Voka Tribune: #relance - "Hoog tijd voor doorbraken" by Voka - Vlaams netwerk van ondernemingen

Een uitgave van Voka vzw | Jaargang 14 – september 2021 | Afgiftekantoor Brugge - Erkenningsnummer P708123

#relance

“Hoog tijd voor doorbraken”

Interview met Voka-voorzitter Wouter De Geest

SEPTEMBER 2021

• welkom •

“

Onze groeikracht kan ons vooruit stuwen Voor de weerkundigen start de herfst op 1 september. Maar zo voelde het dit jaar helemaal niet. Het was een natte zomer. Met als enige lichtpuntje onder die natte, grijze hemel, het schitterende groen van de natuur die weer opleefde. Het zegt veel over de kracht van de natuur, die na uitdagende periodes toch elke keer weer groeit en doet groeien, door welke schaal, bodem of muur ze ook moet breken. Groeikracht zit in de natuur vervat, maar het zit ook in ónze natuur, die van de ondernemers. De voorbije maanden haalden we vooral die andere krachten boven: veerkracht en daadkracht. Die krachten hebben onze bedrijven, onze economie en onze samenleving draaiende gehouden. Maar het is onze groeikracht die ons echt vooruit kan stuwen, en die van 2021 de onomwonden start van de 21ste eeuw kan maken. Moét maken. We staan met onze ondernemingen klaar om te schakelen naar een digitale, duurzame en gezonde toekomst, met een groei waar iedereen beter van wordt. Maar dan moet ook het beleid schakelen. Bijvoorbeeld door de arbeidsmarkt herin te richten zodat talent alle mogelijke kansen krijgt en grijpt. Inzetten op een gezonde energiemix, die onze bevoorrading veiligstelt aan betaalbare prijzen. Ondernemerschap zuurstof geven, en niet verstikken met extra regeltjes, laat staan belastingen. Talloze hervormingen dringen zich op. Voor onze politici zijn ze een unieke kans om geschiedenis én toekomst te schrijven. Voor iedereen die vooruit wil, zijn die hervormingen een absolute noodzaak om samen te ondernemen en samen te groeien. Groeikracht gedijt maar ten volle als de omstandigheden dat toelaten. En ook voor ons ondernemersklimaat is het alle hens aan dek. Zonder doorbraken, geen nieuwe lente.

HANS MAERTENS Gedelegeerd bestuurder Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen

Community

We laten jou nog verder kijken met dit magazine. Scan de QR-codes met je smartphone of tablet en bekijk meteen extra onlinecontent. Zo ga je te werk:

Biologische revolutie

Zorg dat je verbonden bent met het internet.

Scan de QR-code met je smartphone.

De wetenschap wordt steeds inventiever in haar speurtocht naar duurzame initiatieven om de landbouwsector te beschermen.

Geniet van al het extra online materiaal!

In dit nummer

5 IN HET KORT

7 GESPOT

Info op onze radar. Nieuws uit de marge.

8 HET SOUVENIR

Farida Doulami van EPAS International blikt terug.

#relance

Voka-voorzitter Wouter De Geest ziet maar één weg vooruit en dat is de weg van hervormingen. “We moeten keuzes maken, beslissingen nemen en onze verantwoordelijkheid dragen. Het is tijd voor een shift van crisisbeheer naar echt moedig beheer.”

11 DE SPRONG

Veilige wielerkledij van Velusta.

RELANCE DOSSIER 33 COLUMN FRANK BECKX. 34 I NTERVIEW VOORZITTER. 41 D E RELANCE IN CIJFERS. 42 OP BEZOEK BIJ JULIE DE NUL.

48 IN BEELD

Ondernemingen en politiek.

12 MOZAIEK

ONE ON ONE

Stijn Goethals van Plantrent spreidt zijn risico.

THE BIG SCORE

GRENZELOOS

AGENDA

INTERNATIONAAL

DUURZAAM BELEID

Biotalys over de veelzijdigheid van de Vlaamse biotech-industrie.

19 ERVARING VEREIST

De containerkrapte in de praktijk. Stefaan Merckx van Cartamundi.

Twee experten over de kansen van de digitalisering. Het effect 12 maanden later. Handig overzicht van onze activiteiten.

66 DE CODE

Digitaal expert Rik Vera.

Fluvius en Intervest lichten toe.

KANTOREN

DANKJEWEL

NATIONAAL Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel – T. 02 229 81 11 – M. info@voka.be ANTWERPEN-WAASLAND Markgravestraat 12, 2000 Antwerpen – T. 03 232 22 19 ■ Kleine Laan 28, 9100 Sint-Niklaas – T. 03 776 34 64 BRUSSELSE METROPOOL Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel – T. 02 229 81 42 LIMBURG Gouverneur Roppesingel 51, 3500 Hasselt – T. 011 56 02 00 MECHELEN-KEMPEN Kleinhoefstraat 9, 2440 Geel – T. 014 56 30 30 ■ Onze-Lieve-Vrouwestraat 85, 2800 Mechelen – T. 015 45 10 20 OOST-VLAANDEREN Lammerstraat 18, 9000 Gent – T. 09 266 14 40 ■ Noordlaan 21, 9200 Dendermonde – T. 052 33 98 00 VLAAMS-BRABANT Tiensevest 170, 3000 Leuven – T. 016 22 26 89 ■ Medialaan 26, 1800 Vilvoorde – T. 02 255 20 20 WEST-VLAANDEREN President Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk – T. 056 23 50 51

REDACTIE Sandy Panis, Katrien Stragier, Martine Taeymans, Geert Van Cauwenberge MEDEWERKERS AAN DIT NUMMER Jan Caris, Karel Duerinckx, Chak López, Ruben Nollet, Katrijn Serneels, Katrien Stragier, Martine Taeymans, Sarah Tulkens, Kristof Vanderhoeven, Inne Vanden Bremt, Jill Van Cauwenbergh, Kristien Vermaelen REDACTIECOÖRDINATOR Sandy Panis VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Hans Maertens, i.o.v. Voka vzw, Burg. Callewaertlaan 6, 8810 Lichtervelde

ADVERTENTIES Chris Lens, T. 0475 856 232, M. chris.lens@voka.be REALISATIE HeadOffice COVERONTWERP Studio Chapo DRUK INNI group VOKA TRIBUNE Een magazine van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel T. 02 229 81 11, F. 02 229 81 00, M. info@voka.be, www.voka.be

Polestar 2 — 100% elektrisch Vanaf €499/maand* Boek je testrit

polestar.com *Huurprijs excl. BTW voor de Polestar 2 Standard Range Single Motor. Offerte voor huur op lange termijn, gereserveerd voor professionele gebruikers, voor 60 maanden en 50.000 km mits betaling per bankdomiciliëring. Inbegrepen diensten: afschrijving en financiële lasten, onderhoud volgens voorschriften van Polestar, herstellen van defecten, slijtage zomerbanden, verzekering burgerlijke aansprakelijkheid, rechtsbijstand en bestuurder, eigen schadeprovisie, belasting op inverkeerstelling en verkeersbelasting. Offerte tot 30/09/2021 via Polestar Leasing (een divisie van Axus nv) – Bourgetlaan 42 – 1130 Brussel (FSMA 016860 A - KBO nr. 0403.429.730). Onder voorbehoud van acceptatie van uw financieel dossier en na ondertekening van het raamcontract en akkoord met de daarin opgenomen algemene voorwaarden. Afbeelding louter illustratief. Milieu-informatie (KB 19.03.2004): polestar.com

Vorig jaar gebeurde de aftrap in de nieuwe batterijfabriek bij Volvo Car Gent.

OPROEP

Word ‘Ondernemer voor de klas’

Talent ontbolstert zelden spontaan. En dat is met ondernemingszin net zo. Daarom organiseren Jong Voka en Vlajo een reeks gastlessen van Vlaamse ondernemers voor het secundair en hoger onderwijs. Op die manier willen we een positieve beeldvorming over het bedrijfsleven bij jongeren creëren én hun ondernemingszin aanwakkeren. Tijdens de voorbije editie gaven 450 ondernemers meer dan 750 gastlessen op Vlaamse secundaire scholen, hogescholen en universiteiten.

Schrijf nu in op www.voka.be/ jongvoka/ ondernemersvoor-de-klas

Word één dag Ondernemer voor de Klas en inspireer de ondernemers/intrapreneurs van morgen! Neem tussen 17 januari en 11 maart 2022 deel en inspireer jongeren tijdens een twee uur durende gastles met jouw ervaring, passie en energie! Omgekeerd is dit een kans om kennis te maken met de generatie die morgen bij jou komt solliciteren. Het thema van jouw gastles en de doelgroep waarvoor je wilt spreken bepaal, je volledig zelf.

Open Bedrijvendag – Delirium

• 5 •

VOKA ON TOUR

Vijf ministers en schoolklassen ontdekken duurzaamheidsbeleid van tien Vlaamse topbedrijven Met een roadshow doorheen de vijf Vlaamse provincies laten de Vlaamse ondernemers – negentien Vlaamse werkgevers- en sectororganisaties waaronder Voka – ministers en jongeren zelf ontdekken welke inspanningen bedrijven leveren om een positieve impact te hebben op klimaatuitdagingen. Op maandag 11 oktober geeft Vlaams minister-president Jan Jambon samen met studenten van Hogeschool Gent de aftrap bij Luminus dat onder meer met zijn project rond de stadsverwarming van Gent zorgt voor lokale, schone en groene energie. Volg de Tour op www.detoekomstwerkt.be

• initiatieven •

Driemaal

op de radar

Als Voka zijn we niet alleen de grootste netwerk-, belangenbehartiging- en dienstenorganisatie voor ondernemingen in Vlaanderen, we hebben ook als prioriteit om het ondernemerschap in Vlaanderen te promoten, bij jong en oud, burgers en politici. Hier selecteerden we drie van de vele initiatieven die we een warm hart toedragen.

VOKA OPEN BEDRIJVENDAG

“Samen ondernemen, samen groeien” Op zondag 3 oktober verwelkomen over heel Vlaanderen bedrijven het grote publiek op de 31ste editie van Voka Open Bedrijvendag. Naar goede gewoonte zullen duizenden mensen een kijkje nemen achter de schermen bij hun favoriete bedrijven. De deel nemende ondernemingen zullen technische snufjes demonstreren, de bezoekers zullen jobs kunnen uitproberen, er worden hapjes geproefd en weetjes verzameld. “Voka Open Bedrijvendag zal opnieuw een feestdag voor het ondernemerschap worden”, aldus Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder Voka. Zin om ook je deuren te openen die dag of gewoon zelf bij andere bedrijven een kijkje achter de schermen te nemen? Surf dan naar www.openbedrijvendag.be/bedrijven

Health Community Congres

WAT? Working Apart Together! Samen over werk, welzijn en werkgeluk in het nieuwe normaal 28 september | Den Berg, Londerzeel

Sch je n rijf u in !

Het hybride werken werd door corona versneld ingevoerd en vervaagt de grens tussen privé en werk. Dit nieuwe normaal vormt een uitzonderlijke uitdaging voor de gezondheid van de medewerkers en het welzijnsbeleid van ondernemingen.

Wil je ontdekken hoe we tot een gezond, digitaal en duurzaam welzijnsbeleid voor iedereen komen? Schrijf je dan in voor het HC- congres op 28/9 via voka.be!

Plato bestaat 30 jaar Plato, het lerend netwerk voor groeiondernemers van Voka, mag dertig kaarsjes uitblazen. Al die jaren groeide het uit tot een uniek peter/ meterschapstraject waarin ondernemers samen met andere ondernemers werken aan de groei en professionalisering van hun bedrijf. Lien Noyens, werkzaam in het familiebedrijf Jan Noyens nv in Kasterlee is daar één van: “Ik was nog een groentje in het begin. Dus ik heb van de Plato-trajecten echt veel opgestoken. Wanneer ik dan ’s avonds thuiskwam, kon ik vaak niet slapen omdat ik nog aan het nadenken was over wat er gezegd was in de groep. En ’s ochtends had ik dan goesting om er meteen in te vliegen.”

Bekijk Liens filmpje en ontdek nog andere getuigenissen op www.voka.be/nieuws/ lien-noyens-ging-metplato-op-reis-spanjeen-portugal-werdenvriendschappengesmeed

• gespot •

Nieuws uit de marge

70% 7 op de 10

Nieuwe Voka Papers

Voka voerde het afgelopen jaar bij meer dan 700 Vlaamse ondernemingen een volledige digitale doorlichting uit. De digiscan toont aan dat 54% van de Vlaamse ondernemingen minder dan de helft scoort op cruciale parameters. Bijna 7 op de 10 ondernemingen heeft nog steeds geen concreet actieplan om werk te maken van de digitale transformatie. Zo zet 6 op de 10 ondernemingen (62%) niet in op training en opleiding van het personeel rond digitale vaardigheden. Voka heeft een uitgebreid digitaal aanbod. In de Voka Digihubs kunnen kmo’s die zelf niet over een onderzoeksafdeling beschikken digitale oplossingen komen uitdenken en testen. Met het Voka Digitaal Tranformatietraject neemt Voka ondernemingen mee op een langdurig traject om je onderneming en je medewerkers digitaal te versterken.

DE HOUDBAARHEID VAN ONZE OVERHEIDSFINANCIËN In reactie op de coronacrisis goochelden overheden het voorbije jaar met miljarden euro’s. De overheidsschuld klom naar 515 miljard euro. Volgens sommigen zijn onze overheden op weg naar het faillissement, terwijl volgens anderen schulden er niet meer toe doen. Los van zulke overdreven reacties is de vraag hoe het nu echt gesteld is met onze overheidsfinanciën.

Ontdek de podcast, getuigenissen, interviews en het digitaal aanbod van voka: www.voka.be/ digitale transformatie

DE DROOGTE VOORBIJ Terwijl iedereen zich voorbereidde op droogteproblemen, kregen we de afgelopen maanden te maken met ongeziene wateroverlast. De klimaatproblematiek zit daar zeker voor iets tussen. Volgens Katelijne Haspeslagh, adviseur bij het Voka-kenniscentrum kampen we ook met een groot waterbeheerprobleem.

• 7 •

Download de paper:

Lees getuigenissen en download de paper: www.voka.be/ milieu

• het souvenir •

Bekijk de reportage via

• 8 •

Farida Doulami

• het souvenir •

“Je moet kunnen groeien en opbloeien.”

“Reizen en gezellig eten, dat geeft me rust en nieuwe energie”, zegt Farida Doulami (54), CEO van EPAS International. Aan de start van haar carrière onderzocht ze of astronauten hun eigen urine konden herbruiken als drinkwater. Nu leidt ze een consultancybedrijf dat vanuit Gent tot China bedrijven en overheden adviseert over (afval)waterbeheer. DOOR KATRIJN SERNEELS | FOTOGRAFIE KAREL DUERINCKX

aar roots liggen in Algerije, maar de liefde bracht haar naar België. “We waren met zes kinderen thuis, ik heb een zus en vier broers. Mijn vader werkte eerst als leerkracht en werd later bedrijfsleider. Hij vond het belangrijk dat ik als meisje op mijn eigen benen kon staan, onafhankelijk van een man. Al toen ik 6 jaar was, zei hij me dat ik slim was en motiveerde hij me om te studeren. In het middelbaar hield ik van wiskunde en fysica. Maar voor arts, advocaat of architect, wat de traditionele keuzes waren voor wie verder wilde studeren in Algerije, voelde ik niet veel. Ik was de enige in onze wijk die bio-ingenieur ging studeren: die richting was toen ook helemaal nieuw. Geen vanzelfsprekende keuze dus, maar mijn slimme papa steunde me, zoals altijd.”

Summer of love Meteen na haar studies kon Farida op het ministerie van Milieu van Algerije aan de slag, waar ze ook stage had gelopen. “Ik kreeg de verantwoordelijkheid over labo-onderzoeken en het testen van waterkwaliteit. Algerije is een land waar water van nature schaars is. Ik werd ook op buitenlandse missie gestuurd, naar Senegal, Marokko en Mali en vertrok in de zomer van ’93 voor een summer course aan de universiteit van Gent. Daar stelde een van mijn proffen me voor aan een jongeman, een net afgestudeerde arts die ook uit een Algerijnse familie kwam, maar in Gent woonde. Hij nam me mee om de mooiste plekken van België te bezoeken … Een zomer later trouwden we en begon ik in Gent aan een master in milieusanering en daarna aan mijn doctoraat.” Van urine naar water Al snel kreeg Farida een job aangeboden bij EPAS, dat toen voor ESA onderzoek deed naar waterbeheer. “Kan een astronaut zijn eigen urine herbruiken als drinkwater? Kan je met menselijk afval groenten kweken? Dat was het opwindende onderzoek waar ik mij mee mocht bezighouden: het waren de jaren ’90, hoogdagen voor de ruimtevaart. Jaren waarin ook het milieubewustzijn groeide: Greenpeace waarschuwde toen al voor de gevolgen van klimaatopwarming en sensibiliseerde tegen milieuvervuiling. Ik groeide in mijn werk, van astronauten naar bedrijven helpen hun afvalwater te zuiveren,

maar ook hergebruiken. Van overstromingsbeleid tot ‘carbon neutral’-studies, al staat vandaag goed waterbeheer voor overheden en bedrijven hoger op de prioriteitenlijst dan vijftien jaar geleden. Er is ook een groter maatschappelijk draagvlak, nu waterschaarste tijdens droge zomers en overstromingen in natte zomers ook in België realiteit geworden zijn.” Waaier uit China Van Milaan tot China, intussen reist Farida als hoofd van EPAS de wereld rond. “Als CEO ben ik van acht uur ’s morgens tot acht uur ’s avonds aan het werk. Waar ik mijn rust en energie uithaal? Reizen … Aan mijn zakenreizen plak ik, nu mijn twee dochters groot zijn, graag een vrij weekend vast. Ik neem ook graag souvenirs voor mezelf mee, zoals een mooie waaier uit China die op mijn bureau staat (zie foto, red.). Ik probeer op reis ook altijd een typisch lokaal gerecht te eten, van lasagne in Milaan tot tikka massala in Indië. En als ik thuis kom, probeer ik dat zelf klaar te maken. Ik kook zoveel mogelijk zelf thuis, ’s avonds met mijn familie aan tafel zitten is ook een rustmoment voor mij. Al kook ik eigenlijk niet zo graag, ik doe het blijkbaar wel goed, want familie en vrienden schuiven graag hun voeten onder tafel bij ons voor mijn chili con carne of een lekkere couscous, zoals mijn moeder in Algerije klaarmaakte.” Samen aan tafel Eetcultuur is een belangrijke waarde in het leven van Farida. “Niet alleen privé, maar ook op het werk. ’s Middags eet ik vaak snel een broodje, maar dat probeer ik met smaak te doen, en tussen mijn mensen aan de kantinetafel; zo hoor ik hen ook vertellen over hun leven naast het werk. Ik neem mijn werknemers ook graag mee voor een pintje bij Hal 16, tegenover ons bedrijf. Of ik trakteer op een etentje: samen aan tafel zitten werkt verbindend. Ook als er spanningen zijn rond bepaalde projecten, kan samen aan tafel zitten het ijs helpen breken en zorgen voor een betere sfeer en samenwerking.” Tot slot: welk advies zou de Farida van nu aan de Farida van 20 jaar geleden geven? “Als jonge wetenschapper denk je vaak te snel in details: zo en zo kan ik dit deel van het probleem oplossen. Ik heb geleerd dat je beter een stap terugneemt en het hele plaatje bekijkt, voor je in detail begint te denken. En wat ik aan mijn dochters nog wil meegeven: kies nooit een job waar je elke ochtend met een sip gezicht naar vertrekt. Il faut s’éclater. Je moet je amuseren, kunnen groeien en opbloeien.”

• 9 •

Laat ons even kennismaken Laat ons even kennismaken

Wij zijn Wij zijn Een diezijn zijneigen eigenmiddelen middelen Eenfamiliale, familiale,onafhankelijke onafhankelijke beursvennootschap, beursvennootschap, die samen die manier manierdezelfde dezelfdebelangen belangendeelt. deelt. sameninvesteert investeertmet metde deuwe uwe en en op op die Wij en combineren combinerenactieve actieveen en Wijhebben hebbeneen eenwereldwijde wereldwijde benadering benadering en indexmatige strategiën. indexmatige strategiën.

En u? Onze financieel financieel adviseurs adviseurs gaan gaan graag een Onze een lange lange termijnrelatie relatie met met uu aan aan en en bieden bieden u aangepaste termijn aangepaste beheersoplossingenvoor vooruuprivé privé of of uw vennootschap. vennootschap. beheersoplossingen

TREETOP ASSET MANAGEMENT BELGIUM TREETOP ASSET MANAGEMENT BELGIUM

Frankenstraat, 79 bus 7 1040 Brussel +32 2 613 15 30 – Leopoldlaan, 111 8300 Knokke-Heist +32 50 950 760 Frankenstraat, 79 bus 7 1040 Brussel +32 2 613 15 30 – Leopoldlaan, 111 8300 Knokke-Heist +32 50 950 760

www.treetopprivate.be www.treetopprivate.be

TreeTop Private is een gepersonaliseerde beleggingsadviesdienst aangeboden door TreeTop Asset TreeTop Private is een gepersonaliseerde beleggingsadviesdienst aangeboden door TreeTop Asset Management Belgium, een naamloze vennootschap naar Belgisch recht met vergunning voor Management Belgium, een toezicht naamloze Belgisch recht vergunning 14, voor beursvennootschap die onder staat vennootschap van de Nationalenaar Bank van België (de NBB),met de Berlaimontlaan beursvennootschap die onder toezicht staat van de Nationale Bank van België (de NBB), de Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, www.nbb.be. 1000 Brussel, www.nbb.be.

www.voka.be /sterkondernemen

• de sprong • Als studentenonderneming won Velusta al prijzen. Het voorbije jaar waagden Luka Šeparović en Jarrid Janssens de sprong naar een echte start-up.

Luka Šeparović

DOOR KATRIJN SERNEELS FOTOGRAFIE KAREL DUERINCKX

“Een fietshelm beschermt je hoofd, Velusta je huid”

Jarrid Janssens

lk jaar maakt 92% van de wielrenners een val met (diepe) schaafwonden. “Jarrid is een hele tijd actief geweest als wielrenner bij Balen BC, je kan de littekens nog zien,” zegt Luka Šeparović, die samen met Jarrid Janssens Velusta vormt. “Tijdens onze studies Toegepaste Ingenieurswetenschappen aan de universiteit Antwerpen moesten we een studentenonderneming opstarten en Jarrid kwam meteen met een productvoorstel: innovatieve fietskledij die je lichaam beschermt tegen schaafwonden als je valt.” In samenwerking met studenten van de textiel opleiding in Gent ontdekten ze de ideale hightech stoffenmix. “Ademend, licht, zacht op de huid en toch beresterk. Ze bestaat uit drie lagen: een wrijvingsresistentielaag, een laag die de energie van de valimpact opvangt en een comfortlaag, met de zachtheid van bh-stof. We wonnen er als studenten‑ onderneming verschillende prijzen mee.” CROWDFUNDING & WEBSHOP

NAMEN JARRID JANSSENS (24 JAAR) & LUKA ŠEPAROVIĆ (24 JAAR) BEDRIJF

VELUSTA

OPLEIDING TOEGEPASTE INGENIEURSWETENSCHAPPEN ACTIVITEIT HIGHTECH FIETSKLEDIJ DIE BESCHERMT TEGEN SCHAAFWONDEN

Velusta kan echt het verschil maken in de wielerwereld, dus besloot het duo ermee verder te gaan. “Na een succesvolle crowdfunding startten we met de productie van onze hightech wielerbroeken en -shirts, zowel voor dames als heren, te koop in onze webshop. We willen dat al wie graag koerst meer plezier en minder pijn voelt.” Hun droom is om ook professionele renners Velusta te zien dragen. “De meeste ploegen hebben deals met internationale merken. Maar wie weet rijdt ooit een renner als Tom Boonen of Wout Van Aert ermee rond.” Voor Knokke-Heist mocht Velusta alvast de limited edition WK-wielertenues ontwerpen voor het WK Wielrennen dit jaar. “We haalden het daarbij van gevestigde namen als Bioracer en Santini. En ook met Decathlon hebben we een deal om online onze fietskleding te verkopen.” Dat loopt op wieltjes.

• 11 •

• rubrieksnaam •

SLEUTELEN AAN E E N V E I L I G E RE LA N DBOU W De Belgische ondernemingen laten zich op verschillende vlakken gelden in de wereld, maar weinigen hebben zo’n opmerkelijk potentieel als Biotalys uit Gent. Het agrotechnologiebedrijf heeft namelijk een unieke sleutel in handen om de toekomst van de landbouw duurzamer en veiliger te maken. “We willen veel verder gaan dan enkel gewassen beschermen.” DOOR RUBEN NOLLET | FOTOGRAFIE KAREL DUERINCKX

• BI OTA LYS •

Belgische stem in de biologische revolutie • 12 •

• mozaïek •

Bekijk de reportage over Biotalys

e kunnen er niet omheen: als we voldoende voedsel zoals groenten en fruit willen om de groeiende wereldbevolking te voeden, dan moeten landbouwers hun gewassen beschermen. Er is namelijk geen tekort aan schadelijke insecten, schimmels en bacteriën. De voorbije eeuw kwam het passende antwoord van de chemische industrie. Daar viel ook iets voor te zeggen, want hun pesticiden waren doorgaans heel doeltreffend. Intussen weten we echter dat ze al te vaak hun doel voorbijschoten en een toxische impact hadden op mens en milieu. De roep om duurzame alternatieven klinkt dan ook steeds luider, en de wetenschap wordt steeds inventiever in haar speurtocht naar meer geschikte oplossingen. Sommigen werken met feromonen of natuurlijke vijanden om insecten af te schrikken, anderen met bodemmicroben of plantenextracten. Een van de meest veelbelovende alternatieven komt uit onze regio en is gebaseerd op een bijzonder kenmerk

van… lama’s. Net zoals kamelen en haaien beschikken die dieren over een uitzonderlijk immuunsysteem, dankzij antilichaampjes die volledig bestaan uit zogenaamde zware ketens. In de jaren 1980 slaagden wetenschappers aan de VUB erin om dat unieke kenmerk te isoleren en om te bouwen tot een werkbare technologie. Met de steun van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie ontstonden in Gent zo twee bedrijven. Het ene, Ablynx, ging op zoek naar farmaceutische toepassingen. Het andere, AgroSavfe, onderzocht of het concept ook in de landbouw kon werken. Vandaag gaat die laatste onderneming door het leven als Biotalys, staat ze op het punt om haar eerste product te lanceren en is ze sinds begin juli beursgenoteerd. Geen wonder dat CEO Patrice Sellès enthousiast klinkt. Hij leidt een bedrijf dat een goeie kans maakt om de wereld te veranderen. Opvallend feit: de Fransman werkte eerder 20 jaar voor Syngenta, een chemische wereldspeler. Patrice Sellès: “Ik ben van opleiding chemisch ingenieur. Eigenlijk ga ik nu elke dag in tegen alle ideeën en

“We hebben de ambitie om een transformatie teweeg te brengen in de voedsel- en agro-industrie.” PATRICE SELLÈS CEO BIOTALYS

• 13 •

• mozaïek •

1,6

miljard ton

triljoen euro

HOEVEELHEID WERELDWIJD GEPRODUCEERD VOEDSEL DAT JAARLIJKS VERLOREN GAAT

DE WAARDE VAN DAT VERLOREN VOEDSEL

overtuigingen die mijn leraars me wilden bijbrengen. Maar een mens is pas geloofwaardig als hij kritisch kan staan tegenover wat hij geleerd heeft. Door de ervaring die ik al die jaren heb opgebouwd, heb ik ook een goed inzicht in wat een bedrijf als Biotalys nodig heeft voor R&D en andere zaken. Hier kan ik die kennis gebruiken om het team te helpen groeien, en om samen te bouwen aan een duurzamere toekomst voor de landbouw.” ▶ “We zien onszelf niet als een bedrijf dat gewassen beschermt,” zegt u in een interview. “We beschermen voedsel.” Wat bedoelt u daar precies mee? Patrice Sellès: “Kijk naar de andere bedrijven die alternatieven ontwikkelen voor chemische pesticiden. Hun focus ligt op de bescherming van gewassen, met andere middelen dan chemicaliën. Dat is prima, maar wij willen veel verder gaan. Je kunt onze technologie ook na de oogst gebruiken om de gewassen langer te bewaren en voedselverspilling tegen te gaan. Of om diagnoses te stellen en te bepalen of gewassen bedreigd worden door een of andere ziekte. Of om dieren gezond te houden. Het potentieel van

3,67 7,78 miljard euro

miljard euro

DE WAARDE VAN DE GLOBALE MARKT VOOR BIOLOGISCHE GEWASBESCHERMING IN 2020

VERWACHTE WAARDE VAN DE GLOBALE MARKT VOOR BIOLOGISCHE GEWASBESCHERMING TEGEN 2027

Biotalys is enorm divers. Ons doel is om deze technologie zo breed mogelijk in te zetten in de voedingswaardeketen. We willen het voedsel niet enkel beschermen wanneer het groeit maar op elk moment. Punt aan de lijn.” ▶ De grootste concurrent blijft de machtige chemische industrie. Welke troeven kunnen biobedrijven uitspelen om de strijd aan te gaan? Patrice Sellès: “Eerst en vooral: zonder die chemische industrie zouden jij en ik hier niet zijn. De kracht van hun producten heeft ervoor gezorgd dat we genoeg te eten hebben. Maar ze kampen met problemen en gebreken. Hun pesticiden laten bijvoorbeeld giftige resten achter in de bodem en op de gewassen die we uiteindelijk consumeren. Met onze technologie kunnen we de voedselproductie op hetzelfde niveau en even kostenefficiënt houden, maar zonder die grote impact op de natuur en onze gezondheid. Uiteindelijk doen wij het met een eenvoudig eiwit dat ontstaat door gisting.” ▶ Zijn uw producten volledig veilig? Patrice Sellès: “Het zou een beetje arrogant van me zijn om dat nu zo

• 14 •

pertinent te stellen, maar ze zijn op zijn minst volledig biologisch afbreekbaar. Ze breken af tot aminozuren, en dat is wat we vandaag gebruiken om de bodem en de planten te voeden. Het zijn de bouwstenen van alle leven op aarde. Het neemt niet weg dat we nu alle procedures doorlopen om een veiligheidsgoedkeuring te krijgen, zowel van de EPA in de Verenigde Staten als de EFSA in Europa.” ▶ Biotechnologie die werkt met genetische modificatie stuit vaak op weerstand. Voelt u een gelijkaardige reactie op wat Biotalys doet? Patrice Sellès: “Het is interessant. Bepaalde investeerders hebben ons ook al vragen gesteld over ESG (criteria rond milieu, samenleving en governance, red.), net omdat het idee van genetische modificatie angst inboezemt. Dan leggen we uit dat we genetisch gewijzigde micro-organismen gebruiken voor de gisting van onze producten maar dat we die micro-organismen vervolgens afscheiden. We filteren er enkel het product uit dat we nodig hebben. Dat proces lijkt sterk op hoe je bijvoorbeeld insuline produceert. Maar we beseffen dat we

• mozaïek • onze klanten voortdurend moeten inlichten naarmate de technologie evolueert, niet alleen het publiek maar ook onze investeerders en de Europese Gemeenschap. Zij moeten begrijpen dat deze nieuwe technologieën en processen een belangrijke rol spelen om de noodzakelijke transitie in de landbouw door te voeren. De vraag naar een beter alternatief voor chemische pesticiden bestaat alvast.” ▶ Is die vraag al groot genoeg om de chemische reuzen het vuur aan de schenen te leggen? Patrice Sellès: “Nog niet. Dat heeft onder meer te maken met de herstructurering die de laatste jaren gebeurd is in de chemische sector. Monsanto en Bayer zijn versmolten, Syngenta maakt nu deel uit van ChemChina, enzovoort. Die evolutie heeft ervoor gezorgd dat 75% van de wereldwijde gewassenbescherming vandaag in handen is van een zestal reusachtige bedrijven. In de

sector van de biocontrole, waar wij bij horen, zie je nog vooral een hele reeks kleine bedrijven. Die versnippering maakt het moeilijk om de grote spelers uit te dagen. Daarnaast ontbreekt er ook nog een overheersende technologie die een soort bottom-up-consolidatie op gang kan trekken. Met de juiste technologie zouden we samen de schaalgrootte kunnen opdrijven, op de juiste manier de markt benaderen en genoeg inkomsten hebben om grotere bedrijven te vormen en echt te wed ijveren met de chemische sector.” ▶ Zijn er gesprekken tussen kleine bedrijven uit de biosector aan de gang? Patrice Sellès: “Die lopen al een jaar of tien, ook met private-equityfondsen. In Europa heb je bijvoorbeeld Rovensa, een onderneming die actief andere bedrijven opkoopt. In België doet Biobest hetzelfde met de hulp van hun investeerders. Dat is een heel interessant initiatief. Er broeit dus wel wat.”

▶ Merkt u dat de chemische sector u in het oog houdt? Patrice Sellès: “Zeker. We voeren trouwens openlijk gesprekken met de meeste grote spelers in de landbouwsector om samen te werken op het vlak van R&D. Daar is ook een goeie reden voor, zeker in Europa. De EU wil tegen 2030 de hoeveelheid chemische pesticiden in de landbouw terugdringen met 50%. Veel van die producten zullen verboden worden of uit de handel verdwijnen. Dat zal de producenten van chemische pesticiden miljarden euro’s kosten. Dus voelen ze een enorme druk om op zoek te gaan naar alternatieven. Om bepaalde van hun doelstellingen te bereiken, willen ze met ons samenwerken.” ▶ Welke rol speelt de consument in dat debat? Patrice Sellès: “Die kan ook veel druk zetten. De chemische pesticideproducenten raken steeds meer het geloof en het vertrouwen van de consument kwijt.

“We moeten als samenleving oppassen dat we onszelf niet vergalopperen.”

• 15 •

Speciaal voor jouw thuiswerke rs... exclusiev e korting op koffie ! Motiveer je medewerkers met heerlijke koffie Via de nieuwe webshop coffeeathome.be kan je als bedrijf interessante kortingen aanbieden aan je collega’s, zonder dat het jou iets kost. Neem snel contact op met Miko Coffee Service voor een gepersonaliseerd voorstel: info.mcs@miko.be

• mozaïek • Die heeft steeds meer inzicht in de materie en maakt zich zorgen om wat er met zijn eten gebeurt. Door de voorkeur te geven aan bepaalde producten maakt de consument ook duidelijk aan de telers dat ze minder chemische pesticiden mogen gebruiken. We moeten als samenleving echter oppassen dat we onszelf niet vergalopperen. 50% minder chemische pesticiden is heel mooi, maar wat betekent dat voor de telers? Zullen zij nog steeds over alle nodige middelen beschikken om ziektes en insecten te bestrijden? Zal de Europese landbouw competitief blijven met markten die wel nog chemische producten gebruiken? Dat moeten we in gedachten houden, en Biotalys wil daartoe bijdragen. We hebben de ambitie om een transformatie teweeg te brengen in de voedsel- en agro-industrie.” ▶ Hoe schat u de huidige situatie van Biotalys in? Patrice Sellès: “De voorbije twee jaar hebben we ongelooflijke dingen verwezenlijkt. Het is ons gelukt om vast te houden aan het geplande tijdschema voor registratie in de VS en in Europa. We hebben de productie van ons eerste product, het schimmelbestrijdingsmiddel Evoca, opgedreven. We hebben een dochteronderneming geopend in North Carolina. We zijn als een puber. We zijn begonnen als R&D-organisatie en nu ontwikkelen we de hele tijd nieuwe lichaamsdelen: business development, een commerciële afdeling, een marketingafdeling. Dat moet nu allemaal

samenkomen. Daarom was dit ook het ideale moment om ons te laten noteren op de beurs. Zo kunnen we nieuwe investeerders aantrekken en aan Europa zeggen: ‘Jullie willen nieuwe technologie? Kijk naar ons, hier zijn we’. We hebben de steun van investeerders nodig om de volgende stappen te zetten.” ▶ Hoe snel kan Biotalys groeien? Patrice Sellès: “Ons R&D-platform, dat we de ‘Agrobody Foundry’ noemen, heeft net zoals elke R&D-afdeling tijd nodig om jaar na jaar nieuwe producten te ontwikkelen. Evoca hebben we zelf ontwikkeld maar het kan ook via samenwerkingsverbanden. Die laatste optie is normaal gezien sneller. We hebben ook het voordeel dat ons platform zeer flexibel is. We kunnen

“De chemische sector voelt een enorme druk om op zoek te gaan naar alternatieven.”

13 VERWACHTE JAARLIJKSE GROEI VAN BIOLOGISCHE PRODUCTEN VOOR GEWASBESCHERMING

dezelfde onderliggende technologie gebruiken om telkens nieuwe eiwitten te creëren die specifieke insecten, schimmels en bacteriën aanpakken. Geen enkele ander biobedrijf kan dat zeggen. Vergeleken met onze chemische concurrenten zijn we bovendien bijzonder kosteneffectief. Als je vandaag een nieuwe chemische pesticide op de markt wil brengen, neemt het 11 jaar in beslag en kost het je meer dan 250 miljoen euro. Bij ons is dat ongeveer 8 jaar en zowat 30 miljoen euro. Ook dat was een reden om naar de beurs te gaan. Een platform heeft fondsen nodig om te groeien.” ▶ Wanneer zullen Belgische landbouwers uw producten kunnen gebruiken? Patrice Sellès: “Als alles volgens plan verloopt, zullen de Amerikaanse landbouwers in de tweede helft van 2022 de primeur krijgen. Daarna hangt het af van hoe snel de registratie in Europa volgt. Dat moet lukken tegen 2024-2025. Op dat moment zullen we al veel geleerd hebben uit onze ervaring in de VS. We zullen onze Belgische landbouwers dus een versie kunnen aanbieden die nog beter is. We hechten sowieso veel belang aan onze band met België, Vlaanderen en de biotech-wereld hier. Daarom zijn we ook lid geworden van Voka.” ▶ Tot slot: waarnaar verwijst ‘talys’ in Biotalys? Patrice Sellès: “Naar een talisman. We willen een talisman zijn die planten en voedsel beschermt.”

Bio-industrie De VIB bio-incubator, de bakermat van Biotalys, is een complex van verschillende bedrijven die gespecialiseerd zijn in Research & Development. VIB verricht baan brekend onderzoek naar de werking van het menselijk lichaam, planten en micro-organismen. Het is een onafhankelijk onderzoeksinstituut, gefinancierd door de Vlaamse overheid, met 1.300 wetenschappers uit 60 landen die werken aan KU Leuven, Universiteit Antwerpen, UGent en Vrije Universiteit Brussel. Het is gelegen op het Wetenschapspark Ardoyen, dat deel uitmaakt van het Technologiepark Zwijnaarde. De concentratie van biotechbedrijven heeft ertoe geleid dat het Wetenschapspark een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van de Vlaamse biotech-cluster.

• ervaring vereist •

STIJN G OETHALS OVE R DE TO EKO MST VAN P LANTRE NT In het Kempense Beerse groeit een kleine jungle. Vanuit het magazijn van Plantrent Group worden planten, groendecoratie en zelfs bomen verhuurd voor beurzen, evenementen en kantoren in alle uithoeken van het land. Welke wijze lessen neemt zaakvoerder Stijn Goethals na bijna twee decennia ondernemen mee naar de toekomst? DOOR SARAH TULKENS FOTOGRAFIE KATRIJN VAN GIEL

“Je moet je focussen op je core business, maar ook je risico’s spreiden”

oen ik begin jaren 2000 Plantrent opstartte, samen met mijn vader, was alles nog onwennig. We hadden geen concreet businessplan, geen personeel en een beperkte infrastructuur. Vrienden of jobstudenten kwamen meehelpen in drukke periodes, maar er was eigenlijk nog geen duidelijke visie van waar we naartoe wilden. We deden in de eerste fase bijvoorbeeld ook nog tuinaanleg, wat op de duur niet meer te combineren viel met het inrichten van beurzen en evenementen. Dus beslisten we om onze focus op de plantenverhuur te richten en de zaken anders aan te pakken. Dat mensen in onze omgeving me gek verklaarden – wie verhuurt er nu planten? – trok ik me niet aan. Het idee zat in mijn hoofd, klaar voor uitvoering.”

▶ Stond het bedrijf er meteen als een boom? “Plantrent begon klein, met het verhuren van groen om dansvloeren van trouwfeesten op te fleuren bijvoorbeeld. We probeerden flyers uit te delen op beurzen om reclame te maken, maar hoorden al snel dat dat eigenlijk niet mag. Toch heeft onze zaak dankzij de juiste verhouding van creativiteit en doorzettingsvermogen de weg naar een ruimer publiek gevonden.” ▶ Wat is jullie grootste opdoffer geweest in al die jaren? “Corona uiteraard. Natuurlijk hadden we voordien al eens over hobbelige paadjes gelopen. Daarvan leerde ik dat je zowel moet focussen op je core business, maar tegelijk

• 19 •

ook je risico’s moet spreiden. Draait de verhuur voor evenementen plots minder om een of andere reden, dan zijn er bijvoorbeeld nog de kantoren. Maar corona legde zonder pardon alles tegelijk plat. Dat heeft er even heel diep ingehakt bij mij, want ik wilde mijn bedrijf niet overkop zien gaan en mijn personeel aan het werk houden.” ▶ Welke lessen heb je daaruit getrokken? “Ik heb mezelf het hele voorjaar van 2020 suf gepiekerd. Met de hulp van familie en vrienden en de gesprekken die ik via ondernemersplatform Plato had met andere ondernemers, heb ik het verlies door corona trachten los te laten en me vastgebeten in wat ik wél nog had. Onze geplande nieuwbouw werd on hold gezet, maar we startten wel met volle moed aan de verbouwing van onze kantoren, wat eigenlijk pas als tweede fase voorzien was. We gingen op zoek naar nieuwe producten, zoals moswanden, en naar nieuwe markten. Horecaterrassen die na een tijd weer mochten openen, bedrijven die hun kantoren wilden opfrissen voor de terugkomst van werknemers, openbare ruimtes die wat groen konden gebruiken, … Corona heeft me geleerd dat je opportuniteiten moet kunnen zien en meer dan ooit moet durven investeren in duurzaam ondernemen. Alles waar we de afgelopen maanden onze schouders onder zetten, zal ook op lange termijn deel blijven uitmaken van onze activiteiten.”

tijn S Goethals Z aakvoerder Plantrent

s l o o d

t e r r e

a n g d n • 20 •

p v e e

e o v r

• grenzeloos •

DE I M PACT VA N DE CON TA I N E RCHAOS Elke bedrijfsleider voelt het: de wereldhandel draait stroef. Dat heeft veel te maken met de verstoorde transportsector, die er maar niet in slaagt om het maritieme vervoer van containers weer vlot te trekken. Volgens Steve Alaerts van logistieke speler Remant zal die chaos nog even blijven duren, maar hij ziet wel licht aan het eind van de tunnel. En een kans om het voortaan anders aan te pakken. DOOR RUBEN NOLLET FOTOGRAFIE KAREL DUERINCKX

“Veel bedrijven zullen niet langer 100% afhankelijk willen zijn van de bestaande supplychains.” STEVE ALAERTS REMANT

Een perfecte storm.” Zo noemt Steve Alaerts de situatie waar de wereldhandel momenteel in gevangen zit. Als directeur bij de logistieke groep Remant weet hij er alles van. Samen met zijn team logistieke architecten tekent hij voor zijn klanten het beste plan uit om goederen te transporteren. Daarvoor baseren ze zich op wat er beschikbaar is aan vervoerscapaciteiten en op specifieke productkennis. De uitvoering van dat plan is dan voor rederijen en andere transportbedrijven.

Knelpunten en congestie Die samenwerking liep altijd op wieltjes, maar de voorbije jaren raakte er steeds meer zand in het raderwerk. De voornaamste reden was uiteraard de uitbraak van COVID-19. Eerst viel de productie in China stil en gingen de havens er dicht. Vervolgens verspreidde die stilstand zich samen met het virus over de rest van de wereld. Omdat er geen vracht was, namen de containerrederijen schepen uit de vaart. Stilaan raakte de wereldwijde flow van containers verstoord, en toen de economie in de tweede helft van 2020 weer begon aan te trekken, bleek er een groot probleem te zijn: te weinig containers. Of liever: ze stonden op de verkeerde plaats. Dat de productie van nieuwe containers achterstand opliep door COVID-19-uitbraken in de productielanden, hielp ook niet. De 125 miljoen zeecontainers die twee jaar geleden dienst deden, zijn er nog steeds, maar het is aartsmoeilijk geworden om ze in handen te krijgen. Omdat er te weinig containers binnenkomen met importlading is er een tekort aan lege containers voor export, en dat heeft overal een onevenwicht gecreëerd. “Door de pandemie zijn grote knelpunten en congestie ontstaan,” vertelt Alaerts. “Ofwel staan de containers in een depot te wachten omdat er om een of andere reden een blokkade is geweest die de export heeft tegengehouden. Ofwel zitten ze in congestie in een haven of wachten ze op een schip. De afgelopen zes maanden is de betrouwbaarheid van het zeetransport onder de 40% gezakt. Slechts een derde van de schepen haalt op tijd zijn bestemming. Gemiddeld genomen zitten we met vertragingen tot twee weken per schip. Dat is niet houdbaar.”

• 21 •

• grenzeloos •

“Het is echter te kort door de bocht om alle schuld op de schouders van de rederijen te laden”, voegt Alaerts eraan toe. Zij zijn er zelf ook de dupe van als hun schepen niet op een correcte manier kunnen varen. Ze zijn echter afhankelijk van de landinfrastructuur. “Als de terminals geen plaats hebben om de schepen te lossen, liggen die voor anker tot er plaats is,” schetst Alaerts. “En dat kost de rederijen bakken geld. Ze hebben de voorbije maanden alle beschikbare vaartuigen geactiveerd. Ze hebben dus echt wel hun verantwoordelijkheid genomen tijdens de pandemie.” Pervers effect Alsof de situatie nog niet complex genoeg is, werken Alaerts en zijn team ook nog eens met extra delicate ladingen. Foodcareplus en Lancaster, de twee business units bij Remant die Alaerts onder zijn hoede heeft, zijn gespecialiseerd in sensitieve voedingswaren die bij positieve temperaturen vervoerd moeten worden, zoals verse groenten en fruit, zuivel en bakkeGoed nieuws voor rijgrondstoffen. Om die gevoelige producten te transporteren, hen, maar met name voor maken ze gebruik van zogenaamde reefer containers (koelconde voedingssector brengt dat tainers). Ook daarvan zijn er op zich meer dan voldoende, een pervers effect met zich mee. maar net zoals de dry containers (gewone containers) bevinden “Geen enkele reder is nog bereid om ze zich vaak niet waar ze nodig zijn. “In het noordelijk halfrond een lege reefer container op zijn schip zijn we voor veel producten afhankelijk van aanvoer uit het te positioneren en daar de kosten voor te zuiden,” stelt Alaerts. “We willen het hele jaar door groenten dragen,” legt Alaerts uit. “Dat is ook perfect en fruit in de rekken zien en houden van exotische producten. te begrijpen, want als hij dat plaatsje op zijn schip Bananen maken bijvoorbeeld 15% uit van het wereldwijde aan een dry container vol witgoed, elektronica, textiel transport in reefer containers.” of andere producten verkoopt, levert hem dat tot een stuk Daarbij komt dat China (onder meer) in 2019 te maken kreeg meer op. Bij sommige voedingsproducten, zoals diepvries, heb met een uitbraak van Afrikaanse varkenspest, waardoor het land je speelruimte en kan je in principe wachten zolang er voorraad massaal veel varkensvlees begon in te voeren uit Europa en andeis. Maar bij verse groenten en fruit liggen de kaarten anders. re regio’s. Het resultaat is dat er meer dan een miljoen reefer conDaar dicteert de natuur vaak wanneer we een product moeten tainers in Azië liggen en daar niet meer wegraken. vervoeren. Het maakt dat we niet anders kunDat heeft alles te maken met de sterk gestegen nen dan die hoge transportprijzen betalen, want transportkost. Zoals dat gaat in het spel van vraag anders mogen we die producten weggooien.” en aanbod, weerspiegelt de containerkrapte zich in de vervoerprijzen. Drewry, een Brits onafhanDiversifiëren kelijk onderzoeksbureau dat de internationale Alaerts denkt dat die ‘perfecte storm’ stilaan 1981 Oprichting Remant nv zeevaart volgt, berekende midden juli dat een uitgeraasd is, al zitten er nog enkele nijpende zeecontainer van 40 voet gemiddeld 7.523 euro periodes aan te komen. De maanden vlak na de 1990 Oprichting Remant Africa kost, een stijging van 339% vergeleken met een zomervakantie en in de aanloop naar de kerst Logistics nv & Remant jaar eerder. De prijstoename is universeel, al zijn zijn bijvoorbeeld traditioneel zwaar, en deze Customs nv er grote verschillen volgens de handelsroute. keer zullen de doorlooptijden nog langer zijn. 2007 Oprichting Remant Globe Het transport wordt nu zelfs zo duur dat het Dat zal de consument voelen in zijn portefeuilLogistics nv in sommige gevallen goedkoper uitkomt om le. Los daarvan schat Alaerts dat de toestand Chinese wegtransporteurs in te schakelen van de tegen medio 2023 weer leefbaar zal zijn. Maar 2011 Oprichting Remant Cool Logistics nv Mongoolse grens tot in Luik of Antwerpen. De op dat moment zal zich weer een ander prosituatie doet veel spelers pijn, maar er is ook een bleem aandienen, meent hij. “We hebben het 2015 Participatie in Derudder grote winnaar: de rederijen. Volgens Drewry zal nu wel over containerkrapte,” zegt hij, “maar SAS Le Havre die sector in 2021 tot 100 miljard winst opstrijals je de cijfers over een periode van twee of 2018 Acquisitie van ken, een ongezien succes na vele jaren waar die drie jaar bekijkt, zie je in werkelijkheid een Lancaster bvba bedrijven met kleine winstmarges moesten werstagnatie en in bepaalde regio’s zelfs een lichte & Foodcareplus nv ken.De menselijk kost die dit met zich meebrengt daling van de vraag. We mogen het gevoel van 2021 Oprichting van Remant is echter niet te verwaarlozen. Het is overduideschaarste niet verwarren met het idee dat er Cool Logistics USA & lijk dat de algemene disruptie de mensen achter een ongelooflijke explosie van handel Oprichting van REKUPP het logistieke apparaat stretcht. zal komen. Dat is helemaal niet het geval. i.s.m. Steelduxx

• 22 •

• grenzeloos •

“Als je de situatie over een periode van drie jaar bekijkt, zie je geen krapte maar een stagnatie.”

Het probleem is niet de vervoerscapaciteit. Die is groot genoeg. We moeten de knelpunten in het systeem aanpakken.” Bepaalde rederijen besluiten echter om hun enorme winsten nu te investeren in nieuwe schepen en containers. De kans is dan ook reëel dat de transportmarkt binnen anderhalf jaar weer in elkaar zal klappen. Nochtans brengt de huidige crisis ook kansen met zich mee. Alaerts gaat ervan uit dat bedrijven zullen inzien dat ze hun bevoorradingsketen moeten diversifiëren. “Veel bedrijven zullen niet langer 100% afhankelijk willen zijn van supply chains uit één en dezelfde gebieden,” meent Alaerts. “Je kunt als invoerder perfect beslissen om dat meer te spreiden. In plaats van limoenen enkel uit Brazilië te importeren, kan je kiezen voor een 60-20-20-verdeling en ook product uit Vietnam, Zuid-Afrika of Spanje halen. Je zal misschien een beetje meer betalen, maar dan weet je tenminste dat je kunt bijsturen als er ergens bevoorradingsproblemen zijn.” Alaerts vindt dan ook dat de logistieke medewerkers bij de bedrijven een grotere rol moeten krijgen. Het zou verstandig zijn om die mensen al meteen bij het aan- en verkoopproces te betrekken en ze niet enkel te zien als uitvoerende krachten. “Ik ben er ook van overtuigd dat onze rol als onafhankelijk adviseur enkel zal toenemen,” besluit hij. “We gaan bedrijven nog meer helpen om nieuwe oplossingen uit te werken en ervoor te zorgen dat ze onafhankelijker staan.”

• 23 •

Ontdek meer interviews, filmpjes, papers en activiteiten rond slimme mobiliteit op www.voka.be /detoekomstvanmobiliteit

Bedrijfsmatig verpakkingsafval recycleren, dat doen we allemaal samen. Valipac begeleidt al meer dan 20 jaar lang alle economische spelers die hierbij betrokken zijn. Samen delen we de verantwoordelijkheid en werken we elke dag aan een duurzame toekomst. valipac.be

• grenzeloos •

Een sector die de impact van de containerkrapte zeker voelt, is de bouw. Dat bevestigt ook Ann De Groote, de zaakvoerder van Sack Zelfbouw.

“Bepaalde fabrikanten profiteren van de instabiele markt.”

elfbouwpakketten voor onder meer sanitair, verwarming, badkamers en domotica. De voorbije 20 jaar is Sack Zelfbouw snel gegroeid in dat specifieke segment. Ook de COVID-19-crisis doorstond het bedrijf probleemloos, omdat veel mensen plots aan het klussen sloegen. De schaarste aan containers heeft wel een directe impact. “Onze bevoorrading is lang relatief meegevallen omdat we samenwerken met grote kwaliteitsmerken zoals Vaillant en Bosch,” zegt zaakvoerder Ann De Groote. “Sinds het derde kwartaal van dit jaar voelen we meer hinder, vooral door de leveringsproblemen van het staal.” Dat probeert Sack Zelfbouw op te vangen door grotere stockvolumes aan te leggen, de toestand nauwgezet op te volgen en de klanten goed op de hoogte te houden. Het grootste probleem situeert zich echter op een ander vlak: de fluctuerende prijzen die het gevolg zijn van de containerkrapte. “Veel contracten waren al bevestigd, maar nog niet uitgeleverd,” legt De Groote uit. “Dat heeft ons wat marge gekost op alle dossiers, want we konden de hogere prijzen van onze fabrikanten niet zomaar doorrekenen aan onze klanten.

Bij nieuwe contracten ligt dat uiteraard anders. In de bouwsector zijn de prijzen gemiddeld met 10% gestegen voor de consument, en ook wij hebben onze zelfbouwpakketten noodgedwongen 8 tot 10% duurder moeten maken.” Al vindt De Groote dat het spel van vraag en aanbod niet altijd even eerlijk wordt gespeeld. “Bepaalde fabrikanten profiteren van de instabiele markt om prijsstijgingen door te drukken die niet evenredig zijn,” meent ze. “Wij weten ook hoe de staalprijzen schommelen, en wat sommigen plots aanrekenen, staat daar niet mee in verhouding. Maar we gaan met de fabrikanten in dialoog. We aanvaarden niet zomaar alles.”

Ann De Groote Zaakvoerder Sack Zelfbouw

• 25 •

• internationaal •

“We gaan voor ‘sharing the magic of playing together’ op alle vlakken” STEFAAN MERCKX CEO CARTAMUNDI

De wieg van het Belgische kaartspel staat in de 18e eeuw. 1796 is een keerpunt. Om de Franse bezetter te ontvluchten, trekken de Leuvense drukker Pieter Corbeels en zijn drukkersgast, Philippus Jacobus Brepols richting Kempen. Hun vlucht verandert de Belgische drukkersgeschiedenis. Corbeels wordt gefusilleerd door de Fransen, maar Brepols zet het levenswerk van zijn meester verder en wordt de peetvader van de speelkaartenindustrie in Turnhout.

De naam – en het bedrijf – Cartamundi ziet het licht in 1970. In dat jaar bundelen drie speelkaartenproducenten (Brepols, Van Genechten en Biermans) hun knowhow in een joint venture. De nieuwe wereldspeler van het kaartspel, Carta Mundi – inderdaad, toen nog in twee woorden – is geboren. Op-en-top Belgisch.

Vandaag is Cartamundi actief in liefst 16 landen. In elk land nemen ze de praktijken en expertise van de lokale ondernemingen over. Zo versterkt het bedrijf haar groeikansen en tegelijk de lokale betrokkenheid. Cartamundi kiest met andere woorden voor een ‘glokale’ benadering van wereldwijde markten. Speeltradities verschillen immers per regio. Door te vertrouwen op de kennis en ervaring van de lokale teams geeft Cartamundi creatief talent maximale kansen.

• 26 •

OPRICHTING 1765 ACTIVITEITEN UITGEVER VAN SPEELKAARTEN, WAARONDER BICYCLE, COPAG EN FOURNIER

I WERKNEMERS

2.900 IN 16 LANDEN OMZET

500 MILJOEN EURO (2020)

CARTAMUNDI , E E N WE RE L DSP E L E R De Turnhoutse Cartamundi Group is absolute wereldleider op vlak van spellen en speelkaarten. De eigen merken zijn vooral bekend in het buitenland, maar wie van ons heeft nog geen potje UNO®, MONOPOLY® of Pokémon® gespeeld? CEO Stefaan Merckx, die in september 2018 het roer overnam, laat ons even mee in zijn (wereld)kaarten kijken. DOOR SARAH TULKENS

“In 1970 sloegen enkele concurrenten de handen in elkaar en richtten samen Cartamundi op. Anno 2021 is het bedrijf in handen van twee families aandeelhouders: de Cartier de Marchienne en de Somer, die voor een bijzondere dynamiek in het bedrijf zorgen. Ze zijn heel betrokken bij Cartamundi, maar laten ons toe een onafhankelijke koers te varen met de focus op de toekomst. Geen enkele aandeelhouder is bijvoorbeeld actief binnen ons bedrijf, daar werd bewust voor gekozen. Hun motto daarbij is: ‘jullie langetermijn eindigt wanneer onze kortetermijn begint.’ Daarmee willen ze zeggen dat ze niet voor zichzelf werken. Zij hebben als aandeelhouders het bedrijf telkens opnieuw geërfd van een vorige generatie en hebben als doel om het telkens in een betere toestand door te geven aan een volgende generatie. Wij als professioneel management zorgen ervoor dat die doelstelling op relatief korte termijn in een langetermijnvisie gegoten wordt, over de generaties heen.” Wereldspeler “Vanaf de start waren we al sterk gericht op export, want de Belgische kaartspelmarkt is beperkt. We groeiden geleidelijk aan in het buitenland door nieuwe verkoopkantoren, joint ventures en overnames. Zo hebben we joint ventures in Japan,

• 27 •

Woning. Beleggingen. Pensioen.

Is uw vermogen toekomstbestendig?

Ga naar www.delen.be/voor-uw-toekomst

• internationaal •

Brazilië en India. En enkele jaren geleden namen we bijvoorbeeld de Amerikaanse United States Playing Card Company over. Zij hebben spellen zoals Bicycle en Bee, merken die in meer dan 100 landen verkocht worden. Deze en nog andere merken gaan we in de nabije toekomst ook in ons land lanceren. Want we mogen dan wel de wereldleider zijn op het vlak van kaartspelen, Belgen spelen hun potje poker of wiezen vooral met kaartendecks die als promomateriaal of relatiegeschenk uitgedeeld worden. Het zit ons niet in het bloed om te investeren in kwalitatieve speel kaarten. Daar brengen we graag verandering in!” Langetermijnplannen “Duurzame groei is ons motto. Vandaag tellen we wereldwijd reeds 2.900 medewerkers, 13 fabrieken en een groot netwerk van design centers en verkoopkantoren op vier continenten. Maar we zien nog veel potentieel in het verder uitbouwen van onze merkenportefeuille, de factory of the future en het kantoor van de toekomst. Dat laatste, waarbij ‘het werk’ zich niet meer beperkt tot wat binnen de muren van een fysiek kantoor gebeurt, is iets dat door de coronacrisis trouwens een stevig duwtje in de rug heeft gekregen. Innovatie is sowieso een speerpunt voor Cartamundi. Begin 2021 investeerden

we in een global R&D- en innovatiecentrum in onze thuisbasis Turnhout. Hier wordt gesleuteld aan revolutionaire producten en processen waarbij conventionele en nieuwe technologie elkaar versterken. Daarbij kijken we niet alleen naar onze rechtstreekse klanten, maar ook naar de consumenten achter die klant, wat leidt tot boeiende dynamieken die zich de komende jaren steeds verder zullen ontwikkelen.” Duurzaam ondernemen “We gaan voor ‘sharing the magic of playing together’ op alle vlakken, we willen mensen samenbrengen bij het spelen met onze kaarten en een glimlach op hun gezicht toveren. Maar die filosofie streven we niet alleen na voor onze eindconsument. We zijn erg begaan met het welzijn van de communities waarin we actief zijn. Zeker nu, tijdens deze pandemie, steken we heel wat tandjes bij om goed voor onze medewerkers te zorgen. En ook het milieu verdient onze aandacht. 20 jaar geleden speelden we al een pioniersrol door volledig op FSC (hernieuwbare papierbronnen) over te schakelen. En vandaag werken we bijvoorbeeld aan een project rond het bannen van plastic wegwerp verpakkingen. In het ‘Good Neighbor Report’ op onze website leggen we van naaldje tot draadje uit wat duurzaam ondernemen in al zijn dimensies betekent voor Cartamundi. Het zit al van bij de oprichting van het bedrijf in ons DNA en we gaan daar ontzettend ver in. Het is een van de mooiste aspecten van ons bedrijf: mensen en hun leefomgeving staan centraal.” Om naar uit te kijken “Er staan veel nieuwigheden op de planning die we binnenkort wereldkundig zullen maken. En we startten dit jaar met Cartamundi Digital Ventures, een onderneming die focust op digitale en hybride speloplossingen. Ook daar zijn dus op korte termijn hele mooie, nieuwe initiatieven te zien. Hou ons dus zeker in de gaten!”

“We startten dit jaar met een onderneming die focust op digitale en hybride speloplossingen.”

Intervest

• duurzaam ondernemen •

STABIEL EN WEERBAAR DANKZIJ DUURZAAM ONDERNEMEN Intervest en Fluvius, twee marktspelers die op het eerste gezicht geen link hebben met elkaar. Toch zijn ze meer verbonden dan het lijkt. Voor beiden is duurzaam ondernemen meer dan een modewoord. Het zijn bedrijven én mensen die duurzaamheid maximaal verankeren in hun visie en praktijk. Het zijn ook allebei bedrijven die deelnemen aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen (VCDO). Meer nog, ze zijn bekroond als SDG (Sustainable Development Goals) Pioneer.

“Slim combineren en optimaliseren en volledig loskomen van het grid.” GUNTHER GIELEN

uurzaamheid is een onderdeel van ons DNA.” Gunther Gielen, CEO van Intervest (beursgenoteerd vastgoedbedrijf, gespecialiseerd in kantoren en logistiek) is heel stellig. “Het is een thema dat definitief op de agenda staat, ook op de corporate agenda.”

Multimodaal werken Intervest onderschrijft de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties. Daaruit puurde het zes speerpunten voor het eigen duurzaamheidsbeleid:

Duurzaam verhaal zonder einde

DOOR INNE VANDE N BREMT | FOTOGRAFIE KAREL DUERINCKX & FLUVIUS

Fluvius

“Iedereen betrekken bij de energietransitie is onze grootste uitdaging.” ISABEL VAN CUTSEM

enk je aan nutsvoorzieningen, dan denk je aan Fluvius. Actief in alle Vlaamse gemeenten, voor de bouw en het beheer van de distributienetten die elektriciteit, aardgas en warmte tot bij ons brengen. “Duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen is inherent aan wie we zijn”, stelt Isabel Van Cutsem, hoofd communicatie.

• 30 •

• duurzaam ondernemen • duurzame energieproductie en -consumptie, duurzame werkgelegenheid, opleiding van medewerkers, deugdelijk bestuur en welzijn, en gezondheid. “We kiezen er een aantal, maar elk jaar belichten we er andere extra. We proberen te werken met een zo breed mogelijk vizier”, benadrukt Gielen. “We zijn eigenaars van gebouwen. Gebouwen zijn verantwoordelijk voor veel CO2-uitstoot. Maar je moet naar de hele ketting kijken. Een van onze grootste projecten is de ontwikkeling van de site van de oude Fordfabriek in Genk. Daar willen we uitblinken in duurzaamheid qua techniek. Maar we werken ook multimodaal. De site ligt vlak naast het kanaal. De hele afbraak werd verwerkt via het kanaal. Daarnaast baten we met een partner een eigen containerterminal uit op de site. Met die terminal zullen we elk jaar ongeveer 175.000 vrachtwagens van de baan kunnen houden. De focus ligt dus niet enkel op een gebouw”, weet hij. Practice what you preach De slogan van Intervest is niet zomaar ‘Beyond real estate’. “Met het BECOME-project in Mechelen zijn we een pionier in België. Daar bouwen we een lokale energiegemeenschap uit. We verbinden gebouwen met elkaar en stemmen de energieproductie, -opslag en -consumptie ervan op elkaar af. Door slim te combineren en Dag Duurzaam optimaliseren willen we Ondernemen volledig loskomen van het grid, het algemene In het kader van het Voka energienetwerk”, Charter Duurzaam Ondernemen vertelt Gielen. vindt op 26 oktober de Dag Duurzaam Ondernemen plaats. Je maakt er kennis met experten en andere ondernemers en je leert de nieuwste trends kennen. Ontdek het programma en schrijf vandaag nog in!

Samenwerken binnen de realiteit Meer dan ooit werkt Fluvius aan de Vlaamse energienetten van de toekomst. En daarvoor vertrekt het vooral vanuit de wereld rond zich. “Het gaat niet alleen om het sociale, financiële of ecologische aspect. We streven naar meer dan een balans. Wij beschrijven een ganse keten, maar geloven in samenwerking om ons doel te bereiken. Het is net zo dat we onze maatschappelijke rol goed kunnen vervullen”, weet Filip Van Rompaey, directeur strategie. “Iedereen wil evolueren naar warmtenetten, maar dat betekent dat je een huis fundamenteel moet ombouwen. Dat is niet haalbaar voor velen. Dus werken we stapsgewijs. Je moet rekening houden met de realiteit.” Gedaan met filosoferen Ook Fluvius kreeg het Voka Charter Duurzaam Ondernemen en is uitgeroepen tot SDG Voice 2021, een unieke kans om de mogelijkheden van de energietransitie nog meer in de verf te zetten. “We hebben een heel traject achter de rug, onder andere met Voka”, benadrukt Koen Schelkens, investor relations. “Het Charter brengt verschillende marktspelers gestructureerd samen en dat leidt tot onderlinge kruisbestuiving. Ondernemen

“Je kan heel wat energie-efficiëntiewinst uit gebouwen halen, maar als je ze met elkaar combineert, is er nog veel meer mogelijk. Op termijn willen we ook elektrische wagens met laadpalen connecteren aan het geheel. Zijn er tussentijdse energietekorten, dan gebruiken we eerst die wagens voor we overschakelen op het netwerk.” Nieuwbouw en duurzaam? Dat klopt niet Gielen heeft een heel uitgesproken visie als het gaat om kantoorgebouwen. “Er is de komende jaren in Europa een duidelijke nettonood aan logistiek vastgoed. Kantoren zijn een ander verhaal. We moeten vertrekken van het idee ‘hoera, ik kan vandaag nog eens naar het kantoor’. Maar dan moet dat een inspirerende ruimte worden”, legt hij uit. “Het meest duurzame gebouw is een gebouw dat niet gebouwd wordt. Ga voor een kantooromgeving aan de slag met een oud gebouw. Strip en herwaardeer. Dan lever je pas écht een bijdrage. Dan zet je de stap naar beter, toekomstgericht en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo wordt de Greenhouse Collection in Antwerpen voor ons een mijlpaal.” “Je kan trots zijn op een uiterst duurzaam nieuwbouw pand, maar eigenlijk klopt dat niet. Al dat beton en die stenen hebben al CO2 uitgestoten. Dat kan je niet meer compenseren.” Alles circulair De grote uitdaging? “Circulair werken. We gaan naar een wereld waarin we tot op het laatste schroefje weten welk materiaal waar en wanneer gebruikt is. En dan kan je in de toekomst een gebouw zetten op basis van bestaande gebouwen die afgebroken worden. Dat is fantastisch, want zo ben je echt circulair bezig. De doelstellingen zijn er, nu moeten we aan de bak. Laat de innovatieve ideeën en oplossingen maar komen.”

doe je met een open geest, en nooit alleen. We weten wat we moeten doen: tot een klimaatneutraal Europa komen in 2050. En wij hebben een belangrijke rol te vervullen.” Van Rompaey knikt: “Die rol is niet verder filosoferen over die doelstellingen. Wij moeten zorgen dat ‘2050 CO2-neutraal’ haalbaar wordt voor iedereen. Punt. ” Intelligente, hybride netten Dit doel vergt stevige investeringen. “We werken op twee vlakken: met een korte termijnshorizon van vijf jaar en toekomst of de lange termijn. Op korte termijn is de ‘verLEDding’ belangrijk. We vervangen ongeveer 1,2 miljoen lichtpalen tegen 2030. Op lange termijn willen we dat de klant actief kán deelnemen aan de energietransitie. Daarvoor is de uitrol van de digitale meters een enorme opdracht. Elke werkdag installeren we om de 4-5 seconden zo’n meter”, aldus Van Rompaey. “Een derde uitdaging: de energienetten intelligenter én hybride maken. Diverse netten combineren. Vroeger startte alles vanuit een centrale en als een cascade werd stroom verdeeld. Dat is vandaag niet meer het geval. De mens kan zelf niet snel genoeg schakelen, wij moeten dat op het net doen.” Fluvius is er klaar voor, al wacht er veel werk in het veld. Maar ook de mentaliteit moet nog sterk veranderen. “Uit een recente bevraging bleek dat bijna de helft van de Vlamingen eigenlijk niet mee is met het concept energietransitie, wat het concreet inhoudt. We moeten duidelijk uitleggen voor welke uitdaging we staan. Hoe de verschillende elementen (zoals een digitale meter) in het geheel passen, welke mogelijkheden we kunnen creëeren en hoe je als klant je steentje kan bijdragen”, besluit Van Cutsem.

• 31 •

TE VEEL VOOR 1 PAGINA? Bezoek meer dan 100den bedrijven. Reserveer je bezoek op www.openbedrijvendag.be

VOLG ONS OP

#OPENBEDRIJVENDAG

Dossier #Relance

“

Natte zomer, hete herfst Na een doorweekte zomer volgt er een politiek hete herfst. Er ligt immers een hele reeks cruciale dossiers op de plank: de aangekondigde pensioenshervorming, de werkgelegenheidsconferentie, de begroting die opgemaakt moet worden en uiteraard ook het klimaat- en energiedebat, dat niet meer weg te denken is. Allemaal cruciale dossiers, die de toekomst van onze welvaartsstaat bepalen. Dit najaar wordt een grote stresstest voor onze regeringen. Maar ook een unieke kans om ons land in een betere plooi te leggen en niet alleen de komende jaren, maar de komende decennia vorm te geven. Makkelijk wordt dat niet. Maar als er ooit momentum voor zo’n transformatie was, dan is het nu wel. De voorbije maanden hebben aangetoond dat we, ondanks of dankzij vele discussies en moeilijkheden, sterke resultaten kunnen neerzetten als we samenwerken. Er liggen bovendien relanceplannen klaar, en Europese fondsen. Daarnaast zetten onze ondernemingen nu al fors in op dé thema’s die de komende decennia zullen bepalen: digitalisering, verduurzaming, gezondheid en welzijn. Dit zijn ook niet toevallig de drie pijlers van Voka’s Plan Samen Groeien, onze toekomst visie voor de komende tien jaar. Onze ondernemingen hebben een enorme omslag gemaakt, die immense inspanningen heeft gevergd, maar hen meer weerbaar maken. Zij nemen de toekomst in handen. Nu is het ook aan onze politici om die te grijpen, want na de gezondheidscrisis is het werk niet af. Nieuwe uitdagingen dienen zich aan en oude problemen duiken weer op. Denk alleen nog maar aan de krapte op de arbeidsmarkt, die onze groei bedreigt. De bouwstenen voor een sterkere toekomst liggen er. Nu nog de nodige hervormingen.

FRANK BECKX Directeur Kennis- en Lobbycentrum Voka

• 33 •

• interview •

VOKA-VOORZI T T ER WOUTE R D E G EEST “We moeten de shift maken van crisisbeheer naar écht moedig beleid. Dat betekent keuzes maken, beslissingen nemen, verantwoordelijkheid dragen. Van veerkracht naar daadkracht schakelen.” Dat zegt Wouter De Geest, voorzitter van Voka, in een interview met Voka Tribune. DOOR SANDY PANIS | FOTOGRAFIE CHAK LÓPEZ

“Nu geen doorbraken realiseren, is onverantwoord”

e schrijven half augustus. Mensen keren terug uit vakantie, de economie pikt na een woelige achttien maanden de draad weer op, ondernemingen verwelkomen meer werknemers op de werkvloer. Ook Vokavoorzitter Wouter De Geest kon even genieten van een korte vakantie, maar vandaag is hij alweer in werkmodus. “Ik ben blij met de dynamiek die ik zie bij ondernemingen”, zo steekt hij van wal. “Hun rol is de afgelopen maanden alleen maar belangrijker geworden. Ze hebben veerkracht getoond, ze hebben snel geschakeld en naar oplossingen gezocht, ze hebben de veiligheid gegarandeerd voor medewerkers, maar ook voor stakeholders en de ganse maatschappij.”

Maar de voorzitter beseft ook dat ons nog een hete herfst te wachten kan staan: “Corona heeft onze maatschappij onder een stolp gezet. Alle grote uitdagingen – denk aan de vergrijzing, de krappe arbeidsmarkt, de klimaatproblematiek, het energievraagstuk, het ongenoegen bij heel wat groepen van mensen, … – moesten plaats ruimen voor de gezondheidscrisis. Maar ze zijn er nog, en ze manifesteren zich nu meer dan ooit.”

• 34 •

• interview •

• 35 •

Dossier #Relance

• interview •

Bekijk de oproep van Wouter De Geest:

De langetermijnbegroting van de EU vormt, samen met het tijdelijk herstelinstrument NextGenerationEU, het grootste stimuleringspakket voor Europa ooit. In het totaal gaat het om 2.018 miljard euro voor de heropbouw van Europa na de coronacrisis. En dat zal voor groenere, digitalere en veerkrachtigere bedrijven zorgen.

Veerkracht De voorzitter is evenwel tevreden wanneer hij terugblikt op hoe het beleid de gezondheidscrisis heeft beheerd. “Ook het beleid heeft veerkracht getoond. Een jaar geleden al was duidelijk dat massale vaccinatie de enige weg uit de crisis was. Onze oproep tot versnelde en grootschalige vaccinatie in januari werd gehoord en opgevolgd. Al kwam de vaccinatiecampagne aanvankelijk te traag op gang, vandaag is bijna 90% van de volwassen Vlamingen gevaccineerd. Daarmee behoren we tot de beste ter wereld en daar mogen we terecht fier op zijn.” Ook de manier waarop het beleid ondernemingen, zelfstandigen en werknemers ondersteunde tijdens de crisis, kan op de goedkeuring van de voorzitter rekenen. “Met tal van steunen relancemaatregelen hebben politici ervoor gezorgd dat ondernemingen bleven draaien en ons economisch weefsel niet ten onder ging. Ze hebben dat niet vanuit een ivoren toren gedaan, maar door hun oor te luister te leggen bij tal van stakeholders, waaronder Voka, en experten. Ze hebben het aangeboden advies vertaald naar effectieve maatregelen, zowel economisch als op vlak van gezondheid. Ook dat is veerkracht.” “Ik ben blij dat we ‘dat beestje’ stilaan onder controle lijken te krijgen. Mensen kunnen weer naar de werkvloer en onze kinderen kunnen normaal naar school. Het leven wordt stilaan weer normaal. Overigens, bij onze ondernemingen is de relance duidelijk zichtbaar: de orderboeken zijn goed gevuld, het ondernemers- en consumentenvertrouwen piekt, er worden massaal aanwervingen gedaan en vacatures uitgeschreven. Ondernemers gaan weer volop voor groei en kijken hoopvol naar de toekomst.” Donkere wolken Maar er hangen ook een paar donkere wolken over die toekomst. “Als ondernemers weten we dat wanneer we voor een uitdaging komen te staan, we die moeten aanpakken. En liefst zo snel mogelijk, zeker niet bij de pakken blijven zitten of maar wat aanmodderen. Ondernemers begrijpen niet waarom dat voor de politiek zo moeilijk is. Soms wil ik hen zelfs vragen: kíezen jullie eigenlijk wel voor de toekomst? Bijvoorbeeld op het vlak van talent. Ik begrijp niet dat er nu nog altijd geen

drastische maatregelen genomen worden om de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken. Drie op vier ondernemingen geven aan dat ze veel moeite hebben om nieuw talent aan te trekken. Dat vormt een strop rond hun groei en die van onze hele economie. Als we daar niets aan doen gaan we welvaart verliezen en bedreigen we de toekomst van volgende generaties. Er zijn nochtans oplossingen. Eén, maak het verschil tussen werken en niet-werken groter. Wacht toch niet langer met een jobbonus in te voeren. Twee, kijk ook naar de verschillen tussen de regio’s. In Vlaanderen zijn veel vacatures: verhoog de werkloosheidsvergoeding voor wie pas zijn job kwijt is, maar bouw ze daarna wel sneller af. Als het in Wallonië beter anders is, dan moet dat ook kunnen. En drie, introduceer een loopbaanrekening zodat iedereen het beheer van zijn loopbaan in eigen handen kan nemen.” “Ook de ondernemingen zelf moeten daar hun verantwoordelijkheid opnemen, nog meer dan vandaag. Ik roep hen dan ook op om alles op alles te zetten om talenten te ontwikkelen via opleiding, duaal leren, stages, leerwerkplekken, omscholingsprogramma’s naar knelpuntfuncties, reïntegratietrajecten van langdurig zieken, … ” “Trouwens, als we het over talent hebben dan spreken we ook over ons onderwijs. Ik begrijp dan ook niet waarom we twintig jaar geleden in internationale rankings tot de besten behoorden in wiskunde, terwijl we vandaag bij de sterkste dalers zijn … en het beleid niet hemel en aarde verzet om het tij te doen keren. Integendeel zelfs, de budgetten voor onderwijs stijgen, maar de kwaliteit blijft dalen.” Voka-voorzitter Wouter De Geest wijst nog op een andere donderwolk die – letterlijk – aan de hemel opdoemt: de klimaatuitdaging. Internationale rapporten met zwarte cijfers voor België en de overstromingen in vooral het zuiden van het land brachten die realiteit pijnlijk dicht nabij. “Ondernemers zijn al jaren bezig om hun manier van werken aan te passen en duurzamer te ondernemen. De mensen en jongeren verwachten dat ook, en het beleid zet ondernemers en burgers onder druk om dat ook te doen. Allemaal goed en wel, maar wat

• 36 •

• interview •

“

Dossier #Relance

Elke ondernemer weet dat goede investeringen uiteindelijk geld opbrengen in plaats van geld te kosten. WOUTER DE GEEST

doet het beleid zelf? Er wordt daarbij steeds gekeken naar de industrie die al grote inspanningen heeft geleverd. Maar de grote winst zit in het transport en de renovatie van gebouwen. Ook in het energiebeleid blijven we maar aanmodderen. Dat er niet grondiger naar oplossingen wordt gezocht, valt niet uit te leggen. Niet aan de burger, zeker niet aan de jongeren.” “De klimaatstrijd niét aangaan kost geld. Kijk naar de enorme bedragen die nodig zijn voor de wederopbouw na de natuurrampen – bosbranden, watersnood, … – wereldwijd en in eigen land. De klimaatstrijd wél aangaan, kost ook geld, maar dan in de vorm van investeringen en de aanleg van nieuwe infrastructuur. Elke ondernemer weet dat goede investeringen uiteindelijk geld opbrengen in plaats van geld te kosten. Het geld van de belastingbetaler mag niet gaan naar pleisters op een houten been. We moeten dit geld stoppen in investeringen en schone technologie.”

De weg van hervormingen De voorzitter fronst de wenkbrauwen en denkt na, hij is even stil. “Soms word ik er een beetje moedeloos van. Het is een discours dat je overal hoort en leest: ons concurrentievermogen boert achteruit, we verliezen welvaart, we hebben hervormingen nodig, het is vijf voor twaalf, enzovoort. Maar waar blijft de sense of urgency bij het beleid? Waar blijft de daadkracht? Waar blijft de slagkracht? Intussen hebben we er nog een gezondheidscrisis bovenop gekregen, kwam onze economie bijna tot stilstand en kleurt onze begroting bloedrood. De coronacrisis laat ons achter met een – gelukkig – gezonde samenleving, maar ook met een doodzieke begroting.” “Er is maar één weg vooruit, en dat is de weg van hervormingen: de arbeidsmarkt, onze fiscaliteit die tot een koterij is uitgegroeid, het pensioenstelsel, en ja, ook onze staatshuishouding moet worden aangepakt. De machinerie van de staat werkt niet

• 37 •

DE NIEUWE C-KLASSE.

De nieuwe C-Klasse van Mercedes-Benz.

Met de nieuwe C-Klasse zet Mercedes-Benz opnieuw een grote stap naar een nog efficiëntere en digitalere wereld, ook voor uw wagenpark. De nieuwe C-Klasse beschikt standaard over een complete Business Solution uitrusting, zoals o.a. metaalkleur, een navigatiesysteem en een parkeerassistent met achteruitrijcamera. Neem plaats in z’n uitnodigende comfortzone en ontdek zelf de zeer uitgebreide standaarduitrusting. Binnenkort is hij ook verkrijgbaar als fiscaal vriendelijke Plug-in Hybrid met 100 kilometer puur elektrisch rijbereik. Ontdek hoe de nieuwe C-Klasse moderne luxe herdefinieert bij uw Erkend Concessiehouder Mercedes-Benz of op mercedes-benz.be.

5,0 - 7,9 L/100 KM • 131 - 180 G/KM CO2 (WLTP). Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie KB 19/3/2004: www.mercedes-benz.be - Geef voorrang aan veiligheid.

MAN13100247DH MAN- BE_Fleet ads 2021 -Q3 C-Break_VOKA Tribune 210x297mm BEL NL_v1_converted 1

20/07/21 16:22

• interview •

meer. Zelfs dat werd pijnlijk duidelijk tijdens de overstromingsramp van deze zomer. Er was een ongeziene golf van solidariteit in het land, maar de hulp van de overheid schoot te kort. Gewoon omdat de overheid te traag, het staatsapparaat te log en de bevoegdheidsverdeling te complex is. Zeker in crisisperiodes staat dat snelle oplossingen en échte doorbraken in de weg.” Wouter De Geest, strijdvaardig: “Het beleid mag niet langer talmen met hervormingen. We verwachten dat. The time is now. We moeten de shift maken van crisisbeheer naar écht moedig beleid. Dat betekent keuzes maken, beslissingen nemen, onze verantwoordelijkheid dragen. Van veerkracht naar daadkracht schakelen. Leiderschap tonen. Het roer in handen nemen en de weg tonen, niet de problemen doorschuiven naar de goegemeente. Niet van overlegcomité naar overlegcomité surfen, maar de koers uitzetten. De bevolking meekrijgen en motiveren om mee te doen. Want de hervormingen die noodzakelijk zijn, zullen van iedereen inspanningen vragen. Dan volstaat een volle catalogus met losse ingrepen niet, maar dan is een duidelijke visie, plan en roadmap nodig. Dergelijk leiderschap

Dossier #Relance

verkrijg je niet alleen met een marketingcampagne, maar door als één ploeg te ‘be-sturen’. De uitdagingen zijn groot genoeg, politici hebben nu de kans om die aan te pakken en zo geschiedenis te schrijven. Doen ze dat niet, dan zullen ze snel zélf geschiedenis worden.” Plan Samen Groeien Voka heeft de afgelopen tijd hard gewerkt aan zo’n plan. Het Plan Samen Groeien biedt een blauwdruk van het pad dat van Vlaanderen opnieuw een voortrekker van de wereld moet maken, met duurzaamheid, digitalisering en gezondheid als belangrijke pijlers. Wouter De Geest: “Met onze nieuwe base line ‘Samen ondernemen, samen groeien’ geven we aan dat we dat plan voor 100% in onze werking integreren. Dat blijkt ook uit het tal van initiatieven die Voka het afgelopen jaar heeft genomen om de digitalisering van onze bedrijven een boost te geven. Met Voka Charter Duurzaam Ondernemen begeleiden we verschillende bedrijven om duurzamer te ondernemen en onze Voka Health Community is nog nooit zo actief geweest. Het kan dus.” “Wij reiken als ondernemers het beleid de hand om samen de tocht te ondernemen naar gezonde en gedeelde groei. Dat is een mooie tocht waar we allemaal samen de vruchten van zullen kunnen plukken, de vruchten van welvaart en welzijn. We zullen die tocht aanvatten en voltooien met daadkracht en slagkracht.”

Meer info over het Plan Samen Groeien https://plansamen groeien.be/over

Voka-voorzitter Wouter De Geest: “Wij reiken als ondernemers het beleid de hand om samen de tocht te ondernemen naar gezonde en gedeelde groei.”

“

Er is maar één weg vooruit en dat is de weg van hervormingen. WOUTER DE GEEST

• 39 •

EER S T E HULP N A T HUISWERK EN

Sommige gewoontes zullen je werknemers moeten afleren…

Tussen vergaderingen door de strijk doen.

Ongestoord aan de conditie werken.

Felix lekker mee op schoot nemen.

Maar PMD sorteren zoals thuis? Die gewoonte brengen ze wél gewoon mee.

Presenteren alsof ze nog thuis zijn.

Het is voor iedereen weer wat aanpassen. Maar PMD sorteren, dat doe je ook gewoon op de werkvloer, net zoals thuis. Dat is niet alleen verplicht, dankzij de nieuwe uitgebreide PMD-sorteerregels is het nu ook makkelijker dan ooit. Bovendien geven we je met een welkomstpremie een duwtje in de rug. Waar wacht je op? En vergeet niet: sorteren is goed, zero afval nog beter.

Start nu met PMD sorteren in je bedrijf. Alle info op sorterenophetwerk.be

Samen goed sorteren, beter recycleren

641.000 extra mensen

• cijferkwartet •

De weg naar herstel

Naar 0 uitstoot

In 2050 moet de uitstoot in de Europese Unie naar nul. Maar onze gebouwen zijn oud: meer dan de helft staat er al van voor 1970. Ze slurpen energie, en stoten heel wat CO2 uit. Vooral onze woningen en appartementen, goed voor 60% van de uitstoot. Dit vormt een hele uitdaging, maar biedt ook een grote opportuniteit om hier best of class te worden.

2 op de 3 ondernemingen die willen aanwerven ondervinden grotere moeilijkheden dan anders om geschikt personeel te vinden. Om de ambitie van 80% werkzaamheidsgraad te halen (in België) hebben we 641.000 extra mensen aan het werk nodig tegen 2030. Voor elke 100 mensen die op pensioen gaan de komende jaren, staan er slechts 80 jongeren klaar ter vervanging.

Zweden 80

Zwitserland

De ‘waar’

Spanje

35%

Frankrijk

Duitsland

23%

Nederland

Ierland

Italië

40%

België

42% 46%

47%

Totale belastingdruk

Totale overheidsuitgaven (in % van het bbp)

• 41 •

Ierland Spanje Nederland Duitsland

België Frankrijk

20 tot 25

De begrotingsput is gigantisch. Opnieuw een primair begrotingsevenwicht halen tegen 2030 vereist een structurele inspanning van 20 tot 25 miljard euro. De Belgen zijn al bij de meest belaste Europeanen. De belastingdruk bedraagt hier 46% van het bbp.

België staat slechts op de 53e plaats wereldwijd als het gaat om de kwaliteit van de dienstverlening van de overheid (World Economic Forum). We betalen Scandinavische tarieven aan overheidsbijdragen maar krijgen er Zuid-Europese dienstverlening voor terug.

miljard euro

53e plaats

De coronacrisis veroorzaakte de grootste economische krimp sinds de Tweede Wereldoorlog. Na een historische crisis staan we nu voor een even historische herlancering van de economie. Opnieuw aanknopen met groei is van cruciaal belang om ons maatschappelijk model betaalbaar te houden. Dat zet ons voor heel wat uitdagingen.

• interview •

Dossier #Relance

“

Steeds opnieuw investeren en innoveren om top-of-mind te blijven

”

JULIE DE NUL JAN DE NUL GROUP

• 42 •

• interview •

JAN DE NUL GROUP GAAT ONVERMOEID VOORUIT 2020 en de coronacrisis zetten ondernemingen voor een uitdaging van jewelste. In 2021 hebben bedrijven zich aangepast en omgeschakeld waar nodig. Tijd om de draad volop op te pikken. Om vooruit te kijken en te herlanceren met het oog op de toekomst. Iets wat je een internationale onderneming als Jan De Nul Group geen twee keer moet vertellen. DOOR INNE VANDEN BREMT | FOTOGRAFIE CHAK LÓPEZ & BELGA IMAGE

n maart 2020 ging de wereld op slot en voor een wereldspeler als Jan De Nul Group was dat verre van evident”, blikt Julie De Nul terug. Als executive officer en hoofd HR bij de Belgische baggeraar zet ze haar schouders onder alles wat de medewerkers aanbelangt. In de kracht van haar onderneming én personeel gelooft ze rotsvast, ondanks de mondiale coronacrisis.

ACTIEF IN

LANDEN

6.267 MEDEWERKERS WERELDWIJD

228 PROJECTEN IN 2020

Nooit op non-actief Jan De Nul Group focuste de voorbije maanden op twee hoofd prioriteiten: het virus weghouden van schepen en werven, én iedereen op tijd aan het werk of bij familie krijgen. Vooral dat laatste leverde spannende momenten op. “Nationale richtlijnen veranderden continu. Wat de ene keer mocht, kon de volgende keer niet meer. Lastminutewijzigingen waren meer regel dan uitzondering. Het was vaak een race tegen de klok”, herinnert De Nul zich. “In België hebben we tijdens de eerste lockdown in 2020 nooit echt op non-actief gestaan. Alleen konden sommige werven op een bepaald moment niet meer blijven draaien, omdat de leveringsketen stilviel, als gevolg moesten wij noodgedwongen onze bouwactiviteiten staken.” De situatie is nog niet zoals weleer – en zal dat misschien ook nooit meer worden. “Er is na anderhalf jaar wel wat veranderd. Nog altijd testen we al onze collega’s die aan boord gaan. Vandaag hebben we gelukkig voldoende testcapaciteit en alle bescherming. We hadden af en toe uitbraken op schepen, maar zonder dramatische gevolgen. Zo’n schip is een biotoop op zichzelf en dus gemakkelijk te isoleren.” Grote impact met vertraagd effect Ook op een onderneming met stevige fundamenten zoals Jan De Nul Group, heeft de coronacrisis onmiskenbaar een impact gehad. “Op onze mensen, op de werven en op kantoor. De menselijke én financiële investeringen die we moesten doen, waren groot”, zegt De Nul. “Normaal zijn medewerkers in onze buitenlandse vloot per periodes van zes weken weg. Maar door de opgelegde quarantainefases voor- en achteraf, waren ze soms maanden van huis.” En wat met de financiële en operatieve gevolgen? “Die kan je niet ontkennen natuurlijk. De impact van de corona pandemie op een bedrijf is heel direct. Maar vergeet niet dat er

• 43 •

• interview •

nog de indirecte financiële impact bijkomt. Hoe functioneert een onderneming als er geen grondstoffen zijn? Of als je je schepen niet kan bemannen en je productie vertraging oploopt? De totale financiële impact is heel moeilijk te becijferen.” “Bovendien opereren wij in een sector die gekenmerkt is door een inertie. Wij voelen het gevolg van de crisis pas later. Onze orderboeken zijn lang op voorhand gevuld. Nu beginnen we te merken dat er her en der investeringen op de lange baan worden geschoven. Dat zullen we zien in de orderboeken voor de komende twee jaar. Maar toch hebben we mooie projecten op de planning staan, zowel in binnen-als buitenland: de gevangenis van Antwerpen, het nieuwe VRT-gebouw, het Grand Hopital de Charleroi, het Saint Nazaire-windmolenpark in Frankrijk, de Britse Doggerbank, Formosa 2 in Taiwan, ... Stuk voor stuk grote projecten waar onze in-house expertise en innovatieve oplossingen doorslaggevend zijn. We denken en bouwen graag mee aan de toekomst, ook na corona.” Communicerende vaten Omgaan met de uitdagingen die de realiteit naar voren schuift, is een kracht waar Jan De Nul Group prat op gaat. “Wij zeggen graag ‘Impossible is not possible’. Hoe groot de uitdaging ook is, we hebben de hands-onmentaliteit om ze aan te gaan. We zijn flexibel en hebben de juiste expertise in huis, zowel binnen onze teams als daarbuiten. Staat de ene afdeling voor een vraagteken, dan kan de andere afdeling misschien het antwoord bieden. We zijn één bedrijf met verschillende activiteiten die elkaar versterken”, benadrukt De Nul. Die verschillende activiteiten zijn divers: van baggerwerken, offshorediensten voor de industrie van olie, gas en hernieuwbare energie tot milieuactiviteiten, civiele bouw en projectontwikkeling. “De activiteiten werken als communicerende vaten. We bieden onze klanten een totaalpakket aan, van ontwerp en aankoop, tot installatie en zelfs onderhoud. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de A11-snelweg, waar we naast het ontwerp, de bouw en de financiering ook 30 jaar verantwoordelijk zijn voor het onderhoud.” “Bij contracten waar we de hele cyclus doorlopen, passen we het principe van ‘integraal ontwerpen’ toe. Dat wil zeggen dat we tijdens de ontwerpfase ook al nadenken over de uitvoerings- en onderhoudsfase. Willen klanten slechts gebruik maken van een stukje van onze knowhow? Ook dat kan perfect.” “Een fundamenteel ondernemingsprincipe bij Jan De Nul Group is: doet een bepaalde activiteit het een jaar minder goed, dan vangt een andere activiteit dat op. En merken we een wereldwijde trend op binnen een van onze activiteiten, dan schakelen we snel en investeren waar nodig”, weet De Nul. Een bedrijf met een zekere eigenzinnigheid, een no-nonsensementaliteit en zin voor innovatie en investeringen. En snelle beslissingslijnen, nog een cruciale pijler. “We zijn niet gestructureerd zoals een kmo,

“Bij Jan De Nul zeggen we graag: ‘Impossible is not possible’.” maar het DNA van een familiebedrijf blijft ons kenmerken. Heb je een vraag of een goed idee, dan stap je naar je manager. Je hoeft niet te wachten tot de volgende raad van bestuur vooraleer dat idee misschien eens op tafel wordt gegooid. We gaan ermee aan de slag als het de moeite is. Snel en efficiënt.” Groei biedt hoop en moed Heeft het moeilijkere coronajaar – zeg maar anderhalf jaar – de internationale ambities en plannen dan nergens aangetast? “Allerminst”, stelt De Nul. “Binnen de Benelux voeren we nog steeds alle activiteiten uit. Op wereldniveau ligt de focus op het maritieme, met de baggerwerken en offshorediensten.” “Momenteel zetten we volop in op de energietransitie, met maximale aandacht voor hernieuwbare energiebronnen. De belangrijkste tendens op dit ogenblik, die Jan De Nul Group helemaal onderschrijft. Al meer dan tien jaar bouwen we mee aan windmolenparken op zee. Eerst in Europa en sinds 2018 ook in Taiwan en in de Verenigde Staten.” Top-of-mind blijven is cruciaal. “Net daarom richten we onze investeringen op het plaatsen van de juiste mensen op de juiste plek met het juiste materieel. Momenteel bouwen we de

• 44 •

• interview •

Dossier #Relance

Voltaire en Les Alizés, twee installatieschepen van een volgende generatie, die in staat zullen zijn om de nieuwste windparken te bouwen, groter en krachtiger. Vandaag kan dat niet, omdat de installatieschepen nog niet bestaan. Voltaire staat nog in de steigers, maar heeft al een eerste opdracht binnen: Dogger Bank, een windmolenpark in Britse wateren. Een juiste investeringsbeslissing? Zeker weten! De zin om te groeien, onvermoeid vooruit te denken en te innoveren: een conditio sine qua non voor een gezonde en ambitieuze onderneming. Het is dé manier om top-of-mind te blijven. Zeker na een crisis als de coronapandemie zijn groei en perspectief een baken van hoop en moed. “Zowel aan onze klanten als aan onze eigen mensen willen we het signaal geven dat het goed gaat met Jan De Nul Group. En dat we financieel gezond zijn gebleven.” Een niet mis te verstane boodschap die houvast en solvabiliteit uitstraalt. Een visitekaartje. “België is klein en telt veel mooie bouwbedrijven. En die vissen allemaal in dezelfde vijver. We hebben een team dat dagelijks speurt naar de talenten die we zoeken, in België en in het buitenland. De grootste misvatting? Veel mensen zien ons als een onderneming die vooral

op zoek is naar medewerkers voor een job in het buitenland. De moeilijke balans tussen privéleven en werk en de relatieve onzekerheid – vooral na dit coronajaar – schrikt duidelijk af”, merkt De Nul op. “Maar we zoeken niet alleen ingenieurs op verplaatsing. We hebben ook meer dan 2.000 jobs in België. Die piste moeten we meer in de verf kunnen zetten. Momenteel rollen we de HR-campagne ‘Size Matters’ uit. Daarmee hopen we de nodige collega’s te vinden voor het mooie Oosterweelproject. Een uitdaging waar mens en techniek tot grootse resulaten kunnen komen. Jan De Nul is betrokken bij de Scheldetunnel en het deelproject Rechteroever.” Heroriëntatie Marktkansen liggen er voldoende, daar moet je De Nul niet van overtuigen. “De globale energietransitie creëert tal van mogelijkheden voor onze sector – maritiem, maar ook civiel – en prikkelt eens te meer onze zin naar innovatie. We investeren niet alleen in de uitbreiding en verjonging van onze schepen, we ontwikkelen ook duurzame technieken om onze vloot duurzamer te maken. Zo zijn onze jongste schepen uitgerust

• 45 •

• interview •

Dossier #Relance

“Als ondernemer moet je de realiteit niet alleen volgen, je moet ze voor zijn.”

met een innovatief filtersysteem aan boord. We noemen ze Ultra-Low Emission Vessels: ze filteren tot 99% van het fijnstof dat ze uitstoten.” “Maar het energietransitie verhaal beperkt zich voor Jan De Nul niet tot windmolenparken of ULEV-schepen. We denken graag veel breder, globaler en met een blik op een energiezuinige toekomst: het gaat ook over elektrificatie van ons wagenpark, het gebruik van biofuel, het onderzoek naar het gebruik van waterstof, ... Geen ijdele woorden maar concrete betrokkenheid met voortrekkersmentaliteit.” “We zetten hard in op energietransitie. Daarin schuilen de grootste opportuniteiten. Maar je moet jezelf in vraag blijven stellen. Want onze industrie evolueert razendsnel. Als ondernemer moet je de realiteit volgen. Meer nog, je moet ze voor zijn. Dat was het grootste probleem van de coronacrisis: die was ongezien en was zowat elke ondernemer voor. Hoog tijd om ons te heroriënteren, denk ik.” “Wij zijn een aannemersbedrijf. We werken in en aan grote projecten. Als ieder alleen op zijn eilandje zit, gaan te veel broodnodige impulsen en veel belangrijke informatie verloren. We trekken lessen uit de pandemie, en zoeken daarbij naar een werkbaar evenwicht tussen werk en de mens erachter. Dat wordt volgens mij een van de grote vraagstukken van de nabije toekomst.”

De juiste tools voor wie werk geeft: zet elke stap met vdab.be/werkgevers

De drie pijlers van de werkplek van morgen De pandemie versnelde de trend van flexibel en op afstand werken, een trend die noopt tot een fundamentele transformatie van de huidige werkplekstrategie. Maar hoe ziet de nieuwe werkplek eruit? Over welke infrastructuur dient u te beschikken? En hoe schakelt u snel en efficiënt over?

mobco we mobilize your business

computers die ook privé gebruikt kunnen worden. Nieuwe, eenvoudige systemen bieden een veel betere beveiliging en verhogen ook nog eens het gebruiksgemak.

3) Efficiënt en kostenbesparend

De traditionele werkplek, waarbij we spreken over een vast kantoor met een permanente fysieke aanwezigheid, werd intussen vervangen door de moderne werkplek. Modern wil in deze context zeggen: een hybride werkomgeving waarin we plaatsen tijdsonafhankelijk werken. Om succesvol te kunnen opereren in deze brave new world of work, is een digitale werkplekstrategie nodig die deze nieuwe manier van werken faciliteert, ondersteunt en promoot. Hoewel het uitwerken van een nieuwe werkplekstrategie als een zware taak klinkt, komt het er eigenlijk op aan om een paar eenvoudige principes toe te passen.

1) Keuze aan de werknemer

In de moderne werkplek staat flexibiliteit hoog op de agenda. Werknemers wensen glijdende arbeidsuren, de mogelijkheid om buiten kantoor te kunnen werken – bij voorkeur thuis – en de keuze tussen verschillende toestellen. Samengevat, de werknemer wil zelf keuzes kunnen maken volgens zijn hoedanigheid, niveau en voorkeur. Zet u in op keuzevrijheid voor uw medewerkers, dan zult u de betrokkenheid, tevredenheid én productiviteit aanzienlijk zien stijgen.

2) Beveiliging van de data

De beveiliging van bedrijfsdata is een belangrijke overweging bij het introduceren van nieuwe manieren van werken die, net zoals de moderne werkplek, steunen op innovatieve, cloud-gebaseerde technologieën. Een traditionele VPN-oplossing is prima op een volledig afgeschermde bedrijfscomputer, maar faalt op smartphones, tablets en

Hoewel de jobinhoud sterk kan verschillen van bedrijf en functie, is de organisatie van de werkplek een generiek gegeven. Hier is de boodschap om zoveel als mogelijk beroep te doen op externe partners die van het beheer van de moderne werkplek hun dagdagelijkse missie hebben gemaakt. Op deze manier gaat u niet alleen efficienter om met uw eigen resources, maar krijgt u er ook expertise en kwaliteit bij voor een fractie van de oorspronkelijke kost. Met het Workplace Self Service portal hoeft u niet langer zelf in te staan voor de uitrol en ondersteuning van de moderne werkplek, maar laat u uw medewerkers voortaan de corporate tools aankopen waarmee ze willen werken. Wij leveren de toestellen vooringesteld en klaar voor gebruik aan huis. Ook het beheer, de beveiliging en het herstel ervan nemen we voor onze rekening, u kijkt mee via een eenvoudig dashboard. Kortom, het enige wat u hoeft te doen is een keuze maken in budget en beschikbare toestellen per positie en functie. Ulrik Van Schepdael, CEO mobco: “Net zoals bedrijfswagens is een doordachte moderne werkplekstrategie een cruciaal onderdeel van elk bedrijf. Doch reist de vraag of de uitrol van de moderne werkplek wel echt deel moet uitmaken van de kernactiviteiten van elke onderneming. Met ons Workplace Self Service portal ontzorgen we onze klanten zodat zij zich volledig kunnen richten op hun core business én dit zonder controle te verliezen over hun werkplek.”

Wilt u meer weten over hoe u uw moderne werkplek efficiënt kunt uitrollen? Contacteer mobco via uvs@mob.co of 02 66 99 500

• reportage •

Marianne Verhaert (federaal parlementslid en Burgemeester van Grobbendonk) liep stage op de site van logistiek dienstverlener Bleckmann in Grobbendonk. Sitemanager Tom Leunckens stond in voor de rondleiding.

Na een boeiende gedachtewisseling met factory manager Kurt De Cock over arbeidsmarktperikelen en duurzaamheid, leerde parlementslid Bart Dochy het neusje van de zalm kennen tijdens zijn bedrijfsbezoek aan Mowi Belgium.

ONDERNEMINGEN & POLITIEK Voor het 29ste jaar op rij organiseert Voka van begin augustus tot eind september de Voka Zomerstages voor politici. Voka wil met dit initiatief parlementsleden nauwer in contact brengen met het bedrijfsleven. Meer dan 100 politici gingen in op het aanbod. Gesprekken met de medewerkers en hun management, meelopen op de werkvloer, van aankoop tot verkoop alles te zien krijgen, … Boeiende ervaringen!

ijdens het zomerreces maakt Voka gebruik van de politieke luwte om politici aan het werk te zetten in onze bedrijven. Gedurende één dag maakt een parlements- of regeringslid grondig kennis met één bedrijf. Voka organiseert de stages al 25 jaar en begeleidt meer dan 100 verschillende zomer stages. Ondernemingen en politici zijn elk jaar weer vragende partij om hieraan deel te nemen. Vlaams parlementslid Bart Dochy mocht in Brugge de spits afbijten met een zomerstage bij Mowi Belgium, de grootste zalmkweker ter wereld. Net zoals bij de andere stages was het meest besproken thema de heropstart van de economie. Er werd daarvoor op 26 augustus ook een speciaal persmoment voorzien op Brussels Airport – toch een van onze belangrijkste economische motoren – die zwaar geleden heeft onder de coronacrisis. Verschillende politici, waaronder ministers Hilde Crevits en Pierre-Yves Dermagne zagen er hoe het bedrijf werkt aan zijn economisch herstel.

Meer dan 100 politici op zomerstage bij bedrijven Bij het ter perse gaan van deze Voka Tribune moesten er nog heel wat Voka Zomerstages plaatsvinden, waaronder ook het persmoment op Brussels Airport. Volg hier de Voka Zomerstages – met reportages en fotoverslagen – van de politici.

• 48 •

www.voka.be/ communities/ 424/news

• reportage •

Tijdens de Voka Zomerstage van Vlaams minister van gezondheid Wouter Beke bij Cegeka, benadrukte CEO Stijn Bijnens het belang van data voor steden, onze mobiliteit én onze gezondheid. Wouter Beke kon dit alleen maar beamen: “Aan elke uitnodiging voor vaccinatie is ook een vaccin gekoppeld. Dat is een enorme logistieke operatie en dat lukt dankzij data.” Bekijk de reportage over de Voka Zomerstage van minister Wouter Beke op www.voka.be/ nieuws/wouterbeke-cdv-op-vokazomerstage-bij-cegeka

Conner Rousseau ging een dagje stage lopen bij de Sportpaleis Group in de Proximus pop-uparena waar onder meer een optreden van Natalia op de planning stond. Conner wilde met zijn stage de eventsector een hart onder de riem steken.

Vlaams parlementslid Philippe Muyters bracht een bezoek aan Proviron, producent van duurzame chemieoplossingen. Muyters kreeg alle stappen van het productieproces te zien, van grondstof tot afgewerkt product. Bekijk de reportage over de Voka Zomerstage van Philippe Muyters op www.voka.be/nieuws/ philippe-muyters-nva-op-zomerstage-bijproviron

• 49 •

Conner Rousseau, voorzitter Vooruit, Jan Van Esbroeck, CEO van Sportpaleis Group, en Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder Voka.

Bekijk de reportage van zijn stage op www.voka.be/ nieuws/connerrousseau-vooruitop-zomerstage-bijsportpaleis-group

• digitalisering •

One on Dieter Somers S enior adviseur

Alexander Hoogewijs O prichter

Digitale Transformatie bij Voka

en CEO van SiteManager

• 50 •

• digitalisering •

De wereld verandert aan een rotvaart. Digitalisering is de drijvende kracht achter nieuwe ontwikkelingen, technologieën en tendensen. Als onderneming moet je mee op die sneltrein, want als je hem mist word je in geen tijd uit de markt gewipt. Ons land en onze ondernemingen bengelen helaas ergens in de achterste wagons. Een stevige demarrage is nodig. DOOR INNE VANDEN BREMT | FOTOGRAFIE CHAK LOPÈZ

“De digitale transformatie is een continu proces”

igitalisering is het nieuwe normaal. Dat weet Dieter Somers, senior adviseur Digitale Transformatie bij Voka, als geen ander. Ook Alexander Hoogewijs, ondernemer, oprichter en CEO van SiteManager, is doordrongen van de digitale mindset. Maar Vlaamse ondernemingen leggen geen te best digitaal rapport voor: recente cijfers uit de Digitale Quick scan – ontwikkeld door Voka en Deloitte Private – geven aan dat bijna 7 op de 10 ondernemingen geen concreet actieplan hebben om werk te maken van de digitale transformatie. Ook treffend is dat 6 op de 10 niet of nauwelijks inzetten op opleiding van medewerkers rond digitale vaardigheden. Onze twee digiwizards belichten de pijnpunten, maar ook de digitale oplossingen.

Digitalisering en digitale informatie Dieter Somers: “Digitalisering is een eerste stap. Je vertaalt iets wat analoog is naar een digitale omgeving of drager. Digitale transformatie gaat een stap verder: je gaat na hoe digitale technologieën en tools je onderneming substantieel kunnen verbeteren. Je brengt niet enkel processen in rekening, maar ook je organisatiestructuur, strategie, klantenrelaties en verdienmodel. De kernboodschap is: hoe blijf je relevant door sterker in te zetten op het digitale?”Alexander Hoogewijs: “Neem een activiteit als facturatie. Vroeger gebeurde dat op papier. Daarna kwamen

• 51 •

• digitalisering •

Ontdek het filmpje van Dieter en Alexander, de Voka Paper, onze podcast, interviews en activiteiten rond digitale transformatie op www.voka.be/ digitaletransformatie

er exceldocumenten. Nu heb je een CRM- en invoicing tool die alles automatiseert. Maar als je digitaal transformeert, pak je álle afzonderlijke processen in je onderneming aan en laat je die passen in een digitale strategie. Dat mist de Vlaamse ondernemer nog te veel. Het besef dat die transformatie iets oplevert en groei stimuleert. Verschillende digitale processen koppelen binnen een plan met strategische ondertoon maakt van digitalisering een digitale transformatie.” Digitaliseren is een kwestie van er gewoon voor te gaan Somers: “Ja, maar ik wil nuanceren. Met nattevingerwerk kom je er niet. Leg op voorhand vast waar je naartoe wil. Wat wil je bereiken, wie is je klant en wat kan je toegevoegde waarde zijn? Dat leg je vast in een strategie en actieplan om dat doel te bereiken? Zorg er tegelijk voor dat je strategie flexibel is, zodat je een ander pad kan inslaan als het nodig is. Het is zoals Charles Darwin zei: ‘Niet de sterkste of de slimste van een soort overleeft, wel degene die zich het beste kan aanpassen aan verandering’. Zo is het ook met de digitale transformatie en ondernemingen. Met andere woorden: ben je flexibel genoeg, dan overleef je.” Hoogewijs: “Voor elk klein onderdeeltje binnen een bedrijf bestaat er een digitale tool waarmee je manuele processen kan optimaliseren. Sterker nog, er is een overaanbod aan tools. Dat is ook een knelpunt

Succesvol digitaal transformeren in twee stappen*

“Er zijn een aantal sleutelfactoren voor digitale transformatie. Die zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden in een cirkelmodel”, weet Dieter Somers. Hij beschreef ze in zijn paper ‘Succesfactoren voor digitale transformatie. Hoe maken we onze ondernemingen future proof?’.

Stap 1

Stap 2

Je uitgangspunt of kern? Je klant. Wie is je klant vandaag? En wie kan je klant zijn morgen? Werk een goede en langetermijnvisie uit voor je onderneming. Waar sta je nu? En wat wil je realiseren in de toekomst? Denk met een klantgerichte geest na over je strategie om je visie te verwezenlijken. Hoe kan je klanten nog beter van dienst zijn met digitale technologieën? Weet dat een klant op zoek gaat naar een goede klantenervaring. Productkenmerken worden iets minder relevant. Het is vooral de totaalervaring die een rol speelt.

Je kan beginnen nadenken over hoe je je organisatiestructuur verder opstelt. Hoe je flexibeler kan werken. Kijk altijd hoe je je mensen kan meekrijgen in heel dat traject. Rekening houden met het menselijk kapitaal in je onderneming is cruciaal. Koppel je menselijk kapitaal aan een visie over waar je wil staan in een termijn van een tot vijf jaar.

*Bron: Voka, paper ‘Succesfactoren voor digitale transformatie. Hoe maken we onze ondernemingen future proof?’

• 52 •

• digitalisering • voor ondernemers. Ik denk dat er een belangrijke rol is weggelegd voor consultants of coaches die je daarbij kunnen adviseren. Iemand die alle processen eerst scant en de rol van ‘chief of tools’ op zich neemt. Die vanuit de opgestelde strategie selecteert welke digitale tools echt interessant zijn voor jouw onderneming en hoe je ze koppelt voor een optimale organisatie. Pas dan kan je een digitale transformatie goed doorvoeren.” Somers: “Klopt volledig. Ook wij merken bij onze leden dat ze door de bomen het bos niet meer zien en moeilijkheden hebben bij het selecteren van de juiste tool of partner. Net daarom proberen wij meer op treden als matchmaker en bedrijven bij te staan bij deze selectie. Dit doen we vanaf dit jaar ook via de Voka Digihubs.”

“Het digitale moet altijd ingebakken zitten in je algemene bedrijfsstrategie.”

Digitale transformatie blijft gaan Somers: “Bekijk het als een veranderingsproces op lange termijn. Het is een manier waarop een onderneming naar de markt en naar haar klanten kijkt, zeg maar een mindset. Hoe kan ik mijn klanten en de markt optimaal bedienen met digitale technologieën? Veel ondernemingen denken dat ze een digitale strategie moeten hebben. Klopt niet, je moet een goede strategie hebben die rekening houdt met het digitale. Het digitale moet ingebakken zitten in je algemene bedrijfsstrategie.” Hoogewijs: “Alles draait om continue verandering. Je moet iedereen meekrijgen. Elke onderneming heeft een ‘chief digital officer’ of ‘chief information officer’ nodig die dat coördineert. Zonder kan je als onderneming niet blijven bestaan.”

moet doen (lacht). Het moet branden voor we in actie schieten.” Somers: “Al is er een stevige kloof tussen groot en klein, kmo’s hebben het voordeel dat ze vaak wendbaarder zijn. Uiteraard hebben ze vaak minder middelen en mankracht, maar hun kleinschaligheid zorgt er ook voor dat ze sneller kunnen schakelen en de menselijke factor binnen digitale transformatie beter kunnen meenemen. Daarnaast botsen ze minder vaak op tegen verouderde processen of software, en de integratie met nieuwe technologie. Het kan nu dus wel snel vooruitgaan. en we kunnen de achterstand ten opzichte van andere landen beginnen dicht te rijden.”

Vlamingen en Vlaamse ondernemingen moeten meer durven Somers: “Klopt. We moeten nog meer naar een cultuur van durven en ondernemen. Een cultuur die aangeeft dat falen niet erg is, dat je daaruit kan leren. Je moet komen tot een organisatiestructuur waarin experimenteren eigen is aan het DNA. Mensen moeten bepaalde digitale tools uitproberen en daartoe gestimuleerd worden.” Hoogewijs: “Er is gelukkig een nieuwe generatie op komst van jonge ondernemers die digitalisering met de paplepel ingegoten kregen. Hun eerste reflex is: hoe zet ik een nieuw proces op in mijn bedrijf op de snelste, meest geautomatiseerde manier? En hoe kan ik het koppelen met andere oplossingen? Maar we mogen nóg meer ondernemende types kweken, ook op school. Ondernemen is de motor van werkgelegenheid. En werkgelegenheid de motor van welvaart. Grote ondernemingen hebben het roer al omgegooid en zien de noodzaak van digitale transformatie in. Bij kmo’s is dat minder het geval.” Bijna nergens is de digitale kloof tussen grote en kleine ondernemingen zo groot als bij ons Somers: “Nog voor de coronacrisis bracht Dell een Digital Transformation Index uit voor Europa. Daaruit bleek dat Belgen op de 16de plaats van de 18 stonden. Opmerkelijke cijfers die aantonen dat we achterop hinken. Andere indicatoren geven een gelijkaardig beeld. Een andere opmerkelijke vaststelling is dat quasi nergens anders in Europa de kloof tussen grote en kleine ondernemingen zo groot is als in ons land. Maar de coronacrisis heeft er intussen toe bijgedragen dat ook die kleinere ondernemingen ten volle inzien dat digitaliseren en transformeren een noodzaak is. Doen ze het niet, dan riskeren ze over afzienbare tijd niet meer te bestaan. In het begin van de coronacrisis was iedereen bezig met overleven, nu komt gelukkig het besef dat je het ook strategisch moet bekijken. Dat je moet bedenken hoe je digitale tools op een duurzaam kan implementeren in je onderneming om er voordeel uit te halen.” Hoogewijs: “Beetje eigen aan de mens zeker, dat het eerst pijn

DIETER SOMERS

Het grootste struikelblok bij digitale transformatie Somers: “Veel struikelblokken bij Vlaamse ondernemingen zijn gelinkt aan menselijke aspecten, zoals strategie en talent. Vaak is er een tekort aan digitaal talent en houdt men onvoldoende rekening met het aanwezige menselijk kapitaal. Hoe je de medewerkers kan meekrijgen in het veranderingsproces. Veel ondernemingen worstelen ook met de juiste digitale cultuur of mindset. ‘Culture eats strategy for breakfast’, wordt weleens gezegd. Dat klopt volledig binnen digitale transformatie. Anders gezegd: een strategie of actieplan heeft enkel kans op slagen, als de juiste cultuur aanwezig is die zorgt dat het ganse team of alle medewerkers meestappen in het veranderingstraject. Daarnaast zien we dat ondernemingen digitalisering nog te vaak als een doel op zich zien, in plaats van een middel. En digitaliseren om te digitaliseren, dat werkt niet.” Hoogewijs: “De markt is er. De middelen ook. Maar is je personeel mee? En weten ondernemers dat het bestaat? Indien ja, heb je als ondernemer de moed om heel je organisatie mee te nemen en kordaat te zeggen ‘dit is de trein waarop we stappen’. Daarvoor is meer ondersteuning nodig.” Digitalisering gaat hand in hand met data. Die zijn belangrijk. En soms ook niet. Somers: “De focus op data is heel positief, maar het kan complex worden omdat er zoveel verschillende databronnen zijn. Tegelijkertijd zijn veel ondernemingen er zich niet van bewust dat ze eigenlijk al veel data hebben. Maar die worden niet altijd

• 53 •

“Het is belangrijk om te meten en het traject waarvoor je staat, in kaart te brengen.” ALEXANDER HOOGEWIJS

De kracht van Apple. Voor jou aan het werk.

De wereld verandert snel, en dat geldt ook voor het bedrijfsleven. De hardware, software en diensten van Apple werken naadloos samen en geven je medewerkers alle middelen in handen om waar dan ook hun werk te doen. Meer info? Scan de code!

Apple.indd 1

2/08/2021 14:20:27

• digitalisering • opgeslagen of op de juiste manier verwerkt. Bovendien worden deze data vaak nog waardevoller als ze gedeeld worden met andere organisaties of instellingen. Maar dat principe zit niet in een meer traditionele economie. Toch staan we op het punt waarop we dat moeten doen. Omdat het belangrijk is voor het verdienmodel van een bedrijf: samenwerken om klanten beter te bedienen. Begin bijvoorbeeld met na te gaan welke data je nu kan verzamelen. Een tweede stap is kijken welke andere data eventueel nog waardevol kunnen zijn. En beslis dan of het de moeite is om die extra data te capteren. Daarnaast kan je je de vraag stellen of het nuttig kan zijn om deze data te koppelen aan externe data binnen het bredere ecosysteem. Zo kan het nuttig zijn om de datalaag te implementeren in de cloud en te koppelen met externe data. De focus moet ook vooral liggen op kwaliteitsvolle data en niet per se op zoveel mogelijk data.” Hoogewijs: “Elk bedrijf heeft in principe een ‘data protection officer’ nodig, zodat je neerschrijft welke data je bijhoudt en waar ze worden opgeslagen. Databeheer is een belangrijk proces en je kan niet digitaliseren zonder dat dit luik goed en legaal in orde is. Ook daar kan een consultant helpen om het bos door de bomen te zien, want het is een ingewikkelde materie. Dat kan de ondernemer pur sang niet meer alleen.”

focus meer komt te liggen op het leveren van een dienst dan het product zelf. Dat zorgt er natuurlijk voor dat ondernemingen hun terugverdienmodel en bedrijfsprocessen moeten herbekijken. Die veranderingen gaan enorm snel. En die snelheid zal niet afnemen, integendeel.” Hoogewijs: “Ik zie drie belangrijke factoren. Vroeger werd alles lokaal op een computer of eigen server geïnstalleerd. Vandaag gaat alles volledig richting de cloud. En de cloud faciliteert ongelooflijk veel. Alles zit erin en dat leidt tot twee trends die aan elkaar gelinkt zijn. Ten eerste kan je veel makkelijker samenwerken binnen één of meerdere platformen. De cloudtechnologie is eenvoudig te koppelen, waardoor je niet telkens van nul moet beginnen met een op maat gemaakt softwarepakket. Ten tweede gaat de toegankelijkheidsgraad verhogen. Je ziet ‘no code’- of ‘low code’-technologie enorm opkomen. Zo kan je als ondernemer zelfs zaken bouwen zonder een developer of coder. Tot slot rest er dan nog enkel de menselijke keuze. Doe ik het of niet? Door de coronacrisis is die hoogdringendheid duidelijk geworden. Veel extra duwtjes zijn er niet nodig. We zijn nu in gang geschoten voor een periode van vijf tot tien jaar waarin de digitale transformatie zal boomen.” Somers: “Volledig akkoord. Als we het dan hebben over technologieën die steeds relevanter worden in Vlaanderen, dan zie ik naast die cloudtechnologieën en platformen, vooral artificiële intelligentie, ‘big data’-analyse en internet of things verder doorbreken. Deze technologieën worden matuurder door de combinatie van drie factoren: meer beschikbare data, de toegenomen rekenkracht van computers en een steeds groter aanbod aan slimme sensoren. Op termijn zal 5G ook het ideale communicatieplatform bieden om dit alles te faciliteren.”

Meten is weten. Hoogewijs: “Je hebt de analyse gemaakt en je strategische fundament gelegd. Je begint te ontwikkelen en te digitaliseren. Dan is het belangrijk om ook te meten. De actuele situatie en het traject waarvoor je staat, wil je in kaart brengen. Om de eenvoudige reden dat je wil weten of je digitale transformatie werkt. Je stopt energie in een bepaalde cultuurverandering die nodig is om mensen mee te krijgen in een nieuwe werkwijze. En je start zonder tastbare “Werken via resultaten die aantonen dat het effecde cloud maakt tief rendabel is. Maar op het moment dat de eerste kiemen beginnen te ongelooflijk groeien, moet je het tonen. Dan moet veel mogelijk.” je succesfactoren op tafel leggen om te zeggen: ‘nu gaan we volle kracht vooruit en embedden we de digitale transformatie in onze organisatie’.” Somers: “Je moet een actieplan ontwikkelen in lijn met je strategie. Je bepaalt een aantal goede indicatoren die flexibel zijn, op korte, middellange en lange termijn. En in heel het proces neem je je medewerkers mee. Geef op voorhand aan dat je gaat veranderen en vooral ook: waarom. Neem zeker de feedback van je mensen telkens mee. Zodat ze weten dat er rekening wordt gehouden met hen en dat de gedragenheid groeit.” Sectoren vervagen, de cloud wordt de maatstaf en andere tendensen. Somers: “Door de toegenomen connectiviteit en interactiemogelijkheden is er een steeds grotere focus op de klant en zijn verwachtingen. We zien ook dat de disruptieve aard van digitale technologieën zorgt voor het vervagen van de grenzen tussen sectoren en industrieën. Er is ook een grotere concurrentie en onvoorspelbaarheid door onder meer digitale startups die vaak op een inventieve manier de markt betreden of technologische giganten die hun marktfocus verbreden.” “Daarnaast zien we al jaren de omslag naar meer maatwerk en gepersonaliseerde producten. Algemeen zien we ook een shift naar een verdienstelijking van de economie, waarbij de

• 55 •

• the big score •

‘THE BIG SCORE’ -E FFE CT Voor het eerst je eigen project aan een groot publiek pitchen en onderhandelen met potentiële investeerders, dat is onder meer waar The Big Score om draait. En dat is exact wat Wim Marynissen van RTLOC en Rob van Dun van Calculus daar met hun respectieve start-ups deden. Beide ondernemers blikken terug op hun wedervaren bij The Big Score en de rol die Voka in hun bedrijf speelde. DOOR KRISTOF VANDERHOEVEN

De S van synergie “Het is inspirerend om ondernemers met dezelfde ingesteldheid te ontmoeten.” WIM MARYNISSEN | RTLOC ▶ Wat doet RTLOC precies? “Wij leveren de technologie voor locatiegerelateerde Internet of Things (IOT)-oplossingen, om samen met integrator bedrijven innovatieve oplossingen in hun eindmarkt te realiseren. Een bekend voorbeeld van dat soort technologie zijn de gps-vesten die voetballers dragen zodat de technisch staf kan checken hoeveel en hoe snel ze gelopen hebben. Onze technologie zal ook toegepast worden op een heleboel atleten die aan de Olympische Spelen van Tokio deelnemen, maar er bestaan ook toepassingen waarbij bijvoorbeeld vorkliften getrackt worden om botsingen te voorkomen. We maken

• 56 •

• the big score •

daarvoor gebruik van de ‘ultra-wideband’-technologie die tegenwoordig ook in de nieuwste smartphones te vinden is, net omdat je daarmee dus heel nauwkeurig kunt gaan tracken waar iemand is, hoe snel die persoon beweegt, enzovoort. Los van het tracken van sporters zijn we ook bezig met positionering en afstandsbepaling voor andere toepassingen. Zo hebben we onze technologie vorig jaar nog aangewend om de social distancing te controleren en kijken we nu ook naar toepassingen in de industrie, vooral rond veiligheid. We denken eraan om de technologie te gebruiken om de veiligheid op de werkvloer tussen mens en machine te vergroten. Hiervoor zijn wij als technology provider op zoek naar integratorbedrijven die de eindmarkt goed kennen.” ▶ Bestaat er zoiets als ‘The Big Score’-effect? “We hebben daar als RTLOC niet rechtstreeks een belangrijke deal gesloten, maar dat hadden we ook niet verwacht. Dat ligt namelijk iets moeilijker voor een technology provider dan voor wie een eindproduct verkoopt. Ook was voor ons het funding-aspect toen minder

belangrijk. Het was in eerste instantie een goed moment om onze presentatieskills te oefenen in een professionele set-up.” ▶ Wat heeft Voka jullie bijgebracht? “Het voordeel van het Bryo-traject van Voka is dat je samenzit met personen die een growth-mindset hebben en ook worstelen met gelijkaardige vragen, zoals ‘Hoe kun je je business het best uitbreiden?’ en ‘Wat is de beste manier om nieuwe markten te verkennen?’. Het is inspirerend om ondernemers met dezelfde ingesteldheid te ontmoeten, ook al zijn ze werkzaam in een andere business. Tijdens de sessies leren we heel veel van elkaar. Het is waardevol om te horen hoe andere startups en scale-ups zaken aanpakken zoals mensen aannemen, contracten opstellen, enzovoort. Je kunt in een ongedwongen sfeer vragen stellen over ondernemen, maar ook aspecten zoals operationeel management van je vennootschap kunnen aan bod komen. Het was trouwens ook fijn samenwerken met Mathias, onze contactpersoon bij Voka. Hij stuurde regelmatig nuttige tips en we konden altijd bij hem terecht met vragen.”

• 57 •

www.imec.be 016 28 12 11

TOPEXPERTISE op maat van Vlaamse bedrijven Wat ondersteuning nodig bij de digitale transformatie van uw bedrijf? Dan bent u bij imec aan het juiste adres. De Vlaamse onderzoeks- en innovatiehub op het gebied van nano-elektronica en digitale technologie werkt voor de grootste technologiebedrijven van ons tijdperk, maar evengoed jaarlijks voor honderden lokale kmo’s. Jan Adriaenssens geeft tekst en uitleg.

Enkele imec.icon-projecten uit de praktijk •

“De combinatie van onze voortrekkersrol in microchiptechnologie en onze softwareen ICT-expertise maakt ons uniek”, steekt Adriaenssens van wal. “Vroeger was onze focus vooral: computerchips almaar kleiner maken en ze sneller laten werken. Intussen richten we ons ook meer en meer op de toepassingen ervan. Want tegenwoordig vind je die chips niet enkel meer in computers en telefoons, maar ook in de gezondheidszorg, logistiek, mobiliteit, mode,…” De 5.000 medewerkers van imec werken voor hoogtechnologische bedrijven en hun afnemers over de hele wereld. “Door die internationale samenwerkingen hebben we een uitstekend zicht op de mogelijkheden van technologie. Niet alleen nu, maar ook over 10 jaar. Die kennis willen we ook lokaal uitspelen, om het Vlaamse industriële ecosysteem te ondersteunen”, vult hij aan. VERSCHILLENDE SAMENWERKINGSVORMEN

Om ondernemingen zo gericht mogelijk te bereiken, werkt imec nauw samen met Voka en de speerpuntclusters. “Zij kunnen hun leden met vragen over digitale transformatie gericht doorverwijzen voor een oriënterend gesprek. De imec-innovatieadviseur maakt daarin een eerste inschatting of digitale technologie een oplossing kan bieden op de vraag van de onderneming in kwestie. Er wordt ook ingeschat hoe innovatief het project is en of we de specifieke expertise in huis hebben.”

20210714 imec.indd 1

•

Als het tot een match komt, zijn er verschillende samenwerkingsmogelijkheden. “Ons icon-programma is waarschijnlijk een van de meest laagdrempelige samenwerkingsvormen. In zo’n iconproject werken onderzoeksgroepen en ondernemingen gedurende twee jaar samen rond een specifiek vraagstuk. Door die aanpak kan de nieuwe kennis direct deels getoetst worden in de praktijk. Een andere mogelijkheid is bilaterale samenwerking met imec. Bilaterale samenwerkingen komen vaak tot stand wanneer imec over voor de onderneming unieke IP, expertise of infrastructuur beschikt. En we hebben ook een aanbod voor beginnende ondernemers: imec.istart is ons incubatieprogramma voor hoogtechnologische starters”, besluit Adriaenssens.

•

Sector smart agrofood: in het Bolucap-project wordt een speciale capsule ontwikkeld die ingebracht kan worden bij geiten. De capsule capteert data en zo kan de gezondheid van de dieren voortdurend gemonitord worden. Op basis van de verzamelde gegevens kan bijvoorbeeld hun voeding geoptimaliseerd worden. Partners: ENT Studios, J. Kusters (Alprina), NXP Semiconductors België, W. Govaerts & Co Sector smart industries: het kost vaak heel wat manuren om de voorraad van grote magazijnen bij te houden. In het project InWareDrones werd daarvoor een automatisch systeem opgezet op basis van live data van drones. Partners: Aucxis, DroneMatrix, Id Logistics Belgium, In2power, Octinion Sector smart health: omdat brandweermannen door hun superisolerende kledij niet voelen hoe hoog de temperatuur oploopt, werden in het I-CART-project speciale sensoren ontwikkeld. Die kunnen ingebouwd worden in beschermende kledij en geven een auditief waarschuwingssignaal bij te hoge temperaturen. Partners: Sioen, Connect Group, BSPP – Brigade of firefighters of Paris

ONTDEK HIER ONZE ANDERE PROJECTEN

16/07/2021 09:20

• the big score •

vooral het vergaren van die kennis maakt dat The Big Score van goudwaarde is voor eender welk bedrijf dat iets wil betekenen. Het boekje van The Big Score ligt trouwens nog steeds op de hoek van mijn bureau en ik sla de businesscases er nog geregeld op na. Kwestie van de vinger aan de pols te kunnen houden.”

“Duidelijk overbrengen op een publiek wat je bedrijf doet, is van cruciaal belang.” ROB VAN DUN | CALCULUS ▶ Wat doet Calculus precies? “‘Calculus creëert inzicht op afstand’, zeggen wij altijd. Dat wint aan belang voor servicebedrijven omdat die natuurlijk tal van deeltaken – denk aan onderhoud van bepaalde machines zoals generatoren, koelgroepen en ventilatoren – uitbesteden. Externe hulp inroepen is één zaak, maar vaak wil je die dan wel kunnen opvolgen en controleren, zonder dat je daar fysiek aanwezig moet zijn. En dat maken wij met de technologie die we bij Calculus leveren dus mogelijk.” ▶ Wat heeft The Big Score betekend voor Calculus? “Het oefenen van een pitch voor een livepubliek van een man of 200 is altijd belangrijk. Klinkt misschien futiel, maar duidelijk overbrengen wat Calculus doet op een publiek dat jouw bedrijf niet kent, is van cruciaal belang. Daar komt nog bij dat je bij The Big Score niet alleen bedrijven treft die op zoek zijn naar oplossingen, maar ook investeerders die in het beste geval wel wat voelen voor jouw product. Doe je die pitch goed dan vloeien daar vanzelf interessante meetings met potentiële klanten en investeerders uit voort. En die laatsten zijn heel belangrijk voor onze verdere ontwikkeling, denk maar aan het uitbreiden naar andere regio’s toe.”

▶ Welke rol speelde Voka tot hiertoe in de ontwikkeling van Calculus? “Dat contact is bijzonder nauw, op tal van vlakken. Zo maken wij met Calculus deel uit van het netwerkevent Smart Cities en volgden we al meerdere opleidingen bij Voka, zoals bijvoorbeeld het Mercuriotraject dat je informeert over en voorbereidt op internationale uitrol. Bijgevolg doen wij ook geregeld beroep op Voka voor hulp bij digitalisering, omdat onze ambities wat dat betreft helemaal gelijklopen. Ook wij willen bedrijven helpen bij het digitaliseren.” ▶ Hoe ziet de nabije toekomst van Calculus eruit? “We merken dat de bedrijven uit een dal aan het klimmen zijn en dat reflecteert zich gelukkig ook in onze order intake. Bedrijven hebben duidelijk nagedacht over wat hun volgende stap moet zijn en de meeste richten zich daarvoor op digitalisering. Het is misschien zelfs mede dankzij corona dat ze inzien hoe belangrijk het is en hoeveel sterker je staat als bedrijf wanneer je helemaal mee bent qua digitalisering. Wij zetten ook in op ‘plug&play’-oplossingen, die zo eenvoudig en relatief goedkoop zijn dat niemand nog bang hoeft te zijn om zijn of haar bedrijf maximaal te digitaliseren.”

▶ Resulteerde The Big Score voor Calculus, los van de extra pitch-ervaring en de boeiende meetings, ook in een concreet resultaat? “Wij zijn daarheen gegaan met twee doelen: enerzijds Calculus voorstellen aan grotere bedrijven en anderzijds luisteren naar welke oplossingen bedrijven zoeken. We hebben daar heel wat contacten gelegd en sommige van die onderhandelingen zijn nog steeds lopende – met grote bedrijven sluit je immers niet zomaar op een-twee-drie een deal. Je kunt wel heel erg overtuigd zijn van je eigen verhaal en product, maar als je niet weet wat er vandaag leeft en waar bedrijven nood aan hebben, sta je nog steeds nergens. Dus

• 59 •

www.voka.be/ thebigscore

Wallonië en de Ardennen als uitvalsbasis voor een meetcentive

Bent u op zoek naar een mooie locatie voor een meeting? Plant u een presentatie voor klanten of medewerkers? Of is het hoog tijd om terug aan de teamspirit te werken via een leuke teambuildingactiviteit? Wallonië en de Ardennen hebben heel wat te bieden.

Natuur organiseren. Dit kan sportief met de mountainbike of door te waterskiën op de Lacs de l’Eau d’Heure. Of u kunt het wat rustiger aan doen zoals met classic cars rondtoeren of door een bezoek te brengen aan Pairi Daiza.

Wallonië is een natuurlijke bestemming bij uitstek. Het is de ideale plek om met uw bedrijf tot reflectie te komen. De bossen, parken en natuurgebieden bieden bovendien ontelbare mogelijkheden om teambuildingactiviteiten te

Gastronomie

Uitstekend eten, lokale specialiteiten proeven: ook dat is Wallonië. U wordt er gastvrij ontvangen voor een smaakvolle ontdekkingstocht. Wist u dat de regio rond Luik barst van de originele restaurants? Ontdek ook de vele culinaire workshops. En wat dacht u van een teambuilding Biercocktails?

Cultuur

In Wallonië vindt u ook tal van kastelen, citadellen en musea waar u klassieke of hedendaagse kunst kunt bewonderen. De regio kenmerkt zich bovendien door heel wat historisch erfgoed met een link naar het industriële verleden. De oude steelkoolmijn Bois du Cazier is een uitstekend voorbeeld van een boeiende meeting- of eventlocatie die bovendien Unesco-werelderfgoed is.

Exclusieve locaties

Meer informatie op MeetinWallonia.be

Wallonië leeft, evolueert en speelt in op de vraag naar exclusieve businesslocaties. Op het racecircuit van SpaFrancorchamps, te midden van de Ardense bossen, kunt u groepen van 10 tot 600 mensen op een exclusieve manier ontvangen voor seminaries, productlanceringen of teambuildingactiviteiten. Toe aan wat rust? Dan kunt u naar de vlakbij gelegen Abdij van Stavelot, een van de oudste abdijen van het land, voor een evenement of feest of gewoon voor een vleugje culturele ontspanning.

Wat als we onze manier van werken nu eens aanpassen?

Voor uw bedrijf

De ICT-oplossingen van Orange maken uw Connected Employees nog efficiënter.

business.orange.be/ ConnectedEmployees

Uw ideale adviseur begrijpt uw business. En loopt liefst twee stappen voor op uw vragen. Identificeert bedreigingen en kansen en heeft al antwoorden voordat u ernaar vraagt. De wereld is een dorp. En u heeft behoefte aan een optimale interactie tussen wereldwijde visie en lokale kennis. Een partner die anticipeert in plaats van reageert.

RSM, the power of being understood.

www.rsmbelgium.be

Kantoren in Aalst, Antwerpen, Brussel, Charleroi, Bergen & Zaventem Antwerpen : T +32 (0)3 449 57 51 - Aalst : T +32(0)53 75 12 20 www.rsmbelgium.be

THE POWER OF BEING UNDERSTOOD AUDIT | TAX | CONSULTING RSM Belgium is a member of the RSM network and trades as RSM. RSM is the trading name used by the members of the RSM network. Each member of the RSM network is an independent accounting and consulting firm each of which practices in its own right. The RSM network is not itself a separate legal entity of any description in any jurisdiction. The RSM network is administered by RSM International Limited, a company registered in England and Wales (company number 4040598) whose registered office is at 50 Cannon Street, London, EC4N 6JJ. The brand and trademark RSM and other intellectual property rights used by members of the network are owned by RSM International Association, an association governed by article 60 et seq of the Civil Code of Switzerland whose seat is in Zug.

Scan de QR-code voor de volledige agenda in jouw regio.

Antwerpen-Waasland 13 SEPTEMBER ECODESIGN: ONTWERPEN VOOR DE CIRCULAIRE ECONOMIE

www.voka.be/ AntwerpenWaasland

16 SEPTEMBER – 11 NOVEMBER MERCURIO BEYOND BORDERS DUITSLAND Kortlopend traject van vier sessies voor marktverkenning.

16u00 | online

20 SEPTEMBER DIGITALE TRANSFORMATIE EN 5G IN LETLAND

13u30 | Voka (Antwerpen)

21 SEPTEMBER JUBILEUMCONCERT MET NATALIA EN JEF NEVE

20u00 | Koningin Elisabethzaal (Antwerpen)

agenda

14u00 | online

Brusselse-Metropool 14 SEPTEMBER DEBATTENREEKS ‘BRUSSELVLAANDEREN: SAMEN GROEIEN!’ SESSIE 2: HOE BOUWEN WE AAN DE MOBILITEIT VAN DE TOEKOMST?

12u30 | Voka (Brussel)

16 SEPTEMBER VOKA METROPOLITAN RELOAD – SAMEN ONDERWEG NAAR VERNIEUWDE GROEI

18u00 | Voka (Brussel)

23 SEPTEMBER VASTGOEDCLUB METROPOLITAN: VASTGOEDLUNCH BIJ CBRE

www.voka.be/ Limburg

3 oktober | 09u00 | diverse locaties

Voka Open Bedrijvendag Elke eerste zondag van oktober openen sinds 1991 honderden bedrijven uit de meest uiteenlopende sectoren de deuren voor het grote publiek. Met honderdduizenden bezoekers is het event telkens weer een schot in de roos. Bezoekers krijgen de unieke kans om te ontdekken hoe hun favoriete

producten gemaakt worden, hoe bedrijven te werk gaan, waar de buurman werkt, ... Voor een bedrijf is het dan weer dé gelegenheid om trots te tonen wat er dag in dag uit achter de bedrijfsmuren gebeurt en uit te pakken met nieuwe gebouwen, producten, collega’s en nog veel meer!

Zin om ook je deuren te openen die dag of gewoon zelf bij andere bedrijven een kijkje achter de schermen te nemen? Surf dan naar: www.openbedrijvendag.be/bedrijven

VANAF 28 SEPTEMBER PLATO HR – LEREND NETWERK Vormings-, begeleidings- en netwerk project voor kmo-bedrijfsleiders en HR-managers die hun personeelsbeleid verder willen professionaliseren.

10 maandelijkse avondsessies Voka (Antwerpen)

www.voka.be/ Brusselse Metropool

28 september | Den Berg (Londerzeel)

Voka Health Community Congres Het Voka Health Community Congres staat dit jaar volledig in het teken van werk, welzijn en werkgeluk in het nieuwe normaal. De coronapandemie zette de relatie tussen ondernemingen en hun werknemers immers op scherp. Het hybride werken werd versneld ingevoerd door de pandemie en deed de grens tussen

werk en privé vervagen. Dit nieuwe normaal vormt een uitzonderlijke uitdaging voor de gezondheid van medewerkers en het welzijnsbeleid van ondernemingen. Een congres, boordevol inzichten, tips en getuigenissen, met onder meer prof. dr. Elke Van Hoof en Wouter Beke en binnen- en buitenlandse cases.

Wat? Working Apart Together! 28 september | Den Berg, Londerzeel

12u00 | CBRE (Brussel)

23 SEPTEMBER AMBASSADEURSLUNCH NOORWEGEN

11u30 | Hotel Le Plaza (Brussel) 18 OKTOBER NAJAARSLUNCH MET MINISTER BENJAMIN DALLE

12u00 | Hotel Le Plaza (Brussel)

Limburg 9 SEPTEMBER OPLEIDING DUURZAAM WATERBEHEER: CIRCULAIR WATERGEBRUIK

15u00 | Nelissen Steenfabrieken (Lanaken)

14 SEPTEMBER ADVIESDAG INTERNATIONALE TEWERKSTELLING

Corda Campus, Voka Theater (Hasselt) 13 SEPTEMBER ONDER ONDERNEMERS HALETRA VERSUS KRISTALIJN Geniet onder ondernemers van een culinaire sterrenwandeling in een Limburgs bedrijf.

17u30 | Haletra (Houthalen)

• 63 •

16 SEPTEMBER VOLUIT NETWERKEN KAN WEER: STARTEVENT Met onder meer keynote van Vincent Vermeulen, School for Butlers and Hospitality.

18u00 | ZLDR Luchtfabriek (Heusden-Zolder) 17 SEPTEMBER VORSTELIJK DINEREN IN CHÂTEAU NEERCANNE

18u30 | Château Neercanne (Maastricht)

ADVERTORIAL

MALAYSIA WELCOMES BUSINESS TRAVELLERS

MALAYSIA'S TRAVEL PORTAL FOR BUSINESS TRAVELLERS WENT LIVE, ENABLING FOREIGNERS TO ENTER THE COUNTRY FOR SHORT AND LONG TERM BUSINESS TRIPS

he ongoing pandemic has fundamentally changed the way we work: While video conferences and webinars have replaced conventional meetings and seminars, we have already become used to going on business trips “virtually” instead of actually travelling. Nevertheless, there are some types of business meetings that just can’t be shifted to the virtual realm, such as building trust with a new business partner, the signing of legal documents or inspecting potential building land as part of an investor’s due diligence. As such, the Malaysian government is pleased to announce that the country welcomes business travellers for both short term and long term visits again.

Business Travellers from the above four (4) categories may also apply for Social Visit Pass under Long Term Business Travellers, should they plan to stay for more than 14 days in the country. LONG TERM BUSINESS TRAVELLERS

Long Term Business Travellers are business travellers who hold valid passes and intend to stay in the country for more than 14 days. They will be subject to mandatory quarantine as per the Ministry of Health’s (MOH) guideline, Malaysia. Business Travellers must obtain relevant visas (if applicable) from the respective Malaysian Embassy or High Commission/Consulate General Offices abroad before their departure to Malaysia. Holders of EU/Schengen passports can generally stay in Malaysia up to three months without a visa. TURNING THE CRISIS INTO AN OPPORTUNITY

Reception to the Business Travellers Centre at Kuala Lumpur Airport.

In this regard, Malaysia’s Safe Travel portal, which contains information and advisory services to facilitate business travellers’ entry into Malaysia, is fully operational since March 2021. Both Short and Long Term Business Travellers can apply for entry permission through the dedicated portal below. Submissions must be made 14 days prior to departure. https://safetravel.mida.gov.my SHORT TERM BUSINESS TRAVELLERS

Short Term Business Travellers are business travellers who are not holding any passes and intend to stay in the country for 14 days or less. They may be considered for exemption from mandatory quarantine subject to the approval of the One Stop Centre Committee and adherence to Standard Operating Procedures. Short Term Business Travellers are categorised as follows: 1. Potential investors seeking to do business in Malaysia 2. Existing investors, namely business owners, board members, executives, and associates of companies in Malaysia (without Employment Pass) 3. Business customers for product qualification and validation before commercial production 4. Technical experts for ad-hoc emergency cases to serve single or multiple customers across Malaysia Malaysian Investment Development Authority

The ongoing pandemic has impressively highlighted the importance of reliable supply chains in our globalised economy. In this context, Malaysia is positioning itself as an alternative production location in the Asia- Pacific region and besides the Travel Portal for business travellers, the Malaysian government in collaboration with the Malaysian Investment Development Authority (MIDA) has introduced further measures to promote foreign investment as part of the so-called PENJANA plan (Short term economic recovery plan). Among these are corporate tax exemptions up to 15 years for relocation to Malaysia, investment and reinvestment tax allowance options and various industry 4.0 implementation incentives. In addition, our local companies are well supported by the government to be reliable suppliers in the MNC’s supply chain network. If you are planning a business trip to Malaysia or have any other questions on doing business in Malaysia, please feel free to reach out to our local office in Frankfurt am Main: About MIDA MIDA is the Malaysian government agency for investment promotion and approval. We are at your disposal for any questions you may have on doing business in Malaysia. The QR code will take you directly to the Safe Travel Portal. frankfurt@mida.gov.my Tel. +49 (0)69 8700 679-0

www.mida.gov.m @OfficialMIDA

Yusri Hasnan Chu Director MIDA TV

Mechelen-Kempen 9 SEPTEMBER EVENT – #SAMENZIJNWIJVOKA

18u00 | Zomerbar Jardin Albert (Herentals)

Scan de QR-code voor de volledige agenda in jouw regio. www.voka.be/ MechelenKempen

VANAF 14 SEPTEMBER BUSINESS CLUB DUURZAAM ONDERNEMEN

www.voka.be/ www.voka.be/ www.voka.be/ Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen

15 SEPTEMBER TOPVROUWEN – KICK-START Hét programma om kennis te maken met collega-topvrouwen.

09u00 | TBC

30 SEPTEMBER DE PRIJS ONDERNEMEN

18u30 | Cultuurcentrum Zwaneberg (Heist-op-den-Berg) en online 30 SEPTEMBER – 1 OKTOBER TRENDSAFARI ROTTERDAM Ga mee op inspiratietocht in Rotterdam!

Oost-Vlaanderen

agenda

16u00 | Voka (Geel)

26 oktober | Herman Teirlinckgebouw (Brussel)

Dag Duurzaam Ondernemen Verschillende sprekers nemen je mee door de meest prangende vraagstukken op het vlak van duurzaamheid. In vier break-outs zoomen we in op enkele specifieke duurzaamheidstopics en Universiteit Antwerpen presenteert haar onderzoek naar de impact van COVID-19 op duurzaamheid. Daarnaast is de Dag Duurzaam Ondernemen ook het moment om de SDG Pioneers in de bloemetjes te zetten!

9 SEPTEMBER ONTDEK DE KRACHT VAN DUAAL LEREN

11u30 | Online

13 SEPTEMBER BIG REFRESH – GROTE NAJAARSUPDATE

13u00 | Voka Box (Gent)

15 SEPTEMBER UITREIKING VOKA CHARTER DUURZAAM ONDERNEMEN

16u00 | Zebrastraat Events (Gent)

VANAF 16 SEPTEMBER VOKA ON THE MOVE MET TOPSPORTCOACH PAUL VAN DEN BOSCH Je kan kiezen tussen diverse afstanden en tussen wandelen of lopen.

Diverse locaties

22 SEPTEMBER VOKA NETWEKKERS BIJ MAGELAAN Nog voor de werkdag aanvangt verzamelen we bij een bedrijf om te netwerken.

08u00 | Magelaan (Gent)

Vlaams-Brabant 14 SEPTEMBER WINE & DINE @ WIJNDOMEIN DAPPERSVELD-WOESTIJN

15u00 | Wijndomein DappersveldWoestijn (Ellingen) 16 SEPTEMBER INFOSESSIE ‘STRICTER BORDER CONTROLS AS FROM OCTOBER 1ST’

10u00 | Online

30 november | 1-2 december | Gent

The Big Score Neem deel aan The Big Score 2021, LIVE in MeetDistrict Gent op 30 november en 1-2 december voor drie volle dagen deals scoren! Ontdek live pitches van 50 Europese scale-ups en 35 multinational ‘super prospect’ corporate uitdagingen samen met 500 ‘deep pocket VC’s’ en corporate pioniers.

ACCELERO TWEEDAAGSE KICK-OFF Boost de groei van je bedrijf met Accelero. Stel je kandidaat via kris.beterams@voka.be. 24 SEPTEMBER VOKA GOLF TROPHY 2021

14u00 | Brabantse Golf (Steenokkerzeel)

West-Vlaanderen 9 SEPTEMBER TUINFEEST

18u30 | Cwart (Knokke-Heist)

22 SEPTEMBER INSPIRATIESESSIE BRYO: HOE BOUW JE EEN LEAD FUNNEL OP VOOR JE START-UP

16 SEPTEMBER KICK-OFF AI ACADEMY: OVERAL AI EN TOCH BLIJVEN ROBOTS DOM

23 EN 24 SEPTEMBER

16 SEPTEMBER

19u00 | Online

15u00 | Howest The Penta (Kortrijk)

• 65 •

ONLINE INFOSESSIE BREXIT: NIEUWE MAATREGELEN VAN OKTOBER EN JANUARI

10u00 | Online

21 SEPTEMBER SEMINARIE 17 SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS

14u00 | Provinciehuis Zuid-West-Vlaanderen (Kortijk)

VANAF 25 OKTOBER LAB CIRCULAIR: OP WEG NAAR EEN CIRCULAIR BUSINESSMODEL

09u00 | O-Forty (Oostkamp)

• de code •

RIK VERA

“Digitaal transformeren? Gewoon doen!”

Volgens digitaal expert Rik Vera zouden de grote spelers zoals Amazon en Bol.com het best bang zijn voor de kruidenier op de hoek, en niet omgekeerd. En mochten de taxichauffeurs elke dag nagedacht hebben hoe ze de frustraties van de klant hadden kunnen omzetten in een leuke ervaring, dan had een bedrijf als Uber niet zoveel kansen gekregen. Verrassende inzichten van een digitale coach die predikt dat alle bedrijven de digitale transformatie moeten omarmen in een wereld waar online en offline steeds meer divergeren. Scan bovenstaande QR-code en lees het hele verhaal.

• 66 •

Strategische ommezwaai bij financieel dienstverlener VGD zorgt voor meer dynamiek en slagkracht Een kleine drie jaar geleden startte financieel dienstverlener VGD een changetraject aan de hand van een strategische oefening 2019-2021. Het doel? Een volledig nieuwe en klantgeoriënteerde business linestructuur implementeren. Efficiënte processen en een dito beleid zorgen daarbij voor meer dynamiek en slagkracht. Die strategische oefening heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Als full-service kennispartner voor familiale ondernemingen slaagde VGD er de laatste drie jaar in continu te groeien met dubbele cijfers.

De kracht van VGD schuilt in de eerste plaats in het feit dat de financiële dienstverlener met haar vijftien kantoren in Vlaanderen heel sterk lokaal verankerd is, waardoor ondernemers van dichtbij kunnen rekenen op persoonlijk advies op maat. “Door daarbij sterk te focussen op onze verschillende diensten, zijn we niet langer geografisch gebonden aan onze kantoren”, zegt algemeen directeur Marc Christiaens. “We bieden onze verschillende business lines aan vanuit flexibele werkplekken. Doordat we onze medewerkers voldoende vertrouwen en autonomie schenken en hen de mogelijkheid geven om te flexwerken, kunnen ze dagelijks zelf beslissen vanuit welke locatie ze willen werken: bij de klant, vanuit hun home office, onderweg op de trein of vanuit een VGD-kantoor. Zo kunnen onze klanten in elk kantoor bij hen terecht voor advies. Vandaar ons motto: Let’s Talk! We vinden het meer dan ooit belangrijk om regelmatig samen rond de tafel te zitten met onze klant.” Ondernemers kunnen zo terecht bij één vertrouwd aanspreekpunt voor al hun ondernemersvragen gaande van accountancy, tax en audit tot vermogensplanning, legal, HR advisory, HR legal, subsidies, corporate finance, CFO services enzovoort.

naast algemeen directeur Marc Christiaens bestaat uit vennoten An Peeters, Charlotte Pille en Jurgen Lelie. Zo slaagt VGD erin de verschillende business lines duidelijk af te lijnen. Efficiënte processen zorgen ervoor dat, naast de gestroomlijnde communicatie met de klanten, ook de interne kennisdeling heel efficiënt verloopt. De coaching in leiderschap van onze medewerkers op de werkvloer draagt hier eveneens in grote mate aan bij. De werking en de uitbouw van de verschillende business lines zelf ligt in handen van de verantwoordelijk business linemanagers, die daarbij worden bijgestaan door de medewerkers. Marc Christiaens: “Onze medewerkers zijn zo meer betrokken en nemen ook een grotere verantwoordelijkheid op in de uitbouw van de business lines en werkgroepen waarvan ze deel uitmaken. Die bottom-upwerking zorgt samen met ons groeiverhaal voor extra opportuniteiten en groeikansen bij onze medewerkers. Dat creëert op zijn beurt ook meer dynamiek, creativiteit en betrokkenheid. Het feit dat we als organisatie al voor de derde keer op rij zijn uitgeroepen als Great Place To Work is daar het perfecte bewijs voor.”

Klaar voor de volgende 40 jaar! De nieuwe ingeslagen weg loont. Uit een recent uitgevoerde klantenbevraging blijkt dat 85% van de bestaande klanten VGD zou aanbevelen bij andere ondernemers. Die mond-tot-mondreclame zorgt voor een gestage verdere groei. “We blijven enerzijds organisch groeien en onze business lines verder verrijken, anderzijds pikken we ook externe opportuniteiten op die kunnen leiden tot nieuwe partnerships. Op naar de volgende veertig jaar in ons bestaan!”, besluit Marc Christiaens.

Ook nood aan een vertrouwd aanspreekpunt voor al je ondernemersvragen?

VGD 2.0: nieuwe structuur zorgt voor optimale dienstverlening In de vernieuwde structuur neemt de vennotenvergadering die bestaat uit twaalf vennoten, samen met de algemeen directeur Marc Christiaens, de strategische beslissingen in functie van de steeds wijzigende marktomstandigheden. De coördinatie en uitvoering van die genomen beslissingen ligt in de handen van het kerncomité, dat

Voka Tribune september.indd 1

Neem vrijblijvend contact op met je VGD-adviseur!

Meer info? Bezoek onze website: be.vgd.eu

2/08/2021 16:22:17

workplace.mob.co

Flexibel en van op afstand werken is de nieuwe realiteit, het beheer van de moderne werkplek is ook aan een upgrade toe. Met mobco’s Workplace Self Service hoeft uw IT-team niet langer zelf in te staan voor de uitrol en ondersteuning van de moderne werkplek, meer tijd en energie dus om u op uw core business te richten!

Wat heeft mobco Workplace Self Service voor u in petto? Flexibiliteit in keuze van toestellen en mobiele abonnementen Kostenbesparend door automatische configuratie van de werkplek Absolute bescherming van uw bedrijfsdata, ook mobiel

mobco we mobilize your business

Efficiënter voor uw bedrijf, beter voor uw medewerkers