EIGEN BODEM
OP VAKANTIE IN NEDERLAND
Voor een heerlijke vakantie hoeft u niet per se aan te meren in een tropisch oord; een vakantie in eigen land kan net zo heerlijk zijn. Nautique stuurde onze eigen lokale ontdekkingsreiziger Pim van der Marel op pad om vier favoriete vaargebieden in de zomer te belichten. De keuze is gevallen op een aantal minder voor de hand liggende opties, maar allemaal reuze aantrekkelijk in de zomer.
1. DE BIESBOSCH:
JUNGLE VAN NEDERLAND
De Biesbosch wordt wel aangeduid als het laatste stukje jungle dat we nog in ons land hebben. De natuur mag er dan ook zoveel mogelijk zijn gang gaan. Het is niet alleen fantastisch natuurrijk, maar het is verrassend genoeg ook nogal spannend om er te varen. Van de kreken, killen, sloten en gaten is immers niet zeker of ze wel diep genoeg zijn voor de boot. En de kans om op een ongemarkeerde zandbank te stuiten is ook allesbehalve verwaarloosbaar.
De aantrekkelijkste delen zijn de Sliedrechtse en Brabantse Biesbosch. Het is een zoetwatergetijdegebied met in het Brabantse deel een getijdeverschil van normaal niet meer dan 0,2 meter. Dat lijkt weinig, maar is soms net het verschil tussen wel of niet aan de grond lopen. Het getij leidt er ook toe dat grote delen van het gebied een moerasachtig karakter hebben. In combinatie met de voor de Biesbosch kenmerkende wilgenbossen is daardoor een ruig oord ontstaan. In drie enorme – niet-bevaarbare – spaarbekkens wordt het drinkwater van waterbedrijf Evides voorgezuiverd. De
Biesbosch is een nationaal park waar de kans op een ontmoeting met wildlife groot is. Er broeden verschillende arenden, bijvoorbeeld de zeearend en de visarend; de eerste heeft de bijnaam ‘vliegende deur' vanwege zijn vleugelspanwijdte van meer dan twee meter. De bever is er zo succesvol dat die het gebied begint te ontgroeien. Tegenwoordig zwemmen ze zelfs af en toe door de binnenstad van Dordrecht. Zowel voor de arenden als voor de bevers geeft het park kaarten uit met ‘hotspots’: plaatsen waar de kans op een ontmoeting het grootst is. Met een beetje geluk is overigens een ontmoeting met een ree ook zeker denkbaar. Leuk is dat in de Biesbosch (nog) veel is toegestaan: ankeren en overnachten kan overal en het water is schoon genoeg om te zwemmen. Door de aanleg van de Aakvlaai omvat het park ook een specifiek recreatiedeel. Er is een omvangrijke vloot aan huurboten beschikbaar.
TIPS:
• Favoriete jachthaven: Van Oversteeg, Werkendam (Spieringsluis)
• Favoriet lunchadres: Docks Vissershang, Hank
• ’s Avonds culinair: Zout & Citroen, Oosterhout
2. MAASPLASSEN: VAREN MET EEN
ZACHTE G
Omdat de Limburgse Maasplassen ten opzichte van noordelijker Nederland enigszins afgelegen liggen, zijn ze over het algemeen wat minder bekend. Gelukkig is dat in een rap tempo aan het veranderen. Bij mij staan ze hoog in de favorietenlijst, onder meer omdat de plassen het grootste aaneengesloten watersportgebied van ons land vormen. Het feit dat een deel ervan in België ligt, geeft het gebied een speciale charme. In Kessel vindt men een interessante combinatie van oud en nieuw bij Kasteel de Keverberg. Het meest noordelijk zijn de Asseltse Plassen die iets verderop liggen. De historie van deze natuurrijke plassen gaat terug tot de negende eeuw, toen hier mogelijk Ascloa heeft gelegen, dat later werd veroverd door de Noormannen. De beverpopulatie in dit gebied ontwikkelt zich zo enthousiast, dat er eentje in de sluis Roermond met ons mee schutte. De Zuidplas en de Noordplas bij Roermond vormen het hart van het gebied: het zijn intensief gebruikte recreatieplassen. We varen daar ook even de Roerhaven in om in het stadshart van Roermond aan te leggen voor een bezoekje aan een Limburgs stadsterras. Minder druk is de verderop gelegen Oolderplas – met uitzondering van het naaktrecreatiegebied. Voorbij Sluis Linne vinden we de Grote Heggerplas, waaraan het witte monumentenbolwerk Thorn ligt. Het Abdijvorstendom Thorn is 800 jaar lang het kleinste soevereine staatje van het Heilige Roomse Rijk, of, zo je wilt, Centraal-Europa, geweest. Zeker de moeite waard om aan te leggen, want het stadje is doordrenkt van deze historie; wat een leuke plaats. De Maas op dit gedeelte heet, om voor de hand liggende redenen, de Grensmaas. De volgende plas is de Spaanjerdplas, waar je inmiddels in België bent. Een ding is zeker: de Maasplassen zijn een fraai watersportgebied geworden.
TIPS:
• Favoriete jachthaven: Nautilus, gesitueerd tegen de binnenstad van Roermond aan
• Favoriete lunchgelegenheid: Strandbar Bruis aan de Roermondse Noordplas
• ’s Avonds culinair: ONE, industrieel en hip tegelijk
3. DE MARKEN EN DE DAMMEN:
KLEDERDRACHTGEBIED
Het water rond Marken en de bekende toeristische vissersplaatsen ertegenover, behoort tot mijn favoriete vaargebieden. In De Verkenning van deze Nautique (p…) schrijf ik over een vaarrondje waarin ook Volendam, Edam en Monnickendam zijn opgenomen. Dat rondje is gemakkelijk in één dag te doen mét voldoende tijd om in elk van de plaatsen aan te leggen: in Monnickendam een koffie op een terras aan de sfeervolle Binnenhaven, kijken bij de monumentale Speeltoren... In de omgeving van Marken en de Dammen is genoeg te beleven. Op de Purmer Ringvaart naar Edam kan men zich onderdompelen in het landelijke gedeelte van de vaartocht. In Edam is er in de zomer op woensdag nog een ouderwetse kaasmarkt. Als het geen woensdag is, vergeet dan niet even langs de historische kaaswaag te lopen en uit de kaaswinkel een Edammertje mee te nemen. In Volendam kun je de boot afmeren in de gemeentehaven aan ‘De Dijk’. Flaneer met de toeristen langs de stalletjes en geniet
van de paling. Een must-do voor bezoekers is om op de foto te gaan in klederdracht. Op ‘De Dijk’ zijn daar meerdere aanbieders, zodat niemand al te lang in de rij hoeft te staan. Wie weet ontmoet je er een bewoner die naam heeft gemaakt als artiest; de palingpop is tenslotte niet voor niets een begrip geworden. Vervolg de tocht naar Marken en raak daar onder de indruk van de traditionele houten huizen die op palen zijn gebouwd om overstromingen de baas te blijven. Geniet van de knusse haven en val neer op één van de terrassen. Wat een heerlijke vaaromgeving.
TIPS:
• Favoriete jachthaven: Marina Monnickendam
• Favoriete lunchgelegenheid: Havenrestaurant De Lunch in Volendam
• ’s Avonds culinair: Mario in Wijdewormer, sinds jaar en dag dé Italiaan van Noord-Holland
4. ZEELAND: MARKIZAAT VAN VEERE
Onder mijn favoriete vaargebieden staat Zeeland in de top, want wie daar gaat varen, komt vroeg of laat in Veere. Veel in deze provincie is aantrekkelijk, maar Veere is gewoon ongeëvenaard. Voor het varen in Zeeland is het van belang om niet bang te zijn van grote wateren: zowel het Grevelingenmeer als de beide Schelden zijn enorme watervlakten. En ook het Veerse Meer is van indrukwekkende omvang. De enige toegang tot het Grevelingenmeer is de Grevelingensluis bij Bruinisse. Het zoutwatermeer is zo populair bij zeilers, dat de jachthavens er wachtlijsten hebben. Door het zoute water zijn er geen muggen en blauwalg, en dat trekt enorm. Om op het andere populaire meer te komen – het Veerse Meer – moeten we de Oosterschelde oversteken. Dat vergt de nodige planning, want de getijdeverschillen zijn er meer dan 3 meter. Op deze prachtige binnenzee is de kans op een ontmoeting met een bruinvis groot, want er ‘woont’ daar sinds 2006 een populatie van deze zoogdieren. De bruinvis is ‘onze’ walvis en kan 1 meter 80 groot worden. Op de Oosterschelde kun je uiteraard niet anders dan Yerseke aandoen om je in dit mosselmekka aan de lokale specialiteit over te geven. Als we daarna via de Zandkreeksluis naar het Veerse Meer schutten, ligt Veere bijna aan het eind
daarvan. De voormalige zeearm is een brakwatermeer van 22 kilometer lengte dat af en toe meer dan 1 kilometer breed is. De naamgever Veere dateert van vóór het jaar 1282 en heette toen nog Kampvere. In de Tachtigjarige Oorlog kocht Willem van Oranje het markizaat van het stadje, waardoor de koning nu nog altijd ‘Markies van Veere’ in zijn imposante rij met titels heeft staan. Het stadje heeft een schilderachtige skyline die goed zichtbaar is omdat het wat hoger ligt. Het centrum van Veere ademt historie en is fantastisch bewaard gebleven. Een mooie locatie, dus, om aan te leggen voor een uitgebreide kennismaking. Dat je dat tezamen met hele horden toeristen doet, moet je dan maar voor lief nemen; alles is er namelijk leuk. ◼
TIPS:
• Favoriete jachthaven: Jachtclub Veere, de aantrekkelijke stadshaven van Veere
• Favoriete lunchgelegenheid: Oesterdam in Tholen, voortreffelijke en luxe ambiance
• ’s Avonds culinair: Meliefste in Wolphaartsdijk (p…), ster, per boot heel makkelijk aan te varen