ROTI
Suppliment għad-dilettanti tal-Karozzi u Muturi
Lulju 2021
M
eta fil-For mula Wieħed seta’ deher li s-sewwieq Olandiż, Max Verstappen (Red Bull) kien se jaħrab bil-punti meta fetaħ vantaġġ ta’ 33 punt fuq ir-rival dirett tiegħu, ilBritanniku Lewis Hamilton (Mercedes), il-Grand Prix ta’ Silverstone fetaħ beraħ l-isfida tat-titlu hekk kif Hamilton rebaħ b’mod millaktar drammatiku u kon troversjali.
8 PUNTI BISS
JIFIRDU LIL VERSTAPPEN U HAMILTON
Dan minħabba li fl-ewwel dawra huwa kien involut f’ħabta mal-istess Ver stappen meta ntmesset irrota ta’ wara, b’dan talaħħar jikkraxxja barra mit-trakka u baqa’ dieħel fil-barrikati. Filwaqt li l-karozza ġarrbet ħsarat estensivi, b’xorti tajba l-leader tal-klassifika ħareġ mill-istess karozza mingħajr injury iżda ma setax ikompli jikkompeti. Hamilton in għata penalitá ta’ 10 sekondi iżda kien tajjeb biżżejjed biex fl-aħħar żewġ dawriet qabeż lil-leader, Charles Leclerc (Ferrari) u spiċċa fl-ewwel post. B’din ir-rebħa, Hamilton naqqas id-distakk għal tmien punti fil-konfront ta’ Verstappen iżda, bla dubju, ir-rivalitá bejn dawn iżżewġ sewwieqa kibret aktar hekk kif il-kamp tar-Red Bull akkuża lil Hamilton b’sewqan perikoluż u li lpenalitá li ngħata ma tir riflettix il-gravitá tal-aċ ċident. Il-klassifika ġenerali hija (ta’ fuq): 185 - Max Verstappen; 177 - Lewis Hamilton; 113 Lando Norris; 108 - Valtteri Bottas
DISINN - Stacy Grech | ADVERTISING DEPARTMENT - 2590 0200 - adverts@unionprint.com.mt
II |
ROTI
O I O R B FA TARA R uċċata A U Q il-q f u t s
po m m jżo
Minn
Cristian Muscat
W
ara li saru disa’ tiġrijiet tal-Moto GP, is-sewwieq Franċiż ta’ 22 sena, Fabio Quartararo (Yamaha) jinsab jillidja l-klassifika ġenerali wara li rebaħ erbgħa minnhom biex għandu vantaġġ ta’ 34 punt fuq l-eqreb rival tiegħu ... li huwa l-kompatrijott Johann Zarco (Ducati). Huwa rebaħ it-tiġrijiet tal-Qatar, Portugall, Italja u l-Olanda.
Fabio Quartararo jirbaħ il-Moto GP ta’ Assen
DOHA
(4 TA’ APRIL, 2021) Is-sewwieq Franċiż, rebaħ din it-tiġrija b’mod drammatiku meta mit-tielet post ... attakka liż-żewġ sewwieqa ta’ quddiemu biex temm fl-ewwel post meta kiseb ħin ta’ 42 minuti u 23.997 sekondi. Ħames dawriet mit-tmiem, Quartararo qabeż lil Johann Zarco u lill-Ispanjol, Jorge Martin (Pramac Racing), biex ħa l-kmand tat-tiġrija. Dan tal-aħħar, li beda mill-pole position, illidja t-tiġrija kollha sakemm Quartararo għeleb l-isfida tiegħu u qatt ma ħares lura biex temm fl-ewwel post, segwit minn Zarco li wkoll qabeż lil Martin li kellu jikkuntenta bit-tielet post. Din kienet l-ewwel darba mill-1954 li żewġ sewwieqa Franċiżi telgħu fuq il-podju tal-Moto GP. Dak in-nhar kienu r-rebbieħ Pierre Monneret u Jacques Collot li spiċċa fit-tielet post, f’Reims.
ALGARVE
(18 TA’ APRIL, 2021) Quartararo qabeż waħdu fil-klassifika ġene rali bir-rebħa tal-Moto GP tal-Portugall wara li l-isfidant dirett tiegħu, Johann Zarco, ikkraxxja barra miċ-ċirkwit. Huwa kellu taqtiegħa mat-Taljan Francesco Bagnaia (Ducati) u l-Ispanjol Joan Mir (Suzuki) li spiċċaw fit-tieni u fit-tielet post rispettivament. F’din it-tiġrija rritorna l-Ispanjol Marc Marquez (Honda) wara nuqqas ta’ disa’ xhur. Dan minħabba li ċ-champion tad-dinja sitt darbiet kien kiser idu fil-GP ta’ Spanja li sar f’Lulju 2020. Minkejja li beda mill-ewwel pożizzjoni, Quartarato kellu bidu ħażin biex niżel fir-raba’ post iżda b’mod gradwali rkupra biex huwa mar fuq quddiem meta kien għad fadal 17-il dawra għat-tmiem liema pożizzjoni qatt ma ċeda sat-tmiem biex irreġistra ħin ta’ 41 minuta u 46.412 sekondi.
Fabio Quartararo wara li rebaħ il-Moto GP ta’ Mugello, bil-bandiera Svizzera b’rispett lejn Jason Dupasquier (Moto3)
LEWIS
|
HAMILTON
li miet waqt il-provi ġurnata qabel
jiffirma kuntratt ta’ sentejn mal-MERCEDES
MUGELLO
(30 TA’ MEJJU, 2021) Quartararo rebaħ il-Moto GP ta’ Mugello fejn stqarr li dan is-suċċess ma kien l-”ebda sensazzjoni kbira” hekk kif iddedika r-rebħa lil Jason Dupasquier, is-sewwieq tal-Moto 3, li ta’ 19-il sena tilef ħajtu traġikament waqt is-sessjoni ta’ kwalifikazzjoni, ġurnata qabel. Huwa qal: “Din hija ġurnata sewda. M’għandniex għalfejn nifirħu ... jekk irbaħt din it-tiġrija ... tlifna wieħed mill-ħbieb tagħna. Qabel it-tiġrija, inżammet minuta silenzju b’rispett lejn Dupasquier. Quartararo tenna: “Li tibda t-tellieqa wara dik il-minuta ta’ silenzju kienet verament diffiċli. Kull darba fid-disa’ dawra kont qed naħseb f’Jason, u din ir-rebħa kienet għalih.” Is-sewwieq tal-Yamaha waqqaf il-mutur tiegħu fuq il-korsa għal ftit sekondi biex jagħti ġieħ lil Dupasquier u kellu ismu stampat fuq l-elmu tiegħu kif ukoll xejjer il-bandiera naz zjonali Svizzera fi tmiem it-tellieqa. Filwaqt li huwa rreġistra ħin ta’ 41 minuta u 16.344 sekondi, huwa kien segwit mill-Portugiż Miguel Oliveira (Red Bull) u l-Ispanjol Joan Mir (Suzuki) rispettivament.
ASSEN
(27 TA’ ĠUNJU, 2021) Quartararo rebaħ il-Moto GP tal-Olanda meta daħal quddiem il-kollega tiegħu, l-Ispanjol Maverick Vinales, meta rreġistra ħin ta’ 40 minuta u 35.031 sekondi. Il-Franċiż ta’ 22 sena ddomina din it-tiġrija, tant, li qatt ma deher li seta’ jċedi l-ewwel post hekk kif għeleb lil Vinales li beda mill-pole position. Fit-tielet post temm iċ-champion renjanti, l-Ispanjol Joan Mir (Suzuki) li daħal 5.760 sekondi wara Quartararo li esprima s-sodisafazzjon ta’ dan is-suċċess. Huwa qal: “Kienet tiġrija verament diffiċli minħabba li ma kontx f’sikti u waqt it-tiġrija ħassejt uġiegħ kbir fi driegħi ... iżda kont determinat li nibqa’ għaddej ... u għaldaqstant is-sodisfazzjon huwa doppju.” Dan kien l-aħħar Moto GP qabel il-waqfa tas-sajf hekk kif jirritorna nhar it-8 ta’ Awwissu, fl-Awstrija. B’din ir-rebħa huwa kompla jkabbar il-vantaġġ f’ras il-klassifika ... li taqra (ta’ fuq): 156 - Fabio Quartararo; 122 - Johann Zarco; 109 Francesco Bagnaia; 101 - Joan Mir; 100 - Jack Miller; 95 - Maverick Vinales; 85 - Miguel Oliveira; 61 - Alex Esparago
I
ċ-champion renjnati tal-Formula Wieħed, Lewis Hamilton, iffirma kuntratt ġdid ta’ sentejn mal-Mercedes. Il-Britanniku ta’ 36 sena rebaħ sitta mis-seba’ titli mondjali tiegħu mat-team Ġermaniż ibbażat fl-Ingilterra sa minn meta ngħaqad magħhom mingħand il-McLaren, fl-2012. Dan l-istaġun Hamilton qed jifittex li jirbaħ it-tmien kampjonat biex jikser ir-rekord tal-leġġendarju, Michael Scummacher, iżda bħalissa jinsab fit-tieni post tal-klassifika wara Max Verstappen (Red Bull). Dan il-ftehim intlaħaq malajr, b’kuntrast mas-sena li għaddiet minħabba t-tifqigħa tal-pandemija tal-Covid-19. Dan minħabba li kemm Hamilton kif ukoll il-kap eżekuttiv, Toto Wolff, ikkuntrattaw il-virus u għaldaqstant it-taħditiet kellhom jittardjaw bil-konsegwenza li l-Britanniku temm is-sena mingħajr kuntratt. It-taħditiet damu għal xahrejn fejn Hamilton esprima s-sodisfazzjon tiegħu li se jkompli jaħdem ma’ dan it-team bil-għan ewlieni huwa li jkomplu jiksbu s-suċċessi hekk kif f’dawn l-aħħar snin iddominaw ix-xena tal-Formula Wieħed. Wara li saru aġġustamenti fis-salarju bħala riżultat tal-pandemija f’dan l-istaġun, il-qligħ tiegħu se jkun lura għal-livelli ta’ qabel il-Co vid-19, jiġifieri, dak ta’ £40 miljun fis-sena.
III
IV |
ROTI
N A I G R BO
T, R O P S TRA T A Ħ UG RA R U T T S I T N U MI TR S ALI A T R I F P A IN TI K T E Ġ O U PR
MINISTRU FERM ĦABRIEKI LI JWETTAQ DAK LI JWIEGĦED FOST OĦRAJN BIL-PROĠETT TAL-MARSA JUNCTION LI NVOLVA INVESTIMENT TA’ €70 MILJUN, FEJN SAĦANSITRA ĠIE DESKRITT MILL-PRIM MINISTRU, ROBERT ABELA, BĦALA L-AKBAR INVESTIMENT INFRASTRUTTURALI LI QATT RA PAJJIŻNA.
Minn
Cristian Muscat
Tista’ tiddeskrivi l-irwol tiegħek bħala Ministru tat-Trasport u x’responsabbiltá jirrikjedi? Meta ġejt fdat b’dan il-Ministeru kont naf li kienet se tkun sfida kbira u dan għaliex konna wasalna fi żmien fejn il-poplu Malti dara b’sistema ta’ trasport li kien hemm bżonn nagħmlu qabża ‘l quddiem fiha minkejja li fis-snin ta’ qabel sar titjib essenzjali. Is-settur kien sar wieħed passiv u għalhekk ilqajt dik l-isfida u grazzi wkoll għal tim ta’ nies profesjonisti ħloqna viżjoni ħolistika ta’ kif nistgħu nerġgħu nqajmu s-settur tat-trasport fuq saqajh, li ma jinkludix biss transport bl-art, iżda anke fuq il-baħar u bl-arju, dan apparti mezzi alternattivi ġodda ta’ trasport. Kif qed jidher anke b’bosta aġġornamenti u proġetti li ta’ sikwit inħabbru anke fejn tidħol l-infrastruttura li tagħha jien responsabbli, it-trasport f’pajjiżna qed jagħmel passi ta’ ġgant ‘il quddiem.
Ħa nibdew billi nsemmu l-proġett talMarsa Junction li kien suċċess liema bħalu. X’taħseb li kien is-sigriet ta’ dan is-suċċess? Il-proġett tal-Marsa Junction nistgħu niġbruh f’żewġ kelmiet - viżjoni u perseveranza. Kienu bosta l-kummenti u kliem li ppruvaw jaqtgħulna qalbna. Kliem bħal li m’aħniex se naslu u li qed naraw kbir jew qed noħolmu u ridna nagħtu risposta. Ridna nuru li tassew dan hu Gvern li jaħdem, li għandu viżjoni u akkost ta’ kollox jwettaq dak li jwiegħed. B’investiment ta’ €70 miljun, il-Marsa Junction huwa kif anke ddeskrivih il-Prim Ministru, Robert Abela, bħala l-akbar investiment infrastrutturali li qatt ra pajjiżna. Peró, lura għall-mistoqsija tiegħek dwar is-sigriet ta’ dan is-suċċess, nemmen li s-suċċess kien ukoll minħabba l-fatt li smajna t-talba tal-poplu b’mod speċjali ta’ dawk li jgħixu fin-nofsinhar ta’ pajjiżna u permezz ta’ dan l-investiment tajniehom ċavetta u nifs ġdid. Naqqasna 79% il-ħin tal-ivjaġġar u 70% tat-tniġġis talarja u huma bosta l-kummenti u l-messaġġi li nirċievi biex jirringrazzjawna tal-ħin li frankajna lil bosta familji, liema ħin jista’ jintuża mal-familja.
Xi proġetti simili hemm ippjanati fil-futur? Hemm bosta proġetti għaliex il-ħidma ma tieqaf qatt peró naħseb proġett li f’pajjiżna ilu mistenni u kien hawn il-bżonn tiegħu huwa dak tal-Malta National Park, ħolma nazzjonali fejn lill-poplu Malti, b’investiment ta’ €20 miljun, se nagħtuh spazju miftuħ ta’ 450,000 metru kwadru f’Ta’ Qali, id-daqs ta’ 60 grawnd tal-futbol u d-doppju ta’ St. James Park f’Londra. Dan se jkun investiment ieħor frott politika ambjentali fejn se jiġu mħawla mat-80,000 siġra u xitla u fih se jkun hemm diversi żoni ta’ rikreazzjoni għall-familji u għal dawk kollha li jżuruh. Peró għandna wkoll bosta proġetti infrastrutturali għaddejin bħal dak tas-Central Link li issa qed joqrob lejn it-tmiem tiegħu u x-xogħol importanti fuq il-Kirkop Tunnels and Airport Intersection Project li se jagħti nifs qawwi lil din iż-żona.
Ħafna nies jibżgħu jirkbu l-ajruplan, iżda b’xorti ħażina l-akbar imwiet qed isiru b’inċidenti tat-traffiku li jinvolvu karozzi u muturi. Dan għalkemm ir-rata ta’ inċidenti naqset f’dawn l-aħħar snin specialment fis sena 2020, fejn bħala klassifikazzjoni fl-EU ninsabu fit-tielet post għal titjib fis- sigurtá fit-toroq. Kif nistgħu nkomplu ntejbu din issitwazzjoni? L-ewwelnett dawn li semmejt huma riżultati sbieħ ħafna u huma dawn ilkisbiet li jġiegħluna u jimmotivawna sabiex inkomplu naħdmu. Nemmnu bi sħiħ f’kampanji li qed isiru minn Transport Malta u anke l-Malta Road Safery Council, fejn nippromovu sewqan responsabbli iżda nemmen li l-ewwel pass għandu jkun li jkollna aktar minn dawn il-kampanji anke fl-iskejjel fejn nedukaw anke lil uliedna dwar ir-responsabbilità u s-sigurtà li wieħed għandu jipprattika fit-triq. Dan sabiex nibdew inrawmu anke minn ta’ età żgħira dik il-kultura b’valuri ta’ resposabbiltà, rispett u tolleranza. U għalhekk biex ngħaqqad ma’ dan il-punt, naħseb ilkoll naqblu li s-sigurtà fit-triq apparti li tiġi minn infrastruttura tal-ogħla kwalità hija wkoll prodott fejn ir-rispett u t-toleranza għandhom dejjem ikunu prijorità.
|
Kif intlaqgħet ir-regola tas-sistema talpunti? X’kienu l-kummenti li rċevejt? Temmen li ċerti kriterji kienu ftit ħorox jew inkella ġustifikati? Ovvjamanet mhux kulħadd ħa gost b’din is-sistema li Transport Malta flimkien ma’ LESA kienu daħħlu, iżda hija sistema li permezz tagħha wkoll daħħalna fil-ħsieb tassewwieqa li jekk tagħmel ċertu illegalitajiet fit-toroq tagħna b’mod repettiv, int se tkun penalizzat għaliex titteħidlek il-liċenzja jekk taqbeż ċertu punti. Hija sistema li ħalliet impatt għaliex ħafna nies saru joqogħdu ferm aktar attenti. Mhux gost u pjaċir ta’ ħadd li jwaħħal iċ-ċitazzjonijiet, iżda f’ċertu stanzi jkun bżonnjuż biex inżommu t-toroq tagħna sikuri.
Riċentement kellna kampanja intensiva li saret waqt il-festi tal-Milied fejn smajna l-messaġġ li s-sewqan u x-xorb ma jmorrux flimkien. Din l-istess kampanja dehret li kienet suċċess għax ħadd ma nqabad millpulizija tat-traffiku taħt l-effett tax-xorb. Bla dubju li tinsab kuntent fuq dan il-fatt. Hawnhekk ma nistgħux ma nsemmux il-kampanji li jsiru fil-Milied u matul is sena, li ilhom għaddejjin b’mod daqshekk b’saħħtu kemm ilu għaddej il-kunsill Malti għas-sigurtà fit-toroq. X’tikkummenta? Bla dubju, inħossni kuntent ħafna meta naf li l-messaġġ ikun wasal u l-poplu min jeddu żamm id-dixxiplina f’dak li hu xorb. Dwar dan fl-aħħar snin rajna kultura li bdiet tinbidel u issa l-isforzi tagħna qed jibdew iħallu l-frott. Naħseb il-punt ta’ tluq għandu jkun dak li kull wieħed u waħda jagħraf jew tagħraf li bl-għemil u l-għażliet tagħħha taf tkun ta’ detriment mhux għalih jew għaliha stess biss iżda anke għal ħaddieħor.
Bla dubju, fadal aktar xi jsir fir-rigward ta’ edukazzjoni fit-toroq. Taħseb li fl-iskejjel qed jasal biżżejjed il-messaġġ lit-tfal u liżżgħażagħ? Iva, nemmen li l-messaġġ qed jasal mhux biss mingħand l-għalliema għat-tfal iżda anke t-tfal infushom jħarsu madwarhom u jaraw anke ċerti bidliet fit-toroq u jistaqsu ċertu mistoqsijiet fejn permezz tagħhom jistgħu jifhmu aktar dwar l-importanza tas-sigurtà fit-toroq. Jimpressjonani l-fatt li anke meta jsiru sessjonijiet mill-Malta Road Safety Council, kemm-il darba nkun infurmat li mhux talli qed jitgħallmu t-tfal talli kultant jedukaw lill-ġenituri tagħhom fuq dak li tgħallmu. Xorta waħda fadal ħafna x’nagħmlu.
M’hemmx dubju li l-ikbar inċidenti jsiru bl-użu tal-mowbajls mis-sewwieqa, xi billboards li jispikkaw u elf ħaġ’oħra li jtellfu. Kif qed tindirizzawha din ilproblema? L-istess, id-dover min-naħa tagħna huwa wieħed li nedukaw u nevitaw ċertu inċidenti peró kif għidna qabel, il-bniedem irid ikollu id-dixxiplina tiegħu wkoll. Ilkampanji huma kontinwi u ma jieqfu qatt sabiex nibqgħu nedukaw, iżda n-nies jafu li jekk int qed tiċċekkja l-mobile tiegħek qiegħed tkun ta’ periklu mhux biss għalik iżda għal ħaddieħor. Is-sens komun għandu jirbaħ!
Ma taħsibx li hawn wisq karozzi f’pajjiżna? Dan huwa fatt magħruf. Il-kultura tagħna, hija li ż-żgħażagħ meta jagħlqu 18-il sena l-ewwel ħaġa li jagħmlu hija li jġibu l-liċenzja tas-sewqan sabiex ikollhom il-karozza tagħhom. Din il-kultura ġiet, għaliex matul is-snin it-trasport pubbliku m’għamilx dik il-qabża ‘l quddiem u huwa għalhekk li aħna qed nagħmlu ħafna inċentivi sabiex insaħħu dan is-servizz. Biss biss bħala gvern, bl-inċentivi li tajna, f’pajjiżna hawn mas-70,000 ruħ li jgawdu minn transport pubbliku b’xejn, bracket li ta’ kull sena qegħdin naħdmu sabiex inkomplu nżiduha għaliex rridu naslu lejn realtà fejn it-trasport pubbliku jkun b’xejn. Xi ħaġa li żgur se tkun qed tkompli tinċentiva lin-nies sabiex inaqqsu l-użu tat-trasport bil-vettura personali tagħhom. Iżda, dan mhux biss għaliex anke qed nagħmlu inċentivi sabiex ikun hemm min juża l-karozza tiegħu biss fil-weekend u b’hekk inaqqsu l-konġestjoni ta’ matul il-ġimgħa.
Il-problema tat-traffiku hija fuq quddiem fil-lista ta’ affarijiet li huma nkwetanti għall-poplu Malti. X’taħseb li jista’ jsir sabiex din il-problema tittaffa? Żġur li kulħadd jirrikonoxxi x-xogħol tant tajjeb li sar f’dawn l-aħħar 4 snin. Naħseb li l-ewwel eżempju ċar kien dak tal-Marsa Junction, fejn minn post li kont teħel fih għal minuti twal jekk mhux sigħat ukoll ġieli, illum għandek proġett li fih ittraffiku jibqa’ għaddej mingħajr l-ebda problemi. Iżda, dan mhux l-uniku każ fejn permezz ta’ infrastruttura u ppjanar aħjar qed innaqqsu t-traffiku. Imma bħala gvern mhux qed inħarsu lejn din is-soluzzjoni biss, għaliex qed nagħfsu ħafna fuq it-trasport bil-baħar, li apparti li huwa aktar komdu u effiċjenti, iniġġes ferm inqas. Eż: Biex tmur Tas-Sliema mill-Kottonera, din tista’ tagħmilha fi ftit minuti biss għaliex permezz tal-ferry taqsam lejn il-Belt Valletta u tkompli t-traġitt tiegħek lejn Tas-Sliema. Kif semmejt qed nagħmlu wkoll xogħol importanti fil-qasam tat-trasport pubbliku. Hija sfida mhux faċli iżda li qed nibqgħu naħdmu sabiex inkomplu ntejbuha.
V
VI |
ROTI Jien nitkellem ma’ ħafna ċiklisti li jgħidu li m’hemmx rispett lejhom mis-sewwieqa. Uħud jgħidu li m’hemmx biżżejjed bikelanes filwaqt li r-rata ta’ inċidenti qed turi li ħafna muturi qed ikunu involuti fihom. X’taħseb li jista’ jsir eżatt sabiex nirranġaw din il-problema? Il-fatt li semmejt rigward in-nuqqas ta’ bikelanes nemmen li qed nindirizzawha u qed nindirizzawha b’mod sew ħafna tant li qed naraw li anke ninkorporaw bosta cycle lanes, uħud minnhom anke segregati, fi proġetti maġġuri bħalma hu l-Marsa Junction u aktar minn hekk fis-Central Link li se jkollu l-itwal cycle lane f’pajjiżna. Irridu niftakru minn fejn tlaqna ftit tas-snin ilu, fejn lanqas biss hawn pjan għas-cycle lanes, issa minflok qed naraw li meta nippjanaw toroq ġodda nħarsu lejn faċilitajiet għal trasport alternattiv, għaliex tassew nemmnu fihom.
Kif nafu issa ż-żgħażagħ ta’ 16-il sena ser ikollhom id-dritt jivvutaw. Taħseb li l-liċenzja tas-sewqan għandha tiġi wkoll ta’ din l-etá? Jew 18-il sena hija l-aħjar etá? Qatt ma kien hemm diskussjoni matura dwar dan fil-pajjiż. Għaldaqstant dak huwa minnu nnifsu sinjal li l-etá preżenti hija dik idonja fil-preżent.
Issa ħarġet liġi fejn bniedem ma jistax ipejjep mat-tfal waqt li jsuq . Għaliex ġiet implimentata din ir-regola? Il-karozza hija post magħluq ... b’hekk ikun għaqli b’rispett speċjalment lejn it-tfal li jsir dan. Dan anke b’rispett lejn is-saħħa ta’ kull min ikun fil-karozza.
Insemmu l-fatt li wieħed irid jilbes iċ-ċintorin ta’ sigurtà ta’ wara wkoll. Għaliex mhux biżżejjed ta’ quddiem biss? Aħna d-dover tagħna huwa li dejjem inwasslu l-messaġġ u nispjegaw kif fit-triq għandu jkollna l-aqwa xenarju f’dik li hi sigurtà. U għalhekk iva nemmnu li ċ-ċintorin tas-sigurtà ta’ wara għandu jintlibes b’mod speċjali meta l-passiġġieri ikunu tfal.
X’tikkummenta fuq il-Kunsill Malti għas-sigurtà fittoroq u l-importanza tiegħu? Dan huwa Kunsill bil-membri tiegħu volontarji li qed jagħmlu xogħol importanti ħafna u li forsi xi kultant ma jkunx jidher daqshekk, iżda għandu mpatt qawwi. L-inizjattivi u l-kampanji li jagħmlu minn żmien għal żmien qed iservu sabiex nedukaw lis-sewwieqa futuri, iżda fuq kollox anke nfakkru lil dawk li jsuqu d-drittijiet u d-dmirijiet tagħhom ftit-triq. Fost l-aħħar inizjattivi li ħareġ dan il-Kunsill, dik tal-Fresnel Lens għal vetturi għoljin fit-triq u anke l-inizjattiva tal-First Aid Courses b’xejn għak dawk li jġibu l-liċenzja huma tassew innovattivi u li jħallu impatt pożittiv fit-toroq tagħna.
Nixtieqek tgħaddi l-aħħar messaġġ lill-poplu Malti għal dawk kollha li jużaw it-toroq tagħna.
“
Messaġġ qasir, sabiex kulħadd jieħu ħsieb tiegħu nnifsu u jsuq bil-galbu filwaqt li jirispetta lil ħaddieħor fit-triq. Qabel tagħmel xi ħaġa aħseb fil-konsegwenzi.
”
|
VII
SEWQAN B’MOD SIGUR (IT-TIENI PARTI)
minn PIERRE P. VELLA
K
if imwiegħed, dan ix-xahar se nkomplu ma’ dak li bdejna f’Ġunju li għadda firrigward ta’ pariri dwar is-sigurtà fit-toroq. F’isem kull min għandu x’jaqsam ma’ Roti, nixtieq nirringrazzja lil dawk li ħadu l-ħin biex jagħmlu kuntatt miegħi.
Wieħed irid japprezza li qed niddikjaraw il-fatti bażiċi li hemm bżonn li narawhom u napprezzaw li pereżempju meta nitkellmu dwar il-pressjoni tat-tyres, kull karozza għandha l-ispeċifikazzjoni jiet tagħha. Iżda grazzi, għax il-kummenti li rċevejt mingħandkom, jagħtuna lkoll dik l-ispinta żejda biex inkomplu nimxu ‘l quddiem. Għal darb’oħra nitkellmu dwar ittyres. Li jkollok il-pressjoni tat-tyre kor retta hija waħda mill-iktar affarijiet importanti. Din taffettwa l-immaniġġar tal-karozza, tista’ wkoll tagħmel il-karozza aktar sigura u komda. Pressjoni baxxa jew għolja fit-tyres mhix tajba u t-tnejn jagħtu riżultati ħżiena ħafna speċjalment jekk inkunu involuti f’inċident. Huwa importanti li t-tyres jiġu kkontrollati u mnaddfa regolarment miż-żewġ naħat. Fittex sewwa għal xquq żgħar jew xi qatgħat. Jekk dawn ikunu preżenti, preferibbilment ibdel it-tyres għand speċjalista kwalifikat tat-tyres. Ukoll, huwa rrakkomandat li tibdel tyre ġdid b’tip ta’ tyre (marka) simili. Jekk dan ma jkunx possibbli, ibdel żewġ tyres bi speċifikazzjonijiet identiċi għat-tyres oriġinali li jkunu qed jinbidlu. Karozzi moderni mhux kollha għandhom spare wheel normali. Jekk ikollok rota żejda normali, kun żgur li l-pressjoni tat-tyre tiġi kkontrollata regolarment u t-tyre ikun minfuħ ftit iktar min-normal. Jekk għandek rota li tiffranka l-ispazju
(space saver) kun żgur li l-veloċità massima indikata fuq ir-rimm tinżamm. Din ukoll għandha tintuża għal perjodu minimu sakemm it-tyre imtaqqab jiġi rranġat jew mibdul. Din il-verżjoni tar-rota żejda għandha tkun misjuqa għall-emerġenza biss minħabba li dan jiżbilanċja l-karozza fejn tidħol l-istabbiltà u l-effiċjenza tal-brejkijiet. Fl-aħħarnett wieħed jista’ jsib kit li temporanjament jerġa’ jonfoħ it-tyre imtaqqab għal limiti aċċettabbli biss biex jasal id-dar. Għal darb’oħra ara l-ammont tal-ħsara sostnuta lit-tyre; jekk dan jitqatta’, allura m’hemmx mod ħlief li ċċempel lis-servizzi tat-towing. Wieħed irid jiċċekkja wkoll id-data ta’ skadenza tal-addittiv imsemmi li jmur ġewwa t-tyre, ladarba jkun skada, din tkun teħtieġ ukoll li tinbidel. Jekk trid tibdel it-tyre int stess, kun żgur li tkun sigur u poġġi t-trijangolu tas-sigurtà mill-inqas erba’ metri wara l-karozza. Idealment iġġorr miegħek żewġ settijiet ta’ ingwanti li jintremew jew inkella ingwanti adattati biex ibiddlu titqib fit-tyre. Dawn iżommu jdejk relattivament nodfa. Qabel ma ttella’ l-karozza kun żgur li l-karozza tkun fuq il-gear u l-handbrake jkun mgħolli. Ħoll l-iskorfini tar-rota bit-tyre għadu mal-art, għax ikun iktar diffiċli li tħoll l-iskorfini tar-rota u tkun f’sitwazzjoni aktar perikoluża jekk il-karozza taqa’ minn fuq il-jack. Kun żgur li int familjari mal-post fejn il-jack għandu jitqiegħed. Meta tkun qed terfa’
l-karozza, erfagħha bi ftit spazju ħieles; dan jgħin meta tibdel ir-rota. It-tyres għandhom data ta’ skadenza u ma jistennewx sakemm jitilfu l-valur kollu tagħhom; jekk qed ikollok punctures frekwenti huwa l-ħin li tibdel ittyres tiegħek. Jekk waqt it-tindif wieħed jinnota xi ħaġa irregolari fuq il-wiċċ tattyre, huwa wkoll sinjal ta’ problema ta’ allinjament tar-roti. It-tyre jkun jeħtieġ li jinbidel u l-ħsara tkun trid tiġi verifikata li tista’ tirriżulta f’xi tiswija mekkanika. Meta tkun qiegħed tibdel it-tyre dejjem ara li int sigur u li liebes ilbies li jirefletti id-dawl. Jekk tara li s-sitwazjoni hi waħda ta’ periklu ċempel għall-għajnuna. Fl-aħħarnett, lura għall-manutenzjoni u t-tindif tat-tyres u r-roti, huwa imperattiv li r-roti u t-tyres jingħataw l-importanza meta jiġu biex jinżammu nodfa. Uża prodotti adattati biex tnaddaf kemm ittyre kif ukoll ir-rota, oqgħod attent għal kwalunkwe fdal taż-żejt jew nuqqas ta’ kulur. Dan jista’ jkun ħsara fit-tyres jew ukoll telf ta’ fluwidu idrawliku. Iċċekkja l-karozza tiegħek billi l-kontaminazzjoni taż-żejt tista’ ssib ruħha faċilment fuq id-diski tal-brejkijiet u tirriżulta fi ħsara fil-brejk. Bħal dejjem, huwa l-obbligu tagħna li niżguraw li l-karozzi tagħna jkunu f’kundizzjoni tajba u ta’ sigurtà .... inkunu qed nieħdu ħsieb tagħna nfusna, il-passiġġieri tagħna, u n-nies ta’ madwarna.
VIII |
ROTI
|
IX
X|
ROTI
VELOCITY ESPORTS RACING INIEDU KOMPETIZZJONI ĠDIDA
M
inkejja l-fatt li bħalissa ninsabu fl-eqqel tas-sajf, ix-xogħol fi ħdan Velocity Esports Racing baqa’ għaddej hekk kif għal dawn il-ġimgħat, huma ser ikunu qed iniedu kompetizzjoni ġdida blisem ta’ ASPHALT KINGS.
Minn Antonello Abela
Asphalt Kings ser ikun kampjonat
organizzaturi ta’ din il-kompetizzjoni
l-midja soċjali tal-organizzaturi biex
ibbażat fuq il-logħba Gran Turismo
qal: “Ninsabu kuntenti li bħala Velocity
tibqgħu aġġornati fuq dak kollu li qed
Sport fejn fih, is-sewwieqa ser jinqasmu f’żewġ gruppi li jridu jtellqu f’ħames
Esports Racing ser nibdew dan ilKampjonat li jġib l-isem ta’ Asphalt
ikun għaddej f’din il-kompetizzjoni.
trakki li ser ikunu dawk ta’ Barċellona,
Kings. Gran Turismo Sport hija logħba
Velocity Esports Racing jixtiequ
it-trakka fittizja ta’ Dragon Trail, Mount Panorama fl-Awstralja, Laguna Seca fl-
li tinsab f’qalb il-gamers Maltin bħalma hi l-F1 u għalhekk ħriġna b’din l-idea
jieħdu wkoll din l-okkażjoni biex jirringrazzjaw lil Motors Inc, Pepsi,
iStati Uniti u Sużuka fil-Ġappun.
li noħorġu dan l-ewwel Kampjonat
Level Academy, Hyundai u Japanese
Nazzjonali fuq din il-logħba. Tant hu
Auto Parts li ser ikunu l-isponsors
It-tieni fażi ta’ din il-kompetizzjoni
hekk, li kellna rispons tajjeb ħafna
prinċipali ta’ din il-kompetizzjoni.
ser tara lill-aqwa sebgħa minn kull
mingħand il-komunitá tagħna sabiex
grupp jilagħbu f’ħames trakki oħra
jieħdu sehem f’Asphalt Kings.”
li huma Interlagos fil-Brażil, it-trakka fittizja ta’ Lago Maggiore fl-Italja, Spa
Fil-ħarġa li jmiss ser inżommukom
Francorchamps, Fuji Speedway u dik
aġġornati fuq l-andament ta’ din il-
leġġendarja tan-Nurburging.
kompetizzjoni
għaldaqstant
segwu
dejjem ROTI, kif ukoll is-sit uffiċjali Meta tlabna xi kummenti għal ROTI, Jake Sammut, li huwa wieħed mill-
ta’ Velocity Esports Racing fuq www. velocityesportsracing.com jew inkella
Antonello Abela huwa l-editur talpaġna fuq Facebook ‘Antonello’s Sports Blog’ fejn fiha, u fuq is-sit antonellosportsblog.wordpress. com issibu l-aħħar aħbarijiet fuq diversi sports li jinkludu l-Formula 1, Formula 2 u Moto GP
|
XI
IS-SLOVEN TADEJ POGACAR JIRBAĦ IT-TOUR DE FRANCE 2021
ara s-suċċess tas-sena li għad
W
dar li jfisser li kien l-aħjar fil-klassifikazzjoni
huwa kien dikjarat rebbieħ. Il-ħin tiegħu kien
diet, iċ-ċiklist Sloven Tadej Poga-
tal-punti. Pogacar, Ii għandu 22 sena, rebaħ it-
dak ta’ 82 siegħa, 56 minuta u 36 sekonda.
car, rebaħ it-Tour de France għat-tieni
tieni titlu personali b’mod differenti ħafna
darba fil-karriera tiegħu.
mill-ewwel wieħed.
Ir-rebbieħa kollha tal-21 stadju kienu:
Bħal kull sena, din it-tellieqa ġġib
Dan minħabba li huwa rebaħ tliet stadji fl-
1 - Julian Alaphilippe (Franza) . ..............4:39:05
magħha emozzjonijiet kbar. U proprju
2020, u libes il-flokk isfar għal ġurnata waħda
2 - Mathieu van der Poel (Olanda) . ......4:18:30
fl-ewwel stadju seħħ inċident fejn għe
iżda “seraq” l-istess flokk lill-kompatrijott
3 - Tim Merlier (Belġju) . ................................4:01:28
xieren ta’ ċiklisti ħabtu ma’ xulxin meta 45
tiegħu, Primoz Roglic, fil-mument opportun
4 - Mark Cavendish (Britannja) . ................. 3:20:17
kilometri mit-tmiem, spettatura li kienet
hekk kif għamel dan proprju fl-20 stadju.
5 - Tadej Pogacar (Slovenja) ...................... 0:32:00
issegwi t-tellieqa, ħarġet f’nofs it-triq
Għall-kuntrarju, f’din l-edizzjoni huwa illidja
6 - Mark Cavendish (Britannja) .................. 3:17:36
b’banner fejn ikkawżat kraxx fost iċ-
mit-tmien stadju u qatt ma ħares lura biex
7 - Matej Mohoric (Slovenja) .......................5:28:20
ċiklisti li bdew jaqgħu fuq xulxin. Hija
żamm il-flokk l-isfar għall-kumplament tat-
8 - Dylan Teuns (Belġju) ............................... 3:54:41
ġiet arrestata erbat ijiem wara.
tellieqa. Normalment, dawk li jirbħu din il-tel-
9 - Ben O’Connor (Awstralja) ......................4:26:43
Britanniku,
lieqa tant prestiġjuża jibdew fuq nota kwieta
10 - Mark Cavendish (Britannja) .................. 3:20:17
Mark Cavendish, kiteb l-istorja meta
Intant,
is-sewwieq
iżda fl-istess waqt ikkontrolla u studjata biex
11 - Wout van Aert (Belġju)............................. 5:17:43
laħaq ir-rekord tal-leġġendarju Belġjan,
imbagħad jibdew iżidu fl-isforzi tagħhom ma’
12 - Nils Politt (Ġermanja)................................ 3:22:12
Eddy Merckx, ta’ 34 rebħa, li kien wettaq
kull stadju.
13 - Mark Cavendish (Britannja)....................5:04:29
fl-1975.
Iżda dan it-Tour kien wieħed differenti
14 - Bauke Mollema (Olanda)........................ 4:16:16
F’dan it-Tour, Cavendish rebaħ erba’
minħabba li Pogacar beda jikkonferma l-qaw-
15 - Sepp Kuss (Stati Uniti)..............................5:12:06
tlielaq u kien biss frazzjoni ta’ sekonda ‘l
wa u l-aggressjoni tiegħu sa mill-istadji bikrin u
16 - Patrick Konrad (Awstrija) ....................... 4:01:59
bogħod milli jikser ir-rekord meta fl-aħħar
beda jżid il-vantaġġ tiegħu għal 14-il stadju
17 - Tadej Pogacar (Slovenja) ....................... 5:03:31
stadju ġie megħlub fuq il-linja mill-Belġjan,
bil-konsegwenza li din id-darba t-tellieqa
18 - Tadej Pogacar (Slovenja)........................0:33:45
Wout van Aert, u d-Daniż, Jasper Philipsen,
żvolġiet f’purċissjoni minħabba li fl-ebda ħin
19 - Matej Mohoric (Slovenja).........................4:19:17
biex kellu jikkuntenta bit-tielet post ...
ma s-Sloven deher li se jitlef il-vantaġġ.
20 - Wout van Aert (Belġju)............................0:35:53
madankollu xorta waħda rebaħ il-flokk l-aħ-
Infatti fl-20 stadju, minkejja mhux uffiċjali
21 - Wout van Aert (Belġju) . ..........................2:39:37
ARM YOUR METAL
AGAINST RUST!
No primer, no undercoat, no rust!
XII |
ROTI
Rabat: Ta’ Buqana L/O Rabat)
(+356) 2145 0853 / (+356) 7945 0855
rabatss@jmicallefgroup.com.mt
Beat the heat and beat the Que to refill your Auto Air condition️ 3 new A/C refill machines ready to service your needs any time Don’t waste your time because NOW️ we can refill 3 cars at a time Now also available R1234YF (New AC Gas) for modern cars from both J.Micallef Service Station in Rabat and Zejtun