Lift 6 A - onthaal, organisatie en sales - deel 1

Page 1

6

T F I L

Onthaal, organisatie en sales Arbeidsmarktfinaliteit



LIFT 6A Inhoudsopgave Thema 1

Administratieve taken

Thema 2

Commerciële taken

Thema 3

E-Commerce

Thema 4

Ondernemerschap

Level 1 Level 2 Level 3 Level 4 Level 5 Level 6 Level 7

Level 1 Level 2 Level 3 Level 4 Level 5 Level 6 Level 7 Level 8 Level 9 Level 10 Level 11 Level 12 Level 13

Level 1 Level 2 Level 3

Level 1 Level 2 Level 3 Level 4 Level 5

Hoe onthaal je bezoekers in vreemde talen? Hoe voer je telefoongesprekken in vreemde talen? Hoe kun je telefonisch de juiste stem-, luister en vraagtechnieken beheersen? Hoe communiceer je met klanten en bezoekers? Hoe werk je efficiënt met digitale tools? Hoe stel je een verkoopfactuur op? Hoe ondersteun je de logistiek bij een (externe) vergadering?

Hoe beveilig je je artikelen? Met welke veiligheidsvoorschriften houd je als winkelier rekening? Hoe ontvang, controleer en sla je goederen op? Welke aanvultechnieken zijn er? Hoe beheer je aan de voorraad handmatig of met rekenblad? Hoe werkt productidentificatie? Hoe verzorg je een commerciële artikelpresentatie? Welke betaalmiddelen en kassasystemen zijn er? Welke diensten lever je na verkoop? Hoe verzend je een artikel op een gepaste manier? Hoe onderhoud je de winkel? Wat zijn de taken van de filiaalhouder, het afdelingshoofd en de winkelverkoper? Wat zijn de actuele ontwikkelingen in commerciële taken?

Wat zijn de voor- en nadelen van e-commerce? Hoe bied je service via onlinekanalen? Met welke regels houd je rekening bij het ontwerpen van een webshop?

Wat zijn de persoonlijke motieven en vaardigheden om zelfstandige te worden? Wat zijn voorwaarden en formaliteiten voor de opstart van een onderneming? Welke gevolgen heef de keuze van een ondernemingsvorm voor een ondernemer? Hoe stel je een eenvoudig kosten- en opbrengstenbudget op? Wat is het maatschappelijk belang van duurzaam ondernemerschap?

LIFT 6A ► INHOUDSOPGAVE



6

IN

T

©

VA

N

F

L

I

Thema 1: Administratieve taken


Starten met Lift Welkom bij Lift. We leggen graag even uit hoe je met dit leerpakket aan de slag gaat.

1 OP WEG MET LIFT Het leerwerkboek bestaat uit vier thema’s en onlinelesmateriaal. Elk thema is op dezelfde manier opgebouwd.

T F

Je doorloopt per thema verschillende Levels, waarbij je telkens een of een aantal onderzoeksvragen beantwoordt. Je verkent de onderzoeksvraag aan de hand van verschillende opdrachten, onder de noemer Explore.

I Thema 3:

LEVEL 2

Hoe voer je telefoongesprekken in vreemde talen? INTRO

1

Bekijk aandachtig de vacature.

OFFICE Onthaalmedewerker / Telefonist (m/v/x) Functieomschrijving

VA N

L

In totaal zul je vier thema’s doorlopen: administratieve taken, commerciële taken, e-commerce, en ondernemerschap. Elk thema start met een Themapagina.

IN

6

Voor onze klant te Willebroek zijn we op zoek naar een onthaalmedewerker / telefonist. Onze klant is een ruimdienst die ontstoppingen en ook beperkte rioolwerken doen. Het is een familiale en huiselijke sfeer waar de telefoon soms roodgloeiend staat. Het takenpakket van een onthaalmedewerker / telefonist:  Je maakt planningen voor de medewerkers op de baan;  Je beantwoordt binnenkomende oproepen en e-mails in het Nederlands, Frans, Engels en Duits;  Je staat in contact met de medewerkers op de baan.

e-commerce

Profiel

Als onthaalmedewerker/ telefonist beschik je over de volgende kwaliteiten:  Je spreekt perfect Nederlands en hebt een goede basis van Frans, Engels en Duits;  Je houdt van onvoorspelbare situaties en bent hierin oplossingsgericht;  Je hebt een gezond gevoel voor humor;  Je bent stressbestendig: wanneer de telefoons roodgloeiend staan, kun jij het hoofd koel houden;  Je werkt vlot met MS Office;  Je vindt het niet erg om in een klein team te werken.

2

Welke vaardigheden zijn van groot belang bij deze vacature? Leg uit.

3

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

Action 11— Wat is het vak van de onthaalmedewerker?

Bekijk aandachtig het videofragment over ‘Le métier d’agent d’accueil’. Voor deze opdracht kun je kiezen uit twee opties waarbij je een mindmap of een presentatie maakt: Optie 1

Maak een mindmap met het programma Mindmup over de verschillende taken die Fluorine uitvoert aan het onthaal ‘Pays d’eygurande’. Vermeld ook over welke eigenschappen Fluorine beschikt. a

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Optie 2

Maak een poster met het programma Canva over de taken en de eigenschappen van Fluorine als onthaalmedewerker bij Pays d’eygurande’. Je kunt alvast inspiratie opdoen met de onderstaande poster. b

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

A G E N T D 'A C C U E I L

Qualités:

– sens du relationnel et du service – polyvalence – rapidité d’exécution – bonne organisation – patience et calme

Bij verschillende opdrachten kun je kiezen uit twee of meerdere Opties. De opties geven je de keuze of je graag een uitdaging wilt aangaan of liever meer ondersteuning wenst. Het kan ook zijn dat je kunt kiezen volgens je interesse.

30

THEMA 1

Hoe kan de onthaalmedewerker telefoongesprekken voeren in vreemde talen?

LEVEL 2

L'Agent d'accueil reçoit, identifie et oriente les communications téléphoniques, les clients et les prestaires.  Sa mision: être un spécialiste des contacts humains

– Réceptionner et identifier les appels, analyser la demande et orienter les interlocuteurs – Renseigner – Assurer des travaux de secrétariat: courrier, classement, ...

©

Action 12— Kun je het onthaalgesprek in het Duits goed analyseren?

24

1

Lees aandachtig het onderstaande gesprek aan de balie bij OdetteLunettes.edu. De onthaalmedewerker Yvette Wouters ontvangt Arne Hadadi.

2

Duid de verschillende fases van het onthaalgesprek aan door een kader te tekenen per fase rond de tekst.

THEMA 1

LEVEL 1

De verworven leerstof is gebundeld in To the point. Daarin staat wat je moet onthouden uit het level. Bij het onlinelesmateriaal vind je de verworven leerstof in een overzichtelijke mindmap.

TO THE POINT Aan de telefoon heeft de onthaalmedewerker enkel de stem om te communiceren met de beller. Daarom is een goede kennis van de stemtechnieken belangrijk. De stemtechniek kan variëren door:    

articulatie (verstaanbaarheid) toonhoogte (laag of hoog) spreektempo (snel of traag) volume (hard of zacht)

De onthaalmedewerker moet vooral actief luisteren naar de beller. Dit kun je doen op verschillende manieren of met verschillende luistertechnieken:     

Laat merken dat je luistert. Vermijd stoorzenders. Ga onbevooroordeeld een gesprek aan. Vraag door. Vraag je af: hoe wil je zelf worden behandeld?

De onthaalmedewerker moet ook rekening houden met de non-verbale communicatie tijdens een telefoongesprek. De beller hoort aan je stem in welke houding de onthaalmedeweker deelneemt aan het gesprek.

Action 1—

Kun je experimenteren met je stem?

Werk voor deze opdracht in duo’s. Samen schrijf je een kort telefoongesprek dat je daarna gaat oefenen. Hierbij ben je de ene keer de onthaalmedewerker, de andere keer ben je een klant. a

Lees de situatie.

De onthaalmedewerker werkt bij OdetteLunettes. edu. De beller is een mogelijk toekomstige partner van OdetteLunettes.edu die een winkel wil openen. De beller wil graag een afspraak maken met de zaakvoeder Eline De Munck in verband met het openen van een nieuwe winkel in Hasselt. De onthaalmedewerker vraagt naar de gegevens van de mogelijke partner en maakt een afspraak in de agenda van Eline De Munck. De onthaalmedewerker geeft het adres: Meir 85, Antwerpen. Geef ook de datum en het uur van de afspraak door.

THEMA 1

2 STARTEN MET LIFT

LEVEL 3

57


Action 9—

Nu is het tijd om je opgedane kennis in te oefenen aan de hand van verschillende Actions.

Kun je nationale en internationale telefoonnummers opzoeken?

Als onthaalmedewerker beschik je niet altijd over alle contactgegevens van klanten of leveranciers. Soms moet je zelf nog op zoek gaan naar het juiste telefoonnummer. Voor nationale telefoonnummers kun je dit doen via de website van de Witte Gids. Je vindt de link op diddit. Bekijk hieronder het voorbeeld van een vast telefoonnummer en een gsm-nummer van een bedrijf voor wegvervoer in Assenede. +32 9 344XXXX

Deel 1: het landnummer

b

Deel 2: het zonenummer

Deel 3: het eigenlijke telefoonnummer

Deel 1: het landnummer

Deel 2: het eigenlijke gsm-nummer

Zoek van de onderstaande bedrijven het telefoonnummer(s) of gsm-nummer(s), dat je kunt vinden in de Witte Gids. Je vindt de link op diddit. BEDRIJF

c

+32 47630XXXX

GEMEENTE

Schrauwen Sanitair & Verwarming

Geel

OVLUX BOUW

Oudergem

Notaris Peter Calliauw

Mariakerke (Gent)

RIMO-BOUW

Antwerpen

TELEFOONNUMMER

Om een internationaal telefoongesprek tot stand te brengen, kies je eerst het internationaal toegangsnummer en het landnummer. Het internationaal toegangsnummer is heel vaak 00. Zoek op Google het landnummer van de onderstaande landen. LAND

LANDNUMMER

Action 9—

IN

a

Noorwegen Nederland

Kun je een gesprek doen in het Duits? Aan de slag!

Je werkt in duo’s. De ene leerling speelt de rol van een onthaalmedewerker, de andere leerling speelt de rol van bezoeker. Vraag bij de voorbereiding extra ondersteuning aan je leerkracht Duits.

Frankrijk

a

Duitsland

b

Zwitserland

THEMA 1

LEVEL 2

Bereid samen met je medeleerling schriftelijk het Duitse onthaalgesprek voor. Nadien oefen je samen een paar keer het gesprek. Als jullie het goed kunnen, dan maakt een derde leerling een video van jullie gesprek. Houd rekening met de onderstaande criteria bij de definitieve opname van je video:     

47

c

Een Action More bevat een verbreding van het leerplandoel. Het is niet verplicht die Action te maken om het leerplandoel te behalen. De Action More biedt je de mogelijkheid om (als je voor de anderen klaar bent) je kennis van het leerplandoel te verruimen en dat doel in een breder kader te situeren. De Action More maakt ook differentiatie in interesse mogelijk.

De onthaalmedewerker maakt oogcontact met de bezoeker. De onthaalmedewerker spreekt luid en duidelijk. De bezoeker spreekt luid en duidelijk. Let op je lichaamstaal. Let op je uitspraak.

Vervolgens kijk je klassikaal naar elkaars gesprekken.

Action 10— Kun je het onthaalgesprek in het Engels goed verstaan?

MORE

VA N

MORE

E

OR Maandachtig Luister naar het fragment over ‘Welcoming someone at the office’ en beantwoord de onderstaande vragen. a

Who is visiting the office?

b

Does the visitor want something to drink?

c

Did the visitor have any trouble finding the way?

d

What’s the vistor’s schedule for today?

Stap 3: Vraag aan de onthaalmedewerker de voor- en nadelen van deze manier van werken. VOORDELEN HUIDIGE ONTHAAL

NADELEN HUIDIGE ONTHAAL

THEMA 1

LEVEL 1

23

Stap 4: Brainstorm in je groepje op welke manier jullie het onthaal zouden kunnen optimaliseren.

Stap 5: Kies in overleg een manier uit en werk die volledig uit. Zorg ervoor dat het voorstel te realiseren is:  Informeer je goed over de kostprijs van het idee.  Check de realiseerbaarheid.  Noteer wat heb je nodig hebt om het te kunnen realiseren.  Beargumenteer waarom je kiest voor dit voorstel.  Illustreer je voorstel met afbeeldingen, foto’s, tekeningen … Stap 6: Verwerk jullie kant-en-klaar voorstel in een powerpointpresentatie. Stap 7: Stel je idee voor aan het onthaalpersoneel en eventueel de directie.

©

Aan het einde van enkele levels sta je stil bij de actualiteit omtrent de inhoud van dat level in de rubriek Breaking news. Bij het onlinelesmateriaal vind je de bijbehorende artikels of filmpjes en de opdrachten.

CHECKLIST

BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

THEMA 1

LEVEL 1

1

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Nederlands.

2

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Frans aan de hand van standaarduitdrukkingen.

3

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Duits aan de hand van standaarduitdrukkingen.

4

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Engels aan de hand van standaarduitdrukkingen.

5

Ik kan de werking van de digitale receptie met de QR-code toelichten aan de hand van een voorbeeld.

6

Ik kan het verschil tussen klantvriendelijkheid en klantgerichtheid toelichten aan de hand van een voorbeeld.

27

Elk level eindigt met een Checklist. Het is een hulpmiddel om te beoordelen of je de doelen van dat level onder de knie hebt.

28

THEMA 1

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

LEVEL 1

STARTEN MET LIFT

3


NEDERLANDS

FRANS

ENGELS

DUITS

Nog een fijne dag.

2 HANDIG VOOR ONDERWEG

Tot ziens!

In elk thema vind je dezelfde hulpmiddelen.

Doorheen het thema vind je de belangrijkste zaken op een rijtje naast rode kennislijnen.

Klantgericht onthaal Klantgericht onthaal is een principe waarbij het bedrijf zich voornamelijk concentreert op het verbeteren van de dienstverlening en het aanbieden van voordelen aan de bezoekers of klanten. Klantgerichtheid richt zich voornamelijk op de producten en services die een bedrijf aanbiedt. Hierbij Hoe werkt de virtuele probeert het bedrijf de bezoekers of klantenbezoekersregistratie? tevreden te stellen door het leveren van een hoge kwaliteit en een nog betere service. Odette Lunettes biedt bijvoorbeeld aan haar klanten een gratis oogmeting aan.

Explore 3—

Slimme receptie Het professioneel ontvangen van bezoekers kan zowel via een bemande als onbemande balie verlopen. Bij gebruik van de onbemande balie of slimme receptie ontvangt de bezoeker voor de afspraak een QR-code via e-mail. Hiermee kan de bezoeker inchecken bij het bedrijf. Bij aankomst in De onthaalmedewerker moet vooral actief luisteren naar de beller. Dat kun je doen op het bedrijf scant de bezoeker de QR-code uit de e-mail. De persoon met wie die een afspraak heeft, verschillende manieren: wordt automatisch verwittigd. Na afloop van de afspraak kan de bezoeker eenvoudig uitchecken  Laat merken dat je luistert. door dezelfde QR-code opnieuw te scannen. Het digitale bezoekersregistratiesysteem biedt verschillende voordelen:  Vermijd stoorzenders. De receptie is te allen tijde geopend.  Ga onbevooroordeeld een gesprek aan. Je hebt een controle over de in- en uitstroom  Vraag door. van de bezoekers. je exact wie zich Hoe lichtDus deweet onthaalmedewerker de plattegrond toe in het  Vraag je eens af: hoe zou ik zelf het liefst worden behandeld? waar bevindt in het gebouw. Dat kan zeer Frans, Engels en Duits? belangrijk zijn, bijvoorbeeld wanneer een evacuatie nodig is bij brand. 1 Noteer naast elke omschrijving de juiste kernzin. Kies uit: Ongewenste bezoekers worden op afstand Als onthaalmedewerker is het van groot belang dat je een goede kennis hebt van het grondplan van het gehouden. Zij kunnen onmogelijk het gebouw de bezoekers correct door te verwijzen. Bekijk aandachtig het grondplan van Odette Lunettes. ga onbevooroordeeld een gesprek aan – laat merken dat je luistert – vermijd stoorzenders –bedrijf om en de detectiepoortjes betreden zonder geldige ACTIEF LUISTEREN

IN

Moeilijke woorden worden uitgelegd in een begrippenkader. Die woorden vallen extra op door de stippellijn.

Explore 2—

vraag door – vraag je af: hoe wil ik zelf worden behandeld?

Beeldwoordenboek Level 4 BEGRIP

VERKLARING

AFBEELDING

om de veiligheidsvoorschriften van het bedrijf Als je de telefoon opneemt, zorg dan dat je niet wordt afgeleid digitaal te ondertekenen. door iets anders. Schakel je e-mail uit, indien dat kan. Leg je gsm weg en maak duidelijk dat niemand je mag storen. De persoon aan de lijn kan jou niet zien, maar kan heel goed horen Dat is een klein boekje dat als doel aan heeft deje stem of je ondertussen door je e-mail scrolt. Dit voelt niet Forum lezer te informeren. respectvol, omdat je de ander het gevoel geeft dat die minder belangrijk is. Misschien bedoel je dat niet zo, maar zo kan het wel Bekijk via diddit het videofragment over de ‘Digireceptie’. overkomen. Focus dus volledig op de beller en op niets anders. a Geef je eigen mening op de stelling: Een slimme receptie is meer Met deze producten breng je voornamelijk een boodschap die het bedrijf wil overbrengen. Omdat de ander jou niet kan zien, is het goed om af en toe klantgericht. instemmend ‘hm-hm’ te zeggen. Zo laat je merken dat12 je luistert. THEMA 1 LEVEL 1 Als het een langer verhaal is, helpt het om de kern van het verhaal nog eens samen te vatten. Dat doe je in de controlefase, zodra de Dat is een vorm van papieren advertentie klant is uitgesproken. Zo weet de klant dat je goed hebt geluisterd. die bedoeld is voor brede verspreiding en Dat wil zeggen dat je samenwerkt met andere partners om jouw producten te promoten in ruil voor een commissie op de producten van jouw bedrijf.

VA N

affiliate marketing

QR-code.

a Bekijk achteraan het thema het stickervel met elk Franse, Engelse en Duitse benamingen van de Je vindt alle einde van begrippen Meestal wordtaan er ookhet aan de bezoekers diensten. Schrijf met potlood eerst de steekwoorden van de juiste vertaling op. gevraagd bij het inscannen van de QR-code level in hetb beeldwoordenboek. Kleef bij het nakijken de vertalingen op de juiste plaats.

brochure

communicatieproducten

flyer

die doorgaans op een openbare plaats wordt geplaatst, aan particulieren wordt uitgedeeld of via de post wordt verzonden.

lookbook

Af en toe samenvatten is altijd een goede manier om te laten merken dat je aandachtig luistert. Een andere manier is vragen stellen. Dat is een visuele presentatie van een mode- of De klant voelt dat je oprecht belangstelling hebt voor wat productielijn die ontworpen is om klanten te die beter vertelt. Je kunt vragen stellen zoals: inspireren en hen te helpen de producten te begrijpen en te waarderen.  Wat bedoelt u met…?  Begrijp ik het goed dat…?

b

Bespreek vervolgens klassikaal.

In een Forum voer je in groepjes of met de hele klas een gesprek over een bepaalde stelling. Het is de bedoeling dat je luistert naar elkaars mening en leert hoe anderen denken, maar ook dat je je eigen mening leert onderbouwen met argumenten.

Iedereen heeft vooroordelen, daarom is het moeilijk om met iemand volledig blanco in gesprek te gaan. Vaak kun je al in enkele minuten voorspellen welke vragen de klant zal stellen of welke oplossingen er zijn. Maar de klant voelt zich niet gerespecteerd als je die niet laat uitpraten. In de ogen van de klant is de vraag misschien net iets anders dan de vraag die je meestal krijgt. Of misschien is het probleem echt wel anders dan je denkt. Probeer daarom zonder oordeel of mening te luisteren. Dat is de moeilijkste tip om toe te passen. THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4

83

THEMA 1

Dit is de belangrijkste regel! Hoe wil jij dat iemand je te woord staat via de telefoon? Als je dit in gedachten houdt, dan zul je

©

Naast de Good zeker to know-lijn staan actief luisteren. handige tips of weetjes bij de uitvoering van de opdrachten.

Good to know

je klant uitpraten en begin pas na drie seconden te praten. THEMALaat 1 LEVEL 3 volledig 53 De 3-secondenregel is de tijd die iemand nodig heeft om adem te halen en de gedachten te ordenen.

2

Bekijk via diddit het videofragment over het telefoongesprek en actief luisteren. Noteer de belangrijkste tip(s) voor jezelf.

De volgende iconen helpen je ook nog een eind op weg: Je vindt online extra (ondersteunend) materiaal. Je vindt online een videofragment. Je vindt online een luisterfragment. Je vindt online een ontdekplaat. Je moet iets bewaren in je portfolio. Je oefent je ICT-vaardigheden. Houding tijdens het bellen Telefoneren is een vorm van verbale communicatie, maar de non-verbale communicatie is ook van groot belang tijdens een telefoongesprek. Tijdens een telefoongesprek kan degene aan de andere kant van de lijn jou niet zien. Toch moet je je lichaamstaal ook bij het bellen voor jouw organisatie goed gebruiken. Je stem wordt voor een deel bepaald door je houding tijdens het bellen.

4 STARTEN MET LIFT

Als je tijdens een telefoongesprek je rug strekt, wordt je stem vanzelf luider. Als je heen en weer loopt tijdens het bellen of drukke gebaren met je handen maakt, ga je steeds sneller spreken. Als je staand telefoneert, kom je zelfverzekerder

LEVEL 1

15


LIFT EN DIDDIT Het onlineleerplatform bij Lift

VA N

Lesmateriaal Hier vind je het extra lesmateriaal bij Lift, zoals video’s, audio’s, pdf's, ontdekplaten …

IN

Materiaal Hier vind je het lesmateriaal en de online-oefeningen. Gebruik de filters bovenaan, de indeling aan de linkerkant of de zoekfunctie om snel je materiaal te vinden.

ICT-fiches De ICT-fiches bij de leerstof vind je alleen hier op diddit. Oefeningen • De leerstof kun je inoefenen op jouw niveau. • Je kunt hier vrij oefenen.

Opdrachten Hier vind je de opdrachten terug die de leerkracht voor jou heeft klaargezet.

Meer info over diddit vind je op www.vanin.diddit.be/nl/leerling.

©

Evalueren Hier kan de leerkracht toetsen voor jou klaarzetten.

Resultaten Wil je weten hoever je al staat met oefenen, opdrachten en evaluaties? Hier vind je een helder overzicht van je resultaten. E-book Het e-book is de digitale versie van het leerwerkboek. Je kunt erin noteren, aantekeningen maken, zelf materiaal toevoegen ...

STARTEN MET LIFT

5


VA N

THEMA

IN

1

©

Admini­stratieve taken


DEEL

IN

2

De volgende levels vind je in DEEL 2

LEVEL

©

VA N

5

Hoe werk je efficiënt met digitale tools

LEVEL

4

LEVEL

3

LEVEL

2

LEVEL

1

p. 85

Hoe communiceer je met klanten en bezoekers?

p. 68

Hoe kun je telefonisch de juiste stem-, luister- en vraagtechnieken beheersen?

p. 50

Hoe voer je telefoongesprekken in vreemde talen?

p. 30

Hoe onthaal je bezoekers in vreemde talen?

p. 8


LEVEL 1 Hoe onthaal je bezoekers in vreemde talen? INTRO Bekijk aandachtig de onderstaande cartoon.

IN

1

VA N

Bonjour! Hello! Guten Tag!

Wat zie je afgebeeld op de cartoon?

b

Hoe reageert de onthaalmedewerker op de klant die begroet in verschillende talen?

©

a

c

2

Wat gebeurt er nog aan het onthaal?

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

8

THEMA 1

???

LEVEL 1

Hoe ontvangt de onthaalmedewerker een bezoeker in het Frans? Hoe ontvangt de onthaalmedewerker een bezoeker in het Engels? Hoe ontvangt de onthaalmedewerker een bezoeker in het Duits? Hoe verloopt het digitaal registreren met een QR-code?


Explore 1— Hoe onthaalt de onthaalmedewerker bezoekers in het Frans, Engels en Duits?

Klantvriendelijk onthaal

Maak onmiddellijk oogcontact met de bezoeker. Verwelkom de bezoeker vriendelijk. Spreek met een aangepaste toon. Neem een rechte positieve houding aan. Spreek Standaardnederlands of pas je taal aan aan je bezoeker. Articuleer voldoende. Pas je spreektempo aan. Gebruik vlotte, duidelijke taal.

VA N

IN

Een klantvriendelijk onthaal is van groot belang. De eerste indruk die de bezoeker krijgt, zegt veel over je bedrijf. Vaak zal van de eerste indruk het verdere verloop van het gesprek afhangen. Een bezoeker krijgt al een eerste indruk zonder dat er gesproken wordt: een gevoelsindruk. Zorg ervoor dat je sympathiek overkomt. Je kleding, je voorkomen, je houding en je gelaatsuitdrukking spelen een belangrijke rol. Het bedrijf verwacht dan ook veel van de onthaalmedewerker. Houd rekening met de volgende zaken:

Ook de persoonlijke hygiëne van de onthaalmedewerker is van groot belang. Een verzorgd uiterlijk geeft een goede indruk aan de bezoeker. Stem je kledij af op de bedrijfscultuur en zorg ervoor dat je je comfortabel voelt. Besteed niet alleen aandacht aan je kledij, maar ook aan je lichamelijke verzorging: Zorg voor een verzorgd kapsel. Poets je tanden en let erop dat niets tussen je tanden zit. Voor mannen: zorg dat je netjes geschoren bent of je baard getrimd is. Gebruik niet te veel en te zware aftershave of parfum. Zorg voor goed verzorgde handen en nagels. Gebruik niet te veel make-up.

©

THEMA 1

LEVEL 1

9


Bij Odette Lunettes komen er af en toe bezoekers over de vloer die geen Nederlands spreken. In zulke gevallen is het belangrijk dat je een aantal standaarduitdrukkingen kent in het Frans, Engels en Duits. Standaarduitdrukkingen zijn korte zinnetjes waarmee je de meest voorkomende acties kunt uitvoeren. a

Bekijk achteraan het thema het stickervel met Franse, Engelse en Duitse zinnen. Je kunt de zinnen ook beluisteren op diddit. Schrijf met potlood eerst de steekwoorden van de juiste vertaling op. Kleef bij het nakijken de vertalingen op de juiste plaats. NEDERLANDS Goedemorgen mevrouw X. Goedemorgen mijnheer X.

ENGELS

VA N

Hartelijk welkom bij Odette Lunettes!

FRANS

Wat kan ik voor u doen?

Hoe kan ik je helpen?

Mag ik me voorstellen?

©

Mijn naam is …

Ik heet …

Mag ik je mevrouw X voorstellen?

10

THEMA 1

LEVEL 1

DUITS

IN

b c


NEDERLANDS

FRANS

ENGELS

DUITS

Het pleziert me u te leren kennen.

Kunt u me vertellen waar … is?

VA N

De eerste deur links/ rechts

IN

Wilt u iets drinken?

Ga naar links.

Ga naar rechts.

Tegenover de toiletten

©

Heeft u een afspraak?

Een ogenblik, aub. Ik bel mevrouw X.

Gelieve nog enkele minuten te wachten.

THEMA 1

LEVEL 1

11


NEDERLANDS

FRANS

ENGELS

DUITS

Nog een fijne dag.

Klantgericht onthaal

IN

Tot ziens!

VA N

Klantgericht onthaal is een principe waarbij het bedrijf zich voornamelijk concentreert op het verbeteren van de dienstverlening en het aanbieden van voordelen aan de bezoekers of klanten. Klantgerichtheid richt zich voornamelijk op de producten en services die een bedrijf aanbiedt. Hierbij probeert het bedrijf de bezoekers of klanten tevreden te stellen door het leveren van een hoge kwaliteit en een nog betere service. Odette Lunettes biedt bijvoorbeeld aan haar klanten een gratis oogmeting aan.

Explore 2— Hoe licht de onthaalmedewerker de plattegrond toe in het

©

Frans, Engels en Duits?

Als onthaalmedewerker is het van groot belang dat je een goede kennis hebt van het grondplan van het bedrijf om de bezoekers correct door te verwijzen. Bekijk aandachtig het grondplan van Odette Lunettes. a

b

12

THEMA 1

Bekijk achteraan het thema het stickervel met Franse, Engelse en Duitse benamingen van de diensten. Schrijf met potlood eerst de steekwoorden van de juiste vertaling op. Kleef bij het nakijken de vertalingen op de juiste plaats.

LEVEL 1


IN VA N AFDELING

FRANS

ENGELS

DUITS

Administratie

©

Directie

Boekhouding

Marketing

THEMA 1

LEVEL 1

13


AFDELING

FRANS

ENGELS

DUITS

Facilitaire dienst

Logistiek

Archief

VA N

Aankoop en verkoop

IN

Personeelszaken

Vergaderruimte

Ingang

©

Onthaal

Toilet

Keuken

14

THEMA 1

LEVEL 1


Explore 3— Hoe werkt de virtuele bezoekersregistratie?

Slimme receptie

VA N

IN

Het professioneel ontvangen van bezoekers kan zowel via een bemande als onbemande balie verlopen. Bij gebruik van de onbemande balie of slimme receptie ontvangt de bezoeker voor de afspraak een QR-code via e-mail. Hiermee kan de bezoeker inchecken bij het bedrijf. Bij aankomst in het bedrijf scant de bezoeker de QR-code uit de e-mail. De persoon met wie die een afspraak heeft, wordt automatisch verwittigd. Na afloop van de afspraak kan de bezoeker eenvoudig uitchecken door dezelfde QR-code opnieuw te scannen. Het digitale bezoekersregistratiesysteem biedt verschillende voordelen: De receptie is te allen tijde geopend. Je hebt een controle over de in- en uitstroom van de bezoekers. Dus weet je exact wie zich waar bevindt in het gebouw. Dat kan zeer belangrijk zijn, bijvoorbeeld wanneer een evacuatie nodig is bij brand. Ongewenste bezoekers worden op afstand gehouden. Zij kunnen onmogelijk het gebouw en de detectiepoortjes betreden zonder geldige QR-code. Meestal wordt er ook aan de bezoekers gevraagd bij het inscannen van de QR-code om de veiligheidsvoorschriften van het bedrijf digitaal te ondertekenen.

Forum

Bekijk via diddit het videofragment over de ‘Digireceptie’.

a Geef je eigen mening op de stelling: Een slimme receptie is meer klantgericht.

©

b

Bespreek vervolgens klassikaal.

THEMA 1

LEVEL 1

15


TO THE POINT Als onthaalmedewerker vervul je een belangrijke taak in het bedrijf. De indruk die jij wekt, heeft een invloed op de indruk die het bedrijf nalaat op een bezoeker. Je wordt dan ook vaak het ‘visitekaartje’ van de onderneming genoemd. Een goed contact is van groot belang om bij de bezoekers een goede eerste indruk te maken. Het verdere verloop van het gesprek zal daar vaak vanaf hangen. Zorg ervoor dat je sympathiek overkomt. Zorg voor een nette, verzorgde uitstraling en maak oogcontact. Pas je taal en tempo aan aan de bezoeker. Bij een klantvriendelijk onthaal behandel je de bezoeker op een respectvolle en behulpzame manier. Bij een klantgericht onthaal probeer je in te spelen op de behoeften en noden van de bezoeker.

IN

Wanneer je als onthaalmedewerker vlot, overtuigend en op een verzorgde manier kan communiceren met de bezoeker, bouw je een vertrouwensband op. De onthaalmedewerker gebruikt Standaardnederlands en soms ook Frans, Engels of Duits. Om deze gesprekken vlot te laten verlopen, kun je het best een aantal standaarduitdrukkingen onder de knie hebben.

VA N

Indien het bedrijf geen bemande receptie heeft, kun je bezoekers ook ontvangen met een slimme receptie. Hierbij ontvangen de bezoekers op voorhand een QR-code waarmee ze zich moeten aanmelden bij aankomst.

Persoonlijke hygiëne ergernissen Een onverzorgde of vuile werkplek of kantoorruimte zorgt voor ergernis op het werk, maar ook de persoonlijk hygiëne van collega’s speelt een belangrijk rol. We ergeren ons het meest aan collega’s die hun handen niet wassen na een bezoek aan het toilet. 1 2 3 4 5

Handen niet wassen na het toiletbezoek (63,8 %) Zakdoekjes laten slingeren op de werkplek (60,7 %) Snotneus aan de hand of mouw afvegen (59,2 %) Niezen of hoesten zonder hand voor de mond (48,6 %) Handen niet wassen na het snuiten van de neus (42,4 %)

©

Bron: cws.com

16

THEMA 1

LEVEL 1


Action 1— 1

Wat is goede persoonlijke hygiëne?

Lees de tekst.

In deze jobs moet je aandacht besteden aan je uiterlijk Er zijn jobs waarvoor je kledingstijl en dagelijkse hygiëne niet van groot belang zijn. Jobs waarin niemand zal opkijken als je er een keertje ongeschoren bijloopt of vettig haar hebt. Voor onderstaande jobs is dat zeker níét het geval.

IN

of reisorganisaties. Hij of zij heet de gasten welkom en functioneert als hun voornaamste aanspreekpunt. Soms worden hosts of hostessen verwacht een uniform te dragen (zoals airhostessen) omdat ze dan te onderscheiden zijn van de gasten. Uniform of niet, werkgevers verwachten alleszins dat hun hosts en hostessen er heel verzorgd uitzien: je bent wederom het visitekaartje van de organisatie. 4 Schoonheidsspecialist(e) Schoonheidsspecialisten die zelf niet hun best doen om er mooi en verzorgd uit te zien: zouden ze bestaan? Erg professioneel zou het toch niet zijn als een schoonheidsspecialiste vegen op haar gezicht heeft of met vuil onder de nagels naar het werk komt.

VA N

1 Receptionist(e) of onthaalmedewerker Als receptionist of onthaalmedewerker vang je de bezoekers van het bedrijf op. Normaal gezien ben jij de eerste persoon die ze zien wanneer ze het gebouw binnengaan, dus dat maakt van jou het uithangbord van de organisatie. Goede communicatievaardigheden is de belangrijkste kwaliteit voor receptionisten, maar een nette uitstraling komt toch wel op de tweede plaats terecht.

2 Verkoper Verkopers of vertegenwoordigers moeten potentiële klanten overtuigen om voor een bepaald product of dienst te kiezen of moeten bestaande klanten aansporen dit te blijven doen. Als je telefonisch verkoper bent, maakt het weinig uit of je dat nu in een joggingpak doet of in een keurig maatpak, maar als je bij klanten over de vloer komt – of zij bij jou – zal je toch twee keer moeten nadenken wanneer je ‘s ochtends je outfit uitkiest.

Bron: HLN 2017-09-19

©

3 Host(ess) Een job als host of hostess is zowat gelijkaardig aan die van een receptionist, maar dan in een minder bureaucratische (informele) omgeving: een host(ess) werkt bijvoorbeeld tijdens events, in hotels, restaurants, theaters, voor luchtvaartmaatschappijen

5 Jobs in fashion Als winkelmedewerker is het gebruikelijk dat de werkgever van je wenst dat je de kledij van de winkel draagt. Daarenboven wordt er van je verwacht dat je er verzorgd en modieus uitziet, zeker als je een corporate job in fashion hebt. Je zou niet zo gemotiveerd lijken als je voor Chanel werkt, maar je toch uitdost in niemendalletjes van de Zeeman.

2

Markeer in het geel in de tekst waarom een goede persoonlijke hygiëne voor de onthaalmedewerker belangrijk is.

THEMA 1

LEVEL 1

17


3

Stel, jij werkt op de personeelsafdeling van Odette Lunettes. a

Maak een poster over de persoonlijke hygiëne voor in de voor in de personeelsruimte bij Odette Lunettes. Je poster is bestemd voor de medewerkers. Houd rekening met de volgende beoordelingscriteria.

EVALUATIEFICHE Beoordeling poster persoonlijke hygiëne Punten /4

Maak op volgens de huisstijl van Odette Lunettes.

Gebruik pictogrammen of afbeeldingen.

Werk met korte slagzinnen of kernwoorden.

Plaats alle informatie op een poster.

Zorg voor een goede balans tussen de tekst en de afbeeldingen .

/2

Zorg voor een duidelijk doel van de poster.

/2

IN

/4 /2

VA N

/2

TOTAAL

b

4

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Welke oplossing stel jij voor in de onderstaande situaties? SITUATIE

Je hebt enorm last van vettig haar.

©

Je hebt enorm last van roos of schilfertjes.

Je hebt last van een stinkende adem.

Je hebt enorm last van zweet onder de oksels.

18

THEMA 1

LEVEL 1

OPLOSSING

/ 16


Action 2—

Wat vind jij van de kledij voor de onthaalmedewerker?

Bekijk via diddit de collage met de verschillende kledij voor de onthaalmedewerker. Welke kledij vind jij gepast of ongepast? Kruis aan en licht je antwoord toe. Bespreek daarna klassikaal. FOTO

GEPAST

ONGEPAST

REDEN

A

IN

B

C

VA N

D

E

F

G

H

©

I

Action 3— 1

Kun jij een organogram in het Duits opstellen?

Op diddit vind je het organogram van OdetteLunettes.edu. in het Nederlands. Maak nu zelf een organogram van OdetteLunettes.edu in het Duits met behulp van een tekstverwerker. Indien je extra ondersteuning wilt, kun je hiervoor de ICT-fiches van de tekstverwerker raadplegen.

THEMA 1

LEVEL 1

19


Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Kun je je eigen flashcards maken voor het Franse onthaalgesprek?

VA N

Action 4—

IN

2

Oefen met een medeleerling de verschillende uitdrukkingen in het Frans met flashcards. Flashcards zijn kaartjes met twee zijdes die allebei leeg zijn. Aan de ene kant van de kaart schrijf je de Nederlandse uitdrukking of het begrip. Op de andere kant van de kaart zet je het antwoord in het Frans. Gebruik hiervoor de uitdrukkingen van Explore 1. Deze kaarten zijn een enorm handig hulpmiddel bij het leren. Ze zijn bedoeld om jezelf of een medeleerling te (laten) overhoren. Er zijn trouwens meerdere benamingen voor flashcards. Soms heten ze flitskaarten, systeemkaarten, geheugenkaarten of steekkaarten. Al deze benamingen zijn synoniemen voor flashcards.

© Tip:

20

THEMA 1

LEVEL 1


Kun je je eigen flashcards maken voor het Engelse onthaalgesprek?

IN

Action 5—

Oefen met een medeleerling de verschillende uitdrukkingen in het Engels. Aan de ene kant van de kaart schrijf je de Nederlandse uitdrukking of het begrip. Op de andere kant van de kaart zet je het antwoord in het Engels. Gebruik hiervoor de uitdrukkingen van Explore 1.

VA N

Action 6—

Kun je je eigen flashcards maken voor het Duitse onthaalgesprek?

©

Oefen met een medeleerling de verschillende uitdrukkingen in het Duits. Aan de ene kant van de kaart schrijf je de Nederlandse uitdrukking of het begrip. Op de andere kant van de kaart zet je het antwoord in het Duits. Gebruik hiervoor de uitdrukkingen van Explore 1.

THEMA 1

LEVEL 1

21


Action 7—

Kun je een gesprek doen in het Frans? Aan de slag!

Je werkt in duo’s. De ene leerling speelt de rol van een onthaalmedewerker, de andere leerling speelt de rol van bezoeker. Vraag bij de voorbereiding extra ondersteuning aan je leerkracht Frans.

b

Bereid samen met je medeleerling schriftelijk het Franse onthaalgesprek voor. Nadien oefen je samen een paar keer het gesprek. Als jullie het prima kunnen, dan maakt een derde leerling een video van jullie gesprek. Houd rekening met de onderstaande criteria bij de definitieve opname van je video:

c

De onthaalmedewerker maakt oogcontact met de bezoeker. De onthaalmedewerker spreekt luid en duidelijk. De bezoeker spreekt luid en duidelijk. Let op je lichaamstaal. Let op je uitspraak.

VA N

IN

a

Vervolgens kijk je klassikaal naar elkaars gesprekken.

Action 8—

Kun je een gesprek doen in het Engels? Aan de slag!

Je werkt in duo’s. De ene leerling speelt de rol van een onthaalmedewerker, de andere leerling speelt de rol van bezoeker. Vraag bij de voorbereiding extra ondersteuning aan je leerkracht Engels. a b

Bereid samen met je medeleerling schriftelijk het Engelse onthaalgesprek voor. Nadien oefen je samen een paar keer het gesprek. Als jullie het goed kunnen, dan maakt een derde leerling een video van jullie gesprek. Houd rekening met de onderstaande criteria bij de definitieve opname van je video: De onthaalmedewerker maakt oogcontact met de bezoeker. De onthaalmedewerker spreekt luid en duidelijk. De bezoeker spreekt luid en duidelijk. Let op je lichaamstaal. Let op je uitspraak.

©

c

22

THEMA 1

Vervolgens kijk je klassikaal naar elkaars gesprekken.

LEVEL 1


Action 9—

Kun je een gesprek doen in het Duits? Aan de slag!

Je werkt in duo’s. De ene leerling speelt de rol van een onthaalmedewerker, de andere leerling speelt de rol van bezoeker. Vraag bij de voorbereiding extra ondersteuning aan je leerkracht Duits.

b

Bereid samen met je medeleerling schriftelijk het Duitse onthaalgesprek voor. Nadien oefen je samen een paar keer het gesprek. Als jullie het goed kunnen, dan maakt een derde leerling een video van jullie gesprek. Houd rekening met de onderstaande criteria bij de definitieve opname van je video:

c

De onthaalmedewerker maakt oogcontact met de bezoeker. De onthaalmedewerker spreekt luid en duidelijk. De bezoeker spreekt luid en duidelijk. Let op je lichaamstaal. Let op je uitspraak.

IN

a

Vervolgens kijk je klassikaal naar elkaars gesprekken.

MORE

E

OR Maandachtig Luister naar het fragment over ‘Welcoming someone at the office’ en beantwoord de onderstaande vragen. a

Who is visiting the office?

b

Does the visitor want something to drink?

c

Did the visitor have any trouble finding the way?

d

What’s the vistor’s schedule for today?

©

MORE

VA N

Action 10— Kun je het onthaalgesprek in het Engels goed verstaan?

THEMA 1

LEVEL 1

23


Action 11— Wat is het vak van de onthaalmedewerker? Bekijk aandachtig het videofragment over ‘Le métier d’agent d’accueil’. Voor deze opdracht kun je kiezen uit twee opties waarbij je een mindmap of een presentatie maakt: Optie 1

Maak een mindmap met het programma Mindmup over de verschillende taken die Fluorine uitvoert aan het onthaal ‘Pays d’eygurande’. Vermeld ook over welke eigenschappen Fluorine beschikt. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Optie 2

IN

a

Maak een poster met het programma Canva over de taken en de eigenschappen van Fluorine als onthaalmedewerker bij Pays d’eygurande’. Je kunt alvast inspiratie opdoen met de onderstaande poster. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

b

A G E N T D 'A C C U E I L

Qualités:

– sens du relationnel et du service – polyvalence – rapidité d’exécution – bonne organisation – patience et calme

©

L'Agent d'accueil reçoit, identifie et oriente les communications téléphoniques, les clients et les prestaires.  Sa mision: être un spécialiste des contacts humains – Réceptionner et identifier les appels, analyser la demande et orienter les interlocuteurs – Renseigner – Assurer des travaux de secrétariat: courrier, classement, ...

Action 12— Kun je het onthaalgesprek in het Duits goed analyseren?

24

1

Lees aandachtig het onderstaande gesprek aan de balie bij OdetteLunettes.edu. De onthaalmedewerker Yvette Wouters ontvangt Arne Hadadi.

2

Duid de verschillende fases van het onthaalgesprek aan door een kader te tekenen per fase rond de tekst.

THEMA 1

LEVEL 1


Geef je eigen mening. Heeft Yvette Wouters Arne Hadadi goed onthaald? Waarom wel of niet?

Guten Tag.

Yvette Wouters:

Guten Tag.

Arne Hadadi:

Ich bin Arne Hadadi aus Deutschland. Ich habe einen um 16 Uhr Termin mit Herrn Van Geel von der Finanzabteilung.

Yvette Wouters:

Herzlich willkommen Herr Hadadi. Ich habe das Büro von Herrn Van Geel angerufen, aber er ist noch unterwegs. Er wird eine Viertelstunde später da sein.

Arne Hadadi:

Ich werde warten, kein Problem.

Yvette Wouters:

Super, möchten Sie in der Zwischenzeit Platz nehmen und Ihre Jacke ablegen?

Arne Hadadi:

Danke, hier bitte meine Jacke.

Yvette Wouters:

Danke und möchten Sie vielleicht auch etwas trinken?

Arne Hadadi:

Ja gerne. Ich möchte einen Tee mit Zitrone. Vielen Dank.

Yvette Wouters:

So bitte sehr. Woher kommen Sie eigentlich?

Arne Hadadi:

Ich komme aus Aachen.

Yvette Wouters:

Und wie sind Siehergekommen? Hatten Sie eine gute Reise?

Arne Hadadi:

Ich bin mit dem Flugzeug gekommen. Der Flug hatte glücklicherweise keine Verspätung. Am Flughafen habe ich dann ein Taxi genommen.

Yvette Wouters:

Und waren Sie bereits in Ihrem Hotel?

Arne Hadadi:

Ja, aber leider habe ich keinen Balkon. So kann ich das schöne Wetter leider nicht genießen.

Yvette Wouters:

Das stimmt. Sprechen Sie doch einmal mit dem Hotel. Aber das das Wetter ist nur heute schön. An den anderen Tagen soll es regnen.

Arne Hadadi:

Vielen Dank. Dann lasse ich am besten alles so, wie es jetzt ist.

Arne Hadadi:

Das Landschaftsbild an Ihrer Wand finde ich sehr schön. Wo wurde dieses Bild aufgenommen? Ich bin nämlich selbst Hobbyfotograf. Ich reise viel und mich faszinieren Landschaften immer sehr.

Yvette Wouters:

Es ist ein Bild der beschneiten Zugspitze, der höchste Berg Deutschlands. Aber ehrlich gesagt, bin ich selbst an Fotografie nicht interessiert. Ich mag lieber Schwimmen. Ich träume davon, selbst einmal im Roten Meer in Ägypten zu schnorcheln.

IN

Arne Hadadi:

©

VA N

3

Arne Hadadi:

Tun Sie das auf jeden Fall. Ich war schon einmal dort, als ich noch nicht verheiratet war. Sind Sie verheiratet?

Yvette Wouters:

Ja, und ich bin auch Mutter einer Tochter geworden. Ihr Name ist Lisa.

Arne Hadadi:

Herzlichen Glückwunsch. Das freut mich sehr!

Yvette Wouters:

Und in der Zwischenzeit ist Herr Gräber angekommen. Darf ich Sie mit ihm bekannt machen?

Arne Hadadi:

Vielen Dank für Ihren herzlichen Empfang. Darf ich Ihnen meine Karte geben?

Yvette Wouters:

Ja sicher, auf Wiedersehen!

Arne Hadadi:

Auf Wiedersehen

THEMA 1

LEVEL 1

25


Action 13— Hoe zou jij de onthaalbalie op je school efficiënter maken? De klas werkt in groepjes van maximaal vier leerlingen. In deze Action ga je op zoek naar een manier om het onthaal bij jou op school efficiënter te maken. Je gaat dit doen volgens een stappenplan. STAPPENPLAN Stap 1: Breng per groepje een bezoek aan het onthaal. Stap 2: Noteer als stappenplan de manier waarop er bij jou op school bezoekers worden onthaald.

VA N

IN

STAPPENPLAN HUIDIGE ONTHAAL

©

26

THEMA 1

LEVEL 1


Stap 3: Vraag aan de onthaalmedewerker de voor- en nadelen van deze manier van werken. NADELEN HUIDIGE ONTHAAL

VA N

IN

VOORDELEN HUIDIGE ONTHAAL

Stap 4: Brainstorm in je groepje op welke manier jullie het onthaal zouden kunnen optimaliseren.

©

Stap 5: Kies in overleg een manier uit en werk die volledig uit. Zorg ervoor dat het voorstel te realiseren is: Informeer je goed over de kostprijs van het idee. Check de realiseerbaarheid. Noteer wat heb je nodig hebt om het te kunnen realiseren. Beargumenteer waarom je kiest voor dit voorstel. Illustreer je voorstel met afbeeldingen, foto’s, tekeningen … Stap 6: Verwerk jullie kant-en-klaar voorstel in een powerpointpresentatie. Stap 7: Stel je idee voor aan het onthaalpersoneel en eventueel de directie.

BREAKING NEWS

1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 1

LEVEL 1

27


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Nederlands.

2

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Frans aan de hand van standaarduitdrukkingen.

3

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Duits aan de hand van standaarduitdrukkingen.

4

Ik kan bezoekers verwelkomen in het Engels aan de hand van standaarduitdrukkingen.

5

Ik kan de werking van de digitale receptie met de QR-code toelichten aan de hand van een voorbeeld.

Ik kan het verschil tussen klantvriendelijkheid en klantgerichtheid toelichten aan de hand van een voorbeeld.

VA N

IN

1

©

6

28

THEMA 1

LEVEL 1


Beeldwoordenboek Level 1 BEGRIP

VERKLARING Dat is een principe waarbij een bedrijf zich voornamelijk concentreert op het verbeteren van de dienstverlening en het aanbieden van voordelen aan bezoekers of klanten.

klantvriendelijk onthaal

Hierbij onthaal en behandel je de bezoeker of klant op een respectvolle en behulpzame manier.

VA N

IN

klantgericht onthaal

AFBEELDING

Deze code bestaat uit uniek zwarte vierkantjes en stippen die elk een stukje informatie bevatten. Wanneer je ze scant, wordt het unieke patroon vertaald naar gegevens die leesbaar zijn.

slimme receptie

Bij de slimme of digitale receptie neemt software de taken van de onthaalmedewerker over. Die software registreert de bezoekers.

©

QR-code

THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 1

29


LEVEL 2 Hoe voer je telefoongesprekken in vreemde talen? INTRO Bekijk aandachtig de vacature.

IN

1

OFFICE Onthaalmedewerker / Telefonist (m/v/x) Functieomschrijving

VA N

Voor onze klant te Willebroek zijn we op zoek naar een onthaalmedewerker / telefonist. Onze klant is een ruimdienst die ontstoppingen en ook beperkte rioolwerken doen. Het is een familiale en huiselijke sfeer waar de telefoon soms roodgloeiend staat. Het takenpakket van een onthaalmedewerker / telefonist:  Je maakt planningen voor de medewerkers op de baan;  Je beantwoordt binnenkomende oproepen en e-mails in het Nederlands, Frans, Engels en Duits;  Je staat in contact met de medewerkers op de baan.

Profiel

©

Als onthaalmedewerker/ telefonist beschik je over de volgende kwaliteiten:  Je spreekt perfect Nederlands en hebt een goede basis van Frans, Engels en Duits;  Je houdt van onvoorspelbare situaties en bent hierin oplossingsgericht;  Je hebt een gezond gevoel voor humor;  Je bent stressbestendig: wanneer de telefoons roodgloeiend staan, kun jij het hoofd koel houden;  Je werkt vlot met MS Office;  Je vindt het niet erg om in een klein team te werken.

2

Welke vaardigheden zijn van groot belang bij deze vacature? Leg uit.

3

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

30

THEMA 1

LEVEL 2

Hoe kan de onthaalmedewerker telefoongesprekken voeren in vreemde talen?


Re-explore 1—

oe voert de onthaalmedewerker telefoongesprekken H in het Frans?

Taal vergroot je mogelijkheden

1

IN

Als onthaalmedewerker is het belangrijk om verschillende talen te beheersen, waaronder het Frans. Het kunnen praten in verschillende talen maakt dat je een bredere doelgroep aan bezoekers kunt bedienen. Het vergroot je communicatiemogelijkheden met Franstalige bezoekers. Dat kan leiden tot een betere klantenservice en uiteindelijk tot meer tevreden bezoekers.

Je leert uiteraard de basisvaardigheden op school, maar alleen oefening baart kunst. Kun je zelf nog drie tips bedenken om je kennis van de Franse taal te optimaliseren? 1

VA N

Tip:

2

3

Het voornaamste is dat je niet bang bent om fouten te maken. Het is heel normaal dat je fouten maakt als je een vreemde taal spreekt. 2

Bij OdetteLunettes.edu moet onthaalmedewerker Yvette Wouters ook regelmatig bezoekers te woord staan in het Frans.

a b

Bekijk de Franse zinnen. Je kunt de zinnen ook beluisteren op diddit. Noteer de juiste Franse vertaling bij de standaardzinnen.

Bonne journée !

I

Un moment, s’il vous plait, je vous transfère.

B

Oui, c’est bien moi.

J

Bonjour, c’est Yvette Wouters.

C

Qui est à l’appareil ?

K

Puis-je prendre un message ?

D

Merci d’avoir patienté.

L

Mon numéro de téléphone est le … .

E

Pouvez-vous répéter, s’il vous plait ?

M

Pouvez-vous lui demander de me rappeler ?

N

Est-ce que je pourrais parler à Eline De Munck, s’il vous plait ?

O

À bientôt !

©

A

F

Je vais vous l’épeler ?

G

Comment puis-je vous aider ?

H

Mon adresse e-mail est … .

THEMA 1

LEVEL 2

31


Hallo, u spreekt met Yvette Wouters.

Met wie spreek ik?

Daar spreekt u mee.

IN

Kunt u dat voor mij herhalen?

Hoe kan ik u helpen?

Zou ik met Eline De Munck kunnen spreken?

VA N

Moment alstublieft, ik verbind u door.

Dank u wel voor het wachten.

Kan ik een boodschap aannemen?

Kunt u haar vragen mij terug te bellen?

Mijn telefoonnummer is …

©

Mijn e-mailadres is…

Zal ik het voor u spellen?

Tot ziens.

Fijne dag!

32

THEMA 1

LEVEL 2


Als je in een vreemde taal telefoneert, kan het gebeuren dat je moet vragen om iets te spellen. Het spellen van bijvoorbeeld een naam kun je doen volgens het internationaal NAVO-alfabet. Vul de onderstaande dialoog aan. Bonjour, Yvette Wouters Odette Lunettes.

Ahmed Hamatti

Bonjour, c’est Ahmed Hamatti.

Yvette Wouters

Qui est à l’appareil ?

Ahmed Hamatti

Ahmed Hamatti.

Yvette Wouters

Excusez-moi, je comprends très mal ce que vous dites. Pouvez-vous épeler votre nom de famille, s’il vous plait ?

Ahmed Hamatti

Pas de problème :

Yvette Wouters

Merci.

IN

Yvette Wouters

VA N

3

Re-explore 2—

.

Hoe voert de onthaalmedewerker telefoongesprekken in het Engels?

Engels

©

Van de onthaalmedewerker wordt verwacht dat die meerdere talen beheerst. De onthaalmedewerker heeft vaak contact met bezoekers of leveranciers van verschillende nationaliteiten. Het beheersen van verschillende talen, zoals het Engels, kan de bezoeker vertrouwen en een gevoel van comfort geven. Het komt ook zeer gastvrij over. Het Engels is een wereldwijde en de meest gekende taal. Het wordt gebruikt voor communicatie in de zakenwereld.

THEMA 1

LEVEL 2

33


Bij OdetteLunettes.edu moet onthaalmedewerker Yvette Wouters ook regelmatig bezoekers te woord staan in het Engels. a b

Bekijk de Engelse zinnen. Je kunt de zinnen ook beluisteren op diddit. Noteer de juiste Engelse vertaling bij de standaardzinnen. You’re welcome.

I

I’m calling for miss De Munck.

B

Have a nice day.

J

Hello, this is Yvette Wouters speaking.

C

Please hold on and I will connect you.

K

Could you please repeat that?

D

When can I call her back?

L

Could you ask her to call me back?

E

Let me see if he’s available.

M

Thank you. Goodbye.

F

Can I take a message?

N

Could you spell that, please?

G

Can I leave a message?

O

What’s your e-mail address?

H

I’m sorry he’s not available at the moment

P

I’m afraid I can’t hear you very well.

VA N

IN

A

Hallo, u spreekt met Yvette Wouters.

Ik zou graag mevrouw De Munck spreken.

Een ogenblik, ik verbind u door.

Laat me eens kijken of zij beschikbaar is.

Het spijt me, ze is niet beschikbaar op dit moment.

©

Wanneer kan ik haar terugbellen?

Kan ik een boodschap aannemen?

Kunt u vragen om mij terug te bellen?

Kunt u dat voor mij herhalen?

Kunt u dat spellen?

34

THEMA 1

LEVEL 2


Kan ik een bericht nalaten?

Ik versta u heel slecht.

Wat is uw e-mailadres?

Tot uw dienst.

IN

Ik wens u nog een prettige dag.

VA N

Bedankt en tot ziens.

Explore 3— Hoe voert de onthaalmedewerker telefoongesprekken in het Duits?

Duits

©

Soms heb je als onthaalmedewerker weleens een telefonisch contact met een klant of een leverancier in het Duits. Vaak lukt het wel om te verstaan, maar zelf Duits praten is niet gemakkelijk.

THEMA 1

LEVEL 2

35


1

Bekijk achteraan het thema het stickervel met Duitse zinnen. Je kunt de zinnen ook beluisteren op diddit. a b

Schrijf met potlood eerst de steekwoorden van de juiste vertaling op. Kleef bij het nakijken de vertalingen op de juiste plaats. NEDERLANDS

DEUTSCH

Goedemorgen/middag, Odette Lunettes met Yvette Wouters

Wat kan ik voor je doen?

Waar gaat het over?

VA N

Met wie wilt u spreken?

IN

Daar spreekt u mee

Zou je dat willen herhalen?

Sorry, ik heb dat niet goed verstaan.

Moment alstublieft, ik verbind u door (met…) Die is er op dit moment niet.

©

Die is in gesprek op dit moment. Kan ik een boodschap aannemen? Kan ik u misschien verder helpen? Ik zal de boodschap doorgeven.

36

THEMA 1

LEVEL 2


NEDERLANDS

DEUTSCH

Wilt u even wachten of kan ik vragen om later terug te bellen? Wat is uw e-mailadres?

Op welk nummer bent u bereikbaar?

Bedankt voor het bellen.

VA N

Graag gedaan.

IN

Kunt u dat voor mij spellen?

Tot ziens.

Formeel en informeel

De onthaalmedewerker Yvette Wouters beantwoordt de telefoon steeds op een zeer correcte manier. Dat wil zeggen op een formele manier. Onder vrienden praat je op een informele manier.

2

Bekijk het videofragment over ‘Telefonieren auf Deutch’ en luister aandachtig naar de verschillen tussen formeel en informeel bellen.

©

TO THE POINT Bij het onthaal zul je vooral bezoekers ontvangen waarmee je Nederlands spreekt. Maar je zult ook bezoekers spreken aan het onthaal of aan de telefoon die een andere taal spreken. Meestal zal dat Engels, Frans of Duits zijn. Het is handig en ook belangrijk om een aantal veelvoorkomende zinnetjes en uitspraken te kunnen verstaan en te kunnen zeggen. Als je vlot en overtuigend kunt communiceren in de taal van je bezoeker, zorg je voor een klantvriendelijk onthaal.

THEMA 1

LEVEL 2

37


Action 1—

Kun je het Franse inkomende telefoongesprek goed verstaan?

Luister via diddit naar het Franse inkomende telefoongesprek. Hoe heet de onthaalmedewerker?

b

Hoe heet het bedrijf?

c

Hoe vraagt de onthaalbediende of ze kan helpen?

d

Hoe heet de klant ?

e

Wat is het probleem van de klant?

g

h

VA N

f

IN

a

Meneer Grandir is niet aanwezig. Wat stelt de onthaalmedewerker voor?

Wat is de vraag van de klant?

Wat is het telefoonnummer van de klant?

Kun je het Engelse inkomende telefoongesprek goed verstaan?

©

Action 2—

Luister via diddit naar het Engelse inkomende telefoongesprek.

38

a

Hoe heet het bedrijf?

b

Hoe heet de onthaalmedewerker?

c

Wat vraagt de klant?

THEMA 1

LEVEL 2


d

Hoe heet de klant?

e

Hoe zegt de onthaalmedewerker ‘Ik verbind je door’?

f

Wat is het probleem van Peter?

g

Hoe heet de verkoper?

h

Wat is het telefoonnummer van de klant?

Kun je klachten behandelen in het Engels?

VA N

Action 3—

IN

Het is niet aangenaam om telefonisch een klacht te krijgen. Kijk aandachtig naar het videofragment op diddit. a

Vertaal in het Engels ‘een boze klant bedaren’:

b

Noteer in het Engels 10 stappen die je het best onderneemt om een boze klant te bedaren.

STAPPEN

.

ACTIE

2

3

4

5

6

7

8

9

10

©

1

THEMA 1

LEVEL 2

39


Action 4—

Kun je reageren in de volgende situaties?

Lees aandachtig iedere situatie en antwoord in de juiste taal.

Situatie 1

Mevrouw De Grootte wil telefonisch een bestelling doorgeven. Ze spreekt zo snel dat je haar niet verstaat. Jouw reactie in het Frans:

Situatie 2

Mevrouw Anderson wil graag Eline De Munck spreken, maar ze is niet aanwezig.

Situatie 3

Meneer El Mustafa wil graag een boodschap achterlaten voor Eline De Munck. Jouw reactie in het Duits:

Mevrouw Willems geeft haar telefoonnummer door. Je hebt het niet goed verstaan.

VA N

Situatie 4

IN

Jouw reactie in het Engels:

Jouw reactie in het Duits:

Situatie 5

Je gaat meneer Singh doorverbinden met Eline De Munck. Jouw reactie in het Duits:

Situatie 6

Je hebt mevrouw Dubois even in wacht gezet en neemt het gesprek terug. Jouw reactie in het Frans:

©

40

THEMA 1

LEVEL 2


Action 5—

Maak je eigen flashcards voor het Duitse telefoongesprek.

Kun je zelf een goed inkomend Engels telefoongesprek opstellen?

VA N

Action 6—

IN

Aan de ene kant van de flashcards schrijf je de Nederlandse uitdrukking of het begrip uit Explore 3. Op de andere kant van de flashcards zet je het antwoord in het Duits.

Voor deze opdracht werk je in duo’s. a

Caller:

Good morning, this is John calling from ABC Company. I would like to speak to Mr. Smith, please.

Receptionist:

Good morning, John. I’m sorry, but Mr. Smith is currently in a meeting. Would you like to leave a message or speak to someone else in the meantime?

Caller:

Thank you for letting me know. I think leaving a message would be best. Please inform Mr. Smith that I have some updates regarding the project we discussed last week.

Receptionist:

Noted, John. I will definitely pass on the message to Mr. Smith as soon as he is available. May I have your contact details so he can call you back?

Caller:

Of course, my phone number is 123-456-7890 and my email address is john@email.com.

Receptionist:

Thank you, John. I have your contact details. Mr. Smith will get back to you as soon as he can.

Caller:

Great, thank you so much for your assistance. I appreciate it.

Receptionist:

You’re welcome, John. Have a great day and thank you for calling ABC Company. Goodbye.

Caller:

Goodbye, have a great day too!

©

b

Je oefent een goed inkomend telefoongesprek in het Engels. Je vraagt voor deze oefening het best ondersteuning aan je leerkracht Engels om een gesprek in te oefenen of zelf een gesprek uit te schrijven. Heb je het gesprek geoefend? Laat dan een medeleerling je telefoongesprek filmen. Wissel van rol zodat iedereen aan de beurt komt. Hieronder kun je alvast een beetje inspiratie opdoen.

THEMA 1

LEVEL 2

41


c

Beoordeel elkaars gesprek met de evaluatiefiche. EVALUATIEFICHE Engels telefoongesprek – inkomende gesprekken Te behalen

De onthaalmedewerker … Begroeting vermeldt de naam van de organisatie.

1

vermeldt de afdeling van de organisatie.

1

vermeldt de eigen naam.

1

stelt de vraag ‘Wat kan ik voor u doen ...’ of een alternatief.

1

klinkt enthousiast.

1

Eigenlijke telefoongesprek

IN

spreekt de gesprekspartner aan met de aangegeven naam.

1

noteert af en toe belangrijke gegevens.

1

laat de gesprekspartner rustig uitspreken.

1

geeft blijk van een professionele aanpak door te helpen.

1

doseert de info correct: niet te gedetailleerd of te veel.

1

bevraagt kort en efficiënt het onderwerp / de reden.

1

VA N

Afronden —

herhaalt kort de gemaakte afspraken.

1

verwijst naar de aangeboden hulp.

1

bedankt de gesprekspartner voor het contact.

1

sluit kordaat af indien nodig bij een echte babbelaar.

1

Stemgebruik

gebruikt een goed spreektempo.

1

gebruikt intonatie bij het spreken.

1

articuleert zeer duidelijk.

1

luistert actief.

2

©

TOTAAL

42

THEMA 1

LEVEL 2

20


EVALUATIEFICHE Engels telefoongesprek – uitgaande gesprekken Te behalen

De beller … Begroeting —

vermeldt de eigen naam en die van de organisatie.

1

vraagt naar de persoon en afdeling van de organisatie die die wil

1

spreken.

IN

Eigenlijke telefoongesprek 1

vertelt waarvoor die belt.

laat de gesprekspartner rustig uitspreken.

geeft blijk van een professionele aanpak door te helpen.

1

doseert de info correct: niet te gedetailleerd of te veel.

1

bevraagt kort en efficiënt wanneer, hoe en eventueel waar die de

1

VA N

1

persoon kan spreken.

Afronden —

herhaalt, bevestigt of verbetert kort de gemaakte afspraken.

1

bedankt de gesprekspartner voor het contact.

1

Stemgebruik —

heeft een goed spreektempo.

1

gebruikt intonatie bij het spreken.

1

articuleert zeer duidelijk.

1

kan actief luisteren.

2 14

©

TOTAAL

Action 7—

Kun je zelf een goed inkomend Duits telefoongesprek opstellen?

Voor deze opdracht werk je in duo’s. a b

Je oefent een goed inkomend telefoongesprek voor OdetteLunettes.edu. Je vraagt voor deze oefening het best ondersteuning aan de leerkracht Duits. Heb je het gesprek geoefend? Laat dan een medeleerling je telefoongesprek filmen. Wissel van rol zodat iedereen aan de beurt komt. Je kunt alvast inspiratie opdoen via de link op diddit.

THEMA 1

LEVEL 2

43


c

Beoordeel elkaars gesprek met de evaluatiefiche. EVALUATIEFICHE Duits telefoongesprek – inkomende gesprekken Te behalen

De onthaalmedewerker … Begroeting vermeldt de naam van de organisatie.

1

vermeldt de afdeling van de organisatie.

1

vermeldt de eigen naam.

1

stelt de vraag ‘Wat kan ik voor u doen ...’ of een alternatief.

1

klinkt enthousiast.

1

Eigenlijke telefoongesprek

IN

spreekt de gesprekspartner aan met de aangegeven naam.

1

noteert af en toe belangrijke gegevens.

1

laat de gesprekspartner rustig uitspreken.

1

geeft blijk van een professionele aanpak door te helpen.

1

doseert de info correct: niet te gedetailleerd of te veel.

1

bevraagt kort en efficiënt het onderwerp / de reden.

1

VA N

Afronden —

herhaalt kort de gemaakte afspraken.

1

verwijst naar de aangeboden hulp.

1

bedankt de gesprekspartner voor het contact.

1

sluit kordaat af indien nodig bij een echte babbelaar.

1

Stemgebruik

gebruikt een goed spreektempo.

1

gebruikt intonatie bij het spreken.

1

articuleert zeer duidelijk.

1

luistert actief.

2

©

TOTAAL

44

THEMA 1

LEVEL 2

20


EVALUATIEFICHE Duits telefoongesprek – uitgaande gesprekken Te behalen

De beller … Begroeting —

vermeldt de eigen naam en die van de organisatie.

1

vraagt naar de persoon en afdeling van de organisatie die die wil

1

spreken.

IN

Eigenlijke telefoongesprek 1

vertelt waarvoor die belt.

laat de gesprekspartner rustig uitspreken.

geeft blijk van een professionele aanpak door te helpen.

1

doseert de info correct: niet te gedetailleerd of te veel.

1

bevraagt kort en efficiënt wanneer, hoe en eventueel waar die de

1

VA N

1

persoon kan spreken.

Afronden —

herhaalt, bevestigt of verbetert kort de gemaakte afspraken.

1

bedankt de gesprekspartner voor het contact.

1

Stemgebruik —

heeft een goed spreektempo.

1

gebruikt intonatie bij het spreken.

1

articuleert zeer duidelijk.

1

kan actief luisteren.

2 14

©

TOTAAL

Action 8—

MORE

Kun je een goede sollicitatiebrief opstellen?

E

OR BekijkM aandachtig de onderstaande vacature.

MORE a

b c d

Markeer in het geel waaruit blijkt dat je je moet kunnen uitdrukken in verschillende talen. Schrijf onder begeleiding van je leerkracht Nederlands een sollicitatiebrief voor de onderstaande vacature. Ga zelf op zoek naar vijf vacatures waar de kennis van talen voor de onthaalmedewerker van belang is. Verwerk die met een tekstverwerker. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 1

LEVEL 2

45


MEERTALIGE ONTHAALMEDEWERKER (m/v/x) Referentie: 1058937653 / Online sinds 20XX-11-29 Nieuwkerke, België Office Interim, optie vast Dag – Voltijds FUNCTIEOMSCHRIJVING

VA N

IN

 Het gezicht van de organisatie, je bent het eerste aanspreekpunt van klanten en bezoekers  Zorgen voor een vlotte telefonie en doorverbinding hiervan  Een professionele en vlotte service verlenen  Verantwoordelijkheid nemen over alle taken die komen kijken bij de functie  Verzorgen van een vlotte communicatie (ontvangen van klanten, telefonie, post)  Verzendingen correct afhandelen  Plannen van zakenreizen (boeken van vluchten, hotels, nodige documenten etc.)  Verzorgen van eindejaarsgeschenken  Beheer van poolwagens  Ondersteuning verzorgen bij sponsoraanvragen

VEREISTEN        

Communicatief sterk ingesteld Verandering schrikt je niet af Verantwoordelijkheidsgevoel en oog voor detail Nauwkeurig en discreet werken zijn je tweede natuur Goede kennis van het Office365-pakket Organisatorisch ingesteld Je bent dynamisch en flexibel Je werkt graag in een team

TALEN

 Je hebt een uitstekende kennis van het Nederlands  Je hebt een basiskennis van het Frans, Engels en Duits

AANBOD

©

 Sterk groeiende familiale organisatie  Competitief salaris met tal van extralegale voordelen: maaltijdcheques, etc.

46

THEMA 1

LEVEL 2


Action 9—

Kun je nationale en internationale telefoonnummers opzoeken?

Als onthaalmedewerker beschik je niet altijd over alle contactgegevens van klanten of leveranciers. Soms moet je zelf nog op zoek gaan naar het juiste telefoonnummer. Voor nationale telefoonnummers kun je dit doen via de website van de Witte Gids. Je vindt de link op diddit. a

Bekijk hieronder het voorbeeld van een vast telefoonnummer en een gsm-nummer van een bedrijf voor wegvervoer in Assenede.

Deel 1: het landnummer

Deel 3: het eigenlijke telefoon­nummer

Deel 1: het landnummer

Deel 2: het eigenlijke gsm-nummer

Zoek van de onderstaande bedrijven het telefoonnummer(s) of gsm-nummer(s), dat je kunt vinden in de Witte Gids. Je vindt de link op diddit.

VA N

b

Deel 2: het zonenummer

+32 47630XXXX

IN

+32 9 344XXXX

BEDRIJF

GEMEENTE

TELEFOONNUMMER

Schrauwen Sanitair & Verwarming

Geel

OVLUX BOUW

Oudergem

Mariakerke (Gent)

RIMO-BOUW

Antwerpen

Om een internationaal telefoongesprek tot stand te brengen, kies je eerst het internationaal toegangsnummer en het landnummer. Het internationaal toegangsnummer is heel vaak 00. Zoek op Google het landnummer van de onderstaande landen.

©

c

Notaris Peter Calliauw

LAND

LANDNUMMER

Noorwegen

Nederland

Frankrijk

Duitsland

Zwitserland

THEMA 1

LEVEL 2

47


d

Surf via diddit naar het Telefoonboek. Hier kun je makkelijk internationale telefoonnummers opzoeken. Je vindt hier alle links naar diverse buitenlandse websites waar je internationale telefoonnummers kunt opzoeken. Zoek van de onderstaande bedrijven het telefoonnummer op. Let op: noteer eerst de landcode!

Bundesverband der Deutschen Volksbanken und Raiffeisenbanken

© Shutterstock / Birgit Reitz-Hofmann

Ibis Den Haag (Gevers Deynootplein)

©

© Shutterstock / MDart10

48

THEMA 1

LEVEL 2

TELEFOONNUMMER

Bonn (Duitsland)

Asnière sur Seine (Frankrijk)

VA N

Nina Groupe – Nina Bazar Voltaire

PLAATS (LAND)

IN

BEDRIJF

Den Haag (Nederland)


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

Ik kan als onthaalmedewerker inkomende telefoongesprekken voeren in het Nederlands.

2

Ik kan als onthaalmedewerker inkomende telefoongesprekken voeren in het Frans aan de hand van standaarduitdrukkingen.

3

Ik kan als onthaalmedewerker inkomende telefoongesprekken voeren in het Engels aan de hand van standaarduitdrukkingen.

4

Ik kan als onthaalmedewerker inkomende telefoongesprekken voeren in het Duits aan de hand van standaarduitdrukkingen.

©

VA N

IN

1

THEMA 1

LEVEL 2

49


LEVEL 3 Hoe kun je telefonisch de juiste stem-, luister- en vraagtechnieken beheersen?

1

Bekijk aandachtig de afbeelding.

IN

INTRO

Communicatie

Waarom denk je dat het belangrijk is dat je glimlacht als je de telefoon opneemt?

©

2

VA N

Glimlach eens als je de telefoon opneemt

3

Neem je gsm in de hand (of doe alsof), glimlach en zeg ‘hallo’. Neem daarna je gsm in de hand, trek een sip gezicht en zeg ‘hallo’. Merk je een verschil? Noteer.

4

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

50

THEMA 1

LEVEL 3

Welke stemtechniek pas je het best toe als onthaalmedewerker tijdens een telefoongesprek? Welke luistertechniek pas je het best toe als onthaalmedewerker tijdens een telefoongesprek? Welke vraagtechniek pas je het best toe als onthaalmedewerker tijdens een telefoongesprek?


Explore 1— Hoe past de onthaalmedewerker een goede stemtechniek toe aan de telefoon?

Stemtechniek

1

IN

Aan de telefoon heeft de onthaalmedewerker alleen woorden en een stem om met de persoon aan de andere kant van de lijn te communiceren. Het visuele gedeelte, zoals mimiek en lichaamstaal, ontbreekt volledig. Hierdoor is telefoneren in sommige gevallen moeilijker dan face-to-facecontact. Je moet je stem daarom zo goed mogelijk inzetten, zodat de boodschap overkomt zoals jij het in gedachten hebt.

Je kunt je stemtechniek aan de hand van vier elementen variëren. Luister via diddit naar de audiofragmenten. Noteer ieder element bij de juiste omschrijving. Kies uit:

VA N

articulatie – spreektempo – toonhoogte – volume

Het inslikken van woorden of letters, of mompelen zorgt ervoor dat je slecht verstaanbaar bent. De woorden en klanken die je gebruikt moet je duidelijk en nauwkeurig uitspreken.

Als het om spreeksnelheid gaat, kun je snel en langzaam spreken of alles daar tussenin. Hoe sneller je spreekt, hoe gehaaster je overkomt. Langzaam praten zorgt ervoor dat je beter verstaanbaar bent. Hoe langzamer je praat, hoe meer tijd je van de luisteraar in beslag neemt. Net als bij toonhoogte is het belangrijk om te variëren in je spreeksnelheid: de ene keer spreek je wat sneller, de andere keer wat langzamer, of misschien neem je wel even een pauze.

Met je stem kun je variëren van zacht naar luid en andersom. Door zacht te praten, trek je mensen naar je toe. Ze moeten letterlijk dichterbij komen om je te kunnen verstaan. Als je luid praat, duw je mensen eerder weg. Zo praten agressieve mensen vaak luid waardoor je liever niet dichtbij komt.

©

Je kunt je stem laten variëren van hoog naar laag en andersom. Een hoge stem wordt vaak aardiger gevonden. Wil je juist serieuzer genomen worden, meer gezag uitstralen, dan gebruik je een lage stem. Gebruik je alleen een hoge of alleen een lage stem, dan is dat saai. Daarom is het belangrijk om te variëren.

2

Luister via diddit naar de verschillende fragmenten over een hoge stem, een lage stem, het hoge spreektempo en het lage spreektempo.

THEMA 1

LEVEL 3

51


3

Hoe zijn de stemmen bij jullie in de klas? a

Maak zelf een Excel-document aan en verwerk je gegevens. Voorzie kolommen voor:

b

de naam van de leerling het soort stem: hoog, laag het spreektempo: snel, langzaam de articulatie: wel of niet duidelijk

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Stemtechnieken

VA N

IN

Leg klemtonen op belangrijke onderdelen door een woord krachtiger of langzamer uit te spreken en zorg dat het duidelijk is waar de zin eindigt. Las ook even een pauze in voordat je verdergaat. Weinig intonatie maakt je verhaal helaas saai en oninteressant. Je moet duidelijk articuleren en je spreektempo moet gematigd en verstaanbaar zijn. Met een hogere stem kan je meer vriendelijkheid uitstralen. Door de juiste toonhoogte te gebruiken kun je ook het gewenste gevoel overbrengen.

Explore 2— Hoe past de onthaalmedewerker goede luister- en vraagtechnieken aan de telefoon toe?

Telefoongesprek

©

Een telefoongesprek bestaat uit vijf verschillende fasen: de begroeting, de voorstelling, het eigenlijke gesprek, de controlefase en de afsluiting. Hoe meer inzicht je hebt in de structuur van het telefoongesprek, hoe meer je goede luistertechnieken ontwikkelt. In de voorstellingsfase moet de onthaalmedewerker goed naam van de beller en de naam van de organisatie noteren. Op de display van de telefoon kan de onthaalmedewerker het telefoonnummer van de beller zien. Tijdens het eigenlijke gesprek vertelt de beller waarom die belt. Soms is de vraag of het probleem meteen duidelijk. Soms ook niet. In dat geval stel je gericht vragen aan de beller om de vraag of het probleem zo helder mogelijk te krijgen. Hiervoor moet je zeer goed luisteren en alle informatie kort noteren. Je kunt dat doen aan de hand van een kleine mindmap of werken met afkortingen zoals: -> = gevolg ?? = navragen !! = heel belangrijk Dir = directeur

52

THEMA 1

LEVEL 3


ACTIEF LUISTEREN De onthaalmedewerker moet vooral actief luisteren naar de beller. Dat kun je doen op verschillende manieren: Laat merken dat je luistert.

Vermijd stoorzenders.

Ga onbevooroordeeld een gesprek aan.

Vraag door.

Vraag je eens af: hoe zou ik zelf het liefst worden behandeld?

Noteer naast elke omschrijving de juiste kernzin. Kies uit:

IN

1

ga onbevooroordeeld een gesprek aan – laat merken dat je luistert – vermijd stoorzenders – vraag door – vraag je af: hoe wil ik zelf worden behandeld?

©

VA N

Als je de telefoon opneemt, zorg dan dat je niet wordt afgeleid door iets anders. Schakel je e-mail uit, indien dat kan. Leg je gsm weg en maak duidelijk dat niemand je mag storen. De persoon aan de lijn kan jou niet zien, maar kan heel goed horen aan je stem of je ondertussen door je e-mail scrolt. Dit voelt niet respectvol, omdat je de ander het gevoel geeft dat die minder belangrijk is. Misschien bedoel je dat niet zo, maar zo kan het wel overkomen. Focus dus volledig op de beller en op niets anders. Omdat de ander jou niet kan zien, is het goed om af en toe instemmend ‘hm-hm’ te zeggen. Zo laat je merken dat je luistert. Als het een langer verhaal is, helpt het om de kern van het verhaal nog eens samen te vatten. Dat doe je in de controlefase, zodra de klant is uitgesproken. Zo weet de klant dat je goed hebt geluisterd. Af en toe samenvatten is altijd een goede manier om te laten merken dat je aandachtig luistert. Een andere manier is vragen stellen. De klant voelt dat je oprecht belangstelling hebt voor wat die vertelt. Je kunt vragen stellen zoals: Wat bedoelt u met…? Begrijp ik het goed dat…? Iedereen heeft vooroordelen, daarom is het moeilijk om met iemand volledig blanco in gesprek te gaan. Vaak kun je al in enkele minuten voorspellen welke vragen de klant zal stellen of welke oplossingen er zijn. Maar de klant voelt zich niet gerespecteerd als je die niet laat uitpraten. In de ogen van de klant is de vraag misschien net iets anders dan de vraag die je meestal krijgt. Of misschien is het probleem echt wel anders dan je denkt. Probeer daarom zonder oordeel of mening te luisteren. Dat is de moeilijkste tip om toe te passen. Dit is de belangrijkste regel! Hoe wil jij dat iemand je te woord staat via de telefoon? Als je dit in gedachten houdt, dan zul je zeker actief luisteren. THEMA 1

LEVEL 3

53


Good to know Laat je klant volledig uitpraten en begin pas na drie seconden te praten. De 3-secondenregel is de tijd die iemand nodig heeft om adem te halen en de gedachten te ordenen.

Bekijk via diddit het videofragment over het telefoongesprek en actief luisteren. Noteer de belangrijkste tip(s) voor jezelf.

VA N

IN

2

Houding tijdens het bellen

Telefoneren is een vorm van verbale communicatie, maar de non-verbale communicatie is ook van groot belang tijdens een telefoongesprek. Tijdens een telefoongesprek kan degene aan de andere kant van de lijn jou niet zien. Toch moet je je lichaamstaal ook bij het bellen voor jouw organisatie goed gebruiken. Je stem wordt voor een deel bepaald door je houding tijdens het bellen.

©

Als je tijdens een telefoongesprek je rug strekt, wordt je stem vanzelf luider. Als je heen en weer loopt tijdens het bellen of drukke gebaren met je handen maakt, ga je steeds sneller spreken. Als je staand telefoneert, kom je zelfverzekerder over dan zittend. Het is ook van belang om op je ademhaling te letten tijdens het telefoneren. Door uit te ademen voordat je de hoorn opneemt en je te ontspannen, komt je stem vaster over. Glimlachen tijdens een telefoongesprek zorgt ervoor dat je vriendelijker overkomt. Een glimlach is letterlijk te horen in de stem!

54

THEMA 1

LEVEL 3


3

VA N

IN

Kijk en luister aandachtig naar twee telefoongesprekken van de onthaalmedewerker Yvette Wouters bij Odette Lunettes. Maak een analyse van de telefoongesprekken aan de hand van de onderstaande criteria. Heeft de onthaalmedewerker rekening gehouden met de criteria?

EVALUATIEFICHE

TELEFOONGESPREK 1 Actief luisteren

Onvoldoende

Voldoende

Goed

De onthaalmedewerker ...

vermijdt stoorzenders

laat merken dat die luistert

vraagt door

gaat onbevooroordeeld een gesprek aan

is beleefd (behandelding)

©

Stemtechnieken —

articulatie

toonhoogte

Hoog / laag

spreektempo

Hoog / laag

Communicatie —

verbale communicatie

non-verbale communicatie

TOTAAL

THEMA 1

LEVEL 3

55


EVALUATIEFICHE TELEFOONGESPREK 2 Actief luisteren

Onvoldoende

Voldoende

Goed

vermijdt stoorzenders

laat merken dat hij/zij luistert

vraagt door

gaat onbevooroordeeld een gesprek aan

is beleefd (behandelding)

Stemtechnieken articulatie

toonhoogte

spreektempo

VA N

IN

De onthaalmedewerker ...

Hoog / laag Hoog / laag

Communicatie —

verbale communicatie

non-verbale communicatie

TOTAAL

Good to know

Het handige van telefoneren is dat je ondertussen je e-mails kunt bekijken of verder kunt werken aan een ander taakje. Toch? Nee dus. Je gesprekspartner vormt zich voornamelijk een mening over jou op basis van non-verbale signalen. Je woorden tellen voor slechts 20 procent van de telefonische communicatie.

©

Bron: Trends 2012-01-16

56

THEMA 1

LEVEL 3


TO THE POINT Aan de telefoon heeft de onthaalmedewerker enkel de stem om te communiceren met de beller. Daarom is een goede kennis van de stemtechnieken belangrijk. De stemtechniek kan variëren door:

articulatie (verstaanbaarheid) toonhoogte (laag of hoog) spreektempo (snel of traag) volume (hard of zacht)

Laat merken dat je luistert. Vermijd stoorzenders. Ga onbevooroordeeld een gesprek aan. Vraag door. Vraag je af: hoe wil je zelf worden behandeld?

VA N

IN

De onthaalmedewerker moet vooral actief luisteren naar de beller. Dit kun je doen op verschillende manieren of met verschillende luistertechnieken:

De onthaalmedewerker moet ook rekening houden met de non-verbale communicatie tijdens een telefoongesprek. De beller hoort aan je stem in welke houding de onthaalmedeweker deelneemt aan het gesprek.

Action 1—

Kun je experimenteren met je stem?

Werk voor deze opdracht in duo’s. Samen schrijf je een kort telefoongesprek dat je daarna gaat oefenen. Hierbij ben je de ene keer de onthaalmedewerker, de andere keer ben je een klant. Lees de situatie.

De onthaalmedewerker werkt bij OdetteLunettes. edu. De beller is een mogelijk toekomstige partner van OdetteLunettes.edu die een winkel wil openen. De beller wil graag een afspraak maken met de zaakvoeder Eline De Munck in verband met het openen van een nieuwe winkel in Hasselt. De onthaalmedewerker vraagt naar de gegevens van de mogelijke partner en maakt een afspraak in de agenda van Eline De Munck. De onthaalmedewerker geeft het adres: Meir 85, Antwerpen. Geef ook de datum en het uur van de afspraak door.

©

a

THEMA 1

LEVEL 3

57


Noteer het gesprek dat je gaat oefenen.

c

VA N

IN

b

Oefen het gesprek en experimenteer met jullie stemmen.

Gesprek 1: De onthaalmedewerker heeft een hoge stem en spreekt snel. De mogelijke partner heeft een lage stem en articuleert heel duidelijk. Gesprek 2: Wissel van rol.

Action 2—

Kun je een bord op Canva maken over actief luisteren?

De onthaalmedewerker moet actief kunnen luisteren, zowel aan de onthaalbalie als aan de telefoon. Kijk op diddit naar het videofragment over actief luisteren. Je maakt een overzichtelijk bord op Canva over actief luisteren. Het meest informatieve bord op Canva kan eventueel in het lokaal van administratie hangen. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

a b c

Action 3—

Kun je telefoongesprekken analyseren?

Luister naar de drie telefoongesprekken via diddit. a b

58

THEMA 1

Ga na of de personen uit de telefoongesprekken de tips van Action 2 naleefden. Vul de evaluatiefiches in. Noteer in de laatste kolom ook telkens wat je positief of negatief vindt aan het gesprek.

LEVEL 3


EVALUATIEFICHE TELEFOONGESPREK 1 Spreektechnieken

Onvoldoende

Voldoende

Positief of negatief

spreektempo

stemvolume

articulatie

actief luisteren

toonhoogte

controlemoment

VA N

TELEFOONGESPREK 2

IN

EVALUATIEFICHE

Hoog / laag

Spreektechnieken

Onvoldoende

Voldoende

spreektempo

stemvolume

articulatie

actief luisteren

toonhoogte

controlemoment

Hoog / laag

Positief of negatief

EVALUATIEFICHE

©

TELEFOONGESPREK 3 Spreektechnieken

Onvoldoende

Voldoende

Positief of negatief

spreektempo

stemvolume

articulatie

actief luisteren

toonhoogte

controlemoment

Hoog / laag

THEMA 1

LEVEL 3

59


Action 4—

Kun je telefoongesprekken voeren met goede stem-, luister- en vraagtechnieken?

Je gaat telefoongesprekken met goede stem-, luister- en vraagtechnieken oefenen. De opdracht bestaat uit drie delen. DEEL 1:

IN

Je werkt in groepjes van drie leerlingen. Een leerling is onthaalmedewerkers en de andere leerling is de beller. Op diddit vind je een uitgeschreven telefoongesprek en een telefoonmemo. Concentreer je op: het stemgebruik; de taal; het invullen van de telefoonmemo. De derde leerling vult de evaluatiefiche in voor de onthaalmedewerker. EVALUATIEFICHE

VA N

EVALUATIE TELEFOONGESPREK ONTHAALMEDEWERKER Stem —

heeft niets in de mond

is goed verstaanbaar

spreekt elk woord goed uit

spreek op een levendige toon

wisselt het spreektempo af

varieert in toonhoogte

heeft een vriendelijke, uitnodigende klank in de stem

Taal

spreekt Algemeen Nederlands

spreekt met korte zinnen

is gevarieerd in woordkeuze

©

TOTAAL

60

THEMA 1

LEVEL 3

Onvoldoende

Voldoende

Hoog / laag

Goed


DEEL 2:

Je werkt in duo’s. Jullie nemen de rol van onthaalmedewerker en beller. Samen ga je een telefoongesprek uitschrijven aan de hand van een gegeven situatie. De situatie vind je op diddit. Daarna evalueer je jezelf. Je let hierbij op de structuur van het telefoongesprek. Gebruik de evaluatiefiche. EVALUATIEFICHE ZELFEVALUATIE STRUCTUUR TELEFOONGESPREK

groet correct

noemt eigen naam

noemt naam van bedrijf

noemt functie

Kern stelt de nodige vragen

Voldoende

Goed

VA N

Onvoldoende

IN

Inleiding

luistert actief

geeft correct informatie

verbindt correct door

Slot —

vat het gesprek samen

vraagt of dat correct geformuleerd is

sluit correct af

©

TOTAAL

THEMA 1

LEVEL 3

61


DEEL 3:

De leerkracht roept telkens twee leerlingen naar voren. De ene leerling speelt de rol van onthaalmedewerker, de andere is de beller. Je krijgt een paar minuten de tijd om een door de leerkracht toegewezen situatie te bestuderen. Daarna breng je het telefoongesprek voor de klas. Ten slotte volgt een klassikale bespreking aan de hand van het evaluatieformulier. EVALUATIEFICHE ZELFEVALUATIE STRUCTUUR TELEFOONGESPREK De leerling ... Stem

Onvoldoende

heeft niets in de mond

is goed verstaanbaar

spreekt elk woord goed uit

spreek op een levendige toon

wisselt het spreektempo af

varieert in toonhoogte

heeft een vriendelijke, uitnodigende klank in de stem

VA N

Taal —

spreekt Algemeen Nederlands

spreekt met korte zinnen

is gevarieerd in woordkeuze

Structuur

Inleiding

groet correct

vermeldt eigen naam

vermeldt naam van bedrijf

vermeldt functie

©

Kern

62

THEMA 1

stelt de nodige vragen

luistert actief

geeft correct informatie

verbindt correct door

LEVEL 3

Goed

IN

Voldoende

Hoog / laag


Slot —

vat het gesprek samen

vraagt of dat correct geformuleerd is

sluit correct af

TOTAAL

1

Kun je je lichaamstaal tijdens het telefoneren oefenen?

IN

Action 5—

Lees het artikel. Maak een mindmap met het programma Mindmup over lichaamstaal tijdens het telefoneren. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Lichaamstaal tijdens het telefoneren

VA N

Het kan een komisch zicht zijn wanneer je een verkoper aan de telefoon ziet die hevig aan het gebaren is naar de persoon aan de andere kant van de lijn. Als de verkoper aan de klant vertelt hoe hij moet rijden, ondersteunen zijn handen de woorden links en rechts. Hij knikt hevig met zijn hoofd, glimlacht en wijst met zijn vinger naar de prospectus die hij op zijn bureau heeft liggen. Gedraagt deze verkoper zich belachelijk omdat de klant hem toch niet kan zien?

Nee, zeker niet! Als een verkoper zijn klant telefonisch te woord staat, betekent dat niet dat hij zijn lichaamstaal in de kast moet leggen. Behalve intonatie beïnvloeden ook je houding en je gebaren de manier waarop je bij de klant overkomt.

©

Meer intonatie Eerder hebben we al gesproken over het belang van non-verbale communicatie tijdens het contact met de klant. Een telefoongesprek heeft wat dit betreft zeker beperkingen. Tijdens een telefonisch verkoopgesprek kan de klant onze gebaren, gesticulatie, gelaatsuitdrukking en mimiek niet waarnemen. We kunnen geen oogcontact maken en ook niet variëren in afstand of de klant aanraken. We zullen dit dan ook moeten proberen te compenseren door nog meer intonatie in de stem te leggen. 38 % van onze normale communicatie is gebaseerd op onze stemtaal, maar bij een telefoongesprek is dat zeker nog meer.

Houding en gebaren Houding en gebaren hebben een directe invloed op je stem. Ook je telefoonstem wordt beïnvloed door houdingen en gebaren. Probeer maar eens uit: als je tijdens een telefoongesprek je rug strekt en je hoofd opricht wordt je stem vanzelf luider. Als je heen en weer loopt en drukke gebaren maakt, ga je steeds sneller spreken. Als je staand telefoneert, kom je zelfbewuster over dan zittend. Zittende mensen praten zachter en komen geremder over. De psycholoog David Lewis heeft een aantal ontdekkingen gedaan over prikkelingen van hersenen door gebruikmaking van lichaamstaal die ook de telefonische communicatie kan verbeteren. Het is belangrijk om te letten op een goede ademhaling: door uit te ademen voordat je de hoorn opneemt en je even te ontspannen, komt je stem vaster over. Ook glimlachen is belangrijk tijdens een telefonisch contact. De glimlach is hoorbaar in je stem. Door positieve

THEMA 1

LEVEL 3

63


chemische reacties die de glimlach in je hersenen veroorzaakt, kom je vriendelijker over. Volgens Lewis maakt het ook verschil met welke hand je de telefoon vasthoudt. Als je de hoorn met je linkerhand vasthoudt, activeer je daarmee de rechterhersenhelft, die ons gevoel regelt. Hierdoor klinkt je stem vriendelijker. Dit laatste geldt overigens alleen voor rechtshandigen. Bij linkshandige mensen is het precies andersom.

neemt echter niet weg dat een telefonisch contact zijn beperkingen behoudt voor wat betreft de wederzijdse interpretatie van lichaamstaal. De telefoon biedt ons verschillende voordelen, zoals snelheid, en het makkelijk overbruggen van afstand. De telefoon is een onmisbaar medium geworden in onze moderne tijd, dat zeer geschikt is voor het aangaan van het eerste contact met de klant en het maken van afspraken. Als we echter een persoonlijk gesprek met de klant willen aangaan, doen we dat beter onder vier ogen of face-to-face en niet via de telefoon.

Telefonisch of face-to-face Lichaamstaal is dus zeker ook belangrijk als de klant je tijdens het gesprek niet ziet. Dit

2

Oefen nu de lichaamstaal tijdens een telefoongesprek. Neem een telefoongesprek van Action 4 en voer de volgende opdrachten uit: Strek je rug eens tijdens het spreken. Loop eens heen en weer tijdens het spreken. Glimlach tijdens het spreken.

VA N

3

IN

Bron: lichaamstaal.nl

Noteer wat je merkt tijdens de opdrachten. Vul het schema in. OPDRACHT TIJDENS HET SPREKEN

Strek je rug

Loop eens heen en weer

©

Glimlach

64

THEMA 1

LEVEL 3

WAT MERK JE?


Action 6—

Werkplekleren: Kun je de telefoongesprekken van je stagebedrijf analyseren?

Hoe verlopen de telefoongesprekken op jouw stageplek? Analyseer twee telefoongespreken: een van de onthaalmedewerker en een van een inkomend of uitgaand telefoongesprek van een medewerker van het bedrijf. DEEL 1: VOOR HET BEZOEK

Naam van het bedrijf

Adres

IN

Steekfiche van het stagebedrijf

Openingsuren

VA N

Website

DEEL 2: TIJDENS HET BEZOEK

Evaluatie telefoongesprek 1 onthaalmedewerker

Actief luisteren

Vermijdt stoorzenders

Laat merken dat hij/zij luistert Vraagt door

Gaat onbevooroordeeld een gesprek aan Is beleefd (behandeling)

©

Stemtechnieken

Communicatie

Articulatie Toonhoogte

Hoog / laag

Spreektempo

Hoog / laag

Verbale communicatie Non-verbale communicatie

THEMA 1

LEVEL 3

65


Evaluatie telefoongesprek 2 medewerker Actief luisteren

Vermijdt stoorzenders Laat merken dat hij/zij luistert Vraagt door Gaat onbevooroordeeld een gesprek aan Is beleefd (behandeling) Articulatie Toonhoogte Spreektempo

Communicatie

Hoog / laag

IN

Stemtechnieken

Hoog / laag

Verbale communicatie

VA N

Non-verbale communicatie

DEEL 3: NA HET BEZOEK

Verwerk al je informatie in een kort verslag in een tekstverwerker.

Wat liep er goed? Wat liep er minder goed? Wat zou jij anders aanpakken?

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

©

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

66

1

Ik kan het belang van een goede stemtechniek bij een telefoongesprek toelichten.

2

Ik kan het belang van een goede luistertechniek bij een telefoongesprek toelichten.

3

Ik kan het belang van een goede vraagtechniek bij een telefoongesprek toelichten.

THEMA 1

LEVEL 3

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 3 VERKLARING

actief luisteren

Dat is wanneer je je volledig concentreert op de spreker.

articulatie

Dat is de manier waarop je de woorden en klanken uitspreekt.

luistertechnieken

Dat is de manier waarop je luistert naar iemand.

AFBEELDING

VA N

IN

BEGRIP

Dat is de spreeksnelheid waarmee je spreekt.

stemtechnieken

Dat is de manier waarop je je stem gebruikt.

©

spreektempo

stemvolume

Je kunt zacht of hard praten.

toonhoogte

Je stem kun je laten variëren in hoogte: van hoog naar laag en andersom.

THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3

67


LEVEL 4 Hoe communiceer je met klanten en bezoekers? INTRO Bekijk aandachtig de poster. Wat is de bedoeling van deze poster van Odette Lunettes?

VA N

a

IN

1

Welke actie loopt er?

c

Wat vind je van de slogan 100 % looks, 50 % korting?

©

b

d

2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

68

THEMA 1

Waarom maken bedrijven affiches?

LEVEL 4

Hoe communiceert de ondernemer met klanten en bezoekers?


Explore 1— Hoe communiceert de ondernemer met de klant of bezoeker?

Communicatieproducten Communicatieproducten zijn hulpmiddelen die je gebruikt om berichten over te brengen naar klanten of de doelgroep. Deze producten variëren van advertenties en brochures tot websites en sociale media. Het ontwerp richt zich op het creëren van aantrekkelijke en vooral effectieve visuele elementen die de boodschap van het bedrijf duidelijk overbrengen. Een belangrijke factor om rekening mee te houden is de boodschap die het bedrijf wil overbrengen.

kleur typografie afbeeldingen

IN

Bij het ontwerp houd je rekening met de boodschap en met de visuele elementen:

VA N

Kleur is een hulpmiddel om emoties en gevoelens op te roepen. Daarom kies je het best kleuren die passen bij de boodschap en de doelgroep. Felle kleuren kunnen aandacht trekken, terwijl zachtere tinten een rustgevend effect kunnen hebben.

Typografie is alles wat hoort bij het opmaken van een tekst. Dat speelt ook een belangrijke rol in een ontwerp. Kies lettertypes die gemakkelijk leesbaar zijn en passen bij de huisstijl van het bedrijf. Vermijd te veel verschillende lettertypes, omdat dat de leesbaarheid vermindert. Afbeeldingen geven een visuele impact aan je communicatie. Zorg ervoor dat je afbeeldingen gebruikt die relevant zijn voor de boodschap en aantrekkelijk zijn voor jouw doelgroep. Houd rekening met auteursrechten en gebruik alleen afbeeldingen waarvoor je toestemming hebt gekregen! Je kunt kiezen voor verschillende manieren om te communiceren over je producten. Je kunt zowel online als offline communiceren. Bedrijven communiceren onder andere met: een brochure een flyer een poster een visitekaartje een logo een website sociale media influencers

©

Je kunt ook samenwerken met andere partners of diensten. Zij promoten in ruil voor een commissie de producten van je bedrijf. Dat noemt men affiliate marketing.

THEMA 1

LEVEL 4

69


1

Bekijk via diddit het videofragment over affiliate marketing. Zoek een voorbeeld op het internet.

Hoe affiliate werkt

© Shutterstock / aimadbro

Je toont een advertentie of link voor winkel X op je website, blog, social media ...

De klant wordt verwezen naar winkel X via een tracking link.

De transactie wordt goedgekeurd.

Factuur

De klant doet een aankoop in winkel X.

VA N

De klant ontvangt de aankoop.

De klant klikt op de advertentie of link.

IN

Je ontvangt commissie.

Het affiliate netwerk registreert de aankoop en details van de transactie.

2

Bekijk via diddit aandachtig het lookbook dat werd gemaakt voor Odette Lunettes en de website van het bureau. Wat is een lookbook? Zoek informatie op het internet.

©

a

70

THEMA 1

b

Welke kleuren heeft de buitenzijde van het lookbook?

c

Welke afwerking heeft de buitenzijde van het lookbook?

d

Wat is de bedoeling van dit contrast?

e

Wat kun je bekijken in het zwarte lookbook?

LEVEL 4


Welke techniek werd er gebruikt?

g

Waarom werd deze techniek gebruikt?

h

Wat vind je zelf over het lookbook als communicatiemiddel? Licht je antwoord toe.

i

Is dit lookbook geslaagd volgens jou? Licht je antwoord toe.

©

VA N

IN

f

Odette Lunette s X Tom Boon

en

Are you a sp orts enthusia st who likes to excercise with the right accessories? Then you pro bably know that it can be difficult to find sports gla also fit your sses that personality. Fortunately, we at Odett e Lunettes ha ve taken on that challen ge. world champio In collaboration with n cyclist To m Boonen, we’ve designe d a pair of fra mes that are technically pe rfectly equippe d for sports activities but are also fashio nable enough to see and be seen with while not sporting.

THEMA 1

LEVEL 4

71


3

Surf via diddit naar de websites van Canva en Odette Lunettes. Maak een lookbook van Odette Lunettes voor de brillen en/of zonnebrillen van de kindercollectie Cadet. Doe alvast een beetje inspiratie op door te kijken naar de reclamevideo over Odette Cadet. Volg het onderstaande stappenplan.

STAPPENPLAN

VA N

IN

Stap 1: Surf naar de website van Canva. Typ in de zoekbalk ‘lookbook’.

Stap 2: Selecteer een gratis sjabloon naar keuze, zoals bijvoorbeeld op de afbeelding.

©

Stap 3: Ga naar de volgende pagina’s en creëer je eigen lookbook. Hieronder vind je alvast inspiratie. Via het internet kun je foto’s vinden van kindermodellen met brillen van Odette Lunettes.

Odette Cadet Discover Odette Lunettes’ debut eyewear line for kids: a delightful blend of fashion and practicality. This charming collection, which won the renowned Silmo d’Or award, is not only stylish but also 3D printed in Belgium for extra comfort and durability. Perfect for fashion-forward kids!

Stap 4: Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. 72

THEMA 1

LEVEL 4


Explore 2— Hoe communiceert de ondernemer via de website?

Search Engine Optimization (SEO)

1

IN

Als bedrijven een eigen website hebben, dan moeten ze rekening houden met SEO. SEO staat voor Search Engine Optimization ofwel zoekmachineoptimalisatie in het Nederlands. Het verwijst naar het beter vindbaar maken van je website via een zoekmachine zoals Google. Onderzoek heeft uitgewezen dat klanten hun zoektocht beginnen bij een zoekmachine. Dus als je bedrijf niet als een van de eerste resultaten verschijnt in de zoekmachine, dan mis je een kans. De zoekmachines gebruiken complexe algoritmes om te bepalen welke websites relevant en kwalitatief hoogwaardig zijn voor een bepaalde zoekopdracht. Die algoritmes houden rekening met verschillende factoren, zoals de inhoud van de website, de laadsnelheid, mobielvriendelijkheid … Om ervoor te zorgen dat je website goed scoort bij de algoritmes, moet je voldoen aan een aantal voorwaarden, zoals bijvoorbeeld het gebruik van goede trefwoorden. Stel: je kent de brillenzaak Odette Lunettes niet. Ga op onderzoek uit.

Welke zoektermen moet je ingeven bij Google om terecht te komen bij de website van Odette Lunettes?

VA N

a

Staat de winkel van Odette Lunettes dan bovenaan bij de resultaten?

c

Op de hoeveelste plaats vind je de link naar de website van Odette Lunettes?

d

Als je gaat zoeken op de naam van Eline De Munck, kom je dan snel bij de website van Odette Lunettes?

e

Wat zou je kunnen besluiten over de SEO van Odette Lunettes?

©

b

© Shutterstock / stas11

THEMA 1

LEVEL 4

73


2

Een goede website moet voldoen aan een aantal criteria. Lees aandachtig de criteria en onderzoek of de website van Odette Lunettes voldoet aan deze criteria. CRITERIA

JA

GEMIDDELD

NEE

De website ziet er professioneel uit. De website werkt vlot op mobiele apparaten. De bezoeker begrijpt binnen enkele seconden wat die op de website kan vinden. De website is goed vindbaar in zoekmachines.

IN

De navigatie van de website is gebruiksvriendelijk.

De pagina’s van de website kunnen eenvoudig worden gedeeld op sociale media. De website is vrij van storingen.

VA N

De website heeft een duidelijk doel.

Good to know

©

Odette Lunettes communiceert digitaal niet alleen via haar website, maar ook via Facebook, TikTok, Instagram, podcast …

74

THEMA 1

LEVEL 4


Explore 3— Op welke manieren communiceert de ondernemer nog met klanten of bezoekers over de producten of de onderneming?

Flyers en brochures

1

IN

Een onderneming communiceert niet alleen via de website of sociale media, maar ook met flyers en brochures. Het is belangrijk dat die de juiste informatie bevatten. Een flyer is een pamflet voor reclame en het bestaat meestal uit één pagina, de voorzijde, en soms ook nog de achterzijde. De flyer is doorgaans niet groter dan A5. Indien er meer dan twee pagina’s zijn, dan heb je een brochure of folder. Hieronder vind je de kenmerken van een flyer en een brochure. a

Noteer boven de kenmerken het juiste begrip: flyer of brochure.

omslag maakt de lezer nieuwsgierig fris ontwerp dat aansluit bij de huisstijl gestructureerde tekst met duidelijke titels, tussenkopjes en alinea’s bevat informatie over het bedrijf, de producten … bevat de gegevens van het bedrijf

heeft een pakkende titel goede balans tussen afbeeldingen en tekst zeer overzichtelijk gebruik van kleuren volgens de huisstijl

VA N

Surf via diddit naar de website van Canva. Creëer je eigen flyer. Selecteer ‘een lege flyer maken.’ Zoek een leuk sjabloon voor de aankondiging van de nieuwe kindercollectie zonnebrillen van Odette Cadet. Gebruik voor je ontwerp afbeeldingen die je vindt op de Odette Cadet website van Odette Lunettes alsook via Google. Hieronder vind je alvast een voorbeeld.

c

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

b

New

collection kids limited edition www.odettelunettes.com THEMA 1

LEVEL 4

75


Creëer nu met Canva ook je eigen brochure voor de klanten van Odette Lunettes. a b

Selecteer een lege brochure en stel je voorkeuren in. Haal je informatie op de website van Odette Lunttes en via Google. Hier en op diddit vind je alvast een voorbeeld. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

ABOUT US 'Ouvre Tes Yeux' is een uitnodiging om samen met ons echt de ogen te openen. Wij roepen op tot een duurzamer leven en wij geloven dat het ondersteunen van uw lokale economie een manier is om die milieuvriendelijke levensstijl te ondersteunen.

SERVICE OOGTEST GRATIS Bij Odette Lunettes kunt u altijd terecht voor een uitgebreide oogmeting, uitgevoerd door een gediplomeerde opticien of optometrist. De oogtest is geheel gratis.

"Just living my best life"

IN

2

VA N

Ouvre tes yeux

CONTACT US

+32 472 823 448

contact@odettelunettes.com

Meir 85, 2000 Antwerpen België

3

Ondernemingen maken ook vaak een poster. Goede posters hebben een heldere boodschap. Ze worden gebruikt om een concept, een idee of een dienst te promoten. Hier en op diddit vind je een voorbeeld van een poster van Odette Lunettes. Surf via diddit naar de website van Canva en creëer je eigen poster voor Odette Lunettes. Selecteer een lege poster en stel je voorkeuren in. Haal je informatie op de website van Odette Lunttes en via Google.

©

a

b

76

THEMA 1

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 4

BRILLEN ODETTE LUNETTES SERVICES www.odettelunettes.com


Explore 4— Hoe maakt de ondernemer een goede presentatie voor het bedrijf?

Presenteren

IN

Durven presenteren kan enorm bijdragen aan je zelfvertrouwen: goed presenteren maakt je zeker van je zaak. Tijdens een presentatie moet je rekening houden met de combinatie van non-verbale en verbale communicatie om je doelpubliek te kunnen overtuigen. Tijdens een presentatie gaat het dus niet alleen om wat je zegt, maar ook om hoe je iets zegt. Probeer tijdens het presenteren een open, actieve en overtuigende houding aan te nemen.

VA N

In een presentatie communiceer je jouw gedachten en ideeën naar een publiek. Om een doeltreffende presentatie te geven, is het noodzakelijk om die stap voor stap voor te bereiden. Iedere presentatie kent drie vaste elementen wat de basisstructuur vormt: een inleiding, een kern en een slot. Er zijn verschillende programma’s om een presentatie te maken. Het meest gekende programma is MS PowerPoint, maar ook Prezi is een handige tool. Prezi is een onlinepresentatiesoftware. Bekijk via diddit het stappenplan om een presentatie te maken met Prezi.

©

1

2

Eline De Munck wil aan het grote publiek haar nieuwe collectie van Odette Cadet voorstellen. a b

Maak voor haar een mooie overzichtelijke presentatie met Prezi. Probeer ook het korte videofragment dat je vindt bij het onlinelesmateriaal te integreren in je presentatie.

THEMA 1

LEVEL 4

77


Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Stel vervolgens je presentatie voor aan de klas. Tip:

Tips en richtlijnen om efficiënter te presenteren: 1 Gebruik een voldoende groot lettertype, minstens 14pt. 2 Onderstreep titels niet. 3 Gebruik kernwoorden in plaats van zinnen. 4 Gebruik illustraties; beelden zeggen soms meer dan woorden. 5 Denk aan KISS: Keep It Short and Simple! Houd het kort en simpel! 6 Overdrijf niet met verschillende lettertypes, kleuren en achtergronden. 7 Denk aan je bronvermelding.

TO THE POINT

IN

c d

Om klanten te bereiken, zijn er diverse communicatieproducten. Deze producten helpen een onderneming bij het overbrengen van een boodschap. Het is belangrijk om een duidelijke boodschap over te brengen. Dat kan door visuele elementen te gebruiken zoals: kleur: een hulpmiddel om emoties op te roepen afbeeldingen: deze geven een visuele impact aan je product typografie: de opmaak van je tekst

VA N

Er zijn verschillende manieren om te communiceren met klanten, zoals:

sociale media een advertentie een brochure een flyer een presentatie: bijvoorbeeld met MS PowerPoint of Prezi …

Een onderneming kan ook een lookbook gebruiken: dat is een verzameling van foto’s samengesteld om te pronken met een product.

©

Daarnaast kan een onderneming ook gebruikmaken van affiliate marketing: dat wil zeggen dat iemand anders reclame maakt voor jouw producten. Bedrijven hebben vaak ook een eigen website. Het is belangrijk om rekening te houden met de SEO-richtlijnen (Search Engine Optimization). Dat is de onlinemarketingtechniek om meer bezoekers via zoekmachines op je website te laten landen dankzij websiteoptimalisaties.

78

THEMA 1

LEVEL 4


Action 1— 1

Kun jij communicatiemiddelen ontwikkelen voor je stagebedrijf?

Nu je al een tijdje aan de slag bent in je stagebedrijf, ken je de huisstijl en het doelpubliek al. In deze opdracht ga je voor je stagebedrijf verschillende communicatieproducten ontwerpen: een flyer een brochure een presentatie Je stelt je presentatie voor aan de klas. Je wordt op verschillende criteria beoordeeld. a b

EVALUATIEFICHE

VA N

Flyer

IN

Ontwerp een flyer voor een product, een reclamestunt of een aankondiging van een activiteit van je stagebedrijf. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Beoordelingscriteria

Punten

duidelijke boodschap

/2

mooie balans tussen afbeeldingen en tekst

/2

gebruik van afbeeldingen, figuren of hyperlinks

/1

verwijzing naar de onlineactiviteiten van je stagebedrijf

/2

duidelijk lettertype

/2

gebruik van kernwoorden

/2

harmonie in kleuren

/2

correct taalgebruik en spelling

/2 / 15

©

TOTAAL

c

d

Ontwerp een brochure van je stagebedrijf die aan het onthaal aan de bezoekers kan worden gegeven. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 1

LEVEL 4

79


EVALUATIEFICHE Brochure Beoordelingscriteria

Punten

duidelijke boodschap

/2

mooie balans tussen afbeeldingen en tekst

/2

gebruik van afbeeldingen, figuren of hyperlinks

/1

verwijzing naar de onlineactiviteiten van je stagebedrijf

/2

duidelijk lettertype

/2

gebruik van kernwoorden

harmonie in kleuren

correct taalgebruik en spelling

VA N

TOTAAL

IN

e

/2 /2 /2

/ 15

Ontwerp een presentatie met Prezi over de werking van je stagebedrijf. De presentatie heeft als doel nieuwe werknemers inzicht te geven over de werking van het bedrijf. Bedenk bij het gebruik van een QR-code naar welke informatie je de klant zou willen leiden. Dat kan bestaande informatie zijn of zelf bedachte informatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

f

EVALUATIEFICHE Prezi

Beoordelingscriteria titeldia

/2

gebruik van foto’s

/2

gebruik van animaties

/2

gebruik van kernwoorden

/2

gebruik van QR-code

/2

verwijzing naar de onlineactiviteiten van je stagebedrijf

/2

correct taalgebruik en spelling

/2

overzichtelijke lay-out

/2

goede overgang tussen dia’s

/2

slotdia

/2

©

TOTAAL

80

THEMA 1

Punten

LEVEL 4

/ 20


g

Stel vervolgens je presentatie voor aan de klas.

EVALUATIEFICHE Presentatie voor de klas Beoordelingscriteria

Punten

brengt de presentatie vlot over

/2

gebruikt geen stopwoorden

/2

spreekt duidelijk en luid

/2

spreekt AN

/2

legt de informatie duidelijk uit

spreekt op een goed tempo

gebruikt lichaamstaal om te vertellen

maakt contact met het publiek

VA N

TOTAAL

IN

Action 2—

/2 /2 /2

/ 16

Kun jij met behulp van artificiële intelligentie een presentatie maken?

Artificiële intelligentie (AI) is de mogelijkheid van een machine om menselijke vaardigheden te vertonen zoals redeneren, leren, plannen en creativiteit gebruiken. Als we nu deze tool eens gebruiken om een presentatie te maken? Bekijk de presentatie via diddit die gemaakt is met behulp van AI met de titel ‘Wat zijn communicatieproducten?’ Je gaat nu zelf aan de slag met AI. a b

Surf via diddit naar de website van Gamma. Maak een gratis account aan.

©

1

/2

THEMA 1

LEVEL 4

81


Bevestig via je e-mailadres je account en ga aan de slag. Zet de taal in het Nederlands.

e

Geef het onderwerp van je presentatie in en laat AI een presentatie maken. Het onderwerp kun je bepalen in overleg met je leerkracht. Bekijk kritisch je resultaat. Is het logisch? Vertelt de presentatie wat je voor ogen had? Welke moeilijke woorden zie je? Zoek de betekenis daarvan op. Pas je presentatie aan waar nodig. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Wat vind je van deze tool om een presentatie te maken?

VA N

f

IN

c d

g h

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

©

JA

82

1

Ik kan aantrekkelijke communicatieproducten ontwerpen om bezoekers en klanten te informeren, zoals een brochure, een flyer en een presentatie.

2

Ik kan gebruikmaken van AI om een presentatie te maken en die presentatie beoordelen.

THEMA 1

LEVEL 4

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 4 BEGRIP

VERKLARING Dat wil zeggen dat je samenwerkt met andere partners om jouw producten te promoten in ruil voor een commissie op de producten van jouw bedrijf.

brochure

Dat is een klein boekje dat als doel heeft de lezer te informeren.

VA N

IN

affiliate marketing

AFBEELDING

Met deze producten breng je voornamelijk een boodschap die het bedrijf wil overbrengen.

flyer

Dat is een vorm van papieren advertentie die bedoeld is voor brede verspreiding en die doorgaans op een openbare plaats wordt geplaatst, aan particulieren wordt uitgedeeld of via de post wordt verzonden.

©

communicatieproducten

lookbook

Dat is een visuele presentatie van een mode- of productielijn die ontworpen is om klanten te inspireren en hen te helpen de producten beter te begrijpen en te waarderen.

THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4

83


BEGRIP

VERKLARING Zoekmachineoptimalisatie verwijst naar het beter vindbaar maken van je website via een zoekmachine zoals Google.

typografie

Dat is de keuze van lettertypen die vorm geven aan je tekst.

visuele elementen

Dat zijn elementen die je helpen om je boodschap over te brengen door middel van kleuren, afbeeldingen, lettertypes …

©

VA N

IN

Search Engine Optimization

84

THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

AFBEELDING

LEVEL 4


LEVEL 5 Hoe werk je efficiënt met digitale tools? INTRO Bekijk aandachtig de onderstaande cartoons. Wat denk je dat de cartoonist duidelijk wil maken?

IN

1

ONTHAAL

BELGIË

VA N

RR CTCUTUUU FAFA

post in post in

RECLAME RECLAME

ONTHAAL

Goedemiddag, mijn naam Goedemiddag, mijn naam is Kas Lanningen... is Kas Lanningen...

Ah! Meneer Lanningen, u Ah! Meneer Lanningen, heeft om 13.00 uur een u heeft om met 13.00 uur een afspraak Sef Madan… afspraak met Sef Madan…

©

BESTELLINGEN BESTELLINGEN

INBOX 1 INBOX 1 INBOX 2 INBOX 2 FACTUREN FACTUREN LEVERINGEN LEVERINGEN PRULLEBAK PRULLEBAK

2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

Hoe beheert en werkt de onthaalmedewerker efficiënt met een of meerdere mailboxen? Hoe beheert en werkt de onthaalmedewerker efficiënt met een digitale agenda? Hoe beheert en werkt de onthaalmedewerker efficiënt met een digitale takenlijst? Hoe beheert en werkt de onthaalmedewerker efficiënt met pdf’s? Hoe beheert en werkt de onthaalmedewerker efficiënt met een databank? THEMA 1

LEVEL 5

85


Explore 1— Hoe kan de onthaalmedewerker inline antwoorden instellen in een e-mail?

Inline antwoorden in Outlook en Word

STAPPENPLAN: Inline antwoorden Stap 1: Klik op ‘Bestand > Opties’

IN

Tijdens een werkdag van de onthaalmedewerker kan het zeer druk zijn. Er komen verschillende e-mails binnen waarop dringend een antwoord verwacht wordt. Inline antwoorden, ook wel Replyinline genoemd van e-mails, is het onmiddellijk en direct reageren met reacties op een e-mail zonder het leesvenster te verlaten. Dat betekent dat je een antwoord formuleert naast de instructies in de hoofdtekst van het oorspronkelijke bericht.

Stap 2: Klik in het linkerdeelvenster op ‘E-mail’.

©

VA N

Stap 3: Schakel in het rechterdeelvenster, onder ‘Antwoorden en doorgestuurde berichten’ het vakje ‘Opmerkingen vooraf laten gaan door’ in en typ de tekst waarmee je je opmerkingen wilt aanduiden.

Wanneer je een bericht met een bijlage ontvangt, kan dat een Word-bestand zijn. Ook dan kun je snel inline antwoorden. Je kunt dit doen om feedback of aanvullende informatie te geven. Je doet dat op twee manieren. Sneltoetsen inline antwoorden: Druk op Ctrl + Alt + M of Klik op rechtermuisknop ‘Nieuwe opmerking’

86

THEMA 1

LEVEL 5


Good to know Uit onderzoek van Mindjet, een bedrijf dat mensen beter laat samenwerken, blijkt dat 17 % van de ondervraagde werknemers meer dan 100 e-mails ontvangt, waarvan een derde niet wordt gelezen. Bij 28 % van die ontvangen e-mails zit een bijlage, 62 % van de werknemers neemt die bijlage volledig door. Bron: www.jobat.be

a

IN

Download via diddit het Word-bestand over de nieuwe zomercollectie zonnebrillen voor Odette Cadet. Er wordt van jou verwacht dat je een laatste controle uitvoert voordat het bericht wordt gelanceerd. Breng de volgende opmerkingen in het document aan:

Verbeter de taalfouten: zomercollectie en glazen. Voeg nog een extra tint toe: hemelsblauw. De prijs exclusief het beschermhoesje is 49,99 euro. Voeg het logo van Odette Cadet onderaan de aankondiging toe. Het logo kun je online vinden via Google.

VA N

b

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Explore 2— Hoe maakt de onthaalmedewerker een digitaal visitekaartje?

Digitaal visitekaartje

©

Een digitaal visitekaartje of elektronisch visitekaartje is de moderne variant van het traditionele visitekaartje dat mensen al tientallen jaren met elkaar uitwisselen. In tegenstelling tot het kaartje van papier, is een digitaal visitekaartje een elektronisch bestand dat je met anderen kunt delen via verschillende digitale kanalen, zoals e-mail, tekstberichten zoals WhatsApp en sociale media. Het bevat dezelfde basisinformatie als traditionele visitekaartjes, zoals je naam, functietitel, bedrijf, telefoonnummer en e-mailadres. Maar naast deze persoonlijke gegevens kunnen ze ook aanvullende informatie bevatten, zoals links naar een website of profiel op sociale media. Het grootste voordeel van een digitaal visitekaartje is dat het een milieuvriendelijkere optie is.

THEMA 1

LEVEL 5

87


In je e-mailprogramma, zoals Outlook, kun je een digitaal visitekaartje aanmaken. Enkele redenen om dit te doen:

VA N

IN

Je kunt contactgegevens efficiënt delen: geadresseerden kunnen snel jouw visitekaartje opslaan bij hun contactpersonen. Je kunt je contactgegevens een zeer professionele uitstraling geven. Je kunt je gegevens gemakkelijk bijwerken, bijvoorbeeld met een nieuw telefoonnummer, adres …

STAPPENPLAN: Eenvoudig een digitaal visitekaartje maken in Outlook Stap 1: Open Outlook op je computer.

Stap 2: Ga afhankelijk van je versie naar het tabblad ‘Personen’ of ‘Contactpersonen’ Stap 3: Klik op ‘Nieuwe contactpersoon’ om een nieuw contact aan te maken. Stap 4: Voeg alle gegevens toe zoals je naam, e-mailadres, telefoonnummer… Stap 5: Klik op ‘Opslaan en sluiten’.

Stap 6: Dubbelklik op het aangemaakte contact om het visitekaartje te openen.

©

Stap 7: Je kunt nu het visitekaartje delen via e-mail of opslaan.

Maak een digitaal visitekaartje voor jezelf als onthaalmedewerker van je stageplaats. a b c

88

THEMA 1

Voeg een foto van jezelf toe. Maak een schermafbeelding van je visitekaartje en plaats dit in een Word-document. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 5


Explore 3— Hoe werkt de onthaalmedewerker met meerdere mailboxen?

Werken met meerdere mailboxen Soms beheer je als onthaalmedewerker meerdere e-mailadressen. Dat kan bijvoorbeeld wanneer je de onthaalmedewerker bent van bijvoorbeeld meerdere bedrijven die in hetzelfde gebouw gevestigd zijn. Dan kan het makkelijk zijn om al je mailverkeer in één mailbox te laten toekomen om verschillende redenen: Je werkt overzichtelijk en efficiënt: — Je bekijkt al je e-mails op een plek door beide e-mailadressen te koppelen. — Je hebt geen gedoe meer met het wisselen tussen verschillende accounts om e-mails te controleren. Alles staat netjes bij elkaar.

Je werkt samen en deelt: — Je beheert meerdere adressen in een mailbox, bijvoorbeeld een persoonlijk e-mailadres en een professioneel e-mailadres. — Je kunt handig samenwerken, bijvoorbeeld dezelfde mailbox delen met collega’s bij een project.

VA N

IN

Je gebruikt labels en filters: — Je kunt e-mails van verschillende adressen scheiden met labels of mappen. — Je creëert een georganiseerd overzicht door labels en mappen, en een goede mappenstructuur aan te maken.

Je hoeft minder inloggegevens te onthouden: — Je hoeft maar één wachtwoord en één inlognaam te beheren. STAPPENPLAN: Meerdere e-mailadressen beheren Stap 1: Open Outlook.

Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Bestand’ op het lint en selecteer ‘Accountinstellingen > Accountinstellingen’. Stap 3: Kies het tabblad ‘E-mail’.

Stap 4: Zorg ervoor dat het juiste account is gemarkeerd en selecteer ‘Wijzigen’.

©

Stap 5: Kies ‘Meer instellingen > Geavanceerd > Toevoegen’. Stap 6: Typ het gedeelde e-mailadres in en kies ‘OK’ en nog eens ‘OK’. Stap 7: Voltooi de stappen door te kiezen voor ‘Volgende > Voltooien > Sluiten’.

THEMA 1

LEVEL 5

89


STAPPENPLAN: Een e-mail versturen vanuit je gedeelde postvak Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Kies ‘Nieuwe e-mail’. Stap 3: Als je bovenaan de e-mail aan het begin van je bericht het veld ‘Van’ niet ziet, kies dan ‘Opties > Van’. Stap 4: Klik op ‘Van’ in het bericht en wijzig het naar het gedeelde e-mailadres. Stap 5: Als je het gedeelde e-mailadres niet ziet, kies dan ‘Ander e-mailadres’ en typ het gedeelde e-mailadres in. Stap 6: Voltooi je bericht en klik op ‘Verzenden’. Ga nu zelf aan de slag. Je gaat een e-mailadres koppelen en je maakt daarvan een stappenplan.

c

VA N

d

Maak eventueel een tweede e-mailadres aan, indien je dat nog niet hebt. Voer het stappenplan uit om je tweede e-mailaccount te koppelen aan je eerste e-mailaccount. Let op: maak van iedere stap die je neemt een schermafbeelding. Zet je schermafbeeldingen en je informatie in een tekstverwerker in de juiste volgorde van het stappenplan. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

IN

a b

Explore 4— Hoe stelt de onthaalmedewerker de afwezigheidsassistent in?

Afwezigheidsassistent

De afwezigheidsassistent in Outlook is een automatisch antwoord op je inkomende e-mails wanneer je tijdelijk niet beschikbaar bent, bijvoorbeeld tijdens vakanties of ziekte. Je laat mensen met een automatisch antwoord weten dat je tijdelijk niet beschikbaar bent. Voordelen:

©

professioneel: het geeft een nette indruk aan collega’s en klanten. efficiënt: e-mails worden automatisch beantwoord, zodat je niet handmatig hoeft te reageren. geplande afwezigheid: het is ideaal voor vakanties of ziekteverlof.

Nadelen:

90

THEMA 1

storend bij overmatig gebruik: als je het te vaak inschakelt, kan het irritant zijn voor ontvangers. informatiegevoelig met het oog op privacy: het verklapt je afwezigheid aan iedereen die jou een e-mail stuurt.

LEVEL 5


STAPPENPLAN: Afwezigheidsassistent in Outlook instellen Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Bestand’ of ‘Instellingen’. Stap 3: Kies ‘Automatische antwoorden’ (afwezigheidsassistent). Stap 4: Stel je persoonlijk afwezigheidsbericht in. Stap 5: Voer een start- en einddatum in.

VA N

IN

Stap 6: Vergeet natuurlijk niet om de afwezigheidsassistent uit te schakelen wanneer je terug bent!

Outlook biedt de mogelijkheid om twee verschillende afwezigheidsmails in te stellen:

voor interne contactpersonen, zoals collega’s voor externe contacten, zoals klanten

Een goed afwezigheidsbericht is een korte e-mail waarin je de belangrijkste zaken toelicht: de periode van je afwezigheid eventueel de reden van je afwezigheid wanneer je weer beschikbaar bent om te antwoorden wie je vervanger is indien van toepassing wie de contactpersoon is voor eventuele dringende zaken

©

THEMA 1

LEVEL 5

91


Stel nu twee verschillende boodschappen op voor de afwezigheidsassistent. Noteer de boodschappen in de onderstaande kaders. Je kunt alvast inspiratie opdoen via de links die je vindt op diddit. Je bent voor twee weken afwezig door vakantie. Je stelt je afwezigheidsassistent in voor je collega’s. Je mag hiervoor informeel taalgebruik hanteren.

Je bent voor twee weken afwezig door vakantie. Je stelt je afwezigheidsassistent in voor klanten en leveranciers. Hiervoor gebruik je formeel taalgebruik.

©

b

VA N

IN

a

92

THEMA 1

LEVEL 5


Explore 5— Hoe organiseert en schoont de onthaalmedewerker de e-mailbox op?

Opschonen en organiseren van berichten Het opschonen van je e-mailbox is essentieel binnen een bedrijf. Het verhoogt de efficiëntie en de productiviteit. Een opgeruimde e-mailbox maakt het zeer gemakkelijk om e-mails terug te vinden en te beheren. Je kunt dan ook sneller antwoorden. Enkele tips om je e-mailbox goed te beheren, zijn: Maak een goede mappenstructuur. Archiveer oude e-mails die niet meer worden gebruikt. Verwijder overbodige e-mails onmiddellijk, zoals promoties, reclame …. Gebruik de zoekfunctie om een specifieke e-mail snel te vinden. Schrijf je uit bij nieuwsbrieven die je niet echt nuttig vindt. Maak regelmatig tijd om je e-mailbox te organiseren.

IN

VA N

STAPPENPLAN: Snel ongewenste e-mail uit je e-mailbox verwijderen Stap 1: Bekijk welke e-mailberichten je wilt opruimen.

Stap 2: Selecteer de e-mailberichten. Je kunt in de meeste e-mailprogramma’s kiezen uit: verwijderen, archiveren, rapporteren, een regel voor opruimen maken of verplaatsen naar een map.

Stap 4: Voer de actie uit.

Een goede mappenstructuur is essentieel bij het ordenen en opschonen van je e-mailbox. Een efficiënte mappenstructuur zorgt ervoor dat je informatie snel kunt opbergen en snel kunt terugvinden. Je maakt het best een aantal hoofdmappen en daaronder een aantal submappen. STAPPENPLAN: Een submap aanmaken Stap 1: Klik op mappen.

Stap 2: Maak een nieuwe map aan.

Stap 3: Klik met je rechtermuisknop op de map.

©

Stap 4: Klik op nieuwe submap maken en geef de map een naam. 1

Maak in je e-mailprogramma de volgende mappenstructuur aan: Privé Sport Jeugdbeweging

2

School Spilbedrijf Odette Lunettes Werkplekleren Stagedocumenten

Maak een schermafbeelding. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar in je portfolio.

THEMA 1

LEVEL 5

93


Explore 6— Hoe kan de onthaalmedewerker adressen importeren en exporteren?

Importeren en exporteren van adressen Het importeren en exporteren van adressen in Outlook is een nuttige functie voor gebruikers om hun contactgegevens efficiënt te beheren. Met importeren haal je de contactgegevens uit een extern bestand en voeg je die toe aan je Outlook-adresboek. Met exporteren maak je een kopie van je contacten naar een extern bestand. Dat kun je dan ergens anders opslaan of delen. Dat is interessant bij de overdracht van gegevens. Een paar voorbeelden:

©

VA N

voorbeeld 1: wanneer je overstapt naar een nieuwe computer. Geëxporteerde adressen kun je dan eenvoudig weer importeren. Dat bespaart je heel veel tijd, want je hoeft niets over te typen. voorbeeld 2: een back-up. Door je contactpersonen te exporteren, creëer je een back-up van jouw waardevolle gegevens. Als je computer crasht of als je per ongeluk gegevens verliest, kun je met de geëxporteerde bestanden je contacten herstellen. voorbeeld 3: het delen van je contacten met collega’s of vrienden is eenvoudiger. Je kunt je adresboek exporteren en naar anderen sturen, zodat zij dezelfde contacten kunnen importeren.

IN

94

THEMA 1

LEVEL 5


STAPPENPLAN: E-mailadressen importeren in Outlook Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Bestand’. Stap 3: Kies ‘Openen en exporteren’ en selecteer vervolgens ‘Importeren/Exporteren’. Stap 4: In de ‘Importeren/Exporteren’-wizard, kies je ‘Importeren uit een ander programma of bestand’ en klik op ‘Volgende’. Stap 5: Kies de locatie van je bestand en klik op ‘Volgende’. Stap 6: Selecteer ‘Outlook-gegevensbestand’ en klik op ‘Volgende’. STAPPENPLAN: E-mailadressen uit Outlook exporteren Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Bestand’.

IN

Stap 3: Kies ‘Openen en exporteren’ en selecteer vervolgens ‘Importeren/Exporteren’.

Stap 4: In de ‘Importeren/Exporteren’-wizard, kies ‘Exporteren naar een bestand’ en klik op ‘Volgende’. Stap 5: Selecteer ‘Door komma’s gescheiden waarden’ (CSV) en klik op ‘Volgende’.

Stap 6: Onder het e-mailaccount waarvan je de adressen wilt exporteren, selecteer je ‘Contactpersonen’.

VA N

Stap 7: Klik op ‘Bladeren…’ en navigeer naar de locatie waar je je .csv-bestand wilt opslaan. Stap 8: Typ een bestandsnaam in en selecteer ‘OK’. Stap 9: Klik op ‘Voltooien’.

Ga nu zelf aan de slag. Je gaat in duo’s adressen importeren naar of exporteren uit Outlook. Je maakt daarvan een eigen stappenplan. a

b c

Voer het stappenplan uit om gegevens te importeren naar of exporteren uit Outlook. Let op: maak van iedere stap die je neemt een schermafbeelding. Zet je schermafbeeldingen en je informatie in een tekstverwerker in de juiste volgorde als een stappenplan. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

Explore 7— Hoe deelt de onthaalmedewerker een agenda?

Delen van een agenda Het delen van een agenda stelt je in staat om je planning met anderen te delen. Zo deelt bijvoorbeeld Eline De Munck haar agenda met Yvette Wouters, de onthaalmedewerker. Dat heeft verschillende voordelen voor beide partijen:

De onthaalmedewerker kan de planning zien. Dat is interessant om nieuwe afspraken in te plannen. Gedeelde agenda’s vermijden dat er dubbele boekingen worden gemaakt. De kans op vergissingen is kleiner. Een agenda kun je ook delen met je smartphone. Zo kun je je agenda overal raadplegen.

THEMA 1

LEVEL 5

95


STAPPENPLAN: Een agenda in Outlook delen Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Agenda’. Stap 3: Kies ‘Agenda delen’ en selecteer de agenda die je wilt delen. Stap 4: Voer het e-mailadres of de naam van de persoon in met wie je de agenda wilt delen in het veld ‘Voer een e-mailadres of naam van contactpersoon in’. Als de naam wordt weergegeven in een lijst, selecteer die dan. Druk anders op ‘Enter’. Stap 5: Kies een machtigingsniveau voor de persoon met wie je de agenda gaat delen en selecteer ‘Delen’.

IN

Stap 6: Herhaal stappen 4 en 5 om meer personen toe te voegen. Bij het veld ’Notities’ kun je opmerkingen toevoegen en bij het veld ‘Bijlagen’ kun je een bestand toevoegen. Ga nu zelf aan de slag. Stel je voor dat je een teamvergadering hebt en je wilt de agenda delen met je medeleerlingen. Volg het stappenplan. STAPPENPLAN Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Agenda’.

VA N

Stap 3: Klik op ‘Nieuwe afspraak’ om een nieuwe vergadering aan te maken.

Stap 4: Voeg de details van de vergadering toe, zoals de datum, tijd, locatie en onderwerp. Die gegevens mag je zelf kiezen. Stap 5: Klik op ‘Delen’ in de werkbalk bovenaan.

Stap 6: Vraag het e-mailadres van drie medeleerlingen en je leerkracht. Voer de e-mailadressen van je klasgenoten en leerkracht in in het veld ‘Voer een e-mailadres of naam van contactpersoon in’ in. Voor de gelegenheid kun je ook nieuwe e-mailadressen gebruiken. Je kunt meerdere e-mailadressen scheiden door een komma. Stap 7: Kies het gewenste machtigingsniveau voor je medeleerlingen: alleen vrije/busy-informatie: hiermee kunnen ze zien wanneer je beschikbaar bent, maar niet de details van de vergadering. kan alle details weergeven: hiermee kunnen ze alle details van de vergadering bekijken. Stap 8: Klik op ‘Delen’ om de uitnodiging te verzenden.

©

Je medeleerlingen en leerkracht ontvangen nu een e-mail met de uitnodiging voor de vergadering en een link naar de gedeelde agenda. Ze kunnen de vergadering accepteren en de details bekijken.

96

THEMA 1

LEVEL 5


Explore 8— Hoe bouwt de onthaalmedewerker reistijd, een bufferzone en focustijd in?

Reistijd, bufferzone en focustijd Tom Boonen wil een werklunch met Eline De Munck organiseren in Gent op 3 april 20XX. Yvette moet nu berekenen of dat mogelijk is voor Eline. Hiervoor zal ze rekening moeten houden met drie elementen: de reistijd, de bufferzone en de focustijd.

De reistijd verwijst naar de tijd die nodig is om van de ene locatie naar de andere te reizen. De bufferzone in een agenda is extra tijd die je bewust toevoegt voor en na geplande afspraken. Het doel van een bufferzone is om jezelf ruimte te geven om op adem te komen. De focustijd is de tijd die je specifiek reserveert om aan een taak te werken zonder afleiding.

IN

 

Yvette, de onthaalmedewerker, beheert de agenda van Eline De Munck vlot. Hieronder vind je de agenda voor 3 april.

Bereken de reistijd die Eline nodig zal hebben om van de Flagship Store in Antwerpen naar het restaurant Van Der Valck in Akkerhage 10 te 9000 Gent te rijden met de wagen. Je kunt dit berekenen met een routeplanner. Je vindt een link op diddit. Noteer je antwoord.

VA N

a

AANTAL KILOMETER REISTIJD

Wanneer zou Eline het best vertrekken als ze om 12.00 uur ter plaatse wordt verwacht?

c

Yvette wil een bufferzone van 30 minuten inlassen voor de receptie van het vijfjarig bestaan van de Flagship Store. Ze wil Eline een halfuurtje rust gunnen in de kantoren van de Flagship Store alsook een kwartiertje focustijd om haar speech voor te bereiden. Om hoe laat moet Eline dan zeker vetrekken in Gent?

©

b

d

Yvette wil Eline informeren over de lunchmogelijkheden bij Van Der Valck. Zoek informatie op de website.

THEMA 1

LEVEL 5

97


Explore 9— Hoe maakt de onthaalmedewerker een takenlijst aan?

Takenlijst In Outlook kun je eenvoudig takenlijsten aanmaken om je taken te organiseren en bij te houden. STAPPENPLAN: Een takenlijst maken in Outlook Stap 1: Open Outlook. Stap 2: Ga naar het tabblad ‘Taken’ of ‘To Do’ of de takenmodule.

IN

Stap 3: Klik op ‘Nieuwe taak’. Er wordt een nieuw venster geopend waarin je een nieuwe taak kunt maken. Vul de details van de taak in zoals de naam van de taak, de start- en einddatum, de prioriteit, en eventuele opmerkingen. Je kunt ook een herinnering aanmaken en het tijdstip hiervoor ingeven. Stap 4: Nadat je alle informatie hebt ingevuld, klik je op ‘Opslaan’. De taak wordt nu toegevoegd aan je takenlijst.

VA N

Je kunt je takenlijst filteren en sorteren op verschillende criteria, zoals datum, prioriteit, voltooiingsstatus … Dat kan je helpen om je taken beter te organiseren en te beheren.

Outlook biedt ook mogelijkheden tot takenbeheer zoals een takenlijst aanmaken, een e-mailbericht omzetten in een taak of taken toewijzen. Als je een taak wilt maken op basis van de inhoud van een e-mailbericht, hoef je niet alle gegevens opnieuw in te voeren. Klik in plaats daarvan op het bericht en sleep het naar ‘Taken’. De inhoud van het bericht, met uitzondering van bijlagen, wordt gekopieerd naar de hoofdtekst van een nieuwe taak. Een taak die je op deze manier maakt, is hetzelfde als wanneer je een volledig nieuwe taak maakt. Alleen bespaar je tijd als Outlook de inhoud van het bericht al automatisch toevoegt aan de nieuwe taak. Net als voor elke taak kun je een einddatum instellen, een herinnering toevoegen of de taak aan iemand anders toewijzen.

©

Maak een taak aan voor jezelf, omdat je ten laatste vrijdagmorgen het verslag van je laatste stagedag moet bezorgen aan je stagebegeleider. Zorg ervoor dat er donderdag om 16.00 uur een herinnering wordt verstuurd.

98

THEMA 1

LEVEL 5


Explore 10—

Hoe ontwikkelt, bewerkt en converteert de onthaalmedewerker PDF-documenten?

Het ontwikkelen en converteren van PDFdocumenten Het ontwikkelen van PDF-documenten kun je op verschillende manieren doen, afhankelijk van je behoeften en de tools die je tot je beschikking hebt. Hieronder vind je enkele veelvoorkomende methodes om PDF-documenten te ontwikkelen:

VA N

Je kunt tekstverwerkingssoftware zoals MS Word, Google Docs of Pages (op Mac) gebruiken om een nieuw document aan te maken en daarna op te slaan als een PDF-bestand. Je kunt ook bestaande documenten in andere bestandsindelingen, zoals Word, Excel of PowerPoint, converteren naar PDF-formaat. Hier volstaat het om de bestanden te exporteren of op te slaan als PDF-bestanden. Er zijn ook speciale PDF-creators zoals Adobe Acrobat of PDFCreator, waarmee je documenten rechtstreeks naar PDF kunt converteren. Die programma’s bieden ook extra functies zoals het combineren van meerdere documenten in één PDF. Als je een document met complexe lay-out, afbeeldingen, grafieken of andere visuele elementen wilt maken, kun je ontwerpsoftware zoals Adobe InDesign, Adobe Illustrator of Canva gebruiken. Die programma’s bieden meer geavanceerde functies voor het ontwerpen van documenten en kunnen worden opgeslagen als of geëxporteerd naar een PDF-document. De meeste van die programma’s zijn wel betalend. Er zijn ook online gratis websites om documenten, spreadsheets … te converteren naar PDF.

IN

Maak nu zelf een PDF-bestand. a b c

Open het bestand ‘Verkoopsvoorwaarden’ dat je terugvindt op diddit. Sla het vervolgens op als een PDF-bestand. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

1

THEMA 1

LEVEL 5

99


Het aanbrengen van een digitale handtekening Je kunt een digitale handtekening aanbrengen in een PDF-document met behulp van verschillende softwaretools. STAPPENPLAN: Een digitale handtekening in PDF maken Stap 1: Open het PDF-document waarin je de digitale handtekening wilt plaatsen met behulp van Adobe Acrobat, Adobe Reader, Preview (op Mac) of een andere PDF-viewer. Stap 2: Meestal vind je de optie voor het toevoegen van een digitale handtekening in het menu ‘Gereedschappen’ of ‘Bewerken’ van de PDF-software. Gebruik eventueel de zoekfunctie.

IN

Stap 3: Kies de optie om een nieuwe digitale handtekening toe te voegen. Je kunt je handtekening toevoegen door te tekenen met je muis of een styluspen. Je kunt vaak ook een bestand met een digitale handtekening uploaden. Welke opties mogelijk zijn, is afhankelijk van de software die je gebruikt.

VA N

Stap 4: Nadat je de digitale handtekening hebt gemaakt, kun je die naar de gewenste locatie in het PDF-document slepen en neerzetten. Je kunt de grootte van de handtekening aanpassen en indien nodig verplaatsen. Stap 5: Nadat je de digitale handtekening hebt toegevoegd, sla je het PDF-document op. Dat zorgt ervoor dat de digitale handtekening in het document wordt opgeslagen en behouden blijft.

2

Maak nu zelf een digitale handtekening in een PDF-bestand. a b c

Open het bestand ‘Studentencontract_Rune_Jacobs’ dat je terugvindt op diddit. Voeg het bestand met de digitale handtekening, dat je ook terugvindt op diddit, toe aan het studentencontract op de voorziene plaats. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

Het aanbrengen van een kopieer- en bewerkingsbeveiliging Het is mogelijk om kopieer- en bewerkingsbeperkingen aan te brengen in een PDF-document om te voorkomen dat anderen de inhoud kopiëren, bewerken of wijzigen. Dat kan handig zijn als je wilt dat de inhoud van je document veilig blijft. STAPPENPLAN: Kopieer- en bewerkingsbeperkingen aanbrengen Stap 1: Open het PDF-document waarin je kopieer- en bewerkingsbeperkingen wilt aanbrengen met behulp van een PDF-viewer of bewerkingssoftware zoals Adobe Acrobat. Stap 2: Ga naar de optie om de beveiligingsopties van het document te wijzigen. In Adobe Acrobat kun je dit doen door naar ‘Bestand’ te gaan en vervolgens ‘Eigenschappen’ te selecteren. Kies daarna het tabblad ‘Beveiliging’.

100 THEMA 1

LEVEL 5


VA N

IN

Stap 3: In het beveiligingstabblad kun je verschillende beveiligingsinstellingen instellen.

Stap 4: Stel de gewenste beperkingen in. Dat kan onder andere zijn het voorkomen van het kopiëren, bewerken of afdrukken van het document. Je kunt er ook voor kiezen om een wachtwoord toe te voegen aan het document, zodat alleen bepaalde personen het document kunnen openen. Dat doe je in hetzelfde beveiligingsmenu door te kiezen voor ‘Wachtwoordbeveiliging’. Stap 5: Nadat je de beveiligingsinstellingen hebt aangebracht, klik je op ‘OK’ om de wijzigingen toe te passen en het beveiligde document op te slaan. Het beveiligde PDF-document wordt nu gemaakt met de ingestelde beperkingen.

Maak nu zelf een beveiligde PDF. a b c d

Open het bestand ‘Prijslijst’ dat je terugvindt op diddit. Zorg ervoor dat de inhoud niet gewijzigd en gekopieerd kan worden. Sla het vervolgens opnieuw op. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

3

THEMA 1

LEVEL 5 101


Explore 11—

oe gebruikt de onthaalmedewerker een databank om H gegevens toe te voegen en te presenteren?

Het aanmaken van formulieren Een databank is een verzameling van gegevens, bijvoorbeeld een klanten-, leveranciers- of artikelbestand van een onderneming … die is opgeslagen in het geheugen van de computer. Om goed aan de slag te kunnen gaan met een databank, is het belangrijk om inzicht te hebben in de opbouw en samenhang van de gegevens in een databank.

IN

Een databank bestaat uit afzonderlijke records, die op hun beurt bestaan uit bij elkaar horende velden.

VA N

Kolommen

Rijen

Velden

Record

©

MS Access is een computerprogramma waarmee je databanken of gegevensbanken kunt beheren. Met behulp van een formulier kun je opgeslagen gegevens van een databank overzichtelijk opvragen, om ze eventueel bij te werken en weer in de databank te bewaren. Zo voeg je ook op een gebruiksvriendelijke manier nieuwe gegevens toe aan een databank. STAPPENPLAN: Een formulier aanmaken in MS Access Stap 1: Open MS Access en de databank waarvoor je een formulier wil maken.

Stap 2: Klik in het lint op de tab ‘Maken’ en vervolgens in de groep ‘Formulieren’ op ‘Wizard formulier.’ Het scherm ‘Wizard formulier’ opent. Stap 3: Kies de tabel(len) met de gegevens die je op het formulier wilt tonen. Vervolgens kies je per tabel de velden die je op het formulier wilt tonen. Klik op de knop ‘Volgende’. Stap 4: Bepaal de opmaak voor het formulier. Je kunt kiezen uit kolomvorm, tabelvorm, gegevensblad of uitgevuld. Links verschijnt een voorbeeld van de gekozen opmaakvorm, weliswaar zonder ingevulde gegevens. Klik op de knop ‘Volgende’.

102 THEMA 1

LEVEL 5


Stap 5: Geef een titel aan het formulier. Kies ‘Het ontwerp van het formulier wijzigen’. Klik op de knop ‘Voltooien.’ MS Access toont het formulierontwerp.

VA N

IN

Stap 6: Pas je formulier aan aan je eigen behoeften of de huisstijl van de onderneming. In het formulierontwerp is hiervoor de groep ‘Hulpmiddelen voor formulierontwerpen’ beschikbaar: Het formulier bestaat uit drie delen: formulierkoptekst, details en formuliervoettekst. Dat is vergelijkbaar met koptekst, tekst en voettekst in MS Word. Rechts van je formulier zie je alle velden van je geselecteerde tabel. Wil je een veld toevoegen, dan selecteer je het veld en sleep je het naar het formulier. Wil je meer velden gelijktijdig slepen, dan selecteer je de velden terwijl je de ctrl-toets indrukt en sleep ze vervolgens naar het formulier. Je kunt verder nog de velden verplaatsen, de grootte aanpassen … Wanneer je een veld selecteert, verschijnt er een kader met puntjes rond het veld. Daarmee kun je het veld verplaatsen. De grootte pas je aan door je cursor te positioneren op een van de hoeken en vervolgens de hoek te verslepen tot je de gewenste grootte hebt bereikt. Stap 7: Om het formulier aan te passen aan de huisstijl van de onderneming, is ook de groep ‘Hulpmiddelen voor formulierontwerpen’ beschikbaar. De tab ‘Ontwerp’ biedt alvast verschillende mogelijkheden om het formulier aan te passen aan de gevraagde huisstijl. Wordt er een bepaald thema opgelegd met aangepaste kleuren of lettertypes, dan selecteer je het thema, de lettertypes en de kleuren in de groep ‘Thema’s. Verder kun je je formulier voorzien van het bedrijfslogo dankzij de knop ‘logo’ in de groep ‘Koptekst/Voettekst’. Klik je hierop, dan opent een verkennervenster waarin je je logo kunt selecteren. Je hebt ook de mogelijkheid om een of meer elementen van het formulier aan te passen, bijvoorbeeld lettertype, kleur … Hiervoor is de tab ‘Opmaak’ beschikbaar in de groep ‘Hulpmiddelen voor formulierontwerpen’ in het lint. Je zult vast de mogelijkheden herkennen uit MS Word en MS Excel. Stap 8: Bewaar je formulier. Open het snelmenu via een rechtermuisklik en klik op ‘Opslaan’. Stap 9: Open je formulier in de formulierweergave. Hiervoor open je het snelmenu via een rechtermuisklik en klik je op ‘Formulierweergave.’ Het formulier opent en toont de gegevens van het eerste record uit de geselecteerde tabel. Klik op de pijltjes onderaan het scherm om te navigeren tussen de records van de geselecteerde tabel: eerste, laatste, volgende, vorige.

Eline De Munck heeft de gegevens van haar klanten opgenomen in de databank ‘Klanten’. Je vindt de databank terug in diddit.

©

1

a

b c

d

Ontwerp een gebruiksvriendelijk formulier ‘FrmKlanten’ waarmee je klanten kunt toevoegen, wijzigen en verwijderen. Plaats in de formulierkoptekst het logo van Odette Lunettes en de titel Odette Lunettes. Het logo vind je op diddit. Geef de labels puntgrootte 11, een witte kleur en een zwarte opvulkleur. Zet ze in lettertype Arial en in het vet. Lijn de labels links uit. Geef de tekstvakken puntgrootte 10 en een zwarte kleur op een witte achtergrond. Zet ze ook in het lettertype Arial.

THEMA 1

LEVEL 5 103


Formulieren Je gebruikt formulieren om gegevens toe te voegen, te wijzigen en te verwijderen. STAPPENPLAN: Gegevens aan een databank toevoegen, wijzigen en verwijderen Stap 1: Open MS Access, de betrokken databank en het gewenste formulier. Stap 2: Positioneer de cursor in het te wijzigen veld en wijzig de gegevens, of selecteer de gegevens en klik in het lint op ‘Verwijderen’ om de gegevens te verwijderen. Je kunt kiezen om alleen het geselecteerde veld te verwijderen of het hele record. Stap 3: Om gegevens toe te voegen, klik je in het lint op ‘Nieuw’. Er verschijnt een leeg formulier waarin je je gegevens kunt invullen.

2

Je gaat nu zelf gegevens bewerken. a b c

IN

Stap 4: Klik in het lint op ‘Opslaan’ om de wijzigingen te bewaren in de databank.

Verwijder de derde klant uit de databank van Odette Lunettes. Wijzig het telefoonnummer van de eerste klant in 013377089. Voeg een nieuwe klant toe aan de databank:

VA N

Bettina van Velsen Ooststraat 46 8400 OOSTENDE

Rapporten om gegevens te presenteren Wil je de gegevens van de databank in een verzorgde lay-out presenteren om eventueel af te drukken, dan maak je het best een rapport. STAPPENPLAN: Een rapport maken in MS Access

Stap 1: Open MS Access en je databank. Klik in het lint op de tab ‘Maken’ en in de groep ‘Rapporten’ op ‘Wizard rapport’. Het venster ‘Wizard rapport’ opent. Stap 2: Kies de tabel(len) met de gegevens die je in het rapport wilt tonen. Kies vervolgens per tabel de velden die je in het rapport wilt tonen. Klik op de knop ‘Volgende’. Stap 3: Kies eventueel de velden waarop je wilt groeperen. Klik op de knop ‘Volgende’.

©

Stap 4: Kies de velden waarop je wilt sorteren en de sorteervolgorde. Klik op de knop ‘Volgende’. Stap 5: Bepaal de opmaak voor het rapport: Links verschijnt telkens een voorbeeld van de gekozen opmaakvorm, weliswaar zonder ingevulde gegevens. Bepaal de vorm. Je hebt de keuze uit kolomvorm, tabelvorm, gegevensblad of uitgevuld. Bepaal de afdrukstand en kijk of de veldbreedte moet worden aangepast, zodat het op de pagina past. Klik op de knop ‘Volgende’.

Stap 6: Geef een titel aan het rapport. Kies ‘Het ontwerp van het rapport wijzigen’. Klik op de knop ‘Voltooien’. MS Access toont het rapportontwerp.

104 THEMA 1

LEVEL 5


IN

Stap 7: Je kunt je rapport aanpassen aan je eigen behoeften. In het rapportontwerp is hiervoor de groep ‘Hulpmiddelen voor rapportontwerpen’ beschikbaar: Het rapport bestaat uit vijf delen: paginakoptekst, details, paginavoettekst (te vergelijken met koptekst, tekst en voettekst in MS Word), maar ook een rapportkoptekst en een rapportvoettekst. Een rapportkoptekst wordt alleen getoond op de eerste pagina van het rapport en een rapportvoettekst wordt alleen getoond op de laatste pagina van het rapport. Rechts van je rapport zie je alle velden van je geselecteerde tabel. Wil je een veld toevoegen, dan selecteer je het veld en sleep je het naar het rapport. Wil je meer velden gelijktijdig slepen? Selecteer ze terwijl je de ctrl-toets indrukt en sleep ze vervolgens naar het formulier. Verder kun je de velden verplaatsen, de grootte aanpassen … Wanneer je een veld selecteert, verschijnt er een kader en puntjes rond het veld. Hiermee kun je het veld verplaatsen. De grootte pas je aan door je cursor te positioneren op een van de hoeken en vervolgens de hoek te verslepen naar de gewenste grootte. Stap 8: Sla je rapport op. Open het snelmenu (rechtermuisklik) en klik op ‘Opslaan’.

Maak nu zelf een rapport aan voor het klantenbestand van Odette Lunettes. Geef het rapport de naam ‘RptKlanten’ en maak de volgende velden: aanhef, voornaam, achternaam, adres, postcode, plaatsnaam en telefoonnummer.

VA N

3

TO THE POINT

Een onthaalmedewerker moet een echte duizendpoot zijn. Zo is het efficiënt beheren van de mailbox en een agenda een belangrijke taak. Dat doet de onthaalmedewerker door verschillende zaken toe te passen:

©

inline antwoorden op e-mails: dat is het direct reageren op een e-mail door een antwoord te formuleren naast de instructies in de hoofdtekst van het oorspronkelijke bericht. digitaal visitekaartje: dat is een moderne variant van het traditionele visitekaartje, een elektronisch bestand dat via verschillende digitale kanalen kan worden gedeeld. Het bevat basisinformatie zoals naam, functietitel, bedrijf en contactgegevens, evenals links naar websites of socialemediaprofielen. beheer van meerdere e-mailadressen: het kan handig zijn om al het mailverkeer in één mailbox te laten toekomen. Dat kan overzichtelijk en efficiënt zijn, handig voor samenwerking en delen, en helpt bij het organiseren van e-mails met labels en filters. afwezigheidsassistent instellen: handig wanneer je tijdelijk niet beschikbaar bent op kantoor, bijvoorbeeld tijdens vakanties of ziekte. Het geeft een professionele indruk en verhoogt de efficiëntie. opschonen van je mailbox: essentieel binnen een bedrijf om efficiënt te werken en de productiviteit te verhogen. Een opgeruimde mailbox maakt het gemakkelijk om e-mails terug te vinden en te beheren. importeren en exporteren van adressen: nuttige functie voor gebruikers om hun contactgegevens efficiënt te beheren. Het is interessant bij de overdracht van gegevens en het delen van contacten met collega’s of vrienden. delen van een agenda: hierbij houd je rekening met de reistijd, de bufferzone en de focustijd. Dat helpt om je tijd efficiënt te beheren en productief te zijn. takenlijst aanmaken: een e-mailprogramma biedt ook mogelijkheden tot takenbeheer zoals een takenlijst aanmaken, een e-mailbericht omzetten in een taak of taken toewijzen.

THEMA 1

LEVEL 5 105


Een onthaalmedewerker gaat ook met PDF-documenten aan de slag. Zo moet de onthaalmederwerk PDF-documenten kunnen ontwikkelen, bewerken en converteren. Verder moet je als onthaalmedewerker een digitale handtekening kunnen aanbrengen en de PDF-documenten kunnen beschermen door het aanbrengen van een kopieer- en bewerkingsbeveiliging.

Action 1—

IN

Ook het gebruik van een databank om gegevens toe te voegen met behulp van gebruiksvriendelijke formulieren en het gebruiken van rapporten om gegevens te presenteren, behoort vaak tot het takenpakket van een onthaalmedewerker.

Kun jij goed inline antwoorden op een e-mail?

Je ontvangt van je leerkracht een e-mail van Odette Lunettes bestemd voor Maya Martin, de salesmanager. Je neemt de rol van Maya over.

Lees aandachtig de e-mail. Maya wil het probleem snel oplossen en stuurt de e-mail door naar haar verkoopmedewerker Asaf Speijer en vraagt om dit zo snel als mogelijk op te lossen. Om alles vlot te laten verlopen, antwoordt ze inline. Voer de onderstaande opdrachten uit en stuur het bericht terug naar je leerkracht. Je antwoordt op de e-mail en vraagt om de inline opmerkingen te willen opvolgen. De aan te brengen inline opmerkingen laat je voorafgaan door de naam Maya en markeer je in kleur:

VA N

a b

na ‘reeds jaren klant’: al 10 jaar een goede klant na ‘nieuwe collectie’: model Sayer zwart na ‘het referentienummer’: vergissing OD_2024/0102008 na ‘verwacht’: model Miller goud na ‘op te lossen’: Stuur het juiste model op, graag zo snel als mogelijk! na ‘terug te sturen’: Laat de bril afhalen op kosten van Odette Lunttes. na ‘positieve afhandeling’: Stuur een kortingsbon van 50 euro op de volgende aankoop.

Kun jij de afwezigheidsassistent instellen voor Odette Lunettes?

©

Action 2—

Ga naar je eigen e-mailbox en stel de afwezigheidsassistent in voor de zaakvoeder Eline De Munck van OdetteLunettes.edu. Ze zal de komende drie dagen niet aanwezig zijn op kantoor omwille van een professionele training in het buitenland. Voor dringende zaken kan men contact opnemen met de management-assistent Lambert Goossens. Het e-mailadres is lambert@odettelunettes.edu.be. a

b

c 106 THEMA 1

Stel je formele boodschap op voor buiten de organisatie in formele taal. Maak een schermafbeelding van je boodschap. Plak je resultaat in een tekstverwerker en noteer onder de afbeelding wat het voorstelt. Stel je informele boodschap op voor binnen de organisatie in informele taal. Maak een schermafbeelding van je boodschap. Plak je resultaat in een tekstverwerker en noteer onder de afbeelding wat het voorstelt. Geef de bestanden een duidelijke naam en bewaar ze in je portfolio. LEVEL 5


Action 3—

Kun jij je agenda goed plannen?

Lees aandachtig de instructies en stel je agenda op. Reistijd: 2

Buffertijd:

3

Stel dat je een belangrijke vergadering hebt om 10.00 uur op kantoor. Je woont op 20 minuten afstand van kantoor met de auto. Je rekent 10 minuten extra bij je reistijd om je auto te parkeren en rustig naar binnen te gaan.

Na de vergadering wil je 15 minuten de tijd hebben om notities te maken en je gedachten te ordenen voordat je aan je volgende taak begint. De vergadering zal een uur duren.

Focustijd:

Je moet een belangrijk rapport schrijven. Plan een blok focustijd van 1 uur en 3 kwartier in in om ongestoord aan het rapport te werken.

VA N

IN

1

4

Hoe ziet jouw agenda eruit? Noteer.

Kun jij met PDF-documenten aan de slag?

©

Action 4— 1

De salesmanager Maya Martin heeft een overzicht gemaakt van de verkoopcijfers per kwartaal. Je vindt deze terug op diddit. Eline heeft jou gevraagd om deze documenten samen te voegen tot een PDF-document. Ze wil ook een beveiliging zodat niemand de inhoud kan wijzigen of de inhoud kan kopiëren of afdrukken.

2

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 1

LEVEL 5 107


Action 5—

Kun jij met MS Access aan de slag om gegevens aan een databank toe te voegen?

Eline De Munck heeft de gegevens van haar bezoekers opgenomen in de databank ‘Bezoekers’. Je vindt de databank terug op diddit. Ontwerp een gebruiksvriendelijk formulier ‘FrmBezoekers’ waarmee je bezoekers op een gebruiksvriendelijke manier kunt registreren. Houd rekening met de onderstaande vereisten:

VA N

Plaats in de formulierkoptekst het logo van Odette Lunettes en de titel Odette Lunettes. Geef de labels puntgrootte 11, een witte kleur en een zwarte opvulkleur. Zet ze in het lettertype Arial en in het vet. Lijn de labels links uit. Geef de tekstvakken puntgrootte 10 en een zwarte kleur op een witte achtergrond. Zet ze ook in het lettertype Arial. Registreer de eerste bezoeker, Tom Boonen, op de datum van vandaag.

IN

Kun jij met MS Access aan de slag om gegevens te presenteren?

©

Action 6—

Eline De Munck heeft de gegevens van haar personeel opgenomen in de databank ‘Personeel.’ Je vindt de databank terug in diddit. Maak een rapport aan waarin de velden voornaam, familienaam en functie van de personeelsleden zijn opgenomen. Groepeer per afdeling. Geef het rapport de naam ‘RptWerknemersAfdeling’.

108 THEMA 1

LEVEL 5


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

2

Ik kan contactpersonen toevoegen.

3 Ik kan visitekaartjes maken en adressen importeren en exporteren.

4 Ik kan inkomende mails efficiënt inline beantwoorden.

IN

1 Ik kan efficiënt de e-mailbox(en) samenvoegen, gebruiken, beheren, opschonen en organiseren.

6 Ik kan de agenda(‘s) samenvoegen, delen, beheren en plannen waarbij ik reis-, buffer- en focustijd inplan.

7

Ik kan een takenlijst maken en beheren.

8 Ik kan PDF’s converteren, samenvoegen en beveiligen.

VA N

5 Ik kan de afwezigheidsassistent efficiënt gebruiken.

Ik kan gegevens verwerken met een databank.

©

9

THEMA 1

LEVEL 5 109


Beeldwoordenboek Level 5 BEGRIP

VERKLARING Dat is een automatisch bericht op je inkomende mails wanneer je tijdelijk niet beschikbaar bent op kantoor, bijvoorbeeld tijdens vakanties of ziekte.

bufferzone

Dat is extra tijd in een agenda die je bewust toevoegt vóór en na geplande afspraken. Het doel van een bufferzone is om jezelf ruimte te geven om op adem te komen.

digitaal visitekaartje

Dat wordt ook wel elektronisch visitekaartje genoemd. Het is een elektronisch bestand met je basisinformatie zoals je naam, functietitel, bedrijf, telefoonnummer en e-mailadres. Je kunt het met anderen delen via verschillende digitale kanalen, zoals e-mail, tekstberichten zoals WhatsApp en sociale media.

focustijd

Dat is tijd in je agenda die je specifiek reserveert om aan een taak te werken zonder afleiding.

importeren en exporteren van adressen

Dat is een nuttige functie voor gebruikers om hun contactgegevens efficiënt te beheren. Met importeren haal je de contactgegevens van een extern bestand en voeg je deze toe aan je Outlook-adresboek. Met exporteren maak je een kopie van je contacten in een extern bestand. Dat kun je dan ergens anders opslaan of delen.

inline antwoorden

Dat is het onmiddellijk en direct reageren met reacties op een e-mail zonder het leesvenster te verlaten. Dat betekent dat je een antwoord formuleert naast de instructies in de hoofdtekst van het oorspronkelijke bericht.

©

VA N

IN

afwezigheidsassistent

110 THEMA 1

AFBEELDING

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 5


6

IN

T

©

VA N

F

L

I

Thema 2: Commerciële taken


VA N

THEMA

IN

2

©

Commerciële taken


DEEL

IN

2

De volgende levels vind je in DEEL 2

LEVEL

6

LEVEL

p. 139

Hoe beheer je de voorraad handmatig of met een rekenblad?

p. 119

Welke aanvultechnieken zijn er?

p. 96

Hoe ontvang, controleer en sla je goederen op?

p. 60

Met welke veiligheidsvoorschriften houd je als winkelier rekening?

p. 38

Hoe beveilig je artikelen?

p. 4

©

VA N

5

Hoe werkt productidentificatie?

LEVEL

4

LEVEL

3

LEVEL

2

LEVEL

1


LEVEL 1 Hoe beveilig je artikelen? INTRO Bekijk aandachtig de cartoon en lees de tekst. Bespreek klassikaal.

Betrapt! Een boete van € 181,00!

OPGELET! BIJ DIEFSTAL WORDT DE POLITIE VERWITTIGD

Ik hoop dat hij zijn lesje geleerd heeft!

%

IN

1

VA N

Oh nee, wat ik moet ik nu doen?

9 op de 10 winkeluitbaters vertelt dat ze wekelijks geconfronteerd worden met een diefstal. Winkeliers krijgen zo vaak te maken met winkeldiefstallen, dat ze na personeel, huur en energie de vierde grootste kost zijn. Bron: Nieuwsblad, 2023-02-08

2

Kun je nu zelf een aantal onderzoeksvragen formuleren die je in dit level zult behandelen?

©

3

Wat kunnen winkeliers doen als ze een dief in hun winkel hebben? Bespreek klassikaal.

4

THEMA 2

LEVEL 1


Explore 1— Wat is winkeldiefstal?

Winkeldiefstal

artikelen verbergen onder kleding, in een kinderwagen, tas … prijzen verwisselen of vervalsen kinderen met artikelen naar buiten sturen zelfs gestolen goederen ruilen

VA N

IN

Je spreekt van winkeldiefstal wanneer de dader de kassa passeert en kennelijk geen intentie heeft te betalen voor goederen die die uit de winkel meeneemt. Maar let op, het is een misverstand dat diefstal alleen voltooid is wanneer men de kassa voorbij is. Ook bij het verlaten van de afdeling of verdieping kan er al diefstal plaatsvinden. Zo kan de persoon iets onder de jas of in de tas verstoppen, dan is er ook al sprake van diefstal. De goederen zijn namelijk opzettelijk aan het zicht onttrokken. Soms is het moeilijk om te bewijzen dat de persoon ook de intentie heeft om zich de goederen toe te eigenen zonder hiervoor te willen betalen. Omwille van deze mistige zone is het bewust voorbijgaan van de kassa het beslissende moment om de dief op zijn gedrag aan te spreken. Ook een poging tot winkeldiefstal is strafbaar, zoals bijvoorbeeld etiketten verwisselen. Winkeldieven gaan meestal heel sluw te werk. Voorbeelden van (poging tot) winkeldiefstal:

Als winkelier kun je een winkeldief herkennen aan een of meerdere kenmerken:

overdreven vriendelijkheid onhandig gedrag doelloos rondlopen door de winkel geen aandacht aan de producten schenken, maar wel aan de omgeving en het personeel op een bepaalde plaats blijven rondhangen veel rondkijken

©

Dieven gaan ook vaak ‘spiegelen’ nadat ze het product uit het schap hebben gestolen. Bij spiegelen zet de dief de overgebleven producten vooraan in het schap. Het schap ziet er weer netjes en compleet uit. Het valt dus minder op dat er een product werd weggenomen. Op die manier ziet de winkelier niet dat het product gestolen is.

VATTINGSRECHT

Als winkelier kun je beroep doen op het vattingsrecht. Het vattingsrecht houdt in dat je de dader mag vasthouden als je hem op heterdaad betrapt. De voorwaarden zijn:

Je moet de dader op heterdaad betrappen. Je doet onmiddellijk aangifte bij de politie. Je gebruikt in afwachting van de politie alleen strikt noodzakelijk en evenredig geweld voor zelfverdediging.

Je mag een verdachte niet vasthouden als je alleen een vermoeden hebt. Je kunt de verdachte alleen maar vragen om te wachten op de politie. Je moet de verdachte laten vertrekken als die niet wil blijven. Zorg voor een degelijke persoonsbeschrijving en noteer een nummerplaat van een voertuig als dat mogelijk is.

THEMA 2

LEVEL 1

5


HUISREGELS Huisregels spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van winkeldiefstal. Ze beschrijven: wat wel en niet mag in de winkel; wat de gevolgen kunnen zijn als klanten ze overtreden.

Voorbeelden van huisregels:

IN

De klanten moeten de huisregels vooraf kunnen lezen. Daarom moeten de huisregels altijd aan de ingang van de winkel hangen. Alleen zo kunnen de klanten hun gedrag indien nodig aanpassen vooraleer ze de winkel binnenkomen. De klanten aanvaarden met het binnenkomen van de winkel stilzwijgend de voorwaarden van de huisregels.

verplicht gebruik van een mandje of winkelwagen verbod op consumpties ter plekke beperkte toegang voor scholieren tot bijvoorbeeld twee leerlingen verbod op tassen in de winkel verbod op bepaalde accessoires, zoals een rugzak of brommerhelm

© Shutterstock / Gary A Corcoran Arts

VA N

Explore 2— Hoe kan de retailer winkeldiefstal voorkomen?

Winkeldiefstal voorkomen

Je kunt als winkelier verschillende stappen ondernemen om winkeldiefstal te voorkomen, bijvoorbeeld: Begroet de klanten onmiddellijk bij het binnenkomen. Maak oogcontact. Maak je zichtbaar. Schenk aandacht aan de klanten. Stap zelf op klanten af. Stel vragen zoals ‘Waarmee kan ik je helpen?’ en ‘Zoek je iets speciaals?’ Wijs de klant bij afwijkend gedrag op de huisregels.

©

Let als winkelier ook op voor medeplegers. Een medepleger is de persoon die de winkelier afleidt, terwijl de dief de winkel leegrooft. De medepleger zal veel vragen stellen aan het personeel, maar heeft eigenlijk weinig interesse in de antwoorden. Die wil namelijk vooral de aandacht vasthouden. De medepleger probeert bovendien niet alleen het personeel af te leiden, maar lokt hen vaak ook naar een plek waar ze te weinig overzicht hebben over de winkel. Jammer genoeg gaat het hier vaak om georganiseerde winkeldiefstal waarbij dieven gebruikmaken van geprepareerde tassen. Deze tassen zijn speciaal gemaakt om de beveiligingstags die aan bijvoorbeeld kledingstukken zitten, te omzeilen. Dat doen ze door een barrière te vormen tussen de beveiligingstag en het poortje, waardoor het alarm niet afgaat. De dieven bekleden bv. de binnenkant van een tas met aluminiumfolie. Een andere manier is het gebruik van koeltassen, maar dit valt veel meer op.

6

THEMA 2

LEVEL 1


1

Ga naar diddit en bekijk het videofragment in verband met winkeldiefstal en geprepareerde tassen. Winkeldiefstal kan snel gebeuren. Het is daarom belangrijk om als winkelier te werken aan drie typen maatregelen binnen de winkel om diefstal te voorkomen: bouwkundige maatregelen organisatorische maatregelen elektronische maatregelen

Welke type preventieve maatregel is hier aanbevolen? Kruis aan. BOUW­ KUNDIG

MAATREGEL Plaats een detectiepoort aan de in- en uitgang.

b

Schakel het alarmsysteem in na de werkuren en permanent bij sluitingsdagen.

c

Hang een camera aan de in- en uitgang.

d

Zorg voor een open winkelruimte.

e

Informeer het personeel over de veiligheidsprocedures.

f

Plaats een alarm in een gesloten kast.

g

Vermijd hoeken waar je de klant niet kunt zien.

h

Etaleer waardevolle voorwerpen in gesloten vitrines of etaleerkasten.

i

Maak cameratoezicht kenbaar door een pictogram aan de ingang te hangen.

j

Maak concrete afspraken over de stappen die het personeel moet volgen bij winkeldiefstal.

ELEKTRO­ NISCH

©

VA N

IN

a

ORGANI­SA­ TORISCH

k

Zorg dat rekken, reclame … het zicht van de camera’s niet verstoren.

l

Plaats paskamers niet in de buurt van de uitgang en werk met kaartjes om het aantal stuks aan te geven.

m

Zorg dat het personeel een goed overzicht behoudt over de winkel: iemand bemant de kassa, het personeel verspreidt zich over de winkel en loopt geregeld langs diefstalgevoelige producten.

n

Plaats de kassa dichtbij de in- en uitgang en houd daar zicht op. THEMA 2

LEVEL 1

7


BOUW­ KUNDIG

MAATREGEL Plaats diefstalgevoelige artikelen het best onder cameratoezicht.

p

Beperk het verdelen van sleutels onder het personeel.

q

Maak duidelijke afspraken over de openings- en sluitprocedure.

r

Plaats de kassa op een verhoogde plaats, zodat je een goed zicht hebt over de winkel.

ELEKTRO­ NISCH

IN

2

o

ORGANI­SA­ TORISCH

Je mag als winkelier zelf een aantal stappen ondernemen wanneer je een winkeldief op heterdaad betrapt. Raadpleeg op diddit de brochure over winkeldiefstal. Duid bij de onderstaande situaties aan wat toegelaten en wat verboden is. TOEGELATEN

VERBODEN

VA N

SITUATIES

De winkelier verplicht de klant om de winkeltas te openen.

b

De winkelier onderzoekt de tas van de klant zelf.

c

De winkelier fouilleert de klant.

d

De winkelier aanvaardt dat de klant vrijwillig de gestolen goederen teruggeeft.

e

De winkelier en de dief sluiten een onderling akkoord.

f

De winkelier gebruikt geweld tegen de klant.

g

De winkelier vraagt aan de klant om de inhoud van de rugzak te laten zien. Die verwijst daarbij naar de huisregels.

h

De winkelier eist van de klant een onmiddellijke boete van 30,00 euro.

i

De winkelier belt de politie.

©

a

3

Sinds kort mag je als handelaar zelf een boete opleggen zonder dat je daar de politie bij hoeft te halen. Dat werd beslist door de ministerraad. Bekijk aandachtig het videofragment via diddit. a

Wie heeft er gevraagd om zelf boetes te mogen opleggen bij winkeldiefstal?

b

Waarom?

8

THEMA 2

LEVEL 1


Welke boete kunnen ze vragen? Noteer twee opties.

VA N

© Shutterstock / Dutchmen Photography

IN

c

Ga naar diddit en bekijk aandachtig het videofragment over de winkeldief. Wat vind je van het gedrag van de winkelmanager?

a

Bekijk via de ontdekplaat het videofragment over een diefstal bij een optiekzaak. Hoe is de dief zonder problemen naar binnen en buiten gegaan?

©

4

© Shutterstock / Yau Ming Low

THEMA 2

LEVEL 1

9


b

De dief steelt brillen met een antidiefstalsysteem. Weet jij hoe dat systeem heet bij een bril? Bekijk via de ontdekplaat een videofragment over hoe dit systeem werkt.

c

Bekijk via de ontdekplaat het videofragment. Wat zou jij doen als je als klant getuige bent van winkeldiefstal? Bespreek klassikaal.

1

Welke hulpmiddelen heeft de retailer om artikelen te beveiligen?

IN

Re-explore 3—

Om diefstal te voorkomen, kun je verschillende hulpmiddelen gebruiken om je artikelen te beveiligen. a

In een tekstverwerker maak je een overzicht van de volgende hulpmiddelen:

VA N

blisterverpakking – flesbeveiliging – elektromagnetisch etiket – beveiligingslabel – kabeltag – kleurklem – open merchandise – safer

Houd rekening met de volgende zaken: Zoek een afbeelding van elk hulpmiddel. Maak een onderscheid tussen de hulpmiddelen die in de winkel door het personeel aangebracht worden en welke reeds in de fabriek worden aangebracht. Maak een stappenplan voor het aanbrengen van hulpmiddelen in de winkel. Gebruik vier kolommen: kolom 1 voor de afbeelding van het hulpmiddel, kolom 2 om aan te geven of het hulpmiddel is aangebracht in de fabriek, kolom 3 om aan te geven of het hulpmiddel is aangebracht in de winkel en kolom 4 wordt een stappenplan over hoe je het hulpmiddel kunt aanbrengen. Zorg voor duidelijke titels boven de kolommen. Geef de tabel de titel: Hulpmiddelen om diefstal te voorkomen.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

b

Een 3-in-1-tag De technologie staat niet stil. Er zijn nu tags ontwikkeld die drie functies in een aanbieden: 3-in-1. De tags worden aangebracht op bijvoorbeeld een kledingstuk en vervullen onmiddellijk drie functies: inventariseren een correcte prijs weergeven als anti-diefstal

2

10

THEMA 2

Bekijk het videofragment over de 3-in-1-tag. Wat is het voordeel voor de winkel van deze 3-in-1-tag?

LEVEL 1


Source tagging en sew-inlabels Kledingketens die ook produceren kiezen vaak voor beveiliging die al bij productie wordt ingenaaid. Dit wordt ook weleens source tagging genoemd. De kassier deactiveert deze labels bij afrekening aan de kassa. De labels zijn dus niet herbruikbaar. Het voordeel van sew-inlabels is dat er in de winkels of in de centrale depots geen tijd meer moet worden gespendeerd aan het taggen van de kledij voor het in de rekken komt. In Nederland werd intelligente software ontwikkeld om diefstal te voorkomen. Lees het onderstaande artikel.

IN

3

Winkeldiefstalpreventie met intelligente software

VA N

De financiële impact van winkeldiefstal is groot. Volgens een recente studie van Retail security in Europe verliezen Nederlandse detailhandelaars jaarlijks bijna 1,8 miljard euro door winkeldiefstal, voedselverspilling en toenemende interne diefstal. Uit hetzelfde rapport blijkt ook dat winkels in totaal 600 000,00 euro uitgeven aan maatregelen voor verliespreventie maar die maatregelen hebben nog weinig effect, aldus Veesion. “Tegenwoordig wordt minder dan 5 % van de diefstallen gedetecteerd op de verkoopvloer en beveiligingsbudgetten dalen vaak wanneer ze daadwerkelijk substantiële besparingen voor bedrijven kunnen opleveren”, licht Benoit Koenig, medeoprichter van Veesion, toe. Het is in deze context dat Veesion, de startup die kunstmatige intelligentie gebruikt om diefstal in realtime (op het moment zelf) te detecteren, zich internationaal uitbreidt. “Sinds wij in Nederland actief zijn, hebben we al de eerste 30 winkels uitgerust met onze software. De software, gebaseerd op actief leren, versterkt de prestaties van beveiligers en medewerkers met één doel: diefstal verminderen.”

©

De software maakt verbinding met het videobewakingssysteem dat al in de winkel is geïnstalleerd. Wanneer de software een diefstal detecteert, stuurt het een waarschuwing naar de aangesloten apparaten (computers, tablets en mobiele telefoons). Na ontvangst van de waarschuwing kunnen beveiligingsmedewerkers en personeel ingrijpen met visueel bewijsmateriaal. De technologie van Veesion omvat ‘active learning’, wat betekent dat de prestaties voortdurend worden verbeterd op basis van opgeslagen gegevens. Bron: Veesion, 2023-07-20

THEMA 2

LEVEL 1

11


Surf via diddit naar de website van Vedosign.

b

Wat doet de software van het Vedosign-systeem?

c

Hoe kan het systeem effectief winkeldiefstal stoppen?

d

Wat herkent het systeem?

©

VA N

IN

a

12

THEMA 2

LEVEL 1


Explore 4— Hoe voorkomt de retailer diefstal aan de paskamers? 1

Bekijk de onderstaande plattegrond van de winkel en voer de opdrachten uit.

IN

VA N

INGANG

a

Ken jij de verschillende zones van de winkel nog? Noteer de zones naast de plattegrond van de winkel. Kies uit: de bronzen zone – de gouden zone – de platina zone – de zilveren zone

b

In welke zone staan meestal de paskamers?

Teken op de plattegrond de ideale plaats voor de paskamers. Licht de ideale plek van de paskamers in de ogen van winkeliers toe.

©

c d

e

Wat is het nadeel van die plek?

THEMA 2

LEVEL 1

13


2

BAL

1

6

IE

Bekijk de twee afbeeldingen. Afbeelding 1

out of order

KK S A P

A

R ME

S

IN

Wat loopt er fout bij afbeelding 1?

VA N

a

BALIE

2

Afbeelding 2

PA S MA

X

6 ST

UKS

KA

ME

© b

1

RS

-%

BAL

6

2

2

1

IE

Wat loopt er goed bij afbeelding 2? €

out of order

14

THEMA 2

LEVEL 1

KA K A

P

R ME

S


3

Om diefstal in de paskamer te vermijden, houd je het best rekening met het onderstaande stappenplan bij de paskamers. Bekijk het stappenplan.

VA N

IN

REGELS VOOR DE PASKAMERS – maximaal 4 artikels toegelaten – geen draagtassen – 1 persoon per paskamer

STAPPENPLAN

Stap 1: Aankomst klant

KLANTGERICHT HANDELEN

©

Begroet met een glimlach. Verwelkom de klant vriendelijk. Maak oogcontact. Stel de klant op zijn gemak door met hem te spreken. Controleer het aantal stuks en overhandig de paskamercontrolekaart.

PREVENTIE WINKELDIEFSTAL

Kijk naar de klant, zie hoe hij gekleed gaat. Heeft hij niets aan dat nu nieuw is in de winkel? Neem de kleding over, zodat je het artikel voelt, tel terwijl je de stuks uit elkaar haalt. Houd accessoires bij je aan de balie. Geef een paskamercontrolekaart met het juiste aantal stuks mee. Hou het maximaal aantal stuks in de gaten. Zeg vriendelijk dat wandelwagens, boodschappentassen en accessoires bij jou bewaard worden tot na het passen.

THEMA 2

LEVEL 1

15


Stap 2: Binnengaan in de paskamer KLANTGERICHT HANDELEN

PREVENTIE WINKELDIEFSTAL

Ga met de klant naar de paskamer. Wijs een nette paskamer toe. Vermeld dat je er steeds bent voor hulp en informatie.

Begeleid de klant tot in de paskamer. Controleer of alles netjes is. Controleer of er geen etiketten, tags … liggen.

Stap 3: Excellente service KLANTGERICHT HANDELEN

Stap duidelijk hoorbaar. Spreek voldoende luid. Kom met de hand lichtjes tegen het gordijn, zodat het beweegt. Luister of je geen verdachte ritselgeluiden van aluminiumpapier of iets anders hoort. Beperk het aantal stuks dat wordt gewisseld.

VA N

Wandel door de gang. Stel hardop je hulp voor. Help de klant met een retouche of een andere maat. Geef advies over combinaties, onderhoud, stoffen. Tracht een bijverkoop te creëren. Ken de collectie en de acties van het moment om de klant het juiste advies te geven. Ken de modetrends en -kleuren en weet wat in de etalage staat.

IN

PREVENTIE WINKELDIEFSTAL

Stap 4: De pasbeurt is voorbij

KLANTGERICHT HANDELEN

Neem de kleding terug over en tel het aantal stuks. Controleer de beveiliging. Als er een stuk ontbreekt, vraag dan aan de klant of die een kledingstuk vergeten is, want het aantal klopt niet. Zo kan die zonder gezichtsverlies het ontbrekende stuk terugbrengen.

©

Wanneer de klant de paskamer verlaat, stel dan een vraag terwijl je het aantal stuks controleert: ‘Was er iets bij dat u paste?’ ‘Heef u gevonden wat u zocht?’ ‘Hoe was het? Is alles goed gegaan?’ Neem de kledingstukken in ontvangst en stel voor om deze voor de klant terug te hangen. Bedank de klant voor het passen en wens die nog een prettige dag. Begeleid indien mogelijk de klant naar de kassa.

PREVENTIE WINKELDIEFSTAL

Stap 5: Voorbereiding voor de volgende klant KLANTGERICHT HANDELEN

16

THEMA 2

Ga naar de verlaten paskamer en schuif het gordijn helemaal open. Controleer op orde en netheid. Stof de vloer regelmatig af.

LEVEL 1

PREVENTIE WINKELDIEFSTAL

Controleer of er geen tags, etiketten, kapstokken achter zijn gebleven. Laat het gordijn open voor de volgende klant. Licht je collega bij het overnemen van de paskamercontrole altijd in over de laatste klanten.


Door alle preventieve maatregelen goed nauw te nemen kan de winkelier diefstal al voor een groot deel voorkomen. Toch kun je nog steeds te maken hebben met dieven die beveiligingslabels van kledingstukken in paskamers met behulp van sterke magneten afhalen. Die diefstallen kunnen leiden tot aanzienlijke verliezen voor winkeliers. Om dit probleem aan te pakken, is er de nieuwste technologie op het gebied van magneetdetectie. Ga via diddit naar de website van ApparelGuard. Hoe werkt het systeem?

b

Welke voordelen biedt het systeem voor de winkelier?

VA N

IN

a

Vraag aan je stagementor of je bij de start en aan het einde van een werkdag foto’s mag nemen van de paskamers. a

Wat valt er jou op bij de start van de werkdag?

b

Wat valt er jou op het einde van de werkdag?

c

Wat zou jij kunnen aanraden met betrekking tot preventie van diefstal in de paskamers op jouw stagplaats?

©

4

d e f

Maak een kort verslag in een tekstverwerker over je verworven informatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Deel je bevindingen met je medeleerlingen.

THEMA 2

LEVEL 1

17


Explore 5— Hoe reageert de retailer het best wanneer het alarm aan de uitgang afgaat?

Bekijk via diddit het videofragment over winkeldiefstal. Hoe reageer je het best bij het afgaan van de beveiligingspoortjes?

Good to know

IN

1

Enkele tips voor het reageren bij een alarm van de detectiepoortjes:

Reageer steeds wanneer een klant een alarm veroorzaakt. Roep alle klanten terug op een zeer vriendelijke manier. Geef zelf geen mogelijk excuus voor het alarm. Vraag de klant om de inhoud van de tas te mogen zien. Filter steeds. Probeer eerst de goederen of tas over te nemen. Controleer eerst de persoon om daarna de goederen of de tas te controleren. Blijf dicht bij de poortjes om zo goed mogelijk te detecteren. Wees discreet! Neem de klant mee, zodat die geen gezichtsverlies lijdt. Wees aandachtig als je deactiveert en controleer steeds de inhoud van de winkeltas aan de hand van de kassabon.

VA N

©

18

THEMA 2

LEVEL 1


2

Voor deze opdracht werk je in duo’s. Wissel regelmatig van rol. Per twee bereid je de volgende rollenspellen voor. Noteer kort hoe je de situatie aanpakt. Bespreek vervolgens klassikaal.

Situatie 1 Een klant heeft juist afgerekend aan de kassa en stapt naar buiten met de aankoop. Opeens gaat het alarm af. De klant kijkt raar op en komt spontaan terug. Ze heeft ook nog een handtas bij. a

Hoe ga je de situatie aanpakken?

b

IN

Welke feedback krijg je van de leerkracht en je medeleerlingen?

VA N

Situatie 2

Een klant stapt na een winkelbezoek naar buiten. Opeens gaat het alarm af. De klant heeft niet gekocht in de winkel maar heeft wel nog andere winkeltassen in de hand. De klant reageert geërgerd maar heeft niets gestolen. Blijkbaar zit er nog een beveiliging in haar portefeuille die ze gisteren aangekocht heeft. a

Hoe ga je de situatie aanpakken?

©

b

Welke feedback krijg je van de leerkracht en je medeleerlingen?

THEMA 2

LEVEL 1

19


Situatie 3 Een klant heeft juist afgerekend aan de kassa en stapt naar buiten met de aankoop. Opeens gaat het alarm af. De klant reageert verbaasd. Bij controle van de tassen blijkt dat er aan een van de artikelen nog een beveiligingslabel hangt. a

Hoe ga je de situatie aanpakken?

b

IN

Welke feedback krijg je van de leerkracht en je medeleerlingen?

VA N

Situatie 4

Een klant heeft juist afgerekend aan de kassa en stapt naar buiten met de aankoop. Opeens gaat het alarm af. De klant reageert verbaasd. Bij controle van de tassen blijkt dat er aan een van de artikelen nog een beveiligingslabel hangt. Het artikel staat niet vermeld op de kassabon. a

Hoe ga je de situatie aanpakken?

©

b

Welke feedback krijg je van de leerkracht en je medeleerlingen?

20

THEMA 2

LEVEL 1


Situatie 5 Een klant stapt na een winkelbezoek naar buiten. Opeens gaat het alarm af. De klant heeft niet gekocht in de winkel maar heeft wel nog andere winkeltassen in de hand. De klant reageert heel boos, stapt verder en is niet tegen te houden. a

Hoe ga je de situatie aanpakken?

b

IN

Welke feedback krijg je van de leerkracht en je medeleerlingen?

VA N

Soorten diefstal

Steeds meer winkeldiefstallen worden gepleegd door eigen personeel. Ze gebruiken verschillende technieken om artikelen te ontvreemden van de werkgever:

sweet hearting: een techniek waarbij vrienden of familie minder of niets moeten betalen de klantenkaart meerdere malen afstempelen of extra zaken bij noteren op verse producten de verkeerde vervaldatum toepassen

Diefstallen kun je op twee manieren onderverdelen: naargelang de manier van diefstal naargelang de dief

©

Bij een indeling op basis van de aard van de dief onderscheid je drie soorten diefstallen:

winkeldiefstal: de dief is een klant in de winkel interne diefstal: de dief is een personeelslid dat steelt externe diefstal: de dief is geen personeelslid en op dat moment geen klant, bv. iemand die iets komt leveren

THEMA 2

LEVEL 1

21


Good to know Van alle winkeldiefstallen gebeurt 42,7 % door werknemers. Nog enkele cijfers over redenen van omzetverlies bij de winkelier zijn:

winkeldiefstal: 35,6 % administratief: 15,4 % verkopersfraude: 3,7 % onbekend 3 %

3

IN

Bron: www.artikelbeveiliging-online.nl

Je kunt ook te maken hebben met een agressieve klant aan de kassa wanneer je vraagt om de winkeltas eens te tonen of om alle spullen op de band te leggen. Daarom is de winkelketen Jumbo bijvoorbeeld begonnen met een nieuwe actie: ‘Alles op de band? Niets aan de hand!’ Bekijk via diddit het videofragment. Wat gebeurt er steeds vaker in de supermarkt?

VA N

a

Wat is het doel van de actie?

c

Het is belangrijk om als retailmedewerker of winkelier zo weinig mogelijk risico te lopen. Je moet kalm en rustig blijven. Wat zouden de medewerkers kunnen doen? Lees de tips. Kruis aan of de tips juist of fout zijn. Verbeter ze indien nodig.

©

b

22

THEMA 2

LEVEL 1


TIP

JUIST

FOUT

Bij de aanspreking van de verdachte

Werk indien mogelijk samen met een collega of medewerker. Eventuele verbetering:

Spreek de verdachte aan met een luide en harde stem. Zo toon je dat je de sterkere bent.

Benader de verdachte rustig, zakelijk en zonder agressie. Eventuele verbetering:

Sta zo dicht mogelijk bij de verdachte zodat de fysieke afstand heel klein is en de verdachte het gevoel heeft dat hij niet kan ontsnappen.

VA N

IN

Eventuele verbetering:

Eventuele verbetering:

Bij weerstand van de verdachte

Je mag een verdachte enkel vasthouden wanneer je hem op heterdaad betrapt en wanneer hij al langs de kassa gepasseerd is. Anders moet je de klant laten gaan. Eventuele verbetering:

Gebruik desnoods geweld om de dief tegen te houden.

©

Eventuele verbetering:

Bij gebruik van geweld

Stel alles in het werk om geweld of agressie te vermijden. Eventuele verbetering:

Nadat er geweld is gebruikt, kun je nog altijd een minnelijke schikking voorstellen zonder de tussenkomst van de ordediensten. Eventuele verbetering: THEMA 2

LEVEL 1

23


Explore 6— Wat zijn de rechten en plichten bij winkeldiefstal? 1

Lees het artikel. Markeer de volgende items in het artikel. geel

Wat zijn de rechten van de winkelier?

groen

Welke bedenkingen hebben winkeliers bij de nieuwe maatregel?

IN

Winkeliers mogen dieven zelf beboeten: ‘Wat als de betrapte dief geen schuld wil bekennen?’ veel winkeldiefstallen zonder gevolg gelaten. Nu zouden zij zelf driemaal de waarde van wat werd gestolen kunnen innen.

Maar niet iedereen zal onverdeeld gelukkig zijn met de maatregel zomin als dat met de vorige, de afkoopwet, het geval was. Bijna een jaar geleden werd die afkoopwet door het Grondwettelijk Hof afgekeurd omdat deze strijdig was met de grondwet en de verplichtingen van het eerlijk proces: geen toezicht van de rechter en een enkele beslissing door de procureur die als procespartij onder het politiek ministerieel gezag staat. Deze afkoopmogelijkheid van een winkeldiefstal gaat nog verder. Het is gewoon ‘eigen richting’: de winkelier stelt zelf, wellicht ondersteund door de door hem gehuurde security, het misdrijf vast, houdt de verdachte ter plaatse, acteert de schuldbekentenis én legt de sanctie op. Om veelplegers toch te kunnen onderscheppen, zou er dan een formulier moeten worden ingevuld dat naar de politie moet gaan.

VA N

Bijna geruisloos hebben de werkgeversorganisaties een belangrijke slag binnengehaald tijdens de superministerraad van afgelopen zondag. Ze stuurden er al langer op aan om sneller en kordater te kunnen optreden tegen winkeldieven. Nu krijgen ze hun zin. Vanaf volgend jaar zullen winkeliers niet meer naar de politie moeten bellen om op te treden tegen de boefjes. In plaats daarvan kunnen ze een ‘minnelijke schikking’ treffen. Eigenlijk komt dat erop neer dat de politie niet meer tussenbeide moet komen. De maatregel is erg begrijpelijk: “Elk jaar worden meer dan 20 000 winkeldiefstallen geregistreerd bij de federale politie” en ” De totale omvang is nog veel groter want veel winkeliers dienen nooit een klacht in omdat ze de administratieve rompslomp niet zien zitten.”

©

De beslissing van de superministerraad komt niet onverwacht: de depenalisering, het uit het strafrecht halen van wat niet strafwaardig is, is de kerngedachte van het hervormingsplan van justitieminister Koen Geens. Het is ook de verdere uitbreiding van de bestaande ‘uitgebreide minnelijke schikking’ zoals die beter gekend is onder de benaming ‘afkoopwet’, de wet die toelaat dat het parket met de verdachte een vertrouwelijke schikking maakt over de gevolgen van een gepleegd misdrijf zodat de zaak niet meer aan een strafrechter moet worden voorgelegd. Dat de werkgeversorganisaties laaiend enthousiast zijn over de maatregel is evident: diefstallen vormen een behoorlijk gat in opbrengst van een winkel, er moet veelal lang gewacht worden op de politie die met wat anders bezig is, en uiteindelijk worden heel

24

THEMA 2

LEVEL 1

Of het zo eenvoudig is als het wordt voorgesteld is erg te betwijfelen. Wat als de betrapte dief niet ter plaatse wil blijven of hij geen schuld wil bekennen? Wat indien de dief onvoldoende cash bij heeft om drie maal de waarde van wat gestolen werd te betalen? Hoe verloopt de invorderingsprocedure: vaststaande schuld volgens de nieuwe procedure door een gerechtsdeurwaarder? Wat is de bewijswaarde van het eenzijdig formulier dat nadien gerechtelijk zal gebruikt worden bij herhaling van het misdrijf? Bron: Knack 2017-05-16 bijgewerkt op 2021-01-21


Good to know Sommige winkels werken met bewakingsagenten. Wat mag een bewakingsagent doen? Die mag bij betrapping op heterdaad een dief vatten en in afwachting van de komst van de politie verhinderen dat die wegloopt. Een voorwaarde is dat de bewakingsagent de politie onmiddellijk verwittigd heeft. Die moet de dief vervolgens permanent onder toezicht houden. Het is verboden om de dief op te sluiten of ergens aan vast te maken.

Bekijk aandachtig het videofragment over winkeldiefstal en beantwoord de onderstaande vragen. a

Hoeveel verlies lijden de winkeliers per jaar aan winkeldiefstallen?

b

Wanneer zijn er veel winkeldiefstallen?

c

IN

2

Wat wordt er het meest gestolen in de Delhaize?

VA N

d

Wat zijn volgens de bedrijfsleider van Carrefour in Brugge de voornaamste kenmerken van een dief?

e

Waarom zet men bewakingsagenten in?

f

Wat doen winkeldetectives?

©

g

Wat doet het nieuwste RFID-etiket?

h

Wat zijn de voordelen van het RFID-etiket?

THEMA 2

LEVEL 1

25


TO THE POINT Huisregels spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van winkeldiefstal. Ze beschrijven wat wel en niet mag in de winkel en wat de gevolgen kunnen zijn als klanten ze overtreden. De huisregels hangen altijd aan de ingang van de winkel. Alleen zo kunnen de klanten hun gedrag aanpassen.

IN

Je spreekt van een winkeldiefstal wanneer een klant de uitgang of de kassa’s van een winkel voorbij is met artikels die die nog niet betaald of ter betaling aangeboden heeft. Je spreekt van een ‘poging tot winkeldiefstal’ zodra de klant een diefstal voorbereidt, bijvoorbeeld door artikels in een tas of in kleren weg te stoppen of door etiketten te verwisselen. De klant is duidelijk van plan een diefstal te plegen, maar heeft dit nog niet gedaan. Het voorkomen van diefstal in de winkel doe je het best door jezelf in te zetten. Het beste antidiefstalsysteem ben je zelf: Begroet de klanten. Maak oogcontact. Wees zichtbaar. Geef aandacht. Stap regelmatig zelf naar de klanten. Zinnetjes als ‘Waarmee kan ik je helpen?’ en ‘Zoek je iets speciaal?’ werken heel preventief.

VA N

Een winkeldief op heterdaad betrappen TOEGELATEN:

©

vragen of je de inhoud van de tassen mag zien samen wachten op de politie een vrijwillige teruggave van gestolen goederen voorstellen onderling een akkoord sluiten, eventueel schriftelijk je met evenredige middelen verdedigen bij een aanval met persoonlijk geweld

VERBODEN:

zelf tassen onderzoeken fouilleren een verdachte naar de politie begeleiden vasthouden tegen de wil in huiszoekingen en inbeslagnames geweld gebruiken

Je mag de verdachte vasthouden als er sprake is van een winkeldiefstal, dit heet het vattingsrecht. Je mag de dief wel pas vasthouden wanneer hij met het artikel voorbij de kassa is gegaan zonder te betalen. Je vraagt de verdachte om mee te gaan naar een aparte ruimte, bijvoorbeeld een kantoor.

26

THEMA 2

LEVEL 1


Bij het vattingsrecht kun je de volgende stappen volgen: 1

Aanspreken

Benader de klant vriendelijk, bij voorkeur samen met een collega. Stel je allebei voor. Vermeld je naam en functie. Zeg: ‘Er is vastgesteld dat u een … in uw tas heeft gestopt en niet heeft betaald.’ Overtuig de klant vrijwillig mee te werken. Blijf kalm en beheers je agressie. Denk aan je eigen veiligheid! Begeleiden in de winkel

De dader werkt vrijwillig mee. Breng de verdachte samen met een collega naar een apart lokaal en houd hem daar tot de politie ter plaatse komt. Blijf naast de verdachte lopen. Je collega loopt achter de verdachte om te voorkomen dat hij begint te panikeren, agressief wordt of gestolen winkelartikels wegstopt of wegwerpt. Bel onmiddellijk de politie om aangifte te doen. De dader weigert mee te werken. Als de verdachte weigert om mee te gaan, dan kun je hem ter plekke vasthouden. Dat mag je alleen als je helemaal zeker bent. Je moet de verdachte op heterdaad betrapt hebben na het passeren van de kassa. Begeleid de verdachte naar een apart lokaal. Noteer de persoonskenmerken van de verdachte en eventueel de nummerplaat van zijn voertuig. Bel onmiddellijk de politie om aangifte te doen. De dader gebruikt geweld. Verwittig meteen de politie en doe aangifte. Doe alles om geweld en agressie te vermijden. Gebruik alleen evenredig geweld ter verdediging. Noteer de persoonskenmerken van de verdachte en eventueel de nummerplaat van zijn voertuig.

VA N

IN

2

3

Wachten op de politie

Wacht op de politie, samen met de dader die je op heterdaad betrapte. Laat de dader niet naar het toilet gaan of telefoneren. Laat de dader plaatsnemen en leg de procedure uit. Je mag vragen naar zijn identiteitsgegevens. Ga zelf ook zitten om agressie te voorkomen. Laat de dader zelf zijn tas en jas tonen. Bij een diefstal kun je te maken hebben met een medepleger. Die leidt het personeel af zodat de dief ongemerkt kan toeslaan. De dieven gaan vaak aan de slag met de geprepareerde tassen die een barrière voorzien zodat het alarm niet afgaat.

©

Enkele voorbeelden om artikelen te beveiligen zijn: de kleurklem, het elektromagnetisch etiket, de open merchandise, de safer, de beveiligingslabel, de flesbeveiliging, de kabeltag, de blisterverpakking. De winkelier kan ook kiezen voor source tagging. Dit is een beveiliging of label, de sew-in labels die reeds in de fabriek ingenaaid wordt. Er zijn drie soorten winkeldiefstal:

Bij een interne diefstal steelt er iemand van het personeel uit de zaak zelf. Hierbij kan je te maken hebben met sweet hearting waarbij vriend of familielid minder of niets moet betalen. Bij een externe diefstal gebeurt de misdaad door iemand die niet tot het personeel behoort en die op dat moment geen klant is van de winkel. Bij een winkeldiefstal steelt een klant die op het moment van de misdaad in de winkel is.

THEMA 2

LEVEL 1

27


Action 1—

Hoe doet Etos aan diefstalpreventie?

Bekijk op diddit via de ontdekplaat het videofragment van diefstalstalpreventie. Welke tips geeft men aan de werknemers?

Kun je stelen uit een kassaloze winkel?

IN

Action 2—

VA N

Bekijk via diddit het videofragment over de kassaloze winkel. Hoe werkt het systeem dat voorkomt dat je hier kunt stelen?

Action 3—

Kun jij een Canva maken voor algemene diefstalpreventietips?

Deze opdracht bestaat uit drie delen. Deel 1 maak je individueel, delen 2 en 3 kun je per twee maken. Deel 1 a

©

b

Ga via de ontdekplaat op zoek naar de checklist voor een winkelier met tips voor algemene diefstalpreventie. Werk er enkele uit in een mooie poster die je maakt met Canva. Je kunt voor extra ondersteuning gebruikmaken van de ICT-fiches voor Canva. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

28

THEMA 2

LEVEL 1


Deel 2 Ga naar de ontdekplaat en raadpleeg het document ‘Hoe winkeldiefstal voorkomen’? Dit is een document opgesteld door de politie voor de winkelier.

b

c

Lees het document volledig, maar focus je aandacht vooral op de bouwkundige maatregelen die de winkeliers kunnen ondernemen. Breng vervolgens per twee een bezoek aan een winkel naar keuze. Ga naar de winkelverantwoordelijke en leg uit welke opdracht jullie aan het uitvoeren zijn. Check aan de hand van het document of deze winkel voldoende bouwkundige voorzorgsmaatregelen neemt ter preventie van diefstal. Verwerk jullie bevindingen in een powerpointpresentatie en breng deze naar voren in de klas. Je presentatie moet aan volgende items voldoen:

d

Gebruik maximaal 10 dia’s. Zorg voor duidelijk beeldmateriaal. Voorzie een titelpagina. Voorzie een mooie afsluitpagina.

IN

a

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

Deel 3

Ga op zoek naar nieuwe manieren om de winkel te beveiligen tegen diefstal. Hieronder vind je ter inspiratie twee voorbeelden. Zoek zelf nog twee nieuwe manieren en stel deze voor aan je medeleerlingen.

VOORBEELD 1

©

a

VOORBEELD 2

Ga via diddit naar de website van Resatec. Deze slimme software is in staat om ongewoon gedrag te herkennen. Steekt iemand een product in zijn jas of tas? Dan zal onze software dit direct detecteren en melden. De software kun je op uw bestaande camera’s installeren. Veesion maakt geen gebruik van gezichtsherkenning, klantentracking of identiteitsregistratie waardoor de identiteit van klanten of consumenten altijd beschermd blijft (GDPR). Bekijk via diddit het videofragment over RFID-beveiliging. De mogelijkheid van zelfscankassa brengt een verantwoordelijkheid met zich mee. Steekt iemand een product in zijn jas of tas zonder te scannen en af te rekenen? Dan wordt er automatisch een signaal afgegeven.

THEMA 2

LEVEL 1

29


VOORBEELD 3

VOORBEELD 4

b

IN

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 4—

Kun jij het juiste daderprofiel onderscheiden?

VA N

In de tabel staan bij iedere soort dader drie kenmerken. Probeer aan de hand van de kenmerken het type dader in de juiste kolom te plaatsen. Kies uit: gewoontedief – kleptomaan – professioneel – minderjarige dief – semiprofessioneel

heeft de intentie om te stelen

steelt om bij de groep te horen; steelt vanuit haantjesgedrag

tussen amateurs en professionele dieven

haalt het inkomen uit diefstal

lijdt aan een ziekte: kan niet weerstaan aan de drang om te stelen

2

gaat gericht te werk

denkt niet aan de mogelijke consequenties van zijn daden

heeft een zeer doordacht actieplan

is moeilijk te betrappen en blijft uiterst kalm bij betrapping

steelt dikwijls vreemde, ‘onbelangrijke’ dingen

kan een begin zijn tot latere en zwaardere feiten

is soms gewelddadig

steelt vooral dure en makkelijk te verkopen voorwerpen

behoort tot een kleine minderheid

©

1

3

30

THEMA 2

stelen is een gewoonte en die dief heeft al een zekere behendigheid

LEVEL 1


Action 5—

Hoeveel kost de diefstalpreventie voor de winkelier?

Stel dat je je eigen kledingzaak begint. Aangezien je zeker geen onnodige verliezen wilt lijden, ga je je winkel ook extra beveiligen tegen diefstal. Hoeveel zal dit kosten voor jou? Hieronder staat een lijstje van wat je nodig hebt. Ga via diddit naar de website van Retif en noteer in de tabel hoeveel alles zal kosten.

PRODUCT Anti-diefstal spiegels met doorsnede 40 cm RF-etiketten zelfklevend 4 x 4 cm Hard tag RF medium zwart Magneetontsluiter

REFERENTIE­ NUMMER

PRIJS EXCLUSIEF BTW

3

500 500

1 2

VA N

Beveiligingscamera met persoon- en voertuigdetectie

AANTAL

IN

a

Blister antidiefstal RF

50

Antidiefstalkoord met gegroefde pin

50

Totaal excl. btw Btw 21% Totaal

b c

Neem de tabel over in een rekenblad. Voorzie een formule voor de verschillende prijsberekeningen. Indien je extra ondersteuning wilt, kun je de ICT-fiches van het rekenblad raadplegen. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

Good to know De producten die het meest gestolen werden, waren droge voeding (24 %), parfum en toiletartikelen (14 %), alcohol (14 %), vlees (7 %) en dameskledij (5 %). Vooral de toegenomen interesse van winkeldieven in voeding is opvallend. Bron: Gondola.be

THEMA 2

LEVEL 1

31


Bekijk hieronder of op diddit aandachtig de grafiek over winkeldiefstal in België. Wat kun je besluiten?

VA N

IN

d

Action 6—

Welke huisregels zijn van toepassing op jouw stageplaats?

De meeste winkels stellen ter preventie van winkeldiefstal huisregels op. Kijk via de ontdekplaat naar de huisregels van Only for Men. a

©

b

Maak nu zelf een overzichtelijke poster met de huisregels van jouw stagewinkel. Houd hierbij rekening met de huisstijl van je stagwinkel. Indien je extra ondersteuning wilt, kun je de ICT-fiches raadplegen van Canva. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

32

THEMA 2

LEVEL 1


Action 7— 1

Behaal jij je certificaat voor het voorkomen van winkeldiefstal?

Ga via diddit naar het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. Leg individueel de training af en behaal je certificaat.

VA N

IN

a

b

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 8—

Hoe ben je dieven te slim af?

Lees via diddit het artikel van Unizo. a

Hoeveel omzet verliest een winkelier per jaar door winkeldiefstal? Kruis aan.

©

minder dan 1 % 1 tot 2 % meer dan 2 %

b

Wie steelt er in de winkels?

c

Welke winkels hebben vooral last van winkeldiefstal?

d

Waarom moet je iedere klant begroeten?

THEMA 2

LEVEL 1

33


Waarom moet je extra aandacht schenken aan de pashokjes?

f

Wanneer kun je een verdachte beschuldigen van winkeldiefstal?

g

Welke trucs passen dieven toe om diefstal te vergemakkelijken?

h

Welke maatregelen heeft Kwarto genomen op het vlak van winkeldiefstalpreventie?

VA N

IN

e

Action 9—

Werkplekleren: Wat kan de politie je vertellen?

Je leerkracht of stagebegeleider kan iemand van de lokale politie uitnodigen om op school of op je stagebedrijf meer te komen vertellen over winkeldiefstal en hoe je dat kunt voorkomen of beperken. Bereid dit bezoek voor door op voorhand enkele vragen te bedenken die je aan de politie wilt stellen. Na het bezoek maak je een verslag met een tekstverwerkingsprogramma. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

a b

© Shutterstock / PP Photos

34

THEMA 2

LEVEL 1


Action 10— Werkplekleren: Is jouw stageplaats voldoende beveiligd? Je gaat je stagebedrijf observeren op beveiliging. Bespreek je opdracht met je stagebegeleider. Download via diddit het sjabloon voor je opdracht. Voor je opdracht kun je het sjabloon eerst op papier invullen. Verwerk daarna je informatie digitaal. Aan het einde van deze opdracht sla je je werk op in je portfolio. Je kunt je werk gebruiken als voorbeeld voor andere opdrachten van werkplekleren door het sjabloon leeg te maken.

BREAKING NEWS

IN

Tip:

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

1

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan het belang van huisregels toelichten bij de preventie van winkeldiefstal.

2

Ik kan het begrip winkeldiefstal illustreren aan de hand van een voorbeeld.

3

Ik kan de rechten en plichten van de dief bij winkeldiefstal toelichten.

4

Ik kan de rechten en plichten van de winkelier bij winkeldiefstal toelichten.

5

Ik kan enkele diefstalpreventietechnieken toelichten.

EXTRA OEFENMATERIAAL

©

1

KAN BETER

THEMA 2

LEVEL 1

35


Beeldwoordenboek Level 1 BEGRIP

VERKLARING

externe diefstal

Dat is diefstal gepleegd door iemand die geen personeelslid en ook geen klant is, bijvoorbeeld een leverancier.

AFBEELDING

Dat zijn tassen die een barrière voorzien zodat het alarm niet afgaat.

VA N

geprepareerde tassen

IN

© Shutterstock / Luz Zuluaga Photography

Dat zijn regels die beschrijven wat wel en niet mag in de winkel en wat de gevolgen zijn bij overtreding. Huisregels spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van criminaliteit.

interne diefstal

Hierbij steelt er iemand van het personeel uit de zaak zelf.

©

huisregels

medeplegers

36

THEMA 2

Deze personen leiden het personeel af, zodat de dief (de ander persoon) ongemerkt kan toeslaan.

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 1

REGELS VOOR DE PASKAMERS – maximaal 4 artikels toegelaten – geen draagtassen – 1 persoon per paskamer


BEGRIP

VERKLARING Dat zijn de labels die kledingketens die ook produceren al bij de productie laten innaaien. Dit is een ingenaaid label dat bijvoorbeeld de maat, herkomst … kan bevatten maar ook een source tag.

source tagging

Dat is een hard label dat kledingketens die ook produceren vaak voor de beveiliging van de producten al bij de productie laten innaaien. Source tagging maakt producten traceerbaar (herleidbaar) en beveiligt zo tegen diefstal van het product.

sweet hearting

Een personeelslid geeft een ongeoorloofde korting aan een vriend of familielid.

VA N

IN

sew-inlabels

AFBEELDING

Je mag de verdachte vasthouden als er sprake is van een winkeldiefstal. Dat mag pas wanneer de dief met het artikel voorbij de kassa is gegaan zonder te betalen.

winkeldiefstal

Hier spreken we van wanneer een klant de uitgang of de kassa’s van een winkel voorbij is met artikels die die nog niet betaald heeft of ter betaling aangeboden heeft.

©

vattingsrecht

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 1

37


LEVEL 2 Met welke veiligheidsvoorschriften houd je als winkelier rekening?

VA N

IN

INTRO

112

112

Een pictogram is een symbool of afbeelding die de plaats inneemt van een tekst. Het gebruik ervan wordt daarom ook beeldtaal genoemd. a

Bekijk de pictogrammen aandachtig. Waarop hebben ze betrekking?

b

Je kunt hier vier categorieën pictogrammen onderscheiden. Vul per categorie de juiste letter in. Kies uit:

©

1

B brandnoodborden – G gebodsborden – V verbodsborden – W waarschuwingsborden

c

2

Door het aanbrengen van veiligheidspictogrammen neem je preventieve maatregelen voor meer veiligheid op en rond de werkvloer. Ken je een ander woord voor preventieve maatregelen?

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

38

THEMA 2

LEVEL 2

Hoe beveilig je de winkel tegen inbraak? Hoe beveilig je de winkel tegen brand?


Explore 1— Hoe beveiligt de retailer de winkel tegen inbraak?

Preventie-ondersteuning

Bekijk aandachtig het videofragment. Met welke maatregelen ondersteunt de Informatiedienst Binnenlandse Zaken (IBZ) de politie?

VA N

1

IN

De politie is jouw vriend! Niet enkel op de werkvloer of in de winkel moet onze veiligheid gegarandeerd zijn, ook in ons dagelijks leven willen we in een veilige omgeving leven. Voor een veilige omgeving rondom de winkel draagt ook de algemene veiligheid van de burger bij. De lokale overheden en politie krijgen hiervoor ondersteuning van de algemene directie veiligheid en preventie van het Informatiedienst Binnenlandse Zaken (IBZ). Die dienst zorgt er bijvoorbeeld voor dat de politie zoveel mogelijk op straat kan zijn. De politie kan zo preventieve maatregelen nemen, controleren en zorgen voor de veiligheid van de burgers. Ook in jouw winkelstraat.

Winkelbeveiliging

De winkelier doet iedere dag zijn uiterste best om de klanten zo goed mogelijk van dienst te zijn. Buiten de goede service zorgt die ook voor voldoende artikelvoorraad zodat klanten uit een ruim assortiment kunnen kiezen. Maar mooie spullen trekken niet enkel klanten aan, maar ook … inbrekers!

©

Daarom is de beveiliging van de winkel een must. Beveiliging heeft dan ook alles te maken met bescherming. Het is een voorzorg (preventieve maatregel) om de kans op ellende te verkleinen of om de gevolgen daarvan te verminderen. Zo zijn een ijzeren rolgordijn, cameratoezicht, veiligheidssloten en alarmsignalisatie vormen van beveiliging.

Good to know Hoe vaak komt inbraak bij winkels voor? Bij meer dan 10 % van de detailhandels wordt jaarlijks één of meer keer ingebroken. Het duurt gemiddeld maar drie tot vier minuten voordat de inbrekers er al met de buit vandoor zijn. Zelfs als het inbraakalarm afgaat, is de kans klein dat de politie op tijd ter plaatse is om de inbrekers bij hun kraag te vatten. Helaas kunnen inbrekers in die korte tijd wel veel schade veroorzaken. Zeker wanneer je geen goede beveiliging tegen inbraak voorziet. Bron: https://www.ikgastarten.nl

THEMA 2

LEVEL 2

39


2

Hoe kun je de winkel beschermen tegen inbraak? Vul de tekst in. Kies uit: beschermingsmaatregelen – inbraakbeveiliging – inbreker – kassa’s – openen of sluiten

A

B

Zorg voor een goede

.

C

D

Bewaar mogelijk geen geld in

.

Geld is het belangrijkste doelwit van indringers. Haal de kassalade(s) na sluitingstijd leeg en zet deze op de toonbank om aan te tonen dat er geen geld in zit. Laat het best geen geld achter in de winkel of schaf een kluis aan. Het is de beste manier om een overval te vermijden.

VA N

Neem extra bij diefstalgevoelige producten.

Hoe kom je als inbreker het makkelijkst binnen? Ga op zoek naar de zwakke plekken zoals de toegankelijkheid en de sluitingen van ramen en deuren, platte daken, brandladder … En welke maatregelen kun je hiervoor nemen om de inbraak te voorkomen of te vertragen.

IN

Als een inbreker ziet dat je beveiliging goed op orde is, zal hij zich zeker bedenken om de stap tot inbraak te wagen! Een inbreker wil niet gezien, gehoord of herkend worden. Zorg daarom voor een combinatie van verlichting, inbraakalarm en camera’s.

Denk als een

Rookwaren, sterke dranken, parfum, juwelen, kleding zijn populair bij inbrekers. Ze zijn veel waard, gemakkelijk mee te nemen en eenvoudig te verkopen. Dat vraagt om extra beveiligingsmaatregelen zoals een stevig rolluik met alarm voor de rookwarenkast of het parfumrek … Hang kledinghangers altijd om en om, zo kan de inbrekers niet in één snelle beweging alle kleding van een kledingrek graaien.

E

Blijf alert tijdens het

van de winkeldeur.

©

Schakel het alarm in voor het sluiten van de deur. Geef de code enkel aan bevoegden. De momenten rondom het openen en sluiten van de winkel zijn het meest gevoelig voor inbraken. Over het algemeen is dit de aangewezen tijd voor indringers. Zorg ervoor dat ze niet zien waar je geld vandaan komt of waar het naartoe gaat (kluis). Verzeker je bij het openen en sluiten van je winkel dat er niets vreemds gebeurt in de omgeving en niemand je in ’t oog houdt. Heb je dat idee wel, dan kun je best even wachten of de politie bellen.

Tip:

40

THEMA 2

LEVEL 2

Je kunt gratis beroep doen op een diefstalpreventieadviseur van je lokale politiezone of gemeente. Zij geven je tips en tricks om een inbraak te voorkomen. Je vindt de contactgegevens op een website met de naam van je stad. Zoek daarvoor op de woorden: veiligheid, preventie + de naam van jouw stad.


3

Met welke maatregelen schrik je de inbreker af? Er zijn verschillende systemen in verschillende toepassingen en prijsklassen. De ligging en de grootte van de winkel, het soort artikelen … speelt een belangrijke rol in de keuze van beveiliging. Bekijk de volgende twee situaties.

Situatie 1

Situatie 2

IN

Je werkt in een hippe brillenwinkel in de winkelstraat, een voetgangersgebied. De winkel ligt tussen andere winkels in. Er is aan de voorkant een etalage en een ingang. De voorraad ligt achterin de winkel in een aparte voorraadruimte. Er is geen achteruitgang.

Je werkt in een enorme winkel voor buitenactiviteiten en -sport. De winkel ligt

VA N

vrijstaand aan de rand van de stad met een groot parkeerterrein voor de deur. Achterin gaat de winkel over in een magazijn om de voorraad op te slaan en om grote producten te ontvangen: tenten, picknicktafels, campingkoelkastjes … Ook dure producten als navigatieapparatuur liggen opgeslagen in de loods. Leveranciers kunnen met de vrachtauto gemakkelijk de achteringang bereiken.

Welke maatregelen kun je bedenken om de winkels te beveiligen? Noteer.

Situatie 1:

Situatie 2:

©

a

b

Verschillen jouw maatregelen per winkel? Licht je antwoord toe.

THEMA 2

LEVEL 2

41


Buitenbeveiliging Beveiligingscamera’s Camera’s hebben bewaking en toezicht als doel. Volgens de wet op de privacy mogen beveiligingscamera’s rond de winkelruimte enkel gericht worden op het gebouw of de ingang, niet op de straat. De winkelier is aan de klant verplicht te melden dat die gebruikmaakt van een bewakingscamera, bijvoorbeeld met een pictogram aan het etalageraam of de inkom. De winkelier moet melding maken bij de politie bij het plaatsen van de camera’s.

VA N

IN

Rampalen Een ramkraak is een diefstal of een poging daartoe, waarbij de daders een etalage, deur of toegangspoort van een handelszaak met geweld proberen open te breken. Ze gebruiken daarvoor doorgaans een voertuig. Juweliers en winkels met grote glaspartijen zijn meestal het slachtoffer van zo’n inbraken. Zij beveiligen zich daarom op straat met rampalen. Dat zijn stalen palen verankerd in de grond, zodat inbrekers met een auto het etalageraam of de inkom niet kunnen inrijden of ‘rammen’.

© Shutterstock / Achan21

Inbraakwerende deuren Inbraakwerende deuren zijn gemaakt van gelaagd veiligheidsglas en hebben een combinatie van kogel-, explosie- en brandwerende eigenschappen. Zij worden het vaakst toegepast in winkels, benzinestations, automaten, bankautomaten, apotheken …

©

IJzeren rolluik De rolluiken worden op maat gemaakt volgens de behoeften van de winkelier. Ze kunnen worden gemaakt van aluminium of staal met een elektrische of handmatige bediening, al dan niet geïsoleerd en in kleur naar keuze. Doorgaans zijn deze beveiligingen aangesloten op een alarm. Rolluiken kunnen grotere of kleinere gaatjes hebben, zoals bij een geperforeerd rolluik. Of de rolluiken zijn voorzien van grotere openingen, bijvoorbeeld met een rooster. Op die manier blijven de etalage en winkel na sluitingstijd enigszins zichtbaar. Tip:

42

THEMA 2

LEVEL 2

Bekijk via de ontdekplaat de video’s over de inbraakwerende deur en over een nieuw type beveiligingspaneel. Het paneel schermt na sluitingstijd de winkelvoorgevel volledig af. De winkelier kan hierop een video afspelen over de merken die de winkel verkoopt, programmeerbaar in tijd.


Binnenbeveiliging Infrarooddetectie, ook wel een infraroodstraler, PIR-sensor (passive infrared) of infraroodsensor genoemd, is een detector die warmte herkent en vaststelt. Deze functie wordt voornamelijk gebruikt om inbrekers in het donker te kunnen detecteren. De detector zal een melding geven wanneer er iemand gedetecteerd is en zal het alarmsysteem activeren.

IN

Bewegingsdetectie zijn sensoren die niet constant beelden opnemen, maar alleen als er beweging is. De detector zal bij het vaststellen van beweging het alarmsysteem activeren.

Trillingsdetectie is een trillingsensor die vibraties (trillingen) meet en daarna het alarm activeert. Mistbeveiliging is een extra beveiliging die je kunt toevoegen aan een alarmsysteem.

VA N

Al deze middelen kunnen veelal draadloos worden geïnstalleerd.

Bekijk aandachtig de video via de ontdekplaat. a

Wat doet een mistgenerator?

b

Wat is het doel van de mistgenerator?

c

Wat zijn de voordelen van de mistgenerator?

d

Hoe laat je de mist verdwijnen in de winkel?

e

Laat de mist schade na op de artikelen?

©

4

THEMA 2

LEVEL 2

43


Good to know Goed om te weten bij het gebruik van camera’s:

Het gebruik van bewakingscamera’s in de winkel mag de winkelier nooit stiekem of heimelijk toepassen. De Camerawet verbiedt dit. Dat betekent dat je als gefilmde persoon altijd je voorafgaande toestemming moet geven. Het feit dat je een plaats binnenkomt waar een pictogram je over het gebruik van een bewakingscamera inlicht, wordt aanzien als een voorafgaande toestemming. Een wifi-bewakingscamera maakt draadloos verbinding met je netwerk. Een wifi-camera kan de camerabeelden direct doorsturen naar je smartphone, tablet, pc of een opnamesysteem zoals een netwerkvideorecorder. De winkelier kan zo via een eenvoudige app het alarmsysteem besturen en krijgt bij inbraak meteen een melding. Een alarmsysteem kun je laten aansluiten op een externe meldkamer. Met die beveiligde verbinding tussen je winkel en meldkamer geniet je van permanente bescherming tegen indringers. De operatoren in de meldkamer zijn 7/7 en 24 uur per dag beschikbaar om te reageren in geval van alarm. Ze waarschuwen meteen de beveiliging, politie of andere hulpdiensten, afhankelijk van de situatie.

IN

VA N

Mag de winkelier geweld gebruiken tegen de dief als die wordt betrapt? Nee, je mag jezelf beschermen tijdens een inbraak of overval, maar dat betekent niet dat je zomaar elke overvaller, inbreker of insluiper mag neerslaan. De wet schrijft voor dat je je eigendommen en jezelf mag verdedigen, maar het moet echter wel in verhouding staan tot het strafbare feit van de inbreker.

Explore 2— Hoe beveiligt de winkelier de winkel tegen brand? MORE

Brandbeveiliging

Brandbeveiliging is een speciaal aandachtsgebied binnen de beveiliging van de winkel. Een winkelier handelt veiligheidsbewust door preventiemaatregelen in de winkel toe te passen. Er zijn verplichte brandbeveiligingseisen waaraan je altijd moet voldoen, zoals het voorzien van een brandblusser en noodverlichting. Het maakt niet uit wat voor type winkel je hebt. Een andere verplichting geldt voor winkels groter dan 1 000 m² inclusief de opslagruimte en voor kantoren en horeca groter dan 500 m². Hier is de verzekering objectieve aansprakelijkheid brand en ontploffing’ verplicht. Brand kan op verschillende manieren ontstaan, bijvoorbeeld door kortsluiting, defecten aan verwarmingsketels, menselijk handelen en defecten aan apparatuur. Voor het ontstaan van brand moeten er drie factoren aanwezig zijn.

De branddriehoek

ZUURSTOF

ONTBRANDINGSTEMPERATUUR

©

MORE

MORE

44

THEMA 2

LEVEL 2

BRANDBARE STOF


Brand kun je met blusmiddelen bestrijden. Het doel van de blusmiddelen is het doorbreken van de branddriehoek: 1 2 3

Tijdens de kerstperiode wil de winkelier het extra gezellig maken in de winkel. Op de toonbank steekt hij enkele theelichtjes aan in kaarsenhouders. Hij gooit de nog smeulende lucifer in de papiermand … paniek! Met welke blusmiddelen kun je de branddriehoek bestrijden?

VA N

IN

1

Verwijderen of bedekken van de brandstof Wegnemen van de zuurstof Wegnemen van de energiebron (warmtebron) en laten afkoelen

Good to know

Voorkomen is beter dan genezen! Je neem preventieve maatregelen om brand te voorkomen, maar als het toch gebeurt, kun je maar beter verzekerd zijn:

©

Voor zaken die publiek toegankelijk zijn, is de ondernemer verplicht een ‘verzekering objectieve aansprakelijkheid brand en ontploffing’ aan te gaan. Die verplichting geldt voor winkels met een oppervlakte van meer dan 1 000 m² inclusief de opslagruimte. Die verplichting geldt ook voor cafés en horecazaken en kantoorgebouwen met meer dan 500 m² publieke ruimte. De winkelier is ook verplicht om een risicoanalyse voor de winkel op te stellen.

Een brandverzekering is niet verplicht voor winkels kleiner dan 1 000 m², maar wordt wel bijzonder warm aanbevolen. De verzekering biedt namelijk de beste financiële bescherming voor de zaak. Met een risicoanalyse brengt de ondernemer de interne en/of externe risicofactoren van de winkel in kaart alsook welke consequenties dat zou hebben voor de winkel.

THEMA 2

LEVEL 2

45


2

Bekijk via diddit de website over brandbeveiliging. Door veiligheidsbewust te handelen vergroot de winkelier de veiligheid van klanten en personeel. Winkeliers kunnen hiervoor verschillende beschermingsmiddelen in de winkel gebruiken.

IN

ROOKMELDERS

Een rookmelder is een apparaat dat reageert op de rookverschijnselen van een brand. Het heeft twee functies: het signaleren van een brand het waarschuwen door het activeren van een alarmsignaal

VA N

Hoewel rookmelders niet verplicht zijn in handelspanden, worden ze wel sterk aanbevolen.

a

Wat is het doel van rookmelders in een winkel of kantoor?

b

Zijn rookmelders verplicht in de winkel? Ja Nee

©

NOODVERLICHTING

Noodverlichting is verlichting die brandt als de normale verlichting uitvalt, bijvoorbeeld als gevolg van stroomuitval. Zodoende is noodverlichting veelal gevoed via een andere energiebron zoals een batterij. Noodverlichting vind je boven de nooduitgangen en als aanduiding voor de vluchtwegen, zoals de gangen, traphallen … die leiden tot de nooduitgang. Noodverlichting is vaak voorzien van een pictogram.

46

THEMA 2

LEVEL 2


3

Je winkel is enkel overdag open. Moet je dan noodverlichting voorzien? Nee Ja a

Waar in de winkel moet je noodverlichting voorzien?

b

Moet noodverlichting steeds voorzien zijn van een pictogram? Moet je verplicht pictogrammen voorzien ook al heb je maar een kleine winkel?

d

Wat is het doel van pictogrammen?

VA N

IN

c

e

Welke pictogrammen kom je zoal tegen in een winkel?

Brandblussers

©

Voor alle gebouwen die publiek toegankelijk zijn, zoals scholen, kantoren, winkels, restaurants, openbare gebouwen … is de wetgeving heel duidelijk: brandblusapparaten zijn verplicht. Dat is een goede zaak want brandpreventie heeft natuurlijk een invloed op ieders veiligheid. Voor iedere winkel zijn er een passende brandblussers. Alle brandblussers zijn erop gericht de zuurstof bij de brandhaard weg te nemen. Er bestaan diverse categorieën brandblussers. Hieronder komen de categorieën A, B en C aan bod:

poeder voor het blussen van vaste stoffen (A), vloeistoffen(B) en gassen(C). Poeder is vorstbestendig; schuim voor het blussen van vaste stoffen (A) en vloeistoffen (B); CO2 voor het blussen van elektronische apparaten en vloeistoffen (B). Het grootste voordeel van CO2-brandblussers is dat ze geen nevenschade veroorzaken.

THEMA 2

LEVEL 2

47


4

Een of meer brandblusapparaten zijn verplicht in een winkel. a

Welke brandblusmiddelen kan de winkelier inzetten om zijn zaak te beschermen?

b

Waarom is een brandblusser rood?

Moeten brandblussers jaarlijks gekeurd worden?

VA N

c

IN

Moet de winkelier maatregelen nemen om de tussenkomst van de openbare hulpdiensten, o.a. de brandweer, te vergemakkelijken?

©

d

48

THEMA 2

LEVEL 2


Good to know

IN

Een brandslanghaspel hangt vast tegen de muur en is gemonteerd op een zogenaamde brandhaspel, die kan opgeborgen worden in een brandkast. Ze zijn voornamelijk te vinden in grote gebouwen zoals scholen, grote winkels en kantoren. Een brandslang wordt aangesloten op de waterleiding en kan alleen gebruikt worden voor het blussen van branden van brandklasse A, vaste stoffen zoals hout, papier, meubels ...

VA N

Sprinklers of branddouches zijn sproei-installaties die aan het plafond bevestigd worden. Als er brand gedetecteerd wordt door te hoge temperatuur in de kamer, treedt het systeem in werking. Zo kan een beginnende brand snel ingedijkt of gedoofd worden. Het systeem werkt meestal erg lokaal, waardoor de waterschade binnen de perken kan gehouden worden. Sprinklers komen vooral voor in shoppingcentra ’s, grote winkels, kantoorgebouwen en fabrieken. Een branddeken dooft het vuur door de zuurstof van de brand af te snijden. Je kunt het gebruiken om een brandhaard in een gebouw te doven, maar het kan ook gebruikt worden op personen van wie de kledij vuur heeft gevat. Branddekens zijn licht, compact en redelijk goedkoop. Ze zijn echter alleen geschikt voor het doven van kleine brandhaarden.

© Shutterstock / olesea vetrila

©

Bij uitslaande brand die je zelf niet onder controle kan houden, bel je zo vlug mogelijk het noodnummer 112 en geef je je naam en adres. Die centrale zal je vervolgens verder helpen. De brandbestrijdingsdienst zet het evacuatieplan in werking. Bewaar je kalmte, evacueer de klanten, het personeel en jezelf naar buiten volgens de richtlijnen en looprichting, je sluit alle ramen en deuren. Bij rookontwikkeling verplaats je je zo dicht mogelijk bij de vloer richting de uitgang.

THEMA 2

LEVEL 2

49


TO THE POINT Met inbraakbeveiliging bescherm je je winkel tegen inbraak: Zorg voor een goede inbraakbeveiliging Denk als een inbreker en zorg dat je alle inbraakgevoelige plekken controleert en aanpakt, zoals ramen, deuren … Neem extra beschermingsmaatregelen bij diefstalgevoelige producten. Bewaar geen geld in de kassa’s, maar in de kluis. Blijf alert tijdens het openen of sluiten van de winkeldeur. Doe een gratis beroep op een diefstalpreventie-adviseur van uw lokale politiezone.

IN

Met preventieve maatregelen schrik je een inbreker af:

VA N

Buitenbeveiliging: beveiligingscamera’s: – doel: bewaking en toezicht van plaatsen – volgens de wet op de privacy mag een camera enkel gericht worden op het gebouw – een pictogram als vermelding van het gebruik – de winkelier moet melding doen bij de politie van het gebruik van een camera rampalen: stalen palen verankerd in de grond of rolluiken met grotere of kleinere gaatjes inbraakwerende deuren van veiligheidsglas

Binnen beveiliging: infrarooddetectie: sensoren die in het donker reageren op (lichaams)warmte bewegingsdetectie: sensoren die alleen beelden opnemen als er beweging is trilling detectie: sensoren die vibratie meten mistbeveiliging: wanneer de sensoren inbraak opmerken, zet deze beveiliging de ruimte vol rook. Je kunt het extra toevoegen aan een alarmsysteem. draadloze systemen met wifi-aansluiting en een app die doorschakelt naar de meldkamer Met brandbeveiliging bescherm je je winkel tegen brand. Brandbeveiliging is een speciaal aandachtsgebied binnen de beveiliging van de winkel. Een winkelier handelt veiligheidsbewust ORE M door preventiemaatregelen in de winkel toe te passen. Die heeft een verplichting te zorgen voor rookmelders en brandblussers, andere blusmiddelen zoals brandslanghaspel, sprinklers, branddeken ... zijn aan te raden. Winkels groter dan 1000 m², kantoren en horeca groter dan 500 m² zijn verplicht een ‘Verzekering objectieve aansprakelijkheid brand en ontploffing’ aan te gaan. Voor kleinere winkels, horeca en kantoren is de verzekering niet verplicht, maar zeker aan te raden.

MORE

©

MORE

Action 1—

Werkplekleren: inbraakpreventie op je stageplaats

Je maakt een uitgebreid verslag over de inbraakpreventie die de ondernemer op je stageplaats toepast. Je vindt hiervoor de steekfiche op diddit.

50

THEMA 2

LEVEL 2


Action 2—

Kun je de adviezen van een inbraakpreventieadviseur visualiseren?

Je maakt een verslag met betrekking tot de inbraakpreventie van jouw thuis. Je kunt hiervoor eventueel eens een inbraakpreventieadviseur uitnodigen of je doet zelf een kritische ronde.

c

d e

Maak foto’s van alle mogelijke zwakke inbraakkanalen rond en in je huis. Beschrijf in je verslag alle toegangspunten tot je huis en de adviezen van de preventieadviseur of jezelf hoe dit te verbeteren. Koppel foto’s en/of afbeeldingen van betere beveiliging aan de foto’s van de situaties die je al in je verslag hebt omschreven. Beschrijf hoe de toepassingen of middelen voor een betere beveiliging kunnen zorgen. Maak een powerpointpresentatie van je verslag. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 3— MORE

Met welke middelen kun je als winkelier veiligheidsbewust handelen?

VA N

MORE

© Shutterstock / Ariya J

1

Er zijn een heleboel belangrijke brandbeveiligingsfactoren en -verplichtingen waarmee de winkelier rekening moet houden omwille van het welzijn van het personeel en de klanten. Noteer bij elke vraag je bedenkingen, pro’s en con’s. Gebruik eventueel het internet. Bereid je voor op een klassikale bespreking. a

Vind je dat een brandverzekering al dan niet een belangrijke beveiligingsfactor is voor de winkelier? Waarom wel / niet?

b

Wat is het nut van een brandverzekering?

©

MORE

IN

a b

THEMA 2

LEVEL 2

51


c

Is een brandverzekering er enkel om de schade van brand te vergoeden?

Forum

2

IN

Bespreek klassikaal het nut van een brandverzekering. Als jij een eigen onderneming had, waarom zou je die wel / niet afsluiten?

Lees het artikel over brandverzekering en natuurrampen via de ontdekplaat. Beantwoord de volgende vragen. a

Welke schadeloosstelling voorzag een brandverzekering oorspronkelijk?

VA N

b

In de loop der jaren is het toepassingsgebied van de brandverzekering hoe langer hoe groter geworden. Dekt een brandverzekering ook nu nog enkel de schade aan de verzekerde goederen ontstaan door brand? Licht je antwoord toe.

c

Stel, er komt een betoging voorbij in je straat. De betogers gooien je etalageraam stuk. Ben je daar ook via je brandverzekering voor verzekerd?

©

d

Een harde wind waait jouw reclameverlichting van de gevel. Ben je daarvoor verzekerd?

e

Wat omvat de veel gekozen (frequente) uitbreidingen van een brandverzekering?

52

THEMA 2

LEVEL 2


f

Welke dekking, gebonden aan een schadegeval, is ook in de brandverzekering opgenomen?

MORE

MORE 1

Bekijk via diddit de website over brandbeveiliging. Voor een winkelier zijn er twee belangrijke onderdelen in het kader van veiligheidsbewust handelen: het hebben van een brandpreventiedossier en een brandbestrijdingsdienst. Wat is de inhoud van een brandpreventiedossier?

VA N

a

b

Wat is de taak van een brandbestrijdingsdienst?

c

Speelt het aantal werknemers van een winkel een rol voor het oprichten van de brandbestrijdingsdienst?

©

MORE

Wat weet je van het brandpreventiedossier en de brandbestrijdingsdienst?

IN

Action 4—

d

Wat is het doel van een evacuatieplan?

THEMA 2

LEVEL 2

53


Welke voorzorgsmaatregelen moet de winkelier nemen om voor een vlotte evacuatie te zorgen?

VA N

IN

e

f g

Op welke plaatsen in jouw school vind je een evacuatieplan? Als je een plattegrond van je school hebt, markeer daarop dan de plaats van de evacuatieplannen.

Action 5— 1

E

OR brandpreventieadvies geven aan een discotheek. Hierbij ga je berekenen hoeveel Mgaat Je brandblussers er nodig zijn.

©

MORE

Ken je het gebruik van een brandblusser?

MORE

a

Lees de onderstaande informatie aandachtig door. Het aantal brandblussers dat aanwezig moet zijn in een bedrijf wordt bepaald door:

54

THEMA 2

LEVEL 2

de oppervlakte van het bedrijf de capaciteit en de productinhoud van de brandblusser het soort artikel: — A = Vaste stoffen — B = vloeistoffen — een mix van A en B samen — C = gassen — D = metalen — F = Vetten


het type brandgevaar van het artikel of de omgeving: – laag: steen, beton, glas en staal – matig: bakkerijen, confectienijverheid, bedrijfskeukens … – hoog: houtbewerking, textielnijverheid, verwerking kunststoffen, verwerking van papier, drukkerijen, afvalverwerking, maar ook discotheken, theaters, cinemazalen …

Hieronder vind je rekenvoorbeelden bij een risicoschatting van de volgende situaties:

Bij A + L / M geldt 1 brandblusser per 150 m². Bij A + H geldt 1 brandblusser per 100 m². Bij B geldt 1 brandblusser per 100 m². *een brandblusser moet een minimale inhoud hebben van 6 kg poeder of 6 liter schuim

Indien er geen andere blusmiddelen zijn zoals haspels, brandkranen of sprinklers dien je de aantallen te verdubbelen. Per 225 m² moet er minimaal één brandblusser met een inhoud van 9 kg poeder of 9 liter schuim aanwezig zijn. Een brandblusser mag niet op de grond staan, maar moet bevestigd zijn aan een steun of houder op 0,80 cm tot 150 cm hoogte tegen de muur. Dit is op grijphoogte. Zo draag je bij aan een snelle interventie.

VA N

IN

Daarnaast gelden de volgende voorwaarden:

b

De discotheek heeft een gelijksvloer van 750 m² en een verdiep van 450 m²? Er is nog geen andere brandblusbeveiliging voorzien. Hoeveel brandblussers moet de ondernemer voorzien?

c

Hoeveel brandblussers moet de ondernemer voorzien indien er reeds haspels of sprinklers voorzien zijn?

Bekijk via de ontdekplaat het videofragment voor het gebruik van een brandblusser. a

Welke soorten brandblusmiddelen zijn er?

©

2

b

Waar vind je een brandblusser terug?

c

Waarom hangt de brandblusser op die plek?

d

Is een brandblus demonstratie belangrijk? Indien ja, voor wie en waarom?

THEMA 2

LEVEL 2

55


e

Beschrijf stap voor stap hoe een brandblusser werk.

MORE MORE

Werkplekleren: stageplaats brandpreventie E

R uitgebreid verslag over de brandpreventie die de ondernemer op je stageplaats of in een MOeen Je maakt winkel toepast. Je vindt hiervoor de steekfiche op diddit.

Action 7—

VA N

Kun je je interview met een brandweerman of brandpreventieadviseur in een gedocumenteerd verslag OREvoorstellen?

MORE MORE

M

Je maakt een gedocumenteerd verslag over de brandpreventie voor een winkel. Maak eerst een vragenlijst rond het onderwerp: de eisen aan brandpreventie voor een winkelier. Denk aan vragen zoals:

Wat zijn de verplichtingen van een winkelier in het kader van brandpreventie? Hoe kan een winkelier het best ingrijpen in geval van: — brand in de winkel, magazijn … — een noodsituatie, zoals … — een ontruiming — …

Hoe installeer, bewaar en hanteer je brandblusapparatuur?

©

a

b c d e

56

IN

Action 6—

THEMA 2

Maak foto’s om je verslag te documenteren. Verwerk al je informatie in PowerPoint. Stel je presentatie voor aan de klas. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 2


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik ken de beschermingsmaatregelen tegen inbraak.

2

Ik ken de inbraakwerende buitenbeveiliging.

EXTRA OEFENMATERIAAL

VA N

1

KAN BETER

Ik ken de inbraakwerende binnenbeveiliging.

4

Ik ken de branddriehoek.

5

Ik ken de inhoud van een brandverzekering.

6

Ik ken de verplichtingen van een winkelier in functie van brandpreventiemaatregelen.

7

Ik ken de brandbestrijdingsmiddelen en hun gebruik.

©

3

THEMA 2

LEVEL 2

57


Beeldwoordenboek Level 2 BEGRIP

VERKLARING Dat is opnameapparatuur voor bewaking en toezicht van plaatsen, zowel binnen als buiten de winkel. Er zijn verschillende soorten: de infrarood- , bewegings-, trillings- en draadloze camera. Een beveiligingscamera kun je aansluiten op je alarmsysteem en / of de meldkamer.

bewegings­ detectie

Dat zijn sensoren die beweging constateren. Als het een camera is, dan neemt die niet constant beelden op, maar alleen als er beweging is. De detector zal bij het vaststellen van beweging het alarmsysteem activeren.

VA N

IN

beveiligings­ camera’s

Dat is een draagbaar middel, standaard in de signaalkleur rood. Brandblussers zijn erop gericht de zuurstof bij de bandhaard weg te nemen. Ze bestaan op basis van: poeder voor het blussen van vaste stoffen (A), vloeistoffen(B) en gassen(C) schuim voor het blussen van vaste stoffen (A) en vloeistoffen (B) CO2 voor het blussen van elektronische apparaten en vloeistoffen(B)

inbraakbeveiliging

Dat is beveiliging tegen inbraak met bijvoorbeeld een combinatie van verlichting, inbraakalarm en camera’s. Als de inbraakbeveiliging goed op orde is, zal een inbreker sneller gezien, gehoord of herkend worden. De inbreker zal zich zeker bedenken voordat die gaat inbreken.

©

brandblusser

inbraakwerende deuren

58

THEMA 2

AFBEELDING

Dat is glas in combinatie met kogel-, explosieen brandwerende eigenschappen.

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 2


VERKLARING

infrarooddetectie

Dat is een sensor die warmte detecteert en vaststelt. Deze functie wordt voornamelijk gebruikt om inbrekers in het donker te kunnen detecteren.

mistbeveiliging

Dat is een sensor die na herkenning van bijvoorbeeld beweging de ruimte in een dikke mist zet: een rookgordijn. Dat is een extra beveiliging die je kunt toevoegen aan een alarmsysteem.

preventieve maatregelen

Dat zijn voorzorgen, zoals afspraken, handelingen en regels die je neemt voordat het probleem ontstaat. Zo wil je ongewenste situaties voorkomen en veilig werken.

AFBEELDING

VA N

IN

BEGRIP

Dat zijn stalen palen verankerd in de grond, zodat inbrekers met een auto het etalageraam of de inkom niet kunnen inrijden of ‘rammen’.

rookmelder

Dat is een apparaat dat reageert op de rookverschijnselen van een brand. Het heeft twee functies: het signaleren van een brand en het waarschuwen door het activeren van een alarmsignaal.

112

©

rampalen

112

trillingsdetectie

Dat is een sensor die vibraties (trillingen) meet en daarna het alarm in werking zet.

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 2

59


LEVEL 3 Hoe ontvang, controleer en sla je goederen op? INTRO Jij of je ouders komen thuis van de supermarkt met een kassabon. Bekijk de kassabon. a

IN

1

Wat kun je doen met de kassabon voordat je de supermarkt verlaat?

laagste prijzen

Toch ergens een lagere prijs gezien? Bel ons: +3223635545 We passen onze prijs aan en betalen u het verschil terug.

VA N

Werk aan de winkel!

De Group Colruyt blijft groeien en zoekt daarom bediende-verkopers. Meer info bij de gerant, via +3223635545 of op jobs.colruytgroup.be

b

c

Wat doe je wanneer een blik in je boodschappentas open is gegaan?

AANTAL

OMSCHRIJVING

PRIJS BEDRAG

2 4 2 1 2 2 4 1 1 4 4

Materne, appelcompote met stukjes Everyday witte bonen in tomatensaus Everyday fijne suiker 1 kg IJsboerke vanille roomijs 2,5 l Boni kipfilet sneden 200 g Boni Gouda jonge kaas sneden 300 g Arla Skyr 450 g Boni wasmiddel color 1,9 l Dreft afwasmiddel 1,2 l Barilla penne 500 g Mutti passata 700 g

1,49 1,39 0,94 11,22 2,79 3,49 2,29 3,63 6,65 2,19 2,49

27

TOTAAL

2,98 5,56 1,88 11,22 5,58 6,98 9,16 3,63 6,65 8,76 9,96

72,36

©

Je merkt dat de korting op een bepaald product niet werd verrekend. Wat doe je?

Nijverheidsstraat 54 9100 Sint-Niklaas

Bij je thuis zul je ook goederen ontvangen, controleren en wegzetten. In een winkel zal de goederenontvangst op een gelijkaardige manier gebeuren. 2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

60

THEMA 2

LEVEL 3

Wat zijn de belangrijkste stappen bij de ontvangst, controle en opslag van goederen?


Re-explore 1—

Wat gebeurt er allemaal bij goederenontvangst?

De goederenontvangst, -controle en -opslag Afhankelijk van de soort winkel worden er dagelijks, wekelijks of een paar keer per week of per maand goederen geleverd. Zo zullen in een grote supermarkt dagelijks leveringen plaatsvinden. In een kledingwinkel kan dit een keer per week, per twee weken of per maand zijn of in drukke periodes zelfs dagelijks.

IN

Goederenontvangst bevat steeds een aantal terugkerende stappen: — Zo worden de goederen eerst gelost en in het magazijn geplaatst. — Daarna controleert de magazijn- of winkelmedewerker ze op kwaliteit en hoeveelheid. — Indien dat in orde is, wordt de vrachtbrief getekend en kan de vrachtwagen vertrekken. — Soms moeten goederen terug mee met de vrachtwagen. Dat kunnen bijvoorbeeld bloemen zijn die te oud zijn om nog te verkopen, lege palletten, papierafval ... In een kledingwinkel kan het zijn dat de winkelier de kledingstukken die niet goed verkopen, terugstuurt.

VA N

Als de goederen gelost zijn, vervoert de medewerker ze naar de winkel of het magazijn. In sommige gevallen moeten er nog bepaalde handelingen gebeuren. Zo kan het zijn dat kledingstukken, schoenen of andere artikelen eerst nog moeten worden geprijsd of beveiligd alvorens ze worden opgeslagen. Voedingsproducten moeten in sommige gevallen gekoeld bewaard blijven of nog worden omgepakt.

©

Een winkel moet tijd en ruimte voorzien voor het ontvangen, controleren en opslaan van de goederen. Dat betekent dat op de dag en het uur van de levering er werknemers beschikbaar moeten zijn. Die werknemers zullen dan niet in de winkel aan het werk zijn. Ook het nodige materiaal of de interne transportmiddelen moeten reeds klaar staan. De ontvangstruimte moet netjes opgeruimd zijn zodat de werknemers er vlot kunnen werken. Dat vergt natuurlijk ook wat planning. In sommige winkels gebeurt de levering nog voor de openingsuren.

© Shutterstock / Alexandros Michailidis

© Shutterstock / Mountains Hunter

© Shutterstock / Tada Images

THEMA 2

LEVEL 3

61


Bekijk het schema. Noteer bij elke stap welke activiteit er plaatsvindt.

1

VA N

IN

2

4

4

©

4

5

62

THEMA 2

LEVEL 3

© Shutterstock / FernandoV

3


Re-explore 2— 1

Waarmee worden goederen ontvangen?

Noteer bij elke afbeelding het interne transportmiddel waarmee je een vrachtwagen kunt lossen en goederen verplaatsen.

B

IN

A

VA N

D

C

F

©

E

THEMA 2

LEVEL 3

63


2

De klas werkt in twee groepen. Je gaat onderzoeken hoe je veilig werkt met een pallettruck. Groep 1 bestudeert het filmpje, groep 2 leest de tekst. a b

Bekijk op diddit het videofragment en lees de tekst met uitleg over hoe je veilig kunt werken. Noteer de belangrijkste elementen.

Stel: je loopt stage of doet werkplekleren bij een van de volgende winkels. Welke persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm) zou je dragen? Licht je antwoord toe.

VA N

3

IN

Hubo:

Colruyt:

Torfs:

Aveve tuincentrum:

©

Forum

Met welke andere veiligheidstips, naast pbm, houd je het best rekening bij het ontvangen en opslaan van goederen?

64

THEMA 2

LEVEL 3


Re-explore 3—

Hoe wordt de levering gecontroleerd?

Typen controle Een winkel bestelt een bepaald aantal stuks van een product. De winkelier verwacht dat de producten worden verkocht of die schaft ze aan omdat een klant dat product heeft besteld. Wanneer de levering heeft plaatsgevonden, moet de winkelier de artikelen controleren.

IN

De controle van artikelen gebeurt op twee manieren. Je hebt de kwalitatieve controle en de kwantitatieve controle. Je voert een kwalitatieve controle uit om na te gaan of er geen beschadigingen zijn, of de artikelen niet bedorven zijn. Een kwantitatieve controle betekent dat je nagaat of de juiste aantallen geleverd zijn.

VA N

De levering kun je integraal controleren (in zijn geheel). Dat betekent dat je alle artikelen controleert, maar neemt veel tijd in beslag. Is er weinig tijd, dan kun je een steekproefcontrole doen. Dat betekent dat je een deel van de levering controleert op kwaliteit en kwantiteit en op basis daarvan besluit of de levering in orde is. Merk je tijdens de steekproefcontrole dat er verkeerde of slechte artikelen zijn of dat van bepaalde artikelen de hoeveelheid niet klopt, dan is het aan te raden toch de volledige levering te controleren. levering

integrale controle

©

steekproefcontrole

THEMA 2

LEVEL 3

65


Documenten Voor de kwantitatieve of hoeveelheidscontrole kun je gebruikmaken van documenten. Zo kun je de levering vergelijken met de bestelbon en de leveringsbon. Maar er zijn nog meerdere documenten:

CMR – vrachtbrief: Dit is de vrachtbrief die bij de pakbon zit als het vervoer door een extern transportbedrijf gebeurt. Voorbeeld 2: Wanneer goederen verstuurd worden vanuit het distributiecentrum van Colruyt in Halle naar Colruyt in Gent, gebeurt dit met eigen vrachtwagens van Colruyt. Hier is dan geen CMR voor nodig.

IN

Voorbeeld 1: Zo kan Nike uit Laakdal T-shirts en schoenen versturen naar A.S.Adventure. Ze gebruiken DHL als transportbedrijf om de goederen te leveren. In dit geval zal er een CMR nodig zijn.

VA N

De CMR of vrachtbrief vermeldt enkel algemeen wat de levering omvat. Een synoniem voor vrachtbrief is ‘vervoersdocument’. Wanneer de werknemer die de goederen ontvangt de levering vergelijkt met de CMR, is de vervoerder/chauffeur aanwezig. De werknemer controleert de kwaliteit en de kwantiteit (hoeveelheid) van de levering (bv. het aantal dozen). Na de controle ondertekent de ontvanger de vrachtbrief. De vrachtbrief is nu voor de vervoerder een bewijs dat de levering door hem op de juiste plaats is gebeurd en in goede staat is toegekomen. Als de levering niet klopt, weigert de ontvanger die. De hele levering of een deel ervan wordt mee teruggezonden met de vrachtwagen. Kleine afwijkingen worden op de vrachtbrief genoteerd.

Pakbon – leveringsbon – zendnota: Bij een levering gebeurt er een eigendomsoverdracht van verkoper naar koper. De pakbon vermeldt alle goederen die overgedragen worden aan de koper gedetailleerd. Zo kan de koper controleren of de bestelde goederen geleverd werden. De controle met de pakbon gebeurt als de vervoerder vertrokken is. Bij de controle met de pakbon controleer je de losse goederen die op de pakbon vermeld staan. Heb je de juiste goederen, in de goede staat en in de juiste hoeveelheid ontvangen? De koper controleert met andere woorden de kwaliteit en kwantiteit van de reeds geloste goederen.

Factuur: De factuur wordt opgesteld door de verkoper. Het is een gedetailleerde berekening van wat de koper moet betalen en het is een uitnodiging tot betaling. Daarbij wordt rekening gehouden met de afgesproken verkoopvoorwaarden. De factuur is geen bewijs van betaling. Bestelbon – orderbevestiging: Soms heeft de ontvanger de bestelbon bij de hand en wordt de levering daarmee vergeleken. In andere gevallen zal de aankoopafdeling de bestelbon of orderbevestiging vergelijken met de pakbon en eventueel de factuur.

©

66

THEMA 2

LEVEL 3


bestelbon plaatsen van bestelling

orderbevestiging bevestiging van bestelling

IN

pakbon / leveringsbon / zendnota levering van de goederen

CMR of vrachtbrief levering / vervoer

VA N

K O P E R

controleren van de goederen het tekenen van de CMR

V E R K O P E R

goederen verplaatsen naar het (winkel)magazijn

goederen ompakken, prijzen, beveiligen

©

factuur

1

betaling van de goederen

Je neemt goederen in ontvangst voor OdetteLunettes.edu. Bekijk de leveringsbon en de CMR van leverancier Silhouette. a

Silhouette leverde de dozen op de afbeelding af. Controleer of de levering klopt.

THEMA 2

LEVEL 3

67


Op welke manier staan deze goederen vermeld op de CMR?

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50 Btw BE0430173917

Ar#kel: 100200 Malony Sun Color Black 50 stuks 1,35 kg

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Btw BE0430173917

Ar#kel: 100300 Avalon Sun Color Black Gold 25 stuks 0,725 kg

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

VA N

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50

IN

b

Btw BE0430173917

Ar#kel: 100400 Brooke Sun Color Black Blue 40 stuks 1,20 kg

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50 Btw BE0430173917

©

Ar#kel: 100700 Isaac Sun Color Silver 20 stuks 0,62 kg

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50 Btw BE0430173917

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Ar#kel: 100500 Chevalier Sun Blue grey 35 stuks 0,91 kg

68

THEMA 2

LEVEL 3

Btw BE0430173917

Ar#kel: 100600 Cyrus Sun Color Champagne 85 stuks 3,27 kg

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50 Btw BE0430173917

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Ar#kel: 100800 Lonny Sun Color Black Blue 55 stuks 1,485 kg

Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen Tel. 03 348 24 50 Btw BE0430173917

Klant: Ode+e Lune+es Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Ar#kel: 100900 Silvia Sun Color Green 60 stuks 1,68 kg


Silhouette Benelux nv

GROOTHANDEL IN BRILMONTUREN

Jan van Gentstraat 1/50 2000 ANTWERPEN Tel. 03 348 24 50 E-mail: office@be.silhouette.com Website: www.silhouette-group.com

OdetteLunettes.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

ING 393-0076930-01 IBAN: BE 43 3930 0769 3001 – BIC: BBRUBEBB KBC 434-0124631-87 IBAN: BE 67 4340 1246 3187 – BIC KREDBEBB

Datum

Leveringsdatum 20XX-06-20

Bestelnr. 723738

Leveringsbon LB107055 / 9208

Vtg. 03

Nr. btw klant

BE 0000.000.097

VA N

20XX-05-20

IN

RPR Antwerpen BTW BE 0430 173 917 BNP Paribas Fortis 293-0145337-86 IBAN: BE78 2930 1453 3786 – BIC: GEBABEBB

Hoeveelheid

100200 100300 100400 100500 100600 100700 100800 100900

50 25 40 35 85 20 55 60

Omschrijving

TVZN-012041 (18/05/20XX)

Malony sun color Black Avalon sun color Black Gold Brooke sun color Black Blue Chevalier sun Blue Grey Cyrus sun color Champagne Isaac sun color Silver Lonny sun color Black Blue Silvia sun color Green

Gewicht per stuk 27 gram 29 gram 30 gram 26 gram 26 gram 31 gram 27 gram 28 gram

1/1

Totaal in kg 1,35 0,725 1,20 0,91 3,27 0,62 1,485 1,68

©

Artikel

Pagina

THEMA 2

LEVEL 3

69


Silhouette Benelux nv Jan van Gentstraat 1/50 2000 Antwerpen

Nijverheidslaan 92/5, 2160 WOMMELGEM 4 mei 20xx, 15u DHL Express Service Center Bergstraat 38, Poort West-Limburg 282 3945 HAM

IN

OdetteLunettes.edu Nijverheidslaan 92/5 2160 WOMMELGEM

Leveringsbon LB 107055 / 9208

©

VA N

Aantal colli: 8 Brillen Gewicht: 11,24 kg

2

70

THEMA 2

Je voert een kwalitatieve controle uit in de volgende winkels. Wat zou die kwalitatieve controle, naast controle op beschadiging, in de onderstaande winkels kunnen inhouden?

Torfs:

Carglass:

Zandfabriek:

Supermarkt of buurtwinkel:

LEVEL 3


Good to know

VA N

IN

In sommige winkels scannen de medewerkers de binnenkomende goederen bij het controleren. De scanner is verbonden met een softwareprogramma. Wanneer de goederen gescand zijn, kan het programma nauwkeurig zien welke goederen er allemaal binnen zijn gekomen, welke vergeten zijn of welke verkeerd geleverd zijn. De werknemer moet enkel met de scanner de barcode van de artikelen scannen. En het kan nog makkelijker. Duurdere producten zijn soms voorzien van chips aan het product. Die computerchips worden, dankzij RFID – Radio Frequency Identity, door ontvangers in het magazijn gescand wanneer ze binnenkomen. De RFID-chips kunnen aan de binnenkant van de doos zitten. Het softwareprogramma heeft zo meteen alle nodige informatie van de binnengekomen artikelen.

Re-explore 4—

Welke pictogrammen kunnen van belang zijn bij het ontvangen van goederen?

Behandelingspictogrammen en gevarenpictogrammen

©

Fabrikanten of leveranciers kleven op de verpakking of omverpakking van een artikel weleens behandelingspictogrammen of gevarenpictogrammen. Behandelingspictogrammen vertellen op welke manier je het artikel moet behandelen. Voorbeelden zijn ‘voorzichtig behandelen’, ‘breekbaar’ … Gevarenpictogrammen duiden op mogelijke gevaren zoals ontploffingsgevaar of bijtend product.

THEMA 2

LEVEL 3

71


De klas werkt in twee groepen. Je gaat een presentatie maken. Groep 1 a b c d

Groep 2

maakt een presentatie van de behandelingspictogrammen.

maakt een presentatie van de gevarenpictogrammen.

Zoek de juiste afbeeldingen. Download de afbeeldingen. Voeg de afbeeldingen toe aan een presentatie en vermeld de verklaringen. Stel je presentatie voor aan de leerlingen van het 3e of 4e jaar. OVERZICHT BEHANDELINGSPICTOGRAMMEN

Opgepast Bijtende producten Ontplofbaar Brandbaar Schadelijk voor het milieu Giftig Gassen onder druk Schadelijk voor de gezondheid van de mens

VA N

IN

Breekbaar Droog houden Beschermen tegen warmte/zon en/of licht Deze zijde naar boven houden Geen mes gebruiken Niet stapelen

OVERZICHT GEVARENPICTOGRAMMEN

Explore 5— Wat zijn de vereisten bij het ontvangen van voeding?

Regels voor werken met voeding

Wanneer je de kwaliteit van de levering evalueert, moet je rekening houden met beschadigingen, gebreken en aantastingen. Dat is zeker het geval bij voeding. Wanneer je werkt met voeding, dien je de volgende regels in acht te nemen: Let op je persoonlijke hygiëne. Was je handen volgens de instructies. Zorg dat materialen en werkplaatsen schoon en gedesinfecteerd zijn als je iets klaarmaakt. Controleer en registreer de temperatuur van producten in koelingen en vriezers. Vul de vakken volgens FIFO en let op de houdbaarheidsdatum. Ken het verschilt tussen THT en TGT. Werk zorgvuldig bij de bereiding van voedsel en denk aan de werkvolgorde, temperatuur en kruisbesmetting. Weet wat je moet doen tegen ongedierte. Sla producten op volgens de regels. Scheid afval.

©

Good to know FIFO betekent first in, first out. Dat wil zeggen dat producten die eerst binnenkomen ook eerst weer naar buiten gaan. Een voorbeeld van FIFO zijn producten met een beperkte houdbaarheidsdatum zoals melk.

72

THEMA 2

LEVEL 3


Traceerbaarheid van voeding De traceerbaarheid garandeert de consumenten veilige voedingsmiddelen. Wanneer er besmettingsgevaar is, zorgt een goed georganiseerde traceerbaarheid ervoor dat het probleem beperkt blijft met bijvoorbeeld het uit de handel nemen van een product. Ook goederen die misschien niet besmet zijn, worden uit de handel genomen. De traceerbaarheid zorgt er ook voor dat de oorzaak van het probleem kan worden achterhaald. Waar is er iets misgelopen met het product?

1

IN

Om voedingsmiddelen veilig te consumeren, hebben ze een houdbaarheidsdatum. De kwaliteit van het product is gegarandeerd zolang de verpakking intact blijft. Eens geopend, wordt het voedingsmiddel een kwetsbaar product en vervalt de aangegeven houdbaarheidsdatum. Dan houdt de garantie op.

Welke van de volgende vermeldingen is verplicht op het etiket? Zoek een antwoord op de volgende vragen via de website van het FAVV en de informatie die je vindt bij het onlinelesmateriaal.

VA N

de verkoopbenaming de lijst van ingrediënten energetische waarde (aantal calorieën) de hoeveelheid van de ingrediënten of categorieën ingrediënten de netto hoeveelheid het gewicht van de verpakking de datum van minimale houdbaarheid de bijzondere bewaarvoorschriften en gebruiksvoorwaarden de (handels)naam en het adres van de fabrikant of van de verpakker de plaats van oorsprong of herkomst de prijs van het artikel de eventuele gebruiksaanwijzing de streepjescode   het effectieve alcoholvolumegehalte voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 %

Op welke manier wordt de houdbaarheidsdatum van voedsel aangegeven? a

De houdbaarheidsdatum bestaat uit

b

Verbind de houdbaarheid met de juiste vermelding.

©

2

HOUDBAARHEID

VERMELDING

A

Voor voedsel dat minder dan drie maanden houdbaar is

1

Enkel jaar vermelden volstaat

B

Bij voedsel dat tussen drie maanden en 18 maanden houdbaar is

2

Enkel dag en maand vermelden volstaat

C

Bij voedsel dat langer dan 18 maanden houdbaar is

3

Enkel maand en jaar vermelden volstaat

THEMA 2

LEVEL 3

73


c

Op welke van de levensmiddelen moet verplicht een houdbaarheidsdatum staan? Kruis aan.

© Shutterstock / embrun

© Shutterstock / Linda Bestwick

verse groenten

gesneden diepvriesgroenten

IN

groenten in blik

© Shutterstock / Keith Homan

© Shutterstock / MAHATHIR MOHD YASIN

doos ijs

© Shutterstock / Yuri Samsonov

© Shutterstock / AlenKadr

kauwgom

VA N

pak suiker

© Shutterstock / AlenKadr

©

fles frisdrank

© Shutterstock / Cember Tech

zout

74

THEMA 2

LEVEL 3

sterke drank van minstens 31 %

© Shutterstock / DenisMArt

diepvriespizza

appeltaart van de bakker

© Shutterstock / Carlos Yudica

olijfolie


Re-explore 6—

Welke ladingdragers worden gebruikt bij de opslag van goederen?

Ladingdragers Wanneer je de goederen ontvangen en gecontroleerd hebt, kun je de goederen opslaan. In sommige gevallen moet je de goederen nog eerst ompakken, voorzien van etiketten of extra verpakking. Wanneer er dozen binnenkomen die je moet opslaan, kun je die ofwel rechtstreeks in een rek of eerst op een pallet stapelen om vervolgens in een rek of op de grond op te slaan. Er zijn verschillende soorten palletten: palletten op basis van materiaal: – hout – kunststof – metaal, staal – aluminium – karton

palletten op basis van insteek van vorken: – vier-weg – twee-weg

palletten met gesloten of open onderdek nestbare pallets (houtvezelpallet)

VA N

IN

Naast palletten zijn er ook verschillende soorten transportbakken waarin goederen vervoerd of opgeslagen worden. Ook hier kun je een onderscheid maken: op basis van soort materiaal: – metaal – kunststof

op basis van soort bodem: – gesloten bodem – geperforeerde bodem (met gaatjes)

met of zonder deksel inhoud van de bak

©

Daarnaast zijn er ook nog rolcontainers. Zo heb je rolcontainers:

met 2 hekken met 3 hekken met 4 hekken anti-diefstal kleding rolcontainer thermo-rolcontainer

THEMA 2

LEVEL 3

75


De klas werkt in drie groepen. a

Elke groep maakt een affiche in Canva of een ander DTP-pakket op A3-formaat.

Groep 1 maakt een affiche of infographic van minstens 12 verschillende soorten palletten. Vermeld bij elke afbeelding ook kort de soort pallet. Groep 2 maakt een affiche of infographic van minstens 12 verschillende soorten transportbakken/ magazijnbakken. Vermeld bij elke afbeelding ook kort de soort magazijnbak. Groep 3 maakt een affiche of infographic van minstens 12 verschillende soorten rolcontainers. Vermeld bij elke afbeelding ook kort de soort rolcontainer. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Presente er jouw affiche aan de klas. Van elke groep wordt de beste affiche verkozen. Deze affiche licht je vervolgens toe aan de leerlingen van het 3e of 4e jaar.

Re-explore 7—

IN

b c d

Welke opslagmethodes worden gebruikt bij de opslag van goederen?

VA N

Goederen moeten worden opgeslagen in het winkelmagazijn. Een winkelmagazijn is meestal niet erg groot omdat de meeste goederen meteen in de verkoopruimte zelf worden geplaatst. De meest gebruikte opslagmethoden of stellingen vind je hieronder. Welke stellingen zag je zoal tijdens het werkplekleren of de stage? Bespreek klassikaal.

©

PALLETSTELLING

LEGBORDSTELLING

© Shutterstock / Yau Ming Low

GROND­ OF BLOKSTAPELING

© Shutterstock / sarawuth wannasathit

76

THEMA 2

LEVEL 3

A­STELLING


Explore 8— Welke basisrekenvaardigheden kunnen van belang zijn bij het ontvangen van goederen?

Op diddit vind je onder andere handige tabellen om lengtematen, inhoudsmaten en gewichtsmaten om te zetten. Gebruik die tabellen, indien nodig, om de volgende vragen op te lossen. a

Op een pallet staan verschillende dozen. Op deze dozen staat telkens het gewicht geschreven. Een medewerker wil deze pallet uit de vrachtwagen halen met een handpallettruck die 1 ton kan dragen. Is dat mogelijk? Hieronder vind je een schets van de situatie:

Op 3 dozen staat een gewicht vermeld van 50 000 gram. 4 dozen hebben elk een gewicht van 55 kg. 2 dozen hebben elk een gewicht van 40 000 dg. 4 dozen hebben elk een gewicht van 18 000 000 mg. 3 dozen hebben elk een gewicht van 16 kg. 6 dozen hebben elk een gewicht van 45 000 gram. 5 dozen hebben elk een gewicht van 500 dg.

VA N

IN

1

In een rek in het magazijn zijn er plaatsen voor 60 dozen. In elk vak wordt slechts 1 doos geplaatst. Een vak heeft de volgende afmetingen: breedte 1,40 meter, hoogte 1,20 meter, diepte 1,40 meter. De dozen moeten ook rechtop staan. Ze kunnen niet op hun rug of hun zijde gelegd worden.

©

b

THEMA 2

LEVEL 3

77


Hier is een lijst met verschillende dozen die binnenkomen in het magazijn. Welke passen in een vak in de stelling? Kruis aan. DOOS

breedte: 150 cm, hoogte: 100 cm, diepte: 150 cm

2

breedte: 1 300 mm, hoogte: 1 100 mm, diepte: 1 250 mm

3

breedte: 14 dm, hoogte: 11 dm, diepte: 15 dm

4

breedte: 0,13 dam, hoogte: 0,14 dam, diepte: 0,12 dam

5

breedte: 130 mm, hoogte: 110 cm, diepte: 15 dm

6

breedte: 125 cm, hoogte: 900 mm, diepte: 13 dm

7

breedte: 130 cm, hoogte: 95 cm, diepte: 125 cm

8

breedte: 11 dm, hoogte: 13 dm, diepte: 1450 mm

IN

1

PAST HET?

Stel: op jouw school kun je smoothies verkopen in de schoolwinkel. Voor een banaansinaasappelsmoothie heb je 200 ml versgeperst sinaasappelsap nodig. Uit een sinaasappel haal je 100 ml sinaasappelsap. Bij een nabijgelegen supermarkt kun je sinaasappelen bestellen, zodat je die in de pers in de winkel kunnen persen. Na onderzoek en bevraging blijkt dat je 120 smoothies zult kunnen verkopen.

VA N

c

AFMETINGEN DOOS

Hoeveel milliliter heb je nodig?

Hoeveel liter is dit?

Hoeveel sinaasappelen zul je dus moeten bestellen?

Groothandel Bidfood heeft in de winkel de gewone verkoopruimte en daarnaast een gekoelde ruimte en een diepvriesruimte. In de winkel zelf bedraagt de temperatuur ongeveer 18 graden Celsius. In de koeling bedraagt de temperatuur 6 graden en in de diepvriesruimte -20 graden Celsius. Bereken de onderlinge temperatuurverschillen.

©

d

Verschil winkel en koeling:

Verschil winkel en diepvries:

Verschil diepvries en koeling:

78

THEMA 2

LEVEL 3


e

Een kledingwinkel krijgt tweemaal per week nieuwe kledingstukken geleverd. Iedere levering telt zo’n 200-tal kledingstukken per levering. Gemiddeld gezien blijkt dat na controle 2 % van de kleding moet worden teruggestuurd omdat het niet juist of beschadigd is. Hoeveel kledingstukken moeten er per maand teruggestuurd worden? Een winkel houdt een grote actie van koffie. Op het koffiemerk Lavazza wordt 50 % korting gegeven. De winkel verwacht veel verkoop. Ze verwachten zeker 500 pakken van een halve kilogram te verkopen op 1 week. De normale prijs zonder korting bedraagt 7,20 euro per kg. Hoeveel omzet zal er op een week binnenkomen?

VA N

TO THE POINT

IN

f

Stappen in goederenontvangst 1 Goederen lossen en in het magazijn plaatsen 2 Goederen controleren 3 Vrachtbrief of CMR tekenen 4 Goederen verplaatsen naar winkelmagazijn of opslagruimte 5 Goederen eventueel ompakken, prijzen, beveiligen

Documenten om levering te controleren CMR of vrachtbrief Pakbon (leveringsbon, zendnota) Factuur Bestelbon of orderbevestiging

De controle van de levering

©

CONTROLE ENERZIJDS

kwantitatief of kwalitatief

CONTROLE ANDERZIJDS integraal of steekproefsgewijs

Interne transportmiddelen om goederen te ontvangen en te transporteren: een handpallettruck een mobiele heftafel of magazijnwagen rolcontainer steekwagen kledingrek

THEMA 2

LEVEL 3

79


Behandelingspictogrammen en gevarenpictogrammen BEHANDELINGSPICTOGRAMMEN

opgepast bijtende producten ontplofbaar brandbaar schadelijk voor het milieu giftig gassen onder druk schadelijk voor de gezondheid van de mens

IN

breekbaar drooghouden beschermen tegen warmte/zon en/of licht deze zijde boven geen mes gebruiken niet stapelen

GEVARENPICTOGRAMMEN

VA N

De verplichte vermeldingen op een etiket: verkoopbenaming lijst van ingrediënten hoeveelheid van de ingrediënten of categorieën ingrediënten nettohoeveelheid datum van minimale houdbaarheid bijzondere bewaarvoorschriften en gebruiksvoorwaarden (handels)naam en het adres van de fabrikant of van de verpakker plaats van oorsprong of herkomst eventuele gebruiksaanwijzing effectief alcoholvolumegehalte voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 % Opslag van goederen Wanneer je de goederen ontvangen en gecontroleerd hebt, kun je de goederen opslaan. In sommige gevallen moet je de goederen eerst ompakken, voorzien van etiketten of extra verpakking. Wanneer er dozen binnenkomen die opgeslagen moeten worden, kun je die ofwel rechtstreeks in een rek plaatsen of ze eerst op een pallet stapelen om vervolgens in een rek of op de grond op te slaan.

©

Verschillende soorten palletten: palletten op basis van materiaal palletten op basis van insteek van vorken palletten met gesloten of open onderdek nestbare pallets

80

THEMA 2

LEVEL 3


Naast palletten zijn er ook verschillende soorten transportbakken waarin je goederen kunt vervoeren of opslaan. Ook hier kun je een onderscheid maken: op basis van soort materiaal op basis van soort bodem: met of zonder deksel inhoud van de bak Daarnaast zijn er ook nog rolcontainers.

Ken jij de andere pictogrammen in het magazijn?

VA N

Action 1—

IN

Dozen, bakken en palletten kun je opslaan in: een palletstelling een blok- of grondstapeling legbordstelling A-stelling

De klas werkt in drie groepen. Je gaat samen een presentatie maken. Groep 1

a b c d e

maakt een presentatie van de verbodsborden.

Groep 2

maakt een presentatie van de pictogrammen voor persoonlijke beschermingsmiddelen.

Groep 3

maakt een presentatie van de waarschuwingspictogrammen.

Werk samen en verdeel de werkzaamheden over je groep. Zoek de juiste afbeeldingen en zoek telkens nog drie andere voorbeelden dan in je lijst. Download de afbeeldingen. Voeg de afbeeldingen toe aan een presentatie en vermeld de verklaringen. Stel je presentatie voor aan de leerlingen van het 3e of 4e jaar.

©

VERBODSBORDEN

Verboden voor voetgangers Verboden voor onbevoegden Verboden te roken Verboden te blussen met water Verboden aan te raken Verboden handschoenen te dragen

PICTOGRAMMEN PBM

WAARSCHUWINGSBORDEN

Veiligheidsschoenen dragen verplicht Verplicht mondmasker te dragen Verplicht veiligheidshelm te dragen Verplicht veiligheidsbril te dragen Verplicht veiligheidsharnas te dragen Verplicht gehoorbescherming te dragen

Opgepast elektrische spanning Opgepast hangende lasten Opgepast slipgevaar Opgepast heftrucks Opgepast explosieve stoffen Opgepast bijtende stoffen Opgepast vallen door hoogteverschil Opgepast giftige stoffen Opgepast schadelijke stoffen THEMA 2

LEVEL 3

81


Action 2— 1

Kun je berekeningen maken bij goederenontvangst en -opslag?

Snel tellen: Hoeveel dozen staan er wellicht op de pallet?

Een stelling of rek in het magazijn is 2,80 meter lang en 3 meter hoog. Er zijn 3 niveaus of 3 leggers in deze palletstelling. Op elk niveau kunnen 3 palletten staan. Elke pallet mag maximaal 250 kg wegen. Op elk niveau kan er 750 kg liggen. Er kunnen dus 9 palletten in dit rek, met elk een maximaal gewicht van 250 kg.

©

2

VA N

B

Maxmimale belasting pet liggerniveau 750 kg www.palletstelling.nl 82

THEMA 2

IN

C

A

LEVEL 3


Het rek is volledig leeg. De volgende dozen komen binnen. Bekijk het gewicht van de dozen in de tabel. Verdeel de dozen over de 9 palletten. a b

Noteer per pallet de letters van de dozen. Noteer ook bij elke pallet het totale gewicht. DOOS

DOOS

DOOS

24 kg

B

49 000 g

C

45 000 000 mg

D

2 555 dag

E

15 000 000 mg

F

242 dag

G

3 950 dag

H

625 200 dg

I

5 056 000 cg

J

62 500 g

K

46 200 g

L

29 kg

M

46 200g

N

513 300 dg

O

50 500 g

P

46 000 dg

Q

19 555 g

R

500 000 dg

S

510 000 dg

T

4 288 000 cg

U

4 898 000 cg

V

335 hg

W

5 150 dag

X

400 000 dg

Y

1 699 900 cg

Z

3 560 000 cg

AA

4 956 000 cg

AB

49 250 000 mg

AC

506 000 dg

AD

52 500 g

AE

48 000 000 mg

AF

43 200 g

AG

49 500 g

AH

3 8690 g

AI

2 986 000 cg

AJ

4 322 000 cg

AK

47 250 000 mg

AL

2 950 dag

AM

4 865 000 cg

AN

395 000 dg

AO

51 300 g

AP

42 250 000 mg

AQ

355 600 dg

AR

4 621 000 cg

AS

332 000 cg

AT

46 800 g

AU

39 490 000 mg

AV

2 247 dag

AW

495 500 dg

AX

425 000 dg

AY

21 570 000 mg

©

VA N

IN

A

THEMA 2

LEVEL 3

83


PALLET 1

PALLET 2

PALLET 4

PALLET 5

PALLET 9

VA N

PALLET 8

Kun je berekeningen maken voor de retail?

Reken met kilo’s. Een klant koopt enkele producten waarvan de prijs per kilo is gegeven. De klant koopt echter niet exact 1 kg. Bereken het bedrag dat de klant moet betalen. Rond af op twee cijfers na de komma. Gebruik eventueel een rekenmachine.

PRIJS PER EENHEID

GEKOCHTE HOEVEELHEID

1,54 euro per kg

842 gram

2

6,85 euro per kg

1,89 kg

3

2,95 euro per kg

680 gram

4

18,10 euro per kg

2 850 mg

5

2,60 euro per kg

1,20 ton

PRODUCT

©

1

THEMA 2

Action 3—

84

PALLET 6

IN

PALLET 7

1

PALLET 3

LEVEL 3

TE BETALEN BEDRAG


Reken met liters. In een verfspeciaalzaak kun je verf kopen per centiliter. Zo kun je verspilling tegengaan. Hieronder vind je hoeveel verf enkele klanten gekocht hebben alsook de prijs per liter. a

Bereken het bedrag dat de klant moet betalen. Rond af op twee cijfers na de komma.

KLANT

b

GEKOCHTE HOEVEELHEID

PRIJS PER EENHEID

1

15,40 euro per liter

4 liter

2

22,60 euro per liter

200 centiliter

3

4,90 euro per liter

20 deciliter

4

12,50 euro per liter

1,20 decaliter

5

32,50 euro per liter

TE BETALEN BEDRAG

IN

2

5 liter en 80 centiliter

Klanten 2 en 5 zijn trouwe klanten en krijgen standaard 20 % korting. Hoeveel moeten zij na de gegeven korting betalen? Rond af op twee cijfers na de komma. klant 2:

VA N

3

klant 5:

Reken met lengtes en percentages. Je loopt stage in een tuincentrum. Je staat aan de kassa. Een klant koopt een houten tuinafsluiting. De prijs is 120,00 euro per plaat. Een plaat is 2 meter lang en 2 meter hoog. De klant koopt 34 stuks. Vanaf 30 stuks krijgen klanten 10 % korting. Bereken het bedrag dat de klant moet betalen. Rond af op twee cijfers na de komma.

Ken jij de hygiëneregels bij het werken met voedsel?

©

Action 4— 1

In Explore 5 heb je 10 regels geleerd waar je rekening mee moet houden wanneer je werkt met voedsel in een supermarkt. Via diddit vind je meer informatie over deze 10 regels. De klas werkt in 10 groepen. Elke groep of elke leerling neemt een regel voor zijn rekening. a b c

2

Je legt deze hygiëneregel uit aan de hand van een presentatie of een affiche. Gebruik hiervoor afbeeldingen. Stel je werk voor aan de rest van de klas. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Maak nu de test die je terugvindt op diddit.

THEMA 2

LEVEL 3

85


Action 5—

Wat zijn enkele belangrijke voedselweetjes wanneer je in de retail werkt?

Deze Action bestaat uit twee delen. Deel 1

Allergenen

IN

Wanneer je in een supermarkt werkt, kan het zijn dat klanten op zoek zijn naar vegan producten. Vegan producten zijn producten waarbij er geen dierlijke elementen worden gebruikt, zoals eieren, vlees, koemelk … Die producten worden niet alleen door veganisten gebruikt. Soms moeten mensen dierlijke producten vermijden door allergieën. Zo kunnen kinderen en volwassenen bijvoorbeeld een plotselinge, hevige reactie (anafylactische shock) krijgen wanneer ze koemelk consumeren. Het is daarom belangrijk dat je weet, wanneer je in de horeca of in een supermarkt werkt, welke de allergenen zijn. Bestudeer de volgende etiketten van de voedingsmiddelen. Op al deze etiketten staan een of meerdere allergenen op. Welke allergenen bevat het product? Zet de letter van het product bij de allergeen in de tabel.

VA N

A

Aïki instant noedels met currysmaak 67,6 g Ingrediënten van het droge product: instant NOEDELS 88% [TARWEBLOEM (GLUTEN), palmolie, zout, gemodificeerd zetmeel, smaakversterker: E621, rijsmiddelen: E500, E501 en E451], kruidenpoeder 11% [zout, smaakversterkers: E621 en E635, suiker, aardappelzetmeel, rode paprika, SOJA-EIWIT in stukjes, glucosestroop, currypoeder 3,4% (bevat MOSTERD), aroma’s, wortel, maltodextrine, paprikapoeder, peterselie, gistextract, specerij, palmoliepoeder, lookpoeder, prei, gefrituurde uiensappoeder (uiensapconcentraat, maltodextrine, zonnebloemolie), SELDERIJPOEDER, zonnebloemolie, kleurstof: E100]. Kan melk, eieren, schaaldieren, vis, sesam, weekdieren, zwaveldioxide en sulfieten bevatten.

©

B

86

THEMA 2

LEVEL 3

Colruyt Hazelnoten-rozijnen brood 500 g

Ingrediënten: TARWEbloem, 14 % HAZELNOTEN, 14 % rozijnen, water, gist, SOJAgrit, zonnebloempitten, HAVERvlokken, TARWEmoutvlokken, blauw maanzaad, zout, gepeld SESAMzaad, TARWEmoutmeel, TARWEgluten, dextrose, weipoeder (bevat MELK), TARWEmoutmeel, emulgatoren (E472e, E481), plantaardige oliën (koolzaad, raapzaad), TARWEzuurdesempoeder, meelverbeteraar (E300), aroma, antioxidant (E300).


C Lotus Krokante wafels Chocolade 184 g

D

IN

Ingrediënten: TARWEbloem, suiker, chocolade 22% (suiker, cacaomassa, cacaoboter, boterolie (MELK), emulgatoren (SOJAlecithine en E476)), plantaardige oliën (palm*, raap), scharrelEIEREN, zout, aroma, emulgator (SOJAlecithine). *van duurzame en gecertificeerde plantages.

Kellogg’s Extra Choc Almond Bar 4 x 32 g

VA N

INGREDIËNTEN: Geroosterde PINDANOTEN (31%), chocolade (16%) (suiker, cacaomassa, cacaoboter, emulgator {SOJALECITHINE}, vanille-extract), geroosterde AMANDELEN (10%) (AMANDELEN, zout), glucosesiroop, VOLKORENHAVER (6.5%), chocolade (5%) (cacaomassa, suiker, magere cacaopoeder, dextrose, cacaoboter, emulgator {zonnebloemlecithine}), suiker, fructose, gedroogde kokosnoot, rijstbloem, dextrose, palmolie, bevochtigingsmiddelen (glycerol, sorbitol), rijstzemelen, melasse, zout, HAZELNOTEN, CASHEWNOTEN, gecondenseerde volle MELK met suiker (MELK, suiker), emulgator (SOJALECITHINE), rozemarijnextract, rijstextract.

E

©

Heinz ketchup

Ingrediënten: Tomaten (148 g per 100 g Tomato Ketchup), azijn, suiker, zout, specerij- en kruidextracten (bevat SELDERIJ), specerij

© Shutterstock / abimages

THEMA 2

LEVEL 3

87


F KNORR superbouillon 12 X 6 L

IN

Ingrediënten: Zout, smaakversterker (E621, E631, E627), aroma, palmvet, aardappelzetmeel, kippenvet, (kippenvet, antioxidant E392), volledig gehard palmvet, rundvleespoeder 2,3%, uipoeder¹ 1%, peterselie¹ 0,2%,wortel¹ 0,2%, kurkuma, karamelsiroop, maltodextrine. ¹ op duurzame wijze geteeld.

G

VA N

Everyday Paella royale 1,5 kg – diepvries

Ingrediënten: 46 % gele rijst (gekookte rijst, kurkuma), 12 % kip [kippenvlees, zout, antioxidant (E331)], 7 % ALASKA POLLAK, 6 % erwten, 5 % chorizo [varkensvlees, varkensvet, zout, MELKeiwitten, zetmeel, specerijen, aroma, rookaroma, stabilisator (E451), antioxidant (E301), conserveermiddel (E250), kleurstoffen (E160a, E160c)], 4 % uien, 4 % rode paprikas, 4 % GARNALEN, 4 % MOSSELEN, 3 % tomaten, 2 % INKTVIS, plantaardige olie (zonnebloem), zout, kleurstof (E100), LACTOSE, dextrose, specerijen, aroma’s (bevat VIS en SCHAALDIEREN), maltodextrine, kruiden- en groenteextracten (bevat SELDERIJ), voedingszuur (E330).

ALLERGEEN

ALLERGEEN

schaalvruchten

schaaldieren

selder

©

gluten

eieren

mosterd

vis

sesamzaad

soja

sulfiet

melk en zuivel

weekdieren

pinda

88

PRODUCT

THEMA 2

LEVEL 3

PRODUCT


Deel 2

FAVV

©

VA N

IN

Het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) integreert alle controlediensten, bevoegd voor de hele voedselketen. Het controleert bijvoorbeeld levensmiddelen, diervoeders en meststoffen en is onder andere verantwoordelijk voor de preventie en bestrijding van dierenziekten. Zo zal het FAVV melden wanneer er bepaalde goederen uit de rekken moeten worden gehaald. Ze noemen dit productterugroepingen.

a b c d

Ga naar de website van FAVV en zoek op productterugroepingen. Neem een kopie of een schermafdruk van de productterugroepingen van de laatste weken. Zorg voor minstens vijf voorbeelden. Verwerk je voorbeelden in een tekstverwerker. Noteer in een zin of steekwoord de aanleiding van de terugroeping. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 2

LEVEL 3

89


Action 6—

Welke opslagmethoden zijn er?

© Shutterstock / Gagarin Iurii

MORE

1

E

R diddit de Engelse teksten over ZARA. Je kunt de vragen ook met een tekstverwerker MOop Lees beantwoorden. a

Omschrijf Fast Fashion.

b

Wat is JIT en wat is het voordeel?

©

MORE

Hoe verloopt de logistiek van ZARA?

VA N

Action 7—

IN

Bekijk de afbeeldingen. Welke opslagmethoden zie je hier? Noteer.

90

THEMA 2

c

Wat zorgt voor een concurrentieel voordeel voor ZARA?

d

Hoe kun je toelichten dat ZARA ‘agile’ is?

LEVEL 3


Op welke manier gebruikt ZARA het Pull-systeem?

f

De Kaizen-methode komt uit Japan en betekent eigenlijk ‘continue verbetering’. Hoe past ZARA dit toe?

g

Op welke manier gebruikt ZARA klantenfeedback?

h

Hoe werkt de supply chain van ZARA? Noteer je antwoord in een tekstverwerker. Voorzie je antwoord van gedetailleerde stappen en cijfers.

i

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

IN

e

Action 8—

Werkplekleren: goederen lossen, controleren en opslaan in een supermarkt

1

Je gaat een levering lossen, controleren en de goederen eventueel opslaan. Deze opdracht voer je uit met je klas of individueel tijdens je stage in een supermarkt. Vraag vooraf of je een binnenkomende levering mee mag lossen, controleren en eventueel opslaan.

2

Aan het eind verwerk je al je informatie en foto’s in een presentatie. Je vindt hiervoor een steekfiche op diddit. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Werkplekleren: goederen lossen, controleren en opslaan in de retail

©

Action 9— 1

Je gaat een levering lossen, controleren en de goederen eventueel opslaan. Deze opdracht voer je uit met je klas tijdens het werkplekleren of individueel tijdens je stage. De opdracht vindt plaats in een andere winkel dan een supermarkt. Bijvoorbeeld:

2

schoenwinkel kledingwinkel tuincentrum parfumerie boekhandel …

Aan het eind verwerk je al je informatie en foto’s in een presentatie. Je vindt hiervoor een steekfiche op diddit. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. THEMA 2

LEVEL 3

91


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

Ik kan goederen ontvangen en controleren aan de hand van een vrachtbrief.

2

Ik kan goederen ontvangen en controleren aan de hand van een pakbon.

3

Ik kan een pakbon vergelijken met een bestelbon, factuur of orderbevestiging.

4

Ik kan goederen veilig opslaan.

5

Ik kan rekening houden met de behandelingspictogrammen.

6

Ik kan rekening houden met de gevarenpictogrammen.

7

Ik kan binnenkomend voedsel correct ontvangen en controleren.

8

Ik kan veilig werken met voedsel.

9

Ik kan voeding veilig opslaan.

IN

1

©

VA N

92

THEMA 2

LEVEL 3


Beeldwoordenboek Level 3 VERKLARING Dat zijn pictogrammen die tonen hoe je producten moet behandelen tijdens transport en opslag.

bestelbon

Dat is een soort reservering. Dat document vul je in wanneer de gekochte goederen niet meteen in handen van de koper komen of de diensten niet onmiddellijk worden uitgevoerd. Op het moment dat je de bestelling plaatst, is er sprake van een koopovereenkomst.

IN

behandelings­ pictogrammen

AFBEELDING

Beyntellus 18 2360 OUD-TURNHOUT

BESTELBON: 2012194504

Onlinebestelling 20xx-08-25

André reflecterende en waterdichte helmhoes

35665 Kleur: fluogeel

€ 2,43 x 500

€ 1 215,00

BEDRUKKING (VOORZIJDE – ZEEFDRUK) 1 kleur

€ 0,99 x 500

Instelkosten

1 kleur

VA N

Siliconen veiligheidsarmband

3283 Kleur: blauw Toeslagen: Milieubijdrage Toeslagen: Recupel

Siliconen veiligheidsarmband

3283 Kleur: rood Toeslagen: Milieubijdrage Toeslagen: Recupel

€ 495,00 € 495,00 € 0,00

SUBTOTAAL

€ 1 710,00

€ 2,88 x 500 € 0,114 x 500 € 0,01 x 500

€ 1 440,00 € 57,00 € 5,00

SUBTOTAAL

€ 1 502,00

€ 2,88 x 500 € 0,114 x 500 € 0,01 x 500

€ 1 440,00 € 57,00 € 5,00

BEDRUKKING (LABEL – TAMPONDRUK)

€ 155,00

1 kleur

€ 0,31 x 500

Instelkosten

1 kleur

€ 155,00 € 0,00

SUBTOTAAL

Facturatiegegevens

Aflevergegevens

€ 1 657,00

Totaal artikelen

€ 4 869,00

Bedrijfsnaam A.S.Adventure.edu Bedrijfsnaam A.S.Adventure.edu Drukproef ter controle Straat

Nijverheidsstraat

Straat

Nijverheidsstraat

Huisnr.

92/5

Huisnr.

92/5

Postcode

2160

Postcode

2160

Plaats

WOMMELGEM

Plaats

WOMMELGEM

Land

België

Land

België

BTW

BE0465 672 452

Verzending Totaal excl. btw

Gratis Gratis € 4 869,00

Btw 21 %

€ 1 022,49

Totaal incl. btw

€ 5 891,49

 Ja, ik heb de algemene voorwaarden gelezen en ga ermee akkoord. Tevens verwijzen wij u graag naar ons Privacystatement, waarin wij uitleggen hoe wij met uw gegevens omgaan. Binnen drie uur nadat wij uw bestelling hebben ingevoerd (en na ontvangst van uw EPS- / vectorbestand) sturen wij u een digitaal ontwerp toe. Uiteraard geheel gratis en vrijblijvend. Nadat u uw akkoord heeft gegeven, bedraagt de levertijd, tenzij anders vermeld, circa 8 werkdagen.

Deze pictogrammen waarschuwen voor de risico’s bij het vervoer, de opslag en het gebruik.

15

©

gevarenpictogrammen

THEMA 2

BTW BE0437.987.266 – RPR Antwerpen – KBC BE94 0015 1728 5114 BIC KREDBEBB – tel. 014 427 101 – turnhout@vanhelden.be

LEVEL 1

BEGRIP

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3

93


BEGRIP

VERKLARING

AFBEELDING

intergrale controle

Dat betekent dat je alle goederen controleert: een volledige controle.

interne transportmiddelen

Dat zijn transportmiddelen die in het magazijn gebruikt worden om goederen te verplaatsen en in of uit de rekken te halen.

kwalitatieve controle

Je voert deze controle uit om na te gaan of er geen beschadigingen zijn, of de artikelen niet bedorven zijn.

levering

VA N

kwantitatieve controle

Deze controle betekent dat je nagaat of de juiste aantallen geleverd zijn.

orderbevestiging

De verkoper bevestigt met dat document de bestelling. Zo weet de klant wat die besteld heeft en tegen welke voorwaarden. Bij een bestelling via het internet is een orderbevestiging verplicht.

© 94

THEMA 2

integrale controle

IN

steekproefcontrole

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3


BEGRIP pakbon -leveringsbon -zendnota

VERKLARING Dat is een document opgesteld door de verkoper of de leverancier en het zit bij de levering. Op dit document staan alle gegevens van de geleverde artikelen, zoals aantal, omschrijving en artikelcode.

AFBEELDING Silhouette Benelux nv

ING 393-0076930-01 IBAN: BE 43 3930 0769 3001 – BIC: BBRUBEBB KBC 434-0124631-87 IBAN: BE 67 4340 1246 3187 – BIC KREDBEBB

20XX-05-20

vrachtbrief – CMR

Dat document gebruik je wanneer de levering door een externe vervoerder gebeurt. Er staat op waar en wanneer de goederen geladen worden bij de leverancier en waar en wanneer hoeveel goederen gelost worden bij de klant.

Leveringsdatum 20XX-06-20

Artikel

Hoeveelheid

100200 100300 100400 100500 100600 100700 100800 100900

50 25 40 35 85 20 55 60

Bestelnr. 723738

Omschrijving

TVZN-012041 (18/05/20XX) Malony sun color Black Avalon sun color Black Gold Brooke sun color Black Blue Chevalier sun Blue Grey Cyrus sun color Champagne Isaac sun color Silver Lonny sun color Black Blue Silvia sun color Green

Leveringsbon LB107055 / 9208

Vtg. 03

Nr. btw klant

BE 0000.000.097

Gewicht per stuk 27 gram 29 gram 30 gram 26 gram 26 gram 31 gram 27 gram 28 gram

Pagina

1/1

Totaal in kg 1,35 0,725 1,20 0,91 3,27 0,62 1,485 1,68

levering

IN

Dat betekent dat je een representatief deel van de levering controleert en op basis hiervan een besluit neemt voor de hele levering.

OdetteLunettes.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

RPR Antwerpen BTW BE 0430 173 917 BNP Paribas Fortis 293-0145337-86 IBAN: BE78 2930 1453 3786 – BIC: GEBABEBB

Datum

steekproef­ controle

GROOTHANDEL IN BRILMONTUREN

Jan van Gentstraat 1/50 2000 ANTWERPEN Tel. 03 348 24 50 E-mail: office@be.silhouette.com Website: www.silhouette-group.com

integrale co

©

VA N

steekproefcontrole

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3

95


LEVEL 4 Welke aanvultechnieken zijn er? INTRO Bekijk aandachtig de afbeeldingen.

IN

1

20-09-20XX

30-09-20XX

30-09-20XX

VA N

20-09-20XX

-%

T TH

€ SUPE

X

20X

03/

17/

14 mrt 20XX

0XX

28/03/2

B

©

18.03.20XX

2

Wat zou jij noteren in de tekstballon?

3

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

96

THEMA 2

LEVEL 4

Welke aanvultechnieken gebruik je in de retail? Welke hef- en tiltechnieken pas je het best toe in de retail?


Re-explore 1—

Welke aanvultechnieken zijn er in de retail?

Aanvultechnieken De presentatie van de artikelen bepaalt mee de uitstraling van de winkel. Een leuke en overzichtelijke uitstraling trekt veel klanten aan. Klanten zullen regelmatig artikelen uit de vakken halen. Om te voorkomen dat er lege plekken ontstaan, moet je de artikelen aanvullen. Hiervoor hanteert de verkoper aanvultechnieken. De aanvultechnieken verlopen volgens het schappenplan van de winkel. Afhankelijk van het soort winkel kan dit verschillen. Zo zul je bijvoorbeeld in een voedingswinkel producten moeten koelen en in een non-foodwinkel niet.

minder producten hoeven te worden weggegooid minder voedselverspilling

©

VA N

IN

FIFO (first in, first out) is een aanvultechniek waarbij je de producten die nieuw binnenkomen achteraan plaatst. De oudere producten komen zo vooraan te staan en worden als eerste gebruikt. Het systeem zorgt ervoor dat producten niet bederven of over datum raken. Je gebruikt deze techniek voor producten die maar beperkt houdbaar zijn zoals vlees, groenten, zuivel ... Zo raken minder producten over datum. De FIFO-aanvultechniek biedt verschillende voordelen:

Een soortgelijke aanvultechniek is FEFO (first expired, first out). Bij dit systeem wordt gekeken naar de houdbaarheid van producten bij het ordenen van producten. Producten met de kortste houdbaarheidsdatum staan dan vooraan. De producten met de langste houdbaarheidsdata staan achteraan.

THEMA 2

LEVEL 4

97


TENMINSTE HOUDBAAR TOT (THT) EN TE GEBRUIKEN TOT (TGT) Voedselverspilling kun je tegengaan door rekening te houden met de datum van de producten in het schap:

1

VA N

IN

THT (Tenminste Houdbaar Tot): De THT geeft de datum aan tot wanneer de verkoper of producent van het product garandeert dat het product nog van goede kwaliteit is. Onder bepaalde voorwaarden mag een product na de THT­datum nog gebruikt worden. TGT (Te Gebruiken Tot): Deze aanduiding gebruikt de verkoper of producent voor producten die niet langer houdbaar zijn dan vijf dagen en tussen 0 en 6 graden Celsius. Na de aangegeven datum mag je het product niet langer gebruiken.

Van welke aanduiding zou jij de producten voorzien? Kruis aan. PRODUCT

TE GEBRUIKEN TOT

©

TGT: ...... / ...... / ......

© Shutterstock / Lifestyle Travel Photo

98

THEMA 2

LEVEL 4

TEN MINSTE HOUDBAAR TOT

THT ......

....

/ ...... / ..


2

Bekijk via diddit het videofragment over aanvullen. Zet de stappen in de juiste volgorde.

A

B

Maak het schap schoon met een doek.

Zet de artikelen in de winkelwagen of een mandje.

C Pak de nieuwe artikelen uit de doos en controleer de datum.

D

E

Pak de artikelen uit het schap.

IN

F

Controleer of de houdbaarheidsdatum niet verstreken is.

Zet de oude artikelen voor de nieuwe in het schap.

G

VA N

Plaats de nieuwe artikelen achteraan het schap.

STAP

1

2

3

4

5

6

7

HANDELING

Good to know

Je geeft in je opdrachten data altijd weer volgens de NBN-norm. In de praktijk zul je zien dat die NBN-norm niet altijd wordt gevolgd.

Zet de flessen verse melk juist in het koelrek volgens de FIFO-techniek. Het koelrek bestaat uit vijf rijen achter elkaar. Rij 1 is de voorste rij in het koelvak en rij 5 is de rij achteraan het koelvak. Rij 5 staat hier boven aan de pagina. Noteer telkens in welke rij de fles moet staan. Je vult het rek op 29 oktober 20XX. Let op: Kijk goed naar de verschillende houdbaarheidsdata.

©

3

THEMA 2

LEVEL 4

99


11-11-20XX

1-11-20XX

10-11-20XX

1-11-20XX

3-11-20XX

7-11-20XX

10-11-20XX

3-11-20XX

8-11-20XX

20-11-20XX

15-11-20XX

23-11-20XX

16-11-20XX

9-11-20XX

3-11-20XX

24-11-20XX

23-11-20XX

15-11-20XX

16-11-20XX

24-11-20XX

15-11-20XX

13-11-20XX

11-11-20XX

13-11-20XX

IN

14-11-20XX

VA N

RIJ 5

RIJ 4

©

RIJ 3

RIJ 2

RIJ 1

100 THEMA 2

LEVEL 4


De aanvuller in de supermarkt moet regelmatig de producten in het rek controleren op de houdbaarheidsdatum. Bekijk de producten, hun houdbaarheidsdatum en de datum waarop de aanvuller werkt en het product controleert. Mogen de onderstaande goederen in het rek blijven of moeten ze weg? Kruis aan.

IN

4

© Shutterstock / Mehaniq

THT: 25/12/20XX

Datum controle: 13 november 20XX

VA N

Datum controle: 12 november 20XX

THT: 7/11/20XX

©

mag in het rek blijven moet uit het rek

mag in het rek blijven moet uit het rek

© Shutterstock / Giuliano Del Moretto

THT: 7/12/20XX

THT: 6/12/20XX

Datum controle: 17 november 20XX

Datum controle: 20 november 20XX

mag in het rek blijven moet uit het rek

mag in het rek blijven moet uit het rek

THEMA 2

LEVEL 4 101


THT: 24/12/20XX Datum controle: 23 november 20XX

5

THT: 13/9/20XX

Datum controle: 25 november 20XX

mag in het rek blijven moet uit het rek

VA N

mag in het rek blijven moet uit het rek

© Shutterstock / DenisMArt

IN

© Shutterstock / Kelly vanDellen

Bekijk via diddit aandachtig het videofragment over de vakkenvuller. Wat loopt er fout?

Last in, first out (LIFO) en just in time (JIT)

©

Een supermarkt verkoopt ook goederen waar geen houdbaarheidsdatum op staat zoals batterijen. De aanvultechniek voor deze goederen is gebaseerd op het principe last in, first out (LIFO). De nieuwe goederen worden vooraan aangevuld en ook als eerste uit het rek genomen door de consument. Ook bij goederen waarvan de houdbaarheidsdatum zeer lang is, passen supermarkten die methode toe.

Supermarkten willen graag alles zoveel mogelijk vers aanbieden aan de klant. Maar veel verse producten betekent ook vaak veel verspilling. Om dit tegen te gaan, zijn er in de supermarkt kiosken waar men à la minute bereidt wat de klant wil. Denk hier bijvoorbeeld aan de sushi-kiosken. De medewerker bereidt de handgemaakte sushi ter plekke voor de klant. Die aanvultechniek noemt men just in time (JIT).

102 THEMA 2

LEVEL 4


Explore 2— Welke hef- en tiltechnieken past de winkelier het best toe? 1

Lees aandachtig het krantenartikel en bekijk via diddit het videofragment.

Rug te veel belast? Andere houding aannemen, a.u.b.: medewerkers van Oostendse Colruyt testen sensoren die trillen als ze op verkeerde manier tillen

IN

OOSTENDE Colruyt heeft samen met de Belgische start-up SpineWise uit Gent een nieuwe technologie uitgetest om winkelmedewerkers te sensibiliseren om meer ergonomisch te werken. Via sensoren op de werkkledij krijgen medewerkers biofeedback wanneer ze fysiek werk uitoefenen. Hierdoor worden ze zich meer bewust van hun houding en kunnen ze met meer aandacht voor ergonomie hun werk uitvoeren.

VA N

De 50-tal medewerkers van Colruyt Oostende hebben een maand lang sensoren van SpineWise op hun kraag en aan hun heup gedragen. De twee kleine ‘bakjes’ zijn amper voelbaar waardoor de medewerkers ook niet gehinderd worden tijdens hun werk. Ze voelen wel een kleine trilling op het moment dat ze een verkeerde houding aannemen. “De sensoren bewegen mee met het lichaam en meten de positie ten opzichte van een neutrale rechtopstaande positie. Zo meten we de bewegingen van de rug. Wanneer er een fysiek te belastende houding wordt aangenomen, dan geven de sensoren biofeedback via een klein trilsignaal”, licht Liesbeth Van Hauwermeiren, CEO bij SpineWise toe. De focus werd gelegd op de meest voorkomende bewegingen: tillen, reiken en bewegingen aan de kassa.

©

Mooie resultaten Elke week kregen de medewerkers ook een ‘rapport’ met daarop de resultaten. “Op die manier kregen de medewerkers feedback over welke houdingen ze vooral aannemen tijdens het werk en konden ze daaruit leren. Ik ben kinesist van opleiding en weet dat het heel moeilijk is om een andere houding aan te leren. Doordat de medewerkers nu een signaal kregen, werden ze eraan herinnerd dat ze beter door de knieën moeten gaan of niet mogen overstrekken.” Het proefproject heeft al meteen mooie resultaten. Er werden tot 30 procent minder fysiek belastende houdingen vastgesteld op het einde van de proefperiode. Uit de test kwamen ook enkele bijkomende voorstellen van de werknemers, die kunnen worden meegenomen naar de toekomst. Zo zal er onderzocht worden of er

een stappenteller geïntegreerd kan worden en of de biofeedback afgesteld kan worden op hoe belastend de beweging is, door bijvoorbeeld een iets sterker te signaal te voorzien bij een meer extreme beweging. Een nieuwe test wordt gepland in het najaar, in de Colruyt-winkel van Hoboken. Test Het is nog maar een test en het product is nog volop in ontwikkeling. “We moeten nog verder leren over hoe lang nodig is om een duurzame verandering teweeg te brengen”, licht Van Hauwermeiren nog toe. Colruyt is alvast tevreden met de eerste test. “Onze winkelmedewerkers zijn de hele dag in beweging: producten in de rekken plaatsen, klanten helpen aan de kassa … Natuurlijk willen we dat onze collega’s zo vlot mogelijk kunnen werken zonder hun lichaam te veel te belasten. We gaan daarom aan de slag met de learnings uit de eerste test, want we willen voortdurend blijven verbeteren om het welzijn op de winkelwerkvloer zo hoog mogelijk te houden”, zegt Rudi Dewulf, regiodirecteur bij Colruyt.

THEMA 2

LEVEL 4 103


Bovenkant formulier Onderkant formulier Bert Van Criekinge is gerant van de Colruyt in Oostende en is lovend over het project. “Het helpt echt wel. Als je aan het werken bent en het is druk, dan vergeet je op je houding te letten en via de

trillingen werd je er nu continu aan herinnerd waardoor je er ook meer gaat op letten. De klanten vroegen wel eens wat die sensoren precies waren, maar als we het eenmaal uitgelegd hadden, reageerden ze heel positief.”

Bron: HLN 2022-06-30

Wat heeft de onderneming SpineWise uitgetest in de Colruyt van Oostende?

groen

Hoe werkt het systeem?

blauw

Welke resultaten heeft het project al?

Hef- en tiltechnieken

IN

geel

©

VA N

Het aanvullen van de rekken in de winkel is een enorme fysieke belasting voor de aanvuller. Het is de bedoeling dat je zo ergonomisch mogelijk te werk gaat. Dat wil zeggen dat je werkt met een juiste werkhouding en voldoende mentale en fysieke herstelmomenten inlast tijdens het werken. Indien je dat niet doet, zul je blessures oplopen of lichamelijke klachten ontwikkelen. Tijdens het transporteren van goederen naar de winkelruimte moet je vaak veel duwen en trekken. Het is repetitief werk (werk met steeds dezelfde bewegingen) dat enorm belastend is voor het lichaam. Daarom pas je het best de juiste hef­ en tiltechnieken toe.

104 THEMA 2

LEVEL 4


IN

De Europese norm over het maximale gewicht dat een werknemer mag heffen, ligt op 25 kilogram. Maar de werkgever moet steeds rekening houden met aanvaardbare werkomstandigheden.

©

VA N

De optimale tilzone situeert zich tussen vuist- en ellebooghoogte. Zo kan iedereen met een rechte rug het gewicht optillen. Die zone is tussen 90 cm en 105 cm. Naarmate je hoger of lager tilt, zal het maximaal toelaatbare gewicht verminderen. Tussen knie- en schouderhoogte is respectievelijk 13 kg tot 20 kg aanvaardbaar. Boven schouderhoogte of onder kniehoogte zijn alleen lichte gewichten toegestaan. Hoe verder je het gewicht van je lichaam moet tillen, hoe lager het maximale gewicht. De werkgever is verplicht om werknemers te voorzien van voldoende vorming rond ergonomisch werken op de werkvloer.

Buig je knieën en hurk.

Gebruik je spieren in je benen en armen en niet je rug.

Houd voorwerpen dichtbij je lichaam. THEMA 2

LEVEL 4 105


Fout

Met welke houding til je het best? Noteer de juiste aanbeveling bij de afbeelding. Aanbevelingen: Fout Juist 1 Buig door je knieën. Fout Juist 2 Houd je rug recht. 3 Houd de last zo dicht mogelijk tegen je lichaam. Neem de last met gestrekte armen vast. 4 Zet je voeten naast en omheen de last. Juist 5 Vermijd draaiingenFout met je rug. Fout Juist

A

Fout

Juist

Fout

Juist

Fout

Fout

Juist

Fout

Juist

C

Fout

Juist

Juist

Fout

Juist

Fout

Juist

D

Juist

Fout

Juist

VA N

Fout

B

IN

2

Juist

Fout

Juist

Fout

Juist

Fout

Fout

Juist

Juist

Fout

Juist

E

Fout

Juist

Fout

Juist

©

Fout

Fout

AFBEELDING

AANBEVELING

106 THEMA 2

LEVEL 4

Juist A

Fout

Juist

Juist

B

C

D

E


In de winkel moeten er vaak zware artikelen worden verplaatst. Hiervoor kun je diverse interne transportmiddelen gebruiken om het werk te verlichten. Noteer bij elk intern transportmiddel de correcte benaming.

VA N

IN

3

©

© Shutterstock / salarko

THEMA 2

LEVEL 4 107


4

Bekijk via diddit het videofragment over heffen en tillen van lasten. a

Welke belangrijke houdingen kun je het best toepassen tijdens het heffen en tillen?

b

Waarom is voorovergebogen werken niet goed?

TO THE POINT

IN

VA N

Aanvultechnieken De aanvuller zorgt volgens een bepaald schappenplan voor een mooie presentatie van de artikelen in de winkel. Hierbij hanteert die aanvultechnieken: FIFO FEFO LIFO JIT

FIFO (first in, first out) is een aanvultechniek waarbij je de producten die nieuw binnenkomen achteraan plaatst. Hierdoor komen oudere producten vooraan te staan. FEFO (first expired, first out) is een aanvultechniek waarbij je kijkt naar de houdbaarheid van producten bij het ordenen ervan. Producten met de kortste houdbaarheidsdatum staan dan vooraan. De producten met de langste houdbaarheidsdata staan achteraan.

©

De FIFO-aanvultechniek biedt verschillende voordelen: minder producten over datum minder weggegooide producten minder voedselverspilling

108 THEMA 2

LEVEL 4


De supermarkt probeert voedselverspilling tegen te gaan door gebruik te maken van de volgende etiketten: THT (Tenminste Houdbaar Tot): De THT geeft de datum aan tot wanneer de verkoper of producent van het product garandeert dat het product nog van goede kwaliteit is. TGT (Te Gebruiken Tot): Deze aanduiding wordt gebruikt voor producten die niet langer houdbaar zijn dan vijf dagen en tussen 0 en 6 graden Celsius moeten worden bewaard. Na de aangegeven datum mag het product niet langer worden gebruikt. LIFO (last in, first out) pas je toe bij non-foodproducten. Je moet ervoor zorgen dat er voldoende artikelen op het schap staan. Die artikelen mag je er als aanvuller gewoon bijzetten.

Ergonomie

IN

JIT (just in time) wil zeggen dat je precies levert wat de klant nodig heeft en geen onnodige voorraden aanlegt.

VA N

In de winkel moet je vaak heffen en tillen. Je moet hierbij ergonomisch te werk gaan. Ergonomisch werken wil zeggen dat je rekening houdt met de juiste hef­ en tiltechnieken. Op die manier vermijd je overbelasting. Pas altijd de volgende tips over veilig heffen en tillen toe: Zet je voeten naast en omheen de last, zodat je genoeg evenwicht hebt. Buig door je knieën. Houd je rug recht en gebruik je beenspieren. Houd de last zo dicht mogelijk tegen je aan en houd hem vast met gestrekte armen. Vermijd draaiingen in je rug, verplaats eventueel je voeten.

©

Aandachtspunten: Til niet te hoog. Beperk de last zoveel mogelijk tot een maximaal gewicht van 25 kg. Til geen voorwerpen wanneer je neerzit. Beperk de afstand die je met de last moet afleggen. Let op voor gladde, oneffen vloeren, gaten en trappen. Zorg ervoor dat je altijd voor je uit kunt kijken. Houd de last dus niet voor je ogen. Werk rustig, bepaal zelf het tempo en las korte pauzes in. Verander regelmatig van houding, zeker wanneer je voor een lange tijd lasten moet tillen en verplaatsen. Om het tilwerk te verlichten, kun je interne transportmiddelen als hulpmiddel gebruiken, zoals een steekwagen, een rolcontainer, een elektrische transpallet, een kledingrek…

Action 1—

Ken jij het verschil tussen THT en TGT?

Bekijk aandachtig het videofragment over houdbaarheid. a b

Maak over het videofragment een overzichtelijke mindmap met het programma Mindmup. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 2

LEVEL 4 109


Action 2—

Kan jij goed aanvullen volgens de FIFO-techniek?

Zet de onderstaande potjes yoghurt juist in het koelrek volgens de FIFO-techniek aan de hand van de houdbaarheidsdata. Het koelrek bestaat uit 5 rijen achter elkaar. Rij 1 is de voorste rij in het koelvak en rij 5 is de rij achteraan het koelvak. Rij 5 staat hier bovenaan. Noteer telkens in welke rij de het potje yoghurt moet staan. Je vult het rek op datum van 24/08/20XX. 21-9-20XX

16-9-20XX

24-9-20XX

3-9-20XX

9-9-20XX

3-9-20XX

24-9-20XX

2-9-20XX

14-9-20XX

15-9-20XX

23-9-20XX

10-9-20XX

13-9-20XX

13-9-20XX

14-9-20XX

23-9-20XX

8-9-20XX

13-9-20XX

9-9-20XX

9-9-20XX

3-9-20XX

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

2-9-20XX

© Shutterstock / Emilio100

VA N

© Shutterstock / Emilio100

16-9-20XX

11-9-20XX

IN

7-9-20XX

© Shutterstock / Emilio100

RIJ 5

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

RIJ 4

© Shutterstock / Emilio100

©

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

LEVEL 4

© Shutterstock / Emilio100

RIJ 3

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

RIJ 2

110 THEMA 2

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100


© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

© Shutterstock / Emilio100

VA N

IN

RIJ 1

© Shutterstock / shanid chirammal house

Action 3—

Volgens welke aanvultechniek ga je werken?

©

Lees de situaties. Welke aanvultechniek zou jij hier hanteren? Kruis aan. SITUATIE

De medewerker in de supermarkt …

AAVULTECHNIEK FIFO

LIFO

JIT

vult het koelvak aan met een lading nieuwe botervlootjes. zet een nieuwe lading luiers bij in het vak. vult het diepvriesvak aan met pizza’s. vult het rek aan met huishoudpapier. geeft de vers gemaakte kaasschotel aan de klant.

THEMA 2

LEVEL 4 111


Action 4—

Kun jij snel aanvullen en rangschikken volgens de FIFOmethode?

Action 5—

IN

Op diddit vind je kaartjes van verschillende producten. Rangschik ze volgens de FIFO-methode.

Ken jij het verschil tussen THT en TGT?

©

VA N

Leg het verschil uit tussen de TGT bij de hamburger en de THT bij Brinta.

112 THEMA 2

LEVEL 4


Action 6— 1

Hoe til jij een last?

Je werkt in kleine groepen van maximaal vier leerlingen. Ga naar het secretariaat van je school en vraag een doos kopieerpapier. Elke leerling tilt de doos eenmaal op en de andere leerlingen vullen samen jouw checklist in. Op diddit vind je extra checklists.

CHECKLIST ERGONOMISCH TILLEN

Ga zo dicht mogelijk bij de last staan.

2

Zet je voeten langs en omheen de last.

VA N

1

OPMERKINGEN

IN

GOED UITGEVOERD

3

Zet je voeten in een stabiele positie.

4

Houd je rug recht.

5

Buig door je benen.

6

Houd de last zo dicht mogelijk tegen je lichaam.

7

Buig door je knieën wanneer je de last neerzet.

Een medeleerling filmt je terwijl je de doos optilt. Jullie bekijken samen het videofragment. Schrijf in het veld opmerkingen op wat je al goed deed. Schrijf ook op wat er nog beter kan.

3

Maak nu een tutorial: een video voor beginners met alle tips. Eén leerling tilt de doos, de andere leerling geeft uitleg en tips voor de kijker en de derde leerling filmt.

4

Geef de checklist en de video’s een duidelijke naam en bewaar ze in je portfolio.

©

2

THEMA 2

LEVEL 4 113


Action 7—

Werk jij ergonomisch op je stageplek?

Hoe vaak gebruik jij de juiste techniek? Trek een cirkel om het juiste antwoord en vul in. HOE VAAK GEBRUIK JE DE JUISTE TECHNIEK? Wanneer je een zware doos opheft

altijd – vaak – soms – zelden – nooit

b

Wanneer je een emmer water opheft (voor het onderhoud)

altijd – vaak – soms – zelden – nooit

c

Wanneer je een pallet opheft

altijd – vaak – soms – zelden – nooit

d

Wat stel je vast: pas je altijd de juiste techniek toe?

IN

a

VA N

e

Licht je antwoord toe. Waarom wel/niet?

f

Heb je al eens last gehad van je rug omdat je de verkeerde techniek gebruikte of omdat je verkeerde bewegingen maakte?

Ken je iemand die daar last van heeft? Licht je antwoord toe.

©

g

h

Hoe kun je ervoor zorgen dat je altijd aan de juiste techniek denkt?

114 THEMA 2

LEVEL 4


Action 8—

Is jouw stagplek al voldoende ergonomisch?

Je neemt je stagplek onder de loep. Bekijk welke maatregelen en aanpassingen er al doorgevoerd zijn op ergonomisch vlak. Verwerk al je informatie in een powerpointpresentatie. Indien je extra ondersteuning wilt, kun je de ICT-fiches van PowerPoint raadplegen. Houd rekening met de volgende voorwaarden:

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Hieronder en op diddit vind je alvast wat inspiratie.

VA N

b c

Voorzie een titeldia. Voorzie een einddia waarbij je iedereen bedankt voor de aandacht. Maak maximaal 10 dia’s. Integreer alle foto’s die je genomen hebt tijdens je bezoek. Gebruik geen foto’s van het internet.

IN

a

©

De hoogte van de presentatie van groenten en fruit is aangepast.

De hoogte van de broodoven is aangepast.

THEMA 2

LEVEL 4 115


© Shutterstock / Aisyaqilumaranas

© Shutterstock / monticello

Action 9—

IN

Er is een verticale diepvriezer gebruikt in plaats van de horizontale.

Werkplekleren: Aanvultechnieken bij je stagplek

VA N

Je bekijkt welke aanvultechnieken er op je stageplek worden gebruikt. Neem foto’s tijdens je bezoek. Op diddit vind je een steekfiche.

CHECKLIST

©

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

1

Ik kan voorraadtechnieken FIFO, LIFO, FEFO en JIT uitleggen en illustreren aan de hand van een voorbeeld.

2

Ik kan het belang van ergonomie op de werkvloer toelichten.

3

Ik kan de hef- en tiltechnieken correct toepassen.

116 THEMA 2

LEVEL 4

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 4 BEGRIP

VERKLARING Dat is de manier waarop je een rek of koelvak aanvult.

ergonomie

Dat is de wetenschap die zich richt op het afstemmen van hulpmiddelen en omstandigheden op de eigenschappen van de mens waardoor mensen optimaal kunnen functioneren.

VA N

IN

aanvultechnieken

AFBEELDING

First Expired, First Out is een sorteringsmethode die ervoor zorgt dat de oudste artikelen, dat zijn de artikelen met de vroegste vervaldata, vooraan in het vak staan.

FIFO

Bij de first-in-first-outmethode wordt de voorraad die eerst werd ingekocht ook als eerste weer verkocht.

hef- en tiltechnieken

Dat is de manier waarop je voorwerpen tilt.

©

FEFO

JIT

Dat is precies op tijd leveren wat de klant nodig heeft (Just In Time).

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4 117


BEGRIP

VERKLARING Bij de last-in-first-outmethode worden de producten die als laatst zijn binnengekomen weer eerst verkocht.

TGT

Te Gebruiken Tot: Deze aanduiding wordt gebruikt voor producten die niet langer houdbaar zijn dan vijf dagen en tussen 0 en 6 graden Celsius moeten worden bewaard. Na de aangegeven datum mag het product niet langer worden gebruikt.

THT

Tenminste Houdbaar Tot: Deze aanduiding geeft de datum aan tot wanneer de verkoper of producent van het product garandeert dat het product nog van goede kwaliteit is.

©

VA N

IN

LIFO

118 THEMA 2

AFBEELDING

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4


LEVEL 5 Hoe beheer je de voorraad handmatig of met een rekenblad? INTRO Bekijk de cartoon. Wat is het probleem hier? Ik zoek de herbruikbare, isolerende drinkbeker van Circular&Co. Die is toch BPA-vrij?

Jazeker!

078

IN

1

?

We hebben deze bekers op voorraad.

kannen

VA N

Ik kom vandaag nog eentje halen.

Ik belde u vanochtend en ik kom de drinkbeker ophalen.

bekers

MAGAZIJN

?

©

??

?

?

Het spijt me. Ik kan de beker niet vinden!

2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

Hoe houd je de voorraad bij?

THEMA 2

LEVEL 5 119


Explore 1— Waarom doet een ondernemer aan voorraadbeheer?

Voorraadbeheer Voorraadbeheer betekent dat de ondernemer de voorraad in de onderneming nauwgezet opvolgt. Het is belangrijk dat de ondernemer weet wanneer er goederen binnenkomen, waar ze worden opgeslagen, wanneer de goederen worden verkocht en wanneer er opnieuw goederen moeten worden besteld.

VA N

IN

Voorraadbeheer heeft verschillende doelen: voldoen aan de vraag van de klant: je wilt als onderneming voldoende voorraad voorzien. voorraadkosten verlagen: voorraad kost geld omdat je opslagruimte moet voorzien. Dat betekent dat je bijvoorbeeld ruimte moet huren, de ruimte moet verwarmen ... Door de voorraad goed te beheren, kun je de voorraad laag houden om onnodige kosten te vermijden. verouderde voorraad voorkomen: koop je te veel voorraad aan, dan kan die voorraad weleens verouderd raken nog voordat je de goederen verkoopt. diefstal en verlies verminderen: wanneer je een voorraad hebt, kan die ook beschadigen, aangetast of gestolen worden. Je slaat je voorraad dus op de juiste manier op. Het is belangrijk voor een onderneming om de voorraad goed bij te houden. a

b

c

Waarom zou een autodealer het best voldoende stock hebben?

Waarom zou een autodealer beter niet te veel stock hebben?

Stel: je baat een koffiezaak uit op een groot plein. Bij je leverancier zie je dat er een sterke promotieactie is van 50 % korting. Je koopt vijfmaal meer hoeveelheid in dan anders. Is dat een goed idee?

©

d

Geef drie voorbeelden van producten waarvan je het best niet te veel voorraad bijhoudt, omdat die anders veroudert.

© Shutterstock / Andrey Sayfutdinov

120 THEMA 2

LEVEL 5


Explore 2— Hoe kan een ondernemer de voorraad bijhouden?

Voorraadadministratie

IN

Gegevens over de voorraad leg je vast in de voorraadadministratie. Elke verandering in de voorraad houd je hierin bij. De voorraadadministratie kun je via de computer aan de hand van een softwarepakket bijhouden, dat is de geautomatiseerde voorraadadministratie. Je kunt de voorraad ook handmatig bijhouden. Bij beide is het belangrijk te weten of de werkelijke voorraad, die in het magazijn en in de winkel aanwezig is, overeenkomt met de voorraad in het voorraadsysteem: de administratieve voorraad. geautomatiseerde voorraadadministratie: hierbij zijn de kassasystemen, de voorraadsystemen en de bestelsystemen aan elkaar gekoppeld. De basis voor een geautomatiseerde voorraadadministratie is de artikelcode, zoals EAN, GS1, PLU .... Winkels met computerkassa’s verwerken automatisch alle artikelen die de kassier aan de kassa scant, in de voorraadadministratie. De computerkassa boekt de verkochte artikelen af en boekt de retourartikelen er bij de voorraad terug bij. handmatige voorraadadministratie: hierbij houd je de voorraadadministratie handmatig bij en werk je met voorraadkaarten. Je noteert op de voorraadkaarten de wijzigingen in je voorraad.

VA N

Inventarisatie van de voorraad Je kunt de voorraad volledig inventariseren: de integrale voorraadinventarisatie. Dat betekent dat je alle voorraad van ieder artikel telt. Je kunt ook kiezen voor een gedeeltelijke voorraadinventarisatie. Dat betekent dat je bijvoorbeeld enkele artikelen kiest en die artikelen telt. Je zult op een later tijdstip dan wel de andere artikelen moeten tellen en inventariseren.

©

Verschil in voorraad Wanneer je de voorraad inventariseert en je merkt dat er minder artikelen aanwezig zijn in je magazijn dan dat er in de administratie staan, spreken we van derving. Dat kan te maken hebben met artikelen die niet zijn geregistreerd wanneer ze de onderneming verlaten hebben of door diefstal. Is de werkelijke voorraad kleiner dan de administratieve voorraad, dan moet je de administratieve voorraad afboeken. Met andere woorden: je vermindert de administratieve voorraad totdat die gelijk is aan de werkelijke voorraad. Is de werkelijke voorraad groter dan de administratieve voorraad, dan moet je de administratieve voorraad bijboeken.

werkelijke voorraad

versus

administratieve voorraad

In dit level leer je hoe je manueel aan de hand van voorraadkaarten de voorraad van een onderneming bijhoudt. Geautomatiseerde voorraadadministratie aan de hand van de software Odoo staat beschreven in het boek Lift 5 & 6 D/A & A Odoo. THEMA 2

LEVEL 5 121


Om de voorraad bij te houden, kun je met pen en papier werken of met een scanner. Wat is het voordeel van een scanner?

Explore 3— Wanneer en hoe kan de ondernemer de voorraad tellen?

IN

Periodieke en cyclische inventarisatie Om de voorraad bij te houden, moet je de goederen tellen. Dat kan op twee manieren:

VA N

Periodieke inventarisatie: Dat betekent dat je op bepaalde vaste tijdstippen de voorraad telt, bijvoorbeeld op het einde van ieder kwartaal. Het is geschikt voor bedrijven met een relatief grote voorraad en wanneer er minder vaak veranderingen in de voorraden plaatsvinden. Periodieke inventarisatie kan efficiënt zijn voor het bijhouden van grote hoeveelheden voorraad. Het kan gemakkelijker zijn om personeel en middelen toe te wijzen voor een geplande inventarisatie. Cyclische inventarisatie: Dat betekent dat je continu of doorlopend een deel van de voorraad telt gedurende een bepaalde periode. Het is geschikt voor bedrijven met een hoge omloopsnelheid van voorraad. Dat betekent dat de voorraad niet lang in de winkel of onderneming blijft, maar snel verkocht wordt. Een regelmatige en nauwkeurige voorraadtelling is zeer belangrijk. Cyclische inventarisatie maakt het mogelijk om sneller verschillen op te merken tussen de voorraad in het magazijn of winkel en de voorraad die je bijhoudt op papier of digitaal met software. Op die manier kun je ook voorraadniveaus in real-time (op ieder moment) makkelijker bijhouden. Het kan ook helpen bij het verminderen van fouten en het voorkomen van verlies of diefstal. Thuis heb je ongetwijfeld een voorraadruimte of voorraadkast. Zonder het te beseffen zal er bij jou thuis ook iemand de voorraad tellen. Wordt er eerder cyclisch of periodiek geteld worden? Licht je antwoord toe.

©

1

122 THEMA 2

LEVEL 5


Stappenplan inventarisatie Wanneer je gaat tellen, kun je het best een stappenplan volgen. STAPPENPLAN Stap 1 Maak een inventarislijst. Dit is een lijst waarin je alle items vermeldt die in de voorraadtelling moeten worden opgenomen. Stap 2 Kies een tijdstip wanneer je gaat tellen.

IN

Stap 3 Bereid de ruimte goed voor. Let op dat op dat moment niemand producten wegneemt of toevoegt. Zo kun je bijvoorbeeld de zone of rij die je gaat tellen, afschermen met een lint.

Stap 4 Zorg dat alles netjes georganiseerd is en alles op orde staat. Stap 5 Tel alle voorraad, zowel die in de winkel als in het magazijn en de etalage.

VA N

Stap 6 Registreer de telling voor elk product. Dat kan op papier of digitaal met een softwarepakket. Sommige ondernemingen gebruiken pen en papier, anderen gebruiken scanners.

Stap 7 Analyseer de resultaten: komt de werkelijke voorraad in de winkel en het magazijn overeen met de voorraad die op je voorraadkaarten of in het computersysteem staat? Stap 8 Pas de voorraad aan. Is er meer voorraad in werkelijkheid dan in je systeem dan moet je bijboeken. Omgekeerd, als er minder voorraad is in werkelijkheid dan in je systeem, dan moet je afboeken.

2

Waarom is een goede voorbereiding van de ruimte belangrijk?

Explore 4— Hoe moet een ondernemer een voorraadkaart

©

interpreteren en aanvullen?

Werken met een voorraadkaart Op een voorraadkaart, vind je meerdere soorten voorraden. effectieve voorraad: dit is de voorraad die je werkelijk in het magazijn en de winkel ziet liggen. beschikbare voorraad: dit is de voorraad die nog beschikbaar is voor verkoop. Dit is dus de effectieve voorraad min hetgeen besteld werd door klanten. binnenkort beschikbare voorraad: dit is de voorraad die binnenkort beschikbaar wordt, aangezien we bij de leverancier besteld hebben. Het is de beschikbare voorraad plus de bestelling bij de leverancier.

THEMA 2

LEVEL 5 123


Je past een voorraadkaart altijd aan op basis van documenten: Wanneer er een bestelling binnenkomt van een klant, stuur je een orderbevestiging (OBV) terug. Op basis daarvan pas je de voorraadkaart aan. Wanneer je een bestelling stuurt naar een leverancier met een uitgaande bestelbon (UBB), pas je ook de voorraadkaart aan. Een bestelling bij een leverancier is om de voorraad aan te vullen tot aan de maximumvoorraad. Ook wanneer je levert aan de klant aan de hand van een uitgaande vrachtbrief (UVB) of de leverancier levert aan ons aan de hand van een inkomende vrachtbrief (IVB), kun je de voorraadkaart aanpassen.

a b

Bespreek de voorraadkaart klassikaal. Vul de voorraadkaart verder aan.

IN

Bekijk de voorraadkaart van Odette Lunettes.

Voorraadkaart

Bates color Black

Aankoopprijs Verkoopprijs Btw-% Min.voorraad Max.voorraad Gewicht in gram Locatienummer

VA N

Artikel Categorie Artikelnummer Leverancier Artikelnummer leverancier Min. bestelhoeveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant Datum

Doc

saldo

20XX-01-04

OBV002

20XX-01-27

UBB001

20XX-02-14

IVB08

20XX-02-25

UVB05

©

20XX-01-01

124 THEMA 2

LEVEL 5

Optical O-BAT-001

HGM Glasses 1 1

Leverancier Aantal Aantal besteld geleverd

Klant Aantal Aantal besteld geleverd

4

8

8

4

€ 41,12 € 164,46 21 % 5 10

Binnenkort Effectieve Beschikbare beschikbare voorraad voorraad voorraad 6 6 6


TO THE POINT Voorraadbeheer betekent dat de onderneming de voorraad in de onderneming nauwgezet opvolgt. Het is belangrijk te weten of de werkelijke voorraad, die in het magazijn en de winkel aanwezig is, overeenkomt met de voorraad in het voorraadsysteem, de administratieve voorraad.

IN

Typen voorraadadministratie Voorraadadministratie betekent dat je de voorraad gaat bijhouden op papier of digitaal. geautomatiseerde voorraadadministratie: bij een geautomatiseerde voorraadadministratie zijn de kassasystemen, de voorraadsystemen en de bestelsystemen aan elkaar gekoppeld. handmatige voorraadadministratie: hierbij houdt de ondernemer de voorraadadministratie handmatig bij en werk je met voorraadkaarten.

VA N

Op een voorraadkaart vind je meerdere soorten voorraden: effectieve voorraad: dat is de voorraad die je werkelijk in het magazijn en in de winkel ziet liggen. beschikbare voorraad: dat is de voorraad die nog beschikbaar is voor verkoop. Dit is dus de effectieve voorraad min de goederen die werden besteld door klanten. binnenkort beschikbare voorraad: dat is de voorraad die binnenkort beschikbaar wordt aangezien we bij de leverancier hebben besteld. Het is de beschikbare voorraad plus de bestelling bij de leverancier.

Typen voorraadinventarisatie Je kunt de voorraad volledig inventariseren: de integrale voorraadinventarisatie. Dat betekent dat je alle voorraad van ieder artikel telt. Je kunt ook kiezen voor een gedeeltelijke voorraadinventarisatie. Dat betekent dat je enkele artikelen kiest en deze artikelen telt.

Derving Wanneer je de voorraad inventariseert en je merkt dat er minder artikelen aanwezig zijn in je magazijn dan dat er in de administratie staan, spreken we van derving.

©

Wanneer inventariseren periodieke inventarisatie: dat betekent dat je op bepaalde vaste tijdstippen de voorraad telt, bijvoorbeeld op het einde van elk kwartaal. cyclische inventarisatie: dat betekent dat je doorlopend een deel van de voorraad telt gedurende een bepaalde periode.

© Shutterstock / Nattawit Khomsanit

THEMA 2

LEVEL 5 125


Action 1— 1

Hoe maak je een bestelbon in een rekenblad?

Bekijk de volgende bestelbon. Je gaat deze nu zelf ontwerpen in een rekenblad. Via diddit vind je de klantgegevens en de artikelgegevens. Heb je extra ondersteuning nodig, dan vind je op diddit enkele handige tips die kunnen helpen. Maak gebruik van formules en functies in het rekenblad, zodat: alle berekenigen vanzelf worden uitgevoerd; de gegevens van de klant automatisch worden ingevuld wanneer de klantcode is ingevuld; de gegevens van de artikelen automatisch worden ingevuld wanneer de artikelcode is ingevuld.

BVBA ODETTE

WWW.ODETTELUNETTES.EDU

LUNETTES MEIR 85 2000 ANTWERPEN (BE)

INFO@ODETTELUNETTES.EDU +32 3 480 55 111

IN

VA N

MAATSCHAPPELIJKE ZETEL IBAN: BE20 3200 6835 4556 NIJVERHEIDSSTRAAT 92/5 BIC/SWIFT: BBRUBEBB 2160 WOMMELGEM (BE) BTW: BE 000.000.097

Bestelbon XX00164 Klantengegevens 400006 Klantnr Optiek Dobbelaere Markt 13/001 BE 8610 KORTEMARK Btw BE 0809.278.225 AANTAL 5 5

5

©

5

OMSCHRIJVING Curtis color Black CODE: O-CUR-001 Chevalier color Black Blue Havana CODE: O-CHE-003 Chapman color Blue CODE: O-CHA-001 Brillen van leesglas tot mode artikel CODE: BOE-001

126 THEMA 2

LEVEL 5

20XX-10-03

Btw-% PRIJS/STUK 21 % 156,20

BEDRAG 781,00

21 %

238,84

1 194,20

21 %

164,46

822,30

6%

18,82

94,10


2

Gebruik de volgende checklist om na te gaan of je deze bestelbon zelf kunt ontwerpen en automatiseren. JA Ik kan lettergroottes aanpassen.

2

Ik kan de breedte van kolommen en hoogte van rijen aanpassen.

3

Ik kan cellen inkleuren.

4

Ik kan cellen randen geven.

5

Ik kan werken met de Als-functie wanneer bijvoorbeeld naar een lege cel verwezen wordt.

6

Ik kan werken met verticaal zoeken om gegevens van klanten en artikelen automatisch te laten verschijnen.

7

Ik kan werken met de SOM.ALS functie bij de kolommen van 6 % en 21 %.

8

Ik kan werken met een somformule.

9

Ik kan vermenigvuldigingen uitvoeren.

VA N

IN

1

KAN BETER

10 Ik kan werken met relatieve en absolute adressering. 11 Ik kan werken met de getalnotatie.

Action 2—

Hoe ontwerp je een voorraadkaart?

Je gaat een voorraadkaart ontwerpen in een rekenblad. Volg het stappenplan. Heb je extra ondersteuning nodig, gebruik dan de ICT-fiches voor rekenblad. STAPPENPLAN

©

Stap 1 Download het basisbestand van de artikelen, leveranciers en de klanten. Open dit in een rekenblad. Maak een nieuw tabblad. Geef dit de naam ‘Voorraadkaart’. Plaats dit vooraan.

Kolom A en K

0,55 (6 pixels)

Kolom D-E-F-G

10,17 (66 pixels)

Kolom B

8,33 (55 pixels)

Kolom H-I-J

12,83 (82 pixels)

Stap 2 Stel de marges in op smal. Stap 3 Geef de kolommen de volgende breedtes:

Stap 4 Geef rij 2 tot en met rij 20 als hoogte 18 punten. Geef rij 13 een hoogte van 25,50 punten. Stap 5 Voeg cellen A2 tot en met X2 samen. Stap 6 Noteer hier ‘Voorraadkaart’ in lettertype Arial, lettergrootte 12 en BOLD.

THEMA 2

LEVEL 5 127


Stap 7 Voeg de volgende cellen of bereiken samen: B6-C6-D6; B7-C7-D7; B8-C8-D8; B9-C9-D9; B9-C9-D9; B10-C10-D10; B11-C11-D11; B12-C12-D12 E6-F6-G6; E7-F7-G7; E8-F8-G8; E9-F9-G9; E9-F9-G9; E10-F10-G10; E11-F11-G11; E12-F12-G12 H6-I6; H7-I7; H8-I8; H9-I9; H10-I10; H11-I11; H12-I12 D14-E14; F14-G14 H14-H15; I14-I15; J14-J15; Stap 8 Geef in de volgende cellen de volgende gegevens in: Artikel

H6

Aankoopprijs

B7

Categorie

H7

Verkoopprijs

B8

Artikelnummer

B9

Leverancier

B10

Artikelnummer leverancier

B11

Min. bestelhoeveelheid lev.

IN

B6

Btw-%

H9

Min. voorraad

H10

Max. voorraad

H11

Gewicht in gram

VA N

H8

B12

Min. bestelhoeveelheid klant

H12

Locatienummer

Stap 9 Geef in de volgende cellen de volgende gegevens in: Datum

G15

Aantal geleverd

C14

Doc.

H14

Effectieve voorraad

D14

Leverancier

I14

Beschikbare voorraad

D15

Aantal besteld

J14

Binnenkort beschikbare voorraad

E15

Aantal geleverd

F14

Klant

F15

Aantal besteld

©

B14

Stap 10 Ga nu met behulp van formules ervoor zorgen dat alle gegevens over het artikel in kolom E en kolom J automatisch worden ingevuld wanneer je het artikelnummer ingeeft in cel E8. Gebruik hiervoor verticaal- en horizontaal zoeken. Stap 11 Beveilig het werkblad zodat je enkel cel E8 en de rijen 16 tot en met 21 kunt invullen. Stap 12 Zorg voor celomranding zoals in het voorbeeld. Stap 13 Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

128 THEMA 2

LEVEL 5


Voorraadkaart Artikel Categorie Artikelnummer Leverancier Artikelnummer leverancier Min. bestelhoeveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant Leverancier Aantal Aantal besteld geleverd

Klant Aantal besteld

Aantal geleverd

Effectieve voorraad

Beschikbare voorraad

Binnenkort beschikbare voorraad

VA N

Doc

Action 3—

Hoe vul je de voorraadkaarten aan?

Hieronder vind je een aantal bestellingen en leveringen. Daaronder vind je de voorraadkaarten. Lees de onderstaande gegevens nauwkeurig en vul de voorraadkaarten aan.

Op 5 januari worden 5 stuks van artikel O-BAT-001 besteld door een klant. We bevestigen met OBV20xx6. Op 8 januari plaatsen we een bestelling bij de leverancier HGM Glasses van artikel O-SIL-001. We sturen bestelbon UBB20xx11. Op 9 januari leveren we de bestelde stuks van artikel O-SIL-001 aan de klant samen met uitgaande vrachtbrief UVB20xx-11. Op 19 januari worden 5 stuks geleverd van O-BAT-001 geleverd aan de klant. We sturen uitgaande vrachtbrief UVB20xx16 mee. Op 24 januari worden de bestelde stuks van artikel O-GLAS-001 geleverd door de leverancier. We ontvangen de inkomende vrachtbrief met IVB20xx3. Op 2 februari worden 3 stuks van artikel O-GLAS-001 geleverd aan de klant. We sturen uitgaande vrachtbrief UVB20xx18 mee. Op 6 februari worden de 7 bestelde artikelen van product O-SIL-001 geleverd samen met inkomende vrachtbrief IVB20xx05. Op 12 februari worden 3 stuks van artikel O-BAT-001 besteld door een klant. We bevestigen met OBV20xx11. Op 13 februari plaatsen we een bestelling bij leverancier HGM Glasses voor artikel O-BAT-001 aan de hand van bestelbon UBB20xx13. Op 17 februari bestelt een klant 2 stuks van artikel O-CHE-003. We sturen orderbevestiging OBV20xx-14 terug.

©

t e

Datum

IN

t e

Aankoopprijs Verkoopprijs Btw-% Min.voorraad Max.voorraad Gewicht in gram Locatienummer

THEMA 2

LEVEL 5 129


Op 21 februari leveren we de 2 stuks van O-CHE-003 aan de klant, samen met uitgaande vrachtbrief UVB20xx19 Op 22 februari bestellen we artikel O-CHE-003 bij de leverancier. We sturen uitgaande bestelbon UBB20xx16. Op 28 februari worden 3 stuks van artikel O-BAT-001 geleverd aan de klant. We sturen uitgaande vrachtbrief UVB20xx20 mee. Op 3 maart bestelt een klant 2 stuks van artikel O-GLAS-001. We sturen orderbevestiging OBV20xx17. Op 9 maart sturen we de 2 stuks van artikel O-GLAS-001 naar de klant met uitgaande vrachtbrief UVB20xx24.

Bates color Black Optical O-BAT-001 HGM Glasses 1 1

Aankoopprijs Verkoopprijs Btw-% Min.voorraad Max.voorraad Gewicht in gram Locatienummer

€ 41,12 € 164,46 21 % 5 10

VA N

Artikel Categorie Artikelnummer Leverancier Artikelnummer leverancier Min. bestelhoeveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant

IN

Voorraadkaart

Datum

Datum

130 THEMA 2

LEVEL 5

Doc saldo

Binnenkort Effectieve Beschikbare beschikbare voorraad voorraad voorraad 10 10 10

Voorraadkaart

Artikel Categorie Artikelnummer Leverancier Artikelnummer leverancier Min. bestelheoveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant

20XX-01-01

Klant Aantal Aantal besteld geleverd

saldo

©

20XX-01-01

Leverancier Aantal Aantal besteld geleverd

Doc

Chevalier color Black Blue Havana Optical O-CHE-003 Binôche 1 1

Leverancier Aantal Aantal besteld geleverd

Aankoopprijs Verkoopprijs Btw-% Min.voorraad Max.voorraad Gewicht in gram Locatienummer

Klant Aantal Aantal besteld geleverd

€ 95,54 € 238,84 21 % 5 10

Binnenkort Effectieve Beschikbare beschikbare voorraad voorraad voorraad 6 6 6


Artikel Categorie Artikel Artikelnummer Categorie Leverancier Artikelnummer Artikelnummer leverancier Leverancier Min. bestelhoeveelheid lev. Artikelnummer leverancier Min. bestelhoeveelheid klant Min. bestelhoeveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant

Glassman color Black Transparant Optical Bates color Black O-GLAS-001 Optical HGM Glasses O-BAT-001 Binôche HGM Glasses 1 1 1 1

Doc saldo

20XX-01-01

saldo

Doc

Aantal Aantal besteldKlantgeleverd Aantal Aantal besteld geleverd

VA N

Datum 20XX-01-01

Leverancier Aantal Aantal Leverancier besteld geleverd Aantal Aantal besteld geleverd

Aankoopprijs Verkoopprijs Aankoopprijs Btw-% Verkoopprijs Min.voorraad Btw-% Max.voorraad Min.voorraad Gewicht in gram Max.voorraad Locatienummer Gewicht in gram Locatienummer Klant

Artikel Categorie Artikel Artikelnummer Categorie Leverancier Artikelnummer Artikelnummer leverancier Leverancier Min. bestelheoveelheid lev. Artikelnummer leverancier Min. bestelhoeveelheid klant Min. bestelheoveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant

©

Datum

Datum 20XX-01-01

saldo

20XX-01-01

saldo

Doc Doc

€ 85,62 € 214,05 € 2141,12 % € 164,46 5 21 % 10 5 10

Binnenkort Effectieve Beschikbare beschikbare voorraad voorraad Binnenkort Effectieve Beschikbare voorraad 5 2 beschikbare 10 voorraad voorraad voorraad 10 10 10

IN

Datum

Voorraadkaart Voorraadkaart

Voorraadkaart Voorraadkaart

Silva color Black Optical Chevalier color Black Blue Havana O-SIL-001 Optical HGM Glasses O-CHE-003 Binôche 1 1 1 1

Leverancier Aantal Aantal Leverancier besteld geleverd Aantal Aantal besteld geleverd

Aankoopprijs Verkoopprijs Aankoopprijs Btw-% Verkoopprijs Min.voorraad Btw-% Max.voorraad Min.voorraad Gewicht in gram Max.voorraad Locatienummer Gewicht in gram Locatienummer Klant

Aantal Aantal besteldKlantgeleverd Aantal Aantal besteld geleverd

€ 49,38 € 197,52 € 2195,54 % € 238,84 1 21 10 % 5 10

Binnenkort Effectieve Beschikbare beschikbare voorraad voorraad Binnenkort voorraad Effectieve Beschikbare beschikbare3 5 3 voorraad voorraad voorraad 6 6 6

THEMA 2

LEVEL 5 131


Voorraadkaart

Datum

O-SIL-001 HGM Glasses 1 1

Leverancier Aantal Aantal besteld geleverd

saldo

Klant Aantal Aantal besteld geleverd

€ 49,38 € 197,52 21 % 1 10

Binnenkort Effectieve Beschikbare beschikbare voorraad voorraad voorraad 5 3 3

VA N

20XX-01-01

Doc

Aankoopprijs Verkoopprijs Btw-% Min.voorraad Max.voorraad Gewicht in gram Locatienummer

Silva color Black Optical

IN

Artikel Categorie Artikelnummer Leverancier Artikelnummer leverancier Min. bestelheoveelheid lev. Min. bestelhoeveelheid klant

Action 4—

Hoe houd je de voorraad bij van je project?

Je gaat nu zelf de voorraadadministratie van je schoolwinkel of een verkoopmoment registreren. Je maakt een voorraadkaart van de producten van de winkel in de school. Daarna ga je de voorraadkaarten invullen wanneer er goederen verkocht worden. a

©

b c

Zorg voor een artikellijst van je producten in een rekenblad. Met een softwareprogramma zoals Odoo kun je die lijst eventueel genereren. Geef het bestand de titel ‘Voorraad schoolwinkel’. Wanneer je nog geen artikellijst hebt, zorg je voor een duidelijke naam en een artikelnummer voor elk artikel. De volgende gegevens moeten zeker in de artikellijst voorkomen:

d

132 THEMA 2

naam artikel artikelcode aankoopprijs (incl. en excl. btw) verkoopprijs (incl. en excl. btw) minimumvoorraad maximumvoorraad

naam leverancier eventueel bestelhoeveelheid leveringstermijn artikelgroep

Zorg dat dit rekenblad online staat, zodat het met iedereen gedeeld is. Alle leerlingen moeten het kunnen bewerken.

LEVEL 5


e f g h i j

k l

Action 5—

IN

Verdeel de artikelen onder elkaar. Elke leerling krijgt enkele artikelen toegewezen. Vul de ontbrekende gegevens aan. Zorg dat je zeker een minimum- en maximumvoorraad hebt. Van elk artikel maak je nu een voorraadkaart. Alles mag in een werkblad staan met meerdere tabbladen. De lay-out van de voorraadkaart kun je kopiëren van de voorraadkaart in Action 1. Geef elke voorraadkaart minstens 10 invullijnen. Je kunt nu formules inbouwen in de voorraadkaart, zodat alle gegevens automatisch worden ingevuld wanneer je het artikelnummer invult. Bouw weer een formule in zodat je de melding ‘dringend bijbestellen’ krijgt wanneer de beschikbare voorraad onder de minimumvoorraad zakt, en de melding ‘te veel stock’ wanneer de beschikbare voorraad hoger is dan de maximumvoorraad. Kopieer daarna deze functie naar de onderliggende rijen. Download een kopie van dit bestand. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Kun je de voorraad in de winkels online zien?

Je maakt een overzicht in een tekstverwerker met de voorraad van vier artikelen naar keuze. Je bedenkt zelf een logisch indeling. a b c d e f

VA N

Bezoek de volgende winkels online: Ikea, Coolblue, Vanden Borre, bol Kies van iedere winkel twee artikelen. Neem namen van de winkels over in een tekstbestand. Geef de namen opmaakprofiel Kop 1. Maak een schermafdruk van het artikel en plaats het in je tekstbestand. Vermeld, indien mogelijk, in welke winkel (plaats en adres), het artikel voorradig is. Vermeld, indien mogelijk, hoeveel stuks van het artikel er voorradig zijn.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

EXTRA OEFENMATERIAAL

Ik kan de voorraad (en wijzigingen) registreren op een voorraadkaart.

©

1

KAN BETER

2

Ik kan een voorraadkaart maken met een rekenblad en formules om te automatiseren.

3

Ik kan soorten voorraadadministratie toelichten.

THEMA 2

LEVEL 5 133


Beeldwoordenboek Level 5 BEGRIP

VERKLARING Dat is de voorraad volgens het voorraadsysteem.

beschikbare voorraad

Dat is de voorraad die nog beschikbaar is voor verkoop; de effectieve voorraad min wat werd besteld door klanten.

IN

administratieve voorraad

AFBEELDING

VA N

gereserveerd

binnenkort beschikbare voorraad

Dat is de voorraad die binnenkort beschikbaar wordt, aangezien we bij de leverancier besteld hebben. Het is de beschikbare voorraad plus de bestelling bij de leverancier.

cyclische inventarisatie

Dat betekent dat je doorlopend een deel van de voorraad telt gedurende een bepaalde periode.

©

24/7

derving

134 THEMA 2

LEVEL 5

Er zijn minder artikelen aanwezig in je magazijn en winkel dan dat er in de administratie staan. Dat kan als artikelen niet werden geregistreerd wanneer ze het magazijn of de winkel verlaten, of door diefstal.

?

? ?


BEGRIP

VERKLARING Dat is de voorraad die je werkelijk in het magazijn en in de winkel ziet liggen. Dit wordt ook de werkelijke voorraad genoemd.

geautomatiseerde voorraadadministratie

Dat is een voorraadadministratie waarbij de kassasystemen, de voorraadsystemen en de bestelsystemen aan elkaar gekoppeld zijn. De basis voor een geautomatiseerde voorraadadministratie is de artikelcode, zoals EAN, GS1, PLU ...

gedeeltelijke voorraadinventarisatie

Hierbij kies je enkele groepen artikelen die je telt. Een volgende keer zul je dan wel de andere artikelen moeten inventariseren (tellen).

VA N

IN

effectieve voorraad

AFBEELDING

handmatige voorraad -administratie

Dat is wanneer je de notatie van de veranderingen in je goederen met de hand bijhoudt. Je werkt bij een handmatige voorraadadministratie met voorraadkaarten.

1 2 3 4 5 6 7 8

Hierbij inventariseer je de voorraad volledig. Dat betekent dat je alle voorraad van ieder artikel telt.

Dat betekent dat je op bepaalde vaste tijdstippen de voorraad telt, bijvoorbeeld op het einde van ieder kwartaal.

Optical O-BAT-001 HGM Glasses 1 1

Klant

Aantal geleverd

Aantal besteld

Aantal besteld

Effectieve voorraad

Aantal geleverd 4

8 8 4

1 2 3 4 5 6 7 8

© periodieke inventarisatie

x

Aankoopprijs Verkoopprijs btw-% Min.voorraad Max.voorraad Gewicht in gram Locatienummer

Bates color Black

Leverancier Doc

20xx-01-01 saldo 20xx-01-04 OBV002 20xx-01-27 UBB001 20xx-02-14 IVB08 20xx-02-25 UVB05

integrale voorraadinventarisatie

x x x

Voorraadkaart

Artikel Categorie Artikelnummer Leverancier Artikelnummer leverancier Min. Bestelhoeveelheid lev. Min. Bestelhoeveelheid klant Datum

x x x x x x

9 10 11 12 13 14

€ 41,12 41 12 € 164,46 21% 5 10

Beschikbare voorraad

Binnenkort beschikbare voorraad

6 2 2 10 10

6 2 10 10 10

6 6 6 14 10

15 16 17

18

1x p/m

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 5 135


BEGRIP

VERKLARING Dat is het noteren van gegevens van je goederen die je in de winkel en het magazijn hebt: je voorraad. Elke verandering in je voorraad houdt je bij. De voorraadadministratie kun je via de computer, aan de hand van een softwarepakket doen of handmatig bijhouden.

voorraadbeheer

Dat is het nauwgezet opvolgen van goederen. De ondernemer houdt de levering, de opslag, de verkoop en de bestellingen van zijn goederen bij.

werkelijke voorraad

Dat is de effectieve voorraad die in het magazijn en de winkel aanwezig is.

©

VA N

IN

voorraad administratie

136 THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

AFBEELDING

LEVEL 5


LEVEL 6 Hoe werkt productidentificatie? INTRO Bekijk aandachtig de cartoon.

-% DIERPROEF-VRIJ ECO

A BCDE

BE W

B

TE KEU US

ZE

100%

DUURZAAM

BIO

GLUTEN VRIJ

TRO

NE AAT UT

N

STO

AL RA

KLIM

VA N

100%

N

ER LEVE ET

Heeft u nog vragen, mevrouw?

? ??

NUTRI-SCORE

IN

1

MAT

EN

VEGAN

FRANCE

VERS!

Wat denk je dat de cartoonist met deze tekening wil bedoelen?

b

Vind je het belangrijk als consument dat je weet wat er in de verpakking zit? Licht je antwoord toe.

©

a

c

2

Lees jij vaak wat er op de verpakking van een product staat? Waarom wel of niet?

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

Welke productidentificatie vind je terug op de verpakking van voorverpakte voedingsproducten? Welke productidentificatie vind je terug op niet-voorverpakte voedingsmiddelen? Wat betekent de Nutri-Score op een verpakking? Welke verplichte productidentificatie is er voor niet-voedingsmiddelen?

THEMA 2

LEVEL 6 137


Re-explore 1—

elke productidentificatie vind je op de verpakking W van voedingsproducten?

Voorverpakte voedingsmiddelen Voorverpakte voedingsmiddelen worden op voorhand afgewogen en klaargemaakt voor verkoop zoals een potje yoghurt, een doos vanille-ijs … 1

Surf via diddit naar de link van Testaankoop. Noteer welke informatie verplicht of vrijwillig moet staan op de voorverpakte verpakking van bijvoorbeeld een Iglo-zalmfilet.

VERPLICHTE INFORMATIE

VRIJWILLIGE INFORMATIE

VA N

IN

VOORVERPAKTE LEVENSMIDDELEN

©

Verplichtingen rondom etikettering In de Europese Unie zijn er strikte regels en voorschriften met betrekking tot productidentificatie en etikettering van voedingsproducten. Deze wetgeving is bedoeld om de consument te beschermen en in staat te stellen weloverwogen keuzes te maken bij de aankoop van producten. Op de verpakking moet de producent een aantal verplichte vermeldingen zetten op de volgende manier: nauwkeurig zijn goed zichtbaar en makkelijk te begrijpen zijn niet misleidend zijn onuitwisbaar zijn

2

Surf via diddit naar de website van de Europese Unie. Ga naar ‘Voorschriften van levensmiddelenetikettering’. Neem aandachtig de lijst door met de verplichte informatie op voorverpakte voedingsmiddelen en zoek welk item in bovenstaande lijst ontbreekt.

138 THEMA 2

LEVEL 6


Forum Lees de tekst. Wat betekenen de percentages? En vind jij de herkomst van vlees belangrijk? Waarom wel of niet? Bespreek klassikaal.

Herkomst van vlees

Bron: FOD Economie

Surf via diddit naar de website van Dibal. a

Wat zijn niet­voorverpakte voedingsmiddelen?

b

Geef vijf voorbeelden van niet-voorverpakte voedingsmiddelen.

VA N

3

IN

61 % van de Belgen vindt de herkomst van vlees belangrijk tot zeer belangrijk. Slechts 1 tot 5 % van deze consumenten consumeert regelmatig van buiten de EU. Bij de meest geconsumeerde vleessoorten – rund, kalf, varken en gevogelte – is meer dan 50 % afkomstig uit België. Een minderheid van Belgen, 15 %, staat gunstig tegenover liberalisering (keuzevrijheid) van vleesinvoer van buiten de EU.

1 2 3 4 5

c

Onder welke voorwaarden mag je het product toch vooraf verpakken en verkopen als nietvoorverpakt voedingsmiddel?

©

1

2

d

Wat ben je wel verplicht om te vermelden bij niet-voorverpakte voedingsmiddelen?

e

Zoek op het internet wat allergenen zijn. Noteer.

THEMA 2

LEVEL 6 139


Geef drie voorbeelden van allergenen.

g

Bekijk de iconen. Vul de juiste allergenen in.

©

VA N

IN

f

4

140 THEMA 2

Wat zijn de wettelijke verplichtingen rond allergenen voor horecazaken? Ga via diddit naar de website van Horeca Vlaanderen en zoek de informatie.

LEVEL 6


Good to know Het is belangrijk om gasten op een actieve manier te informeren over welke allergenen verwerkt zijn in de gerechten. Dat is eenvoudig te realiseren d.m.v. een QR-code en een klein bijschrift op de menukaart te plaatsen. Daarnaast kunnen horecagelegenheden ook een link op hun website zetten naar de informatie over allergenen.

©

VA N

IN

Bron: foodfigures

THEMA 2

LEVEL 6 141


Explore 2— Wat betekent de vermelding voedingswaarde op het etiket?

Voedingswaarde Etiketten van voorverpakte voedingsmiddelen moeten al sinds 13 december 2016 verplicht de voedingswaarde weergeven volgens een vast systeem op elke verpakking. De consument zal de voedingswaarden van de voorverpakte voedingsmiddelen daardoor beter kunnen vergelijken. De voedingswaarden vermelden de energie en voedingstoffen, zoals vetten, koolhydraten, eiwitten en zout in een product. Kijk aandachtig naar het videofragment over voedingswaarde en etikettering. Vul de afbeelding aan. a b

IN

1

Welke voedingswaarden moet de producent verplicht aanduiden? Welke onderdelen zijn facultatief?

Facultatief

VA N

Verplichte informatie

Voor 100 g of 100 ml

Per portie

©

10%

c

Waarom is een voedingswaarde-etikettering gemakkelijk voor de consument?

FAVV Het FAVV, Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen, bewaakt de voedselketen van producent tot verbruiker. Zo doet het ook heel regelmatig controles op de juistheid van de etikettering.

142 THEMA 2

LEVEL 6


2

Lees de tekst en bekijk de twee tabellen met betrekking tot etikettering. Kun jij een geschikte titel voor de tabellen bedenken? Vul de titels boven de tabellen in.

HET BELANG VAN CORRECT ETIKETTEREN Vandaag de dag zien we heel wat waarschuwingen van het FAVV verschijnen. Die waarschuwingen hebben betrekking op fouten op het etiket die een gevaar kunnen inhouden voor de consument. De data van 2021 en 2022 zijn geanalyseerd om een zicht te krijgen op de pijnpunten binnen de processtap etiketteren.

2021

2022

107

25

Foutieve claim

1

1

Foutief etiket

2

0

Foutieve houdbaarheidsdatum

8

3

VA N

OORZAAK

IN

Onderstaande gegevens laten zien dat het overgrote deel van de waarschuwingen te maken heeft met het niet vermelden van een allergeen op het etiket. Andere oorzaken zijn het vermelden van een foutieve claim, het gebruiken van een fout etiket en het vermelden van een foutieve houdbaarheidsdatum.

Niet vermelden allergenen

©

Wanneer er gekeken wordt naar het soort product waarvoor een waarschuwing verstuurd wordt, dan zien we dat het voornamelijk om samengestelde producten gaat. Deze producten bestaan vaak uit verschillende ingrediënten, waardoor fouten sneller kunnen voorkomen.

Bron: KTBA

THEMA 2

LEVEL 6 143


3

Surf via diddit naar de website van het FAVV en bekijk de productterugroepingen. Zoek naar drie producten waarbij er een terugroepactie is omwille van een foutieve etikettering. NAAM PRODUCT

FOUTIEF OF NIET VERMELD OP ETIKET

1 2 3

Wat betekent de Nutri-Score op een verpakking?

Nutri-Score

IN

Re-explore 3—

©

VA N

Op de verpakkingen van voedingsproducten vind je een Nutri­Score. Dit is een visuele weergave van de voedingswaardetabel en bestaat uit een kleur en een letter. Die combinatie geeft aan welke voedingsmiddelen binnen een bepaalde productgroep gezonder zijn dan andere.

Ga naar diddit en bestudeer de folder in verband met de Nutri-Score. a

144 THEMA 2

Wat zijn de voordelen van een Nutri-Score?

LEVEL 6


b

Leg uit hoe de kleurenschaal met de vijf letters werkt.

Forum

IN

Lees het onderstaande voorstel. Bespreek klassikaal.

Een QR-code die het klassieke etiket vervangt.

VA N

Dankzij een QR-code kunnen we iedere klant toegang geven tot aanvullende digitale informatie: via smartphone, scanzuilen in de winkel … Dat vraagt om een aanpassing van de economische wetgeving. Een QR-code is een multidimensionale code per product die meer mogelijkheden biedt dan de klassieke streepjescode. Het biedt oplossingen voor de drie verplichte landstalen en te kleine verpakkingen, en zorgt bovendien voor meer toepassingen op het vlak van gezondheid (NutriScore), milieu en klimaat (bv. digitaal statiegeld, duurzaamheidsscore …), vermindering van het verpakkingsafval ... De handelaar staat zo dichter bij de consument waarbij die bijvoorbeeld praktische uitleg krijgt over hoe juist te sorteren, wat de herstelbaarheid is van een product, of er digitaal statiegeld van toepassing is, advies op maat ...

©

Bron: Comeos

THEMA 2

LEVEL 6 145


Explore 4— Welke wettelijke verplichtingen zijn er voor nietvoedingsmiddelen?

Energielabel Een energielabel is een verplichte aanduiding voor bepaalde producten die energie verbruiken of besparen. Het doel van het energielabel is om consumenten te informeren over de energieprestaties en de milieu-impact van deze producten. Toestellen van klasse A (groen) verbruiken de minste energie en zijn dus het meest energie-efficiënt. Toestellen van klasse G (rood) verbruiken de meeste energie. Surf via diddit naar de website van de Europese Unie en noteer voor welke producten een energielabel verplicht is:

Bekijk via diddit het videofragment in verband met het energielabel. Stel je krijgt van je ouders een budget van 400,00 euro om een nieuwe koelkast te kopen voor je studentenstudio. Welk toestel ga je kopen? Kijk en vergelijk prijzen en energielabels van diverse onlinewinkels. Noteer hieronder je resultaat. Vergelijk dat met je klasgenoten.

©

2

VA N

IN

1

146 THEMA 2

LEVEL 6


Textiellabels Textiellabels zijn in de Europese Unie verplicht. De vezelsamenstelling moet op een label vermeld worden. Dit label moet stevig gevestigd zijn aan het product. Surf via diddit naar de website van Europa. Noteer wat er juist op het label moet staan.

4

Zijn de onderstaande uitspraken juist of fout? Zet een kruisje in de juiste kolom. Ga via diddit naar de website van FOD Economie en zoek de juiste informatie.

VA N

IN

3

JUIST

FOUT

De uitdrukking ‘100 %’ mag je vermelden wanneer een product voor 75 % uit bijvoorbeeld katoen bestaat. De textielvezelsamenstelling moet ook zichtbaar zijn voor internetaankopen.

©

Je mag katoen bijvoorbeeld afkorten met ktn.

THEMA 2

LEVEL 6 147


TO THE POINT De Europese Unie heeft strenge regels en voorschriften voor de identificatie en etikettering van voedingsmiddelen. De wetgeving is bedoeld om consumenten te beschermen en hen in staat te stellen goede keuzes te maken bij de aankoop van een product. Er zijn een aantal verplichtingen op de verpakking van voorverpakte voedingsmiddelen. Zo moet de informatie op het product nauwkeurig, goed zichtbaar, niet misleidend en onuitwisbaar zijn.

IN

Niet­verpakte voedingsmiddelen zijn voor de directe verkoop en moeten vanaf 13 december 2016 verplicht de voedingswaarde weergeven. De consument kan hierdoor beter vergelijken. Het FAVV controleert op de juistheid van de etikettering. Op verpakkingen van voedingsproducten vind je een Nutri­Score. Die bestaat uit kleuren en letters en geeft aan welke voedingsmiddelen gezonder zijn dan andere binnen een bepaalde productgroep.

VA N

Niet-voedingswaar zoals elektrische apparaten hebben een energielabel. Energielabels zijn verplicht op elektrische apparaten om de consument te informeren over de energieprestaties en de milieu-impact van het apparaat. Op textiel zijn textiellabels verplicht. Die moeten de vezelsamenstelling weergeven.

Action 1—

Welke voedingsmiddelen moeten geen ingrediëntenlijst hebben?

©

Surf via diddit naar de website van Volksgezondheid en zoek welke voedingsmiddelen geen ingrediëntenlijst moeten hebben. Noteer die hieronder.

148 THEMA 2

LEVEL 6


Action 2—

Welke voedingsmiddelen moeten geen houdbaarheidsdatum vermelden?

Wat loopt er soms fout op de etikettering van groenten en fruit?

VA N

Action 3—

IN

Surf via diddit naar de website van Volksgezondheid en zoek welke voedingsmiddelen geen houdbaarheidsdatum moeten hebben. Noteer die hieronder.

Lees het artikel over etikettering bij groenten en fruit.

Etikettering groenten en fruit niet steeds correct

©

a

Bijna één voedingsetiket op vijf is onjuist in België. Dat bericht de krant la Dernière Heure op basis van cijfers van de federale overheidsdienst (FOD) Economie. In 2015 telde de overheidsdienst 81 inbreuken tijdens 464 controles, terwijl dat het jaar voordien 65 inbreuken waren tijdens 330 controles. Dertien inbreuken leidden tot een dossier bij het parket. De maximale sancties bedragen 150 000,00 euro. De inbreuken doen zich vooral voor in de kleinhandel en op publieke markten.

THEMA 2

LEVEL 6 149


Onze voedseletikettering is niet altijd juist. Dat blijkt uit cijfers van FOD Economie. Die voert controles uit bij de verschillende schakels in de keten op basis van klachten in het kader van een nationale of Europese campagne op nadrukkelijke vraag van de bevoegde minister. In 2015 werden 8 klachten uitgebracht, in 2014 waren dat er nog 15. Vorig jaar vonden dan weer meer controles plaats, wat leidde tot de vaststelling van 81 inbreuken. 13 dossiers belandden uiteindelijk bij het parket. In 2014 werden 330 controles uitgevoerd met 65 vastgestelde inbreuken en 4 dossiers voor het parket tot gevolg.

Bron: Vilt, 2020-09-14

b

IN

De inbreuken kunnen te wijten zijn aan een probleem met het taalgebruik op het etiket, maar zijn soms ook fundamenteler: het vermelden van een onjuist product of een foute oorsprongsbenaming. De maximale sanctie voor dergelijke inbreuken is een boete van 150 000,00 euro. Bij voorverpakte producten worden vaker inbreuken vastgesteld, aldus de FOD Economie. De producten waar men de meeste inbreuken vaststelt, zijn fruit en groenten, en in mindere mate ook vis. Dat komt omdat bij vis onder meer ook de wijze en de plaats van de visvangst moet worden vermeld. Tot slot blijkt dat het probleem zich vooral voordoet in de kleinhandel of op publieke markten.

VA N

Markeer het antwoord op de onderstaande vragen in de tekst.

Waar doen zich de meeste inbreuken rond etikettering voor?

geel

Wat is de maximale boete?

blauw

Waaraan zijn de inbreuken te wijten?

oranje

Op welke producten worden de meeste inbeuken vastgesteld?

©

groen

150 THEMA 2

LEVEL 6


Action 4—

Kun jij de etikettering van een voedingsproduct checken?

Bekijk via diddit aandachtig de etiketten van voedingsproducten. Kies er een uit. Doe de controlecheck aan de hand van de onderstaande lijst. Verplichte vermeldingen: 1 2 3 4 5 6 b

gebruiksaanwijzing voedingswaarde ingrediëntenlijst allergenen benaming bewaaradvies houdbaarheidsdatum

7 8 9 10 11

lotnummer nettogewicht EG-erkenningsnummer land van oorsprong of plaats van herkomst contactgegevens van de fabrikant of verdeler

IN

a

Welke vermelding(en) ontbreken op het etiket?

Eet jij gezonder dankzij de Nutri-Score?

VA N

Action 5—

Lees aandachtig de onderstaande tekst en beantwoord de vragen.

“Het associeert met je dagelijks leven zoals verkeerslichten en rapportresultaten”: doet Nutri-Score ons gezonder snoepen? Nutri-Score-etiketten kunnen een positieve invloed hebben op ons snackgedrag. Dat blijkt uit een studie van de Universiteit Antwerpen die 600 deelnemers willekeurig observeerde. “De kleur- en lettercodes sturen een duidelijk signaal uit.” Traditioneel worden gezondheidsonderzoeken uitgevoerd in laboratoria, maar dit experiment koos voor een herkenbare setting. Onderzoeker bij de Universiteit Antwerpen, Elke Godden legt uit: “Een gecontroleerde omgeving kan leiden tot vertekende resultaten, omdat deelnemers bewust gezondere keuzes maken. Daarom is zo’n massa-evenement een dankbare omgeving voor ons.”

©

De Universiteit Antwerpen organiseerde een groot evenement in de Elisabethzaal in Antwerpen. Deelnemers konden tussen lezingen door kiezen uit zes stands met snacks, waaronder studentenhaver, mini-snoeprepen (Mars, Snickers, Bounty) en koekjes van Jules Destrooper. Op sommige stands stonden geen labels, op anderen werden calorieën per portie en per 100 g vermeld, en op de laatste twee stonden Nutri-Scorelabels. De resultaten toonden aan dat calorie-etiketten weinig invloed hadden op het snackgedrag. Mensen kozen nog steeds voor koekjes en snoeprepen boven gezondere opties zoals studentenhaver. Elke Godden benadrukt: “Calorie-etiketten zeggen niets over de voedingswaarde van het tussendoortje.”

THEMA 2

LEVEL 6 151


Opvallend was het succes van Nutri-Score. Deelnemers kozen vaker voor studentenhaver bij stands met dit label, waarbij het verschil met snoeprepen onveranderd bleef. Godden verklaart: “De kleur- en lettercodes sturen een duidelijk signaal uit. Een groene A is goed, een rode E is slecht. Het roept onmiddellijk associaties uit ons dagelijks leven op zoals verkeerslichten of de resultaten op je rapport.”

IN

De wetenschappers willen het Europese debat over voedsellabels beïnvloeden. Momenteel wordt op Europees niveau besproken welk label verplicht wordt op voedselverpakkingen in de hele EU. Het Nutri-Scorelabel wordt overwogen als Europese standaard. Volgens de onderzoeker Grobben is meer dan het ‘juiste’ label nodig om het voedingspatroon te veranderen. Die benadrukt dat burgers degelijke kennis van gezonde voeding moeten hebben en dat eenvoudige vuistregels essentieel zijn. Het Nutri-Scoresysteem wordt gezien als een gebruiksvriendelijke tool.

a

b

c

Wat vind je van het onderzoek dat er gedaan werd met het Nutri-Score label?

Kijk je zelf naar het label bij de aankoop van een product? Waarom wel of niet?

Maak zelf de vergelijking van het Nutri-Scorelabel voor een product naar keuze. Vergelijk het NutriScorelabel van verschillende merken en trek een conclusie. Stel je onderzoek voor in een powerpointpresentatie van maximaal tien slides. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Stel je resultaat voor aan de klas.

©

d e f

VA N

Bron: HLN 2024-01-22

152 THEMA 2

LEVEL 6


Action 6— MORE

Wat wordt er met het overschot aan voedsel in onze winkels en restaurants gedaan?

MORE Bekijk via diddit het videofragment. Los vervolgens

MORE de onderstaande vragen op met behulp van Wikipedia. Wat is Too Good To Go?

IN

a

© Shutterstock / sylv1rob1

Wat is het doel van Too Good To Go?

VA N

b

Heb je zelf al ervaringen met dit initiatief?

d

Wat vind je zelf van het initiatief?

©

c

THEMA 2

LEVEL 6 153


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan de productidentificatie van voorverpakte voedingsmiddelen toelichten.

2

Ik kan de productidentificatie van nietvoorverpakte voedingsmiddelen toelichten.

VA N

1

KAN BETER

Ik kan de Nutri-Score op voedingsmiddelen toelichten.

4

Ik kan de productidentificatie van nietvoedingsmiddelen toelichten.

©

3

154 THEMA 2

LEVEL 6

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 6 BEGRIP

VERKLARING Dat is een maatstaf voor de consument om te zien hoe zuinig een elektrisch toestel is.

FAVV

Dat is de afkorting voor het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen.

niet-voorverpakte voedingsmiddelen

Dat zijn alle levensmiddelen die verpakt worden met het oog op de onmiddellijke verkoop.

Nutri-Score

Dat is een visuele weergave van de voedingswaarde van een bepaald product.

textiellabel

Dat is een label in een textielroduct dat de samenstelling van het product aangeeft.

©

VA N

IN

energielabel

AFBEELDING

THEMA 2

LEVEL 6 155


BEGRIP

VERKLARING Deze waarde geeft weer hoeveel energie en voedingsstoffen een bepaald product heeft.

voorverpakte voedingsmiddelen

Deze voedingsmiddelen worden op voorhand afgewogen, klaargemaakt en verpakt voordat ze worden verkocht.

IN

voedingswaarde

AFBEELDING

©

VA N

© Shutterstock / Kryuchka Yaroslav

156 THEMA 2

LEVEL 6


6

IN

T

©

VA N

F

L

I

Thema 3: E-commerce


VA N

THEMA

IN

3

©

E-commerce


IN

LEVEL

©

VA N

3

Met welke regels houd je rekening bij het ontwerpen van een webshop?

LEVEL

2

LEVEL

1

p. 42

Hoe bied je service via onlinekanalen?

p. 21

Wat zijn de voor- en nadelen van e-commerce?

p. 4


LEVEL 1 Wat zijn de voor- en nadelen van e-commerce?

VA N

IN

INTRO

Werk per twee. Waaraan doet het begrip ‘e-commerce’ jullie denken? Noteer minstens tien begrippen.

©

1

2

Verwerk die begrippen in een woordwolk. Op diddit vind je een aantal links die je daarbij kunnen helpen.

3

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

4

THEMA 3

LEVEL 1

Wat is het verschil tussen e-business en e-commerce? Wat zijn de voor- en nadelen van e-commerce?


Explore 1— Wanneer is er sprake van e-commerce?

E-commerce In de volksmond is e-commerce een synoniem voor een webshop of verkopen/kopen op het internet, maar e-commerce bestaat uit meerdere facetten. Het omvat de volgende elektronische transacties die plaatsvinden via een internetsite: het aanbieden van producten en diensten het raadplegen van voorraad- en leveringsgegevens elektronische bestellingen elektronische betalingen ...

IN

Kortom: alles wat te maken heeft met het kopen en verkopen van goederen en diensten. De gebruiker plaatst een

VA N

bestelling.

Winkelwagen

De bestelling wordt aan de klant bezorgd.

De betaling gebeurt vaak via kredietkaart.*

BESTELBON Firma Straat Gemeente Postcode

Leveringsadres Naam Straat Postcode Gemeente Facturatieadres Naam Straat Postcode Gemeente

Omschrijving

Code 2541 1824

Aantal Prijs

Product A Product F

7 2

TOTAAL

23,50 18,20 200,90

Datum

©

De bestelling wordt afgerond.

Het transportbedrijf haalt de bestelling op.

De bestelling wordt naar het magazijn gestuurd voor uitvoering.

Er wordt een e-mail naar de klant en de handelaar verstuurd.

*Bij sommige webshops kun je de bestelde producten ook betalen nadat ze geleverd zijn.

THEMA 3

LEVEL 1

5


Noteer in de onderstaande tabel vijf voorbeelden van goederen en diensten die je online kunt kopen. GOEDEREN

DIENSTEN

IN

Explore 2— Wat is het verschil tussen e-business en e-commerce?

Verschil tussen e-business en e-commerce

VA N

De begrippen ‘e-business’ en ‘e-commerce’ zijn voor veel mensen synoniem, maar niets is minder waar. E-business bestaat uit alle zakelijke handelingen die op elektronische wijze worden uitgevoerd. E-commerce is een onderdeel van e-business.

E-business E-commerce

Een webshop kan mooi zijn, maar wanneer de onderneming door fouten in de interne processen bijvoorbeeld de verkeerde producten naar een klant verstuurt, zal de klant niet tevreden zijn. Om een e-business goed te runnen, moet je rekening houden met alle onderdelen uit het schema.

Productie

Logistiek

Management

Crm

Recht en fiscaliteit Administratie

©

Verkoop

Marketing

Aankoop

Sociale media €

E-business

Financiën

Om e-business goed uit te kunnen voeren, zijn koppelingen tussen die facetten met behulp van ERP, crm en betaalsystemen cruciaal.

6

THEMA 3

LEVEL 1


ERP: ENTERPRISE RESOURCE PLANNING Een ERP-programma bestaat meestal uit kleine deelprogramma’s (modules) die allemaal een specifieke taak ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan computerprogramma’s die een onderneming gebruikt om de financiële administratie te voeren of de voorraden bij te houden.

CRM: CUSTOMER RELATIONSHIP MANAGEMENT Crm is software voor het beheren van klantgegevens en meestal ook

IN

het behandelen van klachten. Je registreert de gegevens van de klant zoals naw-gegevens, de bestellingen, maar ook de communicatie met je klant. Naw staat voor naam, adres en woonplaats.

Bekijk het schema in de kennislijn. Geef voor ieder facet een voorbeeld van hoe dat in e-business werkt.

VA N

1

ONDERDEEL

VOORBEELD

Aankoop

Marketing

Verkoop

©

Logistiek

Productie

THEMA 3

LEVEL 1

7


ONDERDEEL

VOORBEELD

Management

Crm

Administratie

VA N

Sociale media

IN

Recht en fiscaliteit

©

Financiën

8

THEMA 3

LEVEL 1


Explore 3— Wat is het verschil tussen b2b, b2c, b2g en c2c?

Verschil tussen b2b, b2c, b2g en c2c E-business staat voor alle zakelijke handelingen die op elektronische wijze worden uitgevoerd. Er kunnen drie partijen betrokken zijn: ondernemingen (b), consumenten (c) en de overheid (g). Of er sprake is van b2b, b2c, b2g, b2g of c2c is afhankelijk van wie er bij het proces betrokken is.

b2g

Grondstoffen

Vervoer & Logistiek

Fabricage

Vervoer & Logistiek

Vervoer Groothandelaars & Logistiek

Kleinhandelaars

Consument

b2c

Consument

c2c

VA N

b2b

IN

Overheid

1

Leg op basis van de bovenstaande afbeelding het verschil tussen business-to-business, businessto-consumer en business-to-government uit.

2

Noteer telkens twee voorbeelden: b2b:

b2c:

©

3

Bekijk op diddit het videofragment over b2g. Op welke niveaus kan b2g plaatshebben?

THEMA 3

LEVEL 1

9


4

Leg uit wat c2c is.

5

Geef twee voorbeelden van c2c.

Explore 4— Wat zijn de voor- en nadelen van e-commerce voor de

IN

klant?

Voordelen van e-commerce voor de klant

Volgens de gegevens verzameld door Statbel bestelde 65 % van de Belgen in 2023 goederen of diensten via het internet.

VA N

Online aankopen (in de 3 maanden voorafgaand aan de enquête) Percentage van Belgische inwoners tussen 16 en 74 jaar

70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0

27 %

31 %

33 %

36 %

41 %

42 %

46 %

49 %

49 %

55 %

65 %

66 %

63 %

65 %

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Download data

Bron: Statbel, 2023-11-21

©

E-commerce is een booming business die door de coronapandemie alleen maar nóg groter is geworden. Het steeg van 55 % in 2019 naar 65 % in 2020 toen door het coronavirus winkels enkele keren de deuren moesten sluiten. De pandemie heeft het koopgedrag van mensen vermoedelijk blijvend veranderd, dus de huidige groei is vrijwel zeker blijvend. Om zich aan die nieuwe realiteit aan te passen, bieden dan ook steeds meer kmo’s hun klanten de mogelijkheid aan om online te winkelen, producten te kiezen, bestellingen te plaatsen en online te betalen. E-commerce biedt de volgende voordelen voor de consument:

10

THEMA 3

Snel: Je kunt een aankoop zonder vertraging afhandelen, want er staat geen rij voor de kassa. Flexibel: Je kunt er altijd terecht, ongeacht waar je je bevindt. Comfortabel: Naast het feit dat mensen op elk tijdstip iets kunnen kopen, hoeven ze ook nergens heen; shoppen kan gewoon vanuit de luie stoel, de tent, de hotelkamer, in de trein of waar dan ook.

LEVEL 1


Niet plaatsgebonden: Mensen kunnen online producten bestellen die de winkels in hun buurt niet altijd op voorraad hebben. 24 uursklantenservice: Een aantal webshops bieden onlineondersteuning en reageren snel op berichten. Snelle prijsvergelijking: Op het internet kun je makkelijk prijzen en producten van verschillende aanbieders vergelijken.

Werk in drie groepen. Elke groep leest een getuigenis. Markeer de onderstaande items in de tekst. Wees volledig. Wat zijn de voordelen van onlineshoppen?

oranje

Wat zijn de nadelen van onlineshoppen?

A

IN

groen

VA N

‘Ik bestel regelmatig specifieke vitamines, homeopathische producten of andere zorgproducten uit de VS, omdat ik die hier niet in de apotheek kan krijgen. Treintickets reserveren en hotels boeken doe ik ook steevast online. Het is handig om informatie over hotels op te zoeken, ze met elkaar te vergelijken en meteen te kunnen checken of er kamers beschikbaar zijn. Kleren, schoenen of een tas op het internet kopen, zou ik nooit doen. Daarvoor vind ik shoppen veel te leuk. Je loopt in de stad rond, je vraagt advies aan de verkoopster ... dat is gewoon gezellig. Bovendien vind ik het raar om kleren van achter een computer te kopen. Zal een vest wel de juiste maat hebben? En de juiste kleur? Een foto zegt ook zo weinig. Ik wil de stof kunnen voelen. Misschien is die terughoudendheid wel typisch voor mijn generatie. Ik kan me inbeelden dat de jeugd daar veel onbevangener en complexlozer in is.’ (Edouard Vermeulen, ontwerper Natan)

B

©

‘Ik boek vooral vliegtuigtickets van Ryanair online. Op het web ben ik zeker van de beschikbaarheid van wat ik zoek. Een geruststellende gedachte. Niets zo erg als naar de boekhandel rijden om dan vast te stellen dat het laatste exemplaar net verkocht is. Tijd winnen en vervoerskosten vermijden zijn dus de belangrijkste beweegredenen. Online kun je ook ’s avonds iets bestellen. Overdag heb ik daar te weinig tijd voor. Mijn vouwfietsen koop ik altijd via eBay. Ik ben nu aan mijn zevende exemplaar toe. Online vind ik veel gunstigere voorwaarden dan in de fietswinkel en dat is goed omdat ik weet dat die fiets toch binnen afzienbare tijd weer gestolen zal worden. Ik let er wel op dat ik enkel op eBay ga als ik heel gericht naar iets op zoek ben. Het is verleidelijk om impulsaankopen te doen.’ (Christophe Deborsu, journalist)

THEMA 3

LEVEL 1

11


C

(Virginie Claes, presentatrice en ondernemer)

IN

Alle kantoorbenodigdheden koop ik online. Ook de leuke gadgets, die ik graag als relatiegeschenk geef, bestel ik enkel nog via websites. Dat is zo handig en zorgeloos: je geeft het afleveradres in en alles wordt voor je in orde gebracht. Privé schaf ik vooral koffiepads en thee aan op het web, omdat ik mijn favoriete merken, zoals Nespresso en Café Couture, nergens vind in Hasselt, waar ik woon. Lenzen koop ik tegenwoordig ook uitsluitend online. Ik bestel ze via mijn smartphone en de dag erop worden ze al thuis geleverd. Dat bezorgt me zoveel tijdwinst! Weet je wat ook meespeelt? Ik heb een zoontje van twee. Ik ga veel liever met hem naar de speeltuin dan dat ik hem moet meenemen om te winkelen en aanschuiven aan de lange rijen aan de kassa. Kleren kopen via het net? Doe ik niet zo vaak. Ik surf wel graag rond, op zoek naar leuke kleren, maar voor ik beslis, wil ik ze toch eerst in een boetiek kunnen passen.’

Explore 5— Wat zijn de voor- en nadelen van e-commerce voor de

VA N

onderneming?

Voor- en nadelen van e-commerce voor de onderneming E-commerce is voor een onderneming essentieel om zich aan te passen aan de vraag van de klant en te blijven concurreren. Een eigen webshop beginnen heeft diverse voordelen vergeleken met een fysieke winkel.

©

Voordelen Efficiëntie: onlineshoppen maakt niet alleen het aankoopproces sneller en makkelijker, maar zorgt ook dat een onderneming minder personeel nodig heeft. Hoewel de mensen op elk moment van de dag iets kunnen kopen, hoef je zelf niet voortdurend klaar te staan om de producten handmatig af te rekenen. Lage transactiekosten: voorraadbeheer- en filiaalsystemen houden automatisch de voorraad in de gaten. Groter bereik: je kunt je producten op een verkoopplatform, zoals bol of Zalando aanbieden. Zo heb je zonder al te veel te investeren een veel groter bereik. Flexibiliteit: klanten kunnen 24 uur per dag bij je terecht om een aankoop te doen. Daarnaast maakt je webshop het gemakkelijk om producten te retourneren, waardoor het risico van een teleurstellende aankoop wordt verkleind. Personalisatie en maatwerk: het personaliseren van artikelen en het leveren van maatwerk is een markt in opkomst. Met een webshop kun je mensen eenvoudig keuzes laten maken om een gepersonaliseerd product aan te schaffen. Je helpt klanten bijvoorbeeld kiezen met behulp van een aantal vragen of doet aanbevelingen op basis van onlinegedrag en eerdere aankopen. Extra verkoopkanaal: naast de fysieke winkel creëer je met e-commerce een extra verkoopkanaal. Informatie snel up-to-date: je kunt onder andere je prijzen snel aanpassen op de website en/of webshop.

12

THEMA 3

LEVEL 1


Maar naast de fantastische kansen die onlineverkopen biedt, zijn er ook een aantal nadelen.

VA N

IN

Nadelen Risico op verkeerde gegevens: je moet ervoor zorgen dat de gegevens, zoals prijzen en omschrijvingen, steeds kloppen om teleurstelling bij de klant en slechte beoordelingen te voorkomen. Hoge verzend- en retourkosten: je moet de verzend- en retourkosten juist in kaart brengen om financiële problemen te voorkomen. Vooral de retourkosten kunnen de marges op de winst flink aantasten. Minder vergevingsgezinde klanten: offlineklanten die veranderen in onlineklanten zijn minder vergevingsgezind. Je bestaande klanten hebben minder begrip voor eventuele fouten waar ze online tegen aanlopen. Ze zijn een bepaalde standaard gewend van je winkel en willen die niet loslaten, ook als je nieuw bent op het gebied van e-commerce. Hogere marketingkosten: marketing kost meer tijd en geld. Een webshop is niet zo makkelijk te vinden voor klanten als een fysieke winkel in een drukke winkelstraat. Het promoten van je webshop met onlinemarketing is daarom noodzakelijk. Investeren in klantenservice: onlineverkopen vereist een investering in klantenservice. Internetgebruikers verwachten alle informatie snel te vinden en willen snel antwoorden krijgen op hun vragen. Minder persoonlijke contactmomenten: onlinewinkelen is afstandelijker dan fysiek winkelen. Klanten komen binnen en kijken een paar seconden rond. Als ze iets niet kunnen vinden, zijn ze snel weer weg waardoor het moeilijk is om klanttevredenheid op te bouwen. Kostprijs en wetgeving: het inrichten van een webshop kost tijd en je moet je houden aan wetten en regels rondom gegevensbescherming.

a

Werk in drie groepen.

Groep 1

bekijkt een videofragment waarin de voordelen van e-commerce voor de onderneming worden toegelicht. Noteer in een onlinedocument de voordelen die je hebt opgevangen in het videofragment. De leerlingen van deze groep en de leerkracht krijgen lees- en bewerkingsrechten. De leerlingen van de andere twee groepen krijgen enkel leesrechten. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Groep 2

leest het onderstaande artikel en markeert de voordelen in de tekst.

©

Elektronische handel is voor bedrijven tijdbesparend. Ondernemers hoeven hun tijd niet meer in vertegenwoordigers te steken. Vaak worden dikke catalogi doorbladerd en zo wordt kostbare tijd verspild. Je kunt immers via het internet op eender welk moment de site van je leverancier bezoeken. Alles wat je nodig hebt, is een internetverbinding. Zo kunnen onderneming en ook snel en gemakkelijk prijzen vergelijken om zo sneller de beste koop te vinden. Een ondernemer kan vanuit zijn kantoor, zonder enige invloed van een vlotte vertegenwoordiger, de prijzen en mogelijke kortingen bij het afnemen van grote hoeveelheden bekijken. Op het internet heeft de onderneming toegang tot een grote database aan leveranciers, waardoor ze een weloverwogen keuze kan maken voor de beste leverancier. Het kan ook enorm handig zijn om na te gaan of de goederen die een ondernemer wil bestellen voorradig zijn. Zo kan de ondernemer zijn klanten correct informeren over de leveringstermijn. Als de onderneming een catalogus heeft op internet, kan ze die constant up-to-date houden, zodat de consument altijd de meest recente producten en prijzen krijgt.

THEMA 3

LEVEL 1

13


Door via het net zaken te doen, kan een onderneming heel wat geld besparen. Ze bespaart op haar vaste kosten, omdat heel wat van de tussenpersonen die nodig zijn bij de directe verkoop, wegvallen bij de elektronische verkoop. Een eigen zaak beginnen is via internet ook een stuk eenvoudiger. Je hebt geen plaats meer nodig om je onderneming op te zetten, een website is voldoende.

Groep 3

krijgt de opdracht om de afbeeldingen te interpreteren. Welke voordelen van e-commerce worden hier uitgebeeld?

B

C

b c d

VA N

IN

A

Bespreek de uitkomsten van je groep klassikaal. Verwerk de belangrijkste voor- en nadelen in een presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

TO THE POINT

©

E-commerce is het onlinehandeldrijven. Dat omvat veel facetten zoals: producten en diensten aanbieden; voorraad- en leveringsgegevens raadplegen; elektronisch bestellen; elektronisch betalen; … E-business staat voor alle zakelijke handelingen die op elektronische wijze worden uitgevoerd. E-commerce is een onderdeel van e-business. Andere facetten zijn aankoop, logistiek, administratie, crm, ERP, productie … Daarbij zorgt crm (customer relationship management) bijvoorbeeld voor de registratie van de klantgegevens en het klantcontact. ERP (Enterprise Resource Planning) is een softwaresysteem dat ondernemingen helpt om de belangrijkste bedrijfsprocessen te automatiseren en te beheren voor optimale prestaties.

14

THEMA 3

LEVEL 1


E-commerce kan tussen verschillende partijen plaatsvinden: Bij b2b verkopen ondernemingen producten en diensten aan andere ondernemingen. Bij b2c verkopen ondernemingen producten en diensten aan consumenten. Bij b2g doen ondernemingen zaken met de overheid. Bij c2c handelen consumenten onderling met elkaar.

b2g

Grondstoffen

Vervoer & Logistiek

Fabricage

Vervoer & Logistiek

b2b

IN

Overheid

Vervoer Groothandelaars & Logistiek

Kleinhandelaars

Consument

b2c

Consument

c2c

VA N

Voor- en nadelen van e-commerce voor de consument VOORDELEN

NADELEN

snel

geen persoonlijk advies

flexibel

enkel een afbeelding van het product

comfortabel

risico op impulsaankopen

niet plaatsgebonden

24 uursklantenservice

snelle prijsvergelijking

Voor- en nadelen van e-commerce voor de onderneming

©

VOORDELEN

NADELEN

efficiënt

risico op verkeerde gegevens

lage transactiekosten

hoge verzend- en retourkosten

groot bereik

minder vergevingsgezinde klanten

flexibel

hogere marketing kosten

personalisatie en maatwerk

investering in klantenservice

extra verkoopkanaal

minder persoonlijke contactmomenten

informatie snel up-to-date

kostprijs en wetgeving van een webshop

THEMA 3

LEVEL 1

15


1

Wie verkoopt wat in de webwinkel?

Waarschijnlijk krijg je in je school de kans om extra te oefenen binnen een leeronderneming, een minionderneming, een studentenbedrijf, een oefenfirma of een ander project. Ook jij kunt binnen je project niet achterblijven op het vlak van e-commerce. a

Binnen welke branche is je project actief?

Producten selecteren € €

E-commerce

Klanten

K

BAN

Betaling

IN

Action 1—

Magazijn

Verzending

Noteer hieronder vijf concurrenten uit dezelfde branche die hun producten en/of diensten ook via een webshop verkopen.

VA N

b

1 2 3 4 5

2

Werk per twee. Elk duo bestudeert de webshop van een van de bovenstaande bedrijven en voert nadien de onderstaande opdrachten uit: Vergelijk de breedte en diepte van het eigen assortiment met dat van de concurrent. Noteer de bevindingen in een overzichtelijk document. Illustreer alles zo veel mogelijk met foto’s of afbeeldingen. Verwerk jullie bevindingen bij de volgende vragen in een overzichtelijke presentatie of een verslag.

©

a b c d

16

3

Werk per twee. Vergelijk de webshop van je project met die van een concurrent. a Kies welk van beide webshops je zult bestuderen. b Kies de concurrent met wie je gaat vergelijken. c Vergelijk de breedte en de diepte van het eigen assortiment met dat van de concurrent. d Verwerk je bevindingen in een overzichtelijk verslag of presentatie en illustreer zoveel mogelijk met foto’s of afbeeldingen. e Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

4

Welke leveringsmogelijkheden biedt jouw concurrent aan bij onlineshopping?

THEMA 3

LEVEL 1


Welke weg heeft jouw stagebedrijf al afgelegd op weg naar e-business?

IN

Action 2—

In dit level heb je gezien dat e-business veel meer is dan alleen e-commerce. Een onderneming zet in op e-business om: de omzet te vergroten via e-commerce of een webshop; de klanttevredenheid te verhogen door in te zetten op CRM; de communicatie met klanten te verbeteren door in te zetten op sociale media; de administratie te verlichten door bijvoorbeeld elektronisch te factureren; de voorraad beter te kunnen beheren; …

VA N

Je stagebedrijf heeft waarschijnlijk al heel wat stappen gezet in de richting van e-business. Interview de bedrijfsleider van je stageplaats over de mate waarin zijn onderneming e-business heeft geïntegreerd a

Maak een lijst met vragen die je aan de bedrijfsleider wilt stellen. Beperk je zeker niet alleen tot e-commerce. E-business kent heel wat andere facetten. Tip:

b

Maak via e-mail of telefonisch een afspraak. Voorzie voldoende tijd zodat je alle vragen rustig kunt overlopen. Bezorg de bedrijfsleider de vragen op voorhand, zodat die zich ook kan voorbereiden op het interview. Vraag of je het gesprek mag opnemen. Zo kun je achteraf makkelijker een verslag maken.

©

c

Laat je inspireren door de icoontjes op de bovenstaande afbeelding.

Tip:

d e

Maak altijd aantekeningen op papier, ook als je het gesprek opneemt. Zo weet je de volgorde van de onderwerpen van het gesprek en wanneer er iets interessants werd gezegd. Met je aantekeningen naast je opname, werk je je verslag later makkelijker uit.

Maak zo snel mogelijk na het interview een verslag op met een tekstverwerker. Stuur een e-mail naar de bedrijfsleider waarin je het verslag bezorgt. Vraag of die nog iets wil aanpassen of aanvullen. Bedank de bedrijfsleider voor de tijd en schrijf wat je zelf interessant vond aan het interview.

THEMA 3

LEVEL 1

17


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan het begrip ‘e-business’ omschrijven.

2

Ik kan het verschil tussen e-business en e-commerce omschrijven.

VA N

1

KAN BETER

Ik kan andere facetten van onlinehandeldrijven omschrijven, waaronder b2b, b2c, b2g en c2c.

4

Ik kan de voor- en nadelen van e-commerce voor de klant omschrijven.

5

Ik kan de voor- en nadelen van e-commerce voor de onderneming omschrijven.

©

3

18

THEMA 3

LEVEL 1

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 1 BEGRIP

VERKLARING Hier draait het om diensten en producten die vanuit ondernemingen aan andere ondernemingen worden verkocht.

b2c

Het gaat om producten en diensten die door ondernemingen aan consumenten worden verkocht.

VA N

IN

b2b

AFBEELDING

Dat zijn ondernemingen die zich specialiseren in het zakendoen met de overheid.

c2c

Dat is een vorm van e‑commerce waarbij consumenten onderling met elkaar handelen.

©

b2g

crm

Customer relationship management is software voor het beheren van klantgegevens en meestal ook de klachtenbehandeling. Je registreert de gegevens van de klant zoals naw-gegevens, de bestellingen, maar ook de communicatie met je klant.

THEMA 3

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 1

19


BEGRIP e-business

VERKLARING Dat richt zich op het optimaliseren van bedrijfsprocessen door onlinemogelijkheden. E‑business betekent dus eigenlijk: zakendoen met behulp van onlinetechnologie en internet.

AFBEELDING De gebruiker plaatst een bestelling.

Winkelwagen

De betaling gebeurt vaak via kredietkaart.*

De bestelling wordt aan de klant bezorgd.

BESTELBON Firma Straat Gemeente Postcode

Leveringsadres Naam Straat Postcode Gemeente Facturatieadres Naam Straat Postcode Gemeente

Omschrijving

Code 2541 1824

Aantal Prijs

Product A Product F

7 2

TOTAAL

23,50 18,20 200,90

Datum

De bestelling wordt afgerond.

Het transportbedrijf haalt de bestelling op.

Dat omvat de volgende elektronische transacties die plaatsvinden via een internetsite: het aanbieden van producten en diensten het raadplegen van voorraad- en leveringsgegevens elektronische bestellingen elektronische betalingen ...

ERP

Enterprise Resource Planning (ERP) is een softwaresysteem dat organisaties helpt om de belangrijkste bedrijfsprocessen te automatiseren en te beheren voor optimale prestaties.

VA N

© 20

THEMA 3

Er wordt een e-mail naar de klant en de handelaar verstuurd.

IN

e-commerce

De bestelling wordt naar het magazijn gestuurd voor uitvoering.

*Bij sommige webshops kun je de bestelde producten ook betalen nadat ze geleverd zijn.

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 1


LEVEL 2 Hoe bied je service via onlinekanalen? INTRO Werk per twee. Vul minstens vijf manieren in waarop een onderneming onlineservice kan bieden aan de klanten.

IN

1

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

Wat is het verschil tussen offline- en onlinecommunicatie? Hoe kun je service bieden via onlinekanalen? Met welke regels in verband met de wet op privacy moet je rekening houden bij onlinecommunicatie? Met welke regels in verband met de wet op auteursrechten moet je rekening houden bij onlinecommunicatie? Met welke regels in verband met de wet op portretrecht moet je rekening houden bij onlinecommunicatie?

©

2

VA N

Onlineservice

THEMA 3

LEVEL 2

21


Explore 1— Hoe past de ondernemer succesvolle communicatie toe: offline, online of allebei?

Offline- en onlinecommunicatie Klantenbinding vormt een belangrijke strategie voor een onderneming die haar positie in de markt wil behouden of versterken. Een onderneming die een band schept met haar klanten, kan het onderscheid maken. Klanten die zich thuis en vertrouwd voelen bij een onderneming, zullen minder snel geneigd zijn om over te stappen naar de concurrent. Klantenbinding kun je bereiken door goed doordachte communicatie.

VA N

IN

Binnen communicatie kun je online- en offlinecommunicatie onderscheiden. Ondernemers worstelen vaak nog met een vraag: is vandaag de dag alleen nog maar onlinecommunicatie effectief of is een combinatie met offlinecommunicatie nog steeds het beste recept? Offlinecommunicatie staat in tegenstelling tot onlinecommunicatie. Offlinecommunicatie is communicatie die niet via het internet wordt verspreid. In onze huidige digitale maatschappij is het geen ‘of-ofverhaal’ maar een ‘en-enverhaal’: online- en offlinecommunicatie kun je het best combineren.

+

Online

Offline

Succes

©

Een succesvolle onlinecampagne begint zelfs vaak met offlinecommunicatiemiddelen. Je kunt bijvoorbeeld het adres van je website bij je offlineadvertentie vermelden.

Communicatiemiddel Het is belangrijk dat het communicatiemiddel waarmee je je boodschap wilt brengen, aansluit bij de doelgroep. Voor wie is de communicatie bedoeld? Gaat het om b2b- of b2c-communicatie? Richt je je tot kinderen of tot ouders? Welke interesses heeft de doelgroep? De doelgroepbepaling is heel belangrijk om het communicatiemiddel te kiezen. Hoe specifieker je je doelgroep bepaalt, hoe beter je je communicatiemedium kunt kiezen, en hoe sneller je resultaten zult krijgen. Zo zullen ouderen minder vaak Instagram gebruiken dan jongeren.

22

THEMA 3

LEVEL 2


Aanpak De aanpak van online- en offlinecommunicatie is niet totaal verschillend. Bij beide communicatievormen is het belangrijk dat de boodschap overkomt. Het doel van je communicatie bepaalt de boodschap die je wilt overbrengen.

IN

Een tekst schrijven voor online- of offlinecommunicatie is wel verschillend. Teksten voor onlinecommunicatie zijn in de regel korter, to the point en krachtiger. Bezoekers lezen niet de volledige pagina, ze scannen de pagina. Als het niet in één oogopslag duidelijk is, klikken ze weg. Bij het schrijven van teksten voor bijvoorbeeld je website, digitale nieuwsbrieven … houd je daar beter rekening mee. Teksten voor offlinecommunicatie, zoals een magazine of gedrukte nieuwsbrief, zijn vaak langer en hebben minder tussenkopjes. Je kunt veel meer in detail gaan, maar ook spelen met vormgeving door wisselende lettertypes of groot beeldmateriaal. Om het juiste communicatiemiddel te kiezen, moet je rekening houden met de volgende factoren: Welk communicatiemiddel past bij het imago van de onderneming, de positionering en de missie? Welke communicatiemiddelen gebruikt de doelgroep het meest? Wat is het effectieve bereik van het medium? Hoe kun je potentiële klanten verbinden aan het merk of product? Hoe kun je klanten laten overgaan tot een aankoop? Hoe overtuig je klanten die een aankoop hebben gedaan om terug te komen voor een nieuwe aankoop? Wat zijn de kosten van het medium?

VA N

1

Noteer in de onderstaande tabel vijf voorbeelden van offline- en onlinecommunicatie ONLINECOMMUNICATIE

©

OFFLINECOMMUNICATIE

2

Zoek op het internet drie voorbeelden van goede onlinecommunicatie. Druk ze af in PDF-formaat of maak een schermafbeelding. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 3

LEVEL 2

23


Explore 2— Hoe zet de ondernemer de website in om onlineservice te bieden?

Het veranderde communicatiemodel

IN

Door de opkomst van nieuwe digitale media is de ‘passieve’ ontvanger van het communicatiemodel een ‘informatieconsument’ geworden. Deze gaat actief op zoek naar informatie op het moment dat het hem uitkomt en in de vorm die hij verkiest. Dit verandert ook de rol van de traditionele zender. De zender krijgt bij nieuwe digitale media steeds meer de rol van informatieleverancier of -verstrekker. Het is dus belangrijk dat de leverancier het gemakkelijk maakt voor de consument om online alle informatie te vinden. Een website is een van de belangrijkste communicatiemiddelen om klanten en potentiële doelgroepen te bereiken. De onderneming zal: enerzijds op de website informatie ter beschikking stellen die voor de bezoekers relevant is; anderzijds aan de bezoekers de kans bieden om met de onderneming te communiceren.

VA N

Bij onlinecommunicatie volstaat eenrichtingscommunicatie niet meer, waarbij enkel de onderneming informatie ter beschikking stelt aan de (potentiële) klant. De bezoeker van de website moet ook de kans krijgen om interactief deel te nemen aan de communicatie bijvoorbeeld via WhatsApp of chat. Een website is het digitale visitekaartje van je onderneming. Een professionele website zorgt ervoor dat je onderneming gezien wordt als een belangrijke speler in de sector. Door een professionele ‘look’ en een goede eerste indruk, kun je de meeste consumenten al overtuigen om met jouw onderneming of organisatie in zee te gaan, of om je producten of diensten van dichterbij te bekijken.

1

De klas werkt in vijf groepen. Elke groep krijgt een bepaalde website toegewezen.

a

©

b

Bestudeer de website van jouw groep. Welke informatie heeft de onderneming op de website geplaatst? Noteer de grote rubrieken op papieren stroken. Hang deze rubrieken nadien onder elkaar voorin de klas. Welke rubrieken hebben de vijf websites gemeenschappelijk? Noteer.

24

THEMA 3

LEVEL 2


2

Welke mogelijkheden biedt de website aan de ondernemer om te communiceren met de bezoeker of omgekeerd? Maak met je groep een lijst van elementen op de website die je wel of niet aanspreken.

IN

3

VA N

Explore 3— Met welke regels in verband met de wet op privacy moet

een ondernemer rekening houden bij onlinecommunicatie?

Wet op de privacy

Het internet biedt grenzeloze mogelijkheden om informatie te verzamelen en te verspreiden. Maar de overheid stelt grenzen aan het gebruik van de mogelijkheden die het internet ons biedt, vooral met de bedoeling om de auteurs of eigenaren van de informatie te beschermen.

©

De grenzen zijn vastgelegd in de Europese wet op de privacy die van kracht is sinds 25 mei 2018. Het hoofddoel van de wet General Data Protection Regulation (GDPR) is het beschermen van de privacy en persoonsgegevens van individuen binnen de Europese Unie. De AVG, de Algemene Verordening Gegevensbescherming, is de Nederlandse vertaling van dezelfde wet. De wet bepaalt de regels die bedrijven, organisaties en overheden moeten volgen wanneer ze onze persoonlijke gegevens willen gebruiken. Ook bepaalt de wet de rechten die ons helpen om onze persoonlijke gegevens te beschermen. Met persoons­gegevens worden alle persoonlijke gegevens bedoeld waarmee personen kunnen worden geïdentificeerd. Denk bijvoorbeeld aan een naam, e-mailadres, IP-adres of telefoonnummer.

THEMA 3

LEVEL 2

25


In de meeste gevallen is de verwerking van persoonlijke data niet verboden. Wel is het onderworpen aan strenge voorwaarden. Zo legt de wet op privacy een aantal zware wettelijke verplichtingen op aan alle ondernemingen die persoonsgegevens verzamelen of verwerken. Ondernemingen hebben drie belangrijke GDPR-verplichtingen: Verantwoordingsplicht De privacywetgeving legt iedere organisatie die persoonsgegevens verwerkt, de verantwoordelijkheid op om aan te tonen dat de gegevensverwerking conform de GDPR-normen verloopt. Onder meer houdt deze verantwoordingsplicht in dat de gegevensverwerkende onderneming bepaalde organisatorische maatregelen moet nemen, zoals bijvoorbeeld het bijhouden van een verwerkingsregister.

2

Transparantieplicht GDPR vereist dat de communicatie naar de betrokkenen toe transparant en begrijpelijk is. Onder meer houdt de transparantieverplichting in dat alle mededelingen in verband met gegevensverwerking in duidelijke en eenvoudige taal moeten worden opgesteld.

3

Informatieplicht Organisaties die onder GDPR vallen, hebben bovendien ook een informatieplicht. Dat is een van de belangrijkste principes van de GDPR. De informatieplicht houdt in dat je als ondernemer de personen wiens persoonsgegevens je verwerkt uitgebreid over de verwerking moet informeren.

VA N

IN

1

De beste manier om aan deze wettelijke verplichting te voldoen is door het privacybeleid van de onderneming aan de gebruikers of klanten kenbaar te maken. Ondernemingen moeten op een website duidelijk vermelden:

welke gegevens zij over jou bijhouden; wie de beheerder is van die gegevens; op welke manier je inzage in de gegevens kunt krijgen; hoe je – indien nodig – wijzigingen kunt aanbrengen.

Een website kan het privacybeleid op verschillende manieren weergeven:

Via diddit vind je een link naar het privacybeleid van Torfs. Op welke manier respecteert Torfs de drie GDPR-verplichtingen? Verwerk de antwoorden met een tool naar keuze.

©

1

op een aparte pagina op de homepagina op het onlineformulier dat je eventueel moet invullen

2

26

THEMA 3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 2


Explore 4— Met welke regels in verband met auteursrecht moet een ondernemer rekening houden bij onlinecommunicatie?

Auteursrecht

STAPPENPLAN

IN

Wanneer je een foto, filmpje, afbeelding, illustratie, tekst, foto … wilt gebruiken voor bijvoorbeeld je website of een andere vorm van communicatie, dan kan dat niet zomaar. De werken zijn beschermd door het auteursrecht. Om zo’n werken te gebruiken, volg je het volgende stappenplan.

©

VA N

Stap 1: Ga na of het om een auteursrechtelijk beschermd werk gaat. Eerst moet je erachter zien te komen of het werk dat je wilt gebruiken auteursrechtelijk beschermd is: Kijk eerst of er op/bij het werk een ‘copyright notice’ © vermeld staat. Dat kan ook in de vorm voorkomen van een vermelding als ‘Alle rechten voorbehouden’ bij het werk of op de website: – Tref je een copyright notice aan of staat er inderdaad ‘Alle rechten voorbehouden’, dan gaat het bijna zeker om auteursrechtelijk beschermd werk. – Staat er geen copyright notice en ook niet de tekst ‘Alle rechten voorbehouden’, dan betekent dat niet automatisch dat het werk niet auteursrechtelijk beschermd is. Het is immers niet verplicht om op je werk aan te geven dat het beschermd is. Houd in je achterhoofd dat het meeste materiaal (online én offline) auteursrechtelijk beschermd is en je dus voor het gebruik daarvan toestemming moet krijgen van de auteur of maker. Het is ook mogelijk dat een auteur of maker een Creative Commons-licentie heeft gekoppeld aan diens auteursrechtelijk beschermd werk. Dat betekent dat je voor bepaalde handelingen die de auteur heeft aangegeven, geen toestemming dient te vragen. Je moet wel altijd de naam vermelden als je het werk gebruikt. Je kunt een CC-licentie herkennen aan © Shutterstock / monticello het logo. Stap 2: Vraag toestemming aan de auteur of maker. Heb je vastgesteld dat het werk waar je gebruik van wilt maken auteursrechtelijk beschermd is, dan moet je voorafgaand aan het gebruik toestemming vragen én krijgen van de auteur of maker. In sommige gevallen moet je een vergoeding betalen voor het gebruik van het werk. Wil je gebruikmaken van muziek, een documentaire of een foto? Ga dan naar de website van SABAM om te checken of het werk in hun database staat. In dat geval moet je namelijk niet de toestemming aan de auteur zelf vragen, maar aan SABAM.

THEMA 3

LEVEL 2

27


Toestemming vragen hoeft niet per officiële brief, het kan ook per e-mail. Gaat het om een foto, illustratie of filmpje dat je hebt gevonden op het internet? Dan is het vaak makkelijk om een adres of e-mailadres te vinden. Weet je niet precies wie de auteur of maker is van het werk? Probeer dan eerst een e-mail te sturen via de website waar je de afbeelding hebt gevonden. Stap 3: Toestemming, en dan? Je hebt toestemming gekregen voor het gebruik van het werk, en nu? Je mag het werk gebruiken, maar houd wel in gedachten dat je alleen die handelingen mag verrichten waarvoor je van de auteur toestemming hebt gekregen. Heb je bijvoorbeeld aangegeven dat je zijn werk alleen voor niet-commerciële doeleinden wilt gebruiken, dan mag je het werk dus niet alsnog voor commerciële doeleinden gebruiken (nu of in de toekomst). Denk dus, voordat je toestemming vraagt, goed na over voor welk gebruik je precies toestemming wilt.

2

Wat betekent een vermelding ‘Alle rechten voorbehouden’ op een website wanneer je werken van die website wilt gebruiken voor je eigen website?

Zoek op het internet naar drie websites waar je rechtenvrije foto’s kunt terugvinden. Noteer de URL hieronder.

©

3

Ga na of er op de website die aan jouw groep is toegewezen in Explore 2 een vermelding ‘Alle rechten voorbehouden’ staat. Waar heb je die vermelding gevonden?

VA N

1

IN

Stap 4: Geen toestemming Krijg je geen reactie? Of heb je geen toestemming aan de auteur kunnen vragen, bijvoorbeeld omdat je niet hebt kunnen achterhalen wie het is? Dan betekent dat helaas dat je geen gebruik mag maken van het werk. Je hebt de uitdrukkelijke toestemming nodig.

© Shutterstock / Sharaf Maksumov

28

THEMA 3

LEVEL 2


Explore 5— Met welke regels in verband met het portretrecht moet

een ondernemer rekening houden bij onlinecommunicatie?

Portretrecht Ondernemingen publiceren ook vaak foto’s of filmpjes van evenementen die in hun bedrijf hebben plaatsgevonden. De vraag die veel ondernemers zich stellen is: hebben we altijd toestemming nodig van de mensen die we in beeld brengen? Ook hier geldt dat niet zomaar alles kan en mag. Je moet je houden aan de regelgeving rond portretrecht. De basis van de regelgeving rond dit recht is te vinden in de Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en naburige rechten.

IN

Portretrecht Bij een portret gaat het altijd om een afbeelding. Dat kan gaan om een foto, een tekening, een schilderij, een zeefdruk … waarop de betrokkene herkenbaar afgebeeld is, zowel grafisch als digitaal.

VA N

Een beschrijving van iemands uiterlijk in woorden valt er niet onder. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een portret gemaakt in opdracht van de geportretteerde en een portret niet gemaakt in opdracht van de geportretteerde. In opdracht Is er sprake van een opdracht, dan heeft de geportretteerde in ieder geval het recht zelf het portret te verveelvoudigen en mag openbaarmaking alleen plaatsvinden met toestemming van de geportretteerde. Het is best om te werken met een schriftelijke toestemming. Het portretrecht blijft tot twintig jaar na de dood van de geportretteerde van toepassing. Na de dood van de geportretteerde is het recht alleen uit te oefenen door de directe rechthebbenden. Als het een afbeelding is met daarop meerdere personen, dan is voor openbaarmaking van die afbeelding toestemming nodig van al die personen.

©

Niet in opdracht Is er geen sprake van een opdracht, dan kan de geportretteerde zich alleen tegen openbaarmaking verzetten als die daarbij een redelijk belang heeft. Bijvoorbeeld uit privacyoverwegingen of het belang om niet publiekelijk belachelijk gemaakt te worden. Als de wijze van afbeelden schadelijk kan zijn voor de geportretteerde, kan die zich eveneens tegen openbaarmaking verzetten. Hierbij wordt afgewogen welk belang zwaarder weegt: het recht op privacy of het recht op vrije meningsuiting. Ook commerciële belangen tellen mee. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om het portret te gebruiken voor reclame als hiervoor geen toestemming is gegeven. Publieke personen Politici, sportvedetten, popsterren … zijn publieke personen. Zij dienen in principe geen voorafgaande toestemming te geven. Er moeten wel enkele voorwaarden worden nageleefd. Zo moet de afbeelding van een publiek persoon:

een informatief doeleinde hebben (dus geen commercieel gebruik); ze mag het recht op eerbiediging van het privéleven niet schenden.

© Shutterstock / Featureflash Photo Agency

THEMA 3

LEVEL 2

29


Overzichtsfoto’s Overzichtsfoto’s die gemaakt zijn op een publiek domein of tijdens publieke manifestaties zoals activiteiten, festivals, fuiven ... worden niet als een overtreding van het portretrecht beschouwd, tenzij ze duidelijk op een of enkele personen focussen. Maar zelfs dan kan iemand die zichzelf herkent op de foto en daar niet mee akkoord gaat zich beroepen op het recht op privacy om te eisen dat de foto in kwestie niet langer wordt gebruikt en wordt vernietigd. Toestemming Voordat je iemand op de foto vastlegt, vraag je altijd om (schriftelijke) toestemming en leg uit waarvoor je de foto of foto’s gaat gebruiken. Gebruik geen afbeeldingen van (bekende) personen of figuren op affiches en dergelijk promotiemateriaal. Je hebt namelijk altijd toestemming van die persoon nodig.

a

IN

Lees de stellingen. Zijn deze juist of fout? Kruis aan en verbeter indien nodig.

Wanneer je toestemming hebt om foto’s te maken, heb je automatisch de toestemming om de foto’s te gebruiken. juist

fout

VA N

b

De toestemming om iemands afbeelding te gebruiken kan enkel schriftelijk gegeven worden. juist

fout

c

Publieke personen, zoals politici en sportfiguren, moeten toestemming geven om foto’s van hen te mogen maken voor publiciteit op de website van een onderneming. juist

fout

©

d

Wanneer een persoon kan aantonen dat die er belang bij heeft dat de afbeelding niet gepubliceerd wordt, dan kan die naar de rechter stappen om de publicatie van de foto te verbieden. juist

30

THEMA 3

LEVEL 2

fout


e

Een onderneming mag sfeerbeelden publiceren van een opendeurdag. juist

fout

TO THE POINT

IN

Offline- en onlinecommunicatie Offlinecommunicatie staat in tegenstelling tot onlinecommunicatie. Offlinecommunicatie is communicatie die niet via het internet wordt verspreid: Vormen van offlinecommunicatie: persbericht, brochure, advertentie in een tijdschrift … Vormen van onlinecommunicatie: website, e-mail, sociale media …

VA N

Het is belangrijk om een communicatiemiddel te kiezen dat aansluit bij de doelgroep. Het doel van je communicatie bepaalt de boodschap die je wilt overbrengen. Stem dus naast het communicatiemiddel ook de boodschap of de teksten af op je klant of doelgroep. Teksten voor onlinecommunicatie zijn in de regel korter, to the point en krachtiger. Teksten voor offlinecommunicatie zijn meestal langer. Je kunt veel meer in detail gaan, maar ook spelen met vormgeving door wisselende lettertypes of groot beeldmateriaal. Website om onlineservice aan te bieden Een website is een van de belangrijkste communicatiemiddelen om klanten en potentiële doelgroepen te bereiken. De onderneming zal:

enerzijds informatie ter beschikking stellen die voor de bezoekers relevant is; anderzijds aan de bezoekers de kans bieden om met de onderneming te communiceren via bijvoorbeeld whatsapp of chat.

©

Wet op de privacy De wet op de privacy bepaalt de regels die bedrijven en overheden moeten volgen wanneer ze onze persoonlijke gegevens willen gebruiken. De wet bepaalt ook de rechten die ons helpen om onze persoonlijke gegevens te beschermen. Met persoonsgegevens worden alle persoonlijke gegevens bedoeld waarmee natuurlijke personen kunnen worden geïdentificeerd. Denk bijvoorbeeld aan een naam, e-mailadres, IP-adres of telefoonnummer ... Deze wet op de privacy heet in het Engels de General Data Protection Regulation (GDPR) of in het Nederlands de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en is van kracht op Europees niveau. De wet op de privacy legt een aantal zware wettelijke verplichtingen op aan alle iedereen die persoonsgegevens verzamelt of verwerkt:

verantwoordingsplicht zoals het bijhouden van een verwerkingsregister transparantieplicht: zo moeten alle mededelingen in verband met gegevensverwerking in duidelijke en eenvoudige taal moeten worden opgesteld informatieplicht: dat houdt in dat je als ondernemer de personen wiens persoonsgegevens je verwerkt, uitgebreid over de verwerking moet informeren.

THEMA 3

LEVEL 2

31


Auteursrecht Wanneer je een foto, filmpje, afbeelding, illustratie, tekst, foto of een ‘werk’ … wilt gebruiken voor bijvoorbeeld een website of een andere vorm van communicatie, kan dat niet zomaar. De werken zijn beschermt door het auteursrecht. Je volgt hiervoor het volgende stappenplan volgen. STAPPENPLAN Stap 1

Eerst moet je erachter zien te komen of het werk dat je wilt gebruiken auteursrechtelijk beschermd is.

IN

Stap 2: Is het werk waar je gebruik van wilt maken auteursrechtelijk beschermd is, dan moet je voorafgaand aan het gebruik toestemming vragen én krijgen van de auteur. Stap 3: Als je toestemming van de auteur hebt gekregen voor het gebruik van zijn werk, mag je het werk gebruiken voor die handelingen waarvoor je van de auteur toestemming hebt gekregen. Stap 4: Heb je geen toestemming gekregen of kreeg je geen reactie, dan mag je helaas geen gebruik maken van het werk.

VA N

Portretrecht Bij een portret gaat het altijd om een afbeelding zoals een foto, een tekening, een schilderij, een zeefdruk … waarop de betrokkene herkenbaar afgebeeld is, zowel grafisch als digitaal. Het portretrecht is het recht om te beslissen of je gefotografeerd wilt worden of niet. Portretrecht maakt onderscheid tussen afbeeldingen in opdracht en niet in opdracht:

in opdracht van de geportretteerde: hierbij heeft de geportretteerde het recht zelf het portret te verveelvoudigen. Openbaarmaking mag alleen plaatsvinden met toestemming van de geportretteerde. Het is best om te werken met een schriftelijke toestemming. Het portretrecht blijft tot twintig jaar na de dood van de geportretteerde in stand. niet in opdracht van de geportretteerde: in dat geval kan de geportretteerde zich alleen verzetten tegen openbaarmaking als die daarbij een redelijk belang heeft. Hierbij wordt ook afgewogen welk belang zwaarder weegt: het recht op privacy of het recht op vrije meningsuiting. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om het portret te gebruiken voor reclame als hiervoor geen toestemming is gegeven.

©

Publieke personen zoals politici, sportvedetten, popsterren … dienen in principe geen voorafgaande toestemming te geven. Er moeten wel enkele voorwaarden worden nageleefd. Zo moet de afbeelding van een publiek persoon:

32

THEMA 3

een informatief doeleinde hebben, dus geen commercieel gebruik, en mag ze het recht op eerbiediging van het privéleven niet schenden.

LEVEL 2

© Shutterstock / Celso Pupo


Action 1—

Kun je offline- en onlinecommunicatie benoemen?

Bekijk de communicatiemiddelen. Communiceert de onderneming offline of online? Kruis aan. COMMUNICATIEMIDDELEN

OFFLINE

ONLINE

billboard blogs brochures

IN

buitenreclame chatberichten flyers huis-aan-huisfolders

VA N

influencermarketing persbericht in de brievenbus persbericht in de mailbox podcasts reviews

sociale mediaberichten videoconferenties

© Shutterstock / Postmodern Studio

© Shutterstock / Rafal Bloch

© Shutterstock / Massimo Todaro

© Shutterstock / Postmodern Studio

©

webinars

THEMA 3

LEVEL 2

33


Action 2—

Ken je de voor- en nadelen van onlinecommunicatie?

Bekijk de voor- en nadelen van onlinecommunicatie. Markeer de voordelen in het groen en de nadelen in het rood.

A

B

C

D

Hoe meer je digitaal communiceert, hoe minder je dit persoonlijk zult doen. Binnen digitale communicatie ontbreken non-verbale signalen, zoals lichaamstaal en tonaliteit. Het gebrek hieraan kan leiden tot misverstanden.

VA N

Met een overvloed aan digitale kanalen en platforms kan het al gauw te veel worden. Stel je klanten niet bloot aan een overload aan informatie. Bij een overload geraak je mensen snel weer kwijt. Denk dus goed na hoeveel je wilt delen en via welke kanalen.

Bij alles wat je online doet, bestaan er risico’s. Je hoort steeds meer over privacy- en beveiligingslekken, ook bij grote bedrijven gaat dit wel eens mis! Gevoelige zakelijke informatie wordt via onlinecommunicatie blootgesteld aan cyberaanvallen zoals hacks, malware en datalekken.

IN

E-mails, chats, videogesprekken en andere vormen van digitale communicatie stellen bedrijven in staat om direct, wereldwijd te communiceren.

E

E-mails en onlinechats zijn vrijwel gratis. Natuurlijk betaal je de internetrekening, maar internet heb je ook voor andere zaken nodig!

F

Door gebruik te maken van digitale communicatie vergroot je het bereik van jouw organisatie. Je kunt namelijk snel en effectief duizenden mensen bereiken via diverse onlinekanalen.

G

H

©

Hoe meer je gebruik maakt van technologie, hoe meer je hier van afhankelijk bent. Storingen, stroomuitval of internetproblemen kunnen je communicatie flink overhoop gooien. Dit kan leiden tot verlies van productiviteit, vertraging in communicatie en frustratie.

I

Hoe meer je digitaal communiceert, hoe minder je dit persoonlijk zult doen. Binnen digitale communicatie ontbreken non-verbale signalen, zoals lichaamstaal en toon. Het gebrek hieraan kan leiden tot misverstanden.

34

THEMA 3

LEVEL 2

Digitale communicatieplatforms helpen je daarnaast te besparen op reiskosten. Medewerkers kunnen op afstand deelnemen aan vergaderingen, zonder fysiek aanwezig te zijn.


Action 3—

Kun je de klantcommunicatie op de website van Odette Lunettes herkennen?

Odette Lunettes //

VA N

odettelunettes.com

IN

Surf naar de website van Odette Lunettes. Bestudeer de communicatie. Noteer de verschillende kanalen die de onderneming gebruikt om met haar klanten te communiceren en hoe klanten de onderneming kunnen contacteren.

Kun je het privacybeleid van Odette Lunettes analyseren?

©

Action 4—

Surf naar de website van Odette Lunettes. Bestudeer het privacybeleid. 1

Wie is de verwerkingsverantwoordelijke van Odette Lunettes?

THEMA 3

LEVEL 2

35


2

Welke gegevens verzamelt Odette Lunettes van hun klanten?

3

Welke gegevens verzamelt Odette Lunettes van sollicitanten?

4

Waarom verzamelen ze die gegevens?

VA N

IN

5

Wat houdt het recht op inzage, rectificatie en wissing in?

©

6

Wat zijn cookies en waarom worden ze gebruikt?

36

THEMA 3

LEVEL 2


Action 5—

Kun je het auteursrecht toepassen?

Lees de stellingen en surf naar de website van de overheid over auteursrechten op school. Zijn de stellingen juist of fout? Kruis aan en verbeter als dat nodig is.

A

juist

fout

VA N

B

IN

Een leerkracht mag alle afbeeldingen in een werkblaadje of cursus gebruiken, zolang hij het materiaal alleen voor zijn leerlingen en niet voor commerciële doeleinden gebruikt.

Wanneer de leerlingen een bestaande toneelvoorstelling spelen waarbij alleen personeel, leerlingen en ouders uitgenodigd zijn met gratis toegang, dan hoeft de school geen auteursrechten te betalen. juist

fout

C

©

De school organiseert een spaghetti-avond om de kostprijs van de buitenlandse reis te drukken. Er wordt achtergrondmuziek gespeeld. Hiervoor hoeft school geen bijdrage aan Sabam te betalen. juist

fout

THEMA 3

LEVEL 2

37


D Een leerkracht die op eigen initiatief een cursus voor de leerlingen maakt, heeft auteursrechten. fout

E Een leerkracht mag een fragment uit een boek kopiëren ter illustratie van zijn lessen. fout

VA N

juist

IN

juist

Action 6—

Kun je het portretrecht toepassen?

Bekijk de foto’s en lees de stellingen. Zijn de stellingen juist of fout? Kruis aan en licht je antwoord toe.

©

A

38

THEMA 3

LEVEL 2

Ik mag een foto van de ze persoon nemen zo nder toestemming te vrage n. juist

fout


B

Ik mag een foto van de ze persoon nemen zo nder toestemming te vrage n.

C

fout

IN

juist

VA N

Het meisje dat de selfi e neemt, mag de foto zomaar op het internet zetten. juist

fout

©

D

Een fan van deze atlete mag een foto nemen en op het internet zetten zonder toestemming te vrage n. juist fout

© Shutterstock / Aleksandar Filipov

THEMA 3

LEVEL 2

39


E

Deze foto van de spela vond mag op de webs ite van de school komen zonder de toestemming van all e personen te vragen. juist

fout

BREAKING NEWS 1

IN

© Shutterstock / Shcherbakov Ilya

VA N

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan het verschil tussen offline- en onlinecommunicatie toelichten.

2

Ik kan voorbeelden geven van hoe je service kunt bieden via onlinekanalen.

3

Ik kan onderzoeken of de wet op privacy wordt gerespecteerd.

4

Ik kan illustreren met voorbeelden wat de auteursrechten inhouden.

5

Ik kan illustreren met voorbeelden wat de wet op portretrecht inhoudt.

©

1

40

THEMA 3

LEVEL 2

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 2 BEGRIP

VERKLARING Dit recht beschermt originele creaties zoals beeldhouwwerken, literaire en wetenschappelijke teksten, schilderijen, foto’s … Door het auteursrecht heb je de toestemming van de eigenaar van het auteursrecht nodig als je het werk wilt gebruiken.

offline­ communicatie

Dat zijn diverse communicatiesoorten en-middelen die geen gebruikmaken van het internet zoals folders, brochures, abri’s …

VA N

IN

auteursrecht

AFBEELDING

Dat zijn diverse communicatiesoorten en-middelen die gebruikmaken van het internet zoals websites, sociale media, digitale nieuwsbrieven …

portretrecht

Dat is het recht dat mensen verkrijgen wanneer zij geportretteerd worden. Met dit recht kan een geportretteerde persoon zich in bepaalde gevallen verzetten tegen publicatie (openbaarmaking) of verveelvoudiging en verspreiding van het portret.

©

online­ communicatie

wet op de privacy

Die wet bepaalt de regels die bedrijven, organisaties en overheden moeten volgen wanneer ze onze persoonlijke gegevens willen gebruiken. Deze wet bepaalt ook de rechten die ons helpen onze persoonlijke gegevens te beschermen.

THEMA 3

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 2

41


LEVEL 3 Met welke regels houd je rekening bij het ontwerpen van een webshop? INTRO

VA N

IN

A

©

B

42

THEMA 3

LEVEL 3


VA N

IN

C

©

D

THEMA 3

LEVEL 3

43


1

Bekijk de afbeeldingen. Noteer hieronder een voorbeeld van een product dat je kunt aankopen bij ieder van de bovenstaande websites.

Heb je ooit producten aangekocht via een webshop? Zo ja, welk product en hoe vind je dat de aankoop verliep? Zo nee, is er een reden waarom je nog niet hebt aangekocht via een webshop?

©

2

VA N

IN

E

3

In dit level beantwoord je de volgende onderzoeksvragen:

44

THEMA 3

LEVEL 3

Welke middelen kunnen helpen om een webshop gemakkelijk te vinden? Met welke technieken kun je bezoekers in een webshop terecht laten komen? Hoe kun je een gebruiksvriendelijke en geloofwaardige webshop opzetten? Wat zijn de belangrijkste wettelijke bepalingen in verband met e-commerce?


Explore 1— Welke hulpmiddelen vergemakkelijken het vinden van een website en webshop?

Hulpmiddelen voor het vinden van een website en webshop

ATTRACT KEEP

SELL

SERVICE

VA N

FIND

IN

Informatie opzoeken en aankopen doen, gebeurt massaal op het internet. Een interessante webshop is onmisbaar voor grote en kleine bedrijven. Een webshop maken, is niet zo moeilijk. Een hippe webshop maken kan uitdagender zijn, maar het moet ook gebruiksvriendelijk, geloofwaardig en efficiënt zijn. Het FAKSS-model kan je daarbij helpen. Dit model stelt de klant centraal in het hele verhaal: hoe vinden en verkennen je anonieme bezoekers je website en hoe haal je hen binnen in de webshop? Het uiteindelijke doel is immers verkopen en omzet creëren.

©

De kunst is om gevonden te worden op het internet tussen die miljoenen andere websites. Er bestaan verschillende hulpmiddelen om de vindbaarheid van de webshop te vergroten, bijvoorbeeld: QR-CODE

SEO

SEA

SEA

THEMA 3

LEVEL 3

45


De QR-code Je vindt het zwart-witgeblokte vierkantje in advertenties, folders, flyers, posters, stickers, menukaarten … Richt de camera van je telefoon, tablet of scanner zodanig dat de QR-code verschijnt in de zoeker in de camera-app op je smartphone. Je apparaat herkent de QR-code en geeft een melding. Tik op de melding om de link te openen die bij de QR-code hoort.

Tip 1:

Maak de QR-code niet te klein

IN

Op diddit vind je enkele links naar tools waarmee jezelf een QR-code kunt aanmaken. Houd bij het maken van QR-codes rekening met de onderstaande tips. Zo maak je het je klanten makkelijk om de QR-code als hulpmiddel te gebruiken om je webshop te vinden.

VA N

De minimale afmeting op papier om de QR-code makkelijk te scannen is 1,5 x 1,5 cm. Gebruik je die afmeting, dan bereik je zoveel mogelijk mensen. Sommige mensen vinden de QR-code een storend element in een mooi ontwerp en laten de QR-code daarom klein afdrukken. Een kleinere QR-code is minder goed leesbaar voor je telefoon. Sommige camera’s in telefoons kunnen kleinere QR-codes wel lezen, maar een groot deel van de camera’s in telefoons dus niet. Zonde, want dan bereik je een groot deel van je doelgroep dus niet. Tip 2:

Gebruik geen lange URL

Hoe meer informatie je in een QR-code stopt, hoe groter en ingewikkelder die wordt om te scannen. Een lang webadres (URL) bevat veel meer tekens of informatie dan een kort webadres. Om een klant makkelijk je QR-code te laten scannen, gebruik je daarom een URL-shortner als je URL te lang is. De URL-shortner vervangt je lange URL door een korte URL. Naast de compacte informatie heeft het gebruik van een URL-shortner nog een voordeel. Je kunt ook meten hoe vaak je QR-code wordt gebruikt. Op diddit vind je hier een aantal tools voor. Houd rekening met de afstand

©

Tip 3:

Het begint een trend te worden om de QR-code overal op te plaatsen, bijvoorbeeld op grote reclameborden, spandoeken langs de weg, abri’s in bushokjes … Soms zie je reclame met QR-code die op 10 meter afstand hangt waarbij de QR-code slechts enkele centimeters groot is. Dat kan een klant onmogelijk scannen. Houd daarom rekening met de afstand tot je publiek.

46

THEMA 3

LEVEL 3

© Shutterstock / Henry St John


Tip 4:

Zorg voor een groot contrast

Steeds vaker zie je QR-codes die niet meer de traditionele zwart-witkleurstelling hebben. Dat wordt meestal gedaan om ervoor te zorgen dat de QR-code minder opvalt of beter in de huisstijl past. De nieuwste smartphones hebben geen problemen met andere kleuren, zolang het contrast maar groot genoeg is. Zorg voor genoeg contrast, zodat zoveel mogelijk mensen je code kunnen scannen.

IN

SEO en SEA Voor veel mensen zijn zoekmachines de toegangspoort tot het internet. Het is dus belangrijk dat klanten je webshop goed kunnen vinden. Het doel is dus zo hoog mogelijk in de zoekresultaten staan aan de hand van zoektermen die voor jouw webshop belangrijk zijn. Je kunt hiervoor gebruikmaken van SEO (search engine optimization) en SEA (search engine advertising). Dat zijn beide onlinemarketingtools waarmee je meer bezoekers naar je website en webshop trekt. SEO of voluit search engine optimization is gericht op het vergroten van de zichtbaarheid van een website in zoekmachines op lange termijn en het genereren van verkeer zonder direct te betalen voor klikken.

©

VA N

Het omvat de volgende technieken: Keyword Research: onderzoek het gebruik van relevante zoekwoorden en zinnen die mensen intypen bij het zoeken naar informatie. Je onderzoekt dan vooral of woorden gerelateerd zijn of interessant zijn voor jouw website of webshop. Google Zoekwoordplanner (Keyword Planner) is een handige tool om je daarbij te helpen. Het gebruik van die tool is gratis. Je hebt een Google Ads-account nodig om er toegang toe te krijgen. Als je advertenties wilt maken op basis van de gevonden informatie, zul je wel moeten betalen. Je maakt dan advertentiecampagnes in Google Ads. On-Page Optimization: optimaliseer de inhoud van je website, inclusief de titels, headers en de algehele structuur van de site. Dit helpt zoekmachines de inhoud van de pagina’s te ‘lezen’en de belangrijkheid van die inhoud in te schatten. Contentcreatie: maak waardevolle en relevante content (inhoud) die inspeelt op de behoeften en vragen van je doelgroep. Zorg ervoor dat er een link is tussen de content en de gekozen zoekwoorden. Link Building: gebruik kwalitatieve backlinks van andere websites naar jouw site. Dat kun je bereiken door gastbloggers, samenwerkingen met andere websites, het delen van nuttige inhoud ... Technische SEO: zorg ervoor dat je website technisch gezien goed geoptimaliseerd is. Dat betekent onder andere snelle laadtijden van pagina’s en afbeeldingen, mobielvriendelijkheid, gebruik van https ... SEA of search engine advertising omvat het adverteren op zoekmachines door middel van betaalde advertenties, ook wel bekend als Pay-Per-Click (PPC) advertising. SEA is gericht op verkeer genereren naar de website en het verkrijgen van zichtbaarheid op korte termijn door te betalen voor het aantal kliks.

THEMA 3

LEVEL 3

47


Hieronder vind je de technieken voor het gebruik van SEA: Doelstellingen bepalen: bepaal duidelijke doelstellingen voor je SEA-campagnes, zoals het genereren van leads, verhogen van verkoop, verhogen van de merkbekendheid ... Keyword Research: onderzoek zoekwoorden die relevant zijn voor je doelgroep. Campagne opzetten: maak advertentiecampagnes in platforms zoals Google Ads of Bing Ads. Advertentiecreatie: maak boeiende advertenties die aansluiten bij je doelgroep en zoekwoorden. Monitor en optimaliseer: houd je campagnes regelmatig in de gaten, analyseer de prestaties en optimaliseer op basis van de verzamelde gegevens.

1

IN

Beide strategieën SEO en SEA zijn complementair en worden vaak samen gebruikt in een algehele onlinemarketingstrategie. Link de omschrijving aan de juiste fase van het FAKSS-model. FASE Find

A

Houd bezoekers op je webshop en vermijd dat ze afhaken.

2

Attract

B

Zet je bezoekers om in klanten.

VA N

1

3

Keep

C

Zorg ervoor dat mogelijke klanten je webshop vinden.

4

Sell

D

Houd je klanten tevreden met een goede dienst na verkoop. Zorg ervoor dat je klanten graag terugkeren.

5

Service

E

Trek bezoekers aan en zorg dat ze je webshop verkennen.

1

2

2

4

48

THEMA 3

3

4

5

Waarvoor staat de afkorting QR-code?

Scan de QR-code uit Explore 1 in. Op welke website kom je terecht?

©

3

OMSCHRIJVING

Zoek op het internet de betekenis van de volgende begrippen:

Header:

Backlink:

Gastblog:

Leads:

LEVEL 3


Zoek op het internet wat het verschil is tussen een URL die begint met http en een URL die begint met https.

6

Ga naar Google Ads, de zoekwoordplanner van zoekmachine Google. Maak een account aan en pas de tool toe om een lijst van zoekwoorden op te stellen voor Odette Lunettes. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

7

Ga na met behulp van artificiële intelligentie, bijvoorbeeld ChatGPT, hoe Google Ads werkt. Vergelijk jouw resultaat met die van je medeleerling. Vul jouw antwoord eventueel aan. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

8

Leg uit: “Google Ads is een pay-per-clicksysteem”. Gebruik eventueel het internet.

VA N

IN

5

Explore 2— Met welke technieken haalt de retailer bezoekers over een webshop te bezoeken?

Technieken om bezoekers aan te trekken in een webshop

©

Zodra surfers je webshop hebben gevonden, komt het erop aan om de bezoekers te overtuigen om je webshop te verkennen. Net zoals bij een fysieke etalage moet ook een digitale etalage stopkracht hebben. Wanneer de bezoeker de webshop niet verkent, is dit een gemiste kans want elke bezoeker is een mogelijke klant. Om bezoekers aan te trekken, moet je webshop aan vier (technische) voorwaarden voldoen. De webshop moet:

compatibel; goed presterend; herkenbaar; en aantrekkelijk zijn.

Een compatibele webshop is een onlinewinkel die goed functioneert en toegankelijk is op verschillende apparaten en webbrowsers. Het betekent dat de webshop zo is ontworpen en ontwikkeld dat gebruikers een probleemloze ervaring hebben, ongeacht of ze de webshop bezoeken via een desktopcomputer, laptop, smartphone of tablet, en ongeacht de browser die ze gebruiken (zoals Chrome, Firefox, Safari, Microsoft Edge …).

© Shutterstock / Sharaf Maksumov

© Shutterstock / Allmy

THEMA 3

LEVEL 3

49


Een goed presterende webshop is een onlinewinkel die snel, efficiënt en betrouwbaar is in termen van prestaties. Dat betekent dat de webshop in staat is om snel te reageren op verzoeken van gebruikers, pagina’s snel te laden en soepel te navigeren. En dat doet de webshop zelfs onder zware belasting, zoals veel bezoekers of bij het verwerken van ingewikkelde transacties (betalingen). Enkele kenmerken van een goed presterende webshop zijn:

Snelle laadtijden: pagina’s moeten snel laden om een positieve gebruikerservaring te bieden. Dat omvat niet alleen de initiële laadtijd van de startpagina, maar ook de laadtijden van productpagina’s, afrekenpagina’s en andere belangrijke delen van de webshop. Schaalbaarheid: een goed presterende webshop kan gemakkelijk omgaan met een groeiend aantal bezoekers en transacties, zonder dat dat ten koste gaat van de prestaties. Efficiënte backend-processen: de backend (de achterkant) van de webshop moet goed geoptimaliseerd zijn om snel te reageren op gebruikersverzoeken en transacties snel te verwerken. Geoptimaliseerde afbeeldingen en bestanden: het optimaliseren (zo gunstig mogelijk weergeven) van afbeeldingen en andere bestanden kan helpen om de laadtijden van pagina’s te verkorten en de algehele prestaties van de webshop te verbeteren.

IN

VA N

Het doel van een goed presterende webshop is om klanten een vlotte en aangename winkelervaring te bieden. Zo kan de webshop die leads (potentiële klanten) omzetten naar echte klanten en terugkerende klanten. De klanten zorgen vervolgens voor een positieve reputatie voor de webshop. Een herkenbare en aantrekkelijke webshop is een onlinewinkel die een sterke merkidentiteit heeft. Ze is visueel aantrekkelijk voor de doelgroep. Hier zijn enkele kenmerken van zo’n webshop:

©

Consistente branding: de webshop moet herkenbaar zijn met de huisstijl van het bedrijf, inclusief kleurenschema’s, typografie, logo’s en andere visuele elementen. Dat zorgt voor een herkenbare en vertrouwde ervaring voor bezoekers. Duidelijke navigatie: een eenvoudige navigatiestructuur helpt klanten om gemakkelijk door de webshop te bladeren en producten te vinden. Een helder menu en duidelijke categorieën kunnen hierbij helpen. Visueel aantrekkelijk ontwerp: het ontwerp van de webshop moet aantrekkelijk en uitnodigend zijn. Dit omvat hoogwaardige afbeeldingen van producten, een aantrekkelijke lay-out en aandacht voor details zoals witruimte. Gebruiksvriendelijkheid: een herkenbare en aantrekkelijke webshop moet gemakkelijk te gebruiken zijn voor klanten. Dat betekent dat het betalingsproces eenvoudig en intuïtief moet zijn, productpagina’s duidelijke informatie moeten bieden en de algehele gebruikerservaring soepel moet verlopen. Unieke elementen: het toevoegen van unieke en onderscheidende elementen aan de webshop kan helpen om de aandacht van klanten te trekken en hen te betrekken bij het merk. Dat kan bijvoorbeeld inhoud zijn, zoals blogartikelen, video’s of klantrecensies.

Door aandacht te besteden aan deze aspecten kunnen webwinkeliers een herkenbare en aantrekkelijke webshop creëren die klanten aanspreekt en hen aanmoedigt om terug te keren voor meer aankopen.

© Shutterstock / Stanislau Palaukou

50

THEMA 3

LEVEL 3

© Shutterstock / Pascalis PW

© Shutterstock / Prachana Thong-on


2

Noteer onder ieder logo de naam van de browser.

© Shutterstock / top dog

© Shutterstock / top dog

© Shutterstock / top dog

© Shutterstock / top dog

© Shutterstock / top dog

IN

1

Welke boodschap wil de cartoonist in verband met prestatie meegeven?

VA N

...Thomas? Thomas? Je zit hier nu al dagen om iets te bestellen!

Ik ga wel ergens anders bestellen! *@#!.

Herken je de volgende webshops? a

Noteer in de tabel welke webshop je herkent.

©

3

A

THEMA 3

LEVEL 3

51


VA N

IN

B

©

C

52

THEMA 3

LEVEL 3


VA N

IN

D

WEBSHOP

A B C

D

Waaraan heb je de webshops herkend?

©

b

4

Een aantrekkelijke webshop moet uitnodigend zijn, zodat de potentiële klant verder wil kijken. Maar wat aantrekkelijk is, is subjectief. Surf via diddit naar een website met aantrekkelijke webshops – volgens de makers. Lees de beoordelingen op de website. Kies een van de webshops om zelf te beoordelen. Ben je het eens met de beoordeling over de website die je hebt bezocht? Noteer waarom wel / niet.

naam webshop: jouw reactie: eens

oneens

THEMA 3

LEVEL 3

53


Explore 3— Met welke bepalingen uit de wet op de verkoop op afstand moet je rekening houden?

Wetgeving op de verkoop op afstand

IN

De wet op verkoop op afstand, die deel uitmaakt van de wet betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument, regelt de verkoop op afstand in België. Bij verkoop op afstand bevinden de koper en de verkoper zich beiden niet in dezelfde ruimte. Voor het sluiten van deze koopovereenkomst maken zij gebruik van telefoon, post, internet ...

VA N

Het systeem werd opgesteld voor ondernemingen die in het algemeen op afstand verkopen. Wanneer een onderneming meestal geen overeenkomsten via de telefoon of per e-mail doet, dan valt een eenmalige verkoop niet onder de wetgeving op de verkoop op afstand. Denk hierbij aan het reserveren van een bestelling bij een slager.

Een verkoop op een expo of beurs kan in sommige gevallen worden beschouwd als een verkoop op afstand, afhankelijk van de specifieke omstandigheden. Als de koper de producten op de beurs fysiek heeft gezien, de aankoop ter plekke heeft gedaan en de verkoper het product onmiddellijk heeft geleverd, wordt dit niet beschouwd als een verkoop op afstand. In dit geval zijn de normale wettelijke regelingen met betrekking tot verkoop en consumentenbescherming van toepassing. Als de koper de producten heeft gekocht op basis van een presentatie op de beurs, maar niet ter plaatse een aankoop heeft gedaan en de bestelling bijvoorbeeld later via telefoon of internet heeft geplaatst, wordt dit wel als een verkoop op afstand beschouwd. Hieronder vind je enkele belangrijke aspecten van de wet op de verkoop op afstand in België: Informatieverplichtingen: verkopers zijn verplicht om consumenten voorafgaand aan de aankoop volledige, duidelijke en begrijpelijke informatie te verstrekken. Dit gaat over: — de identiteit, het geografisch adres (geen postbus), het e-mailadres, het telefoonnummer, het ondernemingsnummer — een vennootschap zoals een nv of bv, zij moet ook de zetel vermelden van de bevoegde rechtbank — de belangrijkste kenmerken van het product of de dienst — de volledige prijs inclusief btw en eventuele kosten, zoals verpakkings- en verzendingskosten — een verwijzing naar de algemene voorwaarden — een privacyverklaring die beschrijft hoe persoonlijke gegevens worden verzameld, gebruikt, opgeslagen en beschermd, informatie over het recht van de klant om toegang te krijgen tot diens gegevens, die te corrigeren of te verwijderen, en hoe de klant contact kan opnemen met de onderneming voor privacygerelateerde zaken — de wijze van betaling en levering — de geldigheidsduur van het aanbod: als niets wordt vermeld, dan blijft het aanbod geldig zolang het toegankelijk is op de website

©

54

THEMA 3

LEVEL 3


— — —

het bestaan van het herroepingsrecht en de wijze van terugneming inlichtingen betreffende de bestaande diensten na verkoop en commerciële waarborgen opzegvoorwaarden bij automatische verlenging van de overeenkomst

Als de onderneming haar informatieverplichtingen over de (extra) kosten inbegrepen in de totale prijs of over de kosten voor het terugzenden van de goederen niet respecteert, dan moet de consument niet betalen voor die kosten. De bewijslast voor de naleving van de informatieverplichting ligt bij de onderneming.

VA N

IN

Standaard opties: er mogen voorafgaand aan de koop geen ‘vinkjes’ meer standaard ingevuld zijn op de website. De consument moet expliciet toestemming verlenen door zelf het vinkje te zetten. Herroepingsrecht: consumenten hebben het recht om binnen 14 dagen na ontvangst van de goederen of het sluiten van de overeenkomst zonder opgave van redenen af te zien van de aankoop. Dit staat bekend als het herroepingsrecht of het recht op retournering. Voor producten begint de termijn vanaf de dag na de levering. Voor diensten begint de termijn vanaf de dag na het afsluiten van de overeenkomst. De verkoper moet de consument informeren over dit recht en dit voorzien van het benodigde herroepingsformulier. Dat moet op een opvallende manier worden vermeld op de eerste pagina van de bevestigingsmail. Als je je aankoop herroept, dan moet de verkoper jou kosteloos en binnen de 14 dagen de volledig betaalde som terugstorten, inclusief administratie- en leveringskosten.

©

Levertijd en risico-overdracht: de verkoper moet de consument informeren over de verwachte leveringstijd van de goederen of diensten. Als de verkoper die termijn niet kan naleven, moet die de consument daarvan tijdig op de hoogte brengen en de mogelijkheid bieden om de bestelling te annuleren. Het verzenden van de goederen gebeurt op risico van de onderneming, tenzij het vervoer verzekerd wordt door een vervoerder aangeduid door de consument en deze keuze niet werd aangeboden door de onderneming. Betaling: als de consument een knop moet aanklikken om de bestelling te plaatsen, dan moet daarop goed leesbaar ‘bestelling met betaalverplichting’ of een andere ondubbelzinnige formulering voorkomen waaruit blijkt dat het plaatsen van de bestelling een verplichting inhoudt om de onderneming te betalen. Verkopers moeten ook duidelijkheid verschaffen over de betalingsmethoden die worden geaccepteerd en de eventuele kosten die hieraan verbonden zijn. Ze mogen geen kosten in rekening brengen voor betalingen met de meest gangbare betaalmiddelen, tenzij dit uitdrukkelijk is overeengekomen met de consument.

THEMA 3

LEVEL 3

55


Klantenservice: verkopers moeten gemakkelijk toegankelijke contactgegevens verstrekken, zoals een telefoonnummer, e-mailadres en livechat, waarmee consumenten eventuele vragen, klachten of verzoeken om informatie kunnen indienen.

Het niet naleven van de wet op de verkoop op afstand kan leiden tot juridische sancties, zoals boetes of het verlies van rechten op betalingen. Daarom is het voor verkopers van groot belang om volledig op de hoogte te zijn van deze wetgeving en om te voldoen aan alle vereisten om de consumentenrechten te waarborgen.

a

Wanneer een klant via internet een tafeltje reserveert in een restaurant, is dit een verkoop op afstand.

b

Op de webshop volstaat het om de volgende gegevens van de onderneming te vermelden:

de naam van de onderneming het telefoonnummer het e-mailadres het btw-nummer het ondernemingsnummer

©

juist

c

THEMA 3

fout

De bewijslast voor het niet-naleven van de informatieplicht ligt bij de klant. juist

56

fout

Het volstaat een beknopte omschrijving van elk product te vermelden op de webshop. juist

d

fout

VA N

juist

IN

Ga na of de onderstaande beweringen juist of fout zijn. Verbeter indien nodig.

LEVEL 3

fout


e

In de digitale catalogus moet van elk product de volledige prijs inclusief btw worden vermeld, eventuele toeslagen, verpakkings- en verzendingskosten inbegrepen. juist

fout

f

Voor elektronische betalingen mag de aan de klant aangerekende kost niet meer hoger liggen dan de werkelijke kost voor de verkoper. juist

fout

g

IN

De klant heeft het recht op een bedenktijd van minimum 14 werkdagen om een product terug te zenden wanneer hij een gegronde reden kan opgeven. juist

fout

VA N

h

De ondernemer is verplicht om het herroepingsbeding te vermelden op de eerste pagina van de bevestigingsmail. De tekst moet hierbij in het oog springen. juist

fout

i

Persoonsgegevens mogen alleen gebruikt worden voor het doel waarvoor ze gegeven zijn. juist

fout

©

Explore 4— Welke bepalingen bevat de wet in verband met spam?

Wettelijke bepalingen in verband met spam In België wordt spam gereguleerd door de Wet van 11 maart 2003 in verband met bepaalde juridische aspecten van de diensten van de informatiemaatschappij. Die wet heeft als doel consumenten te beschermen tegen ongewenste commerciële communicatie, waaronder e-mailspam.

THEMA 3

LEVEL 3

57


De kenmerken van spam kun je als volgt omschrijven: ongewenste berichten die massaal verstuurd en soms ook herhaald worden berichten die vaak commerciële boodschappen bevatten, zoals de promotie van een product of dienst (e-mail)adressen zijn vaak verkregen zonder het medeweten van de eigenaar illegale, bedrieglijke en/of schadelijke inhoud de afzender verbergt vaak de identiteit of gebruikt een valse identiteit

IN

Ondernemingen proberen steeds jouw e-mailadres te verkrijgen. Dat doen ze door je e-mailadres te vragen wanneer je: een website bezoekt om een product of dienst aan te kopen; je inschrijft op een mailinglijst; deelneemt aan een discussieforum; chat met een chatbot of werknemer. E-mailadressen worden regelmatig hergebruikt door de persoon die ze verkreeg of door andere personen aan wie ze zijn doorgegeven. Zo stuurt de onderneming je bijvoorbeeld via de marketingafdeling informatie over service na je aankopen, promoties, nieuwsbrieven, een attentie voor je verjaardag ...

VA N

Persoonlijke gegevens worden vaak ook op illegale manieren bekomen: via massale inschrijving op mailinglijsten waarbij de e-mails van leden of klanten verzameld worden; door automatische inzameling van elektronische adressen op openbare ruimtes van het internet, bijvoorbeeld via zoekmachines; door beroep te doen op diverse frauduleuze praktijken, zoals hacking (digitale inbraak) en pishing, waarbij criminelen ‘vissen’ naar persoonlijke gegevens door je een nepbericht te sturen. Ook verkopen criminelen verzamelde gegevens ongevraagd door aan andere partijen.

©

Hieronder vind je enkele belangrijke aspecten van de wetgeving rond spam: toestemming: dat betekent dat ondernemingen niet zomaar commerciële e-mails mogen sturen naar personen zonder hun uitdrukkelijke toestemming. identificatie: dat omvat het opnemen van een geldig fysiek adres en contactgegevens van de afzender in de e-mail. uitschrijven: ontvangers moeten de mogelijkheid hebben om zich uit te schrijven voor het ontvangen van toekomstige commerciële e-mails. Ondernemingen zijn verplicht om afmeldingsmechanismen op te nemen in hun e-mails en om afmeldingen onmiddellijk te verwerken. Het is belangrijk voor ondernemingen om zich bewust te zijn van deze wetgeving en om te voldoen aan de vereisten om boetes en juridische problemen te voorkomen, maar ook om het vertrouwen van consumenten te behouden.

Er bestaan een aantal tools om ervoor te zorgen dat je geen spamberichten of ongewenste e-mails krijgt. a b c

58

THEMA 3

Zoek op het internet naar tips over hoe je spamberichten kunt vermijden. Verwerk de tips met een tool naar keuze. Ga na of er op de website van Odette Lunettes bij het inschrijven voor de nieuwsbrief een mogelijkheid is voorzien om uit te schrijven. Maak een schermafbeelding. Geef de bestanden een duidelijke naam en bewaar ze in je portfolio.

LEVEL 3


TO THE POINT Het FAKSS-model kan een onderneming hulpmiddelen bieden om het vinden van een website en webshop te vergemakkelijken. FAKSS staat voor FIND  ATTRACT  KEEP  SELL  SERVICE Find: zorg ervoor dat mogelijke klanten je webshop vinden. Attract: trek bezoekers aan en zorg dat ze je webshop verkennen. Keep: houd bezoekers op je webshop en vermijd dat ze afhaken. Sell: zet je bezoekers om in klanten. Service: houd je klanten tevreden met een goede dienst na verkoop. Zorg ervoor dat je klanten graag terugkeren.

IN

Drie hulpmiddelen om de vindbaarheid van een webshop te vergroten, zijn:

QR-code: rechtstreeks toegang tot de website en webshop door het scannen van de code SEO: optimalisering van de website of webshop voor zoekmachines SEA: mits betaling adverteren in zoekmachines op de zoekresultaatpagina

VA N

QR-CODE

SEO

SEA

SEA

Technieken om bezoekers te overtuigen om de webshop binnen te stappen, zijn: compatibiliteit goede prestaties herkenbaarheid aantrekkelijkheid

©

© Shutterstock / Postmodern Studio

© Shutterstock / Postmodern Studio

THEMA 3

LEVEL 3

59


Een goede webshop steunt op twee pilaren: GELOOFWAARDIGHEID — — — — —

evenwichtig design overzichtelijke structuur up-to-date aanbod klantgerichte aanpak accurate productinformatie

GEBRUIKSVRIENDELIJKHEID — — — — —

Verkoop op afstand

bedenktijd van 14 dagen duidelijk identificeren verbod op standaardopties

algemene informatieplicht prijsaanduiding specifieke regels voor afsluiten contract

VA N

Elektronische handel

BEPALINGEN

IN

WET

duidelijke navigatie goede zoekfunctie scanbare pagina’s aantrekkelijke homepagina professionele inhoud

©

Marktpraktijken en consumentenbescherming

60

THEMA 3

LEVEL 3

informatieplicht herroepingsrecht bewijslast voor de verkoper


Kun je het FAKSS-model toelichten?

©

VA N

IN

Action 1—

Bron: www.analyz-it.be

1

Verklaar het FAKSS-model aan de hand van de bovenstaande afbeelding. Verwerk je antwoord met een tool naar keuze.

2

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. THEMA 3

LEVEL 3

61


Action 2—

Ken je de do’s-and-don’ts voor een gebruiksvriendelijke en geloofwaardige webshop?

Een webshop is gemaakt om producten te verkopen. De klant staat centraal. Het gemak waarmee de klant een product kan terugvinden en de duidelijke communicatie over en rond het product zijn minstens even belangrijk als een stijlvolle presentatie. Duidelijkheid en gebruiksvriendelijkheid zijn dus onmisbaar. Zodra je bezoekers hebt aangetrokken (attract-fase), zul je hen moeten overtuigen om in je webshop te blijven (keep-fase) en in je digitale catalogus te grasduinen om tenslotte tot een aankoop over te gaan (sell-fase). a

De klas werkt in twee groepen. Op diddit vind je een tekst met de do’s-and-don’ts voor een gebruiksvriendelijke en geloofwaardige webshop. Groep 1 gaat de do’s uit de tekst halen. Groep 2 gaat don’ts noteren. Beide groepen verwerken de bevindingen in een tekstverwerker. Gebruik kernwoorden of korte zinnen. Maak op basis van de do’s-and-don’ts een checklist. Die ga je gebruiken om de gebruiksvriendelijkheid en de geloofwaardigheid van webshops te screenen. Op diddit vind je een sjabloon dat je kan helpen om de checklist op te stellen. Je werkt in duo’s. Per duo krijg je een webshop toegewezen die je screent met de checklist. Wanneer je in de checklist ‘nee’ aanduidt, moet je ook een verklaring geven. Geef alle bestanden een duidelijke naam en bewaar ze in je portfolio.

IN

b c

d

VA N

e

Action 3— 1

Hoe maak je een gebruiksvriendelijke en geloofwaardige webwinkel?

Met software, bijvoorbeeld Odoo, ga je per duo een website en een webshop maken. Om je te kunnen focussen op de technische kant, is het belangrijk dat je alle nodige informatie en materiaal op voorhand verzamelt. De checklist kan je daarbij helpen. CHECKLIST VOORBEREIDING WEBSHOP

Maak een fiche met de algemene gegevens van je onderneming: handelsnaam adres telefoonnummer e-mailadres (fictief) btw-nummer (fictief) ondernemingsnummer websiteadres logo

©

1

2

62

THEMA 3

Zorg voor een duidelijke afbeelding van jullie logo. Onscherpe en onduidelijke afbeeldingen komen slordig en onprofessioneel over.

LEVEL 3

AFGEWERKT


CHECKLIST VOORBEREIDING WEBSHOP 3

AFGEWERKT

Noteer hieronder overeenkomstig met de huisstijl:

het lettertype

de lettergrootte

de kleuren

Bedenk een originele slogan die aansluit bij het imago van jullie onderneming en de doelgroep. Noteer:

5

Maak een overzicht van de algemene voorwaarden.

6

Zorg voor alle producten die je in de webshop wilt opnemen, voor: een productomschrijving de specificaties (gewicht, afmetingen …) fotomateriaal, met duidelijke foto’s van goede kwaliteit een verkoopprijs

VA N

IN

4

7

Bepaal de leveringsmogelijkheden.

8

Bepaal bij elke leveringsmogelijkheid de prijs voor de levering.

9

Bepaal de betalingsmogelijkheden. Houd rekening met de haalbaarheid voor je project.

10

Maak een QR-code voor jullie webshop.

11

Stel een lijst van efficiënte zoekwoorden op.

Geef al je gemaakte bestanden en de checklist een duidelijke naam en bewaar in je portfolio.

©

2

Action 4— 1

Werkplekleren: heeft de onderneming een gebruiksvriendelijke en geloofwaardige webshop?

Je gaat de webshop van jouw stagebedrijf of een andere onderneming screenen. Let op: dé ideale webshop bestaat niet. Maar het is wel belangrijk dat de webshop gebruiksvriendelijk en geloofwaardig is. Kies een onderneming die zowel een fysieke winkel als een webshop heeft. Op diddit vind je hiervoor een steekfiche.

THEMA 3

LEVEL 3

63


2

Ga na of je stagebedrijf de wetgeving op de marktpraktijken en consumentenbescherming, de wetgeving bij verkoop op afstand en de wetgeving bij elektronische handel heeft nageleefd. a b c

Gebruik Explore 3 en 4 als checklist. Lijst eventuele inbreuken op in een tekstverwerker. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

IN

BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan omschrijven welke middelen kunnen helpen om een webshop gemakkelijk te vinden.

2

Ik kan technieken omschrijven waardoor bezoekers een webshop bezoeken.

3

Ik kan omschrijven hoe je een gebruiksvriendelijke en geloofwaardige webshop kan maken.

4

Ik kan de wettelijke bepalingen in verband met verkoop op afstand onderzoeken.

5

Ik kan de wet in verband van de wet op elektronische handel onderzoeken.

6

Ik kan de wet in verband met marktpraktijken en consumentenbescherming onderzoeken.

7

Ik kan de wetgeving in verband met spam onderzoeken.

©

1

64

THEMA 3

LEVEL 3

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 3 VERKLARING Dat is wanneer een webshop aangepast is om toegankelijk te zijn en goed te functioneren op verschillende apparaten en webbrowsers.

FAKSS-model

Dat staat voor find, attract, keep, sell en service. Zorg dat mogelijke klanten je webshop vinden, trek bezoekers aan en vermijd dat ze afhaken. Zorg dat je potentiële kanten echt klanten worden en zorg er tenslotte voor dat je klanten graag terugkeren.

IN

© Shutterstock / Diabluses

compatibele webshop

AFBEELDING © Shutterstock / Alex Photo Stock

BEGRIP

ATTRACT KEEP

SELL

SERVICE

VA N

FIND

De website moet betrouwbaar zijn zodat de klant niet geconfronteerd wordt met een webshop die offline is. Bovendien moeten de pagina’s snel geopend kunnen worden.

herroepingsrecht

Bij aankoop van producten heeft de consument de mogelijkheid de koopovereenkomst zonder opgave van redenen te ontbinden.

©

goed presterende webshop

SEA

Dat is het adverteren op zoekmachines door middel van betaalde advertenties, ook wel bekend als pay-per-click (PPC) advertising.

SEA

THEMA 3

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3

65


BEGRIP

VERKLARING Dat is het vergroten van de zichtbaarheid van een website in zoekmachines op lange termijn en het genereren van verkeer zonder direct te betalen voor klikken.

verkoop op afstand

Hierbij bevinden de koper en de verkoper zich niet in dezelfde ruimte en voor het sluiten van deze koopovereenkomst wordt gebruikgemaakt van telefoon, post, internet ...

QR-code

Quick Response-codes zijn wit-zwart geblokte vierkantjes. Wanneer iemand ze scant, geeft de QR-code de gebruiker direct toegang tot informatie.

©

VA N

IN

SEO

66

THEMA 3

BEELDWOORDENBOEK

AFBEELDING

LEVEL 3


6

T

IN

©

VA N

F

L

I

Thema 4: Ondernemerschap


VA N

THEMA

IN

4

©

Ondernemerschap


LEVEL

IN

5

LEVEL

©

LEVEL

3

LEVEL

2

LEVEL

1

p. 58

Hoe stel je een eenvoudig kosten- en opbrengstenbudget op?

p. 43

Welke gevolgen heeft de keuze van de ondernemingsvorm voor de ondernemer?

p. 30

Wat zijn voorwaarden en formaliteiten voor de opstart van een onderneming?

p. 21

Wat zijn de persoonlijke motieven en vaardigheden bij de keuze voor ondernemerschap?

p. 4

VA N

4

Wat is het maatschappelijk belang van duurzaam ondernemerschap?


LEVEL 1 Wat zijn de persoonlijke motieven en vaardigheden bij de keuze voor ondernemerschap?

1

Bekijk de foto’s en de jobadvertenties.

IN

INTRO

VA N

A

B

Alina

en en n twee zon moeder va els tekend Eng spreekt uis

Leila

Khalid en Timo

samenwonend en op zoek naar een uitdaging

erd estude pas afg f l creatie en hee

©

D

C

Gyan

goed met co mputers en ontmoet gra ag nieuwe m ensen 4

THEMA 4

LEVEL 1


2 1

Kapper / kapster

Werkgever:

WAK�O (HAIRDRES�

ERS) Plaats: 9000 Gent , Oost-Vlaanderen , België Vacaturestatus: Vo ltijds Jobreferentie: 00 370667-2345XXG NT-OV Contracttype: O nbepaalde duur

OVER TE NEMEN Volledig vernieuwde

Functieomschrijving reisten:

– Enthousiast – Verantwoorde lijk – Stipt – Gemotiveerd

Sollicitatie:

broodjeszaak-snackbar in centrum Brugge

IN

Kapper voor funk y salon in volle gr oei! Ve

Bel Peter 0475 77 XX XX Of mail naar pete rp@ wakkohaarhairdr essers.be

op commerciële topligging. Bestaande uit: zaal van 90 m2 met 50 zitplaatsen, open keuken, bar, toonbank, toilet,

VA N

kelder en groot terras

3

met 20 zitplaatsen. Interessant voor zowel startende als bestaande ondernemers.

©

BEDRIJFSOMSCHRIJVING: Secretary Plus is ruim 15 jaar de – je verzorgt de correspondentie nummer één voor selectie, rekrutering, uitzending, outsourcing – af en toe vang je het onthaal op (bij afwezigheid van de en opleiding van meertalige managementassistants. Wij zijn onthaalmedewerker) marktleider, leveren maatwerk, nemen een adviserende rol op PROFIEL: ons en zijn zowel benchmark als referentie. – je hebt zeer goede kennis van Nederlands en Engels, Secretary Plus vindt voor jou de ideale functie die overeenstemt zowel mondeling als schriftelijk met je kwalificaties. Zowel voor tijdelijke opdrachten, vaste – je kennis van MS Office is uitstekend aanwervingen als voor projecten bij onze klanten houden we – je bent flexibel qua takenpakket en hebt bij voorkeur altijd rekening met jouw ervaring, competenties en wensen. relevante ervaring met administratief werk FUNCTIEOMSCHRIJVING: AANBOD: Je werkt in een klein team en hierdoor is de jobinhoud – je werkt enkel op woensdag, donderdag en vrijdag uitgebreid en gevarieerd. De volgende taken maken onder – goede bereikbaarheid andere deel uit van jouw takenpakket: – salaris afhankelijk van je ervaring en competenties – je staat in voor het klassement en de algemene postbehandeling

THEMA 4

LEVEL 1

5


4

Surf-IT-desk: Engelstalig bedrijf zoekt mensen bij de ICT-service desk.

VA N

IN

Kom je bij Surf-IT-desk werken, dan staat er een enthousiast team voor je klaar! Wij zijn een Belgisch-Engels bedrijf in de dienstensector. Onze klanten kiezen voor ons om de snelle en klantvriendelijke service. Dit staat bij ons hoog in het vaandel. Wat je gaat doen: — Je gaat aan de slag voor verschillende klanten, waarbij de voertaal Nederlands en Engels is. — Je komt in aanraking met allerlei omgevingen en uitdagingen: van het resetten van een wachtwoord tot het troubleshooten van complexe verstoringen samen met onze specialisten. Geen nood: je hoeft dus niet alles meteen zelf te weten. — Je verwerkt inkomende telefoongesprekken. — Je vraagt naar het probleem volgens een protocol. — Je registreert zorgvuldig de meldingen en zoekt de juiste specialisten erbij. — Je bent voor de klanten ons eerste aanspreekpunt. — Je werkt binnen een skilled servicedeskteam en je vindt het niet erg als de Engelse woorden je om de oren vliegen! — Ben je goed bent met computers? Dan is dat een pluspunt. Zien we jou binnenkort op ons gezellig kantoor met koffiebar in Roeselare?

2

Kies een van de personen bij opgave 1 en kies een jobadvertentie die bij die persoon past. Licht je antwoord toe.

©

3

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

6

THEMA 4

LEVEL 1

Welke motieven hebben mensen om een onderneming op te starten? Welke vaardigheden moeten mensen hebben om succesvol een onderneming te starten?


Explore 1— Waarom wil iemand ondernemer worden?

Motieven om te kiezen voor ondernemerschap Waarom start iemand een eigen bedrijf? Hoewel iedereen zo eigen redenen heeft, zijn er een aantal argumenten die vaak terugkomen. We zetten de belangrijkste redenen om een eigen bedrijf te beginnen op een rij:

IN

1 Op zoek naar avontuur en uitdagingen Ondernemerschap kan je meer avontuur en uitdagingen bieden. Je bent zelf verantwoordelijk voor alles rond jouw bedrijf. Maar ondernemen brengt ook veel verschillende uitdagingen met zich mee: van het goed uitwerken van een ondernemingsplan tot het vinden van klanten, eventueel zelfs groei en uitbreiding met personeel. 2 Wens om eigen baas te zijn Ondernemers hechten over het algemeen veel waarde aan zelfstandigheid en vrijheid. In plaats van constant te moeten rapporteren aan iemand, vinden ze het fijn om veel zelf te kunnen bepalen.

VA N

3 Van je passie je beroep maken In loondienst zijn er ook eens werkzaamheden die minder aantrekkelijk zijn aan de baan, maar die horen er dan ook bij. Wanneer je een eigen bedrijf start, heb je hier minder last van en kun je van je passie ook je beroep maken. 4 Betere mogelijkheden om gezin en werk te combineren Als ondernemer kun je vaak zelf bepalen waar en wanneer je werkt. Dat maakt het eenvoudiger om je werk te combineren met de thuissituatie. Je kunt je uren vrijer indelen en bepaalt je eigen strategie: van welke producten en diensten je wilt aanbieden tot welke klanten je wilt bedienen.

©

5 Kans om meer en sneller geld te verdienen dan in loondienst Deze reden gaat niet altijd op, maar in sommige branches is inderdaad meer geld te verdienen als zelfstandige dan in loondienst.

THEMA 4

LEVEL 1

7


Ik vind het heel tof wanneer iemand een eigen onderneming begint, omdat je dan je eigen droom kunt naleven.

IN

Ik zou geen eigen bedrijf willen beginnen, want ik wil gewoon ergens aan het werk. Ik hoef al dat gedoe niet.

Ik zou geen eigen bedrijf willen beginnen, want het is ingewikkeld wat betreft de hoeveelheid regels en papierwerk.

VA N

Ik zou geen eigen bedrijf willen beginnen, omdat mijn ouders er één hebben en ze altijd 12 tot 14 uur per dag aan het werk zijn.

In Nederland werd er een onderzoek uitgevoerd bij 620 jongeren van 15–16 jaar gespreid over 11 scholen om na te gaan hoe zij denken over ondernemerschap. Bekijk de resultaten van dit onderzoek. WAAROM DENK JE DAT MENSEN EEN EIGEN ONDERNEMING BEGINNEN? in Nederland in % 55 %

houden van zelfstandigheid

41 %

uitdaging

4%

©

meer geld, winst maken

8

in mijn klas

Aantal leerlingen

In %

a

Hoeveel Nederlandse leerlingen vonden de zelfstandigheid het belangrijkste motief?

b c

Vul de tabel verder aan met de gegevens van jouw klas. Ga samen zitten met je buur. Komen de resultaten van het onderzoek overeen met de resultaten in jouw klas? Had je dat verwacht? Noteer de overeenkomsten en/of de verschillen. Licht je antwoorden toe.

THEMA 4

LEVEL 1


d

Noteer nog een andere reden waarom jij met een eigen onderneming zou kunnen beginnen.

ALS JE EEN EIGEN ONDERNEMING WILT BEGINNEN, WELKE PROBLEMEN DENK JE TEGEN TE KOMEN? (*) 397

te weinig klanten

87

boekhouding, belastingen …

25

te weinig ervaring

25

stress

25

verantwoordelijkheid risico

IN

financiële problemen

13 13

concurrentie

13

118

VA N

andere

(*) Let op: op deze vraag mochten de leerlingen meerdere antwoorden aanduiden.

e f g

Zet de bovenstaande gegevens in een cirkeldiagram. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Geef een concreet voorbeeld van een probleem dat je zou plaatsen onder de categorie ‘Andere’.

©

WAAR ZOU JE VOOR KIEZEN? Een onderneming met anderen

65 %

-

met een familielid

35 %

-

met een vriend(in)

30 %

Een eigen onderneming in mijn eentje h

35 %

Kun je een reden bedenken waarom je liever samen met anderen een onderneming zou starten?

THEMA 4

LEVEL 1

9


Explore 2— Wat zijn de belangrijkste eigenschappen van een ondernemer?

Nodige ondernemende eigenschappen

IN

Natuurlijk is niet iedere ondernemende baan hetzelfde, maar er zijn wel bepaalde zaken waarmee veel ondernemers mee worden geconfronteerd. Bijvoorbeeld als je idee uitvoeren ingewikkelder bleek als je dacht, je idee niet meteen leidt tot genoeg inkomsten of als de administratie meer tijd kost dan verwacht. De juiste ondernemende eigenschappen helpen je om goed te kunnen reageren op zulke uitdagingen. Hieronder vind je een lijst van de meest voorkomende eigenschappen van ondernemers en waarom die zo belangrijk zijn. Gedreven zijn Echte passie voor het ondernemen en enthousiasme voor wat je doet zijn onontbeerlijk! Anders houdt je het ondernemerschap waarschijnlijk niet lang vol, want ondernemen is hard werken. Als ondernemer moet je ook ten volle achter je eigen ideeën en beslissingen staan, want als je als ondernemer niet overtuigd bent, kun je klanten ook niet overtuigen.

VA N

Initiatief nemen Als ondernemer ben jij je eigen baas. Dat kan een groot voordeel zijn, maar het betekent ook dat alle ideeën en initiatieven uit jezelf moeten komen. Bovendien moet een succesvolle ondernemer ook kansen kunnen zien en meteen bereid zijn die te grijpen. De zakelijke kansen liggen meestal niet zomaar voor het rapen, dus te veel aarzelen wanneer een kans zich voordoet, kan je onderneming in de problemen brengen. Gestructureerd zijn Heel wat ondernemers zijn chaotisch van aanleg. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar het wordt wel een probleem als je als ondernemer de administratie en financiën niet op orde krijgt. Helaas komt er heel wat papierwerk kijken bij het opzetten van een eigen bedrijf. Het is van levensbelang dat je alle administratie in orde maakt, zodat de jonge zaak niet meteen in de problemen komt.

©

Blijven geloven in je idee Als ondernemer moet je blijven geloven in je idee en bijsturen waar nodig. Als je niet gelooft in je onderneming, zullen anderen dat ook niet doen. Als ondernemer krijg je ongetwijfeld te maken met teleurstellingen en tegenslagen. Toch is het belangrijk om steeds de positieve kanten te kunnen blijven zien en om kansen te blijven zoeken of ze te creëren. Kunnen omgaan met risico’s Hoe goed het idee ook is, een onderneming zal nooit vanaf dag één perfect draaien. Toch moet de ondernemer die eerste stap zetten en de sprong wagen, ook al kan die niet voorspellen wat de uitkomst zal zijn. Iedereen krijgt weleens te maken met risico’s. Leren omgaan met deze risico’s is een belangrijke competentie. Besluitvaardig zijn Elke ondernemer zal op bepaalde momenten bij anderen advies kunnen inwinnen. De eindbeslissing voor alles wat er met de zaak gebeurt, ligt uiteindelijk wel bij de ondernemer.

10

THEMA 4

LEVEL 1


Sociaal vaardig zijn Ook al is de ondernemer de enige persoon die werkzaam is in de onderneming, zal die toch heel vaak te maken krijgen met andere mensen. Dat kunnen klanten, leveranciers, concullega’s … zijn. Sociale vaardigheden zijn dan ook heel belangrijk. Resultaatgericht werken Het is voor een ondernemer belangrijk om doelen voor ogen te hebben. Dat kunnen financiële doelen zijn, maar het kan net zo goed te maken hebben met het werven van een bepaald aantal nieuwe klanten per maand, met sociale media … Eenmaal de doelen bepaald zijn, is het veel gemakkelijker om een actieplan op te stellen.

Succesvolle ondernemers deden de volgende uitspraken in verband met ondernemen. Noteer bij elk citaat wie die ondernemer is en op welke belangrijke eigenschap die focust. Gebruik het internet indien nodig.

VA N

1

IN

Flexibel zijn Een onderneming runnen is geen 9-tot-5-baan. Bovendien moeten ondernemers snel kunnen schakelen tussen verschillende werkzaamheden, verschillende opdrachtgevers en verschillende taken.

A

B

“Zie kansen in je eigen tegenslagen.” (Steve Jobs)

wie:

eigenschap:

eigenschap:

©

wie:

“We maken vandaag het verschil, dat willen we ook in de toekomst blijven doen. Recyclage is de toekomst.” (Caroline Van der Perre)

C

“De waarde van een idee ligt in het gebruik ervan.” (Thomas Edison)

wie:

eigenschap:

THEMA 4

LEVEL 1

11


D

“Wees niet bang om te falen.” (Oprah Winfrey)

E

© Shutterstock / Featureflash Photo Agency

wie:

eigenschap:

eigenschap:

Wat kunnen de volgende organisaties betekenen voor startende ondernemingen? Geef een concreet voorbeeld.

VA N

2

wie:

IN

© Shutterstock / Ross Howey Photo

“Niemand bereikt succes in zijn eentje.” (Malcolm Gladwell)

Unizo (www.unizo.be)

Voka (www.voka.be)

KBC (www.kbc.be / ondernemen)

©

12

THEMA 4

LEVEL 1


TO THE POINT Motieven om te starten met een onderneming Een onderneming kun je zelf beginnen of samen met iemand. Hoewel iedereen eigen redenen heeft om een onderneming te starten, zijn er een aantal argumenten die vaak terugkomen: op zoek gaan naar avontuur en uitdagingen de wens om eigen baas te zijn van je passie je beroep maken betere mogelijkheden om gezin of vrije tijd en werk te combineren de kans om meer en sneller geld te verdienen dan in loondienst

IN

1 2 3 4 5

Ondernemerschap heeft zowel voor- als nadelen: VOORDELEN vrijheid zelfstandigheid en vrijheid mogelijkheid om (persoonlijk) te groeien eigen motivatie

je elke dag opnieuw bewijzen onzekerheid over inkomen eventueel gebrek aan opdrachten op je zelf aangewezen zijn klant is koning

VA N

NADELEN

Ondernemersvaardigheden Om een succesvolle ondernemer te zijn, is het belangrijk om bepaalde vaardigheden in huis te hebben zoals: gedreven zijn initiatief nemen gestructureerd zijn blijven geloven in je idee kunnen omgaan met risico’s besluitvaardig zijn sociaal vaardig zijn resultaatgericht werken flexibel zijn

©

THEMA 4

LEVEL 1

13


Action 1—

Wat zijn de motieven en de voor- en nadelen van ondernemerschap?

Van start! niet. Elke dag je opnieuw bewijzen, want je bent zo goed als je laatste klus. Terwijl op de radio de ene deskundige na de andere met nóg slechtere economische voorspellingen komt, zeg ik toch die vaste baan op. Ik lijk wel gek. Zou ik me eigenlijk niet veel meer zorgen moeten maken?

©

VA N

IN

Groen, fris, jong! Freelance radiomaker, noem ik mezelf. Het voelt goed. De vrijheid van het zelfstandig ondernemen geeft me veel energie. Mijn agenda was in het begin al lekker vol en er komen af en toe een paar leuke dingen bij. Ik ben freelancer geworden omdat ik merkte dat ik meer wilde dan waar ik op mijn vaste plek als werknemer de kans voor kreeg. Er was één bepalend e-mailtje dat mij heeft overtuigd om als zelfstandige aan de slag te gaan. Ik kreeg een prachtige kans van iemand die mijn werk goed vond. Ik zou voor hem één documentaire mogen maken, zonder enige garantie voor de toekomst. Een unieke kans! Ik heb meteen ja gezegd. Wetende dat het onmogelijk te combineren zou zijn met de baan die ik had... Ik was namelijk fulltime in dienst bij een omroep, als verslaggever voor een Radio 1-programma. Officieel is dat 36 uur per week, maar in de praktijk ben je er veel meer tijd aan kwijt. Die baan zou ik dus moeten opzeggen. Het waren de bekende twijfels die door mijn hoofd gingen. De zekerheid van de vaste baan versus het risico van het freelancen, het vaste patroon versus het de vrijheid. Elke maand opnieuw onzekerheid of ik rond kom. Altijd in topconditie zijn om de klussen te kunnen doen, want ziekmelding bestaat

1

14

THEMA 4

Mijn opdrachtgevers, voornamelijk publieke omroepen, zijn niet erg afhankelijk van de economische situatie. Hun budgetten worden voornamelijk door de overheid vastgesteld. Maar een goed gemikte bezuinigingsronde kan er zomaar voor zorgen dat ik geen klussen meer krijg. Toch blijf ik goed gehumeurd. Mijn optimisme verbaast mij zelf. Waarschijnlijk zit er toch meer ondernemersbloed in me dan ik dacht. Ik wil uitvliegen en bewijzen dat ik mijn eigen broek op kan houden. Het is een onzekere vlucht, maar ik moet het doen!

Bron: www.sproutstart.nl

Markeer in de tekst de motieven die de freelancer had om als ondernemer aan de slag te gaan.

LEVEL 1


2

Welke voor- en nadelen van het statuut van zelfstandige vermeldt de freelancer? Noteer.

Wat maakte het net nu voor deze verslaggever een moeilijke stap om zijn vaste job op te geven en te starten als freelancer?

VA N

3

NADELEN

IN

VOORDELEN

Action 2—

Zoek op het internet de laatste versie van de Startersatlas. a

Voer de onderstaande opdrachten uit:

b

Geef de ontwikkeling van het aantal starters weer in een kolomgrafiek. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

In welke sector zijn de meeste starters?

©

1

Is België ondernemend genoeg?

c

Wat is de verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke starters?

THEMA 4

LEVEL 1

15


Bestudeer de onderstaande cartoon en lees de uitspraak:

IN

2

VA N

jd vrouwonvriendelijk.” “Een zelfstandig beroep is nog alti

a

Ga je akkoord met die uitspraak? Noteer hieronder minstens twee argumenten om je mening te verdedigen.

Ben jij een geboren ondernemer?

©

Action 3—

Vraag je je af of ondernemen iets voor jou is? Er zijn verschillende tests die je hierbij kunnen helpen. Op diddit vind je een aantal tests waarmee je kunt ontdekken of je de nodige ondernemingsvaardigheden hebt. a b c d

16

THEMA 4

Vul een van de tests in. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Lees aandachtig het resultaat van de test. Ga je akkoord met de bevindingen van de test? Waarom (niet)? Noteer in een afzonderlijk document. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 1


Action 4—

Hoe ervaren ondernemers hun job?

Om van dichtbij kennis te maken met het ondernemerschap, interview je per twee een ondernemer. Kies iemand uit de buurt met een interessante zaak en een boeiend verhaal. Na je interview verwerk je je vragen en informatie in een presentatie. Als je extra uitdaging wilt, kun je je presentatie voorbereiden samen met je leerkracht in het Engels, Frans of Duits. Bedenk op voorhand een aantal vragen. Je vindt hier een aantal voorbeelden, maar voeg zeker een paar originele vragen toe. Wanneer bent u van start gegaan? Heeft u voordien iets anders gedaan? Waarom bent u met een eigen zaak begonnen? Wat vindt u het leukst / minst leuk aan uw job? Wat doet u precies? In welke sector bent u actief? Hoe komt u te weten wat de klant precies wil? Hoe probeert u uw concurrenten steeds een stap voor te blijven? Zou u de dingen anders aanpakken als u opnieuw kon beginnen? Hebt u een goede raad voor toekomstige ondernemers?

VA N

IN

a

b

Voeg hier nog eigen, originele vragen aan toe.

c

Volg het stappenplan.

STAPPENPLAN

Stap 1: Vraag iemand of je een interview mag afnemen. Je vertelt wie je bent en waarom je een interview wilt afnemen. Maak kort duidelijk waarover het gesprek zal gaan. Maak een afspraak. Zorg ervoor dat je op tijd aanwezig bent.

©

Stap 2: Bereid een aantal vragen voor. Bedenk goed wat je wilt weten en stel je voor wat anderen graag zouden willen horen: is het interview voor de luisteraars/lezers interessant? Zet de vragen in een logische volgorde! Stap 3: Maak duidelijk afspraken met je partner: wie stelt welke vragen en wie maakt notities? Vraag eventueel of je het gesprek mag opnemen. Stap 4: Stel de voorbereide vragen. Werk niet in recordtijd de vragen van je lijstje af, maar maak er een echt gesprek van. Stap 5: Vraag of je ook foto’s mag nemen om het verslag van het interview te illustreren. Maak enkele foto’s of een korte video van de onderneming. Zorg ook voor een foto van jullie samen met de ondernemer. Stap 6: Bedank de geïnterviewde voor de medewerking.

THEMA 4

LEVEL 1

17


Stap 7: Verwerk de vragen van het interview in een presentatie in het Engels en breng die voor de klas. Houd rekening met de volgende voorwaarden: Dia 1: titeldia Dia 2: inhoudsopgave Dia 3: algemene gegevens (naam, adres, ligging, sector waarin de onderneming actief is ...) Dia 4: video of foto’s om een algemene indruk te krijgen van de onderneming De volgende dia’s bevatten de antwoorden van het interview. Zorg ervoor dat bovenaan geen vraag staat in de dia, maar wel een korte titel. Voorbeeld: niet “Welke zijn de activiteiten?” Wel: “Activiteiten” Voorbeelden van titels kunnen zijn: Activiteiten, Concurrenten, Personeel, Reclame ... Sluit je presentatie netjes af. Stap 8: Evaluatie

VA N

IN

Productevaluatie: ben je tevreden met het interview? Waarom wel/niet?

Procesevaluatie: ben je tevreden met de manier waarop je te werk gegaan bent? Waarom wel/niet?

©

Procesevaluatie: wat ga je de volgende keer anders doen?

18

THEMA 4

LEVEL 1


Presentatie-evaluatie met de evaluatiefiche:

EVALUATIEFICHE EVALUATIE PRESENTATIE Taalgebruik (6)

Punten

gebruik van duidelijk verstaanbaar Engels

/2

voldoende luid

/2

volledige zinnen

/2

Mondelinge presentatie (20) oogcontact

gepaste houding

tekst wordt niet afgelezen

afsluiting en bedanken van toehoorders

goede taakverdeling

extra mondelinge uitleg bij dia’s

VA N

IN

/2 /2 /4 /1 /2 /9

Elektronische presentatie (20) —

algemene structuur

/4

animatie-effecten/overgang is vlot

/4

leesbaarheid van dia

/4

spelling

/4

BIN-normen

/4

Inhoud (10)

Volledigheid en correctheid voorstelling onderneming

/5

Volledigheid en correctheid voorstelling ondernemer

/5

©

Video / Extra

/6

TOTAAL

/ 62

Forum Wil jij ooit een eigen zaak opstarten? Waarom wel/niet? De klas discussieert in twee groepen met voor- en tegenstanders.

THEMA 4

LEVEL 1

19


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan omschrijven welke motieven ervoor zorgen dat iemand als zelfstandige aan de slag wil gaan.

2

Ik kan de voor- en nadelen van ondernemerschap omschrijven.

3

Ik kan een aantal ondernemingsvaardigheden benoemen en toelichten.

©

VA N

1

KAN BETER

20

THEMA 4

LEVEL 1

EXTRA OEFENMATERIAAL


LEVEL 2 Wat zijn voorwaarden en formaliteiten voor de opstart van een onderneming?

1

IN

INTRO Mirko heeft een passie voor het bouwen van websites en wil daar zijn werk van maken. Bekijk het schema: wat zou dit schema voorstellen?

VA N

idee

?

?

? ?

?

?

?

?

?

? ? eigen z

aak

©

?

2

In dit level beantwoord je stap voor stap de volgende onderzoeksvraag:

Wat zijn voorwaarden en formaliteiten voor de opstart van een onderneming?

THEMA 4

LEVEL 2

21


Explore 1— Wat zijn de voorwaarden om een onderneming te mogen opstarten?

Voorwaarden opstart onderneming

©

VA N

IN

Om een zelfstandige beroepsactiviteit of een onderneming op te starten moet een toekomstige ondernemer aan een aantal voorwaarden voldoen: De ondernemer moet meerderjarig zijn. De ondernemer moet zijn burgerrechten nog bezitten. Een rechter kan een veroordeelde een verbod opleggen om persoonlijk of door een tussenpersoon een zelfstandige activiteit uit te oefenen. Ook na een faillissement kan iemand een dergelijk verbod opgelegd krijgen. De ondernemer moet handelingsbekwaam zijn. Personen die wettelijk of gerechtelijk onbekwaam verklaard zijn of personen die onder een voorlopige bewindvoerder geplaatst zijn, kunnen geen onderneming opstarten. De ondernemer moet een burger uit de Europese Economische Ruimte (EER) of Zwitserland zijn. De landen van de EER zijn de landen van de Europese Unie, Liechtenstein, Noorwegen en IJsland. Wie daar niet toe behoort, moet een verblijfsvergunning bezitten en houder zijn van een beroepskaart. De kaart: — omschrijft duidelijk de uitgeoefende activiteit; — is persoonlijk; — is niet overdraagbaar; — is maximaal vijf jaar geldig, met mogelijkheid tot hernieuwing. Voor sommige categorieën van buitenlanders afkomstig uit diverse landen geldt een vrijstelling. De ondernemer mag geen onverenigbaar beroep uitoefenen. Bepaalde beroepen mogen niet met een baan als zelfstandige gecombineerd worden. Dat is het geval voor gerechtsdeurwaarders, advocaten, notarissen, beoefenaars van een eredienst en van gerechtelijke jobs, politiemensen en staatsambtenaren. Een ondernemer die een bedrijf start in het Waalse Gewest moet kennis van bedrijfsbeheer hebben. Ook Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest raadt starters aan om die basiskennis te verwerven. Wie dat niet zelf kan, mag aan iemand anders vragen om voor die kennis in te staan. Vrije en intellectuele beroepers moeten geen kennis van bedrijfsbeheer aantonen.

22

THEMA 4

LEVEL 2


Voor sommige beroepen in het Brussels Hoofdstedelijk en Waalse Gewest is beroepskennis nodig. Aan een aantal beroepen en beroepsactiviteiten worden specifieke eisen gesteld. Zo zijn vele vrije, intellectuele en vrije dienstverlenende beroepen gereglementeerd. Deze gereglementeerde beroepen mag je alleen uitoefenen in België als je een professionele erkenning of toegang tot het beroep hebt. Bijvoorbeeld: arts, verpleegkundige, architect, leraar, advocaat ... Voor sommige beroepen is er een vergunning nodig.

Naar: vlaio.be, Mijn eigen zaak starten met kennis van zaken

Hoe kun je je kennis van bedrijfsbeheer bewijzen in het Waalse Gewest?

VA N

a

IN

Beantwoord de onderstaande vragen. Gebruik het internet.

Noteer vijf beroepen waarvoor je de nodige beroepskennis nog moet bewijzen in het Brussels Hoofdstedelijk en Waalse Gewest.

©

b

c

d

Noteer telkens een voorbeeld van een beroep waaraan specifieke eisen worden gesteld.

vrij beroep:

intellectueel beroep:

vrije dienstverlenende beroepen:

Welke vergunningen heb je nodig als je een restaurant wilt opstarten?

THEMA 4

LEVEL 2

23


Explore 2— Welke stappen moet je doorlopen voor je je activiteit kunt opstarten?

Stappen opstart van een onderneming Als je een onderneming mag starten, moet je een aantal stappen doorlopen en bepaalde formaliteiten vervullen vooraleer je met de activiteit kunt starten.

VA N

Vooraleer je de administratieve formaliteiten doorloopt, moet je eerst een beslissing nemen over de ondernemingsvorm. Dat wordt in het volgende level verder toegelicht. Om te beginnen, moet je een zichtrekening op jouw naam openen bij een bank die in België gevestigd is. Je schrijft je in bij een ondernemingsloket. Dat loket gaat na of jij voldoet aan de wettelijke eisen om jouw zelfstandige activiteit te mogen uitoefenen en zorgt voor jouw inschrijving bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen. Je krijgt dan een ondernemingsnummer. Het loket kan ook in jouw plaats een aantal administratieve taken afhandelen, zoals je aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds dat jouw sociale bijdragen int of bijvoorbeeld subsidieaanvragen in orde brengt. Voordat je naar het ondernemingsloket gaat, kijk je het best na of je geen voorafgaande vergunning nodig hebt. Je mag jouw ondernemingsloket vrij kiezen, waar jouw bedrijf gevestigd is, is niet belangrijk. Je vindt de lijst met erkende ondernemingsloketten op www.economie.fgov.be. Bij het ondernemingsloket kun je ook je btw-identificatie aanvragen. De meeste zelfstandigen zijn btw-plichtig, maar er zijn uitzonderingen voor bepaalde beroepen en vrijstellingen. Tot slot moet je je ook aansluiten bij een ziekenfonds. Ben je al aangesloten, dan meld je de wijziging van je statuut, want voor zelfstandigen gelden er andere regels qua ziekteverzekering en uitkeringen.

IN

Beantwoord de onderstaande vragen. Gebruik het internet indien nodig.

Waarom is een zichtrekening meer aangewezen dan een spaarrekening voor de dagelijkse werking van een onderneming?

©

a

b

24

THEMA 4

Hoe is het ondernemingsnummer samengesteld? Wat is het verschil met het btw-nummer?

LEVEL 2


c

Welke zelfstandigen zijn niet btw-plichtig? Wat houdt dit precies in?

d

Zoek het adres van een ondernemingsloket in je buurt.

TO THE POINT

IN

De voorwaarden om een onderneming te mogen opstarten, zijn:

Je bent meerderjarig (minstens 18) en je moet je burgerrechten nog bezitten. Je bent handelingsbekwaam. Als je geen burger van de EER of Zwitserland bent, moet je een beroepskaart hebben. Je voert geen onverenigbaar beroep uit. Je hebt kennis van bedrijfsbeheer als je een eigen bedrijf start in het Waals Gewest. Je hebt de nodige beroepskennis voor sommige gereglementeerde beroepen in het Brussels Hoofdstedelijk en Waals Gewest. Je hebt de nodige vergunningen voor sommige beroepen. Je voldoet aan specifieke eisen voor sommige gereglementeerde beroepen.

VA N

Stappenplan om een onderneming op de starten:

Kies de geschikte ondernemingsvorm

Open een zichtrekening

©

Vraag een ondernemingsnummer aan

Activeer je btw-nummer

Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds en ziekenfonds

Na stap 1 en 2 kun je je inschrijven bij een ondernemingsloket. Zij gaan na of jij voldoet aan de wettelijke eisen, zorgen voor een ondernemingsnummer en helpen bij het activeren ervan. Daarnaast kunnen ze je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds en helpen ze je met andere vragen. Erkende ondernemingsloketten vind je via www.economie.fgov.be.

THEMA 4

LEVEL 2

25


Action 1—

Wat weet jij over het starten van een onderneming?

Zijn de volgende beweringen juist of fout? Verbeter indien nodig. BEWERING

JUIST

FOUT

a Jeroen is 17 jaar en heeft in juni zijn diploma ‘Restaurant en keuken’ behaald. Hij kan starten als zelfstandige.

b Wanneer ik in mijn restaurant muziek wil laten horen, heb ik een vergunning van Sabam nodig.

IN

VA N

c Wanneer ik in Hasselt een boetiek wil openen, moet ik een attest bedrijfsbeheer kunnen voorleggen.

e Een ambitieuze 24-jarige man met de Chinese nationaliteit woont in Mechelen en wil een bloemenwinkel opstarten. Hij heeft een beroepskaart nodig.

f

Een 28-jarige vrouw met Belgische nationaliteit wil in Hasselt een afhaalrestaurant opstarten. Ze heeft een beroepskaart nodig.

g Ik start als zelfstandige in hoofdberoep en ben al aangesloten ben bij een ziekenfonds als werknemer. Ik moet geen actie ondernemen.

h Olivia is politieagente maar haar passie is koken. Ze wil in bijberoep een traiteurzaak opstarten. Dat is toegelaten.

©

d Het ondernemingsnummer en het btw-nummer zijn identiek, alleen komt er bij het btw-nummer ‘BE’ voor.

26

THEMA 4

LEVEL 2


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan de voorwaarden toelichten om een onderneming op te starten.

2

Ik kan de formaliteiten om een onderneming te mogen opstarten toelichten.

EXTRA OEFENMATERIAAL

©

VA N

1

KAN BETER

THEMA 4

LEVEL 2

27


Beeldwoordenboek Level 2 BEGRIP

VERKLARING Dat is een wettelijk getuigschrift over de basiskennis om een bedrijf te beheren.

beroepskaart

Dat is de toelating om een zelfstandige beroepsactiviteit in België uit te oefenen.

VA N

IN

bedrijfsbeheer

AFBEELDING

Dat is de kennis die je nodig hebt om bepaalde beroepen te mogen uitvoeren zoals dat van een advocaat, boekhouder …

burgerrechten

Dat zijn rechten die door nationale en internationale overheden gegarandeerd zijn. Het geeft zekere garanties, zoals het recht op privacy of om een beroep uit te oefenen. Een rechter kan bij een veroordeling een verbod opleggen om persoonlijk of door een tussenpersoon een zelfstandige activiteit uit te oefenen. Na een faillissement zou iemand een dergelijk verbod opgelegd kunnen krijgen.

©

beroepskennis

gereglementeerde beroepen

Dat zijn beroepen waaraan specifieke eisen worden gesteld. Gereglementeerde beroepen mag je alleen uitoefenen in België als je een professionele erkenning of toegang tot het beroep hebt. Voorbeelden zijn: arts, verpleegkundige, architect, leraar, advocaat ...

© Shutterstock / Alexandros Michailidis

28

THEMA 4

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 2


BEGRIP

VERKLARING

AFBEELDING

Dat betekent dat iemand geschikt is om de rechten en plichten zelf uit te oefenen, zonder tussenkomst van derden. Handelingsbekwaamheid is een voorwaarde voor het stellen van rechtshandelingen. Rechtshandelingen zijn acties die je onderneemt om iets wettelijk vast te leggen, bijvoorbeeld wanneer je een koopovereenkomst tekent.

meerderjarig

Iemand is meerderjarig zodra die meer dan 18 jaar oud is.

onverenigbaar beroep

Dat is een beroep dat niet gecombineerd mag worden met een baan als zelfstandige.

VA N

IN

handelings­ bekwaam

© Shutterstock / NGCHIYUI

Dat is een officiële, noodzakelijke toestemming van de overheid om een bepaalde activiteit uit te voeren.

©

vergunning

THEMA 4

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 2

29


LEVEL 3 Welke gevolgen heeft de keuze van de ondernemingsvorm voor de ondernemer?

1

Seppe en Anna willen samen een schoenwinkel starten. Ze willen een exclusief assortiment van sneakers aanbieden met vooral de laatste nieuwe trends van Nike, New Balance en schoenen van limited edition. Ze willen hun zaak daarom ook Shoe-Walhalla noemen.

VA N

Yassine wil graag veel locaties en mensen leren kennen. Daarom zoekt hij een mobiel koffiekraam om op markten te gaan staan.

2

IN

INTRO

Ze zoeken alle drie informatie op over het opstarten van een onderneming. Via het internet zoeken ze welke stappen ze moeten doorlopen om een eigen zaak te starten. Bekijk de video via diddit. Welke zeven belangrijke stappen worden besproken? STAPPENPLAN

©

Stap 1: Stap 2: Stap 3: Stap 4: Stap 5: Stap 6: Stap 7:

2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

30

THEMA 4

LEVEL 3

Welke ondernemingsvormen kun je kiezen?


Explore 1— Wat is het verschil tussen een eenmanszaak en een vennootschap?

Eenmanszaak en vennootschap

IN

Bij de oprichting van een zaak moet je een ondernemingsvorm kiezen. Je kunt kiezen om een zaak te starten waarbij je in eigen naam en voor eigen rekening contracten met je leveranciers en klanten sluit. Dat is een eenmanszaak. Een eenmanszaak is een juridische structuur waarin één persoon, de eigenaar en oprichter, de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het bedrijf. Je kunt ook een vennootschap oprichten. Dan is het de onderneming die contracten afsluit met klanten en leveranciers waarbij jij als zaakvoerder de vennootschap vertegenwoordigt. De bekendste vormen van vennootschappen zijn een besloten vennootschap (bv) en een naamloze vennootschap (nv).

VA N

Verschil in belastingen Wie een eenmanszaak heeft, valt onder de personenbelasting. De personenbelasting wordt berekend op het nettoberoepsinkomen van de eenmanszaak: dat zijn de ontvangen beroepsinkomsten verminderd met de beroepskosten. Wanneer de zelfstandige ook nog in loondienst werkt, dan worden dat loon en de inkomsten als zelfstandige samengeteld en worden de belastingen berekend op het totaal van alle beroepsinkomsten. Naarmate de zelfstandige meer verdient, komt die in een hoger belastingtarief terecht. Dat heet de ‘progressiviteit van de belasting’. In de hoogste schijf van de inkomsten betaalt de zelfstandige maar liefst 50 % belastingen op de inkomsten. Een vennootschap, zoals een besloten vennootschap, valt onder de vennootschapsbelasting. Die wordt berekend op de winst van de vennootschap en is dus alleen op de inkomsten en uitgaven van de vennootschap gebaseerd. Om de winst van een vennootschap te bepalen, worden de inkomsten verminderd met de bewezen uitgaven. De vennootschappen worden belast aan een gunstiger vennootschapstarief. Boekhouding Bij een eenmanszaak mag je een enkelvoudige boekhouding voeren indien je een bepaalde grens van omzet exclusief btw niet overschrijdt. Voor 2024 is die grens 500 000,00 euro. De enkelvoudige boekhouding bestaat uit de volgende onderdelen: aankoopboek: bevat boekingen van alle inkomende facturen en creditnota’s van leveranciers. verkoopboek: bevat boekingen van alle uitgaande facturen en creditnota’s aan klanten. financieel dagboek: bestaat uit een kas- en bankboek. In het kasboek registreert men alle inkomsten en uitgaven in contant geld. In het bankboek registreert men alle inkomsten en uitgaven verlopen via bankrekeningen. inventarisboek: omvat een beschrijving en waardering van de voorraad, bezittingen en schulden.

©

Een vennootschap moet een dubbele boekhouding voeren. Net als bij enkelvoudig boekhouden registreer je alle inkomende en uitgaande handelingen. Het verschil is dat in een dubbele boekhouding elke verrichting een tegenboeking krijgt. Dat wil zeggen dat er een ontvangst of betaling tegenover staat. Daarom spreken we van een dubbele boekhouding. Het geld dat je klanten overschrijven, moet dan in je boekhouding gelinkt zijn aan je verkoopfacturen en het geld dat jij betaalt aan de leveranciers, moet gelinkt zijn in de boekhouding aan de aankoopfactuur.

THEMA 4

LEVEL 3

31


Gebruik het internet om verschillen op te zoeken tussen een eenmanszaak en een vennootschap. Het voordeel voor het ene is vaak een nadeel voor het andere en omgekeerd. VOORDELEN

NADELEN

EENMANSZAAK VENNOOTSCHAP

Wil je later je zaak overlaten aan anderen, dan is dat bij deze ondernemingsvorm niet zo eenvoudig.

B

Je hebt geen businesspartner nodig. Je kunt alles snel zelf beslissen.

C

Alle inkomsten van je onderneming worden belast in jouw personenbelasting.

D

Je kunt rekenen op je businesspartner voor financiële middelen en voor advies.

E

Voor heel wat beslissingen zijn er vaste procedures. Je werkt dus minder flexibel.

F

Je kunt vrij eenvoudig en goedkoop starten.

G

Je hebt meer boekhoudkundige verplichtingen en administratie.

H

Er is meestal een voldoende aanvangsvermogen of minimumkapitaal nodig bij de start.

I

Je hebt een lager belastingpercentage.

J

Je boekhouding is relatief eenvoudig.

VA N

IN

A

©

© Shutterstock / PixelBiss

Explore 2— Wat houdt een besloten vennootschap in?

Besloten vennootschap Om de meeste vennootschappen op te richten, moet je langs bij de notaris. Die zal de oprichtingsakte opstellen. Het belangrijkste onderdeel van de oprichtingsakte zijn de statuten. Statuten zijn juridische documenten waarin de basisregels voor je vennootschap worden vastgelegd, zoals het doel van de vennootschap, het aantal aandelen of wie de vennootschap mag vertegenwoordigen. In de oprichtingsakte bepaal je ook je vennootschapsvorm, waarbij de besloten vennootschap (bv) en de naamloze vennootschap (nv) de bekendste zijn. 32

THEMA 4

LEVEL 3


KENMERKEN VAN EEN BV Het woord besloten komt van het feit dat men een bv vaak gebruikt om de onderneming in een besloten kring te houden, bijvoorbeeld binnen de familie of binnen het gezin. Zo konden mensen vermijden dat ‘vreemden’ ook eigenaar werden van het bedrijf.

minimaal 1 oprichter

Je moet niet met meer dan 1 persoon zijn om een bv op te richten. Het kan, maar het moet niet.

minimaal in te brengen startkapitaal / aanvangsvermogen

Voor een bv werd er geen minimumstartkapitaal bepaald. Daardoor moet er wel een gedetailleerder financieel plan worden opgesteld om te zorgen voor voldoende aanvangsvermogen voor de onderneming. Start je thuis een zaak vanop je bureau, dan heb je minder geld nodig dan wanneer je een restaurant opent.

Je kunt niet alleen geld inbrengen. Je mag ook een computer of een auto (natura) inbrengen. Jouw arbeid (nijverheid) of kennis (knowhow) die je bezit hebben ook waarde en kan dus ook dienen als inbreng.

VA N

toegestane vormen van inbreng: inbreng in kapitaal inbreng in natura inbreng van nijverheid inbreng van knowhow

IN

bv betekent besloten vennootschap

Je bent beperkt aansprakelijk tot wat je hebt ingebracht.

oprichting door middel van een authentieke akte, een notariële akte

Dat is een akte opgesteld door de notaris.

Vaak is het niet duidelijk voor velen wat statuten zijn. Bekijk via diddit de statuten van een bekende vzw: Het Natuurhulpcentrum. a

Waarvoor staat vzw?

©

1

beperkte aansprakelijkheid

b

Omschrijf kort wat er in artikel 1 vermeld staat.

c

Omschrijf kort wat er in artikel 2 vermeld staat.

d

In artikel 3 wordt het doel beschreven van de vzw. Beschrijf kort wat het doel is van deze vzw.

THEMA 4

LEVEL 3

33


2

Drie vrienden willen samen een traiteurdienst opstarten. Een van hen heeft weinig geld om in te brengen, maar is wel chefkok van opleiding. De andere persoon heeft pas geërfd en heeft 100 000,00 euro. De derde heeft geen geld en is geen kok, maar heeft wel een bestelwagen. Welke inbreng kunnen ze doen indien ze een bv opstarten?

Explore 3— Wat is het verschil tussen beperkt en onbeperkt

Aansprakelijkheid

IN

aansprakelijk?

VA N

Bij een eenmanszaak ben je onbeperkt aansprakelijk. Bij de meeste vennootschappen ben je beperkt aansprakelijk. Wanneer je als eenmanszaak schulden hebt, betekent dit dat de schuldeisers ook aan je privé-eigendom kunnen komen. Zo zouden ze beslag kunnen leggen op je gezinswagen, je meubels of zelfs op je huis om zo de schulden van de eenmanszaak af te betalen. Bij een vennootschap breng je geld in om de onderneming op te starten. Bij een besloten vennootschap moet je een toereikend aanvangsvermogen hebben. Dat is gebaseerd op een financieel plan. Veronderstel dat je volgens je financieel plan 25 000,00 euro nodig hebt om te starten en je brengt 25 000,00 of meer in. Je gaat binnen drie jaar failliet, dan ben je alleen je inbreng kwijt, met name die 25 000,00 euro. Dat is beperkte aansprakelijkheid. Wanneer blijkt dat je te weinig hebt ingebracht en je gaat binnen drie jaren failliet, dan kunnen ze alsnog onbeperkt aansprakelijk worden gesteld.

Herneem het verhaal van de intro. Welke ondernemingsvorm zou je aanraden voor de drie ondernemers? Vul aan. a

Anna en Seppe kiezen het best voor een

©

omdat

b

Yassine kan kiezen voor een

omdat

34

THEMA 4

LEVEL 3


TO THE POINT Eenmanszaak en vennootschap Een eenmanszaak is een juridische structuur waarin één persoon, de eigenaar en oprichter, de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het bedrijf. Je kunt ook een vennootschap oprichten. Dan is het de vennootschap die contracten afsluit met klanten en leveranciers waarbij jij als zaakvoerder de vennootschap vertegenwoordigt. Je richt een vennootschap op door middel van een authentieke akte, een notariële akte.

IN

Belastingen bij eenmanszaak en vennootschap Een eenmanszaak betaalt personenbelasting. Afhankelijk van de hoogte van dit inkomen, kan op de hoogste schijf 50 % belastingen betaald worden. Een vennootschap betaalt vennootschapsbelastingen op de winst en heeft een gunstiger tarief.

Boekhouding bij eenmanszaak en vennootschap Bij een eenmanszaak mag je een enkelvoudige boekhouding voeren indien je een bepaalde grens van omzet (exclusief btw) niet overschrijdt. Een vennootschap moet een dubbele boekhouding voeren.

VA N

Besloten vennootschap Een populaire vennootschap is de besloten vennootschap (bv). Bij een bv volstaat het om in te brengen wat je nodig denkt te hebben. Dat heet dan voldoende aanvangsvermogen. In een bv kun je de volgende inbreng doen:

inbreng van kapitaal: je geld inbreng in natura: je goederen zoals een laptop of een auto inbreng in nijverheid: je arbeid inbreng in knowhow: je kennis

©

Beperkt en onbeperkt aansprakelijk Bij een eenmanszaak ben je onbeperkt aansprakelijk. Wanneer je als eenmanszaak schulden hebt, betekent dit dat de schuldeisers ook aan je privé-eigendom kunnen komen. Bij een bv ben je beperkt aansprakelijk. Bij een besloten vennootschap moet je een toereikend aanvangsvermogen hebben. Dit is gebaseerd op een financieel plan. Wanneer blijkt dat je te weinig hebt ingebracht en je gaat binnen drie jaar failliet, dan kunnen ze alsnog aansprakelijk worden gesteld. Heb je dat wel gedaan, dan ben je beperkt aansprakelijk. Dat betekent dat je alleen je inbreng kwijt bent.

THEMA 4

LEVEL 3

35


Action 1—

Welke stelling is fout?

Yassine heeft besloten om een eenmanszaak op te starten. Anna en Seppe kiezen voor een besloten vennootschap voor hun Shoe-Walhalla. Lees de stellingen. Duid aan of een stelling juist of fout is. Geef bij elke stelling voldoende uitleg. STELLING

JUIST

FOUT

IN

Een faillissement van Yassines koffiekraam kan ook zware financiële gevolgen voor zijn privéleven hebben.

Wanneer Anna en Seppe samen een bv willen oprichten, moeten ze beiden geld inbrengen.

VA N

Anna en Seppe moeten voor hun bv geen kapitaal inbrengen.

Yassines eenmanszaak heeft een nadeliger belastingtarief dan de bv van Anna en Seppe.

©

Yassine kan in zijn eenmanszaak geen mensen aanwerven.

36

THEMA 4

LEVEL 3


Action 2— MORE

Hoe zit het met belastingen en sociale bijdragen in een eigen zaak?

MORE De klas werkt in 4 groepen. Elke groep krijgt een filmpje te zien. Maak een korte presentatie waarin je

MORE een antwoord geeft op de vraag van jouw groep en volg de volgende stappen: Groep 1: Hoeveel houd ik over in een eenmanszaak? Groep 2: Hoeveel vennootschapsbelasting betaal ik? Groep 3: Hoeveel sociale bijdrage betaal ik als starter? Groep 4: Hoeveel kost een eigen zaak?

Zorg voor een titeldia. Gebruik enkele dia’s om de inhoud toe te lichten. Eindig met een afsluitende dia. Presenteer dit aan de klas.

MORE

Wat is het verschil tussen een natuurlijk persoon en een rechtspersoon?

VA N

Action 3—

IN

— — — —

MORE

Net zoals jij rechten en plichten hebt, heeft ook een winkel, je school of je sportvereniging rechten en

MORE plichten. Als een winkel een internetaansluiting koopt, dan is de winkel verplicht daarvoor te betalen.

©

Wanneer Odette Lunettes een vergaderruimte huurt, is ze verplicht die huur te betalen. Als jij een bril beschadigt in de winkel, dan heeft de winkel het recht een schadevergoeding te eisen. Omgekeerd geldt dat ook voor bedrijven aan jou. Stel dat je gsm het na twee weken begeeft, dan is het bedrijf verplicht je een nieuwe te bezorgen. Het zijn niet de eigenaars van het bedrijf die daartoe verplicht zijn. Het bedrijf zélf heeft die verplichting. Met andere woorden: de winkel of het bedrijf zullen zo nodig voor de rechtbank moeten verschijnen. Naast natuurlijke personen, de dragers van rechten en plichten die van vlees en bloed zijn, zijn er dus ook fictieve dragers van rechten en plichten, zoals een bedrijf dat door natuurlijke personen opgericht wordt. Die fictieve dragers van rechten en plichten zijn rechtspersonen. Een rechtspersoon zoals een bedrijf, winkel of onderneming wordt wel vertegenwoordigd door een natuurlijk persoon. Voor een winkel als Odette Lunettes zal dat Eline of haar partner zijn.

THEMA 4

LEVEL 3

37


a

Bestudeer de factuur. Aan wie heeft A.S.Adventure een factuur gestuurd?

b

Markeer: dit is een natuurlijk persoon / een rechtspersoon.

A.S.Adventure.edu

Factuur

IN

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Btw‐nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40002

BE0476 038 485

VF20xx‐0256

20xx‐03‐01

20xx‐03‐31

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw‐%

Totaal in euro

10

90,87

21 %

908,70

40

45,41

21 %

1 816,40

10012 Ortlieb Dagrugzak Velocity 17L

10

82,60

21 %

826,00

10003 Coleman Tent Pingora Blackout

20

206,57

21 %

4 131,40

Art.nr.

10008 Ayacucho Slaapzak Ignition 1700 II

VA N

10009 Campingaz Kookvuur Bivouac

Leveringsdatum

20xx‐03‐01, UVB20xx‐0197

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Btw‐% 6% 21 % Totaal

Brutobedrag Hand.korting

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

7 682,50

0,00

7 682,50

7 682,50

0,00

7 682,50

1 613,33

9 295,83

7 682,50

7 682,50

7 682,50

1 613,33

9 295,83

7 682,50

Netto

Kosten

Totaal

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

©

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

38

THEMA 4

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

9 295,83


Bestudeer de factuur. Aan wie heeft Televénet een factuur gestuurd?

d

Markeer: dit is een natuurlijk persoon / een rechtspersoon.

Uw klantnummer: 323823T384.38 Vermeld in uw communicatie altijd uw klantnummer Uw Doccle-token: 3238TBE

AANREKENING OKTOBER 20XX Datum: 27 oktober 20XX

IN

c

Mw. Arnica Vanvelden Engelsdiep 143 1500 Halle België

Accountnumer: ACNR323823 Referentie: 20XX3238-1027

VA N

OVERZICHT

Deze aanrekening Te betalen

128,3700 € 128,37

inclusief btw

BETALINGSINFORMATIE

Het openstaande saldo wordt op 8 november 20XX via domiciliëring van uw rekening opgevraagd.

Te betalen bedrag: Mandaatreferentie: Gestructureerde mededeling:

€ 128,37 20383284 ####323823-3238-102-57394####

Vragen of klachten over uw aanrekening? Ga naar televe.be/aanrekening of WhatsApp Televé-klantendienst, Nieuwstraat 4, 2800 Mechelen, tel. 0516XX XX XX Maandag - vrijdag: 8u tot 17u30, weekend/feestdagen gesloten

©

i Lees zeker de extra informatie op de laatste bladzijde van deze aanrekening.

THEMA 4

LEVEL 3

39


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan het verschil tussen een eenmanszaak en een vennootschap toelichten.

2

Ik kan beperkte en onbeperkte aansprakelijkheid toelichten.

VA N

1

KAN BETER

Ik kan de vereisten bij een besloten vennootschap verklaren.

©

3

40

THEMA 4

LEVEL 3

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 3 BEGRIP

VERKLARING Dat is een akte opgesteld door de notaris.

aanvangs­ vermogen

Dat is het kapitaal dat je gaat inbrengen bij een vennootschap en dat je denkt nodig te hebben bij de opstart.

VA N

IN

authentieke akte

AFBEELDING

© Shutterstock / MDart10

Wanneer je onderneming failliet gaat, kun je enkel verliezen wat je in je zaak hebt ingebracht.

besloten vennootschap (bv)

Dat is een onderneming opgericht door een of meerdere oprichters met een beperkte aansprakelijkheid en waarbij de aandelen niet zomaar kunnen worden overgedragen.

©

beperkte aansprakelijkheid

eenmanszaak

Dat is een juridische structuur waarin één persoon (natuurlijk persoon), de eigenaar en oprichter, de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het bedrijf.

THEMA 4

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3

41


BEGRIP

VERKLARING Je kunt geld inbrengen bij de opstart van de vennootschap.

knowhow inbrengen

Je kunt je kennis inbrengen bij de opstart van de vennootschap.

natura inbrengen

Je kunt goederen zoals een laptop, een auto, meubels inbrengen bij de opstart van de vennootschap.

VA N

IN

kapitaal inbrengen

Je kunt je arbeid inbrengen bij de opstart van de vennootschap.

onbeperkte aansprakelijkheid

Wanneer je failliet verklaard wordt en je hebt een eenmanszaak, kunnen de schuldeisers ook aan je privé-vermogen.

©

nijverheid inbrengen

vennootschap

42

THEMA 4

AFBEELDING

Dat is een onderneming die contracten afsluit met klanten en leveranciers waarbij jij als zaakvoerder (rechtspersoon) de vennootschap vertegenwoordigt.

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 3


LEVEL 4 Hoe stel je een eenvoudig kosten- en opbrengstenbudget op? INTRO

IN

Ken je Anna en Seppe van Shoe-Walhalla nog? Uit marktonderzoek is gebleken dat de schoenen hieronder het goed doen in de markt. Ze kopen daarom ook deze schoenen aan om ze vervolgens te verkopen. a

Wat is belangrijk voor elke onderneming?

b

Aangezien Anna en Seppe nog niet gestart zijn, hoe kunnen ze dan verwachten welke winst ze maken?

VA N

1

©

© Shutterstock / M.TAMS

© Shutterstock / Wirestock Creators

a Boldina

© Shutterstock / Alin

2

09

© Shutterstock / htzp20

© Shutterstock / htzp2009

© Shutterstock / Divisual Jo

© Shutterstock / kudrya vtsev dmitriy

© Shutterstock / Madcat_Madlove

© Shutterstock / htzp2009

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

Hoe stel je een kosten- en opbrengstenbudget op? THEMA 4

LEVEL 4

43


Explore 1— Wat zijn investeringen?

Investeringen

IN

Een onderneming moet vaak investeringen doen. Dat betekent dat je geld uitgeeft om bezittingen aan te kopen die je gedurende meerdere jaren gaat gebruiken. Een onderneming kan een gebouw kopen of bouwen, net als machines, bureaus, computers, bedrijfswagens voor het personeel of vrachtwagens en voorraad goederen. Dat zijn allemaal investeringen. Deze bezittingen gebruikt de onderneming meerdere jaren. Wanneer ondernemers een lening willen aangaan om een investering te financieren, dienen ze vaak een ondernemingsplan waarvan het financieel plan een onderdeel is, voor te leggen aan de bank. De bank oordeelt dan of ze de lening krijgen op basis van dat plan. Een onderdeel van het financieel plan is het ondernemingsbudget. Hierin trachten ondernemers te schatten hoeveel ze denken te kunnen verkopen, hoeveel kosten ze zullen hebben en hoeveel hun resultaat zal bedragen. In een ondernemingsplan geef je op:

wie je bent; wat je wilt doen met je onderneming; welke producten of diensten je wilt aanbieden; welke prijzen je zult hanteren; waar je zult verkopen; hoe je reclame maakt; waar je je geld vandaan haalt; en welke investeringen je zult doen. Dit zit vervat in het financieel plan.

VA N

Een gebouw, een auto en een computer verouderen en ze zijn onderhevig aan slijtage en ze worden dus minder waard. Daarom mag je van deze investeringen elk jaar een stukje als kost inbrengen. Dat noemen ze afschrijvingen. Elke investering heeft een eigen afschrijvingstermijn. Dat betekent dat na die afschrijvingstermijn in de boekhouding die investering 0,00 euro waard is. Zo wordt een auto afgeschreven op vijf jaar. Dat betekent dat in de boekhouding, de auto na 5 jaar 0,00 euro waard is. Hier vind je enkele voorbeelden van veelgebruikte afschrijvingstermijnen van investeringen: Gebouw: 30 jaar, elk jaar vermindert de waarde van het gebouw met 1/30e Auto: 5 jaar, elk jaar vermindert de waarde van de auto met 1/5e Machines: 10 jaar, elk jaar vermindert de waarde van de machine met 1/10e Meubilair: 10 jaar, elk jaar vermindert de waarde van het meubilair met 1/10e Computers: 5 jaar, elk jaar vermindert de waarde van de computer met 1/5e

©

44

THEMA 4

LEVEL 4


Hieronder vind je een tabel met enkele investeringen van Anna en Seppe voor hun Shoe-Walhalla. Met hoeveel euro daalt de waarde van de investering in het eerste jaar? Tabel 1: Investeringen en hun afschrijvingen INVESTERING

AANSCHAFWAARDE

AFSCHRIJVING

meubilair

8 000,00 euro

computer

1 500,00 euro

Omzet en afzet

IN

Explore 2— Wat is het verschil tussen omzet en afzet?

VA N

In het ondernemingsbudget gaan ze schatten hoeveel hun omzet bedraagt. Omzet is de waarde van de verkopen. Dit betekent dat wanneer je een product met een waarde van 50,00 euro exclusief btw verkoopt en je verkoopt hiervan 100 stuks, dan bedraagt je omzet 5 000,00 euro. De formule voor omzet is dus verkoopprijs X afzet. Afzet is de hoeveelheid die je verkoopt. Het schatten van de omzet gebeurt door marktonderzoek te doen, door klanten te bevragen, door concullega’s te bevragen ... Concullega’s zijn de concurrenten die hetzelfde aanbieden. omzet = verkoopprijs * afzet

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget januari’. Ga naar het eerste tabblad. Daar vind je de verkoopprijzen zonder btw en het aantal stuks dat verkocht werden. a

Bereken in het rekenblad de omzet.

Tabel 2: Afzet en omzet voor de maand januari ARTIKEL

VERKOOPPRIJS EXCL BTW

AANTAL

€ 165,30

18

Jordan 4 retro seafoam

€ 322,30

12

Jordan 4 retro thunder

€ 132,20

24

Jordan 4 retro midnight navy

€ 281,00

9

Jordan 1 high chicago lost and found

€ 330,60

11

Jordan 1 retro low OG SP Travis scott Olive

€ 702,50

4

Jordan 1 retro high dark mocha

€ 619,80

7

Nike dunk low off-white lot 32

€ 661,20

7

©

Nike Dunk Low retro White Black panda

THEMA 4

LEVEL 4

45


Hoeveel bedraagt de geraamde omzet voor januari?

c

Leg uit wat geraamd betekent.

d

Waarom bereken je de omzet op basis van de prijzen zonder btw?

e

Pas de lay-out van de tabel in het rekenblad als volgt aan.

ARTIKEL Nike Dunk Low retro White Black panda

VERKOOPPRIJS EXCL. BTW

AANTAL

€ 165,30

18

€ 322,30

12

VA N

Jordan 4 retro seafoam

IN

b

Jordan 4 retro thunder

€ 132,20

24

Jordan 4 retro midnight navy

€ 281,00

9

Jordan 1 high chicago lost and found

€ 330,60

11

Jordan 1 retro low OG SP Travis scott Olive

€ 702,50

4

Jordan 1 retro high dark mocha

€ 619,80

7

Nike dunk low off-white lot 32

€ 661,20

7

©

TOTAAL

RAMING

Een raming is een schatting, een raamwerk. Ondernemers die starten met hun bedrijf of een nieuw jaar, weten niet hoeveel ze werkelijk gaan verkopen. Ze maken een schatting van de afzet, de omzet en het resultaat. Dat heet een raming: een afzetraming, een omzetraming en een resultaatraming.

46

THEMA 4

LEVEL 4

TOTAAL


Re-explore 3—

Welke soorten kosten kun je onderscheiden?

Kosten Na de omzet zullen de ondernemers voor hun ondernemingsbudget een idee moeten hebben over de kosten. Vorig jaar heb je geleerd welke kosten een onderneming zoal kan hebben:

Enerzijds zijn er vaste of constante kosten. Dit zijn kosten die niet stijgen of dalen wanneer je als winkel meer verkoopt. Een voorbeeld is huur. Anderzijds heb je variabele kosten. Wanneer je meer goederen verkoopt, zul je ook meer goederen of grondstoffen aankopen. Dat zijn de variabele kosten. Wanneer je meer verkoopt, heb je ook meer variabele kosten. Als een schoenwinkel meer schoenen verkoopt, zullen die variabele kosten, de aankoopkosten van die schoenen, ook stijgen. Samen vormen de vaste en variabele kosten de totale kosten.

Good to know

IN

VA N

Huurprijzen van een winkel in een dure winkelstraat kunnen vaak al snel oplopen door enkele honderden euro’s per vierkante meter. In de duurste winkelstraten spreken we zelfs al van meer dan 1 000,00 euro per vierkante meter.

© Shutterstock / PICTOR PICTURES

De volgende kosten zijn kosten van Anna en Seppe voor de maand januari. Duid aan of het vaste kosten of variabele kosten zijn. VASTE KOSTEN

VARIABELE KOSTEN

aankoop schoenen huur winkelpand reclame

©

1

verwarming elektriciteit

boekhouder

commissieloon verkoopmedewerker afschrijving van computer en meubilair onderhoudskost winkelpand

THEMA 4

LEVEL 4

47


2

Wat is een commissieloon?

3

Bereken de totale vaste kosten voor een maand.

c

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget januari’. Ga naar het tweede tabblad. Anna en Seppe vinden een winkelruimte van 5 meter breed op 6 meter lang. Kiezen ze voor dit winkelpand dan betalen ze 600,00 euro huur per vierkante meter per maand. Bereken de maandelijkse huurkost. Vul deze in in de tabel. Bereken daarna de totale vaste kosten in je rekenblad. KOSTEN huur winkelpand reclame

PRIJS

€ 500,00 € 150,00

VA N

verwarming

IN

a b

€ 150,00

boekhouder

€ 100,00

©

elektriciteit

© Shutterstock / Wirestock Creators

48

THEMA 4

LEVEL 4


4

In het rekenblad vind je ook het aantal aangekochte goederen en de aankoopprijs zonder btw. Bereken de totale variabele kosten voor de maand januari. Noteer deze totale variabele kost hier. a

Hoeveel bedragen nu de totale kosten voor de maand januari?

b

Pas de lay-out van de tabellen als volgt aan. VARIABELE KOST

Nike Dunk Low retro White Black panda Jordan 4 retro seafoam Jordan 4 retro thunder

AANTAL

€ 74,13

18

€ 144,53

12

€ 59,28

24

€ 126,01

9

VA N

Jordan 4 retro midnight navy

AANKOOPPRIJS EXCL. BTW

TOTAAL

IN

ARTIKEL

Jordan 1 high chicago lost and found

€ 148,25

11

Jordan 1 retro low OG SP Travis cott Olive

€ 315,02

4

Jordan 1 retro high dark mocha

€ 277,94

7

Nike dunk low off-white lot 32

€ 296,50

7

CONSTANTE KOST

TOTAAL

huur winkelpand

€ 18 000,00 € 500,00

verwarming

€ 150,00

elektriciteit

€ 150,00

boekhouder

€ 100,00

©

reclame

TOTALE KOSTEN

THEMA 4

LEVEL 4

49


Explore 4— Hoe wordt het ondernemingsresultaat bepaald?

Ondernemingsresultaat Wanneer je alle kosten en opbrengsten berekend hebt, kun je berekenen hoeveel je resultaat zal bedragen. Aangezien de kosten en opbrengsten een schatting zijn, is ook het resultaat een raming. Daarom noemen we dit ook het geraamd resultaat. resultaat = alle opbrengsten – alle kosten

IN

Winst: wanneer het resultaat groter is dan 0,00 euro Verlies: wanneer het resultaat kleiner is dan 0,00 euro Break-even: wanneer het resultaat gelijk is aan 0,00 euro

VA N

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget januari’. Ga naar het derde tabblad. a

Herneem je rekenblad en bereken het resultaat. Is dit winst of verlies?

b

©

Zijn Anne en Seppe slecht bezig?

c

50

Pas de lay-out van de tabellen als volgt aan.

Geraamde omzet

Geraamde kosten

GERAAMD RESULTAAT

THEMA 4

LEVEL 4


TO THE POINT Wanneer ondernemers een lening willen aangaan, dienen ze vaak een ondernemingsplan en een financieel plan voor te leggen aan de bank. De bank oordeelt dan of ze de lening zullen krijgen op basis van dat plan. Een onderdeel is het ondernemingsbudget. Hierin gaan de ondernemers trachten te schatten hoeveel ze denken te kunnen verkopen, hoeveel kosten ze zullen hebben en hoeveel hun resultaat zal bedragen. De schatting noem je een raming.

IN

Daarnaast moet een onderneming vaak investeringen doen. Dat betekent dat ze bezittingen aankopen die ze gedurende meerdere jaren gaan gebruiken. Een onderneming kan een gebouw kopen of bouwen, net als machines, bureaus, computers, bedrijfswagens voor het personeel of vrachtwagens. Dat zijn allemaal investeringen. Deze bezittingen gebruikt de onderneming meerdere jaren. Investeringen mag je elk jaar een stukje als kost inbrengen. Dat noem je afschrijvingen. Elke investering heeft zo zijn eigen afschrijvingstermijn. Dat betekent dat na die afschrijvingstermijn in de boekhouding die investering 0,00 euro waard is.

VA N

In het ondernemingsbudget gaan ze schatten hoeveel hun omzet bedraagt. Omzet is de waarde van de verkopen. De formule voor omzet is dus verkoopprijs * afzet. Afzet is de hoeveelheid die je verkoopt. Daarnaast zijn er de kosten. Enerzijds zijn er vaste of constante kosten. Dat zijn kosten die niet stijgen of dalen wanneer je als winkel meer verkoopt. Een voorbeeld is huur. Daarnaast heb je variabele kosten. Wanneer je meer verkoopt en dus meer aankoopt, heb je ook meer variabele kosten. Samen vormen de vaste en variabele kosten de totale kosten. Wanneer je alle kosten en opbrengsten berekend hebt, kun je berekenen hoeveel je resultaat zal bedragen. Aangezien de kosten en opbrengsten een schatting zijn, is ook het resultaat een raming. Daarom noemen we dit ook het geraamd resultaat. Is het resultaat groter dan 0,00 euro, dan spreken we van winst. Is het kleiner dan 0,00 euro, dan spreken we van verlies. Is het gelijk aan 0,00 euro, dan spreken we van break-even.

Action 1—

Bereken de geschatte jaaromzet van Shoe-Walhalla

©

Je gaat de jaaromzet van Shoe-Walhalla berekenen. a b

c

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget jaar 1’. Bereken in het tabblad ‘Action 1— Omzet’ de omzet per maand en voor het volledige jaar. Let op de getalnotatie. Bekijk de lay-out achteraan het hoofdstuk. Zorg dat je berekening of rekenblad er zo uitziet.

Action 2—

Bereken de geschatte kosten voor het eerste jaar van Shoe-Walhalla

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget jaar 1’. a

Bereken in het tabblad ‘Action 2 — Kosten’ de totale vaste kosten per maand en voor het volledige jaar. Opgelet: in sommige maanden verhogen de reclamekosten. THEMA 4

LEVEL 4

51


b c

d

Bereken in het tabblad ‘Action 2 — Kosten’ de totale variabele kosten per maand en voor het volledige jaar. Bereken in het tabblad ‘Action 2 — Kosten’ de totale kosten per maand en voor het volledige jaar. Pas de getalnotatie aan. Bekijk de lay-out achteraan het hoofdstuk. Zorg dat je berekening of rekenblad er zo uitziet. Waarom vind je de kosten van afschrijvingen in december?

Action 3—

Bereken het resultaat van het eerste jaar van ShoeWalhalla

c

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget jaar 1’. Bereken in het tabblad ‘Action 3— Resultaat’ het resultaat per maand en voor het volledige jaar. Bekijk de lay-out achteraan het hoofdstuk. Zorg dat je berekening of rekenblad er zo uitziet.

© Shutterstock / Tommy Larey

VA N

a b

IN

Je gaat het resultaat van het eerste jaar van Shoe-Walhalla berekenen.

Action 4—

Stel de evolutie van de omzet en het resultaat voor in een grafiek

Download via diddit het bestand ‘Ondernemingsbudget jaar 1’. a

Stel de maandelijkse omzet van jaar 1 voor in een kolomgrafiek. Vermeld de waarde in de staafjes en pas de kleur aan. Je grafiek ziet er dan als volgt uit. Evolutie omzet jaar 1

€ 50 049,50

€ 50 000,00

€ 31 842,90

€ 25 429,60

Juni

€ 28 603,20

Mei

€ 25 065,80

€ 39 768,40

Februari

€ 39 735,30

Januari

€ 35 396,50

€ 28 933,60

€ 20 000,00

€ 27 958,40

€ 30 000,00

€ 32 570,00

©

€ 40 000,00

€ 44 875,80

€ 60 000,00

€ 10 000,00

€ 0,00

52

THEMA 4

LEVEL 4

Maart

April

Juli

Augustus September

Oktober

November December


b c

Stel het maandelijks resultaat van jaar 1 voor in een kolomgrafiek. Waarom zouden in de maanden januari, juli, augustus, september en december de verkopen lager uitvallen?

januari:

juli:

augustus: september:

december:

Trek een besluit over het ondernemingsbudget en het ondernemingsresultaat van Shoe-Walhalla

VA N

Action 5—

IN

1

Hoeveel bedraagt het geschatte resultaat na het eerste jaar?

2

Wat zouden Anna en Seppe kunnen doen om winst te maken?

Onderzoek de het ondernemingsbudget van jaar 2 van Shoe-Walhalla

©

Action 6—

Seppe en Anna gaan advies vragen aan UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers. Ze geven advies over het opstarten en runnen van een onderneming. Na het advies zoeken Seppe en Anna een ander winkelpand en betalen slechts 15 000,00 euro per maand voor de huur. Daarnaast geven ze elke maand 750,00 euro uit aan reclame. a b

Download via diddit de schatting van de afzet of bekijk deze aan het einde van het hoofdstuk. Op basis van de schatting stellen ze een ondernemingsbudget op voor jaar 2. Bereken de omzet, de kosten en het resultaat.

THEMA 4

LEVEL 4

53


c

Maak een kopie van je oorspronkelijke bestand en noem dit ondernemingsbudget_jaar_2.

d

Pas de afzet aan. Pas de kosten aan. Bereken het resultaat.

BREAKING NEWS

IN

Welke conclusie kun je hieruit trekken?

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

VA N

1

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

Ik kan de omzet berekenen.

2

Ik kan de kosten berekenen.

3

Ik kan het geraamd resultaat berekenen.

©

1

54

4

Ik kan een ondernemingsbudget opstellen.

5

Ik kan somformules en vermenigvuldigen in een rekenblad toepassen.

6

Ik kan werken met absolute en relatieve adressering.

7

Ik kan de lay-out van een tabel in een rekenblad aanpassen.

THEMA 4

LEVEL 4

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL


Beeldwoordenboek Level 4 BEGRIP

VERKLARING Investeringen mag je elk jaar een stukje als kost inbrengen. Dat noem je afschrijvingen. Elke investering heeft een eigen afschrijvingstermijn.

afzet

Dat is de hoeveelheid die je verkoopt.

VA N

IN

afschrijvings­ termijn

AFBEELDING

Dat is wanneer het resultaat gelijk is aan 0,00 euro. Je maakt winst noch verlies.

financieel plan

Dat is een onderdeel van je ondernemingsplan. Je financieel plan vertelt of je project financieel haalbaar is door alle inkomsten, investeringen en uitgaven op te lijsten.

©

break-even

investeringen

Dat betekent dat je geld uitgeeft om bezittingen aan te kopen die je gedurende meerdere jaren gaat gebruiken. Een voorbeeld is een gebouw of machines kopen.

THEMA 4

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4

55


BEGRIP

VERKLARING Dat is de waarde van de verkoop exclusief btw.

ondernemingsbudget

In dit document gaan de ondernemers trachten te schatten hoeveel ze denken te kunnen verkopen, hoeveel kosten ze zullen hebben en hoeveel hun resultaat zal bedragen.

ondernemingsplan

Dat is een instrument waarin je opgeeft: wie je bent; wat je wilt doen met je onderneming; welke producten of diensten je aanbiedt; welke prijzen je zult hanteren; waar je zult verkopen; hoe je reclame maakt; waar je je geld vandaan haalt; welke investeringen je zult doen.

VA N

IN

omzet

AFBEELDING

Dat is een schatting, een raamwerk. Ondernemers die starten met hun bedrijf of nieuwe jaar weten niet hoeveel ze werkelijk gaan verkopen, uitgeven of verdienen. Ze maken een schatting van de afzet, de omzet en het resultaat.

resultaat

Dat zijn alle opbrengsten minus alle kosten = resultaat

©

raming

De vaste en variabele kosten zijn samen de totale kosten.

Totale Kosten

totale kosten

Variabele Kosten Vaste Kosten Afzet

56

THEMA 4

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4


VERKLARING

vaste of constante kosten

Dat zijn kosten die niet stijgen of dalen wanneer je als winkel meer verkoopt. Een voorbeeld is huur of verlichting.

variabele kosten

Wanneer je meer goederen verkoopt, zul je ook meer goederen of grondstoffen aankopen. Dat zijn de variabele kosten. Wanneer je meer verkoopt, heb je ook meer variabele kosten.

AFBEELDING

IN

BEGRIP

© Shutterstock / chettarin

Je maakt verlies wanneer het resultaat kleiner is dan 0,00 euro.

VA N

verlies

Je maakt winst wanneer het resultaat groter is dan 0,00 euro.

©

winst

THEMA 4

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 4

57


LEVEL 5 Wat is het maatschappelijk belang van duurzaam ondernemerschap? INTRO 1

IN

Bekijk de afbeeldingen. Wat zijn de positieve en negatieve gevolgen van de economische activiteiten? Noteer.

A

VA N

B

D

C

© Shutterstock / TY Lim

© Shutterstock / Kruit

F

©

E

G

58

THEMA 4

LEVEL 5


2

Wat zijn de positieve en negatieve gevolgen van de economische activiteiten? POSITIEVE GEVOLGEN

NEGATIEVE GEVOLGEN

Wat kun je als consument doen om de negatieve economische gevolgen te beperken?

4

Wat kun je als producent doen om de negatieve economische gevolgen te beperken?

©

VA N

IN

3

5

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

Welke belangen heeft de maatschappij bij duurzaam ondernemerschap?

THEMA 4

LEVEL 5

59


Explore 1— Welke maatschappelijke verantwoordelijkheden brengt het ondernemerschap met zich mee?

Maatschappelijk verantwoord ondernemen De overheid ziet graag meer ondernemers. Via het onderwijs moedigt de overheid leerlingen en studenten aan om ondernemer te worden. Ondernemerschap leidt vaak tot meer werk en meer productie en zorgt zo voor economische groei in een land. Ondernemerschap is dus heel belangrijk voor een maatschappij. Daarnaast brengt het ook heel wat verantwoordelijkheden met zich mee. Een onderneming moet de 3P’s (profit, people, planet) dagelijks evenwichtig toepassen.

VA N

IN

Profit – de economische verantwoordelijkheid: een onderneming moet winst maken of tenminste kostendekkend zijn. Enkel dan kan ze blijven bestaan en tewerkstelling bieden. De pijler profit – wat winst betekent – maakt ook de twee andere pijlers, people en planet, mogelijk. Mogelijke doelen zijn: winstmaximalisatie: het streven naar een zo hoog mogelijke winst continuïteit: het bestaan van de onderneming garanderen door ze financieel gezond te houden kostenbesparing: het zo laag mogelijk houden van de kosten

©

People – de sociale verantwoordelijkheid: een onderneming moet rekening houden met de mensen om zich heen. Die mensen zijn in de eerste plaats het eigen personeel. Bij een goede werkgever staat de werknemer centraal. Ondernemingsprestaties hangen immers voor een groot deel af van de inzet en de professionaliteit van de medewerkers. Ook andere stakeholders zijn in die pijler van groot belang. Dat zijn belanghebbenden of betrokkenen; denk daarbij aan de keuze voor leveranciers die dezelfde waarden als de onderneming uitdragen. Mogelijke doelen zijn: humanresourcesmanagement: beleid om goede werknemers aan te trekken, te behouden en te zorgen voor duurzame inzetbaarheid bestrijding van kinderarbeid en uitbuiting toepassen van mensenrechten: de veiligheid en gezondheid van werknemers respecteren toepassen van genderneutraliteit: de gelijkheid tussen man en vrouw respecteren armoedebestrijding toepassen van diversiteit: een mix van mensen met verschillende achtergrond, cultuur, mogelijkheden of beperkingen, leeftijden ... discriminatie voorkomen en bestrijden medezeggenschap van medewerkers: medewerkers betrekken bij ontwikkelingen en beslissingen van de onderneming Planet – de ecologische verantwoordelijkheid: een onderneming moet rekening houden met het milieu, de natuur en het landschap. Dat wil zeggen dat de onderneming bij haar beslissingen en activiteiten rekening houdt met de negatieve of positieve effecten voor de leefomgeving. Mogelijke doelen zijn: ketenbeheer: de goederenstroom beheren om het grondstofgebruik en de milieuvervuiling te beperken langere levenscyclus: analyseren van de levenscyclus om het product duurzaam maken, zodat het zo lang mogelijk meegaat verpakking verminderen bewuste aankooppolitiek voeren investeren in energiebesparende maatregelen hernieuwbare energie gebruiken

60

THEMA 4

LEVEL 5


IN

Wanneer een onderneming erin slaagt de 3P’s toe te passen in haar ondernemingsactiviteit, is er sprake van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) of duurzaam ondernemen. Er is dan een continu verbeteringsproces waarbij de onderneming vrijwillig en op systematische wijze economische, sociale en milieumotieven op een geïntegreerde manier in de volledige ondernemingsvoering opneemt, en waarbij overleg met de stakeholders van de onderneming deel uitmaakt van dat proces. Daarnaast zijn er voor de onderneming nog veel andere voordelen om aan duurzaam ondernemen te doen.

VA N

Voordelen van duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo): nieuwe markten bereiken goed voor het imago, want ook de consument kiest steeds vaker voor duurzaamheid bijdragen aan het oplossen van een maatschappelijk probleem innovatie stimuleren kostenbesparend zijn meer verkoop door groeiende interesse in duurzame leveranciers werknemers aantrekken voordelen bij financiering zoals een groene lening en steunmaatregelen

1

Voor deze opdracht heb je een keuze. Onderzoek afhankelijk van je interesse in welke mate IKEA (optie 1), Patagonia (optie 2) of Ben & Jerry’s (optie 3) maatschappelijk verantwoord ondernemen. Vink de gekozen optie aan.

Optie 1 IKEA

Surf via diddit naar de website van IKEA. Hoe doet IKEA aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Noteer per pijler één voorbeeld. Profit

©

a b

© Shutterstock / Graeme Dawes

People

THEMA 4

LEVEL 5

61


Planet

Optie 2 Patagonia Ga naar diddit en lees het artikel. Hoe doet Patagonia aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Noteer per pijler een voorbeeld. Profit

IN

a b

VA N

© Shutterstock / lentamart

People

Planet

©

Optie 3 Ben & Jerry’s

a b

Ga naar diddit en bekijk het filmpje over Ben & Jerry’s. Hoe doet Ben & Jerry’s aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Noteer per pijler een voorbeeld. Profit

© Shutterstock / InFocus.ee

62

THEMA 4

LEVEL 5


People Planet

IN

2

Bespreek de ondernemingen klassikaal. Vul de gegevens aan.

3

Geef een synoniem van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Welke pijler streeft elke onderneming na ongeacht of het aan maatschappelijk verantwoord ondernemen doet of niet? Licht je antwoord toe.

VA N

4

5

Hoe komt het dat die pijler minder in beeld komt als een onderneming haar maatschappelijk verantwoord beleid voorstelt?

IKEA, Patagonia en Ben & Jerry’s zetten zich in voor betere sociale omstandigheden en het klimaat. Waarom focussen de ondernemingen zich niet enkel op winst?

©

6

THEMA 4

LEVEL 5

63


Explore 2— Hoe stimuleert de overheid duurzaam ondernemerschap?

Rol overheid bij duurzaam ondernemen Door de energiecrisis, de grondstoffen die opraken (uitputbare bronnen) en door alsmaar vaker voorkomende klimaatrampen ziet ook de overheid het belang van duurzaam ondernemen in. Bovendien is duurzaam ondernemen een echte troef in de internationale handel. Zo zullen ontwikkelingslanden liever samenwerken met ondernemingen die aan eerlijke handel doen. De overheid stimuleert duurzaam ondernemerschap in verschillende vormen:

VA N

Onderwijs: om de huidige en toekomstige uitdagingen in verband met duurzaamheid aan te pakken, hebben leerlingen nood aan specifieke kennis, vaardigheden en attitudes. Daarom verplicht de overheid de scholen om dit thema over te brengen aan leerlingen. Informatie: de overheid informeert en inspireert ondernemers om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. De Vlaamse overheid heeft daartoe het kenniscentrum ‘MVO Vlaanderen’ opgericht. Dat kenniscentrum reikt instrumenten aan om duurzaam te ondernemen. Ondernemers kunnen er ook een MVO-scan laten uitvoeren die aangeeft hoe duurzaam de onderneming is en hoe ze nog kan verbeteren. Subsidies en fiscale voordelen: om duurzaam ondernemerschap te stimuleren, beloont de overheid de ondernemingen met verschillende financiële voordelen. Zoals:

IN

— — —

een energiepremie: een subsidie na bepaalde ecologische investeringen bepaalde milieuvriendelijke investeringen mogen van de belastbare winst afgetrokken worden waardoor de onderneming minder belastingen moet betalen kmo-groeisubsidie: een subsidie voor kmo’s die een (eerste) stap richting duurzaam of circulair ondernemen zetten (bv. tot 25 000,00 euro subsidie voor het vragen van een advies)

Milieulabels: de overheid maakt duidelijk aan de consument welke goederen milieuvriendelijk zijn door milieulabels toe te kennen. Het zet ondernemingen aan tot ecologisch beheer. Ondernemingen kunnen een keurmerk krijgen als ze minder afvalstoffen produceren, minder vervuilende stoffen uitstoten en allerlei andere vormen van hinder weten te beperken. Voorbeelden van milieulabels zijn: EU Ecolabel: het officiële Europese milieulabel erkend door alle landen van de Europese Unie en door Noorwegen, Liechtenstein en IJsland. Het wordt toegekend aan producten die beter zijn voor het milieu zonder aan kwaliteit in te boeten. Voor de producenten is het een stimulans om hun concurrentiepositie te versterken. Diversiteitslabel: dat label, uitgereikt door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, is weggelegd voor ondernemingen die zich actief inzetten voor meer diversiteit en minder discriminatie binnen hun organisatie. Andere labels: naast labels uitgegeven door de overheid, bestaan er ook andere labels die worden toegekend door privéorganisaties al dan niet erkend door de overheid. Daarbij dien je altijd goed te controleren hoe betrouwbaar het label is.

©

64

THEMA 4

LEVEL 5


IN

Sustainable Development Goals (SDG’s) of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen zijn een geheel van universele doelstellingen voor duurzame ontwikkeling, goedgekeurd door de 193 lidstaten van de Verenigde Naties (VN). Tegen 2030 moeten 17 SDG’s, die gekoppeld worden aan 169 doelen, een actieplan vormen om de mensheid te bevrijden van armoede en de planeet terug op de koers richting duurzaamheid te plaatsen. Er zijn vijf grote thema’s binnen die SDG’s: mensen, planeet, welvaart, vrede en partnerschap. Om de SDG’s te bereiken, is er veel geld nodig. Enerzijds kan dat door de publieke sector aan de hand van overheidssteun. Anderzijds zal ook de private sector een steentje moeten bijdragen. Tot slot zal ook de financiële sector dat bedrag sponsoren aan de hand van leningen.

©

VA N

1

Surf via diddit naar de website van het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO). Wat doet de overheid om duurzaam ondernemen te stimuleren?

2

Bekijk via diddit de video over SDG’s. Beantwoord de vragen. a

Waarvoor staat SDG?

THEMA 4

LEVEL 5

65


b

Wat houden de SDG’s in?

c

Op welk niveau zijn de SDG’s ontstaan?

3

Surf via diddit naar de aangegeven website en beantwoord de vragen. Vat kort de inhoud van deze SDG’s samen.

VA N

IN

INHOUD

©

66

THEMA 4

LEVEL 5


TO THE POINT Ondernemerschap kent heel wat verantwoordelijkheden, samengevat de 3P’s:

Profit: economische verantwoordelijkheid People: sociale verantwoordelijkheid Planet: ecologische verantwoordelijkheid

onderwijs informatie voor burgers en ondernemers subsidies en fiscale voordelen Sustainable Development Goals (SDG’s) of Duurzame Ontwikkelingsdoelen toewijzing van milieulabels

VA N

IN

Elke onderneming focust zich op profit, want winst is noodzakelijk om de onderneming draaiende te houden. Wanneer een onderneming zich focust op alle 3P’s, is er sprake van duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Het sociale en ecologische aspect wordt voor de consument steeds belangrijker en ondernemingen kunnen dat niet meer negeren. Bovendien stimuleert en stuurt de overheid hierop met verschillende initiatieven:

Action 1—

Hoe kan een onderneming duurzaam ondernemen?

Je hebt in jaar 5 al gelezen over het maken van brillen uit duurzame grondstoffen. Nu kijken we naar duurzaam ondernemerschap samen met de Sustainable Development Goals (SDG’s). Lees het artikel en beantwoord de vragen.

Eline De Munck en Tom Boonen ontwerpen sportbril waarmee je gezien wílt worden: ‘De vraag om dat gat in de markt op te vullen drong zich al een tijdje op’

©

We kennen Eline De Munck niet alleen van haar werk als zangeres, actrice en presentatrice. Sinds 2015 treedt het multitalent vooral op de voorgrond als ontwerpster van brillen, die ze verdeelt via haar eigen bedrijf Odette Lunettes. De onderneemster verrijkte haar collectie zopas met een opmerkelijk exemplaar: een stijlvolle sportbril. Deze woorden lieten zich tot nu toe niet in één adem noemen, dus klopte HLN shop aan bij De Munck voor een woordje uitleg over die bijzondere bril, waarvoor ze de handen in elkaar sloeg met ex-wielrenner Tom Boonen. Eline De Munck: ‘Op 1 april lanceerden we met Odette Lunettes onze eerste cross-over sportbril. Hij is geschikt om te dragen bij alle soorten sporten: van lopen en fietsen tot golfen en skiën. Wat de bril uniek maakt, is zijn stijlvolle look. Een mooie sportbril was tot nu toe onvindbaar, dus de vraag

om dit gat in de markt op te vullen drong zich al een tijdje op. Ik ben zelf een fervent sporter en ervoer het ook als een gemis. Onlangs nam ik deel aan de New York City Marathon, maar omdat ik weigerde om een lelijke sportbril op te zetten, heb ik niets kunnen zien van de stad.’

THEMA 4

LEVEL 5

67


Welke voordelen biedt een sportbril ten opzichte van een gewone zonnebril? ‘Het materiaal is flexibeler en bijvoorbeeld beter bestand tegen een val of de impact van een bal. Aan de zij- en bovenkant bevinden zich zonnekleppen, waardoor de zon geen kans krijgt om in je ogen te schijnen. Daarnaast zijn goede spiegelglazen belangrijk en zijn er openingen in de bril die ervoor zorgen dat de glazen niet aandampen als je transpireert. Ook moet de bril een neuspad hebben: zo schuift hij niet naar beneden wanneer je begint te zweten. Wil je een sportbril kopen, is het cruciaal dat hij comfortabel zit. Tom Boonen is een echte zonnebrillenliefhebber en heeft veel ervaring met sporten met een bril op. Dankzij zijn feedback hebben we de ultieme, stijlvolle sportbril kunnen ontwerpen.’

©

VA N

Hoe beïnvloedt de productie met 3D-printer het uiterlijk van de bril? ‘Je merkt het effect van het 3D-printen: het zorgt meteen voor een eigentijdse en innovatieve uitstraling. Het is de eerste keer dat we van die technologie gebruikmaken. 3D-printen is duurzaam en het biedt ook de mogelijkheid om textuur te integreren, wat niet kan bij een klassieke

productiemethode. Omdat Tom houdt van racen met auto’s en de fiets, brachten we de textuur van banden aan op onze bril. Maar 3D-printen brengt ook beperkingen met zich mee. Zo kun je geen kleuren combineren, dus zijn de brillen monochroom. We kozen verder voor een aviatorlook. Ik zou de stijl omschrijven als casual sporty chic.’

IN

Je koos resoluut voor duurzaamheid? ‘Een sportbril diende tot nu toe enkel om te sporten, daarnaast wou je niet dat iemand je ermee zag. Om na het sporten een terrasje te doen, kon je dus maar beter een tweede exemplaar op zak hebben. Onze bril is echter multifunctioneel en kun je na je work-out perfect op je neus houden zonder aan stijl te moeten inboeten. Dat maakt hem duurzaam in gebruik, maar daar stopt het niet, want ook de productie verloopt op een ecologisch verantwoorde manier. De bril is gemaakt van castorbonen die Indiase boeren telen op grond waar niets anders kan groeien. 700 000 familieboerderijen halen daar een inkomen uit. Daar komt bij dat ook overproductie voor onze bril geen probleem zal vormen, want we produceren hem pas op het moment dat je hem bestelt. Je kiest je maat en kleur en wij printen hem in België met een 3D-printer!’

68

THEMA 4

LEVEL 5

Bron: hln.be, 14 april 2022


a

Welke pijlers van duurzaam ondernemen worden in Odette Lunettes toegepast?

b

Markeer in de tekst de ondernemingsactiviteiten:

die bij people horen, in het groen; die bij planet horen, in het geel.

Waarom is 3D printen als productietechniek duurzaam? Gebruik indien nodig het internet.

d

Waaruit kun je concluderen dat Odette Lunettes ook de pijler profit nastreeft?

VA N

IN

c

Welke SDG’s kun je koppelen aan de duurzame bril?

©

e

THEMA 4

LEVEL 5

69


Action 2—

Wat zijn de voordelen van maatschappelijk verantwoord ondernemen?

Welke voordelen van maatschappelijk verantwoord ondernemen kun je achterhalen uit de krantenkoppen?

A

B

IN

Olieraffinagebedrijf Neste schopt het tot wereldwijde marktleider in hernieuwbare en circulaire technologieën

VA N

Stad wil zélf vier windmolens bouwen om energierekening van bewoners te drukken

C

Consument koopt milieubewuster dankzij ecocheque

D

Klimaatbeleid onderneming is voor vele werknemers cruciaal

©

E Limburgse onderneming, B4Plastics, wint grootste milieuprijs ter wereld

F Move your Money-actie in Gent: ‘Kies duurzame bank want veel banken investeren miljarden in fossiele brandstoffen’

70

THEMA 4

LEVEL 5


BREAKING NEWS 1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

IN

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

1 Ik kan het belang van ondernemerschap voor de maatschappij verklaren.

VA N

2 Ik kan maatschappelijk verantwoord ondernemen omschrijven.

3 Ik kan het belang van duurzaam ondernemerschap voor de maatschappij verklaren.

4 Ik kan de verantwoordelijkheden van duurzaam ondernemerschap onderscheiden en beschrijven. 5 Ik kan beschrijven wat de overheid doet om duurzaam ondernemerschap te stimuleren.

©

6 Ik kan beschrijven wat Sustainable Development Goals (SDG) zijn.

THEMA 4

LEVEL 5

71


Beeldwoordenboek Level 5 BEGRIP

VERKLARING People, planet en profit: in het ondernemen houd je rekening met mensen, de planeet en je winst.

duurzaam ondernemen

Een ander woord is maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Bij deze manier van ondernemen is er sprake van een continu verbeteringsproces waarbij de onderneming vrijwillig, op systematische wijze, rekening houdt met de 3P’s: profit, people en planet.

People

De sociale verantwoordelijkheid van een onderneming bestaat erin dat ze onder andere rekening houdt met de behoeften van het personeel en van andere stakeholders.

Planet

De ecologische verantwoordelijkheid van een onderneming bestaat erin dat ze bij ondernemingsbeslissingen en -activiteiten rekening houdt met de negatieve of positieve effecten van die beslissingen voor de natuurlijke leefomgeving.

Profit

De economische verantwoordelijkheid van een onderneming bestaat erin dat ze winst moet maken om haar bestaanszekerheid te verzekeren.

©

VA N

IN

3P’s

Sustainable Development Goals (SDG’s)

72

THEMA 4

AFBEELDING

Dat zijn een geheel van universele doelstellingen voor duurzame ontwikkeling, goedgekeurd door de 193 lidstaten van de Verenigde Naties (VN). De doelstellingen dienen om de mensheid te bevrijden van armoede en de planeet terug op koers richting duurzaamheid te plaatsen.

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 5


Jaaromzet

€ 28 933,60

€ 410 229,00

€ 27 958,40

Februari € 2 810,10 € 3 867,60 € 3 040,60 € 2 810,00 € 3 306,00 € 3 512,50 € 4 958,40 € 4 628,40 € 35 396,50

April € 3 306,00 € 4 834,50 € 3 569,40 € 3 934,00 € 4 628,40 € 4 215,00 € 4 958,40 € 5 950,80

€ 39 735,30

Mei € 3 471,30 € 5 156,80 € 3 833,80 € 4 215,00 € 5 289,60 € 5 620,00 € 6 198,00 € 5 950,80

€ 39 768,40

Juni € 3 636,60 € 5 156,80 € 3 701,60 € 4 215,00 € 5 289,60 € 5 620,00 € 6 198,00 € 5 950,80

€ 25 065,80

Juli € 2 314,20 € 3 545,30 € 3 040,60 € 2 529,00 € 2 975,40 € 4 917,50 € 3 099,00 € 2 644,80 € 25 429,60

€ 31 842,90

€ 50 049,50

€ 44 875,80

Oktober November December € 2 810,10 € 4 463,10 € 3 636,60 € 3 545,30 € 5 801,40 € 5 801,40 € 3 040,60 € 4 362,60 € 3 966,00 € 3 934,00 € 5 339,00 € 4 777,00 € 3 967,20 € 6 942,60 € 5 620,20 € 4 917,50 € 8 430,00 € 7 025,00 € 4 338,60 € 7 437,60 € 7 437,60 € 5 289,60 € 7 273,20 € 6 612,00

IN

€ 28 603,20

Augustus September € 3 140,70 € 2 644,80 € 3 545,30 € 3 223,00 € 2 908,40 € 2 776,20 € 2 810,00 € 2 529,00 € 3 636,60 € 3 636,60 € 4 215,00 € 4 215,00 € 3 718,80 € 3 099,00 € 4 628,40 € 3 306,00

VA N € 32 570,00

Maart € 3 140,70 € 4 189,90 € 3 437,20 € 3 372,00 € 3 967,20 € 4 215,00 € 4 958,40 € 5 289,60

Action 1—

Totaal per maand

Januari € 2 975,40 € 3 867,60 € 3 172,80 € 2 529,00 € 3 636,60 € 2 810,00 € 4 338,60 € 4 628,40

©

Nike Dunk Low retro White Black panda Jordan 4 retro seafoam Jordan 4 retro thunder Jordan 4 retro midnight navy Jordan 1 high chicago lost and found Jordan 1 retro low OG SP Travis scott Olive Jordan 1 retro high dark mocha Nike dunk low off-white lot 32

Bijlagen Thema 4 – Level 4 Bijlage

THEMA 4

BIJLAGE

LEVEL 4

73


74

THEMA 4

BIJLAGE

LEVEL 4

€ 12 537,40

€ 31 437,40

Totale kosten per maand

Januari € 1 334,26 € 1 734,35 € 1 422,78 € 1 134,08 € 1 630,76 € 1 260,09 € 1 945,56 € 2 075,52

Totale variabele kosten per maand

Nike Dunk Low retro White Black panda Jordan 4 retro seafoam Jordan 4 retro thunder Jordan 4 retro midnight navy Jordan 1 high chicago lost and found Jordan 1 retro low OG SP Travis scott Olive Jordan 1 retro high dark mocha Nike dunk low off-white lot 32

VA N

€ 32 124,71

€ 12 974,71

€ 33 755,38

€ 14 605,38

€ 34 772,87

€ 15 872,87

€ 36 718,52

€ 17 818,52

€ 36 733,36

€ 17 833,36

€ 31 726,55

€ 12 826,55

€ 30 553,41

€ 11 403,41

IN

€ 30 140,27

€ 11 240,27

September € 1 186,01 € 1 445,29 € 1 244,93 € 1 134,08 € 1 630,76 € 1 890,13 € 1 389,69 € 1 482,51

€ 19 150,00

September € 18 000,00 € 750,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Augustus € 1 408,39 € 1 589,82 € 1 304,22 € 1 260,09 € 1 630,76 € 1 890,13 € 1 667,62 € 2 075,52

€ 18 900,00

Augustus € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Juli € 1 037,76 € 1 589,82 € 1 363,50 € 1 134,08 € 1 334,26 € 2 205,16 € 1 389,69 € 1 186,01

€ 18 900,00

Juli € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Juni € 1 630,76 € 2 312,47 € 1 659,91 € 1 890,13 € 2 372,02 € 2 520,18 € 2 779,37 € 2 668,52

€ 18 900,00

Juni € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Mei € 1 556,64 € 2 312,47 € 1 719,19 € 1 890,13 € 2 372,02 € 2 520,18 € 2 779,37 € 2 668,52

€ 18 900,00

Mei € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

April € 1 482,51 € 2 167,94 € 1 600,63 € 1 764,13 € 2 075,52 € 1 890,13 € 2 223,50 € 2 668,52

€ 18 900,00

April € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Maart € 1 408,39 € 1 878,88 € 1 541,35 € 1 512,11 € 1 779,01 € 1 890,13 € 2 223,50 € 2 372,02

€ 19 150,00

Maart € 18 000,00 € 750,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Februari € 1 260,13 € 1 734,35 € 1 363,50 € 1 260,09 € 1 482,51 € 1 575,11 € 2 223,50 € 2 075,52

€ 19 150,00

Totale constante kosten per maand € 18 900,00

©

Februari € 18 000,00 € 750,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Januari € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

Huur winkelpand Reclame Verwarming Elektriciteit Boekhouder Afschrijving computer en meubilair

€ 33 179,33

€ 14 279,33

Oktober € 1 260,13 € 1 589,82 € 1 363,50 € 1 764,13 € 1 779,01 € 2 205,16 € 1 945,56 € 2 372,02

€ 18 900,00

Oktober € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

€ 41 343,72

€ 22 443,72

November € 2 001,39 € 2 601,52 € 1 956,32 € 2 394,17 € 3 113,27 € 3 780,27 € 3 335,25 € 3 261,52

€ 18 900,00

November € 18 000,00 € 500,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00

€ 40 373,68

€ 20 123,68

December € 1 630,76 € 2 601,52 € 1 778,48 € 2 142,15 € 2 520,27 € 3 150,22 € 3 335,25 € 2 965,02

€ 20 250,00

December € 18 000,00 € 750,00 € 150,00 € 150,00 € 100,00 € 1 100,00

Action 2— Bijlage


Omzet Kosten Resultaat

©

VA N IN

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December TOTAAL € 27 958,40 € 28 933,60 € 32 570,00 € 35 396,50 € 39 735,30 € 39 768,40 € 25 065,80 € 28 603,20 € 25 429,60 € 31 842,90 € 50 049,50 € 44 875,80 € 410 229,00 € 31 437,40 € 32 124,71 € 33 755,38 € 34 772,87 € 36 718,52 € 36 733,36 € 30 140,27 € 31 726,55 € 30 553,41 € 33 179,33 € 41 343,72 € 40 373,68 € 412 859,19 -€ 3 479,00 -€ 3 191,11 -€ 1 185,38 € 623,63 € 3 016,78 € 3 035,04 -€ 5 074,47 -€ 3 123,35 -€ 5 123,81 -€ 1 336,43 € 8 705,78 € 4 502,12 -€ 2 630,19

Action 3— Bijlage

THEMA 4

BIJLAGE

LEVEL 4

75


©

Nike Dunk Low retro White Black panda Jordan 4 retro seafoam Jordan 4 retro thunder Jordan 4 retro midnight navy Jordan 1 high chicago lost and found Jordan 1 retro low OG SP Travis scott Olive Jordan 1 retro high dark mocha Nike dunk low off-white lot 32

Januari aantal 22 18 30 17 17 10 12 10

Maart aantal

22 15 27 14 14 9 10 11

April aantal

23 15 29 16 17 8 12 11

Mei aantal

25 18 31 17 18 11 14 10

Juni aantal

26 18 32 16 18 10 15 11

VA N

Februari aantal 20 14 23 12 13 6 9 8

76

THEMA 4

BIJLAGE

LEVEL 4

15 10 22 10 9 6 4 5

Augustus September aantal aantal 18 16 12 12 21 20 11 10 12 9 7 5 5 7 7 7

IN

Juli aantal

Oktober November December aantal aantal aantal 23 29 23 16 20 19 25 35 31 17 21 18 15 24 19 8 12 11 9 13 14 12 14 12

Action 6— Bijlage


Deel B



6 VA

N IN

T

ie

©

F

oe

fv er s

I

Pr

L

Thema 1: Administratieve taken


N IN

1 ©

VA

THEMA

Pr

oe

fv er s

ie

Administratieve taken


N IN Hoe ondersteun je de logistiek bij een (externe) vergadering?

p. 126

©

7

VA

LEVEL

ie

LEVEL

fv er s

6

Pr

oe

DEEL

1

Hoe stel je een factuur op met de p. 111 wettelijke gegevens?

De vorige levels vind je in DEEL 1


Pr

oe ie

fv er s ©

N IN

VA


LEVEL 6 Hoe stel je een factuur op met de wettelijke gegevens?

Veronderstel dat je werkt op de boekhouding bij Decathlon. Naast klanten bestellen ook andere ondernemingen bij jou. Iedere keer wanneer een klant of onderneming een bestelling plaatst, moet je een verkoopfactuur opstellen. Dat betekent dat je elke keer alle gegevens van de klant, de artikelen ... moet ingeven. Meestal in een rekenblad. Dat vergt heel veel tijd. Hoe zou je een rekenblad kunnen gebruiken om je factuur zo gemakkelijk mogelijk in te vullen?

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

1

N IN

INTRO

2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: 

Hoe kun je verkoopfacturen zoveel mogelijk automatiseren in een rekenblad aan de hand van functies en formules?

THEMA 1

LEVEL 6 111


Re-explore 1—

Welke vermeldingen zijn verplicht op een factuur?

De factuur

N IN

Bij de verkoop van goederen en diensten komen er heel wat documenten kijken zoals een bestelbon, een leveringsbon … Eén van de belangrijkste documenten is de factuur. Een factuur is een document waarin de verkoper de koper vraagt te betalen voor geleverde goederen of verrichte diensten. Hierop staat hoeveel, waarvoor en aan wie de koper iets moet betalen. De factuur wordt opgesteld door de verkoper en is bestemd voor de koper om te betalen. De verkoper is vrij om een factuur op te maken, maar de wetgever bepaalt wel dat er op een factuur enkele vermeldingen verplicht zijn.

oe

fv er s

ie

©

VA

Op elke factuur aan een Belgische klant moet je een aantal verplichte vermeldingen opnemen: 1 het woord ‘factuur’ 2 de datum van de factuur 3 het volgnummer van de factuur 4 de gegevens van de verkoper: de naam en het adres 5 het btw-nummer of ondernemingsnummer van de verkoper 6 het bankrekeningnummer van de verkoper 7 de RPR-vermelding: als de verkoper een vennootschap is, is die verplicht te verwijzen naar de zetel van de rechtbank waar de vennootschap gevestigd is 8 de gegevens van de koper: de naam en het adres 9 het btw-nummer of ondernemingsnummer van de koper, indien van toepassing 10 de datum van de levering van de goederen 11 de hoeveelheid geleverde goederen 12 een duidelijke omschrijving van de geleverde goederen 13 de eenheidsprijs van de geleverde goederen, exclusief btw 14 het btw-tarief dat van toepassing is op de goederen 15 het totaalbedrag exclusief btw 16 het bedrag van de verschuldigde btw 17 het te betalen bedrag inclusief btw 18 de bijzondere verkoopsvoorwaarden, indien van toepassing

Pr

Het vermelden van de algemene voorwaarden op de factuur is niet verplicht, het is wel een meerwaarde om ze toe te voegen op de achterzijde van de factuur.

112 THEMA 1

LEVEL 6


1

Bekijk de factuur van A.S.Adventure.edu. Plaats elk nummer uit het lijstje binnen de kennislijn op de juiste plaats op de factuur.

Adventure.edu

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

Klantcode

Btw-nummer

Factuurnummer

40002

BE02 1401 2004 4540

VF20XX-00202

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Vervaldatum

2024-09-21

2024-10-21

Verkoopprijs

Btw-%

Totaal

5 5 4

28,88 24,75 24,52

21 % 21 % 6%

€ 144,40 € 123,75 € 98,08

2024-09-18

Leveringsvoorwaarde

Af fabriek

Btw-%

Brutobedrag

Korting

6% 21% Totaal

ie

Leveringsdatum

fv er s

©

10196 Adidas Short E 3S Shrt Ft Chilly's Drinkfles Chrome Rose Gold 500ml 10042 10200 Avontuurlijk Wandelen in Vlaanderen 20 Tochten, Lannoo

Factuurdatum

VA

Factuur

N IN

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. + 32 3 480 55 11 fax + 32 3 480 76 64 info@asadventure.edu

16

Netto

98,08

9,81

88,27

268,15

26,82

241,34

366,23

36,62

329,61

Kosten 10,00

10,00

Subtotaal

Fin. Korting

MvH

Btw

98,27

1,97

96,31

5,78

104,05

241,34

4,83

236,51

49,67

291,00

339,61

6,79

332,81

55,45

395,05

Terugstuurbare verpakking

25,00 Bedrag € 420,05

Te bet alen voor vervaldag

oe

Totaal

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennumer ter vermelden.

Pr

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

6,79

EUR in mindering brengen.

ASAdventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

THEMA 1

LEVEL 6 113


2

Bij het bestuderen van de verplichte vermeldingen en de factuur van A.S.Adventure.edu ben je al heel wat begrippen tegengekomen. Lees de begrippen en de omschrijvingen. Link de omschrijvingen met het juiste begrip. Zoek indien nodig op het internet naar de betekenis van die begrippen.

A

BEGRIP

B

C

financiële korting

3

af fabriek

4

franco thuis

5

betalingsvoorwaarden

6

leveringsvoorwaarden

7

algemene voorwaarden

8

bijzondere voorwaarden

9

terugstuurbare verpakking

10

verloren verpakking

11

Maatstaf van Heffing (MvH)

ie

E

Het bedrag waarop de btw wordt berekend.

oe

fv er s

Dat is een korting die de verkoper soms toekent wanneer een klant grote hoeveelheden bestelt of wanneer de klant regelmatig bestellingen plaatst.

H

2

©

Dat zijn voorwaarden die aangeven op welke manier een bestelling moet worden uitgevoerd. Ze geven aan of de klant een handelskorting krijgt, wie welke kosten draagt en wat de leveringstermijn zal zijn.

D

handelskorting

VA

Dat is een leveringsvoorwaarde waarbij de verkoper de goederen gratis aflevert bij de koper. De koper moet de transportkosten niet betalen.

1

Pr

Dat is een leveringsvoorwaarde waarbij de goederen aan de koper ter beschikking worden gesteld in (het magazijn van) de onderneming. Wanneer de goederen dan toch vervoerd worden naar de koper, worden transportkosten aangerekend.

N IN

Dat zijn voorwaarden die aangeven hoe de betaling moet gebeuren en of de klant al dan niet een korting krijgt bij contante betaling.

G

De verkoper rekent in dit geval een bedrag aan voor de verpakking die de koper niet kan teruggeven.

F Dat is een verpakking waarvoor een koper een waarborg moet betalen. De koper krijgt de waarborg terug wanneer die de verpakking teruggeeft.

I Dat zijn de spelregels tussen de verkoper en de koper. Deze voorwaarden gelden voor iedereen.

J Dat is een korting die de verkoper soms toekent wanneer de klant niet wacht met betalen tot de vervaldag, maar binnen een bepaalde periode betaalt bv. binnen zeven dagen.

K Dat zijn de afspraken tussen de koper en de verkoper die specifiek van toepassing zijn op hun verkoopovereenkomst. Deze voorwaarden kunnen dus verschillen van factuur tot factuur. 114 THEMA 1

LEVEL 6


Explore 2— Hoe ziet het berekeningsschema van een verkoopfactuur eruit?

Berekeningsschema verkoopfactuur

aantal x eenheidsprijs =

brutobedrag - handelskorting nettobedrag + kosten subtotaal

bv. transportkosten, extra verpakking

N IN

Als administratief verantwoordelijke moet je een verkoopfactuur kunnen opstellen met een rekenblad. Het is daarom ook belangrijk te weten wat het berekeningsschema is van een verkoopfactuur.

btw totaal terugstuurbare verpakking te betalen factuurbedrag voor vervaldag

©

+ = + =

VA

maatstaf van heffing (mvh) + btw-bedrag

mvh x btw %

Pr

oe

fv er s

ie

Voer nu zelf het berekeningsschema uit. Reken uit:  Het brutobedrag van de goederen, bv. een voorraad oplaadsnoeren, bedraagt 185,55 euro.  De handelskorting is 10 %.  De transportkosten zijn 20,00 euro.  De terugstuurbare verpakking bedraagt 15,00 euro.

THEMA 1

LEVEL 6 115


Explore 3— Welke verkoopvoorwaarden komen aan bod?

Algemene en bijzondere voorwaarden

N IN

De algemene voorwaarden zijn beter gekend als de kleine lettertjes onderaan of op de achterzijde van een offerte of een factuur. Het zijn de spelregels tussen de verkoper en de koper. Deze voorwaarden gelden voor iedereen. In algemene voorwaarden vind je vaak onderwerpen zoals leveringstermijn, retourneren, betalingstermijn, garantie ... In een factuur kunnen nog andere voorwaarden worden opgenomen die niet noodzakelijk op de offerte staan.

VA

De algemene voorwaarden zijn de rechten en plichten die gelden tussen de koper en de verkoper bij het aangaan van de verbintenis. Deze worden opgesteld en bepaald door de verkoper. De algemene voorwaarden kunnen dus voor elke onderneming verschillend zijn. Dat kunnen zowel wettelijke als persoonlijke afspraken zijn. Een verkoper moet zich wel goed informeren over wat er wettelijk toegelaten is. Wanneer algemene voorwaarden tegen de wet of in strijd zijn met de wet, dan worden ze ongeldig verklaard.

©

Algemene voorwaarden op de offerte vermelden is niet verplicht, maar het is wel aan te raden. Voeg je ze niet toe aan de offerte, dan mag je ook vermelden dat ze online terug te vinden zijn. Als er een conflict ontstaat tussen de verkoper en de koper, bijvoorbeeld bij laattijdige betaling, kun je verwijzen naar de algemene voorwaarden. Als de klant niet op de hoogte is van de algemene voorwaarden bij het plaatsen van de bestelling, dan zijn ze niet meer rechtsgeldig.

fv er s

ie

De bijzondere voorwaarden zijn de afspraken tussen de koper en de verkoper die specifiek van toepassing zijn op hun overeenkomst. Die voorwaarden kunnen dus verschillen van offerte tot offerte. De klas werkt in drie groepen. Elke groep gaat aan de slag met een van de verkoopvoorwaarden die je terugvindt op diddit. GROEP 1

Waar staat de overeengekomen prijs?

oe

a

In welke gevallen kan de prijs aangepast worden of afwijken hiervan?

Pr

b

116 THEMA 1

LEVEL 6


Wanneer gaat de verantwoordelijkheid en het risico over van verkoper aan klant?

d

Hoe lang blijven de goederen eigendom van de verkoper?

e

Wat is de leveringsvoorwaarde? Wie draagt het risico?

f

Waar dient de betaling te gebeuren?

©

VA

N IN

c

GROEP 2 Hoe lang is de offerte geldig?

b

Is een mondeling akkoord ook geldig? Leg uit.

c

Wie draagt het risico van de goederen tijdens het transport?

d

Is er een verschil tussen de eerste en latere betalingen?

Pr

oe

fv er s

ie

a

THEMA 1

LEVEL 6 117


e

Vul aan: De verkoper behoudt het de

van de goederen en koopwaar totdat is verricht. De

zijn voor

van de

. De verkoper mag

inhouden om eventuele verliezen bij doorverkoop te dekken. In ,

en/of beëindiging van

de verkoop door de voorschotten

,

de ontvangen

van de verkoper.

GROEP 3

N IN

geval van

Hoelang is de offerte geldig?

b

Zijn de vermelde prijzen inclusief of exclusief btw?

c

Kan de overschrijding van de leveringstermijn of uitvoeringstermijn aanleiding geven tot een schadevergoeding?

d

Waarom is dat zo denk je?

e

Wanneer heeft de overdracht van risico plaats?

f

Wanneer moeten de facturen worden betaald?

©

ie

fv er s

oe Pr 118 THEMA 1

VA

a

LEVEL 6


Explore 4— Hoe ontwerpt de ondernemer een verkoopfactuur met een rekenblad?

Automatisch gegevens invullen

Waarom zou je de gegevens zoveel mogelijk automatisch laten invullen?

VA

1

N IN

Een verkoopfactuur in een rekenblad stel je het best op zodat zoveel mogelijk gegevens automatisch worden ingevuld. Met een rekenblad kun je bijvoorbeeld:  de gegevens van de klant automatisch invullen wanneer de klantcode in de factuur is ingegeven;  de verkoopprijs en het btw-percentage automatisch laten verschijnen wanneer de artikelcode is ingevuld;  alle berekeningen automatisch uitvoeren wanneer de aantallen zijn ingegeven;  een cel leeg laten maken wanneer een waarde van een cel gelijk is aan 0,00 euro.

©

ALS-functie

Bekijk de factuur. Je gaat nu zelf een factuur ontwerpen. Ga naar diddit en download daar het bestand ‘Explore 4: Blanco factuur.’ Je gaat nu de factuur in het blanco bestand maken. Automatiseer deze factuur zoveel mogelijk, zoals hierboven beschreven. Je kiest bij deze opdracht een van de drie opties: OPTIE 1

OPTIE 2

OPTIE 3

als je volledig zelfstandig aan de slag wilt gaan. Je ontwerpt en automatiseert de factuur.

als je hulp nodig hebt. Je kunt dan een stappenplan volgen. Het stappenplan vind je op diddit.

wanneer werken met een rekenblad voor jou nieuw is en je veel aanwijzingen nodig hebt. De aanwijzingen vind je op diddit.

Pr

oe

2

fv er s

ie

Je zult een ALS-functie moeten combineren met een ‘verticaal zoeken’-functie. Dat betekent dat wanneer er geen klantnummer of artikelnummer verschijnt, dus wanneer de cel leeg is, er ook geen klantgegevens of artikelgegevens verschijnen. Daarvoor gebruik je de ALS-functie. Wanneer er een klantnummer of artikelnummer wordt ingegeven, moeten de gegevens van de klant of het artikel worden aangevuld. Daarvoor gebruik je de functie ‘verticaal zoeken’.

Tip:

Opgelet: als er kosten zijn, worden die opgeteld bij het laagste btw-percentage.

THEMA 1

LEVEL 6 119


Adventure.edu

Synergie Wellness Point Brieleke 16 2160 WOMMELGEM

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Klantnummer 40010

Art.nr.

Btw-nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

BE38 1030 2555 0272

VF20XX-0001

2021-09-21

2021-10-21

Omschrijving Petzl Hoofdlamp E+Lite Ledlenser Zaklamp P3

5 5

Leveringsdatum Leveringsvoorwaarde

Franco huis

Btw %

Netto

0,00

0,00

0,00

21 %

185,55

0,00

185,55

Totaal

185,55

0,00

185,55

Kosten

Subtotaal

20,62 16,49

Btw %

Totaal

21 % 21 %

103,10 82,45

Fin. Korting

MvH

Btw

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

185,55

0,00

185,55

38,97

224,52

185,55

0,00

185,55

38,97

224,52

ie

Korting

6%

0,00

fv er s

Brutobedrag

Verkoopprijs

©

10024 10025

Aantal

VA

Factuur

N IN

tel. + 32 3 480 55 11 fax + 32 3 480 76 64 info@asadventure.edu

Terugstuurbare verpakking

Totaal

Bedrag

Te betalen voor vervaldag

€ 224,52

oe

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantnummer ter vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

0,00

EUR in mindering brengen.

Pr

ASAdventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

120 THEMA 1

LEVEL 6

Algemene voorwaarden: zie achterkant


TO THE POINT

N IN

Verplichte vermeldingen op een verkoopfactuur Op een factuur ben je verplicht een aantal begrippen te vermelden:  het woord ‘factuur’, de factuurdatum en het volgnummer  de naw-gegevens van de verkoper en de koper  het btw-nummer, de RPR-vermelding en het ordernummer  de omschrijving, de hoeveelheid, de eenheidsprijs exclusief btw en datum van levering van de goederen  het btw-tarief, de verschuldigde btw, het totaalbedrag in- en exclusief btw  en de eventuele bijzondere verkoopvoorwaarden

VA

Het is niet verplicht, maar wel aangeraden om te vermelden zijn de algemene voorwaarden. Andere begrippen die je kunt tegenkomen zijn op een factuur zijn: een eventuele handelskorting, een financiële korting, de betalingsvoorwaarden, de leveringsvoorwaarden, franco thuis, af fabriek … Het berekeningsschema van een verkoopfactuur Je kunt bij een factuur gebruikmaken van het berekeningsschema van een verkoopfactuur: brutobedrag handelskorting nettobedrag + kosten subtotaal

©

aantal x eenheidsprijs =

-

fv er s

mvh x btw %

ie

bv. transportkosten, extra verpakking

+ = + =

maatstaf van heffing + btw-bedrag

btw totaal terugstuurbare verpakking te betalen factuurbedrag voor vervaldag

Pr

oe

Automatisch invullen Een verkoopfactuur in een rekenblad moet zo opgesteld worden dat zoveel mogelijk gegevens automatisch worden ingevuld. Met een rekenblad kun je bijvoorbeeld:  de gegevens van de klant automatisch invullen wanneer de klantcode in de factuur is ingegeven;  de verkoopprijs en het btw-percentage automatisch laten verschijnen wanneer de artikelcode is ingevuld;  alle berekeningen automatisch uitvoeren wanneer de aantallen zijn ingegeven;  een cel leeg laten maken wanneer een waarde van een cel gelijk is aan 0,00 euro. ALS-functie en Verticaal zoeken Je zult een ALS-functie moeten combineren met een ‘verticaal zoeken’-functie. Dat betekent dat wanneer er geen klantnummer of artikelnummer verschijnt, dus wanneer de cel leeg is, er ook geen klantgegevens of artikelgegevens verschijnen. Daarvoor gebruik je de ALS-functie. Wanneer er een klantnummer of artikelnummer wordt ingegeven, moeten de gegevens van de klant of artikel worden aangevuld. Daardoor gebruik je de functie ‘verticaal zoeken.’

THEMA 1

LEVEL 6 121


Action 1—

Kun je een factuur in een rekenblad ontwerpen aan de hand van formules?

Je gaat een factuur ontwerpen. Bekijk de onderstaande factuur. Ga naar diddit en download daar het bestand ‘Action 1: Blanco factuur’. Maak in dat bestand de factuur. Als je hierbij extra hulp nodig hebt, ga dan naar diddit. Daar vind je enkele handige tips die kunnen helpen. Ontwerp de factuur. Maak gebruik van formules en functies, zodat:  alle berekeningen vanzelf worden uitgevoerd;  de gegevens van de klant automatisch worden ingevuld wanneer de klantcode is ingevuld;  de gegevens van de artikelen automatisch worden ingevuld wanneer de artikelcode is ingevuld.

b

Gebruik de checklist van dit Level om na te gaan of je de factuur zelf kunt ontwerpen en automatiseren.

VA

N IN

a

BVBA ODETTE LUNETTES

WWW.ODETTELUNETTES.EDU

MEIR 85 2000 ANTWERPEN (BE)

INFO@ODETTELUNETTES.EDU +32 3 480 55 111

©

MAATSCHAPPELIJKE ZETEL IBAN: BE20 3200 6835 4556 NIJVERHEIDSSTRAAT 92/5 BIC/SWIFT: BBRUBEBB 2160 WOMMELGEM (BE) BTW: BE 000.000.097

20XX-10-03

fv er s

ie

VF XX00132 Klantgegevens Klantnr 400012 Optiek Tackoen Havermarkt 4 BE 3500 HASSELT Btw BE 0433.207.938

Pr

oe

AANTAL OMSCHRIJVING Btw % PRIJS/STUK BEDRAG 2 Bates color Black 21 % 164,46 328,92 CODE: O-BAT-001 1 Cole color Black 21 % 197,52 197,52 CODE: O-COL-001 1 Dawson color Black Brown havana 21 % 214,05 214,05 CODE: O-DAW-001 1 Brillen van leesglas tot mode artikel 6% 18,82 18,82 CODE: BOE-001 BRUTOBEDRAG EUR Korting 25 % NETTOBEDRAG EUR Verzendkosten SUBTOTAAL EUR Financiële korting 2% MAATSTAF VAN HEFFING EUR TOTAAL BTW

TOTAALBEDRAG EUR Bij betaling binnen 10 dagen Leveringsbon XX-0124, dd. 20XX-10-02 Gelieve de factuur te betalen voor 20XX-11-02

122 THEMA 1

LEVEL 6

6% 18,82 4,71 14,12 10,00 24,12 0,48 23,63 1,42

21 % 740,49 185,12 555,37 555,37 11,11 544,26 114,29

€ 695,20 € 683,61


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

2

Ik kan de breedte van kolommen en hoogte van rijen aanpassen.

3

Ik kan cellen inkleuren en randen geven.

4

Ik kan werken met de ALS-functie wanneer bijvoorbeeld naar een lege cel verwezen wordt.

5

Ik kan werken met verticaal zoeken om gegevens van klanten en artikelen automatisch te laten verschijnen.

6

Ik kan werken met de SOM.ALS functie bij de kolommen van 6 % en 21 %.

7

Ik kan werken met een som-formule.

8

Ik kan vermenigvuldigingen automatisch laten uitvoeren.

9

Ik kan werken met relatieve en absolute adressering.

VA

Ik kan lettergroottes aanpassen.

EXTRA OEFENMATERIAAL

fv er s

ie

©

1

KAN BETER

N IN

JA

Pr

oe

10 Ik kan werken met de getalnotatie.

THEMA 1

LEVEL 6 123


Beeldwoordenboek Level 6 VERKLARING

AFBEELDING

De koper haalt de goederen af in het magazijn. Het risico en de kosten van het transport zijn ten laste van de koper.

algemene (factuur-) voorwaarden

Dat zijn de rechten en de plichten die gelden tussen de koper en de verkoper bij het aangaan van de verbintenis. Ze worden opgesteld door de verkoper. A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Art.nr.

Klantcode

Btw-nummer

40002

BE0476 038 485

©

Creditnota

Omschrijving

10001 Vaude Tent Taurus 2P

ie

Dat zijn de voorwaarden die aangeven wanneer de betaling moet gebeuren en of de klant een financiële korting krijgt bij contante betaling.

fv er s

betalingsvoorwaarden

ALGEMENE FACTUURVOORWAARDEN

1

Onze facturen zijn contant betaalbaar te Wommelgem, zonder korting behoudens andersluidende schriftelijke overeenkomst bij bestelling. 2 Bij niet-betaling van het volledige factuurbedrag op de vervaldag is van Chirojeugd Vlaanderen rechtswege en zonder voorafgaande Kipdorp 30 ingebrekestelling een 2000interest ANTWERPEN verschuldigd aan 1 % per maand. 3 Daarenboven zal bij gehele of gedeeltelijke niet-betaling van de schuld op de vervaldag van rechtswege en Factuurnummer Factuurdatum zonder ingebrekestelling een forfaitaire vergoeding zijn van 10 % CN20xx-004 verschuldigd 20xx-03-18 op het factuurbedrag, met een minimum Aantal Btw-% van 75,00Verkoopprijs/e euro per factuur. ... -2 165,25 21 %

VA

af fabriek of af magazijn

N IN

BEGRIP

financiële korting

Dat is een6korting die toegestaan wordt wanneer % de klant contant betaalt. Die korting heeft 21 % -330,50 als -330,50 Totaal -330,50 -330,50 te verkrijgen. doel een snellere betaling

oe Pr

franco thuis

124 THEMA 1

Netto

Kosten

MvH

Btw

Tota

-330,50

-330,50

-69,41

-399,9

-330,50

-330,50

-69,41

-399,9

Subtotaal

Fin. korting

Terugstuurbare verpakking

-15,0

Factuurbedrag (in euro)

-414,9

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

De verkoper draagt het risico en de kosten van Bij betaling binnen de 10 dagen mag u EUR in mindering brengen. het transport.

BEELDWOORDENBOEK

-330,5

Onze facturen zijn te betalen binnen de 30 dagen na factuurdatum.

terug te storten aan de staat in de mate waarin hijen aftrekde werd gebracht, art. 4 KB nr. 4 Dat zijn deBtwafspraken tussen de koper 1 Als u bestelt binnen de 10 dagen betaalt verkoper die specifiek van toepassing zijn op u geen leveringskosten en krijgt u 20 % hun koopovereenkomst. Die voorwaarden korting. Leveringsdatum 20xx-03-21, UVB20xx-0262, retour beschadigd kunnen verschillen van aankoop tot aankoop. Leveringsvoorwaarden Brutobedrag Hand.korting

Totaal in eur

ALGEMENE FACTUURVOORWAARDEN 1

bijzondere voorwaarden

Btw-%

Vervaldatum

GRATIS VERZENDING

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

LEVEL 6


VERKLARING

AFBEELDING

Die korting dient om meer te verkopen. Ze wordt toegestaan bij bv. aankoop in grote hoeveelheden of aan trouwe klanten.

leveringsvoorwaarden

Die voorwaarden geven aan wanneer men zal leveren, en of er kosten worden aangerekend.

2.2 Leveringstermijn Leveringstermijn op de bestelbon geldt als aanduiding en verbindt de verkoper niet. De koper kan in geen geval de ontbinding van de overeenkomst, noch schadevergoeding vorderen bij niet-naleving van de leveringstermijn. De levertijden zijn exclusief transporttijd vanaf ons centraal distributiecentrum.

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

handelskorting

N IN

BEGRIP

THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 6 125


LEVEL 7 Hoe ondersteun je de logistiek bij een (externe) vergadering?

©

VA

N IN

INTRO

Welk gevoel geven deze vergaderruimtes jou?

2

Herken je aan de afbeeldingen welke bedrijven hier vergaderen? Waarom wel/niet?

3

Omschrijf de betekenis van ‘event’.

oe

fv er s

ie

1

Zijn deze ruimtes geschikt voor een zakelijke meeting of eerder voor een event?

Pr

4

event zakelijke meeting

5

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:   

126 THEMA 1

LEVEL 7

Hoe kun je een vergaderruimte aanpassen aan de huisstijl en aantrekkelijk maken? Hoe kun je een externe vergaderruimte kiezen? Hoe kun je een externe vergadering of event organiseren?


Re-explore 1—

Hoe kan de onthaalmedewerker een vergaderruimte aanpassen aan de huisstijl?

De verzorging van de vergaderruimte

In elke vergaderruimte staat meubilair. Surf via diddit naar de websitesen noteer welk meubilair noodzakelijk is om een vergaderruimte in te richten?

©

VA

1

N IN

De onthaalruimte weerspiegelt alle facetten van de huisstijl en de bedrijfscultuur. Na de onthaalruimte moet de interne vergaderruimte in dit verlengde liggen. De onthaalmedewerker neemt doorgaans ook hier de verantwoordelijkheid om deze ruimte tot in de puntjes te verzorgen. Voor aanvang van een vergadering zorgt deze voor de juiste tafelschikking en drankbevoorrading met water, koffie, thee … en eventueel een versnapering. De medewerker verzorgt het presenteermateriaal en -apparatuur, legt de syllabussen en het schrijfgerief klaar.

Planten in de vergaderruimte

fv er s

ie

In de vergaderruimte is een gemoedelijke sfeer en ontspannen gevoel belangrijk. Het gebruik van planten in deze ruimte is een must. Groen geeft niet enkel rust, maar zorgt ook voor een betere luchtkwaliteit. Dat is belangrijk als er in de ruimte stevig moet worden onderhandeld! Kies niet voor een lange rij planten op de vergadertafel, maar wel in een hoek van de ruimte, op de vensterbank of op een etagère, zijtafel of tegen de wand. Zelfs aan het plafond kan een optie zijn. Zolang je maar zorgt dat je er geen oerwoud van maakt.

Pr

oe

Regels voor het toepassen van planten:  Groepeer kleine planten bij elkaar.  Laat grote planten het zicht niet belemmeren.  Gebruik dezelfde cache-pots of sierpotten qua stijl en kleur.  Kies planten die sterk zijn en onderhoudsvriendelijk.

Een gouden raad: zorg liever voor één verzorgde, gezonde plant, dan tien uitgedroogde stekjes. Het is doorgaans de taak en verantwoordelijkheid van de onthaalmedewerker in de vergaderruimte en de onthaalruimte om de nodige aandacht aan plantenverzorging te besteden.

THEMA 1

LEVEL 7 127


De doelen van een vergadering

N IN

Bij de inrichting van de vergaderruimte hoort ook de tafelschikking. Bij de tafelschikking houdt de onthaalmedewerker rekening met het doel van de vergadering. In een vergadering wil je aan de leden iets kenbaar maken. Het doel van een vergadering kan zijn:  een activiteit ontwikkelen, bijvoorbeeld een merchandisingstrategie ontwikkelen  een besluit nemen, bijvoorbeeld nieuwe afspraken vastleggen  een mening vormen, bijvoorbeeld over uitbreidingsplannen  ideeën ontwikkelen, bijvoorbeeld brainstormen over een product of actie  informatie geven, bijvoorbeeld over maatregelen die genomen worden  informatie uitwisselen, bijvoorbeeld de ervaringen uitwisselen met het nieuwe kassasysteem Bekijk de doelen van een vergadering. Welke tafelopstellingen zijn er bij de inrichting van de vergaderruimte mogelijk? Noem er minstents 3.

3

Om een vergadering goed te laten verlopen, is presentatiemateriaal en -apparatuur in de vergaderruimte een noodzaak. Welke materialen heb je nodig om een vergadering in goede banen te leiden?

4

Behalve presenteermateriaal en -apparatuur is de juiste verlichting in de vergaderruimte ook van belang. Surf via diddit naar de website. Wat betekent ‘lux’? Bekijk de voorbeelden en gebruik eventueel het internet.

Pr

oe

a

fv er s

ie

©

VA

2

Toepassingen van lux  hotel, receptie: 200 lux  eetzaal: 150 tot 200 lux  retail, supermarkt: 700 lux  kantoor, werkvloer: 450 tot 500 lux  sport, fitnessruimte: 300 tot 500 lux  ziekenhuis, entree: 200 lux  school, klaslokaal: 300 tot 500 lux

128 THEMA 1

LEVEL 7


Bij verlichting komt de term ‘UGR-waarde’ soms voor. Waar staat de UGR-waarde voor? Gebruik eventueel het internet.

c

Wat is het effect op bezoekers als een vergaderruimte onvoldoende verlicht wordt?

d

Wat is de functie van wallwash-verlichting? Gebruik eventueel het internet.

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

N IN

b

e

Waarom gebruikt een ondernemer in een ruimte spots, up- en downlighters?

f

Bij lampen kun je spreken van gependeld, inbouw of opbouw. Leg uit wat dat betekent. Gebruik eventueel het internet. 

gependeld:

inbouw:

opbouw: THEMA 1

LEVEL 7 129


De vergaderruimte aanpassen aan de huisstijl

N IN

Met de inrichting, tafelopstelling, benodigde presenteermateriaal en -apparatuur en verlichting in de vergaderruimte ben je al een heel eind. Om een vergaderruimte aan te laten sluiten bij de uitstraling van de onderneming, zoals je kent van het onthaal, voeg je de huisstijl toe. Om de huisstijl toe te voegen, zijn er echt geen grote renovatiewerken nodig! Met het ophangen van het logo, een bedrijfsfotocollage tegen de muur en het gebruik van de huisstijlkleuren maak je al meteen je onderneming herkenbaar. Voor een bezoeker is het duidelijk waar die is en met wie die gaat onderhandelen.

Surf via diddit naar de websites. Bekijk de prijzen en de kwaliteiten. Kun je een deurmat ontwerpen voor Standaard Boekhandel?

c

Je hebt nu de inrichting, tafelopstelling, benodigde presenteermateriaal en -apparatuur en verlichting van de vergaderruimte herhaald. Je weet een vergaderruimte af te werken met het toevoegen van de huisstijl en planten. De laatste stap zijn de details: zorg per deelnemer voor een naamkaartje, een placemat en/of een vergadermap, een notaboekje en stylo in de kleuren van de huisstijl. Je voorziet elke plek van een flesje met bruiswater en plat water, en een glas met onderlegger. Het geeft de deelnemers meteen een welkom gevoel. Kun je nu een vergaderruimte inrichten conform de huisstijl voor Standaard Boekhandel?

Pr

oe

6

fv er s

d e

Om te brainstormen bekijk je aandachtig de website van Standaard Boekhandel. Op de website kun je aan de slag gaan om je deurmat te ontwerpen. Experimenteer eerst voor je een definitief ontwerp maakt. Je kunt ook eigen foto’s/afbeeldingen invoegen, lettertypes en afstanden kiezen.. Probeer een ontwerp uit en maak een schermprint. Waar heb je op gelet op de website van de Standaard Boekhandel om te gebruiken in je ontwerp? Verwerk je antwoord en je schermprint in een presentatietool naar keuze. Welk sjabloon heb je gebruikt en waarom? Verwerk je antwoord in dezelfde presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

©

a b

ie

5

VA

De wanden van een vergaderlokaal zijn vaak in neutrale, zachte kleuren geschilderd of met neutraal materiaal ingericht, zoals hout of marmer. Dat doen we om de rust en sereniteit in het lokaal te vrijwaren. Een accent in de huisstijlkleur kan de eentonigheid verbreken. Heb je geen plaats of mogelijkheid aan de muur, dan is een gepersonaliseerde voetmat met logo een ideale oplossing. Maak je toevoegingen in de ruimte niet te bont en laat de huisstijl de aandacht van de essentie van het vergaderen niet wegnemen!

a

b c d e

130 THEMA 1

Maak een huisstijlgebonden voorstelling van de inrichting van een vergaderruimte in een tool naar keuze. Doe dit aan de hand van alle informatie uit deze Re-explore. Gebruik de huisstijl van Standaard Boekhandel in je presentatie. Voeg fotomateriaal toe. Je kunt op het internet naar voorbeelden zoeken. Licht je keuzes toe. Kader je informatie ten slotte ook in een plattegrond. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Stel je project klassikaal voor.

LEVEL 7


Explore 2— Hoe kiest en organiseert de onthaalmedewerker een externe vergaderlocatie?

De externe locatie

een originele vergaderlocatie:

b

een vergaderlocatie buiten:

c

een vergaderlocatie in de natuur:

d

een ecologische vergaderlocatie:

VA

a

Kijk via diddit ook eens naar locaties in jouw buurt. Vul op de website jouw stad of gemeente in en je krijgt een aanbod aan locaties in jouw buurt. Noteer hier minstens twee van de meest aantrekkelijke, origineelste vergaderlocaties:

fv er s

ie

2

Surf via diddit naar een website met mogelijke externe locaties. Noteer bij elke locatie een mogelijke voorziening of faciliteit:

©

1

N IN

Soms zul je een ruimte voor een vergadering of bijeenkomst moeten reserveren buiten je onderneming. Bijvoorbeeld wanneer het aantal deelnemers te groot is voor de eigen vergaderruimte of wanneer je een geschiktere locatie zoekt, passend bij het doel van de bijeenkomst. Het kan ook voorkomen dat je een speciaal event organiseert. Denk aan een ontvangst van een buitenlandse delegatie, een bedrijfsviering, een seminarie, een productlancering … Bij het zoeken naar een externe locatie zijn de mogelijkheden aanzienlijk. Dat kan gaan van een boot, een ontwijdde kapel tot een leegstaand pakhuis, afhankelijk van het aantal deelnemers.

De keuze voor een externe locatie (1)

Pr

oe

Bij het organiseren van een externe vergadering of bijeenkomst komen meer aandachtspunten aan bod dan bij een vergadering binnenhuis. Of het nu gaat om een ontvangst van een klein aantal deelnemers of om een groots event, je zult altijd rekening moeten houden met de volgende aspecten bij het bepalen van je externe locatie:  de ligging en bereikbaarheid van de locatie  parkeergelegenheid  het imago van je bedrijf  de ruimte, inrichting en opstelling van de locatie  de catering De ligging, bereikbaarheid en parkeergelegenheid van de locatie © Shutterstock / Rudy Mareel De locatie moet vlot bereikbaar zijn met de auto en met het openbaar vervoer. Zorg in je uitnodiging voor:  een locatieomschrijving en plan,  een timetable en (loop)routebeschrijving voor het nemen van eigen- en/of openbaar vervoer

THEMA 1

LEVEL 7 131


voldoende parking bij de locatie of een parkeergarage in de buurt voorzien met gereserveerde plaatsen. Wanneer mogelijk kun je de kentekens van de genodigden al doorgeven voor een vlotte toegang, eventueel de vermelding van een shuttledienst, afhankelijk van de locatie en je doelgroep. Dat is een taxi of taxibus die vanop een parking de gasten tot aan de locatie vervoert.

3

© Shutterstock / Somphop Krittayaworagul

fv er s

© Shutterstock / Arnold O. A. Pinto

ie

©

VA

N IN

Het imago van je bedrijf De locatie moet passen bij het imago van je bedrijf. Zorg dat je bedrijf herkenbaar is door de huisstijl (kleur, logo, lettertype ...) toe te passen van de inkom tot de vergaderruimte en het sprekersplatform. Je kunt dit doen door:  een logodisplay met bv. een roll-upbanner of beurswand (of wall banner) die je ter plaatse voorziet bij de inkom en achter het spreekgedeelte. Het is een handige tool die je zeker kunt gebruiken om gemakkelijk en ter plaatse de herkenbaarheid van het bedrijf te ondersteunen;  een spandoek in dezelfde kwaliteit, strak gespannen rond een of meerdere tafels kan in deze ontvangstruimte als balie fungeren;  een 3D-logo en enkele bedrijfsfolders maken de tafel compleet;  een loper of inkommat, strandvlaggen, statafels met tafelkleed, ballonnen … allemaal in de huisstijl(kleur) of zelfs met overeenstemmende opdruk te voorzien.

Duid aan welk materiaal je hier ziet.

A

Pr

oe

B

A

roll-upbanner beurswand 132 THEMA 1

LEVEL 7

B

roll-upbanner beurswand


Ontwerp in Canva een roll-upbanner of een beurswand en een tafelspandoek voor een extern event van Standaard Boekhandel. Surf via diddit naar de websites en maak er iets creatiefs van! a

Houd rekening met de volgende aspecten bij je ontwerp:  Het evenement is een presentatie van een nieuw winkelconcept.  De bezoeker van het event zijn de filiaalhouders.  Het evenement vindt plaats op donderdag over vier weken  De locatie is de locatie die je hebt genoteerd bij vraag 2.  Houd rekening met de zaken die je tot nu toe in Explore 1 en 2 hebt geleerd.

b

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

N IN

4

De keuze voor een externe locatie (2)

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

Voor sommige vergaderingen of evenementen heb je een externe locatie nodig. Houd bij de keuze van een locatie rekening met de ruimte, de inrichting en de opstelling van de locatie:  Let erop dat de ruimte is aangepast aan het aantal deelnemers. Een te grote ruimte geeft een koud, onbehaaglijk gevoel. Weinig volk in een grote zaal geeft een negatieve indruk, doordat het dan lijkt dat er niet veel interesse voelt voor het event. Een te kleine ruimte is dan weer benauwd en oncomfortabel.  De opstelling pas je aan naargelang het aantal deelnemers en het doel van de bijeenkomst.  Moet er echt vergaderd of onderhandeld worden, dan is het van belang dat men elkaar ziet: oogcontact en lichaamstaal kunnen veel vertellen tijdens een vergadering. Dan zorg je voor een tafelopstelling in U-vorm, een carréopstelling of conferentieopstelling. Is het een presentatie, een debat of sprekersronde, dan kan een cabaret- of theateropstelling aangewezen zijn.  Let bij de opstelling ook op voldoende zitcomfort en zorg voor schrijfruimte als de deelnemers notities moeten maken.  Goede verlichting en ventilatie is een must. Een slechte verlichting of een benauwde ruimte kan erg vermoeiend zijn en komt een bijeenkomst niet ten goede.  Zorg voor volgend presenteermateriaal en -apparatuur, afhankelijk van het soort bijeenkomst, zoals een: — beamer, projectiescherm of groot tv-scherm, — laptop, kabels, afstandsbediening, presenter of laserpointer, — flip-over of whiteboard, stiften of whiteboardmarkers, — stabiele internetverbinding. Dat is onmisbaar voor de deelnemers die online willen deelnemen aan de vergadering. Tip:

Bij de reservatie van een externe locatie bekijk en maak je een inventaris van de materialen die voorhanden zijn. Let op dat de voorradige bekabeling de juiste is (VGA- of HDMI-kabel) om je laptop of computer aan te sluiten. Controleer steeds voor de presentatie begint of alles goed is aangesloten en het geluid en/of beeld duidelijk waarneembaar zijn in de zaal.

THEMA 1

LEVEL 7 133


Surf via diddit naar de site van een cateringbedrijf. Bekijk hun assortiment en mogelijkheden. Bieden zij een bedieningsservice aan? ja nee

b

Stel een koffiepauze en een lunch samen voor een vergadering van 20 personen. Maak in rekenblad een lijst van je bestellingen. Bereken in de kostprijs van de volledige catering geautomatiseerd van de koffiepauze en de lunch samen. Je kunt de ICT-fiches van rekenblad gebruiken. De prijs die je hebt berekend, is inclusief btw. De btw op voeding is 6 %. Bereken het btw-bedrag. Geef het bestand een duidelijk naam en bewaar in je portfolio.

d e

©

c

VA

a

ie

5

N IN

Catering Voor een klein gezelschap en afhankelijk van het soort vergadering kun je als onthaalmedewerker zelf voor drank, een versnapering of (afhaal)broodjes zorgen. Met een klein aantal deelnemers gaat het er vaak spontaner aan toe en kan soms de lunch in het lokaal zelf doorgaan. Let bij het serveren van de lunch er wel op dat je dit volgens de grootst mogelijke hygiënenormen serveert. Is dit toch te veel werk, contacteer dan een cateringbedrijf dat je verder zal helpen met drank en voedselvoorziening. Zelfs bediening is mogelijk.

fv er s

Planten in de externe vergaderruimte

Pr

oe

Om je externe vergaderruimte verder aan te kleden en een gezellige en ontspannen sfeer te creëren, maak je gebruik van groen. Het is vaak niet mogelijk om al de planten van je bedrijf mee te nemen. Daarom kun je planten huren bij gespecialiseerde kwekerijen. Bekijk het videofragment via diddit zo krijg je een idee van het aanbod en de werking van een plantenverhuurbedrijf. Om voldoende effect te bekomen, horen in grote ontvangstruimten grotere plantensoorten thuis. Dat schept meteen sfeer en intimiteit en creëert compartimenten in een soms grote, kale ruimte.

6

Surf via diddit naar het aanbod aan plantenverhuur. a

b

134 THEMA 1

Kun je een assortiment maken van grote planten voor in een grote ontvangstruimte? Documenteer je keuze met enkele foto’s. Benoem deze soorten en geef er meteen ook de hoogte van de plant bij. Gebruik hiervoor een tool naar keuze. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 7


Good to know

VA

N IN

Pas je keuze voor groen aan je ruimte aan. In een grote, hoge ruimte kun je grotere planten van verschillende hoogtes in een groep bij elkaar zetten of maak je een compositie met podia waarop je planten zet. Kies niet te veel verschillende plantsoorten verspreid over de hele ruimte, maar maximaal drie à vier. Bij een kleinere vergadering met een beperkt aantal deelnemers zorg je voor minder hoge planten. Bij een tafelopstelling in de U-opstelling, carréopstelling of conferentieopstelling is er open ruimte tussen de tafels.

Bekijk de groenpresentaties. Alleen groen is wat saai op een tafel. Hoe zou jij de groenpresentaties kunnen combineren met de huisstijlkleuren van Standaard Boekhandel?

Pr

oe

7

fv er s

ie

©

Midden op de tafel of op de vloer is de ideale plaats om een laag plantenarrangement op te stellen. Hier gebruik je niet te veel kleuren om de aandacht van de deelnemers niet af te leiden. Dat beeld kan zorgen voor een rustmoment tijdens de vergadering en werkt je ruimte ook tot in detail af. Heeft de vergadering een sprekersplatform op een verhoog, dan voorzie je een laag groen-bloemarrangement op de rand van het podium. Met eenzelfde bloemversiering op de sprekersstoel is succes verzekerd! Let hier vooral op dat planten niet het zicht verhinderen van de spreker, het presenteermateriaal, het groot scherm, de flip-over …

THEMA 1

LEVEL 7 135


Explore 3— Hoe organiseert de onthaalmedewerker een event?

Een eventplanner

Bekijk via diddit aandachtig het videofragment. Noteer de mogelijkheden en de voordelen van een eventplanner.

ie

©

VA

1

N IN

Als je een groots event moet organiseren binnen je bedrijf of op locatie, dan kun je ook een eventplanner inhuren. Een eventplanner kan niet enkel voor de huur van een locatie, de catering, de planten … zorgen, maar ook de totale organisatie van een vergadering of event. Eventplanners kunnen inspelen op extreme vormen qua locatie, omvang, aantal deelnemers, daginvulling, catering, afhankelijk van het soort bijeenkomst of festiviteit. Diverse eventbedrijven kunnen die taak onder jouw begeleiding overnemen, bij jouw op het bedrijf of op een externe locatie. Samen met enkele onderaannemers verzorgt een eventplanner het totaalproject.

Pr

oe

fv er s

Een externe locatie inclusief organisatie

Voor een prestigieuze bijeenkomst doe je het best beroep op een externe locatie, zoals een hotel, restaurantzaal, feestzaal ... die jouw opdracht op hun locatie uitvoert. De ondernemer overlegt met jou jouw wensen en verzorgt de totale organisatie van ontvangst tot eventueel de aftermeetingparty. Zij bieden de nodige beschikbare ruimte(n) aan, de parking en/of shuttledienst, de mogelijke opstellingen van de zaal, de inrichting, de benodigde presenteermateriaal en -apparatuur en decoratie, bloemen, planten … en de catering doorheen het ganse event. Dat is uiteraard voor de organisator de meest aantrekkelijke formule. Let op dat er goede communicatie is en afspraken bestaan tussen beide actoren om het imago en de wensen van de onderneming te vrijwaren.

136 THEMA 1

LEVEL 7


Surf via diddit naar de website van een aanbieder van een vergader- en evenementlocatie. Beantwoord de vragen. Hoe is de ligging en de bereikbaarheid?

b

Is er parkeergelegenheid en, indien ja, wat is de capaciteit van de parkeergelegenheid?

c

Wat is de capaciteit van de locatie, het aantal personen dat je kunt ontvangen?

d

Welke zakelijke bijeenkomsten kan de locatie organiseren?

e

Wat zijn multifunctionele zalen?

f

Welk presentatiemateriaal is er op de locatie aanwezig?

g

Welke cateringmogelijkheden zijn er beschikbaar?

©

VA

N IN

a

h

Zouden ze ook de koffiepauzes, lunches, aftermeeting-party’s kunnen verzorgen?

Hoe zou jij deze locatie omschrijven?

oe

i

fv er s

ie

2

Wat zou je doen als je nog een vraag hebt waarop je het antwoord niet online kunt vinden?

Pr

j

THEMA 1

LEVEL 7 137


TO THE POINT Een interne of externe vergaderruimte aanpassen aan de huisstijl van je bedrijf kan op een eenvoudige manier: Je voegt de huisstijl toe aan de ruimte, door bijvoorbeeld: — de huisstijlkleuren toe te voegen; — het logo of bedrijfsfoto’s aan een muur te hangen; — een gepersonaliseerde deurmat; — vergaderattributen te gebruiken in de kleuren van de huisstijl.

Je voegt rust en sfeer toe aan de ruimte, door bijvoorbeeld: — neutrale kleuren en/of materialen te gebruiken; — planten toe te voegen.

Een externe vergaderruimte kun je verder aanvullen met: — een roll-upbanner of beurswand waarop het logo vermeld staat; — huurplanten, eventueel aangevuld met bloemen in de huisstijl.

VA

N IN

fv er s

ie

©

Let bij de keuze voor een externe vergaderruimte op de volgende zaken:  de ligging en bereikbaarheid van de locatie  parkeergelegenheid en een shuttledienst als de parking een eind van de locatie is  het imago van je bedrijf  de ruimte moet genoeg plek bieden voor het aantal deelnemers  de ruimte, inrichting en opstelling van de locatie  de catering

oe

Een interne of externe vergadering of event kun je organiseren door:  een eventplanner in te huren: deze ondernemer en onderaannemers verzorgen in samenspraak met de onthaalmedewerker op eigen of een vreemde locatie het ganse gebeuren.  een externe zaal van een onderneming inclusief organisatie te huren: deze ondernemer verzorgt op hun locatie het totaalproject.

Kun je een event organiseren voor een boekvoorstelling?

Pr

Action 1—

Je werkt in een groep van maximaal vijf leerlingen. Stel: jullie gaan een feestelijke avondvoorstelling organiseren voor de lancering van een nieuw boek in opdracht van Standaard Boekhandel. Het nieuwe boek kan een kook-, kunst-, kinder-, jeugdboek, thriller of roman zijn naar jullie vrije keuze. Kijk op de site van Standaard Boekhandel en kies een titel en schrijver. De titel van het boek is het thema van het event. Op de voorstelling worden ongeveer 80 personen verwacht. Per groep werk je in drie delen de opdracht uit en maak je de volgende items:  Deel 1: een brainstormlijst en een takenlijst  Deel 2: een moodboard over alle ideeën die leiden tot de realisatie van dit event  Deel 3: een volledig stappenplan voor dit event

138 THEMA 1

LEVEL 7


Volg het stappenplan. STAPPENPLAN DEEL 1

Stap 1 Kies een titel. De titel is de eventbenaming. Bekijk aandachtig de kaft, de stijl, de kleur(en)en het thema. Verdiep je ook enigszins in de schrijver. Stap 2 Brainstorm met je groep over dit event. Overloop daarbij alle facetten van Explore 1 en 2.

VA

N IN

Stap 3 Denk na over: de datum, de locatie, uitnodigingen, zaalopstelling, catering, presentatiemateriaal, parking, onthaal, planten, een goody bag, decoratie … Houd rekening met de inhoud, huisstijl, kleur en vormgeving. Een programmaverloop en -inhoud mag je zelf verzinnen. Ter ondersteuning van het programma kun je denken aan:  sprekers, bijvoorbeeld de CEO van Standaard Boekhandel en de schrijver van het boek, de illustrator van het boek  vermaak: (live) muziek en videopresentatie of een powerpointpresentatie met boekkaft, titel, fragmenten uit het boek, foto’s, tekst, een voorleesmoment  een ontmoetingsmoment met de schrijver  een gelegenheid om rond te lopen en mensen te ontmoeten, hapjes te eten of drinken te bestellen  een verkooppunt van het boek Noteer alle ideeën en de naam van de aanbrenger op de brainstormlijst die je vindt op diddit.

ie

©

Stap 4 Verdeel de verschillende taken in je groep. Maak een takenlijst met het sjabloon dat je vindt op diddit. Zorg ervoor dat je:  meerdere taken kunt toewijzen aan iemand;  een taak kunt voorzien van een datum waarop de taak klaar moet zijn;  de taak kunt afvinken.

fv er s

Stap 5 Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. DEEL 2

oe

Stap 6 Maak per groep een moodboard voor het event. Verwerk hierin:  het thema,  de huisstijl,  de kleuren,  de locatie,  eventuele tafelopstelling,  de decoratie. Stap 7 Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Pr

DEEL 3

Stap 8 Maak een stappenplan. Noteer de stappen die je neemt vanaf het kiezen van het thema en het maken van de uitnodigingen tot het afsluiten van het event op de locatie. Baseer je op de takenlijst. Op diddit vind je een stappenplan waarin je de opeenvolging van de verschillende taken, de verantwoordelijke en de datum van uitvoering kunt invullen. Dat stappenplan is het draaiboek van de voorbereidingen tot aan het einde van de realisatie. Documenteer je stappenplan met foto’s. Stap 9 Je gaat je werk mondeling presenteren. Maak een powerpointpresentatie als voorbereiding op je mondelinge presentatie. Verwerk hierin:  alle informatie van je event: opdrachtgever en huisstijl, je opdracht, je thema, de datum, het aantal personen en doelgroep, de locatie, tafelopstelling, decoratie …

THEMA 1

LEVEL 7 139


voldoende foto’s, je moodboard, je stappenplan.

  

Stap 10 Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Stap 11 Bereid de mondelinge groepspresentatie voor. In de presentatie licht ieder van je groep zijn taak in het concept toe aan de klas en de leerkracht. Online vind je een stappenplan voor een mondelinge presentatie.

Kun je een event organiseren voor een activiteit op jouw school?

N IN

Action 2—

VA

Stel: de directie van je school wil een viering organiseren voor:  collega’s die op pensioen gaan,  collega’s die 25 jaar in dienst zijn,  een pedagogische studiedag,  een Erasmusproject,  een opendeurdag,  …

ie

b

Je leerkracht stelt het event voor. Klassikaal maak je een lijst als voorbereiding op een informatiegesprek met de opdrachtgever, bv. de directie of het feestcomité van je school. Gebruik hiervoor de brainstormlijst uit Action 1. Voor een groots event verdeel je de taken. Een persoon of een groep is dan verantwoordelijk voor een bepaalde taak binnen het event: de taakverdeling. Vul de verantwoordelijken in bij de juiste omschrijving. Kies uit:

fv er s

a

©

en jouw klas is de eventplanner! Maar hoe organiseer je dat?

animator / dagvoorzitter – eventverantwoordelijke / voorzitter – notulist – ontvangst – uitnodigingen en programmaopstelling – verantwoordelijke catering – zaal

oe

A

Pr

Deze persoon is het aanspreekpunt voor de organisatie van het event van A tot Z. In aanloop naar het event stelt die een vergaderkalender en de agendapunten op. De persoon controleert het verloop van de diverse taken en spreekt met de taakverantwoordelijken over het verloop, de moeilijkheden enz. Deze persoon leidt de vergaderingen.

140 THEMA 1

LEVEL 7

B

Deze persoon zorgt voor het benodigde materiaal in de zaal, de opstelling, de aankleding, de planten … en ook het opruimen van de zaal. Foto’s maken van het totaalevent (voorbereiding, dag zelf, opruimen).


D

C

Deze persoon verzorgt en ontwerpt alle drukwerk (uitnodigingen, programma’s, enz.). Die maakt ook afspraken rond de huisstijl en de kleur (logo school). Daarnaast maakt die ook afspraken met sprekers en animatie ( muzikanten, acts, e.a.). Deze persoon zorgt ook voor de powerpointpresentatie tijdens het verloop van het event. Die realiseert en verzendt de uitnodiging (digitaal of gedrukt) en het ontwerp van het programmaboekje.

F

Deze persoon zorgt voor de aankleding van de ontvangstruimte, vestiaire, bekijkt de parkingmogelijkheden, zorgt voor de begeleiding eregasten, maakt een inschrijvings- en presentielijst (antwoord via Doodle of op e-mailadres), zorgt voor een 3D-logo van de school …

ie

©

Deze persoon maakt afspraken, dient een voorstel in voor de catering, checkt de voorradige accommodatie en benodigdheden en doet een budgetcontrole. Deze persoon maakt afspraken met de onderhoudsdienst van de school (nodig beschikbaar materiaal, zaal opruimen enz).

VA

E

N IN

Deze persoon maakt de verslagen van de vergaderingen en zorgt dat alle benodigde stukken voor een vergadering op tijd zijn aangeleverd. Hiervoor verzamelt, bundelt en stuurt de persoon de verslagen van de taakverantwoordelijken door.

fv er s

G

Deze persoon zorgt ervoor dat het presentatiemateriaal en de geluidsinstallatie voorzien zijn en checkt het op aansluitingen enz. De persoon maakt afspraken met leerlingen die eventueel voor muziek, voordracht … zorgen. Tijdens de viering zal die mondeling vormgeven aan het programma; verwelkoming, aankondigen sprekers, evt. geschenken/bloemen overhandigen aan de gevierde enz.

Kies de taakverantwoordelijken en hun team voor jullie event. Noteer het in een tekstverwerker.

oe

c

Pr

      

d e

eventverantwoordelijke / voorzitter (maximaal twee leerlingen) een verantwoordelijke voor ontvangst + team een animator / dagvoorzitter een verantwoordelijke voor de catering + team een verantwoordelijke uitnodigingen en programmaopstelling + team een zaalverantwoordelijke + team een notulist

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Plan een informatievergadering. De eventverantwoordelijke maakt een afspraak met de organisator. De notulist maakt een overzicht en bundelt alle vragen en opmerkingen uit de brainstorming. Op de informatievergadering tussen de organisator, de eventverantwoordelijke

THEMA 1

LEVEL 7 141


en de notulist zorgt de notulist dat die de antwoorden van de organisator noteert en een verslag maakt voor de groep. Hoe maak je een verslag van een vergadering?

Tip:

Op welke aspecten zal de zaalverantwoordelijke + team bij de bezichtiging van de locatie letten en er een verslag van maken?

Op welke aspecten zal de verantwoordelijke van het ontvangst + team bij de bezichtiging van de locatie letten en er een verslag van maken?

fv er s

Wat zal de animator / dagvoorzitter bekijken bij de bezichtiging van de locatie?

oe

ie

©

g

Organiseer een groepsvergadering over de bevindingen van de informatievergadering met de organisator. Maak een agenda, verzamel de stukken en verstuur een datumprikker. Prik een datum en verstuur de uitnodigingen. Tijdens de vergadering werk je de taken verder uit. Iedere taakverantwoordelijke noteert de bevindingen en voorstellen die voor hem van toepassing zijn. Inspectie van de locatie. Bij een bezoek aan de locatie bereid je je per taakgroep voor. Vul in.

VA

f

Denk aan het KISS-systeem. Gebruik korte zinnen. Noteer geen overbodige zaken. Noteer of er bijlagen zijn. Vermeld altijd de datum, de datum van de volgende vergadering en de agendapunten.

N IN

    

Wat doet de notulist na afloop van het bezoek?

Pr

Tip:

142 THEMA 1

LEVEL 7

Je kunt met je team en je klas voor deze gelegenheid een apart Instagram-account of WhatsApp-groep maken.


Tip:

Iedere taakverantwoordelijke en het team maken een takenlijst. Gebruik de takenlijst uit Action 1. In je takenlijst houd je rekening met de planning van werkzaamheden op langere termijn: de voorbereidingen die je moet doen, de afspraken die je moet maken, het plannen van die werkzaamheden als voorbereiding en ook: de planning op de dag ervoor, op de dag zelf en de dag erna. Zorg ervoor dat je de uitgevoerde taken kunt toewijzen aan iemand of meerdere personen in je team. Voorzie de taken van een datum waarop de taak klaar moet zijn en kunt aanvinken als de taak volbracht is. De notulist verzamelt en bespreekt met de eventverantwoordelijke(n) alle afspraken, voorstellen, ideeën die uit deze vergadering aan bod kwamen.

N IN

h

Je kunt voor de uitvoering van de plannen afspreken welke outfit je gaat dragen. Maak een of twee leerlingen verantwoordelijk voor het maken van een badge (met je naam, school en eventueel klas) zodat bezoekers je gemakkelijk kunnen herkennen en aanspreken. Het zorgt voor extra uitstraling tijdens het evenement.

©

VA

Organisatie op de dag ervoor Iedere taakverantwoordelijke en zijn team voeren hun taken uit en vinken de checklist af. De eventverantwoordelijken controleren op:  locatie in orde brengen/checklist aanvinken,  presenteer- en audiomateriaal instaleren en uitproberen,  planten en zaal decoratie in orde brengen,  zaalschikking.

fv er s

ie

Organisatie op de dag zelf Iedere taakverantwoordelijke en het team voeren de taken uit en vinken de checklist af. De eventverantwoordelijken controleren op:  taakverantwoordelijke tijdig aanwezig,  checklist aanvinken na opdracht ,  ontvangst en plaatsing externe leveranciers,  bloemist, catering en leerlingen die voor een act of muziek zorgen,  ontvangst en plaatsen van de gasten,  controle over het verloop van het programma.

oe

Organisatie op de dag erna Iedere taakverantwoordelijke en zijn team voeren de taken uit en vinken de checklist af. De eventverantwoordelijken controleren op:  opruimen per taakgroep,  indien gehuurd: klaarzetten tot ophalen van planten, cateringmateriaal, muziekinstallatie,  kijken waar er kan worden geholpen met het onderhoudspersoneel.

De evaluatie. Organiseer een evaluatiegesprek met je leerkracht en/of opdrachtgever. Bereid je voor op het gesprek door eerst met je eigen groep je proces te doorlopen. Maak lijsten met wat er goed ging en wat er beter kon. Doorloop alle stappen van deze oefening op voor- en nadelen om zo compleet mogelijk te zijn vanaf het idee tot en met de uitvoering. Verzamel en bundel al je gegevens van dit evenement, zodat je een stappenplan hebt voor een volgende keer. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Pr

i

j

k

THEMA 1

LEVEL 7 143


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

2

Ik kan sfeer scheppen in de ruimte.

3

Ik kan rust scheppen in de ruimte.

4

Ik kan een externe vergadering of event organiseren met een eventplanner.

5

Ik kan een externe vergadering of event organiseren met een externe zaal van een onderneming.

6

Ik kan een externe vergadering of event organiseren in groepsverband of als teamwerk.

7

Ik ken de verschillende stappen die voor een externe vergadering of event worden ondernomen.

ie fv er s oe Pr 144 THEMA 1

LEVEL 7

EXTRA OEFENMATERIAAL

VA

Ik kan een vergaderruimte intern en extern aanpassen aan de huisstijl.

©

1

KAN BETER

N IN

JA


Beeldwoordenboek Level 7 VERKLARING

AFBEELDING

Dat is een vouwbaar doek voorzien van het logo van je bedrijf en soms voorzien van informatie over de bijeenkomst. Een beurswand, ook wel wall banner genaamd, is gemakkelijk, compact mee te nemen en ter plaatse uit te vouwen om de herkenbaarheid van je bedrijf te ondersteunen.

catering

Dat is de voorziening in drank en voedsel op een vergadering of event. De onthaalmedewerker kan dit zelf voorzien of uitbesteden aan een onderneming. De onderneming die drank en voedsel voorziet noem je een cateraar of een cateringbedrijf.

eventplanner

Dat is een onderneming die helpt bij de organisatie van een vergadering of event. Dat kan kan van A tot Z inclusief de catering. Vaak werkt een eventplanner met onderaannemers.

fv er s

ie

©

VA

beurswand

N IN

BEGRIP

Dat is een oprolbaar doek in een behuizing. Het doek kan zelfstandig rechtop staan en is voorzien van het logo van je bedrijf en soms voorzien van informatie over de bijeenkomst. Een roll-upbanner kun je gemakkelijk, compact meenemen en ter plaatse uitrollen zodat een groot doek zichtbaar is. Zo kun je ter plaatse de herkenbaarheid van je bedrijf ondersteunen.

oe

roll-upbanner

Pr

shuttledienst

Dat is een vervoersdienst zoals een taxi, een bus of taxibus die ervoor zorgt dat personen van plaats A naar B geraken. Dat is handig wanneer de parkeerplaats niet direct gelegen is bij de plek van de vergadering of het event.

THEMA 1

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 7 145



6 VA

N IN

T

ie

©

F

oe

fv er s

I

Pr

L

Thema 2: Commerciële taken


N IN

2 ©

VA

THEMA

Pr

oe

fv er s

ie

Commerciële taken


N IN Welke betaalmiddelen en kassasystemen zijn er?

p. 229

©

8

VA

LEVEL

ie

LEVEL

fv er s

7

Pr

oe

DEEL

1

Hoe plan en verzorg je een commerciële presentatie?

De vorige levels vind je in DEEL 1

p. 157


Pr

oe ie

fv er s ©

N IN

VA


LEVEL 7 Hoe plan en verzorg je een commerciële presentatie?

Bekijk de afbeelding. Welke elementen bouwen een commerciële presentatie op? Noteer.

oe

fv er s

ie

©

VA

1

N IN

INTRO

Pr

© Shutterstock / Trong Nguyen

THEMA 2

LEVEL 7 157


In welke maanden van het jaar zie je deze etalage?

3

Hoe weet je dat?

4

Wat is het thema van deze etalage?

5

Welke gereedschappen zou je voor de realisatie van de etalage kunnen gebruiken?

6

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen:

©

VA

N IN

2

ie

Hoe komt een artikelpresentatie in een winkel(keten) tot stand? Hoe stem je een artikelpresentatie en media- en merchandisingkanalen onderling af? Hoe realiseer je samenhang tussen etalage en instore presentaties, en schappenplanning? Hoe realiseer je een make-over van een winkel? Hoe stel je een etalagekalender op? Hoe stel je een etalageplan op? Welke gereedschappen kun je gebruiken bij een artikelpresentatie? Hoe hanteer je gereedschappen op een veilige manier? Hoe kleed je etalagebustes aan? Hoe verwerk je vormvaste artikelen?

fv er s

  

Pr

oe

      

158 THEMA 2

LEVEL 7


Explore 1— Ken je de fasen van de artikelpresentatie in harmonie met merchandisingkanalen en het winkelinterieur en -exterieur?

Interview: Sonja van Dijk (She/ Her/ Hers) Lead Visual Experience BNL Market

N IN

Beluister en lees aandachtig het interview dat je terugvindt op diddit. Vul daarna het interview aan.

We zijn vandaag te gast bij Sonja van Dijk, hoofd

Mevrouw, hartelijk dank dat u tijd vrijmaakt om ons

Visual merchandising Benelux voor C&A, op het

wat meer inzicht te geven in de organisatie van

hoofdkantoor in Amsterdam.

de artikelpresentaties in de filialen van C&A. In dit

Hongarije, Luxemburg, Oostenrijk, Polen, Portugal, Spanje, Tsjechië en Zwitserland, wat neerkomt op ongeveer 1 500 filialen in Europa.

interview willen we graag wat meer weten over: 

presentatieplanning en/of etalagekalender,

daarmee behoort deze onderneming tot de

media, de visuele en audiovisuele reclame),

©

100 jaar biedt C&A moderne boven- en onderkleding

winkelvloer,

ie

voor op kantoor of om te sporten: je kunt in een

van deze vestigingen of in de onlineshop je nieuwe

lievelingsoutfit voor iedere gelegenheid samenstellen.

fv er s

Dat kan zowel voor mannen, vrouwen, jeugd,

oe

de samenhang tussen etalage en instore presentatie en het schappenplan op de

betaalbare prijzen. Zowel voor alledaags gebruik,

Pr

de relatie tussen artikelpresentatie en merchandisingkanalen (reclame op sociale

populairste modeketens van het land. Al meer dan

kinderen als voor baby’s.

de realisatie van de artikelpresentatie in het filiaal,

Momenteel bezit C&A 100 vestigingen in België –

aangevuld met passende accessoires voor

de voorbereiding en timing van de

VA

De winkelketen is actief in België, Duitsland, Frankrijk,

de organisatie van de winkelruimte.

Wat ons steeds verwondert bij het zien van de etalages in jullie verschillende filialen is dat op hetzelfde moment hetzelfde thema in eenzelfde etalagerealisatie wordt gepresenteerd in diverse vestigingen. Als we zien dat er in de etalages gebruikgemaakt wordt van grote wandfoto’s, stickerslogans op de ramen, seizoen en/of themagebonden decoraties, opbouwmaterialen en hulpmiddelen en dat de artikelen qua stijl, kleur en functie op dat moment ook inspelen op het thema dan veronderstel ik dat een bedrijf zoals dat van jullie daarvoor echt niet over één nacht ijs gaat. Dat alles vergt voorbereiding. Het lijkt mij een hele uitdaging om dat organisatorisch voor alle filialen op hetzelfde moment klaar te krijgen!

THEMA 2

LEVEL 7 159


1

Bekijk de foto’s van de etalages. Wat valt je op aan de etalages van verschillende filialen van C&A of andere grote ketens?

2

Surf naar diddit. Je luistert eerst het interview volledig. Daarna lees je de tekst en beantwoord je de vragen. Een artikelpresentatie maken in samenhang met merchandisingkanalen, het schappenplan en het winkelinterieur en -exterieur bestaat uit vier delen:

de voorbereiding en timing

VA

Deel 1:

N IN

deel 1: de voorbereiding en timing deel 2: de relatie tussen etalage en andere merchandisingkanalen deel 3: de realisatie van de artikelpresentaties deel 4: de relatie tussen etalage en instore presentaties en schappenplanning

   

Welke afdelingen werken mee aan de voorbereiding van de etalageplanning?

b

Wanneer starten de voorbereidingen voor een etalageplanning?

c

Kruis aan. De planning gebeurt per …

d

ie

fv er s

seizoen halfjaar jaar

©

a

Kruis aan. De etalagewissel in de filialen gebeurt per … seizoen halfjaar jaar

Hoe legt C&A dit vast?

oe

e

Wie komt met het idee van de themavoorstelling in de etalages en bepaalt de kleurcombinatie, de decoratie, de etalageopstelling …?

g

Wie bepaalt de artikelselectie voor die thema’s?

h

Wat zijn de voorwaarden van de artikelselectie?

Pr

f

160 THEMA 2

LEVEL 7


i

Wie koopt waar en wanneer de etalageopbouwmaterialen (podia, modellen...), hulpmiddelen (etalagepoppen, bustes, staanders...), decoraties, posters en sloganmateriaal aan?

j

Wie:

Waar:

Wanneer:

Deel 2:

N IN

Welke stappen onderneemt de medewerker zodat al deze materialen in het filiaal komen en de retailmedewerkers aan de uitvoering van de etalage kunnen beginnen?

de relatie tussen etalage en de media- en merchandisingkanalen

Als het thema, het artikel, het tijdstip van etalagerealisatie vast staat, volgt mediareclame. Deze is verbonden aan het thema, het artikel en het tijdstip. Welke visuele en audiovisuele merchandisingkanalen bespeelt C&A in combinatie met de etalages en de in-storepresentaties?

b

Hoe zorg je voor harmonie tussen de etalage en de media- en merchandisingkanalen?

Deel 3:

©

VA

a

de realisatie van de artikelpresentaties

De voorbereidingen zitten er op. Hoe ontvangt de medewerker in het filiaal de gegevens met betrekking tot de realisatie van de etalage?

b

Wie is verantwoordelijk voor de etalage in het filiaal?

c

Welke competenties of opleiding moet de medewerker bezitten?

oe

fv er s

ie

a

Voorziet C&A intern een voorbereiding of opleiding voor het maken van presentaties?

e

Welke interne richtlijnen moet de medewerker volgen?

Pr

d

Deel 4:

a

de relatie tussen etalage en instore presentaties en schappenplanning

Welke richtlijnen hanteer je bij de opstelling van de winkelruimte in functie van de etalage versus winkelschappenplan?

THEMA 2

LEVEL 7 161


Hoe realiseer je dat?

c

Opteren jullie voor een gedwongen of een vrije looprichting in de filialen en waarom?

d

Gebruikt C&A in de winkel ook stoppers (presentatietafels, podia) en eyecatchers, (grote foto’s, slogans, POS-materiaal, wandpresentaties, videowall ...)?

e

Om af te sluiten rest mij nog één vraag. Elke locatie van een filiaal is anders qua grootte, architectuur, ligging… Hoe brengen jullie hier uniformiteit en herkenbaarheid tot stand? Met andere woorden: Hoe realiseert C&A de relatie tussen winkelexterieur en winkelinterieur doorheen alle C&A filialen?

VA

N IN

b

Surf naar diddit voor een vragenlijst.

fv er s

f

ie

©

Mevrouw, hartelijk dank dat u even tijd vrijmaakte om ons meer inzicht te geven bij de organisatie van een etalagerealisatie in een filiaal en de samenhang tussen etalage, media en winkelplanning. Deze kennis is een meerwaarde als we in de toekomst solliciteren in de retailsector!

Explore 2— Kun je een etalagekalender opstellen?

De etalagekalender

Pr

oe

Een etalagekalender stel je op per seizoen, per halfjaar of per jaar. Je kunt op voorhand data bepalen, een thema bedenken, kleuren en materialen selecteren voor decoratie en opbouwmaterialen verzamelen en voorbereiden (schilderen, bekleden …), verkoopacties koppelen aan andere marketingkanalen en artikelverwantschappen samenstellen. Een etalagekalender helpt je vooruitdenken en werken. Het heeft een dubbele functie: etalageplanning en winkelorganisatie aan de ene kant en feedback aan de andere kant. Afhankelijk van het soort winkel waarin je in de toekomst zult gaan werken, zul je merken dat zeker grote filiaalbedrijven een etalagekalender als een must en nuttig planningsinstrument ervaren! Ook voor kleine winkels, bijvoorbeeld eenmanszaken, is het gebruik van een etalagekalender zeker een aanrader. In de prakrijk passen zij dit minder toe, omdat ze er geen kennis van hebben, het wat extra werk vraagt en sommige winkeliers er het nut niet van inzien. Jammer, want een planning maken helpt je om je tijd efficiënt te beheren, prioriteiten te stellen en je doelen te bereiken.

162 THEMA 2

LEVEL 7


Wat is het nut van een etalagekalender?

2

Plaats de vetgedrukte woorden uit de kennislijn onder de juiste afbeelding.

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

N IN

1

3

Bekijk de laatste drie foto’s op rij met artikelen. 

Wat is de branche?

THEMA 2

LEVEL 7 163


Wat is het genre?

Wat is het verwantschap?

De feedback van de etalagekalender

VA

N IN

Als je de etalagekalenders doorheen de jaren goed bewaart, kun je opzoeken wat je in het verleden al gerealiseerd hebt. Zo verval je niet in herhaling bij het bepalen van thema’s of het ontwerpen van decoraties en reclameslogans. Bovendien kun je nagaan welke etalages de verkoop het meest bevorderden. Als je dankzij een bijzonder aantrekkelijke presentatie meer klanten lokte, doe je er goed aan een gelijkaardige, maar niet dezelfde, aanpak het komende jaar te hernemen. Een voorbeeld: in een lederwarenwinkel steeg de verkoop van kleine lederwaren en passende modeaccessoires, doordat je ze had gepresenteerd samen met de bijpassende handtassen en schoenen. Doordat je een gestegen verkoop kan zien, is die artikelselectie voor herhaling vatbaar.

Good to know

fv er s

ie

©

Hoe vaak je een etalagekalender opstelt, hangt af van het artikel waarvoor de kalender moet dienen. Voor artikelen die sterk kleur- en/of modegebonden zijn, zoals kleding voor jongeren, modeaccessoires, faux-bijoux ... kun je het best een seizoenskalender opstellen. Voor meer klassiekere artikelen uit de modebranches zoals schoenen, dames- en herenkleding zul je eerder voor een halfjaarlijkse kalender kiezen. Voor artikelen die niet mode- of seizoensgebonden zijn zoals elektro, siervoorwerpen, kookgerei … kun je een jaarkalender opstellen. De planning van de thema’s zal op jaarbasis gebeuren. De invulling van verkoopacties, artikelkeuze, kleur, decoratie ... kan eventueel op een later tijdstip worden vastgelegd. Verander om de drie à vier weken je etalage. Zo blijf je de aandacht van de voorbijgangers trekken! In grote winkels en filialen zien we de laatste tijd dat de periode van etalagewissel verlengd is om economische redenen.

oe

De onderdelen van de etalagekalender: timing en planning

Pr

TIMING

Thema maand /week

164 THEMA 2

LEVEL 7

PLANNING

Etalagerealisatiedatum

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

Thema en kleur

Decoratie of reclamemateriaal, verkoopactie

Artikelselectie


Je kunt de kalender lezen van boven naar beneden en van links naar rechts. Onderdeel 1: Timing – Thema per maand / week: Je leest van boven naar beneden. Hier vermeld je op de kalender de vaste thema’s voor een jaar. Je zet ze op de kalender in welke maand, in welke week en op welke dag ze in dat jaar vallen. Onderdeel 2: Planning – Etalagerealisatiedatum: Hier vermeld je de dag waarop de etalage van het eerstvolgende thema gemaakt wordt.

N IN

Neem de kalender over in rekenblad. a

Welk thema zou jij plannen in week 49? Zoek eventueel op het internet de weeknummers op.

b c

Vul bij het onderdeel ‘Timing’ op je etalagekalender het volgende in: het thema en de dag. Vul bij het onderdeel ‘Planning’ de datum van je thema-etalage in op je kalender. Denk eraan dat een presentatie 3 à 4 weken blijft staan! Je moet dus terugrekenen. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

d

VA

3

©

Good to know

fv er s

Bekijk de afbeelding. Wanneer plan je de etalage die bij deze afbeelding hoort op je etalagekalender?

Pr

oe

4

ie

Een sinterklaasplanning is gangbaar voor kinderkleding, kinderschoenen, chocolaterie … Speelgoedwinkels beginnen al in oktober aan de sinterklaaspresentaties, omdat dit in de jaaromzet hun topverkoopperiode is!

a b c

Vul de maand, het weeknummer en het thema in onder ‘Timing’ op de kalender. Vul de realisatiedatum van je etalage in onder ‘Planning’ op je kalender. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 2

LEVEL 7 165


De onderdelen van de etalagekalender: thema en kleur TIMING

Etalagerealisatiedatum

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

Thema en kleur

Decoratie of reclamemateriaal, verkoopactie

Artikelselectie

N IN

Thema maand / week

PLANNING

VASTE THEMA’S

VA

Onderdeel 3: Omschrijving – thema en kleur: Hier vermeld je het onderwerp van je etalage. Je kiest dat naar aanleiding van seizoenen, nationale of regionale feesten, festiviteiten, actuele gebeurtenissen of branchegebonden activiteiten, zoals een belangrijke sportactiviteit voor een sportwinkel, de start van het schooljaar voor een kantoorboekhandel of de eerste haring voor een viswinkel. Het thema kan, maar moet niet altijd overeenkomen met een gelegenheid, het kan ook gewoon een sfeer of een begrip weergeven. Voor het bepalen van je artikelkeuze en kleurcombinatie voor een presentatie vertrek je vaak van het vooropgestelde thema.

Wat zijn de vaste thema’s doorheen het jaar? Gebruik eventueel het internet.

Kun je de thema’s gebruiken voor elke branche? Licht je antwoord toe met een voorbeeld.

oe

a

fv er s

5

ie

terugkomen op de jaarkalender.

©

Vaste thema’s zijn de algemeen geldende festiviteiten die ieder jaar

Het thema bepaalt ook de kleuren die we in de presentatie zullen gebruiken. Die kleurkeuze is soms niet bepalend voor de artikelen. Wel voor de decoratie en/of de bekleding van bijvoorbeeld de etalagevloer, podia, paneeltjes … Welke kleuren zou je voor een SintNicolaasthema in een etalage van kinderschoenen gebruiken?

Pr

b

c d

166 THEMA 2

Vul het thema en de kleur in op je kalender voor een etalage van kinderschoenen. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 7


Good to know Vaste thema-etalages kunnen niet lang na datum blijven staan. Zij worden daarom doorgaans in de week na de festiviteit afgebroken.

VARIABELE THEMA’S

en de doelgroep. Variabele thema’s zijn specifiek gericht op een

N IN

Een etalagekalender varieert naargelang de branche, het assortiment branche, een assortiment en een doelgroep. In de etalagekalender

zet je de benamingen van de variabele thema’s bij de ‘timing’ op de datum dat die presentatie gemaakt wordt. ‘Timing’ en ‘planning’

VA

hebben hier dezelfde datum.

voorbeeld met doelgroep: variabele thema’s kunnen plaatselijk

(dorp, straat) gebonden activiteiten of gebeurtenissen zijn, bv.

de voetbalploeg van jouw stad die de cup wint, een braderie, een wielercriterium, wegenwerken in de straat ...

©

voorbeeld met assortiment: de lancering van een nieuw artikel,

een boek, een elektrisch apparaat of een merk kunnen dankbare variabele thema’s zijn om uit te werken in de etalage.

voorbeeld met branche: De nieuwe modekleuren of een nieuwe

ie

kledingcollectie kan een prima aanleiding zijn voor een mooie

fv er s

etalage. Ook een biografie over iemand die in het nieuws is geweest, kan de etalage van een boekwinkel doen herschikken. andere voorbeelden: inspiraties uit musea (kunst/kunstenaars),

seizoenen, films die op een bepaald moment ‘hot’ zijn en theatervoorstellingen kunnen leiden tot originele ideeën.

Bekijk de presentatie.

oe

6

Is dit een vast of een variabel thema?

Pr

a

b

Welke timing zou je voor deze presentatie kiezen?

THEMA 2

LEVEL 7 167


Licht je antwoord toe.

d

Welke benaming zou jij toekennen aan deze presentatie op je kalender?

N IN

7

c

Vul de tabel aan. Koppel een thema aan de artikelen of omgekeerd. Kies uit:

VA

Halloween – juwelier, parfumerie, bloemen – kinderkleding, speelgoed, computergames – Moederdag – papier- en kantoorbenodigdheden, lederwaren, boekenwinkel – speelgoed, snoepgoed, voeding, bakproducten – vakantie

THEMA

ARTIKELEN

©

Valentijnsdag

fv er s

lentefeest, communie

ie

chocolatier, kookwinkel, handtassen en accessoires

zomer-, sport-, trekkerskleding, schoenen, buitenspeelgoed, zonproducten

oe

terug naar school

Pr

Suikerfeest

168 THEMA 2

LEVEL 7

toepasselijk in bijna alle winkelgenres


De onderdelen van de etalagekalender: Decoratie of reclamemateriaal, verkoopactie TIMING

Etalagerealisatiedatum

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

Thema en kleur

Decoratie of reclamemateriaal, verkoopactie

Artikelselectie

N IN

Thema maand / week

PLANNING

fv er s

ie

©

VA

Onderdeel 4: Omschrijving – decoratie of reclamemateriaal, verkoopactie: In dit onderdeel vullen we een beknopte omschrijving in van de decoratie, het bekledingsmateriaal (vloer, podia, paneel …), de reclameactie en/of slogan. Je kunt werken met een decoratie of eyecatcher in een etalage: een visuele voorstelling van een thema, gebeurtenis of een idee die de aandacht trekt, bv. spaghetti wanneer je een thema ‘Italië’ hebt of een grote octopus als je een thema ‘zee’ wilt uitdrukken.

© Shutterstock / Sergey Bezgodov

8

© Shutterstock / Sergey Bezgodov

Kerstmis is een drukke tijd. Je gaat al een keer nadenken over decoraties, bekledingsmateriaal en een reclameactie of slogan. Geef enkele voorbeeld van traditionele decoratie voor Kerstmis en passend bekledingsmateriaal. DECORATIE

BEKLEDING

Pr

oe

a

THEMA 2

LEVEL 7 169


Welk ondersteunend reclamemateriaal kun je deze periode inzetten?

c

Welke speciale verkoopactie kun je in de kijker zetten?

d

Welke slogan zou je aan de bovenstaande verkoopactie koppelen?

e

Vul op je kalender de decoratie, het reclamemateriaal en een verkoopactie in voor het thema Sint-Nicolaas in een kinderschoenenetalage. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA

©

ie

f

N IN

b

fv er s

De onderdelen van de etalagekalender: Artikelselectie TIMING

Etalagerealisatiedatum

oe

Thema maand / week

PLANNING

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

OMSCHRIJVING

Thema en kleur

Decoratie of reclamemateriaal, verkoopactie

Artikelselectie

Pr

Onderdeel 5: Omschrijving – artikelselectie: In deze kolom vermeld je welke artikelen van het kernassortiment je centraal in de etalage zet. De artikelen zijn in functie van het thema of de verkoopactie. Je kunt de artikelen van het kernassortiment, indien nodig, aanvullen met je randassortiment.

170 THEMA 2

LEVEL 7


9

Stel je hebt een job op zaterdag bij A.S.Adventure. Ze vragen of je ook een artikelpresentatie wilt maken. a

Welke artikelen zou je selecteren voor een kerstetalage bij A.S.Adventure? Kijk hiervoor op de site van A.S.Adventure. RANDASSORTIMENT

b c

VA

N IN

KERNASSORTIMENT

Kun je je kalender compleet maken voor de kinderschoenenetalage? Vul op je kalender de artikelselectie in. Denk aan het kern- en het randassortiment. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio

©

De relatie van de etalage met het schappenplan

fv er s

ie

Wat niet op de etalagekalender vermeld staat, maar voortvloeit uit deze planning is de relatie van de etalage met het schappenplan in de winkel. Stel dat je een herenkledingetalage moet maken met het thema ‘Let it snow!’ Dan wil de geïnteresseerde etalagekijker de gepresenteerde artikelen in de winkel makkelijk en snel terugvinden! Dat kan door een instore presentatie te realiseren met dezelfde uitstraling als de etalage. Dus je gebruikt hetzelfde thema, kleur, artikel, slogan en beeldmateriaal.

Pr

oe

Dat kan op twee manieren: 1 bij de inkom van de winkel als de betrokken afdeling, in dit geval de herenkleding, achteraan of op een andere etage gevestigd is 2 enkel in de betreffende afdeling als die vanaf de inkom dadelijk herkenbaar is door een eyecatcher De medewerker zet de gepresenteerde artikelen, zoals op de foto in family grouping, in een combinatieplaatsing rondom de instore presentatie. Dat geeft de klant een overzicht van het artikelaanbod en hierdoor bevorder je de AIDA-regel.

© Shutterstock / Alexa_Space

THEMA 2

LEVEL 7 171


Explore 3— Kun je een etalageplan samenstellen in functie van een

Een commerciële presentatie gaat verder dan de etalage alleen! Bekijk aandachtig de foto. De winkel vertelt al heel veel. a

Wat is de merknaam?

b

Welk soort winkel is het?

oe

1

fv er s

© Shutterstock / On the road again

ie

©

VA

N IN

commerciële presentatie?

Hoe is de ligging van de winkel?

Pr

c

172 THEMA 2

d

Wat is het artikelverwantschap?

e

Wat is de doelgroep?

LEVEL 7


Wat zijn de huisstijlkleuren van de onderneming:

g

Wat zijn de neutrale kleuren in deze setting?

h

Wat zie je in de etalage en/of instore presentatie?

i

Wat is de decoratie of eyecatcher in deze winkel?

j

Wat kun je zeggen over de organisatie van de winkelruimte en het schappenplan?

k

Zie je in de winkel een planning van de etalagekalender terug voor een periode of event in het jaar?

l

Welke merchandisingkanalen kunnen deze onderneming ondersteunen?

fv er s

m

ie

©

VA

N IN

f

Welke hulpmiddelen en/of opbouwmaterialen zijn er in de winkel gebruikt?

oe

Etalageplan

Pr

In de etalagekalender beantwoord je een aantal vragen om een commerciële presentatie (in de etalage of instore) te kunnen maken. De antwoorden op de vragen breng je samen in een etalageplan. Om functioneel te werken, bundel je alle antwoorden op je vragen in een presentatie of in een moodboard dat je dan kunt vertalen in een etalageplan. Alleen een duidelijk etalageplan waarborgt een vlot verloop en een geslaagd resultaat. Een etalageplan kun je per etalage opstellen of samen met de etalagekalender per seizoen, halfjaarlijks. Ook geeft een etalageplan een uitgebreidere feedback dan een etalagekalender van de voorbije realisaties.

THEMA 2

LEVEL 7 173


N IN

© Shutterstock / M.Pakats

VA

Hoe stel je een etalageplan op? Stel je moet een etalageplan maken met als thema voetbal. Wat zijn dan de eerste vragen die bij je opkomen? Denk terug aan vraag 1.

fv er s

ie

©

2

Het stappenplan van het etalageplan STAPPENPLAN

oe

Stap 1: Brainstormen. Noteer alle woorden die in je opkomen als je aan het onderwerp denkt, in dit geval voetbal. Hieruit kun je in de volgende stappen een keuze maken voor het bepalen van het thema, artikel en kleur. Zoek minstens 20 items zodat je een keuze hebt.

Pr

Stap 2: Bepaal de plaats van de opdracht. Maak je een instore- presentatie of een etalage? Som enkele eigenschappen, voor- en nadelen op van een instore locatie en van een etalage. Stap 3: Kies je materialen. Welke materialen ondersteunen een presentatie? Noteer enkele opbouwmaterialen, hulpmiddelen en bekledingsmaterialen die je voor je presentatie kunt gebruiken. Stap 4: Kies de artikelen. Presentaties bestaan vaak uit meer dan een artikelsoort. Textiel (voetbalkleding, handdoeken, zweetbandjes …) in combinatie met vormvaste artikelen (schoenen, voetbal, drankverpakking, energierepen …) en eventueel organische producten (banaan, appels …). Bij de selectie van artikelen ga je uit van de verwantschap tussen die artikelsoorten. Gebruik hier je brainstromnotities.

174 THEMA 2

LEVEL 7


Tip:

N IN

Stap 5: Kies de kleurcombinatie. Een geslaagde kleurkeuze bepaalt voor meer dan 50 % de aantrekkingskracht van een presentatie. Het efficiënt samenstellen van kleuren heet kleurharmonie. De kleurkeuze voor een presentatie beperkt zich niet enkel tot de artikelen, maar pas je toe doorheen de hele etalage: in de decoratie, de bekleding, het opbouwmateriaal … Wees je bewust van de koele en warme kleuren. Gebruik de kleurencirkel van Itten. Beperk het gebruik van kleuren in je etalage tot drie à maximaal vier kleuren. Wit, zwart en grijs of beige zijn neutrale kleuren en kun je aan iedere combinatie toevoegen.

fv er s

ie

©

VA

Stap 6: Bepaal de sfeer van je presentatie. Decoratie zorgt zowel in de etalage als instore voor sfeer. Het beeldt het thema uit dat je wilt voorstellen aan de kijker: jouw klant. Bovendien is het een eyecatcher. Zo wordt je klant aangetrokken tot de presentatie en zal de klant ze aandachtiger bekijken en hopelijk de winkel binnenkomen. Decoratie kan passen bij het karakter van het artikel of er net fel mee contrasteren.

Je hoeft decoratie niet zelf te maken of aan te schaffen: een mede-ondernemer inschakelen kan heel goed voor beiden werken bv. een kleurige kinderfiets in een etalage met zomerse kinderkleding. Ook met recyclage zoals tweedehandsartikelen en artikelen in een andere context plaatsen, out of the box, kun je mooie sfeer maken.

Pr

oe

Stap 7: Ontwerp bijpassende prijskaartjes en tekstkaarten. Prijssystemen zijn er in allerlei vormen, formaten, kleuren en kwaliteiten te koop. Het is origineler wanneer je de prijskaartjes zelf ontwerpt met de tekstverwerker. Gebruik niet te veel verschillende letter- en cijfertypes, dat is erg wanordelijk en moeilijk leesbaar! Een winkel- of merknaam op het prijskaartje zorgt altijd voor ondersteuning en afwerking.

Tip:

Houd bij de keuze van een lettertype rekening met het logo van de winkel (de huisstijl) of het merk waarbij het prijskaartje hoort:  Ronde lettertypes komen vrouwelijker over.  Hoekige lettertypes zijn stoerder en mannelijker.  Zwaardere lettertypes gebruikt men vaak voor discount of grotere artikelen zoals elektro, auto’s, fietsen …  Fijnere lettertypes passen beter bij meer exclusieve artikelen zoals kleding en parfum. De grootte van het prijskaartje moet in verhouding zijn tot het artikel. De prijsaanduiding voor juwelen is anders dan voor een set reiskoffers!

THEMA 2

LEVEL 7 175


Stap 8: Bouw je commerciële presentatie evenwichtig op. Een compositie is het evenwichtig ordenen van verschillende elementen in een ruimte. Dat kan 2D, tweedimensionaal tegen een muur of wandplaat of op een etalage- of podiumvloer. Een 3D, driedimensionale presentatie, creëer je in de ruimte van een etalage of instore locatie.

een beeldlijn die kan als lijn horizontaal, verticaal, diagonaal, in herhaling, zigzag, in S-vorm, golf of cirkelsegment zijn of een onderlinge combinatie;

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

N IN

Een compositie kun je opbouwen volgens:  een piramidevorm die bestaat uit een kern (k), hoogtelijn (k-a), breedtelijnen (k-b, k-c) en dieptelijn (k-d);

Je compositie is evenwichtig als ze links en rechts van een denkbeeldige middenlijn even zwaar is.

Stap 9: Stel je etalageplan op. Als je alle stappen hebt doorlopen, verzamel je de informatie in een document: je etalageplan.

176 THEMA 2

LEVEL 7


3

Surf naar diddit. Daar vind je een document met het stappenplan met bijbehorende vragen en opdrachten om een etalageplan te maken. a b

Volg het stappenplan. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Good to know

Kun je een buste op voet aankleden?

©

Re-explore 4—

VA

N IN

Om een aantrekkelijke commerciële presentatie in de etalage of in de winkel (instore) op te bouwen, zijn de volgende attitudes van cruciaal belang:  oog voor detail, netheid, werktempo, doorzetting, probleemoplossend denken en creativiteit  het respecteren van de veiligheidsvoorschriften  zuinig en respectvol omgaan met materiaal, gereedschappen en grondstoffen  richtlijnen opvolgen  open staan voor adviezen

Etalagepoppen en bustes

fv er s

ie

Een etalagepop (mannequin) aankleden dat kun je! Etalagepoppen geven door hun houding en volume vlug vorm en uitstraling aan de kledingstukken. Door de juiste technieken van versmallen toe te passen creeer je hiermee snel het gewenste resultaat.

oe

Een buste aankleden vraagt meer vaardigheid dan het aankleden van een etalagepop. Je werkt hier enkel de romp, meestal zonder hoofd, armen en benen, en een sokkel (de houten of metalen voet). Om een passende, verzorgde en elegante houding en uitstraling conform de huis- en kledingstijl te krijgen, zul je enkele speciefieke kledingtechnieken moeten toepassen.

Pr

Om het tijdsbeeld te volgen, hoef je niet steeds een stel nieuwe etalagepoppen aan te schaffen of ze te vervangen door bustes! Het voordeel van etalagepoppen is dat je ze terug naar de fabriek kan sturen voor een totale make-over. Dat is het herspuiten van de lichaamskleur, aanbrengen van eventueel nieuwe make-up en/of een nieuwe pruik. Zo pas je de poppen aan aan het modebeeld van het moment. Momenteel zijn pruiken minder in trek maar wie weet dat deze binnen onafzienbare tijd weer helemaal hip zijn! Zo kan een strak, glanzende zilveren pop een metamorfose ondergaan en onherkenbaar als realistisch beeld terug in de etalage verschijnen of omgekeerd. Je kunt bustes of etalagepoppen als een groep van twee of meerdere bij elkaar zetten. Zorg er dan voor dat:  de stijl, print en kleurcombinatie van de kleding voor de verschillende poppen een geheel vormen;

THEMA 2

LEVEL 7 177


je de poppen schikt in een beeldlijn of piramide; je nadenkt over de uitstraling. De poppen los van elkaar met weinig spanning en dezelfde kijkrichting geeft een coole, strakkere uitstraling aan de presentatie. De poppen in groep bij elkaar met overlapping en iedere pop een andere kijkrichting geeft het geheel meer spanning of drama.

VA

N IN

 

Good to know

ie

©

Het gebruik van etalagepoppen of -bustes verandert bijna niet doorheen de tijd. Er zullen periodes zijn dat er meer bustes in de etalages te zien zijn, maar enkele seizoenen later zijn het weer allemaal mannequins die de etalages sieren. Om afwisseling in je etalage te brengen en ze aantrekkelijk te houden voor de kijker, is het goed om ongeveer om de vijf jaar eens te veranderen van hulpmiddelen.

oe

fv er s

Je gaat een 3D-presentatie maken met een buste op voet. Je bekijkt eerst de videofragmenten via diddit en daarna werk je de opdracht volgens het stappenplan uit in de klas. Dit heb je nodig:  buste (m, v, x) op voet  etalage of paneel als grondvlak  dik karton, hout, zachtboard  bekledingsmateriaal, verf, papier, stof  behang of inpakpapier (lengte +/- 60 cm) voor de vormgeving van de mouw  etalagespelden n° 103, hamertje  trainingspak met lange broek, T-shirt  enkele sportartikelen naar keuze voor de grondpresentatie STAPPENPLAN

Pr

Stap 1: Bekijk aandachtig de videofragmenten. Stap 2: Bekleed of schilder een paneel overeenkomstig de kleuren van de artikelen of het thema. Stap 3: Kleed de buste aan met sportkleding, bijvoorbeeld een T-shirt, trainingsjas en -broek. Geef de mouw vorm door er een opgerold stuk papier in te steken en dit vast te spelden op de schouder en op de heup of zak. Stap 4: Plaats de buste in de ruimte op het bekleedde paneel. Stap 5: Maak een kleine grondcompositie met sporttoebehoren. Hierbij ga je uit van de voet van de buste als het kernpunt en de buste als hoogtelijn in deze compositie. Stap 6: Evalueer je werk met de evaluatiefiche. Die vind je op diddit.

178 THEMA 2

LEVEL 7


Stap 7: Fotografeer je werk. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Kun je een 2D- presentatie maken met sportkleding?

Je gaat een 2D-presentatie maken tegen het platte vlak. Je bekijkt eerst via diddit het videofragment. Daarna werk je de opdracht volgens het stappenplan uit in de klas. Verwerk die plat op een podium op een paneel of op de etalagevloer. Lees de tips en volg daarna het stappenplan.

fv er s

1

ie

©

VA

Re-explore 5—

Deze oefening kun je zowel in een etalage, op een podium als op een bekleed paneel ergens in een ruimte maken.  Gebruik nooit confectie- of kopspelden. Ze breken makkelijk af en hebben niet dezelfde draag- of spankracht als een etalagespeld.  Denk eraan dat artikelen die je in de winkel etaleert nog verkocht moeten worden. Zorg ervoor dat ze niet beschadigd worden.  Zorg voor een mooie, gladde afwerking van de plooi- en vouwtechnieken.

N IN

Tip:

Lees de tips van Explore 4 door.  Leg de artikelen strak gespannen in je compositie. Strijk daarvoor met je handen het artikel rimpelloos.  Vouw polo’s, T-shirts, hemden en dunne pullovers rond een stevig A4-blad. Dubbelgevouwen geeft dat een mooie, ronde gevouwen rug.

Pr

oe

Tip:

Dit heb je nodig:  een zachtboard paneel of dik stuk karton van ongeveer 100 cm / 80 cm, bekleed, geschilderd, beplakt in een kleur die combineert met je artikelassortiment  sportkleding uit het assortiment van voetbal, turnen, lopen of tennis, bijvoorbeeld een T-shirt of polo, short of rokje, kousen …  schoenen en enkele accessoires in functie van het gekozen kledingassortiment THEMA 2

LEVEL 7 179


STAPPENPLAN Stap 1: Bekijk aandachtig het videofragment. Stap 2: Vouw, plooi en/of versmal de kledingstukken. Bekijk eerst wat je ermee kunt doen en op welke manier je ze het best in de compositie kunt verwerken. Stap 3: Bedenk je compositie en denk aan de kern en de compositielijnen. Stap 4: Leg eerst het grootste kledingartikel. Leg daarover de versmalde of gevouwen stukken. Stap 5: Schik nu de schoenen en accessoires in functie van de compositie. Let op: het dikste artikel ligt het meest naar de kern toe. Stap 7: Stel je presentatie voor aan je leerkracht en medeleerlingen. Stap 8: Evalueer je werk met de evaluatiefiche. Die vind je op diddit.

N IN

Stap 6: Werk het geheel mooi glad af. Beperk speldgebruik.

Stap 9: Fotografeer je werk. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA

Explore 6— Hoe realiseer je een make-over voor je etalage en winkel?

©

Je gaat straks het videofragment op diddit bekijken over de make-over van Maison M te Gent.Veel facetten die je al geleerd hebt, komen hier aan bod. Aan jou om ze te ontdekken!

Je zult merken dat de elementen die de rode draad vormen doorheen de visie van een winkel, precies de bouwstenen zijn van visual merchandising. Welke bouwstenen helpen mee tot de opbouw van visual merchandising? Noteer.

Pr

oe

1

fv er s

ie

We vatten even samen. Mieke is al vijf jaar zaakvoerder van Maison M, een kledingboetiek in Gent. Samen met haar man John steekt zij heel veel energie, tijd en geld in hun zaak, dat zij benoemt als haar ‘kindje’! Ze voelt dat de verkoop stagneert, vermindert en wil tijdig ingrijpen om erger te voorkomen. Ook financieel wordt het moeilijk om de winkel op deze manier te blijven runnen. Samen doen ze een beroep op Kamal Kharmach. Kharmach is een Vlaamse stand-upcomedian en TV-presentator alsook docent bedrijfseconomie aan de Karel de Grote Hogeschool. Ze vragen hen te helpen en de winkel, zoals hij het zegt, ‘een nieuwe smoel’ te geven.

2

180 THEMA 2

Bekijk via diddit het videofragment en beantwoord de onderstaande vragen. a

Welke stijl beoogt Mieke voor haar winkel? Omschrijf deze stijl.

b

Welke winkelformule past zij toe?

LEVEL 7


c

In welke bouwstenen mist Hilde Francq (Francq Colors Trend Studio) de uitstraling die als een rode draad doorheen de winkel zouden moeten lopen?

N IN

Wat schort er aan de etalage Van Maison M? Wat is de oplossing?

Wat kan beter aan het artikel?

©

VA

Wat is de conclusie?

fv er s

ie

Wat is de oplossing?

Pr

oe

Wat met de schoenpresentatie?

Wat is er mis met het interieur? Wat is de oplossing?

Bevordert het schilderij de sfeer in de winkel?

THEMA 2

LEVEL 7 181


Wat is de oplossing?

ie

©

VA

Wat is de taak van het interieurarchitectenbureau in dit concept?

Wat is de oplossing?

N IN

Hoe helpt een marketingbureau naar het zoeken van een nieuwe identiteit?

Wat is de oplossing?

fv er s

Hoe bekendheid verwerven en meer klanten aantrekken?

Hoe helpt een digitaal expert mee aan naambekendheid?

oe

Forum

Pr

Een make-over van je winkel, je kindje, is niet niks! Bespreek de situatie van Mieke. Bespreek daarna de voor- en nadelen in twee groepen.  Kun jij je inleven in de emoties van Mieke? Hoe zou jij reageren?  Kun je jouw gevoel omschrijven bij deze make-over?  Welke ingreep bevalt jou het meest aan deze make-over en waarom?  Vind je de etalage fel verbeterd? Op welke punten?  Waarom is de opzet volgens jou wel/niet gelukt?

182 THEMA 2

LEVEL 7


Explore 7— Kun je een presentatie met vormvast artikelen maken? Omdat kleding het grootste deel van de retailmarkt opslorpt, is de presentatie hiervan in de voorgaande Levels en Explores uitgebreid aan bod gekomen. Het presenteren van dit artikel kennen we. Gelukkig zijn er niet alleen kledingwinkels waar we als retailmedewerker aan de slag kunnen maar ook winkels die vormvaste artikelen verkopen! En dat vraagt op vlak van presenteren toch een andere aanpak.

VA

N IN

1

a

Bekijk aandachtig de foto’s. Wat is hier het artikelverwantschap?

Welke artikelensoorten herken je?

Pr

oe

b

fv er s

ie

©

© Vincent Callot

c

Ken je nog andere vormvaste artikelen?

THEMA 2

LEVEL 7 183


Titel

©

VA

N IN

Bij de presentatie van vormvaste artikelen handhaven we dezelfde 2D en 3D afspraken zoals die tot hiertoe besproken zijn.

fv er s

ie

Uiteraard is het niet steeds mogelijk om alle vormvaste artikelen tweedimensionaal tegen het platte vlak te presenteren. Denk maar even aan porselein of aardewerk en glas of kristal. Het zal moeilijk zijn om een soepterrine tegen een paneel te verwerken. Wel kun je met die artikelen op een attractieve manier een mooie tafel dekken of als een groep samenstellen. Gebruik een leuke kleurcombinatie en zo bekom je een 3D-presentatie. Zoals de foto’s boven tonen lukt een 3D-presentatie in de ruimte met vormvaste artikelen dan weer gemakkelijker! Een combinatie van vaatwerk met voeding kan in een harmonieus thema, bijvoorbeeld Italië, en kleurcombinatie tot een mooie groep beeldlijnen of een piramidevorm verwerkt worden. Zie het voor je voor in een Italiaanse delicatessenwinkel.

oe

Bij de presentatie van schoenen zien we vaak een eenvoudige beeldlijnpresentatie van de volledige collectie zowel in de winkel als in de etalage.

Pr

Een compositie van sportieve schoenen in de etalage kan als 2D-presentatie tegen de wand of op de etalagevloer worden voorgesteld. Deze presentatie loopt gewoonlijk ook doorheen het totale winkelbeeld op schappen of presenteertafels en tegen de wand. Het moeilijke hieraan is het evenwichtig vullen van de oppervlakte zonder dat het een saaie boel wordt. Kleurcombinaties kunnen zorgen voor afwisseling in deze presentaties. Met deze manier van presenteren zullen klanten vlugger geneigd zijn de schoenen vast te nemen, te bekijken en te keuren. Voor de winkelmedewerker is het vervangen en ordelijk terugzetten van schoenen bij deze presentatie wel gemakkelijker dan bij een 3D-compositie.

184 THEMA 2

LEVEL 7


Welke presentatie is 2D en welke 3D? Kruis aan.

2D 3D

VA

2D 3D

N IN

2

Good to know

fv er s

ie

©

3D-schoencomposities in combinatie met tassen, kleine lederwaren en accessoires zie je vaker verschijnen bij meer exclusieve merken. Hier maakt men gebruik van multifunctioneel of specifiek opbouwmateriaal om de schoenen met hoogteverschil in de groep te kunnen presenteren. Ook in de winkel zal men dit beeld doortrekken.

Pr

oe

Lederwaren lenen zich ook om tegen het platte vlak te presenteren. Zo kun je een handtas aan een schuine speld n° 115 (foto A ) tegen een paneel ophangen. Bind een sjaaltje aan de draagriem, speld er een passende schoen bij en je hebt een mooi 2D-groepje (foto B) om in de winkel of etalage tegen de wand te presenteren.

A

B

THEMA 2

LEVEL 7 185


N IN

Bij de presentatie van veterschoenen rijg je de veters steeds tot het laatste gaatje dicht zonder te strikken. Te veel strikken in een presentatie geeft een rommelig uitzicht. Presenteer waar kan de buitenkant van de schoen naar de kijker toe. Die toont meer de eigenheid van het model.

Schoenen presenteren tegen het platte vlak

VA

Onderstaande technieken helpen je om kinderschoenen, pantoffels, sneakers, espadrilles, mocassins ... op een eenvoudige manier 2D tegen het platte vlak van bijvoorbeeld een zachtboardpaneel te presenteren.

Om een schoen in bovenaanzicht met neuspunt naar boven tegen het zachtboard paneel te verwerken, steek je twee kruisspelden (n° 103) in het paneel, steek een speld (n° 115) schuin in het midden van de voetzool en haak de zoolspeld achter de kruisspelden.

Wil je het bovenaanzicht met neuspunt naar beneden presenteren? Steek een speld (n° 115) onder de hak van de schoen en haak die achter de twee kruisspelden (n° 103).

Pr

oe

fv er s

ie

©

186 THEMA 2

LEVEL 7


Om een schoen in zijaanzicht horizontaal tegen het paneel te spelden, steek je twee grote draagspelden (n° 115) in het paneel; een onderaan de neuskant, een onderaan de hak. Zet de schoen erop en klem de schoen vast met een schuine speld (n° 103) aan de bovenkant van de schoen.

Wil je een schoen in vooraanzicht (met de neus naar voor) presenteren? Dat doe je door middel van twee draagspelden (n° 115) onder de hak in het paneel te steken en een klemspeld (n° 103) aan de bovenkant van de hiel te steken.

Je gaat nu zelf de 2D-technieken oefenen. Je begint met enkele turnpantoffels of sportschoenen tegen een zachtboardpaneel of tegen het prikbord in de klas. Gebruik steeds propere artikelen! Borstel de schoenen of pantoffels eerst even op.

fv er s

3

ie

©

VA

N IN

Tip:

Vul de neus van de pantoffels met soepel plastic of papier zodat een mooie vorm ontstaat. Houd de passende etalagespelden (n° 103 en n° 115) bij de hand en probeer elke techniek uit. Fotografeer de technieken. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Pr

oe

a b c

Leg een gekleurd inlegzooltje in de pantoffels. Dat oogt mooier. Hoe je dat doet? Zet de pantoffel op een gekleurd tekenblad, trek met potlood een lijn rond de pantoffel, knip de vorm iets kleiner dan de omtrek en zo krijg je een fleurige, propere binnenzool!

THEMA 2

LEVEL 7 187


N IN

Schoenen presenteren in de ruimte

VA

Naast het multifunctioneel opbouwmateriaal dat ook voor schoenen kan dienen, bestaan er specifieke schoenstaanders van plastic of ijzer om een 3D-presentatie op te bouwen.

Niet enkel staanders maar ook grote etalagespelden (n° 107 of n° 115) kun je gebruiken om schoenen in een 3D-compositie te ondersteunen en op hoogte te brengen.

A

fv er s

ie

©

B

Om je schoen in een schuine stand te zetten (foto A), steek je twee spelden onder de hak. Bij een zachte ondergrond (zachtboardpaneel) steek je de spelden in het paneel, bij een harde ondergrond steek je de spelden in de schoenzool. Voor een horizontale verheffing (foto B): twee spelden onder de hak en een vooraan onder de zool.

Pr

oe

A

188 THEMA 2

LEVEL 7

B


Voor een verticale stand heb je twee mogelijkheden: je steekt drie verticale klemspelden in de vloer (foto A). Je steekt er twee op hielbreedte en een als steun achter de hak. De schoen schuif je daartussen. De spelden steek je in de ondergrond.

Optie 2:

je steekt twee spelden schuin in de hak (foto B).

Je gaat nu zelf de 3D-technieken oefenen. a b c

Of je nu een presentatie moet maken van schilder-, behang- en interieuraccessoires, van kookpotten en huishoudelijk gerei, van Italiaanse voeding en porseleinen borden, wijnen en passende glazen of van parfumerieën en fantasiejuweeltjes … Welk vormvast artikel je ook presenteert, de benodigdheden (opbouw-, displaymaterialen, bekleding, decoraties, prijssysteem ...) en de compositiemogelijkheden (2D en 3D) heb je voor iedere presentatie nodig om tot een geslaagde presentatie te komen. Het eindresultaat zal verschillen naargelang het gekozen artikel.

oe

fv er s

ie

©

VA

5

Neem pantoffels en gebruik spelden op een zachtboardpaneel met een kleurvlak als ondergrond. Probeer elke techniek uit. Fotografeer de technieken. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

N IN

4

Optie 1:

© Vincent Callot

© Vincent Callot

Pr

© Vincent Callot

© Vincent Callot

THEMA 2

LEVEL 7 189


a

Stel, je hebt een presentatie gemaakt van een parfum. Je bent met de afgebeelde materialen aan de slag gegaan. Kun je aan de hand van de foto’s uitmaken of het om een tweedimensionale of een driedimensionale opdracht gaat? 2D 3D Is het een etalage of instore presentatie?

c

Wat is in deze context het hoofdartikel?

d

Wat zijn de randartikelen?

e

Onder welk artikelverwantschap is de artikelselectie samengesteld?

f

Waaruit bestaat het displaymateriaal?

g

Wat is het thema?

h

Welke attributen vertalen het thema?

i

Welke opbouwmaterialen komen aan bod?

j

Is een halskettingtorso een hulpmiddel of opbouwmateriaal?

oe

fv er s

ie

©

VA

N IN

b

Waarop is de kleurkeuze bepaald?

Pr

k

190 THEMA 2

l

In welke periode zou je deze presentatie plaatsen op de etalagekalender?

m

Aan welke doelgroep link je deze presentatie?

LEVEL 7


Hoe start je met de opbouw van een opdracht om een presentatie van bijvoorbeeld een parfum te maken?

© Vincent Callot

© Vincent Callot

oe

fv er s

ie

©

© Vincent Callot

VA

N IN

6

© Vincent Callot

Zet de foto’s in de juiste volgorde. Nummer de foto’s van 1 tot en met 5. Omschrijf per stap je werkzaamheden:

Pr

a b

© Vincent Callot

1 2 3 4 5

THEMA 2

LEVEL 7 191


Explore 8— Ken je de gereedschappen om presentaties te verwerken? Bij iedere stiel, ambacht, vak of beroep horen gereedschappen. Zo ook bij het maken van etalages, instore presentaties en losse instore opdrachten zoals het ophangen van POSmaterialen, foto’s, panelen, decoraties … Welk gereedschap kun je gebruiken voor zulke opdrachten? Bekijk aandachtig het videofragment en noteer ze.

b

Lees de omschrijvingen van de gereedschappen. Schrijf het nummer van de afbeelding uit de collage bij de juiste tekst. Surf naar diddit. Zoek via de links voor elk stuk gereedschap de benaming en de prijs op.

c

22

ie

11

4 4

fv er s

55

8 8

Pr

oe

7 7

10 10

192 THEMA 2

©

VA

N IN

a

LEVEL 7

3 3

6 6

9 9


A

B

afbeelding nr.:

info:

prijs per stuk:

Ze houden de etalage- of podiumvloer netjes.

prijs per stuk:

E

prijs per stuk:

afbeelding nr.:

info:

prijs per stuk:

F

ie

VA

info:

info:

©

Hiermee hang je voorwerpen en artikelen ruimtelijk op. Het bestaat in verschillende diktes. Hoe dikker, hoe zwaarder de elementen die het kan dragen.

Dit voorwerp voorkomt dat je spelden in je mond of op je kleding steekt. afbeelding nr.:

afbeelding nr.:

D

C

N IN

Dit voorwerp is klein, licht en stevig. Onmisbaar om spelden in harde materialen te bevestigen en met zijn magneetkop handig als je een doos spelden omstoot!

fv er s

Dit heb je nodig als je etalagestoffen, papier of karton het juiste formaat wilt geven.

Dit stuk gereedschap bestaat in verschillende lengtes en in twee kleuren. Het roest niet. Het is plooibaar, maar niet breekbaar. Je bevestigt er voorwerpen mee. Deze zijn niet geschikt voor confectietoepassingen.

afbeelding nr.:

afbeelding nr.:

info:

info:

prijs per stuk:

prijs per stuk:

oe

G

Pr

Dit instrument gebruik je om bekledingsstoffen te hechten aan panelen of als vervanging van een etalagespeld in houten plafonds. 

afbeelding nr.:

info:

H Dit gebruik je om je nylon- of ijzerdraad te knippen. 

afbeelding nr.:

info:

prijs per stuk:

prijs per stuk:

THEMA 2

LEVEL 7 193


I

J

Dit gereedschap gebruiken we om haakjes te maken van plafondspelden en om spelden uit vloer en plafond te verwijderen.

Dit is een van de systemen die je kunt gebruiken als je geen spelden in het plafond kunt bevestigen.

afbeelding nr.:

afbeelding nr.:

info:

info:

prijs per stuk:

prijs per stuk:

Bekijk nog eens de informatie van de nylondraad. Vul de tabel aan. DRAAGKRACHT 3,1 kg 0,30 mm 0,35 mm

VERPAKKING

PRIJS PER STUK

VA

DIKTE

een spoel van 200 m en 1 000 m

een spoel van 200 m en 1 000 m 5,7 kg

©

d

N IN

een spoel van 200 m en 500 m

ie

0,50 mm

e

fv er s

0,60 mm

Bekijk nog eens de informatie van de etalagespelden. Vul de tabel aan. NUMMER

LENGTE

n° 103

oe

30 mm

GEBRUIK JE VOOR

VERPAKKING

fijn textiel, babykleding, papier

500 gr./doos

fantasiejuwelen zwaarder textiel, jassen

Pr

n° 107

194 THEMA 2

LEVEL 7

reclamepanelen in board, hout, decoraties, tapijten, steun van boeken, schoenen, wenskaarten, horloges …

PRIJS PER STUK


Good to know Naast de geijkte gereedschappen komen uiteraard een stofdoek, handveger of handstofzuiger, rolmeter, vouwmeter, snijmes en metalen lat ook van pas! Het zijn geen specifieke gereedschappen maar handig om steeds bij de hand te hebben.

Ga met zorg met je gereedschap om. Bewaar je gereedschap in een stevige gereedschapskist. Dat is naast een goede bescherming ook erg handig om al je gereedschappen samen te houden.

VA

Maak gebruik van een checklist om je gereedschappen op bepaalde tijden te controleren op aanwezigheid en veiligheid.

N IN

Zoals je zelf kunt constateren, zijn de etalagegereedschappen niet goedkoop. Wees zuinig in het gebruik van spelden en nylondraad. Hergebruik wat kan!

©

Checklist voor een ordelijke gereedschapskist op je werkplek.

Pr

oe

fv er s

ie

De gereedschapskist is netjes, stevig, heeft een goede sluiting en kan als opstapje dienen. De kop van de hamer is stevig aan de steel bevestigd. De nylondraad is strak rond de rol of de spoel gespannen. De bescherming past over de nylondraadrol en er komt enkel een klein stukje (5 cm) draad vrij. De spelden zijn op lengte/dikte gesorteerd in verschillende doosjes. De schaar is scherp en vrij van lijm- of verfvlekken. De etaleertang is scherp en vrij van vlekken. De punt van de punttang is gaaf. Het scharnier van de schaar en de tangen sluiten goed. Het snijmes met vervangmesjes (in aparte verpakking) is aanwezig. Er is een ijzeren meetlat met leesbare cijfers aanwezig. Er is een handveger of handstofzuiger en stofdoek aanwezig. Het speldenkussen sluit goed om de arm. Het nietpistool (tacker) heeft een beveiliging en die staat aan. De reservenietjes zijn aanwezig. De etalagesloffen zijn op maat en hebben propere zolen

THEMA 2

LEVEL 7 195


Explore 9— Hoe gebruik je gereedschappen op een veilige en ergonomische manier?

Veilig en ergonomisch werken

N IN

% € €

VA

©

bla

la

bla b

ie

bla

C

1

fv er s

Werk met goed gereedschap! Werk ordelijk. Dat bevordert je werktempo. Ongelukjes zijn meestal het gevolg van nalatigheid en slordigheid. Veilig en ergonomisch werken is een must om jezelf en anderen te beschermen en om nare gevolgen te vermijden. Hieronder vind je nog enkele belangrijke tips om ongelukken te voorkomen. Plaats de woorden in de onderstaande tekst. Kies uit:

Pr

oe

afkoelen broekzakken drink eet etalageglasraam etalagepop hulpmiddelen

a

gereedschapskist gsm kniptang knoop kop ladders nylondraad

Verwijder met de

opbouwmaterialen poten snijwonden sorteer spelden speldenkussen

strakke strek- en bukhouding tang veiligheidsvoorschriften verlichting verlichtingsarmaturen

alle spelden uit wand en plafond

voordat je aan een nieuwe presentatie begint. b

Trek nooit aan een verwijderen.

196 THEMA 2

LEVEL 7

om een speld uit het plafond te


c

Laat geen

d

Steek nooit spelden in je mond, maar gebruik een

e

Knip nylondraad door met de

f

Nylondraad is zeer scherp en geeft

rondslingeren op de werkvloer. . en nooit met je tanden. als je er stevig aan

trekt. g

Scherpe voorwerpen zoals een schaar, snijmes, schroevendraaier … steek je nooit in je broekzak. Leg scherpe voorwerpen ook nooit onachtzaam boven ooghoogte

N IN

. h

Zorg dat de

i

Voorkom dat gereedschappen rondslingeren in de etalage. Gebruik een

van de hamer stevig op de steel zit.

. j

Gebruik degelijke ladders en opstapjes. Zet de

k

VA

voldoende open en vergrendel ze.

Schakel tijdens het etaleren indien mogelijk de verlichting uit. Zeker als er neonverlichting aanwezig is.

maak je alleen proper met een droog

doek. l

©

geen nylondraden rond lampen of armaturen.

m

Laat lampen

n

Bij het gebruik van scheikundige producten, spuitbussen, lijmen, verven ... lees je steeds

o q

.

je afval volgens de milieuvoorschriften.

Leun niet tegen het

fv er s

p

ie

aandachtig de

voordat je ze vervangt.

Draag

. kleding, het best een lange broek, een

heuplange trui en platte, soepele schoenen.

r s

Gebruik je

niet tijdens je werkzaamheden. en

niet in de

oe

winkel of in de etalage. Dat doe je tijdens de pauzes!

t

Werk ordelijk. Plaats eerst de opbouwmaterialen en

in

de etalage en breng daarna de artikelen per groep in de etalage. Let op de juiste

Pr

u

. Om iets

op te tillen buig je door je benen, niet je rug! Ook je forceren boven strekwijdte is belastend. Maak gebruik van een opstapje of een ladder. Dat voorkomt nek- en rugklachten.

v

Om een

op een veilige

en ergonomische manier te verplaatsen steek je de rechterhand tussen de benen van de pop en de linkervoet onder de basisplaat of omgekeerd (zie afbeelding). Zo is het gemakkelijker om met de etalagepop te wandelen.

© Vincent Callot

THEMA 2

LEVEL 7 197


Explore 10—

Hoe combineer je ophangsystemen met verschillende soorten plafonds?

Ophangsystemen

Er bestaan veel verschillende soorten plafonds. Herken jij ze allemaal? Noteer de letter van de omschrijving van de plafondconstructie bij de afbeelding. A B C

Pr

oe

fv er s

ie

©

D E

hout: doorgaans onder de vorm van latten pleisterwerk of gyproc: pleisterwerk is gips tegen betonnen of stenen muren en plafonds. gyproc zijn brandwerende gipsplaten verwerkt tegen een frame. boardtegels: zacht vezelmateriaal verwerkt in een ijzeren frame. Wanneer je spelden gebruikt, moet je oppassen voor het afbrokkelen van het boardmateriaal. roosters: doorgaans in gegalvaniseerd metaal plafondlatten in metaal of pvc (hard kunststof) bevestigd tegen een ijzeren frame

VA

1

N IN

Als retailmedewerker zul je ophangsystemen vaak moeten gebruiken in de winkel en in de etalage om het POS-materiaal, het reclamepaneel, de decoraties ... op te hangen. Hier bepaalt het plafond en het gewicht van het op te hangen item met welk systeem of welke techniek je zult werken.

198 THEMA 2

LEVEL 7


Wanneer je een plafond treft waarin je geen spelden kunt bevestigen, kun je ophangsystemen gebruiken. Ieder plafondtype vraagt om een passend ophangsysteem. Lees de onderstaande vragen en vul de tabel aan. Link het ophangsysteem aan het juiste plafondtype. Noteer de letter in de tabel: A B C D E b

hout pleisterwerk of gyproc boardtegels roosters plafondlatten in metaal of pvc

N IN

a

Surf naar diddit. Zoek via de link de benaming en de prijs op van het ophangsysteem. Vul de tabel aan.

Let op:

Sommige systemen kun je bij meerdere plafondsoorten gebruiken! PLAFOND-SOORT

BENAMING

PRIJS PER STUK

Pr

oe

fv er s

ie

©

OPHANGSYSTEEM

VA

2

THEMA 2

LEVEL 7 199


PLAFOND-SOORT

BENAMING

PRIJS PER STUK

oe

fv er s

ie

©

VA

N IN

OPHANGSYSTEEM

Pr

Good to know

Er zijn veel mogelijkheden met verschillende plafondsoorten. Hieronder vind je nog enkele weetjes voordat je begint:  Kleefknoppen kunnen bij het verwijderen schade aan het plafond aanbrengen! Je laat die het best steeds hangen.  De zuigknop is alleen geschikt voor lichte artikelen en te gebruiken op extra gladde ondergronden, niet geschikt op ruw zachtboard.  De dubbelhaak kan men aan ophangsystemen gebruiken in plaats van nylondraad.  In gips-, rooster-, metaal- of pvc-plafonds kun je geen etalagespelden gebruiken.  Nylondraad kun je rechtstreeks bevestigen aan ophangsystemen of aan roosterplafonds, maar knoop nylondraad niet aan lampen of armaturen.

200 THEMA 2

LEVEL 7


Ophang speldtechnieken Minder opvallend dan het gebruik van ophangsystemen is het gebruik van etalagespelden op een houten of een zachtboardplafond. Er zijn twee speldtechnieken die je kunt toepassen: het haakje en de kruisspelden. Indien het plafond hoger is dan je lichaamslengte, zorg er dan voor dat je stevig en stabiel op een opstapje staat en niet met je neus tegen het plafond. Bekijk de video over spelden via diddit. Beantwoord de onderstaande vragen. De speldtechniek met het haakje is enkel geschikt voor plafonds uit hardhout. Hoe klop je het best de speld in het plafond?

b

Als de speld minstens 1/3 van de lengte in het plafond zit, vorm je het haakje. Hoe doe je dat?

c

Wat bepaalt het gewicht van het artikel?

N IN

a

ie

fv er s

d

©

VA

3

De kruisspelden zijn geschikt voor een zachtboardplafond. Hoe bevestig je kruisspelden in het plafond?

2

Pr

oe

552542_02_LWS_M&C_VM5.indb 552542_02_LWS_M&C_VM5.indb 157 157

e

Wat geeft meer draagkracht aan de spelden?

f

Wat bepaalt de spelddikte?

552542_02_LWS_M&C_VM5.indb 552542_02_LWS_M&C_VM5.indb 157 157

2

THEMA 2

LEVEL 7 201


n in je mond. Gebruik je speldenkussen.

aangepast is aan het gewicht van het artikel. ds door met de etaleertang, nooit met je tanden.

jmes schappen nooit in je broekzak. ders boven ooghoogte.

Nylondraad In je etalage of instore presentatie heeft het gebruik van nylondraad niet de voorkeur. Niet iedereen

trapjes is de techniek machtig, waardoor het tijd kost en andere oplossingen vaker de voorkeur krijgen. staan en volledigToch opengeklapt zijn. minder opvallend dan andere materialen zoals haken, ijzerdraad, touw of zelfs is nylondraad

N IN

visdraad. Je zult in de praktijk merken dat de techniek met nylondraad voor bruikbare oplossingen zorgt. En nylondraad zorgt voor een zeer nette professionele afwerking. In etalages gemaakt door vakmensen zul je wel de ophanging met nylondraad herkennen. Maar hoe bevestig je een nylondraad ig je een artikel met rondnylondraad? een speld? Er zijn verschillende knooptechnieken gangbaar (dubbelknoop, paalsteek …), maar hier ga je een lusje maken. Het voordeel is dat het eenvoudiger is om een element (artikel, storepresentatie niet te veel gebruik van nylondraad; reclamepaneel, decoratie …) vlot van andere de lus te halen of eraan te hangen. Je kunt ook makkelijk een e voorkeur. Toch zul je in de praktijk merken dat onderstaande ander element aan dezelfde lus bevestigen.

uikbare oplossingen zorgen.

Bekijk het videofragment via diddit.

fv er s

ie

©

eriaal.

VA

4

optechnieken gangbaar (dubbelknoop, platte vissersknoop usje. Zo is het eenvoudiger om een element (artikel, a Bekijk de afbeelding en lees de tips. e …) vlot van de lus te halen. Je kunt daarna ook makkelijk een lfde lus bevestigen.

Maak je vingers wat vochtig voordat je begint.  In het videofragment op diddit zie je dat de lus vrij groot gemaakt is. Dat is enkel als voorbeeld bedoeld. In de praktijk maak je een 20/01/17 12:29kleine lus. Dat is minder opvallend en oogt ordelijker.  Knip nylondraad nooit van de rol voor je de juiste lengte van de gewenste ophanging kent.  Laat de draad ook steeds strak op de rol zitten met het beschermomhulsel erover, dat voorkomt veel narigheid.  Hang de nylondraadrol tijdens het werken om je pols. Zo heb je de draad steeds binnen je bereik.

oe

Tip:

Kleef hieronder de vier beste nylondraadlussen die je gemaakt hebt.

Pr

b

1

202 THEMA 2

LEVEL 7

2

3

4


5

Nu je de verschillende plafondsoorten, ophangsystemen en speldtechnieken kent, ga je kijken naar ophangtechnieken. Hoe hang je POS-materiaal haaks aan het plafond?

VA

N IN

ten met speld estigen. et niet

©

die erg strak tussen het plafond lementen richting en vorm te geven nt steken of waar er geen

a

Bekijk de tekening. Lees de handelingen.

Pr

oe

je om stijve, rd (modefoto), viging te hangen.

fv er s

ie

Stel je moet een pancarte (plakkaat) ophangen aan het houten plafond bij Standaard Boekhandel. Uiteraard zorg je ervoor dat het mooi recht (haaks) in de ruimte hangt. De gemakkelijkste manier is om aan het ophangsysteem aan het plafond twee dubbelhaken te bevestigen en deze aan beide kanten in de geperforeerde gaatjes van de bovenhoeken van de pancarte te haken. Makkelijk is dit wel maar al dat ijzerwerk geeft nu niet dadelijk een verzorgd uiterlijk. Dan kun je de dubbelhaken vervangen door nylondraad en gebruiken we de doorlopende hangdraadtechniek. Dat is minder opvallend. Doordat de draad vrij ligt over het ophangsysteem, kun je de pancarte makkelijk haaks trekken.

THEMA 2

LEVEL 7 203


b

Nummer de handelingen in de juiste volgorde. Handelingen van de hangdraadtechniek: Meet de gewenste draadlengte. Dit is de hoogte vanaf het plafond waarop de pancarte moet hangen. Of je maakt een lus op deze lengte en knip de draad af.

N IN

Knoop de draad vast door één van de gaatjes van de pancarte. Indien er in het op te hangen voorwerp geen gaatje kan gemaakt kan of mag gemaakt worden (poster, lap stof, e.a.) maken we een lus die we om een schuin in de hoek gestoken speld bevestigen. (zie tekening) Knoop de draad door het andere gaatje of hecht de lus aan de speld.

c

VA

Leidt de draad verder over of door het ophangsysteem aan het plafond met spelden, haken, magneethaak … Plaats de cijfers van de handelingen vervolgens op de tekening.

Good to know

Hoe kun je een paneel bespannen met stof?

fv er s

Explore 11—

ie

©

Deze techniek kan ook in de omgekeerde richting worden gebruikt, namelijk de lussen aan de haakjes en de draad door de gaatjes van de pancarte rijgen.

Action 4 | Kun je een paneel bespannen?

Bekledingsmaterialen en panelen

Gebruik een nietpistool of spelden n° 103.

Pr

oe

In etalagepresentaties en instore presentaties gebruik de In etalagepresentaties en in-storepresentaties worden op je deop vloer vloer of tegen de wand vaak bekleedde panelen. Die kun je als of tegen de wand vaak beklede panelen gebruikt. Die kunnen los los uitneembaar paneel of als vast paneelzijn. verwerken. Ook kleinere uitneembaar of als vast paneel verwerkt paneeltjes zie je vaak als opbouwmateriaal of als kleurcontrast, Voor de panelen wordt meestal zachtboard gebruikt. bv. voor juwelen, schoenen, … folie en papier, De bekledingsmaterialen, zoals tafelsierkunst vilt, katoen, jute, vind je in gespecialiseerde etalagewinkels. panelen zul‘stof je meestal zachtboard gebruiken. De Surf Voor naardeze www.gouwy.be & folies’ of naar www.beekwilder.nl bekledingsmaterialen, zoals vilt, katoen, jute, folie en papier, vind ‘decoreren/stoffen en folies’ en bekijk het aanbod. gespecialiseerde etalagewinkels. geen knutselvilt, dat Maakjeininonderstaande tabel een selectie Gebruik van vijf verschillende bekledingsmaterialen. is te dik om mooi te bespannen. Voor elk artikel zijn er per seizoen en per thema wel aangepaste designs en kleuren te vinden.

Benaming

204 THEMA 2

LEVEL 7

Grondstof

Lengte/breedte

1 Bekijk het onlinelesmateriaal over het bekleden van een los paneel.

Prijs per meter


orm uit een dun stuk rf op de ondergrond vervangen door klasseermapje. 1 Surf via diddit naar de websites. Bekijk het aanbod aan bekledingsmaterialen. Maak in de onderstaande tabel een selectie van vijf materialen.

mapje

BENAMING

GRONDSTOF

LENGTE X BREEDTE

PRIJS PER METER

N IN

wast

2

pier op je tekening. Overtrek de tekening met een fineliner of a

VA

Bekijk via diddit het videofragment over het bekleden van een los paneel. Je kunt met zowel het nietpistool als van spelden een paneel afwerken. Het is evident dat je met een van de technieken het en sjabloonmotief van. Voorzie het bruggetjes: kleine ganse paneel afwerkt! De spelden zet je in tegenspankracht, d.w.z. de kop van de speld steek je in sneden delen. Zo voorkom je dat je tekening eruit valt. tegenrichting van de rekbaarheid van de stof in het paneel. Noteer de verschillende werkfases van het bekleden van een paneel in de juiste volgorde.

©

breekmesje. Bij het snijden van rondingen draai je de

ersplakband op je tekenblad. en smeer uit.

ie

t de kwast.

proefblad.

fv er s

n in de uitsparingen. Naargelang het motief kun je één of .

5_Focus10_Starter4_sjabloneren. b

ar een

oe

e stoffen?

Bekijk via diddit verschillende bespanningstechnieken met vilt en rekbaar materiaal voor ramen, kaders, ronde platen, podia en halve bollen.

Pr

offen tonen. Voor elk wel stoffen te vinden.

n voor decoraties

n … bekleedt, leer smateriaal vind je evilt en niet-rekbare

en te dik.

20/01/17 12:28

THEMA 2

LEVEL 7 205


Wanneer je een paneel, kader, ronde plaat of halve bol bekleed met vilt, kun je behalve nietjes of spelden ook ander bevestigingsmateriaal gebruiken. Welke?

d

Hoe kun je de hoeken van een paneel bekleed met vilt afwerken?

e

Waar let je op bij het gebruik van het nietpistool?

f

De techniek van het bespannen van een halve bol kun je ook toepassen op een andere elementen. Welke? Noem er een.

g

Ken je de twee bespanningsmethodes bij het bekleden van een podium?

fv er s

TO THE POINT

ie

©

VA

N IN

c

oe

De etalagekalender is een planningstool per seizoen, per halfjaar of per jaar. Het heeft een dubbele functie met de etalageplanning en winkelorganisatie aan de ene kant en feedback aan de andere kant. In de etalageplanning vermeld je:  de timing,  de realisatiedatum,  het thema en de kleur,  de decoratie, het reclamemateriaal, de verkoopactie  en de artikelselectie.

Pr

Een etalagekalender is branchegebonden. Voor sterk trendgevoelige branches handhaaf je de seizoen of halfjaarlijkse kalender met een jaarplanning van thema’s. Je plant eerst de vaste thema’s. Die vul je aan met de variabele thema’s. Je plant op datum: de datum van uitvoering ligt altijd drie à vier weken voordat het thema aan bod komt. Een etalageplan is een belangrijk instrument in de voorbereidende fase om op een efficiënte manier een etalage op te bouwen. Een etalageplan geeft uitgebreider feedback dan een etalagekalender. Je volgt het stappenplan:  Brainstorm over je thema.  Bepaal de plaats van de opdracht, de locatie, in de etalage of instore.  Kies je materialen, opbouwmaterialen en hulpmiddelen.

206 THEMA 2

LEVEL 7


    

Kies de artikelen en de artikelverwantschap. Kies de kleurcombinatie in harmonie. Bepaal de sfeer van je een presentatie met decoratie. Ontwerp bijpassende prijskaartjes en tekstkaarten. Bouw je commerciële presentatie evenwichtig op.

Houd rekening met het aanwenden van je eigen creativiteit in uitvoering van decoratie: out of the box / second hand en met de beperking van de kosten in de totale presentatie.

N IN

De 2D- en 3D-presentaties, zoals de instore presentatie en het schappenplan, maak je in combinatie met de etalage om zo de AIDA-regel te bevorderen.

VA

Een 2D-presentatie is een handige manier om een tafelpresentatie of een open plaats op een podium en in de etalage op te vullen. Let op dat je alle artikelen ordelijk en strak presenteert. Vormvaste artikelen verwerk je rond dezelfde 2D- en 3D-principes naar compositie, opbouwvolgorde, kleur, stijl ... als bij kleding.

©

Een buste op voet aankleden vraagt oefening. Let vooral op de pasvorm, de speldtechnieken en de vormgeving. De voet van de buste is het kernpunt en de buste de hoogtelijn bij de aanvulling van de groep met toebehoren. Om groepen artikelen, bustes of etalagepoppen op te stellen (een beeldlijn en piramide) zul je gebruikmaken van multifunctionele en specifieke opbouwmaterialen of van speldtechnieken.

fv er s

ie

Artikelen bevestigen Wanneer je artikelen vastmaakt aan het plafond, let dan op de verschillende plafondsoorten: hout, pleisterwerk of gyproc, boardtegels, roosters, plafondlatten metaal of pvc. Bepaal het ophangsysteem: visklem, kleefknop, zuigknop, etalagespelden, S-haak, magneethaak, plafondklem of een dubbelhaak. Oefen de speldtechnieken voor het maken van een doorlopende hangdraad goed in. De speldtechniek met het haakje is geschikt voor bevestiging in houten plafonds, de kruisspelden bevestig je in een zachtboardplafond.

oe

Veilig en ergonomisch werken Veilig gebruik van gereedschappen en ergonomisch werken is een must. Draag zorg voor je gereedschap! Werk ordelijk. Dat bevordert je werktempo. Ongelukjes zijn meestal het gevolg van nalatigheid en slordigheid.

Pr

Een gereedschapskist beschermt je gereedschap en voorkomt dat alles rondslingert en zoekraakt. Sommige gereedschapskisten kun je als opstapje gebruiken. Welk gereedschap zit er in je gereedschapskist:  hamer: gebruik een licht hanteerbaar type. Zorg ervoor dat de kop vast aan de steel zit. Gebruik je een hamer in een etalage, let dan op de vitrine achter je.  etalagesloffen: koop de juiste maat. Trek ze stevig om je schoenen.  spelden: verwijder alle spelden uit de vloer, wand of plafond met een tang. Trek nooit aan een nylondraad om spelden uit het plafond te verwijderen: dat kan snijden. Test of je speld goed in het plafond vastzit voordat je er iets aan hangt. Steek nooit spelden in je mond, maar gebruik je speldenkussen.  nylondraad: gebruik de draad die aangepast is aan het gewicht van het artikel. Knip de draad steeds door met de etaleertang, nooit met je tanden. Laat de draad op de rol, zo voorkom je afwikkelen.

THEMA 2

LEVEL 7 207


 

schaar, punttang, snijmes: steek deze gereedschappen nooit in je broekzak. Leg ze nooit op ladders boven ooghoogte. opstapjes, ladders, trapjes: zorg dat ze stabiel staan en volledig opengeklapt en vergrendeld zijn.

Kun je een etalageplan opstellen voor een voetbaletalage?

oe

fv er s

ie

©

VA

Action 1—

N IN

Bespanningstechnieken Bespannen pas je toe met een nietpistool of met spelden (n° 103). Zorg voor een strak gespannen rimpelloze afwerking door spelden of nietjes tegenspankracht te gebruiken en mooi ingevouwen hoeken te verwerken. Gebruik professioneel, geschikte materialen.

Pr

Je gaat voor een etalage of podium meerdere composities maken met het thema voetbal. a b c

208 THEMA 2

Je ontwerpt een etalage of podium met SketchUp 2017. Die importeer je in een Word-document. Download de afbeeldingen via diddit: de poster, schoenen, bal, cornervlag, etalagepop, spots. Importeer de afbeeldingen in het Word-document. Nu ga je experimenteren met opstellingen door meerdere composities te maken. Houd de volgende zaken in het oog:  Meerdere compositievariaties in piramidevorm en beeldlijn zijn mogelijk.  Sommige afbeeldingen kun je meermaals in de etalage gebruiken.  Let op dat de verhoudingen van de objecten t.o.v. de etalage realistisch overkomen.  Zorg voor een evenwichtige etalagevulling.  Maak minstens drie ontwerpen.

LEVEL 7


Kies je drie beste ontwerpen. Geef de bestanden een duidelijke naam en bewaar ze in je portfolio. Bespreek en vergelijk je ontwerpen met je medeleerlingen. Gebruik je beste ontwerp voor het maken van een etalageplan.

Kun je thema’s in een etalagekalender plaatsen?

fv er s

Action 2—

ie

©

VA

N IN

d e f

Bekijk aandachtig de afbeeldingen.

Via diddit vind je een lege etalagekalender. Kun je aan de hand van de onderstaande afbeeldingen de etalagekalender invullen? Plaats de letter van de foto in de kolom ‘timing’ en vul de omschrijving in bij ‘planning’.

oe

a b c

B

Pr

A

© Shutterstock / Sergey Bezgodov

THEMA 2

LEVEL 7 209


© Shutterstock / v74

F

© Shutterstock / Casimiro PT

fv er s

© Shutterstock / Konstantin Zadavin

ie

©

VA

E

N IN

D

C

Action 3—

Kun je een etalagekalender opstellen voor een winkelbranche naar keuze?

oe

Via diddit vind je een seizoenskalender. Je maakt die volledig voor een artikel en een seizoen naar keuze.

Pr

Naargelang het gekozen seizoen vul je zelf de maanden en de weeknummers in. Op diddit vind je ook een voorbeeld van een seizoen-etalagekalender die je een idee geeft hoe die er bij een optieker uit kan zien! Vul op je kalender minstens vier evenementen in. Volg het stappenplan. Tip:

210 THEMA 2

LEVEL 7

Raadpleeg de maanden, weeknummers en data van de feestdagen in België via de site op diddit: Vul de belangrijkste vaste thema’s meteen in en plan de datum van uitvoering. Daarna kun je de variabele thema’s een plaats geven op de datum dat je de etalage gaat maken. Let op dat ze in de overeenkomstige week staan. Houd er rekening mee dat een etalage drie à vier weken blijft staan.


STAPPENPLAN Stap 1: Noteer in de eerste kolom alle vaste thema’s voor het hele jaar in in de week waarin ze voorkomen. Vul aan met de variabele thema’s op de dag waarop de etalage wordt gemaakt. Stap 2: Noteer in de tweede kolom de datum waarop je de etalage voor het eerstvolgende thema gaat maken (voor de vaste thema’s drie à vier weken voor de datum). Een voorbeeld: stel dat het op 7 april Pasen is. Dat is week 14 op de kalender. In welke week en op welke datum (ongeveer) ga je deze paasetalage dan maken? Stap 3: Noteer in kolom drie het thema en de kleurcombinatie van de etalage.

N IN

Stap 4: Omschrijf in kolom vier het decoratief of ondersteunend reclamemateriaal en de verkoopactie die je gaat gebruiken. Stap 5: Selecteer in kolom vijf welke artikelen (kern- en randassortiment) je gaat presenteren, al dan niet gekoppeld aan een bepaalde verkoopactie. Stap 6: Stel je etalagekalender voor en bespreek met je leerkracht.

Werkplekleren: Ken je de relatie tussen verschillende artikelpresentaties en de merchandisingkanalen?

©

Action 4—

VA

Stap 7: Je wordt beoordeeld aan de hand van de evaluatiefiche. Die vind je op diddit.

ie

Bezoek een winkelketen naar keuze. Informeer, documenteer en maak genoeg foto’s. Na het bezoek omschrijf je vaststellingen. DEEL 1: VOOR HET BEZOEK

fv er s

Steekfiche

Naam van het filiaalbedrijf

oe

Adres

Website

Pr

Openingsuren

THEMA 2

LEVEL 7 211


DEEL 2: TIJDENS HET BEZOEK Observatie van artikelpresentaties en merchandisingkanalen

©

VA

N IN

Je observeert en informeert naar de totaalpresentatie van de artikelen in de etalage. Documenteer wat je weet van de totaalpresentatie. Omschrijf alle deelaspecten die de etalage opbouwen, zoals de compositie, de verlichting, de prijzen, de slogan(s), het opbouwmateriaal, de hulpmiddelen, de decoratie, de kleur(en), het artikelverwantschap …

ie

Maakt foto’s van de etalage en de deelaspecten die je hebt genoteerd.

fv er s

Je observeert en informeert naar de instore presentatie. Documenteer en omschrijf wat je ziet.

oe

Maakt foto’s van de instore presentatie en de deelaspecten die je hebt genoteerd.

Pr

Zie je een link tussen de instore presentatie en de etalage?

Onder welke vormen sluiten de etalage en de instore presentatie op elkaar aan?

212 THEMA 2

LEVEL 7

ja nee


Je observeert en informeert naar de opstelling van het schappenplan in de buurt van de instore presentatie. Documenteer en omschrijf wat je ziet.

ie

©

Maak schermafdrukken van de media- en merchandisingstrategieën die je hebt genoteerd.

VA

Je observeert en informeert naar de gevoerde media- en merchandisingstrategie die de winkel(keten) gebruikt in functie van de etalage of het thema. Documenteer en omschrijf wat je ziet.

N IN

Maakt foto’s van het schappenplan en de deelaspecten die je hebt genoteerd.

DEEL 3: NA HET BEZOEK

fv er s

Verwerk al je informatie in een powerpointpresentatie. Verwerk het digitaal in de huisstijl en de kleuren van je gekozen winkelfiliaal. Indien je extra ondersteuning wilt, kun je de ICT-fiche van PowerPoint raadplegen.

Pr

oe

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Stel je werk voor aan je leerkracht en medeleerlingen.

THEMA 2

LEVEL 7 213


Action 5—

Kun je een buste op voet aankleden?

Werk in presentatie maken met behulp van twee Action 4 duo’s. | KunJe jegaat een een 3D-presentatie maken met een buste op voet?

Bekijk de videofragmenten via diddit en verwerk je opdracht.

VA

Dit heb je nodig:  een buste (m/v/x) op voet  een bekleed paneel van minstens 80 x 80 cm of groter en een etalage-podiumvloer in een kleurcombinatie met je artikelen  kleding en toebehoren die bij de buste passen  hamer, spelden, inpakpapier …

N IN

bustes met de technieken van:  vormgeving (correctbij aankleden en spelden)) over bustes Bekijk de twee filmpjes het onlinelesmateriaal  versmallen aankleden met kleding en accessoires.  mouwvormgeving  een grondgroep van accessoires toevoegen

TIPS

Volg het stappenplan.

ie

©

Deze oefening kun je zowel in een etalage als op een podium maken. Niet alle draad- en speldtechnieken komen aan bod, gebruik ze waar nodig. STAPPENPLAN Gebruik je checklist. Stap 1: Bekijk aandachtig het videofragment en en ga aan de slag met een van de onderstaande Let op je volgorde van werken. artikelcombinaties. Kies uit: - Bekleed steeds eerst de vloer en/of wand in een kleur die past bij je artikelselectie. - Kleed de buste(s) aan (gebruik nu een broek) en geef ze een plaats in de ruimte. De voet de buste ismet het schooltas, kernpunt van de groep. boeken, brooddoos, drank, turnpantoffels ...  van jeanskleding schoolgerief, badkleding met pareo, strandartikelen, zonneproducten, zwemtoebehoren, strandslippers …  nachtkleding met kamerjas, leesboeken, pantoffels, gelaatsverzorging, kussen, thee en toebehoren …  keukenschort met keukenlinnen, keukenmateriaal, voedingsverpakkingen, drank, glazen ... Hoe maak je een 3D-presentatie met een buste op voet?  jeugdkleding met skateboard(attributen), drankjes, iPhone en oortjes, magazines, sneekers ... de filmpjes. Stap 1: Bekijk aandachtig  wandelkleding met rugzak, schoenen, wandelstokken, wandelkaart, drank, voeding ... Stap 2: Maak zelf een compositie met kleding en toebehoren. Kies uit de volgende  skikleding met toebehoren, skischoenen, reisbrochures ... artikelsamenstellingen:  dameskleding met accessoires, parfum, schoenen, handtas ... Jeanskleding met schooltas, schoolgerief, brooddoos, drank, turnpantoffels enz.  werkkleding met tuingereedschap, laarzen, potgrond, plantjes, spade, hark ... Zomerkleding met strandartikelen, zonneproducten, zwemtoebehoren, strandslippers  witte overall met schilder- en behangbenodigdheden … enz.  kinderkleding met speelgoed, boekjes, nachtlampje, schoentjes, voeding ... Nachtkleding met leesboeken, pantoffels, gelaatsverzorging, kussen, thee en  let op: hiervoor heb je wel een kinderbuste nodig conform de kledingmaat

Pr

oe

fv er s

toebehoren enz. Keukenlinnen met keukenmateriaal, voedingsverpakkingen, drank, glazen enz. Kinderkleding met speelgoed, boekjes, nachtlampje, voeding enz. Stap 2: Bekleed je paneel. Gebruik een paneel van zachtboard of dikschoentjes, karton. Jeugdkleding skateboard(attributen), drankjes, iPhone Let en oortjes, magazines, Stap 3: Kleed de buste aanmet volgens de technieken van het videofragment. op afwerking aan de cd’s enz. voor- en achterkant. Wandelkleding met rugzak, schoenen, wandelstokken, wandelkaart, drank, voeding Stap 4: Plaats de buste op het paneel en maak met toebehoren een grondpresentatie. De buste is de enz. hoogtelijn van je compositie. De voet van de buste het kernpunt. Skikleding met toebehoren, skischoenen, reisbrochures enz. Stap 5: Evalueer met je leerkracht en medeleerlingen. Dameskleding met accessoires, parfum, schoenen enz. Werkkleding met tuingereedschap, laarzen, potgrond, plantjes enz. Witte overall met schilder- en behangbenodigdheden enz Stap 3: Ontwerp nu ook een decoratie of pas een schildertechniek toe op je achterwand.

214 THEMA 2

LEVEL 7

Stap 4: Evalueer en fotografeer je werk. Vergeet je evaluatieformulier niet!


Stap 6: Fotografeer je werk. Stap 7: Vul via diddit de evaluatiefiche in. Stap 8: Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 6—

Kun je een 2D-compositie maken met kleding?

STAPPENPLAN

N IN

Je gaat een 2D-compositie maken met de voorgestelde artikelen uit Action 5. Verwerk je compositie plat op een podium of etalagevloer of paneel. Volg het stappenplan.

Stap 1: Maak een keuze en ga aan de slag met een van de artikelcombinaties.

Stap 2: Bekleed je paneel, etalage of podiumvloer met een kleur in functie van de artikelen. Stap 3: Zoek naar een geschikte compositie.

VA

Stap 4: Verwerk je kleding strak en ordelijk op het paneel.

Stap 5: Voeg de atributen in functie van de compositie toe. Stap 6: Evalueer met je leerkracht en medeleerlingen. Stap 7: Fotografeer je werk. Stap 8: Vul via diddit de evaluatiefiche in.

Je werkt in groepjes van drie. Je gaat samen een 2D-presentatie maken. Je verwerkt in je presentatie alleen de loopschoenen of turnpantoffels uit Explore 7 in een groepje tegen een zachtboardpaneel. a b

Kies je artikel en bedenk een compositie. Gebruik voor de achtergrond dezelfde kleur (papier) als voor de inlegzooltjes. Dat combineert namelijk goed. Laat iedere techniek aanbod komen. Fotografeer je presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

oe

c d

fv er s

1

Kun je een 2D- en 3D-compositie maken met schoenen?

ie

Action 7—

©

Stap 9: Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Deze opdracht verwerk je individueel met een evaluatie door je leerkracht. Je gaat een 2D-presentatie maken. Je verwerkt in je presentatie een paar pantoffels, een kleine sportzak en een handdoek in een groepje tege n een zachtboardpaneel.

Pr

2

a

Bedenk een compositie. Je kunt de compositie met de schoenen en de handtas als voorbeeld bekijken.

Tip:

Vul de sporttas op met plastic of papier tot een mooie vorm.

THEMA 2

LEVEL 7 215


b c d

Deze opdracht verwerk je individueel. Je gaat nu een 3D-presentatie maken met dezelfde artikelen als in opdracht 2. Je verwerkt de artikelen nu in een presentatie op een zachtboardpaneel. a b c d e

Bedenk een compositie. Laat iedere 3D-schoentechniek aanbod komen. Bekijk de evaluatiefiche via diddit. Je kunt die gebruiken om zelf je presentatie te evalueren voordat je het afrondt. Fotografeer je presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. De leerkracht vult de evaluatie in.

N IN

3

Bekijk de evaluatiefiche via diddit. Je kunt die gebruiken om zelf je presentatie te evalueren voordat je het afrondt. Fotografeer je presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. De leerkracht vult de evaluatie in.

Action 8—

VA

Kun je een presentatie maken van een vormvast artikel?

fv er s

ie

©

Met de vaardigheden die je nu bezit, kun je makkelijk 3D-presentaties maken met artikelen uit allerlei branches. Je gaat nu een presentatie maken met een thema dat je nog niet eerder hebt gebruikt.

oe

artikelselectie

Pr

compositie

opbouwmateriaal zelf maken

decoratieontwerp

prijskaart

Wat heb je nodig:  een kleine etalageruimte of een zachtboardpaneel als ondergrond/afbakening  Maak een keuze uit enkele artikelvoorbeelden: – een artikelselectie uit het keukengamma – een artikelselectie uit het reisassortiment – een artikelselectie uit het lederwarengamma en accessoires – schilder- en behangartikelen – schoolgerief, schilder- en tekengerief, boeken …

216 THEMA 2

LEVEL 7


voedingsassortiment en toebehoren

eigen keuze:

opbouwmateriaal: dat kun je zelf maken van kartonnen rollen of blikkendoosjes gereedschappen: gekleurd papier, breekmes, potlood, lat, spelden, nylondraad (optioneel) a b c d e f g h

Action 9—

N IN

Kies de artikelen die je wilt presenteren. Maak het opbouwmateriaal. Ontwerp een decoratie. Kies een compositie. Maak een bijpassend prijskaartje. Evalueer je werk met je leerkracht en medeleerlingen. Vul de evaluatiefiche in. Je vindt de fiche via diddit. Fotografeer je presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Werkplekleren: Kun je een etalageplan maken en dit realiseren op je stageplaats?

VA

 

Neem voor deze opdracht zeker een vouwmeter, fototoestel of gsm, papier en potlood mee.

ie

Tip:

©

Op je stageplaats ga je aan de hand van een etalageplan een presentatie maken. Je maakt hiervan een verslag. Via diddit vindt je een fiche, een leeg etalageplan en een evaluatiefiche.

DEEL 1: VOOR HET BEZOEK

fv er s

Steekfiche

Naam van je stageplaats

oe

Adres

Website

Pr

Openingsuren

THEMA 2

LEVEL 7 217


DEEL 2: TIJDENS HET BEZOEK met een etalageplan een presentatie maken Voorbereiding: Je stelt je opdracht voor aan je stagementor en spreekt een datum van de realisatie af.

Opdrachtomschrijving:

Je noteert: a welke opdracht je kunt/mag verwerken b de realisatiedatum c de begeleiding

Realisatiedatum:

VA

Met begeleiding:

N IN

Je spreekt af of je de opdracht zelfstandig uitvoert of onder begeleiding.

ja nee

ie

©

Surf naar diddit. Download het lege etalageplan en neem dit mee naar je stageplaats op de dag van de realisatie. Vul de gegevens in in je etalageplan. Kijk bij Explore 3 voor de stappen van het etalageplan.

fv er s

Voer nu je etalageplan uit. Maak foto’s van al je benodigde stappen. Surf naar diddit. Download de evaluatiefiche. Vul na de opdracht met je stagementor je evaluatiefiche in.

DEEL 3: NA HET BEZOEK

oe

Verwerk al je informatie in een powerpointpresentatie. Indien je extra ondersteuning wilt, raadpleeg de ICT-fiches van PowerPoint.

Pr

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

218 THEMA 2

LEVEL 7


Action 10— Kun je spelden in verschillende houtsoorten bevestigen? In deze oefening experimenteer je met het werken met speldtechnieken. Volg het stappenplan.

  

Sta recht. Houd de hamer achteraan de steel vast wanneer je de spelden recht inslaat. Klem de speld tussen duim en wijsvinger. Druk ze stevig tegen de plank en klop met regelmaat op de speldenkop. Heb je er een krom geslagen? Geen paniek! Neem de punttang. Verwijder de speld door de tang onderaan de speld te klemmen en een kwartdraai te geven. Sla er nu opnieuw eentje in. Laat je buur het plankje vasthouden wanneer je kruisspelden inslaat. Om het lawaai in de klas te verminderen, leg je het best een dweil of een dikke doek onder je plankje.

STAPPENPLAN

VA

    

©

Tip:

N IN

Wat heb je nodig:  drie houten plankjes van ongeveer 100 mm x 250 mm. Zorg dat je een plankje hebt in een harde houtsoort (bv. eik), een in een zachte houtsoort (bv. grenen) en een in zachtboard (bv. prikbord)  hamer  spelden maat n° 115, 107, 105, 103  punttang

Stap 1: Teken op ieder plankje met potlood en lat een zigzaglijn.

ie

Stap 2: Klop vier spelden van elke spelddikte (n° 115, n° 107, n° 105, n° 103) recht en +/- vijf millimeter diep en op gelijke afstand van elkaar in de zachte en de harde houten plankjes. Begin met de grootste en dikste speld.

fv er s

Stap 3: Neem je punttang en plooi de twee laatste spelden van elke spelddikte om tot een haakje. Stap 4: Sla twee keer twee kruisspelden (n° 107) in ieder plankje. Stap 5: Op het zachtboardplankje steek je twee spelden van iedere dikte op de zigzaglijn. Bedenk of je daarvoor een hamer nodig hebt. Stap 6: Bespreek je ervaringen klassikaal.

Pr

oe

Stap 7: Fotografeer je presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 2

LEVEL 7 219


Action 11— Kun je POS materiaal ophangen? In deze oefening ga je POS-materiaal aan het plafond bevestigen. Volg het stappenplan.

VA

N IN

Wat heb je nodig:  de schooletalage met plafond — bij een zachtboard plafond pas je de kruisspelden toe — op een hardhouten plafond pas de haakjestechniek toe — bij een rooster knoop je de draad aan de rooster en heb je uiteraard geen spelden nodig. De handelingen blijven hier wel dezelfde.  spelden (n° 103)  nylondraad  grote foto uit een tijdschrift, een poster  stuk stevig karton (dikte 1 laag) ter grootte van de foto  Pritt of koudlijm (behanglijm)  Stanleymes, potlood, lat, schaar, perforator  Explore 10 STAPPENPLAN

©

Stap 1: Zoek en mooie grote foto uit een week of maandblad, knip of snijd haaks uit. Je kunt ook een 2 Bekijk het onlinelesmateriaal over bekleden van een vast paneel favoriete poster gebruiken! ook deze techniek eens. Stap 2: Snij het karton op maat van Probeer de foto. Doe het nauwkeurig en haaks. Meet beide vlakken precies Je zult merken dat het meer inspanning vraagt dan de vorige oefening! op. Geen nood, oefening baart kunst! Schrijf hieronder de volgorde van werken op.

Stap 3: Kleef de foto glad op het karton.

ie

Stap 4: Perforeer een gaatje in iedere bovenhoek. Is het karton te dik om te perforeren? Steek dan een speld aan de zijkant van het karton schuin omhoog met de speldkop naar beneden.

fv er s

Stap 5: Meet met je plakkaat aan het plafond de afstand tussen de twee buitenste punten en steek daar een speld ter markering. Stap 6: Speld op die plaats de twee kruisspelden plat en diep in het plafond. Bij een houten plafond klop je hier de haakjes, bij een rooster steek je de draad van gaatje naar gaatje. Stap 7: Hang nu de foto op volgens de aanwijzingen van Explore 10. Stap 8: Fotografeer je presentatie. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. 3 Bespanningstechnieken met vilt en niet-rekbaar materiaal voor ramen, kaders, ronde platen, podia en halve bollen vind je bij het onlinelesmateriaal.

oe

Action 12— Kun je een paneel bespannen met stof? TO THE POINT

Pr

Gereedschap speelt een belangrijke rol in het maken van een presentatie. In deze oefening ga je een paneel bespannen. Volghamer, het stappenplan. Je kunt niet zonder spelden, nylondraad, etaleertang, punttang, etaleersloffen, nietpistool, schaar, snijmes, speldenkussen en Wat heb je nodig: strichel.

   

een paneel in zachtboard Houd steeds alles netjes bij elkaar in een een lap (rekbare) effen stof groter gereedschapskist. dan de oppervlakte van het Oefen de speld- en draadtechnieken voor het paneel maken van een hangdraad, een doorlopende scherpe schaar hangdraad, een spandraad en een verticale spandraad goed in. nietpistool of etalagespelden n° 103 Bespanningstechnieken pas je toe met een nietpistool of met spelden (n° 103).

220 THEMA 2

LEVEL 7


N IN

Om het bespannen makkelijker onder de knie te krijgen, kies je voor een effen rekbare stof, bv. viscose, jersey, flanel, vilt … Stoffen met een design zijn in het begin te moeilijk om het patroon mooi recht op te spannen. Rekbare bekledingsmaterialen zoals kunstleder of folie verwerk je makkelijker dan papiersoorten en stugge, zware stoffen zoals damast, gordijn-, zetelstoffen ... — Gebruik bij voorkeur het nietpistool (tacker) bij hardhouten panelen, maar met spelden (n° 103) en een hamertje lukt het ook. Voor panelen uit dun zachtboard gebruik je dan weer het best spelden. Anders trek je de nietjes bij het aanspannen van de stof vaak uit het paneel. — Bij het gebruik van spelden moet je rekening houden dat je de spelden plat in het zachtboard steekt en in tegenspankracht. Daarbij steek je een speld tegen de richting van de spankracht van de stof in.

STAPPENPLAN

VA

Tip:

Stap 1: Kies je bekleiding en leg al je materialen klaar. Stap 2: Leg het paneel op je bekledingsmateriaal.

fv er s

ie

©

Stap 3: Verwerk het bekledingsmateriaal plat en ordelijk om de hoeken van het paneel. Volg de juiste werkwijze hiervoor van de verschillende werkfases. De onderste rand op de afbeelding is al omgevouwen en vastgezet met spelden. De linkerkant wordt hier omgevouwen en vastgezet.

Inknippen van hoekoverslag

Tip:

aantrekken van zij-overslag

Deze techniek van inknippen en omvouwen is in het videofragment in Explore 11 aan bod gekomen. Om de hoeken van een paneel extra mooi en strak te bespannen met plastic folie, skai of toile ciré (tafelzeil), verhit je het bekledingsmateriaal na het inknippen met de haardroger. Dat maakt het materiaal soepel en makkelijker aan te spannen.

Pr

oe

invouwen van de lippen

THEMA 2

LEVEL 7 221


Action 13— Kun je een rond vlak bekleden met papier? In deze oefening ga je een rond vlak bekleden. Volg het stappenplan.

STAPPENPLAN

VA

Stap 1: Leg het ronde vlak op je papier. Teken de omtrek van de ronde met potlood op de averechtse kant van het papier af. Teken een tweede cirkel 5 cm groter dan de omtrek. Hierbij houd je rekening met de dikte van je voorwerp.

N IN

Wat heb je nodig?  Neem een rond vlak: dat kan in hout (triplex) of zachtboard maar ook een plastic of metalen deksel van koekjes- of snoeptrommel kan dienst doen.  inpakpapier, behang, bruinpapier  schaar, potlood, UHU-knutsellijm

ie

©

Stap 2: Knip de buitenste omtrek uit en knip rondom lipjes van ongeveer 1,5 à 2 cm breed tot bijna aan de binnencirkel.

fv er s

Stap 3: Doe lijm (knutsellijm of UHU) aan de binnenkant van de rand van het deksel en plak lipje per lipje strak vast.

oe

Stap 4: Zo krijg je een stevig en goedkoop kleurvlak voor je presentatie.

Pr

Tip:

222 THEMA 2

LEVEL 7

Met een eenvoudig drinkglas onder het vlak creër je een verhoging om een groepje lichte artikelen, parfumeriën, accessoires, juweeltjes … op te presenteren.


Action 14— Kan artificiële intelligentie je ondersteunen bij de realisatie van een themaetalage?

Als we AI nu eens zouden gebruiken om ons te helpen bij het brainstormen tot het maken van een etalage?

b

2

Bekijk via diddit de twee presentaties die gemaakt zijn met behulp van artificiële intelligentie over ‘Introductie van het thema winter in de etalage’. Noteer hier de tips die voor jou nuttig kunnen zijn bij de brainstorming van deze etalage.

fv er s

a

ie

©

VA

N IN

1

Ga nu zelf aan de slag.

Kies eerst voor een bepaald artikel. Koppel het aan de onderstaande items:  de relatie tussen thema en kleur  de relatie tussen gedrukte reclame en etalage  de samenhang van instore presentatie en schappenplan  decoratiekeuze voor een bepaald seizoen of evenement  een ontwerp van een seizoenetalage

Pr

oe

a

b c d e f

Ga via diddit naar de website van Gamma. Geef jouw onderwerp in. Bekijk je resultaten, geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Noteer alle bruikbare tips die voor de realisatie van jouw etalage van nut kunnen zijn. Bespreek de resultaten klassikaal.

3

Op diddit vind je een etalageplan. Kun je de nuttige tips van vraag 2 hierin plaatsen?

4

Is deze tool voor jou een hulpmiddel om je voor te bereiden bij de realisatie van een instore of etalagepresentatie? Waarom wel/niet?

THEMA 2

LEVEL 7 223


CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst. [tabelopmaak]

2

Ik kan artikelpresentaties linken aan de mediaen merchandisingkanalen.

3

Ik kan artikelpresentaties linken aan de organisatie van de winkelruimte.

4

Ik kan artikelpresentaties linken.

5

Ik kan een etalagekalender opstellen op basis van een themaplanning.

6

Ik kan een etalagekalender opstellen op basis van een etalagerealisatie.

7

Ik kan een etalagekalender opstellen op basis van een thema en/of kleur.

8

Ik kan een etalagekalender opstellen op basis van een decoratie en/of reclamemateriaal.

9

Ik kan een etalagekalender opstellen op basis van een verkoopactie.

ie

fv er s

10 Ik kan een etalagekalender opstellen op basis van een artikelselectie. 11 Ik kan een etalageplan opstellen.

oe

12 Ik ken de typische etalagegereedschappen. 13 Ik kan de gereedschappen hanteren in een veilige omgeving.

Pr

14 Ik kan de gereedschappen ordelijk stockeren. 15 Ik kan veilig en ergonomisch werken met betrekking tot het realiseren van artikelpresentaties. 16 Ik ken de materiaalsoorten voor plafonds. 17 Ik ken de ophangsystemen voor de verschillende plafondsoorten.

224 THEMA 2

LEVEL 7

EXTRA OEFENMATERIAAL

VA

Ik kan artikelpresentaties linken aan de presentatieplanning.

©

1

KAN BETER

N IN

JA


JA

KAN BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

18 Ik kan verschillende bekledingsmaterialen op verschillende ondergronden op een correcte manier verwerken. 19 Ik kan de speld- en draadtechnieken toepassen.

N IN

20 Ik kan POS-materiaal haaks ophangen in de ruimte.

BREAKING NEWS

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Pr

oe

fv er s

ie

©

VA

1

THEMA 2

LEVEL 7 225


Beeldwoordenboek Level 7 AFBEELDING

etalagekalender

Deze kalenders zijn branchegebonden. Je maakt ze per seizoen, per halfjaar of per jaar. Je vermeldt daarop de timing, het thema, de decoratie en de artikelselectie of verkoopactie. Je gebruikt het voor de winkelorganisatie, als geheugensteun en voor feedback.

etalagesloffen

Dat zijn sloffen die je over je schoenen trekt om de vloer van de etalage proper te houden.

etalagespelden

Dat zijn stevige spelden in verschillende maten (lengtes en diktes). Ze zijn niet bruikbaar voor confectie/kleding. Ze bestaan in in nikkel en zwart, roesten niet en zijn buigzaaam.

N IN

VERKLARING

fv er s

ie

©

VA

BEGRIP

Deze hamer verschilt van een gewone hamer omdat die lichtgewicht is en een magneetkop heeft. Dat laatste is handig om gevallen spelden van de grond te halen.

oe

etaleerhamer

Pr

decoratie

Dat gebruik je in een etalage om een visuele voorstelling van een thema, gebeurtenis, een idee … uit te werken.

© Shutterstock / Trong Nguyen

226 THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 7


De doorlopende hangdraad gebruik je om stijve, stevige elementen (panelen, showcard (modefoto), decoraties, artikelen rond een versteviging VERKLARING opgevouwen …) in de ruimte recht op te hangen.

doorlopende hangdraad

Dat is een techniek voor een ophangsysteem met spelden. Je kunt met een doorlopende hangdraad, bv. pancartes (borden) of POSmateriaal haaks ophangen aan het plafond.

haakje

Dat is een etalagespeld gevormd tot een haakje als ophangsysteem.

M E & Co m p an y

VA

160

AFBEELDING

N IN

BEGRIP

552542_02_LWS_M&C_VM5.indb 160

Dat is een tang geschikt om nylondraad mee door te knippen.

kruisspelden

Dat is een techniek om een ophangsysteem te maken in zachte plafonds met behulp van spelden.

fv er s

552542_02_LWS_M&C_VM5.indb 157

Dat is een tang geschikt om spelden tot een haakje te buigen.

Pr

oe

punttang

ie

©

kniptang

20/01/17 12:29

nylondraad

157 Dat is niet brandbare ophangdraad. De 552542_02_LWS_M&C_VM5.indb draad bestaat in verschillende diktes. Je kunt hier lussen mee maken om artikelen in de winkel op te hangen.

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 7 227


AFBEELDING

speldenkussen

Dat is een kussentje waar je spelden in kunt steken. Vaak kun je het aan je arm vastmaken. Dit voorwerp voorkomt dat je spelden in je mond of op je kleding steekt.

tegenspankracht

Dat is een techniek waarbij je de speld tegen de richting van de spankracht van de stof in steekt. Met deze techniek blijft de stof beter zitten.

vaste thema’s

Dat zijn gebeurtenissen die ieder jaar terugkomen in de jaarkalender, zoals oud en nieuw.

variabel thema

Dat zijn gebeurtenissen die niet elk jaar terugkomen of thema’s eigen aan een artikel, een doelgroep, een locatie of een event.

© ie

fv er s oe Pr 228 THEMA 2

N IN

VERKLARING

VA

BEGRIP

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 7


LEVEL 8 Welke betaalmiddelen en kassasystemen zijn er?

Welke betaalmiddelen herken je op de bovenstaande afbeelding?

oe

1

fv er s

ie

©

VA

N IN

INTRO

Geef nog twee andere voorbeelden om te betalen aan de kassa van een winkel.

Pr

2

3

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvragen*:

   

Welke betaalmiddelen kunnen er gebruikt worden om aankopen te betalen? Hoe kan ik de echtheid van biljetten herkennen? Hoe kan ik vlot en correct wisselgeld teruggeven? Welke kassasystemen bestaan er?

*Het bedienen van een kassasysteem komt in het boek LIFT Odoo aan bod.

THEMA 2

LEVEL 8 229


Explore 1— Hoe kan de winkelier de klanten veilig laten betalen met cashgeld?

Betalen met cashgeld

N IN

Er zijn acht verschillende euromunten: 1 en 2 euro en 1, 2, 5, 10, 20 en 50 eurocent. De munten hebben allemaal een Europese zijde die overal dezelfde is. De andere zijde is de nationale zijde en verschilt van land tot land. Daarnaast zijn er zeven eurobiljetten: 5, 10, 20, 50, 100, 200 en 500 euro.

VA

Onder cashgeld verstaan we bankbiljetten en munten. Het is een wettig betaalmiddel en mag niet geweigerd worden, tenzij uit veiligheidsoverwegingen of wanneer het biljet te hoog is in verhouding tot de aankoop, of de handelaar niet voldoende cash heeft om het verschil terug te betalen. Wanneer de handelaar uit veiligheid biljetten niet accepteert, moet de handelaar wel duidelijk uithangen welke biljetten die niet aanvaardt.

ie

©

De overheid heeft beslist het gebruik van cashgeld te beperken. Over het algemeen geldt een grens van 3 000,00 euro voor de aankoop van goederen en diensten. Voor grotere bedragen zal de klant de kaart moeten bovenhalen. De klant kan wel een gedeelte van het totale bedrag cash betalen, tot maximaal 3 000,00 euro. De rest van het bedrag mag de consument via een wettelijk aanvaard elektronisch betaalmiddel aan de handelaar bezorgen. Dat kan bijvoorbeeld met een betaalkaart of via een overschrijving.

De controle op vals geld: kijk, voel, kantel

Kijk en check het watermerk. Het watermerk hoort in het papier te zitten en mag er niet op gedrukt zijn. Vergelijk het biljet bij twijfel met een ander biljet waarvan je zeker weet dat het echt is. Als extra controle kun je het biljet ook onder een UV-licht leggen. Een echt watermerk zie je niet onder UV-licht. Voel het biljet. Het biljet moet stevig aanvoelen, niet slap of vettig, en knisperen. Ga met je vinger over de voorkant van het biljet. De inkt hoort verhoogd te zijn. Dat kun je op verschillende plaatsen op het biljet voelen door er met je vinger of nagel overheen te gaan. Kantel het biljet en bekijk de zilverkleurige streep. In het hologram zie je de waarde van het biljet en het euroteken. Controleer of het hologram glanzend, gedetailleerd en glad is. Een verdikking op de plek van het hologram kan betekenen dat er op het biljet een vals hologram is geplakt.

oe

fv er s

Als verkoopmedewerker moet je op je hoede zijn voor nagemaakte bankbiljetten. Je voert al een snelle controle uit door te kijken, te voelen en te kantelen.

Pr

Winkels hebben meestal hulpmiddelen om valse bankbiljetten te herkennen. De controle kan gebeuren door middel van o.a. een valsgelddetectiepen, een infrarooddetector of een detector met een UV-lamp.

230 THEMA 2

LEVEL 8


een valsgelddetectiepen:

een infrarooddetector:

een detector met een UV-lamp:

N IN

Welke middelen heb je op je stageplaats gezien of gebruikt om valse biljetten te herkennen?

©

2

Zoek op het internet de werking van:

VA

1

ie

Explore 2— Hoe kan de winkelier vlot en correct wisselgeld

fv er s

teruggeven?

Vlot en correct wisselgeld teruggeven

oe

Aan de kassa is het belangrijk om de afrekening goed en snel te laten verlopen. Je wilt klanten niet te lang laten wachten. Ook een correcte uitvoering van de kassawerkzaamheden zonder fouten en een vriendelijke benadering van de klant is belangrijk.

Pr

Wanneer je wisselgeld teruggeeft, moet je op de volgende punten letten:  Vraag kleingeld bij aan de klant indien dit het teruggeven van wisselgeld makkelijker maakt.  Geef wisselgeld met zo min mogelijk briefjes en munten terug.  Onthoud hoeveel de klant precies heeft betaald.  Stop het gekregen geld niet onmiddellijk in de kassalade. Stop het tussen de geldklem of leg het op de lade van je kassa. Zo kunnen de klant en jij zien hoeveel geld er gegeven is.  Bereken het wisselgeld correct.  Geef de klant het wisselgeld van klein naar groot.  Geef het wisselgeld terug door middel van de terugtelmethode.  Laat je niet afleiden.  Wees aandachtig voor wisseltrucs.

THEMA 2

LEVEL 8 231


De terugtelmethode bij het teruggeven van wisselgeld heeft twee voordelen: het zorgt ervoor dat de klant het juiste bedrag terugkrijgt en dat de kassier het werk dubbel controleert.

Stel, een klant koopt artikelen voor 13,75 euro en geeft een briefje van 20,00 euro:  totaalbedrag: 13,75 euro  ontvangen bedrag: 20,00 euro  terugtelmethode:

+ 1,00

fv er s

Voeg 1,00 euro toe om 15,00 euro te bereiken.

+ 0,25

oe

Voeg 5,00 euro toe om 20,00 euro te bereiken.

TOTALEN

VA

Voeg 0,25 euro toe om 14,00 euro te bereiken.

€ 13,75

TERUGGAVE

13,75

14,00

©

Begin bij 13,75 euro, het totaalbedrag van de aankoop.

BEDRAG

ie

TERUGTELMETHODE

N IN

Een voorbeeld van de terugtelmethode:  Begin bij het totaalbedrag van de aankoop. Noteer het totaalbedrag dat de klant moet betalen.  Ontvang het geld van de klant. Neem het bedrag dat de klant heeft gegeven.  Tel het wisselgeld terug vanaf het totaalbedrag. Begin bij het totaalbedrag en tel op totdat je het bedrag bereikt dat de klant heeft gegeven.

+ 5,00

15,00

20,00

Het wisselgeld is dus 0,25 + 1,00 + 5,00 = 6,25 euro

Pr

Door de terugtelmethode toe te passen, wordt het proces van geld teruggeven overzichtelijker en betrouwbaarder voor zowel de kassier als de klant.

232 THEMA 2

LEVEL 8


De klant koopt een gsm van 229,98 euro en betaalt met:

Hoeveel krijgt de klant terug?

b

Heeft het veel zin om geld bij te vragen?

c

Heeft het zin om geld bij te vragen als het toestel 229,05 euro zou kosten? Indien ja, hoeveel?

d

Hoeveel moet je de klant dan nog teruggeven?

e

Maak gebruik van de terugtelmethode. Noteer hieronder wat je aan de klant zegt.

VA

N IN

a

fv er s

ie

©

1

Explore 3— Hoe werken maaltijdcheques?

oe

Maaltijdcheques

Pr

Werkgevers geven maaltijdcheques aan hun werknemers, vaak als onderdeel van een collectieve arbeidsovereenkomst. De overheid stelt het maximale bedrag van de maaltijdcheques vast en dat kan variëren per land en jaar. Maaltijdcheques worden gedeeltelijk gefinancierd door de werkgever en de werknemer. In België draagt de werkgever een bepaald percentage bij en de werknemer de rest via een looninhouding. Werknemers kunnen maaltijdcheques gebruiken bij aangesloten winkels, supermarkten, restaurants en eetgelegenheden. In het verleden bestonden er ook papieren maaltijdcheques maar die zijn in België grotendeels vervangen door elektronische maaltijdcheques. Ze worden verstrekt via kaarten die lijken op bankkaarten en kunnen op dezelfde manier worden gebruikt bij betalingen in winkels en restaurants die maaltijdcheques accepteren. Bij het afrekenen in een winkel of een eetgelegenheid kan de werknemer de waarde van de aankoop elektronisch laten aftrekken via een maaltijdchequekaart.

THEMA 2

LEVEL 8 233


VA

N IN

Met maaltijdcheques kun je voornamelijk voedingswaren en maaltijden betalen. In België en andere landen waar maaltijdcheques worden gebruikt, zijn er specifieke regels en beperkingen. Je kunt er niet alles mee kopen. Hier is een overzicht van de meest voorkomende uitgaven die je met maaltijdcheques kunt doen:  voedingsmiddelen in supermarkten en winkels: – verse producten zoals groenten, fruit, vlees, vis, en brood – zuivelproducten zoals melk, kaas en yoghurt – droge en verpakte voedingswaren zoals rijst, pasta en conserven – dranken zoals water, vruchtensap en frisdrank (alcoholische dranken zijn meestal uitgesloten)  maaltijden in restaurants en eetgelegenheden: – maaltijden in restaurants, cafés en bistro’s – afhaalmaaltijden en bezorgdiensten van restaurants – kant-en-klare maaltijden die je kunt kopen in supermarkten of delicatessenwinkels  specifieke voedingswinkels: – bakkerijen en slagerijen die voedingswaren verkopen die onder de categorie van maaltijdcheques vallen

©

Wat je meestal niet kunt betalen met maaltijdcheques:  niet-voedingsproducten zoals schoonmaakmiddelen, toiletartikelen en andere huishoudelijke artikelen  alcoholische dranken (afhankelijk van de regelgeving in jouw land)  niet-essentiële items zoals sigaretten, magazines, en elektronische apparaten.

fv er s

ie

Maaltijdcheques zijn een handige manier om de kosten van dagelijkse voeding en maaltijden te dekken, met duidelijke richtlijnen over wat wel en niet kan worden aangeschaft. Door gebruik te maken van maaltijdcheques, kun je genieten van belastingvoordelen en een extra financieel steuntje in de rug bij het kopen van essentiële voedingsmiddelen en maaltijden.

© Shutterstock / HJBC

Zoek op het internet wie maaltijdcheques mag uitbrengen.

2

Plaats de verschillende stappen van de betaling met een maaltijdcheque in de juiste volgorde.

oe

1

STAP

OMSCHRIJVING

Pr

De klant plaatst zijn elektronische maaltijdchequekaart in de betaalterminal en de betaling zal automatisch gebeuren, met of zonder pincode. De klant komt aan de kassa. Zodra de klant het gedeelte van het totaalbedrag heeft betaald met de maaltijdchequekaart, zal die het resterende bedrag met een ander betaalmiddel betalen. De kassier vraagt aan de klant welk deel van het bedrag die met maaltijdcheques wenst te betalen.

234 THEMA 2

LEVEL 8


STAP

OMSCHRIJVING De kassier controleert of de klant producten heeft gekocht waarop deze cheque van toepassing is, namelijk voedingsmiddelen. De klant vraagt of die kan betalen met elektronische maaltijdcheques.

N IN

Explore 4— Hoe werken ecocheques?

Ecocheques

VA

Je kunt als werknemer per jaar maximaal 250,00 euro aan ecocheques ontvangen. Elke cheque heeft een maximale waarde van 10,00 euro. Je krijgt als werknemer ecocheques in verhouding tot de periode dat je werkt en het aantal dagen met loon (of daarmee gelijkgestelde dagen, zoals vakantie of moederschapsrust). De ecocheques zijn 24 maanden geldig. Het basisprincipe is dat je ze alleen kunt gebruiken om ecologische goederen of diensten aan te kopen en dat enkel bij erkende handelaars en voor specifieke categorieën van producten.

oe

fv er s

ie

©

Het oorspronkelijk gebruik van ecocheques werd in 2023 opnieuw uitgebreid. Zo kun je met de cheques voortaan ook tweedehandskleding, -meubels en -boeken aanschaffen. Je kunt er eveneens een deelfiets of -auto mee betalen, maar ook grastegels, een sodamachine en zelfs een verblijf in toeristische infrastructuur met het label Groene Sleutel.

Pr

© Shutterstock / Postmodern Studio

1

Maak een overzicht van productcategorieën die je met ecocheques kunt betalen. Gebruik een tool naar keuze.

2

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 2

LEVEL 8 235


Explore 5— Wat is het verschil tussen een debet- en kredietkaart?

Debet- en kredietkaarten Het openen van een bankrekening met de bijbehorende betaalapp, debetkaat en zelfs kredietkaart kan vanaf 18 jaar. Tot die tijd is er toestemming van de ouder(s) of voogd(en) nodig. Een debetkaart en een kredietkaart zijn beide betaalkaarten, maar ze verschillen op een aantal belangrijke punten.

©

VA

N IN

Debetkaart  Werking: een debetkaart haalt direct geld van je bankrekening af wanneer je een aankoop doet of geld opneemt bij een geldautomaat.  Saldo: je kunt alleen geld uitgeven dat daadwerkelijk op je rekening staat. Als je saldo niet toereikend is, wordt de transactie geweigerd.  Kosten en rente: over het algemeen zijn er geen rente of extra kosten verbonden aan het gebruik van een debetkaart, behalve mogelijk enkele bankkosten voor internationale transacties, de kaart of geldopnames.  Toepassingen: ideaal voor dagelijkse aankopen zoals boodschappen, tanken, en kleine aankopen.  Geldopnames: je gebruikt de kaart voor geldopnames bij geldautomaten.  Voorbeelden: Debit Maestro, Visa Debit-systeem, Bancontact, V-PAY

oe

fv er s

ie

Kredietkaart  Werking: met een kredietkaart leen je geld van de kaartuitgever tot een bepaalde limiet. Je betaalt de aankopen pas later terug, meestal aan het einde van de maand of gespreid over meerdere maanden.  Kredietlimiet: je hebt een vooraf goedgekeurde kredietlimiet waarbinnen je aankopen kunt doen.  Kosten en rente: als je het volledige bedrag niet op tijd terugbetaalt, brengt de bank rente in rekening. De rente op kredietkaarten kan vrij hoog zijn.  Jaarlijkse kosten: sommige kredietkaarten brengen jaarlijkse kosten in rekening.  Toepassingen: geschikt voor grotere aankopen die je later wilt betalen. Soms zelfs vereist voor het boeken van hotels, huurauto’s en vluchten. Het biedt extra bescherming en voordelen zoals reisverzekeringen en aankopen.  Voorbeelden: Visa, MasterCard en American Express 1

Duid het juiste antwoord aan. Wat gebeurt er bij een aankoop met een debetkaart?

Pr

a

Er wordt geld geleend van de bank. Het geld wordt direct van je bankrekening afgeschreven. Je ontvangt later een factuur om te betalen. Er wordt rente berekend op de aankoop.

b

Wat is een kenmerk van een kredietkaart? Je kunt alleen uitgeven wat er op je bankrekening staat. Je betaalt aankopen direct van je bankrekening. Je betaalt aankopen later terug en in sommige gevallen met rente. Er zijn geen jaarlijkse kosten verbonden aan het gebruik.

236 THEMA 2

LEVEL 8


c

Welke van de volgende kaarten is zeker geen kredietkaart? Visa MasterCard V-Pay American Express Wat is een belangrijk kenmerk van het gebruik van een debetkaart voor dagelijkse uitgaven? Je kunt meer uitgeven dan wat op je rekening dtaat. Er worden weinig of geen kosten in rekening gebracht. Je ontvangt beloningspunten voor elke aankoop. Je betaalt de aankopen later terug.

e

Wat is een risico van het niet op tijd terugbetalen van een kredietkaartschuld?

VA

Je saldo op de bankrekening daalt onmiddellijk. Er wordt een boete in rekening gebracht. De kaart wordt onmiddellijk geblokkeerd. Je moet rente betalen op het openstaande bedrag.

Welke kosten kunnen gepaard gaan met het gebruik van een kredietkaart?

©

f

N IN

d

Welke extra voordelen kunnen kredietkaarten bieden die debetkaarten meestal niet bieden?

fv er s

g

ie

Geen kosten Rente en jaarlijkse kosten Alleen kosten voor internationale transacties Alleen kosten voor geldopnames

Kosten voor dagelijkse aankopen Directe afschrijving van je bankrekening Verzekeringen en beloningsprogramma’s Gebruik voor geldopnames bij geldautomaten

Waarom zijn debetkaarten over het algemeen veiliger voor mensen die hun uitgaven onder controle willen houden?

Pr

oe

h

i

Ze bieden hogere kredietlimieten. Ze vereisen discipline en zorgvuldige planning. Je kunt alleen uitgeven wat op je rekening staat. Ze bieden betere bescherming tegen fraude.

Voor welke situatie is een kredietkaart meestal vereist? Kleine dagelijkse aankopen Geldopnames bij geldautomaten Reserveren van hotels of huurauto’s Betalen van rekeningen direct van je bankrekening

THEMA 2

LEVEL 8 237


Explore 6— Hoe werkt betalen met een app?

Betalen met een app Betalen in winkels via een app op je smartphone of -watch is tegenwoordig een veelgebruikte en gemakkelijke methode. Hieronder vind je de stappen en mogelijkheden voor het betalen via een app:

N IN

STAPPENPLAN Als een klant wil betalen via een app, dan heeft die een bankrekening nodig. Daarna kiest die een geschikte betaalapp: enkele populaire betaalapps zijn Apple Pay, Google Pay, Samsung Pay, en bankspecifieke apps zoals die van ING, Payconiq, KBC Mobile ... Een app installeren werkt als volgt: Stap 1: Zoek de app op in de App Store (iOS) of in de Google Play Store (Android).

VA

Stap 2: Download en installeer de gewenste app op je smartphone.

Stap 3: Koppel je bankrekening of kaart: voeg je debet- of kredietkaart toe aan de app door de instructies te volgen. Dat omvat meestal het invoeren van je kaartgegevens en het verifiëren van je identiteit bijvoorbeeld via een sms.

©

Stap 4: Activeer de app: zorg ervoor dat de app geactiveerd is en klaar voor gebruik. Dat kan inhouden dat je NFC (Near Field Communication) op je telefoon inschakelt voor contactloze betalingen.

fv er s

ie

Stap 5: Betalen in de winkel:  Meld aan de kassamedewerker dat je met je telefoon wilt betalen.  Open de betaalapp op je smartphone. Soms is het genoeg om je telefoon van de vergrendeling te halen.  Houd je telefoon dicht bij de betaalterminal (NFC-lezer). Voor grotere bedragen moet je mogelijk je identiteit bevestigen via gezichtsherkenning, vingerafdruk of met een pincode.  Wacht totdat je een bevestiging van de betaling ziet op zowel de terminal als je telefoon.

Pr

oe

De mogelijkheden om te betalen via een app zijn:  Apple Pay: beschikbaar voor iPhone- en Apple Watch-gebruikers. Je kunt betalen door de knop aan de zijkant van je iPhone tweemaal in te drukken en je toestel bij de betaalterminal te houden.  Google Pay: beschikbaar voor Android-gebruikers. Open de Google Pay-app en houd je telefoon dicht bij de betaalterminal.  Samsung Pay: speciaal voor Samsung-apparaten. Dat werkt met zowel NFC als MST (Magnetic Secure Transmission), waardoor het op meer plaatsen bruikbaar is.  Bankapps: veel banken hebben een app waarmee je – QR-codes kunt scannen om te betalen in winkels, zoals ING; – contactloze betalingen via NFC kunt doen, zoals KBC Mobile.  Andere betaalapps: – PayPal: Dat is beschikbaar in sommige winkels waar je een QR-code kunt scannen om te betalen. – Revolut: Dat is een veelgebruikte internationale betaalapp die ook contactloze betalingen ondersteunt.

238 THEMA 2

LEVEL 8


Veiligheidstips:  Gebruik sterke verificatie: gebruik vingerafdruk, gezichtsherkenning of een sterke pincode voor extra beveiliging.  Houd je apparaat bij je: laat je smartphone of smartwatch niet onbeheerd achter om te voorkomen dat anderen toegang krijgen tot je betaalinformatie.  Controleer je afschriften: houd je bankafschriften in de gaten om verdachte activiteiten snel te ontdekken. Indien dat het geval is, neem je direct contact op met je bank.

N IN

Betalen via een app is snel, gemakkelijk en veilig, mits je de juiste voorzorgsmaatregelen neemt. Het biedt een moderne manier van betalen die aansluit bij de behoeften van de huidige consument. Bekijk het videofragment waarin een medewerker van Delhaize beschrijft hoe je in hun winkel kunt betalen met Payconiq.

2

Maak een stappenplan over hoe je kunt betalen in een winkel met Payconiq. Gebruik een tool naar keuze.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA

1

ie

Kassasystemen

©

Explore 7— Wat zijn de meest voorkomende kassasystemen?

Pr

oe

fv er s

Een winkel kan over verschillende kassasystemen beschikken. Hieronder vind je een overzicht van de meest voorkomende systemen.

BASISCOMPETENTIES

Elektronische kassa (ECR)

Computerkassa (POS-systeem)

Kassa met weegschaal

 Toetsenbord voor prijzen en productcodes  Display voor bedragen  Printer voor kassabons  Lade voor contact geld

 Computer of tablet met kassasoftware  Touchscreen of toetsenbord  Printer voor kassabons  Lade voor cashgeld  Barcodelezer

 Weegschaal  Display voor gewicht en prijzen  Printer voor kassabons  Lade voor cashgeld

THEMA 2

LEVEL 8 239


 Barcode scannen  Automatisch bijwerken van voorraad  Opslaan van klantgegevens  Flexibele betalingsmogelijkheden  Verkoop-, voorraad- en prestatierapporten

 Producten wegen  Automatische berekening van de prijs  Flexibele betalingsmogelijkheden  Kassabon

VOORDELEN

 Kleine winkels  Goedkoper dan andere systemen

 Integratie klantenbeheer en rapporten  Snellere verwerking

 Nauwkeurig voor verkoop per gewicht  Snelle en nauwkeurige verwerking

BEPERKINGEN

 Geen voorraadbeheer of klantinformatie

 Hogere kosten  Vereiste training van het personeel

VA

©

GEBRUIK

N IN

 Handmatige prijsinvoer  Automatische berekening totaalbedrag  Contant of kaart  Kassabon

 Alleen geschikt voor specifieke winkels  Weegschaal moet regelmatig worden gekalibreerd

a

fv er s

Duid het juiste antwoord aan.

ie

Deze systemen helpen winkeliers om transacties efficiënt en nauwkeurig te verwerken, elk met specifieke voordelen en nadelen afhankelijk van de behoeften van het bedrijf.

Wat is een kenmerk van een elektronische kassa? Je gebruikt een touchscreen voor invoer. Het heeft beperkte integratie van voorraadbeheer. Het gebruikt kunstmatige intelligentie voor klantenservice. Het kan alleen contante betalingen accepteren. Wat is een belangrijk voordeel van een computerkassa?

oe

b

Pr

De kosten zijn lager dan voor elektronische kassa’s. Transacties worden sneller verwerkt door het scannen van barcodes. Het personeel heeft geen training nodig. De rapportagemogelijkheden zijn beperkt.

c

Welke betaalmethode wordt meestal niet ondersteund door een elektronische kassa? Contant Debetkaart Kredietkaart Mobiele betalingen

240 THEMA 2

LEVEL 8


d

Wat is een voordeel van een kassa met weegschaal? Het is geschikt voor winkels zonder gewichtsafhankelijke producten. Het geeft een snelle en nauwkeurige prijsberekening voor gewichtsproducten. Het vereist geen kalibratie of onderhoud. De kosten zijn lager dan bij andere kassa’s. Wat maakt een computerkassa efficiënter dan een elektronische kassa? De prijsberekening en voorraadbeheer gaan automatisch. De prijsinvoer is handmatig. Het is alleen geschikt voor kleine winkels. Er zijn beperkte functies.

f

Welke functie biedt een computerkassa die een elektronische kassa meestal niet biedt?

VA

Het drukt kassabonnen af. Contante betalingen zijn mogelijk. Er is toegang tot gedetailleerde verkooprapporten. De ingevoerde bedragen worden weergegeven.

Waarom moeten weegschalen in kassa’s regelmatig worden gekalibreerd?

©

g

N IN

e

Wat is een beperking van een computerkassa?

fv er s

h

ie

Om esthetische redenen Om de kassabon te kunnen afdrukken Voor de veiligheid van het personeel Voor nauwkeurige metingen en prijsberekening

Pr

oe

De kosten zijn lager in vergelijking met elektronische kassa’s. Het personeel heeft training nodig. De betalingsmogelijkheden zijn beperkt. Er is geen integratie van voorraadbeheer.

THEMA 2

LEVEL 8 241


TO THE POINT

N IN

Betalen van je aankopen met cash geld Er zijn acht verschillende euromunten: 1 en 2 euro en van 1, 2, 5, 10, 20 en 50 eurocent. Daarnaast zijn er zeven eurobiljetten: 5, 10, 20, 50, 100, 200 en 500 euro. Cashgeld is een wettig betaalmiddel en mag niet geweigerd worden, tenzij uit veiligheidsoverwegingen of als het biljet te hoog is in verhouding tot de aankoop, of wanneer de handelaar niet voldoende cash heeft om het verschil terug te betalen.

Vlot en correct wisselgeld teruggeven Het is belangrijk om de afrekening aan de kassa  goed en snel te laten verlopen;  correct uit te voeren;  op een vriendelijke manier af te ronden.

VA

Valse biljetten kun je herkennen zonder hulpmiddelen door te kijken, te voelen en te kantelen. Daarnaast kunnen medewerkers ook hulpmiddelen gebruiken zoals een valsgelddetectiepen, een infrarooddetector en een detector met UV-lamp.

ie

STAPPENPLAN

©

We verkiezen de terugtelmethode wanneer je wisselgeld teruggeeft. De terugtelmethode heeft twee voordelen: de methode zorgt ervoor dat de klant het juiste bedrag terugkrijgt en dat je als kassamedewerker je werk dubbel controleert.

Stap 1: Begin bij het totaalbedrag van de aankoop: noteer het totaalbedrag dat de klant moet betalen.

fv er s

Stap 2: Ontvang het geld van de klant: neem het bedrag dat de klant heeft gegeven. Stap 3: Tel het wisselgeld terug vanaf het totaalbedrag: begin bij het totaalbedrag en tel op totdat je het bedrag bereikt dat de klant heeft gegeven. Andere betalingsmiddelen Een maaltijdcheque is een handig betaalmiddel om voornamelijk voedingswaren en maaltijden te betalen bij aangesloten winkels, supermarkten, restaurants en eetgelegenheden.

Pr

oe

Een ecocheque kun je gebruiken als betaalmiddel om ecologische goederen of diensten aan te kopen bij erkende handelaars en voor specifieke categorieën van producten.

242 THEMA 2

LEVEL 8


Verschil tussen de debet- en kredietkaart KENMERK

DEBETKAART

KREDIETKAART

meteen van je bankrekening

uitgesteld, op krediet

Saldovereiste

vereist voldoende saldo op rekening

tot kredietlimiet, zonder direct saldo

Rente

geen rente

rente op onbetaalde saldi

Kosten

weinig tot geen kosten

mogelijke jaarlijkse kosten en rente

Gebruik

dagelijkse uitgaven, geldopnames

grote aankopen, reizen, reserveringen

Voorbeelden

Maestro, Bancontact, V PAY

VA

N IN

Betalingsmethode

Visa, MasterCard, American Express

fv er s

ie

©

Betaling met een app  Kies een geschikte betaalapp.  Download en installeer de gewenste app op je smartphone.  Koppel je bankrekening of kaart.  Activeer de app.  Meld aan de kassamedewerker dat je met je telefoon wilt betalen.  Open de betaalapp op je smartphone.  Houd je telefoon dicht bij de betaalterminal (NFC-lezer).  Wacht tot je een bevestiging van de betaling ziet op zowel de terminal als op je telefoon.

Pr

oe

Kassasystemen De kassasystemen helpen winkeliers om transacties efficiënt en nauwkeurig te verwerken, elk met specifieke voordelen en nadelen afhankelijk van de behoeften van het bedrijf. De meest voorkomende systemen zijn:  elektronische Kassa (ECR): simpel, kosteneffectief, geschikt voor kleine bedrijven, beperkt in functies  computerkassa (POS-systeem): geavanceerd, geïntegreerd met voorraad- en klantbeheer, hogere kosten, geschikt voor grotere en groeiende bedrijven  kassa met weegschaal: specifiek voor producten die per gewicht worden verkocht, nauwkeurig, vereist regelmatig onderhoud

THEMA 2

LEVEL 8 243


Action 1—

Waarom roept de overheid op om te betalen met munten in de winkel?

Lees het onderstaande krantenartikel. a

N IN

b

Markeer in de tekst de redenen waarom winkeliers vaak moeite hebben om voldoende wisselgeld te hebben. Waarom roept de overheid op om munten terug in omloop te brengen?

Opvallend: overheid roept op om met munten te betalen in winkel

VA

De overheid wil de miljoenen muntstukken die ongebruikt bij mensen thuis liggen, in omloop krijgen. Ze roept de burger op om die centjes te verzamelen en ermee te betalen in de winkel. Dat is de centrale boodschap van een campagne op sociale media – #spendyourchange – die de Federale Overheidsdienst Financiën maandag lanceert.

©

Er zijn meer dan 4,2 miljard muntstukken in België, die samen meer dan 1,5 miljard euro waard zijn. Als je ze allemaal naast elkaar legt, gaan ze meer dan twee keer rond de aarde.

fv er s

ie

Meer dan 200 miljoen munten ongebruikt Maar toch hebben winkels vaak moeite om voldoende wisselgeld te hebben voor klanten die cash betalen, en dat komt omdat veel munten ongebruikt bij de mensen thuis blijven liggen. Op basis van een studie zouden er in België meer dan 200 miljoen munten ongebruikt zijn.

De FOD Financiën wijst erop dat dat oppotten met een kost gepaard gaat. Er moeten dan nieuwe munten geslagen worden om er genoeg in omloop te hebben. “Door slechts 2 procent van de ongebruikte munten weer in omloop te brengen, kan men meer dan 5 miljoen euro aan productiekosten per jaar besparen”, klinkt het. Er is ook een milieu-aspect: er komt veel CO2 vrij bij de productie en het transport van de muntstukken.

oe

De mensen kunnen hun centen niet alleen gebruiken om te betalen in de winkel: heel wat liefdadigheidsorganisaties zamelen muntstukken in voor het goede doel. Ze kunnen ook worden ingewisseld bij de bank, of gratis bij de Nationale Bank van België, geeft de FOD Financiën nog mee.

Pr

Bron: Het Laatste Nieuws, 2024-07-08

Action 2—

Hoe werkt de echt of vals-app?

Bekijk via diddit het videofragment over de echt of vals-app. a b

244 THEMA 2

Maak een stappenplan over de werking van deze app. Gebruik een tool naar keuze. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

LEVEL 8


Action 3—

Hoe geef je vlot en correct wisselgeld terug?

Tel het wisselgeld voor de klant uit. Maak gebruik van de terugtelmethode en vul telkens in de laatste kolom aan wat je tegen de klant zegt. TE BETALEN

DE KLANT BETAALT

TERUGTELMETHODE

N IN

44,90 euro

©

VA

13,55 euro

fv er s

ie

23,30 euro

Kun je de volgende artikelen betalen met een maaltijdcheque of ecocheque?

oe

Action 4—

Pr

Wanneer gebruik je een maaltijdcheque of ecocheque? Noteer achter het product:  een M indien je de artikelen geheel of gedeeltelijk kunt betalen met een maaltijdcheque;  een E wanneer je het artikel kunt betalen met een ecocheque;  een G wanneer je geen van beide kunt gebruiken. Compostvaten

Oplaadbare batterijen

Zwempakken

Yoghurt

Sigaretten

Fietsen

Bio-voeding

Verse zalm

Benzineauto’s

Spaarlampen

Douchegel

Elektrische scooters THEMA 2

LEVEL 8 245


Action 5—

Wat zijn de voor- en nadelen van een betaalterminal?

Lees het verhaal van Karoline De Ridder in verband met het gebruik van een betaalterminal in een onderneming. Markeer: de voordelen van het gebruik van een betaalterminal

oranje

de nadelen van het gebruik van een betaalterminal

N IN

groen

Karoline De Ridder is de eigenaar van het schoonheidsinstituut Glow by Karoline in Asse. Tot vorig jaar ontving ze enkel cashbetalingen of betalingen via Payconiq, maar sinds kort kunnen klanten er ook met hun bankkaart betalen.

ie

©

‘Sommige klanten waren niet vertrouwd met het betalen via de app van hun bank of via Payconiq. Ze betaalden liever cash, maar soms hadden ze niet genoeg geld bij zich. Ik heb een keer meegemaakt dat een klant zei dat ze geld ging afhalen, maar die is nooit teruggekomen. Toen heb ik beslist een betaalterminal aan te schaffen, zodat klanten ook met hun kaart kunnen betalen.”

VA

Karoline De Ridder | ‘Een betaalterminal biedt ook comfort, dus de extra kosten neem ik er graag bij’

fv er s

De Ridder kocht een terminal van SumUp, omdat dat voor haar de goedkoopste oplossing was. “Daarvoor betaalde ik 50,00 euro voor de terminal en per transactie die ik ontvang, betaal ik 1,69 procent transactiekosten. Op een totaalbedrag van bijvoorbeeld 4 440,00 euro is dat 75,00 euro”, vertelt ze. “Maar dat heb ik ervoor over, want zo’n betaalterminal biedt ook comfort. Telkens moeten controleren of klanten wel effectief een overschrijving doen of terugkomen met cash geld, kost me tijd waarin ik niet kan werken.” Ze trok dan ook haar prijzen niet op om de kosten door te rekenen.

oe

Met het toestel van SumUp kunnen haar klanten nu met Bancontact en ook met een kredietkaart betalen. “Klanten die met Bancontact willen betalen, vraag ik altijd eerst of ze niet met Payconiq willen betalen, want daar betaal ik geen kosten op. Ik bied ze via mijn bankapp dan een QR-code aan om een overschrijving te doen. De meeste klanten houden daar rekening mee. Alleen voor grote bedragen betalen ze soms met de kaart, omdat ze vaak een limiet hebben op hun app om overschrijvingen te doen.”

Pr

Bron: De Tijd, 2024-05-11

246 THEMA 2

LEVEL 8


Action 6—

Welke betaalmiddelen kun je gebruiken voor je aankopen in een Colruytwinkel?

Surf via diddit naar de website van Colruyt.

N IN

b c

Maak een overzicht van de mogelijke betaalmiddelen voor de aankopen in een Colruytwinkel met een tool naar keuze. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Waarom kun je in een Colruytwinkel niet betalen met een kredietkaart?

Action 7—

VA

a

Hoe werkt contactloos betalen?

Maak een stappenplan voor contactloos betalen met een tool naar keuze. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Hoe kun je als consument bijdragen aan een eerlijkere supermarktervaring?

fv er s

Action 8—

ie

a b

©

Bekijk via diddit het videofragment in verband met contactloos betalen.

Lees het onderstaande artikel.

Wat kan volgens het artikel de reden zijn dat er veel fouten op de kassabon voorkomen?

oe

a

Markeer in het artikel wat je moet doen indien je op de kassabon een fout ontdekt bij Albert Heijn.

Pr

b

THEMA 2

LEVEL 8 247


Deze supermarkt maakt de meeste fouten op de kassabon Het is tijd om extra alert te zijn bij het afrekenen van je boodschappen bij Albert Heijn. De Consumentenbond heeft geconstateerd dat er regelmatig fouten op de kassabon staan, wat betekent dat je mogelijk te veel betaalt voor alledaagse producten.

VA

Fouten ontstaan voornamelijk door acties en aanbiedingen die wel op de schappen zijn aangegeven, maar nog niet in het kassasysteem zijn doorgevoerd. Daarnaast komt het voor dat de prijs die de barcode aangeeft bij het scannen, niet overeenkomt met de prijs op het schap.

N IN

Fouten op de kassabon De Consumentenbond ontdekte dat de prijzen op de kassabon bij Albert Heijn vaak niet overeenkomen met de prijzen die op het schap staan aangegeven. Dit probleem is niet uniek voor Albert Heijn; ook bij andere supermarkten zoals Jumbo en Plus komen dergelijke fouten voor.

Volgens de Consumentenbond klopte de prijs bij 1 op de 4 artikelen bij Albert Heijn niet. Bij Jumbo was dit 1 op de 5 artikelen. Vooral 6-packs bier en pakken koffie zijn vaak foutief geprijsd.

©

Impact van zelfscankassa’s Met de opkomst van zelfscankassa’s hebben klanten de kassabon nodig om de poortjes te openen. Zodra de poortjes geopend zijn, verdwijnt de bon vaak direct in de prullenbak, waardoor je de fouten misschien niet eens opmerkt.

ie

Supermarkten kunnen hiervan profiteren, want als je de fout niet ziet, kun je ook niet om je geld terugvragen. Dat kan uiteindelijk miljoenen euro’s opleveren voor de supermarktketen.

fv er s

Compensatie bij fout op kassabon Hoewel velen van ons weleens gedupeerd zijn, nemen niet alle consumenten de moeite om met terugwerkende kracht naar de servicebalie te stappen om hun geld terug te vragen. De Consumentenbond heeft Albert Heijn gevraagd om inzage te geven in het probleem, maar dit verzoek werd geweigerd. Hierdoor is de daadwerkelijke schade voor trouwe klanten nooit bekend gemaakt. Albert Heijn heeft echter wel een nieuwe maatregel toegepast om fouten op de kassabon op te lossen. Als je een fout op de kassabon constateert, kun je met de bon naar de servicebalie gaan.

oe

Laat de fout op de kassabon zien en je krijgt het artikel eenmalig gratis mee. Heb je van het artikel meer stuks gekocht, dan betalen ze voor de rest het verschil in prijs terug. Uitzonderingen hierop zijn alcohol, geneesmiddelen en zuigelingenvoeding; voor deze artikelen betalen ze het verschil keurig aan je terug.

Pr

Let op je kassabon Het is dus verstandig om altijd je kassabon goed te controleren, vooral bij Albert Heijn. Door alert te zijn en fouten direct te melden, kun je voorkomen dat je te veel betaalt voor je boodschappen. Die kleine moeite kan je uiteindelijk veel geld besparen en zorgt ervoor dat je krijgt waar je recht op hebt. Blijf scherp en zorg ervoor dat je waar krijgt voor je geld. Controleer je kassabon, meld fouten en profiteer van de compensatieregeling van Albert Heijn. Zo draag je bij aan een eerlijkere supermarktervaring voor iedereen. Bron: Prime Nieuws, 2024-07-09

248 THEMA 2

LEVEL 8


Action 9—

Hoe reken je correct af?

Bekijk via diddit het videofragment. Nummer de stappen in de juiste volgorde. Sluit de kassa. Druk op de ‘Totaal’-toets, waarna de kassa opengaat.

Help de volgende klant. Vraag aan de klant of dat alles is. Pols even naar de gewenste manier van betalen.

N IN

Tel het wisselgeld luidop voor de klant.

VA

Soms merk je meteen op welke manier de klant wenst te betalen wanneer die een kaart of biljetten bovenhaalt. Druk op de ‘Subtotaal’-toets. Zo weet je wat de klant moet betalen.

©

Noem het bedrag luidop (’Dat wordt dan … ‘). Toets het ontvangen bedrag in op de kassa.

ie

Bedank de klant en wens die veel plezier met de aankoop. Zeg: ‘dank u wel, dat is … (het bedrag dat je hebt gekregen)’.

fv er s

Pas wanneer de klant akkoord is, leg je het geld in de juiste vakjes van de kassalade. Scan elk artikel of toets het bedrag van elk artikel in. Leg het geld van de klant apart, NIET in de kassalade.

Pr

oe

Neem het wisselgeld uit de kassa.

THEMA 2

LEVEL 8 249


Action 10— Hoe werkt een kassaloze winkel? Lees het artikel. Beantwoord nadien de onderstaande vragen.

Amazon maakt kassaloze winkels goedkoper leveranciers. Elk product krijgt een RFID-tag die winkel.

N IN

automatisch wordt gescand bij het verlaten van de Het nieuwe systeem werd voor het eerst getest in de fanshop in een sportstadion in Amazon-thuisstad Seattle. Klanten lopen vrij binnen, kiezen wat ze

willen en gaan dan door een poortje dat de tags scant. Om af te rekenen, gebruiken klanten hun

VA

kredietkaart of gaan ze met hun hand over een Amazon One-handscanner. © Shutterstock / Ian Dewar Photography

Toegankelijker

RFID-technologie is binnen retail al een vaste

zijn kassaloze winkels. Dat moet het eenvoudiger en

waarde: in de nieuwe Decathlon–winkel van de

goedkoper te implementeren maken.

toekomst bij Madrid kunnen klanten zo schoenen

©

Amazon schakelt over op RFID-technologie voor

met elkaar vergelijken, zelf pakketjes uit kluizen

Met ‘exit gate’ Amazon heeft een nieuwe versie van zijn

food werken de slimme koelkasten/automaten van Exki met RFID: sensoren scannen vanzelf wat

ie

kassaloze technologie gemaakt, meldt The Verge.

halen en zelf afrekenen aan de RFID-kassa’s. In

In tegenstelling tot het vorige systeem is nu geen complex netwerk van slimme camera’s meer

fv er s

nodig. Wel vraagt het alternatief wel beduidend meer inspanningen van winkelmedewerkers en

investering: elke verpakking van elk product dient een RFID-tag te krijgen.

Bron: Retail Detail, 2023-09-20

Zoek op het internet wat een RFID-tag is.

Pr

oe

a

mensen eruit nemen. Toch zijn de tags nog een forse

b

250 THEMA 2

Waarom vergt de RFID-techologie beduidend meer inspanningen van winkelmedewerkers en leveranciers?

LEVEL 8


Action 11— Werkplekleren / stage: betaalmiddelen Je onderzoekt op welke wijze klanten hun artikelen op jouw stageplaats kunnen afrekenen. Van elk betaalmiddel ga je na hoe je dat moet verwerken aan de kassa. Welke betaalmiddelen worden er op de stageplaats aanvaard?

b

Welke betaalmiddelen worden op jouw stageplaats niet geaccepteerd? Geef van elk betaalmiddel aan waarom niet.

c

Schrijf per betaalmiddel een stappenplan uit dat aangeeft hoe dat betaalmiddel verwerkt wordt op de kassa van jouw stageplaats. Voorzie daarvoor twee lege bladen. Later op school verwerk je dit op pc.

d

Worden er hoge coupures aanvaard op de stageplaats? Wat zijn de richtlijnen daarbij?

e

Worden biljetten op je stageplaats altijd op echtheid onderzocht? Waarom moet dat?

f

Welke hulpmiddelen zijn er om de echtheid van betaalmiddelen te onderzoeken?

oe

fv er s

ie

©

VA

N IN

a

Aanvaardt de stageplaats maaltijd- en/of ecocheques? Hoe worden die aan de kassa verwerkt?

Pr

g

THEMA 2

LEVEL 8 251


h

Voer nu zelf transacties uit aan de kassa. Schrijf hieronder je ervaring. Wat ging goed? Wat verliep moeilijker?

VA

Je gaat het kassasysteem van je stageplaats bespreken. Maak notities en vraag of je foto’s mag maken. Als je alle informatie hebt verzameld, verwerk je de informatie in een tekstverwerker. Bespreek het kassasysteem aan de hand van de volgende vragen. Welk type kassa gebruiken de medewerkers op je stageplaats?

b

Welke hardware is er op de kassa aangesloten?

c

Welke software gebruiken de medewerkers?

d

Vraag aan de verantwoordelijke of je een foto mag nemen van het kassasysteem.

e

Bespreek bondig de werking van het systeem.

©

a

oe

fv er s

ie

1

N IN

Action 12— Werkplekleren / stage: kassasystemen

Wat zijn de voor- en nadelen van dat kassasysteem?

Pr

f

252 THEMA 2

LEVEL 8


Wat moet er gebeuren als de prijs van een artikel wijzigt? Schrijf deze stappen op.

h

Ga na of het kassasysteem is gekoppeld aan het voorraadbeheer. Beschrijf kort hoe dat in zijn werk gaat.

i

Zou de verantwoordelijke in de toekomst een nieuw kassasysteem willen aanschaffen? Indien ja, voor welk systeem zou die dan kiezen? Vraag waarom.

ie

Toelichting:

©

Ja Nee

VA

N IN

g

Verwerk deze informatie direct in een tekstverwerker.

3

Bespreek nadien in de klas wat de bevindingen van de anderen zijn. Noteer de opvallendste zaken.

4

Is het gebruikte kassasysteem afhankelijk van de winkelformule? Maak een conclusie en plaats die onder aan in je document.

Pr

oe

fv er s

2

THEMA 2

LEVEL 8 253


1

Ga naar diddit. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

2

Los de vragen op.

3

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

Ik kan de verschillende betaalmiddelen die in een winkel gebruikt worden toelichten.

2

Ik kan vals geld herkennen door middel van de echtheidskenmerken.

3

Ik kan vlot en correct wisselgeld teruggeven.

4

Ik kan toelichten wat je met maaltijdcheques kan betalen en hoe het in zijn werk gaat.

5

Ik kan toelichten wat je met ecocheques kan betalen en hoe het in zijn werk gaat.

6

Ik kan omschrijven wat het verschil is tussen een debet- en een kredietkaart.

7

Ik kan toelichten hoe je kunt betalen met apps.

8

Ik kan de verschillende kassasystemen omschrijven en onderscheiden.

Pr

oe

fv er s

ie

©

1

254 THEMA 2

KAN BETER

LEVEL 8

EXTRA OEFENMATERIAAL

VA

JA

N IN

BREAKING NEWS


Beeldwoordenboek Level 8 BEGRIP

AFBEELDING

Dat is een app om te betalen via je telefoon door je debet- of kredietkaart toe te voegen aan de app. De betaling is snel, gemakkelijk en veilig, als je de juiste voorzorgsmaatregelen neemt.

N IN

betaalapp

VERKLARING

© Shutterstock / Postmodern Studio

Dat zijn munten en biljetten. Die gelden als wettig betaalmiddel.

computerkassa

Deze kassa maakt meestal gebruik van een besturingssysteem en hardware. De kassa slaat de gegevens op een interne gegevensdrager op of verzendt die naar een extern opslagmedium.

fv er s

ie

©

VA

cash

Dat is een betaalmiddel om ecologisch verantwoorde producten en diensten te kopen bij erkende handelaars.

oe

ecocheques

Pr

elektronische kassa

Dat is een kassa die bestaat uit een kassalade met daarbovenop een soort calculator met toetsen en een klein display dat de prijs van een product laat zien.

THEMA 2

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 8 255


BEGRIP debetkaart

VERKLARING

AFBEELDING

Dat is een betaalkaart waarmee een betaling of geldafhaling vrijwel onmiddellijk van je zichtrekening gaat. Je kunt er op veel plaatsen mee betalen.

Dat is een kassa waarbij een weegschaal geïntegreerd is. Ideaal voor winkels die producten per gewicht verkopen, zoals supermarkten en markten.

kredietkaart

Dat is een betaalkaart waarbij het geld pas na een bepaalde tijd van je rekening gaat. Dat heet ook wel een uitgestelde betaling.

oe

Dat is een methode die ervoor zorgt dat je het juiste bedrag als wisselgeld geeft.

Pr

terugtelmethode

256 THEMA 2

© Shutterstock / Igor Paszkiewicz

Maaltijdcheques zijn een handige manier om voornamelijk voedingswaren en maaltijden te betalen bij aangesloten winkels, supermarkten, restaurants en eetgelegenheden.

fv er s

maaltijdcheques

ie

©

VA

kassa met weegschaal

N IN

© Shutterstock / Henk Vrieselaar

BEELDWOORDENBOEK

LEVEL 8

© Shutterstock / HJBC


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.