Varend van Delft naar de Biesbosch

UITDAGENDE VAARTOCHT We maken een dagtocht van Delft naar de Biesbosch. Dat betekent dat we iets meer dan normaal moeten doen aan de voorbereiding. Het vaarwater stelt immers wat meer eisen dan wat er nodig is voor een tochtje naar de dichtstbijzijnde plas. Onderweg krijgen we namelijk te maken met veel beroepsvaart en met getijdewater. Het belooft mooi weer te worden dus hebben we er zin in!

PIM VAN DER MAREL

1

44

www.motorboot.com

D AG T O C H T VAN D ELFT N AAR D E BI ES B O S CH

2 1 De bogen van de Hoge Brug in Overschie dateren uit de 17e eeuw. 2 Op de Kop van Zuid oogt Hotel New York alleszins bescheiden. 3 De Van Nellefabriek geldt als het voornaamste industriële monument van ons land.

Zoals altijd als we naar getijdewater

liever mee dan tegen. Op de site kun

steeds meer stroming (mee) – in de

gaan beginnen we met te kijken op de

je alle plaatsen aanklikken en er dan

middag. Dat laatste geeft ons dan een

getijdenwebsite van Rijkswaterstaat.

vervolgens de getijdegrafiek van die

duwtje in de rug op de Noord en op

De stroming op de Nieuwe Maas kan

dag bekijken. Daardoor weten we dat

het Wantij. We halen de route ook nog

in een uitzonderlijk geval ruim 5 km

we weinig stroming in de morgen zul-

even door de navigator van PC-Na-

per uur zijn en die heb je nu eenmaal

len hebben en opkomend tij – dus

vigo. Niet omdat we de weg niet weten maar omdat het pakket altijd de actuele stremmingen meeweegt.

3

Die zijn er niet, dus kunnen we monter op weg.

DELFTSE SCHIE De vaartocht begint rustig met een kalm stuk naar de Parksluizen in Rotterdam. Je vaart dan op de Delftse Schie. Omdat dit de verbinding is tussen Rotterdam en het Haagse industrieterrein ‘De Binckhorst’ kom je nogal wat binnenvaart tegen. En vanzelfsprekend volop pleziervaart, op weg naar het Westland, Den Haag, Leiden en de Kager Plassen. Tussen Delft en het Rotterdamse Overschie kom je door het dorp of buurtschap november 2022

45

4 ‘De Hef’ demonteren om het superjacht van biljardair Jeff Bezos te laten passeren zorgde voor ophef. 5 We komen zelfs twee riviercruisers tegelijkertijd tegen. 6 Op het drierivierenpunt genieten we van het Dordtse waterfront.

De Zweth. Als je portemonnee een aanslag daarop toestaat, is het sterrenrestaurant hier beslist een aanrader. Een stukje verderop passeren we in Overschie de Hoge Brug. De bogen van de huidige versie dateren uit de

2 4

17e eeuw, maar een eerdere brug moet hier al in 1390 hebben gelegen.

We zijn benieuwd hoe primitief die

dustriële monument van ons land en

500 meter kunnen we de Maas opva-

eruit zal hebben gezien.

staat sinds 2014 op de Unesco Werel-

ren, maar voor we dat doen melden

De naam van de vaarweg wijzigt hier

derfgoedlijst. We kijken nog eens naar

we ons eerst per marifoon bij de sec-

in de Delfshavense Schie. Ook Delfs-

de tralies en stellen vast dat je beter in

tor

haven heeft een prachtige historie (zie

de rechter- dan in de linkerfabriek

hebben we in de sluis al aangetrok-

Motorboot jan. 2018), maar dat ter-

kunt werken. We varen door naar de

ken. Dit alles onder het motto ‘graag

zijde. De landelijke omgeving veran-

Coolhaven en vragen de Parksluis om

zo veilig mogelijk’.

dert hier in bedrijfsmatig, met aan

geschut te worden. We worden naar

Als we oversteken hebben we meteen

stuurboord de vijf binnenvaarthavens

de Kleine Parksluis gedirigeerd. We

het in onze ogen mooiste panora-

van de Spaanse Polder. Zodra we die

weten dat dit betekent dat we onze

misch uitzicht van ons land. Met recht

gepasseerd zijn hebben we aan

spullen moeten afdekken: de sluis

voor je drie markante bruggen van

weerszijden van de vaarweg mar-

heeft hefdeuren die voor een irritante

Rotterdam: de Zwaan, de Hef en de

kante gebouwen: de bajes aan bak-

‘regenbui’ zorgen.

Maasbruggen. Aan de stuurboord-

boord

(formeel

de

penitentiaire

Maasbruggen.

Reddingsvesten

kant de Kop van Zuid en aan de bak-

inrichting De Schie) en het Van Nelle

NIEUWE MAAS

boordkant de stad met als nieuwe

gebouw aan stuurboord. De Van Nel-

Als we de sluis uitvaren dan komen

landmark de Zalmtoren. Met 215

lefabriek geldt als het voornaamste in-

we in de Parkhaven. Na een kleine

meter is dat nu de hoogste woontoren van ons land. We vergapen ons eraan voordat we onder de Zwaan doorva-

5

ren naar de Koningshaven.

Daar varen we aan op De Hef. Uiteindelijk blijkt deze toch niet voor de boot van Jeff Bezos behoeven te worden ontmanteld. Of alle commotie daarover overbodig was of juist de oorzaak van dat het niet meer hoeft, is onduidelijk gebleven. We varen de Maas weer op en passeren op enige afstand De Kuip. Even later komen we onder de Van Brienenoordbrug door.

De brug gaat vanaf 2026 gerenoveerd worden. Met dagelijks meer dan een kwart miljoen auto’s wordt dat nogal een uitdaging … Vanaf het water ziet het brugdek er – met een lengte van 1300 meter – imposant uit.

46

www.motorboot.com

D AG T O C H T VAN D ELFT N AAR D E B I ES B O S CH

NOORD Voordat we de Noord opdraaien hebben we aan bakboord de werf van IHC en de constructiehallen van Hollandia. Even later valt ons oog op de replica – op ware grootte – van de Ark van Noach, gebouwd door Johan Huibers. De ark leidt sinds 2017 een kwijnend bestaan, maar we zien met genoegen dat het verrotte houtwerk ter hoogte van de waterlijn is vervan-

7

gen door nieuw. We hopen maar dat

7 De Biesbosch is volgens ‘Op Pad’ de mangrove van Nederland.

er middelen zijn gevonden om het project te revitaliseren. Het blijft een

Even later worden we gepasseerd

DRIERIVIERENPUNT

uiterst indrukwekkend geval. Op de

door de fast ferry, die hier een halte

Bij Dordrecht komen drie rivieren bij

Noord liggen meestal wel wat sche-

heeft. We varen langs de werf van

elkaar: de Noord, de Beneden-Mer-

pen bij de werf die IHC daar heeft,

Oceanco en vragen ons af of de boot

wede en de Oude Maas. Vanuit de

maar vandaag is dat niet het geval.

die er buiten ligt het beruchte schip

Biesbosch komt ook nog het Wantij,

We worden opgelopen door de Viking

voor Jeff Bezos is. Eigenlijk lijkt ons

eigenlijk is het dus zelfs een vierrivie-

Egdir, een grote riviercruiser. We zien

deze iets te klein om daarvoor de Hef

renpunt. Van dit punt wordt geclaimd

dat de opvarenden bezig zijn met van

uit elkaar te moeten halen. We varen

dat dit het drukst bevaren water-

alles, maar niet of nauwelijks met de

maar gewoon door en ontmoeten

knooppunt van Europa is. Met jaarlijks

omgeving. Aan de oevers van de

zelfs twee riviercruiseschepen tegelij-

meer dan 150.000 vaarbewegingen

Noord worden de daarvoor geschikte

kertijd, die elkaar inhalen. Op het laat-

zou dat best eens kunnen kloppen.

gedeelten benut als strand. Door het

ste gedeelte van de Noord kun je de

Het betekent in elk geval dat je er

mooie weer is het er ronduit druk.

drukte van de rivier ontlopen door de

moet opletten. We melden ons bij de

Doorvarend zien we in de verte Al-

Rietbaan te nemen. Omdat we de

sector Dordrecht en worden gevraagd

blasserdam met de Alblasserdamse-

scheepssloperijen daar een deprime-

te wachten op een binnenvaartschip

brug,

rend gezicht vinden, varen we toch via

dat met 17 km/u richting Duitsland

de Noord naar Dordrecht.

voor ons langs dendert. Daarna ste-

waarvan

de

functie

is

overgenomen door de Noordtunnel.

6

november 2022

47

ken we het kruispunt recht over om

WANTIJ

eerst van Hotel New York een succes

een blik te kunnen werpen op het

Nog maar net op het Wantij hebben

wisten te maken. Het Wantij voert

Dordtse waterfront. We varen er op

we aan stuurboord Villa Augustus. In

aanvankelijk door de buitenwijken van

weg naar het Wantij vlak langs en ge-

het pomphuis en de toren van deze

Dordrecht en wordt gaandeweg aan-

nieten onder meer van de prachtige

watertoren uit 1882 vind je de be-

trekkelijker. Ook hier valt op dat men-

gevel van de 15e eeuwse stadspoort,

kende combinatie van hotel, restau-

sen in grote getale de oevers en het

de Groothoofdspoort die het water-

rant, markt en tuin. Het concept is

water opzoeken om verkoeling te vin-

front domineert.

opgezet door de Rotterdammers die

den. Dat er op dit stuk een stevige stroming kan staan merken we aan de

DELFT

N

A20

Berkel-Rodenrijs

Schie

1 Hoge Brug MoorDe Lier 2 Spaanse Brug drecht A13 3 Delfhavense Schie Delftse Nieuwerkerk 4 Havens Spaanse Polder Zweth a/d IJssel Schie 5 Bajes A4 Hollandsche 6 Van Nelle Prins Alexander Overschie IJssel 7 Coolhaven 1 8 Parksluizen, Parkhaven NoorderBrienenCapelle / IJssel 2 eiland 9 Erasmusbrug (De Zwaan) 5 4 A16 oord10 Maasbruggen brug 6 A20 3 Krimpen / IJssel 10 Schiedam 12 11 De Hef 11 7 Lekkerkerk Vlaardingen 12 Zalmtoren 8 Krimpen / Lek 9 13 Koningshaven Kop 13 Lek 14 Oceanco van Zuid Kinderdijk 15 Groothoofdspoort RidderROTTERDAM A15 16 Villa Augustus kerk Noord Alblasserdam 17 Ottersluis 14 Baren18 Spieringsluis Hoogvliet drecht 19 Oversteeg

H.I.Ambacht Rietbaan A16 Zwijndrecht

Oude Maas

Spijkenisse

Oud Beijerland Nieuw Beijerland

Puttershoek

Hari

ngvli

18

DORDRECHT

‘s-Gravendeel

A29

Tien

gem eten

Sliedrecht A15 Ben Merwedeen de 15 16 Sliedrechtse Biesbosch Wantij 17 rwede N3 Me Kop vh Land

Strijen

Dordtsche Kil

eu

Zuid Beijerland

Hardinxveld Giessendam

we

Binnendijkse Maas

Maasdam

Papendrecht

A16

Ni

Spui

19 M

Brabantse

mend tij ons meegeeft. Dat is0 km welishebben we het maar amper bemerkt.

Door de directe verbinding met Hoek van Holland kunnen de getijdever-

Nieuwe Rijn Oude Rijn Galgenwater Morssingel

schillen hier een kleine meter belopen.

De naam Wantij moet van een vroeA22

gere situatie komen. Een wantij isKrammer im-

A10

Woensdagse mers de plek waar van twee kanten Watering

stroming bij elkaar komt, dieBeemster elkaar neutraliseert. Daardoor heb je er veel

Dalem Bartlehiem

Krammer Amsterdamse Dokkum Waterleiding Duinen

bezinksel en wordt het ondiep. Dat is dan ook de reden dat je het wad overHoornse Tolhuis

steekt over een wantij. In Sluis die zin Brug zet

Zuidplas

Gemaal ‘Vier Noorder Koggen’

de benaming Wantij je hier precies op het verkeerde been waar het gaat om de stroming. We komen hier op het punt waar de Sliedrechtse Biesbosch

Jansenve

Jansenverlaat bosch met een flink getijdeverschil.

Dat kun je zien aan de oeverbegroei-

et

Delfhavens Schie

ing, die wel een beetje mangrove-achHolla

nds D

ie p

tig lijkt. Het wekt daardoor een

Route 0 km

10

GOED OM TE WETEN

enigszins buitenlandse indruk.

We zijn al snel bij de Ottersluis, die ons naar de Nieuwe Merwede schut.

mische-getij. Zelfs als je meent daar geen rekening mee te behoeven te houden, dan nog is het

De sluis uit 1863 is een gemeentelijk

voor de inschatting van de duur van je vaartocht handig om te weten of je het getij mee of tegen

monument en heeft een zogenoemde

hebt.

‘groene’ kolk : de wanden bestaan uit

Een marifoon vinden wij voor de hier beschreven dagtocht een essentiële accessoire. Bij het uit-

met gras begroeide hellingen. Om aan

luisteren weet je in elk geval welke manoeuvres de grote scheepvaart om je heen in petto heeft.

te kunnen leggen zijn er houten rem-

En het maakt je bereikbaar voor de sectorleiding.

mingswerken in de kolk gebouwd.

De Nieuwe Maas is in de opvaart VTS-gebied tot aan de Van Brienenoordbrug (sector Maasbrug-

Uit de sluis steek je de Nieuwe Mer-

gen) en hetzelfde geldt voor het deel rond het Drierivierenpunt (sector Dordrecht). VTS staat voor

wede schuin over naar de Spie-

vessel traffic service. Het is opgedeeld in sectoren. Je meldt je bij elke sector zodra je die binnen

ringsluis, die je naar de Brabantse

vaart en vertelt hen wat je bestemming is. Je bent dan actief onderdeel van de bewaking en krijgt

Biesbosch schut. Meteen achter deze

te horen waar je op moet letten. Als er iets van je wordt verwacht is het de sector die dat met je

Spieringsluis vinden we de aantrekke-

afspreekt. Meer dan normaal zijn VTS-trajecten een omgeving waar van de pleziervaart een pro-

lijke Jachthaven Van Oversteeg, waar

fessionele opstelling wordt verwacht.

onze dagtocht van vandaag naartoe voert.

www.motorboot.com

Achter Waterschap Nieuwe Waterschap

NIEUWE MERWEDE

Gedetailleerde getijdegegevens vind je op de website https://waterinfo.rws.nl/#!/kaart/astrono-

48

10

waar ingecalculeerd, maar tot nu toe

begint, het enige deel van de BiesBiesbosch

Numansdorp

A59

N

3 km/uur extra snelheid die het opko-

GOUDA

Lingesluis 2e Voorhaven Grote Merwedesluis Gorinchemse Kanaalsluis Grote Kerk /St-Janstoren “Dit is in Bethlehem” Korenbrug /sluis Kapeltoren 3e Waterkering