VMT Food 2 (2014)

.be

Voedselveiligheid centraal bij Neptunus WWW.VMTFOOD.BE VOEDINGSMIDDELEN, MANAGEMENT EN TECHNOLOGIE VOOR DE FOODPROFESSIONAL

2014 | EDITIE

2

• NOOD AAN HOGEROPGELEIDE OPERATOREN • VALORISEREN VAN TOMAATRESTSTROMEN • CERTIFICATIE ALLERGENEN • SENSNET VERSTERKT FOOD PILOT • INTRAFOOD: WHAT’S HOT? •

VMTFood02 cover.indd 1

23-09-14 11:50

nieuwe Krachtpatser De De nieuwe Krachtpatser onder onder de snijmachines de snijmachines

De nieuwe nieuwe Krachtpatser Krachtpatser De onder de de snijmachines snijmachines onder

®®

® ®

NU NU OOK OOK GESCHIKT GESCHIKT VOOR VOOR PREI! PREI!

NU OOK GESCHIKT VOOR PREI! Bezoek Bezoek ons op op de de ons Interpom Interpom Standnummer Standnummer 266 266

Ȉ ͖͙ ȋ͕͝ Ȍ Ǥ Ȉ ͖͙ ȋ͕͝ Ȍ Ǥ Ȉ ͖͙ ȋ͕͝ Ȍ Ǥ Ȉ ͗ǡ͖ Ǥ Ȉ ͗ǡ͖ Ǥ Ȉ ͗ǡ͖ Ǥ Ȉ

ǣ Ȉ Ǥ Ǥ

Ȉ Ǥ Ǥ

ǣȀȀ Ǥ Ǥ Ȁ Ǥ Ǥ Ǥ

URSCHEL URSCHEL

Ȉ ͖͙ ȋ͕͝ Ȍ Ǥ Ȉ ͖͙ ȋ͕͝ Ȍ Ǥ Ȉ ͗ǡ͖ Ǥ Ȉ ͗ǡ͖ Ǥ Ȉ

ǣ Ȉ

ǣ

ǣȀȀ Ǥ Ǥ Ȁ Ǥ ǣȀȀ Ǥ Ǥ Ȁ Ǥ

URSCHEL

Hygiënische, Heavy Hygiënische, Heavy Duty Kaas Snijders Snijders Duty Vlees

Hygiënische, Heavy Duty Kaas Snijders

Het betrouwbare betrouwbare Het werkpaard werkpaard

Het betrouwbare betrouwbare Het werkpaard werkpaard

M6 CC-DL

T t W

CC-DL

S p th b

Ȉ Ǧ Ȉ Ǧǡ ǡ Ȉ Ǧǡ ǡ Ǥ Ǥ Ǥ Ȉ Ǥ Ȉ Ǥ Ȉ Ǥ

Ȉ Ǧ Ȉ Ǧ Ǥ Ǥ Ȉ Ǥ Ȉ Ǥ

Urschel International, Ltd. Urschel UrschelInternational International,Limited Ltd. ZZZ XUVFKHO QO 7HO KWWS QO XUVFKHO FRP 7HO ZZZ XUVFKHO QO 7HO netherlands@urschel.com netherlands@urschel.com netherlands@urschel.com

Urschel International International Limited Limited Urschel KWWS QO XUVFKHO FRP 7HO KWWS QO XUVFKHO FRP 7HO netherlands@urschel.com netherlands@urschel.com

$I¿QLW\ DQG 8UVFKHO DUH UHJLVWHUHG WUDGHPDUNV RI 8UVFKHO /DERUDWRULHV ,QF 8 6 $ $I¿QLW\ DQG 8UVFKHO DUH UHJLVWHUHG WUDGHPDUNV RI 8UVFKHO /DERUDWRULHV ,QF 8 6 $ $I¿QLW\ DQG 8UVFKHO DUH UHJLVWHUHG WUDGHPDUNV RI 8UVFKHO /DERUDWRULHV ,QF 8 6 $

$I¿QLW\ DQG 8UVFKHO DUH UHJLVWHUHG WUDGHPDUNV RI 8UVFKHO /DERUDWRULHV ,QF 8 6 $ $I¿QLW\ DQG 8UVFKHO DUH UHJLVWHUHG WUDGHPDUNV RI 8UVFKHO /DERUDWRULHV ,QF 8 6 $

1447DutchAFFCCDLleek90x270.indd 1432DutchAFFM6interpom90x270.indd 11 1432DutchAFFM6interpom90x270.indd

VMTFood02 cover.indd 2

1447DutchAFFCCDLleek90x270.indd 1 09/17/2014 10:07 AM 1 09/17/2014 1447DutchAFFCCDLleek90x270.indd 9:30 AM AM 09/17/2014 9:30

G v

N n a w

R

09/17/2014 09/17/2014 10:07 10:07 AM AM

23-09-14 11:50

Fi Euro Fi Europe

HiE_210x

Three simple words: source, grow and nurture.

But words that play a vital role in the success of any The 360 of That’s why we business in the perspective food and beverage industry. place them at the heart of everything we do. the Health, Nutrition and Source business partners and solutions to solve nutritional Wellness industry product challenges and ensure you grab a piece of the $1 trillion health, natural nutritional f &nutritional b market.

Source business partners andand solutions to solve product challenges and ensure you grab a piece of Grow your business by generating new leads while the $1 trillion health, natural and nutritional food and keeping up to date with the latest health & wellness beverage industry.

market developements at a tradeshow attended by over 8,000 senior decision makers.

Grow your business at the only tradeshow where 82% of the visitors are likely to do new business as a result of their visit.

Nurture valuable business partnerships and contract new suppliers to improve cost margins or innovate product lines Nurture valuable business partnerships by exploring endless in this vibrant and growing sector of the f & b industry. networking opportunities with over 500+ key global suppliers and 8,000 senior decision makers while keeping up to date Hi Europe & Ni, the right ingredient for with the latest market developments.

innovation and sourcing

2 – 4 2December 20142014 - 4 December Amsterdam RAI RAI, Amsterdam The Netherlands The Netherlands @Fi_Global @Fi_Global Search for Food ingredients Search for Food ingredients

Save €110 now register at www.hieurope.com/VMT Register to visit at- www.hieurope.com Fi Europe Fi Europe

Fi Asia Fi Asia

HiE_210x297_Print_Ad.indd 1 VMTFood02 cover.indd 3

Fi Vietnam Fi Philippines

Fi South FiAmerica Vietnam

Fi India Hi Japan Fi South America

Fi Russia Fi India

Fi Asia-China Fi Asia-China

Fi Istanbul Hi Europe Fi Istanbul Hi Europe 19/09/2014 14:21:19 23-09-14 11:50

INHOUD

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

10.

Visbedrijf Neptunus koploper op ICT-gebied in moderne nieuwbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

20.

SimplyOK helpt fabrikant communiceren over kruiscontaminanten . . . . . . .

15.

Meer doen met tomaten en hun reststromen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22.

Sensnet en Food Pilot: smaakoptimalisering van producten . . . . . . . . . . .

04

Foto cover: Neptunus

VMTFood02 Inhoud.indd 4

23-09-14 11:49

COLUMN

Yves De Groote, redactie@vmtfood.be

Nieuws

...................

Faire prijzen

6

Nieuws

30

Ingrediënten: Intrafood

De derde zondag van september is traditiegetrouw

33

Agenda

de Dag van de Landbouw. “Ontdek van heel dichtbij

34

Colofon

hoe het echt werkt”, was dit jaar het thema. Landbouwers zijn elke dag weer bezig met de productie van kwaliteitsvol voedsel. Veel mensen hebben hier-

Economie & Bedrijven 10

Voedselveiligheid staat centraal

18

Nood aan operatoren

over een oordeel, maar weinigen zijn bekend met de omstandigheden waaronder en de randvoorwaarden waarbinnen geproduceerd moet worden. Dit is nochtans van groot belang voor een duurzame ontwikkeling van de landbouw en dus de voedselproductie-

Ingrediënt & Product 15

De kers op de tomaat

22

Van idee tot optimale smaak

keten, met respect voor mens, milieu en natuur.

Het wringt vooral aan de prijs die de landbouwers voor hun producten krijgen en dus hun economisch voortbestaan dat in het geding is. De varkensboeren zijn inmiddels zo wanhopig dat ze willen overgaan tot

Voedselveiligheid & Kwaliteit 20

Kruiscontaminanten certificeren

een omgekeerde boycot: uit protest overwegen ze om niet langer aan slachterijen en supermarkten te leveren. Het is wellicht een nutteloze actie, maar het voornaamste is bereikt: aandacht vestigen op de

Duurzaamheid & MVO 25

In actie voor duurzaamheid

structurele misstanden rond de prijzen in de voedselproductie in het algemeen. De boeren wijzen naar de supermarkten als de boosdoeners: de grote drie hebben 70% marktaandeel. En die wijzen naar de

Technologie & Techniek 26

ISA Belgium opnieuw actief

28

Hygiënisch ontwerpen

consument, die nu eenmaal lage prijzen wil. En de concurrentie in de retail is groot.

De Belgische agrovoedingsketen kiest voor structureel ketenoverleg. Een concreet resultaat is alvast de ´Gedragscode voor faire relaties tussen aanbieders en kopers in de agrovoedingsketen´. Dat is een eerste stap. Op Europees niveau is echter een duidelijk kader nodig waarbinnen duurzame voedselproductie en -consumptie zich verder kunnen ontwikkelen. De Belgische agrovoedingsketen pleit daarom terecht voor intensivering van het Europese ketenoverleg om zo een gelijk Europees speelveld te garanderen.

België is geen eiland in Europa en de wereld.

VMTFood02 Inhoud.indd 5

05

23-09-14 11:49

NIEUWS

Gents abdijbier in Cambodja Vanaf volgend jaar wordt er Gents abdijbier gebrouwen in Cambodja. Het Vlaamse bedrijf CoEnCo verzorgt de installatie van de brouwerij in Bokor, in de Cambodjaanse provincie Kampot. De Associatie Universiteit Gent ontwikkelde het abdijbier en de Cambodjaanse investeerder Daun Penh Cambodia Group

Structureel overleg bepleit

(DPC-Group) heeft een licentie verkregen op het bierrecept. De biermarkt in

Boerenbond, FEVIA, Comeos, UNIZO en BABM (Belgilux Association of

Cambodja groeit sterk. Volgens DPC-Group zou het Gentse abdijbier een

Branded products Manufacturers) pleitten medio september voor een genuan-

aparte positie innemen in deze markt.

ceerd debat, een structureel ketenoverleg en een gezamenlijk streven naar een

������������������������������������������������������������������������������������������� www.ugent.be

kwaliteitsvol voedingsaanbod. Dit was hun reactie op de tv-reportage ‘De prijs van goedkoop eten’ van journaliste Greet Pluymers op Canvas. Die gaf volgens

Gezonde kassa bij Lidl

de agroketen een bijzonder eenzijdig antwoord op de vraag in hoeverre supermarkten bepalen wat de consument eet en drinkt en wat de prijs is die hij of zij

Met ‘de gezonde kassa’ wil Lidl tegemoet komen aan de wens van veel ouders om

daarvoor betaalt. Overigens organiseren de ketenpartners sinds enkele jaren

het aanbod van snoepgoed aan de kassa van hun supermarkt drastisch te vermin-

een structureel ketenoverleg. Eén van de concrete resultaten van dit ketenoverleg

deren. Dit is om beter te weerstaan aan de verleiding en de druk van hun kinde-

is de Gedragscode voor faire relaties tussen aanbieders en kopers in de agro-

ren om bij het verlaten van de winkel snel nog wat snoepgoed te kopen. Uit

voedingsketen.

internationaal onderzoek van Lidl blijkt dat ruim 2 op 3 (70%) klanten de voorkeur geven aan een gezonder aanbod aan de kassa, in plaats van de klassieke

���������������������������������������������������������������������������������������������www.fevia.be

overdaad aan chocoladerepen en andere snacks. �����������������������������������������������������������������������������������������������www.lidl.be

Bereidheid tot insecten eten Uit onderzoek van Prof. Wim Verbeke van de UGent vakgroep landbouw-

Chocolade grootste exportproduct

economie blijken mannen meer dan dubbel zo sterk als vrouwen geneigd om

Chocolade is met een exportwaarde van 2,1 miljard euro in 2013 het belangrijk-

insecten te aanvaarden als voeding. Volgens een studie van de Universiteit Gent,

ste exportproduct voor België. Daarna volgen aardappelbereidingen (1,4 miljard

gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Food Quality and Preference,

euro), varkensvlees (1,4 miljard euro), bier (1,1 miljard euro) en diepvriesgroen-

beweren twee op drie vleesetende Vlamingen niet bereid te zijn om vlees in te

ten (1,1 miljard euro). De

ruilen voor insecten. Het onderzoek werd in december 2013 uitgevoerd bij 400

studiedienst van het

Vlamingen. Slechts 3% verklaart er helemaal klaar voor te zijn en 16% staat er

Vlaams Departement

enigszins voor open.

Landbouw en Visserij

������������������������������������������������������������������������������������������� www.ugent.be

publiceerde recent haar rapport ‘De buitenlandse handel in land- en tuinbouwproducten: stand

e-Cooker wint Award

van zaken in 2013’. De

IXL Netherlands heeft met de Nutri-Pulse e-Cooker een Global Food Industry

Belgische handel in land-

Award 2014 gewonnen in de categorie product- en procesinnovatie. De prijs is

en tuinbouwproducten

in Montreal uitgereikt door juryvoorzitter Anne Goldman tijdens het 17e

kent in 2013 een positief

World Congress of Food Science and Technology van IUFoST.

saldo. België is, volgens het Vlaams Departement Landbouw en Visserij, daar-

De Nutri-Pulse e-Cooker bereidt voedsel binnen enkele minuten en bij lage

mee de vijfde grootste exporteur van agrarische producten in de EU. Een sterke

temperatuur met behulp van korte elektrische pulsen (Pulsed Electric Field

euro en relatief hoge prijzen voor voedingsmiddelen maakten het moeilijk om de

technology). Zo worden voedingswaarde, smaak, kleur en geur grotendeels

exportgroei van 2012 te herhalen.

behouden. Andere voordelen zijn energiebesparing, minder voedselverspilling en geen risico meer op verbranding. De e-Cooker maakt ook het bereiden van nieuwe gerechten met vis, vlees en groente mogelijk.

06

��������������������������������������������������������������������������� www.innovation-xl.com

VMTFood02 Nieuws.indd 6

�����������������������������������������������������������������www.vlaanderen.be/landbouw

23-09-14 11:46

NIEUWS

VMT . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

MEER NIEUWS OP WWW.VMTFOOD.BE

Voedselpiramide (nog niet) op de schop VIGeZ, het expertisecentrum voor gezondheidspromotie en ziektepreventie, kijkt uit naar de resultaten van de herziening van de voedingsaanbevelingen door de Hoge Gezondheidsraad eind 2015.

Het gaat in het bijzonder om de bepaling van het ideale aandeel van koolhydraten, vetten en eiwitten in onze dagelijkse voeding.

In 2016 zal VIGeZ in samenwerking met een expertgroep hiervan de vertaalslag te maken naar praktische aanbevelingen in de actieve voedingsdriehoek, om de adviezen duidelijk en voor iedereen visueel voor te stellen en te communiceren.

Het expertisecentrum reageert hiermee op het krantenbericht op 4 september in De Morgen en andere kranten en nieuwssites: ‘Voedselpiramide op de schop’. De grootste kritiek in het bericht is dat graanproducten (als bron van koolhydraten) een te prominente plaats innemen en dat vetten te sterk worden afgeraden. Zowel qua vetten als qua koolhydra-

niet over het hoofd zien. Het is dus in de eerste

ten is het verhaal niet zwart-wit, laat VIGeZ weten.

plaats van belang om de gezonde keuze binnen elke

“In beide categorieën bestaan nog grote onderlinge

groep van de driehoek te maken.”

gezondheidsverschillen. En laat ons ook de rol van de derde energieleverende voedingsstof, eiwitten,

���������������������������������������������������� www.vigez.be

Packo Inox 50 jaar Packo Inox vierde vorige maand zijn vijftigste verjaardag. Volgens CEO Johan Ameel is de gestage groei van het bedrijf, dat een omzet kent van 40 miljoen

Averbode abdijbier in de prijzen

euro, te danken aan de consequente focus op kwaliteit en de permanente zorg

Nadat Averbode abdijbier al in de prijzen viel op de Internationel Beer Challen-

voor klanten. Die permanente zorg moet ook de sleutel zijn tot verdere groei op

ge – een bronzen medaille in de categorie Belgian Style Blonds – was het nu

de internationale markt. Recent werd een eerste vestiging opgestart op het Afri-

opnieuw prijs op de Meiningers International Awards. Het abdijbier, gebrouwen

kaanse continent, in Oeganda. Ook innovatie is belangrijk voor de ontwikke-

door brouwerij Huyghen, won een zilveren medaille in de categorie Pale Strong

ling. Zo stelde het bedrijf tijdens het event zijn nieuwste product voor, de

Ale. Het bier wordt gebrouwen op vraag van de norbertijnen van de Abdij van

‘Hygienic Plus CIP’, een mobiele Cleaning-In-Place reinigingsunit die volledig

Averbode.

gemaakt is met EHEDG-gecertificeerde componenten en dus voldoet aan de hoogste normen in hygiënisch ontwerp. ����������������������������������������������������������������������������������������www.packo.com

VMTFood02 Nieuws.indd 7

������������������������������������������������������������������������������www.abdijaverbode.be

07

23-09-14 11:46

NIEUWS

VMT . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

MEER NIEUWS OP WWW.VMTFOOD.BE

Foto: Meetjeshoeve

25-jarige Max Havelaar wordt Fairtrade Belgium Max Havelaar viert zijn 25ste verjaardag met een naamsverandering in Fairtrade Belgium. Fairtrade Belgium wil de samenwerkingsverbanden met retailketens en -winkels en met de producenten van voeding en andere producten verder versterken. “Zij hebben meer dan ooit de sleutel tot succes in handen. Voor steeds meer bedrijven maakt een duurzaamheidsstrategie immers deel uit van hun DNA”, zegt directeur Fairtrade Belgium Lily Deforce. Dit creëert volgens haar nieuwe opportuniteiten van samenwerking. “Uit onze ervaring blijkt dat bedrijven en in het bijzonder de retail de deur openen naar de consument. Zij kunnen immers Fairtrade producten meer prominent aanbieden of promoten waardoor de consument al winkelend een meer duurzame levensstijl aanneemt”, besluit Deforce.

Saffraan en escargots voor Carrefour Wat in 2012 begon als proefproject voor de kweek van escargots en saffraan, groeide al snel uit tot een volwaardig business idee. En omdat de resultaten van

������������������������������������������������������������������������� www.fairtradebelgium.be

zowel de saffraan als escargot kweektest dermate bevredigend waren, werd er besloten om niet voor één van de twee producten te kiezen, maar beide delicates-

Ingenieurs leren innoverend ondernemen

sen tegelijk te kweken. Een unicum in Vlaanderen. Twee jaar na dat proefproject levert De Meetjeshoeve aan tal van restaurants uit de buurt en vanaf midden augustus zullen de Meetjeshoeve producten ook verkrijgbaar zijn in zeven hypermarkten van Carrefour. Ook particulieren kunnen er nu terecht voor verse of gesteriliseerde escargots, saffraan, maar evenzeer voor vanille-saffraanijs of bosvruchten/aardbeienconfituur met saffraan. �������������������������������������������������������������������������������www.meetjeshoeve.be

In september gingen ingenieursfaculteiten van de vijf Vlaamse universiteiten van start met een postgraduaatsopleiding Innoverend Ondernemen voor ingenieurs. De studenten krijgen de kans om de kennis die ze tijdens hun opleiding ingenieurswetenschappen opdeden in een bedrijf om te zetten in de praktijk. Zo willen de universiteiten innovatie in Vlaanderen stimuleren.

Frisdrank voor volwassenen

Het postgraduaat wordt in het bedrijfsleven enthousiast onthaald. De studenten

Met het nieuwe merk FÏNLEY tekent Coca-Cola voor de grootste lancering in

nemen heel wat nieuwe kennis en inzichten mee naar het bedrijf en het bedrijf

België sinds Coca-Cola Zero. Het is een caloriearme frisdrank – gezoet met ste-

kan als eerste nieuw talent spotten. Patrice Borgonjon van Procter & Gamble:

via – voor volwassenen en bevat enkel natuurlijke aroma’s, fijne bubbels. Er zijn

“Na het innovatieproject kennen wij de capaciteiten van de student en zal hij of

twee subtiele smaken pompelmoes-bloedappelsien en citroen-vlierbloesem en

zij dus sneller kunnen doorgroeien. Bovendien is de student gebeten door de

twee verpakkingen petfles (1,5 liter) en blik (250 ml). De ontwikkeling, gestart

innovatie-microbe, dat vinden bedrijven belangrijk.”

in 2011, vond plaats in het R&D-centrum in Anderlecht, het tweede grootste

Het postgraduaat wordt mogelijk gemaakt met financiële steun van het Agent-

innovatiecentrum van Coca-Cola wereldwijd. Elk jaar worden hier zo’n 350

schap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT). Daardoor

innovaties voor 108 landen wereldwijd ontwikkeld. FÏNLEY is de derde drank

betaalt de student voor het postgraduaat niet meer inschrijvingsgeld dan voor

met suiker en zoetstoffen uit stevia die Coca-Cola op de markt brengt in België,

een gewone masteropleiding.

na Nestea in 2012 en Sprite in 2013. Deze lancering past volledig in de strategie om de calorie-voetafdruk te verlagen.

08

������������������������������������������������������������� www.innoverendondernemen.be

VMTFood02 Nieuws.indd 8

���������������������������������������������������������������������� http://cocacolabelgium.be

23-09-14 11:46

NIEUWS

VMT . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

Wild geplukte mosselen niet veilig

Agristo wint Leeuw van de Export 2014

(Wilde) mosselen die op de kaaimuren in Nieuwpoort, Oostende

Agristo is de winnaar van de Leeuw van de Export 2014. De grootste producent van

en Zeebrugge en op de strandhoofden (golfbrekers) aan de kust

ingevroren aardappelspecialiteiten ter wereld, produceert meer dan 200 ingevroren

groeien zijn meer vervuild dan de commerciële Zeeuwse mosse-

aardappelproducten die vooral in private label worden verpakt. Samen met de klant

len. Dat blijkt uit een vergelijkend onderzoek van het Instituut

ontwikkelt en vermarkt Agristo dat gamma in 116 landen. Het bedrijf telde in 2013

voor landbouw- en visserijonderzoek (ILVO).

373 medewerkers. In datzelfde jaar werd een omzet van ruim 242 miljoen euro gerealiseerd, maar liefst 99% werd in het buitenland gerealiseerd. Vooral de sterke

De ‘wilde’ mosselen vertonen hogere concentraties aan PAK’s en PCB’s. De bac-

Vlaamse verankering van het bedrijf was volgens de jury een groot pluspunt.

teriële vervuiling loopt in bepaalde gevallen hoog op. Het gehalte aan microplastics is vergelijkbaar met dat in commerciële mosselen, hoewel er meer oranjekleu-

.......................................................................................www.agristo.com

rige plastics in de zelf geplukte mosselen zit-

Geen statiegeld op blik

ten. De mosselen op de strandhoofden voldoen wel nog aan de chemische voedings-

Voor Comeos, de federatie van de handel en

normen voor PAK’s en

diensten, FEVIA, de federatie van de voedings-

PCB’s, maar de voe-

industrie, VIWF, de sectorvereniging van de

dingsnorm voor E. coli

Belgische water- en frisdrankenindustrie en de

overschrijden ze. Mos-

Belgische Brouwers, is het zonneklaar: statiegeld

selen jutten (plukken)

op blikjes zal het probleem van zwerfvuil hele-

in de Belgische havens

maal niet oplossen. Het opzetten van een statie-

en aan het strand is feitelijk verboden. Consumptie is volgens de ILVO-onderzoekers geen goed idee.

Foto: Mosselbureau

Foto: Meetjeshoeve

MEER NIEUWS OP WWW.VMTFOOD.BE

geldsysteem voor drankblikjes zou de bedrijfswereld tussen de 150 en 310 miljoen euro kosten. Bovendien is er geen zekerheid dat statiegeld een verbetering is ten opzichte van het bestaande, goed werkende, systeem met de blauwe PMD-zakken van FostPlus.

����������������������������������������������������������������������������www.ilvo.vlaanderen.be

.......................................................................................www.fieb-viwf.be

Verder onder de naam Ardo Vanaf 2015 gaan de gefusioneerde bedrijven Ardo en

verpakkings- en distributiesites en zal meer dan 800.000

Dujardin Foods verder onder de bedrijfsnaam Ardo. De

ton eindproduct verkopen. De ambitie is het nieuwe

twee diepvriesgroentebedrijven

Ardo verder uit te bouwen als de

Ardo en Dujardin Foods werden

onbetwiste Europese leider in vries-

veertig jaar geleden los van elkaar

verse groenten & fruit, vriesverse

door twee broers opgericht. De

kruiden & ingrediënten. De focus

nieuwe groep telt 3.800 mede-

blijft gericht op de drie klantenseg-

werkers in acht Europese landen.

menten: retail, foodservice en

Mail de redactie

De geconsolideerde omzet

industrie.

Persberichten, liefst met foto, kunt u

bedraagt 815 miljoen euro. De groep omvat twintig productie-,

VMTFood02 Nieuws.indd 9

sturen naar: redactie@vmtfood.be ������������������������������www.ardo.be

09

23-09-14 11:46

ECONOMIE & BEDRIJVEN

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

REPORTAGE

Voedselveiligheid staat centraal Moderne nieuwbouw voor Neptunus 010

VMTFood02 EB Neptunus2.indd 10

23-09-14 11:44

Visbedrijf Neptunus verhuisde begin dit jaar naar een nieuwbouw op het Oostendse bedrijventerrein Plassendale. De visverwerkende groothandel verlaat daardoor na 30 jaar de Oostendse vismijn. De nieuwe locatie is vijf keer zo groot. Ook investeerde het bedrijf in een modern ERP-systeem.

Neptunus is een familiebedrijf dat in 1968 werd opgericht door Jan Van Molle, vader van de huidige zaakvoerder Bart Van Molle. Jan Van Molle legde zich in Dendermonde toe op het huis-aan-huis verkopen van verse vis. In 1988 verhuisde hij naar een ruimere en modernere winkel aan de Oude Vest. Tegelijkertijd opende hij een pakhuis in de Oostendse vismijn om vis in een eigen atelier te versnijden. Zijn zonen Bart en Jan traden in zijn voetsporen. “Ook de Oostendse vismijn werd voor ons te klein. We hadden geen ruimte meer over om uit te breiden. We kozen daarom bewust voor

Zaakvoerder

nieuwbouw met expansiemogelijkheden op een bedrijventerrein”,

Bart Van Molle

vertelt directeur Bart Van Molle. windrichtingen van Europa, ook van de Vlaamse visveiling met

Vis in snelheid genomen

vestigingen in Oostende, Nieuwpoort en Zeebrugge. Andere

De nieuwe locatie op de nieuwe bedrijfssite Plassendale is vijf keer

belangrijke visveilingen zijn die van Stellendam, Scheveningen en

zo groot en beslaat een oppervlakte van drieduizend vierkante

IJmuiden. In Scandinavië zijn dat Hvide Sande, Thorsminde,

meter. Neptunus levert vandaag zeven dagen per week zowel verse

Thyborön, Gilleleije. Noorwegen en vooral IJsland zijn eveneens

vis als diepvriesvis, schaal- en schelpdieren, alsook gerookte vis aan

voorname leveranciers. Van Molle: “In IJsland participeren we

restaurants, grootkeukens, leurders, viswinkels en groothandels in

voor onze visaanvoer meer dan tien jaar in een visbewerking- en

België, Luxemburg en Nederland. Het assortiment is uitgebreid.

trading-bedrijf. Dankzij de geavanceerde Europese veilingsystemen

Ook particulieren kunnen bij Neptunus terecht. De vers aangevoer-

Pefa en Efice koop ik de vis online in, waarna die meteen op trans-

de vis uit de noordelijke wateren tot in IJsland wordt de dag zelf

port gaat en binnen 24 uur wordt geleverd.”

schoongemaakt, gefileerd, geportioneerd en ter plaatse verkocht of

De meeste vistransporten gebeuren via wegvervoer, alleen vanuit

geleverd. Om aan het einde van de keten een product van topkwali-

IJsland wordt de vis ingevlogen en vanuit Luik overgeladen in de

teit te garanderen, staat hygiëne centraal in het verwerkingsproces.

vrachtwagens van Neptunus om in Oostende te worden verwerkt.

Opvallend is dat vandaag vis steeds meer wordt bewerkt, dat wil

Groeistrategie

zeggen ontvet, ontvelt, versneden, gefileerd, ontgraat en in porties

In 2013 werd een omzet gerealiseerd van circa 12 miljoen euro. De

verdeeld afhankelijk van de vissoort en de wensen van de klanten.

groeistrategie van de KMO is gericht op de groothandels en grootdistributeurs in België, maar ook over de grens is Neptunus actief

Koploper op ICT-gebied

onder meer in Luxemburg, Spanje en Nederland. Van Molle: “Nu

De vis is vaak nog niet binnen of hij is al verkocht. Bestellingen

doen grootdistributeurs nog vooral een beroep op ons bedrijf

plaatsen gebeurt per telefoon, e-mail, fax en binnenkort ook via

voor noodleveringen, wanneer zij een tekort hebben. Maar daar

e-bestelling vanaf smartphone of tablet om direct te worden ver-

gaan we verandering in brengen.”

werkt in het computersysteem van Neptunus. De verkoop wordt

Neptunus verwerkt wekelijks 30 tot 50 ton vis, aangevoerd uit alle

daardoor sneller. Afhankelijk van het proces van de vis kunnen de bestellingen al na enkele uren bij de klant worden geleverd. Van Molle: “Ons uitgebreide Reflex ERP-systeem zorgt voor ondersteu-

300 leveringen per dag

ning van alle administratieve bedrijfsprocessen, vanaf binnenkomst

Vandaag werken er bij Neptunus 30 medewerkers, waarvan 15

tot en met de levering. Alles gebeurt automatisch. We willen op

productiemedewerkers. De overige medewerkers buigen zich over

ICT-gebied echte voorlopers zijn voor een zo efficiënt mogelijke

verkoop, administratie, kwaliteit, HACCP en transport. Wat dat

dagelijkse bedrijfsvoering te ondersteunen.”

laatste betreft zijn er meer dan driehonderd leveringen. Het bedrijf draait zeven dagen op zeven en 24 uur per dag. “We zijn slechts

Aangename werkomgeving

twee dagen per jaar gesloten: 1 januari en 25 december. Ieder uur

Snelheid en flexibiliteit van handelen, zowel op kantoor als in de

is er wel iemand in het bedrijf”, weet directeur Bart Van Molle.

productie zijn de succesfactor binnen het visverwerkende bedrijf.

Korte communicatielijnen dragen daartoe hun steentje bij.

VMTFood02 EB Neptunus2.indd 11

011

23-09-14 11:44

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

ECONOMIE & BEDRIJVEN

REPORTAGE

Kwaliteit en voedselveiligheid borgt Neptunus met de grootste zorg.

De deur van Van Molle zijn kantoor staat altijd open. Het vele glas

chine, die de graatjes uit de vis trekt. “We zijn nog op zoek naar een

binnen het bedrijf benadrukt vormelijk de openheid tussen mede-

betaalbare machine waar de filets automatisch kunnen ontgraat

werkers in de productie en de administratie. De aangename werk-

worden. Het ontvetten van de zalm gebeurt met een handmachine,

omgeving zorgt voor een opgewekte werksfeer.

waarbij nauwkeurig de vetrand kan worden verwijderd. Verder

In het kantoor van bedrijfsvoerder Van Molle springen drie grote

wordt er ook gebruikgemaakt van een handmachine voor het ont-

beeldschermen in het oog: één met kantoorsoftware gekoppeld aan

schubben. Een sorteermachine sorteert de vis op gewicht. Om de

het ERP-systeem en twee schermen gekoppeld aan de Europese

versheid van de vis te vrijwaren gebruikt Neptunus twee GEA ijs-

veilingsystemen. Via een gps-toepassing toont hij op het eerste

machines. De ene zorgt voor inkomende vis en de andere voor de

beeldscherm de locaties van vrachtwagens die onderweg zijn. Hij

productie en de expeditie. Dagelijks goed voor 10.000 kg schilferijs!

leest hoeveel de temperatuur in de koelwagen bedraagt. Op een aan de muur opgehangen beeldscherm volgt hij de productie en de

High-care sas

logistiek.

Kwaliteit en voedselveiligheid borgt Neptunus met de grootste zorg. Er een duidelijke scheiding tussen de verschillende afdelingen

Bestellingen verwerken

binnen het bedrijf. Zo is er een aparte ruimte voor de vis die bin-

De bestellingen die door de verkoop worden ingegeven kunnen

nenkomt, maar ook voor de vis die het bedrijf verlaat. Alles heeft

onmiddellijk via het HACCP-systeem, geïntegreerd binnen het

zijn flow binnen het visbedrijf. In het gebouw zijn verschillende

ERP-systeem, ingekeken worden door het personeel in de productieruimte. Wat er moet gebeuren staat op de bestelbon en is klantafhankelijk. Fileren van vis kan alleen handmatig. Van Molle: “Een

012

kabeljauw van de Noordzee heeft een andere structuur van graten

Herbruikbare kunststofkratten

en grootte dan een kabeljauw uit de Oostzee.”

Op dit moment is 90% van de vis die wordt aangevoerd en afge-

Voor het op vijf gram nauwkeurig portioneren van vis schafte

voerd verpakt in isomo kisten, die na gebruik worden samenge-

Neptunus een machine aan van het IJslandse bedrijf Marel.

perst voor recyclage. De waarde van deze geperste piepschuim is

“Deze machine kan op twee wijzen worden ingesteld. Exact op de

inmiddels flink opgelopen, terwijl dat tien jaar geleden waardeloos

gevraagde portiegrootte, bijvoorbeeld 180 gram, met het enige

was. Het wordt nu als basisgrondstof gebruikt voor harde plastiek.

verlies van vis aan het begin en eind van de filet of zonder verlies,

Binnenkort wil Neptunus beginnen met stevige herbruikbare 10

maar iets grotere porties, bijvoorbeeld 190 gram.”

kilogram kunststofkratten met statiegeld. De bakken bestaan uit

Voor het ontvellen van de vis staan in de productie verschillende

twee delen. In de grote bak wordt een kleinere bak geplaatst,

machines. De ruwheid van de vis bepaalt de keuze. De ene machi-

waarin gaatjes zijn aangebracht om vocht af te voeren. De vis blijft

ne trekt het vel van de vis, terwijl de andere het vel er afsnijdt. Het

hierdoor droger en langer houdbaar.

verwijderen van graten uit zalm gebeurt met een ‘Steen’ handma-

VMTFood02 EB Neptunus2.indd 12

23-09-14 11:44

koel- en vriesruimtes, aparte inpakzones, gescheiden van de pro-

IFS-certificaat

ductie. De toegang tot de warme keuken – waar het frituren van de

Als kers op de taart verwacht bedrijfsvoerder Van Molle binnen-

vis gebeurt – is enkel bereikbaar via een high-care sas. Op het ein-

kort een basisniveau International Food Standard certificaat (IFS)

de van de werkdag wordt het hele gebouw volledig schoongemaakt

voor het kwaliteits- en voedselveiligheidssysteem van zijn bedrijf.

door twee speciaal hiervoor opgeleide medewerkers. Medewerkers

Omdat er vooralsnog nog geen autocontrolehandboek voorhanden

die de productieruimte willen betreden, zijn gebonden aan strenge

is voor de visserij-industrie, kan Neptunus hier natuurlijk ook voor

regels. Zo is aangepaste kledij zoals een schort, haarnetje, speciaal

gecertificeerd worden. De praktische benadering van de IFSstandaard, gebaseerd

schoeisel verplicht. Ringen en sieraden zijn verboden. Daarna zijn medewerkers verplicht door een Elpress borstelbad te lopen die de schoenen reinigt en de handen desinfecteert.

Voor het ontwerp van het volledige gebouw

‘We willen op ICT-gebied ook echte voorlopers zijn’

op HACCP, GMP en kwaliteitsmanagement en zonder overbodige administratieve lasten

deed de zaakvoerder beroep op het

spreekt Van Molle

gespecialiseerde architectenbureau 4Takt uit

bijzonder aan. Voor

Aarschot. De meeste ontwerptekeningen van de lay-out leverde

een bedrijf als Neptunus is dat van cruciaal belang. Het certificaat

het bedrijf, vanuit eigen ervaring, zelf aan.

betekent voor Neptunus in elk geval een opsteker van formaat en

De zaakvoerder wijst naar de robuuste Ucrete vloeren van BASF en

het bewijs dat het bedrijf klaar is voor de toekomst.

de Hosa sandwich panelen voor muren en plafonds en de plinten die in de vloer zijn geïntegreerd. Hosa leverde ook de deuren in het gebouw. De vloeren liggen in een hoek van 4 graden, waardoor water naar een goot loopt. In de productie wordt gezuiverde en gekoelde lucht (12°C) geblazen.

Wat er met de vis moet gebeuren staat op de bestelbon en is klantafhankelijk.

VMTFood02 EB Neptunus2.indd 13

• YVES DE GROOTE •

013

23-09-14 11:44

Wij komen u graag iets brengen

gemak Onze demotruck staat bij u voor de deur.

tijdwinst In minder tijd, veel meer specifieke informatie.

nieuW

Profile advantage metaaldetectie

maatwerk Een demonstratie naar uw wensen.

Persoonlijke aandacht Al uw vragen worden uitgebreid beantwoord.

actuele informatie Blijf op de hoogte van actuele ontwikkelingen.

Dit jaar vindt u METTLER TOLEDO niet op de Macropak.

In plaats daarvan komen wij in de maand oktober graag naar u toe! In onze demotruck presenteren we onze nieuwste product inspectie oplossingen.

nodig ons uit!

mettler-toledo Product inspection b.V. Tel: +31 (0)73 548 11 88 E-mail: info.nl@mt.com www.mt.com/pi

MET4333 Adv A4 Packaging2000 V3.indd 1 VMTFood02 EB Neptunus2.indd 14

27-08-14-35 11:45 23-09-14 11:44

INGREDIËNT & PRODUCT

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

WETENSCHAP

De kers op de tomaat Hoe meer doen met tomaten en hun reststromen Voor grote landbouwreststromen bestaan, in tegenstelling tot voor tuinbouwreststromen, succesvolle industriële valorisatietrajecten. Een bredere visie en georganiseerde aanpak ontbreken nog, zo blijkt uit het ILVO-project GeNeSys naar het gebruik van Nevenstromen als Systeeminnovatie. Toepassingsvelden – in voeding, verpakkingen, cosmetica – voor delen van de reststroom ‘tomaat’ bestaan of kunnen ontwikkeld worden.

processen, projecten en systemen om de reststroom van tomaat op een hoogwaardige manier te recupereren, biedt een aantal pistes perspectief op verdere uitdieping.

De verloren tomaat De tomatenteelt is één van de belangrijkste serreteelten in Vlaanderen met een areaal van ongeveer een vierde van de grondop-

Eind 2012 startte bij het Vlaamse Instituut

men als Systeeminnovatie. De tuinbouw-

pervlakte van de professionele serres. In

voor Landbouw- en Visserijonderzoek

reststromen, en met name de tomaten, vor-

2013 bedroeg de gemiddelde productie 54

(ILVO) het vierjarige GeNeSys-onderzoeks-

men één van de onderzoekscases. Na een

kg tomaten per vierkante meter, waarvan

project naar het Gebruik van Nevenstro-

jaar intensief onderzoek naar vernieuwende

ongeveer de helft in de export belandde.

Tabel 1. Productieverliezen in verwerkende industrie in België.

Primaire stroom

Jaar

Productie industriegroenten in België¹

Productie industriegroenten in België en buitenland voor verwerking in België²

Resulterende reststromen³

-

ton/jaar

ton/jaar

%

ton

Schilverlies en verlies bij snijderijen Diepvriesindustrie

2011

955.000

25

Verlies bij snijderijen

2012

-

20

Productieverliezen en verliezen als gevolg van ondermaatse kwaliteit Bloemkool

2011

68.400

76.000

5

3.800

Bonen

2011

92.675

107.000

20

21.400

Cichorei

2010

75.000

75.000

11

8.250

Erwt

2011

61.100

130.000

18

23.400

Prei

2011

34.075

34.075

5

1.704

Spinazie

2011

92.400

96.000

5

4.800

Ui

2012

80.000

80.000

25

20.000

Wortel

2011

233.100

306.000

5

15.300

Fruit Appel

2010

10 - 30%

015

¹VBT, 2010, ²Elst and Geyskens 2013, ³VEGEBE

VMTFood02 FB Valorisatie.indd 15

23-09-14 11:34

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

INGREDIËNT & PRODUCT

lecteerde cases, zoals tomaat, is bovendien om via stabilisering en vooral fractionering in componenten te komen op toepassingen van die componenten met een hoge toegevoegde waarde. Voor tomaten zijn dit de velletjes, de pitjes, het sap, de vezelfractie, de pithullen, maar ook componenten uit de stengels, bladeren. De toepassingen kunnen als gevolg hiervan ook breder gaan dan de klassieke voedingssector (zoals tomatensap, -soep, -poeder). Andere geïnteresseerde

Foto’s : ILVO

sectoren komen in het vizier voor bijvoorbeeld voederadditieven, materialen, chemicaliën, farmacie en cosmetica.

De proeven bij ILVO met de VaculIQ spiraalfilterpers hebben niet de productie van direct consumeerbaar tomatensap als

Verpakkingen

primair doel.

In de materialensector hebben wetenschappers en bedrijven de lignocelluloserijke

Er gaat heel wat verloren: grote volumes aan

en verwerkt worden. Ook de beperkte

reststroom van de tomatenstengels, houtige

heterogene oogstresten die achterblijven

houdbaarheid is een bijkomende kopzorg.

gewasresten en bladeren gebruikt voor de

bij de teler, homogene ladingen tomaten op

Gevolg is dat er vooralsnog sporadisch een

extractie van vezels. Eén onderzoeksproject

de veiling die niet voldoen aan de strenge

kleinschalige benutting is van verse tuin-

raakte tot bij de ontwikkeling van een bakje

kwaliteitseisen (de zogenaamde doordraai-

bouwreststromen: als onbewerkte compo-

op basis van vezelpulp van tomatenblade-

gewassen), en de eventuele productieverlie-

nent in diervoeding bij een lokale veeteler,

ren, en tot aan een proef met kartonproduc-

zen uit de verwerkingsunits. Wereldwijd

als meststof of als grondstof voor energie.

tie. Alternatieve verpakkingsmaterialen

bedraagt naar schatting het verlies aan eet-

Voor grote landbouwreststromen (zoals

dus. Voor dit alles blijkt een meer gestruc-

baar voedsel liefst één derde van de totale

bietenloof, gras, aardappelschillen) bestaan

tureerde aanpak nodig omwille van een

voedselproductie: 1,3 miljoen ton per jaar.

er wel al succesvolle industriële valorisatie-

aantal knelpunten. Zo zijn er het seizoens-

De sector waar de grootste verliezen optre-

trajecten. Een bredere visie en georgani-

gebonden karakter van de reststroom

den, is precies de productie en verwerking

seerde aanpak ontbreken nog voor tuin-

(beperkte beschikbaarheid), de slechte

van tuinbouwgewassen (groenten en fruit).

bouwreststromen, zo blijkt uit het

bewaring van het basismateriaal en de plas-

Ongeveer 40-50% gaat daar verloren door-

GeNeSys-project op dit moment. ILVO

tic clips en touwen die verwijderd moeten

heen de voedselketen.

wetenschappers opperen dat het beperkt

worden uit het restmateriaal (arbeidsinten-

aantal industrieel succesvolle vertalingen

sief proces).

Valorisatie reststromen

mede het gevolg kan zijn van de gehanteer-

Overigens houdt dit verhaal niet op bij ver-

De hoge verliespercentages suggereren dat

de conventionele onderzoeksaanpak. Die

pakkingen. ILVO botste op het nieuws dat

het de moeite loont om naar valorisaties

houdt geen of weinig rekening met de prak-

Heinz de handen in elkaar sloeg met Ford.

voor de reststromen uit de tuinbouwsector

tische verwezenlijking van innovatieve

Een levensmiddelenproducent die in zee

te zoeken (zie tabel 1). Er zijn echter eviden-

technieken.

wil gaan met een autofabrikant; want de

te obstakels. Zo is de beschikbaarheid van

016

vezels in de schillen, steeltjes en zaden van

tuinbouwreststromen seizoensgebonden en

Fractioneer en stabiliseer met visie

de meer dan 2 miljoen ton tomaten die

dus niet continu. Het areaal van onze tuin-

GeNeSys pakt de zaken daarom anders aan,

Heinz per jaar verwerkt kunnen misschien

bouw (7% van het cultuurareaal in Vlaande-

met een participatief stappenplan dat de

reïncarneren in vellen duurzame bioplastic

ren) is relatief beperkt, en dat geldt dus ook

kans op een daadwerkelijke toepassing in

voor toepassingen in het binnenwerk van

voor het productievolume én de grootte van

de dagdagelijkse praktijk verhoogt. Dit

wagens.

de reststroom. Bovendien bevatten de pro-

omvat transdisciplinair werken, inspelen op

ducten hoge vochtgehaltes (droge stofgehal-

de huidige noden, knelpunten identificeren,

Bioactieve stoffen

te voor tuinbouwproducten ligt gemiddeld

samenwerken met alle spelers binnen de

De analyse en de daaropvolgende fractione-

tussen 5 en 20%). Er moet dus veel ‘water’

sector, oog hebben voor economische haal-

ring en extrahering van de aparte chemi-

met een relatief lage waarde getransporteerd

baarheid, enzovoort. De keuze bij de gese-

sche componenten, eiwitten, antioxidanten

VMTFood02 FB Valorisatie.indd 16

23-09-14 11:34

en andere bioactieve stoffen zijn niet te

baarheid van een valorisatie van een rest-

stoppen trends in de farmaceutica en cos-

stroom bepalen en aldus bijdragen aan het

metica (zie tabel 2). De plantaardige oor-

innovatieve maatschappelijk verhaal.

sprong van de grondstoffen wordt als een

ILVO neemt zich voor om te starten met

troef beschouwd. Eén van de mogelijkhe-

een doordachte stabilisatie van de rest-

den van tomaat is, volgens een Amerikaan-

stromen (langere houdbaarheid) en flexibe-

se studie, dat er een stof (het zogenoemde

le raffinageprocessen (homogeniteit).

2-undecanone) uit gewonnen kan worden

Op die manier kan gezorgd worden voor

die effectiever (en veiliger!) is ter afstoting

gestabiliseerde, homogene en continu

van muggen en teken dan de gangbare che-

beschikbare stromen die makkelijker

mische middelen. Verder bevatten tomaten

hoogwaardig zijn te verwerken. Wat ook

ook lycopeen, een antioxidant die in een

voor verloren tomaten een duurzamer

geconcentreerde vorm in tomatenpasta te

nieuw leven kan betekenen.

De plantaardige oorsprong van de grondstoffen

vinden is. Die stof zorgt er onder meer voor

wordt als een troef beschouwd.

dat je huid weerbaarder wordt tegen UV-

VaculIQ spiraalfilterpers

straling. En ook de olie die uit de pitjes

ILVO-onderzoekers zijn reeds een tijdje

een stabilisatietechniek, om zo geen dure

gehaald kan worden, vindt zijn weg naar

bezig met het testen van een nieuw type

droogtechniek te moeten inzetten om 95%

allerlei gebruik in voeding of cosmetica.

sappers, de VaculIQ spiraalfilterpers, in

water uit de tomaat te verdampen. Vervol-

combinatie met labo-analyses op de beko-

gens kunnen de onderzoekers verder wer-

Legio toepassingen mogelijk

men producten. De spiraalfilterpers haalt

ken met de resulterende fracties en nog ver-

Kortom, de toepassingsvelden – in voeding,

minstens vergelijkbare rendementen als

der gaan fractioneren.

verpakkingen, cosmetica en andere secto-

klassieke persen, maar heeft het bijkomen-

Er is nu ook een mobiele versie van deze

ren – voor delen van de reststroom ‘tomaat’

de voordeel dat de voedingswaarde van bij-

pers, zodat de technologie tot bij de biomas-

bestaan of kunnen ontwikkeld worden.

voorbeeld tomatensap beter is. Dit komt

sa bij telers en veilingen ‘gerold kan worden’.

Willen de onderzoekers binnen het

door de beperkte blootstelling van de

Dat spoort met een idee dat ILVO-onder-

GeNeSys-project de beschikbare biomassa

aanwezige voedingsstoffen aan zuurstof,

zoekers al een tijdje opperden, omdat op die

efficiënt gaan gebruiken, dan moet er vooraf

waardoor oxidatieve omzettingen worden

manier geen watertransport nodig is, snel

nog heel wat werk verricht worden. En dan

beperkt.

kan worden ingespeeld op beschikbaarheid

gaat het vooral over een gerichtere aanpak,

Niet onbelangrijk is dat het persresidu, als

en zo bederf kan worden vermeden. Zo

zoals de ILVO-onderzoekers stellen. Zo

nevenproduct van het persen, ook van een

wordt alles van waarde dan misschien toch

pleiten zij ervoor om de problemen die

uitstekende kwaliteit blijkt te zijn. Dit kan

nog bruikbaar.

tuinbouwreststromen stellen (beperkte hoe-

eveneens beginnen aan een nieuw leven als

veelheden, variabele kwaliteit, snel bederf)

bijvoorbeeld kweekbodem voor bepaalde

weg te werken door te zoeken naar een

insecten, bron van antioxidanten, oliën of

• LIES KIPS, FILIP MATTHIJS EN GREET

geschikte organisatievorm. De economi-

vezels. De proeven bij ILVO hebben niet de

RIEBBELS •

sche, logistieke en organisatorische aspec-

productie van direct consumeerbaar toma-

L. Kips, wetenschappelijk onderzoeker, F. Matthijs en

ten zullen uiteindelijk de al dan niet haal-

tensap als primair doel. Het gaat hier om

G. Riebbels, afdeling communicatie, ILVO, Merelbeke

Tabel 2. Patenten gerelateerd aan de valorisatie van tuinbouwreststromen die zijn omgezet in commerciële toepassingen (Galanakis, 2012).

Bron van voedselverlies

Resulterend product

Gebruik

Citrusschil

Suikersiroop

Natuurlijke zoetstof en smaak in sappen

Afvalwater van olijvenverwerking

Fenolische componenten en voedingsvezels

Bewaarmiddel in bakkerijproducten

Tomatenafval

Lycopeen

Kleurstof en antioxidant in de voeding met werking tegen kanker en cardiovasculaire ziektes

Appel pomace

Voedingsvezels

Granaatappel (schil en zaadhullen)

Ellaginezuur en punicalagine

Antioxidant in voedsel en cosmetica

Druiven- en veenbeszaden

Proanthocyanidine

Kleurstof in sojasaus

Voedingssupplement of calorie-arm bulk ingrediënt in voeding

VMTFood02 FB Valorisatie.indd 17

017

23-09-14 11:34

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

ECONOMIE & BEDRIJVEN

Nood aan operatoren Succes heeft zijn keerzijde “De voedingsindustrie zet alle mogelijke middelen in voor voldoende instroom van nieuwe operatoren”, benadrukt onderwijsadviseur Ingrid Snel van Initiatieven voor Professionele Vorming van de Voedingsnijverheid (IPV). Initiatieven zoals Food@Work en binnenkort Food@WorkLIVE in het Huis van de Voeding, moeten de bekendheid van de sector vergroten, want daar wringt het schoentje.

FEVIA, de patroonsorganisatie en vertegenwoordigd in het bestuur van Initiatieven voor Professionele Vorming van de Voedingsnijverheid (IPV), schat de jaarlijkse behoefte aan nieuwe werkkrachten op tienduizend. Vooral het hoge en stijgende aandeel knelpuntvacatures van 27%, waarvan 12% (cijfers uit 2011) kritisch zijn, baart zorgen. “Het gaat vooral om het middenka-

Succes heeft zijn keerzijde. De Belgische

industriële sector. Daartegenover staat dat

der in de productie, zoals operatoren, die

voedingsindustrie is sinds vorig jaar met

voedingsbedrijven te kampen hebben met

toch een zekere maturiteit moeten hebben

88.747 medewerkers (73.157 vte), waarvan

een vergrijzende arbeidsbevolking en een

voor deze verantwoordelijke functie, naast

72% in Vlaanderen en 4% in Brussel, niet

structureel tekort aan instroom: van techni-

ervaren technici en onderhoudsmecani-

alleen de grootste werkgever maar met een

ci, over productiearbeiders, midden- en

ciens”, onderstreept Ingrid Snel, contactper-

omzet van €48,2 miljard ook de grootste

hoger kader tot verkopers.

soon voor onderwijs-arbeidsmarkt bij IPV.

Nieuwe studierichtingen Het probleem van invulling van operatoren komt volgens Snel door het ontbreken van een degelijke opleiding binnen het technisch secundair onderwijs (TSO) in Vlaanderen. Enkele jaren terug is daarom op vraag van de voedingsindustrie en docenten in het hoger onderwijs en op initiatief van IPV binnen het TSO de studierichting voedingstechnieken gestart. Twee jaar geleden volgde het se-n-se jaar (voorheen 7de graad, red.) productie- en procestechnologie (PPT). Docenten in het hoger onderwijs Foto: IPV, Lies Willaert

waren vragende partij, omdat zij bij studen-

018

ten uit het TSO de nodige basiskennis misten voor de Vlaamse bachelor- en masteropleidingen in de voedingstechnologie.

Om jongeren te bewegen een technologische studie te kiezen en voor een baan in de voedingsindustrie te gaan, neemt IPV

Het succes van de TSO opleidingen is tot

diverse initiatieven.

dusver echter beperkt. In Vlaanderen bie-

VMTFood02 KA Operatoren.indd 18

23-09-14 13:11

der evalueert naar een hoogtechnologische industrie. “Medewerkers scholen zich om die reden vooral bij door het volgen van specifieke opleidingen via IPV op het gebied techniek, onderhoud en productie, voedselveiligheid en kwaliteit.”

Volgens het IPV-jaarverslag geldt dit voor twee op de drie Belgische voedingsbedrijven met meer dan twintig medewerkers. In 2013 volgden 17.000 medewerkers, ofwel een op vijf, een opleiding via IPV. In 2007 was dit aandeel nog maar 13%. Een op vijf is laaggeschoold (lager, secundair, onderwijs), een op drie hooggeschoold (bachelor Ingrid Snel (links): “Scholieren hebben geen beeld van de voedingsindustrie.” Aan tafel verder nog directeur Henk De

of master) en de helft rondde een hogere

Jonckheere en communicatiestafmedewerker Els Fels.

secundaire onderwijsopleiding af. Een op vijf is een vijfenveertigplusser.

den niet meer dan twee scholen de oplei-

lieren heen kunnen: KA Geraardsbergen,

ding voedingstechnieken aan. In Ter Groe-

VTI Waregem, VTI Torhout, Paardenmarkt

Alimento

ne Poorte in Brugge kunnen leerlingen de

in Antwerpen en Don Bosco in Haacht

Om jongeren te bewegen een technologi-

2 en 3 graad voedingstechnieken volgen

en sinds september dit jaar VTS in Sint-

sche studie te kiezen en voor een baan in de

de

de

en eventueel ook nog een se-n-se jaar assistent voedingsindustrie (junior voedingstechnoloog). In Brugge studeren er op dit moment een vijftigtal scholieren Voedingstechnieken, verspreid over de drie graden.

“Dat is weinig. Het mogen er gerust drie

‘Het succes van de TSO opleidingen is tot dusver beperkt’

keer zo veel zijn”, zegt de onderwijsadviseur.

voedingsindustrie te gaan, neemt IPV diverse initiatieven. Voorbeelden zijn didactische tools (digitaal en print), zoals Alimento of Mijn Bakkerij. Die tonen jongeren dat ze creatief kunnen zijn in de voedingsindustrie, producten zelf mogen maken en hoogtechnologisch bezig zullen

Vanaf september organiseert ook de school

Niklaas. Snel: “Het totaal aantal studenten

zijn. Snel: “We verdelen die tools gratis

PIVA in Antwerpen Voedingstechnieken in

dat een operatoropleiding volgt, schat ik op

onder scholen in de hoop dat jongeren

de 3 graad. Het gaat om een eerste groep

een 40-tal waarvan er niet meer dan 10 tot

letterlijk de smaak te pakken krijgen.”

van een tiental scholieren. De studierich-

15% in de voedingsindustrie terecht komt.”

de

Food@Work LIVE en meer

ting PPT productie- en procestechnologie, die echter niet specifiek is voor de voe-

Onbekende voedingsindustrie

Nieuw is de Food@Work LIVE jobbeurs, op

dingsindustrie, kan al in wat meer steden

Dat de opleidingen niet zo goed aanslaan, is

23 en 25 oktober, in het Huis van de Voe-

verspreid over Vlaanderen worden gevolgd.

volgens Snel vooral het gevolg van de onbe-

ding in Roeselare. IPV werkt hierbij samen

In totaal zijn er zes TSO-scholen waar scho-

kendheid van de voedingsindustrie. “Scho-

met partners, waaronder POM West-Vlaan-

lieren hebben geen beeld van deze indus-

deren, RTC West-Vlaanderen en Unizo en

trie, weten niet wat voor werk ze mogen

VDAB. De doelstelling van dit event is leer-

Interessante websites

verwachten en de industrie wordt boven-

lingen van 2de en 3de graad secundair onder-

Foodatwork.info: Gedetailleerde informatie,

dien niet gezien als hoogtechnologisch.”

wijs zin doen krijgen in de voedingsindus-

in tekst en beeld, van de Belgische

Gelukkig is de industrie creatief. “Bedrijven

trie. Daarnaast willen ze concrete vacatures

voedingsindustrie en een uitgebreid

laten om de nood aan operatoren te lenigen

ingevuld krijgen door op een gerichte wijze

vacature-overzicht.

doorgaans medewerkers die al jaren bekend

werkzoekenden, (bijna) afgestudeerden en

Foodtechnologist.be: Uitwisselingsplatform

zijn met de productie doorstromen naar

werkende mensen die zoeken naar een

voor studenten, voedingsbedrijven en het

een operatorfunctie.” De nood aan een spe-

nieuwe uitdaging uit te nodigen.

hoger onderwijs met opleidingen, stage-

cifieke degelijke opleiding voor deze groep

Meer informatie: www.foodatworklive.be

plaatsen, vacatures, events en nieuws.

is volgens de onderwijsdeskundige groot, aangezien de voedingsindustrie steeds ver-

VMTFood02 KA Operatoren.indd 19

• YVES DE GROOTE •

019

23-09-14 13:11

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

VOEDSELVEILIGHEID & KWALITEIT

Kruiscontaminanten certificeren SimplyOK helpt fabrikant communiceren Om voedingsfabrikanten te helpen bij hun beslissing de consument wel of niet te waarschuwen voor kruisbesmettingen van allergenen, ontwikkelde Stichting SimplyOK een certificatiesysteem voor productieprocessen. Dit certificaat geeft in de keten meer zekerheid over de kwaliteit van het allergenenmanagementsysteem. Ook maakt het eventueel te gebruiken beeldmerk de allergeneninformatie in één oogopslag duidelijk.

grammen van de 14 wettelijke allergenen.

Daarbij wordt visueel onderscheid gemaakt tussen de categorieën ‘aanwezig’ en ‘mogelijk aanwezig’. Producenten die de SimplyOK audit succesvol hebben afgelegd mogen dit beeldmerk op hun verpakking voeren. Voor de voedingsmiddelenindustrie geldt SimplyOK als leidraad voor het verder sluitend maken van het allergenenmanagementsysteem. De

het Voluntary Incidental Trace Allergen Label-

module is een aanvulling op een GFSI erkend

en etiketten wordt verschillend toegepast en

ling systeem (VITAL 2). Daarin zijn weten-

certificatieschema, zoals BRC. Hoewel BRC

levert verwarring en onduidelijkheid op bij de

schappelijk vastgestelde actiegrenzen voor

veel aandacht besteedt aan allergenenbeheer is

allergische consu-

allergenen vastgelegd. VITAL is ontwikkeld in

gebleken dat SimplyOK dieper ingaat op het in

ment. Vaak blijkt ten

Australië/Nieuw-Zeeland en bezig met een

kaart brengen en borgen van de aanwezige

onrechte te worden

wereldwijde opmars. Voldoet een product aan

allergenen. Ook reduceert het de kans op

gewaarschuwd voor

VITAL 2 action level 1, dan kan 95-99% van de

onjuiste etiketten. Allergenenmanagement vol-

de mogelijke aanwe-

allergische consumenten dit product zonder

gens SimplyOK is gebaseerd op vijf pijlers:

zigheid van bepaalde

klachten eten, de resterende 1-5% krijgt hoog-

grondstofinformatie, juiste receptuur aanhou-

allergenen of is er juist

uit een milde reactie in de vorm van opgezwol-

den, correct verpakkingsontwerp, voorkomen

een waarschuwing

len slijmvliezen. Bevat het product één of

van verwisseling en kruisbesmetting.

nodig, terwijl deze

meerdere allergenen boven de VITAL 2-actie-

ontbreekt. Ook retai-

grens, én kan de producent de kruisbesmetting

lers zijn steeds kriti-

niet voorkomen, dan is hij verplicht de consu-

Stakeholders

scher op het gebruik

ment te waarschuwen. Onder die grens hoeft

SimplyOK is uitgebracht door Stichting

Foto: Allergenen Consultancy

May contain labelling op productspecificaties

van dit soort waar-

hij geen waarschuwing op de verpakking te

SimplyOK. Tijdens de ontwikkeling vindt er

Zo moet kruisbesmetting dus niet

schuwingen, ook

vermelden. Met behulp van het VITAL 2-

overleg plaats met de stakeholders (op

vermeld worden op het etiket.

omdat het toenemend

systeem kan de producent dus beter een reëel

alfabetische volgorde): Allergenen Consul-

aantal recalls leert dat

risico inschatten en is hij niet meer genood-

tancy; Diëtistenpraktijk Andermaal; Dutch

zaakt disclaimers onnodig te vermelden.

Spices; ISACert/Nakagro; Jumbo Super-

de ingrediëntendeclaratie niet altijd de aanwezige allergenen correct weergeeft.

020

markten; Lloyd’s Register Nederland;

Beeldmerk voor consument

Nederlandse Coeliakie Vereniging; Marfo/

VITAL 2

Om de (mogelijk) aanwezige allergenen voor

Chef Martin; Voedingscentrum; Stichting

Het certificatieschema SimplyOK stelt eisen

de consument beter zichtbaar te maken, ont-

Voedselallergie; TNO.

aan allergenenmanagement en hanteert een

wikkelde SimplyOK een beeldmerk voor op de

www.simplyok.nl

risicobeoordelingssystematiek gebaseerd op

verpakking. Dit beeldmerk bestaat uit picto-

VMTFood02 HA Certificering.indd 20

23-09-14 11:21

VMT praktijkdag Allergenen VMT en Stichting SimplyOK organiseren

n

donderdag 13 november de praktijkdag ‘Allergenenmanagement’ in Den Bosch.

Deze dag staat in het teken van een praktische aanpak van allergenenmanagement, VITAL en certificatie van allergenenbeheersytemen. Met praktijkcases van productiebedrijven die VITAL toepassen, visie van retail, uitleg en tips van Allergenen Consultancy en TNO. Meer info: www.vmt.nl/allergenenmanagement Het beeldmerk van SimplyOk met de 14 wettelijke allergenen.

Grondstofinformatie

Voorkom verwisseling

kan worden ‘ge-audit’ voor SimplyOK. Dit

SimplyOK schrijft voor dat juiste en volledige

Als grondstoffen, halffabricaten of etiketten

betreft een onafhankelijke GFSI+-audit, uitge-

informatie aanwezig moet zijn voor alle grond-

per ongeluk worden verwisseld, zal de infor-

voerd door erkende certificatie-instellingen.

stoffen, ingrediënten, verpakkingsmaterialen.

matie op de verpakking niet meer overeenko-

Het certificatieschema SimplyOK stelt aanvul-

Grondstofspecificaties moeten ook informatie

men met de inhoud. Om dit te voorkomen

lende eisen bovenop een erkende GFSI kwali-

bevatten over kruisbesmetting vanuit de keten.

moet altijd duidelijk zijn welk product zich in

teitsstandaard, zoals BRC, IFS en FSSC 22000.

Enkel een vraagteken is hierbij niet voldoende.

welke verpakking, transportmiddel, magazijn

De audit wordt uitgevoerd door gekwalificeer-

De toeleverancier zal een inschatting moeten

of andere plek in de keten bevindt. Bij inko-

de en getrainde auditoren. Afhankelijk van de

maken van de maximale hoeveelheid allergeen

mende goederen moet daarom gecontroleerd

omvang en complexiteit van de organisatie

eiwit dat via kruisbesmetting in de grondstof

worden of het juiste product is geleverd. Voor

duurt deze op zichzelf staande audit (waar de

aanwezig kan zijn. Dat is lastig, maar zonder

ieder product dat staat opgeslagen moet de

overlap met andere GFSI-erkende standaarden

informatie over het ingrediënt dat de kruisbe-

inhoud en allergenenstatus in iedere fase van

is verwijderd) één tot twee dagen. Bij succes-

smetting veroorzaakt (vanwege wisselende

het productieproces zijn te identificeren. Daar-

volle afronding, ontvangt de producent het

eiwitgehaltes) en de hoeveelheid kruisbesmet-

naast is aandacht nodig om verwisseling van

SimplyOK certificaat voor de duur van een jaar

ting in ppm (parts per million) kan er geen

etiketten en verpakkingen bij het verpakkings-

en mag hij het keurmerk voeren op zijn ver-

VITAL 2-berekening worden uitgevoerd.

proces te voorkomen. Dit laatste is een veel

pakkingen.

voorkomende oorzaak van allergenenrecalls.

In het voorjaar van 2013 zijn twee proefaudits

Juiste receptuur

uitgevoerd door ISACert/Nakagro en Lloyd’s

Recepten van producten moeten systematisch

Voorkom kruisbesmetting

Register Nederland bij twee GFSI erkende

en eenduidig zijn vastgelegd. Alle ingrediënten

Alle mogelijke maatregelen om kruisbesmet-

gecertificeerde bedrijven. Daaruit bleek dat de

moeten op de productieorder/-bon staan ver-

ting te voorkomen, moeten ketenpartijen

SimplyOK audit veel meer diepgang had en

meld. Herverwerking is alleen mogelijk bij

nemen, zoals het voorkomen van open verpak-

voor deze bedrijven behoorlijk pittig was.

producten die ten minste dezelfde ingrediën-

kingen, een productieplanning die rekening

ten en allergenen bevatten. Hiermee wordt

houdt met allergenen, training van personeel

Uitrol

geborgd dat de gebruikte ingrediënten en aller-

en bij voorkeur natte reiniging op allergenen.

Dit jaar wordt het certificatieschema afgerond

genen daadwerkelijk overeenkomen met de

Toch zal het niet altijd mogelijk zijn om kruis-

met medewerking van de stakeholders (zie

verpakking/ingrediëntendeclaratie.

besmetting volledig uit te sluiten. In die geval-

kader). Naar verwachting wordt het certifica-

len zal middels een VITAL 2-berekening

tieschema in eerste instantie gebruikt om aller-

Correcte verpakking

moeten worden onderbouwd welke kruisbe-

geneninformatie tussen ketenpartners te waar-

Voor ieder product wordt een etiket opgesteld

smetting relevant is. Pas bij mogelijke over-

borgen, zoals tussen retailer en private

conform de geldende receptuur en up-to-date

schrijding van de actiegrenzen plaatst de pro-

label-producent of producent en ingrediënten-

grondstofinformatie. Voor alle voorbedrukte

ducent een waarschuwing op de verpakking.

leverancier. Het schema is gericht op de Euro-

verpakkingen moet een versiebeheer aanwezig

pese markt en de Europese wetgeving met

zijn. Dit geldt ook voor private label-produc-

Audit

ten. Indien een receptuur wijzigt, zullen de

Iedere producent van voorverpakte voedings-

aangepaste etiketten op het juiste moment

middelen, ingrediënten en halffabricaten, voor

• MARJAN VAN RAVENHORST •

moeten worden doorgevoerd.

zowel consumenten als business-to-business,

M. van Ravenhorst, Stichting SimplyOK, Nederland

VMTFood02 HA Certificering.indd 21

veertien allergenen.

021

23-09-14 11:21

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

TECHNOLOGIE & TECHNIEK

WETENSCHAP

Van idee tot optimale smaak Sensnet versterkt Food Pilot De samenwerking tussen Food Pilot en Sensnet maakt een efficiënte product- en procesontwikkeling mogelijk.

Resultaten van het sensorisch onderzoek, ondersteund door aromaprofilering met behulp van GC-MS en olfactometrische analyses, worden binnen Food Pilot teruggekoppeld voor de smaakoptimalisering van producten.

sen producten worden gemaskeerd”, licht Herman toe. De sensorische evaluatie en de daaraan gekoppelde verwerking van de antwoorden is volledig geautomatiseerd. Op een touchscreen verschijnen achtereenvolgens de verschillende vragen voor de beoordeling van smaak, geur en textuur en de panelleden toetsen het antwoord aan.

“Nu de Food Pilot ook over een gespeciali-

bij tot een succesvolle smaakinnovatie. Het

De aard van de probleemstelling bepaalt de

seerd smaak- en geurlabo beschikt, hebben

belang van de samenwerking tussen Food

onderzoekopzet en de grootte van het

we alle expertises in huis om innovaties van

Pilot en Sensnet (zie kader) is dan ook evi-

smaakpanel. De antwoorden worden auto-

idee tot een succesvol product te ondersteu-

dent. Herman beschrijft de uitgebreide

matisch verwerkt. Herman onderstreept dat

nen”, weet Lieve Herman, ceo van de Food

infrastructuur voor product- en procesopti-

Food Pilot al enkele jaren de beschikking

Pilot en afdelingshoofd Technologie en

malisatie van Food Pilot, de modern uitge-

heeft over een getraind smaakpanel voor de

Voeding bij het ILVO. Bedrijven in de

ruste labo’s voor chemische, fysische en

herkenning van de vijf basissmaken en het

agro-foodsector worden vroeg of laat

microbiële analyses, accommodaties voor

gedetailleerd beschrijven van de sensorische

geconfronteerd met sensoriek-gerelateerde

verpakkings- en bewaartesten en de exper-

eigenschappen van de producten.

uitdagingen of vraagstellingen. Objectieve

tise in reiniging en desinfectie. “We bieden

smaakkarakterisering van voedingsproduc-

full service op maat aan, voor alle bedrijven

Aromaprofilering

ten is hierbij van cruciaal belang en draagt

uit de agro-foodsector.” Inmiddels zijn de

Aangezien vluchtige aromacomponenten

eerste samenwerkingsprojecten gestart,

een belangrijke rol spelen in de smaak van

maar die zijn vertrouwelijk, zegt technolo-

een voedingsproduct, beschikt Food Pilot

gisch adviseur Inge Dirinck van Sensnet.

ook over een nieuwe ‘state-of-the-art’ gaschromatograaf gekoppeld aan een mas-

022

Smaaklaboratorium

saspectrometer (GC-MS). Hiermee worden

Het vernieuwde smaaklaboratorium is ont-

voor een objectieve smaakkarakterisering

worpen en ingericht volgens de internatio-

kwalitatief en kwantitatief aromacompo-

nale ISO norm 8589. Dat betekent onder

nenten geanalyseerd. De massaspectrome-

meer dat de keuken strikt gescheiden is van

ter identificeert de individuele aromacom-

de panel-leden en ook de panelleden onder-

ponenten in een product. Afhankelijk van

ling gescheiden zijn met behulp van tussen-

de voedingsmatrix gebruiken de onderzoe-

wanden. “Verder kan ook de verlichting in

kers verschillende technieken voor het iso-

Door de snuifpoort kunnen individuele geurcomponenten met de

de sensorische testruimte zo worden gere-

leren van de aromacomponenten. Veel geu-

neus worden waargenomen.

geld dat onder andere kleurverschillen tus-

rende componenten worden daarbij gedetec-

VMTFood02 FA Samenwerking.indd 22

23-09-14 11:43

Foto’s: Yves De Groote

Bedrijven worden vroeg of laat geconfronteerd met sensoriekgerelateerde uitdagingen, weten Inge Dirinck (links) en Lieve Herman .

teerd. Dankzij GC-MS-analysetechnologie is het mogelijk om een zogenoemd aromaprofiel vast te stellen van een product. Dit

‘ Een GC-MS-analyse maakt duidelijk welke vluchtige moleculen verantwoordelijk zijn voor smaakverschillen’

profiel wordt gekoppeld aan de sensorische beoordeling van een voedingsproduct. Dirinck: “Het sensorisch onderzoek is

te vinden tussen sensorische beoordelingen

leveranciers, maar ook aan machinefabri-

hierbij natuurlijk het referentiekader. Het is

door het smaakpanel en de GC-MS- profie-

kanten. Dirinck: “De adviseurs weten welke

altijd de bedoeling om een goede correlatie

len.” Een voorbeeld is appelsiensap. Consu-

moleculen belangrijk zijn in een aromapro-

menten zijn zich doorgaans goed bewust

fiel, zogenaamde karakter-impactmolecu-

van de smaakverschillen tussen een vers

len. Door inzicht in de moleculaire basis

Sensnet

geperst glas sinaasappelsap en de verwerkte

van de smaak en het aroma en de aro-

Sensnet vzw is een consortium van bedrij-

sappen, bijvoorbeeld uit concentraat. “Een

mavormingsmechanismen, kunnen ze uit-

ven en kennisinstellingen dat gegroeid is

GC-MS-analyse maakt duidelijk welke

leggen hoe producten sensorisch kunnen

vanuit de jarenlange ervaring met senso-

vluchtige moleculen hier verantwoordelijk

worden verbeterd.” Herman voegt toe dat

riek-gerelateerde consultancy van Sen-

voor zijn”, legt Dirinck uit. Het analysetoe-

binnen Food Pilot de nodige aanvullende

stech, het Vlaams Adviescentrum voor Sen-

stel beschikt bovendien over een snuif-

procestechnologische expertise bestaat op

soriek van Voedingsmiddelen en Contact-

poort, waarmee de individuele geurcompo-

het vlak van de verbetering van textuur,

materialen, binnen het VIS-TD-programma

nenten met de neus waargenomen kunnen

smaak en kleur van voedingsproducten.

(Technologische Dienstverlening) en andere

worden. “Dit kunnen componenten zijn die

Een interessante nieuwe installatie voor het

onderzoeksprojecten van het IWT.

in een GC-MS-profiel nauwelijks zichtbaar

persen van fruit met behoud van een zo

www.senstech.be

zijn omdat de concentratie en de geurdrem-

natuurlijk mogelijke kleur en smaak is de

pel beide bijzonder laag zijn, maar wel met

Vaculiq fruitpers, vervolgt Herman. “Het

Food Pilot

de neus gedetecteerd kunnen worden”, legt

vacuüm voorkomt oxidatie, waardoor de

De Food Pilot is een applicatie- en analyse-

Dirinck uit. “Dit geldt bijvoorbeeld voor de

verse smaak optimaal behouden blijft.” Het

centrum waar de agro-voedingsindustrie

componenten die verantwoordelijk zijn

maximale debiet van het piloottoestel

haar producten en processen op punt stelt.

voor de kurksmaak in wijn.”

bedraagt 1000 liter per uur en de onderdruk is traploos regelbaar tussen 0,1 en 0,8 bar.

Bedrijven maken er gebruik van semi-industriële processingapparatuur en laboanaly-

Technologische adviezen

Een andere interessante pilootinstallatie in

ses voor het optimaliseren van processen

Dankzij hun ervaring in de voedingsindus-

Food Pilot is een flexibele UHT-sterilisa-

en producten, voor innovaties van idee tot

trie beschikt Sensnet over de vereiste exper-

tie-installatie. Hiermee kan een optimaal

product, of voor een welbepaalde stap in

tise voor het analyseren en interpreteren

sterilisatieproces met minimale hittebelas-

dit traject.

van aromaprofielen. Op grond daarvan is

ting worden ontworpen.

www.foodpilot.be

het mogelijk een technologisch advies te geven aan voedingsbedrijven, ingrediënten-

VMTFood02 FA Samenwerking.indd 23

• YVES DE GROOTE •

023

23-09-14 11:43

[ advertorial ]

GEA: The Refrigeration Expert GEA Refrigeration Netherlands is dé expert en marktleider in de industriële koudetechniek. Wij ontwerpen, installeren, optimaliseren en onderhouden koel- en vriesinstallaties. Deze installaties zijn oplossingen op maat, die tot stand komen door een professionele en prettige samenwerking tussen de klant en onze koeltechnische experts.

Warmtepompen In bestaande koelinstallaties wordt tijdens het koelproces de onttrokken warmte vaak niet hergebruikt, vanwege het te lage temperatuurniveau. Deze ‘afval’ warmte komt daardoor in de atmosfeer terecht. Bij toepassing van een warmtepompsysteem kan deze restwarmte worden gebruikt als bron voor het warmtepompsysteem dat deze warmte opvoert naar een hoger en bruikbaar temperatuurniveau.

www.gearefrigeration.com

34616_GEA corp adv 210x297_WT.indd 1 VMTFood02 FA Samenwerking.indd 24

In toepassingen waar er sprake is van een gecombineerde behoefte aan koude en warmte, kan GEA Refrigeration helpen om de energiekosten substantieel terug te brengen.

Seminar Op woensdag 8 oktober 2014 organiseert GEA Refrigeration een gezamenlijk, uniek seminar in de brouwerij Rodenbach te Roeselare. Tijdens dit seminar gaan we onder meer dieper in op unieke oplossingen die we kunnen bieden voor koelen en vriezen.

Vacatures Wil jij ook werken bij de marktleider in de koeltechniek die altijd vooruit kijkt en meedenkt? GEA Refrigeration is altijd op zoek naar de beste mensen in hun vakgebied. Kijk voor een actueel overzicht van al onze vacatures op www.gearefrigeration.nl.

GEA Refrigeration

08-09-14 14:56 23-09-14 11:43

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

DUURZAAMHEID & MVO

In actie voor duurzaamheid Flanders’ Food lanceerde op 19 juni haar Platform Duurzaamheid, waar alle schakels uit de productieketen bij zijn betrokken. Valorisatie van nevenstromen, reductie van voedselverliezen en alternatieve voedselbronnen zijn de voornaamste thema’s binnen dit transformatieproject.

Voor een duurzaam landbouw- en

Op 25 november wordt in samenwerking

voedingssysteem is het belangrijk dat alle

met Symbiose een matchmaking event

schakels in de keten aan dezelfde kar trek-

georganiseerd om vraag en aanbod in

ken. Daarom werd de keten op duurzaam-

nevenstromen te linken. Indien er weten-

heid beoordeeld. Het resultaat is een

schappelijk-technologische barrières naar

duidelijke strategie, gedragen door alle

voren komen, worden deze in verdere

betrokken partners. Hieraan werd meteen

workshops aan de kennisinstellingen

een actieplan gekoppeld voor een duur-

voorgelegd.

zamer agro-foodsysteem, te vinden op www.flandersfood.com. In de acht

Reductie van voedselverliezen

Voor een duurzaam landbouw- en voedingssysteem

hoofduitdagingen die in het kader van

In samenspraak met de aanwezige bedrij-

is het belangrijk dat alle schakels in de keten aan

dit transformatieproject geformuleerd

ven op de kick-off wil Flanders’ Food bin-

dezelfde kar trekken.

werden, komt innovatie meerdere malen

nen het thema reductie van voedselverlie-

naar voor als kritische succesfactor.

zen inzetten op preventie en online monitoring met behulp van sensoren en op

schappen hebben de nieuwe producten?

Flanders’ Food in actie

automatisering met minder manuele han-

Zijn deze nieuwe voedselbronnen econo-

Om zich te focussen op een meer duurzame

delingen en gebruiksvriendelijkere toestel-

misch rendabel en voor welke productie-

agro-foodindustrie schoof Flanders’ Food

len. Voor bedrijven die zich willen verdie-

schaal? Hoe deze nieuwe producten

op de kick-off bijeenkomst op 19 juni drie

pen in dit thema en kennis willen opdoen

kweken, verwerken en vermarkten?

prioritaire thema’s naar voren, met telkens

omtrent de vele mogelijkheden, zijn er de

Vragen die overigens niet nieuw zijn en

een themagroep daaraan gelinkt:

Flanders’ Food Technology Days op 13 en

waarnaar al veel onderzoek is verricht.

14 november 2014.

Binnen dit thema is er vanuit de bedrijven

• Valorisatie van nevenstromen;

Naast verliezen in de verschillende produc-

vooral vraag naar overzichtelijke en volledi-

• Reductie van voedselverliezen;

tie-eenheden wil de voedingsindustrie ook

ge informatie, waarbij de verschillende pis-

• Alternatieve voedselbronnen.

inzetten op meer communicatie en digitali-

tes met elkaar vergeleken worden. Een uit-

satie doorheen de keten om vraag en aan-

daging voor Flanders’ Food om deze info te

Valorisatie van nevenstromen

bod beter op elkaar af te stemmen. Dit

bundelen in samenspraak met betrokken

Vragen binnen het thema valorisatie van

gebeurt in samenspraak met de sector-

bedrijven in de themagroep Alternatieve

nevenstromen zijn: welke nevenstromen

federaties in de keten.

Voedselbronnen.

zitten daarin? Kunnen bedrijven deze

Alternatieve voedselbronnen

www.flandersfood.com/platformen/

extraheren en functionaliseren? Welke pro-

Alternatieve voedselbronnen is het meest

duurzaamheid

ducten zijn te maken met (componenten

exotische thema. Centrale vraag: wat eet de

uit) de nevenstromen? Inzetten op pro-

consument morgen? Insecten gefrituurd in

cesinnovatie: verbeterde processen voor

mangopitolie, op een bedje van zeewier?

DEMARCKE •

minder nevenstromen en/of nevenstromen

Welke eiwitbronnen laten zich combineren?

V. Rijckaert, Business Development manager,

met meer waarde?

Welke textuur, smaak en nutritionele eigen-

M. Demarcke, projectmanager, beiden bij Flanders’ Food

zijn er? Welke componenten van waarde

VMTFood02 TA Flanders.indd 25

• VEERLE RIJCKAERT EN MARIE

025

23-09-14 11:19

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

TECHNOLOGIE & TECHNIEK

INTERVIEW

ISA Belgium opnieuw actief Smart manufacturing en Big Data wissel op toekomst Smart manufacturing is volgens ISA Belgium de nieuwste ontwikkeling in de automatisering van de voedingsindustrie.

Daar bovenop komen de Big Data-analyses van correlaties tussen industriële en niet-industriële data. Daar is de Fabriek van de Toekomst.

stofexplosies in een poedertoren. ISA-99 is een standaard voor internetbeveiliging van automatisering in de productiebedrijven (MES-, SCADA-, PLC- en DCS-systemen).

ISA-100 is een standaard voor draadloze systemen voor industriële automatisering.

International Society of Automation (ISA)

organisatie van beurzen, nationaal of inter-

Duidelijk wordt meteen hoe de voedings-

is sinds enkele jaren opnieuw actief in Bel-

nationaal. “Vorig jaar verzorgden wij een

industrie en andere industrieën zich verder

gië. Managing partner bij Inxites en huidig

lezing over de toekomst van automatisering

ontwikkelen.

voorzitter van ISA Belgium Marc Blekkink

tijdens de automatiseringbeurs Indumation,

De recent gepubliceerde ISA-106 standaard

blies de Belgische ISA-sectie nieuw leven in.

waar niet minder dan 120 belangstellenden

focust op continue processen, in het bijzon-

De toenmalige voorzitter van ISA Neder-

kwamen luisteren”, weet bestuurslid Wim

der de start-up en de shut-down. Zo komen

land Pieter van der Klooster steunde hem.

Tindemans, business development manager

bijvoorbeeld de criteria voor product-

De vereniging, die vooral gedragen wordt

bij Control & Protection.

omschakelingen aan bod.

door vrijwilligers, zet met 30.000 leden

Verder is ISA België in 2013 ook lezingen

wereldwijd de standaarden voor industriële

gaan geven in verschillende opleidingen.

IEC-standaarden

automatisering. Het hoofdkantoor is geves-

“Hoe je het wendt of keert, studenten zijn

Een belangrijke ontwikkeling is de vertaling

tigd in North Carolina (VS), het Europese

de komende ambassadeurs in de industrie,

van ISA-standaarden naar IEC-standaarden

kantoor, onder leiding van Pieter van der

zowel aan de aanbieders- als de vraagkant.”

(Internationaal Elektrisch Comité). Tinde-

Klooster, in Eindhoven (NL).

Inmiddels wordt ook op een aantal hoge-

mans: “We zien dat de standaarden van het

scholen, waaronder HoWest, gedoceerd

Internationaal Elektrisch Comité (vergelijk-

Ingeburgerde standaarden

over de standaarden. De standaarden win-

ISA is vooral actief in de ontwikkeling en

nen zo alleen maar aan waarde en dat is

verspreiding van automatiseringstandaar-

natuurlijk belangrijk. In samenwerking met

den in internationaal verband. De ISA-88

het Xiak zullen meer praktische opleidin-

ISA Belgium

standaard voor flexibele (batch)productie of

gen volgen.

De Belgische sectie telt inmiddels een

ISA-95 voor verticale integratie van (logis-

026

vijftigtal leden – consultants en systeem-

tieke) ERP-systemen, over MES-systemen

Nieuwe ISA-106

integratoren, leveranciers en gebruikers –

(managementinformatie) tot en met PLC-

Naast ISA-88 en -95 zijn ISA-84, -99 en

die op persoonlijke titel lid zijn. Het aantal

of DCS-systemen (productiebesturing),

-100 de belangrijkste standaarden die de

groeit. Naast Marc Blekkink en Wim

zijn mede door grote automatisering-

Belgische vereniging onder de aandacht

Tindemans bestaat het bestuur uit nog drie

leveranciers al redelijk goed bekend.

brengt. Zo gaat ISA-84 over procesveilig-

leden: Johannes Cottyn (HoWest, Xiak),

Andere activiteiten zijn de publicatie van

heid door het toepassen van geautomati-

Kris Adriaensens (Inxites) en Wim

boeken en technische artikelen, het verzor-

seerde veiligheidssystemen (Safety Instru-

Debruyn (UGent).

gen van opleidingen en onderwijs, het hou-

menten Systems, SIS), die problemen in de

www.isa-belgium.org

den van conferenties en deelname aan of

productie moeten voorkomen, bijvoorbeeld

VMTFood01 EC ISA Belgie.indd 26

23-09-14 11:19

De optimaal opererende voedingsfabriek komt in beeld, besluiten Wim Tindemans (links) en Marc

Foto: ISA Belgium

Blekkink.

Automatisatie van repetitieve processen maakt het rendabeler in Vlaanderen te produceren.

baar met IS0, red.) volledig gealigneerd

pijlers van de Fabriek van de Toekomst (F3)

toe: het verhaal rond Big Data, de onvoor-

worden naar ISA-standaarden en dat er ook

– staan centraal. Productiesystemen kun-

stelbaar grote hoeveelheid digitale gegevens

een duidelijke wisselwerking is tussen beide

nen flexibeler en intelligenter worden. Naar

afkomstig uit diverse bronnen die niet

organisaties. Standaarden evolueren hier-

veiligheid, traceerbaarheid en online kwali-

alleen wordt opgeslagen, maar ook wordt

door, dankzij de feedback van de IEC-stan-

teitscontrole zijn er veel mogelijkheden. Het

geanalyseerd. “Een nieuwe ontwikkeling is

daarden. Zo is ISA-99 generieker geworden

inlezen van signalen, verwerken en reage-

de koppeling van industriële product- en

en daardoor breder toepasbaar, wat het

ren kan geautomatiseerd worden. Door een

proces-, maar ook logistieke data aan

draagvlak alleen maar verbetert.” Het Bel-

gebruiksvriendelijke automatisatie van

niet-industriële data. Een interessant voor-

gisch Instituut voor Normalisatie (BIN)

repetitieve handelingen en processen in de

beeld is de mogelijke impact van weers-

geeft de normeringen van het IEC uit.

productie, kwaliteitscontrole, verpakking

voorspelling op de planning van het

en verscheping kan Smart Production het

productieproces. Moet het proces of de

Industrie 4.0 Naast de opkomst van e-commerce, waarin een standaard als ISA-99 alleen maar aan belang wint, zien beide bestuursleden het

‘ Industrie 4.0 is de belangrijkste ontwikkeling’

Industrie 4.0-concept als de belangrijkste

receptuur worden aangepast bij lage of hoge buitentemperaturen? Een andere mogelijke denkpiste

ontwikkeling voor de voedingsindustrie.

voor de ondernemer rendabeler maken om

is de koppeling van reistijden van vracht-

“Alle productiemiddelen worden op een

in Vlaanderen te produceren. En uiteinde-

wagens die ingrediënten of grondstoffen

intelligente manier via het web aan elkaar

lijk is dat de doelstelling van de Fabriek van

komen leveren aan de productieplanning

gekoppeld”, verduidelijkt Tindemans. “Heel

de Toekomst.

in de fabriek.”

wat leveranciers springen in op deze vierde

Uiteindelijk komt de optimaal opererende

industriële revolutie.”

Vergaande data-integratie

voedingsfabriek in beeld, besluiten Tinde-

Via een webportaal is het mogelijk om ver-

Bij de Digital Factory draait het om ver-

mans en Blekkink en duidelijk is dat auto-

schillende zaken (KPI’s van productie,

gaande data-integratie (van ERP, MES,

matiseringsstandaarden hierin een cruciale

onderhoud, kwaliteit), van de productie of

CRM en WMS-systemen) voor zo efficiënt

rol spelen.

productieketen op de voet te volgen, achter

mogelijke bedrijfsprocessen binnen een

een desktop, tablet of smartphone.

marktgerichte onderneming. Tindemans

Smart Production en Digital Factory – twee

voegt hier nog een nieuwe dimensie aan

VMTFood01 EC ISA Belgie.indd 27

• YVES DE GROOTE •

027

23-09-14 11:19

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

TECHNOLOGIE & TECHNIEK

Hygiënisch ontwerpen EHEDG-richtlijn voor transportbanden in de maak Transportbanden zijn bij veel voedingsbedrijven het interne transportmiddel bij uitstek, maar tegelijkertijd vormen ze een risico op kruisbesmettingen met micro-organismen en allergenen. Voor het hygiënisch ontwerpen van transportbanden, publiceert de European Hygienic Engineering & Design Group (EHEDG) in 2015 een specifieke richtlijn.

geheel”, benadrukt Frank Moerman, lid van de EHEDG subgroep Conveyor Systems.

Transportband “De randen van verstevigde weefselbanden, aan boven- en onderkant voorzien van een coating, moeten volgens de nieuwe richtlijn goed afgewerkt zijn om rafelen te voorko-

Reeds 25 jaar ontwikkelt EHEDG richtlij-

43 ‘Hygiënisch ontwerp van transportban-

men”, vertelt Moerman. “De ingebouwde

nen om concreet invulling te geven aan de

den’, volgt op de algemene EHEDG richtlij-

verstevigingslaag moet volledig omkapseld

Europese Machinerichtlijn (2006/42/EC)

nen 8 ‘Criteria voor het hygiënisch ontwer-

zijn door de coating om contact tussen

en HACCP-richtlijn (93/43/EEC), met

pen van proces-apparatuur’ en 13 ‘criteria

weefsel en product te vermijden. Voor

nadruk op eisen gesteld aan constructie-

voor het hygiënisch ontwerpen van open

een snelle detectie van losgekomen stukjes

materialen, oppervlakken, geometrieën,

procesapparatuur’.

transportband is de kleur van de kunst-

draineerbaarheid, constructie, lasnaden,

“De nieuwe richtlijn gaat meer gedetail-

stofband bij voorkeur blauw.” Hoewel een

steunen en installatie. Uiteindelijk kan

leerd in op het ontwerp van verschillende

oppervlakteruwheid Ra ≤ 0,8 micrometer

een ontwerp op zijn hygiënekenmerken

types transportbanden, rollers, aandrijvin-

wordt aanbevolen, is dit volgens

gevalideerd worden, al dan niet voor

gen, het frame en de reinigbaarheid van het

028

VMTFood02 EA Hygienisch ontwerp.indd 28

Foto: Habasit

certificering. De nieuwe EHEDG-richtlijn

CIP-reiniging van transportbanden is een optie.

23-09-14 11:45

Foto: Dorner Conveyors

EHEDG moeilijk haalbaar voor de trans-

RVS 316L is de norm voor het transportframe dat uit zo min mogelijk onderdelen moet bestaan.

portband zelf. Geschikte kunststofmaterialen die voldoen aan de Europese regelgeving met betrekking tot voedsel-

zwaardere modulaire of roestvast stalen

kert een maximale reinigbaarheid, in tegen-

contactmaterialen zijn bijvoorbeeld poly-

metaalgaas-transportbanden moeten eer-

stelling tot een horizontaal liggende volle

vinylchloride, polyamide, polyurethaan,

der zo open mogelijk zijn om zowel trans-

plaat, licht Moerman verder toe. In het laat-

polyester. Bij gebruik van roestvast staal

portband als aandrijfsysteem perfect te

ste geval is een systeem om de transport-

gaat de voorkeur uit naar RVS AISI 316.

kunnen reinigen.

band te ontspannen en te liften noodzake-

Moerman: “Om een modulaire transport-

lijk. Een volle plaat zorgt ook altijd voor een

Aandrijving

band zo perfect mogelijk te kunnen reini-

versnelde slijtage van de transportband, ter-

Wat de aandrijving betreft, benadrukt Moer-

gen moeten de aandrijftanden van de tand-

wijl het plaatoppervlak zelf hand over hand

man allereerst dat het belangrijk is dat de rol-

wielen of de rol zo ingeplant zijn, dat ze vol-

ruwer wordt. Voor een vlotte drainage van

len die gebruikt worden voor de tractie van

doende opening creëren ter hoogte van de

reinigings- en spoelvloeistoffen zal het

lichte transportband-types hermetisch afge-

scharnieren tussen twee modules in. Dit

transportgedeelte op zijn minst een lichte

dicht zijn. “Transportbanden die aan de

probleem stelt zich niet met metaal-

helling (3 graden) moeten hebben.

onderkant voorzien zijn van tanden om de

gaas-transportbanden, maar deze zijn dan

Alle frame-elementen moeten aan elkaar

tractie te verbeteren, moeten bij voorkeur als

weer gevoeliger voor breuk wanneer de grip

worden gelast. Een constructie met bouten

een geheel met de band zelf geëxtrudeerd

tussen de tandwielen en metaalgaas-trans-

of schroeven leidt altijd tot onhygiënische

worden. Wanneer tanden aan de onderkant

portband niet langer correct gebeurt.

toestanden, zeker bij penetratie van holle

van de geëxtrudeerde band worden gelast,

RVS-draden kunnen gaan plooien of in het

secties. Holle ronde of diagonaal op hun

bestaat het risico dat groeven en holtes ach-

slechtste geval breken. Het gebruik van een

kop geplaatste vierkante secties moeten

terblijven. Holle tanden zijn in geen geval

smalle koker om twee gebroken draadein-

draineerbaar gepositioneerd worden.

toegelaten, en de transitie tand-band moet –

den terug met elkaar te verbinden getuigt

voor maximale reinigbaarheid – van een vol-

van slechte hygiënepraktijken.”

Transportbanden van het lichte type worden

doende grote radius voorzien zijn.”

Foto: Habasit

Manueel versus CIP reinigen

De as van de drummotor voor het aandrij-

Frame

doorgaans manueel gereinigd, en vereisen

ven van de rollen moet rondom afgedicht

RVS 316L is de norm voor het transport-

een mechanisme om de band te ontspan-

zijn, enerzijds om lekkage naar buiten van

frame, dat uit zo min mogelijk onderdelen

nen. Modulaire en RVS-transportbanden

het intern aanwezige smeermiddel te ver-

moet bestaan. Er kan gekozen worden voor

van metaalgaas laten gelijktijdige reiniging

hinderen, anderzijds om intrusie van reini-

volle liggers waarin of waarop latten in plas-

van én tandwielen én de transportband –

gingsvloeistof in de drummotor te voorko-

tic worden gelegd,. Die dienen om de trans-

zowel binnen- als buitenkant – toe, dankzij

men, verduidelijkt Moerman. “Als afdich-

portband te ondersteunen om de slijtage

een geautomatiseerd Cleaning-In-Place

ting adviseert EHEDG onder meer EPDM,

van transportband en andere frame-ele-

systeem van leidingen met sproeikoppen.

HNBR, siliconenrubber, FKM of FKKM.”

menten minimaal te houden. Het gebruik

Rollen gebruikt voor het aandrijven van de

van een dergelijke open constructie verze-

VMTFood02 EA Hygienisch ontwerp.indd 29

• YVES DE GROOTE •

029

23-09-14 11:45

INGREDIËNTEN

Geslaagde Intrafood:14 Het aantal bezoekers en exposanten op de Intrafood: 14, 17 en 18 septem-

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

Natuurlijke fruitingrediënten

ber in Kortrijk Xpo, hebben elkaar duidelijk gevolgd. Zo steeg het aantal

Contined brengt een breed assortiment functionele

bezoekers met 6% tot 1198 en op de beurs stonden 87 exposanten, 9 meer

fruitingrediënten op de markt. Een voorbeeld is

dan twee jaar geleden. Beiden gaven aan bijzonder tevreden te zijn over

kleurstof Herbarom in poedervorm, gewonnen uit

deze beurs. De contacten waren kwalitatief goed.

appels, die karamel kan vervangen.

����������������������������������������������������������������������������������������������www.intrafood.be Bedrijven vragen hierom sinds het Wetenschappelijk Insti-

Herkennen en verrassen

tuut Volksgezondheid (WIV) de veiligheid van karamel als additief in voedingsproducten in twijfel trok.

Positieve verklaringen over de veiligheid van karamel door

“Herkennen en verrassen” was het thema van het oude aromahuis Buteres-

het FAVV en EFSA als reactie op het bericht van WIV

sence tijdens de Intrafood:14. Enkele nieuwe concepten binnen de dran-

blijken voor deze bedrijven van minder belang.

kencategorie zijn de verfrissende ijsdranken (slush puppy’s) in de smaken

Nieuw is een vezel uit appels AF60/100 voor glutenvrij brood. De vezel zorgt meteen voor de gewenste bruinkleuring en waterbinding. Citrusvezel, water en olie onder een hoge druk van 150 bar levert dan weer een stevige emulsie op voor de productie van sauzen en mayonaise. ��������������������������������������������������������������������������www.contined.nl

Culinaire ingrediënten Vanuit de gastronomie ontwikkelde knoflook- en kruidspecialist BRESC zich verder tot een leverancier van natuurlijke koelverse ingrediënten voor de voedingsindustrie. Samenlychee (Chinese vrucht) en yuzu (een Japanse citrusvrucht). Een noviteit

werking met de bedrijven staat hierbij voorop, waardoor

in de categorie zoet en hartige banket is de combinatie van kaastaart met

tailormade ingrediënten geleverd worden. Zwarte knoflook

sinaasappel- of karamelsmaak op een laag cake met koffie. Natuurlijk,

past in de trend van natuurlijke smaakmakers. Dankzij

allergeenvrij en authentiek zijn volgens het bedrijf de belangrijke trends bij

fermentatie van de gewone bol knoflook wordt de smaak

de productontwikkeling in de voedingsindustrie.

zoet en bouillonachtig en deze umamismaak versterkt de

������������������������������������������������������������������������������������� www.buteressence.com

hartige, zoute en zoete smaken in gerechten. Naast inspiratie uit de gastronomie gaat het bedrijf met behulp van Food

Meer dan distributeur

Pairing op zoek naar unieke combinaties. ���������������������������������������������������������������������������������www.bresc.nl

Vol-au-vent op grootmoederswijze, uitsluitend met de natuurlijke grondstoffen zonder toevoeging van additieven was een van de concepten die Caldic Belgium onder de aandacht bracht. Het bedrijf wil langs deze weg benadrukken dat ze een partner is in productontwikkeling. Belangrijke aandachtspunten bij de ontwikkelingen waren de product- en processtabiliteit.

Voor consumenten die geheel of meer vegetarisch willen gaan eten, ontwikkelde de leverancier van voedingsingrediënten een vegetarisch balletje dat dicht tegen de klassieke gehaktbal aanleunt. Nieuw is ook een eiwitrijke zuiveldrank met 6% vezels. Een glas volstaat voor de 030

dagelijkse behoefte. ������������������������������������������������������������������������������������������������� www.caldic.com

VMTFood V Ingredienten.indd 30

23-09-14 12:55

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

INGREDIËNTEN

Ingrediënten nieuws kunt u sturen naar: redactie@vmtfood.be

Schitterende uitstraling

Natuurlijk minder zout

Glitters in dranken en op pro-

hoog op de politieke agenda. Ook consumenten zijn

ducten geven deze een schitte-

zich steeds meer bewust van het gezondheidsbelang

rende uitstraling. Azelis bena-

van zoutreductie. Belangrijk is wel dat de smaak van

drukt de toegevoegde waarde

de producten zo goed mogelijk behouden blijft.

van deze Candurin parelkleuren

Brenntag levert vanuit dit uitgangspunt onder meer

van Merck voor productontwik-

Soda-lo van Tate & Lyle.

Minder zout in voedingsproducten staat niet alleen

kelaars. De volledig veilige kleuren kunnen op de oppervlakte

Het gaat om holle kristallijne microsferen van zout, waardoor

van chocoladeproducten, als kin-

30% zoutreductie mogelijk is, met behoud van de smaak van

dersuiker en kauwgum worden

gezouten chips. Provian K van Niacet is dan weer een gezon-

aangebracht, maar ook in een

der zoutalternatief met kaliumacetaat en -diacetaat, dat de

emulsievorm in dranken, zodat

houdbaarheid van vleesproducten verlengt. Op het etiket

ze in oplossing blijven en voor

hoeft geen zout vermeld te worden. PuraQ Arome NA4

een extra aantrekkelijk effect

is natuurlijk zoutaroma, geproduceerd door middel van

zorgen. De grootte van de deeltjes, van minder dan 15 micrometer

fermentatie, dat het zoutgehalte in vlees reduceert.

tot 150 micrometer bepalen in belangrijke mate de uitstraling van de

������������������������������������������������������������������������� www.brenntag.be

producten. ����������������������������������������������������������������������������������������������������� www.azelis.be

Met mes geschilde aardappels

Plukverse aroma’s voor sensatie Extractie met behulp van kooldioxide zorgt ervoor dat de

De volledig rauwe of sous-vide (in vacuümzakken) gegaarde aardappelpro-

kwaliteit van aroma’s zo natuurlijk ‘plukvers identiek’ moge-

ducten van Schaap Holland zijn uitsluitend mechanisch geschild. Deze

lijk blijft. Sensient Flavors ontwikkelde speciaal voor rund-

worden geleverd aan voedingsproducenten van kant-en-klare voedings-

vlees en kip een breed assortiment Sensations aroma’s met

producten en maaltijden. Dankzij het schilproces met behulp van messen

uiteenlopende smaakprofielen. Voorbeelden zijn geroosterd

is in vergelijking met stoomschillen de productkwaliteit optimaal. Dit

of gestoofd rundvlees of kip, maar ook vettig, mergachtig

geldt in het bijzonder voor de sous-vide gegaarde aardappelen. Het bedrijf

voor rundvlees of sappige kip. Tevens zijn binnen het

is op zoek naar een nuttige toepassing van de vochtige aardappelresten

Sensations assortiment diverse mediterrane smaakprofielen,

onder de schil, die na het schillen overblijven.

als verse basilicum, dille of gegrilde peper beschikbaar.

����������������������������������������������������������������������������������www.schaapholland.com

����������������������������������������������������������� www.sensientflavors.com

Extracten van kleine vruchtjes Hete en kruidige producten winnen volgens de HeatSync Heat Indexes van Kalsec Europe flink aan populariteit. Nieuw is een extract uit szechuan, dat producten een tintelende pepersmaak geeft, waardoor in de mond een extra aangenaam smaakeffect wordt gecreëerd. Strikt genomen is het product geen peper, maar een specerij (uit de citrusvruchtenfamilie).

Het extract wordt gewonnen uit de schillen van de kleine vruchtjes.

Kalsec levert ook natuurlijke kleurstoffen en antioxidanten. Voedingsbedrijven vragen steeds meer naar mixen, zodat ze een totaaloplossing krijgen voor de kleur, smaak en houdbaarheid van de voedingsproducten. �������������������������������������������������������������������������������������������������www.kalsec.com

VMTFood V Ingredienten.indd 31

031

23-09-14 12:55

SAY CHEESE! Tetra Pak feliciteert CONO met de eerste kaas!

Produceert u kaas en wei?

Dan bent u bij Tetra Pak aan het goede adres.

U wilt het beste voor uw bedrijf.

Dat willen wij ook!

Vanaf de ontvangst van de grondstoffen tot en met het eindproduct denken wij graag met u mee in het aanbieden van een complete oplossing.

Samen met u en onze expertise realiseren we voor u een hogere toegevoegde waarde.

Bent u ge誰nteresseerd in wat wij voor u kunnen betekenen?

Kom dan naar onze stand op de Indutrial processing Beurs van 30 sept - 3 okt, Hal 3 stand B110.

Voor meer informatie: +31 30 634 99 99 of +32 2 467 68 11 www.tetrapak.nl www.tetrapak.be tpps.benelux@tetrapak.com

tetra pak adv5.indd 5

VMTFood V Ingredienten.indd 32

23-09-2014 09:06:08 02-2014 VMT AZO N5 ndl Pfade 90x267 17.02.14.indd 1

08.02.14 14:49

23-09-14 12:55

AGENDA

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

KIJK VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA OP VMTFOOD.BE

SIAL in Parijs SIAL, bijna 6.000 exposanten, markeert de 50ste beurseditie met een wereldreis naar alle toekomstige trends in de voedingsmiddelenbranche. In samenwerking met verschillende vakbladen, weerspiegelt World Tour by SIAL de ontwikkelingen van de voedingsmiddelenhandel in 28 landen. Aan bod komen onder meer Pick up points, de prijzenoorlog,

Cursussen 6-8 oktober

Datum: 19-23 oktober, Locatie: Expo Paris Nord, Parijs (FR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . www.sialparis.com

Flanders’ FOOD Technology Days Flanders’ FOOD Technology Days belicht de trends en innovatieve technologieën voor de voedingsindustrie op de terreinen van: • World Class Production (procestechnologieën voor kwaliteit en houdbaarheid); • Smart Production (automatisatie en robotisatie); • Digital Factory (omgaan met grote datastromen); • Sensing and Monitoring (continue opvolging van productieprocessen met behulp van sensoren); • 3D & Food (3D-structuur en -printen van en voor |

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . www.flandersfood.be

Health Ingredients Europe

Horecavakbeurs BBB, Maastricht (NL) Continu meer geld verdienen, Maarssen (NL)

14 oktober

2nd International Workshop: Sustainable Food Supply, Processing & Products, Brussel

16 oktober

Training VITAL2 drempelwaarden, Breda (NL)

19-23 oktober

SIAL, Parijs (FR)

23 oktober

Clean label voeding : less is more ?, Melle

23 oktober

Food Valley Expo, Papendal (NL)

30 oktober

Kwaliteitsmanager Food 2014, Amersfoort (NL)

11-13 november

Braubeviale, Neurenberg (DE)

10-12 november

The World Mycotoxin Forum 8th Conference, Wenen

13-14 november

Flanders’ FOOD Technology Days, Brussel

20 november

Jaarprijs Goede Voeding 2014, Bunnik (NL)

17-20 november 23 november 23-25 november

Emballage, Parijs (FR) Allergenenmanagement voor de voedingsindustrie, Den Bosch (NL) Interpom, Kortrijk

25 november

Workshop SYMBIOSE 2.0 voor de agro-voedingsindustrie, Melle

26 november

Bedrijfscontinuïteit, Food Defense & Fraude, Maarssen (NL)

2-4 december

Health Ingredients Europe (HIE), Amsterdam (NL)

voeding); Datum: 13-14 november, Locatie: Crown Plaza hotel, Brussel

Congressen

9 oktober

het belang van versafdelingen, smartshopping, globalisering en het fenomeen Amazon Fresh.

Beurzen

24-27 maart 2015

Anuga Foodtec, Keulen (DE)

De vakbeurs voor gezondheid en natuurlijke ingrediënten wordt na 10 jaar weer gehouden in Nederland. Health Ingredients Europe zal plaatsvinden in de Amsterdamse RAI. Meer dan 8.000 professionals uit de voedings- en dranksector die zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen van nieuwe producten voor deze groeiende consumentensector worden verwacht.

Er zullen meer dan 500 toonaangevende leveranciers oplossingen geven op het gebied van natuurlijke en gezonde voedingsmiddelen en ingrediënten.

Ook zal er informatie voorhanden zijn over de grensverleggende innovaties binnen de voedingsindustrie.

Datum: 2-4 december, Locatie: RAI, Amsterdam (NL) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .www.figlobal.com/hieurope/home

VMTFood02 ZA Agenda.indd 33

Berichten voor de agenda stuurt u naar: redactie@vmtfood.be . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . www.vmtfood.be

033

23-09-14 11:18

VMT FOOD . 1 OKTOBER 2014 . NR 2

COLOFON

VMT Food is hét nieuwe mediaplatform voor de voedings- en drankenindustrie in Vlaanderen, België. VMT Food is een betrouwbare informatiebron voor directieleden en management op het gebied van quality assurance, productie, marketing en sales, inkoop, R&D en productontwikkeling. VMT Food verschijnt vier keer per jaar en is een uitgave van MYbusinessmedia.

Redactieadres (België) Gemeenteplein 43-1 8300 Knokke-Heist E redactie@vmtfood.be I www.vmtfood.be

Redactie Philip Willaert E redactie@vmtfood.be Eindredactie Marjolein Spek T +31 (0)10 - 2894007 E m.spek@mybusinessmedia.nl Met medewerking van: AGORIA, FAVV, FEVIA, Flanders’ FOOD, Food Pilot, ILVO Media-adviseurs Monique van Neutegem T +31 (0)6 - 50449402 E m.neutegem@mybusinessmedia.nl

Uitgever Suzanne Wanders T +31 (0)10 - 2894017 E s.wanders@mybusinessmedia.nl

Anneloes Veerman T +31 (0)6 - 12707014 E a.veerman@mybusinessmedia.nl

Hoofdredactie (Nederland) Carina Grijspaardt-Vink T +31 (0)10 - 2894065 E c.grijspaardt@mybusinessmedia.nl

Marketing Kathelijne Koster T +31 (0)10 - 2894013 E k.koster@mybusinessmedia.nl

Adjunct-Hoofdredactie (België) Yves De Groote T +32 (0)50 - 623520 E redactie@vmtfood.be

Vormgeving De Opmaakredactie, Deventer

Adverteerdersindex

Druk Drukkerij Roelofs, Enschede Abonnementen Voor vragen over abonnementen, bezorging en/of adreswijzigingen, kunt u bellen met onze Klantenservice.

Tel: +31 10 289 40 08. E-mail: klantenservice@vmtfood.be MYbusinessmedia BV, VMT Food, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam Introductie jaarabonnement € 49,- (i.p.v. € 79,-)* * prijzen zijn excl. 6% BTW en € 3,95 administratiekosten. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

ISSN 2352-5924 Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvoudigd, waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm.

Publicaties geschieden uitsluitend onder verantwoording van de auteurs.

Alle daarin vervatte informatie is zorgvuldig gecontroleerd. De auteurs aanvaarden echter geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventuele onjuistheden.

Nieuwsbrief Wilt u de gratis wekelijkse e-mailnieuwsbrief ontvangen? Aanmelden: www.vmt.nl/nieuwsbrief MYbusinessmedia Essebaan 63 c 2908 LJ Capelle a/d IJssel Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Nederland

Meten = Weten

AZO N.V. pagina 32 DNV Consulting Benelux

pagina 36

GEA Refrigeration Netherlands N.V.

pagina 24

KTBA Kwaliteitszorg B.V.

pagina 35

Mettler-Toledo Product Inspection B.V.

pagina 14

Perten Instruments

pagina 34

Tetra Pak Processing Systems

pagina 32

• DA 7250: (on-line) NIR Analyse van Vocht, Eiwit, As, Vet etc.

UBM Live

pagina 3

• IM 9500: NIT Analyse van Vocht, Eiwit, Olie, Zetmeel, HL-gewicht van granen, zaden en meel.

URSCHEL International

pagina 2

• RVA 4500: Bepaling van Enzymen en Zetmeel karakteristieken in 13 min.

Voor meer informatie: www.perten.com/products

034

VMTFood02 ZC Colofon.indd 34

23-09-14 11:17

VMTFood02 ZC Colofon.indd 35

23-09-14 11:17

SAFER, SMARTER, GREENER

KLARE KIJK OP CERTIFICATIE Vertrouwen en innovatie door certificering ■ DNV GL is wereldwijd de vertrouwde certificeringspartner voor organisaties actief in alle domeinen van de samenleving.

■ Een certificaat van DNV GL staat voor integriteit, verbetering, duurzaamheid en innovatie.

■ DNV GL heeft de nodige expertise op het vlak van kwaliteit, veiligheid, milieu, MVO, KMO Portefeuille, NEN-EN 1090, informatiebeveiliging, voedselveiligheid en sectorspecifieke onderwerpen om uw partner in certificering, auditing en training te zijn.

Contacteer ons vrijblijvend voor meer info + 32 3 206 65 30

14-1446 DNV GL Advertentie Belgie.indd 1 VMTFood02 ZC Colofon.indd 36

Auditeren van voedselnormen ISO 22000, FSSC 22000 Food, FSSC 22000 Packaging, BRC Food, BRC-IoP, BRC S&D, IFS Food, IFS Logistic, IFS Broker, GMP+, FAMI-QS, HACCP www.dnvba.be

dnv.certificationbelgium@dnvgl.com

20-05-14 11:28 23-09-14 11:17