WATERSPORTGEBIED BIJ UITSTEK
Van de Hollandse Plassen ligt de grootste aan het zuidoostelijke deel van de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder. Deze Westeinderplassen zijn uitgegroeid tot een watersportgebied bij uitstek, met langs de oevers zo’n vijftig jachthavens. De belangrijkste plaats aan de plassen is Aalsmeer.
De enige manier om op de plas te komen is via de eerder genoemde Ringvaart. Het plassengebiedbeslaat bijna 20 km2 en bestaat uit de Grote Poel,deKleinePoel,deBlauweBeugel en de Bovenlanden. Het ligt op korte afstand van de Braassemermeer en de Kagerplassen. En als je via de Ringvaart de andere kant opvaartbenjealsnelopdeRiekerplas. Die komt uit bij de Nieuwe Meersluis waar je Amsterdam invaart. Deson-
danks heeft de Westeinder geen typisch‘Amsterdams’imago.
NATTE VERVENING
Zoals veel van onze plassen zijn ook deWesteinderplassenhetgevolgvan turfwinning. Als je lang genoeg doorgaat met het afgraven van veen, ben jeopeengegevenmomentonderde waterspiegel aan het graven. Daar komt de term ‘natte vervening’ vandaan.Meteenbeetjestormslaatzo’n
onderwaterakker natuurlijk makkelijk weg. Vrijwel altijd blijft er dan vooral plassengebied over. Dat is hier ook welzo,maarerisookeenontzettend mooi legakkergebied bewaard gebleven.
BOVENLANDEN
Dat voormalige legakkergebied – de Bovenlanden - bestaat uit een mêlee vanrietgaten,plasjes,vaartenensloten met daartussen eilandjes en tui-
nenmetsteigers,somsbebouwdmet schuurtjes of blokhut-achtige accommodatie. De rond de 400 eilanden worden niet alleen toeristisch gebruikt, maar opvallend vaak ook voor de seringenteelt. De veengrond van de eilanden in dit gebied biedt een buitengewoon vruchtbare bodem voor het kweken daarvan. Door de combinatie van deze verschillende manieren van gebruik verenigen de Bovenlanden een rijkdom aan landschappelijke, cultuurhistorische en natuurlijke waarden. De stichting die zichinzetvoorhetbehoudvanditgebiedheefteralmeerdanveertighectare daadwerkelijk van aangekocht. Midden door het ‘eilandenrijk’ loopt de Westeinder Dijksloot, tevens onderdeel van de fraaie sloeproute. Als jeboottegrootishebjemisschiende kanoofeensupboardbijje,danhoef jeernietsvantemissen.Maaropde bonnefooiishetookvoorwatgrotere
boten wel een heerlijk gebied om te doorkruisen. Dat het dan te krap kan worden met je diepgang maakt het voor liefhebbers van spanning extra interessant!
KLEINE POEL
In de gehele wirwar van voormalige legakkers en eilanden ligt een iets breder deel van het vaarwater: de KleinePoel.Ditiseentypischewatersportomgeving met veel jachthavens.
Aan de kant van Aalsmeer zijn aan deze poel – naast jachthavens – een aantal aantrekkelijke horecabedrijven gevestigd. Op een mooie dag is het hierdanookopzijnminstlevendigte
noemen…
Door de strook met legakkers die de Kleine Poel scheidt van de Ringvaart looptdeUiterweg.Daaraanliggenbehalve jachthavens ook bedrijven, waardoorheteraandiekantnietaltijd
even natuurgeoriënteerd uitziet. Het
VROUWENTROOST
Hetbuurtschaptussendewatertoren van Aalsmeer en het Fort bij Kudelstaart heeft een prachtige naam: Vrouwentroost. Dat heeft natuurlijk een reden en daar bestaanverschillendetheorieënover. De simpelste is dat een te water geraakte dame hier getroost zou zijn. Een al iets minder simpele theorie is dat de vrouwen hier troostbijelkaarzochtennahetafscheid van hun ten strijde getrokken echtgenoten. Maar de smeuïgste is dat de bemanning van het fort de naam heeft weten teveroorzakenmetamoureuzeescapadesindedirecteomgeving.
tegenovergestelde geldt dan weer voordedoorsteekvandeKleinePoel naar de Ringvaart via de Dwarszwet.
1 Het voormalig legakkergebied is het tegenovergestelde van de ‘Grote Poel’. 2 Vrijwel overal op de Westeinderplassen heb je zicht op de watertoren van Aalsmeer.
Om snel te mogen varen op de speedbootbaanhebjeeenonthefng van de Gemeente Aalsmeer nodig.Meteenzogenoemdevolledige onthef ng mag dat onbeperkt.Hetaantalvandievolledige onthef ngen is gemaximeerd op 185.Maarerbestaanookbeperkte onthef ngen. Die vraag je per email aan bij de gemeente onder overleggingvaneenaantalvoorde hand liggende documenten (o.a. vaarbewijs en verzekering). Voor waterscooters worden geen vergunningenafgegevenenjetskiënis erverboden.
Dat is natuurgebied bij uitstek en het laatbotenmettamelijkveeldiepgang toe.Voorsloepenentendersbiedtdit gedeeltetussendeKleinePoelenhet stukjeplasbijRijsenhout–deBlauwe
Beugel – nog veel meer mogelijkheden.Linksenrechtsvindjeerverrassendesloten,vaartenenplasjeswaar
je–mitsmetnietaltegrotediepgang –kuntgenietenvandeomgeving. Vanaf de Kleine Poel naar de Ringvaartloopteenaantalsloten.Maarals je doorvaarthoogte boven 1,20 meter is,moetjeeerstevenomvaren.Vanaf de Kleine Poel is er ook een aantal plaatsenwaarjekuntdoorstekennaar deGrotePoel.Diedoorsteekplaatsen zijn duidelijk gemarkeerd met borden en hebben namen als Vossegat, KleineBrug,GroteBrugenEendegat.
GROTE POEL
WenemendedoorsteekVossegaten varendeGrotePoelop.Wezijndirect onder de indruk van de watervlakte waaropwedankomentevaren.Hoewel we weten dat de Westeinder de grootstevandeHollandsePlassenis, zijn we op de 7 km lengte niet direct voorbereid. Aan bakboord valt als eerste de watertoren van Aalsmeer op.Diedomineerthetuitzichtopdeze plasvermoedelijkvanuitelkehoek.Er zijn opvallend veel open zeilboten op het water. De Grote Poel blijkt met een meter of 3 niet erg diep en trekt
3 In de Bovenlanden kun je heerlijk zwerven per boot. 4 De opvallend gote speedbootbaan wordt goed gebruikt. 5 Soms heb je een pontje nodig om bij je boot te komen.
vooraldagzeilersennietaltediepstekendezeiljachten.
WATERFRONT
We varen eerst maar even naar de watertorenomhemvandichtbijtebekijken.Detorenisbijnaeeneeuwoud en gebouwd in Art Déco stijl. Met 50 meter hoogte is deze vanuit de wijde omtrekniettemissen.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kwalificeert de toren architectuur- en cultuurhistorisch van belang. Of je hem mooi vindt, is een kwestie van smaak, markant is hij in ieder gevalwel.Pogingenvandegemeente een bestemming aan dit Rijksmonumenttegeven–waarondereenhotel
– hebben het niet gehaald. Het beheer is in handen gegeven van een stichting die ervoor zorgt dat er met de toren in elk geval activiteiten ontplooidkunnenworden.Detorenstaat aan het nieuwe waterfront, waarmee Aalsmeerderecreatieveaantrekkelijkheidvanditgedeelteheeftverbeterd.
Het strand en de pier van het surfeiland zijn significant vergoot en de wandel- en fietsboulevard zijn verlengd.Het‘Zandvoortaandeplas’is echter niet helemaal gerealiseerd, omdaternogwatjuridischeprocedureslopenvanbewonersuitdeomgeving. Maar het ziet er inmiddels wel ergleukuit.
FORT BIJ KUDELSTAART
We varen op de Grote Poel tegen de klok in en bereiken een stukje verder het ‘Fort bij Kudelstaart’. Het is een onderdeelvandeStellingvanAmsterdam en behoort tot dit UNESCO Werelderfgoed. Het fort is omringd door grachten die in gebruik zijn als jachthaven.Erstaateenverbodsbord dus we bellen even met de havenmeester,diehetgeenprobleemvindt dat we een rondje om het fort willen varen. Het fort oogt vermoeid en is aaneengrondigerenovatietoe.Diezit eraan te komen want het nieuwe bestemmingsplan voor het fort is in de-
cember2021goedgekeurd.Hetmoet
een watersportfort worden dat in 2023gereedzoumoetenzijn.
SCHONEDORP
Doorvarend hebben we aan bakboorddeplaatsKudelstaart.Totinde dertiende eeuw heette deze plaats Schonedorp. De jachthaven domineerthetaanzichtvanhetdorpvanaf het water. De ontwikkeling van het watertoerisme bezorgde de plaats hele wollige bijnamen: ‘Parel aan de Poel’ofnogwatextremer:het‘SaintTropezvandeLageLanden’. Even verderop zien we opvallende gele boeien. Die markeren de reusachtige speedbootbaan die hier is aangelegd. We schatten dat de baan bijna driekwart van de lengte van de Grote Poel beslaat. Net op dat moment nadert met grote snelheid een speedboot met een waterskiër. De schipperreageertenthousiastopmijn camera. Dat is overigens minder gevaarlijkdanhetlijktwantzo’nschipper hoeft niet zelf de waterskiër in de gaten te houden. Dat doet immers –achterstevoren gezeten – zijn medeopvarende.
ANKERPLAATS
DAGTOCHT WESTEINDERPLASSEN
www.motorboot.com
DediepgangvandejachthavensaandeKleinePoelismetmeestal1,60meter over het algemeen voldoende. Zowel in Aalsmeer als in Kudelstaart zijn er boodschappensteigerswaarje2urenmagliggen.
Le mu derbrug Leimuider-
R senhout Rijsenhout
Bu gerveen Burgerveen
Aa smeerderb ug Aalsmeerderbrug
Bovenlanden
B oemenve l ng Bloemenveiling
Zwet BBlauwe eugel BeugelBlauwe
KleinePoel
AALSMEER HOOFDDORP
2 3 4 5
6 7
Ringvaa v/d Haar emmem rpo der Ringvaartv/d Haarlemmermeerpolder G ote Poel GrotePoel
Schuilhaven Schuilhaven
Wateto en Watertoren
V ouwent oos Vrouwentroost
Fo t Kude staa t FortKudelstaart
07 N207
W de Ga Wijde Gat
WESTEINDERPLASSEN
Speedbootbaan Gele boeien Geleboeien
Kude staar Kudelstaart
Wes e nde D ks oo U terweg Dwa szwet Vossegat K e ne B ug
D ch Drecht
Vr esekoop Vriesekoop
2 3 4 5 6
Ams e Amstel
WesteinderDijksloot Uiterweg Dwarszwet KleineBrug GroteBrug Eendegat 7 N
To hu s u s Tolhuissluis
Grote B ug Eendega
©HdB12.IX’22 N N 0m 2500
5 59 oktober 2022