Graatakker 4, 2300 turnhout t 014 41 15 65 | m 0486 75 76 58 www.vormingpluskempen.be
2 1
tips en trucjes
Kolos
Hoe kom je tot een optimale samenwerking met het verenigingsleven Graatakker 4 - 2300 turnhout | t 014 41 15 65 | www.vorminGpluskempen.be | info@vorminGpl in jouw gemeente?
Kolos Hoe kom je tot een
optimale samenwerking met het
verenigingsleven in jouw
gemeente?
www.plankolos.be
een project van Vormingplus Kempen inhoud en opmaak: Š 2013 Vormingplus Kempen vzw
2
Tips en trucjes In deze brochure vind je naast vele voorbeelden ook tientallen tips om in je gemeente tot een optimale samenwerking te komen tussen verenigingen en overheid. Ze staan gegroepeerd onder de 5 basispijlers die volgens ons noodzakelijk zijn om tot een goede samenwerking te komen. Meer informatie over deze pijlers vind je in onze Kolosbrochure 1 (‘Achtergrond’). Je zal al snel merken dat je geen hogere studies gevolgd moet hebben om aan de slag te gaan. Onze tips komen recht uit de dagelijkse praktijk. Ze zijn zelden spectaculair of heel ingewikkeld. Maar ze werken wel.
clip
Met kleine, haast onopvallende initiatieven kan ook jij tot geweldige resultaten komen. Veel inspiratie gewenst! We haalden onze mosterd voor deze brochure voornamelijk bij acht gemeenten waar samenwerking geen loos woord is: Genk, Hasselt, Ingelmunster, Kortenaken, Kortenberg, Peer, Roeselare en Wevelgem. Wil je meer weten over hun werking en projecten? Op hun websites staat vaak meer uitleg dan we in de brochure konden opnemen. Daar vind je ook hun contactgegevens. Achtergrond Bij dit digitale deel 2 hoort een papieren deel 1. Dat kan je ook online lezen.
3
én clips Klik op de afbeeldingen waar het clipsymbooltje in de rand staat, en je krijgt enkele tellen later een filmpje te zien ... maar daarvoor heb je wel Acrobat Reader nodig. Download eventueel eerst de meest recente versie van de reader. De clipjes kan je sluiten met een klik op het kruisje in de rechterbovenhoek van het scherm.
Inhoud Begeleiden kan op verschillende manieren
Goede verstandhouding Bouw een regelmaat op
5
Maak je adviesraad toegankelijk
6
Laat je waardering zien
7
Wees een open huis
8
Klein is fijn
9
29
Een nieuwsbrief kan meer dan een kalender zijn 30
Lanceer evenementen (vervolg)
49
Gemeenschappelijkheid is een goede start
50
Stel samen het draaiboek op
31
Gemeenschappelijkheid is een goede start (vervolg) 51
De ambtenaar als nieuwsbrief
32
Bouw een feestje
52
Laat ieder zijn eigen rol spelen
53
Betrek verenigingen bij gemeentelijke activiteiten
54
Jaarthema’s zijn hot
55
Pimp een activiteit op
56
Bundel de gemeentelijke krachten
57
Betrek ‘nieuwe’ verenigingen
58
Kleine inspanningen kunnen het verschil maken
33
Promoot het verenigingsleven
34
Technologie als hulpmiddel
10
Maak je vergadering dynamisch
11
Laat mensen goesting krijgen
12
De ambtenaar als netwerker
13
goede samenwerking tussen verenigingen
Kijk verder dan je adviesraad
14
Ervaringsdeskundige ambtenaren
15
Laat je zien aan elkaar
35
Bouw een feestje
16
Zet in op nabijheid
36
17
37
goede ondersteuning
Breng gelijkgestemden samen
Ga voor informeel
Denk aan fysiek contact
18
Samen is gezellig
38
Geef het een vaste plaats in je achterhoofd
39
Maak reglementen op maat
59
Ga voor financieel
40
Een flexibele dienstverlening
60
De gemeente als koppelaar
41
Deel je kopiemachine
61
Zet in op gemeenschappelijkheid
42
Maak het papierwerk slim (en beperkt)
62
Gedeelde kost is halve kost
43
Subsidieer de bouwheer
63
Jaarthema’s zijn hot
44
Werk met basisbedragen
64
Delen is het nieuwe hebben
45
Een uitleendienst op maat
65
Beheer samen infrastructuur
66
Gedeelde kost is halve kost
67
Samen is goedkoper
68
Vergaderen is een basisbehoefte
69
Delen is het nieuwe hebben
70
goede begeleiding Trek de agogische kaart
19
Zorg voor 1 aanspreekpunt
20
Maak de gemeentelijke dienst mobiel
21
Luister en maak tijd
22
Geef je vergadering een extra dimensie
23
Denk mee
24
Stem je uren op elkaar af
25
Zet processen op
26
Werk rond een thema
46
Geef eens een kortingsbon
27
Groepeer activiteiten
47
Help starters
28
Lanceer evenementen
48
4
goede samenwerking rond activiteiten
goede verstandhouding
foto www.kortenberg.be
clip
Bouw een regelmaat op Overleggen is een goede start, maar regelmatig overleggen is natuurlijk veel beter. Alleen zo bouw je een duurzame relatie uit. De gemeente Kortenberg kent op dit vlak een mooie traditie. De verenigingen worden vaak in het beleid betrokken. Eén van de initiatieven is het verenigingscafé. Alle verenigingen komen daar samen om met de gemeente na te denken over de toekomst van het vrijetijdsbeleid. Het café vindt tweejaarlijks plaats en mobiliseert zo’n honderdtal vrijwilligers. Er wordt altijd een
5
methodiek voorzien, zodat het gebeuren goed onderbouwd is en men tot een kwalitatief sterke output kan komen. En natuurlijk zorgt het café er tegelijk voor dat de verenigingen elkaar op een andere manier leren kennen. Daarnaast worden de verenigingen vier maal per jaar samengebracht om na te denken over de cultuurwerking in de gemeente. Ze bekijken wat de noden en behoeften zijn en formuleren voorstellen. Er vindt ook een uitwisseling plaats over elkaars programma.
Het verenigingscafé is een mooi voorbeeld van hoe je een vergadering kan dynamiseren. andere voorbeelden:
foto sgs_1019 / flickr
goede verstandhouding
Maak je adviesraad toegankelijk De adviesraad is het wettelijk verplichte orgaan waarin de schepen, de ambtenaar en de verenigingen elkaar kunnen ontmoeten. Deze raad heeft een grote potentie om de basis te vormen van een goede verstandhouding. Op voorwaarde dat je de maatschappelijke evoluties een plaats blijft geven. Zoals in Genk. “We zaten met een cultuurraad die bestond uit het klassieke middenveld en die eigenlijk geen oog had (of kon hebben) voor nieuwe ontwikkelingen en nieuwe verenigingen. Die cultuurraad had – zoals je vaak ziet bij adviesraden – een aantal systemen ingebouwd waardoor ze eigenlijk zichzelf in stand hielden. Met een boutade zou je kunnen zeggen dat we dat afgeschaft hebben. Zo zijn er momenteel geen aansluitingsvoorwaarden meer voor de cultuurraad.
6
We hebben nu een groot socio-cultureel forum waarbij elke groep die zich ziet als een socio-culturele actor mag aansluiten. Er is een veel breder veld ontstaan, een vijver als het ware met socio-culturele vissen. In die vijver kunnen we samenwerkingen stimuleren en we kunnen beter maatwerk leveren qua ondersteuning voor alle vissen.” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk
Over de mogelijke rol van ‘nieuwe’ verenigingen:
foto www.kortenberg.be
goede verstandhouding
Laat je waardering zien
clip
Waardering is een belangrijke vorm van respect. Door je vrijwilligers in de bloemetjes te zetten, laat je als gemeente zien dat je hun engagement niet vanzelfsprekend vindt, maar echt op prijs stelt. Er zijn talloze manieren om vrijwilligers te bedanken: feestjes, recepties, vrijwilligersdagen, uitstappen, een ontbijt of brunch, ‌ Daarnaast kan je ook structureel hun belang onderstrepen door een schepen voor Vrijwilligerswerk te benoemen. Vaak zijn het kleine gebaren die aan de vrijwilligers laten zien dat je hen apprecieert. Zo dienen in Wevelgem de schepenen en gemeenteraadsleden op tijdens het ontbijt dat voor de vrijwilligers georganiseerd wordt. In Peer komt het gemeentelijk personeel gratis werken op het jaarlijks vrijwilligersfeest. Zo creÍert men een positieve sfeer tegenover de gemeente.
clip
7
goede verstandhouding
Wees een open huis Open deuren en lage drempels bevorderen het contact. Voor een gemeentelijke dienst is het belangrijk om zoveel mogelijk bereikbaar te zijn voor de mensen. We praten dan niet alleen over openingsuren: ook de locatie van je dienst speelt een rol. In Ingelmunster zit de dienst Jeugd en Cultuur naast het ontmoetingscentrum. Iedereen kan er zomaar binnen vallen, wat dan ook geregeld gebeurt. De bewoners zien het gebouw niet zozeer als een gemeentelijke dienst, maar meer als een plaats waar je goedendag kan zeggen en een praatje maken. Andere voorbeelden van lage drempels? Kijk op
8
goede verstandhouding
Klein is fijn De cultuurraad telt vaak tientallen organisaties, wat het niet eenvoudig maakt om elkaar goed te leren kennen. Waarom niet inzetten op samenkomsten waar minder mensen aan tafel zitten en waar er meer ruimte is voor persoonlijk contact? In Kasterlee nodigt het dagelijks bestuur van de cultuurraad tijdens haar vergaderingen telkens drie verenigingen uit om van gedachten te wisselen. Ze brengen verenigingen uit de drie kerkdorpen samen en mixen tussen socio-culturele verenigingen en organisaties die met amateurkunsten bezig zijn zodat je een diverse groep krijgt.
Alle deelnemers ervaren deze kennismaking en informatie-uitwisseling als erg interessant. De gelegde contacten maken het achteraf ook veel makkelijker om naar elkaar toe te stappen.
9
foto fnv bondgenoten / flickr
De leidraad bij het gesprek is een vaste vragenlijst die onder andere polst naar succeservaringen en hun verwachtingen.
goede verstandhouding
Technologie als hulpmiddel
Internet, elektronische nieuwsbrieven, facebook, … veel mensen zijn nog niet vertrouwd met de nieuwe media. Maar de hedendaagse technologie maakt zaken mogelijk die voordien onbetaalbaar, onhaalbaar en ondenkbaar waren. Nooit waren er zoveel mogelijkheden om elkaars werking te leren kennen. Laat deze trein dus niet aan je voorbij gaan. In Roeselare zet de gemeente volop in op nieuwe sociale media. Ze hebben een e-zine dat naar zo’n 900 adressen gaat, ze maken gebruik van Facebook, … Hoe bereik je anders alle verenigingen?
10
In Wevelgem sloeg men twee vliegen in één elektronische klap. Ze lanceerden het O-formulier, één digitaal evenementenformulier waarop je als organisator alle dingen kan aanvragen die je nodig hebt voor je activiteit (dranghekken, subsidie, …). Zeer handig voor de verenigingen dus, maar tegelijk zeer nuttig voor de gemeente. Want nu dit formulier in gebruik is, hebben ze altijd een perfect zicht op wat er allemaal in de gemeente georganiseerd wordt. Meer info over het O-formulier
goede verstandhouding
Maak je vergadering dynamisch
foto yannig van de wouwer / flickr
Niets werkt zo verbindend als interessante, leuke samenkomsten. Probeer saaie vergaderingen te vermijden en ga samen op zoek naar zaken die leven in de brouwerij brengen. In Ingelmunster verlicht men de agenda van de cultuurraad door aan elke vergadering iets extra’s te koppelen. Zo krijgen verenigingen de kans om zich aan elkaar voor te stellen, liefst op een concrete, praktische manier. De plaatselijke biervereniging zorgde bijvoorbeeld voor een degustatiemoment. Dit soort van initiatieven versterkt de ontmoetingsfunctie enorm. Zelfs een Algemene Vergadering hoeft geen synoniem te zijn voor saaiheid. Er zijn genoeg middelen voorhanden om tot gesprek en interactie te komen: werk bijvoorbeeld met praattafels of gespreksgroepen. En waarom geen vormend gedeelte inlassen over een onderwerp dat leeft? Durf ook buiten de traditionele lijntjes te denken. In Kortenberg werkt men met het verenigingscafé.
Er wordt, via een goede methodiek, nagedacht over het vrijetijdsbeleid in de gemeente, maar in een open, losse sfeer. Dat zorgt er voor dat de aanwezige verenigingen elkaar op een andere, speelsere manier leren kennen. meer over Het verenigingscafé :
clip
11
goede verstandhouding clip
Laat mensen goesting krijgen Voor er sprake is van een verstandhouding, moet er contact zijn. Maar dat komt niet uit de lucht vallen, daar dien je als gemeente in te investeren. Bijvoorbeeld door mensen warm te maken voor zo’n contact, hen er naar uit te laten kijken. Laat hen goesting krijgen om met je in gesprek te gaan.
In Roeselare dook eind 2012 - net als in alle Vlaamse gemeenten – een probleem op. Er moeten nieuwe adviesraden samengesteld worden, maar hoe vind je (nieuwe) kandidaten? Gelukkig weet men in de gemeente dat je mensen eerst en vooral goesting moet doen krijgen. Daar kan een goede, frisse manier van promotie voeren bij helpen. Ze ontwikkelden Wat is jouw dada?, een campagne die mensen warm moest maken voor de adviesraden. Met logo, website, …
12
“Daar is redelijk wat respons op gekomen. We hebben ondertussen een mooie, vernieuwde cultuurraad met heel wat nieuw volk.” Ruben Lust - Stafmedewerker Dienst Cultuur Roeselare
andere voorbeelden van promo voeren
foto pixoeuil/flickr
goede verstandhouding
De ambtenaar als netwerker Elkaar leren kennen vraagt moeite en tijd. Wie is hiervoor beter geplaatst dan de gemeentelijke ambtenaar? Als die tijd krijgt om contacten te leggen met de plaatselijke verenigingen, bouwt hij een breed netwerk uit. Via dat netwerk kan de ambtenaar dan weer de werking en de activiteiten van de verenigingen bekend maken en dingen in gang zetten. Een centraal figuur levert dus een grote meerwaarde op. “Hier in Ingelmunster is de cultuurbeleidscoördinator wel degelijk goed op de hoogte van wat onze verenigingen betekenen. (…)
13
Hij brengt de werking van bijv. de muziekvereniging ook over naar mensen die niet meteen met muziek te maken hebben en zo krijg je interactie tussen de vereniging, de cultuurraad en de bevolking.” Patrick Borms, voorzitter harmonie Ingelmunster
goede verstandhouding clip
Kijk verder dan je adviesraad Beoog je een goede verstandhouding? Met enkel de verplichte adviesraad te organiseren spring je niet ver. Trek je adviesraad open zodat niet alleen de klassieke, bekende organisaties er deel van kunnen uitmaken. Je kan gaan voor open bijeenkomsten waarop experten, geïnteresseerde burgers en de zogenaamde ‘nieuwe’ verenigingen welkom zijn. “In Wevelgem staan we open voor nieuwe ideeën van verenigingen. We proberen op een laagdrempelige manier toegankelijk te zijn voor hen en we maken tijd om met hen in dialoog te gaan. Naast de adviesraden hebben we dan ook commissies en participatietrajecten zodat nieuwe ideeën aan bod kunnen komen.”
En wat zijn ‘nieuwe’ verenigingen? Wielertoeristen, kookouders, de vrijwilligerswerking van het lokale rusthuis … mensen die zich samen engageren kan je beschouwen als verenigingen, al maken ze traditioneel geen deel uit van een cultuurraad. Vandaag de dag zie je meer en meer van deze nieuwe organisatievormen opduiken. Probeer ook met hen aansluiting te vinden, zoals in Genk waar ze een project opgezet hebben met voetbalmama’s en vrouwen die werken in een restaurant.
De voordelen? Je betrekt meer mensen, erkent hen in wat ze doen, creëert een grotere groep en gedragenheid en je krijgt meer mogelijkheden om uit te wisselen, samen te werken en een dynamiek op Lennert Deleu - Vrijetijdsmedewerker Wevelgem gang te brengen.
Een mooi voorbeeld van zo’n initiatief zijn de praatcafé’s, interactieve avonden waarop de Wevelgemnaars mee kunnen nadenken over het toekomstige beleid en de acties die prioriteit verdienen.
14
Een ander voorbeeld van de rol die nieuwe verenigingen kunnen opnemen:
foto chrisgoldny / flickr
goede verstandhouding
clip
Ervaringsdeskundige ambtenaren Elkaar begrijpen gaat zoveel eenvoudiger als je in elkaars schoenen hebt gestaan. Dan weet je waar de ander het juist over heeft. “Ik denk dat het belangrijk is, als je in de vrijetijdssector werkt, dat je zelf voldoende voeling hebt met het verenigingsleven. Doordat je er zelf nog actief in bent of in bent geweest. Dat lijkt me essentieel. Dat je die voeling hebt, dat je weet wat de bekommernissen en noden zijn. Maar dat je ook weet wat de uitdagingen zijn om een groot, vernieuwend project op te zetten. En ook dat je weet hoe je de politiek ervan overtuigt dat ze hun verenigingen ten volle moeten ondersteunen.� Lennert Deleu - Vrijetijdsmedewerker Wevelgem
15
goede verstandhouding
Als je over een goede verstandhouding of goede contacten praat, kan je niet voorbij aan de factor ‘plezier’. Het moet leuk zijn, mensen moeten het plezant vinden. Feestjes zijn daarom de ideale plaatsen om elkaar op een ongedwongen, natuurlijke manier te leren kennen. “De stad Peer organiseert elk jaar een vrijwilligersfeest. Dat is voor alle vrijwilligers, zowel bestuursleden van verenigingen als kookouders van de jeugdbewegingen of mensen die helpen in het rustoord. Die worden allemaal uitgenodigd. Dat wordt zeer geapprecieerd. Want het is een grote toeloop van mensen die jaarlijks gebruik maken van die uitnodiging. En het is een activiteit waar men op het einde van de avond moet zeggen dat het is afgelopen of het zou nog een heel tijdje langer duren. Het is ook weer een gelegenheid om met mensen uit andere verenigingen in contact te komen.” Guido Meeus, voorzitter Heemkundige Kring Wijchmaal
16
Het begrip ‘feestje’ kan natuurlijk ruim opgevat worden: ook een receptie, een brunch, een uitstap of een picknick werken prima om mensen dichter bij elkaar te brengen. En vergeet niet: hoe diverser je genodigden, hoe groter de kans dat ze nieuwe mensen ontmoeten. Daarom is het een goed idee om, zoals in Peer, alle gemeentelijke vrijwilligers uit te nodigen. Of om, zoals in Kortenaken, een nieuwjaarsreceptie te organiseren voor de vrijwilligers van alle adviesraden. Feestjes bevorderen niet alleen de onderlinge verstandhouding. Ze zijn ook positief voor de vrijwilligers en zijn ook uitermate geschikt om meerdere verenigingen samen te laten werken.
foto peer.be
Bouw een feestje
goede verstandhouding
foto eduard mossinkoff / flickr
clip
Breng gelijkgestemden samen Hoe breng je mensen en verenigingen met elkaar in heerders van infrastructuur, … Belangrijk daarbij contact? is dat we ook breed durven kijken. Als we spreken met koren spreken we niet alleen met de klassieke Hou in je achterhoofd dat gemeenschappelijke koren, maar halen we daar ook een Turks of Itainteresses verbindend werken. Zo brengt men in liaans koor bij dat strijdliederen zingt. Om zo het Balen verenigingen samen in deelvergaderingen rond gemeenschappelijke thema’s. Dat creëert een brede veld in the picture te brengen en elkaar ook te leren kennen. Dat kennen is een basisvoorwaardirectere vorm van communicatie. Een methode de om tot samenwerking over te kunnen gaan.” die ook in Genk gebruikt wordt. “Wat we als stad vaak doen is samenkomen met gelijksoortige verenigingen. We organiseren aparte bijeenkomsten met koren, theatergroepen, de be-
17
Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk
Het samenbrengen van gelijkgestemden heeft nog meer voordelen:
goede verstandhouding
Denk aan fysiek contact In Peer kan je via de normale kanalen (telefoon en e-mail) in contact komen met de stedelijke dienst en ze hebben ook een heel toegankelijke website. Daar kan je veel informatie en documenten terug vinden. En toch was dat niet voldoende. Pas nu het Vrijwilligersloket er is, is het plaatje compleet. Het Vrijwilligersloket is hét aanspreekpunt voor iedereen die met vrijwilligers werkt of wil werken. Je kan er terecht met al je vragen over de uitleendienst, subsidies, vorming, toegang tot de inspraakorganen, de gratis vrijwilligersverzekering, promotionele ondersteuning, … “In het contact met verenigingen blijft het fysieke aanspreekpunt heel belangrijk. Dat is zeer laagdrempelig. Je moet een persoon voor je hebben, iemand waar je een vertrouwensband mee kan opbouwen.” Vera Brebels - verantwoordelijke Vrijwilligersloket Gemeente Peer
18
Meer info over het verlagen van de drempels voor je burgers en verenigingen:
Het Vrijwilligersloket is ook een mooi voorbeeld van hoe je verenigingen kan begeleiden
clip
goede begeleiding
Trek de agogische kaart Met alleen geld en materiaal te geven, bouw je als gemeente nog geen goede relatie op met je verenigingen. Pas als je ook luistert en helpt, kan er iets moois groeien. In Kortenaken noemt men dit de agogische pijler. “De ondersteuning van verenigingen gaat bij ons op vier vlakken. Geen een van die vlakken heeft de bovenhand boven de ander. We doen, net zoals vele andere gemeenten, op financieel vlak inspanningen, op vlak van infrastructuur en op vlak van logistiek.
19
Maar we vinden ook de vierde pijler net zo belangrijk: namelijk op agogische vlak. Dat wil zeggen dat we er als ambtenaar en schepen willen zijn voor onze verenigingen. Zowel in raad – door in te gaan op hun vragen – als in daad – door hen effectief op weg te helpen.” Wendy Creten - Cultuurbeleidscoördinator Kortenaken
clip
goede begeleiding
Zorg voor 1 aanspreekpunt In veel gemeenten worden serieuze inspanningen gedaan om verenigingen te ondersteunen. Maar vaak is die steun verspreid over verschillende diensten, waardoor de mensen niet meer weten waar ze overal terecht kunnen. De gemeente Peer werkt met een uniek concept: er is één centraal aanspreekpunt voor alle vrijwilligers en verenigingen, namelijk het Vrijwilligersloket. Organiseer je een activiteit? Dan moet je niet langer naar de Technische Dienst om naderhekken te reserveren, naar de cultuurdienst om je subsidieformulier af te geven en naar de Dienst Communicatie om het in de stadskrant te krijgen. Je stapt gewoon binnen op het vrijwilligersloket, waar je altijd bij dezelfde personen terecht kan. Zij beantwoorden al je vragen en zorgen dat alles geregeld wordt.
20
“Het verenigingenloket is voor de verenigingen zeer nuttig. We kunnen er met alle mogelijke vragen terecht. Vragen over de vzw-wetgeving, informatie over andere verenigingen … men kent praktisch alle 200 verenigingen van de SCAP, de cultuurraad is dat, dus we kunnen ervaringen uitwisselen met andere verenigingen.” Guido Meeus, voorzitter Heemkundige Kring Wijchmaal Het Verenigingsloket bevordert, via het directe contact, ook de goede verstandhouding tussen overheid en verenigingen.
clip
goede begeleiding
Maak de gemeentelijke dienst mobiel
Vroeger verstuurde de communicatiedienst in Genk jaarlijks honderden brieven met allerlei info naar de verenigingen. Maar de vraag bleef knagen of de mensen al deze info wel lazen en begrepen. Nu houden ze zitdagen bij de verenigingen zelf, in de wijken. Je kan de cultuur- of de communicatieambtenaren dus aantreffen in de moskee of in een Italiaans café, waar ze samen met de vrijwilligers van de lokale verenigingen de subsidieformulieren invullen. Dit is meteen ook een mooi voorbeeld van drempelverlagend werken. Andere voorbeelden van drempelverlagend werken:
21
clip
Luister en maak tijd
foto benjaminasmith / flickr
goede begeleiding
Verenigingen moeten weten dat er in de gemeente iemand is met een luisterend oor. Iemand bij wie ze altijd terecht kunnen. Het moet voor hen vanzelfsprekend zijn om bij de ambtenaar te raad te gaan. “Als ambtenaar in het vrijwilligersloket krijgen we dikwijls vrijwilligers of verenigingen bij ons die met een heel klein idee komen. Door samen over dat idee te spreken, gaan heel veel mogelijkheden voor hen open. Verenigingen weten dikwijls niet welke ondersteuning ze op welke manier kunnen aanwenden om van iets kleins toch iets waardevols te maken.
22
Of een vrijwilliger weet dikwijls niet welke mogelijkheden er binnen de eigen stad zijn om als vrijwilliger aan de slag te gaan. We vinden het heel belangrijk om hen die mogelijkheden te geven.� Vera Brebels- Verantwoordelijke Vrijwilligersloket Peer
goede begeleiding
foto beeldzoeker.com
Geef je vergadering een extra dimensie
Dat het een goed idee is om speciale, leuke zaken op de agenda van je vergaderingen te zetten, werd elders in deze brochure al verteld. Dat brengt de deelnemers immers dichter bij elkaar. Door te kiezen voor een vormend luik, sla je twee vliegen in ĂŠĂŠn klap. Het is niet alleen groepsversterkend, de deelnemers krijgen nuttige informatie en voelen zich ondersteund.
23
Het aanbod aan mogelijke onderwerpen is uitgebreid: hoe leden werven, hoe nieuwe media een plaats geven in je werking, ... Kies natuurlijk voor onderwerpen die de verenigingen nauw aan het hart liggen. andere tips om je vergadering dynamisch te maken
ď ą
goede begeleiding
Denk mee
Bij het organiseren van activiteiten kunnen tientallen vragen opborrelen. Het is leuk om in je gemeente iemand te hebben die tijd voor je maakt en mee zoekt naar antwoorden. Omdat hun jaarthema de titel ‘Energiek’ had, besloot de plaatselijke afdeling van de KVLV in Kortenaken om een energieparcours uit te werken, een variatie op de klassieke fit-o-meter. Ze klopten bij hun cultuurambtenaar aan. Samen kwamen ze op het idee om het parcours te koppelen aan een bestaande wandeling. KVLV zorgde voor de uitwerking en de gemeente maakte de bewegwijzering. En vijf jaar later kan je het energieparcours nog altijd afleggen. “Als theatergezelschap denken we er soms aan om met een professionele regisseur te werken. De stad komt dan met namen, prijzen, zaken die haalbaar zijn. Als het toch niet haalbaar is, wijzen ze op de verschillende subsidiekanalen. Als we administratieve hulp nodig hebben, komen ze met richtlijnen of digitale mogelijkheden van wat Genk te bieden heeft. We werken ook veel met multimediamateriaal en ook daar worden we begeleid. Hun ambtenaar staat ter beschikking van ons. Ze steken daar werktijd in. Ze bellen voor ons, sturen mails, … Dat doet deugd. Eens we op gang zijn, geven ze aan dat we het nu zelf kunnen. Dat is positief aan onze stedelijke diensten.” Veli Tayfun Arslano, voorzitter Turks Jongeren Theater Genk
24
clip
goede begeleiding
stem je uren op elkaar af
Het is niet zo evident dat ambtenaren en mensen uit het verenigingsleven elkaar zien en spreken. Ambtenaren werken doorgaans tijdens kantooruren terwijl vrijwilligers juist actief zijn buiten die uren. Een goede match vinden is niet vanzelfsprekend. In Kortenberg lost men dit op door de dienstverlening die de cultuurdienst biedt in de bibliotheek te plaatsen. Je vindt er een Uitbalie, waar je terecht kan met je vragen, maar ook materiaal kan afhalen, subsidieformulieren invullen, ‌
25
Kiezen voor de bibliotheek is een goede zet: de openingsuren ervan zijn veel beter afgestemd op vrijwilligers dan de klassieke kantooruren.
goede begeleiding
Zet processen op Je kunt als gemeente je verenigingen niet dwingen om zich te laten begeleiden. Je moet gevraagd worden. Of - slimmer nog - je kan de zaken zo laten evolueren dat het vanzelfsprekend wordt dat de gemeente die rol opneemt. Door bijv. langer lopende processen op te zetten, zoals in Genk. “Wat we vaak doen is een Tafel creëren. We brengen dan gelijksoortige verenigingen samen, verenigingen die iets delen. Bijv. zingen, maar het maakt eigenlijk niet uit wat. Als stad stellen we ons dan op als procesbegeleider, niet als “de grote organisator”, maar als een actor onder de anderen. En naarmate er meer samenwerking en interesse groeit, wordt onze inbreng als stad ook belangrijker en groter.” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk
Meer tips over de voordelen van het werken met gelijksoortige verenigingen?
26
foto jjjohn / flickr
Door elkaar regelmatig te ontmoeten ontstaat er een dynamiek. Die vraagt om een bepaalde sturing, coördinatie en begeleiding. De gemeente is vaak het meest aangewezen om deze rol op te nemen.
clip
goede begeleiding
Geef eens een kortingsbon
foto de warande turnhout / bart van der moeren
clip
Dat promotie voeren voor het lokale verenigingsleven een goed idee is, kan je elders in deze brochure lezen. In Kortenaken gaat men nog een stap verder. Net als in elke gemeente verandert de samenstelling van de bevolking er jaarlijks. Mensen trekken weg, anderen vestigen zich. Daarom organiseert men – opnieuw niet erg ongebruikelijk – een welkomsdag voor de nieuwe inwoners. Maar het bijzondere aan deze dag in Kortenaken is dat de mensen er niet alleen wegwijs worden
27
gemaakt in de gemeente zelf, maar tegelijk in contact gebracht worden met de plaatselijke verenigingen. Dat gebeurt door kortingsbonnen te geven die ze kunnen inruilen bij de verenigingen. Je kan er bijv. lidgeld mee betalen of de inkom voor een activiteit. De gemeente ziet verenigingen terecht als ideale partners om mensen beter te integreren. “We vinden dat het verenigingsleven een belangrijke ingangspoort is om je ergens thuis te gaan
voelen. Via de kortingsbonnen wordt de drempel om naar de verenigingen te stappen wat kleiner.” Wendy Creten – Cultuurbeleidscoördinator Kortenaken hoe promotie voeren voor je verenigingen:?
goede begeleiding clip
Help starters Een eerste contact kan bepalend zijn voor een relatie. Dat geldt ook voor de relatie tussen overheid en vereniging. Let daarom extra op de nieuwe organisaties die in de gemeente ontstaan. Buurtgroepen, wielerclubs, … mensen blijven zich organiseren, steeds opnieuw en telkens in andere vormen. Als gemeente kan je hen een duwtje in de rug geven. Door hen wegwijs te maken, advies te geven of gewoon aan te moedigen. Je deskundige, helpende hand wordt zeer op prijs gesteld.
foto stad turnhout
28
“Als je een vereniging wil starten, geeft de stad de elementen aan waar je zeker rekening mee moet houden. Ze stellen regelmatig de ambtenaar ter beschikking om ons te begeleiden. Dan vertellen ze wat een bestuur nodig heeft, hoe de vergadertechnieken kunnen zijn, wat het juridische kader is, … In het begin is het veel vallen en opstaan. Maar als je valt, zijn ze bereid om je te helpen. De stad Genk heeft de kennis en de ervaring om ons te helpen.” Veli Tayfun Arslano, voorzitter Turks Jongeren Theater Genk
goede begeleiding
Begeleiden kan op verschillende manieren In Wevelgem worden verenigingen op verschillende manieren begeleid door de ambtenaren bij het uitwerken van activiteiten. Het kan zijn dat vrijwilligers de activiteiten bijna helemaal zelf trekken. Dat is bijv. het geval bij de Open Monumentendag. De ondersteuning van de ambtenaar is dan puur logistiek. Hij zorgt voor de administratieve opvolging, zoals de verzekeringen en de aanvragen. Maar al de rest, het effectief organiseren, alles ter plaatse zetten, de tentoonstelling opbouwen en dergelijke zit bij de vrijwilligers zelf. Bij andere activiteiten is de inbreng van de gemeente dan weer groter. Dan staat de ambtenaar samen met de vrijwilligers in voor de volledige organisatie.
29
Het voorbeeld van Wevelgem is niet uniek. De manier waarop verenigingen concreet begeleid worden, kan sterk variĂŤren. Anders gesteld: het gemeentelijk engagement hoeft dus niet altijd heel groot te zijn. Dat begeleiding per definitie tijdsintensief is, is een vooroordeel dat dringend de wereld uit moet. Voor welke vorm van begeleiding je ook kiest: vergeet geen duidelijke afspraken te maken over wie wat precies doet, zodat er geen misverstanden ontstaan. kleine vormen van ondersteuning worden ook geapprecieerd:
ď ą
goede begeleiding
Een nieuwsbrief kan meer dan een kalender zijn
clip
Wetten of reglementen die veranderen, belangrijke data die er aan komen, initiatieven van de gemeente of provincie die interessant kunnen zijn, … verenigingen moeten van alles en nog wat op de hoogte zijn. Een moeilijke taak. Maar de gemeente kan een helpende hand bieden. “Een van de methodes om de verenigingen te ondersteunen is de digitale nieuwsbrief. Maandelijks sturen we een nieuwsbrief naar alle vrijwilligers om hen te informeren over zaken die van belang zijn.
30
Hoe ze hun subsidies moeten aanvragen, hoe ze hun activiteiten bekend kunnen maken, welke ondersteuning ze kunnen krijgen, …” Freek Rombouts - Diensthoofd Vrijetijd Kortenberg Een ander voorbeeld van hoe ambtenaren de lokale vrijwilligers door het (informatie)bos kunnen gidsen:
goede begeleiding
Stel samen het draaiboek op
Het inrichten van activiteiten brengt vaak meer werk met zich mee dan je als organisator gedacht had. Hoe zit het met geluidsnormen, Sabam, andere toelatingen? Het is handig dat je hiervoor je oor te luisteren kan leggen bij mensen die de nodige kennis en ervaring hebben. In Roeselare vind je die mensen op de cultuurdienst. Als je er binnen springt, zullen ze samen met jou de activiteit overlopen en bespreken. Ze kijken wat haalbaar is, waar de stad kan helpen en welke ondersteuning wenselijk is. Zo kan je komen tot een draaiboek die de voorbereiding van je activiteit eenvoudiger maakt. Je kan de dag zelf met een gerust gemoed tegemoet zien. Andere voorbeelden: van hoe je de verenigingen kan informeren
ď ą
ď ą
clip
31
goede begeleiding
De ambtenaar als nieuwsbrief foto beeldzoeker.com
Je kan niet verwachten dat een scoutsleider de laatste wijzigingen in de vzw-wetgeving kent. Of dat de leden van de derdewereldraad op de hoogte zijn van de verwachte verschuivingen in de Vlaamse regelgeving. Daar ontbreken de mogelijkheden en de tijd voor. Maar voor de gemeentelijke ambtenaren ligt dat anders. Zij kunnen wel tijd krijgen om op de hoogte te blijven. Door zich op nieuwsbrieven te abonneren, vormingen te volgen of studiedagen bij te wonen. Al die informatie kan bijzonder nuttig zijn voor de verenigingen.
32
“Onze cultuurbeleidscoördinator heeft meestal een ander zicht dan wij als vrijwilligers. Ze gaat naar vormingscursussen en komt dan terug met ideeën of ze geeft door welke veranderingen er beleidsmatig doorgevoerd gaan worden. We bespreken dat samen, trekken daar conclusies uit en maken daar plannen rond.” Roger Alles, bestuurslid cultuurraad en erfgoedraad Kortenaken
Een ander voorbeeld van hoe ambtenaren de lokale vrijwilligers door het (informatie)bos kunnen gidsen:
goede begeleiding
foto www.facebook.com/kunstveredelt ingelmunster
Kleine inspanningen kunnen het verschil maken
In elke gemeente kom je kleine, waardevolle initiatieven tegen die belangrijk zijn voor de lokale verenigingen. Zo organiseert de harmonie in Ingelmunster De Muziekdoos, een tweedaagse waarin kinderen uit het tweede, derde en vierde leerjaar spelenderwijs kennis leren maken met instrumenten en muziek. En met de harmonie. De Muziekdoos zou er zonder de steun van de gemeente heel anders uit zien of misschien zelfs niet plaats vinden.
33
Nochtans is die bijdrage niet spectaculair: het ter beschikking stellen van lokalen, het geven van een financiĂŤle bijdrage en het maken van reclame. Maar het zijn wel zaken die voor de harmonie het verschil maken. De steun laat zien dat de gemeente geĂŻnteresseerd is in wat ze doen en graag een steentje bijdraagt, wat erg geapprecieerd wordt.
goede begeleiding
foto bart van der moeren
Promoot het verenigingsleven
clip
Reclame maken voor de verenigingen is een uitstekende vorm van ondersteuning. Er zijn immers alleen maar winnaars in dit verhaal. De verenigingen bereiken een ruim publiek van mogelijke deelnemers aan hun activiteiten, de bevolking wordt geïnformeerd over wat ze allemaal kunnen doen en de gemeente kan laten zien dat ze bruist van het leven.
Je kan verenigingen en bewoners ook rechtstreeks met elkaar in contact brengen. Elke communicatieexpert kan je namelijk vertellen dat persoonlijk contact veel beter werkt dan brieven of e-mails.
Ook de gemeentelijke website is een prima kanaal om reclame te maken voor je verenigingen. In Peer vind je een digitale kalender op de site, wat als bijkomend voordeel heeft dat verenigingen perfect kunnen zien wie wat wanneer organiseert. Zo vermijd je dat er activiteiten op dezelfde dag georganiseerd worden.
In Kortenberg organiseren de cultuurraad en de gemeente om de twee jaar een vrijetijdsbeurs. Alle lokale verenigingen kunnen zich daar van hun beste kant laten zien. Aan de inwoners, maar ook aan elkaar. Dat kan nieuwe leden opleveren of Het gemeentelijk infoblad is dé plaats om verenimisschien zelfs nieuwe bestuursleden. Je krijgt er gingen in de kijker te zetten. Geef ze voldoende natuurlijk als vereniging ook inspiratie door, want ruimte om hun werking en activiteiten voor te stellen. In Kortenberg werkt men bijv. met een UIT- door anderen te ontmoeten krijg je nieuwe ideeën. katern en een UIT-kalender, zodat alle activiteiten gegroepeerd worden. Nog voorbeelden van goede promoverhalen?
clip
34
goede samenwerking tussen verenigingen clip
Laat je zien aan elkaar Pas als je elkaar hebt leren kennen en appreciëren, kan er iets uit groeien. Zoals samenwerking. De gemeente kan zo’n kennismaking een stevig duwtje in de rug geven. In Genk doet men dat onder andere door Aroma uit te geven. Aroma is een tweemaandelijks tijdschrift, uitgegeven door de cultuurdienst van Genk, dat zijn baseline helemaal waar maakt: smaakmaker voor socioculturele ontmoeting. Het heeft de bedoeling de vrijwillige inzet in de gemeente aan elkaar en aan de buitenwacht te tonen.
35
“Vooral om duidelijk te maken dat verenigingen, hoe verschillend ze ook zijn, eigenlijk heel veel problematieken of positieve dingen delen. Dat in beeld brengen, op een heel herkenbare manier, blijkt behoorlijk wat succes te hebben.” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk Andere manieren om verenigingen in de kijker te zetten:
goede samenwerking tussen verenigingen
Zet in op nabijheid foto padarijs.be
De cruciale vraag bij het stimuleren van samenwerking is: “Wat brengt mensen bij elkaar?” Een vraag die je soms amper hoeft te stellen. Want mensen die bijv. in dezelfde straat of wijk wonen, staan fysiek gezien al dicht bij elkaar. Er is maar een kleine aanleiding nodig om de handen in elkaar te slaan. Zo vind je in Hasselt het project ‘Warm aanbevolen’. Dat is een feest/festival dat om de twee jaar georganiseerd wordt in één van de Hasseltse deelgemeenten. Veertien dagen lang bruist het er van de activiteiten met, voor en door de bewoners en de verenigingen. De gemeente vult het programma aan met enkele professionele activiteiten. Dat dit concept ook op grotere schaal kan werken, bewijst men in Mol. Sinds 2005 wordt er jaarlijks een gehucht aangeduid als Cultureel Ambassadeur. Door allerlei activiteiten te organiseren proberen de inwoners hun gehucht zo goed mogelijk te promoten. De gemeente zorgt voor een uitgebreide logistieke en financiële ondersteuning.
36
goede samenwerking tussen verenigingen
Ga voor informeel In deze brochure wordt vaak een lans gebroken om mensen regelmatig samen te brengen, niet alleen via de klassieke adviesraad, maar ook door allerlei overlegmomenten te creëren. Zo’n momenten brengen verenigingen dichter bij elkaar. Hoe informeler en leuker ze aanvoelen, hoe makkelijker er contacten ontstaan waaruit samenwerking kan groeien. “We hebben allerlei overlegplatformen waar verenigingen elkaar kunnen ontmoeten en informeel contact leggen. Dat bevordert natuurlijk de samenwerking.” Freek Rombouts - Diensthoofd Vrijetijd Kortenberg Andere voorbeelden van zo’n informele contacten:
37
foto: beeldzoeker.com
goede samenwerking tussen verenigingen
Samen is gezellig
In Genk werd een oud ziekenhuis verbouwd tot een plaats waarin op dit ogenblik 29 verenigingen hun thuis hebben. “Niet zomaar een thuis, maar een gemeenschappelijk thuis. We brengen hier het idee van een polyvalent gebruik van lokalen in praktijk. Alle verenigingen hebben in het gebouw een kleine ruimte die exclusief voor hen is. Ze delen alle grote, gemeenschappelijke ruimten. Zo creëren we één grote socio-culturele ruimte waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, van elkaar kunnen leren en samen ideeën kunnen uitwerken.” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk Een creatieve invulling van de infrastructuur kan voor een echte meerwaarde zorgen:
clip
38
goede samenwerking tussen verenigingen
Geef het een vaste plaats in je achterhoofd
“In de gesprekken die we hebben, nemen we samenwerking altijd mee. We gaan altijd proberen aan te zetten tot samenwerking. Het is een principe dat we hanteren als we verenigingen zien. Maar we hebben niet meteen een concrete stimulans, genre subsidies of zo. � Katrien Schaerlaekens - Diensthoofd Cultuur Hasselt
foto: bart van der moeren / vormingplus kempen
Het lijkt eenvoudig wat Katrien zegt. Maar het vraagt een constante alertheid, want veel mensen, zowel ambtenaren als mensen uit het verenigingsleven zelf, zijn nu eenmaal gewoon om verenigingen te zien als losse, zelfstandig werkende eenheden. Ga op zoek naar methodes om het denken in eilandjes achter je te laten en samenwerking continu in de kijker te zetten zodat het, net als in Hasselt, vanzelfsprekend wordt.
39
goede samenwerking tussen verenigingen
Ga voor financieel
“We proberen te stimuleren dat verenigingen samenwerken. We hebben redelijk veel verenigingen en soms merken we dat verenigingen op hun eilandje zitten, wat niet ideaal is om publiek te bereiken. We hebben dat zelfs voorzien in ons subsidiereglement, dat we samenwerking financieel belonen.” Freek Rombouts - Diensthoofd Vrijetijd Kortenberg Geld blijft een goede motivator, dus het bevorderen van onderlinge samenwerking door een financiële stimulans te geven is niet zo gek. In Kortenberg gebruikt men het subsidiereglement hiervoor, maar ook andere vormen – projectsubsidies bijv. – zijn denkbaar. In het deel Goede ondersteuning vind je meer tips over hoe je financiën kan gebruiken om de samenwerking met je verenigingen te bevorderen.
40
foto: gert huygaerts / vormingplus
clip
foto: leonarts.at / flickr
goede samenwerking tussen verenigingen
De gemeente als koppelaar Iedereen weet dat de eerste stap zetten vaak het moeilijkst is. Dat geldt ook bij samenwerkingen. Er is wel interesse, maar men durft er niet goed aan beginnen. Anticipeer daar als gemeente op. Sta open voor vragen, doe suggesties, wissel informatie uit, … Kortom, zie je dienst als een soort van relatiebureau.
“Ik vind het ook interessant om in de toekomst meer te kunnen samenwerken met andere verenigingen in de gemeente. Het cultuurhuis is ook zeer toegankelijk. Je kan er binnen gaan en vragen hoe het met andere werkingen zit. Kunnen we daar op inspelen? Kunnen we met andere, jonge verenigingen samen werken? Niet alleen op sportief, maar ook cultuurvlak. Dat is heel belangrijk.” Francis Baert, dirigent harmonie Ingelmunster
41
goede samenwerking tussen verenigingen
Zet in op gemeenschappelijkheid
Deze tip gebruikten we ook om de verstandhouding tussen verenigingen te stimuleren. Maar het spreekt voor zich dat het samenbrengen van mensen met gemeenschappelijke interesses, een toekomstige samenwerking een serieuze duw in de rug kan geven. In Genk en Hasselt brengt men bijv. de zangkoren samen zodat ze elkaars muziek kunnen zingen. Maar ook verenigingen die op het eerste zicht ver van elkaar staan, kunnen tot mooie samenwerkingen komen. Zo brengt men in Genk twee groepen samen die beiden bezig zijn met muziek: klassiek geschoolde musici en rappers. “Het mijnwerkerskoor ging zo bijv. in de moskee Turkse Soefimuziek zingen. En omgekeerd: het Turkse koor zong een klassiek mijnwerkerslied. Dat zijn leuke voorbeelden omdat die inspelen op de agenda van verenigingen (het gaat over zingen), op waar mensen mee bezig zijn. Dan worden uitwisselingen heel organisch, voor de hand liggend eerder dan artificieel of opgelegd vanuit een stadsbestuur. ” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk
42
Meer tips over de voordelen van het werken met gelijksoortige verenigingen?
goede samenwerking tussen verenigingen
foto: kris van exel
Gedeelde kost is halve kost Een goede methode om verenigingen op een natuurlijke, niet-geforceerde manier samen te laten werken bestaat er in om zo’n samenwerking financieel interessant te maken. Zoals elders in deze brochure al staat, is geld nog altijd een goede motivator. Een lezing door een bekende Vlaming? Een vorming voor je bestuursleden? Veel interessante activiteiten zijn niet altijd goedkoop en daarom beginnen veel verenigingen er niet aan. Maar het financiële plaatje wordt helemaal anders als je met meerdere organisatoren bent. Tel maar uit. De kosten kunnen gespreid worden, je potentiële publiek vergroot en je inkomgeld dus ook. Plots kan je die iets te dure spreker wél boeken. In het deel Goede ondersteuning vind je meer tips over hoe je financiën kan gebruiken om de samenwerking met je verenigingen te bevorderen.
43
goede samenwerking tussen verenigingen
foto: chris Stessens
Jaarthema’s zijn hot
Net zoals evenementen werken jaarthema’s bijzonder dynamiserend. Ze halen het beste in mensen boven. Een uitgelezen moment om verenigingen over de muurtjes van hun eigen werking te laten kijken en toenadering te zoeken. De gemeente Vorselaar werkt al jaren met zo’n thema’s. Een greep uit hun grote aanbod: muziek en kunst, landbouw en milieu, solidariteit, sport en gezondheid, cijfers & letters, geuren en kleuren, contrasten. Dankzij de jaarthema’s gingen de Landelijke Gilde, Natuurpunt en de lokale fotoclub met elkaar samen werken. Ze stippelden een wandeling met
44
fotowedstrijd uit. Van de winnende foto’s werd een verjaardagskalender gemaakt. Ook de Harmonie en de Vorselaarse kunstkring vonden elkaar. Een optreden van de harmonie werd vereeuwigd in schilderijen en pentekeningen en tijdens de presentatie van de eindresultaten zorgde de Harmonie op haar beurt voor de muzikale omlijsting. Andere voorbeelden van het werken met jaarthema’s:
voor inspiratie:
goede samenwerking tussen verenigingen
Delen is het nieuwe hebben
foto: franciscusgezellen turnhout / facebook
Verenigingen dwingen om samen te werken is niet alleen een slecht plan. Het is gedoemd te mislukken. De zin om samen te werken moet langzaam groeien, van onder uit. Dat betekent niet dat je als gemeente geen invloed kan hebben op het proces! Jij bent de tuinman die met gerichte ingrepen de samenwerking kan stimuleren. Een subtiele manier om verengingen met elkaar in contact te brengen is het uitlenen van materiaal. In Genk pakt men zo een oud probleem van de toneelverenigingen aan. Die zijn constant op zoek naar geschikte kostuums en rekwisieten. Daarom lenen ze tegenwoordig materiaal aan elkaar uit tegen een vriendenprijsje of gratis. Een regeling die de kosten niet alleen sterk drukt, maar de verenigingen meteen een stap dichter bij elkaar brengt. Dit systeem kan makkelijk uitgebreid worden naar andere verenigingen. Maak een netwerk van mensen en organisaties die dingen en diensten uitlenen. Dit soort van uitwisselingen sluit perfect aan bij behoeftes van verenigingen en is een natuurlijke stap om samenwerking te bevorderen.
45
goede samenwerking rond activiteiten
Werk rond een thema
De fanfare, een voetbalploeg, de lokale Davidsfondsafdeling, … kan je zo’n diverse verenigingen samen laten werken? Natuurlijk.
foto Deuoxtonion vzw facebook
Je hoeft echt niet ver te zoeken naar een thema. Ze bieden zich vaak zo aan: de week van de smaak, open straat dag, de week van de amateurkunsten, dag van het kind, … En dan zijn er natuurlijk nog Bied een paraplu aan waaronder ze allemaal een plekje kunnen vinden. Een goed voorbeeld van zo’n historische gebeurtenissen, al dan niet lokaal, die herdacht kunnen worden. Zoals de herdenking van paraplu is het werken rond een thema. Wereldoorlog 1 in 2014. In 2010 was ‘Oude volksverhalen’ het thema van de erfgoeddag in Ingelmunster. De cultuurdienst Meer inspiratie nodig? klopte eerst aan bij de Heemkundige Kring. Die ging op zoek naar oude, plaatselijke legendes. De toneelvereniging zette de teksten daarvan om naar speelbare stukken en ook de muziekvereniging en het zangkoor sprongen op de kar. Het eindresultaat was een 7 kilometer lange wandeltocht waarop de deelnemers konden proeven van theater, muziek, zang en voordracht. Met de lokale volksverhalen als rode draad. clip
46
goede samenwerking rond activiteiten
groepeer activiteiten
Hoe vul je als klein gemeenschapscentrum een volledig jaarprogramma in? Deze vraag klinkt veel gemeenten bekend in de oren. EĂŠn van de mogelijke antwoorden: door samen te werken met de verenigingen.
clip
In Kortenaken is er DUIK. Dat staat voor Donderdag Uit In Kortenaken en is een samenwerking tussen de gemeente en de lokale verenigingen. Die worden gevraagd hun steentje bij te dragen aan de programmatie van het gemeenschapscentrum. Als ze een activiteit aanbrengen, krijgen ze van de gemeente gratis de zaal ter beschikking en kunnen ze rekenen op logistieke ondersteuning en promotie. Eventuele gaatjes in het jaarprogramma worden opgevuld door de gemeente. Hierdoor is er in Kortenaken – met zijn 8.000 inwoners – elke tweede donderdag van de maand iets te doen in het gemeenschapscentrum. DUIK werkt en is geen eendagsvlinder. In 2013 vierde men het tienjarig bestaan.
47
goede samenwerking rond activiteiten
Lanceer evenementen
Evenementen zijn zaken die opvallen, de aandacht trekken, belangstelling oproepen. Ze zijn dus interessant voor zowel de gemeente als verenigingen. Door een evenement zet je jezelf op de kaart. Dat vrijwilligers en de lokale overheid elkaar vinden om samen evenementen op te zetten, hoeft dus geen verbazing te wekken. Te meer daar er vele handen nodig zijn om het werk licht te maken. Een evenement kost energie maar levert het veelvuldige op: het enthousiasmeert, zet een dynamiek in gang en smeedt sterke banden. Een van de activiteiten in het (Europees) project Arrivee is de fietstocht Wevelgem-Roubaix. De wielertoeristen – en zo zijn er veel in Vlaanderen – kunnen een parcours van 60 of 100 kilometer afleggen. De organisatie ervan is grotendeels in handen van lokale verenigingen, de wielerclubs met name. De gemeente vond in hen de ideale partners.
Arrivee Animee is de naam van het één week durende feest waarin Wevelgemnaars uitgenodigd worden creatief aan de slag te gaan. Waarom niet je eigen radio maken? Kwis, concertje, praatprogramma … alles kan. De gemeente zorgt voor de installatie en jij vult de ether. Of stel een filmpje samen over de koers of Roubaix. Ze worden getoond tijdens een openluchtcinema. Of zoek je een exotische locatie voor je activiteiten? Dan kan je gebruik maken van het glazen huis. Een toneeltje, huwelijksaanzoek, sportdemonstratie, goochelact of mini-discotheek? Alles is mogelijk. Zelfs het schepencollege heeft al een zitting in het glazen huis gehouden.
Maar ook in het culturele luik van Arrivee vinden we samenwerkingen terug tussen de gemeente en plaatselijke organisaties. Zowel de klassieke vrijwilligersorganisaties als tijdelijke groepen van vrijwilligers vinden hun gading en doen volop mee.
48
clip
goede samenwerking rond activiteiten
Lanceer evenementen (vervolg) In Ingelmunster bekeek men het van de zonnige kant. Gedurende 3 weken in de zomer werd Ingelmunster Bad georganiseerd. Men legde een tijdelijk strand aan langs het kanaal (dat zijn 150ste verjaardag vierde) en organiseerde er verschillende activiteiten. Iedereen droeg zijn steentje bij, dus niet alleen de gemeente, maar ook een vijftiental cultuur-, sport- en jeugdverenigingen.
Meer voorbeelden van activiteiten die de aandacht trekken?
49
clip
clip
goede samenwerking rond activiteiten
Gemeenschappelijkheid is een goede start
Het woord ‘gemeenschappelijkheid’ duikt geregeld op in deze brochure. Logisch, want mensen die met dezelfde zaken bezig zijn, kun je makkelijker verbinden met elkaar. Zelfs al zitten ze in concurrerende verenigingen.
“Iedereen die met vrijwilligers en verenigingen werkt, weet dat het nooit evident is om verenigingen samen te laten werken. De gemeente en de Zo vind je in Wevelgem een zestal toneelverenigin- lokale adviesraad hebben een grote rol gespeeld gen. Tussen hen heerst – zoals in zoveel gemeenten in het ‘kneden’ van de gezelschappen om daar aan – een gezonde concurrentie. Maar sinds een aantal deel te nemen. Het is niet evident om ze te laten jaren werken ze ook samen aan de theaterwandesamenwerken.” ling Theater Lokaal. Tijdens de wandeling voeren Davy Callewaert - Cultuurbeleidscoördinator Wevelgem ze elk een stukje op. Het samenwerken aan één gemeenschappelijkheid kan van alles evenement levert ook voor hen een duidelijke teweeg brengen: meerwaarde op, anders zou men nooit tot negen edities gekomen zijn.
50
goede samenwerking rond activiteiten
Gemeenschappelijkheid is een goede start (vervolg) Ook in Kortenaken bracht men de plaatselijke toneelverenigingen beter met elkaar in contact. Act-In werd opgezet, een massaspektakel rond de komedie ‘De Paradijsvogels’ waarin alle toneelverenigingen mee speelden. Dat leverde niet alleen een mooie avond op voor het publiek, maar ook een grote meerwaarde voor iedereen die aan het project had meegewerkt. En wat geldt voor toneelverenigingen, geldt natuurlijk voor alle andere soorten van organisaties.
clip
“Play-In is een gekend concept waarbij je verschillende fanfares samen brengt om met een onbekende dirigent een concert voor te bereiden. Wij hebben datzelfde concept ook toegepast op zangkoren en toneelkringen. Zo hebben we een Sing-In georganiseerd waarbij we al onze kerkkoren samen hebben laten zingen met Eric en Sanne. Ze hebben samen een kerstconcert gebracht. “ Wendy Creten – Cultuurbeleidscoördinator Kortenaken
51
Zoek ook naar gemeenschappelijkheid buiten de gekende en vertrouwde lijntjes. In elke gemeente vind je groepen van mensen die niet in een adviesraad zitten, maar even vrolijk bezig zijn met thema’s waar de klassieke verenigingen rond werken. Een oudercomité, café(voetbal)ploegen, … Zo’n groepen samenbrengen om aan een gezamenlijk project te werken, kan een grote dynamiek op gang brengen. andere voorbeelden van gemeenschappelijkheid
goede samenwerking rond activiteiten clip
Bouw een feestje
Een hapje, iets te drinken, gezellig wat keuvelen … meer moet dat voor veel mensen niet zijn. Om een feestje te organiseren is er altijd enthousiasme. De ideale manier om verenigingen samen te laten werken. Elk jaar in het begin van februari vindt in Ingelmunster het ‘Feestweekend van de Jeugd’ plaats. De cultuur- en jeugdraad slaan dan de handen in elkaar om hun vrijwilligers te bedanken. Het hoogtepunt ervan is het Gala van de Gouden Hertjes, waar in zes categorieën trofeeën uitgereikt worden: activiteit van het jaar, pechvogel van het jaar, …
52
“Dit evenement versterkt de samenhang tussen de twee sectoren, tussen de verenigingen ervan en zet vrijwilligers in de bloemetjes. Ze ontmoeten elkaar niet alleen op het Gala, maar leren er elkaars werking ook echt kennen. Het is een succesformule.” Christophe Pareit – Cultuurbeleidscoördinator Ingelmunster
Feestjes bouwen is dus niet alleen goed om verenigingen samen te laten werken:
goede samenwerking rond activiteiten
Laat ieder zijn eigen rol spelen
Elke voetbaltrainer weet het: 11 goede spelers maken nog geen succesvolle ploeg. Als elk van hen op de juiste positie staat en de rol heeft waar hij/zij het sterkst in is, sta je al een stuk verder. Dat geldt ook voor de samenwerkingen die je opzet. “In de samenwerking met vrijwilligers ben ik een groot voorstander van het empowerment-principe. Iedereen is het best in wat hij of zij doet. Ieder moet zijn eigen rol kennen en spelen. Zo is de gemeente best de regisseur. Wij geven centen, logistieke steun of know-how, zoals rond subsidiemogelijkheden. Als gemeente weten we bijv. weinig af van erfgoed. Daar zijn onze erfgoedverenigingen veel beter in. Maar wij kennen dan weer veel over subsidies, iets waar zij minder in thuis zijn. Zo’n samenwerkingen, waarin ieder zijn rol speelt, ervaren wij als positief.” Davy Callewaert - Cultuurbeleidscoördinator Wevelgem
53
Klein Tokyo is de naam van het enige rockconcert dat Wevelgem rijk is. Het wordt georganiseerd door een plaatselijke middenstandsvereniging. Zij trekken het evenement, maar werken wel samen met het cultureel centrum. Want dat heeft de kennis om bij de programmatie te helpen en het kan financieel bijspringen.
clip
goede samenwerking rond activiteiten
Betrek verenigingen bij gemeentelijke activiteiten
Gemeenten treden graag naar buiten met grote publieksevenementen. De slimsten onder hen maken van de gelegenheid gebruik om de lokale verenigingen mee in de schijnwerpers te plaatsen. Voor verenigingen is zo’n promotie belangrijk en het evenement wordt er kleurrijker door waardoor de bezoekers de grote winnaars zijn.
54
Zomer op Straat is een straattheaterfestival dat in Vlaams-Brabant rondtrekt en waarbij zowel binnen- als buitenlandse artiesten optreden. In Kortenaken maakt men van de gelegenheid gebruik om tijdens het festival de plaatselijke verenigingen in de kijker te zetten. Zo kan je proeven van mime, acrobatiek, dans en een goochelende ijscoman en tegelijk kennis maken met de Wereldwinkel en een twintigtal andere lokale organisaties.
goede samenwerking rond activiteiten
jaarthema’s zijn hot
We hebben al aangehaald dat je zeer verschillende verenigingen toch kan laten samen werken door gebruik te maken van een paraplu: een gezamenlijke noemer waaronder je allerlei activiteiten kan plaatsen.
In 2011 werkte Roeselare rond het jaarthema Roeselare aan tafel. Dat zette veel meer in gang dan oorspronkelijk gedacht. Stedelijke diensten, lokale verenigingen, horecazaken, … iedereen sloeg de handen in elkaar. Er groeiden meer dan 50 activiteiten uit die eten en drinken als rode draad hadden.
Ruben Lust - Stafmedewerker Dienst Cultuur Roeselare Een jaar eerder was het jaarthema Roeselare op de fiets. Ook dat resulteerde in allerlei activiteiten: fietstochten natuurlijk, maar ook een tentoonstelling en speciale fietsarrangementen door de dienst Toerisme.
55
Dit jubileum werd aangegrepen om een themajaar op te zetten rond het kanaal waarin een reeks van heel uiteenlopende activiteiten en evenementen aan bod kwamen. Er werd samenwerking gezocht (en gevonden) met de lokale bedrijven en de verenigingen. Men kon voorstellen indienen en de gemeente voorzag subsidies. Een eenvoudige formule die een groot succes kende. Verenigingen zijn creatief genoeg om rond eender welk thema leuke activiteiten te bedenken. Nog meer inspiratie nodig?
clip
“Het was ook heel belangrijk dat de mensen buiten kwamen en kennis maakten met elkaar, via de gerechten. Dat jaarthema had redelijk wat succes. We zijn heel tevreden over de resultaten ervan.”
In elke gemeente zijn er gelegenheden te over om een historische gebeurtenis te herdenken of te gebruiken als ingangspoort om mensen te mobiliseren. Roeselare kan opnieuw als voorbeeld dienen. Daar vierde men in 2012 dat het 150 jaar geleden was dat de aanzet tot het graven van het Kanaal Roeselare-Leie werd gegeven.
clip
Een noemer die de laatste jaren aan populariteit wint, is werken met een jaarthema. Door een volledig jaar uit te trekken, geef je verenigingen extra ruimte om zich aan te sluiten.
Heb je gebrek aan inspiratie voor je jaarthema?
goede samenwerking rond activiteiten foto: Jan Leirs / flickr
Pimp een activiteit op Inspiratie nodig om samenwerkingen op te zetten in je gemeente? Je hoeft niet altijd ver te gaan zoeken. Bestaande activiteiten zijn met wat creativiteit perfect bruikbaar.
De enige inbreng van de gemeente is dat wij ze samen brengen en aan tafel zetten om af te spreken wie wat verkoopt. We nemen dus de regisseursrol op. “ Ambtenaar Wevelgem
clip
56
Eind januari duiken ze op in het Vlaamse landschap: de traditionele kerstboomverbrandingen. De gemeente Wevelgem gebruikte zo’n evenement als basis om een heus volksfeest uit te bouwen waarin verenigingen een prominente plaats innemen. Het geheel werd Gullegems Ontmoetingsfeest gedoopt en het trekt jaarlijks bijna 2.000 bezoekers. “Het Gullegemens Ontmoetingsfeest is een voorbeeld uit het boekje hoe een gemeente kan samenwerken met zijn vrijwilligers. Elke vereniging krijgt er een plaats waar ze allerlei dingen mogen verkopen. Alle verenigingen uit Gullegem werken daar aan mee.
Leuk om te vermelden: ook voor de opkuis heeft men beroep gedaan op samenwerking. Een klein deel van het budget gaat naar verenigingen uit een andere deelgemeente. Zij komen de dag nadien het terrein terug proper maken.
goede samenwerking rond activiteiten
Bundel de gemeentelijke krachten
foto facebookpagina cultuurdienst ingelmunster
Ook samenwerking binnen de gemeentelijke diensten kan interessant zijn. De grenzen tussen jeugdwerk, cultuur of sport overlappen elkaar immers regelmatig. Waarom dan niet grensoverschrijdend werken? In steeds meer gemeenten zie je zo de dienst Vrije Tijd opduiken. “De dienst Vrije Tijd is een heel belangrijke factor, want onder die koepel werken we tal van activiteiten uit. Onze dienst heeft maandelijks overleg. Ook het bestuur is daar bij betrokken. Het biedt een meerwaarde omdat het het draagvlak voor de activiteiten heel erg vergroot. De invulling wordt
57
verzorgd door verenigingen uit zowel jeugd, cultuur als sport. Er kan dus een grotere achterban worden aangesproken. Interactie tussen verenigingen wordt ook versterkt en de evenementen worden er groter door.” Christophe Pareit – Cultuurbeleidscoördinator Ingelmunster
goede samenwerking rond activiteiten
clip
Betrek ‘nieuwe’ verenigingen Wielertoeristen, kookouders, de vrijwilligerswerking van het lokale rusthuis … mensen die zich samen engageren kan je beschouwen als verenigingen, al maken ze traditioneel geen deel uit van een cultuurraad. Vandaag de dag zie je meer en meer van deze nieuwe organisatievormen opduiken. Probeer ook met hen samenwerkingen op te zetten. In Wevelgem werkt de gemeente al een paar jaar met veel succes samen met de ‘Paris-Roubaixvrienden’.
58
foto facebookpagina Paris-Roubaixvrienden
“De ‘Paris-Roubaix-vrienden’ zijn een van de gangmakers van project Arrivee in onze gemeente. In september serveert deze enthousiaste groep vrijwilligers openluchtcinema, dorpsradio en een alternatief animatiedorp op de jaarlijkse koopjesbraderie. Het groepje is een hechte ‘matenbende’ die eigenlijk gewoon elk jaar samen naar de koers in Roubaix gaat. Het zijn echte creatieve supervrijwilligers, volgens mij. Uit liefde voor de koers en voor onze gemeente organiseren ze nu al drie jaar randanimatie in Wevelgem.” Lennert Deleu – Vrijetijdsmedewerker Wevelgem
Meer info over Arrivee?
goede ondersteuning
Maak reglementen op maat
In Genk merkte de overheid dat hun subsidiereglementen een Matteüseffect hadden: ze maakten de rijke verenigingen rijker, de arme armer. Dat kon niet de bedoeling zijn. Alle reglementen – 14 in totaal – zijn dus doorgelicht op hun effectiviteit, hun efficiëntie en hun bereik. Nu de wijzigingen zijn doorgevoerd bereiken de subsidies 95% van de verenigingen die in de plaatselijke adviesraad zitten, daarvoor was dat 30%.
59
“De reglementeringen zijn nu aangepast. Ze zijn op niveau, op maat van de verenigingen. Ze zijn veel gedifferentieerder, ze houden veel meer rekening met wat de verenigingen doen en – vooral – ze worden veel beter gecommuniceerd.” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk
goede ondersteuning
Verenigingen ondersteunen door hen te adviseren en materiaal te laten ontlenen? Een prima idee. Maar laat je inspanningen ten volle renderen. Let er op dat vrijwilligers en gemeentelijke diensten volgens een ander ritme leven. De laatste groep werkt meestal overdag, tijdens kantooruren, terwijl de anderen juist in hun vrije tijd actief zijn.
Een flexibele dienstverlening
clip
In Kortenberg vindt men het belangrijk dat verenigingen op flexibele momenten bij de gemeente kunnen aankloppen, ook buiten de klassieke administratieve uren. Daarom werd in de bibliotheek, die ruime openingsuren heeft, een Uit-balie geĂŻnstalleerd. Daar kunnen verenigingen terecht met hun vragen. Men kan er ook allerlei praktische zaken afhandelen, zoals het ophalen van audiovisueel materiaal of drukwerk. “De Uit-balie werkt langs twee kanten. Voor de verenigingen is het interessant omdat hun activiteiten in de kijker geplaatst worden. En de inwoners kunnen er terecht met al hun vragen over deze activiteiten.â€? Lieve De Doncker, bestuurslid Femma en secretaris cultuurraad Kortenberg
60
goede ondersteuning
Deel je kopiemachine
clip
Je hoeft niet met massa’s geld te gooien om verenigingen te helpen. Een voor de gemeente kleine, vaak heel praktische ondersteuning kan een wereld van verschil maken. Zoek samen naar zaken waar de gemeente op dat vlak een rol kan spelen. Zoals ze in Peer gedaan hebben. Iedere vereniging in Peer – en dat zijn er toch zo’n 400 – kan elk jaar gratis 1.500 kopieën laten maken op de stedelijke drukkerij. Dat kan gaan van verslagen of uitnodigingen tot het drukken van drankbonnetjes. Verenigingen maken hier veel gebruik van.
61
goede ondersteuning
Maak het papierwerk slim (en beperkt) Wil je een evenement of activiteit organiseren? Dan moet je je vaak door een hele stapel papierwerk worstelen. Toelating krijgen om de straat verkeersvrij te maken, vragen of je het podium van de gemeente kan lenen, … de lijst kan lang zijn. Niet zo in Wevelgem. Door één vragenlijst in te vullen, O-formulier genaamd, ben je klaar!
clip
“Het grote voordeel is dat de vereniging zelf niet na moet denken waar je met welke vraag moet zijn. Via het formulier deponeer je al je vragen en de gemeente zoekt wel uit welke diensten in actie moeten schieten. Omgekeerd is het een groot voordeel voor de gemeente. Wij krijgen in één keer alle nodige informatie. Het is dus een win-win voor zowel gemeente als verenigingen. Het laat ons toe om goede, kwalitatieve en veilige evenementen te hebben.” Lennert Deleu – Vrijetijdsmedewerker Wevelgem De cijfers bewijzen de impact: in Wevelgem worden er jaarlijks maar liefst zo’n 600 O-formulieren ingevuld!
62
goede ondersteuning
Subsidieer de bouwheer Lokalen ter beschikking hebben is natuurlijk essentieel voor het verenigingsleven. Maar zelf een gebouw permanent huren of kopen overstijgt hun financiële mogelijkheden meestal. Daarom schieten de gemeentelijke overheden vaak te hulp, bijv. door het goedkoop ter beschikking stellen van infrastructuur. Maar er zijn ook creatievere manieren om de nood aan lokalen aan te pakken. Zo betaalt de stad Genk tot 95% van de kostprijs van verbouwingen terug (met een maximum van 100.000 euro), op voorwaarde dat die infrastructuur gebruikt wordt door meerdere verenigingen. “In ons ondersteuningsbeleid van verenigingen leggen we een belangrijke nadruk op infrastructuur. We denken dat we daar als stad het verschil kunnen maken. Enerzijds in het gratis aanbieden van stedelijke infrastructuur, anderzijds in het ondersteunen van particuliere aanbieders van infrastructuur. (…) Dat is heel belangrijk omdat we zo de eilanden, die socio-culturele gebouwen vaak zijn, kunnen verbinden”. Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk
63
clip
goede ondersteuning
Werk met basisbedragen
foto Images of Money
Veel gemeenten werken met een puntensysteem om subsidies aan verenigingen te geven. Dat brengt altijd heel wat papierwerk met zich mee. In Peer kiest men voor een basissubsidie. Het principe daarbij is dat soortgelijke verenigingen evenveel krijgen, ongeacht het aantal activiteiten dat ze doen of ongeacht het aantal activiteiten dat ze inrichten.
64
“Zo hebben we in Peer vier Gezinsbonden. Die krijgen dus allemaal evenveel subsidie. Dat maakt dat een kleine vereniging dezelfde kansen krijgt om zich te ontwikkelen als een grote, die soms door lidgelden al extra geld heeft.� Vera Brebels - Verantwoordelijke Vrijwilligersloket Peer
goede ondersteuning foto: indymedia.be
Een uitleendienst op maat
De gemeente Kortenaken heeft – zoals vele kleine gemeenten – geen grote budgetten om aan cultuur te besteden. Daarom hebben ze gekozen om te investeren in gebruiksvriendelijke infrastructuur en in de uitbouw van een uitleendienst. Daar zitten materialen in die de verenigingen effectief vragen. “Dat zijn vaak geen hightech-dingen, maar bijv. kookplaten. We luisteren naar waar ze op zoek zijn en kopen dat aan, als de investering haalbaar is. We merken toch dat de verenigingen dat gebruiken.” Wendy Creten – Cultuurbeleidscoördinator Kortenaken Direct bruikbaar, praktisch materiaal dus. Zaken die je als organisator bijna altijd nodig hebt, zoals geldkoffertjes, sandwichborden, een perculator, EHBO-rugzakken of een mobiele toog.
65
goede ondersteuning
clip
Beheer samen infrastructuur In Kortenberg worden de vier lokale ontmoetingscentra op een bijzondere manier beheerd, namelijk door vrijwilligers. “Dat maakt het boeiend, dat de vrijwilligers zelf hun infrastructuur in handen nemen. Het is ook niet altijd makkelijk, want wij als gemeente hebben ook een rol te spelen. We moeten af en toe zoeken naar evenwichten en goede verstandhouding. Maar op zich is er niets beters dan verenigingen die hun eigen infrastructuur beheren.� Freek Rombouts - Diensthoofd Vrijetijd Kortenberg Samen infrastructuur beheren zorgt voor een gedeelde verantwoordelijkheid. Mensen voelen zich nauwer betrokken bij het gemeentelijk beleid en de werking van de andere verenigingen. Het stimuleert natuurlijk ook het contact en effent zo de weg naar een goede samenwerking.
66
goede ondersteuning
Gedeelde kost is halve kost
Een cultureel centrum of ontmoetingscentrum is erg handig voor verenigingen om hun activiteiten in te organiseren. Maar wat als er in je gemeente zo’n centrum niet is? In Ingelmunster zet men daarom in op andere vormen van ondersteuning. De gemeente stelt bijv. materiaal en personeel ter beschikking. Je kan bovendien een deel van de gemaakte kosten, met een maximum van 1.000 euro, terugbetaald krijgen.
67
goede ondersteuning
Samen is goedkoper
De nood aan (geschikte) lokalen voor verenigingen is een oud zeer in vele gemeenten. En de oplossingen – huren, kopen, bouwen – zijn altijd prijzig. Besluit je toch te investeren? Waarom dan niet gaan voor een heus ‘verenigingsgebouw’ zoals in Genk? Daar werd een oud ziekenhuis verbouwd tot een plaats waarin op dit ogenblik 29 verenigingen hun thuis hebben. “Niet zomaar een thuis, maar een gemeenschappelijk thuis. We brengen hier het idee van een polyvalent gebruik van lokalen in praktijk. Alle verenigingen hebben in het gebouw een kleine ruimte die exclusief voor hen is. Ze delen alle grote, gemeenschappelijk ruimten. Zo creëren we één grote socio-culturele ruimte waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, van elkaar kunnen leren en samen ideeën kunnen uitwerken.” Gert Philippeth - Dienst Cultuur Genk Samen wonen is dus niet alleen financieel aantrekkelijk!
68
clip
goede ondersteuning
Vergaderen is een basisbehoefte clip
Elke vereniging heeft behoefte aan vergaderruimte. En samenkomen in café’s is niet altijd ideaal. Je ziet daarom op veel plaatsen dat de gemeente lokalen ter beschikking stelt. In Peer doet men dat gratis. Maar ze gaan nog een stapje verder. clip
“We merken dat het heel belangrijk is dat de verenigingen in ieder kerkdorp hun eigen ding kunnen doen. We hebben daarom in elk kerkdorp – en zo zijn er zeven in Peer - een plaatselijk ontmoetingscentrum waar verenigingen gratis vergaderlokalen ter beschikking krijgen. Zo blijft de werking binnen hun kerkdorp.” Vera Brebels, verantwoordelijke Vrijwilligersloket Peer
69
goede ondersteuning
Delen is het nieuwe hebben
Toneelverenigingen worden er vaak mee geconfronteerd: de zoektocht naar geschikte decorstukken of andere rekwisieten. Een zoektocht die veel tijd in beslag kan nemen en duur kan eindigen. Waarom niet aankloppen bij collega’s? In Genk lenen de theatergezelschappen materiaal aan elkaar uit tegen een vriendenprijsje of gratis. Een systeem dat makkelijk uitgebreid kan worden naar alle soorten verenigingen. Maak een netwerk van mensen en organisaties die dingen en diensten uitlenen. Dit soort van uitwisselingen sluit perfect aan bij behoeftes van verenigingen en is een natuurlijke stap om samenwerking te bevorderen.
70
foto: len radin
Dank aan de ge誰nterviewden Anniek Nagels, Christophe Pareit, Davy Callewaert, Dony Vanthienen, Francis Baert, Freek Rombouts, Gert Philippeth, Guido Meeus, Jean-Pierre Swerts, Jeannine Theunis, Karolien Mondelaers, Katrien Schaerlaekens, Lennert Deleu, Lieve De Doncker, Lutgarde Ceyssens, Michel Cappan, Patrick Borms, Roger Alles, Rosette Buttiens, Ruben Lust, Stijn De Zaeytijd, Veli Tayfun Arslano, Vera Brebels, Vicky Benats, Wendy Creten.
www.plankolos.be
71