Oude Maas en Spui

D A G T OC H T OV E R OU D E MAAS E N SPU I

DRUKTE EN STROMING We vertrekken vandaag vanuit de zeehaven in Vlaardingen en gaan de Oude Maas en het Spui verkennen. Als je niet van zee komt is dat in West-Nederland voor de pleziervaart de aanvaarroute voor de ZuidHollandse en Zeeuwse eilanden. Volgens de verhalen is het er altijd druk.

PIM VAN DER MAREL

2

www.motorboot.com

oktober 2019

3

De Buitensluis Vlaardingen heet for-

nen. Omdat ook de binnenvaart volop

lies voor het bouwconsortium ople-

meel de Delflandse Buitensluis. We

van de rivier gebruik maakt, is het er

verde. Rijkswaterstaat mag sindsdien

laten ons schutten naar de Nieuwe

tamelijk onrustig. Daaraan draagt de

niet meer zulke immens grote projec-

Maas die hier Het Scheur heet. Dit ge-

open verbinding met Hoek van Hol-

ten aanbesteden !

deelte is onderdeel van het VTS-tra-

land bij: het is een getijderivier met

We passeren het Hartelkanaal aan

ject (zie kadertje) van de sector

een eb- en vloedstroom. Dat is ook

stuurboordzijde en geven een binnen-

Eemhaven. We melden ons bij de

terug te vinden in de typering die de

vaarder voorrang. Meteen daarna

sector en laten weten dat we verderop

wateralmanak

‘land-

hebben we aan dezelfde kant de

de Oude Maas op willen. De interes-

schappelijk fraai doch niet altijd rustig

Voornse Sluis, die toegang geeft tot

santste waarschuwing van de sector-

vaarwater’.

het Brielse Meer. Voor ons ligt dan de

leider voor pleziervaart zoals wij, is die

De Oude Maas behoort tot het VTS—

Spijkenissebrug. We varen er onder-

voor inkomende zeevaart op een

gebied. Het eerste gedeelte vanaf Het

door en zien kort daarna aan de

ruime kilometer. We hebben afgaand

Scheur valt onder de sector Oude

stuurboordkant de haven van het

tij en dus een hoge snelheid in de af-

Maas, het deel naar Dordrecht onder

dorp en een paar woontorens op de

vaart. Al snel kom je in het VTS-ge-

de sector Heerjansdam. Er gelden

oever. De haven is beperkt van om-

bied van de sector Botlek. We melden

wat voor de hand liggende vaarregels:

vang en dat kun je van de woontorens

ons opnieuw met dezelfde bood-

je mag er bijvoorbeeld niet water-

niet zeggen. Vermoedelijk is het nodig

schap en krijgen min of meer dezelfde

skiën, je moet bij slecht zicht radar

om efficiënt met woonruimte om te

waarschuwingen met betrekking tot

voeren etc. Aan de rivier liggen een

gaan hier. Het dorp heeft de bijnaam

inkomende zeevaart, alleen zijn alle

paar dichtgeslibde oude haventjes.

‘Spijk city’ en is typisch een forensen-

schepen ons nu wat dichter gena-

De almanak noemt die als vluchtha-

plaats van Rotterdam.

derd. Een paar minuten later komen

ven ongeschikt, maar je kunt je er in

We

we in de buurt van de Oude Maas en

geval van nood natuurlijk wel laten

coaster mopperen op pleziervaart en

roept de sector ons op met de vraag

droogvallen.

melden ons spoorslags bij de sector.

eraan

geeft:

horen

een

achteropkomende

De sectorleider reageert jolig met ‘dit

wanneer we van plan zijn de vaarweg over te steken. We melden dat we het

VAN COASTER TOT SLOEP

gaat niet om jou maar fijn dat je luis-

zeeschip graag voor laten gaan (en

Omdat we stuurboordwal houden en

tert!’. We leggen de camera klaar voor

we vertellen er maar niet bij dat we ‘m

geen meldenswaardige manoeuvres

een plaatje van de coaster. Het schip

op de foto willen hebben). Een bin-

voor ogen hebben, melden we ons

is vrolijk oranje gekleurd en haalt ons

nenvaartschip voor de Botlek is intus-

aanvankelijk niet bij de sector Oude

sen ook sneller naderbij gekomen dan

Maas. We vergapen ons aan het feit

verwacht, dus worden we even later

dat de Botlekbrug - weer! - in de stei-

Openingsfoto: Op de Maas of het Scheur

een tweede keer opgeroepen. Ook

gers staat. Met 34 storingen in 2017

stuift er altijd wel een crew tender voorbij. 2

ditmaal geven we aan te blijven wach-

en 19 storingen in 2018 leek er verbe-

Inkomende zeevaart (heavy load carrier) en

ten, maar dat blijkt meer een tijdro-

tering in te zitten. Dit jaar staat de tel-

binnenvaartschip op de kruising van de Maas

vende dan een veilige actie te zijn. En

ler tot en met 30 juni op 16, zodat we

(het Scheur), de Botlek en de Oude Maas. 3

een fraaie foto zit er ditmaal niet in.

ons maar even van commentaar ont-

Als je het Hartelkanaal gepasseerd bent, ligt

Wel een joviale zwaai van de schipper.

houden. De brug is niet alleen berucht

de Spijkenissebrug voor je. 4 Op de Oude

Die beschouwen we als meer dan

vanwege de storingen, maar ook

Maas worden we opgelopen door inkomende

verdiend.

omdat de bouw ervan een mega-ver-

zeevaart op Dordrecht.

2 3

4

DRUKKE OUDE MAAS De Oude Maas is een rivier van 30 km

OUDSTE VTS-TRAJECT VAN NEDERLAND

lang van de Nieuwe Maas (Het

De Nieuwe Maas vanaf de Van Brienenoordbrug naar zee is het oudste VTS-tra-

Scheur) naar Dordrecht. Zoals de

ject van ons land (vessel traffic service). Het is opgedeeld in sectoren. De website

naam al zegt was de rivier vroeger (in

van het Havenbedrijf (www.portofrotterdam.com) heeft een gedeelte dat handelt

de Middeleeuwen) de monding van de

over deze VTS en communicatie. Daar zit een handige overzichtskaart van de

Maas. Tegenwoordig is het een mon-

sectoren en kanaalnummers bij. Maar er staan natuurlijk ook grote borden met

dingsarm van de Rijn. De haven van

de kanaalnummers op de wal. Hetzelfde geldt ook voor de Oude Maas.

Dordrecht is de meest landinwaarts

Je meldt je bij elke sector zodra je die binnen vaart, tenzij je de hele sector alleen

gelegen zeehaven van Nederland. De

(recht) doorvaart en stuurboordwal houdt. In alle andere gevallen vertel je de sec-

zeevaart op Dordrecht gebruikt de

tor wat je plan of bestemming is. Je wordt dan opgenomen in de bewaking en

Oude Maas als verbinding met de

krijgt te horen waar je op moet letten. Het helpt als je je vooraf verdiept het in het

zee. Dat betekent dat de rivier over

jargon. Maar als iets niet duidelijk is kun je het ook gewoon vragen. En blijf goed

het algemeen een diepte van bijna 10

uitluisteren, want het is zeer wel denkbaar dat de sector je oproept.

meter heeft, anders zou dit niet kun4

www.motorboot.com

oktober 2019

5

D A G T OC H T OV E R OU D E MAAS E N SPU I

5

6

7

8

5 Door de stroming moeten we het haven-

bezoekerscentrum. Pal er tegenover

beroepsvaart en de rivier heeft geen

zetten de motor noodgedwongen op

kant. Natuurlijk geven we hem voor-

facebookpagina. Pal ernaast ligt de

hoofd van Oud-Beijerland onder een forse

ligt aan de andere zijde van het water

bruggen. Wel zijn er twee veren, een

een hoger toerental zodat we nog een

rang.

ingang van de haven van Gouds-

hoek aansnijden. 6 De haven van Oud-Beijer-

– ingeklemd tussen de Oude Maas en

autoveer en een fietsveer.

aanvaardbare snelheid overhouden.

Een tijdje later passeren we aan stuur-

waard.

land kun je rustig als knus betitelen. 7 Tussen

het Spui - de Berenplaat. Dit is de

We draaien stuurboord uit het Spui

Na enige tijd passeren we bij Hekelin-

boord het punt waar de Bernisse zou

Op dit punt hebben we nog twee hele

Hekelingen en Nieuw-Beijerland vaart de

grootste productielocatie van Neder-

op. Het is hier geen VTS-gebied meer

gen aan stuurboord een alleraardigst

kunnen worden aangesloten op het

lange bochten te gaan in het Spui. In

veerboot ‘The Queen Jacqueline’. 8 De haven

land voor drinkwater. Het grote bek-

dus de marifoon gaat naar kanaal 10.

optrekje. Hoewel het kasteelachtig

Spui. Op dit vaarwater is tegenwoor-

de eerste bocht komen we langs de

van de WV Blinckvliet is de laatste haven in

ken van bijna 2 bij 1 km wordt met

Onmiddellijk doet de afwezigheid van

aandoende proporties heeft, is het

dig elektrisch varen toegestaan en het

haven van de watersportvereniging

het Spui voor het Haringvliet.

pijpleidingen uit de bekkens van de

beroepsvaart een soort van rust neer-

blijkbaar een woonhuis. Tussen Heke-

zou een mooie natuurrijke verbinding

Blinckvliet, de jachthaven van het

Biesbosch gevuld. Vanaf het water

dalen. Al voor de bocht doemen de

lingen (vlakbij Spijkenisse) en Nieuw-

vormen met het Brielse Meer. En het

plaatsje Zuidland. Een aantrekkelijke

onttrekt dit bekken zich aan het zicht.

eerste gebouwen van de plaats Oud-

Beijerland

verbinding

zou natuurlijk elektrisch varen verder

bomenrij met treurwilgen markeert de

met de snelheid van een aardige

Wel vallen de gebouwen van het com-

Beijerland op. De stroming is aanmer-

onderhouden door de veerboot ‘The

stimuleren. Vooralsnog blijft deze ver-

plaats van de haven. Het is de laatste

speedboot in. Bijna datzelfde geldt

plex op. De architectuur ervan is

kelijk

hadden

Queen Jacqueline’. Ons komt de

binding een vrome wens.

haven in het Spui voor het Haringvliet.

enige tijd later voor de enige andere

nogal ‘bijzonder’ en doet denken aan

verwacht. Van onze snelheid door het

veerboot als nogal ‘oversized’ over,

Doorvarend valt ons oog op een druk

Als we 2 km verder het Haringvliet op-

sloep die we vandaag zullen zien. Het

van die betonnen 20e eeuwse Sovjet-

water van 9 km/u blijft minder dan 6

want de rivier is maar weinig breder

bezocht strandje aan bakboord bij de

doemt, zijn we blij dat de stroming af-

valt op dat deze sloep midden op het

kunst.

km/u over op de gps. Onze verwach-

dan de boot lang is. Net als we den-

plaats Goudswaard. Het blijkt de

neemt. We hebben – ook al door de

ting is gebaseerd op de getijdegrafiek.

ken dat we er nog wel voorlangs kun-

‘Costa del Spui’ te worden genoemd

lunch – bijna de hele middag over het

nen varen, komt het veer los van de

en het strand heeft zelfs een eigen

Spui gedaan!

vaarwater vaart, terwijl stuurboordwal

sterker

dan

we

wordt

de

houden hier verplicht is. De gouden

VERRASSEND GETIJ

Goidschalxoord is de dichtstbijzijnde

letters achterop geven de thuishaven

Het Spui is een 16k m lange rivier van

plaats. Daar zouden we nu onder-

van de boot aan. De te groot uitgeval-

de Oude Maas naar het Haringvliet.

hand in het vlakkere gedeelte van de

len vlag bungelt in het water. We vra-

De rivier is ontstaan bij de Allerheili-

ebstroom moeten zitten. Hoewel we

gen ons natuurlijk ook af of de boot

genvloed van 1532. Waar het Spui

natuurlijk wel weten dat we verder van

wel een marifoon heeft en of de schip-

vroeger via het Haringvliet naar zee

zee met een later getij moeten reke-

GOED OM TE WETEN

per zich überhaupt realiseert wat voor

stroomde, hebben de Deltawerken

nen, zijn we door de kracht ervan toch

Met Dordrecht verst inlandgelegen zeehaven is de Oude

vaarwater hij heeft uitgekozen.

voor de omgekeerde stroomrichting

enigszins verrast.

Maas druk bevaren met allerhande schepen. Dit vaarwater

Ter hoogte van het Spui ligt op de

gezorgd. De afvoer loopt nu via de

We besluiten in de haven van Oud-

laat weinig ruimte voor onoplettendheid. Houd daarom de

bakboordoever

natuurgebied

Oude Maas, het Scheur en de Nieuwe

Beijerland aan te leggen. Door de

marifoon aan en houd je aan de regels.

Klein Profijt. Dit is een zoetwatergetij-

Waterweg naar zee. Omdat het Spui

sterke stroming moeten we de haven

Het Spui is niet heel breed waardoor er vaak een sterke

dengebied dat in beheer is bij het

niet erg breed is en er wel veel water

onder een flinke hoek aansnijden. We

stroming staat. Dit vraagt om voldoende motorvermogen.

Zuid-Hollands

is

doorheen moet, staat er vaak een ste-

bellen de havenmeester die het prima

En de af te leggen afstand kan zomaar meer tijd nemen dan

vanaf de wal toegankelijk en er is een

vige stroming. Je vindt er nauwelijks

vindt dat we er even willen lunchen.

ingeschat.

het

Landschap.

Het

Als we rondje door de haven lopen

VAN ONZE SNELHEID DOOR HET WATER VAN 9 KM/U BLIJFT MINDER DAN 6 KM/U OVER 6

www.motorboot.com

stellen we vast dat de plaats een royaal horeca-aanbod heeft. We nemen dan ook de tijd. Als we enige tijd later onze vaartocht hervatten, blijkt de stroming nog niets verminderd. We oktober 2019

7