1 HELDEN 1.1 ‘Helden’ 8
2 HOOFS EN
MINDER HOOFS
3 FOUT GEZELSCHAP
2.1 Tristan en Isolde 84 3.1 Het diner 160 1.2 Alledaagse helden 17 2.2 Uitbreidings- 3.2 Uitbreidings opdrachten 89 opdrachten 160 1.3 Familienamen 20 2.3 Voornamen 92 3.3 Argumenteren 1 161 1.4 De Karelroman 26 2.4 Hoofs en minder 3.4 Moordkuil 165 1.5 De presentatie 39 hoofs 97 3.5 Argumenteren 2 172 1.6 Tekstverbanden 43 2.5 De lucht is blauw 100 3.6 Misdaad en straf 175 1.7 Puberruil 2.6 Beknopt formule ren 102 3.7 Wetenschap in de 1.8 Gered! 48 rechtbank 187 2.7 Een samenvatting 1.9 De roman van maken 105 3.8 Koeterwaals? 190 Walewein 50 2.8 Romeo en Julia 108 3.9 Het recht van de 1.10 De graal 59 sterkste 193 2.9 De filmtrailer 112 1.11 De laatste held 60 3.10 Goed gezelschap? 199 2.10 Het ontstaan van 1.12 Schema’s maken 63 het Nederlands 114 3.11 Een argumente rende tekst kritisch 1.13 Ver van huis 66 2.11 Liefdesverdriet 120 beoordelen 1.14 Grenzen stellen 73 2.12 Liefde in tijden van 3.12 Een tekst schrijven cholera 129 aan de hand van 1.15 Droog een vaste structuur 2.13 Tirza 138 1.16 Tweede taal voor 3.13 De parachuteallemaal 75 2.14 Taalexoten 144 moord 202 1.17 Enkele pijnpunten 80 2.15 Allergieën, een mo3.14 Te lichte straf voor derne epidemie 146 doodrijder 2.16 Je naam en je 3.15 Het aanrijdingsleven 147 formulier 210 2.17 Enkele pijnpunten 156 3.16 Een dag uit een leven 212 3.17 Allemaal mensen 213 3.18 Enkele pijnpunten 217
INHOUDSOPGAVE 4
4 DE NAAKTE WAARHEID
5 BLING BLING
4.1
Lisbeth Salander: de geniale 5.1 Steenrijk hackster 222 5.2 Alles moet weg 330 4.2 Het radiojournaal 5.3 Het juiste woord op de juiste plaats 336 4.3 Over stads- en stiftgedichten 229 5.4 No Logo 340 4.4 Wikipedia 241 5.5 Registers 346 4.5 Waar komen onze woorden vandaan? 246 5.6 Vergaderen 4.6 Een auditverslag van een klas5.7 De taal van het geld genoot 250 5.8 Ik facebookte 349 4.7 Reynaert de Vos 252 5.9 Game over? 4.8 Alle begin is moeilijk 280 5.10 Het opiniestuk 350 4.9 Spot met het geloof? 286 5.11 Klasse 351 4.10 Redeneren 288 5.12 Lijmen 356 4.11 Het Vlaamse medialandschap 294 5.13 Lijmen: rollenspel 376 4.12 Het sociale netwerk: een uit gebreide recensie 302 5.14 Mariken van Nieumeghen 4.13 De lezersbrief 311 5.15 Missen is menselijk 379 4.14 De strijd om de macht 317 5.16 Winnende woorden 4.15 Alles verandert 319 5.17 Plaatsnamen 382 4.16 Troetelnamen 323 5.18 Enkele pijnpunten 384 4.17 Elektronisch taaladvies 4.18 Enkele pijnpunten 326
INHOUDSOPGAVE 5
1
helden
1.1 ‘Helden’
1 1
Wonderpiloot landt veilig op rivier
1
1
‘De held van de Hudson’ en ‘de redder des vaderlands’: met kapitein ‘Sully’, 57 jaar en piloot van beroep, hebben de Amerikanen er een nieuwe held bij. Want zelfs toen twee motoren van zijn Airbus het begeven hadden, liet hij het toestel veilig landen ... op de Hudsonrivier in New York. voor op een harde ‘Er was een probleem’, 20 vlucht ganzen. Niet één, maar allebei de 40 landing’, baste Sully zei boordkapitein door de intercom. motoren vielen uit. Sully in een telefoonMet een stevige klap De Airbus A320 ging tje met zijn vrouw. 5 Hij klonk zó kalm, het raakte hij het waniet snel genoeg om ging vast om een ak- 25 terug te keren naar de teroppervlak van de kefietje. Maar Chesley luchthaven en raakte 45 Hudsonrivier. Wonder boven wonder bleef niet hoog genoeg om B. ‘Sully’ Sullenberger de Airbus drijven en de dichtstbijzijnde III, 57 jaar en piloot 10 bij US Airways, deed raakten de passagiers luchthaven te bereiveilig van boord. in New York wat geen 30 ken. Terwijl het intus50 Buiten op de vleugels sen doodstille vliegpiloot hem ooit had wachtten ze op haastuig zachtjes aan zijn voorgedaan. afdaling begon, moest tig toegesnelde ferry’s 15 Toen hij net was en watertaxi’s. Sully razendsnel een 35 beslissing nemen. opgestegen van La 55 En Sully zelf? Die Guardia Airport in wachtte tot iedereen New York, kwam Sully ‘This is your captain veilig was, liep nog speaking. Bereid u in botsing met een 1
DEEL 1 8
HELDEN
Landen op water, het meer dan zijn plicht, 130 is niet iedereen gegevoor in spanning ven. ‘We worden er toekijkend Amerika zelden op getraind’, was het een mirakel. 90 Met alle gevolgen van weet Van Rossem. ‘Ik heb het op twintig dien: in een YouTubefilmpje wordt een 135 jaar één keer geoefend in een flight foto van Sully begesimulator. Iedereen leid door het Ame95 rikaanse volkslied. kent de theorie, maar dat betekent nog niet Op een website met zijn naam eren fans 140 dat je het ook in de praktijk kan uitvoehem als ‘een ware Amerikaanse held’. En ren.’ 100 meer dan tienduizend Het eindigt dan ook mensen werden fan twee keer door het 145 meestal met een op netwerksites als gangpad om absoluut 60 zeker te zijn dat er regelrechte ramp. Facebook. ‘De truc is om zo niemand achterbleef horizontaal mogelijk en stapte dan zelf als 105 De burgemeester van te blijven’, legt de New York sprak van allerlaatste op een ‘een meesterwerk’ en 150 piloot uit. ‘Als je op reddingsboot. Zijn 65 toestel zonk wat later zelfs bij collega’s oogst de gewone manier landt, voel je dikwijls Sully bewondering. in de ijskoude rivier. dat het ene achterwiel Zelfs toen hij aan land 110 ‘Ik heb alle respect de grond wat eerder voor die man want ik kwam, bleef Sully de 155 raakt dan het andere. ken geen enkele rust zelve. Nippend 70 van zijn koffie liet hij Op het water is zoiets ditching (landen op catastrofaal. Als de water, nvdr.) die sucde storm overwaaien. 115 cesvol is afgelopen’, ene motor het water Het is kenmerkend net iets eerder raakt, zegt de Belgische voor de koelbloedigpiloot Filip Van Ros- 160 schept die het als een heid die hij dankt aan 75 veertig jaar vliegervaemmer. Het hele vliegsem. ‘Als je nog maar tuig raakt uit evenzo laag bent en een ring, onder andere als wicht en kapseist. gevechtspiloot bij het 120 probleem hebt met En dan zink je onmidAmerikaanse leger. En twee motoren, pfoeh, ik zou het niet willen 165 dellijk. Gelukkig was aan zijn expertise op 80 het vlak van vliegtuighet op een rivier, want meemaken. Op grote hoogte kan je van op zee heb je meer ongelukken toen hij 125 alles proberen, zelfs deining.’ onderzoeker was. herstarten. Koen Baumers, Maar hij had geen Voor Chesley SullenHet Nieuwsblad 85 berger was het niet keuze meer.’
1.1 ‘Helden’
DEEL 1 9
800 tonijnen uit kooien bevrijd Actievoerders van de Sea Shepherd zijn voor het eerst actief in de Middellandse Zee. ‘Het verhaal van die tonijnvissers klopte gewoon niet.’
2
DEEL 1 10
AMSTERDAM
kooi, om zo vanaf de boeg in het ronde Natuurorganisatie Sea Shepherd heeft net te kunnen kijken. donderdag ongeveer achthonderd blauwDaarop ramde een sleepboot het actievintonijnen bevrijd uit een drijvende kooi schip midscheeps aan in Libische wateren. De bedreigde vissen 35 bakboordzijde. Daarna schuurden de schepen zijn volgens de organisatie illegaal gevanlangs elkaar, waarbij gen na sluiting van het visseizoen op 15 een bemanningslid van de sleper met een lanjuni. Na het kapotsnijden van het net ont40 ge stok met een haak snapte de hele vangst met een geschatte eraan is gaan zwaaien, terwijl de actievoerders waarde van meer dan een miljoen euro. op hun beurt flessen 15 15 juni gevangen. ‘Dan 1 ‘Het verhaal van die boterzuur gooiden. hadden ze echter al tonijnvissers klopte 45 bij de tonijnboerderij gewoon niet’, zegt Libische marine moeten zijn. BovenWietse van der Werf, 5 een Nederlands bedien meldden onze Daarop droop de manningslid van vlag- 20 duikers dat het persleepboot af. Vier centage jonge vis in de genschip Steve Irwin. duikers sprongen in 50 de kooi, maakten kooi te hoog was.’ Dat is voor het eerst actief in de Middelfoto’s van de vangst en 10 landse Zee. Volgens de Bij de actie op volle sneden de netten door. twee Italiaanse slepers, 25 zee kwam het tot een Daarna maakte het acconfrontatie tussen die twee grote kooien tieschip zich snel uit de 55 voeten, uit angst voor de schepen. De Steve meevoerden, waren Irwin voer tegen de alle tonijnen net voor de Libische marine.
HELDEN
30
totdat de tonijnprijzen gen. De botsing stelde volgens Van der Werf 115 aan het einde van het jaar stijgen in Japan. echter niet veel voor. 80 ‘Ons schip was een stuk Rond Malta werkten veel tonijnvissers mee. groter.’ Zij lieten zelfs Sea De Steve Irwin verstoort met de rest van 120 Shepherd-duikers toe in hun netten. ‘Zij lede Sea Shepherd-vloot 85 doorgaans de walvisken zich aan de regels Confrontatie op volle te houden’, stelt Van vangst bij Antarctica. zee tussen actieschip en Met de campagne der Werf. Begin juni 125 zette het schip koers Blue Rage waagt de sleepboot vissers naar Libische territoriorganisatie zich voor 90 het eerst in Europa. ale wateren. Daar zijn de controleurs van de Volgens Sea Shepnaar nieuwe transport65 kooien. internationale inspecherd wordt te weinig 130 tiecommissie ICCAT gedaan om te voor‘Ik kreeg de indruk dat niet welkom en wordt komen dat de Atlanze niet goed begrepen 95 tische blauwvintonijn veel illegale visserij wie wij waren’, zegt vermoed.’ uitsterft. De strenge Van der Werf. In eerste 70 instantie was er radiovangstquota en de Noël van Bemmel, inperking van het contact over de herDe Volkskrant vangstseizoen workomst van de vangst. Pas toen Sea Shepherd 100 den door veel vissers genegeerd, stellen de de vangst zelf wilde 75 gaan inspecteren, veractievoerders. Het vlaggenschip pahardden de verhoudintrouilleert sinds mei in 105 het gebied en is met name op zoek naar illegale visserij. De helikopter vliegt over de corridors tussen de Duikers springen in de 110 vangstgebieden en de kooi en snijden de netten tonijnboerderijen langs door, waarna honderden de kust. Daar worden bedreigde blauwvintonijde vissen vetgemest nen de vrijheid kiezen. Die is op het incident afgestuurd. De Steve Irwin vaart nu tussen 60 Malta en Tunesië. De boordhelikopter, die is gestationeerd op het achterdek, zoekt
1.1 ‘Helden’
DEEL 1 11
3
Mathieu Snykers schrijft over zijn strijd tegen beenmergkanker
Ondanks alles door het oog van de naald Toen Mathieu Snykers op zijn 50ste hoorde dat hij beenmergkanker had, zag de toekomst er somber uit. Door de snelle ontwikkelingen in de bestrijding van deze ziekte en zijn sterke wil om te overleven, kwam hij er echter weer bovenop. Hij schreef er een boek over.
De chemotherapie wilde maar niet aanslaan en voor de allerlaatste en ingrijpendste mogelijkheid, 5 een beenmergtransplantatie, was hij te oud. Maar Mathieu Snykers ondervond dat je de hoop niet mag verliezen, want hij 10 overleefde zijn ziekte. Hij schreef hierover het boek Overleven met chemotherapie, maar het had net zo goed Door het oog van 15 de naald kunnen heten, want uit een gesprek blijkt hoeveel geluk hij heeft gehad. Zelf ging hij ook de strijd 20 met zijn ziekte aan door te proberen de angst en de pijn te overwinnen. Hoe hij dat deed, beschrijft hij in zijn boek, dat hij ‘niet het 25 zoveelste lijdensverhaal, maar een handleiding voor kankerpatiënten’ noemt. Vanuit zijn persoonlijke ervaring geeft hij advies 30 over alle aspecten van de ziekte. Ook alternatieve 1
DEEL 1 12
HELDEN
35
40
45
50
55
60
geneeswijzen komen aan bod. Maar bij kanker halen die niets uit, constateert de auteur, die zelf een tijdje rodebietensap dronk na een gesprek met een medepatiënt. Daar hield hij echter snel mee op. Het is nog maar drie jaar geleden dat Snykers, die als doctor in de wetenschappen verbonden is aan het Molse Studiecentrum voor Kernenergie, te horen kreeg dat hij zwaar ziek was. Hij kent de datum nog precies: 17 oktober 1991. ‘Ik had gezwollen klieren in de hals en ging naar de bedrijfsarts. Die liet zich ontvallen dat het weleens kwaadaardig zou kunnen zijn. Ik nam me voor om mijn vrouw en dochter niets te zeggen tot ik het zeker wist. Dat heb ik drie dagen volgehouden. Toen heb ik het, midden in de nacht, aan mijn vrouw verteld. Twee weken later viel het verdict’, vertelt hij
droogjes. ‘Je wordt geconfronteerd 65 met een volledige levensomwenteling. Ik werkte aan een aantal zaken die ik zou moeten overdragen aan collega’s. Dus was ik 70 druk bezig om een aantal dingen klaar te stomen zodat een ander ermee aan de slag kon. Daardoor
75
dacht ik nauwelijks aan mijn ziekte, alles drong langzaam tot me door.’
Informatie ‘De ziekte zelf vond ik niet zo’n probleem, maar ik 80 vond het moeilijker dat ik voor een aantal onafgemaakte taken in het leven kwam te staan. Ik had een dochter die toen twaalf 85 was. Toen ik na de eerste, mislukte, kuur moest kiezen tussen een zachte behandeling met een grote kans dat de kanker terug90 kwam en een harde, zware behandeling waardoor ik misschien beter werd, koos ik voor het laatste. Naar mijn gevoel had ik niet 95 eens een keuze. Ik wilde beter worden. Voor mijn
dochter.’ 140 ‘Ik ben systematisch gaan zoeken hoe ik die tweede, 100 zware kuur lichter kon maken. Hoe komt het dat mensen door die behande- 145 ling konden sterven, vroeg ik me af. Het kwam erop 105 neer dat ik alert moest zijn voor bepaalde pijnen en een stijging van mijn 150 temperatuur. Ik besloot daar goed op te letten en 110 tijdig de arts te waarschuwen als het niet goed ging. Dit zoeken naar informatie 155 was een goede manier om mijn angst tegen te gaan. 115 Ik vond iets waarmee ik mijn vijand, de chemotherapie, kon aanpakken. De 160 meesten hebben dagen voor de behandeling al 120 schrik. Bij mij was de angst verdwenen.’ Na de tweede kuur zag 165 het er even naar uit dat de kankercellen allemaal 125 vernietigd waren. Snykers bereidde zich voor op zijn terugkeer naar zijn werk 170 en er werden toekomstplannen gemaakt. Maar
Mathieu Snykers: ‘Je moet actief blijven. Toen ik over de grond kroop van de pijn, legde ik een alarmsysteem aan.’
175
bij een controle bleek dat 180 de ziekte was teruggekeerd. Ook een volgende kuur sloeg niet aan. ‘Bij elk onheilsbericht volgde een 135 nieuwe crisis. Het wordt steeds moeilijker om je aan 185 te passen aan die nieuwe onzekerheden. Je gaat als het ware naar een lager 130
leefniveau. Telkens vraag je je af: kan het nog lager? En190 het kan. Je moet wel alert blijven om niet af te glijden in een depressie.’ Snykers had daar zo zijn eigen methoden voor. Hij 195 vond dat hij actief moest blijven en niet de hele dag in bed moest gaan liggen. ‘In de periode dat ik over de grond kroop van de 200 pijn, legde ik een alarmsysteem aan. Ik kroop naar de plekken waar ik schroefjes in moest draaien, deed dat vijf minuten om vervolgens 205 een kwartier uit te rusten.’ Zijn vrouw, lachend: ‘Er waren perioden dat hij door bepaalde medicijnen heel agressief werd. Hij heeft 210 zich toen helemaal op een kast uitgeleefd, die afgeschuurd moest worden.’
Transplantatie
215
transplantatie verhoogd naar 55 jaar. Bovendien was er net een nieuwe methode in gebruik genomen: de stamceltransplantatie. Die was minder zwaar. Daarnaast kwam er een medicament op de markt dat braken door de behandeling tegenging.’ ‘Ook al is er geen hoop, je moet je leven zo lang mogelijk rekken want er kunnen zaken gebeuren waardoor je leven wordt gered. Bij mij is het zo gegaan. Waren er geen goede vooruitzichten meer geweest, dan had ik er wellicht anders over gedacht. Maar het is moeilijk om uitspraken te doen over dingen die ik niet heb beleefd.’ In september vorig jaar onderging Snykers een stamceltransplantatie. Tot nu toe hebben de artsen geen kankercellen meer bij hem kunnen ontdekken. Als dat vijf jaar lang zo blijft, wordt hij genezen verklaard. ‘Ik weet dat de ziekte kan terugkeren, maar ik heb een stok achter de deur. Het aantal mensen dat geneest van hematologische kankers (kankers van het bloed), stijgt omdat er op dat gebied veel vooruitgang wordt geboekt. Ik ga een toekomst vol hoop tegemoet.’
Langzaam maar zeker kwam het einde van de behandelingen in zicht. Mensen in Snykers’ omgeving vreesden dat hij 220 er niet meer bovenop zou komen. Snykers las in een wetenschappelijk artikel dat na vier mislukte kuren alleen transplantatie 225 nog uitkomst kon bieden. ‘Dat was een erg moeilijk moment. Ik was met mijn vijftig jaar namelijk te oud voor een beenmergtrans- 230 plantatie. Over een paar jaar zou het afgelopen zijn Mattieu Snykers, met me. Maar toen gebeurOverleven met chemoden er een aantal dingen waardoor ik nu kan zeggen: 235 therapie, Hadewijch je moet blijven hopen. De Irene van Elzakker, vierde kuur sloeg aan. En De Morgen ineens werd de grens voor
1.1 ‘Helden’
DEEL 1 13
4
Dalila Gerlani zet zich in voor straatkinderen Rio de Janeiro “Het zijn monsters, levende doden’’ BRUSSEL – Op het vrolijke masker van de Braziliaanse carnavalsstad Rio de Janeiro fonkelt een traan: de straten zijn overspoeld met straatkinderen. ‘Ik deed me voor als jongen omdat ik bang was’, zegt de hulpverleenster Dalila Gerlani, zelf ooit een straatkind.
een jongensimago aan. Gelukkig heb ik uiteindelijk een vrouw ontmoet die me in het gezin van haar zus liet opnemen. Toen ik achttien was, ben ik getrouwd met de eerste man die me mooi noemde. 30 Ik heb toen het kinderdagverblijf Favos de Mel (bijenkorf) opgericht.’ 25
Het project is met Belgische steun van de vzw Kinderen van Rio en de ngo Vlaams 35 Internationaal Centrum (VIC) uitgegroeid tot twee opvangtehuizen voor 1 Niemand weet precies hoeveel straatkinderen. Favos de Mel houdt kansarme kinderen van de straat door ze te eten te kinderen er in Brazilië leven. De meest geven, naar school te brengen en op te optimistische bronnen houden het op twee miljoen, terwijl Unicef meent dat er 40 vangen. 5 25 miljoen kinderen op straat leven en Wat doen straatkinderen in Rio werken. Dalila Gerlani (39) leefde jaren overdag? op straat en heeft nu de leiding over twee ‘Veel straatkinderen slapen overdag kindertehuizen. Ze was enkele dagen in 45 omdat het dan veiliger is. Er lopen veel ons land om fondsen te werven. 10 mensen rond en de kans dat ze je aanvallen, is veel kleiner dan ’s nachts. De helft Toen ze pas vijf was, belandde Gerlani van die kinderen hebben ouders, dus op straat. ‘Mijn moeder was pas bevallen straatkinderen zijn een sociaal probleem. en ze had problemen. Ze heeft mijn zusje 50 Daarom begeleiden we in Favos de Mel en mij achtergelaten. We hebben jaren 15 rondgedoold. Ik leefde van wat de menook de ouders. We verplichten ze om lessen te volgen over anticonceptie en sen ons gaven en van wat we vonden. wijzen ze op hun verantwoordelijkheid. Ik verbleef een poos in een weeshuis, Er bestaan veel projecten die ijveren voor waar ik tussen de jongens belandde. De omstandigheden waren er zo slecht dat 55 straatkinderen, maar de meeste organi20 ik weer gevlucht ben.’ saties hebben alleen oog voor het kind, terwijl ze ook de ouders zouden moeten helpen. Het zou ideaal zijn mocht elke ‘Waarom ik me voordeed als jongen? Je instelling dezelfde basisvisie delen.’ kunt niet geloven hoeveel geweld je ziet op straat. Om me te beschermen, nam ik 60
DEEL 1 14
HELDEN
In Brazilië is de perceptie van straatkinderen drastisch veranderd. Twintig jaar geleden voelden de Brazilianen sympathie en medelijden. Nu worden ze als 65 kleine criminelen beschouwd en is de bevolking bang voor ze. ‘Ik denk niet dat ze de kinderen haten, maar wel het “systeem”, de manier waarop met hen wordt omgegaan. Waarom zouden ze geld 70 geven als er niets beweegt? De mensen zijn het grondig beu om te helpen zonder resultaten te zien.’ Ook de media spelen een rol. De meeste journalisten willen schokken. Ze tonen alleen het probleem, maar hebben geen aandacht voor de oplossing en de resultaten die humanitaire organisaties boeken. Die negatieve sfeer bedreigt de 80 straatkinderen. Mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch signaleren dat ze vaak mishandeld en gearresteerd worden door de politie zonder dat er een haan naar kraait.’ 75
85
De kloof tussen arm en rijk is in Brazilië levensgroot. De corruptie vergroot het wantrouwen tussen armen en rijken. De bemiddelde inwoners van Rio helpen de 90 armen niet omdat zij hen bestelen. De armen bestelen de rijken dan weer omdat ze hen niet helpen. Het is een vicieuze cirkel. Hoe kan die vicieuze cirkel doorbroken worden? ‘Je moet de basis veranderen. De armen moeten een degelijke opleiding krijgen en een zekere levenskwaliteit. Ze heb100 ben ook kwaliteiten. Voetballer Ronaldo is niet van rijke afkomst en de mooie danseressen op het carnaval wonen in de favela’s, de sloppenwijken. Mijn droom is dat een arme het tot burgemeester of 105 minister schopt. Die zou het systeem kunnen veranderen.’ 95
1.1 ‘Helden’
DEEL 1 15
Dalila Gerlani: ‘Mijn ervaring is zeer waardevol voor ze. Ik kan hun leven veranderen door mijn verhaal te vertellen.’ © Herman Ricour
peloos. Meisjes die op straat leven, worden op hun elfde voor het eerst zwanger. 140 Nu leeft de derde generatie zombies al op straat. Als ik het voor het zeggen had, dan liet ik elk straatmeisje steriliseren.’ De straatkinderen die aankomen in uw opvangtehuizen, hebben veel meegemaakt. Hoe steunt u de kindeIn 1993 werden bij de Candelariaren? kerk in Rio slapende straatkinderen ‘We hebben een psychologe, een pedaneergeschoten door doodseskaders. 110 Zijn ze nog altijd actief? goge en een sociale assistente om de ‘In 2002 zijn er volgens de Braziliaanse 150 kinderen op te vangen. Mijn ervaring is zeer waardevol voor ze. Ik kan hun leven justitie 1 500 straatkinderen gedood. Veveranderen door mijn verhaal te vertellen zijn omgebracht door doodseskaders. len. Ik weet dat ze het moeilijk hebben Maar dat zijn de officiële cijfers. Die kun 115 je gerust met drie vermenigvuldigen. en ik vertel ze dat ik hen nodig heb voor Weinig getuigen durven zo’n moord aan 155 mijn strijd om de wereld te veranderen. Als ze zich verzetten, moeten ze het op te geven uit vrees voor represailles. De een positieve manier doen. Ze moeten doodseskaders zijn een probleem van de hun haat omzetten in liefde. Als ze kwaad grote steden. Als er eenmaal te veel kin120 deren zijn die een appel stelen, willen de zijn, dan zeg ik ze dat ze het omgekeerde winkeleigenaars ze uit de weg ruimen.’ 160 moeten doen. En ons systeem werkt. Veel kinderen die in Favos de Mel verbleven hebben, zijn nu getrouwd en hebben ‘Ik kan het natuurlijk niet goedkeuren, een geweldig sociaal leven.’ maar ergens begrijp ik het wel. Zelf heb 125 ik ook al een paar keer zin gehad om een 165 Naar: Katrijn De Vos, De Standaard straatkind te elimineren. Enkele jaren geleden kende ik een jongen van elf van wie ik zeker wist dat hij zestig mensen gedood had. En dat zijn alleen nog maar 130 de moorden waar ik weet van had. Dat zijn zombies, levende doden. Ze lopen rond met enorme wapens en hun ogen zijn opengesperd door hun drugsverslaving. Zulke kinderen kun je niet meer op 135 het rechte pad krijgen. Het zijn kleine monsters. Voor ze acht jaar worden, kun je ze nog veranderen. Daarna is het ho145
DEEL 1 16
HELDEN