Stillevens met ‘glans’

Olav Cleofas van Overbeek

Er is in de loop der jaren veel geschreven en gezegd over Olav Cleofas van Overbeek (1946, Amersfoort). Zijn schilderijen zijn bescheiden en indringend. Een welhaast kloosterachtige concentratie zorgt voor subtiele symboliek. Een ei draagt daarbinnen de gedachte van het leven in zich, maar ook de vraag hoe het allemaal begon. Een ei is tegelijk een natuurlijke volmaakte vorm, waarop zelfs hard licht tot zacht verloop wordt gedwongen. Galeriehouder Nieuwendijk: ‘Het is Van Overbeek die daar iets onuitlegbaars aan toevoegt.’

In het geval van stillevens is er echter minstens één aspect dat anders is dan bij het gemiddelde waarnemen: de schilder zoekt in zijn of haar herschepping van de gerangschikte voorwerpen naar een optimum aan beleving, naar een spanning, die aan de opstelling niet is af te lezen. Nieuwendijk: ‘Glans, de reflectie van een gebruiksvoorwerp lijkt als schilderkunstig fenomeen pas te zijn opgepakt in de zestiende eeuw en heeft vooral een accentuerende functie. Bij Van Overbeek zorgen weerspiegelingen voor verdieping. Ze sorteren voor op het vermogen van de meer sensitieve mens om inzicht te distilleren uit vermenging van woord en beeld.’