nordon kaj sur la partoj de kupoloj, kiuj estas malŝirmitaj al la nordorientaj frostaj ventoj. Salutis min, la malleviĝataj veloj de alproksimiĝanta ŝipo, kiuj havis la saman plumbogrizan koloron de la surfaco de la Ora Korno. La cipresoj, kaj platanarboj, la tegmentoj, la malĝojo de la krepusko, la internaj sonoj venantaj el la kvartalo malsupren, la krioj de la vendistoj, kaj la voĉoj de la infanoj ludantaj en la korto de la moskejo miksiĝis en mia kapo kaj anoncis senmirige, ke ekde nun mi ne plu povus vivi ie ajn sed nur en mian urbo. Mi ekhavis la senton, ke la vizaĝo de mia amatino, kiu fadis jam jarojn antaŭe, subite ekaperos antaŭ miaj okuloj. Mi komencis marŝi malsupren de la monteto kaj kunfandiĝis en la homamason. Post la vespera preĝo, mi plenigis mian stomakon ĉe hepatomanĝejo. En la malplena manĝejo mi aŭskultis atente la posedanton, kiu kompate rigardis min manĝi unu mordaĵon post la alia, kvazaŭ li estis manĝiganta katon. Pere de la inspiro kaj stratdirektoj mi prenis de li, post kiam mallumo kovris la urbon mi trovis min turnantan malsupren unu el la mallarĝaj stratetoj malantaŭ la sklavmerkato kaj trovis la kafejon. Interne, estis homplena kaj varma. La rakontisto, homo tiel, kiel mi vidis multe en Tabrizo kaj en aliaj persaj urboj, kiun oni tie konas per la nomo “kurten rakontisto” sed ĉi tie “komediisto”, estis sur podio apud la fajrujo. Li jam havis malfalditan paperon, kiun pendis antaŭ la amaso. Sur ĝi estis desegnaĵo de hundo, farita
haste sed elegante. Li de tempo al tempo estis montranta la hundon kaj li parolis el la buŝo de la hundo. _____ ¹ “Ora Korno” nomo de la mara eniraĵo en la formo de mallarĝa sed longa golfo en Istanbulo. ² “Safavido” ano de persa lando kies ĉefurbo estis en la nuna azerbajĝano. ³ “Ĉemberlitaŝ “ (originale: Çemberlitaş) bizanca monumenta kolono en Istanbulo kiu detruiĝis pro fajro kaj en la osmana perido ĝi estis kovrita per metalaj paneloj kontraŭ falo de marmoroj. ⁴ “Eniŝteo” (originale: Enişte) la edzo de la onklino, tiu estas turka parencnomo. ⁵ “drakmo” Helena unuo de pezo (3,24 g) kaj arĝenta monero. ⁶ “janiĉaro” Membro de la persona gvardio de turkaj sultanoj. ⁷ “derviŝo” Vaganta islama monaĥo: “turniĝanta derviŝoj” derviŝoj kiuj serĉis ekstazon per ilia danco. ⁸ “Sulejmanije” (originale: Süleymaniye) unu el la plej grandaj kaj gravaj moskejoj en Istanbulo konstruita de arkitekto Sinan. (daŭrigota) tradukis Vasil Kadifeli el Turkio
La aventuroj de Glano en la Lando de Malvirtoj de Vytautas Petkevičius 14. La moderema Terpomo
A
kompanataj de Ajlo kaj Cepo, la amikoj malsupreniris laŭ ŝtona spirala ŝtuparo en ian neventolatan subterejon kaj nedecideme haltis antaŭ peza pordo, pli similanta al granda pordego. La surskribo anoncis: La historia Muzeo de GAJA KORTO. La prizorgantoj frapis al la pordego, atendis ĝis ĝia malfermo, poste puŝis la amikojn internen kaj tuj refermis ĝin per rigliloj. En la granda kelo treme brilis nur kelkaj sebaj lumigiloj. Sur la muroj estis pendigitaj malfacile videblaj bildoj, fotoj kaj desegnaĵoj. Ĉe eta tableto sidis ia estaĵo kaj per lupeo inspektis la enirintojn. En ĉi kelo nin ne helpos eĉ niaj pafiloj, rondrigardinte decidis Glano. – Kial vi elpufigis la okulojn? Ĉu vi neniam vidis soldatojn? Ilin aliris maljuna sulkiĝinta Terpomo. Lia konstanta sidado en duonlumo kaŭzis elkreskon de maldensa blanka liphararo, liaj vangoj estis kaviĝintaj,
8
tradukis kaj sendis Antanas Vaitkevičius el Litovio
la okuloj malpufiĝintaj, lia vizaĝo estis plena da sulkoj, tamen li kondutis tre digne, konstante ŝanceligis la kapon kaj murmuris ion subnaze. Por kio vi estas enŝovita ĉi tien? – demandis Pizeto kompate. Vi estas needukita mallertulo. Mi estas libera civitano kaj loĝas ĉi tie memvole. Estas agrable aŭdi tion, ridis Glano. – Kaj ni estas pelitaj perforte ĉi tien. Nun estu konciza. Eldiru tiun plej ĉagrenan rakonton pri via urbo kaj mi vin plu ne klopodos. Pardonu min, sed per kiu piedo vi hodiaŭ ellitiĝis? Ĉu tio gravas por vi? Por scienco ĉio gravas! De ĉi fakto dependos via humoro dum la tuta tago. Ĉi nokte ni tute ne elseliĝis. Bedaŭrinda afero, muĝetis Terpomo. – Kaj kiam vi rajdis en la urbon, ĉu neniu transkuris vian vojon?
Turka Stelo ● junio 2022
