Boerenkaas

Boerenkaas, dat is kaas gemaakt op een boerderij van eigen vee maar wist u ook dat achter Boerenkaas een woud aan regels zit die ook wettelijk zijn vastgelegd en ook worden gecontroleerd? En dat niet elke kaas die van rauwe melk gemaakt is per definitie Boerenkaas genoemd mag worden?

Oorsprong Boerenkaas

Al sinds 1993 is er in Europa een vrijwillige regeling om bijzondere landbouwproducten en levensmiddelen met een speciale receptuur uit een specifiek gebied of een specifieke regio te beschermen tegen misbruik en imitaties. Zo ook voor boerenkaas. Vanaf het moment dat ‘Boerenkaas’ aan wettelijke eisen moest voldoen, startten ook de controles. Pas na goedkeuring door de controleurs werd het rijksmerk verstrekt en mocht de kaas officieel de naam ‘Boerenkaas’ dragen.

Gegarandeerd traditionele Specialiteit

De rijksmerken bestaan niet meer, maar de naam ‘Boerenkaas’ is nog steeds wettelijk beschermd. Nu als een Gegarandeerde Traditionele Specialiteit (GTS). De eisen waaraan deze kaas moet voldoen zijn opgenomen in het zogeheten GTS-productdossier. Deze eisen worden gecontroleerd door de officieel hiervoor aangewezen toezichthouder Stichting Controle Orgaan Kwaliteits Zaken, kortweg COKZ. Voor inzage GTS-dossier zie: https://boerderijzuivel.nl/merkbescherming/

Het bewijs

Maar hoe kan je nu beoordelen als consument of retailer of de aangeboden kaas ook daadwerkelijk de naam ‘Boerenkaas’ mag dragen? Allereerst het caseïnemerk, dat soms verstopt zit onder het (vloei)etiket. Op dit merk moet – zoals beschreven in het GTS-productdossier – de naam ‘Boerenkaas’ staan met de vermeldingen ‘Bereid met rauwe melk’ en ‘Gegarandeerde Traditionele Specialiteit’ of het symbool hiervan.

Het caseïnemerk heeft de vorm van een tonnetje. De boven- en onderkant zijn recht en de zijkanten zijn bol. Verder zijn de vorm van de kaas, de kleur van de korst en de mogelijke toevoegingen belangrijk om te bepalen of het een ‘Boerenkaas’ is. En dan nog kan het lastig zijn om aan een gesneden kaas te zien of het ‘Boerenkaas’ is. Gelukkig is de aanbieder van de kaas wettelijk verplicht om bij te houden waar hij of zij zijn producten vandaan heeft gehaald. Hiernaar vragen kan een consument of retailer altijd.

Misleiding

Een consument mag niet misleid worden en heeft recht op eerlijke voorlichting over het product dat hij of zij wil kopen. En dat geldt niet alleen voor het (vloei)etiket, maar ook voor het gebruik van de naam in reclame of de manier waarop het product wordt aangeboden. Maar ook aanprijzingen op een markt, op Social Media of in een winkel vallen onder misleiding. Zodra een consument verkeerd geïnformeerd wordt en op het verkeerde been wordt gezet, is hier sprake van.

‘Boerenkaas’, het is dus niet alleen de smaak die bepaalt.

COKZ Nancy Rietbroek Manager Toezicht & Controle

‘Als advocaat dicht bij de ondernemer’

Na tien jaar als juridisch adviseur bij het Vakcentrum Bedrijfsadvies keert Jurry Teunissen nu terug naar de advocatuur. Hij blijft nog wel bij het Vakcentrum Bedrijfsadvies betrokken, maar is er voor mkb-ondernemers nu als advocaat in zaken over personeel, contracten en ondernemerschap.

De kleurtjes staan net wat anders, maar het logo heeft veel weg van dat van het Vakcentrum. En ook de naam van zijn nieuwe kantoor - VC Advocatuur - doet een zeker verband vermoeden. En dat is met opzet, zo blijkt. Tien jaar was Jurry Teunissen werkzaam als advocaat, tot hij in 2012 in dienst trad als Hoofd Juridische Zaken bij het Vakcentrum. Voor de aangesloten leden werkte hij bij hun kwesties over arbeidsrecht en contractuele verwikkelingen. Teunissen: “Ik kwam vanuit de advocatuur bij Vakcentrum om daar aan de juridische ondersteuning een goede impuls te geven. Die impuls verdubbel ik nu. Ik ga als zelfstandig ondernemer de advocatuur beoefenen en blijf betrokken bij Vakcentrum Bedrijfsadvies.”

Nu bent u zelf weer terug als zelfstandig ondernemer? “Hoewel ik al lang zo dicht mogelijk naast de ondernemer sta, ben ik nooit dichterbij geweest dan nu ik er zelf een ben. Grappig, het stimuleert nog meer om klare taal te spreken en in oplossingen te denken. Wat een regels en wat een bureaucratie. Daar kun je alleen maar zo handig mogelijk mee om gaan.”

Hoe zit dat met die naam en dat logo? “Er zijn meerdere redenen. Het is in ieder geval een gebaar van respect voor de organisatie Vakcentrum, en om duidelijk te maken dat de bloedgroep dezelfde is. Inzet, betrokkenheid en branchekennis. Klanten laat ik hiermee weten dat ze dit kunnen blijven verwachten. Maar ik moet wel benadrukken dat mijn kantoor zelfstandig opereert.” “Door de band kan ik snel en doeltreffend samenwerken met adviseurs van Vakcentrum in andere gebieden. Ondernemers die een winkel kopen of verkopen help ik bijvoorbeeld graag met Edwin Mak, bedrijfseconomisch adviseur van Vakcentrum, die geweldig is met waarderingszaken en onderhandelingen. Henk van Dorst is een waardevolle ervaren juridisch sparringpartner en bij Patricia Hoogstraaten, Theo Urselmann en Rick Brantenaar neem ik vaak de meer politieke branchetemperatuur op, zodat ik in mijn advies en ondersteuning actueel blijf.”

Voor welke zaken kunnen ondernemers van foodspecialiteitenwinkels bij uw kantoor terecht? “Ik ben voor iedereen beschikbaar, maar ik heb wel een duidelijke focus op het mkb in de retail. Dat is in feite mijn specialisatie. Want dat sluit goed aan bij mijn werk in de afgelopen twintig jaar. Arbeidsrecht, contracten en juridisch advies, daar ben en blijf ik goed in. Daar werk ik hard voor. En het blijft het mooiste gevoel als je de vruchten daarvan kan gebruiken voor een ondernemer die hard werkt voor zijn winkel en wel wat steun op juridisch vlak kan gebruiken. Daar liggen ook veel van mijn mooie herinneringen uit die tien jaar bij Vakcentrum. Ik heb er veel meegemaakt. De begeleiding van oudere ondernemers bij een goede verkoop van hun levenswerk, dat zijn waardevolle momenten geweest. Of die keren dat je echt stevig moet knokken voor een ondernemer en je daarin successen behaalt. Of de bemiddeling die je doet en partijen daarna weer goed met elkaar door een deur kunnen. Die dingen blijven me altijd bij.” “In die zin kijk ik er naar uit. Een zelfstandig kantoor geeft de vrijheid om af en toe een zaak door te zetten tot een finale geschillenbeslechting. Een rechter zie ik als een onafhankelijke partij die door de sentimenten - die veel zaken omgeven - kan heen kijken. Op een bepaald moment kan dat gewoon nodig zijn. En, de voorbereiding naar dat moment levert regelmatig al betere afspraken op. Een rechtszaak is voor ondernemers vaak een stresservaring. Zeker in de onzeker en dure tijden van nu. Ik weet dat en stuur daarop, in adviseren en procederen, en met lage tarieven en zonder onnodig werk. De ondernemer kan ook vandaag de dag zijn zaakjes gewoon goed voor elkaar hebben. De truc is om tijdig te beseffen dat sommige zaken goed moeten gebeuren en dat ondernemers geen struisvogels kunnen zijn.”

VC Advocatuur Jurry Teunissen Den Haag 088 – 303 79 00 www.vcadvocatuur.nl

‘Wat een regels en wat een bureaucratie’

De winkel is belangrijk voor buurt en boerderij

Het Mooiste Kerstpakket van 2022 komt van Kaasboerderij De Lange Hoeve in Genderen. Een klassieke melkveehouderij die de melk zelf tot kaas maakt en deels zelf verkoopt in de eigen winkel. Die winkel heeft niet de hoogste prioriteit, want de koeien komen altijd op de eerste plaats, en daarna de kaas. Maar voor buurtgenoten is de winkel een fijne bron van delicatessen, met als specialiteit: cadeaupakketten!

Mieke en Herman van den Heuvel zijn getrouwd in 1985. Dat jaar nemen ze ook de boerderijwinkel van zijn ouders over, en dertien jaar later staat het hele bedrijf op hun naam. Inmiddels heeft de melkveehouderij zo’n 325 koeien, en binnenkort met een uitbreiding worden dat er vierhonderd. Herman: “Mieke heeft direct bij de overname van de winkel gezien dat er wel wat vernieuwing in kon komen. Naast onze eigen kazen konden we ook wel noten gaan verkopen en steeds meer andere producten. En in datzelfde jaar is zij ook begonnen met de verkoop van cadeaupakketten.” Mieke: “Vroeger was de winkel niet meer dan een oud tanklokaal waarin vanaf een tafel de kaas werd verkocht. Veel boerderijen hadden in die tijd ook wat winkelverkoop erbij. Sinds 1970 wordt hier al kaas gemaakt, en sinds 1975 is alle melk hier verwerkt. De koeien en het gras zijn de basis van het bedrijf. Vanuit de melk maken we daarnaast een mooi stuk zuivel, en het is prettig om die zuivel ook zelf aan klanten te kunnen aanbieden en hun oordeel te horen. Bijna al onze kaas gaat naar Albert Heijn, en een klein deel verkopen we zelf.”

Herman en Mieke van den Heuvel

‘We willen de kazen omringen met leuk assortiment dat daar bij past’

Die verkoop van eigen kaas is belangrijk voor de winkel. Deels om direct de mening van de consument te horen. Maar ook omdat een kaas met een deukje niet naar de groothandel kan. Die kaas kan nu in de eigen zaak worden gesneden, terwijl hij anders als B-keus naar de smelterij zou gaan en veel minder zou gaan opbrengen.

Het grootste deel van de kaas wordt gemaakt van gepasteuriseerde melk. Een klein deel wordt gebruikt voor boerenkaas, waarvan weer een deel naar de handel voor speciaalzaken gaat. Daarnaast zijn er kruidenkazen met het eigen label ‘De Lange Hoeve’, zoals de Brabantse Mix.

Assortiment

De winkel is nu zo’n 100 vierkante meter groot. Met elke nieuwe stal die voor het vee werd bijgebouwd werd ook de winkel een stukje groter gemaakt. Naast de eigen kazen bestaat het assortiment uit vlees van eigen vee, en kazen van andere producenten, zoals geitenkaas en magere kazen, gebrande noten, worst uit eigen grill en houdbaar assortiment van verschillende leveranciers. Mieke: “We willen de kazen omringen met leuk assortiment dat daar bij past. Dus de andere producten hebben vaak wel iets van een boeren knipoog of een net iets beter product. Het criterium om in de winkel te komen is dat het bij het boeren-

‘De koeien en het gras zijn de basis van het bedrijf’

bedrijf moet passen. Gesneden parmaham mag erbij omdat het een exclusief product is. In wijn kiezen we bijvoorbeeld voor Farmers of Wine, een mooi project waarin boeren uit Zuid-Italië samenwerken. Dat vinden we precies passen. Of een Runner Duck, van een wijnbedrijf dat ‘s morgens eenden loslaat om de wijngaard van slakken te ontdoen. Of een Oro Negro, met een koeienkop erop. Zo’n fles wil ik dan in de winkel. Het assortiment moet passen bij een goeie borrel, of om mooie gerechten mee te maken, dat sluit aan bij onze kazen. En daarnaast veel assortiment rondom de cadeaupakketten. Jaarrond maken we pakketten, zeker niet alleen met kerst.” “Wat ik ook goed bij onze winkel vind passen is het nieuwe kaaspapier met bijenwas. Ik heb het gezien op de vakbeurs. We hadden er al van gehoord, en hebben het nu besteld. Het is echt iets voor ons en daar zetten we dan op in. De beurs heeft een heel groot aanbod, maar daartussen moet je goed zoeken naar de dingen die echt bij jouw winkel passen.”

Lastige keuze

De boerderijwinkel is vier dagen per week geopend, van woensdag tot en met zaterdag. De vijf medewerkers zijn er op zaterdag allemaal. Mieke zou de winkel niet willen missen. “Veel boerenbedrijven zijn redelijk eenzaam, staan ver van het dagelijks leven af. Door de winkel hebben we veel meer contact met onze omgeving.”

81% kans dat Ellen haar volgende verjaardag kan vieren

19% kans van niet

Op dit moment geneest 81% van de kinderen met kanker. Dat moet en kán beter. Het is ons doel om 100% genezing te halen. Helpt u mee? Met uw steun is onderzoek naar kinderkanker mogelijk en dit is hard nodig. Word donateur, steun KiKa éénmalig of kom in actie. Ga naar www.kika.nl

Hoe ziet Mieke de toekomst? “Nou, best lastig. Voor het bedrijf is de toekomst lastig, want er is altijd reuring over het landelijk beleid en dat maakt het voor ons onzeker. Maar ook met de winkel weet ik niet zeker. We hebben plannen om het hele bedrijf aan te passen aan de wensen van deze tijd, biovergisters om de mest om te zetten naar elektriciteit. Die vele duurzame stappen vergen forse investeringen. Tegelijk zouden we de winkel naar een nieuw pand kunnen verplaatsen en een moderne opzet geven. Maar dat blijft lastig voor mij. De winkel heeft ook zijn charme zoals hij nu is. Een heel nieuwe winkel met veel roestvrijstaal en nieuwe tegels en een nieuwe vloer… Ik weet niet of dat per se nodig is. Het is het dilemma tussen charme en moderniteit. En het melkbedrijf blijft voor ons het belangrijkst.” 7

Kaasboerderij De Lange Hoeve

Mieke en Herman van den Heuvel Kleibergsestraat 2 4265 GB Genderen www.delangehoeve.nl

Het winnende pakket

Kerstpakketten zijn een specialiteit van De Lange Hoeve. Voor de wedstrijd maakte Mieke met haar team twee pakketten, die beide aan de eisen van de wedstrijd voldeden. De eigen klanten konden kiezen welke de inzending zou gaan worden. Het winnende pakket heeft als basis een flinke metalen vuurschaal. Elk pakket moet ook iets blijvends hebben, vindt Mieke. Voor de opmaak heeft de ronde schaal een prima vorm, waar alle producten goed tot hun recht komen.