko Estatuek onartutako azkeneko dokumentuak 17 helburu definitzen ditu, hots, Garapen Jasangarriaren Helburuak deritzanak (GJH), eta 169 helmuga.

Merkantzien hiri-banaketa: kudeaketa eraginkor eta jasangarri baterantz Azken hamarkadan, Euskadiko udalerri ugarik Mugikortasun Jasangarriko Udal Planak definitu eta gauzatu dituzte. Horietako asko beren Tokiko Agenda 21en garapenaren baitan landu dira, mugikortasuna jorratu beharreko lan-arlo garrantzitsutzat hartu izanaren eraginez. Koaderno honen bitartez, jarraibide batzuk emango dira gure udalerrietako Merkantzien Hiri-banaketa eraginkorra eta jasangarria izatea lortzeko.

Euskadiko Tokiko Jasangarritasunari buruzko V. Txostena Udalsarea 21ek sustatzen duen Tokiko Agenda 21ek urteko ebaluazioa, jarraipena eta hobekuntza etengabea hartzen ditu oinarritzat, eta horri begira â&#x20AC;&#x153;Mugi21â&#x20AC;? izeneko kudeaketa-tresna erabiltzen du. Tresna hau aplikatibo informatiko bat da, ezaugarri hauek dituena: alde batetik, udalen planaren prozesua eta kudeaketa errazten du, jendaurrean hedatzera zuzendutako txostenak sortzen laguntzeaz batera; eta, bestetik, emaitzei buruzko informazio zentralizatua eskaintzen dio EAEko Jasangarritasun Behatokiari. Txosten honen edukia hortik ateratzen da.

ERANSKINA

INFORMAZIO GEHIGARRIA

Klima-aldaketaren aurkako borrokarekin hartutako konpromiso garbiagatik jasangarritasun-politiketan duten integrazioagatik aitortutako udalerriak



    

 

eta

tokiko

Amurrio (10.139 biztanle): orain dela gutxi bere Tokiko Agenda 21en hirugarren Ekintza Plana onartu du, eta Hiri Antolamendurako Plan Orokorraz egiten ari den berrikuspenak barne hartzen ditu jasangarritasunarekin, elikadura- eta energia-burujabetzarekin eta bizi-kalitatearekin lotutako irizpideak. Areatza (1.227 biztanle): 2010ean, Klima Aldaketari Egokitutako Hiri Erresilienteen I. Mundu Batzarrean parte hartu zuen, Bonnen, eta Euskadin aurrendaria den “Car sharing” ekimen bat bultzatu du. Balmaseda (7.833 biztanle): eraginkortasun energetikoaren eta mugikortasunaren alorretan hobetzearen alde egin du, udalerriko gune historikoan gauzatutako esku-hartze integral baten bidez eta Kadagua ibaiaren erriberako landaretza biziberritzearen bidez. Bilbo (349.356 biztanle): klima-aldaketaren eraginez hiriei sortzen zaizkien urrakortasunak aztertu eta klima-aldaketarako egokitzapena bideratzeko metodoak garatzen dituzten europar proiektuetan parte hartzen du. Donostia/San Sebastián (186.500 biztanle): hiraren eraldaketa mardula egin du, ardatz hauen inguruan: mugikortasun jasangarria sustatzea, merkantzien hiri-banaketaren emisio maila jaistea eta osasunari buruzko ikuspegi integratua txertatzea bere politiketan. Durango (28.691 biztanle): Euskadiko Udalerri Jasangarriaren Saria jaso zuen 2014an, bere Tokiko Agenda 21en bikaintasunagatik eta klima-aldaketaren inguruan hartutako konpromisoagatik. Hori islatu egin da udalerriaren energia-kudeaketarekin, mugikortasunarekin, hondakinen kudeaketarekin eta biodibertsitatearekin zerikusia duten hainbat ekintzatan. Errenteria (39.178 biztanle): Tokiko Agenda 21 berri bat eta Energia Jasangarrirako Ekintza Plana garatu ditu, modu paraleloan, eraginkortasun energetikorako ekintzak txertatuz eta instituzio eta herritar guztien sentsibilizazioa eta erantzunkidetasuna sustatuz. Legazpi (8.638 biztanle): udalerriko eta udaleko berotegi-efektuko gasen emisioen inbentarioak kalkulatzen ditu urtero. Halaber, nabarmendu egiten da energia-kontsumo arduratsua eta herritarren parte-hartzea -“Erreka Eguna”ren moduko ekimenekin- sustatzeko egindako ibilbideagatik. Tolosa (18.836 biztanle): bere klima-ekintzari heltzerakoan, lehentasuna ematen die alderdi hauei: energiaren eraginkortasuna hobetzea eta energia aurreztea, sektorez sektore; mugikortasunaren antolaketa; hondakinen kudeaketa; eta tokiko biodibertsitatearen hobekuntza, besteak beste. Vitoria-Gasteiz (241.386 biztanle): udalerri hau aurrendaria izan da klima-aldaketaren alorrean; hala, 2006ean, Klima Aldaketa Prebenitzeko lehenengo Estrategia onartu zuen, “karbonorik gabeko hiria” izateko helburura hurbiltzeko xedez; gaur egun, tokiko ekintza gidatzen du alor horretan.

Berringurumena proiektuen fitxa deskribatzaileak

Berringurumena 2015eko fitxa guztiak webgunean ere eskura daitezke, eta 2016ko eta horren osteko proiektuak esteka berean jarriko dira ikusgai. ď&#x192;&#x2DC; 2015eko deialdia ENTITATEA

PROIEKTUA

Aparatu elektriko eta elektronikoen (AEEH) hondakinak arduraz Getxoko Udala kudeatzeko estrategiak Getxon ezartzeari buruzko erakustaldi-proiektua

Amurrioko Udala

Ekologia industrialeko eredu bat diseinatzeko eta definitzeko proiektua, Amurrioko udalerriari zuzenduta

EREMUA

EKONOMIA ZIRKULARRA

DESKRIBAPEN LABURRA AEEHak espezifikoki biltzeko segurtasunedukiontzi berritzaile bat (jadanik diseinatuta) garatu da, bai Garbigunean jasotako hondakinetarako eta bai bilketapuntu espezifikoetan jasotakoetarako. Edukiontzi horren funtzionamendua erakusteko proba pilotuak egin dira Garbigunean eta berdegune mugikorretan (merkataritza-zentroa, kiroldegia eta ikastetxe bat). Ingurumenaren alorreko hezkuntza, prestakuntza, sentsibilizazio eta kontzientziazioari buruzko jarduera-plan bat diseinatu eta gauzatu da, hiru eremutan: Garbigunea, ikastetxea eta herriko biztanleria orokorra. Emaitzak monitorizatu eta aztertu dira. Proiektuaren helburua da ekonomia zirkularra udalerrian garatzeko oinarriak jartzea, bertako enpresa industrialen trantsizioa ahalbidetzeko, baliabideak (energia, ura, lehengaiak) eraginkortasunez erabiltzen dituen eta karbono emisio txikia duen ekonomiara iristea xedetzat hartuta. Proiektuaren ardatza izango litzateke ekologia industrialeko eta lurralde-ekologiako eredu bat garatzea, stocken eta material, energia zein zerbitzuen fluxuaren kudeaketa optimizatuarekin, udalerriko industrien funtzionamenduaren eraginkortasun handiagoa eta ingurumen-jokabidearen hobekuntza bermatzeko.

ENTITATEA

Donostiako Udala

Elgoibarko Udala

Debako Udala

PROIEKTUA

EREMUA

DESKRIBAPEN LABURRA

Ekimen honen helburu nagusia da osasunaren eta ingurumenaren artean (kutsadura akustikoa, elektromagnetikoa, atmosferikoa, ura, mugikortasuna, osasunaren sustapena) dagoen lotura ezagutzen laguntzea, proiektu konkretu eta ageriko baten bitartez. Horretarako, â&#x20AC;&#x153;Auzo Osasungarria 2030â&#x20AC;? OSASUNA ETA pilotatu beharreko auzoa aukeratuko da, proiektu pilotua INGURUMENA pilotatu beharreko ekintzak eta eragileak identifikatuko dira, haiekin lan egingo da, ekintzak gauzatuko dira eta horien inguruko komunikazioa egingo da. Aurreikusita dago ekintzek gai hauekin izatea zerikusia: zarata, emisio elektromagnetikoak, klima-aldaketa, eta abar. Helburuak dira udalerriko birziklatze-tasa handitzea, batez ere zerbitzuen sektorean (helburua da % 60ra iristea); sektoreko eragileei erakustea hondakin mota Elgoibarko zerbitzuen guztiak minimizatzeko eta gaika biltzeko sektoreko hondakinen EKONOMIA beharraz; sektoreko hondakinen gaikako birziklatze-tasa handitzeko ZIRKULARRA bilketa erraztea, batez ere ontziei, datuak jasotzea, aztertzea eta hondakin organikoei eta kartoiari horren inguruko hezkuntza dagokienez; eta sektorearen oraingo pertsonalizatua ematea arazoak eta beharrak ezagutzea, hondakinen bilketa ahal den neurrian horietara egokitzeko. Asmoa da parkeen diagnostiko bat egitea, horien mantenua, funtzionamendua eta balioespena planifikatzeko. Proiektu honen bidez hauxe lortu nahi da: epe ertain-luzerako estrategia bat diseinatzea; udalerriko berdeguneen konektibitatearen bultzatzea; azpiegitura Debako hiriberdeak sustatzea, bertoko animaliabiodibertsitatearen estrategia NATURAespezien habitat gisa; hiridiseinatzea eta naturaONDAREA biodibertsitateari balioa ematea. ondareari teknologiaren Gainera, helburu espezifikotzat hartzen erabileraren bidez balioa da teknologia berrien (handitutako ematea errealitaterako aplikatiboa) eta teknologia mugikorraren erabilera, zumardirako bisita gidatuak sortzeko. Parte hartzen duten eragileen artean, Udaleko sail batzuk (zerbitzuak, hirigintza, ingurumena, turismoa eta kirolak) eta

ENTITATEA

Orendaingo Udala

PROIEKTUA

BEGen emisioak murrizteko proiektua, abeltzaintzako ustiategietako minden kudeaketan

Jundiz Industrialdeko Mendebaldeko 1 HA lursailean hondatutako lurzoruak “material Vitoria-Gasteiz bioegonkortuarekin” eta kultibo energetikoekin leheneratzeko proiektu pilotua

Debegesa

EREMUA

KLIMAALDAKETA

Debabarreneko energia KLIMAberriztagarrien potentzialaren ALDAKETA azterketa. 1. Fasea

DESKRIBAPEN LABURRA eragile pribatuak (mantentze-zerbitzuen kontzesioa duten enpresak) daude.

Helburu nagusia da abeltzaintzan sortzen diren mindak kudeatzeko modua aldatzea, batez ere amoniako eta metanoaren emisioak. Gaur egun, minda laborantza-lurretan aplikatzeko erabiltzen den metodoa haizemailearen metodo tradizionala da; helburua, berriz, hodi esekien sistema erabiltzea da, horrek airea emititzen baitu. Aurrekariak kontuan hartuta, eta jakitun egonda udalerriko lursail hondatuen arazo nagusietako bat materia organikorik ez egotea dela, Gasteizko Udalak leheneratze-saiakera bat egin nahi du bi elementu uztartuz: “material bioegonkortua” erabiltzea eta horren ostean erabilera energetikorako nekazaritza-laborea jartzea. Jarduera horri jarraipena eta kontrola gehituko zaizkio, lurzoruaren kalitatean lortutako efektua ebaluatu ahal izateko eta bertan inpaktu negatiborik sortzen ez dela segurtatzeko. Eibar Ermuko Unibertsitatearen lankidetzarekin (Energia Berriztagarrien Gradua), energia berriztagarrien eredu bat definitzea Debabarrenerako. Energia mota hauek garatzeko potentziala aztertzea: biomasa, energia eolikoa, itsasokoa, eguzkikoa, hidraulikoa eta geotermia; negozio-aukerak eta gisa berekoak identifikatzea, eta lankidetzasareak identifikatzea. Estrategia bat eta mix energetiko berriztagarri bat ezartzeko eta EBko 20-20-20 estrategian ezarritako helburuak betetzeko.

ENTITATEA

Aiarako Koadrila

Balmasedako Udala

PROIEKTUA

Nerbioi Goieneko Elikadura Kontseilua: elikadura-eredu propio bat ezartzea

Birgaitze jasangarrirako proposamena: etxebizitzak modu jasangarrian birgaitzeko kasu praktikoa

Belenako patioaren birgaikuntza. BizikletaTolosako Udala gordelekua

EREMUA

NATURAONDAREA

KLIMAALDAKETA

DESKRIBAPEN LABURRA

Eskualdez gaindiko proiektu bat da, lehenengo fasean produktuen, ekoizleen eta bestelakoen inbentario bat egin nahi duena. Horren ostean, helburua da aurrera egiten jarraitzea sektorea kalitatezko eta hurbiltasuneko enplegu berdearen nitxo berri gisa indartzeko bidean; horri lotuta, natura-ingurunearen zerbitzu ekosistemikoen balioa nabarmendu nahi da. Balmasedako hiri-errealitatearen etxebizitza-bloke tradizional bat birgaitzeko kasu praktiko bat garatzea, udalerriko Udalak gidatuta. Kontua da udalerriko eraikin-bloke konkretu baten birgaikuntza jasangarria aprobetxatzea esku-hartze eredugarri bat sortzeko, eta, aldi berean: -bertoko gremioak prestatzea birgaikuntzako eskuhartzeetan espezializatzeko, konforta eta eraginkortasun energetikoa hobetzeko irizpideekin. â&#x20AC;&#x201C;bertoko finkaadministratzaileei kudeaketarako metodologia bat eskaintzea jabekideen komunitateen birgaikuntza-lanetarako. â&#x20AC;&#x201C; hirigintzako eta udal tresna berriak detektatzen dira birgaikuntza jasangarria sustatu eta errazteko. â&#x20AC;&#x201C;auzokideen akonpainamendurako eta birgaikuntzaren finantziaziorako laguntza programa bat sortzen da. Ezaugarri horiekin Euskadin sortutako lehenengo zentroa, alde zaharrean bizi eta euren etxeetan ez espaziorik ez igogailurik ez duten pertsonei zuzendua. Normalean, aparkalekuak helmugako lekuetan egiten dira, ez jatorriko lekuetan. Aparkalekua partaidetzaz egingo da, teilatu berde batekin.

ENTITATEA

Legazpiko Udala

PROIEKTUA DENONTZAKO KALEAK. Oinezko eta txirrindularientzako jarduera berritzaileak eta/edo kostu txikikoak sortzeko gida

EREMUA

KLIMAALDAKETA

DESKRIBAPEN LABURRA Helburua da alternatiben katalogo bat izatea bizikletaren erabiltzaileen segurtasuna hiriko kaleetan hobetzeko, ibilgailu motordunekin batera elkarrekin bizi ahal izateko.

ď&#x192;&#x2DC; 2016ko deialdia ENTITATEA

Lezako Udala

PROIEKTUA

BEGen emisioak Lezan murriztea, presentziako terminal baten bidez

Udaltalde 21 Nerbioi Ibaizabal (ArrankudiagaZollo, Eskualdeko Energiaren Arrigorriaga, Behatokia Etxebarri, UgaoMiraballes, Zaratamo, Zeberio)

EREMUA

DESKRIBAPEN LABURRA

KLIMAALDAKETA

Proiektu honen bidez, udalerriko kirol eremuetako sarbidea eta energiakontsumoa kontrolatu nahi dira, txartel pertsonalen bitartez. Halaber, aztergai dago sarbidearen kontrol mota hau beste baliabide natural batzuetara ere zabaltzea; adibidez: ura.

KLIMAALDAKETA

Proiektuaren zeregina da informazio energetikorako aplikazio bat jartzea (kontabilitate energetikoaren software bat, kanpoko laguntzarekin) fakturazioaren egokitasuna kontrolatzeko, hornidura energetikoen kontratazioa optimizatzeko eta udalerrietako eraikin eta argiteria publikoko koadro guztien jokabide energetikoa etengabe erregistratu eta aztertu ahal izateko, udalerri horiek guztiak eskualdeko plataforma bakar batean integratuz. Espero den onura nagusia da murrizketa etengabe eta finkoa lortzea kontsumo energetikoaren denboran, faktura energetikoaren gastuan eta BEGen emisioetan. Horretarako, laguntza teknikoa kontratatutako da, plataforma Udaletan eta Eskualdeko Bulegoan ezarriko da (Udalsarea 21ek BEGen emisioak kalkulatzeko erabiltzen duen metodologiak erabiliko dira, eta baita nazioarteko jakinarazpen-estandarrak, EEEak aplikatzen dituen kontsumo eta eraginkortasun energetikoaren adierazleak, eta Udalsarea 21en tokiko jasangarritasunaren adierazleen kalkulua), tresna erabiltzeko prestakuntza emango zaie udal arduradunei, informazioaren ebaluazioa egingo da, neurriak hartuko dira denbora errealean, eta kontsumoen informazioa eta txostenak argitaratuko dira modu irekian, webgunearen bitartez. Zerbitzua sei hilabetez martxan egon

ENTITATEA

Galdakaoko Udala

Durangoko Udala

PROIEKTUA

Asiako liztorrak (Vespa velutina) Galdakaoko udalerrian kudeatzeko eta kontrolatzeko ekimenak

Faktore Berdea: berrikuntzaproiektua eta erakustaldia hirigune publikoak klima aldaketara egokitzeko. Durangoren kasua

EREMUA

NATURAONDAREA

KLIMAALDAKETA

DESKRIBAPEN LABURRA ondoren, zerbitzuaren ebaluazioa egingo da eta haren jarraitasunaren inguruko orientazioa emango da. Proiektuaren helburuak hauexek dira: espezie exotiko inbaditzaile hau kontrolatzeko estrategia integral bat ezartzea; ingurumen-kalteak, lehen sektoreko jarduera ekonomikoetan sortzen duen inpaktua eta gizakiei noizbait sortzen dizkien kalteak murriztea; eta herritarrentzako informazioa eta haien parte-hartzea handitzea, herritarrei eta inplikatutako eragileei zuzendutako hitzaldi informatiboen bitartez, detekzio goiztiarreko sare bat sortzeko eta informazioa emateko espeziearen alderdi biologikoei, segurtasun-gomendioei eta jarduteko moduei buruz. Hiru fase planteatzen dira: lehenengoa, udaberrian tranpa prebentiboak jartzea; bigarrena, habiak ezabatzea; eta, hirugarrena, informazio publikoa. Horietan guztietan, zereginak Bizkaiko Foru Aldundiarekin eta Eusko Jaurlaritzarekin koordinatuko lirateke. Helburua da klima-aldaketara egokitzeko “Faktore Berde” moduko tresna bat garatzea (kontzeptu hori Berlin, Malmo eta Seattlen aplikatu da aurretik, beste leku batzuen artean, baina inoiz ere Euskadin), udalerriko esparru publikoen plangintza, diseinu eta gauzapenean aplikatzeko. Horretarako, erakusketa-proiektu bat gauzatuko litzateke Durangon (beste udalerri batzuetan ere errepikatzeko modukoa). Kartografia pedagogikoa sortuko da Durangoko espazio publikoa klima-aldaketara egokitzeko (erabakia hartzeko zereginean inplikatutako eragileek eta herritarrek ulertu ditzaketen mapak eta datuen bisualizazioak), “Faktore Berde” moduko tresna espezifiko bat garatuko da Durangorako, tresnaren aplikazioaren ondorioak gradu desberdinetan erakutsiko dituzten

ENTITATEA

Gasteizko Udala

Zarauzko Udala

PROIEKTUA

EREMUA

MapClimUrb proiektua: Hiriko Klimaren Mapa Gasteizko udal plangintzarako

KLIMAALDAKETA

Zarauzko ingurabide berdeurdina sortzea

NATURAONDAREA

DESKRIBAPEN LABURRA etorkizuneko eszenarioak garatuko dira, eta Durangora zuzendutako irtenbide konkretuak garatuko dira, Faktore Berdearen irismenari begira erabiltzekoak diren espezieak zehazten dituen landatzeplan bat barne sartuta. Proiektu honen bidez, hiriko klimaren mapa bat (HKM) garatu nahi da, hiriplangintza eta â&#x20AC;&#x201C;diseinuaren ikuspuntutik, horren bidez laguntzeko hirigileei eta hiriaren garapen egokirako erabakiak hartzeko ardura dutenei. HKMek erakusten du zer-nolako elkarreragina dagoen eskualdeko klimaren eta hiriko auzoen artean, eta zer-nolako elkarreragina duten auzoek euren artean. Hortik abiatuta, egokitzapenari eta konfort termikoaren hobekuntzari lotutako klima-gomendioak ezartzen dira, hirigileen laguntzarekin. Metodologia lau fasetan planteatzen da: eskualdeko klimatologiaren azterketa orokorra; hiriak beroa metatzeko duen gaitasunaren eta bere aireztapen potentzialaren azterketa; aireztapenaren eta hiri-klimaren mapa bat egitea; eta, azkenik, parte-hartze eta hedakuntzarako tailerrak. Azken faseak aurreikusten du Udalsarea 21eko udalerriei zuzendutako tailer bat egitea. Proiektuak ingurabide berde-urdin baten sorrera sustatzen du. Ingurabide hori udalerria inguratzen duten naturguneek osatuko lukete, eta funtzionaltasun bikoitza izango luke: berdeguneak kontserbatzea eta aire zabaleko aisialdieremuak eskaintzea. Bere ezaugarri nagusia eremu guztien arteko konexioa da, baina asmoa ez da ibilbide zirkular huts bat sortzea; izan ere, horrez gain baditu beste helburu batzuk, hala nola ingurumena kontserbatzea, herritarren osasuna eta aisialdia hobetzea, turismo mota desberdin bat eskaintzea ondare kultural bezala, kirola praktikatzeko baliabide bezala, eta abar. Ingurumen aldetik, helburu nagusiak

ENTITATEA

PROIEKTUA

Donostiako Udala

Donostia 2016: klimaaldaketarekin konprometitutako kultura

Amurrioko Udala

Amurrio EKOiztu 2016: Amurrioko industrialdeetako

EREMUA

KLIMAALDAKETA

DESKRIBAPEN LABURRA honako hauek dira: biodibertsitatea kontserbatzea; natura-guneen oraingo segmentazioa iraunaraztea; periferiako eremuen paisaia- eta natura-balioa berreskuratzea eta horien balioa nabarmentzea; periferiako industriek degradatutako eremuak berreskuratzea: klima-aldaketa moteltzea; eta lurzoru birjina babestea. Proiektuak 160.000 euro inguruko zuzkidura du 2016rako, ordurako ingurabidearen zati bat atontzea aurreikusten baita. Ekimen honen helburu nagusia da ekitaldien anbientalizazioa bultzatzea, Europako kultur hiriburua izateak eskaintzen duen aukera aprobetxatuz. Hiriko ekitaldiak biltzen dituen datu-base bat sortu ondoren (oinarrizko datuak, ekitaldiaren tipologia eta anbientalizaziorako potentziala), oraingo esperientzia aurreratuenen azterketa orokor bat egingo da, horien lagin bat hartuta (3-4). Hortik abiatuta, aitortzarako sistema bat definituko da, â&#x20AC;&#x153;Erronka Garbiaâ&#x20AC;? ekimenean lehenetsitako eremuetan oinarrituta eta horiekin bat etorrita: energia-kontsumoa, ekitaldietako partaideen mugikortasuna, hondakinen prebentziorako eta birziklapenerako neurriak, eta ingurunearen zaintza ekitaldiak dirauen bitartean. Horietako bakoitzari lotutako irizpideak ezarriko dira, eta ekintza estandar multzo bat ere bai. Ekimena Udaletik komunikatu eta hedatuko zaie ekitaldi guztiei, eta, azkenik, aitortza-sistema aplikatuko zaie parte hartzen duten ekitaldiei. Aitortza modu orokorrean eta kategoriaz kategoria egitea proposatzen da. Proiektuaren bitartez, ekitaldien anbientalizazioa bultzatu nahi duten beste europar hiriburu batzuetara esporta daitekeen ekimen eskaini nahi da.

Berringurumena 2015 programaren EKONOMIA bitartez, Amurriok proiektu bat gauzatu ZIRKULARRA zuen ekologia industrialeko eredu baten

ENTITATEA

PROIEKTUA

EREMUA

hondakinen gaikako bilketa hobetzea

O単atiko Udala

DESKRIBAPEN LABURRA

oinarriak ezartzeko, etorkizunari begira. Enpresekin egindako bileretan (industrialdez industrialde egin ziren), lehentasun batzuk ezarri ziren, eta horietako bat proiektu honetan aurkeztutakoa da, alegia, Aldaiturriaga Industrialdeko hondakinen kudeaketa optimizatzea, kudeaketa konpartituko proiektuak bultzatzearen bitartez. Lortu nahi diren helburuak honako hauek dira: sortutako hondakinak jatorrian hobeto bereiztea (hondakin arriskutsuak eta ezarriskutsuak); frakzio bakoitza batzeko logistika hobetzea (gaikako bilketarako eredu alternatiboak aztertzea); proiektuari Udalaren eta enpresen arteko lankidetzaeredu batetik heltzea; eta udalerriko gainerako enpresetara estrapolatu daitekeen proiektu pilotu bat egitea (bi hilabeteko iraupenekoa). O単atin, bio-hondakinaren kudeaketa deszentralizatua etxeko eta komunitateko konpostatzearen bidez egiten da (deszentralizatua); proiektu honen bitartez aztertu nahi dute zer-nolako eredua den egokia bio-hondakinen kudeaketarako: etxeko konpostatze gehiago egitea, komunitateko konpostatzea, edo tokiko konpostatze-planta zentralizatu bat versus udalez gaindiko planta bat. Proiektuak Konpostatze aztertuko du Oi単atin bertan kokatutako deszentralizatuaren eta konpostatze-planta zentralizatu baten EKONOMIA zentralizatuaren ereduen bideragarritasun tekniko-ekonomikoa; ZIRKULARRA bideragarritasun-plana O単atiko udalerrian bertan zentralizatutako planta udalerrian bat ezarri, kudeatu eta tratatzeko ratio/kostua, udalez gaindiko planta batekin alderatuta (distantziaren arabera); oraingo konpostatze deszentralizatua aztertzea, emaitzak antzeko udalerrietarako estrapolatzeko eta, horrela, bio-hondakinak kudeatzeko sistemak planifikatzen laguntzeko; eta jarduera zein komunitateko konpostatzearen erabiltzaileen eta administrazioaren arteko harremanak

ENTITATEA

PROIEKTUA

EREMUA

DESKRIBAPEN LABURRA

arautzeko protokolo bat. Emaitza gisa, adierazle konparatiboen sistema bat lortuko da frakzio organikoa tratatzeko sistemetarako (etxekoa, komunitarioa eta zentralizatua); hori lagungarria izango da erabakiak hartzeko eta proiektua beste eremu geografiko batzuetan aplikatzeko, Eusko Jaurlaritzak konpostatze komunitarioko guneei buruz emandako jarraibidera egokituta; konpostatze komunitarioko unitate pilotu bat garatuko da, proiektuan garatzen diren protokoloak garatu ahal izateko; eta konpostatze komunitarioko guneen betekizun teknikoak ezarriko dira. Proiektuak inausketa eta sega-lanen kudeaketa egoki bat planteatzen du (udalerriak nekazaritza izaerako 15 gune txiki ditu, eta bertan hondakinak ugariak dira eta ez dira modu egokian kudeatzen); planteatzen du, halaber, frakzio organikoa bereizteko eta kontrolatzeko sistema bat Bio-hondakinak eta inausketaezartzea, konpostatze autonomoaren eta Donemiliagako hondakinak ingurumen, gizarte EKONOMIA konpostatze komunitarioaren bitartez; eta, Udala eta ekonomiaren onerako ZIRKULARRA azkenik, konpost hori udal eremuen balorizatzeko proiektua hobekuntzan erabiltzea, lurzoru degradatuak berreskuratzeko eta nutriente gutxi dituzten lurren kalitatea hobetzeko. Lehenengo fasean (2016), etxebizitzetako hiri-hondakin solidoak jorratuko dira, eta bigarren fasean (2017) establezimendu gastronomikoen eta industrialdeetako enpresen hiri-hondakin solidoak.

Jardunbide egokien fitxa eredua

IZENBURUA

7800 biztanle

LEKUA LURRALDEA DENBORAESPARRUA

BIZKAIA tartea Lurralde eta antolamendua Biodibertsitate ingurunea

eta

natura-

Mugikortasuna eta garraioa ALOR TEMATIKOA

Alor tematikoa x batez seinalatu (aukeratu bat)

X AALBORG K.

Konpromisoak x batez seinalatu (aukeratu bat edo batzuk)

Udal administrazioaren ingurumen-kudeaketa Sentsibilizazioa eta kontsumo jasangarria Komunikazioa eta herritarren parte-hartzea Garapen ekonomikoa Lan-merkatua Ongizatea eta gizarte-inklusioa Kultura

Ura Hondakinak Energia Atmosfera Klima-aldaketa eta inpaktu Osasuna globala Akustika Euskara Lurzoruak Berdintasuna Ingurumen-arriskua Etxebizitza Jarduera ekonomikoen Bizikidetza ingurumen-kudeaketa 1-Gobernatzeko formak 2-Jasangarritasunera zuzendutako udal kudeaketa 3-Natura-ondasun komunak 4-Kontsumo eta bizi-ohitura arduratsuak 5-Hirigintzako plangintza eta diseinua 6-Mugikortasuna hobetzea eta trafikoa murriztea 7-Osasunerako tokiko ekintza 8-Tokiko ekonomia bizidun eta jasangarria 9-Berdintasuna eta gizarte-justizia 10-Tokiko mailatik maila globalera Zaintza eta kontrolerako programak

IZAERA

Izaera x batez adierazi (aukeratu bat)

Udal kudeaketa X

Obra eta proiektuak gauzatzea Hezkuntza, sentsibilizazioa eta parte-hartzea Politikak, planak eta ekintza juridikoak Zerbitzuak

Birgaikuntzako kasu praktiko bat abiatzea Balmasedeko hiri-errealitatearen etxebizitza-bloke tradizional batean, udalerriko Udalak gidatuta, eragilea bloke horretako Jabeen Komunitatea izanik. OZTOPOAK

   DESKRIBAPENA



Ekimena auzokideena izan behar da; udala elementu dinamizatzailea da, bultzatzailea, baina gauzapena jabeen konturakoa da. Zenbait eragile koordinatu behar dira: jabeak, finken kudeatzaileak, inplikatutako teknikariak (arkitektoak, kontratistak, eta abar), Udala. Euren izaeragatik gastu ekonomiko mardula eskatzen duten jarduerak dira. Auzokideek EATak ez ezagutzea eta horien aurrean duten mesfidantza.

ARRAKASTA FAKTOREAK

 

ONURADUNAK KOSTUA

Auzokideekin hitz egiteko foro ireki bat eratzea. Lantalde txikiago bat eratzea, komunitateko ordezkariekin, finken kudeatzaileekin, teknikariekin eta Udalarekin, plangintzaz eta dinamizazioaz arduratu dadin.  Jabeen komunitateen berezko funtzionamenduari buruzko ezagutza espezializatua izatea.  Proiektua finantzatzeko mekanismoak modu garbian ezartzea.  EATak berak ezarritako kostuak alderatzea ingurumen aldetik onena den aukeraren kostuekin. Etxebizitzen jabeak, Udala, finken kudeatzaileak, inplikatutako gremioak, herritarrak –orokorrean-. 38.115,00 €. INPAKTU GLOBALA

Aukeratu: txikia, ertaina edo handia:

EMAITZAK

INGURUMEN-INPAKTUA/INPAKTU SOZIALA/INPAKTU EKONOMIKOA

Aukeratu: ingurumenekoa, ekonomikoa eta/edo soziala (1 edo batzuk):

ERANTZUNKIDETASUNA

Aukeratu txikia, ertaina edo handia:

Handia kasu guztietan. Emaitzen zerrenda laburtua: Etxebizitza-bloke baten birgaikuntza jasangarria. Tokiko gremio eta enpresentzako prestakuntza. Tokiko finka-administratzaileei metodologia bat eskaintzea jabekideen komunitateen birgaikuntza jasangarriko obrak kudeatzeko.  Tokiko administrazioak oinarrizko irizpide batzuk ezartzea ingurumen aldetik jasangarria den esku-hartzerako KONTAKTUA:    

INFORMAZIO GEHIAGORAKO

Entitatearen izena: Tel.: 946800000 Helbide elektronikoa: Webgunea: Esteka interesgarriak: