Vinkeveense Plassen

DAGTO CH T V INK EV E E N SE PLASSE N

GOED TOEVEN De Vinkeveense Plassen vormen een populair watersportgebied. Het water van deze plassen is opvallend schoon, vandaar dat je er ook duikmogelijkheden vindt. Maar er wordt natuurlijk ook volop gezeild, gevaren, gezwommen en gewaterskied. De plassen liggen centraal in de provincie Utrecht maar worden vaak getypeerd als liggend ‘onder de rook van Amsterdam’. Dit komt ongetwijfeld omdat het gebied grote aantrekkingskracht uitoefent op Amsterdammers. Een soort Zandvoort aan binnenwater, zou je kunnen zeggen…

PIM VAN DER MAREL

2

www.motorboot.com

november 2018

3

DAGTO CH T V IN KE V E EN SE PLASSE N

2003. Daardoor stroomde toen een

De (koek)schippers zouden voor het

legakkers. Daar zijn er – vooral op de

kwart miljoen m3 water de achterlig-

schutten betaald hebben met een

Noordplas – talloze van, dus is het zo

gende woonwijk in. Er is geproce-

pond koek uit hun lading. Ze zouden

gek nog niet dat het recreatieschap er

deerd over de aansprakelijkheid tot

dan geen sluisgeld meer hebben be-

een paar kwijt wilde. Als je de be-

aan de Hoge Raad. Uiteindelijk blijkt

hoeven te betalen. Ons lijkt dat nogal

hoefte voelt er tussendoor te varen,

het Hoogheemraadschap – overigens

gezocht. Dus durven we het niet aan

krijg je het gevoel dat de plassen een

pas in 2014(!) – toch niet aansprakelijk

dit verhaal als vermoedelijk juist te ty-

heel uitgestrekt gebied vormen. Je

voor het gebrek in de dijk en moet de

peren…

kunt er best een hele tijd dwalen. Dat

gemeente zelf de kosten dragen. Door

De toegangsluis aan de Oostzijde is

gevoel heb je gek genoeg veel minder

de stremming moeten wij de Kromme

de Demmeriksesluis in de ‘Geu-

op het open water, want dat is wel

Mijdrecht volgen tot aan de Kerkvaart

zensloot buiten’. Die in het Noorden is

overzichtelijk. Op de Noordplas wordt

naar het dorp Mijdrecht.

de Proostdijersluis in de Winkel. Ze

een flink gedeelte omringd door twaalf

laten volgens de almanak meer diepte

aangelegde zandeilanden. Niet al te

EIGEN WATERNIVEAU

toe: 1,50 meter respectievelijk 1,30

fantasierijk heten ze ook gewoon zo:

Van welke aanvaarroute je ook komt,

meter.

Eiland 1 tot en met Eiland 12. De Eilanden 1 en 4 hebben een vaste oe-

je passeert altijd een sluis naar het

1

2

PLASSENGEBIED

ververbinding. De Eilanden 2 en 5

Doordat wij vanaf de Kromme Mijd-

De hiervoor genoemde millionaire mile

hebben een oeververbinding met de

recht komen, wordt dat in ons geval

scheidt de Noordplas van de Zuid-

Eilanden 1 en respectievelijk 4 en zijn

de Pondskoekersluis.

plas. Op zijn beurt wordt de Zuidplas

daarmee dus indirect vanaf de wal

Als we via de Heinoomsvaart waren

doorsneden door de N201 die daar-

toegankelijk. Op alle eilanden is vrij

gekomen, was dat de Oudhuizersluis

mee de Kleine Plas scheidt van de

aanleggen toegestaan.

geweest. De wateralmanak geeft voor

rest van de Zuidplas. Op elk van de

Openingsfoto: aanleggen is overal toegestaan en daarvan wordt massaal gebruik gemaakt. 1 in de Wateralmanak beslaan de aanvoerroutes naar Vinkeveen.

beide sluizen een maximale diepgang

plassen wordt volop gevaren en ge-

BOTSHOL

2 De Baambrugse Zuwe is de ‘millionaire mile’ van de Vinkeveense Plassen. 3 Op de voormalige legakkers wordt op alle mogelijke manieren gebivakkeerd.

op van 1,10 meter.

zeild.

Vinkeveense

Van de Vinkeveense Plassen behoort

Het verhaal gaat dat de naam van de

Plassen’ is aan de Kleine Plas geves-

alleen de plas Botshol tot het Na-

Pondskoekersluis te maken heeft met

tigd. De westzijde van alle drie plas-

tura2000-gebied. Deze plas ligt aan

de vroegere Mijdrechtse koekfabriek.

sen

de Noordwestzijde tegen de Noord-

Als je de talloze legakkers ziet aan de

een schoeiing worden voorzien. Dat is

te kijken, valt het aantal twee-miljoen-

Westzijde van de Vinkeveense Plas-

nogal kostbaar en het recreatieschap

plus panden er natuurlijk wel op.

sen concludeer je al snel dat de plas-

verlegt de kosten daarvan graag naar

Voordelig wonen in dit buurtschap lijkt

sen

door

de kopers. Dus werden veel van de

dus niet echt een optie. Op wikipedia

vervening. Das is ook zo. Overigens

legakkers verkocht met een zoge-

vallen onder de (voormalige) Vinkeve-

dateert de turfwinning hier uit de 18e

noemde

‘beschoeiingsverplichting’.

ners onder meer oud-voetballers op,

en 19e eeuw. Dat is later dan bij de

Onder het huidige bestemmingsplan

bijvoorbeeld de heren Van Basten,

meeste andere plassen het geval was.

kun je vervolgens helaas maar weinig

Cruijff, Huntelaar en Kluivert. Meer er

Veel recenter hebben we uit de Vinke-

doen met je ‘eigen eiland’. Het staat

wonen ook nogal wat zogenoemde

veense plassen ook het zand gehaald

zelfs geen simpel schuurtje toe. Je

tv-personalities. Dus als je dat leuk

voor de Amsterdamse Bijlmer en de

moet als koper dus maar hopen op

vindt, moet je vooral opletten als je er

aanleg van de A2. De miljoenen ku-

een wijziging ervan in gunstige zin.

rondvaart.

bieke meters weggezogen zand zorg-

Met de opbrengst van de veiling gaat

den voor een trechter van meer dan

het recreatieschap de beschoeiing

AANVAARROUTE

50 meter diepte in de plas. Op ingeni-

betalen van de zandeilanden en van

Je kunt op verschillende manieren op

euze wijze is voorkomen dat het om-

de legakkers die ze niet verkopen.

de Vinkeveense Plassen komen. In de

zullen

zijn

ontstaan

ringende land de trechter in zou

4

eigen waterniveau van de plassen.

wordt

‘de

gedomineerd

door

3

Wateralmanak staan ze allemaal op-

zakken. Daartoe is een ring van zand-

‘MILLIONAIRE MILE’

gesomd en dat beslaat maar liefst 14

eilanden aangelegd. En daar doet de

De plassen worden doorsneden door

regels tekst. Vanuit het Oosten (Vecht,

waterrecreant nu zijn voordeel mee.

de Baambrugse Zuwe. Het welbe-

Amsterdam-Rijnkanaal) vaar je het

kende Quote typeerde deze ‘millio-

laatste deel via de Angstel en de Geu-

BIJZONDERE VEILING

naire mile’ op haar website als volgt:

zensloot. Vanuit het Noorden (Amstel)

Op 18 april 2017 zijn 44 legakkers ge-

‘Oud geld woont in het bos, nieuw

vaar je het laatste deel via de Waver

veild. Het recreatieschap wilde met de

geld aan het water. En aangezien de

en de Winkel.

verkoop in de eerste plaats de cul-

gehele Baambrugse Zuwe aan het

Wij komen vanuit het Zuiden maar lie-

tuurhistorische waarde van het land-

water grenst, kunt u zelf wel nagaan

pen tegen een stremming aan van de

schap behouden. De kopers worden

wie aan de Zuwe resideert. Juist,

Heinoomsvaart. Dat is spijtig want we

namelijk verantwoordelijk voor het on-

nieuwe rijken’. Of dat een correcte

hadden graag naar Wilnis gevaren. In

derhoud ervan. Om te voorkomen dat

vaststelling is laat ik graag in het mid-

een droge zomer regent het verwijzin-

legakkers wegspoelen, moeten ze van

den. Als je de moeite neemt op Funda

gen naar de dijkdoorbraak daar in

www.motorboot.com

Zeilschool

november 2018

5

DAGT OCH T V INK E V E E NS E PL AS SEN

7

4 5

4 De Kleine Plas wordt van de Zuidplas gescheiden door de N201. 5 Met overduidelijke betonning is het duikgebied van zandeiland. 4 bebakend. 6 De waterskivereniging mag maximaal 225 vergunningen uitgeven. 7 De varende frites- en ijsboer markeert het toeristische karakter van de plassen.

plas aan maar is er volledig van afge-

een aarden verdedigingswerk. Dit is

meer begrip voor de door het recrea-

scheiden. Het gebied is in beheer bij

echter afgegraven en van het fort is

tieschap opgelegde beschoeiingsver-

Natuurmonumenten en is een stiltege-

een camping gemaakt. Het nabij gele-

plichtingen. Vervolgens gaan we op

bied. Je kunt er dus niet met je boot

gen Fort bij Abcoude is in de periode

zoek naar het gedeelte met de zand-

in. Je kunt er wel – in beperkte mate

tot aan 1887 wel afgebouwd. En hoe!

eilanden. Die zijn onmogelijk te mis-

en alleen buiten het broedseizoen –

De buitenmuren zijn bijna 2 meter dik.

sen en we besluiten een ‘rondje’

roeiboten huren. Flora en fauna zijn er

Sinds 2006 is het fort overgedragen

eilanden te doen. We varen ze met de

hoogst bijzonder. Je vindt er als wa-

aan Natuurmonumenten. Die zorgen

klok mee rond. Daarbij raken we

terplant het zeldzame groot nimfkruid,

ervoor dat het als cultuurhistorisch

onder de indruk van de werkelijk ein-

alsmede op grote schaal de krabben-

erfgoed bewaard blijft. Al deze forten

scheer en het blaasjeskruid. De laat-

waren onderdeel van de Stelling van

ste

Amsterdam.

is

een

bijzonder

vleesetend

DERTIENDE PENNING

waterplantje. Om de zeldzame aquati-

6

sche flora te beschermen, worden al

VAREND

Tot 2015 gold in Vinkeveen en een paar

sinds een kleine 30 jaar de fosfaten uit

We hebben een tijdelijk domicilie ge-

omliggende gemeenten het recht op

het water gehaald. Ook vogelliefheb-

vonden bij Jachthaven Achterbos op

heffing van de dertiende penning. Dit

bers komen rond deze plas aan hun

de Noordplas, waar we een aange-

is een in de Middeleeuwen ontstaan

trekken. Er woont bijvoorbeeld een le-

naam welkom troffen. Dat kan ook

zakelijk recht. Het is niet in het Burgerlijk

pelaarkolonie.

bijna niet anders als je ook een duik-

Wetboek geregeld en daarmee onge-

centrum huisvest, de Scuba Acade-

schreven recht. De rechthebbende had

FORTEN

mie. Omdat onze jachthaven daar ligt,

bij iedere verkoop van onroerend goed

Als je toch bij de Botshol gaat kijken,

gaan we eerst uitgebreid rondtoeren

recht op een deel van de opbrengst.

probeer dan het nooit gebouwde Fort

in het legakkergebied aan de west-

Hem of haar kwam elke keer 7,7 procent

in de Botshol te herkennen. De bouw

zijde van de Noordplas. We dwalen

(1/13) toe van de opbrengst van het

daarvan was namelijk wel voorbereid.

eindeloos – nou ja, een paar uur –

aandeel van de grond in de verkoop-

En dat is nog goed te zien aan de aar-

door al die landtongen en eilandjes.

prijs. Het bedrag moest worden betaald

den wallen in het terrein. Dat geldt niet

Wat opvalt is dat hier en daar ingre-

door de koper. In september 2012 heeft

voor het naastgelegen Fort aan de

pen hoogst noodzakelijk zijn om ze in

toenmalig Justitieminister Ivo Opstelten

Winkel. Ook dat fort kreeg in 1895

stand te houden. Dat kweekt bij ons

nog Kamervragen moeten beantwoorden over de dertiende penning. Bij wet

ER ZIJN SPEELTOESTELLEN, LIGWEIDEN, TOILETTEN STRANDJES, ZWEMGEBIEDEN 6

www.motorboot.com

van 1984 was het tarief toen overigens al verhoogd naar 11 procent en was bepaald dat de heffing in 2015 zou vervallen.

november 2018

7

DAGTO CH T V IN KE V E E NSE PLASSE N

8 Op de zandeilanden zijn overal ligweiden en ABCOUDE

Amstel

met 12 bieden de waterrecreant alles wat die zou

Vier sluisen geven toegang tot de Vinkeveense Plassen: Ponds-

Winkel

kunnen wensen. 10 Zonder beschoeiing worden

Plas Botshol

groot stuk open water. We gaan even kijken bij de waterskibaan en passeren Pondskoekersluis

een paar jachthavens in de verte. Dat is niet zo vreemd want de jachthavens

Jachthaven Achterbos Middenweteringbrug

Ba

De Middenweteringbrug is de laagste met een doorvaarthoogte van 1 meter bij het draaibare deel. Het vaste deel staat 1,35 meter

Loenersloot

toe.

Er geldt een maxiumum snelheid van 9 km/u. Binnen 100 meter

Vecht N201

Geuzensloot LOENEN

Kleine Plas Demmerikse-

Demmerikse Brug

sluis

Angstel

Ringvaart van Groot Mijdrecht

MIJDRECHT

van 1,30 meter.

plas

VINKENVEEN

twee pagina’s van de Wateralmanak.

We zoeken de Demmerikse brug op –

we

Waterskibaan

gs bru Zuidm a

Kerkvaart

van Vinkeveen beslaan maar liefst

u eZ

meter, de Demmerksesluis van 1,50 meter en de Proostdijersluis

De Nes AmsterdamRijnkanaal

©HdB 03 10 18

plas op die zich hier kenmerkt als een

sluis. De eerste twee staan een maximale diepgang toe van 1,10 Baambrugge

Noordplas

Vinkeveense Plassen

de hele tijd open. We varen de Zuid-

Eiland Eén

koekersluis, Oudhuizersluis, Demmeriksesluis en de Proostdijer-

Vecht

Angstel

Proosdijersluis

de oude legakkers weggeslagen.

8

GOED OM TE WETEN

Waver

N

strandjes te vinden. 9 De zandeilanden 1 tot en

sluiten eerst een hapje te gaan eten.

een beweegbare brug (2,80 meter) –

gen. Er zijn volop faciliteiten als

We leggen daarvoor aan bij het terras

om ook even naar de Kleine Plas te

ligweiden, strandjes, zwemgebieden,

van één van de restaurants. Aan zulke

varen. We zitten ook daar onmiddellijk

speeltoestellen en toiletten. Wat is dit

etablissementen is in zo’n plassenge-

in een gebied met restanten van le-

gebied geweldig publieksvriendelijk

bied natuurlijk geen gebrek.

gakkers. Tussen de Kleine Plas en de

gemaakt!

Als we naar de Zuidplas willen, zullen

Zuidplas loopt de N201. Of het er

waterskiën toegestaan op de water-

Tijdens het rondje hebben we aan

we onder de Middenweteringbrug

daarom veel minder druk is, weten we

skibaan op de Zuidplas. Het mag van

bakboord Eiland 4. Het water ervoor

door moeten. Dit is een beweegbare

niet. Maar we genieten hier wel van de

12.00 uur tot 21.00 uur. Het aantal ver-

is afgezet met grote roodwitte beton-

brug in de Baambrugse Zuwe met een

relatieve rust ten opzichte van de

gunningen daarvoor is gelimiteerd tot

ning. Dit geeft aan dat je er weg moet

hoogte van 1 meter. Er is een perma-

Noord- en Zuidplas.

225 en je moet er lid voor zijn van de

blijven vanwege duikers. Het gebied

nente brugwachter die de brug gratis

tussen de 12 zandeilanden is een flink

voor je opendraait. De brug heeft ove-

REGELGEVING

Volgens het recreatieschap is er op

stuk open water. De structuur van het

rigens ook een vast gedeelte dat 1,35

Je mag op de plassen 9 km/u varen.

het moment geen wachtlijst. Of dat te

gebied en de ligging van de eilanden

meter hoog is, zodat de brug voor ons

Binnen 100 meter van de oever is 6

maken heeft met het beruchte onge-

maken het echter toch een soort knus

niet open hoeft. Vanwege de drukte

km/u de maximaal toegestane snel-

luk uit 2014 is niet bekend. Dat onge-

geheel. En wat is het er druk! We be-

staat de brug trouwens sowieso bijna

heid. Met een vergunning is (sneller)

luk veroorzaakte toen twee dodelijke

Op de Zuidplas is en waterskibaan. Hier mogen alleen vergunninghouders snelvaren. In de Noordplas kan worden gedoken. Er is daar een duidelijk herkenbaar duikerstrail uitgezet. In de Noordplas ook 12 zandeilanden waar je vrij kunt aanleggen.

WILNIS

deloze mogelijkheden om aan te leg-

van de kant is dat 6 km/u.

0 km

5

Heinoomsvaart

Loosdrechtse Plassen

De plas Botsholt is verboden terrein: het is onderdeel van een Natura2000-gebied met bijzondere flora en fauna.

10

waterskivereniging ‘De Ronde Venen’.

slachtoffers. Het Nederlands Forensisch Instituut gaf aan dat de schipper 9

driemaal de toegestane hoeveelheid alcohol in zijn bloed had. De veroorzaker kreeg ‘roekeloos gedrag’ ten laste gelegd. Uiteindelijk is hij veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf en een schadevergoeding van € 300.000.

DUIKEN De waterkwaliteit van de Vinkeveense Plassen is prima. Dat heeft tot gevolg dat je onder water – voor Nederlandse begrippen – goed zicht hebt: 5-8 meter. Voeg daarbij dat je voldoende diepte hebt, dan snap je waarom het een populaire duikstek is. Eiland 4 in de Noordplas is het duikeiland waar voor duikers een onderwatertrail is uitgezet. Er zijn met dat doel een aan-

8

www.motorboot.com

tal items speciaal afgezonken, waar-

ken. Je kunt parkeren op het eiland en

trekt

onder een oude stadsbus. Dit maakt

achter ‘Air Diving’, waar je ook je duik-

Noordplas bij Jachthaven ‘Achterbos’.

aan

de

westkant

van

de

het extra interessant en geschikt voor

vergunning koopt. Als je niet zelf wilt

Je kunt deze ‘Nordic Sub’ reserveren

opleidingsdoeleinden. Dit eiland is het

duiken, kun je zelfs in een mini-onder-

via de website van de daar gevestigde

enige dat je met de auto kunt berei-

zeeër de plassen verkennen. Die ver-

Scuba Academie. november 2018

9