13 minute read
Kritische blik op inbraakwering wijk, complex en woning
Jury bezoekt genomineerden Beste PKVW project
Kritische blik op inbraakwering wijk, complex en woning
Advertisement
Juryvoorzitter Sybren van der Velden Walda (links) inspecteert samen met Corstiaan Duim en Yara van Camerijk van Woonstad Rotterdam en Jacqueline de Beer (rechts) van Safe Beveiliging een studentenwoning aan de Mathenesserlaan.
Op de Veilig Wonen Dag op 29 juni zijn de jaarlijkse PKVW-prijzen uitgereikt. Daaronder de prijzen voor het beste PKVW-project. Ter beoordeling van de drie genomineerde projecten, toog de jury naar Maastricht, Veenendaal en Rotterdam. Raam en Deur mocht mee op pad.
Op de eerste jurydag staan Maastricht en Veenendaal op het pro gramma. De leden van de jury worden ’s ochtends bij woningcorpora tie Servatius Wonen en Vastgoed in de hoofdstad van Limburg ont vangen. Gastheren Jean van Helden, senior projectleider van Servatius en Cor van Koert, vaste PKVW bouwplanadviseur van Servatius, presenteren daar de activiteiten van de woningcorporatie op het gebied van het Politiekeurmerk Veilig Wonen.
Juryleden
De jury bestaat uit voorzitter Sybren van der Velden Walda, landelijk projectleider woninginbraak, heling, senioren en veiligheid van de Nationale Politie, Hans Schelvis, adviseur van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CVV), Koos Royers, zelfstandig adviseur vastgoed en onderhoudsmanagement en voorheen werkzaam als hoofd realisatie bij woningcorporatie Staedion in Den Haag en Sophie de Clercq, secretaris van de jury en projectleider van de Veilig Wonen Dag.
Als de jury zich heeft verzameld en is voorzien van een stuk Limburgse vlaai, openen Jean van Helden en Cor van Koert de dag.
Woningbezit op PKVW-niveau
Als senior projectleider houdt Van Helden zich binnen Servatius vooral bezig met sloop en nieuwbouwprojecten. “We hebben in 2016 besloten om ons totale woningbezit van ruim 11.000 woningen PKVW gecertificeerd te krijgen of op PKVW niveau beveiligd te krij gen. Nieuwbouw én bestaande bouw. Dus ook bij renovatieprojecten is PKVW een belangrijk uitgangspunt. Tot nu toe zijn er zo’n 1400 bestaande woningen PKVW gecertificeerd en zitten er circa 400 woningen in de drie projecten naar certificering. Niet overal komt een nieuwe keuken of badkamer, maar PKVW komt er in alle gevallen”, licht Van Helden toe.
Cor van Koert, woningcorporatie Servatius
Corstiaan Duim (links) en Yara van Camerijk van Woonstad Rotterdam en Jacqueline de Beer (rechts) van Safe Beveiliging uit Barendrecht zijn de vaste PKVW-partner van de Rotterdamse corporatie.
Woonstad Rotterdam heeft veertien negentiende-eeuwse panden getransformeerd in 78 moderne en PKVW-gecertificeerde studenten- en jongerenwoningen. Het overdekte binnenterrein van Maurits & Jacob biedt bewoners een gezellige ontmoetingsplek.
Daarvoor doet de corporatie een beroep op Securikoers, het PKVW bedrijf van Van Koert. “Bij nieuwbouwprojecten controleer en advi seer ik vanaf de tekenfase en vaak ook tijdens de uitvoering tot aan de uiteindelijke inspectie en certificering aan toe”, aldus Van Koert.
Nieuwbouwprojecten
Op een plattegrond van Maastricht wijst Van Koert de juryleden waar Servatius sinds 2017 en 2018 renovatie en nieuwbouwprojecten heeft uitgevoerd en dus de inbraakpreventie in woningen, complexen en wijken op peil brengt. Daaronder ook de 87 nieuwbouwwoningen in de Tillystraat. Van Koert: “Die zijn opgeleverd en PKVW gereed, alleen de certificering laat nog op zich wachten omdat we met een uitdaging zitten om het hele complex gecertificeerd te krijgen.” De deur naar een houten fietsenberging op het plein voor de wonin gen blijkt die uitdaging te zijn. “Daarvoor moet een ander slot in de deur gezet worden en als het goed is, gebeurt dat op korte termijn.”
Trots van Maastricht
Ook de zeven andere nieuwbouwprojecten worden kort besproken. Voor één daarvan vraagt Van Koert extra aandacht. “Dat is de Groene Loper, toch wel de trots van Maastricht. Op het dak van de tunnel van de A2 die dwars door de stad loopt, is over de hele lengte een groene strook aangelegd met in het midden een laan voor fietsers en voetgangers. Langs de Groene Loper liggen de rijbanen voor autoverkeer en daarom heen worden ruim 1100 woningen gebouwd. Servatius neemt er daar van 141 voor zijn rekening.” Met de Groene Loper maakt Van Koert een bruggetje naar de renova tieprojecten, want een belangrijke opdracht binnen dat project is te zorgen voor ‘fysieke en maatschappelijke verbinding met de aangren zende oude wijken’. “De wijken waarin Servatius woningen bezit, zijn of worden gerenoveerd en daarmee ook PKVW gecertificeerd.”
Dispensatie
Vooral tijdens de bespreking van de bestaande wijken en complexen die de corporatie op PKVW niveau bengt, gaat het regelmatig over dispensaties die op sommige projecten worden verleend. Zoals in de wijk Blauwdorp waar bleek dat 50 woningen een tussendeur van de schuur naar de woning hadden. Schuren en bergingen zijn volgens Schelvis een onderschat onder deel in het inbraakwerend maken van woningen. “Terwijl steeds meer mensen daar hun dure scooter of elektrische fiets stallen. ”Daarom vindt hij, en daarin staat hij niet alleen, dat alle bergingsdeuren in de bestaande bouw zouden moeten voldoen aan de inbraakwerend heidseisen. “Als er een directe verbinding tussen berging of schuur en het woonhuis is, is het wél verplicht.” Nadat uit onderzoek bleek dat de constructie van de tussendeur vol doende sterk was en er bij de woningen geen achterom aanwezig was, werd dispensatie verleend.
Bewoners adviseren
Hoewel woningen op PKVW niveau brengen een belangrijke stap is, zijn die woningen daarmee niet automatisch veilig tegen ongenode gasten. “Het gedrag van bewoners speelt een grote rol, want als zij ramen of deuren niet afsluiten als ze weggaan, maak je de kans op een woninginbraak weer een stuk groter”, schetst Van der Velden Walda.
Jean van Helden, senior projectleider van Servatius Wonen (links) en Cor van Koert, de vaste PKVW-bouwplanadviseur van de corporatie, leiden de jury door een gerenoveerde wijk. Terwijl juryvoorzitter Sybren van der Velden Walda op de achtergrond in gesprek is met een buurtbewoner, bespreken adviseur Royers, Van Koert en Van Helden de maatregelen die zijn genomen om de wijk op PKVW-niveau te krijgen. Aan het eind van het bezoek in Maastricht trekt de jury naar de Tillystraat om te kijken bij de houten fietsenstalling, die nog PKVW certificering voor het hele complex in de weg staat. Jurylid Koos Royers (midden) bespreekt de probleemdeur met Cor van Koert (op de rug gezien). Jean van Helden luistert toe.
Van Helden en Van Koert beamen dat. “Daarom adviseren we bewo ners ook actief over wat ze wel en niet moeten doen als ze de woning verlaten, maar ook als ze thuis zijn. Niet al onze huurders zijn dage lijks met de veiligheid van hun woning bezig.” Zowel in nieuwbouw als renovatie blijkt de aandacht van partners in de keten voor de eisen van PKVW te verschillen. Van Koert: “Je bent afhankelijk van de mensen die het werk uitvoeren. Als een uitvoerder enthousiast is over PKVW, scheelt dat enorm. Je weet dan dat er conse quent aandacht is voor de maatregelen die genomen moeten worden.” Royers herkent dat uit zijn tijd bij Staedion. “Vaak ontbreekt de bin ding met inbraakveiligheid en wordt het vooral als lastig ervaren.” Na afloop van het gesprek rijdt het gezelschap naar de Tillystraat om te kijken of het nieuwe slot in de deur van de fietsenstalling al is geplaatst. Als de juryleden op het plein tussen de woningen rondlo pen, blijkt meteen hun interesse in het keurmerk. Zo kijken ze kri tisch naar de straatverlichting en de verlichting bij de schuren aan de achterzijde van enkele woningen. “PKVW is meer dan de woning alleen, ook de directe omgeving speelt een belangrijke rol”, aldus Schelvis.
Zien en gezien worden
De volgende halte voor de jury is Veenendaal. In de nieuwbouwwijk Veenendaal Oost verrijzen onder regie van het Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal Oost (OVO) 3200 woningen. Alle woningen krijgen het PKVW certificaat. De bouw ligt in handen van een publiek private samenwerking (PPS) van de gemeente Veenendaal met Grondexploitatie Quattro Veenendaal C.V., een consortium van marktpartijen: Latei projectont wikkeling uit Amersfoort, Patrimonium woonservice en Van Elst Vastgoed, beide uit Veenendaal. Samen met Sacha Berg, communicatieadviseur voor Veenendaal Oost, ontvangt Rien ter Burg – procesmanager bij OVO – de jury in het informatiecentrum bij de entree van de nieuwe woonwijk. Ook PKVW bouwplanadviseur Gerrit Enkelaar van Enkabo is aanwezig. Hij is, als het om PKVW gaat, vanaf het begin betrokken en door de jaren heen voor ontwikkelaars en bouwers een bekende geworden. “Door veel op de bouwplaats aanwezig te zijn, zie ik niet alleen veel, maar word ik ook gezien. Dat is belangrijk.” Ter Burg vertelt dat PKVW certificering al uitgangspunt was bij de eerder ontwikkelde woonwijk Dragonder Oost, met 800 woningen, en nu dus in Veenendaal Oost. “Alleen toetsen en niet of slechts gedeel telijk uitvoeren was voor ons geen optie. Daarom kiezen wij gezamen lijk voor keuring en certificering.” Dat OVO er veel aan gelegen is om de nieuwbouwwoningen PKVW gecertificeerd te krijgen, blijkt uit het gegeven dat het ontwikkelings bedrijf niet alleen de kosten op zich neemt van het toetsen en keu ren, maar ook van de certificering.
Het voordeel van de PPS
De PPS stelt OVO volgens Ter Burg in de gelegenheid PKVW aan ont wikkelaars en bouwers op te leggen. “Op de keper beschouwd zijn we een private onderneming en wij mogen dit contractueel met hen over eenkomen.” Een voorwaarde die de gemeente Veenendaal publiekrechtelijk niet zomaar mag hanteren, weet Hans Schelvis. “Tegen die vraag lopen meer gemeenten aan. Mag je meer eisen dan in het Bouwbesluit is vastgelegd?” Ter Burg: “Door het PKVW als voorwaarde in de overeen komsten met de uitvoerders op te nemen, hebben wij dit opgelost.”
Gerrit Enkelaar, Enkabo
De verschillende deelprojecten in Veenendaal Oost worden veelal met dezelfde partijen uitgevoerd. “Zij zijn op de hoogte van de PKVW eisen en gaan daar in de regel goed mee om. Dat tijdens de bouw wordt gecontroleerd en dat de woningen bij oplevering worden gekeurd, helpt hierbij. Ook een zo nodig vasthoudend optreden van de bouwplanadviseur is van belang.”
Veiligheid op wijkniveau
Op de vraag van de jury of nog steeds de stelregel ‘alles of niets’ geldt, antwoordt Ter Burg bevestigend. “De grootste kans op succes heb je door bij de stedenbouwkundige planvorming al rekening te houden met een veilige woonomgeving en vandaaruit toe te werken naar PKVW op woning en complexniveau.” Staand bij de maquette van de wijk geven Ter Burg en Berg tekst en uitleg over hoe de inrichting van de openbare ruimte kan bijdragen aan een sociaal veilige omgeving. Als het gezelschap even later een kijkje neemt in een deel van de wijk dat nog in aanbouw is, blijkt dat
er inderdaad veel aandacht is besteed aan goede zichtlijnen en door kijkjes die de sociale controle verhogen.
6500 studentenwoningen
Een week later reist de jury af naar Rotterdam voor een bezoek aan woningcorporatie Woonstad Rotterdam. Met het certificeren van 6500 studentenwoningen heeft deze corporatie de derde nominatie voor het Beste PKVW project in de wacht gesleept. Inkoper Corstiaan Duim en Yara van Camerijk, projectleider techniek van Woonstad Rotterdam lichten het traject toe, samen met Jacqueline de Beer, eigenaar van Safe Beveiliging, vaste PKVW partner van de corporatie. Nadat Woonstad Rotterdam in 2006 en 2007 een deel van zijn woningbezit PKVW gecertificeerd had, was het tien jaar later tijd voor de hercertificering van die woningen en complexen. “We hebben beleid gemaakt voor langjarige aandacht voor het Politiekeurmerk Veilig Wonen – een plan voor tien jaar om zo de hercertificering van PKVW te borgen. Tevens kijken we naar mogelijkheden voor de uit breiding van het aantal woningen met PKVW certificaat”, zegt Van Camerijk. Verspreid over Rotterdam bezit de corporatie 65.000 verhuureenhe den – van sociale en sociaal+ tot vrijesectorwoningen en van studen tenhuisvesting tot bedrijfsruimtes.
Wensen, geen eisen
Voor het tienjarenplan werd een aanbesteding gemaakt. “Daarin was niet alleen het PKVW een belangrijk speerpunt, we hebben ook goed naar de prijs kwaliteitverhouding gekeken. Bij alles wat we doen willen we ons beschikbare budget zo goed mogelijk inzetten”, zegt Duim. Een belangrijke uitdaging bij dit project zijn de bewoners. “Uiteindelijk zijn we mede van hen afhankelijk of we overal PKVW certificering kunnen waarmaken. Daar hebben we tijdens de aanbe steding goed naar gekeken omdat we van onze partner een actieve rol verwachten.” “Zeker voor het hercertificeren is het werk vaak niet ingewikkeld”, vult De Beer aan. “Een nieuw slot plaatsen en zorgen voor een rook melder op iedere verdieping zijn de voornaamste ingrepen. Maar de organisatie van het werk vraagt meer tijd en inzet.” Safe Beveiliging uit Barendrecht kwam in de ogen van Woonstad Rotterdam als beste uit de bus en is sindsdien vaste partner van de corporatie. In complexen en wijken waar woningen opnieuw gecertificeerd moe ten worden, werkt Safe Beveiligingen met vaste medewerkers. “We zorgen dat zij bekende gezichten worden in zo’n straat of complex zodat ze makkelijker contact kunnen maken met de bewoners. Uiteindelijk willen we alle woningen in de straat of complex aanpak ken, het liefst binnen een zo kort mogelijk tijdsbestek.”
Onder de deur
In het maken van de afspraken hebben de medewerkers van Safe Beveiliging inmiddels handigheid gekregen. De Beer: “Zo weten we dat een mail niet werkt, net als een briefje in de brievenbus – zeker in complexen met postbussen buiten de woning, daar verdwijnt zo’n uitnodiging om een afspraak te maken vaak bij het oud papier. Wat wel goed werkt is een briefje onder de deur door schuiven. Zo berei ken we veel mensen.” Ook de centrale terugkomavonden zijn succesvol. “Dan komt een medewerker van ons een of twee avonden in een week langs. Meestal zijn de bewoners dan wel thuis en kunnen we ons werk doen. Zo kun nen we de planning vaak halen”, aldus De Beer, die toevoegt dat in 2021 de jaarplanning volledig is gehaald. Yara van Camerijk: “Door die avonden aan te kondigen op posters, die we op centrale plekken in de complexen ophangen, vergroten we het succes ervan.”
Bij mutatie naar PKVW
De komende jaren wil Woonstad Rotterdam 5000 bestaande wonin gen PKVW gecertificeerd krijgen. Duim: “Dat doen we in ieder geval bij verhuizingen. Dan kun je eenvoudig de woning in en het werk organiseren.” Bij de nieuwbouwprojecten van Woonstad Rotterdam wordt vastge houden aan de eisen van het Bouwbesluit. Van Camerijk: “Nog geen PKVW, maar we zijn wel met collega’s in de corporatie in gesprek om te zorgen dat we ook daar PKVW standaard maken.” Juryvoorzitter Van der Velden Walda ziet het als gemiste kans. “Het is jammer dat het nog niet in jullie nieuwbouw wordt meegenomen.” De certificering van de studentenwoningen en de geborgde aandacht voor hercertificering zijn voor de jury reden om de corporatie te nomi neren. Schelvis: “Daarin zijn jullie als corporatie uniek, ik kom dit bij jullie collega’s niet tegen.” Gevraagd naar de keuze van Woonstad Rotterdam om de studenten woningen te certificeren, antwoordt Duim: “Er was budget voor en vaak zijn deze woningen geclusterd. Je kunt dan relatief snel meer dere woningen of een complex aanpakken.” Het jurybezoek wordt afgesloten in een studentwoning aan de Mathenesserlaan, waar de aanpassingen hebben geleid tot een PKVW gecertificeerde woning.
In Veenendaal nemen juryleden Koos Royers en Hans Schelvis (midden) samen met PKVWbouwplanadviseur Gerrit Enkelaar een kijkje in een deel van Veenendaal-Oost dat nog in aanbouw is. Van rechts naar links: Koos Royers, Sybren van der Velden Walda, Hans Schelvis, Gerrit Enkelaar (deels achter arm) en Marcelino Levering (senior adviseur preventie woninginbraken / PKVW).
Staand bij de grote maquette van de wijk in het informatiecentrum geven Ter Burg en Berg (beiden van Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal-Oost) tekst en uitleg over hoe de inrichting van de openbare ruimte bij kan dragen aan een sociaal veilige omgeving.
