C OLU M N
INTERACTIE ‘Onwaarschijnlijk herkenbaar’
e meesten van ons zullen wel eens een paar dolfijnen naast de boeg hebben gehad die er een genoegen in scheppen een tijdje mee te zwemmen. Persoonlijk heb ik dit soort ontmoetingen altijd de leukste onverwachte verrassingen gevonden. Dat komt in de eerste plaats omdat het zo'n aantrekkelijk dier is. En natuurlijk omdat we zijn opgegroeid met de ‘Flippers’ van deze wereld als superintelligente metgezellen.
d
BEELD VDMAREL.COM
Dolfijnen zijn er in veel soorten en maten. Ze lopen in lengte nogal uiteen en vallen onder de tandwalvissen. Vanzelfsprekend zijn het zoogdieren en geen vissen. De kleinste soort meet een ruime meter terwijl de orka bijna 10 meter kan worden. De meeste typen bevinden zich daar tussenin. Dolfijnen zitten mensen qua intelligentie op de hielen. Ze kunnen zichzelf herkennen, ingewikkelde emoties beleven en gedrag aanleren. Voor het zicht op afstand onder water beschikken ze over een geavanceerde natuurlijke sonar. Ze horen aanzienlijk beter dan wij, zijn nieuwsgierig en hebben een hang naar gezelschap. Uitermate sociaal zijn ze ook: zorg en bescherming voor gewonde of zieke lotgenoten is normaal, maar ook wel voor anderen, tot zwemmers toe. Ze leven in groepen, soms van enorme grootte. De foto laat een school van imposante omvang zien. Het leuke van zo'n troep is dat het genoegen je zo ongeveer tegemoet spat!
28
Ademen doen dolfijnen door een spuitgat. In de loop van de evolutie is deze voormalige neus van de snuit opgeschoven naar de bovenzijde van zijn lijf. Ze moeten dus om de paar minuten naar de oppervlakte om adem te halen. De bijna spreekwoordelijke intelligentie bleek weer eens toen er één werd gevonden met een mankement aan het spuitgat; die had zichzelf geleerd door de mond te ademen. Ze communiceren doorlopend door een variëteit aan geluiden te maken, waarvan fluiten en klikgeluiden het bekendste zijn. In de bek van een dolfijn kun je soms wel 250 tanden vinden. Wetenschappers denken dat die tanden een rol spelen in de communicatie. Ze zouden zo gerangschikt zijn om te fungeren als antenne voor het opvangen van de kliks. Andere aspecten van het sociaal verkeer van dolfijnen zijn soms ook wel enigszins herkenbaar. Diezelfde wetenschappers ontdekten bijvoorbeeld dat hun voortplantingsinteractie niet specifiek gericht is op het verwekken van nageslacht. Tsja… ◼
PIM VAN DER MAREL
29