Wekelijks magazine bij jouw krant • 15 April 2017
magazine
TE VEEL, TE WEINIG – P.3
WERKEN OP COMMISSIE – P.4
CEO VERANTWOORDT LOON – P.7
Waar ligt de grens op toplonen?
Tot 30.000 euro extra.
24 op 7 bezig met werk.
BB
2
vacature.com
April 2017
te maken. “Het was eerder een gedeeld gevoel van onrechtvaardigheid. Politici leken zich boven de rest te stellen, waardoor de boel ontplofte.”
Heksenjacht op toplonen helpt de loonkloof dichten
Verdient de baas te veel (en jij te weinig)? Is 290.000 euro bruto per jaar te weinig voor een overheidsmanager? Mag een arts tien keer meer verdienen dan een verpleegkundige? Zijn we te gul met bonussen voor bankiers? Het zijn discussies die telkens opnieuw op de agenda komen. Maar leveren die – behalve veel vuurwerk – ook iets op?
Tekst: HERMIEN VANOOST Illustratie: GARY WATERS
De verontwaardiging bij het grote publiek was groot, toen enkele maanden geleden naar buiten kwam dat politici via allerhande intercommunales en NV’s soms ettelijke duizenden euro’s extra verdienen. Ineens waren alle politici graaiers en moesten hun inkomsten op tafel en aan banden worden gelegd. Met jaloezie had het volgens Luc Van Liedekerke, docent bedrijfsethiek aan de KULeuven en de Universiteit Antwerpen, allemaal niets
290.000 EURO = TE WEINIG? Korte tijd later, bij de benoeming van Sophie Dutordoir als kersvers CEO van de NMBS, ging de discussie de omgekeerde richting uit. Haar loon werd vastgelegd op 290.000 euro bruto per jaar. Veel te weinig vonden sommigen, rekening houdend met de omvang van het bedrijf en de complexiteit van de opdracht. In de privé zou ze voor een gelijkaardige opdracht meer dan 1 miljoen euro bruto per jaar krijgen. Voormalig spoorbaas Marc Descheemaecker bijvoorbeeld antwoordde in Knack vastberaden nee, toen hem gevraagd werd of hij voor dat salaris aan de slag zou gaan. Wat te veel en wat te weinig is, is voor Stan De Spiegelaere, onderzoeker aan het European Trade Union Institute, een discussie die we als samenleving moeten blijven voeren. Ook al leidt dat soms tot een heksenjacht. “Het is net die publieke verontwaardiging die duidelijk maakt waar de grenzen in onze samenleving liggen. Of met andere woorden: welk loonverschil we aanvaardbaar vinden. Het zorgt ervoor dat managers zichzelf in zeker mate intomen.” Van Liedekerke maakt de vergelijking met Japan,
waar nog sneller verbolgen gereageerd wordt dan hier. Het resultaat is dat het loonverschil tussen de baas en de poetsvrouw kleiner is dan hier. “Als de wil er is, kun je dus wel degelijk iets in beweging krijgen en tot een samenleving met een geringere loonspanning komen”, besluit Van Liedekerke. “En daar valt zeker iets voor te zeggen, want grotere ongelijkheid gaat samen met allerlei fenomenen die je liever niet in je samenleving hebt, zoals lagere levensverwachting, lagere scholingsgraad en hogere criminaliteitscijfers.” BIG MONKEYS Maar wat dan met het argument ‘if you pay peanuts, you get monkeys’?
“Als je veel betaalt, trek je net mensen aan die uit zijn op geldgewin.” Stan De Spiegelaere Wie harder werkt of meer competenties heeft, moet daar toch voor beloond worden? “Ja, maar misschien moet dat niet per se met extra geld”, zegt De Spiegelaere. “Want onderzoek toont aan dat als je veel betaalt, je net die mensen aantrekt die uit zijn op geldgewin en niet veel interesse hebben om te ondernemen en te innoveren. ‘If you pay a lot of peanuts, you get very big monkeys’.”
IS JOUW LOON WEL A LOT OF PEANUTS? Bereken, vergelijk of voorspel je salaris met het vernieuwde op vacature.com/salariskompas. vacature.com
April 2017
3
Tekst: HERMIEN VANOOST Illustratie: STEVE MICHIELS
E Snuffelen in de commissielonen van verkopers
TARGET GEHAALD, 1.000 EURO EXTRA IN THE POCKET Verkopers die werken op commissie vinden elke maand een ander bedrag op hun bankrekening. Hoe meer ze verkopen, hoe meer centen ze verdienen. “Stresserend? Ik zou het niet anders willen!”
4
vacature.com
April 2017
lke maand opnieuw knokken om je targets te halen, het lijkt een zenuwslopende aangelegenheid. En toch is dat niet hoe een ‘echte’ verkoper dat ‘werken op commissie’ ervaart. Een salesmedewerker van een bank in België vat het zo samen: “Die targets vind ik niet stresserend maar spannend. Ze dagen me uit om het beter te doen. Hoe meer ik verkoop, hoe meer er op mijn bankrekening komt. Dat is toch motiverend?”
VAN 15% COMMISSIELOON… Volgens berekeningen van SD Worx krijgt de helft van de loontrekkende vertegenwoordigers in ons land met prestatiegebonden variabele verloning te maken. Dat kunnen commissielonen zijn, maar ook bonussen of andere premies. “Het varia-
bele deel van het loon van een verkoper bepaalt doorgaans zo’n 10 à 15 procent van het totaal. Maar daar zullen zeker uitschieters van 30 procent of meer bij zitten”, vertelt managing consultant Brigitte Oversteyns. Er zijn geen wettelijke regels die bepalen hoe groot dat aandeel variabel loon mag zijn. Wel belangrijk: voor het vast loon mag een werkgever niet gaan onder het minimumloon dat sectoraal is afgesproken. Een werkgever kan dus niet zomaar zeggen: ik geef je 1.000 euro vast en de rest is gekoppeld aan je prestaties. Hij moet zich houden aan wat overeengekomen is in de sector. En goed nieuws: het variabel loont telt ook mee bij de berekening van pakweg je pensioen of je werkloosheidsuitkering. Hoe vertaalt zich dit nu allemaal in harde euro’s? Kan je rijk worden met je commissies? Marc De Wolf van de Belgische Federatie van Handelsvertegenwoordigers (BFH) krijgt dagelijks arbeidscontracten en andere dossiers van verkopers onder de neus geschoven. “Het merendeel van de loontrekkenden komt uiteindelijk uit op een maandloon van 3.000 à 3.800 euro bruto, vast en variabel samen. De ene maand verdienen ze 300 euro commissie, de andere keer 1.000. Maar er zijn uitzonderingen, in beide richtingen. Zo behartigde ik laatst een dossier van een vrouw die elke maand 2.000 euro vast loon krijgt, en daar bovenop 3.000 à 5.000 euro weet te verzilveren. Maar evenzeer krijg ik verkopers over de vloer die niet eens weten dat ze aan het minimumloon werken.”
Gemiddeld heeft het BFH 300 dossiers in behandeling. Daar zitten ook delicate cases tussen, waarbij de werkgever bijvoorbeeld aan het commissiesysteem begint te prutsen. “Dat mag wettelijk gezien niet, maar sommige werkgevers zijn er creatief in. Als ze merken dat je vlot verkoopt, beslissen ze bijvoorbeeld ineens om het commissiepercentage omlaag te trekken of bepaalde orders niet meer mee te tellen in de berekening.” … TOT 100% COMMISSIELOON Veel organisaties schakelen tegenwoordig ook zelfstandige verkopers in. Zij werken zo goed als allemaal volledig op commissie, voor de volle 100 procent dus. Geen verkoop betekent bij hen geen inkomsten. Bram (schuilnaam) bijvoorbeeld is al negen jaar op die manier aan het werk. “Dat is een risico, maar ik zou het niet
“Ik krijg een commissie per overeenkomst die ik afsluit. Soms is het 500 euro, soms 30.000 euro.” BRAM, ZELFSTANDIG VERKOPER anders willen. Als ik een vast loon zou krijgen, dan zou ik niet gemotiveerd zijn om ervoor te gaan. Bovendien kan ik als zelfstandige veel meer verdienen dan in loondienst.” In totaal werkt hij voor zeven klanten, allemaal in de HR. Voor hen haalt hij projecten binnen die met werving en selectie of met uitzendwerk te
maken hebben. “Ik krijg een commissie per overeenkomst die ik afsluit. Soms gaat het om 500 euro, soms over 20.000 à 30.000 euro. Op jaarbasis kom ik algauw op 300.000 euro uit. Dat is indrukwekkend, maar vertel er ook maar bij dat ik bijna dag en nacht bezig ben. 9 to 5 ken ik niet.” *Naam en adres bekend bij de redactie
BONUSSEN, PREMIES, COMMISSIES: WAT SCHUIFT HET? Variabele verloning is in veel organisaties goed ingeburgerd. Zowat de helft van de werknemers krijgt ermee te maken. Dat becijferde SD Worx na analyse van 120.000 loonfiches. De algemene regel is: hoe hoger in de hiërarchie, hoe vaker er met variabel salaris wordt gewerkt en hoe hoger de bedragen liggen. Meestal gaat het om bonussen (37%) die aan het einde van het jaar worden uitgedeeld, al naargelang de prestaties van het bedrijf, het individu of een team (=cao 90, goed voor 18,1%). Verkopers voelen het effect van een goeie verkoop sneller. Zij ontvangen elke maand een variabele vergoeding gestort. Een klein deel van de werknemers (5,1%) wordt beloond met warrants, een soort aandelenop-
ties. In de industrie en de zorg ten slotte zie je nog een andere vorm van variabele verloning. Daar zijn het niet de prestaties maar wel de omstandigheden die maken dat de premies voor de medewerkers oplopen. Hoe meer nacht- of ploegwerk, hoe hoger het variabel loon. CHEMIE EN FARMA GUL MET BONUSSEN In de chemie en de farma zijn bonussen, premies en andere variabele beloningen schering en inslag. Respectievelijk 81,2 en 74,6 procent van de werknemers maakt er aanspraak op. De bedragen zijn aanzienlijk (zie tabel): een directielid in de chemie verdient zo’n 8.300 euro bruto extra per jaar (mediaan), wat neerkomt op bijna 700 euro per maand. Een bediende in een uitvoerende functie krijgt jaarlijks een extraatje van 4.100 euro bruto (350 euro per maand). Dat de vergoedingen voor middenkaders en uitvoerende medewerkers in de zorg zo hoog zijn, heeft te maken met de premies voor nacht-, ploeg en weekendwerk.
we tegen in Brussel en Vlaams-Brabant. “Dat komt omdat je daar veel banken en internationale hoofdkantoren vindt”, zegt Brigitte Oversteyns van SD Worx. “Zij werken doorgaans met een uitgekiender bonussysteem dan een doorsnee Vlaamse onderneming.” Een directielid in Brussel verdient op jaarbasis voor 10.100 euro bruto (mediaan) aan bonussen en premies. In Vlaams-Brabant mag een uitvoerende bediende rekenen op een jaarlijks extraatje van 3.000 euro bruto.
Hoe hoger in de hiërarchie, hoe vaker er met variabel salaris wordt gewerkt en hoe hoger de bedragen liggen.
HOOGSTE BEDRAGEN IN BRUSSEL EN VLAAMSBRABANT Ook regionaal zijn er verschillen. De hoogste variabele vergoedingen komen
Welke bonussen en premies ontvangen werknemers bovenop hun basisloon? (op jaarbasis, mediaan) Directielid + hoger kader
P]hbil jliƄ]e]h + managers
Middenkader
Lager uitvoerende functies
Farmacie
€12.500
€8.000
€5.100
€800
Chemie
€8.300
€5.300
€4.700
€4.100
Bouw
€8.100
€3.400
€2.200
€1.700
Handel
€8.000
€5.100
€2.600
€1.200
Diensten
€8.000
€4.600
€2.900
€1.600
Zorg
€5.400
€5.800
€6.000
€4.000
Industrie
€5.200
€3.500
€2.600
€1.730
Bron: SD Worx, Salary Survey
vacature.com
April 2017
5
T e l e x Tekst: JULIE PUTSEYS en JONI HOREMANS Foto: LIES WILLAERT
BETAALD NAAR PRESTATIE? 7 BEROEPEN WAAR HARDER WERKEN LOONT Maandelijks een vast loon op je rekening zien verschijnen is leuk. Nog leuker is het wanneer je dit inkomen door extra je best te doen nóg eens de hoogte in kunt jagen. Wat de fooi is voor de ober of taxichauffeur, is de bonus voor heel wat andere professionals. Volgende beroepen brengen meer op naarmate je beter presteert.
koopstrategieën op maat, teneinde bestaande klanten tevreden te houden (farming), maar ook nieuwe te werven (hunting). Voor deze afwisselende job moet je vaak de baan op om klanten persoonlijk te bezoeken.
SALES
Als medewerker in een callcentrum heb je geen face-toface contact met klanten, maar verder verschilt je opdracht niet zoveel van die van een vertegenwoordiger. Je informeert consumenten omtrent de producten/diensten van je werkgever en gaat mee op zoek naar de formule die het best beantwoordt aan hun noden. Verkoop je meer dan je baas verwacht, ontvang je hiervoor een commissie.
REPRESENTATIVES De sales is de sector bij uitstek die draait op commissie. Of je nu auto’s, huizen, polissen of telefoonabonnementen aan de man brengt: verkopers krijgen traditioneel meer geld naarmate ze meer contracten afsluiten. Uiteraard moet je je targets halen, maar wie deze overstijgt, krijgt – meestal maandelijks – een percentage van
de meerwaarde bovenop zijn gebruikelijke salaris. Dit variabele loon houdt sales representatives alert en gemotiveerd.
ACCOUNT MANAGER Mits enige ervaring schop je het misschien tot account manager. Ook in deze functie staat de klant centraal en vergaar je extra’s op basis van je prestaties. Je beheert klantendossiers en bedenkt ver-
VERTEGENWOORDIGER
GEMIDDELDE € TOPLONEN IN BELGIË
9253
In België verdient een voltijdse medewerker gemiddeld €3414 euro bruto per maand. De helft van alle werknemers verdient meer dan €2976. Directeurs van grote ondernemingen verdienen maandelijks gemiddeld €9253. Bron: Cijfers FOD Economie
6
vacature.com
April 2017
TECHNISCHE MEDEWERKERS Niet alleen verkopers maken kans op een bonus. Ook technische medewerkers op bijvoorbeeld een helpdesk krijgen wel eens betaald naar prestatie. Hoe meer kwaliteit een medewerker biedt, of hoe beter klanten hem evalueren, hoe hoger het bedrag dat op zijn rekening verschijnt. Hoewel commissie eerder een verlokking is voor bedienden, is het dus ook voor arbeiders geen onvervulbare droom. HR-WERELD In de HR-wereld grabbelt eveneens heel wat personeel in de commissiepot. Kun je een hoog aantal vacatures van klanten succesvol invul-
len, krijg je daarvoor een financieel duwtje in de rug.
BOEKHOUDERS Verder kunnen boekhouders en auditors in veel gevallen op een extraatje rekenen. Hun bonus wordt individueel of soms ook op basis van de prestatie van het hele team toegekend. SYSTEEMBEHEERDERS
OF ICT-CONSULTANTS Tenslotte is commissie evenmin in de ICT-sector een exotisch begrip. Systeembeheerders of ICT-consultants kunnen (op jaarbasis) enkele duizenden euro’s meer verdienen door een extra tandje bij te steken.
De zwaargewichten CEO Bpost
Koen Van Gerven
€570.648 (2016)
CEO Colruyt
Jef Colruyt
€1,3 miljoen (2016)
CEO ING Groep
Ralph Hamers
€2,55 miljoen (2016)
CEO Ahold Delhaize
Frans Muller
€2,66 miljoen (2015)
WHY I WORK HERE
CEO VERANTWOORDT LOON
TIM SLINGERS (35) werkt als salesmanager bij Skondras
"Ergens in een hoekje achter een bureau zitten, zou ik maar niets vinden"
V
oor ik bij Skondras aan de slag ging, heb ik veertien jaar lang als zelfstandige in de horeca gewerkt. Ik had een fiets- en eetcafé. Toen ik daar stopte, zeiden de mensen me: ‘Je kan het zo goed uitleggen, zou je geen verkoper worden?’ En zo ben ik bij Skondras begonnen. Eerst heb ik vier maanden als adviseur gewerkt, en dan ben ik gevraagd voor een detacheringsopdracht voor Adurolight, een Nederlandse producent van LED-verlichting die zijn product op de Vlaamse markt aan het brengen is.” “In het begin had ik het stereotiepe beeld van de verkoper in mijn achterhoofd. Ik had schrik dat ik iets zou moeten verkopen
waar ik niet echt achter sta. Dit zou ik nooit gekund hebben. Maar dat doe ik dus niet, gelukkig. Daarentegen laat ik mensen kennismaken met een product en geef hen advies erover. Op die manier werk ik heel graag.” “Het is een uitdaging om op het juiste moment op de juiste plaats te zijn. Als dat lukt, geeft dat natuurlijk een goed gevoel. Maar het leukste aan mijn job vind ik om het contact met de klant geleidelijk op te bouwen.” “Het sociale aspect is heel belangrijk voor mij. Ergens in een hoekje achter een bureau zitten, zou ik maar niets vinden. Ik ben vaak op de baan om naar klanten te gaan, maar dat is niet erg. Ik rijd namelijk heel graag.”
PENDELTIJD
30 MINUTEN HEEN LOON
€ 1.500 NETTO EXTRALEGALE VOORDELEN
BEDRIJFSWAGEN, TANKKAART, GSM EN GSM-ABONNEMENT ANCIËNNITEIT
8 MAANDEN
Peter Vyncke, CEO van Vyncke Energietechniek:“Ik kost de firma ongeveer €230.000 bruto per jaar. Hier gaan nog allerhande belastingen van af en ik betaal er ook mijn onkosten voor onder andere mijn bedrijfswagen mee, waardoor er in werkelijkheid een stuk minder overschiet. Dan nog verdienen mijn broer en ik tien keer meer dan mijn poetsvrouw, maar als CEO’s zijn we dan ook eindverantwoordelijk en moeten de continuïteit en rentabiliteit van een bedrijf met 335 werknemers garanderen. Een taak kan je laten rusten, maar verantwoordelijkheid kan je nooit uitzetten. Ik werk geen 7 dagen per week effectief, maar ben wel elk uur van de dag met mijn werk bezig. Ons bedrijf bestaat 104 jaar en werd opgericht door mijn overgrootvader. Het feit dat het een familiebedrijf is, maakt de druk nog groter. Mijn broer en ik willen niet de geschiedenis ingaan als de generatie die het verprutst heeft!”
COLOFON Redactie 09 353 51 54, redactie.vacature@vacature.com Advertenties 09 353 51 57, commercieel@vacature.com Ordering 09 353 51 52, ordering@vacature.com VU Dirk Dewulf Content Manager Roxanne Claessens Coördinatie Katrien Brys Redactie Hermien Vanoost, Kristina Rybouchkina, Julie Putseys, Joni Horemans Vormgeving Hugo Gielen, Bob Haentjens Sales Marijke Van Impe Ordering An Parewijck
Ontdek nog meer op facebook.com/vacaturedotcom of volg ons op Twitter via @vacaturedotcom en Instagram via instagram.com/vacaturedotcom. vacature.com
April 2017
7
8
vacature.com
April 2017
vacature.com
April 2017
9
10
vacature.com
April 2017
vacature.com
April 2017
11
12
vacature.com
April 2017
vacature.com
April 2017
13
14
vacature.com
April 2017
Laat je salaris niet afhangen van het lot door vacature.com
salariskompas.be
vacature.com
April 2017
15
16
vacature.com
April 2017
BB