Talent werkt! Gids en werkboek voor talentontwikkeling
Jeroen van Rooij & Stephan Vanhaverbeke
Talent werkt! Gids en werkboek voor talentontwikkeling. Copyright © 2012, 2020 door Jeroen van Rooij en Stephan Vanhaverbeke Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag door elektronische of andere middelen, met inbegrip van automatische informatiesystemen, gereproduceerd en/of openbaar gemaakt worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs. Uitgezonderd zijn korte fragmenten, die uitsluitend ten behoeve van recensies geciteerd mogen worden. Uitgegeven door Uitgeverij Universitas Uni van 1991 NV Wijtschotbaan 3 (unit 4-7) 2900 Schoten (België) www.universitas.be in samenwerking met: UBEON BELGIUM cvba Roosbloemstraat 1/1 9860 Oosterzele, België Eerste druk juni 2012, ISBN 9789033700538 Tweede druk juni 2020, ISBN 9789033701931 Gedrukt en gebonden in België. Cover, layout en illustraties door Thibaut Cromphaut
Voorwoord Toen wij besloten om samen dit werkboek over talentontwikkeling te schrijven, vroegen we ons af wat we nog toe te voegen hadden aan de veelheid van boeken die over dit onderwerp geschreven zijn. De lezer mag daar uiteraard zelf over oordelen, maar wij dachten dat een praktische, overzichtelijke, leuke en laagdrempelige methode kon bijdragen. Dit boek biedt je de mogelijkheid om nu eindelijk eens dit onderwerp voor jezelf ter hand te nemen. Vat de koe bij de horens en begin daadwerkelijk aan wat je altijd maar uitstelde, omdat het moeilijk, zeer tijdrovend of duur was. Dit werkboek geeft je de mogelijkheid om op elk gewenst moment de ontdekkingstocht in jezelf naar je échte talent te beginnen. Ook al is het gefragmenteerd in stukken van iedere keer tien minuten, al is het in de trein of achter in de auto. We geven al jaren met veel passie en betrokkenheid trainingen en workshops over uiteenlopende onderwerpen rond werk, gezondheid, persoonlijke ontwikkeling en organisatieontwikkeling. Ons publiek is daarbij altijd verscheiden; variërend van arbeiders en administratief medewerkers, docenten en instructeurs tot leidinggevenden, managers en personeelsadviseurs uit alle denkbare sectoren. Dit werkboek is voor ons een volgende stap, want het legt een solide brug tussen werk, privé, gezondheid, persoonlijke ontwikkeling en organisatieontwikkeling. De oefeningen in het werkboek raken aan je hele leven en leggen de verbindingen tussen privé, hobby, werk en nevenwerk bloot. We noemen het ook wel eens ‘levensloopbaanbegeleiding’.
Voor iedereen die op zoek is naar de antwoorden op de vragen “Wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik nu écht?” is dit boek het ideale startpunt. Je komt op een leuke, snelle en relatief gemakkelijke manier te weten waar je ware talenten liggen die je in dit leven kunt manifesteren en die je tot meer zingeving, motivatie, gezondheid en geluk zullen brengen. Tenminste, als je jouw persoonlijke ontwikkelingsplan, waartoe dit werkboek leidt, ook daadwerkelijk uitvoert. Aan de hand van dit werkboek verzorgen wij workshops, waarbij je onder begeleiding en in samenwerking met andere deelnemers deze ontdekkingsreis in jezelf nog beter en met nog meer verdieping kunt ondernemen. Ideaal voor iedereen die zoekt naar een baan die écht past, waardoor er niet meer ‘gewerkt’ hoeft te worden! Jeroen van Rooij Stephan Vanhaverbeke
Inhoudstafel Inleiding
1
Levensverhaal
7
Transities
22
Competenties
31
Waarden
44
Voorstelling
47
Persoonlijk Ontwikkelingsplan
50
Nawoord Bijlage: Ingevulde werkbladen Online resources Bronvermelding
55 56 79 80
Inleiding Maak werk van je carrière In een snel veranderende maatschappij is het goed om bewust en doelgericht aan je carrière te werken. Dit geldt trouwens ook voor je hele levensloop, inclusief werk, vrije tijd en privéleven.
Wat is de doelstelling? Dit boek begeleidt je bij het maken van keuzes voor jouw loopbaan, met als doel een meer passende en inspirerende inhoud te kunnen geven aan je dagelijkse werk en vrije tijd. Deze doelstelling wordt bereikt door het doorlopen van de volgende drie stappen: 1. Verkennen wie je bent, wat je wilt en wat je écht kunt. 2. Bepalen van een concreet persoonlijk ontwikkelingsplan dat gericht is op de volgende stappen in je carrière. 3. Samenstellen van een demonstratiemap die aantoont wie je bent, wat je wilt en wat je kunt.
1
De drie delen van het traject worden beschreven in dit instructieboek, dat je helpt om de werkbladen, je persoonlijke ontwikkelingsplan en de demonstratiemap in te vullen. Tijdens dit traject zal je jouw gehele loopbaan, scholing en vrije tijd in kaart brengen. Wanneer je alle opdrachten hebt beëindigd, kun je jouw eigen kwaliteiten alsook je ontwikkelingspunten benoemen. Dat is handig bij het bepalen van je volgende loopbaanstap en stelt je ook in staat om betere sollicitatiegesprekken te voeren. We focussen hierbij vooral op je krachten en talenten.
Voor wie is dit boek bedoeld? Het boek is aangewezen voor iedereen die beter wil weten wat hij/zij wil en kan. Het is bedoeld voor mensen die een totaaloverzicht van hun competenties willen maken en die dit als ondersteuning willen gebruiken om: • • •
hun huidige werk beter te kunnen doen; verdieping en/of verbreding te realiseren in hun huidige werk; iets anders of iets nieuws te doen, maar niet precies weten welke vaardigheden en kwaliteiten ze bezitten.
2
Kies je gesprekspartners Je zult merken dat de meeste opdrachten bedoeld zijn om met een gesprekspartner uit te voeren. Deze gesprekspartner geeft je feedback en houdt je daarbij een soort ‘spiegel’ voor. De bedoeling is dat je met verschillende gesprekspartners werkt, om ervoor te zorgen dat je een zo breed mogelijk perspectief krijgt.
Je kiest hiervoor best mensen die jou goed kennen, uit je privé- en/of werksfeer. Kies je gesprekspartner(s) zorgvuldig uit en wees daarbij bereid om ook je grootste critici eens aan het woord te laten.
De begrippen ‘loopbaan’ en ‘carrière’ worden hier in de breedste zin gebruikt en omvatten alle activiteiten van een mens: werk, opleiding, vrijwilligerswerk en vrije tijd.
3