Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
2
σκέλος Α
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
Διάρκεια Η έννοια της διάρκειας εμπεριέχει την παράμετρο του χρόνου καθώς αναφέρεται σε χρονικό διάστημα. ε κάποιες χρήσεις το μέτρο της διάρκειας είναι σημαντικό, διακρίνουμε δηλαδή το μεγάλο από το μικρό διάστημα. υνήθως όμως όταν δεν προσδιορίζουμε το μέγεθός εννοούμε τη μεγάλη. Για παράδειγμα όταν λέμε «το έργο του έχει διάρκεια», εννοούμε μεγάλη και έτσι η έννοια μπορεί να αποκτήσει την ίδια την ιδιότητα του διαρκούς, του κλασσικού. Με την αντοχή στο χρόνο κληρονομεί και την έννοια της ποιότητας. Σο αδιάκοπο, το χωρίς τέλος, το «για πάντα» υπονοείται από τη διάρκεια. Καθώς επίσης και το τακτικό, το επαναλαμβανόμενο και το σταθερό. Η οπτικοποίηση της διάρκειας είναι αρκετά δύσκολη υπόθεση τόσο λόγω της πολυσημίας των εικονογραφικών στοιχείων που θα μπορούσαν να τη δηλώσουν ως έννοια, όσο και εξαιτίας της παραμέτρου του χρόνου που δεν ευνοείται από τη στατικότητα της εικόνας. Για το λόγο αυτό έγινε μια πρόχειρη αποτύπωση των εννοιών και αντικειμένων που θα μπορούσαν να συνδέονται με την έννοια της διάρκειας. Σο δείγμα εικόνων που δημιουργήθηκε για τη διάρκεια φαίνεται στις σελίδες 4 & 5
Εικόνα 1 Φάρτης εννοιών - Διάρκεια
4
1
3
1
Flickr – Oceaniablu – the time machine – MonteMartini Museum of Rome
2
1x.com – the end of time
3
airows.com/high-speed-photography-by-harold-edgerton/
4
Damien Hirst – for the love of God - wikipedia
5
whi-te.tumblr.com/post/11196957582
2
4
5
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
6
7
8
6
wallpapers.brothersoft.com – endless running track
7
www.hotfrog.com.au/Companies/wolf-shadow-photography
8
www.flickr.com/photos/marianna_armata/9707977634
9
www.lisahartwick.com – couple counseling
9
6 ΕΙ ΚΟ ΝΟ ΓΡΑΥΙ ΚΑ ΣΟ Ι Φ Ε Ι Α ΔΙ ΑΡΚΕΙ Α
σημαινόμενο
εικόνες
«ΔΙΑΡΚΕΙΑ»
1
2
κύκλος άγαλμα σπείρα δρόμος διαμάντι tattoo ρολόι αρίθμηση νεκροκεφαλή σκύλος σαλιγκάρι
√ √
√
3
4
5
6
7
8
9
√ √ √ √ √ √
√ √
√ √
√ √
√ √ √
√ Ρητορική της εικόνας [διάρκεια]
the time machine [1] Σο άγαλμα, οι αναλογικές ενδείξεις των μηχανών και το ρολόι είναι αναφορές στο χρόνο και τη διάρκεια. Σο άγαλμα ως κλασικό, παλιό και ανθεκτικό στο χρόνο, οι ηλεκτρικές μηχανές, παλιές και εκείνες, σημάδι μιας μεγάλης αλλαγής. Η συνύπαρξή τους στο χώρο νικά το χρόνο και αναδεικνύει την αξία και τη διαχρονικότητα των πολιτιστικών και τεχνολογικών επιτευγμάτων. Αν δούμε το άγαλμα ως αναπαράσταση θεού ή ανθρώπου η αντιπαραβολή του με τη μηχανή αλλάζει εντελώς το νόημα και μας οδηγεί στους συνδυασμούς άνθρωπος – μηχανή – θεός. Εδώ ερμηνεύουμε το άγαλμα και τη μηχανή ως αποτυπώματα του ανθρώπου στην ιστορία. Με αυτή την έννοια θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για συνάθροιση δύο διαφορετικών στοιχείων που υποδηλώνουν τη διάρκεια.
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
the end of time [2] Ένα ρολόι, μετρητής της διάρκειας, αποσυναρμολογείται μέσα σε μια μηχανή του κιμά. Ακόμα και αν σπάσει το ρολόι ο χρόνος δεν σταματά, ίσως σταματάμε να τον μετράμε ή να μας ενδιαφέρει. Ή μπορεί να σταματά με το θάνατο για κάποιους όμως στην πραγματικότητα συνεχίζει να μετρά, για πάντα, διαρκώς. Σο παράδοξο του σταματήματος του χρόνου λειτουργεί ως αντιλογία.
high speed [3] Η ταυτόχρονη εμφάνιση όλων των στιγμιοτύπων του ακροβατικού πετυχαίνει ένα ζουμάρισμα στο χρόνο, μια διαστολή του. Μια μικρή στιγμή μπορεί να διαρκέσει μια αιωνιότητα. Θα μπορούσαμε να δούμε την εικόνα ως έκφραση της υποκειμενικότητας της διάρκειας παρά την κοινώς αποδεκτή σύμβαση για τη μέτρηση του χρόνου. Η σπειροειδής μορφή του αποτελέσματος ενισχύει ακόμη περισσότερο την εντύπωση αυτή. την πραγματικότητα η φωτογραφία (1930) έχει τεχνικό ενδιαφέρον και πρόκειται για πειραματισμό. Αν το δούμε όμως ως εικόνα χωρίς να γνωρίζουμε την ιστορία της θα λέγαμε ότι αποδίδει τη διάρκεια μέσω της κίνησης με την ενέργεια της επανάληψης.
diamond skull [4] Σο διαμάντι ως ανθεκτικό υλικό και σκληρό υλικό αλλά και ως στερεότυπο δώρο που σφραγίζει μια σχέση συμβολίζει τη διάρκεια. Η νεκροκεφαλή συμβολίζει επίσης τη διάρκεια και τη μονιμότητα του θανάτου αλλά ταυτόχρονα και το τέλος της ζωής. Η συνύπαρξή τους αποτελεί μια μορφή αντίφασης.
circle tattoo [5] Η μονιμότητα του τατουάζ καθώς και ο συμβολισμός του κύκλου (ατέρμονο, τέλειο, χρόνος) παγιώνουν την έννοια της διάρκειας στην εικόνα. Σην υπερβολή των δύο στοιχείων μπορεί να εξισορροπήσει η αντίφαση που δημιουργεί το τσιγάρο καθώς έχει σύντομη διάρκεια και υπαινίσσεται την ασθένεια και το θάνατο.
endless running track [6] Ο αγώνας της ζωής είναι διαρκής όπως υποδηλώνει ο δρόμος χωρίς τέλος και οι αριθμημένες διαδρομές. Πρόκειται περί παρομοίωσης τόσο ως προς τον αγώνα όσο και ως προς τη διάρκεια. Παρομοίωση όμως σε σχέση με τη διάρκεια είναι και το καρτερικό βλέμμα του πιστού φίλου [7].
snail-time [8] Η σχέση του χώρου και του χρόνου πάνω σε ένα σαλιγκάρι. Ζεύξη και αντίθεση μαζί. Σο σαλιγκάρι βαρύ και αργό, «κουβαλάει» το συμβολισμό της εξέλιξης, του χρυσού κανόνα, του χρόνου και μετατρέπεται σε ρολόι. Σο γλυπτό ενός αγκαλιασμένου ζευγαριού [9] χρησιμοποιεί μια σύμβουλος γάμου ως αρχική εικόνα στην ιστοσελίδα της. Σα αγάλματα δηλώνουν μονιμότητα και διάρκεια, όπως μια υγιής σχέση. Από την έκφραση του προσώπου και τη στάση φαίνεται πως πρόκειται για μια δύσκολη στιγμή του ζευγαριού. Η σύμβουλος υπαινίσσεται ότι το πρόβλημά τους λύθηκε και έμειναν για πάντα μαζί.
8
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
Εκπαίδευση ε αντίθεση με τη διάρκεια, η έννοια της εκπαίδευσης είναι πιο οριοθετημένη σχετικά με την ερμηνεία της και την οπτική της απόδοση. Τπάρχουν πολλά αντικείμενα που τη σηματοδοτούν με σαφήνεια και για τους περισσότερους είναι ταυτισμένη με το σχολείο ή με τις υπόλοιπες βαθμίδες του θεσμού. Πρόκειται για θέμα που δεν απασχολεί μόνο φιλοσοφικά και υπαρξιακά την ανθρωπότητα. Η βελτίωσή της έχει απτά αποτελέσματα σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και απασχολεί διαχρονικά όλες τις κοινωνίες. Η επιλογή των εικόνων του δείγματος έγινε με βάση την ποικιλία των ρητορικών σχημάτων και την ποιότητα του μηνύματος που αποδίδουν (σελ 10 & 11).
ΕΙ ΚΟ ΝΟ ΓΡΑΥΙ ΚΑ ΣΟ Ι Φ Ε Ι Α Ε ΚΠ ΑΙ ΔΕ ΤΗ
σημαινόμενο εικόνες «ΕΚΠΑΙΔΕΤ Η»
10
υπολογιστής σχολείο θρανίο μολύβι παιδί σακίδιο βιβλίο πλήθος παράταξη
√
11
12
13
14
15
16
17
√ √ √
√
√ √
√
√
√
√ √
√ √ √
√ √
√ √
√ √
10
10
Behance.net - Unisinos Institucional
11
m.gregorycolbert.com
12
www.thedesignwork.com – conceptual photography – the prayer
13
pintertaining.com/education-pavilion-south-pond/
10
11
12
13
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
14
15
16
14
Tomasz Gudzowaty – fubiz.net
15
Les tabliers de la rue de Rivoli, Paris1978 - Robert Doisneau
16
Zeng Nian - Retour au barrage des Trois Gorges
17
www.booooooom.com - Tetsuya Ishida
17
12
Ρητορική της εικόνας [εκπαίδευση] Κάποιες από τις εικόνες έχουν πλούσια σημειολογία όμως η ανάλυσή τους εδώ είναι επιλεκτική. [10] Σο γραφιστικό που δημιουργήθηκε για λογαριασμό ενός πανεπιστημίου αποτυπώνει τις επιδράσεις της εκπαίδευσης πάνω στον άνθρωπο. Ο κατακερματισμός του προσώπου και η αντικατάσταση μερών του με όμοια σε φόρμα αντικείμενα (αυτί-τούμπα, μηχανή – μνήμη κτλ) αποτελεί μια σειρά υπαινιγμών. Η οπτική υπερβολή της σύνθεσης, πάνω στο δακτυλικό αποτύπωμα ταυτίζει τον άνθρωπο με το σύνολο των γνώσεων και εμπειριών του. Σα πλήκτρα και τα δέντρα αντικαθιστούν την τεχνολογία και τη φύση και εμφανίζονται εδώ ως πηγές γνώσης, μια σύγχρονη και μια διαχρονική. Σο παιδί σε στάση προσευχής, σεμνότητας και σεβασμού, κρατώντας ένα βιβλίο, ομολογία της εκπαίδευσης, δαμάζει τη φύση, βρίσκεται σε διάλογο μαζί της [11]. Η φύση σε ρόλο μαθητή αναστρέφει το κλασικό σχήμα φύση-δάσκαλος, και περιμένει από τον καλλιεργημένο άνθρωπο να της φερθεί με το σεβασμό που της αξίζει. Σα μολύβια, σε σχηματισμό σταυρωμένων χεριών [12], στερεότυπη στάση μαθητή στο θρανίο, δηλώνουν τη διαδικασία της εκπαίδευσης. Σο υποκείμενο της μάθησης απουσιάζει όμως η ομοιότητα με τη φόρμα των χεριών το περιγράφει περιφραστικά. Η εικόνα [13] είναι μη παραστατική, πρόκειται για λεπτομέρεια στεγάστρου, όμως οι φόρμες θυμίζουν σχολικό έπιπλο. Η βαθμιαία μεταβολή του χρώματος από ξανθό ξύλου σε γαλαζοπράσινο σε συνδυασμό με την κλιμάκωση ενισχύει κάποιους συνειρμούς. Υύση-γνώση, ουρανός-ανύψωση, θάλασσα-ταξίδι, μέσα σε παιχνίδι μεταφορών και αντιθέσεων. τις “ποδιές” [15], το πλήθος των παιδιών, η στοίχισή τους και το νεαρό της ηλικίας τους παραπέμπει σε σχολική τάξη που διασχίζει το δρόμο πηγαίνοντας ίσως κάποια εκπαιδευτική επίσκεψη. Η κουλτούρα της καλής συμπεριφοράς και της πειθαρχίας μας θυμίζουν πως η καλλιέργεια στάσεων είναι υπόθεση της εκπαίδευσης. Ο τίτλος της φωτογραφίας “ποδιές” χωρίς καν να εμφανίζονται οι ποδιές στην εικόνα μπορεί να εκληφθεί ως μετωνυμία. Η πορεία προς το σχολείο μέσα από τα συντρίμια [16] λειτουργεί ως παράδοξο και αντίφαση καθώς από την παιδεία έχουμε προσδοκίες βελτίωσης, εξέλιξης και περιβαλλοντικής συνείδησης, που απουσιάζουν από την εικόνα. Σο υπερμέγεθες παιδί ή το μικρό σχολείο [17] εκφράζει εκείνους που νιώθουν ότι το σχολείο τους πνίγει, τους εγκλωβίζει, δεν τους χωράει. Κυρίαρχο σχήμα της κυριολεκτικής απόδοσης αυτής της διπλής έννοιας είναι ο αστεϊσμός.
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
14
σκέλος Β
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
εξέλιξη & μάθηση Μετά από έρευνα σχετικά με τις 3 κατηγορίες φωτογραφίας και την ανάλυση των εννοιών που εμπλέκονται στη δοσμένη θεματολογία επιλέχθηκε να αποδοθεί φωτογραφικά η «εξέλιξη και μάθηση». Η διαδικασία της επιλογής περιεχομένου πέρασε από διάφορα στάδια, ανατράπηκε, βελτιώθηκε και παγιώθηκε με συνδυασμό θεωρητικής προσέγγισης και πειραματισμών (εικόνα 1). Η έννοια της εξέλιξης συνδέεται με την αλλαγή, την ανάπτυξη, την πορεία και την πρόοδο. Εξέλιξη επαγγελματική, ποιότητας ζωής, επιστήμης ή και θεωρία της εξέλιξης είναι κάποιες από τις αναφορές της. Η μάθηση περιγράφεται ως μεταβολή ικανοτήτων ή απόκτηση γνώσεων, συνδέεται δε με τη συστηματική εκπαίδευση, την εξάσκηση και την εμπειρία. Ιδωμένες μαζί οι δύο έννοιες αποκτούν αμφίδρομη σχέση. Η μάθηση οδηγεί στην εξέλιξη και η εξέλιξη βελτιώνει τη μάθηση.
πορτρέτο Η ηλικία του πρωταγωνιστή του πορτρέτου για να αποδώσει την εξέλιξη έπρεπε να πλησιάζει προς τα δύο άκρα υπονοώντας είτε την πορεία προς το μέλλον, είτε την αναδρομή στο παρελθόν. Για τη μάθηση ισχύει το ίδιο, με το παιδί να αποτελεί υποκείμενο της μάθησης και τον ηλικιωμένο με την εμπειρία και τη σοφία που κουβαλάει. Επιλέχθηκε το παιδί ως πιο αισιόδοξη προσέγγιση. Η αρχική ιδέα ήταν να αποτυπωθεί η επίδραση της μάθησης πάνω στον άνθρωπο με καταφατικό τρόπο. Ένα ανοιχτό βιβλίο σε ρόλο φτερών στην πλάτη ενός παιδιού σε όρθια στάση ήταν ο πρώτος στόχος. Για λόγους τεχνικούς άλλαξε η στάση του παιδιού στην τελική φωτογραφία χωρίς αυτό να επηρεάσει την αναγνωσιμότητα του μηνύματος. Η πρώτη απόπειρα οδήγησε σε μια ενδιαφέρουσα φωτογραφία με ερμηνεία αρνητική για την ποιότητα της εκπαίδευσης (εικόνα 3)
εικόνα 1
|πειραματισμοί πάνω σε άλλα μηνύματα «μάθηση για πάντα» & «διπλή ομορφιά»
16
εικόνα 2
εικόνα 3 |μαριονέττα
εικόνα 4 | πορτρέτο – εξέλιξη & μάθηση
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
Ένα βιβλίο στην πλάτη είναι παράδοξο, όμως ως φόρμα μετασχηματίζεται σε φτερά και οικειοποιείται τον συμβολισμό τους. Πέταγμα – πεταλούδα εξέλιξη. Σο βιβλίο, η μάθηση, η γνώση εξελίσσουν τον άνθρωπο, του προσθέτουν δύναμη υπερβολική, σχεδόν μαγική. Βλέμμα συγκέντρωσης και περισυλλογής, στάση σώματος χαλαρή και άνετη, κλίση ανοδική. Σο χέρι κρατά την κιμωλία και γράφει στο πουθενά ή και παντού. Ντύσιμο σεμνό και σχολικό, καρό πουκάμισο και τζιν. Αν και τα φτερά στην πλάτη παραπέμπουν σε νεράιδα το ουδέτερο ντύσιμο αποδυναμώνει τη σημασιολογία του φύλου. Σο μαύρο φόντο ως μαυροπίνακας προσθέτει το στοιχείο του σχολείου, το ίδιο και η κιμωλία. Ο φωτισμός εστιάζει στο κέντρο, στο παιδί, για να εντείνει τη σημασία της μόρφωσής του. Με μια άλλη ανάγνωση το παιδί γίνεται αυτόφωτο, συμβολίζοντας επίσης τη φώτιση, τη λάμψη του παιδιού που διαβάζει. Σο βιβλίο είναι πράσινο, χρώμα συγκέντρωσης, με υπαινιγμό πάλι στο σχολείο. Σίποτα δεν είναι πολύ σύγχρονο, τίποτα δεν είναι ιδιαίτερα παλιό στη φωτογραφία, άλλωστε η μάθηση είναι διαχρονική. Η φωτογραφία δόθηκε σε ένα δείγμα ανθρώπων όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτικό για να μελετηθεί η λειτουργία του μηνύματός της. Οι περισσότεροι αποκωδικοποίησαν το μήνυμα και όλοι «έπιασαν» τουλάχιστον το κλίμα, την αίσθηση της εικόνας. Μια μικρή δυσκολία εντοπίστηκε στη μεταφορά του βιβλίο σε φτερά αλλά θα ενισχυθεί τεχνητά στη σύνθεση του σκέλους Γ.
18
μη παραστατική Η αφηρημένη φωτογραφία είναι αρκετά σύνθετη υπόθεση καθώς είναι δύσκολο να προκύψει ως ιδέα. Μάλλον πρέπει κάπου να ειδωθεί τυχαία και να αποτυπωθεί επί τόπου ή να αναπαραχθεί τεχνητά. Η στημένη αφηρημένη φωτογραφία προϋποθέτει την γέννηση της ιδέας στο μυαλό κάποιου που σκέφτεται με εικόνες. Είναι επίσης δύσκολο ως απίθανο να ερμηνευτεί από πολλούς με τον ίδιο τρόπο και κατά συνέπεια να μεταδώσει συγκεκριμένο μήνυμα. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την παραγωγή της φωτογραφίας αυτής ήταν η παρατήρηση αντίστοιχων, ανεξαρτήτως περιεχομένου, και η πειραματική φωτογράφιση φορμών που θα μπορούσαν να αποδώσουν το θέμα. Η τελική εικόνα παρουσιάζεται με επιφύλαξη ως προς το πηγαίο της δημιουργίας της, ως προς το περιεχόμενο που σκοπεύει να μεταδώσει αλλά και ως προς το αν ανήκει καθαρά στην κατηγορία στην οποία την εντάσσουμε. Η σύνθεση της φωτογραφίας έχει τις στοίβες τοποθετημένες στη διάταξη της σπείρας (από κάτοψη), που δηλώνει την εξέλιξη. Τπάρχει γενικότερα μια ανοδική και κλιμακωτή τάση. Τπάρχει επίσης ο συμβολισμός της αντανάκλασης αν κάποιος την παρατηρήσει. Αν όχι μπορεί να αξιοποιηθεί νοηματικά η ψευδαίσθηση που κάνει τη σύνθεση να αιωρείται. Μπορεί να πρόκειται για στοίβες βιβλίων διάσπαρτες και απλωμένες παντού ή ουρανοξύστες πολιτισμένου και εξελιγμένου τοπίου ή σύγχρονοι κίονες. Όλα αποτελούνται από τετράγωνα, σύμβολο της λογικής, της επιστήμης. Σο κεντρικό τετράγωνο, μικρό και εστιασμένο, το πιο σύγχρονο, το πιο συμπυκνωμένο. ε μια πιο ακραία ερμηνεία το κεντρικό στοιχείο θα μπορούσε να είναι ένα από τα προϊόντα της εξελιγμένης τεχνολογίας που διευκολύνουν την πρόσβαση στη γνώση. Από το δείγμα των θεατών της φωτογραφίας αρκετοί διέκριναν την εξέλιξη, λιγότεροι τη μάθηση και ελάχιστοι το συνδυασμό τους. Αν και οι δημιουργικοί στόχοι επιτεύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό δεν μπορούμε να ισχυριστούμε το ίδιο και για τους επικοινωνιακούς.
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
εικόνα 5 | μη παραστατική – εξέλιξη & μάθηση
20
νεκρή φύση Η προσέγγιση αυτή ήταν αρκετά πιο ξεκάθαρη με απλό μήνυμα χωρίς σημασιολογικά άλματα και πολύπλοκους υπαινιγμούς. Σο μήνυμα της εξέλιξης μέσω της μάθησης επιλέχθηκε να αποδοθεί με την άνθιση ενός μολυβιού. Σο μολύβι ως συμβολισμός για τη μάθηση και η άνθισή του ως σημάδι της εξέλιξης. Η σύνθεση κάνει και έντονη αναφορά στη σχέση της φύσης με τη γνώση η οποία μπορεί να είναι αμφίδρομη. Η φύση ως πηγή έμπνευσης για τη γνώση, την επιστήμη και την εξέλιξη, αλλά και η γνώση ως όπλο για την προστασία της φύσης και το σεβασμό της. Ο σεβασμός αυτός δεν αφορά μόνο την οικολογική συνείδηση αλλά και την ηθική διάσταση της υποκατάστασης της φύσης από τον ίδιο τον άνθρωπο. Επιστρέφοντας όμως και πάλι στη συμβολική σημασία των πράσινων φύλλων που φυτρώνουν πάνω στο μολύβι, θα λέγαμε με απλά λόγια ότι ο άνθρωπος που μαθαίνει, αυτός δηλαδή που χρησιμοποιεί το μολύβι, εξελίσσεται. Η προσθήκη του σαλιγκαριού ενισχύει την έννοια της εξέλιξης και προσδίδει στη σύνθεση όλο το συμβολισμό του. Πέρα από την πρόοδο και την εξέλιξη της σπείρας το σαλιγκάρι κουβαλάει και την έννοια του βάρους και του κόπου της μάθησης, την επιμονή και τον αργό και σταθερό βηματισμό, τη διάρκεια (όπως εντοπίστηκε και στο σκέλος Α) αλλά και τη σοφία της φύσης. Η σύνθεση, αν και νεκρή φύση, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ολοζώντανη αφού δίνει ζωή ακόμα και σε άψυχα αντικείμενα. Όμως εξ ορισμού υπακούει στους κανόνες που διέπουν τις νεκρές φύσεις. Σο μολύβι δεν είναι καινούριο, είναι χρησιμοποιημένο και φθαρμένο. Μόνο έτσι μπορεί να ανθίσει. Η φθορά έχει αποκαλύψει κάτω από το πορτοκαλί χρώμα του λίγο ξύλο καθώς έχει αρχίσει και η σταδιακή μεταμόρφωσή του σε κορμό δέντρου. Σου δέντρου της γνώσης.
εικόνα 6 | νεκρή φύση – εξέλιξη & μάθηση
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
22
σκέλος Γ
Εργασία 2 – Υωτογραφία – ΓΣΠ51 – ΑΘΗ2 – Ντόβα Βεατρίκη
Βιτρίνες Η επένδυση της πρόσοψης του κτιρίου της βιβλιοθήκης του ΕΑΠ είναι το ζητούμενο των συνθέσεων αυτού του σκέλους. Δεν γνωρίζουμε αρκετές λεπτομέρειες ώστε να αποτυπώσουμε το κτίριο έστω και πρόχειρα και να δοκιμαστεί φωτορεαλιστικά η πρόταση. Δυστυχώς δεν είχαμε τη δυνατότητα να επισκεφθούμε το χώρο οπότε κάναμε μια σειρά υποθέσεων και παραδοχών. Λόγω της γωνίας, η πρόσβαση μπορεί να γίνει από δύο μεριές όμως δεν γνωρίζουμε τις αποστάσεις των γύρω κτιρίων για να αξιοποιήσουμε τις πιθανές γωνίες θέασης του επισκέπτη. ίγουρα η μεγάλη γραμμή των 26 μέτρων δεν θα μπορούσε να εξελίσσεται γραμμικά με το χρόνο καθώς δεν υπάρχει σταθερό σημείο εισόδου του θεατή. Από το street view που μας δόθηκε δεν προέκυπτε πληροφορία για το σημείο εισόδου του κτιρίου, ούτε για τα μήκη των φυσικών διαχωριστικών της εικόνας(κολώνες – αλουμίνια). Κάποιες εικόνες που υπάρχουν στην ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης με ανοιχτά ρολά αποκαλύπτουν το σύνθετο πλέγμα των αλουμινίων. Η πολυπλοκότητα αυτή αγνοήθηκε και περιοριστήκαμε στις χαλαρές προδιαγραφές της εκφώνησης. Ένας καμβάς στις δοθείσες διαστάσεις χωρίς περιορισμούς. Αν γνωρίζαμε περισσότερα για το εσωτερικό του κτιρίου θα μπορούσαμε να προτείνουμε και κάποια σημεία διαφάνειας στη λύση μας. Σο θέμα που προσεγγίζουμε είναι η πρόσβαση στη γνώση. την πρόταση της μεγάλης βιτρίνας, το κεντρικό πρόσωπο είναι το παιδί της φωτογραφίας (εικόνα 4) του σκέλους Β και η αφήγησή μας ξεκινάει από εκεί. Σο background της εικόνας αναπαράχθηκε ώστε να απλωθεί σε όλο το μήκος της σύνθεσης δημιουργώντας ένα τεράστιο σκηνικό γύρω από τη ζωή του παιδιού. Οι μισίνες του «φυσικού μοντάζ» του βιβλίου αφαιρέθηκαν ψηφιακά (μιας και δεν επιτρεπόταν στο σκέλος Β). Η αφήγηση είναι σύνθετη και σπειροειδής. Οι χρόνοι, οι σχέσεις των στοιχείων και οι ρόλοι εναλλάσσονται με ποικίλους τρόπους. Τπάρχουν αναφορές στο παρόν στο παρελθόν και στο μέλλον, όχι όμως πολύ σταθερές. Ο παππούς στα δεξιά παρακολουθεί το εγγόνι ή το παιδί βλέπει το μέλλον του. Σα τακούνια τα φοράει η μικρή στο μέλλον, ή συνυπάρχει με τη μητέρα ή (και) δασκάλα της. Η μικρή ζει στη σύγχρονη εποχή της τεχνολογίας ή μελετάει για να τη δημιουργήσει (σχεδιάζει το ποντίκι). Ο νεαρός, αριστερά, βλέπει στη μικρή την παιδική του ηλικία ή εργάζεται για να διαμορφώσει το μέλλον της εκπαίδευσης μέσω της τεχνολογίας. Η εναλλαγές αυτές αποδίδονται με τη χρήση του αχνού και διάφανου στα στοιχεία που εμφανίζονται και εξαφανίζονται ως μνήμες ή οράματα, ανάλογα με την ερμηνεία. Σο σαλιγκάρι (από τη νεκρή φύση), σημαντικό στοιχείο για τις έννοιές μας, εμφανίζεται και πάλι με το συμβολισμό που ήδη έχει αναφερθεί, αλλά και ως απολίθωμα, σύμβολο της ιστορίας και του πολιτισμού. Προς την αντίθετη φορά σε σχέση με το παιδί, το ένα στο παρελθόν και το άλλο στο μέλλον, αλλά σε διάλογο μεταξύ τους. Οι πόρτες ως σύμβολα διεξόδου και πρόσβασης, είναι περισσότερες από μια, όπως οι επιλογές και οι διαδρομές των ανθρώπων. τοιχεία της μη παραστατικής φωτογραφίας (εικόνα 5) χρησιμοποιούνται ως στοίβες βιβλίων και συμβολικά για τη γνώση, αλλά και τεχνικά για να καλύψουν τη διακοπή της φωτογραφίας στα πόδια του παιδιού. τον νεαρό που μελετάει λειτουργούν και ως φωτιστικό. Ο γέρο – σοφός στα δεξιά με το χέρι 18 σε στάση ρήτορα ή ανθρωπιστή, ή το χέρι ενός παιδιού που απορεί. Όλη η εικόνα έχει ενισχυθεί με ένα πρόσθετο στρώμα συμβολισμών, εκείνο της κιμωλίας. Ξεκινάει από το χέρι του παιδιού, ενισχύει τη φόρμα των φτερών (και με τις κεραίες) στην πλάτη του παιδιού, δίνει ζωή στο σαλιγκάρι, σημαδεύει, ως tattoo, το γυναικείο πόδι με ένα βιβλίο, μόνιμα. χηματίζει το ερωτηματικό της απορίας, της έρευνας και της αναζήτησης. Σο κλειδί που ανοίγει τις πόρτες ακουμπάει πάνω στα βιβλία, τα γράμματα και οι αριθμοί παγιώνουν τη λειτουργία της στοίβας ως βιβλίο. Σα σκαλοπάτια οδηγούν συνειρμικά στην εξέλιξη και στην πρόσβαση. Σο λάπτοπ τονίζεται με το περίγραμμα ως σημαντικό στοιχείο της σύγχρονης πρόσβασης στη γνώση. Σα σύμβολα πάνω στην πόρτα δείχνουν ότι η μάθηση αλλά και η γνώση μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή, και είναι υπόθεση όλων. 18
Colossus of Constantine – one of the right hands
24 Η μικρή βιτρίνα κινείται στο ίδιο κλίμα με τη μεγάλη χρωματικά και αισθητικά. Φρησιμοποιεί πάλι το μικρό κορίτσι αλλά όσο το δυνατόν λιγότερο, στην άκρη, μόνο για να ξεκινήσει τη γραμμή της κιμωλίας. Η σύνθεση αυτή αναφέρεται περισσότερο στη διαρκή και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Η μετατροπή του βιβλίου σε υπολογιστή στο γραφικό της δεξιάς μεριάς δηλώνει τη μεγάλη συμβολή του υπολογιστή στη διάδοση της γνώσης. Υαίνεται να σηματοδοτεί μια νέα εποχή στην εκπαίδευση όπως στο παρελθόν είχε συμβεί με το βιβλίο. Η γραμμή της κιμωλίας φανερώνει το μέλλον ή την επιθυμία της μικρής να συνεχίζει να μορφώνεται για πάντα. Η πρόσβαση στη γνώση μέσω του υπολογιστή, εκπαιδευτική διαδικασία που ακολουθεί το ΕΑΠ με τα εξ αποστάσεως προγράμματά του, αποδίδεται στο κέντρο της εικόνας με τη λέξη-πλήκτρο «enter» στην οθόνη του υπολογιστή.
εικόνα 7 – μεγάλη βιτρίνα
εικόνα 8 – μικρή βιτρίνα