Veelzijdige
vreemde eend Bij een recent familiebezoek werd Pim van der Marel door een neef uitgenodigd voor een ‘boatride’. Zijn neef is de belangrijkste dealer in de staat Tennessee (VS) voor Benningtons. Zo’n uitnodiging is aan een vaarliefhebber natuurlijk altijd besteed! Benningtons zijn zogenoemde ‘pontoonboats’. Van dit type boot zijn er in de VS onwaarschijnlijk veel en er is een grote variëteit aan merken. De markt daar lijkt daardoor wel enigszins vergelijkbaar met onze sloepenmarkt. Deze “pontoons” zijn echter allesbehalve sloepen.
1
1
Pontoonboats zijn eigenlijk vlakke vloeren op 2 of 3 ‘rompen’ (pontoons) van aluminium. De vloerplaten (platforms) verschillen in grootte en zijn vrijwel altijd tussen de 16 en 30 voet; zeg maar 5 tot 9 meter. Voor al die platforms zijn er verschillende inrichtingsvarianten, afhankelijk van het beoogde gebruik. Normaliter uitgerust met een buitenboordmotor, hoewel een inboard soms wel leverbaar is. Naar hun aard zijn het boten voor varen op rustig, bij voorkeur enigszins vlak water.
Snelheid Neef Teddy komt met de boot op een trailer achter de auto aanrijden bij een boothelling aan de Tennessee River. Het is er één van het inrichtingstype “cruise”. Uiterst comfortabele bankstellen, dat valt al van afstand op. Zijn vrouw Stephanie manoeuvreert de boot (en de auto) gemakkelijk het water in. Met een flinke ruk aan de gashendel trekt de zware buitenboordmotor het geheel simpel van de trailer. We stappen aan boord. Naar goed Amerikaans gebruik
Pim van der marel
hebben we binnen de kortste keren de waterskisnelheid te pakken. Het seizoen is nog maar net begonnen en warm hebben we het bepaald niet. Het blijkt nog harder te kunnen; de 200 pk Yamaha outboard zorgt voor een top van
###*P
www.motorboot.com
2
2
3
3
4
4
5
R epor tage pon toon boats
rond de 60km/u. We klappertanden van de kou! Het overige vaarverkeer heeft vergelijkbare snelheden, maar vaart soms ook nog flink wat harder. Ik vraag me hardop af of het hier bij drukte niet gevaarlijk wordt met die hoge snelheden. Neef Teddy grijnst me toe van niet. Als ik hem uitleg dat de normale vaarsnelheid van mijn sloep minder is dan 10km/u weigert hij dat eerst te geloven. Even later schakelt hij over naar ‘metric’ om bij 10km/u even te voelen hoe langzaam dat is. Hij zegt me wel te willen geloven, maar kan het zich duidelijk niet voorstellen. Ik ben allang blij dat het wat langzamer gaat, want daardoor is het aanmerkelijk beter uit te houden.
Vaten Als uitvinder van de pontoonboat staat ene Ambrose 1 1 2 Weeres te boek, een boer uit de omgeving van Richmond,
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9 10 10 11 11 12 12 13 13
Minnesota. In 1951 bouwde hij een boot bestaande uit een vlakke vloer op een paar vaten, waarmee het prototype was geboren. In 1952 vestigde hij Weeres Industries en kreeg daarmee in het eerste jaar 40 orders voor gelijksoortige boten. Daarmee was de pontoonboat industrie definitief gevestigd. Weeres Industries is in 2011 verkocht aan concurrent Premier Marine Inc. na meer dan 30.000 van dit soort boten te hebben gebouwd. En de inmiddels overleden Ambrose Weeres heeft sinds 1991 een prominente plek in de Minnesota Marina Hall of Fame.
“De pontoonboat is veel meer dan een zware outboard achter een vierkante bak”
1 De vorm van de draagbuizen maakt niet alleen planeren, maar ook scherp bochtenwerk mogelijk. 2 Door hun lichte gewicht zijn dit soort boten goed trailerbaar.
Aanvankelijk werd de − bepaald niet fraai uitziende − boot
Neef Teddy wijdt me in in de aantrekkelijke aspecten van
3 Pim van der Marel op
toegepast als comfortabel dek om vanaf te vissen en mis-
zijn Benningtons. De comfortabele zitplaatsen en het grote
een frisse dag op de Ten-
schien een toertje mee te doen. De ontwikkeling ervan in
vloeroppervlakte maken het type boot geschikt voor loun-
nessee River.
de loop der jaren is echter spraakmakend. Natuurlijk valt
gen en genieten van de zon. Voor dit doel rust hij ze inmid-
het enorme scala aan opbouwmogelijkheden op. Maar ook
dels ook hybride uit. Je noemt deze variant het ‘cruising’
de ontwikkeling van de hulls (draagbuizen) heeft niet stil ge-
type. Door het toepassen van een reling zijn deze boten
staan. Van betrekkelijk instabiele waterverplaatsers zijn de
veilig voor gebruik door bijvoorbeeld gezinnen met jonge
draagbuizen geëvolueerd naar uiterst stabiele ‘lifting’ en
kinderen. De snellere versies zijn goed bruikbaar voor wa-
‘gliding’ hulls. De pontoonboat is dan ook al jaren lang veel
terskiën en wakeboarden. Maar ook ‘tubing’ vindt hij een
meer dan simpelweg een zware outboard achter een vier-
aantrekkelijke toepassing. Ik begrijp even later dat hij doelt
kante bak. Vier merken claimen dat hun pontoons even
op het snel voortslepen van binnenbanden en ‘bananas’.
scherpe bochten maken als boten met een traditionele
Ook voor sportvissers bestaat er een aangepaste indeling.
rompvorm: Bennington, Manitou, Premier en South Bay.
Tenslotte vertelt hij van het gebruik als kampeerboot en
Sommigen hebben zelfs patent op hun hulls weten te ver-
achter de auto op de trailer zelfs als tijdelijke caravan!
krijgen. Amerikanen vinden de ‘seamless automotivestyle
Behalve de niet geringe functionele mogelijkheden is de
look’ een (ver)koopargument, vandaar dat dit soort boten-
prijsstelling van dit soort boten interessant : het overgrote
veel meer op auto’s lijken dan wij gewend zijn.
deel van de markt zit in het segment tussen de 35.000 en 75.000 US$.
1
1
2
2
3
3
4 Vreemde 4 5 5 eend 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15 Hoewel pontoonboats bij ons nog geen gemeengoed zijn,
hebben we inmiddels Nederlandse importeurs voor meerdere merken. Mijn uitleg aan mijn neef dat dit type boot bij ons niet aan gaat slaan, is dus misschien al achterhaald. Onlangs kwam ik er zelfs een tegen in de Oude Haven in Rotterdam. Dat verraste me eigenlijk, want daar kun je alleen maar komen via de Maas. Ze zijn, kortom, hier ook al wijder verbreid dan je zou verwachten. Vanzelfsprekend ben ik meer dan benieuwd of de pontoonboats vreemde eenden in de bijt zullen blijven, of dat ze ook hier uiteindelijk populair worden! ###*R*Z+28*n *Y
###*P