JRG. 20 NR.3 - DRIEMAANDELIJKS - SEPTEMBER - OKTOBER - NOVEMBER 2015
informeel INFORMATIEMAGAZINE VAN HET PROVINCIEBESTUUR OOST-VLAANDEREN
Een thuis voor een beeld Filmtheaters
Week van het Bos Met één schop
Fred Astaire & Fernandel
wandelingen
voor meer veiligheid
INHOUD
TOT UW DIENST GOUVERNEUR JAN BRIERS 09 267 80 25 kabinet.gouverneur@oost-vlaanderen.be Bevoegdheden: voorzitter van de deputatie, commissaris van de federale regering (integrale veiligheid), voorzitter provinciaal veiligheidoverleg, commissaris van de Vlaamse regering voor o.a. lokale besturen GEDEPUTEERDE ALEXANDER VERCAMER (CD&V) 09 267 82 33 alexander.vercamer@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/vercamer Bevoegdheden: woordvoerder, communicatie, financieel beheer, interbestuurlijk beleid, gemeente en OCMW, landbouw en plattelandsbeleid, toezicht polders GEDEPUTEERDE GEERT VERSNICK (OPEN VLD) 09 267 82 43 geert.versnick@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/versnick Bevoegdheden: buitenlandse betrekkingen, economie, ICT en e-Gov, juridische aangelegenheden, ruimtelijke planning
Fietssnelwegen 20 plan klaar Weerbaarheid 08 sessies 15
GEDEPUTEERDE PETER HERTOG (SP.A)
Een thuis voor een beeld Melle wint
09 267 82 35 peter.hertog@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/hertog Bevoegdheden: energie, mobiliteit, onderwijs, recreatiedomeinen, waterbeleid GEDEPUTEERDE JOZEF DAUWE (CD&V) 09 267 82 42 jozef.dauwe@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/dauwe Bevoegdheden: archiefbeleid, cultuur en erfgoed, erediensten en vrijzinnigencentra, middenstand, milieubeleidsplanning
03 Wereldexpo
12 Filmtheaters
GEDEPUTEERDE HILDE BRUGGEMAN (OPEN VLD)
Milaan
06 Klimaatplan
23 Week van het Bos
09 267 82 55 hilde.bruggeman@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/bruggeman Bevoegdheden: interne kwaliteit, patrimonium, personeel en organisatieontwikkeling, ruimtelijke vergunningen, sport
afkicken van CO2
09 Erfgoeddepots erkenning
in Caermersklooster in Oost-Vlaanderen
22 Ruimtelijke Ordening
inspraak & overleg
CONTACT www.oost-vlaanderen.be Provincie Oost-Vlaanderen @oost_vlaanderen ) gratis infolijn: 0800 94 808 COLOFON Oost-Vlaanderen Informeel verschijnt vier keer per jaar en wordt uitgegeven door het provinciebestuur Oost-Vlaanderen. Verantwoordelijke uitgever: gedeputeerde Alexander Vercamer, Gouvernementstraat 1, 9000 Gent. Coördinatie: dienst Communicatie van de Provincie Oost-Vlaanderen. Werkten mee aan dit nummer: Joost Wylin, Bea Hageman, Nele Bogaert, Caroline Delbaere, Mieke Reuse, Luc Derudder, Patricia Meganck, Davina De Palmenaer, Hadewych Georges, Annelies De Loor. Realisatie: f-twee uitgeverij, met Frank Goetmaeckers, Ellen Beyaert, Ine Bonte, Bart Desomer, Veronique Temmerman (redactie), Lenny Oosterwijk (coverfoto), Bart Cloet (fotografie) en Bjorn Vandenbussche (vormgeving). www.f-twee.be Adreswijzigingen en aanvraag van gratis abonnementen via 0800 94 808 of met de bijgevoegde antwoordkaart.
02
GEDEPUTEERDE EDDY COUCKUYT (CD&V) 09 267 81 72 eddy.couckuyt@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/couckuyt Bevoegdheden: gezondheid, ontwikkelings samenwerking, toerisme, welzijn en jeugd, wonen PROVINCIEGRIFFIER ALBERT DE SMET 09 267 80 00 provinciegriffier@oost-vlaanderen.be inzage@oost-vlaanderen.be Bevoegdheden: inzage in bestuursdocumenten, hoofd van het personeel, voorzitter managementteam PROVINCIERAADSVOORZITTER MARC DE BUCK 09 380 23 58 marc.de.buck@oost-vlaanderen.be Bevoegdheden: leidt de zittingen van de provincieraad
Oost-Vlaanderen in Milaan Oost-Vlaanderen toonde zich op de Wereldtentoonstelling in Milaan van haar lekkerste kant. De Provincie liet bezoekers kennismaken met Oost-Vlaamse streekproducten en sierteelt, en belichtte de belangrijke voedingsstroom tussen onze regio en Noord-Italië. In en rond het Belgische paviljoen zette chef Kevin Storms (zie foto) vegetarische hapjes op tafel, toonden OostVlaamse chocolatiers hun culinaire kunsten en zorgde de Gentse, door de pers bejubelde jazzband STUFF. voor een zomers feestje. Je kan de Wereldtentoonstelling in Milaan nog tot eind oktober bezoeken.
informeel
3
Chef Kevin Storms © Damiano Oldoni
Foto’s zien? Surf naar www.tasteofeastflanders.be.
KORTNIEUWS
02
Velopunt
Huysmanhoeve Op de Huysmanhoeve staan vier fietsen die je zonder reserveren kan huren om de regio te verkennen. Het is het eerste Vélopunt van de fietsverhuurdienst van Kringwinkel Meetjesland. Je betaalt 10 euro per dag. Als je op de Huysmanhoeve huurt, krijg je er een gratis sjaaltje van de Provincie bovenop. Heb je meer dan vier fietsen nodig? Geef op voorhand een seintje en de Kringwinkel zet er voldoende voor je klaar. Het Vélopunt is open van woensdag tot zondag, van 11 tot 17 uur.
01
Padelterreinen
Provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve Bus 1, Eeklo 09 377 86 00 www.toerismemeetjesland.be
Het sportcentrum van Puyenbroeck is drie nieuwe padelterreinen rijker: twee dubbele en één enkel. Padel is een racketsport die het midden houdt tussen tennis en squash. Op de opening in april speelde het Belgische nationaal padelteam de terreinen in. Nu is het aan het grote publiek om de sport te ontdekken.
Info tarieven en speelmogelijkheden: www.puyenbroeck.be
STAD GENT
idpad Blekebru
03 Tragewegenbordjes
STAD GE
NT
Asselse
04
kerkweg
Drongen telt veertig ‘trage wegen’: doorsteekjes, oude kerkwegels, jaagpaden, veldwegen, … waar je ongestoord kunt wandelen of fietsen. Je herkent ze aan speciale naamborden. Onder impuls van de Provincie werd, met de medewerking van de Drongenaars, de vzw Trage wegen en de stad Gent, een netwerk van trage wegen in kaart gebracht. Leuk om te weten: op www.stad.gent/tragewegen vind je vanaf 15 oktober een kaart waarop jezelf je traject kan uitstippelen. Op zondag 18 oktober, niet toevallig op ‘de dag van de Trage Weg’, wordt dit netwerk van trage wegen officieel geopend. Op pagina 18 lees je wat er dan te beleven valt.
04
Fair Trade Provincie Oost-Vlaanderen is goed op weg om de titel van Fair Trade Provincie in de wacht te slepen. Oost-Vlaamse ambtenaren drinken bijvoorbeeld al jaren eerlijke koffie en thee op de werkvloer, in oktober telt de provincie 31 Fair Trade Gemeenten en elk jaar worden evenementen in samenwerking met lokale producenten op poten gezet – zoals het Vaderdagontbijt in samenwerking met de hoevewinkels. De Provincie hoopt tegen eind dit jaar haar dossier in te dienen. Van 7 tot 17 oktober vindt de Week van de Fair Trade plaats. Op www.weekvandefairtrade.be kan je zien wat er in jouw buurt te beleven valt.
www.oost-vlaanderen.be/fairtrade www.fairtradegemeenten.be
05 Volwassenenonderwijs
Fusie
07
De provinciale vestigingen voor volwassenenonderwijs in Lokeren, Zele, Hamme, Beveren, Dendermonde, Buggenhout en Wetteren zijn samengesmolten tot één PCVO Scheldeland. Het centrum biedt professionele opleidingen aan, zowel overdag als ’s avonds. www.pcvo-scheldeland.be
06
Nieuw
de Sportpas
Prijs gelijke kansen De Provinciale Prijs gelijke kansen zet Openbare besturen of organisaties in het zonnetje die werken aan meer maatschappelijke kansen voor iedereen en kansengroepen in het bijzonder. De winnaar krijgt 1 250 EUR. Kandida turen kan je indienen tot 1 oktober.
De beurtenkaart van het provinciaal domein Puyenbroeck, waarmee je 11 keer aan een verlaagd tarief kon gaan zwemmen, heet nu de Sportpas. De Sportpas telt opnieuw 11 beurten, maar je kan er nu ook mee mountainbiken, fitnessen of een saunaatje doen – mits reservatie via 09 342 42 50. De pas kost 35 euro en 28 euro voor -12-jarigen en 65-plussers. www.puyenbroeck.be
www.oost-vlaanderen.be/gelijkekansen petra.van.poucke@oost-vlaanderen.be
informeel
05
KLIMAATGEZOND
Afkicken van CO2 De Provincie streeft naar een ‘klimaatgezond Oost-Vlaanderen’. Eerste ambitie: klimaatneutraal worden. Tegen 2050 moet de uitstoot van broeikasgassen waaronder CO2 in evenwicht zijn met wat de natuur kan opnemen. Tweede ambitie: streven naar klimaatbestendigheid. Dit moet de gevolgen van hevige neerslag, droogte, hitte en andere negatieve effecten temperen.
In de aanloop naar de Klimaatconferentie in Parijs later dit jaar staan de kranten er weer vol van: paginabrede beelden van smeltende ijsschotsen en oprukkende woestijnen. Eén foto greep gedeputeerde Jozef Dauwe in het bijzonder aan: een begraafplaats in Polen die blank stond nadat de rivier Vistula uit haar oevers was getreden. Jozef Dauwe: “De zerken waren onder water verdwenen. Alleen de kruisen staken er nog bovenuit. Het was een apocalyptisch beeld. Ik woon zelf in Dendermonde, niet ver van de Schelde. Dat is opgehoogd gebied, beschermd door dijken. Het angstzweet breekt me uit bij de gedachte dat de stad onder water zou lopen. Dat is al eens gebeurd in de negentiende eeuw.”
Vlaanderen wil er samen met haar bewoners, steden en gemeenten, verenigingen en bedrijven ernstig werk van maken. Ze wil tegen 2050 ‘klimaatgezond’ zijn.
Van eigen bodem Om af te kicken van CO2, stelt de Provincie een hele reeks maatregelen voor. Frederika Torfs: “We focussen op de dingen waar we zelf impact op hebben. Zo zetten we sterk in op een daling van het energiegebruik en op groene energie van eigen bodem. De Provincie heeft zones afgebakend waar windturbines ingeplant kunnen worden. Tegen 2020 willen we hun aantal zien groeien van 90 naar 300. We gaan ook groepsaankopen voor zonnepanelen organiseren. En Oost-Vla-
Nare effecten Een groter risico op overstromingen: het is maar een van de voorspelde effecten van klimaatverandering. Frederika Torfs (dienst Milieubeleids planning): “In de zomer neemt de kans toe op extreem hoge temperaturen en hevige onweders afgewisseld met lange droge periodes. In de winter kunnen periodes van langdurige neerslag voorkomen. Dit zet druk op landbouw, natuur en watervoorraden. Ook de bodem erosie zou erger worden: door plotse felle regenbuien spoelt de vruchtbare grondlaag af.” De klimaatverandering afremmen wordt een enorme uitdaging. De Provincie Oost-
06
mingen die hun woning energiezuiniger willen maken, kunnen rekenen op advies van het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen. We willen werk maken van klimaatgezonde bedrijventerreinen die bijvoorbeeld ook met binnenschepen werken, zelf energie produceren of de reststroom van hun verwarming elders laten gebruiken.” Jozef Dauwe: “De Provincie werkt nauw samen met steden en gemeenten om klimaatneutraal te worden. We stimuleren hen om het burgemeestersconvenant te ondertekenen en begeleiden hen vervolgens om hun CO2-uitstoot tegen 2020 met 20% te verminderen.” De Provincie blijft het goede voorbeeld geven, belooft Jozef Dauwe. “Op het vlak van woonwerkverkeer doen we het met 30% fietsers en 26% gebruikers van het openbaar vervoer al heel behoorlijk. Om zoveel mogelijk Oost-Vlamingen op de fiets te krijgen, investeren we in een netwerk van fietspaden.” (zie p. 20)
Klimaatbestendig
Gedeputeerde Jozef Dauwe: "Er bestaan oplossingen waar iedereen beter van wordt."
Het tweede grote doel van het OostVlaamse klimaatplan is klimaatbestendigheid. Een klimaatbestendig landschap is bestand tegen klimaatschokken. Het buffert bij waterpieken en -tekorten en verbindt waardevolle gebieden zodat fauna en flora kunnen migreren. Jozef Dauwe: “Er bestaan oplossingen waar iedereen beter van wordt. Ons overstromingsgebied Moortsele is
bijvoorbeeld een ecologisch waardevolle vallei met bos en grasland. Doordat de Molenbeek en de Kerkesbeek er vaak uit hun oevers treden, blijft er slib achter waarop zich bomen ontwikkelen. Sinds het terrein is ingericht als gecontroleerd overstromingsgebied, zorgen die beken niet meer voor wateroverlast in de nabijgelegen woningen. De weiden en graslanden zullen bovendien beheerd worden in overleg met de plaatselijke landbouwers.”
Kick-off event De Provincie liet de CO2-uitstoot op haar grondgebied per sector berekenen. Op basis van die nulmeting stelde ze een klimaatplan op. Je kan kennismaken met dit plan op het kick-off-event op dinsdag 29 september (9 - 13 uur), in zaal Capitole in Gent. Info en inschrijven: www.oost-vlaanderen.be/klimaatgezond.
Dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en Natuurontwikkeling PAC Het Zuid, Woodrow Wilsonplein 2, Gent Frederika Torfs, frederika.torfs@oost-vlaanderen.be ✆ 09 267 78 36
informeel
07
TESTIMONIAL
ÉÉN HARDE SCHOP Vrouwen die zich bedreigd weten met geweld, gaan hulpeloos gillen. Dat is volgens Anne Kesteloot (Provincie Oost-Vlaanderen) vrij nutteloos. “Na onze cursus weerbaarheid brullen ze als leeuwen en lopen ze met opgeheven hoofd door de straat”, meent ze. En ze kan het weten want ze heeft de lessen ook zelf gevolgd.
Waarom een cursus weerbaarheid?
Kan iedereen dit?
“Tijdens mijn vrijwilligerswerk bij de vzw Vrouwen Tegen Verkrachting heb ik veel indrukwekkende getuigenissen gehoord. Het gebeurt nog te vaak dat vrouwen hun intuïtie negeren en voor een zachte aanpak kiezen. We zijn - doorgaans - vriendelijk en beleefd, maar we hebben het recht om iemand pijn te doen als geweld dreigt.”
“Zeker. Vooral omdat weerbaarheid voor een groot deel tussen de oren zit. Ook wat betreft de fysieke verdedigingstechnieken vindt elke vrouw haar gading. Ik ben bijvoorbeeld klein van gestalte, dus ga ik voor de knie in plaats van de edele delen. Als het moet natuurlijk, het is niet de bedoeling dat je voor wat plagerijen op café stoten begint uit te delen. Je leert dus ook situaties inschatten en tijdig en gepast te reageren.”
Hoe kwam je op het idee? “Ik werk binnen de Provincie samen met geweldconsulent Chantal. We vernamen dat de meisjes van een opvangcentrum in Ronse werden lastig gevallen. Dat was de onmiddellijke aanleiding tot deze reeks cursussen. Ik heb zelf les gevolgd bij Suzanne Cautaert, die 30 jaar ervaring heeft in zelfverdediging voor vrouwen. We vonden haar bereid deze succesvolle training terug in OostVlaanderen te komen geven.”
Welke move raad je aan? “Met een harde schop in het kruis, krijg je natuurlijk elke man op zijn knieën. Maar in eerste instantie wordt er gewerkt aan je zelfvertrouwen, houding en gedrag. Wees geen bange muis: houd je omgeving in de gaten, praat met kordate stem, brul als een leeuw wanneer je je bedreigd voelt. En als het moet: vecht. Dat leer je hier uiteraard ook. Braaf blijven levert niets op, vervelend en stout doen wel. Ik lig liever even in het ziekenhuis dan verder te moeten leven met de gevolgen van seksueel geweld. Geloof me, zoiets duurt langer om te verwerken dan wat blauwe plekken.”
08
Nog een laatste tip? “Vertrouw niet op hulpmiddeltjes als traangas. Tegen dat je dat busje in je handtas gevonden hebt, heeft je belager je al lang te pakken. In het slechtste geval wordt het tegen je gebruikt. Het is ook een misvatting om te denken dat je vooral door vreemdelingen op straat of in een ondergrondse parking kunt aangerand worden. Partners, vrienden, bazen, collega’s … binnen een vertrouwde omgeving: het komt vaker voor dan je denkt.” Op de agenda: Ronse: maandagen 12/10 en 19/10, van 10 tot 15 uur in Sportcomplex 't Rosco, 30 euro. Aalst: zaterdagen 31/10 en 14/11 van 11.30 tot 18 uur in Aalst op de Stedelijke Academie, 40 euro. De cursusreeks is gratis voor studentes en vrouwen met een vervangingsinkomen. Gemotiveerde hulpverleensters krijgen train-de-trainer sessies, om de verworven vaardigheden te leren doorgeven in de eigen werkomgeving. Interesse? Stuur een mailtje naar weerbaarheid@oost-vlaanderen.be Bevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Eddy Couckuyt
ERFGOED
Open depot
© Maurice Cornelis
Erfgoed moet je tonen. Maar soms is het zo fragiel dat je het grote publiek maar beter op afstand houdt. Daarin een gezond evenwicht vinden, vergt veel expertise. Twee provinciale erfgoeddepots kregen zopas hun erkenning.
Het depot Provinciaal Erfgoedcentrum in Ename is ook een nooddepot voor collecties die in problemen komen.
“In de kerk van Waarschoot vonden archeologen tijdens opgravingen twee priestergraven uit de 17de en 18de eeuw. De kisten en de beenderen werden door de tand des tijds ernstig aangetast. Maar de kledingstukken waren verbazend goed bewaard”, vertelt Luc Bauters (Provincie Oost-Vlaanderen). “De ene priester droeg een lederen kazuifel, een broek, een mantel en lange wollen kousen. Bij de andere priester waren enkele zijden fragmenten bewaard, afgeboord met gouddraad. Een unieke, maar fragiele vondst. De graven werden in één blok uit de bodem gehaald en weggevoerd voor analyse en conservatie.” Het textiel opgraven is één. De kledij bewaren is een heel ander verhaal. De expertise van het depot van het Provinciaal Erfgoedcentrum in Ename kwam goed van pas. Het grafmateriaal rust er in aangepaste ruimtes waar temperatuur, vochtigheid en licht nauwgezet in de gaten worden gehouden. In vijf kamers heerst een specifieke klimaatregeling voor gevoelige materialen. Luc Bauters: “Keramiek is niet zo veeleisend. Maar hout of metaal dat onder de grond heeft gezeten, vergt een doordachte behandeling en conservatie.”
Voorsprong Deze zomer erkende de Vlaamse regering negen Vlaamse depots waar erfgoed en archeologische vondsten bestudeerd en bewaard worden. “Vijf daarvan liggen in Oost-Vlaanderen en twee zijn provinciaal: het Provinciaal Erfgoedcentrum in Ename en het Archeodepot van het Provinciaal Archeologisch Museum in Velzeke”, vertelt Luc Bauters. “Die voorsprong is geen toeval. De Provincie is al een hele tijd trekker van een Oost-Vlaams depotnetwerk, waartoe ook De Zwarte Doos in Gent, Onroerend Erfgoeddepot Waasland in Sint-Niklaas en SOLvA Archeologisch Depot in Erembodegem behoren. Elke instelling heeft zijn eigen profiel en expertise, en we zijn goed op elkaar ingespeeld. We bewaren het materiaal in optimale omstandigheden, niet alleen voor toekomstige onderzoekers, maar ook voor het publiek van vandaag. Voor fragiele vondsten is dat niet altijd evident, maar we vinden het onze taak om toch tentoonstellingen en rondleidingen te organiseren. Door een glazen wand kan je in het Provinciaal Erfgoedcentrum Ename zelfs letterlijk achter de schermen kijken. Overigens kan iedereen advies bekomen over de bewaring van zijn vondsten.”
Wie doet wat? Het Provinciaal Erfgoedcentrum in Ename huisvest archeologische collecties van Oost-Vlaamse openbare besturen en organisaties. Er is ook een transitdepot waar andere collecties tijdelijk opgeslagen kunnen worden en een nooddepot bij problemen. www.oost-vlaanderen.be/erfgoedcentrum 055 30 03 44 Het Archeodepot van het Provinciaal Archeologisch Museum in Velzeke focust op archeologisch erfgoed uit de Provincie, vooral uit Zuid-OostVlaanderen. Dit wordt getoond in het museum zelf, met afdelingen in Velzeke en Ename. www.pam-ov.be 09 360 67 16
Bevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Jozef Dauwe
informeel
09
KORTNIEUWS
01 Techniek
academies Zit je kind in het 5de of 6de leerjaar van de basisschool, is het geboeid door techniek en wil het zijn technische talenten ontdekken? Schrijf het dan in voor een techniekacademie. Op woensdagnamiddag vinden in meerdere Oost-Vlaamse secundaire scholen techniekacademies plaats, ondersteund door de Provincie.
Locaties en data vind je op www.oost-vlaanderen.be/techniekacademies
02 Collectie
Wereldcentrum De online catalogus van de Oost-Vlaamse provinciale Bibliotheken geeft je een overzicht van de boeken, tijdschriften, … die je bij de Centrale Bibliotheek, De Kaaihoeve, Bibliotheek Economie, Het Leen en Mola kan ontlenen. Daar wordt nu de collectie van Het Wereldcentrum / Kleur Bekennen (wereldburgerschap, mondiale en interculturele thema's) aan toegevoegd, een klus die begin oktober geklaard zal zijn. oost-vlaanderen.bibliotheek.be
Vlaamse 03 Ardennen
op je bord
Zeventien producenten van hoeve- en streekproducten uit de Vlaamse Ardennen bundelen de krachten om hun producten te ontwikkelen en te promoten. Onder de noemer ‘Vlapas – degusteer de Vlaamse Ardennen’ organiseren ze met de steun van de Provincie OostVlaanderen en het Plattelandscentrum Meetjesland onder meer hoeve- en streekproductenmarkten.
www.vlapas.be
10
04 Provinciaal vormingscentrum Politieagenten, brandweerlui, ambulanciers en het personeel van de lokale besturen trekken sinds kort op cursus in een nieuw provinciaal vormingscentrum. Het vormingscentrum krijgt de naam Paulo en staat voor Provinciale Academie voor Urgentiediensten en Lokale Overheden. Dit initiatief startte deze zomer en is een samensmelting van de Oost-Vlaamse Politieacademie, de Provinciale Brandweerschool, de ambulanciersopleidingen van Medisch Oost-Vlaanderen en de Oost-Vlaamse Bestuursacademie.
Win! 25 drinkflessen Informeel geeft 25 drinkflessen weg. Altijd handig voor wanneer je met de fiets op pad bent.
www.paulo-ov.be
Wedstrijdvraag:
05 Verbijsterende bijen
Stuur je antwoord op de wedstrijdvraag voor 15 oktober door via de antwoordkaart of info@oost-vlaanderen.be.
Via de steden en gemeenten verdeelt de Provincie van 5 tot 16 oktober gratis pakketjes krokusbollen om in het najaar te planten. De krokussen vormen dan in het voorjaar de eerste voedselbron voor de bijen die de winter doorkomen. Je kan de krokusbollen afhalen in jouw gemeente of stad, zolang de voorraad strekt. Surf naar www.oost-vlaanderen.be/bijen voor meer info.
06 #collectievissen Ename
Hoeveel kilometer fietssnelweg werd vandaag al gerealiseerd?
De winnaars van de vorige wedstrijd zijn: Raphael Van Effelterre uit Gent, Mieke Goossens uit Stekene, Barbara Dewaele uit Zingem, Etienne Stevens uit Waarschoot, Peter Erauw uit Drongen, Luk Vermeulen uit Destelbergen, Greta Vereecke uit Mariakerke, Odette Poelman uit Knesselare, José De Mulder uit Westrem en Greta De Causmaecker-Maes uit Sint-Margriete. Zij krijgen elk een exemplaar van het boekje Boerke op stap, met 4 wandelroutes langs de Belgisch-Nederlandse grens.
Heb je verhalen, foto’s en voorwerpen uit het verleden van Ename? Breng ze vanaf 1 oktober naar het Provinciaal Erfgoedcentrum en help het verleden van Ename mee optekenen.
Provinciaal Erfgoedcentrum, Lotharingenstraat 1, Oudenaarde ✆ 055 30 03 44 www.oost-vlaanderen.be/erfgoedcentrum (tik ‘collectievissen Ename’ in het zoekvenster) informeel
11
Š Albert Warie
EXPO
101 FILMTHEATERS Precies 120 jaar geleden werden in Gent de eerste bewegende beelden vertoond. Waar ging de cinema in première? Hoe zagen de bioscoopzalen eruit en hoe ging het er daarbinnen aan toe? Het Caermersklooster heeft de antwoorden in petto.
Romain Meffre, twee Parijse fotografen, toonden er hun foto’s van oude Amerikaanse cinema's. In de jaren '20 werden in de USA duizenden bioscoopzalen gebouwd, vaak monumentale panden met een imposant interieur. Maar velen raakten in onbruik, ze zijn totaal vervallen of worden voor andere doeleinden gebruikt. Dat levert knappe beelden op. Die zijn bij ons te zien, maar we breiden er ook een Gents luik aan.”
Gentse cinema’s Jacques Dubrulle, erevoorzitter van het Filmfestival Gent, wist met de hulp van Liesbeth Van de Vijver en Daniël Biltereyst van de Universiteit Gent heel wat archiefmateriaal op te vissen. “Foto's, affiches, persknipsels, oude filmpjes, vintage projectoren, ... tonen de op- en
© Stadsarchief Gent
Naar goede gewoonte pakt het Caermersklooster tijdens het Filmfestival uit met een expo die je onderdompelt in de wereld van het witte doek. Dit keer wordt het een dubbeltentoonstelling: de spot wordt gericht op majestueuze Amerikaanse filmpaleizen én op Gent als cinemastad. Want tijdens de jaren '50 en '60 - de gloriedagen van de cinema telde de stad maar liefst 35 bioscoop zalen. Van heuse tempels met ronkende namen als Century, Eldorado en Savoy tot de minder luxueuze bioscopen in de Gentse wijken. “Erfgoed dat grotendeels is verdwenen, maar dat we nu terug in de kijker plaatsen”, vertelt Lode Van Pee (Caermersklooster). “De inspiratie haalden we uit een fototentoonstelling in het Filmmuseum van Frankfurt: Yves Marchand en
informeel
13
© Roger De Smul
© Huis van Alijn
EXPO
theater, die men de wijkzalen noemde. En dan waren er nog sekscinema's zoals het Leopolleke en 'gekleurde' zalen zoals Vooruit of de Katholieke Liga die films met een ideologische boodschap brachten.”
Albert Warie
De tentoonstelling 'Filmtheaters' loopt van vrijdag 9 oktober 2015 tot en met 3 januari 2016 in het Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster, Vrouwebroersstraat 6, 9000 Gent. ✆ 09 269 29 10 www.caermersklooster.be Bevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Jozef Dauwe
14
neergang van de Gentse cinema’s”, zegt Dubrulle. “De stad was van bij de start mee met de filmcultuur: toen Edison z'n kinetofoon voorstelde, smeedde de Gentse afdeling van de Association Belge Photographie gelijk plannen om het apparaat naar hier te halen. Dat is hen nog hetzelfde jaar gelukt: eind 1895 werden de eerste bewegende beelden vertoond in een achterzaaltje in de Vlaanderenstraat. Daarna stonden er regelmatig filmprojecties op het programma in het Wintercircus en in Oud Gend - jawel, met een ‘d’ - de eerste echte bioscoop in de stad, aan het Zuid, waar nu het provinciegebouw staat. Niet veel later schoten overal cinemazalen uit de grond. Er kwamen echte filmpaleizen zoals Capitole of Cinema Majestic, met meer dan 1350 zitjes. Haast iedere buurt had z'n eigen
Maar eind jaren '70 hakte de toenmalige crisis hard in het Gentse bioscoopleven. De Gentenaars bleven thuis voor hun televisie en de kleine zaaltjes konden niet opboksen tegen een nagelnieuw complex met meerdere projectiezalen. Jacques Dubrulle: “Decascoop, nu Kinepolis, was in 1981 de eerste multiplex in Europa en floreerde. Maar de meeste andere cinema's in de stad bloedden dood. Uit de gouden jaren staat enkel nog Cinema Sphinx overeind. Die heette destijds Plaza en daarna Calypso, en hij stond op dezelfde hoogte als die andere grote: de Capitole. Die wordt vandaag nog voor musical en muziekoptredens gebruikt, maar er bestaat schitterend beeldmateriaal uit de gloriedagen. En we zijn de 'chef de technique' gaan opzoeken: Albert Warie projecteerde er z'n leven lang films. Hij is 99 jaar intussen en vertelt in een documentaire, die ook in het Caermersklooster zal te zien zijn, hoe het er destijds in de cinema aan toe ging.”
EEN THUIS VOOR EEN BEELD
Stoel der Erfgoed Er staat geen suppoost die je op afstand houdt. Ook geen bordje ‘verboden te betreden’. Het nieuwe kunstwerk op het Vliegveld van Gontrode heet de ‘Stoel der Erfgoed’ en de kunstenaar hoopt dat de bezoekers er even gaan uitrusten en nadenken. De Duitsers probeerden het vliegveld geheim te houden. Hier stegen tijdens de Eerste Wereldoorlog de zeppelins op om Londen te bombarderen. Het Vliegveld van Gontrode is nog altijd een goedbewaard geheim. Zelfs de gps vindt het niet. Een kleine zijstraat van de Scheldeweg, tussen de huisnummers 55 en 57 in, brengt je naar de plaats waar de bommen in de zeppelins geladen werden. Het uitgestrekte terrein werd omgebouwd tot een toeristische site met fiets- en wandelroutes en krijgt een extra
ttractiepunt: op 8 november wordt er a het kunstwerk ‘Stoel der Erfgoed’ ingehuldigd. Het resultaat van de 21ste editie van de provinciale wedstrijd Een Thuis voor een Beeld. Bob Vanden Eynde (Provincie OostVlaanderen): “Het kunstwerk en het Vliegveld van Gontrode passen qua vorm en verhaal heel goed samen.”
Schuilplaats De man achter het kunstwerk heet Renato Nicolodi. De kunstenaar heeft een grote
affiniteit met het woelige oorlogsverleden van het Vliegveld van Gontrode: “Mijn passie voor de architecturale kunst is begonnen bij de oorlogsverhalen van mijn grootouders. Mijn grootvader werd op zijn 19de geconfronteerd met de gruwel van WO II. Hij vertelde met zoveel verve over zijn dagen als krijgsgevangene in onmenselijk kleine ruimtes dat ik me ze levendig kon voorstellen. Mijn eerste werken waren betonnen afgietsels van de bunkermuren van de Atlantikwall, een project waarmee ik nog steeds bezig ben.
informeel
15
© Collectie Imperial War Museum
EEN THUIS VOOR EEN BEELD
Op het vliegveld van Gontrode stegen tijdens de Eerste Wereldoorlog de zeppelins op om Londen te bombarderen.
Het Vliegveld van Gontrode werd in 1915 gebouwd door de Duitsers, als schuilplaats voor zeppelins. Wist je dat een van die zeppelins datzelfde jaar neerstortte in Sint-Amandsberg?”
Op de stoel Het kunstwerk komt er dankzij de wedstrijd Een Thuis voor een Beeld, georganiseerd door de Provincie die meer kunst in de openbare ruimte wil krijgen. “En dat is al goed gelukt”, aldus Bob Vanden Eynde. “Het is ondertussen de 21ste editie. Bekende en minder bekende namen passeerden reeds de revue. Berlinde De Bruyckere en Wim Delvoye doen ongetwijfeld een belletje rinkelen?”
16
Op de website van de Provincie vind je een overzicht van alle kunstenaars, hun werken en de locaties waar je ze kan zien. “De wedstrijd is tweeledig”, vertelt Bob Vanden Eynde. “Eerst vragen we aan Vlaamse kunstenaars om een ontwerp in te dienen, daarna aan de gemeenten om een passende locatie voor te stellen. Dat heeft al elke keer een mooi resultaat opgeleverd.” De ‘Stoel der Erfgoed’ werd dus eerst door Renato Nicolodi uitgetekend, nog voor er sprake was van het Vliegveld van Gontrode. Toch lijkt het alsof het werk speciaal voor deze plek ontworpen werd. Renato Nicolodi: “Het is een heel aparte omgeving, met veel geschiedenis, maar
behalve een paar bunkers is er van dat verleden niet veel meer te zien: vooral veel weiden en velden, waarvan een groot deel nog door boeren bewerkt wordt. Dat zet aan tot nadenken: over de vergankelijkheid van het verleden en hoe we omgaan met de toekomst. Ik hoop dat mensen dat ook doen wanneer ze plaatsnemen op de Stoel der Erfgoed.”
www.oost-vlaanderen.be (tik Thuis voor een Beeld in het zoekvenster) www.hetvliegveldvangontrode.be Bevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Jozef Dauwe
in Oost-Vlaanderen www.uitinoost-vlaanderen.be
10 & 11/10 08/10
Innovatiebeurs Heb je een innovatief idee? Op de Innovatiebeurs maak je kennis met professionals die je droom concreet maken. Je vindt er informatie over financiering en intellectuele eigendom. Bovendien delen enkele gevestigde Oost-Vlaamse ondernemers hun ervaringen. Registreer je vooraf via www.innovatiebeurs.be. Eskimofabriek Wiedauwkaai 23, 9000 Gent
31/10
Halloween De Gavers Het wordt gezellig griezelen geblazen in De Gavers tijdens een wandeling van 4 kilometer rond de vijver. Je kan de wandeling vrij starten tussen 17 en 20 uur. Verwacht je onderweg aan vuurspektakel en griezelacts. Dapperen kunnen er nog een schepje bovenop doen door een van de twee zogenaamde bibberpaden te nemen, waar louche figuren opduiken. Deze paden zijn niet geschikt voor jonge kinderen en rolwagengebruikers. Een ticket in voorverkoop kost 5 EUR, een ticket aan de kassa kost 7 EUR. Provinciaal domein De Gavers Onkerzelestraat 280, 9500 Geraardsbergen ✆ 054 41 63 24 www.degavers.be
Festival van Vlaanderen Het Festival van Vlaanderen strijkt neer in het Provinciaal Archeologisch Museum Ename en het Provinciaal Molencentrum. Op zaterdag 10 oktober om 20 uur treedt het gregoriaanse ensemble Psallentes op in de SintLaurentiuskerk te Ename. Op zondag 11 oktober kan je een huiskamerconcert bijwonen van fluitiste Sabine Warnier en Elke De Meester op de accordeon, om 11 uur in het salon van Kasteel Puyenbrug, Puyenbrug 5 in Wachtebeke. Info: www.gentfestival.be
18 & 19/11
Brood bakken In het kader van Week van de Smaak leer je in het Provinciaal Molencentrum je eigen brood bakken en proeven met hulp van een meesterbakker-meestermolenaar. De workshop vindt plaats van 18 tot 22 uur en kost 5 EUR. Schrijf je vooraf in want het aantal plaatsen is beperkt. Mola - het Provinciaal Molencentrum Kasteel Puyenbrug, Puyenbrug 5 9185 Wachtebeke ✆ 09 342 42 40 mola@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/ mola
27/09
mmm… eetjesland De Huysmanhoeve sluit haar seizoen af met de hoeve- en streekproductenmarkt van mmm…eetjesland, van 13 tot 17 uur. Je proeft er verse lekkernijen en krijgt daar desgewenst een woordje uitleg bij. Er staan ook workshops rond oogsten op het programma. Wie thuis fruitbomen heeft en fruit wil persen, kan dat doen aan de mobiele fruitpers. Daarvoor maak je op voorhand een afspraak via 0475 26 42 80 of info@mobielefruitpers.com. Provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve, Bus 1, 9900 Eeklo ✆ 09 327 04 47 www.huysmanhoeve.be
4/10
15/11
Wil je wel eens zien hoe een molen werkt? Hoe die er van binnen uitziet? Dat kan tijdens de Oost-Vlaamse Molendag op zondag 4 oktober. De provinciale molens zetten hun deuren voor je open: de Roomanmolen (Sint-Pauwels), Het Meuleken ’t Dal (Zingem), De Fauconniersmolen (Oordegem) en de Zwalmmolen (Munkzwalm) zijn gratis te bezoeken.
In het bos zijn redelijk wat kant-en-klaar lekkers en ingrediënten te vinden. Tijdens deze gratis ochtendwandeling van 9.30 tot 11.30 uur in Het Leen krijg je van alles te proeven: van allerlei noten tot brandnetelkaas. Inschrijven is noodzakelijk en doe je best via www. hetleen.be ( > online reserveren > Het Leen natuurlijk).
www.oost-vlaanderen.be/mola ✆ 09 342 42 40
Provinciaal domein Het Leen Gentsesteenweg 80, Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be
Molendag
Bossmaken
informeel
17
AGENDA
#collectievissen in oorlogstijd
vanaf 08/10
#collectievissen in oorlogstijd Vorig jaar nodigde de Provincie Oost-Vlaanderen iedereen uit om oorlogserfgoed van WOI en WOII van onder het stof te halen en in het Erfgoedcentrum in Ename voor te leggen aan depotconsulenten en historici. Dat leverde een schat aan wapens, kledingstukken, eretekens, foto’s, … waarvan je nu een selectie kan bekijken op deze gratis tentoonstelling. Alles komt uit private kasten en van op private zolders. Dat geeft een persoonlijke toets aan de oorlogsherinneringen.
Karel Dierickx
Erfgoedtafelen
Dag van de Trage Weg
tot 11/10
11/10 & 8/11
Karel Dierickx overleed eind vorig jaar. Zijn hele loopbaan bleef hij schilderen, ook toen in de jaren 70 traditionele genres als landschappen, stillevens en portretten uit de mode waren. Het Roger Raveelmuseum brengt voor het eerst een overzicht van dit werk vanaf eind de jaren 60, met een zelden geziene selectie schilderijen, tekeningen en sculpturen.
Elke tweede zondag van de maand kan je ‘erfgoedtafelen’ in het Provinciaal Erfgoedcentrum in Ename: eten met een verhaal en het erfgoed in het centrum gaan bekijken als dessert. Op 11 oktober proef je van de oorlogskeuken: hoe knoopten de huismoeders tijdens de oorlog de eindjes aan elkaar? Op 8 november zet foodarcheoloog Jeroen Van Vaerenbergh het eten van onze verre voorouders, van in het stenen tijdperk tot de middeleeuwen, op tafel. Inschrijven via mail of telefonisch. Meer info vind je op www.oost-vlaanderen.be/ erfgoedtafelen.
Op pagina 22 kan je meer lezen over deze cursus. Interesse? Stuur een mailtje naar weerbaarheid@oost-vlaanderen.be.
Karel Dierickx
Roger Raveelmuseum Gildestraat 2-8, 9870 Machelen-Zulte ✆ 09 381 60 00 www.rogerraveelmuseum.be
7, 14/10 & 18/11
Workshops Provinciaal Erfgoedcentrum licht, geluid & video Lotharingenstraat 1, 9700 Oudenaarde De Provincie leent geluids-, ✆ 055 30 03 44 www.oost-vlaanderen.be/ belichtings- en videomateriaal uit aan verenigingen die een erfgoedcentrum evenement of een fuif organiseren. Je kan dit materiaal online reserveren en afhalen in 10/12 een van de drie magazijnen in B’Rock Gent, Sint-Niklaas of Geraardsbergen. Tijdens een gratis Het Gentse barokorkest B'Rock workshop kan je leren hoe je geeft een kerstconcert, om met dit materiaal moet om20 uur op in de Sint-Laurengaan. Ze vinden telkens plaats tiuskerk in Ename. Een ticket op een woensdagavond, in het kost 12 EUR, in voorverkoop magazijn van Gent, Kapiteins10 EUR en jongeren onder de traat 55: 16 jaar betalen 8 EUR. Info en • Geluid: 7 oktober reservatie via 055 30 90 40 of • Licht: 14 oktober reservatie.pam-ename@ • Video: 18 november oost-vlaanderen.be. www.pam-ov.be (tik ‘B’Rock’ in het zoekvenster)
18
Info: www.oost-vlaanderen.be/ uitleendienst
Erfgoedtafelen
Provinciaal Erfgoedcentrum Lotharingenstraat 1, 9700 Oudenaarde ✆ 055 30 03 44 : erfgoedcentrum@ oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/ erfgoedcentrum
12 & 19/10 31/10 & 14/11 Cursus weerbaarheid
Suzanne Cautaert geeft twee cursussen weerbaarheid voor vrouwen. Eentje in Ronse, op maandagen 12/10 en 19/10, van 10 tot 15 uur in Sportcomplex ’t Rosco (30 EUR) en één in Aalst, op zaterdagen 31/10 en 14/11 van 11.30 tot 18 uur in Aalst op de Stedelijke Academie (40 EUR).
18/10
Dag van de Trage Weg Op de Dag van de Trage Weg wordt in Drongen het ‘netwerk van trage wegen’ officieel geopend. Op pagina 4 lees je meer over dit netwerk. Om 10 uur kan je met een gids van vzw Natuurpunt op stap door de Assels, om 14 uur vertrekt een tweede tocht richting Vinderhoutse bossen met vzw Pasar. Beide gratis wandelingen starten op het Drongenplein. Je hoeft niet op voorhand in te schrijven. Meer info vind je op www.stad.gent/tragewegen Datzelfde weekend start Gent met een inventarisatiecampagne voor de trage wegen in de rest van de stad. Op 17 en 25 oktober en op 8 en 15 november vinden er wandelingen plaats in Sint-Amandsberg, Ledeberg, Gent centrum en in Wondelgem. Heb je zin om de trage wegen van Gent te verkennen en mee te inventariseren? Meer info vind je op www.tragewegen.be/gent www.dagvandetrageweg.be
© An-Sofie Kesteleyn
Avondlezingen Europese integratie
Halloween Puyenbroeck
Mystiek Muziek
t.e.m. 18/10
31/10
tot 03/04 2016
De vervlechting tussen hedendaagse kunst en het boeiende erfgoed uit Ename zorgde in het verleden al meermaals voor geslaagde confrontaties. De achtste editie van Ename Actueel heeft als ondertitel ‘Ritualia’ (rituelen) en is samengesteld door Oscar van den Boogaard, schrijver en artistiek directeur van het HISK.
Het evenementeneiland van Puyenbroeck wordt een griezel eiland tijdens Halloween. In de namiddag worden kinderen verwend met allerlei leuke randanimaties. En wanneer de avond valt, start een spannende fakkeltocht. Deelname kost 6 EUR (voorverkoop, +1 EUR via uitbureau) en 8 EUR (aan de kassa), kinderen tot 1 meter mogen gratis meedoen.
Ename Actueel Ritualia
pam Ename, Lijnwaadmarkt 20, 9700 Ename-Oudenaarde ✆ 055 30 90 40 : Reservatie.pam-ename@ oost-vlaanderen.be www.pam-ename.be
26/10, 9, 16, 30/11
Avondlezingen Europese experts In oktober en november kan je in het Provinciehuis komen luisteren naar economisch analist Steven Engels, prof. Frank Hoffmeister en politici Marianne Thyssen en Herman Van Rompuy. Zij praten over Europa en de Europese Unie. Schrijf je op voorhand in via de website. Provinciehuis,Gouvernement straat 1, 9000 Gent ✆ 09 267 70 00 www.oost-vlaanderen.be/ europadirect_avondlezingen
Halloween Puyenbroeck
Provinciaal domein Puyenbroeck Puyenbrug 1a, 9185 Wachtebeke www.puyenbroeck.be Tickets: www.uitbureau.be of ✆ 09 233 77 88 www.halloweeninpuyen broeck.be ✆ 09 342 42 42
31/10
Mysterie nocturne In het kader van de tentoonstelling ‘Vleermuizen’ in het Bosinfocentrum Het Leen én Halloween vindt er op zaterdag 31 oktober een mysterieuze nocturne plaats. Er zal muziek zijn, een griezelverhaal en je wordt uitgedaagd om een stukje alleen in het bos te wandelen. Deelname is gratis, maar je moet wel op voorhand inschrijven. Provinciaal domein Het Leen Gentsesteenweg 80, Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be
Het geheugen van Ename
05/11
Mystieke Muziek
Kinderen op orgels
Deze tentoonstelling zoomt in op de muzikale panelen 'Zingende Engelen' en 'Musicerende Engelen' van het Lam Gods.
Het orgelduo 64-Feet nodigt kinderen van 9 tot 12 jaar om te improviseren op orgels. De workshop vindt plaats in het Caermersklooster van 14 tot 16 uur en kost 5 EUR. Er is geen muzikale voorkennis vereist.
Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster Vrouwebroersstraat 6, 9000 Gent ✆ 09 269 29 10 www.caermersklooster.be
06/12
Winterpoëzie Ervaar hoe het bos in slaap valt. Tijdens deze gratis wandeling van 15.30 tot 17.30 uur wandel je in de avondschemering. Een gids geeft uitleg over de natuur in avondrust en gooit er, terwijl de zon ondergaat, hier en daar nog enkele gedichten tegenaan. Inschrijven is noodzakelijk. Provinciaal domein Het Leen Gentsesteenweg 80, Eeklo ✆ 09 376 74 74 www.hetleen.be
22/11
Oost.Bestfinale Oost.Best! is de provinciale muziekwedstrijd voor jonge rockgroepen. Op zondag 22 november vindt de finale plaats in de Gentse Vooruit. Kunstencentrum Vooruit Sint-Pietersnieuwstraat 23, 9000 Gent www.oostbest.be
Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster Vrouwebroersstraat 6, 9000 Gent ✆ 09 269 29 10 www.caermersklooster.be
tot 28/8 2016 Het geheugen van Ename
'Het geheugen van Ename' is een gratis expo over opmerkelijke inwoners van Ename, met foto's van An-Sofie Kesteleyn (fotografe voor De Volkskrant en De Standaard) en een film van Steven Baele. Provinciaal Erfgoedcentrum Lotharingenstraat 1, 9700 Oudenaarde ✆ 055 30 03 44 www.oost-vlaanderen.be/ erfgoedcentrum
OKT-DEC
Regiovertelsessies Vertellers van het gezelschap TcollectiefvertelT komen naar de openbare bibliotheek in jouw buurt om verhalen te vertellen. Een overzicht vind je op www.oost-vlaanderen.be/ regiovertelsessies. informeel
19
Fiets snel weg Zulte-Waregem, Zulte Waalstraat tot aan station Waregem
De Provincie blijft als vanouds investeren in fietspaden. Het accent verschuift wel. Absolute prioriteit krijgt de uitbouw van een netwerk van ‘fietssnelwegen’: brede, comfortabele en goed verlichte assen, in de eerste plaats gericht op pendelaars. Voor een kort ritje naar de bakker pakt een mens al gemakkelijk eens de fiets. Maar kan de tweewieler ook een alternatief zijn voor langere afstanden, zoals pendelverkeer naar het werk of de school? Bij de Provincie denken ze van wel. Daarom wordt tijdens deze legislatuur elk jaar 2,5 miljoen euro geïnvesteerd in ‘fietssnelwegen’. Die lopen hoofdzakelijk langs spoorwegen en oude spoorbeddingen, soms ook langs kanalen en rivieren. Mooie vergezichten zijn meegenomen, recreatieve en sportieve fietsers meer dan welkom. Maar ze zijn niet de allereerste prioriteit. Feeëriek kronkelende wegeltjes zal je dus niet aantreffen in dit netwerk van fietssnelwe-
20
gen. De belangrijkste ambitie: snel, veilig en comfortabel van punt a naar punt b fietsen, in een zo recht mogelijke lijn. Pieter Derudder (dienst Mobiliteit): “De fietssnelweg brengt je bijvoorbeeld van Lokeren, via een route van een kleine twintig kilometer langs de treinrails, naar Gent Dampoort. Momenteel werken we aan de laatste kilometers van dit traject.”
Topprioriteit De fietssnelwegen overbruggen grotere afstanden tussen steden, gemeenten, havens en andere economische knooppunten. Op kleinere afstanden kunnen ze fietsers snel naar een treinstation leiden. Pieter Derudder: “Neem een gemeente
als Zulte. Die heeft geen eigen treinstation en een beperkt aanbod aan middelbare scholen. Daardoor pendelen veel scholieren naar een school in Waregem of Deinze, of nog wat verder weg. Via fietssnelwegen worden die scholen en stations wel vlot bereikbaar, voor scholieren en pendelaars. Want vanuit het station in Waregem of Deinze kan je de trein naar Gent, Kortrijk, Brussel,… nemen.” Het netwerk van fietssnelwegen vertrekt niet van nul. Van de 667 geplande kilometers is 283 kilometer vandaag gerealiseerd: brede paden, voorbehouden aan fietsverkeer. Op 181 kilometer delen fietsers de weg met ander verkeer. Daar wil
MOBILITEIT
Ronse, Viermaartlaan
Kaprijke, fietsweg op oude spoorbedding te Lembeke
de Provincie de fietskwaliteit verbeteren, door de fietspaden van het autoverkeer te scheiden, het autoverkeer te vertragen of door de straat om te bouwen tot een fietsstraat. De topprioriteit voor de fietssnelwegplannen is de 203 kilometer waar vandaag nog helemaal niets is. Pieter Derudder: “Tussen Zottegem en Oudenaarde moet de aanleg nog grotendeels beginnen. Tussen Deinze en De Pinte werken we het ontbrekend stuk van drie kilometer zo snel mogelijk weg. En ook op de as die van Gent over Deinze naar Waregem loopt zijn er nog een paar ‘missing links’ die we moeten aanpakken.”
Onzichtbare grens Op 3 september werd het Oost-Vlaamse fietssnelwegenplan voorgesteld. Bij de opmaak kregen heel wat partijen hun zeg: de Provincie, het Vlaams Gewest, gemeentes, spoor- en waterwegbeheerders
en het middenveld, ... Pieter Derudder: “Er werden niet enkel routes geselecteerd, er werd vooral afgesproken hoe de verschillende diensten optimaal kunnen samenwerken om de realisatie van de fietssnelwegen vlotter te laten verlopen. Samen met de andere provincies bouwen we momenteel aan een uniforme look voor de topfietsroutes. Materialen, breedte, bewegwijzering, verlichting: je zal overal meteen merken dat je op een fietssnelweg rijdt, maar de provinciegrenzen zelf blijven onzichtbaar. Deze paden moeten overal minstens 3 meter en liefst zelfs 4 meter breed worden. In dat laatste geval kunnen twee fietsers naast elkaar rijden en veilig twee naast elkaar fietsende tegenliggers kruisen. Dankzij verlichting blijven de fietssnelwegen ook in de winter bruikbaar. De ondergrond moet zacht lopen. De kans dat we overal voor asfalt gaan, is groot. Op asfalt is het prettig rijden en je kunt gemakkelijk een
nieuw laagje leggen als er sleet is.” Een kleine revolutie in ons verkeer: waar een fietssnelweg een kleine weg kruist, zouden de fietsers voorrang moeten krijgen. Hoe men dat veilig kan aanleggen, wordt momenteel nog bestudeerd.
Dienst Mobiliteit, Woodrow Wilsonplein 2, 9000 Gent ✆ 09 267 75 37 : pieter.derudder@oost-vlaanderen.be Het fietssnelwegenplan van Oost-Vlaanderen: www.oost-vlaanderen.be/fietssnelwegen (download onderaan de pagina de pdf ‘Kaart fietssnelwegen Oost-Vlaanderen’) Bevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Peter Hertog
informeel
21
RUIMTELIJKE ORDENING
In de ruimte Een fabrieksterrein ombouwen tot een vernieuwende stadsomgeving, de aanleg van een overstromingsgebied , … In Oost-Vlaanderen zijn er verschillende zulke projecten in de maak. Maar die gaan niet over één nacht ijs. Telkens krijgen de betrokkenen, waaronder vaak buurtbewoners, hun zeg.
Jaren geleden werd in de gewestplannen vastgelegd waarvoor de Oost-Vlaamse ruimte zoal dient: woongebied, industrieterrein ... Maar op sommige plaatsen is die bestemming achterhaald en dan wordt er een Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) gemaakt dat aan het gebied een andere bestemming geeft. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de Fabeltasite in Ninove waar een nieuwe stadswijk komt. “Een RUP legt vast wat juridisch kan en niet kan op de betrokken percelen”, vertelt Davina De Palmenaer (Provincie OostVlaanderen). “Vooraf gebeuren heel wat studies en onderzoeken. We betrekken altijd verschillende belanghebbenden bij de plannen en staan stil bij de visie van omwonenden en de noden van de buurt. Voor de Fabeltasite maakten we de plannen bekend met een campagne die getrokken werd door enkele bekende Ninovieters: voetballer Wesley Sonck en kunstschaatser Kevin Van der Perren. Dat mondde uit in een informatiemoment waar iedereen kon komen luisteren naar de plannen en z'n ideeën met ons delen." Die aanpak loonde al in Maarkedal, waar de Maarkebeek regelmatig voor waterellende zorgt. Wachtbekkens en gecontroleerde overstromingsgebieden moeten een oplossing bieden. Davina: "We willen niet alleen het risico op overstroming beperken, maar bekijken dit samen met andere functies van de beek in een globale gebiedsvisie. Het is een zeer idyllisch
22
gebied en langs de oevers is het prachtig wandelen. Die schoonheid willen we meer in de verf zetten. Tijdens een bewonersatelier vroegen we de lokale bevolking om op een kaart aan te duiden waar ze graag komen, welke delen van de beek ze mooi vinden en waar er zich problemen voordoen. Daaruit bleek dat de beek op vele plaatsen ontoegankelijk is, een fiets- of wandelpad langs de volledige beek leek voor veel bewoners een must. Deze wens zal mee onderzocht worden in de ruimtelijke visie op de Maarkebeek. In Melsele worden de plannen voor een grootschalig glastuinbouwproject onderzocht, waarbij serrebedrijven samenwerken als een cluster. "Dat biedt heel
wat voordelen", zegt projectcoördinator Marieke Van Poucke. "Groententelers kunnen gebruik maken van een gemeenschappelijk warmte- en CO2-net, maar kunnen bijvoorbeeld ook samen werkkrachten aantrekken. Maar wie in de buurt woont, staat niet te springen voor zo'n glastuinbouwcluster. Daarom bekijken we hoe we dit best in de omgeving integreren. Met bomenrijen, hagen en open ruimtes geven we de aanzet tot een kwalitatief nieuw landschap. Tijdens een infomarkt zijn we met een 3D-model van die cluster naar de burger gestapt om samen tot de best mogelijke oplossing te komen."
Vragen? • Burchtdamsite Ninove: patrick.wohlmutter@oost-vlaanderen.be, 09 267 75 62 • Maarkebeek Oudenaarde: sylvie.dewart@oost-vlaanderen.be, 09 267 75 56 • Glastuinbouw Melsele: marieke.vanpoucke@pomov.be, 09 267 86 66
Dienst Ruimtelijke Planning Provinciaal Administratief Centrum Het Zuid Woodrow Wilsonplein 2, 9000 Gent Bevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Geert Versnick
HERFST
Week van het Bos Trek je laarzen aan, want zondag 11 tot zondag 18 oktober is de Week van het Bos. In de provinciale domeinen kan je minder gekende (bos)kantjes gaan ontdekken.
11/10 Herfstcreatie
18/10 Paddenstoelengezwam
Tijdens deze gratis workshop, van 9.30 tot 11.30 uur, ga je aan de slag met planten en andere natuurlijke materialen om een kunstig herfststukje te maken. Afspraak aan het onthaalpaviljoen van het arboretum.
De één ziet er kabouterhuisjes in, de ander een smakelijke delicatesse en weer een ander vindt zwammen maar vies. Waar komt hun naam vandaan? Hoe werken ze samen met de bomen om het bos leefbaar te houden? Je ontdekt het allemaal tijdens de gratis paddenstoelenwandeling, van 14 tot 16 uur in Puyenbroeck.
Inschrijven is noodzakelijk en doe je best via www.hetleen.be ( > online reserveren > Het Leen natuurlijk).
Provinciaal domein Puyenbroeck, Puyenbrug 1/A, Wachtebeke Vooraf inschrijven via het formulier 'Puyenbroeck...natuurlijk!' op www.puyenbroeck.be/inschrijven of ✆ 09 342 42 17
© Vilda - Rollin Verlinde
11 - 18/10 Bosbagage
t.e.m. 6/12 Batmannen Vliegen ze echt in je haar? Drinken ze bloed? Wat is hun lievelingskostje? En hoe vinden ze eigenlijk hun weg in het duister? Tijdens de gratis 'Vleermuizen'-tentoonstelling in Bosinfocentrum Het Leen kom je alles te weten over deze vliegende beestjes. Trek na je bezoek het bos in met je smartphone of tablet en maak uitgebreid kennis met de leefomgeving van de batmannen.
Een historisch bos zoals dat in Ename kan je best op eigen tempo verkennen. Een gratis rugzakje vol handige bosbagage (een verrekijker, een kompas, een plantenen beestjesgids, een pak waskrijtjes en een stapel leuke doe-opdrachten) wijst je de weg door de natuur. Je kan de rugzakjes ook reserveren voor de herfstvakantie. Haal je rugzak bij het Provinciaal Archeologisch Museum, Lijnwaadmarkt 20, Ename Reserveren via ✆ 055 30 90 40, : reservatie.pam-ename@oost-vlaanderen.be www.pam-ename.be
11/10 Kravaalbos Om 13.30 en 14 uur neemt een gids je 8 kilometer lang mee door het afwisselende landschap van het Kravaalbos. Met de kortere gezinstocht (om 13.30, 13.50, 14.10 en 14.30 uur) ontdek je de natuur aan de hand van spelopdrachten. Beide gratis routes - je hoeft je ook niet op voorhand in te schrijven - stoppen bij de Graadbeek, waar je kan helpen met het uitzetten van visjes. Afspraak aan Café 'Bij Stinne', Putstraat 116, Meldert www.oost-vlaanderen.be/gestroomlijndlandschap
© Jo De Coninck
Bosinfocentrum Het Leen, Gentsesteenweg 80, Eeklo ✆ 09 367 74 74 www.hetleen.be
Het volledige programma vind je op www.weekvanhetbos.be
informeel
23
1 bloembol
kan bijenlevens redden
De Provincie deelt gratis bloembollen uit tussen 5 en 16 oktober 2015. 1
Surf naar www.oost-vlaanderen.be/bijen om te kijken waar en wanneer je je zakje krokusbollen in jouw gemeente kan afhalen. Zolang de voorraad strekt.
2 Plant de bollen uit in de periode Meer info op:
www.oost-vlaanderen.be/bijen
vanaf oktober tot december. Krokussen bloeien vroeg in het voorjaar en helpen bijen overleven in een stuifmeel- en nectararme periode.