EMRE Bijlage bij Chemie Magazine • 14 december 2017
Emre Kaya
PLANT MANAGER OF THE YEAR 2017 Betrokken en empathisch manager Het gaat goed met Organik Kimya Vijf inspirerende personen
INHOUD 2017
DUURZAME GROEI
10
Het gaat goed met Organik Kimya
3 Column Emre Kaya 4 Het betrokken leiderschap van Emre Kaya 8 Bedrijven die als voorbeeld dienen 10 Organik Kimya breidt productie uit 14 Wie inspireren de Plant Manager of the Year?
4 Emre Kaya
heeft oog voor zijn medewerkers
LR
Toen ik in 2015 als site director bij Organik Kimya begon, had ik als leidinggevende van een jong bedrijf dat in Nederland wilde investeren en groeien een leuke en uitdagende opdracht. De vraag die in mijn hoofd zat was niet ‘wanneer’ het bedrijf zou groeien, maar ‘hoe’ die groei gemanaged moest worden. Mensen houden van helderheid en eenvoud. Helaas leven we, in tegenstelling tot onze menselijke aard, in een tijdperk met te veel informatie en onzekerheid. Een moderne leider moet in staat zijn om een complex geheel van informatie, doelen, feiten en emoties om te zetten in een visie die voor iedereen eenvoudig te begrijpen en te volgen is. Met dit in gedachten hadden ik en mijn collega’s een duidelijke, winnende strategie voor ons team, genaamd: ‘Duurzame groei’. Wat is dat eigenlijk, duurzame groei? Onze definitie zou ongeveer zoiets zijn als: een organische groei van het bedrijf waarbij alle aspecten van het bedrijf ertoe doen. Dus niet alleen een stijgende lijn van het productievolume, maar een totale aanpak waarmee de organisatie het welzijn van zijn medewerkers verbetert, zijn veiligheidscultuur transformeert, reactief onderhoud vermindert en de kosteneffectiviteit verhoogt. Een organisatie waarin we voortdurend werken aan het bouwen van bruggen tussen verschillende interne en externe stakeholders, waar medewerkers weten dat we zo sterk zijn als de zwakste schakel. Het hele Organik Kimya-team was afgelopen juni vereerd dat de jury van de Plant Manager of the Year-verkiezing iets unieks vond in deze visie en mij tot de winnaar uitriep. Zeker gezien het feit dat mijn medefinalisten Henk Veldink en Roelof van Wijk ook concrete succesverhalen hadden, die ik inspirerend vond en leerzaam. De benoeming heeft gezorgd voor meer bekendheid van ons bedrijf, wat bijzonder is voor een mkb-bedrijf dat alleen business-to-business opereert. Maar wat nog belangrijker is, is dat het ons hoop en energie heeft gegeven om onze inspanningen voort te zetten om onze visie van ‘duurzame groei’ te bereiken. In deze bijlage van Chemie Magazine leest u meer over Organik Kimya en over die visie. En over de mensen en bedrijven die mij inspireren. Ik wens u veel leesplezier! Emre Kaya, site director Organik Kimya Netherlands december 2017 EMRE 3
Emre Kaya: ‘Er is altijd een spanningsveld tussen veiligheid en productie, maar ik geef duidelijk aan dat operators moeten stoppen als het werk niet veilig kan.’
PLANT MANAGER OF THE YEAR ZETTE GROTE VERBETERSTAPPEN
‘ IK PROBEER MENSEN TE INSPIREREN’
FOTO: JEROEN MOERDIJK
Emre Kaya werd tijdens het Deltavisie-congres afgelopen juni uitgeroepen tot Plant Manager of the Year. De site director van chemiebedrijf Organik Kimya in de Botlek zette volgens de jury met zijn team de afgelopen jaren flinke stappen op het gebied van veiligheid, productiviteit, klant- en medewerkertevredenheid. Tekst: Adriaan van Hooijdonk
E
mre Kaya studeerde chemische technologie aan de Bosphorus Universiteit in Istanbul en rondde daarna een MBA af aan de Erasmus Universiteit Rotterdam School of Management, gevolgd door een ‘executive studie’ aan de Amerikaanse universiteit Stanford. Zijn keuze voor een studie chemische technologie motiveert hij als volgt: “Ik heb bewust hiervoor gekozen omdat je als chemicus tastbare producten maakt die bijdragen aan de oplossing van maatschappelijke uitdagingen. Ook lever je als chemicus een belangrijke bijdrage aan het vergroten van welzijn en welvaart in de samenleving.” Hoe bent u vervolgens bij Organik Kimya terechtgekomen? “Na mijn afstuderen werkte ik in Turkije eerst twee jaar als productie-engineer voor het Amerikaanse bedrijf Medtronic. Deze onderneming maakt onder andere stents voor hartpatiënten. Daarna was ik twee jaar productieleider bij een constructiebedrijf dat dakbedekking produceert. Vervolgens ging ik bij mijn derde werkgever, Organik Kimya, aan de slag als productieleider.
4 EMRE december 2017
De chemische industrie is voor mij een logische keuze, omdat ik hier de kans heb om mijn talenten en chemische kennis optimaal in te zetten. Organik Kimya kende ik al voor ik er aan de slag ging. Ik wist dat het bedrijf graag wilde innoveren en groeien en niet iemand zocht die uitsluitend op de winkel wilde passen. Dat zou niets voor mij zijn.” Hoe blijft u zich zichzelf ontwikkelen? “Eén keer in de twee jaar probeer ik een externe managementtraining te volgen. Niet om de wereld opnieuw te ontdekken, maar vooral om van andere deelnemers en docenten te leren. Ik vind het inspirerend en leerzaam om een week met professionals uit andere disciplines op te trekken. Eenmaal terug bruis ik altijd van de nieuwe ideeën.” Kunt u daar een voorbeeld van geven? “Vorig jaar sprak ik tijdens een training met de CEO van een chemiebedrijf in België. Ik vertelde hem dat wij participeren in het Great Place to Work-initiatief. Een van de doelen van deze internationale organisatie is om de
trots en het plezier van de medewerkers binnen organisaties te vergroten. De Belgische collega werkte bij een bedrijf met dezelfde omvang als Organik Kimya. Hij had voor iedereen in de organisatie visitekaartjes laten drukken. Deze actie werd ontzettend goed ontvangen door het personeel. Operators die soms al dertig jaar in de industrie werkten en nooit kaartjes hadden gehad, waren hier erg blij mee. Eenmaal terug heb ik mijn managementassistente meteen ook voor onze operators visitekaartjes laten bestellen. Ik heb ze persoonlijk uitgedeeld en ook hier waren de reacties erg positief. Je kweekt veel goodwill bij je medewerkers door persoonlijk aandacht te geven en even stil te staan bij hun succes.” U staat volgens de jury bekend als iemand die met passie en dialoog medewerkers in de organisatie weet te bereiken om veranderingen door te voeren. Hierbij neemt u ook de verbeterideeën van de medewerkers uiterst serieus. Kunt u daar een voorbeeld van geven? “Vorig jaar gaf een operator aan dat wij al tien jaar in de
Botlek zijn gevestigd, maar nog steeds geen naambord hadden. ‘Hoe kan ik dan tegen mijn kinderen vertellen waar ik werk als wij door de Botlek rijden?’, vroeg hij zich af. Ik vond het een prima idee en heb meteen een naambord laten maken. Sinds het er hangt heb ik veel positieve reacties gehad. Niet alleen van de medewerkers, maar ook van andere bedrijven. Er waren er zelfs bij die ons verwelkomden in Rotterdam, zich afvroegen of ze iets voor ons konden betekenen. En dat terwijl wij hier al tien jaar zijn gevestigd. Daarnaast hebben we hier een nieuw luchtventilatiesysteem geïnstalleerd, naar een idee van een operator. Uiteraard komt het management ook met ideeën, zo hebben wij bijvoorbeeld onlangs nieuwe bedrijfskleding voor de medewerkers aangeschaft.” Sommige verbeterideeën zijn zelfs door het moederbedrijf in Turkije overgenomen? “Klopt. Toen de jury van de Plant Manager of the Yearverkiezing hier op bezoek was, wilde ze graag met mijn leidinggevende praten. Ik heb toen een videoconferentie geregeld met onze CEO Stefano Kaslowski in Turkije. Hij e december 2017 EMRE
5
OVER EMRE
Hoe is het u gelukt om de veiligheid te vergroten? “Dat is zeker niet alleen mijn verdienste, maar ook van mijn voorganger Jan Boon. Deze ervaren manager in de chemische industrie heeft de lat destijds hoog gelegd met ‘zero incidenten’ als doelstelling. Wij hebben daarna met alle collega’s ervoor gezorgd dat wij van een reactieve naar een meer proactieve veiligheidscultuur overschakelden. Zonder hem waren we niet gekomen waar we nu staan.” Hoe zag dat proces eruit? “Wij hebben niet alleen veel trainingen voor de medewerkers georganiseerd, maar ook als management het goede voorbeeld gegeven. Operators zijn natuurlijk niet gek. Er is altijd een spanningsveld tussen veiligheid en productie, maar als plantmanager geef ik duidelijk aan dat operators moeten stoppen als het werk niet veilig kan plaatsvinden. Wij zijn bereid om geld te verliezen als de veiligheid in het gedrang komt. Ik kom regelmatig op de werkvloer om medewerkers en contractors op eventueel onveilig gedrag te wijzen. Hierbij geef ik altijd het goede voorbeeld, bijvoorbeeld door de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen. Veiligheid is niet alleen een onderwerp van de HSEafdeling, maar voor iedereen van belang. Wij zijn erin geslaagd om een veiligheidscultuur te introduceren waarbij medewerkers niet alleen hun eigen veiligheid belangrijk vinden, maar ook op hun collega’s letten. Veiligheid is nu van iedereen in het bedrijf. Verder voeren wij regelmatig audits uit bij onze toeleveranciers om te kijken of ze volgens onze standaarden werken. Zo
PLANT MANAGER OF THE YEAR
De verkiezing van de Plant Manager of the Year wordt sinds 2008 jaarlijks georganiseerd en is een initiatief van het Petrochem Platform en de VNCI, in samenwerking met Deltalinqs en het Havenbedrijf Rotterdam. 6 EMRE december 2017
hebben wij onlangs nog een audit uitgevoerd bij onze afvalverwerker.” Betrokken leiderschap is een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle veiligheidscultuur. Hoe omschrijft u uw leiderschapsstijl? “Ik ben een betrokken en empathisch manager die oog heeft voor zijn medewerkers. Ik probeer mensen te inspireren en ervoor te zorgen dat ze het beste uit zichzelf kunnen halen. Verder pas ik mijn leiderschapsstijl aan de behoefte van de organisatie aan. Stel dat hier een brand uitbreekt, dan ben ik geen dienend leider, maar geef ik duidelijk aan wat ik precies van de medewerkers verwacht. Verder stel ik duidelijke doelen en geef ik de kaders aan waarin medewerkers kunnen opereren. Medewerkers hoeven niet iedere keuze die ze maken aan mij voor te leggen. Ze kunnen zelfstandig beslissingen nemen als ze maar binnen de vastgestelde kaders blijven.” Welke stappen wilt u nog maken in uw loopbaan? “Ik ben nu vooral actief in de operatie, maar ik merk dat ik mijn strategische kant meer en meer aan het ontwikkelen ben. In de toekomst wil ik graag meer de strategische kant op, bijvoorbeeld als COO of CEO van een onderneming.” Welke reacties heeft u ontvangen toen u tot Plant Manager of the Year bent verkozen? “Ik heb veel telefoontjes en e-mails ontvangen van mensen binnen en buiten de organisatie. Ook op het hoofdkantoor in Turkije waren ze erg blij met deze prestigieuze prijs. Organik Kimya is een buitenlandse investeerder in Nederland, maar niet heel erg bekend. Dan is het toch bijzonder dat de plantmanager deze prijs in de wacht weet te slepen. Voor de medewerkers is het een morele oppepper, want het is voor hen leuk om te kunnen vertellen dat ze voor een bedrijf werken waarvan de manager tot Plant Manager of the Year is verkozen.” Als winnaar bent u nu een van de boegbeelden van de chemische industrie. Hoe vult u deze rol in? “Ik zie mijzelf niet zozeer als boegbeeld, maar probeer wel samen met de VNCI aandacht te vragen voor de behoeftes van de sector. Zo ben ik in juni met het mkbteam van de VNCI op bezoek geweest bij minister-president Mark Rutte. Wij hebben toen gepleit voor 1 miljard euro aan extra investeringen in innovatie gericht op toegepast onderzoek en de onderzoeksfase in proeffabrieken. In het regeerakkoord is hiervoor uiteindelijk 300 miljoen euro uitgetrokken. Daarnaast is het de bedoeling dat ik in samenwerking met de mede-organisator van de verkiezing, uitgeverij Industrielinqs, lezingen ga geven over diverse onderwerpen in de chemische industrie. En natuurlijk zit ik als winnaar volgend jaar in de jury om een nieuwe Plant Manager of the Year te kiezen." p
‘Ik pas mijn leiderschapsstijl aan de behoefte van de organisatie aan’
FOTO: JEROEN MOERDIJK
gaf aan bijzonder tevreden te zijn over een aantal Rotterdamse initiatieven. Zo zijn wij hier in 2012 gestart met de introductie van de Life Saving Rules. De regels geven een indicatie van onze risicovolle activiteiten en verschaffen voor de medewerkers een kader en richtlijnen voor een veilige manier van werken. De introductie was noodzakelijk, want wij hadden een moeilijke startperiode achter de rug met problemen met toezichthoudende instanties. In deze periode hebben wij helaas van een aantal medewerkers afscheid moeten nemen omdat zij zich niet aan de Life Saving Rules hielden. Sindsdien hebben wij grote stappen gezet om de veiligheid te verbeteren. Dat is ook de andere vestigingen van het bedrijf niet ontgaan. Daarom zijn de Life Saving Rules ook in Turkije en Zwitserland overgenomen.”
NAAM Emre Kaya. WOONPLAATS Rotterdam-Nesselande. LEEFTIJD 37 jaar. HUWELIJKSE STAAT Getrouwd met Meral. OPLEIDINGEN Hbo chemische technologie (Bosphorus Universiteit in Istanbul, 1997-2001), MBA (Erasmus Universiteit Rotterdam School of Management, 2013-2014), executive studie (Stanford University, 2016). WERKGEVERS EN FUNCTIES • Productie-engineer, Medtronic Turkije (2001-2003). • Productieleider, Atermit (constructiebedrijf in Turkije) (2003-2005). • Productieleider, Organik Kimya Turkije (2005-2008). • R&D-teamleider, Organik Kimya Turkije (2008-2010). • Productiemanager, Organik Kimya Netherlands B.V. (2011-2013). • Deputy site manager, Organik Kimya Netherlands B.V. (2014-2015). • Site director, Organik Kimya Netherlands B.V. (2015-heden). HOBBY’S Reizen, lekker eten, paardenraces. MUZIEK Vooral acid jazz, maar ook deephouse, chillout, lounge en soms ook klassieke muziek. LAATST GELEZEN BOEK Sapiens van Yuval Noah Harari. AUTO “Ik rij nu in een BMW 3.18, maar vanaf januari rij ik in een nieuwe Mercedes C-klasse. De BMW vind ik een prima auto, maar mijn voorkeur gaat uit naar de Mercedes.” TV-PROGRAMMA Zondag met Lubach, 2 voor 12. VAKANTIEBESTEMMING “Ik hou van lekker eten en reizen. Mijn vrouw Meral is mijn ideale reispartner. Wij zijn altijd op zoek naar nieuwe ‘culinaire bestemmingen’. Mijn favorieten zijn onder andere Turkije, Italië, Montreal, Londen, San Sebastian en Singapore.” ERGERNIS Continu zeuren en klagen. “Problemen netjes benoemen en discussiëren met het oog op verbetering kan mensen op scherp zetten, maar te veel zeuren zonder oplossingen te bieden, brengt negativiteit in het leven. Daar hou ik niet van.”
december 2017 EMRE
7
3M, IKEA, TOYOTA EN DSM
‘ ELK BEDRIJF HEEFT ZIJN EIGEN STERKTE’ Emre Kaya houdt van bedrijven die zich durven te onderscheiden van andere en hun eigen koers varen. Bedrijven die niet volgend maar leidend zijn, krijgen zijn respect. 3M, IKEA, Toyota en DSM zijn daarvan mooie voorbeelden, vindt hij. Tekst: Marloes Hooimeijer
3M
STOPT NOOIT MET INNOVEREN
TOYOTA
CONTINU VERBETEREN ALS BEDRIJFSCULTUUR “Tijdens mijn studie kwam Toyota vaak ter sprake, vanwege hun Kaizen-methode. Die staat voor een bedrijfscultuur die erop gericht is continu te verbeteren. Dat is echt Toyota’s kernkracht”, vertelt Kaya. “Het zit in de cultuur om te luisteren en leren van anderen, succesvol in teams te werken, te coachen en snel maatregelen te treffen als dat nodig is. Ik heb bij vorige werkgevers met Toyota samengewerkt en zag die eigenschappen niet bij één persoon van de tien terug, maar bij allemaal. Die normen en waarden worden continu benadrukt om zo de bedrijfscultuur te behouden. Verder kenmerkt Toyota zich door open communicatie en een sterke hr-aanpak, met lange dienstverbanden.” Het Japanse automobielbedrijf bestaat sinds 1937. De eerste Toyota in Europa werd in 1963 in Denemarken geïmporteerd; in 1964 volgde Nederland. De Corolla is het bestverkochte model en de Toyota Prius was in 1997 de eerste in serie geproduceerde hybride auto ter wereld. De meest recente halfjaarcijfers laten in Europa verkoopcijfers van 469.503 Toyota’s zien en een bedrijfsresultaat van 39 miljard yen (ruim 296 miljoen euro). In Nederland verkocht het in 2017 volgens Autoweek.nl 20.190 exemplaren, goed voor een marktaandeel van het automerk van 5,56 procent.
Misschien wel het bekendste 3M-merk is Post-it Notes. De zelfklevende blaadjes bestaan inmiddels dertig jaar en waren een toevallige ontdekking van 3M-onderzoeker Spence Silver. Eigenlijk zocht hij naar een betere lijm voor plakband, maar ontdekte juist een heel zwakke lijm die goed kleeft maar ook weer makkelijk loslaat. Een ander bekend merk van 3M is Scotch, waar allerlei soorten tape onder vallen. Om innovatie aan te jagen hanteert 3M al sinds jaar en dag de 15%-regel: iedere 3M’er wordt aangemoedigd om 15 procent van de werktijd te besteden aan zelfbedachte projecten. Heel veel uitvindingen van 3M, zoals de Post-it Notes, zijn hieruit ontstaan. 3M werd in 1902 opgericht in de VS, als Minnesota Mining and Manufacturing. In 1904 startte het met de productie van schuurpapier. 3M Nederland bestaat sinds 1958 en houdt hoofdkantoor in Delft. Wereldwijd heeft 3M 89.446 werknemers, waarvan 8300 in R&D. De omzet in 2016 was 30,1 miljard dollar en het bedrijf investeerde dat jaar 1,7 miljard dollar in R&D. “Which remains the heartbeat of our enterprise”, aldus CEO Inge Thulin over deze keuze in het jaarverslag. Kaya heeft respect voor de onophoudelijke innovatiekracht van 3M. ”Ze zijn een van de innovatiefste bedrijven ter wereld. Hun strategie is niet om andere bedrijven te volgen, te kijken wat zij doen, maar om altijd zelf met disruptive innovaties op de markt te komen. Jaar na jaar nemen ze dus ook de risico’s die horen bij innovatie.”
DSM
AANVOERDER IN DUURZAAMHEID EEN GEWELDIGE MERKSTRATEGIE IKEA werd in 1943 opgericht door de 17-jarige Zweed Ingvar Kamprad. Inmiddels bestaat de IKEA Group uit 340 winkels in 28 landen. IKEA positioneert zichzelf niet als meubelzaak maar als maker van ‘democratic design’, omdat het bedrijf vindt dat goede woonproducten er voor iedereen moeten zijn. Consumenten komen er graag: de winkels hadden vorig jaar 783 miljoen bezoekers en de IKEA Family telt al 100 miljoen leden, die bijvoorbeeld korting krijgen op de Zweedse gehaktballetjes in het restaurant. De verkoopomzet bedroeg 34,2 miljard en de nettowinst 4,2 miljard euro. Volgens Kaya heeft de Zweedse woongigant ‘een geweldige merkstrategie’. “Ze weten precies wie hun doelgroep is en wat die wil: grote winkels vlak naast de snel8 EMRE december 2017
weg, met aantrekkelijke prijzen en veel do it yourself producten. En ze zijn innovatief om hun doelgroep ook op lange termijn te kunnen bereiken. Kinderen groeien op met de Småland-speelplekken en als ze uit huis gaan om te gaan studeren, halen ze hun spullen ook bij IKEA. Het bedrijf creëert zo een band met de maatschappij.” De chemie kan daar nog veel van leren, zegt hij. “Ondanks de inspanningen om de chemiesector zichtbaarder te maken, wordt nog te vaak gedacht dat het een black box is wat in de chemiefabrieken gebeurt. Nog te veel jongeren zien een studie in onze richting als niet sexy. Als bedrijven kunnen we een steentje bijdragen aan een beter imago door open te zijn, meer interactief en ons te richten op de jonge generatie.”
DSM doet het goed op het gebied van duurzaamheid. Het chemiebedrijf staat momenteel op plek 9 in de Global 100 Most Sustainable Companies. Op plek 1 in de eerste editie van de Management Scope Corporate Impact Index Award, waarin de positieve bijdrage van honderd grootste Nederlandse bedrijven aan de maatschappij inzichtelijk wordt gemaakt. En op plek 2 in Change the World van Fortune Magazine, een lijst met grote bedrijven die de sociale effecten van hun activiteiten meenemen in hun bedrijfsvoering. Fortune prijsde onder meer DSM’s duurzame oplossingen op het gebied van voeding, zoals de bestrijding van ondervoeding in Rwanda door een lokale fabriek voor verrijkte granen te realiseren, en op het gebied van klimaatverandering, zoals het project Clean Cow, dat zich richt op aangepast veevoer voor koeien waardoor zij 30 procent minder methaan uitstoten. En dan staan er ook nog drie DSM’ers in de Trouw Duurzame 100: bestuursvoorzitter Feike Sijbesma (plaats 8), manager duurzaamheid Paulette van Ommen (plaats 57) en manager duurzaamheid Jacobine das Gupta (plaats 70). Duurzaamheid zit onmiskenbaar in iedere vezel van het bedrijf. Het focust daarbij op duurzame groei in de volgende gebieden: voeding, klimaatverandering & energie, en circulair & biobased economy. Kaya: “DSM is een goed voorbeeld dat commercieel succesvol, innovatie en duurzaamheid hand in hand kunnen gaan. Die mindset zie je nog niet overal in de industrie. Bij DSM is het vast onderdeel van de bedrijfsvisie en -strategie, geen papieren tijger.”
december 2017 EMRE
FOTO’S SHUT TERSTOCK, HOLL ANDSE HOOGTE
IKEA
9
HISTORIE
‘ WIJ ZIJN GEEN GROTE CHEMIEREUS, WEL FLE XIBEL’ De vestiging van het Turks-Italiaanse familiebedrijf Organik Kimya in de Botlek wil de productie van polymeeremulsies de komende jaren verdubbelen. Er loopt een veiligheidscultuurprogramma en ook de innovatiekracht is volgens site director Emre Kaya kenmerkend voor het bedrijf. “We zorgen samen met onze klanten voor een oplossing voor hun probleem.” Tekst: Adriaan van Hooijdonk
10 EMRE december 2017
H
et gaat goed met het Turks-Italiaanse bedrijf Organik Kimya, dat sinds 2007 in de Botlek is gevestigd. “Begin 2017 hebben wij het investeringsproject Bosphorus afgerond”, vertelt site director Emre Kaya. De chemisch technoloog werkt al twaalf jaar bij het bedrijf, eerst in Turkije en sinds 2011 in Nederland. Vanaf oktober 2015 is hij als site director verantwoordelijk voor de fabriek in de Botlek. ‘Bosphorus’ vloeide voort uit de wens van de aandeelhouders van Organik Kimya om in 2024 ’s
werelds grootste, onafhankelijke bedrijf in specialty chemicals te zijn.
Sterkte-zwakte-analyse
De plantmanager stelde met zijn team daarom eerst een groeitarget vast. “Vervolgens brachten wij met een sterkte-zwakte-analyse de verbeterpunten in de fabriek in kaart”, legt Kaya uit. “Hieruit bleek dat wij niet optimaal gebruikmaakten van onze reactorcapaciteit. Daarom investeerden wij het afgelopen jaar in nieuwe opslagtanks en mengmachines. Nu kunnen wij de komende jaren de productie uitbreiden naar
FOTO: JEROEN MOERDIJK
ORGANIK KIMYA INVESTEERT IN PRODUCTIECAPACITEIT, VEILIGHEID EN INNOVATIEKRACHT
200 kiloton per jaar.” Dit is een verdubbeling. Uit de analyse kwam verder de behoefte aan een lokale ICT-specialist naar voren. De Rotterdamse ICTafdeling was op het hoofdkantoor in Istanbul ondergebracht. Cultuur- en taalverschillen zorgden echter voor spraakverwarring. “ICT-problemen moet je snel kunnen oplossen. Daarom hebben wij in overleg met het hoofdkantoor een lokale ICTspecialist aangetrokken”, vertelt Kaya. De analyse bracht ook toekomstige bottlenecks in kaart. “Zo kwamen
De geschiedenis van het familiebedrijf Organik Kimya gaat terug tot 1924. Toen richtte de Italiaan Luigi Kaslowski in Turkije Elkasan op, een handelsbedrijf in chemische producten. Vervolgens startte zijn zoon Aldo Kaslowski in 1965 het bedrijf Organik Kimya, producent van polymeeremulsies en specialty chemicals. In 2004 nam het bedrijf ATR Chemicals in Zwitserland over, producent van oplosmiddelhoudende acrylaten. Daarnaast heeft het bedrijf twee fabrieken in Istanbul. De plant in de Botlek kwam in 2007 onstream en heeft een productiecapaciteit van 100 kiloton polymeeremulsies per jaar. Door de afronding van het investeringsproject Bosphorus kan het bedrijf in de Botlek de productie de komende jaren verdubbelen. Tegenwoordig staan de twee broers Simone en Stefano Kaslowski als derde generatie aan het roer van Organik Kimya. Het bedrijf behaalt de meeste omzet in Europa (55 procent), gevolgd door Turkije (32 procent) en de rest van de wereld (13 procent). De verfindustrie is de grootste afnemer, gevolgd door de textiel- en leerindustrie, constructiebranche, plakbandsector, industriële kleefstoffen en life sciences & material solutions.
wij erachter dat onze huidige afvalwaterzuiveringsinstallatie slechts tot 2020 aan de productiecapaciteit voldoet. Door onze groeiplannen neemt de afvalwaterstroom toe. Wij gaan daarom over twee jaar in de uitbreiding van de afvalwaterzuiveringsinstallatie investeren.”
Zelfstandig blijven
De plantmanager benadrukt dat het familiebedrijf zelfstandig wil blijven. Die zelfstandigheid maakt langetermijninvesteringen goed te verantwoorden. “Bij ons staan de continuïteit van de onderneming en
e december 2017 EMRE
11
dat onze medewerkers goed op de hoogte zijn van de risico’s.”
Polymeeremulsies
De ruim tachtig medewerkers van Organik Kimya in de Botlek produceren polymeeremulsies voor afnemers in de verf- en lijmindustrie, plakband- en tapijtindustrie en verwerkers van leerproducten. “Wij zijn een echt business-to-businessbedrijf. Consumenten zullen waarschijnlijk nooit van ons hebben gehoord”, vertelt Kaya. “De verfindustrie is een van onze grootste afnemers. Wij werken onder meer samen met klanten die onze polymeeremulsies in hun verfreceptu-
FOTO: SHUT TERSTOCK
duurzame groei op de langere termijn voorop.” Organik Kimya streeft naar een duurzame bedrijfsvoering, zonder gevolgen voor veiligheid, gezondheid en milieu. Het bedrijf probeert zijn VGM-prestaties continu te verbeteren. Het VGM-verbeterprogramma is gebaseerd op het beoordelen en minimaliseren van de risico’s en het voortdurend verbeteren van de technische installaties, het veiligheidsmanagementsysteem en de veiligheidscultuur. Kaya: “Alle medewerkers zijn betrokken bij dit verbeterprogramma.” De installatie komt uit 2007, maar toch heeft het bedrijf sindsdien al veel geïnvesteerd om de veiligheid van de installatie verder te verbeteren. Anderhalf jaar geleden startte de onderneming met een veiligheidscultuurprogramma onder het motto ‘Veilig werken doe je voor elkaar’. Door het organiseren van leiderschapstrainingen, de jaarlijkse veiligheidsdag en via kwartaalthema’s werkt Organik Kimya aan verdere verbetering. Kaya: “Ook hebben wij een zeer uitgebreid trainingsprogramma dat ervoor zorgt
‘ Dankzij nieuwe opslagtanks en blenders kunnen wij de komende jaren de productie uitbreiden naar 200 kiloton’
ORGANIK KIMYA GEBRUIKT GROENE STROOM
Organik Kimya maakt voor alle fabrieken in Turkije, Zwitserland en Nederland gebruik van groene stroom, opgewekt door windmolens en zonnepanelen. Daarnaast brengt het bedrijf de mogelijkheden in kaart om over te schakelen op groene grondstoffen. “Hierbij zijn wij echter afhankelijk van onze grondstoffenleveranciers”, benadrukt Kaya. “De leveranciers van onze basismonomeren, zoals styreen, maken vooralsnog echter gebruik van oliederivaten.” 12 EMRE december 2017
ren verwerken.” Voor het polymerisatieproces maakt Organik Kimya gebruik van drie hoofdgrondstoffen: water, monomeren en zeepachtige stoffen. “Nadat wij deze stoffen hebben gemengd, gaan ze naar een reactievat”, licht Kaya de eerste stappen van het proces toe. “Vervolgens voegen wij een katalysator en andere hulpstoffen toe om de reactie op gang te brengen. Daarna voegen we in blenders stoffen toe die zijn afgestemd op de specificaties van de klant om tot het juiste eindproduct te komen. Daarna slaan we het eindproduct op in opslagtanks of IBC’s.”
Innovatiekracht
Het familiebedrijf besteedt jaarlijks 2 procent van de omzet aan R&D. In het Turkse hoofdkantoor in Istanbul is een R&D-centrum met tachtig medewerkers gevestigd. Samen met klanten voeren zij innovatietrajecten uit. “Onze klanten, beter gezegd partners, zoeken een oplossing voor hun probleem”, zegt Kaya. “Gezamenlijk zorgen wij hiervoor. Zo verbeterden wij samen met een plakbandfabrikant de hechting van de lijm.” De innovatiekracht van het bedrijf komt goed naar voren in de zogeheten Vitality Index van de onderneming. Kaya: “Dit betekent dat wij minimaal 15 procent van onze omzet willen halen uit producten die onze R&D-afdeling de afgelopen drie jaar op de markt heeft gebracht. Een ambitieuze doelstelling, zeker voor een bedrijf van onze omvang. Wij zijn immers geen grote chemiereus. Hierdoor zijn wij wel een stuk flexibeler. Het afgelopen jaar zijn wij er dan ook in geslaagd om meer dan 13 procent van de omzet uit deze producten te halen.” p
PERSONEN OM VAN TE LEREN Mandela was een verbinder en leider die iedereen gelijk benaderde. Curie en Atatürk hielpen de vrouwenemancipatie vooruit. Tesla verdient als een van de grootste uitvinders aller tijden wel wat meer respect. En de principes van Tzu zijn ook voor het bedrijfsleven van belang. Aldus Emre Kaya. In rolmodellen kopiëren gelooft hij niet, wél in leren van anderen. Tekst: Marloes Hooimeijer
Nelson Mandela
Marie Curie
“Ik heb het ideaal gekoesterd van een democratische en vrije samenleving, waarin iedereen samenleeft in harmonie en gelijke kansen heeft. Als het moet, is het een ideaal waarvoor ik bereid ben te sterven.” Zo sprak Nelson Mandela tijdens zijn proces in 1964, waarna hij werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf vanwege zijn leiderschap van de militaire vleugel van de politieke groepering ANC (Afrikaans Nationaal Congres). Tot 1990 zat hij vast op Robbeneiland. Mandela was sinds 1944 betrokken bij het ANC, dat streed tegen de apartheid. Aangezien geweldloze acties niet tot het gewenste resultaat leidden en het ANC in 1960 verboden werd, stichtte Mandela de militaire tak, die sabotageacties uitvoerde tegen militaire en publieke installaties. Na zijn vrijlating onderhandelde Mandela met president De Klerk over totale afschaffing van de apartheid. Zij kregen in 1993 samen de Nobelprijs voor de Vrede toegekend. Bij de eerste vrije verkiezingen na de apartheid, in 1994, behaalde het ANC een klinkende overwinning. De inmiddels 75-jarige Mandela besloot om één termijn president te worden. Op 5 december 2013 overleed hij op 95-jarige leeftijd, maar bleef een inspirator voor velen.
Marie Curie werd 150 jaar geleden in Warschau geboren als Marya Sklodowska. De Pools-Franse schei- en natuurkundige was een pionier op het gebied van de radioactiviteit, ontdekte de elementen polonium (vernoemd naar haar vaderland) en radium, en ontving twee Nobelprijzen (voor de Natuurkunde in 1903 en acht jaar later voor de Scheikunde). Haar droom als tiener was om in Parijs aan de Sorbonne te studeren en die verwezenlijkte ze. Ze was de eerste vrouwelijke natuurkundepromovendus, de eerste vrouwelijke hoogleraar aan de Sorbonne en de eerste vrouwelijke Nobelprijswinnaar. Kaya: “Zij heeft de weg geopend voor vrouwelijke chemici.” Curie, getrouwd met de Franse natuurkundige Pierre Curie (die later verongelukte), stond aan de wieg van de inzet van radioactiviteit voor kankerbehandeling. Zelf stierf ze in 1934 aan de gevolgen van leukemie, opgelopen door de jarenlange straling waaraan ze had blootgestaan in het lab. Dochter Irène Joliot-Curie ontving ook een Nobelprijs voor de Scheikunde, in 1935, voor de ontdekking van kunstmatige radioactiviteit. En ook zij stierf aan leukemie, nog geen zestig jaar oud.
LEVENSLANG TROUW AAN ZIJN IDEAAL
14 EMRE december 2017
GAF HAAR LEVEN AAN RADIOACTIVITEIT
Nikola Tesla
Atatürk
Nikola Tesla werd in 1856 geboren in Smiljan in het huidige Kroatië en staat bekend als uitvinder van de wisselstroomgenerator. Eerst werkte hij nog in het bedrijf van Thomas Edison in New York om de gelijkstroomgenerator, de uitvinding van Edison, te verbeteren. Tot hij wegens meningsverschillen besloot zijn eigen bedrijf te beginnen, gericht op wisselstroom. Dit leidde tot de zogenaamde war of the currents. Zakenman George Westinghouse ging met Tesla in zee en kocht zijn patenten voor een wisselstroomgenerator en huurde Tesla in om die te ontwikkelen. In 1893 werd de Wereldtentoonstelling in Chicago aangedreven door wisselstroom en een paar jaar daarna werd een waterkrachtcentrale gebouwd bij de Niagarawatervallen die de hele stad Buffalo van wisselstroom voorzag. Kaya: “Dankzij hem werkt ons huidige elektriciteitsnetwerk naar behoren. Tesla’s wisselstroom heeft het van Edisons gelijkstroom gewonnen.” In 1917 ontving Tesla de hoogste Amerikaanse onderscheiding op het gebied van elektriciteitsonderzoek, de Edison Medaille. Hoewel hij honderden patenten op zijn naam had staan, is hij er nooit rijk van geworden. Hij raakte in de vergetelheid en stierf in 1943, 86 jaar oud. In 1960 werd de eenheid tesla geïntroduceerd, die staat voor de sterkte van een magnetisch veld, en ook het elektrische-automerk Tesla is naar hem vernoemd.
“Mustafa Kemal Atatürk is een van de belangrijkste personen uit de nationale geschiedenis van Turkije. Hij was een Ottomaanse legerofficier, politicus, schrijver en de stichter van de seculiere republiek Turkije op 29 oktober 1923”, staat te lezen in zijn profiel op Historiek.net. “In 1924 schafte de republiek het islamitische kalifaat af. Scheiding tussen kerk en staat was het nieuwe uitgangspunt.” Hij zorgde voor gratis en verplicht basisonderwijs, onder hem werd het Arabische alfabet door het Latijnse vervangen en kreeg Turkije in 1934 volledig kiesrecht voor vrouwen. In datzelfde jaar gaf het Turkse parlement Mustafa Kemal de bijnaam Atatürk, wat ‘Vader van de Turken’ betekent. Een naam die niemand anders mocht dragen. Mustafa Kemal Atutürk overleed op 10 november 1938 op 57-jarige leeftijd aan levercirrose en ligt begraven in een mausoleum in Ankara. Voor veel Turken is hij nog altijd een groot staatsman. Ook voor Kaya: “Ik woonde tot mijn 30ste in Turkije en heb respect voor Atatürk omdat hij er de normen en waarden van een modern land heeft geïntroduceerd, zoals het vrouwenkiesrecht. Zwitserland kreeg dat pas in 1971.”
UITVINDER VAN WISSELSTROOM
VADER VAN DE TURKEN
Sun Tzu
MANAGEMENTGOEROE AVANT LA LETTRE
Sun Tzu was rond 500 voor Christus generaal en militair strateeg van het Chinese koninkrijk Wu. Er wordt aangenomen dat het boek De kunst van het oorlogvoeren van zijn hand is. De stelregels die Sun Tzu daarin presenteert, heeft hij geleerd tijdens de door Wu gewonnen strijd tegen het aangrenzende, veel sterkere Chu. Zoals: “Strategie zonder tactiek is de langzaamste route naar de overwinning. Tactiek zonder strategie is het geluid voor de nederlaag.” Tzu’s gedachtegoed over oorlog en strategie is nog altijd in trek, óók in managementhoek. “In de visie van Sun Tzu richt strijd altijd schade aan, leidt elk conflict tot verlies, ook al win je de slag. Ontwijken is voor Sun Tzu altijd een goede optie. Is er daarentegen geen andere mogelijkheid, dan zijn alle middelen geoorloofd om zo snel mogelijk de slag te winnen”, aldus een analyse op Managementesite.nl. Kaya: “Je moet ook als bedrijf goed nadenken over welke strijd je wel en niet aangaat. Je afvragen wat de kans is dat je die kunt winnen en wat je daarvoor moet doen. Het verzamelen van de juiste kennis is daarbij heel belangrijk.” Of, zoals Tzu het zei: “Ken de ander en uzelf, en de overwinning zal geen gevaar lopen.”
FOTO’S: SHUT TERSTOCK, HOLL ANDSE HOOGTE
WIE INSPIREREN DE PLANT MANAGER OF THE YEAR?
december 2017 EMRE
15