DAGTO CH T V INK EV E E N SE PLASSE N
GOED TOEVEN De Vinkeveense Plassen vormen een populair watersportgebied. Het water van deze plassen is opvallend schoon, vandaar dat je er ook duikmogelijkheden vindt. Maar er wordt natuurlijk ook volop gezeild, gevaren, gezwommen en gewaterskied. De plassen liggen centraal in de provincie Utrecht maar worden vaak getypeerd als liggend ‘onder de rook van Amsterdam’. Dit komt ongetwijfeld omdat het gebied grote aantrekkingskracht uitoefent op Amsterdammers. Een soort Zandvoort aan binnenwater, zou je kunnen zeggen… PIM VAN DER MAREL
2
www.motorboot.com
november 2018
3
DAGTO CH T V IN KE V E EN SE PLASSE N
2003. Daardoor stroomde toen een
De (koek)schippers zouden voor het
legakkers. Daar zijn er – vooral op de
kwart miljoen m3 water de achterlig-
schutten betaald hebben met een
Noordplas – talloze van, dus is het zo
gende woonwijk in. Er is geproce-
pond koek uit hun lading. Ze zouden
gek nog niet dat het recreatieschap er
deerd over de aansprakelijkheid tot
dan geen sluisgeld meer hebben be-
een paar kwijt wilde. Als je de be-
aan de Hoge Raad. Uiteindelijk blijkt
hoeven te betalen. Ons lijkt dat nogal
hoefte voelt er tussendoor te varen,
het Hoogheemraadschap – overigens
gezocht. Dus durven we het niet aan
krijg je het gevoel dat de plassen een
pas in 2014(!) – toch niet aansprakelijk
dit verhaal als vermoedelijk juist te ty-
heel uitgestrekt gebied vormen. Je
voor het gebrek in de dijk en moet de
peren…
kunt er best een hele tijd dwalen. Dat
gemeente zelf de kosten dragen. Door
De toegangsluis aan de Oostzijde is
gevoel heb je gek genoeg veel minder
de stremming moeten wij de Kromme
de Demmeriksesluis in de ‘Geu-
op het open water, want dat is wel
Mijdrecht volgen tot aan de Kerkvaart
zensloot buiten’. Die in het Noorden is
overzichtelijk. Op de Noordplas wordt
naar het dorp Mijdrecht.
de Proostdijersluis in de Winkel. Ze
een flink gedeelte omringd door twaalf
laten volgens de almanak meer diepte
aangelegde zandeilanden. Niet al te
EIGEN WATERNIVEAU
toe: 1,50 meter respectievelijk 1,30
fantasierijk heten ze ook gewoon zo:
Van welke aanvaarroute je ook komt,
meter.
Eiland 1 tot en met Eiland 12. De Eilanden 1 en 4 hebben een vaste oe-
je passeert altijd een sluis naar het
1
2
PLASSENGEBIED
ververbinding. De Eilanden 2 en 5
Doordat wij vanaf de Kromme Mijd-
De hiervoor genoemde millionaire mile
hebben een oeververbinding met de
recht komen, wordt dat in ons geval
scheidt de Noordplas van de Zuid-
Eilanden 1 en respectievelijk 4 en zijn
de Pondskoekersluis.
plas. Op zijn beurt wordt de Zuidplas
daarmee dus indirect vanaf de wal
Als we via de Heinoomsvaart waren
doorsneden door de N201 die daar-
toegankelijk. Op alle eilanden is vrij
gekomen, was dat de Oudhuizersluis
mee de Kleine Plas scheidt van de
aanleggen toegestaan.
geweest. De wateralmanak geeft voor
rest van de Zuidplas. Op elk van de
Openingsfoto: aanleggen is overal toegestaan en daarvan wordt massaal gebruik gemaakt. 1 in de Wateralmanak beslaan de aanvoerroutes naar Vinkeveen.
beide sluizen een maximale diepgang
plassen wordt volop gevaren en ge-
BOTSHOL
2 De Baambrugse Zuwe is de ‘millionaire mile’ van de Vinkeveense Plassen. 3 Op de voormalige legakkers wordt op alle mogelijke manieren gebivakkeerd.
op van 1,10 meter.
zeild.
Vinkeveense
Van de Vinkeveense Plassen behoort
Het verhaal gaat dat de naam van de
Plassen’ is aan de Kleine Plas geves-
alleen de plas Botshol tot het Na-
Pondskoekersluis te maken heeft met
tigd. De westzijde van alle drie plas-
tura2000-gebied. Deze plas ligt aan
de vroegere Mijdrechtse koekfabriek.
sen
de Noordwestzijde tegen de Noord-
Als je de talloze legakkers ziet aan de
een schoeiing worden voorzien. Dat is
te kijken, valt het aantal twee-miljoen-
Westzijde van de Vinkeveense Plas-
nogal kostbaar en het recreatieschap
plus panden er natuurlijk wel op.
sen concludeer je al snel dat de plas-
verlegt de kosten daarvan graag naar
Voordelig wonen in dit buurtschap lijkt
sen
door
de kopers. Dus werden veel van de
dus niet echt een optie. Op wikipedia
vervening. Das is ook zo. Overigens
legakkers verkocht met een zoge-
vallen onder de (voormalige) Vinkeve-
dateert de turfwinning hier uit de 18e
noemde
‘beschoeiingsverplichting’.
ners onder meer oud-voetballers op,
en 19e eeuw. Dat is later dan bij de
Onder het huidige bestemmingsplan
bijvoorbeeld de heren Van Basten,
meeste andere plassen het geval was.
kun je vervolgens helaas maar weinig
Cruijff, Huntelaar en Kluivert. Meer er
Veel recenter hebben we uit de Vinke-
doen met je ‘eigen eiland’. Het staat
wonen ook nogal wat zogenoemde
veense plassen ook het zand gehaald
zelfs geen simpel schuurtje toe. Je
tv-personalities. Dus als je dat leuk
voor de Amsterdamse Bijlmer en de
moet als koper dus maar hopen op
vindt, moet je vooral opletten als je er
aanleg van de A2. De miljoenen ku-
een wijziging ervan in gunstige zin.
rondvaart.
bieke meters weggezogen zand zorg-
Met de opbrengst van de veiling gaat
den voor een trechter van meer dan
het recreatieschap de beschoeiing
AANVAARROUTE
50 meter diepte in de plas. Op ingeni-
betalen van de zandeilanden en van
Je kunt op verschillende manieren op
euze wijze is voorkomen dat het om-
de legakkers die ze niet verkopen.
de Vinkeveense Plassen komen. In de
zullen
zijn
ontstaan
ringende land de trechter in zou
4
eigen waterniveau van de plassen.
wordt
‘de
gedomineerd
door
3
Wateralmanak staan ze allemaal op-
zakken. Daartoe is een ring van zand-
‘MILLIONAIRE MILE’
gesomd en dat beslaat maar liefst 14
eilanden aangelegd. En daar doet de
De plassen worden doorsneden door
regels tekst. Vanuit het Oosten (Vecht,
waterrecreant nu zijn voordeel mee.
de Baambrugse Zuwe. Het welbe-
Amsterdam-Rijnkanaal) vaar je het
kende Quote typeerde deze ‘millio-
laatste deel via de Angstel en de Geu-
BIJZONDERE VEILING
naire mile’ op haar website als volgt:
zensloot. Vanuit het Noorden (Amstel)
Op 18 april 2017 zijn 44 legakkers ge-
‘Oud geld woont in het bos, nieuw
vaar je het laatste deel via de Waver
veild. Het recreatieschap wilde met de
geld aan het water. En aangezien de
en de Winkel.
verkoop in de eerste plaats de cul-
gehele Baambrugse Zuwe aan het
Wij komen vanuit het Zuiden maar lie-
tuurhistorische waarde van het land-
water grenst, kunt u zelf wel nagaan
pen tegen een stremming aan van de
schap behouden. De kopers worden
wie aan de Zuwe resideert. Juist,
Heinoomsvaart. Dat is spijtig want we
namelijk verantwoordelijk voor het on-
nieuwe rijken’. Of dat een correcte
hadden graag naar Wilnis gevaren. In
derhoud ervan. Om te voorkomen dat
vaststelling is laat ik graag in het mid-
een droge zomer regent het verwijzin-
legakkers wegspoelen, moeten ze van
den. Als je de moeite neemt op Funda
gen naar de dijkdoorbraak daar in
www.motorboot.com
Zeilschool
november 2018
5
DAGT OCH T V INK E V E E NS E PL AS SEN
7
4 5
4 De Kleine Plas wordt van de Zuidplas gescheiden door de N201. 5 Met overduidelijke betonning is het duikgebied van zandeiland. 4 bebakend. 6 De waterskivereniging mag maximaal 225 vergunningen uitgeven. 7 De varende frites- en ijsboer markeert het toeristische karakter van de plassen.
plas aan maar is er volledig van afge-
een aarden verdedigingswerk. Dit is
meer begrip voor de door het recrea-
scheiden. Het gebied is in beheer bij
echter afgegraven en van het fort is
tieschap opgelegde beschoeiingsver-
Natuurmonumenten en is een stiltege-
een camping gemaakt. Het nabij gele-
plichtingen. Vervolgens gaan we op
bied. Je kunt er dus niet met je boot
gen Fort bij Abcoude is in de periode
zoek naar het gedeelte met de zand-
in. Je kunt er wel – in beperkte mate
tot aan 1887 wel afgebouwd. En hoe!
eilanden. Die zijn onmogelijk te mis-
en alleen buiten het broedseizoen –
De buitenmuren zijn bijna 2 meter dik.
sen en we besluiten een ‘rondje’
roeiboten huren. Flora en fauna zijn er
Sinds 2006 is het fort overgedragen
eilanden te doen. We varen ze met de
hoogst bijzonder. Je vindt er als wa-
aan Natuurmonumenten. Die zorgen
klok mee rond. Daarbij raken we
terplant het zeldzame groot nimfkruid,
ervoor dat het als cultuurhistorisch
onder de indruk van de werkelijk ein-
alsmede op grote schaal de krabben-
erfgoed bewaard blijft. Al deze forten
scheer en het blaasjeskruid. De laat-
waren onderdeel van de Stelling van
ste
Amsterdam.
is
een
bijzonder
vleesetend
DERTIENDE PENNING
waterplantje. Om de zeldzame aquati-
6
sche flora te beschermen, worden al
VAREND
Tot 2015 gold in Vinkeveen en een paar
sinds een kleine 30 jaar de fosfaten uit
We hebben een tijdelijk domicilie ge-
omliggende gemeenten het recht op
het water gehaald. Ook vogelliefheb-
vonden bij Jachthaven Achterbos op
heffing van de dertiende penning. Dit
bers komen rond deze plas aan hun
de Noordplas, waar we een aange-
is een in de Middeleeuwen ontstaan
trekken. Er woont bijvoorbeeld een le-
naam welkom troffen. Dat kan ook
zakelijk recht. Het is niet in het Burgerlijk
pelaarkolonie.
bijna niet anders als je ook een duik-
Wetboek geregeld en daarmee onge-
centrum huisvest, de Scuba Acade-
schreven recht. De rechthebbende had
FORTEN
mie. Omdat onze jachthaven daar ligt,
bij iedere verkoop van onroerend goed
Als je toch bij de Botshol gaat kijken,
gaan we eerst uitgebreid rondtoeren
recht op een deel van de opbrengst.
probeer dan het nooit gebouwde Fort
in het legakkergebied aan de west-
Hem of haar kwam elke keer 7,7 procent
in de Botshol te herkennen. De bouw
zijde van de Noordplas. We dwalen
(1/13) toe van de opbrengst van het
daarvan was namelijk wel voorbereid.
eindeloos – nou ja, een paar uur –
aandeel van de grond in de verkoop-
En dat is nog goed te zien aan de aar-
door al die landtongen en eilandjes.
prijs. Het bedrag moest worden betaald
den wallen in het terrein. Dat geldt niet
Wat opvalt is dat hier en daar ingre-
door de koper. In september 2012 heeft
voor het naastgelegen Fort aan de
pen hoogst noodzakelijk zijn om ze in
toenmalig Justitieminister Ivo Opstelten
Winkel. Ook dat fort kreeg in 1895
stand te houden. Dat kweekt bij ons
nog Kamervragen moeten beantwoorden over de dertiende penning. Bij wet
ER ZIJN SPEELTOESTELLEN, LIGWEIDEN, TOILETTEN STRANDJES, ZWEMGEBIEDEN 6
www.motorboot.com
van 1984 was het tarief toen overigens al verhoogd naar 11 procent en was bepaald dat de heffing in 2015 zou vervallen.
november 2018
7
DAGTO CH T V IN KE V E E NSE PLASSE N
8 Op de zandeilanden zijn overal ligweiden en ABCOUDE
Amstel
met 12 bieden de waterrecreant alles wat die zou
Vier sluisen geven toegang tot de Vinkeveense Plassen: Ponds-
Winkel
kunnen wensen. 10 Zonder beschoeiing worden
Plas Botshol
groot stuk open water. We gaan even kijken bij de waterskibaan en passeren Pondskoekersluis
een paar jachthavens in de verte. Dat is niet zo vreemd want de jachthavens
Jachthaven Achterbos Middenweteringbrug
Ba
De Middenweteringbrug is de laagste met een doorvaarthoogte van 1 meter bij het draaibare deel. Het vaste deel staat 1,35 meter
Loenersloot
toe. Er geldt een maxiumum snelheid van 9 km/u. Binnen 100 meter
Vecht N201
Geuzensloot LOENEN
Kleine Plas Demmerikse-
Demmerikse Brug
sluis
Angstel
Ringvaart van Groot Mijdrecht
MIJDRECHT
van 1,30 meter.
plas
VINKENVEEN
twee pagina’s van de Wateralmanak. We zoeken de Demmerikse brug op –
we
Waterskibaan
gs bru Zuidm a
Kerkvaart
van Vinkeveen beslaan maar liefst
u eZ
meter, de Demmerksesluis van 1,50 meter en de Proostdijersluis
De Nes AmsterdamRijnkanaal
©HdB 03 10 18
plas op die zich hier kenmerkt als een
sluis. De eerste twee staan een maximale diepgang toe van 1,10 Baambrugge
Noordplas
Vinkeveense Plassen
de hele tijd open. We varen de Zuid-
Eiland Eén
koekersluis, Oudhuizersluis, Demmeriksesluis en de Proostdijer-
Vecht
Angstel
Proosdijersluis
de oude legakkers weggeslagen.
8
GOED OM TE WETEN
Waver
N
strandjes te vinden. 9 De zandeilanden 1 tot en
sluiten eerst een hapje te gaan eten.
een beweegbare brug (2,80 meter) –
gen. Er zijn volop faciliteiten als
We leggen daarvoor aan bij het terras
om ook even naar de Kleine Plas te
ligweiden, strandjes, zwemgebieden,
van één van de restaurants. Aan zulke
varen. We zitten ook daar onmiddellijk
speeltoestellen en toiletten. Wat is dit
etablissementen is in zo’n plassenge-
in een gebied met restanten van le-
gebied geweldig publieksvriendelijk
bied natuurlijk geen gebrek.
gakkers. Tussen de Kleine Plas en de
gemaakt!
Als we naar de Zuidplas willen, zullen
Zuidplas loopt de N201. Of het er
waterskiën toegestaan op de water-
Tijdens het rondje hebben we aan
we onder de Middenweteringbrug
daarom veel minder druk is, weten we
skibaan op de Zuidplas. Het mag van
bakboord Eiland 4. Het water ervoor
door moeten. Dit is een beweegbare
niet. Maar we genieten hier wel van de
12.00 uur tot 21.00 uur. Het aantal ver-
is afgezet met grote roodwitte beton-
brug in de Baambrugse Zuwe met een
relatieve rust ten opzichte van de
gunningen daarvoor is gelimiteerd tot
ning. Dit geeft aan dat je er weg moet
hoogte van 1 meter. Er is een perma-
Noord- en Zuidplas.
225 en je moet er lid voor zijn van de
blijven vanwege duikers. Het gebied
nente brugwachter die de brug gratis
tussen de 12 zandeilanden is een flink
voor je opendraait. De brug heeft ove-
REGELGEVING
Volgens het recreatieschap is er op
stuk open water. De structuur van het
rigens ook een vast gedeelte dat 1,35
Je mag op de plassen 9 km/u varen.
het moment geen wachtlijst. Of dat te
gebied en de ligging van de eilanden
meter hoog is, zodat de brug voor ons
Binnen 100 meter van de oever is 6
maken heeft met het beruchte onge-
maken het echter toch een soort knus
niet open hoeft. Vanwege de drukte
km/u de maximaal toegestane snel-
luk uit 2014 is niet bekend. Dat onge-
geheel. En wat is het er druk! We be-
staat de brug trouwens sowieso bijna
heid. Met een vergunning is (sneller)
luk veroorzaakte toen twee dodelijke
Op de Zuidplas is en waterskibaan. Hier mogen alleen vergunninghouders snelvaren. In de Noordplas kan worden gedoken. Er is daar een duidelijk herkenbaar duikerstrail uitgezet. In de Noordplas ook 12 zandeilanden waar je vrij kunt aanleggen.
WILNIS
deloze mogelijkheden om aan te leg-
van de kant is dat 6 km/u.
0 km
5
Heinoomsvaart
Loosdrechtse Plassen
De plas Botsholt is verboden terrein: het is onderdeel van een Natura2000-gebied met bijzondere flora en fauna.
10
waterskivereniging ‘De Ronde Venen’.
slachtoffers. Het Nederlands Forensisch Instituut gaf aan dat de schipper 9
driemaal de toegestane hoeveelheid alcohol in zijn bloed had. De veroorzaker kreeg ‘roekeloos gedrag’ ten laste gelegd. Uiteindelijk is hij veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf en een schadevergoeding van € 300.000.
DUIKEN De waterkwaliteit van de Vinkeveense Plassen is prima. Dat heeft tot gevolg dat je onder water – voor Nederlandse begrippen – goed zicht hebt: 5-8 meter. Voeg daarbij dat je voldoende diepte hebt, dan snap je waarom het een populaire duikstek is. Eiland 4 in de Noordplas is het duikeiland waar voor duikers een onderwatertrail is uitgezet. Er zijn met dat doel een aan-
8
www.motorboot.com
tal items speciaal afgezonken, waar-
ken. Je kunt parkeren op het eiland en
trekt
onder een oude stadsbus. Dit maakt
achter ‘Air Diving’, waar je ook je duik-
Noordplas bij Jachthaven ‘Achterbos’.
aan
de
westkant
van
de
het extra interessant en geschikt voor
vergunning koopt. Als je niet zelf wilt
Je kunt deze ‘Nordic Sub’ reserveren
opleidingsdoeleinden. Dit eiland is het
duiken, kun je zelfs in een mini-onder-
via de website van de daar gevestigde
enige dat je met de auto kunt berei-
zeeër de plassen verkennen. Die ver-
Scuba Academie. november 2018
9