79_ by Astana akshamy

www.astana-akshamy.kz СЕЙСЕНБІ

№79

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ ГАЗЕТ 1990 ЖЫЛҒЫ 13 ҚАЗАННАН БАСТАП ШЫҒАДЫ

(3431) 12/07/2016

Е��

М�� А�� 7062 ��

Н��

Гїлдене бер,

! а н а т с А 5

А�� – Е��

Ф�� Е�� П��

ЖҰРТ ҚЫЗЫҚҚАН ЖӘРМЕҢКЕ А�� -�� А�� . Жеміс-жидек, көкөніс, ақ тағамның түр-түрі, қойдың, жыл қының еті – мұнда бәрі жетерлік. Астаналықтар қырыққабатты қаптап, шие, құлпынайды жәшігімен әкетіп жатыр. Балқаш пен Аты рау дың әйгілі балығы да осы жерден табылады. Астанада жұма, сенбі, жексенбіде ауылшаруашылық

жәрмеңкесін өткізу игі дәстүрге айналған. Апта сайын осы күндері Қажымұқан Мұңайтпасов атындағы орталық стадион мен «Думан» ойын-сауық орталығының автотұрақ аумағында тауар өндірушілердің саудасы қызады. Жәрмеңкедегі азық-түліктің бәрі Ақмола және Қарағанды облысының

керуенімен жеткізіледі. Жергілікті кәсіпорын өнімдері де сатылымға түсіп келеді. Жалпы, мұндағы баға қала нарығынан 10-15 пайызға төмен. Біз сөзге тартқан Ұлжан Айғазиева есімді астаналық тұрғынның жәрмеңкеге бірінші келуі екен. Азықтүлікті бұрын «Шапағат» базарынан алатын ол өзі тұратын үйіне жақын, яғни сол жағалауда осындай жәрмеңкенің ашылғанына

қуанышты екенін жасырмады. «Жақсы болды. Енді сонау жақтан ап-ауыр дорбаны арқалап жүрмеймін. Бұл жәрмеңке де басқалардан кем емес. Қаймағы мен сары майы ерекше ұнады. Жемісжидектің де сапасы көңілімнен шықты» деген Ұлжан 15 мыңға сауда жасағанын да жеткізді. Ауылшаруашылық жәрмеңкесінде азық-түлік өнімдеріне таңдау кең. Жұмыртқаның түрлі сорттары

Степняк, Ақкөл қалаларынан, Малиновка ауылынан әкелінеді. 10 данасы 180-300 теңге аралығында сатылып жатыр. Қалың көпшілік жәрмеңкеге сүт өнімдері үшін келетінін айтты. Біз сол сүт өнімдері сатылып жатқан сөрелерге жақындап, тұрақты тұтынушылардың сөзіне құлақ астық. Қараөткелдің қымызын, Көкшетаудың сары майын мақтап жатқан жұртшылық тың көңіл-күйінен бұл жәрмеңкенің көпшілікке жаққанын ұққандай болдық. (Жалғасы 2-бетте)

№79 (3431) 12/07/2016

www.astana-akshamy.kz

ЕЛОРДА ТЫНЫСЫ

ҮÍÄ²ÑÒÀÍÌÅÍ ÛÍÒÛÌÀҚÒÀÑÒÛҚ ҰËҒÀßÄÛ А�� Ә�� И�� Ү�� А��П�� Н�� Ч�� Н�� . Бұл туралы қалалық әкімдіктің баспасөз қызметі хабарлады. Шетелдік қонақтар Қазақстанның елорданы ауыстыру тәжірибесіне қызығушылық танытқан. Үндістанның ірі компания өкілдері қатысқан жиында тараптар қа ла

ÄÈÏËÎÌÌÅÍ – ÆҰÌÛÑҚÀ А�� Ж�� . А�� С.С�� Қ�� , ��, �� . Шағын-аукционға техника саласындағы 5 кәсіпорын 20 шақты бос жұмыс орнын ұсынды. «Мекемеміз жол қозғалысын реттеумен айналысады. Бағдаршамдық шаруашылық бөліміне инженерэлектрик қажет. Тәжірибесі жоқ жас маманды жұмысқа тартып көрмекшіміз. Оларға осы істің қыр-сырын үйрететін кәсіби жетекшіні бекітеміз. Ең басты талап – жоғары білімнің болуы. Еңбекақы – 130 мың теңге» дейді кадр қызметкері Ирина Бойко. Жәрмеңкенің уақыты дипломды салтанатты түрде табыстау рәсімімен тура келгендіктен, бітірушілердің бар зейіні көптен күткен сәтті тойлауда болды. Өкінішке (Соңы. Басы 1-бетте) – Төрт-түлік малымыздың рақатын, маңдай теріміздің жемісін осы жәрмеңкеден көреміз. Саудамызға рұқсат берген Астана қаласы әкімдігіне рақмет! Жәрмеңкеге жент, қаймақ, құрт-ірімшік, май, қымыз секілді өнімдерімізді әкелдік. Мұның бәрін әйелім, екі келінім, қызым дайындайды. Ағайынтуыс төрт отбасы бірігіп, осы шаруаны жүргізіп, нәпақа тауып жатқан жайымыз бар. Халық риза. Апта емес, араға күн салып келетін тұтынушылар да пайда болды, – дейді сатушы Бауыржан Таласбаев. Шаруа қожайыны ауылдағы мал басын жасыруды жөн санады. «Санын айтсам, өліп қалуы мүмкін» деп ырымдады үлкен кісі. Астаналықтарға бұл жерден 500 теңгеге 1 литр қымыз немесе 1 кг ірімшік алуға мүмкіндігі бар. Ал, ауылдың нағыз қою қаймағы орташа есеппен мың теңгеден са-

қарай, жұмыс берушілердің ұсыныс үстеліне қызығушылық танытқандар қатары көп бола қойған жоқ. «Түлектер қазір қуаныш үстінде. Дипломдары қолына тиді. «Бәрі бізді

құшақ жая қарсы алады» деп асықпайды. Әдетте жастар еңбек нарығындағы бәсекелістікті күзде ғана ұғады. Сол кезде жан-жақтан жұмыс іздеп, ширақ қимылдай бастайды» дейді

құрылысын жос пар лау, инвестициялар және туризм салаларында екіжақты ынты мақ тастықтың зор әлеуеті бар екендігін атап өткен. Айта кетейік, АндхраПрадеш штаты Үндістанның оңтүстік-шығыс жағалауында орналасқан.

Жұмыспен қамту орталығының маманы Ардақ Жексембина. Оның айтуынша, техника саласындағы жұмыс берушілер осындай шақыртуларды қуана қабылдайды. Жұмыс бе ру шілердің арасында жас маманды өз қаражатына оқы тып, жұмыспен қамтуға мүдделі кәсіпорындар да бар екен. Мәселен Астанадағы бірқатар ғимаратты өртке қарсы құрыл ғы лармен жабдықтайтын кәсіпорынның бірі инженер-жобалаушы қызметіне қағілез жастарды іздеп келіпті. «ҚазАТУ-дың білім беру жүйесіне ризамыз. Олардан жақсы инженерлер шығады. Теориялық білімдері терең, біз тек практикаға баулимыз» дейді Инна Магда есімді қадр қызметкері. Түлектердің бірқатары әңгімелесуден өтіп, жұмыс берушілерге түйіндемелерін қалдырды. Дипломын енді алған түлектер үшін осындай жәрмеңкелер алдағы уақытта да ұйымдастырылатын болады. Мәдина ЖАҚЫП

ÆҰÐÒ ҚÛÇÛҚҚÀÍ ÆƏÐÌÅҢÊÅ тылып жатыр. Қаймақ кезегінде тұрғандардың көптігіне қарап, оның сапасының жақсы екенін аңғармай қоймайсың. Жәрмеңкедегі бағаларды кәдімгі базардағымен салыстыра келе, азғантай ғана айырмашылық байқадық. Соның бірі осы балыққа тиесілі. Мұндағы балықтың бағасы 100-200 теңгеге арзан болып шықты. Оның үстіне, «Думан» бойындағы жәрмеңке дәл осы балығымен танымал екен. Саудагер Әбілғазы айналдырған үш сағаттың ішінде 200 келі балық саудалап үлгеріпті. Ең көп өтетіні – сазан мен шортан дейді ол. Біздің алдымызда Ольга Анатольевна есімді апа 6 келі сазан балығын алып жатты. Ол жәрмеңкеге апта сайын бір келеді. «Орталықтағыдай кезек көп емес, керегіңді асықпай жүріп еркін таңдайсың» дейді.

Расымен, жәрмеңкені аралау барысында ұзын-сонар кезекті байқамадық. Сөрелердің арасы кең. Десек те, бұл жәрмеңкенің саудасы жүрмейді деген сөз емес. Мәселен, сәуірден бастап ауылшаруашылық жәрмеңкесі 36 рет ұйымдастырылған. Сол аралықта 670 тоннаға жуық

өнім иесін тапты. Ал, өткен аптадағы біз барған жәрмеңкенің қорытындысы бойынша 32 миллион теңгені құрайтын 64 тонна өнім сатылыпты. Демек, елордалық тұрғынның дастарханы құнарлы тағамдарға толып, көңілі марқайып қалғаны сөзсіз. Мәдина ЖАҚЫП

Аталған өңір ауыл шаруашылық, электроника және ақпараттық технологиялар, пайдалы қазбаларды өндіру, фармацевтика және биотехнология салаларында жетекші орында. Штат халқының саны 50 млн адамға жуық.

СУҒА ТҮССЕҢ, АБАЙЛА! А�� Т�� Ж�� , �� . Әр демалыс сайын тұрақты өтетін шараның мақсаты – жазғы шомылу маусымында қауіпсіздік ережелерін тұрғындарға ескерту. Жаз болса, оқушылардан бастап үлкендерге дейін суға шо мылғанды жаны сүйеді. Кейде осы демалыстың соңы қайғылы жағдайға ұласып жататыны жасырын емес. Сондықтан, елордалықтар үшін жыл сайын шомылатын жерлерде қауіпсіздік пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз етудің іс-шаралар жоспары әзірленген. Ол бойынша құт қарушылар халыққа судағы қауіпсіздік шараларын таныстырып, суға түсетін орындарда қалай тәртіп сақтау керектігін түсіндіруде. Демалыс күні ұйымдастырылған шараға 1500-ге жуық тұрғын қатысқан. Сонымен қатар, шара барысында Қазақ ГЗУ аумағындағы көпірлер мен «Газмашаппаратура» ауданы тәуекел аймаққа жататыны анықталды. Осыған байланысты ол жерлерге тыйым салатын және ескертетін 30-ға жуық белгі қойылды.

www.astana-akshamy.kz

№79 (3431) 12/07/2016

елорда тынысы

Жәрдемақы алу жеңілдеді Бала туғанда берілетін біржолғы жәрдемақы мен бір жасқа толғанға дейінгі бала күтіміне байланыс ты берілетін төлемдерді ресімдеу жеңілдеді. Енді бұл жәрдемақыларды элек тронды үкімет порталы арқылы бір ғана өтініш беріп, алуға болады. «Азаматтарға арналған» мемлекеттік корпорациясының филиалы – ЗТМО директоры ның орынбасары Серікхан С а б ы р ж а н о в т ы ң а й т у ы н ша, ата-ананың электрондық цифрлық қолтаңбасы болған жағдайда, «Connection point» қызметі арқылы үйде отырып-ақ өтініш беруге болады. Ол өтініш жәрдемақы тағайындау туралы шешім қабылдайтын Зейнетақы төлеу жөніндегі орталыққа авто матты түрде жіберіледі. Бұрын бұл қызметті алу үшін азамат тар аталмыш жәрдемақыларды тағайындауға қатысатын барлық мемлекеттік органдарға өзі ба руы қажет болатын. Айтпақшы, бір жасқа дейін

тәртіп бұзушылыққа тосқауыл Астана қаласының Есіл аудандық ІІБ бастығы Серік Әбутәліпов өзі басқаратын аумақтың жағдайын ба яндай келе, жарты жыл бойы атқарған жұмыстардың есебін берді.

гі бала күтіміне байланысты әлеуметтік төлемдерді өз бетінше есептеуге де бола ды. Ай сайынғы төлем көлемі соңғы 24 айдағы орташа айлық кірісті 0,4 – кірісті алмасты ру коэффициентіне көбейту арқылы анықталады. Мыса лы, соңғы екі жылдағы орта ша айлық табысыңыз 60 мың теңгені құраса, онда ай сайынғы төлем көлемі 24 мың теңгені құрайды. Ал жұмыссыз аналарға төленетін ай сайынғы әлеуметтік төлем мөлшері бірінші бала үшін

5,76 АЕК, екінші бала үшін 6,81 АЕК, үшінші бала үшін 7,85 АЕК және төртінші бала үшін 8,90 АЕК-ті құрайды. 2016 жылы біржолғы жәрдемақы көлемі бірінші, екінші және үшінші балалар үшін 31,41 АЕК және төртінші бала үшін 52,35 АЕК-ті құрайды. Жыл басынан бері мем лекеттік корпорация арқылы 116 мың анаға бала тууына берілетін жәрдемақы және бала күтіміне байланысты әлеуметтік төлемақы тағайындалған.

КӨКӨНІС ҚОЙМАЛАРЫ ҚАЖЕТТІЛІКТІ ӨТЕЙ МЕ? Азық-түліктің бағасын тұрақтандыру, ар найы қорын қалыптастыру Астана сияқты үлкен қалада ең өзекті мәселе екені белгілі. Күннен күнге ауқымы кеңейіп келе жатқан қаланың тұрғындары да өсе түскен. Соған сай көкөністі тұтыну мөлшері де ұлғайды. Бұрын елордада көлемі 60 мың тоннадан асатын жеті қойма жұмыс жасап келген еді. Қала халқының өсуіне байланысты бүгінде олардың сұранысты өтеуге қауқары жетпей барады. Сол себептен көлемі 14,4 мың тонна болатын жаңадан төрт көкөніс қоймасын салу қолға алынған болатын. Бүгінде қойманың біреуі пайдалануға дайын. Қалған үшеуі алдағы жылдарда кезеңкезеңімен пайдалануға беріледі. Бүгінде Астанадағы сегіз көкөніс қоймасы әлеуметтік маңызы бар өнімдердің бағасын ұстап тұруға айтарлықтай септігін тигізіп тұр. Астана қаласы Ауыл шаруашылық басқармасының басшысы Әсет Құрманғалиевтің айтуынша, қоймада сақталған өнімдердің басым бөлігі, негізінен, «Шапағат» комму налдық базары арқылы саты лады екен. Сондай-ақ, Аста нан ың азық-түлік белдеуінде жұмыс жасайтын мыңға жуық кәсіпорындардың өнімдері қаладағы он шақты сауда па вильондарында шығарылады. Қоймаға сақтауға келетіндері жоғарыда айтып өткен қойма ларға орналастырылады. – Соңғы пайдалануға берілген

қойма голландиялық сақтау тех нологиясы бойынша жұмыс жасайды. Мұнда еліміздің жергілікті өндірушілерінен кел ген көкөніс пен жеміс-жидектер сақталады. Жалпы қойма әр қайс ысының сыйымдылығы жеті мың тонна болатын бө лек орындардан тұрады. Көкө ністерге арнайы контейнерлер бар. Көкөністер мен жемісжидектерді сақтауға арналған 10 секция болса, соның 6-уы тоңазытқыш жабдықтарымен жабдықталған. Ондай секция да цитрусті жемістер, қияр мен қызанақты сақтауға бола ды. Көкөністердің түрлеріне қарай сақтау температуралары әртүрлі, бірақ көпшілігі 0°С-ден аспайды, – дейді «Амал 2009» ЖШС директорының орынба сары Талғат Әбілов қойманың жұмысы жайында. Жаңа қойманың ерекшелігі сол,

арнайы жабдықтар әр секцияға қажетті температураны таңдап қоюға, сонымен қатар орынжайдағы ауаның ылғалдылығын бақылауға мүмкіндік береді екен. Бұл бұрынғы сақтау тәсіліне қарағанда әлдеқайда тиімді. Мәселен, одан бұрын пайда ланылып келген қоймаларда өнімнің біраз бөлігі көп уақыт өткеннен кейін жарамсыз бола бастаса, жаңа қоймада сақталу мерзімі бұрынғысынан ұзақтау. Оған қоса, өнімнің басым бөлігі сапасын жоймайды. Осындай қоймалардың тағы бір бөлігі алдағы жылдары пайдалануға берілгенде, Астана халқы тұты натын көкөніс пен жеміс-жидек көлемін бір жылдан аса уақыт толық сақтауға мүмкіндік туады. Жалпы, бұл бағыттағы қажеттілік жоспар бойынша 2017 жылы жабылуы тиіс. Меңдолла ШАМҰРАТОВ

Бүгінде профилактикалық есепке аудан бойынша 140 адам алынған. Учаскелік ин спекторлар оларды мекенжай бойынша әрдайым тексеріп тұрады. Сонымен қатар, жу ырда өткен рейд кезінде Есіл ауданында пәтерін жалға беретін 550 адам анықталып, оның 328-і заңдылығын тек серу үшін салық органдарына ұсыныс ретінде жолданған. Жалпы, 2016 жылдың жарты жылдығында жергілікті поли ция қызметкерлерімен 8 250 әкімшілік тәртіп бұзушылық анықталған. Оның ішінде ұсақ бұзушылықпен 572 тұлға әкімшілік жазаға тартылып, 104 тұлға әкімшілік қамауға алынған екен. Тыныштықты бұзу – 662, қоғамдық орында спирттік ішімдік ішу – 640, белгіленбеген орында темекі шегу – 369, белгіленбеген орында сауда жасау – 179, қаланың абаттандыру ережесін бұзу– 1919 және басқа да тәртіп бұзудың 3909 дерегі тіркелген. Жалпы 34 млн 603 мың 814 теңге айыппұл салы нып, оның 17 млн 129 мың 534 теңгесі өндірілген.

– Тәртіп бұзушылық пен қылмыс жиі болатын криминогенді жерлерде, атап айтқанда «Пригородный», «Заречный», «Полет», «За падный» аудандарында апта сайын жедел профилактикалық шаралар жүргізілуде. Сондайақ, полиция жасақтарын қайта орналастыру, патрульдік б а ғ ы т т а р д а т ү з е т у м е н өзгерістер енгізілуде. Со нымен қатар, келер жылы әлем назарын аударатын «ЭКСПО-2017» көрмесін өткізуге дайындық барысында лайықты деңгейде қоғамдық тәртіп пен азаматтардың қауіпс іздігін қамтамасыз ету мақсатында бірқатар шара лар жоспарлы түрде жүзеге асырылуда. Осы бағытта ағымдағы жылдың екінші жар ты жылдығында тұрғындар мен полиция арасында тығыз қарым-қатынасты нығайту мақсатында көпқабатты тұрғын үй кешендерінде, ау лаларда тұрғындармен кез десу жиындарын өткізуді ж а л ғ а с т ы р а м ы з , – д е й д і С.Әбутәліпов. Гүлмира ШАРХАНҚЫЗЫ

Бала шығармашылығын байытты «Астана Арена» стадионы алаңында балаларға арналған қайырымдылық шарасы өтті. Психологтар мен арт-терапевтер балалар үйінің тәрбиеленушілеріне арнап коммуникативтік дағдыларды дамытуға және өзөзіне деген сенімді арттыруға бағытталған түрлі ойындар ұйымдастырды. Акция бағдарламасын тәжі рибелі мамандар әзірлеген. Арт-терапияның түрлі әдістері балалардың шығармашылық әлеуетін ашуға, ойлау қабі леттілігі мен қажетті әлеуметтік машықтарын дамытуға мүмкіндік берді. – Мұндай қайырымдылық шарасы елордада алғаш рет өткізіліп отыр. Акцияның мақсаты – ойын, іс-қимыл

және елес-қиял арқылы баланың шығармашылығын шыңдау. Бұл өз кезегінде ба лаларды әлеуметтік бейімдеуге және өз бетінше өмір сүруге үйретеді, – дейді «Best for Kids» қоғамдық қорының президенті Сая Кәкім. Айта кетейік, шараға астана лықтар ғана емес, Ақмола облыс ының балалары да қатысты.

№79 (3431) 12/07/2016

www.astana-akshamy.kz

ҚАЛА ТІРШІЛІГІ

ЗАҢДАСТЫРЫЛҒАН МҮЛІК– ТАБЫС КӨЗІ Е�� . О�� , �� , �� . Астана қаласы Қаржы басқар масының мәліметінше, 7 шілдеге дейін жергілікті атқарушы органдар жанындағы Мүлікті заңдастыру жөніндегі комиссияға елорда тұрғындарынан жалпы сомасы 92,5 млрд теңгеге бағаланатын барлығы 7062 өті ніш келіп түскен. Келіп түскен өтініштер жағынан, әдеттегідей, Алматы ауданы алда келеді. Мүлікті жария ету науқаны басталғалы бері осы ауданда жалпы сомасы 51 млрд теңгені құрайтын 3313 өтініш келіп түскен. Ал, Есіл ауданының әкімдігіне 26 млрд теңгенің 1164 өтініші жолданса, Сарыарқа аудандық комиссиясы да 15,4 млрд теңгенің 2585 өтінішін қарап үлгерген. Арнайы комиссияның шешімімен тұрғын жайлар мен коммерциялық нысандарды қосқанда, жалпы сомасы 92 млрд теңгені құрайтын 18 311 нысанға қатысты өтініш қаралған. Бұл өтініштердің

2 973-і қанағаттандырылып, 30,9 млрд теңгенің 6 494 нысаны заңдастырылды. Бұлар дың 996-сы – ком мерциялық нысандар. Осылардың ішінде 5 заңды тұлға ның қатысу үлесі 457,9 мың теңгені құрады. Сондай-ақ, мүлікті заңдастыру науқаны бастау алғалы бері қаржыны жария ету бойынша 286,5 млрд теңге сомасына 187 арнайы декларация тапсырылған. Тағы 8 млн 110 мың теңгенің құнды қағаздары жария етілді. Қаржы басқармасы маман дарының айтуынша, қабылданған декларациялар бойынша келіп түскен қаржылар екінші деңгейлі банктерде ашылған ағымдық есепшоттарға аударылып, заңдастырылып жатыр. Жалпы мұндай акция елімізде осымен үшінші мәрте өткізіліп отыр. Оның алғашқысы 2001 жылдың 14 шілдесі мен 14 тамызы аралығында «Қазақстан

Республикасы азаматтарының қаражатын заңдастыруға орай рақымшылық жасау туралы» Заңына сәйкес жүргізілген болатын. Бір реттік заңдастыру науқаны ретінде өткізілген бұл шараға 3 мыңға жуық адам өтініш беріп, барлығы 480 млн доллар көлеміндегі қаражат заңдастырылды. 2006-2007 жылдары аралығында екінші рет өткізілген заңдастыруда тек ақша ғана емес, сонымен қатар жылжымайтын және жылжымалы мүліктерге де мүмкіндік берілді. Соған сәйкес заңдастыру мерзімі де біршама ұзартылып, бір жылдан астам уақытқа созылды. «Мүлікті заңдастыру бойынша рақымшылық жасау туралы» Заң нормаларына сәйкес өтініш берушілердің барлығы әкімшілік құқық бұзушылығы мен тәртіп бұзушылығы үшін жауапкершіліктен босатылды. Бұл жолы жалпы көлемі 844,7 млрд теңгенің мүлкі заңдастырылған болатын. Мамандар үшінші рет өткізіліп жатқан заңдастыру шарасының алдыңғы екі науқанға қарағанда біршама жоғары деңгейде болатынын айтқан-тын. Эко номикалық зерттеулер инс титуты сарапшылары 2,2 трлн теңге көлеміндегі мүлік жария етіледі деп жорамал жасаған. Бүгінге дейін

бұл көрсеткіштің жартысынан астамы орындалып та қойды. «Осы орайда, барлығы 90 мыңнан астам жылжымайтын мүлік анықталып, заңды жолмен тіркеуге алынды. Қазақстан территориясында мүлкі, ақша, бағалы қағаз – барлығын қосқанда, барлығы 725,4 млрд теңге заңдастырылса, ел ау ма ғынан тыс жерлерден келіп түскен қаржы көлемі 4,63 млрд теңгені құрады. Бұлардың сыртында 1,089,7 млрд теңге сомасындағы ақша заңдастырылды» деп атап өтті Қаржы министрі Бақыт Сұлтанов. Қалай болғанда да, бұл науқан көлеңкелі жолмен ақша тауып, онысын заңдастыра алмай жүргендерге жақсы мүмкіндік беріп отыр. Ең бастысы, қылмыстық жауапкершілікпен құтылып, тыныш ұйықтауға мүмкіндік береді. Әсіресе, бұл науқанның шарапаты ауылды жерлердегі ағайынға өте қатты тиіп отыр. Кезінде түрлі себептермен жеке бизнес нысандары мен баспаналарын, тағы басқа мүліктерін тіркете алмай қалған тұрғындар оп-оңай жолмен құжаттарын рәсімдеп алып жатыр. «Небәрі екі-үш айдың ішінде үйімді заңдастырып алдым. Ешқайда шапқылаған жоқпын. Бәрін әкімшілік қызметкерлері өздері реттеп

берді. Бұл қарапайым халық үшін жақсы бастама болды расында» дейді Астана іргесіндегі Қосшы ауылының тұрғыны Еділ Қуандықов. Сондай-ақ, заңдастырған мүлкін заңды қылып бизнеске салып, еліне пайда әкеліп, ауылдастарын жұмыспен қамтамасыз етіп отырған кәсіпкерлер де аз емес. «Соңғы кездері тұрғындар тарапынан белсенділік артып келеді. Мүлікті жария ету акциясы көпшілік үшін пайдалы. Ең бастысы, акция бір мүлікті жария ету және заңды айналымға шығаруға мүмкіндігін береді. Соның ішінде, бұл алдымызда тұрған жалпыға бірдей декларациялаудың енгізілуіне байланысты азаматқа мүлкін ешқандай қорқынышсыз жария етіп алу құқығын береді. Екіншіден, шетелдегі мүлікті жария ету кезінде алынатын он пайыз мөлшеріндегі алым мемлекет бюджетіне түседі. Үшіншіден, субъекті қандай да бір жауапкершіліктерден босатылады», – дейді Алматы аудандық Мүлікті заңдастыру жөніндегі комиссиясының хатшысы Ернар Қошанов. Бүркіт НҰРАСЫЛ

СОЛ ЖАҒАЛАУ СУҒА КЕТПЕЙДІ А�� . С�� -�� 25 �� . Б�� . С�� , �� . Мереке күндері елордада есепсіз жауған жауыннан жиналған суды соруға жүз жақты мамандандырылған техника, 2 жылжымалы сорғы станса, 7 мотопомпа, 21 сорғы сияқты құрал мен техникалар жұмылдырылған болатын. Нәтижесінде екі сағат көлемінде жауынның салдары жойылды. Қазіргі уақытта жаңбыр суын ағызатын кәріз құрылысы қалай жүріп жатыр? Қаладағы коммуналдық қызмет су басу қаупін алдын алуда қандай істер атқаруда? Осы мәселенің жайжапсарын білу мақсатында Астана қалалық Коммуналдық шаруашылық басқармасы бастығының орынбасары Тимур Әбижановқа бірнеше сауал жолдадық.

– Бұл мәселеге қатысты қала әкімінің өзі жан-жақты айтып өтті. Негізінде, қаладағы су басу қаупін толықтай жою

үшін үш жылдық арнайы бағдарлама қажет. Қала әкімі осы бағытта нақты тапсырмалар берді. Қазірдің өзінде

негізгі жобалары жасалуда. Өздеріңіз білесіздер, осыдан отыз-қырық жыл бұрын тұрғызылған үйлердің жанынан қардың, жаңбырдың суын ағызатын арнайы құбырлар салынбаған. Қазір соның зардабын тартып отырмыз. Ал сол жағалаудағы су ағызатын құбырлардың қуаты төмендеу болып қалды. Өйткені, қала ай сайын үлкейіп, көлемі артып келеді. Қазіргі кезде №31 және №27 тазарту құрылыстары іске қосылды, жыл соңына дейін су ағызатын жаңа коллектор пайдалануға беріледі, – деп түсіндірді Тимур Жұмажанұлы. Мамандардың айтуынша, жаңа су ағызатын коллектор іске қосылғанда, биылғы жылдың аяғына дейін сол жағалауды су басу қаупі толықтай жойылады екен. Ал жалпы қаланы мұндай қауіптен құтқару үшін кемі екі-үш жыл қажет болады. Қала әкімі Әсет

Исекешев те қалалық «Нұр Отан» партиясының кезектен тыс конференциясындағы бір үзілісте су ағызатын құбырлар салу – әкімдіктің ең маңызды жұмыстарының бірі болатынын айтып өткен еді. Сол себептен қала бойынша тұрақты су бұру жүйелері құрылысын жоспарлау бағытында нақты жұмыстар қолға алына бастаған. Биылғы жылы екі тазарту құрылымын және бір су ағызатын коллектор құрылысын аяқтау жоспарланған. Сол кезде жаңбыр жауса, суға лық толатын Тұран даңғылы мен Қабанбай батыр даңғылы мұндай азаптан құтылады. Жалпы, елорданың сол жағалау ауданында келер жылға дейін су басу қаупі толықтай жойылмақ. Екі-үш жыл шамасында, бұйыртса, Астана көлемінде мұндай мәселе толық шешімін табатын болады. Меңдолла НҰРЫМҰЛЫ

www.astana-akshamy.kz

№79 (3431) 12/07/2016

ҚАЛА МЕН САЛА

ÃҮËÄÅÍÅ ÁÅÐ,

Е�� . Қ�� , �� . Ж�� , �� , �� . Жылдағы дәстүр бойынша бас қалада гүл отырғызу жұмыстары мамыр айында басталды. Қаланың жасыл желегіне жауапты «Астана көгалдандыру» АҚ мекемесі биыл 162 288 шаршы метр жерге гүл отырғызып үлгерді. Оның ішінде біржылдық және көпжылдық өсімдіктер, 25 мыңға жуық раушан гүлінің көшеті бар. Ал, қала гүлбақтары мен көше гүлзарларын әрлеу үшін 7 млн 700 мыңнан астам гүл егілген. – Әсем шаһардың шырайын келтіру үшін нәзік гүлдердің бабы барынша күтімді қажет етеді. Биыл Алматы ауданында – 50 мың шаршы метр, Есіл ауданында – 90 мың шаршы метр, Сарыарқа ауданында 20 мың шаршы метр жерге гүл егілді. Біздің мекеме елорданың жас көшеттерін отырғызып қана қоймай, оны бағып-қағумен айналысады. Сондықтан, жүктелген міндеттерді орындау үшін мекеме құрамында көгалдандыру құрылысы, күрделі құрылыс, тәлімбақ, жылыжай шаруашылығы, ландшафтық жобалау шеберханасы, бас инженер қызметі сияқты 15 қызмет түрі іске қосылған. Біз елорданың қатаң топырақты-климаттық жағдайларын ескере отырып, ірі ағаштарды жер кесегімен қоса жерсіндіру технологиясын қолданамыз. Яғни, ағаш арнайы контейнерлермен тасымалданып, егілу жерінің топырағы 100% ауыстырылады, – дейді «Астана көгалдандыру құрылысы» АҚ бас агрономы Аманжол Кебекбаев. Иә, кез келген жоба идеядан басталады. Сол секілді елорда лық гүл өсірушілер қаланы сәндеуде адам мен табиғат, технология мен дәстүр, зат пен түр арасындағы үйлесімдікке баса назар аударады. Нәтижесінде гүл өсірудің нағыз технологиясы қалыптасты. Саябақты безендіруге жауапты қызметкер Гүлнәр Сыздықованың айтуынша, гүлдердің бәрі жылыжайда өсіріледі. Ашық алаңдағы үлкен-үлкен гүлтөсемнің жасалуы оңай шаруа емес. Отырғызылған гүлдердің түртүсінің өзінен мерекелік салтанат сезілуі тиіс. Ол үшін түстерді

МАМАН ПІКІРІ

Нұргүл ҚАЙРАТҚЫЗЫ, флорист:

БҰЛ ФЕСТИВАЛЬ БҰРЫНҒЫДАН ӨЗГЕРЕК...

ДЕРЕК

Қ�� «А�� » АҚ �� 162 288 �� . Б�� А�� – 50 �� , Е�� – 90 �� , С�� 20 �� . тиімді қолданып, гүл кілемдердің оюын айқындап алады. Ажарын ашу үшін ақ мәрмәрдің қиыршық тастарын төсейді. Ұлттық бояуымызды көрсететін оюларды білікті де білімді дизайнерлеріміз жасайтынын алға тартады. Мамандардың пікірінше, елорданы көркейтуге көбіне біржылдық өсімдіктер қолданылады. Сол гүлдердің тамыры жайқалғанға дейінгі күтімі бірнеше кезеңдерді қамтиды, аса төзімділікті қажет етеді. Гүлзарларды сапалы екпе гүл көшеттерімен

қамтамасыз ету үшін елордада 2 жылыжай кешені жұмыс істейді. Онда 3 174 700 біржылдық және 800 000 кілем тәрізді гүл көшеттері өсіріледі. Жылыжайда шырайгүлдің 16, барқытгүлдің 3, алиссиумның 2, арыстан ауыздың 5, виоланың 11, нарқайсардың 5 түсі бар. Жалпы, 85 түрлі гүлдің тұқымы егіледі екен. Әрине, гүл өсірудің машақаты көп. Жерді өңдеу, тұқымды егу, суару, желдету, қопсыту, отау, тыңайту, таңбалау секілді жұмыстарға 1800 адам тынымсыз еңбек етеді. 253 арнаулы техника жұмылдырылады. Бір ғана қалемшелеу әдісімен өсірілетін алуан гүлдердің жиынтық саны 800 000-нан асатын көрінеді. Олардың қатарында альтернантера, седум, цинерария, эхеверия,

қамыс, сенеция, бозот және тағы басқа гүлдердің түр-түрлері бар. Қаланың сәнін келтіріп тұрған піл, керік, тасбақа, хоккей ойыншысы, «Табиғатты аяла» композициясы, жер шары, түйелер, құмыра, футбол добы және басқа да жасыл мүсіндердің денесі осы гүлдермен безендіріледі. Бүгінде «Президенттiк бақ», «Арай», «Жерұйық» саябақ тары, «Ақорда», «Қазақ елі» алаңдары мен «Шабыт» шығармашылық сарайы, «Студенттер» саябағы мен қалалық әкімдік, Абай ескерткішінің аумағы және тағы басқа жерлер жайнап тұр. Атап өткен жөн, жыл сайын маусым айында қалада гүлдер фестивалі ұйымдастырылады. Биылғы фестиваль «Гүлдене бер, менің Қазақстаным!» деген атаумен өтті. Дәстүрлі шара өзге фестивальдерден ерекшеленді. Мұнда 32 мыңнан астам гүлмен жасалған «Дельфин», «Тірі та биғат», «Шляпа» секілді фигуралардың композициясы ұсынылды. Сонымен қатар, қала қонақтары иісі керемет сабындар дайындауды үйренді. Біржылдық өсімдіктерді бағып-қағудың тың тәсілдерін үйреніп, гүл базарынан жергілікті және шетелде өсетін гүл көшеттерін сатып алуға мүмкіндік туды. Халық «Гүлді асхана» бағдарламасы бойынша гүлдердің қалпына ұқсатылып жасалған, тіл үйірер тағамдардан ауыз тиді. Гүлмира АЙМАҒАНБЕТ

Жыл сайын елордада өтетін гүлдер көрмесіне тұрақты қатысып келемін. Ал биылғы жылы Астанада тұңғыш рет өткен гүлдер фестивалін тамашалау үшін Алматыдан келіп қатыстым. Шараға қаланы көріктендіруге, жасылдандыруға атсалысып жүрген дизайнерлер мен флористер шақырылды. Онда біз өзіміздің гүлден жасаған композицияларымызды қала тұрғындарына ұсындық. Астана мерекесі қарсаңында өткен фестиваль тек көрме ғана емес, айтулы жиында алуан гүлдің түрлері сатылды. Гүл баптаумен айналысатын мамандар гүл шоқтарын қалай безендіруді үйретті. Икебана жасауды үйрететін шеберлік сыныптарға қатысқысы келген қонақтардың қарасы көп болады. Маған Голландия, Ресей, Германия елдерінен келген гүл өсіруші шеберлермен тәжірибе алмасқан ұнайды.

№79 (3431) 12/07/2016

www.astana-akshamy.kz

БІЛІМ

Н�� . Т��, �� «Қ�� , �� » �� . А�� Қ�� .

АСҚАҚ АМБИЦИЯЛАР ИННОВАЦИЯҒА ЖОЛ АШЫҚ Университет 2010 жылы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тікелей бастамасымен құрылған. Жоғары білікті кадрларды даярлау мен отандық ғылымды дамытуды басты миссиясына айналдырған оқу ордасы өз алдына бірнеше стратегиялық міндеттерді қойған. Оның әуелгісі – Қазақстандағы білім беру жүйесін реформалаудағы көшбасшылық. Яғни, Назарбаев университетінің тәжірибесі еліміздің басқа да оқу орындарына таратылып, насихатталады. Бұдан бөлек, мекеме академиялық және ғылыми лидерлікке ұмтылатындықтан, әлемдік деңгейдегі бәсекелестікке де қауқарлы. Сонымен қатар, университет денсаулық сақтау саласында қызмет көрсету моделін жасап, инновацияларды өндіріске енгізбек. Назарбаев университетінің профессорлық-оқытушылық құрамы 346 мүшеден тұрады. Оның 22 пайызы – отандық, 78 пайызы – шетелдік ұстаздар. Атап айтсақ, 48 мұғалім Ұлыбританиядан, 62 мұғалім АҚШ-тан, 21 мұғалім Кана дадан келген. Жалпы, мұнда 49 мем ле кеттің өкілдері жұмыс істейді. Ке ле шекте өзіміздің мамандарды да көптеп тарту жоспарланған. Осы орайда, әсіресе, «Болашақ» халықаралық бағдарламасының түлектеріне берілер мүмкіндік жоғары. Қазіргі таңда университетте 98 «болашақшы» қызмет атқаруда.

ЖҮЗДЕН ЖҮЙРІК ҚАНА ҚАБЫЛДАНАДЫ Назарбаев университетіне қабылдану әсте оңай емес. Мұны біз мекемедегі Қабылдау департаментінің

ОРДАСЫ

директоры Динара Ашықбаевамен сөйлескенімізде түсіндік. – Талапкерлер ағылшын тілінен тест және пәндік емтихандар тапсырады. Егер ол «Алтын белгі» немесе үздік аттестат иегері болса, бұл басымдықтары да ескеріледі. Барлық сыннан сүрінбей өтіп, білімдерін дәлелдеген ұл-қыздар университет студенті атанады. Алайда талаптар өте қатаң. Сондықтан құжат тапсырғандардың шамамен 10-20 пайызы ғана оқуға түседі. Мысалы, 2010 жылы университет алдындағы дайындық, яғни, foundation бағдарламасының іріктеу конкурсына тіркелген 3519 талапкердің 13,08 пайызы немесе 484-і, 2011 жылы 4247 талапкердің 11,8 пайызы немесе 501-і, 2012 жылы 4178 талапкердің 12,1 пайызы немесе 506-сы, 2013 жылы 3290 талапкердің 16,3 пайызы немесе 535-і, 2014 жылы 3362 талапкердің 16,3 пайызы немесе 548-і, 2015 жылы 3380 талапкердің 20,7 пайызы немесе 700-і қабылданды. Бұдан жыл сайын үміт білдіруші жеткіншектердің білім сапасы жақсарып, сәйкесінше грант саны да артып бара жатқанын байқауға болады, – деді ол. Бакалавр бағдарламасы бойынша 2012 жылы іріктеу конкурсына тіркелген 11 адамның 29-ына, 2013 жылы 218 адамның 48-іне, 2014 жылы 248 адамның 91-іне, 2015 жылы 346 адамның 85-іне Назарбаев уни верситетінің студенті

атану бақыты бұйырыпты. Магистратура бағдарламасына 2013 жылы 115 азамат, 2014 жылы 253 азамат, 2015 жылы 287 азамат қабылданған. Ал PhD грантын 2013 жылы 12 кісі, 2014 жылы 37 кісі, 2015 жылы 25 кісі иеленген.

ІЗГІ ІСТЕР МЕН ІЛКІМДІ БАСТАМАЛАР Назарбаев университетінде оқитындар күндіз-түні кітаптан бас алмайды деп жаңсақ пікірге тым сене беруге болмайды.

Б�� М�� Н�� 621 �� . О�� 443 ��, 178 �� . Өйткені, мұндағы студенттер сабақтан тыс күн тәртібін де барынша тиімді әрі қызықты етіп ұйымдастырады. – Университетте 130-дан аса студенттік клуб жұмыс істейді. Оған 1661 шәкірт қатысады. Клубтардың әрқайсысы өзінше бөлек, айналысар қызметтері бір-біріне ұқсамайды. Біреуі кәсіби дамыту, біреуі зияткерлік ойындар, біреуі өнер, енді біреуі қайырымдылық тәрізді салаларға арналған. Қайырымдылыққа бағытталған клубтардың бірі – Қызыл Жарты ай қоғамы деп аталады. Оның мүшелері елордадағы тұрмысы төмен немесе көп балалы отбасыдан шыққан бүлдіршіндерге ағылшын тілі және математика пәндерінен қосымша сабақтар береді. Кейде университет ішіне экскурсияға шақырып, зертханаларды аралатады. Робот жа-

сау техникасы бойынша шеберлік сыныптарын өткізеді. Мұнымен қоса, Children Charity Club атты үйірме де бар. Оған қатысушылар былтыр «Warm winter», яғни, «Жылы қыс» акциясын ұйымдастырып, әлеуметтік көмекке мұқтаж астаналық отбасыларға қысқы киім алуға жәрдемдесті. Өз ісін жемісті жүргізіп келе жатқан үйірмелердің бірі – Еріктілер клубы. Оған қандай да бір ісшараларды өткізуде қалалық әкімдік, Білім және ғылым министрлігі немесе түрлі компаниялар тарапынан өтініштер түссе, кез келген сәтте қол ұшын созады. Мәселен, қазірдің өзінде 300-ден аса студентіміз «ЭКСПО-2017» көрмесіне еріктілер қатарына тіркеліп, тренингтеріне қатысып жүр, – деді Назарбаев университетінің студенттер ісі жөніндегі менеджері Қасымхан Нұрмұхамедов. Университеттегілердің кез келген ісшараға қазақи кейіп беріп, ұлттық дәстүрге сай икемдейтіні де қуантты. Мысалы, студенттер бүкіл оқу орындарында өтетін Хеллоуиннің орнын Мифологиялық кейіпкерлер фестивалімен алмастырып, тамаша үлгі көрсеткен.

СТУДЕНТТЕР СПОРТТАН ДА КЕНДЕ ЕМЕС Оқу орны студенттерінің спорттық өмірі де мазмұнды. Осы саланың жетекшісі Елжас Кәменовтің айтуынша, университетте 9 құрама команда бар. «Олар волейбол, баскетбол, футбол, хореография және черлидинг сайыстарында сынға түседі» деді маман. Осы тұста черлидинг деген сөздің бізге бөлекше естілгені рас еді. Кинодағыдай қолына қызылды-жасылды жалаушалар ұстап алып, таңғалдырар акробатикалық қимылдар жасайтын топ көз алдымызға елестеді. – Иә, дәл солай! – деп спорт жетекшісі ойымызды растады. – Өкінішке қарай, Қазақстанда черлидингті go-go стилімен шатастырады. Ол дұрыс емес. Черлидинг – бойына акробатика, гимнастика сынды қиын өнерлерді тоғыстырған күрделі сала. Ондағылар небір қауіпті қимылдарды жасап, адамдардан пирамида құрастырады. Назарбаев университетінің құрамасын кезінде АҚШ-тағы Дю Солей циркінде жұмыс істеген әйгілі гимнаст Нұрат Смағұлов жаттықтырады. Биыл тұңғыш рет черлидингтен Ұлттық студенттік лига ұйымдастырылды. Сонда біздің команда 1-орынды еншіледі. Черлидерлерден шахматшылар мен футболшылар да қалыспайды екен. Университет студенттері республикалық сайыста шахматтан 4 жыл қатарынан бас жүлде иегері болып келе жатса, футболдан екінші жыл ең биік тұғырдан көрініпті. Жекелей жарыстарда да топ жарып жүрген студенттер аз емес. Солардың бірі Мөлдір Мекенбаева былтыр Әбу-Дабида джиу-джитсудан өткен әлем чемпионатында алтын медальді қанжығасына байлады. Жетістіктеріне қарап, еріксіз таңдайыңды қағасың. Бұл шәкірттердің тәуліктерінде жұрттікіндей 24 емес, 30 сағат бар шығар. Бәріне үлгереді... Оның сырын толықтай ұғынып, болмысыңа сіңіру үшін міндетті түрде Назарбаев университетінде оқуың керек сияқты.

Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ

www.astana-akshamy.kz

№79 (3431) 12/07/2016

ЕЛОРДА

Ә�� . Б�� , �� . Н��, М��, С�� Т�� . О�� . Ж�� А��, С�� Қ��, Т�� Қ��, Е�� С�� К�� . Еуразияның кіндігінде орналасқан елордамыз Астананың да көз тартар көрікті нысандары – қала көпірлері. Шаһарды екіге бөліп жатқан Есіл өзенінің қос жағалауын жалғастырған бірнеше көпір бар. Әр көпір өзіндік, қайталанбас архитектурасымен ерекшеленеді. Осыдан бірнеше жыл бұрын қала көпірлері жаңартылып, қауіпсіздігін арттырған бола-

арқылы өтетін автожол көпірі – «Қараөткел». Желтоқсан көшесін қалалық саябақпен қосатын, Есіл өзені арқылы өтетін жаяу жүргіншілер көпірі – «Серуен», Сарайшық көшесі бойындағы Есіл өзені арқылы өтетін автожол көпірі – «Арқар», Орынбор көшесі бойындағы Есіл өзені арқылы өтетін автожол көпірі – «Марал», Сығанақ көшесі бойындағы Есіл өзені

ҚАЛА КӨРКІ – КӨПІРЛЕР тын. Содан бері сәні келіскен «Сарыарқа», «Тұлпар», «Марал» көпірлерінің көркі өзгеріп сала берді. Олардың сәулеті мен мүсіндік сипаты қазақ халқының және көшпенділер өркениетінің бай тарихи-мәдени мұрасынан таңдап алыныпты. Оны жасаушылар скифтердің зергерлік өнерінің бірегей әр алуандылығын көрсетіп, елордамыздың Сарыарқада – «Алтын далада» орналасқанын белгілеген екен. Көпірдің қос жақтауы скиф дәуіріндегі қолданбалы өнер туындыларына ұқсатып жасалып, ерекше үйлесімін тапқан. Оның беті мүсіндік тормен өрнектеліп, алтын түске боялған. Жақтау қоршаулары киіктің басы бейнеленген шамдармен безендірілген. Мұның бәрі жаңадан бой көтерген елордасын ежелгі тарихпен байланыстырып тұрғандай. Бас шаһарымызды екіге бөліп жатқан Есілдің көпірлеріне шолу жасалық. Ол Сарыарқа мен Тұран даңғылдарын қосатын, Есіл өзені арқылы өтетін автожол көпірі – «Тұлпар». А.Бараев көшесі мен Қабанбай батыр даңғылын қосатын, Есіл өзені

арқылы өтетін автожол көпірі – «Арыс», Ақбұлақ өзені арқылы өтетін автожол көпірі – «Беласар» деп аталады. Есілдің әсем көпірлері туралы айтатын әңгіме көп. Бірде Орталық демалыс бағымен байланыстыратын «Серуенмен» өтіп бара жатып, жақтауына ілінген құлыпты көріп қалдым. «Сынықтан өзгенің бәрі жұғады» деген рас-ау. Көпірге құлып салып, кілтін өзенге лақтыру Еуропада орын алғанын естігенім бар еді. Дәлірек айтсақ, жас жұбайлардың бұл әдеті қала мэрлерінің бас ауруына айналғалы қашан. «Махаббат кілтінің» кесірінен Парижде бір көпір құлап, ортасына түскен болатын. «Серуеннің» жақтауындағы құлыпты көріп, егер махабаттарын мәңгілік еткісі келсе, жас жұбайлар көпірді емес, екі елі ауызы мен қызыл тіліне сақ болғаны маңыздырақ-ау деп ойладым. Бұл, әрине, менің ойым. Көпірге ілетін «махаббат кілті» деген не, оны ойлап тапқан кім? Бұл дәстүр Флоренциядан жеткен. Онда серттескен жас жігіттер мен қыздар атақты Понте Веккьо көпіріндегі Бен-

венуто Челлинидің ескерткішіне құлып іле бастапты. Ал Римде бұл дәстүрді Федерико Моччианың романдары арқылы біледі. Алғашқы кезде жастар құлыпты фонарларға іле бастаса, кейіннен орын жетпегендіктен, көпірдің қос жақтауы іске асады. Бұл іске жастардың құлшына кіріскені соншалықты, Флоренцияда жылына бір көпірден ғана 400 кг темір жинап тұрады екен. Естеріңізде болса, 2006 жылы елордамызда құрыш тросстардан аспалы сәулеті бар сәнді көпір ашылды. Оның Қараөткел аталуының да себебі бар. Бір кездері ұзақ жол жүріп келе жатқан керуен өзеннің жағасына тоқтап, тыныстап алады екен. Сарыарқаны жайлаған халық Қараөткелдің тайыздау жерімен жылқы айдап өтіп, жазда жайлауға, қыста қыстауға көшіпқонып жүрген. Өзеннің осы тұстағы өзен арнасының қара түсті құмына байланыстырып Қараөткел пайда болған деседі. «Арқар» көпірі Астананың дәл кіндігіне салынған десе болады. Көпір үстінен көз салсаңыз, Президент резиденциясы «Ақ Орда» қол созымдай жерде тұр-

ғандай көрінеді, келесі шетінде құлап жатқан құмыраның бүйірін көресіз. Бұл – «Астана Мьюзик Холл» залы. Бұрындары шартты түрде «М1» деп аталатын, қазір мүйізі қарағайдай Арқардың аты берілді. Екі аркалы, жуан тостармен бекітіліп салынған көпірдің үстінде екі бағытқа ағылып жатқан төрт жолақ жолы мен оның шетінде жолаушыларға арналған сүрлеуі де бар. Көпірлердің көркін түнде де тамашалаңыз. Түнгі жарық көпірдің қос жақтауындағы өрнекті түрлендіріп тұрса, енді бірінде мың құбылған түсі көзді баурайды. Олардың кейбірі жыл мезгілі мен мереке күндеріне де арналып, самаладай жарық, жүз құбылады. Көпірлерді жаяу аралап өткен адамның ойына көп нәрсе түсетіні анық. Жағалай қармақ салып, суға үңілгендер де көзге жиі тү седі. Бұл қысы-жазы өзгермейтін Есілдің бір көрінісі. «Тамаша жексенбі күн көл басында, тұнықтан балық аулап бала отырса» деген ән еріксіз еске түседі. Осы жолдарды тасқа қашап, балық аулап отырған баланың мүсінін неге Есілдің бір жағасына

орнатпасқа деп ойладым. Сіз қалай ойлайсыз? Айтқандай, осыдан бірнеше ай бұрын Сена өзені тасып, париждіктердің екі аяғын бір етікке тыққаны есіңізде бар ма? Сонда көпірдің астына орнатылған Зуавтың ескерткішіне үңіліп, «су Зуавтың балтырынан асты», «Зуавтың беліне келді» деген хабар жетіп жатты. Бұл Франциядағы Сена өзеніндегі Альма көпірінің тірегі әрі судың асып-тасығанының көрсеткіші қызметін атқарып тұр. Өткен ғасырдың басында тасқында су 8,62 метрге көтеріліп, осы Зуавтың құлағынан келіпті. Дәл осындай болмаса да, тау көтерген Толағайдың мүсінін екі көпірдің бірінің астына орнатса ғой. Көпірлердің аспалы бейнесі тауды елестетіп-ақ тұр. Тек Толағайды сомдау қалды. Сонда қала тұрғындары мен қонақтарының Есілдің суының деңгейін анықтайтын көрсеткішіне айналдырып, бір туристік нысан ашылар еді. Мұндай көрсеткіштер көп теген өзендердің жаға ла уын да орнатылған. Сөйтіп өзен арнасының деңгейін ескерткіштер мен арнайы сызықтарға қарап анықтап жүр. Бұл жай ойымыз ғой, дегенмен көрікті көпірлердің иесіндей болған тас мүсіндер сейіліміздің сәнін келтірер еді деп ойлаймыз. Айгүл УАЙСОВА

8 КАЛЬКУЛЯТОРДАН ОЗҒАН ЖҮЙРІКТЕР №79 (3431) 12/07/2016

www.astana-akshamy.kz

айналайын

Жақында Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде ментальді арифметикадан «ISMA Kazakhstan» атты ІІ республикалық олимпиада өтті. Қазақстанның түкпір-түкпірінен келген 1300 бала ішінен «KG» аталымы бойынша астаналық Заңғар Базылов жүлделі үшінші орынды иеленді. Қарапайым қатарластары онға дейін санайды, ал алты жасарлық вундеркинд қосу-азайту амалдарын әп-сәтте есептейді. Арпа ішіндегі бір бидай жалғыз ол емес. Бүгінде калькулятордан озған жүйріктердің қатары көбейіп келеді. Баласын ментальді арифметикаға жаздырушылар да толастамаса, азаяр емес. Бір сұрақ: неге? МӘН БЕ? СӘН БЕ? Ментальді арифметиканың Қазақстанға келгеніне 4-5 жылдың жүзі болды. Алайда, атағы 2015 жылдың аяғында кеңге жайылды. Бұған бір себеп – Малахов мақтаған бала. Былтыр ғана «Пусть говорят» бағдарламасында ойша есептеуімен жұртты тәнті еткен астаналық Данияр Құрманбаев айды аспанға бір-ақ шығарып еді. Перзентінің саннан жаңылыспай, есепті жылдам шығарғанын қай әкешеше қаламайды дейсіз? Сән бе? Мән бе? Әйтеуір, ментальді арифметика белең алғалы оның төңірегінде дау-дамай да қыза түсті. Әсіресе, математиктер дабыл қақты. Мәселен, академик Асқар Жұмаділдаев «Abai.kz»-ке шыққан сұхбатында: «Математика ғылымы – теңіз. Ментальді арифметика сол теңіздің бір тамшысы ғана. Мұны игерген адам сандарды тез көбейтуді біледі. Одан өзге артықшылығы жоқ. Бір есепті біреу 5 секундта, екінші біреу 1 минутта шығаруы мүмкін. Меніңше, нәтиже дұрыс болса, болды» дейді. Профессор сондай-ақ, бұл жолға бүкіл қазақ түсіп кетпесе дейді, себебі, мұны халықтың қалтасынан қағу үшін жасалған мағынасы күмәнді шаруа деп күдіктенеді. Алайда, таяқтың екі ұшы бар. Пайдасын пайымдау үшін перзентінің саннан жаңылыспай, тез есептеуіне ай сайын 16 мыңдап ақша төлейтін ата-аналармен тілдесуді жөн көрдік. АЛТЫ ЖАСАР АСТАНАЛЫҚТЫҢ АСУЫ Республикалық олимпиадада үздік үштікке енген алты жастағы Заңғардың әкесі Бахтияр Базылов бізге бір қызық оқиғаны баяндап берді. Бұдан бір жыл бұрын ол балабақшадағы тәрбиешіден баласы жайлы жағымсыз пікірлерді жиі естіпті. «Заңғар әріп танымайды, түк түсінбейді, санау білмейді, оқуға

ынтасы жоқ» тағысын-тағы шағымдары бітпейді екен. Баланың да балабақшадан басы салбырап, көңілі түсіп келеді. Келесі күні баруға құлқы да жоқ. – Жеке меншік балабақшасына айына

рады. Заңғар шот арқылы санауды бірден ұнатып, «Әке, тағы барайықшы» депті келесі күні. Содан бері бір жылдай уақыт өтті. Заңғар бүгінде ментальді арифметиканың алғашқы екі деңгейін еңсеріп, үшіншісін меңгеріп жүр. Астанадан 30 бала қатысқан республикалық олимпиададан Заңғардың жүлдемен оралуын мұғалімі Зибагүл Қанапина оның басқалардан еректігімен түсіндіреді. – Есептерді дауыстап оқығанда, Заңғар кібіртіктеп, ұзақ ойланып барып жауап беретін. Айтқан сандарды қайтара сұрайтын, шатасып кетемін деп қайталап айтатын. Бастапқыда түк шықпай ма деп уайымдадым. Бірақ бір күні есептерді тақтаға жазып, «Кәне, Заңғар, осылай көрші» деп едім, саусақтарын ойнатып, көзді ашып-жұмғанша бірнеше амалдың жауабын айна-қатесіз жаза берді, жаза берді. Мен де таңғалдым, өзі де солай шеше алатынын күтпеп еді. Бірден «Апай, маған тағы есеп беріңіз де, видеоға түсіріп алыңызшы. Мамама көрсетемін» деп қуаныпты. Өнерін бізге де көрсетті. Зибагүл Еділбайқызы тақтаға тігінен «54+35 – 24+23» деп жазғаны сол еді, Заңғардың саусақтары тоқтаусыз жыбырлап, 88 екенін дәл тапты. «53+20+15+11?» дегенді шығаруға, ересек оқырман, қанша

Абакус дейтін есепшотта бала екі қолының саусақтарын бірдей пайдаланады. Әбден жаттыққан соң, абакусты көз алдына елестетіп үйренеді де, күрделі есептерді ойша шығарады. Сол арқылы баланың зейіні артады, фотографиялық есте сақтау қабілеті қалыптасады, оперативті қимылдап, жылдам ойланады әрі моторикасы дамиды. Ментальді арифметиканы кез келген адам меңгере алады. Бәрі талап пен еңбекке байланысты.

жүз мыңдап ақша кетеді. «Баланы кінәлай бергенше, жөнді үйретіңіздер. Түсінбесе, түсіндіре алмаған тәрбиешінің қатесі» деп қанша мәрте бардым. Оларға ұлым жаман, мұғалімге шаң жуытпайды. Бес жастағы баланың оқуға икемі болмауы мүмкін емес. Бәрін «ә» дегеннен қағып алатын кезі ғой. Қызықтыра алмағаны демек, - деген әкесі Заңғарды балабақшадан шығартып алыпты. Бір күні таныстарынан ментальді арифметика жайлы естіп, баласын соған жазды-

секунд кетті? Алты жастағы балақай есепті «99» деп 3 секундқа жетер-жетпес уақытта шағып тастады. Бір қызығы, балабақшада ашыла алмаған кішкентай мектепке даярлық сыныбында үлгерім жөнінен топ жарыпты. Ұстаздар ерекше баланың зеректігіне таңғалған. Әрине, сан таниды, оның үстіне екі таңбалысын бір-біріне ойша қосады, азайтады. Әріптерді де бір айтқаннан қағып алады. Өлең шумақтарын жатқа соғады. Үш айға созылатын даярлық сыныбын

Заңғар бір айға жетер-жетпес уақытта тәмамдапты. Бала бойындағы осы оң өзгерістерді үй іші ментальді арифметикамен байланыстырады.

ТАЛАП ПЕН ЕҢБЕК – АБАКУСТЫ ЖЕҢБЕК Шындығында ментальді арифметиканың пайдасы бар екенін Астанадағы «ISMA» халықаралық ментальді арифметика мектебінің бас директоры Айжан Бектілеуова сеніммен айтып отыр: – Ментальді арифметика – 5-16 жастағы баланың ақыл-ой қабілетін ойда санақ жүргізу арқылы дамытатын ерекше әдіс. Оны меңгерген бала қосу мен азайтуды, көбейту мен бөлуді, процент пен түбір астын табу есептерін калькулятордан жылдам шығарады. «Баланың есепті қанша секундта шығарғаны маңызды емес, нәтиже дұрыс болса болды» деген пікір білдіріпті Асқар Жұмаділдаев. Ментальді арифметиканың маңызы сол нәтижеге жетуде баланың ми бөлігінің сол жағы мен оң жағы қатар жұмыс істейді. Абакус дейтін есепшотта бала екі қолының саусақтарын бірдей пайдаланады. Әбден жаттыққан соң, абакусты көз алдына елестетіп үйренеді де, күрделі есептерді ойша шығарады. Сол арқылы баланың зейіні артады, фотографиялық есте сақтау қабілеті қалыптасады, оперативті қимылдап, жылдам ойланады әрі моторикасы дамиды. Оның айтуынша, ментальді арифметиканы кез келген адам меңгере алады. «Бәрі талап пен еңбекке байланысты». Иә, ментальді арифметика ғылым емес. Жай ғана есептеудің тиімді әрі пайдалы әдісі. «Математиканы ешкім жоққа шығармайды. Тез есептеуді үйренемін деп балам ештеңеден кем қалмады. Керісінше, бұрын бір шумақ өлеңді жаттата алмай әбігерге түсетінмін. Қазір, рақат, үш-төрт шумақты бес-алты рет оқып, айналдырған бір сағатта зуылдатып айтып шығады өзіме. Бір күні дүкеншінің ақшамызды жеп қойғанын мен емес, осы ұлым байқап қалды. Сөйтсе, алған тауарларымызды ойша қосып, қайтарымның қанша болатынына дейін тауып қойыпты» дейді 9 жасар Аслан Рысқалиевтің анасы Бақыт Ерболатқызы. Аслан Астанадағы №70 мектептің 2-сыныбын тәмамдапты. Сұрастыра келсек, сол сыныпта 26 оқушы бар болса, оның 14-і ментальді арифметиканы біледі екен. Бағасына келер болсақ, ата-ана біраз ақшадан қағылары анық. Себебі, ментальді арифметика 10 деңгейден тұрады. Оқу ұзақтығы – 3-4 жыл. Аптасына бір рет 90 минуттан өткізілетін сабақтың бір айлық құны – 16 мыңнан кем емес көп жерде. Ал, нәтижесі жоғарыда айтылғандай. Дегенмен, жетістікке жету үшін сабақтан тыс күніне 15-20 минут бөлуі тиіс дейді оқытушылар. Сондықтан бала үйіне құшаққұшақ есепті арқалап кетеді. Әрине, бұл оның компьютер алдында телміргенінен әлдеқайда жақсы. Қош, өсіп келе жатқан кішкентай математиктер болашақта қазақстандық білім сапасын көтеріп, қазақтың алғырлығын әлемге әйгілейді деген тілегіміз бар. Мәдина ЖАҚЫП

www.astana-akshamy.kz

№79 (3431) 12/07/2016

мәдениет

«Астана Опера» театрының биылғы маусымын екі бөлімнен тұратын гала-концерт қорытындылайды. Шілденің 16-сы күні Үлкен зал сахнасында өтетін салтанатты кеш аясында Людвиг Минкус пен Эдуар Дельдевездің «Пахита» балетінен әйгілі Гран-паның тұсауы кесіледі. Аталмыш театрдағы балеттік труппаның көркемдік жетекшісі, Ресей халық әртісі Алтынай Асылмұратованың бұл жолғы дивертисментіндегі негізгі рөлдерді Қазақстанның еңбек сіңірген әртістері Мәдина Баспаева, Гауһар Усина, Жандос Әубәкіров, халықаралық байқаулардың лауреаты Әйгерім Бекетае ва, Әнел Рүстемова, Еркін Рахметоллаев, Әсел Құсайынова, Әсел Шәйкенова, Елена Семенова сомдайды. Қойылымның дирижері – Арман Оразғалиев. Қоюшы-балетмейстердің айтуынша,

– Театрдың үшінші маусымында біз үлкен жұмыс атқардық. Мәселен, Людвиг Минкустың атақты «Баядерка» спектаклі қойылды, мазмұнды Гала-балет бағдарламасы құрылды. Жақында ғана ХХ ғасыр хореографиясының үздік туындысы – Ролан Петидің «Париж Құдай Анасының соборын» ұсындық. Техникалық жағынан күрделі бұл балет бірегей стильдік мәнерімен ерекшеленеді, мұнда кордебалетке баса назар аударылған. Үлкен ізденістің арқасында алдағы уақытта да ірі

АТАҚТЫ ГРАН-ПА – АСТАНА ТӨРІНДЕ «Пахита» спектакліндегі мерекелік Гран-па – Мариус Петипаның «Трильби», «Кандавл патша», Қанатты ат», «Сильфида», Михаил Фокиннің «Армида павильоны» секілді есті балеттерінен тұратын ең тартымды вариациялар шеруі. Онда әрбір солиске көпшілік алдында өзінің барлық әртістік шеберлігін паш етуіне мүмкіндік ұсынылады. Сонымен қатар, спектакльдегі испан стилистикасын сақтап, басқа балеттердің «Пахитадағы» көріністермен үйлесуін қадағалау да аса маңызды.

нәтижелерге қол жеткіземіз, – дейді Алтынай Асылмұратова. Гала-концертке опера солистері де, атап айтсақ, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткерлері Дина Хамзина, Салтанат Ахметова, Айгүл Ниязова, Медет Шотабаев, Сүндет Байғожин, Жан Тәпин, Жанат Шыбықпаев, Бибігүл Жанұзақ, Армения халық әртісі Барсег Туманян, Башқұртстанның еңбек сіңірген әртісі Әлфия Кәрімова, халықаралық байқаулардың лауреаттары Жұпар Ғабдуллина, Талғат Ғалеев, Салтанат

Мұратбекова, Айзада Қапонова, Галина Чеплакова қатысады. Сондай-ақ, тыңдарман «Астана Опера» Симфониялық оркестрі мен хорының өнерін тамашалайды. Концерттің дирижері – Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Абзал Мұхитдинов, ал режиссері – Наталья Кагадий. Қорытынды кеш барысында театрдың жетекші солистері Джоаккино Россинидің «Семирамида» операсынан Семирамида каватинасы мен Ассура ариясын, Гаэтано Доницеттидің «Дон Паскуале» операсы-

Музейге келушілер көбейді

Сән әлемінің соңғы трендтерін құр жібермейтін сылқымдар үшін сүйінші жаңалық! Ертең елордадағы «Хас Санат» өнер галереясында атақты француз дизайнері Ламин Мохамедтің «Патшайым көйлектері» атты жеке көрмесі ашылады. Үш аптаға созылатын бұл шараның ұйымдастырылуына Францияның Қазақстандағы елшілігі тікелей мұрындық болып отыр.

Елорда төрінде орналасқан Ұлттық музейге келушілер қатары көбейіп келеді. Биылдың өзінде 87 мыңға жуық адам рухани орталыққа бас сұққан. Бұл туралы кеше ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялық қызметінде өткен брифингте ҚР Ұлттық музей директорының орынбасары Абай Сатыбалдин мәлімдеді. Ұлттық музейдің экспозициялары ең оқушылары», «үлкендер», «туристік топжаңа көрме технологияларын пайдала- тар» сияқты категориялардың өскендігін ну арқылы хронологиялық тәртіппен байқаймыз. Бұл қуантарлық жағдай, себебі, құрылған. Музейде Ежелгі және орта халықтың музейге деген қызығушылығы ғасыр тарихы, Алтын, Тарих, Этнография, артуда» дейді А.Сатыбалдин. Тәуелсіз Қазақстан, Заманауи өнер, АстаҰлттық музей тек Астана қаласымен на және уақытша көрме залдары қызмет шектелмей, өңірлерде арнайы көрмелерді жасайды. Сонымен қатар, келушілерге ұйымдастыруды қолға алыпты. Мәселен, арналған қызықты мәдени іс-шаралар Қазақстанның батыс өңірлерінде ұйымдастырылады. Тəуелсіздіктің 25 жылдық мерейтойына «Жыл сайын музейге келушілердің орай ұйымдастырылған «Ұлттық музей саны артып келеді. Оның ішінде шетелдік сенің қалаңда» мəдени туры аясында қонақтарымыздың саны басым. Нақты қазақ елінің басты жəдігері «Алтын адам» көрсеткіштерге сүйенсек, 2016 жылдың көпшіліктің назарына арнайы көрме маусым айында «студенттер», «мектеп ретінде ұсынылған.

нан Норина мен Малетеста дуэтін, Винценсо Беллинидің «Норма» операсынан Норманың ариясын, Жюль Массненің «Манон» операсынан Манон гавоты тәрізді операның әлемдік жауһарлары саналатын теңдессіз шығармаларды орындайды. Бұдан бөлек, жұртшылық сүйіп тыңдайтын «Еркем-ай» халық әні, Сыдық Мұхамеджановтың «Айсұлу» операсынан Серкенің каватинасы, Төлеген Мұхамеджановтың «Туған жер» сияқты отандық музыка туындылары шырқалады. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ

Ламин Мохамедтің көрмелері бұған дейін Еуропа, Америка және Африкада өтіпті. Оның неге соншалықты танымал болғанын білесіздер ме? Өйткені, стилист әйгілі француз патшайымдарына арнап көйлек тіккен. Иә-иә, Ламиннің коллекциясында Фредегонда, Француз Бланкасы, ІІ Француз Жаннасы, Жанна Бурбонская, Иза бел Арагонская, тіпті, Констанция

ПАТШАЙЫМ КӨЙЛЕКТЕРІН КӨРГІҢІЗ КЕЛСЕ... Кастильская сынды сұлулардың небір керемет көйлектері бар. Көрмедегі киімдердің басты ерекшелігі, олар «Аватар» фильміндегі бойы үш метрге дейін жететін әйелдерге ғана шақ келуі мүмкін. Осы тұста Стамбұлда жерленген сұлтандардың алып қабірлері еске түседі. Алайда бұдан әлгі көйлектер даңқты Пантагрюэльдің анасы етжеңді Гаргамеллеге сыятындай кең деп түсінбеу керек. Киімдер өте

арық әрі бойшаң қыздарға, яғни, бүгінгі таңдағы подиум патшайымдарына тұптура. Көйлектердің әр бедері, ою-өрнегі, тігісі бір-біріне ұқсамайтындай ерекше. Анықтап қарасақ, небір керемет детальдарды байқауға болады. «Көп естігеннен бір рет көрген артық» демей ме мұндайда халық? Ендеше, тиімді мүмкіндікті құр жіберіп алмаңыздар. Ботагөз МАРАТҚЫЗЫ

www.astana-akshamy.kz

№79 (3431) 12/07/2016

ресмиет

«Әскери құрылыс» АҚ-ның 2015 жылғы шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігіне 1-қосымша Ұйымның атауы: «Әскери құрылыс» АҚ Қайта ұйымдастыру туралы мәліметтер: Ұйым қызметінің түрі: Басқа топтамаларға енгізілмеген азаматтық құрылыстың, басқа да нысандарының құрылысы Ұйымдық-құқықтық нысан: Акционерлік қоғам Есептілік түрі: Шоғырландырылған Меншік нысаны: Жұмыскерлердің орташа жылдық саны: 1238 адам Кәсіпкерлік субъектісі: Ірі Заңды мекенжайы (ұйымның): ҚАЗАҚСТАН, 010000, Астана қ., Алматы а., Ш. Құдайбердіұлы көшесі 5, тел: 565313, факс: 565333

2015 ж. 01.01. - 2015 ж. 31.12. кезең үшін Бухгалтерлік баланс

Жалпы жиынтық пайда (300-жол + 400-жол) Мыналарға тиесілі жалпы жиынтық пайда: бас ұйымның меншік иелеріне бақыламайтын меншік иелерінің үлесіне Акцияға арналған пайда: соның ішінде: Акцияға арналған базалық пайда: жалғасатын қызметтен тоқтатылған қызметтен Акцияға арналған ажыратылған пайда: жалғасатын қызметтен тоқтатылған қызметтен

Жол коды Активтер

I. Қысқа мерзімді активтер: Ақшалай қаражат және оның баламалары 010 Сату үшін қолда бар қаржы активтері 011 Туынды қаржы құралдары 012 013 Пайдалар мен залалдар арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтері Өтеуге дейін ұсталатын қаржы активтері 014 Өзге де қысқа мерзімді қаржы активтері 015 Қысқа мерзімді сауда және өзге де дебиторлық берешек 016 Ағымдағы табыс салығы 017 Қорлар 018 Өзге де қысқа мерзімді активтер 019 Қысқа мерзімді активтердің жиыны (010-жолдан бастап 100 019-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) Сатуға арналған активтер (немесе істен шыққан топтар) 101 II. Ұзақ мерзімді активтер Сату үшін қолда бар қаржы активтері 110 Туынды қаржы құралдары 111 Пайдалар мен залалдар арқылы әділ құны бойынша есепке алына112 тын қаржы активтері Өтеуге дейін ұсталатын қаржы активтері 113 Өзге де ұзақ мерзімді қаржы активтері 114 Ұзақ мерзімді сауда және өзге де дебиторлық берешек 115 Үлестік қатысу әдісімен есепке алынатын инвестициялар 116 Инвестициялық мүлік 117 Негізгі қаражат 118 Биологиялық активтер 119 Барлау және бағалау активтері 120 Материалдық емес активтер 121 Кейінге қалдырылған салық активтері 122 Өзге де ұзақ мерзімді активтер 123 Ұзақ мерзімді активтердің жиыны (110-жолдан бастап 200 123-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) Баланс (100-жол + 101-жол + 200-жол) Міндеттеме және капитал III. Қысқа мерзімді міндеттемелер Қарыздар 210 Туынды қаржы құралдары 211 Өзге де қысқа мерзімді қаржылық міндеттемелер 212 Қысқа мерзімді сауда және өзге де кредиторлық берешек 213 Қысқа мерзімді резервтер 214 Табыс салығы бойынша ағымдағы салық міндеттемелері 215 Жұмыскерлерге сыйақылар 216 Өзге де қысқа мерзімді міндеттемелер 217 Қысқа мерзімді міндеттемелердің жиыны (210-жолдан бастап 300 217-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) Сатуға арналған істен шыққан топтардың міндеттемелері 301 IV. Ұзақ мерзімді міндеттемелер Қарыздар 310 Туынды қаржы құралдары 311 Өзге де ұзақ мерзімді қаржылық міндеттемелер 312 Ұзақ мерзімді сауда және өзге де кредиторлық берешек 313 Ұзақ мерзімді резервтер 314 Кейінге қалдырылған салық міндеттемелері 315 Өзге де ұзақ мерзімді міндеттемелер 316 Ұзақ мерзімді міндеттемелердің жиыны (310-жолдан бастап 400 316-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) V. Капитал Жарғылық (акционерлік) капитал 410 Эмиссиялық кіріс 411 Сатып алынған меншікті үлес құралдары 412 Резервтер 413 Бөлінбеген пайда (өтелмеген залал) 414 Бас ұйымның меншік иелеріне тиесілі капиталдың жиыны 420 (410-жолдан бастап 414-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) Бақыламайтын меншік иелерінің үлесі 421 Барлығы капитал (420-жол +/- 421-жол) 500 Баланс (300-жол +301-жол+400-жол + 500-жол)

Есепті кезеңнің соңына

Ұйымның атауы: «Әскери құрылыс» АҚ

1 363 473,00

969 914,00 114 462,00 972 320,00 411 629,00 6 789 187,00

1 213 540,00 759 598,00 382 656,00 3 719 267,00

7 500,00 112 679,00

152 312,00

7 618,00 69 062,00

17 569,00 17 026,00

189 359,00

194 407,00

6 978 546,00

3 913 674,00

012 013 014 015 016 020

6 218 945,00 28 859,00 31 076,00 18 870,00 267 135,00 6 564 885,00

2 806 905,00 42 925,00 282,00 56 518,00 152 975,00 3 059 605,00

120 000,00

48,00 293 613,00 413 661,00

734 069,00 854 069,00

413 661,00 6 978 546,00

854 069,00 3 913 674,00

(қолы)

Есепті кезең үшін 11 284 697,00 10 656 616,00 628 081,00 770 078,00 184 999,00 59 179,00 -267 817,00

мың теңге Өткен кезең үшін 17 775 888,00 13 050 144,00 4 725 744,00 3 766 642,00 690 618,00 30 477,00 57 140,00 295 147,00

024 025 100

-267 817,00

295 147,00

101 200

16 533,00 -284 350,00

93 314,00 201 833,00

201

400 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420

(қолы)

Ұйымның атауы: «Әскери құрылыс» АҚ

2015 ж. 01.01. - 2015 ж. 31.12. кезең үшін Ақшалай қаражат қозғалысы туралы есеп (тура әдіс)

Жол Есепті кезең коды үшін I. Операциялық қызметтен түскен ақшалай қаражаттың қозғалысы 1. Ақшалай қаражаттың түсуі, барлығы (011-жолдан бастап 010 16 516 440,00 016-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) соның ішінде: тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді өткізу 011 12 725 197,00 өзге де түсім 012 сатып алушылардан, тапсырыс берушілерден алынған аванстар 013 3 589 751,00 сақтандыру шарттары бойынша түсімдер 014 алынған сыйақылар 015 өзге де түсімдер 016 201 492,00 2. Ақшалай қаражаттың шығуы, барлығы (021-жолдан бастап 020 13 406 460,00 027-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) соның ішінде: тауарлар мен көрсетілетін қызметтер үшін жеткізушілерге төлемдер 021 11 552 097,00 тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді жеткізушілерге берілген 022 508 773,00 аванстар еңбекақы төлеу бойынша төлемдер 023 630 602,00 сыйақы төлемдері 024 сақтандыру шарттары бойынша төлемдер 025 табыс салығы және бюджетке төленетін басқа да төлемдер 026 574 469,00 өзге де төлемдер 027 140 519,00 3. Операциялық қызметтен түскен ақшалай қаражаттың таза 030 3 109 980,00 сомасы (010-жол - 020-жол) II. Инвестициялық қызметтен түскен ақшалай қаражаттың қозғалысы 1. Ақшалай қаражаттың түсуі, барлығы (041-жолдан бастап 040 051-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы)

мың теңге Өткен кезең үшін 27 843 317,00 19 201 503,00 1 393 916,00 7 247 898,00 26 693 524,00 15 766 110,00 1 103 467,00 1 710 189,00 3 045,00 740 975,00 7 369 738,00 1 149 793,00

Басшы: Мансұр Тағирұлы Рамазанов (тегі, аты, әкесінің аты) Бас бухгалтер: Динара Қалдыбекқызы Еркебекова (тегі, аты, әкесінің аты) Мөрдің орны

15 279,00 14 534,00 745,00

-15 279,00

131 470,00

131 470,00 -131 470,00 1 003 044,00 360 429,00 1 363 473,00

(қолы)

Ұйымның атауы: «Әскери құрылыс» АҚ

2015 ж. 01.01. - 2015 ж. 31.12. кезең үшін Капиталдағы өзгерістер туралы есеп беру

Құрамдастардың атауы

021 022 023

300

соның ішінде: негізгі құралдарды өткізу 041 материалдық емес активтерді өткізу 042 басқа да ұзақ мерзімді активтерді өткізу 043 басқа ұйымдардың (еншілестерден басқа) үлес құралдарын және 044 бірлескен кәсіпкерліктегі қатысу үлестерін өткізу басқа ұйымдардың борыштық құралдарын өткізу 045 еншілес ұйымдарға бақылау жоғалған кезде залалды өтеу 046 өзге де қаржы активтерін өткізу 047 фьючерстік және форвардтық келісімшарттар, опциондар мен своптар 048 алынған дивидендтер 049 алынған сыйақылар 050 өзге де түсімдер 051 2. Ақшалай қаражаттың шығуы, барлығы (061-жолдан бастап 060 3 861,00 071-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) соның ішінде: негізгі қаражатты сатып алу 061 3 488,00 материалдық емес активтерді сатып алу 062 373,00 басқа да ұзақ мерзімді активтерді сатып алу 063 басқа ұйымдардың (еншілестерден басқа) үлес құралдарын және 064 бірлескен кәсіпкерліктегі қатысу үлестерін сатып алу басқа ұйымдардың борыштық құралдарын сатып алу 065 еншілес ұйымдарға бақылауды алу 066 өзге де қаржы активтерін сатып алу 067 қарыз беру 068 фьючерстік және форвардтық келісімшарттар, опциондар мен своптар 069 қауымдасқан және еншілес ұйымдарға инвестициялар 070 өзге төлемдер 071 3. Инвестициялық қызметтен түскен ақшалай қаражаттың таза 080 -3 861,00 сомасы (040-жол – 060-жол) III. Қаржы қызметінен түскен ақшалай қаражаттың қозғалысы 1. Ақшалай қаражаттың түсімі, барлығы (091-жолдан бастап 090 094-жолға дейінгіні қоса алғанда сома) соның ішінде: акциялардың және басқа да қаржы құралдарының эмиссиясы 091 қарыздар алу 092 алынған сыйақылар 093 өзге де түсімдер 094 2. Ақшалай қаражаттың шығуы, барлығы (101-жолдан бастап 100 148 730,00 105-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы) соның ішінде: қарыздарды өтеу 101 сыйақы төлеу 102 дивидендтерді төлеу 103 148 730,00 ұйымдардың акциялары бойынша меншік иелеріне төлемдер 104 өзге де шығулар 105 3. Қаржы қызметінен түскен ақшалай қаражаттың таза сомасы 110 -148 730,00 (090-жол – 100-жол) 4. Валюта айырбастау бағамының теңгеге әсері 120 5. Ақшалай қаражаттың артуы +/- азаюы (030-жол +/- 080-жол +/130 2 957 389,00 110-жол+/-120-жол) 6. Есепті кезеңнің басына ақшалай қаражат пен олардың баламалары 140 1 363 473,00 7. Есепті кезеңнің соңына ақшалай қаражат пен олардың баламалары 150 4 320 862,00

«Әскери құрылыс» АҚ-ның 2015 жылғы шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігіне 4-қосымша

2015 ж. 01.01. - 2015 ж. 31.12. кезең үшін Пайдалар мен залалдар туралы есеп беру

Түсім Сатылған тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің өзіндік құны Жалпы пайда (010-жол – 011-жол) Сату бойынша шығыстар Әкімшілік шығыстар Өзге де шығыстар Өзге де кірістер Операциялық пайда жиыны (залал) (+/- 012-жолдан бастап 016-жолға дейінгіні қоса алғанда) Қаржыландыру бойынша түскен кірістер Қаржыландыру бойынша шығыстар Үлестік қатысу әдісі бойынша есепке алынатын қауымдасқан ұйымдар мен бірлескен қызметтің пайдасындағы (залалындағы) ұйымның үлесі Өзге де операциялық емес кірістер Өзге де операциялық емес шығыстар Салық салғанға дейінгі пайда (залал) (+/- 020-жолдан бастап 025-жолға дейінгіні қоса алғанда) Табыс салығы бойынша шығыстар Салық салғаннан кейін жалғасатын қызметтен түсетін пайда (залал) (100-жол - 101-жол) Салық салғаннан кейін тоқтатылған қызметтен түсетін пайда (залал) Мыналарға тиесілі бір жылғы пайда: (200-жол + 201-жол): бас ұйымның меншік иелеріне бақыламайтын меншік иелерінің үлесіне Өзге де жиынтық пайда барлығы (410-жолдан бастап 420-жолға дейінгіні қоса алғанда сомасы): соның ішінде: Негізгі қаражатты қайта бағалау Сату үшін қолда бар қаржы активтерін қайта бағалау Үлестік қатысу әдісі бойынша есепке алынатын қауымдасқан ұйымдар мен бірлескен қызметтің өзге де жиынтық пайдасындағы (залалындағы) үлесі Зейнетақы міндеттемелері бойынша актуарлық пайда (залал) Еншілес ұйымдардың мерзімі кейінге қалдырылған салығына табыс салығы мөлшерлемесін өзгерту тиімділігі Ақша ағындарын хеджирлеу Шетелдік ұйымдарға инвестициялар бойынша бағамдық айырмашылық Шетелдік операцияларға таза инвестицияларды хеджирлеу Өзге де жиынтық пайданың өзге де құрауыштары Пайда (залал) құрамында кері сыныптау кезіндегі түзету Өзге де жиынтық пайда құрауыштарының салықтық тиімділігі

(қолы)

«Әскери құрылыс» АҚ-ның 2015 жылғы шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігіне 3-қосымша

Көрсеткіштердің атауы

Жол коды 010 011

600

«Әскери құрылыс» АҚ-ның 2015 жылғы шоғырландырылған жылдық қаржылық есептілігіне 2-қосымша

Көрсеткіштердің атауы

201 833,00

4 320 862,00

Есепті кезеңнің басына

-284 350,00

мың теңге Құжат атауы

500

-284 350,00

201 833,00

Өткен жылдың 1 қаңтарына арналған сальдо Есептік саясаттағы өзгеріс Қайта есептелген сальдо (010-жол +/- 011-жол) Жалпы жиынтық пайда, барлығы (210-жол + 220-жол): Бір жылдағы пайда (залал) Өзге де жиынтық пайда, барлығы (221-жолмен 229-жолды қоса алғандағы сома): соның ішінде: Негізгі қаражатты (салық тиімділігін шегере отырып) қайта бағалаудан өсім Негізгі қаражатты (салық тиімділігін шегере отырып) қайта бағалаудан амортизациялауды аудару Сату үшін қолда бар қаржы активтерін (салық тиімділігін шегере отырып) қайта бағалау Үлестік қатысу әдісі бойынша есепке алынатын қауымдасқан ұйымдар мен бірлескен қызметтің өзге де жиынтық пайдасындағы (залалындағы) үлесі Зейнетақы міндеттемелері бойынша актуарлық пайда (залал) Еншілес ұйымдардың мерзімі кейінге қалдырылған салығына табыс салығы мөлшерлемесіндегі өзгерістер тиімділігі Ақша ағындарын (салық тиімділігін шегере отырып) хеджирлеу Шетел ұйымдарына инвестициялар бойынша бағамдық айырма Шетелдік операцияларға таза инвестицияларды хеджирлеу Меншік иелерімен операциялар барлығы (310-жол мен 318-жолды қоса алғандағы сома): соның ішінде: Жұмыскерлерге акциялармен сыйақылар беру оның ішінде: Жұмыскерлердің көрсететін қызметтерінің құны Жұмыскерлерге акциялармен сыйақы беру схемалары бойынша акциялар шығару Жұмыскерлерге акциялармен сыйақы беру схемасына қатысты салықтық пайда Меншік иелерінің жарналары Жеке меншік үлес құралдарын (акцияларын) шығару Бизнесті біріктіруге байланысты үлес құралдарын шығару Айырбасталатын құралдардың үлестік құрамы (салық тиімділігін шығара отырып) Дивидендтерді төлеу Меншік иелерінің пайдасына өзге де бөлулер Меншік иелерімен өзге де операциялар Бақылауды жоғалтуға әкеп соқпайтын еншілес ұйымдарда қатысу үлесіне өзгерістер Есепті жылдың 1 қаңтарына арналған сальдо (100-жол + 200-жол + 300-жол) Есепік саясаттағы өзгеріс Қайта есептелген сальдо (400-жол +/- 401-жол) Жалпы жиынтық пайда, барлығы (610-жол + 620-жол): Бір жылғы пайда (залал) Өзге де жиынтық пайда, барлығы (621-жолмен 629-жолды қоса алғандағы сома): соның ішінде: Негізгі қаражатты (салық тиімділігін шегере отырып) қайта бағалаудан өсім Негізгі қаражатты (салық тиімділігін шегере отырып) қайта бағалаудан амортизациялауды аудару Сату үшін қолда бар қаржы активтерін (салық тиімділігін шегере отырып) қайта бағалау Үлестік қатысу әдісі бойынша есепке алынатын қауымдасқан ұйымдар мен бірлескен қызметтің өзге де жиынтық пайдасындағы (залалындағы) үлесі Зейнетақы міндеттемелері бойынша актуарлық пайда (залал) Еншілес компаниялардың мерзімі кейінге қалдырылған салығына табыс салығының мөлшерлемесіндегі өзгерістер тиімділігі Ақша ағындарын (салық тиімділігін шегере отырып) хеджирлеу Шетел ұйымдарына инвестициялар бойынша бағамдық айырма Шетелдік операцияларға таза инвестицияларды хеджирлеу Меншік иелерімен операциялар барлығы (710-жолмен 718-жолды қоса алғандағы сома) соның ішінде: Жұмыскерлерге акциялармен сыйақы беру соның ішінде: Жұмыскерлердің көрсететін қызметтерінің құны Жұмыскерлерге акциялармен сыйақы беру схемалары бойынша акциялар шығару Жұмыскерлерге акциялармен сыйақы беру схемасына қатысты салықтық пайда Меншік иелерінің жарналары Жеке меншік үлес құралдарын (акцияларын) шығару Бизнесті біріктірумен байланысты үлес құралдарын шығару Айырбасталатын құралдардың үлестік құрамы (салық тиімділігін шығара отырып) Дивидендтерді төлеу Меншік иелерінің пайдасына өзге де бөлулер Меншік иелерімен өзге де операциялар Бақылауды жоғалтуға әкеп соқпайтын еншілес ұйымдарда қатысу үлесіне өзгерістер Есепті жылдың 31 желтоқсанына арналған сальдо (500-жол + 600-жол + 700-жол) Басшы: Мансұр Тағирұлы Рамазанов (тегі, аты, әкесінің аты) Бас бухгалтер: Динара Қалдыбекқызы Еркебекова (тегі, аты, әкесінің аты) Мөрдің орны

(қолы) (қолы)

мың теңге

Жол Аналық ұйымның капиталы Бақылакоды Жарғылық Эмис- Сатып Резерв- Бөлінбеген майтын пайда (акцио- сиялық алынған, тер меншік кіріс меншік нерлік) иелеріүлестік капитал нің құралдар үлесі 010 120 000,00 663 706,00 011 100 120 000,00 663 706,00 200 201 833,00 210 201 833,00 220

Жиыны капитал

783 706,00 783 706,00 201 833,00 201 833,00

221 222 223 224 225 226 227 228 229 300

-131 470,00

734 069,00 -7 505,00 726 564,00 -284 221,00 -284 350,00 129,00

854 069,00 -7 505,00 846 564,00 -284 173,00 -284 350,00 177,00

129,00

48,00 129,00

-148 730,00

293 613,00

413 661,00

310

311 312 313 314 315 316 317 318 400 401 500 600 610 620

120 000,00 120 000,00

48,00 48,00

621 622 623 624

48,00

625 626 627 628 629 700 710

711 712 713 714 715 716 717 718 800

120 000,00

48,00

www.astana-akshamy.kz

№79 (3431) 12/07/2016

ресмиет

«Астана қаласы әкімінің аппараты» мемлекеттік мекемесі халықты ақпараттандыру мақсатында «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, өздiгiнен жүретiн ауыл шаруашылығы, мелиоративтiк және жолқұрылыс машиналары мен механизмдерiн, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды сенiмхат бойынша жүргізетін адамдарды тiркеу» Мемлекеттiк көрсетілетін қызмет беруші – «Астана қаласының Ауыл шаруашылығы басқармасы» Мемлекеттік қызметті көрсету тәртібі және мемлекеттік қызметті көрсету мерзімдері: көрсетілетін қызметті берушіге құжаттар топтамасын тапсырған күннен бастап, сондай-ақ порталға жүгінген кезде – 1 (бір) жұмыс күні. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі: көрсетілетін қызметті берушіге жүгінген кезде – көлік басқаруға арналған сенімхатқа мөртабан қою; Көрсетілетін қызметті алушы (немесе оның өкілі) жүгінген кезде мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті құжаттардың тізбесі: 1). осы стандартқа 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтiнiш; 2). жеке басты куәландыратын құжат, ал өкілі – оның өкілетін растайтын құжат және жеке басты куәландыратын құжат (сәйкестендіру үшін); 3). осы стандартқа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша көлік басқаруға құқығына арналған сенімхат; Көрсетілетін қызметті берушінің жұмыс кестесі: Демалыс және мереке күндерін қоспағанда, дүйсенбі – жұма аралығында сағат 13:00-ден 14:30-ға дейінгі түскі үзіліс пен сағат 08:30-дан 17:30-ға дейін. Өтінішті қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру сағат 13.00-ден 14.00-ге дейінгі түскі үзіліспен сағат 9.00-ден 17.30-ға дейін жүзеге асырылады. Көрсетілетін қызметті берушінің мекенжайы: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі 11, байланыс телефондары: 8(7172)55-74-59, 5567-27 Астана қаласының Ауыл шаруашылығы басқармасы.

Астана қаласының әкімдігі ШЖҚ «Астана ветсервис» КМК қоршаған ортаны қорғау бойынша 2016-2018 жылдарға арналған іс-шаралар жоспарын қоғамдық тыңдауды жүргізеді. Жиналыс 2016 ж. 01 тамыз сағат 11:00-де Астана қ. Жеңіс даңғылы, 3 үйде өткізіледі. Жоспармен Астана қ. Жеңіс даңғылы, 3 мекенжайында танысуға болады. Телефон: 28-59-70, эл. почта: vetservis12@mail.ru. Ұсыныстар мен ескертулер үшін жоғарыдағы мекенжайға жіберуге болады.

1 айға 3 айға 6 айға

532,90 теңге 1598,70 теңге 3197,40 теңге

1 айға 3 айға 6 айға

772,90 теңге 2318,70 теңге 4637,40 теңге

№79 (3431) 12/07/2016

www.astana-akshamy.kz

СПОРТ

«АСТАНА» ВИЛЬНЮСКЕ ТАБАН ТІРЕДІ Б�� Ч�� , �� «А��» �� Е�� . К�� Л�� В�� . Чемпиондар лигасының іріктеу кезеңін екінші турдан бас тайтын астаналықтар «Жальгирис» командасымен ертең бақ сынайды. Матч біздің уақытпен сағат 23.00-де басталады. 23 ойыншымен барған «Астана» командасы кеше кешкісін дайындықты бастап кетті. Ал жауапты ойын 20 шілде күні өтеді. Оның билеттері қазірден бастап онлайн режимде сатыла бастады.

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ШАХМАТ ТУРНИРІ

ПОРТУГАЛИЯ – ЕУРОПА ЧЕМПИОНЫ Б�� Ф�� . 1984 �� 1998 �� . П�� , �� Ф�� . О� �� К�� Р�� -��, �� , �� . А��, �� .

Ãàçåò Қàçàқñòàí Ðåñïóáëèêàñûíûң Инвестициялар және даму ìèíèñòðëiãi, байланыс, ақпараттандыру және ақпарат комитетінде 27.01.2016 æ. òiðêåëiï, №15805-Ã êóәëiãi áåðiëãåí. Меншік иесі: «Астана ақшамы» газетінің редакциясы» ЖШС

айып добы. Қақпаға бағанынан кейін серпілген бұл соққының Роналдудың соққыларынан кем түспейтінін байқадық. Сондайақ, бұрыштамадан көтерілген допты қақпаға Эдер тамаша бағыттаған, алайда Уго Льорис ептілігімен көзге түсті. Ал сол Эдердің үшінші соққысына бұл қақпашы мүлдем дайын болмай шықты. Нәтижесінде соңғы минутта жіберген гол есепті теңестіруге мүмкіндік бермеді. Сонымен, аз-кем деректерге тоқталсақ, «Стад де Франс» стадионына қиқу қосып, финалдың көрігін қыздыруға 75 868 халық жиналыпты. 18 жастағы Ренату Саншиш – Еуропаның ең жас чемпионы. Ал ең жасы үлкен чемпион 38 жастағы Рикарду Карвалью болды. Роналду мен Пепе бір жылда Чемпиондар лигасы мен Еуропа Чемпионатын қатар алған сегізінші және тоғызыншы ойыншы болса, керісінше, Антуан Гризманн – аталған екі доп до-

Директор — Сәуле СМАҒҰЛОВА Директордың орынбасары — Зейін ӘЛІПБЕК Бас редактордың міндетін атқарушы — Ғалым ҚОЖАБЕКОВ «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòiнде жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды.

дасында да қатарынан жеңілген екінші ойыншы. Осы күнге дейін чемпион атанбаған Португалияның жеңісімен аяқталған бұл драмаға толы финал Еуроның тарихына негізгі уақытта гол соғылмаған алғашқы финал ретінде енді.

Бетті дайындаған: Орынбек ӨТЕМҰРАТ

Кезінде талай дүлділдері доп тепсе де, тарихында чемпион болып көрмеген құрама үшін жеңісті голды аса танылмаған Эдер соғып, жұлдызы жанды. Алайда, команданы ақтық сынға дейін сүйреп келіп, рух беріп тұрған Роналду бәрібір үздік болып саналады. Енді Чемпиондар лигасының жеңісін Еуроның жеңісімен еселеген оған келесі «Алтын доп» бұйыратыны да белгілі болғандай. Ал матчтың үздік ойыншысы ретінде Пепе танылды. Расында да португалдар өте сауатты қорғанды. Оның ішінде қақпашы Руй Патрисиудің еңбегі орасан. Шабуылға бел шеше кіріскен француздардың қаншама добын дер кезінде қақшып үлгерді. Әйтпесе, Гризманның баспен бағыттаған добы мен Сиссоконың алыстан бар күшімен тепкен соққысы голға айналуы әбден мүмкін еді. Руй Патрисиу бүкіл турнирде тоғыз сэйвпен ерекшеленсе, оның жетеуін осы финалда жасапты. Португалия қауіпті үш соққы жасаса, оның біреуі – Рафаэль Геррейрудің орындаған

К�� «А��» �� «Х.С.О�� – 2016» �� . Т�� 25 �� , �� .

Елімізде және елордада шахматтың кеңінен таралуын көздейтін ой жарысының жалпы жүлде қоры 2 500 000 теңгені құрап отыр. Он күнге созылатын шахмат бәйгесінде ересектер ҚР Кубогының бірінші кезеңінде сайысқа түссе, балалардың арасында ҚР Кубогының төртінші кезеңі өткізіледі. – Бүгін Астананың төрінде мықты гроссмейстерлер бас қосып отыр. Аталмыш турнир жеткіншектердің шахмат ойнауға деген қызығушылығын арттырады. Хакім Омаров – Қазақстанда шахматтың дамуына үлкен үлес қосқан азамат. Бұл жарыстың ұйымдастырылуымен белгілі

Ðåäàêöèÿ қîëæàçáà èåëåðiíiң ïiêiðëåði ìåí êөçқàðàñûí áөëiñói øàðò åìåñ. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Ãàçåò «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòi ðåäàêöèÿñûíûң êîìïüþòåðëiê îðòàëûғûíäà òåðiëiï, қàòòàëäû. Таралымы 15 000 Тапсырыс №79 Баспахана: Àñòàíà қàëàñû, А.Æұáàíîâ êөøåñi, 24/1 «Èçäàòåëüñòâî ÁÌ» ÆØÑ

шахматшының еңбегі еленіп, зердені ашатын шахмат жақсы насихатталуда, – дейді ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Спорт және дене шынықтыру ісі комитетінің төрағасы Елсияр Қанағатов. Х.Омаров атындағы шахмат клубының директоры Айсұлу Серікқызы бұл турнирде 20 жастан асқандар мен 10 жасқа дейінгі және 14 жасқа дейінгі жасөспірімдер жеке-жеке сайысатынын айтты. Оның айтуынша, 270 қатысушының 200-і – балалар. Ал Белорусь, Украина, Ресей, Әзербайжан, Армения мемлекеттерінен келген шахматшылар 20 жастан жоғары санатында бақ сынайды.

Редакция мåêåíæàéû: 010000, Àñòàíà қàëàñû, Достық êөøåñi, 13. astana.akshamy@mail.ru Қàáûëäàó áөëìåñi: òåë.: +7 (7172)703-305, ôàêñ: +7 (7172) 703-312. Тілшілер бөлімі: 70-32-17. Жарнама: 70-33-06. va-reklama@mail.ru