л жү
–
Å
№90 (3595)
жі
Сейсенбі
01 тамыз 2017
АСТАНА КӘСІПКЕРЛІКТІ ДАМЫТУДЫҢ ЖЕРГІЛІКТІ БАҒДАРЛАМАЛАРЫН ӘЗІРЛЕУ, ҚОЛДАНЫСҚА ЕНГІЗУ ЖАҒЫНАН ЕЛ БОЙЫНША КӨШ БАСТАП КЕЛЕДІ. ЕЛОРДАНЫҢ БҰЛ ТӘЖІРИБЕСІ ҚАЗІР ӨҢІРЛЕРДЕ ЕНГІЗІЛУДЕ. СОНДАЙ-АҚ, БАС ҚАЛА ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕСТІҢ ІШКІ ӨҢІРЛІК ӨНІМГЕ ҚОСАР ҮЛЕСІ ЖӨНІНЕН ЖӘНЕ ЖАН БАСЫНА ШАҚҚАНДА ӨНІМ ӨНДІРУДЕН БІРІНШІ ОРЫНДА ТҰР. (Соңы 4-бетте)
Қант
қымбаттамайды 3
КӘСІПКЕ ҚОЛАЙЛЫ ҚАЛА АЙНАЛМАЛЫ АЛЫП АТТРАКЦИОН
12
ТРИАТЛОН – АСТАНАЛЫҚ
БҮГІННЕН БАСТАП ІСКЕ ҚОСЫЛАДЫ
Елордада биіктігі 22 қабатты үймен теңесетін айналмалы аттракционның техникалық ашылу салтанаты өтті. Бүгін еліміздегі ең биік аттракцион жұмысын бастайды. Аттракционда жазда салқындатып, қыста жылытатын жабдықтары орнатылған 36 кабина бар. Билет құны ересектерге – 1200 теңге, ал студенттер мен балаларға, зейнеткерлерге – 1000 теңге. Сонымен қатар, көп балалы аналар мен III топтағы мүгедектерге де 50 пайыздық жеңілдік қарастырылады.
ТРЕНД
ВАЛЮТА БАҒАМДАРЫ:
EUR/KZT 382.81
USD/KZT 326.74
RUB/KZT 5.50
CNY/KZT 48.47
www.astana-akshamy.kz
2
ЕЛОРДА ТЫНЫСЫ
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
www.astana-akshamy.kz
САҚТАНДЫРУ ҚОРЫНА ТӨЛЕМДЕР ТҮСЕ БАСТАДЫ Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру дегеніміз не? МӘМС жүйесіне қалай қатысуға болады? Жаңа жүйенің басты қағидаттары қандай? Астана қаласының әкімі Әсет Исекешевтің төрағалығымен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін енгізу жөнінде ақпараттық-түсіндірме жұмыстары бойынша кеңейтілген жиналыс өтті. Айгүл УАЙСОВА
Халыққа арналған міндетті медициналық сақтандыру туралы әрбір адам білуге тиіс сауалдарды ортаға салған жиынға ҚР Денсаулық сақтау министрі Елжан Біртанов, аудан әкімдері, қалалық ведомство басшылары, медициналық мекемелер мен бизнес қауымдастығының өкілдері қатысты. – Қазақстанда 1 шілдеден бастап ресми түрде міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі енгізілді. Алғаш болып әлеуметтік
медициналық сақтандыру қорына жұмыс берушілер мен жеке кәсіпкерлер төлем жүргізе бастады. Тұрғындар медициналық көмекті 2018 жылдың қаңтарынын бастап міндетті медициналық сақтандыру жүйесі арқылы ала бастайды. Бұл реформаның маңыздылығы сондай, әр Қазақстан азаматын қамтиды. Сол себепті біз осы жиналысқа елорданың бизнес өкілдерін шақырдық, – деді әкім шараға қатысушыларға. Өз кезегінде Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Елжан Біртанов медициналық қыз меттің қолжетімділігі мен сапасын арттыратын елдегі жүргізіліп жатқан бұл реформаның маңыздылығына тоқталды. – Егер бүгін қазақстандықтардың денсаулығы көрсеткіштерін зерттейтін болсақ, онда біз жақсы динамиканы байқаймыз. Мысалы, өмір сүру жасы ұлғайған, ана мен бала
өлімі азайған. Бұған қоса, тұрғындардың егде тартуына байланысты көрсетілетін медициналық қызмет түрлері де артып келеді, – деп атап өтті министр. Осы күнге дейінгі қолданыстағы бюджеттік модельмен салыстырғанда, жаңа жүйенің көп артықшылығы бар. Яғни, тұрғындардың денсаулығын қадағалау саласында мемлекет жұмыс беруші азамат арасындағы тең жауапкершілік сақталады. Қолжетімділік теңдігі де тартымды. МӘМС пакеті шеңберінде табысы мен жарнаға қарамастан әрбір науқ асқа тиісті медициналық көмек толық көрсетіледі. Бұл жүйе медициналық қызметтер сапасының көтерілуіне, медициналық мекемелер арасындағы бәсекелестікті арттырып, тұрғындардың сұраныстарына жауап беретін тиімді денсаулық жүйесін құруға жол ашады. Жүйені кезеңімен енгізу тұрғындарға жаңа рефор-
ПРЕЗИДЕНТТІК ТЕСТ ТАПСЫРДЫ Өткен сенбі күні Астанадағы Қажымұқан Мұңайтпасов атындағы Орталық стадионында мемлекеттік қызметшілер ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасының атындағы спорттың жазғы түрлері бойынша тест тапсырды. Бүгінде әдемі дәстүрге айналған айтулы шара ел ішінде кең өріс алған. Оған барлық мемлекет-
тік қызметкерлер белсенді атсалысады. Шара барысында ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Спорт
ж ә н е д е н е ш ы н ы қ т ы ру істері комитетінің төрағасы Елсияр Қанағатов сөз алып, спорттың бұқаралық түрін дамыту – мемлекетіміздің стратегиялық басым бағыттарының бірі екенін жеткізіп, жиналғандарға ізгі лебізін білдірді. Президенттік сынақ бірне-
маға жеңіл көшуге мүмкіндік береді. Биылғы жылдың шілдесінен бастап жұмыс берушілер әр қызметкердің жалақысынан 1 пайыз аударып отырады, 2018 жылы аударымдар 1,5 пайызға өседі, 2020 жылдан 2 пайыз аударылса, 2022 жылдан 3 пайыз бөлінетін болады. Өзін жұмыспен қамтығандар, оның ішінде жеке кәсіпкерлер, мамандандырылған медиаторлар, азаматтық-құқықтық келісімшарты негізінде қаржы алатын жеке тұлға 1 шілдеден екі төменгі еңбекақыдан 5 па йыз бөледі. «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» коммерциялық емес акционерлік қоғамы басқармасының төрайымы Елена Бахмутова талқылау кезінде жиналғандарға жүйенің барлық кезеңі туралы жан-жақты түсіндірді. Қор жетекшісі МӘМС аясында медициналық көмектің қолжетімділігі, міндетті ерікті сақтандыру мен жеңілдік
ше жас топтарына бөлінген. Айталық, 24-39 және 40-49 жас аралығында қызметкерлер спорттың 7 түрі бойынша шеберліктерін көрсетсе, 50-59 және 60 жастан жоғары кісілер 6 түрден сынақ тапсырды. Бағдарлама аясында мемлекеттік қызметкерлер күш атасы атындағы Орталық стадионда жеңіл атлетика мен гимнастикадан бақ
қарастырылған тұрғындар санаты туралы баяндады. – Егер адам жеңілдік санатында болса, онда оған төлем жасаудың қажеті жоқ, жеке кәсіпкер де АҚК бойынша да төлем жүргізбейді. Мемлекет бұл міндетті өзіне алады, – деп мәлімдеді қор жетекшісі. Арнайы жеңілдіктер қарастырылғандар қатарында балалар, «Алтын алқа», «Күміс алқа» иегерлері, Ұлы Отан соғысы ардагерлері, зейнеткерлер мен мүгедектер, студент жастар, жұмыссыздар, 3 жасқа дейінгі бала күтімімен отырған аналар, жүкті әйелдер мен жазасын өтеуші адамдар бар. Сондай-ақ, азаматтардың барлық санаттарына әлеуметтік маңызды аурулардан басқа, вакцинация, шұғыл көмек, соның ішінде жедел жәрдем және санитарлық авиацияға кіретін тегін медициналық кепілдік берілген көмек көлемінің пакеті әдеттегідей қолжетімді болады.
сынасып, «Алау» мұз айдынында пневматикалық қарудан нысана көздеді. «Қазақстан» спорт сарайында жүзуден жарысты. Президенттік сынақ 12 тамызға дейін жалғасады. Спорттық шараның нәтижесі кешенді тестілеу бағдарламасы аяқталғаннан кейін жарияланады. А.ҚҰСАЙЫН
елорда тынысы
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
ҚАНТ ҚЫМБАТТАМАЙДЫ Астаналық базарларда тұрақтандыру қорынан бөлінген азық-түлік өнімдері сатыла бастады. Оның ішінде халық көп баратын сауда орындарында бүгінде тосап қайнатуға байланысты сұранысқа ие болып отырған қант құмшекерінің бір келісі 260 теңгеден сатылуда. «Шапағат» коммуналды базарында құмшекердің бағасы 10 теңгеге арзан» дейді «Astana» ӘКК» ҰК» АҚ активтерді басқару департаментінің бас менеджері Әуез Қарабалаев. Оның айтуынша, коммуналды базарда сауда орнын жалға алушылар азық-түлік өнімін арзандатып сатады. Биыл көктемде әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің тізбесін бекіту жөнінде Үкіметтің ұйғарымына өзгерістер енгізілген болатын. Осы ретте «Шапағат» коммуналды базарында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімінің 19 түрі қолжетімді бағамен сатылып келеді. Коммуналды базарда баға төмен болғаннан кейін жұртшылық оған көп барады. Мұнда күніне 5 мыңға дейін адам бас сұқса, демалыс және мереке күндері тұтынушылар қатары 2-3 есе өседі.
Астанада аула клубтары саны артады Астанада 2018 жылы аула клубтарының саны 30-ға дейін жеткелі тұр.
Алматыда тау туризмі қалыптасады Бас қалада ЭКСПО көрмесі кезінде келушілерге ыңғайлы болу үшін коммуналды базардың жұмыс кестесі өзгерген. Базар таңертеңгі 10.00-ден түнгі 23.00-ге дейін жұмыс істейтін
болып отыр. Егер бұл жұмыс кестесі өз тиімділігін көрсетсе, онда коммуналды базардың жұмыс уақыты көрме аяқталған соң да осы қалыпта жалғасатын болады.
Елордада кезекті рет «Астана-2017» авторлық әндердің халықаралық фестивалі өтті. Үш күнге созылған фестиваль аясында іріктеу конкурстары, белгілі бардтардың жеке концерттері, шеберлік сабақтары, шығармашылық кездесулер ұйымдас тырылып, шара гала-концертпен түйінделді.
Бірінші күні фестивальдің бұ рынғы лауреаттары «Фламинго» және «Камертон» топтары, Диас Байсейітов, Полина Тырина және өзге қатысушылар өнер көрсетті. Жалпы конкурсқа Қазақстан, Ресей, АҚШ, Германия, Израиль елдерінен 60 орындаушы қатыс ты. Екінші кезеңге олардың 12-сі жіберілді. Қорытындысында авторлар арасында Астана қаласынан қатысқан Дана Юсупова мен Борис
ЕЛОРДАДАН ЕЛ ШЕТІНЕ ДЕЙІН
Қазіргі таңда елордада 18 аула клубы бар. Олардағы 109 секция мен үйірмеге екі мыңнан астам бала барады. «Астана жастары» КММ жетекшісі Мұхамеджан Болысбек қала әкімі Әсет Исекешевтің бастамасымен клубтар саны 30-ға жеткелі тұрғанын айтты. Оның сөзінше, өткен жылмен салыстырғанда биыл клубтарға баратындар саны екі есеге өскен. Аула клубтарының басым бөлігі Алматы ауданында орналасқан.
АВТОРЛЫҚ ӘНДЕР ӘУЕЛЕДІ Аманғали Қалжанов
3
Ипатов, қарағандылық Вадим Ким топ жарды. Ал Ирина Базарбаева (Қарағанды), Ксения Никитеева (Омбы) үздік орындаушылар болып танылды. Құрметті қонақтар қатарынан Мәскеу, Томск, Омбы, Новосибирск қалаларынан келген авторлар табылды. Атап айтсақ, Павел Фахрутдинов, кіші Юрий Визбор, Жеңіс Ысқақов, «ЧБ» дуэті, Лидия Чебоксарова мен Евгений Быков, Роман Ланкин, Юрий Насыбуллин, Марина Багинская сынды
орындаушылар әндерін әуелетті. «Астананың төл құрдасы болып саналатын аталмыш фестивальге биыл 19 жыл толады. Бұл жылдар аралығында бірнеше буын алмасты, кейбір орындаушылар атақты Грушин фестивалінің лауреаттары атанды. Біздің негізгі мақсатымыз – гитараның сүйемелдеуімен айтылатын ән жанрын халық арасына тарату, кеңінен насихаттау» дейді фестивальді ұйымдастырушы Мақсат Сәрсенбеков.
МАСАМЕН КҮРЕС ЖАЛҒАСУДА Астанада тұрғындар мен қонақтар дұрыс демалу үшін масалармен күрес белсенді жалғасуда. Бүгінде елордалық «Дезинфекция» және Батыс қазақстандық «Дезинфекция» медициналық мекемесі бас шаһар аумағында жәндіктерді улау жұмысын жүргізуде. Мамандардың айтуынша, осы уақыт аралығында масаның саны көбейеді. Өйткені жәндіктер қысқы мау сымға дайындалады. Айта кетейік, қалада адамдардың қолайлылығы үшін жәндіктерді улау түнгі мезгілде өтеді. Улауда қолданылатын дәрі-дәрмектердің өзіне тән иісі болғанмен, адам өміріне қауіпті емес. Ай сайын жәндіктерді улауға нақты шаралар қабылдау үшін бақылау жүргізіледі. Мамандардың сөзіне қарағанда, масалар шалшық сулар жиналған жерде көп жүреді. Бір мезетте масаның ұрғашысы 130-ден 250-ге дейін жұмыртқа салады. Сондықтан жәндіктердің жұмыртқала-
Оңтүстік мегаполисте өткен дәстүрлі халықаралық форумда әлемдік тау шаңғысы туризмін дамытудың перспективалары талқыланды. Алматы өзінің табиғи-географиялық, геополитикалық ерекшелігіне орай туризмнің бұл түрін дамытуға айтарлықтай үлес қосып келеді. Мысалы, таяуда жарияланған Worldwide Costof Living рейтингте Алматының өмір сүру мен жұмыс істеу үшін барынша жайлы әрі арзан қала екендігі айтылған. «Мемлекет басшысының тұрақты қамқорлығы арқасында Алматыда заманауи спорттық инфрақұрылым қалыптасты, соның арқасында түрлі деңгейдегі спорттық шаралар өтуде» деді қала әкімінің орынбасары Арман Қырықбаев жиында сөйлеген сөзінде.
Қызылорда омарташылары субсидия алады Қызылорда облысында омарта шаруашылығымен айналысып, бал арасын өсірушілер үкіметтің жеңілдетілген көмегін алатын болды. Бұған олар бал арасын өсіргендерге берілетін субсидия талаптарының біршама жеңілдетілуі арқылы қол жеткізеді. Бұрын, мәселен, мұндай жәрдемді кемінде 100 омартасы бар шаруа ғана ала алатын. Енді мұның мөлшері 10 есеге төмендетілді. Бұл субсидияға үміттілер қатарын да күрт өсіріп жіберді.
Қостанайда жаңа пән оқытылады Қостанай облысының аумағындағы барлық білім ордасына биылдан бастап «Өлкетану» деген жаңа пән енгізіледі.
уына тосқауыл қою үшін суы таяз жерлерге улау жұмыстары көптеп жүргізіледі. Масалардың көбею қаупі бар
қаладағы мұндай су құбырлардың саны шамамен 720 гектарлық аумақта 110-нан 115-ке дейін жетеді екен.
Мектеп бағдарламасының 5 сыныптарынан бастап енгізілгелі отырған жаңа пәнді оқушылар қосымша білім, яғни факультатив сабақ ретінде игереді. Бұл пән арқылы шәкірттер облыс тың тарихымен, өңірдің өркендеуіне үлес қосқан тұлғалар мен зиялы қауым өкілдерімен жан-жақты танысады.
4
ДАМУ ДИНАМИКАСЫ
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
ÊƏѲÏÊÅ ҚÎËÀÉËÛ ҚÀËÀ
(Соңы. Басы 1-бетте). АСТАНАДАҒЫ ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕСТІҢ ДАМУ БАҒЫТЫ, ОСЫ САЛАДА АЛДА АТҚАРЫЛУЫ ТИІС МІНДЕТТЕР ЖӨНІНДЕ АСТАНА ҚАЛАСЫ КӘСІПКЕРЛІК ЖӘНЕ ӨНЕРКӘСІП БАСҚАРМАСЫНЫҢ БАСШЫСЫ РЫСГҮЛ ҚАУҒАБАЕВА ГАЗЕТ ТІЛШІСІНЕ ЖАУАП БЕРДІ. – Рысгүл Боранбайқызы, Елбасы бастап, өзге басшылар қос тап, бұл күндері шағын және орта бизнестің дамуына үлкен көңіл бөліп жатыр. Елорданың осы бағыттағы жалпы жағдайымен таныстырсаңыз. Билік кәсіпкерлерге қандай қолдау беруде? – Астанада кәсіпкерлікті дамытудың мемлекеттік және жергілікті бағдарламалары жүзеге асырылып жатыр. Солардың бірі - «Бизнестің жол картасы-2020» мемлекеттік бағдарламасы іске қосылған уақыттан елордада 123 млрд теңге сомасындағы 680 жобаға қолдау білдірілді. Бұл бағдарламаның өзінің бірнеше бағыты бар. Пайыз үстемесін субсидиялау бойынша кәсіпкер банктен 14 пайыздық мөлшерлемемен несие алса, оның 7 пайызын мемлекет кәсіпкерге төлеп береді. Биыл жыл басынан бері бұл бағыт бойынша 53 жоба қолдау тапты. Оның екеуі – инфрақұрылымды тартуға қатысты жоба. Ал келесі бағыт кепілдендіру деп аталады. Яғни, кепілдемесі жоқ клиентке банк көмек береді. Осы 680 жобаның 31 пайызы қайта өңдеу өнеркәсібіне тиесілі. Астанада ішкі жалпы өнімнің 80 пайызын сауда және қызмет көрсету салалары құрайтындықтан, қалған 69 пайызы қызмет көрсету саласына жатады. «Бизнестің жол картасы-2020» мемлекеттік бағдарламасы негізінен өндіріс секторын қолдауға бағытталған-
2016 ЖЫЛДЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ БОЙЫНША АСТАНА ҚАЛАСЫНДА ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕС САЛАСЫНДА 302,9 МЫҢ АДАМ ҚАМТЫЛҒАН. БҰЛ – ЕЛОРДАДАҒЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ БЕЛСЕНДІ ХАЛЫҚТЫҢ 61 ПАЙЫЗЫ. БЫЛТЫР ОСЫ САЛАДА 4,2 ТРЛН ТЕҢГЕНІҢ ӨНІМІ ӨНДІРІЛДІ. ӨСІМ – 7,2 ПАЙЫЗ дықтан, елордада шағын және орта бизнесті ілгерілету үшін жергілікті бес бағдарлама әзірленді. – Жергілікті бағдарламалардың ерекшелігі қандай? Оларға толығырақ тоқталсаңыз. – «Бизнестің жол картасы -2020» бағдарламасына сауда сек-
торы енгізілген жоқ. Сондықтан жергілікті жерде «Астана-бизнес» бағдарламасын әзірледік. Оған қоғамдық тамақтану және сауда салалары енгізіліп, 41 жоба мақұлданды. Екінші бағдарлама «Astana – ZhasStarT» аталады. Атауы айтып тұрғандай, бұл 29 жасқа дейінгі адамдардың кәсіпкерлігін қолдауға бағытталған. Осы бағдарлама бойынша 2,6 млн теңгенің 57 жобасына қолдау берілді. Соның арқасында Динара Сәдуақасованың шахмат академиясы, балаларға арналған шағын орталықтар, спорт кешендері іске қосылды. «Start up» бағдарламасы бойынша адамдардың жасына байланысты ешқандай шектеулер қойылмайды. Оған бизнесті жаңа бастаған кез келген кәсіпкер қатыса алады. Бұл бағдарламалардың барлығында банктің алдында «Даму» кәсіпкерлікті қолдау қоры кепіл бола алады. Бір кәсіпкер 7,9 пайыздан аспайтын үстемемен 50 млн теңгеге дейін несие ала алады. Келесі «Astana Retail» бағдарламасы сауда желілерін қолдауға бағытталған. Бұл бағдарлама «ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрме қарсаңында негізгі азық-түлік тауарлары бағасын бақылау мен реттеу мақсатында дайындалды. «Аstana» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы, қалалық ауыл шаруашылығы басқармасы тарапынан әзірге 11 сауда желісіне қолдау білдірілді. – Бұл бағдарламалардың әзірленіп, іске қосылуы қандай нәтижелер көрсетіп отыр? – Былтыр Астанада бөлшек саудадағы тауар айналымының индексі төмендеп кеткен еді. Ал биылғы жылдың алты айында аталмыш бағдарламалар жүзеге асырыла бастаған уақыттан бастап бұл индекс 97 пайыздан 110 пайызға өсті. Бұған қоса азық-түлік тауарларының инфляциясы деңгейі алғашқы рет республикалық орташа көрсеткіштен төмендеді. Яғни, республикалық орташа көрсеткіш - 103,7 болса, Астанада – 103, 5. – Жуырда елордада «ASTANA TAXI» жобасы іске қосылды. Бұл жоба туралы кеңірек әңгімелеп берсеңіз. – Бұл жобаға сәйкес «Astana Service» бағдарламасы әзірленді. Жеке мемлекеттік әріптестік аясында жүзеге асырылып отырған «ASTANA TAXI» - өте ауқымды жоба. Сол мақсатта 300
жаңа автокөлік сатып алынды. Алдымен отандық автокөлік өндірушілерді қолдауды көздедік. Атап өтерлік жайт, бюджетке ешқандай салмақ түспей, бюджеттен тыс инвестициялар тартылды. Соның арқасында бюджеттің 7,2 млрд теңгесі үнемделді. Аталмыш жобаға қатысып жатқан 6 автопарк автокөліктерді өздері сатып алды. Бұл жоба аясында бірыңғай байланыс орталығы құрылды. Көліктердің стилі айқындалып, жүргізушілердің жұмыс киімі де анықталды. Сол арқылы клиенттер өздеріне қызмет көрсетіп жатқан «ASTANA TAXI» екенін айыра алады. Бірыңғай тарифпен адамдарды тасымалдайтын көліктердің салонына таксометр орнатылған. Тілді түсінбейтін туристер мінген жағдайда саll-орталық арқылы байланысқа шығуға болады. Бұл орталық алты тілде кеңес береді. Жобаның әріптесі – «Таксомоторлық парк» ассоциациясы. Негізгі екпін көлеңкелі бизнесті қысқартуға, адамдардың қауіпсіздігіне, сапалы қызмет көрсетуге қойылып отыр. Сондықтан «ASTANA TAXI» көліктеріне бірқатар жеңілдіктер берілді. Атап айтсақ, қоғамдық көлікке арналған жолақтармен жүру. Сол арқылы жолаушылардың уақыты үнемделуде. Негізгі қоғамдық маңызды орындарда, адамдар көп жүретін жерлерде көлікті қаңтаруға да кұқық берілді. Соның ішінде, әуежай, «Нұрлы жол» теміржол вокза-
лы, «Хан шатырдың» жанында тоқтауға рұқсат етілді. Қазір кейінгі аталған сауда-ойын-сауық орталығының маңайында «ASTANA TAXI» көліктері ғана қаңтарылып жүр. – «Көше саудасына арналған 1000 орын» бағдарламасы бар екенін білеміз. Оның ерекшеліктері қандай? – Бұл бағдарлама жергілікті бес бағдарламадан тыс бір жарым жылдан бері жүзеге асырылуда. Сол үшін жеңіл тамақ ішетін, гүл мен жеміс-көкөністерді, соның ішінде балмұздақ сияқты маусымдық тағамдарды сататын, демалысты ұйымдастыратын 12 учаске анықталды. Қазірге дейін 425 келісімшарт жасалды. Аталмыш бағдарлама бойынша жерді 7 жылға жалға алуға болады. Яғни, бастаған істі ілгерілетуге, жабайы саудада жүргендерді заңды бизнеске тартуға мүмкіндік берілді. Бұл бағдарламаға қатысушылары киетін арнайы киім белгіленді. Әзірге «Нұржол» сулы-нулы желекжолы мен Есілдің жағалауындағы сатушылар ғана бұл киіммен тұр. Бұл арнайы киімді индустрияландыру картасына қатысып жатқан отандық кәсіпорын тікті. Сол арқылы тұтынушылар сауда заңды жолмен жүргізіп жатқанын айыра алады. – Елордада кәсіпкерлікті дамыта түсуді қажет ететін қандай салаларды атай аласыз? – Туризмді әлі де ілгерілету-
ге тиістіміз. Туристердің санын көбейткіміз келсе, оған қатысты бағдарлама да жетілдіруді қажет етеді. «Астана» халықаралық қаржы орталығының жұмысына байланысты қаржы қызметтері де дамытылуы тиіс. Көлік логистикасы да өз деңгейіне шықпай тұр. Қазір Астанада осындай үш орталық қана бар. Білім беру қызметі мен байланыс пен ақпарат салаларын да алға бастыру қажет. Соның ішінде IT технологиялары, атап айтсақ, «Смарт Астана» қосымшасы да бар. Биылдан бастап «Өнімді жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлік» аталатын жаңа қанатқақты бағдарлама жүзеге асырыла бастады. Оған 476 млн теңге бөлінді. Бұл негізінен өзінөзі жұмыспен қамтыған жұртшылыққа арналып отыр. Сол бойынша тегін оқуға, кәсіпкер статусын алуға, 8 мың АЕК-тен аспайтын сома көлемінде несие алуға болады. Ал жалпы Астана кәсіпкерлікті дамытудың жергілікті бағдарламаларын әзірлеу, қолданысқа енгізу жағынан ел бойынша көш бастап келеді. Елорданың бұл тәжірибесі қазір өңірлерде енгізілуде. Сондай-ақ, бас қала шағын және орта бизнестің ішкі жалпы өнімге қосар үлесі жөнінен және жан басына шаққанда өнім өндіруден бірінші орында. – Әңгімеңізге рақмет! Сұхбаттасқан: Аманғали ҚАЛЖАНОВ
МӘДЕНИЕТ «АСТАНА АҚШАМЫ»
5
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
www.astana-akshamy.kz
АСТАНАДА БІР АПТА БОЙЫ ДҮРІЛДЕГЕН «ЕУРАЗИЯ» ХІІІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КИНОФЕСТИВАЛІ АЯҚТАЛДЫ. АЙТУЛЫ ӘЛЕМДІК ШАРА АЯСЫНДА 2016-2017 ЖЫЛДАРЫ ТҮСІРІЛГЕН БАРЛЫҒЫ 296 КИНОТУЫНДЫ КӨРСЕТІЛІП, 200-ДЕН АСТАМ ҚОНАҚ ШАҚЫРЫЛДЫ. НИКОЛАС КЕЙДЖ, ЭДРИАН БРОУДИ, ДЖОН МАЛКОВИЧ СЫНДЫ ГОЛЛИВУД ЖҰЛДЫЗДАРЫ ЕЛОРДА ТОПЫРАҒЫНА ТАБАН ТИГІЗДІ. АЛ НЕГІЗГІ КОНКУРСҚА ҚАТЫСҚАН 13 ТОЛЫҚМЕТРАЖДЫ ЖӘНЕ 30 ҚЫСҚАМЕТРАЖДЫ ФИЛЬМНІҢ ІШІНЕН ҚАЗАҚ РЕЖИССЕРІ СӘБИТ ҚҰРМАНБЕКОВТІҢ «ОРАЛМАН» КӨРКЕМ ФИЛЬМІ ТОП ЖАРЫП, БАС ЖҮЛДЕНІ ИЕЛЕНДІ. Аманғали ҚАЛЖАНОВ
ЖАҢА ЖҰЛДЫЗДАР ЖАРҚЫЛЫ ӘНЕ-МІНЕ ДЕГЕНШЕ АСТАНАДА ДҮБІРЛЕП ӨТКЕН 25-ШІ «ОПЕРАЛИЯ» БАЙҚАУЫ ДА АЯҚТАЛДЫ. БЕКЗАТ ӨНЕРДІҢ БАЙРАҒЫ ЖЕЛБІРЕГЕН ДОДАДА БАС ЖҮЛДЕНІ РУМЫНИЯ ӘНШІСІ АДЕЛА ЗАХАРИА МЕН ОҢТҮСТІК АФРИКАДАН КЕЛГЕН ЛЕВИ СЕКХАПАН ЖЕҢІП АЛДЫ. ОЛАРҒА ЕҢ ЖОҒАРҒЫ СЫЙЛЫҚТЫ ӘЙГІЛІ ӘНШІ ПЛАСИДО ДОМИНГО ТАПСЫРДЫ.
«ОРАЛМАННЫҢ» ОЛЖАСЫ
К
инофестивальдің негізгі бағдарламасына енген бұл жалғыз отандық кинотуынды ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысымен Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясында, «Қадам» ЖШС студиясының қатысуымен түсірілді. Туған жерінен жырақ кетуге мәжбүр болып, ондаған жылдар өткен соң Ауғанстаннан елге қайта оралған қандастарымыз жайлы баяндайтын фильмге Дулыға Ақмолда, Есім Сегізбаев, Ержан Түсіпов, Шынар Асқарова, Баян Қажынәбиева сынды қазақстандық танымал актерлер түскен. Кинофестиваль тарихында қазақ режиссерлері - Данияр Саламаттың «Әкем екеуміз» кинокартинасы, Серік Апрымовтың «Бауыры» және Нариман Төребаевтың «Шуақты күндері» үздік режиссура ретінде бағаланса, Жаңабек Жетіруовтың «Дүние жарық» және Абай Құлбайдың «Стриж» фильмдері «Азиядағы үздік фильм» аталымында топ жарған. Ал Сәбит Құрманбековтен бұрын Ардақ Әмірқұлов өзінің «Қош бол, Гүлсары» картинасымен бас жүлде иеленген. Ал биыл гран-при алған «Оралман» көктемде Иранның астанасы – Тегеран қаласында өткен Фаджр 35-ші халықаралық кинофестивалінде Азияның үздік фильмі атанған. Сәбит Құрманбековтің айтуынша, қалың көрерменге толықтай жетпей жатқан бұл фильм осы жылдың аяғына дейін жалпыұлттық прокатқа шығарылады. Сондай-ақ, шетелдерде, әсіресе қазақ диаспоралары шоғырланған мемлекеттерде прокатқа жіберу жоспарланып отыр. «Еуразия» кинофестивалі – еліміздегі ғана емес, жалпы Орталық Азия кеңістігіндегі ең үлкен киноалаң. Сондықтан да бұл кинофестивальдің бас жүлдесін жеңіп алу – мен үшін үлкен абырой. Десек те, мен үшін ең бастысы – бұл фильмді
қарапайым көрермендерге көрсету. Осы Астанадағы көрсетілімде көрермендер фильмді жылы қабылдап, ирандық аудитория, оның ішінде этникалық қазақтар қызыға көрген болатын» деген кинорежиссер фильмнің түсірілім тобын құттықтап, алғысын жеткізді. Биылғы кинофестивальде алғаш рет ТМД елдері және Қытай, Үндістан, Оңтүстік Корея, АҚШ және Еуропа елдерінен келген дистрибьютерлердің қатысуымен «Eurasia Film Market» кинонарығы өтті. Яғни, фестивальге әкелінген фильмдер әлемдік кеңістікке шығуға мүмкіндік алды. Ал «Eurasia Spotlight» бизнес алаңы әдеттегідей киножобалардың қызықты питчингтерін, кино саласындағы түрлі тақырыптарға негізделген дөңгелек үстел мәжілістерін, баспасөз мәслихаттарын, шеберлік сабақтарын және киноиндустрияның мамандары қатысқан арнайы шараларды ұсынды.
Азамат ЕСЕНЖОЛ Елорда тұрғындары мен қонақтары алты күн бойы классикалық өнердің биік шыңы саналған опера өнерінің шуағына шомылып, ғажайып әсерге бөленді. Айтулы шара бас қаламызда болған мәдени оқиғалардың бірегейіне айналды деп айта аламыз. Жыл сайын «Опералияға» қатысу үшін жүздеген үміткер өтінім береді, олардың арасынан 40 адам ғана халықаралық қазылар алдында өнер көрсету мүмкіндігіне ие болады. Астанаға әлемнің 17 мемлекетінен келген әртістер жиналды. Олардың бәрі де өз елдерінен суырылып шыққан жүйріктер. Сонымен байқауда екінші орынды ресейлік Кристина Мхитарян мен италиялық Давиде Джусти қанжығаларына бөктерді. Үшінші жүлдені отандасымыз, талантты әнші Мария Мудряк
пен Кореядан келген Леон Ким жеңіп алды. Сарсуэланы үздік орындағаны үшін бес үміткер опереттаға жақын осы испан музыкалық-сахналық жанрынан бір ариядан орындады. Нәтижесінде, Пласидо Домингоның анасы Пепита Эмбил де Доминго сыйлығы – Адела Захариаға бұйырса, ал маэстро Домингоның әкесі, аға Пласидо Доминго сыйлығын – Марко Чапони жеңіп алды. Рихард Вагнер мен Рихард Штраус операларынан репертуарды үздік орындағаны үшін атақты швед әншісі Биргит Нильсон атындағы қосымша жүлде мен қаржылай сыйлықты ресейлік Оксана Секерина мен чехиялық Борис Пригл иеленді. Опера ариялары мен сарсуэла шырқалғаннан кейін, барлық қатысушылар Пласидо Доминго жетекшілік еткен «Астана Опера» оркестрінің сүйемелдеуімен маэстроның ұлы, кіші Пласидо Доминго жазған «Опералияның» ресми әнұранын орындады. Дүбірлі додада көрер-
мендер де сүйікті әншілеріне дауыс беру мүмкіндігіне ие болды. Көрермен көзайымы жүлдесі Мария Мудряк пен Леон Кимге берілді. Сонымен қатар, байқау ға қатысқан барлық өнерпаздарға ынталандыру сыйлығы берілді. ««Опералия» байқауы болмағанда көптеген әншілерді білмеген болар едік. Біздің басты міндетіміз – жаңа әртістерді анықтап, олардың есімдерін әлемге таныту» дейді маэстро Доминго. «Опералияның» құрметті қонағы ретінде қатысқан бұлбұл дауысты әнші Бибігүл Төлегенова Пласидо Домингоның әлемдік деңгейдегі ерекше дарынды тұлға екенін айтып, «Опералия» байқауының елордамызда өткені біз үшін үлкен құрмет, орасан зор мақтаныш» деп ізгі ілтипатын білдірді. Айта кетейік, бүгін және үшінші тамызда «Астана Опера» театрында Пласидо Доминго мен опера жұлдыздары Дж.Вердидің «Травиата» операсында өнер көрсетеді.
6
РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
ҚАЗАҚ АКТЕРЛІК МЕКТЕБІ МЕН РЕЖИССУРАСЫ ӘЛЕМНІҢ ЕШБІР МЕМЛЕКЕТІНІҢ ТЕАТР ӨНЕРІНЕН АРТЫҚ БОЛМАСА, КЕМ ЕМЕС. БҰҒАН БЕЛГІЛІ РЕЖИССЕР ҚУАНДЫҚ ҚАСЫМОВТЫҢ СПЕКТАКЛЬДЕРІ ҚАТЫСҚАН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ФЕСТИВАЛЬДЕРДЕГІ ЖЕҢІСТЕРДІ АЙТАР ЕДІК. ӘЛЕМДІК ДЕҢГЕЙДЕГІ ӘР ТҮРЛІ ЖАРЫСТАРДА РЕЖИССЕРДІҢ «МЕДЕЯ», «ТРОЯ АРУЛАРЫ» ЖӘНЕ «ҚЫЗ ЖІБЕК» БЕС РЕТ БАС ЖҮЛДЕ, ЕКІ РЕТ «ЕҢ ҮЗДІК ӘЙЕЛ ОБРАЗЫ», ЕКІ МӘРТЕ «ЕҢ ҮЗДІК РЕЖИССУРА» НОМИНАЦИЯЛАРЫ БОЙЫНША ЛАУРЕАТ АТАНДЫ. ҚАЗАҚ ТЕАТР ӨНЕРІН ЕУРОПА ЖЕРІНДЕ НАСИХАТТАП ЖҮРГЕН РЕЖИССЕРМЕН ТЕАТР САЛАСЫНДАҒЫ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР ЖӨНІНДЕ ӘҢГІМЕ ӨРБІТКЕН ЕДІК.
Қуандық ҚАСЫМОВ, режиссер:
НАҒЫЗ ДРАМАТУРГИЯ МЕН КӘСІБИ АКТЕРЛЕР «САЙҚЫМАЗАҚТАРДЫҢ» КӨЛЕҢКЕСІНДЕ ҚАЛЫП ҚОЙДЫ ӘН АЙТУДЫ ӘТЕШТЕН ҮЙРЕНІП ЖҮРМІЗ – Театр десе, Станиславскийдің жүйесі еске түседі. Со л ж ү й е е с к і р і п б а р а жатқан сияқты. Сіз қалай ойлайсыз? – Жүйе ескірген жоқ. Театр өнеріндегі адамдар жаңарып, жүйесіздік жайлап барады. Сол Константин Сергеевич Станиславскийдің жылдар бойы ой елегінен өткізіп, көрген-білгенін түйіндеп жазған теориясын сіз бен біз терең ұғынып, жетік меңгердік пе? Күмәнім бар. «Неге?» дерсіз. Менің бағыма институтта дәріс берген ұстазым Қазақ елінің халық артисі, алғашқы кәсіби режиссер Асқар Тоқпанов ағамыз болды. Ол кісі сол Станиславскийдің шәкірттерінің бірі Сахновский мырзадан Москвада оқып, білім алған. Сондықтан жүйенің егжей-тегжейін білетін жалғыз маман еді. Оның лекциялары мен сабақ беру тәсілі сол жүйеге негізделіп отырып жасалушы еді. Негіз дұрыс қаланса, жүйе әрқашан шығармашылықты өркендетуге көмектеседі. Станиславский – мәңгілік жүйе ойлап тапқан дарынды адам. Білімсіздік басым болған
жерде нигилистік ой өрбиді. Диплом бар, бірақ білім жоқ! Оған кінәлі актердің немесе режиссердің өзі.Тек қана өзі. Мен де ол жүйені сол кезде толық меңгеріп шықтым деуден аулақпын. Мүмкін 50 пайызын қабылдаған шығармын. Бірақ жылдар өте, сол жүйемен сахнада актер және режиссер ретінде жұмыс істей отырып мән-мағынасына жетуге тырыстым. Терең үңіліп зерттеген сайын бұл жүйе жаңа қырынан ашылады. Сондықтан Станиславскийден қашуға болмайды. – Қазір театрда сөз арзандап, ұсақталып бара жатқандай көрінбей ме сізге? Театрды өмірлік сұрақтарға жауап беретін жоғары интенция деп айта аламыз ба? – Ел арасындағы сөздің қадірі кеткен кезде ғана сөз арзандайды. Театрға да сөз драматургиямен енеді. Яғни, нақты адамның, драматургтің сөз саптауымен келеді. Оның өмірге деген көзқарасы мен пәлсапасы арқылы біз режиссерлер, актерлер, суретшілер сол драматургтың идеясын түсінгіміз келеді. Сол идеяны көрерменге жеткіземіз. Бүгінде сахна төріндегі кейіпкердің аузынан шыққан сөздің мағынасы тереңдіктен
гөрі саяздыққа тартатыны рас. Әсіресе, сатирадағы арзан сөз актерлерге кері әсерін тигізеді. Өйткені олар қазіргі таңдағы интерактивті технологияны молынан қолдану арқылы адамның санасы мен сезіміне сол жадағай сөзімен қатты әсер етеді. Арзан сөзбен, арзан оймен улайды. Драматургия бар болса да күнделікті күйбең тіршілікті жырлайтын бір сыдырғы мағынасыз шығармалар қаптады. Бізге дәл қазір үлкен бір құбылыс керек сияқты. Тарихқа үңілсек, орыс халқының «скоморох» немесе европаның «шут» деген кейіпкер маскалары болған. Бұл кейіпкерлер қара халықтың ойын алаңға шығып немесе хан сарайындағы патша алдында қорықпастан айта білген. Ал біздің сатирамыз сахнадан не айтады? Айтқан сөзінде мағына бар ма? Күлегеш халық былай шыққан соң неге күлгенін ұмытып қалады. Олар да театр деген айдар тағып алатын болды. Сондықтан көрермен, әсіресе, жас көрермен сөздің қадірін құндылығы аз, жадағай сөзі көп осындай «театрлар» арқылы ұғып, театр деген ұғымды сол арқылы бойына сіңіріп жүр. Ал нағыз драматургия мен кәсіби актерлер жаңағы «сайқымазақтардың» көлеңкесінде қалып қойды. Себебі біз интерактивті жүйелер арқылы қадірлі, маңызды, дәйекті сөзді сирек дәріптейміз. Сондықтан өміріміз арзан сөздің құлына айналып бара жатыр. Шыны керек, телеарналарымыз рейтингтерін арзан сөзбен
жинап жүр. Осы арзандарға әбден қанған көрерменге театр неге қызық? Театр сахнасындағы терең ойлы пәлсапаны естігенде жан дүниесі жиырылып, отырған орнынан тұрып, залдан шығып кеткісі келеді. Ал сатиралық театрлар қай қалаға барса да, олардың билет бағасының қымбатшылығына қарамастан есікті бұзып кіруге дайын. Ырқы кеткен, ырзығы жоқ, саяз, мағынасыз сөзді естіп, ыржыңдап шыққаны үшін ол қаражатын да, уақытын да аямайды. Неге? Себебі біздің қоғам терең сөзді сәйгүліктің ертоқымын сыпырып тастап, жалаң сөзді жайдақ атқа мініп жайбарақат өмір сүруге көшкен. Адамдардың дені миын қозғап ойланудың орнына ырбақай сөз, тырбақай әрекет жасауға құмар. Сөздің қадірін тойдағы арзан сөзді асаба «шоумендер» де түсіріп бітті. Айына бірнеше тойға бас сұғатын қазақ ол жерден қандай сөз тыңдайды? Біз осыған мән бермейміз. Міне, осы себептердің бәрі театр сахнасындағы мәнді, мағыналы терең ойлы сөзге кері әсерін тигізеді. Осы жерде ойыма Абай атамыздың аудармасындағы Крылов мырзаның «Бұлбұл мен есек» мысалы еске түседі. Сонда бұлбұлдың әсем үніне баға берген есек: «Сен ән айтуды әтештен үйрен» дейді ғой. Қазіргі біздің қоғамның бейнесі осыған келеді. Бұлбұлдың сайраған үнінен гөрі, қиқулап қиқырған әтештің үніне құмар болып барамыз.
КОМЕДИЯ ЖАНРЫ ТЕАТРЛАРДЫҢ КҮНКӨРІСІ – Кеңестік қазақ театрында қазіргі театрда жоқ қандай игі дәстүрді айта аласыз? – Айтып отырмын ғой, актер шеберлігі саяздап барады. Бұның себебі неде? Кеңестік дәуірде сахнаға шыққан актерге талап қатқыл болатын еді. Және оқыған оқу орындарындағы дәріс беру бағдарламалары да қатаң тәртіппен енетін. Емтихан тапсыру біз үшін ең үлкен сын болатын. Әсіресе, мамандық бойынша жүретін сабақтар ең маңызды сабақтар болатын. Қазір де солай болар деген сенімдемін. Дегенмен, олай емесау деген күдік енеді санама. Себебі оқуды тәмамдап келген кейбір актер азаматтың біліміне көңіл қойсаң – кезінде өзіміздің санамызға енгізілген шеберліктің мектебінің негізін қалайтын кәсіби элементтерді білмей жатады. Бірақ қолдарында дипломдары бар, бірі қызыл, бірі көк. Жалғыз талантпен шауып бәйге ала алмайтынын сол жас актер сезбейді. Оның талантын шыңдайтын білім екенін ұқпайды. Оны ұғындырмаған ұстаз кінәлі деп есептеймін. Кеңес дәуірінде кәсіби актер өнеріне, әсіресе, режиссураға көп көңіл бөлінетін. Олардың материалдық жағдайын жасауға терең мән берілетін. Әсіресе, өнер шеберлеріне, жеке тұлғасы мен шығармашылығына арналған жиырма шаршы метр қосымша
РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«АСТАНА АҚШАМЫ» www.astana-akshamy.kz баспана берілетін. Бұл актер, режиссер, суретші, драматург жеке дара шығармашылықпен айналысуына, ізденіске енуіне мүмкіндік туғызу еді. Қазіргі кезде қосымша емес, негізгі баспананы алудың өзі қиямет. Егер шығармашылық адамға материалдық жағдай жасамаса сол арзан күлкілі, жадағай сөзді ортаға итермелеп, оларды той-думаннан табамыз. Оларға сахнадан гөрі сол жер қымбат, әрі қызықты. Өмір сүруіне, жақсы өмір сүруіне қаражат табады. «Ауырдың үстімен, жеңілдің астымен» күн кешуді әдетке айналдырады. Қасиетті сахна актер үшін келіп кететін, мардымсыз айлық алатын «жерге» айналады. Соған қарамастан қазақ актерлік мектебінің ұшқындары кейбір спектакльдерде көрініп жатады. Тек ұшқындары ғана. Бұл – трагедия! Себебі актер өнері – күнделікті ізденіске сүйене отырып, адам психологиясын зерттеуді мақсат тұтатын, «инемен құдық қазғандай» еңбек етуді талап ететін өнер. Түсінесіз бе, ӨНЕР! Ал біз қазір бұл өнерді «қолбалаға» айналдырып барамыз. Бойымдағы талантымды күнделікті күйбең тіршіліктің қамына орай сатамын да күн көремін. «Қу тірлікке құл болып аяң басып, құлашымды жая алмай баратырмын» деген Мұқағали ақынның қанатты сөзі қазіргі кезеңнің театр өнерінің атмосферасына дәл келеді. Ертең ұшқын өшеді. Шоқ сөніп қоламтаға айналмасына кім кепіл? Қазіргі кезде қазақ театрында режиссура жоқ деген ұғым қалыптасып, соны дәріптейтін қайраткерлер пайда болды. Режиссура қашан қанат жаяды? Режиссура мамандығына толыққанды жағдай жасалғанда ғана, ре-
СӨЗДІҢ ҚАДІРІН ТОЙДАҒЫ АРЗАН СӨЗДІ АСАБА «ШОУМЕНДЕР» ДЕ ТҮСІРІП БІТТІ. АЙЫНА БІРНЕШЕ ТОЙҒА БАС СҰҒАТЫН ҚАЗАҚ ОЛ ЖЕРДЕН ҚАНДАЙ СӨЗ ТЫҢДАЙДЫ? БІЗ ОСЫҒАН МӘН БЕРМЕЙМІЗ. МІНЕ, ОСЫ СЕБЕПТЕРДІҢ БӘРІ ТЕАТР САХНАСЫНДАҒЫ МӘНДІ, МАҒЫНАЛЫ ТЕРЕҢ ОЙЛЫ СӨЗГЕ КЕРІ ӘСЕРІН ТИГІЗЕДІ. ОСЫ ЖЕРДЕ ОЙЫМА АБАЙ АТАМЫЗДЫҢ АУДАРМАСЫНДАҒЫ КРЫЛОВ МЫРЗАНЫҢ «БҰЛБҰЛ МЕН ЕСЕК» МЫСАЛЫ ЕСКЕ ТҮСЕДІ. СОНДА БҰЛБҰЛДЫҢ ӘСЕМ ҮНІНЕ БАҒА БЕРГЕН ЕСЕК: «СЕН ӘН АЙТУДЫ ӘТЕШТЕН ҮЙРЕН» ДЕЙДІ ҒОЙ. ҚАЗІРГІ БІЗДІҢ Қ О ҒА М Н Ы Ң Б Е Й Н Е С І ОСЫҒАН КЕЛЕДІ. БҰЛБҰЛДЫҢ САЙРАҒАН ҮНІНЕН ГӨРІ, ҚИҚУЛАП ҚИҚЫРҒАН ӘТЕШТІҢ ҮНІНЕ ҚҰМАР БОЛЫП БАРАМЫЗ.
жиссер кең көсіліп шаба алады. Сахнаның патшасы актер болғандықтан, режиссер соның дарыны мен шеберлігіне тәуелді. Актерсіз режиссер, режиссерсіз актер тұл. Шабан атқа мініп бәйгеге қатыссаңыз не болатынын өзіңіз де сезетін боларсыз. – Комедияға келгенде тақырыбымыз тапшы болып қалады. Әлі күнге дейін қазақ театрлары өзіңіз аударған Иброхим Содиковтің «Әпендінің бес қатыны» мен Сұлтанәлі Балғабаевтың «Ең жақсы еркек» секілді комедияларымен күн көріп жүр. Неге тақырып аясы соншалықты тар? – Сөзіңнің жаны бар, комедия жанры Қалтай ағамызбен бірге кеткен сияқты. Негізі комедия жанры театрлардың күнкөрісі ғой, қалқам. Бірақ қазір ол жанр ешкімге керек емес болып барады. Сондықтан министрліктің театр бөлімі комедия жанрын дәріптейтін театр фестивальдерін ұйымдастыру керек. Сонда барып драматургтар қолдарына қалам алып жаңа шығармалар жазатын болар. Шымкент қаласындағы Сатира театрының негізінде «Тақиялы періште» немесе басқа да тақырыпта комедия жанрындағы спектакльдердің халықаралық фестивалі ұйымдастырылса, құба құп болар еді. Бұндай фестивальдер әлемде некен саяқ. «КӨШЕДЕГІ ПАҚЫРДЫ ӘКІМ БОЛ ДЕП ШАҚЫРДЫ» – Қазіргі таңда «Мәдениет туралы» заңға театр тармағы бойынша өзгертулер енгізілді. Осы өзгерістерге тоқталып өтіңізші. – Иә, дұрыс айтасың. Бұл заң бойынша өткен ғасырда дамып, қанат жайып қалыптасқан театрдың режиссурасы құрдымға кетті. Оның атқарар ролі жойылды. Театрдың көркемдік деңгейі мен шығармашылық репертуарын қалыптастыру, актерлердің шеберлігін шыңдау директор мырзаға жүктелді. Сонда ол адам шығармашылыққа жауап бере ме, әлде шаруашылыққа жүгіре ме? Ендігі таңда директорлыққа мәдениет саласында бес жыл басшылық қызмет атқарған азаматтың кез келгені тағайындалуына мол мүмкіндік туды. Режиссер директордың «қолбаласына» айналып немесе тіпті де жойылып, көздің қарасынан бұлбұл ұшады. – Сол өзгертулер енгізілген жиынға өзіңіздің де қатысқаныңызды айтып едіңіз. Неге айтпадыңыз осыны? – Жалғыздың «үні шықпас» деген. Бекболат Тілеухан бастаған топ бұл өзгертулерді театр режиссерларының ойын тыңдамастан қабылдап, директорлардың ығына жығылды. Театр директоры әкімшілік тарапты басқаратын атқарушы орган екені бұрыннан мәлім. Ал бас
7
режиссер мектебі театр жүйесіне енгелі бері театрдың шығармашылық труппасының болашағы мен оның қабілетінің өсіп өркендеуіне, сонымен қатар театр репертуарының толыққанды көркем шығармалармен толығуына жауап беретін лауазым ретінде қалыптасқан еді. Қазіргі таңда бұл лауазым қазақ театрына керек болмай қалды. «Көшедегі пақырды әкім бол деп шақырды» деген күйге енетін кезең басталды. Мен ондай директорлардың біразын көрдім де. Енді сол лауазым иесінің құқы бұрынғыдан
қаншалықты алғышарттар бар? – Мен Айгүл Иманбаева деген қызымыздың көзсіз ерлігіне бас ием. Оның қазақ театрының тарихына енгізген жаңалығы үшін тәнтімін. Ерлік емей немене?Жоқ жерден өз қаражатына жеке театр ашу – бұл көзсіз ерлік. Айгүлдің істеген батыл қадамына, мүйізі қарағайдай елге танымал актер ағаларымыз немесе драматург мырзалар бара алды ма? Театр ұғымын ел арасына басқаша қырынан таныта алды ма? Барлығы тек мемлекет қолдау көрсет-
ЕГЕР ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ АДАМҒА МАТЕРИАЛДЫҚ ЖАҒДАЙ ЖАСАМАСА, СОЛ АРЗАН КҮЛКІЛІ, ЖАДАҒАЙ СӨЗДІ ОРТАҒА ИТЕРМЕЛЕП, ОЛАРДЫ ТОЙ-ДУМАННАН ТАБАМЫЗ. ОЛАРҒА САХНАДАН ГӨРІ СОЛ ЖЕР ҚЫМБАТ, ӘРІ ҚЫЗЫҚТЫ. ӨМІР СҮРУІНЕ, ЖАҚСЫ ӨМІР СҮРУІНЕ ҚАРАЖАТ ТАБАДЫ. «АУЫРДЫҢ ҮСТІМЕН, ЖЕҢІЛДІҢ АСТЫМЕН» КҮН КЕШУДІ ӘДЕТКЕ АЙНАЛДЫРАДЫ. ҚАСИЕТТІ САХНА АКТЕР ҮШІН КЕЛІП КЕТЕТІН, МАРДЫМСЫЗ АЙЛЫҚ АЛАТЫН «ЖЕРГЕ» АЙНАЛАДЫ. СОҒАН ҚАРАМАСТАН ҚАЗАҚ АКТЕРЛІК МЕКТЕБІНІҢ ҰШҚЫНДАРЫ КЕЙБІР СПЕКТАКЛЬДЕРДЕ КӨРІНІП ЖАТАДЫ. ТЕК ҰШҚЫНДАРЫ ҒАНА. БҰЛ – ТРАГЕДИЯ! да жоғарылады. Және заңды түрде. Режиссердің үні өшті. – Білуімше, Ресейде заңдылық күші бар «Театр туралы» арнайы ереже бар. Міне сол ережеде директор мен көркемдік жетекші немесе бас режиссер деген лауазымдар немен айналысатыны анық жазылып, жік-жікке бөлінген. Бізге де осы керек шығар? – Менің де айтып отырғаным осы. Шығармашылықпен, репертуарлық саясатпен, театрдың көркемдік деңгейін биік мақсаттарға жетелеу, актер өнерінің шеберлігін шыңдау бас режиссердің немесе көркемдік жетекшінің тікелей міндеті екенін мығымдап жазып қойған. Сол көркемдік жетекшінің немесе бас режиссердің көздеген мақсат-мүддесін іске асыру үшін жағдай жасау – директор мырзаның міндеті. Яғни, шығармашылық топқа жағдай туғызу әкімшілік тарапында отырған директор бастаған құрамның негізгі мақсаты болу керек. Бұл қыруар жұмыс пен білімді талап етеді. Театр өнерінің экономикасын меңгермеген маман театрдың экономикалық тұрғыдан өркендеп өсуін жоспарлай ала ма? Білімі мен мамандығы сай емес маманға театр басқаруды жүктеу қылмыспен пара пар. – Кезінде өзіңіз еңбек еткен Айгүл Иманбаеваның музыкалық театры Македониядағы театр фестивалінің бас жүлдесін жеңіп алды. Оған режиссер ретінде сіздің еңбегіңіз өлшеусіз болды. Қазір бұл «А.И» театры қайда? Жалпы, Қазақстанда жеке театрлар қаншалықты өміршең бола алады? Олардың аяғынан қаз тұрып қана қоймай, көрерменнің сүйікті өнер ордасына айналуына
кен театр ұжымдарында ғана қызмет етіп, жеке дара театр ашып басын ауыртқысы келмейді. Ал Айгүл шет елде қазақ театр өнерінің туын желбіретіп, намысын қорғап, қазақ театр өнерінің көптеген Еуропа елдерінен биік тұрғанын дәлелдеді. Жан Ануйдың «Медея» трагедиясы халықаралық театр фестивальдерінде екі мәрте бас жүлдеге ие болып, «Гран При» алуы – қайталанбас тарихи оқиға. Европа тамсанды,таңғалды. Македония мемлекетінің ақпарат көздері Айгүл Иманбаева ойнаған «Медея» спектаклін «театр өнерінің гауһары» деп бағалады. Сөйтіп қазақ театрларына Айгүлдің театры жол ашты. Қазір бұл театр елордамыз Астанада. Жаңа белеске енгендей күй кешуде. Мемлекеттік тұрғыдан тікелей көмек көрмеген жеке театр ұжымы болашақта сөніп те қалуы ғажап емес. Айгүл Иманбаева қашанғы өз қаражатымен өмір сүрсін?! Жеке театрларға да мемлекеттік субсидия керек-ақ. Мемлекет қолдап, демеп жатса, жаңа бағыттағы, жаңа форматтағы театрлар саны көбейері сөзсіз. Әзірге олай емес. Меценаттар тапшы. ТЕАТРҒА ТЕХНИК МАМАНДАР ЖЕТІСПЕЙДІ – Әлемдік театр өнеріндегі қандай жаңалықтар бізге енбей жатыр? – Егер театрлардың материалдық техникалық базасы жұтаң болса, қандай жаңалық болуы мүмкін? Материалдық техникалық база нығайған күнде де оны меңгеріп кететін мамандар жоқтың қасы. Сондықтан жаңалықтар енгізу
үшін алдымен техник мамандарды оқытып, оларға жағдай жасауды көздейтін бағдарлама қабылдау керек. Менің айтып отырғаным – театрды жарықпен, дыбыспен қамтамасыз етіп, көркемдік дәрежеге көтеретін ең маңызды мамандар. Біздің театрларда, әсіресе, аймақтық театрларда, әзірге көбісі көшеден келіп, өз жеткенімен жеткеріп жүрген мамандар легі қызмет істейді. Оларға кінә тағуға болмайды. Себебі олар өзінің алдындағы жылдар бойы көрген-білгенімен қызмет істеген мамандардан үйренгенін алдыңа тартады. – Мүмкіндігіңіз болса, Қазақстанның театр саласына қандай реформа жасар едіңіз? – «Көркемдік кеңес» деген қоғамдық ұйымның көзін түбегейлі жояр едім. – Неге? – Бұл – актерге де, режиссерға да көмектеспейтін ұйым. Енді көз алдыңызға елестетіп көріңізші, Мұхтар Әуезов мырза қолына қалам алып «Абай жолына» кіріскенде бәріміз отырып алып жанжақтан бұлай емес, былай жазу керек десек, ол кісі сол романды жаза алар ма еді? Орал Таңсықбаевқа суретті былай салмаңыз, былай салыңыз десек не болар еді? Мұхтар Шаханов «Танакөзді» жазған сәтінде оның өлең жолдарын талқыға салсақ, қандай поэма туар еді. Шығарма ол жалғыз адамның жанынан туатын, шабытпен келетін ерекше құбылыс. Осыған біз мән беруіміз керек. Кеңес дәуірінде кірген «кеңес» қазіргі таңда керек пе? Ол «кеңес» суреткерге сенімсіздік ұялатады. Кеңестің кеңесіне жүгінген актер де, режиссер де өзіндік дара ойынан айырылып, бойына сенімсіздік ұялауы ғажап емес. Кеңес шығармашылыққа кедергі. Егер елдің кеңесін тыңдаса, Сальвадор Дали, Пикассо, Репин, Пушкин, Достоевский, Әуезов, Мүсірепов сынды дарындар болар ма еді. Кеңестің арқасында қаншама дарындар нәубет жылдары өмірімен қоштасты. Шығармашылықтан түңіліп құрдымға кетті. Бүкіл әлемде жоқ кеңесу біздің қазақ театрында қайта жандана бастады. Жауапты құжаттарды директор мырза сол кеңеске жүгіне отырып қол қоюды әдетке айналдырып алды. Кеңеске жүгінген директорға тиімді. Құжаттан қате кетсе, «Мен оны кеңестің шешімімен қабылдадым» деп жауапкершіліктен тайқу оңайға айналады. «Көркемдік кеңес» – қазіргі уақытта директордың қолшоқпары. Оның сөзін сөйлейтін адамдарды өзі тағайындағаннан кейін көркемдік кеңестен не сұрайсыз? Сондықтан бұл ұйымды түбегейлі жою қажет. Режиссер мен актерге сенім арту керек. Сұхбаттасқан: Гүлжан РАХМАН
8
саясат
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы»
ЕЛДІ ЕЛЕҢ ЕТКІЗГЕН
Серік ПІРНАЗАР Әлбетте, Қытай үшін жемқорларды анықтап, оларды аяусыз жазалау дәл бүгінгі күннің жаңалығы емес. Ерте кездері ұрлық үстінде ұсталған адамның қолын кесу жазасы кеңінен қолданылған бұл елде соңғы ғасырда жемқорлық пен парақорлықтың жолын түп-тамырымен кесу мақсатында жасалатын шара барынша шегіне жетті. Мұнда 2000 жылдан бері ғана жемқорлық сипатындағы қылмыстары әшкереленген 10 мыңға жуық шенеунік атылды, тағы 120 мың шамалас лауазым иесі 10-20 жыл аралығында бас бос тандығынан айрылу жазасына кесілді. Қазіргі заманғы Қытай өзгелердің техника саласындағы жетістіктерін сол қалпында айнытпай жасап шығара беретін алып көшіргіш машинаға ұқсайды. Бірақ қытайлықтарға енді әлемге қағазды, кітап басуды, оқ-дәрі, құбылнаманы ойлап тапқан ежелгі дәуірлерден бергі өздерінің айтулы төл жаңалықтарын ұсынатын кез де келді. Бұл ретте Қытай дүниеге цифрлы технология саласында үстемдік көрсетуді қолға ала бастаған сияқты. Аспан асты елі мұның бір саласын жоғарыда айтылған адамның жемқорлық сипат бойынша алатын рейтингілік көрсеткішіне арнағалы отыр. Оның философиялық мәні қазір кез келген діннің постулатынан табуға болатын адамның бұл өмірде жасаған жақсылығы мен жамандығы жазылып тұратыны жайындағы тәмсілінен туындайды. Исламда ол пайғамбардың хадисінде айтылатын «оң иықта отырған періштенің жақсы істерді, сол иықтағысы нашар тірліктерді жазып отыратыны» туралы тәспір арқылы уағыздалады. Міне, Қытай оқымыстылары өздері «бүкіл әлемді көріп тұратын көз» ретінде осы ғасырда өмірге келтіріп отыр ған бұл технологияны «Әлеуметтік кредит жүйесі» деп таниды. Аталмыш жаңа терминнің мағынасы жағынан мейлінше түсінікті тегі «Әлеуметтік сенім білдіру жүйесі» болып табылады. Елде осындай жүйенің құрылғаны туралы ақпар алғаш рет ҚХРды мұның алдында, 2002–2012 жылдары басқарған төраға Ху Цзиньтао тұсында жарияланған еді. Ол 2007 жылы «ҚХР Мемлекеттік кеңесі кеңсесінің әлеу меттік кредит жүйесін құру турасындағы бірқатар ескертпелері» деп аталатын құжат түрінде жарыққа шықты. Жоба ол кезде АҚШ-та FICO компаниясы жүргізіп отырған заем төлеуші тұлғаның төлем төлеу қабілетіне баға беретін скоринг жүйесінің кеңейтілген түріне ұқсайтын. Ал ел басшылығына Си Цзиньпин келгеннен кейін, 2014 жылы осы мәселеге байланысты «Әлеуметтік кредит жүйесін құру бағдарламасы (2014-2020)» деп аталатын жаңа құжат жарияланды. Мұнда алдыңғы жүйе адам танымастай болып өзгеріп кетті. Оның тармақтары 2020 жылға қарай құрлықтық Қытайдағы әрбір компания ғана емес, сонымен қатар әрбір тұрғыны нақтылы уақыт режимімен бақылауға алынып, осы жүйе бойынша бағаларын алып тұратын болады. Жеке тұлғаның
www.astana-akshamy.kz
АҚШ Ресейге наразылық білдірді
АҚШ-тың мемлекеттік хатшысы Рекс Тиллерсон Ресейдің бір топ америкалық елшіні елден шығарғалы жатқанына наразылық білдірді. Ол мұны Ресей сыртқы істер министрі Сергей Лавровпен телефон арқылы сөйлескенінде жеткізді. Ресей сыртқы істер министрлігі АҚШ-тың елге жасап жатқан жаңа санкциясына жауап ретінде америкалық 455 елшінің қысқартылатынын мәлімдеген еді. Ал жексенбіде Владимир Путин кететін дипломаттар саны 755 екенін анықтап айтты. Осыдан кейін Құрама Штаттар жағы бұған қарсы жауап дайындап жатқанын жария етті.
Пхеньян қарсы соққы бермекші
ҚЫТАЙ ЖЕМҚОРЛЫҚПЕН ЖАҢАША КҮРЕСЕДІ Қытай басшылығына Си Цзиньпин келгелі партия қатарындағылар жемқорлығына қарсы күрес барынша кең етек алды. Ал қазір бұл бағыттағы жұмыстарды бүкіл қоғамды тазалауға бұрудың әрекеттері жасалып жатыр. Ол әрбір азамат жөніндегі мәліметтерді цифрлы технология көмегімен және big data жүйесі бойынша талдау жасау арқылы оларға жеке рейтинг беру жолымен жүргізіледі. Жоғары рейтингілі адамдар түрлі экономикалық және әлеуметтік жеңілдіктерге ие болады. сенім рейтингісі елдің ішінде қолданылатын паспортына енгізіледі. Сонымен бірге рейтинг интернеттегі қолжетімді мағлұматтардың орталық базасында жарияланады.
Бұл жүйенің пилоттық режимі қазір Қытайдың шамамен отызшақты қаласында жүріп жатыр. Олардың арасында Шаньдун провинциясындағы Жунчэн дуаны көш бастап келеді. Аталмыш шаһарда тұратын 670 мың адамның әрбіріне 1000 балдық старттық рейтинг берілген. Бұдан әрі ол әркімнің жемқорлық сипатындағы әрекеттері бар-жоғына қарай не өсіп, не өшіп отырады. Ал Жунчэнде 142 мекеме күнделікті 160 мың түрлі параметр бойынша тексерілуден өтуде. Осындай тексеру жеке адамдар арасында да қызу қолға алынған. Мұның мынадай түйіні бар. Егер лауазымды тұлға басында берілген балы санын 1050 деңгейінде ұстай алса, ол үлгілі қызметкер болып саналып, оған үш А әрпімен белгіленетін маркер қойылады. Сол сияқты 1000 балы бар шенеуніктің рейтингісі екі А әрпі арқылы көрсетіледі. Бірақ балл мөлшері 900-ге түсіп кетсе, қызметкер В деңгейінен бір-ақ шығады. Ол мұнымен де жұмысын бұрынғысынша атқара береді. Алайда, деңгей 849 балл белдеуінен де төмен түсер болса, сөз тіпті басқа, шенеунік сол бойда С аумағына сырғып барып, мемлекеттік және муниципалдық құрылымдардан қуылып кетеді. Деңгей бұдан төмен түскен сайын жағдай одан да нашарлай береді. Айталық, 599 балдық көрсеткішке ие болған қызметкердің күні бұдан кейін шынында қараң болатыны анық. Себебі, ол осы
мөлшерімен қара тізімге жататын D категориясының шеңберіне кіріп кетеді. Жоғарыда айтылған Жунчэнде де жұрттың рейтингілері әртүрлі. Бірақ тым төмен түсіп, құлдырап кеткендері мүлдем жоқ. Осының нәтижесінде мұнда АА категориясына жататын адам 200 мың юаньдық тұтыну кредитін, төменгі пайыздық мөлшермен, ешқандай кепілсіз ала береді. Ал А категориясындағы жеке тұлға емделу құны 10 мың юаньнан аспайтын болса, ешбір кепілсіз ауруханаға жата алады. Қытайдың бұл сенім білдіру жүйесі бойынша жасалатын рейтингілік саласында мұндай жеңілдіктер мен артықшылықтардың түрі көп. Бұл жерде «Жоғары рейтингілік көрсеткішті қалай қамтамасыз етуге немесе жоғалтып алуға болады?» деген сұраққа орай Жунчэн билігі толыққанды бір-ақ сөзбен жауап қайтарады. Барлық уақытта заң талаптарына сай өмір сүре отырып, кредитті уақтылы жауып отыру, салықты төлеу, жол қозғалысы ережелерін сақтау (әрбір тәртіп бұзушылық фактісі ақшалай айыптан бөлек, бес балдан жоғары ұпайын кемітіп кетеді), қоғамның моральдық-адамгершілік қағидаттарын бұзбау сияқты міндеттері адал атқарып отырсаңыз жетіп жатыр. Сол сияқты аулада итіңмен бірге жүргеннен кейін болған жерлеріңді тазалап кетпесең – 5, жолда жылдамдықты мөлшерден асырып жіберсең 75 ұпайдан қағыласың. Ал мұндай шектеулер саны өте көп. Әлбетте, жемқорлық деректеріне байланысты кемітілетін ұпай санын бұлармен салыстыруға да келмейді. Ол көлеміне қарай бірден бұрынғысынша ату жазасына апаруы мүмкін. Мұның бәрі елдегі кәсіпорындарды да, жеке адамдарды да соған дейін жеткізбеу үшін жасалып жатыр.
Пхеньян Вашингтонның Солтүстік Кореяға жасайтын санкциясын күшейтер болса, оған шешуші соққы беруге дайын отыр. Сенбі күні түнде КХДР-да кезекті баллистикалық ракетаның сынақтан өткізілгені хабарланды. «Егер Құрама Штаттар бізге қарсы әскери авантюризм жасағанын және санкциямен соққылағанын қоймаса, біз шешуші де әділ соққы беруге дайынбыз» делінген елдің сыртқы істер министрлігі таратқан хабарламада.
Аргентина Венесуэла сайлауын мойындамайды
Аргентина Венесуэлада өткен ұлттық құрылтай жиыны сайлауы қорытындыларын мойындамайтын елдер қатарына қосылды. Жексенбі күні өткізілген бұл жиын елдің Конституциясына өзгерістер енгізуге тиісті болатын. Оппозиция мұны заңды бұзушылық деп айыптады. Құрлықтағы Колумбия мен Перу де солай есептейді. Енді олардың қатарына Аргентина қосылып отыр. Каракаста төрт айдан бері жоғары соттың оппозициялық ұлттық ассамблея жұмысына шектеу қою жөніндегі шешіміне наразылық білдірушілердің жаппай қарсылықтары өтіп жатыр. Соңғы мәлімет бойынша, бұл текетіресте 110 адам қаза тапқан.
Саакашвили Украина азаматтығынан айрылды
Грузияның экс-президенті Михаил Саакашвили украин азаматтығынан шығып қалды. Украина президенті Петр Порошенконың бұл жарлығына Одессаның бұрынғы губернаторы сот арқылы шағым білдіретінін мәлімдеді. Ол бұл шешімді алаяқтық деп есептейтінін мәлімдеді. Ал Грузия мемлекетінің басшылығы болса, көптеген баптар бойынша қылмысқа тартылып отырған экс-президенттің осыдан кейін елге жеткізілетініне үміт артып отыр.
ресмиет
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА «Астана қаласының Коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға келесі объектіні беру бойынша тендер өтетіндігін хабарлайды: Обьект: Тұрғын емес орын-жай; Мекенжайы: Астана қаласы, «Алматы» ауданы, Абай даңғылы, 92/3-үй, 1-ТЖО Жалпы ауданы: 478,9 ш.м.; Тапсыру мерзімі: 5 жыл; Бағалау құны: 126 427 000 теңге; Кепілдік жарна: 3 792 810 теңге Көрсетілген объект бойынша тендер www.gosreestr.kz веб-порталында өткізіледі. Тендер өткізу уақыты: 2017 жылғы «17» тамыз, сағат 10.00-ден 13.00-ге дейін. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру үрдісі 2015 жылғы 16 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің № 17 бұйрығымен бекітілген «Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына» сәйкес жүзеге асырылады. Жүргізілетін жұмыс түрлері барлық белгіленген нормативтік құқықтық актілерге сәйкес болу қажет: 1. Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 шілдедегі «Қазақстан Республикасы елордасының мәртебесі туралы» Заңы; 2. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметтері туралы» Заңы, сонымен қатар жүргізілетін жұмыс түрлерін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілер. Сенімгерлік басқарушы: 3. Әумесерлік мінез-құлқы бар кәмелеттік жасқа толмағандарға; заңмен шиеленісте тұрғандарға; ата-аналары сотталғандарға; отбасында зорлық-зомбылықтан жәбір көргендерге; сексуалдық зорлық-зомбылықтан жәбір көргендерге және т.б. арнаулы әлеуметтік қызметтердің келесі түрлері жүзеге асыруға: - әлеуметтік-тұрмыстық; - әлеуметтік-медициналық; - әлеуметтік-психологиялық; - әлеуметтік-педагогикалық; - әлеуметтік-еңбек; - әлеуметтік-мәдени; - әлеуметтік-экономикалық; - әлеуметтік-құқықтық қызметтер. 4. Кәмелеттік жасқа толмағандар үшін көрсетілген орынжайда әлеуметтік мақсаттағы коммерциялық емес объектінің қызметтерін ұйымдастыруды жүзеге асыруға; 5. Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерге сәйкес кәмелеттік жасқа толмаған адамдардың құқықтары мен мүдделерін қорғау саласында барлық белгіленген талаптарды сақтауға сәйкес қызметтер ұсынуға: - Қазақстан Республикасының Конституциясы; - Қазақстан Республикасындағы бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған және пробация қызметінде есепте тұрған азаматтарды әлеуметтік оңалтудың 2017-2019 жылдарға арналған кешенді стратегиясын бекіту туралы; - Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі; - Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодексі; - Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодексі; - Қазақстан Республикасының «Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы» кодексі; - Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі; - Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы; - Қазақстан Республикасының «Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы» Заңы; - «Пробация туралы»; - «Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы»; - «Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылар туралы»; - «Білім туралы»; - «Пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету қағидаларын бекіту туралы»; - «Мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйге немесе жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж Қазақстан Республикасының азаматтарын есепке қою қағидаларын бекіту туралы»; - «Бала құқықтары туралы Конвенцияны ратификациялау туралы»; - ҚР басқа да әрекет етуші және кәмелет жасқа толмағандардың құқығын қорғау саласындағы қызметті тікелей және жанама нормативті-құқықтық актілеріне сәйкес, қызмет көрсетуге; 6. Тоқсан сайын және Құрылтайшының сұрауы бойынша дамыту жоспарына қоса берілген қалыпта атқарылған жұмыс туралы есеп ұсынуға; 7. Сенімгерлік басқару объектісін, сонымен қатар объектіге тиісті аумақты санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес ұстау, дезинфекция және дератизацияны қамтамасыз етуге; 8. Өртке қарсы қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша қатаң ережені сақтауға; 9. Сенімгерлік басқару объектісі бойынша нормативтік актілерге сәйкес барлық шарт міндеттерін орындауды қамтамасыз ету; 10. Сенімгерлік басқару барысында, Қазақстан Республикасының белгіленген заңнамасына сәйкес объект мүлігін есепке алу және сақтау, оның бұзылуы немесе жойылуы жағдайында соған тең мүлікпен ауыстыруға; 11. Объектіге немесе ондағы инженерлік және коммуникациялық желілерге зақым келтіретін іс-әрекетті болдырмау және қажет болған жағдайда пайдаланушы ұйымдарға кіруді қамтамасыз етуге; 12. Коммуналдық және басқа да қызметтермен тікелей шартқа отыруға; 13. Орынжайдың ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізуге міндетті. Сенімгерлік басқарушыға қойылатын талаптар 14. Сенімгерлік басқару объектісін тиімді басқару бойынша толық дамыту жоспарын ұсыну. Баға ұсынуға рұқсат беру барысында сенімгерлік басқару объектісін пайдалану бойынша және әлеуметтік саланы дамыту бойынша ең жақсы дамыту жоспары ескеріледі (электронды нұсқасын бекіту). 15. Ұйым кәмелет жасқа толмағандарға әлеуметтік қызмет көрсету бойынша отандық жеткізуші болуы қажет. 16. Көрсетілген салада 5 жылдан кем емес жұмыс тәжірибесі болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 17. Потенциалды жеткізуші ретінде «Беймемлекеттік (бейкоммерциялық) ұйымдардың мәліметі базасында» болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 18. Заңмен шиеленісі бар кәмелет жасқа толмағандармен байланысты бағытта мемлекеттік ұйымдармен серіктестік тура-
9
лы ұсыныстар мен меморандум болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 19. Сенімгерлік басқарушының қызметкерлері қызметіне байланысты қажет мамандығы болуы қажет. 20. Штатта арнайы әлеуметтік қызмет көрсету тізіміне сәйкес мамандар болуы қажет: - психолог – кәмелет жасқа толмағандармен жұмыс істеу бойынша оқу жаттықтыруларын өткендігін растайтын сертификат болуы; - әлеуметтік қызметкер (растайтын құжатты бекіту); - кәмелет жасқа толмағандарға қызмет көрсету бойынша технологияларды игерген және сәйкес сертификаты бар жоғары дәрежелі психотерапевт дәрігер; - заңгер - кәмелет жасқа толмағандарға қызмет көрсету юойынша сәйкес сертификат болуы; - адвокат – адвокаттық қызметпен айналысуға лицензиянын болуы (растайтын құжатты бекіту); - психология саласында білімі бар тәуелділік бойынша кеңесші (растайтын құжатты бекіту); - кәмелет жасқа толмағандарға қызмет көрсету бойынша технологияны игерген және сәйкес сертификаты бар гинеколог дәрігер (растайтын құжатты бекіту); - ән-күй және өлең айту мұғалімі (растайтын құжатты бекіту); - ағылшын тілі мұғалімі (растайтын құжатты бекіту); - бакалавр деңгейінен төмен емес дене шынықтыру және спорт мұғалімі (растайтын құжатты бекіту); - туризм және менеджмент мамандығы бойынша мұғалім (растайтын құжатты бекіту) болуы қажет. 21. Сенімгерлік басқару шартын жасасқан соң 1 (бір) жылдың ішінде, объектіні экспулатацияға енгізіп, «Астана қаласы коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ атына тіркеу қажет. 22. Сенімгерлік басқаруға берілген объектіні берумен байланысты, сенімгерлік басқару мерзімінде оны пайдаланумен байланысты шығындар, сонымен қатар салықтық міндеттемелер Сенімгерлік басқарушының есебінен жүзеге асырылады. Қосымша талаптар 23. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына сәйкес кепілдік жарна құрылтайшымен мынадай жағдайларда: жеңімпаз тендер немесе жабық тендер нәтижелері туралы хаттамаға не шартқа қол қоймаған; объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген жағдайда жеңімпазға; сенімгерлік басқарушы объектіні сатып алу құқығынан бас тартқан жағдайда қайтармайды. 24. Сатып алу-сату шартына орындалмаған мерзімдерді қосумен сенімгерлік басқару объектісін мерзімінен бұрын сатып алуға болады. Сенімгерлік басқару мерзімі аралығында сатып алу нарық құны инфляция деңгейімен сәйкестендіруге жатады. 25. Объективті қажеттілікке байланысты сатып алушымен сатып алу құқығын жүзеге асыру барысында, сатушы сатып алу-сату шартында сенімгерлік басқару мерзімін қосқанда 5 жыл мерзімге дейін орынжайдың қызмет бағытын сақтауды қарастыруға құқылы. ТЕНДЕР ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕСІ Тендерге немесе жабық тендерге қатысушы ретінде тіркелу үшін тізілімнің веб-порталында қатысушының ЭЦҚ қол қойылған өтінімді тіркеу қажет. Өтінімге: 1) тендерлік ұсыныс (объектіні кейіннен сатып алу құқығынсыз сенімгерлік басқаруға берген кезде); 2) тізілімнің веб-парағында арнайы бөлінген электрондық конвертке салынған тендерге қатысушы қол қойған баға ұсынысы (объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген кезде); 3) құжаттардың «PDF (Portable Document Format)» форматында сканерленген) электрондық көшірмелері: - тендер жарияланған күннен кейін берілген анықтаманы берген күннің алдындағы үш айдан астам созылатын тендерге қатысушы міндеттемелерінің барлық түрлері бойынша банк (банк филиалы) алдында мерзімі өткен берешектің жоқ екендігі туралы банктің (банк филиалының) қол қойылған және мөр басылған (ЭЦҚ) анықтамасы. Егер әлеуетті қатысушы екінші деңгейдегі бірнеше банктің немесе филиалдарының, сондай-ақ шетел банкінің клиенті болып табылған жағдайда, осындай банктердің әрқайсысынан анықтама ұсынылады; - «Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңының 5-бабымен міндетті аудит жүргізу белгіленген заңды тұлғалардың соңғы қаржы жылындағы аудиторлық есебі; - заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік не анықтама; - жарғы. Шетелдік заңды тұлғалар шетел мемлекетінің консулдық мекеме заңдастырған құрылтай құжаттарын, мемлекеттік және орыс тілдерінде нотариат куәландырған аудармасымен, сондай-ақ Гаага қаласында 1961 жылғы 5 қазанда жасалған Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыруды талап етудің күшін жоятын конвенцияға сәйкес апостиль мөртаңбасы қойылған құжаттарды ұсынады; - тендер жарияланған күннен кейін берілген салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдар бойынша берешегінің (төлеу мерзімі Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) Қазақстан Республикасының кодексінің 6-тарауына сәйкес кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда) жоқ (бар) екендігі туралы мәліметтер; - хабарламада көрсетілген қатысушыға (сенімгерлік басқарушыға) қойылатын талаптарға сәйкестігін растайтын құжаттар көшірмелері қоса беріледі. Өтінім тіркелгеннен кейін тізілімнің веб-порталы үш минут ішінде сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтердің болуын автоматты түрде тексереді. Бірыңғай оператордың шотына тендер өткізу туралы хабарламада көрсетілген кепілдік жарнаның тендер басталғанға дейін екі сағат бұрын түспеуі тізілім веб-порталының өтінімнен бас тартуы үшін негіз болып табылады. Сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында бірыңғай оператордың шотына кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтер болған жағдайда, тізілімнің веб-порталы қатысушының өтінімін қабылдауды жүзеге асырады. Тізілімнің веб-порталы автоматты түрде тексеру нәтижелері бойынша тізілімнің веб-порталында көрсетілген қатысушының электрондық мекенжайына өтінімді қабылдау не өтінімнен бас тарту себептері туралы электрондық хабарлама жібереді. Кепілдік жарналарды қабылдау үшін: 1. IBAN KZ529261501102032004, БИК: KZKOKZKX, Банк атауы: «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16; 2. IBAN KZ914500339860000351, БИК: ASFBKZKA, Банк атауы: «Банк Астаны» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16 Төлемді алушы (қаз.): «АҚПАРАТТЫҚ ЕСЕП ОРТАЛЫҒЫ» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ, БСН: 050540004455. Анықтама үшін мына мекен-жайға хабарласыңыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11 үй, № 649 кабинет, 55 68 01, 55 01 68.
АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА «Астана қаласының Коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға келесі объектіні беру бойынша тендер өтетіндігін хабарлайды: Обьект: Тұрғын емес орын-жай; Мекенжайы: Астана қаласы, «Алматы» ауданы, Ж. Нәжімеденов көшесі, № 10/3 үй, 1-ТЕОЖ; Жалпы ауданы: 548,1 ш.м.; Тапсыру мерзімі: 3 жыл; Бағалау құны: 152 370 000 теңге; Кепілдік жарна: 4 571 100 теңге Көрсетілген объект бойынша тендер www. gosreestr.kz веб-порталында өткізіледі. Тендер өткізу уақыты: 2017 жылғы «17» тамызда, сағат 10.00-ден 13.00-ге дейін. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру үрдісі 2015 жылғы 16 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің № 17 бұйрығымен бекітілген «Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына» сәйкес жүзеге асырылады. Жүргізілетін жұмыс түрлері барлық белгіленген нормативтік құқықтық актілерге сәйкес болу қажет: 1. Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 шілдедегі «Қазақстан Республикасы елордасының мәртебесі туралы» Заңы; 2. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметтері туралы» Заңы, сонымен қатар жүргізілетін жұмыс түрлерін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілер. Сенімгерлік басқарушы: 3. Ұлттық мәдени мұраны сақтау, жаңарту, дамыту және салт-дәстүрлі, ұлттық қолөнерді тарату саласында мемлекеттік саясатты жүзеге асыруда ықпал етуге; 4. ҚР азаматтарын ұлттық және әлемдік мәдениет құндылығына жұмылдыруда, мәдени құндылықтарға еркін қолжетімділікпен қамтамасыз етуде және дарынды тұлғаларды қолдауда ықпал етуге; 5. Сәндік-қолданбалы өнердің келесі түрлерін дамытуға: - табиғи жүнді көркемдік өңдеу (киіз илеу); - теріні, сүйекті, глинаны, темір мен ағашты көркемдік өңдеу; - матаға көркемдік жазу; - тігу; - тоқу; - ұлттық нақыштағы қолдан жасалатын кәделер мен бұйымдарды жасау. 6. Қолөнер, графика және мүсінді жасау бойынша оқу курстарын, шығармашылықтың дәстүрлі түрлері бойынша мастер-класстар өткізуге; 7. Кәсіптік өсуде, қолөнершілердің бұйымдарының жергілікті және халықаралық нарыққа шығару және қолөнершілер арасындағы экономикалық байланысты және мәдени өсуді дамытуда ықпал көрсетуге; 8. Сәндік-қолданбалы өнер бойынша мектеп және мектепке дейінгі балаларға тәжірибелік сабақтар өткізуге; 9. Орталық қызметінің әлеуметтік бейімделуін ұйымдастыруда және аутизмдік ауытқулары бар балаларды оңалтуда және аутизмдік ауытқуы бар балалармен моториканы дамыту мақсатында оқу курстарын немесе курстар өткізуде ықпал етуге; 10. Сенімгерлік басқару шартын жасасқан соң 1 (бір) жылдың ішінде, объектіні эксплуатацияға енгізіп, «Астана қаласы коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ атына тіркеуге; 11. Тоқсан сайын және Құрылтайшының сұрауы бойынша дамыту жоспарына қоса берілген қалыпта атқарылған жұмыс туралы есеп ұсынуға; 12. Сенімгерлік басқару объектісін, сонымен қатар объектіге тиісті аумақты санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес ұстау, дезинфекция және дератизацияны қамтамасыз етуге; 13. Өртке қарсы қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша қатаң ережені сақтауға; 14. Сенімгерлік басқару объектісі бойынша нормативтік актілерге сәйкес барлық шарт міндеттерін орындауды қамтамасыз ету; 15. Сенімгерлік басқару барысында, Қазақстан Республикасының белгіленген заңнамасына сәйкес объект мүлігін есепке алу және сақтау, оның бұзылуы немесе жойылуы жағдайында соған тең мүлікпен ауыстыруға; 16. Объектіге немесе ондағы инженерлік және коммуникациялық желілерге зақым келтіретін іс-әрекетті болдырмау және қажет болған жағдайда пайдаланушы ұйымдарға кіруді қамтамасыз етуге; 17. Коммуналдық және басқа да қызметтермен тікелей шартқа отыруға; 18. Орынжайдың ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізуге міндетті. Сенімгерлік басқарушыға қойылатын талаптар 19. Сенімгерлік басқару объектісін тиімді басқару бойынша толық дамыту жоспарын ұсыну. Баға ұсынуға рұқсат беру барысында сенімгерлік басқару объектісін пайдалану бойынша және әлеуметтік саланы дамыту бойынша ең жақсы дамыту жоспары ескеріледі (электронды нұсқасын бекіту). 20. Кәсіптік көркемөнер білімімен шебер қолөнершілердің қызметін көрсету туралы шарт бойынша қызметкерлердің қатыстырылуы немесе болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 21. Сенімгерлік басқарушы сәндік-қолданбалы өнер, қолөнер, немесе ұлттық шығармашылық саласындағы мемлекеттік ұйымдар, қоғамдық қорлар немесе коммерциялық ұйымдармен бірге іс-шараларға қатысқаны үшін ұсыныс немесе алғыс хаттың болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 22. Халықаралық немесе республикалық көрмелер, фестивальдарда қатысу тәжірибесі болуы
қажет (растайтын құжатты бекіту). 23. Сенімгерлік басқаруға берілген объектіні берумен байланысты, сенімгерлік басқару мерзімінде оны пайдаланумен байланысты шығындар, сонымен қатар салықтық міндеттемелер Сенімгерлік басқарушының есебінен жүзеге асырылады. 24. Құқықтық-ұйымдастырушылық түрі – бейоммерциялық заңды тұлға. Қосымша талаптар 25. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына сәйкес кепілдік жарна құрылтайшымен мынадай жағдайларда: жеңімпаз тендер немесе жабық тендер нәтижелері туралы хаттамаға не шартқа қол қоймаған; объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген жағдайда жеңімпазға; сенімгерлік басқарушы объектіні сатып алу құқығынан бас тартқан жағдайда қайтармайды. 26. Сатып алу-сату шартына орындалмаған мерзімдерді қосумен сенімгерлік басқару объектісін мерзімінен бұрын сатып алуға болады. Сенімгерлік басқару мерзімі аралығында сатып алу нарық құны инфляция деңгейімен сәйкестендіруге жатады. 27. Объективті қажеттілікке байланысты сатып алушымен сатып алу құқығын жүзеге асыру барысында, сатушы сатып алу-сату шартында сенімгерлік басқару мерзімін қосқанда 5 жыл мерзімге дейін орынжайдың қызмет бағытын сақтауды қарастыруға құқылы. ТЕНДЕР ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕСІ Тендерге немесе жабық тендерге қатысушы ретінде тіркелу үшін тізілімнің веб-порталында қатысушының ЭЦҚ қол қойылған өтінімді тіркеу қажет. Өтінімге: 1) тендерлік ұсыныс (объектіні кейіннен сатып алу құқығынсыз сенімгерлік басқаруға берген кезде); 2) тізілімнің веб-парағында арнайы бөлінген электрондық конвертке салынған тендерге қатысушы қол қойған баға ұсынысы (объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген кезде); 3) құжаттардың «PDF (Portable Document Format)» форматында сканерленген) электрондық көшірмелері: - тендер жарияланған күннен кейін берілген анықтаманы берген күннің алдындағы үш айдан астам созылатын тендерге қатысушы міндеттемелерінің барлық түрлері бойынша банк (банк филиалы) алдында мерзімі өткен берешектің жоқ екендігі туралы банктің (банк филиалының) қол қойылған және мөр басылған (ЭЦҚ) анықтамасы. Егер әлеуетті қатысушы екінші деңгейдегі бірнеше банктің немесе филиалдарының, сондай-ақ шетел банкінің клиенті болып табылған жағдайда, осындай банктердің әрқайсысынан анықтама ұсынылады; - «Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңының 5-бабымен міндетті аудит жүргізу белгіленген заңды тұлғалардың соңғы қаржы жылындағы аудиторлық есебі; - заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік не анықтама; - жарғы. Шетелдік заңды тұлғалар шетел мемлекетінің консулдық мекеме заңдастырған құрылтай құжаттарын, мемлекеттік және орыс тілдерінде нотариат куәландырған аудармасымен, сондай-ақ Гаага қаласында 1961 жылғы 5 қазанда жасалған Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыруды талап етудің күшін жоятын конвенцияға сәйкес апостиль мөртаңбасы қойылған құжаттарды ұсынады; - тендер жарияланған күннен кейін берілген салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдар бойынша берешегінің (төлеу мерзімі Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) Қазақстан Республикасының кодексінің 6-тарауына сәйкес кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда) жоқ (бар) екендігі туралы мәліметтер; - хабарламада көрсетілген қатысушыға (сенімгерлік басқарушыға) қойылатын талаптарға сәйкестігін растайтын құжаттар көшірмелері қоса беріледі. Өтінім тіркелгеннен кейін тізілімнің веб-порталы үш минут ішінде сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтердің болуын автоматты түрде тексереді. Бірыңғай оператордың шотына тендер өткізу туралы хабарламада көрсетілген кепілдік жарнаның тендер басталғанға дейін екі сағат бұрын түспеуі тізілім веб-порталының өтінімнен бас тартуы үшін негіз болып табылады. Сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында бірыңғай оператордың шотына кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтер болған жағдайда, тізілімнің веб-порталы қатысушының өтінімін қабылдауды жүзеге асырады. Тізілімнің веб-порталы автоматты түрде тексеру нәтижелері бойынша тізілімнің веб-порталында көрсетілген қатысушының электрондық мекенжайына өтінімді қабылдау не өтінімнен бас тарту себептері туралы электрондық хабарлама жібереді. Кепілдік жарналарды қабылдау үшін: 1. IBAN KZ529261501102032004, БИК: KZKOKZKX, Банк атауы: «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16; 2. IBAN KZ914500339860000351, БИК: ASFBKZKA, Банк атауы: «Банк Астаны» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16 Төлемді алушы (қаз.): «АҚПАРАТТЫҚ ЕСЕП ОРТАЛЫҒЫ» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ, БСН: 050540004455. Анықтама үшін мына мекен-жайға хабарласыңыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11 үй, № 649 кабинет, 55 68 01, 55 01 68.
10
ресмиет
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
Мемлекеттік қызметтегі тіл мәртебесі
«Әрбір саналы, мәдениетті азаматқа ана тілі мен сол ана тіліндегі әдебиеттің қадірін білмеу – мәдениетсіздік» деген қарымды қаламгер Ғабит Мүсіреповтің алтын ой саптауы – бүгінгі біз бен сізге, келер ұрпаққа айтқан ұлағатты сөз. Өз тілін, мәдениеті мен туып өскен елдің тарихын білу – әрбір адамның борышы. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі, Елбасымыз атап айтқандай, «барша қазақстандықтарды біріктірудің басты факторы» екендігін әрқашан есте сақтауымыз керек. Бүгінгі таңда мемлекеттік тілдің дамуына жан-жақты қолдау көрсетіліп, қажеттілік артып келеді. Сонымен қатар, мемлекеттік органдарда мемлекеттік тілді дамыту бойынша біршама жұмыстар жүйелі түрде атқарылып жатыр. Барлық дерлік мемлекеттік органдарында іс-қағаздары мемлекеттік тілге көшіріле бастады. Қазақ тілінде шығатын бұқаралық ақпарат құралдардың саны арта түсуде. Мемлекеттік тіл болып танылатын қазақ тілінің дамуы мен болашағы Қазақстан Республикасының Президенті – Елбасы Н.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласындағы мемлекетіміздің өркендеп дамуында маңызы зор екендігін көрсетті. Осы мақсатта әскери соттарда мемлекеттік тілдің сот өндірісінде қолдану аясын кеңейту
үшін аумақтағы жергілікті билік өкілдері мен әскери басқару органдары және әскери бөлім басшылықтарымен бірлесе отырып мемлекеттік тіл саясатын іске асыруға бағытталған ауқымды шаралар ұйымдастырылып тұрады. Сонымен бірге, қызметкерлерге мемлекеттік тілді үйрету сабақтары жоспарлы түрде ұйымдастырылады. Қазіргі уақытта шығыс және ішкі құжаттар мемлекеттік тілде орындалады. Өзіміз білетіндей, бүгінде Тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған бағдарламасы қабылданып, бірқатар жұмыстар атқарылып жатыр. Бұл бағдарламаның орындалуына үлес қосу әрбір мемлекеттік қыз метшінің ғана емес, барша қазақстандықтардың да парызы. Мемлекеттік бағдарламаның басты стратегиялық мақсаты – Қазақстанда тұратын барлық ұлттардың тілін сақтай отырып, ұлт бірлігін нығайтудың маңызды факторы ретінде саналатын мемлекеттік тілді батыл қолданысқа енгізіп, қазақстандықтардың өмірлік қажетіне айналдыру. Олай болса, қазақ тілі мәңгілік елдің мәңгілік тілі болсын дегім келеді. А.Сайлауова, Ақмола гарнизоны әскери сотының бас маманы
АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА «Астана қаласының Коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға келесі объектіні беру бойынша тендер өтетіндігін хабарлайды: Обьект: Тұрғын емес орын-жай; Мекенжайы: Астана қаласы, «Алматы» ауданы, Тәуелсіздік көшесі, № 34/1 үй, 1а-ТЕОЖ; Жалпы ауданы: 417,4 ш.м.; Тапсыру мерзімі: 3 жыл; Бағалау құны: 109 502 000 теңге; Кепілдік жарна: 3 285 060 теңге Көрсетілген объект бойынша тендер www.gosreestr.kz веб-порталында өткізіледі. Тендер өткізу уақыты: 2017 жылғы «17» тамыз, сағат 10.00ден 13.00-ге дейін. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру үрдісі 2015 жылғы 16 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің №17 бұйрығымен бекітілген «Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына» сәйкес жүзеге асырылады. Жүргізілетін жұмыс түрлері барлық белгіленген нормативтік құқықтық актілерге сәйкес болу қажет: 1.Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 21 шілдедегі «Қазақстан Республикасы елордасының мәртебесі туралы» Заңы; 2. Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметтері туралы» Заңы, сонымен қатар жүргізілетін жұмыс түрлерін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілер. Сенімгерлік басқарушы: 1. Спортты дамыту мен жандандыру саласында қызмет көрсетуге, спортшыларды спорт түрлері бойынша спорт құрама командасына дайындауға, қазақ спортшыларын халықаралық аренаға шығаруға және т.б; 2. Сенімгерлік басқару шартын жасасқан соң 1 (бір) жылдың ішінде, объектіні эксплуатацияға енгізіп, «Астана қаласы коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ атына тіркеуге; 3. Тоқсан сайын және Құрылтайшының сұрауы бойынша дамыту жоспарына қоса берілген қалыпта атқарылған жұмыс туралы есеп ұсынуға; 4. Мүмкіндігі шектеулі, сонымен қатар Қаланың әлеуметтік тұрғыдан әлсіз деңгейіне жататын балаларды тегін дайындықпен қамтамасыз етуге; 5. Халықаралық деңгейдегі мамандардың қатысуымен мастер класстар, семинар сабақтарын өткізуді қамтамасыз етуге; 6. Сенімгерлік басқару объектісін, сонымен қатар объектіге тиісті аумақты санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес ұстау, дезинфекция және дератизацияны қамтамасыз етуге; 7. Өртке қарсы қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша қатаң ережені сақтауға; 8. Сенімгерлік басқару объектісі бойынша нормативтік актілерге сәйкес барлық шарт міндеттерін орындауды қамтамасыз ету; 9. Сенімгерлік басқару барысында, Қазақстан Республикасының белгіленген заңнамасына сәйкес объект мүлігін есепке алу және сақтау, оның бұзылуы немесе жойылуы жағдайында соған тең мүлікпен ауыстыруға; 10. Объектіге немесе ондағы инженерлік және коммуникациялық желілерге зақым келтіретін іс-әрекетті болдырмау және қажет болған жағдайда пайдаланушы ұйымдарға кіруді қамтамасыз етуге; 11. Коммуналдық және басқа да қызметтермен тікелей шартқа отыруға; 12. Орынжайдың ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізуге міндетті. Сенімгерлік басқарушыға қойылатын талаптар 13. Сенімгерлік басқару объектісін тиімді басқару бойынша толық дамыту жоспарын ұсыну. Баға ұсынуға рұқсат беру барысында сенімгерлік басқару объектісін пайдалану бойынша және әлеуметтік саланы дамыту бойынша ең жақсы дамыту жоспары ескеріледі (электронды нұсқасын бекіту). 14. Қазақ спортын халықаралық деңгейге шығару мақсатында, халықаралық ұйымдармен расталған сертификат болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 15. Сенімгерлік басқарушы оқу өткізу, жарыстарға, халықаралық турнирлерге қатысуды ұйымдастыру мақсатында, штатта 10 қызметкерден кем емес мамандандырылған жаттықтырушы-төреші болуы қажет. 16. Жаттықтырушылардың құрамы ҚР спорт шеберлері атағынан төмен болмауы қажет (Қазақстан Республиасы Мәдениет және спорт министрлігінің үлгісімен бекітілген растайтын құжатты бекіту), төрешілер құрамы біліктілігін растайтын құжаттары болуы қажет (растайтын құжатты бекіту). 17. Сенімгерлік басқаруға берілген объектіні берумен байланысты, сенімгерлік басқару мерзімінде оны пайдаланумен байланысты шығындар, сонымен қатар салықтық міндеттемелер Сенімгерлік басқарушының есебінен жүзеге асырылады. 18. Құқықтық-ұйымдастырушылық түрі – бейоммерциялық заңды тұлға.
Қосымша талаптар 19. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына сәйкес кепілдік жарна құрылтайшымен мынадай жағдайларда: жеңімпаз тендер немесе жабық тендер нәтижелері туралы хаттамаға не шартқа қол қоймаған; объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген жағдайда жеңімпазға; сенімгерлік басқарушы объектіні сатып алу құқығынан бас тартқан жағдайда қайтармайды. 20. Сатып алу-сату шартына орындалмаған мерзімдерді қосумен сенімгерлік басқару объектісін мерзімінен бұрын сатып алуға болады. Сенімгерлік басқару мерзімі аралығында сатып алу нарық құны инфляция деңгейімен сәйкестендіруге жатады. 21. Объективті қажеттілікке байланысты сатып алушымен сатып алу құқығын жүзеге асыру барысында, сатушы сатып алу-сату шартында сенімгерлік басқару мерзімін қосқанда 5 жыл мерзімге дейін орынжайдың қызмет бағытын сақтауды қарастыруға құқылы. ТЕНДЕР ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕСІ Тендерге немесе жабық тендерге қатысушы ретінде тіркелу үшін тізілімнің веб-порталында қатысушының ЭЦҚ қол қойылған өтінімді тіркеу қажет. Өтінімге: 1) тендерлік ұсыныс (объектіні кейіннен сатып алу құқығынсыз сенімгерлік басқаруға берген кезде); 2) тізілімнің веб-парағында арнайы бөлінген электрондық конвертке салынған тендерге қатысушы қол қойған баға ұсынысы (объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген кезде); 3) құжаттардың «PDF (Portable Document Format)» форматында сканерленген) электрондық көшірмелері: - тендер жарияланған күннен кейін берілген анықтаманы берген күннің алдындағы үш айдан астам созылатын тендерге қатысушы міндеттемелерінің барлық түрлері бойынша банк (банк филиалы) алдында мерзімі өткен берешектің жоқ екендігі туралы банктің (банк филиалының) қол қойылған және мөр басылған (ЭЦҚ) анықтамасы. Егер әлеуетті қатысушы екінші деңгейдегі бірнеше банктің немесе филиалдарының, сондай-ақ шетел банкінің клиенті болып табылған жағдайда, осындай банктердің әрқайсысынан анықтама ұсынылады; - «Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңының 5-бабымен міндетті аудит жүргізу белгіленген заңды тұлғалардың соңғы қаржы жылындағы аудиторлық есебі; - заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік не анықтама; - жарғы. Шетелдік заңды тұлғалар шетел мемлекетінің консулдық мекеме заңдастырған құрылтай құжаттарын, мемлекеттік және орыс тілдерінде нотариат куәландырған аудармасымен, сондай-ақ Гаага қаласында 1961 жылғы 5 қазанда жасалған Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыруды талап етудің күшін жоятын конвенцияға сәйкес апостиль мөртаңбасы қойылған құжаттарды ұсынады; - тендер жарияланған күннен кейін берілген салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдар бойынша берешегінің (төлеу мерзімі Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) Қазақстан Республикасының кодексінің 6-тарауына сәйкес кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда) жоқ (бар) екендігі туралы мәліметтер; - хабарламада көрсетілген қатысушыға (сенімгерлік басқарушыға) қойылатын талаптарға сәйкестігін растайтын құжаттар көшірмелері қоса беріледі. Өтінім тіркелгеннен кейін тізілімнің веб-порталы үш минут ішінде сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтердің болуын автоматты түрде тексереді. Бірыңғай оператордың шотына тендер өткізу туралы хабарламада көрсетілген кепілдік жарнаның тендер басталғанға дейін екі сағат бұрын түспеуі тізілім веб-порталының өтінімнен бас тартуы үшін негіз болып табылады. Сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында бірыңғай оператордың шотына кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтер болған жағдайда, тізілімнің веб-порталы қатысушының өтінімін қабылдауды жүзеге асырады. Тізілімнің веб-порталы автоматты түрде тексеру нәтижелері бойынша тізілімнің веб-порталында көрсетілген қатысушының электрондық мекенжайына өтінімді қабылдау не өтінімнен бас тарту себептері туралы электрондық хабарлама жібереді. Кепілдік жарналарды қабылдау үшін: 1. IBAN KZ529261501102032004, БИК: KZKOKZKX, Банк атауы: «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16; 2. IBAN KZ914500339860000351, БИК: ASFBKZKA, Банк атауы: «Банк Астаны» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16 Төлемді алушы (қаз.): «АҚПАРАТТЫҚ ЕСЕП ОРТАЛЫҒЫ» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ, БСН: 050540004455. Анықтама үшін мына мекен-жайға хабарласыңыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11 үй, № 649 кабинет, 55 68 01, 55 01 68.
АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА «Астана қаласының Коммуналдық мүлік және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға келесі объектіні беру бойынша тендер өтетіндігін хабарлайды: Обьект: Тұрғын емес орын-жай; Мекенжайы: Астана қаласы, «Алматы» ауданы, Таха Хусейн көшесі, № 1 үй, 1-ТЕОЖ; Жалпы ауданы: 88,5 ш.м.; Тапсыру мерзімі: 1 жыл; Бағалау құны: 15 165 000 теңге; Кепілдік жарна: 454 950 теңге Көрсетілген объект бойынша тендер www.gosreestr. kz веб-порталында өткізіледі. Тендер өткізу уақыты: 2017 жылғы «17» тамыз, сағат 10.00-ден 13.00-ге дейін. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру үрдісі 2015 жылғы 16 қаңтардағы Қазақстан Респуб ликасының Ұлттық экономика министрінің №17 бұйрығымен бекітілген «Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына» сәйкес жүзеге асырылады. Кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға коммуналдық меншік обьектілерін беру бойынша тендер талаптары Сенімгерлік басқарушы: 1. Сенімгерлік басқару шарты мерзімі аралығында, көпсалалы топ мамандарымен толық амбулаториялық медициналық-әлеуметтік оңалту бағдарламасы шеңберінде тәуелділігі бар науқастарға медициналық көмек қызметін көрсетуге; 2. Тоқсан сайын және Құрылтайшының сұрауы бойынша дамыту жоспарына қоса берілген қалыпта атқарылған жұмыс туралы есеп ұсынуға; 3. Сенімгерлік басқару объектісін, сонымен қатар объектіге тиісті аумақты санитарлық-гигиеналық нормаларға сәйкес ұстау, дезинфекция және дератизацияны қамтамасыз етуге; 4. Өртке қарсы қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша қатаң ережені сақтауға; 5. Сенімгерлік басқару объектісі бойынша нормативтік актілерге сәйкес барлық шарт міндеттерін орындауды қамтамасыз ету; 6. Сенімгерлік басқару барысында, Қазақстан Республикасының белгіленген заңнамасына сәйкес объект мүлігін есепке алу және сақтау, оның бұзылуы немесе жойылуы жағдайында соған тең мүлікпен ауыстыруға; 7. Объектіге немесе ондағы инженерлік және коммуникациялық желілерге зақым келтіретін іс-әрекетті болдырмау және қажет болған жағдайда пайдаланушы ұйымдарға кіруді қамтамасыз етуге; 8. Коммуналдық және басқа да қызметтермен тікелей шартқа отыруға; 9. Денсаулық сақтау саласындағы бекітілген: - «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодексі; - «Лицензиялау туралы» заңы; - «Мемлекеттік мүлік туралы» заңы; - Маскүнемдікпен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауырады деп тану қағидалары; - Маскүнемдікпен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауырады деп танылған адамдарды есепке алу, қарау және емдеу қағидалары; - Наркологиялық ұйымдар (ауруханалар, диспансерлер) жөніндегі ереже; - Қазақстан Республикасында психотерапиялық көмек көрсету бойынша нұсқаулық; - Қазақстан Республикасының халқына наркология лық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандарты; - Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы «Денсаулық сақтау объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары»; - «Стационарды алмастыру медициналық көмегін дамыту туралы» ҚР ДМ бұйрығы; - «Қазақстан Республикасындағы медициналық көмек сапасын басқару жүйесін жетілдіру бойынша шаралар туралы» ҚР ДМ бұйрығы; - ҚР басқа да әрекет етуші және денсаулық сақтау саласындағы қызметті тікелей және жанама нормативті-құқықтық актілеріне сәйкес, қызмет көрсетуге міндетті. Сенімгерлік басқарушыға қойылатын талаптар 10. Сенімгерлік басқару объектісін тиімді басқару бойынша толық дамыту жоспарын ұсыну. Баға ұсынуға рұқсат беру барысында сенімгерлік басқару объектісін пайдалану бойынша және әлеуметтік саланы дамыту бойынша ең жақсы дамыту жоспары ескеріледі (электронды нұсқасын бекіту). 11. Медициналық және фармацевтикалық қызметке лицензия ұсыну (растайтын құжатты бекіту). 12. Сенімгерлік басқарушының қызметкерлері атқаратын қызметіне сәйкес қажетті мамандығы болуы қажет. Сенімгерлік басқарушы қызметкерлерінің мамандығын растайтын құжаттарды ұсыну қажет. 13. Штатта: - көрсетілген бағыттағы контингентпен жұмыс тәжірибесі бар жоғары дәрежелі нарколог дәрігер (растайтын құжаттарды бекіту); - химиялық және бейхимиялық аддикциямен тұлғаларға көмек көрсету және отбасылық кеңес беру бойынша құзыреті бар жоғары дәрежелі психотерапевт дәрігер (растайтын құжаттарды бекіту); - эфференттік терапия жасау бойынша мамандандырылған жоғары дәрежелі токсиколог дәрігер (растайтын құжаттарды бекіту); - жоғары дәрежелі анестезиолог-реаниматолог дәрігер (растайтын құжаттарды бекіту); - химиялық және бейхимиялық аддикциямен тұлғаларға көмек көрсету бойынша құзыреті бар және клиникалық психология бойынша білімі арттырылған, магистрден төмен емес дәрежесі бар психолог маман (растайтын құжаттарды бекіту); - әлеуметтік қызметкер (растайтын құжаттарды бекіту); - наркология бағытын ұйымдастыру қызметі саласында сертификатталған тәуелділік бойынша кеңесші (растайтын құжаттарды бекіту) болу қажет. 14. Сәйкес бағыт бойынша медициналық мамандандырылған көмек көрсету дәрігер қызметіне алғашқы
мамандықты немесе бағыт бойынша мамандықта қайта даярлауды өткен «Емдік іс» мамандығы бойынша жоғарғы медициналық білімі бар жоғары білікті маман тағайындалады (растайтын құжаттарды бекіту). 15. Барлық қызметкерлер соңғы бес жыл ішінде біліктілікті арттыру сертификаты болуы қажет (растайтын құжаттарды бекіту). 16. Сенімгерлік басқарушы өтінімдерді ашу мерзіміне жарамды медициналық қарауды өту барысында рұқсат етілген белгісі бар қызметкерлердің жеке медициналық кітапшасын ұсыну қажет (растайтын құжаттарды бекіту). 17. Сенімгерлік басқаруға берілген объектіні берумен байланысты, сенімгерлік басқару мерзімінде оны пайдаланумен байланысты шығындар, сонымен қатар салықтық міндеттемелер Сенімгерлік басқарушының есебінен жүзеге асырылады. Қосымша талаптар 18. Мемлекеттік мүлікті сенімгерлік басқаруға беру қағидаларына сәйкес кепілдік жарна құрылтайшымен мынадай жағдайларда: жеңімпаз тендер немесе жабық тендер нәтижелері туралы хаттамаға не шартқа қол қоймаған; объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген жағдайда жеңімпазға; сенімгерлік басқарушы объектіні сатып алу құқығынан бас тартқан жағдайда қайтармайды. 19. Сатып алу-сату шартына орындалмаған мерзімдерді қосумен сенімгерлік басқару объектісін мерзімінен бұрын сатып алуға болады. Сенімгерлік басқару мерзімі аралығында сатып алу нарық құны инфляция деңгейімен сәйкестендіруге жатады. 20. Объективті қажеттілікке байланысты сатып алушымен сатып алу құқығын жүзеге асыру барысында, сатушы сатып алу-сату шартында сенімгерлік басқару мерзімін қосқанда 5 жыл мерзімге дейін орынжайдың қызмет бағытын сақтауды қарастыруға құқылы. ТЕНДЕР ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕСІ Тендерге немесе жабық тендерге қатысушы ретінде тіркелу үшін тізілімнің веб-порталында қатысушының ЭЦҚ қол қойылған өтінімді тіркеу қажет. Өтінімге: 1) тендерлік ұсыныс (объектіні кейіннен сатып алу құқығынсыз сенімгерлік басқаруға берген кезде); 2) тізілімнің веб-парағында арнайы бөлінген электрондық конвертке салынған тендерге қатысушы қол қойған баға ұсынысы (объектіні кейіннен сатып алу құқығымен сенімгерлік басқаруға берген кезде); 3) құжаттардың «PDF (Portable Document Format)» форматында сканерленген) электрондық көшірмелері: - тендер жарияланған күннен кейін берілген анықтаманы берген күннің алдындағы үш айдан астам созылатын тендерге қатысушы міндеттемелерінің барлық түрлері бойынша банк (банк филиалы) алдында мерзімі өткен берешектің жоқ екендігі туралы банктің (банк филиалының) қол қойылған және мөр басылған (ЭЦҚ) анықтамасы. Егер әлеуетті қатысушы екінші деңгейдегі бірнеше банктің немесе филиалдарының, сондай-ақ шетел банкінің клиенті болып табылған жағдайда, осындай банктердің әрқайсысынан анықтама ұсынылады; - «Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңының 5-бабымен міндетті аудит жүргізу белгіленген заңды тұлғалардың соңғы қаржы жылындағы аудиторлық есебі; - заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәлік не анықтама; - жарғы. Шетелдік заңды тұлғалар шетел мемлекетінің консулдық мекеме заңдастырған құрылтай құжаттарын, мемлекеттік және орыс тілдерінде нотариат куәландырған аудармасымен, сондай-ақ Гаага қаласында 1961 жылғы 5 қазанда жасалған Шетелдік ресми құжаттарды заңдастыруды талап етудің күшін жоятын конвенцияға сәйкес апостиль мөртаңбасы қойылған құжаттарды ұсынады; - тендер жарияланған күннен кейін берілген салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдар бойынша берешегінің (төлеу мерзімі Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі) Қазақстан Республикасының кодексінің 6-тарауына сәйкес кейінге қалдырылған жағдайларды қоспағанда) жоқ (бар) екендігі туралы мәліметтер; - хабарламада көрсетілген қатысушыға (сенімгерлік басқарушыға) қойылатын талаптарға сәйкестігін растайтын құжаттар көшірмелері қоса беріледі. Өтінім тіркелгеннен кейін тізілімнің веб-порталы үш минут ішінде сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтердің болуын автоматты түрде тексереді. Бірыңғай оператордың шотына тендер өткізу туралы хабарламада көрсетілген кепілдік жарнаның тендер басталғанға дейін екі сағат бұрын түспеуі тізілім веб-порталының өтінімнен бас тартуы үшін негіз болып табылады. Сенімгерлік басқару шарттары бойынша электрондық деректер базасында бірыңғай оператордың шотына кепілдік жарнаның түсуі туралы мәліметтер болған жағдайда, тізілімнің веб-порталы қатысушының өтінімін қабылдауды жүзеге асырады. Тізілімнің веб-порталы автоматты түрде тексеру нәтижелері бойынша тізілімнің веб-порталында көрсетілген қатысушының электрондық мекенжайына өтінімді қабылдау не өтінімнен бас тарту себептері туралы электрондық хабарлама жібереді. Кепілдік жарналарды қабылдау үшін: 1. IBAN KZ529261501102032004, БИК: KZKOKZKX, Банк атауы: «КАЗКОММЕРЦБАНК» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16; 2. IBAN KZ914500339860000351, БИК: ASFBKZKA, Банк атауы: «Банк Астаны» АҚ, ТТК: 171; Кбе: 16 Төлемді алушы (қаз.): «АҚПАРАТТЫҚ ЕСЕП ОРТАЛЫҒЫ» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ, БСН: 050540004455. Анықтама үшін мына мекен-жайға хабарласыңыз: Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 11 үй, № 649 кабинет, 55 68 01, 55 01 68.
ресмиет
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
«Астана Ақшамы» www.astana-akshamy.kz
НАЗАР АУДАРЫҢЫЗ! Астана қаласында «Парасыз болашаққа. БІРГЕ!» атты іс-шарасы жалғасуда. Іс-шара шеңберінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы мобильді тобы құрылып, ақпараттық-түсіндіру жұмыстары мен азаматтарды қабылдау жүргізеді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мобильді топтың құрамына «Нұр Отан» партиясы Астана қаласы филиалының, «Жаңару» сыбайлас жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалысы» республикалық қоғамдық бірлестігінің
Астана қаласы бөлімшесінің, Астана қалалық кәсіподақ орталығы, қоғамдық бірлестіктердің, ҚР мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігінің және Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Ұлтық бюросының Астана қаласы бойынша департаменттері өкілдері енгізілді. Жылжымалы қоғамдық қабылдау азаматтарды мемлекеттік қызметтер көрсету орындарында кестеге сәйкес қабылдайды.
КЕСТЕ ҚР Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Агенттігі Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мобильді тобының жылжымалы қоғамдық қабылдауы №
Өткізу күні
1
01.08.2017 «Хан Шатыр» ойын-сауық орталығы 15:00-18:00 02.08.2017 «Сарыарқа» ойын-сауық орталығы 10:00-13:00 02.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы - «Халыққа қызмет 15:00-18:00 көрсету орталығы» департаменті, Алматы аудандық №3 бөлімшесі
2 3 4 5 6 7 8
Ұйым атауы
Өткізу орны Тұран даң. 37 Тұран, даң. 24 Күйші Дина көшесі, 29/1
03.08.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті Республика 15:00-18:00 даңғылы, 52 04.08.2017 «АСТАНА МОЛЛ» ойын-сауық орталығы Тәуелсіздік даң. 34 10:00-13:00 04.08.2017 «MEGA Astana» ойын-сауық орталығы Қорғалжын 15:00-18:00 тасжолы, 1 07.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы - «Халыққа қызмет Сәтбаев көшесі, 25 10:00-13:00 көрсету орталығы» департаменті, Алматы аудандық №2 бөлімшесі 08.08.2017 15:00-18:00 09.08.2017 10:00-13:00
Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті Алматы ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы 9 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық емес акционерлік қоғамының филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы», Сарыарқа аудандық бөлімшесі 10 10.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы -«Халыққа қызмет 15:00-18:00 көрсету орталығы» департаменті, Сарыарқа аудандық №5 бөлімшесі 11 11.08.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті Есіл ауданы 10:00-13:00 бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы 12 11.08.2017 «Рахмет» сауда орталығы 15:00-18:00 13 14.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық емес акционерлік қоғамы10:00-13:00 ның филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы» Астана қаласы бойынша Департаменті 14 15.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы -«Халыққа қызмет 15:00-18:00 көрсету орталығы» департаменті, Сарыарқа аудандық №4 бөлімшесі 15 16.08.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті «Астана-кедендік 10:00-13:00 ресімдеу орталығы» 16 17.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы -«Халыққа қызмет 15:00-18:00 көрсету орталығы» департаменті, Мамандандырылған бөлімшесі 17 18.08.2017 Астана қаласы «Есіл» ауданы Ішкі істер басқармасы 10:00-13:00 18 18.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы -«Халыққа қызмет 15:00-18:00 көрсету орталығы» департаменті, №7 бөлімшесі 19 21.08.2017 Астана қаласы «Сарыарқа» ауданы ішкі істер басқармасы 10:00-13:00 20 22.08.2017 «Керуен» ойын-сауық орталығы 15:00-18:00 21 23.08.2017 «Азия Парк» ойын-сауық орталығы 10:00-13:00 22 24.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» КЕАҚ филиалы -«Халыққа қызмет 15:00-18:00 көрсету орталығы» департаменті, №1 бөлімшесі 23 25.08.2017 Астана қаласы «Алматы» ауданы ішкі істер басқармасы 10:00-13:00 24 25.08.2017 «Аружан» ойын-сауық орталығы 15:00-18:00 25 28.08.2017 «Рахмет» сауда орталығы 10:00-13:00 26 29.08.2017 «Азаматтарға арналған үкімет» МК» коммерциялық емес акционерлік қоғамы15:00-18:00 ның филиалы – «Әлеуметтік төлемдерді ведомствоаралық есептеу орталығы» Астана қаласы бойынша Департаменті 27 31.08.2017 Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаменті 15:00-18:00
Жұбанов көшесі, 16 Сейфуллин көшесі 22 409 көшесі, д.13 Қабанбай батыр даңғылы, 33 Б.Момышұлы даң, 10 Достық көшесі 13, а Республика даңғылы, 43 Республика даңғылы, 70 20-40 көшесі, 2 Қорғалжын тасжолы, 21 Сауран көшесі, 7 Ақбұғы көшесі, 2 Достық көшесі, 9 Қабанбай батыр даң, 21 Достық көшесі, 20 Жансүгірұлы көшесі, 2 І.Жансүгірұлы көшесі, 8/1 Б.Момышұлы даң, 10 Достық көшесі 13, а Республика даңғылы, 52
Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексіндегі Қазақстан Мемлекет басшысы Н.Ә.Назарбаевтың халыққа жолдауында Қазақстанның басты және стратегиялық мақсаты 2050 жылға қарай әлемнің ең дамыған және бәсекеге қабілетті 30 мемлекетінің қатарына ену екендігі айтылған. Бұл тапсырма ұлттық экономиканы, құқықтық жүйе мен әлеуметтік дамуды жетілдіруге қатысты талаптар межесін жоғарылата түседі. Мемлекеттің халықаралық аренадағы даму көрсеткіші жаһандық дамудың әлемдік рейтингіндегі жағдайымен өлшенеді. Мұндай әлемдік рейтингке Дүние жүзілік экономикалық форум нұсқасы бойынша экономикалық бәсекеге қабілеттілік көрсеткіштері жөнінен зерттеу болып табылатын Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексін жатқызуға болады. Ал оның негізі – Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексі. Индекс елдің өз азаматтарының ауқаттылығын қамтамасыз ете алу қабілеттілігін бағалайды. Жас та болса қарқынды дамып келе жатқан мемлекет ретінде халықаралық рейтинг мәселесі Қазақстан үшін де өзекті. Әсіресе, шетелдік инвесторлар мен күрделі қаржы жұмсалымын тарту мәселесі маңызды рөл атқарады. Одан бөлек, рейтинг мәліметтері мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық реформаларының нәтижелілігін көрсетуде, ал бұл өз кезегінде халықаралық келісімдер жасау барысындағы міндетті құрамдас екендігі анық. Елдің жаһандық рейтингтегі жалпы рейтингінің қалыптасуында әділет органдарының рөлі айрықша екендігін атап өткен жөн. Осылайша, әділет органдарының үлесінде 4 индикатор бар: «Меншік құқығы» (2016 жылы 667-орын), «Зияткерлік меншік құқығы» (70-орын), «Әкімшілік реттеуді даулау кезінде заңнаманың тиімділігі» (52-орын), «Даулы мәселелерді шешуде заңнаманың тиімділігі» (48-орын). 2015-2016 жылдардағы зерттеу қорытындысы бойынша, Қазақстан жаһандық рейтингте 8 сатыға жоғарылап, 42-орыннан көрінді. ТМД елдері арасында Әзербайжаннан кейінгі 2-орынға тұрақтады. Жағдайдың жақсаруына ұлттық заңнамаға әкімшілік процедураларды оңтайландыру және кедергілерді жою бойынша тиісті өзгертулер мен жаңашылдықтардың енгізілуі себеп. Осылайша, Қазақстан Рес публикасы Әділет министрлігінің Стратегиялық жоспарына сәйкес, 2014 жылдың 29 желтоқсанындағы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызмет үшін жағдайды түбегейлі жақсарту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңының аясында нотариуспен жасалған келісім негізінде пайда бола
қалған жағдайда, жылжымайтын мүлікке құқықты «қағазбен» тіркеу бойынша баламалы тәртіпті алып тастауды қарастыратын түзетулер бекітілген. Осыған орай, 2015 жылдың 1 қаңтарынан бастап нотариустармен куәландырылған келісімдердің барлығы міндетті тәртіппен электронды түрде әділет органдарына тіркеуге жіберіледі. Бұдан бөлек, аталған Заңның шеңберінде жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу үшін ұсынылатын құжаттар арасынан техникалық паспорт алынып тасталды. Сонымен қатар әкімшілік кедергілерді жою мақсатында тізімнен «Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы» Заңның 21-бабында қарастырылған «өзге құжаттарды» ұсыну бойынша талаптар алынып тасталды. 2016 жылдың 29 наурызында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне рұқсат беру құжаттарын қысқарту және рұқсат беру рәсімдерін оңайлату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңға қол қойылды («Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы» Заңның 23-бабына өзгертулер енгізілген). Ол мыналарды қарастырады: - тіркеу мерзімін 5-тен 3 жұмыс күніне дейін қысқарту; - электронды тіркеу мерзімін 1 жұмыс күні ретінде нақтылау (Заңның қолданыстағы редакциясында 1 жұмыс күні көрсетілмеген). Бұл өзгертулердің арқасында жұртшылықтың әділет органдарының жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу саласындағы мемлекеттік қызмет көрсетуіне көңілі тола бастады. Бүгінгі таңда Әділет министрлігімен Дүниежүзілік экономикалық форумның Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексі (әрі қарай – ДЭФ ЖБҚИ) индикаторларын жақсарту бойынша 2016-2018 жылдарға арналған шаралар жоспары бекітілді, онда ДЭФ ЖБҚИ индикаторларын жақсарту бойынша іс-шаралар, сондай-ақ, олардың орындалу мерзімі қарастырылған. Ә.МАХАТ, Астана қаласы Әділет департаменті басшысының орынбасары
Сот билігінің қағидасы – сенім Мемлекеттік биліктің дербес саласы - сот билігінің Қазақстанның саяси өміріндегі орны мен маңызы зор. 2016 жылғы 21 қарашасында өткен республика соттарының VII съезінде сөйлеген сөзінде Елбасы тәуелсіздік жылдарында Қазақстанда түбегейлі жаңа өзгерістерге сай келетін заманауи сот жүйесі қалыптасқанына ерекше назар аударды. Қазақстан Республикасындағы сот жүйесінің бүгіні мен болашағы, мемлекетімізде жүргізіліп жатқан сот жүйе сінің жетістіктері туралы әң гіме қозғағанда, біз ең алдымен өз қызметін демократиялық принциптерге, халықаралық құқықтық қағидаларға негіздейтін тәуелсіз сот жүйесінің қалыптасқанын, біз таңдаған сот жүйесінің тек қоғам мен азаматтың мүдделері үшін қызмет жасайды. Елімізде жүргізіліп жатқан реформалық жаңалықтардың
11
жемісі ретінде - тәуелсіз, тек адам мен азаматтар құқықтары мен бостандықтарын қорғауды басты мақсат етіп қойған, жаңа нарықтық қатынастардан туындайтын даулардың барлық түрін әділетті де заң жүзінде шешуге қабілетті жаңа сот жүйесінің құрылғанын және тұрақты қызмет істеп жатқанын атап айту керек. Соттар қызметінің базистік нормалары 1995 жылы жария ланған реформада көрсетіліп, одан «Қазақстан Республикасын дағы соттар және судьялар мәртебесі туралы» Президенттің
Жарлығымен бекітілді. Бүгінде елімізде сот жүйесіндегі көп сатылылық жойылып, сот ісін жүргізуде ақпараттық технологиялармен толық қамтамасыз етіліп, меңгерілуде. Заманауи технологияларды енгізу мен пайдалану сот жүйесінде сот ісін жүргізуді жеңілдетіп, бюрократиялық кедергілерді жойып, сот жүйесі қызметкерлерінің азаматтармен байланысын барынша азайтып, сыбайлас жемқорлықты төмендетуге ықпал етуде. Барлық сот процестеріне дыбыс-бейне қондырғысын енгізу
заң үстемдігін қамтамасыз ету «100 нақты қадам» Ұлт жоспарының бірі болып табылады. Сот процестерінде дыбыс-бейнежазба қондырғысын қолдану және жазылған бейнематериалдарды көру сот процесінің мәдениеті мен қатысушылар тарапынан сотқа деген сенім деңгейін арттырады. Қазіргі уақытта әскери сот 100 пайыз дыбыс-бейнежазба қондырғысымен жабдықталып, сот істері дыбыс-бейнежазба қондырғысын қолдану арқылы қаралуда.Сонымен бірге, соттармен бейнеконференциялық байланыс арқылы қашықтықтан істер қаралуда. Бейнеконференциялық байланыс жүйесін қолданудың бірден бір мақсаты істерді қарау бойынша процестік мерзімдерді сақтау және азайту, екіншіден, қамақта отырған сотталушының
сот отырысына қатысу мүмкіндігін қамтамасыз ету, үшіншіден, сот отырысына белгілі бір себептерге байланысты қатысу мүмкіндігі жоқ куәден, жәбірленушіден жауап алу мүмкіндігін жүзеге асыру, төр тіншіден, белгілі бір себептерге байланысты сот отырысына қатысу мүмкіндігі жоқ іске қатысушы тұлғалардың, олардың өкілдерінің, сонымен қатар куәлердің, сарапшылардың, мамандардың, аудармашылардың сот отырысына қатысуын қамтамасыз ету. Елімізде сот жүйесі бірнеше мәрте реформаланып, тәуелсіз сот билігі қалыптасты. Ендігі біздің алдымызда тұрған бүгінгі міндетіміз – қол жеткен табыс тармен шектелмей, алға, болашаққа қарай қадам басуымыз қажет. А.Бабатов, Ақмола гарнизоны әскери сотының төрағасы
12
СПОРТ
№90 (3595) 01/08/2017 Сейсенбі
Н О Л Т А РИ РЕНД «АСТАНА АҚШАМЫ»
www.astana-akshamy.kz
Т– АСТАНАЛЫҚ Т
ЕЛОРДАДА «ЭКСПО-2017» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН КӨРМЕСІ КЕЗІНДЕ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛҒАН ТРИАТЛОННАН ASTANA ASIAN CUP ЧЕМПИОНАТЫ МӘРЕСІНЕ ЖЕТТІ. ОСЫ АЗИЯ КУБОГЫНЫҢ ШЕҢБЕРІНДЕ ӨТКЕН ҚАЗАҚСТАННЫҢ АШЫҚ БІРІНШІЛІГІНДЕ ӘУЕСҚОЙ АТЛЕТТЕР БАҚ СЫНАДЫ. Орынбек ӨТЕМҰРАТ Есіл өзенінің бойында орналасқан Триатлон паркінде салтанат құрған думанды доданы өткізуге ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Астана қаласы Дене шынықтыру дәне спорт басқармасы, Қазақстан Триатлон Федерациясы, Азия Триатлон Конфедерациясы (ASTC) және Халықаралық Триатлон Одағы (ITU) мұрындық болды. Жарыстың алғашқы күнінде ITU рейтінгіндегі үздік кәсіби спортшылар сынға түсті. Олар 750 шақырымды жүзіп, 20 шақырымды велосипедпен бағындырып, 5 шақырымды жүгіріп өтті. Сонымен, әйелдер арасында үшсайыстың жалпы межесін 1:04:33 уақытта еңсерген венгриялық Жанет Брэгмайер жүзден жүйрік шықты. Ал екінші орынды тағы бір Венгрияның спортшысы Доротея Петроу 1:07:20 нәтижесімен иеленді. Үшінші орынға тұрақтаған украиналық Анна Абдулованың көрсеткіші – 1:08:05. Ал ерлердің арасында үздік болған австралиялық Марсель Валкингтон жалпы қашықтықты 0:55:43 уақытта бағындырды. Екінші орын 0:55:57 көрсеткішімен венгриялық Герго Шоошқа бұйырды. Үшінші орынды
Ãàçåò ҚР Ақпарат және коммуникация ìèíèñòðëiãi Байланыс, ақпараттандыру және бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы мемлекеттік бақылау комитетінде 11.01.2017 æ. òiðêåëiï, №16291-Ã êóәëiãi áåðiëãåí. Меншік иесі: «Elorda Aqparat» ЖШС
Директор — Қайсар ЖҰМАБАЙҰЛЫ Бас редактор — Еркін ҚЫДЫР Гàçåòте жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Газет сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері шығады.
да венгриялық Лазсло Тарнай алды. Оның нәтижесі – 0:56:39. Тр и а т л о н ш ы л а р м ұ н ы м е н тарқамай, келесі күні Қазақстанның ашық чемпионатына кірісіп кетті. Бұл бәсекеде кәсібилер мен әуесқойлар жеке-жеке сынға түсті. Олар суда 1,9 шақырым, велосипедпен 90 шақырым, жүгіріп 21 шақырым межені еңсерді. Жеңімпаздарды марапаттау рәсіміне ҚР Премьер-министрі Бақытжан Сағынтаев, Триатлон федерациясының президенті Кәрім Мәсімов, Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлы және Астана қаласының әкімі Әсет Исекешев қатысып, жылы лебіздерін білдірді. Жүлдегерлердің арасында Олимпиада чемпионы Александр Винокуров та бар. Ол 40-44 жас санатында екінші болып келді. Бұл топта жеңімпаз Сергей Яковлев болса, үздік үштікті Мұрат Қасымов түйіндеді. Сондай-ақ, 45-47 жас
санатында «Bi-Group» компаниясы директорлар кеңесінің төрағасы Айдын Рахымбаев күміс жүлдегер атанды. Бірінші орынды одан 30 минут бұрын келген Андрей Ханадеев алды. Үшінші орын Дәурен Ержігітовке бұйырды. Басқа санаттағы жеңімпаздардың реті мынадай: 30-34 жаста Аслан Әбдіразымов, Шыңғыс Алқанов және Нариман Тұрлыбеков; 25-29 жаста Максим Лещин, Қуаныш Әубәкіров және Мәди Сүлейменов; 35-39 жаста Григория Савва, Михаил Кувшинников, Никита Красильников; 18-24 жаста Александр Трибунский, Азат Мамбетәлиев, Ердәулет Үмбетов; 25-29 жаста Динара Сәдуақасова, Гүлнұр Тіленова және Яна Кагалей. Қазақстанның ашық чемпионатында жалпы 155 спортшы бақ сынады.
3 тамыз / 00:45 | ВАРШАВА, ВОЙСКО ПОЛЬСКОГО
Ðåäàêöèÿ қîëæàçáà èåëåðiíiң ïiêiðëåði ìåí êөçқàðàñûí áөëiñói øàðò åìåñ. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Ãàçåò «Àñòàíà àқøàìû» ãàçåòi ðåäàêöèÿñûíûң êîìïüþòåðëiê îðòàëûғûíäà òåðiëiï, қàòòàëäû. Апталық таралымы — 15 000 Тапсырыс №90 Баспахана: Àñòàíà қàëàñû, Сілеті êөøåñi, 30. «Медиа-холдинг «ERNUR» ÆØÑ
-- / -(1:3)
Редакция мåêåíæàéû: 010000, Àñòàíà қàëàñû, Достық êөøåñi, 13. info@elorda.media Қàáûëäàó áөëìåñi: òåë./факс: +7 (7172) 703-212. Тілшілер бөлімі: 70-32-17. Жарнама: 70-33-06. akshamyreklama@gmail.com