Oost-Vlaanderen Ondernemers 2024#03

Page 1

Onder nemers magazine

Toelating moet sneller, makkelijker en slimmer Beter aan de slag met arbeidsmigratie

MAART2024 Een maandelijkse uitgave van Voka –Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen | Jaargang 25 | nummer 03
Strategically located Tailored office spaces gdp@mgrealestate.eu Contact us to see how your future offices could look like! With office spaces available in various sizes up to 2,235 sqm. MG Square is more than just a location, a premium office space, where forward-thinking businesses come together. Experience a workspace where innovation and collaboration thrive!

Aan zet

De voorzitter opent het debat

Ten paradijze geleidt u de PS

De maand februari ontleent haar naam aan Februus, de Romeinse god van boetedoening. Februari is van oudsher de maand van carnavaleske zotternijen. Van Februus is ook Febris afgeleid, de godin van de koorts (fever). Ongemeen koortsig waren de februari-toespraken van de Waalse socialistische leiders Magnette (PS) en Bodson (FGTB). Anders kan je het pleidooi van Paul en Thierry voor hogere lonen, minder werken, hogere uitkeringen en hogere belastingen (op bedrijven en vermogens) niet bestempelen. Mensen met hoge koorts gaan soms ijlen en dat kan gepaard gaan met een verlies aan oriëntatie en hallucinaties.

Naar verluidt zijn sommige Waalse linkse leiders – sinds de perte totale van de Franse PS – graag geziene gasten in debatten op de Franse televisie. De Fransen smullen van het ongeëvenaarde surrealisme waarvan ‘vooruitstrevende’ leiders in Franstalig België telkens weer blijk geven.

De voorstellen van Paul en Thierry zijn geen pijnstiller voor de zorgwekkende Belgische economie maar een levensbedreigende injectie voor de welvaart van alle Belgen.

Voorzitter Voka –Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen

Hogere lonen in een land met de derde hoogste loonkost per uur in Europa? Moet kunnen, ook al bestaat hier geen probleem van koopkracht, wel van verzwakkende concurrentiekracht van onze bedrijven. Een derde van de actieve bevolking van Wallonië is niet aan de slag en toch oproepen om minder te werken? Faut le dire Met een gemiddelde pensioenleeftijd (61 jaar) en het gemiddeld aantal gewerkte uren (38,9) nestelt België zich tussen de sloomste Europese landen.

“ Wordt verenigd links in het zuiden van ons land de grafdelver van de Belgische welvaart?

De werkweek van 38 naar 30 uren brengen, met loonbehoud, betekent een loonkostenverhoging voor onze bedrijven met liefst 27%. Natuurlijk eist de Waalse ‘progressieve’ broederschap eveneens een verhoging van de uitkeringen. Peu importe dat België nu al tot de meest herverdelende welvaartsstaten van Europa behoort met, vanaf 2026, de op één na hoogste overheidsuitgave en een begrotingstekort, gapend als de Fondry des Chiens, Belgiës bekendste ravijn.

En, verrassing, het Waalse Rad van Fortuin wijst nog maar eens in de richting van een hogere fiscaliteit op kapitaal. De effecten van een taxshift van arbeid naar vermogen zullen vooral in het ‘rijke’ Vlaanderen te merken zijn, maar dat wist jij al.

In de lanceringsspeech van de kiescampagne had voorzitter Magnette nog een deugddoende uitsmijter klaar: de stijging van de minimumlonen met 40% - Oui! - tot het hoogste peil van Europa. Hét recept om laaggeschoolden en nieuwkomers helemaal uit de arbeidsmarkt te duwen.

Ondertussen zit België de Europese klas voor en pakt het stralend uit met de Ghent Guidelines (nieuwe begrotingsregels), de Antwerp Declaration (Europese industriepolitiek) en een militair symposium. Ook al is ons land op deze thema’s flagrant gebuisd, een prominent kandidaat voor het premierschap warmt zich op voor la lutte finale …

Bon, als het aan de PS, de FGTB en de PTB ligt, wacht ons het paradijs met minder werk en meer geld. In de kerk is het In paradisum, ten paradijze, een onderdeel van het requiem, de uitvaartritus. Wordt verenigd links in het zuiden van ons land de grafdelver van de Belgische welvaart?

1

Colofon

KANTOREN

9000 Gent – Lammerstraat 18

T 09 266 14 40 9300 Aalst – Werf 8

Web http://www.voka.be/oost-vlaanderen

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA

OOST-VLAANDEREN

Jef Wittouck, An Bels, Erik Chabot, Jan Cornelis, Ann De Clercq, Ilse De Smedt, Christiaan De Wilde, Siegert Dierickx, Farida Doulami, Stefan Fesser, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Katrien Vanden Bulcke, Jens Van Mol.

EREVOORZITTERS VAN VOKA

OOST-VLAANDEREN

Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean-Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Geert Moerman

Lammerstraat 18 – 9000 Gent

HOOFDREDACTIE

Jan Geers – jan.geers@voka.be

EINDREDACTIE

Sam De Kegel – sam.dekegel@voka.be

WERKTEN MEE

Werner Claeys, Stefan David, Jolyn De Baets, Sven Decaestecker, Sam De Kegel, Nathalie Dolmans, Laurens Fagard, Jan Geers, Wim Kempenaers, Simon Lefèvre, Luc Nimmegeers, Bart Vancauwenberghe, Ann Vandamme, Sabine Van Damme, Jan Van Gyseghem en Jeroen Willems.

MAGAZINE REALISATIE LAYOUT

Karakters, Gent, www.karakters.be

DRUK

Drukkerij Perka, Maldegem, www.perka.be

PUBLICITEIT

Rik Vyncke

rik.vyncke@voka.be – T 0477 30 21 32

Ann Vandamme, ann.vandamme@voka.be

T 09 266 15 71

Op de cover 6

Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw 16
NV OVERWERK - Mario De Koninck (AAaRGh ...) shop.aaargh.be 2

64

Duurzame koplopers

Horizon 56

Inhoud

Actueel

6 Op de cover

Arbeidsmigratie: procedures moeten sneller én slimmer

54 De cijferfabriek

Van ruimtebeslag tot bedrijventerreinen: de Oost-Vlaamse ruimte in kaart gebracht

Telexen

Vers ledennieuws

Trends

16 Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Waarom meer hout in onze gebouwen nodig is

Montea investeert jaarlijks 200 miljoen euro in nieuwe logistieke gebouwen Als de ruimte (bijna) op is: streekontwikkelaar SOLVA blikt tien jaar vooruit

70 Groeipijnstillers

Opinie

1 Aan zet

Ten paradijze geleidt u de PS

48 In de lobby

Haal dé steunpilaar van onze economie aub niet onderuit

76 Geert dacht

Ceo: de kunst van het wel-weten

Inspiratie

4 Belle Vue

Allgro: wanneer tomaten versnijden kunst wordt

51 Thuishaven

ABC en Jan De Nul zetten samen vaart achter klimaatneutrale scheepsmotoren Voka-VeGHO-lid in de kijker: Transferium

56 Horizon

Wetterse Mr. Mallo verleidt Amerikaanse consument met marshmallows with a twist

64 Duurzame koplopers

Het duurzaamheidsplaatje oogt steeds scherper bij smartphoto

70 Groeipijnstillers

Cloudalize: hoe boor ik een nieuwe internationale markt aan?

De maand van Voka

74 Binnenkort bij Voka

Op de agenda bij Voka Oost-Vlaanderen

3
4 Belle vue Zicht op zaken

Allgro: het groene hart van je bereidingen

Knapperige groenten, dagvers fruit en geurige kruiden: dat is de smakelijke basis van het familierecept dat Allgro heet. Versneden, gesnipperd, in een salade of in hun oorspronkelijke vorm, fris gewassen en klaar voor verwerking. Van rauwkost en salades over soep- en stoofgroenten tot groentemixen.

Vandaag leiden Marleen De Tant en Paul De Meyer het bedrijf in goede banen. Hun klanten? Industrie, retail en de sector van de foodservice (grootkeukens van ziekenhuizen, scholen …).

En vergis je niet: de strenge hygiëneregels vereisen een hypermodern machinepark. Op de foto zie je een machine die vakkundig tomaten snijdt in zes partjes. TEKST SAM DE

KEMPENAERS 5
KEGEL – FOTO WIM

Op de cover

Vooraan in het nieuws

Beter aan de slag met arbeidsmigratie

Economische migratie is niet de mirakeloplossing om het aantal werkenden én onze economie op kruissnelheid te houden in de (nabije) toekomst. Maar ze is wel broodnodig, naast activering van niet-actieven, langer werken, interregionale mobiliteit en automatisering en digitalisering. Een politicus, hoofdeconoom en bedrijfsleider geven hun gefundeerde visie, gevoed vanuit cijfers én de praktijk.

TEKST SAM DE KEGEL

De ene migrant is de andere niet, ook al wordt er heel vaak over ‘de migrant’ gesproken in tv-programma’s en op straat. Soms komen ze voor bescherming tegen oorlog en vervolging (asiel), soms voor gezin (gezinshereniging), soms voor werk (arbeidsmigratie). Vaak komen ze uit de EU, maar even vaak niet. Soms zijn ze legaal, soms ook niet.

In de aanloop naar de verkiezingen in 2024 zullen we wel vaker het riedeltje horen dat België de toestroom van ‘vreemdelingen’ moet beperken. Maar zeker als het over gerichte arbeidsmigratie gaat, is er één groot argument pro. Onze arbeidsmarkt komt vele handen te kort. Buitenlandse arbeidskrachten houden nu al verschillende sectoren – van de bouw over transport tot

zware industrie – draaiende. Aan de andere kant beconcurreren arbeidsmigranten soms Belgische werknemers en zelfstandigen. En vooral: in eigen land is er ook nog een leger niet-actieven die mijlenver van de arbeidsmarkt af staat.

Binnen de EU geldt dat iedere EU-burger mag werken waar hij of zij wil. Daar heeft België dus weinig over te zeggen. Ons land heeft wel het recht om te bepalen wie er van buiten de EU hier mag werken. Soms moeten werknemers van buiten de EU heel lang op een toelating wachten (zie p. 14). De Vlaamse regering stond op de rem door maar 29 knelpuntberoepen te selecteren, terwijl de lijst van VDAB er maar liefst 241 telt.

700.000 extra werkenden nodig

Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka, legt de vinger op de wonde: “De voorbije 20 jaar kwamen er in Vlaanderen netto 550.000 jobs bij. In dezelfde periode nam de bevolking op beroepsactieve leeftijd (20 tot 64), de potentieel werkenden, met zo’n 270.000 toe. Met andere woorden, de helft van de extra jobs kon ingevuld worden met nieuwkomers op de arbeidsmarkt. De andere helft door werklozen in te zetten, door niet-werkenden te activeren, door langer te werken.”

Voor de komende 20 jaar wordt dat een heel ander verhaal. Als we een gelijkaardige economische groei willen realiseren met een gelijkaardige jobcreatie, dan zullen de komende 20 jaar in Vlaanderen

6

bijna 700.000 extra werkenden nodig zijn. In dezelfde periode zal de bevolking op beroepsactieve leeftijd amper toenemen (met 58.000). Als we niet ingrijpen, zal de krapte op de arbeidsmarkt de komende jaren dus nog spectaculair toenemen en wordt dat een belangrijke rem voor de groeimogelijkheden van de Vlaamse economie.

Er is geen voor de hand liggende mirakeloplossing om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen, zoals ook Nicole de Moor, staatssecretaris voor Asiel & Migratie, aangeeft in ons blad (zie p. 8). De Vlaamse werkloosheidsgraad ligt vandaag op 3% (wat overeenkomt met zo’n 90.000 mensen), en dat gaat vooral om tijdelijke periodes van werkloosheid tussen twee jobs. Daarnaast zijn er wel iets meer dan 800.000 niet-actieve

Op de cover

Vlamingen op actieve leeftijd. Zoveel mogelijk activering van die groep is belangrijk, maar de mogelijkheden op dat vlak zijn niet eindeloos. Bart: “Zelfs als we er in zouden slagen om de werkzaamheidsgraad op te krikken naar de 80%-doelstelling, betekent dat ‘maar’ 135.000 extra werkenden. Naast de activering kan ook interregionale mobiliteit een deel van het antwoord zijn, maar dat vereist een andere aanpak van het arbeidsmarkt- en uitkeringsbeleid in Wallonië, wat binnen het huidige politieke kader zeker ook niet evident wordt.”

Het grootste deel van het antwoord moet volgens Voka’s hoofdeconoom komen van verdere digitalisering en automatisering: economische groei en dus welvaartsgroei realiseren met minder mensen. “Daar ligt allicht het grootste potentieel voor onze

economie. Artificiële intelligentie (AI) wordt daarbij mogelijk een echte gamechanger. En finaal zal dus ook arbeidsmigratie een bijdrage moeten leveren. Dan gaat het zeker over de zoektocht naar werknemers met specifieke competenties, maar ook breder. Voor een groot deel van de knelpuntvacatures zijn er immers geen specifieke diplomavereisten.”

Zonder ernstige strategie om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken, zal die de komende jaren een belangrijke rem zetten op onze potentiële welvaartsgroei. Om daar een antwoord op te bieden, wordt het zaak om in te zetten op én activering, én langer werken, én interregionale mobiliteit, én automatisering en digitalisering.

En dus ook op vlottere arbeidsmigratie.

7
Bart Van Craeynest, hoofdeconoom Voka
“ De activering van asielzoekers in onze opvangcentra levert goede resultaten op. Vandaag zijn er meer dan 10.000 asielzoekers met een werkervaring

NICOLE DE MOOR

STAATSSECRETARIS VOOR ASIEL EN MIGRATIE

Oost-Vlaamse Nicole de Moor, migratiespecialiste van de Wetstraat

De Oost-Vlaamse Nicole de Moor (40) studeerde rechten in Gent en Amsterdam. Alvorens aan de UGent een doctoraatsstudie aan te vatten over internationale migratie, ging ze aan de slag bij het Agentschap Integratie en Inburgering. Via een passage bij het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen belandde ze als migratiespecialiste op diverse cd&v-kabinetten, laatst bij Sammy Mahdi, die ze medio 2022 opvolgde als Staatssecretaris voor Asiel en Migratie.

Op de cover 8

Nieuwe regelgeving en vlottere procedures moeten noden van bedrijven beter dienen

“Niet

mensensmokkelaars

maar wij moeten beslissen wie we toelaten”

Is arbeidsmigratie dé oplossing voor het structurele tekort op onze arbeidsmarkt? “Het is niet de heilige graal”, zegt Staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Nicole de Moor in een gesprek met Ondernemers. “Maar het kan wel een belangrijke bijdrage leveren om de schaarste op de arbeidsmarkt te helpen tackelen.”

Eén van de hefbomen is het Europees Migratiepact dat, na 10 jaar onderhandelen in bloed, zweet en tranen, net voor de jaarwissel werd goedgekeurd. Het wordt een sleutelelement voor het toekomstige beleid. In eigen land heeft Staatssecretaris de Moor een nieuw Migratiewetboek op de tafel van de regering gelegd. Nicole de Moor pleit voor een beleid rond (arbeids) migratie dat volwaardig deel uitmaakt van een breder buitenlandbeleid van België.

TEKST JAN VAN GYSEGHEM –FOTO NATHALIE DOLMANS
9 Op de cover
Nicole de Moor: “De complexe bevoegdheidsverdeling mag niet tot gevolg hebben dat de procedure zelf complex is voor werkgevers en werknemers.”

In het publieke debat over migratie gaat het meestal over asiel, over mensen die vluchten voor oorlog of vervolging. Arbeidsmigratie blijft eerder onderbelicht?

Nicole de Moor: “Dat klopt, wij hebben het vaak over mensen die in Europa bescherming zoeken. Iets minder dan de helft van hen blijkt ook effectief nood te hebben aan bescherming. Er zijn veel meer andere migranten dan de asielzoekers. Vooreerst zijn dat mensen die naar ons land komen om economische of academische redenen. Vorig jaar werden 20.000 vergunningen toegekend, waarvan 10.000 verlengingen en evenveel voor nieuwe mensen die hier willen werken. Daarnaast tellen wij 10.000 buitenlandse studenten en een duizendtal onderzoekers aan onze kennisinstellingen. Een derde belangrijke groep zijn de mensen die komen in het kader van de gezinshereniging. Politici doen soms alsof die vormen van migratie los staan van elkaar, dat is niet zo. Wie komt om te werken, brengt ook vaak een gezin mee.”

Activering van asielzoekers

Het is zaak om mensen die mogen blijven aan het werk te krijgen?

Nicole: “Op het punt van de activering op de arbeidsmarkt hinkt ons land al jaren achterop. De werkzaamheidsgraad bij mensen met een migratieachtergrond bedraagt in België 55% terwijl die in Europa gemiddeld op 76% ligt. We maken wel een inhaalbeweging, maar er is nog een lange weg te gaan.

Wat doet de overheid hiervoor?

Nicole: “Sinds drie jaar heb ik ingezet op de activering van asielzoekers door een nauwe samenwerking tussen Fedasil en VDAB. In sectoren zoals bouw en horeca lopen pilootprojecten en werden conventies afgesloten. Dat werkt. Je moet wel een aantal obstakels zoals taalverwerving en mobiliteit helpen overwinnen. Dat doen wij met eenvoudige acties zoals fietslessen in opvangcentra zodat die mensen naar de opleiding of naar het werk kunnen. Ook werkgevers zetten daar op in. Zo zijn er vandaag heel wat asielzoekers aan de slag: vanuit het opvangcentrum in Poelkapelle bij Westvlees bijvoorbeeld, of vanuit het Waasland in de Antwerpse haven.”

De groep van mensen die naar hier komen (of gevraagd worden) om in onze

“ Ik pleit voor een verplichte inburgering van arbeidsmigranten. Die is vandaag verplicht voor vluchtelingen maar niet voor arbeidsmigranten
NICOLE

economie mee te draaien is klein tegenover het aantal migranten in het kader van gezinshereniging. Is het mogelijk om die grote groep meer en sneller mee te nemen in het arbeidsproces?

Nicole: “De perceptie bestaat dat de voorwaarden voor gezinshereniging soepel zijn, maar dat klopt niet. Al in 2011 werd de gezinshereniging aangescherpt door een inkomensvoorwaarde op te leggen (Wie gezinsleden wil laten overkomen, moet meer dan 2.048 euro netto per maand verdienen, red.). Mensen kunnen niet zomaar naar hier komen en ten laste zijn van de sociale bijstand – ze moeten dus een inkomen hebben. Dat werkt activerend. In Europa behoren wij tot de landen met de strengste inkomensvoorwaarden. Gezinshereniging is bovendien enkel mogelijk voor het kerngezin – de partner en de minderjarige kinderen.

Migranten die in het kader van asiel of gezinshereniging naar hier komen mogen wij niet afschilderen als ‘passief’. Al is er nog een achterstand, de activering van asielzoekers in onze opvangcentra levert goede resultaten op. Vandaag zijn er meer dan 10.000 asielzoekers met een werkervaring. Tot voor enkele jaren waren die er nagenoeg niet, ook al was dat juridisch wel mogelijk. Door actief in te zetten op toeleiding naar de arbeidsmarkt – onder meer via jobdagen in onze opvangcentra – zoeken wij naar een match tussen asielzoeker en werkgever.”

De arbeidsmarkt schreeuwt om nog veel meer arbeidskrachten … Nicole: “Dat is zo. De website van VDAB toont meer dan 200.000 openstaande vacatures. Ik spreek met veel bedrijven; elke ondernemer wijst me op de uitdaging om bijvoorbeeld technisch geschoolde profielen te vinden. Arbeidsmigratie kan daar een deel van het antwoord zijn maar niet de heilige graal om alle tekorten op onze arbeidsmarkt in te vullen.

Voor mij is het belangrijk om vooral niet de fouten uit het verleden te herhalen toen verzuimd werd werk te maken van de integratie van ‘gastarbeiders’. Daarom pleit ik voor een verplichte inburgering van arbeidsmigranten. Die inburgering is vandaag verplicht voor vluchtelingen maar niet voor arbeidsmigranten.”

DE MOOR Op de cover 10

Is dat een verantwoordelijkheid van de overheid of van de bedrijven?

Nicole: “Dat is een verantwoordelijkheid van de overheid, maar bedrijven kunnen daar aan meewerken. Ik merk dat heel wat bedrijven inzetten op Nederlandse taallessen en babbeltafels op de werkvloer, zoals ik recent nog heb ervaren bij La Lorraine in Ninove. Maar het is eerst een taak van de overheid om die inburgering te verplichten, voldoende taallessen te voorzien en een apart kader aan te reiken voor inburgeringslessen voor arbeidsmigranten.”

Nicole de Moor ziet ook in de groep van ‘academische migranten’ een potentieel voor onze bedrijven.

Nicole: “Tot voor kort leefde de overtuiging dat buitenlandse studenten, na afloop van de studie of het onderzoek, dienden terug te keren. Studiemigratie was per definitie tijdelijk. Dat hebben wij veranderd omdat wij bedrijven ook de mogelijkheid willen geven om die mensen aan te werven. We hebben de wetgeving aangepast en bieden nu een ‘zoekjaar’ aan. Die optie zit enorm in de lift: afgelopen jaar noteerden wij 2.000 aanvragen, het jaar voordien 1.500.”

Hoe gaan wij best op zoek naar ‘geschikte profielen’ in het buitenland?

Nicole: “We denken vaak dat de profielen die wij op onze arbeidsmarkt nodig hebben –IT-specialisten bijvoorbeeld – gewoon ergens zitten te wachten in de landen van herkomst. Niet dus. We moeten ervoor zorgen dat het om een win-win gaat en dat kan door arbeidsmigratie te koppelen aan opleidingstrajecten. In een land als Tunesië zou je opleidingstrajecten kunnen organiseren voor de IT-sector. Heel wat kennisinstellingen en ondernemingen willen hieraan meewerken.”

Gemeente, Vlaanderen, België, Europa: wie doet wat? Wie moet wat?

Migratie is per definitie een complex internationaal gebeuren dat in ons land door een (te) groot aantal overheden wordt gemanaged?

Nicole: “Arbeidsmigratie zit per definitie op het snijvlak tussen federale en Vlaamse bevoegdheden omdat ze raakt aan de arbeidsmarkt (Vlaams) én aan de toegang tot het grondgebied (federaal). Tegelijk moet je de flexibiliteit hebben om rekening te houden met de specifieke context op de

Feiten en cijfers achter asiel en migratie in België

In 2023 dienden 35.507 personen een verzoek om internationale bescherming (asiel) in bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), een daling van 3,7% t.o.v. 2022.

In 2023 werden 20.000 vergunningen verleend in het kader van economische migratie.

Aan de Belgische universiteiten zijn zowat 10.000 buitenlandse studenten en 1.000 buitenlandse onderzoekers actief.

Aantal mensen in het kader van gezinshereniging in 2022 (cijfers van 2023 nog niet gekend): 16.000.

Naar schatting 150.000 mensen verblijven illegaal in België (bron: VRT).

arbeidsmarkt. En die is nu eenmaal anders in Vlaanderen, Wallonië of Brussel. Deelstaten weten beter wie zij nodig hebben op de arbeidsmarkt.”

Het is allemaal erg ingewikkeld … Nicole: “De complexe bevoegdheidsverdeling mag niet tot gevolg hebben dat de procedure zelf complex is voor werkgevers en werknemers. Wij hebben dat opgelost met een uniek, digitaal loket ‘Working in Belgium’, waar iedereen toegang vindt tot de procedure ‘Arbeidsmigratie’. Het loket werd opgestart in 2021 en wordt nog verder ontwikkeld. Het voorziet in één aanvraag voor de betrokkene, maar de procedure duurt vandaag nog te lang. Bij de federale overheid hebben wij extra personeel aangeworven al zal dat niet volstaan. Arbeidsmigratie is per definitie een vraaggestuurd model. Daarom digitaliseren wij de werkprocessen om een kortere behandelingstermijn te bereiken. Dat is erg nodig omdat je daar de concurrentie voelt van onze buurlanden.

Vorige week werd op de ministerraad een akkoord goedgekeurd tussen de federale overheid, de dienst vreemdelingenzaken, de RSZ en de deelstaten om de informatiedoorstroming en het uniek loket nog beter te laten functioneren.

En vorig jaar heb ik een Interministeriële conferentie opgezet met alle ministers van Werk om ervoor te zorgen dat een migrant-werknemer die van buiten de EU komt en in België over een werkvergunning beschikt, ook meteen aan de slag kan. Nu moet die wachten op een inschrijving in de gemeente en een verblijfskaart. Dat kan weken tot maanden duren. Die versnelling (via de single permit procedure, red.) is belangrijk voor onze bedrijven.”

Jij hebt mee het Europese Migratiepact onderhandeld. Dat gaat vooral over het managen van de instroom en de verdeling over de lidstaten. Valt de economische migratie ook op Europees niveau aan te pakken of is het hier ‘elk voor zich’?

Nicole: “Het publieke debat rond het Europese Migratiepact gaat volledig over het beheer van de grenzen en over asiel. Hoe gaan wij asielzoekers beter spreiden over de EU?

Wij hebben echter ook aandacht voor economische migratie. In het pact zitten belangrijke aspecten zoals de Talent Partnerships; de EU Talent Pool wordt nu door de Europese Commissie uitgewerkt. Arbeidsmigratie maakt deel uit van dat Europees Migratiepact.”

11 Op de cover

Van illegaal naar legaal is geen oplossing

Er zijn veel illegalen in ons land. Sommige ondernemers zeggen: ‘Ik zie ze hier lopen en ik kan met sommigen wel iets aanvangen, maar ik mag niet.’

Nicole: “Van het illegale verblijf hier een short cut maken naar arbeidsmigratie is het slechtst mogelijke idee als je ooit tot controle over migratie wil komen. Arbeidsmigratie moet legaal en veilig gebeuren. Door de deur helemaal open te zetten zal je de irreguliere instroom nooit stoppen.

Sommigen beweren dat wij meer legale kanalen moeten creëren om minder illegale instroom te krijgen. Dat is niet zo. Zelfs al zouden wij alle tekorten op de arbeidsmarkt invullen via arbeidsmigratie, dan nog zal de vraag om naar Europa te komen, in een continent zoals Afrika, groter zijn dan het aanbod op onze arbeidsmarkt. Bovendien: mensen die via de bootjes van mensensmokkelaars om economische redenen naar Europa komen, zijn daarom niet de profielen die wij zoeken op de arbeidsmarkt.”

Migratie die wel werkt

Wat moet er gebeuren om van arbeidsmigratie een groter succes te maken?

Nicole: “De uitdaging bestaat erin om de arbeidsmigratie in te bedden in het totale migratiebeheer en in onze relaties met de rest van de wereld. Om arbeidsmigratie met bepaalde herkomstlanden te faciliteren zijn brede partnerschappen nodig waar ook terugkeer een onderdeel van uitmaakt. Landen die met ons samenwerken op vlak van terugkeer – het terugnemen van onderdanen die hier illegaal zijn – komen dan in aanmerking voor samenwerking op vlak van arbeidsmigratie.”

In welke landen is een gerichte zoektocht, met opleidingsvoorzieningen in het land van herkomst, succesvol?

Nicole: “België is één van de voorlopers; wij werken in het kader van de Europese Talent Partnerships heel nauw samen met de Europese Commissie en ons land wordt daar aangehaald als één van de voorbeeldlanden. Ik benadruk: het is mijn verantwoordelijkheid om opnieuw controle over migratie te verkrijgen, binnen een geïntegreerd migratiemodel.

Migratie maakt integraal deel uit van het buitenlandbeleid. Europa heeft daar met de Talent Partnerships een aantal projecten rond en België zal daar actief aan bijdragen met verschillende actoren: de federale overheid, de deelstaten, de bedrijfswereld.”

Zal dat volstaan volgens jou?

Nicole: “Daarnaast is integratie en inburgering hier noodzakelijk op het ogenblik dat mensen aankomen. Het is belangrijk dat zij een aangepaste inburgeringscursus kunnen krijgen die bijvoorbeeld ook focust op arbeidsrechten. Ook arbeidsmigranten zijn soms het slachtoffer van misbruik.”

Voor bedrijven gaat het vooral te traag … Nicole: “Ook de vlotheid van de procedure is van belang. Door een toename van het aantal aanvragen van arbeidsmigranten, jaar na jaar, loopt de proceduretijd uit. Voor onze diensten betekent dat ongeveer 13 weken maar er is binnen de complexe procedure met gedeelde bevoegdheden – ook nog een Vlaams deel (ongeveer 17 weken). Voor een aanvraag asiel of gezinshereniging moet men nog langer wachten. De duurtijd verkorten

is voor bedrijven uitermate belangrijk. Dat het vlotter moet, betekent echter niet dat de voorwaarden dienen versoepeld.”

Welke Europese landen doen het goed op vlak van arbeidsmigratie?

Nicole: “Het is moeilijk om te vergelijken omdat de systemen in de verschillende landen anders in elkaar zitten. Ook de cijfers verschillen sterk; ons land kent een erg grote asielinstroom. Ter illustratie: België telde het voorbije jaar 35.000 asielzoekers terwijl Portugal – met evenveel inwoners – slechts 3.000 mensen noteerde. Net daarom is een betere spreiding over Europa nodig en dat maakt het ook moeilijk om te vergelijken op vlak van activering op de arbeidsmarkt. Bovendien ziet de arbeidsmarkt er in elk land wel wat anders uit; in sommige landen wordt veel meer met deeltijdse, korte contracten gewerkt.”

Voor een niet verweesd migratiebeleid

Veel illegalen blijven ondanks een weigering toch in ons land …

Nicole: “We werken vandaag nog steeds

Op de cover 12

met een wet van de jaren 1980 die totaal niet is aangepast aan de migratierealiteit. Er ontbreken heel wat puzzelstukken in het terugkeerbeleid: onze wetgeving is een ontzettend complex kluwen, er is een wirwar aan procedures, mensen kunnen blijven procederen om die terugkeer tegen te gaan. Daarvoor heb ik een nieuw Migratiewetboek geschreven dat nu op de tafel van de regering ligt.”

Waar zit precies de vernieuwing?

Nicole: “Eén van de kernpunten is: minder procedures. Blijven procederen na één beroep is er niet meer bij. Daarnaast gaat het ook over capaciteit; je moet kunnen inzetten op vrijwillige én op gedwongen terugkeer. Tijdens de afgelopen legislatuur hebben wij meer dan 40 terugkeerbureaus geopend in heel België en tevens ook heel wat terugkeerbegeleiders aangeworven zodat wij elk bevel voor terugkeer kunnen opvolgen. Ook samenwerking met herkomstlanden is cruciaal.

Alle aspecten zijn dus belangrijk en ook het hele buitenlandbeleid moet worden meegenomen. Als ik vandaag onderhandel

met herkomstlanden over terugkeer, zit ik alleen rond de tafel. Dat is vaak een heel onaangenaam gesprek, want ik ben degene die lastige vragen komt stellen en hen er op wijs dat zij hun illegale onderdanen van bij ons moeten terugnemen. Het gesprek zou helemaal anders zijn indien, naast mij, ook de ministers zitten die bevoegd zijn voor economie, buitenlandse investeringen, buitenlandse zaken. We moeten ons hele gewicht in de schaal werpen, zowel in bilaterale relaties als op Europees vlak. Zolang wij in België en in Europa niet harder onderhandelen met de herkomstlanden zal dat terugkeerbeleid niet vlot lopen.”

Wat zou jij absoluut willen realiseren mocht jij in de komende beleidsploeg opnieuw kunnen besturen op dit departement?

Nicole: “De grootste stap die wij moeten zetten in de volgende jaren is de uitbouw van de relaties met de herkomstlanden. Dat pact kan enkel werken door een betere samenwerking met de landen van herkomst en de landen van transit. Om terugkeer te organiseren, smokkelnetwerken aan te

pakken, irreguliere vertrekken tegen te gaan. En, daarnaast, de legale migratie te faciliteren, onder meer met opleidingstrajecten.

Het wordt tijd dat wij migratie niet langer stiefmoederlijk behandelen in ons buitenlandbeleid. Het maakt er een onderdeel van uit. Daar ligt nog heel wat werk op de plank.”

Verwacht jij dit jaar nog iets van de nieuwe wetgeving die jij de regering hebt voorgelegd?

Nicole: “Als er voldoende goede wil is rond de regeringstafel, dan kunnen wij hierover nog een akkoord vinden. Ik ben ervan overtuigd dat het Migratiewetboek er zal komen; hervormingen in het migratiebeleid zijn absoluut noodzakelijk – net zoals de nood aan hervormingen in de fiscaliteit, op onze arbeidsmarkt, in de pensioenen.

Staatssecretarissen voor Asiel en Migratie waren tot nu toe vooral crisismanagers. Ik wil meer zijn dan iemand die brandjes blust. Als politici moeten wij beleid maken en dus de architect zijn van een nieuw huis. In het migratiebeleid is absoluut een nieuw huis nodig. Dat vergt hervormingen op Belgisch vlak – van onze wetgeving en onze diensten – en ook op Europees vlak. We moeten het nieuwe Europese Migratiepact uitrollen op het terrein. Alleen zo kunnen wij er komen, niet door brandjes te blussen.”

Voor staatssecretaris de Moor is de missie duidelijk: controle krijgen op het migratiebeleid in ons land, zelf bepalen wie tot het Europese grondgebied wordt toegelaten en oog hebben voor de noden op onze arbeidsmarkt. “Om die puzzel te leggen zijn een aangepaste wetgeving en vlottere procedures nodig. Zo komen we tegemoet aan de vraag van ondernemingen om snel te kunnen aanwerven. Het gaat niet over soepeler voorwaarden maar over snelheid in de procedures. Ook werken aan terugkeer en irreguliere migratie tegen gaan, maakt deel uit van de puzzel. Een gecontroleerd migratiebeleid is complexer dan de simplismen die vaak leven.”

13 Op de cover
Nicole de Moor: “Van het illegale verblijf hier een short cut maken naar arbeidsmigratie is het slechtst mogelijke idee als je ooit tot controle over migratie wil komen.”

“We kunnen niet meer zonder arbeidsmigratie van buiten Europa”

Molymet Belgium rekruteert tot in Marokko, maar botst op administratieve problemen voor werk- en verblijfsvergunningen.

“Het is niet dat we niet in eigen stad, in eigen regio, in eigen land of zelfs in Europa hebben gezocht. We vinden gewoon onvoldoende werkkrachten, en al zeker geen technische profielen. Voor Godfried Van Schuylenbergh, Vice President Operations Europe bij Molymet Belgium en voor Krista De Baerdemaeker, HR-manager bij hetzelfde bedrijf, is het meer dan duidelijk: zonder buitenlandse arbeidskrachten gaat onze economie in de toekomst sputteren. “Nu al dreigt onze productie stil te vallen in de zomer, als onze werknemers verlof willen opnemen. De administratieve last rond arbeidsmigratie moet dringend vereenvoudigen”, zeggen ze in koor.

Molymet Belgium ligt aan de Langerbruggekaai in het Gentse havengebied en is Europees marktleider in de productie van molybdeen (Mo), een grondstof die haar nut bewijst in tal van innovatieve producten, van roestvrij staal tot smartphones. In dit bedrijf, dat tot de chemische sector behoort, werken om en bij de 165 mensen. Maar om dat personeelsbestand op peil te houden, moet het bedrijf hemel en aarde bewegen. In de eerste helft van 2023 waren er liefst 30 vacatures in te vullen. “Dat is niet alleen in ons bedrijf zo, geschikt personeel vinden wordt steeds meer

één van de belangrijkste bekommernissen van de Vlaamse ondernemers. Specifiek voor ons gaat het om techniekers zoals mecaniciens en elektriciens waar er een schrijnend tekort aan is. Wij staan op jobbeurzen, staan constant in contact met hogescholen en technische scholen. Jongeren in het technisch onderwijs zijn vaak al aangeworven voor ze zijn afgestudeerd. Het zijn dikwijls de grote, gekende namen die ermee aan de haal gaan. Onze naam en ons product zijn minder bekend bij de studenten”, vertelt Godfried.

Wachten op papieren

“Elders rekruteren is dus een belangrijke optie in het rekruteringsproces, want we hebben uiteraard wel volk nodig. Om onze knelpuntvacatures ingevuld te krijgen, zijn we genoodzaakt om buiten België, en zelfs buiten Europa, te zoeken. VDAB staat ons daarin bij. Zo konden we drie mensen aanwerven in Casablanca (Marokko). Maar dan botsen we op een volgend probleem: administratie. De drie Marokkaanse mensen kregen hun contract in augustus ’23, maar nog steeds zijn hun papieren niet in orde. Zij hebben een ‘single permit’ nodig, dat is een gecombineerde verblijfs- en werkvergunning. Niet alleen is het een hele rompslomp om zo’n vergunning aan te vragen, het duurt ook allemaal veel te lang. In principe

bedraagt de behandelingstermijn van zo’n dossier 4 maanden – wat al lang is – maar er is bovendien een achterstand, waardoor het al snel 6 maanden wordt. Dat betekent: wachten. Onze nieuwe werkkrachten hebben een job in Marokko, maar durven daar hun opzeg niet te geven zolang ze geen zekerheid hebben over hun papieren hier. Dus pas als ze die single permit krijgen, geven zij in hun land hun ontslag en start hun opzegperiode daar. Nog meer wachten dus. Nu al weten wij dat het krap wordt deze zomer. En dat onze continuïteit in gevaar komt, omdat mensen verlof willen nemen. Openstaande vacatures worden niet snel genoeg ingevuld. En als we dat wel proberen, zoals nu met de Marokkaanse collega’s, duurt de procedure om ze hier te krijgen zò lang dat ze niet meer tijdig opgeleid raken.”

Bij het aanwerven van buitenlandse werkkrachten komt trouwens nog veel meer kijken. “In onze voorwaarden stond eerst dat onze werkkrachten het Nederlands machtig moeten zijn, dat is intussen uitgebreid naar Nederlands òf Frans òf Spaans òf Engels. We hebben een aantal tweetalige mensen hier, om de nieuwkomers te begeleiden. De buitenlanders die hier starten, krijgen op het werk Nederlandse les. Bovendien moeten wij als bedrijf zelf de nieuwe werkkrachten

TEKST SABINE VAN DAMME – FOTO NATHALIE DOLMANS
Op de cover 14

begeleiden in hun zoektocht naar een geschikte woning, zodat ze zich hier kunnen vestigen en zich hier welkom voelen. Daarbij moet ook rekening gehouden worden met de nabijheid van scholen, want uiteraard verhuizen zij met hun gezin.”

Een ander gevolg is dat de ploegen bij Molymet héél divers zijn, met verschillende culturen door elkaar. Dat maakt vooral de opleidingsperiode uitdagend. “We werken aan een buddy-systeem, om de integratie te vergemakkelijken. Onze HR-afdeling is uitgebreid met een collega die permanent bezig is met diversiteit en inclusie. In ons bedrijf hebben we intussen – naast uiteraard Belgen – al 13 verschillende nationaliteiten in dienst.”

Nieuwe arbeidsmigratiegolf Bij Molymet weten ze dat rekrutering buiten Europa de eerstvolgende jaren noodzakelijk blijft. “Als je de demografische curve ziet, weet je dat het de komende jaren alleen maar erger wordt. Er zijn extra mensen nodig om onze economie draaiende te houden. We staan voor een nieuwe arbeidsmigratiegolf in Europa. Dat brengt zeker uitdagingen met zich mee, maar we moéten die piste exploreren. Met de mensen die we in Marokko aangeworven hebben, houden we nu online

contact via Teams. Om hen betrokken te houden, maar ook om hen zo al de basis van het Nederlands bij te brengen.”

Of er echt geen andere opties zijn? “We hebben alles geprobeerd, we hebben zelfs bij de geregulariseerde asielzoekers gezocht. Maar wie wil werken en min of meer de juiste attitude heeft, vindt onmiddellijk een job. We hebben nu een Palestijnse man aangeworven die zich in Libanon bevindt, maar ook daar is

het wachten op papieren. Enkel Oekraïners kunnen we vlot aan het werk zetten, omdat voor hen een speciaal statuut is uitgewerkt. Maar ook voor andere nationaliteiten is het noodzakelijk dat de procedure vlotter loopt. We vragen de overheidsinstanties dan ook om dringend actie te ondernemen om de administratieve last rond arbeidsmigratie te vereenvoudigen, zéker voor de knelpuntberoepen.”

15 Op de cover
HR-manager Krista De Baerdemaeker en Vice President Operations Europe Godfried Van Schuylenbergh van het Gentse Molymet Belgium.

Houtje, boompje, beestje?

Waarom een houtbouwrevolutie nog niet

voor morgen is

De Belg met een baksteen in de maag of de wolf die eenvoudig de huizen uit stro en hout omverblaast. Hoe een spreekwoord of een sprookje het perceptieprobleem rond houtbouw vandaag nog altijd goed aantonen. Nochtans ligt diep in het woud een antwoord klaar om een klimaatbestendige toekomst te bewandelen. Met innovatieve technieken en nieuwe producten uit duurzaam beheerde bossen kan de bouwsector hout als materiaal goed gebruiken. Twee bedrijven voeren een pleidooi voor de houtbouw.

16 Dossier Vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

85,4 meter. Zo hoog torent de Mjøstårnet uit boven Brummunddal, een weinigzeggende Noorse gemeente met nog geen 10.000 inwoners. De bescheiden wolkenkrabber die uit appartementen, een hotel en kantoorruimten bestaat, is het hoogste gebouw ter wereld in gelamineerd hout. De hoogte staat in schril contrast met de Burj Khalifa in de metropool Dubai, die met 828 meter het dak van de wereld symboliseert, althans door mensenhanden gebouwd. Het is een vergelijking die niet opgaat, maar die wel tekenend is voor de houtbouw.

Hoewel de bouwsector in ons land sinds 2011 meer dan behoorlijke groeicijfers laat optekenen buiten de gezondheidscrisis om, blijft

Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

de houtwoningbouw eerder ter plaatse trappelen. Dat blijkt uit een studie die peilt naar de toestand van de houtbouw in België tussen 2011 en 2022, uitgevoerd door Hout Info Bois, een Belgische organisatie die zich bezighoudt met de technische informatie en promotie van hout en houttoepassingen. Ondanks het toenemende aantal houtbouwbedrijven sinds het vorige decennium vertoont de woninghoutbouw een vertraging. Een aantal factoren zoals de coronapandemie, een grote vraag naar hout, voornamelijk in China en de Verenigde Staten, en een stijging van materiaalprijzen zitten daar voor iets tussen.

Het totaal van houtbouwwoningen ten opzichte van het aantal bouwvergunningen voor eengezinswoningen in België bedroeg in 2022 net geen 7%. Dat een steile opmars uitblijft, is best opvallend te noemen. Hout is het enige structurele bouwmateriaal dat natuurlijk en hernieuwbaar is. In de strijd tegen de klimaatopwarming is het bijgevolg een belangrijk wapen in de bouwsector. Dat benadrukt Europa ook met de Green Deal die koolstofneutraliteit in 2050 als doel naar voren schuift. Gebouwen vertegenwoordigen momenteel ongeveer 40% van de uitstoot wereldwijd. Ze moeten dus duurzamer, minder verspillend en minder duur. Een renovatiegolf en een leidersrol in een circulaire economie zijn de Europese speerpunten waar Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, op hamert.

Hout als troef Wereldwijd is er een groeiend enthousiasme voelbaar voor hout als materiaal voor openbare gebouwen of woningen. Tokio blaast de wedloop naar het hoogste houten gebouw alvast nieuw leven in met plannen voor de 350-meter hoge Plyscraper W350 in multiplex. In Stockholm bouwt men zelfs aan een heuse Wood City waarvan de eerste contouren in 2027 zichtbaar zullen zijn. De planners willen enkel voor de funderingen beton en staal gebruiken, maar dan wel op een klimaatvriendelijke manier geproduceerd.

Een groep onderzoekers van het Potsdam Institute for Climate Impact Research en de Humboldt-universiteit in Berlijn berekende dat er tegen 2100 ongeveer 106 gigaton CO2 bespaard wordt als 90% van conventionele materialen zoals staal en beton zou vervangen worden door hout. Een voorwaarde die enkel legitiem is als het hout agrarisch wordt verbouwd in lokale en snelgroeiende bosplantages. In een wereld van ontbossing en extreme weersomstandigheden dringt een systemische aanpak zich wel op om de beschikbaarheid en duurzame eigenschappen van hout te garanderen.

Ondanks de sterke troeven kan hout dus eerder een goede aanvulling zijn in de bouwindustrie. Overheden spelen in dit verhaal een cruciale rol door resoluut te kiezen voor dit materiaal in heel wat van hun gebouwen. Het kan de woninghoutbouw wellicht een stevige duw in de rug geven. Hout vasthouden, dus.

17

GETUIGENIS CORNELIS HOUT

“Hout als bouwmateriaal mag maatschappelijk opgewaardeerd worden”

Als industriële schrijnwerkerij ziet Cornelis Hout vooralsnog geen houtbouwrevolutie op til komen. De nichespeler uit Evergem zaagt bouwpakketten voor professionals en richt zich op de markt van outdoor living Daar vallen landelijke bijgebouwen zoals poolhouses, carports of tuinkantoren en -kamers onder. Een aantal jaar geleden profileerde het bedrijf zich ook naar andere markten met ‘Curv’, een moderner alternatief voor een bijgebouw.

Tijdens de coronaperiode piekte de markt van de bijgebouwen enorm. “Er was weinig om handen, dus iedereen begon te klussen aan het huis”, vertelt zaakvoerder Thomas Cornelis. “De afgelopen jaren waren enorm wispelturig. Ons product is gericht op het luxesegment en door de energiecrisis gingen wel wat mensen op de rem staan. De houtprijzen schoten de lucht in. Maar gelukkig was die periode relatief kort.”

De bouwpakketten die Cornelis Hout samenstelt worden vooraf op maat uitgetekend en

op CNC-machines gezaagd. “Eens alles ter plaatse goed is opgemeten, winnen onze klanten enorm veel tijd omdat ze ter plaatse niets hoeven te zagen en alle stukken als een puzzel in elkaar vallen. Met de krapte die er nu is op de arbeidsmarkt doen onze klanten daar dus een voordeel bij. In het algemeen wint prefabricage in houtbouw ook aan belang. De prefabricagemogelijkheden variëren grofweg tussen een voorgezaagd bouwpakket, vooraf gemonteerde of geprefabriceerde wanden tot kant-en-klaar verplaatsbare units. Onze focus ligt vooral op de bouwpakketten omdat deze zich het best lenen tot bijgebouwen en tuinconstructies.”

Herdenk nieuwbouw

Cornelis Hout ziet een belangrijke toekomst weggelegd voor houtbouw in de woningbouw. “Ik denk dat we als houtsector onze verantwoordelijkheid moeten opnemen als je ziet voor welke klimaatuitdagingen we staan. Houtbouw is wel aan het groeien, maar het perceptieprobleem wringt ons soms nog de nek om. Er circuleren hardnekkige mythes

dat het materiaal minder kwalitatief is voor de huizenmarkt, terwijl hout minstens even sterk is en beter isoleert. Een houtskeletbouw en een bakstenen huis gaan even lang mee. Als het hout dan ook nog van duurzaam beheerde bossen komt, speelt het hernieuwbare aspect ook mee. Gedurende de levensduur van de houtskeletbouw blijft CO2 opgeslagen in het hout en tegelijkertijd groeien nieuwe bomen die eveneens CO2 capteren. Het is dus een zeer duurzame manier van bouwen.”

Volgens Thomas is het de logica zelve dat hout maatschappelijk weer opgewaardeerd wordt. “Overheden spelen hier een cruciale rol in en kunnen inspanningen doen om houtbouw te promoten en een voorbeeld te stellen door hout te gebruiken in publieke gebouwen. We moeten ons systeem herdenken. Om de klimaatdoelstellingen te bereiken is het bijna te gek voor woorden dat de ruwbouw van een woning vandaag nog in beton wordt opgetrokken. Zoiets vergt veel energie en CO2 terwijl hout een evenwaardig alternatief is.”

Bij Cornelis Hout proberen ze voor de bijgebouwen overwegend met Europees hout te werken dat met de duurzaamheidsstandaard PEFCS gecertificeerd is.
18
Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw
Onderneming van het Jaar® 2023 Industriële Complexen Winkelcomplexen Logistieke ruimtes KMO-Gebouwen Kantoren Kouter 3 I 9790 Wortegem-Petegem I +32 56 69 41 11 I info@willynaessens.be www.industriebouw.be

Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Generatieswitch

Voor de bijgebouwen probeert Thomas overwegend met Europees hout te werken dat met de duurzaamheidsstandaard PEFCS gecertificeerd is. “Ik probeer zoveel mogelijk Europese houtsoorten te promoten. Zo zijn we met Cornelis Hout voornamelijk gespecialiseerd in eiken bijgebouwen. Europees eiken is een hardhoutsoort die naar duurzaamheid gemakkelijk kan wedijveren met zijn exotische broertjes als je ze voor de juiste dingen gebruikt. Een eiken bijgebouw kan dus even goed generaties lang mee gaan.”

“Ik merk wel dat het niet altijd evident is om klanten te overtuigen van Europese houtsoorten en niet voor tropische alternatieven te gaan. Dat heeft vooral te maken met esthetische voorkeuren. Doorheen de jaren zijn we gewoon geraakt aan hout dat zo goed als feilloos is en geen knopen (punten op de boom waar zijtakken aan komen) of barsten bevat. Maar die zijn net eigen aan de herkomst van dit natuurproduct. Wij en onze leveranciers kunnen wel aan deze kwaliteitseisen voldoen, maar proberen ook zoveel mogelijk rendement te halen uit de boomstammen door zoveel mogelijk balken en planken eruit te halen. Hoe minder ‘gebreken’ er in die balken en planken mogen zitten, hoe lager het rendement en hoe meer bomen nodig zijn om tot een gewenste uitkomst te komen. Daarom pleit ik ervoor dat klanten hun verwachtingen bijstellen rond die natuurlijke gebreken. Het restdeel van de stam, dat niet in balken en planken wordt gezaagd, kan je gelukkig wel nog nuttig gebruiken. Die worden verwerkt tot spaanders die vervolgens dienst doen in plaatmaterialen of gebruikt worden als biomassa (pellets).”

“Ik geloof dat de huidige generatie sneller zal omschakelen naar houtbouw omwille van duurzaamheidsoverwegingen. Houtbouw zou ook sneller en goedkoper moeten zijn omdat er meer kan geprefabriceerd worden in het atelier. Maar op dit ogenblik wordt er nog te weinig in hout gebouwd. Slechts 1 op de 10 huizen in België zijn in hout opgetrokken. Ik zit vooral te wachten op renovatiesubsidies voor houtbouw of een soort CO2-taks. Enkel zulke initiatieven kunnen ervoor zorgen dat de bouwsector verandert. Mensen veranderen hun gedrag sneller als ze het in hun portemonnee voelen.”

GETUIGENIS UPGRADE ESTATE

“Duurzaam bosbeheer in Finland kan helpen om onze scherpe CO 2-doelstellingen te halen”

Een hyperambitieuze doelstelling om tegen 2035 naar netto nulemissies te gaan. Dat heeft Upgrade Estate voor ogen. Het Gents bedrijf dat huisvesting voor studenten (met Upkot) en young and working professionals (met Upliving) realiseert, en ook op de kantorenmarkt actief is (met Upoffiz), trok met dat uitdagingspunt op onderzoek. “Een stuk van onze uitstoot zit in operational carbon (de uitstoot wanneer een gebouw in gebruik is), maar we wilden ook acties ondernemen in onze embodied carbon (de uitstoot voor en tijdens de constructie)”, vertelt medeoprichter en co-ceo Koenraad Belsack.

“Grofweg kan je twee richtingen uit. Je wacht tot de industrie uit zichzelf CO2-armer wordt. Een andere mogelijkheid is zelf op zoek gaan naar een oplossing die je goed begrijpt én

waar je zelf iets aan kan doen. Zo kwamen we uit bij het idee om ons in te zetten voor houtbouw en onze eigen bossen aan te kopen. Een volledige omslag tegenover bouwen met staal en beton, wat we gewoon zijn. In hout bouwen vergt immers een totaal andere aanpak qua ontwerp en constructie.”

Bedreven bosmanagers

Als eerste stap maakten Koenraad en zijn team berekeningen. “We wilden eerst goed het verschil in uitstoot begrijpen tussen een betonnen en een houten gebouw. We brachten op basis van onze inzichten in kaart hoeveel bos we nodig hebben om onze jaarlijkse bouwhonger in hout te stillen. Daarbij is de ligging van een bos elementair, het klimaat en de ondergrond zijn belangrijke factoren die de groeisnelheid en de kwaliteit

20

van het hout beïnvloeden. Een medewerker heeft maandenlang de bosbouw in Europa bestudeerd. In zuiderse landen zijn bossen meer onderhevig aan bosbranden of windschade door de klimaatverandering en er is meer risico op letterzetters (schorskevers die bomen verzwakken, red.). Dat is vooral het geval bij bossen met monocultuur.”

Zo kwam Upgrade Estate in Scandinavië. “Een belangrijk criterium voor ons was dat het land waar we een bos aankochten, beschikt over ervaren bosmanagers. In de zomer van 2021 deden we een rondreis door de Nordics en besloten we in Finland een samenwerking met bosmanagers aan te gaan. Door hun geavanceerde monitoringsystemen kan je makkelijk de groeisnelheid van een bos bepalen en economisch waarderen. Om het equivalent van 500 studentenkamers per jaar in hout te bouwen is er bij

benadering een totale oppervlakte van 2.500 hectare in Finland nodig. Momenteel hebben we twee bossen aangekocht, samen goed voor 250 hectare en we willen jaarlijks rustig bijkopen tot we aan die oppervlakte zitten. Wij kiezen ook voor een eigen bosbeheersplan met continuous forest management, in tegenstelling tot de cycli waarbij we het bos een aantal keer uitdunnen om dan volledig te kappen en opnieuw te beginnen. Wij willen het ecosysteem op die manier ten alle tijde in stand houden. Kaalkappen is in dit beheersmodel uit den boze.” De bomen gebruiken uit het eigen bos is voor Koenraad dan weer vandaag praktisch niet haalbaar. “We verkopen onze eigen bomen via een biedingssysteem, maar bepalen nog altijd aan welke duurzame partij we verkopen. In Finland zie je wel dat er een aantal opkopers al flink met duurzaamheid bezig zijn of volgens een coöperatief model werken.”

INDUSTRIEBOUW

WONING- & APPARTEMENTSBOUW

AGROPROJECTEN

PREFAB BETON

METAALCONSTRUCTIES

ALUMINIUM & HOUTSCHRIJNWERK

Industriebouw van A tot Z

Contacteer ons voor een offerte.

Industriepark Drongen 1

B-9031 Drongen (Gent)

Booiebos 21

T +32 (0)9 282 48 77 mail@morti.be

www.morti.be

RESPECT FOR QUALITY, NATURE AND SAFETY

21
industriebouw
Upgrade Estate kocht een bos in Finland, een land dat een reputatie kan voorleggen van duurzaam bosbeheer door ervaren bosmanagers.
Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra,

Dwarsbomende vergunningen

Door aan de slag te gaan met het begin van de waardeketen steeg ook de zin om meer ervaring op te doen met het bouwen in hout. Al snel kwam er een een eerste uitdaging opduiken. “Je krijgt niet zomaar een project in houtbouw vergund omwille van brandveiligheid. Perceptie en vooroordelen spelen een niet te overschatten rol. Voor een houten gebouw wordt door de preventiediensten een sprinklersysteem opgelegd waardoor de bouwkost hoger wordt en het prijskaartje voor onderhoud stijgt.”

“We zijn nu een ronde, particuliere woning in houtbouw aan het afwerken. Zo krijgen we inzichten in deze techniek en verloopt de omschakeling naar houtbouw met voortschrijdend inzicht. Er zijn verschillende technieken om in hout te bouwen waarvan houtskeletbouw en CLT bouw (Cross Laminated Timber) de meest courante zijn.

Onze keuze hangt onder meer af van hoe groot het percentage hout is dat we uit een boom kunnen halen. Bij houtbouw is de akoestiek ook een uitdaging. Je hebt snel contactgeluid en dat is best zoveel mogelijk te vermijden.”

“Hoe dan ook is een transitie naar hout noodzakelijk. Bezorgdheden naar de beschikbaarheid van hout zijn niet nodig als je het bos waar het vandaan komt op een duurzame manier beheert én als we hout gebruiken voor de constructie en niet als energywood of papierpulp. Als ik in Finland door de bossen wandel, besef ik hoe zorgvuldig we moeten omgaan met natuurlijke materialen. Het is een les in langetermijndenken. In een bedrijf met maandelijkse afsluitingen durft dat besef al eens te vervagen (lacht). We zijn wel blij dat wij een familiebedrijf zijn.”

Concrete ambities over waar Upgrade Estate binnen enkele jaren wil staan in

houtbouw zijn duidelijk, maar zijn vandaag vooral afhankelijk van een ander aspect.

“Omgevingsvergunningen krijgen voor nieuwe bouwprojecten is over het algemeen een lastige klus en om in hout te bouwen moet de bouwmethode van bij het ontwerp geïntegreerd zijn. Maar we staan niet stil. We gebruiken materialen die minder CO2 uitstoten dan het conventionele alternatief. Zo kan je beton vervangen door kalkzandsteen of maak je gebruik van steenstrips die uit elektrische ovens komen. Op een andere werf werken we met gerecupereerde stenen uit een gebouw. Uiteindelijk moet je iets wat als een duurzaam materiaal wordt beschouwd, toch altijd grondig onderzoeken, ieder product wordt door ons intern gescreend. Beton en staal zullen altijd nodig zijn voor bepaalde toepassingen zoals funderingen, en ook die zullen duurzamer worden. Maar er is maar één natuurlijk product dat al miljoenen jaren CO2 opslaat, da’s zeker.”

22
Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Logistieke ontwikkelaar Montea gaat door op zijn elan

“Elk jaar wordt in België 1 miljoen m 2 magazijnen opgenomen en wij verwachten geen grote dip”

De internationale geopolitieke en economische vooruitzichten ogen onzeker, het rentelandschap is ingrijpend veranderd, bedrijven krijgen veel katten tegelijk te geselen: digitale transitie, verduurzaming, de aartsmoeilijke jacht op talent… Men zou verwachten dat een dergelijk plaatje enige schaduw werpt op de vooruitzichten van logistieke ontwikkelaars. Niet bij Montea. De logistieke vastgoedspecialist ziet vooral veel mogelijkheden en gaat verder met een gemiddelde jaarlijkse investering van zo’n 200 miljoen euro in nieuwe gebouwen en 30 miljoen euro in de verduurzaming van de portefeuille. Het strategisch plan Track 2024 dat vier jaar geleden werd geschreven, was begin 2023 al grotendeels gerealiseerd. Montea kiest resoluut voor verdere internationalisering van de activiteiten en voor duurzaamheid.

TEKST JAN VAN GYSEGHEM

23
Xavier Van Reeth, country director Belgium bij Montea - © Jeroen Willems Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Op de Belgische markt van logistiek vastgoed zijn een tiental prominente spelers actief waaronder een aantal grote fondsen, familiebedrijven, verzekeraars en buitenlandse fondsen. WDP en Montea zetten de toon.

De oorsprong van Montea gaat terug tot Pierre De Pauw, in de jaren 1960 één van de Belgische pioniers in logistiek vastgoed. De beursgang in 2006 betekende voor Montea de start van een opmerkelijke groei; vandaag bedraagt de waarde – market cap –om en bij de 1,6 miljard euro.

Het aandeelhouderschap is gespreid over free flow (70%), de familie De Pauw (11%), Ethias en Patronale (elk 6%).

Montea huldigt een langetermijnvisie, gestoeld op kwaliteit en duurzaamheid. De Belgische specialist in warehousing steekt zijn ambitie niet onder stoelen of banken: door specialisatie ‘gewoon’ best in class zijn. In België richt de Aalsterse vastgoedspeler zich vooral op de driehoek Brussel-AntwerpenGent en de as langs het Albertkanaal tot aan de opkomende hotspot Luik. In Nederland gaat de aandacht vooral naar de Randstad en naar de zuidelijke grensregio met België. In Frankrijk zet Montea in op projecten langs La Dorsale, de as die vanaf Lille over Parijs en Lyon tot Marseille loopt.

Havenomgevingen – zoals North Sea Port Gent – vormen een belangrijk ontwikkelingspotentieel en worden dat in de toekomst nog meer, al loopt het concessiebeleid in

sommige havens stroever dan in andere. Ook regionale cargoluchthavens zoals Luik en het Nederlandse Lelystad houdt Montea in de scoop.

De helft van de Montea-sites is multimodaal uitgerust en beschikt over een moderne infrastructuur; 2/3 van de gebouwen is minder dan tien jaar oud. Montea legt ook een bijzondere focus op het herontwikkelen van oudere, vaak vervuilde sites. Zestig procent van de huurders is actief in logistiek – e-commercebedrijven, klassieke retailklanten, toeleveranciers aan de industrie, voeding, automotive, farma – of in de bouw.

Tot de indrukkwekkende klantenlijst (huurders) behoren mondiale en Europese spelers als Amazon, DHL, PostNL en Decathlon.

Met Xavier Van Reeth maakt Ondernemers een round up van markt en bedrijf. Hij is sinds een jaar country director Belgium bij Montea en bracht een stevige ervaring van 15 jaar in de sector mee. Zijn aanstelling moet ceo Jo De Wolf toelaten zich meer te richten op de verdere internationalisering van Montea.

Hoe doet de markt het momenteel?

Xavier Van Reeth: “Wij hebben in november een succesvolle kapitaalsverhoging doorgevoerd, die aantoont dat investeerders het vertrouwen houden in de logistieke verhuurmarkt. Wij merken in elk geval nog geen dip in de cijfers: de portefeuille is voor 100% verhuurd, terwijl de algemene leegstand op

de markt ook slechts 2,5% bedraagt. Alleen in Henegouwen loopt het wat moeizamer.” Montea schat het risico op leegstand dus klein in maar tegelijk blijft het vinden van nieuwe, geschikte gronden en de stroeve vergunningsverlening in Vlaanderen toch een kopzorg.

Verwacht jij dat de vraag op peil blijft?

Xavier: “Elk jaar wordt in ons land 1 miljoen m² aan logistieke ruimte verhuurd of aangekocht. Daar komt nog eens ongeveer een miljoen m² aan kmo-gebouwen bij, veelal dichter bij de steden. Wij voelen geen krimp.”

De logistieke gebouwen die Montea neerzet, situeren zich vooral binnen het segment 20.000 - 40.000 m²; voor projecten rond stadslogistiek – de last mile distributie – zijn dat kleinere oppervlaktes, van 3.000 tot 10.000 m². Grote spelers zoals Carglass of Intergamma hebben soms behoefte aan nog grotere magazijnen van 60 tot 100.000 m², vaak voor hun Europese distributie.

Welke ontwikkelingen zie jij die veelbelovend zijn voor de toekomst van het logistiek vastgoed?

Xavier: “Logistiek vastgoed is een markt waar zich bij de klanten momenteel veel overnames en consolidaties afspelen. Die spelers – denk in België bijvoorbeeld aan een Essers of Katoen Natie - streven ernaar op grote campussen te werken en dat zorgt voor een drang naar efficiëntie en schaalvergroting.

24
Het last mile delivery center van Amazon op Blue Gate Antwerpen, één van de 95 Montea-sites

Montea in cijfers

Beursgenoteerd

Heeft een portefeuille van 2 miljoen m² magazijnruimte met een waarde van 2,28 miljard euro, gespreid over 95 sites

Actief in België en Nederland (elk 1 miljard euro) en verder in Frankrijk (250 miljoen euro) en Duitsland (beginfase).

Beschikt over een grondbank met een oppervlakte van 2,4 miljoen m².

Voorziet binnen de 2 jaar de ontwikkeling van 600.000 m² logistieke complexen in België en Nederland

Hoofdzetel in Erembodegem (Aalst) – kantoren in Amsterdam, Tilburg, Parijs en Frankfurt

0

Je levenslange partner in wonen en ondernemen. Een nieuwe stap zetten met je bedrijf ? Neem
met ons op business@dewaele.com
contact
DEWAELE.COM
9 245 35 35
25
Dossier
vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Daarnaast is er de noodzakelijke evolutie naar meer automatisering en robotisering wat niet mogelijk is in een oud magazijn, onder meer door ontoereikende vloeren of een gebrek aan capaciteit van de elektrische voorzieningen. Wij blijven ook geloven in de verdere groei van e-commerce. Onderzoek geeft aan dat elk miljard euro extra omzet in e-commerce een behoefte schept aan 100.000 m² extra magazijnruimte. Anders gezegd: een retailer in e-commerce heeft drie keer meer magazijnruimte nodig dan een klassieke brick and mortar retailer omdat hij de volledige stock op één plaats samenbrengt. En dan is er nog een andere bijzonder sterke driver voor onze branche: verduurzaming. Iedereen moét wel evolueren naar moderne, goed geïsoleerde, gasloze magazijnen. Ten slotte zijn bedrijven voorzichtiger geworden na de onzekerheden in de globale supply chains, en houden ze nu grotere just in case voorraden aan. Als ik al deze trends samen bekijk, zie ik geen risico op leegstand voor een speler als Montea.”

Waar liggen jullie wél van wakker?

Xavier: “Het zal niemand verbazen als ik zeg dat alles wat te maken heeft met bouwvergunningen in Vlaanderen nogal wat kopzorgen met zich meebrengt. Eigenlijk is het issue van de ‘vergunningen’ een containerbegrip voor veel meer problemen, gerelateerd aan bouwactiviteiten: omgevingsvergunning, mobiliteit, stikstof, termijnen … Wij worden geconfronteerd met een groeiende administratieve last en overheden die elkaar soms tegenspreken, waarbij het lokale niveau iets anders vooropstelt dan het regionale. Niet eenvoudig. Voeg daar dan de te liberale beroepsmogelijkheden aan toe die zowat iedereen op zowat elk moment ter beschikking heeft, en je hebt een goed beeld van wat ons bezig houdt.”

Nederland ontpopte zich de jongste jaren tot een ware logistieke regio. Wat waren de succesfactoren in de ontwikkeling die Vlaanderen/ België heeft gemist?

Xavier: “De Nederlandse rode loperaanpak

voor logistieke projecten heeft echt wel gewerkt. Let wel, er komt ondertussen veel meer tegenkanting tegen de logistieke ontwikkelingen in de regio’s Noord-Brabant en Nederlands Limburg. De natuurwetgeving is er inmiddels strenger geworden, in het bijzonder de focus op stikstof. De publieke opinie krijgt er meer impact, maar in Nederland is de regelgeving toch nog steeds duidelijker dan bij ons. Vergeleken met Vlaanderen blijft er nog steeds een verschil op vlak van arbeidsflexibiliteit en de kost van tewerkstelling. Maar omdat Nederland toch iets moeilijker is geworden, kijken bedrijven nu ook naar vestigingsmogelijkheden aan deze kant van de grens.”

Gesteund door een stevige cashpositie en met de inzet van een gedreven team van 60 ervaren experten, timmert Montea met volle overtuiging verder aan de logistieke en duurzame weg.

Toekomstige projecten: Eke, Moerbeke en Roeselare

Ontdek een greep uit ons huidig aanbod:

TE KOOP EVERGEM Nieuwbouw KMO-units vanaf 216m² TE KOOP LOKEREN Build to suit: 545m²-2330m² ARCADE-VASTGOED.BE 09 395 28 00 Uw bedrijfsvastgoed verkopen of verhuren? Contacteer ons vrijblijvend
LOCATIE
OP ZOEK NAAR EEN NIEUWE
VOOR UW BEDRIJF?
27
vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw
Dossier

Dossier

Bart Wallays (Intercommunale voor streekontwikkeling SOLVA):

“Ik voorspel dat wij over vijf tot tien jaar geen ontwikkelaar van nieuwe bedrijventerreinen meer zijn”

De ruimte in Vlaanderen is beperkt, de sociale dynamiek groot, en dat zorgt voor spanning. De nieuwe realiteit baart ondernemers en bedrijven zorgen. SOLVA-directeur Bart Wallays stelt pertinente vragen over hoe economische activiteit in de toekomst een plek kan krijgen. Voor streekontwikkelaar SOLVA zelf ziet hij over afzienbare tijd een gewijzigde rol.

Bart Wallays is een gedreven directeur van streekintercommunale SOLVA die in 21 gemeenten van Zuid-OostVlaanderen projecten begeleidt en ontwikkelt rond ruimtelijke ordening en sociaal-economische expansie.

Die opdracht kreeg SOLVA al mee bij de oprichting in 1962. Maar dat kan in de nabije toekomst sterk veranderen. Niet dat de regio om uitdagingen verlegen zit, maar één factor blijkt letterlijk een gamechanger: het gebrek aan ruimte.

Als de ruimte (bijna) op is Bart Wallays: “Ik voorspel dat SOLVA over vijf tot tien jaar geen ontwikkelaar meer zal zijn van nieuwe bedrijventerreinen. Het klinkt wat vreemd, maar planologisch is er niets meer te ontwikkelen in de regio Dender Zuid en in de Vlaamse Ardennen. Ik vraag me af of iedereen dat wel voldoende beseft? Bovendien is er ook niets op komst.”

Hij verwijst naar het onlangs afgevoerde Beleidsplan Ruimte Oost-Vlaanderen dat evenmin nog ruimte voor economische ontwikkeling voorzag in de regio AalstOudenaarde. Bart staaft zijn stelling met uitgebreid kaartmateriaal met daarop de bedrijventerreinen in het werkgebied van SOLVA. In Aalst, Erpe-Mere, Zottegem, Ninove en Geraardsbergen is zo goed als geen ruimte meer over. Het sinds 2003 in juridisch drijfzand verzeilde dossier van Siesegemkouter in Aalst daargelaten. In Oudenaarde zal SOLVA op de Bruwaan nog een kleine tien hectare ontwikkelen na een lange procedure van onteigening en protest. In Ninove werd het laatste perceel op de nieuwe zone Doorn Noord onlangs toegewezen.

Enkel in taalgrensstad Ronse (Pont West) en in Kluisbergen is nog een relatief belangrijk areaal beschikbaar. “De belangstelling voor die kavels is trouwens erg groot; wij hoeven ons daar geen zorgen over te maken”, geeft Wallays aan.

Een zorgwekkende toestand, want ruimte en transportinfrastructuur zijn bepalende factoren in de economische ontwikkeling van regio’s.

Bart: “Neem nu Oudenaarde. Een voormalige beleidsmaker bevestigde mij dat twee succesfactoren de ontwikkeling van de stad in de voorbije decennia hebben bepaald: aanzienlijke ruimte om te ondernemen en de uitbouw van de N60. Niet alleen het toerisme dus, of de Ronde van Vlaanderen.”

Maar ook in dé industriestad van de Vlaamse Ardennen zit alles nu vol.

Geen pleidooi voor greenfields

Bart Wallays houdt geen pleidooi voor het aansnijden van nog maar een greenfield “Wat ooit in de gewestplannen bestemd werd voor economische ontwikkeling is bijna volledig ontwikkeld én bebouwd. Over vijf jaar zullen ook de laatste vlekken opgevuld zijn.”

TEKST JAN VAN GYSEGHEM - FOTO WIM KEMPENAERS
28
vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Wat dan wel te doen?

Bart: “Je kan daar op twee manieren op reageren. Of je verwacht dat er planologisch meer ruimte wordt ingekleurd zodat nieuwe industriële activiteit kan ontwikkelen, of je gaat goed nadenken over welke soort activiteit wél nog te ontwikkelen valt binnen de bestaande voorzieningen. Dat kan bijvoorbeeld door meer in de hoogte te bouwen. Al zijn de mogelijkheden daar ook eindig.” SOLVA is alvast begonnen met het in kaart brengen van bedrijfssites die inefficiënt of oneigenlijk worden gebruikt. Op die kavels zal SOLVA de eigenaars aanzetten tot actie. Indien er geen beweging komt, kan SOLVA haar terugkooprecht uitoefenen en de grond opnieuw op de markt brengen.

Bart: “Wij gaan de bedrijven niet wegjagen, maar wij kijken kritisch naar gebouwen die ‘gewoon staan te staan’ en waar weinig activiteit is.”

Tegelijk leeft bij SOLVA het besef dat er steeds bedrijven zullen zijn met ambitie en een ruimtevraag. Maar zelfs voor de ontwikkeling van kmo’s wordt het moeilijk. Voor elk nieuw perceel krijgt SOLVA vandaag drie tot vijf kandidaten.

Bart: “Wat doen we dan? We maken één iemand gelukkig, maar wat met die andere vier? Zij hoeven niet verder te zoeken want er is niets meer.”

De toestand heeft voorlopig nog geen effect op de prijzen bij SOLVA.

Bart: “Het zou echt niet verantwoord zijn mochten wij beginnen met het organiseren van biedingen, want dan betalen bedrijven straks 300-400 €/m².”

Wie zijn de gelukkige investeerders die wel nog aan een perceel geraken?

Bart: ”Het lijkt wel een sollicitatiegesprek met een kandidaatsdossier en een

selectiecommissie. Je ziet ook dat steden en gemeenten zeer kieskeurig worden over wie een terrein mag benutten. Een project rond opslag of waar wat overlast dreigt, krijgt al gauw een ‘njet’.”

Meer verweven

Naast meer densiteit en meer efficiëntie in ruimtegebruik ziet Bart nog een piste: ‘verweving’. “We zullen moeten nadenken om economische activiteit meer te verweven, welteverstaan in de woonzone, niet in landbouw-, recreatie-, bos of natuurgebied.” SOLVA heeft – met VLAIO-middelen – zelfs een ‘verweefcoach’ in huis gehaald. Die gaat aan de slag met bedrijven die tevergeefs hebben gekandideerd voor een perceel. Samen gaan zij op zoek naar een alternatieve locatie, ook buiten bedrijventerreinen. Een herwaardering van brownfields is voor de SOLVA-directeur evenmin een optie, want “ook die zijn grotendeels opgekuist en veelal tot woonzone omgevormd.”

Je levenslange partner in wonen en ondernemen. Je bedrijfspand verkopen, verhuren of overlaten. Neem contact met ons op business@dewaele.com 09 245 35 35 DEWAELE.COM 29 Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

De ontwikkelingsmaatschappij die … zichzelf opnieuw ontwikkelt Dat SOLVA op termijn geen ontwikkelaar van terreinen meer zou zijn, hoeft voor Bart Wallays geen drama te zijn: “We zullen ons wel moeten heruitvinden; 65 jaar na de oprichting zal de initiële doelstelling van SOLVA – de ontwikkeling van bedrijventerreinen – ophouden te bestaan.

SOLVA zal de ontwikkelde terreinen wel verder beheren en tussenkomen wanneer de activiteit dreigt te slabakken.

Bart: “Er is een ruimtelijke vaststelling: wij hebben geen plaats meer, maar er is ook een economische: de economie zal niet downsizen omdat de ruimte op is.” Jaarlijks ontvangt SOLVA gemiddeld een vijftigtal aanvragen voor een gecumuleerde volume van 20 tot 30 ha.

Hoe maak je een regio duurzaam welvarend met ook voldoende jobs in eigen streek? In die grote maatschappelijke doelstelling spelen bedrijven een cruciale rol. Maar wat als de ruimte niet meer voorhanden is?

Bart: “Binnen de hele economische keten is de industriële poot het vliegwiel waarop veel andere activiteiten aansluiten. In de Vlaamse Ardennen halen hotels een bezetting van 80% uit zakentoerisme, toerisme is zeker niet de dominante afnemer. Dat geldt ook voor restaurants, boekhouders, sociale secretariaten, poetsbedrijven of uitzendkantoren. Iemand zou het ecosysteem van onze grote bedrijventerreinen eens in kaart moeten brengen.” De problematiek is trouwens algemeen in Vlaanderen.

Bart: “In West-Vlaanderen was er nog een contingent om te ontwikkelen, maar ze

krijgen het daar ruimtelijk steeds moeilijker ingetekend door de weerstand van actiecomités en omwoners.”

Staat economische ontwikkeling nog bovenaan op het prioriteitenlijstje van de gemeenten die bij jullie komen aankloppen?

Bart: “De steden beseffen dat ze een centrumfunctie vervullen en ze willen die rol ook wel spelen. Ik voel wel dat wij daar nog steeds bondgenoten hebben om economische activiteiten te ontwikkelen. Kleinere en zelfs middelgrote gemeenten beseffen dat die ambitie niet langer realistisch is. Zes jaar geleden ijverde elke gemeente nog voor een eigen kmo-zone en hebben ze die kunnen realiseren. Het kan snel gaan.”

building together industriebouw op maat

Snelheid, kostprijs, flexibiliteit, duurzaamheid en onderscheidend vermogen. Allemaal factoren die voor de bewuste ondernemer van tel zijn. Wij hebben alles in huis om hieraan te voldoen. Onze geavanceerde staal- en betonbouw staan hier garant voor.

Benieuwd naar onze realisaties? mahieu-construct.be

VOKA Advertentie halve pg Q1 2024.indd 1 8/02/2024 10:09:26
30
Dossier vastgoed, kantoren, bedrijvencentra, industriebouw

Duurzaamheid als drijvende kracht voor toekomstig succes in de bouwsector

De relevantie van duurzaamheid in de bouw is onbetwistbaar. Gebouwen zijn immers verantwoordelijk voor maar liefst 40% van het energieverbruik en 36% van de CO2-emissies in de EU. Precies om die reden voelen bedrijven in de bouwsector vanuit verschillende hoeken – klanten, leveranciers, banken en de overheid – druk om na te denken over de impact van hun activiteiten op de omgeving.

Bouwheren hebben steeds meer duurzaamheidsverwachtingen bij de realisatie van hun bouwproject. Dit gebeurt door het ontwerpteam via zorgvuldig opgestelde aanbestedingscriteria, die als basis dienen voor de selectie van de uitvoeringsteams. Deze duurzaamheidseisen worden vervolgens top-down door vertaald naar onderaannemers en leveranciers. Opdrachtgevers kunnen ook vereisten opleggen in de vorm van duurzaamheidslabels op bedrijfsniveau (e.g. EcoVadis, B-Corp) of projectniveau (e.g., BREEAM of LEED). Om deze labels te behalen dienen bedrijven vaak op verschillende ESG*-domeinen te werken.

De bouwsector voelt ook vanuit de financiële wereld druk. Bedrijven met een solide ESG-strategie krijgen immers makkelijker toegang tot kredieten, veelal aan voordeligere voorwaarden zoals groene leningen of rentekortingen; wat hun financiële positie en aantrekkelijkheid voor investeerders versterkt. Steeds meer investeerders erkennen namelijk het belang van het duurzaamheidsprofiel van een onderneming in de analyse van hun krediet- of investeringsbeslissingen.

Daarnaast is er ook vanuit het regelgevend kader steeds meer druk om de ambitieuze Europese klimaatdoelstellingen te halen en tegen 2050 klimaatneutraal te worden. Om deze reden heeft de EU de Green Deal

geïntroduceerd. Als onderdeel hiervan heeft het Europees Parlement de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) aangenomen. Het doel van deze richtlijn is het aanmoedigen van investeerders om te investeren in duurzame bedrijven, waardoor de overgang naar een klimaatneutraal Europa wordt versneld. Tal van bouwbedrijven zullen vanaf 2026 verplicht moeten rapporteren volgens de CSRD, waardoor de duurzaamheidsprestaties in de sector transparanter zullen worden.

Echter biedt de evolutie naar duurzaamheid in de bouwsector ook talloze kansen. Bedrijven die slim inspelen op verschillende aspecten van duurzaamheid kunnen een competitief voordeel behalen. Zo neemt het belang van een duidelijke en transparante duurzaamheidsvisie toe bij het aanwerven en behouden van werknemers. Werknemers verwachten een duidelijk en transparante duurzaamheidsstrategie van hun werkgever. Zo geeft 40% van de werknemers aan bereid te zijn op zoek te gaan naar een nieuwe job als hun organisatie niet bereid is om hun duurzaamheidimpact te verbeteren.

Uit een studie van de transacties in de woningenmarkt in België in 2022 blijkt dat klanten bereid zijn om meer te betalen voor woningen met een hoger energieprestatiecertificaat (EPC). In 2022 werden

woningen met EPC-label A aan een 17,9% hogere prijs verkocht in vergelijking met woningen het EPC-label D. Dit prijsverschil wordt verwacht in de toekomst verder toe te nemen. Vandaag zijn reeds verschillende Belgische spelers in de bouwsector aan het shiften naar een meer toekomstgericht businessmodel met een sterke focus op duurzaamheid, door o.a. in te zetten op circulaire materialen, renovatie-oplossingen, dematerialisering en alternatieve woonvormen.

Duurzaamheid is niet langer een keuze in de bouwsector, het is de sleutel tot toekomstig succes. In deze transitie naar een meer duurzame sector liggen niet alleen uitdagingen, maar ook aanzienlijke kansen voor groei en concurrentievoordeel.

(*) ESG: Environmental, Social & Governance

Xavier Deschilder, xdeschilder@deloitte.com

Wout Noelmans, wnoelmans@deloitte.com

31 Meegedeeld

Meegedeeld

Moderne kantoren in bestaande gebouwen

Op zoek naar een hedendaagse, perfect uitgeruste kantoorruimte? En liefst aan scherpe tarieven? Stop searching en klop aan bij Alides. Vanuit een uitgesproken Real Estate Upcycling visie en dankzij een actief beheer biedt deze vastgoedinvesteerder en- ontwikkelaar ‘state-of-the-art’ kantoren aan tegen uitzonderlijke voorwaarden.

Alides is onderdeel van de Gentse Groep Maes, die meer dan 130 jaar geleden startte als bouwbedrijf en doorheen de jaren is uitgegroeid tot een geïntegreerde vastgoedinvesteerder en – ontwikkelaar. Het familiebedrijf is vandaag een belangrijke speler op de residentiële en kantorenmarkt, telkens op stedelijke toplocaties en dit zowel in binnen- en buitenland. Alides’ missie als “uw partner in vastgoed” vertaalt zich in een integrale aanpak met aandacht voor kwaliteit, duurzaamheid en innovatie. “Ons hybride profiel, investeerder en ontwikkelaar, geeft ons de mogelijkheid te focussen op vastgoed op langere termijn”, zegt Commercial Advisor Nicolas Vuylsteke. “Bovendien blijven we onze gebouwen op een intensieve en actieve wijze beheren, waardoor onze kantoren up-to-date en future proof blijven.

PRIJS ONDER MARKTGEMIDDELDE

Van de 130.000 m² kantoren die Alides in portefeuille heeft, liggen ca. 50.000 m² in Gent. The Office is met zijn 20.000m² de blikvanger. Gelegen op een absolute zichtlocatie langs de B401, combineert het complex een vlotte bereikbaarheid met een groene omgeving, dankzij de locatie aan de oevers van de Schelde. “Absolute troef is de uitmuntende parkeerratio. Per 36 m² kantoorruimte is er een parkeerplaats voorzien, waar dat bij nieuwbouw makkelijk al snel 1 op 100 of zelfs 1 op 200 is. “We verhuren er instapklare kantoren van 200 tot 2.200 m²

GOEDKOPE ENERGIE VOOR DE HUURDERS

“In samenspraak met een professionele energieconsulent kopen we onze energie één of meerdere jaren vóór het betrokken jaar aan. Ondanks de extreme marktsituaties slagen we er zo in de prijzen beter onder controle te houden. Concreet betekende dit dat we in 2022 gas aan de helft van de gemiddelde marktprijs konden inkopen, en in 2023 zelfs aan minder dan een derde ervan. Voor elektriciteit was dit respectievelijk aan 40% en 70%. Onze klanten hebben de impact van de scherpe prijsstijgingen in de afgelopen jaren aanzienlijk minder gevoeld. Ook voor 2024 zitten we op schema om het een stuk beter te doen dan de gemiddelde marktprijs.”

ALIDES SPEELT MEE OP HET ALLERHOOGSTE NIVEAU
FAMILIEBEDRIJF
Het Gentse The Office is met zijn 20.000m² de blikvanger van de kantoren die Alides in portefeuille heeft.
32

Meegedeeld

tegen aantrekkelijke huurtarieven op jaarbasis van 135 euro per m², waarmee we aanzienlijk onder het marktgemiddelde van 175 euro per m² liggen.” Dat is het economisch verschil tussen nieuwbouw en bestaande gebouwen. De rekensom is snel gemaakt, zeker rekening houdend met onze duurzaamheidsaanpassingen, die een scherpe energetische performantie genereren. Alides maakt er een punt van om toplocaties betaalbaar te houden.”

Andere kantoorlocaties van Alides in Gent zijn het BREEAM gecertifieerde Quantum aan het Octrooiplein, het gebouw Ter Plaeten aan de Sint-Lievenslaan en The Platform langs de Zwijnaardsesteenweg.

AANVULLENDE DIENSTVERLENING

Met tophuurders als Kinepolis en Showpad bewijst Alides dat er een markt is voor duurzame bestaande kantoorgebouwen. “Onze huurders waarderen het actieve beheer van onze bestaande kantoren en onze blijvende zoektocht naar verdere optimalisaties. Bovendien willen we ook de toegang tot professionele kantoorruimtes laagdrempelig maken. Wij zien een kantooromgeving als een ontmoetingsruimte en als een focusplek, waar elk bedrijf zijn eigen invulling aan geeft, zeker nu de terug-naar-kantoorbeweging post-corona volop is ingezet. Omdat niet elk bedrijf een plateau van 500 m² nodig heeft, bekijken we met elke potentiële huurder welke flexibele oplossingen er mogelijk zijn en zorgen wij voor de aanvullende dienstverlening, dankzij een breed aanbod aan aanvullende services.”

ENERGIEMONITORING

In samenspraak met de stad Gent liet Alides een energieaudit uitvoeren voor het gebouwencomplex ‘The Office’. Dat resulteerde in een aantal maatregelen die nu worden geïmplementeerd.

– Aanpassing van de programmatie zodat koelmachines in het tussenseizoen minder hard moeten draaien.

– Ventilatiesturing in functie van de CO2-niveaus.

– Een volledige vernieuwing van het HVACgebouwbeheersysteem (betere sturing en uitlezing van de gegevens).

– Omschakeling naar ledverlichting in de gemeenschappelijke delen en de volledige parking.

– Energierecuperatie op de ventilatie in bepaalde zones.

– Plaatsing van een energiemonitoringssysteem.

– Plaatsing van zonnepanelen.

Heb je interesse om een kantoor te huren in The Office? Neem contact op met Nicolas Vuylsteke.

+32 497 192 504 – n.vuylsteke@alides.be – www.alides.be

Alides – Foreestelaan 86/201 – 9000 Gent – www.alides.be

Proud to be a #BestManaged Company

Nicolas Vuylsteke, Commercial Advisor bij Alides Een impressie van de kantoren en interieur in The Office
33
B O U W & A F W E R K I N G

Meegedeeld

DEBRA BOUW & AFWERKING IS GOED VERTROUWD MET DE AFWERKING VAN KANTOORGEBOUWEN

Ervaring bij de vleet, vooral in complexe projecten

Al 133 jaar geeft de familie De Braekeleir de spreekwoordelijke baksteen in de maag met liefde door aan de volgende generatie. Dominique De Braekeleir stoomt zijn zonen Maxime en Basil – de vijfde generatie –klaar om op termijn de fakkel van de onderneming over te nemen. Op die manier blijft DEBRA Bouw & Afwerking voor heel wat bedrijven uit de ruime Gentse regio ook in de toekomst de favoriete partner voor renovatie en afwerking van kantoor- en andere bedrijfsgebouwen.

De familie metselde in 1891 de eerste fundamenten van de onderneming die altijd in familiale handen bleef. “Oorspronkelijk focusten we ons vooral op algemene aannemingswerken”, verklaart Dominique

De Braekeleir. “Later kwam daar ook de afwerking en inrichting van gebouwen bij. We werken zowel op de residentiële als de niet-residentiële markt. In beide segmenten hebben we door de jaren heen een berg ervaring opgebouwd en meer dan 500 projecten afgewerkt. Het is vrij uniek dat de onderneming altijd door een De Braekeleir is geleid.”

Ook in de toekomst zal dat zo blijven. “Momenteel volgen we bij Voka het Familio-traject om de overdracht in goede banen te leiden en een duidelijk familiecharter op te stellen. Vorig jaar namen Maxime en Basil al samen deel aan het Plato Next Gen-programma bij Voka. Onze raad van advies, waar een aantal experts ons vanuit hun ervaring nuttige inzichten aanreiken, is eveneens een grote meerwaarde.”

HARTJE GENT

In Gent en omstreken is DEBRA Bouw & Afwerking goed gekend. “Voor terugkerende klanten die veel kantoren hebben, verzorgen we ook projecten in andere Vlaamse regio’s”, stipt zoon en projectleider Maxime aan. “Het neemt niet weg dat we in de eigen Arteveldestad nog altijd prominent aanwezig zijn, zeker nu talrijke aannemers zich liever niet wagen aan projecten in hartje Gent. Waar anderen afhaken, zetten wij door. Dat weerspiegelt zich ook in realisaties die net dat tikje

meer expertise, ervaring, coördinatie en communicatie vergen. Dankzij een jarenlange trouwe samenwerking met vaste partners die kwaliteit eveneens hoog in het vaandel dragen, kunnen we het verschil maken met een gepersonaliseerde aanpak op maat. Ook door flexibiliteit en snel kunnen schakelen, onderscheiden we ons, zeker als de timing voor oplevering erg strak is.”

OPLOSSINGSGERICHT MEEDENKEN

Het bouwen, renoveren en/of afwerken van kantoren en sociale ruimtes is door de jaren heen ingewikkelder geworden. “Dat komt onder meer door de opkomst van nieuwe technieken voor bijvoorbeeld domotica, energiesturing, koelen en verwarmen, ventilatie, verlichting en akoestiek”, verklaart Basil, die op termijn commercieel verantwoordelijke wordt. “Ook de toenemende administratie en lange vergunningstrajecten vereisen veel energie. Voor de bouwheer is het bij de inrichting van een kantoor vaak zoeken naar een goed evenwicht tussen ‘landschapsruimtes’ en meer afgesloten eenheden. Door oplossingsgericht en proactief mee te denken, proberen we hem ook daarin zo goed mogelijk te helpen. Daarnaast stellen we hoge eisen aan de afwerkingsgraad, akoestiek en hebben we een scherp oog voor detail. De combinatie van algemene aannemingswerken en afwerking zorgt ervoor dat we de ideale partner voor totaalprojecten zijn.”

Het illustreert dat transparantie en vertrouwen bij DEBRA Bouw & Afwerking geen loze begrippen zijn.

Laurence Buyle samen met echtgenoot Dominique De Braekeleir en hun twee zonen: Maxime en Basil
35

Meegedeeld

Totaalinrichting op maat voor grote en kleine projecten

NOVO I.B. is al decennialang een referentienaam voor de totaalinrichting van grote projecten zoals ziekenhuizen, scholen en woonzorgcentra. Die opgebouwde kennis en expertise gebruikt het bedrijf ook in de markt van kantoren en vrije beroepen. Dat alles in eigen huis geproduceerd wordt, is ook in dit segment een sterke troefkaart.

Het gaat goed met NOVO I.B., dat zijn stek heeft in het industriepark van Merelbeke. De voorbije vijf jaar zag het afwerkingsbedrijf zijn omzet met de helft groeien, voornamelijk gegenereerd door afwerking in nieuwbouw en complexe renovaties van B2B-totaalprojecten. “De perceptie leeft dat potentiële klanten enkel bij ons mogen aankloppen voor grote projecten. Niets is echter minder waar. Wij kunnen ook de kleinere kantorenmarkt perfect bedienen, maar evenzo praktijkruimtes voor vrije beroepen, toonzalen, lobbyruimtes en winkelinrichtingen allerhande. Wij gaan geen uitdaging uit de weg”, zegt Bert Notte, co-zaakvoerder van dit familiebedrijf. “Zowel voor binnenafwerking van nieuwbouw als complexe renovatie mag men bij ons aankloppen. Van casco tot op maat gemaakt meubilair.”

“Dit alles kunnen we realiseren, mede door de dagelijkse inzet van al onze personeelsleden”, voegen Koen en Bert er nog aan toe.

VOLLEDIGE COÖRDINATIE

NOVO I.B. wil zijn klanten ontzorgen. “Bij ons hebben ze één contactpersoon die hen begeleidt van A tot Z, van bestelling tot oplevering. Voor de offerte baseren we ons op het lastenboek en eventuele bijkomende info van de betrokken interieurarchitect. Wij kunnen ook een interieurarchitect aanbevelen om het project te ondersteunen, als

VIERDE GENERATIE RUNT FAMILIEBEDRIJF
Bert, Dries en Koen Notte. Vormen samen de vierde generatie van Novo Interieur en Bouw
36

Meegedeeld

de klant dat vraagt. De volledige coördinatie met de nevenaannemers die voor de technieken instaan, staat ook op ons to do-lijstje. Klanten mogen zelf ook nevenaannemers, waarmee ze goede ervaringen hebben uit eerdere projecten, aanbrengen. We nemen ze op in onze coördinatie en planning.”

EIGEN PRODUCTIE

Alle meubilair wordt in huis gemaakt, met eigen personeel. “Dit geldt ook voor technische deuren, eveneens een segment waarin wij veel expertise kunnen voorleggen. Denk hierbij aan brandwerende, geluidswerende alsook aan nog complexere deuren. Ook de nodige ervaring in toegangscontrole hebben we in huis.”

In het atelier ligt het kloppend hart van NOVO I.B. “We hebben onlangs nog geïnvesteerd in twee nieuwe CNC-machines en in een volledig geautomatiseerd platenmagazijn. Dit maakt dat we efficiënter kunnen werken, wat gezien de krapte op de arbeidsmarkt meer dan welkom is.” Naast het schrijnwerk, wat zeker de sterkste troefkaart is, staat NOVO I.B. ook in voor het plaatsen van gipskartonwanden, alle mogelijke plafonds, vloerbekleding, schilder- en pleisterwerk. Het VCA** certificaat bewijst dat NOVO I.B. proactief bezig is met zijn veiligheidsbeleid en ook op dat vlak een betrouwbare partner is.

Enkele van de talloze realisaties van familiebedrijf NOVO I.B.

VIERDE GENERATIE AAN HET ROER

De oorsprong van NOVO I.B. gaat terug tot 1919 toen Richard Notte startte met schilderwerken. Na de Tweede Wereldoorlog werden de bedrijfsactiviteiten steeds verder uitgebreid. De oprichting van de schrijnwerkerij en de natlakkerij in 1988 betekende een belangrijke stap richting B2B-totaalafwerking, de sector waarin NOVO I.B. zich vandaag onderscheidt. Met Koen, Bert en Dries Notte staat vandaag de vierde generatie aan het roer van dit familiebedrijf pur sang. Bert en Koen staan in voor het dagelijks bestuur en het aansturen van de projectleiders, terwijl Dries de offertes en de calculaties voor zijn rekening neemt.

NOVO I.B.

Industriepark 15 9820 Merelbeke

37

Meegedeeld

Revive bouwt verder aan WATT Nation

Revive is de referentie in Vlaanderen voor de reconversie van brownfieldsites tot innoverende en inspirerende woon- en werkomgevingen. Met de oplevering de komende jaren van TerraWATT op de Vynckiersite en WATT The Health in Gentbrugge vervijfvoudigt de vastgoedontwikkelaar de totale kantooroppervlakte in zijn portefeuille.

“Gent is het walhalla van groei, technologie en innovatie. Meerdere private equity spelers houden hier halt, op zoek naar groeibedrijven die nood hebben aan een kapitaalronde. Het is onze missie om die investeerders met ondernemers samen te brengen. Met onze WATT portefeuille, omgedoopt tot WATT Nation, willen we start-ups en scale-ups niet alleen een innovatieve infrastructuur aanbieden maar hen meteen ook deel laten uitmaken van een inspirerende community met groeimogelijkheden. Onze kantoorgebouwen creëren absoluut een echte toegevoegde waarde. Alleen al het temperament ervan zorgt ervoor dat je als bedrijf een versnelling hoger schakelt”, steekt founder Nicolas Bearelle van wal. Samen met Piet Colruyt startte hij vijftien jaar geleden Revive op met als doel: op een duurzame manier kwalitatieve en betaalbare nieuwbouwprojecten creëren die levendige woon- en werkbuurten worden. Onder de vleugels van Revive ontstond een vijftal jaren geleden WATT Nation, met voorlopers WATT The Firms op de Nieuwewandeling en WATT Factory in de Vlasgaardstraat, dat innovatieve serviced offices aanbiedt.

RESPECT VOOR HISTORISCH KADER

“Met WATT geven we verouderde, vaak vervuilde industriële sites een tweede jeugd”, neemt commercial real estate manager Frédéric Buyssens over. “Gebouwen die al honderd jaar deel uitmaken van het Gentse historisch passief blazen we met respect voor de geschiedenis nieuw leven in voor nog eens honderd jaar.” Twee projecten zijn ondertussen al up and running. WATT Factory, 2.500 m² groot, in de Brugse poort maakte deel uit van de oude textielfabriek La Lys. WATT The Firms telt 4.000 m² kantooroppervlakte, en is gevestigd in de oude motoroliefabriek Elektrion aan de Nieuwewandeling. Alle huurders hebben hun private kantoren maar maken gebruik van shared spaces zoals meeting rooms, kitchenettes, groene terrassen, eventspaces en kwalitatieve buitenruimte.”

INNOVATIEVE EN INSPIRERENDE KANTOOROMGEVINGEN
Kantoorgebouwen van Revive
38

Meegedeeld

FOCUS OP COREBUSINESS

Binnen de running assets hebben de communitymanagers een belangrijke taak. “Zij vormen de lijm tussen de infrastructuur, de huurders en de events. Denk aan CEO-breakfasts, productlanceringen, teambuildings, sportactiviteiten of info-sessies. Zij ontzorgen onze huurders zodat die zich kunnen focussen op hun corebusiness, groeien en het leveren van kwalitatieve diensten of producten.”

STRATEGISCHE EN INNOVATIEVE INFRASTRUCTUUR

Op dit moment staan er twee projecten in de steigers. “Vooreerst WATT The Health op de ziekenhuissite van AZ Maria Middelares in Gentbrugge. Het ziekenhuis gebruikt nog enkel de eerste twee verdiepingen van hun gebouw, op de vijf erboven creëren wij een state-of-the art innovatiehub voor HealthTech, SportTech en Medtechbedrijven. Op dit één hectare groot domein komen ook nog eens 50 woonunits, een park van 6.000 m2 en sportinfrastructuur. Dit project heeft alles in huis om de gezondste Vlaamse stadswijk te worden. Er is vandaag al een voorverhuur van 30%, oplevering is voorzien in mei 2025. Een dik jaar later voorzien we de oplevering van TerraWATT op die iconische en historische Vynckier site. Op de 10 hectare grote ontwikkeling komen geen woningen, maar ligt de focus op innovatie en productie. TerraWATT wordt de grootste asset van WATT.Nation.

Het kantorencomplex deed vroeger dienst als een 20.000 m² grote textielfabriek. Uiteraard voorzien we formele en informele ontmoetingsplekken, aula’s, een grote eventhall voor 250 personen, horeca, terrassen en kwalitatieve buitenruimtes. TerraWATT zal onderdak bieden aan een verscheidenheid van gelijkgestemde bedrijven met één gemeenschappelijk doel: revolutie teweegbrengen in de industrie.

Revive – Nieuwewandeling 62 – 9000 Gent wattthehealth.be - vynckier.gent - revive.be

Founder Nicolas Bearelle en commercial real estate manager Frédéric Buyssens
39

“WE ZIJN NIET VOOR NIETS DE ARCHITECTEN VAN DE SLOOP”

AFBRAAK - GROND - INFRA - SANERING - WATERZUIVERING WWW.ACLAGRO.BE

Meegedeeld

ACLAGRO VAN SQUARE GROUP BEHOORT TOT DE GROOTSTE SPELERS VAN HET LAND IN DE AFBRAAKSECTOR

“Wie aan de slag gaat in de afbraaksector, gaat er nooit meer weg”

Square Group, gevestigd in Wondelgem, is een ‘all in-groep’. Van bouwafval tot nieuwbouw, ze doen het allemaal. Meest gekende entiteit binnen de groep is zonder twijfel Aclagro, gespecialiseerd in afbraak- en saneringswerken, zowel voor particulieren als voor bedrijven. “Afbraak is een heel moeilijke maar vooral ook heel boeiende sector”, stelt eigenaar Jean-Marie de Buck.

Square Group omvat vier bedrijven, die allemaal actief zijn in de bouw- en grondsector. Van afbraak van oude gebouwen tot sanering van de grond, recyclage en ontwikkeling van volledige nieuwbouwsites, Square Group doet het allemaal. “Wij zijn een familiale groep ontstaan uit afbraakbedrijf Aclagro”, zegt eigenaar Jean-Marie de Buck. “Dat is misschien wel de meest boeiende tak van ons bedrijf.”

Binnen de afbraaksector is Aclagro bij de grootste spelers van het land. “Afbraak is een aspect dat vaak onderschat wordt. Het gaat om veel meer dan gewoon ‘zomaar’ een gebouw tegen de grond smijten. Er komt steeds meer voorbereiding en administratie bij kijken, de sector professionaliseert steeds verder. Er wordt ook steeds meer gefocust op afvalstromen. Er wordt zoveel mogelijk materiaal gerecycleerd, en dus moet er zoveel mogelijk gescheiden worden. Wat kàn hergebruikt worden, wordt ook hergebruikt, dus wordt er eerst een afvalinventaris opgemaakt. Zeker bij oude gebouwen, waar soms niet eens plannen van bestaan, moet de sloop grondig worden voorbereid. Hoe zuiverder de afvalstromen worden gescheiden, hoe lager de kosten zijn. Enkel wat uiteindelijk overblijft, wordt gerecycleerd tot slooppuin, om daar dan secundaire grondstoffen van te maken. Het is een materie die vaak onderschat wordt.”

“We zijn altijd op zoek naar nieuwe arbeiders, maar die zijn schaars. Heel veel mensen gaan met pensioen en moeten vervangen worden, maar er is een algemeen tekort in de arbeidspopulatie. Afbraak is heel boeiend, maar weinig gekend. Het is dus zelden de eerste keuze.

Nochtans, wie voor deze sector kiest, gaat er nooit meer weg. Ook werf- en projectleiders zijn trouwens meer dan welkom.”

VAN SLOPEN TOT STRIPPEN

Aclagro gaat trouwens niet enkel voor volledige sloop, ook het ‘strippen’ van gebouwen, waarbij de structuur behouden en hergebruikt wordt, behoort tot onze specialiteiten. Mooi voorbeeld daarvan is Montgomery Square aan het gelijknamige plein in Sint-PietersWoluwe. Het kantorencomplex daar dateert van de vroege jaren ’70 en werd begin 2000 gerenoveerd. Nu staat het gebouw voor een complete omwenteling, het moet een ‘gebouw van de toekomst’ worden. Het bestaande beton wordt zoveel mogelijk gerecycleerd. Het bouwvolume blijft behouden, maar krijgt een hedendaagse twist, en zal voldoen aan de ‘Well Building Standaard’, waarbij de gezondheid van de gebruikers als prioriteit wordt gezien. Er wordt daarbij rekening gehouden met lucht, licht, akoestiek en andere aspecten om voor een gezonde en duurzame werkomgeving te zorgen. Het gebouw wordt opgeleverd in 2025, Aclagro werkt in verschillende fases. Er is gestart met asbestverwijdering, waarna de sloop van technieken volgde. De gevel ging eraf, niet dragende structuren en scheidingswanden en de lift werden verwijderd, het dak en de ramen weggehaald. Pas dan was het tijd voor structurele sloopwerken van onder meer tussenvloeren, kolommen en ondergrondse rioleringen. Resultaat: 24.000 vierkante meter ruimte voor kantoren, een binnentuin en verschillende buurtfuncties zoals kinderopvang.”

Aclagro stript het kantorencomplex van Montgomery Square in Sint-Pieters-Woluwe
41

Nieuwe duurzame woonbuurt Rinkkaai aan Gentse Sint-Pietersstation finaal vergund

De Stad Gent heeft de vergunning goedgekeurd voor Rinkkaai, een duurzame woonwijk gelegen aan de Koningin Fabiolalaan tussen Gent Sint-Pieters en de Blaarmeersen. Rinkkaai, een project van ontwikkelaars Alides en CORES Development, omvat 6 gebouwen met onder meer 308 bijna-energieneutrale (BEN) appartementen, horeca en buurtondersteunende faciliteiten en een publieke parkzone. Dankzij de uitvoerbare vergunning kunnen de werkzaamheden starten na de zomer. De eerste bewoners kunnen intrekken eind 2027.

Met bijna 1.000 fietsparkeerplaatsen in gemakkelijk toegankelijke fietsenstallingen, moedigen de ontwikkelaars fietsgebruik sterk aan. Ook voorzien zij elektrische laadpunten en wordt er ingezet op verschillende fietsformaten.

rinkkaai.be

PointHR zet nu ook voet aan wal in Vlaams-Brabant

PointHR blijft de grote sociaal secretariaten uitdagen. “De afstand tussen de kmo-ondernemer en hun sociaal secretariaat is er de laatste jaren precies alleen maar groter op geworden. Ons idee van 4 jaar geleden om daar een vlot bereikbaar meedenkend alternatief tegenover te zetten heeft echt wel aangeslaan”, zegt oprichter en zaakvoerder Tim Cuypers.

PointHR berekent ondertussen de lonen van zo’n 10.000 werknemers voor meer dan 1.000 kmo-klanten. “Met een klantentevredenheid van meer dan 99% zijn het eigenlijk vooral onze klanten die ons pushen om te groeien.”

Zo breidt het actieterrein ook steeds verder uit en openen ze bij PointHR hun vierde kantoor in Ternat.

42
Render van de duurzame woonwijk Rinkkaai in Gent
Telex
Meer dan 20.000 realisaties INDUSTRIEBOUW • Kantoorgebouwen • Productiehallen • Logistieke ruimtes • Showrooms • KMO-gebouwen Rodenbachstraat 72 8908 Vlamertinge | www.valcke-prefab.be | +32 57 20 25 01 | info@valcke-prefab.be

Telex

Hamann International Logistics opent nieuw crossdock-magazijn in Wetteren

Hamann International Logistics opende een nieuw crossdockmagazijn aan de Vantegemstraat in Wetteren. Daarmee speelt het bedrijf in op de sterke stijging van internationale groepage-activiteiten en de toegenomen vraag naar opslag en handling van goederen.

Het gloednieuwe crossdock-magazijn werd uitgerust met 34 laadkaaien en werd in januari in gebruik genomen. Het bedrijf beschikte in Wetteren reeds over een crossdock- of overslagmagazijn, waar goederen na levering onmiddellijk vertrekken naar klanten. De nieuwe locatie laat echter toe om klanten nog beter te bedienen en doorlooptijden te verzekeren.

In april wordt er ook nog extra kantoorruimte in gebruik genomen op de Vantegem-site. Daarmee is Hamann International Logistics in de laatste fase beland van een groot uitbreidingsproject.

hamann.be

Peripass versnelt digitalisering van de logistiek dankzij 7,5 miljoen euro groeikapitaal

Peripass, de Gentse SaaS-scale-up die logistieke sites professionaliseert door het aan- en afrijden van vrachtwagens digitaal te organiseren, heeft met succes financiering opgehaald om haar wereldwijde expansie te versnellen.

De investering van 7,5 miljoen euro, afkomstig van het Welvaartsfonds en Groep Van Overstraeten, weerspiegelt de groeiende vraag naar digitale oplossingen in de logistieke sector. Door de processen van binnenkomende en uitrijdende vrachtwagens digitaal te stroomlijnen, slaagt Peripass erin om de wachttijden van de chauffeurs tot 70% te verminderen. Dit verhoogt niet alleen de efficiëntie en het comfort, maar vermindert ook de CO2-uitstoot en het aantal ongevallen aanzienlijk, en leidt zo tot een significante kostenbesparing voor logistieke sites. Toch maakt momenteel slechts 10% van de markt gebruik van een automatiseringsplatform voor logistieke operaties. Tegen 2030 wil Peripass 1.000 sites voorzien van yard management software, en zo per dag de wachttijden voor meer dan 150.000 vrachtwagenchauffeurs verbeteren.

peripass.com

AZ Oudenaarde maakt werk van kwaliteit via internationale audit

In 2016 behaalde AZ Oudenaarde als eerste Vlaamse ziekenhuis een internationaal kwaliteitslabel. Intussen is het ziekenhuis aan haar vijfde auditdeelname toe. Het label – toen het NIAZlabel, nu Qualicor Europe – bewijst dat het ziekenhuis garant staat voor aantoonbare kwaliteit en veilige zorg. Uit het voorlopige rapport blijkt dat AZ Oudenaarde alle vereiste instellingsrichtlijnen heeft behaald.

“Onze focus ligt op het continu verbeteren van onze kwaliteitsvolle zorg. In 2022 was er een eerste sequentialaudit en in 2025 volgt de derde sequentialaudit. Is het accreditatiebesluit na die drie auditbezoeken positief, dan verlengt het ziekenhuis haar accreditatiestatus voor vijf jaar”, aldus Tineke Van hooland, voorzitter van de raad van bestuur van AZ Oudenaarde.

azoudenaarde.be

Ilse De Cock (projectmedewerker kwaliteit), Els Dewaele (directeur verpleging), Tineke Van hooland (voorzitter raad van bestuur AZO), Celien Sagaert (beleidsmedewerker kwaliteit) en Kelly Wanzeele (middenkader verpleging). - @AZ Oudenaarde Het nieuwe crossdock-magazijn van Hamann International Logistics in Wetteren met 34 laadkaaien.
44
Het team van Peripass is enthousiast over de 7,5 miljoen euro groeikapitaal

Groep Blancquaert – bankagenten & verzekeringsmakelaars

Uw naasten en uw bedrijf beschermen als u er morgen niet meer bent

Stel u voor: u overlijdt plots… hoe lang zouden uw naasten of uw bedrijf het dan financieel volhouden?

Uw wagen verzekeren is heel natuurlijk. Uw dierbaren financieel beschermen in geval van overlijden is net zo belangrijk. En ook uw bedrijf kan het moeilijk hebben. Zijn er voldoende middelen om de continuïteit van de dagelijkse activiteiten te verzekeren? Wat met de lopende kredieten? Zijn de aandeelhouders beschermd?

Uw overlijden verzekeren, is de toekomst verzekeren van uw dierbaren

Het principe van een overlijdensverzekering is eenvoudig: Als u tijdens de verzekerde periode overlijdt, ontvangen de begunstigden een vooraf bepaald bedrag.

De optimale bescherming voor uw dierbaren

Een hypothecaire lening weegt zwaar op het budget van een gezin. Een schuldsaldoverzekering zorgt ervoor dat deze last na uw overlijden wegvalt voor uw nabestaanden.

Wat met de andere kosten?

Auto voor de jongste, kot voor de oudste, successierechten...

Een overlijdensverzekering is de oplossing: ze beschermt de levensstandaard van uw dierbaren of verzekert de eventuele erfbelasting op niet-geregistreerde schenkingen.

Bert - getrouwd met Silke, 2 kinderen We staan er momenteel goed voor en als bedrijfsleider verdien ik mooi mijn brood. Maar als ik plots zou overlijden, dan moet Silke de dagelijkse uitgaven van het gezin alleen dragen.

De oplossing? Een overlijdensverzekering die de uitkering van een kapitaal garandeert als Bert zou overlijden. Deze verzekering kan door zijn bedrijf worden gefinancierd.

…en voor uw bedrijf!

Als u plots zou overlijden, kan dat grote financiële problemen tot gevolg hebben voor uw werknemers, de aandeelhouders, uw gezin....

Uw onderneming geniet dankzij een overlijdensverzekering een solidere financiële basis, zodat u de continuïteit kan waarborgen, de aandeelhouders kan beschermen of professionele kredieten kan dekken.

Lennert – bedrijfsleider met Amse, zijn vennoot

“Amse en ik zijn samen een bedrijf begonnen. Met haar technische kennis en mijn zakelijk inzicht vormen we een sterk team. Als Amse zou overlijden, zou dat ernstige gevolgen hebben voor het bedrijf. De tijdelijke aanwerving van een consultant lijkt in dat geval onvermijdelijk, maar die is kostelijk.”

De oplossing? Een overlijdensverzekering waarbij het bedrijf de polis ondertekent en de premies betaalt. Als begunstigde ontvangt het bedrijf het verzekerde kapitaal na het overlijden van de verzekerde bedrijfsleider. De premies voor de overlijdensverzekering kunnen fiscaal aftrekbaar zijn.

De aandeelhouders beschermen Sven – leidt samen met Tom een bedrijf “Tom (49% aandelen) en ik (51%) zijn de enige aandeelhouders.

Het kapitaal van onze onderneming is geschat op 1 miljoen euro. Als ik zou overlijden, zouden mijn erfgenamen mijn aandelen erven. Zij zouden dan meerderheidsaandeelhouders worden, zonder over de nodige vaardigheden te beschikken. Anderzijds zou Tom misschien niet de financiële middelen hebben om mijn aandelen over te kopen.”

De oplossing? Een overlijdensverzekering op hoofd van de ene vennoot in naam en ten behoeve van de andere vennoot. Die oplossing helpt de aandeelhouders en het bedrijf te beschermen tegen de gevolgen van het overlijden van een van zijn twee zaakvoerders. De overlevende aandeelhouder heeft zo financiële middelen om de aandelen over te kopen van de erfgenamen van de overledene.

Uw professionele kredieten indekken Simon, 2 kinderen, schrijnwerker “Ik leid een schrijnwerkersbedrijf met drie medewerkers. Om onze activiteiten verder te kunnen ontwikkelen, moest ik een aantal investeringen doen. Mijn bank heeft mij een kredietlijn toegekend voor de aankoop van materiaal en machines. We zijn klaar om vooruit te gaan, maar de maandelijkse afbetalingen zijn niet te verwaarlozen. Ik maak me af en toe zorgen: als er iets met mij zou gebeuren, zouden mijn kinderen aanzienlijke schulden erven.”

De oplossing? Een overlijdensverzekering die de uitkering van een kapitaal garandeert dat overeenkomt met alle lopende investeringen.

Laat niets aan het toeval over en praat er in alle vertrouwen over met ons. Wij berekenen samen met u de financiële impact van uw overlijden op uw naasten en uw bedrijf.

Auteur: Dries Van de Vyver +32 (0)9 239 42 34 dries@groepblancquaert.be

ONDERNEMERS & CO
45

COTTYN Advocaten

Reeks “nieuwe sociale maatregelen vanaf 1 januari 2024”

DEEL 1: JAARLIJKSE VAKANTIE

Sedert begin 2024 zijn er een aantal nieuwe maatregelen voor bedrijven in werking getreden. In deze reeks wordt een overzicht gegeven van de voornaamste nieuwe maatregelen. In deze bijdrage wordt het onderwerp ‘jaarlijkse vakantie’ behandeld.

Aftrek vakantiegeld bij nieuwe werkgever Een bediende die van werkgever verandert mag de vakantie die hij heeft opgebouwd meenemen naar zijn nieuwe werkgever. De werkgever bij wie de bediende weggaat moet dan deze dagen uitbetalen. Dat bedrag wordt ‘het enkel vakantiegeld bij uit dienst’ genoemd. Diezelfde werkgever geeft de werknemer vakantieattesten mee. Deze attesten bewijzen dat de werknemer nog recht heeft op vakantie en hoe veel vakantie dat is.

Tot 31 december 2023 gold de regel dat de nieuwe werkgever het normale loon moest uitbetalen als de bediende vakantie nam, maar de werkgever diende het vakantiegeld dat de vorige werkgever had uitbetaald in mindering te brengen van dat loon.

Vanaf 1 januari 2024 is deze regel gewijzigd. De vorige werkgever zal het vakantiegeld nog steeds moeten uitbetalen voor de vakantiedagen die de bediende bij hem heeft opgebouwd. Dit verandert dus niet. Ook zal de bediende nog steeds moeten aantonen met de afgifte van zijn vakantie-attest dat hij recht heeft op jaarlijkse vakantie en hoeveel dagen dat precies zijn. De wijze waarop de vakantiedagen worden uitbetaald is daarentegen wel gewijzigd. De vakantiedagen die zijn opgebouwd op basis van een vakantieattest zullen door de nieuwe werkgever worden betaald na aftrek van een forfaitair bedrag dat overeenkomt met 90 % van het brutodagloon voor de maand waarin de werknemer zijn vakantiedagen opneemt. Met andere woorden: zodra een bediende vakantie neemt, krijgt hij voor deze vakantiedagen 10 % van zijn dagloon.

In december van het vakantiejaar wordt dan een eindafrekening opgesteld. Het is dus pas in december dat het enkel vakantiegeld dat de vorige werkgever heeft uitbetaald volledig wordt verrekend. Voor elke dag dat de bediende

vakantie nam heeft hij immers 90 % van zijn loon niet gekregen. Deze bedragen worden opgeteld en vergeleken met het vakantiegeld bij uit dienst dat de vorige werkgever heeft betaald. Indien blijkt dat de vorige werkgever meer heeft betaald, dan zal dit saldo ingehouden worden van het loon van december. Wanneer echter blijkt dat het bedrag dat de vorige werkgever heeft uitbetaald lager is dan het totaal van alle ingehouden bedragen van 90 %, dan wordt het saldo aan de werknemer uitbetaald.

Jaarlijkse vakantie en ziekte

Ieder jaar moeten werknemers minstens 4 weken wettelijke vakantie kunnen opnemen met behoud van het loon. Tot voor kort gold de regel dat een werknemer die ziek werd tijdens deze wettelijke vakantie, deze vakantiedagen niet op een later moment mocht opnemen. Sinds 1 januari 2024 is er verandering gekomen in deze regel. Sedert het begin van dit jaar is er een nieuwe regel van kracht: een werknemer die ziek wordt tijdens zijn wettelijke vakantie heeft het recht om de jaarlijkse vakantiedagen te behouden en in plaats daarvan ziektedagen op te nemen. De oorspronkelijke geplande vakantiedagen kunnen dan op een later tijdstip opgenomen worden. Want ziek is ziek en vakantie moet écht vakantie kunnen zijn.

Een werknemer die ziek wordt tijdens een periode van jaarlijkse vakantie zal steeds recht hebben op een gewaarborgd loon, ook tijdens periodes van collectieve jaarlijkse vakantie.

Opgelet, de vakantiedagen worden niet zomaar in ziektedagen omgezet. Als werknemer moet u eerst volgende verplichtingen nakomen: – Een werknemer die ziek wordt tijdens zijn geplande vakantie moet zijn werkgever hiervan onmiddellijk op de hoogte brengen. Daarnaast moet de werknemer die zich niet op zijn thuisadres bevindt (bijvoorbeeld wanneer deze op vakantie is in het buitenland) zijn verblijfadres onmiddellijk aan de werkgever meedelen.

– De werknemer moet een geneeskundig getuigschrift voorleggen aan zijn werkgever, ook als dat niet vereist is op basis van een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement.

– Wanneer een werknemer arbeidsongeschikt wordt tijdens een periode van jaarlijkse vakantie en de werknemer vakantiedagen aansluitend op de periode van arbeidsongeschiktheid wenst op te nemen, dan dient hij dit te vragen aan zijn werkgever.

Met deze wijziging heeft de wet van 17 juli 2023 tot wijziging van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de wet van 8 april 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen de Belgische regelgeving inzake jaarlijkse vakantie in overeenstemming gebracht met de Europese richtlijn.

Niet opgenomen jaarlijkse vakantie Het lukt werknemers niet altijd om alle wettelijke vakantiedagen in de loop van het kalenderjaar op te nemen. Verschillende redenen liggen hier vaak aan ten grondslag, denk aan: een arbeidsongeval, ziekte, moederschapsrust of vaderschapsverlof, adoptieverlof, profylactisch verlof, pleegzorgverlof,… Tot voor kort gingen de niet opgenomen verlofdagen gewoon verloren. Dit is vanaf 1 januari 2024 verleden tijd. Het is nu voor werknemers die niet al hun wettelijke vakantiedagen hebben opgenomen tegen 31 december van het vakantiejaar mogelijk om hun wettelijk verlof over te dragen naar de volgende twee jaar. Werknemers kunnen met andere woorden hun vakantie uitstellen tot het einde van de 24 maanden die op het einde van het vakantiejaar volgen waarop de nog op te nemen vakantiedagen betrekking hebben. De niet-opgenomen wettelijk vakantiedagen zullen zoals voorheen vóór 31 december van het vakantiejaar uitbetaald worden, ook als ze zijn overgedragen. De berekening van het loon voor de niet-opgenomen dagen gebeurt op basis van het loon van de maand december van het vakantiejaar.

Door de invoering van deze nieuwe regel middels het Koninklijk Besluit 8 februari 2023 werd de Belgische regelgeving over de jaarlijkse vakantie in overeenstemming gebracht met de Europese richtlijn over het recht om vakantiedagen die niet tijdens het vakantiejaar zijn opgenomen, over te dragen.

ONDERNEMERS & CO
46

Certifisc – Accountants & Fiscalisten

Terugbetaling elektriciteit bedrijfsvoertuig: “extra” voordeel alle aard?

De terugbetaling van elektriciteitskosten door de vennootschap aan haar bedrijfsleider voor het thuis opladen van een hybride of elektrisch voertuig is een groeiende praktijk, maar wat zijn de fiscale risico’s?

Tankkaart versus laadkaart

Indien de vennootschap een bedrijfswagen met tankkaart voor dat voertuig ter beschikking stelt, volstaat de toepassing een forfaitair geraamde voordeel van alle aard en moet geen extra voordeel belast worden voor het gebruik van de tankkaart:

Cataloguswaarde x CO2 % x 6/7 x leeftijdspercentage

Met de elektrificatie van het wagenpark, wordt voor hybride voertuigen en elektrische voertuigen vaak ook een laadkaart ter beschikking gesteld door de vennootschap. Indien de elektriciteit door de vennootschap betaald wordt (bv. laadkaart op naam van de vennootschap), geeft dit geen aanleiding tot een extra voordeel van alle aard.

Terugbetaling

Echter stelt de fiscus zich strenger op tegenover een vennootschap die de elektriciteitskosten van een hybride of elektrisch voertuig dat thuis wordt opgeladen vergoedt. Volgens de minister blijft de hoofdregel dat de terugbetaling van thuis getankte elektriciteit in principe geen onderdeel uitmaakt van het forfaitair geraamde voordeel van alle aard van de terbeschikkinggestelde bedrijfswagen, maar een apart voordeel uitmaakt. Het gaat immers niet om de verstrekking van elektriciteit door de vennootschap. Middels drie cumulatieve voorwaarden, kon – aldus de minister - bij een terugbetaling van elektriciteit, het bijkomend voordeel van alle aard worden vermeden:

– de vennootschap stelt een homecharger of laadpaal ter beschikking;

– de laadpaal beschikt over een specifiek communicatiesysteem over de hoeveelheid verbruikte elektriciteit. Dit kan ook een tussenteller zijn die door de vennootschap mag betaald worden;

– de car policy voorziet in de terugbetaling van de met de homecharger getankte elektriciteit.

Schrapping voorwaarde

Echter, als antwoord op een nieuwe parlementaire vraag van 4 december 2023, bevestigt de minister dat de eerdere voorwaarde dat de laadpaal ter beschikking moet worden gesteld door de vennootschap, niet langer van toepassing is. Ook indien de bedrijfsleider eigenaar is van de laadpaal, kan de terugbetaling gedaan worden zonder bijkomend voordeel alle aard (mits voldaan aan de overige voorwaarden).

Werkelijke elektriciteitskosten

De minister heeft benadrukt dat de terugbetaling alleen betrekking mag hebben op de elektriciteit die daadwerkelijk is gebruikt voor de bedrijfswagen die ter beschikking is gesteld. Bovendien dient deze terugbetaling te gebeuren op basis van de daadwerkelijke kosten voor elektriciteit. De praktijk van het gebruiken van tarieven gepubliceerd door CREG/VREG wordt niet langer aanvaard.

Voor vaste contracten is de bepaling van de kosten voor elektriciteit relatief eenvoudig. Bij de aanvang van de terugbetaling geeft de bedrijfsleider de vaste kilowattuurprijs door, en dit wordt vervolgens bij elke contractwijziging (doorgaans jaarlijks) geactualiseerd.

Voor variabele contracten is de situatie iets complexer. In dit geval wordt aan de hand van de laatste afrekening een (gewogen) gemiddelde elektriciteitsprijs berekend. Het gebruik van een gemiddelde prijs is gerechtvaardigd vanwege de frequente oplaadbeurten van de voertuigen. De aldus vastgestelde gemiddelde prijs wordt beschouwd als de voorlopige terugbetalingsprijs tot aan de volgende afrekening. Indien bij de volgende afrekening blijkt dat de voorlopige prijs afwijkt van het gemiddelde van de recentste afrekening, zal het verschil gecorrigeerd worden bij de eerstvolgende terugbetaling aan de bedrijfsleider.

Meer vragen hieromtrent?

Contacteer ons gerust.

ONDERNEMERS & CO
KANTOREN TE GENT EN TE OUDENAARDE T OUDENAARDE 055 30 14 41 T GENT 09 221 14 41 ww w.c e r t i fi s c .b e Uw boekhouding digitaal, advies in mensentaal 47

Jouw belangen kamerbreed verdedigd

Haal dé steunpilaar van onze economie aub niet onderuit

De Vlaamse havenverenigingen klagen met een open brief aan hoe de Vlaamse havens telkens als pasmunt gebruikt worden voor particuliere belangen.

TEKST JAN GEERS

48
de lobby
In

De Vlaamse havenverenigingen

Voka | VeGHO (Gent), Alfaport (Antwerpen), Apzi – Voka WestVlaanderen (Zeebrugge) en OPUA – Voka West-Vlaanderen (Oostende) schreven begin februari een open brief om aan te klagen hoe havens met de regelmaat van de klok gegijzeld worden voor particuliere belangen, ook als die havens daar in se niets mee te maken hebben. Een paar dagen na de oproep bezetten boze landbouwers de Gentse haven en bewezen hiermee – spijtig genoeg – het gelijk van de havenverenigingen. Voka OostVlaanderen reageerde dan ook scherp op die havenblokkade. De bezorgdheden die door de landbouwers aangekaart worden, kunnen terecht zijn. Veel van die bezorgdheden, zoals regulitis en de strijd om ruimte om te kunnen ondernemen, worden trouwens gedeeld door ondernemers. De middelen die ingezet worden, zijn daarom niet aanvaardbaar. Hieronder integraal de open brief, zoals gepubliceerd in De Tijd en Flows, en waarover Voka met politie en politici in gesprek zal gaan de komende weken.

Beste ministers, burgemeesters, gouverneurs,

“De Vlaamse zeehavens zijn van cruciaal maatschappelijk belang voor Vlaanderen als bron van inkomsten en werkgelegenheid. Het gaat om strategisch kritische infrastructuur, het is de ruggengraat van de economie en de motor voor de verduurzaming van onze Vlaamse industrie.” Deze verzameling uitspraken komt niet van onszelf, de havengemeenschap. Het is een bloemlezing over het belang van onze Vlaamse havens uit verschillende documenten van de Vlaamse overheid en de Vlaamse Regering.

En het klopt natuurlijk. De Vlaamse havens zijn van cruciaal maatschappelijk belang. De bedrijven zorgen er – rechtstreeks en onrechtstreeks - voor meer dan 230.000 jobs. Ze investeren er meer dan 5 miljard euro per jaar, veelal in duurzaamheid en tonen zich op die manier een voorloper in de verduurzaming van de Vlaamse industrie. Zonder Vlaamse havens, zou de Vlaamse welvaart er heel anders uitzien.

Die essentiële positie maakt van de havens een geliefd doelwit voor al wie ontevreden is en dat publiek wil manifesteren. Met een paar strategisch geplaatste blokkades of gerichte acties kan een buitenproportioneel grote schade berokkend worden. De tactiek – het doel heiligt de middelen – komt regelrecht uit een handboek van Machiavelli, zij het totaal onbezonnen, onverantwoord en dus ongeoorloofd. Tenminste, als iedereen het nog eens is dat onze havens van cruciaal maatschappelijk belang zijn?

Eén dag boycot van de havenactiviteit kost 82 miljoen euro aan toegevoegde waarde. Dat is 10% van de meerwaarde die elke dag in Vlaanderen wordt gerealiseerd. En dat is zonder alle afgeleide schade buiten de haven gerekend. Een blokkade verstoort de normale stroom van een miljoen ton aan in- en uitgaande goederen. Net die immense flow maakt van onze havens de logistieke draaischijf en één van dé steunpilaren en troeven van de hele Vlaamse economie.

Maar bovenal is het een smet op de internationale reputatie van Vlaanderen. We moeten hopen dat de buitenlandse hoofdkwartieren van internationale bedrijven –die beslissen over de volgende investeringen – niet de rekening presenteren voor een stijgende onberekenbaarheid van ons logistiek systeem. En dat Vlaanderen vooraan in de rij kan blijven staan om de duurzaamheidsversnelling door te zetten.

Als de Vlaamse zeehavens écht van cruciaal maatschappelijk belang zijn, dan moeten actiegroepen de verantwoordelijkheid tonen om dit te erkennen. We roepen hen op om niet telkens de achilleshiel van de economie te viseren. Om die tactieken ondergeschikt te maken aan een reëel hoger – want algemeen - belang. Indien onverantwoordelijkheid triomfeert, dienen lokale en bovenlokale overheden in te grijpen. Het is aan hen om havens, als kritische infrastructuur, steeds logistiek bereikbaar te houden en kordaat op te treden als die voorwaarde niet ingelost wordt.

De Vlaamse havens zijn van cruciaal maatschappelijk belang, geen gijzelingsdoelwit van elk particulier belang.

Getekend,

De Vlaamse Havenvereniging

Erik Chabot, voorzitter Vlaamse Havenvereniging en Voka | VeGHO

Bernard Moyson, voorzitter Alfaport

Marc Adriansens, voorzitter Apzi – Voka West-Vlaanderen

Patrick Reyntjens en Mathias Verkest, covoorzitters OPUA – Voka West-Vlaanderen

49 In de lobby
Betogende boeren op de turborotonde aan één van de toegangspoorten tot de haven

Nu ondernemen voor morgen in Oost-Vlaanderen

Met de verkiezingen in aantocht heeft Voka Oost-Vlaanderen een regionaal memorandum opgesteld. De eisenbundel voor sterkere ondernemingen in Oost-Vlaanderen is opgebouwd rond de speerpunten van de regio: tech start- en scale-ups & duurzame industrie en logistiek. De komende maanden gaan we hier dieper op in.

1 Schalen met start- en scale-ups

Oost-Vlaanderen onderscheidt zich als het technologisch centrum van Vlaanderen, met de stad Gent als speerpunt. Dankzij een bloeiend stedelijk ecosysteem is het een vruchtbare bodem voor startende technologiebedrijven en scale-ups. Er is veel potentieel, maar er zijn gerichte inspanningen nodig om ons op hetzelfde niveau te brengen als andere technologiehubs in Europa.

Dit vraagt Voka Oost-Vlaanderen:

Administratieve lasten minimaliseren: Een belangrijke belemmering voor jonge bedrijven zijn de uitgebreide administratieve verplichtingen. Vooral de administratieve lasten rond tewerkstelling en fiscaliteit wegen door, maar ook bij het ophalen van kapitaal komt (te) veel administratief werk kijken.

Activeer non-bancair kapitaal: Het groeipotentieel hangt in grote mate af van de financieringsmogelijkheden. Versterk daarom de rol die venture capital, private equity en family offices spelen bij het voorzien van groeikapitaal. Stimuleer ook beursgangen, want de meest succesvolle start- en scale-up-landen hebben een bloeiend beurslandschap.

De overheid als klant: Overheden kopen te weinig bij start- en scale-ups, terwijl ze juist belangrijke klanten kunnen zijn voor deze bedrijven. Door hen prioriteit te geven bij aanbestedingen en vereisten waar mogelijk aan te passen, kunnen we startups en scale-ups ondersteunen en tegelijkertijd de overheid moderniseren en digitaliseren.

2 Groeibevorderende fiscaliteit

Fiscaliteit staat in ons land op de hervormingsradar. Het is essentieel dat die de economische groei stimuleert, met een bijzondere focus op het stimuleren van jonge, groeiende ondernemingen.

Dit vraagt Voka Oost-Vlaanderen:

Richt fiscaliteit op de groei van start- en scale-ups: door een verlaging van arbeidslasten en een bijzonder fiscaal regime ter compensatie van de verdwenen auteursrechtenregeling. Die regeling liet snel groeiende, digitale spelers nog enigszins toe om competitief te zijn in een internationale context. Om snelle groeibedrijven in dit land te houden, moet de fiscale regelgeving hen ondersteunen.

Verlaag de sociale lasten op tewerkstelling: in de eerste plaats door de afschaffing van de automatische loonindexering. Zo kunnen de bedrijven de schaars beschikbare profielen aan zich binden en in ons land aan de slag houden.

50 In de lobby

Jan De Nul en ABC Engines ondertekenen contract voor scheepsmotoren op groene methanol

Samen vaart zetten achter

klimaatneutrale scheepsmotoren

Jan De Nul Group (Aalst) en ABC Engines (Gent) kondigden onlangs hun samenwerking voor dual fuel scheepsmotoren aan. Beide bedrijven ondertekenden de bestelling van vier 7.200 kW motoren en één 1.800 kW motor die op (bio)diesel, HVO en methanol kunnen werken. Deze innovatieve motoren zullen instaan voor de aandrijving van de nieuwste kabellegger van Jan De Nul Group, Fleeming Jenkin.

Jan De Nul Group en ABC Engines zorgen met de ontwikkeling van deze motoren voor een versnelling naar een duurzamer scheepswezen. Beide bedrijven nemen een voortrekkersrol op om de schadelijke emissies in de scheepvaart sterk te verlagen en bij te dragen aan een substantiële positieve impact op het klimaat en de gezondheid van mens, fauna en flora.

Een belangrijke stap die Jan De Nul Group neemt in het verduurzamen van zijn vloot, is de omschakeling naar hernieuwbare brandstoffen, zoals HVO en methanol.

Zo staat HVO voor Hydrotreated Vegetable Oil, een tweede generatie biodiesel.

Ook methanol is in opmars als een alternatief voor diesel in de scheepvaart. Deze brandstof dient niet te worden gekoeld of onder hoge druk te worden opgeslagen. En wanneer deze gemaakt wordt op basis van hernieuwbare energie is e-methanol CO2-neutraal.

Los van de duidelijk verlaagde emissies van schadelijke broeikasgassen, biedt methanol ook het voordeel dat het nu reeds beschikbaar is in meer dan honderd havens verspreid over de hele wereld. Om de interne duurzaamheidsstrategie van Jan De Nul Group verder vorm te geven en volledig aan te sluiten bij de hernieuwbare wereldeconomie, gaat Jan De Nul Group dit partnerschap aan met ABC Engines, dat koploper is op het gebied van scheepsmotoren die werken op alternatieve brandstoffen, waaronder het veelbelovende methanol.

Unieke ULEv technologie

ABC zal vier motoren van 7.200 kW en één motor van 1.800 kW leveren voor de nieuwste kabellegger van Jan De Nul Group, Fleeming Jenkin. Deze middelsnellopende motoren kunnen zowel op (bio)diesel als methanol werken. Door de omschakeling naar duurzame brandstoffen in combinatie met de unieke ULEv technologie die uitlaatgassen behandelt en de uitstoot van nanopartikels tegengaat, zal dit nieuwe kabelinstallatieschip van de volgende generatie een sterke verlaging van schadelijke emissies bewerkstelligen, zoals CO2, SOx, HC, fijn stof en NOx. Het voldoet hiermee aan de strengste normen qua NOx-uitstoot aan land (Euro 6) en qua fijnstofemissies op water (Stage V).

Tim Berckmoes, ceo bij ABC Engines: “Jan De Nul en ABC zijn twee familiebedrijven die

steeds gericht zijn op de lange termijn en met innovatieve technologieën de energietransitie zowel op lokaal als internationaal niveau concretiseren. Dankzij het jarenlange vertrouwen van onze klanten kunnen wij blijven innoveren, produceren en investeren in Vlaanderen. Dit stelt ons in staat om onze exportactiviteiten uit te breiden en onze maakindustrie verder te ontwikkelen.”

Kabelinstallatieschip Fleeming Jenkin zal het eerste schip van Jan De Nul Group zijn dat zowel de nieuwe methanol-motoren als ULEv-technologie aan boord heeft. © Jan De Nul Group
eGHO
Voka-VeGHO sterker in de haven dankzij:
51
Bedrijven verenigen in North Sea Port
Thuishaven Havensprokkels uit North Sea Port

Transferium:

“We moeten blijven inzetten op een goede ontsluiting voor het vrachtverkeer rond de haven”

Regelmatig zetten we een Voka-VeGHO-lid uit North Sea Port in de schijnwerpers. Deze maand: Transferium, specialist in op- en overslag en sinds enkele jaren ook leverancier van duurzame brandstoffen aan grote energieproducenten.

Wat doet jullie bedrijf en wie zijn jullie klanten?

bouw, grondstofontginning, productie en energiecentrales.”

Transferium in 2 cijfers 30

Transferium telt 30 voltijdse werknemers (FTE’s).

12 miljoen

Het op- en overslagbedrijf draait 12 miljoen euro omzet.

Nicola Samyn, zaakvoerder: “Transferium is aanvankelijk gestart als een bedrijf voor op- en overslag, dat gedurende 20 jaar een sterke groei heeft doorgemaakt. We hebben expertise opgebouwd in het laden en lossen van binnenvaart- en zeeschepen tot 15.000 ton, zowel op locatie van de klant als op onze eigen terminals in Gent, Brussel en Roeselare. Met een solide reputatie binnen de cement-, bouwstoffen- en grondindustrie hebben we ons actieterrein en onze expertise voortdurend uitgebreid. Hoewel bulkgoederen aanvankelijk de focus waren, maken nu ook tal van andere producttypes deel uit van onze portfolio. Service, efficiëntie en flexibiliteit zijn nog steeds de troeven die sterk worden geprezen en onderschreven door elke partner. Een langetermijnvisie, in samenwerking met onze partners, vormt de basis en het fundament voor een goede samenwerking. Onze klanten zijn nu nationale en internationale bedrijven actief in de

“In de afgelopen jaren is er ook een extra activiteit gegroeid. Transferium biomass is de link binnen een duurzaam verantwoorde economie tussen zowel kleine, middelgrote als grote professionele inzamelbedrijven van afval en grote energieproducenten van groene stroom of warmte. Dit zowel voor de wood & non-wood biogebaseerde industrie. We slaan de brug tussen de partijen die biofuels recupereren en de partijen die ze aanwenden als alternatieve brandstoffen. Vaste langjarige contracten met onze overzeese partners zorgen ervoor dat volumes alternatieve brandstoffen die geen afzet vinden binnen de Benelux of aangrenzende landen toch nuttig ingezet kunnen worden als duurzame brandstof.”

“Door onze expertise en contactportfolio kunnen wij de partijen zonder eigen professioneel uitgebouwde verkoopstructuur

52
Voka | VeGHO-lid in de kijker

en logistieke oplossingen ondersteunen. We zijn een kleine organisatie met grote slagkracht door onze ervaring met betrekking tot de verschillende producten, doeldomeinen en plichten rond internationale wetgeving, onze toegang tot en kennis van de nieuwe ontwikkelingen, technieken en wetgeving en onze flexibele en snelle reactiesnelheid door persoonlijk contact, snelle aanpak en voltooiing. Daarnaast focussen we steeds op realistisch en werkbare oplossingen voor alle partijen.”

Sinds wanneer zijn jullie gevestigd in North Sea Port?

“De terminal Transferium is opgericht in 2016, maar de start van de activiteiten (lossen en laden van schepen) begon in 2002. En sinds 2023 is Transferium een gewaardeerde partner van de Multi Logistics Group. Multi Logistics Group is medeaandeelhouder in een uitgebreid scala aan logistieke bedrijven, waarbij bewust wordt geïnvesteerd in kennisoverdracht, duurzaamheid en waardevolle

“ We hebben de jongste jaren sterk geïnvesteerd in extra loodsen voor opslag en afvalverwerking
NICOLA SAMYN, ZAAKVOERDER TRANSFERIUM

partnerschappen. Zo kan Transferium samen met de Multi Logistics Group volledige multimodale oplossingen bieden voor duurzamer en efficiënter transport over de weg en het water. De combinatie van uitgebreide expertise en een nationaal netwerk van strategische locaties heeft al geleid tot mooie groei. Een goed voorbeeld van deze samenwerking is de recente nieuwe concessie River Terminal Roeselare.”

Wat is de voornaamste investering van de voorbije vijf jaar?

We hebben sterk geïnvesteerd in extra loodsen voor opslag en afvalverwerking: 7.500 m² (aan Christoffel Columbuslaan) en 5.000 m² (aan Riemekaai). Daarnaast ontwikkelen we verder de River Terminal Roeselare.”

Wat is de voornaamste investering op til in de nabije toekomst?

“Er is heel wat op til. Zo willen we ons machinepark (kranen, voertuigen …) verder uitbreiden.

Daarnaast willen we ook

investeren in extra loodsen, digitalisering, certificatie en nog meer training en opleiding van onze medewerkers.”

Wat is de grootste troef van North Sea Port voor jullie?

“Het uitgebreid netwerk en meedenkend vermogen. Via havengerelateerde netwerkmomenten kan je ook steeds nieuwe mensen ontmoeten en krijg je online exposure.”

Wat is het grootste werkpunt voor de fusiehaven?

“Blijven inzetten op een goede ontsluiting voor het vrachtverkeer rond de haven.”

53 Voka VeGHO-lid in de kijker

De cijferfabriek

Ruimte

Ondernemen en werken vergt minder ruimte dan wonen en ontspannen

Sinds eeuwen is Vlaanderen een kleine maar zeer intensief benutte lap grond in het hart van Europa. Elke dag worden 7 voetbalvelden maagdelijk terrein aangesneden voor menselijke activiteiten. Vooral om te wonen en om ons te verplaatsen is veel (extra) ruimte nodig.

Zones met een economische doelstelling (industrie, distributie, kantoren) zijn globaal goed voor ongeveer 15% van het ruimtebeslag. Bedrijventerreinen bieden veel jobs en welvaart op een relatief kleine ruimte. Het volume aan bedrijventerreinen dat in Oost-Vlaanderen, in ontwikkeling is, is beperkt.

Menselijke activiteit neemt van de ruimte van Vlaanderen in

32%

Ruimtebeslag is het deel van de ruimte dat ingenomen wordt door onze nederzettingen – dienend voor huisvesting, industrie, handel, diensten, transport, recreatie – en land- en tuinbouwinfrastructuur. Ook tuinen, parken en sportterreinen maken deel uit van het ruimtebeslag. Gebieden met landbouwteelten, weiden en natuur zijn geen ruimtebeslag.

Het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen wil het bijkomend ruimtebeslag tegen 2040 terug te dringen tot 0 ha Deze doelstelling van de Vlaamse beleidsactie ‘bouwshift’ houdt in dat nieuwe (bouw)ontwikkelingen tegen 2040 volledig plaatsvinden binnen het bestaand ruimtebeslag.

In de periode 2013-2022 is de oppervlakte van het ruimtebeslag netto met meer dan 15.000 ha toegenomen naar 32,4% van Vlaanderen. Dit komt overeen met een groeisnelheid van 4,6 ha/dag. Tussen 2019 en 2022 bedroeg deze nog 3,8 ha/dag. Ze neemt dus af.

Ruimtebeslag

2013

2018

2022

Niet economische functies maar wonen en transportinfrastructuur kennen sterkste ruimtebeslag (en groei)

In 2022 nemen huizen en tuinen (39,2%) en transportinfrastructuur (18,9%) het grootste aandeel in binnen het ruimtebeslag.

Deze landgebruiksklassen kennen tevens de grootste netto toename van het ruimtebeslag: huizen en tuinen met 7.402 ha en transportinfrastructuur met 2.823 ha, gevolgd door landbouwgebouwen en -infrastructuur (+1.999 ha) en industrie (+1.708 ha). In relatieve termen is de groei het grootst bij landbouwgebouwen en -infrastructuur (+23%), diensten (+10%) en commerciële doeleinden (+9%).

Ruimtebeslag in Vlaanderen

Huizen en tuinen

Transportinfrastructuur

Industrie

Recreatie en sport

Diensten

Landbouwgebouwen en -infra

Commerciële doeleinden

Bron:

2022 (%) Verschil t.o.v. 2013 (ha)

Vlaanderen (ha) Vlaanderen (%) Malta (%) Nederland (%) België (%) EU 27 (%)27,5% 12,6% 11,7% 4,2% 426.453 31,3%-441.512 32,4%-Bron: Dept. Omgeving
39,2% 18,9% 9,4% 9,1% 4,2% 2,4% 1,6%
Dept. Omgeving +7.402 +2.823 +1.708 +1.217 +1.685 +1.999 +591

Ruimte voor werk in eigen stad

Bedrijventerreinen geven ruimte aan bedrijven en bedrijven zijn de motoren van tewerkstelling.

Voor de inwoners van economische kernen in Oost-Vlaanderen creëert de aanwezigheid van bedrijventerreinen kansen op werk in eigen streek.

In Oudenaarde en Zele is – in verhouding tot de eigen bevolking –veel ruimte voor bedrijvigheid op bedrijventerreinen, bijna drie maal meer dan in Zottegem.

Bron: Dept. Omgeving

Gent OudenaardeZeleLokerenEekloAalterWetterenDendermondeMaldegemRonseSt.-NiklaasDeinzeEvergemBeverenAalstGeraardsbergenNinoveTemseZottegem

Bedrijventerreinen in ha / 1000 inw. Aalst Ronse

Aalstheeftgrootsteareaalvanbedrijventerreineninontwik-kelingvanVlaanderen Inditoverzichtvande Oost-Vlaamse bedrijventerreinen‘inontwikkeling’ valthetgrootareaalinAalstop,in hoofdzaakdeontwikkelingvanhet regionaalbedrijventerreinSiesegemkouter.Bron:Dept.Omgeving

Bedrijventerreinen: veel ondernemerschap en

veel jobs voor weinig ruimte

5% 25% 23%

In Vlaanderen is bijna 5% van de oppervlakte bestemd als bedrijventerrein. Hierop wordt 25% van de tewerkstelling gecreëerd. Van de ongeveer RSZ-onderworpen160.000bedrijven in Vlaanderen (2014) was 23% gevestigd op een bedrijventerrein. Bron: Ruimte voor Economie

Alle andere Oost-Vlaamse gemeenten: 0

7,3 7,0 6,5 6,3 5,7 5,7 5,1 5,1 4,7 4,7 4,4 4,4 3,5 3,2 3,2 3,2 2,8 2,7 2,2
St.-Niklaas AalterBeveren EekloGeraardsbergen 69,4 30,3 17,8 13,5 7,5 4,8 3,6

Verenigde Staten

in één oogopslag

STAATSVORM

Republiek

OPPERVLAKTE

9.833.517 km² (= 322 x België)

INWONERS

335,1 miljoen

STAATSHOOFD

President Joe Biden

REGERINGSLEIDER

President Joe Biden

TAAL

Engels

MUNT

Dollar / 1 dollar = 0,93 euro (28 feb 2024)

HOOFDSTAD

Washington D.C. (712.816 inw.)

BELANGRIJKE STEDEN

New York* (23,4 mio inw.), Los Angeles* (18,2 mio inw.), Chicago* (9,9 mio inw.), Washington & Baltimore* (9,3 mio inw.), Greater San Francisco Bay Area (8,3 mio inw.), Greater Houston Area (6,3 mio inw.)

*Metropolitan Area

BRUTO BINNENLANDS PRODUCT (BBP)

25.440 miljard USD (583 miljard USD in België)

BBP/CAPITA

76.330 USD (49.927 USD in België)

EXPORTEREN NAAR DE VERENIGDE STATEN – HANDELSBALANS VLAANDEREN - VS In 2022 exporteerde Vlaanderen voor 27,34 miljard euro naar Verenigde Staten, terwijl het er voor 32,36 miljard euro uit importeerde. De handelsbalans met Verenigde Staten liet aan Vlaamse zijde derhalve een tekort zien van 5,02 miljard euro.

KANSRIJKE SECTOREN

Automobielsector – Bouw (residentieel) –Chemische industrie – Defensiesector –Designsector en meubelindustrie –Informatie- en communicatietechnologie (ICT) – Klimaat- en Cleantech – Life sciences Lucht- en ruimtevaart – Media & entertainment sector – Offshore Windindustrie –Sportsector – Technisch textiel – Transport –Voeding en dranken

56
De binnenkant
het buitenland
Horizon
van

Vlaamse marshmallows van Mr. Mallo dagen Amerikaanse producenten uit in eigen land

“Wij draaien mee in de Champions League van de marshmallows”

Mr. Mallo voert zijn marshmallows – jaarlijks 20.000 ton – uit naar 58 landen. Exporteren is geen snoepreisje. Het bedrijf uit Wetteren hanteert een gedurfde strategie in de VS, het mekka van de marshmallows. “Wij komen op de proppen met mallows with a twist.”

TEKST JAN VAN GYSEGHEM – FOTO WIM KEMPENAERS

Wie nog nooit een marshmallow heeft geproefd, mag nu opstaan!

Het zachte zoete snoepgoed, oorspronkelijk gemaakt uit de wortel van de marshmallowplant (Nederlands: heemst), is één van de oudste vormen van confiserie. De oude Egyptenaren gebruikten het sap van de plant al om zoetigheden mee te maken.

Sindsdien heeft de lekkernij de wereld veroverd. Heemst werd inmiddels vervangen door gelatine.

Fransen wisten rond 1850 het sap van de plant te mengen met eieren en suiker tot een schuimige, marshmallow-achtige substantie. Vanaf de jaren 1900 en vooral na de oorlog begon de massaproductie – op basis van suiker, glucose en gelatine. Het snoepje werd vooral in de VS razend populair; de twee grootste producenten ter wereld hebben er ook hun thuisbasis.

57 Horizon
Sinds enkele jaren ‘bestormt’ het Vlaamse bedrijf Mr. Mallo, de nummer drie in de wereld, de Amerikaanse markt met een heel eigen en succesvolle aanpak. Op de foto ceo Robin Van Oudenhove.

door en via een sterke eigen groei en enkele acquisities wordt Mr. Mallo in enkele jaren tijd de grootste Europese producent. Het bedrijf telt vier productiesites: twee in België, één in Nederland en één in Spanje.

Mr. Mallo produceert bijna uitsluitend onder private label voor discounters en supermarkten en, via co-manufacturing, ook voor snoepfabrikanten die zelf geen marshmallows maken. Slechts tien procent van de productie wordt onder het eigen merk Mr. Mallo op de markt gebracht.

Het bedrijf draait vandaag met 190 medewerkers een omzet rond de 70 miljoen euro. De jaarlijkse productie schommelt rond 20.000 ton, waarvan minder dan 1.000 ton in België wordt afgezet. Export is de levensader voor Mr. Mallo en dat is ook af te lezen aan het orderboek met klanten in liefst 58 landen.

Hoe doe je dat?

Ceo Robin Van Oudenhove, met een knipoog: “Wij draaien mee in de Champions League van de marshmallows en kiezen

“De jongste jaren is het erg in (marshmallows op de BBQ). In wezen is de productie een vorm van extrusie waarbij het ‘schuim’ door een vorm wordt geduwd. Zo kan je allerlei figuren creëren en makkelijk inspelen op seizoenen: kerstmis, Valentijn, Pasen, Halloween…”

Met originele smaken, vullingen, coatings en vormen onderscheidt Mr. Mallo zich op de markt, deze “premium” marshmallows zijn qua kostprijs iets duurder, maar hebben minder concurrentie. Het gamma wordt overigens steeds diverser en uitgebreider.

Robin: “Wij spelen ook in op mensen die suikerarme of suikervrije producten wensen of die kiezen voor vegan. Zo gebruiken wij uit zeewier gewonnen carrageen als modern bindmiddel, ter vervanging van gelatine dat uit varkens wordt gehaald.”

De verovering van de VS Het succes van BBQ marshmallows waaide over vanuit de VS, eerst naar het VK en de Scandinavische landen en dan, via België,

begon in 2018 met een duidelijk plan. Een aantrekkelijke uitdaging voor Robin Van Oudenhove die zelf eerder gedurende vijf jaar in de VS heeft gewoond en de Amerikaanse consument heeft leren doorgronden.

Robin: “Amerika is hét land van de marshmallows. Elk Amerikaans gezin heeft steevast een zakje in hun kast liggen omdat ‘mallow roasting on BBQ’ een sterke Amerikaanse traditie is. Deze BBQ marshmallowmarkt wordt gedomineerd door twee heel grote VS producenten die reeds 50 jaar hetzelfde product maken. Kortom, de Amerikaanse consument kent marshmallows; als je dan met innovatieve, meer premium of mallows with a twist op de proppen komt, kan je meesurfen op sterke lokale traditie en marktaandeel inpalmen.”

Hoe geraak je met een duurder product binnen op de markt van het land waar twee dominante wereldspelers thuis spelen?

Robin: “De Amerikaanse consument staat open voor nieuwe dingen en is een impulse

58 Horizon

Mr. Mallo produceert bijna uitsluitend onder private label voor discounters en supermarkten en, via co-manufacturing, ook voor snoepfabrikanten die zelf geen marshmallows maken. Slechts tien procent van de productie wordt onder het eigen merk Mr. Mallo op de markt gebracht.

met traditie en hoge kwaliteit. Het is een open en durvende markt die voldoende kansen biedt maar het is zaak om een onderscheidend product en een afgewerkt verhaal voor te stellen.”

Ken jouw Amerikaanse prospect “Amerikaanse retailers zijn te vinden voor vernieuwende producten”, weet Robin. “Zij verwelkomen een refresh in een ‘saai’ segment van de voedingssector. De marshmallows categorie stond jarenlang stil en door hier met vernieuwing aan te komen, bied je de aankopers de kans om een hogere marge in hun ‘saaie’ categorie te realiseren met een boost van de eigen carrière tot gevolg.”

Wie met innovatie komt aandraven is welkom bij de Amerikaanse aankopers, maar de aanbieder moet dan wel een proven track record hebben en je verhaal moet af zijn.” Vlaamse bedrijven die mikken op de Amerikaanse markt doen er goed aan om de aankopers alle keuzestress te ontnemen en een kant-enklaar voorstel aan te bieden op vlak van prijs, gewicht, design.

Robin: “Als het kan geef je de (kandidaat-) klant ook een primeur of exclusiviteit voor een periode van 6 of 12 maanden. Zo vermijd je peperdure listing fees (de prijs die je betaalt om een plekje te krijgen op het schap van de retailer). Als jouw product voldoende onderscheidend is, is de prijs minder een issue.”

Van het schip naar het schap Marshmallows naar de andere kant van de Atlantic brengen is één ding, de producten snel en zeker verdelen over het onmetelijke land dat de VS is, is een andere klus.

Robin: “De organisatie van food retail in de VS verschilt sterk van het Europese model. Slechts een aantal spelers (zoals Walmart) zijn er nationaal actief, andere enkel in een bepaalde regio (Oostkust, Westkust, Noordoosten …). Soms speelt het voedingsaanbod in op etnische groepen zoals de Hispanics in het zuiden. Ook discounters zoals Lidl en Aldi zijn op de Amerikaanse markt aanwezig. Daarnaast kan de consument ook terecht bij club stores, dollar stores en drug stores, elk met eigen concepten en zeer specifieke logistieke flows en klantenprofielen. Je hebt een heel sterke partner nodig die connecties heeft met supermarkten en over voldoende kennis beschikt van de logistieke flow in het gigantisch land. Food retailers wensen immers dat hun leveranciers zelf de logistiek afhandelen en vooral het stock management verzorgen. Je krijgt van de supermarkt toegang tot alle verkoopdata van jouw producten, tot zelfs op het niveau van elke winkel. Keerzijde is dat men op geen enkel moment een ‘out of stock’ aanvaardt.”

Mr. Mallo beschikt in de staat Georgia over één centraal magazijn voor de VS. Van daar uit gaan de producten naar een aantal distribution centers in het land, afhankelijk van de retailer.

Veel meer dan in Europa is in de VS de cultuur ontwikkeld van in-house brokers (zoals Acosta en Daymon) die merken en producten begeleiden naar de best mogelijke distributie. Hou er rekening mee bij je offertes dat er mogelijks nog 2-3% naar de in-house broker gaat moeten vloeien.

Tips: don’t you forget

Het Amerikaanse avontuur van Mr. Mallo loopt tot nu erg hoopvol. Het aanvalsplan van Robin Van Oudenhove zit goed in elkaar: 1/ Concurreer niet met de klassieke producten van lokale spelers, 2/ Stel een innovatief aanbod voor dat voor de klant af is, 3/ Werk met een sterke lokale partner met goede referenties voor een puike distributie, 4/ Schakel FIT in, 5/ Verzamel de nodige certificaten en houd rekening met mogelijke extra audits, 6/ Houd de kosten voor zeevracht in de gaten, 7/ Neem voorzorgen tegen wisselkoersschommelingen.

Of Mr. Mallo uitkijkt naar de gevolgen van de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen? “Ik denk niet dat het voor ons een substantieel verschil zou uitmaken of er een republikeinse dan wel een democratische president op komst is”, besluit de ceo.

Laat Voka je helpen om over de grens te kijken.

Het internationaal aanbod is opgedeeld in verschillende fases, zodat elke ondernemer, beginnend of ervaren, geholpen wordt in zijn/haar exportavontuur.

Benieuwd naar ons huidig aanbod?

Neem contact met stefan.derluyn@voka.be of neem een kijk op onze website

Interesse specifiek in de USA?

Dan is wellicht de business club USA iets voor jou.

Start 29 maart – meer info via de QR-code

59 Horizon

Nieuw investeringsfonds van imec helpt beloftevolle start-ups sneller doorgroeien

Om veelbelovende digitale start-ups te laten uitgroeien tot de grote bedrijven van morgen, is toegang tot financiering in ieder stadium van de ontwikkeling cruciaal. Imec. istart voorziet start-ups van een startkapitaal van 100.000 tot 250.000 euro. Snelle groeiers hebben snel vervolgfinanciering nodig, maar dat is in het huidige investeringsklimaat moeilijker geworden. Om die financieringskloof te overbruggen, werd het imec.istart future fund opgericht. Het nieuwe fonds laat toe om op langere termijn en voor grotere bedragen te investeren in een aantal bedrijven uit de imec. istart-programma’s.

Het fonds kan rekenen op investeringen van zowel institutionele als private investeerders. In een eerste fase werd al 25 miljoen euro kapitaal opgehaald.

imec.be

8 nieuwe gezichten bij Karakters

Karakters, al 20 jaar een full-service creatief communicatiebureau voor de brede publieke sector, wordt ook steeds meer ingeschakeld door private bedrijven. Samen met die diversifiëring binnen Karakters groeit ook het team. Recent kozen maar liefst 8 nieuwe collega’s bewust voor Karakters. Daarmee overschrijdt het Gentse communicatiebureau de kaap van 40 medewerkers. Bram Vandekerckhove, ceo en creative director Karakters: “We durven bewust atypische profielen aanwerven, net omdat ze zo’n sterke inhoudelijke meerwaarde bieden. Precies zoals we ons ook met ons werk inhoudelijk onderscheiden. Met name de uitbreiding van het development- en accountteam zorgt ervoor dat we vandaag sterker dan ooit staan om zowel publieke organisaties als private bedrijven van a tot z te begeleiden.”

karakters.be

No sound No light No glory Light up your event with our expert touch! Atomveldstraat 8 bus 5 | 9450 Denderhoutem | Belgium +32 53 805 850 | info@soundfield.be | www.soundfield.be Act Events | Meet IT
60
Sven De Cleyn (directeur imec. istart), Ruth Janssens en Kris Vandenberk (fondsmanagers imec. istart future fund)
Telex

Telex

HR Power focust op productiebedrijven vanuit nieuwe stek in Oudenaarde

HR Power uit Oudenaarde, de HR-dienstverlener gespecialiseerd in groeiende productiebedrijven, viert zijn vijfde verjaardag en verhuisde onlangs naar Oudenaarde. Al sinds 2011 ondersteunt Bart Menschaert groeiende productiebedrijven met het uitbouwen van hun HR-beleid. In 2019 stapten enkele senior HR-experten en zijn echtgenote Joke Dejager mee in het verhaal. HR Power is intussen een volwaardige dienstverlener met 20 ervaren freelancers en groeit jaarlijks gemiddeld met 15%. Op dit moment begeleiden ze 25 kmo’s, waarvan 15 in Oost-Vlaanderen. Enkele bekende klanten zijn zonneparkbeheerder Solora uit

Merelbeke, HVAC bedrijf TMS uit Ternat en metaalconstructiebedrijf Verhofsté uit Zele.

“Een sollicitatiegesprek is geëvolueerd naar een verkoopgesprek. Je moet mensen warm maken om voor je te werken. Maar daarin schuilt een belangrijke valkuil: je neemt beter geen mensen aan die niet passen in de cultuur van je organisatie. Dat is voor beide partijen nadelig op lange termijn”, geeft Bart mee als ultieme tip.

hr-power.be

IT1 neemt de b2b ICT-infrastructuuractiviteiten van BEECOM over

CT-leverancier IT1, met vestigingen in Dendermonde, Gentbrugge, Grimbergen en Berchem neemt de b2b ICTinfrastructuur activiteiten over van BEECOM.

“Een logische stap in de steeds groter wordende en consoliderende ICT-markt”, verklaart Mario Van de Voorde, oprichter en ceo van IT1. BEECOM staat sinds 1994 in voor de ICT ontzorging van kmo-klanten vanuit hun zetel in Buggenhout en kantoor in Sint-Niklaas. De klanten bevinden zich in verschillende verticale marktsegmenten en zijn vooral gesitueerd in het Waasland.

it1.be – beecom.be

Threon Construct gaat bouwsector ontzorgen via projectmanagement

Threon (Sint-Denijs-Westrem) versnelt de groei van de begeleiding in bouwprojecten met een aparte unit: Threon Construct. Tom Dedecker, ceo van Threon, duidt de beslissing om Threon Construct in de markt te zetten: “In het verleden hebben wij al bouwprojecten begeleid van a tot z. Denk maar aan het coördineren van een verhuis van kantoren, het bouwen van een parkeertoren, een nieuwe vestiging neerzetten. Binnen ons team hebben we enkele ervaren bouwexperten. De mond-op-mondaanbevelingen zorgen ervoor dat we steeds meer vragen krijgen om bouwprojecten te begeleiden. Hierdoor hebben we intern de beslissing gemaakt om ons team van experten verder uit te bouwen.” threon.com

TECHNIEK TECHNISCH ONDERHOUD TOTAALRENOVATIES Keiberg 74, 9340 Lede - 053 83 13 38 info@vancauter.com - www.vancauter.com
Senior expert Raf Tersago en ceo Tom Dedecker van Threon Bart Menschaert & Joke Dejager bij hun nieuwe kantoor te Oudenaarde
61
Joeri D’hont, David Verhulst, Mario Van de Voorde en Kristof Van Lysebetten

duurzaam renoveren?

Je bedrijf Dat brengt geld op

Dankzij de ING Sustainable Buildings Guide ontdek je de impact van elke euro op de EPC-score van je gebouwen, je CO2-uitstoot, energiekosten én de terugverdientijd van je investeringen.

ing.be/duurzame-gebouwen ING België nv • Bank/Kredietgever • Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • RPR Brussel • Btw BE 0403.200.393 • BIC: BBRUBEBB • IBAN: BE453109 1560 2789. Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 12381A • www.ing.be • Verantwoordelijke uitgever: Peter Göbel • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel • 03/2024.

Maken we onszelf iets wijs met welzijnsinitiatieven op de werkvloer?

Welzijnsprogramma’s binnen organisaties schieten als paddenstoelen uit de grond. Een recente studie stelt luidop de vraag of ze wel altijd meer zijn dan een doekje voor het bloeden. Dr. Gretel Schrijvers, CEO van Mensura groep, legt de pijnpunten bloot.

Om werkkrachten te behouden en voor uitval te behoeden, is hun persoonlijke welzijn veiligstellen vandaag de dag een logische stap. Managementprofessor Frederik Anseel plaatst daar vraagtekens bij in een opiniestuk in De Tijd. De meeste welzijnsprogramma’s leggen immers de verantwoordelijkheid voor de mentale gezondheid bij het individu. Maar zo blijven structurele factoren in de werkomgeving met een impact op het welzijn vaak ongemoeid.

Een recente studie van Oxford-collega William Fleming in Industrial Relations Journal (2024) toont namelijk aan dat de meeste psychologische problemen op het werk wortelen in hoe werk wordt georganiseerd, door hoe jobs en loopbanen worden vormgegeven. Denk daarbij aan werklast en organisatie van werk, hoe medewerkers worden beoordeeld en gewaardeerd, het al dan niet in balans zijn van de work-lifebalans, enzovoort.

PLEISTER OP EEN HOUTEN BEEN

Door die bril bekeken kunnen er vraagtekens worden geplaatst bij het nut van

welzijnsinitiatieven als yoga- of pilatessessies, mindfullnesstrainingen, workshops gezond eten of een sessie bij de stresscoach. Hoezo, hebben die dan geen nut meer? Toch wel. Het is aangetoond dat er een positief effect ervaren wordt van veel van deze acties. Maar ze dreigen een pleister op een houten been te zijn als er – alle goede bedoelingen ten spijt – enkel op het individuele niveau gewerkt wordt.

De verantwoordelijkheid voor mentale gezondheid of fysieke gezondheid louter bij het individu leggen gaat voorbij aan de vraag wat de voedingsbodems voor mogelijke ongemakken zijn. Vanzelfsprekend zijn individuele keuzes of omstandigheden een bepalende factor. Maar als de structurele factoren van de werkomgeving niet mee in beeld worden genomen, wordt de pijn misschien verzacht, maar problemen niet opgelost.

GEEN QUICK FIXES

Daarom moet het vertrekpunt een structureel beleid zijn, met afgebakende doelstellingen en metrics. De impact van dergelijke

programma’s hangt af van het gewenste effect. Wil je vooral werkplezier en tevredenheid stimuleren? Dan zal een keuzemenu aan welzijnsinitiatieven daar zeker toe bijdragen. Maar om duurzaam en aanhoudend effect te hebben op welzijn en inzetbaarheid van werknemers zul je verder moeten gaan. Quick fixes zijn hier niet te rapen: het is de mouwen opstropen om een beleid uit te zetten, een actieplan uit te werken en na te gaan in welke mate het beoogde resultaat behaald wordt.

Wie daar werk van wil maken, heeft in de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk een natuurlijke partner. Aan de hand van onder meer risicoanalyses en medische data komen structurele tekortkomingen boven water. En de juiste expertises zijn in huis om het actieplan te helpen opstellen, zodat elke euro die naar welzijn gaat ook echt kan renderen.

63 Meegedeeld

Duurzame koplopers Duurzaamheid in het DNA

IT-projectmanager Kelly Haentjens, die ook deel uitmaakt van het sustainability team van smartphoto, en cfo Jonas Persyn in het magazijn in Vantegem, waar op jaarbasis zo’n 900.000 vaste dozen worden verstuurd. In 2021 investeerde smartphoto in een verpakkingslijn waarmee de artikelen verpakt worden in dozen met variabele afmetingen in de hoogte.

64

Smartphoto stelt scherp op duurzaamheid

Sinds 2021 oogt het duurzaamheidsplaatje steeds scherper bij smartphoto group, de internationale en beursgenoteerde e-commercespeler uit Wetteren. Dat resulteerde in minder verpakkingsafval, minder transport van lucht, meer milieuvriendelijke en herbruikbare producten én nog meer focus op mens en welzijn. Een groepsportret met ‘groen’ als achtergrondkleur.

Mijn dochters maken er gretig gebruik van om verjaardagen en vakanties te vereeuwigen: van smartphoto-fotoboeken over een gepersonaliseerde mok tot een creatieve jaarkalender. “Dat is meteen ook onze missie en holy grail”, lacht cfo Jonas Persyn. “Jonge mama’s en families via slimme en eenvoudige websites helpen en motiveren om betaalbare gepersonaliseerde producten (ruim 500, red.) van hoge kwaliteit te creëren.”

Duurzaamheid is teamwerk

Zeker in deze tijden van digitalisering beseffen we misschien nog meer de waarde van een tastbaar, persoonlijk (foto)product dat je krijgt of deelt. Maar al die producten moeten ook gemaakt en getransporteerd worden, en dat heeft een impact. “Daarom proberen we sinds begin 2021 nog meer dan vroeger op drie domeinen te werken: afval- & grondstoffenbeheer, milieu & omgeving en mens & welzijn”, vertelt Jonas die geflankeerd wordt door Kelly Haentjens. Deze IT-projectmanager maakt deel uit van het sustainability team van smartphoto, dat werd opgericht begin 2021.

“De teamleden komen uit alle afdelingen van ons bedrijf, waardoor je duurzaamheid vanuit vele invalshoeken kan bekijken. Sindsdien hebben we al heel veel kleine en grotere projecten uitgevoerd.”

Sinds 2022 is duurzaamheid ook een vast agendapunt op elke raad van bestuur.

“Vanaf 2025 moeten we voldoen aan de nieuwe CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive)-rapporteringen vanuit Europa”, weet Jonas. “Elke uit de kluiten gewassen kmo zal trouwens aan die duurzaamheidsrapportering moeten voldoen. Wij willen niet wachten tot 2025 om ons huiswerk klaar te hebben. Ook banken kijken steeds meer hoe duurzaam je opereert, en stemmen daar hun tarieven op af.”

Geen lucht versturen

Van duurzame productontwikkeling over slim verpakken tot de reductie van papier- en kartonverbruik: soms is het ‘laaghangend fruit’ plukklaar. “Vroeger konden we acht standaard kaartjes snijden uit een vel papier, door een betere positionering zijn dat er nu negen. Zo besparen we heel wat op papierafval en -verbruik (168.000 vellen per jaar, red.).”

Ook hoe en waar je producten en ingrediënten sourcet, heeft veel impact. “Onze houtblokjes waar je een foto kan in plaatsen, gingen vroeger naar Azië om te bewerken, nu doen we dat in een Belgisch maatwerkbedrijf zonder een noemenswaardige kostenstijging. De eindassemblage van al onze producten gebeurt trouwens hier.”

Smartphoto verstuurt via zijn twee sites in Wetteren (hoofdzetel in Kwatrecht en tweede site in Vantegem-bedrijvenzone) circa 2,5 miljoen pakketten op jaarbasis, zowel in enveloppen als dozen. Alle verpakkingen zijn gemaakt van FSC-gecertificeerd karton, net als de gebruikte papiersoorten. Het FCS-keurmerk garandeert een verantwoorde herkomst uit duurzaam beheerde bossen en/ of recyclage. “Hier, in Vantegem, versturen we ruim 900.000 vaste dozen. Kelly: “Vroeger was de verpakking vaak niet efficiënt en werd er te veel lucht verzonden. In 2021 investeerden we daarom in een verpakkingslijn waarmee we artikelen kunnen verpakken in dozen met variabele afmetingen in de hoogte. Afhankelijk van de inhoud en hoogte wordt de doos op maat geplooid, zodat we veel minder lucht versturen en er ook minder transport plaatsvindt.”

CO2-neutraal verzenden

Ook de vermindering van de CO2-voetafdruk van de verzending is een topprioriteit nu. Die verzending van pakketten is gebaseerd op twee delen: transport van de productiesite Wetteren naar het distributiecentrum (linehaul) en transport van het distributiecentrum naar de eindconsument (last mile). “In 2021 werd 16% van onze pakketten CO2-neutraal verzonden, in 2022 reeds 68% en vorig jaar

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO NATHALIE DOLMANS
65 Duurzame koplopers

95% (linehaul én last mile)”, vertelt Jonas fier. “Daarvoor gaan we in zee met partners die de eindklant de mogelijkheid bieden om een pakketje iets later te ontvangen of om enkele pakketjes samen te bundelen. Wie z’n pakje zo snel mogelijk wil krijgen, betaalt nu iets meer, gemiddeld kiest 15% voor die optie.” Kelly: “Heel wat consumenten geven ons trouwens als feedback dat ze gerust een paar dagen langer willen wachten zolang hun pakjes samen verstuurd worden.”

Op vlak van energieverbruik staat Smartphoto ook al ver. In 2021 installeerde het e-commercebedrijf voor bijna 500 kWp zonnepanelen in de productievestiging

in Vantegem (Wetteren). Die zijn sinds december 2022 operationeel. Ook de car policy wijzigde drastisch. De bedrijfswagens die sinds 2022 werden besteld, zijn allemaal hybride of elektrisch. Het bedrijf beschikt over 10 dubbele laadpalen, dus 20 oplaadpunten. “We volgen het energieverbruik van onze machines en kantoren nu ook nauwgezet op, ook al zijn we geen grootverbruikers. Maar door instellingen van machines aan te passen op zaterdag, wanneer er geen productie is, of via slimme thermostaatknoppen, kan je al heel wat besparen.”

Van veganistische workshops tot slaapcoaching

In het zadel

Sinds 2023 biedt smartphoto Group fietsleasing aan. “Ruim 25 werknemers gingen daar al op in. In de zomer staan de nieuwe fietsenstallingen vol, nu iets minder”, lacht Kelly. “Daarnaast hebben we ook douches, omkleedruimtes en lockers waar je je fietsbatterij kan opladen. Vorig jaar organiseerden we ook voor het eerst een fietsdag, inclusief goodiebag en ontbijt.”

Hoe zorg je ervoor dat je eigen medewerkers zo gezond en veilig mogelijk hun werkdag kunnen doorbrengen: ook dat is duurzaamheid. Van persoonlijke beschermingsmiddelen over ergonomische werkplekken tot een streng beleid rond het gebruik van gevaarlijke chemicaliën, er zijn heel veel maatregelen die de gezondheid van de werknemers positief kunnen beïnvloeden. Kelly: “De eerste grote stap was een duurzaamheidsteam oprichten, nu willen we nog meer alle werknemers betrekken. Zo organiseren we workshops met een duurzaam thema voor onze medewerkers. Een leverancier vertelt dan bijvoorbeeld hoe hij in Zweden aan duurzaam bosbeheer doet. Maar we tonen evengoed onze medewerkers hoe ze gezonder kunnen eten, slapen of hun werkgebonden stress verminderen. Zo organiseerden we al veganistische workshops of voorzien we ook vegetarische en veganistische alternatieven tijdens bedrijfsevenementen. Onze werknemers mogen jaarlijks ook een nieuwjaarscadeau kiezen en dat kan ook een goed of duurzaam doel zijn om aan te doneren. Zo gingen we in zee met een partner die zeegrasweides in Schotland wil herstellen en onderhouden.”

Leiding leren geven

Naast de ad hoc workshops willen ze bij smartphoto ook structureel meer opleidingen aanbieden in alle werkgerelateerde domeinen. Jonas: “Mensen die een team leiden of dat in de toekomst gaan doen, volgden vorig jaar een opleiding van zeven dagen; iedereen was daar heel enthousiast over. Hoe je het draait of keert, als je leidinggevenden het goed doen, zie je dat in de bedrijfsresultaten. Meer dan ooit zijn people skills belangrijk, en vandaag zijn die anders dan vroeger. Privéwerkbalans is heel belangrijk voor jonge werknemers, ook daar moet je op inspelen. We streven echt een menselijke aanpak na. Daarom ondersteunen we trouwens ook een aantal lokale organisaties die zich inzetten

66 Duurzame koplopers
In de productievestiging in Vantegem (Wetteren) installeerde smartphoto voor bijna 500 kWp zonnepanelen.
“VCDO houdt ons wakker”

voor kwetsbare personen, zoals vzw Samen BergOp. Eigenlijk zouden we daarover – en bij uitbreiding over alle duurzame initiatieven – wat meer mogen communiceren naar de buitenwereld; soms worstelen we daar nog mee omdat we niet willen overkomen als green washers.”

“Zeker in ons productaanbod is er nog veel mogelijk. Zo bekijken we of we onze fotoboeken op gerecycleerd papier kunnen aanbieden in de toekomst. We willen ook steeds meer onze ‘bubbelfolie’ ter bescherming van onze fotoboeken vervangen door kartonnen alternatieven. De kwaliteit van je product mag er echter nooit onder lijden.

We focussen nu onder andere op de zogenaamde ‘dubbele materialiteit’ (de impact van het bedrijf op mens en milieu (impactmaterialiteit) en de impact van duurzaamheidsthema’s op de cashflow en de waarde van het bedrijf (financiële materialiteit, red.), bevragen al onze stakeholders en formuleren nieuwe kpi’s. Maar dé allergrootste uitdaging is om elke werknemer zijn job zo duurzaam mogelijk te laten uitvoeren en daarover zelf slim te laten nadenken.”

“We hebben al mooie resultaten behaald, maar we kunnen nog zoveel meer doen”, besluiten Jonas en Kelly in koor. Aan groene ambitie geen gebrek, dus.

Sinds 2021 neemt smartphoto deel aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO). En dat heeft zo zijn voordelen. Jonas: “Via een aantal gerichte acties word je nauw opgevolgd. Een externe partij houdt je dus wakker. Via dit lerend netwerk ontmoeten we ook andere bedrijven waar je veel van opsteekt, zoals rond duurzaamheidsrapportering.”

Ook interesse? Neem een kijkje op onze website.

67

Innovatie & technologie Versnelling in ICT-virtualisatie transformeert bedrijfsvoering

Welke fundamentele technologische veranderingen geven de bedrijven in België straks vorm? Benoît Simon, Enterprise Market Strategy Lead bij Proximus NXT, geeft inzicht.

In theorie is het eenvoudig en vertel ik niets nieuws: het succes van een bedrijf hangt af van haar vermogen om zich aan te passen aan interne en externe risico’s. Op het vlak van ICT zijn de risico’s vooral verbonden aan de snelle opkomst van disruptieve technologieën en het gebrek aan beschikbaarheid van de nodige ICT-skills.

Een bedrijf dat systematisch omgaat met al die uitdagingen zal weerbaarder zijn én uitblinken in operationele excellentie. ICT kan bij beide doelen een bepalende rol spelen. Innovatie binnen een bedrijf is dan essentieel voor een betere productiviteit, meer automatisering (en dus een lagere foutenlast), een end-to-end integratie van processen én de transitie van bestaande naar toekomstige systemen.

IT als virtuele dienst

We weten allemaal dat innovatiecycli steeds korter worden. Virtualisatie maakt die versnelling mee mogelijk. De komst van hypervisors liet toe om servers te virtualiseren, waardoor honderden virtuele servers op één fysieke machine konden draaien. Later liep die evolutie gewoon door, met de komst van containers, met storage, met netwerkcomponenten, … tot in de cloud. Dankzij de cloud hebben we vandaag, quasi zonder limieten, rekenkracht en opslagcapaciteit ter beschikking. Het zorgt ervoor dat bedrijven ICT vandaag ‘as a service’ inzetten en consumeren.

Dankzij die doorgedreven virtualisatie en de mogelijkheden van de cloud kunnen de echte en de virtuele wereld convergeren. Ik geloof dat veel bedrijven vandaag zouden kunnen profiteren van de voordelen van digital twins. Bepaalde industriële sectoren, zoals de luchtvaart of de bouw met BIM (Building Information Modeling), maken er al veel gebruik van. Een digital twin laat bijvoorbeeld toe makkelijk te simuleren, zonder dat er fysieke prototypes of modellen nodig zijn. Dat zorgt voor een enorme tijdwinst en besparing, niet alleen in de conceptfase van het product, maar ook later: van realisatie tot onderhoud.

“Diverse partijen – hackers, maar evengoed veiligheidsdiensten –slaan vandaag geëncrypteerde data op met de bedoeling er later quantumtechnologie op los te laten en zo de versleutelde informatie te achterhalen.”

Benoît Simon, Enterprise Market Strategy Lead bij Proximus NXT

Cyber resilience

Bedrijven hebben vandaag een grotere digitale voetafdruk en dus een grotere attack surface. Hackers gebruiken onder meer AI om de zwaktes in die voetafdruk op te sporen. Maar daar spelen de leveranciers van securityoplossingen evengoed op in door op hun beurt AI in te zetten.

We praten dan ook niet meer over cybersecurity, maar over cyber resilience. De kernidee is duidelijk: klaar zijn om bij een incident zo snel mogelijk de business te hernemen en de schade tot het absolute minimum te beperken. Logisch aangezien verwacht wordt dat 50% van de Belgische ondernemingen dit jaar met minstens één cyberincident te maken krijgt.

Dataprivacy in een post-quantum wereld Ik verwacht dat cybercriminelen er in de komende 7 tot 10 jaar in zullen slagen om ook klassieke encryptie te kraken dankzij het gebruik van quantumcomputers. Diverse partijen –hackers, maar evengoed veiligheidsdiensten – slaan vandaag geëncrypteerde data op met de bedoeling er later quantumtechnologie op los te laten en zo de versleutelde informatie te achterhalen. Ik ben ervan overtuigd dat quantumtechnologie, dankzij de versnelling in de evolutie van IT, in de nabije toekomst toegankelijk zal worden voor het grote publiek.

Op zoek naar meer inspiratie over innovatie & technologie? Scan de QR-code.

Telex

Cybersecuritybedrijf Outkept haalt

500.000 euro op voor internationale groei

Als Gents cybersecuritybedrijf dat samen met een publieke community van ethische phishers bedrijven helpt phishing te voorkomen, heeft Outkept onlangs 500.000 euro opgehaald bij Presto Ventures en BAN Flanders. De investering zal worden gebruikt om het platform internationaal op te schalen en hun innovatieve aanpak van phishing simulaties naar nieuwe markten te brengen.

Het platform levert met de regelmatige simulaties een doeltreffende vorm van training op een geautomatiseerde, continue en veilige manier. Na 2-3 maanden realiseert OutKept doorgaans een halvering van interacties met phishing-e-mails. OutKept wil met de investering nieuwe partners vinden, zoals IT- of cybersecuritydienstverleners en consultants, die de oplossing opzetten voor klanten, zowel in België als in enkele andere landen. OutKept stuurt al phishing mails in 22 landen, maar verkoop gebeurt nog voornamelijk vanuit België. Met de investering wil het ook gaan groeien in enkele van die landen waar het al actief is en daar verkopen.

outkept.com

Pauwels Consulting’s gedurfde sprong naar de ruimte met ATG Europe

Pauwels Consulting heeft recent geïnvesteerd in ATG Europe, een leider in de ruimtevaart- en big science-sectoren. Bert Pauwels, ceo Pauwels Consulting: “Deze overname van een meerderheidsbelang past bij de langetermijnvisie van Pauwels Consulting. We zijn 24 jaar geleden begonnen met IT-consultancy en hebben ons snel uitgebreid naar Life Sciences en Engineering. De ruimtevaartindustrie betreden is een natuurlijke progressie voor ons. We overwegen altijd welke toegevoegde waarde onze specialisten kunnen brengen op de markt, en we hebben al succesvolle relaties gevestigd in IT, Engineering en Life Sciences.”

Roger Lemmens, coo Pauwels Consulting: “De synergieën tussen Pharma en Space zijn bijzonder opwindend en innovatief. Met de expertise van ATG Europe in ruimtetechnologieën en onze sterke achtergrond in Pharma, zijn we gepositioneerd om baanbrekende kansen in farmaceutisch onderzoek en ontwikkeling te verkennen. De microzwaartekrachtomgeving van de ruimte biedt een uniek platform voor geneesmiddelenontwikkeling en -testen, wat potentieel kan leiden tot effectievere behandelingen.”

pauwelsconsulting.com

Duurzaamheidsprimeur voor Willemen Infra: CSC-goud voor beton en platina voor recycling

De duurzaamheidsinspanningen van Willemen Infra zijn beloond met CSC-certificaten voor hun betoncentrales en recyclingsites. Het Concrete Sustainability Council (CSC) certificaat is een internationaal erkende certificering die duurzaamheid in de betonindustrie bevordert. Voor hun vier betoncentrales behaalden ze CSC-Goud, voor hun drie recyclingsites CSC-Platina, de hoogste erkenning.

Het CSC-systeem evalueert de duurzaamheidsprestaties van betonfabrikanten op basis van verschillende criteria, waaronder milieuprestaties, sociaal engagement, economische verantwoordelijkheid en het gebruik van duurzame grondstoffen. “We voldoen niet alleen aan de hoogste normen, we overstijgen ze zelfs”, vertelt Dirk Christianen, directeur productie en recyclage. “Voor onze recyclingsites zijn we de eersten in België die deze hoogste erkenning voor duurzaamheid in de recyclingsector behalen.”

willemen.be

Cartim Print neemt revolutionaire garenloze binder in gebruik

De Antaro conventionele garenloze binder van Muller Martini, wereldwijd de eerste in zijn soort, is onlangs geïnstalleerd bij Cartim Print uit Gentbrugge.

Deze wereldprimeur van 37 meter lang is uitgerust met 24 verzamelstations inclusief camerasysteem en een flappensnijder. Door de plaatsing van deze complete en fel geautomatiseerde bindlijn die recht van de ontwerptafel komt, zal Cartim Print zijn voorsprong in snelle leveringstermijnen van garenloze brochures naar eigen zeggen nog kunnen vergroten.

cartimprint.be

Ceo Bert Pauwels © arthur vermeylen Co-founders Simon Bauwens en Dieter Tinel
69

Groeipijnstillers

Eerste hulp bij opschalen

Cloudalize: “We zijn nooit een onder-de-kerktorenbedrijf geweest”

Wie groeit, kent groeipijnen. En moet snel kunnen schakelen tijdens het schalen. In deze rubriek gaan we elke maand dieper in op een groeipijn van jonge scale-ups. Deze keer is Cloudalize, een Gentse deeptech scale-up met Amerikaanse veroveringsdrang, aan de beurt.

GROEIPIJN: Hoe boor ik een nieuwe internationale markt aan?

Cloudalize werd in 2011 opgericht door Benny Willen en Jeffrey Meesemaecker. Een compatibel en visionair duo dat elkaar leerde kennen tijdens hun studies in Gent. Hun krachtig cloudplatform wordt gebruikt van Singapore over de Verenigde Staten tot het Verenigd Koninkrijk. “Onze clouddienst wijkt fel af van de grotere spelers. We zijn niet alleen goedkoper, maar ook performanter en flexibeler als het aankomt op de noden van onze klanten. Enkele voorbeelden? Lantis bouwt Oosterweel op ons platform, SPG Dry Cooling zit met hun hele CAD-team op ons platform en The Oslo School of Architecture and Design biedt alle 800 studenten een Cloudalize desktop aan zodat de studenten zelf niet hoeven te investeren in een duur CAD-werkstation. Wij maken custom private clouds”, vertelt co-founder Benny. We kunnen met zekerheid zeggen dat Cloudalize born global is. “Het is niet evident voor een jong, net startend Belgisch bedrijf om de landsgrenzen over te steken. We hebben heel wat fouten gemaakt maar er des te meer uit geleerd.”

Wereldwijde ambities

Sinds dag één maakten de co-founders een cruciale beslissing die een grote impact had op hun bedrijf. “Met onze service wisten: we moeten en zullen de globale markt bedienen”, vertelt Benny. “Met deze strategie in het achterhoofd, maakten we de keuze om alles in het Engels te doen. Van mails naar prospecten tot de opbouw van onze website. Het was alsof de Nederlandse taal niet bestond”, lacht hij. “We zijn nooit een-onder-de-kerktoren-bedrijf geweest.” Dit bleek achteraf een goede beslissing, want via de Engelstalige communicatie zagen ze van overal ter wereld sales leads binnenstromen. “Op die manier kregen we onmiddellijk inzicht in het globale ecosysteem en welke landen interesse hadden in onze dienst.”

Belgische HQ

Ondanks de internationale aanpak werd Cloudalize opgericht op Belgische bodem. Al was het eerste plan om het bedrijf te starten vanuit het mekka van de techsector: Silicon Valley. “Daar is de technologie die wij gebruiken letterlijk geboren.” Uiteindelijk beslisten ze om hun hoofdkwartier op te zetten in Oostende, in het Wetenschapspark. “Een kantoor starten in de US kost veel moeite én een pak geld. Je bent verplicht om een dochterbedrijf op te richten zodat je de Amerikaanse identiteit krijgt. Anders kan je geen bankaccount openen, pand huren of een US-telefoonnummer krijgen. En dan

heb ik het nog niet over de terugkerende advocaatkosten die erbij komen kijken”, zegt Benny.

Bumpy road to the USA

Nadat Cloudalize affirmatie kreeg vanuit de markt, werd in 2015 toch beslist om een kantoor op te starten in de Verenigde Staten. “Een fysiek kantoor daar creëerde een bepaalde sérieux bij onze Amerikaanse klanten”, legt Benny uit. “Het Amerikaans verhaal begon in Silicon Valley, een zeer dure regio. Zo kost een high-end advocaat al snel 1.000 dollar per maand, zonder dat hij nog maar aan je dossier heeft gewerkt. Dit was gewoon hun maandelijkse recurring fee. Een zware kost, als start-up.”

Na Californië verhuisden ze van New York City naar Tampa. Ze doorzwommen heel wat watertjes in de VS. Zo liep er een rechtszaak tegen hen door één ‘catastrofale’ fout. “In de VS is het de gewoonte om je payroll uit te besteden aan een payroll provider, een soort van sociaal secretariaat. Op een bepaald moment hadden we een US-bedrijf, zonder medewerkers. Geen mensen in dienst, dus geen reden om de payroll provider te betalen.” Althans, dat dachten ze. “Opeens kregen we een factuur van de lokale overheid omdat we geen aangifte hadden gedaan van onze medewerkers. Resultaat, een boete van maar liefst 25.000 dollar en een rechtszaak aan ons been. Niet ideaal wanneer er zo’n

70

schuld boven je hoofd hangt terwijl je gaat aankloppen bij mogelijke investeerders.” Het proces duurde zo’n drie jaar en uiteindelijk werd de klacht ingetrokken wegens te weinig bewijsmateriaal. “Als je niet aangeeft dat je geen mensen in dienst hebt, gaan ze ervanuit dat je wel mensen in dienst hebt. Maar dat laatste konden ze dus niet bewijzen”, lacht Benny. “Een mooie anekdote die illustreert dat je als Belgisch bedrijf met gezond boerenstand nog steeds op je hoede moet zijn in Amerika.”

De kracht van een netwerk

De grote internationale boost kreeg Cloudalize nadat het verschillende awards in de wacht sleepte. “Als winnaar gingen we naar huis met een aantal gratis consultancy uren. Dit bleek van onschatbare waarde, want zo’n mentor (Bernard Slede, na het winnen van de iMinds GoGlobal US challenge, nu imec, red.) heeft een gigantisch netwerk en voldoende expertise om een solide

go-to-marketstrategie uit te schrijven. We maakten via hen kennis met FIT en Voka, waar we veel aan hadden in onze weg naar succes. Via het netwerk dat exponentieel groeide, werden we geïntroduceerd bij investeerders. Heel interessant, want internationalisering hangt nu eenmaal samen met funding ophalen. Ook konden we tijdens de Techtrip naar Singapore en Mumbai met Voka nieuwe contacten leggen en bestaande onderhouden.”

Developers uit Roemenië

Niet alleen hun klanten zijn internationaal, ook voor de aanwerving van medewerkers keken ze over de landsgrens heen. “Door de Engelse voertaal was het perfect mogelijk om capabele mensen aan te trekken, ook al kwamen ze niet elke dag naar kantoor in België. In tijden als deze is telewerk perfect mogelijk. Je neemt mensen aan die de juiste skills en motivatie hebben. Zo hebben we tijdens de ontwikkelingsfase

Deze topics komen aan bod in de volgende groeipijnstillers:

HR in de scale-up scene: van chaos en vrijheid naar structuur en processen

Hoe is het om door een exit te gaan?

Hoe start je met een Raad van Advies?

Hoe schaal je een hardware bedrijf?

Doorbreken in health tech

Een schaalbaar b2c-product lanceren in de markt

Wil je je groeipijnen aanpakken als start- of scale-up?

Ontdek ons aanbod of neem contact met sophia.debruyne@voka.be

onze software development geoutsourcet naar Roemenië.” Waarom niet in Gent zou je denken? “Eerlijk, dit is een leeggeviste vijver waar je als start-up moeilijk kunt concurreren met andere bedrijven. In Roemenië vind je developers bij de vleet.”

Re-do

Als Benny de kans zou krijgen om op de resetbutton te drukken, weet hij nu al dat hij het aanboren van nieuwe markten anders zou aanpakken. “We zouden vooral veel voorzichtiger zijn en kleinere stappen zetten. Eerst omzet genereren en op basis van het inkomende geld kijken waarin we gaan investeren. Want sales leads betekent niet automatisch dat er omzet is.” Een pak extra kennis dus voor Benny, maar hun internationale verovering stopt zeker niet na vandaag. “We zitten momenteel in een exponentiële versnelling. Ik ben zeer benieuwd naar de nabije toekomst.”

71 Groeipijnstillers
Benny Willen en Jeffrey Meesemaecker, de twee oprichters van Cloudalize.
DIGITAAL 1STE ZONDAG VAN OKTOBER WIJ * www.openbedrijvendag.be volg ons op: DOEN AL MEE! JULLIE OOK? * Ontdek onze deelnemers op www.openbedrijvendag.be/alle-deelnemende-bedrijven

De paradox van de dalende productiviteit

Verliest King Dollar zijn monetaire troon?

Wat is er toch aan de hand met de productiviteitsgroei in de Westerse wereld? Je kan er immers niet omheen: de toename van de economische output per gepresteerd arbeidsuur, ofte dus de productiviteit, is doorheen de afgelopen decennia sterk afgenomen (cfr. grafiek). En dat is zowel zorgwekkend als verbazingwekkend.

Terwijl medio 1944 de strijd op de slagvelden van Europa en de Pacific nog volop woedde, gingen afgevaardigden uit de geallieerde landen in Bretton Woods aan de slag om een nieuwe, op internationale samenwerking gerichte, monetaire orde op te richten. Daarbij werd bepaald dat de Amerikaanse dollar in het naoorlogs systeem de rol zou opnemen als universeel betaalmiddel. De US dollar was de enige munt die rechtstreeks convertibel was in goud, en alle andere munten werden aan de US dollar gekoppeld. Zo werd de US dollar de facto de wereldreservemunt, een status die ze tot vandaag heeft behouden.

Zorgwekkend omdat de toename van de productiviteit de motor is achter de toename van de reële inkomens. Een veel tragere toename van de productiviteit betekent dat er weinig ruimte is voor loongroei, en dat in een sociale context waar het debat over de toename van de koopkracht centraal is komen te staan. Willen we hier een antwoord op kunnen bieden, dan is het opkrikken van de productiviteitsgroei een dringende noodwendigheid. Even zorgwekkend is het feit dat, nu we wereldwijd geconfronteerd worden met een daling van de actieve bevolking, we zonder toename van de productiviteit niet meer in staat zullen zijn onze vele particuliere of collectieve noden te lenigen bij gebrek aan arbeidskrachten. Ook dat is vandaag meer dan merkbaar in het publieke debat, waar het tekort aan verpleegkundigen, leerkrachten, technici,… veelvuldig in het nieuws komt.

Dit systeem functioneerde feilloos, ook nadat Nixon in 1971 de convertibiliteit van de US dollar in goud opblies. Dit tot grote onvrede van de Europeanen, die op een G-10 meeting in Rome bij de Amerikaanse financiënminister Connally hun beklag deden over deze contractbreuk. Ze werden op arrogante wijze weggestuurd door de Amerikaan, met de snedige opmerking dat “The dollar is our currency, but it’s your problem.” De Europeanen hadden inderdaad weinig in te brengen tegen de fundamentele factoren die de sterkte van de US dollar verklaarden. De VS was bij verre de dominante economische en militaire macht, had een stabiel politiek en juridisch systeem, en de diepste, meest liquide en gesofisticeerde financiële markten.

Daarnaast is de dalende productiviteitsgroei verbazingwekkend, omdat de toename van de productiviteit vooral in verband wordt gebracht met technologische vooruitgang. Arbeidsbesparende technologie laat toe meer te doen met minder, en is dus de drijvende kracht achter productiviteitsgroei. Net daarom is het bevreemdend dat die productiviteitsgroei lijkt te stokken: we ervaren met z’n allen hoe razendsnel de technologie evolueert, en toch lijkt dit geen

impact uit te oefenen op de productiviteitsgroei. Wat is hier aan de hand ? Sommige researchers beweren dat de impact van vooral de IT-revolutie op de productiviteit heel wat kleiner is dan verhoopt: ze wijzen onder andere op de toenemende kosten voor het beveiligen van onze systemen en gegevens, en op de toch hoge kosten om de platformen verder te ontwikkelen. Andere researchers stellen dat de technologie wel degelijk een grote impact kan hebben op onze productiviteit, maar dat we nog wachten op de technologische doorbraak die de verschillende stukjes van de complexe IT-puzzel aan elkaar linkt. De grote vraag hierbij is of de AI-technologie werkelijk deze « missing link » zal blijken te zijn. Bovendien stellen deze researchers dat het productiviteitsverhogend potentieel van de technologie er wel degelijk is, maar dat de mens dit momenteel nog niet voldoende benut door gebrek aan ervaring met en kennis van deze mogelijkheden. Ze wijzen daarbij op ons wedervaren bij de Coronapandemie, waar we snel en masaal overschakelden op thuiswerk. Het technologisch potentieel voor deze overstap was m.a.w. reeds aanwezig, maar er werd eenvoudigweg geen gebruik van gemaakt….

Toch duiken er vanaf de eeuwwisseling steeds meer scheuren op in het pantser van de US dollar. Dat was vooreerst de schuld van de Amerikanen zelf: de natie had jaren boven haar stand geleefd, en stapelde de buitenlandse schulden op. Anno 2000 was de VS verworden tot de grootste debiteur ter wereld, niet bepaald een kenmerk van financiële soliditeit … Daarbij verscheen er met de introductie van de Euro voor het eerst een mogelijke ‘challenger’ voor de Amerikaanse economische suprematie. Het aandeel van de Euro in de internationale reserves nam oorspronkelijk toe. Helaas bracht de Europese schuldencrisis ook de structurele tekortkomingen in de constructie van de Euro naar boven, en de opgang van de munt als alternatief voor de US dollar werd abrupt gestuit. Intussen was een nieuwe kaper op de kust verschenen: China wou zijn toenemende economisch potentieel vertaald zien in een sterkere positie van zijn munt, en begon de Yuan actief te propageren als handelsmunt in de Aziatische regio. Geleidelijk begon de overheid ook de domestieke markten te openen voor buitenlands kapitaal, een conditio sine qua non om als volwaardig alternatief voor de US dollar te kunnen fungeren. Maar ook dit proces stokt nu, omdat de op controle beluste Chinese overheid het niet over zijn hart kan krijgen de markten vrij spel te geven bij de waardebepaling van de Yuan en hem volledig convertibel te maken.

Een alternatieve verklaring is dat technologie wel degelijk een positieve impact heeft op onze productiviteit, maar dat deze wordt tenietgedaan door andere factoren. Daarbij kijken velen naar de hand over hand toenemende administratieve overlast, die ironisch genoeg ook door de veel betere informatietechnologie wordt gefaciliteerd. Maar deze toenemende administratieve verplichtingen slorpen wel een hoop mankracht op zonder bij te dragen tot het economisch product van de onderneming, en werken dus remmend op de productiviteit. Een aspect van al deze administratieve rompslomp dat ook steeds meer aandacht krijgt is dat dit niet bepaald motiverend werkt, en in niet onbelangrijke mate bijdraagt tot de groeiende golf van burn-outs en vervreemding… Hoog tijd dus om er iets aan te doen, zowel voor ons economisch als maatschappelijk welzijn!

Vooral de groeilanden gingen actief op zoek naar een alternatief, iets waar China nu gretig op inspeelt door hen aan te bieden de bilaterale handel tussen hun landen in eigen munt te settelen. Bij het recent bezoek van de Braziliaanse president Lula aan Peking werd effectief zo’n akkoord afgesloten. Bovendien heeft de labiele en gepolariseerde politieke situatie in de VS en de komende discussie over het schuldenplafond ook tot een verdere erosie van de fundamentele sterkte van de US dollar geleid.

Maar misschien ligt de ultieme verklaring van de productiviteitsparadox wel in een heel andere hoek, nl. die van het gevoerde monetair beleid. Adepten van deze visie wijzen erop dat het geen toeval is dat de productiviteit net na de bancaire crisis zwaar is teruggevallen, en nooit van deze klap is hersteld. Net na de crisis begonnen de centrale banken ook met hun ultra-goedkoop geldbeleid, waardoor de noodzaak om efficient en productief te werken µproductiviteit compleet wegviel.

Waarom neemt de onrust over de status van de US dollar als universele reservemunt de afgelopen maanden dan terug toe? Omdat de VS zijn munt meer en meer openlijk begint in te zetten als een wapen in de geopolitieke strijd. Dit werd vooral duidelijk na de Russische inval in Oekraïne, toen de VS de internationale US dollar-reserves van Rusland bevroor en het land zonder pardon de toegang ontzegde tot het wereldwijde betaalsysteem SWIFT. Dit “wapenen” van de US dollar heeft andere landen doen inzien dat hun US dollar-reserves misschien toch niet zo veilig waren als gedacht, en dat de mogelijkheid afgesneden te worden van internationale betalingen hun wel erg nauw aan de leiband van Washington doet lopen.

Dit wettigt de hoop dat, nu de rente zich enigzins normaliseert en de technologie aan de vooravond van een nieuwe doorbraak lijkt te staan, de productiviteitsgroei terug kan toenemen. En dat is, gegeven de toenemende demografische verkrapping en de grote maatschappelijke onvrede, een dwingende noodzaak, die veel hoger op de politieke agenda zou moeten staan.

Het gaat misschien langzaam, maar door dit alles verzwakt de positie van de US dollar als universele munt steeds meer. Het aandeel van de US dollar in de internationale reserves van centrale banken is gezakt van 72% rond de eeuwwisseling tot 58% in 2021. We lijken dus meer en meer te evolueren naar een wereld waar de grote handelsblokken ook monetair steeds verder van elkaar wegdriften. De US dollar zal wellicht dominant blijven in grote delen van de Westerse wereld, maar zal het rijk wellicht niet meer voor zich alleen hebben…

Christophe Van Canneyt, Chief Economist CapitalatWork NV

Risico’s neemt u beter tijdens het aperitief WEALTH MANAGEMENT | ESTATE PLANNING MEER INFORMATIE VIA CAROLE DENIJS | 09 321 73 40 C.DENIJS@CAPITALATWORK.COM Ga naar capitalatwork.com en maak een afspraak met uw persoonlijke wealth manager. advertentie_70bx115h.indd 4 31/10/18 11:55 Manage your future, put your CapitalatWork We care for you! Samenstelling Internationale reserves 1999-2021 (%) 34 Meegedeeld 73 Meegedeeld

Jouw kansenplanner

Netwerking

26.03.2024

Bouw & Vastgoed Community 2024

Bezoek aan SILT-project in Middelkerke

MIDDELKERKE € 565 (GANSE REEKS OF PRO RATA)

26.03.2024

Inspiratiesessie over corporate spin-offs

Ontdek de kracht van innovatie en groei tijdens deze inspiratieavond voor spin-off zaakvoerders en professionals

GENT GRATIS

27.03.2024

Netwekkers bij BYD

Een ochtend met een maximum aan contacten in een minimul van tijd. BYD ontvangt collega-ondernemers in hun showroom waar we actief aan het (net)werk gaan.

SINT-MARTENS-LATEM GRATIS

17.04.2024

Netwekkers bij Szrek

Een ochtend met een maximum aan contacten in een minimul van tijd. Jaguar Land Rover Szrek ontvangt collega-ondernemers in hun showroom waar we actief aan het (net)werk gaan.

ZELE GRATIS

17.04.2024

Macro-Economisch Overzicht

We gaan samen met de Nationale Bank van België dieper in op de macro-economische tendensen.

18.04.2024

Voka Visit

Op bezoek bij Santens, dé groothandel in ijzer- en metaalwaren, bouw-, deur-, raam- en meubelbeslag, gereedschap, veiligheidskledij, persoonlijke beschermingsmiddelen en automatisatie.

MERELBEKE GRATIS

07.05.2024

Voka Visit

Op bezoek bij ST Engineering iDirect gekend in de wereld van satelliet-communicatie voor een exclusieve rondleiding.

ERPE-MERE GRATIS

08.05.2024

Jong Voka Breakfastclub: What’s new in mobility & logistics ?

Voor en door jonge ondernemers – vijf pitchers –vijf slides – vijf minuten

GENT GRATIS

08.05.2024

Netwekkers bij Fabriek Botaniek Een ochtend met een maximum aan contacten in een minimul van tijd. Fabriek Botaniek in Kruisem ontvangt collega-ondernemers waar we actief aan het (net)werk gaan.

KRUISEM GRATIS

14.05.2024

Community Event Innovatie

Een dag gewijd aan de kracht van innovatie waar we samen de grenzen verleggen en de toekomst van vernieuwing ontdekken.

€ 60

Lobby

29.03.2024

Voka Politica

Ga in gesprek met lokaal bestuur en leer andere bedrijven uit jouw gemeente kennen

ZAUBEEK (ZULTE-KRUISEM) GRATIS

Opleidingen / lerende netwerken en infosessies

DIGITALISERING EN INNOVATIE

28.03.2024

Opleiding AI voor intelligente ondernemers

ChatGPT: de hype voorbij. Ontdek hoe jij generatieve AI intelligent inzet. Blijf jouw concurrenten altijd een stap voor: met unieke inzichten en insteken, verrassende teksten en beelden.

GENT

17.04.2024

Lerend netwerk Cybersecurity

FINANCIEEL

26.03.2024

Business Club International Finance

Een uniek en inspirerend netwerk van cfo’s met een internationale dimensie.

€ 1.450

16.04.2024

Financieel management voor niet-financiëlen

Niet-financiële zaakvoerders en managers loodsen we doorheen de belangrijkste principes van financieel management.

GENT € 550

17.04.2024

Lerend netwerk Investor Readiness

Ben je op zoek naar venture capital? Maak je je klaar om in zee te gaan met een belangrijke investeerder? Nood aan een netwerk dat je kan helpen om je doel te bereiken?

€ 1.000

23.04.2024

Btw-class: btw in de internationale handel

Laat jouw internationale btw-kennis opfrissen en bekijk hoe je dit zo optimaal mogelijk aanpakt.

OOSTKAMP (OOK ONLINE) € 235

GROEI & START

28.03.2024

Bryo ScaleUp Oost-Vlaanderen

€ 550

Cyberbeveiliging is een absolute must, maar wat als het misgaat? Welke communicatiestrategie hanteer je? Wie heeft welke verantwoordelijkheden? En hoe garandeer je de businesscontinuïteit? Zorg dat je klaar bent voor een cybercrisis.

GENT € 850

18.04.2024

Lerend netwerk Industrie 4.0 Warehousing Lab

Ontdek bij 6 innovatieve productiebedrijven hoe industrie 4.0 hun business boost.Werp een blik achter de schermen van een voorloper en krijg deskundige toelichting van een expert. Wapen jouw bedrijf meteen ook voor de toekomst.

€ 1.000

Voor ondernemers met businessmodel dat zichzelf bewezen heeft en bovendien schaalbaar is. We begeleiden founders in de groei van start-up richting scale-up via sessies en individuele begeleiding.

€ 1.000

28.03.2024

Accelero

Boost de groei van jouw bedrijf met Accelero, een traject afgestemd op de specifieke noden van snelgroeiende bedrijven.

€ 3.000

19.04.2024

Bryo StartUp Oost-Vlaanderen

Als startende ondernemer ervaar je snel dat er heel wat uitdagingen komen kijken bij het uitbouwen van een succesvolle, eigen zaak. Verscherp je vaardigheden als je niet weet waar te beginnen.Bouw je netwerk uit.

€ 500

74
Agenda Binnenkort bij Voka

25.04.2024

Lerend netwerk Plato Develop

Groeitraject over verschillende managementdomeinen, exclusief voor zaakvoerders van kmo’s. Versterk je contacten met ondernemers van gelijkaardige bedrijven en leer van hen hoe zij hun bedrijf runnen.

€ 1.350

25.04.2024

Lerend netwerk Plato Flow

Het welzijn van medewerkers op de werkvloer staat centraal. Ontdek hoe je actief kunt bijdragen aan het welzijn van jouw team en leer doeltreffend handelen in stressvolle situaties en bij uitval.

€ 1.350

HUMAN RESOURCES & TALENT

18.04.2024

Wellbeing op de werkvloer

Het welzijn van medewerkers op de werkvloer staat centraal. Ontdek inzichten en praktische tools.

GENT € 235

18.04.2024

Lerend netwerk Plato HR

De huidige arbeidsmarkt zorgt voor extra uitdagingen rond het aantrekken, aanwerven en gemotiveerd behouden van díe medewerkers die nodig zijn om je bedrijf verder te laten groeien. Ga aan de slag voor een duurzaam HR-beleid.

GENT € 1.350

24.04.2024 en 07.05.2024

Jobdreamday Deinze & Wetteren Nieuw talent vinden wordt met de dag uitdagender. Via de Jobdreamday kom je in contact met laatstejaarsleerlingen om hen te inspireren over de lokale carrièremogelijkheden

DEINZE (17/4) EN WETTEREN (7/5)

INTERNATIONAAL ONDERNEMEN

26.03.2024

Lerend netwerk Go International 2024 Klaar om jouw bedrijf de wereld in te sturen? Als je beperkte ervaring hebt met internationale handel en export, is het tijd om samen te werken aan een krachtige go-to-market strategie voor jouw onderneming.

GENT € 1.000

29.03.2024

Business Club USA

Startend vanuit export naar de VS eindigen we bij het openen van een vestiging. Business culture, regionale verschillen, agenten/distributeurs, exporten oprichtingsformaliteiten, personeel, fiscaliteit en financiering… komen aan bod.

GENT € 550

LEIDERSCHAP

18.04.2024

Plato vennoten

Eén bedrijf, meerdere vennoten, ontelbare uitdagingen… Spar samen met je medevennoten over je uitdagingen met gelijkgezinde ondernemers die in hetzelfde schuitje zitten.

€ 1350 (PER VENNOOT)

03.05.2024

Van teamlid naar teamleider

Vind je als (startende) Leidinggevenden je rol als coach een fikse uitdaging? Dan is dit de ideale training om de nodige vaardigheden aan te leren of verder te ontwikkelen.

GENT

MARKETING & SALES

27.03.2024

Lerend netwerk Sales Directors

Ben je sales director van een grote onderneming of multinational? Dan is dit professioneel netwerk van sales directors met gelijkaardige uitdagingen ongetwijfeld interessant voor jou.

GENT

29.04.2024

Lerend netwerk Marketeers

Community

€ 900

23.04.2024

Groeien door overname

Direct leidinggevende in de productie zijn vaak technische profielen die zijn doorgegroeid binnen de organisatie. Een leidinggevende functie vraagt heel specifieke vaardigheden. Ideaal dus om een sterk netwerk rond jou te hebben.

GENT

PRODUCTIE

22.04.2024

€ 550

Lerend netwerk Production Managers

Heb je sterke groeiambities? En wil je deze voornamelijk realiseren door één of meerdere overnames? Bereid je voor op de ultieme kans en verwerf inzicht in het hele overnameproces in samenwerking met Deloitte en Changefocus.

GENT

STRATEGIE

18.04.2024

€ 950

Maak je deel uit van een marketingteam en wil je graag bijleren van andere marketeers? Leer zowel van een expert als van elkaar.

GENT

14.05.2024

De kunst van het onderhandelen

€ 950

Lab - Starten met een raad van advies of bestuur

Laat je klaarstomen om een raad van advies of bestuur op te starten die past binnen je bedrijfsstrategie, en die op een correcte manier wordt samengesteld en georganiseerd.

GENT

19.04.2024

€ 950

€ 4.950

Voorzittersopleiding in functie van raden van bestuur

Voor ambitieuze individuen die de rol van voorzitter binnen een raad van bestuur willen vervullen of hun vaardigheden op dit gebied willen aanscherpen

GENT € 900

Dat onderhandelen een kunst is, weet je maar al te goed. Hoe krijg jij deze effectieve onderhandelingstechnieken onder de knie? Interactieve workshop met eigen praktijkvoorbeelden en cases uit de dagelijkse werksituatie.

GENT

16.05.2024

Lerend netwerk Accountmanagers

€ 475

Leer van een professionele salesexpert en wissel kennis en ervaring uit met gelijkgestemden.

€ 950

OPVOLGING & OVERDRACHT

10.04.2024

Transitio

Hoe jouw bedrijf klaarmaken voor verkoop of overdracht?

€ 550

Meer informatie

kan je vinden

op onze website

via deze QR-code

* de vermelde prijzen zijn enkel voor leden en exclusief btw.

75

Geert dacht

Het hoofd dat spreekt met het hart

Ceo: de kunst van het

wel-weten

Na mijn artikel over ‘Coaching: de kunst van het niet-weten’, schrijf ik als een soort tweeluik ‘Ceo : de kunst van het wel-weten’. Een coach zal in een situatie die hij niet volledig in kaart of onder controle heeft, beslissen om zijn eigen subjectiviteit te neutraliseren. Een ceo moet juist het omgekeerde doen: op het cruciale moment de eigen subjectiviteit in de weegschaal werpen. Durven beslissen, ook in onzekere omstandigheden. Een keuze maken tussen alternatieven waarbij elke beslissing pro’s en contra’s heeft. Waar je weet dat –welke beslissing je ook neemt – je steeds zal geconfronteerd worden met wat onwenselijk is voor mensen die het anders zouden beslist hebben, of die niets beslist hebben en liever vanop de zijlijn aangeven dat het toch allemaal niet perfect is.

Aan de basis hebben coach en ceo nochtans dezelfde competentie: kunnen luisteren, invloed van anderen opzoeken, gegevens verzamelen, analyses maken, ver genoeg doordenken. Een goede ceo beslist nooit vanuit zijn ivoren toren of vanuit zijn buikgevoel, zelfs al lijkt het zo op het moment dat hij de eindbeslissing neemt. Maar de voorafgaande fases zijn essentieel en niet altijd zo zichtbaar. Zelfs al lijkt de ceo ‘van nature’ zeer beslissingsvaardig en daadkrachtig, de kans op goede beslissingen neemt exponentieel toe als je je eerst breed geïnformeerd hebt, goed geluisterd en gecheckt hebt.

In feite is een goede ceo iemand die een gedragen samenvatting kan maken van verschillende meningen, opinies, gegevens waarover hij beschikt. En met één bijzondere competentie die het verschil maakt waardoor je ceo-waardig bent: elke beslissing kadert in een groter geheel, in een visie waar je naartoe wil, in de ultieme vraag: “Als ik dit nu beslis, wat betekent dit op langere termijn?” Voor een ceo is dat een automatisme: waar anderen een probleem als een afzonderlijk vraagstuk zien, ziet de ceo de samenhang en de impact op langere termijn.

Even een schijnbaar onbenullig, praktisch voorbeeld. Vele jaren geleden werkte ik zelf voor een ceo die een groot deel van zijn tijd in het buitenland doorbracht om de belangrijkste klanten te bezoeken. Op een dag kwam hij terug in kantoor en aan het onthaal stond een verwelkte plant. Zijn ad hoc beslissing was dat die onmiddellijk weg moest. Een aantal collega’s dachten: “Is dit nu waar hij zich mee moet bezig houden na een week afwezigheid?” Maar het sleutelelement is dat dit een communicatiebureau betrof, dat klantenbeleving de essentie van de strategie was en dat ons kantoor het uithangbord was van deze beleving. En dan is een verwelkte plant onmiddellijk laten weghalen wel degelijk een ceo-beslissing waard.

Een ceo moet de bestaande processen durven doorbreken als deze de essentie dreigen te hinderen. Natuurlijk was er een facility-team dat verantwoordelijk is voor de kantoren en een externe firma die de planten tijdig diende te verzorgen, maar als het proces niet het gewenste resultaat geeft, moet je als ceo overrulen. En vanzelfsprekend het proces herzien als je telkens opnieuw moet tussenkomen. Maar ook niet elk probleem in een nieuw proces gieten, want dan wordt het kader groter dan het schilderij. De cultuur van het bedrijf primeert ook op het slaafs volgen van processen. Een misschien gedurfde stelling: ik denk dat een ceo die vooral een procesbewaker is, niet op zijn plaats zit, allicht één niveau te hoog gepromoveerd door de omstandigheden.

“ Bij een goede ceo is elke beslissing een leidraad voor de toekomst

Mis geen enkele Geert dacht. Abonneer je daarom op Geert zijn LinkedIn-nieuwsbrief.

Bij een goede ceo is elke beslissing een leidraad voor de toekomst. Hij lost met een beslissing niet één probleem op maar ook alle gelijkaardige problemen die zich in de toekomst zullen voordoen. Daarom is een goede ceo razend efficiënt en kan hij een organisatie ongezien snel vooruit brengen, niet omdat hij snel beslissingen neemt, maar omdat, eens een beslissing genomen, deze een toepassingsgebied heeft dat veel verder reikt dan de individuele casus waarover beslist werd.

Een top-ceo zorgt dat een organisatie in de richting en aan een tempo vooruit gaat waar je enkel van kan dromen.

gedelegeerd bestuurderVoka Oost-Vlaanderen
76

Ook

#wijtrekkenuwplan

vandenbusschebouw.be

bouwen zonder zorgen in bouwteamformule Wij trekken uw plan
Duurzaam
voor uw kantoorgebouw!
#werkenbijvandenbussche #bouwgroepvandenbussche Volg ons op
State-of-the-art kantoorgebouw met loodsen The Green Aalter Kantoorgebouw Bestmix Maldegem Kantoorgebouw Bestmix Maldegem
info? willem.vanlancker@vandenbusschebouw.be
Kantoorgebouw Diabeteshuis Gent
Meer
“Explainer video’s zijn super doeltreffend”

Aquaconcept is gespecialiseerd in glazen douchedeuren. Daarbij is het cruciaal dat onze B2B- klanten goed worden opgeleid.

Explainervideo's zijn daarvoor het ideale instrument.

www.zidis.be

Wij zijn Zidis

Een snel, flexibel en efficiënt productiehuis met de nadruk op video. Een mix van jong geweld en ervaren verhalenmakers met enthousiasme als gemene deler. Beeldende content is hot en wij zijn er om jouw doelstellingen waar te maken met fantastische beelden! Op zidis.be kan je terecht voor bedrijfsfilms, livestreams, podcasts, animatievideo's, fotografie, rekruteringsvideo's, en zoveel meer!

B-2060
Leihoekstraat
B-9870
Zidis Studios Antwerp - Ellermanstraat 54 -
Antwerpen Zidis Studios East & West Flanders -
7c -
Zulte

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.