Roti Gunju 2021

Page 1

ROTI

Suppliment għad-dilettanti tal-Karozzi u Muturi

Ġunju 2021

MAX VERSTAPEN QED JIRBAĦ IT-TAQTIEGĦA MA’

LEWIS HAMILTON PAĠNA XI

DISINN - Stacy Grech | ADVERTISING DEPARTMENT - 2590 0200 - adverts@unionprint.com.mt


II |

ROTI

Fatalitá fil-MOTO3

imut l-Isvizzeru JASON DUPASQUIER

F

it-30 ta’ Mejju li għadda, il-Moto GP kien f’luttu meta fil-Moto3 li sar fl-Italja, fiċ-ċirkwit ta’ Mugello, seħħet traġedja meta s-sewwieq Svizzeru ta’ 19il sena, Jason Dupasquier, miet fl-isptar ta’ Firenze wara li ttieħed b’urġenza wara li kien involut f’aċċident ikrah waqt ilprovi uffiċjali. Dupasquier intlaqat minn mutur ieħor f’ħabta kerha bejn tliet muturi u sfortunatament il-ġrieħi li sofra kienu fatali. Huwa beda l-karriera tiegħu fis-Supermoto u rebaħ il-kampjonat nazzjonali Svizzeru għal diversi drabi. Huwa ddebutta fil-Moto3 is-sena l-oħra. It-team mediku ħa madwar nofs siegħa biex ikkura lil Dupasquier fuq il-post tal-aċċident qabel ma ttieħed fl-isptar ta’ Ca­ reggi, fejn sfortunatament tilef ħajtu kmieni fil-ġurnata ta’ wara. Dan l-isport li tant isaħħar dilettanti tal-muturi huwa mill-aktar pe­ rikoluż hekk kif ħalla għe­xieren ta’ sewwieqa mejta. Biżżejjed wieħed jgħid li l-Moto GP ħalla xejn inqas minn 103 vittmi ... bl-ewwel wieħed ikun il-Britanniku Ben Drinkwater f’Isle of Man, fl-1949, filwaqt li l-aħħar wieħed kien l-Ispanjol Luis Salom li miet fil-Kolumbja, fl-2016. Fuq il-lemin hija lista tas-sewwieqa li mietu fuq iċ-ċirkwit ..

Minn

Cristian Muscat

L-ISVIZZERU JASON DUPASQUIER (MOTO3)

FATALITAJIET FIL-MOTO GP

Isem tas-sewwieq

Pajjiż

Bob Brown

Awstralja

Isem tas-sewwieq

Pajjiż

Data tat-Traġedja

Ċirkwit

Mutur

Tiġ/Provi

Mike Brookes

Britannja

Ben Drinkwater

Britannja

Ġunju 13, 1949

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Marie Lambert

Svizzera

Edouard Bruylant

Belġju

Lulju 17, 1949

Belġju

Norton

Tiġrija

Ralph Rensen

Britannja

“Hurst”

Britannja

Lulju 17, 1949

Belġju

Norton

Tiġrija

Ron Miles

Awstralja

David Whitworth

Britannja

Lulju 2, 1950

Belġju

Velocette

Tiġrija

Tom Phillis

Awstralja

John O’Driscoll

Britannja

Mejju 31, 1951

Isle of Man

Rudge

Provi

Colin Meehan

New Zealand

John Wenman

Britannja

Ġunju 4, 1951

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Hans Schuld

Olanda

Chris Horn

Britannja

Ġunju 8, 1951

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Marcelin Herranz

Franza

Dario Ambrosini

Italja

Lulju 14, 1951

Franza

Benelli

Provi

Brian Cockrell

Britannja

Sante Geminiani

Italja

Awwissu 15, 1951

Ulster

Moto Guzzi

Provi

Peter Essery

Britannja

Gianni Leoni

Italja

Awwissu 15, 1951

Ulster

Moto Guzzi

Provi

Roland Foll

Ġermanja

Dave Bennet

Britannja

Mejju 18, 1952

Svizzera

Norton

Tiġrija

Karl Recktenwald

Ġermanja

Ercole Frigerio

Italja

Mejju 18, 1952

Svizzera

Gilera

Tiġrija

Vernon Cottle

Britannja

Frank Fry

Britannja

Ġunju 4, 1952

Isle of Man

Norton

Provi

Norman Huntingford

Britannja

Norman Stewart

Britannja

Awwissu 16, 1952

Ulster

Norton

Tiġrija

Toshio FujiI

Ġappun

Harry Stephen

Britannja

Ġunju 8, 1953

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Brian Duffy

Britannja

Thomas Swarbrick

Britannja

Ġunju 8, 1953

Isle of Man

AJS

Tiġrija

Alfred Shaw

Britannja

Leslie Graham

Britannja

Ġunju 12, 1953

Isle of Man

MV Agusta

Tiġrija

Werner Daubitz

Ġermanja (L)

Geoffrey Walker

Awstrija

Ġunju 12, 1953

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Ian Veitch

New Zealand

Ernie Ring

Awstralja

Lulju 5, 1953

Belġju

AJS

Tiġrija

Johann Attenberger

Ġermanja

Simon Sandys-Winsch

Britannja

Ġunju 18, 1954

Isle of Man

Velocette

Tiġrija

Josef Schillinger

Ġermanja

Gordon Laing

Britannja

Lulju 4, 1954

Belġju

Norton

Tiġrija

Rolf Schmid

Ġermanja

Dennis Lashmar

Britannja

Lulju 25, 1954

Ġermanja

BSA

Tiġrija

Arthur Lavington

Britannja

Rupert Hollaus

Awstrija

Settembru 11, 1954

Nations

NSU

Provi

Bill Ivy

Britannja

Ricardo Galvagni

Arġentina

Ġunju 25, 1955

Ġermanja

Norton

Provi

Frantisek Bosek

Ċekoslovakkja

Julian Crossley

Britannja

Awwissu 11, 1955

Ulster

Norton

Tiġrija

Robin Fitton

Britannja

Derek Ennett

Britannja

Awwissu 9, 1956

Ulster

Moto Guzzi

Tiġrija

Les Iles

Britannja

Charlie Salt

Britannja

Ġunju 7, 1957

Isle of Man

BSA

Tiġrija

Michael Collins

Britannja

Josef Knebel

Ġermanja

Ġunju 28, 1957

Olanda

BMW

Provi

Dennis Blower

Britannja

Roberto Colombo

Italja

Lulju 6, 1957

Belġju

MV Agusta

Provi

Santiago Herrero

Spanja

John Antram

New Zealand

Mejju 26, 1958

Isle of Man

AJS

Provi

John Wetherall

Malta

Des Wolff

Rodeżja

Ġunju 6, 1958

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Brian Steenson

Britannja

Adolfo Covi

Italja

Settembru 6, 1959

Nations

Norton

Tiġrija

Maurice Jeffery

Britannja

Peter Ferbrache

Britannja

Ġunju 25, 1960

Olanda

AJS

Tiġrija

Christian Ravel

Franza


|

III

L-Ispanjol Luis Salom (2016)

Sewwieqa jsellmu lil Jason Dupasquier It-Taljan Marco Simoncelli (2011)

qabel it-tiġrija tal-Moto3 fiċ-ċirkwit ta’ Mugello, f’Mejju li għadda

Data tat-Traġedja

Ċirkwit

Mutur

Tiġ/Provi

Isem tas-sewwieq

Pajjiż

Lulju 24, 1960

Data tat-Traġedja Lulju 8, 1971

Ċirkwit

Mutur

Tiġ/Provi

Ġermanja

Honda

Provi

Gunter Bartusch

Ġermanja (L)

Ġermanja tal-Lvant

MZ

Provi

Ġunju 10, 1961

Isle of Man

Norton

Provi

Gilberto Parlotti

Italja

Ġunju 9, 1972

Isle of Man

Morbidelli

Tiġrija

Ġunju 12, 1961

Isle of Man

BMW

Tiġrija

Hans-Jürgen Cusnik

Ġermanja

Lulju 16, 1972

Ċekoslovakkja

BMW

Tiġrija

Ġunju 16, 1961

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Renzo Pasolini

Italja

Mejju 20, 1973

Nations

Harley-Davidson

Tiġrija

Awwissu 9, 1961

Ulster

Norton

Provi

Jarno Saarinen

Finlandja

Mejju 20, 1973

Nations

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 6, 1962

Isle of Man

Honda

Tiġrija

Billie Nelson

Britannja

Settembru 8, 1974

Jugoslavja

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 6, 1962

Isle of Man

AJS

Tiġrija

Phil Gurner

Britannja

Ġunju 4, 1975

Isle of Man

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 29, 1962

Olanda

NSU

Provi

Rolf Thiele

Ġermanja

Ġunju 28, 1975

Olanda

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 1, 1963

Franza

Moto Morini

Provi

Paolo Tordi

Italja

Mejju 16, 1976

Nations

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 2, 1964

Isle of Man

Norton

Provi

Otello Buscherini

Italja

Mejju 16, 1976

Nations

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 8, 1964

Isle of Man

Matchless

Tiġrija

Walter Worner

Ġermanja

Ġunju 7, 1976

Isle of Man

Yamaha

Tiġrija

Ġunju 26, 1964

Olanda

Honda

Provi

Les Kenny

Awstralja

Ġunju 12, 1976

Isle of Man

Yamaha

Tiġrija

Lulju 19, 1964

Ġermanja

Norton

Tiġrija

Hans Stadelmann

Svizzera

Mejju 1, 1977

Awstrija

Yamaha

Tiġrija

Awwissu 29, 1964

Finlandja

AJS

Tiġrija

Giovanni Ziggiotto

Italja

Ġunju 18, 1977

Jugoslavja

Yamaha

Provi

Ġunju 25, 1966

Olanda

Matchless

Tiġrija

Ulrich Graf

Svizzera

Ġunju 19, 1977

Jugoslavja

Kreidler

Tiġrija

Awwissu 26, 1966

Isle of Man

Kawasaki

Provi

Patrick Pons

Franza

Awwissu 10, 1980

Britannja

Yamaha

Tiġrija

Awwissu 28, 1966

Isle of Man

Yamaha

Tiġrija

Malcolm White

Britannja

Awwissu 10, 1980

Britannja

NA

Tiġrija

Ġunju 10, 1967

Isle of Man

Norton

Provi

Michel Rougerie

Franza

Mejju 31, 1981

Jugoslavja

Chevallier

Tiġrija

Lulju 16, 1967

Ġermanja tal-Lvant

MZ

Provi

Sauro Pazzaglia

Italja

Lulju 11, 1981

San Marino

MBA

Provi

Ġunju 10, 1968

Isle of Man

Kawasaki

Tiġrija

Alain Béraud

Franza

Awwissu 30, 1981

Ċekoslovakkja

Yamaha

Tiġrija

Lulju 7, 1968

Belġju

BMW

Tiġrija

Jock Taylor

Britannja

Awwissu 15, 1982

Finlandja

Windle

Tiġrija

Lulju 7, 1968

Belġju

BMW

Tiġrija

Iwao Ishikawa

Ġappun

Marzu 29, 1983

Franza

Suzuki

Provi

October 13, 1968

Hockenheim

BMW

Tiġrija

Michel Frutschi

Svizzera

April 3, 1983

Franza

Honda

Tiġrija

Ġunju 6, 1969

Isle of Man

Velocette

Provi

Rolf Rüttimann

Svizzera

Ġunju 12, 1983

Jugoslavja

NA

Tiġrija

Lulju 12, 1969

Ġermanja tal-Lvant

Jawa

Provi

Norman Brown

Britannja

Lulju 31, 1983

Britannja

Suzuki

Tiġrija

Lulju 20, 1969

Ċekoslovakkja

Jawa

Tiġrija

Peter Huber

Svizzera

Lulju 31, 1983

Britannja

Suzuki

Tiġrija

Mejju 2, 1970

Ġermanja

Norton

Provi

Kevin Wrettom

Britannja

Lulju 7, 1984

Belġju

Suzuki

Provi

Ġunju 1, 1970

Isle of Man

Bultaco

Provi

Alfred Heck

Ġermanja

Lulju 21, 1988

Franza

LCR

Provi

Ġunju 3, 1970

Isle of Man

Seeley

Provi

Ivan Palazzese

Venezwela

Mejju 28, 1989

Ġermanja

Aprilia

Tiġrija

Ġunju 3, 1970

Isle of Man

BSA

Provi

Nobuyuki Wakai

Ġappun

Mejju 1, 1993

Spanja

Suzuki

Provi

Ġunju 8, 1970

Isle of Man

Ossa

Tiġrija

Simon Prior

Britannja

Ġunju 12, 1994

Ġermanja

LCR

Tiġrija

Ġunju 12, 1970

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Daijiro Kato

Ġappun

April 6, 2003

Ġappun

Honda

Tiġrija

Ġunju 12, 1970

Isle of Man

Seeley

Tiġrija

Shoya Tomizawa

Ġappun

Settembru 5, 2010

San Marino

Suter

Tiġrija

Ġunju 12, 1971

Isle of Man

Norton

Tiġrija

Marco Simoncelli

Italja

October 23, 2011

Malasja

Honda

Tiġrija

Lulju 4, 1971

Belġju

Kawasaki

Tiġrija

Luis Salom

Spanja

Ġunju 3, 2016

Katalunja

Kalex

Provi


IV |

ROTI

TAGĦRIF DWAR

minn Jordy Brincat

JORDAN GRAND PRIX

J

ordan Grand Prix – tim li kien ibbażat minn ġewwa Silverstone fl-Ingilterra u li ħa sehem fil-kampjonat tal-Formula Wieħed bejn is-snin tal-1991 u l-2005. L-oriġini tal-isem tiegħu ġie mill-kunjom tan-negozjant Irlandiż, Eddie Jordan. Dan it-tim kien magħruf għallattitudni tiegħu u kif ukoll għall-karattru partikolari li kellu u li minħabba hekk, kien ta kulur lil dan l-isports lejn l-aħħar tas-snin disgħin u l-bidu tal-Millennju l-ġdid. Kmieni fl-2005, Eddie Jordan wara nuqqas ta’ finanzi, kien biegħ lit-tim tiegħu lil Midland Group li pparteċipaw għal staġun wieħed bħala Jordan Grand Prix f’dik l-istess sena. Fl2006 dawn dawru l-isem u ġie bħala MF1 Racing Team. Fl-aħħar tal-2006 dan inbiegħ lid-ditta tal-karozzi lussużi Spyker biex ħa l-isem ta’ Spyker F1 Team, biex wara l-kampjonat tal-2007, dan reġa’ nbiegħ lill-billjunarju Indjan, Vijah Mallya, u sar Force India. Huwa dam jikkompeti għal għaxar snin biex fl-2018 minħabba problemi kbar finanzjarji, ilForce India nbiegħet lil grupp ta’ investituri mmexxija minn Lawrence Stroll. Ġara li l-liċenzja l-FIA ma laqgħatx it-talba sabiex din tkun immexxija u għalhekk il-liċenzja li beda Eddie Jordan kmieni fis-snin 90 ġiet mitmuma fl-2018.

KAMPJONAT 1991 – TEAM 7UP JORDAN Karozza: 191 Magna: Ford Tyres: Goodyear Punti finali: 13 Kampjonat: 5 post Sewwieqa: 32) Bertrand Gachot / Michael Schumacher / Roberto Moreno / Alessandro Zanardi – 33) Andrea de Cesaris Dan kien l-ewwel kampjonat li Jordan Grand Prix ipparteċipaw fih. L-ewwel sewwieq li saq il-karozza kien John Watson waqt sessjoni ta’ testijiet. Jordan iffirmaw lissewwieq veteran Taljan, Andrea de Cesaris, u dak Belġjan, Bertrand Gachot, sabiex ikunu huma li jsuqu l-ewwel karozza tagħhom. Il-Jordan 191 kellha magna Ford. Fl-ewwel staġun tagħhom fil-Formula 1 Jordan spiċċaw il-kampjonat fil-ħames post u de Cesaris spiċċa l-kampjonat fiddisa’ post tal-klassifika finali. Tajjeb wieħed jinotta, li Eddie Jordan kien ta d-debut fit-tim tiegħu lil Michael Schumacher fit-tiġrija ġewwa l-

Belġju meta dan ħa post Gachot. IlMercedes kienu offrew $ lil Jordan sabiex Schumacher ikun jista’ jsuq magħhom u jagħtu ċans lis-sewwieq żgħir mill-Ġermanja sabiex isuq karozza tal-Formula 1. Ġara li għattellieqa ta’ wara, Benetton Ford iffirmaw lil Schumacher sabiex isuq magħhom għall-kumplament talkampjonat. Wara li Jordan ressqu lil Benetton il-qorti minħabba dan il-każ, Jordan tilfu l-każ wara li Schumacher kien għadu ma ffirmax il-kuntratt magħhom. Alessandro Zanardi u Roberto Moreno saqu t-tieni karozza tal-Jordan matul il-kors tal-kampjonat li kien għad fadal.

KAMPJONAT 1992 SASOL JORDAN YAMAHA Karozza: 192 Magna: Yamaha Tyres: Goodyear Punti finali: 1 Kampjonat: 11 post Sewwieqa: 32) Stefano Modena – 33) Mauricio Gugelmin Il-Jordan 192 kienet ġiet iddisinjata minn Gary Anderson. Huma ffirmaw liż-żewġ sewwieqa ġodda, Stefano Modena u Mauricio Gugelmin. Wara s-suċċess li kellhom fl-1991, it-tim tilef il-magni Ford sabiex akkwistaw b’xejn il-magni Yamaha V12. It-tim kien diġá beda jaħdem fuq il-karozza 192 sabiex tkun tista’ jkollha magna Ford, però dan kellu jaddata għal magna Yamaha li kienet magna ferm ikbar. Għal dan il-kampjonat iffirmaw ukoll sponsor ġdid, Sasol, li ħa post is7up. Wara li kellhom l-ewwel staġun ta’ suċċess, din is-sena kienet waħda diżastruża meta kellhom diversi problemi fil-magni. It-tim kiseb l-uniku punt tiegħu fl-aħħar tellieqa ġewwa l-Awstralja meta Modena spiċċa fis-sitt post. Huma spiċċaw il-kampjonat fil-11-il post b’punt wieħed biss.


|

KAMPJONAT 1993 – SASOL JORDAN HART

KAMPJONAT 1994 – SASOL JORDAN HART

Karozza: 193 Magna: Hart Tyres: Goodyear Punti finali: 3 Kampjonat: 11 post Sewwieqa: 14) Rubens Barrichello – 15) Ivan Capelli / Thierry Boutsen / Marco Apicella / Emanuele Naspetti / Eddie Irvine

Karozza: 194 Magna: Hart Tyres: Goodyear Punti finali: 28 Kampjonat: 5 post Sewwieqa: 14) Rubens Barrichello – 15) Eddie Irvine / Aguri Suzuki / Andrea De Cesaris

L-1993 rat iżjed tibdil. It-tim għattielet darba biddel il-fornitur tal-magni. Dik is-sena kien se juża magni Hart. Erġajna rajna wkoll żewġ sewwieqa ġodda - lil Ivan Capelli u lil Rubens Barrichello. Capelli telaq wara biss żewġ tiġrijiet u Barrichello ra xejn inqas minn ħames sewwieqa differenti bħala kollegi fl-istess tim matul il-kors tal-kampjonat. Jordan kellhom biss riżultati moderati. Kull ma rnexxielhom jakkwistaw kienu biss 3 punti f’dan l-istaġun. Sinjal ta’

stabbiltá bdew jidhru lejn l-aħħar talkampjonat meta mat-tim ingħaqqad Eddie Irvine, ex-sewwieq tal-Jordan flF3000. Fl-ewwel tiġrija tiegħu ġewwa Suzuka, Irvine rnexxielu jispiċċa fissitt post u allura kiseb l-ewwel punt tiegħu. Fl-aħħar ta’ din it-tellieqa għal min jiftakar tajjeb rajna dwell filgarage tal-Jordan meta Senna mar għal Irvine u dawn spiċċaw jagħtu bil-ponn, minħabba li Irvine kien qabeż lil Senna b’riskju kbir għaż-żewġ sewwieqa.

Barrichello u Irvine rritornaw għallistaġun ta’ din is-sena, bħal ma għamlu wkoll il-magni Hart. Irvine ma tantx beda l-istaġun tajjeb meta weħel penali ta’ tliet tiġrijiet milli jieħu sehem wara sewqan perikoluż. Barrichello ta lit-tim l-ewwel podju fit-tellieqa ta’ ġewwa l-Ġappun fuq ċ-ċirkwit ta’ Pacific. Fit-tellieqa ta’ wara Barrichello sofra inċident ikrah meta ħabat waqt il-provi fuq iċ-ċirkwit ta’ San Marino. It-tim malajr reġa’ sab saqajh u rritornaw għal-fażi inizjali tal-kampjonat u reġgħu spiċċaw il-kampjonat fil-ħames

V

post. F’dan il-kampjonat, Barrichello kiseb l-ewwel pole position għal Jordan fiċ-ċirkwit tal-Belġju. Barrichello spiċċa l-kampjonat fissitt post tal-klassifika finali b’19-il punt. Dan ir-riżultat tant tajjeb, issorprenda mhux ftit lil ħafna dilettanti ta’ dan l-isport – fosthom timijiet ferm akbar minnhom meta tqis li Jordan kellhom finanzi tassew limitati. Ilmagna kienet ġiet manifaturata minn Darrell O’Brien flimkien ma Hart Engineering. Jordan spiċċaw dan il-kampjonat fl-ħames post bi 28 punt.

KAMPJONAT 1996

KAMPJONAT 1995 TOTAL JORDAN PEUGEOT Karozza: 195 Magna: Peugeot Tyres: Goodyear Punti finali: 21 Kampjonat: 6 post Sewwieqa: 14) Rubens Barrichello – 15) Eddie Irvine

Għall-1995, Jordan bidlu l-magni għal dawk Peugeot. Kemm Barrichello kif ukoll Irvine spiċċaw fuq il-podju fittmiem it-tellieqa ġewwa l-Kanada meta spiċċaw fit-tieni u t-tielet post. Matul dan il-kampjonat il-karozza ma tantx kienet affidabbli minħabba li kellhom diversi problemi tekniċi. Il-podju ġewwa l-Kanada kien l-uniku punt pożittiv ta’ dan il-kampjonat. Jordan spiċċaw ilkampjonat fis-sitt post tal-klassifika finali.

BENSON & HEDGES TOTAL JORDAN PEUGEOT Karozza: 196 Magna: Peugeot Tyres: Goodyear Punti finali: 22 Kampjonat: 5 post Sewwieqa: 11) Rubens Barrichello – 12) Martin Brundle Rubens Barrichello ġie kkonfermat għar-raba’ u l-aħħar staġun ma dan ittim. Miegħu ngħaqad Martin Brundle mingħand it-tim tal-Ligier sabiex saq għall-aħħar kampjonat tiegħu filFormula 1. L-aspettativi kienu kbar meta kellhom staġun ħażin fl-aħħar staġun. Din is-sena kienet ukoll ittieni sena li t-tim qed juża l-magni Peugeot. Il-Jordan iffirmaw ftehim sabiex il-kumpanija tat-tabakk, Benson & Hedges, ikunu l-sponsors prinċipali

flimkien mat-Total tul il-kors ta’ dan l-istaġun. Permezz ta’ dan il-ftehim, ilJordan bidlu l-kulur tagħhom għal dak ta’ lewn id-deheb. It-tim xorta ma rnexxielux jikseb l-ewwel rebħa u lanqas kiseb post fuq il-podju din is-sena. Peró, it-tim kiseb punt iżjed mill-aħħar staġun. It-tim xorta baqa’ tim tat-Tieni Diviżjoni wara timijiet kbar tal-Williams, Benetton, Ferrari u McLaren. It-tim spiċċa lkampjonat fil-ħames post bi 22 punt.

Dan l-artiklu huwa maqsum fi tliet partijiet. Għaldaqstant jissokta fix-xahrejn li ġejjin


VI |

Y K NIC AUCI G

ROTI

USS K S I D N TI TALEN O-KARTING FIL-G

Minn

Cristian Muscat Kif inhi l-ħajja ta’ sportiv illum il-ġurnata? Bħalissa s-sitwazzjoni hija diffiċli ħafna minħabba r-restrizzjonijiet tal-Covid-19. L-isport f’Malta ma tantx ingħata prijoritá fejn jidħol rilaxx tar-restrizzjonijiet u allura dawn l-aħħar ftit gimghat ma kellniex iċċans li nsuqu fl-unika trakka li għandna hawn Malta. Għaldaqstant nittamaw li l-Covid-19 tikkalma u l-miżuri jitnaqqsu effettivament sabiex inkunu nistgħu ingawdu iktar l-isport f’pajjiżna. It-taħrig jibqa’ għaddej b’kull mod possibbli, anke jekk fiżikament mid-dar, ħalli aħna bħala atleti ma naqgħux lura fil-progress tagħna fl-isport li qegħdin nipprattikaw. Meta jiġi għall-motorsport, għandna żvantaġġ kbir minħabba l-fatt li ma nistgħux nipprattikaw l-isport mid-dar. Nitkellmu dwar il-go-karts. Int għandek ilgo-karts personali tiegħek? Iva jien għandi żewġ go-karts, waħda BRM u l-oħra GP. Bħalissa qiegħed nuża l-GP għax hija l-iktar waħda moderna u kienet sponsorjata minn GP Karting Malta bis-saħħa ta’ Michael Clews. Il-magna hija Rotax Max Evo 125cc. Dawn kemm jiswew flus biex tixtrihom? Go-kart tista’ tixtriha ‘second hand’ għall-prezz ta’ madwar €1500 u €3500. Jekk tkun ġdida ovvjament se tkun iktar għolja, madwar €5000 u €8000, jiddependi liema chassis u magna tixtri. Kif tiddeskrivi x-xena in ġenerali tal-GoKarting f’pajjiżna? Il-karting qiegħed jikber ħafna permezz tat-trakka l-ġdida li għandna. Illum ilġurnata, anke bis-sitwazzjoni tal-Covid-19, issib madwar 100 sewwieqa kull nhar ta’ Ħadd jipprattikaw, meta r-restrizzjonijiet jippermettu. Qed jiżdiedu ħafna tfal żgħar, minn etá ta’ daqs tliet snin, li naturalment

huma l-futur tal-motorsport tagħna. Sewwieqa bħal Lewis Hamilton, Michael Shumacher, Ayrton Senna, u bosta oħra professjonali, kollha bdew mill-karting. B’hekk, b’din it-trakka l-ġdida, jiena, bħala żagħżugħ ta’ 20 sena, ċert li f’xi 10 jew 15il sena oħra, se jkollna sewwieqa li jkunu kapaċi jipparteċipaw f’motorsport bħal Formula 3, Formula 2, u anke Formula 1, dejjem jekk ikollhom is-sapport finanzjarju. Apparti li tkun sewwieq tal-Go-Karts tajjeb, trid tkun taf tirranġa xi ħsarat int stess inkella l-ispejjeż jiżdiedu wkoll? Tajjeb li tkun taf tirranġa l-go-kart tiegħek personali, imma jrid ikollok mekkanik miegħek ukoll. Importanti li tkun taf mill-inqas l-affarijiet bażiċi tal-gokart għaliex dan se jgħinek biex tissettja l-go-kart aħjar, jew anke tagħti ‘feedback’ lill-mekkanik tiegħek ta’ kif tkun qed tirreaġixxi l-kart waqt is-sewqan biex ikun jista’ jissettjaha għall-aħjar prestazzjoni. L-ispejjeż huma ħafna fil-karting, bħal kull motorsport, speċjalment meta tkisser xi ħaġa. Imma kif bdiet il-ħajra tiegħek li tibda l-GoKarting? Jiena dejjem kelli l-motorsport viċin tiegħi peress li missieri jipparteċipa filmotorsport ukoll. Kien jeħodni l-Badger Karting, u darba minnhom ġie wieħed li jaħdem hemm, jismu Farrid, u qal lil missieri li għandi talent kbir u ssuġġerixxa li nibda l-kors tal-KMS Skola Sport li kien isir kull nhar ta’ Sibt. Ovvjament, dħalt għaliha, u minn hemm bdiet il-karriera tal-karting tiegħi. Fl-ewwel sena mal-KMS, spiċċajt flewwel post fil-kampjonat li għamlu. Peress li l-interess tiegħi kompla jiżdied, fl-2012, missieri xtrali go-kart, il-BRM, li biha bqajt nipparteċipa fit-tiġrijiet u kampjonati sal2020.

X’unuri rbaħt kemm f’pajjiżna kif ukoll barra minn xtutna? Mil-bidu tal-karriera tiegħi fil-karting, dejjem ksibt riżultati tajbin. Fil-kampjonati tal-KMS, dejjem tlajt fuq il-podju. Bejn l-2014 u l-2016, morna grupp Maltin fi Sqallija tliet darbiet, fejn tellaqna bejnietna. Fl-2017, ħadt sehem fil-kampjonat ta’ Sqallija, u avolja m’għamiltx il-kampjonat kollu, ġejt fil-ħames post tal-klassifika ta’ dik is-sena. F’dik is-sena wkoll, mort l-Italja biex nieħu sehem f’tellieqa f’Sarno, fejn spiċċajt fit-tmien post. Fl-2018, irbaħt il-kampjonat tar-Rotax Max Challenge Zona Sicilia, u ġejt fit-tieni post fil-kampjonat reġjonali ta’ Karting Sicilia wkoll. Apparti minn hekk, kelli wkoll l-opportunitá li nsuq fil-finali tal-Italja, Val Vibrata, fejn spiċċajt fil-ħames post bl-istess punti tat-tielet post. Fl-2019, ġejt fit-tieni post fir-Rotax Max Challenge Malta, kif ukoll fil-Kampjonat Nazzjonali ta’ Malta. Ipparteċipajt ukoll fir-Rotax Max Challenge European Trophy li saret f’Adria, l-Italja. Fl-2020, kont l-ewwel fil-klassifika talkampjonat nazzjonali ta’ Malta, qabel ma ġie kkanċellat minħabba l-Covid-19. Iżda l-kampjonat Rotax Max Challenge Malta baqa’ għaddej, u dan irbaħtu. Din irrebħa tatni l-biljett biex nipparteċipa fir-Rotax Max Challenge Grand Finals f’Portimao filPortugall, peró, sfortunatament, minħabba l-Covid-19 giet ikkanċellata fl-aħħar minuta. Kif qed tħares lejn il-futur tiegħek f’dan l-isport? Fil-futur, nixtieq navvanza ħafna iktar milli qiegħed issa, imma minħabba l-etá tiegħi u aspetti finanżjarji, huwa diffiċli. Bħal kull sewwieq, minn dejjem kelli x-xewqa li nsuq fil-Formula Wieħed, jew għallinqas f’xi ħaġa simili. Din is-sena, ġejt mistieden biex insuq ma’ team fil-Formula 4 fi Spanja, imma minħabba spejjeż eċċessivi, ma stajtx

nieħu din l-opportunitá. Il-mira tiegħi llum hija li nsir sewwieq professjonali. Diġá kelli l-opportunitá li nsuq is-‘single seater’ ta’ missieri fil-hillclimbs, u għandna pjani wkoll li nsuquha barra minn Malta. Nixtieqek tgħaddi messaġġ lil dawk iżżgħażagħ li huma mħajra fl-isport tal-GoKarting. Aħna ntellqu għax nieħdu pjaċir bleċċitament tal-esperjenza, avolja nippruvaw nagħmlu l-almu tagħna biex niksbu riżultati tajbin. Meta kollox imur ħażin f’ġurnata waħda, nerġgħu nirritornaw il-ġurnata ta’ wara u niġu kkargati. Il-kompetituri tagħna huma ħbieb tagħna ... mhux l-għedewwa tagħna. Ngħinu lil xulxin meta jkun hemm bżonn. Għandna bżonn inkunu kapaċi nanalizzaw ir-riskju, speċjalment f’Malta. Ma naffordjawx nieħdu riskji żejda filmotorsport peress li ħajjitna tiddependi minnu, speċjalment jekk inkunu qegħdin insuqu għall-gost. Jekk irridu mmorru lura d-dar għand il-familja tagħna, irridu nitgħallmu kif inħallu l-aċċeleratur meta jkun hemm bżonn. Aħna nagħmlu bosta żbalji, nirrabjaw, ninsewhom, u nirrepetuhom, iżda aħna nitgħallmu minn dawk l-iżbalji li jimmaturawna. Aħna niżguraw li kollox ikun sigur qabel ma nsuqu, sabiex ma nweġġgħux, kemm lilna nfusna kif ukoll lil ħaddiehor. Ħadd m’hu l-aqwa, kulħadd ikollu l-ġurnata tiegħu. Għandna nkunu grati u nirrispettaw lill-voluntiera li jiddedikaw li-ħin liberu tagħhom biex imexxu u jorganizzaw avvenimenti għalina. Jekk għandna bżonn nikkritikaw, nagħmlu dan b’mod kostruttiv aktar milli distruttiv. Jekk irridu li l-motorsport jikber, irridu nikbru miegħu. Irridu ngħallmu l-isportività lil uliedna. Ħaġa waħda li dejjem għandek iżżomm f’moħħok ... li l-falliment huwa parti mis-suċċess; ma jistax ikollok suċċess mingħajr ma jkollok falliment.


|

VII

SEWQAN B’MOD SIGUR (L-EWWEL PARTI)

minn PIERRE P. VELLA

I

ssa qegħdin ftit iktar min-nofs triq tas-sena 2021 u b’mod gradwali żgur nisperaw li nirritornaw għan-normalità, kulħadd għadu konxju li l-periklu għadu madwarna, imma nħarsu ‘l quddiem lejn aktar pożittività u attitudni normali ġdida lejn il-ħajja.

Ħafna minna qed inħarsu lejn xi tip ta’ btala qasira li tista’ teħodna barra minn pajjiżna fuq ajruplan jew insuqu lejn Għawdex fil-viċin jew inkella nżuru Sqallija. Huwa tajjeb tħeġġeġ biex issuq għal btala, iżda hemm xi affarijiet bażiċi li jridu jsiru qabel ma titlaq. Li tmur Għawdex jista’ jkun sempliċi u viċin flimkien ma’ ambjent familjari, madankollu jis­ tgħu jseħħu xi affarijiet. Allura x’inhi l-lista ta’ kontroll qabel ittluq? Żgur li trid tagħti ħarsa lejn id-dashboard u tara li l-ebda dwal ta’ twissija ma jkunu mixgħula u kwalunkwe indikatur ieħor li normalment ma jkunx mixgħul. Żjara lill-mekkanik tal-fiduċja tiegħek tkun ta’ benefiċċju għal service possibbli jew inkella sempliċiment check-up biex iżżid affarijiet bħal fluwidi tal-brejkijiet, likwidu tar-radiator u l-iktar importanti l-wipers windscreen washer. Fir-rigward ta’ dan tal-aħħar evita li tuża l-ilma tal-vit u ftit qtar jew ta’ likwidu tal-ħasil jew ħall abjad jistgħu jagħmlu xi ftit differenza. Jekk trid tagħmel dan int stess, kun żgur li taf x’qed tagħmel; il-kontenitur normalment ikollu tip ta’ “funtana” fuq it-tapp; jekk ikollok xi dubju ... jew staqsi jew inkella ġib lil xi ħadd infurmat biex jagħmel dan għalik. Li jmiss huwa ħasil tajjeb tal-karozza kun żgur li l-ebda residwu taż-żejt ma jidher fuq il-pannelli ta’ quddiem t’isfel jew inkella r-rimmijiet tar-roti. Jekk wieħed isib traċċi ta’ żejt irreferi u tipposponix. Li jmiss huwa li jkollok ġewwa nadif, kun

żgur li kull fdal jitneħħa ...u verifika tajba taħt is-sedili ta’ quddiem hija ta’ importanza kbira. Kun żgur ukoll li l-handbrake qed jaħdem tajjeb billi jkun kemm il-varjanti tradizzjonali kif ukoll dawk aktar moderni li jeżistu fuq mudelli aktar ġodda. Agħti ħarsa tajba lejn il-pedali tal-kontroll, jiġifieri l-aċċeleratur, il-brejk, u l-clutch fejn disponibbli, kun żgur li l-gomma hija f’kondizzjoni tajba, mhux imqaxxra, maħlula jew milbusa. Agħtihom mesħa ilma tajba biss b’deterġent żgħir ħafna, mingħajr krema tad-dashboard jew xi ħaġa li tista’ tagħmel il-pe­ dali jiżolqu. Iċċekkja wkoll il-kompartiment tal-ingwanti, kun żgur li ċ-ċertifikat tal-assikurazzjoni (validu) jew kopja flimkien ma’ formola minn quddiem għal wara. Kun żgur ukoll li jkollok kaxxa tal-ewwel għajnuna (first aid box) disponibbli, u l-kontenut għadu jista’ jintuża u mhux skada. Huwa rrakkomandat ukoll li jkollok żewġ settijiet ta’ ingwanti li jintremew flimkien ma’ par ta’ maskri tal-wiċċ żejda. Fejn tidħol is-sigurtà, aħna lkoll konxji ħafna li għandna nnaddfu jdejna b’disinfettant meta nidħlu fl-istabbiliment, u daqsant ieħor huwa rakkomandat li nżommu xi tip ta’ disinfettant fil-karozzi tagħna. Billi t-temperaturi jibdew jogħlew huwa rrakkomandat li kwalunkwe tip ta’ sanitizer ma jinżammux fil-karozza jekk din

titħalla pparkjata fix-xemx, aħjar ikollok msielaħ (wipes) li jeliminaw il-batterja. Kun żgur ukoll li dawn jintużaw hekk kif imbagħad jinxfu bis-sħana. Kwalunkwe tip ta’ aerosols bħal deodoranti huma pprojbiti bil-qawwa li jitħallew f’vetturi, hekk kif dawn jistgħu jisplodu faċilment. Barra minn hekk, jekk qed iġġorr apparat tat-tifi tan-nar kun żgur li dan ikun jinsab f’post sigur u viżibbli u li jkun ingħata service. Huwa wkoll rakkomandabbli li tkopri l-karozza jew inkella sempliċement il-windscreen minn sħana/xemx eċċessivi. Jekk viżiera tal-windscreen titqiegħed fuq ġewwa tal-karozza kun żgur li l-parti li tirrifletti tkun tħares ‘il barra. Hija wkoll opportunità tajba biex taċċerta ruħek li t-twieqi kollha qed jiffunzjonaw tajjeb u l-iswiċċijiet kollha ta’ ġewwa qed jiffunzjonaw. Hawnhekk ukoll jekk tfal żgħar qed jokkupaw isseats ta’ wara kun żgur li l-lock tat-tfal tkun attivata fuq iż-żewġ bibien u l-ftuħ tat-tieqa.


VIII |

ROTI


|

IX


X|

ROTI

STAĠUN TA’ SUĊĊESS GĦAL

VELOCITY ESPORTS RACING

B

il-Kampjonati tal-V1 Malta Series issa jinsabu weqfin, ROTI ħaseb biex dan ix-xahar jintervista lill-Kap Eżekuttiv ta’ Velocity Esports Racing, Mario Bellizzi, biex flimkien miegħu niġbdu bilanċ fuq dan it-tieni staġun ta’ din il-komunitá virtwali li għadu kemm intemm.

Kif tiġġudika dan it-tieni staġun ta’

Matul it-tiġrijiet ta’ din is-sena, stajna

Velocity Esports Racing wara kampjonat

ninnutaw li l-livell tas-sewwieqa

mill-aktar twil li kellna?

virtwali fi kważi kull tiġrija kien wieħed

Hemm ħafna aġġettivi li nista’ nuża sabiex niddeskrivi dan l-istaġun.

għoli, liema kienet l-aktar tiġrija li ħadt gost tara u tidderieġi matul dan l-istaġun?

Parti mportanti ta’ dan is-suċċess, ġiet grazzi għall-fatt li bħala kumitat ħdimtu bla heda matul dan l-istaġun, kemm kien importanti l-element ta’

Kull bidu fih it-tmiem, peró kienet esperjenza sabiħa mmens fejn ġimgħa

Kull tellieqa fiha l-istorja tagħha

wara ġimgħa kellna spettaklu mill-aqwa

u nista ngħid li ħadt pjaċir nidderieġi

ta’ kapaċitajiet differenti. Kellna ħafna battalji li mhux se jintesew, speċjalment

kull waħda mis-36 tellieqa, (nota editorjali, 18 minn kull kampjonat), li

ir-rivalitá fit-tieni parti tal-istaġun bejn

kellna maqsumin fuq żewġ diviżjonijiet

Jake Sammut u Ryan Carabott li wrew x’kapaċitá kbira għandhom dawn is-

waqt dan l-istaġun. Wieħed missodisfazzjonijiet tiegħi kien meta fil-bidu

sewwieqa.

tal-istaġun rajna sewwieqa differenti li bdew jirnexxielhom jiksbu rebħiet anke li ma kinux forsi qed jistennew huma. Jekk għandi nagħżel it-tellieqa favorita tiegħi, nagħżel dik ta’ Monza fejn rajna battalja mill-isbaħ bejn l-ewwel tliet sewwieqa tal-kampjonat - Jake Sammut, Ryan Carabott u Adrian Manduca, li eventwalment spiċċa fl-ewwel post. X’kienu d-diffikultajiet li kellek tiffaċċja l-iż­jed f’dawn l-aħħar disa’ xhur? Id-diffikultajiet huma parti mill-ħajja, peró ovvjament is-sens ta’ sodisfazzjon ikun ħafna ikbar meta jirnexxielek tegħlibhom.

Minn Antonello Abela

Kienet esperjenza ta’

tagħlim anke għalija matul dan l-istaġun kemm mil-lat amministrattiv kif ukoll fuq mil-lat ta’ xandir fejn ġimgħa wara

ġimgħa

konna

kommessi li nxandru l-azzjoni kollha b’ mod dirett.

teamwork biex l-affarijiet imxew ħarir matul din l-aħħar sena? Mingħajr team ta’ nies dedikati ma twassalx ħafna fil-bogħod.

It-

team kollu ħa­dem sabiex fl-aħħar mill-aħħar

irnexxielna

ntellgħu

kampjonat indimentikabbli. F’dan l-istaġun irnexxieli nara b’għajnejja stess, kemm nies b’opinjoni totalment differenti

rnexxielhom

jaħdmu

flimkien għall-ġid tal-komunitá tassim-racers Maltin u Għawdxin, u ovvjament m’għandniex intenzjoni li nieqfu hawn.

Finalment, nixtieq

nirringrazzja lil kull min b’xi mod jew ieħor għen. Hemm xi sewwieq li ssorprendiek matul l-istaġun għall-wirjet tajbin li wera matul dan il-kampjonat?

Hemm ħafna sewwieqa li ssorprendewni għall-mod ta’ kif irnexxilhom itejbu il-wirjiet tagħhom matul dan l-istaġun. Kevin Lucchese u Thomas Elder kellhom prestazzjonijiet tajbin ħafna fitTieni Kampjonat, fejn ukoll rajna sewwieqa bħal Christian Caruana u Daylziel Tabone li qalbu totalment il-wirjiet tagħhom mill-bidu talistaġun.

Fejn imbagħad jidħol il-kampjonat prinċipali tal-V1 Malta Series, kien hemm sorpriżi bħal Kirsten Formosa li kellu wirjiet sodi ħafna. Ta’ min jinnota wkoll il-wirjiet solidi u konsistenti li kellhom lejn l-aħħar parti tal-istagun it-team tal-Mercedes (Brandon Bonello u Wayne Schembri), irnexxilhom isibu l-kontinwitá. X’inhuma l-pjani futuri li hemm għat-tielet staġun ta’ Velocity Esports Racing? Pjani għandna ħafna; il-motto tagħna huwa ‘The Race has just begun’ (It-tellieqa għadha tibda), ovvjament l-objettiv huwa dejjem li nkomplu nibnu fuq il-pedamenti sodi li bnejna din is-sena, kemm bħala organizzazzjoni kif ukoll bħala komunitá. L-għan tagħna huwa dejjem li nħeġġu iktar nies biex jikkompetu f’dan l-isport li qed isir fenomenu mad-dinja kollha. Il-missjoni tagħna tibqa’ li nibqgħu l-komunitá ewlenija f’pajjiżna għas-Sim-Racing.

Antonello Abela huwa l-editur talpaġna fuq Facebook ‘Antonello’s Sports Blog’ fejn fiha, u fuq is-sit antonellosportsblog.wordpress. com issibu l-aħħar aħbarijiet fuq diversi sports li jinkludu l-Formula 1, Formula 2 u Moto GP


|

XI

MAX VERSTAPEN QED JIRBAĦ IT-TAQTIEGĦA MA’

LEWIS HAMILTON

Kif kien antiċipat fil-bidu tal-istaġun tal-Formula Wieħed, it-taqtiegħa kienet se tkun bejn iċ-champion renjanti, il-Britanniku Le­wis Hamilton (Mercedes), u ż-żagħżugħ emerġenti, l-Olan­diż Max Verstappen (Red Bull). Meta saru seba’ tiġrijiet u fadal 15-il waħda għat-tmiem tal-istaġun, bħalissa Verstappen qed jillidja l-klassifika bi 12-il punt fuq Hamilton ... u s’issa t-tnejn rebħu tliet tiġrijiet kull wieħed ... bl-oħra tkun mirbuħa mill-Messikan, Sergio Perez (Red Bull), fl-Azerbaijan. Filwaqt li Vestappen rebaħ il-Grand Prix tal-Italja, Monaco u proprju dak ta’ Franza, Hamilton ittrijonfa f’dawk tal-Bahrain, Portugall u ta’ Spanja.

Barra minn hekk, f’okkażjoni waħda huma ma rnexxielhomx jitilgħu fuq il-podju ... fit-tiġrija tal-Azerbaijan ...meta l-Olandiż kellu jirtira minħabba li kkraxxja barra mit-trakka (minħabba li nfaqagħlu t-tyre) tliet laps mit-tmiem waqt li kien qed jillidja. Min-naħa tiegħu, il-

Britanniku kkommetta żball waqt li kien f’taqtiegħa ma’ Perez, b’dan tal-aħħar jis­piċ­ ċa rebbieħ ... biex mit-tieni post spiċċa l-15 ... l-agħar pżizzjoni tiegħu fi 12-il sena. Għaldaqstant il-klassifika ta’ fuq qed taqra: 131 Verstappen; 119 - Hamilton; 84 - Pe­rez; 76 - Lando Norris

ARM YOUR METAL

AGAINST RUST!

No primer, no undercoat, no rust!


XII |

ROTI

Rabat: Ta’ Buqana L/O Rabat)

(+356) 2145 0853 / (+356) 7945 0855

rabatss@jmicallefgroup.com.mt

Beat the heat and beat the Que to refill your Auto Air condition️ 3 new A/C refill machines ready to service your needs any time Don’t waste your time because NOW️ we can refill 3 cars at a time Now also available R1234YF (New AC Gas) for modern cars from both J.Micallef Service Station in Rabat and Zejtun


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.