GRATIS MAGAZINE MET HET GROOTSTE CARRIÈRE AANBOD MEER JOBS OP VACATURE.COM 13 SEPTEMBER 2008
LUC VANBORM (60) :
” Vijftigplussers te duur? Dat is een misverstand” PROFESSOR MARC DE VOS SLAAT ALARM:
“Er moeten 200.000 oudere werknemers extra aan de slag”
50+ FLEXIBEL EN LOYAAL
MANIFEST VOOR TALENT, DEEL 2
DE SUCCESTAPES
CNN LIVE UIT IRAK DANKZIJ DEENSE HIGHTECH: THRANE & THRANE, WERELDLEIDER IN MOBIELE COMMUNICATIE VIA SATELLIET
MOST WANTED
TECHNEUTEN MET VERKOOPSTALENT, DE NIEUWE WITTE RAVEN IN SALES EN MARKETING
VACCOM_2155_BESTE WERKGEVER2009
04-09-2008
17:01
Pagina 1
BESTE WERK GEVER
2009 Het onderzoek naar de beste werkgever is uitgegroeid tot het meest besproken onderzoeksproject binnen de Belgische ‘business community’. De winnaars kunnen rekenen op ruime mediaaandacht. Maar er zijn nog andere, fundamentelere redenen om deel te nemen. De motivatie en fierheid van uw huidige werknemers enerzijds, en een betere reputatie naar uw toekomstige werknemers en/of eventuele klanten anderzijds.
Wilt u alvast meer weten over Beste Werkgever 2009? Kom dan zeker naar een van de 5 informatiesessies en verneem alles over het hoe en waarom van het onderzoek: - maandag 1 oktober bij de Vlerick Leuven Gent Management School, campus Gent - maandag 6 oktober bij VKW Limburg in Hasselt - maandag 6 oktober in het Crowne Plaza in Antwerpen - dinsdag 7 oktober bij Vacature in Groot-Bijgaarden - donderdag 16 oktober bij de Vlerick Leuven Gent Management School, campus Leuven Schrijf u in via www.vlerick.be/greatplacetowork
Erkend Bureau Vacature VG.1186/B - Jobscareers VG. 1245/B
Z E T U W O R G A N I S AT I E I N D E S C H I J N W E R P E R S
001_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:09
Pagina 1
COLOFON Gedelegeerd bestuurder Dirk Velghe Algemeen directeur Christophe Glorieux Office manager Linda De Nutte Accounting Walter Roos Operations & distribution manager Inge Van den Bussche Operations & distribution assistant Ilse Borms Rapporting & Analyse Dieter Vermander Redactie Vacature Hoofdredacteur Marian Kin (voor Kinco) Redactiechef Erik Verreet Redactie Nico Schoofs, Filip Michiels, Sam De Kegel, Hermien Vanoost 02-482.03.54 Medewerkers: Eric Adams, Karin Eeckhout, Catherine Nuyttens, An Olaerts, Bart Cabanier, Tom Dieusaert, Hans Moleman, Petra Quaedvlieg, Evy Ballegeer, Ad Van Poppel, Jan Stevens, Dirk Blijweert, Carina Lopez, Tom Ronse, Lore Callens, Matthieu Van Steenkiste, Dominique Soenens, Goele Geeraert, Lies Lefever, Annick Claus, Marjorie Blomme Redactieraad Marianne Dewandeleer (PwC), Johan Albrecht (Itinera Institute), Mireille Deziron (Jobpunt Vlaanderen), Bart Matheï (FIT), Ivo Belet (Europarlementariër) Grafische vormgeving Art Director Pieter Ver Elst Assistant Art Director Jon Troch Grafici An Coosemans, Patricia Kempeneers, Manu Degreef Medewerkers Bob Haentjens, Sara Sabbe, Yves Deploige, Guido Evens, Hugo Gielen, Patrick Cornelis Advertenties Business manager Nancy Werbrouck Sales manager Marijke Van Impe Account managers Ruth Janssens, Sofie Verbrugghe, Karl Van Lathem, Véronique Geluykens, Lieze Gheysens, Peter Dewever 02-482.03.50 Teamleader Internal Sales Inge Seghers Commercieel assistenten Hilde De Wolf, Annemie
De maandag van Karl-Heinz Lambertz, koninklijk bemiddelaar
Detroch, Krista Verlaeckt, Annick Rega, Sofie Bonneux, Habiba Zaouad, Sylvie De Bruecker 02-482.03.38 Ordering & accounting Ann De Lange, An Parewijck, Lieve De Pauw 02-482.03.71 Marketing & research Marketing & research manager
Afgelopen week werden de gesprekken tussen de drie koninklijke bemiddelaars en de vertegenwoordigers van de twee gemeenschappen hervat. Hoe verliep de maandag van bemiddelaar Karl-Heinz Lambertz (56), PS-lid en minister-president van de Duitstalige gemeenschap? tekst Ad Van Poppel - foto Ilse Prinsen
Diane Devriendt Research marketeer Marjan Desmedt Product manager Dries Mahieu, Bieke Helsen Vacature/References Interactive Interactive Director Marianne Edlund Management Assistant Ariane Derutter Sales Manager Katrien Tordeur Account Managers Joke Claeys, Veerle Cajot, Emilie Acke, Kim Claesen Internal Sales Siska Blanckaert, Stefano Ristuccia, Sarah De Muylder, Louise Claeys Bouuaert
5.00 uur. Ik sta vroeg op want ik wil de files vermijden. Rond 5.45 uur vertrek ik met mijn chauffeur vanuit Eupen naar Brussel.
02-481.15.09 Client Services Manager Barbara Daelman Internal Account Executive Liesbeth Teugels, Saskia Pynket, Annelies Horckmans Client Services Assistant
7.00 uur. In Brussel. Ik neem een klein ontbijt.
Véronique Bamford 02-482.03.39 Project Manager Inge Van Dyck Analyst Developer Josi Swerts Web Developer Robin Stroobants Web Designers Olivier Beauchot, Ward Meremans, Wouter De Clercq Marketing Project Manager Brigitte Vermeulen Marketing Analyst Christophe Van Puymbroeck Product Manager Florence Collard Netredactie Moïra Lens, Virginie Moriaux Verantwoordelijke uitgever Christophe Glorieux
8.30 uur. Vergadering van de koninklijke bemiddelaars in de senaat. Het is de eerste keer na augustus dat we weer samenkomen. Tijdens die maand hebben we wel contact met elkaar gehouden.
Pontbeekstraat 4, 1702 Groot-Bijgaarden
ADVERTEREN IN VACATURE? Bel 02-481.15.88 of mail naar commercieel@vacature.com
Vacature C.V. is erkend als bureau voor private arbeidsbemiddeling in het Vlaamse Gewest, onder het nr VG.1186/B. De rechten van de kandidaat kunnen ten allen tijde worden geraadpleegd op www.vacature.com/rechtenkandidaat
9.45 uur. Naar de zetel van de PS voor het tweewekelijkse partijbureau. Na de vergadering overleg ik nog even met Elio Di Rupo over het bemiddelingswerk. 12.30 uur. Lunch met Herman Vrehen, gedeputeerde van NederlandsLimburg, over grensoverschrijdende
samenwerking. We zijn allebei lid van het bestuur van de Euregio Maas-Rijn. Om 14.00 uur gaan we naar een vergadering in het huis van de Nederlandse provincies in Brussel. Het is interessant te zien hoe die twaalf provincies in Brussel en in Europa samenwerken en netwerken. 16.00 uur. Terug naar de senaat om het bemiddelingswerk verder te zetten. We hebben een gesprek met Kris Peeters, de minister-president van de Vlaamse gemeenschap. De sfeer is heel constructief. Kris Peeters licht zijn nota toe en wij stellen vragen. 17.00 uur. Ik rijd naar mijn hotel. Tijd om telefoontjes te doen, onder meer voor het bemiddelingswerk. Ik bel ook met mijn secretariaat in Eupen, waar het werk gewoon verder gaat, met mijn medewerkers en met collega’s van de regering. We bereiden de
verklaring voor van de regering van de Duitstalige gemeenschap op 16 september. We moeten nog werken aan het budget van 2009 en aan decreetvoorstellen. Het is niet eenvoudig om de functie van minister-president en koninklijk bemiddelaar te combineren. Maar zo’n opdracht van de koning kan ik niet weigeren. Het is een eer en een plezier om ze uit te voeren. 19.00 uur. Naar een academische zitting en een receptie met walking dinner in het Beierse huis in Brussel. De verschillende omroepen van de Duitse Länder (van de ARD) hebben een Europese vergadering gehad en sluiten die dag af met een ontvangst van vertegenwoordigers van de Europese Commissie. De directie van de ARD heeft me ook uitgenodigd. 23.00 uur. Naar het hotel. Ik kijk nog even naar het nieuws en ga slapen.
002_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:00
Pagina 2
DEZE WEEK OP
Vacature Interactive Bent u een ondernemer of een filosoof?
DEZE WEEK IN
Vacature Magazine 13 september 2008
Weet u wat geantwoord als een werkgever tijdens een sollicitatie naar uw sterke en uw zwakke punten vraagt? Met de competence indicator test u zelf uw competenties en ontdekt u welke job het best bij u past. Breng uw competenties in kaart Vacature.com/competenceindicator
Coverfoto: Lies Willaert
COVERSTORY
10>
Sommige werkgevers vinden hen te duur, anderen noemen hen te weinig flexibel. Feit blijft dat in ons land amper één op twee vijftigplussers aan de slag is. Hoe kunnen we hen activeren?
Vraag van de Week U hebt een bedrijfswagen die u ook voor privéverplaatsingen gebruikt. Mag u ermee blijven rijden als u ontslag hebt genomen? Wanneer moet u hem inleveren?
DE SUCCESTAPES
34>
THRANE & THRANE: COMMUNICATIE TE LAND, TER ZEE EN IN DE LUCHT Op hun twaalfde experimenteerden de Deense broers Thrane met radio, op hun dertigste deden ze hetzelfde over met satelliet. Resultaat? Een beursgenoteerd bedrijf met 700 werknemers en een omzet van 150 miljoen euro.
Het antwoord leest u op Vacature.com/vraagvandeweek
Hoe gaat u stress te lijf? Stress mag dan wel in het hoofd zitten, het is geen ingebeelde ziekte. Hoe herkent u de symptomen? En hoe kunt u stress bestrijden?
50-PLUSSERS: LOYAAL EN LEERGIERIG
MOST WANTED
38>
DE WITTE RAVEN IN SALES EN MARKETING Een talenknobbel, een technisch wonder én een eersteklas verkoper. De kwaliteiten van de nieuwe Miss België? Toch niet, wel dé manier om carrière te maken in sales en marketing.
Wij vertellen het u op Vacature.com/stress
COLUMN AN OLAERTS
Wat moet u weten over thuiswerken? Een verademing voor het milieu, een beter evenwicht tussen werk en privé, een fikse besparing op benzinekosten én een oplossing voor het fileprobleem. Thuiswerken heeft zo zijn voordelen, maar met welke nadelen en praktische zaken houdt u best rekening? U leest het op Vacature.com/thuiswerken En natuurlijk blijft Vacature Interactive de place to be voor een boeiende en uitdagende job!
112>
EEN WERKPLEK VOL ONGEDIERTE Landschapskantoren mogen dan wel hip zijn, ze zijn ook evenredig vies. Bacterie-expert van dienst An Olaerts ziet beestjes, allemaal beestjes. Op uw klavier, uw bureaustoel en zelfs uw collega’s!
Vacature van de week:
Key Account Manager bij SAMSUNG Abonnees van De Tijd, De Morgen, Gazet van Antwerpen en Het Laatste Nieuws ontvangen Vacature automatisch bij hun krant.
003_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:00
Pagina 3
Vacature | zaterdag 13 september 2008
284
De beste carrières in dit magazine.
Kijk snel op p. 106 voor een overzicht 1>
De maandag van Karl-Heinz Lambertz, koninklijk bemiddelaar
4>
Wereldbeeld: Albanië
6>
Junkbox
10
De salariswatcher Poll & cartoon
38
Globalisering light 8> Publieke opinie 10>Coverstory: Herbekijk uw kijk op talent. Deel 2: de vijftigplussers
10
29>
Reacties op het Manifest voor Talent
34>
De succestapes: Thrane & Thrane, wereldleider in mobiele satellietcommunicatie
37>
Bien Cuit: ’t Nieuwscafé, Sint-Truiden
38>
Most wanted: knelpuntberoepen in sales en marketing
112> Column van An Olaerts
“Na de overstromingen in New Orleans konden mensen dankzij onze satelliettelefoon naar hun familie bellen.” Lars Thrane, wereldleider in mobiele satellietcommunicatie
34
112
3
004_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:21
Pagina 4
WERELDBEELD Albanië - Visventer slijt forel aan voorbijgangers Vlakbij het Albanese Ohridmeer, dat Albanië scheidt van Macedonië, verkoopt een jongeman verse forel aan voorbijgangers. In dit meer leven forelsoorten die je nergens anders ter wereld vindt. De vis is dan ook duur naar Albanese normen. Landbouw, waaronder ook visvangst valt, is in Albanië goed voor ruim 25 procent van het BNP. Foto: Tim Dirven Meer dan 300 lezers stuurden een eigen wereldbeeld in. Vacature nomineerde 20 foto’s, aan u om te kiezen wie een reflexcamera wint. Surf naar vacature.com/wereldbeeld
005_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:11
Pagina 5
006_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:13
Pagina 6
6 Vacature | zaterdag 13 september 2008
JUNKBOX
DE SALARISWATCHER
Elke week remixet onze 2minuten-dj de junk in zijn geheugen tot een fijne set van 120 onproductieve seconden.
“Omdat ik allergisch ben aan werkloosheid.” Sommige m/v bezitten de bijzondere gave om zichzelf met de grootst mogelijke onzin buitenspel te zetten. Anderen strijken een vorstelijk salaris op om kolommen als deze te vullen met diezelfde grootst mogelijke onzin. Tja, elk voordeel heeft zijn nadeel. Het uitzendbureau Accountemps vroeg 150 managers bij 1.000 grote bedrijven naar het meest belachelijke antwoord dat ze ooit hadden gekregen op de vraag: ‘Waarom zou ik jou moeten aannemen?’ Giert u mee: ‘Omdat ik een versterking ben voor jullie voetbalteam', ‘Omdat ik al driemaal eerder heb gesolliciteerd en vind dat het nu mijn beurt is.' Mijn voorkeur gaat uit naar: ‘Ik ben geïnteresseerd in deze functie omdat ik niet langer met mensen wil omgaan.' Genoeg gelachen. Welgestelde Mexicanen laten microchips inplanten die hen moeten traceren bij een ontvoering. Deze trend werd ingezet door Sergio Galvan, de commerciëel directeur van Xega, die zelf het slachtoffer werd van een kidnapping. Xega maakt chips die gestolen voertuigen opsporen op basis van het gps-systeem. Ontvoeringen zijn een lucratieve business in Mexico. Jaarlijks verdwijnen er zo'n 6.500 mensen. Had u niet verwacht, hé, een bericht met diepgang? Komt omdat ik allergisch ben aan komkommer. Weet u waarom er een ‘+’ achter 50 staat? Rond uw vijftigste bent u het meest productief, dat concluderen de wetenschappers Ton Wilthagen en Sonja Bekker van de Universiteit van Tilburg. Lag bij vorige generaties de piekleeftijd nog tussen het 40ste en 45ste levensjaar, dan is de grens waarop mensen nog makkelijk dingen aanleren, nu opgeschoven tot rond de 50 jaar. Zonder dank, beste kansengroep. In de krant Trouw pleiten de onderzoekers voor een publiek scholingssysteem zoals in Denemarken. „Denen zijn niet afhankelijk van werkgevers die in hen willen investeren of van de beschikbaarheid van scholingsfondsen binnen hun sector.” Uit onderzoek bij kleine en middelgrote ondernemingen blijkt dat juist in de ‘piekfase' tussen 46 en 55 jaar - de behoefte aan scholing relatief het geringst is. “Niet dat werknemers niet ambitieus zijn, maar in veel sectoren denken ze dat scholing voor hen persoonlijk niet noodzakelijk is. Dat, als zij een cursus volgen, het lijkt alsof ze hun werk niet meer goed uitvoeren." (NS)
An Moons: “Ik werk nu zo’n 60 à 70 uren per week. Eigenlijk heb ik weinig tijd om geld uit te geven.”
GLOBALISERING LIGHT Elke week schuimen we de wereldwijde arbeidsmarkt af, op zoek naar exotisch leesvoer. De globalisering in licht verteerbare stukken. MANIFEST VOOR ZUIDPOOLTALENT Als ons Manifest manifest wordt weggepest, wachten onze groepen iets meer kansen aan de Zuidpool. Een Brits onderzoekscentrum zoekt er personeel voor haar onderzoeksstation. De advertentie luidt als volgt: “Gezocht: een loodgieter en een elektricien die goed tegen de kou
kunnen, gek zijn op zeehonden en albatrossen, en er geen probleem mee hebben om anderhalf jaar op de Zuidpool te kamperen.” Het onderzoekscentrum geeft in de advertentie in de Britse krant The Independent vandaag toe dat het lastig werken is op de Zuidpool. Een Manifest voor Talent aan de Zuidpool dringt zich op: zeehonden en albatrossen raken nauwelijks aan de bak, en ze zijn gek op loodgieters en elektriciens.
MATROESJKA GO HOME Ziet uw Pjotr zijn pils liever dan zijn plakwerk? Zit hem dan achter zijn veren, want de Oost-Europese arbeidsmigranten keren stilaan en masse terug naar hun thuisland. De Nederlandse krant Trouw verwoordt het als volgt: "Zo wordt GrootBrittannië, waar het aantal geregistreerde Oost-Europese arbeidsmigranten het laagste niveau heeft bereikt sinds de opening van de grenzen vier jaar geleden, geconfron-
007_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
22:56
Pagina 7
Vacature | zaterdag 13 september 2008 7
START
KAREL KADER MET EEN PROPERE ZAKDOEK NAAR HET ASSESSMENT
“Voor 500 euro naar de kunstbiënnale” Elke week bijt de Salariswatcher zich vast in de portemonnee van een m/v. Op de Antwerpse Groenplaats liep hij An Moons tegen het lijf.
Naam: An Moons Leeftijd: 31 Beroep: Assistent aan de VUB (Brussel) en docent aan de Erasmus-universiteit (Rotterdam) Burgerlijke staat: ongehuwd Woonplaats: Antwerpen Netto maandsalaris: 2.500 euro
teerd met tekorten in de bouwsector. Landen als Polen en Roemenië sluiten akkoorden met Aziatische landen, waaronder China, om arbeidsmigranten te werven.” Telefonisch overleg met gerenommeerd migratie-expert Gianni Giannopoulos leert ons: de Polen vertrekken uit West-Europa, de Chinezen trekken naar Polen. Een gratis carrièretip: neem een abonnement op www.zuidpooljobs.zp en www.sinawelk.cn U weze gewaarschuwd.
TWEE UUR OP DE TREIN “De voorbije zes jaar werkte ik als assistent aan de VUB rond het thema 'Cultural industries'. Zo’n 40 procent van mijn tijd ging naar onderzoek, de rest naar onderwijsopdrachten. Momenteel ben ik bezig met de eindredactie van mijn doctoraat. Sinds 1 april geef ik ook deeltijds les aan de Erasmus-universiteit in Rotterdam. Antwerpen-Rotterdam is twee uur met de trein. Tijdens de rit maak ik lesvoorbereidingen of doe ik ander werk. Ik werk nu zo'n 60 à 70 uur per week. Aan de VUB verdien ik 2.000 euro netto. Bij de Erasmus-universiteit verdien ik 500 euro netto. VAN NOTEN, MARGIELA & VERHEYDEN “Eigenlijk heb ik weinig tijd om geld uit te geven, maar ik heb een zwak voor kleren. Ik mix graag designers: zowel Dries Van Noten als Martin Margiela behoren tot mijn favorieten. Deze jeansbroek van Margiela kocht ik drie jaar geleden voor een kleine 200 euro. Mijn fluoroze riem is van Michaël Verheyden en kostte 35 euro. ”
GEITGATE IN CONGO De Congolese politie sloot een kudde geiten op in de gevangenis omdat ze illegaal verhandeld zouden zijn. Dat ontdekte de onderminister van Justitie van de Democratische Republiek Congo op inspectie in het cellencomplex. Volgens minister Claude Nyamugabo was er zelfs al een datum ingepland bij de rechter,
ETEN MET ZICHT OP DE SCHELDE “Ik ga graag uit eten. Mijn roots liggen in Limburg en ik ben nog altijd tuk op de Sleepvaart in Beringen. Voor 20 euro kun je er heerlijke vis- en vleesgerechten eten. In Antwerpen trek ik graag naar de Transat aan de Sint-Pietersvliet: een restaurant op de tiende verdieping met een prachtig uitzicht op de Schelde en de stad. Ze geven er de klassieke Franse keuken. Voor een gangenmenu inclusief wijn betaalden we onlangs 60 euro per persoon.” KUNST IN ITALIË EN HASSELT “De voorbije zomer ben ik vier dagen naar de kunstbiënnale Manifesta 7 in het Italiaanse Trento geweest. Zo’n citytrip kost me ongeveer 500 euro aan vervoer en verblijf. Maar vaak hoef je niet zo ver te gaan om interessante dingen te zien. In de Z33 in Hasselt brengen ze ook regelmatig goeie tentoonstellingen over bijvoorbeeld toegepaste kunst.”
(BC, foto IP)
zodat de geiten zich konden verantwoorden voor hun daden. Dat schreef de Britse nieuwszender BBC woensdag. De eigenaren van de dieren zes bonobo’s - werden in een andere cel gezet. Zij moeten nog wel voor de rechter verschijnen. Nyamugabo reageerde woedend en kondigde aan de agenten op training te sturen om hun kennis van de wet op te krikken. Hij dreigt ermee het korps te vervangen door albatrossen en zeehonden. (NS)
Het nakende leadership assessment boezemt me geen angst meer in. Ik zal gewoon mezelf zijn, geen komedie spelen, in harmonie leven met mezelf én dus ook met de anderen. Ik begrijp nu pas de goede raad van een lezeres: “Dat assessment zal je stimuleren om nog meer van je leven te maken dan er tot nu toe in zat. Je zal jezelf beter leren kennen, je vertrouwen zal groeien.” Ik word een betere Karel Kader, een prins van de harmonie, een baken van positieve ingesteldheid, een rolmodel van energie. Maar de lezeres had er ook aan toegevoegd: vergeet je propere zakdoek niet. Wat zou ze daarmee willen zeggen? Ik zie twee mogelijkheden. Misschien wijst ze op het belang van details. Stel je voor dat je als leider plots een vuile zakdoek bovenhaalt: weg charisma, weg harmonie, weg inspirerende persoonlijkheid. Want wie laat zich nu beïnvloeden door iemand met een vieze zakdoek? Zou daar het verband liggen met de raad van een andere lezeres die mij aan de wijze woorden van de Chinese krijgsheer Sun Tzu herinnerde? Chinezen vinden hun neus in een zakdoek snuiten erg vies. Zij spuwen op de grond, en wij huiveren. Maar wij stoppen snot in onze zak en dan huiveren zij. Wie heeft het hier bij het rechte eind? Het assessment zal twee dagen duren en vindt plaats in de kantoren van een bekend bureau, aan de rand van een grote stad. Mocht de psycholoog zeer jong zijn, had ik me vroeger afgevraagd hoe iemand met zo weinig levenservaring een 57-jarig kaderlid kon beoordelen. Nu weet ik, jong of oud, we hebben allen slechts één doel: samen in harmonie de beste leiders kiezen voor onze glorierijke multinational. En ook bij mijn werkgever zie ik harmonie. Door wat ongelukkige beleggingen in risicoloze hypotheekverzekeringen moesten we een monsterverlies in onze tak verzekeringen opbiechten. Om het rendement te herstellen zullen er nu in de Verenigde Staten 4000 mensen hun baan verliezen. Werknemers en aandeelhouders harmonisch achter hetzelfde doel: de beleggingen van de aandeelhouders veilig stellen.
Karel Kader is een anoniem kaderlid in een grote multinational. Elke week tekent hij de kleine kantjes van zijn werkende bestaan op.
008_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:17
Pagina 8
8 Vacature | zaterdag 13 september 2008
STANDPUNT
BRIEVEN & BLOGS Reactie van de week (op coververhaal ‘Allochtonen willen onze jobs, 1 op 2 vindt er geen’ van 6 september)
Vijf voor twaalf ERIK VERREET
Leve de zilvervossen Vijftigplussers houden en rekruteren. Het is een kwestie van centen. Na 2020 valt de aangroei stil van de normale toevoer op de arbeidsmarkt. Dan zullen er minder jongeren op zoek gaan naar werk. Het gevecht aangaan om die schaarse jongeren aan te trekken wordt een dure zaak voor onze bedrijven, want hun startsalarissen zullen omhoog schieten. Daarom koos Siemens Zwitserland voor een radicale oplossing: doorgaan met zijn huidige medewerkers en binnen twaalf jaar even mooie resultaten neerzetten met die oudere kleppers (tegen dan gemiddeld 53 jaar). Hr-manager Marcel Eckstein: "Het is goedkoper voor ons om nu systemen te creëren die ervoor zorgen dat onze mensen dan nog fit zullen zijn."
"Op termijn zal ook de loonspanning tussen jong en oud getemperd moeten worden."
De eerste generatie migranten waren harde werkers. Wij, Vlamingen, haalden ze naar hier om de jobs in te vullen die we zelf niet meer wilden doen. Het is goed fout gelopen bij de volgende generaties en daar dragen we met z’n allen de verantwoordelijkheid voor. De migrantenfamilies kregen in de vorige decennia nooit de kans om zich te integreren, en deden daar misschien zelf ook te weinig moeite voor. Maar nu is het vijf voor twaalf, en iedereen moet daadkracht tonen: overheid, bedrijven
en allochtonen zelf. Voor de allochtonen van de derde generatie zijn er meer dan voldoende initiatieven om onze Nederlandse taal te leren en een goede opleiding te volgen. Wanneer meer allochtonen afstuderen aan onze hogescholen en universiteiten, volgen de werkgevers vanzelf. Maar die laatste moeten ook inzetten op competenties en bereid zijn te investeren in de opleiding van allochtonen met de juiste werkattitude. Wie geen (hoger) diploma heeft, moet ook kansen krijgen. Er is immers werk genoeg, zo lees ik overal. Lieve Van Malderen
Wil u reageren op onze artikels? Scherp uw pen en mail naar
publiekeopinie@vacature.com Die goedkope oplossing krijgt Siemens niet zonder slag of stoot. Zijn 'zilvervossen' worden zwaar bijgeschoold. Daarnaast screent elke lijnmanager jaarlijks alle leden van zijn ploeg: hebben ze nog groeipotentieel? Maar ook: hoe groot is de schade indien deze medewerker verdwijnt? Verder rekruteert Siemens Zwiterland alleen nog kandidaten met 'potentieel'. Elke nieuweling moet ook de rest van zijn loopbaan kunnen doorgroeien. Ongeacht of hij nog tien of dertig jaar te gaan heeft voor zijn pensioen. Siemens heeft zijn huiswerk gemaakt: de Zwitserse 55-plussers komen de onderneming goedkoper uit dan een bende jonge wolven. Verstandige bedrijven zouden dit voorbeeld moeten volgen. In België gaapt er voorlopig nog een groot gat tussen de officiële roep om langer te werken en de praktijk. Zo weet de VDAB nog niet goed hoe ze de zilvervossen moet aanpakken. En op de subsidies die ondernemingen voor oudere werknemers ontvangen, zullen bijzonder weinig aanwervingen volgen. Op termijn zal ook de loonspanning tussen jong en oud wat getemperd moeten worden. 55-plussers verdienen 60 procent meer dan hun 25-jarige collega's, berekende de OESO. Maar dat laatste wordt een werk van lange adem.
Gaat u akkoord met Erik Verreet?
vacature.com/standpunt
En discussieer mee op de blogs van onze website:
vacature.com/blogs De m/v met de scherpste pen sturen we een fles wijn op.
Reacties op coververhaal ‘Allochtonen willen onze jobs, 1 op 2 vindt er geen’ van 6 september NEGATIEVE BEELDVORMING Hoe kunnen we meer allochtonen op de arbeidsmarkt inschakelen? In de eerste plaats door de werkgevers ervan te overtuigen dat wij ook goede werkkrachten kunnen zijn. De beeldvorming rond allochtonen is meestal niet positief. Ik heb zelf verschillende sollicitatiebrieven opgestuurd, maar meestal kreeg ik geen antwoord. Ik weet dus niet hoe ik aan de slag kan raken. Salima, werkzoekend
BEDRIJVEN LEGGEN DE LAT SOMS TE HOOG Het Manifest voor Talent van Vacature vestigt terecht de aandacht op diversiteit op de arbeidsmarkt. In Vlaanderen staan bepaalde groepen van werkzoekenden nog te zwak op de arbeidsmarkt, zoals allochtonen, vijftigplussers en arbeidsgehandicapten. Daar zijn verschillende redenen voor: taalachterstand, opleidingsachterstand, te hoge diplomavereisten, mentaliteitsproblemen, gewoonten en vooroordelen, de werkloosheidsval… Jobkanaal zet zich elke dag in voor de diversiteit op de arbeidsmarkt. Het thema is erg
009_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:17
Pagina 9
Vacature | zaterdag 13 september 2008 9
PUBLIEKE OPINIE
POLL VAN DE WEEK
Uw mening? Hebt u uw woon-werkverkeer aangepast aan de dure brandstofprijzen? Ja, ik neem nu vaker het openbaar vervoer of de fiets Ja, ik rij samen met enkele collega's Ja, ik werk nu zoveel mogelijk thuis Nee
complex, daarom focussen we op wat bedrijven kunnen doen. Onze consulenten begeleiden dagelijks bedrijven die geschikte medewerkers zoeken. Ze luisteren naar hun ervaringen en (voor)oordelen en gaan hierover het gesprek aan. Het spreekt voor zich dat een bedrijf met een vacature vooral een geschikte medewerker zoekt die past binnen het bedrijf en het team, en die beantwoordt aan de gestelde functievereisten. In een krapper wordende arbeidsmarkt wordt dat steeds moeilijker. Bovendien zijn sommige vereisten te hoog en niet steeds relevant. Doe zelf maar eens de test: sla Vacature open en zoek een job waarvoor u aan de gevraagde vereisten voldoet. Te vaak verwachten bedrijven diploma’s of taalkennis die in feite niet nodig zijn om de functie uit te voeren. Een voorbeeld: een bedrijf zoekt een operator (binnendienst) en verwacht daarvoor een rijbewijs B. Uit navraag blijkt dat dat is omdat het bedrijf moeilijk bereikbaar is met het openbaar vervoer. Een rijbewijs B is dus eigenlijk niet noodzakelijk voor het uitoefenen van de functie. Jobkanaal biedt bedrijven advies op maat om breder te kunnen rekruteren en andere vijvers te bevissen. Vlaanderen kent een zeer uitgebreid en specifiek aanbod aan bemiddelings- en opleidingsorganisaties. Die hebben een realistisch beeld van de mogelijkheden van de kandidaat. Wil men geen talent mislopen, dan kiest de bedrijfswereld best voor gedifferentieerde rekruteringskanalen en denkwijzen. Dat levert voor iedereen winst op. Sigrid De Bie, Coördinator Jobkanaal bij Voka Jobkanaal, een gratis vacaturekanaal voor werkgevers, brengt bedrijven in contact met competente werkzoekende vijftigplussers, personen met een handicap en allochtonen. Jobkanaal is een initiatief van Voka, Unizo en Verso, in samenwerking met de Vlaamse overheid en Gent, Stad in Werking. www.jobkanaal.be HOOGOPGELEID EN WERKLOOS Mijn zoon heeft twee diploma’s: bio-ingenieur en analist programmeur. Maar hij is van Koreaanse afkomst. Hij maakt bij de Belgische rekruteerders geen schijn van kans op een job
op zijn niveau. Veel mensen reageren verbaasd dat het maar niet wil lukken. Hij krijgt steeds dezelfde onzin te horen: te hoog opgeleid, geen ervaring, niet het juiste profiel, ze schrikken als ze hem zien (oei, een vreemdeling), terwijl hij hier is opgegroeid. Hij werkt ook al enkele jaren onder zijn niveau. Dan maar klagen dat er te weinig ingenieurs en informatici zijn en ze dringend buitenlanders naar hier moeten halen! Ik denk dat rekruteerders eens goed moeten nadenken over hun kwaliteiten dan wel over die van de sollicitant, die ze niet beoordelen zoals het moet. Naam en adres bij de redactie bekend MENTALITEIT KAN BETER Ik werk dag in dag uit samen met allochtone arbeiders in een productieomgeving van een groot bedrijf. Eerst de feiten: voor de meeste functies vind ik geen Vlamingen meer, die halen hun neus op voor een repetitieve job. Allochtonen willen die jobs wel doen, gelukkig maar. Toch moet het mij van het hart dat een aantal allochtonen niet de juiste mentaliteit hebben. Ze komen te laat, spreken onvoldoende Nederlands en zijn onvoldoende bereid om bij te leren. Al wil ik zeker niet veralgemenen, sommigen willen echt vooruit en ergeren zich zelf aan de lakse mentaliteit van hun collega’s. De bedrijfsverhalen die jullie brengen, strekken zeker tot voorbeeld, maar baden net iets te veel in het hoera-sfeertje: ‘Kijk eens hoe goed we het doen’ en ‘Er zijn op geen enkel vlak problemen bij ons’. Graag had ik ook een case gezien waar die integratie minder goed verloopt, want ook daaruit kunnen rekruteerders veel opsteken. Naam en adres bij de redactie bekend Reactie op arbeidsklimaat ‘Wie werkt ‘s nachts?’ van 6 september EXTRAATJE ALS AVONDSECRETARESSE Ik ben absoluut bereid om ‘s nachts te werken als ik daardoor meer zou verdienen. Als secretaresse heb ik jarenlang naast fulltime ook nog eens parttime gewerkt als avondsecretaresse voor een groot advocatenkantoor.
Wat is uw mening? Laat het ons weten op
Vacature.com/poll En ik wil dat nog altijd doen. Het probleem is echter dat een nine-to-five-job combineren met een job ’s avonds, veel flexibiliteit vereist van de werkgevers met betrekking tot de uurregeling. Ik ben ervan overtuigd dat vele mensen ’s avonds of ’s nachts zouden willen werken indien zij hiervoor meer betaald worden. De overheid zou ook de belastingen op avond- en nachtwerk kunnen verminderen. Tenslotte is het niet interessant om een bijverdienste te nemen als je er meer op wordt belast. Bij een lagere belasting zouden meer mensen geneigd zijn er een job bij te nemen en zo zouden ook tal van openstaande jobs ingevuld kunnen worden. Myriam Blancquaert
Vorige week vroegen we of u iets anders zou doen, indien u opnieuw aan het begin van uw carrière zou staan.
JA
31%
zou resoluut voor een andere carrière gaan.
NEE
69% zou opnieuw hetzelfde doen.
010_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:22
Pagina 10
10 Vacature | zaterdag 13 september 2008
50+ VACATURE INVESTEERT IN 4 ONONTGONNEN TALENTENGROEPEN, DEEL 2 VAN HET MANIFEST VOOR TALENT Feit: terwijl werkgevers moord en brand schreeuwen over de schaarste op de arbeidsmarkt, blijven duizenden allochtonen, vijftigplussers, mensen met een handicap en buitenlanders werkloos achter. Hoe krijgen we die onontgonnen talentengroepen aan de slag? En hoe krijgen we bedrijven zo ver dat ze hun rekruteringsvijver uitbreiden? Vacature trekt op onderzoek en sprak met alle spelers: overheid, bedrijven en natuurlijk de mensen zelf.
PAGINA
12 14 17 18 25 26 29
INHOUD The making of: hoe we ons lieten inspireren door een raad van wijzen Arbeidsmarktexpert Marc De Vos wil 200.000 oudere werknemers extra aan de slag Het parcours van Marijke Jansen (53): na 12,5 jaar op een commerciële dienst vond ze haar nieuwe droomjob bij Inno.com 50+ op de werkvloer: flexibel, loyaal en leergierig hoe Memo, Thermote & Vanhalst, AIB Vinçotte en Asco hun vooroordelen ten aanzien van vijftigplussers overboord gooien Het parcours van Luc Vanborm (60): van leerkracht lichamelijke opvoeding over ict’er tot coördinator bij VDAB Op bezoek in Zwitserland, het paradijs voor werkende vijftigplussers: wat kan België ervan opsteken? Reacties op het Manifest voor Talent
om
ke
011_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:27
Pagina 11
Vacature | zaterdag 13 september 2008 11
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
1,8 miljoen 65-plussers. In 2030 zullen dat er al 2,6 miljoen zijn, een toename van net geen 50%. 33 % van alle wetenschappers en ingenieurs is ouder dan In 2005 telde ons land
45 jaar. De voorbije vijf jaar nam het aandeel 50-plussers bij de werkzoekenden toe van
7,7 tot 21%.
Ondanks de toenemende krapte op de arbeidsmarkt nam het aandeel 50-plussers in de aanwervingen in de periode 2002-2006 amper toe in ons land: van 4,4 tot In BelgiĂŤ is Meer dan
5,5%
1 op 2 50-plussers beroepsinactief.
75% van de werkloze 50-plussers is langdurig werkloos.
Een 55-plusser is in BelgiĂŤ bijna
de helft duurder
dan jongere werknemers. Ruim
80% van de ondernemingen in Vlaanderen richt zich bij
het rekruteren niet bewust tot werknemers ouder dan vijftig. Ze zijn bovendien ook niet van plan dat in de toekomst te doen. De gemiddelde leeftijd waarop een werknemer in ons land de arbeidsmarkt verlaat, lag in 2006 op 58,4 jaar. Het Europese gemid-
61,2. In 2000 had 33,3% van alle 50-plussers in Vlaanderen nog
delde lag dat jaar op
een voltijdse job. In 2006 was dat maar 32,5 procent meer. In diezelfde periode nam het aantal deeltijds werkende 50-plussers wel met
7% toe.
012_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
22:59
Pagina 12
12 Vacature | zaterdag 13 september 2008
Hoe deze Vacature tot stand kwam... Een Vacature over vijftigplussers zonder inbreng van vijftigplussers? Ongeloofwaardig, denkt u. En dus trokken onze redacteurs het veld in en lieten ze zich inspireren door vijf deskundigen tijdens een brainstorm. Enkele gesmaakte oneliners krijgt u hieronder.
“Er bestaat geen goed cv voor een vijftigplusser.” Marc Embo auteur van “Is er nog werk na vijftig?”
“Als oudere werkzoekende word je te vaak vastgepind op je verleden en op de sectoren waarin je actief was.” Hilde Beuten 45-plusser met flink wat relevante (internationale) werkervaring, 2 jaar werkloos
013_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
23:01
Pagina 13
Vacature | zaterdag 13 september 2008 13
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
“Er moet een diepgaande profielanalyse worden gemaakt van die reusachtige groep vijftigplussers.” Filip Michiels journalist Vacature
“Wie vandaag ouder dan 45 is, zit op de glijbaan naar het afstoten. Dat is een heuse schande.” Professor Marc De Vos algemeen directeur Itinera Instituut
“De rekrutering van vijftigplussers gebeurt nog te sterk op basis van een cv. Bedrijven moeten eerder kijken naar relevante kerncompetenties.” Veerle Herst hr-manager Memo
014_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:30
Pagina 14
14 Vacature | zaterdag 13 september 2008
Om mensen langer aan het werk te houden, moeten we volgens professor Marc De Vos met z’n allen durven afstappen van de collectieve waanzin rond de korte,
Volgens arbeidsmarktexpert Marc De Vos moeten er 200.000 oudere werknemers extra aan de slag
“HET BRUGPENSIOEN IS PURE SOCIALE DUMPING” tekst Filip Michiels foto Griet Dekoninck
Amper één op drie 55-plussers in ons land is nog aan de slag. Daarmee scoort België een pak lager dan het Europese gemiddelde. Professor Marc De Vos, docent arbeidsrecht aan de Universiteit Gent, pleit voor een algemene maatschappelijke mobilisatie.
e,
015_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:31
Pagina 15
Vacature | zaterdag 13 september 2008 15
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
superintensieve carrière: snel omhoog, vaak tegen een moordend ritme, tot aan de rand van de afgrond, waarna dan enkel het diepe zwarte gat wacht.
Via het brugpensioen en andere creatieve uitstapregelingen hebben overheid én sociale partners de werknemers jarenlang gestimuleerd om het na hun vijftigste minstens wat kalmer aan te doen. Hoe verander je zoiets in één, twee, drie? Marc De Vos, docent arbeidsrecht aan Universiteit Gent en directeur van de onafhankelijke denktank Itinera Institute: “We moeten in de eerste plaats beseffen en aanvaarden dat iedereen in hetzelfde bedje ziek is. Overheid, werkgevers, vakbonden én werknemers: ze hebben elkaar besmet. Willen we de huidige trend ombuigen dan zullen we vanuit die vier ‘sectoren’ ook een grote hervorming moeten opzetten. En inderdaad, het is vijf voor twaalf, want we zijn op dat vlak echt wel bij de laatkomers in Europa. Zowel in Groot-Brittannië en Frankrijk als in een aantal Scandinavische landen werd de voorbije jaren al op heel brede schaal gemobiliseerd om het tij te keren. Vandaag schommelt de activiteitsgraad van onze 55-plussers rond 35 procent, terwijl we naar vijftig procent moeten. Heel concreet gesteld: we
moeten 200.000 oudere werknemers extra aan de slag krijgen.” Was het veelbesproken Generatiepact dan een slag in het water? “In het beste geval zullen de daarin opgenomen maatregelen tegen 2012 zowat 7.000 oudere werknemers opnieuw naar de arbeidsmarkt leiden, zo becijferde het Planbureau. Met andere woorden; we staan eigenlijk nog nergens. In die zin is het ook bijzonder jammer dat de hele retoriek rond het Generatiepact totaal verkeerd gelopen is. In de perceptie van Jan met de pet staat dit pact voor de totale
snelle vergrijzing, eigenlijk een zegen. De almaar toenemende schaarste zal bedrijven dwingen om de positie van oudere werknemers op de arbeidsmarkt te herbekijken. Die schaarste was de voorbije jaren vooral conjunctureel, maar wordt nu echt structureel.” Het bedrijfsleven komt dus noodgedwongen eerst aan zet, maar bedrijven die van goede wil zijn, moeten natuurlijk ook nog de juiste mensen vinden? “Ja, en daar wringt het schoentje ook wel eens. Vandaar mijn pleidooi voor een algemene mobi-
“We weten uit eigen onderzoek dat er nog amper mensen worden aangeworven eens ze de 45 voorbij zijn.” Marc De Vos, Universiteit Gent en Itinera Institute afbraak van het brugpensioen, terwijl de nieuwe mobiliserende visie op onze toekomst die hierin naar voor werd geschoven min of meer verloren is gegaan. Paradoxaal genoeg is de huidige evolutie op de arbeidsmarkt, in casu de
lisatie. Ruim de helft van de oudere werknemers die in theorie nog in aanmerking komen voor de arbeidsmarkt zijn vandaag eenvoudigweg niet beschikbaar, omdat ze niet langer geregistreerd staan als werkzoekenden. En zij die wel nog in
de statistieken zitten, moeten uiteraard ook nog inzetbaar zijn. Daar belanden we dan bij het activeringsverhaal: ik zie activering niet als een soort straf voor de werklozen, het is een investering op lange termijn om werklozen opnieuw op te leiden en beschikbaar te maken voor de arbeidsmarkt. Dat is een voor de hand liggende taak voor de organisator van de werkloosheidsverzekering: de overheid.” En wat met de rol van de werknemer in dit hele verhaal? “We moeten durven afstappen van de collectieve waanzin rond de korte, superintensieve carrière: snel omhoog, vaak tegen een moordend ritme, tot aan de rand van de afgrond, waarna dan enkel het diepe zwarte gat wacht. Belgische werknemers zijn doordrongen van dat verhaal, we moeten dus voor een collectieve mentaliteitsomslag zorgen. En daar komen we dan weer bij de overheid: zij heeft in deze een belangrijke sensibiliserende rol naar de publieke opinie toe.” Hoe verkoop je dat verhaal aan die werknemer, die helemaal niet zit te wachten op een langere carrière, en
>
016_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
23:06
Pagina 16
16 Vacature | zaterdag 13 september 2008
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
> daarin meestal gesteund wordt door de vakbonden? “We kunnen die ommezwaai enkel maken als iedereen bereid is mee te stappen in dit verhaal. Dit is een en-en verhaal, waartoe iedereen zijn steentje zal moeten bijdragen. Laten we wel wezen: we gaan deze tanker niet op enkele maanden tijd keren, net omdat werknemers ook op een heel andere wijze tegen hun carrièrepad moeten leren aankijken. Langer werken wordt onvermijdelijk, en dat impliceert een carrière met ups and downs waarin je als individu heel bewust mee zal moeten investeren. De werkgever op zijn beurt zal in zijn personeelsbeleid veel meer moeten anticiperen op dat soort carrière, waarbij de boog niet altijd even gespannen staat. En de overheid, die moet een aantal initiatieven nemen waardoor langer werken ook iets opbrengt. En ja, het brugpensioen moet daarbij op de schop, want het is een verwerpelijk systeem. Meer zelfs, het is pure sociale dumping en de economische logica die er achter schuil zou gaan, is totale nonsens. Het verhaaltje als zouden we de beschikbare arbeid moeten verdelen – ouderen laten uitstromen en jongeren hun kans bieden–, slaat totaal nergens op. Het is net omgekeerd: hoe meer mensen er werken, hoe meer werk er komt, en dus ook omgekeerd. We moeten ons geen illusies maken: zolang het systeem blijft bestaan, zal het door de werkgevers gebruikt worden en door de werknemers verwacht worden.” Waarmee we dan meteen bij dé hamvraag in dit debat belanden: wie is aan zet? “Iedereen is aan zet, maar de politiek moet wel een katalysator zijn. Het probleem is bekend, de remedie is bekend, waarop wachten we dan nog? In alle landen waar men vandaag al een eind verder staat dan bij ons heeft de overheid het initiatief genomen om een soort van algemene mobilisatie op te zetten. Op verstandige wijze, via een
heel gediversifieerde aanpak waarbij iedereen mee in het bad werd genomen en waarbij er tegelijk ook heel duidelijk gecommuniceerd werd.” Kunnen we een parallel trekken tussen landen als Frankrijk of Groot-Brittannië enerzijds, waar je met een tweepartijenmodel zit, en België anderzijds, waar elk politiek akkoord een zorgvuldig afgewogen compromis is tussen tal van betrokken partijen? “Daar heb je een punt. We kunnen vandaag nog moeilijk ontkennen dat België eerder een rem dan een versnelling is naar
ook het belang van een grote en brede bewustmakingscampagne.” Hoe hoog schat u het economische belang en potentieel van de vijftigplussers in? “Je hebt daarin het kwantitatieve én het kwalitatieve luik, en vooral op dat tweede vlak moeten we echt wel uit onze doppen beginnen te kijken. Je kan mensen niet zomaar uitwisselen, dat is de voorbije decennia al genoegzaam aangetoond. We hebben het brugpensioen ingevoerd in de hoop zo de jongerenwerkloosheid aan te pakken. Het resultaat was veel jongere werklozen én veel bruggepensioneerden.
“35 procent van de ingenieurs in ons land is nu al ouder dan 45.” Marc De Vos, Universiteit Gent en Itinera Institute mogelijke hervormingen toe, maar toch zullen we er op een of andere wijze uit moeten raken. De tijd dringt: we moeten iets doen alvorens de babyboomgeneratie de deur van de arbeidsmarkt definitief achter zich heeft dichtgeslagen.” Een recente enquête van Voka geeft aan dat ruim tachtig procent van de Vlaamse ondernemingen in zijn rekruteringsbeleid geen speciale aandacht besteedt aan vijftigplussers. Bijzonder merkwaardig toch? “Ik denk dat de doorsnee onderneming nog te weinig strategisch heeft nagedacht over het rekruterings- en loopbaanbeleid. Al te weinig bedrijven beseffen dat de tijd van ‘als we ze echt nodig hebben, vinden we ze wel’ nu definitief voorbij is. De kansengroepen vormen vandaag nog de enige echte reserve op de Belgische arbeidsmarkt, maar we weten uit eigen onderzoek dat er tot vandaag nog amper mensen worden aangeworven eens ze de 45 voorbij zijn. Het loopt dus effectief ook mis met het rekruteringsbeleid, vandaar
De impact van de demografische evolutie op bepaalde sectoren zal ronduit gigantisch zijn: in de overheidssector zal de komende tien jaren veertig procent van de werknemers met pensioen gaan. En 35 procent van de ingenieurs in ons land is nu al ouder dan 45. Het hoeft dus geen betoog dat daar ook reusachtig veel kwaliteit en expertise verloren dreigt te gaan. Het is de taak van hr-verantwoordelijken binnen het bedrijfsleven om daarover een strategische visie te ontwikkelen. Een van de kernproblemen daarbij is dat hr en management vaak niet op dezelfde golflengte zitten, al was het maar om financiële redenen. En of ze dat nu graag willen of niet, bedrijven zullen moeten leren leven met de financiële consequenties van de demografische evolutie. Hun toekomst hangt in niet geringe mate af van het vermogen om een nieuwe en toekomstgerichte visie rond loopbaanevolutie en arbeidsmarktorganisatie te ontwikkelen. Het is een dooddoener van formaat, maar elke uitdaging is vooral ook een nieuwe kans. Nu enkel nog de haast genetisch ingebakken weerstand tegen verandering overwinnen.”
017_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
23:06
Pagina 17
MARIJKE JANSEN,53, MANAGING ASSISTANT BIJ INNO.COM “Ik werkte 12,5 jaar voor de commerciële dienst van Kim’s Chocolates, waar ik een spilfiguur binnen het bedrijf was. Tot ik op 20 februari dit jaar op staande voet werd ontslagen, zonder reden. De ceo waar ik zovele jaren nauw mee samenwerkte, had niet eens de beleefdheid het me persoonlijk te melden. Op mijn plaats zit nu een twintiger met weinig ervaring. Aan mijn collega’s werd enkel een mail rondgestuurd met de reden van mijn ontslag. Toch wilde ik geen energie besteden aan een zaak: die energie had ik nodig voor andere dingen. Ik wilde zo snel mogelijk weer aan de slag.” En dat duurde niet lang: amper vier maanden later vond Marijke haar droomjob. “Ik ben lid van Markant, een vzw van ondernemende vrouwen. Daar volgde ik workshops als ‘Gezwind aan het werk na 45’ en ‘Herintrede: competent weer aan het werk’. Een aanrader: je leert er uitzoeken wat je écht wil, wat je capaciteiten en valkuilen zijn.” Maar daarmee had Marijke uiteraard nog geen baan. “Bij het selectiebureau van Secretary Plus gingen ze voor mij op zoek naar de geschikte werkgever. Ik durfde zelfs mijn eisen stellen: ik wilde samenwerken met intelligente mensen, dichter bij huis én meer waardering krijgen, ook qua verloning. Natuurlijk kwam ik niet altijd in aanmerking omwille van mijn leeftijd. Maar bij Inno.com waren ze op zoek naar een managing assistant met maturiteit: de leeftijd speelde daarbij zelfs geen rol. Ik werd er
VIJFTIGPLUSSER MET AMBITIE binnengehaald als een witte raaf. De directeur had me kunnen aannemen op interimbasis, maar hij gaf me meteen een vast contract. Het was de perfecte match. Bij het ondertekenen van het contract, kreeg ik een fles champagne om het thuis te vieren. Ik wist niet meer dat er zo’n werkgevers bestonden! De firma kreeg van Vacature niet voor niets al twee keer de prijs van Beste Werkgever.” Inno.com is een hooggespecialiseerde aanbieder van informatie- en communicatietechnologie in Beerzel, en opende filialen in Parijs (2007) en Amsterdam (2008). “Deze baan is alles waarvan ik kon dromen. Organiseren is mijn ‘dada’: dat komt uitstekend van pas in mijn ondersteunde functie voor de drie partners en de hr-afdeling. Ik verzorg ook mee de communicatie en de organisatie van evenementen.” Voor mensen in dezelfde situatie, geeft Marijke nog wat goede raad mee. “Beslis eerst wat je zelf wil en ga alléén daarvoor. We zitten in een overgangsfase: mensen boven de vijftig zullen steeds meer gegeerd worden omwille van hun expertise. Daar betalen firma’s graag wat meer voor. Denk vooral nooit dat je te duur bent. Ik ben alvast nog lang niet uitgeblust. Met dit soort job, wil ik blijven werken tot na mijn 65ste.” (AL, foto MW)
“Firma’s willen best wat meer betalen voor expertise.”
018_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:32
Pagina 18
18 Vacature | zaterdag 13 september 2008
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
50+: FLEXIBEL, LOYAAL EN LEERGIERIG Memo zag het verloop slinken sinds het meer vijftigers achter zijn telefoons posteerde. Thermote & Vanhalst ziet vijftigplussers als een investering in plaats van een kost en bij Asco en AIB Vinçotte geven grijze wolven hun ervaring gestructureerd door aan de jonge wolven.
1 CALLCENTER MEMO
“50-plussers hebben geen huis-, tuin- en keukenproblemen meer” Wie callcenter zegt, denkt aan een springplank voor starters. Naar hoger, en vooral beter (betaald). Niet zo bij Memo in het Oost-Vlaamse Zele. Dit callcenter, waar veertig medewerkers de lijnen uitzetten, verzorgt 24 uur op 24 en zeven dagen op zeven de telefoonservice van klanten in de medische sector. Drie jaar terug zat Memo met een ei. Het verloop was schrikbarend hoog. “13 procent van de loonkosten ging naar medewerkers die nog geen zes maanden in dienst bleven. Als je weet dat het inloop- en opleidingstraject zo’n acht maanden duurt...” Omdat een voltijds personeelsverantwoordelijke te duur bleek, klopte zaakvoerster Vastenavondt aan bij Veerle Herst, hr-consultant bij Arteria. Sindsdien werkt Herst twee dagen per week bij Memo. “Wij werken voor kmo’s die te klein zijn om een eigen personeelsdienst uit te bouwen. We vertellen hen hoe ze Vlaamse
en/of Europese subsidies kunnen aanvragen. De competentieprofielen die we nu bijvoorbeeld bij Memo gebruiken, kunnen we betalen dankzij de middelen van een diversiteitsplan voor kmo’s. Zo kan je meer in de diepte werken dan de doorsnee losse flodders die niet op je bedrijfscultuur inwerken, zoals een coaching- of teambuildingsessie van één dag. Probleem is dat doorgaans enkel de grote bedrijven op de hoogte zijn van die subsidiekanalen.” Zaakvoerster Christine Vastenavondt geeft grif toe dat ze voor haar samenwerking met Veerle Herst nog nooit van een diversiteitsplan had gehoord. “Bedrijfsleiders van een kmo hebben daar geen tijd voor. 99 procent van de contactpersonen van het sociaal secretariaat zijn bovendien niet proactief. Ze brengen je hoogstens op de hoogte van rszkortingen bij een aanwerving, maar dan alleen als je er zelf om vraagt.” Samen met consul-
tant Veerle Herst nam zaakvoerster Christine Vastenavondt het aanwervingtraject grondig onder handen. “Jonge A1’ers begonnen hier recht van de schoolbanken. Maar na een à twee jaar maakten zij hun rekening. Omdat ze elders meer konden verdienen, vertrokken ze doorgaans. Vroeger werfden we vooral op diploma. Nu zoeken we naar kerncompetenties. Daardoor kwamen andere kansengroepen zoals allochtonen en vijftigplussers automatisch meer in beeld.” Vastenavondt: “We zijn een uitzondering in de callcenterwereld, die meestal gericht is op de korte termijn. We hebben mensen die hier tien à twintig jaar werken. Je dienstverlening wordt zo beter.” Herst: “Bij een doorsnee callcenter leiden ze iemand op in een of twee dagen. Je voert er doorgaans monotone taken uit, misschien zie je er daarom meer verloop. Ik vind zo’n beleid zeer kortzichtig, want op een bepaald moment zullen ze geen mensen meer vinden. Bij Memo is de prikkel groot
>
019_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:32
Pagina 19
020_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:34
Pagina 20
20 Vacature | zaterdag 13 september 2008
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
> om een goed retentiebeleid te voeren. Want iemand verliezen na acht maanden intensieve opleiding is niet niks.” Memo blijkt allesbehalve een doordeweeks callcenter. De werknemers ontvangen er enkel oproepen, telemarketing is er uit den boze. Vastenavondt: “We krijgen oproepen via huisartsenwachtdiensten. En wij regelen bijvoorbeeld afspraken voor huisartsen. Vijftigplussers leveren daarin een toegevoegde waarde. Hun levenservaring en oudere stem stralen rust en betrouwbaarheid uit.” NIET GEBONDEN AAN SCHOOLUREN Wie dacht dat vijftigplussers niet flexibel zijn, mag nu zijn mening herzien. Om zo flexibel mogelijk te kunnen werken, vroeg en kreeg Memo uitzonderingen in werkuren bij het paritair comité 218 (van de bedienden, nvdr). Concreet: het bedrijf mag een vijftiguren-werkweek hanteren en werkdagen van twaalf uur inrichten. Memo kan zo flexibel telefonisten inzetten op piekmomenten. En werknemers kunnen werk en privé flexibel combineren. Een regeling die vijftigplussers op het lijf geschreven is, aldus Vastenavondt. “Vijftigplussers hebben doorgaans geen kinderen meer in huis. Hun huis-, tuin- en keukenproblemen zijn al achter
de rug, ze zijn niet meer zo gebonden aan 9 to 5-werkuren.” Veerle Herst beaamt dat vijftigplussers flexibel inzetbaar zijn. “Ze zijn niet meer gebonden aan school- of kinderopvanguren. Ze moeten niet meer exact om 18 uur thuis zijn. Omwille van
herinner me zelfs dat toen ik een vijftigplusser rekruteerde, de VDAB me afraadde om daarmee te beginnen. Vroeger reageerden er nog vele pas afgestudeerden, dat is nu gedaan. In mijn ogen was de ideale kandidaat toen tussen de 28 en 38 jaar oud, omdat we toch een zeke-
“Vijftigplussers zijn duur, maar op langere termijn een betere investering.” Christine Vastenavondt, zaakvoerster van callcenter Memo hun maturiteit beschikken ze over een groot beslissingsvermogen. Ze zijn erg loyaal. Ze weten dat het gras niet altijd groener is aan de overkant, en hebben een bewuste keuze gemaakt om hier aan de slag te komen. We zien nauwelijks verloop. Uit eigen bevraging blijkt dat onze 45-pluswerknemers heel erg gericht zijn op de klant en de organisatie, de jongeren vooral op hun eigen loopbaan en het team. Die twee groepen vullen elkaar perfect aan.” Intussen kleurt de helft van alle Memo-medewerkers 45-plus. Het gevolg van een bewuste rekruteringspolitiek. Maar evenzeer de weerspiegeling van het veranderde aanbod op de arbeidsmarkt, geeft Christine Vastenavondt zonder omwegen toe. “Tien jaar geleden kwam hier geen enkele vijftigplusser over de vloer. Ik
Christine Vastenavondt, zaakvoerster van callcenter Memo (links): “Een werkloze vijftigplusser krijgt 80 procent van zijn laatste loon. Bij Memo moet je bereid zijn in erg flexibele omstandigheden te werken, voor amper 100 à 150 euro netto meer per maand.”
re computervaardigheid vroegen. Vandaag merk je dat oudere werknemers erg bedreven zijn met de computer, en bereid zijn zich bij te scholen. Omgekeerd zien we veel jongeren die klagen wanneer ze alweer iets nieuws moeten leren.” Christine Vastenavondt ontkent niet dat vijftigplussers duurder zijn, maar ze wenst wel nadrukkelijk het kostenplaatje op de lange termijn te nuanceren. “Een 25-jarige maakt gemiddeld het eerste jaar minder fouten dan een vijftigplusser. Maar eens een vijftigplusser het werk onder de knie heeft, hebben we hem zeker tot aan zijn pensioenleeftijd. Ze zijn duur, maar op langere termijn een betere investering.” VERLONEN VOLGENS COMPETENTIES De overheid zou op dat vlak nog veel meer kunnen doen om vijftigplussers aantrekkelijker te maken op de arbeidsmarkt, aldus Vastenavondt. “Een werkloze vijftigplusser krijgt 80 procent van zijn laatste loon. Bij Memo moet je bereid zijn in erg flexibele omstandigheden te werken, voor amper 100 à 150 euro netto meer per maand. Waarom zou je daarvoor kiezen?” Herst: “Er zijn te weinig impulsen vanuit de overheid om vijftigplussers aan het werk te krijgen. Evenmin voor werkgevers, uitgezonderd wat rsz-korting. Op Europees niveau bestaat er een akkoord over competentieverloning. Daar bestaat zelfs al rechtspraak rond, maar in de praktijk is er nog geen alternatief. We willen graag los van leeftijdsbarema’s verlonen, precies omdat ons hele hr-beleid gericht is op competenties. Het gaat toch niet op dat iemand van dertig jaar heel veel betekent maar omwille van haar leeftijd een stuk minder verdient?” (NS, foto LW, illustratie LDK)
021_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:34
Pagina 21
Patrick Decroix, 50-plusser bij Thermote & Vanhalst: “Ik heb geen routineklus, ik moet nadenken vooraleer ik ergens aan begin. Dat speelt in mijn voordeel tegenover jonge werknemers: ik heb meer bagage en heb al meer moeilijke situaties moeten oplossen.”
2 HEFTRUCKBEDRIJF THERMOTE & VANHALST
“Zie 50-plussers als een investering, niet als een kost” Heftruckbedrijf Thermote & Vanhalst groeide de voorbije jaren gestaag. Sinds 2000 werft het bedrijf met Belgische vestigingen in Waregem en Gullegem gemiddeld honderd mensen per jaar aan. “Van een Europese leider zijn we in een kleine tien jaar tijd uitgegroeid tot een wereldleider. Het gevolg van de internationalisering van het bedrijf en de uitbreiding van het aantal producten. De groei kwam op gang in 1999-2000: we wierven toen veel jonge mensen aan, waardoor de gemiddelde leeftijd zakte naar 27 jaar”, vertelt personeelsdirecteur Gerd Bellemans. “De oudere werknemers waren daar niet gelukkig mee. ‘We zijn er ook nog, hou rekening
met ons’, lieten ze ons weten. Ze waren misnoegd, en terecht. Jonge krachten maken de groei van het bedrijf mogelijk, maar de inbreng van ervaren werknemers is minstens even belangrijk. Zij zorgen voor continuïteit. Van 27 jaar is de gemiddelde leeftijd opgevoerd tot 36 jaar. Dat is vrij ideaal. Je hebt altijd een zekere maturiteit nodig in je bedrijf.” Thermote & Vanhalst telt vandaag 1.240 werknemers, waarvan 93 vijftigplussers. Om de gemiddelde leeftijd een duw in de rug te geven, was het aanwerven van vijftigplussers één van de sleutelelementen in het personeelsbeleid. Maar er was meer. “We hechten belang aan diversi-
teit. We hebben oog voor vijftigplussers, maar ook voor vrouwen, allochtonen en mensen met een handicap. We proberen in de eerste plaats te kijken naar wat mensen kunnen. We werken op onze elektronica-afdeling met iemand die autistisch is en printkaarten met zo’n precisie herstelt dat andere werknemers ernaar opkijken. Hetzelfde geldt voor vijftigplussers: zij kunnen de productiviteit verhogen, om de simpele reden dat ze door hun ervaring dikwijls efficiënter zijn. Toen de gemiddelde leeftijd van de werknemers 27 jaar was, was het bedrijf een vat vol dynamiet. De jonge krachten zijn soms moeilijk onder controle te hou-
den. Ze proberen van alles uit, wat soms ten koste gaat van de productiviteit. Met een paar vijftigplussers erbij corrigeer je dat. Ze kunnen problemen in een context plaatsen, relativeren en met hun achtergrond naar oplossingen zoeken. Hun aanwezigheid heeft ook een positieve invloed op het verloop in het bedrijf. Jonge krachten zijn minder vlug geneigd op te stappen als ze eens praten met een oudere werknemer, die meer meegemaakt heeft en beter kan relativeren.” SOLLICITATIE-ANGST BIJ 50+ Bellemans geeft ook toe dat de aanwerving van vijftigplussers voor Thermote &
>
022_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:35
Pagina 22
22 Vacature | zaterdag 13 september 2008
> Vanhalst noodzakelijk was. “In WestVlaanderen is de schaarste extra groot. Er zijn hier een dertigtal knelpuntberoepen”, beaamt Bellemans. “Door de schaarste op de arbeidsmarkt is het accent op diversiteit groter geworden. Maar het was al aanwezig. En we krijgen ook overheidssteun om vijftigplussers en gehandicapten aan te werven, dat klopt. Maar zelfs zonder die steun zouden we het doen. Kijk, het is verkeerd te denken dat vijftigplussers duur zijn. Alle werknemers zijn duur, als je ze louter als kost bekijkt. Als je ze bekijkt als een investering, dan verandert het plaatje. We hebben ooit een 56-jarige sollicitant gehad die op twee jaar van zijn brugpensioen stond, maar ons ervan kon overtuigen dat hij ons voor de duur van die periode met zijn ervaring nog veel te bieden had. Hij was bestuurder in een onderneming en kwam hier voor een lager loon werken. Hij heeft voor ons een boek geschreven over honderd jaar Heftrucks, meegewerkt in de aankoop en de opleiding van aankopers mee
Maar ze moeten wel bereid zijn om hun ervaring en kennis door te geven aan jongere werknemers. Sommige vijftigplussers vrezen dat ze ontslagen worden eenmaal ze hun kennis doorgegeven hebben. Maar intussen weten ze dat daar bij ons geen gevaar voor is.” De vijftigplussers komen ook voor zo goed als alle jobs bij Thermote & Vanhalst in aanmerking. “Ze zitten in alle mogelijke afdelingen. Alleen minder in de verkoop: dat is te stresserend en te druk.” VEERTIG JAAR BAGAGE Een van die vijftigplussers in het heftruckbedrijf is Patrick Decroix (56). “Ik begrijp niet dat bedrijven niet happig zijn om vijftigplussers aan te werven. Ervaring is net heel belangrijk in wat ik doe”, zegt de hersteller. Hij werd vier jaar geleden aangeworven bij Thermote & Vanhalst en werkte daarvoor 34 jaar als mecanicien in een garage. Decroix moest ander werk zoeken toen de zaakvoerder op pensioen ging. “Ik heb via een kennis contact opge-
“Dankzij de raad van onze oudere werknemers zijn onze jonge krachten minder vlug geneigd op te stappen.” Gerd Bellemans, personeelsdirecteur Thermote & Vanhalst vorm gegeven. Als je alleen maar kijkt naar hoeveel die persoon kost, ga je daar allemaal aan voorbij. Dat is enorm kortzichtig. Ik begrijp niet dat zoveel bedrijven nog altijd weigerachtig staan tegenover vijftigplussers. Volgens sommigen staan vijftigplussers minder open voor bijscholing, maar dat strookt niet met mijn ervaringen. Ze zijn alleen kieskeuriger in wat ze selecteren. Jongere werknemers proberen meer dingen uit, maar dat is niet altijd beter. Het heeft ook veel met perceptie te maken. Vijftigplussers zijn voor ons niet afgeschreven. Wij spreken over mature krachten in plaats van over oude werknemers. Ik heb de indruk dat de negatieve perceptie ook de vijftigplussers zelf een beetje parten speelt. Ze hebben het moeilijk om de stap te zetten om te solliciteren. Al is de schroom gelukkig een stuk afgenomen.” Wanneer Thermote & Vanhalst vijftigplussers aanwerft, dan screent het die niet op specifieke eigenschappen, zegt Bellemans. “Het enige wat telt, is of de persoon voldoet aan de jobomschrijving.
nomen met Thermote & Vanhalst en ze reageerden meteen positief. Ze wisten wat ik kon: de baas van Thermote & Vanhalst was klant bij onze garage.” Decroix werkt al sinds zijn zestiende en heeft er dus al een carrière van veertig jaar op zitten. Sleet zit er volgens hem nog absoluut niet op zijn werklust. “De dag dat ik ’s morgens tegen mijn goesting in mijn auto stap om naar mijn werk te komen, stop ik. Maar ik zie dat niet gauw gebeuren. Ik leer nog elke dag bij. Ik heb geen routineklus, ik moet nadenken vooraleer ik ergens aan begin. Dat speelt in mijn voordeel tegenover jongere werknemers: ik heb meer bagage en heb al meer moeilijke situaties moeten oplossen. Ik vind het aangenaam om mijn kennis en ervaring door te geven aan anderen. Je hebt natuurlijk vijftigplussers die geen inspanning meer doen en enkel aan hun pensioen denken, maar dat kan je absoluut niet veralgemenen.” Denkt hij zelf al aan zijn pensioen? “Ja, ik denk dat ik binnen twee jaar op brugpensioen ga. Maar ik werk dan ook al sinds mijn zestiende. Ik denk dat ik het verdiend heb om op pensioen te gaan.” (DS, foto MW)
Bij Asco geven ervaren werknemers binnenkort hun kennis door aan jongeren via gestructureerde opleidingen.
023_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:35
Pagina 23
Vacature | zaterdag 13 september 2008 23
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
3 AIB VINÇOTTE EN ASCO
"Onze 50-plussers leiden jongeren op" Als ervaren werknemers een bedrijf verlaten, dan nemen ze een heleboel kennis en ervaring met zich mee. Vaak gaat het om informatie die niet op papier staat en nergens anders binnen de onderneming is terug te vinden. Bedrijven dreigen daardoor belangrijke gegevens mis te lopen. AIB Vinçotte wil daar verandering in brengen. Gemotiveerde 55+'ers worden opgeleid om hun kennis te delen met jongere collega's. Vinçotte overtuigde Asco en de Hogeschool Universiteit Brussel, het vroegere Ehsal, om mee in het project te stappen. Het voorstel van de drie kreeg groen licht van het Europees Sociaal Fonds (ESF), dat daarvoor 94.000 euro ter beschikking stelt. Een stand van zaken. "Vinçotte is de ideale onderneming om dit project te testen", oppert Patrice De Ruyver, chief human resources officer. "Veel mensen associëren ons met elektriciteit, maar we doen veel meer: veiligheids- en kwaliteitscontroles, milieu-inspectie, certificatie, noem maar op. We bieden meer dan 130 diensten aan en hebben klanten uit de meest uiteenlopende sectoren: van voeding tot wagens over petrochemie. We hebben 1.350 mensen in dienst, waaronder 800 ingenieurs en technici uit diverse disciplines. Dat heeft ook nadelen: voor sommige, heel specifieke zaken hebben we amper één, twee specialisten in huis. Als die mensen ons verlaten, dan verlies je in één klap twintig tot dertig jaar ervaring." 50-PLUSSERS GEVEN EN KRIJGEN LES Vinçotte was dan ook in de wolken toen het ESF hun aanvraag goedkeurde. "Het komt
er heel concreet op neer dat we 55-plussers speciaal gaan opleiden om hun kennis door te geven. Die mensen zijn technisch bijzonder onderlegd, op dat vlak hoef je hen niks bij te brengen. We gaan ons daarom concentreren op hun soft skills: op welke manier geef je les, welke informatie geef je
we onze vijftigers een nieuw perspectief kunnen bieden. Sommigen hebben de neiging om, eens de vijftig gepasseerd, het rustiger aan te doen. Op zich is dat logisch: als je een dagje ouder wordt, kruip je niet meer zo soepel in een kraan, natuurlijk. Wij bieden vijftigers de kans
“Veel bedrijven schrijven hun vijftigplussers af, wij geven ze de kans om anderen op te leiden.” Fons Janssens, training & development manager van Asco door. Ondertussen hebben we vijf mensen geselecteerd. Die krijgen binnenkort zelf een opleiding van de mensen van de Hogeschool Universiteit Brussel. Persoonlijk vind ik het pilootproject enorm belangrijk om drie redenen. Eén: met dit project verzekeren we er ons van dat mensen hun kennis gestructureerd overbrengen. Twee: door te kiezen voor ervaren medewerkers geef je mensen de kans om hun loopbaan nieuw leven in te blazen. Drie: jonge, gemotiveerde krachten krijgen een uitstekende gelegenheid om zich verder te specialiseren. Dat sluit allemaal netjes aan op de doelstellingen van het ESF: mensen langer op een gezonde manier aan het werk houden." Volgens De Ruyver is de keuze van mentor en mentee cruciaal. "Onze grootste uitdaging is om technische mensen zo ver te krijgen dat ze hun persoonlijke ervaring en kennis met anderen willen delen. Niet iedereen staat daar open voor. Ik denk dat
om iets anders te doen." Als het pilootproject bij Vinçotte gunstig uitdraait, kan het op grote schaal navolging krijgen, zo geeft De Ruyver nog mee. Zowat tien kilometer verderop krijgen we hetzelfde verhaal te horen. In de schaduw van de luchthaven van Zaventem sleutelen de 1.300 medewerkers van Asco Industries driftig aan onderdelen van landingsgestellen en aan de ophanging van vliegtuigmotoren. Boeing, Airbus, Cessna of Embraer: iedereen met naam en faam in de vliegtuigwereld komt hier aankloppen wanneer er een nieuw toestel op stapel staat. Training & development manager Fons Janssens is zich bewust van de aantrekkingskracht van de sector, maar ziet tegelijkertijd enkele uitdagingen. "Onze medewerkers zijn gegeerd door een heleboel bedrijven, daar zijn we ons heel zeker van bewust. Bovendien merken we dat mensen door de hoge brandstofprijzen vaker kiezen voor werk dicht bij huis.
>
024_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
23:20
Pagina 24
24 Vacature | zaterdag 13 september 2008
De snelste weg naar een nieuwe job:
10 sollicitatietips van 2 hr-experts
10 sollicitatietips van 2 hr-experts "Ik durf mijn cv niet opsturen", zucht Veerle, die enkele hoge functies heeft ingevuld in multinationals. "Het zou te protserig overkomen. Er bestaat geen goed cv voor een vijftigplusser." "Dit gevoel komt in de praktijk vaak voor", bevestigt Vera Meersman, directeur van USG HR Forces. De werkzoekende vijftigplusser moet ook afrekenen met een karrenvracht aan vooroordelen. "Daarom moet hij of zij een andere strategie volgen", zegt Reginald De Lannoy, associate director career guidance bij Hudson. Hun tips:
Maak uw curriculum niet te lang en hanteer geen te zware titulatuur (driemaal executive officer kan afschrikken). 2. Leg de nadruk op uw ervaring in het metier en speel uw maturiteit uit. 3. Maak duidelijk dat u een interessante job zoekt en uw plaats in de hiërarchie minder belangrijk is. 4. Speel de voordelen van vijftigplussers uit: als uw kinderen de deur uit zijn, kan u wellicht flexibeler werken. Maak ook duidelijk dat werken voor een jongere baas geen probleem hoeft te zijn. 5. Vraag u af met welke uitdagingen een bedrijf geconfronteerd wordt, en hoe u daar een toegevoegde waarde voor kunt betekenen. Stuur dus zeker geen algemeen cv naar de personeelsverantwoordelijke, maar richt u direct tot uw eventuele toekomstige baas. 6. Stuur hem een functionele brief waarin u beschrijft wat u voor het bedrijf kan betekenen. In het slechtste geval komt de brief toch bij hr terecht, maar in het beste geval is het een schot in de roos en bent u de juiste persoon op de juiste plaats. Bijkomend voordeel is dat u zo niet in concurrentie komt met andere jongere kandidaten. 7. Om die goede vacatures tijdig in het vizier te krijgen, moet u natuurlijk uw netwerken aanspreken. Laat vrienden en kennissen mee uitkijken, maar informeer hen duidelijk over welk soort functie u ambieert. 8. Vele oudere werknemers denken aan een nieuwe start op zelfstandige basis. "Voor vijftien procent onder hen is dat een oplossing; de anderen laten dat idee meestal snel varen omdat niet iedereen gemaakt is om als zelfstandige door het leven te gaan", aldus De Lannoy. 9. Staar u niet blind op het verleden. Vertrek zeker niet van uw 'verworven rechten', stel u flexibel op. 10. Wat uw salaris betreft, dat kan zeker meevallen. Right Management zegt dat 30 procent van de kaderleden en 25 procent van de bedienden die vorig jaar via outplacement begeleid werden, uiteindelijk een baan met een hoger loon vond. Ongeveer de helft vindt een andere baan tegen een gelijk loon.
> Ook niet onbelangrijk: ervaren mensen zijn meer dan vroeger bereid om elders aan de slag te gaan: die situatie willen we kost wat kost vermijden."
1.
Op de huidige arbeidsmarkt doen bedrijven er alles aan om mensen aan zich te binden. Dat is één van de redenen waarom Asco in het verhaal is mee gestapt. "Op dit moment hebben we een grote groep medewerkers die veertig tot 55 jaar oud zijn. Daarvan weten we dat ze ons binnen afzienbare tijd gaan verlaten. Met die realiteit moeten we omgaan. Concreet betekent het dat we ervoor moeten zorgen dat onze knowhow binnen de fabrieksmuren blijft. Daarom hebben we nu een zestal kandidaten geselecteerd, ingenieurs en arbeiders, die één jaar lang telkens iemand zullen opleiden. We zijn bij de verschillende afdelingsverant-
woordelijken gaan aankloppen met de vraag of ze kandidaten hadden voor dit project. Onze mensen zijn er zich echt bewust van dat ze een engagement aangaan. Ze moeten immers zelf eerst een opleiding volgen. Het is natuurlijk onmogelijk om van iedereen een mentor te maken. Toch zijn er mensen die bij manier van spreken min of meer voorbestemd zijn tot mentor, omdat ze bijvoorbeeld secretaris zijn bij de plaatselijke voetbalploeg. Veel bedrijven schrijven hun vijftigers af, maar wij houden ze liever nog een tijdje bij ons. Zoiets geeft toch toegevoegde waarde aan een job. Asco kent al een systeem met peterschap, maar daar ging het louter om het doorgeven van technische kennis, bijvoorbeeld over een bepaalde machine. Dit gaat véél verder: het verloopt meer geformaliseerd." (DB, foto IP)
Vijftigplussers zijn flexibeler dan hun jonge collega’s. Bent u het daarmee eens?
vacature.com/vijftigplus “Marc Embo bewijst met dit boek dat vijftigplussers, in tegenstelling tot wat zij en anderen vaak denken, wél nog een grote rol kunnen spelen op de arbeidsmarkt. Het boek is een praktische gids voor iedereen die bereid is tegen vastgeroeste ideeën in te gaan.“ Frank Vandenbroucke, Vlaams Minister van Werk, Onderwijs en Vorming In samenwerking met Lannoo Campus schenkt Vacature 10 exemplaren van dit boek weg. Stuur uw antwoord op onderstaande vraag samen met uw persoonlijke gegevens voor 30 september naar wedstrijd@vacature.com Vraag: Welke functie oefende Marc Embo gedurende twintig jaar uit?
025_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
23:20
Pagina 25
Vacature | zaterdag 13 september 2008 25
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
VIJFTIGPLUSSER MET AMBITIE LUC VANBORM,60,COÖRDINATOR VAN DE WERKING ACTIEF50+ VAN DE VDAB Luc Vanborm, licentiaat lichamelijke opvoeding, begon zijn carrière in het onderwijs. “Ik gaf eerst les op de normaalschool, werkte daarna als zeil- en surfinstructeur voor Bloso en werd later opnieuw leerkracht lichamelijke opvoeding. Toen ik dertien jaar na mijn studies nog niet vastbenoemd was en als gevolg van een scholenfusie ineens zonder uren zat, besloot ik mezelf tot informaticus om te scholen. Ik volgde een RVA-opleiding georganiseerd door IBM en kon na afloop aan de slag bij achtereenvolgens Associated Weavers, Bureau Van Dijk en BMW België. Bij dat laatste bedrijf was ik verantwoordelijk voor het pc-park, dat in die periode
mij besluiten om weer een nieuwe richting in te slaan. Ik was toen 55, een leeftijd waarop zoiets niet evident is. Uiteraard boezemde de stap mij angst in. Maar ik was liever bang dan dat ik gefrustreerd zou raken in een job die me niet meer lag.” VIJFTIGPLUSSERS, TE DUUR? “Ik ben niet in het wilde weg beginnen solliciteren. Ik heb goed nagedacht over wat ik nog kon en wilde, en ben met die wijsheid gericht op zoek gegaan. Ik wilde opnieuw met mensen werken en ging ervan uit dat de VDAB zou openstaan voor werknemers met mijn leeftijd en achtergrond. Drie maanden later kon ik beginnen als consulent voor de begeleiding van langdurig werkzoekenden. Een leerrijke ervaring, omdat je werkelijk met alle lagen van de bevolking te maken krijgt.” “Twee jaar geleden, op mijn 58ste, kreeg ik de kans om coördinator te worden van de werking Actief50+ van de VDAB, die vijftigplussers wil stimuleren om langer aan de slag te blijven. Ik doe de centrale coördinatie samen met een collega, die net als ik vijftigplus is en na zijn vijftigste nog een nieuwe job heeft gezocht. Dat was een bewuste keuze van de VDAB, wij kunnen ons als geen ander in onze doelgroep inleven. Dat mensen langer moeten werken, is geen makkelijke boodschap om te brengen. Je stuit op weerstand en vooroordelen. Werkgevers gaan er meestal vanuit dat vijftigplussers minder flexibel en vooral duur zijn, al blijkt dat vaak een misverstand. Ik bijvoorbeeld ben hier op mijn 55ste aan het startloon begonnen. Toch moeten we ook durven toegeven dat sommige vijftigplussers niet meer gemotiveerd zijn, omdat ze vinden dat ze al lang genoeg gewerkt hebben. Het feit dat het brugpensioen nog altijd bestaat, zit daar natuurlijk ook voor iets tussen.” (KE, foto IP)
“Ik ben hier op mijn 55ste aan het startloon begonnen.” van drie naar 250 stuks groeide. Een job die ik graag deed, tot er als gevolg van een reorganisatie mensen moesten afvloeien. Ik wilde het niet zover laten komen en ging op zoek naar een andere uitdaging.” Die vond Luc Vanborm bij Het Hinkelspel, een coöperative kaasmakerij in Gent. “Ik werd aangeworven als kaasmaker en naar Frankrijk gestuurd om de stiel te leren. Het was de meest drastische switch in mijn toch wel gevarieerde carrière. Ik heb enorm genoten van het kaasmaken, maar na negen jaar begon het fysiek door te wegen (in Nederland staat artisanaal kaasmaken gecatalogeerd bij de zwaarste fysieke beroepen, op hetzelfde niveau als dat van bouwvakker, nvdr). Daarbij kwam nog dat er binnen het team spanningen waren. Dat alles deed
026_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
23:10
Pagina 26
Strikte pensioenregeling houdt oudere Zwitsers aan het werk
3 OP 4 ZWITSERS BLIJVEN WERKEN NA 55 De Canadese Zwitserse regering werklozen verhoogde krijgen haar gedurende budget voor tweeintegratieprogramma’s jaar een uitkering. Daarna sinds worden 2006 ze met naar 1,4de miljard sociale dollar. kas doorverwezen Dat is ook nodig, en worden alleen alzein
tekst Erik Verreet, Bern en Zürich foto Jeremy Woodhouse
Werken tot je zeventigste, in België durft niemand er aan denken maar in Zwitserland zijn ze er al volop mee bezig. Werken de Zwitsers echt zo graag of is er meer aan de hand? Wie in Zwitserland voor zijn 65ste (voor vrouwen 64ste) op pensioen wil, ziet zijn maandelijkse staatspensioen van 2.000 Zwitserse Frank (1.261 euro) drastisch krimpen, met 6 procent per jaar vroeger. Geen wonder dus dat de Zwitsers niet geneigd zijn op hun vijftigste op rust te gaan. De cijfers zijn alvast tekenend: van alle Zwitserse mannen tussen 55 en 65 is drie vierde nog aan de slag, in België is dat amper 40 procent. Naast die strikte pensioenregeling zijn er nog andere redenen die de ijver van de Zwitsers verklaren. Martina Zölch, sociologe in de Technische Hogeschool van Olten: “De geest
van Huldrych Zwingli (een van de leiders van de Zwitserse Reformatie begin zestiende eeuw, nvdr) en zijn strikte protestantisme dwaalt hier nog rond. Werken wordt gezien als een sociale plicht. Verder hebben de vakbonden en de werkgevers een relaxte relatie. Wie kent er Zwitsers die staken?” Bovendien doet de economie van Zwitserland het de laatste jaren erg goed, wat zich onder andere vertaalt in een laag werkloosheidscijfer (minder dan 5 procent). Professor Zölch: “En dus hebben we ook nooit overwogen om het werk van ouderen aan jongeren te geven. Ondertussen weten we ook dat die aanpak niets oplevert.” Ondanks die harde werkethos trekken de
Zwitsers op 30 november naar de stembus om uit te maken of de pensioenleeftijd al dan niet van 65 naar 62 jaar moet worden teruggebracht. Het voorstel werd ingediend door de groenen en socialisten en kreeg de steun van de vakbonden. Begin vorig jaar stelde de belangrijkste vakbond (SGB) al voor om de pensioenleeftijd te verlagen. De regering verwierp het idee als te duur: het zou ruim 700 miljoen euro kosten. In de trein naar Bern geeft Lisa Meyer me haar mening over dit referendum. Zij mocht van haar werkgever, de tassenfabrikant Aigner, op 62 op pensioen. Ze werkt nu verder voor een Zwitserse uitgeverij in Vietnam: “De Zwitsers moeten bijna vier keer per jaar stemmen in een referendum. Dat doen ze meestal heel rationeel: wat is op termijn het best voor de gemeenschap? Jaren geleden was er een gelijkaardig referendum, de vraag was of het aantal werkuren van 42 naar 40 moest. Dat voorstel is afgewezen. Ik geloof nooit dat het nieuwe voorstel het wel haalt.” En dat vermoeden zou wel eens kunnen kloppen, want het referendum gaat lijnrecht in tegen de maatschappelijke trend van langer en
flexibeler werken. Zo pleit Rudolf Stämpli, de baas van het Zwitserse Werkgeversverbond, voor een uitloopsysteem dat toelaat om vanaf zestig jaar minder te werken, maar dan wel tot 65 à 70 jaar door te gaan. Momenteel zijn er in enkele bedrijfssectoren al dergelijke systemen gangbaar. Neem de engineering-multinational ABB: “Wij bieden al formules aan om tot zeventig te werken. Eigenlijk krijgen onze medewerkers vanaf hun 58ste de kans om deeltijds te werken en dat tot hun zeventigste”, zegt woordvoerder Lukas Inderfurth. Marcel Eckstein, hr-manager bij Siemens Zwitserland, verwacht dat de officiële pensioenleeftijd op termijn naar 67 jaar zal stijgen. Bij Siemens Zwitserland is de gemiddelde leeftijd van de 7.000 Zwitserse werknemers vandaag al 43 jaar; over twaalf jaar zou dat zelfs 53 jaar zijn. “Om meer jongeren aan te trekken, moeten we vissen in dezelfde kleine vijver als de andere bedrijven. Daarom investeren we liever in onze oudere werknemers. We willen ervoor zorgen dat ze hier over twaalf jaar nog werken. Jaarlijks screenen de lijnmanagers alle leden van hun ploeg: kan dit teamlid volgen? Heeft hij nog groeipotentieel?
027_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:41
Pagina 27
Vacature | zaterdag 13 september 2008 27
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
Toronto verplichtworden gemeenschapswerk er meer dan 140 te doen. talen gesproken.
Maar ook: hoe groot is de schade als deze medewerker verdwijnt?” EEN MINIMUM AAN WETTEN Een andere opvallende vaststelling: Zwitsers zijn bijzonder zuinig met het uitschrijven van nieuwe wetten. Ruth Derrer van het Werkgeversverbond: “Om de arbeidsmarkt gezond te laten werken, trachten we een minimum aan wetten te maken. De rest wordt overgelaten aan de sociale partners en de ondernemingen. Zij leggen eigen klemtonen. Logisch gevolg is wel dat rijke ondernemingen hun mensen vroeger met pensioen kunnen sturen, want ze hebben het geld.” “Als overheid willen we ons niet inmengen in het beleid van de bedrijven”, legt Werner Aeberhardt, hoofd van de dienst arbeidsmarktanalyse van het Staatssecretariaat voor Economie, uit. “We willen hen zeker niet verplichten ouderen aan te werven. Zulke maatregelen zijn niet efficiënt. Wel willen we hen aanmoedigen dat te doen.” En met wisselend succes. Zo blijkt uit een recente studie van het Adecco Instituut dat
amper 7 procent van de Zwitserse bedrijven volgend jaar meer vijftigplussers wil rekruteren dan dit jaar. Dat betekent weliswaar niet dat de werkgevers ontevreden zijn over hun oudere werkkrachten. 86 procent geeft aan dat vijftigplussers minstens zo efficiënt en productief zijn als hun jongere collega’s. Twijfelen ze dan omwille van de meerkost van de oudere werknemers? “Toch niet, vele Zwitserse bedrijven hebben hun sala-
voorbeeld door een medewerker die twintig jaar bij de firma is, drie dagen extra verlof te geven”, geeft Elisabeth Michel-Alder van de denkgroep Netzwerk Silberfuchs aan. GEMEENSCHAPSWERK NA TWEE JAAR WERKLOOSHEID En hoe denken de oudere werknemers er zelf over? Werken ze echt zo graag als beweerd wordt? We ontmoeten de 62-jarige Peter Derrer, zijn hele leven lang al
“Onze medewerkers kunnen vanaf hun 58ste deeltijds werken en dat tot hun zeventigste.” Lukas Inderfurth, woordvoerder van multinational ABB rispolitiek de laatste jaren grondig gewijzigd. Ze betalen niet volgens anciënniteit, maar wel naar behaalde resultaten of geleverde toegevoegde waarde. Op die manier discrimineren ze de jongeren niet. Toch zondigen ook die bedrijven nog geregeld tegen een leeftijdneutrale vergoeding, bij-
mechanicus. Onlangs werd zijn bedrijfje verkocht aan een Amerikaanse groep die prompt de Zwitserse fabriek sloot. Enkele weken later had hij al een nieuwe job. Sinds 1 september werkt hij voor een start-up die laboratoriumrobots fabriceert. De directeur vroeg hem al of hij na zijn
65ste nog wil doorgaan. Zijn antwoord? “Als het wat meevalt, waarom niet”, lacht hij. Dat Peter zo snel ander werk vond, was zeker niet vanzelfsprekend. “Een werkgever die kan kiezen tussen een dertiger en een vijftiger zal toch nog altijd de jongere werknemer kiezen”, waarschuwt Elisabeth Michel-Alder. Wie geen werk vindt, krijgt gedurende twee jaar een werkloosheidsuitkering. Daarna wordt hij naar de sociale kas doorverwezen. De steun ligt nog altijd vrij hoog (varieert van kanton tot kanton), maar de werkloze wordt wel verplicht gemeenschapswerk te doen. Eens in dit systeem raakt hij er moeilijk uit. Vijftigplussers kiezen daarom vaak een slechte baan boven het gemeenschapswerk. Wie intussen ouder is dan zestig, gaat dan vaak met vervroegd pensioen. Elisabeth Michel-Alder: “Ouderen moeten leren aanvaarden dat een carrière op een bepaald moment naar beneden gaat. Veel ouderen zitten in een hogere functie, met een dito titel. Eens ze die functie moeten verlaten, willen ze een nieuwe job met een
>
028_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:41
Pagina 28
28 Vacature | zaterdag 13 september 2008
> even prestigieuze titel. Dat kan niet altijd, oudere werknemers moeten daarom leren accepteren dat als ze in teams worden ingezet, ze niet noodzakelijk de leider zijn.” Met andere woorden, het is dus een kwestie van op een andere manier naar uw carrière te kij-
ken. Elisabeth vertelt over haar vriend Philippe die op zijn 56ste bij IBM weg moest: “Hij koos een heel andere richting: hij wou iets doen voor ouderen. Wel, vandaag is hij de directeur van een vooraanstaande ouderenvereniging in Zwitserland.”
1. Zwitserse 55-plussers werken, Belgische amper
2. Zwitserse ouderen even weinig werkloos als hun jongere collega’s
Van de 55- tot 65-jarige Zwitserse mannen is nog 76 procent professioneel actief, in België is dat slechts 34 procent. Het Europese gemiddelde ligt op 54 procent. De situatie van de vrouwen is vergelijkbaar: terwijl het EU-gemiddelde voor vrouwen op 36 procent ligt, is 58 procent van de Zwitserse dames tussen 55 en 65 nog aan de slag en slechts 26 procent van de Belgische.
Het schaamrood slaat je op de wangen als je de Zwitserse werkloosheid vergelijkt met de Belgische. In Zwitserland is het verschil in werkloosheidsgraad tussen de verschillende leeftijden verwaarloosbaar klein: jongeren en ouderen zijn gelijk aan de slag. Dat is niet zo in ons land.
WERKGELEGENHEIDSGRAAD VAN MANNEN TUSSEN 55 EN 65 JAAR
WERKLOOSHEID IN ZWITSERLAND EN BELGIË
% van bevolking op arbeidsleeftijd over 2007
Naar leeftijd, in % van de beroepsbevolking, cijfers juli 2008
Luxemburg Frankrijk Polen Hongarije BELGIË Italië Slovenië Malta Oostenrijk Roemenië Bulgarije Slowakije Finland Portugal Griekenland Estland Tsjechië Duistland Spanje Litouwen Nederland Letland Denemarken Gr.-Brittannië Cyprus Zweden Zwitserland
Leeftijdscategorie (periodes van 5 jaar) Zwitserland België 15 jr.
Wat Zwitserland goed doet: 1. Dat zoveel oudere Zwitsers nog aan het werk zijn, komt vooral door de strikte pensioenregeling. Als werknemers voor hun 64ste (voor vrouwen) of 65ste (voor mannen) op rust gaan, dan leveren ze sterk in op hun pensioen. Brugpensioen of andere vervroegde uittredingsmechanismes kennen ze niet. 2. Wie langer dan twee jaar werkloos blijft, moet verplicht gemeenschapsdienst doen. Veel werknemers, en zeker de oudere werknemers, verkiezen een slechte job boven gemeenschapsdienst. 3. Hoe vreemd het ook mag klinken, de overheid neemt geen speciale maatregelen om werkgevers aan te moedigen ouderen te rekruteren. “Zulke maatregelen zijn niet efficiënt”, klinkt het. Wel willen ze bedrijven ertoe aanzetten hun oudere medewerkers ‘fit’ te houden, onder meer via geregelde evaluaties en opleidingen.
Wat Zwitserland niet zo goed doet:
2,3% 31,9%
20 jr.
3,0% 22,1%
54%
Gemiddelde Europa (27)
25 jr.
2,8% 12,9%
30 jr.
2,3% 10,1%
35 jr.
2,1% 9,0%
40 jr.
2,3%
1. Bij ontslag hebben 55-plussers het moeilijk om een nieuwe baan te vinden. Ze moeten bijzonder veel contacten leggen voor er een nieuwe werkgever opduikt. 2. Zoals in België zijn slechts een beperkt aantal bedrijven, meestal multinationals, zich bewust van het tekort aan talent op de arbeidsmarkt. Enkel deze beperkte groep, waaronder Siemens en ABB, werkt aan het behoud van medewerkers ouder dan vijftig. De grote meerderheid wacht af.
8,2% 45 jr.
2,3% 8,3%
50 jr.
1,9% 11,8%
55 jr.
2,1% 9,9%
60+
30% 40% 50% 60% 70% Bron: EU
>
Wat kan België van Zwitserland leren? Ons rapport
2,7% 2,2%
Bron: Zwitsers Staatssecretariaat voor Economie SECO, 8 augustus 2008. Cijfers over België: NBB aangevuld met Vlaamse Arbeidsrekening, bewerkt door Steunpunt WSE, juli 2008
Na de allochtonen en de vijftigplussers zetten we de volgende twee weken de mensen met een handicap en de buitenlanders in de schijnwerpers.
HERBEKIJK UW KIJK OP TALENT OOK OP VACATURE.COM
Wat België ervan kan opsteken: 1. De Belgische wetboeken bulken van de speciale maatregelen om bepaalde kansengroepen, die het moeilijk hebben, aan een job te helpen. Die wirwar van ad hoc-maatregelen werkt verstikkend en laat een grote groep wegkwijnen in werkloosheidsvallen. 2. In Zwitserland kunnen gepensioneerden zonder verlies van rechten wat meer bijverdienen. Daarom worden ze nog geregeld door hun oude werkgevers opgeroepen om even in te springen, in geval van ziekte of van tijdelijke ondercapaciteit. Dat is in ons land praktisch onmogelijk. 3. Het zijn vooral de hooggeschoolde Zwitsers die langer blijven werken. Les voor België: zorg ervoor dat nog meer jongeren een hogere opleiding afwerken. 4. Onder de Zwitserse beleidsmakers en ondernemers groeit het besef dat oudere werknemers zich nog beter moeten bijscholen. In België zijn we lang niet zo ver: vijftigplussers krijgen (en vragen zelf veel te weinig naar) onvoldoende trainingen en cursussen.
029_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:44
Pagina 29
Vacature | zaterdag 13 september 2008 29
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
Herbekijk uw kijk op talent
Naast affichage worden diverse andere media ingeschakeld voor deze campagne: televisie, radio, kranten, magazines, online.
De voorbije week werden Vlaanderen en Brussel opgeschrikt door zwarte affiches met wit geblokte slogans. Niemand die wist wie de initiatiefnemer was. Elke slogan kon je interpreteren op twee manieren. Zo kun je “50-plussers zijn onbetaalbaar” lezen als “50-plussers zijn te duur voor een onderneming”, maar ook als “50-plussers zijn van onschatbare waarde omwille van hun rijke kennis en ervaring”. En dat is precies wat deze campagne wil bereiken: de eenzijdige negatieve kijk
vervangen door een open, constructieve houding naar vier belangrijke talentgroepen in onze maatschappij. Initiatiefnemer zijn wij, Vacature, uw favoriete carrièremagazine. Met “Manifest voor Talent” roepen wij u op om samen met ons uw kijk op talent te herbekijken. Want terwijl 50.000 vacatures in Vlaanderen maar niet ingevuld geraken, zijn paradoxaal genoeg heel wat hooggeschoolde 50-plussers, allochtonen, mensen met een handicap en buitenlanders inactief op de Belgische arbeidsmarkt.
Wij trekken aan de alarmbel, want het is vijf voor twaalf. Het tekort aan talent wordt met de dag nijpender voor onze economie en de gevolgen daarvan zulen snel voelbaar worden voor ons allemaal. Bij Vacature vinden wij het kortzichtig om te blijven denken dat de schaarste op de arbeidsmarkt zich vanzelf zal oplossen. En al even kortzichtig om te blijven vasthouden aan het stereotiepe beeld van de m/v met talent: blanke Belg, 25-44 jaar, keurig in het pak. Er is talent genoeg om een groot deel van de openstaande vacatures in te vul-
len. Als we maar bereid zijn om over onze vooroordelen heen te stappen. Het is precies die open blik die onze economie en onze ondernemingen in de toekomst de beste garantie biedt op de essentiële grondstof voor onze welvaart: talent. U hebt ongetwijfeld de grote reclameborden, de paginagrote advertenties in de Vlaamse kranten, de dagelijkse radio- en televisiespots al opgemerkt. We halen het onderste uit de kast om elke Vlaming uit te dagen.
Surf naar vacature.com om de filmpjes te bekijken, uw mening te geven en/of het Manifest te ondertekenen.
030_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:44
Pagina 30
30 Vacature | zaterdag 13 september 2008
Op het forum discussieer.be konden mensen hun mening achterlaten over de vier slogans. Een kleine selectie uit de bijna duizend reacties die we ontvingen:
BUITENLANDERS KOMEN NAAR HIER VOOR ONZE WELVAART MENSEN MET EEN HANDICAP ZOUDEN BETER WERKEN “Helemaal mee eens...ware het niet dat het huidige systeem van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt het niet toelaat om een geschikte baan te vinden. Dit is te wijten aan de regering die te weinig doet om werkgevers te stimuleren om iemand met handicap in dienst te nemen, en aan de werkgevers die maar weinig animo hebben om een invalide te werk te stellen (hogere uitval, hogere kosten).” (Edwin Van den Bogert - persoon met handicap, 2 september 2008) “Sommige mensen met een handicap hebben de keuze: ze kunnen werken, of ervoor kiezen om te leven van een uitkering. Wat de beste keuze is, is héél individueel. Werk zoeken met een beperking is moeilijk. Je moet echt een doorzetter zijn én opboksen tegen veel vooroordelen. (...) Wat de uitspraak betreft dat personen met een handicap beter zouden werken: misschien wel, het zijn in elk geval doorzetters. Blijkt ook uit onderzoek: ze zijn gemotiveerder, minder vaak afwezig door ziekte en ze gaan minder snel weg bij een werkgever.” (Severine, 4 september 2008) “Ik ben zelf licht autistisch en vind het super dat ik een job heb waar ik me kan bewijzen als een volwaardige medewerker. Ik kon ook gewoon thuis blijven zitten en leven van een uitkering, maar dat vind ik echt niet tof. Ik weet dat ik het werk aankan en dan wil ik het ook doen.” (Anoniem, 4 september 2008)
ALLOCHTONEN WILLEN ONZE JOBS “Er bestaat niet zoiets als 'onze jobs'. Werk is er voor iedereen en wordt ingevuld door de persoon met de beste capaciteiten en het grootste enthousiasme. Als wij beroepsmatig naar het buitenland gaan, zijn we dan niet allemaal 'allochtoon'?” (LuX, 2 september 2008) “Over 10 jaar zijn er meer gepensioneerden dan dat er werkende jeugd zal zijn. Wie zal den bompa verzorgen in het ziekenhuis, wie zal er onze sociale zekerheid betalen? De realiteit is dat opa later zal verzorgd worden door Fatima. Dit ontkennen is misleiding.” (Anoniem, 4 september 2008) “Allochtonen kunnen onze leefwereld verrijken, dat is al wat telt. Wanneer ik allochtonen en autochtonen naast elkaar zie werken ben ik tevreden met onze samenleving, en word ik niet meteen woest omdat ze 'onze jobs' in zouden nemen.” (Jelle, 4 september 2008)
“How many Belgians are working in multinationals around the globe and how many multinationals are located in Belgium? Maybe the company you're working for is part of… or has been sold to… or is partner of… or is subsidized by... international investment... Dus wie wil het werk van wie?” (TG, 2 september 2008) “Omdat zij hier kunnen komen werken, moeten er minder bedrijven naar het buitenland verhuizen en dat is inderdaad beter voor ons. Want hoe meer bedrijven hier goed draaien, hoe beter ook onze economie. Laten we dus allemaal wat verdraagzamer zijn.” (Alexander, 3 september 2008) “Het lijkt me logisch dat buitenlanders naar een welvarend land trekken en dit om meerdere reden: werkgelegenheid, algemene welvaart, sociaal stelsel... Ook 'wij' Belgen trekken naar het buitenland voor aanlokkelijke jobs als de kans zich voordoet.” (Cedric, 3 september 2008)
50-PLUSSERS ZIJN ONBETAALBAAR “50-plussers hebben talent en ervaring te over. (...) Als ‘peter’ of ‘meter’ van jongere collega's zorgen zij voor perfecte harmonie, rust en vertrouwen in een organisatie. Ze staan te trappelen om hun kennis en kunde te delen met iedereen en het beste van zichzelf te geven. Om die en nog vele andere redenen zijn 50-plussers inderdaad ‘onbetaalbaar’. (Jeff Van Nooten, 2 september 2008) “De actieve 50-jarige doet zijn werk net zoals een 25-jarige, maar geeft gewoon zijn kennis door aan de jongeren en aan het bedrijf. Dat betaalt voor deze jongerenscholing uiteraard een vergoeding (het hogere loon). Het alternatief is dat de werkgever meer externe opleidingen voorziet die een grotere meerkost zijn (opleidingskost + verloning niet-werkende werknemer + verlies aan productiviteit). Deze opleiding voorziet dan wel lessen, maar geen levenswijsheid die minstens even belangrijk is in de creatieve ontplooiing van jonge werknemers.” (Lucien, 3 september 2008)
031_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:44
Pagina 31
Vacature | zaterdag 13 september 2008 31
COVERSTORY MANIFEST VOOR TALENT
Bedrijven enthousiast over Manifest voor Talent Vacatures Manifest voor Talent vindt veel weerklank bij bedrijven, prominenten en m/v’s. De voorbije dagen spoelden de reacties binnen; onderstaande wilden we u alvast niet onthouden.
“Om onze welvaart op peil te houden, moeten we elk talent maximaal inzetten. Daarom steunen de Vlaamse ondernemingen de brede boodschap van dit manifest.”
Philippe Muyters, gedelegeerd bestuurder van Voka
“Iedereen moet zijn deel doen: bedrijven moeten elk talent een kans geven, werknemers moeten zich blijven vormen en de overheid moet een kader creëren om vijftigplussers betaalbaar te kunnen aanwerven. Zonder verlaagde loonkosten, een hervormd ontslagrecht en een werkloosheidsuitkering die aanzet om actief te blijven op de arbeidsmarkt is het voor ondernemingen zeer moeilijk om vijftigers aan te werven.” Voka-voorzitter Urbain Vandeurzen
“Als universitair ziekenhuis zorgen we voor toegankelijke topgeneeskunde voor iedereen, en dat dankzij talent van diverse afkomst, niet-leeftijdsgebonden inzet, een steeds duidelijkere instroom van allochtone zorgmedewerkers... Vanuit deze missie en visie sluiten we graag bij het manifest aan.” Raf Vandenbussche, hr- en communicatiedirecteur UZ Brussel
Urbain Vandeurzen en Philippe Muyters van Voka ondertekenen het manifest in het bijzijn van Christophe Glorieux, algemeen directeur van Vacature.
“We zijn blij dat Vacature met deze campagne het talent van kansengroepen in de verf zet. Dat talent moet ingezet worden. Niet enkel vanuit economisch oogpunt, maar omdat werk belangrijk is voor mensen. Er zijn veel gemotiveerde mensen met een beperking én met een rugzak vol talent, maar die toch geen kansen krijgen. Niet hun beperkingen zelf zitten in de weg om te werken, maar wel het feit dat de samenleving er niet over kan kijken. Wie heeft hier de handicap?” Johan Vermeiren namens het gebruikersoverleg Handicap & Arbeid
“In een sterk groeiend bedrijf is het van belang het juiste talent aan te trekken en te behouden. Binnen de Alfacam Group werken we daarom actief aan een personeelsbeleid dat verschillen wil waarderen. Zo hebben we op onze eigen site samen met de Karel de Grote-Hogeschool een opleiding communicaGabriel Fehervari tietechnologie opgestart, waar ook buitenlandse studenten worden opgeleid.” Gabriel Fehervari, ceo Alfacam Group
Fons Leroy “Sterkere Europese economieën stellen veel meer personen met een arbeidshandicap tewerk dan België. Waar zijn wij dan mee bezig?” Fons Leroy, topman van de VDAB
“Carglass staat volledig achter dit manifest. In de toekomst willen we ook zelf nog actiever aan diversiteit werken.” Jean-Paul Teyssen, ceo Carglass
Ook deze bedrijven schaarden zich al achter het Manifest voor Talent:
SD Worx, USG Financial Forces, Jobcentrum West-Vlaanderen, Ritmo, Multi, Total Raffinaderij Antwerpen, Valesta, Alter Consultancy, Start People, Etap, EASPD, USG HR Forces, Partena Ziekenfonds & Partners, Consellt, TBWA\Brussels, Railrest, Eclips Consult, Decathlon Benelux, CEI-De Meyer, USG Innotiv, ...
032_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
20:59
Pagina 32
MANIFEST VOOR TALENT ONZE VOOROORDELEN KOSTEN ONS ELKE DAG MEER GELD. Feit : in Vlaanderen raken 50.000 jobs niet ingevuld. En dat tekort aan talent wordt met de dag nijpender voor onze economie. De gevolgen zullen trouwens snel voelbaar worden voor ons allemaal. Nu de naoorlogse babyboomgeneratie massaal op pensioen gaat, komt het probleem in een stroomversnelling. Denkt u dat bedrijven gewoon kunnen wachten tot er talent komt aankloppen? Neen. De enige optie die hen op termijn rest, is hun activiteiten naar het buitenland verhuizen, waar er wel voldoende werkkrachten aanwezig zijn. Dan slaat het probleem van schaarste aan talent in één keer om naar schaarste aan jobs. En de dreun die onze koopkracht dan krijgt, zal vele malen erger zijn dan wat we nu ondervinden.
Waarom raken 50-plussers zo moeilijk aan werk? Omdat ze onbetaalbaar zijn? Klopt, hun jarenlange ervaring is van onschatbare waarde. Alleen spijtig dat zo weinig bedrijven dit inzien. 50-plussers zijn een ideale troef om kennis door te geven aan de jongere generatie.
En buitenlands talent? Komen zij enkel naar hier voor onze welvaart? Dat is dan prima, want onze welvaart kan best wat hulp gebruiken. Door hier te werken bouwen zij mee aan de groei van onze economie. En zo blijft onze welvaart op peil. Of allochtonen? Waarom krijgen er zo weinig onder hen de kans om ergens aan de slag te gaan? Omdat ze onze jobs willen? Met veel plezier. Hoe meer ingevulde jobs, des te beter voor onze economie. En mensen met een handicap? Die zouden beter werken, zegt u? Wel, zij zouden niets liever willen. Want veel van hen zijn perfect in staat om een job uit te oefenen. En als zij een volwaardige professionele carrière kunnen uitbouwen, worden we daar allemaal beter van. Carrières doen bloeien, de juiste mensen en bedrijven samenbrengen, het is de bestaansreden van Vacature. Vandaar dat we aan de alarmbel trekken. Want het is vijf voor twaalf. We kunnen het tij nog keren, maar dan moeten we wel nu ingrijpen. De oplossing ligt bij onszelf: we moeten onze kijk op de arbeidsmarkt veranderen. Er is talent genoeg om een groot deel van die openstaande vacatures in te vullen. Als we maar bereid zijn om over onze vooroordelen heen te stappen. Geef uw mening op Vacature.com en onderteken het Manifest
Herbekijk uw kijk op talent.
033_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
20:59
Pagina 33
EN U? ONDERTEKEN NU HET MANIFEST VOOR TALENT OP VACATURE.COM Uw mening telt. Herbekijk uw kijk op talent en discussieer mee op vacature.com. Laat u verrassen door nieuwe inzichten van andere m/v. Onderteken het Manifest, als blijk van uw open geest. U bent het trouwens aan uzelf verschuldigd, want we worden er allemaal beter van.
034_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:46
Pagina 34
Nic
035_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:47
Pagina 35
Vacature | zaterdag 13 september 2008 35
DE SUCCESTAPES
Lars Thrane (59), medeoprichter van het Deense Thrane & Thrane, wereldleider in mobiele communicatie via satelliet
BBC live vanuit Irak dankzij Deense hightech tekst Nico Schoofs – Lyngby, Denemarken foto’s Isabel Pousset
06:28:01.42 Belgische tijd, 12 mei 2008. De schaal van Richter wijst 8 aan. De Chinese provincie Sichuan is letterlijk en figuurlijk van de kaart. 70.000 doden, honderdduizenden gewonden. Internationale hulporganisaties, de Chinese autoriteiten en journalisten van over de hele wereld stromen toe. Allemaal communiceren ze nu via satelliet, want de basisstations voor gsm-gebruik liggen in puin. Met behulp van de mobiele apparatuur van het Deense Thrane & Thrane (T&T) kan iedereen via satelliet bellen, mailen of faxen met het thuisfront. De 59-jarige Lars Thrane, die samen met zijn tweelingbroer Per het bedrijf in 1981 oprichtte, ontvangt ons in het hoofdkwartier in Lyngby, een kleine twintig minuten ten noorden van de hoofdstad Kopenhagen. Hij reikt naar een apparaat op tafel. “Deze satelliettelefoon, de Explorer 500, werd toen massaal gebruikt.” Het toestel, dat amper 1,5 kilo weegt (zijn voorganger woog nog 7 kilo), wordt ook gebruikt door de Deense soldaten in Afghanistan. Eens het snoer ingeplugd in een laptop, richt je de antenne naar de hemel. Nadien kan je surfen op het web, mailen, faxen, bellen, inloggen op de server van je bedrijf of een videoconferentie houden. Lars Thrane: “De reddingsorganisatie van de Chinese over-
Na de aardbeving in de Chinese provincie Sichuan konden hulpverleners en autoriteiten niet zonder. Deense soldaten in Afghanistan en CNN-journalisten in Irak hebben de high-techsnufjes broodnodig. Thrane & Thrane ontwerpt apparatuur om in apocalyptische omstandigheden te blijven communiceren. heid kocht er meteen een pak na de aardbeving in Sichuan. Dergelijke apparatuur wordt vaker ingezet bij humanitaire rampen, zoals na de tsunami in Thailand of bij de uitbraak van het ebolavirus in Afrika.”
Per op hun 31ste aan hun grote avontuur. Zonder één euro eigen startkapitaal. Lars Thrane: “We hebben 50.000 euro geleend, het vereiste bedrag om in Denemarken een ‘limited company’ (soort bvba, nvdr) te mogen oprichten. Een Deense ontwikkeCOMMUNICEREN OP OPEN ZEE lingsorganisatie verbonden aan het ministeAl sinds zijn twaalfde houdt Lars Thrane rie van Buitenlandse Zaken leende ons zich obsessief met elektronica bezig. “Ik 200.000 euro extra om een eerste product bouwde toen mijn eerste kortegolfradio in te ontwikkelen. Het ging om een modem de garage van mijn ouders. Op kostschool voor telexverbindingen tussen het ministerie zonden mijn broer Per en ik nadien illegale in Denemarken en alle Deense ambassades radio uit. Onze muziek sloeg erg aan.” Het wereldwijd.” ondernemersvirus kreeg hij van zijn vader, De broers pakten het slim aan. Met het geld die lange tijd aan het hoofd van Unilever dat twee collega’s binnenbrachten dankzij Denemarken stond. “We groeiden op in een opdracht voor een Amerikaanse teleeen erg liberale omgeving. Mijn tweelingcomklant, hadden Lars en Per Thrane de broer en ik wisten al erg vroeg dat we ooit handen vrij om zonder kopzorgen een bedrijf zouden opstarten. We zijn alleproducten te ontwikkelen. “Op die manier bewaarden we van het begin af onze onafhankelijkheid, moesten we niet met externe Lars Thrane, medeoprichter Thrane & Thrane financiers in zee.” In die beginjaren tachtig bei elektronisch ingenieur. Nadien heb ik groeide de markt voor radiotelexen als kool. aan de Technische Universiteit van Elk jaar kwam er 30 procent bij, T&T had Kopenhagen een Ph.D. in satellietcommueen marktaandeel van 80 procent. “Om al nicatie behaald.” dat dataverkeer vanop zee beter te beheren, Na een korte, onbevredigende aanloop als startten we met de ontwikkeling van termiwerknemer (“ging me allemaal veel te nals aan land. Tegelijk stortten we ons traag”) begonnen de tweelingbroers Lars en begin de jaren negentig op satellietappara-
“Wij maken gadgets voor informatiejunkies.”
tuur, omdat we wisten dat satellietcommunicatie ‘the next big thing’ zou zijn.” En gelijk hadden ze. De Thrane-tweeling raakte aan de praat met Inmarsat, ’s werelds belangrijkste satellietoperator. Inmarsat beheert telecomsatellieten die vanop een hoogte van 36.000 kilometer ongeveer 98 procent van het aardoppervlak bestrijken. Sindsdien bestelt Inmarsat maritieme satellietterminals bij Thrane & Thrane. Lars Thrane: “Zoals u weet, is er in open zee geen gsm-bereik. Met onze modem konden commerciële schepen telexen versturen naar eender welke plek ter wereld.” Voor de concurrenten gaat het allemaal te snel. Lars Thrane: “We hadden aanvankelijk twee concurrenten, maar die stapten allebei uit de race. Onze Noorse rivaal hebben we opgekocht, en recent opgedoekt. De twee grootste huidige concurrenten, in Japan, beperken zich tot de maritieme sector. Wij leggen ons ook toe op satellietcommunicatie aan land en op apparatuur voor de luchtvaart. De anderen concurreren trouwens slecht. Onze onderzoeksafdeling telt meer ingenieurs dan die van onze concurrenten samen. We stellen 400 ingenieurs te werk, meer dan de helft van al onze werknemers.” De taken waren vanaf het begin netjes
> Lars Thrane: “We hebben geen patenten. In plaats van te beschermen wat je gedaan hebt, concentreer je je beter op vernieuwing.“
036_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:47
Pagina 36
36 Vacature | zaterdag 13 september 2008
DE SUCCESTAPES
Lars Thrane: “Ik bouwde mijn eerste radio toen ik twaalf was.”
> tussen beide broers verdeeld. Lars Thrane: “Ik hield me altijd met ontwikkeling bezig, mijn broer met productie en verkoop.” Tien jaar geleden trok Per Thrane zich terug uit het familiebedrijf.
naar de beurs. Sinds 2001 noteert T&T op de beurs van Kopenhagen. Lars Thrane: “Vandaag heb ik nog 20 procent van de aandelen in handen. Persoonlijk vind ik dat een onderneming publiek moet gaan als ze een bepaalde grootte heeft bereikt. Grote familiebedrijven zijn niet altijd gezond. De kinderen nemen de onderneming met lange tanden over, of Lars Thrane, medeoprichter Thrane & Thrane ze zijn niet zo capabel, gedreven als hun Lars Thrane: “Mijn broer heeft graag alles ouders. Ik vind dat je als werkgever een hele onder controle. Als je bedrijf sterk blijft verantwoordelijkheid draagt tegenover je groeien, neemt de werkdruk toe. Hij kon werknemers.” niet delegeren. (lacht) Ik ben lui, dat maakt het een stuk makkelijker voor mij.” Maritieme communicatie blijft veruit de belangrijkste markt voor Thrane & Thrane. Zowel Lars als Per Thrane bezaten in 1997 “Als uitloper hebben we ons gericht op de helft van de aandelen. Om Per een galanmobiele communicatie aan land, intussen te uitweg te bieden, trok Thrane & Thrane de tweede grootste markt. Onder andere de
“Onze onderzoeksafdeling telt meer ingenieurs dan die van onze concurrenten samen.”
BBC en CNN, maar ook militairen gebruiken die apparatuur in conflictgebieden als Irak en Afghanistan. Een journalist kan niet zonder. Anders kan je er achteraf wel een mooi boek over schrijven, maar gaat de live-verslaggeving compleet aan je voorbij. Voor zo‘n satellietterminal uit onze Explorer-reeks betaalt u ongeveer 1.200 euro. Bellen kost één dollar per minuut, overal ter wereld.” Een derde markt die aantrekt, zijn internetverbindingen voor de luchtvaart. Thrane: “Vooral multinationals zijn vragende partij. Ze willen vergaderen in hun privéjets op 9.000 meter hoogte. Maar zoveel van dat soort vliegtuigen zijn er niet. En passagiers op lijnvluchten drinken liever Bloody Mary’s. (lacht).” EIGEN MORAAL Honderden, misschien zelfs duizenden keren kreeg hij de vraag op zijn bord: wat zijn de belangrijkste redenen voor je succes? Lars Thrane haalt diep adem. “Het antwoord is kinderlijk eenvoudig. Wie goeie producten koppelt aan een goeie service, heeft steeds succes. Je moet er altijd over waken dat je je eigen baas blijft. Vanaf het moment dat je in zee gaat met financiers, word je een simpele bediende. Mensen zeggen vaak dat ze een onderneming willen starten, maar dat een goed idee ontbreekt. Volgens mij moet je de volgorde omkeren. Pas als je mentaal de stap hebt gezet naar een eigen onderneming, vind je het idee. Anders red je het eenvoudigweg niet. ‘There’s no easy money. Easy come, easy go.’ ” Is Lars Thrane nooit bang dat zijn spitstechnologie in verkeerde handen belandt? “Als lid van de Navo krijgt Denemarken
sowieso controle. Je hebt uiteraard je eigen moraal. Zo zullen we nooit iets verkopen aan de regering van Myanmar. Maar het is bijvoorbeeld wel geweten dat Oostenrijk een doorgeefluik is. Van daaruit kan onze apparatuur overal belanden.” China was tot voor kort nog een marginale markt voor T&T. “Ze hebben het niet voor pottenkijkers. Maar met de moderne communicatiemiddelen wist de hele wereld meteen van de aardbeving in Sichuan. Je kan als overheid niet meer zo makkelijk iets verbergen. Dit jaar groeit China wel sterk, Rusland trouwens ook. De Europese Unie blijft nummer 1, de Verenigde Staten staan op twee. Niet toevallig de landen met de grootste industrialisatiegraad.” GEEN PATENTEN Van bedrijfsspionage ligt Lars Thrane niet wakker. “Als iemand industriële spionage wil plegen, kan je dat niet tegenhouden. Natuurlijk hebben we een vorm van toegangscontrole in ons bedrijf, maar die is erg beperkt. Onze producten zijn zo complex en zo duur dat geen enkel individu al die kennis kan stelen. We hebben trouwens geen patenten. In plaats van te beschermen wat je gedaan hebt, concentreer je je beter op vernieuwing.” Een verzadiging van de markt vreest Lars Thrane al helemaal niet. “Communicatie is een drug. We maken gadgets voor informatiejunkies. Iedereen wil zeven dagen op zeven en 24 uur op 24 toegang tot internet en telefoon. Kortom, we hebben niets te vrezen.”
Lars Thrane (59), wereldleider in mobiele satellietcommunicatie De man ■
■
■ ■
Zit vandaag nog in de beheer- en bestuursraad van Thrane & Thrane. Gehuwd, vier kinderen. “De tweeling van 31 jaar werkt hier als ingenieur.” Favoriet T&T-product? “Als ik met mijn zeilboot ga duiken op de Malediven, gebruik ik deze Explorer 500 satelliettelefoon.” Eigen privéjet: “Ik vlieg altijd zelf in Europa.” Meest trots op: “We verbeteren met onze apparatuur de veiligheid op schepen, waardoor we onrechtstreeks al vele levens hebben gered. En na de overstromingen in New Orleans konden mensen bellen naar familie met onze satelliettelefoon.”
Thrane & Thrane ■ ■
■
Gesticht door de tweeling Lars en Per Thrane in 1981. Broer Per kocht zich in 1997 uit. Wereldleider in mobiele communicatie (stem en data) via satelliet. Actief ter zee (commercieel scheepsvervoer), ter land (bij rampen, in conflictgebieden) en in de lucht (internetverbindingen op grote hoogte in vliegtuigen). 700 werknemers in Lyngby, ten noorden van Kopenhagen. Productiesite voor maritiem radiomateriaal in Aalborg (Denemarken). 400 ingenieurs werken in de afdeling onderzoek en ontwikkeling.
■ ■ ■
Kantoor in Shanghai sinds 2004 Omzet: 150 miljoen euro Assemblage voor vliegtuigapparatuur in Kopenhagen, onderaannemers elders in Denemarken (ongeveer de helft van alle productie), China en Thailand. “Al hebben we minder goeie ervaringen in China. Ze zijn niet erg kwaliteitsbewust. (lacht) Een goeie raad: koop nooit een Chinese wagen. De Thai hebben dat kwaliteitsbewustzijn wél, waarschijnlijk omdat ze al veel langer contacten onderhouden met het Westen onderhouden.”
037_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:49
Pagina 37
Vacature | zaterdag 13 september 2008 37
BIEN CUIT Elke week trakteert Vacature een lezer op een culinaire blind date. Op zoek naar de smakelijkste businesslunches overal te lande. Benieuwd of er sterren vallen. tekst Erik Verreet foto’s Frank Bahnmüller
RESTAURANT ’T NIEUWSCAFÉ - SINT-TRUIDEN Heilig Hartplein 5 3800 Sint-Truiden 011 70 28 50 www.nieuwscafé.be HET PROEFKONIJN VAN DE WEEK Wie? Corry Vermaelen Wat? Export salesmanager Waar? Kim’s Chocolates in Tienen Diploma? Bachelor sales & marketing, Leuven Leeftijd? 48 jaar
Redacteur Erik
Lezer Corry
GEPROEFD EN GEWOGEN In de schaduw van de ingepakte toren van de Lievenvrouwenkerk in Sint-Truiden schuift de elektrische deur van ’t Nieuwscafé open. De grote ruimte van de brasserie overdondert me even. Tussen de vele tijdschriften die als leesvoer in de ontvangstruimte staan uitgestald, springen enkele Vacature-exemplaren in het oog. Ik
voel me al thuis. Dit volumineuze brasserie-restaurant ademt de nieuwe dynamiek uit van het centrum van de Belgische fruithoofdstad. Ik heb afgesproken met Corry Vermaelen, export salesmanager van Kim’s Chocolates. De chocoladeproducent is zopas weggetrokken uit Aarschot en heeft zich genesteld op een heuvel in Tienen. Corry leerde de knepen van de internationale verkoop bij
InBev. Maar ze verliet het bedrijf tijdens de Braziliaanse beeldenstorm in 2005. Na twee bezinningsjaren is ze nu een jaar bij de chocoladeproducent: “Ik hou wel van de variatie die een middelgroot bedrijf biedt. En ik hou ook van pralines, want ze passen beter bij mijn persoonlijkheid dan bier. Ik draag verschillende petjes in het bedrijf: als verantwoordelijke voor de Europese verkoop van enkele eigen merken, maar ook voor onze sterkte: de verkoop van ‘private
labels’. Met onze verpakkingen en kwaliteitschocolade brengen we eerder luxueuze ‘private labels’.” “Ik heb nog weinig affiniteit met deze streek”, geeft Corry toe. Maar dat lijkt snel verholpen. Na ons etentje krijgt SintTruiden direct een stipnotering in haar agenda. ‘Saint-Tropez est arrivé’ luidt het maandthema van ’t Nieuwscafé. Op de kaart krijgen zuiderse visgerechten een prominente plaats. Corry valt er helemaal voor. Na een klein zalmhapje volgen de voorgerechten gezwind. De gebakken scampi’s voor Corry met hun flinke anijsneus (venkel in combinatie met een geut Pernod) zorgen even voor stilte aan de overkant van de tafel. Ik krijg de tijd om de garnaalkroketten alle eer aan te doen: ze smaken zoals thuis. Ook het hoofdgerecht van Corry komt uit ‘Saint-Tropez’. De flinke moot kabeljauw zwemt in een soep met dikke mosselen en prei. “Het hoofdgerecht is zo copieus dat het voorgerecht niet hoefde”, merkt Corry op. Ze houdt van de speciale aanpak in ’t Nieuwscafé: frieten worden in een hoos geserveerd en broodjes in een zakje. “Ook de borden zijn mooi geschikt.” Haar witte wijn (Zuid-Afrikaanse Nederburg, viognier, 4,50 euro) is dan weer een tegenvaller. De dominante limoensmaak maakt hem te zuur. Ik heb meer geluk. Mijn glas goedkopere rode wijn (San Marzano, Puglia, primitivo, 2006, 3,60 euro) glijdt lekker binnen met mijn parelhoen. Het knap gebakken beestje (met bacardi) ligt op verse ananas, omringd door aalbessen en confituur. We sluiten af met een koffie.
Een beetje Saint-Tropez in Sint-Truiden DE BALANS • Prijzen en opties: Geen echt zakenmenu, maar de dagelijks verse eetkaart presenteert een gevarieerde keuze: van croque monsieur (5,50 euro) tot een halve kreeft (17,50 euro) en een tournedos van kalfsvlees (18.00 euro). Ons menu kostte 40 euro de man. • Prijsvork wijnkaart: Gevarieerd aanbod met flessen van 18 (huiswijn) tot 70 euro. Aperitieven van 4,50 (maison) tot
10 euro (champagne). Bier: 2 euro, thee: 2,5 euro en koffie: 2,20 euro. • Service en bediening: Vriendelijk, snel en zeer bekwaam • Ligging en bereikbaarheid: In het hartje van Sint-Truiden • Parkeermogelijkheden: De Grote Markt ligt op een steenworp. • Binnen en buiten: Twee flinke terrassen en een bijzonder grote binnenruimte die
Gratis op restaurant met een Vacatureredacteur?
vacature.com/biencuit
met trapjes en verschillende verlichtingen vernuftig in andere sferen wordt opgedeeld. Boven is er een extra balkon waar twintig gasten kunnen tafelen. • Betalingsopties: Klassieke betaalkaarten • Wifi: Neen • Tijdschriften: Een ruim aanbod zoals u in een ‘Nieuwscafé’ mag verwachten. • Openingstijden: Elke dag van 10 uur tot ’s nachts.
Volgend nummer: Cabanelf - Antwerpen
DE AFREKENING Lezer Corry: “Een warm, gezellig brasserie-restaurant met een aangename uitstraling. Voor de stijlvolle en ervaren bediening en het lekkere eten wil ik hier terugkeren, ook privé.”
14/20 Redacteur Erik: “Je voelt in deze grote brasserie de nieuwe dynamiek die door de Haspengouwse stad trekt. Samen met de aantrekkelijke keuken vormt dit een ijzersterke combinatie.”
15/20
038_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:50
Pagina 38
38 Vacature | zaterdag 13 september 2008
Most Wanted: sales en marketing Hoe vullen bedrijven de belangrijkste knelpuntfuncties in sales en marketing in?
“Verkoopstalent is niet aan te leren, de rest wel” tekst Matthieu Van Steenkiste illustratie Lode Devroe Hadden we het vorige week over de moeilijkheden om een goede ingenieur of technisch graduaat te vinden, dan wordt de zoektocht deze week alleen maar moeilijker nu die gewiekste techneut ook
Most wanted in sales & marketing • Sales manager: is verantwoordelijk voor het verkoopplan van een organisatie en geeft leiding aan een team van verkopers. • Account manager: is verantwoordelijk voor een aantal klanten. • Key account manager: staat in voor de commerciële levensloop van een product. Hij analyseert de markt en bepaalt de marktstrategie voor de producten en klanten waarvoor hij verantwoordelijk is. • Technisch-commerciëlen: combineren verkoopstalent met technische kennis. • Brand manager: past zijn marketingkennis toe op één specifiek product. • Marketing adviseur: helpt klanten een marketingstrategie te ontwikkelen.
Technische kennis is één, daarbovenop ook de nodige commerciële flair aan de dag leggen, is nog een ander paar mouwen. Misschien zijn de technisch-commerciële profielen daarom wel de echte witte raven van onze arbeidsmarkt. nog eens een goeie verkoper moet zijn. Vooral de zogenaamde technisch-commerciële profielen bezorgen bedrijven hoofdbrekens, en vaak doen ze dan maar beroep op gespecialiseerde selectiebureaus. Al is het ook voor hen niet gemakkelijk. “Technisch-commerciëlen zijn niet onmogelijk te vinden, maar wij moeten er toch meer en meer moeite voor doen”, zegt Peter Paardekooper van Van der Velde Groep, dat zich toelegt op de werving van commerciële profielen. “Vroeger hielden we op het einde van de selectieprocedure meestal drie of vier kandidaten over, tegenwoordig levert een gelijkaardige actie één of hoogstens twee kandidaten op. Iedereen zit dan ook achter die schaarse mensen met de juiste specifieke technische kennis aan.” Greg Bastiaensen van Young Executive Recruitment: “De functievereisten voor commerciële profielen worden steeds zwaarder want naast de evidente technische kennis verlangen werkgevers steeds sterkere commerciële kwaliteiten. Dat zorgt ervoor dat dit soort profielen echte knelpuntberoepen worden, zeker als je weet dat ook talenkennis vaak voor extra moeilijkheden zorgt.” Zeker in Brussel is dat één van de grootste problemen. Sybille De Plu van Hays Sales & Marketing is daarom voorstander van een radicale oplossing: “Maak alle scholen tweetalig, dan lost het probleem zich vanzelf op. Maar er zijn wel meer moeilijkheden. Zo wordt het ook lastig als je key account managers zoekt, een profiel waarbij verkoopservaring met people managementkwaliteiten moet
gecombineerd worden. Niet eenvoudig, zoals we mochten ervaren toen we voor Coca-Cola een account manager zochten met enige ervaring in de fast moving consumer goods. Ook aan de kant van de kandidaten zijn de verwachtingen erg
wij onze klanten geven”, vult Paardekooper aan, “is om minder streng te zijn op harde criteria als leeftijd, opleiding, woonplaats of technische kennis. Met de nodige soepelheid kan er al veel opgelost worden. Verkoopstalent is niet
“Het is geen slecht idee om binnen de ingenieursopleidingen enkele commerciële vakken aan te bieden.” Greg Bastiaensen van Young Executive Recruitment hoog: ze hebben vaak salariseisen die de bereidheid van de werkgever ver overstijgen, of ze willen enkel in een specifieke regio werken.” Bijkomend probleem: verkopers rekenen af met een slecht imago. Bastiaensen: “Onregelmatige uren, verre verplaatsingen, onzeker of wisselend loon,… dat doet veel kandidaten twijfelen om in dit beroep te stappen. Meer ervaren mensen kiezen dan ook sneller voor een key account managerfunctie zonder verplaatsingen. Jonge afgestudeerden die de job wel willen aanvatten, missen de gevraagde ervaring.” WERKEN AAN HET IMAGO Oplossingen dan maar. “Het zou geen slecht idee zijn als er binnen de ingenieursopleidingen enkele commerciële keuzevakken of dito vervolgopleidingen zouden worden aangeboden”, zegt Bastiaensen. “Eén van de adviezen die
aan te leren, de rest wel. Zoek dus gewoon een getalenteerde verkoper met een flink stel hersenen en leid die op technisch vlak zelf op.” Sommige bedrijven bedenken er zelfs een hele strategie rond. Pierre Leman, hr-manager bij Henkel: “We besteden veel aandacht aan ‘employer branding activities’. Om maar een voorbeeld te noemen: elke jongere kent Pritt, maar slechts weinigen weten dat Henkel daarachter zit en dat dat bedrijf in de fast moving consumer goods dus een interessante naam kan zijn. Om daar iets aan te veranderen, richten we elk jaar de Henkel Innovation Challenge in, een businessgame met een internationale finale. Vorig jaar was die in Barcelona, dit jaar zal die in Brussel plaatsvinden. Op die manier hopen we jonge kandidaten met potentieel te leren kennen. Daarbij kijken we minder naar de technische kennis dan naar het potentieel van een kandidaat. Het technische leren ze dan
>
039_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:50
Pagina 39
Vacature | zaterdag 13 september 2008 39
IN DE KIJKER
wel tijdens het ontwikkelingstraject dat ze het eerste jaar volgen. Daarnaast zorgen we voor voldoende variatie en doorgroeimogelijkheden binnen het bedrijf. We bieden medewerkers de kans verschillende functies en afdelingen te doorlopen. Zo kan iemand twee jaar in de marketing zitten en vervolgens twee jaar in de sales. En waarom niet een jaartje in Frankrijk en een jaartje in Duitsland, de ene keer in onze wasmiddelen, de andere keer in onze lijmproducten. Op die manier krijgen de werknemers een breed zicht op onze organisatie en kunnen ze sneller naar topfuncties doorgroeien.” Om alle sales- en marketingfuncties in te vullen, rekruteert Henkel ook internationaal. “Eén manier om die mensen te vinden, zijn stages. Zo zijn er in België op dit moment twintig internationale stagiairs aan de slag. Daarvoor hebben we onder andere contact met universiteiten in Frankrijk en Duitsland die langere buitenlandse stages in hun opleidingen opnemen. Vaak geven we die stagiairs nadien de kans om bij ons te blijven.” VISSEN IN ROTTERDAM Marketingconsultants zijn nog een verhaal apart. “Die moeten niet alleen thuis zijn in marketing”, legt Pieterjan Kempynck, human capital manager bij The House of Marketing, uit, “ze
>
moeten hun ideeën ook hapklaar kunnen vertalen voor de klanten. Dat is niet gemakkelijk, die vijver is erg klein. Dus rekruteren we jonge mensen die er net een masterna-master hebben opzitten en leiden we hen zelf op.” Omdat marketingconsultants zo schaars gezaaid zijn, richt het bedrijf zijn pijlen ook internationaal. Ze spreken onder andere de buitenlanders aan die aan de Vlerick Management School of aan de Rotterdam Business School een internationale opleiding volgen. Ondertussen werken er bij ons Bulgaren, een Russische, een Zwitser…. Referral (het doorverwijzen van kandidaten door vrienden en kennissen, nvdr) werkt in die context ook heel goed. Eenmaal je één Bulgaar in dienst hebt, kom je gemakkelijker in contact met andere Bulgaren.”
Al deze bedrijven zijn dringend op zoek naar nieuw talent in sales en marketing: Bose, Eternit, Jet Import, Ubbink, United Soft Drinks, Lano, ING Car Lease Belgium, Lidl, Salestalents, Samsung, Natuzzi. ALLE JOBS IN SALES EN MARKETING VINDT U VANAF PAGINA
57
040_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:51
Pagina 40
40 Vacature | zaterdag 13 september 2008
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 2008 IN VACATURE MAGAZINE
MENSEN MET EEN HANDICAP WILLEN WERKEN De Vlaamse regering pakt vanaf 1 oktober 2008 uit met nieuwe tewerkstellingsondersteunende maatregelen voor personen met een arbeidshandicap. Bleven de meeste bedrijven tot vandaag doofstom voor de talenten van personen met een handicap, dan hebben ze binnenkort geen enkel financieel argument meer om ze niet aan te werven.
+
Most wanted in administratie, logistiek en productie
Heftruckchauffers, meertalige secretaresses, planners, warehouse managers, ze smeken erom in de logistieke sector, die meer dan ooit inzet op competenties in plaats van diploma. Zaterdag 27 september: Internationale carrières
Bekijk het filmpje over SĂŠverine Dhondt (29), een blinde receptioniste bij een Brussels luxehotel, op vacature.com
EN VERDER Arbeidsklimaat: Hoeveel werknemers onderbreken hun loopbaan? Bien Cuit in Cabanelf in Antwerpen Intussen in Georgia (VS)
NIET TE MISSEN:
Ziektes op vakantie > p 112 Huiscolumniste An Olaerts waarschuwt ons voor vieze microben op het werk.
112_GPV1QU_20080913_VMGBI
11-09-2008
21:52
Pagina 112
112 Vacature | zaterdag 13 september 2008
COLUMN
Ziektes op vakantie Afgelopen zomer had ik het genoegen op visite te mogen in het ziekenhuis. Nieuw pensioenplan geboren, kaartje gekregen, gestort voor pampers. Het zijn geen aardige bewoordingen, maar het geboortecijfer in dit land is danig omhoog gegaan. Het wonder is eraf. Zeker als het Seppe heet. Of Océane. Eigenlijk was het vooral de parking die mijn verwondering wegdroeg. Er was namelijk parkeerplaats met hopen. Keus tot aan de deur. Alle ziektes op vakantie. Het schijnt normaal te zijn. Mensen gaan alleen naar de dokter als ze moeten werken. Op andere tijdstippen zijn ze veel minder ziek. Men neme de proef op de som: op werkdagen zitten alle wachtkamers vol. Hieruit besluiten dat werken ellendig maakt, is echter niet alleen een lui-
lekker excuus of goedkoop koren op de molen van de vakbond, het is ook verkeerd. Het zijn de collega's die ziekmakend zijn. Naast lunchpakketten en verhalen over het weekend brengen ze namelijk ook bacteriën mee van thuis. De grote overdracht begint 's morgens al. Iedere handdruk is een miljoenenverhuis van ongedierte. Heeft u de gewoonte om uw collega's 's ochtends te zoenen, hoed u dan voor de speekseldraad. Een mond is een oord des verderf. Het is een vochtig hol waar meer microben wonen dan er mensen zijn op aarde. Ik verzin dit niet. Ik haal het bij Sigmund Socransky, wijlen professor tandvlees in Harvard. Om nog te zwijgen over de verscheidenheid van het akelige gezelschap. De wetenschap zit intussen aan 615 gedetermineerde soorten. Sommige microben hebben hoedjes op. Anderen doen in baar-
den, draden en bobbeltjes. Er zijn er met vleugels, met plaksnorren of gewoon met niets speciaals. Maar altegader hebben ze één ding gemeen. Bij ieder uitgesproken woord gaat de boel aan het schuiven, is het kermis in de hel. Kortom, dat u de goeiemorgen van uw collega's durft te ondergaan is al een trofee waard. En dan bent u nog niet gaan zitten. Want mijnelievegod, de zitting der bureaustoelen. Hulde aan de dapperling die bereid is om één vierkante centimeter moes onder een microscoop te bekijken. Oog in oog met de aanwezige fauna en flora mag het een wonder heten dat de meeste werknemers zo gezond zijn. want na de goeiemorgen, de kus en de stoel moet het knopje om de
computer op te zetten nog komen. En het klavier! Het is namelijk niet omdat u uw handen wast na ieder toiletbezoek dat uw collega's hetzelfde doen. Op een gemiddeld klavier scharrelt makkelijk een half miljoen bacteriën rond, allemaal neven en nichten van de gebroeders op de wc-bril. Al wie op flexibele werkplekken werkt mag nu beginnen te schreeuwen. Landschapskantoren zijn misschien hip, ze zijn ook evenredig vies. Er is geen dam. Er is geen hindernis. Bij de minste beweging waaien reusachtige microbewolken op. Natuurlijk zitten we thuis met gelijkaardige warrelingen. Maar op het werk is het erger omdat daar de aantallen van de collega's moeten worden meegerekend. Behalve in de vakantie, dan zijn alle wachtkamers leeg en is er plaats op de parking van het ziekenhuis.
tekst An Olaerts illustratie Klaas Verplancke