Rondje om de Parkhaven

RE P OR TA GE VA RE ND CU LTUUR G O E D I N R O TTE R DAM

SCHEPEN VAN DE PARKHAVEN De Parkhaven in Rotterdam wordt omringd door interessante schepen. Een deel daarvan heeft een vaste ligplaats en sommige hebben zelfs meermaals de landelijke pers gehaald, maar ook de passanten zijn vaak de moeite waard. Reden genoeg om hier een rondje te maken.

PIM VAN DER MAREL

1 40

18MOT18_005_040 40

www.motorboot.com

13-04-18 14:29

2 1 De roeiers van de KRVE helpen zeeschepen afmeren en dus kom je hun crewtenders in het Rotterdamse havengebied overal tegen. 2 Als je uit de Parkhaven komt, zit je op de Nieuwe Maas meteen op het mooiste punt. 3 Slepers aan de Parkkade.

De Parkhaven was aanvankelijk een haven voor stukgoed-

DE DELFT

overslag, maar heeft die functie al voor de Tweede Wereld-

Vanuit de Parkhaven bereik je in de afvaart aan stuurboord

oorlog verloren door het gereedkomen van de Parksluizen

al snel de Schiehaven. Op de oever valt een spantenstel op

in 1933. Als gevolg daarvan werd de Parkhaven de verbin-

dat de basis vormt voor de Delft. Het is de replica in aan-

dingsweg tussen de Maas en de Delfshavense Schie

bouw van ’s Lands Schip van Oorlog ‘Delft’. Het origineel

(verderop is dat het Rijn-Schiekanaal). Pal ernaast is in

werd in 1783 in Delfshaven te water gelaten en heeft geva-

1960 in het kader van de toenmalige Floriade de Euromast

ren tot in 1797.

gebouwd. En aan de andere kant heb je de Müller-pier. Een

De totstandkoming van de replica had meer voeten in de

markant stuk Rotterdam dus! Rondom de Parkhaven

aarde dan aanvankelijk voorzien. De bouw is al begonnen

ligt een aantal opvallende schepen, die de moeite waard

in 1998 en heeft langdurig stil gelegen. Inmiddels is het

zijn om nader onder de loep te nemen.

plan van een exacte replica verlaten. Na de nodige omzwervingen is het restauratieproject nu onderdeel van een groter geheel dat wordt beheerd door de Stichting De Delft. Deze omvat een leerwerkbedrijf, productiebedrijf, horeca en evenementen en het museum(schip.

In 2017 ging het project De Delft 2020 van start waarmee de stichting voortgang wil maken met de bouw van De Delft. Het streven is dat in 2020 een historisch-maritieme belevingswereld op de kade gerealiseerd is. In wat verhullend taalgebruik zegt de stichting dat ze vooral behoefte heeft aan geld. Daartoe zoekt ze vrijwilligers, vrienden (€ 17,50) en sponsoren (vanaf € 250). Voor wie dit een lovenswaardig initiatief vindt: www.dedelft.nl

DE ROTTERDAM Er zullen niet veel schepen zijn die in hun nadagen even vaak het nieuws gehaald hebben als de Rotterdam. Het schip ligt sinds 2008 aan het begin van de Maashaven aan het Derde Katendrechtse Hoofd. Dat is – als je de Parkha3

ven uitvaart – pal aan de overkant van de Maas. Het schip mei 2018

18MOT18_005_041 41

41

13-04-18 14:29

4

vult dan kamerbreed je beeld, zeg maar. Varend vanaf de

€ 120 miljoen, later nog eens € 38 miljoen) sloegen neer bij

Delft betekent het dat je de Maas oversteekt en in de op-

Woonbron. Het leidde tot Kamervragen, een parlementaire

vaart (terug) gaat. Het schip ligt dan levensgroot aan stuur-

enquête en een exodus aan leidinggevende figuren (ook

boord.

Vestia acteerde in deze regio). Maar de Rotterdam ligt er

Van meet af aan was de Rotterdam een blikvanger door

nog! Inmiddels is het schip eigendom van Westcord Hotels,

het ontwerp. Het schip werd met 35.000 pk voortgestuwd

die het kocht voor iets minder dan € 30 miljoen. Je kunt er

door drie stoomturbines. Vandaar het vaak gebezigde ‘ss

slapen, eten, congresseren, vergaderen, feesten, trouwen

Rotterdam’. Het grootste deel van haar actieve periode

en ga zo maar door. Dat mag wel ook, natuurlijk …

4 De oude Rot-

heeft het gefungeerd als cruiseschip. Maar in het begin

www.ssrotterdam.nl

terdam in de kop

fungeerde het schip ook volop als liner tussen Rotterdam

van de Maashaven.

en New York. (Voor auteur dezes heeft dat als pikant as-

DE EENDRACHT

5 De Eendracht.

pect dat zijn oudste zus er in 1962 mee is geëmigreerd

Doorvarend in de richting van de Erasmusbrug, lokaal ook

6 Passant aan de

naar de Verenigde Staten).

wel betiteld als ‘de Zwaan’, passeren we aan stuurboord

Parkkade. 7 De Kop

Na allerlei omzwervingen werd de boot in 2003 weer ei-

Hotel New York. Tegelijkertijd zien we aan de Holland Ame-

van Zuid, waar de

gendom van RDM. Dat betekende dat illustere Rotterdam-

rikakade de Eendracht afgemeerd liggen. Dit is Nederlands

nieuwe Rotterdam

mers als Joep van den Nieuwenhuyzen en de in mei vorig

grootste driemastschoener, te water gelaten in 1989 en ge-

ligt

jaar overleden Willem Scholten er bemoeienis mee kregen.

doopt door toenmalig koningin Beatrix. Ze steekt vijf meter

afgemeerd aan de

De uitkomst van allerlei prachtige plannen was dat er astro-

diep, meet 60 x 13 meter en heeft een tall ship-licentie. Het

cruise terminal.

nomische

schip wordt geëxploiteerd door de Stichting Zeilschip Een-

verliezen

ontstonden.

De

verliezen

(eerst

dracht, die jongeren de kans wil bieden om de zee te ont5

dekken met het zeilschip. Subdoelstelling is het aanleren van werken in teamverband en het kweken van doorzettingsvermogen. De doelstelling is niet los te zien van de Stichting C.J. Jaski Fonds, waar een zeer substantiële sponsorbijdrage van wordt verkregen. De stichting is het voormalige studieleenfonds van de familie Jaski. De samenwerking heeft ertoe geleid dat de Stichting Zeilschip Eendracht zeilkampen, werkweken, schoolreizen en nautische opleidingen in haar exploitatie centraal kan stellen.

Leerlingen van het Rotterdamse STC (scheepvaart en transport college) mogen bijvoorbeeld in hun eerste jaar vier dagen mee de zee op. In prins Maurits heeft de Eendracht een beschermheer van formaat. De stichting financiert haar uitgaven onder meer met sponsorbijdragen. Het gat in de begroting wordt verder gedicht met commerciële trips. Daarvoor beschikt de Eendracht over een pool van 350 professionele, merendeels vrijwillige bemanningsleden. Je kunt dus gewoon een trip met het schip boeken: www.eendracht.nl/zeilmee

42

18MOT18_005_042 42

www.motorboot.com

13-04-18 14:29

R E PO R TAG E VAR E ND CULTUUR G O E D I N ROTTERD A M

6

CRUISE TERMINAL

van Royal Caribbean in de Oasis-klasse. Twee jaar daar-

Een stukje verderop richting Erasmusbrug ligt de Rotter-

voor mocht Rotterdam al twee keer het iets kleinere zuster-

damse cruise terminal. Het gebouw borduurt voort op de

schip Oasis of the Seas ontvangen. Dat schip lag voor

voormalige aankomst- en vertrekhal van de Holland-Ame-

onderhoud bij Keppel Verolme in de Botlek. De rederij heeft

rika Lijn. Naast cruise terminal is het een prominente locatie

daar onvrijwillig kennis gemaakt met de Nederlandse regel-

voor evenementen met 4.000 m2 aan zalen. Onze interesse

geving. De belastingdienst legde een boete van € 600.000

gaat echter uit naar de schepen die er afmeren. Daarvoor

op voor het overtreden van de werkregels. Of het aanvech-

volstaat een blik op de kalender. Zo blijkt de Rotterdam een

ten van die boete succesvol heeft uitgepakt, heeft de pers

frequente gast. Voor een goed begrip: dit is het zesde

nooit gehaald.

schip met die naam, het vijfde ligt in de kop van de Maas-

www.cruiseportrotterdam.nl/cruise-calendar

haven en hebben we hiervoor al besproken.

Met de kalender erbij is een bezoekje natuurlijk goed te

PARKKADE

plannen. En het aanzien van het leegstromen van een

Als we de Maas oversteken en weer in de afvaart gaan

cruiseschip is alleen als logistieke operatie al meer dan de

naar de Parkhaven, komen we aan stuurboord langs de

moeite waard! In mei 2016 meerde de Harmony of the

Parkkade. De kade is genoemd naar het stadspark erach-

Seas, tot deze maand het grootste cruiseschip ter wereld,

ter, van de hand van de bekende J.D. Zocher. Het Haven-

hier af. Dit was de eerste en enige stop tijdens de allereer-

bedrijf Rotterdam heeft de laatste paar jaren de kades van

ste cruise van dit schip: een vierdaagse cruise van en naar

de stadshavens gerenoveerd. Volgens afspraak zijn deze

Southampton. De Harmony of the Seas is het derde schip

daarna overgaan naar de gemeente. Ook de Parkkade is gerenoveerd. Vanwege de maritieme functie blijft die echter

7

in bezit van het Havenbedrijf.

Aan de Parkkade ligt doorlopend kleine zeevaart afgemeerd. Ook liggen er vaak zeeslepers. Op jaarbasis gaat het om ongeveer 1.500 zeeschepen die er een tijdelijke ligplaats vinden. Je zou verwachten dat je voor een zeeschip in hartje Rotterdam flink wat liggeld kwijt bent. Maar volgens de website van het Havenbedrijf bedraagt het kadegeld niet meer dan € 3,13 per meter (op basis van de lengte over alles en per 24 uur of gedeelte daarvan). In het vaarseizoen komen wij er nogal eens langs. En het is dan altijd weer boeiend om te zien wat er ligt.

Direct na de Parkkade vaar je stuurboord uit weer de Parkhaven in. Aan de bakboordzijde van de grote Parksluis is sinds 1911 de zeehavenpolitie gevestigd. De waterpolitietaak in Nederland wordt uitgevoerd door de KLPD, maar de uitzondering daarop is de regio Rotterdam-Rijnmond. Hier is die taak in handen van de zeehavenpolitie. Onder toeziend oog van een dienstdoende agent maken we ons gereed om de Parkhaven weer via de sluis te verlaten. mei 2018

18MOT18_005_043 43

43

13-04-18 14:29