Oost-Vlaanderen Ondernemers 2023#03

|

Onder nemer magazine

Sorry, deze cover is nog in ontwikkeling.

Hier komt een titel over trage vergunningen en snelle beroepschriften

Dero Construct nv Lokerenbaan 39

9240 Zele

T 052 45 02 58

 info@dero.be

www.dero.be

www.by-dero.be

ALGEMENE BOUWONDERNEMING

KLASSE 8

PUBLIEKE & PRIVATE WERKEN

MAINTENANCE BEDRIJVENSITES

PROJECTONTWIKKELING

DESIGN & BUILD

BROWNFIELDPROJECTEN

RECONVERSIES

Als alleen de burger alle ruimte krijgt

Deze maand vraagt dit magazine op de cover aandacht voor een chronisch pijnpunt dat rechtstreeks vooral de wereld van projectontwikkelaars en bouwverwante ondernemers aanbelangt, maar indirect ook alle investeerders en bedrijven met groeiambitie. Samengevat: ondernemend Vlaanderen is niet tevreden over het verloop van bouwdossiers. Samen met anderen stelt Voka vast dat grote projecten in Vlaanderen gewoon niet meer mogelijk zijn, lees: worden niet meer vergund. Net zo erg zijn de duizenden ‘gewone’ bouwdossiers die zich doorheen een onvoorspelbaar proces van uitvoering vechten.

Dit manco kost bedrijven en maatschappij bergen geld en tijd. De verantwoordelijkheid hiervoor is wellicht te zoeken bij alle actoren in het spel: beleid, administratie, de initiatiefnemers en niet in het minst: de burger.

De situatie is niet nieuw, integendeel ze sleept al lang aan. Dat is nog het meest ergerlijke aan de situatie. Tien jaar geleden, in oktober 2013, maakt het VRT-programma Terzake een bijzonder kritische reportage over de stilstand van grote bouwwerven in Vlaanderen. Een uitspraak van het Grondwettelijk Hof had even voordien 70 grote werven op los zand gezet. Wat volgde, was een triest spel zwarte pieten doorspelen onder politici.

Men zou aan de toestand verhelpen. In 2017 volgt de triomfantelijke invoering van de omgevingsvergunning, later ook het decreet ‘complexe projecten’. De nieuwe regelgeving zou efficiëntie en tijdswinst opleveren, maar op het terrein is daar weinig van te merken.

De waarheid is dat bouwprojecten in Vlaanderen, residentieel of bedrijfsgericht, op groene kavels of in brownfields, in veel gevallen een erg complex parcours lopen. Ervaringsdeskundige ondernemers getuigen van een gebrek aan duidelijke beleidsvisie op verschillende niveaus of van een wispelturige, inconsistente opstelling. Zij worstelen met niet op elkaar afgestemde regelgeving en met ‘schermutselingen’ tussen lokaal beleid en administratie. Er is vooral ontgoocheling over een gebrek aan expliciete belangstelling en fierheid van veel politici en ambtenaren voor projecten die vaak een hele streek ten goede komen. Waarom mag een schepen of burgemeester niet ‘gezien worden’ met een ontwikkelaar? Initiatiefnemers hebben het over een afzijdige opstelling in publieke debatten en tijdens infomomenten, onder het flauwe excuus van ‘onafhankelijkheid’.

Of regelgeving duidelijk is of niet en of de doorlooptijden van vergunningsaanvragen aanvaardbaar zijn, maakt weinig uit wanneer geld en energie dient gepompt in jaren durende voortrajecten. Voor de kritische burger lijkt het allemaal veel eenvoudiger. De beroepsmogelijkheden zijn maximaal verzekerd, permanent, in elke fase van het project en tegen geen geld. In het publieke debat – het openbaar onderzoek – van Vlaamse bouw- en ontwikkelingsprojecten gaat de aandacht uitsluitend naar de burger die het niet ziet zitten. Ook als het om één tegen allen gaat. De stem van de vaak overgrote, zwijgende meerderheid wordt niet gecapteerd. Een schande. Hoog tijd dat het protest tegen bouwprojecten aan een zelfde kwaliteitsonderzoek wordt onderworpen als de plannen die het in het vizier neemt.

Tot dan krijgt vooral de burger alle ruimte in het debat over ruimte, ontwikkelen en bouwen.

NV OVERWERK - Mario De Koninck (AAaRGh ...)

Colofon

KANTOREN

9000 Gent – Lammerstraat 18

T 09 266 14 40

9300 Aalst – Werf 8 Web http://www.voka.be/oost-vlaanderen

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA

OOST-VLAANDEREN

Jef Wittouck, An Bels, Erik Chabot, Jan Cornelis, Ann De Clercq, Ilse De Smedt, Christiaan De Wilde, Siegert Dierickx, Farida Doulami, Stefan Fesser, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Katrien Vanden Bulcke, Jens Van Mol.

EREVOORZITTERS VAN VOKA

OOST-VLAANDEREN

Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean-Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Geert Moerman

Lammerstraat 18 – 9000 Gent

HOOFDREDACTIE

Jan Geers – jan.geers@voka.be

EINDREDACTIE

Sam De Kegel – sam.dekegel@voka.be

WERKTEN MEE

Werner Claeys, Jolyn De Baets, Sven Decaestecker, Sam De Kegel, Hendrik De Schrijver, Nathalie Dolmans, Laurens Fagard, Jan Geers, Wim Kempenaers, Annemie Morbee, Luc Nimmegeers, Ann Vandamme, Jan Van Gyseghem en Dirk Van Thuyne.

MAGAZINE REALISATIE LAYOUT

Karakters, Gent, www.karakters.be

DRUK

Drukkerij Perka, Maldegem, www.perka.be

PUBLICITEIT

Rik Vyncke

rik.vyncke@voka.be – 0477 30 21 32

Marie-Ange Sallemeyn, Ann Vandamme, pub.ov@voka.be, T 09 266 15 71

Actueel

6 Op de cover

Rondetafelgesprek: hoe rigide is ons vergunningenbeleid?

48 Trending topic

TENT, de nieuwe uitbater van het iconische Wintercircus

Telexen

Vers ledennieuws

Trends

28 Dossier bouw

Een rondleiding in het kantoor van de toekomst

Opinie

1 Aan zet

Als alleen de burger alle ruimte krijgt

40 In de lobby

Traag, trager, traagst: de lange lijst van Oost-Vlaamse vergunningsdossiers

88 Geert Dacht

Hoe disruptief wordt AI?

Inspiratie

4 Belle Vue

Sluizen, stromen en schepen: altijd in beweging

50 De cijferfabriek

Moeizame vergunningsprocedures vertragen energietransitie

52 Duurzame koplopers

Prefab betonproducent Prefaco over slimmer produceren en CO2 reduceren

56 Bamboe

MobilityPlus geeft gas in het zog van de full electrics

62 Het zit in de genen

Drie generaties Lisabeth: van ei tot bil op ons bord

68 Mijn beginjaren

Hoe Payflip zich profileert als de Netflix van de verloning

72 Thuishaven

Havensprokkels uit North Sea Port

VeGHO-lid in de kijker: Gadot, multimodale én duurzame terminal

80 Horizon

Ontdek twee wervelende techmetropolen: Singapore en Mumbai

De maand van Voka

43 Vraag het @Voka

Vraaghet@Voka biedt ook jou eerstelijnshulp

86 Binnenkort bij Voka

Op de agenda bij Voka Oost-Vlaanderen

Sluizen, stromen en schepen: altijd in beweging

Bitstream is een full-service event & video agency uit Gent, gepassioneerd door content, filmmaking en events. Vanop hun terras kijken de medewerkers uit op de sluizen van Evergem. Het is een drukke plek met veel beweging, maar ze straalt ook rust uit.

Sluizen vormen een cruciale verbinding voor de binnenscheepvaart. Ze zetten ook ‘de deur open’ naar de rest van de wereld. “Wij zijn actief in de productie van events en de aanmaak van videocontent en zijn vaak buiten de kantooruren aan de slag. Dan is het leuk om te zien dat ook de binnenscheepvaart vaak op onregelmatige tijdstippen actief is”, zegt Lieven Depoorter.

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Het panel

(van links naar rechts op de foto)

LAURENS BRANTEGEM

CEO Zabra Real Estate (Drongen, kantoor in Luik), ontwikkeling van woon-, werk- en winkelvastgoed. 35 werknemers.

STEVEN BETZ

Senior adviseur milieu & ruimtelijke ordening Kenniscentrum Voka

VIC HUYS

CEO Ascot (Maldegem), projectontwikkeling residentieel, kmo en retail

CAROLINE VERDOODT

Zaakvoerder Verdoodt+ (Aalst), ruimtelijk strateeg. Begeleiding van ruimtelijke vraagstukken en vastgoedstrategieën.

Docente Omgevingsrecht en Projectontwikkeling bij Odisee. Voorheen schepen R.O. van Aalst

MIEKE SCHAUVLIEGE

Sinds 2019 lid van het Vlaams

Parlement voor Groen. Lid van de Commissie R.O. Gemeenteraadslid in Aalter sinds 2001.

Voorheen directeur Groendienst stad Gent / Natuur en Bos

JULIE DE PAUW

Development manager PSR (J. De Nul Group, Aalst), brownfieldontwikkeling, complexe herontwikkelingsprojecten, reconversieprojecten, reguliere vastgoedontwikkeling

Bouwen en ontwikkelen in Vlaanderen:

Hoe vermijden wij het ‘rien ne va plus’?

Wie in Vlaanderen wil bouwen, verbouwen, slopen, graven of bomen vellen, heeft een omgevingsvergunning nodig. Het instrument dat sinds 2017 van kracht is, integreerde in eerste instantie de milieuen bouwvergunning en later volgden de natuurvergunning en de kleinhandelsvergunning.

“Er was veel meer vraag vanuit de milieutechnische wereld dan vanuit de bouwwereld die niet meteen de voordelen van de nieuwe regelgeving inzag”, verduidelijkt Steven Betz van Voka. Een bij de start mank lopend omgevingsloket voedde de scepsis over deze hervorming. “Vandaag erkent vrijwel iedereen de voordelen van de doorgedreven digitalisering. Maar ook hier zijn nog winsten te boeken en kan verdere digitalisatie het proces nog ondernemingsvriendelijker maken.”

Ongenoegen over een stroef verlopend vergunningsproces bleef. Ook en vooral bij de ‘ondernemende’ actoren in het proces: projectontwikkelaars en andere initiatiefnemers. “Grote, complexe projecten zijn in Vlaanderen nagenoeg onmogelijk geworden,” verduidelijkt Steven. Maar ook over het verloop van de vele duizenden kleinere projecten wordt geklaagd. “Hier leeft een gevoel van regelneverij en onnodig tijdverlies.”

Dan is er nog Europa dat een aardig mondje meespreekt over de regels waarbinnen vergunningen verleend mogen worden. Veel regels, zoals over de bescherming van fauna en flora (Natura 2000) of de wijze waarop inspraak van burgers georganiseerd moet worden, werden door Europa opgelegd.

Ondernemers ging te rade bij een Oost-Vlaams gemengd panel.

Veel regels en toch onzeker Men klaagt over lange wachttijden om een project effectief te kunnen starten.

Steven: “Ik denk niet dat doorlooptijden van vergunningsaanvragen het grote probleem zijn, wel het vooronderzoek of het natraject.”

Vic: “Om te beginnen: voor een aantal zaken is nog geen objectief kader voorhanden. ‘Goede ruimtelijke ordening’ of ‘schaduw’, wat is dat?”

Laurens: “Er is vooral een gebrek aan rechtszekerheid. We hebben de voorbije jaren heel wat bijkomende regels – waterinfiltratietoets, MER-screening… – gekregen die duidelijk en gemakkelijk te hanteren zijn als je je laat adviseren door advocaten en studiebureaus. Maar… zelfs als je voldoet aan alle regels weet je niet of je die vergunning wel zal krijgen.”

Dat de regels eenvoudig zijn, wordt echter niet door iedereen aan tafel beaamd.

Julie: “Bij ons loopt een voortraject gemakkelijk over drie tot vier jaar. We besteden ontzettend veel energie in het afstemmen van alle regelgeving. We missen iemand die vanuit de gemeente dat traject voor ons trekt. Nu lopen wij met ons dossier de diensten af terwijl een gecoördineerde aanpak met ondersteuning van een gemeentelijke SPOC (single point of contact, één aanspreekpunt, red.) veel zou helpen.”

Oud-schepen Caroline ziet nog een ander manco: “Ik heb vastgesteld dat beleidsmensen, ontwikkelaars en administratie elk een totaal andere taal spreken. Er is zeker een gebrek aan inzicht in wat elke actor wil bereiken. Om de verschillende invalshoeken,

standpunten en belangen bij elkaar te brengen, is er dus nog wel wat werk.”

Laurens voegt nog een dimensie toe aan de rechtsonzekerheid: “Heel wat beleidsinstrumenten zijn regels waarvan een juridische basis ontbreekt en kunnen subjectief geïnterpreteerd worden. Die willekeur, die rechtsonzekerheid, is een realiteit.”

Vooraf klare beleidskeuzes graag Die onzekerheid begint volgens het panel al in een vroeg stadium.

Vic: “Welke zijn de achterliggende beleidskeuzes? Men opent gesprekken, legt verschillende plannen voor, bereikt na een jaar een consensus met de administratie. Na het hele voortraject komen de beleidsmakers erbij en zeggen ze: ‘Daar kunnen wij niet achter staan.’

building together industriebouw op maat

Snelheid, kostprijs, flexibiliteit, duurzaamheid en onderscheidend vermogen. Allemaal factoren die voor de bewuste ondernemer van tel zijn. Wij hebben alles in huis om hieraan te voldoen. Onze geavanceerde staal- en betonbouw staan hier garant voor.

Benieuwd naar onze realisaties? mahieu-construct.be

Onze experts adviseren en helpen je graag om bij elk sleutelmoment in je professionele leven de juiste vastgoedbeslissing te maken. Of je nu zoekt naar de perfecte locatie om je startup uit te bouwen, een grotere ruimte voor jou en je team of de juiste kandidaat voor je prachtige bedrijfspand: Dewaele staat voor je klaar. Met bakken ervaring, kennis van zaken en een antwoord op al je vragen.

Er volgt een weigering waarbij men op zoek gaat naar problemen in het dossier.”

Er is een vraag naar meer duidelijkheid in de beleidsvisie, vroeg in het proces maar ook voor een ondersteunende opstelling van de administratie: “Die shift in de houding hebben wij nodig: van het zoeken naar problemen naar het zoeken van oplossingen”, verzucht Vic

Maar niet elke beleidskeuze is een goede keuze?

Mieke: “Ik hoor vaak dat het beleid van alles belooft dat in feite niet kan gerealiseerd worden.”

Caroline: “Zouden beleidsmensen zich altijd bewust zijn van hun ‘onhaalbare beloften’? Politici zijn niet in alle gevallen een inhoudelijk expert. Ik merk wel immense verschillen tussen gemeenten. Soms werkt de administratie als een ondernemer – het gaat vlot, a walk in the park met alle blutsen en builen erbij – maar in andere gevallen is men zelfs niet bereid je te ontvangen.”

Een kwestie van kwaliteit

Mieke onderschrijft de vraag naar meer rechtszekerheid, maar wijst op het klein aantal vergunningsdossiers (minder dan 5%)

LAURENS BRANTEGEM

waartegen administratief beroep wordt aangetekend. In die gevallen is de uiteindelijke balans wel erg negatief: zes dossiers op tien die bij de raad voor vergunningsbetwistingen komen, leiden tot vernietiging.

“Waar ik dan uit besluit dat de kwaliteit van de vergunning niet goed is. Daar moet op gewerkt worden. Het debat zou veel meer moeten gaan over de kwaliteit van de vergunning zodat de rechtszekerheid wordt geborgd en niet over het versnellen van het proces. De doorlooptijd van vergunningen – 87 tot 90 dagen – is niet het probleem, wel het voortraject, dat vaak niet spoort met het proces van de vergunningsverlening. Of ook: het politieke niveau dat plots zijn kar keert.”

Vic: “Wat niet langer kan, is dat je als indiener 99% haalt op het examen van ruimtelijke ordening en toch wordt gebuisd. Dat is absurd. Een komma verkeerd is vernietiging, ook al wordt die komma door de administratie geschreven. Het wordt tijd dat de overheid een vorm van total quality management hanteert. In die aanpak zou men een probleem vaststellen – neem een on-ontvankelijkheid – en meteen de vraag stellen waarom die fout is gemaakt. Om vervolgens de oorzaak aan de wortel aan te pakken.”

Caroline: “Wat de kwaliteit van vergunningen betreft … als ex-beleidsmaker durf ik te zeggen: je komt daar niet aan toe. Je krijgt beleid en administratie vaak niet op één lijn. De druk is zo hoog dat je al blij bent dat je iets vergund krijgt. ”

‘Tegen’ zijn kost bijna niets

Vic: “Door de complexiteit van onze regelgeving is het bijna een utopie om het voortraject en de vergunning volledig waterdicht te krijgen. Veel burgers en advocaten beseffen dat maar al te goed. Zij maken van het tijdsverlies gebruik om vergoedingen te krijgen of iets te regelen.”

Laurens: “Vandaag is het heel goedkoop om beroep in te dienen terwijl de kostprijs voor de aanvrager van een omgevingsvergunning heel hoog is, gemiddeld tussen 10.000 en 15.000 euro per woonentiteit voor grootschalige projecten. Voor kleinere projecten of particuliere aanvragen is de kostprijs nog hoger. Wie daarentegen beroep indient, betaalt slechts ca. 200 euro.”

Vic: “Het NIMBY-verhaal zal er altijd zijn, het is een kwestie van het te managen. Bijvoorbeeld door de lokale politiek op de

“

Zelfs als je voldoet aan alle regels weet je niet of je die vergunning wel zal krijgen

Uw specialist in verkoop en verhuur van KMO-vastgoed

Op zoek naar het voor u geschikte KMO-vastgoed?

Wenst u uw eigendom te verhuren of te verkopen?

ARCADE-VASTGOED BE

09/385 96 75

Ook Decebra schonk ons het vertrouwen!

Klant: Sabine De Clercq

Oppervlakte: 5.500 m²

Gemeente: Sint-Niklaas

Architect: AAVO Architects

DENDERMONDE Project De Landscauter

LOKEREN Bedrijvenpark “E17/4”

Contacteer ons

Die shift in de houding hebben wij nodig: van het zoeken

naar problemen

naar het zoeken van oplossingen

VIC HUYS

“

juiste manier te laten communiceren en niet zijn kar te draaien op het ogenblik dat er een bezwaar binnenkomt.

Als het openbaar onderzoek een bezwaar oplevert, moet dit technisch behandeld worden en niet politiek.”

Mank beleid maakt vastgoed duurder

Laurens: “Wij maken ons bij Zabra grote zorgen over de betaalbaarheid van het vastgoed. Door de covidcrisis en de oorlog in Oekraïne is alles veel duurder geworden. Een gemiddeld appartement kost nu 30.000 euro meer dan een jaar geleden. Daarbovenop kost de rentestijging gemiddeld nog eens 30.000 euro voor een standaard flat op twintig jaar. Ook – aandacht voor duurzaamheid zorgt voor een

hogere kostprijs in aankoop. En dan jagen doorlooptijden van RUP’s en beleidsplannen ook nog eens de kostprijs de hoogte in. Wij hebben het gevoel dat wij op een kantelpunt gekomen zijn waar prijs en koopkracht niet meer goed matchen.”

Julie: “Sommige gemeenten leggen verordeningen op rond de vereiste oppervlakte van appartementen in een project. Vaak zijn die zo groot dat ze dreigen niet meer betaalbaar te worden. Ik begrijp wel de achterliggende doelstelling van het beleid, maar wij moeten betaalbare woningen kunnen bouwen.”

Caroline: “Er is te weinig aftoetsing met het werkveld. Als beleidsmaker besef je dat niet altijd.”

Zo kan het beter

Laurens: “Ik denk dat iedereen voorstander is van duidelijkere regels en een duidelijker kader. We moeten dan wel waken over mogelijk misbruik of willekeur.

Regels bijschaven is belangrijk maar de manier waarop mensen er mee omgaan net zo.

Steven: “Eigenlijk zouden de huidige regels voor het verlenen van een vergunning

moeten voldoen. Maar omdat veel mensen –elk met een eigen visie, een eigen aanpak en kwaliteit – betrokken zijn, duiken ‘menselijke gebreken’ op die je als regelgever via een kader tracht weg te werken. Het Nederlandse model van ‘omgevingsmanagers’ is

interessant, mensen die bruggen bouwen, zowel inhoudelijk als op menselijk vlak.”

Vic: “Misschien moeten procedures toch anders en eenvoudiger, bijvoorbeeld niet meer wachten op een RUP maar via een soort privaat planningsinitiatief, dat als een omgevingsvergunning aangevraagd wordt en getoetst wordt aan een beleidsplan?”

Mieke: “Als de vergunning de ruimtelijke ordening gaat organiseren, doe je aan ‘postzegel-ruimtelijke ordening’, dat is absoluut niet waar we naartoe moeten.”

Julie: “Het voortraject is voor een ontwikkelaar een hele zware financiële dobber. Gemiddeld gaat er vier jaar over eer wij een vergunning in handen hebben. Akkoord dat het traject kwalitatief moet zijn maar er moet ook besef zijn dat het korter kan.”

Sommigen spreken van een capaciteitsprobleem in de administratie?

Steven: “Naargelang de gemeente en het niveau krijgen wij andere signalen. Maar door werkdruk futiliteiten aangrijpen om dossiers ‘onvolledig’ te verklaren, is onaanvaardbaar.”

Mieke: “Het aantal mensen dat bezig is met omgevingsvergunningen op Vlaams niveau is drastisch gedaald. Cruciale adviezen vanuit de Vlaamse overheid richting lokale besturen, worden niet meer gegeven, met als gevolg dat de kwaliteit van die omgevingsvergunningen naar beneden gaat.”

Hoe kan de kwaliteit omhoog?

Laurens: “In sommige steden en gemeenten is er een ‘kwaliteitskamer’ in het proces. Onze ervaring hiermee is eerder negatief. Een zoveelste orgaan, met nóg een eigen mening. Soms komen wij in situaties waar conflicten spelen tussen beleid, diensten en kwaliteitskamer. Als

ontwikkelaar sta je dan te kijken: ‘Wie moeten wij nu volgen?’”

Ontwikkelaars en andere initiatiefnemers dromen van lokale besturen die een dossier mee vooruithelpen en een administratie die belangstelling en fierheid toont voor projecten die de streek ten goede komen.

Julie: “Wij steken heel veel energie in het informeren van de buurt. Tijdens infovergaderingen missen wij het beleid dat zegt: ‘Wij steunen dit project’. Op onze vraag om aan te sluiten krijgen wij altijd het antwoord: ‘Wij moeten ons onafhankelijk opstellen’. Dat vind ik een fout signaal.”

Vic: “Ten voordele van de kwaliteit van de vergunning pleit ik voor een tolerantiemarge of de mogelijkheid om iets te ‘repareren’ bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Op planningsniveau wil ik pleiten voor meer dynamische voorschriften, minder

“

Het debat zou veel meer moeten gaan over de kwaliteit van de vergunning zodat de rechtszekerheid wordt geborgen en niet over het versnellen van het proces MIEKE SCHAUVLIEGE

Let’s get real about logistics real estate.

Wat is echt belangrijk? De prijs per m²? De bezettingsgraad? Uw rendement? Absoluut, maar voor ons gaat het over veel meer. Waar het écht om draait zijn immers niet de cijfers, maar wel onze rol in de maatschappij. De verantwoordelijkheid die we nemen nu ruimte zeer schaars wordt en duurzaamheidsuitdagingen ons buiten onze comfortzone duwen. Het gaat over de rol die we spelen in het leven van mensen. De jobs die we helpen creëren, de ontwikkelingsmogelijkheden die we helpen bieden aan ondernemers. Daarom kijken we vanuit een breder perspectief naar logistiek vastgoed, met een open geest en met veel enthousiasme. Vergeet even de cijfers, en kijk naar wat echt belangrijk is...

READY FOR SOME REAL TALK?

CALL US ON +32 (0) 53 82 62 62

OR GO TO MONTEA.COM

verordenend waarbij meer vrijheid gelaten wordt en met openheid voor ruimtelijk rendement, weliswaar binnen de voorziene kaders.”

Mieke: “Elke stap richting Raad voor Vergunningsbetwistingen moeten wij proberen te vermijden. Maar voor ons kan dat niet inhouden dat men de toegang tot een beroepsprocedure zou afsnijden. Beleidskaders zijn essentieel. Dat men weet

waar men aan toe is. Maar die beleidskaders ontbreken. Een en ander blijft steken bij de Vlaamse Regering. Het regeerakkoord zegt dat de beleidsnota Ruimte Vlaanderen moet vertaald worden in regelgevende kaders –dat stond in de vorige legislatuur ook al op de agenda.”

Caroline: “Ik sluit me aan bij de vraag naar duidelijke regels maar denk dat ook het punt

van eenieders verantwoordelijkheid – burger, beleid, administratie – van groot belang is.”

Laurens: “Nu is het zo erg dat het individuele belang doorweegt op het algemeen belang dat die projecten vertegenwoordigen.”

“ We besteden ontzettend veel energie in het afstemmen van regelgeving. We missen iemand die vanuit de gemeente of stad, dat traject voor ons trekt

JULIE DE PAUW

“ Er is zeker een gebrek aan inzicht in wat elke actor wil bereiken

Wat Voka voorstelt of verwacht

Steven: “Onze voorstellen trachten het kader te creëren waarin iedereen gedwongen wordt om zijn verantwoordelijkheid te nemen.”

Problemen moeten worden aangepakt op basis van een duidelijke en geïntegreerde visie waarin taken en verantwoordelijkheden afgebakend zijn.

Regels moeten transparant en uniform zijn om rechtszekerheid optimaal te garanderen.

Initiatiefnemers mogen geen onrealistische verwachtingen stellen.

We streven naar een overheid die met open geest en zin voor overleg het debat aangaat en die constructief meedenkt (via projectvergadering, de omgevingsmanager…)

We willen burgers in een vroeg stadium betrekken in het proces, maar met een overheid die erover waakt dat – zodra er concrete beleidskeuzes zijn gemaakt –het algemeen belang zegeviert op het belang van het individu.

“ We zoeken voortdurend om regels bij te schaven, maar de manier waarop mensen er mee omgaan is net zo belangrijk STEVEN BETZ

Juri: Building futures together

Het klantenportfolio van Juri is er een om u tegen te zeggen. Het mag dan ook niet verwonderen dat het bouwbedrijf een plaats heeft bij de top vijf van de Belgische groeibedrijven binnen de bouw. Het kwaliteitsgericht beleid werpt duidelijk zijn vruchten af.

DICHT BIJ DE MEDEWERKERS

In 1985 startte Juliaan De Bock samen met een partner in crime het bouwbedrijf Juri in Zele. Vandaag, bijna 40 jaar later, staan er zo’n 180 medewerkers op de payroll. In 2015 gaf Juliaan als afgevaardigd bestuurder de fakkel door aan zoon Joachim die na zijn ingenieursstudie in 2001 onmiddellijk bij zijn vader aan de slag ging. “Zoals elke ingenieur die bij ons begint, werkte ik een jaar mee op de werf. Pas door zelf de handen uit de mouwen te steken en alle aspecten van het werfgebeuren onder de knie te krijgen, bouw je als werfleider een natuurlijke autoriteit op”, zegt Joachim De Bock. “Ik steek overigens zelf ook nog vaak de handen uit de mouwen en ben niet bang om mijn handen vuil te maken. Dat is de spirit van ons bedrijf dat de familiale waarden nog steeds hoog in het vaandel draagt. “Eigenlijk zijn we een “klein” groot bedrijf, waar iedereen elkaar nog kent en je geen nummer bent.” Broer Sam (architect) trekt als medebestuurder mee aan de kar, en zus Eva (ere-advocaat) staat de firma bij op het juridische vlak. “Ik kan ook rekenen op een trouwe raad van bestuur die hun mening durft geven, die me bijstaat en meehelpt onze waarden uitdragen en deze te verdedigen.”

MORE THAN BUILDERS

Over een exponentiële groei gesproken: de omzet van Juri is de voorbije twee decennia verzesvoudigd en wordt gegenereerd uit diverse projecten. “Je kan grosso modo stellen dat 30% van onze projecten uitgevoerd worden voor residentiële klanten, 30% voor de zorgsector, en dan nog 20% voor de retail en industrie. De overige 20% zijn PPS-projecten (publiekprivate samenwerking).

We hechten er heel veel belang aan om dicht bij onze klanten te staan, en dat vertaalt zich in een heel sterke loyaliteit. Ik kan me geen klanten voor de geest halen bij wie de samenwerking na één project gestopt is. Integendeel, soms hebben we twee tot drie projecten lopen voor dezelfde klant. “We are more than builders, we are construction partners”, was niet zomaar jarenlang onze baseline.

Trouw aan de filosofie van de oprichter heeft Juri geen leningen lopen. “We investeren enkel als we het zelf kunnen dragen. We zijn eigenaar van ons volledig machinepark met o.a. twintig torenkranen.” Dat schept vertrouwen

naar onze klanten toe, zeker in deze tijden van meer en meer faillissementen.

“Als onze klanten het goed doen, dan is dat ook voor ons een goede zaak, en dus hebben wij er alle belang bij om ons gezamenlijk project goed, tijdig, en met de nodige kwaliteit af te werken. Daar zijn al onze medewerkers van doordrongen.”

DUURZAAMHEID EN ONTWIKKELING

Duurzaamheid en zaken heruitvinden zit in de genen van Juri. “We hebben een zonnepanelenveld van één hectare. Via energiedelen leveren die 100% groene stroom voor vijf werven. In samenwerking met de start-up Bright Energy maken we ook volop gebruik van slimme batterijen die door artificiële intelligentie aangestuurd worden. Voor het beheer van onze afvalstromen hebben we zelf een nieuw sorteercentrum op onze site gebouwd. Met de steun van Vlaio werken we aan een project rond circulaire bekisting.” Ook het personeelsbeleid draagt de stempel duurzaamheid waardoor mensen die aan boord komen, heel lang aan boord blijven. “Mijn vader stond van in het begin dicht bij de mensen. Steeds met een luisterend oor. Deze cultuur leeft verder. Open staan voor mensen en begrip hebben voor hun situatie telt. Ook wanneer het eens moeilijk gaat.”

“Dank voor de uitstekende samenwerking. Een goed en betrouwbare aannemer als JURI scheelt een hoop voor onze projecten.”

(Kurt Buys, DCB)

“Vertrouwen is een sleutelbegrip.”

(Stefaan Maes, vastgoedkantoor Intrabouw)

Duurzaamheid loopt als een rode draad door Aksis. “Mens en milieu zitten stevig verankerd in onze onderneming. We zijn dan ook bijzonder trots dat we het VOKA-charter duurzaam ondernemen binnengehaald hebben”, zegt Généreux Oushoorn.

Meegedeeld

TVH Waregem

TVH Waregem

Comic Art Hotel Gent

Comic Art Hotel Gent

Solidaris Gent

Aksis: Bij ons kennen interieurprojecten geen grenzen

De voorbije tien jaar heeft Aksis een stevige positie ingenomen in de wereld van de interieurafwerking. Je mag zonder enige twijfel stellen dat het bedrijf uit Eke een referentie is voor de inrichting van zorg-, retail-, horeca- en kantoorruimtes. Met de in 2022 gerealiseerde projecten voor TVH, Philips, Edgeconnex en het Comic Art Hotel werd hun reeds omvangrijke referentielijst verder uitgebreid.

In oorsprong was Aksis gespecialiseerd in plafond- en gyprocwerken. Na een doorstart een achttal jaar geleden besloot CEO Généreux Oushoorn, samen met zijn vrouw Ann-Sofie Ingels en zus Bénédicte Oushoorn die mee in het verhaal stapten, Aksis in de markt te zetten als een totaalaannemer interieurbouw. “We plaatsen niet alleen wanden en plafonds met akoestische en brandwerende eigenschappen, maar ook vloerbekleding, schilderwerk, elektriciteit, HVAC en last but not least in house geproduceerd maatwerk.” Een eigen ultramodern CNC-houtbewerkingscenter zorgt voor state-of-the-artmaatwerk. In een mum van tijd brengt die vanuit eigen computertekeningen de nodige stukken samen en voert bewerkingen uit. Op deze manier kunnen wij grote volumes hout verwerken”, vertelt Ann-Sofie.

GEEN SERIEWERK

Als klasse 5 gecertificeerde aannemer maakt Aksis er een punt van elk project, hoe klein of groot ook, te begeleiden van het eerste ontwerp tot de definitieve oplevering. Professionaliteit, performantie en betrouwbaarheid zijn hierbij drie sleutelwoorden. Bij Aksis heeft de klant één centraal aanspreekpunt, wat ervoor zorgt dat alle stappen goed op elkaar afgestemd worden. “Onze collega vertaalt de wensen van de klant. Bij ons kennen het ontwerp en de uitvoering van projecten weinig of geen grenzen, alles is mogelijk. Serieproductie is bij ons minder aan de orde”, zegt operations manager Jan Van Droogenbroeck. “Al snel voelen klanten dat wij hen een meerwaarde kunnen bieden door de grote variatie in ons aanbod”.

REALISTISCHE PLANNING

Aksis hecht veel belang aan een sterk wederzijds vertrouwen. “Het hoort bij onze strategie dat we na het eerste project voor een klant ook het volgende

project willen uitvoeren. Samenwerkingen op lange termijn zijn ons absolute streefdoel. Met de nadruk op een zo gedetailleerd mogelijke offerte en een realistische planning.”

TEVREDEN MEDEWERKERS, TEVREDEN KLANTEN

Vandaag staan er 38 medewerkers op de payroll van Aksis. “Een duurzaam en doorgedreven HR-traject, inclusief een individueel opleidingsplan, en het familiale werkklimaat zorgen voor een mooie retentie van het personeel. Wie zich goed voelt in zijn vel straalt dat uit naar zowel collega’s als klanten. Wij maken echt wel werk van een team dat oplossingsgericht denkt zodat ze ook op stressvolle momenten het hoofd koel kunnen houden en feilloos werk afleveren.”

ISO

Gezien de sterke focus op veiligheid krijgt Aksis veel opdrachten bij bedrijven in de Gentse haven. ”Ons ISO-certificaat 45001 helpt dan om deuren te openen. Het geeft onze klanten vertrouwen, want dat betekent immers dat we jaarlijks geaudit worden op kwaliteit. We hebben ook de noodzakelijke ISIB-attesten in huis voor het plaatsen van brandwerende deuren en doorvoeringen”, geeft Bénédicte aan.

Neem met ons gepassioneerd en dynamische team contact, dan kijken we hoe we uw project kunnen realiseren.

AKSIS Interieur en Schrijwerk bv Sluis 15 – 9810 Eke

Bij Beddeleem zit innoveren verankerd in de bedrijfscultuur

Beddeleem is een klasse 8 totaalafwerkingsbedrijf van kantoren en utiliteitsgebouwen én fabrikant van JB® systeemwanden, plafonds, deuren en meubilair. Het in oorsprong familiale bedrijf wordt sinds de terugtrekking van de laatste telg van de Beddeleem-familie in 2015, gerund door 2 co-CEO’s. Tot eind 2021 waren dat Koen De Block en Hendrik Daneels. Sinds 1 januari 2022 nam Jochen Daneels deze taak van zijn vader over.

EEN RIJKE HISTORIE EN MOOIE KLANTEN

“In 2002 verhuisde de hoofdzetel met kantoren, magazijnen en productieruimtes van Gent naar de industriezone De Prijkels in Nazareth. Daarnaast hebben wij nu ook kantoren in Groot-Bijgaarden en in Capellen (Luxemburg). Beddeleem heeft 180 bedienden en arbeiders en stelt zo’n 350 mensen tewerk voor montage en installatie op de werven. Wij realiseren per jaar zo’n 400 projecten, wat in 2022 goed was voor een omzet van circa 85 miljoen euro. Wij werken zowel B2B als voor aannemers en overheidsinstellingen, zoals de Europese instellingen, Vlaamse en Federale overheden, de NAVO, zorginstellingen en dergelijke”, legt Jochen Daneels uit.

VERTICALE PRODUCTIE-INTEGRATIE

“In onze vestiging in Nazareth organiseren wij onze productie zo ‘verticaal’ mogelijk. Deze verticale productie-integratie zorgt voor een efficiënte en kostenbesparende uitvoering, van ontwerp in onze O&O afdeling en tekenbureau tot afgewerkt product.

Naast de levering en plaatsing van onze eigen JB® producten (systeemwanden, deuren, klimaatplafonds, meubilair, etc.) kunnen wij met onze

vaste partners instaan voor de verdere afwerking met schilderwerken, vloerbekledingen, elektriciteits- en HVAC werken. Onze ervaren project managers kunnen ook de coördinatie van al deze werken op zich nemen. Op die manier kunnen wij onze klanten compleet ontzorgen. Zij stellen terecht hoge eisen aan de afwerking en inrichting van hun gebouwen en kantoren, waarbij aspecten als duurzaamheid en circulariteit steeds belangrijker worden”, aldus Jochen Daneels.

WERKEN AAN TIJDLOOS INWISSELBARE SYSTEMEN

Beddeleem produceert al meer dan 30 jaar verplaatsbare systeemwanden. Deze scheidingswanden, die deel uitmaken van ons circulaire productengamma, zijn ontworpen volgens de internationale Cradle to Cradle Certified ® Productnorm en passen in een duurzame aanpak. Ze zijn gemaakt van gerecycleerde of recycleerbare grondstoffen en designed to disassemble, wat er enerzijds voor zorgt dat onze klanten niet steeds opnieuw hoeven te investeren in de aanschaf van compleet nieuwe wandsystemen en anderzijds dat onze producten een veel langere levensduur krijgen. Het is dus zowel een economisch als ecologisch voordeel. Onder meer bij de Europese Commissie in Brussel hebben ze een eigen depot waar onze wandsystemen op stock beschikbaar zijn voor

Meegedeeld

herplaatsing. Ze houden bij het ontwerpen en bouwen van hun patrimonium rekening met een modulaire maatvoering. Dat geeft de klant optimale flexibiliteit bij de herindeling en herinrichting van hun kantoren. Zeker binnen dynamische organisaties met wisselende kantoorbezetting is dat ideaal. Op het einde van hun levensduur kunnen de systeemwanden worden ontmanteld, zodat de componenten herinzetbaar of recycleerbaar zijn.

“De klimaateisen zorgen bij veel bedrijven voor bewustwording op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. Bij Beddeleem zijn we daar echter al ruim 20 jaar actief mee bezig. Ter bevestiging dat we al jarenlang voorop lopen waar het klimaatinspanningen betreft, heeft Beddeleem als eerste Belgische bouwbedrijf het certificaat CO2-Neutral® company van CO2logic, met validatie door Vinçotte, ontvangen. We zetten bovendien in op lokale economie en Belgische productie. Een ander voorbeeld van onze klimaatinspanningen is ons Beddeleem Circulair gamma en ons partnerschap met Madaster Max België, het Materialen Kadaster, een volgende stap in een circulaire bouweconomie”, verduidelijkt Jochen Daneels.

BEDDELEEM HQ – Nazareth

en duurzaam (ver)bouwen.

Meer dan ooit is duurzaam omgaan met energie een belangrijk onderdeel bij bouw- of renovatieplannen. Energie besparen op een juiste manier heeft implicaties op diverse aspecten van het bouwtraject. Denk aan isolatie, verwarming, ventilatie, verlichting...

Een ingrijpende energetische renovatie (IER) is een uitstekend idee. Maar wat houdt dit concreet in? Hoe pakt men dit aan en wat is de impact op uw budget?

Optimaal isoleren en een performante technische installatie voor verwarming en koeling zorgen voor een hoger comfort terwijl u bespaart op energie. Builthings heeft de kennis in huis om u te adviseren en om u en uw architect accuraat te begeleiden. Builthings helpt u bij het maken van de studie en analyseert de mogelijkheden. Het hele renovatietraject wordt voor u nauwkeurig uitgestippeld en opgevolgd.

Contacteer ons vrijblijvend voor een advies.

© ARPA architecten I Fortum Vastgoed I Fotografie: Alt.be

REPORTAGE: BUILTHINGS

“Bouwen is niet uw, maar onze zorg”

In bijna 20 jaar tijd is Builthings uitgegroeid tot een toonaangevende speler op het vlak van totaalprojecten in nieuwbouw en renovatie. “We zijn van alle markten thuis: nieuwbouw en renovatie van residentiële projecten, appartementen, investeringsprojecten, kantoor- en industriegebouwen”, vertelt gedelegeerd bestuurder Jo Van der Vorst.

Onder andere door de opkomst van nieuwe technieken en een fors toegenomen regelgeving is (ver)bouwen een complex gegeven geworden. Door te kiezen voor een partner met ervaring en knowhow kun je genieten van een zorgeloos bouwtraject. Dat is precies waar het team van Builthings – de naam staat voor ‘building things that matter’ – naar streeft. “Voor onze klanten volgen we het hele bouwtraject van a tot z op. Het resultaat is een knap afgewerkt project volgens de regels van de kunst, bovendien netjes binnen de afgesproken tijdsspanne en budget”, zegt Jo Van der Vorst, gedelegeerd bestuurder van het bedrijf dat zijn hoofdkwartier in Destelbergen heeft.

VAN ALLE MARKTEN THUIS

Typisch voor Builthings is de keuze om alle handenarbeid op de werf uit te besteden aan een pool van in hoofdzaak vaste onderaannemers. “Die manier van werken geeft ons een grote mate van flexibiliteit. Niet alleen geografisch, maar ook op het vlak van het type projecten dat we kunnen uitvoeren: nieuwbouw en renovatie van residentiële projecten, appartementen, investeringsprojecten, kantoor- en industriegebouwen, … We zijn van alle markten thuis”, benadrukt Jo Van der Vorst.

Builthings is actief in heel België, maar ook steeds vaker in het buitenland. “Bij de opstart van ons bedrijf deden we een totaalproject voor

Passage Fitness First (ondertussen opgegaan in Basic-Fit). Op die manier zijn we ons gaan specialiseren in de niche van de fitnesscentra”, vertelt Jo Van der Vorst. “Ook internationaal. We zijn al sinds 2014 actief in Frankrijk en vorig jaar zijn we ook opgestart in Spanje en Duitsland.”

NIEUW HOOFDKWARTIER

Nadat hij ervaring opdeed als energieconsultant en later ook als projectleider bij een aannemer, voelde Jo Van der Vorst de ondernemersmicrobe kriebelen. In 2004 ging hij samen met een partner van start met Builthings, twee jaar later stond hij helemaal op eigen benen. Jo Van der Vorst bouwde Builthings uit tot een bloeiend bedrijf met een 30-tal medewerkers. Enkele jaren geleden stapte hij ook in de projectontwikkeling met Piton Construct.

Die vennootschap is zonet begonnen aan een nieuw project in het centrum van Destelbergen. Het gaat om 9 appartementen, 1200 m² kantoorruimte, 2 commerciële ruimtes en ondergrondse parkeerplaatsen. “Dit wordt ook het nieuwe hoofdkwartier van ons bedrijf, want door de snelle groei van de voorbije jaren is de huidige te klein geworden”, zegt Jo Van der Vorst. “De verhuis is voorzien voor de tweede helft van 2024. Het perfecte cadeau om onze 20e verjaardag te vieren.”

Jo Van der Vorst: “Voor onze klanten volgen we het hele bouwtraject van a tot z op. Het resultaat is een knap afgewerkt project volgens de regels van de kunst, bovendien netjes binnen de afgesproken tijdsspanne en budget.”

ARCHITECTENBUREAU B2AI:

is het nieuwe normaal”

Het architectenbureau B2Ai met vestigingen in Gent, Brussel en Roeselare is één van de toonaangevende spelers in ons land. Het multidisciplinaire team leeft zich helemaal uit in complexe projecten. “In dergelijke opgaven komen onze schaalgrootte en brede expertise het best tot uiting”, aldus Xavier Callens. Ook op het vlak van duurzaamheid is B2Ai een voortrekker. “In nieuwbouw is energetisch efficiënt bouwen standaard geworden en ligt de focus vandaag op circulariteit en materiaalkeuze”, zegt Kevin D’hondt.

In tegenstelling tot vele architectenbureaus waarvan de naam verwijst naar de oprichter en/ of de bezieler van het bureau, koos B2Ai indertijd voor een neutrale naam. “Bij ons is er niet één persoon die zijn stempel drukt op de projecten. De creatieve motor zijn de ontwerpteams die bestaan uit diverse profielen met verschillende leeftijden. Tijdens interne workshops geven zij samen vorm aan projecten die zowel creatief als realistisch zijn, vertrekkende vanuit een holistische benadering. Dit is de B2Ai signatuur”, zegt Xavier Callens, Chief Design Officer en partner bij B2Ai. “In pure ontwerpwedstrijden zie je – hoe waardevol ze ook zijn – nog te vaak interessante concepten die echter niet betaalbaar of uitvoerbaar zijn. In formules als PPS en Design & Build merken we dat daar professioneler mee omgesprongen wordt.”

“You challenge. We rethink. Together we create”. Met deze drie zinnetjes vat het bureau haar unieke werkwijze samen. “Alles begint bij de behoefte en de ambitie van de opdrachtgever. Daarnaast zoeken we ook steeds naar meerwaarde voor de omgeving en maatschappij”, benadrukt Kevin D’hondt, Sustainability Manager en partner bij B2Ai. “Een project moet steeds een positieve impact op de omgeving nastreven, wat ook de sleutel is om tot een geslaagd ontwerp te komen. We vertrekken altijd van de specifieke context en in samenspraak met de opdrachtgever zoeken we naar een gepast antwoord. Elk project is uniek en op maat.”

MULTIDISCIPLINAIR

B2Ai telt zowat 140 medewerkers die verspreid werken over vestigingen in Brussel, Roeselare en Gent. “We zijn een écht multidisciplinair bureau. Architectuur is natuurlijk onze kernactiviteit, maar we zijn ook thuis in heel wat andere disciplines zoals studies stabiliteit, technieken, interieur en masterplanning. Op die manier kunnen we in-house een volledig geïntegreerd ontwerp uitwerken”, zegt Xavier Callens.

Bouwprojecten worden steeds complexer. Momenteel is er een duidelijke trend van monofunctionele naar gemengde projecten met wonen, werken, sporten, leren of shoppen onder één dak. “In dergelijke concepten komt onze brede expertise in diverse sectoren goed van pas”, reageert Xavier Callens. “Ook onze lokale verankering op drie plaatsen is een troef. Het is anders werken in een grootstad als Brussel dan in een Vlaamse of Waalse provincie. Vaak leren we van deze diversiteit.”

De voorbije jaren heeft de bouwsector al een hele weg afgelegd op het vlak van duurzaamheid. “De energetische revolutie met passiefbouw en BEN is eigenlijk standaard geworden. De focus ligt nu meer en meer op gemengde programmatie, sociale duurzaamheid en de materiaalkeuze met haar milieu-impact. Circulair denken is het nieuwe normaal”, aldus Kevin D’hondt. “Een belangrijke schakel voor de realisatie van circulaire gebouwen is innovatief denken gekoppeld met BIM (building information system, een technologie waarmee je een digitale tweeling van het project bouwt). Bij B2Ai werken we al enkele jaren op deze manier.”

EXPERTISE

B2Ai heeft door deze aanpak een heel divers portfolio ontwikkeld met meerdere projecten in realisatie waar thema’s als multifunctionaliteit, sociale duurzaamheid, reconversie en circulariteit uitvoerig aan bod komen. Voorbeelden zijn de Leopoldskazerne te Gent, Waterfront te Waregem, Ouverture in Sint-Denijs-Westrem, de Egied Van Broeckhovenschool in Molenbeek, Paddenhoek voor UGent, Green C

Binnenkort verhuist het Roeselaarse B2Ai-team naar de Westwing-toren, een hoogbouw met het hoogste BREEAM-label, die het zelf ontwierp.

“Circulariteit

in Oostende en Triamant Bree.

Kevin D’hondt en Xavier Callens: “De rol van de architect is meer en meer ‘verbinden’ geworden. Telkens leggen we de lat hierin erg hoog.”

Alsspecialistinkwalitatieveenhoogtechnologischeproductenvoor toegangsautomatisering,inbraakalarm,automaticaccess,video-parlofonieen branddetectieheeftNestorCompanyuitDeinzeeenstevigemarktpositieopgebouwd. “Steedsmeerklantengaanvoordevolledigheidendecomplementariteitvanons productassortiment.Ditresulteertinmeeraanvragenvoorgrootschaligeprojecten, waarbijdeklantopteertvooreentotaaloplossingenvolledigontzorgdwilworden“,zegt ArmandVandenBogaerde,GeneralManagervanNestorCompany.

NestorCompanyissinds1975organisch gegroeid:“Onzehuidigemarktpositiehebben wetedankenaanonsbrede,kwalitatieve productassortiment-conformalleEuropese normen-,vakspecialisteninelkenichedie goedonderlingsamenwerken,ervaring,sterke partnerships,ensnelle,gerichteservice.Ook deinbrengvanonzepartners-leveranciersvanBelgischeenbuitenlandseorigine-mag nietwordenonderschat.Metbepaalde fabrikantenhebbenwereedsmeerdan30jaar eengoedesamenwerking.Wekrijgenook steedsvakerpositievefeedbackvan (eind)klanten.Signalendieonsaanzettenom verdertegaanopdeingeslagenweg”,zegt ArmandVandenBogaerde.

Multidisciplinaireprojectaanpak

“Onskenniscentrumlaatonzerespectievelijke vakspecialistentoeomhunkennisenervaring uittewisselenenmaakteenmultidisciplinaire projectaanpakmogelijk.Eennieuwestapin onzegroeistrategie.Weblijvenzoalssteeds attentvooropportuniteitenindemarkten eventuelebijkomendepartnerships.”

“SteedsmeerklantenopterenvoorNestorCompany omwillevandevolledigheidende complementariteitvanonsproductassortiment.We krijgeneentoenemendaantalaanvragenvoor grootschaligeprojectenbinnen,waarbijdeklant opteertvooreentotaalaanpak‘uitéénhand’en volledigontzorgdwilworden”,zegtArmandVanden Bogaerde.

focuson expertise, supplierof security

E3-laan939800Deinze-Tel.32(0)93804020

MetParkBasickansnelengerichttoegangverleent wordenaanbezoekers,klanten,leveranciersen personeel,zowelvoorvoertuigenalsvoetgangers. Hierdoorwordenongewenstegebruikersgeweerden wordteenkleinereparkingeenwinstgevende parking.Deinstallatieisplug&playenisdusdirect operationeel.Tevenskunnenonderhoudsdiensten eenvoudigwordenuitgevoerd,waardoorditsysteem zeerkostenefficientis.

sales@nestorcompany.be-www.nestorcompany.be

Een rondleiding in het kantoor van de toekomst

Voor de een is het louter functioneel, de ander beschouwt het als het ultieme visitekaartje. Op een volledig mensenleven spenderen we er talloze uren. Van aparte werkruimtes met de klassieke vier muren over landschapsbureaus tot leegstand tijdens de coronapandemie: het kantoor en de kantorenmarkt evolueren traag maar gestaag. Een makelaar, interieurbouwer, huisvestingsbedrijf, bedrijvencentrum en start-up leiden ons rond in het kantoor van de toekomst.

1 Naar kleiner en duurzamer met focus op huiselijkheid en connectie

“ Veel bedrijven herzien momenteel hun oppervlakte aan kantoorruimte of voeren een vernieuwingsoperatie door”, steekt Ronny Nuten van wal. Hij is verantwoordelijk voor de Vlaamse kantorenmarkt bij professioneel vastgoedmakelaar Ceusters en zag de omzet behoorlijk stabiel blijven ondanks de volatiliteit de afgelopen jaren. “Voor de pandemie zat het kantoorlandschap in een goed gesternte. Bedrijvencentra floreerden en kleine bedrijven zochten continu synergieën. Tijdens corona maakten we vrij snel de omslag naar technologie om in contact te blijven met elkaar. Het aantal bedrijven dat evenwel de kantoorruimte herleidde naar een absoluut minimum bleef beperkt.”

TEKST LAURENS FAGARD

Het Bedrijvencentrum Geraardsbergen plant een grondige renovatie en een nieuwbouwproject.

Vandaag is hybride werken volledig ingeburgerd en dat heeft uiteraard gevolgen voor de kantooroppervlakte. “Bedrijven maken de rekensom en kijken naar de werkelijke bezettingsgraad. Voor 100 medewerkers is niet langer hetzelfde aantal werkplekken nodig”, vertelt Ronny. “Naast een vermindering van 25% in oppervlakte tegenover een aantal jaar geleden, vult men de vrijgekomen ruimtes anders in. Er is meer plek voor ontspanningsen vergaderruimtes die gehuld zijn in een huiselijke sfeer. Sommige bedrijven gaan zelfs heel ver en proberen zo dicht mogelijk tegen de thuisomgeving aan te leunen.”

Een evolutie die Pieter De Sutter, zaakvoerder van Roelandt Interieurbouw uit Zottegem, beaamt. Met een team van 42 medewerkers maken ze hoogwaardig meubilair op maat en realiseren ze o.a. totaalinrichtingen voor kantoren en de hospitalitysector. “Bedrijven in centrumsteden die vroeger een tweetal verdiepingen huurden, perken hun vierkante meters in. Het vrijgekomen budget wordt meestal integraal gespendeerd aan het zo aantrekkelijk mogelijk maken van de kantooromgeving. Waar vroeger alles functioneel was, primeert nu beleving. Die trend was al even gaande in horecazaken en loopt nu over naar kantoren. Er is meer aandacht voor akoestiek en esthetiek. Archiefkasten maken plaats voor gezellige ontmoetingsruimtes in organische vormen, aangevuld met planten. Men investeert duidelijk in de inrichting en daarvoor zijn oplossingen op maat van de klant uitermate geschikt.”

Kantoormomentum

Naast beleving is ook duurzaamheid stilaan een doorslaggevende factor. “Vooral grote bedrijven houden nauwlettend de nieuwbouwprojecten in de gaten omdat daar de duurzaamheidsnormen- en standaarden zoals BEN (Bijna-energieneutraal) en BREEAM (beoordelingsmethode om de duurzaamheidsprestatie van gebouwen en gebieden te bepalen) meteen beantwoord zijn”, aldus Ronny. “Ze beseffen ook dat het een extra argument is in de strijd om jonge arbeidskrachten die er gevoeliger voor zijn. Maar het volledige plaatje is ook van tel. De laatste maanden krijg ik immers meer en meer vragen rond stroomverbruik, iets wat doorheen mijn volledige carrière nooit aan bod kwam. En het is ook logisch, want op het einde van de rit betaal je evenveel voor een duurder pand met een laag

energieverbruik in vergelijking met een doorsnee kantoorgebouw.”

Bij Roelandt komt duurzaamheid wel vaak in gesprekken naar boven, maar het is nog niet de standaard. “Als puntje bij paaltje komt, is prijs nog altijd allesbepalend. Nochtans plaatsen sommige bedrijven het wel al hoog op de agenda en ook bij overheidsopdrachten is dat al het geval. Zeker in materiaalkeuze wil men zo circulair mogelijk gaan, maar ook daar speelt haalbaarheid een groot stuk mee”, vertelt Pieter.

Maar nieuwbouwpanden die vrijkomen, zijn bijzonder schaars, weet ook Ronny. “Wanneer ze opgeleverd worden, noemen we dat een ‘kantoormomentum’, zoals het geval is bij The Loop in Gent. Zowat iedereen aast op die unieke plekken omdat die een enorme verbetering inhouden ten opzichte van de werkplekken waar ze nu in huizen.

En zeker als je weet dat de leegstandratio (het percentage kantoorruimtes die niet verhuurd zijn) slechts 3% is in Gent. In andere centrumsteden is dat met 8% een pak hoger.

En toch is er geen massale exodus naar omliggende steden zoals Aalst, buiten een aantal bedrijven gerekend. De verhuurmarkt is in wezen één grote verhuismarkt binnen een beperkte straal.”

Ontzorgende bedrijvencentra

Een van de oplossingen om tegemoet te komen aan de beperkte vierkante meters die Oost-Vlaanderen rijk is, zijn bedrijvencentra met gemeenschappelijke dienstverlening als belangrijkste troef. “Onze taak is om starters en groeiende ondernemers volledig te ontzorgen”, vertellen Ellen Vlaeminck en Emmanuel De Moyer, respectievelijk coördinator en voorzitter van het Bedrijvencentrum Geraardsbergen, dat een grondige renovatie en een nieuwbouwproject plant. “Onze gebouwen zijn iets meer dan 25 jaar oud en we willen tegemoet komen aan de huidige behoeftes op gebied van technieken, technologie en uitstraling. De basiseisen van onze huurders liggen nu eenmaal hoger dan tien jaar geleden aangezien technologie er razendsnel op vooruit gaat.”

Naast de basisdienstverlening zoals administratie, onthaal of postbedeling voorziet het bedrijvencentrum ook een vaste maandelijkse kost voor gas, elektriciteit en water. “Zo komt niemand voor verrassingen te staan. En dat is in de huidige wispelturige tijden geen overbodige luxe. In de toekomst willen we de huurders nog meer samenbrengen door interne en externe netwerkmomenten waar ze de kans krijgen hun bedrijf beter bekend te maken”, besluit Ellen.

Project van Roelandt Interieurbouw bij advocatenkantoor Baker McKenzie in Brussel, met akoestisch plafond, functionele sfeerverlichting en coffee corner. Gezelligheid, huiselijkheid en co-creatie primeren.

2 Hoe een state-of-the-art campus de klassieke kantoormarkt uitdaagt met totaalconcept

Op The Loop, net buiten de ring van Gent, bouwt Upgrade Estate momenteel aan een grensverleggend concept. Het bedrijf dat met Upkot en Upliving al huisvesting realiseert én beheert voor studenten en young professionals, kijkt nu ook de richting uit van de kantorenmarkt. “Met Upoffiz willen we een stek maken die volledig futureproof is voor groeiende kmo’s”, zegt co-oprichter en -CEO Nele Van Damme. “Maar liefst 1.000 mensen kunnen er aan de slag en we bieden plaats voor 45 Upliving-appartementen.”

“Upoffiz is deels ontstaan door onze eigen noden. Als bedrijf in volle groei verhuisden

we al twee keer op tien jaar tijd. En we barsten opnieuw uit onze voegen. Ook uit de gesprekken met ondernemers merkten we hetzelfde patroon. Nog voor het hele kantoorgebeuren tijdens corona in vraag werd gesteld, deden we al een marktonderzoek naar hoe het ideale kantoor eruitziet. We stelden de respondenten alle mogelijke toeters en bellen voor, van fitness over wellness tot kinderopvang. Je kan het zo gek niet bedenken. Wat bleek? Al die elementen waren niet doorslaggevend. Er was eerder interesse in duurzaamheid, flexibiliteit en connectie. En laat dat net de kernbegrippen zijn waar we bij Upkot en Upliving al hard de klemtoon op leggen.”

Een uiltje knappen

Nele en co-CEO Koenraad Belsack trokken met die inzichten meteen naar de ontwerptafel. “Zicht op groen is cruciaal in al onze merken. Het omgevingsontwerp gebeurde samen met de architectuur voor de gebouwen. Met 10.000 m² groen is er meer buiten- dan binnenruimte op onze site en alle gebouwen zijn zeshoeken waardoor je nog meer connectie maakt met de omgeving. We willen ervoor zorgen dat mensen achter elk stukje natuur iets ontdekken. Als je niet buiten vergadert in één van de speciaal ontworpen cabines, dan kan je misschien wel ontspannen op het basketbalveldje of de trampolines na een lange werkdag.”

Upgrade Estate mikt op bedrijven die naast duurzaamheid ook identiteit en zorg voor de medewerkers hoog in het vaandel dragen. “Alle huurders zullen hun branding kunnen doortrekken in hun werkruimtes. Daarnaast kunnen ze gebruik maken van de Upliving-appartementen waar plaats is voor een 100-tal young professionals. Dat kan interessant zijn voor bedrijven die meer en meer expats aantrekken die voor onbepaalde tijd willen verblijven. Het is een manier om de connectie met medewerkers nog te verbeteren.”

Ook in de dienstverlening wil Upoffiz de lat hoog leggen met state-of-the-art-faciliteiten en -mogelijkheden. “Een theaterzaal waar je events kan hosten of een multimediastudio die zich leent tot alle digitale marketingtoepassingen zijn de absolute blikvangers. Maar we maken evengoed ook plaats voor zenruimtes of rustcabines. Dat klinkt misschien wollig, maar er is goed over nagedacht. Bedrijven die nu al bij ons hebben getekend, zijn ervan overtuigd dat deze campus hun employer branding naar een hoger niveau tilt en automatisch tot een instroom van sollicitanten zal leiden.”

Coaches en local food

Dat Upgrade Estate bij de ondersteuning van huurders niets aan het toeval overlaat, bewijzen een digitale toepassing en een heus coachteam. “Elke user experience, of het nu gaat om parkeren of verbinden met internet, moet soepel verlopen. Zowel voor onze gebruikers, bezoekers of leveranciers. Alles van data intelligence zit in één centraal dashboard zodat we zelf al op de hoogte zijn van een probleem alvorens iets gemeld wordt.”

“Net als bij de andere merken werken we ook bij Upoffiz met een team van enkele coaches die alles soepel doen verlopen. Zo heb je

twee hospitality coaches die het eerste aansprekingspunt vormen voor alle vragen, een connectivity coach die functionele linken legt tussen bedrijven en multimedia, facility en rental coaches die helpen bij uitdagingen rond dat specifiek topic.”

“Momenteel voeren we de laatste gesprekken met een partner die ons zal helpen bij het

uitbouwen van ons Upfood-concept. We willen immers niet gaan voor een traditioneel bedrijfsrestaurant, maar gezonde en lekkere lunches aanbieden die lokale ingrediënten bevatten en toch een internationale vibe uitstralen. Voor onze mobiliteit trekken we ook integraal de duurzame kaart, want we voorzien 100 laadpalen voor 500 parkeerplaatsen, deelwagens, -fietsen en -steps.”

Rond de jaarwisseling, begin 2024, voorziet Nele de opening van Upoffiz. “We zullen met onze eigen kantoren ook naar de site verhuizen. Het toont aan dat we ervan overtuigd zijn dat dit misschien wel het kantoorconcept van de toekomst wordt. Op dit ogenblik is 35% al verhuurd en ons doel is om tegen het eind van dit jaar onze capaciteit volledig te vullen.”

Op The Loop net buiten de ring van Gent bouwt Upgrade Estate zijn eerste kantorenproject Upofizz.

3 Zijn we straks allemaal aan de slag in een digital twin van ons kantoor?

Een viertal jaar geleden hielden An Deraemaeker en Thomas Melis Justified boven de doopvont. De start-up ontwikkelde een tool om invorderingen van onbetaalde facturen vlotter op te volgen. Daardoor werkt het samen met traditionele invorderingspartijen zoals advocaten of deurwaarders om de terugkoppeling naar de opdrachtgever zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Het team van An en Thomas groeide de voorbije jaren uit naar 13 medewerkers en weldra komen daar nog drie mensen bij.

“Een dynamische groei brengt ook heel wat uitdagingen met zich mee op vlak van kantoorruimte. We werken ongeveer even veel thuis als op kantoor en iedereen is vrij om dat voor zichzelf te bepalen. Enkel wanneer de week begint, vragen we even

om aan te duiden welke dagen je op kantoor zal zijn. In coronatijden merkten we wel dat de motivatie een knauw kreeg na al dat thuiswerk. Hoewel we iedere middag een check-up deden, verloren we snel voeling met elkaar. Dat zette ons aan het denken.”

Digitaal praatje

An en Thomas bogen zich over een systeem dat voor alle medewerkers werkbaar bleef. “Zo belandden we bij Kosy, een tool waarin je jouw eigen fysieke kantoor digitaal kan nabouwen”, vertelt An. “Of je nu van thuis of op kantoor werkt, iedereen logt ’s ochtends in op het systeem. Vervolgens ga je met jouw digital twin aan jouw werkruimte zitten. Zo weet iedereen of je die dag aan het werk bent of niet. Als je iets wil vragen aan een collega en je werkt van thuis, beweeg je jouw poppetje en stap je af op de persoon in

kwestie. Zodra je dicht genoeg komt, springt de camera vanzelf op en begin je te babbelen, met toestemming van de persoon aan wie je het vraagt. En bij groepsvergaderingen stappen de mensen die van thuis werken de meeting room gewoon digitaal binnen”, lacht An.

Volgens An is de tool een enorme meerwaarde om de connectie onderling te verhogen en drempels te verlagen. “Of je nu de hele week van thuis werkt of nog iets langer doorwerkt ’s avonds, het schept automatisch een groepsgevoel. We merken ook dat collega’s nu veel sneller iets vragen aan elkaar nu ze elkaar kunnen benaderen, in plaats van dat ze telefoneren en niet goed weten of ze beschikbaar zijn. Het voelt allemaal veel meer ongedwongen aan en dat is het doel dat we wilden bereiken.”

Justified bouwde dit fysieke kantoor digitaal na. Bij groepsvergaderingen stappen de mensen die van thuis werken de meeting room gewoon digitaal binnen.

Nichespeler Baro gebruikt uitgebreide bouwkennis voor maatschappelijk relevante projecten

“Wij werken niet op automatische piloot, onze diversiteit aan projecten werkt positief grensoverschrijdend.”

ARCHITECTEN

ZONDER SJABLOON

Architectenbureau Baro bestaat 60 jaar en is in al die jaren – ondanks de steeds complexer wordende bouwwereld – trouw gebleven aan de belangrijkste pijlers van de architectuur: licht en ruimte. Geëvolueerd vanuit de woningbouw hebben ingewikkelde en uitdagende overheidsopdrachten voor grote projecten, geleid naar een kantoor dat zich thuis voelt bij bouwopdrachten met een grote diversiteit. De kerngroep staat dicht bij de klant, gaat steeds op zoek naar meerwaarde, houdt van complexiteit en heeft een voorliefde voor projecten – groot en klein – met een sociaal-maatschappelijk draagvlak.

EXEMPLARISCH: HET WINTERCIRCUS

Om in een beeld uit te drukken waar het architectenbureau Baro voor staat, volstaat het te gaan kijken naar de renovatie van het Wintercircus. Dit was een opdracht met heel wat complexe uitdagingen, met een grote sociaal-maatschappelijke relevantie en gaat dus veel verder dan louter renovatie. Het is een project met een grote stedenbouwkundige impact: een nieuwe schakel in de stad met onder en rond een stedelijk binnenplein allerlei functies: concertzaal, auditorium, werkplekken, ateliers, retail, …

Het is een gebouw met een geschiedenis voor de Gentenaar dat nu terug een plek krijgt in het collectieve geheugen van de volgende generaties. “We kijken naar de toekomst vanuit het behoud van erfgoedwaarden en verhaalwaarden, met onder meer de restauratie van paardenstallen als ateliers of de smeerputten van garage Mahy als café.”

CREATIVITEIT IN BREDE ZIN

Voor Baro gaat creativiteit veel verder dan mooie vormgeving en materialiteit, het betekent ook kritisch meedenken met de klant en het verder formuleren van zijn opdracht. Zo bijvoorbeeld is de continuïteit van de bedrijfsvoering een heel belangrijk item bij renovaties. In een kantoorproject in Mechelen is in samenspraak met de bouwheer een gedetailleerde fasering uitgewerkt van de verbouwing om de activiteiten voor werknemers en klanten niet te moeten onderbreken.

STERKE DIENSTVERLENING

Baro heeft expliciet gekozen voor een kerngroep van 5 bestuurders die zich omringt met medewerkers (vast en freelance) die specifiek worden ingezet om bouwopdrachten een meerwaarde te geven. Deze keuze zorgt ervoor dat Baro flexibel kan inspelen op de vraag van de klanten. De architectenbestuurders zijn bovendien heel complementair: architect pur sang, interieurarchitect, ingenieur-architect met expertise in monumentenzorg, architect - economist met veel voeling voor cijfers en budgetten en éminence grise. Deze kerngroep ziet elkaar dagelijks, heeft een volledig zicht op de lopende projecten, een directe lijn met de klant en zorgt voor een persoonlijke opvolging, “een intense wisselwerking met de opdrachtgever is voor ons dan ook cruciaal.”

GRENSOVERSCHRIJDENDE KENNIS EN ERVARING

Baro neemt graag projecten op – groot en klein – uit diverse domeinen. Deze ondersteunen elkaar. Specifieke kennis en ervaring vanuit de ene opdracht zullen een volgende verrijken, dit is de kracht van de diversiteit aan opdrachten. “Wij werken niet op automatische piloot, onze diversiteit aan projecten werkt positief grensoverschrijdend.” Workflows uit een kindercrèche of grootkeuken kunnen een nieuw licht werpen op flows in labo’s of productie-omgevingen. Woon- en leefsfeer zijn inspiratie voor hedendaagse kantoorconcepten. “We beschouwen iedere opdracht als een nieuwe uitdaging en hanteren geen passe­partouts.”

Ook hier is het meedenken met de klant een basisvoorwaarde: geen prêt-àporter, geen sjabloon, maar telkens onderzoeken welke meerwaarde we samen kunnen creëren.

Baro Architectuur bv www.baro-architectuur.be

Van links naar rechts : André Bauwens, Klaas Van de Sompel, Feije Gijsen, Geert Willemyns, Liesbet Vandenbussche.

ELECTRO

VERBEKE REALISEERT ELEKTROTECHNISCHE TOTAALPROJECTEN

“Forse energiebesparing met kleine inspanningen”

Al bijna een halve eeuw is Electro Verbeke een vertrouwde naam in de wereld van elektrotechnische totaalprojecten voor onder andere woon- en zorgcentra, openbare gebouwen, kantoorgebouwen, appartementen en industrie. Het bedrijf uit Deinze volgt de allernieuwste trends op de voet en is zo ook uitgegroeid tot een expert in relighting en in elektrische laadpalen.

Als gevolg van de fors gestegen energieprijzen en de komst van het capaciteitstarief, letten bedrijfsleiders meer dan ooit op hun verbruik. “Vaak kun je al met kleine inspanningen een forse besparing realiseren”, zegt Isabelle Verbeke, bestuurder bij Electro Verbeke. “Heel wat bedrijfsgebouwen zijn nog uitgerust met fluorescentielampen (waaronder de klassieke TL-lamp), maar als gevolg van Europese regulering moet die technologie plaatsmaken voor meer energiezuinige oplossingen zoals ledlampen. Momenteel doen we dan ook heel wat relighting-projecten in zowel de industriële als de tertiaire sector.”

Een andere recente ontwikkeling op het vlak van energietransitie is de opkomst van elektrische wagens. “De overheid wil dat alle bedrijfswagens tegen 2026 elektrisch rijden. Nog niet iedereen is zich daarvan bewust. De vraag naar ‘slimme’ laadpalen waarbij de laadsnelheid bepaald wordt in functie van beschikbare capaciteit zal in de toekomst alleen maar toenemen”, weet Isabelle Verbeke. Ze stelt vast dat er op korte tijd veel veranderd is. “Vroeger opereerde elke firma in zijn eigen hokje: HVAC, elektrotechnieken … Tegenwoordig communiceren alle technologieën met elkaar met als ultieme doel het energieverbruik te optimaliseren. Integratie is essentieel.”

TROTS OP HET TEAM

Elektrische laadpalen en relightings zijn slechts twee voorbeelden uit de ruime waaier aan activiteiten van Electro Verbeke. “Elektrotechnische totaalprojecten voor onder andere woon- en zorgcentra, openbare gebouwen, kantoorgebouwen, appartementen en industrie vormen onze kernactiviteit. Van ontwerp tot realisatie. Electro Verbeke is niet alleen erkend als aannemer van werken P1 tot klasse 5, we beschikken ook over alle certificaten als beveiligingsfirma”, benadrukt Isabelle Verbeke. In 2012 stapte ze in de voetsporen van haar vader die het bedrijf bijna een halve eeuw geleden oprichtte. Haar man Olivier Demets houdt zich bezig met alle technische aspecten, zelf ontfermt ze zich over alle andere zaken.

Als één van de succesfactoren van het familiebedrijf stipt Isabelle Verbeke de trouwe medewerkers aan. “We zijn trots op ons team dat uit een 20-tal

Kantoren en magazijn Boons Fis Deinze

“Tegenwoordig communiceren alle technologieën met elkaar met als ultieme doel het energieverbruik te optimaliseren.”

mensen bestaat. Sommigen hebben hier al een anciënniteit van meer dan 40 jaar opgebouwd”, vertelt ze. “Anno 2023 is het echter een hele uitdaging om nieuwe medewerkers aan te trekken. We zetten alvast sterk in op opleiding en duaal leren.”

NO-NONSENSEMENTALITEIT

Door de jaren heen ontwikkelde Electro Verbeke een bedrijfscultuur die gekenmerkt wordt door open communicatie (zowel met klanten, medewerkers als met onderaannemers), een no-nonsensementaliteit en focus op kwaliteit. Isabelle Verbeke: “Onze klanten weten dat te waarderen. Ook onze flexibiliteit. Als installateur van elektrotechnische installaties ben je al vroeg in het bouwproces betrokken bij de aanleg van leidingen, maar je bent ook zowat de laatste bij de afwerking. Dan moet je al eens schuiven met de werkplanning”

ABSoluut Plaza – Uitbreiding kantoren ABS

Nieuw magazijn Weba Deinze

Kantoren Lecot Heule

WATT The Health is dé nieuwe HealthTechhub in Gentbrugge. Het opent zijn deuren in 2024 en wordt de thuishaven voor bedrijven in HealthTech, SportTech en MedTech. Scan de QR-code of surf naar www.wattthehealth.be en kom

WATT The Health is dé nieuwe HealthTechhub in Gentbrugge. Het opent zijn deuren in 2024 en wordt de thuishaven voor bedrijven in HealthTech, SportTech en MedTech. Scan de QR-code of surf naar www.wattthehealth.be en kom alles te weten:

alles te weten:

Interesse om deel te worden van deze nieuwe HealthTech community? Laat ons bekijken wat we voor elkaar kunnen betekenen!

Interesse om deel te worden van deze nieuwe HealthTech community? Laat ons bekijken wat we voor elkaar kunnen betekenen!

Vragen of interesse?

Vragen of interesse?

Contacteer Benoit via benoit@revive.be of WhatsApp naar +32 475 70 61 96.

Contacteer Benoit via benoit@revive.be of WhatsApp naar +32 475 70 61 96.

door

Revive ontwikkelt HealthTech-hub op Maria Middelares-site in Gentbrugge

Projectontwikkelaar Revive kenmerkt zich al sinds 2009 als brownfieldontwikkelaar. Revive koopt vervuilde en onderbenutte binnenstedelijke sites op en saneert ze om ze op een duurzame manier te ontwikkelen tot residentiële projecten. Ondertussen is het bedrijf geëvolueerd naar de ontwikkeling van duurzame mixed use sites met zowel woon-, werk- als buurtondersteunende functies, en dit nog steeds op een maatschappelijk verantwoorde manier. In Gentbrugge zal Revive bijvoorbeeld een HealthTech-hub ontwikkelen op de Maria Middelares-site.

DUURZAAMHEID ALS BASISVOORWAARDE

Revive werd als eerste Belgische bedrijf bekroond met een B corp-certificaat, het meest objectieve bewijs dat maatschappelijke en ecologische objectieven minstens even belangrijk zijn als winst. Eén van de spraakmakende projecten van Revive is de Marie Thumas-site in Leuven. Zo’n 42 jaar na de sluiting van de legendarische conservenfabriek, krijgt dit stukje Leuvense geschiedenis een nieuwe toekomst. Het wordt een duurzame site die werken, cultuur, ondernemen, wonen en ontspanning met elkaar verbindt.

Daarnaast is er ook nog de Vynckier-site in Gent, waar innovatieve techbedrijven worden ingepast. Het Manchester-gebouw, die 25.000m² aan industrieel erfgoed bevat, krijgt een grondige facelift en wordt herwerkt naar kantoorruimtes.

GEZONDSTE WIJK VAN GENT

De MedTech-hub zal deel uitmaken van de toekomstige gezondste wijk van Gentbrugge. Naast deze hub bovenop de polikliniek van AZ Maria Middelares, komt er een groot nieuw buurtpark van 6500 m², een nieuw sportmedisch centrum met daarboven een 36-tal appartementen en 10 woningen. Het idee van de wijk werd gebaseerd op vier gezondheidspijlers:

aanwezigheid van gezondheidszorg

gezond wonen

gezond werken en werken rond gezondheid

fysiek en mentaal gezond zijn

COREBUSINESS: HEALTH

De toekomstige bedrijven In de HealthTech-hub zijn actief in HealthTech, MedTech en SportTech. Doordat al deze bedrijven vooral bezig zijn met R&D, technologie, wetenschap en data kunnen ze samen hun expertise optimaliseren onder één dak.

Revive voorziet onderstaand palet aan bedrijvigheid in deze hub:

40% mature bedrijven, werkzaam in de gezondheidssector

5% AI-bedrijven gericht op HealthTech

25% groeibedrijven (zijn start-ups en scale-ups uit de gezondheidssector)

20% toeleveranciers (denk aan 3D-printbedrijven voor gezondheidstoepassingen)

10% support (zoals bijvoorbeeld horeca).

Revive biedt bedrijven in totaal 4.600 m² kantoorruimte aan, waarvan 1.500 m² gedeelde ruimtes (meeting rooms, board rooms, keuken, phone booth, …). Elk verdiep is +/- 1.000 m² en onderverdeeld in modulaire units vanaf 4 personen die naar eigen behoefte kunnen uitgebreid worden.

Trouw aan haar eigen filosofie over community building zal Revive een community manager inzetten die onder andere zal instaan voor afterwork bijeenkomsten, workshops, hackathons en andere interne en externe evenementen. En vanzelfsprekend wordt alles gebouwd of gerenoveerd volgens de hoogste milieu- en energiezuinige standaarden.

Klantgericht

Milieuvriendelijk

Wyckaert bouwonderneming, de klasse 8 aannemer die uw projecten realiseert in de industrie, de utiliteitsbouw of de residentiële markt.

Bij Wyckaert zien we elk project als een partnership met onze klant. Samen leggen we een traject af, om tot een resultaat te komen waar we allen trots op zijn. We bouwen graag een duurzame relatie op, die gebaseerd is op eerlijke communicatie en vertrouwen. We maken écht het verschil door het persoonlijk contact met elke klant.

Met deze aanpak willen we ervoor zorgen dat elk project een referentieproject wordt. Kortom, we zijn wild van bouwen en dat voel je in onze no-nonsense aanpak!

Wij staan voor een persoonlijke aanpak. Heeft u vragen? Contacteer ons.

Ottergemsesteenweg 415 - 9000 Gent

T +32 (0)9 222 60 24 - info@wyckaert.eu

Res. Parkhoeve - Zwijnaarde - © Fle.ne

Innovatief Met Passie Duurzaam

Wyckaert: aantrekkelijke werkgever met familiaal DNA

Binnen de war for talent die de bouwsector vandaag kenmerkt, profileert Wyckaert zich als een aantrekkelijke werkgever. Het bedrijf kan meerdere troefkaarten op tafel leggen om calculatoren, werfleiders en andere knelpuntberoepen te overtuigen er te starten.

De employer branding zit in elk geval meer dan goed.

Met hun kantoor aan het kruispunt van de E17 en de E40 in Gent heeft Wyckaert alvast een optimale geografische ligging. “Werknemers die niet elke dag richting Brussel willen pendelen en een uitdagende job zoeken in de buurt, zitten bij ons aan het juiste adres”, zegt general manager Johan Franceus. “Sinds twee jaar huizen we in een state of the art kantoorgebouw. Met zijn grote glaspartijen creëert het niet alleen een sterke interne dynamiek, het is meteen ook een illustratie van hoe wij met duurzaamheid omgaan. Ons doel om op energievlak klimaatneutraliteit na te streven, vinden we ook op onze werven terug. Zo vervangen batterypacks steeds meer dieselgeneratoren en willen we ook op de werven energie opwekken met mobiele zonnepanelen.”

DIGITALE TOEPASSINGEN

Wyckaert realiseert al meer dan 130 jaar projecten voor de industrie, de utiliteitsbouw en de residentiële markt. De opdrachten worden gelijkmatig verdeeld over openbare en private werken, zodat er steeds snel geschakeld kan worden tussen activiteiten indien nodig. Kwestie van niet alle eieren in één mandje te leggen. “We zijn met 150 werknemers een groot bedrijf, maar nog steeds met een familiaal DNA. Ons retentiebeleid is sterk en we zetten stevig in op een duurzaam HR-beleid. Met o.a. een jaarlijkse teambuildingsdag, de maandelijkse Happy Fridays en meerdere kennisdelingsmomenten leren de collega’s die op verschillende werven actief zijn elkaar beter kennen.” Wyckaert werkt samen met secundaire scholen, hogescholen en universiteiten om te tonen dat de bouw best een aantrekkelijke sector is. “Ten onrechte wordt de bouw vaak als weinig innovatief bestempeld. We zijn volop bezig met de integratie van digitale toepassingen zoals 3D-modelling, en virtual en augmented reality. Ook dat helpt ons om in een strakke arbeidsmarkt de juiste profielen te vinden.”

KLANTGERICHTHEID

De bouwsector staat voor grote klimatologisch en ecologische uitdagingen. “Plots zaten we in een energiecrisis die ons weliswaar nu opportuniteiten aanreikt richting energiezuinig bouwen. Die ecologische winst is belangrijk voor de hele economie. Daarom ook zetten we heel sterk in op onze studiedienst die veel toegevoegde waarde kan bieden aan de projecten.” Klantgerichtheid staat namelijk centraal in de bedrijfsfilosofie. “Wij werken in team samen om een ontwerp te realiseren dat honderd procent voldoet aan de eisen van de klant. In elke fase van het bouwproces denken we creatief mee met de opdrachtgevers. We overtuigen hen ervan dat we een absolute meerwaarde kunnen bieden op vlak van het budget, timing en kwaliteit. Van dat laatste zijn de meerdere ISO-certificaten die we kunnen voorleggen het bewijs. Voor ons een visitekaartje, voor de klant een zekerheid dat we op aspecten als veiligheid, milieu én duurzaamheid hoog scoren.”

“Wyckaert brengt sinds 25 jaar een correcte bouwkundige dienstverlening in onze vestigingen te Ninove en Erpe-Mere. De onderneming heeft steeds kwalitatief werk verricht en stelt zich flexibel op.”

Guido Vanherpe, CEO

Ninove

La Lorraine Bakery Group, sites

en Erpe-Mere

Johan Franceus, general manager Wyckaert

Van wegen tot bedrijventerreinen:

De uitputtingsslag rond trage vergunningen

De lijst met vergunningsproblemen die Voka-leden ons aanreiken, is eindeloos. In het beste geval worden de bezwaren na een aantal maanden of jaren weggewerkt en kan de procedure landen. In het slechtste geval verworden die trajecten tot een uitputtingsslag die jaren of zelfs decennia duurt. Een greep uit de langstlopende vergunningskwesties uit onze provincie met economisch nut.

De impasse rond de Gentse Loop

The Loop is de naam van een terrein in het zuiden van Gent, tussen station Gent-SintPieters en Sint-Denijs-Westrem. Het voormalige vliegveld van Gent heeft de omvang van het historische hart van Gent. Een terrein met ongelooflijk potentieel om het stadsdeel van de toekomst te bouwen, maar voorlopig enkel gekend omwille van Flanders Expo of Ikea en berucht omwille van de verwarrende wegen. De eerste plannen om het gebied integraal aan te pakken dateren van het jaar 2000, maar vandaag ligt het overgrote deel nog steeds braak. In 2019 werd een studie- en overlegteam opgericht die de toekomstvisie opnieuw moest opmaken, onder leiding van Alexander D’Hooghe. Vandaag zijn we begin 2023, maar staan we nog steeds niet verder dan de toekomstvisie.

Voka blijft inzetten op een programma dat ambitieus is, met veel ruimte voor economie die verweven zit met andere functies, in een kader dat werken en leven er aantrekkelijk maakt. In onze eerste nota stond dat we er een stationsbuurt zien met harde en zachte ontsluiting naar Gent-Sint-Pieters, wat we blijven herhalen bij de betrokken overheden die dat waar kunnen maken.

alle rechtszekerheid. Er is geen mogelijkheid om uit te breiden wat de toekomst voor die bedrijven erg onvoorspelbaar maakt. Nu wordt voor de vierde maal een vergunning ingediend, na uitgebreid overleg met betrokken organisaties en beloftes tot compensatie van natuurgebied. Voka hoopt van harte dat de rechtszekerheid hiermee op korte termijn terugkeert aan de Coupure.

De processie van Echternach rond de N-Files

Onze regio kenmerkt zich door een uitstekende ontsluiting met twee belangrijke snelwegen, de E17 en E40. De ‘aantakkingen’ op die wegen zijn vaak problematisch en dus is de verbinding tussen economische clusters in Oost-Vlaanderen niet toekomstbestendig. De N-files duiden op drie gewestelijke wegen die al decennia procedureslagen te verwerken krijgen en waar het algemeen belang – economie en verkeersveiligheid – geslachtofferd wordt voor individuele bezwaren en NIMBY-fenomenen.

Voka pleit niet voor een snelweg door Denderbelle. Wel voor een veilige en vlotte weg tussen Dendermonde en Aalst. Daar zou de hele regio, bedrijven en bewoners, bij gebaat zijn.

De N60 rond Ronse en N42 tussen Wetteren en Zottegem zijn twee andere voorbeelden die tonen hoe het bijna onmogelijk geworden is om een geldige vergunning te bekomen. Zelfs niet als de verkeersveiligheid, de omgeving en de mobiliteit ermee gebaat zijn. Natuurverenigingen procederen onophoudelijk tegen de Vlaamse overheid, onder andere met middelen die ze bekomen van de Vlaamse overheid, de vele participatietrajecten en inspraakmogelijkheden ten spijt. Voka hoopt van harte dat het dossier van de N60 rond Ronse deze legislatuur nog in een stroomversnelling komt, nu er maximaal rekening werd gehouden met de verzuchtingen en de vragen van natuur- en omgevingsgroepen.

De

rechtsonzekerheid op de Oudenaardse Coupure

In Oudenaarde lopen heel wat ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUPs), allemaal in verschillende stadia. Onze bezorgdheid is de netto-afname van bedrijfsgerelateerde ruimte. Nochtans tonen studies van Solva aan dat er de komende decennia nood is aan ruimte voor bedrijvigheid. Een van de lopende dossiers is het bedrijventerrein

‘Coupure’ in het zuidwesten van de stad. Het terrein ligt er al ruim tien jaar, maar na verschillende bezwaren werd het terrein ‘onwettig’ verklaard en verliezen bedrijven er

De N41 tussen Dendermonde en Aalst is een stuk weg dat al meer dan 40 jaar op slot zit. Het zorgt voor hallucinante taferelen rond scholen en dorpskernen waar vrachtvervoer door moet laveren. Door bezwaren van een aantal bewoners uit Lebbeke wordt de hele regio gegijzeld.

Voka verdedigt jouw belangen op alle beleidsniveaus. Via analyses, opinies en positieve samenwerkingen werken we elke dag aan een gunstiger bedrijfsklimaat.

Neem zeker een kijkje op onze pagina rond belangenbehartiging.

Via onze Voka Politica is er een open overleg tussen de lokale ondernemers en het lokaal bestuur. Een ideale gelegenheid om de burgemeester en relevante schepenen te ontmoeten en met hen in gesprek te gaan over jouw eventuele noden en verwachtingen.

De eerstvolgende zijn ingepland in Ninove (13 maart), Lievegem (30 maart) en Dendermonde (5 mei).

+32 472 89 60 18

Zabra is een Vlaams familiebedrijf dat kwaliteitsprojecten realiseert op maat van jouw behoeften. Persoonlijke begeleiding en betrouwbaarheid staan hierbij voorop. We zijn actief in residentiële, KMO-, retail-, en gemengde projecten.

W.E.S.T. IN ROESELARE

Ontdek het Roeselaarse w.e.s.t. Een prachtig nieuwbouwproject met appartementen, penthouses en woningen. De ruime leefterrassen en/of privatieve tuinen kijken uit op de parktuin of de skyline van centrum Roeselare. Goed gelegen in het centrum, vlakbij het stadspark.Benieuwd? zabra.be/west

Verkoop fase 2 opgestart met nieuwe appartementen en woningen!

Ontdek alle projecten op zabra.be

DE STOKERIE IN KORTRIJK

Comfortabel wonen in het bruisende centrum van Kortrijk?

Dit nieuwbouwproject, bestaande uit woningen en appartementen, heeft een duurzaam karakter en een prachtige publieke binnentuin als extra troef. zabra.be/destokerie

Wat doet Vraaghet@Voka?

Ook dit voorjaar kunnen Voka leden beroep doen op de dienstverlening van Vraaghet@Voka. Heb je als ondernemer eerstelijnshulp of -advies nodig voor je bedrijf? Dan kan je bij Vraaghet@Voka terecht.

Zoek je een klankbord, de juiste contacten of deskundige ondersteuning bij je ambities en uitdagingen? De experts en ondernemers uit het Voka-netwerk geven je graag eerstelijnsadvies op maat van jouw bedrijf. Zo haal je de kennis en ervaring van meer dan 3.000 zakenrelaties in huis. Een slimme manier van handelen, als je het ons vraagt. Binnen de 24 uur ontvang je een antwoord van ons.

Onze twee dienstpijlers

Enerzijds kan je eerstelijnsadviesvragen stellen die behartigd worden door ons intern en extern netwerk.

In 2022 ontvingen we 1.055 vragen van onze leden via Vraaghet@Voka.

Anderzijds zijn er de netwerkvragen. Stel jouw vraag aan ons netwerk van meer dan 3.000 leden wanneer je op zoek bent naar

een klankbord of partner om mee te sparren over jouw specifieke uitdaging.

Deze vragen nemen we tweewekelijks op in onze Netwerkmail.

Vooral vragen binnen de thema’s arbeidsmarkt, internationaliseren, maar ook vragen omtrent digitalisatie en innovatie kwamen aan bod. Daarnaast ontvingen we heel wat vragen omtrent fiscaliteit, financiën, starten als ondernemer, duurzaam ondernemen & energie en juridische vragen.

FAQ

Ook via de FAQ kan je heel wat antwoorden terugvinden op vaak gestelde vragen. Navigeer door thema’s zoals HR, finance, fiscaliteit en subsidies, maar ook innovatie en digitalisering.

Netwerkmail

Ontvang jij ook graag de Netwerkmail waarin leden vragen stellen en zo andere leden op weg helpen? Abonneer je dan op de Netwerkmail via onderstaande QR code.

KEY CIJFER 1

In 2022 hebben we 1.055 vragen ontvangen en beantwoord.

KEY CIJFER 2

De top 3 domeinen waarover de meeste vragen gesteld worden

1. HR, personeelsbeleid & arbeidsmarkt

2. Internationaliseren

3. Innovatie & digitaliseren

Andere belangrijke thema’s zijn: fiscaliteit & financiën, starten als ondernemer, duurzaam ondernemen & energie en juridische vragen.

Heb je een vraag voor Voka Oost-Vlaanderen en haar netwerk?

Stuur je vraag dan naar ikvraaghet@voka.be of stel je vraag via onderstaande QR code.

Certifisc - Accountants & Fiscalisten

De zorgvolmacht en uw onderneming

Er worden meer en meer zorgvolmachten afgesloten in ons land, ook door ondernemers. Een zorgvolmacht biedt naast gemoedsrust (voor de continuïteit van de onderneming) ook enkele praktische voordelen en er werd vanaf 1 januari 2023 een vast ereloon van de notaris vastgelegd van 195 euro en 295 euro bij twee lastgevers.

Principe

Met de zorgvolmacht kan proactief toestemming gegeven worden aan één of meerdere personen. De lasthebber kan zo de persoonlijke belangen behartigen en/of het vermogen beheren op het moment dat de lastgever wilsonbekwaam is geworden zoals bijvoorbeeld bij dementie of coma.

Bevoegdheden lasthebber

De zorgvolmacht bepaalt welke bevoegdheden en taken worden toegewezen aan de lasthebber(s). Kunnen worden genomen:

- Beslissingen rond het vermogen: zowel daden van beheer (verhuren van onroerend goed, uitvoeren van betalingen, beleggen van inkomsten,...) als daden van beschikking (aan- of verkoop van een onroerend goed, schenkingen,...)

- Persoonlijke beslissingen: wensen omtrent de woonplaats, de voorkeur van woonzorgcentrum, keuze van arts,…

Het is hierbij belangrijk dat zo duidelijk en volledig mogelijk wordt omschreven welke handelingen in naam van de lastgever mogen worden uitgevoerd. Indien er meerdere lasthebbers worden aangesteld, moet ook worden aangegeven of deze afzonderlijk of samen optreden. De bevoegdheden kunnen namelijk ook onder verschillende personen worden verdeeld. Voor beslissingen met een grotere impact op het vermogen is het raadzaam om modaliteiten op te nemen, zoals bv. dat de handtekening van alle lasthebbers is vereist of dat er een akkoord van andere personen nodig is.

Formaliteiten

Een zorgvolmacht moet worden opgemaakt op het moment dat de persoon nog bekwaam is. Er kan in de zorgvolmacht bepaald worden vanaf wanneer deze in werking treedt. Zo kan de volmacht onmiddellijk ingaan (bijvoorbeeld wegens moeilijke mobiliteit van de lastgever), maar kan deze tevens pas in werking treden op het moment dat de lastgever wilsonbekwaam is geworden.

Een zorgvolmacht moet verplicht geregistreerd worden in het Centraal Register van de Lastgevingsovereenkomsten (CRL) via een notaris of de Griffie van het vredegerecht.

Indien de lasthebber handelingen moet stellen waarvoor de tussenkomst van een notaris vereist is (bv. een schenking of een aan- of verkoop van een onroerend goed), moet de zorgvolmacht opgenomen zijn in een notariële akte.

Gevolgen zonder volmacht

Indien geen zorgvolmacht werd opgemaakt, zal in het geval van wilsonbekwaamheid een bewindvoerder worden aangesteld door de vrederechter om het vermogen te beheren onder zijn toezicht. Deze persoon kan een familielid zijn, maar ook evengoed een derde, zoals bv. een advocaat. Een nadeel van de bewindvoering is dat de mogelijkheden op vlak van successieplanning worden beperkt door het vereiste akkoord van de rechter.

De zorgvolmacht voor ondernemers

De zorgvolmacht kan ook voor ondernemers en hun onderneming een belangrijke rol spelen. De vervanging of opvolging van een bestuurder kan niet worden voorzien in een gewone zorgvolmacht. Het bestuursmandaat is aan de persoon van de bestuurder verbonden, waardoor het niet aangeraden is om een derde via volmacht te laten optreden als vervangend of opvolgend bestuurder.

Dit kan opgevangen worden door de aanstelling van een opvolgend statutair bestuurder of het voorzien van de mogelijkheid voor de andere

bestuurders om op te treden zonder tussenkomst van de onbekwame bestuurder.

Stemrechten in de algemene vergadering kunnen wel gedelegeerd worden via een zorgvolmacht. In een NV kunnen stemrechten maar worden gedelegeerd, voor 1 of meerdere specifieke vergaderingen, beperkt in de tijd. Ondernemers met een NV regelen dus best de stemrechten in de algemene vergadering in de statuten. Als ondernemer met een BV kunnen de stemrechten in de algemene vergadering zonder beperking worden uitgeoefend bij volmacht door de gekozen lasthebber.

Het opstellen van een zorgvolmacht gaat best gepaard met nazicht van de statuten van de onderneming. Zo kunnen de persoonlijke noden en die van de onderneming op elkaar worden afgestemd.

Heeft u bijkomende vragen, opmerkingen of hulp nodig hierbij? Neem vrijblijvend contact op en wij helpen u graag verder!

Uw boekhouding digitaal, advies in mensentaal

COTTYN Advocaten

Alternatieve geschillenbeslechting: mythe of oplossing?

het is een gekend gegeven: de tijd die een rechtbank nodig heeft om een geschil definitief opgelost te krijgen is in veel gevallen veel te lang, zeker in de ogen van de procespartijen. Komt daarbij nog dat een uitgesproken beslissing door een rechtbank of hof van beroep aan de partijen wordt opgedrongen en bij minstens één daarvan een wrange nasmaak achterlaat.

Gerechtelijke oplossing

Eenvoudig gesteld: de gerechtelijke oplossing van een geschil eindigt in de meeste gevallen met één partij als overwinnaar en een andere partij als verliezer. Resultaat: de verliezende partij voelt zich verongelijkt en de ‘overwinnaar’ meent dat hij de ‘verliezer’ heeft bedwongen. Beide vaststellingen maken dat de gerechtelijke oplossing door partijen zeer vaak wordt ervaren als afgedwongen en van bovenaf opgelegd. Het zal dan ook niet verwonderen dat, in een tijd waar het overheidsgezag steeds minder wordt aanvaard, de wetgever op zoek is gegaan naar alternatieven om geschillen tussen partijen op te lossen. We spreken aldus van de alternatieve geschillenoplossing of ADR (Alternative Dispute Resolution).

Alternatieve geschillenoplossing

Er zijn drie procedures binnen ADR die hieronder worden toegelicht met hun eigen kenmerken en onderlinge verschillen.

Arbitrage

Bij arbitrage beslissen partijen vooraf om de beslechting van een mogelijk geschil toe te vertrouwen aan één of meerdere scheidsrechters, die in gemeenschappelijk overleg zijn aangeduid. Hiervoor moet aan een reeks voorwaarden voldaan zijn en enkel aangelegenheden waarover partijen een dading kunnen afsluiten komen in aanmerking.

Arbitrage kan dus gedefinieerd worden als een geschillenbeslechting die onttrokken wordt aan de natuurlijke rechters van de rechterlijke orde en onderworpen wordt aan een procedure voor één of meer particuliere scheidsrechters.

Bemiddeling

Bemiddeling is een vertrouwelijk en gestructureerd proces van vrijwillig overleg tussen conflicterende partijen met een onafhankelijke, neutrale en onpartijdige derde (erkend bemiddelaar) die de communicatie vergemakkelijkt en poogt de partijen zelf een oplossing te laten uitwerken.

Het verschil met een arbitrage is dat een geslaagde bemiddelingsprocedure geen van bovenaf opgedrongen beslissing inhoudt, maar deze laat leiden tot een akkoord tussen partijen dat vervolgens kan worden gehomologeerd door de rechtbank, indien gewenst.

Collectieve onderhandeling

Een collectieve onderhandeling is een vrijwillige en vertrouwelijke procedure van geschillenoplossing door onderhandeling tussen conflicterende partijen met hun advocaten (die optreden met een exclusief en beperkt mandaat van bijstand en adviesverlening) om een minnelijk akkoord te bekomen.

Er komt dus geen onafhankelijke derde tussen, maar de onderhandelingen worden gevoerd door de collaboratieve advocaten van de betrokken partijen.

Als een partij zich terugtrekt uit de collectieve onderhandeling of de onderhandeling wordt stopgezet (met of zonder akkoord), zijn de collaboratieve advocaten verplicht hun tussenkomst te beëindigen en mogen zij niet meer optreden in het kader van een geschil dat het voorwerp heeft uitgemaakt van de onderhandelingen.

Dit verbod geldt ook voor iedere advocaat van hetzelfde kantoor.

ADR als ULTIEME OPLOSSING?

Ten onrechte wordt voorgehouden dat ADR dé oplossing zou bieden voor te langdurige en te kostelijke procedures.

Al even onjuist heeft men de idee verkondigd dat de ADR een waardig alternatief is voor procedures voor de rechtbank, en dat bijgevolg het beroep op deze vormen van geschillenbeslechting een middel zou zijn om de overlast van de rechtbanken weg te werken. Beweren

dat ADR per definitie sneller en goedkoper zou zijn, is een valse voorstelling van zaken. Niemand zal kunnen ontkennen dat arbitrages in de meeste gevallen veel duurder zijn dan gerechtelijke procedures en dat arbitrale sententies ook dikwijls lang op zich laten wachten. Een arbiter kost alvast altijd beduidend meer dan de prijs die partijen moeten betalen voor een gerechtelijke geschillenbeslechting.

De kostprijs van een bemiddeling is al evenmin te onderschatten, onder andere omdat bovenop de honoraria van de bemiddelaar iedere partij ook nog haar eigen advocaat moet betalen. Wanneer een collaboratieve onderhandeling niet tot succes leidt, moeten de partijen een beroep doen op een ander kantoor, wat dus betekent dat zij de advocaat die zij tot dan toe als hun vertrouwenspersoon zagen moeten inruilen en praktisch opnieuw beginnen.

Wat is dan de toegevoegde waarde van ADR?

Ze bestaat erin dat partijen de mogelijkheid krijgen om, na overleg met hun advocaat, op zoek te gaan naar de procesvorm waarmee zij, afhankelijk van de aard van het geschil en de houding van de tegenpartij, op de meest adequate wijze tot een oplossing kunnen komen. Het feit dat mits goede wil van alle betrokken partijen via ADR, en dan zeker via bemiddeling en collaboratieve onderhandeling, een gedragen beslissing kan worden uitgewerkt, lijkt mij dé reden om voor dergelijke geschillenoplossing te kiezen.

ADR is dus geen mythe, maar mag niet worden voorgesteld als wondermiddel dat voor alle vormen van geschillen een snelle en goedkope oplossing kan bieden.

Dominique Matthys

Oudste weverij van België doet derde overname in 6 maanden

Calcutta Home Fashion Group (Gent) neemt 100% van de aandelen van AG TEX over van de broers Allain en Stephan Verschuere. Dit is de derde overname in zes maanden. Alle twaalf personeelsleden worden overgenomen. De productie verhuist in de volgende zes maanden integraal naar het 5,5 ha industriële complex van Calcutta Home Fashion Group in Mariakerke.

AGTex werd in 1997 opgericht door Antoon Huysentruyt en Allain Verschuere in Waregem. Vanuit een oorspronkelijke focus op de productie van gordijnstoffen voor de Nederlandse markt groeide AG TEX gestaag verder en verschoof de focus naar geweven meubelstoffen. In 2002 verhuisde het bedrijf naar een nieuwe locatie in Waregem waar de productie zich nu nog steeds bevindt.

Met deze overname voegt Calcutta bijna 7 miljoen euro toe aan de groepsomzet en versterkt het substantieel zijn positie en marktaandeel in het Verenigd Koninkrijk. Bij Annabel-Calcutta ligt een ambitieus plan op tafel om het huidig productaanbod van AG TEX alsook haar geografische afzetmarkten versneld uit te breiden.

calcutta.be

HUPICO neemt GT ROBOTIQUE in Grenoble over

HUPICO uit Eke kondigt, via haar holding IAMTEC, de overname aan van GT ROBOTIQUE, een toonaangevend roboticabedrijf gevestigd in het Franse Grenoble. Deze overname is een strategische zet voor HUPICO om zijn activiteiten verder te professionaliseren en te internationaliseren.

GT ROBOTIQUE staat bekend om zijn expertise op het gebied van EPSON robotica en visie. Met meer dan 25 jaar ervaring in robotica ontwikkelt het bedrijf innovatieve oplossingen die overeenkomen met Industrie 4.0. HUPICO is dan weer opgericht in 1994 en heeft zich ontwikkeld tot een toonaangevende Industry 4.0-speler. Ze implementeren roboticaoplossingen, intralogistieke- en toevoersystemen en smart glasses bij hun klanten: van het ontwerp over de haalbaarheidsanalyse en testing tot een hands-on opleiding over het systeem.

hupico.be

Solar powered by PV-installatie te Bornem

Christof Vermeersch, CEO Calcutta

Chocoladefabriek van Barry Callebaut in Wieze is ‘Factory of the Future’

Barry Callebaut, de grootste producent van hoogwaardige chocolade- en cacaoproducten ter wereld, heeft de titel van ‘Factory of the Future’ binnengehaald voor zijn productiesite in Wieze. Deze award – die de meest toekomstgerichte productiebedrijven in ons land bekroont – werd in Technopolis in Mechelen uitgereikt door de Belgische technologiefederatie Agoria en de verschillende industriefederaties.

Tom Van Echelpoel, plant manager van de fabriek in Wieze: “Dit is een beloning voor de vele inspanningen die onze teams de afgelopen jaren hebben geleverd om onze fabriek in Wieze te transformeren tot een ‘smart factory’.”

Om de felbegeerde titel te behalen, moeten bedrijven op zeven vooraf bepaalde transformatiedomeinen minstens vier op vijf scoren tijdens een kritische audit door onafhankelijke experts. De ‘Factory of the Future’ winnaars krijgen de titel voor een periode van drie jaar. Daarna moet een nieuwe audit uitwijzen of de titel kan verlengd worden.

callebaut.com

LAGO-zwemparadijs in Gent krijgt internationaal ecolabel Green Key

LAGO Rozebroeken (Gent), Bloesembad (SintTruiden), Olympia (Brugge) en Zwevegem zijn onlangs bekroond met het internationaal ecolabel Green Key, uitgereikt door GoodPlanet Belgium. Dat hebben de vier zwemparadijzen onder meer te danken aan hun 3.335 zonnepanelen die samen het energiejaarverbruik van 274 gezinnen hebben opgewekt. “We hebben veel geïnvesteerd in zonnepanelen op het dak en proberen zwembaden regenwater maximaal te recupereren. We zijn dan ook enorm trots dat bijna de helft van onze complexen (namelijk vijf, red.) zich officieel de duurzaamste publieke zwembaden van ons land mogen noemen”, zegt LAGO-CEO Diether Thielemans.

Door de erkenning kan je er ook voortaan met ecocheques betalen.

lago.be

Bij Van Cauter Multitechnieken kan u terecht voor advies betreffende totaaloplossingen op maat op vlak van elektriciteit, HVAC en beveiligingsinstallaties

Keiberg 74 - 9340 Lede 053 83 13 38 info@vancauter.com

Algemene elektrotechnieken HVAC Beveiligingsinstallaties Onderhoudsdienst www.vancauter.com

Tom Van Echelpoel, plant manager in Wieze en Bram Van Genabet, corporate digital innovation manager

Trending topic

TENT : Together for Entrepreneurship, Networking and Technology

Gents iconisch gebouw ontwaakt uit winterslaap

Het Wintercircus heeft een uitbater: TENT (Together for Entrepreneurship, Networking and Technology). Het consortium van Gentse ondernemers rond ondernemersorganisatie Voka Oost-Vlaanderen wil van het iconische gebouw een echte technologietempel maken. Het Wintercircus opent de deuren in maart 2024, de ondergrondse rockzaal gaat al dit najaar open.

Na een uitgebreid marktonderzoek geeft stadsontwikkelingsbedrijf sogent het gerenoveerde Wintercircus voor 75 jaar in erfpacht aan een consortium van Gentse ondernemers rond ondernemersorganisatie Voka, genaamd TENT. Dat consortium zal instaan voor de inrichting, invulling, het beheer en de uitbating van het Wintercircus. De Stad Gent wordt via sogent aandeelhouder van TENT.

Hilde Schuddinck, regiodirecteur Gent bij Voka Oost-Vlaanderen en jarenlange voorvechter voor start- en scale-ups reageert trots: “De initiatiefnemers van TENT willen met dit project vooral iets teruggeven aan deze stad waarin bedrijven en kennisinstellingen succesvol kunnen groeien. Voor ons is TENT geslaagd als we meerwaarde kunnen creëren voor Gent – voor zijn bewoners, economie en werkgelegenheid.”

Jeroen Lemaire, CEO van In The Pocket die mede-initiatiefnemer is deelt de ambities: “Gezien de centrale ligging, de missie en de spectaculaire setting zijn we ervan overtuigd dat het Wintercircus in geen tijd een nieuwe ontmoetingsplaats wordt met grote internationale uitstraling. De relatie tussen mens en technologie staat centraal. Dit uitdagende thema moet het Wintercircus de komende

© Foto Patrick Henry

decennia maatschappelijk relevant houden. Ondernemingen en kennisinstellingen spelen hierin een sleutelrol.”

Temple for Entrepreneurship Networking and Technology

TENT wil van het Wintercircus een echte technologietempel maken met een focus op innovatie en gezondheidstoepassingen, maar ook op kunst en creativiteit. Het gebouw zal onderdak bieden aan werkplekken en cocreatieruimtes voor start-ups en scale-ups, vergaderzalen, een auditorium, een concertzaal voor 500 personen, een brasserie, restaurant en een publiek toegankelijk overdekt binnenplein van 1.000 vierkante meter voor evenementen. Wie wil genieten van het uitzicht op de stad kan dat doen vanop de terrasbar op het dak.

“Onze technologiebedrijven zijn wereldtop en het Wintercircus zal hun positie nog versterken”, stelt Sofie Bracke, schepen van Economie. “Het wordt het uitstalraam van onze techscene voor het grote publiek én een plek waar ondernemers elkaar inspireren.”

Verborgen muziektempel onder circuspiste

De ondergrondse rockzaal gaat al vroeger open, in het najaar van 2023. TENT gaat daarvoor in zee met VIERNULVIER en Democrazy. Het programma zal bestaan uit concerten en nightlife events. Democrazy zal er een groot deel van zijn programma realiseren.

“Vlaanderen krijgt er niet elk jaar een nieuwe concertzaal bij. We zullen ze dan ook uitrusten met de nieuwste technologie op vlak van geluid en beeld. Het feit dat de zaal rond is, blijkt daarvoor een unieke troef”, licht Franky Devos, coördinator VIERNULVIER, toe.

“Dankzij TENT krijgen we een echt collectief dat zich over het Wintercircus ontfermt. Het was een lang proces, maar samen met veel Gentenaars kan ik niet wachten om te zien wat ze met het gebouw van plan zijn”, vertelt Sami Souguir, voorzitter sogent en schepen van Stadsontwikkeling.

De deuren van het Wintercircus gaan open op 15 maart 2024 met het festival FTI (Flanders Technology & Innovation), een evenement over de impact van technologische innovaties op gezondheid.

Wie zit er allemaal in TENT?

TENT is een initiatief van Voka OostVlaanderen, de Stad Gent, UGent, KULeuven, IMEC, IJV-IFAS, en twintig ondernemers: Piet Maes, Peter Hinssen, Koen De Clercq, Alain De Taeye, Griet Nuytinck, Jeroen Lemaire, Nele Van Damme, Koenraad Belsack, Pieterjan Bouten, Louis Jonckheere, Lorenz Bogaert, Matthias Geeroms, Jonas Dhaenens, Jan Hollez, Jeroen De Wit, Jean-Marie De Buck, Bruno Lowagie, Ingeborg Willaert, Joris Van Der Gucht en Ewout Meyns.

© Foto Patrick Henry

De Cijferfabriek

Aantallen en percentages die (kunnen) tellen

Moeizame vergunningsprocedures voor groene energieprojecten vormen drempel voor energietransitie

Europa wil tegen 2030 55% minder uitstoot van broeikasgassen ten opzichte van 1990. Om deze doelstellingen te halen zal het aandeel hernieuwbare energie sterk moeten worden opgetrokken. Het tempo van groene energieprojecten moet drastisch omhoog. Moeizame vergunningsprocedures staan deze broodnodige energietransitie vandaag in de weg.

De komende tien jaar moeten we echter zorgen dat onze basisinfrastructuur klaar is voor de elektrificatie van veel sectoren: gebouwen, transport, industrie. Daarvoor moet er voldoende elektriciteit beschikbaar zijn en moet ons elektriciteitsnet adequaat zijn om al deze vermogens te leveren voor de nieuwe technieken. Dit betekent dat wij de komende decennia zullen moeten bouwen.

Vraag naar elektriciteit

Het totale elektriciteitsverbruik in België in 2021:

83,7 TWh

Vlaanderen neemt hiervan 2/3 voor zijn rekening

Tegen 2050 zal het elektrische energieverbruik verdubbelen (< Elia)

De totale energievraag zal evenwel met 30% dalen tegen 2050, door bijkomende efficiëntie die gecreëerd wordt via elektrificatie in verschillende sectoren.

Wat is nodig voor elektrificatie?

Elektrificatie van sectoren vraagt nieuwe basisinfrastructuur. Er moet voldoende elektriciteit beschikbaar zijn.

Het elektriciteitsnet moet voldoende adequaat zijn om vermogens te leveren.

Nieuwe capaciteit

Om aan de gestegen stroomvraag te voldoen is er nieuwe capaciteit aan elektriciteitsproductie nodig, via - hernieuwbare energie - baseload- (nieuwe kleinere kerncentrales) en piekcentrales (klimaatneutrale STEG-centrales)

De opgewekte elektriciteit moet ook getransporteerd worden van producent naar eindverbruiker; dat vraagt performante elektriciteitsnetten.

Elektrische energievragers

Die noden komen van introductie van warmtepompen (huishoudelijke verwarming), de opmars van batterijelektrische voertuigen en overschakeling naar elektrische industriële warmtepompen voor lagetemperatuurwarmte.

Het hoogspannningsnet moet steeds meer inzetten op het voorzien van interconnectiecapaciteit

Tegen 2050 zal ongeveer 80 TWh aan elektrische energie geïmporteerd moeten worden (<Elia)

Investeringen

Fluvius zal in de periode 2023-2032

4 miljard € investeren om bijkomende noden aan te kunnen

Minstens

40% van de laagspanningskabels moet aangepast of uitgebreid worden

Groene stroom

In Vlaanderen werd in 2021 meer dan 10.000 GWh groene stroom opgewekt.

17% van het Vlaamse elektriciteitsverbruik (over alle sectoren) is hernieuwbaar

Tegen 2050 vertegenwoordigen hernieuwbare elektriciteitsbronnen meer dan 90% van de totale elektrische capaciteit (<Energyville)

Meer infrastructuur = bouwen

In bijna 20% van de vergunningsaanvragen voor infrastructuurwerken (van algemeen belang) leidt een lokaal bestuur een beroepsprocedure in tegen een hoger bestuur.

Het is vandaag nog steeds een huzarenstukje om een windturbine vergund te krijgen.

Welke technieken zullen sterke impact hebben op het elektriciteitsnet in de komende jaren?

Introductie van warmtepompen voor het verwarmen van huizen Jaarlijks moeten 12.000 bijkomende warmtepompen geplaatst worden in Vlaanderen

In 2019 werd slechts 1% van de woningen in Vlaanderen verwarmd met een warmtepomp, in 2022 werden er echter al 30.000 nieuwe warmtepompen geplaatst (Bron: De Belgische vereniging van verwarmingleveranciers, ATTB).

Op 01.08.2022 was 1,2% van de ingeschreven personenwagens elektrisch en 6,3% hybride.

Vlaanderen wil tegen 2035 enkel nog nieuwe zero-emissie wagens

Vooral elektrische voertuigen vormen een uitdaging voor het elektriciteitsnet van morgen.

Het vermogen van een laadpaal bedraagt 11 kW, wat groter is dan de capaciteit bij een standaardaansluiting van een woning: 9,2 kW

TWh = terrawatt uur (miljard kWh of miljoen MWh)

Elia = transmissienetbeheerder van het hoogspanningsnet in België, dat zou tegen 2050 meer dan vervijfvoudigen (<Energyville) Fluvius = distributienetbeheerder

Duurzame

“Door slimmer te produceren besparen we op afval en energie”

Prefaco, producent van geprefabriceerde, gewapende betonnen elementen en onderdeel van CRH Structural Concrete Belgium (CRH-SCB), probeert beton zo duurzaam mogelijk te produceren, hoe complex dat ook is. “De jongste jaren gebeurt steeds meer onderzoek in kennisinstellingen. Als bedrijf testen wij die innovaties in een productieomgeving om te zien of ze voldoen aan alle eisen”, zegt Hans Mostmans, innovatiemanager bij CRH-SCB. Een gesprek over CO2 reduceren, beton demonteren én vooral slimmer produceren.

Wie is wie bij Prefaco (CRH)?

ELS HUTTENER

Startte bij Prefaco in 2011 als kwaliteitsverantwoordelijke. “Ik kreeg er al snel het milieuluik bij toen ik de acties van het Milieucharter (nu Voka Charter Duurzaam Ondernemen, red.) begon op te volgen in 2012. Ondertussen hebben we ook het milieucertificaat ISO 14001 behaald.”

HANS MOSTMANS

Werkte 17 jaar in Nederland als structural engineer of studiebureauingenieur voor beton-, hout- en staalconstructies. “Nu werk ik voor CRH Structural Concrete Belgium, de ‘moeder’ van Prefaco. Sinds 2013 ben ik er verantwoordelijk voor innovatie en productontwikkeling.”

CRH Structural Concrete Belgium (CRH-SCB) behoort tot CRH (Cement & Roadstone Holding), een Ierse groep die in 1970 is opgericht en deel uit maakt van de vijf grootste bedrijven ter wereld in constructiematerialen. CRH stelt ca. 79.000 mensen te werk op ca. 3.700 bedrijfslocaties in 30 landen wereldwijd. Een bouwreus, dus.

CRH Structural Concrete Belgium commercialiseert vijf merken: Prefaco (gewapende en voorgespannen breedplaten, dubbele en volle wanden, kolommen, balken en trappen) Schelfhout (gevels en wanden), Ergon (kanaalplaatvloeren en structurele voorgespannen elementen voor o.a. bruggen), ECHO (kanaalplaatvloeren voor residentiële markt) en d-Concrete (designafdeling die coördinatie doet tussen de verschillende producten en merken). Deze vijf bedrijven bundelen hun krachten in het segment van de ruwbouw.

Beton: alomtegenwoordig Prefaco telt vier vestigingen in België: Wieze (hoofdzetel), Lommel, HouthalenHelchteren en Maaseik-Neeroeteren. In Wieze werken er zo’n honderd m/v/x, waarvan 70 arbeiders en 30 bedienden. Ze produceren er geprefabriceerde structurele betonnen

elementen: predallen of gewapende breedplaten, volle en holle wanden, balken en kolommen. Breedplaten zijn dunne, plaatvormige betonelementen met onderwapening en tralieliggers. Daardoor zijn ze prima geschikt voor vloeren in alle soorten bouwwerken. Prefaco werkt vooral voor de industrie- en utiliteitsbouw, denk aan productiegebouwen, kantoren, gevangenissen Hun betonelementen komen overal terecht, ook in de woningbouw. “Wij leveren aan aannemers die met onze betonelementen aan de slag gaan”, vertelt Els Huttener, kwaliteits- en milieuverantwoordelijke.

Niemand zal ontkennen dat beton een stevige milieu-impact heeft, vooral vanwege de enorme hoeveelheden die gebruikt worden. En daar is een goede reden voor: beton is sterk, veilig, gaat heel lang mee en je kunt er zo goed als alles mee maken: wolkenkrabbers, woningen, riolering, bruggen, bedrijfsvloeren, noem maar op.

Elk jaar wordt er meer dan 4 miljard ton cement geproduceerd, goed voor ongeveer 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot. En cement vormt nog steeds de belangrijkste grondstof voor beton.

Toch blijkt, uit onafhankelijk onderzoek, dat bouwen met beton soms milieuvriendelijker is dan met hout, zeker als het gaat om CLT, oftewel cross­laminated timber. Dat is verlijmd gelamineerd hout, afkomstig uit productiebossen. Om een eerlijke vergelijking te maken, kijk je best naar het gebouwenniveau en naar alle parameters, zoals ook het verwarmen en koelen van een gebouw nadien.

Hoe dan ook, de jongste jaren schakelen kennisinstellingen een versnelling hoger in onderzoek om beton op een duurzamere manier te produceren. “Het is o.a. mijn taak om die innovaties te testen in een productieomgeving en nadien te beoordelen of ze voldoen aan alle eisen”, vertelt Hans Mostmans, innovatiemanager bij CRH-SCB. Prefabbeton heeft wel een aantal voordelen in vergelijking met ter plaatse gestort beton. “In een fabriek kan je de ideale omstandigheden creëren”, vertelt Hans. “Je hebt het productieproces meer onder controle. Als je richting circulariteit denkt, zijn er ook meer mogelijkheden met prefabbeton. Ook bij ons worden de componenten nog grotendeels aan elkaar vast gegoten, maar er wordt nu

veel onderzoek gedaan naar een makkelijker demonteerbaarheid in de toekomst.”

Vinger aan de innovatiepols

De hamvraag is: kan je beton duurzamer produceren dan vandaag gebeurt? Er gebeuren in de brede sector reeds interessante innovaties, denk aan het zwavelbeton van concullega De Bonte (uit Waasmunster), dat vooral gebruikt wordt in dwarsliggers. Hans: “Wij houden de vinger aan de pols, maar zwavelbeton is een ‘zuur’ systeem. Alles van traditionele staalwapening kan je in zwavelbeton niet toepassen. Je kan dus geen balk of kolom maken in een corroderende omgeving, want die wapening begeeft het. Zwavelbeton smelt ook sneller. Onze beton smelt niet, we leveren beton tot 240 minuten brandweerstand bij bijzonder hoge temperaturen.”

Er wordt momenteel ook volop geëxperimenteerd met kunststofvezels als alternatieve bewapening voor staal – Prefaco werkt daarvoor samen met externe partijen en onderzoeksinstellingen – maar ook daar is er nog veel onderzoek nodig. Hans: “En als je plastic in je beton doet, heb je dan nog recycleerbare beton? Je ziet wel dat er een groot streven is naar gewichtsreductie van betonelementen.”

Hij merkt ook op dat er verschillende milieuklasses bestaan in beton: een vloer die binnen ligt is niet hetzelfde als een paneel dat buiten blootgesteld wordt aan vorst. “In de industrie is de meeste beton one thing fits

all purposes. Dit geldt nog meer voor cement. Op termijn zal dat veranderen. Zwavelbeton, bijvoorbeeld, zal zeker zijn toepassingen vinden. Dit gezegd zijnde, Vlaanderen kent heel veel extra voorschriften, die soms afwijken van Europa of Wallonië, ook daar moet je rekening mee houden als producent.”

Minder energie, minder snijafval Drie jaar geleden investeerde de Prefaco-site in Wieze in een nieuwe nettenlas- en een eigen tralieliggermachine. Die zijn energiezuiniger en zorgen voor minder snijafval. Els: “De tralieliggers die in de breedplaten en holle wanden komen, worden gelast met een machine. De wapening komt op rollen toe, wordt rechtgetrokken en op elkaar gelast. Per betonelement verschillen de afmetingen. Vroeger lieten we de tralieliggers komen via een leverancier en moesten we die zelf op maat knippen, waardoor er altijd stukken in de afvalcontainer belandden. Nu produceren we die meteen op maat via onze machines, zonder extra snijafval. De impact van wapening (verhouding CO2 op een kg) is trouwens een stuk hoger dan die van beton, dus als je x procent kan reduceren, doen we een goede zaak. Wat beton betreft, een norm bepaalt de hoeveelheid en soms ook welke cement er in je beton moet zitten. Wij werken het liefst met de Portlandcementen, omdat die snel uitharden en een vrij robuust proces ondersteunen. Je hebt daarnaast alternatieven die minder CO2 uitstoten. Die gebruiken we ook, maar die zijn gevoeliger qua ontkistingssterkte. Het tijdstip waarop beton mag worden ontkist, is immers afhankelijk van zowel de eisen vanuit de constructie als van de snelheid waarmee de betonsterkte zich ontwikkelt. Met die alternatieven duurt de ontkisting soms langer. Je kan dus wel proberen produceren via ‘ultraduurzame’ cement, maar als ingenieur kijk je ook naar alle technische

BESPAREN OP BOUWAFVAL VIA BIM

Prefaco tekent bouwplannen digitaal uit via BIM. “Dat reduceert zeker afval”, weet Hans. “Vroeger gebeurde het regelmatig dat je nog een extra gat moest boren in een muur voor bijvoorbeeld ventilatie. Dat kon wel, maar dan moest je de wapening omleiden en begin je te ‘prullen’ op de werf, terwijl je dat met een BIM-model perfect op voorhand kunt voorzien.”

Duurzame koplopers

PREFACO, EEN NULLOZER

Prefaco heeft twee eigen natte betonrecyclinginstallaties, een voor elke betoncentrale. Els: “We hebben een nullozerstatuut. Het water dat we gebruiken om onze installaties te reinigen, wordt gerecycleerd. Ook het uitgewassen granulaat (zand en aggregaten) wordt gerecycleerd en net als het gezuiverd water hergebruikt in het productieproces. Dat doen we al sinds 2013. We hebben ook een eigen wadi of waterbekken om regenwater te bergen, te zuiveren en dan te laten infiltreren in de ondergrond.”

heel veel nationaliteiten en stemmen onze werkinstructies en toolboxen daar op af, in verschillende talen én met beeldmateriaal.”

Na het interview krijgen we nog een uitgebreide rondleiding in de hallen, waaronder een imposante ‘recup’ productiehal. “Onze nieuwe machines hebben we geplaatst in een hal die we gebouwd hebben met recuperatiematerialen uit onze andere fabrieken. Een collega deed de coördinatie, een huzarenstukje. Hij paste alle materialen aan. Ook dat is circulariteit: design for deconstruction. Je gaat ontwerpen om nadien te kunnen demonteren in plaats van simpelweg te slopen.

eigenschappen die noodzakelijk zijn, zoals ‘snelle uitharding’ en al de andere duurzaamheidsaspecten waaraan beton tijdens de levensduur moet voldoen.”

Beter demonteren dan recycleren

Prefaco neemt al jaren deel aan het Voka

Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO), maar participeerde ook al aan het SDG Champion project. Els: “Naar aanleiding van het project Zin in Noord voor Befimmo voor de Vlaamse overheid zijn we gevraagd om een Cradle 2 Cradle Certificaat te halen. Dit was gebaseerd op material health, material reutilization, renewable energy, water stewardship en social fairness. Als je claimt dat je je beton binnen 100 jaar kan recycleren (dat is ongeveer de levensduur van beton, red.), moet je ervoor zorgen dat wat er in je beton zit, veilig is om na 100 jaar te recycleren en los te laten in de omgeving. Er bestaat een lijst met verboden materialen.”

Wat hergebruik betreft, beton is 100% recycleerbaar, alleen heeft dat ook een impact en die is nog vrij onduidelijk. Hans: “Liever demonteren en je vloer in een andere werf toepassen vijf km verderop, dan die vloer laten breken door een breker, dat breekmateriaal terug naar een fabriek brengen en opnieuw in het productieproces brengen. Heel wat CO2 komt ook vrij door

het verplaatsen van tonnages. Ooit deden we een onderzoek naar het terugsteken van eigen recyclaat in beton, maar de totale milieuwinst was heel beperkt. Dat was een tegenvaller.”

Testen is falen Duurzaamheid gaat niet enkel over producten en productieprocessen, maar ook over je medewerkers zo goed mogelijk begeleiden en coachen. “We hebben heel wat mensen die onder de vleugels van een interne coach doorgroeien naar hogere functies”, vertelt Els. “We coachen onze medewerkers op verschillende vlakken en bieden interne opleidingsprogramma’s aan. We proberen hen zo polyvalent mogelijk te maken, zodat ze op verschillende afdelingen aan de slag kunnen. We werken met

Aan de achterkant van deze hal tonen Hans en Els ons nog een aantal testpanelen met kunststofvezels. “Zie je, die wanden met vezels zijn aangetast of gescheurd, maar testen is falen en we blijven onderzoeken. Er is ook nog veel mogelijk op vlak van circulariteit in isolatie. Nu maken we nog vaak sandwichpanelen met PUR. Maar je kan evengoed losse isolatie inblazen tussen twee wanden, zoals in houtskeletbouw, en op het einde van de levenscyclus kan je die terug recupereren. We hebben van Europa onderzoeksgeld gekregen om de route van het upcyclen en circulair gebruiken van isolatie verder te onderzoeken. Volg dit zeker via CarbIP.eu.”

Samen met Voka kan je duurzaamheid ook verankeren in het DNA van je onderneming.

Voka-experts kunnen je hier zeker bij helpen. Laat je samen met hen begeleiden naar je duurzaamheidsdoelen.

Daarnaast kan je ook deelnemen aan het Voka

Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO). Hierbij krijg je een actieplan op maat zodat je onderneming kan groeien terwijl je mens en milieu helpt.

Neem een kijkje op onze website voor meer info

Zicht op het wadi of waterbekken bij betonproducent Prefaco.

Bamboe Scheutig met groei(kracht)

“De eerste jaren waren geen succesjaren”

Jean-François Cheyns, founder en CTO van MobilityPlus, heeft twee grote passies: technologie en ondernemen. Met MobilityPlus biedt hij laadoplossingen aan bedrijven en hun werknemers. Van het plaatsen van laadpalen tot het beheer ervan. “We willen met ons bedrijf de duurzame transitie versnellen. Elektrisch rijden is meer dan ooit een logische keuze. Al leek dit voor de markt zeven jaar geleden niet het geval.”

Jean-François groeide op in een familie van zelfstandigen, het ondernemen werd dus letterlijk met de paplepel ingegeven. Vader en moeder hadden een kapperszaak, zijn oudste broer startte als zelfstandige in de bouw. “Op mijn achttien vroeg ik een btw-nummer aan en werd zelfstandig elektricien. Na drie jaar bouwde ik samen met mijn broer en schoonbroer het bedrijf verder uit. Ik heb enorm veel bijgeleerd in die periode, maar botste na een tijd tegen mijn limieten aan. Het kriebelde om een grotere onderneming uit de grond te stampen. Ik miste de echte uitdaging.”

De vonk sloeg over Jean-François kwam, via een klant, voor het eerst in aanraking met een elektrische wagen in 2009. “Het was een van de eerste Tesla’s in België”, begint hij. “Hier spreken we echt nog van het prille begin van elektrisch rijden. Er waren geen fysieke garages voor deze wagens, de auto’s werden letterlijk aan de deur geleverd. De grootste uitdaging was vooral dat er amper laadfaciliteiten waren.” Hier zag Jean-François zijn kans schoon. Hij zorgde ervoor dat zijn klant de splinternieuwe wagen kon opladen. De vonk sprong

pas echt over toen diezelfde klant drie jaar later opnieuw met dezelfde vraag kwam. “Ik was volledig verkocht en geloofde enorm in deze business, maar wachtte toch nog een aantal jaar om de sprong te maken naar een nieuwe onderneming.”

Het was een heel moeilijke beslissing voor Jean-François om zijn toenmalige bedrijf van acht medewerkers los te laten. In 2016 nam hij de beslissing om op de (elektrische) kar te springen en richtte MobilityPlus op. “Over de jaren heen heb ik veel research kunnen opdoen. Dat heeft ons geen windeieren gelegd. Op die manier konden we het echt waarmaken eens de markt er klaar voor was. Heel fijn om te weten dat we hier voorloper in zijn.”

Kleine successen vieren

De eerste jaren waren bijzonder moeilijk. Hoewel elektrisch rijden in opmars is, stroomden de aanvragen zeker niet zomaar binnen voor MobilityPlus. “Zeven jaar geleden reden er amper 2.000 elektrische wagens op de Belgische wegen. We klopten aan bij bedrijven, winkels én zelfs particulieren met de vraag of ze geen laadpalen nodig hadden.

TEKST JOLYN DE BAETS – FOTO NATHALIE DOLMANS

JEAN-FRANÇOIS CHEYNS,

Geen enkele aanvraag was te veel of gingen we uit de weg. De focus lag op klanten werven en naam maken. Onze omzet was helemaal niet hoog”, geeft hij eerlijk toe. “Op een bepaald moment sloten we een contract af waarbij we acht laadpalen mochten installeren bij een bedrijf. Hoe meer we er verkochten, hoe gelukkiger we werden. Meteen een reden om een fles champagne te ontkurken. Nu doen we dit pas als we er 500 kunnen installeren”, lacht Jean-François.

Gouden duo

Hoewel Jean-François als leidinggevende ervaring had, vertelt hij ons dat hij in de eerste drie jaar van zijn carrière als zaakvoerder heel veel lessen heeft geleerd. “Er is een groot verschil in het aanwerven van arbeiders en bedienden. Ik moest opeens een salesprofiel en marketeer in dienst nemen. Een totaal andere mindset. Ik heb veel geleerd, maar ook veel fouten gemaakt. Zoals bijvoorbeeld mensen aanwerven die eigenlijk niet pasten in het bedrijf.”

Tot eind 2019 had hij twee mensen in dienst. Begin 2020 merkte Jean-François dat het tijd was om een versnelling hoger te schakelen en nam hij salesprofiel Kris aan. “Ondertussen is Kris ook een vennoot geworden. We hadden onmiddellijk een klik en dezelfde visie. Op zich was dit een groot risico. Want ik nam iemand aan die al veel ervaring had, dus ook een grotere hap uit ons budget nam. Maar soms moet je risico’s nemen om vooruit te geraken.”

“

Toen we vroeger enkele laadpalen installeerden, ontkurkten we al een fles champagne.

Nu doen we dit pas als we er 500 kunnen installeren”

FOUNDER EN CTO – MOBILITYPLUS

De groei van start-up naar scale-up zorgde ervoor dat ze bij MobilityPlus hun doelgroep beter konden afbakenen en volledig kozen voor de b2b-markt. “Op korte termijn hebben we beursgenoteerde bedrijven binnengehaald zoals Umicore, Barco en Siemens. Dit gaf een extra boost omdat we wisten dat we het wel degelijk in ons hadden. We helpen onze klanten door onze expertise te delen en lossen het volledige energievraagstuk op.”

Groeispurt is ingezet

In 2020 verdrievoudigde hun omzet en gingen ze in zee met investeerders. “Dit zorgde ervoor dat alles in een stroomversnelling geraakte. Ondertussen zijn we met een 50-tal medewerkers, een combinatie van payroll medewerkers en freelancers. Het feit dat de sector nu de wind in de zeilen heeft en de overheid meedenkt, ligt hier zeker aan de basis. Maar belangrijker nog, ons team. We hebben een zeer complementair, sterk team in dienst. Iedereen heeft zijn eigen expertise, van sales tot finance. Het grootste deel van onze medewerkers begon bij ons zonder enige kennis binnen deze niche, terwijl ze nu uitgegroeid zijn tot zelfzekere experten. Dankzij het team zijn we zo kunnen groeien, dit is zeker geen onemanshow.”

De ambitie van de Gentse scale-up is om op hoog niveau mee te spelen in het energielandschap. Het gaat veel verder dan laadpalen installeren op bedrijfssites. Via een zelf-ontwikkeld ERP-systeem kunnen ze op maat van hun klanten dashboards weergeven. “We ontfermen ons ook over energiemanagement. Een paar jaar geleden hebben we een energy controller ontwikkeld. Op die manier kunnen we het stroomverbruik van onze klanten managen, dit om te voorkomen dat hun gebouw volledig zou uitvallen. Laden op groene energie of via CO2-neutrale bronnen is hier ook een onderdeel van.”

E-rijden wordt het

nieuwe normaal Ondanks de mooie groei, vindt Jean-François dat ze nog steeds in hun kinderschoenen staan.

“Als we de zuivere b2bmarkt bekijken rijden er een 560.000-tal bedrijfswagens rond, waarvan ongeveer 71.000 full

electric en 375.000 hybride. Zonder het te hebben over de elektrische trucks die ook in opmars zijn. Er is dus een grote gap die we kunnen opvullen, gezien er vandaag amper 20.000 (semi-)publieke laadpalen in België zijn. We moeten zeker naar enkele honderdduizenden laadpalen. We zijn er klaar voor!”

www.mobilityplus.be

Boost ook de groei van jouw bedrijf met Accelero, een traject afgestemd op de specifieke noden van snelgroeiende bedrijven.

Kennismakingsmoment op 12 mei 2023 – Kick-off 25 en 26 mei waarop het programma wordt samengesteld op maat van de groep.

KMO’S ZIEN STRESS EN BURN-OUT AANPAKKEN ALS BELANGRIJKSTE ACTIE OP VLAK VAN WELZIJN

Stress en burn-out hoog op agenda bij kmo’s

Kmo-werknemers en -werkgevers zijn unaniem: als het aankomt op gezondheidsinitiatieven op het werk, dan ligt de focus bij voorkeur op het aanpakken van stress en burn-out. Dat blijkt uit een enquête die Mensura afnam bij kmo’s van 20 tot 250 medewerkers. Aan goede bedoelingen geen gebrek, maar met meer aandacht voor gezondheidsbeleid en -communicatie valt nog veel winst te boeken.

Zowel werknemers als werkgevers vinden omgaan met burn-out en stress het meest relevante thema voor gezondheids- en welzijnsinitiatieven op de werkvloer. 71% van de kmo-werknemers noemen acties op het vlak van veerkracht, stress en burn-out de belangrijkste domeinen waar werkgevers best op inzetten. Kmo’s doen dat voornamelijk via individuele opvolging (51%), opleiding rond veerkracht (46%) en training rond time management (41%).

Dat is natuurlijk geen toeval. Stress en burnout behoren evenzeer bij kmo’s tot de grote oorzaken van uitval. Ook advies om beter te slapen kan op ruime interesse rekenen, zeker bij bedrijven die shiftwerkers in dienst hebben. Daarnaast blijft rookstopbegeleiding veelgevraagd bij kmo’s die een hoger percentage rokers laten optekenen dan bij de algemene bevolking.”

PERCEPTIE OF AANPAK?

Opmerkelijk: de helft van de kmo-werknemers bevestigt dat hun organisatie

vitaliteitsinitiatieven aanbiedt, maar aan werkgeverskant geeft 60% aan dat te doen. Wellicht speelt hier een verschil in perceptie mee. Bepaalde initiatieven beschouwen werknemers misschien sneller als vanzelfsprekend. Zo zijn bijvoorbeeld gratis fruit (69%) of fietsvergoedingen (63%) populaire maatregelen.

Maar hoe goed bedoeld ook, dergelijke initiatieven zijn vaak losstaand en schieten zo ten dele hun doel voorbij. Als een workshop of de jaarlijkse Health & Safety Day niet kadert in een breder gezondheidsplan, is het voor medewerkers vaak onduidelijk welke acties er genomen worden en waarom. Tegelijk verkleint ook de impact ervan.

BELANG VAN COMMUNICATIE

Communicatie is daarom een sleutelwoord voor kmo’s die de leefstijl en gezondheid van hun medewerkers positief willen beïnvloeden. Waarom nemen we dergelijke initiatieven? Wat willen we daarmee bereiken? Die vragen beantwoorden in een heldere visie met concrete doelstellingen zijn cruciaal.

Toch speelt op de werkvloer van kmo’s meer mee dan enkel een ontoereikende communicatie. Heel wat kmo’s kloppen bij hun externe dienst aan zodra zich concrete problemen voordoen. De preventieve mindset is vaak nog minder aanwezig. Ze focussen in de eerste plaats op de wettelijke verplichtingen, wat volstrekt logisch is. Dat kmo’s niet dezelfde budgetten hebben als grotere organisaties en er minder tijd beschikbaar is bij de interne preventieadviseur of hr, spelen daar natuurlijk een doorslaggevende rol.

Dat een meerderheid van onze kmo’s naast de wettelijke verplichtingen al extra acties opzet om medewerkers gezonder te doen leven en werken is uitstekend nieuws. Met meer focus op een structurele aanpak en regelmatige communicatie valt voor hen nog mooie winst te rapen.

Zijn mijn

minderwaarden op cryptomunten

fiscaal aftrekbaar?

2022 was voor de meeste beleggers in cryptomunten een zwak jaar met recent nog in november de crash van de cryptobeurs FTX. Veel digitale munten namen doorheen het jaar af in waarde, waardoor u mogelijk latente fiscale minderwaarden noteert op uw cryptomunten. De vraag stelt zich dus of u minderwaarden op cryptomunten kan aftrekken vanuit een fiscaal oogpunt en of het zinvol kan zijn deze minderwaarden ook effectief te realiseren.

Een duidelijk Belgisch regelgevend kader met betrekking tot transacties in cryptomunten is tot op heden quasi onbestaand. Daarom moeten we dergelijke transacties momenteel kaderen binnen de huidige fiscale regelgeving.

Indien u privé belegt in cryptomunten, hangt het fiscaal statuut van meer- en minderwaarden dan ook af van de manier waarop u deze realiseert. Meerwaarden die kaderen in een normaal beheer van privévermogen zijn in principe vrijgesteld van personenbelasting. Logischerwijs zijn minderwaarden in dit geval dan ook niet aftrekbaar. Meerwaarden die kaderen buiten het normaal beheer van privévermogen, kunnen gekwalificeerd worden als een divers inkomen en zijn dus belastbaar. In dit geval kunnen gerealiseerde minderwaarden wél afgetrokken

worden van de gerealiseerde meerwaarden. Realiseert u per saldo een verlies, dan kan dit overgedragen worden naar de 5 volgende belastbare tijdperken.

Indien u cryptomunten hebt gekocht via een vennootschap, vormen de gerealiseerde meerwaarden in principe altijd een belastbaar inkomen. In een ruling van 2018 oordeelde de Rulingcommissie reeds dat de regels rond de niet-aftrekbaarheid van minderwaarden op aandelen niet van toepassing zijn op digitale munten. Dit zou dus beteken dat de gerealiseerde minderwaarden effectief aftrekbaar zijn en tevens kunnen afgetrokken worden van andere belastbare inkomsten binnen dezelfde vennootschap. Niettegenstaande deze positieve beslissing, blijft een ruling slechts een individueel akkoord met de belastingplichtige

en kent dit geen algemene draagwijdte. Het blijft dus afwachten hoe onze Belgische wetgever dit in de toekomst verder zal beoordelen.

In de recente blauwdruk voor een bredere fiscale hervorming doelt minister Van Peteghem alvast op een algemene meerwaardebelasting op financiële producten “waarbij rekening wordt gehouden met minderwaarden.” De toekomst zal uitwijzen wat de impact hiervan zou kunnen zijn op de taxatie van cryptomunten.

Arnaud Vandeputte avandeputte@deloitte.com

Marktconsolidatie in de horecabestelsoftware zet zich verder

Maxim Sergeant van Dorst.app en David Maertens van orderBilly besloten in oktober ‘22 om hun kennis, klantenportfolio en teams samen te brengen tot één grote aanbieder van QR bestellen voor de horeca. Ondertussen is ook het Brusselse mobileMenu deel van de familie van Dorst Technology Group. Qua aantal aangesloten horecazaken is deze groep nu onbetwistbaar marktleider geworden in deze niche in België. “Deze schaal zorgt er enerzijds voor dat we de nodige investeringen kunnen maken om de beste service en innovatie aan onze klanten te bieden. Anderzijds dat we als enige speler de slagkracht en relevantie hebben om samen te werken met FMCG-brands op vlak van promoties, marktinzichten en marketing ondersteuning”, klinkt het. “Hoe meer zaken we kunnen helpen, des te meer we ook inzicht krijgen in trends en consumentengedrag. Zo kunnen we de horecaondernemer ook info geven over bijvoorbeeld de gemiddelde prijs van een pintje in zijn regio. Of kunnen we zelfs gaan samenwerken met merken om promoacties organiseren.”

dorsttechnology.com

Gents teambuildingplatform Funkey

haalt 1 miljoen euro op voor internationalisering

Funkey, een Gentse start-up die software ontwikkelde voor de organisatie van teambuildings, heeft 1 miljoen euro opgehaald bij vijf business angels, ING en PMV. Via de online tool van Funkey kunnen organisaties een teamevent op hun maat samenstellen en boeken.

Met Funkey Bizz lanceerde het in 2022 ook een unieke, white label tool voor grote bedrijven. Die laat hen toe om het volledige proces centraal te beheren, inclusief budgetten per team. Met het opgehaalde bedrag wil Funkey uitbreiden naar de Benelux en zijn zoekmotor voor events verder verbeteren. Oprichter en CEO Cobus Van Gheluwe: “We willen de referentie worden in de Benelux. Daarvoor zullen we een tiental nieuwe medewerkers aantrekken, zodat we overal dezelfde kwalitatieve ondersteuning bieden. We zullen dit voorjaar nog van start gaan in Nederland, waar we al een tweehonderdtal activiteiten hebben verankerd. Dat zullen we dit jaar nog verdubbelen.”

funkey.be

Publi-FDM trekt Daddy Kate aan als investeerder

Publi-FDM uit Sint-Lievens-Houtem heeft Daddy Kate Group aangetrokken als investeringspartner. De participatiemaatschappij van de drukkersfamilie Claes uit Sint-Pieters-Leeuw bouwt aan een netwerk van complementaire bedrijven in de grafische industrie en de communicatiesector en wil mee investeren in de verdere groei van het bedrijf.

De groep – intussen 5 bedrijven in België en Frankrijk met samen 250 medewerkers en een geconsolideerde jaaromzet van 50 miljoen euro – wordt geleid door CEO en ondernemer Thijs Claes. Het is zijn ambitie om de gezamenlijke slagkracht van de bedrijven in de groep optimaal te benutten met respect voor de eigenheid en het familiale karakter van elk bedrijf apart.

publi-fdm.be

Het team van Funkey

De vier founders: Maxim Sergeant (Dorst Technology), Wannes Vermeulen (orderBilly), Raf Peeters (mobileMenu) en David Maertens (orderBilly)

Ondernemerschap als familietrekje

“Als kind liep ik al met een kieken in mijn handen in plaats van een teddybeer”

“Ik ben geen ondernemer geworden om zo veel mogelijk geld te verdienen. Ik doe het uit fierheid voor ons product”, zegt Jan Lisabeth (60), al ruim veertig jaar kwaliteitskippenkweker. In dit volbloed familiebedrijf doen ze bijna alles zelf, met hun eigen voederfabriek, broederij, kwekerij en groothandel. Ondertussen stoomt Olivier (33), derde generatie, zich klaar om zijn vader op te volgen.

Gottem, vlakbij Deinze, bevindt zich in het epicentrum van de vlasteelt van weleer. Dat merk je aan een monumentaal standbeeld van een vlasboer, zodra je dit vlasdorp binnenrijdt. “Onze huidige voederfabriek is een oude vlasschuur en werd nadien herbestemd. Mijn overgrootvader was zelf nog een vlasboer”, steekt Jan Lisabeth van wal.

Door de vlascrisis schakelden vele vlasboeren over naar andere beroepen. Jan: “Mijn vader besliste om leghennen te houden en eieren te verkopen. Hij zette die niet af op een centrale, maar probeerde zijn product zo dicht mogelijk te vermarkten bij de afnemer en zo een toegevoegde meerwaarde te realiseren. Hij reed zelfs met zijn eieren naar Brussel om ze te verkopen aan de bakker en de beenhouwer en zo de tussenschakel van de grossier uit te

schakelen. Eigenlijk doen we nog altijd min of meer hetzelfde via onze groothandel Delikip.”

Kieken in plaats van teddybeer

Jan belandde als enig kind automatisch in het familiebedrijf van zijn vader. “Ik was zestien jaar. Het was de logica zelve dat ik de zaak zou overnemen, zonder daar veel over na te denken. Ik durfde het mijn eigen zoon nog niet vragen toen hij 25 was, in mijn tijd was dat wel even anders. Ik ben letterlijk tussen de kippen gekweekt. In plaats van met een teddybeer liep ik met een kieken in mijn handen. Ik studeerde af aan de landbouwschool. Wij waren gespecialiseerd in kippen, maar mijn vader wou ook dat ik wist hoe een koe of varken eruitzag. Nadien volgde ik nog vaak opleidingen in avondschool.”

Als zeventienjarige begon Jan als arbeider te werken, nu veertig jaar geleden. Ik reed

met de vrachtwagen vanaf mijn achttiende, voerde kippen uit, maakte meel… Overal hielp ik mee. Voelde ik druk? Neen, maar we werden ook niet gespaard. ‘Neem de auto en probeer jij maar eens een kieken te verkopen’, zei mijn vader. Ik kon niet terugvallen op verkooptechnieken uit school. Soit, al doende leer je veel. We werkten toen vooral met andere landbouwbedrijven samen die met ons voeder en onze kuikens kippen kweekten, later zijn we ook meer eigen stallen beginnen zetten.”

Anno 2023 heeft Lisabeth zijn eigen voederfabriek, eigen broederij, eigen kwekerij en eigen groothandel. “Van ei tot bil in de winkel”, vat Jan het gebald samen. “Enkel het slachten doen we niet zelf. Zo hebben we bijna alle schakels in de productie van het kippenvlees in handen. Een eigen slachthuis

Lisabeth: van ei tot bil in de winkel

runnen, of erin participeren, is te complex geworden, met de wetgeving en alle milieuregels. Kleine slachthuizen bestaan trouwens niet meer. Onze integratie is net te klein om een rendabel slachthuis te runnen.”

Traceerbaarheid: toegangspoort tot retail

Waar komen hun eindproducten, de braadkippen, terecht? Jan: “Vroeger verkochten we onze kwaliteitskippen aan de slachthuizen. We probeerden bij hen een meerprijs te krijgen voor die extra kwaliteit, maar dat was heel moeilijk. Na de dioxinecrisis werd traceerbaarheid steeds belangrijker. Grootwarenhuizen werden bereid om iets extra te betalen als je een lastenboek kon voorleggen. Zo konden we rechtstreeks de retail benaderen. Via onze eigen integratie en traceerbaarheid konden we aantonen

“ Je mag zaterdagavond uitgaan, maar zondagmorgen moeten onze kippen ook verzorgd worden. Dat

De kuikens van familiebedrijf Lisabeth krijgen altijd dezelfde voeding via een eigen recept.

JAN LISABETH, TWEEDE GENERATIE KIPPENKWEKER

vanwaar onze kippen kwamen. Een Colruyt-aankoper beslist nu om met ons te werken en wij stellen de slachthuizen voor om mee samen te werken. Niet alle slachthuizen zijn retailwaardig, naar verpakking en service toe. Je hebt ook ‘bulk’ slachthuizen die focussen op export, maar daar werken wij niet mee samen.”

Vandaag verkoopt Lisabeth zijn kippen niet enkel aan de retail (van het slachthuis gaan ze dan rechtstreeks naar de retail), maar ook via hun eigen groothandel.

Zoon Olivier: “Delikip is ontstaan als een platform om ons eigen geproduceerde kip te vermarkten naar de eindconsument. In het rek van een grote supermarkt zien alle kippen er eender uit, via Delikip mikken we o.a. met onze Belgische Galluxkip (een woordmix van gallus en lux, haantje en licht in het Latijn, red.) op de lokale

buurtsupermarkten, beenhouwers, traiteurs en horeca. Naast kippen verdelen we ook wild en gevogelte via onze groothandel.”

Op kop in de koers

Lisabeth vervulde niet zelden een pioniersrol in de sector. “Vergelijk het met een koers, waarin je ontsnapt en een tijdje in de kijker rijdt”, etaleert Jan met een wielermetafoor. “Het ‘peloton’ moet volgen, of het nu wil of niet. We hebben zeker gepionierd in antibioticavrij en plantaardig voeder geven en diervriendelijk kweken, denk aan natuurlijke lichtinval in de stallen. Mijn vader wou ook een eigen mengvoederfabriekje, want anders was hij afhankelijk van derden. Die onafhankelijkheid was en is cruciaal om het kwaliteitsvol product te maken dat we zelf in ons hoofd hebben. We wilden niet meer afhankelijk zijn van veevoederfabrikanten of kwekers. We werken nog steeds samen met andere boeren die voor ons kippen kweken, maar wel meedraaien in ons circuit. Ze werken met onze eieren en ons voeder, en wij vermarkten de kippen nadien.”

Momenteel werken er 15 FTE’s bij Lisabeth. Olivier: “Bijna al onze werknemers zijn vijftigplussers en honkvast. De jongere werknemers zijn minder honkvast en zo blijven we op zoek naar enkele nieuwe medewerkers.”

“ Wij gaan ons nooit uit winstbejag bezighouden met goedkope plofkippen uit het buitenland

Zicht op de broederij, waar ze 700.000 bevruchte eieren kunnen uitbroeden. Olivier “Hier bootsen we na wat er in de natuur gebeurt. Het ei draait helemaal rond en warmt mooi op tijdens het broedproces. Na 18 dagen gaan de eieren nog drie dagen in de ‘uitkomstkast’ (de totale lengte van een broedproces is dus 21 dagen) en worden de kuikens geboren in de stallen.”

Deze kippenkweker is vooral op zoek naar polyvalente mensen. “De sterkte van een familiale onderneming is dat je m/v/x afwisselend en flexibel kan inzetten in de broederij, veevoederfabriek en kwekerij. Zo kunnen we ook piekmomenten opvangen. Je kan hier vrij zelfstandig werken. Je moet vooral betrouwbaar zijn en voor het team willen werken. Alles staat of valt met de mentaliteit, welk diploma je ook hebt.”

Respect voor mens én dier

“Het is pas door samen te werken, dat je weet welk vlees je in de kuip hebt, om in ons eigen vakjargon te blijven”, lacht Jan. “We zorgen ervoor dat het team aan elkaar hangt, met verschillende teambuildingactiviteiten tijdens het werkjaar.”

Wie uit de landbouwwereld komt, heeft wel een streepje voor. “Zonen van landbouwers, bijvoorbeeld, hebben geen probleem om ook in het weekend én tussen dieren te werken. Kippen geven nu eenmaal een geur en wat stofhinder. En je mag zaterdagavond wel uitgaan, maar zondagmorgen moeten onze kippen ook verzorgd worden. Dat geeft dus een verantwoordelijkheid. Je moet respect hebben voor je collega’s, maar evengoed voor de dieren.”

Olivier knikt instemmend. Zelf studeerde hij handelswetenschappen, optie fiscaliteit, en net als zijn vader belandde hij heel snel in het familiebedrijf. “Ik deed een stage bij een boekhoudkantoor in de buurt, maar dat was niet mijn ding. Ik vind dat nog steeds een enorm boeiende materie die ook hier van pas komt, maar het was me vrij duidelijk dat ik in het bedrijf zou komen. Ik heb hier ook eerst geproefd van de verschillende afdelingen en begon met basistaken, zoals kippen kweken of met de vrachtwagen rondrijden.”

“Om respect te kweken naar andere medewerkers, is het niet onbelangrijk om je handen vuil te maken en alle schakels onder de knie te hebben, want anders word je niet snel gerespecteerd”, weet Jan uit ervaring.

Kweken aan de toekomst Vroeg of laat staat elk familiebedrijf ervoor: de opvolging. Olivier start binnenkort met twee lerende netwerken van Voka OostVlaanderen, Plato Next Gen en Familio. Bij het tweede wordt de ganse familie betrokken, het eerste focust op hemzelf als toekomstig overnemer. “Op die manier wil ik nog schaven aan mijn capaciteiten en vaardigheden. Ik heb nog een zus die nu werkt

als interieurarchitecte en voorlopig geen interesse toont in het familiebedrijf. Maar wie weet, verandert dat nog. Mijn papa zal niet eeuwig blijven ondernemen. Zolang hij wil voortdoen, des te beter, maar wil hij stoppen, ook goed. Daarom willen we ons nu al goed voorbereiden op de overdracht.”

“Meer en meer ben ik ervan overtuigd dat ik morgen wil stoppen”, onderbreekt Jan zijn zoon. “Neen, alle gekheid op een stokje, ik ben geboren in dit bedrijf en zit er nog volop in, maar binnen een jaar of vier wil ik er wat meer tussenuit knijpen. Maar te vroeg in pensioen gaan en in de zetel luieren, daar ben ik niet klaar voor. Weet je, we hebben nooit ondernomen om puur geld te verdienen. Ondernemen betekent voor ons in eerste instantie fier zijn op je product. Wij gaan ons daarom nooit uit winstbejag bezighouden met goedkope plofkippen uit het buitenland. Nu hebben we toprestaurants die bij ons kippen kopen, omdat ze perfect weten hoe wij ze gekweekt hebben.”

Kwaliteitsvol voeder = lekkere kip Zoals voor zovele (landbouw)bedrijven waren de uitdagingen heel groot de jongste drie jaar. Eerst was er de covidpandemie, vervolgens kwam de oorlog in Oekraïne die zorgde voor een explosie van de energie- en grondstoffenprijzen. Olivier: “En dan spreken we nog niet over het stikstofarrest van Zuhal Demir, en alle kapitaalkrachtige investeringen die we moeten doen om de stikstofuitstoot verder te reduceren. Als jonge boer zal ik door die zure appel moeten bijten. Maar wij vrezen dat de helft van de pluimveebedrijven zal stoppen, zeker de oudere boeren zullen die investeringen niet altijd meer willen doen. En komen er na 2030 nog extra maatregelen? We hebben nauwelijks nog rechtszekerheid. Of willen we enkel nog kippen uit het buitenland waar kwekerijen vaak veel meer CO2 en stikstof uitstoten? Historisch gezien is er te veel

overproductie – dat zal ik niet ontkennen – waardoor de helft van onze pluimveeproductie naar export gaat. Voor ons ziet de toekomst er wellicht niet slecht uit omdat we lokaal produceren en verdelen. Al zijn we ook niet meer hyperlokaal; wij worden daarom gespiegeld aan de reguliere marktprijzen en krijgen een extra bonus voor onze kwaliteit en traceerbaarheid. Maar daarvoor moeten we keihard vechten.”

Op het einde van het interview komt ook Lieve er nog even bijzitten, de sterke vrouw achter Jan Lisabeth. “We mogen gerust nog wat meer chauvinistisch zijn”, zegt ze. “Hopelijk kunnen we ook de eindconsumenten nog meer sensibiliseren om te checken of er een Belgische kip in hun kar ligt. Veel mensen staan er niet bij stil dat bijvoorbeeld onze kippen altijd dezelfde voeding krijgen via ons eigen recept. Veevoeder wordt geproduceerd in functie van de grondstoffenprijzen. De jongste jaren zijn die zo volatiel door o.a. de oorlog in Oekraïne en worden basisingrediënten soms vervangen door andere, waardoor de kwaliteit van het vlees verandert. Of afvalstromen worden grondstofstromen. Dat is niet ongezond, maar wij willen vooral een lekkere braadkip produceren. Dàt start met de juiste, evenwichtige voedingsmix van een aantal basisgranen, zoals soja, mais en tarwe”, besluit ze.

Wil jij ook meer leren over ondernemen als familiebedrijf?

Onze activiteiten en evenementen geven je de kans om andere familie-ondernemers te leren kennen en van hen te leren.

Met Plato Next Generation deel je ervaringen met andere familiale opvolgers die zich voorbereiden op een generatiewissel.

Staat er bovendien een overname van je familiebedrijf voor de deur?

Dan kan je rekenen op Voka Familio, een traject waarbij onze experts je door alle fases begeleiden met een stappenplan voor de overdracht –emotioneel en juridisch.

Laatste kans voor fiscale regularisatie.

We schrijven 1 januari 2004. De veelbesproken Eenmalige Bevrijdende Aangifte (EBA) gaat langzaam van start. Belastingzondaars kunnen voor het eerst hun niet aangegeven inkomsten opbiechten en betalen een forfaitaire bijdrage van slechts 9%. Indien aan een bepaalde investeringsverplichting voldaan werd, bedroeg het tarief slechts 6%. Bovendien kwam de fiscus er niet aan te pas. Indien het vermogen teruggebracht werd naar België dan verliep alles discreet, via de financiële instellingen.

NIET ÉÉNMALIG

Nu bijna 20 jaar later blijkt dat die regularisatieronde helemaal niet “éénmalig” was. Reeds in 2005 werd duidelijk dat er veel belastingontduikers die kans gemist hadden, om in het reine te komen met hun niet-verjaarde inkomsten en niet-verjaarde kapitalen. In 2006 volgde een nieuwe regularisatieronde, de tweede van in totaal vier. Die hebben intussen bijna 4 miljard euro opgebracht aan inkomsten voor de schatkist.

NIET BEVRIJDEND

Tot verbijstering van de belastingplichtigen die destijds volgens de gangbare procedures hun vermogen geregulariseerd hebben, bleek intussen dat het ook helemaal niet “bevrijdend” was. Een paar jaar geleden heeft de Nationale Bank (NBB) strengere regels opgelegd aan de banken om geen vermogens meer te aanvaarden indien de herkomst niet volledig achterhaald kan worden. Het argument dat men onmogelijk bewijsstukken kan terugvinden van pakweg 50 jaar en/of enkele generaties geleden, is daarbij geen excuus.

GEKEND VERMOGEN

Wie denkt dat het enkel ongekend vermogen betreft, die heeft het mis. Overheden hebben sinds vele jaren de handen in elkaar geslagen om informatie over hun onderdanen en hun bezittingen in te winnen en waar nodig met elkaar uit te wisselen.

Initiatieven als de Europese Spaarrichtlijn, FATCA, de CRS-gegevensuitwisseling, aangifte van buitenlandse bankrekeningen, zorgen ervoor dat sinds geruime tijd alle gegevens omtrent buitenlandse tegoeden reeds bekend zijn bij de Belgische fiscale administratie.

Ook alle Belgische rekeningen zijn gekend. Niet alleen het bestaan ervan maar ook de saldi op de rekeningen worden jaarlijks opgelijst in het Centraal Aanspreekpunt (CAP).

Met andere woorden het vermogen waarvan de herkomst eventueel bewezen moet worden, is geen verborgen vermogen maar is reeds lang gekend bij de fiscale administratie en de NBB. Niet alleen moeten deze tegoeden dus officieel verkregen zijn, de belastingplichtige moet het ook met bewijsstukken kunnen aantonen.

SCHRIFTELIJKE BEWIJSSTUKKEN?

De bewaarplicht van heel wat officiële stukken is wettelijk geregeld, maar wanneer het gaat om de oorsprong van een vermogen, dan valt men in een vacuüm. Daarvoor is eigenlijk geen verjaringstermijn voorzien. Als de oorsprong van het vermogen vele decennia in het verleden ligt, dan zal men ook de bewijsstukken van lang geleden moeten bovenhalen. Als deze überhaupt nog voorhanden zijn.

Wanneer men die legitieme oorsprong niet kan bewijzen, mag de fiscus er van uit gaan dat de oorsprong frauduleus is. In dat geval verwacht de fiscus van de belastingplichtige dat hij gebruik maakt van de regularisatiemogelijkheid om zich alsnog in regel te stellen. Deze regularisatie komt weliswaar met een prijskaartje van 40% op het niet bewezen kapitaal.

ALSNOG HET KAPITAAL REGULARISEREN?

Voor gelden afkomstig uit fraude is regulariseren evident. Maar wat als een bejaarde belastingplichtige geen schriftelijke bewijsstukken meer heeft van zijn nochtans legaal verdiend kapitaal? De huidige antiwitwaswetgeving laat geen opening voor dergelijke gevallen. In deze vaak voorkomende situaties wordt die verplichte regularisatie als onrechtvaardig ervaren.

OOK BELGISCH VERMOGEN

Bovendien bent u als belastingplichtige verplicht om bij élke overboeking, dus ook van Belgische oorsprong, de herkomst aan te tonen aan de financiële instelling die de gelden ontvangt.

De bewijsstukken die de oorsprong kunnen aantonen zijn velerlei: een aangifte van nalatenschap, schenkingsaktes, verkoopaktes van vastgoed of van een bedrijf, loonbrieven,… In sommige gevallen kan u nog een kopie van bepaalde documenten verkrijgen: zo moeten banken de rekeningafschriften 10 jaar bewaren. Bij de notaris kan u levenslang een afschrift van uw notariële aktes krijgen. Maar alle andere stukken dient u zelf uw ganse leven (digitaal) te bewaren en soms zelfs door te geven aan uw kinderen.

CONCLUSIE

De regularisatiemolen blijft nog even spinnen tot eind 2023. Of ze al dan niet verlengd zal worden is voer voor actuele politieke discussie. Zorg dat de fiscus niet meer weet over uw vermogen dan uzelf. Hou dus alle mogelijke (digitale) bewijsstukken bij van uw vermogen en van uw inkomsten. Tot nader bericht.

Jeroen Reyntjes, Estate Planner CapitalatWork NV

Risico’s neemt u beter tijdens het aperitief

DOEN AL MEE!

Mijn beginjaren

De Netflix van de verloning

Co-founder en CEO van Payflip, Maura Nachtergaele, blies onlangs dertig kaarsjes uit. Na twee jobs in haar nog jonge carrière is het nu ‘derde keer, goede keer’. Deze enthousiaste onderneemster doet ons uit de doeken hoe ze met haar start-up het loonpakket van medewerkers boost.

Bedrijf

Sinds corona is er een shift ontstaan in onze manier van werken. Of het nu op kantoor of remote is, werkgevers geven meer flexibiliteit. Hoe komt het dan dat loonpakketten nog geen onderdeel zijn van deze flexibele mindswitch? Met die vraag in het achterhoofd bouwde Maura, samen met haar twee co-founders Filip Van Doninck en Jon Lopez Garcia, Payflip uit. “Met onze start-up willen we de Netflix van de verloning zijn. Onze tool zorgt ervoor dat medewerkers hun loonpakket kunnen personaliseren. In deze ‘war for talent’ is dit nog belangrijker. Het kan dienen als een troef om jouw medewerkers te behouden en om nieuw talent te vinden.”

Bezielers

Achter Payflip schuilen drie jonge gezichten: Maura, Filip en Jon. De inspiratie voor Payflip deden ze op uit persoonlijke ervaringen.

Zo verliet Maura haar positie als tax lawyer bij een internationaal advocatenkantoor om operationeel directrice te worden van een microfinancieringsinstelling voor ondernemers. Bij de microfinancieringsinstelling kreeg Maura de kans om door middel van haar fiscale rugzak, haar eigen loonpakket te optimaliseren. “De jaarlijkse kost die het bedrijf aan mij spendeerde, mocht ik zelf indelen. Een goede deal voor zowel mezelf als mijn collega’s; ik werd meteen de meest

populaire collega, want ik zorgde ervoor dat het nettoloon van elke werknemer steeg door de invoering van een loonbonus, onkostenvergoeding en cafetariaplan.”

Filip en Jon, ex-collega’s bij een eerdere start-up, stelden zich tegelijkertijd ook serieuze vragen bij het generieke loonpakket die ze beiden kregen aangeboden. ‘Waarom zou ik niet in dialoog gaan over de bedrijfswagen die ik kreeg aangeboden, maar die ik niet wou?’ Door de transformatie van zijn bedrijfswagen naar een mobiliteitsbudget, kreeg Filip prompt 700 euro netto meer.

TEKST JOLYN DE BAETS

“Na ettelijke uitwisselingen van gedachten en ideeën, kriebelde het zo hard dat we gewoon zijn begonnen.”

USP

Bij Payflip geloven ze in hun visie: flexibel verlonen via een eenvoudige tool. “Dat maakt ons uniek op de markt. Er zijn zeker andere organisaties die de toepassing aanbieden, maar wel op een heel andere manier. Wij hebben een groeiend team van een tiental software developers die full-time bezig zijn met onze software. Onze klanten hebben een tool, customer support en een chatbot ter beschikking om hen hierbij te helpen. Ze zien hun loon op ons platform en kunnen

makkelijk zelf hun loon samenstellen, uiteraard rekening houdend met de payroll verplichtingen. Wij bieden een strategisch laagje bovenop het technische topic dat verloning is.”

Toekomst

“Ons doel is om tegen eind dit jaar te verdubbelen in medewerkers en om te verdriedubbelen in klanten. We beogen om meer HR-managers te overtuigen dat je in deze tijden niet enkel medewerkers behoudt door friday drinks te organiseren. Trek de flexibiliteit door in ieder facet van je bedrijf. Al zeker waar iedereen het voelt, in de portemonnee.”

Uitdaging

“Het is misschien eerder een atypische uitdaging, maar we proberen om komaf te maken met de term cafetariaplan. In de toekomst gaan we het enkel hebben over flexibel verlonen. We werken aan een rebranding waar we komaf willen maken met de erfenis van die term.”

Meevaller

De grootste meevaller bij Payflip is hun aanwervingsproces. Een enthousiast persoon ontmoeten tijdens een sollicitatie, daar krijgt Maura zoveel energie van. “Op dit moment telt ons team 13 personen. Stuk voor stuk supergemotiveerde collega’s die elke dag

Co-oprichter Maura Nachtergaele: “Bij onze medewerkers kan je echt een vlammetje zien. Ons kantoor staat soms letterlijk positief in brand.”

alles geven in naam van onze visie.” Niet toevallig, want de founders van Payflip nemen enkel mensen aan die dezelfde passie uitstralen als de anderen van hun team. “Bij onze medewerkers kan je echt een vlammetje zien. Ons kantoor staat soms letterlijk positief in brand”, lacht Maura.

Gouden tip

“Een tip die ik altijd aan mezelf geef is: wees niet (al te) perfectionistisch. Ik heb een voorgeschiedenis in de advocatuur, geen enkele e-mail ging buiten met een schrijffout. Die hang naar perfectionisme zit nog steeds in mij, maar ik kan daar nu beter mee omgaan. Je mag je brandstof niet verspillen aan kleine details. Probeer om je energie in te zetten voor de zaken die er echt toe doen.”

Bryo

Maura maakte deel uit van Bryo ScaleUp. “Er was direct een match met de topics waar wij toen ook volop aan werkten. Toen ik hoorde dat je ook een netwerk van peers erbij kreeg waarmee je ervaringen kan delen, was ik direct overtuigd.”

payflip.be

Ontdek hoe Bryo jou als startende onderneming kan laten groeien en begeleiden. Bekijk de verschillende trajecten.

Bryo StandUp

Voor prestarters die de haalbaarheid van hun idee willen testen.

Opstart najaar 2023

10 sessies – 250 euro

Bryo StartUp

Voor ambitieuze start-ups die op zoek zijn naar hun product-market fit.

Opstart 21-22 april

10 sessies – 500 euro

Bryo ScaleUp

Voor ondernemers met bewezen businessmodel, schaalbaar product en sterke groeiambities.

Opstart 30 mei

10 sessies – 1.000 euro

Voka bedankt zijn partners

Vande Moortel ontwikkelt natuurlijke omgeving met hoge biodiversiteit in Oudenaarde

Onlangs startten de werken voor de transformatie van de voormalige ontginningsput van Steenbakkerij Vande Moortel aan de rechteroever van de Schelde. In samenspraak met de vergunningverlenende en adviserende Vlaamse administraties werd in 2009 vastgelegd dat deze put een toekomstige nabestemming met waardevolle natuurfuncties zal krijgen. Het is de ambitie van Vande Moortel om in overleg met de verschillende stakeholders, een gebied in te richten als een moerasachtig plas- en drasgebied met hoge biodiversiteitswaarden aan onder meer vogels, amfibieën, insecten, rietkragen en andere waardevolle vegetaties.

“In het verleden hebben we klei, die een hernieuwbare grondstof is, kunnen ontginnen op deze site. Vandaag starten we met de nabestemming en streven we naar een aantrekkelijk stuk natuur, een thuis voor diverse fauna en flora en een plek waar mensen graag vertoeven”, zegt Peter Vande Moortel, zaakvoerder van de gelijknamige steenbakkerij Vande Moortel.

vandemoortel.be

Franse Odimma en Belgische myNEO ontwikkelen samen gepersonaliseerde, op DNA-gebaseerde kankerimmunotherapie

Odimma Therapeutics (Straatsburg), een biofarmaceutisch bedrijf dat een innovatief platform voor immunotherapie ontwikkelt dat zich toelegt op de behandeling van kanker, en myNEO (Gent), een data-analyse bedrijf voor de ontdekking van neo-antigenen, hebben onlangs aangekondigd dat ze hun bestaande samenwerking uitbreiden tot een klinische studiesamenwerking.

Pauwels Consulting neemt 4People over

Pauwels Consulting, het Belgisch adviesbureau gespecialiseerd in IT, life sciences en engineering, heeft het Nederlandse projectsourcingbedrijf 4People overgenomen.

Pauwels Consulting streeft ernaar haar buitenlandse activiteiten in engineering te verbreden na recent andere Nederlandse firma’s in life sciences en IT overgenomen te hebben, om haar activiteiten op de Belgische markt te evenaren. Het voltooit hiermee de 12e acquisitie met 3D Investors in 7 jaar tijd.

pauwelsconsulting.com

De overeenkomst combineert de synthetische DNA-vaccintechnologie van Odimma met het data-analyseplatform van myNEO voor snelle en nauwkeurige identificatie en selectie per patiënt van neo-antigenen waarvan wordt voorspeld dat ze sterke immuunresponsen opwekken. De overeenkomst omvat een fase I en fase II klinische studie in vaste tumoren.

myneo.me - odimma-therapeutics.com

Van links naar rechts: Bert Pauwels, Ronald Ter Beek, Joost Hordijk en Stef van den Broek

Splinternieuw bedrijventerrein voor circulaire economie in de maak

North Sea Port, ArcelorMittal Belgium en alle havenbedrijven dienen tegen 2050 een klimaatneutrale haven te realiseren. Dat gebeurt door de CO2-uitstoot te verminderen en de circulaire economie verder te ontwikkelen. Daarvoor wordt in Gent het bedrijventerrein North-C Circular ontwikkeld. De eerste spadesteek is vermoedelijk voor eind 2024.

North Sea Port Daan Schalck. Daarnaast wil de haven tegen 2025 150 hectare grond klaar hebben voor circulaire projecten. Tegen dan wil de haven ook 10 circulaire activiteiten met innovatieve technologieën of processen aantrekken die sectoren als chemie en staal moeten toelaten om de transitie naar een klimaatneutrale haven te maken.

Smart carbon

De ontwikkeling van het bedrijventerrein North-C Circular is een samenwerking tussen North Sea Port en ArcelorMittal Belgium. Samen ontwikkelen ze op de rechteroever van het Kanaal Gent-Terneuzen in Gent een industrieterrein. Het terrein ligt tussen het Rodenhuizedok, de havenringweg R4 en de site van ArcelorMittal Belgium. Het maakt deel uit van het afgebakende havengebied dat is bestemd voor zeehaven- en watergebonden bedrijven. De bedoeling is om dit 150 hectare grote terrein bouwrijp te maken, in te richten met basisinfrastructuur zoals nutsvoorzieningen, te ontsluiten via de weg, het spoor en het water, en in te vullen met bedrijven die zich richten op circulaire activiteiten.

Brownfieldconvenant voor gebruik onderbenutte gronden

Voor het volledige terrein is een brownfieldconvenant in de maak tussen North Sea Port, ArcelorMittal Belgium en de Vlaamse overheid. Op 40 hectare van dit gebied liggen

historische baggerdepots die de directe ontwikkeling van het terrein verhinderen. Met het convenant kunnen deze onderbenutte gronden op een grondige en gestructureerde wijze worden omgezet in een bedrijventerrein en verder worden gebruikt. De bijhorende boscompensatie zal zoveel als mogelijk in de nabije omgeving uitgevoerd worden.

Als het bedrijventerrein klaar is, kunnen er zich economische activiteiten vestigen die zich richten op de vermindering van de CO2uitstoot, de energietransitie van fossiele naar hernieuwbare grondstoffen, circulaire economie en samenwerkingen met bedrijven in de omgeving. Deze bedrijven dragen dan bij tot het klimaatneutraal maken van de haven en ArcelorMittal Belgium. “North Sea Port dient immers tegen 2050 een klimaatneutrale haven te zijn. Tegen 2025 al wil de haven 3 miljoen ton CO2 afvangen voor opslag en hergebruik. En tegen 2030 wil het de helft minder CO2 uitstoten om tegen 2050 naar een volledige reductie te gaan”, aldus CEO van

“ArcelorMittal Belgium heeft een passie voor duurzaamheid en circulariteit en speelt een absolute voortrekkersrol in de industrie op het gebied van de klimaattransitie”, vertelt CEO Manfred Van Vlierberghe. ArcelorMittal Belgium is volop bezig met de uitvoering van een actieplan om de CO2-emissie met 35% te verminderen tegen 2030 (ten opzichte van 2018) en om klimaatneutraal te worden tegen 2050. Dit actieplan bestaat uit drie assen. Een eerste is de verdere verbetering van materiaal- en energie-efficiëntie.

De tweede as is de omarming van waterstof als reductiemiddel. ArcelorMittal Belgium heeft 2 hoogovens die hoofdzakelijk koolstof inzetten om zuurstof uit het ijzererts te halen. Eén hoogoven zal worden vervangen door een installatie die gebruik maakt van aardgas en waterstof om ijzererts te reduceren. Deze investering bestaat uit een DRI-installatie (Direct Reduced Iron) en 2 elektrische smeltovens.

De derde en laatste as van het actieplan is de ontwikkeling van ‘Smart Carbon concepten’ in het hart van de circulaire economie. ArcelorMittal Belgium vervangt fossiele koolstof door groene en circulaire koolstof: de

TEKST NORTH SEA PORT - BEWERKING SAM DE KEGEL

© NorthSeaPort

NORTH- C CIRCULAR

inzet van afvalhout van containerparken via het Torero-project is hiervan een voorbeeld.

ArcelorMittal Belgium is eveneens actief op het vlak van de afvang en gebruik van CO2 (Carbon Capture and Utilization (CCU)). Zo zal de Steelanol-installatie staalgassen omzetten in 80 miljoen liter duurzame ethanol per jaar. ArcelorMittal Belgium werkt, in het kader van de afvang en opslag van CO2 (Carbon Capture and Storage (CCS)), samen met de Belgische gasnetbeheerder Fluxys en North Sea Port aan een studie voor het vloeibaar maken van CO2 en het bouwen van een CO2-hub.

“De ontwikkeling van North-C Circular is een essentiële stap in de verdere ontwikkeling van deze Smart Carbon-concepten”, besluit CEO Manfred Van Vlierberghe.

Eerste spadesteek eind 2024

Nog dit voorjaar zal er een informatie- en inspraakmoment voor omwonenden en bedrijven plaatsvinden. Naar verwachting zal het definitief brownfieldconvenant er tegen zomer 2023 zijn, na goedkeuring door alle betrokken partijen. Hierna kan in 2023 en 2024 de voorbereiding van de projectuitvoering gebeuren (studies, opmaak masterplan, milieueffectenrapport, omgevingsvergunning). Momenteel is voorzien om eind 2024 de eerste spade in de grond te steken. Dat is de start van het bouwrijp maken van het terrein, de aanpak van de baggerdepots, de aanleg van de basisinfrastructuur, en de ontwikkeling van het bedrijventerrein met aandacht voor buffering en landschappelijke inpassing. De inrichting van het terrein zal een tiental jaar in beslag nemen.

Nieuwe Sluis Terneuzen in laatste rechte lijn

De bouw van de Nieuwe Sluis Terneuzen rondde tussen 25 januari en tien februari een nieuwe kaap met het invaren en de plaatsing van de twee bruggen en vier deuren, een technische krachttoer. De bouw van de Nieuwe Sluis Terneuzen zit in de laatste rechte lijn.

De deuren en bruggen zijn in China gebouwd en kwamen na een zeereis van meer dan twee maanden eind mei vorig jaar toe. Ze wachten sindsdien in de Autrichehaven in Westdorpe, aan het zeekanaal Gent-Terneuzen. De deuren zijn 26 meter hoog, 62 meter breed, 9 meter diep en 2.000 ton zwaar. De bruggen zijn elk 86 meter lang, 17 meter breed, 15 meter hoog en 1.540 ton zwaar. Wie de operatie wil volgen, hoeft daarvoor niet naar Terneuzen. Via de webcam op de website van het project Nieuwe Sluis Terneuzen is de hele klus van op afstand te volgen. De website en de Facebookpagina houden jou ook op de hoogte van de jongste planning.

De Nieuwe Sluis zet de deur naar het Kanaal Terneuzen-Gent open voor grotere zeeschepen dan vandaag. De bedrijven in de Kanaalzone krijgen zo bijkomende groeikansen. Met grotere schepen kunnen ze in één beweging meer goederen binnenhalen, wat hun logistieke kosten verlaagt en hun concurrentiepositie versterkt. De diepgang van het kanaal moet wel nog verbeteren, meldde Euro-Silo vorige maand nog in ons magazine.

Het steeds drukkere zee- en binnenvaartverkeer zal tevens vlotter door het sluizencomplex in Terneuzen kunnen passeren omdat meer schutcapaciteit beschikbaar is. Het gevaar dat het uitvallen van de Westsluis de toegang en uitweg voor grotere schepen blokkeert, valt bovendien weg.

foto © North Sea Port

De vier deuren en twee bruggen, die in China gebouwd zijn, kwamen na een zeereis van meer dan twee maanden eind mei vorig jaar in Terneuzen toe.

North Sea Port Talent moet havenbedrijven sneller aan volk helpen

Om werkgevers in het havengebied North Sea Port te ondersteunen in de zoektocht naar de juiste profielen, richten verschillende partners aan beide zijden van de grens een organisatie op: ‘North Sea Port Talent’.

Een primeur op de Nederlands-Vlaamse top in Den Bosch: er komt een grensoverschrijdend werk- en opleidingscentrum in het havengebied, genaamd ‘North Sea Port Talent’. Met de ondertekening van een intentieverklaring op dinsdag 31 januari bezegelden de Stad Gent, VDAB Oost-Vlaanderen, de Nederlandse tegenhanger UWV, North Sea Port en VeGHO (de havenafdeling van Voka)

alvast het voornemen om nog dit jaar van start te gaan.

Vacatures invullen en opleidingen geven

North Sea Port Talent zal bedrijven in de haven helpen om de juiste profielen aan te trekken. Het centrum luistert bij ondernemers welke problemen ze ondervinden om hun vacatures in te vullen. Vervolgens gaat het op zoek naar geschikte kandidaten uit Vlaanderen, Nederland en daarbuiten. Ook voor de opleidingsnoden van de bedrijven in de haven zoekt het centrum een passend antwoord. Het nieuwe centrum moet daarnaast helpen om het havengebied te promoten als aantrekkelijke werkplek, want voor vele potentiële medewerkers is de haven tot op vandaag nog onbekend terrein.

Transport Mervielde bouwt zijn logistieke diensten verder uit met nieuw afvulmagazijn

Na de ingebruikname van fase 1 van zijn nieuwe logistieke site langs het Kanaal Gent-Terneuzen, is Transport Mervielde in Ertvelde gestart met de bouwwerkzaamheden voor de volgende fase. De nieuwe logistieke site is een Sevesoinrichting die bestaat uit een parkeerterrein voor ADR tankwagens en tankcontainers, een heating-installatie, installaties om vloeistoffen over te slaan uit ISO-tankcontainers in tankwagens en een tankenpark. Deze site wordt nu dus uitgebreid met een nieuw afvulmagazijn.

“Het magazijn van 5.000 m² wordt voorzien van automatische afvullijnen, waarbij vloeistoffen uit tankwagens en tankcontainers rechtstreeks worden omgepakt in IBC’s, vaten of kleinere verpakkingen tot 1 liter. De afvullijnen werden ontwikkeld volgens de hoogste veiligheids- en milieunormen. Met deze nieuwe activiteiten kan Mervielde aan haar klanten een uitgebreidere dienstverlening op één locatie aanbieden”, zegt Patrick Mervielde, zaakvoerder van Transport Mervielde. De bouw van het nieuwe magazijn verloopt voorspoedig en vanaf 1 juli 2023 zullen de eerste afvulactiviteiten er plaatsvinden.

“We moedigen initiatieven als deze sterk aan”, vertelt Arne Oosthuyse, directeur arbeidsmarkt bij Voka Oost-Vlaanderen. “De arbeidsmarktbevraging die Voka/VeGHO in 2017 opzette, heeft duidelijk een aantal zaken in beweging kunnen brengen. Na de lancering van het havenactieplan is dit een mooie volgende stap om mensen naar onze ambitieuze havenbedrijven toe te leiden. Willen we openstaande vacatures in de haven invullen, dan moeten we samen met alle partijen op zoek naar creatieve oplossingen.”

102.000

North Sea Port telt 102.000 directe en indirecte jobs. Goed voor 12,6 miljard euro toegevoegde waarde. De haven is daarmee de nummer drie van alle havens in Europa.

Multi Logistics Group haalt Transferium aan boord

Multi Logistics Group heeft groeiambitie. De strategie? Straffe partnerships met focus op innovatie en duurzaamheid. En dat is precies waarin de overname van het Gentse Transferium kadert. In de logistieke sector is samenwerken dan ook een must. “Door van concurrenten naar structurele partners te gaan, krijgen we automatisch een schaalvergroting. En voegen we biomassa en recyclage aan ons aanbod toe”, zegt Johannes Lagasse, CEO van Multi Logistics Group. De overname levert naast meer nationale dekking, ook extra meters kade op.

Nicola Samyn zette Transferium in 2002 op de kaart met slechts één kraan en heel wat ambities. Het resultaat vandaag? Een bedrijvige business met drie expertisegebieden: stevedoring, biomassa en algemene overslag. In 20 jaar kwamen er 15 kranen bij. Het aantal overslagkranen van Multi Logistics Group komt door de overname van Transferium op 50. Die gedeelde kracht laat zich niet enkel in cijfers en hoeveelheden voelen: de klant wordt ook gewoon een pak sneller én beter bediend.

1+1 = 3

Dat één plus één drie is in deze strategische samenwerking staat als een paal boven water. In locatie breiden beide spelers nu uit van Gent tot Luik. Maar ook in aanbod zetten ze grote groeistappen met een ruime vloot aan diepladers, vrachtwagens en overslagkranen. Meer klanten, betekent natuurlijk ook meer omzet: de overname biedt een strategische meerwaarde van 12 miljoen euro. Met die financiële slagkracht focust MLG in de komende jaren op een verdere expansie in Vlaanderen en verkent het ook nieuwe Waalse opportuniteiten.

Onder een gemeenschappelijke duurzame noemer heeft Transferium grote plannen rond zijn corebusiness. Nicola Samyn: “We ontwikkelen een nieuwe extra concessie van 3 hectare in de Gentse haven waar we onze recyclageprocessen van verschillende soorten afvalstoffen bundelen en er zo alle recycleerbare stromen uithalen.” MLG blijft daarnaast inzetten op een efficiënt watergebonden transport die de uitstoot van CO2 en fijnstof moet inperken. Dankzij Transferium komt er nu dus ook een biomassa-aanbod bij voor bestaande MLG-klanten.

© Stad Gent – op de foto van l. naar r.: Niels Lieman en Judith Duveen (UWV Werkbedrijf) , Freddy Van Malderen, (VDAB), Dick Engelhardt (Norht Sea Port), Bram Van Braeckevelt (schepen Stad Gent)

Transferium in North Sea Port

VeGHO-lid in de kijker

enige gespecialiseerde terminal in Europa zelfvoorzienend in elektriciteit en

Elke maand zetten we een VeGHO-lid in de schijnwerpers. Deze maand: Gadot Belgium, een multimodale terminal gespecialiseerd in o.a. de opslag, de handling en het afvullen van chemicaliën. CEO Wim De Windt: “Voor 2023-2024 investeren we een budget van 10 miljoen euro voor de bouw van een nieuw magazijn en extra gloednieuwe volautomatische afvullijnen voor chemische producten en smeermiddelen.”

Gadot Belgium in cijfers 130 werknemers (FTE)

“Dit jaar zijn we in Gent op weg naar 130 FTE, we groeien stelselmatig en zijn steeds op zoek naar enthousiaste nieuwe leden voor onze Gadot familie.” Op groepsniveau telt Gadot Group 760 medewerkers

125

miljoen euro

De omzet van Gadot Belgium is de afgelopen jaren sterk gegroeid tot 125 miljoen euro. Op groepsniveau realiseert het geconsolideerd een totaalomzet van 600 miljoen euro.

6.500 m2

Zoveel extra stockage aan tankcapaciteit komt er binnenkort bij.

Wat doet jullie bedrijf en wie zijn jullie klanten?

Wim De Windt, CEO: “Gadot Belgium is een gespecialiseerde multimodale terminal actief in drie verschillende segmenten (of business units): opslag, handling en afvullen van chemicaliën, blending en productie van specialty additieven en smeermiddelen, en chemische distributie en export. Deze combinatie en onze flexibiliteit maakt ons bekend tot onestopshop in de markt. Onze klanten variëren, afhankelijk van de business unit, van blue-chip chemische producenten tot kleinere innovatieve productontwikkelaars en traders. Voor de distributieactiviteit werken we ook samen met de industrie in en rond de haven waarbij we een flexibele service aanbieden voor de aanlevering van essentiële chemicaliën voor hun processen. Evenwel vertrekken er op onze terminal ook maritieme containers met afgevulde hoogwaardige chemische grondstoffen, die wij verschepen tot bij ons netwerk aan partners in export, zelfs tot in Afrika.

“Als

warmte”

Inhuldiging windturbine in januari 2023 op de Gadot-site in Gent.

Gadot Belgium is sinds 2010 een onderdeel van Gadot Group, een Israëlisch consortium met innovatieve oplossingen in de logistiek en chemie. Gadot Chemical Terminals

Israël exploiteert meerdere terminals in de havens van onder meer Haifa Port en legt sinds enkele jaren sterk de focus op groei in infrastructuur en chemische distributie. Binnen Europa is Gadot onder meer actief in de shipping industrie, supply chain management en logistiek.”

Sinds wanneer zijn jullie gevestigd in North Sea Port?

“De historiek van onze terminal gaat terug tot in de jaren ’60 van de vorige eeuw, ten tijde van de Texaco blending plant. Sindsdien is de site over de decennia heen gegroeid tot een vaste waarde in de haven. In totaal beslaat de site zo’n 23 hectare, en daarbij zeg ik er altijd graag bij dat de vrije ruimte die wij nog hebben op onze vergunde terreinen een geschenk is, aangezien we boordevol toekomstplannen zitten.”

Wat is de voornaamste investering van de voorbije vijf jaar?

“Wij investeren permanent in onze site, dit is broodnodig om onze klanten de beste service te blijven garanderen. Zo zetten we onder meer permanent in op automatisatie, verduurzaming en compliance. Ook doen we belangrijke investeringen in veiligheid, waarbij de bestaande infrastructuur wordt aangepast en er steeds verder wordt uitgebreid.

Onder de voornaamste investeringen rekenen wij zonder twijfel de nieuwe automatische vullijnen, de investeringen in onze

gloednieuwe chemische storage en distributie, de in-line blending, maar ook een nieuw SAP 4/Hana ERP systeem dat dit jaar werd geïmplementeerd en de basis vormt voor onze verdere groei en digitale transformatie.”

Wat is de voornaamste investering op til in de nabije toekomst?

“Voor 2023-2024 hebben we een budget van 10 miljoen euro toegewezen voor de bouw van een nieuw warehouse en bijkomende gloednieuwe volautomatische afvullijnen voor chemische producten en lubes. Dankzij deze uitbreiding zullen we onze productie van additieven en smeermiddelen verder kunnen laten groeien van 130.000 tot 180.000 ton per jaar over de komende jaren. Ook wordt extra zuurstof voorzien voor onze chemische distributie- en exportactiviteit die mee kan groeien. Op dit eigenste moment zijn we ook 6.500 m³ extra stockage tankcapaciteit aan het voorzien.”

Wat is de grootste troef van North Sea Port voor jullie?

“Weet u dat Gadot Belgium de enige gespecialiseerde terminal is in Europa die voor haar volledige behoefte aan elektriciteit én warmte wordt voorzien door lokaal opgewekte groene, duurzame elektriciteit en stoom? Dit kan enkel gerealiseerd worden doordat er drie zaken aanwezig zijn: ruimte, goede lokale samenwerking met business partners en een mindset waarbij de belangen van overheden en bedrijven worden verenigd. In North Sea Port zijn al deze ingrediënten aanwezig om projecten voor transformatie van onze bedrijven te helpen faciliteren, om innovatie en duurzaamheid te stimuleren. We zijn dan ook bijzonder trots

op de windturbine die we in januari mochten inhuldigen op de Gadot-terminal, samen met onze provinciegouverneur, burgemeester en schepenen. Daarnaast zijn de eerste testleveringen opgestart van stoom die we afnemen van de gloednieuwe biomassacentrale van Belgian Eco Energy (BEE), gelegen op de terreinen van onze buren bij GCT. Met BEE hebben we een levercontract afgesloten waarmee we in onze volledige behoefte aan warmte kunnen voorzien, volledig op basis van hernieuwbare hulpbronnen.”

Wat is het grootste werkpunt voor de fusiehaven?

“Door de troeven die North Sea Port in handen heeft, is het, naar mijn gevoel, zaak om nog meer als internationaal uithangbord te fungeren. Als onderdeel van een internationale groep besef ik maar al te goed hoe cruciaal het is om investeringen en kapitaal aan te blijven trekken. Daarvoor moeten we grensoverschrijdend denken en handelen, en daar is durf voor nodig, ook politieke moed. Ondernemers kunnen dit zeker mee helpen faciliteren door het voortouw te nemen en bruggen te bouwen.”

Bedrijven verenigen in North Sea Port

Van multicloud tot social engeneering in cybersecurity

7 trends & threats in 2023

De digitale transformatie creëert volop kansen, maar stelt organisaties ook bloot aan nieuwe cyberaanvallen. Wouter Vandenbussche, Security-expert bij Proximus brengt samen met partners Microsoft, Fortinet, Palo Alto Networks, Cisco en Trend Micro de belangrijkste trends en bedreigingen voor 2023 in kaart.

1 Multicloudsecurity

Organisaties verdelen hun workloads over verschillende cloudomgevingen. Data en applicaties bevinden zich in cloudomgevingen van hyperscalers (zoals Microsoft Azure), er wordt gewerkt met SaaS-applicaties en toepassingen bevinden zich op de eigen servers. Nico Sienaert van Microsoft: “Dat diverse ecosysteem beveiligen, vormt een uitdaging. Ondernemingen vragen om een consolidatie van de securitymechanismen. We zien een beweging op de markt om te standaardiseren op een security platform en dit zal veel complexiteit uitschakelen. Complexiteit maakt bedrijven blind en dat is nefast voor de holistiche (helikopter)visie.”

2 Cybercrime-as-a-Service

Achter cybercriminaliteit schuilen vaak heuse businessmodellen.

“Malafide hackers specialiseren zich in één aspect van een cyberaanval”, stipt Patrick Commers van Fortinet aan. “Ze stellen hun diensten, tegen betaling, ter beschikking van andere actoren. Zo ontstaat een ketting van specialisten, die gerichter kan aanvallen.” Tot de onderdelen van dergelijk geoliede machine behoren onder meer Ransomware-as-a-Service, Reconnaissance-as-a-Service, waarbij een overzicht van kwetsbaarheden circuleert en Money Laundering-as-aService, dat witwaskanalen met behulp van artificiële intelligentie detecteert.

3 KMO’s verhogen inspanningen

“KMO’s bevinden zich vaak onder de zogenaamde cybersecurityarmoedegrens, waardoor ze te weinig beschermd zijn tegen aanvallen”, legt Wouter

“Kmo’s bevinden zich vaak onder de cybersecurityarmoedegrens, waardoor ze te weinig beschermd zijn tegen cyberaanvallen.”

Wouter Vandenbussche, Security-expert bij Proximus

Vandenbussche van Proximus uit. “Hun vraag naar securitydienstverlening neemt toe. In eerste instantie komt het er binnen die context op aan van de basis qua beveiliging op orde te krijgen. Hoe hoger de maturiteit, hoe lager de impact van een aanval.”

4 Cybersecurity als criterium voor leveranciersselectie

Risico-assessments op het vlak van cybersecurity maken een belangrijk deel uit van de selectie voor leveranciers. Jesper Olsen van Palo Alto: “37% van de organisaties verwacht dat supplychain-aanvallen in 2023 verder toenemen. Ze willen de risico’s over de gehele keten maximaal inperken. Ze kijken hierbij naar onderlinge afhankelijkheden en de kwetsbaarheden van open source.”

5 Cyberresilience

Het voorbije jaar toonde opnieuw aan dat cyberaanvallen de dagelijkse werking van zowel grote als kleine organisaties in de war kunnen sturen of zelfs volledig platleggen. Volgens Steven De Ruyver van Cisco Systems is er nood aan systeemarchitectuur, die ook in het geval van een aanval maximaal operationeel blijft. “Je moet als organisatie alles in het werk stellen om de toegang voor aanvallen te minimaliseren, maar even belangrijk is het om weerbaarheid in te bouwen.”

6 Social engineering zet zich voort

Cybercriminelen proberen via socialengineeringtechnieken gebruikers te verleiden om links aan te klikken of geïnfecteerde bestanden te openen.” Social engineering manifesteert zich nadrukkelijker op directieniveau, waar malafide organisaties via deep fake kaderleden pogen te misleiden,” aldus Steven Heyde van Trend Micro.

7 Convergentie van netwerkbeheer en securitybeheer

“NetOps en SecurityOps komen dichter bij elkaar”, vertelt Wouter Vandenbussche van Proximus. “Het netwerk is dynamischer, met meer medewerkers op uiteenlopende locaties. Die fluïditeit zorgt voor een sterkere link met security en een nauwere end-to-end samenwerking tussen de operationele teams.”

Blijf op de hoogte!

Lees het vervolg van dit artikel en ontdek de andere 6 trends & threats die deze security-experten voor 2023 identificeren.

Door welke cyberaanvallen werden ondernemingen in de Benelux het meest getroffen? Wat waren de gevolgen? Ontvang in primeur eind maart het jaarlijkse Proximus Cybersecurity Report.

VDAB heropent opleidingscentrum bouw in Hamme na grondige renovatie

Na grondige renovatiewerken heropende VDAB zijn opleidingscentrum in Hamme. Het VDAB opleidingscentrum in Hamme biedt een breed scala aan bouwopleidingen voor werkzoekenden en andere cursisten die in de bouwsector aan de slag willen. Het vernieuwde centrum heeft flexibel ingerichte opleidingsvloeren met de allernieuwste technieken en lesmaterialen. Zo worden de technische arbeiders opgeleid om de (klimaat)uitdagingen van morgen efficiënt en veilig te beantwoorden.

Daarnaast werken er in het VDAB-opleidingscentrum van Hamme ook bemiddelaars die werkgevers ondersteunen in hun zoektocht naar personeel. Zij proberen een antwoord te bieden op de vele openstaande vacatures in de bouwsector door klanten te matchen met vacatures.

Verko brengt ammoniumsulfaat op de markt voor landbouwers

Al meer dan 40 jaar verwerkt Verko groente-, fruit- en tuinafval (GFT) tot compost. Landbouwers gebruiken dit vooral als bodemverbeteraar.

Voor de bouw van de nieuwe composteerfabriek met vergister, die in 2021 startte, investeerde Verko in een gloednieuwe luchtzuiveringsinstallatie. Dat is een belangrijke handeling om geurhinder te beperken voor de omgeving.

De chemische wasser levert ook een interessant bijproduct op voor de land- en tuinbouw: ammoniumsulfaat ofwel spuiwater. Dit product is in Vlaanderen erkend als kunstmeststof. Steeds meer akker- en weilanden bevatten minder zwavel door het gelimiteerd gebruik van organische bemesting. Ammoniumsulfaat bevat juist zwavel. Daarom speelt Verko graag in op de noden van de landbouwsector.

dds-verko.be

WinWinner haalt 1 miljoen euro op voor Europese expansie en sprong naar kmo-markt

Het Gentse crowdlendingplatform WinWinner krijgt een kapitaalverhoging van 1 miljoen euro. Die haalt het bij een aantal nieuwe investeerders, waaronder de bekende serie-ondernemer Pieter Casneuf. De kapitaalinvestering moet het platform helpen om zijn reikwijdte te vergroten in andere Europese landen. Daarnaast wil CEO Matthias Browaeys met de investering het hoofd bieden aan de steeds verder groeiende groep gevestigde kmo’s die de mogelijkheden van crowdlending verkennen.

winwinner.be

Het gerenoveerde opleidingscentrum in Hamme

Matthias Browaeys (2e van links) omringd door een aantal aantal investeerders

Landbouwers op bezoek bij Verko aan de opslagtanks van het ammoniumsulfaat.

De ontdekking van Singapore en Mumbai

Behoeft Voka’s Techtrip nog een intro? Op de zevende editie van deze ondertussen gereputeerde inspiratiereis trokken 54 Oost-Vlaamse (tech)ondernemers, academici en investeerders naar Singapore en Mumbai, twee wervelende metropolen met een totaal andere dynamiek. Twee ondernemers delen hun inzichten en learnings.

Singapore

ONAFHANKELIJKE

STADSTAAT SEDERT 1965

REGERINGSVORM: republiek

OPPERVLAKTE: 668 km²

AANTAL INWONERS: 5,7 mio

LIGGING:

Singapore ligt in het zuidoosten van Azië. Het ligt verdeeld over 63 eilanden tussen Maleisië en Indonesië. De stad Singapore beslaat het grootste deel van het gelijknamige hoofdeiland. Singapore is met het vasteland van Maleisië verbonden door een dijk, de Johor–Singapore Causeway in het noorden, en een brug, de Malaysia–Singapore Second Link, in het noordwesten. Ook enkele omliggende binnenlandse eilanden zijn middels bruggen met het hoofdeiland verbonden.

ECONOMIE:

Singapore huisvest bijna 4.000 tech startups en 10 unicorns. 80 van de top 100 tech bedrijven hebben er een office of R&D center. Een doorgedreven start-up-ondersteuning door de overheid, de aanwezigheid van hooggeschoold talent en de sterke linken met China zijn maar enkele van de redenen hiervoor. Het is één van de makkelijkste landen wereldwijd om er zaken te doen en het staat wereldwijd aan de top als meest innovatieve economie en als het land met de beste IP-bescherming.

Mumbai

(tot 1995 bekend als Mombay)

GROOTSTE STAD VAN INDIA –HOOFDSTAD VAN DEELSTAAT MAHARASTHTRA

OPPERVLAKTE: 603,4 km²

AANTAL INWONERS: 22.8 mio (schatting – geen officële cijfers)

LIGGING: aan de kust van de Arabische Zee

ECONOMIE:

Mumbai is het culturele en commerciële hart van India. Het huisvest een boel belangrijke financiële instellingen en vele Indiase bedrijven hebben er hun hoofdkantoor. Mumbai wordt vaak als het belangrijkste opkomende techecosysteem vernoemd.

Behalve om de industrie is Mumbai ook bekend om zijn filmproducties. Mensen uit de hele wereld komen hierheen om te acteren en te werken in Bollywood, een samentrekking van de oude naam Bombay en Hollywood.

Straatbeeld in Mumbai

Marina Bay Sands, iconisch hotel met restaurant in skyline van Singapore

Straatbeeld in Singapore, Chinese wijk vs. Skyscrapers.

Singapore by night

De 54 deelnemers samen met vijf collega’s van Voka Oost-Vlaanderen

Op de tweede dag van de Voka Techtrip wordt de toon gezet voor een week vol inspirerende gesprekken, boeiende bedrijfsbezoeken en interessante kennismakingen. Een propvolle bus met ondernemers, academici en investeerders die een gezamenlijke passie hebben voor innovatie en technologie, baant zich een weg door Singapore en haar opvallende architectuur.

Ook dit jaar zit ik weer op die bus. Toegegeven, ik voel me soms een wat vreemde eend in de bijt tussen al die tech savvy’s, die jongleren met de begrippen Artificial Intelligence, Blockchain, Omniverse, Metaverse en het Internet of Things. Ik ben actief in hernieuwbare energie en die tech buzzwords liggen niet dagelijks op mijn bord. Maar nét daarom dat ik op de bus zit. Ik wil me laten voeden met wat technologie kan bieden. Ik wil

bijleren en beter begrijpen welke impact technologie op de maatschappij, de mens en ons bedrijf heeft, en kan hebben. Ik wil graag gewapend zijn om onze onderneming futureproof te maken en ben er rotsvast van overtuigd dat technologie het antwoord is.

Kiasu en Kiasi

Singapore blijkt een perfecte bestemming om uit de waan van de dag te treden. We duiken in een hypergereguleerde wereld, waar de overheid aanzienlijke participaties heeft in de door hen gedefinieerde strategische sectoren. Singapore Inc. beheert 1.500 miljard euro, verdeeld over drie fondsen. De eerste minister runt het land als CEO en is de bestbetaalde premier ter wereld. Het netto investeringsrendement uit die beleggingen bedraagt 18%, waardoor er aardig wat middelen beschikbaar zijn om innovatie, R&D en ondernemerschap te stimuleren.

Tijdens de eerste ochtendsessie weet Kim Demeyer van Flanders Investment en Trade ons een mooie introductie te bezorgen over het reilen en zeilen van deze bijzondere ‘democratie’. Het opzetten van een bedrijf kan in een wip en een zucht, het regulatoire kader zit mee, iedereen spreekt Engels, funding is zeer toegankelijk en dankzij haar strategische locatie is Singapore de ideale toegangspoort voor westerse bedrijven tot de Aziatische markt.

De mayonaise lijkt te pakken. Met 105 miljard Foreign Direct Investment (versus 3 miljard FDI in Vlaanderen) weet the Lion City groot en klein aan te trekken. Dit land van slechts 6 miljoen inwoners huisvest 10 unicorns, 4.200 start-ups en boost actief een globaal tech ecosysteem. Maar voor onze schone ogen doen ze het natuurlijk niet. Singaporeans first, stroomt door hun aderen. Ze bouwen gestaag aan een economisch

MIEKE HESEMANS CEO BIJ 6AM (Ontwikkeling, financiering en exploitatie van zonneparken in Europa)

Mieke Hesemans over het strak geregisseerde en gereguleerde Singapore

“Technologie fascineert, de mens inspireert, Voka faciliteert”

Op bezoek bij techreus Huawei

duurzaam en veerkrachtig Singapore, voor Singaporeans. Door middel van quota houden ze de huidige etnische verdeling in evenwicht.

Bijzonder vind ik ook dat deze succesformule (deels) haar oorsprong vindt in “Kiasu & Kiasi.” Klinkt als een gevechtssport, maar dat is het niet. Kiasu is de angst om te falen. Ze beschouwen alles als een competitie. Dat drijft hen om extreme middelen te gebruiken om succes te behalen. Kiasi is de angst om te sterven, wat zich vertaalt in extreme maatregelen om risico te vermijden en waarom ze hier zowat alles in vijfjarenplannen gieten. Het doel heiligt de middelen, of zoiets?

Groene stad en toch een leven binnen

Christophe Vanhoutte van UnifiedPost bevestigt hoe ongecompliceerd het was hier een vestiging te openen en hoe de overheid een ideale partner blijkt voor UnifiedPost om voet aan wal te krijgen. Singapore had het plan hun facturatieflow te digitaliseren en, planmatig als ze zijn, legt dit plan één van onze Belgische trotsen geen windeieren.

Met Bert Grobben van Budding Innovations krijgen we opnieuw een Vlaming aan het woord en een ideale spreekbuis om de vertaalslag te maken waarom Singapore een goede landingsplaats is voor Europese bedrijven die richting Azië kijken. Het is weliswaar een kleine en ‘gecondenseerde’ markt, maar een perfecte uitvalsbasis voor innovatie en groei in de rest van het continent. Het is niet eenvoudig om als Europees bedrijf rechtstreeks zaken te doen met China of India bijvoorbeeld. Met een Singaporees bedrijf sta je direct een heel pak verder. De regio percipieert Singapore als een voorbeeld en ze spreken dezelfde taal, niet per se letterlijk maar wel figuurlijk.

We reizen weer verder van de ene airco in de andere, mits enkele intermezzo’s van 30°C en 83% vochtigheid. Echt aangenaam vindt mijn lichaam dat niet, bewijst een kuchje en een plots verstopte neus. Mijn ogen zijn dan wel weer gelukkig met al dat groen. Volgens mij zag Babylon er ongeveer zo uit. Voor elke bebouwde grondoppervlakte moet men twee keer zoveel groen aanbrengen. Dat manifesteert zich in prachtige hangende tuinen en perfect onderhouden parken. Maar de parken en straten zijn opvallend leeg. Waar zitten die 6 miljoen mensen toch? Ook bij de co ­working spots en bedrijven die we bezoeken mis ik mensen en een levendige vibe. Stilte voor de storm, die ons later deze week in Mumbai te wachten staat. Het antwoord ligt bij onze ‘vriend’ corona. Singapore was bij de eerste om restricties op te leggen, en bij de laatste om ze in april 2022 op te heffen. Maar blijkbaar blijft men nog héél graag binnen.

De ‘Wordpress voor blockchain’

De deelnemers van deze trip komen wel al graag eens buiten. We spreken uitvoerig over onze professionele bezigheden, uitdagingen en lokken samen opportuniteiten uit. Tijdens de lunch maak ik beter kennis met één van de techondernemers, we luisteren geboeid naar elkaars professioneel verhaal en hij brengt mij op een nieuw commercieel spoor. “Zo had ik het nog niet bekeken, wat een goed idee, dankjewel!” Gisteren kwam aan het licht dat een medereiziger software aan het ontwikkelen is voor een batterij met het oog op slimme energiesturing. Met andere woorden, technologie is helemaal niet de ver-van-mijn-bedshow, integendeel.

In de namiddag krijgt techreus Huawei het platform. Dankzij hun brede scope beschikken ze over vele bouwstenen, van hardware over software tot infrastructuur. Via hun incubator Spark stellen ze sommige van deze

Kim Demeyer van Flanders Investment en Trade gaf een introductie over het reilen en zeilen van deze bijzondere ‘democratie’.

Het Leuvense bedrijf SettleMint maakt blockchain begrijpbaar van West naar Oost

bouwstenen ter beschikking aan start-ups, om innovatie te boosten. Huawei investeert zelf niet in de start-ups, maar faciliteert de connecties met VC’s.

Ook het Leuvense SettleMint komt aan de beurt, voor mij de beste bedrijfspresentatie van de dag. Blockchain made easy Wat Wordpress is voor websites, is SettleMint voor blockchain. De spreker weet mijn aandacht te trekken en mijn pientere buurman helpt me de voordelen van blockchain (iets) beter te begrijpen. Enkele use cases maken het tastbaar. Zeker omdat er eentje uit de energiesector aan bod komt. Flexibiliteit en grid stability is een hot topic in mijn sector. SettleMint is een proof of concept aan het uitwerken met Elia om een volledig geautomatiseerde marktplaats voor tertiaire diensten op te zetten. Wanneer ik thuis ben, ga ik dat verder uitpluizen. Ook opmerkelijk is dat deze ambitieuze start-up zijn heil niet eerst gaat zoeken in de VS. Zij kijken bewust niet naar het competitieve landschap in het Westen. Hun geografische expansie loopt met kantoren in Dubai, New Delhi, Singapore en Tokio, van West naar Oost.

Voor de leeuwen

Het einde van de dag nadert, maar eerst krijgen de geïnteresseerde deelnemers onder ons elk 7 minuten de kans om hun nieuw bedrijfsidee te pitchen. Ik vind het wel moedig om jezelf zo voor de leeuwen te gooien. Het is echter een uitgelezen kans om een nieuw concept af te toetsen, feedback te vergaren, bezorgdheden te horen of oplossingen aangereikt te krijgen. Voor de luisteraars is het fijn om meer in detail te begrijpen waar enkelen onder ons mee bezig zijn.

Er volgt nog een obligatoir tripje naar Travel Swab waar we een stok in onze neus geduwd krijgen. Om India (deel 2 van de reis) binnen te mogen, dienen we een negatieve PCRtest voor te leggen. Fingers crossed dat hier niemand in quarantaine moet blijven. Ik eet nog maar een gelukskoekje, met de toepasselijke boodschap dat geduld een mooie deugd is.

Dag 2 zit er al op. Mijn balans: technologie fascineert, de mens inspireert, Voka faciliteert. Ik kijk enthousiast uit naar de komende vijf dagen. Bedankt aan het hele Voka-team voor de schitterende organisatie. Ik blijf op de bus.

De Voka-techtrip is ook voor jezelf een stretch: fysiek en mentaal. Het cleane en georganiseerde Singapore is intussen ingeruild voor de chaos en dynamiek van Mumbai. Het broeiend ecosysteem in de regio (voor zover er sprake is van een systeem) heeft overduidelijk een sterke aantrekkingskracht voor investeerders, incubators en accelerators.

Mumbai beschikt immers over een grote talentpool in softwareontwikkeling, data analytics en fintech, en positioneert zich o.a. als innovatieve hub voor artificiële intelligentie en machine learning. Ondernemingen worden uiteraard ook aangetrokken door de groeiende economie, de stijgende welvaart van de middenklasse en de toegang tot de Indische markt. En die is gigantisch.

Met meer dan 1,4 miljard inwoners is India intussen uitgegroeid tot de vijfde grootste economie ter wereld. Volgens de meest recente statistieken waren afgelopen jaar 4,8 miljoen Indiërs actief in de ICT- of techindustrie. Op 5 jaar tijd betekent dit een groei van 25%.

Steven De Poortere over het immer chaotische en luidruchtige Mumbai

“De techscene in Mumbai lijkt op plaatselijk verkeer: even chaotisch maar je komt er uiteindelijk wel”

STEVEN DE POORTERE

PARTNER BIJ AMON (executive search voor IT-specialisten en IT-management executives)

Even kapitaal ophalen

Wouter Vanhees, Vlaams economisch vertegenwoordiger en counselor voor FIT in India en specifiek Mumbai, verwijst naar het belang van de stad in traditionele sectoren als finance, handel en logistiek en entertainment (zie Bollywood), maar bevestigt ook de exploderende techscene in de regio. Een land of regio met veel uitdagingen biedt immers ook zeer veel opportuniteiten.

Een van de onderneemsters die hierop inspeelt is de zeer bevlogen IndischCanadese Tripti Ahuja, co-founder en COO van Diy.org, een leerplatform voor kinderen. In 2021 werd ze uitgeroepen tot de best original learning app and website for kids. Naast haar Indische roots was het ongetwijfeld ook de beschikbaarheid van techfondsen die haar terug naar India brachten. In 2021 haalden Indische techbedrijven immers niet minder dan 35,2 miljard dollar op. Het jaar voordien was dat nog 16,9 miljard. Need we say more?

Everyday is ‘Day 1’

Het vervolg van de dag bevestigt wel dat het ook in de AI-wereld een verhaal van vallen

en opstaan is. Zo biedt Haptik bijvoorbeeld intussen al 10 jaar oplossingen voor klantenservice, marketing en verkoop via messagingen chatkanalen zoals Whatsapp. Het bedrijf telt 400 medewerkers en omschrijft zichzelf als specialist in chatbot-technologie en conversational AI, maar wat betekent dit nog in een wereld die op enkele weken tijd overspoeld werd door generatieve AI van OpenAI of Google (Bard)? Het adagio van Jeff Bezos: “Everyday is ‘Day 1’” is ook hier zeker van toepassing.

En zo voelt bij de eerste impressies de techscene in Mumbai een beetje aan zoals het verkeer in de stad: ongecontroleerd, chaotisch en op bepaalde plekken al luidruchtiger dan op andere. En de ene route is al vlotter dan de andere, maar no stress, want uiteindelijk geraakt iedereen wel op zijn of haar bestemming.

Lees op onze website ook de andere blogs.

Kriebelt het bij jou ook om mee te gaan op de volgende techtrip?

Ontdek alles over de nieuwe bestemming via de QR-code en laat je gegevens achter. We houden je graag op de hoogte!

Tripti Ahuja, co-founder en COO van Diy.org, een leerplatform voor kinderen

10.05.2023

Internationaal verkeer van goederen: Douane, BTW en alle andere formaliteiten

Laat je op een gestructureerde en vooral praktische wijze wegwijs maken in het kluwen van regelgevingen en formaliteiten.

GENT

11.05.2023

Exportdocumenten van a tot z Leer alles over het belang van een correcte documentenflow bij je internationale activiteiten.

GENT

INNOVATIE & DIGITALISERING

27.03.2023

Lerend Netwerk Industrie 4.0 Lab

09.05.2023

Lerend Netwerk - Business Club Sourcing & Import

Wissel ervaring uit rond actuele thema’s met aankoop-, purchasemanagers, buyers en CPO’s.

GENT

€ 1.200

25.04.2023

Sterke klantencontacten via LinkedIn

Leer in deze opleiding hoe je op een tijdsefficiënte manier je contacten kan onderhouden en je relaties kan versterken via LinkedIn.

AALST € 200

€ 550

OVERDRACHT

11.05.2023

Familio

Maak de uitdagingen van beide generaties bespreekbaar en bereid je voor op de overdracht van het familiebedrijf.

€ 450

GENT € 3.000

PRODUCTIE

10.05.2023

Lerend Netwerk Production Managers

11.05.2023

Scoren met je eerste verkoopgesprek Ontdek hoe je jouw salespitch nog krachtiger kunt maken.

GENT € 450

STRATEGIE, LEIDERSCHAP & ALGEMEEN MANAGEMENT

21.04.2023

MBA Highlights

Ontdek bij 6 innovatieve productiebedrijven hoe industrie 4.0 hun business boost met een blik achter de schermen van een voorloper in onze regio en een deskundige toelichting van een expert.

€ 1.000

20.04.2023

Lerend Netwerk Cybersecurity

Ga aan de slag en geef je cybersecurity een quickstart onder leiding van experts en getuigenissen van andere ondernemers. Kom buiten met duidelijke stappen en een concreet plan hoe cybersecurity in je bedrijf te implementeren.

€ 850

INTERNATIONAAL ONDERNEMEN

18.04.2023

Infosessie Start2Export2 Kenia

Is Kenia nog een nieuwe markt voor jou? Ontdek de mogelijkheden voor jouw bedrijf via dit begeleidingstraject van Flanders Investment & Trade samen met Voka Oost-Vlaanderen.

GENT GRATIS (INFOSESSIE)

27.04.2023

Mercurio Go International

Wil je met je bedrijf exporteren naar het buitenland of heb je weinig internationale ervaring en ben je net gestart met export? Heeft jouw onderneming nood aan een internationale strategie?

GENT

€ 1.000

Vind een interessant klankbord bij gelijkgestemde productiemanagers van bedrijven uit jouw regio. Zoek samen oplossingen voor uitdagingen waarmee je op de werkvloer te maken krijgt. Laat jouw efficiënt en resultaatgericht denkvermogen stimuleren en krijg zuurstof voor nieuwe ideeën en inzichten.

GENT

SALES & MARKETING

23.03.2023

€ 900

Lerend netwerk Account Management

Leer van een professionele salesexpert en wissel kennis en ervaring uit met gelijkgestemden.

€ 900

28.03.2023

Zet jouw professioneel LinkedIn-profiel op punt

Leer de kneepjes van LinkedIn kennen en maak van jouw professioneel LinkedIn-profiel een pagina om jouw business te boosten.

AALST € 200

30.03.2023

Lerend Netwerk Marketeers

Community

Als lid van een marketingteam wil je graag bijleren van andere marketeers. Tijdens deze sessies leren we zowel van een expert als van elkaar.

€ 900

Klaar om je carrière een boost te geven? Voka Oost-Vlaanderen organiseert i.s.m. Solvay Brussels School of Economics and Management een exclusieve opleidingsreeks rond ondernemerschap en management.

GENT GRATIS (INFOSESSIE)

25.04.2023

Lerend netwerk - Van teamlid naar teamleider

Krijg als (startende) leidinggevende de ideale training om de nodige vaardigheden te ontwikkelen en vind de rol als coach niet langer een uitdaging.

GENT € 900

04.05.2023

Lab - Aan de slag als extern adviseur Bereid je voor op je taak of versterk je in je rol als extern adviseur in een raad van advies of bestuur.

GENT € 550

04.05.2023

Effectief leiderschap

Van individuele kracht tot teamgerichte doeltreffendheid in twee dagen.

GENT € 550

TALENT

27.04.2023

Management Assistant Day 2023

Goodbye assistant, hello professional! De jaarlijkse afspraak voor management assistants

AALST (GOLFCLUB DE KLUIZEN) € 450

* de vermelde prijzen zijn enkel voor leden en exclusief btw.

Geert dacht

Het hoofd dat spreekt met het hart

AI AI AI

In februari ging onze intussen vermaarde Techtrip van Voka Oost-Vlaanderen richting Singapore en Mumbai. Twee uitersten, van een perfect georganiseerde, prachtig vormgegeven maar snel saaie stad als Singapore, naar het chaotische, verbazende, armoedige en superlevendige Mumbai. Twee werelden op acht reisdagen en toch kwam één onderwerp steeds terug. ChatGPT.

De release van ChatGPT enkele weken terug heeft het iPhone-moment van AI (artificiële intelligentie) gecreëerd. Het moment waarop iedereen aanvoelt: nu gaan we echt in een stroomversnelling. Voor wie de voorbije tijd op een andere planeet leefde, ChatGPT is een ontwikkeling van OpenAI, ondertussen onder de vleugels van Microsoft. De essentie is dat deze computers door de registratie en combinatie van data patronen herkennen, zelf antwoorden geven, voorspellingen doen en beslissingen nemen. Zonder menselijke interventie, zonder telkens opnieuw te programmeren.

Je kan aan ChatGPT de meest diverse vragen stellen, de machine geeft meestal een verbazend volledig en gebalanceerd antwoord. Naast tekst kan AI ook beelden produceren (Dall-E b.v.), muziek maken en ga zo maar door. De hamvraag die de 54 techondernemers op onze Singapore-Mumbai trip bezig hield: hoe ver reikt deze AI, welke jobs zal AI vervangen, hoe zal de wereld hierdoor veranderen, waar gebeurt de economische destructie en wat zijn toekomstige businessmodellen die hierdoor succesvol worden? Kennis houdt men immers niet tegen, de vraag is hoe je ermee omgaat.

Wat zeker is: na de automatisatie en robotisering in de industrie, is nu de dienstensector aan de beurt. Eindelijk, zou je kunnen zeggen. De betwistbare performance van veel dienstenbedrijven is al lang een doorn in het oog, met variabele kwaliteit, lage efficiëntie en hoge kostprijs. Standaard routinewerk in de dienstensector, zoals de opmaak van een basiscontract in de juridische wereld, het schrijven van een mail of artikel, het klantgericht beantwoorden van vragen, … kunnen grotendeels geautomatiseerd worden. Dit kon al enkele jaren met chatbots, maar sinds ChatGPT lijkt dit alles plots de prehistorie. Nu voelt iedereen aan dat het voor echt is, a change is gonna come -zong Sam Cooke al.

“It’s been a long, a long time coming, but I know a change gon’ come. Oh yes, it will”. Want naast het routinewerk lijken ook de creatieve sector, het onderwijs, de wetenschap en andere highbrow activiteiten voor nieuwe uitdagingen te staan. AI baseert zich op reeksen data die worden gecombineerd en geïnterpreteerd. Cruciale vraag is of AI enkel op een intelligente manier reeksen van data uit het verleden kan verderzetten of ook creatieve veranderingen en nieuwe insteken kan geven? Anders gesteld: wordt de mens een editor die de creaties van AI checkt, eventueel wat bijstuurt, maar in se niet op kan tegen de machine? Of wordt de mens de super hero die AI gebruikt om veel sneller en kwalitatiever het basiswerk te laten doen (opzoeken, notuleren, samenvatten, …) en daar zijn ongeëvenaarde creativiteit en intelligentie bovenop legt?

Zijn creativiteit en baanbrekende inzichten het voorrecht van de mens? Elke doorbraak die mensen gerealiseerd hebben, is op zich ook gebaseerd op data, op reeksen uit het verleden. Waar de mens dan een soort mutatie op doet en zo een nieuwe richting uitgaat. De Beatles zijn geniaal en hebben de muziekwereld veranderd, daar is geen twijfel over. Maar hun ‘mutatie’ kon ook slechts gedijen in de reeksen die andere artiesten voor hen hadden neergezet. Stel dat Paul McCartney en John Lennon honderd jaar vroeger hadden geleefd, hadden ze nooit deze vernieuwing gebracht, hoe geniaal ze ook waren. Waarom zou AI op de massa’s data en reeksen die ze in kaart hebben, geen mutaties kunnen bedenken en dan verdisconteren wat deze kunnen betekenen in de reële wereld? Misschien wordt de mens gewoon een selectieheer van de massa’s ideeën die AI uitspuwt?

“Wordt de mens een editor die de creaties van AI checkt, maar in se niet op kan tegen de machine? Of wordt de mens de super hero die AI het basiswerk laat doen en daar zijn ongeëvenaarde creativiteit en intelligentie bovenop legt?

Boeiende vragen, bedreigende vragen, bewonderende vragen. Ook ethische vragen, welk wereldbeeld heeft ChatGPT eigenlijk? Wat zijn zijn fundamentele waarden? Worden alle data van alle overtuigingen overal in de wereld verwerkt in hun model, of zijn het capita selecta vanuit een specifiek wereldbeeld? ChatGPT antwoordt mijns inziens heel genuanceerd en evenwichtig, ook op delicate vragen. Maar wie draait finaal aan de knoppen? Brave new world is dichterbij dan ooit. Welke rol neemt de mens op in een toekomst waar computers sneller, accurater en misschien zelfs creatiever redeneren dan de mens zelf? Een uitdaging voor de economie, voor het onderwijs, voor de maatschappij.

A change is gonna come. Oh yes, it will.

GEERT MOERMAN, gedelegeerd bestuurder - Voka Oost-Vlaanderen

TWIJFEL JE TUSSEN JE KANTOOR VERWARMEN OF THUISWERKEN AANMOEDIGEN? DAN IS HET TIJD VOOR ZONNEPANELEN

Twijfelen is normaal en het is ook goed.

Want twijfel zorgt voor verandering.

En zonder verandering is er geen vooruitgang.

Zet je twijfels om in daden met ING.

ing.be/doen

LOOKING FOR UNIQUE BUSINESS SPACE!?

Alinso Group is als privatief vastgoedbedrijf actief in België en Roemenië met een focus op het realiseren en beheren van bedrijfshuisvesting. Contacteer ons: WWW.ALINSO.GROUP