VNCI-jaarverslag 2011 - feiten & cijfers

F e i t e n e n ci jF e r s

VNCI

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 1

2011

11-06-12 09:41

F ei t en en ci jF er s

O V e r De cHe Mi s cHe inD U s t r ie in ne De r l A nD - 2 011

Door de aanwezigheid van goede randvoorwaarden heeft nederland een gunstig vestigingsklimaat voor de chemische industrie. Belangrijke grondstoffen zijn beschikbaar of kunnen makkelijk worden aangevoerd en een uitgebreid transportnetwerk biedt toegang tot het europese afzetgebied. Verder behoren chemie-onderzoek en -opleidingen in nederland tot de wereldtop. samen met de nederlandse cultuur en mentaliteit zorgen die voor een krachtige chemische industrie die een aanjager vormt van de economie en het voortouw neemt in duurzaam ontwikkelen en ondernemen.

Fig.

omZet De netto omzet in de chemische industrie is het afgelopen jaar wederom gestegen. in 2011 bedroeg de netto omzet â‚Ź 58 miljard (51 exclusief farma), een stijging van ongeveer 14% ten opzichte van 2010. Deze stijging werd volledig veroorzaakt door de hogere afzetprijzen. De productie is in 2011 zelfs iets gedaald. De sector (inclusief de rubber- en kunststofindustrie) blijft met ongeveer 3% een grote bijdrage leveren aan het nederlandse bruto binnenlands product.

1

Fig.

Omzet nederlandse chemische industrie (in miljard euro)

2011

60

2005

miljard euro

55

50

40

2001

45

35 bron: CBS

2 058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 2

11-06-12 09:41

haNdel

Het productievolume van de chemische industrie daalde in 2011 naar 110 indexpunten (op basis van productieniveau 2005, inclusief farma). Dit betekent een daling van 1% ten opzichte van 2010.

Ongeveer driekwart van de in nederland vervaardigde chemieproducten wordt geëxporteerd. Hiervan gaat weer ruim 80% naar landen in europa. De totale export, inclusief de doorvoer van chemieproducten, is in 2011 ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van 2010. in 2010 was er nog sprake van een stijging van de export naar de Verenigde staten, maar in 2011 zagen we deze bijna halveren. De toename van de export naar europa compenseert deze daling. De export bedroeg in 2011 circa € 71 miljard.

Van de totale goederenexport van nederland is dat 17,5%.

De import daalde met 8% naar € 47 miljard in 2011. De chemische industrie leverde in 2011 een positieve bijdrage aan de handelsbalans van bijna € 24 miljard. Dit is 58% van het goederentotaal.

2

3

Fig.

index productievolume (jaar 2005 =100)

Bijdrage nederlandse chemische industrie aan handelsbalans (in miljard euro)

115

80

invoer / import

100

50

95

2001

40 30

85

bron: CBS

20 bron: CBS

3

80

2011

60

2005

miljard euro

105

70

2011

2005

indexpunten

110

90

uitvoer / export

2001

Fig.

produCtIeVolume

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 3

11-06-12 09:41

Fig.

BestemmINg ChemIsChe produCteN

WerkgelegeNheId

De chemische industrie levert producten aan vele andere industrieën. Meer dan de helft van de verkopen van de chemische industrie betreft basischemicaliën.

in 2011 werkten er ongeveer 63 duizend mensen in de chemische industrie (waarvan 16 duizend in de farmaceutische industrie). Ongeveer eenderde van het personeel in de sector heeft een hbo- of hogere opleiding gevolgd. tweederde van het personeel heeft een mbo-opleiding genoten.

4

exportverdeling nederlandse chemische industrie 2011

Bron: CBS

Afrika: 2% Verenigde Staten: 4%

rest: 3%

Azië: 8%

Duitsland: 22%

rest Europa: 18% België: 13% Zweden: 2% Spanje: 4% Italië: 6%

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 4

Verenigd Koninkrijk: 8% Frankrijk: 10%

4 11-06-12 09:41

oNderZoek eN oNtWIkkelINg

VeIlIgheId, geZoNdheId eN mIlIeu

innovatie is essentieel voor de nederlandse chemische industrie. Dit blijkt onder meer uit de investeringen die de sector doet in onderzoek en ontwikkeling. De chemische industrie in nederland geeft zo’n 2,5% van de omzet uit aan onderzoek en ontwikkeling in het eigen bedrijf, wat overeenkomt met € 1,2 miljard (cijfers 2009).

in de chemische industrie is er veel aandacht voor veiligheid, gezondheid en milieu. Wij streven er continu naar om de prestaties hiervoor te verbeteren. Bedrijven houden hun prestaties bij om verbeteringen aan te tonen en wijzigingen te signaleren. De meest recente cijfers over veiligheid, gezondheid en milieu gaan over het jaar 2010.

Fig.

5

Verkopen chemische producten in 2010

Overige chemische producten: 5% Synthetische vezels: 8% Zeep-, was-, reinigings- en onderhoudsmiddelen: 6% Basischemicaliën: 50%

Farmaceutische producten: 20%

Verf, lak, vernis, inkt en mastiek: 7%

Bron: CBS

5

Landbouwchemicaliën: 4%

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 5

11-06-12 09:41

VeIlIge WerkomgeVINg normaal geldt voor het aantal dodelijke ongevallen en de lost time injury rate (ltir) dat deze ver onder het europese gemiddelde en op een laag niveau liggen.

Helaas waren er in 2010 in totaal 2 dodelijke ongevallen bij onze leden te betreuren (één werknemer van een lidbedrijf en één aannemer). De definitieve cijfers over 2011 zijn nog niet binnen. Wel weten we dat in 2011 in ieder geval 2 dodelijke ongevallen te betreuren waren bij een aannemer van één van onze leden.

een lti (lost time injury) staat voor een direct lichamelijk gebrek waardoor een werknemer lichamelijk of mentaal (vastgesteld door een competent medisch persoon) voor minimaal één dag niet in staat is om zijn geplande werkzaamheden uit te voeren. De ltir (lost time injury rate) is het aantal lti’s per miljoen gewerkte uren.

De nederlandse chemie kent de laatste jaren een licht dalende trend in de ltir. Hoewel deze in 2010 licht steeg van 1,43 naar 1,68, is er nog altijd sprake van een zeer lage score. De verwachting is dat dit een statistische schommeling is, en geen trendbreuk. Wat betreft de ltir bij aannemers is er sprake van substantiële daling. Deze daalde tussen 2008 en 2010 van 3,86 naar 2,27.

6 058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 6

11-06-12 09:41

Fig.

6

Aantal sterfgevallen in de chemische industrie (werknemers en aannemers)

aannemers / contractors

3

2000

2010

werknemers / employees

Fig.

1

0

2005

aantal sterfgevallen

2

jaar

bron: Vnci

7

aannemers / contractors werknemers / employees

3

2010

4

2005

aantal voorvallen/ miljoen gewerkte uren

5

2000

lost time injury rate (ltir)

2

1

0

bron: Vnci

7

jaar

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 7

11-06-12 09:41

Fig.

8

0,20 0,15 0,10

Specifiek energieverbruik

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

0,05

TOE (Ton Olie Equivalent)

Fig.

TOE/ton productie

0,25

2003

370 361 352 343 334 325 316 307 298 289 280

2002

KTOE

energieverbruik chemische industrie

0,00 Bron: cBs

Specifiek energieverbruik is het verbruik per ton product

9

emissies nec-stoffen naar lucht Totaal Nox = stikstofoxide Totaal NMVOS = niet-methaan vluchtige organische stoffen Totaal SO 2 = zwaveldioxide

20

2000

Totaal PM10= fijn stof (<10 micrometer) Totaal NH3 = ammoniak

10

2010

kton

15

5

0

Bron: cBs

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 8

8 11-06-12 09:41

eNergIe eN klImaatBeleId

emIssIes

De chemische industrie heeft door actieve inzet op energiebesparing (en daarmee beperking van cO2-emissies) ondanks een sterke groei slechts een beperkte toename van het energieverbruik laten zien. Fig. 8 toont de ontwikkeling van het specifiek energiegebruik (= energiegebruik per ton product) van de sector. De trend hierbij is dat door de jaren heen er per ton product steeds minder energie gebruikt wordt.

Bedrijven rapporteren jaarlijks hun emissies in het milieujaarverslag. europees zijn nationale emissieplafonds (nec) vastgesteld voor nOx, sO2, nH3 en nMVOs. De emissies naar lucht van de vier nec-stoffen door de chemische industrie laten over de afgelopen jaren een dalende trend zien. Het aandeel van de chemische industrie in nOx-emissiehandel is 20% met een emissie van 11,94 kton (bron: nadere analyse nOx-emissiegegevens, 2005-1010 van de nea).

9

De rapportages over 2010 van de convenanten MjA-3 en Mee vermelden de efficiencyverbetering van door de bedrijven gerapporteerde energiebesparende maatregelen. Volgens de in het convenant gehanteerde monitoringmethodiek is er in 2010 voor 0,7% efficiencyverbetering aan energiebesparende maatregelen gerapporteerd door de Mee-bedrijven. Uitgedrukt in energiegebruik per ton product betekent dit een verbetering van 3,3% ten opzichte van 2009. De MjA-bedrijven hebben gezamenlijk voor 2,7% energie-efficiencyverbetering aan energiebesparende maatregelen gerapporteerd.

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 9

11-06-12 09:42

FA c t s A nD F igUr e s the excellent preconditions in the netherlands create a favourable location climate for the chemical industry. essential raw materials are available or can easily be supplied, and an extensive transport network provides access to the european sales markets. Furthermore, research and education in chemistry in the netherlands is amongst the best in the world. in combination with the Dutch culture and mentality, this provides the basis for a strong chemical industry that drives the economy and plays a leading role in sustainable development and entrepreneurship.

A B O U t t He cHe Mi c A l inD U s t r y in t He ne t He r l A nD s - 2 011

turNoVer the net turnover of the chemical industry continued to grow last year. in 2011, the net turnover increased to â&#x201A;Ź 58 billion (51 excl. pharma), an increase of around 14% compared to 2010. this increase was entirely due to the higher sales prices. Production in 2011 actually fell slightly. the sector (including the rubber and plastics industry) continued to make a major contribution to the Dutch gross Domestic Product of around 3%.

(Fig. 1: turnover dutch chemical industry - in billion euro)

10 058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 10

11-06-12 09:42

produCtIoN Volume

trade

the production volume of the chemical industry dropped to 110 index points in 2011 (based on the production level in 2005 , incl. pharma). this represents a drop of 1% compared to 2010.

Approximately three-quarters of the chemical products manufactured in the netherlands are exported. More than 80% of exports are to countries within europe. total exports in 2011, including the transshipment of chemical products, were almost the same as in 2010. in 2010, exports to the United states were still continuing to rise, but in 2011 they dropped by almost half. this drop was compensated for by an increase in exports to europe. the exports in 2011 were around € 71 billion. that represented 17.5% of all Dutch merchandise exports. imports fell by 8% to € 47 billion in 2011. the chemical industry made a positive contribution of almost € 24 billion to the trade balance in 2011. this was 58% of all goods.

(Fig. 2: production volume index dutch chemical industry)

(Fig. 3: Contribution dutch chemical industry to trade balance - in billion euro) and

11

(Fig. 4: export distribution dutch chemical industry in 2011)

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 11

11-06-12 09:42

destINatIoN ChemICal produCts

employmeNt

the chemical industry supplies products to many other industries. More than half of the sales of the chemical industry concerns base chemicals.

in 2011, approximately 63,000 people were working in the chemical industry. Around one-third of the workforce in the sector had higher vocational or university qualifications. two thirds of the workforce had intermediate vocational qualifications.

(Fig 5: sales of chemical products in 2010)

12 058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 12

11-06-12 09:42

health, saFety aNd the eNVIroNmeNt

innovation is essential for the Dutch chemical industry. this is shown, amongst other things, by the investment the sector continues to make in research and development. the chemical industry in the netherlands devotes approximately 2.5% of its revenue to in-house research and development, which is equivalent to â&#x201A;Ź 1.2 billion (2009 figures).

the chemical industry places a great deal of importance on health, safety, and environmental care. We are continually working to improve performance in these areas. the industry measures its performance to show its commitment to improvement and to identify any issues. the most recent figures available for health, safety, and environment are for the year 2010. these figures can be found at www.vnci.nl/rc.

13

researCh aNd deVelopmeNt

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 13

11-06-12 09:42

saFe WorkINg eNVIroNmeNt normally, the number of fatal accidents and the lost time injury rate (ltir) for the industry are low and far below the european average. Unfortunately, in 2010, a total of 2 fatal accidents (1 employee and 1 contractor) occurred amongst our members. the definitive figures for 2011 are not yet available. However, we already know that there were at least 2 fatal accidents in 2011 (1 employee and 1 contractor) amongst our members.

(Fig. 6: Number of fatalities in the chemical industry - employees and contractors)

An lti (lost time injury) is defined as a direct physical impairment whereby an employee is physically or mentally (as determined by a competent medical professional) unable to carry out the planned activities for at least one day. the ltir (lost time injury rate) is the number of ltiâ&#x20AC;&#x2122;s per million hours worked. in recent years, there has been a slight decline in the ltir of the Dutch chemical industry. Although this figure went up slightly in 2010 from 1.43 to 1.68, this still represents a very low score. the expectation is that this will only be a statistical anomaly, and definitely not a break in the trend. there was a significant drop in the ltir for contractors.

Between 2008 and 2010, it fell from 3.86 to 2.27.

(Fig. 7: lost time Injury rate - ltIr)

14 058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 14

11-06-12 09:42

eNergy aNd ClImate polICy

emIssIoNs

Because the chemical industry has made a priority of reducing energy consumption (and thus reducing cO2 emissions), there has only shown a minor increase in energy consumption despite the significant growth.

Fig. 8 shows the development of specific energy consumption (= energy consumption per tonne product) of the sector. the trend over the years has been a continuing decline in the energy consumption per tonne product.

companies report on their emissions each year in the environmental annual report. national emission ceilings (nec) have been set at a european level for nOx, sO2, nH3, and nMVOs. the emissions into the atmosphere of the four nec substances by the chemical industry have shown a downward trend in recent years. the share of the chemical industry in the nOx emission trade is 20%, which represents emissions of 11.94 Ktonnes (source: detailed analysis nOx emissions data, 2005-2010 of the Dutch emission Authority (nea)).

the reports for the ltA-3 and lee covenants for 2010 detail the efficiency improvement achieved with the energysaving measures reported by the companies. According to the current monitoring system used for the covenant, a 0.7% improvement in efficiency due to energy-saving measures was reported by the lee companies in 2010. expressed in terms of energy consumption per tonne product, this represents an improvement of 3.3% compared to 2009. collectively, the ltA companies reported a 2.7% improvement in efficiency due to energy-saving measures.

(Fig. 9: emissions of NeC substances into the atmosphere]

15

(Fig 8: energy consumption chemical industry)

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 15

11-06-12 09:42

058-049 FF jaarverslag 2012-9.indd 2

11-06-12 09:41