Oost-Vlaanderen Ondernemers 2020 #12

ONDER

DECEMBER 2020

Een m aand elijks e u itgave van Voka – Kamer van Koo phan del O os t-Vlaan de re n | Jaarg ang 21 | numme r 1 0 | de ce mbe r 20 20

NEMERS EXCLUSIEF

Van wandel tot handel met Alexander De Croo

“We willen absoluut de gezonde bedrijven helpen overleven”

Dossier: Op weg naar 100% duurzame verpakkingen

Reiken uw ambities verder dan uw schaduw?

Toegegeven, een onbekende markt veroveren, vergt lef en veel middelen. Maar wat als u daarbij kan rekenen op een partner die het klappen van de zweep kent? Zo helpt FIT u met tonnen ervaring, kennis en expertise. Die delen we graag via advies en contacten. Maar ook via gerichte acties en events. Soms geven we zelfs een financieel duwtje in de rug.

Samen maken we uw internationale ambities waar.

FLANDERSTRADE.BE

VOORLOPER

Alors on relance! Vanaf 21 december beginnen de dagen lichtjes te lengen. Er komt dan weer meer licht in het donker. Onder de kerstboom nog geen vaccins, maar de start van inenting tegen corona komt nu wel dichtbij. Toch is het einde van alle COVID-ellende, acht maanden na de uitbraak, nog lang niet in zicht. Menselijk, maatschappelijk en vooral economisch dient massaal puin geruimd. Het bruto binnenlands product (bbp) maakt een duik met 15%. Door hun onderlinge verwevenheid zijn zowat alle sectoren en (vooral kleinere) bedrijven getroffen. Nog dreigender dan de momentane economische schade is de extra fall out. De structurele schade is immens: een daling met 22% van geplande investeringen en nu reeds 80.000 verloren banen. De export krimpt met 35%. Vier op tien bedrijven geven aan de lockdown niet te overleven zonder overheidssteun. Betekent het réveillon ook de start van een echte heropleving? Dat kan, maar dan dient een ambitieus relancebeleid op korte termijn opgeleverd te worden. Op Vlaams én op federaal niveau is nu een regering aan de slag, de excuses zijn op. Meer nog, als de overheid het slim aanpakt, is de pandemiecrisis hét momentum om onze economie opnieuw te lanceren en tegelijk verregaand te transformeren. Vlaanderen rekent voor zijn herstel sterk op de extra pot Europese subsidies en leningen. Voor België heeft Europa 5,15 miljard euro klaar liggen, logischerwijze moet 3 miljard euro hiervan richting Vlaanderen komen. Alvorens de steun ook effectief toe te kennen verwacht de Europese Commissie een duidelijk investeringsplan dat aangeeft hoe de middelen zullen worden ingezet om de digitale en ecologische transformatie waar te maken. Het zijn immers deze domeinen die een potentieel voor duurzame groei inhouden.

“Als de overheid het slim aanpakt, is de pandemiecrisis hét momentum om onze economie opnieuw te lanceren en tegelijk verregaand te transformeren”

Na het gênante schouwspel – in volle crisis tijd – van 500 dagen politieke vaandelvlucht en ijdele regeringsvorming, wacht de politieke top van ons land een kans op rehabilitatie. Voorwaarde is dat de federale én regionale overheden het Europees dossier tegen april 2021 tot een goed einde brengen. Daar zal veel sense of urgency voor nodig zijn, naast dadendrang en vooral verstandhouding, want Europa kent alleen de Belgische overheid als gesprekspartner.

Een inventaris met grote private projecten die de digitale en ecologische transformatie kunnen versnellen, zou al klaar moeten liggen. Aangezien de gewesten in ons land bevoegd zijn voor mobiliteit, duurzame energie en innovatie, zijn zij eerst aan zet om het Belgische plan bij Europa in te vullen. Vlaanderen moet de beschikbare hefbomen voor het investeringsbeleid volop gebruiken. Onze bedrijven wachten vol ongeduld op een appel van de Vlaamse regering om het relanceplan ‘Vlaamse Veerkracht’ mee in te vullen (goed voor 4,3 miljard euro extra investeringen). Wat vandaag als ‘relanceplan’ op tafel ligt, overtuigt niet want te veel versnipperd. Solide Vlaamse plannen en private investeringen moeten deel uitmaken van het Belgische plan voor Europa. Maar ook hier wacht nog veel huiswerk. De regering De Croo lijkt de pandemie dan wel sanitair goed te beheersen, een echte post-COVID-strategie naar een normalisering van het openbare (economische) leven is er nog niet. Er is nood aan een perspectief dat verder reikt dan tijdelijke werkloosheid en steunmaatregelen. D’abord on relance, puis on danse. JEF WITTOUCK

Voorzitter Voka – Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen O N D E R N E M E R S # 10

4 FOCUS

COLOFON ONDERNEMERS IS HET MAANDBLAD VAN Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen. Jaargang 21, december 2020. Verschijnt niet in juli-augustus.

50 HET IDEE

KANTOREN 9000 Gent Lammerstraat 18 – T 09 266 14 40 9200 Dendermonde Noordlaan 21 – T 052 33 98 00 9700 Oudenaarde Markt 41 – T 055 39 04 90 Web http://www.voka.be/oost-vlaanderen

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Jef Wittouck, An Bels, Guy Bontinck, Erik Chabot, Ann De Clercq, Christiaan De Wilde, Farida Doulami, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Kristof Van Hoorebeke, Eric Van Landeghem, Jens Van Mol, Manfred Van Vlierberghe, Frank Verschuere.

EREVOORZITTERS VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean-Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Geert Moerman – Lammerstraat 18 – 9000 Gent

30 BELEGGEN

In dit nummer

Jan Geers – jan.geers@voka.be

14 Hoe Amcor Gent pioniert in recycleerbare verpakkingen

EINDREDACTIE

Hoe Pack4Food het parcours uitstippelt naar duurzame voedingsverpakkingen

Hoe Honda steeds beter verpakt met steeds minder verpakking

Hoe Bastin-Pack zijn verpakkingen steeds meer recycleerbaar en composteerbaar maakt

HOOFDREDACTIE

Sam De Kegel – sam.dekegel@voka.be

WERKTEN MEE Nathalie Dolmans, Sam De Kegel, Laurens Fagard, Jan Geers, Wim Kempenaers, Annemie Morbee, Sarah Spenninck, Ann Vandamme, Marijke Van Gysegem, Jan Van Gyseghem, Dirk Van Thuyne.

1 Alors on relance!

MAGAZINE REALISATIE LAYOUT

4 Een economische en politieke gezondheidswandeling in een Brakels bos met premier De Croo

Karakters, Gent, www.karakters.be

ABONNEMENTEN Hilde Pelleman, hilde.pelleman@voka.be, Wendy De Smet, wendy.desmet@voka.be

DRUK Drukkerij Perka, Maldegem

PUBLICITEIT Wendy De Smet, Ann Vandamme, pub.ov@voka.be, T 09 266 15 71

VOORLOPER

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

FOCUS

12 Ook kleine kerstboompjes worden groot BREEDBEELD

30 Beleggen door de bril van vermogensbeheerder Banque de Luxembourg BELEGGEN

INHOUD

14 DOSSIER

54 THUISHAVEN

32 De impact van corona op onze economie in 2020 – een terugblik IMPACT

48 Op de koffie bij communicatiebureau Karakters

39 Dag Sinterklaasje!

Afvalverwerker OVMB creëert zijn eigen groen paradijs DUURZAME KOPLOPERS

OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

41 De Groote Wegmarkeringen doet overname en plant nieuwbouw

Brouwerij Huyghe investeert 9 miljoen euro ondanks coronacrisis BAMBOE

44 Family Business Happening: 12 lessen voor een weerbaar familiebedrijf LEREN VAN EN MET ELKAAR

50 Industry 4.0Lab inspireert Tarkett en Master Chips om te innoveren HET IDEE

54 Volvo Trucks: hofleverancier van batterijpacks voor alle Europese vestigingen

125 miljoen euro investering bij Cargill

14 DOSSIER

58 Nieuwe leden stellen zich voor in 1.000 tekens WELKOM

61 Tijdelijk werkloos en/of vakantie opnemen? Het kluwen ontrafeld VIAVOKA

62 Geert Moerman tweet over Gentse gelijkwaardige sollicitatieprocedures én dito Uber-taxi’s GEERT DACHT

64 Let op voor de ijsberg WAARVAN SPRAKE

THUISHAVEN

O N D E R N E M E R S # 10

FOCUS

EEN GEZONDHEIDSWANDELING LANGS HET ECONOMISCHE EN POLITIEKE LANDSCHAP MET PREMIER DE CROO

Grasduinen in het hoofd van de premier De setting: het feeërieke Burreken, een natuurparel in de Vlaamse Ardennen. Het plan: een wandelgesprek met de premier, want al flanerend kom je tot voortschrijdend inzicht, zeker in COVID-tijd. Eerste minister, Alexander De Croo (45), laat zijn licht schijnen over de nabije toekomst van deze anderhalvemetereconomie, over vrouwen aan de top, over de ondernemer in de politicus en zoveel meer. TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Via een stevige bries komt Alexander De Croo aangewaaid met zijn e-bike van het Belgische merk Cowboy. De komende twee uur zullen we wandelen door Het Burreken, een erkend natuurreservaat op het grondgebied van de gemeenten Brakel, Maarkedal en Horebeke. De Croo speelt een thuismatch. “Dit is een van de weinige stiltegebieden in Oost-Vlaanderen”, zegt de gelaarsde premier enthousiast. Stilte is de nieuwe luxe. Er schuilt ook een natuurgids in de premier. “Dit is een van de plekken waar kamsalamanders nog goed gedijen. Te veel nitriet is de vijand van dit beestje.” Hij houdt van het reliëf van deze natuurparel, de holle wegen, de 4

heuvels en de dalen. En hij prijst de samenwerking met lokale landbouwers, die hun weides toegankelijk gemaakt hebben. “Landbouwers zijn echte ondernemers met veel kennis van technologie. Ondanks de vaak negatieve perceptie hebben ze veel respect voor de natuur, want ze leven ervan en kijken op lange termijn. Zijn businessmodel en zijn pensioenzekerheid is wat hij heeft: zijn land. Het behoud van zijn handelsfonds is cruciaal, daarom zal hij ook zelden zijn eigendom verkopen. Landbouwers hebben het lastig, maar als je landbouwactiviteit stopzet, verschraalt ook het landschap.”

Via een draaipoortje belanden we in een weide, met beide voeten in de modder, omsingeld door drie paarden. Wat doet een premier wanneer hij voor één keer niet aan het werk is? Hoe brengt hij zijn geest tot rust? “Door te mountainbiken en te paardrijden. Fietsen maakt je fysiek moe, paardrijden is ontspannend omdat je niets kan ‘overdenken’ en heel geconcentreerd in het nu bezig bent. Je bouwt ook een vertrouwensrelatie op met je paard, omdat je het continu coacht.” Regelmatig kruisen we wandelaars. “Zalig toch, dat mensen nu opnieuw de schoonheid van hun eigen streek ontdekken? Ik vind het zelf ook leuk om een mini-avontuur te creëren met mijn kinderen en onderweg een picknick mee te nemen.”

OVER ZIJN ROOTS EN ZIJN PARCOURS

▼

Premier De Croo: “We zullen eindejaar niet op de normale manier kunnen vieren. Daarna spreek ik niet meer over een exit-strategie, maar over een risicobeheerstrategie.”

Vooraleer we naar België en Michelbeke trekken, maak ik eerst een korte omweg naar de VS. Je was er als de kippen bij om naast Joe Biden ook vicepresident Kamala Harris te feliciteren via een tweet. Ik herinner me nog je female power rock-‘n rolltoespraak in een vol stadion in Johannesburg. En je publiceerde De eeuw van de vrouw. Vanwaar die uitgesproken bewondering voor sterke vrouwen, wat in essentie niet meer dan normaal is? Alexander De Croo: “Het is inderdaad bizar dat we ons in 2020 die vraag nog moeten stellen. De gevoeligheid voor feminisme komt van mijn moeder. Ze was een typische, geëngageerde familie advocate. Tussen 17 en 19 uur ontving ze haar cliënten. Ik hing daar altijd rond en hoorde van kindsbeen af de verhalen van vrouwen die blootgesteld werden aan familiaal geweld. Mijn moeder zei: ‘Dan moet je weggaan.’ Maar vaak hadden ze geen inkomen noch eigen bankrekening. ‘Zoek een job, open een rekening op je naam en kom dan terug bij mij’, gaf ze als advies. Zelf ben ik altijd omringd door heel sterke vrouwen met veel ambitie. Op de VUB begon ik een bedrijfje als student, met nog één man en twee vrouwen. Die feministische strijd van mijn moeder, ik dacht dat die voorbij was eind jaren 90. Toen ik na mijn studie begon te werken voor The Boston Consulting Groep, zag ik evenveel mannen als vrouwen instromen. Maar tien jaar later vroeg ik me af: ‘Waar zijn al die vrouwen naartoe?’ Vrouwen geven nog te vaak hun carrière op als er O N D E R N E M E R S # 10

FOCUS

een gezin wordt gesticht. Nadien is mijn functie als minister van Ontwikkelings samenwerking een katalysator geworden voor mijn feminisme. Je kan het feminisme vanuit een klassieke, mensenrechten georiënteerde manier bekijken. Heel relevant, maar bij een bepaald type mannen krijg je snel weerstand omdat ze zich bedreigd voelen. Ik bekijk feminisme meer vanuit een economische invalshoek. De rijkdom van een land wordt meer en meer bepaald door wat je uit je talent haalt, en zeker in België. Grof gesteld investeren we ongelooflijk veel in onderwijs om de hoogst opgeleide huisvrouwen ter wereld te hebben. Er studeren meer vrouwen dan mannen af aan onze uni versiteiten, maar dat vertaalt zich nog steeds niet in meer vrouwen in topfuncties.” Dat man-vrouwevenwicht is bewust wel aanwezig in deze federale regering? “We hebben nu een regering die paritair samengesteld is. Ik ben daar fier op, maar vooral: de juiste mensen zitten in de regering. De ploeg is een mooie doorsnede van de maatschappij: jong versus veel ervaring, mensen met een migratieachter grond, mensen uit de privésector (zoals advocate Annelies Verlinden, nu minister van Binnenlandse Zaken, red.) en een goed evenwicht tussen man en vrouw. Welke beslissingstafel je ook hebt – die van een bedrijf, oudercomité of lokale voetbalclub – in deze wereld die zo snel evolueert en complex is, zal de tafel met een heel divers team betere beslissingen nemen dan diegene die enkel bestaat uit mannen met grijs haar en een donkerblauw kostuum; daar twijfel ik geen seconde aan.”

“Ik probeer me te omringen met mensen die slimmer en scherper zijn dan ik in bepaalde domeinen”

Laten we dan maar hopen dat Joe Biden zich goed laat omringen? “Absoluut. Dat brengt me bij een ander stokpaardje rond leiderschap. Een sterke leider laat zich meer dan ooit goed omringen. Ik heb altijd gevonden dat politiek daar heel veel achterloopt ten opzichte van de private sector. Ook ministers hebben vaak de neiging om zich te omringen met ‘getrouwen’, mensen die zeer weinig in vraag stellen en vooral bevestigen wat de minister zegt. Ik ben een sucker for talent, en probeer me te omringen met mensen die slimmer en scherper zijn dan ik in bepaalde domeinen. Als ik hen vertrouw, bied ik ze ook verregaande flexibiliteit.” Dat doen slimme ondernemers in wezen ook… “Dat zijn ook de ondernemers waar ik het meeste bewondering voor koester. Succesvolle leiders zijn vandaag mensen die het beste uit hun team halen. Kijk naar de Nobelprijzen en grote wetenschappelijke doorbraken, zelden is dat nog de verdienste van één persoon.

Alexander De Croo in 10 mijlpalen 1. 2. 3. 4. 5.

De klemtoon ligt nu eerder op verbinden dan polariseren, zegt u? “De tegenstelling opzoeken is interessant voor de verkiezingen, daarna moet je samenwerken.” Die polarisering is ook in onze maatschappij sterk aanwezig, meer dan tijdens de eerste lockdown. Tussen thuiswerkers en zij die wel naar kantoor moeten, tussen leraren en privéwerknemers, tussen jongeren en ouderen,... Hoe kan je die counteren als politicus? “We moeten elkaar als burgers respecteren en wij, politici, moeten het goede voorbeeld geven. Natuurlijk heb je verschillende meningen, en zeker met zeven partijen, maar in plaats van die op de spits te drijven, ga je op zoek naar de gemeenschappelijkheid, waarbij je geen enkele mening als superieur naar voor schuift. We moeten ons baseren op feiten.”

OVER DE RELANCE VAN ONZE ECONOMIE Over naar de economie dan, en corona. In crisistijd besef je meer dan ooit welke beroepen essentieel, lees: levensnoodzakelijk zijn. Artsen, verpleegkundigen, zorgkundigen: ze zitten op hun tandvlees. Een derde golf kunnen we ons niet meer permitteren? “De eerste golf hebben we doorstaan, maar veel niet-hoogdringende zorg werd uitgesteld. Na de eerste golf kwam de recup van niet-hoogdringende zorg, gevolgd door een tweede golf die nog ingrijpender is. Ik vond het heel belangrijk dat ook Voka onlangs zei: ‘Laten we liever iets langer diep gaan om de cijfers drastisch naar beneden te krijgen, want een derde golf en dito lockdown kunnen we ons niet veroorloven.’ Als onze ziekenhuizen crashen, kunnen onze bedrijven het ook niet aan. De facto val je dan stil omdat er te veel mensen ziek zijn of in quarantaine zitten. De cijfers moeten dus eerst drastisch naar beneden. We moeten ons

▼

3 november 1975: geboren in Vilvoorde, groeit nadien op in Michelbeke 1998: studeert af als handelsingenieur aan de VUB 1999: behaalt MBA aan Kellogg School of Management, Chicago 1999-2006: werkt voor het consultancybedrijf The Boston Consulting Group 2006: medeoprichter van Darts-ip, een start-up die advies geeft op het vlak van intellectueel eigendom 6. 12 december 2009: wordt verkozen tot voorzitter van Open VLD met 55% van de stemmen 7. 22 april 2010: zegt het vertrouwen op in de regering-Leterme II 8. 11 oktober 2014: wordt vicepremier en minister van Ontwikkelingssamenwerking, Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post in de regering-Michel 9. 9 december 2018: na het vertrek van de N-VA uit de regering, wordt De Croo minister van Financiën en Ontwikkelingssamenwerking 10. 1 oktober 2020: legt de eed af als premier van België

De manier van werken in deze nieuwe regering is voor mij diametraal anders dan wat ik daarvoor gezien had (fijntjes). Met veel nieuwe gezichten, mensen zonder ‘openstaande facturen’, wat een enorm voordeel is. En met de redenering: we gaan dit hier als ploeg aanpakken. In deze ongeziene gezondheidscrisis kan je eenvoudigweg niet anders. Was dit een ploeg geweest die meteen in oorlogsmodus ging, dan legde deze crisis dat ogenblikkelijk genadeloos bloot.”

Premier De Croo: “Tijdens deze COVID-periode riepen sommigen: ‘Dit is het einde van de vrije markt. Is dat zo? De vaccins die nu in de pijplijn zitten, zijn ontstaan door een doorgedreven samenwerking tussen de sterktes van de publieke sector en die van de private markt.”

O N D E R N E M E R S # 10

Liquiditeiten nodig in uw bedrijf?

Rendement op uw geld?

Wij kunnen u helpen via Sale & Rent Back operaties Vraag gratis naar uw mogelijkheden hieromtrent. Discrete afhandeling. No cure, no pay.

Beleg in vastgoed (4% Ă 8,5% netto huurrendement). Momenteel 28 investeringsdossiers in aanbieding (op aanvraag). Volledige discretie. Bel of mail ons voor een afspraak

09 222 69 69 Guldensporenpark 1A 9820 Merelbeke info@salenko.com www.salenko.com

Bedrijfsvastgoed - M & A marc.peeters@salenko.com

FOCUS

In het derde kwartaal veerde de economie even op, in het vierde dreigt opnieuw een zware krimp met -4,5%. Hoe zorgen we ervoor dat in 2021 consumenten opnieuw gaan consumeren en bedrijven gaan investeren? “Consumentenvertrouwen is onlosmakelijk verbonden met gezondheid. Als mensen het gevoel hebben dat ze gezond kunnen leven en werken, zullen we weer meer consumeren. Bij heel wat gezinnen is hun inkomen niet verdampt; velen hebben zelfs kunnen sparen de voorbije maanden. Wat de bedrijven betreft, hebben we via een rist kortetermijnmaatregelen (tijdelijke werkloosheid, hinderpremies, betalingsuitstel van kredieten,…) ervoor gezorgd dat onze bedrijven konden overleven. Op fiscaal vlak namen we twee maatregelen. De carry back-regeling voor coronaverliezen maakt het mogelijk om uw verwachte verliezen van dit jaar terug te brengen naar de belastbare winsten van 2019. Gevolg: de belastingfactuur over de winst van 2019, die u in 2020 gepresenteerd krijgt, wordt getemperd. Daarnaast zullen vennootschappen de komende drie jaar een zogenaamde vrijgestelde ‘wederopbouwreserve’ kunnen aanleggen. Ze zullen de toekomstige bedrijfswinsten op die manier mogen vrijstellen, waardoor zij tijdelijk opnieuw minder belasting moeten betalen en het vermogen kunnen heropbouwen. Zo willen we absoluut de gezonde bedrijven helpen overleven. Dit gezegd zijnde, het nieuwe Europees herstelfonds (België maakt aanspraak op ruim 5 miljard euro aan subsidies, red.) is nog veel belangrijker dan het Belgische plan. Nu moet Europa tonen wat het waard is.”

“In deze wereld die zo snel evolueert, zal de tafel met een heel divers team betere beslissingen nemen dan diegene die enkel bestaat uit mannen met grijs haar en een donkerblauw kostuum”

al voor terughoudendheid bij de relance. ‘We kunnen niet met miljarden strooien zoals Duitsland’, zegt hij… “De maatregelen die we nemen, zijn niet gratis, maar enkel zo kunnen we ons economisch weefsel behouden en als dat in leven blijft, zal het daarna ook de factuur betalen. Onze sociale zekerheid wordt betaald door economische activiteit. Het zijn dure maatregelen, correct, maar als je de economische activiteit laat doodgaan, heb je sowieso geen terugbetalingscapaci teit meer. De doelstelling is duidelijk: bedrijven die gezond waren voor corona, helpen we deze moeilijke periode overbruggen. Ik volg Wunsch wel dat we geen ‘vraagbeleid’ kunnen hanteren.” Is de tijd ook niet rijp voor duurzame overheidsinvesteringen: in mobiliteit, vergroening en digitalisering?

Investeringen die op langere termijn ons groeipotentieel opkrikken en zichzelf terugverdienen? “Heel zeker. We bevestigen de uitstap kalender voor kernenergie. In november 2021 komt de finale beslissing. Sowieso zal er de volgende jaren ook een transitie komen naar een waterstofeconomie, waarbij ons land een knooppunt wordt van pijpleidingen met biogas, waterstofgas en CO2. De chemiecluster in Antwerpen is daarin sterk geïnteresseerd, ook in North Sea Port zie je veelbelovende piloot projecten waarbij havenbedrijven via consortiums samen CO2 gaan transformeren tot nieuwe grondstof voor de chemiesector. Een groot deel van de projecten die we gaan indienen voor EU-subsidies zit in die energietransitie. De overheid moet inzetten op basisinvesteringen waarop privébedrijven verder kunnen bouwen. ▼

erbij neerleggen dat we eindejaar niet op de normale manier kunnen vieren. Daarna spreek ik niet meer over een exit-strategie, maar over een risicobeheerstrategie. Om het virus te beheersen, moet eerst het aantal besmettingen drastisch naar beneden. Zolang het virus te wijdverspreid is, kraakt ons hele systeem. Eenmaal onder een lage drempel, moet je inzetten op een efficiëntere contacttracing en sneltesten om asymptomatische mensen snel te isoleren. Dat moeten we combineren met een vaccinstrategie, waarbij we eerst het zorgpersoneel en de meest kwetsbaren beschermen. Dat zal de druk op de ziekenhuizen verminderen.”

Onze totale staatsschuld bedraagt straks meer dan 120% van het bbp. Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, pleitte O N D E R N E M E R S # 10

FOCUS

Europa houdt ook investeringsvoorstellen kritisch tegen het licht. Een second opinion is altijd belangrijk. Tijdens deze COVID-periode riepen sommigen: ‘Dit is het einde van de vrije markt en het kapitalisme. Is dat zo? De vaccins die nu in de pijplijn zitten, zijn ontstaan door een doorgedreven samenwerking tussen de sterktes van de publieke sector en die van de private markt. Een deel van het fundamenteel onderzoek gebeurde binnen de universiteiten, de innovatie- en commercialisatiekracht ervan kwam uit de private sector. Ook de biotechcluster in en rond Gent, een van

de beste voorbeelden van een geslaagd industrieel beleid, is geboren vanuit fundamenteel onderzoek tot een sector met tientallen internationale bedrijven. We moeten onszelf nog veel meer durven verkopen, zoals de Nederlanders doen.” Een andere Oost-Vlaamse sterkhouder is de digitale economie. U heeft daar voeling mee vanuit een vorige ministerpost. Hoe kan de overheid die nog versterken? “De tax shelter voor startende ondernemingen (zo wil de federale overheid particulieren aanmoedigen om risicokapitaal te verschaffen aan Belgische start-ups in ruil voor ruime belastingvermindering, red.) was heel succesvol.

Ook deze Oost-Vlamingen zetelen in de federale regering

PETRA DE SUTTER

VINCENT VAN PETEGHEM

Als gemeenteraadslid zette Petra De Sutter (57) Horebeke op de kaart toen ze in 2019 de stap zette naar het Europees Parlement, vergezeld door haar enorme academische en wetenschappelijke bagage. De inzichten en visie die ze doorheen de jaren ontwikkelde als professor en hoofd van de afdeling reproductieve geneeskunde aan het UZ Gent, kon ze op die manier vertalen naar concrete beleidsvoorstellen. De Sutter zette zich in het Europees Parlement onder andere in voor sociale en groene thema’s en zetelde als voorzitter voor de commissie Interne Markt en Consumentenbescherming (IMCO). Die gedreven- en betrokkenheid zet ze nu verder als vice-eersteminister en minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven, Telecommunicatie en Post. Digitalisering, innovatie en duurzaamheid zijn enkele van de accenten waarmee de minister van de overheid een voortrekker wil maken, als één van de grootste werkgevers van het land. Daarnaast wil minister De Sutter met de hele regering De Croo eindelijk werk maken van een echte duurzame economische transitie. “Via investeringen vanuit de Europese Green Deal kunnen we zo op termijn minstens 60.000 jobs naar ons land halen.”

Na een succesvolle doctoraatsstudie aan de UGent en een periode als Oost-Vlaams CD&V-jongerenvoorzitter, neemt Vincent Van Peteghem (40) in 2012 voor het eerst deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. Vincent wordt verkozen en gaat meteen als fractievoorzitter zetelen in de gemeenteraad van De Pinte. Ondertussen geeft hij als professor les aan de EDHEC Business School in Rijsel. In 2014 krijgt Vincent de kans om de stap te zetten naar de nationale politiek als tweede opvolger op de Oost-Vlaamse CD&V-lijst voor de Kamer. In 2016 legt hij de eed af als Kamerlid. Na een succesvolle lokale campagne in 2018 behaalt de CD&V-ploeg met Vincent als lijsttrekker een uitzonderlijk resultaat. Met 10 van de 21 zetels in handen wordt hij in 2019 de trotse burgemeester van De Pinte. In datzelfde jaar doet Vincent ook zijn intrede als Vlaams parlementslid tot hij op 1 oktober 2020 de eed aflegt als vice- eersteminister en minister van Financiën. Vincent Van Peteghem is getrouwd met Evelyn en papa van twee dochters.

Een overheid moet ervoor zorgen dat onze bedrijven willen digitaliseren, eerder dan rechtstreeks kapitaalverstrekker te zijn.” Vreest u nog een tsunami aan falingen in 2021, of niet? “Laten we wel wezen, sectoren die vasthangen aan nabijheid, beleving en bij elkaar zijn, gaan nog een tijd fysiek onder druk staan. We gaan hen heel goed moeten ondersteunen. Overheden moeten ook klaarstaan om mensen uit die sectoren tijdelijk of permanent naar andere jobs te leiden.”

OVER CORONA EN DE ARBEIDSMARKT Dat brengt ons naadloos naar de arbeidsmarkt. Hoewel corona nu een stevige rem zet op de war for talent, is onze werkgelegenheidsgraad te laag en telt ons land zelfs bijna 1 miljoen inactieven. Gelooft u dat iederéén op de een of andere manier aan de slag kan? “Zeker. In ons land zijn drie groepen onvoldoende aan de slag. Eén: laaggeschoolden. Twee: vrouwen. Drie: mensen met een migratieachtergrond. Buiten die drie groepen ligt de werkgelegenheidsgraad wel zeer hoog, net als de productiviteit en de werkdruk.” We moeten dus alles op alles zetten om die categorieën meer aan de slag te krijgen. De hamvraag: hoe? “Eén: Door werknemers nog beter op te leiden en te begeleiden naar nieuwe jobs met toekomst, zeker nu. Omdat ons talent ons enige grondstof is, maar evenzeer omdat COVID verschillende trends alleen maar versnelt. De invloed van technologie op werk heeft zich ongelooflijk versneld. De shift naar e-commerce schakelde twee versnellingen hoger. Het doet me pijn aan het hart dat al zoveel e-commerce jobs naar het buitenland vertrokken zijn. Twee: door meer openheid voor deeltijdse en tijdelijke jobs. We moeten taboes durven doorbreken rond arbeidsflexibiliteit, zonder in wantoestanden te verglijden. Dus flexibilisering ja, maar tegelijk: hoe maak je jobs aantrekkelijk, zinvol en plezant? Een tijdelijke job biedt misschien onvoldoende langetermijn perspectief, maar het is wel een eerste ingang tot de arbeidsmarkt, daarna zet je een volgende stap. Wat jongeren met een migratieachtergrond betreft, waarom is hun activiteitsgraad zo laag? Ze zijn hier geboren, hebben hier onderwijs gevolgd, zitten in onze sportclubs, maar een job

vinden, lukt zo moeilijk. Als er discriminatie is, moeten we dat keihard aanpakken, zonder er een heksenjacht van te maken. Want de meerderheid van de bedrijven doet ongelooflijk veel inspanningen om mensen met een migratieachtergrond te integreren. Wat opleidingen betreft, vind ik wel dat we vanuit de overheid een manier moeten vinden om werkgevers te beschermen voor de investeringen die ze doen in werknemers, door een soort gemutualiseerd garantiesysteem. Als je zwaar investeert in een werknemer en die vertrekt na een jaar, ben je de dupe.”

OVER ZIJN TOEKOMST Waar sta je zelf binnen tien jaar? Ben je nog steeds politicus of opnieuw ondernemer? “Mijn loopbaan was nooit een strak stappenplan. Eerst was ik bedrijfsadviseur bij The Boston Consulting Group. Ik heb daar dossiers snel leren doorgronden en analyseren. Ik heb daar ook mijn vrouw leren kennen (lacht). Maar ik ben een soort Bob De Bouwer, maak graag dingen,

dat miste ik. In 2006 was ik medeoprichter van Darts-ip, een start-up in advies op vlak van eigendomsrecht, maar daar miste ik het vechten voor het algemeen belang, wat ik wel vond in de politiek. Als minister sta ik met beide voeten in het beleid, dat ligt me beter dan de rol als partijvoorzitter. Nu, ik vind niet dat politiek en ondernemerschap zo verschillend zijn. Een ondernemer ziet iets en zegt: ‘Ik kan dat beter, sneller, goedkoper of creatiever.’ Een politicus ziet ook iets en denkt dat het beter kan. Ja, de politieke besluitvorming kan sneller. Ik vind ook dat er meer ondernemerschap in de politiek moet komen. Op ondernemersevents zeg ik dat ondernemers hun stem meer moeten laten horen.” Marnic De Meulemeester, partijen streekgenoot zei ooit: ‘Herman blinkt uit in praten, Alexander in luisteren.’ Is dat een van je grote troeven? “Dat is een heel mooi compliment. Eén van de kernwaarden die ik meekreeg van mijn moeder is nieuwsgierigheid,

altijd nieuwe dingen willen bijleren. Ik vind het zalig om te grasduinen op het internet. Nieuwsgierigheid moet je blijven trainen en prikkelen en dat doe je o.a. door goed te luisteren naar de ander. Daarnaast wil ik ook toegankelijk blijven voor de burgers, ook al belemmert de veiligheidssituatie dat soms. Maar met iemand een klapken doen, dat vind ik nog altijd een van de meest ontspannende zaken. Ik heb twee jaar in de VS gestudeerd. Amerikanen beginnen heel snel een gesprek, soms oppervlakkig, maar als je dat wil, gaan ze ook dieper.” De cirkel is rond, na 10 kilometer wandelen. We zijn op een boogscheut van Michelbeke, de roots van de premier. Ik vraag hem nog of hij in een gouden wieg geboren is. “Netto genomen heb ik meer kansen gekregen dan de gemiddelde burger in dit land. Dat is ook de kernreden waarom ik aan politiek doe, omdat ik vind dat we nog steeds onvoldoende uit elk talent puren.”

EXPERIENCE THE DIFFERENCE

Soundfield nv

Atomveldstraat 8 bus 5 l 9450 Denderhoutem l Belgium T +32 53 805 850 l F +32 53 809 088 info@soundfield.be l www.soundfield.be

O N D E R N E M E R S # 10

XX BREEDBEELD

Kleine (kerst)boompjes worden groot

Boomkwekerijen Sylva uit Lievegem is ontstaan uit de familie Van Hulle die reeds sinds de 18eÂ eeuw bosplantsoen kweekt voor binnenen buitenland. Op 100 ha in de regio van het Meetjesland worden elk jaar 25 miljoen bosen haagbomen gekweekt. Tussen oktober en maart worden deze naar 55 landen in de wereld uitgevoerd. Jonge kerstbomen worden in deze tijd ook verdeeld naar kerstboomkwekers in het binnenen buitenland. Bij Sylva kweken ze deze vier jaar jonge planten op van zaad tot een volgroeide, jonge kerstboom. Deze jonge boompjes worden dan verdeeld naar kerstboomkwekerijen die deze nog 6 Ă 7 jaar doorkweken tot een verkoopbare kerstboom die in onze huiskamer belandt. FOTO: WIM KEMPENAERS

O N D E R N E M E R S # 10

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

Verpakken we straks 100% duurzaam? Katrien Verdonck, managing director

Verpakkingen: niet zelden kleeft er een negatief etiket aan. We denken aan blikjes in de berm of plastic in de zee. Wegwerpplastic – het woord alleen al – doet huiveren. Alsof we verpakkingen gemaakt hebben om weg te gooien in de natuur. Men zou haast vergeten dat ze ook troeven hebben: ze beschermen onze producten, zorgen ervoor dat ze langer bewaren en maken opslag, transport en consumptie eenvoudiger. Een wereld zonder verpakkingen is ondenkbaar. Na gebruik kunnen we ze nu steeds vaker een tweede leven geven, en een derde. Door ze te sorteren en nadien te hergebruiken of te recycleren. Voor papier, glas en metaal lukt dit al aardig, voor kunststof verpakkingen is er nog werk aan de winkel. Gelukkig worden we ons steeds bewuster van de impact die verpakkingen hebben op Moeder Natuur. Consumenten, recyclagebedrijven maar evengoed verpakkingsproducenten en de grote brand owners, iedereen moet zijn steentje bijdragen. Europa hijgt stilaan in onze nek. Tegen 2030 moeten alle verpakkingen 100% recycleerbaar of herbruikbaar zijn, zegt de EU. Dit zakenmagazine kijkt in de nabije en iets verdere toekomst met vier bedrijven en organisaties die kiezen voor de vlucht vooruit: Amcor, Pack4Food, Honda en Bastin-Pack.

Hoe Amcor Gent pioniert in recycleerbare verpakkingen Kunststof verpakkingen zijn essentieel al hebben ze hun reputatie vaak tegen wegens ‘milieuonvriendelijk’. Amcor, een Australische verpakkingsproducent, wil, sneller dan Europa vraagt, al zijn verpakkingen herbruikbaar of recycleerbaar maken tegen 2025. De Gentse vestiging is het centre of excellence in de ontwikkeling van duurzame verpakkingen. Katrien Verdonck, managing director, en Kris Buysens, COE sustainability director, lichten de ambitieuze plannen toe. TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Amcor is een internationale verpakkings reus met maar liefst 230 fabrieken wereldwijd. Gaandeweg ontpopte deze Australische groep zich tot wereldspeler in de ontwikkeling en productie van verpakkingen voor voeding, medische toepassingen, farma en home & personal care. De Gentse site startte oorspronkelijk in 1925 met de productie van cellofaan, dat was de allereerste kunststof die gebruikt werd om medische en voedingsproducten flexibel te verpakken. Ze was lang onderdeel van de Belgische farmareus UCB, tot Amcor het bedrijf overnam in 1996. Met die overname zette Amcor vanuit Australië zijn eerste voet op Europese bodem voor de ontwikkeling en productie van flexibele kunststof verpakkingen. De Gentse Amcor-site heeft een sterke R&D-reputatie, met dank aan UCB dat als farmabedrijf sterk op R&D gefocust was. “Van die erfenis plukken we nog steeds de vruchten”, zegt Katrien Verdonck, managing director. “Gent is voor Amcor wereldwijd nu het R&D-expertisecentrum in de ontwikkeling van duurzame verpakkingen, naast onze operationele site.”

In de Gentse site werken 400 fte’s. Van die 400 zijn er 350 gelinkt aan de operationele site, 50 werken voor corporate. De Gentse fabriek spitst zich toe op flexibele verpakkingen. “We maken bedrukte en onbedrukte laminaten, veelal met een easy opening- en een barrièrecomponent voor de bescherming van de producten die we verpakken. De helft van wat we produceren, leveren we buiten Europa. Ruwweg 50% is voor voedingstoepassingen, de andere 50% voor medische toepassingen, waarbij de verpakking steeds een functioneel onderdeel is van het geheel.” Vanzelfsprekend heeft ook COVID impact op de afname van verpakkingen. Sinds de coronacrisis ziet Amcor Gent een forse groei in de verpakking van bijvoorbeeld steriele medische handschoenen voor o.a. Azië. Voor de verpakking van chirurgisch materiaal (zoals draad) nam de vraag af omdat alle niet-essentiële operaties wereldwijd werden uitgesteld. In de voeding zag Amcor dan weer een forse groei in verpakkingen in diverse segmenten, zoals bijvoorbeeld voor gist omdat we met z’n allen massaal begonnen te bakken in coronatijd.

Kris: “Er bestaat een curve (The Consumer Goods Forum) waarbij je de impact ziet van te weinig bescherming enerzijds, over design anderzijds en de impact daarvan op de ecologische voetafdruk. Als de bescherming van een verpakking onvoldoende is, heb je een uitgesproken negatieve curve naar boven wat de ecologische voet afdruk betreft. Als je te veel verpakt, heb je uiteraard ook een negatieve impact. Maar ‘onderverpakken’ heeft een meer negatieve impact op de ecologische voetafdruk dan net iets te veel te verpakken. De houdbaarheid van een product wordt heel sterk beïnvloed door de manier waarop het verpakt wordt. Als je ‘onderverpakt’, ga je veel meer voeding verspillen. Een exacte zuurstof barrière zorgt ervoor dat uw product, eenmaal verpakt, veel langer goed blijft.” ▼

Kris Buysens, COE sustainability director: “We moeten ons de vraag durven stellen of een verpakking altijd 100% moet bedrukt zijn. Want hoe meer kleuren en inkt, hoe slechter de kwaliteit van het recyclaat zal zijn.”

Verpakkingen hebben een negatieve connotatie, maar zijn essentieel om een product te beschermen en de houdbaarheid ervan te garanderen. Is die perceptie nu deels veranderd door COVID-19? Katrien: “Tijdelijk zie je nu dat consumenten door COVID meer naar individueel verpakte voedingsproducten grijpen, omdat ze die als hygiënischer en veiliger beschouwen. Vanuit de industrie moeten we nog veel meer uitleggen wat de functie van een verpakking is. Voor COVID was er té weinig focus op de beschermende rol van verpakkingen voor voedings- en medische toepassingen. Het is niet omdat mensen verpakkingen op straat gooien, dat verpakkingen en verpakkingsproducenten de boosdoener zijn. Je ziet nu ook veel mondmaskers op straat liggen. De consument heeft de verantwoordelijkheid om ze niet weg te gooien, maar goed te sorteren.”

O N D E R N E M E R S # 10

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

De EU wil tegen 2030 zo veel mogelijk recycleerbare of herbruikbare verpakkingen. Hoe gaan jullie als verpakkingsproducent die ambitie invullen? Kris: “Begin 2018 heeft Amcor al de belofte gedaan om tegen 2025 al zijn niet-recycleerbare verpakkingen om te zetten naar herbruikbare of recycleerbare verpakkingen, zonder de functionaliteit van die verpakkingen aan te tasten. Begin 2019 is beslist om in Gent een centre of excellence sustainability (CoE) op te starten, een expertisecentrum voor milieuvriendelijke verpakkingen. Een gloednieuw team van zes personen focust vanaf dan enkel op het omzetten van niet-recycleerbare naar recycleerbare verpakkingen. Recycleerbare verpakkingen zijn verpakkingen die gebaseerd zijn op één type polymeer, hetzij polyethyleen (PE) of polypropyleen (PP), maar bijvoorbeeld ook papiergebaseerde verpakkingen. We weten dat pure polyethyleen of polypropyleen verpakkingen effectief recycleerbaar zijn. Dat gebeurt nu al, maar het is een hele uitdaging om de functionaliteit te behouden. Flexibele verpakkingen die bestaan uit verschillende types polymeren, soms in combinatie met dunne lagen aluminium, zijn niet recycleerbaar. Aluminium doet dienst als perfecte barrière voor zuurstof en water en biedt daardoor de optimale bescherming voor bepaalde types verpakt product, bijvoorbeeld gist. Het vervangen ervan door een PE of PP-gebaseerde film is niet evident. Het afzetten van een ultradun laagje glas (Siliciumoxide), een factor 10 maal dunner dan een haartje, op die PE of PP films, heeft geen impact op het recyclageproces en zorgt voor de vereiste zuurstof- en waterbarrière. Een typische flexibele verpakking heeft polyester aan de buitenkant. Polyester is heel gemakkelijk bedrukbaar en verwerkbaar op verpakkingsmachines. Om de recycleerbaarheid te verbeteren moet je deze PET-buitenlaag gaan vervangen door voornoemde polymeren die naar mechanische sterkte en stabiliteit veel minder goed zijn dan polyester. Het onderzoek naar deze PE- en PP-alternatieven ter vervanging van aluminium en polyester loopt volop in ons CoE.” Het is niet enkel zaak om nieuwe, recycleerbare verpakkingen te ontwikkelen, uiteindelijk willen we ook dat ze gerecycleerd worden. Dat is nog een stap verder… Kris: “Klopt. Je moet die nieuwe structuren ook gaan testen op sorteerbaarheid, 16

“Begin 2018 heeft Amcor al de belofte gedaan om tegen 2025 al zijn niet-recycleerbare verpakkingen om te zetten naar herbruikbare of recycleerbare verpakkingen”

maar eerst is er natuurlijk het collecteren. De eindconsument heeft een ongelooflijk belangrijke rol in het voorsorteren, zodat de plastic in de blauwe PMD-zak belandt. Daarna worden die verschillende verpakkingen van elkaar gesorteerd via NIR-(near infra red)technologie. We willen dus dat onze nieuwe verpakkingen herkend worden door die technologie en in de juiste PE/PP-stroom terechtkomen. We kijken ook of we de recyclaten, gebaseerd op nieuwe structuren, opnieuw kunnen gebruiken in films of spuitgiettoepassingen. Daarvoor werken we samen met Centexbel-VKC. Na het sorteren wordt de verpakking versneden en gewassen om contaminaties te verwijderen, maar op vandaag kunnen recyclaten nog niet hergebruikt worden voor voedingstoepassingen.” Hoe zullen de overheden een en ander controleren? Kris: “Er is de nieuwe Europese ‘Waste’ en ‘Packaging & Packaging Waste’ Directive die als doel heeft om tegen 2030 70% van het totale verpakkingsafval te recycleren, voor plastic afval is dat 55%. Elk land zal het nodige moeten doen om die directive om te zetten naar concrete wetgeving. Het is nog steeds een richtlijn, waardoor elk land in Europa het op zijn eigen manier kan invullen. Waar wij ons vandaag op baseren bij de ontwikkeling van nieuwe flexibele, recycleerbare verpakkingen zijn de eerder dit jaar gepubliceerde richtlijnen van Ellen MacArthur Foundation (Pioneer Project Barrier), CEFLEX (Circular Economy for Flexible Packaging) en Plastic Recyclers Europe (Recyclass). Deze richtlijnen worden ondersteund door de volledige waarde keten, waaronder ook de sorteer- en recycleerindustrie. Ze geven aan wat het maximum percentage niet-PE/PP mag zijn in de nieuwe verpakkingen opdat ze nog recycleerbaar zijn, alsook welke polymeren en componenten er moeten vermeden worden.”

Katrien: “Wij hebben er zeker geen baat bij dat de verschillende landen andere richtlijnen of wetgeving uitvaardigen, ook buiten Europa. Wat zullen China of de VS bijvoorbeeld doen? Kris: “Ik vrees dat er altijd verschillen zullen zijn naar uniformiteit en dat maakt het moeilijk, want wij produceren nu eenmaal verpakkingen voor de hele wereld. In de toekomstige wetgeving zullen nieuwe EPR-schema’s (Extended

Producer Responsability) en taxatiesystemen worden ingevoerd waarbij de samenstelling en de recycleerbaarheid van de verpakking een veel belangrijker rol gaan spelen dan voordien, eerder dan het gewicht van de verpakking.” Gaan jullie klanten mee in dit duurzaam verhaal? Katrien: “Absoluut. Onze klanten zijn vragende partij. Toen we in 2018 onze duurzaamheidsbelofte maakten, werd die ook gemaakt door Coca-Cola, Danone, Mars, Nestlé, L’Oréal,… Ook de grote brand owners hebben een eigen duurzaamheidsstrategie die nauw aansluit bij wat wij doen. Wij waren wel de eerste verpakkingsproducent die mee op de kar sprong.” Circulaire economie begint al in de ontwerpfase. Geldt dit ook voor verpakkingen? Katrien: “Zeker en vast. Maar het is niet zo dat je met mono-polyethyleen of

mono-polypropyleen alle oplossingen kan tackelen. We werken vanaf de ontwerpfase met een aantal building blocks – zeg maar bouwstenen – die je gaat gebruiken in functie van criteria zoals bedrukbaarheid, barrières, verwerkbaarheid op de verpakkingslijnen van klanten… We gaan uit een bibliotheek van building blocks kiezen wat we met wat gaan combineren. Als je bedrukbare materialen moet vervangen, dan moet je als fabriek anticiperen hoe je die nieuwe materialen op de productielijnen gaat verwerken, etc…” Kris: “We moeten ons ook de vraag durven stellen of een verpakking altijd 100% moet bedrukt zijn. Want hoe meer kleuren en inkt, hoe slechter de kwaliteit van het recyclaat zal zijn. Daar moeten we onze klanten in opvoeden. Je kan in plaats van een bedrukking perfect een QR-code printen. Na scannen ziet de eindconsument dan de ingrediënten.”

Hoe veelbelovend is de ontwikkeling van biobased en biodegradeerbare verpakkingen? Kris: “Daar zetten we ook op in. Het gebruik van hernieuwbare bronnen, biobased materiaal, heeft zeker een belangrijke invloed op de ecologische voetafdruk van je verpakking. Wij maken al gebruik van polyethyleen die gemaakt is van suikerriet. Wat composteren betreft, in Europa is de mogelijkheid om industrieel te composteren heel beperkt, dan blijft enkel nog home composting over, maar dan geef je als boodschap aan de consument: ‘De verpakking is composteerbaar, dus je kan ze om het even waar dumpen.’ Wij vinden dit een verkeerd signaal. Er zijn enkele uitzonderingen, waarbij je bijvoorbeeld koffiegruis in combinatie met je verpakking kan composteren.” Het klinkt wellicht niet interessant voor een producent, maar moeten we ook niet gewoon minder verpakken? Kris: “Er is een hiërarchie in vragen die je moet stellen. De eerste vraag die men zich altijd moet stellen: wat brengt deze verpakking bij tot het product en welke impact heeft het verwijderen van deze verpakking op de houdbaarheid van je product en de ecologische voetafdruk. De tweede vraag is of je verpakkingen kan ontwikkelen die herbruikbaar of recycleerbaar zijn. Voor een douchegel in een rigide verpakking moet je niet noodzakelijk altijd een nieuwe rigide fles kopen, maar kan je met een recycleerbare flexibele pouch die rigide verpakking hervullen. Samen met de Belgische organisatie Pack4Food (lees ook op p. 19) wordt onderzocht of nieuwe verpakkingen under- of overdesigned zijn.” Katrien: “Onze klanten proberen nu al zo veel mogelijk overdesign te vermijden. Een steriele verpakking voor een operatiekwartier is gericht op het elimineren van dubbele verpakking. Ook aan onze eigen medewerkers en operatoren leggen we heel bevattelijk uit hoe en waarom we investeren in duurzame verpakkingen van de toekomst, zodat ze overtuigd zijn dat ze niet in een ‘boemansector’ aan de slag zijn, zoals we soms nog gepercipieerd worden, maar in een boeiende sector die het verschil kan maken naar een duurzame toekomst en daar ook zijn verantwoordelijkheid in opneemt.”

O N D E R N E M E R S # 10

ZEG JA

tegen verantwoord plastic gebruik! Plastic is duurzamer dan je denkt. 100% RECYCLEERBAAR Dit bakje is tot in de diepste kern gevuld met liefde voor mens en planeet. Het bestaat maar uit 1 grondstof, waardoor het eenvoudig en volledig wordt gerecycleerd. Zo kan jij het met een gerust hart (her)gebruiken en na consumptie in je nieuwe blauwe zak gooien.

100% VOEDSELVEILIG Straf maar waar: de milieu-impact van voedselverspilling is veel groter dan die van plastic. Als extra troef heeft dit bakje van nature antibacteriële eigenschappen, zo bescherm je je eten veilig en hou je het lekker lang vers. En ’t mag in de microgolf, zonder dat er schadelijke stoffen vrijkomen.

100% LOKAAL Deze verpakking wordt ontwikkeld en geproduceerd op Belgische bodem. Het is het resultaat van duurzame keuzes. Daar gaan we best vér in, al telt dat niet voor de kilometers die dit bakje aflegt … deze plastic verpakking reist zuiver lokaal. RESPONSIBILITY

REDUCE

REUSE

RECYCLE

#PLEASERECYCLEME ZORG MEE VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE We spannen ons erg in om dit bakje duurzaam te maken, maar hebben jou ook hard nodig. Enkel als jij onze plastic verpakking in je nieuwe blauwe zak gooit, wordt het 100% gerecycleerd. Zo zorgen we samen voor een betere natuur! www.dinamic-group.be - info@dinamic-group.be - Dendermondsesteenweg 179, 9300 Aalst - België

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

Hoe Pack4Food mee de weg wijst richting duurzame voedingsverpakkingen Tegen 2025 wil Fevia dat alle voedingsverpakkingen in België 100 procent herbruik baar, recycleerbaar of biodegradeerbaar zijn. Innovatie is het grote toverwoord. De Roadmap Voedselverpakking van de toekomst, een interclusterproject van Flanders’FOOD, VIL, Catalisti, SIM en coördinator Pack4Food, moet mee de weg uitstippelen. TEKST SAM DE KEGEL

Als je over duurzaamheid praat, mag je volgens Ragaert en Vermeulen nooit enkel

over de verpakking praten, maar wel over het verpakt product. Beide zijn als een Siamese tweeling met elkaar verbonden. “Bij een verpakt voedselproduct is maximaal 10 procent van de milieu-impact afkomstig van de verpakking”, zegt Ragaert. “Ongeveer 50 à 55 procent komt van de productie van je voeding, daarom moet je ze ook optimaal beschermen.”

5 X RICHTING ECO-DESIGN Bij Pack4Food zien ze vijf manieren om een verpakking te verduurzamen. In één woord verpakt: eco-design. “Eén: reduce. Je analyseert in welke verpakkingstoepassingen het gewicht kan gereduceerd worden. Twee: remove. Je bekijkt kritisch

Peter Ragaert, codirecteur Pack4Food: “Bij een verpakt voedselproduct is maximaal 10 procent van de milieu- impact afkomstig van de verpakking.”

of alle verpakkingscomponenten in je totaalverpakking wel degelijk nodig zijn. In plaats van een krimpfolie te gebruiken om flessen of blikjes samen te bundelen, kan je lijmpuntjes gebruiken om al die flessen te connecteren. De vraag is wel of je verpakking kan weglaten zonder in de keten problemen te veroorzaken zoals voedselverlies of minder goede stapelbaarheid. Drie: recycle. Tijdens de ontwerpfase zorg je ervoor dat je enkel recycleerbaar materiaal gebruikt door bijvoorbeeld over te schakelen van multi- naar monomaterialen. Je probeert ook waar mogelijk recycled content toe te voegen aan je verpakking. Tegen 2025 moet 25% van een PET-fles uit recycled

▼

Als neutrale verpakkingsexpert beklemtoont Pack4Food graag de functies van (voedings)verpakkingen: ze zijn nodig om producten te beschermen, de houdbaarheid ervan te garanderen en/of te verlengen en voldoende stevigheid te bieden bij opslag en transport. “Verpakkingen zijn cruciaal voor bescherming, gebruiksgemak, communicatie en transporteerbaarheid”, zeggen Peter Ragaert en An Vermeulen, codirecteurs van Pack4Food. “Niemand wil dat er in de logistieke keten al voeding verloren gaat, nog voor die bij de consument komt.”

Pack4Food in een notendop Pack4Food is een neutrale expert in het duurzaam verpakken van levensmiddelen en startte in 2005 in de schoot van UGent met Vlaio-subsidies. Hun missie? De communicatie tussen voedingsbedrijven, verpakkingsbedrijven en vulsysteembedrijven verbeteren en innovaties initiëren in de sector. In 2011 werd Pack4Food een spin-off onder vzw-structuur die steeds project matiger en internationaler begon te werken. Inkomsten vergaren ze via eigen projecten en opleidingen, via Vlaamse en Europese subsidies en via een vijftigtal leden-bedrijven die in ruil voor hun jaarlijks lidgeld advies op maat krijgen én toegang tot een sectoroverschrijdend netwerk.

O N D E R N E M E R S # 10

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

content bestaan. Vier: renewable. Je gebruikt biogebaseerde grondstoffen in plaats van aardolie. Denk aan papier en karton op basis van hout, maar ook biogebaseerde plastics gemaakt uit maïs en landbouwafvalstromen. Soms zijn die nadien ook biodegradeerbaar, soms niet. Biobased PE is gemaakt van suikerriet maar niet biodegradeerbaar. Vijf: re-use. Je hergebruikt verpakkingen. “Voor het herbruikbaar maken van plastics moet je rekening houden met de voedselveiligheidswetgeving”, merkt Vermeulen op. “Voor sommige plastics zal dit mogelijk zijn, voor andere niet omdat er migratie kan optreden van eerder geabsorbeerde voedingscomponenten.” De Roadmap Voedselverpakking van de toekomst, een interclusterproject van Flanders’FOOD, VIL, Catalisti en SIM, waarbij Pack4Food als coördinator optreedt, beschrijft wat er qua onderzoek en sensibilisering nog moet gebeuren tegen 2030 rond voedselverpakkingen. “We stippelen de weg uit op vlak van circulaire verpakkingen, verpakkingen en logistiek, artificiële intelligentie en smart packaging.”

SLIMMER VERPAKKEN We moeten vooral slimmer verpakken en dus inzetten op beter recycleerbare of herbruikbare verpakkingen, maar ook op actieve en intelligente (A&I) verpakkingen. Een actieve verpakking dóét iets met het product of de omgeving van het product, zoals zuurstof of CO2 absorberen. Zo blijft het product langer houdbaar. Een intelligente verpakking kan via sensoren de werkelijke houdbaarheid van een product weergeven. Of via temperatuursensoren kan de consument in de toekomst de temperatuur van zijn pakketje monitoren. E-commerce zal impact hebben op het design van verpakkingen, zeker bij verse voedingswaren. Er zijn nu al herbruikbare systemen die temperatuurbehoud in de primaire verpakking garanderen. Bij e-commerce is er nog vaak sprake van oververpakking. Denk aan speelgoed in veel te grote dozen, waardoor je vooral lucht transporteert. Er is één grote basisregel: het streven naar minder verpakkingen is nobel, op voorwaarde dat de functionaliteit van die verpakking niet aangetast wordt. In 2050 zullen er 9 miljard mensen op aarde zijn. Sowieso zullen we ons voedsel langer moeten bewaren. Voorverpakking leent zich daar het best toe. De ecologische 20

An Vermeulen, codirecteur Pack4Food: “Tegen 2030 zullen we nog niet alle verpakkingen kunnen recycleren.”

afdruk van bijvoorbeeld vlees is zeer hoog. Een weggegooid sneetje ham heeft een grotere ecologische voetafdruk dan de hele plastic verpakking waarin die ham zat. Door de verpakking nog beter te maken, kun je die verlagen. “Soms is het gewoon beter om voedingswaren individueel te verpakken omdat je zo minder voedselverspilling veroorzaakt”, stipt Vermeulen aan.

TOUS ENSEMBLE, ALS KETEN Het is cruciaal dat de hele keten doordrongen is van het duurzaamheidsbesef, en dat start aan het begin van de keten, bij de chemiereuzen die de basisgrondstoffen aanleveren voor de kunststof verpakkingen. Ragaert: “Door bijvoorbeeld biobased polyethyleen (PE) en polypropyleen (PP) aan te bieden en dus niet enkel korrels op basis van ruwe aardolie maar ook op basis van plantaardige oliën die je gaat verwerken. Grote chemieconcerns proberen via chemische recyclagetechnieken een deel van de materialen te recycleren. Daarnaast proberen ze ervoor te zorgen dat hun materialen betere eigenschappen krijgen waardoor je in de toekomst multilaagse verpakkingen kan vermijden.” De volgende in de keten zijn de converters of verpakkingsproducenten die nu volop inzetten op recycleerbare verpakkingen. Vermeulen: “Wij hebben met Pack4Food een projectvoorstel ingediend, Multi2Recycle, waarbij we onderzoeken wat je minimaal nodig hebt om de houdbaarheid van een product te garanderen. Wij leggen dus de

link tussen de samenstelling van het materiaal en de houdbaarheid die nodig is voor een levensmiddel. Om die houdbaarheid van levensmiddelen te garanderen, worden nu al verschillende barrièrepolymeren (vb. EVOH) en coatings (vb. AlOx) gebruikt in combinatie met monomateriaal polymeren (vb. PP). Er is echter nog te weinig bekend over hun recycleerbaarheid. Dat technisch advies geven wij aan producenten zoals Amcor (zie p. 14) en Bastin-Pack (zie p. 24).” De derde stap in de keten vormen de voedingsproducenten en retailers. Die moeten volgens Pack4Food zo transparant mogelijk communiceren naar de consumenten over de rol van de verpakkingen en duidelijke instructies op de verpakking zetten wat er na gebruik mee moet gebeuren. Dat laatste is echter een kluwen op Europees niveau omdat de wetgeving niet geharmoniseerd is. De sorteer- en recyclagebedrijven, ten slotte, maken de cirkel rond. Kwaliteitsvolle sortering is immers een essentiële stap om de huidige recyclingpercentages spectaculair op te krikken. Het zogenoemde HolyGrail-project, een samenwerking tussen 29 partners waaronder topbedrijven als Borealis, BASF en P&G, ontwikkelde een digitaal watermerk, een barcode die je niet met het blote oog ziet. Die geeft aan elk type verpakking een andere barcode die een sorteerbedrijf kan inscannen zodat alle verschillende

materialen mooi uitgesorteerd kunnen worden. Zo’n watermerk zal dus alle types verpakkingsmaterialen beter identificeren en de sortering verfijnen. De sorteercentra breiden momenteel volop hun apparatuur uit, de volgende fase is de recyclage op orde krijgen, maar in Europa zijn er voorlopig nog te weinig recyclagebedrijven. Die worden bij voorkeur zo lokaal mogelijk ingeplant, want anders transporteer je weer afval over lange afstanden. Elk bedrijf is wettelijk verantwoordelijk voor de inzameling, sortering en recyclage van de verpakkingen die het op de markt brengt. In België organiseert Fost Plus dit op een collectieve manier voor consumentenverpakkingen. Bedrijven die verpakkingen op de markt brengen, betalen een vaste bijdrage aan Fost Plus op basis van de hoeveelheid en type materiaal. Met dat geld financiert Fost Plus de ophaling en sortering. Verpakkingen die moeilijk of niet sorteerbaar en recycleerbaar zijn, daar moet een bedrijf meer voor betalen. Op die manier stimuleert het bedrijven om

te kiezen voor verpakkingen die wél via een van hun inzamel- en sorteerstromen kunnen worden gerecycleerd.

MEER VERPAKKEN, MEER RECYCLEREN Dat we in de toekomst wellicht nog meer zullen verpakken, betekent niet dat de afvalberg daardoor groter moet worden. Tot nu werd vooral mechanische recyclage toegepast: de materialen worden vermalen, gewassen en verwerkt in nieuwe toepassingen. Naar voedselverpakkingen toe is dit momenteel enkel toegelaten voor gerecycleerd PET. Chemische recyclage gaat een stap verder: daarin wordt het materiaal in zijn originele moleculaire staat teruggebracht, zodat het volgens de strenge voorschriften van de voedingsindustrie mogelijks opnieuw g ebruikt kan worden voor voedingsmiddelen. Ragaert: “In principe zijn alle plastics in een monolaagstructuur recycleerbaar, maar je moet ze correct kunnen sorteren, zo weinig mogelijk multilaagssystemen gebruiken en de volumes moeten groot genoeg zijn.”

Poly-Seal, de Zeelse producent van industriële flexibele verpakkingsmaterialen (polyethyleen folies, zakken, hoezen en afdekvellen) die in 1988 werd opgericht door Philippe Verbeeck, heeft een nieuwe hoofdaandeelhouder aangetrokken met het oog op de toekomst: de familie Bruynooghe uit Brugge. “De voorbije twee jaar hebben we zorgvuldig gezocht naar een partner die Poly-Seal verder kan uitbouwen met haar sterktes en waarden”, zegt Philippe Verbeeck, “deze hebben we gevonden in Nicolas Bruynooghe. We zijn erg tevreden dat het bedrijf een familiaal karakter blijft hebben.” De komende maanden zal Nicolas Bruynooghe de dagelijkse leiding geleidelijk overnemen van Philippe Verbeeck. Nicolas Bruynooghe brengt een sterke industriële achtergrond mee uit de energiesector. Naast kwaliteit, flexi biliteit en de juiste oplossing bieden, wordt duurzaamheid een belangrijke pijler voor toekomstige groei. 95% van de nodige energie wordt nu al duurzaam en lokaal opgewekt. Ook naar o.a. recycleerbaarheid is er nog veel toekomstpotentieel.

telex

Verpakkingsproducent Poly-Seal heeft nieuwe hoofdaandeelhouder

De verpakkings- en voedingsindustrie wordt op dit moment vanuit twee hoeken uitgedaagd. Tegen 2030 wil de EU dat alle verpakkingen 100% recycleerbaar of herbruikbaar zijn. 55% van alle kunststof verpakkingen moet effectief gerecycleerd worden tegen 2030. Op Belgisch niveau wil Fevia tegen 2025 al 100 procent herbruikbare, recycleerbare of bio degradeerbare verpakkingen; 65% van de kunststof voedingsverpakkingen moet effectief gerecycleerd worden tegen 2023. Tot slot wordt ook de druk vanuit de eindconsumenten groter door de talloze mediabeelden over de plastic milieuvervuiling. “We moeten realistisch zijn. Tegen 2030 zullen we nog niet alle verpakkingen kunnen recycleren”, besluiten Ragaert en Vermeulen. “Zwerfvuil is een wereld probleem en moet zo snel mogelijk wereldwijd worden aangepakt, maar vanuit België is er geen enkel excuus meer voor sluikstort, want we kunnen hier perfect ons afval selectief collecteren, sorteren en straks ook recycleren.”

ELEKTROTECHNIEKEN BEVEILIGINGSINSTALLATIES HVAC • ONDERHOUDSDIENST Keiberg 74, 9340 Lede - 053 83 13 38 info@vancauter.com - www.vancauter.com

O N D E R N E M E R S # 10

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

Hoe Honda steeds beter verpakt met steeds minder verpakking Honda Motor Europe Logistics pakt uit met zijn packaging beleid. Verpakking staat dan ook hoog op de agenda in hun businessplan en organigram. Drie specialisten staan ons te woord. TEKST JAN VAN GYSEGHEM – FOTO WIM KEMPENAERS

Ondernemers sprak met: Hilde De Stecker werkte eerder bij HMEL in Gent en is momenteel verantwoordelijk voor supplier logistics bij HMEL in Swindon (UK). Geert Timmermans is operations manager van de bumperfabriek van HMEL te Aalst. Kris Stepman is plant manager van HMEL Aalst

Honda voorstellen hoeft nauwelijks. Het Japanse bedrijf is de grootste producent ter wereld van motorfietsen en een begrip als ontwerper en producent van wagens, industriële motoren, buitenboordmotoren en grasmaaiers. Vanuit vestigingen in Gent en Aalst verzorgt Honda Motor Europe Logistics (HMEL) de distributie van de Hondaproducten in Europa, Afrika en het Midden-Oosten. De omvangrijke logistieke operaties worden vanuit Gent gecoördineerd en mee verzorgd door zes Europese branches. HMEL staat tevens in voor het beheer van informatiesystemen. Dagelijks lopen bij HMEL 25.000 bestellingen van onderdelen binnen. In de Gentse haven beschikt het bedrijf over een parking van liefst 45 ha. Dergelijke grote volumes aan producten en onderdelen gaaf en tijdig bij dealers en klanten brengen, vergt een uitgekiend gebruik van diverse vormen en technieken van verpakking.

DEEL VAN HET BUSINESSPLAN Verpakking – zowel kwalitatief als kwantitatief – maakt op een hoog niveau deel uit van de businessplannen binnen de hele supply chain bij Honda. Het gebruik van verpakking en de reductie van afval worden minutieus opgevolgd op basis van duidelijke doelstellingen. Het Hondaorganigram voorziet een verpakkings engineer die instaat voor de voorbereiding en aankoop van de meest geschikte 22

“Recent werd nog voor 3 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe, herbruikbare metalen kratten voor interne bewegingen” verpakkingsoplossingen voor de productie en de logistieke activiteiten van Honda. Geert Timmermans: “Op Europees niveau vergt het hele verpakkingsgebeuren een aanzienlijk budget. Recent werd nog voor 3 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe, herbruikbare metalen kratten voor interne bewegingen.” Honda beschikt in Japan en Europa over een eenvormig ‘krat managementsysteem’ met barcodes. “Packaging raakt veel domeinen van de bedrijfsvoering en van de omgeving”, legt Hilde De Stecker uit. “Als je lading en het laden van trucks bekijkt gaat het om kwaliteit, efficiëntie, veiligheid en duurzaamheid. Een degelijke verpakking is cruciaal om goederen te vrijwaren van beschadiging bij manipulaties en bijgevolg een belangrijke schakel in ons kwaliteitsstreven. Vanuit QCD-oogpunt (quality, cost, delivery) willen wij dat onze verpakkingen de topkwaliteit van onze producten vrijwaren, tegen een redelijke prijs en met de grootste efficiëntie. Zo is bijvoorbeeld

de stapelbaarheid van verpakte goederen een belangrijk aandachtspunt bij opslag en transport. Ook de ergonomie is een bepalende factor bij het ontwikkelen van verpakking. Is de verpakking plooibaar? We hebben bijvoorbeeld verpakkingsdozen van groot formaat ontwikkeld waar de medewerker kan instappen bij het openen.”

CONTINU VERBETEREN Koen Stepman: “In onze New Honda Circles werken medewerkers vanop de werkplek verbeteringen uit en lossen ze problemen op. Dat kan bijvoorbeeld gaan over de ergonomie of stevigheid van verpakking. Het is een proces van continue verbetering via projecten.” Honda werkt bewust duurzaam en deelt kennis als dit de omgeving ten goede komt– zelfs met concurrenten. Zo wordt knowhow rond verpakking gedeeld met Toyota. Honda werkt in elk land strikt volgens de vigerende regelgeving. Liefst blijft men nieuwe wetgeving een stapje voor door proactief te handelen of door de lat hoger te leggen in het duurzaamheidsstreven. Om dit mogelijk te maken worden verpakkingsconcepten, -materialen en werkwijzen in nauw overleg met leveranciers ontwikkeld. Zij produceren en leveren verpakking precies op maat, volgens strikte Honda-specificaties. De grootste meerwaarde ontstaat door zo vroeg mogelijk in de logistieke ketting verbeteringen aan de verpakking aan te brengen. Honda-medewerkers worden dan ook voortdurend gesensibiliseerd om

bij alle operaties kritisch om te gaan met verpakking. Hergebruik is een vaste focus.

KARTONAFVAL REDUCEREN Geert Timmermans: “Wie bezig is met verpakking, maakt voortdurend een oefening in het uitschakelen en vereenvoudigen. Zo hergebruiken wij de verpakking van de bumpers die wij ontvangen van externe toeleveranciers voor zij naar de lakstraat worden gebracht.” Bij de uitvoer naar landen van waaruit geen return flow bestaat of waar douaneproblemen opduiken rond het terugsturen van verpakking, zoals in Rusland, hergebruikt Honda palletten en karton. De automobielwereld gebruikt massa’s karton voor verpakking en opslag in magazijnen. Dat is bij Honda niet anders. Maar het management en de medewerkers van het Japanse bedrijf ontwikkelden een meer dan gewone aandacht voor oplossingen die leiden tot reductie van volumes (en dus van kosten) aan verpakking. Koen Stepman: “Binnen het jaarlijkse Voka-programma Duurzaamheidscharter

– waar Honda sinds meer dan 20 jaar een trouwe deelnemer is – hebben wij in onze fabriek in Aalst op één jaar tijd het volume aan kartonafval teruggebracht van 180 ton naar 132 ton.” Volgens Koen Stepman zal de druk op de afvalstromen in bedrijven alleen nog maar toenemen: “Het komt eropaan om creatief te blijven en toch de kwaliteit van de verpakking en de kosten onder controle te houden.” Geert Timmermans ziet vooral een nog toenemend belang van het hergebruik van materialen. “Belangrijk hierbij is te kijken naar de hele supply chain. Zo kunnen wij nagaan in hoeverre het gebruik van plastic folie kan worden vervangen door een milieuvriendelijker materiaal.” Hilde De Stecker besluit: “Nieuwe fundamentele ontwikkelingen in de sector – denk maar aan de elektrificatie van de auto – zullen ongetwijfeld nieuwe verwachtingen scheppen t.a.v. verpakkingsmaterialen en -technieken. Het transport van batterijen is daar een voorbeeld van.”

HONDA EN HET VOKA CHARTER DUURZAAM ONDERNEMEN Sinds de editie in 1998 is Honda Motor Europe Logistics (HMEL) een vaste deelnemer aan het Voka-programma Charter Duurzaam Ondernemen (voorheen Milieucharter). In 2018 zette Honda een actie op rond het hergebruik van metalen kratten voor exportleveringen. Dat leverde een meervoudige winst op: besparing op de jaarlijkse aankoop van 1.500 nieuwe houten kratten en besparing op natuurlijke bronnen (34 ton hout).

Meer weten over het programma VCDO?

CONTACTEER duurzaamondernemen.ov@voka.be

Honda-onderdelen worden op een efficiënte, veilige én ergonomische manier ingepakt.

O N D E R N E M E R S # 1 0 23

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

Bastin-Pack werkt nauw samen met wetenschappelijke instellingen. Zaakvoerder Michel Van de Vyver: “Soms leren universiteiten ook van industriële bedrijven.”

Hoe Bastin-Pack zijn verpakkingen steeds meer recycleerbaar en composteerbaar maakt Producenten en gebruikers kijken uit naar meer duurzame vormen van verpakken. Een moeilijk verhaal, want technisch complex en met een prijskaartje. Er zijn producten waarvan de verpakking meer kost dan de inhoud. Volgens Michel Van de Vyver, zaakvoerder van de Wetterse verpakkingsproducent Bastin-Pack, hangt een toekomst met minder verpakking en verpakkingsafval ook en vooral van de consument zelf af. TEKST JAN VAN GYSEGHEM – FOTO WIM KEMPENAERS

INDUSTRIEPARK 22 DRONGEN info@gevaplast.com

Kunststof spuitgieten

Ontwikkeling en productie van duurzame kunststofoplossingen op maat

www.gevaplast.com

De kmo met 50 werknemers is goed gekend voor verpakkingen voor vette producten en marktleider in flexibele boter- en margarineverpakkingen in de Benelux. “Voor de oorlog was dat eerder cichorei en margarine”, opent gedelegeerd bestuurder Michel Van de Vyver luchtig. “Ons bedrijf draait al mee sinds 1929 en was al die tijd een producent van bedrukte soepele verpakkingen voor voeding.” De gedurende decennia opgebouwde expertise leverde al meerdere erkenningen op. Zo werd Bastin-Pack meermaals gelauwerd als beste flexo-drukker op folie in de Benelux en nadien zelfs in Europa. De kwaliteit van het geleverde drukwerk evenaart deze van diepdruk.

“Eind 2020 is naar schatting 25% van de door Bastin-Pack geproduceerde verpakkingen recycleerbaar; iets meer dan 10% is biobased en composteerbaar. Vijf jaar geleden was dit 1%”

COMPOSTEERBARE FOLIE Michel Van de Vyver ziet een aantal trends aankomen in de wereld van verpakking die voor zijn bedrijf belangrijk zijn. Een eerste is de tendens naar het gebruik van recycleerbare, monomere verpakkingen. Dat laat toe om de verpakking een tweede leven te geven door ze te vermalen tot nieuwe granules voor de productie van polyethyleen en polypropyleen. Een andere techniek, die weliswaar pas in de kinderschoenen staat, is chemische recyclage van meerlaagse folies opgebouwd uit verschillende types polymeren. Deze kunnen opnieuw ingezet worden voor voedselgeschikte verpakkingen. “Sinds enkele jaren zoekt men ook naar verpakkingen die biobased en dus duur zamer zijn. De grondstoffen zijn dan minder afhankelijk van aardolie maar

worden vooral gehaald uit zetmeelderivaten (aardappelen maïsplanten bijvoorbeeld). Ook cellofaan, een dunne en transparante folie uit cellulosevezels van hout, is een composteerbare folie. Cellofaan is nota bene een Belgische vondst, 100 jaren geleden ontwikkeld door UCB dat later deze filmafdeling van de hand deed.” Een derde belangrijke ontwikkeling ziet Van de Vyver in de vraag naar composteerbare verpakking die tot compost herleid wordt. België heeft nog een hele weg af te leggen naar een massaler gebruik van composteerbare verpakking. “De keten van composteerbaarheid in ons land is nog niet zo ver als in bijvoorbeeld Scandinavische landen”, verduidelijkt Van de Vyver. “Er zijn dan home compostbakken nodig in appartementsgebouwen om deze grondstoffen tot compost te herleiden. ▼

Het Wetterse Bastin-Pack bedrukt flexibele verpakking, vooral voor voedingsproducenten maar ook voor cosmetica- en farma bedrijven. Het bedrijf dat de nieuwste technologie ook inzet voor de productie van industriële verpakkingen, maakt vooral faam met haar hoogwaardige flexodruk, het bedrukken van laminaten met barrière-eigenschappen (tegen zuurstof, water, aroma’s…) en productie van hersluitbare doypacks. Ruim de helft vindt de weg naar het buitenland.

O N D E R N E M E R S # 1 0 25

NEW RANGE ROVER EVOQUE PLUG-IN HYBRID

DE STILLE VERLEIDER

FLEET & BUSINESS VANAF € 429/MAAND* De Range Rover Evoque Plug-In Hybrid toont dat u niet hoeft te kiezen tussen stijl en efficiëntie. Dit is een modern stijlicoon met vooruitstrevende Plug-in Hybridetechnologie die u een elektrisch rijbereik tot 66 km biedt. Daarmee kunt u geruisloos, comfortabel en zuinig elke stad in. En het mooiste van al: hij is 99 % fiscaal aftrekbaar, met een VAA vanaf slechts € 63 per maand.** Vanaf € 57.400.

RANGE ROVER EVOQUE PLUG-IN HYBRID Belangrijkste standaarduitrusting – 8-traps automatische versnellingsbak – All Wheel Drive – Pivi Pro Connected incl. navigatie – 12-voudig elektrisch verstelbare voorzetels – Zetelbekleding in generfd leder – 18” lichtmetalen velgen – Parkeersensoren voor en achter met 3D Surround Camera

landrover.be

1,4-1,7 L/100 KM – CO2: 32-38 G/KM (WLTP). Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie (KB 19/03/04): landrover.be. Geef voorrang aan veiligheid. Afgebeeld model uitgerust met opties en accessoires. * Financiële Renting met aankoopoptie van 25% op een duurtijd van 60 maanden op Range Rover Evoque P300E S. Catalogusprijs van de wagen € 47.438,02 (BTW Excl.), voorschot van € 11.859,50 (BTW Excl.), Fleet korting inbegrepen. Aanbod geldig van 01/11/20 tot 31/12/20, enkel bestemd voor professionele doeleinden. Onder voorbehoud van aanvaarding van uw dossier door Land Rover Financial Services, handelsnaam van FCA Bank, Belgisch filiaal van FCA Bank S.p.A., verhuurder, Jules Cockxstraat 8-10, 1160 Oudergem met als maatschappelijke zetel Corso Agnelli 200, 10135 Torino - Italië. RPR: Brussel. KBO: 0699.630.712. Adverteerder: Jaguar Land Rover Belux S.A., Generaal Lemanstraat 47, 2018 Antwerpen. Gelieve met uw Land Rover dealer contact te nemen om meer te weten. ** Gebaseerd op een aanslagvoet van 53,5%. Maandelijks verschuldigd nettobedrag voor de werknemer genietend van een firmawagen in “vooordelen alle aard” (VAA), houdt geen rekening met eventuele bijkomende opties. Deze gegevens zijn onder voorbehoud van wijziging door de bevoegde autoriteiten en zijn louter informatief.

DOSSIER DUURZAME VERPAKKINGEN

De overgang van één vorm van verpakking naar een andere meer duurzame, is verantwoord en aantrekkelijk maar voor veel bedrijven niet eenvoudig. Michel Van de Vyver: “De gemakkelijkste stap is naar een vorm van recycleerbare verpakking over te schakelen. Nadien kan men denken aan een biobased verpakking om dan finaal te opteren voor composteerbare, weliswaar duurdere verpakkingsmaterialen. Een composteerbare verpakking kan overigens momenteel niet gerecycleerd worden omdat die opgebouwd is uit verschillende grondstoffen. Ze kan wel degraderen indien ze voldoet aan de juiste parameters zijnde vocht, temperatuur en micro-organismen. Om aan de stijgende vraag naar meer duurzame verpakkingsfolies te voldoen, vertaalt Bastin-Pack vele laminaten ook in een eerste fase naar recycleerbare types. Eind 2020 is naar schatting 25% van de door Bastin-Pack geproduceerde verpakkingen

recycleerbaar; iets meer dan 10% is biobased en composteerbaar. Vijf jaar geleden was dit 1%. Een trend in de goede richting, maar er blijft nog werk aan de winkel.

DE LIMIETEN VAN REDUCTIE Europa voert de druk op de verpakkingsindustrie op en vaardigt directieven uit richting meer duurzame biogebaseerde en compostbeerbare producten, weg van aardoliederivaten. Michel Van de Vyver: “Een groeiend deel van de bevolking denkt ecologisch. Maar ze beschikt niet altijd over genuanceerde informatie. Zo is het bon ton om aardolie als een slecht product te beschouwen. Stel dat de ganse verpakkingsindustrie wereldwijd zou overschakelen op ‘natuurlijke’ grondstoffen zoals zetmeel, dan zou onze industrie miljoenen hectare aan aardappelen en maïs opslokken. Bovendien vergen deze teelten zeer veel water.”

En hoe kijkt een producent van verpakking aan tegen de roep naar minder verpakking? Michel Van de Vyver: “Het kan eigenaardig klinken maar ik sta daar achter.” De zaakvoerder van Bastin Pack wijst in één adem op de limieten van reductie van verpakking: “De kwaliteit en levensduur van de inhoud moeten verzekerd blijven. Onjuiste verpakte goederen geven nog meer afval.” Hij voegt er fijntjes aan toe dat de consument vaak net het tegenovergestelde doet van wat verwacht wordt. Minder verpakking vragen, maar zelf steeds meer portieverpakkingen aankopen. En wat doet COVID-19 met het verpakkingsgebeuren? Michel Van de Vyver: “De pandemie versnelt een reeds eerder merkbare trends naar het elektronisch bestellen van maaltijden die – goed en dus méér verpakt – aan huis worden bezorgd. Thans worden er meer consumenten- en minder food convenience en grootverpakkingen naar de horeca geproduceerd. Anderzijds zien wij consumenten met eigen zakjes bloem halen in de winkel.” Voor Bastin-Pack wordt dit vervloekte coronajaar 2020 in elk geval een succes. Omzet en winst gevendheid pieken als nooit tevoren. De verpakkingsproducent heeft een breed productgamma: alle soorten gepersonaliseerde barrièrelaminaten op rol, doypacks met hersluitbare zips, vacuüm- en blokbodemzakken. Zo telt ze meerdere multinationals tot haar klanten, met elk specifieke eisen die dagelijks à la carte op punt worden gezet. Er wordt intens samengewerkt met wetenschappelijke instellingen. “Het is een wisselwerking waarbij universiteiten van industriële bedrijven leren”, glimlacht Michel. Voor de zaakvoerder van Bastin-Pack is de reductie van afval vooral een mentaliteitsprobleem. Een kwestie van bewust minder oververpakte ready-to-eat meals te kopen en als consument wat meer ‘klassiek’ te koken. Michel Van de Vyver besluit met een eyeopener: “Op de luchthaven van Kigali in Rwanda word je verwelkomd met het verzoek alle kunststof verpakkingen in het vliegtuig achter te laten. Ze zijn verboden in het land. Goede voorbeelden strekken tot navolging voor een duurzamere verpakkingswereld.”

O N D E R N E M E R S # 10

Bedrijfsmatig verpakkingsafval recycleren, dat doen we allemaal samen. Valipac begeleidt al meer dan 20 jaar lang alle economische spelers die hierbij betrokken zijn. Samen delen we de verantwoordelijkheid en werken we elke dag aan een duurzame toekomst. valipac.be

P U B L I R E P O RTAG E

VALIPAC ZET IN OP HET CO-RESPONSABILISEREN VAN BEDRIJVEN

Naar een circulair model voor plastic verpakkingen Valipac, het beheersorganisme voor bedrijfsmatige verpakkingen, is er op 20 jaar tijd in geslaagd om het recyclagepercentage van deze verpakkingen te verhogen van 74 % naar 89,4 %. Plastic is hierbij echter de minst goede leerling van de recyclageklas. Samen met het bedrijfsleven wil Valipac hierin een kentering teweegbrengen.

NIEUWE KOERS “Valipac heeft twee jaar geleden beslist om de weg in te slaan naar een meer circulair model waarbij de recyclage veel meer in Europa gebeurt zodat we de circulaire keten lokaal kunnen sluiten”, vat Francis Huysman, managing director van Valipac, de nieuwe ambities samen. “Hierbij richten we ons in de eerste plaats op de recyclage van kunststoffen. De belangrijkste weg hier naartoe is samen met het bedrijfsleven.” Het afgelopen jaar hebben Belgische bedrijven 750.000 ton eenmalige bedrijfs matige verpakkingen op de markt gebracht. Hiervan werd 698.000 ton gerecycleerd. Papier en karton werden volledig gerecycleerd, houten verpakkingen waren goed voor 87,3 %, metalen verpakkingen 78,1 % en plastics 58,8 %. Dit laatste moet beter, vooral omdat België zich tot doel heeft gesteld om tegen 2030 65 % van alle bedrijfsmatige plastic verpakkingen te recycleren.

Folieverpakkingen maken het gros uit van de bedrijfsmatige plastic verpakkingen in België. Samen met een aantal partners in de waardeketen is Valipac erin geslaagd om krimphoezen te laten produceren met 50 % plasticafval, afkomstig van selectieve inzameling bij bedrijven, die dezelfde technische eigenschappen hebben als de hoezen die gemaakt zijn uit ‘virgin’ materiaal. Voor circulaire stretchfolie leidt een basisgrondstof van 25 % plasticafval tot dezelfde technische resultaten. Daarnaast moeten de goederenproducenten hun verpakkingsleveranciers ertoe aanzetten om plastic verpakkingen te produceren

die gedeeltelijk zijn samengesteld uit gerecycleerd materiaal. Francis Huysman: “Bedrijven zijn oprecht geïnteresseerd om dit duurzaamheidsaspect te integreren, maar zijn zich vaak onvoldoende bewust van de mogelijkheden. Daarnaast is het ook niet zo evident om hun verpakkingsproducent daarvan te overtuigen of op zoek te gaan naar een andere leverancier.” Valipac geeft graag advies over hoe plasticafval kan geïntegreerd worden in de productie van plastic verpakkingen. Contacteer hiervoor: filip.vangeel@valipac.be +32 477 70 22 06

Francis Huysman, managing director Valipac

SAMEN VERANTWOORDELIJK “De enige manier om meer plastic te kunnen recycleren, is een bundeling van de krachten van alle schakels in de plastic-keten”, meent Francis Huysman. Dit betekent dat verpakkingsproducenten zich meer moeten toespitsen op plastic verpakkingen die goed recycleerbaar is én die de circulariteit bevordert: daarom moeten plastic verpakkingen in de toekomst een bepaald percentage ‘recycled content’ bevatten. Francis Huysman: “Bijna alle plastic verpakkingen in België worden gemaakt van nieuwe grondstoffen. Dit kan en moet anders, willen we dit circulair recyclagemodel realiseren.”

O N D E R N E M E R S # 10

BELEGGEN

DRIEDUBBELE VERJAARDAG VOOR VERMOGENSBEHEERDER BANQUE DE LUXEMBOURG

Investeren met de ogen van een overnemer Deze zomer verhuisde het Vlaamse kantoor van Banque de Luxembourg naar een nieuwe locatie in Sint-Martens-Latem die beter bereikbaar is voor de cliënten. De investeringsstrategie veranderde echter niet. “Zowel in aandelen als in obligaties primeert de kwaliteit”, benadrukt Steven Maertens, verantwoordelijke Vlaanderen. “Intussen beheren we in België al meer dan 5 miljard euro en daarmee zijn we de grootste van de kleintjes.” TEKST: DIRK VAN THUYNE

Ondanks alles is 2020 toch een beetje een feestjaar geworden voor Banque de Luxembourg. De private bank mocht dit jaar 100 kaarsjes uitblazen, ze zette tien jaar geleden voet aan grond in België en opende vijf jaar geleden een kantoor in Gent. De kers op de driedubbele verjaardagstaart was de recente verhuis naar een nieuwe zichtlocatie langs de Kortrijksesteenweg in Sint-Martens-Latem.

STERKE BALANS EN POSITIEVE CASHFLOW De beleggingsstrategie is al die jaren onveranderd gebleven. “Politieke en macro-economische factoren hebben nauwelijks impact op onze investeringsbeslissingen”, zegt Investment Advisor Murielle David. “We beleggen bottom-up in kwaliteitsvolle bedrijven die een competitief voordeel hebben en die zelf hun prijzen kunnen zetten. Daarnaast kiezen we altijd voor bedrijven met een sterke balans en een positieve cashflow.”

Basisconsumptiegoederen, technologie, farma en de luxesector vertegenwoordigen momenteel meer dan een derde van het aandelenluik van de portefeuille van Banque de Luxembourg. “Verschillende large- en small cap aandelen uit deze sectoren stonden al een tijdje op onze radar maar we vonden ze lange tijd te duur. Bij de uitbraak van de coronacrisis hebben we van de algemene dip op de financiële markten gebruik gemaakt om in deze aandelen te stappen”, verklapt Murielle David. “Vooraleer te investeren, bekijken we de bedrijven altijd met de ogen van een overnemer. Willen we wel in dit bedrijf zitten? Is dat wel de juiste waardering?”, zegt Steven Maertens. “Trading is helemaal niet aan ons besteed. We geloven niet in markttiming, we kijken alleen naar de kwaliteit en de waardering. Voorspellingen is iets voor weermannen”, knipoogt Murielle David.

De nieuwe effectentaks Vermogende Belgen lopen al een tijdje in het vizier van de federale regering, maar tot nu toe zonder groot succes. De regering-De Croo waagt nu een nieuwe poging met een taks op effectenrekeningen en die moet jaarlijks 428 miljoen euro opbrengen. Christophe Delanghe, estate planner bij Banque de Luxembourg, beschouwt de nieuwe effectentaks als een doorstart van zijn voorganger bij de regering-Michel. “Een eerste groot verschil is het doelpubliek. De vorige effectentaks viseerde enkel natuurlijke personen. De nieuwe versie wil alle effectenrekeningen met een waarde van meer dan één miljoen euro die Belgen in eigen land of in het buitenland aanhouden, belasten. Ook buitenlanders die in België een effecten rekening hebben, ontsnappen niet. Dit betekent dat niet alleen de rekeningen van natuurlijke personen onder de belasting vallen, maar ook die van vennootschappen, stichtingen, regionale en lokale overheden en vakbonden.” Ook het toepassingsgebied van de nieuwe effectentaks is ruimer geworden want zowat alle financiële instrumenten op effectenrekeningen zijn belastbaar. “Het gaat dus niet alleen om de klassiekers zoals aandelen en obligaties, maar ook afgeleide producten zoals warranten en opties komen in aanmerking”, zegt Christophe Delanghe, die zich hiervoor baseert op wat tot nu toe is uitgelekt. “Aandelen op naam zijn vrijgesteld. Dat is ook het geval voor goud en dat is opvallend en vooral onlogisch.” Onafhankelijk van het aantal titularissen betaalt elke effectenrekening met meer dan een miljoen euro de taks van 0,15 procent. Omdat de waarde van een effectenrekening doorheen het jaar kan schommelen, zal de administratie de gemiddelde waarde op 31 december, 31 maart, 30 juni en 30 september nemen als belastbare basis. Voor de inning kijkt de overheid naar de Belgische financiële instellingen die de effectentaks moeten inhouden en doorstorten. Ontsnappen wordt heel moeilijk want minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) voorzag een anti misbruikbepaling. “Die gaat terug tot 30 oktober 2020, de dag dat het wetsvoorstel uitgebreid in de media kwam. Nu nog een effectenrekening van 1,5 miljoen euro opsplitsen in twee rekeningen van 750.000 euro beschouwt de wetgever als misbruik. Tenzij je kunt aantonen dat de splitsing niet tot doel had om de belasting te vermijden”, aldus Christophe Delanghe.

DUURZAAMHEID Zowat een kwart van de portefeuille heeft Banque de Luxembourg geïnvesteerd in obligaties, waarvan de helft in emerging markets. “In maart hebben we onze posities in bedrijfsobligaties iets opgetrokken. Ook hier primeert de kwaliteit. Converteerbare of high-yield obligaties laten we aan ons voorbijgaan. Wij beschouwen obligaties als een middel om ons in te dekken. Ze kunnen nooit de motor van het rendement van een portefeuille zijn”, zegt Murielle David. Duurzaamheid is een thema dat steeds belangrijker wordt in de internationale financiële wereld. “We merken inderdaad dat het thema bij onze cliënten leeft”, stelt Steven Maertens vast. “In de praktijk verandert er op dat vlak niet veel voor ons. Door onze typische beleggingsvisie komen we sowieso bij bedrijven uit die ESG hoog in het vaandel dragen.”

O N D E R N E M E R S # 10

IMPACT

Een terugblik op 2020: buitengewone tijden vragen buitengewone maatregelen 2020, samengebald in zeven financieel-economische grafieken waar geen enkel mens vrolijk van wordt. En een vooruitblik naar (over)morgen, want er is geen tijd te verliezen. TEKST JAN GEERS

DE GROOTSTE CRISIS OOIT (BUITEN DE WERELDOORLOGEN)

Terugval economische activiteit in België 0 -5 -10 -15

Terugval eerste jaarhelft 2020

-20 -25 -30

Terugval piek tot bodem BBP (in %)

-35

1914

1929

1940

1974

1980

1992

2008

2020

Bron: Maddison, OESO, NBB

IMPACT IN BELGIË IS HET GEMIDDELDE VAN DE EUROZONE

Economische terugval in H1 2020 0

Is ons land dan harder getroffen door deze crisis dan de andere landen uit de eurozone? België heeft een erg open economie en is dus enorm afhankelijk van de situatie van onze handelspartners. België heeft in de eerste jaarhelft, vergeleken met de andere landen uit de eurozone, een gemiddelde terugval gemaakt. Al is het verschil met de best presterende landen niet te negeren.

-5

-10 -15 -20

Wijziging in reëel BBP in eerste jaarhelft 2020 (in %) Spa VK Fra It Por Cro Bel EMU Hon Gri EU Oos Svn Mal Cyp Roe Cze Dui Zwi Ned Bul Pol Let Lux Dk Zwe Ier Est Nor Lit Fin

-25

Bron: Eurostat

2020 bracht ons land – onaangekondigd – de grootste economische terugval ooit, beide wereldoorlogen niet meegerekend. Grote economische crashes zoals Black Tuesday, het begin van The Great Depression in 1929, de eerste en tweede oliecrisis in de jaren 70 en de financieel-economische crisis na de val van Lehman Brothers in september 2008 staan in het collectieve geheugen gegrift. Daar zullen we in de toekomst deze ‘coronacrisis’ met stip aan toevoegen. Nooit was een terugval van ons bruto binnenlands product (bbp) zo hoog. Het enige verschil met de oorlogsjaren is dat ons patrimonium nog intact is en dat een sanitaire oplossing ook een economische oplossing betekent.

KLEINE BEDRIJVEN HARDER GERAAKT Zoals verwacht, wordt de omzet van kleine bedrijven harder geraakt door de crisis. Toch komen ook de grootste ondernemingen gemiddeld niet boven 90% van hun omzet uit en verwacht men amper beterschap in 2021. Dat zorgt ervoor dat Voka het over een 90%-economie heeft. Een economie die achterop blijft hinken is problematisch omdat het structurele investeringen uitstelt of nalaat en de export niet op gang krijgt. De coronacrisis zal vermoedelijk ook zo’n 80.000 jobs kosten dit jaar.

Omzet (100 = situatie voor Covid-19 uitbraak) 100 95 90 85 80 75 70

65 60 55

Q2 2020 Zelfstandige

VEEL SECTOREN GETROFFEN Is de omzetdaling dan een zaak van enkele zwaar getroffen sectoren? Neen, al is de terugval in de evenementensector, horeca en luchtvaart proportioneel wel heel zwaar. Toch is de daling in elke sector te voelen met de voedingsdetailhandel als enige uitzondering.

Q3 2020 1 tot 50 werknemers

Q4 2020

2021

50-250 werknemers

>250 werknemers

10 0

-10 -20 -30 -40 -50 -60 -70 -80

-90

Bron: NBB

ONVOLLEDIG HERSTEL DE KOMENDE JAREN De economische activiteit in België toont in dit vierde kwartaal een terugval die opnieuw steil neerwaarts gaat, zei het minder diep dan de terugval eerder dit jaar. Tussendoor zagen we een korte maar stevige heropleving in het derde kwartaal, waarbij de economie zich snel leek te herstellen. Het scenario dat onze economie in 2021 zal volgen, hangt in grote mate af van hoe we het virus onder controle krijgen. Een robuuste testing-, tracking- en tracingstrategie in combinatie met een performante uitrol van een vaccin kan het herstel bespoedigen, maar niet volledig.

120000 115000

Reëel BBP (in miljoen

110000

105000 100000 95000 90000 2009Q1 2011Q1 2013Q1 2015Q1 2017Q1 2019Q1 2021Q1 Bron: NBB

GROEI OM WELVAARTSVERLIES TE VERMIJDEN Om niet structureel in te boeten aan welvaart in ons land is een constant en stevig groeipad nodig. Om over 10 jaar terug aan te sluiten bij de trendgroei van de voorbije decennia moeten we een jaarlijkse economische groei van 2,1% behalen.

Bron: NBB

O N D E R N E M E R S # 1 0 33

CYBERSECURIT Y

Hoe beschermt u uw onderneming succesvol tegen ransomware aanvallen? Ransomware is een stuk malware dat cybercriminelen installeren op uw netwerk. Hackers doen dat via phishing, slecht geüpdatete software of andere manieren. Ze zoeken zwakkere punten in een IT-omgeving en slaan vervolgens meedogenloos toe. Dit kan u en uw onderneming veel geld en reputatieschade kosten, maar hoe beschermt u zich tegen ongewenste bezoekers?

De vier fases van een ransomware-aanval Als cybercriminelen erin slagen om ransomware op uw bedrijfsnetwerk te installeren, dan is het kwaad al geschied. Deze inbraak verloopt in vier fases: indringing (via lekken of slecht onderhouden bedrijfssoftware), infectie (met een communicatie tussen uw computers en de hackers), verspreiding (waarbij uw computers en systemen tilt lijken te slaan) en encryptie (game over: uw bedrijfsbestanden zijn niet meer toegankelijk).

Hoe beschermt u zich tegen dergelijke aanvallen?

Bestaat er een ‘brandweer’ die uw beveiligingsbrand blust? Zeker en vast! Het Cyber Security Incident Response Team (CSIRT) van Proximus rukt uit om beveiligingsincidenten in uw onderneming gecoördineerd aan te pakken. Dit team onderzoekt incidenten, schakelt beveiligingsspecialisten in om de brand in uw cybersecurity te blussen en adviseert welke maatregelen u moet nemen. Op die manier anticipeert u op eventuele cyberaanvallen en beperkt u de kosten en negatieve impact op uw bedrijf.

Elke medewerker, van onthaalbediende tot CEO, bepaalt mee de cybersecurity binnen uw bedrijf. Pak alle zwakke schakels in uw beveiligingsbeleid dus kordaat aan. Dat start met bewustmaking en training van medewerkers om interne veiligheidsprocedures correct toe te passen. Daarnaast is een sterk wachtwoordbeheer een cruciale schakel, met extra authenticatie (meerdere paswoorden) indien nodig. Vermijd het privégebruik van bedrijfslaptops en train de alertheid van uw medewerkers op verdacht gedrag van bezoekers. Hackers sturen immers vaak spionnen naar bedrijven om zwakke plekken te ontdekken.

Veilig gebruik van videoconferentie-tools De huidige coronacrisis zorgt voor een enorme toename van vergaderingen via videoconferentie. Hoewel deze tools veilig zijn omdat de communicatie versleuteld wordt, toch is de vertrouwelijkheid van gesprekken en toegangscodes vaak een probleem. Houd die codes dus steeds vertrouwelijk. Want iemand die dergelijke code bemachtigt, kan uw gesprek mee beluisteren.

NOG ANDERE TIPS OM UW BEDRIJF TE BESCHERMEN? • Ontdek ze in One magazine op onemagazine.proximus.be/oktober2020/ransomware/

KAN ONS LAND AL DIE STEUNMAATREGELEN BETALEN? Het antwoord is ja, we moeten dat zelf doen. Als we het economisch weefsel nu zo goed mogelijk beschermen, staan de ondernemingen beter aan de start om te presteren en de meerwaarde te creëren die de huidige uitgaves zullen terugbetalen. Zelfs in ons land, met een hoge staatsschuld, kunnen we die steun voorzien, onder meer door de lage rentevoeten. Belangrijk is dat er op tijdelijke en groeiverhogende maatregelen gefocust wordt en dat deze schulden niet voor lopende uitgaves gebruikt worden. Natuurlijk is een sterk begrotingsbeleid met een budget in even wicht de komende jaren belangrijk om de schuld de komende jaren terug te dringen. Voka heeft de voorbije maanden een waslijst aan steunmaat regelen bepleit en bekomen: van de automatische en eenvormige procedure voor tijdelijke werkloosheid en uitstel van belasting- of RSZ-betalingen tot de carry-back maatregel en andere liquiditeitsof solvabiliteitssteun. Maar nu is het zaak om ook op lange termijn de bakens uit te zetten.

Overheidsschuld 140 In % van het BBP 120 100 80 60 40 20 0

1980

1985

1990

2000

2005

2010

2015

2020

Bron: IMF, NBB

3 prioritaire groeidomeinen

HOE SAMEN GROEIEN? Op de eerste plaats komt een performante viruscontrole en vaccinstrategie. Als we het virus onder controle hebben komt het ondernemers- en consumentenvertrouwen terug op niveau. Naast een verlening van sommige maatregelen tot het virus onder controle is, hebben we ook structurele ingrepen nodig. Overheidsinvesteringen om het investeringsritme in ons land aan te trekken, kunnen daarbij helpen. Voka reikt de hand aan alle maatschappelijke actoren om een 10-jarenplan te schrijven die ons die broodnodige gedeelde groei moet leveren. Investeringen en initiatieven in digitalisering, duurzaamheid zijn hierbij de kernwoorden. Ontdek het Plan Samen Groeien op www.plansamengroeien.be.

1995

5 hefbomen

Digitale samenleving

Slimme duurzaamheid

Gezondheid & Welzijn

Innovatieve en competitieve bedrijven Flexibele arbeidsmarkt, modern onderwijs Doeltreffende sociale

Performante overheid

Open Vlaanderen

Heeft u vragen: jan.geers@voka.be – directeur belangenbehartiging – Voka Oost-Vlaanderen

O N D E R N E M E R S # 1 0 35

ONDERNEMERS & CO

De Langhe Advocaten

Volledige btw-aftrek van publiciteits- en makelaarskosten mogelijk voor bouwpromotoren

In een recent arrest van 1 oktober 2020 heeft het Hof van Justitie zich uitgesproken over de btw-aftrek inzake publiciteits-, administratie- en makelaarskosten in hoofde van bouwpromotoren bij een gesplitste verkoop.

Techniek van de gesplitste aankoop In de vastgoedsector komt het vaak voor dat de bouwpromotor een nieuwbouwproject bouwt op een grond van derden via een recht van opstal. De bouwpromotor zal vervolgens het nieuwbouwproject verkopen met btw en de grondeigenaar zal de grondaandelen verkopen. Dergelijke constructie is fiscaal interessant omdat op de grondaandelen een tarief van 10% (registratierechten) van toepassing is in plaats van 21% (btw). Bij de verkoop van nieuwbouwappartementen zijn er steeds publiciteits-, administratie- en/ of makelaarskosten. In de praktijk komt het geregeld voor dat de bouwpromotor dergelijke kosten betaalt en de btw integraal in aftrek brengt. Voor de fiscus lag dergelijke volledige aftrek echter geregeld moeilijk, hetgeen tot gerechtelijke procedures leidde. De rechtspraak bleek hieromtrent verdeeld. In een vonnis van de rechtbank van eerste aanleg te Gent d.d. 21 maart 2016 werd geoordeeld dat een volledige btw-aftrek mogelijk is. Het Hof van Beroep te Gent was daarentegen meermaals van oordeel dat dergelijke kosten ook betrekking hebben op de verkopen gerealiseerd door de grondeigenaar en er bijgevolg geen volledige aftrek mogelijk is in hoofde van de bouwpromotor.

Uitspraak Hof Van Justitie d.d. 1 oktober 2020 In het arrest van 1 oktober 2020 verduidelijkt het Hof van Justitie de btw-aftrek inzake gesplitste verkoop: “opdat de belastingplichtige voorbelasting in aftrek kan brengen en om de omvang van dat recht te kunnen bepalen dient er in beginsel een rechtstreeks en onmiddellijk verband te bestaan tussen een bepaalde handeling in een eerder stadium en een of meer handelingen in een later stadium waarvoor recht op aftrek bestaat.” (eigen onderlijning) Het Hof verduidelijkt dat publiciteits-, administratie- en makelaarskosten algemene kosten zijn en als zodanig rechtstreeks en onmiddellijk verband houden met de gehele economische activiteit van de bouwpromotor. Bijgevolg is een volledige aftrek mogelijk daar het voordeel in hoofde van de grondeigenaar, ondergeschikt is aan de activiteiten van de bouwpromotor die een actievere rol speelt in het kader van dergelijke bouwprojecten. Het Hof specificeert voorts dat het voordeel dat de derde geniet, moet voortvloeien uit een dienst die wordt verricht in het eigen belang van de belastingplichtige. In casu zijn dergelijke kosten effectief betaald door de bouwpromotor waardoor het voordeel evident ondergeschikt is. Indien er geen sprake is van algemene kosten, doch van kosten die toewijsbaar zijn aan welbepaalde handelingen in een later stadium, kan er mogelijks eveneens toepassing worden gemaakt van een volledige aftrek. Hieraan koppelt het Hof van Justitie twee vereisten: (a) de kosten moeten rechtstreeks en onmiddellijk

verband houden met de belaste handelingen van de bouwpromotoren en (b) de rechter moet één en ander beoordelen in het licht van de omstandigheden waarin deze handelingen hebben plaatsgevonden. In de hypothese dat de bouwpromotor deze kosten deels zou doorrekenen aan derden stelt het Hof dat dit gegeven louter een aanwijzing is, maar in se onvoldoende, om de omvang te bepalen van het recht van aftrek. Naast deze aanwijzing moet ook rekening worden gehouden met alle omstandigheden waarin de betrokken handeling plaatsvindt om de omvang van het recht op aftrek voor de bouwpromotor te bepalen. Besluit De fiscus en de meerderheid van de rechtspraak waren in het verleden van oordeel dat een volledige btw-aftrek niet mogelijk is omdat de betreffende kosten ook betrekking hebben op de verkopen door de grondeigenaar. De uitspraak van het Hof van Justitie veegt dit standpunt echter van tafel. Deze uitspraak vormt dan ook een stevig argument voor de bouwpromotor opdat er toch een volledige aftrek mogelijk is. Evenwel is het af te wachten hoe het Hof van Beroep en het Hof van Cassatie deze nieuwe wending zullen implementeren. De Langhe Advocaten Frank De Langhe en Lize De Corte

ONDERNEMERS & CO

Titeca Accountancy

Ondernemen met visie

Ageren of actie ondernemen is een begrip dat inherent is aan het ondernemerschap. Actie ondernemen alsook innoveren en zichzelf durven in vraag stellen. Een gezonde onderneming start bij visie en structuur. Je weet wel dat je moet sporten om gezond te blijven. Net zoals vaak bij sporten het geval is, is het begin van de “actiemodus” moeilijk. Daarna is het ook nog een kwestie om vol te houden en niet te stoppen. Hieronder alvast 5 tips waar je nu al mee aan de slag kan om je onderneming naar een hoger niveau te tillen.

op vlak van klanten. Het Pareto-principe zegt dat 20% van je beste klanten, gemakkelijk voor 80% van de omzet of winst kunnen zorgen. Het loont dus wel degelijk om te weten wie deze klanten zijn. Je kan hierbij volgende oefening doen: maak een 2-bij-2 matrix. De twee assen zijn (i) huidig rendement (laag-hoog) en (ii) toekomstig potentieel (laag-hoog). Klanten met een hoog rendement en een hoog potentieel zijn de klanten die je wil verwennen. Van klanten waar je geen marge op haalt en voor de toekomst ook geen potentieel hebben, neem je misschien liever afscheid.

mogelijk is van je eigen persoon. Dit kan je enkel en alleen maar bereiken door een duidelijke organisatiestructuur te voorzien en bij groei deze structuur te herevalueren. Maak een functie-omschrijving op voor alle functies binnen je onderneming zodat het duidelijk is wat er van welke functie verwacht wordt. Anders is het moeilijk om te verlangen dat je medewerkers hun functie perfect invullen. Extra tip: maak je organisatiestructuur en functie-omschrijving op volgens de ‘ideale organisatie’ en niet op basis van het huidige personeel.

1. BEPAAL WAAR JE MET JE ONDERNEMING BINNEN 5 JAAR WIL STAAN Missie, visie, strategie: 3 kernwoorden die de toekomst van jou en je bedrijf bepalen. Visie is het beeld van hoe je de toekomst ziet: wat wil je als organisatie betekenen voor je klanten, je medewerkers en andere stakeholders? De bekende visie van Bill Gates was een computer op iedere bureau in elk huis. Missie is welke rol je onderneming hierin gaat spelen. De strategie is hoe je als onderneming de visie en missie kan realiseren door middel van concrete doelstellingen. Een eerste stap in het bepalen van de visie/missie en strategie voor jouw onderneming is vooral tijd nemen om hierover na te denken: Hoe ziet mijn droom-onderneming er binnen 5 jaar uit? Hoe ziet mijn ‘superconcurrent’ eruit? De volgende stap in dit proces is om je ideeën hieromtrent uit te schrijven. Indien dit niet vanzelfsprekend is, zijn er hulpmiddelen om dit te doen. Zo is er het Business Model Canvas om de verschillende onderdelen van jouw businessmodel in kaart te brengen.

3. ZORG VOOR ÉÉN OF MEERDERE VERTROUWENSPERSONEN It can be lonely at the top. Als ondernemer sta je er vaak alleen voor. Binnen je onderneming kijkt iedereen naar jou om beslissingen te nemen. Het is daarom geen overbodige luxe om een vertrouwenspersoon te vinden waarmee je kan sparren over jouw plannen, visie, missie en strategie. Dit klankbord zorgt niet alleen voor feedback, maar helpt ook je eigen gedachten en ideeën te structureren. Een vertrouwenspersoon kan een frisse kijk bieden op je sterke en zwakke punten en blootleggen welke werkpunten er nog zijn. Iedere ondernemer heeft recht op een raad van advies, ook al bestaat deze uit één persoon. Dit is voor een ondernemer geen overbodige luxe, maar een basisbehoefte.

5. COMMUNICEER JE DOELEN VOLGENS HET SMART-PRINCIPE Communiceer je doelen zoveel als mogelijk volgens het SMART-principe. Dit vergt extra tijd, maar op die manier zet je verwachtingen om naar afspraken. SMART communiceren, betekent dat je communicatie voldoet aan 5 principes. Ten eerste is het specifiek: zorg voor een duidelijke doelstelling. Ten tweede is het meetbaar: het is duidelijk wanneer het doel bereikt is. Ten derde is het acceptabel: het doel is verantwoord in kader van je missie. Zo koppel je ook terug naar je langetermijnvisie. Ten vierde is het realistisch: het doel is haalbaar. Ten slotte staat de T voor tijdsgebonden: het is duidelijk wanneer het doel bereikt moet zijn. Een voorbeeld: ‘Met onze sales willen we voor het einde van de maand meer dan 100 prospecten bereikt hebben om zo uiteindelijk een grotere instroom aan nieuwe klanten te hebben.’ Pas deze SMART communicatie toe en je zal merken dat je organisatie efficiënter gaat werken, je doelen sneller bereikt gaan worden, en je zelf minder stress zal ervaren.

2. WEET WAAR JE GELD MEE VERDIENT Ga na waarmee je geld verdient. Dit kan zowel op vlak van producten of diensten zijn, alsook

4. BEPAAL DUIDELIJK DE BEDRIJFSSTRUCTUUR EN FUNCTIE-OMSCHRIJVINGEN Na een periode van groei kunnen de groeipijnen duidelijk worden, vaak op vlak van personeel. Als ondernemer wil je vooral ondernemen en niet constant brandjes blussen. Ook om de waarde van je onderneming te verhogen, is het best dat je onderneming zo onafhankelijk

Matthias Wallaeys Titeca

O N D E R N E M E R S # 10

OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

Dag Sinterklaasje! TEKST SAM DE KEGEL – ILLUSTRATIE LISE VANLERBERGHE

Zoals elk jaar werd Sinterklaas ook in dit vervloekte 2020 in ons dorp rondgereden in een obscuur grijs busje, maar deze keer mocht hij niet aanbellen, handjes schudden en kwistig met snoepgoed strooien. Laat staan dat al die brave kindertjes op zijn schoot mochten in deze anderhalve metertijden. Zijn corebusiness – jong grut kortstondig maar puur geluk bezorgen – kreeg daardoor een ferme knauw. Maar zoals elke ondernemer probeerde hij er natuurlijk het beste van te maken en veerkracht te tonen. Dat laatste is hét modewoord van 2020. Deze keer zou de goedheiligman zijn opwachting maken via Teams en Zoom. Zijn paard bleef daarbij omwille van logistieke redenen op stal. Ook bij Honingzoet, een kmo die in lekkerkoeken doet, besloten ze om een digitale Sinterklaasshow te geven. Terwijl elk professioneel bedrijf, die naam waardig, daarvoor een ander professioneel eventbedrijf inhuurt, besloot Honingzoet zelf de bakens te verzetten. Zo gebeurde het dat de kindjes van de medewerkers in hun veilige thuisomgeving via een schermpje naar ‘De Magische Sinterklaasshow’ keken, die strak werd geregisseerd vanuit de keuken van het bedrijf, in een – met de hulp van twee IT-Pieten – in elkaar geflanste ‘studio’. Het scenario – laten we daar geen doekjes om winden – had het bedrijf schaamteloos van het internet geplukt, als rijpe mandarijntjes. Google. Zoek: online Sinterklaasshow. Twee muisklikken; eureka! Pakjespiet had de cadeautjes thuis vergeten afleveren, dus moesten de kinderen alle pakjes via een magische goocheltruc naar huis toveren. Daarvoor moesten ze eerst hun Magische Diploma halen door allerlei opdrachten te vervullen. We leven nu eenmaal in een meritocratie, en Honingzoet wou natuurlijk het goede voorbeeld geven. Op het einde van de show liep het echter grondig fout. Bij de familie Van de Velde hadden de kleine Van de Veldekes al gedanst, gezongen en een hindernissenparcours afgelegd voor Sinterklaas, maar cadeautjes, neen, die hadden ze nog niet gezien. Logistieke Piet liep wel heel veel vertraging op. En zoveel ontzag Sinterklaas afdwong in het echt, vanop afstand verloor hij toch wat van zijn aura. Bovendien had de jongste, Ada, een neus voor nep-Sinten én een brutaal mondje.

- “Papa, vind je niet dat zijn witte baard een beetje scheef hangt? En Sinterklaas draagt toch geen bril?” - Papa: “Ssst, Ada. Het geluid staat niet op mute. Straks hoort hij ons nog.” - “Maar papa, als hij écht echt is, dan had mijn Playmobilpaardenranch hier toch al moeten zijn?” - Papa: “Nog even geduld, die paardenranch is onderweg.” Niet veel later werd er gebeld aan de voordeur. Ada stoof naar de deur. Tot haar grote vreugde zag ze een zwarte man, met een pakje in de hand. Op zijn busje stond: PostNL. - “Dankjewel voor m’n pakje!”, zei Ada. Die hulppiet is wel heel kleurloos gekleed, dacht ze er bij. Ada liep in zevenhaasten terug naar het computerscherm, waar ze koortsig het pakje openritste, terwijl de rest van de medewerkers geamuseerd toekeek. - “Maar papa, dit is helemaal geen paardenranch. Dat speelgoed wil ik helemaal niet. Zie je wel dat de Sint nep is?” Op de doos stond: Fake je telewerk-kit. ‘Zoveel manieren om te doen alsof je hard aan het werk bent’. Papa klikte nog zo snel hij kon op het video-icoontje en de microfoon, maar het kwaad was geschied. O N D E R N E M E R S # 1 0 39

MEEGEDEELD

It’s MAGIC! Met dit toverwoord houd je je thuiswerkende collega’s betrokken Thuiswerken maakt niet noodzakelijk gelukkiger. Je medewerkers werken misschien zelfstandiger en zijn productiever, hun persoonlijke groei en sociale contacten schieten er wel bij in. Om hun betrokkenheid op peil te houden bestaat er geen magische oplossing. Of toch? “De mooiste organisaties zijn die waar geëngageerde medewerkers werken, zelfs van op afstand.” Niet iedereen ervaart thuiswerk als een zegen. Daarvoor zijn er 5 redenen: MAGIC.* MEANING: GEEF MEDEWERKERS BETEKENIS BINNEN DE ORGANISATIE Uit onderzoek blijkt dat mensen beter presteren als ze weten waarom ze iets doen. Communiceer je enkel wát en hoe, dan bots je al snel op weerstand. Vandaar dat thuiswerk pas echt goed gedijt in resultaatgerichte organisaties. Daarnaast zijn werknemers waardezoekers, een job moet maatschappelijk en zinvol zijn. Denk daarom goed na over de cultuur en waarden die je wilt uitdragen. Doorgaans geldt: hoe waardevoller het werk, hoe hoger het engagement. AUTONOMY: VERTROUW EROP DAT MEDEWERKERS ZICHZELF WEL STUREN Door het thuiswerken valt het fysieke toezicht weg en moeten leidinggevenden er nu gewoon op vertrouwen dat het werk wordt gedaan. Bekijk de resultaten op de lange termijn. Werden de doelstellingen behaald of moet je bijsturen? Vooral kmo’s houden nog

vast aan een ad-hocoverlegstructuur en fysieke opvolgmomenten. Eenmaal medewerkers meer autonomie krijgen in waar, wanneer en hoe ze werken, verhoogt ook hun betrokkenheid. Voorwaarde is wel dat dit vertrouwen expliciet is. Schep een duidelijk kader – zoals een thuiswerkpolicy – dat aangeeft wat je precies van hen verwacht. GROWTH: ZORG VOOR VOLDOENDE DOORGROEIMOGELIJKHEDEN Thuiswerkers moeten zich kunnen blijven ontwikkelen, ook op afstand. Misschien verrassen ze nu met uitzonderlijke talenten en skills, waardoor een nieuwe functie mogelijk wordt. Of maak de geplande doorgroei trajecten deel van je KPI’s. Opleidingen kunnen in deze tijden perfect digitaal. Kortom, telewerk mag geen excuus zijn om niet langer te investeren in je mensen. IMPACT: LAAT MEDEWERKERS WETEN DAT ZE GEMIST WORDEN Hoe meer afstand tussen je medewerkers en je bedrijf, hoe lager de betrokkenheid.

Als uitsmijter: nog enkele bruikbare tips voor meer betrokkenheid met thuiswerkers • WEET WIE WANNEER WERKT. Hou rekening met de privésituatie: wie is een ochtendmens, welke regeling werd getroffen met de partner enz. • MAAK DUIDELIJKE AFSPRAKEN. Vraag medewerkers om aan te geven wanneer ze niet bereikbaar zijn. • PLAN EEN VASTE KANTOORDAG IN, wekelijks of maandelijks. • GEEF DUIDELIJK AAN DAT THUISWERK (NORMAAL) GEEN VERPLICHTING IS en dat mensen op kantoor mogen werken als ze daar zin in hebben. • MEET HET ENGAGEMENT via onze Employee Engagement Study. Zo heb je een meetpunt en kun je een actieplan opstellen om de betrokkenheid te verhogen. (*) Paul Warner en Tracy Maylett waren de eersten om engagement te linken aan Magic in hun boek ‘MAGIC, Five Keys to Unlock the Power of Employee Engagement’.

Zelfs thuis alleen op hun eilandje moeten ze voelen dat ze belangrijk zijn voor de organisatie. Waarom hun geen bloemen of een fruitmand bezorgen, om je waardering te uiten en tegelijk ook de connectie te behouden? CONNECTIVITY: HECHT BELANG AAN PERSOONLIJKE CONTACTEN Charlotte Van Brabander: “Een kmo staat doorgaans dichter bij haar mensen, vaak omdat die harder moest knokken om een high potential binnen te halen. Een grote onderneming voelt die druk minder. Ik vergelijk het graag met een dorp en een stad: in een kmo kent iedereen elkaar en is het sociale netwerk doorgaans heel sterk. In grote ondernemingen ontmoet je voortdurend nieuwe mensen en moet je ook echt actief netwerken. Afstand is daar een relatief begrip en dat maakt de stap naar structureel thuiswerk kleiner. Toch blijven ook daar voldoende connectiemomenten essentieel. Zorg daarbij voor een gezonde mix tussen digitale en fysieke meetings en creëer ook ruimte voor informele contacten. Meer weten? www.sdworx.be Auteur: Charlotte Van Brabander, senior hr consultant bij SD Worx

BAMBOE

DE GROOTE WEGMARKERINGEN NEEMT CONCURRENT AB EUROLINES OVER ÉN PLANT NIEUWBOUW

“Een overname is een slimme manier om talent aan boord te halen” Ook de wereld van wegmarkeringen ontsnapt niet aan schaalvergroting. De Groote Wegmarkeringen, in 2018 geboren uit de wegmarkeringsbedrijven De Groote-Deinze en Gaston De Groote, neemt nu zelf een concurrent over: AB Eurolines. “Onze groei is voornamelijk afhankelijk van het vinden van geschikt personeel”, weet co-CEO Ann Dessein. TEKST SAM DE KEGEL

overleden”, vertelt Ann Dessein. “Toen Bert De Groote, zoon van Gaston, aangaf dat hij het bedrijf wou verkopen, hebben we met de steun van investeringsfonds Sufina, ook een familiaal bedrijf, Gaston De Groote overgenomen in juli 2018. Plots transformeerden we van een kleine kmo met 25 werknemers naar een groot bedrijf van bijna 100 medewerkers.”

Naast Sufina zijn de familie De GrooteDessein met hun zonen Christophe en Fréderic en Nicola Platteau, een kleinzoon van Gaston De Groote, nu aandeelhouder en allemaal operationeel in het bedrijf. “De grootste uitdaging was om zo snel mogelijk de bedrijfsprocessen te stroomlijnen en één bedrijfscultuur te creëren. ▼

De Groote Wegmarkeringen is zelf het resultaat van een fusie tussen De GrooteDeinze (het voormalige De Groote André en Zoon) en Gaston De Groote (Merelbeke). Ze stammen af van eenzelfde onderneming die ontstond in de jaren zestig, maar waren al decennialang rechtstreekse concurrenten. “André en Gaston waren twee broers en zijn beiden

Heraanleg open afrittencomplex van E40 in Aalter - bron Agentschap Wegen en Verkeer

O N D E R N E M E R S # 10

BAMBOE

Bovendien telden we opeens 350 rollende eenheden, waaronder wegmarkerings machines, vrachtwagens, bestel- en personenwagens.”

GEZOCHT: TECHNISCH TALENT De complementariteit tussen De GrooteDeinze en Gaston De Groote was één van de voornaamste triggers om te fusioneren. Beide waren actief in wegmarkeringen, maar eerstgenoemde plaatst ook houten en metalen vangrails. En terwijl Gaston De Groote vooral sterk stond in Vlaanderen, heeft De Groote-Deinze ook voet aan grond in Wallonië. “Wij brengen nu wegmar keringen of belijningen aan op parkings, snelwegen, gewestwegen en lokale wegen, maar evengoed op de luchthaven van Zaventem. Als winterwerk plaatsen we houten en metalen vangrails. We zijn actief in gans België, sporadisch gaan we de grens over.” Dankzij de fusie met De Groote Gaston kreeg het bedrijf er personeel bij dat zeker voor de coronacrisis moeilijk te vinden was. “We blijven wel op zoek

naar gemotiveerde arbeidskrachten, om via interne opleidingen door te groeien binnen het bedrijf.” Die extra instroom van talent is een van de redenen waarom we nu ook AB Eurolines overnemen, dat gespecialiseerd is in het aanbrengen van wegmarkeringen voor steden en gemeenten en zo’n twaalf medewerkers telt. De jongste tien jaar zie je in onze sector een echte schaalvergroting.”

DERDE GENERATIE: WISSEL OP TOEKOMST Een aantal cruciale functies in het bedrijf worden nu ingevuld door familieleden. De toekomst en continuïteit van De Groote Wegmarkeringen is verzekerd. “Dat wordt hopelijk ook de sterkte van ons bedrijf naar de toekomst toe”, zegt Ann. “Momenteel zijn we hoofdzakelijk opera tioneel vanuit Merelbeke en Deinze, wat niet ideaal is.” De Groote Wegmarkeringen wil nu de verschillende sites in Merelbeke, Nazareth en Deinze samenbrengen op één site.

Daarvoor werd er een terrein aangekocht van ruim 32.000 m² in de uitbreidingszone Groot Prijkels in Nazareth, vlakbij hun bestaande vestiging in Deinze. “We blijven investeren, corona of niet. We hebben een zeer modern wagen- en machinepark. Door het zo ‘jong’ mogelijk te houden, heb je ook minder uitval van machines en vrachtwagens. Zolang je investeert en inzet op nieuwe technologie, kan je vooruit. Sufina geeft ons ook de vrijheid om nieuwe investeringen te doen.” Op de nieuwe site, die ten vroegste eind 2021 klaar zal zijn, komen o.a. een kantoorgebouw, opslagloods, werkplaats, tank station, wasstraat en eigen containerpark. De totaalinvestering bedraagt 12,5 miljoen euro. “De ligging is fantastisch, het zal de efficiëntie van onze processen ook ten goede komen. Bij alles wat niet onze corebusiness is, trachten we ons te laten bijstaan door professionele partners. We hopen ondanks COVID-19 onze omzet op peil te houden. We voelen wel dat er hier en daar gesnoeid wordt in budgetten.”

Brouwerij Huyghe investeert 9 miljoen euro ondanks dalende omzet door corona Het is een moeilijk jaar voor brouwerij Huyghe, die zoals zoveel andere bedrijven lijdt onder de coronacrisis. Ondanks de gedaalde omzet (-15%), investeert Huyghe dit jaar toch voor in totaal 9 miljoen euro. De Melse brouwer trekt zich op aan lichtpuntjes, zoals onder meer de lichte groei op de Chinese en Amerikaanse markt – die laatste is de op twee na belangrijkste exportmarkt – en de goede scores op internationale bierwedstrijden. Zo won Huyghe de afgelopen maanden maar liefst 13 medailles. CEO Alain De Laet

De investeringen in 2020 ogen indrukwekkend: CEO Alain De Laet was één van de drie investeerders in de nieuwe brouwerij Haeseveld in Sint-Amandsberg (2 miljoen euro), er kwam een huisbrou werij St Idesbald in Koksijde (450.000 euro), een nieuwe gistpropagatie installatie (600.000 €), een nieuwe hamermolen in de brouwzaal (165.000 euro), 42

extra waterbekkens en ondergrondse buffertanks om meer regenwater op te vangen voor hergebruik (350.000 euro) en een eigen geruisloos blaassysteem om moutvrachtwagens te lossen (75.000 euro). Bovendien kocht de brouwerij voor meer dan 3 miljoen euro aan naburige

percelen rond de brouwerij, met het oog op toekomstige uitbreidingen, evenals drie cafés in Eke.

MEEGEDEELD

Externe diensten: onmisbare schakel in de strijd tegen gezondheidscrisissen Als externe diensten voor preventie en bescherming op het werk bevinden we ons op het snijvlak van gezondheid, wetenschap en samenleving. Die rol nemen we in de coronacrisis meer dan ooit ter harte. Hoog tijd dus dat diverse overlegorganen op federaal en regionaal niveau de slagkracht van onze sector ten volle erkennen en benutten.

Toen de coronapandemie in het voorjaar ook België bereikte, stond het land in rep en roer. We waren collectief slecht voorbereid en politiek, virologen, het bedrijfsleven en particulieren zochten een evenwicht tussen risico’s vermijden en zo kwalitatief mogelijk leven en werken. Bij die zoektocht leken de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk in eerste instantie over het hoofd te worden gezien. Toch zijn we als sector meteen aan de slag gegaan. We hebben bewezen dat we goed georganiseerd zijn en dit soort crisissen het hoofd kunnen bieden. Zo waren we sneller dan de overheid klaar met praktische gidsen en risicoanalyses om een veilige heropstart van organisaties mogelijk te maken. We sprongen bij om COVID-19-testen af te nemen in de woonzorgcentra en creëerden extra capaciteit om de kwaliteit van mond maskers te testen. Momenteel leveren we een belangrijke bijdrage in de contact tracing op de werkvloer en beantwoorden onze medewerkers talloze vragen van klanten. Bij Mensura zijn we zelfs gestart met het uitvoeren van medische onderzoeken via tele- of videoconsult, tot grote tevredenheid van de gebruikers. En last but not least, werken we mee aan wetenschappelijke

studies, in nauwe samenwerking met Sciensano, VIAS, verschillende universiteiten en andere spelers.

informatie kunnen uitwisselen. Die dynamiek moeten we vasthouden en verankeren in een duurzaam samenwerkingsverband.

WETTELIJK KADER

TERUGVERDIENEFFECT

Anders gezegd: we komen als sector creatief en flexibel uit de hoek en bieden merkbare meerwaarde voor ondernemingen. Maar ik stel me de vraag of het wettelijke kader waarbinnen we opereren zijn beste tijd niet heeft gehad. Een wetgeving die up-todate is, mag geen voetboei zijn, maar moet net die creativiteit stimuleren.

Met recht en reden krijgt de gezondheidszorg nu extra aandacht en middelen. Ook preventie moet daar een belangrijke rol in krijgen. Als externe diensten hoop ik dat we meesurfen op die positieve golf. Laat ons het ijzer smeden terwijl het heet is en een flexibeler wettelijk kader creëren om onze meerwaarde voor organisaties optimaal te kunnen inzetten. Want elke euro die slim in preventie wordt geïnvesteerd, heeft een terugverdieneffect voor de hele maatschappij.

Neem het voorbeeld van de telefonische of videoconsults: eigenlijk lopen we daar vóór op de wetgeving. Intussen rijpen de geesten om deze aanpak te verankeren in de dagelijkse praktijk. Tegelijk veroorzaakt de regelgeving die verschilt in Vlaanderen, Brussel en Wallonië voor heel wat complexiteit op het terrein.

DYNAMIEK VASTHOUDEN Persoonlijk zie ik één pluspunt als gevolg van de coronacrisis en dat is dat heel wat zaken plots in beweging gekomen. Zo is er onder invloed van de huidige gezondheidscrisis voor het eerst sinds lang opnieuw een dialoog met het Riziv, de ziekenfondsen en de huisartsenorganisatie over hoe we

O N D E R N E M E R S # 1 0 43

LEREN VAN EN MET ELKAAR

FAMILY BUSINESS HAPPENING: EEN OEFENING IN LANGETERMIJNDENKEN

Niet de sterkste overleeft, wel de meest wendbare Eind oktober verzamelden een honderdtal familiale ondernemers zowel fysiek als online voor de Family Business Happening. Het gratis hybride inspiratie-event stond deze keer in het teken van – hoe kan het ook anders – overleven in crisistijden. TEKST LAURENS FAGARD - FOTO NATHALIE DOLMANS

Met de nakende lockdown in het vooruitzicht werden alle middelen ingezet om de zevende editie van de Family Business Happening toch te laten doorgaan. Bouwonderneming Danilith uit Wortegem-Petegem stelde als gastheer de deuren van zijn magazijn open voor veertig ondernemers die met mondmasker het livepubliek vormden. Een zestigtal familiale ondernemers kon online meevolgen en kreeg nadien een leuke goodiebag met producten van familiale ondernemingen uit Oost-Vlaanderen toegestuurd.

LEVE DE FAMILIALE VERANKERING “Veerkracht is in deze tijden een belangrijk woord in bedrijfsmiddens”, opende

prof. dr. Johan Lambrecht het evenement. Hij is directeur van het Studiecentrum voor Ondernemerschap Odisee, hoogleraar aan de KU Leuven en auteur van meer dan 100 bedrijfseconomische werken in binnenen buitenland. Hij reikte een dozijn lessen (zie p. hiernaast) aan die familiebedrijven weerbaarder kunnen maken in stormachtige tijden. Zoals: formuleer een unieke bestaansreden. Of: sta open voor extern advies. En: “Het zijn niet de sterksten die overleven, wel zij die zich het best kunnen aanpassen.” Dat familiebedrijven crisissen beter zouden doorstaan doordat ze een langetermijnvisie hebben, nuanceerde hij. “Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat die dominante

opvatting niet klopt. Familiebedrijven waarbij de eigenaarsfamilie nog actief is in het dagelijks management zijn wel competitiever, meer liquide en meer solvabel dan bedrijven waar dat niet zo is.”

DENK OP LANGE TERMIJN Na de theorie komt de praktijk. Drie familiale ondernemers deelden hun ervaringen in een panelgesprek. “Binnen de huidige crisiscontext is het natuurlijk niet eenvoudig om te ondernemen”, getuigt Peter Perquy van modebedrijf Duror Fashion Group. “Maar we hebben recent twee overnames gedaan. Niet per se om te groeien, maar we voelden dat ze aansluiten bij onze strategie en zorgen voor continuïteit.”

Naar een weerbaar familiebedrijf: 12 lessen LES 1 Formuleer je unieke bestaansreden met je hogere doelstelling Wat doen wij als bedrijf? Voor wie doen wij dat? En waarom doen wij wat we doen voor bepaalde groepen? Uit deze drie vragen moet blijken dat je uniek bent. Als je een goede strategie hebt, is dit jouw toetssteen om beslissingen te nemen.

LES 2 Efficiëntie moet afgestemd zijn op effectiviteit Efficiënt betekent dat je de zaken juist doet. Effectiviteit wil zeggen dat je de juiste zaken doet. Eerst bepaal je dus wát de juiste zaken zijn om ze daarna juist te doen. In een crisis opereren maakt zeer helder wat er werkelijk toe doet en wat niet.

LES 3 Formuleer een gedeelde eigenaarsvisie De familie moet als geheel één visie hebben. Stel jezelf de vraag wat het belangrijkste is dat je wil voortzetten en op welke manier je dat wil doen.

Jean-Marie De Buck van Square Group treedt hem meteen bij. “Een langetermijnvisie hebben is voor mij van groot belang.” Gastheer Lucas Delmulle van Danilith gaf nog een ultieme tip. “In elk bedrijf is onderlinge communicatie primordiaal. En zorg ervoor dat het plezant is en iedereen zich amuseert. Het zorgt voor een goede werksfeer en draagt alleen maar bij tot een positieve bedrijfscultuur.”

Wil je graag een klankbord voor je professionele uitdagingen als familiaal ondernemer? Bekijk dan zeker onze groeitrajecten Familio en Plato Next Generation.

LES 4 Wees consequent in de uitvoering van de bedrijfs- en familiestrategie Als familie moet je regelmatig compromissen sluiten maar hou je strategie liefst onveranderd.

LES 5 Bouw voort op het verleden Neem het verleden als gids. Familiebedrijven hebben een rijke geschiedenis. Opvolgers hebben vaak de neiging om het verleden overboord te gooien uit profileringsdrang. Dat is niet nodig. Als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook niet waar je naartoe gaat.

LES 6 Sta open voor externen Open tijdig de luiken voor extern advies. Beschouw externe managers niet louter als uitvoerders maar wees bereid om de macht te delen.

LES 7 Maak tijdig afspraken binnen de familie Een jaarlijkse familiebijeenkomst of het opmaken van een familiecharter kunnen helderheid scheppen als er rolverwarring optreedt. Zorg ervoor dat je kan terugvallen op een regeling en anticipeer dus op kwesties.

LES 8 Weet met succes om te gaan als individueel familielid, als familie

en als bedrijf Het is belangrijk om tegenslagen te kunnen verwerken maar minstens zo belangrijk is omgaan met succes.

LES 9 Weersta aan overexpansie Een bedrijf mag en moet groeien. In bepaalde sectoren is het zelfs noodzakelijk. Maar soms moet je je hoeden voor een te snelle groei. Het mag geen doel op zich worden.

LES 10 Onthoud dat een kmo geen grote onderneming in het klein is In grote ondernemingen is er een financiële rapportering die een systeem in evenwicht beschrijft. De cashflow is dus meestal een goede afspiegeling van hoe het er aan toe gaat. Bij kmo’s is er zelden een evenwicht en zijn er sterke schommelingen op korte termijn.

LES 11 Word nooit laks Het is moeilijk om afscheid te nemen van medewerkers die niet mee willen, maar onthoud dat rotte appels vaak de hele mand besmetten.

LES 12 Koester het familiale overleg Vaak overleggen is cruciaal voor een goede werking van het bedrijf. O N D E R N E M E R S # 1 0 45

Dierenzorgcentrum WelloPet opent tweede vestiging in Lochristi Sinds medio oktober heeft Lochristi er een nieuw concept bij: naast AD Delhaize opent het dierenzorgcentrum WelloPet er de deuren van zijn tweede vestiging, een uniek concept in België. Dierenbaasjes kunnen er terecht voor alle (preventieve) zorgen voor hun viervoeter, van dierenarts tot trimsalon en nog heel wat meer. In 2016 startten Ben Hilderson en Rudy Lefèvre WelloPet op vanuit hun droom om dierenzorg preventiever, toegankelijker en alles omvattender te maken. Het concept bestond nog niet in België: een platform van dierenartsen, trimmers en gedragsbegeleiders onder één dak, met daarnaast ook kwalitatieve voeding en workshops in de aanbieding. Merelbeke werd een succes en die groei opende mogelijkheden om een tweede Pet Health Centre te openen in het voormalige Delhaize-gebouw te Lochristi. CEO Rudy Lefèvre; “Als wij gezondheidszorg voor huisdieren makkelijker kunnen maken, groeit de kans dat die huisdieren gezonder door het leven gaan. Daarom zetten we ook in op het creëren van sterke content via onze website.”

telex HUPICO (Gentbrugge) heeft nieuwe managing director Sinds 1 oktober is Johan Paul bij HUPICO als nieuwe managing director en partner gestart. HUPICO is sinds 1994 actief in de wereld van de industriële automatisatie. Johan Paul, ingenieur scheikunde en doctor in de toegepaste wetenschappen, heeft reeds meer dan vijftien jaar ervaring in verschillende managementfuncties in de Vlaamse industrie en behaalde recent ook een Executive MBA aan Vlerick Business School. Pierre Huyghebaert blijft als sales directeur actief in het bedrijf.

www.wellopet.be

www.hupico.be

Unpaid sluit alliantie met Nederlandse Payt voor efficiënter debiteurenbeheer

Ervaar puur zwemplezier

Unpaid, het Belgische legal techbedrijf voor juridische invordering en Payt, Nederlands grootste debiteurenbeheerplatform, slaan de handen ineen. De samenwerking is een belangrijke stap voor beide bedrijven in hun verhaal van groei en internationalisatie. De slimme debiteurenbeheer software van Payt is sinds enkele jaren beschikbaar voor Belgische bedrijven. Vanaf begin dit jaar is België een belangrijk focusgebied voor Payt door de grote vraag naar eigentijdse en betaalbare credit managementoplossingen, zeker binnen de kmo-sector. Toen zij op zoek waren naar een oplossing voor hun Nederlandse én Belgische klanten met onbetaalde facturen kwamen ze als snel uit bij het Gentse digitale incassobureau Unpaid. Beide bedrijven zijn trots op de nieuwe samenwerking. Door de integratie krijgt Unpaid toegang tot een groot aantal bedrijven in Nederland en België terwijl Payt de klanten een eenvoudige en toegankelijke oplossing aanbiedt voor hun onbetaalde facturen.

SHOWROOMS: VLAANDEREN | T +32 55 390 390 BRUSSEL/WALLONIE | T +32 26 573 916 LIMBURG | T +32 13 292 727 ANTWERPEN | T +32 36 466 312

WWW.SWIMMINGPOOLS.BE ONLINE SHOPPEN: WWW.ZWEMBAD.BE

www.unpaid.be

P U B L I R E P O RTAG E

PAKHUIS KOESTERT ZIJN BASISKAPITAAL MET OOG OP DUURZAME GROEI

Respect voor medewerkers, plant en dier “In de horeca en het restaurantwezen in het bijzonder zijn medewerkers een belangrijke sleutel tot het succes van je onderneming”, steekt zaak voerder Dimitri De Cuyper van wal. “Gelukkige werknemers zorgen voor tevreden klanten. Samen met dit people-luik willen wij met even veel respect voor de planet, profit realiseren en onderschrijven we op die manier de duurzaamheidsprincipes.” LANGETERMIJNENGAGEMENT Wie een job krijgt aangeboden in het Pakhuis, mag van zijn werkgever een vast uurrooster, langetermijnengagement, functioneringsgesprekken en een loon bonus verwachten. Dimitri De Cuyper: “We willen dat onze medewerkers – inclusief de jobstudenten – hier graag komen werken en er alles aan doen om de klanten tevreden te stellen. Een vast uurrooster, bijvoorbeeld, zorgt ervoor dat onze mensen een sociaal leven kunnen uitbouwen en dat hun worklife balance in evenwicht is.” Het zal dan ook niet verbazen dat de gemiddelde anciënniteit van de 50 tot 55 werknemers in het Pakhuis (goed voor 43 fte) tussen de 8 à 10 jaar schommelt. Dimitri De Cuyper: “De werksfeer speelt een belangrijke rol, vandaar dat wij jaarlijks met iedereen functioneringsgesprekken aangaan. Op zulke momenten kunnen verwachtingen en concrete handelingen op elkaar worden afgestemd en getoetst met de realiteit.”

groeit de motivatie en zie je hen, naarmate het jaareinde nadert, met plezier een tandje bijsteken.”

‘catch of the day’, de bijvangst. Dit houdt in dat het soort vis om de 2 à 3 dagen verandert, wat voor de kok heel veel flexibiliteit vraagt.”

RESPECT VOOR DE PLANEET

Ook qua transporten wordt er sterk nagedacht om de ecologische voetafdruk minimaal te houden: de vrachtwagen uit Frankrijk (met onder meer de Poules de Bresse) wordt economisch gevuld zodat hij slechts één keer om de tien dagen hoeft te rijden, de groentenleveringen zijn beperkt tot één rit per week …

Het Pakhuis probeert zo veel als mogelijk te werken met biologische en lokale ingrediënten. Alle pasta’s en brood zijn 100 % biologisch, 90 % van de groenten is biologisch; de kippen, parelhoenen en varkens komen van een eigen boerderij in Frankrijk, waar het productieproces volledig onder eigen controle is. Dimitri De Cuyper: “We willen heel bewust omgaan met de ingrediënten die op het moment worden aangeboden en dat is niet altijd evident. Het betekent dat de keuken haar menu voortdurend moet aanpassen. Bijvoorbeeld: op de kaart staat steeds de

“Ons duurzaam denken zit overal”, besluit De Cuyper. “Als we onze kippen en onze varkens slachten, gebruiken we alles van A tot Z. Daarvan proberen we ook onze vleesleveranciers te overtuigen: een koe heeft immers veel meer te bieden dan een lekkere entrecote.”

Op het einde van het jaar krijgen de werknemers een loonbonus, gebaseerd op verschillende parameters zoals bv. omzet en food & beverage costs. Dimitri De Cuyper: “Iedere schakel in onze keten kan door zorgvuldigheid ervoor zorgen dat de verspillingskosten minimaal blijven. In de keuken door het zorgvuldig gebruik van de ingrediënten, achter de bar door zorgvuldig in te schenken en in de zaal door het zorgvuldig opnemen van de bestellingen. Door een gedeelte van onze winst uit te keren aan onze werknemers,

O N D E R N E M E R S # 10

DUURZAME KOPLOPERS

Straks op de koffie bij Karakters Een communicatiebureau dat met evenveel schwung de publieke sector, als grote en kleine bedrijven begeleidt, die unieke kruisbestuiving is de sterkte van Karakters. Al even uniek is hun nieuwe kantoor-annex-koffiebar op de Tondeliersite, de nieuwe creatieve hotspot van Gent. Begin 2021 nemen de 28 ‘karakters’ er hun intrek. Terwijl de werken nog volop aan de gang zijn, geeft zaakvoerder Bram Vandekerckhove ons alvast een virtuele rondleiding in dit bijzondere pand. Karakters koos bewust een plek met een mix van woonunits en kantoren, in een zee van open ruimte, licht en groen. De hele site is ingericht met oog voor duurzaamheid en kwaliteit. “Precies zoals we dat zelf doen voor onze klanten”, verklaart Bram, “Ons kantoor omvat twee verdiepingen van ‘de Nieuwe Molens’. Waar vroeger het meel opstoof, spat binnenkort de creativiteit in het rond!” Die dynamiek zal al duidelijk zijn bij het binnenkomen, waar je achter glas de creaties uit de grootformaatprinters ziet rollen. In dit atelier maakt Karakters gepersona liseerde muur- en raambekleving, banners, stickers, beurs- en expostanden, ... stuk voor stuk uit ecologische materialen.

CO-WORKERS WELKOM Met een topkoffie binnen handbereik kan iedereen deze bedrijvigheid aanschouwen. Karakters stelt een stuk van het kantoor open voor buurtbewoners, co-workers, al wie ideeën wil delen. Bram: “Hoe ver we gaan in het koffiebar-concept, zullen we organisch laten groeien, maar gastvrijheid en creatieve kruisbestuiving maken sowieso deel uit van de Karaktersbeleving. We delen het kantoor met de start-up ENT Studios en met onze digitale coöperatie Cabinet C (met 15 digitale 48

Bram Vandekerckhove, zaakvoerder Karakters

“Duurzaam ondernemen en communiceren levert een concurrentieel voordeel op”

wizards). Nog een unieke vorm van samenwerking die Karakters typeert.” Via de ‘belevingsgang’ bereik je de bureau- en vergaderruimtes. Een inspirerende wandeling langs projecten en publicaties door Karakters ontworpen. We herkennen dit ledenmagazine, waarvoor Karakters de vormgeving verzorgt. Ook hun werk voor i-mens, UZ Gent, Gent Jazz, Ostend Science Park komt bekend voor. “We zijn het bureau van de Vlaamse overheid, Provincies, tientallen lokale besturen, cultuurhuizen, musea, zorgen onderwijsorganisaties, grote NGO’s, …”, bevestigt Bram, “maar ook van grote en kleine bedrijven. Die

combinatie is vrij uniek en biedt een aantal onmiskenbare troeven. Met name onze expertise in merkarchitectuur van sterk gelaagde organisaties nemen we mee naar de industriële en kmo-klanten. We ontwikkelden een participatief model dat even inzetbaar is bij het positioneren van business units als bij het bereiken van specifieke doelgroepen. Een tweede troef is onze maatschappelijke gevoeligheid. Dat steeds meer bedrijven inzetten op de internationale ontwikkelingsdoelstellingen (de 17 SDG’s) is een positieve evolutie. Met de juiste communicatie levert het ook een concurrentieel voordeel.” Dat vraagt vaak een blik van buitenaf. Als bedrijfsleider herkent Bram het zelf: “Je focust op vernieuwing en vooruitgang, maar die investeringen worden pas interessant als de communicatie even innovatief is. In een complexe wereld detecteren wij met frisse blik de onderscheidende factoren in jouw bedrijf. Gekoppeld aan ons creatieve metier en maatwerk, ontwerpen we vernieuwing. Niet enkel in je communicatie, maar ook in de organisatie.” www.karakters.be

Elke maand brengt Voka Oost-Vlaanderen een case van een bedrijf dat deelneemt aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen.

VLAANDEREN WIL 4.000 HECTARE EXTRA BOS TEGEN 2024

Zo creëert OVMB een groen paradijs De groengordel rond de deponie van het Oost-Vlaamse havenbedrijf OVMB biedt een ontsnappingsroute uit de bedrijvigheid in en rond de Gentse haven. Het afval verwerkend bedrijf heeft sinds zijn ontstaan in 1994 een kwalitatieve groengordel rond de deponie opgebouwd van zo’n 75.800 m². Die omgeving is intussen een plaats geworden waar verstoring minimaal is en de biodiversiteit een boost krijgt. TEKST SARAH SPENNINCK

Een groengordel mag dan een wettelijke verplichting zijn bij een deponie, het kwalitatief beheer ervan is een engagement van een betrokken bedrijfswerking. Nadia Casier, algemeen directeur van OVMB, beklemtoont dan ook het belang hiervan: “Onze groengordel is een bron van biodiversiteit die ontspringt op ons terrein, maar zich door de jaren heen ook heeft uitgebreid naar de omliggende terreinen.”

MINIMAAL BEHEER VOOR MAXIMALE BIODIVERSITEIT Om het gebied optimaal de kans te bieden te ontplooien en de inwoners ervan alle rust te geven, wordt oud hout niet weggehaald. Diverse diersoorten zijn immers afhankelijk van het dode hout als voedingsbron en als schuil- of broedplaats. Enkel het strikt noodzakelijke beheer wordt uitgevoerd, zoals de omgevallen bomen die de omgeving hinderen wegnemen en de doorgang vrijhouden rond de deponie. Dit hout wordt nuttig gebruikt om takkenwallen aan te leggen. Bossen waar een minimaal beheer is, floreren en hebben een grotere regeneratieve capaciteit. Dat blijkt uit het aantal diverse soorten dat wordt gesignaleerd in de groengordel van OVMB. “Samen met de buren kunnen we genieten van reeën, roofvogels, vossen, konijnen maar ook van de zeldzame salamanders en andere kleinere dieren op en rond ons terrein. De gigantische diversiteit van wilde bloeiende planten in de lente en zomer op

OVMB is niet alleen voor ons aangenaam, maar is vooral nuttig voor de vele insecten en andere kleine of grote dieren die er vertoeven”, aldus Nadia Casier. Vorig jaar plaatste OVMB bijenhotels op het terrein. Die werden samengesteld voor en door de medewerkers van het bedrijf, in samenwerking met de Artevelde Hogeschool. Daarnaast geeft dit groengebied ook iets terug aan de omliggende bewoners. Een wandelpad rond de groengordel werd in 2018 aangelegd om optimaal van het groen gebied te genieten zonder het gebied te verstoren. De zuidgerichte helling op de deponie is voorzien van 4.338 zonne panelen, equivalent om 250 gezinnen van groene stroom te voorzien.

CONTINU ENGAGEMENT VOOR MEER GROEN OVMB participeert al enkele jaren in het ECO2 Landschapsfonds waarbij ze in een samenwerkingsverband met landbouwers, omwonenden en bedrijven voorzien in bijkomende buffering in zogenaamde ‘koppelingsgebieden’. Daarmee draagt OVMB bij aan een aangenaam groen raamwerk dat het Gents havengebied dooradert. Bij OVMB ontbreekt het dus niet aan engagement om bijkomend groen te voorzien. Ze liggen alvast op koers voor de 4.000 hectare bijkomend bos die N-VA-minister Demir tegen 2024 wil voorzien.

Draagt u ook graag een boompje bij aan meer bos? Zoekt u nieuwe manieren om de duurzaamheidsdoelstellingen van uw bedrijf in te vullen? Dan kan u misschien een bos aanplanten. Zo geeft u op een originele manier vorm aan uw klimaatplan én draagt u bij aan een groener Vlaanderen. Het is de ambitie van de Vlaamse overheid om 4.000 hectare bos aan te planten tegen 2024. Dat zijn 8.000 voetbalvelden aan bossen en natuur. Als bedrijf speelt u een belangrijke rol bij het realiseren van deze ambitieuze doelstelling. Elke boom telt! Wie graag zijn boompje zou bijdragen, kan rekenen op een nieuwe bebossingssubsidie. Deze subsidie bedraagt 2,5 euro/ m² bij een oppervlakte van min. 0,10 ha. Meer weten? Surf naar www.bosteller.be/subsidies.

De bosalliantie, een samenwerkingsverband tussen verschillende Vlaamse en regionale overheden en de belangrijkste natuurorganisaties, staat voor u klaar om al uw vragen over bosaanplantingen te beantwoorden. Interesse of nood aan praktische begeleiding? Neem dan zeker contact op via het e-mailadres meerbos@vlaanderen.be

Ook een actie rond duurzaamheid gepland? Laat het ons weten duurzaamondernemen.ov@voka.be. Meer op www.voka.be/oost-vlaanderen/vcdo. O N D E R N E M E R S # 1 0 49

HET IDEE

INDUSTRY 4.0-LAB INSPIREERT EN MOTIVEERT BEDRIJVEN OM TE INNOVEREN

Ik innoveer en ik zoek: inspiratie Voor veel bedrijven is Industrie 4.0 nog een ver-van-mijn-bedshow maar Tarkett Group en Master Chips wapenen zich voor de toekomst en nemen deel aan het Industrie 4.0-lab van Voka, een inspiratietraject over nieuwe technologieën met een blik achter de schermen bij acht Oost-Vlaamse pioniers. TEKST LAURENS FAGARD

Tarkett Dendermonde: “Onze technologie intuïtiever maken en gebruiksgemak verhogen” Van tapijten in cruiseschepen tot kunstgras op het veld van FC Barcelona: de multinational Tarkett is actief in vloerbekleding en heeft een dertigtal vestigingen wereldwijd, waaronder een productiesite in Dendermonde. Daar maken zo’n driehonderd medewerkers getufte en geweven tapijten. In het productieproces is veel aandacht voor innovatie. “Ik heb me ingeschreven in het Industrie 4.0-lab omdat ik wou weten hoe andere bedrijven innoveren en waar zij tegenaan botsen”, vertelt Jeroen Mees. Hij is nu verantwoordelijk voor een spinnerij en weverij. In maart nam Michaël Vermeir zijn job als procesmanager over en hij volgde de voorbije sessies ook mee.

DATA IS KEY “Het belang van data is voor mij de rode draad doorheen het traject”, benadrukt Michaël. “Vooraleer we naar industrie 4.0 in zijn geheel kunnen schakelen moet er eerst een goede basis zijn. Er gaat nog te veel tijd verloren aan het manueel verwerken en ontvangen van data terwijl we meer moeten focussen op de interpretatie ervan. Dat zou ons enorm vooruit helpen om te voorspellen wanneer sommige machines een onderhoud nodig hebben.” 50

De sessies gaven Jeroen en Michaël een compleet beeld van welke technologie er allemaal bestaat. “Ook al hebben de onderwerpen niet altijd iets met jouw bedrijf te maken, je leert telkens weer iets bij”, zegt Jeroen. “3D-printing is niet echt iets wat we kunnen toepassen, maar de getuigenis van Volvo bracht ons bijvoorbeeld heel wat inzichten bij over cobots. Maar we mogen niet zomaar blindelings kopiëren. Ons eigen leertraject uitstippelen en kijken wat de volgende stappen zijn, is de boodschap.”

INTUITIEVE TECHNOLOGIE In het verhaal van de weg naar de vierde industriële revolutie heeft de mens een rol een cruciale rol. Maar dat gaat soms gepaard met terughoudendheid. “Nieuwe technologieën introduceren is niet altijd een goednieuwsshow”, stelt Michaël. “Mensen vragen zich af waarom ze moeten verbeteren als ze hun werk al twintig jaar succesvol doen. Dan heb je net de inzichten nodig die data kunnen aantonen.” “Als mensen een direct voordeel inzien van een verbetering, krijg je ze mee”, gaat Jeroen verder. “Het grote probleem situeert zich nu nog vaak rond het aanvaarden van technologie. Nu, ook bij smartphones krijg je tegenwoordig geen hand leiding meer. Dan is het zaak om onze technologie intuïtiever te maken en het gebruiksgemak te verhogen. Het kan soms iets kleins zijn, maar wel een wereld van verschil maken.”

Yves Neirynck met een demo-opstelling van een aantal producten

Master Chips: “Een sensor die meet, verdien je snel terug Master Chips uit Aalst zit niet in de voedings sector, maar is al meer dan dertig jaar distributeur van industriële elektronica. De laatste jaren zet het bedrijf fors in op de combinatie van hardware met software. “We willen focussen op totaaloplossingen voor de klant”, legt Yves Neirynck uit. Hij neemt binnen enkele jaren het bedrijf van zijn vader over.

1 NIEUW BERICHT VAN FRIGO “Sensoren behoren tegenwoordig tot onze meest verkochte producten”, zegt Yves. Zo kan bijvoorbeeld een restaurant de temperatuur in zijn frigo’s meten. Er wordt dan direct een sms verstuurd naar de bevoegde persoon wanneer de temperatuur tot onder een ingesteld niveau zakt. Het zijn metingen die in bepaalde contexten wettelijk verplicht zijn, dus kunnen ze evengoed automatisch gebeuren.

FLESJES TELLEN Tijdens de sessies viel het Yves op dat veel bedrijven nog geen grote budgetten besteden aan slimme technologie. “Er is nog veel marge voor verbetering. Zo hielpen we onlangs een brouwerij met een pulsmeter te installeren. Die werkt aan de hand van een fotocel en weet perfect hoeveel flesjes er passeren aan de transportband. Met die data kunnen ze nu veel exacter hun voorraad beheren.” “Het wordt er wel niet eenvoudiger op om alles van technologie op de voet te blijven volgen. De wereld verandert zodanig snel en het is belangrijk om op de hoogte te blijven. Het Industrie 4.0-lab is voor mij een ideale manier om te kijken met welke vragen bedrijven zitten en hoe wij erop kunnen inspelen”, besluit Yves.

“En de toestellen worden alsmaar breder ingezet”, gaat Yves verder. “Zo gebruikt een grote multinational onze sensoren om hun machine park te monitoren. Als motoren abnormale warmtes vertonen, weten ze dat het tijd wordt voor onderhoud. Bedrijven hechten alsmaar meer belang aan hoe technologie hun kosten helpt te verminderen. Zo’n sensor kost een luttele 100 euro. Dat lijkt me snel terugverdiend.”

O N D E R N E M E R S # 10

MEEGEDEELD

Op naar een wereld zonder cash? Het coronavirus heeft ons gedrag ingrijpend veranderd. Doordat de hele bevolking van de ene dag op de andere moest thuisblijven, werden heel wat gewoonten in vraag gesteld. Een daarvan is het gebruik van cash als betaalmiddel. Door de sluiting van fysieke winkels tijdens de lockdown, de social distancing en de vrees dat bankbiljetten het virus zouden overbrengen, is het gebruik van cash fors afgenomen. De vraag is nu of die afname tijdelijk of blijvend is. Evolueren we naar een wereld zonder cash?

ANDERE BETAALMIDDELEN STEKEN KONING CASH LANGZAAM NAAR DE KROON Voor we bekijken hoe covid-19 de toekomst van cash beïnvloedt, moeten we stilstaan bij enkele trends die voordien al aan de gang waren. Om te beginnen was cash, in tegenstelling tot wat sommigen denken, vóór de coronaviruscrisis niet aan het wegdeemsteren. Onderzoek van de ECB uit 2016 heeft aangetoond dat cash het meest gebruikte betaalmiddel is voor aankopen in verkooppunten in de eurozone. Cash was in winkels tot voor kort dus nog heer en meester, maar lijkt nu toch steeds meer concurrentie te krijgen van andere betaalmiddelen, die gestaag oprukken. Volgens de internationale enquête van ING (IIS) rapporteerden minder Belgen in 2020 met contant geld te betalen dan in 2017, ongeacht de categorie van uitgaven. Bovendien zegt 70% van de Belgen minder contant geld te gebruiken sinds ze contact loze betalingen gebruiken. 59% van de Belgen zegt in 2020 minder geld te gebruiken dan een jaar geleden.

HET CORONAVIRUS WAKKERT DE BESTAANDE TREND VERDER AAN Door de lockdown en de sluiting van winkels zag de bevolking zich wekenlang genoodzaakt om massaal online te kopen en zaten elektronische betalingen in de lift. Sinds het einde van de lockdown zijn de winkels weer open, maar e-commerce heeft wellicht blijvend aan populariteit gewonnen.

Dat betekent dat elektronische betalingen ook in de toekomst meer rugwind zullen krijgen dan cash. Bovendien heeft het risico dat bankbiljetten het virus zouden kunnen overbrengen, het gebruik van cash drastisch verminderd. In België is ruim de helft (52%) van de respondenten het volledig of in grote mate eens met de stelling “door het coronavirus gebruik ik minder graag contant geld”. In vergelijking met dezelfde periode in 2019, gingen van begin maart tot eind augustus 2020 de Belgen 43% minder vaak naar de geldautomaat en namen ze 36% minder op. Hoewel minder uitgesproken dan tijdens de eerste golf, was deze trend in augustus 2020 nog steeds zeer aanwezig, ondanks de heropening van winkels en restaurants. In de loop van de maand nam de consument 25% minder contant geld op dan in 2019, terwijl het aantal bezoeken aan geldautomaten met 30% daalde. Het is waarschijnlijk dat het gebruik van contant geld in de toekomst blijvend zal verminderen.

Gezien de lage rentestand zijn de opportuniteitskosten voor het aanhouden van contant geld momenteel laag, waardoor de vraag naar bankbiljetten als oppotmiddel toeneemt. De aantrekkelijkheid van contant geld als oppotmiddel wordt echter sterk bedreigd door de potentiële opkomst van CBDC’s (digitale munten die door centrale banken worden uitgegeven).

CASH ALS OPPOTMIDDEL

MEER WETEN?

Hoewel contant geld langzaam wordt onttroond als betaalmiddel, is het nog lang niet verdwenen. De vraag naar bankbiljetten groeit al meer dan 17 jaar systematisch sneller dan de Europese economie. Dit wordt verklaard door de reservefunctie van cash. De ECB schat dat meer dan een derde van de eurobankbiljetten in omloop wordt gebruikt als oppotmiddel binnen het eurogebied.

Laat je ondernemerszin prikkelen en lees Business Impulse op ing.be/businessimpulse.

CONCLUSIE Het coronavirus heeft de langzame afname van het gebruik van cash als betaalmiddel die al aan de gang was, wellicht versneld. Toch is cash nog lang niet verdwenen, want het blijft essentieel als oppotmiddel. De opkomst van nieuwe technologieën kan koning cash in de toekomst van de troon stoten als betaalmiddel, maar voor andere functies is zijn heerschappij nog niet bedreigd. Het is dus onwaarschijnlijk dat de wereld na covid-19 er een zonder cash zal zijn. Niettemin zal cash de komende jaren wellicht verder terrein verliezen.

telex Investeringsmaatschappij Vectis Private Equity versnelt groei Profacts Profacts, specialist in marktonderzoek en advies, heeft onlangs een nieuw financieel en strategisch partnerschap gesloten met de investeringsmaatschappij Vectis Private Equity. Door deze samenwerking kan Profacts zich richten op verdere expansie in binnenen buitenland.

VDAB opent conceptstore op de Hopmarkt in Aalst VDAB opende onlangs een nieuwe conceptstore in het centrum van Aalst. Ook tijdens de tweede coronagolf blijft de dienstverlening gegarandeerd. Online en telefonisch waar het kan, face-to-face bij kwetsbare werkzoekenden. Het gebouw op de Hopmarkt werd eerder gebruikt als Werkwinkel, maar na een grondige renovatie wordt deze locatie hét vlaggenschip waarmee VDAB zijn vernieuwde strategie aan de praktijk zal toetsen. Ook werkgevers en partners kunnen er terecht met hun vragen, en er zullen tal van opleidingen georganiseerd worden. Provinciaal directeur van VDAB Oost-Vlaanderen Freddy Van Malderen: “Aalst Hopmarkt is het eerste VDAB-gebouw waar zoveel aandacht is geschonken aan duurzaamheid. Er zijn duurzame materialen gebruikt en de energievoorziening in het gebouw voldoet aan de strengste eisen inzake milieubeleid. Vanuit deze concept store werken wij aan duurzame loopbanen voor werkzoekenden en duurzame invulling van vacatures in de ondernemingen van de regio.”

Vectis Private Equity is een onafhankelijk private-equityfonds dat zich focust op investeringen in Belgische kmo’s en ongeveer 100 miljoen euro aan activa beheert. Sinds de oprichting, meer dan 15 jaar geleden, heeft Vectis geïnvesteerd in meer dan 30 Belgische bedrijven en heeft het ook een 20-tal bij komende acquisities gerealiseerd. Voortaan hebben niet alleen oprichter Stijn De Rammelaere en CEO Carine Vaeremans, maar ook de leden van het managementteam – Martijn Dehaene, Robby Herfs en Karen De Visch – een participatie in het kapitaal van de vennootschap. Stijn De Rammelaere zal zich terugtrekken uit de dagelijkse activiteiten, maar zal de strategie van Profacts blijven ondersteunen in zijn nieuwe rol als voorzitter van de raad van bestuur. Carine Vaeremans blijft als CEO verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van Profacts. Carine Vaeremans en Stijn De Rammelaere

www.profacts.be

O N D E R N E M E R S # 1 0 53

THUISHAVEN

Volvo Trucks test samen met Swerock twee volledig elektrische bouwvoertuigen in reële gebruikstoepassingen van klanten. Een van de tests houdt in dat een elektrische Volvo FM-vrachtwagen met een betonmixer beton levert bij klanten. Een elektrische Volvo FMX-truck met een haakarm wordt ingezet bij grotere infrastructuurprojecten.

Gentse Volvo Trucks wordt hofleverancier van batterijpacks voor alle Europese vestigingen Volvo Group voorziet al in elektrische medium vrachtwagens. De logische volgende stap is het zware gamma uitbreiden met elektrische Volvo vracht wagens. De vrachtwagenbouwer besliste om de batterijpacks die hiervoor nodig zijn, zelf te gaan assembleren. Powertrain Production in Zweden is proceseigenaar, de Gentse Volvo vrachtwagenfabriek zal de batterijpacks bouwen voor alle Europese vrachtwagenfabrieken van Volvo Group. De komende jaren zal Volvo Trucks zijn gamma verder elektrificeren. Hiervoor werd een alliantie afgesloten met Samsung SDI die de modules (= cluster van batterijcellen) zal aanleveren. Als eerste stap zal Powertrain Production in Skövde (Zweden) de prototypes bouwen. Eens die op punt staan zal er samen gewerkt worden met de Gentse vracht wagenfabriek om een batterijpack afdeling in Gent te introduceren. Hier zal namelijk de volledige productie van de batterijpacks voor alle Europese vrachtwagenfabrieken van de Volvo Group gebeuren. 54

Koen Knippenberg, directeur van de Gentse Volvo vrachtwagenfabriek, ziet in dit project een nieuwe uitdaging: “Deze beslissing is goed nieuws voor de verdere verankering van Volvo Trucks in Gent. De productie van de batterijpacks is een nieuwe activiteit die we in Gent zullen starten, vergelijkbaar met de introductie van het Volvo Fitting Center* in 2008, een volledig zelfstandige afdeling naast de assemblage-activiteiten. Ook nu weer speelt de centrale logistieke ligging van de fabriek in ons voordeel. Een projectgroep zal deze beslissing in detail uitwerken.

Met deze investering brengen we immers een compleet nieuwe technologie in onze fabriek.” *In het Fitting Center worden banden en velgen tot wielen gefit voor eigen productie maar ook voor levering aan de vrachtwagenfabrieken in Zweden, Rusland en Frankrijk en aan de busfabrieken in Zweden en Polen. www.volvogroup.com

125 MILJOEN EURO INVESTERING

Cargill gaat biodiesel maken van rioolslib North Sea Port trekt opnieuw een groene investering aan. Cargill pompt ruim 125 miljoen euro in de bouw van een nieuwe fabriek op zijn vestiging in Gent. Die zal met innovatieve technologie biodiesel produceren uit afval en reststoffen, zoals oud frituurvet en vet uit rioolslib. Dat is een primeur in Europa. Cargill produceert in Gent al biodiesel op basis van oliehoudende zaden bij dochter bedrijf Bioro. Dat krijgt het gezelschap van een gloednieuwe fabriek die een stap vooruit zet in duurzaamheid en circulariteit. Zij wordt de eerste in Europa die biodiesel kan aanmaken uit grondstoffen zoals vetzuren die afkomstig zijn van de raffinage van plantaardige olie, vloeibare reststoffen van industriële processen en zelfs vet uit rioolslib. Daarvoor zet Cargill spitstechnologie in.

complexere grondstoffen te verwerken”, zegt Roger Janson, hoofd agricultural supply chain.

De groep speelt zo in op nieuwe trends en regelgeving. “De nieuwe Europese richtlijn zet de overstap naar geavanceerde biobrandstoffen uit afval- en reststoffen hoog op de agenda. Er zal steeds meer vraag zijn naar installaties die in staat zijn om

Met het project is een investering gemoeid van 150 miljoen dollar of ruim 125 miljoen euro. De nieuwe fabriek schept ook bij komende werkgelegenheid: een twintigtal directe banen en een zestigtal onrechtstreekse jobs in de Gentse regio.

GROENERE BRANDSTOF Het maakt de kringloop weer wat meer rond. “De fabriek maakt gebruik van gerecycleerde producten die eerder zouden zijn weggegooid of aangewend voor laagwaardige toepassingen”, stipt Alexis Cazin, managing director van Cargill Biodiesel, aan. De nieuwe biodiesel kan worden bijgemengd in de brandstof voor vrachtwagens of schepen.

Cargill is een veelzijdige reus in onder meer voeding en landbouwproducten, met 155.000 werknemers in 70 landen en klanten in meer dan 125 landen. Binnen North Sea Port is de groep ook aanwezig in Sas van Gent. Daar werd vorig jaar een investering van 20 miljoen euro aangekondigd in de uitbreiding van de zetmeelproductie. Cargill is ook een van de partners in North-CCU-Hub, het platform dat mee timmert aan een klimaatneutrale toekomst voor het havengebied. North Sea Port zet steeds sterker in op de kringloopeconomie en op biogebaseerde toepassingen. “De uitbreiding bij Cargill sluit naadloos aan bij onze strategie”, zegt Daan Schalck, CEO van Nort Sea Port.

Simulatie van de toekomstige Cargill-fabriek die biodiesel zal maken uit o.a. vloeibare reststoffen van industriële processen.

Voka-VeGHO sterker in de haven dankzij:

O N D E R N E M E R S # 10

Nestor Company maakt KAA Gent coronaproof

telex

Om voetbalwedstrijden op een veilige manier te laten doorgaan, legt de UEFA een streng protocol op. KAA Gent voldoet aan de strenge voorwaarden dankzij een thermische scanner met contactloze ontsmetting van Nestor Company (Deinze), specialist in toegangscontrole, security en automatisatie.

Basware en TriFinance samen in zee voor Procure-to-Pay-services Basware en TriFinance Belgium hebben een partnerschap getekend voor samenwerking op het gebied van e-procurement services. De samenwerking stelt beide bedrijven in staat om sterke, pragmatische oplossingen te bieden op het gebied van Procure-to-Pay. Een van de doelstellingen van het partnerschap is dat bestaande klanten kunnen profiteren van de relatie tussen de twee bedrijven. Basware kan TriFinance introduceren voor een meer conceptueel kader en pragmatisch advies, en TriFinance kan aanzienlijke schaalvoordelen opleveren door de introductie van Basware-oplossingen rond inkoop, inclusief die waar bij leverancierselectie op basis van RFQ de norm is. De samenwerking start in België en wordt later uitgebreid naar Nederland en Duitsland.

Concreet eist de UEFA dat alle aanwezigen – de ploegen, hun entourage, de aanwezige pers, scheidsrechters,… – een negatief corona-attest voorleggen én dat ze hun temperatuur laten controleren bij het binnenkomen van het stadion. De scanner van Nestor Company detecteert automatisch de aanwezigheid van een persoon, waarop het in meetmodus gaat en de gebruiker uitnodigt zijn/haar pols aan te bieden voor de contactloze temperatuursmeting. Binnen de vijf seconden is de procedure doorlopen. De zuil heeft ook een contactloze ontsmettingsdispenser. Dirk Piens, directeur Organisatie en Infrastructuur bij KAA Gent, is overtuigd: “Hun oplossing won van vier andere bedrijven. Vooral de correctheid van het systeem in combinatie met het esthetisch mooie uitzicht en de snelheid deden de balans in hun voordeel overhellen.” Deze ‘zuilen’ kunnen ook na COVID-19 makkelijk omgebouwd worden tot een gewoon toegangscontrolesysteem met vrij te kiezen opties.

www.basware.com - www.trifinance.com

Nood aan flexibele medewerkers? WIJ VINDEN SNEL EN EFFICIËNT GESCHIKTE PROFIELEN!

www.nestorcompany.be

Duvall lanceert meeting platform met simultaanvertaling QuaQua, zo heet het nieuwe online meeting platform van duvall. Mét simultaanvertaling, waardoor deelnemers van over heel de wereld kunnen vergaderen in hun eigen taal. Duvall biedt al 25 jaar actief oplossingen aan voor internationale congressen, vergaderingen en evenementen en heeft een uitgebreid aanbod aan diensten zoals apparatuur voor elektronisch stemmen, simultaan vertalen en gestructureerd overleg in grote groepen. Met QuaQua wil duvall bedrijven regelmatiger laten vergaderen aan een significant lagere kost. De klant bespaart immers een hoop kosten doordat er niet moet gereisd worden, de facilitaire kosten dalen en er is een hoop minder organisatie. In coronatijden vormt het platform ook een oplossing voor meertalig overleg tijdens het thuiswerken.

www.silvertie.be

Deelnemers kunnen van om het even waar ter wereld een voudig inloggen op het platform, net zoals de simultaantolken. Deelnemers hoeven niets te installeren en geen extra materiaal aan te kopen. QuaQua werd gelanceerd in België, maar ondertussen breekt het platform ook internationaal door. Het platform wil stad per stad verder groeien en verschillende internationale offices opzetten. www.quaquameeting.com

vu: hospitium gent nv, charles de kerckhovelaan 187, 9000 gent erkenning als uitzendkantoor VG2194/U – 00436-406-20171020- W.DISP.1280

telex

Belgische 50-plus uitzendgroep Nestor doet eerste overname in Nederland Nestor, de Belgische uitzendgroep gespecialiseerd in vijftigplussers en gepensioneerden, neemt sectorgenoot ErvarenJaren over uit Nederland. Door de overname zal de uitzendgroep rond Nestor wekelijks 1.200 uitzendkrachten tewerkstellen, met een geconsolideerde omzet van bijna 10 miljoen euro.

Bon Goesta deelt gratis keukengerei uit

“Nestor is in België het enige uitzendkantoor voor vijftigplussers en gepensioneerden. Onze groei toont aan dat er wel degelijk werk gevers zijn die inzetten op onze doelgroep. Uitzendarbeid is de ideale manier gebleken om de barrières te verlagen”, zegt Mathieu Vandenhende, medeoprichter van Nestor. “De overname van ErvarenJaren past volledig bij onze groeiambities in Nederland.”

Bon Goesta, een horecaonder neming uit Lievegem (met feest zalen, restaurants en catering op locatie), deelt overbodig keukengerei uit. De zaakvoerders doen dat na een grondige herschikking van het eigen magazijn. Net als alle andere collega’s in de eventsector is het ook voor Bon Goesta een moeilijke periode. De zaakvoerders maken van deze periode gebruik om het eigen magazijn op orde te zetten. En zoals bij elke ‘grote kuis’ wordt er afscheid genomen van spullen. Bij Bon Goesta is dat overbodig, maar bruikbaar keukengerei. Via facebook werd een oproep gelanceerd naar vzw’s of goede doelen. Wie interesse had in de keukenspullen kon zich melden. De zaakvoerders waren verbaasd over het aantal reacties. Ze gingen al spullen afleveren bij de vereniging Care for Humanity in Waarschoot (Lievegem). Die vereniging strijdt tegen armoede, verspilling en ongelijkheid. Ze deelt voedselpakketten uit, maar ook meubelen en kledij.

www.nestor.be

www.bongoesta.be

NETWERKING

Er gaat uiteraard niets boven een face-to-face event, maar in tijden van (corona)crisis is dit jammer genoeg niet evident. De huidige omstandigheden vragen extra verstrengde maatregelen voor onze Voka events. Uiteraard blijven we maximaal inzetten op fysieke netwerkevenementen van zodra mogelijk en toegelaten is en met respect voor de huidige veiligheidsmaatregelen. Voka blijft niet stilzitten en werkt hard verder aan een netwerkprogramma 2021.

HE, DOE NE KEER

LOKAAL! Oost-Vlaamse streekproducten Het perfecte geschenk voor klanten, werknemers of leveranciers!

Blijf je graag op de hoogte van onze activiteiten? Surf dan regelmatig naar onze website. Van zodra een event groen licht krijgt, kan je het daar onmiddellijk terugvinden. Samen houden we vol! Tot snel!

Groentenmarkt 7, 9000 Gent info@grootvleeshuis.be 09 223 23 24

Ontdek al onze pakketten boordevol lokale streekproducten of stel zelf je pakket samen op

www.grootvleeshuis.be

O N D E R N E M E R S # 10

WELKOM

Nieuwe leden bij Voka Oost-Vlaanderen VERMOGENSBEHEER

Indosuez Wealth Management (Groep Credit Agricole) in België

EXPERT IN DE BENELUX VOOR DEELNAME AAN INTERNATIONALE VAKBEURZEN

Fairwise Sinds 21 jaar helpen wij vanuit onze kantoren in Gent en in Den Haag (NL) het bedrijfsleven bij het realiseren van hun exportdoelstellingen. We hebben onze sporen verdiend met het begeleiden van bedrijven uit de Benelux bij wereldwijde beursdeelnames. Maar ook voor internationale matchmaking, het organiseren van verkoopevents en trainingen bent u bij ons in goede handen. Onze kracht is ons netwerk: als vertegenwoordiger van internationaal toonaangevende beursorganisaties hebben wij in maar liefst 150 landen persoonlijke contacten met lokale ondernemers, brancheorganisaties, de vakpers en overheden. Bezoek onze nieuwe website voor meer informatie.

CONTACT Hubert Frère-Orbanlaan 213 9000 Gent 09 245 01 68 info@fairwise.be www.fairwise.be

Onze geschiedenis, die meer dan 140 jaar geleden begon, gaat hand in hand met die van de ondernemers en de families die we overal ter wereld begeleiden. Onze 3.160 medewerkers staan de cliënten bij en helpen ze om hun vermogen op te bouwen, te beheren, te beschermen en over te dragen. Als architects of wealth bieden wij deskundig advies en een uitzonderlijke service om de gepaste vermogensstructuren en beleggingsoplossingen te bepalen. Indosuez Wealth Management beheerde op 31 december 2019 een vermogen van 132 miljard euro, waardoor we tot de grootste vermogensbeheerders ter wereld behoren. We zijn aanwezig in 14 landen. Een instelling met karakter en traditie Onze instelling is sinds 1895 actief op de Belgische markt en heeft vestigingen in Brussel, Antwerpen en Gent. Dankzij onze expertise kunnen we oplossingen met toegevoegde waarde aanbieden die perfect zijn afgestemd op de behoeften van onze Belgische en internationale cliënten. Onze specialisaties zijn private equity; discretionair en adviserend beheer op maat; capital markets en forex; kredieten en wealth planning. Bankiers en nog veel meer... Om u de kans te geven u te concentreren op wat echt belangrijk is, doet Indosuez Wealth Management in België meer dan alleen maar uw vermogen te beheren, structureren en beleggen. Wij begeleiden u dag na dag in uw zakelijke bezigheden en bieden u bij alles wat we doen een ongeëvenaarde service.

CONTACT Kristof Van Overbeke Kortrijksesteenweg 62 9830 Sint-Martens-Latem 09 352 05 93 0468 48 58 87

DUURZAME ENERGIEOPLOSSINGEN

Odot Door slim te onderhandelen, met het groepsvolume van duizenden klanten, en dankzij onze voortdurende marktanalyse, garandeert Odot uw bedrijf van de voordeligste voorwaarden voor gas en elektriciteit. Bespaar uw bedrijf een tijdrovende zoektocht, vergelijking en onderhandeling van het beste energiecontract. Odot neemt alles op zich, van start tot finish. Duurzame energieoplossingen. Wilt u investeren in zonnepanelen of uw bestaande installatie voorzien van een optimaal injectiecontract? Ook daarvoor bent u bij Odot aan het juiste adres! Benieuwd hoeveel u kan besparen op energie? Stuur ons uw meest recente slotfactuur van energie en ontvang vrijblijvend een analyse van uw huidige energiekosten en uw besparingspotentieel.

CONTACT Thomas Van Eeckhoudt tve@odot.be 0473 72 56 89

LAS- EN METAALBEWERKINGSBEDRIJF

PA Piet Andries PA Piet Andries is gespecialiseerd in laswerken, metaalbewerking en constructies in inox, aluminium en ijzer. We bieden maatwerk voor industrie, landbouw, farma- en voedingsindustrie staan in voor onderhoud en herstelling van machines en werktuigen. Daarnaast hebben we ook jarenlange ervaring in het bouwen en engineering van warmtewisselaars. Professioneel team Ons team van jonge werkkrachten en ervaren specialisten, werkt snel, efficiënt en nauwkeurig. Onze lassers zijn gekwalificeerd volgens de EN 287-1-norm. Door de wensen van onze klanten centraal te stellen en actief mee te denken, streven we er steeds naar de perfecte oplossing voor iedere toepassing aan te bieden. Machinepark Naast een ruime voorraad metalen platen, kokers en buizen uit aluminium, staal en inox, beschikt PA Piet Andries over een uitgebreid en modern machinepark voor metaalbewerking. Deze maand zal ons machinepark uitgebreid worden met een 6 meter plooibank (320 ton) en plaatwals waarbij we buizen, tanks en warmtewisselaars kunnen walsen tot een dikte van 12mm Nieuwe werkplaats Begin 2020 hebben wij onze huidige werkplaats uitgebreid om nog meer ruimte te creëren en te voldoen aan de wensen van de klant waarbij kwaliteit op de eerste plaats staat: staal en inox van elkaar gescheiden.

AUTOMATISATIE VAN BEDRIJFSPROCESSEN

HIGH-END MANNENMODE EN STIJLADVIES

RoboRana

Vertigo

RoboRana is een innovatieve Belgische start-up die werd opgericht in 2017. Het 37-koppige team is nu actief in België en Nederland (kantoren in Antwerpen, Gent, De Meern). RoboRana helpt organisaties bij de transformatie van data-intensieve bedrijfs processen, verminderen van handmatig werk en minimaliseren van kosten. RoboRana focust op een Intelligent Process Automationstrategie die verschillende technologieën samenbrengt.

Vertigo biedt high-end mannenmode en stijladvies aan haar klanten zowel in de fysieke winkels als online. We opteren voor slowfashion met ruime keuze aan waardevolle, kwalitatieve en tijdloze key pieces grotendeels #madeinitaly.

Die IPA-strategie stoelt op process insights, process intelligence, robotic process automation en business process management. Ten eerste focussen we op RPA, pure taakautomatisatie, en BPM, automatisatie van complexere processen. Ten tweede gebruiken we artificiële intelligentie om inzichten te krijgen in bedrijfsprocessen en automatisatie-opportuniteiten te ontdekken. Onze missie is om organisaties tijd terug te geven zodat ze kunnen focussen op hun essentie.

Geen razendsnel opeenvolgende trends, maar wel de mogelijkheid om even op de rem te staan door te consubeteren of te consuminderen. Via huismerk Figlio bieden we eerlijke mode die binnen de schoot van Vertigo vorm én inhoud krijgt. Vertigo wil de toegangspoort zijn naar een wereld waarin het aangenaam vertoeven is en waar stijl, klasse en comfort ook de innerlijke ziel belichamen. We streven er dan ook naar om klanten meer zelfvertrouwen te geven door een aangepaste look. Daarbij bieden we zowel kledij op maat als advies op maat van de klant. Via personal shopping staat Vertigo ten dienste van de klant waar, wanneer en hoe hij dat wenst. Mensen moeten niet méér uitgeven, maar juist minder én bewuster: consubeter je mee?

CONTACT Singelken 20 9980 Sint-Laureins 09 311 87 70 info@pietandries.be www.pietandries.be

CONTACT Mathias Fransen mathias.fransen@roborana.be 0475 94 81 65 www.roborana.be

CONTACT K. Maenhoutstraat 12/3 9830 Sint-Martens-Latem info@vertigomenswear.com www.vertigomenswear.com

O N D E R N E M E R S # 10

MEEGEDEELD

Fiscale strategie 2020-2021 Met het jaareinde in zicht, gaan we hierna dieper in op een aantal fiscale maatregelen waarmee u rekening kunt houden bij het afsluiten van het boekjaar. Zowel de COVID-19-steunmaatregelen als de doel stellingen opgenomen in het regeerakkoord zijn hierbij relevant.

CORONA TAX SHELTER Veel kmo’s werden de voorbije maanden geconfronteerd met een sterke omzet daling en ondervinden nu de nood aan extra financiële middelen. De zogenaamde ‘corona tax shelter’ voorziet een belastingvermindering in de personenbelasting van 20 % voor belastingplichtigen die tussen 14 maart en 31 december 2020 inschrijven op een kapitaalverhoging in deze vennootschappen. Op deze manier kan tot 250.000 EUR opgehaald worden. In tegenstelling tot bestaande tax shelter regimes kunnen ook bedrijfsleiders intekenen op de kapitaal verhoging van hun eigen vennootschap.

VRIJSTELLING DOORSTORTING BEDRIJFSVOORHEFFING Op vandaag bestaan er reeds verschillende regimes voor vrijstelling van doorstorting van de bedrijfsvoorheffing. De nieuwe vrijstelling die werd ingevoerd naar aanleiding van de coronacrisis is bedoeld als steun voor werkgevers die gebruik hebben gemaakt van het stelsel van de tijdelijke werkloosheid gedurende minimaal 30 kalenderdagen. De vrijstelling bedraagt 50 % van het verschil tussen de totaal verschuldigde bedrijfsvoorheffing van de maanden juni, juli en augustus en de totaal verschuldigde bedrijfsvoorheffing van de referentiemaand mei 2020. Ondernemingen die ‘verboden’

uitkeringen doen van 12 maart tot en met 31 december 2020, zijn echter uitgesloten van deze maatregel. Verboden uitkeringen zijn: inkoop eigen aandelen, dividenduitkering, kapitaalvermindering of elke andere vermindering of verdeling van eigen vermogen.

INVESTERINGSAFTREK Teneinde (ook in crisistijden) investeringen te stimuleren, had de regering in lopende zaken de gewone éénmalige investerings aftrek voor een specifieke periode in 2020 (voor investeringen gedaan tussen 12 maart en 31 december 2020) reeds tijdelijk verhoogd naar 25 % voor ‘kleine’ vennootschappen. In het regeerakkoord werd opgenomen dat de verhoogde aftrek zou verlengd worden met twee jaar. Dit werd intussen bevestigd in het kader van de recent aangekondigde coronasteunmaat regelen, waardoor de verhoogde inves teringsaftrek van 25 % van toepassing zou zijn tot eind 2022.

MOGELIJKHEID TOT AANLEG VAN WEDEROPBOUWRESERVE Na de eerder ingevoerde carry back van verliezen die vooral gericht was op de ondersteuning van de liquiditeitspositie van de onderneming, wil de nieuwe regering ook het herstel van de solvabiliteitspositie aanmoedigen door de mogelijkheid tot

aanleg van een ‘wederopbouwreserve’. Deze maatregel zal toelaten om (een gedeelte van de) toekomstige winsten (vanaf aanslagjaar 2022) belastingvrij te behouden in de onderneming om zo snel opnieuw over een gelijkwaardig eigen vermogen als vóór de coronacrisis te beschikken. De vrijstelling kan behouden blijven zolang er voldaan is aan de vereiste van personeelsbehoud en zolang er geen ‘verboden’ uitkeringen gebeuren (zie hiervoor). In dit kader kan het dus relevant zijn uw toekomstige uitkeringspolitiek te herzien en/of aan te passen.

DUURZAME MOBILITEITSALTERNATIEVEN De regering wil ook sterk inzetten op klimaat en leefmilieu en wenst eveneens op het vlak van mobiliteit de nodige maatregelen te nemen om het gebruik van milieuvriende lijke vervoermiddelen aan te moedigen. Raadpleeg uw trusted advisor om samen uw fiscale strategie voor eind 2020-begin 2021 in kaart te brengen. Sofie Matthys, smatthys@deloitte.com

VIAVOKA

Overzicht van de nieuwe leden van de voorbije maand: ELLALA - Bokstraat 5 - 9870 Machelen - 0494 68 56 99 - welkom@ellala.be - Coachende ondersteuning (meestal buiten - in beweging), interim management, inside sales (telefonische prospectie, offertes opmaken, verkoop organiseren, …), helpen de administratie te verlichten. - www.ellala.be - BTW BE 0847.760.994 EVERAERT-COOREMAN - Kruisstraat 12 - 9290 Overmere - 09 367 59 51 info@everaert-cooreman.be - Bouwfirma. Zowat het hele pakket aan werken van ruwbouw tot en met afwerking komt aan bod. - www.everaert-cooreman.be BTW BE 0413.607.406 FORESEE - Binnenaert 9 - 9870 Olsene - 0497 51 12 22 - info@4c-foresee.be ICT-advies, ICT-projecten, Interim ICT-manager en ICT-opleidingen - 4c-foresee.be BTW BE 0628.596.127 GHENT AGGREGATES - Singel 19 - 9000 Gent - 09 224 40 04 - info@ghentaggregates.be - Invoerder en leverancier van hoogstaand natuurlijk en synthetisch siergrind, gekleurde granulaten en technische mineralen in dienst van de betonindustrie, utiliteitsbouw, wegenbouw, landschapsontwikkeling, sportinfrastructuur, en zoveel meer. www.ghentaggregates.be - BTW BE 0551.914.459 INDUSFILTER - Weiderede 9 - 9070 - Heusden - 09 285 93 27 - welcome@indusfilter.be Industriële filtratietechnieken (specialisatie voeding). - indusfilter.com BTW BE 0698.642.894 KLEEMANS - Langeplasstraat 5 - 9940 Evergem - 09 298 09 74 - info@kleemans.be - Organisatieadviesbureau met expertise op het gebied van integrale bedrijfsvoering, kwaliteitsmanagement en certificeringsbegeleiding. - www.kleemans.nl BTW BE 0628.502.788 MARCH - Vlasgaardstraat 52 - 9000 Gent - 09 273 55 00 - info@letsmarch.be Bedrijfsvastgoedmakelaardij: property & technology - www.letsmarch.be/nl BTW BE 0722.945.651

Vraag: Wat gebeurt er als werknemers die in 2020 een periode tijdelijk werkloos waren, niet al hun vakantiedagen tegen eind dit jaar opnemen? Werknemers die in 2020 een periode tijdelijk werkloos waren, moeten al hun wettelijke vakantiedagen tegen 31 december 2020 opnemen, tenzij in geval van overmacht. Zo niet, kan de RVA een herkwalificatie doorvoeren met terugvordering van werkloosheidsvergoedingen tot gevolg. Breng uw werknemers dus tijdig op de hoogte welke dagen ze voor het einde van het jaar moeten opnemen. Overmachtssituatie: een bediende uit een verplicht gesloten winkel moet nog 17 wettelijke vakantiedagen opnemen tegen eind 2020. De winkel opent opnieuw op 14 december. 1. Van 14-31/12 zijn er nog 12 mogelijke werkdagen. De bediende kan in theorie nog 12 vakantiedagen opnemen. 2. De 5 overige wettelijke verlofdagen kan de bediende onmogelijk opnemen. Dat is overmacht. De werkgever betaalt het loon (enkelvoudig vakantiegeld) voor deze dagen aan de bediende. Het bedrag is vrij van RSZ-bijdragen. 3. Wanneer de winkel toch tot eind 2020 moet sluiten, is ook hier sprake van overmacht. Nuttig om weten is dat de werknemer en werkgever kunnen overeenkomen om vakantiedagen te boeken tijdens een periode waarin de werknemer anders tijdelijk werkloos zou zijn. Op die manier kunnen ze toch alle vakantiedagen uitputten, en hopelijk vanaf half december nog opnieuw aan de slag gaan. De werkgever moet er dan wel zorg voor dragen om de individuele kennisgeving van tijdelijke werkloosheid aan de werknemer aan te passen. Voor bedienden betekent dit ook dat de werkgever gewoon loon (enkelvoudig vakantiegeld) moet betalen voor die vakantiedagen.

ODOT - Horstebaan 97 - 2900 Schoten - 03 304 80 70 - info@odot.be - Aankoop elektriciteit en aardgas voor bedrijven - www.odot.be - BTW BE 0672.946.507 REMOTIVE - Baron Van Loolaan 8A - 9940 Evergem - 09 328 83 66 - jan.dewinter@ remotive.be - Herstellingen en vervangingen van roterende machines. - www.remotive.be/ nl - BTW BE 0641.650.545 ROBORANA - Veldkant 33 A - 2550 Kontich - 03 444 19 15 - Intelligente procesautomatie met als doel de moderne werkplek digitaal te transformeren. - www.roborana.be BTW BE 0678.744.731 TRIXXO JOBS - Speistraat 42 - 9030 Mariakerke - 09 330 19 40 - gent.jobs@trixxo.be Gespecialiseerd in huishoudhulp en jobs (uitzend, optie vast) - www.trixxo.be/nl/kantoren/trixxo-jobs-gent - BTW BE 0889.051.421 ICT REMARKETING - Kampenstraat 35 - 9552 Borsbeke - 0495 77 87 79 info@ict-remarketing.com - Biedt duurzame, customized oplossingen voor bedrijven die op een verantwoorde manier hun (afgeschreven) ICT-materiaal willen verkopen. Opkopen van IT-materiaal, ontmantelen, refurbishen en/of hergebruiken & recycleren alsook data op een gecertificeerde en veilige manier vernietigen. - www.ict-remarketing.com BTW BE 0816.652.995 WEBA SYSTEMS - Meirebeekstraat 52 - 9800 Deinze - 09 277 07 77 - service@ webasystems.be - Meubelwinkel en ondersteunende diensten - www.weba.be BTW BE 0568.980.422

PVO in logistics

In deze tijden verhoogt de druk op uw logistieke processen. Daarom stelt PVO samen met u dynamische normtijden op. Hierdoor kan, ondanks de verscheidenheid aan orders, een normering worden bepaald die u steeds een prima zicht geeft op de te verwachten output. De haalbaarheid van het onzekere speelt zo niet langer een rol en de stress op de werkvloer neemt af. PVO durft te stellen uniek te zijn in de pragmatische aanpak van dergelijke tijdstudies. Daarnaast brengen we de kennis over zodat u niet om de haverklap externe hulp moet zoeken om bijsturingen aan te passen. Mazda, Volvo, Novy en Brabantia boekten al mooie successen.

PVO - one stop agency: Opleidingen & Consultancy. Industrial Engineering – Lean – Operational Excellence – QRM – Organisatie Ontwikkeling– Werkbaar Werk – Layoutstudies – Sustainable Development Goals PVO is erkend dienstverlener KMO-portefeuille (opleidingen & advies)

Meer informatie?

— Contacteer ons

President Kennedylaan 9C | B-8500 Kortrijk Tel. +32 56 21 00 98 | hallo@pvo.be | www.pvo.be

O N D E R N E M E R S # 10

Nobody is perfect, only a team can be VOLG GEERT MOERMAN OP TWITTER

@Geert_D8 Reageer op geert.moerman@voka.be

19 nov - Geert Moerman @Geert_D8i Mijn ervaring: op einde van selectieproces is steeds een kandidaat de betere, gelijk bestaat enkel in theorie. “Beter” betekent dikwijls kiezen welke competentie het overwicht krijgt. Afkomst, gender, etc zijn geen competenties dus geen valabel eindcriterium @stijn_baert @BramVB

komen. Meer kandidaten van diverse origine bij de start van het rekruteringsproces is een noodzakelijke voorwaarde om met voldoende valabele kandidaten aan de finish te geraken, dat is zeker.

Stad Gent wenst een meer divers personeels bestand dat de samenstelling van de bevolking zo goed mogelijk weerspiegelt. Voorwaar een nobel streven, daar kan niemand tegen zijn. De manier waarop deed wel de wenkbrauwen fronsen. Zeker omdat beleidspartij Groen hiermee stevig uitpakte in haar politieke marketing, ook met de seksuele geaardheid van de kandidaten: “Ook personen die behoren tot de LGBTQIA+gemeenschap zijn een doelgroep. De Stad wil af van het binaire man-vrouwdenken en wil het hele spectrum aan genderexpressies een plek geven op de werkvloer.” Merkwaardig, ikzelf heb nog nooit naar iemands seksuele geaardheid gevraagd in een sollicitatiegesprek en ben dat niet van plan.

Uiteindelijk was er over dit laatste punt het meest commotie. Er zal geen positieve discrimi natie worden toegepast bij de eindbeslissing, maar bij ‘gelijke stand’ zal de kandidaat die meest divers is, het halen. Maar wat is gelijke stand? Als ik even beroep doe op mijn ervaring, op het einde van een kwalitatief selectieproces zijn er nooit twee gelijkwaardige kandidaten. Wat vaak voorkomt: je hebt een functieprofiel met competenties, en de eindkandidaten zijn elk de beste ... op een andere competentie. De ene is heel klantvriendelijk, de andere heel minutieus in de opvolging van klanten. Ideaal zou je beide competenties maximaal in één persoon aantreffen, maar zo is het meestal niet. Wie kies je dan? Veelal op basis van wie het meest complementair is met de andere teamleden (nobody is perfect, only a team can be), ook wel van wie je meest zeker bent dat hij of zij past in de bedrijfscultuur.

Wie behoort nog tot de doelgroepen waar men meer diversiteit wil? Ik mag hopen dat gender voor een stad als Gent al lang geen onevenwicht meer laat zien? In de dienstverlenende privésector zijn ruim de meerderheid van de collega’s immers vrouwen, veelal ligt het probleem qua diversiteit vooral in te weinig mannelijke collega’s. Het zal dus toch vooral gaan om een groter aandeel van ambtenaren van buitenlandse herkomst die de stad wenst aan te werven en mensen met een arbeidsbeperking. Daarvoor zal gans de procedure van aankondiging tot rekrutering worden doorgelicht om te zorgen dat deze kandidaten ook werkelijk in de pipeline

Bij overheden wordt, omwille van een soort faciale objectiviteit, veelal met een puntensysteem gewerkt. Dan kunnen toch twee kandidaten exact dezelfde score hebben? Ja en nee. Omdat wie de punten toekent, weet dat het op punten aankomt, en dus zijn score al stuurt in de richting van de door hem gewenste beslissing. Een proces dat je ook bij aanbestedingen ziet. En dit is geen kritiek, beter een ambtenaar die zijn verantwoordelijkheid neemt dan zich verstopt achter een zielloos puntensysteem. Maar gelijk, nee hoor, dat is een illusie. Of een metafoor voor positieve discriminatie. Maar dat mag dan weer niet gezegd worden, veronderstel ik?

Op Twitter deelt Geert Moerman kort en krachtig zijn visie op ondernemerschap, economie, politiek en het leven zoals het is. U kan hem volgen onder de twitternaam Geert D8: ‘Geert dacht’. In Ondernemers geeft hij maandelijks een uitgebreider commentaar bij enkele opvallende tweets.

Gent über alles! 6 nov - Geert Moerman @Geert_D8i Voor internationale technologieambitie @ stadgent is komst @Uber uitstekende zaak, scale-up bedrijven vragen hier al jaren naar. Ook kwalitatieve taxi-services hebben hierbij hun plaats. Topservice, cashless en schaalgrootte zijn sleutelelementen @ mboudry @filipwatteeuw @IveMarx

22 nov - Geert Moerman @Geert_D8i Hypothese, wie benchmarkt? #COVID19 cijfers gaan sinds eind okt naar beneden, maar geen aanwijsbaar effect van de extra maatregelen die op 2 nov ingingen (sluiten winkels, verplicht telewerk, 1 knuffelcontact ipv 4). Is het dan niet logisch deze maatregelen eerst terug te nemen?

13 nov - Geert Moerman @Geert_D8i

Uber komt nu ook naar middelgrote Europese steden zoals Gent. Plots ontstaan coalities die je niet zou vermoeden. Bijvoorbeeld de schepen van Mobiliteit die plots de kaart van de taxibedrijven trekt, die Uber natuurlijk niet graag zien komen. Nochtans, iedereen die reist naar steden die technologie omarmen, weet wat Uber kan betekenen voor een stad. Urban professionals maken massaal gebruik van dit vervoermiddel. Met hun app reserveren ze een Uber terwijl de ene vergadering op zijn einde loopt, dankzij de app weten ze exact op hoeveel minuten de Uber voor de deur staat. Betaling gebeurt cashless online. De chauffeur is vriendelijk, de auto netjes, het rijgedrag comfortabel. Eerlijk gezegd, Uber biedt meer kans op een kwalitatieve en tijdige rit dan een taxi. De vrije markt garandeert een betere gebruikerservaring dan een overgereguleerde sector. Waarom kan je daar als overheid dan tegen zijn? Omwille van het sociaal statuut van de zelfstandige Uber-rijders? Zelf hoor ik hen daar nooit over klagen. Het uitgangspunt is bovendien dat dit een zelfstandige bijverdienste is, Uber is ontstaan vanuit de deeleconomie. Als je een wagen hebt, waarom hem dan ook niet inzetten voor andere ritten dan louter privé? Zo hoeven andere mensen misschien geen wagen te kopen. Ik probeer hopeloos nog andere redenen te bedenken waarom je tegen kan zijn als overheid. Omdat het openbaar vervoer dan minder gebruikt wordt, de fiets minder overwogen als alternatief? In Gent, de stad die graag een technologische topstad wil worden, hoor ik te veel dergelijke conservatieve argumenten die aan de ervaring van de gebruiker voorbijgaan. Internationale ambitie betekent dat we praktische obstakels voor een bezoeker -ik denk dan vooral in professionele zin- aan onze stad wegnemen. Naast onze eigen landstalen ook Engels gebruiken in de communicatie, alle betalingen cashless, een vlot gebruik van steps en deelfietsen (waarbij je geen langlopend abonnement moet nemen voor je op pad kan). En ook: stations die geen eeuwige bouwwerven zijn, roltrappen die werken, ... Nog veel werk aan de winkel dus om een internationale technologiestad te worden. Gent über alles, daar gaan we voor!

Goed nieuws, de Corona-curves lijken minstens even exponentieel te zakken in november dan ze stegen in oktober (bron @tijd)

9 nov - Geert Moerman @Geert_D8i Begrijpelijk dat beleidsmensen op 10 dagen tijd 3 keer de Covidmaatregelen verscherpten, ze konden risico niet nemen om effecten af te wachten. Nu aan wetenschappers om timing te analyseren welke maatregelen welke effecten hadden om vervolg van pandemie-bestrijding te verfijnen.

27 nov - Geert Moerman @Geert_D8i Family Business Happening @VOKA_OVL ism @danilith ... en ja hoor, dit kan perfect Corona proof: 40 mensen in zaal, 70 on-line. Belangrijk dat ondernemers elkaar blijven ontmoeten om economie vooruit te stuwen

O N D E R N E M E R S # 1 0 63

WAARVAN SPRAKE

Let op voor de ijsberg In de middelbare school leerden we over de opwarming van de aarde. De zeespiegel zou drastisch stijgen volgens twee mechanismen. Bij een toename van de watertemperatuur zet water uit en wanneer landen poolijs smelten, komt meer water in de oceanen terecht.

VRIJE TRIBUNE DOOR ALEXANDER HOOGEWIJS

onder de redactionele verantwoordelijkheid van de auteur

De beelden van het natuurgeweld die we tijdens de lessen te zien kregen, lieten een sterke indruk op me na. Onder luid gekraak kwamen enorme afbrokkelende ijsmassa’s terecht in de Antarctische Oceaan. Nadien bleef slechts het topje, goed voor 10-20% van de massa, zichtbaar. De wet van Archimedes leerde ons berekenen dat 80-90% van het gevaar zich onder het wateroppervlak zou bevinden. Later, tijdens mijn schoolcarrière aan de universiteit, gebruikte de arbeidspsycholoog McClelland de ijsberg als een metafoor in de duiding van zijn motivatiemodel. Het waarneembare gedrag, kennis en vaardigheden bij mensen is slechts een topje van de ijsberg. Wanneer we gedragsverandering van mens en maatschappij op een effectieve manier willen realiseren, zo stelt McClelland, moeten we ook onder de waterlijn werken. We moeten stilstaan bij wat mensen rationeel denken wat juist is, wat ze als individu echt willen en hoe men zich er bij voelt.

“Ons land had voor deze gezondheidscrisis al vele uitdagingen op vlak van welvaart, welzijn, milieu en begroting. Deze werven zijn nu alleen maar groter geworden” De jongste maanden moet ik vaak terugdenken aan deze twee schoolmomenten. De kritische noodtoestand in de Belgische zorgsector heeft voor de tweede keer aanleiding gegeven om ons land in een lockdown te brengen. Sommige sectoren kregen niet eens de kans om herop te starten na de eerste lockdown. Ondertussen wordt aan de bevolking gevraagd om elke 4 à 6 weken rekening te houden met nieuwe maat regelen en hun gedrag snel en zonder tegenpruttelen aan te passen. De nervositeit waarmee beslissingen genomen werden, hielden naar mijn

mening geenszins rekening met de dieptelagen van het ijsbergmodel van McClelland. Hoewel de ernst van de situatie een goed argument vormt voor de ad hoc aanpak in deze crisis, lijkt het me toch raadzaam om voldoende aandacht te geven aan de onzichtbare onderstroom. Wat willen, denken en voelen de mensen over de nieuwe maatregelen? Het negeren hiervan lijkt de ideale voedingsbodem voor antipolitiek, meer extremisme en groter succes van anti-establishment partijen, lees de sociale media er maar op na. Het lijkt alsof de regering De Croo dit begrepen heeft. De stijlbreuk in communicatie met Wilmès is opmerkelijk en de manier waarop beslissingen worden toegelicht hoopgevend. Ook in de media lijkt er opnieuw meer ruimte te zijn om verhalen te brengen over de gevolgen van de maatregelen op de economie en het welzijn in de maatschappij. Voldoende aandacht voor de impact van sociaal isolement op de schoolgaande jeugd lijkt me constructiever dan onberedeneerd de schuld voor de snelle verspreiding van het virus in hun schoenen te schuiven. Met een vaccin in aantocht is er hoop om stap voor stap deze crisis achter ons te laten. De normalisering van de werklast bij ziekenhuizen en andere zorgcentra zal als eerste zicht- en voelbaar zijn. Het echte werk kan dan beginnen. Ons land had al vele uitdagingen voor deze gezondheidscrisis op vlak van welvaart, welzijn, milieu en begroting. Deze werven zijn alleen maar groter geworden tijdens dit bizarre jaar. Als ondernemer hoop ik dat de urgentie om het land structureel te herstellen bij politici even groot aanvoelt als de druk die we nu voelen op de ziekenhuizen. Politici hebben net als economen het nadeel steeds te moeten communiceren over de gevolgen binnen x jaar. Dit voelt meestal minder urgent en de maatregelen kan men minder makkelijk en snel verkopen bij de bevolking. Structurele hervormingen vergen meer politieke moed. Toch rekenen we op jullie politieke daadkracht om samen met ons de fundamenten van onze welvaart te herstellen. Als ondernemer waren we solidair en begrepen we de maatregelen. We hopen nu op jullie medewerking. Laat het ons samen doen, meer digitaal, duurzaam én gezond.

Samen ondernemen Meer dan 6.000 bedrijfsleiders van Belgische familiale kmo’s doen een beroep op onze deskundigheid in accountancy, btw, ﬁscaliteit, ondernemingsrecht of ﬁnancieel management. Vertrouw net als deze ondernemers op ons en u onderneemt niet langer alleen!

Connecteer via www.deloitte.com/be/accountancy-private

Accountancy & Advisory ACCOUNTING & REPORTING TA X & LEGAL M&A & FINANCE STRATEGY & PERFORMANCE Raymonde de Larochelaan 19A, 9051 Gent Tel. + 32 9 393 75 85, kmo-gent@deloitte.com © 2020. For more information, contact Deloitte Accountancy.

Digitale werkplek. Hier zijn ze er al mee weg. Een lege parking, maar de leden van deze werkgeversorganisatie genieten nog steeds van even veel ondersteuning. Dankzij de Digitale werkplek van Proximus werken alle werknemers efficiĂŤnt op gelijk welke locatie, en blijft de dienstverlening verzekerd. Kan uw bedrijf blijven verder werken, ongeacht waar iedereen aan de slag gaat? Ontdek hoe we samen BelgiĂŤ digitaliseren op proximus.be/digitalbelgium

Think possible