winter - voorjaar 2015
4
SCHIEDAM PROJECT
3
winter - voorjaar 2015
Opening april 2015 Het bombardement in mei 1940 legde het hele centrum van Rotterdam plat. Het Erasmushuis stond echter als één van de weinige gebouwen nog fier rechtop. Het revolutionaire ontwerp van Dudok heeft de oorlog ongeschonden doorstaan. Jarenlang zetelde de Hollandsche Bank Unie in het pand. Nu, 75 jaar na de opening van dit markante gebouw, krijgt het Rijksmonument weer de functie die het verdient.
Wil jij geschiedenis schrijven? Vestig je dan in één van de flex- en kantoorunits van 20 m2. Of op een gehele verdieping van ca. 250 m2. Voor meer informatie neem contact op met: L.Vrind van FrameOffices T 071-870 03 00 Ontwikkeling en realisatie:
In opdracht van Coolsingel 104 CV
GUUS DE GROOT VOORWOORD
WE ZIJN ER KLAAR MEE toekomst gegeven en zijn we nu druk bezig met het monumentale Erasmushuis aan de Coolsingel, ook wel bekend als het HBU-gebouw.
Na een aantal jaren DOEN ligt er nu ineens een DONE op tafel. En nee, dat is geen drukfout. Het is een mooi moment om het dit keer eens anders te doen. Even een pas op de plaats te maken. De rust nemen om terug te kijken. Toen we met dit halfjaarlijkse magazine begonnen, stonden onze sector en de economie er beroerd voor. De bouw zakte in, de eurocrisis bereikte haar hoogtepunt, Europa leek op zijn benen te wankelen, banken zakten bijna door hun knieën. Dat leek ons het goede moment om ook wat positievere geluiden te laten horen. Want ondanks alle grote tegenslagen die de grote media halen, zijn er altijd de kleine lichtpuntjes. De projecten die wél doorgaan. De initiatieven die wél lukken. Die wilden we dolgraag laten zien, de ontwikkelingen die juist door alle tegenslag een kans krijgen. Zo gaf de veranderde vraag naar nieuwbouwwoningen de aanzet tot Co-Creatie. Dat concept is zeer succesvol gebleken en in dit magazine laten we dan ook een aantal tevreden Co-Creatiekopers aan het woord. We blikken ook terug op al die prachtige projecten die we in de loop der jaren in onze thuisstad Rotterdam hebben gerealiseerd. En: we waren al bezig met transformatie van kantoren, toen dat modewoord nog helemaal niet bestond. Wij noemden dat gewoon: ‘ombouwen’. Zo hebben we recent onder andere The Student Hotel een nieuwe
5
Deze keer dus geen DOEN, maar een DONE. Om duidelijk te maken dat we op een omslagpunt staan. We zijn wel even klaar met het woord crisis. We kijken nog één keer terug op alles wat we tot nu toe bereikt hebben. Daarbij kijken we vooral naar hetgeen we in onze eigen stad Rotterdam – uitgeroepen tot Dé stad van 2015! – voor elkaar hebben gekregen. Hier zijn we ooit begonnen, aan deze stad hebben we veel te danken én we hebben er veel aan gegeven. Vandaar dat dit keer Dé stad op de cover prijkt. En we kijken vooruit! De Engelse taal kent een mooie uitdrukking: ‘What doesn’t kill you, makes you stronger.’ We zijn naar ons gevoel sterker uit de strijd gekomen. We zijn actief tot ver buiten Rotterdam, met mooie projecten in Rijsenhout, Aalsmeer, Ankeveen, Zundert, Austerlitz. We zijn nu zelfs bezig met projecten tot in Groningen, nota bene de provincie die Augustinus de Groot, mijn grootvader, in 1922 achterliet. In Zoetermeer gaan we een kantoorpand ombouwen naar woningen. Mogelijk gaan we dat ook in de regio Amsterdam doen. Dus: we zijn klaar met alle somberheid, we zijn klaar voor een prachtige nieuwe toekomst. Ik wens u veel leesplezier!
winter - voorjaar 2015
REDACTIE COLOFON
#9 WINTER - VOORJAAR 2015
REDACTIE Van Omme & De Groot: Annick Baur, Marco Dijkshoorn, Guus de Groot, Olivier Hoogveld, Vincent van Valen EINDREDACTIE Mirca Groenen VORMGEVING Presskit Media: Gisella van Geenen, Dennis van der Velden TEKST Henk de Kleine, Jaap van Rijn FOTOGRAFIE Kamyar van Asperen, Marcel Bekedam, Ossip van Duivenbode, Paul de Graaff, Jaap van Rijn, Dennis van der Velden
DRUK Van Deventer IN OPDRACHT VAN Van Omme & De Groot Heemraadssingel 223 3023 CD Rotterdam www.vanomme-degroot.nl
INTERVIEW
© Auteursrecht voorbehouden Niets uit dit magazine mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm of anderszins, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hierboven genoemde personen en/of bedrijven.
10
ROTTERDAM 18
100% opgefrist Rotterdam, Dé stad van 2015
24
Al meer dan 90 jaar bouwen aan Rotterdam
PROJECTEN
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Piloot Bob, Ronald de Bruin, Marco Dijkshoorn, Guus de Groot, Ko den Hartog, Richard van Houwelingen, Patrick Leeflang, Marcia Speksnijder, Maurits Speksnijder, Arij in ’t Veld, Nelly in ’t Veld–Trommel
02
Nieuw Havenzicht Schiedam
08
De Pelikaan Gouda
16
Thuis in Berkel Berkel en Rodenrijs
32
The Student Hotel Rotterdam
40
Renovatie Weissenbruchlaan Rotterdam
46
Van der Valk Dordrecht
FAVORIETEN
Hebben wij je met dit magazine weten te interesseren voor Van Omme & De Groot? Neem dan voor meer informatie over onze verschillende woonconcepten, mogelijkheden voor samenwerkingen, onze kantoorontwikkelingen en uiteraard onze brede kennis en ervaring op alle gebieden van ontwikkelen en bouwen contact met ons op! Postbus 26033 3002 EA Rotterdam Heemraadssingel 223 3023 CD Rotterdam T 010 - 477 58 11 F 010 - 476 53 90 E info@vanomme-degroot.nl
Co-Creatie in Gouda en Zoetermeer
35
Bouwuitspraken
36
Overleven dankzij de koelbox
facebook.com/vanommedegroot
ACTUALITEITEN
@vanommedegroot
42
ALLE MAGAZINES ZIJN TERUG TE LEZEN OP: www.vanomme-degroot.nl/over-ons/doen-magazine 6
Een blik vooruit
DONE #9 INHOUD
08
02
10
16
18
24
32
Honderd mannen kunnen een huis
40
bouwen, om een thuis te krijgen heb je een vrouw nodig.
36 7
35
46 winter - voorjaar 2015
PROJECT DE PELIKAAN
9
WONINGEN BLOK A De Pelikaan te Gouda
PROJECT// 9 woningen Blok A De Pelikaan te Gouda ARCHITECT// Groosman Partners – Architecten te Rotterdam OPDRACHTGEVER// eigen ontwikkeling GEREALISEERD// 2013-2014
GOUDA PROJECT
9
winter - voorjaar 2015
INTERVIEW CO-CREATIE TEKST: HENK DE KLEINE BEELD: DENNIS VAN DER VELDEN
CO-CREATIE IN GOUDA: “Het is een emotioneler proces dan het traditionele bouwen en kopen.”
winter - voorjaar 2015
10
DE PELIKAAN INTERVIEW
MET DE ZEER SUCCESVOLLE PROJECTEN DE PELIKAAN IN GOUDA EN WONEN IN WATERZICHT IN ZOETERMEER ZETTE VAN OMME & DE GROOT DE EERSTE STAPPEN OP HET PAD VAN CO-CREATIE. DEZE MANIER VAN ONTWIKKELEN EN BOUWEN SPRAK DE NIEUWE BEWONERS ENORM AAN. MAAR ER ZATEN OOK WAT KINDERZIEKTES IN DEZE AANPAK. DE FAMILIE SPEKSNIJDER EN MARCO DIJKSHOORN VAN VAN OMME & DE GROOT VERTELLEN ER GRAAG OVER.
Op de keukentafel van Maurits en Marcia Speksnijder ligt een viltstifttekening van een huis. Hún huis, zoals het er in hun verbeelding begin 2013 uitzag. Zo zou het moeten worden, aan de buitenkant. Veel meer dan dat was er nog niet. Alles moest nog tot in detail worden ingevuld. Een groot verschil met het nieuwbouwhuis dat Maurits en Marcia eerder bijna hadden gekocht: “Dat was al helemaal uitgewerkt. We konden er hier en daar nog wel wat aan veranderen – een uitbouw, de tegels – maar dat was het dan ook wel. Dat huis was toch niet helemaal de woning die bij ons paste, en op het allerlaatste moment hebben we ons daaruit teruggetrokken”, vertelt Marcia. Het was de zus van Maurits die hen attent maakte op het project De Pelikaan. Maurits herinnert zich: “‘Daar kan veel meer dan je denkt’, zei ze. Dus wij maar eens kijken. En inderdaad, hier hadden we de vrijheid van meedenken die we zochten. We hadden wat handvatten in de vorm van een map met opties, maar verder konden we helemaal losgaan.” Marco Dijkshoorn van Van Omme & De Groot vult aan: “En dat is ook precies waar we in dit project van hebben geleerd. We nodigden belangstellenden uit op het kantoor van Groosman Architecten in Rotterdam. Daar ging iedereen een-op-een aan tafel met architect Harry Sipkens. Tijdens dat gesprek ontstonden tekeningen als deze. Ruwe schetsjes, die ter plekke steeds verder werden ingevuld. Alles kon, alles mocht, en de architect dacht enthousiast mee. Vervolgens ging ik met al die wensen-per-woning naar onze afdeling calculatie. Daar rolde uit dat bijna elke woning flink over het budget heen ging. Dan moet je terug naar de mogelijke kopers en die moeten terug in hun ambities. Dat is natuurlijk geen prettig bericht, en dan begin je al met scheve gezichten. Dat doen we nu dus anders.” STEEDS ÉÉN STAP ZETTEN
Voor Maurits en Marcia viel de ‘schade’ nog alles mee. Maurits: “Bij ons was die budgetoverschrijding niet zo aan de orde. Dus ons hoor je daar niet over klagen.” Sterker nog: het echtpaar kijkt met enorm veel plezier terug op het jaar waarin ze stapje voor stapje hun ideale huis bedachten en realiseerden. Marcia: “Je hebt binnen de marges al keuzemogelijkheden genoeg, je hebt echt wel houvast nodig. En de ideeën van de architect zijn absoluut een verrijking geweest. Hij nam ons mee in wat er mogelijk was. Zo stelde hij eerst voor om op de eerste en tweede verdieping gewoon slaapkamers in te tekenen, de klassieke indeling van vrijwel elk huis. Dat wilden we niet. Dan krijg je zo’n hokjeshuis. Toen kwam hij met het voor ons baanbrekende idee van de vide, die de keuken aan de voorzijde verbindt met de eerste verdieping. Dat is echt een vondst. Want van daaruit kwamen we op de Dudok-achtige stalen pui, die de keuken van het woongedeelte scheidt. Zo kom je van het ene op het andere idee, ga je van deelproject naar deelproject.” Maurits vult aan: “En ja, af en toe word je teruggefloten door de realiteit. Zo hadden wij al helemaal bedacht dat we in de hal geen luik naar de kruipruimte wilden. Maar het Bouwbesluit staat dat niet toe. En we wilden stucwerk met een ornamentenlijst op het plafond. Maar dat werd ons door de stukadoors afgeraden. Die weten uit ervaring dat een nieuw huis nog enige tijd
Maurits & Marcia Speksnijder
‘werkt’, waardoor je stucwerk scheurtjes kan gaan vertonen. Zo’n ornamentenlijst kan dat niet hebben. Dus nu is het spuitwerk met een structuur geworden, en dat is ook prachtig. Je moet alleen af en toe even resetten en denken: ach ja, dat is ook prima.” EMOTIES
Marco ziet dat bij Co-Creatie de betrokkenheid van de kopers veel groter is dan bij de traditionele bouw. “Het is ook voor ons, als bouwer, veel intensiever. Je bent veel meer een-op-een met mensen in gesprek en dat geeft een nieuwe dynamiek aan ons werk. Het doet je nog sterker beseffen dat je bezig bent met de droom van mensen. Je bouwt niet zomaar een rij woningen. Dat merkten we op kantoor altijd mooi op maandagochtend. Dan was iedereen in het weekend op de bouw geweest en rolden de mails met vragen, zorgen en opmerkingen binnen.” Maurits herkent dat wel: “Co-Creatie vraagt ook best wat van de koper. Je moet soms vrij snel beslissen over iets dat je nog niet gezien hebt. Je doet dit voor het eerst in je leven en je kunt het bouwproces niet overzien. Dan is het soms lastig om jezelf in bedwang te houden.” Maurits en Marcia zouden het zo weer doen. “Het was een geweldige ervaring en we hebben nu echt het huis dat helemaal bij ons past. Het weerspiegelt helemaal wie we zijn en wat onze smaak is.”
11
winter - voorjaar 2015
INTERVIEW CO-CREATIE
Marco Dijkshoorn Van Omme & De Groot over Co-Creatie
Een mooie, maar dramatische zomeravond in 2010: de aanzet tot Co-Creatie “Ik herinner me nog maar al te goed het moment dat bij ons het besef doorbrak dat de traditionele manier van ontwikkelen en bouwen haar langste tijd had gehad. De wake-up call klonk luid en duidelijk”, vertelt Marco Dijkshoorn. “Op de langste dag van het jaar, in juni 2010, hadden we een start verkoop georganiseerd voor zes woningen in Overschie. We hadden een gedegen marktonderzoek gedaan en geconstateerd dat er vraag was naar die woningen. En we hadden bij die start verkoop flink uitgepakt. Zo hadden we onder andere catering op locatie geregeld, aan de rand van het park. Hoopvol stonden we daar, om zeven uur ’s avonds. En wie kwam er? He-le-maal niemand. Alleen even een achterbuurman, die een praatje kwam maken. Ik heb de hele sessie uitgezeten, tot negen uur. Ik reed naar huis en vroeg me af hoe ik dat moest gaan uitleggen, de volgende dag op kantoor. Al vrij snel besloten we het roer om te gooien. Veel meer ontwikkelen met kopers samen. En: we hebben er bewust voor gekozen om juist in een moeilijke markt het hogere, kwalitatieve segment op te zoeken. Dat is tot nu toe zeer succesvol gebleken. Al onze Co-Creatieprojecten in Gouda, Zoetermeer en Berkel en Rodenrijs waren vrij snel verkocht.”
ZELF JE HUIS INDELEN EN VORMGEVEN? “ONZE VRIENDEN VONDEN HET MAAR EEN SPANNEND IDEE”, ZEGGEN ARIJ EN NELLY IN ’T VELD IN ZOETERMEER, “BESLISSEN OP BASIS VAN TEKENINGEN. INSCHATTEN WAAR JE NOU PRECIES ‘JA’ TEGEN ZEGT. VOLGENS ONS IS DIT GEWOON HET NIEUWE KOPEN.” Eigenlijk waren Arij in ’t Veld en Nelly in ’t Veld-Trommel zich er eerst niet eens van bewust dat ze op een Co-Creatieproject waren afgekomen. Hun belangstelling was vooral gewekt door de fijne achtertuin aan het water. Dat zag er op het bouwbord in februari 2013 wel erg aantrekkelijk uit. “We komen uit een andere nieuwbouwwoning hier in Zoetermeer. Daar hebben we jaren met plezier gewoond. Maar we wisten altijd: de tuin is niet helemaal naar onze wens. Dat bleef kriebelen. Dus toen dit in ons vizier kwam, zijn we gaan kijken. We maakten kennis met een ander stel, dat hier al eerder gekocht had. Zij vertelden ons dat dit een Co-Creatie-project was. Dat je dus zelf een enorme vrijheid kreeg om de woning naar wens in te delen. Veel voorwerk was al gedaan, in de Co-Creatiegroepen die met architect Saxon Duckworth van INBO Architecten om de tafel waren gaan zitten. Wij kwamen wat later aan boord. Maar op tijd om onze ideeën te realiseren.” Het verhaal van Arij en Nelly maakt precies duidelijk waar Van Omme & De Groot in latere Co-Creatieprojecten het proces iets heeft bijgesteld, vertelt Marco Dijkshoorn. “In eerdere projecten boden we belangstellenden de gelegenheid om allemaal een-op-een met de architect ideeën te spuien. Dat leidde achteraf tot de situatie dat je dan op de rem moet gaan staan. Het kan tot verkeerde verwachtingen leiden. Daarom kiezen we nu voor groepsgewijze verkenningen met de architect. Dan heb je veel meer een grootste gemene deler, vliegt het minder snel uit de bocht. Daarna kunnen kopers aan de slag met de werkvoorbereider en de kopersbegeleider van ons bedrijf.” PUZZELEN
Het meest uitdagend vonden Arij en Nelly het invullen van al die ruimte in hun nieuwe woning. Want tja, hoe groot is een kamer eigenlijk? Of een hele verdieping? Hoe ga je dat indelen? Arij: “Dan ga je in je oude huis omtrekken zitten » tekenen, om maar te ontdekken waar je nou eigenlijk ja tegen gaat zeggen.
Arij in ’t Veld & Nelly in ’t Veld-Trommel
winter - voorjaar 2015
12
WATERWIJK INTERVIEW
CO-CREATIE IN ZOETERMEER: “Een mooie kans om de tekortkomingen van ons vorige huis te herstellen.”
13
winter - voorjaar 2015
INTERVIEW CO-CREATIE WATERWIJK
Dat vonden vrienden van ons ook best een avontuur, dat je moet beslissen op basis van tekeningen. En het is ook lastig.” Nelly vult haar man aan: “Ik had bedacht dat we het keukenblok centraal op de begane grond konden plaatsen. Dus geen keuken aan de voorzijde, maar een heel andere oplossing. Dan zie je het casco groeien en denk je even dat je bank nooit meer in het woongedeelte past. Dat die helemaal tegen het keukenblok aan komt. Maar dan blijkt het toch te kloppen. Zo’n casco vertekent enorm.” IDEAAL ALTERNATIEF
Co-Creatie blijkt dus voor de kopers/beslissers best een avontuur. Ineens kan bijna alles, en die vrijheid kan ook verlammend werken. Maar Arij en Nelly gingen er ontspannen mee om. “Het is even anders denken”, zegt Nelly. “Ik denk echt dat
winter - voorjaar 2015
dit Het Nieuwe Kopen is. Je hebt nu de kans om al die dingen die je in je vorige huis anders had gewild, te herstellen. Wij vonden het leuk om alles zelf uit te vlooien. En Co-Creatie is ook een mooie tussenvorm. Zelf bouwen is financieel niet voor iedereen haalbaar en bovendien haal je je dan in praktische zin wel heel veel op de hals. Hier heb je een mooi compromis: het nodige houvast en toch veel vrijheid.” Arij heeft nog een niet-onbelangrijk punt. Co-Creatie, met al haar vrijheden, blijkt niet duurder dan traditioneel bouwen: “We betaalden hier niet méér voor dan voor een vergelijkbare woning. Dat kan ook niet, want anders zouden mensen hier nooit voor kiezen. Maar op deze manier is het erg aantrekkelijk gemaakt. Wij zijn er blij mee!” •
14
CALANDSTRAAT
TRANSFORMATIE VAN PAKHUIS IN 135 WOONEENHEDEN
MACHINISTENSCHOOL
TRANSFORMATIE VAN MACHINISTENSCHOOL IN MULTIFUNCTIONEEL GEBOUW
VAN DAM ZIEKENHUIS
TRANSFORMATIE VAN ZUSTERHUIS IN 100 WOONEENHEDEN
BATENBURGGEBOUW
TRANSFORMATIE VAN KANTOORGEBOUW EN NIEUWBOUW IN 124 WOONEENHEDEN EN KINDERDAGVERBLIJF
TRANSFORMATIE VAN KLOOSTER/KANTOOR IN 27 LUXE WOONEENHEDEN
TURNKEY-OPLEVERING NA 8 MAANDEN BOUWTIJD
HET LICHT IS WEER AAN EN DE LEVENDIGHEID IS TERUG
THE STUDENT HOTEL
TRANSFORMATIE VAN KANTOORGEBOUW IN THE STUDENT HOTEL MET 232 HOTELKAMERS EN FACILITEITEN
HBU
VOOROORLOGS RIJKSMONUMENT ERASMUSHUIS, GEBOUWD IN 1939
CLARISSENHOF BRIELLE
ITALIËLAAN ZOETERMEER
OPLEVERING APRIL 2015
ERASMUSHUIS KLAAR VOOR DE TOEKOMST MET FULLSERVICE-KANTOORCONCEPT
TRANSFORMATIE VAN KANTOORGEBOUW IN 67 WOONEENHEDEN
“ EEN NIEUWE BESTEMMING VOOR DE DONKERE GATEN IN UW STAD EN/OF BUURT” Je ziet ze bijna in elke stad: leegstaande kantoorpanden en bedrijfsgebouwen waarin geen levende ziel meer te bekennen is. Doodzonde van al die ongebruikte ruimte. En bovendien slecht voor de aanblik van de buurt of stad. Van Omme & De Groot ziet kansen voor deze donkere gaten in uw stad en/of buurt. We pakken graag de handschoen op om deze gebouwen een nieuwe bestemming of een tweede leven te geven. In opdracht van of in samenwerking met u, of desgewenst geheel zelfstandig.
PROJECT THUIS IN BERKEL
PROJECT// 8 woningen Thuis in Berkel en Rodenrijs ARCHITECT// Marge Architecten te Rotterdam OPDRACHTGEVER// eigen ontwikkeling GEREALISEERD// 2014
BERKEL EN RODENRIJS PROJECT
8
WONINGEN Thuis in Berkel en Rodenrijs
17
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN
100% opgefrist
ROTTERDAM, DÉ STAD VAN 2015
HAVEN NUMMER
AANLEGPLAATS:
1140 KONINGSHAVEN
De Koningshaven is een logisch begin van een vaartocht langs Rotterdams oevers. Het is de oudste gegraven haven op de zuidoever, het startschot van de indrukwekkende ontwikkeling die Rotterdam nadien doormaakte. Inmiddels rijst het hoogste gebouw van Nederland, de wolkenkrabber van Deloitte, hier langs de oever op. Vlak voor de haven zetelt multinational Unilever met zijn olieverwerkende plant, de Blue Bandfabriek, aan de Nassaukade, een tweede leven als Pindakaastempel. De vele tewerkgestelde expats geven Rotterdam mede de boost die inmiddels internationaal in het oog springt. De Koningsbrug, plaatselijk bekend als De Hef, en de Koninginnebrug spreken al decennia tot de verbeelding. Vooral De – werkloze – Hef gaf en geeft aanleiding tot taaluitingen in proza en poëzie. Anno 2015 is het silhouet versmolten met de hoogbouw van de Wilhelminapier. Maar De Hef zelf is nog steeds een ideale metafoor voor de Rotterdamse drang tot veranderen en verbeteren, het eeuwige peuteren aan de stad. Het brugdeel waar ooit treinen kletterend overheen raasden, is voor een grote
winter - voorjaar 2015
18
beurt uit de hengsels gelicht: 560 ton staal ontroesten, slijpen, gritten, afbramen, klinken, dat werk. Plannen zijn reeds gesmeed: als straks het brugdeel weer op zijn plek hangt, kan zomaar op de oude sporen een luchtrestaurant de deuren openen. Dineren met heftig uitzicht is reeds mogelijk: in restaurant De Hef, alwaar chef-kok Vaandrager opvallend goed staat te koken. Bij het horen van deze combinatie van bijnaam en naam is de rechtbesnaarde Rotterdammer direct bij de pinken. Want hij/zij weet dat op deze plek ooit Rotterdams (on)betwistbaar grootste dichter C.B. Vaandrager – auteur van de felrealistische bundel De Hef – in een gedicht zijn ergernis over de brugopening verpakte: “MAAR ER IS ALTIJD WAT. EEN BRUG. EEN ONMOGELIJKE BRUG IS DAT. ER PASSEERT STERVENSLANGZAAM 1 ELEVATOR”
ROTTERDAM VERANDERT PIJLSNEL. OP DE KADES WAAR OOIT VOORAL MANNEN MET HUN ONAFSCHEIDELIJKE BALENHAAK DE GOEDEREN VANUIT DE SCHEEPSRUIMEN NAAR LOODSEN TILDEN EN SJOUWDEN, KLIMT HET NIEUWE ROTTERDAM OMHOOG. DE TRANSFORMATIE VAN WERKSTAD NAAR VERMAAKSTAD, VAN BUFFELEN EN BUNKEREN NAAR FLANEREN EN SAVOUREREN, HET IS VOOR VELEN WENNEN, MAAR NOODZAKELIJK OM TE OVERLEVEN. DAT ROTTERDAM STAPPEN MAAKT IN DE JUISTE RICHTING, VALT INMIDDELS OOK DE MEDIA EN STEDENEXPERTS IN HET BUITENLAND OP. ZO RIEP THE ACADEMY OF URBANISM IN LONDEN ROTTERDAM UIT TOT EUROPESE STAD VAN 2015, MEDE OMDAT DE OPVALLEND JONGE, TOLERANTE GEMEENSCHAP “IS EMBRACING INNOVATIVE ARCHITECTURE AND URBAN DESIGN AND NEW BUSINESS MODELS”. OOK DE KRACHTIGE SAMENWERKING TUSSEN DE PUBLIEKE EN PRIVATE SECTOR VIEL THE ACADEMY OP. MAAK DANKZIJ DE RAPPE RIB, RIGID INFLATABLE BOAT, VAN PILOOT BOB VANAF HET WATER KENNIS MET HET VITALE ROTTERDAM VAN DE 21STE EEUW.
HAVEN NUMMER
1250
ROTTERDAM
AANLEGPLAATS:
DE ROTTERDAM
Na een tochtje waterbeuken op topsnelheid – 62 nautical knots – langs het Noordereiland doemt op de Wilhelminapier een glaspaleis op van ongekend formaat: de 149 meter hoge De Rotterdam, met 160.000 m² vloeroppervlak het grootste gebouw van Nederland. Architect Rem Koolhaas dicht de kolos een rol als stad in de stad toe, maar ook als “a platform for artists, designers and new talent”. Wat kan de bezoeker in de drie ten opzichte van elkaar verschoven torens aantreffen? Onder meer het kersverse ‘Lekker top 100’-restaurant HMB en designhotel nhow. Zomerbezoekers pakken de lift naar de zevende etage en monsteren aan op het terras van Bar & Kitchen. Je een paar uurtjes in het avondzonnetje vergapen aan spectaculaire vergezichten ligt in het verschiet. Ook de moeite van het bezoeken waard zijn het dakterras van LantarenVenster, Herman den Blijkers Las Palmas voor kraakvers zeefruit en Black Angus-vlees, Museum Rotterdam en good old Hotel New York, dat vanaf de rivier bezien lijkt te schuilen tussen de betonnen reuzen.
19
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM DÉ STAD VAN 2015
winter - voorjaar 2015
20
ROTTERDAM
HAVEN NUMMER
1280
AANLEGPLAATS:
FENIXLOODS
Recht tegenover de Wilhelminapier strekt Katendrecht zich uit, decennia nauwelijks meer dan een verloederde nostalgie-‘poel des verderfs’, maar inmiddels uitgroeiend tot een hele mooie meid. Wat er te doen valt? Wat valt er niet te doen? Betreed het schiereiland via brug de Hoerenloper – een voor Rotterdammers best wel subtiele verwijzing naar de minder glorieuze episode van de voormalige ambachtsheerlijkheid Katendrecht (sedert 1199). Rotterdam bruist en kraakt in alle voegen op Katendrecht. Aan de Rijnhavenkades, waar ooit sjorders en sjouwers hun scepter zwaaiden, de balenhaak, stichtten ondernemers de Fenix Food Factory. Groenteboeren, slagers, bakkers, koffiebranders en ciderbrouwers tonen trots hun waren rondom een foodcourt. Ga hier shoppen, ontbijten, brunchen, lunchen en dineren. Spoel al het lekkers weg met echt Katendrechts bier van de Kaapse Brouwers. Nog trek? Bezoek het voormalige domein van de lichtekooien, het Deliplein, vernoemd naar het sultanaat Deli op Sumatra en tegenwoordig een waar delicatessenplein. Nog niet klaar? Wandel naar de S.S. Rotterdam, ga aan boord van dit ‘Made in Rotterdam’ stuk staal en laat je in een van de bars en restaurants in de watten leggen. Eindelijk het leven een beetje moe, duik je in een van de luxebedden die de hotelhutten van het schip rijk zijn.
HAVEN NUMMER
220
AANLEGPLAATS:
ST. JOBSHAVEN
Klaar met Katendrecht, gas erop, richting noordoever. Schuin tegenover ligt nog zo’n door werkeloze havens gevormde landtong waar spectaculaire ontwikkelingen plaatsvinden: het Lloydkwartier. Ook hier geldt: wat valt er niet te doen? Het honderd jaar oude Jobsveem, ooit opslag voor specerijen en gewezen episch centrum van de dancecultuur – ex-home of Now & Wow – huisvest onwezenlijk ruime appartementen. In de plint zitten onder meer een kookschool en ander hedendaags infotainment. Op de scheidslijn van oud en nieuw daagt chef-kok François Geurts gasten uit met gedurfde kooktechnieken, die hij loslaat op topproducten. Hij scoort er twee Michelinsterren mee. Qua architectuur scoren in het ‘Lloyd’ ook de havenschool en het complex Schiecentrale, waarin vele creatievelingen hun (thuis)werkplek vinden.
21
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM DÉ STAD VAN 2015
HAVEN NUMMER
AANLEGPLAATS:
2600 RDM CAMPUS De steven wordt richting zuidoever gewend, de boot knalt naar de kop van tuindorp Heijplaat. Nog zo’n voormalig nat – want watergebonden – industrieterrein waar Rotterdam uit alle stopcontacten hoogspanning vonkt. De voormalige scheepswerf RDM, waar ooit schepen als de S.S. Rotterdam en onderzeeboten van de helling gleden, is nu een creatieve broedplaats waar techniekstudenten in innovatieteams hun handen uit de mouwen steken en bouwers & bouwstudenten in het Innovation Dock materiaaltoepassingen beoordelen. Ook is er oog voor het maritieme verleden. Damen Shipyards onderzoekt met studerenden nieuwe composieten voor de scheepvaart.
HAVEN NUMMER
170
AANLEGPLAATS:
LEUVEHAVEN
Terug naar de stad, het liefst zo diep mogelijk, dus vaart de RIB onder de brug door, de Leuvehaven op. Op de kop van de haven staat hotel Inntel. Vanuit de hoogte uitkijken is een typisch Rotterdamse topsport, al sinds Het Witte Huis, de Laurenskerk en de Euromast mensen een bredere kijk op hun samenleving bieden. Van zulke plekken kan Rotterdam er nooit genoeg hebben, temeer omdat menig nieuwe toren inmiddels het uitzicht van de ander belemmert. Daarom kreeg Van Omme & De Groot de opdracht hotel Inntel aan de oever te bouwen. Hier zal hoogbouw niet snel de uitkijkpret bederven die het uitkragende kraaiennest biedt.
winter - voorjaar 2015
22
ROTTERDAM
HAVEN NUMMER
170
AANLEGPLAATS:
WIJNHAVEN Dieper glijdt de RIB het stadhavenbekken in en meert aan in de Wijnhaven. Hier kan iedereen elkaar beloeren. Want op de plek waar ooit havenarbeiders wijnvaten oversloegen, pronken nu onder meer wijnrode torens. De bewoners zetten hun stoelen voor manshoge ramen, passanten hebben zicht op hallucinerende interieurs. Uitzicht en inzicht, eerlijk verdeeld.
Van de Wijnhaven is het een paar minuutjes lopen naar Rotterdams spectaculairste aanwinst: De Markthal. Pak een broodje pom bij De Palmboom, sla gerijpt topvlees van Piet en Japans wagyu van €240,- de kilogram in en laat je in de maalstroom meesleuren. Je zult het zelf ervaren. Helemaal schitterend, adembenemend en zeker indrukwekkend, die pseudostationshal waar iedereen met trek aankomt en nooit meer uit wil vertrekken. Door buitenlandse ogen: “Rotterdam’s new Markthal is a sensory explosion” (The Guardian). Of wat dacht je van deze: “A hotbed of avantgarde architecture, a space destined to become the city’s foodie haven” (BBC). Altijd fijn, zulke complimenten, maar heeft De Markthal wel een eigen aanlegplaats? Zo niet, dan past de hal niet in de vaartocht. Fysiek gezien wel, maar toch ook weer niet. Dat zit zo. De Markthal ligt bij de Steigersgracht en aan de Binnenrotte, de gedempte riviermonding, op de plek waar Rotterdam ooit ontstond. Neem de roltrappen van De Markthal en aanschouw dankzij De Tijdtrap de archeologische bodemvondsten. Wist u dat de witte balk in het wapen van Rotterdam de Rotte symboliseert, stromend tussen de groene landerijen? Gek eigenlijk dat deze rivier zo’n ondergeschikte rol in het stadsbeeld speelt. Het weggemoffelde veenwaterloopje stroomt via vertakkingen de stad binnen en is in het centrum als stilstaand water te bewonderen bij het Stokviswater, de Delftsevaart, de Steigersgracht en de Leuvekolk. De Steigershaven is alleen bereikbaar door om te varen via de Rotterdamse Ring van water: de Delfshavense Schie, het Schie-Schiekanaal en het Noorderkanaal, met het risico dat de boot ergens door belemmeringen als te lage vaste bruggen vast komt te zitten. Laat maar. De hal gaat toch mee. Buiten De Markthal, langs de Steigersgracht, valt qua nassen ook genoeg te beleven. De afdeling hip & happening kiest voor de Burgertrut, liefhebbers van echt Toscaans eten schuiven aan bij signora Rossella van Bottega Toscana. Vanaf mei 2015 heb je hier van boven je bord uitzicht op Rif010, een surf-raft-kano-scuba-walhalla in de Steigersgracht, inclusief kunstmatig opgewekte rechtse golf. Om alvast te wennen aan het surfidioom: lay-back snaps, rail-grab tube rides en de altijd uitdagende roundhouse cutback. Eet smakelijk! 23
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM TEKST: HENK DE KLEINE BEELD: KAMYAR VAN ASPEREN, MARCEL BEKEDAM, PAUL DE GRAAFF
AL MEER DAN 90 JAAR BOUWEN AAN ROTTERDAM AL SINDS 1922 IS VAN OMME & DE GROOT ACTIEF IN ROTTERDAM. HET SPREEKT VOOR ZICH DAT WE IN DIE LANGE PERIODE EEN STEMPEL OP DE STAD HEBBEN GEDRUKT. NA DE TWEEDE WERELDOORLOG BOUWDEN WE HALVE WOONWIJKEN. WE DROEGEN LETTERLIJK EN FIGUURLIJK ONS STEENTJE BIJ AAN DE WEDEROPBOUW. WE WAREN ER TOEN ROTTERDAM IN DE JAREN 60 EN 70 UIT ZIJN JASJE GROEIDE, EN DE GROTE STADSUITBREIDING DOORZETTE. WE OVERLEEFDEN HEEL WAT DALEN, ZOALS DE CRISIS VAN DE JAREN 80 EN DE HUIDIGE CRISIS. STEEDS WEER BLIJKEN WE IN STAAT OM ONSZELF OPNIEUW UIT TE VINDEN. ZO HEBBEN WE EEN EFFICIENCY- EN KWALITEITSSLAG GEMAAKT MET LEAN EN HEBBEN WE NU MET CO-CREATIE EEN ANTWOORD OP HET VERZOEK ‘LAAT MIJ MEE ONTWERPEN’ VAN DE HUIDIGE HUIZENKOPER. DAARNAAST ZOEKEN WE NAAR ANTWOORDEN OP HET ACTUELE PROBLEEM VAN DE KANTORENLEEGSTAND. HIER EEN KORT OVERZICHT VAN WAT BELANGRIJKE WAPENFEITEN.
winter - voorjaar 2015
24
ROTTERDAM
EEN GOED BEGIN:
DE FABIUSSCHOOL
hun ontmoeting waren ze beiden nog opzichter. Ze schoten bijna meteen in de roos, want de opdracht voor het bouwen van de Fabiusschool aan de Bergsingel was geen sinecure. Het gebouw staat er nog altijd, als fraai schoolvoorbeeld van de Nieuwe Haagse School. Deze bouwstroming is vooral bekend geworden door het werk van Berlage. Vandaag de dag koesteren we zulke smaakvol ontworpen en degelijk gebouwde monumenten. De Rotterdamse journalist uit 1923 was trouwens ook meteen al enthousiast: “Aan de Fabiusschool is zeker veel zorg besteed, entrée, gangen, trappenhuis, hebben, dank zij de keus van fraaikleurig, degelijk materiaal, iets voornaams, de lokalen om dezelfde reden iets huiselijks.” Met dat eerste project was meteen de norm gesteld voor Van Omme & De Groot: van hoge kwaliteit, gebouwd om generaties lang plezier van te hebben. Vandaag de dag is het gebouw nog steeds in gebruik als school.
“Terecht heeft dr. Bavinck de Fabiusschool één der best gebouwde genoemd, ze doet den architect, maar ook den aannemers, den heeren Van Ommeren en De Groot, die voor goede uitvoering zorgden alle eer aan.” Dat stond te lezen in het Rotterdamsch Nieuwsblad van 28 februari 1923. De naamsbekendheid van de kersverse onderneming Van Omme & De Groot was nog zo miniem, dat de redacteur van het artikel zich verslikte in de achternaam Van Ommeren. Jan Zweer van Omme uit Enschede was in 1920 naar Rotterdam verhuisd om hier zijn geluk te beproeven. Daar ontmoette hij een andere ‘emigrant’, Augustinus de Groot uit het Groningse Wildervank. Op het moment van
WIE WAAGT, DIE WINT - IN DIT GEVAL DE BOUWKWALITEITSPRIJS 1993 Een prijs winnen en dan niet eens aanwezig zijn bij de prijsuitreiking. Het overkwam Guus de Groot in 1993. Guus had op dat moment veel ballen tegelijk in de lucht te houden, want hij had kort daarvoor zijn neef uitgekocht. “Ik stond nu dus alleen aan het roer van de onderneming en ik had geen stuiver meer. Dat we de bouwkwaliteitsprijs met het project van 152 woningen in de uitbreidingswijk Prinsenland binnensleepten, kwam dus als een geschenk uit de hemel. Dat we dit succes als private bouwer behaalden, was een unicum. Het ging hier om een mix van verschillende woningen in diverse prijsklassen. Meestal ging een woningcorporatie er met de buit vandoor. Wij bedachten met de architect een ‘volstrekt anders dan anders’-plan. Juist de smalle, goedkope koopwoningen in vier lagen kregen uitzicht op het groen. Ons argument daarvoor was dat je juist die goedkopere woningen zo aantrekkelijk mogelijk in de markt moest zetten. De verkoop daarvan zou de realisatie van de duurdere woningen mogelijk maken. En er was nog iets. De indeling van de woningen was absoluut origineel. Met dat hele pakket lieten we dus de corporaties achter ons. Het grappige is: we wisten niet eens dat we genomineerd waren, laat staan dat we erop gerekend hadden te zullen winnen. We waren dan ook niet aanwezig bij de bekendmaking van de prijs. Ik had ook nog andere dingen te doen, je moet prioriteiten stellen. Maar toen het goede nieuws kwam, hebben we meteen champagne laten brengen.”
PRINSENLAND 25
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM
KANTOOR VAN OMME & DE GROOT WERKEN IN ROTTERDAMS BESCHERMD STADSGEZICHT “Ik zou van nieuw moeten houden, maar ik val toch meer voor oud”, bekent Guus de Groot, zittend in zijn klassieke werkkamer aan de chique Heemraadssingel. Wie nummer 223 voor het eerst betreedt, heeft het gevoel terug te gaan in de tijd. Het vele hout, de lambriseringen, de schilderijen aan de wanden: zo moet het leven er aan het begin van de vorige eeuw uitgezien hebben. Guus spreekt met liefde over dit prachtige stuk Rotterdamse historie. Schaarse historie bovendien, want de meeste gebouwen elders in de stad met deze allure hebben de Tweede Wereldoorlog niet overleefd. Het is opmerkelijk dat juist in dit gebouw, met zoveel geschiedenis, nieuwe concepten als Co-Creatie worden uitgewerkt. Dat hier het nieuwe Rotterdam wordt uitgedacht. “We koesteren dit mooie stukje historisch Rotterdam”, zegt Guus. “We zorgen er goed voor.” ROERIG VERLEDEN Wie spreekt van het oude Rotterdam, die ontkomt niet aan de oorlog. Dat geldt ook voor nummer 223, vertelt Guus. “Dit pand is ooit gebouwd voor een arts, begin twintigste eeuw. In de oorlog werd dit pand, zoals zovele op de Heemraadssingel, gevorderd door de Duitsers. Hier zat toen een bouwonderneming die werkte voor de Duitse bezetter, Ostbau Knijff. Op een ochtend in september 1944 deden leden van een verzetsgroep hier een inval. Een bedrijfsleider en een personeelsinspecteur werden daarbij gedood. Directeur Knijff was bij die inval net niet thuis. Hij kwam er overigens niet mee weg, want in februari 1945 is ook hij alsnog gedood. Dus ja, als de muren hier konden spreken, dan zou je wel zeer bijzondere verhalen horen.” Het pand nummer 223 werd enige jaren geleden te klein. Daarom is het naastgelegen pand erbij getrokken. Guus: “Helaas hadden ze dat pand helemaal ontdaan van z’n oude karakter en onder andere de lambriseringen wit geschilderd. Dat hebben we maar zo gelaten. We hebben het al druk genoeg met al die andere projecten in Rotterdam.” winter - voorjaar 2015
26
ROTTERDAM
NEWPORT NESSELANDE Een stukje Miami en Barcelona in Rotterdam: Newport Nesselande “Misschien moet Nesselande zich maar koesteren in die bescheiden plaats in de luwte, als Vinex-wijk waarmee nu eens niet zoveel mis is. Met degelijke architectuur van degelijke bureaus, niet te opzichtig, niet te bijzonder. Toch wringt daar iets. Die bescheidenheid strookt niet met de Rotterdamse traditie van experimenten en baanbrekende oplossingen, kortom: met Rotterdam als architectuurstad, hoe hard in het boek ook betoogd wordt van wel. Misschien komt ’t nog in het deel dat nog gebouwd moet worden.” Die passage is te lezen op de website www.architectuurinrotterdam.nl, en ze werd geschreven in 2008. Die baanbrekende oplossing waarop werd gehoopt, die kwam er, in 2011. Met de ontwikkeling van Newport Nesselande gaf Van Omme & De Groot deze hoek van Rotterdam een geheel nieuw aanzien. Ineens kreeg deze kennelijk eerst wat onopvallende plek grootstedelijke allure.
van het project bestaat ook uit de drie-eenheid die de torens Barcelona, Miami en hopelijk in de toekomst Kopenhagen vormen. Ze zijn verschillend en absoluut familie van elkaar. Door de bijzondere vormgeving zijn het gebouwen waar niet alleen fotografen verzot op zijn, maar ook de nieuwe bewoners. NEPROM-PRIJS Door de originele en gewaagde invulling (het waren de hoogtijdagen van de crisis) won Van Omme & De Groot de prestigieuze NEPROM-prijs voor het project Newport Nesselande. Deze prijs wordt om de twee jaar uitgereikt voor de beste projectontwikkeling van de afgelopen periode. Het ging destijds om projecten waar de overheid en marktpartijen (ontwikkelaars, investeerders) samen zijn opgetrokken. “Zo’n project”, oordeelde de jury, “moet een duidelijk antwoord zijn op de vragen uit de markt. Denk aan herontwikkeling of duurzaamheid.” Bij de ontwikkeling van Newport Nesselande was het vooral belangrijk dat dit stukje Rotterdam aantrekkelijk zou worden voor een doelgroep die bij gerieflijk en luxueus wonen niet meteen aan de Zevenhuizerplas denkt. En daar zijn we in geslaagd: Nesselande staat nu stevig op de kaart.
SPAANSE INSPIRATIE Een van de sleutels tot het succes van het project was het aantrekken van de Spaanse architect Joan Busquets. Deze komt uit Catalonië, het gebied rond Barcelona. Zijn roots zijn duidelijk herkenbaar in Newport Nesselande. Hij bedacht een combinatie van ‘high rise’ en een boulevard aan het water. Precies zoals we dat kennen van vakanties aan de Spaanse of Zuid-Franse kust. Het aantrekkelijke
ROTTERDAM THE HAGUE AIRPORT In 2001 verbouwde Van Omme & De Groot de vertrekhal van Rotterdam The Hague Airport waardoor de vertrekhal dubbel zo groot werd en een heel nieuw, chic karakter kreeg. Daaruit vloeiden vervolgens nog vele andere opdrachten voort, zoals het traumahelikoptercentrum en het kinderdagverblijf.
27
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM
HARD NODIG: LEGE ROTTERDAMSE KANTOREN OMBOUWEN Het begin van de 21ste eeuw is ook het begin van een nieuw fenomeen in de bouwwereld: een toenemende leegstand van kantoren. Dat is niet alleen een probleem voor de eigenaar van het vastgoed. Inmiddels wordt het ook gezien als een breder maatschappelijk probleem. Immers, lege kantoren zijn zwarte gaten in een stad. Ze verpauperen. Een buurt verliest aan levendigheid. Het bijzondere van Rotterdam is dat het hier vooral private marktpartijen (investeerders, projectontwikkelaars) zijn die de handschoen oppakken. In het rapport ‘Transformatie van leegstaande gebouwen in Rotterdam’ schrijft onderzoeker Rogier van den Berg: “In de laatste twee jaar is meer dan 200.000 vierkante meter leegstaand vastgoed, veelal leegstaande kantoorgebouwen, herontwikkeld tot scholen, medische voorzieningen, studentenwoningen, hotels en bedrijfsverzamelgebouwen.” En ook: “Transformatie van bestaand vastgoed vraagt om een lange-termijnvisie en betrokkenheid van private partijen.” Van Omme & De Groot heeft bewezen die visie en betrokkenheid te hebben. We zijn al jaren actief met het ombouwen van bedrijfsmatig vastgoed naar woningen. Een mooi voorbeeld is te vinden in de Calandstraat. Ook De Machinist is een geslaagde transformatie. En kijk ook eens naar de manier waarop we The Student Hotel nieuw leven hebben ingeblazen. En dat met een uniek concept. RAMMELEN AAN ALLE POORTEN Nadat Van Omme & De Groot het leegstaande kantoorpand aan de Oostzeedijk had aangekocht, was het zaak om andere partijen mee te krijgen in de ideeën.
winter - voorjaar 2015
THE STUDENT HOTEL The Student Hotel stapte graag aan boord. Deze organisatie maakt vaker gebruik van herontwikkeld vastgoed. Vaak staan zulke gebouwen namelijk in een levendige, historierijke omgeving. Dan heb je de nieuwe bewoners meer te bieden dan louter een dak boven het hoofd. The Student Hotel biedt een zogenaamd ‘shared living’-concept voor onder andere internationale studenten. Ze kunnen hier wonen, eten, sporten, studeren, anderen ontmoeten. The Student Hotel is tekenend voor alles wat Rotterdam wil zijn: een moderne omgeving, die aantrekkelijk is en blijft voor jonge, talentrijke mensen. Dat is het nieuwe kapitaal voor de stad. Het sterk verouderde gebouw is door de strakke planning (op basis van het zogenoemde LEAN bouwen) in slechts acht maanden compleet gemoderniseerd. De werkzaamheden startten eind 2013 en op 1 augustus 2014 werd het gebouw turnkey opgeleverd aan The Student Hotel. Precies op tijd voor het nieuwe academisch jaar. Onderzoeker Rogier van den Berg weet wel waarom deze transformatie zo succesvol is verlopen, en waarom een van de zwarte gaten in de stad weer verlicht is: “Het is het verschil tussen ‘ondernemende’ eigenaren van een gebouw en ‘financiële’ eigenaren.”
28
ROTTERDAM
VIERKANT EILAND IN DE PLAS Het diepste punt van Nederland is meteen ook een van de hoogtepunten uit het bestaan van Van Omme & De Groot. Geen woning, hotel of kantoorpand dit keer, maar een enorm betonnen kunstwerk. ‘Vierkant eiland in de plas’ is ontworpen door beeldend kunstenaar Frans de Wit en het was het grandioze sluitstuk van de ontwikkeling van Prinsenland. Omdat Van Omme & De Groot daar veel gebouwd heeft, werden we gevraagd ook dit ‘volstrekt anders-dan-anders’ -project te realiseren. Het voor onze bouwers een geheel nieuwe uitdaging om midden in een plas een eiland te bouwen en daar vervolgens een enorme, omgekeerde betonnen plaat op te plaatsen.
29
winter - voorjaar 2015
ROTTERDAM
winter - voorjaar 2015
30
ROTTERDAM
ERASMUSHUIS HET ERASMUSHUIS VAN DUDOK, EEN MONUMENT MET VEEL LEVENS Welke Rotterdammer kent het niet: dat bescheiden kantoorgebouw aan de Coolsingel, waarop jarenlang groot de letters HBU prijkten? Daaraan ontleent het gebouw zijn tweede naam: HBU-gebouw. Tweede naam, want officieel heet deze creatie van Dudok uit 1939 Erasmushuis. De Hollandsche Bank-Unie was bijna vijftig jaar lang de grootste huurder van dit smaakvol ontworpen kantoorpand. Dudok bouwde het in opdracht van de bank, die nu niet meer bestaat. Het pand heeft dus zijn opdrachtgever en de architect ruimschoots overleefd. Net als het bombardement van mei 1940. Het Erasmushuis is een van de weinige gebouwen in het centrum die de verwoesting heeft doorstaan. Nu, zo’n 75 jaar na de bouw, kunnen we nog altijd genieten van dit stijlicoon. Het is inderdaad een echte Dudok, een fraai exemplaar van de strakke, vooroorlogse architectuur. Nadat de HBU, en later de Deutsche Bank, het gebouw had verlaten, dreigde het in de vergetelheid te raken. Dan liggen verpaupering en erger op de loer. Van Omme & De Groot wilde dat niet laten gebeuren. Rotterdam heeft toch al niet zoveel monumentale gebouwen van voor de oorlog. Daarom namen we het voortouw voor een consortium, dat het pand heeft aangekocht. Samen met andere partijen geven we dit oude pand nu een nieuwe invulling, en toekomst. IN OUDE GLORIE HERSTELD Samen met Mars Architecten is grondig onderzoek gedaan naar de oorspronkelijke gedachten achter het Erasmushuis en de invulling ervan. Die oude glorie moet samenvallen met de nieuwe functie van het pand: een fullservicekantoorconcept met luxe faciliteiten, flexplekken, verschillende vergaderkamers
en mooie kantoorruimtes vanaf ca. 20 m2. Een verdieping heeft ca. 250 m2 kantooroppervlak en is daarmee qua afmeting ideaal voor bedrijven die op een eigen verdieping in een monumentaal en zeer representatief pand aan de Coolsingel willen werken. De doorkijk vanaf de Coolsingel naar het Schielandhuis is hersteld, zo had Dudok het ook bedacht. De verlaagde plafonds zijn uit de verdiepingen gesloopt, om het oude ruimtelijke gevoel te herstellen. De verdiepingen voor de werkruimtes zijn van een bescheiden maatvoering, want ze dateren uit de jaren 30. Maar die maat past nu weer precies bij de vraag van kleinere bedrijven en zzp’ers. Zij kunnen hier ruimte vinden en elkaar in de horecaruimte op de begane grond ontmoeten. Zo sluit het Erasmushuis precies aan bij de hedendaagse visie op de binnenstad: meer functies, meer levendigheid.
ALEYDA VAN RAEPHORSTLAAN De manier waarop we De Aleyda van Raephorst in 1990 bouwden, was z’n tijd ver vooruit. Nu kijken we er niet meer van op, toen was het nog een unicum: maximale vrijheid voor de koper. Van twee of zelfs drie woningen één maken? Prima. Indelingen wijzigen? Ga uw gang. Extra liften? Doen we. Waar eerder bouwer Wilma er niet in slaagde om hier te bouwen (wegens problemen met de omwonenden), kregen wij ze op onze hand. Zo ontwikkelden we, met hulp van architect Jan Hoogstad, in Hillegersberg met succes het eerste grootschalige flatgebouw in de koopsector na de crisis in de jaren 80.
31
winter - voorjaar 2015
PROJECT THE STUDENT HOTEL
232THEKAMERS STUDENT HOTEL Willem Ruyslaan te Rotterdam
PROJECT// The Student Hotel Willem Ruyslaan te Rotterdam, 232 kamers, 23 gemeenschappelijke keukens, Restaurant The Kitchen en een fietsenkelder voor ca. 500 fietsen OPDRACHTGEVER// Eigen ontwikkeling/Oostzeedijk BV/The Student Hotel ARCHITECT// Architectenbureau Karina Benraad te Zeist
ROTTERDAM PROJECT
INTERIEURARCHITECT EN DESIGN// …,staat creative agency te Amsterdam BOUWKUNDIGE UITWERKING// Bouwstart te Nieuwegein GEREALISEERD// 2014
INNTEL HOTEL Rotterdam
VAN DER VALK Dordrecht
VAN DER VALK Nieuwerkerk
“ Uw gastvrijheid centraal tijdens het bouwproces”
The Student Hotel, ons meest recente hotel!
Bouw- of verbouwplannen voor uw hotel? Comfortabele kamers. Een ontspannen sfeer. Gastvrijheid. Als ondernemer in de hotelbranche wilt u uw gasten uiteraard alleen het allerbeste bieden. Zo kijken we er bij Van Omme & De Groot óók tegenaan. Uw (commerciële) belangen staan tijdens de bouw of verbouw van uw hotel bij ons dan ook centraal. Daar is onze aanpak op gebaseerd en zijn onze mensen in gespecialiseerd. Heeft u plannen voor een nieuw hotel? Of wilt u uw bestaande hotel renoveren of verbouwen? En daarbij de zekerheid van een interessante prijs-kwaliteitverhouding en een heldere planning? Neem dan contact met ons op. Wij komen onze aanpak graag toelichten.
BOUWUITSPRAKEN
DE ERGERNIS OVER DE SLECHTE KWALITEIT DUURT VOORT ALS DE VREUGDE OVER DE LAGE PRIJS REEDS LANG VERGETEN IS.
Zonder wrijving geen glans.
ALS JE TOT AAN JE NEK IN DE STRONT ZIT, MOET JE NIET JE KOP LATEN ZAKKEN!
FOUTVRIJ VAN MIJ.
ALS ALLES OP JE AFKOMT, DAN RIJ JE AAN DE VERKEERDE KANT.
ALS JE HET NIET IN ÉÉN KEER ZIET, DAN WERKT HET NIET.
FAVORIETEN
Slechts diegene mag slopen die iets beters kan bouwen.
ALS IK GEMEKKER WIL HOREN, KOOP IK WEL EEN GEIT.
Honderd mannen kunnen een huis bouwen, om een thuis te krijgen heb je een vrouw nodig.
Aan de andere kant staat altijd een klant.
Rotterdam is niet romantisch, heeft geen tijd voor flauwekul, is niet vatbaar voor suggesties, luistert niet naar slap gelul.
35
winter - voorjaar 2015
INTERVIEW TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN
OVERLEVEN DANKZIJ DE KOELBOX
Waar zou de vakman zonder zijn koelbox zijn… v.l.n.r.: Patrick Leeflang, Ko den Hartog en Richard van Houwelingen winter - voorjaar 2015
36
INTERVIEW
DEN HAAG ZUIDWEST, WINDKRACHT 8, EEN HORIZONTALE REGEN GESELT HET GEMOED. DE BOUWKRAAN IS VANWEGE DE STORM AFBESTELD. KORTOM, EEN IDEALE DAG OM IN EEN WARME BOUWKEET OVER DE INHOUD VAN DE KOELBOX TE BOMEN. Uitvoerder Ronald de Bruin vertelt onder het genot van een bekertje koffie over het project Ambachtsgaarde, een niet-alledaagse combinatie van appartementen, een luxe koffiezaak in de plint en een kerk voor het Leger des Heils. Interessante kost, maar de hamvraag van vandaag is: wat zit er in zijn koelbox? Hij blijkt als enige op de bouwplaats over een buitenmodel koelbox te beschikken: een koelkast. En een eigen toilet. Je bent uitvoerder of niet. Op een zeker moment stappen drie timmermannen binnen, een golf koude meenemend. Ze hebben zichtbaar zin in het gesprek. Want eten is belangrijk als je zwaar werk verricht. Genoeg kantoormensen hebben een scherp beeld van de schaft van bouwvakkers: veel, vet en vooral vleesproducten. Wat blijkt uit onderzoek? Juist in de bedrijfskantine zijn het broodje kroket, de uitsmijter en het saucijzenbroodje de populairste happen. Calorierijke kost, en dan te bedenken dat de witte boorden heel wat minder energie verbranden dan de vakmannen die in weer en wind staan te beulen. Ko den Hartog, Richard van Houwelingen en Patrick Leeflang kennen de vooroordelen. Ooit klopten ze als een bus. Maar we leven inmiddels in een andere werkelijkheid. Bouwen is topsport en topsport kun je alleen bedrijven als je het lichaam goed verzorgt. Vele bouwers maten zich een andere leefstijl aan, waarvan de inhoud van de koelbox als glashard bewijs zal dienen. Open de koelboxen maar, mannen!
De inhoud van de koelbox van Patrick straalt een en al gezondheid uit. Behalve een pot huidzalf zijn ook een trommel met salade en andere voedzame spullen, fruit en een heetwaterkoker voor de groentebouillon zichtbaar. Patrick is bewuster gaan eten omdat ook hij merkte dat vette happen hem overdag niet goed vooruithielpen. “Ik had nog geen echte klachten. Maar ik was wel geïnteresseerd in voeding en ben me verder in de materie gaan verdiepen. Met het hele gezin zijn we op een zeker moment anders gaan eten, denk aan volkorenpasta. Ik eet geen tarwebrood meer vanwege de gluten en mijd suiker en voeding met E-nummers. Ik haal zuivel en vlees meestal bij de boer. Dat vlees heeft smaak en loopt niet leeg tijdens het bakken, zoals supermarktvlees. Bier drink ik alleen in het weekend. Ik let ook goed op mijn ontbijt. Ondanks dat ik om halfzes ’s ochtends de deur uit ga, zorg ik wel dat ik een omelet met tomaten en kruiden naar binnen heb gekregen.”
DE E-NUMMERLOZE KOELBOX VAN RICHARD VAN HOUWELINGEN Eerst is de koelbox van Richard aan de beurt. Fruit, bruine boterhammen met gebakken ei, mineraalwater, een potje Unicura handcrème. Nergens een frikadel of roze koek te bekennen. Hoe zit dat, Richard? “Een jaar of tien geleden was ik tien kilo te zwaar. Mijn vrouw vond me goed zoals ik was, maar van mij mocht er wel wat vet vanaf. Je moet toch langer mee. Ik pakte destijds wekelijks een Chineesje en een patatje. Ik voelde me daar op den duur niet lekker bij. De bouw vraagt tegenwoordig meer van je lijf. De planningen zijn krapper, het gaat allemaal sneller. Vroeger liepen er meer jonge gasten op de bouwplaats. Die liet je de spullen beneden halen. Nu vlieg je zelf de steigers op en af. Wil je dit volhouden, dan moet je gezond eten. Het gekke was dat ik vroeger rond een uur of vier uur trek kreeg. Ging je snacken, zoute, vette troep, koeken, dat werk. Dus voedzaam was het vette voer niet. Daar heb ik nu geen last meer van. Thuis eten we ook gezond, dat bevalt prima. Ik kook regelmatig zelf en zo veel mogelijk met verse spullen. Bij mij komen er geen potjestroep en E-nummers meer op het bord!”
DE KOELBOX VAN PATRICK LEEFLANG
Ko is qua eten minder fanatiek dan Richard en Patrick. Maar hij heeft voor zijn gezondheid wel een flinke opoffering gedaan: hij rookt niet meer en is gestopt met drinken. “De tijden dat ik om negen uur ’s ochtends mannen met een halve liter bier in de schaftkeet tegenkwam, liggen ver achter ons. Bier op de bouw is alleen nog pannenbier. Als het hoogste punt van de bouw is bereikt, gaat het kratje met de kraan omhoog. Ik eet per dag acht boterhammen en wat fruit en drink een bekertje melk. ’s Avonds is er nog genoeg plaats voor een warme maaltijd. De boterhammen maak ik ’s avonds. Het beleg is altijd kaas, jam, leverkaas en leverworst. Voor het ontbijt pak ik een snee brood en een pakje drinkontbijt ‘GoedeMorgen!’.
DE KOELBOX VAN KO DEN HARTOG
Voorbeeldige jongens, die vakmannen anno 2015.
37
winter - voorjaar 2015
INTERVIEW OVERLEVEN DANKZIJ DE KOELBOX
GEZOND SCHAFTEN MET 3X VIS Menig vakman zal niet snel vis uit blik op zijn boterhammen doen. Terwijl blikvis gezond is en er geen E-nummers of conserveringsmiddelen in de blikjes gaan. Daarbij kun je snel een lekker hapje van de vis maken. Veel vissoorten worden overbevist. Maar steeds meer blikproducenten kopen hun vis inmiddels bij duurzaam werkende visserijen in. Aan het blauwe MSC-keurmerk kun je zien of er verantwoord gevangen vis in het blik zit. De betere producenten geven duidelijke informatie van wie en waar de vis afkomstig is. Je hebt met blikvis ook een echt seizoensproduct in handen: de duurzaam werkende visserijen vangen de vis als deze op z’n best is. Bij de verwerking gaat ook nog eens niets van de vis verloren. Zulke vis hoort in de koelbox van de bewust etende vakman thuis!
100 G ONTBIJTSPEK EEN PAAR LEPELS MAYONAISE (HOEVEELHEID NAAR EIGEN SMAAK) EEN PAAR LEPELS CRÈME FRAÎCHE (HOEVEELHEID NAAR EIGEN SMAAK)
BROODJE TONIJN MET ZUURWAREN
2 BLIKJES TONIJN (170 G UITLEKGEWICHT PER BLIKJE), IN GROVE STUKKEN GEBROKEN POTJE GERASPTE WORTEL POTJE ZILVERUITJES, GEHALVEERD POTJE ZOETZURE AUGURKEN, IN STUKKEN GESNEDEN 4 HARDE BROODJES BOS WATERKERS CHILIVLOKKEN ZOUT EN PEPER
• Verhit een koekenpan en bak de plakjes ontbijtspek krokant. Laat uitlekken op keukenpapier. • Maak van gelijke delen mayonaise en crème fraîche een lichte mayonaise. • Breng de lichte mayonaise verder op smaak met wat zout en peper. • Schep de stukken tonijn met de wortelrasp, zilveruitjes en augurk voorzichtig door de mayonaise. • Verdeel de ontbijtspek over de broodjes. Verdeel wat waterkers over de spek. • Schep wat tonijnsaus op de waterkers. • Breng op smaak met chilivlokken.
winter - voorjaar 2015
38
75 G ANSJOVIS
INTERVIEW
100 G MAYONAISE 7 ZWARTE OLIJVEN, ONTPIT EN FIJN GEPRAKT 1 SJALOT 1 FLINKE RODE PAPRIKA 4 X 100 G RIBEYE, OP KAMERTEMPERATUUR 100 G RUCOLA 1 STOKBROOD, IN VIER STUKKEN GESNEDEN GROF ZEEZOUT ZWARTE PEPER UIT DE MOLEN
• Prak de ansjovis met een vork door de mayonaise. Schep de olijven en de sjalot door de mayonaise en zet afgedekt apart. • Zet de ovengrill aan. • Halveer de paprika en leg ’m met de bolle kant naar boven op een ovenrek. Als het vel zwartgeblakerd is en het paprikavlees zacht, uit de oven halen. Laten afkoelen. Verwijder vervolgens de schil en snijd in repen. • Snijd de vetranden van het vlees. Snijd het vet in dobbelsteentjes. • Verhit een koekenpan en bak de dobbelsteentjes goudbruin. Haal uit de pan. Bestrooi het vlees met zout en peper. • Bak het vlees in het vet aan beide zijden goudbruin, reken op een paar minuten per zijde. • Haal het vlees uit de pan en laat afgedekt een minuut of vijf staan. • Snijd het vlees in plakken, dwars op de draad (de vezels). • Verdeel de rucola over het stokbrood en verdeel het vlees over de sla. • Schep de ansjovismayonaise op het vlees. • Verdeel de paprika over het brood. • Breng op smaak met grof zeezout en zwarte peper.
BROODJE RIBEYE MET ANSJOVIS
BROODJE ZALMTARTAAR MET EI 2 BLIKJES WILDE RODE ZALM (170 G UITLEKGEWICHT PER BLIKJE) 5 EL MAYONAISE 4 ZACHTE WITTE OF BRUINE BROODJES 2 EIEREN, BIJNA HARDGEKOOKT EN IN PLAKJES GESNEDEN 3 LENTE-UIEN, IN STUKJES GESNEDEN ZWARTE PEPER UIT DE MOLEN
• • • • •
39
Prak de zalm met de mayonaise tot een smeuïge tartaar. Verdeel de zalmtartaar over de broodjes. Verdeel de eieren over de tartaar. Verdeel de lente-ui over de tartaar. Breng op smaak met zwarte peper.
winter - voorjaar 2015
PROJECT WEISSENBRUCHLAAN
PROJECT// gevelrenovatie/groot onderhoud Weissenbruchlaan te Rotterdam Hillegersberg ARCHITECT// Nico P. van den Berg te Rotterdam OPDRACHTGEVER// VvE Weissenbruchlaan/Freerickplaats GEREALISEERD// 2014
ROTTERDAM PROJECT
GEVELRENOVATIE/ GROOT ONDERHOUD
Weissenbruchlaan te Rotterdam Hillegersberg
41
winter - voorjaar 2015
ACTUALITEITEN EEN BLIK VOORUIT
DE PADEN OP, DE LANEN IN VAN GRONINGEN TOT ZUNDERT
GRONINGEN STUDEREN OP In 1922 verhuisde Augustinus de Groot van het Groningse Wildervank naar RotSTUDENTEN- terdam, om hier samen met zijn compagnon Van Omme & De Groot te starten. WONINGEN IN Bijna een eeuw later zijn we de grenzen van onze eigen stad al lang ontgroeid GRONINGEN en is de naam Van Omme & De Groot terug in Groningen. In deze levendige
studentenstad gaan we aan de slag met een braakliggend voormalig fabrieksterrein van ruim 2,5 hectare groot. Onlangs hebben we daarover met de curator en hypotheekhouder overeenstemming bereikt. Het terrein ligt aan de westkant van het centrum, bij het Hoendiep. Het is de bedoeling dat we hier zo’n 350 tot 450 studenten- en jongerenappartementen gaan realiseren. Maar eerst moeten we, net als de studenten die er straks gaan wonen, aan de studie. Samen met AAS Architecten, MD Landschapsarchitecten en de gemeente Groningen kijken we naar de best mogelijke ruimtelijke inpassing van het beoogde programma. Wordt vervolgd!
AUSTERLITZ PLANNEN, PLANNEN EN NOG EENS PLANNEN, IN AUSTERLITZ
Bouwen in een bestaande omgeving was altijd al op eieren lopen, maar zeker in het Utrechtse plaatsje Austerlitz. Dit is geen heel groot dorp en het is bovendien gelegen in het groen van de Utrechtse Heuvelrug. Met de gemeente Zeist en WBV De Kombinatie is Van Omme & De Groot overeengekomen dat hier ca. 104 nieuwe woningen worden gerealiseerd. Het spreekt voor zich dat deze heel nauwkeurig moeten worden ingepast in de bestaande omgeving. Dat vraagt om plannen, plannen en nog eens plannen. Zo is nu allereerst het door Elias Stedenbouw vervaardigd stedenbouwkundig plan vastgesteld en het beeldkwaliteitsplan is in de maak. Vanaf nu gaan we deze plannen presenteren aan en afstemmen met diverse commissies, belangengroepen en omwonenden. Inmiddels zijn ook de bestemmingsplanonderzoeken opgestart en we streven ernaar om het Voorontwerp Bestemmingsplan in het tweede kwartaal van 2015 ter inzage te leggen. Als we al die stappen naar wens doorlopen, kunnen we in 2016 starten met de bouw van de eerste fase.
ANKEVEEN MOOI ANKE MOOI In een eerdere DOEN schreven we al over onze plannen in WONEN, Ankeveen, een idyllisch dorp in het waterrijke gebied op de MOOI ANKE grens van Zuid-Holland en Utrecht. Toen schreven we nog over
‘het project’, maar inmiddels heeft dat een passende naam: Mooi Anke. En mooi is het zeker, in Ankeveen. De toekomstige bewoners van de 22 te realiseren woningen kunnen straks vanuit hun achtertuin genieten van het natuurgebied Oostelijke Vechtplassen. Dit is Holland op z’n best: water, vogels, luchten, ruimte, rust en vrijheid. En dat op maar een paar autominuten van Hilversum. Utrecht en Amsterdam liggen ook niet ver weg. Het plan voor de 22 woningen aan de Arnoud Voetlaan bestaat uit 13 rijwoningen, 8 twee-onder-een-kapwoningen en 1 vrijstaande villa. Het nieuwe ‘wijkje’ wordt kleinschalig van
winter - voorjaar 2015
42
opzet. Door de sfeervolle jaren 30-architectuur en de ligging van de woningen aan een autoluwe straat wordt dit bijna ouderwets rustig en aangenaam wonen. Aan de andere kant van het plangebied loopt het Stichts End, met een aantal nuttige voorzieningen voor de nieuwe bewoners van Mooi Anke. Zo zit daar onder andere cultureel centrum ‘De Dillewijn’. Op dit moment zijn we bezig met het verfijnen van het ontwerp-bestemmingsplan. Daarin verwerken we de inspraakreacties naar aanleiding van het eerdere plan. Naar verwachting start de verkoop van het project dit voorjaar. Ervaren hoe mooi het wonen wordt in Ankeveen? Kijk op www.mooi-anke.nl
ZUNDERT WEERREYS PARK
ACTUALITEITEN
ZUNDERT WEER EEN BEETJE MOOIER: HET WEERREYS PARK
“Alle lof voor de frisse ideeën en de krachtige visie op de nieuwe ontwikkeling van de Marisse-locatie in onze gemeente Zundert.” Die dankbare woorden werden uitgesproken door wethouder De Beer van deze Brabantse gemeente. De gemeentebestuurder sprak ter gelegenheid van het tekenen van de intentieovereenkomst tussen de gemeente Zundert en Van Omme & De Groot. Deze overeenkomst werd getekend door de burgemeester van Zundert, mevrouw L.C. Poppe-de Loof, en onze directeur Guus de Groot. Directeur-bestuurder P.J.L. Hobbelen van Thuisvester en andere vertegenwoordigers van de betrokken partijen waren ook aanwezig, op deze feestelijke 5de december van 2014. Huur en koop, een verrijking voor Zundert Op de Marisse-locatie gaat Van Omme & De Groot zo’n 56 woningen realiseren. Daarvan zijn er 26 woningen bestemd voor sociale huur en koop. Deze worden door de woningcorporatie Thuisvester turnkey afgenomen. De overige 30 woningen zijn koopwoningen voor de vrije
sector. De lovende woorden van de wethouder hadden betrekking op de wijze waarop de nieuwbouw wordt ingepast in de bestaande omgeving. Dat is mede te danken aan het denkwerk van bureau Plein06 uit Rotterdam. Zij vonden een elegante manier om het circa 2,2 hectare grote gebied in te delen. De locatie ligt tussen het levendige centrum van Zundert en het Beekdal, waar het riviertje de Brede Aa of Weerijs doorheen meandert. Het landschappelijk plan van de nieuwbouw borduurt
ZE BESTAAN NOG: GROTE EN SUCCESVOLLE PROJECTEN ALS TORENPAD IN BOSKOOP NATUURLIJK, DE ENORM GROTE STADSUITBREIDINGEN WAAR VAN OMME & DE GROOT IN DE AFGELOPEN DECENNIA AAN HEEFT MOGEN WERKEN, DIE ZIJN ER NIET MEER IN DIE MATE.
En in de markt van de toekomst zal er ook niet snel meer op die schaal gebouwd worden. Is dat erg? Nee. Want waar vroeger de kwantiteit vooropstond (het was zaak om zo veel mogelijk mensen zo snel mogelijk een goed huis te bieden), gaat het nu eerst en vooral over kwaliteit. Zie bijvoorbeeld het project Torenpad in Boskoop. Daar bouwt Van Omme & De Groot nu in totaal 102 woningen. Dit project is gelieerd aan nog een tweede project in
Boskoop: Parklaan. Inmiddels zijn van Torenpad de eerste woningen al opgeleverd en zijn we druk bezig met de volgende fases. Want ook dat kenmerkt het bouwen van deze tijd: we ontwikkelen en bouwen stap voor stap. Met steeds veel aandacht voor detail en maatwerk. Een druk 2015 De eerste zestien eengezinswoningen zijn voor de zomer
voort op dat bochtige water en het speelse spel van dwarslaantjes en steegjes in de omgeving. Zo zal de Marisse-locatie meteen op een natuurlijke manier deel uitmaken van de omgeving. Dit wordt een wijkje waar zowel inwoners van Zundert als mensen van elders zich meteen thuis zullen voelen. Kijk op www.weerreyspark.nl
van 2014 opgeleverd. De bewoners wonen hier nu met veel plezier. Er zijn nog acht woningen in aanbouw, die naar verwachting rond de zomervakantie van 2015 opgeleverd worden. Daarnaast zijn we in gesprek met Boskoopse woningbouwverenigingen, waaronder Trofilium. Deze tonen veel interesse in de geplande appartementengebouwen. De bouw daarvan start in het voorjaar van 2015. Later dit jaar zullen we naar verwachting starten met de bouw van nog een appartementengebouw. Dit wordt klein, maar statig. De veertien koopappartementen hierin hebben onder andere het plezier van ruime en goed bezonde balkons en terrassen met uitzicht op het water. Binnenkort in verkoop Naast deze drie blokken zijn nog vijf andere blokken gepland. Blok 4 en 5 gaan bestaan uit veertien ruime eengezinswoningen met achtertuinen aan het water. Deze hebben minimaal vier slaapkamers! De verkoop van deze eengezinswoningen start waarschijnlijk dit voorjaar. Dan gaan mogelijk ook al de woningen van blok 6 en 7 in verkoop. Deze zijn vrijwel vergelijkbaar met de woningen van blok 4 en 5. Ten slotte vormt blok 8 het statige sluitstuk, met vier twee-onder-een kapwoningen. Deze worden gebouwd op kavels tot maar liefst 315 m2. De verkoop hiervan start waarschijnlijk in het najaar van 2015. Op de hoogte blijven van Torenpad in Boskoop? Like dan www.facebook.com/thuisinboskoop
43
winter - voorjaar 2015
ACTUALITEITEN EEN BLIK VOORUIT
WE BOUWEN OOK AAN OPLEIDINGEN EN CARRIÈRES: DE VELDEN ALS LEERLINGBOUWPLAATS LEERLINGBOUWPLAATS: RENOVATIE 144 WONINGEN IN PROJECT DE VELDEN IN ROTTERDAM ZUIDWIJK
Een vooraanstaand bouwer als Van Omme & De Groot heeft ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Die maken we waar in het project De Velden, in Rotterdam Zuidwijk. Daar renoveren we in opdracht van Vestia 108 maisonnettes en 36 portiekwoningen. Dat project blijkt een ideale gelegenheid voor een zogenaamde leerlingbouwplaats. In dit volwaardige bouwproject krijgen leerlingen die een opleiding in de beroepsbegeleidende leerweg volgen alle kans om alle bouwkundige werkzaamheden onder de knie te krijgen en uit te voeren. Volwaardig werken, intensief leren Leerlingen op een leerlingbouwplaats werken onder leiding
van gecertificeerde leermeesters. Deze leermeesters zijn in dienst van het uitvoerende bedrijf. Zij leiden de leerlingen op en zijn eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van het werk. Zo is de kwaliteit van het project gewaarborgd. Van belang is dat de leerlingen op de bouwplaats ervaring kunnen opdoen met alle onderdelen van hun opleiding en dat zij met meerdere leerlingen op de bouwplaats aan het werk zijn. Ze leren hier veel meer dan in de schoolbanken en die ervaring nemen ze mee naar volgende projecten. Meteen het diepe in Het project De Velden heeft veel verschillende facetten en is daarmee een heel veelzijdige leerschool. Alle dakbedekking
en isolatie worden vervangen. De gevels worden geheel opnieuw gevoegd, gereinigd, gehydrofobeerd en geschilderd en er worden nieuwe kunststof- en houten kozijnen geplaatst. Ook gaan de leerlingen en hun leermeesters hekwerken vervangen en/of aanpassen aan de huidige eisen. Ze vervangen de buitendeuren en voorzien de algemene ingangen van nieuwe postkasten en van een bel- en intercomsysteem. Van binnen worden de woningen voorzien van metalstudwanden en -plafonds en van binnendeurkozijnen. Tevens worden de dekvloeren hersteld. Bij de maisonnettes komt een nieuwe dichte houten trap. In alle woningen komt een nieuwe installatie voor water, riolering, stadsverwarming, elektra en cv. Ten slotte komen er in de achtertuinen prefab houten bergingen en krijgen de tuinen een afscheiding. Zo komen werkelijk alle bouwdisciplines aan bod. De oplevering van De Velden is voorzien in het najaar van 2015.
ROTTERDAM OVERSCHIE NIEUWBOUW IN OVERSCHIE VOOR LEVENSLUSTIGE GEZINNEN (EN STARTERS!)
Rotterdam Overschie is misschien wel het meest onderschatte stukje Rotterdam. Het ligt een beetje in een uithoek; het is al bijna polder en achter die polder zie je Delft. Des te groter is de verrassing dat je hier straks een nieuw wijkje vindt waar het onder andere voor gezinnen heerlijk wonen wordt. Maar we vergeten zeker ook de starter niet. Van Omme & De Groot gaat op het voormalige Melkunieterrein, aan de oostkant van Rotterdam Overschie, 48 eengezinswoningen en 12 (starters)appartementen realiseren. Het plangebied ligt ten oosten van deze Rotterdamse deelgemeente en grenst aan het bijzondere speelpark Levenslust. In dit park vinden kinderen alles wat ze leuk vinden: kruip-door-sluip-door-paadjes, klimtoestellen, water. Op loopafstand is ook het gezellige park van de nieuwe wijk Park16Hoven te vinden. Dat alles en de bijzondere woonstraatjes tussen de toekomstige woonblokken maken dit tot een ideale wijk voor gezinnen met kinderen. En voor ieder ander die graag een beetje leven in de buurt ziet. De verkoop van de woningen op het Melkunieterrein wordt nu voorbereid. Hou het in de gaten!
SIDELINGER TE OVERSCHIE TERUG VAN WEGGEWEEST: SIDELINGER IN ROTTERDAM OVERSCHIE
Eén van de projecten die vertraging opliepen door de achter ons liggende crisis is het project Sidelinger in Rotterdam Overschie. Dat is overigens de nieuwe naam, want het droeg eerder de naam Hoornsingel. Nu de markt aantrekt, kunnen we met vernieuwd enthousiasme verder met de zes ruime twee-onder-een-kapwoningen aan de Hoornsingel. Hoewel het project voor de buitenstaander stillag, is er achter de schermen wel het nodige veranderd en gebeurd. Zo worden de woningen nóg aantrekkelijker dan ze al waren. Het ontwerp is aangepast, de jaren 30-stijl is aangescherpt. Daardoor spreken de woningen een brede doelgroep aan en sluiten ze naadloos aan bij de omliggende woningen. Ook is er gesleuteld aan de bouwsystematiek. Die is zodanig verbeterd dat de prijs-kwaliteitverhouding nog scherper is. Wat al optimaal was, is onveranderd: de ruime plattegronden en het afwerkingsniveau. Bovendien is elke woning toch weer net iets anders dan die van de buren. Zo hebben sommige woningen een erker aan de zijkant, andere aan de voorkant. Sommige woningen hebben de entree aan de voorkant, andere juist aan de zijkant. Alle woningen hebben het comfort van een ruime zonnige tuin op het zuiden en één of twee privé-parkeerplaatsen. Sidelinger is officieel in de verkoop gegaan. Kijk op www.sidelinger.nl
winter - voorjaar 2015
44
ACTUALITEITEN
DE CHRYSANTENTUIN IN ZOETERMEER GROEIT VOORSPOEDIG: 2e FASE! WE SCHREVEN HET AL IN ONS VOORWOORD: OOK IN DEZE SOMS WAT MAGERE TIJDEN VOOR BOUWEND NEDERLAND ZIJN ER ECHT NOG WEL LICHTPUNTEN TE ZIEN EN SUCCESSEN TE MELDEN.
Zo zagen wij met blijdschap dat de eerste fase van het project ‘25 woningen aan de Chrysantentuin’ helemaal verkocht is. De eerste elf woningen in worden in maart 2015 opgeleverd. Niet meer dan logisch dus dat ook de tweede fase in verkoop is gegaan. En weer met succes. Van de veertien woningen in deze fase zijn er al negen verkocht, een aantal staat in optie. Dat geeft aan hoezeer deze woningen beantwoorden aan de actuele vraag. Ook de woningen in de tweede fase zijn in eerste instantie levensloopbestendig ingedeeld. Dat wil zeggen: in de basis worden een slaapkamer en aanliggende badkamer op de begane grond ingetekend. Aan de achterzijde is een ruime eet-/woonkamer gesitueerd, die door de vide als een ruimtelijk feest wordt beleefd. De open trap leidt naar een langgerekte hal op de 1e verdieping, waar nog twee slaapkamers zijn. Met het grote aantal al verkochte woningen en de woningen in optie komt de start bouw nu snel in zicht. Nog interesse in de laatste beschikbare woningen van fase 2? Kijk op www.thuisinseghwaert.nl
BIJNA IEDEREEN IN NEDERLAND KENT SODEXO. HET VAN OORSPRONG FRANSE BEDRIJF IS UITGEGROEID TOT EEN WERELDSPELER VAN FORMAAT EN IS MET MEER DAN 419.000 MEDEWERKERS ACTIEF IN 80 LANDEN.
QUALITY OF LIFE: DUURZAME EN FLEXIBELE KANTOORRUIMTE IN BREUKELEN VOOR MEDEWERKERS SODEXO NEDERLAND Sodexo levert ook in Nederland een breed palet aan facilitaire dienstverlening voor onder andere het bedrijfsleven, industrie, overheid, zorg en onderwijs. Van catering tot onderhoudsmanagement en van schoonmaak tot bedrijfskleding. Zij doet dat in de overtuiging dat dienstverlening bijdraagt aan de kwaliteit van leven van mensen, waardoor mensen en organisaties zich kunnen ontwikkelen. Quality of Life Services noemen ze dat bij Sodexo. Bij zo’n kijk op de wereld past een kantoorpand dat kwaliteit uitstraalt. Dat is precies wat Van Omme & De Groot realiseerde: De Corridor in Breukelen. Architectenbureau Rutten van der Weijden – ook een Rotterdamse onderneming – tekende voor het ontwerp. In april 2014 werd gestart met de bouw van
De Corridor. Er wordt in collegiale samenwerking gebouwd met de Verkerk Groep (elektrotechniek) en Gebr. Van Wijk installatietechniek. Zowel bij de bouw als bij het ontwerp is gestreefd naar optimale duurzaamheid. De ambitie is om het gebouw te certificeren volgens de BREEAM-NL Nieuwbouw-beoordelingsmethodiek, zodat bij oplevering een opleveringscertificaat VERY GOOD wordt behaald. De duurzaamheid heeft niet alleen betrekking op het energieverbruik. Wat ook telt, is de flexibele indeelbaarheid van het pand. Er kan gekozen worden voor verschillende indelingen van de plattegronden. Sodexo past een inrichting toe met verschillende typen werkplekken, zodat medewerkers flexibiliteit wordt geboden. Daar is ook bij de energie-
45
voorziening rekening mee gehouden, want die kan per vleugel en verdieping worden ingeregeld. De vele ramen staan garant voor natuurlijk daglicht en optimale benutting van zonlicht. In het kantoorgebouw is gebruik gemaakt van hoogfrequente verlichting, wat voor een prettigere werkomgeving zorgt. In het gehele gebouw is de hoofdverlichting voorzien van aanwezigheidsdetectie en er wordt gebruik gemaakt van gebalanceerde ventilatie. Het gebouw is voorzien van 150 PV-panelen op het dak. Doordat deze al in een vroeg stadium van de bouw zijn aangebracht, konden we tijdens de afbouwfase voorzien in de eigen energiebehoefte. Oplevering staat gepland voor februari 2015.
winter - voorjaar 2015
PROJECT VAN DER VALK
HOTEL VAN DER VALK Van der Valk Hotel te Dordrecht
PROJECT// Van der Valk Dordrecht ARCHITECT// P.A.M. Teunissen Architectenburo te Voorschoten OPDRACHTGEVER// Van der Valk Hotel Dordrecht GEREALISEERD// 2012
47
winter - voorjaar 2015
winter - voorjaar 2015
48