De Blauw dotter
LEDENBLAD De Blauwdotter • nr. 183V/H
GENOOTSCHAP OUD NOORDWIJK nazomer 2018 nr. 183
1
De Blauwdotter • Zomer 2018
Genootschap “Oud Noordwijk” Jan Kroonsplein 4 2202 JC Noordwijk Tel: 071- 36 178 84 e-mail: algemeen@g-o-n.nl www.g-o-n.nl www.museumnoordwijk.nl www.streekmuseumveldzicht.nl Bestuur Genootschap “Oud Noordwijk” Voorzitter: Leon Guijt Secretaris: Nella Brak Penningmeester: Kees Langeveld Lid: Harm Dragt Lid: Leen van Duin Lid: Jan Hoogeveen
Ereleden Genootschap “Oud Noordwijk” W. Baalbergen J. van Kan L. v.d. Bent † B. Koemans A. van Duijn † K. Kok † Eli van Kekeren † J. v. Nes † Sjaan van Kekeren - Brouwer A. Weelen †
0620370408 0648489944 0645022569 0648007337 0639250942 0653554722
voorzitter@g-o-n.nl secretaris@g-o-n.nl penningmeester@g-o-n.nl info@excapite.nl leendertvanduin@gmail.com alkajan@casema.nl
Lidmaatschap Genootschap “Oud Noordwijk” 2018: 15,00 euro per jaar - 17,50 euro per jaar buiten Noordwijk 20,00 euro per jaar buiten Nederland Rabobanknummer: NL34 RABO 0101 3515 42 Lidmaatschap Genootschap Oud Noordwijk 15,00 euro per jaar - 17,50 euro per jaar buiten Noordwijk, 20,00 euro per jaar buiten Nederland Rabobanknummer: NL34 RABO 0101 3515 42. Een abonnement op De Blauwdotter is inbegrepen bij het lidmaatschap van het Genootschap Oud Noordwijk. Aanmelding lid/abonnee via een telefoontje, een opgave bij de receptie, een briefje (Jan Kroonsplein 4, 2202 JC Noordwijk) of een e-mail met vermelding van naam en adres naar ledenadministratie@g-o-n.nl. Over schenkingen, erfenissen en legaten: Hebt u wel eens overwogen om ons Genootschap Oud Noordwijk geld of goederen te schenken, of ons in uw testament op te nemen? De fiscus heeft ons volledige vrijstelling van successie- en schenkingsrechten verleend. Schenkingen kunt u fiscaal aftrekken onder bepaalde voorwaarden. Neem hierover contact op met onze penningmeester Kees Langeveld, telefoon 0645022569, email-adres: penningmeester@g-o-n.nl. Kijk ook op onze website www.museumnoordwijk.nl. Openingstijden Streekmuseum Veldzicht Herenweg 144, Noordwijk Het hele jaar door geopend op zaterdag en zondag van 14.00 uur tot 17.00 uur.
Van 1 maart tot en met eind september is Museum Noordwijk van maandag tot en met zaterdag geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur. Zondag van 11.00 uur tot 16.00 uur.
Toegangsprijzen voor beide musea: € 5,- voor volwassenen en € 2,50 voor kinderen tot 12 jaar. Openingstijden Museum Noordwijk Jan Kroonsplein 4 Noordwijk aan Zee
Van 1 oktober tot en met eind februari is het museum geopend van dinsdag tot en met zaterdag van 11.00 uur tot 17.00 uur. Op zondag van 11.00 uur tot 16.00 uur. Maandag gesloten.
2
De Blauwdotter • nr. 183
COLOFON
Inhouds opgave
De Blauwdotter is een uitgave van het Genootschap “Oud Noordwijk” Redactie Michel van Dam Koen Marijt Peter Mulder Jeroen Verhoog Beeldmateriaal Arie Barnhoorn Bureau Maris Media Delpher Leendert van Duin Erfgoed Leiden en Omstreken Willem van den Haak Ron Hoek Eli van Kekeren † Het Nieuwe Instituut/Rotterdam TV West Beeld cover: Het Raadhuis, blauwdruk uit 1919 van de hand van toenmalig gemeentesecretaris J. van Overeem Vormgeving & Productie Hans Warmerdam, Maris Media, Noordwijk Reacties: Jan Kroonsplein 4, 2202 JC Noordwijk e-mail: redactie.blauwdotter@g-o-n.nl Het copyright op alle artikelen in dit blad berust bij het G.O.N. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden over genomen of vermenigvuldigd, in welke vorm dan ook, dan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
4 Bericht van het Bestuur van het Genootschap Oud Noordwijk 5 Redactioneel 6 Een Nieuw Raadhuis voor Noordwijk 15 Nogmaals: De Vaas van LImburg Stirum 17 Opkomst en ondergang van het Lido 20 Het dagboek van NSB-burgemeester Musegaas 25 Villa De Vluchtheuvel aan de Atjehweg 29 Streekmuseum Veldzicht slaat de vleugels uit 31 Echec in De Rank 34 Wie de schoen past... 35 Bonje op de Boulevard 38 Straperlo in het Palace Hotel 42 Tentoonstellingsagenda
SSN: 1381-1592
3
De Blauwdotter • Zomer 2018
VAN HET BESTUUR VAN HET GENOOTSCHAP "OUD NOORDWIJK"
60 Jaar ruimtevaart Het Genootschap Oude Noordwijk bruist van de activiteiten: dat geldt voor Streekmuseum Veldzicht, waarover elders in dit nummer meer. Ook in Museum Noordwijk aan het Jan Kroonsplein is het nodige te beleven. Tot en met het einde van dit jaar zijn er in dat museum twee boeiende wisseltentoonstellingen te zien. Op de middenzolder ‘Wie de schoen past…..’ waarover eveneens meer in dit nummer. En verder staat in de Blauwdotterzaal de tentoonstelling ’60 jaar ruimtevaart’. Deze expositie is tot stand gekomen in samenwerking met Rob van den Berg, directeur van Space Expo. Met panelen, imponerende filmbeelden en modellen waaronder die van de Space Shuttle kunnen bezoekers op een informatieve en aantrekkelijke manier kennis nemen van de hoogtepunten in zes decennia ruimtevaart. Ook de vaste collectie blijft de aandacht vasthouden. Er is weer een aantal mooie stukken aan de bestaande collectie toegevoegd, waaronder mooie schilderijen van Ludolph Berkemeier die afkomstig zijn uit particulier bezit. Kijkend naar bovenstaande is grote dank verschuldigd aan alle vrijwilligers voor hun tomeloze inzet. Het bestuur heeft in samenwerking met de gemeente weer belangrijke stappen gezet voor wat betreft de realisatie van de nieuwbouwplannen van Museum Noordwijk. Aan een extern bureau is door de gemeente een vervolgopdracht verstrekt om met name de financiële haalbaarheid van de nieuwbouw in kaart te brengen. De resultaten zullen eind dit jaar gedeeld worden met de gemeenteraad. De dan nieuwe raad van de nieuwe gemeente Noordwijk is aan zet om een definitief besluit te nemen over de uitbreidingsplannen. Wij wensen u weer veel leesplezier en een mooie voortzetting van de zomer toe.
Het bestuur van het Genootschap “Oud Noordwijk”
4
De Blauw dotter
De Blauwdotter • nr. 183
REDACTIONEEL
Met de tijd mee Eerder heeft de redactie al de wens geuit dat de Blauwdotter ‘met zijn tijd mee zou moeten gaan.’ Dat wilde zeggen dat we met zijn allen ook de wat meer recente geschiedenis van Noordwijk onder ogen zouden moeten zien, zonder overigens dat verdere verleden van Nortgho, Sint Jeroen, Janus Dousa, kruidentuinen en bomschuiten vaarwel te zeggen. De ‘modernisten’ komen in dit nummer aan hun trekken: discussies over de raadhuisbouw, die duurden van 1940 tot 1985, de bouw van een villa in 1921, een NSB-burgemeester in de oorlogsjaren, de opkomst en teloorgang van het Lido-theater aan de Prins Bernardstraat, opstootjes bij Boule 7 in 1970 en de beginjaren van de Seaside Singers. En er was nog een vervolgverhaal te vertellen op het artikel over het huwelijk van de Graaf van Limburg Stirum in 1911 uit het vorige nummer. Verder ruim aandacht voor de activiteiten van Genootschap Oud Noordwijk. Want een lidmaatschap van het Genootschap levert naast de Blauwdotter nog veel meer op. Alles bij elkaar genomen: het Genootschap Oud Noordwijk en De Blauwdotter brengen de geschiedenis naar u toe, voor zo ver u niet al zelf van die geschiedenis deel hebt uitgemaakt (pm).
Geïnteresseerd in Verzamelband Blauwdotter? Het bestuur heeft geluiden ontvangen over de wens voor een verzamelband voor de Blauwdotter nieuwe stijl. Voor de voormalige uitvoering van de Blauwdotter (met blauwe omslag en de uitvoering in het binnenwerk in zwart en wit) was er voor geïnteresseerden een verzamelband beschikbaar. De full colour uitvoering die u al weer enige tijd als lid van het Genootschap Oud Noordwijk gratis wordt toegezonden kent een ander formaat. Die past niet in de bestaande verzamelband. Bij voldoende belangstelling overweegt het bestuur passende verzamelbanden voor een verkoopprijs van €10 a €15 per stuk voor geïnteresseerden aan te schaffen. U kunt uw belangstelling onder vermelding van ‘nieuwe verzamelband’ kenbaar maken via algemeen@g-o-n.nl. U kunt uw interesse ook telefonisch doorgeven via 071-3617884. Te zijner tijd zal het bestuur laten weten of er zodanig veel belangstelling is dat tot aanschaf kan worden over gegaan.
5
De Blauwdotter • Zomer 2018
Huisvesting gemeente Noordwijk Anno 2018 is de huisvesting van de gemeente Noordwijk opnieuw aan de orde, nu vanwege de voorgenomen fusie tussen Noordwijk en Noordwijkerhout. Een besluit over een definitieve plek van één raadhuis is nog niet genomen. Er is al wel gespeeld met de gedachte een nieuw gemeentehuis te vestigen in het voormalige Zilveren Kruisgebouw aan de Van de Mortelstraat, maar dat plan lijkt van de baan.
De bestaande raadhuizen worden voorlopig verbouwd en gedurende de komende 5 jaar zal de gemeente worden bestuurd en beheerd vanuit deze twee locaties. Of het ooit tot één nieuw raadhuis zal komen, wanneer en op welke plek zijn dus nog open vragen. In het verleden - in het geval van het raadhuis van het ‘oude’ Noordwijk - duurde het zo’n 30 jaar voordat op dit soort van vragen eindelijk een antwoord kwam.
Ontwerp voor een raadhuis aan de Prins Hendrikweg door Van den Broek en Bakema. Impressie van de nieuwe raadszaal.
6
De Blauwdotter • nr. 183
Een Nieuw Raadhuis voor Noordwijk Door Peter Mulder
Waar het hele idee vandaan kwam, kan maar moeilijk worden getraceerd. Maar opeens was het daar: een plan voor een nieuw raadhuis, dat moest verschijnen aan de Prins Hendrikweg in Noordwijk aan Zee. Dat was tenminste de uitkomst van een geheime zitting van de Noordwijkse gemeenteraad op 20 februari 1962. En omdat het een geheime zitting betrof, bleef veel in het duister hangen. In de officiële dossiers is slechts één klein briefje terug te vinden van de hand van gemeentesecretaris Ike, waarop hij de stemmingsuitslag noteerde: 10 stemmen vóór bouw van een nieuw raadhuis, 5 tegen en 1 blanco. Hij vergat niet te vermelden dat raadslid Jonkheer A.W.G. van Riemsdijk afwezig was. Maar een maand later kwamen alle geheimenissen toch op straat te liggen dankzij diezelfde Van Riemsdijk van de fractie Gemeentebelangen. Het oude raadhuis Het oude raadhuis was volgens het College van B&W onvoldoende toegerust voor het onderbrengen van alle gemeentelijke diensten, inclusief de politie. Dat oude raadhuis uit 1887 (naar een ontwerp van de architect Nicolaas Molenaar 1850-1930) werd in 1924
Aantekening van gemeentesecretaris Ike tijdens de ‘geheime’ zitting van de Gemeenteraad op 20 februari 1962.
al een keer uitgebreid aan de noordwestelijke gevel. Op basis van een tekening van gemeente-architect Overmeer, uitgevoerd door aannemer Klaas de Bes (zie omslag van dit nummer). Maar eind 1939 was de nieuwe gemeente-architect Van Vliet al weer druk doende met het ontwerpen van wéér een substantiële aanbouw aan het bestaande raadhuis. De eerste schetsen van zijn hand laten een uitbreiding zien, eveneens aan de noordwestelijke kant, deels langs de trambaan richting de Heilige Geestweg. Maar de tijden dwongen B&W om plannen daarvoor voorlopig maar niet uit te werken. Wel moesten de aankoop van de Villa Mignon en de huur van Gebouw Sartorius na de oorlog enig soelaas bieden voor de toenemende ambtelijke drukte op het gemeentehuis zelf. Maar
7
»
De Blauwdotter • Zomer 2018
Het gebied rondom de Villa Sanssouci (midden) dat voor de nieuwe raadhuisbouw in 1962 werd aangewezen.
ook dat was nog niet genoeg. De dossiers uit die dagen bevatten een lange reeks klachten over aanhoudend ruimtegebrek en vooral ook veel rekeningen voor talrijke reparaties aan toiletten, dakgoten, raamkozijnen, telefoonverbindingen, elektraleidingen, enzovoorts. Reden waarom de discussie over een geheel nieuw raadhuis begin jaren zestig weer de kop opstak. Die discussie zou bijna 30 jaar blijven doorzeuren. Het nieuwe raadhuis moest strijden om voorrang met andere grote dossiers, die de gemeenteraad in die dagen te verhapstukken kreeg: nieuwe toegangswegen naar Noordwijk (een nieuwe verbindingsweg tussen Noordwijk en het Langeveld bijvoorbeeld), een nieuwe rioolwaterzuivering en sociale woningbouw vroegen evenzeer de aandacht en waren qua kosten net zo begrotelijk als een nieuw raadhuis. Er werd nog wel een Raadhuiscommissie gevormd uit de gemeenteraad, die verschillende gemeentelijke diensten raadpleegde en ook verschillende architecten om advies vroeg. Maar alle adviezen waren niet heel expliciet en vaak ook tegenstrijdig, zodat de commissie met al haar ambities voor een representatief gebouw niet veel verder kwam.
8
Van Riemsdijk. Van Riemsdijk wenste dus in maart 1962 alsnog met de nodige bezwaren te komen en dat zou niet voor het laatst zijn. Hij zou zich in de loop der jaren ontwikkelen tot dĂŠ voorstander van behoud en uitbreiding van het bestaande raadhuis tegen alle ambities van het College van B&W in. In de raadszitting van 20 april 1962 maakte hij de kachel aan met de (geheime) besluitvorming van enkele weken eerder. Hij verzette zich niet alleen tegen de afbraak van de Villa Sans Souci, maar ook - en vooral - tegen de plannen om op die plek een nieuw raadhuis te gaan bouwen. En
Schets van een mogelijke uitbreiding door toenmalig gemeente-architect C. van Vliet (1939)..
De Blauwdotter • nr. 183
Deel van de Noordwijkse gemeenteraad in 1966 met links loco-burgemeester/wethouder G. Vogelaar en rechts Jonkheer A. van Riemsdijk.
passant suggereerde hij dat het College van B&W plannen had om het bestaande monumentale gemeentehuis met de grond gelijk te maken, evenals het aanpalende en al even monumentale gebouw Sartorius. Dat alles ten behoeve van een snellere uitvalsweg van Zee - via de Zeestraat en de oude trambaan naar de geplande Nieuwe Offemweg. Burgemeester Van Berckel haastte zich om dit tegen te spreken, maar onderstreepte
nogmaals dat het bestaande raadhuis veel te klein was en dat op die plek geen ruimte bestond voor uitbreiding. Hij werd in die opvatting hartelijk ondersteund door wethouder De Geus en vooral door het raadslid Vogelaar, die zich ook in latere jaren zou manifesteren als een sterk voorstander van nieuwbouw aan de Prins Hendrikweg. Sterker: het hele raadhuisdossier was doordesemd van de tweestrijd tussen Vogelaar
Âť 9
De Blauwdotter • Zomer 2018
krappe meerderheid besloot in één adem door tot sloop van de Villa Sans Souci.
Bouwplaat van het oude raadhuis, die door de fractie van Gemeentebelang (Van Riemsdijk) aan het College van B&W werd aangeboden. De bouwplaat was ontworpen door Karel Kok, die blijkbaar de beginselen van Gemeentebang was toegedaan.
en Van Riemsdijk. De laatste bleef bij zijn idee om het vervallen buurtje “De Pijp” aan de Heilige Geestweg weg te vagen om aldus voldoende ruimte te creëren voor de door hem voorgestane uitbreiding van het raadhuis. De Geus bestreed dat: er zou dan maar 5000m2 beschikbaar komen, terwijl 15.000m2 nodig was. De repliek van Van Riemsdijk (“een gebouw van drie verdiepingen levert 3 x 5.000m2 op”) mocht niet baten. Verder onderzoek naar de mogelijkheid van uitbreiding werd door een meerderheid in de raad weggestemd. Een
Verkiezingen In mei 1962 vonden de verkiezingen plaats voor een nieuwe gemeenteraad. Jonkheer Van Riemsdijk zette zijn campagne voor behoud en uitbreiding van het oude raadhuis onverdroten voort. Hij ondersteunde zijn pleidooi met de huis-aan-huis-bezorging van een kartonnen bouwplaat van het raadhuis onder het wervende motto: "Betoon uw trouw / aan dit gebouw / Geef het een kans / en stem dus thans.” Het mocht niet baten, want Gemeentebelangen bleef steken op de twee raadszetels die men al had. Met Vogelaar in het nieuwe College van B&W zou de strijd om een nieuw raadhuis zich alleen maar verder gaan verharden. In november 1962 trok de discussie weer aan, nu ingezet vanuit de KVP-fractie die mét Van Riemsdijk een onderzoek bepleitte naar nieuw- of verbouw naast het bestaande raadhuis, waarvoor dan ‘De Pijp’ zou moeten sneuvelen. Dit keer kwamen er ook ontwerpteke-
Ontwerp voor een nieuw raadhuis aan de Prins Hendrikweg van het Bureau Van den Broek en Bakema (1966).
10
De Blauwdotter • nr. 183
Ontwerp voor een raadhuis aan de Prins Hendrikweg door Van den Broek en Bakema (1966). Met zichtlijnen naar Binnen en naar Zee (boven) en met aanblik vanuit Noordwijk Binnen (onder).
ningen voor een nieuw raadhuis op tafel, in opdracht van Van Riemsdijk gemaakt door de architecten Van Stekelenburg & Runderkamp: een vrijstaande dependance op het terrein van een weggesaneerde ‘Pijp’ in de vorm van een hoofdletter A. Vogelaar - inmiddels dus wethouder - vond het maar niks. Hij wilde best meegaan in een gevraagd onderzoek, maar verbreedde dat tot ook andere locaties, waaronder (nog steeds) de Prins Hendrikweg. De KVP-fractie en Van Riemsdijk gingen akkoord met dit voorstel, omdat daarmee - volgens hen - de deur naar de Voorstraat toch weer op een kier werd gezet. In de beleving van Vogelaar stond de deur naar de Prins Hendrikweg nog wagenwijd open.
De KVP en “De Nacht van Willem” Het was daarna even stil rond de raadhuisplannen, maar in april 1966 barstte het lawaai opnieuw los, nu naar aanleiding van een rapport van deskundigen, onder wie de architecten Van den Broek en Bakema, stedenbouwkundige Van Tol en directeur Gemeentewerken Dessing. Deze deskundigen concludeerden dat een representatief raadhuis aan de Prins Hendrikweg de voorkeur verdiende met als belangrijkste overweging dat het op die plek een bindend element zou vormen tussen de beide Noordwijken. Er kwamen allerhande schetsen op tafel en zelfs ook een maquette van het gebouw (van Architectenbureau Van den Broek en Bakema). Van Riemsdijk en bijna de voltal-
11
»
De Blauwdotter • Zomer 2018
Boven en rechts: ontwerp voor een nieuw raadhuis aan de Nieuwe Zeeweg van het Bureau Van den Broek en Bakema (oktober 1970).
lige KVP-fractie zagen de bui al hangen en toverden een konijn uit de hoge hoed: het Rooms-Katholieke kerkbestuur van Noordwijk Binnen bood het oude Sint Jeroensgesticht aan als mogelijke locatie voor een nieuw raadhuis: tussen Wilhelminastraat, Heilige Geestweg, Zeestraat en Tramsteeg: in het hart van het oude dorp! Wethouder Vogelaar, die bij ontstentenis van de burgemeester de vergadering voorzat, sprong uit zijn vel. Dit keer was KVP-raadslid Van Leeuwen de klos. Die had zich eerder, ten tijde van zijn wethouderschap, als een fervent voorstander van ‘De Prins Hendrikweg’ gemanifesteerd en nu zou hij zich volgens Vogelaar enigszins lafhartig verschuilen achter de toog van pastoor Piet van den Bosch. Zelfs deze laatste kreeg een veeg uit de protestants-christelijke pan: Vogelaar suggereerde met enig vilein dat het Roomse kerkbestuur simpelweg een slaatje wilde slaan uit de hele problematiek door het Jeroensgesticht voor een flinke som geld aan
12
de gemeente te verkopen. En tegenover de opvattingen van Van Riemsdijk achtte hij ieder argument sowieso vruchteloos: “Al kwam er een engel uit de hemel, dan zou hij nog zeggen: Bouw het raadhuis in De Pijp!” Het Leidsch Dagblad schreef dat de architecten Van den Broek en Bakema, niet de geringsten in hun soort, “het gevoel moeten hebben gekregen in Hoekse en Kabeljauwse twisten verzeild te zijn geraakt.” Uit de aantekeningen van Bakema, die in zijn archief bewaard zijn gebleven, valt dat ook een beetje op te maken. In die aantekeningen is vaak sprake van ‘de één/de ander’ en van verschillende opvattingen over plaats en kosten en over Zee en Binnen. Uiteindelijk liepen de katholieken zelf in de val die ze samen met Gemeentebelang voor alle anderen hadden opgezet: KVP-er Willem de Haas vond het plan van ‘zijn eigen’ kerkbestuur wat al te begrotelijk en stemde - tegen de fractiediscipline in - vóór nieuwbouw aan de Prins Hendrikweg. Daarmee
De Blauwdotter • nr. 183
sloeg de balans door naar 9 stemmen vóór en 8 stemmen tegen. De raadsvergadering ging de boeken in als ‘De Nacht van Willem’ en de rest van de KVP-fractie én Van Riemsdijk beten andermaal in het stof. Een nieuw centrum. Op 24 oktober 1967 mochten de architecten Van den Broek en Bakema weer hun opwachting maken in de raadszaal, nu met opnieuw aangepaste plannen, tekeningen en maquettes. Voor het verder uitwerken van die plannen vroeg het College van B&W de Raad een bedrag van 50.000 gulden te voteren. Het plan voor een raadhuis op het terrein van het voormalige ‘Sans Souci’ aan de Prins Hendrikweg leek definitief en onontkoombaar. Maar toch. De kosten voor een nieuw raadhuis op die plek zouden minstens 5 miljoen gulden gaan belopen en intussen waren er ook plannen voor een structuurplan voor het gebied noordelijk van de Nieuwe Zeeweg, waarin een nieuw raadhuis óók heel goed zou kunnen passen.
tussen Binnen en Zee. Aan het plan hadden tal van deskundigen op het terrein van ruimtelijke ordening en stedenbouw meegewerkt, er was volop ruimte voor inspraak voor de Noordwijkse bevolking, maar verbetering van de publieke dienstverlening, versterking van het toerisme, modernisering van de detailhandel en uitbreiding van de (sociale) woningbouw waren onontkoombaar. Kortom: de beide Noordwijken moesten worden omhoog gestuwd in de moderne vaart der volken. Van den Broek en Bakema gingen vrolijk aan de gang met een nieuw ontwerp voor een ander raadhuis op een heel andere plek. Dit keer werd het een lager gebouw, maar wel met wijd uitwaaierende vleugels en toegangswegen tot zelfs over de Nieuwe Zeeweg heen.
Op 20 december 1968 komt het College van B&W dan aandragen met dat nieuwe structuurplan, dat “het aanzien van de oude dorpskernen, zoals die in de loop der eeuwen zijn gegroeid, volkomen zou veranderen.” Nu ging het om de bouw van woningen, winkelcentra, scholen, dienstencentra, postkantoren én een raadhuis in het open gebied tussen Nieuwe Zeeweg, Duinweg, Van Panhuysstraat/ Dahliastraat en Weteringkade. Een nieuw centrum, gedrapeerd om een nieuw gemeentehuis heen. Voor minder deed men het niet. Belangrijkste doel was het doen verdwijnen van de tegenstelling
13
»
De Blauwdotter • Zomer 2018
De protestants-christelijke fractie in de gemeenteraad, waarin Vogelaar en De Geus nog steeds de dienst uitmaakten, klopte zich en passant op de borst, omdat men met het voorstel voor een nieuwe structuurvisie en de inbedding daarin van een nieuw raadhuis de Raad eindelijk had ‘bevrijd’ van het ‘Dossier-Prins Hendrikweg’. Hypocrisie was hier niet ver weg, want juist de protestants-christelijken waren de grootste voorstanders geweest voor nieuwbouw naast de watertoren. Van Riemsdijk betoonde zich bij deze gelegenheid nog steeds en even hardnekkig een tegenstander van een nieuw raadhuis, óók in het middengebied. Uitbreiding van het bestaande raadhuis was en bleef zijn onstuitbaar parool. Het hele nieuwe structuurplan, na alle inspraakronden inmiddels zo’n 10 keer herzien, ging echter niet door. Net als eerder al bij de plannen voor een raadhuis was er veel beroering bij de bevolking (de tegenstelling tussen Binnen en Zee was nog hardnekkig in die tijd) en het was ook een nogal begrotelijk plan. Doorslaggevend was het beroep dat de middenstand van Noordwijk Binnen aantekende tegen het structuurplan bij Gedeputeerde Staten van de provincie: men was - waarschijnlijk niet ten onrechte - bevreesd voor concurrentie van nieuwere en grotere winkels in het middengebied. Gedeputeerde Staten gaf de middenstanders in 1971 gelijk: er was geen dringende noodzaak voor de plannen, het open gebied tussen de beide Noorwijken moest vooral ‘open’ blijven en er was geen reden om de tegenstelling tussen Binnen en Zee op te heffen, áls die tegenstelling er überhaupt al zou zijn.
14
Terug bij af Na al die jaren en na alle gesoebat was de ruimte in het bestaande raadhuis nog altijd nijpend. Verschillende diensten waren elders ondergebracht. De wens voor meer ruimte bestond nog steeds. Midden 1973 kwam het College van B&W ten langen leste met een voorstel voor uitbreiding van het raadhuis op het terrein van het oude buurtje “De Pijp”, dat inmiddels was afgebroken. De plannen die werden gesmeed en in verschillende versies in en na 1976 op tafel kwamen, waren aanleiding voor opnieuw lange reeksen van discussie. Vogelaar en Van Riemsdijk hadden na de verkiezingen van 1974, de Raad verlaten. Veel vuur was er in die verdere discussie dus niet meer te verwachten. Een moedeloze wethouder Van Leeuwen kwam nog met de kansloze suggestie voor een nieuw raadhuis (op de plaats van het hertenkamp aan het Rederijkersplein), maar de raadsleden lieten zich niet meer van de wijs brengen. Hoewel er nog een lange gang te gaan was en vele procedures en bezwaren (64!) verder, kwam het uiteindelijk tot het slaan van de eerste paal in april 1985. Op de 100e verjaardag van het oude raadhuis, 2 september 1887, was het zo ver: de nieuwe aanbouw werd met allerhande feestelijkheden in gebruik genomen. Alles grotendeels overeenkomend met de schetsen van gemeente-architect Van Vliet uit 1939 en met de oorspronkelijke wens van Jonkheer Van Riemsdijk. Hem was het niet meer vergund het lint door te knippen. Hij was al 11 jaar eerder op Oudejaarsdag 1976 gestorven. Maar de druiven moeten hem in de hemelen ongetwijfeld zoet hebben gesmaakt.
De Blauwdotter • nr. 183
Verder lezen.....
Voor € 15,- per jaar krijg je hem in de bus. Aanmelden via penningmeester@g-o-n.nl.
» 15