110901 Van Meerle tot Veerle najaar 2011 by Vormingplus Kempen vzw

van Meerle tot Veerle

najaar 2011 halfjaarlijks magazine over verfrissend vormingswerk in de Kempen

| 1

vooraf © artur eranosian

Samenwerken Gunter Gehre over bruggenbouwers

Dat netwerken en samenwerken tussen verenigingen of organisaties niet zo eenvoudig is, weet Gunter Gehre. Hij schreef daar in het verleden heel wat over. We praatten met hem over voor- en nadelen, tips en trends.

Diependaal Herentals: Kennis delen

Een project rond groene voortuintjes in een sociale wijk: dat red je niet met z’n tweeën. Buurtcontactpunt De Klink en Vormingplus zochten en vonden uiteenlopende, maar deskundige partners.

Boost, een project van samenwerkers

In het najaar organiseren zes cultuur- en vrijetijdsdiensten een vormingsdag voor vrijwilligers in verenigingen en organisaties. Samenwerken over de gemeentegrenzen heen: zinvol, zo blijkt.

Projecten

13 Praatpunt: Vrijwilligers delen ervaringen Anderstaligen die Nederlands willen oefenen, kunnen daarvoor terecht in Praatpunt. In Geel, Mol, Herentals, Hoogstraten en Turnhout praten Nederlandstalige vrijwilligers met hen over vanalles en nog wat. Op 23 juni hadden die vrijwilligers een eerste trefdag. 14 Schransbuurt Vorselaar Buurtplein feest 15 Cultuur van de stilte 16 De toon van de tijd 17 Bank vindt buurt in Hoogstraten 17 Leren fietsen valt in de prijzen 18 Club Actief Cultuurparticipatie van mensen in armoede verhogen 20 De wind waait voor iedereen, een debat in Vorselaar 2 |

samenwerken

Bruggen bouwen inter view Marian Michielsen | foto’s Ar tur Eranosian

Gunter Gehre:

“Door samen te werken, vergroot je je potentieel”

Verenigingen of organisaties hebben al eens zin om uit te breken. Om samen te werken. Binnen hun netwerk. Dat werkt. Soms toch. | 3

kempen

gunter gehre over samenwerken



Dat netwerken en samenwerken tussen verenigingen of organisaties niet zo eenvoudig is, weet Gunter Gehre. Hij doctoreerde in 1996 rond netwerking in het veld van levenslang leren. De interesse was gewekt en er volgden nog bijdrages en publicaties: voor de bijzondere jeugdzorg, bij de opstart van de sportbeleidsplannen, voor Samenlevingsopbouw Vlaanderen. Netwerken werd een hot topic. En is het gebleven. Voor verenigingen en organisaties is het vaak makkelijker om te blijven werken binnen de eigen structuren. Dat zijn ze gewoon. Dat werkt zeker. Waarom zou je willen samenwerken met een andere organisatie en het risico op een mislukking willen nemen? “Een vereniging die iets organiseert, heeft meestal een draaiboek waarin het verloop beschreven staat”, vertelt Gunter Gehre: ‘Elke dag is wel Gunter Gehre. “En als het niet op papier staat, zit het wel de Dag van Iets. Ik stel vast dat in het hoofd van iemand. Zodra de activiteit op de agenda daardoor verrassende partners komt, ligt de taakverdeling al automatisch vast. Als een

samen rond de tafel gaan zitten.’

4 |

vereniging een nieuw project op poten zet, maakt ze het zichzelf plots moeilijker. Dat vraagt extra inspanningen: vergaderingen, engagementen, ... allemaal niet zo simpel. En zeker omdat verenigingen vooral met vrijwilligers werken. Organisaties als cultuurcentra, Vormingplussen of bibliotheken werken geprofessionaliseerd en dus op een heel andere manier. Ook dat maakt samenwerken moeilijker.” Er zijn ook verschillende soorten van samenwerkingen. “Er is de eenmalige samenwerking, maar je hebt ook de netwerken met continuïteit. Daarmee kan je op langere termijn iets doen. Je hebt beleidsnetwerken en adhoc-netwerken, die ontstaan rond een bepaald onderwerp.”

Maak je kenbaar “Zo zijn er bijvoorbeeld de Erfgoeddag of de Week van de Smaak. Elke dag is wel de Dag van Iets. Ik stel vast dat daardoor verrassende partners samen rond de tafel gaan zitten. Als het lukt, zijn de verenigingen geneigd om het te herhalen. Dan krijg je bijvoorbeeld een comité. In mijn gemeente is er zo een comité van Open Monumentendag. Dat brengt zoveel volk op de been dat het voordelen geeft aan organisaties of verenigingen om zich kenbaar te maken. De plaatselijke postzegelclub heeft daar zijn wagentje bij

samenwerken

aangepikt. Daardoor komt de club elk jaar weer in de kijker te staan, terwijl het anders heel moeilijk is om zich kenbaar te maken buiten de eigen kennissenkring.”

Vergroot je potentieel Zich kenbaar maken is één ding. ”Een tweede reden om samen te werken is het potentieel te vergroten. Door samen dingen te doen, krijg je toegang tot meer leden. En je toont een openheid voor nieuwe dingen.” We denken bij samenwerking vaak spontaan aan projecten. “Er zijn andere vormen mogelijk”, gaat Gehre verder. “Bijvoorbeeld informatie uitwisselen. Zo zijn er mensen die naar een cultuurraad komen omdat ze daar informatie krijgen waar ze anders niet aan geraken. “ “Je kan ook samenwerken om de kwaliteit van je vereniging te vergroten: we moeten leren over de muurtjes te kijken zodat we van elkaar kunnen leren. Door samen te werken, leer je nieuwe realiteiten kennen waarmee je aan de slag gaat. Je wordt spontaan uitgedaagd om over de eigen organisatie na te denken. Door contacten met andere organisaties leer je wat er goed zit in de eigen organisatie en waar het beter kan.” © artur eranosian

“Een voorbeeld: mijn vrouw zit in een zangkoor. Samen met twee andere zangkoren stelden ze een gezamenlijk programma op. Dat vraagt wat overleg. Maar zo konden ze drie optredens geven op plaatsen waar ze anders niet zomaar zouden komen. En door met andere koren samen te werken, leren ze hun eigen sterktes en zwaktes kennen: “Zij hebben een leuk repertoire, maar bij ons gaat het er gezelliger aan toe…” Samenwerking kan ook clichés verkleinen. “Zo ken ik een groep senioren die samen met een jeugdvereniging een project had opgezet. De jongeren kwamen foto’s nemen van activiteiten van de senioren en omgekeerd. Zo kwamen ze elk terecht in een andere leefwereld. Dat vonden ze beiden heel positief. De vooroordelen langs de twee kanten werden doorbroken.”

Obstakels Mensen zijn niet op zoek naar een netwerk om een praatbarak te maken. Om inspanningen te doen voor iemand anders, moeten ze er zelf iets voor terug krijgen. Wat maakt dat samenwerkingen moeizaam verlopen?

“Bij net- en samenwerken is vooral de schaal belangrijk. Het Turnhoutse arrondissement is groot. Je mag niet verwachten dat mensen uit een lokale vereniging interesse hebben om samen te werken met een organisatie aan de andere kant van de regio”, vertelt Gehre. “De wederzijdse afhankelijkheid is belangrijk. Waar zitten de mogelijkheden? Die moeten aanwijsbaar zijn: is een samenwerking zinvol? Niet alle afhankelijkheden zijn op het eerste moment zichtbaar. Soms moet je ze een duwtje geven. Maar een grote geografische of psychologische kloof tussen partners kan een obstakel zijn.” Men moet het voordeel van samenwerken ook inzien. “Het verenigingsleven en het vrijwilligerswerk vergrijst op veel plaatsen”, gaat Gehre verder. “Bij oudere generaties loopt de drang naar vernieuwing minder vanzelfsprekend. Dat is ook één van de redenen waarom verjonging moeizamer verloopt. Dat maakt dat ze sommige samenwerkingsmogelijkheden niet zien.” Netwerken en samenwerken kost ook moeite: het vraagt extra overleg, vergaderingen, extra kosten misschien en meer papierwerk om subsidies aan te vragen. Daarnaast hangt het soms af van een aantal personen: je hebt nu eenmaal mensen nodig die de kar kunnen trekken. Vaak heeft samenwerking ook te maken met macht. Netwerken en samenwerken kost ook “Wie heeft het voor het zeggen in een bepaald moeite: het vraagt extra overleg, netwerk? Dat kan de ancien vergaderingen, kosten en papierwerk. zijn van de cultuurraad, de schepen, de hooggeschoolde die mensen met zijn taalgebruik plat slaat. Al dat soort mechanismen kunnen maken dat een netwerk moeizaam verloopt. Het kan ook zijn dat er aantrekkelijke partners bestaan, maar dat die te zwak zijn om bepaalde engagementen aan te kunnen. Dit zijn niet echt valkuilen, maar gegevenheden bij netwerking en samenwerking. Je moet er rekening mee houden.”

Met wie netwerken? Hoe ziet Gunter Gehre verenigingen en organisaties netwerken? Soms zijn ze tot elkaar veroordeeld, weet hij. “Als ze bijvoorbeeld samen in een adviesraad zitten: daar moeten ze samen iets van maken.

| 5

gunter gehre over samenwerken



staan, wil iedereen erbij zijn. Maar daarna haken mensen af en krijgt een bepaald platform alleen nog een ceremoniële functie.” Veel hangt samen met de rol die actoren spelen. “Er zijn een aantal regionale organisaties zoals bijvoorbeeld de LOGO’s (het lokaal gezondheidsoverleg) of de LOP’s (de lokale overlegplatforms in het kader van gelijke onderwijskansen). Dat zijn netwerken van professionelen die resultaatsgericht werken aan een welbepaalde opdracht van de overheid.” “Maar als de overheid iets oplegt aan vrijwilligers, ligt dat moeilijker. De overheid kan wel samenwerking stimuleren door bijvoorbeeld projecten te betoelagen waarin In nogal wat gemeenten is de cultuurraad een forum om over samengewerkt wordt tussen verschillende verenigingen. het cultuurbeleidsplan na te denken. Het geeft een voorzet Maar voor een overheid is het vaak moeilijk om dat tot vernieuwing en ontwikkeling en kan leiden tot nieuwe in een reglementair kader te gieten. Hoe maak je het partnerships. Het probeert banden te smeden tussen partners operationeel? Hoe ga je de subsidies verdelen? De overheid die op de eerste plaats niet op elkaar zijn aangewezen.” moet er ook voor zorgen dat ze geen conflict creëert in een In ieder geval moet de win-winsituatie van de samenwerking samenwerking.” duidelijk zijn. “Een succeservaring moet niet heel groot zijn. Het kan in kleine stappen gebeuren, maar het is vooral Trends belangrijk dat het iets oplevert. Mensen moeten een positieve Gunter Gehre schreef in 2006 zijn laatste publicatie over ervaring beleven en die de moeite waard vinden. Dan gaan ze net- en samenwerken. De laatste jaren is het onderwerp wat zin hebben om door te zetten. Negatieve uitkomsten leiden op de achtergrond geraakt. Toch ontwaart hij nog enkele alleen maar tot frustratie.” evoluties en trends.

De rol van de overheid

“Vijfentwintig jaar geleden lag de verhouding tussen socioculturele verenigingen en cultuurcentra moeilijker. Zij waren Cultuurraden worden opgezet door de lokale overheid. Is haar veel verder van elkaar verwijderd. In de jaren zeventig en rol dan essentieel voor het netwerken en samenwerken? tachtig boerden de parochiezalen nog goed. Nadien zijn de “Er ontstaan wel wat zaken zonder dat de overheid erbij cultuurcentra en gemeenschapscentra de plek geworden betrokken is”, weet Gunter Gehre. “Het gaat vaak over een om samen dingen te gaan doen. De cultuurcentra en netwerk binnen een eigen familie. Bij jeugdbewegingen verenigingen hebben elkaar gevonden. Misschien is daar wel bijvoorbeeld kan men binnen de structuur gemakkelijk iets de cultuur ontstaan van samen dingen te doen.” ontwikkelen. Maar gaat het buiten de bekende kaders, dan ligt Daarnaast is de overheid zich gaan concentreren op het moeilijker. beleidsplannen. “Door te werken met beleidsplannen “Anderzijds bieden zaken die de overheid introduceert niet is er meer ruimte en behoefte gekomen om iets met noodzakelijk een garantie op succes. Op gemeentelijk vlak zijn netwerken te doen. Op lokaal niveau zorgt veelal de er heel wat mogelijkheden. Als er allerlei zaken op het spel cultuurbeleidscoördinator daarvoor. Verenigingen op Vlaams

6 |

niveau werken met een beleidsplan. Zij proberen om de lokale afdelingen op één spoor te krijgen. Ik vermoed dat er nu meer aanmoediging is voor vernieuwing.” Nog een trend is de sterke ontwikkeling van netwerking. Hier op de campus kan je er cursussen over volgen. Dat komt ook door de complexiteit van onze samenleving. Verenigingen zijn zo specifiek geworden en hebben elk hun eigen expertise. Door samen te werken kan men experts uitwisselen.”

aan energie? Wanneer gaan we samen zitten? Het vooraf in kaart brengen van de samenwerking kan gaan van een verkennende vergadering tot een stevig plan op papier. Je moet de verwachtingen op tafel kunnen leggen zonder dat die bedreigend hoeven te zijn.” 

“Socio-cultureel werk in de gevangenissen werkt zo bijvoorbeeld. De socio-cultureel werker in de gevangenis heeft niet alle expertise zelf. Maar hij/zij kan de context creëren in de gevangenis om een kunstenaar van buiten de muren binnen zijn ding te laten doen.” “Vormingplus Kempen heeft er ook een speerpunt van gemaakt om samen te werken met andere organisaties en zo projecten te ontwikkelen. Zij biedt niet alleen cursussen aan, maar zegt: als jij het wil organiseren, zullen wij dat mogelijk maken. Zij wil de motor zijn in een stad of regio. Omwille van de beleidsimpuls is die ontwikkeling er gekomen, denk ik.”

Aftasten en snuffelen

Of Gunter ook tips heeft voor verenigingen en organisaties om een samenwerking op poten te zetten? “Ik denk dat het heel belangrijk is dat je in het begin duidelijk stelt hoe je een samenwerking gaat aanpakken om snel tot resultaat te komen. Organisaties hebben eigen gebruiken en culturen. Die kunnen daarbij een rol spelen. Als je bijvoorbeeld samenwerkt met senioren, maar je vergeet een pauze in te lassen, raak je misschien gefrustreerd als die de pauze er toch doordrukken. Terwijl je dat vooraf had kunnen inplannen.” Een soort besnuffelingsperiode zonder engagementen is dus zinvol. “Je kan de andere organisatie leren kennen, maar ook de kosten in kaart brengen, zowel de financiële als de andere kosten. Je kan vooraf afspraken maken van hoe je iets gaat bekostigen als de subsidies niet doorgaan. Wat betekent het

| 7

SAMENWERKEN kempen

diependaal Herentals

Kennis delen als aanpak © janna janssens

Al anderhalf jaar is de Herentalse sociale wijk Diependaal in de ban van hun voortuin. Buurtcontactpunt De Klink en Vormingplus Kempen organiseerden er samen het project ‘De groene voortuintjes’. Vormingsavonden en tuinklusdagen stimuleerden de bewoners om zelf de handen uit de mouwen te steken en hun eigen tuintje een nieuwe frisse toets te geven. Fiesta Verde, een zonnig feest in mei, sloot dit geslaagde project met een vrolijke noot af. Voor Pol Goris van de Klink en Janna Janssens van Vormingplus was Fiesta Verde ook het einde van anderhalf jaar intens samenwerken als projectpartners. “Vormingplus was de enige juiste partner om dit project op te starten. Ook persoonlijk klikte het. Ik kan met Janna veel plezier maken, maar we kunnen ook goed doorwerken. Als buurtwerker ben je maar alleen in de wijk. Dankzij het project werd het personeel plots verdubbeld. Het is leuk om zo’n project ook vanuit een samenwerking met een expert te realiseren.”

Aanpak is kennis delen Want Vormingplus en buurtwerker Pol zijn inderdaad elk expert op hun eigen gebied. “Dat is de manier waarop wij werken” vertelt Janna. “We zoeken een partner die expert 8 |

is in het werken met een bepaalde doelgroep of rond een bepaald thema. Wij kunnen dan de methodieken aanbieden en de juiste mensen zoeken.” Die juiste mensen voor de vormingen vond Janna bij VELT, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren. Riet Janssens van de VELT-dienst beweging: “Vaak krijgen we kritiek dat we bezig zijn met een thema dat enkel voor hoogopgeleiden interessant is. Dit project bewijst het tegendeel: in Herentals bleek dat we ook bewoners uit een sociale woonwijk kunnen overtuigen. Dat geeft een enorme voldoening. We zijn nu op zoek naar andere partners die expertise hebben met specifieke doelgroepen. Zo willen we in de toekomst nog aan zo’n knappe initiatieven meewerken.”

Annick, lesgeefster bij VELT: “Ik vond het een zeer leerrijke ervaring om in deze wijk vormingen te geven. Ik sta ervan versteld hoeveel mensen erg geïnteresseerd zijn in ecologisch tuinieren. Buurtbewoners wisselden onderling niet alleen heel wat nuttige tips, maar ook planten aan elkaar uit.”

Project is werk van partners Van bij de start werkten het BCP De Klink en Vormingplus met verschillende ondersteunende partners samen. Zo was de sociale huisvestingsmaatschappij Eigen Haard vragende partij om de tuintjes in de wijk een opknapbeurt te geven. Het idee om hierrond een project op te zetten, leek hen aanlokkelijker dan een bewonersbrief rond te sturen. Tijdens het project bleek dat bewoners graag ergens werkmateriaal wilden uitlenen. Daarvoor schakelden we de lokale Natuurpuntafdeling in. Ondertussen investeerde Eigen Haard in een permanente uitleendienst met tuinmateriaal. Ook de stad Herentals ondersteunde het project. Het snoeiafval kon bijvoorbeeld terecht in een gratis groencontainer in de wijk. Dat stimuleerde buurtbewoners om hun tuin onder handen te nemen.

Voor het afsluitend feest werkten we samen met het cultuurcentrum ’t Schaliken. Dat programmeerde die dag een swingende muziekgroep, los Callejeros. Voor ’t Schaliken was dat het eerste optreden dat ze op locatie lieten plaatsvinden, voor het feest een publiekstrekker voor mensen buiten de wijk. In de wijk zelf was er een sterke praktische ondersteuning van de Vriendengroep: die zorgde er telkens voor dat de aanwezigen geen dorst hoefden te lijden. Tijdens de tuinklusdagen kregen de buurtbewoners de mogelijkheid om bloemen en planten voordeliger aan te kopen. Hiervoor werkten de organisatoren samen met een lokaal tuincentrum en met de actie Behaag onze Kempen. Het feest kreeg een multicultureel tintje door de lekkere hapjes die verschillende bewoners uit de wijk klaarmaakten. Hiervoor werd onder andere beroep gedaan op deN Babbelhoek, een praatgroep voor Nederlands. En dan waren er nog drie sociale tewerkstellingsprojecten: Boskat leverde compost voor de inwoners van de wijk, Muylenberg maakte bijenhotels voor de bezoekers van Fiesta Verde en Arbeidszorg zorgde ervoor dat iedereen een nestkastje kon timmeren.

Nestkastjes bouwen op Fiesta Verde

Ook de financiële partners zijn belangrijk geweest in dit project. Tandem en CERA foundation maakten dit project financieel mogelijk. Voor CERA is het belangrijk dat er gewerkt wordt aan sociale engagement van buurtbewoners. Tandem ondersteunt dan weer de samenwerking tussen verenigingen en het stadsbestuur op het vlak van natuur- en milieueducatie. Zo werd een project rond voortuintjes een puzzelwerk van partners. Een puzzel die heel mooi in elkaar paste. Misschien leidt dit in de toekomst wel tot nieuwe, sprankelende ideeën? 

 Meer? • www.buurtdiependaal.be • janna@vormingpluskempen.be

Annick, lesgeefster bij VELT: ‘Ik sta ervan versteld hoeveel

mensen er geïnteresseerd zijn in ecologisch tuinieren.’ | 9

SAMENWERKEN kempen

inter views Marian Michielsen | fotoâ&#x20AC;&#x2122;s Bar t Van der Moeren

Boost! ls Boost Herentreanthout,

Als vrijwilliger van een plaatselijke vereniging sta je dag in dag uit voor heel wat uitdagingen. Soms piek je met succeservaringen, soms baal je als het misloopt. Op 22 oktober is het tijd voor een nieuwe energieboost.

(Grobbendonk, Herent

Op die dag kunnen vrijwilligers van verenigingen uit Herentals, Grobbendonk, Herenthout, Lille, Olen en Vorselaar gratis workshops volgen met tips en trucjes voor hun vereniging.

zat. 22 okt. 2011

Ben je nieuwsgierig hoe je nieuwe medewerkers kan motiveren? Wil je graag tips hoe je echt origineel uit de hoek kan komen? Heb je altijd al graag de perfecte pint willen tappen?

als, He rselaar) Vo en Lille, Olen

t Boost turnhou

, Merksplas, ls, Vosselaar, Beerse endonk, Kasterlee l, Baarle- Hertog, Ar rse vo jke Ri , ut ho rn Tu le en Malle) en Hoogstraten, Lil

(Oud-Turnhout, Rave

zat. 21 apr. 2012

10 |

Surf dan naar www.doedeboost.be, kies uit de workshops en schrijf je in!

www.doedeboost.be

Stijn Schroven

cultuurbeleidscoördinator Herenthout

“Het is absoluut zinvol om met de verschillende cultuurdiensten samen te werken. En Vormingplus heeft daar de voorbije jaren een grote rol in gespeeld. De organisatie merkte dat er vraag was naar specifieke knowhow en heeft daarrond al een aantal zaken georganiseerd. Cultuurbeleidscoördinator is een functie waar je een heel eigen invulling aan kan geven. Je kan daardoor al eens met je hoofd tegen een muur lopen. Samenwerken met andere cultuurbeleidscoördinatoren helpt om dat te voorkomen.” “Het is ook nuttig om iets vanuit een andere invalshoek te bekijken. We werken vaak in hetzelfde stramien. Een frisse kijk is dan soms welkom. Zo organiseren wij met de cultuurraad van Herenthout heel wat vieringen: de 11-juliviering, de 21-juliviering, enzovoort. Dat verloopt altijd volgens een vast

patroon. Ik heb het idee om eens te kijken hoe ze dat in andere gemeentes aanpakken. Zo kunnen we nieuwe zaken in de vieringen invoeren. Welke rol Vormingplus verder nog kan spelen voor cultuurbeleidscoödinatoren? Ik heb de indruk dat vormingsdagen voor cultuurbeleidscoördinatoren vaak op maat van grotere gemeenten worden samengesteld. Die hebben meestal ook een groter budget en een cultuurdienst. De kleinere gemeenten blijven dan vaak op hun honger zitten. Ik denk dat Vormingplus voor die gemeenten wel een grote rol kan spelen. Zo hebben we al iemand van een grotere gemeente op bezoek gehad om meer uitleg op maat te geven over het nieuwe gemeentedecreet dat er aan komt. Voor mij was zoiets heel interessant.”

6 cultuur- en vrijetijdsdiensten leveren samen energie Stijn en Sofie werkten deze dag samen met de andere cultuurbeleidscoördinatoren, CC’t Schaliken en Vormingplus uit © bart van der moeren

“Janna Janssens van Vormingplus vroeg ons vorig jaar of we samen met de andere cultuurbeleidscoördinatoren een dag wilden organiseren voor de vrijwilligers van de verenigingen. Zo is er een overleg opgestart tussen de verschillende cultuurbeleidscoördinatoren van zes verschillende gemeentes. Door het samen te organiseren, kunnen we het beter aanpakken. Naast het organiseren van Boost is er binnen de overlegmomenten ook tijd en ruimte om een bepaald thema aan te kaarten dat je als cultuurbeleidscoördinator bezighoudt.

Sofie Vervoort

cultuurbeleidscoördinator Vorselaar

We hebben het al gehad over de cultuurdienst, de cultuurraad en hoe die werkt in de verschillende gemeentes en het subsidiereglement voor verenigingen. Vorige keer zijn we ook op uitstap gegaan naar de Kruierie in Balen. Daar staan ze heel ver op het vlak van integratie van de vrijetijdsdiensten. Het is heel interessant om die ondersteuning te krijgen.”

Samenwerking loont volgens Sofie. “We wisselen ideeën uit over de dagelijkse werking en kunnen eens over het muurtje kijken. Zelf mail ik af en toe met andere cultuurdiensten. Ons subsidiereglement was zo laatst aan vernieuwing toe. Omdat ik wist dat andere cultuurdiensten daar ook mee bezig waren, heb ik bij hen eens geïnformeerd hoe zij dat aanpakken. Binnen de eigen gemeente is er geen andere cultuurbeleidscoördinator, dus gaan we bij de buurgemeenten ten rade.” 

 Meer? • www.doedeboost.be • janna@vormingpluskempen.be

| 11

tekst Marian Michielsen / Kristel Vanhulle | foto’s Hans Cools en Kristel Vanhulle

Praatpunt

Vrijwilligers delen ervaringen Anderstaligen die Nederlands willen oefenen, kunnen daarvoor terecht in Praatpunt. In Geel, Mol, Herentals, Hoogstraten en Turnhout zitten Nederlandstalige vrijwilligers klaar om met hen te praten over hun herkomst, het weer, de kinderen. Kortom, over alles wat op dat moment in hen opkomt. Op donderdag 23 juni nodigden we de vrijwilligers van alle Praatpunten uit op een eerste trefdag.

12 |

Speeddaten “We horen vaak van vrijwilligers: hoe zit het daar? En doen wij dat dan beter?” vertelt Kristel van Vormingplus. “Dus besloten we om ze eens bij elkaar te brengen en zo ervaringen uit te wisselen.” De avond start met een rondje speeddating. In twee groepen worden rijen vrijwilligers gemaakt. De ene vrijwilliger krijgt een paar minuten

om een vraag te stellen aan een vrijwilliger van een ander Praatpunt; over het educatief materiaal, taaltips, nieuwe deelnemers, verschillen in taalniveau… eender wat hem bezighoudt. Er is een vragenlijst als hulpmiddel. Daarna worden de rollen omgedraaid. Na een tijdje wordt er doorgeschoven en kunnen er andere vragen worden gesteld aan de volgende vrijwilliger.

projecten

Wat eerst met argusogen bekeken wordt, blijkt een leerrijke ervaring. Iedereen steekt wel wat op van elkaar. Er worden tips uitgewisseld ondermeer over hoe je een gesprek een andere wending kan geven, hoe je kan omgaan met anderstaligen met een laag taalniveau, of welke educatieve spellen een aanrader zijn. Zoveel mensen met zoveel ervaringen, en de tijd is beperkt. Tijdens de pauze wordt er dan ook duchtig verder gepraat, op zoek naar nog meer tips. Het ijs is gebroken, de drank vloeit.

Migratie Praatpunt, dat zijn vrijwilligers die hun steentje willen bijdragen aan de integratie van anderstaligen in onze maatschappij. Vormingplus ondersteunt hen, door het geven van praktische tips, maar ook door hen mee te nemen in het bredere verhaal van migratie en integratie. Vanavond op de agenda: migratie doorheen de tijd, doorspekt met interessant cijfermateriaal over het aantal nieuwkomers per stad in onze regio. Jo Cuypers en Amel Amghar van Prisma brengen het verhaal. Gegniffel in de zaal als blijkt dat in Hoogstraten meer dan de helft van de nieuwkomers uit Nederland komt. Ook in Geel, Mol en Turnhout zijn zij - onverwacht voor de aanwezigen- de grootste groep van

nieuwe inwoners. Herentals is populair bij Russen, Mol bij Polen en Indiërs. Turnhout kent een grotere instroom van Roemenen en Marokkanen. (zie kader) Er ontstaan geamuseerde discussies over waarom mensen naar België komen, waar ze gaan wonen, en wat integratie dan moet inhouden. Oplossingen worden niet steeds gevonden, referentiekaders worden wel opengetrokken. Dat referentiekader werd verduidelijkt door te stellen – én aan te tonen – dat een stoel niet altijd 4 poten moet hebben om toch als stoel benoemd te kunnen worden. Dat een stoel voor iedereen iets anders kan zijn. Als een simpel iets als een “stoel” al voor verwarring kan zorgen, geeft dat aan hoe belangrijk duidelijke communicatie is naar elkaar toe. Wat dacht je van “wil je iets drinken?” “Bedankt”. Is dat dan een ja of een nee? Vragen stellen om verduidelijking te scheppen en zo weinig mogelijk verwarring te veroorzaken, dat is de boodschap die de vrijwilligers mee naar huis nemen. Wat ze nog opgestoken hebben? “Dat we niet mogen eisen dat nieuwkomers zich 100% als ons gaan gedragen; ze mogen hun eigenheid bewaren, want dat geeft een gevoel van herkenning. Door bindingen te houden met het thuisland en de eigen cultuur voelen mensen zich soms sneller thuis in

Top 3

een nieuw land. Je kan je cultuur en afkomst nu eenmaal niet zomaar van je afgooien.”stelt iemand. Een andere vrijwilliger verwoordt het als “Zoals het klokje thuis tikt, tikt het overal…” Een geëngageerde Praatpuntvrijwilliger stelt zichzelf heel wat vragen, is nieuwsgierig naar hoe het allemaal nog beter kan. Tegelijk beseffen ze dat ze heel wat mensen verder helpen: “Het belangrijkste is dat Praatpunt een leuke namiddag of avond is waar iedereen veel plezier aan heeft”, merkt een vrijwilliger op. De heftig knikkende hoofden van de andere vrijwilligers zijn veelzeggend. Op de afsluitende vraag of zo’n trefdag nogmaals georganiseerd moet worden, is het antwoord zonder aarzelen unaniem. “En dan liefst tijdens het Praatpunt-jaar, zodat we de tips meteen kunnen toepassen in ons eigen Praatpunt.” Staat genoteerd. Afspraak eind oktober in Herentals en Mechelen. Voor een provinciale trefdag deze keer. 

 Meer? • www.praatpunt.be • kristel@vormingpluskempen.be

Hoogstraten

herkomstlanden van nieuwkomers (724 nieuwkomers) 1. Nederland (430) 2. Roemenië (97) 3. Polen (35)

Turnhout

(1.257 nieuwkomers) 1. Nederland (351) 2. Roemenië (166) 3. Marokko (77)

Mol

(564 nieuwkomers) 1. Nederland (137) 2. Polen (38) 3. India (33)

Geel

(434 nieuwkomers) 1. Nederland (67) 2. Polen (49) 3. Marokko (32)

Herentals

(224 nieuwkomers) 1. Rusland (19) 2. Polen (16) 3. Nederland (16)

Cijfers van 2008-2010. Bron: Prisma

| 13

tekst Janna Janssens | foto www.beeldzoeker.com

Schransbuurt Vorselaar

Buurtplein feest Zondag 29 mei was een hoogdag voor de bewoners van de Schransbuurt in Vorselaar. Het nieuwe buurtplein dat tot stand kwam door een samenwerking tussen de buurtbewoners, gemeente en OCMW Vorselaar en Vormingplus Kempen werd feestelijk geopend.

Dromen van een plan Benny Van Hooghten is een van de buurtbewoners die zich sinds 2007 mee achter het project zette. ‘Van bij het begin werden wij, de buurtbewoners, gevraagd om mee te dromen over een echt buurtplein voor de Schrans. Wat mocht er niet ontbreken? Waarmee moeten we rekening houden?…. Heel wat ideeën passeerden de revue en na enkele bijeenkomsten kwamen we overeen hoe het ideale plein er voor ons zou uitzien.’ Met die informatie stapten de gemeente en 14 |

Vormingplus naar enkele architecten om een ruw ontwerp voor te stellen. De architect die het beste aan de eisen van de buurtbewoners voldeed, mocht in overleg met de bewoners een definitief plan opstellen.

Een breugheltafel, gezelschapsspelen, paapschieten, een schapendrijver en een mandenvlechter, een deugddoende natuurwandeling ... lokten honderden bezoekers.

Intussen werden de buurtbewoners op de hoogte gehouden van de procedures die gevolgd werden om het plan te kunnen uitvoeren. Tegelijk trokken drie studenten van de KHK-kleuteropleiding met de plannen onder de arm op pad om op het plein een natuurleerpad voor kleuters te ontwikkelen.

Bij de officiële opening schetsten enkele schepenen hoe het plein met de inbreng van de buurtbewoners tot stand kwam. Benny knipte met enige fierheid het lint officieel door: een groots gebaar aan alle inwoners van Vorselaar om van dit plein een echt volksplein te maken: ‘Als buurtbewoners zijn we fier op ons plein. We hebben het zelf mee tot stand gebracht en we willen iedereen uitnodigen om hier samen een gezellig plein van te maken!’ 

Metamorfose In 2010 werden de coniferen en enkele zieke bomen verwijderd. In het voorjaar trokken de gemeentearbeiders met kraan en schup het plein op en maakten er in enkele weken tijd een prachtig buurtplein van. Die metamorfose werd in mei met enkele honderden dorpsgenoten uitgebreid gevierd.

 Meer? • www.schransbuurt.be • janna@vormingpluskempen.be

projecten

Vlaams minister Jo Vandeurzen (2009): “Een stiltegebied wijst op een cultuur van respect. Het is een begin. Beleidsmakers zijn het belang van stilte en rust gaan waarderen. Bij afwezigheid ervan hebben ze geen baat. Stilte wordt beleid.” tekst Christa Truyen

Cultuur van de stilte Op zondag 30 oktober gaat ’s morgens de wintertijd in. Die ochtend draaien we de wijzers één uur terug. Of beter: we zetten met z’n allen de klok één uur stil. We geven onszelf één uur extra. Een ideale dag om stil te staan bij de druk van de kloktijd. Tijd voor tijdloze momenten! Gemeenten, steden en tal van verenigingen in Vlaanderen organiseren op die dag een cultureelartistieke sensibliseringsactie rond het thema ‘Cultuur van de stilte’. Het is die dag precies tien jaar geleden dat drie burgemeesters (van Galmaarden, Geraardsbergen en Ninove) in een stiltegebied de publieke aandacht vestigden op de waarde en de noodzaak van stilte en rust. Samen met twee provincies en de Vlaamse overheid zetten ze toen hun handtekening onder

een samenwerkingsprotocol. Het Stiltegebied Dender-Mark was officieel een feit. Wat in Dender-Mark begon als een Vlaams proefproject zindert vandaag nog verder. Met het project ‘De stille Kempen’ sloot Vormingplus Kempen zich, samen met tal van partners, ruim vijf jaar geleden bij deze stiltebeweging aan.

Kwaliteit van aandacht In de actie CULTUUR VAN DE STILTE gaat het over kwaliteit van aandacht, over eenvoud, wijsheid en humor. Door de grote toevloed van zintuiglijke prikkels, toenemende drukte, complexiteit en versnelling dreigen tal van mensen zichzelf en elkaar uit het oog te verliezen. Daartegenover benadrukt de actie de kracht van verwondering, concentratie en betrokkenheid.

Het is een initiatief van LOCUS, steunpunt voor lokaal cultuurbeleid in Vlaanderen, in samenwerking met Waerbeke. Die dag maken cultuurdiensten, organisaties en individuele burgers ruimte voor bijzondere ervaringen. Vormingplus Kempen is sterk betrokken bij deze campagne via promotievoering, begeleiding en ondersteuning van andere initiatiefnemers. Onze actie ‘de toon van de tijd’ sluit trouwens mooi aan bij CULTUUR VAN DE STILTE. Voor dit feest van de stilte is er alvast interesse vanuit Arendonk, Baarle-Hertog, Oud-Turnhout, Geel, Hoogstraten en Vosselaar. 

 Meer? • www.portaalvandestilte.be • www.destillekempen.be • christa@vormingpluskempen.be | 15

een pakketje activiteiten voor je vereniging. Nu aan promotieprijs!

Bij Vormingplus Kempen kan je terecht als je een activiteit voor je groep, buurt of vereniging wil organiseren. We maakten weer een selectie van eigenzinnige workshops, interessante mensen, weetjes en tips. Daarin laten we je vereniging of publiek proeven van stilte, rust en ruimte in vele toonaarden. En we doen een flink stuk van de prijs. Ontdek het aanbod hieronder:

Geluiden van de nacht

Geen beter moment om je zintuigen te laten proeven van stilte, rust en ruimte dan de nacht. In het donker krijgt ruimte een heel nieuwe dimensie. Een onvergetelijke nachtwandeling!

Digitaal fotograferen In deze workshop ontdek je de mooie Kempense natuur door de lens van je fototoestel. Door te focussen op wat je waarneemt, beleef je de natuur totaal anders!

Op het ritme van mens en dier

De gewestbossen van Arendonk en Ravels staan bekend om hun heide en vennetjes. Doorkruis ze met aan je zij... een ezeltje.

Mindfulness

Soms vergeten we even wie we zijn en wat we eigenlijk doen. Met mindfulness (of aandachtig zijn) kom je weer in contact met je eigen leven.

Door het oog van de telescoop

Poëziewandeling

Zou je eens graag de ringen van Saturnus zien? De poolkappen op Mars? Venus als halve maan? Andere melkwegstelsels dan het onze? Trek dan naar de sterrenkundigen van Lille.

Koninklijke sterren

In het Brusselse Planetarium van de Koninklijke Sterrenwacht ontdek je de pracht van de sterrenhemel. Je maakt er een reis langs sterren en mysterieuze hemelobjecten.

Het Mols Poëzie-atelier bezielt de PoëzieRoute, een rustige wandelweg in het hart van Mol. De ideale manier om te onthaasten!

Mystieke stilte

Beleef de stilte van de begijnen en ontsluier de geheimen van middeleeuwse teksten. We gaan op zoek naar mooie, stille plekjes in het Turnhoutse Begijnhof.

Worstelen met tijd

Een prikkelende lezing en discussie met Dirk Geldof, socioloog en publicist.

www.detoonvandetijd.be 16 |

projecten

Bank vindt buurt in Hoogstraten

‘Leren fietsen’ valt Op 26 maart werd er goed gefeest in de Remi Lensstraat en op het Van den Akerplein. Die buurt kwam als winnaar van de wedstrijd ‘Bank zkt Buurt’ uit de bus. De wedstrijd werd georganiseerd door de stad Hoogstraten en Vormingplus Kempen.

Bruisende buurt Ondertussen kwamen enkele enthousiaste buren al twee keer samen voor het buurtbankoverleg. Ze worden begeleid door Vormingplus en de gemeente. Samen dachten ze na over: wat betekent onze buurt voor ons? Welke kansen en uitdagingen zijn er voor de buurt? De buurt heeft heel wat troeven. Ze ligt vlakbij het centrum en toch is het er rustig. Het is een bruisende, jonge buurt met veel kinderen. Er wonen veel behulpzame bewoners. Er waren ook verzuchtingen. Meer groen, nette, openbare plekjes of een speelpleintje voor de kleinsten zou leuk zijn. De hele buurt betrekken bij buurtactiviteiten is de ultieme droom van de werkgroep.

Ideale plek De ideale plek voor de buurtbank is op de hoek van de straat met het plein. Het ontwerp voor de bank is al klaar en het VITO in Hoogstraten wil de bank maken. De buurtbewoners staan te popelen voor hun bank. Ondertussen deden ze in mei mee aan de Dag van de buren. Buurtbewoner Peter Maes: “Ik wil graag aan het buurtbankoverleg meewerken om een goede buurtwerking op gang te trekken. Zo één zoals je vroeger zag: buren die gewoon een praatje maken met een pintje in de hand, kinderen die onbezorgd buiten kunnen spelen, de hele sfeer die daar rondhing. “ 



Meer?

• www.buurtbank.be • christa@vormingpluskemmpen.be “Met een buurtbank wil Hoogstraten een ontmoetingplek voor de hele buurt creëren en het buurtleven stimuleren” Tinne Rombouts, schepen van Samenleving

In de prijzen Op 17 mei mocht Vormingplus Kempen naar het jaarlijkse Vlaams Congres Verkeersveiligheid. Vormingplus Kempen werd er beloond. Het congres werd georganiseerd door de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) en het Steunpunt Mobiliteit en Openbare Werken. Op die dag verschijnt ook telkens het prestigieuze Jaarboek Verkeersveiligheid, waarin de beste recente initiatieven rond verkeersveiligheid in de schijnwerpers worden gezet. Het project ‘Leren fietsen’ van Vormingplus Kempen werd geselecteerd als één van de 12 beste praktijkvoorbeelden. We kregen een VSV-opleidingcheque van 250 euro en als laureaat ontvingen we er een exemplaar van het Jaarboek uit handen van Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken.

Mobiliteit en debat Dit najaar organiseert de Vlaamse Stichting Verkeerskunde drie provinciale vormingsdagen rond ‘Mobiliteit voor iedereen’. De vorming is bedoeld voor actieve en toekomstige

lesgevers die later allochtonen én laaggeschoolden willen begeleiden rond twee thema’s: openbaar vervoer en fietsles geven. Op de vormingsdag in onze provincie op 24 november werkt VSV samen met Vormingplus Kempen. De dag wordt afgesloten met een debat. Dat belooft! Zo blijkt bijvoorbeeld dat fietscursussen meestal doorgaan in centrumsteden en dat ze vaak enkel toegankelijk zijn voor werkzoekenden. Zo vallen veel nieuwkomers uit de boot. Het beleid zou ervoor kunnen zorgen om fietslessen te integreren en te financieren binnen bepaalde domeinen (mobiliteit, integratie,arbeid, cultuur, onderwijs...). 

 Meer? • www.vsv.be • www.vormingpluskempen.be • christa@vormingpluskempen.be

| 17

club actief

Cultuurparticipatie van mensen in

Club actief

Participatie is wat je noemt hot. Studie na studie wijst uit dat de deelname aan cultuur, sport en jeugdwerk beter kan. Vooral maatschappelijk kwetsbare groepen laten dat afweten. Personen met een handicap, mensen in armoede, allochtonen, ... ze zijn nauwelijks te vinden tussen de deelnemers.

18 |

De Vlaamse Overheid zet daarom bewust in op dit thema. Met het participatiedecreet bijvoorbeeld. Toch zorgt dat lokaal voor een ander probleem: de OCMW’s krijgen geld toegeschoven om de cultuurparticipatie van hun cliënten te vergroten, maar niemand kent de formule om die middelen optimaal in te zetten. Activiteiten gratis maken? Korting geven? Echt tevreden was men daar in Balen niet over. Het gevoel bleef knagen dat ze zinvoller konden werken. Ze besloten aan te kloppen bij Vormingplus Kempen. Zo kwam er Club Actief.

Invalshoek bijzonder Club Actief is een organisatie in Balen die kansarmen warm maakt om deel te nemen aan het vrijetijdsaanbod. Het zijn de kansarmen zelf die de werking van de Club vorm geven. Dat maakt Club Actief bijzonder.

De mensen zoeken uit wat er mogelijk is en kiezen samen de activiteiten uit waaraan ze deelnemen. Alles wat met sport, cultuur, vrije tijd en nieuwe media verband houdt, komt in aanmerking. Daarnaast organiseert Club Actief soms zelf activiteiten waarop alle cliënten van het OCMW welkom zijn.

Doelgroep maakt mee beleid Je merkt al dat de stem van Club Actief gehoord wordt in Balen. Stilaan groeit de Club uit tot een orgaan dat, vanuit haar ervaringen en visie, het beleid van het OCMW en de gemeente Balen adviseert en mee vorm geeft. De rol van Vormingplus Kempen liep net na vier jaar af. Sindsdien staat Club Actief op eigen benen, bijgestaan door het OCMW. Die steun is van blijvende aard, want echte samenwerking met doelgroepen vereist een langdurend engagement. De Club kan hierdoor in de toekomst verder werken en verder blijven groeien.

armoede verhogen

tekst Jan Van Hout

‘Onmisbaar project’

Inspraak centraal Het zijn de mensen in armoede zelf die de Club in handen hebben. Zij stellen het programma samen en zij beslissen wat er gebeurt. Dat is niet vanzelfsprekend. Daarom krijgen ze steun van Vormingplus en het OCMW. Die zetten vooral de sterktes van deelnemers in de verf. De nadruk ligt op hun competenties en ambities.

“Ik kan vaststellen dat alle deelnemers enorm gegroeid zijn in zelfredzaamheid, weerbaarheid, mondiger geworden zijn, ... Ze voelen zich gewaardeerd en gehoord. Dit is niet direct meetbaar, maar het feit dat ze anderen over de werking van Club Actief vertellen en dat ze nog anderen toeleiden om de stap naar het OCMW te zetten, maakt dat dit een onmisbaar project is. Ik weet niet of Club Actief bestaan zou hebben zonder de medewerking van Vormingplus, misschien zou er een opstart gebeurd zijn maar zonder de gezamenlijke zoektocht naar methodes zou het verzand zijn in het individuele maatschappelijk werk...” Ine Noukens Sociale dienst Hoofd maatschappelijk werk

Doel & resultaat  de doelgroep wordt toegeleid tot het reguliere circuit van cultuur, sport, nieuwe media en vrije tijd in Balen en omgeving: gerealiseerd  de doelgroep participeert aan de werking en besluitvorming van de gemeente en het OCMW van Balen: eerste aanzetten zijn gegeven  de jaarlijkse sociaal-culturele subsidies van het OCMW worden besteed: gerealiseerd

| 19

club actief meer reacties



Cultuurverandering

Tevreden deelnemers

“Club Actief heeft zeer zeker voor veranderingen gezorgd binnen beleid, werking en aanpak van ons OCMW. Zo was het zeker een facilitator voor het opstarten van een ander project, nl. het armoedebeleid in Balen. Er was ondertussen expertise in huis over het omgaan met groepen. We hebben ook een groep cliënten die aanspreekbaar is als we bepaalde zaken willen bespreken of acties willen opzetten (bv. leesgroepje om teksten na te lezen, focusgroepen armoedebeleid, …). Er is sinds de opstart van Club Actief duidelijk een cultuurverandering in de zin dat we meer open staan een aandacht hebben voor de noden en de ervaringen van cliënten. Ook zijn er stilaan ook andere groepswerkingen opgestart: cursus budgetteren, diverse vormingen in den Travoo, ... Dit is zeker een belangrijke meerwaarde voor onze organisatie. In de toekomst zullen we zeker nog voortbouwen op de ervaring die we met de opstart van club actief hebben opgedaan en van de creatieve inbreng die we hierbij kregen van vormingplus.”

‘Club Actief is heel anders dan de andere vergaderingen. Hier is het een kleine groep en werken we samen. Daar is het een hele zaal vol.’

Ann Maes Stafmedewerkster Beleid OCMW Balen

Talenten aanspreken “We hebben vaak de neiging om mensen in armoede te betuttelen of juist te beschuldigen. In onze contacten met Club Actief hebben we gemerkt dat deze strategieën niet werken. Geloven in de krachten van mensen, hen aanspreken op hun talenten en hen helpen dingen te verwezenlijken, werkt wel! We hebben in heel ons projectverloop Club Actief niet enkel behandeld als volwaardige partner maar ook als vriend. Zo gaf Club Actief ons de kans om van hen te leren en geleerd hebben we!” Uit het rapport rond vrijetijdsparticipatie dat zes studenten van de KHK maakten

20 |

Je gaat nog naar Club Actief blijven komen? Zolang ik kan. Wat vind je leuk aan Club Actief? Dat de mensen naar je luisteren. Dat ze met je bezig zijn. Vroeger was dat niet waar. Dan zeiden ze: ze wil weer aandacht hebben. Maar hier luisteren ze naar u en hier maken ze je niet belachelijk. Dat is wel fantastisch. Hier is alleman gelijk. Je hoort er langs alle kanten bij en dat vind ik formidabel. Een vergadering is rustgevend. En ge leert iets bij. Je mag vragen stellen. Ik heb nooit niet mogen naar school gaan. Dus ik schrijf veel fouten. Maar hier hebben ze mij nog nooit verbeterd. Nog nooit! En dat vind ik ongelooflijk. Heel Club Actief zal ik nooit vergeten. En ik hoop dat dat nog heel lang zal blijven bestaan. Want hier voelt ge u terug herleven. Hier voelt ge u als mens. En je wordt ook aanvaard als een mens. Je voelt je nuttig. Dat ze je nodig hebben. Je hoort er ook bij en dat is het fantastische aan Club Actief. Als je reclame zou moeten maken voor Club Actief, wat zou je dan zeggen? Dat ze er direct bij moeten komen. En dat ze er geen twee minuten over mogen nadenken.

 Meer? • kristel@vormingpluskempen.be

Duurzame energie staat in de kijker in onze regio. Vele gemeenten kregen de voorbije maanden aanvragen voor het plaatsen van windturbines. Bedrijven willen zo groene stroom produceren. De aanvragen lokken vaak tegenstand uit. Hoe kunnen windmolens een win-winproject worden voor milieu én gemeenschap? Die vraag was het uitgangspunt van het debat ‘De wind waait voor iedereen’. Dat werd georganiseerd door de werkgroep Transitie Vorselaar samen met Vormingplus Kempen.

duurzaam

Een debat in Vorselaar

De wind waait voor iedereen

tekst Janna Janssens

Erik Grietens, stedenbouwkundige bij de Bond Beter Leefmilieu beaamde dat er in veel gemeenten onrust leeft rond windturbines. Sinds kort worden eigenaars van landbouwgronden actief benaderd door bedrijven die windturbines plaatsen. Provincie en Gewest beslissen uiteindelijk nog altijd over een vergunning, maar de impact van een advies van de gemeente mag toch niet onderschat worden. Filip Peeters (Nike, Laakdal) vertelde dat in 2006 er zes molens geplaatst werden op het Nike-bedrijfsterrein. Nike besloot al in 2002 naar aanleiding van het Kyotoverdrag om een steentje bij te dragen en zelf groene stroom te produceren. De plaatsing gebeurde met instemming van de bewoners van Meerhout en Laakdal. Nike wil in de toekomst nog verder gaan en streven naar een volledig CO2neutrale werking Anton Gerits, stafmedewerker bij ACW Limburg, is al geruime tijd actief in het debat over de windturbines in Limburg.

Met enkele filmpjes toonde hij het belang aan van de participatie in een coöperatief proces. Niet alle firma’s voelen daar iets voor. ACW Limburg woont hoorzittingen van de projectontwikkelaars bij en maakt de aanwezigen bewust van de voordelen van een coöperatieve. Participatie brengt lasten mee, maar daar wegen de lusten zeker tegenop! Mizel Gebruers, schepen van de gemeente Vorselaar, stelde vast dat privépersonen in de gemeente benaderd werden door energiebedrijven. De gemeente besloot daarop om een visietekst op te maken. Zo weten inwoners waar ze aan toe zijn.

Nood aan regels en gedragenheid Op het debat met de aanwezigen werden heel wat voor- en nadelen van windturbines aangehaald. Er is in de eerste plaats dringend nood aan een duidelijke regelgeving over de goedkeuring van windturbines. Daarnaast leek ook de gedragenheid van zulke projecten belangrijk. Coöperatieven opstarten, komt daar aan tegemoet. De aanwezigen zagen ook mogelijkheden voor gemeenten om hierrond samen te werken. Op het einde van de avond was het duidelijk dat dit debat niet langer een individueel debat kan zijn maar dat het maatschappelijk nut bovendrijft. We moeten met zijn allen de kaart van hernieuwbare energie trekken. Windturbines zijn daarin een mogelijkheid, naast vele anderen. 

In die visietekst staat dat de gemeente voorstander is van windenergie, maar dat er wel rekening moet gehouden worden met verschillende aspecten zoals ruimtelijke ordening of respect voor landbouw en natuur. De overlast (geluid, slagschaduw,…) moet miniem zijn en er moet een financiële return • janna@vormingpluskempen.be zijn voor de eigen inwoners.

 Meer?

| 21

gratis uitleenbare tentoonstelling

over de muren Hoogstraatse jongeren volgden samen met jonge gedetineerden zes weken lang een workshop fotografie. Zo kregen ze een beter beeld van het leven in de gevangenis. De gedetineerden konden het dagelijkse ritme even doorbreken. Sofie Nagels begeleidde de workshop. Zij selecteerde uit het materiaal 35 fotoâ&#x20AC;&#x2122;s.

Combineer met een lezing

Je kan de tentoonstelling eventueel combineren met een activiteit uit ons aanbod. Je kan bijvoorbeeld Frans Sneyers, 30 jaar aalmoezenier in de gevangenis van Turnhout, laten komen praten over het leven binnenin de gevangenis.

praktisch mail leen@vormingpluskempen.be of bel haar (014 41 15 65)

Leer de UiTdatabank kennen! De UiTdatabank is een uiterst krachtig middel om promotie te maken voor je activiteiten. Kranten, magazines en websites maken gebruik van de gegevens die jij invoert. Vormingplus Kempen heeft twee getrainde begeleiders om mensen uit verenigingen te leren werken met de UiTdatabank. Onze begeleiders werken graag met groepen van een tiental personen in een lokaal waar per twee mensen een computer staat.

Zin om zoâ&#x20AC;&#x2122;n introsessie mee te maken? 22 |

Vraag het even na bij de cultuurdienst van je gemeente. Die kan zoâ&#x20AC;&#x2122;n sessie gratis bij ons aanvragen. Meer weten? Mail dirk@vormingpluskempen.be

Van Meerle tot Veerle

colofon Dit is een uitgave van Vormingplus Kempen vzw. Wil je dit tijdschrift voortaan gratis thuis ontvangen? Iets niet duidelijk? Een leuk project in gedachten? Meer info nodig over een activiteit?

Contact Vormingplus Kempen vzw, Graatakker 4, 2300 Turnhout open elke werkdag van 9 tot 17 uur telefoon 014 41 15 65 fax 014 41 05 77 e-mail info@vormingpluskempen.be web www.vormingpluskempen.be bank 646-0124040-88

Vormingplus Kempen

• is een pluralistische organisatie erkend door het Ministerie van Cultuur als Volkshogeschool voor het Turnhoutse arrondissement • wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Cultuur • is lid van de Federatie van Organisaties voor Volksontwikkelingswerk.

Het team van Vormingplus Kempen Coördinator Martine Coppieters (martine@vormingpluskempen.be) Adjunct-coördinator Jan Van Hout (jan@vormingpluskempen.be) Communicatiemedewerker Dirk Raeymaekers (dirk@vormingpluskempen.be) Administratie en logistiek Lieve Decoster (lieve@vormingpluskempen.be) Educatieve medewerker oost Kristel Vanhulle (kristel@vormingpluskempen.be) Educatieve medewerker noord Christa Truyen (christa@vormingpluskempen.be) Educatieve medewerker west Janna Janssens (janna@vormingpluskempen.be) Educatieve medewerker zuid Viviane Schuer (viviane@vormingpluskempen.be) Educatieve medewerker dienstverlening Leen de Nijs (leen@vormingpluskempen.be)

de Kempense vormingskalender

Vormingplus Kempen werkt nauw samen met Suiker, de gratis en toonaangevende Kempense cultuurkrant. We verzorgen voor hen de maandelijkse vormingskalender met alle cursussen, lezingen en workshops in de regio. Ook van jullie activiteiten.

Jouw activiteiten in Suiker? Adresgegevens

Voer ze snel in op www.uitdatabank.be

Gegevens die we noteren als je je inschrijft of als je informatie aanvraagt, komen in het adressenbestand van Vormingplus Kempen. Ze worden gebruikt om je op de hoogte te houden van ons programma en je te verwittigen als er iets wijzigt. We kunnen ze ook doorgeven aan anderen die interessante informatie voor je hebben. Als je dat liever niet wil, laat het ons even weten (wet van 8 december 1992 op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer).

Best doe je dat zo’n twee maanden op voorhand. Vink ze aan als ‘cursus of workshop’.

Opmaak

Meer weten?

dirk@vormingpluskempen.be (014 41 15 65)

eindredactie en opmaak: Vormingplus Kempen fotografie: o.a. Bart Van der Moeren, Artur Eranosian, Marc Vervoort, Geert Maes, Hans Cools, Janna Janssens, ... druk: drukkerijmaes.be verantwoordelijke uitgever: Martine Coppieters, p/a Graatakker 4, 2300 Turnhout

| 23

it t

e re

w i l d e br a s j e s e z o l te s u r

dolle p re

!! ! t

e z o el g ar t e

s r e k kij

laa

n e m