Oog in oog met het Zuiden Studentenacties op Universiteit Antwerpen
Inleefreizen en stages in Nicaragua, Congo, India en Marokko
Beste student
Ben je gebeten door andere culturen? Wil je meer weten over het Zuiden? USOS maakt het mogelijk! Deze brochure legt je uit hoe... Het USOS-team Marokko Nicaragua
2
India Congo
3
Inhoudstafel USOS: What’s in a name? 5 Expose yourself/inleefreizen 6 7 How to prepare? After your exposure 9 Research internships 10 11 Colourful Congo Natural Nicaragua 15 Magnificent Morocco 19 23 Incredible India 27 USOS @ home More information? 31
Check USOS op Facebook
4
en Twitter
.
USOS: What’s in a name? De Universitaire Stichting voor Ontwikkelingssamenwerking (USOS) wil studenten van Universiteit Antwerpen gevoelig maken voor het Zuiden. Omdat niets sterker blijft hangen dan een ervaring in het Zuiden zelf, organiseert USOS al dertig jaar inleefreizen en thesisstages naar partnerinstellingen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Voor het Zuiden
Voor studenten
Net zoals bij ons vormen universiteiten in het Zuiden mee de motor voor maatschappelijke en technologische ontwikkeling. Omdat wetenschap gebaat is bij kennisuitwisseling, gelooft USOS sterk in partnerwerkingen met het Zuiden. USOS werkt zelf samen met instituten in Congo, India, Marokko en Nicaragua. Ze versterken elkaars onderzoeks- en onderwijscapaciteiten en maken uitwisseling van studenten en personeel mogelijk. Daar is zowel Noord als Zuid bij gewonnen.
Als student ontdek je zelf wat de samenwerking met het Zuiden precies inhoudt. Jaarlijks kan je tijdens de zomer mee op inleefreis. Een jaar lang volg je een voorbereiding in België, waarna het echte avontuur begint. Je kan ook bij onze partners terecht in het kader van een stage of een masterscriptie. Blijf je liever dichter bij huis? Geen probleem, kom dan naar één van de campusactiviteiten: debatten, filmavonden, fairtradeacties en zoveel meer.
De werking van USOS is mogelijk dankzij het engagement van studenten en personeel die zich op vrijwillige basis inzetten voor de organisatie.
5
”USOS zet geen ideologische bril op. Wat baten kaars en bril als den uil niet zien en wil? Dat is een wijze, volkse vraag waar wij onze studenten voortdurend op attent maken. Toch willen we een paar kaarsen en brillen in je zak stoppen voor onderweg, wanneer het (soms letterlijk) donker wordt. Ook willen we je een paar brillen ontfutselen, omdat je die best thuis kan laten.” Tom de Herdt (Lid Raad van Bestuur USOS)
Expose yourself / inleefreizen Elk jaar organiseert USOS twee inleefreizen naar de partneruniversiteiten in het Zuiden zelf. Tijdens deze reis ervaar je hoe het is om te leven in Congo, Marokko of Nicaragua. Je verblijft dan vier à vijf weken bij een gastfamilie en volgt een programma dat door de partneruniversiteit is uitgestippeld. Wat verwacht USOS van jou? • Je bent flexibel, zelfstandig, geïnteresseerd en gaat met respect om met andere culturen • Je neemt deel aan het volledige voorbereidingstraject • Je spreekt goed Frans (Congo & Marokko) of Spaans (Nicaragua) • Je verwacht geen tweede zit • Je betaalt 250 euro aan USOS en een dagelijkse bijdrage voor de gastfamilies (beursstudenten worden hiervan vrijgesteld) Wil jij ook op inleefreis? Kijk dan op www.usos.be en kom naar één van onze infosessies!
6
How to prepare? USOS stuurt je niet zomaar de wijde wereld in. Tijdens het academiejaar neem je deel aan een intensief vormingsprogramma. De focus ligt op: Het land van bestemming
Interculturaliteit
Je leert bij over de geschiedenis, politiek, cultuur en economie van het land.
Via interactieve ‘spelletjes’ word je voorbereid op de ontmoeting met ‘de andere’.
Ontwikkelingssamenwerking
Armoede en sociale uitsluiting
Je krijgt een kritische inleiding op ontwikkelingssamenwerking.
Je volgt een stage bij een organisatie die armoede bestrijdt.
De voorbereiding bestaat uit een startweekend, een sociale stage, een vierdaagse, vier presentatieavonden en een vertrekkersweekend.
”Wie ben ik te midden van al deze mensen en wat zijn mijn drijfveren om deel te nemen aan de inleefreis? Dankzij de inhoudelijke voorbereidingssessies van USOS is het mogelijk om nog meer uit je inleefreis te halen. Ik zou het omschrijven als ontzettende lange voorpret die lijkt op het inpakken van je Renee Huisman (2013) koffer voor een nieuwe, onbekende reisbestemming.”
7
Tijdens het startweekend komt de hele groep voor het eerst bijeen. Je leert elkaar kennen en je krijgt achtergrondinformatie over de verschillende landen van bestemming. Die informatie zal je helpen bij het maken van je definitieve landenkeuze. Vanaf het startweekend heb je tijd voor je sociale stage. Je draait minstens tien uur mee in een organisatie die armoede bestrijdt. Met deze stage wil USOS dat je nadenkt over armoede- en uitsluitingsprocessen in BelgiĂŤ, om daarna de link te leggen met het Zuiden.
eerste semester
START WEEKEND
De vierdaagse gaat door tijdens de eerste vier dagen van de lesvrije week. Je krijgt de nodige training in interculturaliteit en ontwikkelingsproblematiek. In het tweede semester bereid je een presentatie voor over de politieke, sociale of economische context van het land van bestemming. Tijdens het eerste weekend van juli ga je op vertrekkersweekend. Hier wordt ingegaan op de concrete reisvoorbereidingen.
tweede semester
VIERDAAGSE
VERTREKKERSWEEKEND
Presentatieavonden
Sociale stage oktober
8
december
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
After your exposure Na de inleefreis wordt het pas echt boeiend. Jouw ervaringen krijgen in een persoonlijk verslag vlees en bloed. Tijdens het memomoment geeft USOS feedback op jouw verslag.
”Als ik een gesprek voer over ontwikkelingssamenwerking merk ik dat ik niet enkel genuanceerder maar soms ook compleet anders praat dan een jaar geleden. Ik heb andere zaken geleerd en ontdekt dan ik verwacht had. Als je me had gezegd dat ik vooral ging beseffen hoe belangrijk een thuis was dan had ik toch wel even opgekeken. Want dat wist ik toch al? Niet dus… Zoveel dingen die je dacht al te weten en toch niet écht wist. Dat noemt men dan Pieter Wellens (2004) beseffen waarschijnlijk.”
eerste semester nieuwe academiejaar
INLEEFREIS
Terugkomdag
Memomoment
Verslag schrijven juli
augustus september oktober
november december
januari
9
Research internships Naast inleefreizen organiseert USOS ook onderzoeksstages voor scriptiestudenten. Afhankelijk van je studierichting, kan je terecht op onze partneruniversiteiten in Congo, Marokko, Nicaragua en India. Er zijn twee mogelijkheden: Alle studierichtingen Wil je voor je scriptie naar het Zuiden? Onze partners vangen je op en zorgen voor begeleiding. USOS helpt je bij de voorbereiding en bemiddelt voor een beurs.
Masters Rechten of derde Bachelor PSW Ben je Masterstudent Rechten of zit je in je derde bachelor PSW? Dan kan je tijdens de maand augustus mee op Indiastage (zie pagina 23).
Wil je voor je stage/scriptie naar andere landen in het Zuiden? Informeer je bij de dienst Internationale Samenwerking (www.ua.ac.be/dIS). Er zijn verschillende beursmogelijkheden.
10
Colourful Congo
o vaak met oorlog en De media associÍren Cong een stuk is dat Voor humanitaire puinhoop. . De beelden staan in en wat de media ons verkop alen van vreugde, verh scherp contrast met de die inleefreizigers hoop en ‌en vriendschap lijf in Kinshasa. rb terugbrengen van hun ve
11
Niet veel luxe, wel veel lachende gezichten.
12
Colourful Congo Op inleefreis verblijf je bij een student van de partneruniversiteit in Kinshasa. Samen met je gastbroer of gastzus ontdek je de magische hoofdstad met haar stoffige straten, levendige markten en sfeervolle kerken. Je trekt ook op landbouwstage. De universiteit bezit net buiten Kinshasa een stuk grond waar de palmbomen, maniok planten en visvijvers elkaar afwisselen. Samen met de Congolese studenten leer je bij over de projecten en steek je hier en daar een handje toe. Let wel, een week lang moet je het hier stellen met weinig voorzieningen. Geen luxe, wel een unieke ervaring!
USOS werkt samen met de Université Catholique du Congo (UCC). De organisatie versterkt er de kwaliteit van het onderwijs en onderzoek. Verder helpt ze bij de informatisering van de universiteit en geeft ze logistieke en financiële hulp voor de landbouwstage.
Lopende onderzoeksprojecten zijn: • Armoede in en rond Kinshasa • Decentralisatie en lokale ontwikkeling
”Mundele mundele! Geroep in de zanderige straten van Kinshasa, heerlijke bakbananen, een drie uur durende mis in het Lingala en Congolese muziek in derdehandse taxi's! Er is geen betere manier om de plaatselijke cultuur te ontdekken dan een maand in een gastgezin te verblijven! Onvergetelijk! Sophie Goossens (2011) Eza kitoko masaki.”
13
”Daar sta je dan… geen flauw benul van wat je daar eigenlijk komt zoeken, maar voor de volgende maand zal dit je thuis zijn. Terwijl je je rugzak in de eerste de beste hoek gooit en beseft dat je geen idee hebt wie van deze bende nu de student van de Katholieke Faculteit is, of wie je nu al wel en wie niet een hand hebt gegeven (of heb ik de vrouwen net een kus gegeven?), ben je maar van één ding zeker: voor goede voornemens is het te laat; als je nieTobi Lancsweert (2004) mand wou kwetsen, was je beter thuis gebleven.” ”Het is een bevreemdend gevoel geconfronteerd te worden met zaken waar je anders nauwelijks bij stil staat. Dingen die anders vanzelfsprekend lijken, worden plots in vraag gesteld en kosten de grootste moeite.” Stefanie Van Melis (2004)
”Minuten leken dagen, uren leken weken. Toen mijn gastbroer me vertelde dat Reinout, een collega-student, en zijn gastbroer ons later die dag nog zouden bezoeken sprong mijn hart bijna uit mijn borstkas. Eindelijk iemand waar ik mijn indrukken mee kon delen! Langzaam maar zeker baande de student Geneeskunde zich een weg doorheen het volk dat zich op dat moment in het huis rond mij had verzameld. Hoewel het minder dan 24 uur geleden was dat ik hem nog had gezien, begreep ik meer dan ooit de sensatie die Stanley gevoeld moet hebben toen hij de intussen legendarische woorden sprak: Matti Van Hecke (2011) ‘Dr. Livingstone, I presume?‘”
14
Natural Nicaragua
d van vulkanen Nicaragua heet ook wel het lan regenwouden, en meren. Neem daarbij haar ieden en je kusten en vruchtbare landbouwgeb ar ook , ma begrijpt dat om een wondermooi tors, dicta turbulent land gaat. Corrupte rlog maakten inflaties, revoluties en een burgeroo n van lande Nicaragua ĂŠĂŠn van de armste ft er onder Latijns-Amerika. Desondanks lee e en goede wil de bevolking enorm veel optimism n. om een beter bestaan op te bouwe
15
Pottenbakken en vreemde vruchten proeven.
16
Natural Nicaragua Op inleefreis verblijf je voornamelijk in de hoofdstad Managua, bij families die verbonden zijn aan een van de partnerorganisaties van USOS. Je volgt lezingen en bezoekt sociale projecten. Verder trek je twee weken het binnenland in. Je verblijft bij boeren, lokale handelaars of ambachtslieden in kleine plattelandsdorpen.
USOS werkt samen met de Universidad Centroamericana (UCA) in Managua. De samenwerking biedt onderwijs- en onderzoekskansen voor studenten en jonge onderzoekers van de UCA en de UA, wat resulteert in een groot over-en-weerverkeer tussen Antwerpen en Managua. USOS investeert in de instituten van de UCA die aan armoedebestrijding doen, zowel in de stad als op het
platteland. Zo is er een nauwe band met Nitlapan, dat nieuwe inzichten in duurzame ontwikkeling toepast op lokale initiatieven. Lopende onderzoeksprojecten zijn: • Betaling voor milieudiensten • Vrouwelijke ondernemers in de zuivelsector • Uitdagingen in de veeteelt • Overlevingsstrategieën van arme groepen
”Nicaragua is een land dat bruist van cultuur. Voor elke heilige houden ze wel een feest. In Niquinohomo kwamen de mensen met zelfgemaakte zwaarden van stierenpenissen om zo al spelend te strijden op straat. Een grappige situatie die ik voor geen geld van de wereld had willen missen.” Hedwig Sillen (2012)
17
“Leven bij gastfamilies was voor mij een zeer aangename manier om Nicaragua van binnenuit te leren kennen. De mensen die ik nog nooit had ontmoet, werden al snel echte vrienden en zijn dat nog steeds. Enkel door Nicaragua zelf te beleven is het mogelijk om rechtsreeks geconfronteerd te worden met de realiteit ze daar dagelijks moeten ondergaan. Harde confrontaties, die op het moment zelf zeer moeilijk kunnen zijn, blijken achteraf net de Hans Moens (2012) meest leerrijke momenten.” ”Het alledaagse leven in Bilampi, een dorpje in de bergen waar de mensen leefden van landbouw, gaf me een echt Bokrijk-gevoel. De rollen van man en vrouw waren duidelijk gescheiden, zo werkte de man op het veld en de vrouw in de keuken, alles werd er met de hand gemaakt en bewerkt, je sliep tussen de varkens en de kippen, de rivier was je badkamer... Maar dit alles was echt geweldig! Ik vond het zalig om eens terug back-to-basics te gaan, de Nicaraguaanse basisgerechtjes van de moeders te leren en te zien wat Hedwig Sillen (2012) een goede band deze mensen in dit dorp hadden.”
18
Magnificent Morocco
Arabische, Afrikaanse en Europ ese invloeden maken van Marokko een veelzi jdig en bijzonder land met langgerekte kusten en rot sac Het grootste deel van de bevolking htige woestijnen. lee de steden, maar het Rifgebergte ft in is het thuis van de Berbers, de oor nog altijd spronkelijke bewoners van Marokko.
19
Marokkaanse gewaden en henna in het haar.
20
Magnificent Morocco Op inleefreis verblijf je bij een student van de partneruniversiteit in Oujda. Je volgt lessen aan de universiteit en bezoekt sociale projecten in de stad. Oujda is de hoofdplaats van de regio waar de meerderheid van de Belgische Marokkanen vandaan komt. Wat verder in de streek bots je op het Rifgebergte. Hier verblijf je bij een familie in een klein dorp en beleef je het Marokkaanse platteland. Als afsluiter van je reis bezoek je een moderne stad want ook dat is Marokko.
USOS werkt samen met de Université Mohamed I in Oujda, waar ze de opleding sociologie en sociaal recht mee uitbouwt.USOS neemt verschillende initiatieven om de Marokkaanse diaspora en Marokko samen te laten werken aan plattelandsontwikkeling.
Lopende onderzoeksprojecten zijn: • Plattelandsontwikkeling in het Rifgebergte • Migratie en ontwikkeling • Havenontwikkeling in Tanger
”Als ik terugdenk aan onze inleefreis in Marokko zijn er wel duizend en één herinneringen; wandelen in een zandstorm, verdwalen in de soukhs, de gastvrijheid van onze gezinnen, leven zonder klok, de talloze familiebezoeken waar ‘geheel intentieloos’ heel wat neven en achterneven aanwezig waren, slapen onder de sterrenhemel… maar ook de kakkerlakken Lien Van den Plas (2012) blijven deel van mijn herinnering aan onze reis.”
21
”De eerste week verbleven we op de universiteit van Oujda, waar we ons aanpasten aan het ritme van de ramadan. De confrontaties volgden snel: vervoerd worden in busjes zonder stoelen, ontmoeting met vluchtelingen uit Centraal-Afrika, stiekem gecontroleerd worden door de toeristische politie. Onze gastmama Jamila was fantastisch. Ze sprak geen Nederlands, maar eens uitgelegd hoe vier op een rij werkt in gebarentaal, was ze dolenthousiast. Marokko was een maand vol confrontaties, maar de gastvrije en familiale momenten maakten dit een onvergetelijke maand. Echt een absolute aanrader!” Kamal Kharmach (2012)
”Ik heb de Marokkaanse cultuur leren kennen als een ontzettend fascinerende cultuur en ben op dit moment een stage aan het regelen in het ziekenhuis in Oujda. Mijn inleefervaring is vooral een eyeopener geweest om te ontdekken waar mijn eigen grenzen liggen. Ik kan iedereen een inleefreis met USOS aanbevelen, omdat het niet alleen je kennis verrijkt maar vooral jezelf als persoon.” Jana Meers (2012) ”In de vier weken heb ik vooral geleerd hoe veel Marokkanen België, en bij uitbreiding het Westen, zien. Migratie zorgt zowel voor vervreemding als voor sterke banden over allerlei grenzen heen. Ik vond het een uitgelezen moment om stil te staan bij een aantal vanzelfsprekendheden die ik meedraag.” Marlies Verhaegen (2012)
22
Incredible India
Sinds Gandhi zijn land op een geweldloze manier naar de onafhankelijkheid loodste, staat India bekend als een land van geweldloos verzet. Hela as hebben de IndiĂŤrs vandaag nog heel wat redenen om zich tegen onrecht te verzetten. In Jharkan d bijvoorbeeld, in het oosten van het land, worden tribale volkeren gedwongen te verhuizen om plaats te maken voor mijnbouw.
23
Mijn- en landbouw: industrieĂŤn die het land tekenen.
24
Incredible India Tijdens de Indiareis volg je les in Delhi en doe je stage in Ranchi. In Delhi leer je bij over het Indisch recht en de Indische samenleving. In Ranchi loop je als Rechtenstudent stage bij een advocaat of doe je als PSW-student onderzoek in het kader van je scriptie.
USOS werkt samen met het Xavier Institute of Social Service (XISS) in Ranchi. De samenwerking staat in het teken van onderzoek naar schendingen van mensenrechten in de staat Jharkand. De samenwerking maakt publicaties en conferenties mogelijk, maar ook de uitwisseling van studenten en personeel.
Lopende onderzoeksprojecten zijn: • Effecten van mijnbouw op mens en milieu • Maatschappelijk verantwoord ondernemen bij multinationals • Seksueel geweld op vrouwen
”In Ranchi maakte ik voor het eerst kennis met mijn scriptieonderwerp: hoe multinationals omgaan met mensenrechten. De mensen in Ranchi leven nog in stamverband en landbouw vormt de belangrijkste bron van inkomsten. We bezochten enkele van deze stammen om kennis te maken met hun levensstijl. Een prachtige ervaring, omdat hun wereld zo hard verschilt met de onze. Ze leven er echt nog in harmonie met de natuur.” }
25
”Grote multinationals hangen echter als donderwolken boven deze kleine gemeenschappen. We bezochten een dorpje waar Central Coal Limited zich vestigde, één van de grootste publieke ondernemingen in India voor de ontginning van steenkool. Ik merkte al snel dat we het gebied van de mijnen betraden. Het is zonder twijfel de meest onaangename omgeving waar ik ooit ben geweest. Het hele gebied is zwart: de grond, de lucht, het water, de wegen, zelfs de mensen en dieren. Ik wilde een staaltje nemen van het water om het te laten onderzoeken op verontreiniging. De beek zag helemaal zwart en mondde uit in een rijstveld, dat daardoor uiteraard ook helemaal zwart was. Toen mijn flesje gevuld was met water kwam een jongen van het dorp naar me toe. Hij probeerde me uit te leggen dat ik niet van het water mocht drinken, omdat het niet gezond was. Dit moment bleef me het meest bij van mijn verblijf in India en ik vermoed dat het nog lang in mijn hoofd zal rondspoken. Maar niet alles is kommer en kwel. Ik vond het geweldig om elke dag opnieuw verrast, verbaasd en verward te worden. In België zijn er geen riksja’s en zie je geen olifanten of koeien lopen in het midden van de stad. In India is niets Michelle Paeshuyse (2011) vanzelfsprekend en dat is er juist zo leuk aan.”
26
USOS @ home
USOS is uiteraard niet alleen actief in het buitenland, maar organiseert ook op de Universitei t Antwerpen heel wat activiteiten. Heb jij een hart voor het zuiden en wil je wel eens wat bijleren over onderwerpen zoals duurzame ontwikkeling of fair trade? Kom dan zeker eens van dichtbij bekijken wat USOS allemaal doet.
27
USOS @ home Blijf je liever dichter bij huis? USOS organiseert het hele jaar door activiteiten voor en door studenten, op alle campussen van Universiteit Antwerpen. Fair trade ontbijt Begin oktober kan je proeven van een (h)eerlijk ontbijt. Schuif mee aan in ĂŠĂŠn van de studentenrestaurants en geniet van een gratis ontbijt. Verschillende studentenclubs trekken mee aan de (winkel)kar. Eerlijke handel laat boeren in het Zuiden toe om in correcte sociale omstandigheden te werken. Een eerlijke verloning, gelijkheid tussen mannen en vrouwen en milieuvriendelijke productiemethoden staan daarbij centraal. Koffiestop Elk jaar biedt USOS tijdens de koffiestop een kop koffie aan ten voordele van Broederlijk
28
Delen. De opbrengst gaat naar projecten in het Zuiden die boeren ondersteunen.
Debating Development Debating Development is een reeks van 8 debatten in het Engels. Sprekers uit binnen- en buitenland werpen hun kritisch licht op actuele Noord-Zuid vraagstukken en bestoken elkaar met voor- en tegenargumenten. Nadien is er ruimte voor feedback vanuit het publiek. Debating Development is een samenwerking met het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer (IOB UA). MO* Magazine modereert de debatten.
Masterclass Duurzame Ontwikkeling Tegenwoordig word je met de term ‘duurzame ontwikkeling’ om de oren geslagen. Maar wat betekent… Elk jaar organiseert USOS een masterclass over dit thema. Sprekers uit binnen- en buitenland dagen je uit om mee na te denken over specifieke milieuvraagstukken. Het natuurgebied De Hoge Rielen biedt het ideale decor. Alle studenten van Universiteit Antwerpen zijn welkom. Mundo Movies
Iedereen is welkom. Wie minstens vier debatten bijwoont, heeft recht op een aanwezigheidscertificaat. Je kan de reeks ook opnemen in je vakkenpakket als een geaccrediteerd vak (3 studiepunten)
Tijdens het Calamartes festival van de overkoepelende studentenclub UNIFAC vertoont USOS een selectie kortfilms over het Zuiden. Mundo Movies is uitgegroeid tot een vast onderdeel van dit cultuurfestival.
29
Campus Zuid Campus Zuid is een campagne voor en door studenten die jaarlijks tijdens de maand maart plaatsvindt. Een Noord-Zuid thema, zoals armoede of milieu, staat daarbij centraal. Een week lang organiseren de studenten activiteiten zoals filmvoorstellingen, workshops of een quiz.
Campus Zuid gaat door op negen universiteiten over heel het land. USOS coรถrdineert de campagne in Antwerpen.
Verrekijkers Magazine Verrekijkers Magazine informeert over het Zuiden vanuit een verkijkend perspectief. Laat je verrassen door de interviews, fotoreportages en getuigenissen. Elke drie maanden vind je een nieuw nummer in een van de verdeelbakjes op je campus. Wil je mee werken aan Verrekijkers? De redactie is altijd op zoek naar nieuwe redactieleden. Het is de ideale manier om ervaring op te doen als schrijver, vormgever of fotograaf.
30
More information? Wil je meer weten? Kijk dan snel op de site www.usos.be! Daar kun je je inschrijven voor de nieuwsbrief zodat je altijd op de hoogte bent van de verschillende activiteiten. Je kunt USOS ook volgen via Facebook
en Twitter
.
Colofon Redactie: MPC Masterstudenten Anouk Roefflaer, Shari Van de Craen, Caroline Van Gils, Bibiche Van Heumen, Megan Van Hoeck Eindredactie: Janus Verrelst Vormgeving: Wouter Moons Verantwoordelijke uitgever: Janus Verrelst Met dank aan: Alle USOS studenten die hun verhaal deden en foto’s bezorgden!
31
Contact De Grauwzusters (gebouw S, stadscampus UA) Lange Sint-Annastraat 7 2000 Antwerpen 03 265 56 54 info@usos.be Je kunt USOS ook volgen via Facebook
en Twitter
.