weekJOURNAAL 39 e jaargang
2023 Week 43 Woensdag 25 oktober
STAMBOOM CAFÉ IN BIBLIOTHEEK OIRSCHOT
AFSCHEID NEMEN & GEDENKEN
SPOOKTACULAIRE AVOND VOL GRIEZELPLEZIER!
VAN LEVEND POPPENKAST TOT HOOGHOUDTOERNOOI
3
12-16
11
17
OOK OIRSCHOTS WEEKJOURNAAL STRAATPRIJS WEER TE WINNEN
Macaber weekend ligt in het verschiet Halloween; een gelegenheid waar ons mooie dorp met haar vele smalle straatjes en donkere steegjes zich bij uitstek voor leent. Niet voor niets vindt sinds een aantal jaar het grootste outdoor griezel-event van Nederland plaats rondom de historische Markt. Aanstaande zaterdag 28 oktober is het weer zover en wordt het centrum een verzamelplaats voor zigeunerheksen, witte wieven en allerlei andere huiveringwekkende figuren. DOOR RUDI MULLER Halloween in Oirschot is niet zomaar een toevallig samenkomen van alles wat eng is, er zit steevast een verhaal achter ter inspiratie voor de acts en het publiek om zich te verkleden. Binnen het fictieve verhaal is enerzijds ruimte voor stukjes geschiedenis die deels op waarheid berusten en personages die echt bestaan hebben maar daarnaast maakt schrijver Leon Vingerhoeds dankbaar gebruik van zijn rijke fantasie. Dit jaar willen Heer Sweerts de Landas en zijn handlangers de Oirschotse bevolking opzadelen met de pest, omdat zij zich niet willen aansluiten bij het hen opgedrongen protestantse geloof. In de klokkentoren van de basiliek bevindt zich Gibba, een gebochelde wiens gezicht veel weg heeft van
Eng kan soms ook heel mooi zijn
dat van een monster maar met het hart op de juiste plek. Tijdens een ontsnapping uit de toren komt hij in contact met Natalja, een zigeunermeisje. Samen met haar oma, die beschikt over bovenaardse krachten, zorgen ze ervoor dat de plannen van Sweerts de Landas in de soep lopen. Zijn mannen sneuvelen in het moeras van de witte wieven. Route Gedurende de vier kilometer lange tocht op zaterdag 28 oktober worden vanaf 19.00 uur allerlei scènes uit het verhaal op verschillende locaties vertolkt. Zo is natuurlijk Brouwerij Vandeoirsprong, waar dit jaar de vloek van de predikant rondwaart, vaste prik. Buiten dat je op de gehele route allerlei griezels tegen kunt
aanstaande zaterdagop zondagnacht gaat de klok één uurtje achteruit!
Wintertijd Sint
PUZZEL
Puzzelaars opgelet In week 46 verschijnt de Sintpuzzel! komen, zijn er in totaal zo’n twintig acts te bewonderen. Let op dat sommige van deze acts bevervolg op pagina 7
BOMENWERKGROEP IVN HOUDT VINGER AAN DE POLS BIJ GEMEENTELIJK BOMENBELEID
Op weg naar beter omgaan met onze bomen Bomenwerkgroep IVN Oirschot, Werkgroep Natuur en Landschap de Beerzen en Stichting Behoud Erfgoed Oirschot zijn samen met de gemeente volop bezig met de nieuwe bomenverordening. Deze zou al dit jaar gepresenteerd worden, maar dat schuift nu door naar 2024. Dat hoeft niet perse een nadeel te zijn, stellen Elly Pouwels en Frans van Boekel van de werkgroep. Zo is er meer tijd om ‘het groen beter tussen de oren te krijgen’. Ook een laat Middeleeuws burgerrecht wil de werkgroep weer nieuw leven inblazen: het voorpootrecht, want ook dat kan de groene beleving in Oirschot een mooie nieuwe impuls geven. DOOR RENS VAN GINNEKEN “De urgentie moet nu echt gevoeld worden”, stelt Elly Pouwels van de bomenwerkgroep. “Er is in het verleden wel wat mis gegaan bij de bescherming van onze bomen en ons groen, maar ook bij de gemeente lijkt er nu een omslag in denken mogelijk. We vinden het in ieder geval zeer positief dat we voor overleg zijn uitgenodigd door de betrokken wethouders Van Beek en Van de Ven. Het is mooi en zeer noodzakelijk dat er een nieuwe bomen-
verordening komt, hoewel het misschien logischer was geweest als er eerst ander beleid was gekomen. Dan heb je al een visie om als vertrekpunt te nemen.” Haar werkgroepcollega Frans van Boekhold knikt. “Er ligt nu wel een lijst van honderd ‘bijzondere bomen in Oirschot die beter beschermd zijn dan andere bomen, maar het behoeft allemaal weer een nieuwe ‘update’ en het mag allemaal meer en beter. De huidige bomenverordening is ook al twintig jaar oud”, zo stelt hij.
Lindes in de Leeuwerikstraat Dat er een nieuwe verordening en beter op de huidige situatie en nieuwe inzichten gebaseerd beleid nodig is spreekt voor de werkgroepleden voor zich. “De prachtige lindes aan de Leeuwerikstraat zijn natuurlijk een sprekend voorbeeld. Ze gaven schade aan het wegdek en de gemeente wilde een paar jaar geleden overgaan tot kappen. Deze majestueuze bomen staan notabene op de landelijke monumentenlijst. Dankzij een breed protest bleven de bomen gelukkig gespaard. Het is maar één voorbeeld van waar het bijna misgaat als er geen goede bomenverordening ligt”, aldus Pouwels. Beschermde bomenlijst uitbreiden Een goede, nieuwe bomenverordening behoeft dus behoorlijk wat aandacht en als het aan
de samenwerkende partijen ligt, moet daarin veel vastgelegd worden. De herplantplicht na kappen moet beter vastgelegd worden bijvoorbeeld, de actuele ‘ontgroening’ in de jaren ’60 wijken behoeft aandacht, en het belang van voldoende groen in de omgeving voor alle inwoners. Ook willen de werkgroepleden graag de lijst van honderd bijzondere/ beschermde bomen uitbreiden. “Er is al zoveel verdwenen aan mooie lindes en kastanjes bijvoorbeeld. De meeste bomen zijn nu nog ‘vogelvrij’. De gemeente heeft nu alleen een kapvergunning nodig als het om een officieel monumentale boom gaat. De gemeente is daarbij ook nog zelf de vergunningverlener”, zo legt Pouwels uit. Van Boekhold: “Een boom wordt nu pas als boom gezien als de doorsnee minimaal 20 centimeter is; dan is de boom al aardig wat jaren onderweg hoor. Als er gekapt groen wordt
gecompenseerd, dan zou er ook voldoende totale dikte moeten terugkomen. Als de status ‘boom’ ontbreekt, dan is er ook geen enkele bescherming. Een ander punt van zorg is dat nu vaak de aanleg van een zonnepark een reden of een excuus is om bomen te kappen. Ook willen we graag de deskundigheid bij het bomenbeheer beter geborgd zien. Bedrijven die dit namens de gemeente doen, zouden daarvoor gecertificeerd moeten zijn.” Voorpootrecht weer invoeren Daarnaast heeft de bomenwerkgroep nog een bijzondere wens op de verlanglijst: het aloude voorpootrecht zou weer geïntroduceerd mogen worden in Oirschot. Kortgezegd houdt dit in dat iedere aanwonende van een berm hierin bomen mag planten. “In feite is het voorpootrecht nog onverminderd van kracht”, vertelt Pouwels. “In de late Middeleeuwen werd het ingevoerd door de Hertogen van Brabant, als eeuwigdurend recht. In die tijd was het zeker voor armere mensen een stukje extra inkomen, omdat het vruchtgebruik van de boom
voor hen zelf was. In onze tijd zou het een mooie en zeer welkome aanvulling kunnen zijn op het bomenbestand in Oirschot. Een gemeente als Meijerijstad is er nu ook al volop mee bezig. Ook Eindhoven is goed bezig: daar wordt in nieuwe hoogbouw bijvoorbeeld ook groen aan de gevels gerealiseerd onder meer om de hittestress in te stad te reduceren. Het zijn natuurlijk ook prachtige manieren om de mensen actief bij het bomengebeuren te betrekken.” Bomen ‘in the picture’ in weekblad Ze besluit: “Wij blijven ons voor die betrokkenheid natuurlijk ook hartstochtelijk inzetten. Zo is er in januari bij IVN weer een interessante lezing over bomen en beleid. Ook gaan we binnenkort in dit weekblad mooie Oirschotse boomexemplaren op een leuke manier presenteren. En als mensen willen reageren, of willen meedenken over bomenbeleid: heel graag. Reageer dan via ons mailadres!” Reacties graag via: info@ivn-oirschot.nl
Iedere donderdag
KOGELBIEFSTUK 3 stuks Vrijdag en zaterdag 27 en 28 oktober
Elly Pouwels en Frans van Boekhold van de bomenwerkgroep van IVN Oirschot staan beschut onder een prachtig exemplaar: een majestueuze oude beuk aan de Sint Jorisstraat. De is nooit opgesnoeid en volkomen natuurlijk gegroeid.
SALTUFO STEAK 100 gram EIGENGEMAAKTE ROOKWORST 2 stuks De prachtige lindes aan de Leeuwerikstraat waren ondanks hun beschermde status bijna gerooid enkele jaren geleden.
8.95 2.89 6.50
Tel. 0499-571355 • www.joepsmits.gildeslager.nl