1
ONONTDEKT VAARWATER De vaarweg tussen de Rottemeren en de Hollandse IJssel via de Hennipsloot en de Ringvaart van de Zuidplaspolder wordt weinig gebruikt. We weten dat je het traject in konvooi moet doen. We zijn nieuwsgierig waarom we nooit iemand tegenkomen die het heeft geprobeerd. Dus besluiten we zelf de proef maar op de som te nemen. PIM VAN DER MAREL
70
Omdat we met het vroege konvooi mee willen, hebben we
ZEVENHUIZERVERLAAT
jachthaven Meerenbos aan de Rottemeren uitgekozen voor
Om op de Hennipsloot te komen moet je je laten schutten
de nacht. Voor het eerste konvooi moeten we om 9.30 uur
door de Zevenhuizerverlaat. Dat is een prachtige authen-
bij de Catgesbrug in het dorp Zevenhuizen zijn. Onze voor-
tieke, handbediende sluis met een verval van anderhalve
aanmelding volstaat niet: een uur van tevoren moeten we
meter. De sluis dateert van 1740 en is een tiental jaren gele-
nogmaals bevestigen dat we er echt zullen zijn. Als we dat
den geheel gerenoveerd.
doen, blijkt de konvooibegeleider vandaag de vuilniswagen
Volgens de wateralmanak schut de sluis op het hele uur. Dat
te besturen. ‘Geen nood joh’ zegt hij vriendelijk: ‘Ik regel wel
zou ons precies de tijd geven om tijdig bij de Catgesbrug te
wat. Bel over een kwartiertje nog maar een keer!’ Niet hele-
zijn. Bij de sluis staat echter een bord dat er geschut wordt
maal gerustgesteld gaan we eerst maar aan de koffie.
op de halve uren. Dat is onhandig voor de aansluiting op het
www.motorboot.com
DAG TO CHT É É NB O O TSK ONVOOI
3
2
4
konvooi, sterker nog, dat red je gewoon niet. Eerder schut-
1 De Zevenhuizerverlaat is een gerenoveerde, authentieke sluis uit 1740.
ten zit er niet in, dus bellen we opnieuw de konvooibegelei-
2 We passeren de fraai gerestaureerde dorpskerk met haar 16e eeuwse toren.
der. Die blijkt volop bezig te zijn met zijn vuilophaalactiviteit
3 In de Zevenhuizerverlaat krijgt ons éénbootskonvooi een soort van spoedschutting.
en is nog niet opgeschoten met ‘wat te regelen’. We zien
4 De Hennipsloot wordt steeds maar fraaier, zelfs bij het idyllische af.
onze plannen in gedachten al in rook vervliegen. Maar gelukkig strijkt Vrouwe Fortuna een kwartier later de hand over haar hart. Het konvooi van vanmorgen bestaat al-
Naarmate je dichter bij het dorp komt wordt de vaarweg
leen uit onszelf. De sluiswachter maakt de sluis vooraf klaar
steeds fraaier, bij vlagen vinden we het ronduit idyllisch.
zodat ons ‘éénbootskonvooi’ een soort van spoedschutting
Voordat we de dorpsrand bereiken, hebben onze camera’s
krijgt. En er is een begeleider ‘geregeld’ die we kunnen over-
al overuren gemaakt. De konvooibegeleider staat ons op te
halen op ons te wachten: omdat voor onze sloep een aantal
wachten bij de Catgesbrug. Tevreden stelt hij vast dat we
bruggen niet omhoog hoeft, moeten we de vertraging on-
daar onderdoor kunnen. Hij meldt dat hij ons gaat opwach-
derweg weer kunnen inlopen. Overigens hebben de makers
ten bij de eerste brug die wel voor ons open moet en stapt in
van de wateralmanak bevestigd dat de tijden inmiddels zijn
zijn auto. Wij draaien stuurboord uit de Ringvaart op.
aangepast. Zo zien we vanaf volgend jaar het probleem in elk geval eerder aankomen.
RINGVAART Alle dorpen die we zullen aandoen – van Zevenhuizen tot
HENNIPSLOOT
aan Moordrecht toe – zijn onderdeel van de (nieuwe) ge-
Als we geschut zijn naar de Hennipsloot varen we zo het
meente Zuidplas. Die dankt haar naam aan de polder waarin
polderlandschap in. Hoewel er niet veel over de sloot te vin-
alle dorpen liggen. Die polder dankt zijn naam aan een groot
den is, blijkt deze eeuwenoud te zijn. Dat kwam aan het licht
meer, de ‘Zuidplas’. Door de drooglegging van deze plas –
bij baggerwerkzaamheden, waarbij spullen uit het midden
die het gevolg was van turfwinning - is de polder ontstaan,
van de 16e eeuw opdoken. In het stuk naar het dorp Zeven-
die trouwens ook het laagste punt van ons land markeert:
huizen liggen twee vaste bruggen van 2,40 meter hoogte.
bijna 7,00 meter onder NAP. Bij het droogmaken werd het
We genieten van het landelijke karakter en hebben af en toe
water weggepompt naar een ringvaart om de polder. En het
– achter de kade – zicht op de Willem-Alexander roeibaan.
is op die ringvaart dat we nu varen. Omdat de vaarweg
De nog steeds nieuwe baan is ontworpen voor internationale
dwars door het dorp Zevenhuizen loopt, zitten we soms let-
roeiwedstrijden, zo nodig zelfs voor de Olympische Spelen.
terlijk in de achtertuin van de bewoners. Het is op veel plaatdecember 2020
71
72
www.motorboot.com
DAG TO CHT É É NB O O TSK ONVOOI
december 2020
73
6
7
8
sen verrassend fraai. We verwonderen ons erover dat we
bruggen, waarvan de eerste een markant exemplaar is: de
dat niet eerder ergens hebben gelezen en worden steeds
Koningsbrug. De brug ligt er nu een aantal jaren en is be-
nieuwsgieriger naar wat ons nog te wachten staat.
doeld om het recreatiegebied Rottemeren en de Willem-
Op een open gedeelte ontwaren we even later de Her-
Alexander roeibaan te ontsluiten. Het doet ons plezier dat er
vormde Dorpskerk. De tweebeukige kerk staat met het her-
soms toch nog fondsen beschikbaar zijn om een artistieke
bouwjaar 1699 op de lijst van de lokale Rijksmonumenten.
brug aan te leggen. Grinnikend constateren we dat de lich-
Aan de basis lag een Rooms-katholieke kerk die in dat jaar
ten op dubbel rood staan terwijl de brug toch omhoog gaat.
uitbrandde, maar daardoor dateert de toren van de kerk uit
Niet alleen de Groenewegbrug gaat even later soepel voor
1527. Als we er langs varen stellen we vast dat de kerk heel
ons open maar ook de zelfbedienings-draaibrug. Die hoe-
mooi is gerestaureerd. Voor ons ligt – misschien niet geheel
ven we namelijk niet zelf te bedienen. De service van de
onlogisch – de Kerkepadbrug. Ook hier boekt onze begelei-
konvooibegeleider gaat opvallend ver.
der tijdwinst, want we kunnen er weer ongehinderd onderdoor. De vaarweg vormt hierna zo ongeveer de dorpsrand
AQUADUCTEN
en biedt af en toe zicht op fantastisch mooi onderhouden
We varen door en bereiken enige tijd later het aquaduct over
tuinen. Even later komen we bij de Hotel Vosbrug, die zijn
de A20. Het dateert uit 1984 en heet het Cortlandt-aqua-
naam ontleent aan het inmiddels gesloopte Hotel Vos aan
duct. Er zijn twee personen uit de 17e eeuwse Cortlandt-fa-
de Dorpsstraat. Ook die hoeft niet voor ons open. Met enige
milie later burgemeester van New York City geworden.
spijt laten we Zevenhuizen achter ons. Wat is dit een leuke
Ontzettend grappig is dat niemand kan achterhalen naar
dorpspassage!
welke van de twee het aquaduct is vernoemd. We varen het dorp Nieuwerkerk aan den IJssel binnen. De
74
BRUGGEN
behulpzame begeleider opent twee ophaalbruggen voordat
We varen de Ringvaart verder af door de polder. In de aan-
we aan het volgende aquaduct toekomen. Het ligt in het
loop naar het dorp Nieuwerkerk aan den IJssel loopt er
centrum van het dorp waar dit aquaduct het Raadhuisplein
meestal wel een weg naast de vaart. We passeren hier drie
overspant. Het dateert uit de jaren ‘70 van de vorige eeuw
www.motorboot.com
DAG TO CHT É É NB O O TSK ONVOOI
5 Je vaart soms bijna letterlijk in de achtertuin van de bewoners. 6 Na de Kerkepadbrug vormt de vaarweg de dorpsrand. 7 Ondanks dubbel rood gaat de Koningsbrug toch open. 8 Midden in Nieuwerkerk aan den IJssel ligt het aquaduct De Waterdrager. 9 De Snellesluis naar de Hollandse IJssel heeft hoge deuren.
en heet De Waterdrager. Naast het water loopt een fietspad en een voetpad. Kort daarna komen we bij de Oranjebrug en dat is de laatste brug die voor ons open moet. We varen daarna op ons gemak door een woonwijk en slingeren wat heen en weer tot we bij de Francoisbrug komen. Daar ligt het konvooi voor de tegenovergestelde richting al op onze begeleider te wachten. We nemen hartelijk afscheid en bedanken hem voor zijn bereidwilligheid onze vertraging op te lossen.
IJSSEL 9
Na de Francoisbrug loopt de Ringvaart min of meer parallel aan de Hollandse IJssel. Na verloop van tijd kun je stuurboord uit naar een verbindingsvaartje. Dat komt uit bij de
gaat namelijk niet. Maar de seinen springen wel vrijwel direct
Snellesluis, die je naar de IJssel schut. De Ringvaart loopt
daarna op rood-groen. Misschien zat er toch ergens een mi-
verder door naar Gouda, wordt ondiep en loopt daar dood.
crofoon…
De Snellesluis is een tamelijk imposant geval dat wordt be-
Na enige tijd worden we geschut en gaan we in de afvaart
diend vanuit het naastliggende gemaal Abraham Kroes. De
op de IJssel. Omdat het afgaand tij is zijn we daarna snel op
sluis heeft drukknoppen en speakers, je kunt er niet met je
onze bestemming.
marifoon terecht. We drukken op de knop en worden vrien-
We evalueren de konvooiroute en vinden het merkwaardig
delijk welkom geheten. We spreken op onze beurt ook vrien-
dat die geen grotere bekendheid geniet: wat een ontzettend
delijke woorden, maar dat blijkt een loze actie: terugpraten
leuk stuk vaarwater! 3 4
Spo orlij n
De maximumsnelheid op het gehele traject is 6 kilometer
Gouwe
per uur. De laagste vaste brug Gouda
Bleiswijk
Rottemeren
Lage Bergse Bos
Rotte
Hoge Bergse Bos
Catgesbrug
ipnn t He sloo Zevenhuizenseverlaat
W.A. Roeibaan
Zevenhuizen
Ommoord
1,00 meter meldde ons het
Moordrecht
O K
Valkenburg
dem met een diepgang van
Aquaduct
hele stuk meerdere keren
Proosdijersluis Zuidplas
zonder problemen te hebben
Moe brug
gevaren.
Gouderak
De konvooien varen tweemaal
mp ka en v Ze
per dag. De timing van je
Snellesluis
Aquaduct
Françoisbrug Aquaduct
A20
Nieuwerkerk a|d IJssel
aankomsttijd is daarom wel
Hollandse IJssel
Ringvaart polder Prins Alexander
Alexanderpolder Kralingse Plas
Woensdagse Watering
de schipper van een platbo-
Gemaal Abraham Kroes
Zevenhuizerplas
Fort Tienhoven
beperkt tot 0,90 meter. Maar Ringvaart van de Zuidplaspolder
Ringvaart van de Zuidplaspolder
Nieuwe R Oude Rijn Galgenwa Morssing
Spoorlijn
volgens de wateralmanak
Spoorlijn
Koningsbrug
1 2 3 4
is 2,40 meter. De diepte is
A12
Capelle a|d IJssel
Ouderkerk a|d IJssel 0 km
© HdB 02.XI.'20
JH Meerenbos
1 2 3 4
GOED OM TE WETEN
N
Waddinxveen
Moerkapelle
van belang. Zoals uit het verhaal blijkt, speelt dat temeer voor wie richting de
Womm Ho
Hollandse IJssel vaart, want dan zijn de sluistijden en de
Route
vertrektijd van het konvooi niet 5
op elkaar afgestemd. 0m
december 2020
75
1 Achter W 2 Nieuwe 3 J.C. Smit