Koen Kleijn
Imke Ruigrok
Rudi van de Wint schilder beeldhouwer architect
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
3
4
RUDI VAN DE WINT
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
5
6
RUDI VAN DE WINT
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
7
8
RUDI VAN DE WINT
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
9
10
RUDI VAN DE WINT
Voorwoord PATRICK VAN MIL DIRECTEUR STEDELIJK MUSEUM ALKMAAR
Rudi van de Wint is niet de eerste kunstenaar die zich terugtrok uit de kunst- en museumwereld, om op een afgelegen plek in alle afzondering een eigen universum te creeren. Een eeuw daarvoor had Claude Monet eenzelfde beweging gemaakt toen hij zich, op veilige afstand van Parijs, vestigde in Giverny en de tuin aldaar transformeerde tot een waterrijk bloemenparadijs, de inspiratiebron voor zijn beroemde waterlelieschilderijen. Van de Wint koos voor Den Helder, de Kop van NoordHolland, waar zijn wortels lagen. Daar schiep hij vanaf de jaren zeventig tot aan zijn plotselinge dood in 2006 een volstrekt uniek landschapspark waarin schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur en natuur een geheel vormen: De Nollen. Net als Monet was Van de Wint voortdurend op zoek naar wegen om de schilderkunst te vernieuwen, opnieuw relevantie te geven. Anders dan het werk van Monet is de kunst van Rudi van de Wint – met uitzondering van zijn grote schilderingen voor de Tweede Kamer – echter nagenoeg onbekend. Dat heeft ongetwijfeld te maken met het eigenzinnige pad dat de kunstenaar heeft gekozen, maar ook met de geringe belangstelling die de museumwereld voor zijn werk heeft getoond. Het is tijd om daarin verandering te brengen en Van de Wints oeuvre onder de aandacht te brengen bij een breder publiek. Zijn werk verdient het. Dit boekwerk verschijnt ter gelegenheid van de tentoonstelling Rudi van de Wint, Reis naar het oneindige in Stedelijk Museum Alkmaar, de eerste monografische overzichtstentoonstelling die aan de kunstenaar wordt gewijd. Met tal van werken en schilderijen die jarenlang onzichtbaar zijn geweest en nu voor het eerst publiekelijk kunnen worden bewonderd. Deze publicatie biedt u gelegenheid om nader kennis te maken met de kunstenaar. Koen Kleijn schetst een treffend portret van Rudi van de Wint en zijn ambities. Aan de hand van een selectie van zijn werken neemt Imke Ruigrok ons mee in de zoektocht van de kunstenaar, vanaf zijn conceptuele werk uit de jaren zeventig tot zijn latere, mystieke werk waarin hij het ‘oneindige’ van licht en de kosmos verbeeldt. Wij hopen dat deze publicatie, net als de tentoonstelling in Stedelijk Museum Alkmaar, nieuwe waardering voor Van der Wint genereert en zowel oude als jongere generaties kunstliefhebbers inspireert om zijn werk beter te leren kennen. SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
11
12
RUDI VAN DE WINT
Ieder idee dat ik heb groeit uit het vorige. Ik hou me met één ding bezig, en daar wil ik me mee bezig blijven houden. Ik wil een schilderkunst, maar geen schilderkunst die alleen maar schilderkunst is. DE REVISOR, NR 4 & 5, JUNI 1974
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
13
48
RUDI VAN DE WINT
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
49
50
RUDI VAN DE WINT
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
51
52
RUDI VAN DE WINT
SCHILDER, BEELDHOUWER, ARCHITECT
53
In Holland, wat een land! Noordholland, wat een landje! CONSTANTIJN HUYGENS, HOFWIJCK
54
Pure kleur en puur licht AETHER
KOEN KLEIJN
Er is weinig wat je voorbereidt op het effect van Aether II. Je wan delt door De Nollen, een duingebiedje bij Den Helder, misschien wel de minst aantrekkelijke stad van het land. Het gebiedje ligt ingeklemd tussen een bedrijventerrein met een Praxis en een gevangenis die als asielzoekerscentrum functioneert, een volks tuinencomplex en een spoorlijn. Aan de zuidkant kijk je uit over zanderig bouwland, vaal en kaal, maar bijzonder geschikt voor bollenteelt. Een roestige stalen koepel staat in het helmgras. Je daalt een paar treden af in een smalle gleuf, bekleed met hetzelfde roodverkleurde staal. Je stapt door een smalle deur een ruimte bin nen. Daar ben je, opeens, omringd door niets anders dan kleur en licht. De ruimte is veel groter dan hij van buiten leek. Uit een ronde opening in het koepeldak valt helder licht naar binnen. De wanden zijn rondom beschilderd met tinten blauw, donkerblauw, kobalt blauw, en zwart. Hoger langs de wanden, die naadloos overgaan in de koepel, raakt het blauw overschilderd met stevige vegen helder wit, waardoor je blik naar de lichte opening wordt geleid. Beneden is de verf glad, naar boven lijkt ze korreliger, stoffiger, aardser. Hoog in de koepel zitten kleine ronde lenzen, die een sterrenbeeld lijken te vormen. Je staat op de aarde, ergens half onder de grond, maar je bent opgenomen in pure kleur en puur licht en er is niets wat dat in de weg staat. Aether II is een compleet kunstwerk: bouw, koepel, schildering, metaal, landschap, licht. Hier heeft iemand het voor elkaar gekre gen dat je een samenspel van kleur en licht op de meest ideale manier ondergaat. De samenhang is letterlijk uniek: in elke andere ruimte op elke andere plek op de planeet zou de ervaring anders zijn. De grote constante in leven en werk van de maker van Aether II, Reindert Wepko ‘Ruud’ van de Wint, was de drang om tot een ide ale situatie voor zijn kunst te komen, zoals hier: een schildering en een gebouw die niet onafhankelijk van elkaar kunnen worden erva ren en zo, misschien, een verlangen naar ‘het sacrale’ oproepen. PURE KLEUR EN PUUR LICHT
55