6 minute read
PlusVriend krijgt een duwtje in de rug
Nationale Bank van België geeft PlusVriend een duwtje in de rug
Tekst: Karen Callaert en Ann Van de Vloet Foto’s en logo: ©NBB
Advertisement
Karen en Ann bemanden onze infostand aan het bedrijfsrestaurant van NBB
De Nationale Bank van België (NBB) associeer je waarschijnlijk niet direct met
goede doelen. Toch is maatschappelijk verantwoord zijn één van haar kernwaar-
den. Zo heeft de NBB een lange traditie met het zogenaamde mecenaat waarbij
ze maatschappelijk waardevolle projecten steunt. Dit jaar kwam PlusVriend van
UilenSpiegel aan de beurt.
De Nationale Bank van België
De NBB is verantwoordelijk voor taken van algemeen belang, zoals zorgen voor de stabiliteit van prijzen en de financiële sector. Daarnaast heeft ze een stevige reputatie wat het verzamelen van economische data betreft en is ze gekend voor de hoge kwaliteit van haar talrijke statistische analyses. Je komt ook in aanraking met haar werk als je ergens betaalt, want dankzij de NBB kan je erop vertrouwen dat de bankbiljetten veilig zijn en dat digitale betaalsystemen efficiënt en correct werken.
Het mecenaat
Medewerkers van NBB kunnen projecten voorstellen voor het mecenaat, waaruit er jaarlijks drie gekozen worden. De betrokken medewerker wordt peter of meter en zet een actie op touw waarbij personeelsleden een gift kunnen doen. Na het afsluiten van de actie verdubbelt NBB het totale bedrag.
Karen, Human Resources Advisor bij de NBB, stelde dit jaar vzw UilenSpiegel en in het bijzonder het PlusVriend-project voor. Dit stimuleert vriendschappen tussen lotgenoten met een psychische kwetsbaarheid* en kwam net uit de startblokken toen de coronacrisis uitbrak. Naast de werking droogde ook de financiering op als gevolg van deze crisis. Bij de heropstart in 2022 moest er dan ook op zoek worden gegaan naar nieuwe financiële middelen.
Het directiecomité van de NBB erkende de meerwaarde van het PlusVriend-project. Tijdens de lockdowns moesten we immers allemaal menselijk contact missen. De crisis leverde daarmee overtuigend bewijs dat isolement en armoede erg nadelig kunnen zijn voor de geestelijke gezondheid.
We lieten ons zien
Toen we het nieuws kregen, schoten we in actie om een campagne voor een maand op poten te zetten: een aangepaste schermachtergrond voor de NBB-ers, drukwerk voor de actie, vermelding op de website, een artikel in het personeelsblad en een infostand aan het bedrijfsrestaurant. Dat loonde, want mede dankzij de fiscale aftrekbaarheid stortten de personeelsleden € 2.740 op de UilenSpiegel-rekening. De verdubbeling door de NBB brengt het totaal op € 5.480.
Geld dat we dankbaar gebruiken: • voor nieuwe duo’s, • voor locaties voor de PlusVriend-cirkels die zich buiten de geestelijke gezondheidszorg bevinden, opdat de drempel naar activiteiten in de samenleving gemakkelijker genomen kan worden, • voor een drankje of soepje, omdat het bij iets lekkers gewoon gemakkelijker is om kennis met elkaar te maken en aan de praat te blijven.
In gesprek met Steven Vanackere
Omdat vicegouverneur Steven Vanackere de actie een warm hart toedraagt, konden
we bij hem op gesprek. Zijn huidige werkgebied is weliswaar de financiële wereld, maar misschien ken je hem nog als minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin in de Vlaamse regering (2007-2008). Waar zijn voorgangster Inge Vervotte geestelijke gezondheid, en dan in het bijzonder suïcidepreventie, volop onder de aandacht bracht, zette hij het werk verder door te zorgen voor een hogere financiering. Zijn interesse is er nog steeds. Stof genoeg dus voor een interessante en uitdagende babbel op een zonnige vrijdagochtend.
Drempels wegwerken
Geestelijke gezondheid in de maatschappij en op de werkvloer vindt Steven Vanackere belangrijk. Waar het gezin de eerste plaats is waar een psychische kwetsbaarheid zich kan manifesteren, kan je er ook op de werkplek mee geconfronteerd worden. We moeten drempels wegwerken voor wie het moeilijk heeft én voor de collega’s in het omgaan met kwetsbaarheid.
Psychisch zorg dragen voor elkaar is makkelijker als je fysiek aanwezig bent op de werkvloer. Het continue telewerken in de coronacrisis maakte dat de groepscohesie onder druk kwam te staan. Het belette spontane contacten met collega’s, bijvoorbeeld tijdens de lunchpauze. Er was amper ruimte voor serendipiteit, waarbij je toevallig iets interessants of nuttigs te weten komt waarnaar je niet per se op zoek was.
Daarbij is het geen kwestie van weer naar het normaal van vóór de crisis te gaan. Die heeft het belang van geestelijke gezondheid mee op de voorgrond geholpen. Volgens Steven Vanackere is de rol van de werkgever een context te creëren waarbinnen moeilijke thema’s bespreekbaar zijn. Vaak ontbreekt het ons aan de taal om het gesprek aan te gaan. Hoe herken je signalen dat iemand zich niet goed in zijn of haar vel voelt? Hoe ga je daar als collega of leidinggevende mee om? Hoe voer je zo’n delicate gesprekken in een professionele context? Hoe reageer je als iemand niet het standaardantwoord ‘goed’ geeft op de achteloze vraag ‘hoe gaat het?’? Wat als je geen leuke samenvatting van de vakantie of het weekend krijgt, maar: ‘het lukt me allemaal niet zo goed’? Ga in elk geval het gesprek aan, wees vriendelijk voor elkaar, moedig eventueel aan om hulp te zoeken. Kwetsbaarheid mag niet in de vergeetput geduwd worden, het hoort bij het leven.
Velen halen fierheid uit hun arbeidsprestaties en kwetsbaarheid past moeilijk in het competitieve plaatje. Steven Vanackere spreekt over een continuüm, eerder dan een tweedeling kwetsbaren versus onkwetsbaren. Dit wij-zij denken houdt het stigma in stand. Het gebruik van de woorden ‘psychische kwetsbaarheid’ bevestigt eerder de paradox en versterkt de waan van de zogenaamde onkwetsbaarheid. In de loop van een mensenleven kan er veel gebeuren wat kwetsbaarheid doet overgaan in (tijdelijk) disfunctioneren. Iedereen is kwetsbaar.
In België, en bij uitbreiding in het Westerse arbeidsmodel, is werken structureel een zaak van alles of niets. Een groep (vaak tussen 30 en 50 jaar) werkt heel hard, en een andere groep blijft inactief, omdat ze in dit model niet de weg vindt naar en in de arbeidsmarkt. Dat kan anders. Men slaagt er in de Scandinavische landen beter in om rekening te houden met de andere rollen van de werknemer, bijvoorbeeld de ouderrol of de rol van mantelzorger. Tijdelijk in en uit de arbeidsmarkt stappen of deeltijds aan de slag gaan, is er meer ingeburgerd. Dit vraagt politieke beslissingen.
Vicegouverneur van NBB Steven Vanackere draagt de steunactie een warm hart toe
UilenSpiegel en stigma op de werkvloer
Steven Vanackere ziet een rol weggelegd voor UilenSpiegel om bijvoorbeeld via een samenwerking met het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen) werkgevers raad te geven. Welke signalen kunnen duiden op problemen? Hoe creëer je een leiderschapsstijl die openheid biedt voor moeilijke gesprekken? Dat kan bijvoorbeeld door getuigenissen over goede praktijken.
Over de zin van quota is hij eerder terughoudend. Tijdelijke quota kunnen helpen om vooroordelen te doorbreken. Duurzame quota daarentegen kunnen die vooroordelen net bestendigen. Een begrijpelijke reactie van een werkgever, maar we vragen ons daarbij af of we niet opnieuw te veel focussen op individuele prestaties. Wat met de groepsintelligentie? Heeft onze maatschappij geen nood aan meer groepsdenken waar iedereen zijn plaats heeft om op lange termijn tot betere resultaten te komen voor de volledige samenleving?
Dat UilenSpiegel als middenveldorganisatie een brugfunctie opneemt, ook naar de samenleving toe, is cruciaal. Lotgenotencontact is heilzaam en moet vooral inzetten op empowerment. Het mag geen vlucht uit de samenleving faciliteren of louter functioneren als echokamer.
De uitdagingen zijn groot, zowel voor UilenSpiegel als voor de brede samenleving en de politiek. Met bijdragen als die van de NBB zetten we echter stapjes in de goede richting!
