VFW 15 | 3 by Vakblad fondsenwerving

VAKB LAD FO NDSE NWE RVI N G SC HR IJF T OVER HE T WERVEN VAN GI F TEN , LEDEN , VR IJWI LLI GER S, SUBSI DI E S, DO N ATEUR S EN SP O NSO R S .

De overheid vergist zich in filantropie Pagina 16

Steven van Eijck wil tweede convenant Pagina 19

Fondsenwerving is de kern van de missie Pagina 25

Leo Dijkgraaf komt met de Fund Fund Matrix© Pagina 41

“Het is een wedstrijd om te winnen. Dus moeten we hem spelen om te winnen.” Peter Smit, directeur van de Grote Club Actie en de Support Actie pagina 31

Jaargang 15 nummer 3 juni/juli 2013

Onze Annies houden ze graag binnen

Na jarenlang ervaring op te hebben gedaan als gespecialiseerd outbound callcenter voor o.a. donateurswerving, zijn we ons het afgelopen jaar ook meer en meer gaan verdiepen in het behoud van deelnemers, leden en donateurs. Immers, nu de wetgeving op het telefonisch werven steeds strenger wordt en het BMNR in rap tempo groeit, wordt het binnenhouden van bestaande leden en donateurs alleen maar belangrijker. Onze Annies zijn hier inmiddels heel goed op ingewerkt. We doen dit preventief met outbound servicegesprekken waarin we op relevante momenten de leden bellen om ze te informeren over zaken die met hun donatie te maken hebben. Maar het is ook mogelijk om uw inbound opzeglijn uit te laten komen bij onze Annies. Voor hen is het inmiddels een sport om uw opzeggers op een prettige manier binnenboord te houden. Wilt u meer weten over hoe onze Annies dit ook voor uw organisatie kunnen doen, neem dan contact op met Rien Kriboo (rien@annie.nl) of Anna Kroodsma (anna@annie.nl), tel. 088 3305050.

[Colofon] Vakblad Fondsenwerving Een Funds magazine Jaargang 15 nummer 3 juni/juli 2013

Zomermaanden

Deadlines Zie www.fondsenwerving.nl Redactie Mana Asadi, Ilja de Coster, drs. Marthe Damman, drs Inge van der Hoeven, Maarten de Vries en Jaap Zeekant (hoofdredacteur) redactie@fondsenwerving.nl. www.fondsenwerving.nl Correctie en eindredactie taalhulp.nl Vaste Medewerkers Jolan van Herwaarden (UK), dr.Renée Steenbergen, Erica Waasdorp (VS), Lay-out SQZI Conceptstudio, Arkel info@sqzi.nl www.sqzi.nl Druk SMG-groep wwww.smg-groep.nl Prepostale verwerking Intermail / Prepost info@intermail-prepost.nl www.intermail.nl Bezorging Sandd info@sandd.nl www.sandd.nl Uitgever Funds etcetera ...! Nederland B.V. Postbus 157 1390 AD ABCOUDE KvK Amsterdam 3414 3256 BTW: 8095.48.264.B01 ISSN 1338-7785 Administratie Postbus 157 1390 AD ABCOUDE vakblad@fondsenwerving.nl T: 023 30 20 320 Abonnement Voor € 94,- per jaar (ex. btw) krijg je zes maal het blad in de bus, volledige toegang tot www.fondsenwerving.nl, speciale lezersprijzen bij de Vakopleidingen Fondsenwerving, gratis toegang tot de Nationale Vakdag Fondsenwerving en korting op congressen zoals het IFC. Gratis proefabonnement: www.fondsenwerving.nl Leden van het instituut Fondsenwerving krijgen dit blad én alle voordelen uit hoofde van hun lidmaatschap van het IF. Beneficianten van de Stichting DierenLot ontvangen dit blad uit hoofde van hun relatie met DierenLot. Adreswijzigingen voor deze groep moeten rechtstreeks naar DierenLot. Vakopleidingen Fondsenwerving Workshops, trainingen en Fundraising Clinics. Meeting Point Arkel, Dam 20-22, 4241 BN Arkel. Jeannette Panickar: jeannette@vakopleidingenfondsenwerving.nl. www.fondsenwerving.nl T: 0183 56 39 12 F: 0183 567 936 Overname artikelen Het overnemen en vermenigvuldigen van artikelen is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en met bronvermelding. © Copyright 1998 -2013 Funds etcetera…! Nederland B.V.

Vlak voor het ter perse gaan van dit nummer, was ik op de VakopleidingenDag van de Vakopleidingen Fondsenwerving, een nieuw initiatief van Jan Krol en zijn mensen, in samenwerking met de de Resource Alliance / IFC en de IF-Academy. Na de succesvolle opbouw van de Vakopleidingen heeft de sector er wat mij betreft weer een mooi opleidingsmoment bij. Een dag lang twee fundraising clinics, elk gegeven door een team van twee internationale topsprekers. Twee volle zalen en tevreden deelnemers, die een dag lang diep de materie indoken. Prima initiatief! Dan even over die andere event, de Nationale Vakdag Fondsenwerving. Met de locatie, het Maasgebouw van het Feyenoord stadion, zijn we vanaf dag één zeer tevreden geweest. Slechts één aspect staat mij, als niet voetballiefhebber, niet echt aan. Pas eind juni, begin juli wordt bekend wat precies de datum van de Vakdag wordt. Dat heeft te maken met het internationale wedstrijdschema van Feyenoord. Tot die tijd is het 'een donderdag in november'. Gelukkig ligt er verder niemand van wakker. Zeer binnenkort kunnen we de datum bekend maken. Dan worden ook de standhouders uitgenodigd. Met het inschrijven van de deelnemers starten we na de zomervakantie. Ook nu spelen er weer talloze kwesties in de wervingssector. We zijn nog bezig met de uitvoering van het eerste Convenant, over de samenwerking tussen overheid en de charitatieve sector, of er wordt al weer nagedacht over Convenant 2. Met Steven van Eijck aan het roer – zie elders in dit blad – blijft het tempo er goed in. We weten nu iets meer over de voornemens van de overheid met de nieuwe wetgeving voor de kansspelen. De onrust in het veld is nog niet verdwenen. Directeur Support Actie Peter Smit – zie elders in dit blad – ziet ook kansen. We zijn nu een maandblad, behalve in de zomermaanden. Dan verschijnen er twee nummers in vier maanden. Het idee was dat er dan minder gebeurt in de sector. Ik begin te betwijfelen of dat waar is. Maakt niet uit, zonodig komen we volgend jaar ook in de zomermaanden elke maand uit.

Inhoud 5

Trends in fondsenwerving, een onderzoek van Mindwize.

Een perfecte deal, column van Jeroen Talens.

Doneren in crisistijd, door Sander van Vooren.

Maarten de Vries en Jaap Zeekant menen dat de overheid zich vergist zich in filantropie.

"Ik ben allergisch voor de term herstel van vertrouwen," zegt charivoorman Steven van Eijck.

Gesprek met redactiecollega Erica Waasdorp, auteur van Monthly Giving, the Sleeping Giant.

Onderzoek steunt Alan Clayton in zijn stelling: Fondsenwerving is de kern van de missie.

Omslagverhaal met Peter Smit, directeur Support Actie en Grote Club Actie.

Over organiseren, communiceren, samenwerken en collecteren en de rol daarbij van slimme software.

Hoera: Leo de Graaf schreef zijn nieuwe boek over innoveren en creativiteit speciaal voor fondsenwervers.

Ledeninformatie Instituut Fondsenwerving.

Kort en Goed.

Vakopleidingen Fondsenwerving.

Contactgegevens Vakopleidingen Fondsenwerving Meeting Point Arkel | Dam 20-22 | 4241 BN Arkel T (0183) 56 39 12 | F (0183) 56 79 36 jeannette@vakopleidingen-fondsenwerving.nl Vakblad Fondsenwerving Hollandse Kade 30 | 1391 JM Abcoude T (020) 700 5151 Postbus 157, 1390 AD Abcoude vakblad@fondsenwerving.nl

Jaap Zeekant – hoofdredacteur Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 3

IK VECHT VOOR MENSENRECHTEN

DE NATUUR MOET BESCHERMD WORDEN VOOR ONZE KINDEREN

IN MIJN IDEALE WERELD GAAT NIEMAND DOOD AAN KANKER IK WIL GRAAG MENSEN UIT HUN SOCIAAL ISOLEMENT HELPEN

NEDERLAND MOET EEN VOGELLAND BLIJVEN

IK DROOM VAN EEN WERELD ZONDER KINDERSTERFTE

IK RUST NIET ZOLANG ALZHEIMER ONGENEESLIJK BLIJFT

HOE KRIJG JE MENSEN ACHTER JOUW IDEAAL?

Ieder mens heeft idealen om de wereld een stukje mooier te maken. Maar mensen betrekken bij idealen kost vaak geld en vereist draagvlak. WWAV is een bureau met passie voor idealen en kan je helpen om ze te realiseren. Bij alles wat wij doen vragen we ons af wat de donateur nodig heeft om zich betrokken te voelen. Hoe we zijn ideaal kunnen verbinden met de idealen van onze klanten. Beyond Fundraising noemen we dat. Benieuwd hoe wij dit doen? Mail naar Wieb van de Donk, wieb@wwav.nl.

WWAV.NL

HELPING YOU CHANGE THE WORLD

Onderzoek trends in fondsenwerving In tijden van verandering is het belangrijk om zicht te krijgen op de trends. Mindwize helpt daarbij met onderzoek. In 2009 deed Mindwize voor het eerst onderzoek naar de relatie tussen trends en fondsenwerving. In december 2012 is opnieuw onderzocht welke trendverschuivingen zich hebben voorgedaan. Aan de lezers van het Vakblad Fondsenwerving en de leden van VFI brancheorganisatie voor goede doelen, werd gevraagd wat zij zelf zien als invloedrijke ontwikkelingen op korte, middellange en lange termijn. Het onderzoek onder vakgenoten bestond uit vier onderdelen. Welke trends zijn van invloed op fondsenwerving en het werven van nieuwe donateurs? Hoe communiceert een stichting met donateurs nu en in de toekomst? Hoe werven stichtingen fondsen en nieuwe donateurs nu en in de toekomst? Welke gevolgen hebben de trends en veranderingen op fondsenwervingstrategieën? De vragen in de éénmeting zijn kwantitatief getoetst onder de lezers van het Vakblad Fondsenwerving en de leden van de VFI. De manvrouwverdeling onder de respondenten was precies gelijk. Van de 104 deelnemers is het grootste deel actief in welzijn en cultuur (43 procent), gevolgd door internationale hulp (27 procent) en gezondheid (17 procent). Opvallend is dat er deze keer, in tegenstelling tot het onderzoek uit 2009, niet is meegedaan vanuit de categorie natuur, milieu en dierenbelangen. Op de vraag welke trends een steeds grotere

invloed krijgen op fondsenwerving is ten opzichte van het onderzoek in 2009 te zien dat vooral politieke en economische trends aan invloed hebben gewonnen. Het aantal vakgenoten dat aan ecologische trends een belangrijke invloed toeschrijft, is aanzienlijk gedaald. (Zie tabel 1). Sociaalmaatschappelijke trends Hierbij gaat het om normen en waarden, communicatie, gedrag, levensstijl en sociale invloeden. Sociaal maatschappelijke trends worden door 80 procent van de respondenten nog steeds als de

meest invloedrijke gezien. Volgens hen vraagt de veranderende maatschappij een geheel nieuwe visie op fondsenwerving, die de traditionele wervingsmethoden voorbij zal streven. Social fundraising zoals crowdfunding en social-networkfundraising, is van grote invloed op fondsenwerving. Het wordt steeds eenvoudiger voor mensen om zelf, buiten bestaande fondsenwervende instellingen om, wervende initiatieven op te zetten. Het wordt een uitdaging ervoor te zorgen dat de donateurs hun interesse in je organisatie behouden en niet massaal eigen initiatieven gaan opzetten. Door te achterhalen wat de donateur beweegt om te geven en hierop een passend aanbod te doen, kun je donateurs aan je organisatie (blijven) binden. 

Marieke Sassen

Myriam van der Wijk

Tabel 1: Welke trends krijgen een steeds grotere invloed op fondsenwerving?

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 5

 Door het verstrekken van

relevante informatie via de juiste kanalen kunnen organisaties de belangstelling van nieuwe donateurs wekken en bestaande donateurs behouden. Een van de respondenten zegt het zo: “Op de website de dialoog met de achterban voeren, en via social media faciliteren dat zij de boodschap verder verspreiden." We zullen op zoek moeten gaan naar nieuwe doelgroepen. Naast het aantrekken van een jonger publiek om de vergrijzing het hoofd te bieden, zijn de niet-Westerse allochtonen ook een potentiële doelgroep om diversiteit te creëren in het donateursbestand. In 2012 waren er in ons land ruim 1,9 miljoen niet-Westerse allochtonen (CBS). Uit het onderzoek ‘Geven in Nederland’ blijkt dat niet-westerse allochtonen al een traditie hebben van geven aan religieuze of levensbeschouwelijke instellingen in het land van herkomst. Ondanks de bereidheid van allochtonen om te geven, lijken de goede doelen in Nederland er nog onvoldoende in geslaagd om deze groep op de juiste manier aan te spreken en aan zich te binden. Met een bevolking die steeds meer multicultureel wordt lijkt hier dus nog een kans te liggen. Economische trends Hier gaat het om marktkenmerken, machtsverhoudingen, financiële

Maak werk Maak werk van van je loopbaan! je loopbaan!

www.inzichtconsulting.nl P. 6

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

gegevens, economisch klimaat en groeiperspectieven. Meer dan in 2009 (68 procent) verwachten de respondenten (77 procent) dat economische trends een steeds grotere invloed krijgen op fondsenwerving. Sinds de aanvang van de recessie in 2008 beheerst de crisis het nieuws. Dit heeft invloed op het geefgedrag. Op momenten van slechte berichtgeving is er bij goede doelen een daling te zien in het aantal eenmalige giften, aldus de respondenten. Toch blijkt dat er in de totale inkomsten uit fondsenwerving van de afgelopen jaren géén sprake is van een structurele daling. Donateurs worden steeds mondiger, ze willen weten wat er met hun geld gebeurt. Als gevolg van de crisis willen donateurs ook het moment van hun donatie zelf bepalen. Een voorbeeld van een manier om hier op in te spelen is de onlangs geïntroduceerde sms-dienst van het WNF. Hierbij wordt de financiële situatie van de donateur gerespecteerd door de gever de gelegenheid te geven de bijdrage tijdelijk stop te zetten. Via het mobiele abonnement SKIP SMS kunnen donateurs iedere maand zelf bepalen of ze een donatie willen doen. Politieke trends Dit gaat over zaken als wetgeving, subsidieregelingen, politiek klimaat en politieke plannen. Een meerderheid (52 procent) van de respondenten is van mening dat de invloed van politieke beslissingen op fondsenwerving zal toenemen. Het Europese besluit om naar één uniforme betaalmarkt over te stappen; SEPA (Single European Payment Area) heeft grote gevolgen. Hier staan we bijvoorbeeld voor het probleem dat er een handtekening moet worden vastgelegd bij iedere nieuw af te sluiten incasso. Dit is vooral bij telemarketing een lastige kwestie. Toeleveranciers van de fondsenwervendebranche en brancheorganistaties werken hard aan oplossingen op dit gebied. Politiek verandert snel en is vaak

impulsief. In januari 2013 was er even sprake van een mogelijk belniet-aanregister. Het ging uiteindelijk niet door maar zorgde wel voor opschudding. Een dergelijke mogelijke verandering in de weten regelgeving heeft onvoorziene en verstrekkende gevolgen voor de branche. Communicatiekanalen Volgens de deelnemers aan het onderzoek zijn de meest effectieve kanalen voor fondsenwerving bij bestaande donateurs geadresseerd drukwerk (84 procent), eigen events (63 procent), social media (50 procent), eigen website (47 procent) en telemarketing (4 procent). De onlinekanalen zijn gestegen ten opzichte van het eerdere onderzoek. Searchenginemarketing en -optimization wordt nu door 34 procent van de respondenten als een effectief kanaal gezien, tegen over slechts 16 procent in 2009. Als meest effectieve kanalen voor het werven van nieuwe donateurs, geeft men het volgende aan: eigen events (59 procent), geadresseerd drukwerk (56 procent), socialnetworkfundraising (44 procent), social media (44 procent) en public relations (34 procent). Face-to-facewerving (straat en huis-aan-huis) werd in 2009 nog door 61 procent als effectief kanaal gezien voor het werven van nieuwe donateurs, nu is dat percentage afgenomen tot 26 procent. Voor face-to-facewerving geldt dat er nog altijd grote volumes mee worden gegenereerd, maar dat het kanaal onder druk staat door relatief hoge kosten en de negatieve wijze waarop het bij tijd en wijle in de media komt. Om dit wervingskanaal te behouden is het nodig de methodiek op een hoger plan te brengen. Nog maar 26 procent van de respondenten ziet telemarketing als effectief kanaal, in 2009 was dit percentage nog 55 procent. Dit is een direct gevolg van het bel-menietregister, waardoor de volumes

ciële situatie van de donateur. Of, zoals een respondent zegt: “Men heeft doorgaans te hoge verwachtingen. Nieuwe donateurs vergen niet alleen nieuwe kanalen maar ook vaak nieuwe boodschappen en op de nieuwe donateurs aangepaste proposities." Ook scherp is deze uitspraak van een respondent: ”Oude wijn in nieuwe zakken helpt echt niet.“

Tabel 2: Waar gaat uw organisatie zich de komende twee jaar vooral op richten als het gaat om lange termijn relaties met loyale donateurs?

voor koud bellen enorm zijn teruggelopen. Deze afname is echter relatief, want telemarketing blijft een onmisbaar en effectief kanaal. Zeker in combinatie met goede segmentatie op het eigen donateurbestand en als opvolging van direct mail. Een van de respondenten stelt: "Direct mail en telemarketing = effectiviteit en hoog bereik.” Op de stelling ‘Door de afnemende donateurstrouw neemt het belang van werving toe’ geeft 65 procent aan het daar mee eens te zijn. Een meerderheid (79 procent) geeft aan dat het belang van loyaliteitsprogramma’s toe zal nemen. Ten opzichte van 2009 lijkt men zich de komende periode wat meer te gaan richten op behoud. Een van de respondenten stelt: ‘We zullen loyale donateurs beter moeten bedienen en ze proberen te ontwikkelen naar grotere giften.’ In tabel 2 zien we de respons op de vraag waar organisaties zich de komende tijd op gaan

richten als het gaat om langetermijnrelaties met loyale donateurs. Conclusies Fondsenwervende instellingen geven aan zich meer te willen richten op behoud. Daarbij is het van belang om nog beter af te stemmen op de wensen en behoeften van de donateur. In een ideale fondsenwervingswereld wordt bij werving al rekening gehouden met de langetermijnwaarde van een donateur. Loyaliteit is bepalend voor rentabiliteit. Het is van belang om op donateursniveau te registreren welke interesse iemand heeft en via welke kanalen hij informatie wil ontvangen. Kortom, leer je donateurs kennen, geef ze aandacht. Wat vindt de donateur belangrijk, hoe wil hij benaderd worden, wat verwacht hij van je organisatie? Blijf testen en meten om te ontdekken hoe donateurs het liefst benaderd willen worden en wat ze belangrijk vinden. Respecteer daarbij de finan-

Collection Boxes Counter Units Floorstanding Fundraisers

Ook als fondsenwervers leven we in een tijd van ingrijpende en snelle verandering. Als de belangrijkste uitdagingen in de nabije toekomst zien we SEPA, de vergrijzing, de (Europese) privacyregelgeving en de wijze waarop we omgaan met het fenomeen van de individuele acties via social media. Maar er zijn ook kansen. Los van de in dit artikel gegevens suggesties, zien we nog diverse gebieden waar groei mogelijk is: nalatenschappenwerving, verving gericht op de multiculturele samenleving, van welvaart naar welzijn (met inbegrip van lokale initiatieven), samenwerking met bedrijven (ook het mkb), het faciliteren van de (potentiële) gevers via social media van eigen initiatieven én niet te vergeten de samenwerking met grote gevers.  Marieke Sassen en Myriam van der Wijk Voor dit artikel over het onderzoek 'Trends in fondsenwerving' van Mindwize Dialogue Marketing tekent Marieke Sassen voor het onderzoek en Myriam van der Wijk voor het artikel. In het volledige onderzoeksrapport ‘Trends in fondsenwerving’ worden de uitkomsten en cijfers van alle trends uitvoerig beschreven. Dit rapport is te downloaden via www.mindwize.nl/trends.

our standard range available from stock can be delivered to you in 3/4 days www.angal.co.uk

+44 1903 787978 Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 7

Als het wervend moet zijn!

Wij zetten onze tanden graag in uw communicatievraagstukken. Meer weten? Bel 0416 85 31 73! Nelson Scoort bv > Kapelstraat 26 / 5154 AW Elshout / T 0416 85 31 73 / jeroen@nelsonscoort.nl / www.nelsonscoort.nl WT_A5 adv Nelson.indd 1

27-06-2011 14:02:16

Wij zijn al 15 jaar de duurste! Echt waar. Want zo lang zijn we al actief in telefonische fondsenwerving in Nederland. En ja we zijn doorgaans echt de duurste. Tenminste als u alleen kijkt naar de prijs per gesprek. Maar gelukkig weten veel van onze klanten dat Return On Investment op twee manieren kan worden ge誰nterpreteerd: door de kosten te minimaliseren of door de opbrengsten te maximaliseren. Dat laatste, daar zijn wij de beste in. Wij zorgen dat iedere euro die u via ons in uw donateurs investeert het best rendeert. Dus kunnen we het ons veroorloven om de duurste te zijn. Want het betekent niet dat we met uw geld smijten. Het betekent dat we uw geld beter investeren in hogere opbrengsten voor uw organisatie. We hebben een management systeem ontwikkeld dat daarvoor zorgt. Dat helpt ons uw campagnes tot betere resultaten te brengen en het klachten niveau laag te houden. Zodat we, juist berekend, helemaal niet zo duur zijn. We bellen alleen voor goede doelen. Inmiddels in 6 landen van Europa. Hebben een reeks aan trouwe klanten. Maar als u eens van gedachten wilt wisselen over telefonische fondsenwerving, neem gerust contact met ons op. Dat is gratis.

Henk Smit

E-MAIL WEBSITE T F M

Piet Heinkade 1-5 1019 BR Amsterdam henk@reactie-response.nl www.reactie-response.nl 0880 280 280 0880 280 275 06 51 262 862

Reactie & Respons: fondsenwervers die de telefoon gebruiken

R&R halve adv.indd 1

29-05-13 13:47

Column Een perfecte deal Ik ben benieuwd: bent u de laatste tijd nog donateur geworden van een goed doel? Want om heel eerlijk te zijn, bij mij is het al een tijd behoorlijk stil. De glorietijd voor goede doelen was toen mijn vrouw zwanger was en zij (wij!) alle ondervoede kinderen en bedreigde dieren persoonlijk wilde redden. Maar sindsdien beperkt onze goededadendrang zich (te) vaak tot een plichtmatige duit in de collectezak. Misschien vindt u mij nu een eikel, dat zou kunnen. Denkt u dat ik alleen bezig ben met m’n eigen geluk en lak heb aan andermans leed. Maar dat is toch niet terecht. Naarmate ik ouder word, neemt de verantwoordelijk die ik voel voor de wereld waarin ik leef alleen maar toe. Het probleem is alleen: ik voel mij meestal niet serieus genomen.

dat in de eerste plaats. Misschien dat ik daarom het aanbod van de rookmelders ook met beide handen aangreep. Ik had die dingen jaren geleden al aan moeten schaffen en nu kreeg ik ze op een presenteerblaadje aangereikt. Maar deze campagne is om meer redenen briljant. De Brandwondenstichting stuurt mij namelijk elk jaar nieuwe batterijen. Dat is voor mij niet alleen het signaal om braaf mijn rookmelders te controleren. Ik word ook herinnerd aan de ernst van brand(wonden) en het nut van de Brandwondenstichting. Ook de fondsenwerving is slim geïntegreerd. Bij die batterijen zit name-

lijk - u raadt het al - een acceptgiro. Ja, ik betaal ieder jaar een vermogen voor twee lullige batterijen en ik doe het met een grote grijns. Ik voel mij namelijk weer een jaar veilig in mijn huis en ik steun ook nog eens een geweldig goed doel. Een perfecte deal dus. Maar wat ik vooral sterk vind aan dit idee, is dat het uitgaat van een echte relatie. Een relatie die gebaseerd is op geven en nemen en dat is – zoals in veel relaties – een eerste voorwaarde voor levenslange trouw. 

Jeroen Talens

Jeroen Talens Jeroen is creative director en copywriter bij WWAV

Inderdaad, ik wil graag een eerlijke relatie met mijn goede doelen. Natuurlijk snap ik dat je per definitie meer vraagt van een donateur dan hij geeft. En je hoeft me ook echt niet te bedanken voor elke tien euro die ik overmaak. Maar ik wil wel graag gerespecteerd worden. Want ik ben geen geldmachine waar je maandelijks aan kunt trekken voor een verse portie pecunia - doe normaal! Dat het ook anders kan bewijst de Brandwondenstichting. Zij deden mij een even verrassend als aantrekkelijk voorstel: als ik donateur zou worden, kreeg ik twee gratis rookmelders. Ik wist meteen: dit is een aanzoek op maat. Ik vind brandwonden echt afschuwelijk, Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 9

Wil

meer

respons

fondsenwervende acties? Ga naar www.mindwize.nl/99tips en vraag een gratis exemplaar aan van het boekje â&#x20AC;&#x2DC;99 tips voor meer donatiesâ&#x20AC;&#x2122;. Wees er snel bij, want OP=OP!

Benieuwd hoe wij jouw organisatie kunnen helpen meer respons te halen op offline en online campagnes? Mail naar wim.tegelaar@mindwize.nl, tel (0)23 567 70 00.

Mindwize adv 99 tips_190x130mm.indd 1

27-05-13 10:48

Doneren in crisistijden Tijdens het jaarlijks terugkerende evenement de Dag van de Filantropie werd dit jaar stilgestaan bij de daling van inkomsten voor goede doelen in Nederland, met als belangrijke oorzaak de economische crisis.

Het evenement vond 25 april 2013 plaats op de Vrije Universiteit Amsterdam, waar ze o.a. in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie onderzoek doen naar filantropie. Uit dit Geven in Nederlandonderzoek bleek dat de economische crisis verantwoordelijk is voor de dalende inkomsten van de filantropische sector. Reden genoeg om te kijken wat de ontwikkelingen in deze sector zijn en welke verwachtingen donateurs hebben van goededoelenorganisaties. In 2011 gaf Nederland in totaal bijna € 4,3 miljard aan goede doelen, een stijging van € 0,7 miljard ten opzichte van tien jaar daarvoor. Dit lijkt veelbelovend maar toch daalt het totaalbedrag aan donaties al sinds 2003. In 2003 doneerde Nederland nog ruim € 4,9 miljard euro, in 2009 was dit € 4,7 miljard en twee jaar later daalde dit (met inflatiecorrectie) opnieuw met 10 procent. Het jaar 2011 is daarmee het grootste dieptepunt voor goededoelenland sinds 2003 (zie ook tabel 1). Volgens Arjen de Wit, medewerker bij de werkgroep filantropische studies van de Vrije Universiteit (VU), is de daling te wijten aan de economische crisis: “Mensen doneerden in 2011 gemiddeld een lager bedrag dan in het jaar 2009. Huishoudens geven minder gepland geld, maar doen dit meer ad hoc. Door de crisis zullen ze beter kijken naar wat ze te besteden

hebben.” Vaste donateurschappen waren in 2009 al minder gangbaar dan in de jaren ervoor en zijn sindsdien nog minder vanzelfsprekend geworden. In 2007 was 47 procent van de autochtone huishoudens in Nederland vast donateur, in 2011 was dit percentage nog slechts 35 procent. Geefgedrag bij huishoudens Huishoudens zijn verantwoordelijk voor een groot deel van de totale bijdrage aan donaties in Nederland. Ze gaven in 2011 ruim € 1,8 miljard. 85 procent van de huishoudens in Nederland doneerde in 2011 geld aan goede doelen. Andere donaties aan goede doelen waren afkomstig van bedrijven (giften en sponsoring), geldwervende fondsen en vermogensfondsen, nalatenschappen of uit kansspelen. 80 procent 

Achtergrond Al jarenlang schrijven we over het onderzoek Geven in Nederland en de cijfers van het Centraal Bureau Fondsenwerving. Eigenlijk zijn we daar behoorlijk op uitgekeken. Het is goed dat we dergelijk cijfermateriaal beschikbaar hebben. Maar echt nieuwe inzichten leveren die publicaties doorgaans nauwelijks op. Deze keer komen we met een reactie op het onderzoek Geven in Nederland van buiten de fondsenwervingssector. Sander van Vooren maakt voor zijn afstuderen aan de Fontys Hogeschool voor de Journalistiek een portfolio met verschillende artikelen. Voor dit artikel naar aanleiding van Geven in Nederland heeft hij als uitgangspunt genomen de rol van de kritische donateur bij goede doelen. Voor het artikel is Sander grondig te werk gegaan. Hij sprak met diverse betrokkenen en maakte gebruik van talloze publicaties, waarnaar in het originele artikel met voetnoten wordt verwezen. Die noten hebben we weggelaten in deze Vakbladversie van het artikel. Het oorspronkelijke artikel verschijnt evenwel ook op fondsenwerving.nl, inclusief alle voetnoten en verwijzingen. Jaap Zeekant – hoofdredacteur.

6.000 5.000 4.000 3.000 Bedrag (in miljoenen euro's)

2.000 1.000 0 2001

2003

2005

2007

2009

2011

jaartal Tabel 1: Totaalbedrag donaties in Nederland

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

P. 11

 van het totaalbedrag dat huis-

houdens gaven was afkomstig van 20 procent van de huishoudens. Dat wil zeggen dat er dus grote verschillen zijn in het bedrag dat mensen geven. Het gemiddelde bedrag aan giften per huishouden per jaar is in 2011 € 200, maar 71 procent van de huishoudens geeft minder. De helft van de huishoudens geeft minder dan € 50 per jaar. Uit onderzoek blijkt dat goede doelen die zich bezighouden met gezondheid het populairst zijn: maar liefst 71 procent van de huishoudens geeft aan dit soort goede doelen. Andere doelen die redelijk goed scoren in populariteit zijn goede doelen in de categorie milieu, natuurbehoud en dierenbescherming (43 procent) en internationale hulp (37 procent). Minder dan een derde van de huishoudens geeft aan kerk en levensbeschouwing (29 procent), maar deze categorie ontvangt wel de hoogste bedragen. Donaties aan kerk en levensbeschouwing zorgen in 2011 voor 40 procent van het totaalbedrag aan donaties van huishoudens. Dit percentage is sinds 2009 wel gedaald. Organisaties op het terrein van internationale hulp en gezondheid ontvangen respectievelijk 15 procent en 13 procent van het totaalbedrag van Nederlandse huishoudens. Een opvallend percentage

voor gezondheidsorganisaties als je bedenkt dat men hier het vaakst geld aan geeft. De bedragen die huishoudens aan dit soort goede doelen spenderen, liggen dus opvallend lager dan de bedragen die ten goede komen aan het geloof. Verschillen in geefgedrag De verschillen in geefgedrag hangen samen met tal van factoren. Zo spelen sociaaleconomische kenmerken zoals iemands leeftijd een rol, maar ook het opleidingsniveau, iemands inkomen en religie zijn van invloed op het geefgedrag. Uit onderzoek blijkt dat ouderen en hoger opgeleiden meer geven. Ook mensen met meer financieel vermogen geven meer. Volgens filantropisch onderzoekers René Bekkers en Pamala Wiepking zullen huishoudens die niet rondkomen van hun maandelijkse inkomen niet of nauwelijks aan goede doelen geven. “Om geld te kunnen geven aan goede doelen, is het belangrijk dat een huishouden geld over heeft, nadat in de eigen behoeften is voorzien. Onder behoeften verstaan we zowel basiszaken zoals een woning, eten en vervoersmiddelen, maar ook luxere artikelen zoals een droger of een afwasmachine. Mensen geven nu eenmaal eerder geld uit aan hun eigen gezin dan aan goede doelen.” Het is wellicht geen verrassing dat het doneerge-

"Ik vroeg me af wat ik belangrijk vind in het leven" Yvonne Janssen is begonnen met het doneren van geld in 2006, toen ze haar eerste baan kreeg. “Vanaf dat moment had ik meer te besteden. Voor die tijd lagen mijn financiële prioriteiten elders.” Yvonne kwam op het idee om te doneren door een gesprek met een collega: “Hij vertelde me dat hij verschillende goede doelen sponsorde. Dat heeft me toen aan het denken gezet. Ik vroeg me af wat ik belangrijk vind in het leven en daar zijn verschillende thema’s uitgekomen. Een van die thema’s was gezondheid. Mijn moeder is aan kanker overleden en daarom heb ik toen voor KWF Kankerbestrijding gekozen.” Maandelijks geeft Yvonne vijf euro aan de goededoelenorganisatie. Ze vindt het belangrijk dat dit zo goed mogelijk wordt besteed aan onderzoek naar de ziekte. “Behalve KWF Kankerbestrijding heb ik ook verschillende andere goede doelen uitgekozen waar ik 5 euro per maand aan doneer: de Johan Cruyff Foundation, Unicef, WNF, War Child, Amnesty International en United Cubs.”

P. 12

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

drag ook wordt bepaald door het vertrouwen dat mensen hebben in goede doelen en de sociale druk waarmee huishoudens benaderd worden om giften te doen. Het vertrouwen is sinds 2006 flink gedaald. Dat blijkt uit een onderzoek onder autochtone respondenten. In 2006 had 42 procent van de respondenten veel tot erg veel vertrouwen in goededoelenorganisaties, in 2012 is dit percentage gedaald naar 30 procent. Ook het gevoel van sociale verantwoordelijkheid is gedaald. Waarom geven? Een belangrijke reden waarom mensen geld geven aan goede doelen is omdat ze gevraagd worden. Persoonlijke verzoeken blijken hierbij volgens Bekkers en Wiepking veel effectiever te zijn dan onpersoonlijke verzoeken. Mede om die reden maken diverse goede doelen gebruik van huis-aan-huiscollectes. Bekkers en Wiepking: “In het geval van persoonlijke verzoeken is de relationele afstand tot de vrager bepalend voor de kans of iemand geld geeft. Hoe kleiner de afstand is tussen de vrager en de potentiële donateur, des te groter de kans is dat de vrager geld zal ontvangen. De meeste mensen geven eerder geld aan een familielid dat collecteert dan aan een buurman die geld ophaalt voor hetzelfde doel.” Hierdoor leveren sponsoracties vaak veel geld op, geeft Arjen de Wit aan. Volgens De Wit zullen mensen ook meer geld geven als zichtbaar is hoeveel ze geven, bijvoorbeeld als iemand langskomt met een doorzichtige collectebus. Een andere reden waardoor mensen geld geven aan een bepaald goed doel, is om anderen te laten zien dat ze het eens zijn met de doelstelling van een organisatie. Bekkers en Wiepking: “Door geld te geven aan goede doelen kunnen mensen het gevoel krijgen dat ze meehelpen aan het veranderen van de wereld in een door hen gewenste richting. Wie armoede onwenselijk vindt, zal sterker gemotiveerd zijn om te geven aan hulporganisaties die

300 250 200

Gemiddelde bedrag goederen (€) Gemiddelde geldbedrag (€)

150 100 50 0

2001

2003

2005 2007

2009

2011

jaartal

Tabel 2: Gemiddeld bedrag dat huishoudens geven

armoede en/ of de gevolgen ervan bestrijden. Hetzelfde geldt voor gezondheid.” Bekkers en Wiepking schreven een artikel over acht mechanismen die doneergedrag verklaren (zie kader 'De acht mechanismen van doneren.') Waarom minder geven? Het gemiddelde geldbedrag dat een huishouden geeft aan goede doelen in 2011 (€ 200) is het laagste gemiddelde bedrag in tien jaar tijd (zie ook tabel 2). Ten opzichte van 2009 (€ 210) is er een daling van 5 procent. De waarde van goederen die een huishouden gemiddeld geeft is in die twee jaar zelfs met 25 procent gedaald (van € 55 naar € 45). Volgens De Wit zijn hiervoor drie verklaringen: “In de eerste instantie komt het door de economische crisis wat ik al zei. Hier is de sterkste daling aan te wijten. Verder speelt ook de daling van de altruïstische waarden van mensen mee. Sinds 2006, dus zelfs nog voor de crisis, is er een lichte daling in de altruïstische waarden. Mensen zijn minder onbaatzuchtig en geven daardoor minder geld. Tenslotte speelt ook het gegeven mee dat huishoudens steeds kleiner worden. Er zijn meer eenpersoonshuishoudens ontstaan en deze geven minder geld dan huishoudens met meerdere mensen. Eenpersoonshuishoudens hebben over het algemeen toch minder te besteden.” Inkomsten van goede doelen Ondanks de daling van het totaal-

bedrag van donerend Nederland, heeft niet iedere goededoelenorganisatie het financieel moeilijk. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF), de organisatie die onder meer keurmerken verleent aan fondsenwervende instellingen. De stichting publiceert op zijn site gegevens over de goededoelenorganisaties die bij het CBF aangesloten zijn. Zo ook over de inkomsten voor de doelen uit ‘giften, schenkingen, donaties en contributies’. Uit deze cijfers blijkt dat Stichting KWF Kankerbestrijding hierbij in 2011 de hoogste inkomsten had met een bedrag van ruim € 67 miljoen. Dit bedrag was in 2007 nog een ruime € 30 miljoen en is ieder jaar flink gestegen. Over het jaar 2012 was het bedrag zelfs bijna € 85 miljoen. Van alle in Nederland algemeen bekende doelen met het CBF-keurmerk haalde Stichting Max Havelaar in 2011 het laagste bedrag op. Het bedrag uit ‘giften, schenkingen, donaties en contributies’ was dat jaar € 4.023. In 2007 was dit jaarlijkse bedrag nog € 255.021. Een opvallende daling van deze inkomsten voor de stichting vond plaats in het jaar 2008 op 2009. Toen verlaagde het bedrag van € 85.726 naar € 4.010. De jaren daarop bleef dit bedrag zo’n beetje hetzelfde: rond de € 4.000. KWF Kankerbestrijding De stijging van de inkomsten uit ‘giften, schenkingen, donaties en contributies’ bij KWF

Kankerbestrijding heeft te maken met een combinatie van factoren. Dat zegt Hans Broodman, Interimmanager Fondsenwerving Particulier, bij de stichting. “Aan de ene kant heb je ons doel: het bestrijden van kanker. Dat raakt veel mensen en spreekt ze aan om te doneren. Daarnaast heb je onze marketing, communicatie en fondsenwerving. Ook hierdoor weten we een groot publiek te bereiken.” Fondsenwerving is erg belangrijk voor de goededoelenorganisatie, maar daarvoor moet de zij wel weten wat donateurs van haar verwachten, geeft Broodman aan. “We proberen zo goed mogelijk naar onze donateurs te luisteren en in te spelen op verwachtingen. Sommige mensen willen weten hoe het geld wordt besteed en die mensen probeer je daarover te informeren, anderen vertrouwen het allemaal wel. Het is voor ons erg belangrij te weten 

"je kunt niet aan ieder goed doel geld geven" Lucia van Deursen geeft al ruim vijftien jaar vijf euro per maand aan KWF Kankerbestrijding. “Het is een goed doel en er moet nog heel wat gebeuren voordat kanker de wereld uit is. Ik ben bekend met de ziekte en weet dat veel mensen deze ziekte hebben. Ook in mijn omgeving komt dat voor.” Lucia vind het prettig om te doneren aan verschillende goede doelen in Nederland. Zo geeft ze ook al enkele jaren maandelijks aan CliniClowns en schenkt ze jaarlijks een bijdrage aan Greenpeace, WNF en Natuurmonumenten. “Ik moet keuzes maken tussen al die goede doelen; je kunt niet aan ieder goed doel geld geven. Ik denk dat je bij die keuze ook wel beïnvloed wordt door situaties in je eigen omgeving. Als ik net te horen heb gekregen dat iemand in mijn omgeving een spierziekte heeft en er komt vervolgens iemand aan mijn deur om geld op te halen voor zo’n goed doel zal ik eerder geneigd zijn te geven.” Een goede besteding van haar geld vindt Lucia belangrijk. “Ik ben wel van de cijfertjes. Maar ik hoef niet om de drie maanden een blaadje te ontvangen. Een jaarverslag zou wel fijn zijn.”

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

P. 13

 wat iedereen individueel van ons

verwacht. Om dit te pijlen doen we regelmatig onderzoek.”

Sander van Vooren

Stichting Max Havelaar Bij Stichting Max Havelaar is geen aparte afdeling voor Fondsenwerving. Volgens Jochum Veerman, Teammanager Communicatie, ziet de stichting zichzelf ook niet als donateursorganisatie. “We hebben geen donateurs en ontvangen slechts sporadisch donaties. Daar zijn we dan ook erg blij mee, maar het is niet waar we ons op richten. De kern bestaat uit inkomsten van bedrijven, uit licensefees. Bedrijven betalen Stichting Max Havelaar voor het logo op hun producten. Natuurlijk brengen wij producten met dit keurmerk ook onder de aandacht in campagnes. Ik zie dat echter niet als donaties, maar als

strategische partnerships. Verder kijken we ieder jaar met welke soortgelijke organisaties we in Nederland een campagne zouden kunnen maken. Daar ontvangen we sponsorgeld voor.” Veerman geeft aan dat ze wellicht in de toekomst meer gaan doen om donateurs te werven, maar voor nu wil de organisatie zich vooral als keurmerkorganisatie opstellen. “Het belangrijkste wat mensen kunnen doen, is producten kopen met ons keurmerk. Dan ben je eigenlijk ook een soort donateur. Hoe meer producten er met ons logo worden gekocht des te meer boeren in ontwikkelingslanden krijgen eerlijke kansen via de producten die zij verbouwen.”

juist nu goede fondsenwerving een must. Daarvoor is het op de juiste manier aanspreken en inspelen op het gevoel van potentiële donateurs van groot belang. Mensen zijn eerder geneigd een bijdrage te doen als het goede doel een belang dient dat dicht bij hen staat of als degene die het goede doel vertegenwoordigt uit de directe sociale omgeving komt. Persoonlijke verzoeken, zoals huis-aanhuiscollectes, doen het nog altijd behoorlijk goed, zeker als er een bekende aan de deur staat. Het is voor goede doelen dus aan te bevelen hun donatieverzoeken zo persoonlijk mogelijk te maken. Dan is het mogelijk de donateursgelden op peil te houden. 

Persoonlijke fondsenwerving Door de dalende inkomsten is

Sander van Vooren

tal ale aan Maxim oekers: 1.500 bez

* Inschrijven is gratis voor de doelgroep (zie de voorwaarden op de website) en kan na de zomervakantie op www.vakdag.nl.

ZET ’M INA J E AG E N D AG DERD 2013 DON ER EMB * N O V E KU I P D M ERDA ROT T

| www.fondsenwerving.nl |

P. 14

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

* Welke donderdag in november hangt af van speelschema Feyenoord en zal medio 2013 bekendgemaakt worden.

Top 5 van goededoelenorganisaties met CBF Keur met hoogste inkomsten uit donatiegeld (2011) 1. Stichting KWF Kankerbestrijding.: € 67.574.000 (2007: € 30.152.000) 2. Stichting Nederlands Comité UNICEF: € 36.630.000 (2007: € 31.775.000) 3. Vereniging Artsen zonder Grenzen: € 32.309.000 (2007: € 24.780.000) 4. Stichting Het Wereld Natuur Fonds Nederland: € 31.652.000 (2007: € 26.812.000) 5. Vereniging Het Nederlandse Rode Kruis: € 30.046.000 (2007: € 20.661.000) Top 5 van (bekende) goededoelenorganisaties met CBF Keur met laagste inkomsten uit donatiegeld (2011): 1. Stichting Max Havelaar.: € 4023 (2007: € 255.021) 2. Vereniging Sensoor Nederland: € 70.530 (2007: € 10.100) 3. Stichting Nationaal Huidfonds: € 154.062 (2007: € 88.768) 4. Nierstichting Nederland: € 187.000 (2007: € 578.000) 5. Stichting Pink Ribbon: € 489.508 (2007: € 248.119)

De acht mechanismen van doneren Filantropisch onderzoekers dr. René Bekkers en dr. Pamala Wiepking onderzochten de mechanismen die leidden tot donaties. Hierover schreven ze het artikel A literature review of epmpirical studies of philanthropy: Eight mechanisms that drive charitable giving. Hun onderzoek is gebaseerd op ruim vijfhonderd relevante artikelen. Het besef van de noodzaak: mensen moeten zich bewust zijn van het belang om te doneren. Het verzoek: uit onderzoek blijkt dat 86 procent van de donaties in Nederland voortkomt uit verzoeken om te doneren. De veronderstelling is dat hoe meer iemand gewezen wordt op het feit dat hij kan doneren aan een goed doel, des te groter de kans is dat dit gedaan wordt. Daarbij is de manier waarop iemand gevraagd wordt te doneren ook van belang. De kosten en baten: De belastingwetgeving heeft invloed op het doneren van van potentiële geldgevers. Uit onderzoek blijkt dat er bij aanpassing van belastingwetgeving direct effect optreedt. Hoe meer men van de belasting af mag trekken, des te lager de kosten en des te meer mensen geven. Mensen die geld doneren hebben in verschillen-

de gevallen ook toegang tot speciale vergaderingen, exclusieve diners of concerten. Bijvoorbeeld als ze doneren aan musea, universiteiten of symfonieorkesten. Materiële voorrechten kunnen ervoor zorgen dat mensen een reden hebben om te doneren. Het biedt een ‘excuus’ voor het eigenbelang. Een ander voorbeeld zijn donaties aan goede doelen in de gezondheidssector. Door geld te doneren voor medisch onderzoek stel je je eigen gezondheid zeker voor de toekomst. Altruïsme: een belangrijke reden waarom mensen geld geven aan een goed doel is omdat ze achter het werk van de organisatie staan of achter de begunstigden van dat werk.. De reputatie: mensen in de sociale omgeving van donateurs oefenen sociale druk uit op hen die doneren. Er heersen bepaalde verwachtingen. Het niet doneren van geld aan goede doelen kan van negatieve invloed zijn op iemands reputatie. De psychologische voordelen: het geven van geld biedt ook psychische voordelen voor de donateur. Het kan bijdragen aan iemands positieve zelfbeeld als een altruïstisch, empathisch, maatschappelijk verantwoord, aantrekkelijk en invloedrijk persoon. Mensen die zich goed voelen, zullen ook sneller geld geven.

Waarden: de houding en waarden van een goed doel kunnen het voor iemand wel of niet aantrekkelijk maken om te doneren. Doneren kan ook een instrument zijn voor iemand om anderen te laten zien dat je het eens bent met specifieke waarden van een organisatie. Doeltreffendheid: mensen overschatten in het algemeen de invloed van hun giften. Dit geldt vooral voor donateurs met een laag inkomen. De perceptie van mensen dat hun gift aan een goed doel het verschil zou maken, kan echter wel zorgen voor donatie. Als mensen merken dat hun gift geen verschil maakt, zijn ze minder snel geneigd te doneren. FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

P. 15

Column Overheid vergist zich in filantropie Volgens het onderzoek Geven in Nederland blijkt 2001 een topjaar te zijn geweest voor de filantropie. In dat jaar besteedden de huishoudens 0,55 procent van hun inkomen aan goede doelen. Daarna zijn de giften stelselmatig afgenomen. Maarten de Vries

Jaap Zeekant

In absolute termen is het geefgedrag constant gebleven. De groei van de giften wordt veroorzaakt doordat er steeds meer huishoudens meededen. Die groei compenseerde de voortdurende afname van de gemiddelde gift per huishouden. Nieuwe fondsenwervende instellingen hebben blijkbaar ook nieuwe doelgroepen gevonden. Geven in Nederland is uniek in de wereld, omdat er een schatting wordt gemaakt op basis van alle bronnen van filantropisch gedrag. Dat verdient lof. Anderzijds is het jammer dat er toch nog zo weinig vooruitgang is geboekt in de jaren dat Geven in Nederland bestaat. De bestedingen van de vermogensfondsen moeten worden geschat. De fondsen zijn nog altijd geheimzinnig over hun reilen en zeilen. Gegevens over nalatenschappen zijn nog minimaal. Die

werden altijd geregistreerd door de belastingdienst en kwamen zo ter beschikking van de statistiek. Sinds goede doelen hierover geen belasting meer hoeven te betalen, worden ook die gegevens niet meer verzameld en moeten we afgaan op die goede doelen waarvan de cijfers ons bekend zijn, maar dat is slechts een beperkt gedeelte. Meer onderzoek nodig Hoewel dit niet in het onderzoek wordt vermeld, moet de afname van de gemiddelde gift per huishouden vooral verklaard worden door het slinken van het aantal giften aan de kerk. In 2003 ging 45 procent van de giften van huishoudens naar de kerken, in 2011 is dat gedaald naar 40 procent. Ook het aandeel van internationale giften daalde stelselmatig, volgens ons voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het slinken van het aandeel van de confessionele gevers. Het onderzoek naar het gedrag van confessionele gevers verdient veel meer aandacht. Wereldwijd, maar zeker in ons land, geven zij nog altijd buitenproportioneel in geld en vrije tijd. Toch weten wij nog zo weinig over hun gedrag, dat niemand kan voorspel-

len wat de gevolgen zullen zijn als zij uitsterven. Ook hebben we nog onvoldoende inzicht in hoeverre hun uitsterven vooral te maken heeft met de filantropie. Gaan hun instituties ten onder omdat de gelovigen uit teleurstelling stoppen met geven? Of verdwijnen hun instituties omdat ook gelovigen zich niet meer langdurig willen verbinden aan een organisatie? En welke rol speelt de deconfessionalisering precies? Bovendien is er nog bijna niets bekend van het gedrag van gelovige Nederlanders van allochtone herkomst. Dat gaat, zeker in een aantal steden, om omvangrijke groepen mensen. Van het geefgedrag van bedrijven is weinig bekend. Het onderzoek van GiN suggereert dat zij niet erg geĂŻnteresseerd zijn in de commerciĂŤle gevolgen van hun filantropisch gedrag. Maar waarom kiezen bedrijven dan toch vaker voor sponsoring dan voor geven? Voor de ontvanger maakt het wel verschil. Want over sponsoring moet btw betaald worden en voor een gift niet. Voor bedrijven heeft de Geefwet bovendien een limiet gesteld aan de vrijgevigheid. Ook het onderzoek naar het

Hoe bereikt u particuliere donateurs die graag ĂŠn gul de beurs trekken voor goede doelen? Met Bindinc. bereikt, boeit en bindt u ze wekelijks onder haar 3 miljoen trouwe lezers!

www.bindinc-adverteren.nl P. 16

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

Bindinc. Adverteren verzorgt de advertentieplaatsingen in Avrobode, KRO Magazine, NCRV-gids, Mikro Gids, Televizier, TVFilm, Vier en Kunst & Cultuur

geefgedrag van vermogende Nederlanders staat nog in de kinderschoenen. Het GiN vermoedt dat zij buitenproportioneel veel geld geven, maar kan dit nog nauwelijks staven. Bovendien: wat is buitenproportioneel, gezien door de bril van iemand die vermogend is? In zijn rede bij de aanvaarding van zijn hoogleraarschap, wees prof. dr. Rene Bekkers onlangs nog eens op de relativiteit van de filantropie. De Nederlandse bevolking besteedt meer geld aan diervoeding en beschuit dan aan goede doelen. De economische betekenis van de filantropische sector is nog geen procent van het bruto binnenlands product. Er kan op korte termijn helemaal geen grote bijdrage verwacht worden van de filantropie, bij het dichten van gaten in onze verzorgingsstaat, noch in het geven van geld, noch in het geven van tijd. Bekkers noemde een aantal zaken die hij in de komende jaren zou willen onderzoeken. Geven in Nederland onderzoekt het geefgedrag op het niveau van huishoudens. De vraag hoe groot de invloed is van de partners in het huishouden, en van welke kenmerken die invloed afhankelijk is, verdient nader onderzoek. Een cruciaal aspect is de relatie tussen de geefbereidheid, de intensiteit en frequentie van de

professioneel gestelde geefvraag en het feitelijke geefgedrag. Ook daarover is nauwelijks iets bekend. Onderbelicht bleef tot nu toe ook hoe geefgedrag en vrijwilligerswerk veranderen, onder de druk van de omstandigheden of door het ouder worden van de geënquêteerden. Ieder cohort, maar ook iedere leeftijdsfase, heeft waarschijnlijk bijzondere kenmerken. De validiteit van onderzoek is ook een belangrijk aandachtspunt; Bekkers meent dat het totale volume aan filantropie misschien wordt overschat, omdat geënquêteerden sociaal wenselijke antwoorden geven. Overheid vergist zich in filantropie Een belangrijke omissie in het onderzoek is de rol van de politiek en de overheid. Geen enkele politieke partij blijkt geïnteresseerd in de rol van vrijgevigheid of vrijwilligheid en verdiept zich in achtergronden en mechanismen. Ze hebben er geen idee van dat fondsenwerving een serieuze activiteit is, die grondige voorbereiding, deskundigheid, investeringen en tijd vraagt. Toch verwachten politici wonderen daarvan. Hoezo Advancement of Philanthropy? Hoezo Civil Society? Er was een tijd dat de overheid via de medefinanciering het particulier initiatief beloonde. Zou de teruggang van de belangstelling in de ontwikkelingshulp mede te wijten

zijn aan het omdraaien van de rollen? Immers, nu krijgen de ngo's pas medefinanciering als ze kunnen aantonen dat er voldoende giften worden ingezameld voor de doelen en de landen die passen in het overheidsbeleid. De betekenis van de filantropie lijkt vooralsnog vooral gelegen in haar bijdrage tot oplossing van specifieke problemen, in bijzondere situaties en voor specifieke doelgroepen. Onder zulke omstandigheden werden in het verleden buitengewone initiatieven genomen, zoals de oprichting van het Rijksmuseum, de Vrije Universiteit en het Vondelpark. Onder de huidige omstandigheden zullen met nieuwe vermogens en nieuwe methoden ook weer nieuwe initiatieven worden gesteund. Maar een totaaloplossing kan van de filantropie niet verwacht worden. We realiseren ons dat ook bij onderzoek de financiële mogelijkheden grote beperkingen opleggen. Ondanks onze kritische kanttekeningen menen wij dat Geven in Nederland belangrijk is, omdat zij jaar in jaar uit dezelfde vragen stellen; longitudinaal onderzoek is waardevol om tendenzen te ontdekken en ontwikkelingen te volgen.  Maarten de Vries en Jaap Zeekant

Veleda advies

van inzicht naar uitzicht

Met advies, interimmanagement en training begeleiden we je organisatie naar een stevige toekomst. 06 481 35 359 1000_190x60_Veleda_liggend.indd 1

www.veleda.nl

Binnen drie weken 1000 boeken verkocht!

Petra Hoogerwerf is eigenaar van Veleda advies. Onlangs verscheen haar nieuwe boek Vonk! www.vonkboek.nl

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 17

13-06-13 11:00

WT_adv_Zeekant_90x130 24-01-2006 13:49 Page 1

taalhulp.nl Drs. Marianne Zeekant

Lindholm 209 Dokter 1 2133 CSKoomansstraat Hoofddorp 1391 VZ Abcoude Tel.: 023 563 05 83 Tel.: 06-22 5003503120 Fax: 023 562 marianne@taalhulp.nl Mobiel: 06 22 50 50 20 www.taalhulp.nl marianne@taalhulp.nl

Ad Acta kiest niet voor groot, maar voor slagvaardig, met concurrerende tarieven. Wij beschouwen optimale advisering van onze cliëntele als integraal onderdeel van ons werk. We hebben een voorliefde voor het adviseren en van dienst zijn van goede doelen en andere stichtingen en verenigingen, met hun specifeke bestuurlijke en f iscale aspecten.

Was het nou met...

Composite Taalhulp_adv90x130FC_newadres.indd 1

Notariskantoor Ad Acta voor alles wat vastgelegd moet worden.

• Workshops nieuwe spelling • Training en advies op het gebied van schriftelijke communicatie • Redactie en correctie van teksten

Rokkeveenseweg 44a, Zoetermeer T 079 3 515 255

Op het terrein van Notariskantoor Ad Acta, aan de rustieke rand van Zoetermeer, zijn ook f lexwerkplekken en een vergaderaccomodatie beschikbaar.

11-09-12 09:30 Ad_Acta_adv.indd 1

Appco Group Support biedt u professionele begeleiding bij het werven van duurzame donateurs. Onze betrokken en gepassioneerde wervers zorgen voor uw face-to-face visitekaartje middels de volgende wervingmethodes: • Deur-aan-deur-werving • Werving d.m.v. events Voor een kennismakingsgesprek of meer informatie kunt u contact opnemen met: Alexandra Tolsma Email: atolsma@appcogroupnederland.nl - Tel: 06 - 15 65 96 77 Algemene contactgegevens: Email: info@appcogroupnederland.nl - Tel: 020 - 20 50 280 www.appcogroupnederland.nl - www.appcogroup.com

Appco Group Support is een handelsnaam van Appco Group Nederland en onderdeel van The Cobra Group PLC

12-09-12 14:18

Ik ben allergisch voor de term herstel van vertrouwen Als voorzitter van de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie zet Steven van Eijck zich in voor de samenwerking tussen de filantropiesector en de overheid. Met een nieuw convenant wil hij de sector van onderop verbeteren.

Maarten de Vries: “Is het convenant dat de Engelse overheid en filantropische sector hebben gesloten niet veel beter dan het eerste convenant van ons in 2011?” Steven van Eijck: “Daar waren we nog helemaal niet aan toe. De Engelse situatie is heel anders.” Maar het Engelse convenant is gebaseerd op het principe dat de filantropie medefinancier is van het maatschappelijke middenveld. Is dat niet precies wat we nodig hebben, nu de grote uitdaging in West-Europa is om het maatschappelijk middenveld in stand te houden? “Ik begrijp wat je bedoelt, maar we kunnen dat Engelse convenant onmogelijk projecteren op onze situatie. Ten eerste is Engeland in bepaalde opzichten al veel verder in het ontwikkelen van visie op de maatschappij. In de jaren tachtig is daar het idee ontstaan om de maatschappij enerzijds te financieren door individueel belang en anderzijds vanuit collectief belang. Het collectieve belang komt vanuit de overheid en het individuele belang wordt al dan niet georganiseerd vanuit de charitas. In het Angelsaksische model zijn die twee zijden al veel verder uitgebalanceerd. De uitgangssituatie in Nederland is een totaal andere geweest. De

sector was nog niet ontwikkeld tot een geheel. De kerken, de fondsenwervende instellingen en de goede doelen waren allemaal op zichzelf bezig. Men wilde de eigen identiteit behouden en niet teveel aan het grote geheel overlaten. Dat was een natuurlijke neiging in een tijd dat er meer dan voldoende geld was. In die zin hebben we dankzij de crisis een beetje de wind meegekregen voor de ontwikkeling van de filantropische sector. Maar het is nu wel noodzakelijk om elkaar te vinden om de nieuwe uitdagingen op een efficiënte manier aan te gaan.”

“Daar zou ik absoluut geen voorstander van zijn. Want wij zijn vervlochten met elk ministerie, of het nu gaat om ontwikkelingssamenwerking, internationale bijdrages voor kankeronderzoek of financiering van goede doelen. Wij als filantropische sector zijn meer de samenleving dan dat de overheid dat is. Als de politiek een jaar lang stagneert dan is dat in bepaalde opzichten een zegen. Als de filantropie een dag lang z’n adem inhoudt dan stokt het land. Dan zijn er bijvoorbeeld geen vrijwilligers meer en geen mantelzorgers. Onze rol moet dan ook absoluut niet door de overheid worden ingevuld." 

Is het echt alleen de financiële nood die onze sector en overheid dichter bij elkaar hebben gebracht? “We hadden ook te maken met een spanningsveld tussen overheid en charisector. Die vond met name z’n climax in optredens in de Tweede Kamer, waar steeds meer werd geroepen om straffen, toezicht en optreden. Dat was geen gezonde basis voor het accepteren van het feit dat je nu eenmaal een relatie hebt met elkaar en dat je die moet optimaliseren in dienst van de samenleving.” Wordt het geen tijd voor een aparte minister voor het maatschappelijk middenveld?

Steven van Eijck

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 19

 Is de politiek het daar ook mee

eens? “Voor een congres een aantal jaar geleden maakte ik een rondgang langs de fractievoorzitters in de Tweede Kamer. Ik vroeg ze om voor de camera te zeggen hoe zij tegen de sector aankeken. Het begon allemaal erg complimenteus: ‘Het is een fantastische sector, geweldig bezig!’ Daarna zeiden ze: ‘Als u nou dat geld ophaalt bij iedereen, dan bepalen wij in Den Haag waar het naartoe moet en dan mag u het weer uitgeven.’ Ik zie nu modellen bij departementen die gebaseerd zijn op dat gedachtegoed. En dat is de bijl aan de wortel van het bestaan van het maatschappelijk middenveld. Als we ons ergens tegen moeten verzetten, is dat het. Want waarom vertrouwt de gever iemand die collecteert voor de nierstichting? Omdat het hem duidelijk is wat er met dat geld gebeurt en omdat hij daar affiniteit mee heeft. Het gaat om de passie die in onze goede doelen zit en daar mag niemand op politiek gebied

mee aan de haal gaan. Daar zou ik heel boos van worden!” Is het daarom juist niet beter als de coördinatie van het convenant bij de premier komt te liggen, in plaats van bij een vakministerie? “Feitelijk is dat ook het geval. Het eerste convenant is tot stand gekomen op verzoek van de club die het regeerakkoord aan het schrijven was. Er kwamen toen twee onderwerpen ter sprake waarvan ik toen heb gezegd: die moet je niet opnemen in het regeerakkoord. Dat ging over de maatschappelijke positie van de kerken en over de toekomst van de filantropische sector. Ik wilde toen dat we samen de tijd zouden nemen om te bepalen of we dat om konden zetten in een convenant. Na zeven maanden is dat gebeurd, vooral dankzij Richard van Zwol, de voormalige secretarisgeneraal van het ministerie van Algemene Zaken, van de ministerpresident, en onder coördinatie van Mark Rutte zelf.” En waar komt de coördinatie van het nieuwe convenant te liggen? “Voor het nieuwe convenant treedt de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie op als coördinator in het kabinet, samen met de staatssecretarissen van Financiën en Onderwijs. Maar die overkoepeling door de minister-president blijft noodzakelijk. Ik zie nu dat er bijvoorbeeld veel enthousiasme is, vanuit de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, om in een nieuw convenant ook inhoudelijke vervolgafspraken te maken. De overheid is dus duidelijk toe aan de volgende stap. Ik ben zover nog niet, omdat ik eerst zeker wil weten dat mijn eigen achterbannen – de goede doelen, de fondsen, de kerken – ook vinden dat we het tot nu toe goed hebben gedaan en dat we die stap kunnen zetten. We hebben draagvlak nodig, dat is cruciaal. Wij zijn aanzienlijk sterker en krachtiger als sector dan vaak wordt gedacht,

P. 20

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

niet alleen bij de overheid, maar in de sector zelf. Nog steeds kom ik het calimerogevoel tegen. Dan denk ik: wees trots, je bent een sector die goud waard is in de maatschappij. Er zitten honderden miljoenen uren van vrijwilligers in, die zich elke dag inzetten. Dàt is waar het in de maatschappij om draait, die passie. En nog steeds geldt: als wij ergens in geloven en er wordt weer een publieke actie gestart, dan loopt het weer als een tierelier. Als je dat uit het oog verliest, dan gaat het niet lukken. De campagne voor Syrië was een voorbeeld van een actie die ons even een tikje heeft gegeven, waardoor we ons realiseren: misschien is dat toch niet de insteek en de manier is waarop je het goed doet.” Dat is toch zonde? “Maar het laat ook zien waar we wel en niet voor gaan. Iedereen heeft wel ergens affiniteit mee. Als je echtgenote hartklachten heeft, kijk je toch een beetje anders naar de Hartstichting. Zo werkt het. Daar om zou ik er opnieuw voor willen pleiten dat de filantropische sector eigenlijk niet bij het ministerie van veiligheid en justitie thuishoren, omdat het een negatieve connotatie heeft. Als je de juiste visie hebt op de rol in de samenleving van de filantropie, dan kan je alleen maar concluderen dat de sector in de toekomst bij het ministerie van Algemene Zaken, het ministerie van Financiën of misschien bij Binnenlandse Zaken thuishoort.” Is de sector zelf niet veel te verdeeld opgetreden bij de totstandkoming van het convenant? “Deels wel, maar ondanks de opstartproblemen bij de communicatie met de achterban heeft de sector het oude convenant omarmd en gezegd: wij gaan het uitvoeren. En daar heb je wel leiderschap voor nodig. Iemand als Rien van Gendt is absoluut leider in de wijze waarop hij zijn achterban, de vermogens-

fondsen, meeneemt in een veranderende wereld. Een wereld die het ook allemaal niet altijd meer weet. Een wereld ook waarin de afgelopen periode de beleggingopbrengsten gigantisch zijn gedaald, waardoor je ook je doelstellingen moet aanpassen. En dan vragen we ook nog eens om mee te bewegen in behoefte aan transparantie. Het is voetje voor voetje, maar vergeet niet dat je met een enorme diversiteit te maken hebt. Je mag een fonds niet vergelijken met een goed doel, je mag een kerk niet vergelijken met een kleine anbi. Het is allemaal verschillend en daar moet je rekening mee houden als je eisen gaat stellen. Langzamerhand krijgen ze dat in bij de overheid nu ook steeds helderder op het netvlies. Ik ben het overigens met je eens. Ik ben zelf ook nogal een enthousiasteling, die liever heeft dat het vandaag dan morgen is geregeld. Maar het moet wel beklijven en de achterban moet wel ons achterlicht blijven zien. Anders zijn we compleet fout bezig.” En je moet de eisen die je uiteindelijk stelt ook kunnen handhaven, het moet realiteitszin en draagvlak hebben. “Dat klopt. Nu bijvoorbeeld moet iedereen per 1 januari 2014 vindbaar zijn op internet. Als het aan een deel van de Tweede Kamer had gelegen was dat op een manier vormgegeven die in de praktijk absoluut niet realiseerbaar is. Bovendien moet je niet dezelfde eisen stellen aan een grote fondsenwervende organisatie als aan een iemand die net zijn bedrijfje heeft verkocht en van de winst 20.000 euro reserveert om in zijn eentje ziekenhuisbedden voor kinderen in Ghana te financieren. Dan hoef je toch niet met je billen bloot door een actueel compleet beleidsplan op te stellen en een uitgebreide balans en resultaatrekening op te stellen? Het heeft een hoop inspanning gekost om dat tussen de oren van alle politici en ambtenaren te krijgen. Maar we zijn nu toe

aan de vervolgstap. Per 1 januari gaan we de organisaties als sector in staat stellen om die informatie daadwerkelijk vindbaar te maken. Dat doen we bijvoorbeeld via de Kennisbank Filantropie. We willen er ook voor zorgen dat de belastingdienst op een andere manier toezicht houdt op bijvoorbeeld het Rode Kruis of GreenPeace, dan op zo’n kleine anbi waar ik het net over had." Snijden we onszelf niet in het vlees met die anbi’s? De belastingdienst krijgt daardoor een taak toebedeeld die ontzettend veel geld kost. “Er zijn zoveel anbi’s, die ook nog eens allemaal op een andere manier werken. Die kun je nooit als belastingdienst allemaal controleren. Je kunt wel met de sector overleggen om tot een regeling te komen. Daarbij doe je alleen nader onderzoek naar anbi’s met een bepaald vermogen, een bepaald personeelsbestand en niet de kleintjes. Die moeten natuurlijk wel voldoen aan een aantal minimale voorwaarden. Die minimale voorwaarden zijn bijvoorbeeld dat het publiek je moet kunnen vinden en dat je bepaalde zaken naar buiten brengt, publiekelijk verantwoording aflegt.” En dat je de zaken op een uniforme manier rubriceert, zodat je organisaties met elkaar kunt vergelijken? "Dat is niet direct nodig. Volgens mij moeten we niet van boven naar beneden werken, maar van beneden naar boven. Ik vind het goed dat we met elkaar hebben afgesproken wat de kerngegevens zijn die je publiekelijk moet maken, zodat de mensen weten waar je voor bent en er ook controlemogelijkheid is. Die gegevens zijn dan makkelijk beschikbaar voor de media, voor onderzoekers en voor andere partijen die daar iets mee willen. Maar je kan niet verplicht stellen dat je het allemaal voor al die verschillende soorten organisaties op dezelfde manier ordent en publiceert.”

Het zal ongetwijfeld een bijdrage leveren aan het herstel van het vertrouwen. Want het vertrouwen in de goededoelensector is wel afgenomen. “Tja, ik heb daar veel moeite mee. Ik heb altijd vertrouwen in de sector gehad. Er is volgens mij wel eens een periode waarin politici of de media denken er baat bij te hebben als ze bepaalde minder prettige zaken uitvergroten. Maar dat doen ze dan op een naar mijn mening oneigenlijke manier. En daar zouden politici, maar ook media, op aangesproken moeten worden. Zelf probeer ik dat in ieder geval te doen. Ik duik meteen de Tweede kamer in als er weer iets wordt geroepen waarvan ik denk: ‘Jullie weten niet, waar je het over hebt en je snapt niet hoeveel schade dat toebrengt.' Aan mijn contacten met Tweede Kamerleden merk ik gelukkig dat ze daar nu genuanceerdere standpunten innemen. Ook de media mogen er wel eens op worden gewezen dat ze totaal niet overzien wat de gevolgen zijn van ongenuanceerde berichtgeving. Die krant ligt de volgende dag weer bij het oud vuil, maar het effect van wat ze zeggen dendert wel door.” “We hebben allemaal vertrouwen in de sector. Nog steeds wordt er een megahoeveelheid geld en inzet getoond om de maatschappij draaiende te houden door middel van goede doelen, fondsen en dergelijke. Het is een oorverdovend goede sector, ook internationaal gezien. Het enige is dat we nog stappen moeten zetten om nog efficiënter en doelmatiger te werken. Zo kunnen we uiteindelijk nog mooier werk doen. Maar ik ben allergisch voor de term herstel van vertrouwen, omdat de sector dan bijna vergeleken wordt met de bankenwereld. Dat vind je toch niet erg?”  Maarten de Vries en Inge van der Hoeven Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 21

n ronde k met e l l a t n Aan tie fels in gespre . ta experts ) e r e d (an gaâ&#x20AC;&#x2122;s en

colle

* Inschrijven is gratis voor de doelgroep (zie de voorwaarden op de website) en kan na de zomervakantie op www.vakdag.nl.

N I M ZET â&#x20AC;&#x2122; A D N E G JE A AG DERD 2013 DON R E EMB * N O V E KU I P D M ERDA T T O R

| www.fondsenwerving.nl |

* Welke donderdag in november hangt af van speelschema Feyenoord en zal medio 2013 bekendgemaakt worden.

Monthly Giving, the Sleeping Giant In het aprilnummer berichtten we over het uitkomen van het nieuwe boek van onze redactiecollega Erica Waasdorp. We spraken haar toen ze onlangs even in Nederland was.

In Amerika is heb je drie manieren om als gever maandelijks te doneren. De automatische incasso is er wel, maar geven per creditcard is er veel populairder. Je kunt dan online aangeven of het eenmalig is, of maandelijks. De derde manier is dat het goede doel elke maand een rekening stuurt aan de gever. Die kiest dan zelf een betaalwijze. Heel veel organisaties proberen weliswaar meteen hun giften via incasso binnen te krijgen, maar die methode is niet populair. Men is er niet zo aan gewend als in Nederland. Jaap: "Geven met de creditcard is in Nederland niet populair. De automatische incasso is dat nog altijd wel. In hoeverre kunnen wij iets leren van de Amerikaanse voorbeelden in je boek?"

Je noemt het bellen. Koud bellen is eigenlijk al niet meer mogelijk in Nederland, door het Bel me niet Register. Hoe zit dat in de VS?

Sleepi ng G iant

ers_

G Th e

Cov

MG_

G ivin

cons and ide to fin red a “p breathes dir d need the best hilanthrop ect res s, po cultu are what solution oholic.” nse and ral raisin experie Erica do for memb Building fundraisin es be ers an partn g an has givg money nce are d st. intern of adde Her mu d donors, erships an can be Erica this wa en her ation d lti-li d va and an cove has writt ng all lue thus trying y of rin giving edge for y and he to tho ual skill cli to mo g topics en, mode those r expe se clien s and ents’ . nthly rangin rated cli mu rie ts ents giving se g who nce in mo intereste lti. This from fu ssions an d in are rea nthly ndam d sp is he dy to giv oken en r first emba ing at book tals of fu rk on ndrai several . sing, no to int n-profit ernati co onal nferenc es fund raisin , g,

Monthly Giving, the Sleeping Giant is verkrijgbaar via www.adirectsolution.com.

thly

Jaap Zeekant

M on

“Mon book thly givin desc g ribes brings su how to ge stainable t th inco “Mon me fro – Jo ere!” hn va m yo revenu thly givin n der ur mo g Vlies for th e from wh progra st co , Keyst ms ar mmitt e nonich one Co mini ed do nsult stries profits programs e critical nors ancy with for an and . This and B.V., wh prog Hoofd “The rams ich I wo budgets ca y organi dorp, re is .” rk the Ne n form – Ni be se zation as a tim no str therla cole e of they onge Weido the basis t. The nds un and kal, Do insta certain r proven for pl monthl provide a y nor Ca ty, bi start an fin re, Oh ning th giving pr base of one, lity. If yo and Go ancial eir pr d io og befo ra outre re it’s u don’t ha knows we ogram ache ms “One too la ve a are in than an s, mo te.” ar for an of the ke – Ke nthly do a time of my of mo y vin Rit nor pr gr term y non-pr reasons nt ea hl chie, ofi wh valu Ameri ogram, t financia y sustain es th t is beca y mont re ca Ne er l an sin hl us eds Fa ad Erica uncerta s in “Eric gle gi e they ha y sustain in tima, ’s bo er ft do ok an ty Penn to bu a’s insight nors ve signific progra sylva ild d .” – ms ar nia comm a varie to susta Andre antly hi e (or in ty gh w Ols char itted dono of mont er givin en, CF er reten should be ity.” hly gi g is sp rs re tion RE, Mi – Tom al ot ving rates ) importa nnes prog -on. I’v Hurle ly enjoy ota and y, DM rams th e long nt W Dir is spec for a used her ial ect, Ma wi be ssach relations de varie st-in-c Abou lass usett hip th ty conc t Er s ey ha of clien epts ica ts. ve wi Waa th th And sdor eir fa p... vorit Erica e lives

17.2

834x11.

indd

asd or p

"Zo'n register bevordert natuurlijk dat heel veel mensen (ook) niet meer door goede doelen gebeld mogen worden, terwijl ze dat helemaal niet erg vinden. Ik ken heel wat goede doelen in de VS die regelmatig te horen krijgen van gevers dat ze het wel leuk vinden om gebeld te worden. Maar ook in de VS staat het koud bellen onder druk. Voor het bellen van de eigen donateurs is geen belemmering, net als in Nederland. Wat je in Nederland nauwelijks tegenkomt, maar in de VS weer veel meer, zijn voicemailberichten. De gever krijgt een opname te horen, met de mogelijkheid om een automatische incasso af te geven door op een bepaalde toets te drukken en wordt dan doorverbonden naar een telefoniste."

“Daardoor kan het gebruik van de incasso inderdaad gaan teruglopen. Het kan geen kwaad daar tijdig iets op te verzinnen. Ik moet dan toch weer denken aan het gemak van de creditcard. Je kan dan heel gemakkelijk kiezen voor eenmalig of regelmatig geven. Dat moet in Nederland toch ook kunnen? Belangrijk is dat je een goed inzicht hebt in het concrete gedrag van je gevers. In de VS heb je Target Analytics, die voor de grotere organisaties analyses maken om trends in geefgedrag te ontdekken. Je ziet dan dat er grote verschillen zijn tussen de regio's, maar ook tussen de verschillende categorieën doelen. Bij noodhulp zijn de gemiddelde giften veel hoger dan die voor dierenorganisaties, om maar een voorbeeld te noemen. Van dergelijk onderzoek kun je veel leren. Daar hoop ik ook met mijn boek aan bij te dragen." 

Eri

"Je kunt altijd veel leren van de manier waarop fondsenwervers in een ander land van mensen regelmatige gevers maken. Ook al gaat het in essentie om dezelfde mechanismen, zoals wat is een goede propositie en hoe kan je iemand het beste benaderen? Of wat is het juiste moment om iemand te benaderen? Vaak wordt helemaal vergeten dat donateurs die opbellen naar je organisatie (inbound) ook kansen biedt. Als iemand opbelt en zegt 'ik wil geen

post meer', kun je reageren met: 'We zullen u minder post te sturen, maar zou u voortaan misschien via incasso willen gaan geven?' Rekening houden met de verschillende kanalen, zoals internet, telefoon, tv, door-to-door en direct mail én het kiezen van de juiste folluw up zijn heel belangrijk."

We krijgen in Europa één betaalinfrastructuur, SEPA. Het zou best kunnen, dat met het toenemen van de betaalmogelijkheden met de computer of je mobieltje, de mensen hun automatische incasso's gaan stopzetten, om telkens zelf te kunnen bepalen of en wat ze overmaken.

with

Month

ly Th e SleepingGivinG Gia nt How sma ll gif the ts ca most n be pow sup com erfu port e l too any ls to orga niza tion

ica

cont ribut and io othe ns by d rs fr om aryl Ups fund raisin all, paul de G g or gani zatio regorio, Je ns al l over rry Hun ts the wor inger ld

10/2

9/12

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

9:39

P. 23

ALS JE DOET WAT JE DEED, KRIJG JE WAT JE KREEG.

FULL CE SERVI U BUREA CONCEPT - CREATIE - PRODUCTIE - DATALEVERING - DRUKWERK - MAILVERWERKING - POSTVERZENDING

Andere tijden vragen om nieuwe oplossingen. De markt verandert. Resultaten staan onder druk. Een goed moment om eens fris tegen de zaken te laten aankijken. Want door hetzelfde te blijven doen, verandert er niets. Met PSI Vransen haalt u een betrokken partner in huis die met verrassende oplossingen komt, met u meedenkt, veel werk uit handen neemt en bovendien kosten voor u bespaart. Wilt u weten hoe het anders kan? Bel met Herman Vransen of RenĂŠ Schipper voor een helder gesprek.

PSI Vransen Direct Mail Producties B.V. Hullenbergweg 377A 1101 CR Amsterdam Postbus 12330 1100 AH Amsterdam T 020 - 495 38 38 E info@psi-vransen.nl

Fondsenwerving is de kern van de missie Wat maakt goede fondsenwerving goed? Clayton Burnett and Associates publiceerde in februari 2013 het rapport van een onderzoek, dat in hun opdracht is uitgevoerd.

Het onderzoek is gedaan door prof. Adrian Sargeant (Indiana University) en dr. Jen Shang. Ze interviewden eerst twintig consultants en directeuren van toonaangevende fondsenwervende instellingen. De geïnterviewden moesten de vraag beantwoorden welke organisaties naar hun idee uitzonderlijk goede fondsenwerving hadden gerealiseerd. Aan de

vijf organisaties die daar uitrolden, vroegen de onderzoekers hoe zij hun succes hadden bereikt en welke grote uitdagingen de fondsenwervers hadden moeten overwinnen. Onderzoeksvraag en antwoord zijn relevant voor elke fondsenwerver. Ik had er een lang gesprek over met Alan Clayton, vorig jaar nog onze topspreker op de Vakdag Fondsenwerving.

Jaap: "Het eerste wat me opviel aan het onderzoek, is dat excellente fondsenwerving wordt vertaald in termen van substantiële groei van de organisatie als geheel; het gaat niet alleen over geld." Alan: “Goede fondsenwerving gaat niet alleen over geld, maar ook en vooral over de missie en de groei van de organisatie. Even voor de duidelijkheid: niet wij hebben gedefinieerd wat goede fondsenwerving is, maar de betrokkenen uit de sector zelf. We hebben veel fondsenwervers geïnterviewd over de vraag wat het verschil is tussen uitstekende en gemiddelde fondsenwerving. Ze definieerden dat allemaal in termen van 

Alan Clayton

Blijft u bedelen?

IF-Academy

www.if-academy.nl

Postbus 95305

2509 CH

Den Haag

Tel. (070) 205 00 62

Geef uw fondsenwerving vleugels.

Er is een delicate mix van een sterke missie, gepassioneerde medewerkers, betrokken supporters en de beste technologie nodig om uw fondsenwerving vleugels te geven. Blackbaud’s portfolio van oplossingen en diensten voor fondsenwerving en donateurmanagement – waaronder eTapestry en Charibase – is het meest compleet en geschikt voor kleine en grote non-prootorganisaties. Dat is waarom meer klanten voor ons kiezen dan voor elke andere aanbieder. Neem vandaag nog contact met ons op en geef uw fondsenwerving vleugels. www.blackbaud.nl

info@if-academy.nl

 grootschalige groei. Dat soort groei kwamen we niet tegen bij snel groeiende kleine organisaties. We zagen het wel bij grote organisaties, die er in slaagden om plotseling nog veel sneller te groeien, door op een andere manier fondsen te werven.”

“Het doel van goede fondsenwerving is geld bijeen brengen. Maar je kan dat doel alleen realiseren door op de missie van de organisatie te

delaars. Ze zagen die bureaus als onderdeel van hun team en huurden niet ieder jaar andere mensen in. Vaak werkten ze wel tien jaar of langer samen.” Ook als de resultaten tegenvielen? “Dan zochten ze samen naar oplossingen. Dat deden ze vooral door de uitvoerders van de werving enthousiast te maken voor hun missie. Zo moesten de face-to-facefundraisers

Als je langetermijnresultaten wilt behalen, zul je moeten investeren in fondsenwerving.

focussen. Uit ons onderzoek bleek dat alle goede fondsenwervers vooral heel erg werden gedreven door de missie van hun goede doel. De echt succesvolle organisaties scheidden de fondsenwervers niet af van de rest van de organisatie. Bij die organisaties stond samenwerking tussen alle betrokkenen voorop, inclusief de ingehuurde adviseurs en uitvoerende bureaus. Fondsenwerving werd daar gezien als kern van de missie: meer geld ophalen om meer goed te kunnen doen. Organisaties die wel onderscheid maakten tussen de mensen die de missie vervulden, zoals de programmamedewerkers, en de mensen die voor de fondsenwerving waren (ingehuurd), deden het allemaal veel slechter. In ons werk is geld alleen een negatieve stimulans. Onze missie, dat is de positieve stimulans.” Je ziet dat eigenlijk ook op microniveau, bij de uitvoering. Als je face-to-facefondsenwervers optimaler wilt inzetten moet je nauw met het bureau samenwerken en de mensen laten werven vanuit de missie van je organisatie. “Alle succesvolle fondsenwervende organisaties hadden langdurige relaties met hun bureaus en bemid-

eerst de projecten bezoeken, om de achtergrond van het goede doel goed te leren kennen. Zonder uitzondering betrokken succesvolle organisaties de fondsenwervers ook bij de missie.” De organisaties uit het onderzoek waren groot en konden daardoor, ondanks forse uitgaven, de kosten voor fondsenwerving op een redelijk percentage houden. “Grote organisaties waren absoluut niet met die kostenverhouding bezig. Het enige waar ze mee bezig waren, was hoeveel geld ze overhielden om aan de missie te besteden. Hun doel was niet om de beste verhouding te hebben tussen kosten en opbrengsten, maar om steeds meer middelen op te halen om aan de doelstelling te besteden en zo de beste resultaten te behalen op het gebied van de missie." Maar voor organisaties met een kleinere omzet is het toch een stuk lastiger om een gunstig percentage kosten fondsenwerving te realiseren. “Veel van de klanten van Clayton Burnett zijn juist kleinere organisaties. Je kan een organisatie zijn van twintig vrijwilligers met een kostenpercentage van slechts tien.

Toch zal iedereen begrijpen dat zo'n organisatie nimmer in staat zal zijn een ernstig en omvangrijk probleem in de samenleving op te lossen, gewoon omdat je zo niet genoeg geld kan ophalen. Als je langetermijnresultaten wilt behalen zul je moeten investeren in fondsenwerving. Door eenzijdig op de kosten te focussen verhinderen we de groei en doen we onze doelstelling tekort." Is de kern van het onderzoek dat het eigenlijk gaat om goed leiderschap, met het inzicht om intensief en op de juiste manier te investeren in fondsenwerving? “Goede leiders creëren een cultuur, die goed is voor de samenwerking tussen teams. De meeste leiders herkenden zich wel in aspecten van ons onderzoek. Maar wat ze zich geen van allen hadden gerealiseerd, was dat ze op een abstracte manier nadachten over de systemen die ze hanteerden. Ze dachten eigenlijk allemaal in termen van het systematisch inzetten van en het optimaliseren van de samenwerking tussen hun mensen. Iedere leider deed dat weer een beetje anders dan de anderen, maar altijd sterk op basis van ervaring en intuïtie. Dat hun gedrag heel systematisch was en analytisch hadden ze zelf niet in de gaten." Het overgrote deel van de bestuursleden van Nederlandse goede doelen heeft nauwelijks kennis van fondsenwerving. De conclusie van het onderzoek ligt te ver van hun belevingswereld af, om succesvol toegepast te worden in ons land. Ze blijven hangen in kostenpercentages en riscomijdend beleid. “Dat is een belangrijk punt. Er is in veel organisaties, ook in andere landen, een cultuuromslag nodig. En dat kan de fondsenwerver nooit in zijn eentje bereiken. Op alle fronten binnen de organisatie, inclusief externe betrokkenen, moet iedereen voor de nieuwe aanpak geënthousiasmeerd worden.  Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 27

Doeltreffend fondsen werven De

voor e t s k j i r g n bela

o r t Ac p p u S e d va n

tie

t tie.nl s te n fdprijs win o m o o h k e in supportac d p r le o e e t r a r u o in t c p g p u a r p u • St uw s actie ’ uw eigen 10.000 als ls € e d u id r ppor tActie o m u o S n V e e v • d r t e e w Actie ving m upporters e Su p p o r t ndsenwer d o n ‘F • Online S a s v u r s e r t u n callce d a ag s e c om ik van het u • Ee n e e n r b e g uw eigend t o jk t li e id k e r ffend e h et doeltre • Mogelijk d is daadw m n t a r t a s t e s , b s n r o r te werve • Uw supp l/fondsen .n ie t c a t r o upp len ! aar www.s de voorde n n a jk v li e r g e e a t G ro ﬁ er ven en p fo ndse n w

www.supportactie.nl/fondsenwerven

 Diverse van de organisaties die

uiteindelijk zo succesvol waren, hadden alleen daar al een of enkele jaren de tijd voor nodig. Maar erg is dat niet, want we denken bij dit soort ontwikkeling minimaal in een jaar of tien. Want als je eenmaal goed leiderschap en een behoorlijk investeringsbudget hebt, is tijd het volgende ingrediënt. Voor goede fondsenwerving heb je een middellange of zelfs langetermijnvisie nodig. Om dat te bereiken heb je een directeur nodig die een tijdje blijft en ook het verloop in de staf moet beperkt blijven. Dat betekent dat ook het belang van directie en staf op de langere termijn moet liggen. Dat kan alleen als het bestuur vanuit diezelfde optiek de ontwikkeling van de resultaten beoordeelt. Een van de inzichten uit het onderzoek is dat succesvolle fondsenwervers er in slaagden om hun staf veel langer te houden dan wat in de sector gebruikelijk is." Hoe belangrijk zijn die niet-fondsenwervende afdelingen? “Ze zijn essentieel. Adrian beschreef het onlangs op een simpele manier: ‘Bij goede doelen die goed fondsen werven is de hele organisatie daar trots op.’ Maar er zijn een heleboel organisaties waar de andere afdelingen zich er toch een beetje voor schamen dat er collega's zijn die met de pet rondgaan. Als dat de reden is dat je de werving uitbesteedt, zal het nooit wat worden. Zoals gezegd gaat het alleen werken als fondsenwerving de kern van je organisatie wordt en als de rest van de organisatie er trots op is als het goed gaat. Fondsenwering moet emotioneel eigendom van de hele organisatie zijn." In het rapport viel me ook op dat goede fondsenwervers erg gefocust waren op de wensen van de donateurs. “Bij de vraag waarom mensen geven, spelen twee belangrijke emoties: behoefte en beloning. Bij de

behoefte gaat het om de omvang van het probleem, het geld dat nodig is om dat op te lossen. Het is eigenlijk de negatieve kant, de kortertermijnfocus op geld. Juist de beloning is heel belangrijk. Mensen moeten het gevoel krijgen dat ze iets goeds doen. Fondsenwervers die dat begrijpen gaan automatisch voor de lange termijn." Met een beetje gezond verstand en inzicht in ons werk zou je al die conclusies toch ook getrokken hebben? “Absoluut. Er staat dan ook niets in het onderzoeksverslag dat voor ons als een verrassing kwam. Maar juist daarom wilden we een objectief onderzoek, door deskundige derden. We wilden het als het ware valideren. Daarom hebben we de onderzoekers ook geen briefing gegeven. We gaven ze alleen de onderzoeksvraag mee: Wat maakt goede fondsenwerving goed? Toch zaten er flinke verrassingen voor ons in het rapport. De omvang van die versnelling in groei bij organisaties die het wel begrijpen is zo'n verrassing. En het effect van goed leiderschap is groter dan we dachten. En wat we ook niet verwacht hadden was de mate waarin goede leiders zo systematisch te werk gingen met hun mensen."

behoren tot de beste van de wereld. Hun fondsenwervingsinkomen groeit met 20 tot 25 procent per jaar, Ze winnen marktaandeel terwijl we midden in een recessie zitten. Zij verdienen honderden miljoenen euro’s om aan het goede doel te besteden. Daarnaast zijn er ontzettend veel organisaties die krimpen of stagneren, die het nog niet snappen.” "Uiteindelijk gaat het dus om goed leiderschap. Daar, in de top van de organisatie, zal het besluit over de wezenlijke strategie genomen moeten worden. Daar worden de directeuren voor betaald. Daar zijn de toezichthouders voor gevraagd. De enige manier om in actie te komen is door een besluit te nemen. Zonder een besluit gebeurt er niets. Daar is moed voor nodig. Maar dat hoort bij leiderschap."  Jaap Zeekant Het volledige rapport is verkrijgbaar via www.claytonburnett.com

Valt het publiek eigenlijk wel uit te leggen dat fondsenwerving zo belangrijk is? “Het is veel meer dan dat. De missie van een goed doel is om zoveel mogelijk geld aan de goede zaak te besteden. Dat kan alleen als het werven van fondsen onderdeel van de missie is. Daarom moet de Raad van Bestuur zoveel mogelijk in fondsenwerving investeren. Maar ook het publiek moet dat kunnen begrijpen. In Engeland is de wervingssector behoorlijk gepolariseerd. Er zijn organisaties die het begrijpen. Zij hebben ook een Raad van Bestuur en toezichthouders die het snappen. Die organisaties Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 29

Software & Services voor goede doelen en ledenorganisaties DĂŠ oplossing voor: - Fondsenwervende organisaties - Vermogensfondsen - Collecterende organisaties - Politieke partijen - Ledenorganisaties - Gezondheidsfondsen - Ontwikkelingsorganisaties

www.ifunds.nl (+31) 20 497 7081 www.bratpack.nl

Wilt u maandelijks $ 10,000 gratis advertentiebudget bij Google effectief besteden? Advies en analyses van onze door Google gecertificeerde marketeers. Opzet & optimalisatie van advertenties voor uw campagnes & acties. Verhogen van het aantal conversies binnen uw bestaande account. Lage maandelijkse beheerkosten zonder verrassingen.

e ot gr & n! ne le ei doe kl or ede Vo go Advertentie - Vakblad fondsenwerving - A5.indd 1

Bel voor een offerte of kennismaking Sander Admiraal op 020-4977081 of mail sander@bratpack.nl.

7-5-2013 15:07:58

Het is een wedstrijd om te winnen. Dus moeten we hem spelen om te winnen De aangekondigde veranderingen in de loterijwetgeving, hebben ook gevolgen voor de Support Actie. Ons gesprek met directeur Peter Smit ging ook over maatschappelijk ondernemerschap.

Peter Smit heeft de leiding van de Grote Club Actie en de Support Actie. Hij ziet zichzelf vooral als maatschappelijk ondernemer: "Je moet zaken niet nemen voor wat ze zijn, maar vanuit betrokkenheid en gedrevenheid aanpakken. Als econoom vlieg ik het wel graag vanuit de financiële mogelijkheden aan. Zo werk ik nu en zo pakte ik het aan in mijn vorige functie, bij Stichting de Vechtse Banen. Twintig jaar had hij de leiding bij deze vierhonderdmeterbaan en ijshockeystadion. Hij exploiteerde de accommodatie zonder gemeentelijke subsidie, waarvan toen het gemiddelde in die sector anderhalf miljoen euro bedroeg. Peter: "Ik ben in die tijd ook een jaar of vijftien voorzitter van de Vereniging Kunstijsbanen Nederland geweest, waar de directies van de ijsbanen elkaar troffen en ik was vice-voorzitter van de Kamer van Koophandel Utrecht. Als directeur moet je op een breed vlak inzetten, dat is goed voor je organisatie. We hebben in die periode twintig miljoen euro geïnvesteerd, geleend bij een bank. Dat kon omdat we langlopende contracten hadden, waarbij we bijvoorbeeld onze accommodaties beschikbaar stelden voor grote landelijke schriftelijke examens. De essentie is dat je vanuit zo'n non-profit heel veel mogelijkheden hebt om er een sterke zakelijke basis onder te leg-

gen. Voorwaarde is wel dat je het bedrijfsmatig benadert. We hebben in die tijd zo aan ons merk en aan naamsbekendheid gebouwd, dat allerlei events naar ons toekwamen, in plaats van dat wij op pad moesten om ze binnen te halen. Dat ging van popconcerten tot kampioenschappen darts. Uiteindelijk bestond de inkomende geldstroom nog maar voor een derde uit de ijsbaan en daarnaast een derde horeca en een derde overig, zoals events."

waar maakt. De vraag is niet of je het zo aanpakt, maar wanneer je daarmee begint." Hoe krijgen we ze zover? "Als ondernemerschap niet echt nodig is, gebeurt het niet. De echte trigger is wanneer er een noodsituatie is. Dan wordt men gedwongen er anders tegenaan te kijken. Maar zelfs dat is niet voor elke organisatie voldoende. Er zullen er heel wat zijn die jaren nodig hebben om de noodzakelijke omslag te maken, als ze het al halen. Veel draait om vertrouwen, zeker bij het ondernemerschap van een non-profit. Verenigingen en clubs die 

Jaap: "Zou elke non-profit op die manier tewerk moeten gaan?" "Je moet natuurlijk focussen op je hoofddoelstelling, maar daarnaast op zoek gaan naar aanvullende activiteiten, die er mede voor zorgen dat het realiseren van die hoofddoelstelling dichterbij komt." Maar het gebeurt zo nog maar weinig. Zo schreeuwt nog altijd het overgrote deel van de cultuursector moord en brand over de terugloop van subsidies, terwijl de overige al lang bezig waren met cultureel ondernemerschap. "Het gaat om dat laatste en ik vind dat iedereen die er anders in zit, zijn organisatie tekort doet. Het is gewoon je primaire verantwoordelijkheid als bestuur en directie om alles te doen je organisatie zo te faciliteren dat je je doelstellingen

Peter Smit

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 31

ď&#x192;¨ meedoen met onze Grote Club

Actie of Support Actie doen dat op basis van vertrouwen. Door als organisatie in een breder gebied actief aanwezig te zijn voed je dat vertrouwen. Ik vind dat erg belangrijk. Daarom zijn we vanuit onze organisatie actief met onze NSOF, die diensten verleent aan de stichtingen en clubs in onze achterban. Ook onze betrokkenheid als een derde eigenaar, bij de oprichting van de IF Academy voor opleidingen fondsenwerving komt daar uit voort. Met het incassoproduct, dat we samen met Powertopay aanbieden, kunnen organisaties duizenden euro's besparen. Voor ons een manier om onze bestaande achterban aan ons te binden ĂŠn bij nieuwe organisaties binnen te komen met de Support Actie-loterij. Vertrouwen wekken kost tijd. Ook dat maakt dat een omslag in denken en functioneren meestal niet heel snel gaat. Bouwen aan relaties, daar gaat het om. Als we ons zouden beperken tot alleen P. 32

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

de exploitatie van de twee loterijen, zouden we onszelf veel tekort doen. Je ziet ook in het geefgedrag van de Nederlanders een omslag. Een hechte relatie met het goede doel wordt steeds belangrijker. Je moet dan in je communicatie en met alles wat je te bieden hebt zorgen dat je daar op inspeelt en de gevers aan je organisatie bindt. Gevers willen betrokkenheid, ze willen dingen weten, ze willen iets terug. Daar moeten we op inspelen. Uiteindelijk willen de gevers over de volle breedte er een goed gevoel aan overhouden." Uitvoering van belangrijke overheidstaken gaat in rap tempo naar lagere overheden. De cultuursector staat enorm onder druk. Gezondheidsinstellingen lopen vast met steeds verder oplopende kosten. Het is natuurlijk heel aardig als de overheid samen wil werken met de filantropiesector, zoals in het Convenant in 2011 vastgesteld, maar het moet allemaal wel te doen zijn.

"Het is een wedstrijd om te winnen. Dus moeten we hem spelen om te winnen. Hoe groter de druk, des te meer moeten we doen om onze problemen op te lossen. Dat gaat niet alleen om geld. Dus niet alleen mopperen om de verdwijnende geldstromen, maar ook kijken wat we kunnen doen om dat op te vangen. Dat speelt ook bij de nieuwe wetgeving voor de loterijen. Natuurlijk, de gelden die nu beschikbaar komen uit dat unieke systeem met de loterijen voor goede doelen, zijn onvoorstelbaar belangrijk. Maar als we wat we opgebouwd hebben willen behouden in een of andere vorm, dan is het onvermijdelijk dat we open staan voor vernieuwing en verandering. We hebben een prachtig systeem, met talloze aanbieders en talloze producten; er is voor ieder wat. Er is geen monopolie en ook geen staatsmonopolie. Maar stel dat we het openen van de grenzen niet tegen kunnen houden, de buitenlandse loterijen niet kunnen weren.

Dan zouden we als Nederlandse loterijen voor goede doelen veel sterker staan als we ons als één geheel zouden kunnen presenteren. Dat is eerder al gelukt met de loterijen van vijf individuele goede doelen zoals KWF Kankerbestrijding en De Zonnebloem, met één uitvoeringsorganisatie en één loket voor de overheid. Het zou mooi zijn als we het hekje rond Nederland in stand zouden kunnen houden, door als loterijen gezamenlijk op te treden. Met alleen protesteren redden we het niet, we moeten op de ontwikkelingen van de nieuwe wetgeving inspelen en wel samen." Waarom laten we het niet gewoon zijn gang gaan: gooi die grenzen maar open. We zien wel. "Ik begrijp staatssecretaris Teeven als hij zegt dat er iets moet gebeuren aan online gokken. Om dat te reguleren en in de hand te houden moeten we met iets komen. Maar het grote gevaar dat we moeten zien af te houden, is dat we door het creëren van mogelijkheden voor online kansspelen, de deur openzetten naar offlineconcurrentie. Naarmate buitenlandse partijen, die zowel online als offline kansspelen aanbieden, in Nederland worden toegelaten voor online, loop je het risico dat ze via de gangbare (Europese) wetgeving ook offline voet aan de grond krijgen. Mocht dat gebeuren dan krijgen we volgens mij forse verschuivingen in Nederland, ook aan de kant van de beneficianten. Als de Goede Doelen Loterijen minder geld beschikbaar hebben voor hun beneficianten, zullen die op zoek moeten naar andere bronnen. Dat zou ook een andere loterij kunnen zijn, zoals de Support Actie, waarbij zij door actief te werven, zelf invloed kunnen uitoefenen op de opbrengst. Dat we tachtig procent uitkeren kan dan een interessante plus zijn. Eigenlijk zijn de mensen die met onze loterij meedoen in de eerste plaats donateur van het goede doel, dat ook eigenaar is

van de adresbestanden, waarbij de loterij gezien wordt als een sympathiek extraatje. Aan de ene kant moeten we er voor strijden om het unieke van onze loterijen voor non-profits in stand te houden. Aan de andere kant moeten we er alles aan doen om in een veranderende omgeving vernieuwend en concurrerend te zijn, ook als dat betekent nieuwe allianties, nieuwe samenwerkingsvormen. We hebben een uniek bestel, waarbij ik diep respect heb voor wat de Goede Doelen Loterijen hebben bereikt. Maar ook de loterijen rond de Support Actie hebben in dat speelveld een eigen, evenzo unieke plek, met een eigen gezicht." Hoe dan ook, niet alleen de loterijen, ook de goede doelen en andere wervende non-profits moeten zich aanpassen aan de vele veranderingen waar we mee te maken hebben. Je stelt dat het vooral de omstandigheden zijn waardoor ze daartoe komen. Zouden we nou echts niets kunnen doen om ze een zetje in de goede richting te geven? "Ik denk dat de druk van de omstandigheden cruciaal is. Maar alles wat we er nog meer aan kunnen doen helpt natuurlijk wel. Want het is wel hard nodig." Fondsenwervende instellingen moeten open staan voor verandering, werken aan innovatie. Neem straaten huis-aan-huiswerving. Dat staat vanwege de beeldvorming, het zou een dure wervingsmethode zijn, onder druk. Ik weet van de betere bureaus dat ze heel graag een kwaliteitsslag zouden maken, zodat de kosten dalen en de nieuwe gevers langer aan het goede doel verbonden blijven. Maar de opdrachtgevers, de goede doelen dus, willen daar niet aan, omdat die focussen op de kortetermijndoelstellingen: ze richten zich puur op hun target aan nieuwe donateurs. "We zijn daarin doorgeschoten, maar dat is wel al jaren het geval.

Vooral toen de economie ons nog gunstig gezind was, het geld binnenstroomde via de loterijen en donateurs nog en masse werden geworven via diverse kanalen zoals koude telemarketing, direct mail en huis-aan-huis. We zijn teveel gewend aan het gemak waarmee dat toen ging. Maar nu moet het roer om, anders komt het niet goed. Het is tijd voor verandering. Maar niet alleen bij de goede doelen. Ik denk dat op dit moment het grootste probleem in de zorgsector zit. Ook daar is het tijd voor innovatie en verandering. We zullen wel moeten. Zo werken wij vanuit onze organisatie mee aan een belangrijk maatschappelijk initiatief in Brabant, de Stichting Beter. Die stichting is bezig om samen met een serie relevante bedrijven en talloze maatschappelijke geledingen, organisaties én lokale overheden allerlei vormen van vernieuwing in de zorg te realiseren, waarbij de inbreng van zoveel mogelijk direct betrokkenen wordt gestimuleerd, van bedrijven tot burgers. Dat betekent nieuwe diensten en producten in de zorg, waarvan je door de actieve betrokkenheid van de burgers, van tevoren weet dat er behoefte aan is. Het betekent ook dat je op alle partijen kunt rekenen in de uitrolfase. Want je hebt iedereen mede-eigenaar van het probleem gemaakt en dus ook van de oplossing. Een van de resultaten aan de productzijde is een eenvoudige prostaattester, een belangrijke innovatie. Maar ook aan de dienstenzijde zullen er heel veel initiatieven komen. De samenwerking met zoveel betrokkenen staat daar borg voor. Het is niet meer de overheid die allerlei zaken voor de burger oplost. Het zijn niet meer de goede doelen aan wie we het overlaten ons geld nuttig te besteden. Steeds meer zal het gaan om de directe betrokkenheid van gevers, van burgers. Het is een prachtige ontwikkeling omdat het om onszelf gaat en we met elkaar heel veel kunnen bereiken."  Jaap Zeekant Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 33

How ARE WE changing the world? Fundraisers have helped deliver some amazing changes in the world, but there is still a lot more to do! We need to explore our roles as fundraisers delivering impact in the world and learn how to keep making a difference in the future. Join us at our 33rd Congress to hear the world’s leading speakers, learn the latest best practice, share knowledge and connect with almost 1,000 fundraising professionals from across the globe. We offer a cutting-edge programme with ﬁve different session types, debates and networking and social events. This is the must-attend fundraising conference of the year. One that will truly inspire you and challenge your thinking.

View the full programme and register at

www.internationalfundraisingcongress.com Last year a number of Masterclass and accommodation places sold out – register early to avoid disappointment.

Save £60 per delegate – for registrations of five people or more!

Wat hebben organiseren, communiceren, samenwerken en collecteren met elkaar te maken? Vakblad Fondsenwerving is altijd op zoek naar innovatieve diensten en producten. Zo kwamen we Worknets en Social Places tegen bij STB Goede Doelen.

Stb bestaat inmiddels een jaar of twintig. Ze werken er met vijftig medewerkers aan hun crm-systeem voor leden- en brancheorganisaties en instellingen in de fondsenwervingssector, zoals de Postcodeloterij, Mama Cash, Stichting Doen. Medio vorig jaar kwam directeur Rob Goijen Hans de Groot tegen, die vanuit zijn bedrijf Datastudio helemaal gefocust was op de fondsenwerving en met zijn crm-pakket en Collecteweb actief was voor o.a. het Leger de Heils, de Nederlandse Hartstichting, het Prinses Beatrixfonds, het Spierfonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Het was een logische gedachte om samen te gaan om een volledig geĂŻntegreerd totaalsysteem aan te kunnen bieden aan fondsenwervende instellingen, vanuit een nieuwe unit: STB Goede Doelen, met een sterke focus op ontwikkeling. Voor STB is het antwoord op de vraag in de kop: alles! Rob: "We werken weliswaar sterk vanuit de filosofie van een totaalsysteem, dat alle primaire en communicatieprocessen verzorgt, maar we bieden onze software ook aan als modules, waarbij bijvoorbeeld alleen het crm-systeem wordt ingezet, zoals door het Reumafonds. Of Stichting Doen, die het systeem gebruikt voor de uitgifte van de gelden aan de begunstigde organisaties, van allocatie tot projectbewaking. Een organisatie als de Nederlandse Brandwonden Stichting gebruikt weer alleen het

collectegedeelte en bij weer anderen doen we alleen de afhandeling van nalatenschappen." Hans: "Voor fondsenwervende instellingen is de organisatie van primaire processen als fondsenwerving, inclusief nalatenschappen, subsidies e.d. erg belangrijk. Voor donaties geldt dat ze bij veel organisaties uit allerlei richtingen binnenkomen. Het is dan zaak dat zoveel mogelijk alle relevante gegevens in het crm-systeem worden opgenomen, bij de desbetreffende donateur. Niet alleen de bekende naw-gegevens en alle financiĂŤle data, maar ook zaken als op welke manier met de gever het contact moet worden onderhouden, via welke campagne de gift binnenkwam en of het bedoeld is voor een bepaald project. Belangrijk is dat tegenwoordig een adres niet altijd meer een fysiek adres hoeft te zijn, het kan ook een e-mailadres zijn. Indien iemand eenmaal een relatie is, wat nog niet hoeft te betekenen dat het ook een gever is, is het zaak om die gegevens vast te houden en met elke nieuwe gebeurtenis te verrijken. Zodra je een gift, op welke wijze ook gedaan, kunt herleiden tot de gever, bouw je aan je relatie. We zoeken naar relaties voor het leven." Rob: "Onze visie is dan ook dat je met je crm-systeem in staat moet zijn om van een incidenteel contact een permanente relatie te maken en van een incidentele gever een

permanente. We zorgen dat zoveel mogelijk incidentele contacten, zoals die via de social networks of de website, in de database worden geregistreerd, door uit al die bronnen de contactgegevens te matchen met wat we al in het crm-systeem hebben geregistreerd. Dat kan op een eenvoudige manier, bijvoorbeeld met de gegevens die iemand invult op een webformulier voor de nieuwsbrief. Integratie met social media speelt hierbij een belangrijke rol. Zodra we er achter komen dat een gever een Twitteraccount heeft, wordt ook dat in het crm-systeem opgenomen. Momenteel zijn we een integratie met LinkedIn aan het maken, waar je bijvoorbeeld met queries aan de weet kunt komen dat iemand van baan verwisseld is. Verder is het zaak om alle gangbare koppelingen, zoals met het overlijdensregister en de postcode- en straatnaamtabel, gewoon op orde te hebben. Voor elke fondsenwervende instelling is het heel belangrijk om de gegevens van je bestaande gevers op orde te hebben en te houden en nieuwe gegevens volautomatisch daaraan toe te kunnen toevoegen." ď&#x192;¨

Maak werk Maak werk van van je loopbaan! je loopbaan!

www.inzichtconsulting.nl Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 35

Van logo tot reclamecampagne Van advies tot drukwerk Regalis regelt het allemaal!

www.regalis.nl

Regalis is een advies- en productiebureau voor direct marketing, communicatie en fondsenwerving. Meer informatie? Bel met Peter van der Vorst 030-6991580.

Meer rendement uit uw DM-euro

tal ale aan Maxim oekers: 1.500 bez

* Inschrijven is gratis voor de doelgroep (zie de voorwaarden op de website) en kan na de zomervakantie op www.vakdag.nl.

“

”

Tot volgend jaar!

Elly van den Burg, 73 jaar

“Het leukste dat ik heb meegemaakt is dat ik voor de tweede keer voor een donateur een aanzienlijke gift in orde mocht maken. Hij herkende mijn stem nog en het leek inderdaad net of ik met een oude bekende belde. Vooral toen ik hem bedankte en hij het gesprek afsloot met ‘tot volgend jaar maar weer!’”

ZET ’M INA J E AG E N D AG DERD 2013 DON ER EMB * N O V E KU I P D M ERDA ROT T

Meer weten over waardevolle gesprekken voor jouw organisatie? Bel met Tim Bos: 023 - 565 66 66 www.mindwize-telemarketing.nl

| www.fondsenwerving.nl |

* Welke donderdag in november hangt af van speelschema Feyenoord en zal medio 2013 bekendgemaakt worden.

 Hans: "Andere zaken die je op orde moet hebben zijn integrale koppelingen met andere programma's die je in je organisatie gebruikt, zoals Microsoft Outlook. In onze visie moet ook het hele proces van facturering, net als bij automatische incasso al lang het geval is, van je systeem deel uitmaken. Wij hebben daar Finbox voor, waarmee je binnenkort digitale acceptgiro's kunt versturen. Zodra iemand structurele donateur is geworden, zou je willen dat gevers een stap verder gaan, met de zogenaamde notariële gift. Ook dat proces, inclusief de tussenkomst van de notaris, wordt ondersteund. Staatssecretaris Weekers heeft aangekondigd om per 1 januari 2014 de noodzaak voor de notariële akte bij periodieke meerjarengiften voor anbi's te laten vervallen. Zodra dat is gebeurd kan je met zo'n module de werving van dergelijke giften nog effectiever maken. Ook het zo belangrijke testamentaire schenken moet door de crm-software optimaal worden ondersteund. Wij zien dat als onderdeel van het primaire proces, het hoort er gewoon bij."

Rob: "Het is erg belangrijk dat je de verschillende communicatievormen kunt ondersteunen naar de verschillende doelgroepen toe. Daar hoort je website, met generieke informatie natuurlijk bij. Maar ook zaken als automatische bedankjes, waarbij je afhankelijk van de hoogte van de gift en/of de communicatievoorkeur van de gever, het systeem een e-mail laat sturen, of een brief- of bedankkaart per post. Ook met je nieuwsbrieven moet je geavanceerd omgaan. Ze moeten in de eerste plaats passen op de in het crm-systeem opgenomen voorkeuren van je gevers. Maar omgekeerd is het ook zaak dat je de volledige klikgeschiedenis registreert: wie klikt op welke links? Stel je ziet dat een substantieel aantal mensen klikt op een artikel over een bepaald project. Je kunt dan besluiten om die mensen over dat project een vervolgmailing

te sturen. Daarom is het ook belangrijk dat je nieuwsbrieven vanuit je systeem zelf kunt aanmaken en verzenden, zonder gedoe met import en export vanuit andere systemen." Hans: "Door alle veranderingen in de communicatie van de laatste jaren wordt het steeds belangrijker om een systeem te hebben, dat integraal alle processen en ondersteuning levert en alle informatie over de donateur of vrijwilliger opslaat, van het eenmalig geven tot automatische incasso en van interesse in bepaalde activiteiten tot het deelnemen aan events. Naarmate je beter in staat bent dat optimaal en geïntegreerd aan te sturen, kun je een hechtere en vooral persoonlijke relatie met je donateurs ontwikkelen. Voor collecterende organisaties is een optimale relaties met hun vrijwilligers cruciaal. Met Collecteweb kunnen we, geïntegreerd in ons systeem of als losse module, de collecteorganisatoren faciliteren. Ze hebben zelf toegang tot het systeem en gebruiken het voor alle processen van het bestellen van de materialen tot de wijkindeling, de looproutes van collectanten, en de opbrengstenregistratie met elektronische afdracht. We zien ook steeds meer samenwerking ontstaan tussen de collectefondsen. Zo denken ze nu na over de mogelijkheid om in kleinere plaatsen te gaan registeren aan welke collectes mensen willen geven, zodat de andere fondsen hen kunnen overslaan en de inzet van de collectanten gerichter kan plaatsvinden. Maar met zo'n 300.000 vrijwilligers in het systeem van de verschillende collectefondsen, uiteraard strikt gescheiden per organisatie, is het ook mogelijk om, veel beter dan vroeger, de ontwikkelingen in de huis-aan-huiscollectes te analyseren en daarop te sturen. Misschien kunnen we ooit de collecteresultaten herleiden tot huishoudniveau. Dat zou pas een goed inzicht geven in het wezen van de huis-aan-huiscollecte."

Worknets Hans: "In ons systeem Worknets. com gaan we nog een stap verder. Daarmee faciliteer je de communicatie tussen individuele gevers en de mensen van het goede doel, bijvoorbeeld zij die de doelstellingsprojecten uitvoeren. Dergelijke een-op-eencommunicatie heeft een sterk bindend effect met de gevers." Rob: "Voor ons is het faciliteren van samenwerking een steeds belangrijker wordend aspect. Daarvoor hebben we deze digitale samenwerkingsomgeving Worknets.com ontwikkeld: Een beveiligde plek in de cloud waar je mensen en organisaties kan uitnodigen, ontmoeten en samenwerken aan gedefinieerde topics. Een Worknet kent allerlei apps met handige faciliteiten zoals het delen van documenten, organiseren van een cursus(bijeenkomst), linken naar relevante websites, enz. 

Hans de Groot

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 37

SQZI CONCEPTSTUDIO

zorgt voor een vette vangst!

Nieuwe donateurs aan de haak slaan... WWW.SQZI.NL

SQZI VFW adv 2011 V2.indd 2

06-03-12 10:48

Voer de dialoog met Impress! Een B2B drukwerk beheer en bestel tool via internet gekoppeld aan printing on demand en 48 uurs levering! Bekijk de mogelijkheid via onderstaande QR code of op www.justpress.eu

BR AN D

BE ST ELL IN G

DI RE CT MA IL

BE TA LIN G

QR CO DE

PU RL

KA L

LO GIS TIE K

SIT ENDER E.N L

SM S

WE BE NQ UĂ&#x160; TE

EM AIL

Scan de QR code hiernaast met een mobiele telefoon. Gratis reader via www.quickmark.tw Meer info over QR code? kijk op www.impress.nl

FU LLF ILM EN T

CA LL CE NT ER

CU HAP ST PY OM ER

VIA PRODUCTIE EN PROCES

Persoonlijke kalender samenstellen via www.kalendersite.nl Een uniek relatiegeschenk!

NAAR EFFECTIVITEIT

0348 433144 / WWW.IMPRESS.NL

Onze faciliteiten, onze kennis, uw resultaat! 13993-picto advert 190 x 130 mm oblong fonds.indd 1

30-09-2010 14:48:45

 De essentie is dat organisaties hiermee de samenwerking met interne en externe stakeholders faciliteren. Wat Worknets.com uniek maakt t.o.v. LinkedIn en Facebook is dat het om een besloten ontmoetingsplaats gaat, en de relatie primair toebehoort aan de organisatie i.p.v. het individu. Organisaties worden gevormd door individuen. Een individu vertegenwoordigt de organisatie, net als je in het fysieke leven een visitekaartje hebt van je organisatie. Als iemand vertrekt uit een organisatie of een andere rol krijgt, dan blijft de koppeling met de organisatie in Worknets intact, zodat de opvolger gewoon zijn plaats kan innemen, met direct inzicht in de hele voorgeschiedenis en alle contacten van zijn voorganger." Uiteraard is dit samenwerkingsplatform geheel geïntegreerd is met ons crm-pakket."

Hans: "Social networks zoals Twitter, Facebook, LinkedIn zijn belangrijke plaatsen waar mensen zich digitaal ophouden. Maar het is onze overtuiging dat er daarnaast behoefte is aan dedicated social networks, op basis van speciale belangstelling en betrokkenheid. Door dat te faciliteren kunnen bijvoorbeeld goede doelen er in slagen om hun gevers en vrijwilligers heel direct bij de organisatie te betrekken. Worknets is ontstaan in de ngowereld en wordt nu o.a. gebruikt bij ngo-brancheorganisatie Partos en Partin, brancheorganisatie voor kleinschalige particuliere initiatieven. Stel we gaan ergens in Malie putten slaan. Om die activiteit heen kun je met Worknets anderen die waar ook ter wereld actief zijn op dat gebied bijeenbrengen en kennis laten delen. Maar je kunt ook alle goede doelen die in Malie actief zijn, ook op andere gebieden, in een netwerk onderbrengen om kennis te delen. Rond een concreet project is het ook denkbaar dat je de mensen van het goede doel en de gevers bijeenbrengt om met elkaar te communiceren. Ook denken we eraan om op deze wijze een

overlegplatform te creëren voor Dat is het moment waarop je ze collectanten onderling en met het vanuit hun buurt uitnodigt in Social wijkhoofd. Op die manier kun je je Places om als wijk dingen te onvrijwilligers heel direct bij het werk dernemen. Dergelijke activiteiten van je organisatie betrekken. Het kunnen van alles zijn, het kan gaan is heel laagdrempelig, vanuit één om de organisatie van een jaarlijkse dashboard aan te sturen en volledig barbecue, maar ook een actie naar geïntegreerd met het crm-systeem. de gemeente toe om een onveilige Hierbij is nadrukkelijk niet vergeverkeerssituatie aan te pakken. Net ten dat e-mail nog altijd de meest zo zeer als Worknets de interne en gebruikte manier is om digitaal externe samenwerking van profesmet elkaar te communiceren. Dus sionele organisaties ondersteunt, is het zaak dit medium volledig te maakt Social Places dat mogelijk integreren in je communicatieomtussen individuele mensen, juist geving, en dus ook in Worknets. in deze tijd, waarin we te maken We hebben ervoor gezorgd dat je hebben met een terugtredende met één klik vanuit een ontvangen overheid."  e-mail in je Worknetsomgeving terecht komt, terwijl je (groeps) Jaap Zeekant e-mails vanuit diezelfde omgeving heel gemakkelijk verstuurt. Natuurlijk kun je ook inloggen met je socialnetworkaccounts, zoals FaHaal meer uit uw cebook. We realiseren ons dat veel donateursbestand goede doelen al crm-software die Ga naar: ze gebruiken. Daarom zijn we graag dmadviseurs.nl bereid om met andere partijen zoals Blackbaud en ifunds samen te werken, zodat ook hun klanten Worknets aan hun crm-systeem D2-13002 adv 56x28mm.indd 2 5/27/13 kunnen koppelen." Social Places Rob: "Vanuit onze ervaring met Worknets zijn we inmiddels, als spinn off van Worknets in Social Places.com gestapt. Doel van Social places is om de sociale cohesie in wijken, buurten en verenigingen te verbeteren. Hoe goed ken je de buurman van je buurman enn zijn eventuele behoefte aan hulp of zijn bereidheid jou te helpen? Hetzelfde geldt ook voor verenigingen. Vaak is er geen inzicht in hulpvragen en competenties van mensen. Het activeren van mensen in hun eigen buurt is belangrijk, maar niet altijd gemakkelijk. Het Oranje Fonds verricht op dit punt belangrijk werk. Wij denken dat je de mensen op lokaal niveau het gemakkelijkst kunt bereiken via hun lokale interesses, zoals de sportvereniging, de leesclub of een actiegroep. En als je dan genoeg volume hebt krijg je vanzelf voldoende mensen op buurtniveau.

12:14 PM

Rob Goijen

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 39

SMG Groep Wij zorgen ervoor dat uw communicatieuitingen van optimale kwaliteit zijn! Binnen de SMG Groep hebben we voor al uw crossmedia wensen een oplossing. Op welke manier u ook wilt communiceren, de spelers van de SMG Groep maken het mogelijk!

SMG Groep Randweg 12 8061 RW Hasselt T 038 - 4778877 www.smg-groep.nl

421616SMG_ad90x130_F4.indd 1

20-04-11 15:47

Nieuw boek van Leo Dijkgraaf Leo Dijkgraaf schreef een nieuw boek. Zijn eerste boek over brainstormen, Out of the Box, was een groot succes. Dat zou met het nieuwe boek ook wel eens kunnen gebeuren.

Ook veel fondsenwervers hebben met 'Out of the Box, ideeënboek voor creatief ondernemen' hun voordeel gedaan. In zijn workshops voor de Vakopleidingen Fondsenwerving heeft hij veel fondsenwervers de kunst van het brainstormen eigen gemaakt de afgelopen jaren. Eigenlijk gaat het bij Leo over innovatie en creativiteit. Daarover geeft hij ook zijn lezingen bij de Speakers Academy. En dat is ook precies waar de fondsenwerving momenteel grote behoefte aan heeft: creativiteit én de innovatie die daar het gevolg van is. Zijn nieuwe boek, Kleurboek voor fondsenwerving, heeft hij speciaal voor fondsenwervers geschreven. Leo: "Zes uur gestructureerd creatief brainstormen staat gelijk aan 30 uur vergaderen!. Met deze stelling wil ik de aandacht prikkelen voor een proces van gestructureerd, creatief brainstormen om te komen tot nieuwe inzichten in fondsenwerving. Niet wetenschappelijk, maar wel gebaseerd op een jarenlange ervaring in het faciliteren van creatieve brainstorms binnen goededoelenorganisaties. Mijn vorige boek was bedoeld voor ondernemers, dus ook voor ondernemende fondsenwervers. In mijn nieuwe boek leg ik de focus

helemaal op het proces van creatief brainstormen bij fondsenwervende instellingen." Na korte behandeling van de algemene achtergronden van het brainstormen, presenteert Leo in het boek de Fund Matrix©. Die is speciaal bedacht om het goede doel en zijn activiteiten te analyseren, ten behoeve van een gerichte en succesvolle brainstorm. In de matrix wordt in kaart gebracht welke projecten er worden gerealiseerd, met welke producten en diensten het geld wordt verdiend, op welke wijze dat geld bij de organisatie binnenkomt, welke marketingmethoden worden gebruikt en via welke kanalen de communicatie verloopt. Vervolgens komen in het boek aan de orde de stappen van divergentie en de verschillende creatieve denktechnieken om het proces van ideeënontwikkeling verder te stimuleren. Daarna wordt de convergentiefase beschreven, waarin de handvatten worden gegeven om uit de vele ontwikkelde ideeën de juiste selectie te maken. Apart wordt ingegaan op de basisvoorwaarden om in de eigen organisatie creatieve brainstorms te organiseren en te begeleiden. Een zeer boeiend én

inspirerend onderdeel vormen de verslagen van zes creatieve brainstorms die Leo heeft gehouden bij zes bekende fondsenwervende instellingen. Lezende voort krijg je al ideeën; daar hoef je dan niet eens voor te brainstormen. Uiteraard is ook aan de vormgeving de creatieve inslag van de auteur te herkennen. Het boek wordt niet in kleur gedrukt. De lezer kan, met de bijgeleverde tekstmarkers, zelf kleur geven aan die onderdelen die hij belangrijk vindt. Zo krijgt iedere lezer zijn unieke, eigen boek. Tot nu toe heb ik maar een nadeel aan het boek kunnen ontdekken: het is nog niet gedrukt. Het verschijnt na de zomervakantie. Maar ik wilde met deze aankondiging niet wachten. Dan heeft iedere fondsenwerver tijdens zijn vakantie iets om naar uit te kijken.  Jaap Zeekant Zodra het boek verschijnt maken we dat bekend. Meer info over Leo zijn creatieve activiteiten: www.ivcd.nl.

Leo Dijkgraaf

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 41

Instituut Fondsenwerving Instituut Fondsenwerving is – met meer dan 600 direct aangesloten leden – de grootste branchevereniging voor fondsenwervende instellingen, professionals en dienstverleners, die onze sector een warm hart toedragen.

ONTMOETEN Het hele jaar door kun je andere IF-leden ontmoeten om te netwerken en van en met elkaar te leren. Na het zomerreces gaan we er met een mooi programma weer volop tegenaan! Waar kunnen we elkaar ontmoeten? Maandag 9 september organiseert het IF alweer het derde IF debat café vanuit Felix Meritis in Amsterdam. Kees Grimbergen gaat met een aantal gasten en de zaal in debat over altijd actuele onderwerpen die in onze sector leven. AGENDA NA DE ZOMER 09 September IF debat café 10 Oktober IF-netwerkbijeenkomst rondom vrijwilligers Oktober Kijkje in de keuken van Stichting Aap (datum volgt) Kijk voor de meest actuele bijeenkomsten en de onderwerpen op onze website. (Vooraf) aanmelden voor IF-bijeenkomsten is verplicht en altijd gratis voor leden. Dat kan vanaf vandaag via ons algemene mailadres: info@instituutfondsenwerving.nl. Introducees: voor 50 euro is het mogelijk om een introducé mee te nemen naar onze bijeenkomsten. En wordt diegene binnen één maand na de bijeenkomst lid van het IF, dan verrekenen we uiteraard de introfee met de lidmaatschapsbijdrage. P. 42

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

VERTEGENWOORDIGEN Het IF vertegenwoordigt de belangen van haar leden. Door je aan te sluiten bij het IF heb je een stem die gehoord wordt! Publicatieplicht anbi’s Vanaf 1 januari 2014 is elke anbi verplicht om op internet bepaalde gegevens openbaar te maken. Dat gaat over zaken als het inzicht geven in het (belonings-)beleid, de activiteiten van de anbi en een vorm van financiële verantwoording. Wie niet aan die publicatieplicht voldoet heeft straks geen recht (meer) op de fiscale voordelen. Het IF zal haar leden en andere anbi's begeleiden bij het voldoen aan de eisen door het organiseren van maandelijkse webinars waarin vragen en een praktische handreiking centraal zullen staan. Geef je via info@instituutfondsenwerving. nl op als belangstellend onder vermelding van 'anbi'. In het wetsvoorstel waarin deze publicatieplicht is opgenomen, staat overigens ook dat een notariële akte voor periodieke schenkingen niet langer nodig is; een schenkingsovereenkomst is voldoende. Op de website www.sbf-filantropie.nl, van de Samenwerkende Brancheorganisasties Filantropie, kun je de brief van het kabinet aan de Tweede Kamer over fiscale

regelgeving en formaliteiten voor periodieke schenkingen lezen. CBF campagne en donateursvertrouwen. Vanaf 15 april 2013 stak een storm van protest op vanuit onze sector tegen de nieuwe TV spot van het CBF. Na het raadplegen van onze leden werd meteen duidelijk dat we actie moesten ondernemen. We deden CBF het verzoek de campagne per direct te stoppen. De bewuste campagne is overduidelijk het product van 'het oude denken'. Het is niet vanuit maatschappelijk of sectoraal belang, maar vanuit puur eigenbelang geproduceerd. Heel jammer in een periode waarin de sector zich zo sterk maakt om samen te werken. Het CBF Keurmerk toetst niet de doelmatigheid van bestedingen en kan geen oordeel vellen over de betrouwbaarheid van een goed doel. Het CBF zet met deze campagne al met al de overgrote meerderheid van onze leden en die van de goede doelen in Nederland weg als onbetrouwbaar en schaadt hiermee direct het zorgvuldig opgebouwd vertrouwen van het publiek in goede doelen. Dat is ronduit kwalijk te noemen. En een stap terug in de tijd! Het is zeer spijtig te melden dat het CBF - ondanks herhaaldelijk verzoek - die handschoen niet heeft opgepakt. Het is niet onze intentie om deze discussie verder op de spits te drijven. Daar heeft onze sector geen baat bij. Ons punt is gemaakt. De campagne is misschien niet zo bedoeld maar het werd wel zo gevoeld. En die gevoelens hoeven geen nadere onderbouwing: ze worden immers breed gedeeld.

Instituut Fondsenwerving ONTWIKKELEN Webinars Via de inzet van webinars zal het IF na de zomer haar leden frequent over allerlei actuele zaken informeren. In mei is het IF, in samenwerking met ifunds, gestart met een tweetal webinars over de aankomende veranderingen in ons betalingsverkeer. Meer dan 160 aanmeldingen volgden. In verband met de enorme belangstelling zullen IF en ifunds na de zomer met een vervolg/herhaling komen. Volg onze berichten en de IF-agenda voor meer informatie. Voor actuele informatie over SEPA zijn IF en Ifunds tevens een Linkedingroep gestart: SEPA NL. Je kunt je voor deze groep bij Linkedin aanmelden via een reguliere groepsaanvraag. Young Fundraising Talent In samenwerking met Delphi organiseert het IF voor de tweede keer op rij de Young Fundraising Talent wedstrijd. Vorig jaar schreven jonge fondsenwervers een prikkelend essay over de stelling: 'Donateurs laten zich niet binden'. Marlous van Oirschot (Rutgers WPF) ging er met de prijs vandoor: een geheel verzorgde reis naar het AFP-congres in de USA. Wil jij dit jaar meedingen? Hou onze aankondigingen in de gaten. Dit najaar wordt het onderwerp voor het essay bekend gemaakt. Alpha Fundraising en het IF zijn druk aan de slag met de tweede editie van de gids 'Geef om uw regio.' Vorige editie gemist? Je kunt je vanaf nu opgeven voor de Regiogids Limburg, (groot) Am-

sterdam en Noord-Holland; Info: www.geefomuwregio.nl. LEDENZAKEN Hans Blauwbroek nieuw bestuurslid IF Hans is vanaf 1 juni 2013 toegetreden als bestuurslid van het IF. Hij heeft Hans zijn sporen Blauwbroek verdiend op het gebied van zorg en welzijn. Eerst als directeur van het provinciaal Patiënten- en consumenten platform Utrecht, vervolgens bij de Nederlandse Patiënten / Consumenten Federatie. Vanaf 1999 startte hij een adviesbureau op het gebied van vraaggestuurde zorg. Hans zal zijn kennis voor het IF voornamelijk inzetten op het terrein van de interne organisatie, richtlijnen en gedragscodes en het validatiestelsel. Will van Heugten nieuw lid IFledenraad Will, operationeel Hoofd fondsenwerving en communicatie van het Leger des Heils, is met ingang van Will van 1 juni 2013 Heugten gestart als lid van de ledenraad voor de sector Kerk en Levensbeschouwing. Vereniging IF Het IF is een vereniging. Wij vinden het belangrijk om samen met

onze leden het IF verder vorm te geven. Dat doen we natuurlijk al met de inzet van ons bestuur en de Ledenraad, maar er heeft zich inmiddels ook al een netwerk van vrijwilligers rondom het IF gevormd, die allerlei (deel-)taken met verve en enthousiasme aan het oppakken zijn. Vanaf 1 juli 2013 gaan onder meer de navolgende personen, naast vertegenwoordigers uit het bestuur en de ledenraad, als vrijwilliger in diverse werkgroepen voor het IF aan de slag: Rene Bekkers, Ineke van der Ouderaa, Luuk van Term, Hans van der Westen, Henk van Stokkom, Pelagia de Wild, Max Kohnstamm, Hans Broodman, Henk de Graaf en Sarah Clifton. Het IF secretariaat is in augustus beperkt (telefonisch) bereikbaar. Vanaf maandag 2 september 2013 zijn wij weer volledig in de lucht. Namens iedereen betrokken bij het IF, wens ik jullie alvast een hele ﬁjne, zonnige zomer! Hanneke Lenkens, directeur IF

Nog geen lid van het IF? Hoe meer wij ons verenigen, hoe beter onze stem wordt gehoord. Sluit je aan bij het sterkst groeiend netwerk van fondsenwervende instellingen en professionals. Dat kan al vanaf 175 euro per jaar!

Instituut Fondsenwerving Joseph Haydnlaan 2A 3533 AE Utrecht T. 030-3031468 E. info@instituutfondsenwerving.nl W. www.instituutfondsenwerving.nl

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

P. 43

KORT En GOED En KORT En Dan ga ik liever met vakantie Door Maarten de Vries "Als we door waren gegaan met twee dagen in de week kinderopvang, had het ons zo’n € 720,- per jaar meer gekost. Op zicht valt het wel mee maar ik besteed het geld liever aan een leuke vakantie of zo. We voelden ons best bezwaard om de grootouders te vragen in te springen, maar ze vinden het heel leuk. Ze investeren zo in de band met hun kleinkinderen.” Deze uitspraak leidde tot de rare titel van een boekje over de zin en onzin van

Founders Vakblad Fondsenwerving • Annie Connect - Veenendaal (0318 545 845) • Mindwize- Hoofddorp (023 567 70 00) • Support Actie - Tilburg (013 455 28 25) • WWAV - Woerden (0348 435 931

Hoofdsponsors Vakdag Fondsenwerving • Cherridata - Voorburg (070 303 05 94) • Sandd – Apeldoorn (055 368 2525) • Support Actie - Tilburg (013 455 28 25)

P. 44

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

maatschappelijke interventies. Veel maatschappelijke interventies pakken anders uit dan men aanvankelijk had bedacht. Dat beperkt zich helaas niet alleen tot de kinderopvang. De statuten van tal van stichtingen en fondsen reflecteren vaker de percepties van de oprichters over een bepaald probleem, dan de resultaten van een goede analyse daarvan. De intenties van politici, beleidsmakers en financiers van goede doelen zijn niet slecht, maar te vaak niet goed genoeg om zaken te verbeteren.

vers claimen graag impact. Als je hun teksten zou geloven, worden er nog steeds voor heel weinig geld grote wonderen verricht. Zelden geven zij toe, dat kleine bijdragen ook in verhouding staan tot de rest van de inspanningen. Aan het slot van het boek wordt de Value Game geïntroduceerd. De waarde van dit kaartspel is nog niet duidelijk. Maar het is vast en zeker leuk en biedt wellicht een beter inzicht of de bedachte interventie tot meer resultaat en sociaal rendement zal leiden.

Het boekje biedt geen kant-enklareoplossingen. Het stelt wel de juiste vragen. Die vragen zijn niet nieuw. Ze zijn geschreven in een prikkelende en verfrissende stijl. Er worden goede voorbeelden gekozen. Het is vooral praktisch. Bovendien is de opbouw van het betoog in een logisch framework geschreven. Een waarschuwend woord ontbreekt niet. Tekstschrij-

Peter Scholten kennen wij van zijn eerdere boeken over social return on investment. Marije van der Meij verdiende haar sporen op het gebied van uitvoering, beleid en onderzoek. Hun boekje is een aanrader voor bestuurders en uitvoerders, voor financiers en filantropen, maar zeker ook voor tekstschrijvers. Het is verkrijgbaar via www.dangaiklieveropvakantie.nl 

Onderzoek Pifworld.com 'The Future We Want' Pifworld.com, het crowdsourcing platform voor een betere wereld, deed recent onderzoek onder de directieleden van uiteenlopende nonprofitorganisaties, groot en klein, traditioneel en innovatief. De eerste fase van het onderzoek naar 'The Future We Want' is afgerond. Centraal stond strategie: de mate waarin organisaties zich bezighouden met de toekomst en hoe

zij verwachten om te gaan met de bezuinigingsmaatregelen. The Future we Want' is een initiatief van OneWorld en Pifworld.com. Op een praktische manier willen zij innovatie versterken, kennis delen en samenwerking binnen de sector bevorderen. De onderzoekspopulatie bestond uit 122 instellingen, er was een spreiding van 50 procent, een foutmarge van 10 procent en een

KORT EN Goed EN kort en betrouwbaarheid van 95 procent. Strategie: met de stelling 'Technologische innovatie is noodzakelijk voor ngo’s om grootschalige impact te bereiken' is 71 procent van de respondenten het eens. Toch is er momenteel nog te weinig aandacht voor. Van de goede doelen geeft 72 procent aan zich nog te weinig met technologische innovatie bezig te houden. Bovendien is 68 procent van mening dat er binnen de sector nog te weinig expertise is op dit gebied. Monitoring en evaluatie: maar liefst 95 procent is het eens met de stelling 'Online transparantie vormt een prioriteit binnen de strategie van de organisatie na 2015'. Een grote meerderheid geeft aan dat het creëren van online transparantie, prioriteit is binnen de strategie. Voor toekomstige uitbreiding van activiteiten op dit gebied kiest 78 procent. Voor het meer inzetten van sociale media om de transparantie te bevorderen is 81 procent van de ondervraagden. Corporate Partnerships: met 'Om de bezuinigingen op te vangen moet de inkomstenstroom uit corporate partnerships toenemen' is 80 procent het eens. Dit wordt tevens bevestigd doordat er een verschuiving is van de inkomens-

stroom. In 2013 haalt 13 procent van de ondervraagden 20 tot 40 procent van de totale inkomsten uit fondsenwerving uit corporate partnerships. In 2015 zal dit naar verwachting toenemen naar 39 procent van de organisaties. De noodzaak hiertoe ligt onder andere in de subsidieverlaging. Daarnaast geeft 83 procent aan dat het aangaan van corporate partnerships prioriteit zal hebben na 2015. Social Media: Zo'n 90 procent is het eens met 'Social media is belangrijk voor het vergroten van de naamsbekendheid' .Uit het onderzoek blijkt dat social media cruciaal wordt. Naast dat het een betekenisvol middel is voor het vergroten van de naamsbekendheid, wordt het voor het creëren van transparantie door 81% en voor het werven van particuliere fondsen door 80 procent belangrijk gevonden. Geconcludeerd kan worden dat social media volgens de respondenten essentieel worden voor het bereiken van de particuliere sector. Voor het sluiten van corporate partnerships zal volgens 54 procent social media in mindere mate worden ingezet. Particuliere Fondswerving: 'Ontwikkelingsorganisaties zijn genoodzaakt hun manier van fondsenwerving aan te passen n.a.v. de bezuinigingen' meent 66

procent van de deelnemers. Ook op het gebied van fondsenwerving moet er geïnnoveerd worden. 60 Procent verwacht dat over vijf jaar donaties met name online plaatsvinden. Crowdfunding zal daarin volgens 74 procent een belangrijke rol spelen en volgens 65 procent geldt dat ook voor crowdsourcing. Traditionele fondsenwerving en televisieacties zullen echter afnemen, vanwege hoge kosten en de verschuiving naar online activiteiten. Human Resources: Bijna de helft van de respondenten verwacht dat 'Het inzetten van meer onbetaalde krachten na 2015 noodzakelijk is'. Mede door de bezuinigingen worden vrijwilligers steeds belangrijker voor organisaties. Daarnaast geeft 46 procent aan dat het op zoek zal gaan naar werknemers met andere kwalificaties. Over de vraag of de bezuinigingen ook invloed hebben op het huidige personeelsbestand en de salariëring van het personeel wordt weinig losgelaten.  info: www.pifworld.com

Supporters Vakmiddagen • IF-Academy – Den Haag (070 205 00 62) • Support Actie - Tilburg (013 455 28 25)

Steunpilaren Vakblad Fondsenwerving Omniprofiles komt met lifestyleprofielen op basis van email- en ip-adres Omniprofiles maakt het, volgens ons als eerste bedrijf in Nederland, mogelijk rechtstreeks profielen achter kliks in e-mails of achter ip--kliks te creëren. Deze profielen geven de onlinemarketeer

inzicht in wie zijn relaties zijn, met informatie als hoe ziet de samenstelling van het huishouden eruit en welke hobby’s, interesses en productvoorkeuren hebben zij? De profielen geven daarmee een beeld welk type consument welke webpagina bezoekt of op welke links klikt in een e-mail. 

• Angal – Engeland (+44 1903 787 987) • Appco Group Nederland - Amsterdam (020 205 02 80) • Bindinc. – Hilversum (035 672 69 01) • Blackbaud - Almere (036 750 74 00) • FCRM – Amsterdam (0880 280280) • ifunds - Amersfoort (033 467 7030) • Nassau – Amsterdam (020 – 535 68 33) • Reactie & Respons – Amsterdam (0880 280 280) • Regalis – Zeist (030 699 15 80)

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

P. 45

KORT EN Goed EN kort en  Oprichter/directeur van Omniprofiles Marinka Hengeveld heeft voor deze propositie een strategische samenwerking met 4orange. 4orange is specialist in het verzamelen en beheren van consumenteninformatie en het toepassen hiervan in campagnes. Samen met 4orange is een methodiek ontwikkeld waarmee de consumenteninformatie die verkregen is op huishoudniveau, wordt vertaald naar het niveau van e-mailadres of internetadres. Het is duidelijk dat hiermee een belangrijke stap wordt gezet naar het traceren van de juiste onlinedoelgroepen voor campagnes en het gericht inzetten van budgetten. Info: www.omniprofiles.nl.

Sponsors Vakblad Fondsenwerving • Alpha Fundraising Consultancy - ‘s-Hertogenbosch (073 – 690 09 22) • BratPack - Zwanenburg (020 497 70 81) • Centrum Nalatenschappen - ‘s-Hertogenbosch (073 – 610 10 40) • Cherridata - Voorburg (070 303 05 94) • Delphi Fondsenwerving - Haarlem (023 741 04 10) • Impress - Woerden (0348 433 144) • Intermail - Nieuw Vennep (0252 673 866) • Kalff en De Jager - Almere (036 7111 999) • Mailit4U – Purmerend (0299 456 000) • Nelson Scoort! - Elshout (0416 853173) • PSI / Vransen DMP - Amsterdam ZO (020 495 38 38) • SQZI Conceptstudio - Arkel (0183 563727)

Sponsors Vakmiddagen • Alpha Fundraising Consultancy - ‘s-Hertogenbosch (073 – 690 09 22) • BratPack - Zwanenburg (020 497 70 81) • Centrum Nalatenschappen – ‘s-Hertogenbosch (073 610 10 40) • Cherridata - Voorburg (070 303 05 94) • ifunds - Amersfoort (033 467 7030)

P. 46

Fondsenwerving

juni/Juli 2013

Lilianne Ploumen ontvangst eerste Vonk We schreven er over in het vorig nummer: het nieuwste boek van Petra Hoogerwerf: “Vonk! Fondsenwerven Lilianne met hoofd en Ploumen hart”. Op 14 mei 2013 ontving Lilianne Ploumen, ministervan Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, het eerste exemplaar uit handen van Petra. Ploumen gaf het boek de kwalificatie mee: “Het ultieme doeboek van deze tijd. Elk goed idee heeft geld nodig. Dit boek zet je aan om vrijmoedig om steun te vragen als je zo’n goed idee tot uitvoering wilt brengen.” De minster gaf met het inontvangstnemen van het boek tevens het symbolische startschot voor de 'Vonkestafette', waarin maatschappelijke organisaties hun vrijwilligers en bestuursleden in het zonnetje zetten. De eerste organisaties die het stokje oppakken zijn Bio Vakantieoord, Theatre Embassy, Atelier Velp, Pameijer en Alzheimer Nederland. Het stokje van de Vonkestafette zal daarna door talloze andere organisaties worden overgenomen. Het boek kost € 24,50 en is te bestellenkan viawww.vonkboek.nl en via de betere (web)boekwinkels. Post Academische Opleiding (PAO) Besturen van Filantropische Fondsen in september start weer de Post Academische Opleiding (PAO) Besturen van Filantropische Fondsen, gericht op een iedereen die vrijwilliger-bestuurslid is van

een (vermogens)fonds, of overweegt om in de toekomst zitting te nemen in een dergelijk bestuur. De opleiding heeft als doel om (toekomstige) bestuursleden, aan de hand van themabijeenkomsten, in een kort tijdsbestek toe te rusten om de kwaliteit, effectiviteit en impact van het fonds te vergroten en om voorbereid zitting te nemen in een bestuur van een fonds. De opleiding Besturen van Filantropische (vermogens)Fondsen is een initiatief van de Katholieke Stichting ter Bevordering van Welzijnswerk (KSBW). De bijeenkomsten worden verzorgd door de Werkgroep Filantropische Studies aan de Vrije Universiteit te Amsterdam en het Erasmus Centre for Strategic Philanthropy in Rotterdam. Voor de afgestudeerden is er het netwerk van afgestudeerd bestuurstalent de Young Philanthropic Professionals. Dit netwerk is van grote waarde voor de toekomst van vermogensfondsen en biedt afgestudeerden de kans om ook na de cursus kennis en ervaringen uit te blijven wisselen en nieuwe contacten op te doen. Info netwerk: YPP www.nypp.nl, aanmelden PAO: www.geveninnederland.nl. Ivar Jansen naar Salesforce Ivar Jansen, voorheen Blackbaud Nederland, is sinds 1 april 2013 het philantropische model van Ivar Jansen Salesfoce Foundation aan het uitrollen in de Benelux en de Nordiclanden. De foundation geeft onder andere tijd, geld en technologie aan non-profits en fondsenwervende instellingen die de technolo-

KORT EN Goed EN kort en gie van Salesforce kunnen inzetten op het gebied van crm, social media, servicegeoriënteerde software en het ecosysteem platform.com. Het wordt gratis of tegen sterk gereduceerde kosten aangeboden. Info: salesforce.com/nl.

in Suriname ook een Gezinshuis opzetten, waar aan vier pleegkinderen opvang geboden kan worden. Voor Vakblad Fondsenwerving gaat Ramses vanuit Suriname met een zekere regelmaat bijdragen leveren.

Ramses Man verlaat Nassau en gaat verder in Suriname Medeoprichter Ramses Man verlaat Nassau en vestigt zich per 1 oktober 2013 in Suriname. Vera Peerdeman, de Ramses Man andere oprichter van Nassau, gaat het bedrijf samen met de medewerkers verder uitbouwen.

Ramses "Het vertrek naar Suriname is voor ons natuurlijk spannend en geeft veel positieve energie. Het is alleen wel enorm jammer, dat deze keuze ook betekent dat ik afscheid moet nemen van Nassau. Het bureau is in vijf jaar uitgegroeid tot een mooi en solide bedrijf, dat nog enorm veel kansen heeft om verder te groeien. Gelukkig weet ik zeker dat ik Nassau bij Vera in zeer deskundige handen achterlaat. Ik wens haar en de andere collega's enorm veel succes bij het verder op de kaart zetten van relatiegerichte fondsenwerving.”

Ramses emigreert per 1 oktober 2013 met zijn gezin naar Suriname, waar hij ngo's gaat begeleiden bij het werven van inkomsten. In Suriname worden organisaties in hun voortbestaan bedreigd, omdat hun subsidie-inkomsten uit Nederland onder grote druk staan. Ramses gaat in Suriname een model ontwikkelen voor lokale fondsenwerving. Met zijn gezin gaat hij

Fondsenwerver Hans Broodman, voorheen o.a. American Expresse en Delta Lloyd, zal het team van Nassau vanaf oktober voorlopig versterken als interim senior consultant. Sinds 2010 werkt hij als zelfstandig interim-manager, consultant en coach. Vanuit die rol heeft hij gewerkt voor o.a. War Child, Greenpeace International, Reumafonds en KWF Kankerbestrijding.

Vera: “Natuurlijk vind ik het jammer dat Ramses vertrekt en de volgende groeifase van Nassau niet zal meemaken, maar ik bewonder vooral het feit dat hij zijn droom volgt. En wij gaan hier met Nassau op volle kracht verder met aanbieden van diensten op het gebied van friendraising, grotegiftenwerving en het ontwikkelen van fondsenwervingstalent. Nassau wil op die terreinen voorop blijven lopen en haar klanten op maat gesneden advies, begeleiding en trainingen aanbieden." Info: vera@nassau.nu. Cees Hoogerheide versterekt Cherridata Cees Hoogerheide is sinds 1 april 2013 als zzp'er door Cherridata aangetrokken, om het socialmediabeCees leid vorm te Hoogerheide geven en te onderhouden. Dat resulteerde reeds in een nieuwe website en vernieuwde Facebooken Twitter accounts. 

Agenda International Fundraising Congress 15 - 18 oktober 2013. Noordwijkerhout www.resource-alliance.org/ifc Voor de dealines van Vakblad Fondsenwerving, ga naar: www.fondsenwerving.nl/ deadlines

Nationale Vakdag Haal meer uit uw Fondsenwerving donateursbestand Ga naar: Op een donderdag in november dmadviseurs.nl (de precieze datum wordt in juni bekendgemaakt, als het internationale voetbalschema van Feyenoord bekend is). In het Maasgebouw van Stadion Hoofdsponsor Vakmiddagen D2-13002 adv 56x28mm.indd 2 5/27/13 De Kuip in Rotterdam • Sandd – Apeldoorn (055 368 2525)

Fondsenwerving

12:14 PM

juni/Juli 2013

P. 47

Vakopleidingen voorjaar / zomer 2013 Donderdag 5 september

Sponsoring en samenwerking met bedrijven met Raymond van Haeften Samenwerking met bedrijven kan heel profijtelijk zijn: meer inkomsten, merkbekendheid, communicatieRaymond van kracht en Haeften impact. Raymond van Haeften leert je dat er, ondanks de crisis, kansen te over zijn om succesvol met bedrijven samen te werken. Dinsdag 10 september

Crowdfunding: een spectaculaire manier om via het internet giften binnen te halen - met David Berg

BOEK AG VAnDA nOG! l Vol = Vo

Crowdfunding is een opvallende, nieuwe manier van het financieren van projecten voor non-profits en een manier om David Berg je gevers bij je project te betrekken en betrokken te houden. Laat deze ontwikkeling niet aan je voorbijgaan, maar profiteer mee van de kennis die in deze cursusdag beschikbaar komt. Woensdag 11 september

SEPA cursusdag 2 - met Frank nolden en Bas Huisman

Bas Huisman

Frank Nolden

spelregels. ER gaan ingrijpende zaken veranderen. Als je giften via de bank wilt blijven ontvangen, zul je allerlei zaken binnen je organisatie moeten aanpassen. Wat er allemaal nodig is, wordt duidelijk in deze tweedaagse cursusdag, speciaal voor fondsenwervers, maar ook voor hun collega’s van databasebeheer, automatisering en financiën. Deel 1 wordt gegeven op woensdag 12 juni. Donderdag 12 september

Introductie in de Fondsenwerving met jan Krol en Sander van Hesteren

Jan Krol

Sander van Hesteren

Waar moet je beginnen als je (bijna) geen ervaring hebt en weinig of geen kennis van de fondsenwervingsbranche? Deze cursusdag is speciaal bedoeld voor de mensen die hun eerste stappen zetten op weg naar fondsenwerving.

produceren. Het gaat om het idee, het concept. Wordt het brief of e-mail? Hoe overtuig je de geadresseerde Jeroen van donateur te Bijnen worden of te blijven? Hoe vang je de aandacht, zodat ze je boodschap echt lezen? Voor deze cursusdag geldt een maximum van 10 deelnemers. Donderdag 19 september

Succesvol geld ophalen bij vermogensfondsen - met jan Riemersma Nog altijd verdelen de fondsen jaarlijks veel geld onder allerlei doelen. Hier leer je hoe je de juiste aanJan Riemersma vraag indient bij dat fonds, waar je een reële kans maakt. Dit is een praktische, sterk op resultaat gerichte cursusdag. Dinsdag 24 september

Effectief fondsenwerven in een nieuw tijdperk - met jeanette Eesmann-Foster, Colette Boloney en Heleen Brunemann

Dinsdag 17 september

Ingrijpende veranderingen in ons betaalsysteem, waar niemand omheen kan. Europa wordt één betaalgebierd, met overal dezelfde

P. 48

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

Wervend Schrijven - met jeroen van Bijnen Schrijven is veel meer dan tekst

Jeanette Eesmann-Foster

De wereld staat op zijn kop door de financiële crisis en het besef dat het meer omhelst dan een klein dipje in de

Vakopleidingen voorjaar / zomer 2013 wereldeconomie, mag duidelijk zijn. Het is daarom heel belangrijk geworden een groot deel van je strategie Colette Boloney voor het werven van fondsen te richten op je eigen bestand. Hoe kun je je bestaande donateurs en leden behouden en hun Heleen waarde, de Brunemann lifetimevalue, verhogen? Deze cursusdag leert je ook wat je daarvoor moet doen en hoe je daarbij je database inzet. Donderdag 26 september

Grote Giften campagnes voor o.a. kunst en cultuur, universiteiten, ziekenhuizen, zorginstellingen én goede doelen - met Ramses Man Om een grotegiftenprogramma op te zetten is het zeer belangrijk de juiste stappen, in de juiste volgorde Ramses Man te zetten. Je leert hoe je kunt onderzoeken potentiële grote gevers er al in je database zitten en hoe je je netwerken zo ontwikkelt, dat je succesvol grote giften kunt werven. Donderdag 1 oktober

Fondsenwerving van Kunst en Cultuur - met Fusien Verloop

Nu meer dan ooit is voor culturele instellingen, zoals theaters en musea, de zoektocht naar extra inkomFusien Verloop stenbronnen zeer urgent. Met een schat aan ervaring vanuit haar werk voor een breed scala aan Nederlandse instellingen, wijst Fusien Verloop de deelnemers de weg naar structurele aanvullende inkomsten voor hun organisatie.

BOEK VAnD AAG nOG! Vol = V ol AAnMELDEn Vakopleidingen voorjaar / zomer 2013 Vul het inschrijfformulier, elders in dit nummer, volledig in en stuur dit op per fax of post. Ga voor info en extra inschrijfformulieren naar www.vakopleidingen-fondsenwerving.nl of: Tel.: 0183 – 563 912 e-mail: jeannette@vakopleidingen-fondsenwerving.nl

Donderdag 3 oktober

Werven van nieuwe relaties, donateurs en vrijwilligers - met Ard Lok Mensen willen zich minder snel binden, of het nu gaat om vrijwilligers of donateurs.. Traditionele instrumenten Ard Lok zijn dan ook minder effectief. Er is een noodzaak andere vormen van verbinden te ontwikkelen en in te zetten. Voor het aangaan van nieuwe particuliere relaties kun je niet meer op één instrument of kanaal inzetten. Je moet toewerken naar een programma met een mix van concepten, kanalen en proposities. En bij zo’n wervingsprogramma spelen monitoring, analyse, bijsturing en vernieuwing een belangrijke rol. In één dag werken we aan de principes onder het nieuwe werven, kijkend naar de markt, de consument en de merken. We werken toe naar een basisplan dat in de praktijk kan worden ingezet. 

Sponsors Vakopleidingen • Sandd – Apeldoorn (055 368 2525) • Cherridata – Voorburg (070 415 51 72)

Supporters Vakopleidingen • Mindwize – Hoofddorp (023 567 70 00) • Bindinc. – Hilversum (035 672 6726) • Bratpack – Zwanenburg (020 497 70 81) • Delphi Fondsenwerving – Haarlem (023 751 02 39)

Vrienden van de Vakopleidingen • Alpha Fundraising Consultancy – ’s Hertogenbosch (073 690 09 22) • Arjen van Ketel nalatenschappen – Amsterdam ( 06-144 49 950) • Centrum Nalatenschappen – ’s Hertogenbosch (073 610 10 40) • Concern / Schoenmakers Communicatie Projecten – Amsterdam (020 623 66 11) • Intermail – Nieuw Vennep (0252 67 38 66) • Kalff en de Jager – Almere (036 - 7 111 999) • Nelson Scoort! – Elshout (0416 85 31 73) • Regalis – Zeist (030 699 15 80) • Solviteers – Houten (030 280 36 55) • Vakblad Fondsenwerving – Abcoude (020 700 51 51) • IF – Utrecht (030-303 14 68)

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

P. 49

Vakopleidingen voorjaar / zomer 2013 Onze Vakopleidingen kenmerken zich door: • Zeer ervaren en gemotiveerde docenten uit de praktijk • Iedere workshop/training duurt één dag en geeft verdieping op één specifiek onderwerp. • Kleine groepen met maximaal 20 deelnemers • Een prijs vanaf slechts € 98,50 exclusief btw, inclusief lunch en catering voor een hele dag. • Alle deelnemers ontvangen een certiﬁ caat.

 Dinsdag 8 oktober

Hoe je, je organisatie als A-merk positioneert - met Henk van Boeschoten

Certificaat

Certificaa

Alle deelnemers ontvangen na aﬂoop van een geslaagde cursusdag een certificaat, ondertekend namens Vakblad Fondsenwerving, het IF en de cursusleider(s)!

Vakblad

Fondsenw

Kandidaat:

Jeannette

erving Vako

verklaart

pleidingen

dat

Panickar

Organisatie:

VFW Vako

pleidingen

nomen aan

Heeft deelge

Fondsenw

erving

op:

de worksh

SEPA

Gehouden

op:

30 augustus

2012

. Proficiat! llige team het volta Namens

Cursusleiding

Carmen van Jan Krol Jeannette

Panickar

P. 50

der Aa

Om duurzaam succesvol fondsen te kunnen werven, is het belangrijk aandacht te besteden aan het merkenbeHenk van leid van je Boeschoten organisatie. In deze cursusdag staat het merkendenken centraal en de toepasbaarheid daarvan voor fondsenwervende organisaties. We maken het streven om een A-merk te worden inzichtelijk en geven aan hoe je daar met je fondsenwerving van kunt profiteren.

van hun ‘corporate story’. Zo gaan we een Case for Support opbouwen voor de deelnemers waarin een aansprekend verhaal een plek heeft. Dat is te vertalen naar tekst op papier, maar ook in beeld (foto en video). En dat is nodig om effectief te zijn in fondsenwerving. Donderdag 31 oktober

nalatenschappen, erfenissen en legaten als structurele inkomstenbron - met Henk de Graaf Nalatenschappen vormen nu al de op een na belangrijkste bron van inkomsten voor goede doelen. Dat is geen Henk de Graaf toeval, maar vooral het resultaat van gerichte campagnes. Henk de Graaf legt, aan de hand van zijn rijke praktijkervaring uit, wat grote én kleinere non-profits moeten doen om de boot niet te missen. Dinsdag 5 november

Ontdek de geheimen van winnende fondsenwerving per brief, email en landing page - met Bas van Breemen en Cynthia Tulen

Donderdag 10 oktober

Storytelling - met Deny de jong Elke organisatie heeft zijn eigen verhaal. Donateurs werven is verhalen vertellen. In deze cursusdag Deny de Jong willen we mensen helpen bij het opdiepen en reproduceren

FONDSENWERVING

jUnI/jULI 2013

In deze workshop vol met voorbeelden en tips leer je in 1 dag de regels van het creëren van responsgerichBas van te en effectieve Breemen direct mail, email en landingpages. Je leert hoe mensen eerst kijken en daarna pas lezen en

je leert waarom mensen doneren. Je leert dat mooie plaatjes niet per definitie de beste respons opleveren. Na deze dag ken je de regels van het creëren van een effectieve direct mail e-mail en landingspage. Deze workshop is voor iedereen die zelf bezig is met fondsenwerving via off- en online middelen. Inclusief gratis quickscan van de eerstvolgende direct mail. Donderdag 7 november

Loyaliteitsmanagement, over het behouden van je donateurs en leden - met Ard Lok Hoe verhoog je de waarde, de lifetimevalue, van je bestaande donateurs en leden? Veel energie wordt altijd in het Ard Lok werven van nieuwe donateurs gestopt. En om ze te behouden zoeken we het vaak in een technische benadering: de database, direct marketing. Wezenlijke zaken, maar Ard Lok legt aan de hand zijn praktijkervaring uit hoe belangrijk het is om de mensen zelf als uitgangspunt te nemen. In deze workshop gaat het om de antwoorden op vragen als wat verwacht de gever van ons, welke eisen stellen de leden aan onze doelstellingsuitvoering, wat maakt een gever loyaal, welke hindernissen staan loyaliteit in de weg en hoe neem je die weg? Ard legt uit hoe je duurzaam een relatie met je gevers kunt aangaan, wanneer je weet wat ze beweegt, weet wat ze motiveert. Want dat is het vertrekpunt om gevers, donateurs, maar ook vrijwilligers, voor vele jaren aan de organisatie te binden. 

Al vanaf slechts

€ 98,5w0* excl. bt

BOEK VAnDAAG nOG! Vol = Vol

En MAAK KAnS OP

Vul nù hier uw programma in! Donderdag 5 september: Sponsoring en samenwerking met bedrijven Dinsdag 10 september: Crowdfunding: een spectaculaire manier om via het internet giften binnen te halen Woensdag 11 september: SEPA cursusdag 2 Donderdag 12 september: Introductie in de Fondsenwerving Dinsdag 17 september: Wervend Schrijven Donderdag 19 september: Succesvol geld ophalen bij vermogensfondsen Dinsdag 24 september: Effectief fondsenwerven in een nieuw tijdperk Donderdag 26 september: Grote Giften campagnes voor o.a. kunst en cultuur, universiteiten, ziekenhuizen, zorginstellingen én goede doelen

Dinsdag 1 oktober: Fondsenwerving voor Kunst en Cultuur Donderdag 3 oktober: Werven van nieuwe relaties, donateurs en vrijwilligers Dinsdag 8 oktober: Hoe je, je organisatie als A merk positioneert Donderdag 10 oktober: Storytelling Donderdag 31 oktober: nalatenschappen, erfenissen en legaten als structurele inkomstenbron Dinsdag 5 november: Ontdek de geheimen van winnende fondsenwerving per brief, email en landing page Donderdag 7 november: Loyaliteitsmanagement, over het behouden van je donateurs en leden

Aangeboden door:

www.vakopleidingenfondsenwerving.nl

GRAAG InVULLEn In BLOKLETTERS Naam:

m/v* Voornaam:

(1e deelnemer)

Functie:

Met dank aan onze sponsors:

Mobiel:

E-mailadres: Naam: m/v*

m/v* Voornaam:

(2e deelnemer)

Functie:

www.sandd.nl

Mobiel:

E-mailadres: De bevestiging + factuur kan worden gestuurd naar:

* Doorhalen wat niet van toepassing is.

Organisatie:

www.cherridata.com

Contactpersoon: Adres:

In samenwerking met: Postcode:

www.if-academy.nl

www.resourcealliance.org

Plaats:

Telefoonnummer:

Fax:

Datum:

Handtekening:

Vul dit formulier volledig in of, beter nog, maak een kopie, vul dat in en e-mail, fax of verstuur het per post naar: VFW Vakopleidingen Fondsenwerving, Dam 20 - 22, 4241 BN ARKEL, fax 0183 - 56 7936, e-mail aanmelden@vakopleidingenfondsenwerving.nl. Dit formulier is ook te downloaden van www.vakopleidingen-fondsenwerving.nl, of bellen met 0183 - 56 39 12! *Onze cursussen zijn uitsluitend toegankelijk voor medewerkers van en zzp’ers werkzaam bij non-profitinstellingen. De prijs per cursusdag is € 148,50 excl. btw per deelnemer, per dag. Ben je IF-lid of betalende abonnee van Vakblad Fondsenwerving, werkzaam bij een nonprofitinstelling, dan krijg je € 50,= + btw korting en betaal je slechts € 98,50 excl. btw per dag, per persoon incl. lunch, koffie, thee en fris. Alleen bij uitzondering worden medewerkers van commerciële partijen toegelaten, mits er voldoende plaatsen zijn en de cursusleiding geen bezwaar heeft. De prijs voor hen is € 298,50 per dag excl. btw, medewerkers van sponsors krijgen € 150,= korting en betalen slechts € 148,50 excl. btw, per dag.

BLIJF ER NIET MEE RONDLOPEN!

Kettingformulieren of premiums. Enveloppen of folie-verpakkingen. Couverteren of personaliseren. Volledig geautomatiseerde of handmatige verwerking. Stempelen of postzegels plakken. Enkele duizenden of miljoenen stuks… Intermail verzorgt het graag voor u. Met de grootste zorg tot in het kleinste detail. Dat kunt u gerust aan ons overlaten. Jaarlijks gaan er immers zo’n 200 miljoen mailings door onze handen, of door onze machines. Meer weten? Kijk op www.intermail.nl of bel direct met Gert Rothert of Robert Palmer: 0252 – 673866. I n t e r m a i l b . v. Westerdreef 3 2152 CS Nieuw Vennep Telefoon: 0252-673866 Fax: 0252-674828 Internet: www.intermail.nl couverteren • inkjetprinting • laserprinting • nabewerken kettingformulieren • vouwen • folie-verpakken • stempelen • sealen • postzegels plakken synchroon couverteren via camerasysteem • fulfilment en responseverwerking • handmatige verwerking • bijzondere mailings